ÇOCUKLARLA İLETİŞİMDE ANNE-BABA TUTUMLARI

Aydın, 2013

İÇERİK:

• İletişimin tanımlanması• İletişim engelleri• İletişim engellerini ortadan kaldırma

yöntemleri• Anne baba tutumları• Anne babalara tavsiyeler

İLETİŞİM

• Duygu, • Düşünce, • Bilgilerin, • Akla gelebilecek her türlü yolla • Başkalarına aktarılmasıdır.

İLETİŞİM UNSURLARI

İLETİŞİM ENGELİ

• Bir mesajın verilmesini ve anlaşılmasını olumsuz yönde etkileyen tüm etmenlerdir.

İLETİŞİM ENGELLERİ1)Emir vermek, yönlendirmek:

“Oyuncağını derhal çantana koy!”2)Uyarmak, gözdağı vermek:

“Şu oyuncağı kapatmazsan elinden alırım.”3)Ahlâk dersi vermek:

“İyi bir çocuk nasıl konuşması gerektiğini bilir.”4)Öğretmek, mantık yürütmek:

“Telefon dikkat dağıtmak için icat edilmedi.”

5)Öğüt vermek, çözüm getirmek: “Dersin düzenini bozmaya hakkın yok,

yerinde olsam etkinliği tamamlardım”6)Yargılamak, eleştirmek, suçlamak:

“Her gün sorun yaratmasan olmaz sanki.”7)Ad takmak, alay etmek:

“Evin şarlatanı olmak zorunda mısın?”

8)Yorumlamak, tanı koymak: “Dikkat çekmek için yapıyorsun.”

9)Övmek, olumlu değerlendirme yapmak: “Bu yaptığın senin gibi akıllı bir

öğrenciyle bağdaşmıyor.”10)Sınamak, sorguya çekmek:

“İlgini bütünüyle derse vermedikçe ödevi nasıl yapacaksın?”

Bu engelleri ortadan kaldırmak için:

1)Dikkatle dinleyin.2)Anladığınızı belli etmek için, “yaa, hmm,

anlıyorum, evet” gibi sözcükler kullanın.3)Duygularını tanımlayın.4)Dileklerini hayali bir şekilde ona sunun.

ANNE-BABA TUTUMLARI

Çocukların Kişiliklerini• Besleyen, • Güçlendiren ve • Şekillendiren • En önemli faktördür.

Baskıcı ve Otoriter Tutum

• Çocuklara karşı katı disiplin kuralları kullanılır. • Bu nedenle çocuklar tüm kurallara

sorgulamadan uymak zorunda hissederler. Baskıcı tutumlarla yetişen çocuklar:

• İnsan ilişkilerinde çekingen, • Sessiz ve başkalarının düşüncelerini kolay

kabul eden bireyler olurlar.

Aşırı Hoşgörülü ve Gevşek Tutum

• Çocuk merkezli bu tür ailelerde, çocuğun yaptığı her şey hoş görülür

• Çocuğa neyi yapıp, neyi yapmaması gerektiği anlatılmaz.

• Hiçbir zaman, kesin kurallar belirtilmez.

• Bencil, kural tanımayan bireyler olurlar.• Toplumsal hayata uyum sağlamakta güçlük

çekerler.• Sosyal ilişki kurmakta güçlüklerle karşılaşırlar.• Çocuk aşırı özgür bırakılır.

Dengesiz ve Kararsız Tutum

• Çocuğun gelişimin en çok olumsuz yönde etkileyen tutumdur.

• Tutarsız anne babanın iki çocuğuna farklı karşı tutumu

• Anne babanın eğitim tarzındaki farklı tutumları, çocuğu olumsuz etkileyebilir.

Dengesiz anne-baba tutumu ile büyüyen çocuklar;

• İç dengeleri oturmayan• Huzursuz • Olaylar karşısında nasıl davranacağına kolay

karar veremeyen yetişkinler olurlar.

Aşırı Koruyucu Tutum

• Çocukların üzerine titrenir.• Her şey çocuğa göre düzenlenir. • Çocuğa seçim hakkı verilmez.• Çocuklara yaptırmak istenenler, duygu

sömürüsü ve aşırı şefkat gösterisiyle yaptırılır.

• Öz güvenleri az gelişmiş, • Diğer insanlarla ilişki kurmada güçlükler

yaşayan • Sorunlarını çözemeyen bireyler olurlar.

İlgisiz ve Kayıtsız Tutum

• İletişim kopukluğu olan ailelerde• Ebeveynlerin çocuğu dışlaması • Çocuğu görmezlikten gelmeleri • İlgisiz ve kayıtsız tutumun göstergeleri olabilir.

Bu durumda çocukta:

• Bir yere ait olma ve güven duygusu sarsılır.• Çocuklar eşyalara, arkadaşlarına ve yakın

çevresine zarar verirler.

Demokratik Aile Tutumu

• Sevgi, saygı, güven ve huzur olan ailede, çocuk tüm yönleriyle kabul edilir.

• Anne-baba, davranışları ile çocuğa uygun birer model, çok iyi rehberdir.

• Birçok alternatif sunulur ama seçim çocuğa aittir.

Güven verici ve destekleyici tutumun dengeli verildiği ailede büyüyen çocuklar

• Katılımcı, • Kendilerini kolay ifade eden • Toplumsal problemlere duyarlı yetişkinler

olurlar. • Kendine güvenen,• Olgun, yapıcı, yaratıcı, özgür, sosyal,• Sınırlarını bilen, girişimci,sorumluluk sahibi

bireyler olurlar.

Anne babalar olarak neler yapmalıyız?

• Duygularınızı kesin şekilde; ama çocuğun kişiliğine saldırıda bulunmadan açıkça belirtin.

• Beklentilerinizi belirtin.• Çocuğa hatasını nasıl tamir edeceğini gösterin.• Çocuğa seçme hakkı verin.• Disiplin konusunda tutarlı ve kararlı bir tavır

sergileyin.• Kuralların gerekçelerini belirtin, ebeveynler

olarak aynı tutumu sergileyin

• Huzurlu ve sevgi dolu bir aile ortamı hazırlayın.• Onunla birlikte vakit geçirin, kendini ifade

etmesine fırsat sağlayın.• Gelişimine uygun görevler vererek sorumluluk

duygusunu geliştirin.• Başarılı olduğu durumlarda uygun şekilde

ödüllendirin.• Kapasitesinden fazlasını beklemeyin.

ÇOCUK NE YAŞARSA ONU ÖĞRENİR

Eğer bir çocuk sürekli eleştirilmişse; Kınama ve ayıplamayı öğrenir.Eğer bir çocuk alay edilip aşağılanmışsa; Sıkılıp utanmayı öğrenir.Eğer bir çocuk sürekli utanç duygusuyla eğitilmişse; Kendini suçlamayı öğrenir.

Eğer bir çocuk hakkına saygı gösterilerek büyütülmüşse;

Adil olmayı öğrenir. Eğer bir çocuk kabul ve onay görmüşse; Kendini sevmeyi öğrenir.Eğer bir çocuk aile içinde dostluk, arkadaşlık

görmüşse; Bu dünyada mutlu olmayı öğrenir.

KAYNAKÇAFABER, A.(2003).Çocuklarla İletişim. İstanbul:

Kuraldışı YayıncılıkMEGEP. (2011).Aile ve Çocuk.Ankara.

(megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/modul.../310TDB003.pdf)

Doç. Dr. KORKUT, F.Etkili İletişim Becerileri. Çatışma Çözme Biçimleri Ve Takım Çalışması

KUZU S,T.Eğitim-Öğretim Ortamında Etkili Sözel İletişim

HAZIRLAYANLAR

Sultan ŞAHİN :112004006

Nevin Sümelya BOZKURT :112004034

Zeynep ÇETİNKAYA :122004078

Fatıma Zehra SOYUÇOK :112004025

Halime KÖRPE :112004014