25
MFU Connexion, 7(1) || page 93 ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ : สายสามัญกับอาชีวศึกษา Returns to Education Using a Quantile Regression: General Education and Vocational Education ธิติมา พลับพลึง 1* Thitima Plubplueng บทคัดย่อ บทความนี้คานวณอัตราผลตอบแทนการศึกษาระหว่างแรงงานชายและหญิง กลุ ่มตัวอย่างเป็นแรงงานไทยที่มีช่วงอายุ 15-45 ปี รวบรวมจากฐานข้อมูลการสารวจ แรงงานและการมีงานทา (Labor Force Survey ) ของสานักงานสถิติแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2558 วิเคราะห์ข้อมูลตามแบบจาลองมินเซอร์ด้วยการถดถอยควอนไทล์ พบปัญหา ความเหลื่อมล ้าของค่าจ้างแรงงานชายสูงกว่าแรงงานหญิงอย่างมากในระดับการศึกษา เดียวกัน แรงงานชายและหญิงที่จบ ม.6 มีผลตอบแทนการศึกษาน้อยกว่า ผู ้จบ ม.3 ประมาณร้อยละ 15-22 และ 22-25 ตามลาดับ ขณะที่แรงงานชายและหญิงที่จบ ปวช. มีผลตอบแทนการศึกษาสูงกว่าผู ้จบ ม.3 ประมาณร้อยละ 32-52 และ 25-38 ตามลาดับ สะท้อนถึงความต้องการแรงงานทักษะขั ้นต่าในสายอาชีพมากกว่าสายสามัญในสถาน ประกอบ ดังนั ้นรัฐควรเพิ่มสัดส่วนผู ้เรียนสายอาชีวศึกษาอย่างเป็นรูปธรรม โดยนาเสนอ ทุนให้เปล่าแบบมีเงื่อนไขให้แก่คนยากจนในการตัดสินใจเรียนอาชีวศึกษาในระดับ มัธยมศึกษาตอนปลาย คาสาคัญ: ผลตอบแทนการศึกษา / การถดถอยควอนไทล์ / อาชีวศึกษา 1 Faculty of Business Administration, Rajamangala University of Technology Rattanakosin, Nakhon Pathom, Thailand, e-mail: [email protected]

ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 93

ผลตอบแทนการศกษาดวยการถดถอยควอนไทล: สายสามญกบอาชวศกษา

Returns to Education Using a Quantile Regression: General Education and Vocational Education

ธตมา พลบพลง1* Thitima Plubplueng

บทคดยอ บทความนค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาระหวางแรงงานชายและหญง

กลมตวอยางเปนแรงงานไทยทมชวงอาย 15-45 ป รวบรวมจากฐานขอมลการส ารวจแรงงานและการมงานท า (Labor Force Survey) ของส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ.2558 วเคราะหขอมลตามแบบจ าลองมนเซอรดวยการถดถอยควอนไทล พบปญหาความเหลอมล าของคาจางแรงงานชายสงกวาแรงงานหญงอยางมากในระดบการศกษาเดยวกน แรงงานชายและหญงทจบ ม.6 มผลตอบแทนการศกษานอยกวา ผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 15-22 และ 22-25 ตามล าดบ ขณะทแรงงานชายและหญงทจบ ปวช. มผลตอบแทนการศกษาสงกวาผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 32-52 และ 25-38 ตามล าดบ สะทอนถงความตองการแรงงานทกษะขนต าในสายอาชพมากกวาสายสามญในสถานประกอบ ดงนนรฐควรเพมสดสวนผ เรยนสายอาชวศกษาอยางเปนรปธรรม โดยน าเสนอทนใหเปลาแบบมเงอนไขใหแกคนยากจนในการตดสนใจเรยนอาชวศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ค าส าคญ: ผลตอบแทนการศกษา / การถดถอยควอนไทล / อาชวศกษา

1Faculty of Business Administration, Rajamangala University of Technology Rattanakosin, Nakhon Pathom, Thailand, e-mail: [email protected]

Page 2: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 94

Abstract This article is calculating returns to education between male and female

workers. The sample was Thai workers aged 15-45 years old. The researcher collected data from the database on the labor force survey 2015 of the National Statistical Office and analyzed the data based on Mincer’s model and quantile regression method. It found that with the same education level, the wages of male workers were considerably higher than female worker. Male and female workers having obtained Mathayom 6 education had lower returns on education than those having obtained Mathayom 3 education about 15-22% and 22-25% respectively. Male and female workers who had a vocational certificate had higher returns on education than those with Mathayom 3 education about 32-52% and 25-38% respectively. This reflected that demand for low-skilled workers with vocational education was higher than workers who had general education in most establishments. Therefore, the government should concretely increase the number of vocational students by granting conditional funds to poor students to pursue vocational education.

Keywords: Returns to education / Quantile regression / Vocational education

บทน า การตดสนใจลงทนทางการศกษาของครวเรอนจ าเปนตองค านงถงตนทนและ

ผลตอบแทนของการลงทนในแตละระดบการศกษาและขอจ ากดของทรพยากรภายในครวเรอน ทงนผลการศกษาจากงานวจยทผานมายนยนตรงกนวาการลงทนทางการศกษาเปนการลงทนทคมคาตอบคคลและสงคม ซงการทบคคลมระดบการศกษาทสงขน จะท าใหตนเองมรายไดตลอดชวตและอาชพทดกวาบคคลอนทจบการศกษาในระดบทต ากวา (Card, 1999; Psacharopoulos, 1995) ดงนนการค านวณหา

Page 3: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 95

ผลตอบแทนของการศกษาสวนบคคลจงมความส าคญตอการตดสนใจของครวเรอนในการสงบตรหลานเรยนในระดบการศกษาสงสด และชใหเหนความส าคญของนโยบายรฐบาลในการลงทนทางการศกษาในแตละระดบทหลากหลายตงแตการศกษาภาคบงคบจนถงระดบอดมศกษา ส าหรบประเทศไทยไดมการขยายโอกาสทางการศกษาและการปฏรปการศกษาตงแต พ.ศ.2540 เปนตนมา มผลท าใหจ านวนผ เรยนสายอาชวศกษาลดลง ขณะทจ านวนผ เรยนสายสามญเพมขน (รปท 1) ซงไมสอดคลองกบนโยบายเพมสดสวนผ เรยนสายอาชวศกษาของการปฏรปอาชวศกษารอบสอง (พ.ศ. 2552-2561) และความตองการแรงงานระดบลางและกลางในภาคการผลตเพอสรางนวตกรรมและเทคโนโลยในการผลตสนคาและบรการของสถานประกอบการตามนโยบายไทยแลนด 4.0

ทมา สถตการศกษาของประเทศไทย กระทรวงศกษาธการ

รปท 1 สดสวนนกเรยนสายสามญ: สายอาชวศกษา ปการศกษา 2550-2558

ดงนนการค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาสวนบคคลในระดบมธยมศกษาตอนปลายเปรยบเทยบกนระหวางสายสามญและสายอาชวศกษาในบทความนใชเปนสวนหนงในการตดสนใจใหบตรศกษาตอในระดบการศกษาทสงกวาภาคบงคบโดยเฉพาะ

0

20

40

60

80

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

60.2 61.2 62.3 63.4 64.6 65.8 67.3 67.7 67.3

39.8 38.8 37.7 36.6 35.4 34.2 32.7 32.3 32.7

general education vocational education

2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558

สายสามญ สายอาชวศกษา

Page 4: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 96

อาชวศกษา เพอน าเสนอนโยบายเพมสดสวนผ เรยนอาชวศกษาในประเทศไทย ซงวธการค านวณอตราผลตอบแทนทางการศกษาโดยพนฐานแบงเปน 2 วธ คอ วธการวเคราะหแบบสวนลด (Elaborate Method) หรอเรยกวาวธแบบตรง (Direct Full Method) และวธการใชฟงกชนรายไดของมนเซอร (Mincerian Function) ซงทงสองวธมขอดและขอเสย คอ วธ elaborate จะมความถกตองแนนอนกวาเนองจากใชขอมลรายไดและตนทนการศกษาโดยใชความสมพนธระหวางอายและรายไดเพอประมาณอตราผลตอบแทนการศกษา แตกยากในการด าเนนการเพอใหไดขอมลทครอบคลม (Psacharopoulos, 1973) สวนวธมนเซอรมการด าเนนการทงายกวาโดยมขอสมมตใหตนทนทางการศกษาคอรายไดทไมไดรบระหวางเขารบการศกษาเทานนมไดค านงถงตนทนทางตรงทแรงงานตองแบกรบหรอตนทนทเกดขนมนอยมากจงไมไดคดเมอเทยบกบผลตอบแทนตลอดชวงชวต (Mincer, 1974) แนวคดนก าหนดใหคาจาง (ในรป ลอกการทม) โดยใชสมการถดถอยว เคราะหขอมลภาคตดขวางของรายไดกบ ปการศกษา

การค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาระหวางสายสามญและอาชวศกษาในประเทศไทยในชวงระยะเวลา 15 ปทผานมา ใชแนวคดทนมนษยของ Mincer (1974) ประมาณคาจางในรปลอกการทมดวยตวแปรระดบการศกษา ประสบการณ และตวแปรอนๆ ดวยวธการถดถอยก าลงสองนอยทสด (Hawley, 2004; Punyasavatsut, 2008; Poapongsakorn et al., 2012; Tangtipongkul, 2013) วธสองขนตอนของ แฮคแมน (Two-Step Heckman) (Moenjak & Worswick, 2003) และวธ Short-Cut (Srinang, 2014) แตวธทนยมมากทสดคอวธก าลงสองนอยทสด โดยใหเหตผลวาการวเคราะหดงกลาวจะละเลยการวดผลของความสามารถจนท าใหคาประมาณสงกวาคาจรง แตถกหกลางดวยผลของความคลาดเคลอนทเกดจากการวดขอมลดานการศกษา (ความแตกตางดานคณภาพ) ท าใหไดคานอยเกนจรง เมอรวมผลทงสองเขาดวยกน จงท าใหคาประมาณสมการก าลงสองนอยทสดเปนทนยมมความถกตองพอประมาณทจะยอมรบไดหรอมองวาเปนคาประมาณขนต าของผลตอบแทนสวนบคคล

Page 5: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 97

(Punyasavatsut, 2008) ถงแมจะมการค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาในวธการ ขอมล และชวงเวลาทแตกตางกนแตกไดผลการศกษาในประเดนส าคญคลายกน คอ แรงงานชายและหญงทจบ ปวส. มผลตอบแทนการศกษาสงกวา ปวช. และ ปวช. (สายอาชพ) มผลตอบแทนการศกษาสงกวา ม.6 (สายสามญ) เมอเปรยบเทยบผลตอบแทนการศกษาระหวางแรงงานชายและหญงในแตละชวงเวลาอาจจะไดอตราผลตอบแทนทแตกตางกน ซงในป พ.ศ.2528, พ.ศ.2531 และ พ.ศ.2541 แรงงานชายมผลตอบแทนการศกษาสงกวาแรงงานหญง (Hawley, 2004) แตมแนวโนมลดลง (Chalamwong & Amornthum, 2001) และในป พ.ศ.2548 แรงงานหญงมผลตอบแทนการศกษาสงกวาแรงงานชาย (Punyasavatsut, 2008) เนองจากนโยบายขยายการศกษาตงแตชวงป พ.ศ.2533 เปนตนมา ท าใหผ เรยนจบมธยมศกษามากขน สงผลใหคาจางแรงงานชายลดลง ซงตรงกนขามกบแรงงานหญงทจบ ม.6 มอตราผลตอบแทนการศกษาเพมขนอยางตอเนองเพราะลกษณะงานมความเหมาะสมกบเพศหญงมากกวาเพศชาย

การค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาระหวางแรงงานชายและหญงในแตละชวงเวลาและวธการเศรษฐมตทแตกตางกนยอมไดผลการประมาณทแตกตางกนแตมแนวโนมคลายกนในแตละชวงเวลา อยางไรกตามการค านวณผลตอบแทนการศกษากมความจ าเปนทจะตองศกษาอยางตอเนองเพราะสามารถสะทอนอปสงค อปทานแรงงาน และผลตภาพของแรงงานรวมทงผลกระทบของสถานการณหรอนโยบายรฐบาลทเกยวของในขณะนนไดเปนอยางด ซงมผลตอการตดสนใจท างานหรอตดสนใจศษาตอของบตรในครวเรอน กลาวคอ ผจบ ม.ตน จะตดสนใจท างานหรอศกษาตอ ม.ปลาย ซงใหผลตอบแทนใกลเคยงกน แตสงกวาเรยน ปวช. และผ จบ ม.ปลายจะตดสนใจเรยนมหาวทยาลยมากกวาเนองจากมผลตอบแทนสงกวาเรยน ปวส. (Poapongsakorn et al., 2012) ดงนนในบทความนจงน าเสนอวธการค านวณผลตอบแทนการศกษาตามแนวคดมนเซอรดวยการถดถอยควอนไทล (Quantile Regression) ซงแตกตางกบวธการศกษาทกลาวมา เนองจากวธการวเคราะหแบบสวนลด (Elaborated Method) ไมมความเหมาะสมเนองจากขอมลการส ารวจแรงงาน

Page 6: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 98

และการมงานท า (Labor Force Survey) ส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ.2558 พบวากลมตวอยางแรงงานทจบ ม.6 มจ านวนนอยมากไมกระจายในแตละชวงอาย จงไมเหมาะสมในการใชวธวเคราะหแบบสวนลด ทงนการถดถอยควอนไทลจะแกปญหาความเหลอมล าของคาจางระหวางกลมตวอยาง และมคณสมบตทชวยลดปญหาความแปรปรวนไมเทากน ดงนนจงมความเหมาะสมมากกวาวธก าลงสองนอยทสด

วตถประสงค เพอค านวณอตราผลตอบแทนทางการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ระหวางสายสามญ (ม.6) และสายอาชวศกษา (ปวช.) ดวยแบบจ าลองการถดถอย ควอนไทลจ าแนกตามเพศ

ระเบยบวธวจย การศกษานเปนการวเคราะหเชงปรมาณจากฐานขอมลการส ารวจแรงงานและการ

มงานท า (Labor Force Survey) ส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ.2558 ซงทก 3 เดอน จะมการส ารวจขอมลแรงงานเกยวกบขอมลสวนตว ครวเรอน ระดบการศกษา ภาวะการท างาน และคาจางหรอเงนเดอน ดงนนในรอบ 1 ป จะมการส ารวจทงสน 4 ไตรมาส ส าหรบบทความนก าหนดกลมตวอยางเปนแรงงานไทยมชวงอายระหวาง 15-45 ป (ชวงวยหนมสาว) โดยน าขอมล 4 ไตรมาส รวมเปนฐานขอมลเดยวกน เนองจากกลมตวอยางทจบ ม.6 มจ านวนนอยมากถงแมจะรวมกนแลวกตาม (ตารางท 1)

Page 7: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 99

ตารางท 1 ระดบการศกษาแรงงาน อายระหวาง 15-45 ป ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ

1. ไมเกนมธยมศกษาตอนตน 2. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (สามญ : ม.6) 3. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (อาชวศกษา : ปวช.3)

64,270 208

6,138

55.67 0.18 5.32

4. ระดบ ปวส. หรออนปรญญา 10,580 9.16 5. ปรญญาตร 6. สงกวาปรญญาตร

29,384 4,870

25.45 4.75

รวม 115,450 100.00

หมายเหต ค านวณโดยผวจย ทมา ฐานขอมลการส ารวจแรงงานและการมงานท า ส านกงานสถตแหงชาต ป พ.ศ.2558

การวเคราะหสมการถดถอยควอนไทลของคาจางแรงงานทจบระดบการศกษาตางๆ ซงเปนการประมาณพารามเตอรดวยวธก าลงสองนอยทสดโดยมเงอนไขทแตกตางกนตามคาตวแปรตาม ซงในการศกษานเปนคาจางรายเดอนของแรงงานทมการกระจายของขอมลสงมากโดยเปนการประมาณพารามเตอรตามคามธยฐานของแตละควอนไทล ซงดกวาการประมาณพารามเตอรจากคาเฉลยเพยงตวเดยว ดงนนวธการประมาณดวยสมการถดถอยควอนไทลจงมความเหมาะสมและลดขอผดพลาดไดมากกวา เชน ไมตองน าคาความแปรปรวนทเกดจากคาสงเกตทมากนอยผดปกตมาค านวณและคาความคลาดเคลอนของการประมาณทไมใชการแจกแจงปกตกสามารถประมาณไดดกวาสมการถดถอยก าลงสองนอยทสด ซงตองมคาความคลาดเคลอนเปนการแจกแจงปกต (Buchinsky, 1998) โดยเฉพาะการประมาณผลตอบแทนทางการศกษา ซงตวแปรอสระ เชน จ านวนปทศกษา ประสบการณ (อาย) เปนตน มผลท าใหคาจางรายเดอนแตกตางกนมากขนในความเปนจรง

Page 8: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 100

แบบจ าลองถดถอยควอนไทล (Koenker & Bassett, 1978; Buchinsky, 1994) ln Wi = Xiβθ + μθi

Xiβθ = (Quantile)θ (ln WiXi) ;

โดยท i คอ คาสงเกตคนท 1,2,… N W คอ คาลอกการทมของคาจางรายเดอน Xi คอ เวกเตอรของตวแปรอสระ βθ คอ เวกเตอรของพารามเตอร โดยท (Quantile)θ (ln WiXi) คอ คาลอกการทมของคาจางแรงงานทควอนไทลระดบ θ ซงถกก าหนดโดยตวแปรอสระ (X) โดยท 0 < θ < 1 ซงแตละควอนไทลมการแกปญหาดวยสมการเชงเสนก าลงสอง

MinΣ )(ln iXWi

R iR k

โดยท ( ) คอ การตรวจสอบฟงกชนทวา ( ) = θ ถา ≥ 0 และ

( ) = (θ – 1) ถา < 0 การประมาณสมการถดถอยทคามธยฐานจะก าหนดคา θ = 0.5 และท าเชนน

กบระดบคา θ เปนคาอนๆ ซงจะอยระหวาง 0 ถง 1 ซงในการศกษานใช θ = 0.1, 0.25, 0.50, 0.75 และ 0.9

สมการถดถอยควอนไทลใชแบบจ าลองมนเซอรในการประมาณคาจางรายเดอนในรปฟงกชน ดงน

ln Y = α + βedui +

iprivategroupoccruralreg 6543

2

21 _expexp

โดยตวแปรตาม ln Y คอ ลอกการทมของคาจางแรงงานรายเดอน และตวแปรอสระ คอ ระดบการศกษาซงเปนตวแปรหน (s) ประสบการณท างาน (exp) ประสบการณท างานก าลงสอง (Expsquare) ภมภาคซงเปนตวแปรหน (reg) เขตทอยอาศย (Rural) กลมอาชพแบงตามทกษะการท างาน (occ_group) และประเภท

Page 9: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 101

หนวยงาน (Private) เพอใชค านวณความแตกตางของรายไดจากเงนเดอนของแรงงานชายและหญงทมอาย 16-45 ป ในแตละภมภาค ระหวางกลมทจบมธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลายสายสามญและสายอาชวศกษาในชวง ควอนไทล 10, 25, 50, 75 และ 90

ผลการศกษา กลมตวอยางแรงงานไทยชวงอาย 15-45 ป จ านวน 115,450 คน มคาจางราย

เดอนของแรงงานตามระดบควอนไทลจ าแนกตามเพศและทกษะอาชพ พบวา มการกระจายคาจางรายเดอนตามระดบการศกษาและเพศ (ตารางท 2) สอดคลองกบทฤษฎทนมนษย กลาวคอ ระดบการศกษายงสงขนท าใหระดบรายไดยงเพมขน โดยมประเดนทนาสนใจ คอ แรงงานรอยละ 55.67 มระดบการศกษาไมเกน ม.3 แรงงานชายมคาจางเฉลยสงกวาแรงงานหญงในระดบการศกษาเดยวกนของทกควอนไทล สวนแรงงานชายและหญงทจบ ม.6 มคาจางเฉลยต ากวาแรงงานทจบ ม.3 และ ปวช. สวนแรงงานทจบ ปวส. มคาจางเฉลยสงกวาแรงงานทจบ ปวช. และปรญญาตรมคาจางเฉลยสงกวาแรงงานทจบ ปวส.

ตารางท 2 ความแตกตางของคาจางรายเดอนจ าแนกตามระดบการศกษาและเพศ ระดบ

การศกษา เพศ จ านวน

คาจางรายเดอนของแรงงานระดบเปอรเซนไทล 5 25 50 75 95 คาเฉลย

ม.ตน หรอต ากวา

ชาย 39,268 3,500 6,300 8,000 10,000 15,000 8,945

หญง 25,002 3,000 6,000 7,800 9,000 13,702 8,317 ม.6 ชาย 105 3,000 4,500 6,000 10,000 12,500 6,401

หญง 103 2,000 3,600 5,000 6,000 8,000 4,997

ปวช. ชาย 3,636 6,000 9,000 11,000 15,000 26,000 13,483 หญง 2,502 6,000 8,300 10,000 13,000 19,900 11,579

ปวส./อนปรญญา

ชาย 6,104 7,000 9,500 12,600 17,500 30,000 15,307

หญง 4,476 6,000 9,000 11,000 14,154 21,000 12,562

Page 10: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 102

ตารางท 2 (ตอ) ระดบ

การศกษา เพศ จ านวน

คาจางรายเดอนของแรงงานระดบเปอรเซนไทล 5 25 50 75 95 คาเฉลย

ปรญญาตร ชาย 10,337 9,000 15,000 19,000 25,300 42,450 22,086 หญง 19,047 8,000 12,600 16,000 22,000 35,500 19,176

สงกวาปรญญาตร

ชาย 1,733 15,000 22,000 29,500 39,200 80,000 35,822

หญง 3,137 15,000 20,000 25,000 33,000 50,000 29,773

ทมา ขอมลส านกงานสถตแหงชาต LFS 2558 (รวมทกไตรมาส)

นอกจากนเมอพจารณาการกระจายคาจางจ าแนกตามกลมอาชพ โดยก าหนดกลมอาชพตามทกษะการท างานแบงเปน 3 กลม คอ กลมท 1 แรงงานทกษะขนสง (White-high Collar) ประกอบดวย ผจดการ ขาราชการระดบอาวโส ผบญญตกฎหมาย ผประกอบวชาชพดานตางๆ (วทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร สขภาพ ดานการสอน ดานธรกจและการบรหาร เทคโนโลยสารสนเทศ และชางเทคนคดานตางๆ) กลมท 2 แรงงานทกษะปานกลาง (White-low Collar) ประกอบดวยเสมยน พนกงานบรการ ผจ าหนายสนคา และพนกงานในรานคา กลมท 3 แรงงานทกษะต า (Blue Collar) ประกอบดวยผปฏบตงานทมฝมอดานการเกษตร ปาไม และประมง ชางฝมอและผปฏบตงานทเกยวของ (ชางกอสราง ชางไฟฟา ฯลฯ) ผ ปฏบตการเครองจกรโรงงาน และผ ประกอบอาชพงานพนฐาน (คนงานดานการเกษตร ประมงและปาไม คนงานเมองแร กอสราง การผลต และขนสง) และอาชพอนๆ

การน าเสนอขอมลการกระจายรายไดของแรงงานตามกลมอาชพทมทกษะแตกตางกน (ทกษะสง ปานกลาง และต า) ในตารางท 3 พบวา อาชพกลมทกษะสงมรายไดเฉลย 22,625.73 บาท ทกษะปานกลางมรายไดเฉลย 12,786.04 บาท และทกษะต ามรายไดเฉลย 9,193.83 บาท เมอพจารณาจากคาเบยงเบนมาตรฐานของแตละกลมแสดงใหเหนขอมลในกลมเดยวกนมกระจายตวสง (ความเหลอมล าของคาจางภายในกลมทกษะ

Page 11: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 103

อาชพเดยวกน) จงสมควรใชรายไดมธยฐาน (เปอรเซนไทลท 50) เปนตวแทนขอมลรายไดของกลมอาชพ กลาวคอ อาชพกลมทกษะสงมรายไดมธยฐาน 19,510 บาท ทกษะปานกลางมรายไดมธยฐาน 10,400 บาท และทกษะต ามรายไดมธยฐาน 8,000 บาท นอกจากนเมอพจารณาความเหลอมล าของคาจางระหวางกลมอาชพทกษะสง ปานกลาง และต า ในระดบรายไดเปอรเซนไทลท 10 (ระดบลาง) พบวา กลมอาชพแรงงานทมทกษะสง จะมรายไดมากกวากลมอาชพแรงงานทกษะปานกลางถง 1.4 เทา และมากกวากลมอาชพแรงงานทกษะต า (กรรมกร) ประมาณ 2 เทา และในควอนไทลทสงขนกจะมความเหลอมล าของคาจางระหวางกลมทกษะอาชพมากขนดวย

ตารางท 3 การกระจายรายไดจ าแนกตามกลมอาชพแรงงานทกษะตางๆ กลมอาชพแรงงานทกษะ

จ านวน

คาจางรายเดอนของแรงงานระดบเปอรเซนไทล

5 25 50 75 95 คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน

สง 28,715 8,000 15,000 19,510 27,000 45,000 22,625.73 18,443.66 ปานกลาง 25,047 5,500 8,100 10,400 15,000 25,000 12,786.04 12,799.88

ต า 61,688 3,000 6,000 8,000 10,159 16,500 9,193.83 9,706.58

ทมา ขอมลส านกงานสถตแหงชาต LFS 2558 (รวมทกไตรมาส)

ขอมลการกระจายคาจางรายเดอนจ าแนกตามระดบการศกษา เพศ และกลมทกษะอาชพแสดงถงปญหาความเหลอมล าของคาจางแรงงานอยางมากในระดบการศกษาปรญญาตร-ปวส. และ ปวช. - ม.6 รวมถงความเหลอมล าระหวางคาจางแรงงานชายทสงกวาแรงงานหญงทกควอนไทล และความเหลอมล าของคาจางแรงงานภายในกลมทกษะอาชพสงมากกวากลมทกษะอาชพต า จงเปนขอมลเชงประจกษทครวเรอนตดสนใจใหบตรเรยนจบปรญญาตร เพอประกอบอาชพทกษะสง แตส าหรบครวเรอนยากจนพอแมจะตดสนใจอยางไรภายใตขอจ ากดทม

Page 12: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 104

แบบจ าลองคาจางและการทดสอบขอสนนษฐานทนมนษย การวเคราะหผลตอบแทนทางการศกษาคาจางแรงงานนยมใชทฤษฎทนมนษย

เปนกรอบในการวเคราะหและค านวณโดยใชสมการมนเซอร และการศกษาครงน สนนษฐานวาตวแปรระดบการศกษา ประสบการณท างาน (ค านวณจากอายหกดวยจ านวนปทศกษาหกดวยหก) ประสบการณท างานก าลงสอง ภมภาคทอยอาศย พนทอาศย (เมอง/ชนบท) ประเภทหนวยงานรฐ/เอกชน และกลมทกษะอาชพ (สง ปานกลาง และต า) โดยน าเสนอคาสถตพรรณนา (ตารางท 4) และตวแปรอสระตางๆ เหลานนมความสมพนธกบคาจางรายเดอน ก าหนดใหเพศเปนตวแปรควบคมในแบบจ าลองสมการ Simultaneous quantile regression (ตารางท 5) ทควอนไทล 10, 25, 50, 75 และ 90 เนองจากระดบการศกษาใชเปนตวแปรหน จงตองน าสมประสทธพารามเตอรในแบบจ าลองการถดถอยควอนไทล ค านวณหาอตราผลตอบแทนการศกษาตอปเปนรอยละ (ตารางท 6) โดยใชสตร expβ – 1 และการเปรยบเทยบอตราผลตอบแทนระหวางระดบการศกษาท าไดโดยการหารสมประสทธพารามเตอร

ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงถงความเหลอมล าของคาจางแรงงานระหวางเพศ กลาวคอ แรงงานชายจะมอตราผลตอบแทนการศกษาสงกวาแรงงานหญงในระดบการศกษาเดยวกนของแตละควอนไทลในทกระดบการศกษา และเมอเปรยบเทยบแตละระดบการศกษา ซงใชกลมแรงงานทมระดบการศกษาไมเกนภาคบงคบ (ม.3) เปนฐานในการวเคราะห พบวา แรงงานชายและหญงทจบ ม.6 จะมผลตอบแทนการศกษานอยกวาผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 15-22 และ 22-25 ตามล าดบ ขณะทถาแรงงานชายและหญงทจบ ปวช. จะมผลตอบแทนสงกวาผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 32-52 และ 25-38 ตามล าดบ โดยมขอสงเกตวาในระดบการศกษาเดยวกนระหวางผจบ ม.6 กบ ปวช. ซงเปนระดบมธยมศกษาตอนปลายมผลใหผลตอบแทนการศกษาระหวางสายสามญและอาชวศกษาแตกตางกนอยางมาก โดยเฉพาะแรงงานชายทจบ ปวช. มผลตอบแทนการศกษาตงแตควอนไทล 50, 75 และ 90 สงกวาผจบ ม.6 ประมาณ 1.7-2.3 เทา ขณะทแรงงานหญงทจบ ปวช. มผลตอบแทนการศกษาตงแตควอนไทล 50, 75 และ 90 สงกวา

Page 13: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 105

ผจบ ม.6 ประมาณ 1.1 เทา ซงแตกตางกนไมมาก แตผลตอบแทนการศกษาชวงควอนไทล 10 และ 25 ต ากวาผจบ ม.6 ประมาณ 1.2-1.4 เทา สะทอนถงความตองการแรงงานในตลาดหรอสถานประกอบการในสายอาชพมากกวาสายสามญ โดยเฉพาะแรงงานชายทมความเหมาะสมกบงานในภาคการผลต เนองจากแรงงานกลมดงกลาวสามารถประกอบอาชพในสถานประกอบการไดทนท

สวนการศกษาระดบอน โดยเฉพาะเมอเปรยบเทยบหลงจบ ม.3 ครวเรอนจะตดสนใจใหบตรศกษาตอ ม.6 หรอ ปวช. จะค านงถงความสามารถในการสนบสนนบตรใหศกษาตอ ส าหรบครวเรอนทพรอมจะเลอกศกษาตอ ม.6 เพราะมองตอไปวาจะมโอกาสจะเรยนตอปรญญาตรแลวจะไดผลตอบแทนการศกษาสงกวาการเลอกศกษาตอ ปวช. และ ปวส. (ขอมลเชงประจกษ) ทกระดบควอนไทลสอดคลองตามทฤษฎทนมนษย “ยงเรยนสง ยงรายไดสง” จงเปนทมาของการตดสนใจของครวเรอนสงบตรใหจบการศกษาอยางนอยปรญญาตร และเมอพจารณาผลตอบแทนการศกษาในระดบการศกษาทสงขน พบวา แรงงานทจบปรญญาตรและสงกวาปรญญาตรจะมคาจางเหลอมล ากนสง ทงนขนอยกบสาขาวชาหรอทกษะความช านาญเฉพาะดานในงานนนและองคประกอบอนๆ เปนปจจยส าคญ โดยเฉพาะประสบการณท างาน ซงคาจางรายเดอนมแนวโนมเพมขนตามประสบการณท างาน แตเปนการเพมขนในอตราทลดลง

แรงงานชายและหญงทอาศยในเขตชนบทจะมคาจางในควอนไทล 10 ต ากวา เขตเมองคอนขางมาก ประมาณรอยละ 15 เนองจากในเขตเมองจะมสถานประกอบการขนาดใหญมากกวาชนบท จงมการจางงานทใหคาตอบแทนสงกวา แตกพบวาคาจางในควอนไทล 90 ของแรงงานทอาศยในชนบทจะมคาจางแตกตางกบเขตเมองไมมากนก ซงนาจะเกยวของกบอกหลายปจจย เชน การเดนทางไปท างานในเมองของผอาศยในชนบทหรอการประกอบธรกจสวนตวหรอมอาชพทสรางรายไดถงแมจะอยในเขตชนบทซงเปนเพยงการสนนษฐาน นอกจากนคาจางรายเดอนของแรงงานชายและหญงมความแตกตางกนตามภมภาค โดยเฉพาะกรงเทพฯจะมคาจางแรงงานสงกวาทกภมภาค

Page 14: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 106

เนองจากกรงเทพฯ มบรษทและสถานประกอบการขนาดใหญจ านวนมากซงตงอยในเมองหลวง ขณะเดยวกนคาจางกไดครอบคลมถงคาครองชพในการด ารงชวตของแรงงานในเมองทสงตามดวย ขณะทภาคเหนอมคาจางรายเดอนต ากวาภาคอนๆ นอกจากนประเภทหนวยงานกมผลท าใหคาจางแรงงานแตกตางกน กลาวคอ แรงงานหญงทท างานในหนวยงานเอกชนจะมคาจางรายเดอนต ากวาแรงงานหญงทท างานในหนวยงานรฐ ยกเวนในกลมควอนไทล 90 ทแรงงานหญงในหนวยงานเอกชนมคาจางรายเดอนสงกวาหนวยงานรฐ ขณะทแรงงานชายทท างานในหนวยงานเอกชนจะมคาจางรายเดอนตงแตควอนไทล 50 ขนไป สงกวาแรงงานชายทท างานในหนวยงานรฐ ประมาณรอยละ 6 (ควอนไทล 90) เมอพจารณาคาจางตามกลมทกษะอาชพ ซงแบงเปน สง ปานกลาง และต า พบวา แรงงานกลมอาชพทใชทกษะสง ซงตองอาศยการเรยน การฝกฝน และความเชยวชาญเฉพาะอยางยอมมคาจางรายเดอนสงกวากลมทกษะอาชพอน สอดคลองตามทฤษฎทนมนษย และพบความเหลอมล าของคาจางในกลมทกษะอาชพต าของแรงงานหญงมากกวาชาย

ตารางท 4 สถตพรรณนาของตวแปรในแบบจ าลองมนเซอร

ตวแปร ค าอธบาย

ชาย หญง

คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน

คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน

lny educ_1 educ_2 educ_3 educ_4 educ_5 educ_6 exp expsquare REG_1

คาจางแรงงานรายเดอน =1 ม.ตนหรอต ากวา =1 ม.6 = 1 ปวช. =1 ปวส.หรออนปรญญา =1 ปรญญาตร =1 สงกวาปรญญาตร ประสบการณท างาน ประสบการณท างานก าลงสอง = 1 กรงเทพฯ

9.2398 0.6418 0.0017 0.0594 0.0997 0.1689 0.0283 16.6832

354.1423 0.0744

0.6108 0.4794 0.0413 0.2364 0.2996 0.3747 0.1659 8.707

308.4616 0.2625

9.3097 0.4607 0.0018 0.0461 0.0824 0.3509 0.0578 15.5993 320.6733 0.0893

0.6408 0.4984 0.0435 0.2097 0.2750 0.4772 0.2333 8.7939

303.3687 0.2852

Page 15: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 107

ตารางท 4 (ตอ)

ตวแปร ค าอธบาย

ชาย หญง

คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน

คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน

REG_2 REG_3 REG_4 REG_5 rural private occ_group_1 occ_group_2 occ_group_3

= 1 ภาคกลาง = 1 ภาคเหนอ = 1 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ = 1 ภาคใต = 1 เมอง (2=ชนบท) = 1 หนวยงานรฐ (2=เอกชน) = 1 อาชพทกษะขนสง = 1 อาชพทกษะปานกลาง = 1 อาชพทกษะขนต า

0.3880 0.1633 0.1769 0.1971 1.4147 1.8192 0.1839 0.1402 0.6758

0.4873 0.3696 0.3816 0.3978 0.4926 0.3848 0.3874 0.3472 0.4680

0.3884 0.1657 0.1671 0.1892 1.3763 1.7119 0.3217 0.3034 0.3747

0.4874 0.3718 0.3731 0.3917 0.4844 0.4528 0.4671 0.4597 0.4840

หมายเหต กลมตวอยางแรงงานชาย จ านวน 61,183 คน และแรงงานหญง จ านวน 54,267 คนทมา ขอมลส านกงานสถตแหงชาต LFS 2558 (รวมทกไตรมาส)

Page 16: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 108 MFU Connexion, 7(1) || page 108

ตารางท 5 ผลประมาณการสมการมนเซอร พ.ศ. 2558 เปรยบเทยบระหวางแรงงานชายและหญง Variable OLS Q10 Q25 Q50 Q75 Q90

Dependent : ln y Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. ม.6 ชาย หญง ปวช. ชาย หญง ปวส./อนปรญญา ชาย หญง ปรญญาตร ชาย หญง สงกวาปรญญาตร ชาย หญง

-0.1919*** -0.2829***

0.3537*** 0.2811***

0.4733*** 0.3463***

0.6989*** 0.6336***

1.0788*** 0.9877***

0.0423 0.0427

0.0077 0.0095

0.0064 0.0080

0.0070 0.0070

0.0125 0.0160

-0.2113** -0.2914**

0.3081*** 0.2425***

0.4487*** 0.3291***

0.6255*** 0.5800***

1.0405*** 1.0117***

0.0837 0.1324

0.0154 0.0176

0.0111 0.0116

0.0119 0.0119

0.0211 0.0232

-0.2514*** -0.3240***

0.2780*** 0.2262***

0.4056*** 0.3068***

0.6348*** 0.5815***

1.0252*** 0.9732***

0.0472 0.0858

0.0080 0.0134

0.0072 0.0083

0.0083 0.0061

0.0157 0.0128

-0.1753*** -0.2510***

0.3106*** 0.2634***

0.4293*** 0.3281***

0.6699*** 0.6172***

1.0269*** 0.9504***

0.0339 0.0505

0.0104 0.0079

0.0068 0.0091

0.0085 0.0082

0.0110 0.0157

-0.1613*** -0.2678***

0.3727*** 0.2984***

0.4831*** 0.3406***

0.7056*** 0.6517***

1.0410*** 0.9475***

0.0382 0.0447

0.0071 0.0155

0.0067 0.0069

0.0077 0.0061

0.0232 0.0133

-0.2547*** -0.2878***

0.4214*** 0.3202***

0.5270*** 0.3617***

0.7534*** 0.6893***

1.1227*** 0.9831***

0.0539 0.0570

0.0135 0.0109

0.0115 0.0104

0.0108 0.0117

0.0230 0.0136

ประสบการณท างาน ชาย หญง ประสบการณก าลงสอง ชาย หญง ชนบท ชาย หญง

0.0382*** 0.0384***

-0.0008*** -0.0009***

-0.0833*** -0.0939***

0.0008 0.0008

0.00002 0.00002

0.0037 0.0040

0.0355*** 0.0321***

-0.0008*** -0.0008***

-0.1592*** -0.1501***

0.0020 0.0023

0.00005 0.00005

0.0090 0.0054

0.0315*** 0.0341***

-0.0007*** -0.0008***

-0.0786*** -0.1115***

0.0008 0.0007

0.00002 0.00002

0.0056 0.0039

0.0324*** 0.0325***

-0.0006*** -0.0007***

-0.0526*** -0.0651***

0.0006 0.0007

0.00001 0.00001

0.0038 0.0046

0.0367*** 0.0402***

-0.0007*** -0.0009***

-0.0396*** -0.0559***

0.0008 0.0007

0.00002 0.00001

0.0041 0.0045

0.0419*** 0.0457***

-0.0008*** -0.0011***

-0.0343*** -0.0437***

0.0014 0.0012

0.00004 0.00003

0.0046 0.0052

Page 17: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 109 MFU Connexion, 7(1) || page 109

ตารางท 5 (ตอ) Variable OLS Q10 Q25 Q50 Q75 Q90

Dependent : ln y Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. ภาคกลาง ชาย หญง ภาคเหนอ ชาย หญง

-0.1135*** -0.1144***

-0.3739*** -0.3636***

0.0072 0.0072

0.0080 0.0079

-0.1425*** -0.1486***

-0.4491*** -0.4565***

0.0116 0.0102

0.0155 0.0080

-0.1126*** -0.0977***

-0.3637*** -0.3663***

0.0094 0.0065

0.0115 0.0090

-0.1056*** -0.0855***

-0.3152*** -0.2880***

0.0044 0.0078

0.0039 0.0086

-0.0987*** -0.0881***

-0.3378*** -0.2812***

0.0064 0.0096

0.0070 0.0108

-0.0765*** -0.0992***

-0.3330*** -0.3039***

0.0157 0.0131

0.0126 0.0143

ตะวนออกเฉยงเหนอ ชาย หญง ภาคใต ชาย หญง หนวยงานเอกชน ชาย หญง อาชพทกษะปานกลาง ชาย หญง อาชพทกษะขนต า ชาย หญง

-0.3592*** -0.3208***

-0.3159*** -0.3379***

0.0304*** -0.0303***

-0.1863*** -0.2149***

-0.3175*** -0.3571***

0.0079 0.0079

0.0078 0.0078

0.0054 0.0052

0.0068 0.0054

0.0066 0.0070

-0.4587*** -0.4179***

-0.4743*** -0.4716

0.0107 -0.0095

-0.1070*** -0.1334***

-0.2493*** -0.3991***

0.0129 0.0095

0.0140 0.0091

0.0081 0.0197

0.0110 0.0081

0.0095 0.0133

-0.3470*** -0.3186***

-0.3342*** -0.3599***

0.0078

-0.0371***

-0.1621*** -0.1713***

-0.2613*** -0.2984***

0.0101 0.0091

0.0135 0.0056

0.0078 0.0049

0.0082 0.0045

0.0086 0.0075

-0.2946*** -0.2445***

-0.2587*** -0.2487***

0.0239*** -0.0436***

-0.1972*** -0.1934***

-0.3038*** -0.2959***

0.0039 0.0075

0.0055 0.0093

0.0047 0.0069

0.0087 0.0066

0.0078 0.0075

-0.3196*** -0.2436***

-0.2464*** -0.2425***

0.0376***

-0.0205

-0.2251*** -0.2729***

-0.3557*** -0.3479***

0.0078 0.0112

0.0063 0.0118

0.0052 0.0069

0.0094 0.0067

0.0081 0.0081

-0.3257*** -0.2604***

-0.2300*** -0.2428***

0.0591*** 0.0185***

-0.2382*** -0.3228***

-0.3785*** -0.3874***

0.0152 0.0128

0.0169 0.0174

0.0107 0.0082

0.0106 0.0103

0.0108 0.0124

คาคงท ชาย หญง

9.2123*** 9.2939***

0.0164 0.0166

8.9449*** 8.983***

0.0285 0.0384

9.0762*** 9.1414***

0.0191 0.0157

9.2061*** 9.2615***

0.0143 0.0210

9.3688*** 9.4015***

0.01858 0.0190

9.4947*** 9.5165***

0.0262 0.0308

Page 18: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 110 MFU Connexion, 7(1) || page 110

ตารางท 5 (ตอ) Variable OLS Q10 Q25 Q50 Q75 Q90

Dependent : ln y Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Coef. Std.Err. Adj.R2 / Pseudo R2

ชาย หญง จ านวนกลมตวอยาง ชาย หญง

0.5005 0.5494

61,187 54,267

0.2351 0.3136

0.2508 0.3180

0.3144 0.3820

0.3699 0.3961

0.3698 0.3772

หมายเหต: ***ทระดบนยส าคญ .01 **ทระดบนยส าคญ .05 และ *ทระดบนยส าคญ .1

ทมา ขอมลส านกงานสถตแหงชาต LFS 2558 (รวมทกไตรมาส)

Page 19: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 111

ตารางท 6 คาสมประสทธตวแปรหนระดบการศกษาในสมการมนเซอรโดยใชแบบจ าลองสมการ Simultaneous quantile regression

ตวแปร θ = 10 θ = 25 θ = 50 θ = 75 θ = 90

ช ญ ช ญ ช ญ ช ญ ช ญ ม.6 -19 -25 -22 -28 -16 -22 -15 -23 -22 -24 ปวช. 36 27 32 25 36 30 45 34 52 38 ปวส. 57 39 50 36 52 38 62 40 68 43 ป.ตร 87 79 89 79 93 84 101 92 112 97 สงกวา ป.ตร

182 174 179 165 177 159 182 156 206 166

หมายเหต ค านวณโดยใชสตร expβ – 1 คดเปนรอยละ ทมา จากคาสมประสทธ (β) ของตวแปรหนระดบการศกษา ในตารางท 3

การคาดคะเนสถานการณสมมตดงกลาวเพอเปนสวนหนงในการตดสนใจของผปกครองในทางเลอกการศกษาใหแกบตรในระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยเฉพาะครวเรอนยากจนทไมมรายได ทรพยสน และสภาพคลองทางการเงนทเพยงพอตอการสนบสนนการศกษาจนถงปรญญาตร ควรตดสนใจใหบตรเลอกเรยน ปวช. มากกวา ม.6 เนองจากคาจางแรงงานสงกวา แตถาตดสนใจใหบตรศกษาตอ ม .6 กตองสนบสนนจนถงระดบปรญญาตรซงมคาใชจายสงมาก แตถาจบเพยง ม.6 แลวท างานในอาชพทกษะต า กจะมรายไดไมแตกตางหรอต ากวาผจบ ม.3

สรปและขอเสนอแนะ การค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาตอป (คดเปนรอยละ) ดวยการถดถอย

ควอนไทลเปนการน าเสนอวธการวเคราะหทางเศรษฐมตทแตกตางและมความเหมาะสมกบขอมลคาจางแรงงานทมคาความแปรปรวนสงซงมความเหมาะสมกวาการค านวณดวยวธการถดถอยก าลงสองนอยทสดซงเปนทนยมศกษากนมากในประเทศไทย โดยการวเคราะหนใชกลมแรงงานทมระดบการศกษาไมเกนภาคบงคบ (ม.3) เปน

Page 20: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 112

ฐานในการเปรยบเทยบ เมอค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาตอปเปรยบเทยบในระดบมธยมศกษาตอนปลายระหวางสายสามญ (ม.6) และอาชวศกษา (ปวช.3) มความแตกตางกนมาก กลาวคอ แรงงานชายและหญงทจบ ม .6 มผลตอบแทนการศกษานอยกวา ผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 15-22 และ 22-25 ตามล าดบ ขณะทแรงงานชายและหญงทจบ ปวช. มผลตอบแทนการศกษาสงกวาผจบ ม.3 ประมาณรอยละ 32-52 และ 25-38 ตามล าดบ

เมอพจารณาผลการค านวณอตราผลตอบแทนการศกษาตอปในระดบ ม.6, ปวช. และ ปวส. ใหผลการศกษาสอดคลองกบผลงานทเคยศกษามา ถงแมอาจจะใชวธการเศรษฐมตทแตกตางกนกตาม (Hawley, 2004; Punyasavatsut, 2008; Poapongsakorn et al., 2012; Tangtipongkul, 2013; Moenjak & Worswick, 2003; Srinang, 2014) ในประเดนทอตราผลตอบแทนการศกษาของผ เรยนสายอาชวศกษา (ปวช.) สงกวาผ เรยนสายสามญ (ม.6) แตเมอพจารณาตวเลขอตราผลตอบแทนการศกษาในป พ.ศ.2558 ทงว ธการถดถอยก าลงสองนอยทสดหรอการถดถอยควอนไทลกตามกจะมอตราผลตอบแทนการศกษาต ากวาตวเลขในการศกษาของ Hawley (2004) ในป พ.ศ.2541 ถงแมจะใชตวแปรหนและการเปรยบเทยบคาจางกบแรงงานผจบ ม.3 เชนเดยวกน ซงผลการศกษาดงกลาวเมอน ามาเปรยบเทยบกนระหวางสถานการณจางงานของชวงเวลาในอดตกบปจจบนสะทอนใหเหนวาอตราคาจางแรงงานของผจบ ม.3 สงขนมาก เนองจากนโยบายรฐบาลทก าหนดใหคาแรงขนต าวนละ 300 บาท ท าใหผลตางระหวางคาจางหรอผลตอบแทนการศกษาระหวาง ม.3, ม.6 และ ปวช.3 แตกตางกนไมมากเหมอนอดตทผานมา และความตองการแรงงานทกษะขนต าในตลาดแรงงานหรอสถานประกอบการมากขน โดยเฉพาะตองการแรงงานชายมากกวาหญงในภาคการผลต แตเมอพจารณาอตราผลตอบแทนการศกษาของแรงงานทจบ ม.6 ซงต ากวาผจบ ม.3 ใหผลการศกษาแตกตางกบผลการศกษาของผลงานทผานมาในการทบทบทวนวรรณกรรมครงน แตเปนผลซงเกดจากขอมลเชงประจกษซงเปนขอมลทตยภม จากการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต จงท าใหผลการวเคราะหขดแยงกบทฤษฎทนมนษยทกลาววา “การศกษายงสง

Page 21: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 113

รายไดยงเพมขน” ดงนนผ เขยนขออธบายตามขอมลเชงประจกษดงน คอ กลมตวอยางแรงงานทจบ ม.6 ในการส ารวจทง 4 ครงในรอบ 1 ป ถงแมจะน าขอมลรวมกนแลวกมจ านวนนอยมากซงแตกตางกบสดสวนของผจบการศกษาในผลงานอนๆ ซงนาจะเกดขนแนวโนมแรงงานทจบ ม.6 แลวเขาสตลาดแรงงานมจ านวนนอยลง

ขอมลเชงประจกษในอดตสะทอนถงปญหาความเหลอมล าของคาจางแรงงานซงเกดจากสายการเรยนระหวางสายสามญและอาชวศกษา เพศ กลมทกษะอาชพ ภมภาค เมอง-ชนบท ซงผลของความเหลอมล าของคาจางแรงงานดงกลาว เปนเหตผลสนบสนนใหผปกครองตดสนใจลงทนการศกษาของบตรในระดบปรญญาตรจ านวนมาก จงท าใหเกดปญหาขาดแคลนแรงงานในสายอาชวศกษา ขณะเดยวกนกพบประเดนแรงงานทจบ ม.6 ในตลาดแรงงานมจ านวนนอยมากและมคาจางต ากวาแรงงานทจบ ม.3 ซงคาดวานาจะศกษาตอจนจบปรญญาตรแลวจงเขาสตลาดแรงงาน เนองจากเปนคานยมปรญญาในสงคมไทยและผลตอบแทนการศกษาทคมคาในการลงทนและเลอกทจะเขามาท างานในกรงเทพฯมากกวาในภมล าเนาตนเอง แตสถานการณปจจบนและอนาคตในยคดจทล Thailand 4.0 ทมงเนนการวางรากฐานดานโครงสรางพนฐานและบคลากร ซงจะสรางโอกาสใหแกอตสาหกรรม ICT ตงแต ตนน าถงปลายน า หรอเปน “ยคทขบเคลอนดวยนวตกรรม” ผประกอบการมความตองการแรงงานสายอาชพ(ทกษะขนกลาง)เพมขนเพอลดตนทนในการผลตสนคาและบรการรวมถงการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารจดการองคกร /สถานประกอบการ ดงนนแนวโนมแรงงานทจบปรญญาตรสายสงคมศาสตรในบางสาขากจะยงมแนวโนมวางงานมากขน ขณะทปรญญาตรสายวทยาศาสตรหรออาชวศกษาจะเปนทตองการมากขน ดงนนการค านวณผลตอบแทนการศกษาในอนาคตควรแบงแยกระหวางสายวทยาศาสตรและสงคมศาสตรหรอวเคราะหรายสาขาวชา จะมความจ าเปนอยางยงตอภาครฐในการสนบสนนงบประมาณการศกษาทสงเสรมการขบเคลอนนโยบาย Thailand 4.0 และเปนขอมลในการตดสนใจแกครวเรอนในการใหบตรศกษาตอในอนาคต

Page 22: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 114

การตดสนใจของครวเรอนทค านงถงอตราผลตอบแทนการศกษาเปนส าคญ ท าใหแรงงานทจบ ปวช.และ ปวส. มจ านวนนอยไมเพยงพอตอความตองการของตลาดแรงงาน เนองจากนโยบายรฐบาลในการเพมสดสวนผ เรยนสายอาชวศกษาในประเทศไทย เชน สรางภาพลกษณ และคานยมการเรยนอาชวศกษาแกนกเรยนและผปกครอง กยงไมสามารถเหนผลไดอยางเปนรปธรรมในวธการปฏบตทชดเจน ดงนนผ เขยนขอเสนอแนะการเพมสดสวนผ เรยนสายอาชวศกษาไปทกลมผ เรยนทมฐานะยากจนเปนหลกคด โดยน าเสนอ “มาตรการการคลงเพออาชวศกษา” ทมแนวคดใหทนแบบใหเปลาแกบตรในครวเรอนยากจนทตดสนใจศกษาตอสายอาชวศกษา (ปวช .) โดยมคณะกรรมการระดบพนทคดกรองคนยากจนใหไดรบทนการศกษาเปนคาครองชพรายเดอน เดอนละ 2,200 บาท (เกณฑ กยศ.) ทงนจะลดตนทนหรอคาใชจายในการศกษาโดยเฉพาะคาเสยโอกาสในการลงทนทางการศกษาของครวเรอนยากจน ซงมาตรการดงกลาวมผลในการสรางแรงจงใจในการสนบสนนใหบตรศกษาตอในระดบทสงกวาภาคบงคบ และมโอกาสทผปกครองจะเปลยนแปลงการตดสนใจใหบตรศกษาตอจากเดมในสายสามญ (ม.4) มาเปนอาชวศกษา (ปวช.1) ประมาณรอยละ 40 หลงจากน าเสนอมาตรการดงกลาว อกทงเปนการเพมโอกาสทางการศกษาแกคนยากจน และลดความเหลอมล าในสงคมไทย ซงการน าเสนอทนใหเปลาแบบมเงอนไขมความเหมาะสมกบครวเรอนยากจนมากกวาการใหกยมเงนจาก กยศ. อกทงสามารถเพมสดสวนผ เรยนอาชวศกษาไดอยางเปนรปธรรม และเพมคณภาพชวตทดแกครวเรอนยากจนในระยะยาว (Plubplueng, 2017) ทงนการเพมสดสวนผ เรยนอาชวศกษาอยางเปนรปธรรมขนอยกบการตดสนใจรเรมทดลองใชมาตรการดงกลาวในประเทศไทย

Page 23: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 115

กตตกรรมประกาศ บทความนเปนสวนหนงของงานวจยเรอง “ผลตอบแทนการศกษา คณภาพชวต

การท างาน และนโยบายอาชวศกษาทางเลอกส าหรบครวเรอนยากจน” ซงไดรบทน “อาจารยรนใหม” จากการสนบสนนของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

References Buchinsky, M. (1994) Change in the US wage structure 1963-1987: Application

of quantile regression, Econometrica, vol. 62, pp. 405-458. Buchinsky, M. (1998) Recent advance in quantile regression model: A practical

guide for empirical Research, Journal of Human Resources, vol. 33, no. 1, pp. 88-126.

Card, D. (1999) ‘The causal effect of education on earning’, in O. shenfelter & D. Card (Eds.), Handbook of labour economics, Rotterdam: Elsevier.

Chalamwong, Y. & S. Amornthum (2001). Rate of Return to Education. Thailand Development Research Institute. Human Resource and the Labor Market of Thailand.

Hawley, J. D. (2004) Changing returns to education in times of prosperity and crisis, Thailand 1985-1998, Economics of Education Review, vol. 23, no. 3, pp. 273-286.

Koenker, R. & Basset, G. (1978) Regression Quantils, Econometrica, vol. 46, no. 1, pp. 33-50.

Mincer, J. (1974) Schooling, experience, and earnings, New York: National Bureau of Economic Research.

Page 24: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 116

Moenjak, T. & Worswick, C. (2003) Vocational education in Thailand: A study of choice and returns, Economics of Education Review, vol. 22, pp. 99-107.

Plubplueng, T. (2017) Return to education, quality of working life and vocational education policy choice for poor households (ผลตอบแทนการศกษา คณภาพชวตการท างาน และนโยบายอาชวศกษาทางเลอกส าหรบครวเรอนยากจน), Bangkok: The Thailand Research Fund. (in Thai)

Poapongsakorn, N., et al. (2012) Linkage between educational Institutions and labour market: Quality of graduated and shortage of qualified labour (ความเชอมโยงระหวางสถานศกษากบตลาดแรงงาน: คณภาพผส าเรจการศกษา และการขาดแคลนแรงงานทมคณภาพ), A paper present at the Annual Symposium, Thailand Development Research Institute, Bangkok Convention Center B Centara Grand Central World Hotel, Bangkok, 15 February 2012. (in Thai)

Psacharopoulos, G. (1995) The profitability of investment in education: Concept and method, Washington, DC: The World Bank.

Psacharopoulos, G. (1973) Return to education: An international comparison, Amsterdam: Elsevier.

Punyasavatsut. C, (2008) Human capital and returns to education (ทนมนษยกบผลตอบแทนทางการศกษา), Paper present at the Annual Symposium, Thailand Development Research Institute, Ambassador Hotel, Pattaya, 29-30 November 2008. (in Thai)

Page 25: ผลตอบแทนการศึกษาด้วยการถดถอยควอนไทล์ …connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7 No.1 2018/93-117 Returns

MFU Connexion, 7(1) || page 117

Srinang, J. (2014) Vocational and general secondary education: The rate of return across regions in Thailand, Southeast Asian Journal of Economics, vol. 2, no. 2, pp. 103-115.

Tangtipongkul, K. (2013) Rate of return to schooling in Thailand, Paper presented at the Singapore Economic Review Conference, Singapore 6-8 August 2013.