APLIKASI KOMPUTER III

8/19/2019 APLIKASI KOMPUTER III

1/237

3

Bagian Tiga

AK Cd-3032 Darmawan bag 3-4


2/237

4

BAB I

BERKENALANDENGANMICROSOFT WORD

STANDAR KOMPETENSIMenggunakan perangkat lunak pengolah kata untuk menyajikan informa i!

KOMPETENSI DASAR "! Mengidentifika i menu dan ikon pada perangkat lunak pengolah kata2! Menjela kan fung i menu dan ikon pada program pengolah kata3! Menggunakan menu dan ikon pokok pada perangkat lunak pengolah kata

4! Membuat dokumen pengolah kata ederhana



3/237

3

A. Pendahuluan

Sekitar tahun ’80 ’!0 an "ika anak anak Sek#$ah %i&eri tu'a( )e)&uat

)aka$ah atau re(en(i &uku *a(ti )en''unakan )e(in tik. A%a "u'a +an'

(u%ah )u$ai )en''unakan k#)*uter. Teta*i *a%a ,aktu itu *en''unan+a

)a(ih (e%ikit %an ter&ata( %i k#ta k#ta &e(ar tertentu (a"a. -en'#$ahan

kata %i k#)*uter "u'a )a(ih (an'at ter&ata(. -a%a ,aktu itu &ia(a%i'unakan S# t,are W#r% Star. Ta)*i$ann+a (e%erhana/ karena )a(ih

&er&a(i( DOS. Warna ta)*i$an*un re$ati )#n#t#ne/ &ia(an+a &iru.

-erintah *erintahn+a*un (u$it (eka$i karena *en''unaan )#u(e &e$u)

a%a/ "a%i *en''una haru( )en'ha*a$ &e'itu &an+ak ru)u(. Dan ka$au kita

haru( )e)a(ukkan 'a)&ar ke%a$a) na(kah kita/ itu (u$itn+a )inta

a)*un. Bia(an+a *ara (i(,a )en'#(#n'kan *a%a te)*at tertentu a'ar

'a)&ar ha(i$ #t# #*+ nanti &i(a %i $e).Ber&e%a %en'an (ekaran'. Mi r#(# t W#r% (e&a'ai (# t,are *en'#$ah

kata *a$in' &an+ak %i 'unakan %i (e$uruh %unia/ te$ah )e)an"akan

*en''una %en'an &er&a'ai a(i$ita(. Be$u) $a'i ke)a)*uann+a %a$a)

)en+e(uaikan %iri ketika )en''a&un'kan ha(i$ ker"a (# t,are $ain

ke%a$a) %#ku)en W#r%/ &e'itu*un (e&a$ikn+a.

Se&etu$n+a a%a &e&era*a )a a) (# t,are *en'#$ah kata/ (e$ain Mi r#(# t

W#r%/ antara $ain1 C#re$ W#r%-er e t/ L#tu( W#r% -r#/ StarO i e Writer/%an O*enO i e Write. 2an' haru( %i&eri atatan a%a$ah O*enO i e Write

+an' )eru*akan S# t,are *en'#$ah kata +an' &er(i at #*en (#ur e/

artin+a kita %a*at )en download n+a %ari internet %en'an )en''unakan

,,,.#*en# i e.#r' %an )en''unakan (# t,are ini 'rati(. Ter$e&ih

(# t,are ini &i(a %i"a$ankan %en'an &er&a'ai (i(te) #*era(i (e*erti

Win%#,(/ Linu3/ S#$ari(/ %an Ma OS.

A%a ha$ *entin' +an' haru( %i*aha)i %ari *r#'ra) *r#'ra) &er&a(i(,in%#,( (e*erti M(. W#r% ini. Diantaran+a a%a$ah &ah,a MS. Word


http://www.openoffice.org/http://www.openoffice.org/


4/237

4

adalah Program yang &er#rienta(i *a%a interface program (Grafic User

Interface). Sehin''a (# t,are +an' %i ke)&an'kan Mi r#(# t ini/

%i(a)*in' %i'unakan untuk )#%e 'ra i( "u'a )e)i$iki ke$e&ihan untuk

)e$ak(anakan tu'a( 'an%a atau multitasking . Mak(u%n+a *a%a (aat +an'(a)a %a*at )en"a$ankan a*$ika(i +an' &er&e%a.

B. Me)u$ai %an Men'akhiri M(. W#r%

Me)u$ai %an )en'akhiri (e&uah *r#'ra) &er&a(i( ,in%#,( (an'at

)u%ah %an (e%erhana. 4ntuk )e)u$ai a%a 5 ara/ +aitu1

6. Kita &i(a )en ari i #nn+a %i %e(kt#*

Gambar 1. 1 Desktop

5. Atau )en ari %en'an *r#'ra) )enu %en'an ara )enekan t#)$

(tart.



5/237

3

Gambar 1. 2 Menu Start

Se%an'kan untuk )en'akhiri M(.W#r% a%a &e&era*a a$ternati +an' &i(a

kita a)&i$7

"! Kita &i(a )enekan *i$ihan E3it *a%a Menu Fi$e/ teta*i ini &ukan (atu

(atun+a ara.

Ga)&ar 6. ption !"it *a%a Menu #ile

2! Kita &i(a )e)i$ih i #n 93: &er,arna )erah %i *#"#k kanan ata( $a+#ut

M(. W#r%. A$ternati $ain;

3! Kita &i(a )e)&eri *erintah e3it %en'an ara )enekan t#)$ a$t %an

F< (e ara &er(a)aan *a%a ke+ar%. In'at hati hati %a$a) )en"a,a&

(etia* *ertan+aan k#)*uter 9*r#(e( (a=in' )i(a$n+a:.



6/237

4

Gambar 1. 4 Kotak Dialog "Sa e"

Karena &i$a %#ku)en kita &e$u) %i (i)*an/ (a$ah (a$ah nanti

*eker"aan kita hi$an' *er u)a. In'at/ a$an'kah &a'u(n+a ka$au ka)u

&e$a"ar &aha(a In''ri( $e&ih &aik.

!embar Ker a #o. 1Men'a)ati >en%e$a M(. W#r%.

Ka)u (u%ah &e$a"ar ara )e)u$ai M(. W#r% *a%a $e)&ar

(e&e$u)n+a. Kita #&a (ekaran' ? Si$ahkan ?

Ka$au (u%ah )a(uk ke -r#'ra) M(. W#r%. Ka)u te$iti (e$uruh &a'iann+a.

-erhatikan (a)*ai &a'ian +an' *a$in' ke i$n+a. Ka)u ti%ak *er$u

)enekan t#)$ a*a*un? Cuku* *erhatikan (a"a. Ka$au (u%ah #&a ka)u

&uat CATATAN?

Tentan' "en%e$a M(. W#r% +an' ka)u $ihat. Ga)&ar$ah (e$uruh %etai$n+a

*a%a k#$#) &erikut. Ka$au %i*er$ukan *akai$ah *en(i$ %an *en''ari(.



7/237

3

Sekaran' ka)u *erhatikan 'a)&ar +an' ka)u &uat.

6. Tu$i(an %# u)ent6 Mi r#(# t W#r% %i &a'ian kiri ata( %i(e&ut tit$e &ar

$itle %ar , &eri(i "u%u$ na(kah +an' (e%an' kita 'unakan. >u%u$ ini

a%a$ah na)a +an' kita (e&a'ai *en''una &erikan ketika *r#(e(

*en+i)*anan/ %a$a) kea%aan (tan%ar K#)*uter akan )e)&eri na)a

"u%u$n+a document& @ Mi r#(# t W#r%

2! Tu$i(an #ile' !dit' Insert %(t %i(e&ut Menu %ar

Menu %ar / &ar ini &eri(i )enu +an' %i %a$a)n+a a%a (u& (u& )enu

$a'i. Ma$ah terka%an' %ari (u& )enu a%a (u& $a'i ter'antun' *a%a

anak *erintah *a%a )enu ter(e&ut.



8/237

4

Gambar 1. $. Menu %nsert

(etia* )enu (u%ah %i k$a(i ika(i (e(uai ke%ekatan ke'unaann+a.

Mi(a$n+a *erintah *erintah untuk )e$akukan *r#(e( e%itin'/ (e*erti

cut' copy' paste' find' replace dan undo' %i$etakkan *a%a )enu !dit.

-erintah *erintah +an' &erhu&un'an %en'an )e)&uat ta&e$ %i (i)*an

%i )enu $a le / %(t.

3! Berikutn+a ka)u akan )e$ihat 'a)&ar 'a)&ar ke i$ %i&a'ian ata(

+an' )e$a)&an'kan *erintah *erintah tertentu/ (e*erti *erintah

*en etakan %i$a)&an'kan %en'an $a)&an' *rinter/ %$$. Bar ini %i(e&ut

$ool ar

Gambar 1. &. Tool Bar

4! Di &a'ian *a$in' &a,ah a%a tu$i(an -a'e (e %(t. Ba'ian ini

%i(e&ut status ar



9/237

3

#! Se%an'kan uler / (e(uai na)an+a ta)*i$ann+a )iri* *en''ari( %i (i(i

ata( %an kiri %ari $e)&ar ker"a &er un'i (e&a'ai *en'atur "arak na(kah

%ari ata(/ &a,ah/ kiri %an kanan/ +an' %i(e&ut

margin . Bia(an+a uler ini )en''unakan(atuan in i. Itu "ika (etin' re'i#na$ #*ti#n

ketika *r#(e( in(ta$a(i ,in%#,( kita &e$u)

&eru&ah ke In%#ne(ia. Di In%#ne(ia kita &ia(a

)en''unakan (atuan enti )eter %ari *a%a in i. Wa$au*un ha$ ini

&ukan ha$ +an' )en"a%i keharu(an. Teta*i karena (u%ah )en"a%i

ke&ia(aan $e&ih &aik "ika (ettin' ini kita ru&ah.

4ntuk )eru&ah ukuran ini %a*at %i$akukan %en'an ara 1

a! K$ik )enu tool / $a$u

b! K$ik ptions untuk )ena)*i$kan "en%e$a #*ti#n

$! K$ik ta& general' *a%a *i$ihan measurement units tentukan "eni(

*en'ukuran +an' %iin'inkan +aitu enti)eter(/ $a$u

d! K$ik * .



10/237

4

Gambar 1. ' Menu (ption

%! Scroll ar / &er un'(i untuk )en''e(er $a+ar ker"a. >ika )en''e(er $a+ar

ker"a ke kiri atau ke kanan 'unakan h#ri #nta$ ( r#$$ &ar 9( r#$$ %i

&a,ah:/ atau )en''e(er $a+ar ker"a ke ata( %an ke &a,ah 'unakan

=erti a$ ( r#$$ &ar 9( r#$$ %i (e&e$ah kanan:.



11/237

3

!embar Ker a #o. 2

Mene)ukan Fun'(i I #n.

-a%a $e)&ar ker"a (e&e$u)n+a (u%ah %itekankan *entin'n+a

*en''unaan i #n %en'an )e)akai )#u(e. 4ntuk itu #&a

ka)u %ekatkan )#u(e ka)u ke i #n )ana (a"a. Nanti akan

)un u$ tu$i(an/ in'at han+a %i%ekatkan *#intern+a *enun"uk &ukan %i

tekan )#u(en+a. Di(ini$ah ke)a)*uan &aha(a In''ri( kita a'ak %i u"i.

Seka$i $a'i %ihara*kan ka)u &e$a"ar &aha(a In''ri( )ini)a$

)ena)&ah k#(akata 9*er&en%aharaan kata:.

Ka$au ka)u )e)er$ukan *en"e$a(an +an' $e&ih "e$a( kita )e)er$ukan

i #n ta)&ahan. 2aitu conte"t sensiti+e help 9 :.

Caran+a1

"! K$ik )enu ,iew → tool ars → customi-e

2! Sete$ah ta)*i$ "en%e$a customi-e / *i$ih$ah ta& command

3! -a%a ta& command / ari$ah Windows and elp %i categories

4! -i$ih$ah i #n (e(uai *erintah +an' kita &utuhkan 9 / conte"t

sensiti+e help :/ %en'an ara )en'k$ik %an )en%ra'n+a ke t##$ &ar

+an' kita in'inkan. Bi(a %i (i)*an %i (tan%ar t##$ &ar atau %i

#r)atin' t##$&ar.

. K$ik $#(e "ika *erintah +an' %i *er$ukan (u%ah %i ta)*i$kan %i t##$&ar.



12/237

4

Gambar 1. ). *ara memebuat %+on

Sete$ah kita *un+a i #n conte"t sensiti+e help 9 : %i (tan%ar atau

#r)atin' &ar/

"! K$ik i #n ini/ ke)u%ian (ete$ah *#inter )#u(e kita &eru&ah (e*erti i #n

2! K$ik i #n +an' in'in kita ketahui un'(in+a 9)i(a$n+a :/ (ehin''a

akan ta)*i$ un'(i %ari i #n +an' &er(an'kutan.

. Catat$ah ha(i$ %ari *en'a)atan ka)u *a%a ta&e$ &erikut1

#o. %+on ,ungsi6.

Ne, B$ank

D# u)ent

Create( a ne,/ &$ank i$e &a(e% #n

the %e au$t te)*$ate.

5..


13/237

3

66.65.6 .6


14/237

4

&ar )au*un %ra,in' t##$ &ar. 4ntuk itu kita &i(a )en'a)&i$n+a %i "en%e$a

customi-e tool ars / (e*erti +an' (u%ah %i"e$a(kan.

Ta*i "an'an (a$ah/ t##$&ar ta%i han+a &i(a kita $ihat *er(i((e*erti te$ah %i'a)&arkan %iata( han+a *a%a )i r#(# t # i e

=er(i 5005 atau +an' &ia(a %ikena$ M(. O i e H-. >a%i *a%a

(etia* =er(i %ari M(. W#r% ka)u

akan )e$ihat *er&e%aan *er&e%aan. Ta*i "an'an takut/ (e ara u)u)

un'(i %an ara )en''unakann+a ti%ak akan "auh &er&e%a. Ma$ah )akin

&aru =er(i M(. W#r%n+a/ )aka *en''una akan %i )an"akan $e&ih &e(ar

$a'i %en'an ke)u%ahan *e)akaian %an e(tetika 9kein%ahan: %ari na(kah

+an' (e%an' kita &uat.

-erhatikan #nt#h ta)*i$an (tan%ar %ari M(. W#r% 5005 &erikut ini7

Ga)&ar 6. ! Ta)*i$an Stan%ar M(. W#r% 5005

-a%a M(. W#r% 500 ta)*i$ann+a a'ak &eru&ah %i &e&era*a &a'ian.

Ba'i *en''una *erta)a ka$i tentu a'ak an''un' %i &e&era*a *erintah.

-a%aha$ tentu (a"a =er(i 500 ini )e)&erikan ke)u%ahan ke)u%ahan

$ain. C#nt#hn+a *a%a )enu #r)at +an' ta)*i$ *a%a in(ert in(ert

tertentu.



15/237

3

Ga)&ar 6. 60 Ta)*i$an >en%e$a M( W#r% 500

Bi(a kita $ihat *erintah *a%a )enu Fi$e %i =er(i (e&e$u)n+a akti %en'an

)en'k$ik i #n $#'# %i *#"#k ata( (e&e$ah kiri.

Ga)&ar 6. 66. Ta)*i$an Menu i$e M( W#r% 500

Se%an'kan t##$&ar (tan%ar %an #r)atin' %i $etakkan %i )enu h#)e.

Gambar 1. 12 Tampilan Tool Bar Ms -ord 2 '



16/237


17/237

3

Menu %i ata( ini &era(a$ %ari ,in%#,( *a'e (etu* %ari )enu Fi$e/ han+a

tentu (a"a te$ah %i*i$ah *i$ah (ehin''a (etia* *erintah &i(a kita ak(e(

(e ara ter*i(ah.

Ga)&ar 6. 6 >en%e$a -a'e Setu*

Dan *erintah columns 9 : %ari tool ar standar %an menu format %i =er(i

(e&e$u)n+a "u'a %i$etakkan *a%a tool ar Page 0ayout .

Ga)&ar 6. 6 T##$ Bar -a'e La+#t

Menu re eren e( ini %i =er(i $a)a ha)*ir (e$uruhn+a &era(a$ %ari )enu

t##$(. Ke ua$i (u& )enu )ai$in'( +an' *a%a =er(i ter&aru %i te)*atkan %i

)enu ter(en%iri.

Ga)&ar 6. 68 Meneu Re eren e(

Ta)*akn+a (e ara 'ari( &e(ar )enu =ie, ti%ak )en'a$a)i *eru&ahan

&erarti (e$ain &er'a&un'n+a )enu ,in%#, %i =er(i $a)a %an &e&era*a

*erintah %ari )enu t##$(.



18/237

4

Ga)&ar 6. 6! Menu ie,

Be'itu*un *a%a )enu re=ie, +an' (e&a'ian &e(ar &era(a$ %ari (u& )enu

#*ti#n %i )enu t##$(.

Ga)&ar 6. 50 Menu Re=ie,

>a%i/ &i(a kita $ihat =er(i )ana*un +an' kita kua(ai kita ti%ak akan ter$a$u

&an+ak ke(u$itan untuk )e)akai =er(i +an' $ain. an+a tin''a$ )a(a$ah

*e)&ia(aan (a"a.

!embar Ker a #o. /

Men ari T#)$ A$ternate9A$tJ;:

Sekaran' kita *erhatikan menu ar n+a. Menu ini %a*at kita

*i$ih %en'an ara )en' k$ik na)a )enu atau %en'an t#)$

1lternate 9ALT:Jhuru +an' &er'ari( &a,ah *a%a )enu (e ara

&er(a)aan. A%a &e&era*a huru* +an' %i 'ari( &a,ah *a%a )enu kan;

A%a +an' %i a,a$ kata/ %i ten'ah/ %(t. uru &er'ari( &a,ah &er'una

untuk )en'akti kan )enu +an' %i )ak(u%. Mi(a$n+a kita

akan )en'akti kan )enu i$e )aka k$ik$ah )enu ter(e&ut

atau %en'an )enekan t#)$ ALTJF.

Teta*i hati hati %a$a) )en''unakan t#)$ a$tenate ini %i M(. W#r%

500 . Ber&e%a %en'an t#)$ Ctr$/ t#)$ A$t &an+ak +an' (u%ah

&er&e%a huru*n+a.



19/237

3

4ntuk )en ari t#)$ a$ternate 9A$t J ;: %i M(. W#r% 500 / aran+a 1

"! Tekan t#)$ A$t hin''a ta)*ak huru &erikutn+a9;:/ )i(a$n+a N untuk

in(ert


2! Tekan huru (u& 'ru* +an' a%a %i In(ert %(t.9 #nt#h1 In(ert ta&e$

A$tJNJTJI:


Teta*i karena ke$en'ka*an i #nn+a ter(e%ia/ tentu )en'ha*a$kan

ru)u( "a%i $e&ih )en+u$itkan %an kita "a%ikan a$ternati terakhir (a"a.



20/237

4

Terke ua$i "ika ke)u%ian )en"a%i ke&ia(aan/ %an ha*a$ %en'an

(en%irin+a.

>a%i untuk )en'akti kan )enu kita *un+a 5 *i$ihan 1

6. Men''unakan )#u(e (e&a'ai *#inter *enun"uk/ atau5. Tekan t#)$ A$t %an huru* %i'ari( &a,ah (e ara &er(a)aan ?

Cara )enekan a$t %(t itu$ah +an' %u$u %ikena$ (e&a'ai ru)u(/ +an'

(e&e$u)n+a *ernah %i eritakan. C#&a$ah ka)u $akukan (e%ikit

*en'a)atan *a%a )enu. Ban+ak (eka$i kan ru)u( +an' haru( %iha*a$?

Itu$ah (e&a&n+a )#u(e %an *r#'ra) &er&a(i( inter a e %i i*takan/ untuk

ke)u%ahan *e)akai.

Sekaran' kita &uat CATATAN?

#o. umus ,ungsi6. A$tJiJ3 Mena)*i$kan te3t 9%i M(.

W#r% H*:5.

.


21/237

3

5!.0.

Ru)u( ini *entin' untuk kita atat/ (ia*a tahu (uatu (aat )#u(e kita

ru(ak. >a%i kita haru( $e&ih )e)ak(i)a$kan un'(i %ari ke+ar%. Tentu(a"a kita haru( $e&ih )e)ak(i)a$kan un'(i )#u(e "ika ia &er un'(i

%en'an &aik.

BAB 2

MEN2IM-AN FILEDANMENGAK IRI MICROSOFT WORD




22/237

4

KOMPETENSI DASAR "! Mengidentifika i menu dan ikon pada perangkat lunak pengolah kata2! Menjela kan fung i menu dan ikon pada program pengolah kata3! Menggunakan menu dan ikon pokok pada perangkat lunak pengolah kata4! Membuat dokumen pengolah kata ederhana

. Men3impan Dokumen

Ka$au ka)u (e%an' )en'er"akan tu'a( )en''unakan k#)*uter hatihati untuk (erin' )en+i)*ann+a. karena (ia*a tahu $i(trik )ati atau

k#)*utern+a ti&a ti&a han'. Tentu *eker"aan kita +an' (u%ah *an"an'

$e&ar "a%i (ia (ia. S#a$n+a ,a$au*un k#)*uter )en+e%iakan a(i$ita(

re #=er+ tentu han+a %# u)ent +an' %ia last up date (a"a. >a%i &i(a

&i(a &e&era*a *eker"aan hi$an' karena kita atau k#)*uter &ia(a

)en' aut# (a=in' *a%a "an'ka ,aktu +an' $e&ar. S#a$n+a ka$au ter$a$u

(erin' auto sa+ing / )en''an''u "u'a khan; Le)&ar ker"a 9%# u)ent:

+an' kita &uat %a*at %i(i)*an *a%a har%%i(k/ $a(h %i(k/ M- < *$a+er(

atau %i(ket ka)u/ %en'an ara (e&a'ai &erikut 7

"! K$ik )enu #ile → Sa+e atau tekan Ctr$JS. >ika Ka)u )en+i)*an

%# u)ent ter(e&ut untuk *erta)a ka$i/ k#tak %ia$#' Sa+e 1s akan

%ita)*i$kan (e*erti "en%e$a %i&a,ah ini 7



23/237

3

Ga)&ar 5. 6 K#tak Dia$#' Sa=e A(

2! -a%a *i$ihan Sa+e in / *i$ih %an k$ik %ri=e atau #$%er +an' %iin'inkan.

Ka$au &e$u) *un+a #$%er khu(u(/ (i)*an (a"a %i M+ D# u)ent( %u$u.

3! -a%a #ile name / ketikkan na)a i$e +an' Ka)u in'inkan. Se%an'kan

"ika )en''unakan M(. W#r% =er(i 500 %i(arankan untuk )en ek$i(t#)*ati&i$it+ %en'an =er(i 6!! 500 . Biar %#ku)en ka)u &i(a

%iak(e( %en'an =er(i )ana (a"a ke$ak.

4! K$ik t#)$ *erintah Sa+e untuk )e)*r#(e( *en+i)*anann+a.

Di(a)*in' ara %iata(/ kita "u'a %a*at )en+i)*an %#ku)en %en'an

$an'(un' )en' k$ik i #n (a=e 9 : +an' ter%a*at *a%a t##$&ar (tan%ar%.

Berikutn+a tin''a$ ikuti (a"a $an'kah +an' te$ah %i "e$a(kan ta%i. Karena

"en%e$an+a (a)a (a"a.

Teta*i ka$au )au )e)&eri na)a &aru/ ka)u haru( )en''unakan

*erintah #ile → Sa+e 1s atau A$tJF →A/ >en%e$a +an' ta)*i$ %an *r#(e%ur

+an' kita te)*uh &erikutn+a (a)a %en'an *erintah (e&e$u)n+a. Karena

"ika ka)u *akai i #n )aka #t#)ati( akan %i(i)*an %en'an na)a

(e&e$u)n+a/ ke ua$i *a%a *en+i)*anan *erta)a ka$i.

B. Me)&uka D#ku)en La)a



24/237

4

A%a &an+ak a$a(an #ran' )e)&uka ke)&a$i %#ku)en +an' te$ah

%i(i)*ann+a7 &i(a karena &e$u) (e$e(ai atau karena in'in )e$akukan

&e&era*a *er&aikan.

A%a &e&era*a ara +an' %a*at kita 'unakan untuk )e)&uka ke)&a$i%#ku)en +an' *ernah kita %i(i)*an.

"! Men''unakan Menu #ile

Caran+a k$ik )enu #ile $a$u k$ik pen .

2! Men''unakan Icon pen

Den'an ara )en'k$ik icon open :

Nanti kita akan )ene)ui "en%e$a1

Ga)&ar 5. 5 >en%e$a O*en Fi$e

ke)u%ian kita tin''a$ ari %i)ana 9 look in : i$e +an' kita &utuhkan %an

ketik atau *i$ih i$e na)e +an' in'in kita &uka/ $a$u k$ik O*en.

3! Men''unakan Menu /ocuments

Cara ini %i$akukan %en'an )en'k$ik t#)$ Start +an' a%a %ita(k&ar/*i$ih )enu My ecent /ocuments / )aka akan )un u$ (e"u)$ah na)a

i$e +an' *ernah kita &uka. K$ik na)a i$e +an' akan kita &uka ter(e&ut.

Tentu (a"a a(i$ita( ini ter&ata( karena han+a )ena)*i$kan 6 i$e.



25/237

3

Ga)&ar 5. >en%e$a Menu D# u)ent

!embar Ker a #o. 4Men+i)*an Fi$e %an Men'akhiriM(. W#r%



26/237

4

Sete$ah (e$e(ai )en'etik %en'an M(. W#r% kita &ia(an+a in'in

)en+i)*an ha(i$ ker"a kita. Caran+a a%a 7

"! Me)i$ih i #n sa+e 2! Menekan Ctr$ J S/ atau

3! Me)i$ih Sa=e *a%a )enu Fi$e

ka$au ka)u *erhatikan a%a %ua kate'#ri *erintah *en+i)*anan +aitu7

Sa+e %an Sa+e 1s . Di$ihat %ari katan+a (a"a kita akan tahu &ah,a7

6. Sa=e A(/ *erintah *en+i)*anan %en'an k#n ir)a(i k#)*uter

ter$e&ih %ahu$u *a%a kita a*a na)a Fi$e %ari %#ku)ent +an'

%i(i)*an. Se%an'kan/5. Sa=e/ *erintah *en+i)*anan *a%a k#)*uter %an k#)*uter

$an'(un' )en+i)*an i$e tan*a &ertan+a a*a*un. Ke ua$i ka$au

)e)an' Fi$e ter(e&ut &e$u) %i&eri na)a (a)a (eka$i.

Sekaran' #&a$ah ka)u ketikkan %#ku)en &erikut7 (e&e$u)n+a ka)u

*erhatikan a%a $a)&an' i #n %an . Itu 'unan+a7

"! i #n untuk )e)&erikan *erintah rata ten'ah *a%a tu$i(an

2! i #n untuk )e)&erikan *erintah rata kiri %an kanan *a%atu$i(an

(e%an'kan $a)&an' / artin+a tekan enter untuk )en''anti atau *in%ah

*ara'ra

pa itu Komputer 5

%stilah komputer mempun3ai arti 3ang luas dan berbeda bagisetiap orang. %stilah komputer computer 6 diambil dari bahasa!atin computare 3ang berarti menghitung to compute atau toreckon 6.Menurut Blissmer 17)$68 komputer adalah suatu alat elektronik3ang mampu melakukan beberapa tugas8 3aitu menerima input8memproses input sesuai dengan instruksi 3ang diberikan8men3impan perintah9perintah dan hasil pengolahann3a8 sertamen3ediakan output dalam bentuk in0ormasi.Sedangkan menurut Sanders 17)$68 komputer adalah sistemelektronik untuk memanipulasi data 3ang +epat dan tepat sertadiran+ang dan diorganisasikan supa3a se+ara otomatis menerimadan men3impan data input8 memprosesn3a8 dan menghasilkan

output berdasarkan instruksi9instruksi 3ang telah tersimpan didalam memori. Dan masih ban3ak lagi ahli 3ang men+oba



27/237

3

mende0inisikan se+ara berbeda tentang komputer. #amun8 padaintin3a dapat disimpulkan bah:a komputer adalah suatuperalatan elektronik 3ang dapat menerima input8 mengolah input8memberikan in0ormasi8 menggunakan suatu program 3angtersimpan di memori komputer8 dapat men3impan program danhasil pengolahan8 serta beker a se+ara otomatis.Dari de0inisi tersebut terdapat tiga istilah penting8 3aitu input

data68 pengolahan data8 dan in0ormasi output6. Pengolahan datadengan menggunakan komputer dikenal dengan namapengolahan data elektronik PD;6 atau ele+roni+ data pro+essing

;DP6. Data adalah kumpulan ke adian 3ang diangkat dari suatuken3ataan 0akta68 dapat berupa angka9angka8 huru08 simbol9simbol khusus8 atau gabungan dari ketigan3a. Data masih belumdapat ber+erita ban3ak sehingga perlu diolah lebih lan ut.Pengolahan data merupakan suatu proses manipulasi dari data ke

dalam bentuk 3ang lebih berguna dan lebih berati8 3aitu berupasuatu in0ormasi. Dengan demikian8 in0ormasi adalah hasil darisuatu kegiatan pengolahan data 3ang memberikan bentuk 3anglebih bermakna dari suatu 0akta. (leh karena itu8 pengolahandata elektronik adalah proses manipulasi dari data ke dalambentuk 3ang lebih bermakna berupa suatu in0ormasi denganmenggunakan suatu alat elektronik8 3aitu komputer.

>ika te$ah (e$e(ai )en'etik e((ai %iata( (i)*an$ah %ata ter(e&ut

%en'an na)a i$e a*a itu k#)*uter %en'an ara )e)i$ih (a$ah (atu %ari

ara )en+i)*an i$e. Nanti akan a%a "en%e$a &erikut1

Ga)&ar 5. < K#tak Dia$#' Sa=e A(



28/237

4

*i$ih )+ %# u)ent *a%a 1 %i sa+e in ke)u%ian ketikkan a*a itu

k#)*uter na)a %an ke$a( ka)u ke)u%ian tekan sa+e . Itu$ah ha(i$

ketikan ka)u +an' *erta)a?

Berikutn+a ke$uar$ah %ari M(. W#r% (e*erti ara +an' (u%ah %ia"arkan

*a%a $e)&ar (e&e$u)n+a.

BAB 3

MELAK4KAN -ROSES EDITING SEDER ANA





29/237

3

Da$a) )en'etikkan (e&uah tu$i(an atau k#n(e* ke%a$a) k#)*uter

tentu kita ti%ak akan )en%a*atkan na(kah +an' (e)*urna %a$a) (eka$i

*eker"aan. Bi(a (a"a a%a &e&era*a ke(a$ahan +an' kita $akukan &aik ti%ak

%i (en'a"a atau )e)an' kita )eru&ah k#n(e* +an' te$ah kita ketik

(e&e$u)n+a. O$eh karena itu kita haru( )e$akukan *eru&ahan (e*er$un+a.

-r#(e( ini$ah +an' %i (e&ut *r#(e( e%itin'.

-r#(e( e%itin' *a%a M(. W#r% (e ara (e%erhana akan &an+ak )e$i&atkan

i #n i #n &erikut7

A. Me)&$#k Tek(

&erintah lain adalah perintah blok! &erintah ini angat penting dalam pro e editing

untuk mengurangi kerja yang mungkin haru kita lakukan! &erintah ini bertujuan untuk

memberikan perintah pada beberapa bagian dokumen yang di blok e$ara ber amaan!

>ika kita in'in )en' #*+/ )e)in%ahkan/ atau )en'ha*u( (eke$#)*#k

ka$i)at )aka kita (e&aikn+a Me)&$# k tek( ter(e&ut ter$e&ih %ahu$u

%en'an tu"uan untuk )e)*er e*at *r#(e(. Me)&$# k tek( &erarti kita


'$on untuk menghaputuli an yang di blok danmenyimpannya diklipboard

'$on untuk meng$opy ke klipboardtuli an yang di blok

'$on untukmempa te(memperbanyak tuli anyang di $opy


30/237

4

)e)&$#k (uatu tek( (ehin''a ,arnan+a &er&e%a %en'an +an' $ain.

Me)&$#k (uatu tek( %a*at kita $akukan %en'an %ua ara 1

6. Men''unakan Ke+ar%/ t#)$ +an' %i'unakan a%a$ah 7


Tombol ,ungsi

Shi tJ Me)&$# k (atu karakter

%i(e&e$ah kanan in(erti#nShi tJ Me)&$# k (atu karakter

%i(e&e$ah kiri in(erti#n

*#int

Shi tJ P Me)&$# k (atu &ari( ke

ata(Shi tJ Q Me)&$# k (atu &ari( ke

&a,ah

Ctr$JShi tJ Me)&$# k (atu kata

%i(e&e$ah kanan in(erti#n

*#int

Ctr$JShi tJ Me)&$# k (atu kata

%i(e&e$ah kiri in(erti#n

*#int

Ctr$JShi tJ P Me)&$# k (a)*ai ke

a,a$ *ara'ra*h

Ctr$JShi tJ Q Me)&$# k (a)*ai ke

akhir *ara'ra*h

Shi tJEn% Me)&$# k (a)*ai ke

akhir &ari(

Shi tJ #)e Me)&$# k (a)*ai ke

a,a$ &ari(

Shi tJ-'4* Me)&$# k (a)*ai (atu

$a+ar ke ata(

Shi tJ-'D,n Me)&$# k (a)*ai (atu

$a+ar ke &a,ah

Ctr$JShi tJ #)e Me)&$# k (a)*ai ke

a,a$ %#ku)en

Ctr$JShi tJEn% Me)&$# k (a)*ai ke

akhir %#ku)en

Ctr$JA Me)&$# k (e$uruh tek(

+an' a%a *a%a %#ku)en


31/237

3

Ta&e$ . 6 Ta&e$ Me)&$#k Men''unakan Ke+ B#ar%

In(erti#n *#int itu (a)a %en'an kur(#r/ *er&e%aan+a ter$etak

&entukn+a. Ka$au in(erti#n *#int &eru*a 'ari( te'ak 9I: +an' &erke%i*ke%i* ter%a*at *a%a a*$ika(i ,in%#,( (e%an'kan kur(#r a%a$ah 'ari(

&a,ah 9 : +an' &erke%i* ke%i* +an' ter%a*at *a%a a*$ika(i DOS. In(erti#n

*#int &er un'(i (e&a'ai *enun"uk $#ka(i akti te)*at )e)u$ai *en'etikan

atau Me)&$# k tek(.

5. Men''unakan M#u(e

Prosedur ,ungsin3a untuk memblok

K$ik tahan 9%ra': tek( +an'

%iin'inkan

Se)&aran' tek(

K$ik 'an%a *a%a kata Satu kata

K$ik *a%a (e$e ti#n &ar Satu &ari(

Dra' *a%a (e$e ti#n &ar( Be&era*a &ari( Tekan CTRL $a$u k$ik ka$i)at +an'

%iin'inkan

Satu ka$i)at

K$ik 'an%a *a%a (e$e ti#n &ar

atau k$ik H *a%a &a'ian

*ara'ra*h

Satu *ara'ra*h

Tekan ALT $a$u %ra' )#u(e ke

*#(i(i +an' %in'inkanBer&entuk k#$#)

Ta&e$ . 5 Me)&$#k )en''unakan M#u(e

Se$e ti#n &ar a%a$ah &a'ian +an' ter$etak %i (e&e$ah kiri )ar'in kiri.

4ntuk )e)&ata$kan )e)&$#k (uatu tek(/ k$ik %i (e)&aran' te)*at.

B. Meng9+op38 Menghapus < Memindahkan Teks



32/237

4

Se(u%ah )e)aha)i ara )e)&$#k (e&uah kata atau ka$i)at/

(ekaran' kita akan )e)*e$a"ari ti'a *erintah uta)a e%itin' +an' te$ah

kita $ihat i #nn+a %i a,a$ ta%i.

6. Men' 2copy Tek(

4ntuk )en''an%akan kata atau ka$i)at tertentu %a*at %i$akukan %en'an

ara (e&a'ai &erikut7

a! Men''unakan Icon

• B$# k kata atau ka$i)at +an' akan %i #*+.

• K$ik )enu !dit $a$u k$ik 3opy 9 :

• -in%ahkan in(erti#n *#int ke $#ka(i *en''an%aan.

• K$ik )enu !dit $a$u k$ik Paste 9 :

b! Men''unakan )et#%e clik4drag / "ika $#ka(i a,a$ kata atau ka$i)at

+an' in'in %i 'an%akan %en'an $#ka(i *en''an%aan &er%ekatan

&i(a %en'an ara 7

• B$# k$ah tek( +an' akan %i #*+

• Tekan Ctr$JDra' tek( ter(e&ut %an 'e(er )#u(e ke$#ka(itu"uan *en' #*ian.

$! Men''unakan Ke+ar%/ "ika in'in )e)ak(i)a$kan un'(i ke+ar%

%en'an ara7

• B$# k$ah tek( +an' akan %i #*+

• Tekan Ctr$JC

• Ba,a in(erti#n *#int ke te)*at *en''an%aan

• Tekan Ctr$J

5. Men'ha*u( Tek(

a. Den'an *erintah cut . Men'ha*u( tek( %a*at kita $akukan (e&a'ai

&erikut7

• B$# k$ah tek( +an' akan %iha*u(



33/237

3

• K$ik )enu !dit $a$u k$ik 3ut 9atau k$ik i #n 3ut 8 :

Cara ini ti%ak &etu$ &etu$ %i ha*u( $h#? S#a$n+a tu$i(an +an' %i &$#k ta%i

han+a %i *in%ahkan ke $i*ar% 9$ihat ara )e)in%ahkan tek(:

&. Den'an *erintah delete / %en'an ara 7

• B$# k$ah tek( +an' akan %iha*u(

• Tekan t#)$ /elete

Nah/ ka$au ara ini. Tek( +an' %i delete &etu$ &etu$ %i ha*u(/ &er&e%a

%en'an ara 3ut ta%i.

. Me)in%ahkan Tek(

Lan'kah $an'kah untuk )e)in%ahkan tek( 7

a. Den'an )en''unakan Icon

• B$# k$ah ter$e&ih %ahu$u tek( +an' akan %i*in%ahkan

• K$ik )enu !dit $a$u k$ik 3ut 9atau k$ik i #n 3ut 8 :

• -in%ahkan in(erti#n *#int ke %aerah tu"uan

• K$ik )enu !dit $a$u k$ik Paste 9atau k$ik i #n Paste 8 :

&. Men''unakan )et#%e click4drag / %en'an ara 7


• Dra' tek( ter(e&ut %an 'e(er )#u(e ke$#ka(i +an' &aru

Cara ini han+a # #k untuk $#ka(i *er*in%ahan +an' %ekat (a"a karena

"ika a'ak "auh &ia(an+a kita akan a'ak ke(u$itan ketika *er*in%ahanha$a)an.

. Men''unakan Ke+ar%/ "ika in'in )e)ak(i)a$kan un'(i ke+ar%

%en'an ara7


• Tekan Ctr$JH

• Ba,a in(erti#n *#int ke %aerah tu"uan

• Tekan Ctr$J



34/237

4


35/237

3

Ga)&ar en%e$a Fine an% Re*$a e

6. Ta& #ind /

kita 'unakan untuk )en ari (uatu kata ka$i)at tertentu &er%a(akan

kriteria +an' kita %itentukan.

A%a &e&era*a ha$ +an' *er$u %iketahui untuk )e)an aatkan "en%e$a Fin%

ini (e ara )aki)a$ =

a! -a%a #ind what tu$i(kan kata ka$i)at +an' akan %i ari/ )i(a$n+a

Tan%ai$ah’

b! -a%a S earch ption kita tentukan $#ka(i *en arian +aitu

• 1ll / "ika kita akan )en ari (e$uruh kata Tan%ai$ah’ %ari a,a$

hin''a akhir %#ku)en. 9%e au$tn+a ALL:

• Up / "ika )en ari ke a,a$ %#ku)en )u$ai %ari *#(i(i in(erti#n

*#int.

• /own / "ika )en ari ke akhir %#ku)en )u$ai %ari *#(i(i

in(erti#n *#int.

$! -a%a O*ti#n Search / ter%a*at )et#%e *en arian kata *a%a

*erintah find ini +aitu 7



36/237

4

• Match case / )en ari kata ka$i)at +an' &etu$ &etu$ (a)a

%en'an kata ka$i)at +an' %i ari.

• #ind whole words only / )en ari kata ka$i)at tan*a

)e)*erhatikan huru &e(ar atau ke i$.• Use wildcards / )en ari kata ka$i)at %en'an )en''unakan

)et#%e ,i$% ar%(. Mi(a$n+an+a kita )an ari ena) %i'it

huru +an' a,a$ Tan%a’ )aka 'unakan ,i$% ar%( %en'an

ara Tan%a;’/ )aka (e$uruh kata +an' ter%iri %ari ena)

karakter %en'an huru a,a$n+a Tan%a’ akan %ite)ukann+a.

Met#%e *en arian ini )e)*erhatikan huru ke i$ %an &e(ar.

Maka kata TANDAILA ’ ti%ak akan %ite)ukan %en'an)et#%e ini/ karena )en''unakan huru &e(ar (e%an'kan

+an' %i ari a%a$ah tan%a;’ huru ke i$ %en'an %i'it

keena)n+a &e&a(.

• Sounds like / )en ari kata ka$i)at +an' )iri* %an ha)*ir

)iri* %en'an kata ka$i)at +an' %i ari. Mi(a$n+an+a kita

)en ari kata an%a’ )aka kata Tan%ai$ah’ "u'a akan

%ite)ukannn+a karena ha)*ir )iri*. a$ ini &er&aha+a "ikakita hen%ak )en''anti kata an%a %en'an ka)u &i(a

&i(a kata tan%a %i 'anti )en"a%i tka)u .

• #ind all words forms / )en ari (e$uruh kata ka$i)at +an'

)e)*un+ai &entuk #r)at +an' (a)a.

d! Sete$ah )enentukan )et#%e *en ariann+a/ )aka k$ik$ah #ind

6e"t untuk )e)*r#(e(n+a.

e. >ika *en arian (e$e(ai/ )aka akan )un u$ "en%e$a *e(an &erikut7

Ga)&ar


37/237

3

7. $a eplace /

Ta& ini kita 'unakan untuk )e$akukan *r#(e( *en arian kata atau ka$i)at

%en'an ara $an'(un' )en''antikan kata ka$i)at +an' %i ari %en'an

kata ka$i)at +an' %itentukan. 4ntuk )en''unakan a(i$ita( ini/ ikuti$ah$an'kah $an'kah &erikut 7

a! K$ik )enu !dit / $a$u K$ik eplace

&. Maka akan ta)*i$ "en%e$a re*$a e (e&a'ai &erikut7

Ga)&ar en%e$a Re*$a e

$! -a%a #*ti#n #ind what kita ketikkan kata ka$i)at +an' %i ari %an

%i'anti. Mi(a$n+an+a kita )en ari kata Tan%ai$ah’ %an 'anti

%en'an B$# k$ah’/ )aka Ketikkan Tan%ai$ah’ *a%a #*ti#n ini.

d! O*ti#n eplace with %ii(i %en'an kata ka$i)at *en''anti. -a%a

#nt#h %iata( kita i(i %en'an B$# k$ah’

e! K$ik eplace untuk )en''anti (atu *er(atu/ atau k$ik R eplace 1ll

untuk )en''anti (e ara ke(e$uruhan/ %en'an re(ik# (e*erti

ka(u( )en''anti kata an%a %en'an kata ka)u ta%i.

Se%an'kan k$ik #ind 6e"t untuk )en ari kata &erikutn+a.

Se%an'kan *i$ihan $ainn+a (a)a %en'an +an' %i"e$a(kan *a%a &a'ian #ind

%iata(.



38/237

4

D. Menggeser %nsertion Point kursor6

A'ar kita &er'erak %en'an e*at %a$a) (uatu %#ku)en +an' &e(ar/

)aka kita haru( tahu a*a (a"a *erintah untuk )en''e(er in(erti#n *#in

ini.

6. Men''unakan Ke+ar%

Tombol ,ungsi

atau Ber*in%ah ke kanan atau

ke kiri (atu karakter P atau Q Ber*in%ah ke ata( atau

ke &a,ah (atu &ari( Ctr$J atau Ctr$J Ber*in%ah ke kanan atau

ke kiri (atu kata Ctr$JP atau Ctr$JQ Ber*in%ah ke ata( atau

ke&a,ah (atu *ara'ra*h#)e atau En% Ber*in%ah ke a,a$ atau

ke akhir &ari( Ctr$J #)e atau

Ctr$JEn%Ber*in%ah ke a,a$ atau

ke akhir %#ku)en -'4* atau -'Dn Ber*in%ah ke ata( atau

ke &a,ah (atu $a+ar Ctr$J-'4* Ctr$J -'Dn Ber*in%ah ke ata( atau

ke &a,ah (atu ha$a)an

Ta&e$ . Ta&e$ Men''e(er Kur(#r %en'an )en''unakan Ke+ B#ar%

Teta*i *a%a *raktekn+a )e)in%ahkan in(erti#n *#int (e ara

(e)&aran' tentu $e&ih n+a)an %en'an )en''unakan )#u(e %en'an

)en'k$ik )#u(e %i $#ka(i in(erti#n *#int +an' %i in'inkan. >ika $#ka(i

in(erti#n *#int %i $uar area ha$a)an +an' ta)*ak kita &i(a )en''unakan

( r#$$ &ar %en'an )#u(e. Teta*i tentu (a"a ini han+a )ena)*i$kan

$a+arn+a (a"a untuk in(erti#n *#intn+a (en%iri teta* haru( %i k$ik

)en''unakan )#u(e.



39/237

3

5. Men''unakan Go $o

A%a ara $ain %a$a) )e)in%ahkan in(erti#n *#int ini +aitu %en'an)en''unakan a(i$ita( Go $o. Caran+a 7

a! K$ik )enu !dit

b! -i$ih %an K$ik Su&)enu Go $o

$! Maka akan ta)*i$ "en%e$a #ind and eplace' *i$ih$ah $a Go $o

(e*erti %i&a,ah ini 7

Ga)&ar en%e$a Fin% an% Re*$a e

d! -a%a *i$ihan go to what / kita %a*at )enentukan "eni( -e)in%ahan

+an' %iin'inkan. Mi(a$n+akan kita k$ik Page untuk &er*in%ah

ha$a)an.

e! -a%a E nter Page num er kita i(ikan / $a$u k$ik go to

f! Maka in(erti#n *#int (ekaran' &era%a *a%a ha$a)an ke . %(t.

Tentu (a"a )a(ih &an+ak t##$ atau i #n +an' &er)an aat untuk

)e$akukan *r#(e( e%itin'. Mi(a$n+an+a untuk )en'e%it 'a)&ar

Ga)&ar


40/237

4

!embar Ker a #o. $Me)aha)i -en arian %an -en''antianKata

Dari (e$uruh *r#(e( e%itin' )un'kin *erintah *en arian %an *en''antian

kata +an' (e*inta( $a$u )e)i$iki ke'unaan +an' re$ati (e%ikit. Biar ka)u

$e&ih *aha) #&a$ah ketik %u$u e((ai &erikut.

KOMUNIKASI DATA DAN JARINGAN KOMPUTER

Kemajuan teknologi komunika i ekarang mempunyai pengaruh pada perkembangan

pengolahan data! Data dari atu tempat dapat kirim ke tempat lain dengan alat

telekomunika i! )ntuk Data yang menggunakan komputer* pengiriman data menggunakan

i tem tran mi i elektronik* bia anya di ebut dengan i tilah komunika i data +data

$ommuni$ation,! Di dalam i tem komunika i* i tilah jaringan +network, digunakan bila

paling edikit dua atau lebih alat-alat dihubungkan atu dengan yang lainnya! Contoh jaringan

yang banyak dilihat ehari-hari adalah jaringan radio dan tele i i* dimana beberapa ta iun

peman$ar aling dihubungkan* ehingga uatu program yang ama dapat di iarkan ke egala

penjuru!

Komunikasi Data

)ntuk mengkomunika ikan data dari atu tempat ke tempat yang lain* tiga elemen i tem

haru ter edia* yaitu umber data + our$e,* media tran mi i +.ran mi ion media, yang

membawa data yang dikirim dari umber data ke elemen ketiga yaitu penerima +re$ei er,!

/ila alah atu elemen tidak ada* maka komunika i tidak akan dapat dilakukan!

Media Transmisi Data



41/237

3

.ran mi i data merupakan pro e pengiriman data dari atu umber ke penerima data! )ntuk

dapat mengetahui tentang tran mi i data lebih lengkap* maka perlu diketahui beberapa hal

yang berhubungan dengan pro e ini! al ter ebut menyangkut 1

•Media tran mi i yang dapat digunakan!

• Kapa ita $hannel tran mi i!

• .ipe dari $hannel tran mi i!

• Kode tran mi i yang digunakan!

• Mode tran mi i

• &rotokol

• &enanganan ke alahan tran mi i!

/eberapa media tran mi i dapat digunakan ebagai $hannel +jalur(kanal, tran mi i atau$arrier dari data yang dikirim* dapat berupa kabel maupun radia i elektromagnetik! /ila

umber data dan penerima jaraknya tidak terlalu jauh dan dalam area yang lokal* maka dapat

digunakan kabel ebagai media tran mi inya! Kabel dapat berbentuk kabel tembaga bia a

yang digunakan pada telepon* $oa ial $able +kabel koa , atau fiber opti$ + erat optik,! Kabel

koa merupakan kabel yang dibungku dengan metal yang lunak dan mempunyai tingkat

tran mi i data yang lebih tinggi dibanding dengan kabel bia a!tetapi lebih mahal! edangkan

kabel erat optik dibuat dari erabut- erabut ka$a +opti$al fiber , yang tipi dengan diameterebe ar diameter rambut manu ia! Kabel jeni ini mempunyai ke$epatan pengiriman data

ampai "0 kali lebih be ar dari kabel koa !

/ila umber data dan penerima data jaraknya $ukup jauh* kanal komunika i data berupa

media radia i elektromagnetik yang dipan$arkan melalui udara terbuka* yang dapat berupa

gelombang mikro +mi$rowa e,* i tem atelit + atellite y tem, atau i tem la er +la er

y tem,! elombang merupakan gelombang radio frekuen i tinggi yang dipan$arkan dari atu

ta iun ke ta iun yang lain! ifat peman$aran dari gelombang mikro adalah line-of- ight*yaitu tidak boleh terhalang* mi alnyanya karena adanya gedung-gedung yang tinggi* bukit-

bukit atau gunung-gunung! elombang mikro bia anya digunakan untuk jarak-jarak yang

dekat aja! )ntuk jarak yang jauh* haru digunakan ta iun relay yang berjarak 30 ampai #0

kilometer! ta iun relay diperlukan karena untuk memperkuat inyal yang diterima dari

ta iun relay ebelumnya dan meneru kannya ke ta iun relay berikutnya!

Karena gelombang mikro tidak boleh terhalang maka untuk jarak-jarak yang jauh digunakan

i tem atelit! atelit akan menerima inyal yang dikirim dari ta iun gelombang mikro di



42/237

4

bumi dan mengirimkannya kembali ke ta iun bumi yang lainnya! atelit berfung i ebagai

ta iun relay yang letaknya di luar angka a!

Ke)u%ian "ika te$ah (e$e(ai/ +an' haru( ka)u ker"akan a%a$ah

"! Cari (etia* kata net,#rk *a%a %#ku)en +an' te$ah ka)u ketik/

"u)$ahn+a a%a .... kata

2! Cari (etia* kata %ata *a%a %#ku)en +an' te$ah ka)u ketik/

"u)$ahn+a a%a .... kata

. Ganti$ah (etia* kata net,#rk %en'an kata "arin'an


43/237

3

BAB 4

E ERA-A -ENGAT4RAN -ADAMICROSOFT WORD




44/237

4


. -en'aturan a$a)an D#ku)en 9-a'e Setu*:

A'ar %#ku)en +an' kita ker"akan %a*at %i etak (e(uai %en'an +an'kita in'inkan/ )aka %i*er$ukan *en'etahuan tentan' tata ara

*en'aturan %#ku)en/ $e&ih "e$a(n+a *erhatikan &e&era*a ha$ &erikut ini1

"! K$ik )enu #ile / $a$u

2! K$ik (u& )enu Page Setup .

3! Sehin''a ta)*i$ "en%e$a Page Setup &erikut ini7



45/237

3

Gambar 4. 1 >en%e$a -a'e Setu*

In'at untuk (e$a$u )e)a(tikan setting +an' &uat te$ah (e(uai

kein'inan %en'an )e$ihat *a%a pre+iew .

-erhatikan "en%e$a page setup %iata( =

a! $a Margin / *a%a ta& ini ter%a*at *en'aturan "arak na(kah %en'an

(e)ua (i(i kerta(/ headers / footers %an *en'aturan )#%e$

*en etakan.

4ntuk )e$akukan *eru&ahan "arak *a%a )ar'in kita 'unakan7

)enaikan ukuran k$ik (+)$ atau untuk )enurunkan ukuran k$ik

(+)$ .

• $op / 'unan+a untuk )en'atur "arak na(kah )u$ai %ari te*i

ata( kerta(.

• %ottom , 'unan+a untuk )en'atur "arak na(kah )u$ai %ari te*i

&a,ah kerta(.



46/237

4

• 0eft / 'unan+a untuk )en'atur "arak na(kah )u$ai %ari te*i kiri

kerta(.

• ight / 'unan+a untuk )en'atur "arak na(kah )u$ai %ari te*i

kanan kerta(.• Gutter / 'unan+a untuk )e)&eri te)*at ketika *en"i$i%an a'ar

ti%ak a%a tek( +an' ti%ak ter&a a karena *en+e)*itan aki&at

*r#(e( *en"i$i%an. -en'aturan *#(i(i %ari *en"i$i%an ini kita

tentukan *a%a &a'ian *i$ihan Gutter position +an' )en+e%iakan

%ua a$ternati *#(i(i/ +aitu *en"i$i%an %i (e&e$ah kiri 9$e t: atau

ata( 9t#*:

• $a rientation' 'unan+a untuk )enetukan arah *er etakanha$a)an.

i! Portrait / "ika kita )en'in'inkan )et#%e *en'aturan

ha$a)an %#ku)en %en'an arah te'ak 9=ertika$:/

ii! 0andscape / "ika kita )en'in'inkan )et#%e *en'aturan

ha$a)an %#ku)en %en'an arah )e$e&ar 9h#ri #nta$:

• eader / 'unan+a untuk )en'atur "arak hea%er )u$ai %ari te*i

ata( kerta(.• #ooter / 'unan+a untuk )en'atur "arak ##ter )u$ai %ari te*i

&a,ah kerta(.

• Mirror Margin / *en'aturan ini &ertu"uan untuk )e)&erikan

ukuran )ar'in +an' (a)a *a%a ke%ua (i(i %a$a) (atu $e)&ar

kerta(/ &ia(an+a %i 'unakan untuk )e)&uat &uku.

>ika *i$ihan ini kita akti kan/ )aka *a%a ta margin akan a%a*eru&ahan *i$ihan (e*erti &erikut 7

Ga)&ar


47/237

3

-eru&ahan ter"a%i *a%a #*ti#n $e t %an ri'ht %i)ana ke%ua

*i$ihan ini %i'anti %en'an na)a Inside %an utside .

i! Inside / 'unan+a untuk *en'aturan &ata( %#ku)en +an'

&a'ian %a$a).ii! utside / 'unan+a untuk *en'aturan &ata( %#ku)en

&a'ian $uar.

• 7 pages per sheet / 'unan+a a'ar %a$a) (atu kerta( %i etak

%ua ha$a)an. -er&e%aann+a %en'an ook fold ter$etak *a%a

#rienta(i kerta(/ ook fold han+a &er$aku untuk landscape .

Se%an'kan 7 pages per sheet &i(a &er$aku untuk ke%ua "eni(

orientation/ &aik

lanscape )au*un

portrait .

Ga)&ar


48/237

4

Dari *er&an%in'an "en%e$a %i ata( &i(a kita $ihat &ah,a *a%a

"eni( multiple pages ook fold / orientation portrait ti%ak &i(a

%iakti kan/ &er&e%a %en'an 7 pages per sheet .

b! $a Paper Si-e / 'unan+a untuk )en'atur ukuran *an"an' %an $e&ar

kerta(.

Ga)&ar


49/237

3

• Width / 'unan+a untuk )en'atur ukuran $e&ar kerta( "ika kita

)e)i$ih #*ti#n u(t#) (i e.

• eight / 'unan+a untuk )en'atur ukuran tin''i kerta( "ika kita

)e)i$ih #*ti#n u(t#) (i e.• 1pply to / 'unan+a untuk )enentukan aku*an %ari

*en'aturan +an' %i&erikan *a%a "en%e$a ini 7

i! Whole document / "ika *en'aturan )ar'in &er$aku untuk

(e$uruh %#ku)en.

ii! $his point forward' "ika *en'aturan %#ku)en ini &er$aku

)u$ai %ari ha$a)an +an' akti *a%a *#(i(i in(erti#n *#int

(ekaran' &era%a/ (a)*ai ha$a)an terakhir.iii! $his section / "ika *en'aturan )ar'in han+a &er$aku

*a%a ha$a)an +an' akti (a"a.

i ! Selected te"t / "ika *en'aturan han+a &er un'(i *a%a

tek( +an' %i&$#k.

• /efault / 'unan+a a'ar )eru&ahan *en'aturan (ettin' +an'

%i&uat )en"a%i %e au$t %ari M(. W#r%.

-en'aturan uru 9F#nt :

-a%a na(kah na(kah &ukan re()i. Se*erti k#ran/ )a"a$ah/ &uku

*#*u$er %$$/ %a+a tarik *ena)*i$an a%a$ah akt#r *entin' (e&e$u) i(i %ari

tu$i(an. Se&a& ka$au ta)*i$ann+a kaku/ &e$u) tentu #ran' )au )e)&a a.

Se$ain i(i tu$i(an "u'a haru( )enarik *erhatian *e)&a a. 4ntuk

)ena)&ah %a+a tarik %ari (uatu %#ku)en/ *en'aturan huru a%a$ah (a$ah(atu ara +an' &i(a kita 'unakan.

4ntuk *en'aturan huru ini kita %a*at )en''unakan %ua ara/ +aitu 7

6. Men''unakan t##$&ar

Den'an )et#%e kita han+a %a*at )e$akukan *en'aturan terha%a*

"eni( huru %an ukuran +an' %i'unakan. Caran+a 7

a. B$#k ter$e&ih %ahu$u tek( +an' akan kita ru&ah "eni( atau ukuranhuru*n+a.



50/237

4

b! K$ik *anah ke&a,ah *a%a "eni( font +an' ter%a*at *a%a t##$&ar

(tan%ar 9 :/ (ehin''a )un u$ %a tar huru +an' %i(e%iakan #$eh

M(. W#r%. K$ik$ah huru *i$ihan Ka)u.

$! 4ntuk )eru&ah ukuran huru / k$ik *anah ke&a,ah *a%a font si-e

+an' %i(e&e$ah kanan "eni( font 9 :. La$u k$ik$ah ukuran huru +an'

%iin'inkan.

5. Men''unakan )enu

>ika ka)u in'in )en%a*atkan e ek $ain *a%a tu$i(an/ tentu ke%ua i #n

ta%i )a(ih (an'at )ini)a$i(. 4ntuk itu ka)u &i(a )en''unakan )enu

#ormat → #ont

Ga)&ar ika kita 'unakan )et#%e ini/ kita %a*at )en''unakan &e&era*a

e ek +an' )enarik. Caran+a 7

a. B$#k ter$e&ih %ahu$u tek( +an' akan kita 'anti (ettin'n+a.

b! K$ik )enu #ormat / $a$u k$ik (u& )enu #ont / (ehin''a )un u$

"en%e$a %ia$#' #nt (e&a'ai &erikut7


5eni font 6ont i7e


51/237

3

Ga)&ar en%e$a F#nt

4ntuk )e$ihat e ek %ari *eru&ahan (ettin' +an' kita &uat/

*a(tikan untuk (e$a$u )e$ihat *a%a k#tak *re=ie,.

-a%a "en%e$a ini a%a &an+ak =aria(i huru +an' &i(a kita 'unakan

untuk )e)&uat na(kah kita ta)*i$ $e&ih )enarik/ *erhatikan

&e&era*a *en'etahuan *entin' &erikut =

• $a #ont / ta& ini )ena)*i$kan &an+ak (eka$i itur +an'

)enarik ,a$au*un &e&era*a %i antaran+a &i(a kita $ihat *a%a

formating tool ar . A'ar $e&ih "e$a( kita teta* akan )e)&aha(

(e)uan+a (atu *er(atu 7

i! #ont / 'unan+a untuk )e)i$ih "eni( huru . Fun'(i %an

ara *en''unaann+a (a)a %en'an i #n #nt (e*erti +an'

(u%ah %i"e$a(kan.



52/237

4

ii! #ont Style / 'unan+a untuk )en'atur )#%e$ huru /

a*akah etak te&a$ 9$%:/ )irin' 9ita$i :/ 'a&un'an te&a$

%en'an )irin' atau )#%e$ re'u$er

iii! Si-e / 'unan+a untuk )enentukan ukuran huru +an'te$ah %i*i$ih.

i ! #ont 3olor / 'unan+a untuk )enentukan "eni( ,arna %ari

huru +an' %i*i$ih. Bia(an+a huru* #t#)ati( hita)/ *a%aha$

terka%an' kita )e)er$ukan ,arna $ain untuk ke*entin'an

tertentu.

! Underline Style / 'unan+a untuk )enentukan "eni( 'ari(

&a,ah +an' %iin'inkan. Karena &ia(an+a 'ari( &a,ah +an'

%i&erikan i #n un%er$ine &eru*a 'ari( &ia(a. 4ntuk )e)i$ih

"eni( 'ari( &a,ah/ k$ik ta& ini $a$u k$ik "eni( 'ari( &a,ah

+an' %iin'inkan.

i! Underline 3olor / %i'unakan untuk )enentukan ,arna

%ari 'ari( &a,ah +an' %i*i$ih.

ii! !ffects / %i'unakan "ika kita in'in )e)&erikan e ek

khu(u( terha%a* tek(. -a%a #*ti#n ter%a*at &e&era*a

*i$ihan (e&a'ai &erikut7

Strikethrough / 'unan+a untuk )e)&uat tek(&er'ari( ten'ah. C#nt#h Strikethr#u'h

/ou le Strikethrough / (a)a %en'an e ek %iata(

teta*i 'ari(n+a %ua. C#nt#h D#u&$e Strikethr#u'h

Superscript / 'unan+a untuk )e)&uat tek( naik

%ari tin''i huru &ia(a. Bia(an+a %i'unakan untuk

)e)&uat *er*an'katan. C#nt#h < 5



53/237

3

Su script / 'unan+a untuk )e)&uat tek( akan

turun %ari tin''i huru &ia(a. Bia(an+a %i'unakan

%a$a) *enu$i(an kata kata i$)iah. C#nt#h 5O

Shadow / 'unan+a untuk )e)&erikan e ek&a+an'an terha%a* tek( +an' %i&$#k. C#nt#h

Sha%#,Sha%#,

utline / 'unan+a a'ar tek( +an' %i&$#k ter$ihat

han+a &a'ian $uarn+a (a"a. C#nt#h ut$in

!m oss / 'unan+a a'ar tek( ta)*ak (e*erti

)en#n"#$ %i&an%in'kan tek( n#r)a$. C#nt#h E)((E)((

!ngra+e' ke&a$ikan %ari e)((. C#nt#hEn'ra=eEn'ra=e

Small 3aps / 'unan+a a'ar tek( %i etak ka*ita$ ta*i

ukurann+a $e&ih ke i$. C#nt#h S MALL CA-S

1ll 3aps' 'unan+a )eru&ah tu$i(an +an' %i &$#k

)en"a%i huru &e(ar (e)ua. C#nt#h ALL CA-S

idden / 'unan+a a'ar tu$i(an +an' %i&$#k ti%ak

na)*ak &ahkan $#ka(in+a*un k#(#n' (e*erti hi$an'*a%aha$ tu$i(ann+a )a(ih a%a %i te)*at (e)u$a "ika

kita (uatu (aat )e)&uan' e ek ini

• $a 3haracter Spacing

Se*erti na)an+a ta& ini &er'una untuk )en'atur (ka$a/ (*a(i

%an *#(i(i karakter/ #&a *erhatikan #nt#h &erikut

Ga)&ar en%e$a Ta& Chara ter S*a in'



54/237

4

"a%i untuk )enu$i( an'ka 5 ke i$ %an %i 'e(er ke&a,ah kita

'unakan ( a$e 0U %ari #nt (i e a($in+a %an *#(i(in+a %i

turunkan 9-#(iti#n1 L#,ere%: (e&an+ak *t.

(e%an'kan untuk )enu$i( 953 J +: kita 'unakan *#(i(in+a%inaikan (e&an+ak 8 *t 9-#(iti#n1 Rai(e%:

Ga)&ar en%e$a Chara ter S*a in'

(e%an'kan untuk spacing / kita akan (an'at "aran' )eru&ah

"arak (*a(i tu$i(an kita. Be'itu*un untuk kerning for font .

Se&etu$n+a untuk #nt#h %i ata( tentu (a"a %i(arankan untuk

)en''unakan e8uation editor / karena *a(i$ita( +an'%i&erikan $e&ih )e)un'kinkan untuk )enu$i(kan ru)u( +an'

&aik %an &enar.

• $a $e"t !ffect

Ga)&ar


55/237

3

un'(i ta& te"t effects a%a$ah untuk )e)&erikan ani)a(i

*a%a tek( +an' kita &$#k *a%a #nt#h %iata(

• linking ackground *a%a kata Tekn#$#'i/

)en'aha(i$kan ke$a* ke$i* ,arna hita) *a%a $atar&e$akan' kata +an' kita &$#k.

• 0as ,egas 0ight *a%a kata In #r)a(i/ )en'ha(i$kan

ke$a* ke$i* ,arna hi"au )iri* $a)*u %i(eke$i$in' kata +an'

%i &$#k

• Marching lack5red 1nts *a%a kata %an k#)unika(i/

ha(i$n+a )iri* $a)*u +an' (eakan akan &er'erak )a"u/

&er,arna hita) atau )erah.• Shimmer *a%a kata Ke$a(/ ha(i$n+a &eru*a ani)a(i

huru* )e) lur

• Sparkle te"t *a%a kata De$a*an/ ha(i$n+a &eru*a ke$a*

ke$i* ,arna ,arni *a%a kata +an' %i &$#k.

aru( %i ketahui ketika kita )en etak tentu ani)a(i ini

ti%ak akan ter etak. >a%i han+a &er$aku *a%a $a+#ut M(.

W#r% (a"a.

C. -en'aturan Tek(

-a%a )ateri ini kita akan )e)*e$a"ari tentan' &a'ai)ana )e)&uat teks

+etak tebal ' cetak miring / &er'ari( &a,ah/ rata kiri/ rata ten'ah/ rata

kanan %an rata ke%ua (i(i. 4ntuk $e&ih "e$a(n+a/ ikuti *e)&aha(an

%i&a,ah ini.

Cara *en'aturan tek( 7

6. B$# k ter$e&ih %ahu$u tek( +an' akan %i #$ah.

5. Ke)u%ian k$ik i #n tentan' *en'aturan tek( ini +an' ter%a*at

*a%a t##$&ar #r)attin'. Lihat 'a)&ar 7


Menebalkan*memiringkan danmenggari bawahi hurup

Memberikan jeni perataan* kamu tinggal perhatikan bentuknya*ada rata kiri* tengah*kanan* dan rata kedua

i inya


56/237

4

Ke'unaan %ari i #n B I > ter$ihat (e*erti #nt#h &erikut 7

Font Style Teks a:al ?asilB#$% C#nt#h tu$i(an *ontoh

tulisanIta$i C#nt#h tu$i(an 3ontoh tulisan4n%er$ine C#nt#h tu$i(an C#nt#h tu$i(an

Re'u$er C#nt#h tu$i(an Contohtulisan

4ntuk )e$ihat ke'unaan "eni( *erataan *erhatikan #nt#h &erikut7

Rata kiri 9 left : Rata ten'ah

9center :

Rata kanan

9right :

Rata *a%a ke%ua

(i(i 9 9ustify :

D. -en'aturan -ara'ra

A%aka$an+a kita &utuh )e)&uat *ara'ra*h %en'an aturan tertentu

(e*erti "arak antar &ari(/ "arak antar *ara'ra*h %an "eni( *erataan *a%a

(etia* *ara'ra*h aran+a (e&a'ai &erikut 7

"! K$ik )enu #ormat

2! K$ik (u& )enu Paragraph' )aka )un u$ "en%e$a *ara'ra*h (e*erti

&erikut 7


Mengganti jeni 8 ukuran hurup


57/237

3

Ga)&ar en%e$a -en'atutan -ara'ra*

untuk )e$akukan *en'aturan ta%i -erhatikan "en%e$a *ara'ra*h %iata(

=

a! 1lignment / 'unan+a untuk )en'atur "eni( *erataan *ara'ra*h.

-a%a &a'ian ini ter%a*at < *i$ihan/ +aitu• Rata kiri 9 align left :/

• Rata ten'ah 9 center :/

• Rata kanan 9 align right :/

• rata ke%ua (i(i 9 9ustify :.

b! 0eft / 'unan+a untuk )enentukan "arak *ara'ra*h %ari &ata( kiri

ha$a)an.

$! ight / 'unan+a untuk )enentukan "arak *ara'ra*h %ari &ata( kanan

ha$a)an.

d! %efore / 'unan+a untuk )en'atur (*a(i (e&e$u) &ari( in(erti#n

*#int.

e! 1fter / 'unan+a untuk )en'atur (*a(i (ete$ah &ari( in(erti#n *#int.

f! 0ine Spacing / 'unan+a untuk )enentukan (*a(i antar &ari(/

*i$ihann+a (in'$e/ 6. / %#&$e/ )u$ti*$e/ e3a t$+/ At $ea(t. a$ ini

ter'antun' )e%ia *enu$i(an kita/ ka$au k#ran/ n#=e$ &ia(an+a (atu



58/237

4

(*a(i. Se%an'kan kar+a i$)iah &ia(an+a )en''unakan 6/ (*a(i.

Teta*i tentu ha$ ini ter'antun' ke&ia(aan +an' %i(e*akati.

g! Special / 'unan+a untuk )enentukan "eni( *ara'ra*h/ a*akah

)en"#r#k ke%a$a) *a%a &ari( *erta)a 9 ir(t $ine: atau )en"#r#kke%a$a) untuk ke(e$uruhan *ara'ra*h 9han'in': (e%an'kan

"arakn+a %itentukan #$eh ukuran 9 y:) +an' ter$etak %i(e&e$ah kanan

special .

E. Me)&uat ea%er %an F##ter

Kita (e&etu$n+a "aran' )e)&uat eader atau atatan ke*a$a/ +aituketeran'an na(kah +an' %i$etakkan %i&a'ian ata( ha$a)an. Lain ha$n+a

%en'an #ooter atau atatan kaki. Kita &ia(a )ene)ukan atatan kaki

*a%a kar+a i$)iah atau kita& (u i. Bia(an+a &eru*a keteran'an *a%a kata

atau )a(a$ah tertentu *a%a na(kah uta)a +an' ti%ak &i(a %ita)*i$kan

%en'an a$a(an )un'kin &i(a )eru(ak (u&tan(i )a(a$ah/ atau a$a(an $ain.

Teta*i $e&ih (erin' $a'i kita )ene)ukan footer untuk )enu$i( "u%u$ &uku

atau &a& (e*erti *a%a &uku ini.

Lan'kah $an'kah )e)&uat header %an footer 7

Ga)&ar


59/237

3

#! Ketikkan tek( untuk footer

. k$ik 'an%a %i$uar k#tak hea%er %an ##ter untuk ke$uar %ari

#r)at ini/ "ika kita (u%ah )en+e$e(aikan keteran'an +an' kita in'in

ta)*i$kan.

F. Me)&eri N#)#r a$a)an

Me)&erikan *en#)#ran ha$a)an tentu (an'at *entin' (e*erti ha$n+a

+an' &i(a ka)u $ihat *a%a &a'ian &a,ah &uku ini. S#a$n+a "ika *e)&a a

haru( )en ari ari *#k#k &aha(an +an' %i ari %a$a) (e&uah &uku tan*a

a%a n#)#r ha$a)an/ kira kira &a'ai )ana +a; A*a haru( %i &uka (atu

*er(atu %ari a,a$;

Cara )e)&uat n#)#r ha$a)an &i(a )en''unakan1

6. ea%er an% ##ter &ar

in(ert *a'e nu)&er/ )e)a(ukkan n#)#r ha$a)an *a%a in(erti#n

*#int (ekaran' &era%a.

in(ert nu)&er # *a'e(/ )e)a(ukkan "u)$ah ha$a)an *a%a

in(erti#n *#int &era%a

F#r)at *a'e nu)&er/ &er'una untuk

• Men'atur "eni( an'ka *a%a *i$ihan +an' %i(e%iakan nu)&er

#r)at

• -en'aturan an'ka a,a$ *a%a *a'e nu)&erin'/ a*akah

)e$an"utkan %ari (e&e$u)n+a; 9 continue from pre+ious

section : atau %i atur )anua$ *a%a start at .



60/237

4

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur n#)#r ha$a)an

5. Menu In(ert

>ika in'in )en''unakan )enu insert /

a! K$ik Insert page num ers .../ (ehin''a ta)*ak "en%e$a page

num ers.

b! A%a 5 *i$ihan *#(i(i n#)#r ha$a)an +an' &i(a %i*i$ih/ a*akah

*a%a &a'ian ata( 9 header) atau &a'ian &a,ah kerta( 9 footer :

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur -#(i(i n#)#r ha$a)an %i &a'ian ata( kerta(

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur -#(i(i n#)#r ha$a)an %i &a'ian &a,ahkerta(



61/237

3

. Dan a%a "eni( *erataan7 kiri/ ten'ah/ kanan/ (i(i %a$a) %an

(i(i $uar.

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur *#(i(i n#)#r ha$a)an %i(e&e$ah kiri

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur *#(i(i n#)#r ha$a)an %iten'ah

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur *#(i(i n#)#r ha$a)an %ikanan

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur *#(i(i n#)#r ha$a)an %i&a'ian %a$a) kerta(

Ga)&ar en%e$a untuk )en'atur *#(i(i n#)#r ha$a)an %i&a'ian $uar kerta(



62/237

4

-i$ihan *erataan in(i%e %an #ut(i%e kita 'unakan untuk *en'etikan

na(kah &uku/ (e*erti ha$n+a +an' te$ah %i"e$a(kan *a%a )u$ti*$e

*a'e %i &a'ian a,a$ )#%u$ < ini.

%. >ika )e)&utuhkan "eni( an'ka %an #r)at an'ka a,a$ k$ik#r)at/ (a)*ai ta)*i$ "en%e$a *a'e nu)&er #r)at (e*erti +an'

te$ah %i "e$a(kan %i )uka.

e! K$ik k (ete$ah (e)ua (ettin' (e$e(ai %i &uat.

!embar Ker a #o. &Memahami Proses ;diting Pada Pemakaian@

Aenis8 >kuran Dan Bentuk ?uru0



63/237

3

>eni( %an ukuran huru* (an'at &era'a)/ (ekaran' ka)u &uka ke)&a$i

i$e a*a itu k#)*uter %en'an )en''unakan i #n . C#&a ka)u

*erhatikan ha(i$ ketikan ka)u. Cen%erun' )#n#t#n %an )e)(ankan

kan; Karena %#ku)en itu *entin' untuk kita *e$a"ari %an ha*a$kan/(ekaran' #&a ka)u e%it "eni( huru* %an ukurann+a. Ka)u tentu $e&ih

tahu &entuk tu$i(an +an' )enarik &a'i ka)u. Dan )e)&uat ka)u $e&ih

n+a)an untuk )en'ha*a$n+a. C#&a$ah ka)u &erkrea(i (e&aik )un'kin.

C#nt#h tu$i(an +an' )enarik/ $ihat #nt#h &erikut %i&a,ah ini.

pa itu Komputer 5I(ti$ah komputer )e)*un+ai arti +an' $ua( %an &er&e%a &a'i (etia*

#ran'. I(ti$ah k#)*uter 9 computer : %ia)&i$ %ari &aha(a Latin computare

+an' &erarti )en'hitun' 9 to compute atau to reckon :.

Menurut B$i(()er 96!8 :/ k#)*uter a%a$ah suatu alat elektronik yang

mampu melakukan e erapa tugas' yaitu menerima input' memproses

input sesuai dengan instruksi yang di erikan' menyimpan perintah2 perintah dan hasil pengolahannya' serta menyediakan output dalam

entuk informasi .

Se%an'kan )enurut San%er( 96!8 :/ k#)*uter a%a$ah sistem elektronik

untuk memanipulasi data yang cepat dan tepat serta dirancang dan

diorganisasikan supaya secara otomatis menerima dan menyimpan data

input' memprosesnya' dan menghasilkan output erdasarkan instruksi2

instruksi yang telah tersimpan di dalam memori .Dan ma ih banyak lagi ahli yang men$oba mendefini ikan e$ara berbeda tentang komputer .

Namun, pada intinya dapat disimpulkan bahwa komputer adalah suatu peralatan elektronik

yang dapat menerima input, mengolah input, memberikan informasi, menggunakan suatu

program yang tersimpan di memori komputer, dapat menyimpan program dan hasil

pengolahan, serta bekerja secara otomatis.



64/237

4

Cara *enu$i(an ta%i a$ih a$ih na)*ak in%ah )a$ah "a%i &erke(an aneh. Nah

%ari #nt#h ta%i ka)u tentu $e&ih tahu/ &entuk *enu$i(an +an' )enurut

ka)u enak untuk &e$a"ar. C#&a$ah )en'e%itn+a. Ke)u%ian (i)*an

%en'an na)a i$e )#%i ika(i 6 na)a %an ke$a( ka)u .

!embar Ker a #o. '



65/237

3

Me)aha)i >eni( -erataan/ ea%er an% F##ter

>eni( *erataan (an'at *entin' %an &er'una ter'antun' ke&utuhann+a.

Se)entara 'unakan *erataan ini (eke%ar han+a untuk e(tetika (a"a.

Sekaran' #&a$ah &erkrea(i )en'etik (e&uah *ui(i atau e((ai a*a (a"a.

2an' *entin' )e)an aatkan >eni( %an ukuran huru

* (erta "eni( *erataan. -erhatikan #t#h (e%erhana &erikut.

>ntuk Mega nakkuMe'aDunia (a)a (eka$i &ukan$ah ne'eri )i)*iBukan$ah hari hari +an' &i(a ka)u reka (ekenan+a

Bukan$ah te)*at %i)ana ka)u )enen'a%ah ke$an'itDan ti&a ti&a )akanan )a(uk ke )u$ut)u

Me'aIn'at$ah (atu ha$

-er(ia*kan (e)ua *ertarun'an %en'an $#'ika (e(truktur )un'kinL#'ika +an' ti%ak (eke%ar =i(i&e$ ta*i "u'a rea$i&e$

Me'a >a%i$ah -etarun' >a%i$ah *e)enan'n+a >a%i$ah anak tertua +an' &i(a %ituakan

Kenan'an %ari a+ah &uat )e'a 6 0 0<

In'at$ah #nt#h ter&aik &ukan (eke%ar %ari )ereka +an')enan' ta*i "u'a %ari )ereka +an' ka$ah

Tu$i(an *a%a &ari( ter&a,ah (i)*an$ah *a%a atatan kaki na(kah ka)u.

-ui(i %iata( tentu han+a (eke%ar #nt#h (a"a/ ka)u &i(a )e)&uat *ui(i

(e(uai kein'inan ka)u/ teta*i in'at7 &uat #nt#h *erataan %an atatan

kaki/ +a?

BAB 5



66/237

4

MEMBERIKAN -ENOMORAN DAN LAMBANG-ADA -ENG4R4TAN


KOMPETENSI DASAR "! Mengidentifika i menu dan ikon pada perangkat lunak pengolah kata2! Menjela kan fung i menu dan ikon pada program pengolah kata3! Menggunakan menu dan ikon pokok pada perangkat lunak pengolah kata

4! Membuat dokumen pengolah kata ederhana

-en#)#ran (an'at *entin' ketika kita )enu$i(kan urutan tertentu %ari

$an'kah/ rin ian "eni(/ )enu$i(kan (#a$ u"ian %an $ain (e&a'ain+a.

Se%an'kan %ullet a%a$ah 'a)&ar 'a)&ar ke i$ +an' &er un'(i untuk



67/237

3

)e)*er antik ta)*i$an %ari (uatu rin ian atau urutan tertentu +an'

#t#)ati( %i$akukan #$eh k#)*uter.

. !angkah9langkah membuat Bullet dan #omor

"! K$ik )enu #r)at

2! La$u k$ik Bu$$et( an% Nu)&erin'/ (ehin''a )un u$ "en%e$a &u$$et( an%

nu)&erin' (e&a'ai &erikut 7

Ga)&ar . 6 >en%e$a untuk )en'atur *en#)#ran *a%a na(kah

3! -i$ih )#%e$ &u$$et +an' %iin'inkan $a$u tekan k$ik OK. >ika in'in )e$ihat

'a)&ar +an' $ain / k$ik u(t#)i e.

Be'itu "u'a ha$n+a %en'an n#)#r. -a%a ta)*i$an 'a)&ar %iata( k$ik

ta& Nu)&ere% +an' ter$etak *a%a &a'ian ata(/ (ehin''a )un u$ "eni(

n#)#r +an' ter(e%ia.

-i$ih$ah *enu$i(an +an' %ian''a* *a$in' # #k/ "ika a%a &e&era*a*eru&ahan +an' %iin'inkan 'unakan u(t#)i e.



68/237

4

Gambar 5. Jende!a untuk men"atur Jenis #enomoran #ada naska$

teruta)a *a%a nu)&er (t+$e karena *en#)#ran %e au$t %ari "en%e$a &u$et

an% nu)&erin' (an'at ter&ata( *i$ihann+a. In'at$ah untuk (e$a$u )e$ihat

*re=ie, untuk )e)a(tikan ke(e(uaian *i$ihan.

B. Lan'kah $an'kah )e)&uat Mu$ti Le=e$ Nu)&ere% 7

Ketika )e$akukan *en#)#ran tentu (a"a kita (erin'ka$i )en%a*atkan

*en#)#ran +an' )eru*akan (u& n#)#r %ari $e=e$ (e&e$u)n+a.

)i(a$n+a kita in'in )enu$i(kan7

$.4.& Membuat ?eader dan ,ooter

kita *aha)i

• -#(i(i ’ a%a$ah $e=e$ 6

• -#(i(i


69/237

3

2! La$u *i$ih %an k$ik Bu$$et( an% Nu)&erin'/ ke)u%ian *i$ih Ta&

Mu$ti$e=e$ nu)&ere% atau #ut$ine nu)&ere% (ehin''a )un u$ "en%e$a

&u$$et( an% nu)&erin' (e&a'ai &erikut 7

Ga)&ar . >en%e$a untuk )en'atur *en#)#ran &ertin'kat *a%a na(kah

. -a%a &a'ian ini a%a &e&era*a ha$ +an' *entin' untuk

%i*erhatikan.

Ga)&ar . < >en%e$a (a$ah (atu *i$ihan "eni( *en#)#ran &ertin'kat

4! Setia* $e=e$ &i(a %i )#%i ika(i (t+$en+a %a$a) &etuk huru*/

n#)#r atau $a)&an' (e(uai ke&utuhan. Dan %a$a) *enu$i(an



70/237

4

*en#)#ran &ia(a %i'unakan : 9tan%a kurun': atau . 9tan%a titik:/

untuk ini &i(a $an'(un' %itu$i(kan %i num er format . C#nt#h a. Atau a:

4ntuk )e)a(tikan &ah,a *eru&ahan +an' %i&uat (u%ah (e(uai %en'an

kein'inan *erhatikan *re=ie, +an' %i ta)*ikan. aru( %i*erhatikan&ah,a *enu$i(an )u$ti $e=e$ ini %i u(ahakan ti%ak ter$a$u &er$e&ihan

(a)*ai &e&era*a $e=e$.



71/237

3

!embar Ker a #o. )Men'urutkan %en'an La)&an'An'ka V Bu$$et(.

C#&a$ah ketikkan %ata &erikut/ ka)u $eh (eka$i'u( )en'i(in+a/ $eh

"u'a ti%ak. Ka$au a%a +an' ra'u ara )en'er"akann+a &a a$ah $a'i M#%u$

Be$a"ar <

Daftar 9iwayat idup 'bu(/apak:"! Data &ribadi;

a!


72/237


73/237

3

A. Me)aha)i $a+#ut K#ran

Serin' ka$i %an ha)*ir *a%a (e$uruh ta)*i$an k#ran atau )a"a$ah/

uraian erita atau na(kah %itu$i( %a$a) &entuk k#$#) k#$#). A%a &an+ak

a$a(an *en''unaan )et#%e k#$#) ini. Teta*i ha)*ir (e)ua $iteratur

)e)i$iki a$a(an uta)a +an' (a)a/ +aitu )et#%e ini %i &uat a'ar (i

*e)&a a ti%ak $e$ah %a$a) )e)&a a e((ai atau &erita +an' %itu$i( %a$a)

k#ran itu. Karena &ia(an+a k#ran &er$e)&ar $e)&ar kan; Nah tentu )ata

(i *e)&a a akan e*at $e$ah %an (an "ika %ia haru( )e)&a a %ari

u"un' kiri k#ran ke kanan ke)u%ian haru( ke)&a$i ke kiri %i u"un' &ari(.

Bi(a &i(a )a$ah 'anti &ari( tan*a %i (en'a"a. Mere*#tkan &ukan ; Ka$au

ti%ak *er a+a #&a *erhatikan k#$#) &erikut.

Su)&er1 &e$ia -R 55 >u$i 5008



74/237

4

Ga)&ar . 6 C#nt#h ta)*i$an k#ran

Nah/ ter$ihat $e&ih n+a)an %an )enarik &ukan;

4ntuk )e)&uat k#$#) (e*erti itu kita &i(a )en''unakan 5 ara7

"! Me)i$ih )enu #r)at C#$#)n(/ (ehin''a "en%e$a &erikut akan

ta)*ak

Ga)&ar . 5 >en%e$a -en'aturan >u)$ah K#$#) untuk Tek(

a. -a%a -re(et(/ %i*er$ihatkan &e&era*a *i$ihan &entuk #$#)n(

+an' (e(uai %en'an ke&utuhan

&. >ika ka)u in'in )enentukan "u)$ah k#$#) ka)u &i(a

)ena)&ahkan *a%a nu)&er # #$#)n(. Se$a$u *erhatikan *re=ie, %i (a)*in' kanan &a,ah/ a'ar

$a+#ut +an' %iin'inkan te*at.

%. Line Bet,een

A*$ika(i ini &ertu"uan )e)&eri 'ari( *e)i(ah antar k#$#) +an'

an%a &uat

e. Caku*an Aturan K#$#)

-a%a &a'ian a**$+ t# ini a%a < *i$ihan tek( +an' &i(a %i aku* #$ehaturan k#$#) +an' %i&uat7



75/237

3

• ,h#$e %#ku)ent 1 Se$uruh %#ku)en

• (e$e te% te3t 1 Tek( +an' %i(e$ek(i

• (e$e te% (e ti#n 1 Ba'ian +an' %i(e$ek(i

• thi( *#int #r,ar% 1 %ari )u$ai *#(i(i kur(#r %an (e$an"utn+a

2! Men'k$ik i #n *a%a (tan%ar t##$ &ar/ (ehin''a ti)&u$ *i$ihan

&erikut/

'e(er$ah )#u(e ka)u ke (e&a$ah kanan (e(uai %en'an "u)$ah k#$#)

+an' ka)u &utuhkan. Tentu *i$ihan &entuk %an $ain (e&a'ain+a ti%ak

&i(a kita (ettin' %en'an a(i$ita( ini. Fa(i$ita( i #n #$u)n( ini akan

)e)&erikan &entuk #t#)ati( (a)a &e(ar *a%a (etia* k#$#).

B. Membuat Drop *aps

Dr#* Ca*( &ia(an+a ter$etak *a%a a,a$ *ara'ra*/ &ia(an+a *a%a

*ara'ra* a,a$ (etia* &a& %ari N#=e$ atau er*en. Dr#* Ca*( ini %i tu"ukan

untuk )e)*erin%ah ta)*i$an (e ara ke(e$uruhan.

Su)&er1 &e$ia -R 55 >u$i 5008



76/237

4

ambar %! 3 Contoh &enggunaan DropCap pada Koran

Sumber= belia P C 22 Auli 2 )

4ntuk )e)&uat %r#* u*(1

6. -i$ih$ah Dr#* Cu*( *a%a )enu F#r)at/ 9"ika na(kah (u%ah %i ketik

ter$e&ih %ahu$u &$#k *ara'ra +an' akan %i &eri Dr#* Cu*(: (ehin''a

ta)*ak ,in%#,( &erikut

Ga)&ar . < >en%e$a Dr#*Ca*

5. Ke)u%ian *i$ih$ah %iantara 5 *i$ihan +an' %i(e%iakan

a! Dr#**e% 7 huru* *erta)a *a%a a,a$ *ara'ra* %i*er&e(ar

ukurann+a %an (i(a huru* ka$i)at &erikutn+a %i&uat )en"#r#k

han+a (a)*ai (e&ata( ha&i(n+a ukuran huru* +an' %i)ak(u%.

Se*erti #nt#h *a%a k#ran &e$ia %i ata(.

b! In Mar'in 7 huru* *erta)a *a%a a,a$ *ara'ra* %i *er&e(ar

%an huru* ka$i)at (i(an+a )en"#r#k (a)*ai akhir *ara'ra*.

Tentu *i$ihan n#ne ti%ak ter)a(uk *a%a *i$ihan +an' (e%an' kita

&i arakan. Kita (e%an' &i ara ara )e)&uat %r#* a* kan; >a%i tentu

*i$ihan kita a%a$ah )et#%e Dr#**e% atau )et#%e in Mar'in. ati hati

(e(uai %en'an tu"uan a,a$n+a e(tetika %ari *enu$i(an na(kah (e ara

ke(e$uruhan a%a$ah a$a(an uta)a %ari )et#%e +an' ke)u%ian akan

%i*i$ih.



77/237

3

!embar Ker a #o. 7Me)aha)i K#$#) &a'ian 6

C#&a$ah an%a ketikkan e((ai &erikut?

Kapasitas Kanal Transmisi

andwidth +lebar band,menunjukkan ejumlahdata yang dapat

ditran mi ikan untuk atu unitwaktu yang dinyatakan dalamatuan bit per e$ond +bp , atau

$hara$ter per e$ond +$p ,!/andwith dengan atuannya bpatau $p menyatakan ukuran darikapaita kanal tran mi i* bukanukuran ke$epatan! .ran mi i datadengan ukuran "000 bp tidakdapat dikatakan lebih $epat daritran mi i data dengan ukuran 200

bp * tetapi dapat dikatakan bahwalebih banyak data yang dapatdikirimkan pada atu unit waktutertentu +detik,!

/

Kapa ita atau tran fer rate+tingkat penyaluran, atau baud ratedari kanal tranmi i dapatdigolongkan dalam narrowband$hannel* oi$e band $hannel*wideband $hannel! oi$e band $hannel atau oi$egrade $hannel merupakan kanaltran mi i yang mempunyai

bandwidth lebih be ardibandingkan dengan narrowband$hannel* yang berki ar dari 300 -#00 bp ! 5alur telepon merupakan$ontoh dari kanal jeni ini!?ideband $hannel atau broad

band $hannel adalah kanaltran mi i yang digunakan untuktran mi i olume data yang be ardengan bandwidth ampai " juta

bp ! e$ara umum tran mi i datadengan kanal ini angat mahal*tetapi bila diperhitungkan biaya

per bitnya akan lebih murah dankemungkinan ke alahan tran mi i

ke$il! 5alur telepon jarak jauhmenggunakan kanal wideband*yaitu menggunakan media kabelkoa yang ditanam di da ar ataugelombang mikro atau i tem

atelit!

Ti#e Kana! Transmisiuatu $hannel tran mi i dapat

mempunyai tipe tran mi i atuarah +one way tarn mi ion,*tran mi i dua arah bergantian+either way tran mi ion, atautran mi i dua arah erentak +both

way tran mi ion,! .ipe tran mi iatu arah merupakan kanaltran mi i yang hanya dapat

membawa informa i data dalam bentuk atu arah aja* tidak bi a bolak-balik! iaran radio atautele i i merupakan $ontoh daritran mi i dari arah* yaitu inyalyang dikirimkan dari ta iun

peman$ar hanya dapat diterimaoleh pe awat penangkap iaran*tetapi pe awat penangkap iarantidak dapat mengirimkaninforma i balik ke ta iun

peman$ar! &engiriman data dariatu komputer ke komputer lain

yang earah +komputer yang atuebagai pengirim dan komputer

yang lainnya ebagai penerima,merupakan $ontoh tran mi i atuarah!

.ipe tran mi i dua arah bergantian+two way tran mi ion atau halfduple , merupakan kanaltran mi i dimana informa i datadapat mengalir dalam dua arahyang bergantian + atu arah dalam

uatu aat tertentu,* yaitu bila atumengirimkan* yang lain ebagai

penerima dan ebaliknya* tidak bi a erentak! Dengan tran mi idua arah bergantian maka dapatmengirim dan menerima data!?alkie-talkie merupakan $ontoh

dari tran mi i dua arah bergantian*yaitu dapat mendengarkan atau berbi$ara e$ara bergantian!



78/237

4

.ipe tran mi i dua arah erentak+both-way tran mi ion atau full-duple , merupakan kanal dimanainforma i data dapat mengalir

dalam dua arah e$ara erentak+dapat mengirim dan menerimadata pada aat ber amaan,!Komunika i lewat teleponmerupakan $ontoh dari tran mi i

dua arah erentak* yaitu dapat berbi$ara ekaligu mendengarkanapa yang edang diu$apkan olehlawan bi$ara!

>ika ka)u te$ah )en'etikkan (e$uruh e((ai ta%i (i)*an$ah %en'anna)a ka*a(ita( kana$/ na)a V ke$a( ka)u .

!embar Ker a #o. 1Me)aha)i K#$#) &a' 5

Sekaran' kita &a+an'kan ka$au kita (en%iri +an' )e)&uat e((ai

%an %ita)*i$kan %i )a"a$ah %in%in' tentu $e&ih )en+enan'kan.

C#&a$ah ka)u *er(ia*kan %atan+a %i ru)ah %an ketikkan ha(i$n+a

%i Larat#riu).

Biar *er(ia*an ka)u $e&ih )e+akinkan/ te)*e$$ah ha(i$ #retan

*er(ia*an e((ai ka)u %i ru)ah %en'an $e) *a%a k#$#) &erikut7

9te)*e$ +an' ra*ih +a?:



79/237

3

Si)*an na)a i$en+a (e(uai %en'an "u%u$ e((ai +an' te$ah ka)utu$i(.

! T%? #>A% # T;#G ? S;M;ST; G #A%!

BAG I. -ILI AN GANDA

6. C#nt#h (# t,are *en'#$ah kata a%a$ah ...a. Mi r#(# t A e((&. Mi r#(# t E3 e$

. Mi r#(# t -#,er -#int%. Mi r#(# t W#r%

5. Cara )en'akhiri *r#'ra) *a%a M(. W#r% a%a$ah ke ua$ia! K$ik Fi$e → C$#(e

b! K$ik i #n $#(e 9 :$! K$ik Fi$e → E3it%. ALT J F<

3! Bar +an' haru( %i akti kan ter$e&ih %ahu$u %en'an i #na%a$aha. Menu Bar&. Stan%ar T##$ Bar

. F#r)atin' T##$ Bar%. Dra,in' T##$ Bar

4! -erintah )eru*akan (u& )enu %ari )enua. Ta&$e&. T##$(

. F#r)at%. In(ert

. 2an' ti%ak ter)a(uk *erintah *erataan a%a$aha.&.

.%.

. Bar +an' &eri(i #nt (t+$e %an #nt (i e a%a$ah...a. Menu &ar



80/237


81/237

3

>ika ka)u akti %i Ek(ku$ %i (ek#$ah)u *a(ti (uka a%a *eneri)aanan''#ta &aru kan; Sekaran' #&a ran an' (e&uah #r)u$ir*en%a taran *eneri)aan an''#ta &aru ek(ku$ +an' ka)u ikuti +an'i(in+a (eka$i'u( &eri(i ri,a+at hi%u* %an *en'a$a)an #r'ani(a(i %ari

a$#n an''#ta. Si)*an ha(i$ ker"an+a %i M+ D# u)ent %an $etakkan%i %irekt#ri 4TS -raktek Ke$a( 8. Buat +an' ra*ih %an &etu$ &etu$)en''a)&arkan a$#n an''#ta &aru +a?

BAB 7

MEMB4AT TABEL





82/237

4

A. In(ert Ta&$e

4ntuk )e)&uat ta&$e %a$a) M(. W#r% %a*at (e&enarn+a a%a 5

ara +aitu %en'an )e)an aatkan a(i$ita( in(ert ta&$e %an in(ert M(.

E3 e$ ,#rk(heet 9 :. Teta*i karena kita &e$u) )e)&aha( M(.

E3 e$ )aka *a%a )#%u$ ini kita han+a akan )e)&aha( in(ert ta&$e

ter$e&ih %ahu$u +an' %i$akukan %en'an ara

1. K$ik )enu Ta&$e2. -i$ih ta& In(ert $a$u k$ik ta& Ta&$e/ (ehin''a )un u$ "en%e$a (&& 7

Ga)&ar . 6 >en%e$a 4ntuk )e)&uat ta&e$ *a%a M( W#r%



83/237


84/237


85/237

3

A%a &an+ak a$a(an &a'i kita ketika )en+i(i*kan k#$#) atau

&ari(. 2an' *a$in' u)u) a%a$ah karena ke(a$ahan *erhitun'an

ke&utuhan k#$#) atau &ari( ketika )eran an' (e&uah ta&e$. 4ntuk

ke*er$uan itu $an'kah $an'kahn+a a%a$ah 16. B$# k k#$#) atau &ari( +an' hen%ak %i (i(i*kan

5. Ke)u%ian *i$ih in(ert (e$ *a%a )enu ta&$e

A%a *i$ihan (i(i*an

a! Si(i* (e$/

b! Si(i* &ari(/

$! Si(i* k#$#)/

E. Men'urutkan Data Se ara A$ a&eti(

Keteraturan *en'urutan %ata *a%a (e&uah ta&e$ tentu (an'at

*entin'. -en'urutan ini &ertu"uan a'ar *e)&a a atau *en''una

ta&e$ ke$ak $e&ih )u%ah %a$a) )en ari %ata tertentu %a$a) ta&e$

ter(e&ut. Cara untuk )en'urutkan %ata a%a$ah1

"! B$# k$ah %ata +an' hen%ak %i urutkan

2! A%a 5 )et#%e *en'urutan %ata

a! 9 : Dari a ke / atau &i$an'an +an' $e&ih ke i$ ke &e(ar

b! 9 : Dari ke a/ atau %ari &i$an'an +an' $e&ih &e(ar ke ke i$

F. Mengatur rah Penulisan

4ntuk $e&ih "e$a( tu"uan %ari *en'aturan arah tu$i(an/ *erhatikanan'ka tahun 5008 *a%a ta&e$ &erikut

TA 4N B4LAN

TANGGAL6 5 < 8 ! 60SEMESTERGAN>IL

5 0 0 8 >4LI

LS5

LS5

LS5

LS5

LS5 M

LS5

LS5

LS5

LS5

AG4ST4S B B M B B B B B B M

SE-TEMBER LA- LA- LA- B B B M B B B



86/237

4

OKTOBER LIF LIF LIFLIF M

LIF

LIF

LIF LIF LIF

NO-EMBER B M B B B B B B M BDESEMBER B B B B B B M

LIA

4AS

4AS

Ga)&ar . C#nt#h Ta)*i$an Ta&e$

4ntuk )e)&uat arah tu$i(an (e*erti itu 'unakan 1

"! K$ik icon ta le direction (ehin''a )un u$ "en%e$a &erikut7

Ga)&ar . < >en%e$a untuk )e)&uat arah tu$i(an *a%a ta&e$

2! Ke)u%ian *i$ih arah orientation +an' # #k *erhatikan #nt#h

ha(i$n+a %i pre+iew .

. >ika # #k k$ik #k

G. Men'atur Ta)*i$an Ta&e$

4ntuk )en'atur e(tetika atau kein%ahan %#ku)en kita &i(a

)e)i$ih &entuk ta&e$ +an' %i(e%iakan #$eh M( W#r%.

6. -a%a )enu ta&e$ *i$ih$ah ta&e$ aut# #r)at/ (ehin''a )un u$

,in%#,( &erikut



87/237

3

Ga)&ar . >en%e$a untuk *e)i$ihan "eni( ta)*i$an ta&e$

2! -i$ih &entuk +an' *a$in' # #k *a%a ta le styles / *erhatikan(e$a$u #nt#h ha(i$ *a%a pre+iew .

3! -i$ih apply "ika ka)u )en+etu"ui (a$ah (atu &entuk ta&e$ +an'

%ita,arkan.

. Table Properties

Cara ta le auto format %iata( &ukan (atu (atun+a ara untuk

)e)&uat ta&e$ kita $e&ih )enarik ta)*i$ann+a. >ika ka)u in'in

$e&ih kreati #&a$ah 'unakan )enu ta le properties . Ke)u%ian

#&a$ah ti*( &erikut ini7



88/237

4

6. Ka)u &$#k ter$e&ih %ahu$u ta&e$ (tan%ar +an' te$ah

ka)u &uat/

2! Ke)u%ian *i$ih ta le properties %i )enu ta le .

Sehin''a ta)*i$ "en%e$a &erikut7

Ga)&ar . >en%e$a untuk )e)&uat ta)*i$an ta&e$ $e&ih )enarik

3! -i$ih$ah command %orders and shading (ehin''a

ter$ihat "en%e$a &aru &erikut ini7

Ga)&ar . >en%e$a untuk )e)&eri "eni( 'ari( %an $atar ta&e$

4! A%a ti'a ta& +an' &i(a kita *er'unakan. -a%a ta&

r%er kita &i(a )e)i$ih (ettin'order



89/237

3

a! 6one 1 ta&e$ +an' kita &uat ti%ak akan

)e)i$iki order line

b! %o" 1 ta&e$ kita han+a %i&eri r%er$ine

&a'ian ter$uar (a"a$! 1ll 1 (etia* (e$ *a%a ta&e$ kita akan %i&eri

order line

-a%a ta& ini kita "u'a &i(a )eru&ah stye atau &entuk 'ari(/ #$#r

atau ,arna 'ari( %an width atau $e&ar 'ari(. -erhatikan $ah (e$a$u

pre+iew %i (e&e$ah kanan a'ar (etia* *eru&ahan akan (a)a

*er(i( (e*erti +an' ka)u in'inkan.

#! -a%a ta& shading kita akan (an'at ter&antu %en'an %i

)un'kinkann+a *e)&erian ,arna *a%a (e$ tertentu (e(uai

%en'an ke&utuhan kita

Ga)&ar . 8 "en%e$a untuk )e)&eri ,arna $atar ta&e$

(e%an'kan page order ti%ak %i'unakan *a%a ta&e$ ta*i untuk

)e)&erikan order *a%a ha$a)an kerta( kita.

I. Men'atur Le&ar K#$#) %an Tin''i Bari(



90/237


91/237

3

Be'itu*un (e&a$ikn+a. a$ ini tentu (an'at ter'antun' (itua(i %an

ke&utuhan ka)u. -en'etahuan ini &er)an aat a'ar ka)u ti%ak

*er$u )en'etik u$an' (e$uruh %ata +an' te$ah ka)u ketik. Sehin''a

$e&ih )u%ah %an )e)*er e*at *eker"aan ka)u. Te3t/ %en'an keteraturan tertentu &i(a %i&uat ke%a$a) &entuk ta&e$

tan*a haru( )en'etik u$an'. -er(+aratann+a *un (e%erhana/ +aitu

a(a$ (etia* *e)i(ah k#$#) %i tan%ai %en'an tan%a +an' i3 %an

teratur. Mi(a$n+a / 9k#)a:/ ta&u$at#r/ atau tan%a $ain +an'

)e)u%ahkan *r#(e( k#n=er(i.

6. K#n=er(i Tek( ke Ta&e$

Kita #&a *erhatikan #nt#h %i&a,ah7

Na)a (i(,a/ Ke$a(/ Ni$ai Mate)atika/ Ni$ai TIK

Da%an'/ 8a/ / 8

>aka/ 8&/ 8/

Fa%i$/ 8 / / !

Ani(/ 8%/ !/

Su(an/ 8e/ /

4ntuk )eru&ah ke &entuk ta&e$/ (ete$ah %ata %i ata( %i &$#k7

a! -a%a Menu Ta&e$/ *i$ih$ah con+ert

b! -a%a (u& )enu #n=ert *i$ih$ah te"t to ta le

. -erhatikan ,in%#,( &erikut

Gambar '. 11 Aendela untuk men3esuaikan teks biasa ke dalam tabel



92/237

4

d! -a%a separate te"t at *i$ih other 7 ke)u%ian ketik / 9k#)a:

ini ter'antun' %en'an tan%a &a a +an' ka)u &uat *a%a %ata.

9*a%a %ata %i ata( %i 'unakan $a)&an' k#)a:.

e. K$ik #k. >ika ka)u te$ah (e$e(ai )en'er"akan urutan $an'kah ter(e&ut

akan %i%a*at ta&e$ (e*erti %i &a,ah ini7

Na)a (i(,a Ke$a( Ni$ai

Mate)atika

Ni$ai TIK

Da%an' 8a 8 >aka 8& 8 Fa%i$ 8 !Ani( 8% ! Su(an 8e

Ga)&ar . 65 Sa$ah (atu Ta)*i$an Ta&e$

5. K#n=er(i Ta&e$ ke Tek(

4ntuk )e$akukan (e&a$ikn+a %ari ta&e$ ke tek(/ (ete$ah ta&e$ %i %i

ata( &$#k1

a! -a%a Menu Ta&e$/ *i$ih$ah con+ert

b! -a%a (u& )enu con+ert *i$ih$ah ta el to te"t

$! -erhatikan ,in%#,( &erikut

Ga)&ar . 6 >en%e$a untuk )en+e(uaikan ta&e$ ke &entuk tek( &ia(a

d! >ika kita )e)i$ih separate te"t with n+a %en'an ta s )aka

akan %i%a*at ha(i$ (e&a'ai &erikut

Na)a (i(,a Ke$a( Ni$ai Mate)atika

Ni$ai TIK

Documents

APLIKASI KOMPUTER III