ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM … · AİHL MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI GİRİŞ 4 1. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI Bilim

ANADOLU İMAM HATİP LİSESİMESLEK DERSLERİ

ÖĞRETİM PROGRAMLARI

T.C. Millî Eğitim Bakanlığı

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ

MESLEK DERSLERİ

ÖĞRETİM PROGRAMLARI

2018

AİHL MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI GİRİŞ

1. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI ............................................................................ 3 1.1. ÖĞRETİM PROGRAMLARININ AMAÇLARI …………….………………………………………….…………………….……4 1.2. ÖĞRETİM PROGRAMLARININ PERSPEKTİFİ …………………………………………………….………………….…….…5 1.2.1. DEĞERLERİMİZ .………………………………………………………………………………………………………………..…...5 1.2.2. YETKİNLİKLER .……………………………………………………………………………………………………………….….…..6 1.3. ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ………………………………….…8 1.4. BİREYSEL GELİŞİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI ………………………………………………………………….….….9 1.5. SONUÇ ………………………………………………………………………………………………………………………………….….10

2. ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ………..11 2.1. MESLEKİ DİN ÖĞRETİMİNİN VİZYONU ……………………………………………………………………………………...11 2.2. ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARININ YAPISI ……………12

FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ..........................................................................................................14 3. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI .......................................................................15 3.1. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI ............................15 3.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................16 3.3. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ....................17

TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ........................................................................................................24 4. TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ....................................................................25 4.1. TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI ..........................25 4.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ..............................26 4.3. TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ..................27

DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM ROGRAMI .............................................................................................34 5. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI .......................................................35 5.1. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI .............35 5.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................36 5.3. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ....37

HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .........................................................................................................44 6. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI .....................................................................45 6.1. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI ..........................45 6.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................46 6.3. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ..................47

AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .........................................................................................................55 7. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI .....................................................................56 7.1. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI ..........................56 7.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................57 7.3. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ..................58

KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .......................................................................................................67 8. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ....................................................................68 8.1. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI .........................68 8.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................69 8.3. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ .................70


HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .............................................................76 9. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI .........................77 9.1. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI ...............................................................................................................................................77 9.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ...............................78 9.3. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ............................................................................................................................79

TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .................................................................................87 10. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ...........................................87 10.1. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI .87 10.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR .............................88 10.3. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI ....................89 VE SÜRELERİ ............................................................................................................................................89

SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ..........................................................................................................96 11. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ....................................................................97 11.1. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI..........................97 11.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR .............................98 11.3. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ .................98

MESLEKİ ARAPÇA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI .....................................................................................105 12. MESLEKİ ARAPÇA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI ...............................................106 12.1. PROGRAMIN TEMEL FELSEFESI VE GENEL AMAÇLARI ................................................................106 12.2. PROGRAMIN VIZYONU ................................................................................................................106 12.3. MESLEKI ARAPÇA DERSI ÖĞRETIM PROGRAMININ UYGULANMASINA/DERS KITABININ (EĞITIM ARACI) YAZIMINA YÖNELIK İLKE VE AÇIKLAMALAR ...............................................................107 12.4. MESLEKI ARAPÇA DERSI ÖĞRETIM PROGRAMININ YAPISI .........................................................108 12.4.1. TEMALAR ...............................................................................................................................108 12.4.2. KAZANIMLAR .........................................................................................................................108 12.4.3. AÇIKLAMALAR ........................................................................................................................108 12.4.4. İÇERIK VE DIL YAPILARI ..........................................................................................................109 12.5. ANADOLU İMAM HATIP LISELERI MESLEKI ARAPÇA DERSI TEMALARI VE SÜRELERI ...................110 12.6. ANADOLU İMAM HATIP LISELERI MESLEKI ARAPÇA DERSI 11. SINIF TEMA, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI ......................................................................................................................................111 12.7. ANADOLU İMAM HATIP LISELERI MESLEKI ARAPÇA DERSI 12. SINIF TEMA, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI ......................................................................................................................................123


4

1. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI

Bilim ve teknolojide yaşanan hızlı değişim, bireyin ve toplumun değişen ihtiyaçları, öğrenme

öğretme teori ve yaklaşımlarındaki yenilik ve gelişmeler bireylerden beklenen rolleri de

doğrudan etkilemiştir. Bu değişim bilgiyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen, problem

çözebilen, eleştirel düşünen, girişimci, kararlı, iletişim becerilerine sahip, empati yapabilen,

topluma ve kültüre katkı sağlayan vb. niteliklerdeki bir bireyi tanımlamaktadır. Bu nitelik

dokusuna sahip bireylerin yetişmesine hizmet edecek öğretim programları salt bilgi aktaran bir

yapıdan ziyade bireysel farklılıkları dikkate alan, değer ve beceri kazandırma hedefli, sade ve

anlaşılır bir yapıda hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda bir taraftan farklı konu ve sınıf

düzeylerinde sarmal bir yaklaşımla tekrar eden kazanımlara ve açıklamalara, diğer taraftan

bütünsel ve bir kerede kazandırılması hedeflenen öğrenme çıktılarına yer verilmiştir. Her iki

gruptaki kazanım ve açıklamalar da ilgili disiplinin yetkin, güncel, geçerli ve eğitim öğretim

sürecinde hayatla ilişkileri kurulabilecek niteliktedir. Bu kazanımlar ve sınırlarını belirleyen

açıklamaları, sınıflar ve eğitim kademeleri düzeyinde değerler, beceriler ve yetkinlikler

perspektifinde bütünlük sağlayan bir bakış açısıyla yalın bir içeriğe işaret etmektedir. Böylelikle

üst bilişsel becerilerin kullanımına yönlendiren, anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi sağlayan, sağlam ve

önceki öğrenmelerle ilişkilendirilmiş, diğer disiplinlerle ve günlük hayatla değerler, beceriler ve

yetkinlikler çevresinde bütünleşmiş bir öğretim programları toplamı oluşturulmuştur.

1.1. ÖĞRETİM PROGRAMLARININ AMAÇLARI

Öğretim programları, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 2. maddesinde ifade edilen “Türk

Milli Eğitiminin Genel Amaçları” ile “Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri” esas alınarak

hazırlanmıştır.

Eğitim ve öğretim programlarıyla sürdürülen tüm çalışmalar; okulöncesi, ilköğretim ve

ortaöğretim seviyelerinde birbirini tamamlayıcı bir şekilde aşağıdaki amaçlara ulaşmaya

yöneliktir:

Okulöncesi eğitimi tamamlayan öğrencilerin bireysel gelişim süreçleri göz önünde

bulundurularak bedensel, zihinsel ve duygusal alanlarda sağlıklı şekilde gelişimlerini desteklemek

1. İlkokulu tamamlayan öğrencilerin gelişim düzeyine ve kendi bireyselliğine uygun olarak

ahlaki bütünlük ve öz farkındalık çerçevesinde, öz güven ve öz disipline sahip, gündelik


5

hayatta ihtiyaç duyacağı temel düzeyde sözel, sayısal ve bilimsel akıl yürütme ile sosyal

becerileri ve estetik duyarlılığı kazanmış, bunları etkin bir şekilde kullanarak sağlıklı hayat

yönelimli bireyler olmalarını sağlamak

2. Ortaokulu tamamlayan öğrencilerin, ilkokulda kazandıkları yetkinlikleri geliştirmek

suretiyle millî ve manevi değerleri benimsemiş, haklarını kullanan ve sorumluluklarını

yerine getiren, “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi”nde ve ayrıca disiplinlere özgü alanlarda

ifadesini bulan temel düzey beceri ve yetkinlikleri kazanmış bireyler olmalarını sağlamak

3. Liseyi tamamlayan öğrencilerin, ilkokulda ve ortaokulda kazandıkları yetkinlikleri

geliştirmek suretiyle, millî ve manevi değerleri benimseyip hayat tarzına dönüştürmüş,

üretken ve aktif vatandaşlar olarak yurdumuzun iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmasına

katkıda bulunan, “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi”nde ve ayrıca disiplinlere özgü alanlarda

ifadesini bulan temel düzey beceri ve yetkinlikleri kazanmış, ilgi ve yetenekleri

doğrultusunda bir mesleğe, yükseköğretime ve hayata hazır bireyler olmalarını sağlamak

1.2. ÖĞRETİM PROGRAMLARININ PERSPEKTİFİ

Eğitim sistemimizin temel amacı değerlerimiz ve yetkinliklerle bütünleşmiş bilgi, beceri ve

davranışlara sahip bireyler yetiştirmektir. Bilgi, beceri ve davranışlar öğretim programlarıyla

kazandırılmaya çalışılırken değerlerimiz ve yetkinlikler bu bilgi, beceri ve davranışların arasındaki

bütünlüğü kuran bağlantı ve ufuk işlevi görmektedir. Değerlerimiz toplumumuzun millî ve

manevi kaynaklarından damıtılarak dünden bugüne ulaşmış ve yarınlarımıza aktaracağımız öz

mirasımızdır. Yetkinlikler ise bu mirasın hayata ve insanlık ailesine katılmasını ve katkı vermesini

sağlayan eylemsel bütünlüklerimizdir. Bu yönüyle değerlerimiz ve yetkinlikler birbirinden

ayrılmaz bir şekilde teori-pratik bütünlüğündeki asli parçamızı oluşturur. Güncellik içinde

öğrenme öğretme süreçleriyle kazandırmaya çalıştığımız bilgi, beceri ve davranışlar ise bizi biz

yapan değerlerimizin ve yetkinliklerin günün şartları içinde görünürlük kazanma araç ve

platformlarıdır; günün şartları içinde değişiklik gösterebilir yapısıyla arızîdir ve bu sebeple de

sürekli gözden geçirmelerle güncellenir, yenilenir.

1.2.1. DEĞERLERİMİZ

Değerlerimiz öğretim programlarının perspektifini oluşturan ilkeler toplamıdır. Kökleri

geleneklerimiz ve dünümüz içinde, gövdesi ve dalları bu köklerden beslenerek bugünümüze ve


6

yarınlarımıza uzanmaktadır. Temel insani özelliklerimizi oluşturan değerlerimiz, hayatımızın rutin

akışında ve karşılaştığımız sorunlarla başa çıkmada eyleme geçmemizi sağlayan kudretin ve

gücün kaynağıdır.

Bir toplumun geleceğinin, değerlerini benimsemiş ve bu değerleri sahip olduğu yetkinliklerle ete

kemiğe büründüren insanlarına bağlı olduğu tartışma götürmez bir gerçektir. Bundan dolayı

eğitim sistemimiz her bir üyesine uygun ahlaki kararlar alma ve bunları davranışlarında

sergileme yeterliliğini kazandırma amacıyla hareket eder. Eğitim sistemi sadece akademik açıdan

başarılı, belirlenmiş bazı bilgi, beceri ve davranışları kazandıran bir yapı değildir. Temel değerleri

benimsemiş bireyler yetiştirmek asli görevidir; yeni neslin değerlerini, alışkanlıklarını ve

davranışlarını etkileyebilmelidir. Eğitim sistemi değerleri kazandırma amacı çerçevesindeki

işlevini, öğretim programlarını da kapsayan eğitim programıyla yerine getirir. “Eğitim programı”;

öğretim programları, öğrenme öğretme ortamları, eğitim araç gereçleri, ders dışı etkinlikler,

mevzuat gibi eğitim sisteminin tüm unsurları göz önünde bulundurularak oluşturulur. Öğretim

programlarında bu anlayışla değerlerimiz, ayrı bir program veya öğrenme alanı, ünite, konu vb.

olarak görülmemiştir. Tam aksine bütün eğitim sürecinin nihai gayesi ve ruhu olan değerlerimiz,

öğretim programlarının her birinde ve her bir biriminde yer almıştır.

Öğretim programlarında yer alan “kök değerler” şunlardır: adalet, dostluk, dürüstlük, öz

denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik. Bu değerler, öğrenme

öğretme sürecinde hem kendi başlarına, hem ilişkili olduğu alt değerlerle ve hem de öteki kök

değerlerle birlikte ele alınarak hayat bulacaktır.

1.2.2. YETKİNLİKLER

Eğitim sistemimiz yetkinliklerde bütünleşmiş bilgi, beceri ve davranışlara sahip karakterde

bireyler yetiştirmeyi amaçlar. Öğrencilerin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde; kişisel,

sosyal, akademik ve iş hayatlarında ihtiyaç duyacakları beceri yelpazeleri olan yetkinlikler Türkiye

Yeterlilikler Çerçevesinde (TYÇ) belirlenmiştir. TYÇ sekiz anahtar yetkinlik belirlemekte ve

aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:

1) Anadilde iletişim: Kavram, düşünce, görüş, duygu ve olguları hem sözlü hem de yazılı olarak

ifade etme ve yorumlama (dinleme, konuşma, okuma ve yazma); eğitim ve öğretim, iş yeri, ev ve

eğlence gibi her türlü sosyal ve kültürel bağlamda uygun ve yaratıcı bir şekilde dilsel etkileşimde

bulunmaktır.


7

2) Yabancı dillerde iletişim: Çoğunlukla ana dilde iletişimin temel beceri boyutlarını paylaşmakta

olup duygu, düşünce, kavram, olgu ve görüşleri hem sözlü hem de yazılı olarak kişinin istek ve

ihtiyaçlarına göre eğitim, öğretim, iş yeri, ev ve eğlence gibi uygun bir dizi sosyal ve kültürel

bağlamda anlama, ifade etme ve yorumlama becerisine dayalıdır. Yabancı dillerde iletişim,

aracılık etme ve kültürlerarası anlayış becerilerini de gerektirmektedir. Bireyin yeterlilik seviyesi,

bireyin sosyal ve kültürel geçmişi, çevresi, ihtiyaçları ve ilgilerine bağlı olarak dinleme, konuşma,

okuma ve yazma boyutları ile farklı diller arasında değişkenlik gösterecektir.

3) Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler: Matematiksel yetkinlik, günlük

hayatta karşılaşılan bir dizi problemi çözmek için matematiksel düşünme tarzını geliştirme ve

uygulamadır. Sağlam bir aritmetik becerisi üzerine inşa edilen süreç, faaliyet ve bilgiye vurgu

yapılmaktadır. Matematiksel yetkinlik, düşünme (mantıksal ve uzamsal düşünme) ve sunmanın

(formüller, modeller, kurgular, grafikler ve tablolar) matematiksel modlarını farklı derecelerde

kullanma beceri ve isteğini içermektedir.

Bilimde yetkinlik, soruları tanımlamak ve kanıta dayalı sonuçlar üretmek amacıyla doğal

dünyanın açıklanmasına yönelik bilgi varlığına ve metodolojiden yararlanma beceri ve arzusuna

atıfta bulunmaktadır. Teknolojide yetkinlik, algılanan insan istek ve ihtiyaçlarını karşılama

bağlamında bilgi ve metodolojinin uygulanması olarak görülmektedir. Bilim ve teknolojide

yetkinlik, insan etkinliklerinden kaynaklanan değişimleri ve her bireyin vatandaş olarak

sorumluluklarını kavrama gücünü kapsamaktadır.

4) Dijital yetkinlik: İş, günlük hayat ve iletişim için bilgi iletişim teknolojilerinin güvenli ve eleştirel

şekilde kullanılmasını kapsar. Söz konusu yetkinlik, bilgiye erişim ve bilginin değerlendirilmesi,

saklanması, üretimi, sunulması ve alışverişi için bilgisayarların kullanılması ayrıca internet

aracılığıyla ortak ağlara katılım sağlanması ve iletişim kurulması gibi temel beceriler yoluyla

desteklenmektedir.

5) Öğrenmeyi öğrenme: Bireyin kendi öğrenme eylemini etkili zaman ve bilgi yönetimini de

kapsayacak şekilde bireysel olarak veya grup hâlinde düzenleyebilmesi için öğrenmenin peşine

düşme ve bu konuda ısrarcı olma yetkinliğidir. Bu yetkinlik, bireyin var olan imkânları tanıyarak

öğrenme ihtiyaç ve süreçlerinin farkında olmasını ve başarılı bir öğrenme eylemi için zorluklarla

başa çıkma yeteneğini kapsamaktadır. Yeni bilgi ve beceriler kazanmak, işlemek ve kendine

uyarlamak kadar rehberlik desteği aramak ve bundan yararlanmak anlamına da gelir. Öğrenmeyi

öğrenme, bilgi ve becerilerin ev, iş yeri, eğitim ve öğretim ortamı gibi çeşitli bağlamlarda


8

kullanılması ve uygulanması için önceki öğrenme ve hayat tecrübelerine dayanılması yönünde

öğrenenleri harekete geçirir.

6) Sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler: Bu yetkinlikler kişisel, kişilerarası ve kültürlerarası

yetkinlikleri içermekte; bireylerin farklılaşan toplum ve çalışma hayatına etkili ve yapıcı biçimde

katılmalarına imkân tanıyacak; gerektiğinde çatışmaları çözecek özelliklerle donatılmasını

sağlayan tüm davranış biçimlerini kapsar. Vatandaşlıkla ilgili yetkinlik ise bireyleri, toplumsal ve

siyasal kavram ve yapılara ilişkin bilgiye, demokratik ve aktif katılım kararlılığına dayalı olarak

medeni hayata tam olarak katılmaları için donatmaktadır.

7) İnisiyatif alma ve girişimcilik: Bireyin düşüncelerini eyleme dönüştürme becerisini ifade eder.

Yaratıcılık, yenilik ve risk almanın yanında hedeflere ulaşmak için planlama yapma ve proje

yönetme yeteneğini de içerir. Bu yetkinlik, herkesi sadece evde ve toplumda değil işlerine ait

bağlam ve şartların farkında olabilmeleri ve iş fırsatlarını yakalayabilmeleri için aynı zamanda iş

hayatında desteklemekte; toplumsal ve ticari etkinliklere girişen veya katkıda bulunan kişilerin

ihtiyaç duydukları daha özgün bilgi ve beceriler için de bir temel teşkil etmektedir. Etik

değerlerin farkında olma ve iyi yönetişimi desteklemeyi de kapsar.

8) Kültürel farkındalık ve ifade: Müzik, sahne sanatları, edebiyat ve görsel sanatlar dâhil olmak

üzere çeşitli kitle iletişim araçları kullanılarak görüş, deneyim ve duyguların yaratıcı bir şekilde

ifade edilmesinin öneminin takdiridir.

1.3. ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI

Hiçbir insan bir başkasının birebir aynısı değildir. Bu sebeple öğretim programlarının ve buna

bağlı olarak ölçme ve değerlendirme sürecinin “herkese uygun”, “herkes için geçerli ve standart

olması” insanın doğasına terstir. Bu sebeple ölçme ve değerlendirme sürecinde azami çeşitlilik

ve esneklik anlayışıyla hareket edilmesi şarttır. Öğretim programları bu açıdan bir yol

göstericidir. Öğretim programlarından ölçme değerlendirmeye ait bütün unsurları içermesini

beklemek gerçekçi bir beklenti olarak değerlendirilemez. Eğitimde çeşitlilik; birey, eğitim düzeyi,

ders içeriği, sosyal ortam, okul imkânları vb. iç ve dış dinamiklerden ciddi şekilde etkilendiği için,

ölçme ve değerlendirme uygulamalarının etkililiğini sağlamada öncelik öğretim programlarından

değil öğretmen ve eğitim uygulayıcılarından beklenir. Bu noktada özgünlük ve yaratıcılık

öğretmenlerden temel beklentidir.

Bu bakış açısından hareketle öğretim programlarında ölçme ve değerlendirme uygulamalarına

yön veren ilkeleri aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:


9

1. Ölçme ve değerlendirme çalışmaları öğretim programının tüm bileşenleri ile azami uyum

sağlamalı, kazanım ve açıklamaların sınırları esas alınmalıdır.

2. Öğretim programı, ölçme sürecinde kullanılabilecek ölçme araç ve yöntemleri açısından

uygulayıcılara kesin sınırlar çizmez, sadece yol gösterir. Ancak tercih edilen ölçme ve

değerlendirme araç ve yönteminde, gereken teknik ve akademik standartlara

uyulmalıdır.

3. Eğitimde ölçme ve değerlendirme uygulamaları eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır ve eğitim

süreci boyunca yapılır. Ölçme sonuçları tek başına değil izlenen süreçlerle birlikte

bütünlük içinde ele alınır.

4. Bireysel farklılıklar gerçeğinden dolayı bütün öğrencileri kapsayan, bütün öğrenciler için

genel geçer, tek tip bir ölçme ve değerlendirme yönteminden söz etmek uygun değildir.

Öğrencinin akademik gelişimi tek bir yöntemle veya teknikle ölçülüp değerlendirilmez.

5. Eğitim sadece “bilme (düşünce)” için değil, “hissetme (duygu)” ve “yapma (eylem)” için

de verilir; dolayısıyla sadece bilişsel ölçümler yeterli kabul edilemez.

6. Çok odaklı ölçme değerlendirme esastır. Ölçme ve değerlendirme uygulamaları öğretmen

ve öğrencilerin aktif katılımıyla gerçekleştirilir.

7. Bireylerin ölçme ve değerlendirmeye konu olan ilgi, tutum, değer ve başarı gibi özellikleri

zamanla değişebilir. Bu sebeple söz konusu özellikleri tek bir zamanda ölçmek yerine

süreç içindeki değişimleri dikkate alan ölçümler kullanmak esastır.

1.4. BİREYSEL GELİŞİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI

Öğretim programlarının geliştirilmesi sürecinde insanın çok yönlü gelişimsel özelliklerine dair

mevcut bilimsel bilgi ve birikim dikkate alınarak bütün bileşenler arasında ahengi dikkate alan

harmonik bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu bağlamda bazı temel gelişim ilkelerine değinmek

yerinde olacaktır.

Öğretim programları, insan gelişiminin belirli bir dönemde sonlanmadığı ve gelişimin hayat boyu

sürdüğü ilkesi ile hazırlanmıştır. Bu sebeple öğretim programlarında, her yaş döneminde

bireylerin gelişim özelliklerini dikkate alarak destekleyici önlemler alınması önerilmektedir.

Gelişim, hayat boyu sürse de tek ve bir örnek yapıda değildir. Evreler hâlinde ilerler ve her

evrede bireylerin gelişim özellikleri farklıdır. Evreler de başlangıç ve bitişleri açısından homojen


10

değildir. Bu sebeple programlar olabildiğince bunu göz önünde bulunduran bir hassasiyetle

yapılandırılmıştır. Programların amaçlarını ve kazanımlarını gerçekleştirme sürecinde gerekli

uyarlamaların öğretmen tarafından yapılması beklenir.

Gelişim dönemleri ardışık ve değişmeyen bir sıra izler. Her evrede olup bitenler takip eden

evreleri etkiler. Öte yandan bu ardışıklık belirli yönelimlerle karakterize edilir: basitten

karmaşığa, genelden özele ve somuttan soyuta doğru gelişim gibi. Program geliştirme sürecinde

söz konusu yönelimler hem bir alandaki yeterliliği oluşturan kazanım ve becerilerin ön şart ve

ardıllığı noktasında dikkate alınmış hem de sınıflar düzeyinde derslerin dağılımlarında ve

birbirleriyle ilişkilerinde göz önünde bulundurulmuştur.

Öğretim programlarında insan gelişiminin bir bütün olduğu ilkesi ile hareket edilmiştir. İnsanın

farklı gelişim alanlarındaki özellikleri birbirleri ile etkileşim hâlindedir. Söz gelimi dil gelişimi

düşünce gelişimini etkiler ve düşünce gelişiminden etkilenir. Bu sebeple öğretmenlerden,

öğrencinin edindiği bir kazanımın, gelişimde başka bir alanı da etkileyeceğini dikkate alması

beklenir.

Öğretim programları bireysel farklılıklara ilişkin hassasiyetler göz önünde bulundurularak

yapılandırılmıştır. Kalıtımsal, çevresel ve kültürel faktörlerden kaynaklanan bireysel farklılıklar

ilgi, ihtiyaç ve yönlenme açısından da kendini belli eder. Öte yandan bu durum bireylerarası ve

bireyin kendi içindeki farklılıkları da kapsar. Bireyler hem başkalarından farklılık gösterir hem de

kendi içindeki özellikleri ile farklıdır. Örneğin bir bireyin soyut düşünme yeteneği güçlü iken aynı

bireyin resim yeteneği zayıf olabilir.

Gelişim hayat boyu sürmekle birlikte bu gelişimin hızı evrelere göre değişkendir. Hızın yüksek

olduğu zamanlar gelişim açısından riskli ve kritik zamanlardır. Bu sebeple öğretmenlerin gelişim

hızının yüksek olduğu zamanlarda öğrencinin durumuna daha duyarlı davranması beklenir. Söz

gelimi ergenlik dönemi kimlik edinimi için kritik dönemdir ve eğitim bu dönemde kimlik

edinimini destekleyici sosyal etkileşimleri artırır ve yönetir.

1.5. SONUÇ

Elimizdeki programları güncelleme sürecinde hangi işlemlerden ve aşamalardan geçtiğimiz

üzerine bilgi vermek de yerinde olacaktır. Bu bağlamda:

Farklı ülkelerin son yıllarda benzer gerekçelerle yenilenip güncellenen öğretim programları

incelenmiş,


11

yurt içinde ve yurt dışında eğitim öğretim ve programlar üzerine yapılan akademik

çalışmalar taranmış,

başta Anayasamız olmak üzere ilgili mevzuat, kalkınma planları, hükûmet programları, şûra

kararları, siyasi partilerin programları, sivil toplum kuruluşları ve sivil araştırma kurumları

tarafından hazırlanan raporlar vb. dokümanlar analiz edilmiş,

Millî Eğitim Bakanlığı programlar ve öğretim materyalleri daire başkanlıkları tarafından

geliştirilen anketler aracılığıyla öğretmen ve yöneticilerin programlar ve haftalık ders

çizelgelerine yönelik görüşleri toplanmış,

illerden gelen her bir branşla ilgili zümre raporları incelenmiş,

branşlara yönelik açık uçlu sorulardan oluşan ve elektronik ortamda erişime açılan anket

verileri derlenmiş,

eğitim fakültelerimizin branşlar ölçeğinde hazırladıkları raporlar incelenmiş,

bütün görüş, öneri, eleştiri ve beklentiler, Bakanlığımızın ilgili birimlerinden uzman personel,

öğretmen ve akademisyenlerden oluşan çalışma gruplarınca değerlendirilmiştir. Yapılan tespitler

doğrultusunda öğretim programlarımız gözden geçirilip güncellenmiş ve yenilenmiştir.

Programların uygulanmasına 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibarıyla topyekûn geçilecek ve

sonrasında yapılacak izleme değerlendirme sonuçlarına göre yine gerekli güncellemeler

yapılacaktır. Böylelikle programlarımızın gelişmelerle ve bilimsel, sosyal, teknolojik vb.

ihtiyaçlarla koşutluğunun sürekliliği sağlanmış olacaktır.

2. ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGAMININ

UYGULANMASI

2.1. MESLEKİ DİN ÖĞRETİMİNİN VİZYONU

Anadolu İmam Hatip Liseleri Mesleki Din Öğretiminin vizyonu;

İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esaslarını içselleştiren; Hz. Muhammed’i (s.a.v.) model alan;

araştıran, sorgulayan ve edindiği bilgiler ışığında aklını kullanarak problemlere çözüm üretebilen;

ibadetlerle ilgili uygulama becerisine sahip olan; dünya ahiret dengesini kurabilen; İslam’ın temel

kaynaklarını tanıyan; din hizmetleri uygulama becerisi kazanan; toplumu din konusunda aydınlatan ve

onların dinî bilgilerle ilgili ihtiyaçlarına cevap verebilen bireyler yetiştirmektir.


12

2.2. ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARININ

YAPISI

Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretim Programları, birbirini tamamlayan ve

destekleyen farklı derslerden oluşmaktadır. Bu çerçevede yeni öğretim yaklaşımlarına uygun

olarak meslek dersleri öğretim programları; üniteler, konular, kazanımlar ve açıklamalar şeklinde

yapılandırılmıştır.

Üniteler

Üniteler; dersin içeriği, diğer derslerle ilgisi ve öğretim hedefleri dikkate alınarak oluşturulmuştur.

Yeni öğrenme yaklaşımlarını esas alan öğretimin içeriğini kazanımlar belirlemektedir. Öğretmenlerimizin

programı daha iyi uygulayabilmeleri için üniteler alt konulara bölünerek yapılandırılmıştır.

Konular

Konular; ünitenin ve temanın özelliğine göre öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor

gelişimleri göz önünde bulundurularak onlara peygamber sevgisini kazandıracak, dinî ve ahlaki

gelişimlerine katkı sağlayacak ve sünnet kültürü kazandıracak şekilde yapılandırılmıştır.

Kazanımlar

Programların en önemli unsuru kazanımlardır. Kazanımlar; eğitim süreci sonucunda öğrencilerin

edinecekleri bilgi, beceri, tutum ve değerleri ifade etmekte olan öğrenme çıktılarıdır. Bu nedenle

kazanımlar öğrencilerin gelişim düzeyleri ve konuların muhtevası dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Öğrencilerin öğrenme başarıları, kazanımların edinilmesine bağlıdır. Öğretmenin görevi de bu

kazanımların gerçekleşmesinde öğrencilere gerekli ortam ve imkânları sunarak rehberlik etmektir.

Kazanımlar oluşturulurken “Bu ünite sonunda öğrenciler …… tanır, …… açıklar, …… karşılaştırır,

…… örnekler verir, …… fark eder.” gibi ifadeler kullanılarak konuların işlenişinde öğrenciden beklenen

davranışlara işaret edilmiştir.

Kazanımlar belirlenirken konu bütünlüğü yanında beceriler ve kavramlar dikkate alınmıştır.

Programda yer alan kazanımlar, öğretmenin rehberliğinde öğrenciler tarafından gerçekleştirilecek

etkinlikler aracılığıyla edinilecektir.

Açıklamalar

Açıklamalar kısmında, ünite içinde özellikle vurgulanması veya sınırlandırılması gereken hususlara

yer verilmiştir.


13

Kavramlar

Kavram, bir objenin zihindeki tasavvurudur. Kavramlar; eşya, olgu veya olayların ortak

özelliklerini bir arada toplayarak bunları bir ortak ad altında sınıflamaya tabi tutan tasarımlardır.

İslami ilimler; kendine ait özel usülleri ve ıstılahları olan, bu usüller ve ıstılahlar ile kendisine

kavramsal çerçeve oluşturan hususi bir yapıya sahiptir. Bu bağlamda anlamlı ve kalıcı öğrenmeler, bu usül

ve ıstılahların din dilinin özelliği ve kullanım şekli dikkate alarak öğrencilere kazandırılmasına bağlıdır.

Buradan hareketle Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretim Programları, Türk Millî

Eğitiminin Genel Amaçları ve ilgili derslerin özel amaçları doğrultusunda öğrencilere ünite içeriklerinde

“Kavramlar” bölümünde verilen bazı kavramları kazandırmayı hedeflemektedir.


14

FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI



15

3. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

3.1. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Fıkıh; en geniş anlamıyla kişinin hak, yetki ve sorumluluklarının bilincinde olmasıdır. Fıkıh

ilmi ise kişinin Allah’a karşı ibadet yükümlülüğünü, helal haram ölçüsünü ve kişiler arası ilişkileri

inceler.

Fıkıh ilminin temel kaynaklarını Kur’an, sünnet, icma ve kıyas oluşturmaktadır. Bunlardan

ilk ikisi asli kaynaklardır. Kur’an-ı Kerim ile sünnetin kişisel ve toplumsal hayata doğru olarak

yansıması, bu kaynakların doğru anlaşılmasına bağlıdır. Vahyin anlaşılması ve kavranması akıl ile

mümkün olmaktadır. Bu nedenle fıkıh ilminde, aklın çok önemli bir fonksiyonu bulunmaktadır.

Kur’an ve sünnet doğru anlaşıldığı takdirde dinin gönderiliş amacı gerçekleşecek ve vahiy insanlık

için mutluluk kaynağı olacaktır.

Hz. Muhammed’in (s.a.v.) örnek kişiliği ve Kur’an-ı Kerim’i anlama metodu, fıkıh ilmi için

ideal bir model oluşturmaktadır. Bu nedenle fıkıh açısından sadece Kur’an-ı Kerim ayetleri değil;

Hz. Muhammed’in (s.a.v.) söz, fiil ve onayları da önemlidir.

Fıkıh dersinin içeriğini; ibadet, ahlak ve sosyal hayat ile ilgili konular oluşturmaktadır. Bu

derste öğrencilere teorik bilgiler vermenin yanı sıra davranış kazandırma da amaçlanmaktadır.

Fıkıh dersinin alt yapısını; Temel Dinî Bilgiler, Tefsir, Hadis ve diğer meslek dersleri

oluşturmaktadır. Bu derslerde verilen bilgilerin edinilmesi, Fıkıh dersinin amacına ulaşmasına

katkı sağlayacaktır. Fıkıh Dersi Öğretim Programı beş üniteden oluşmaktadır.

Fıkıh Dersi Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk

Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Fıkıh ilminin Müslüman’ın günlük yaşamındaki önemini fark etmesi,

• Fıkıh ilminin temel ilke ve konularını açıklaması,

• Fıkıh ilminin tarihî sürecini ve temel kaynaklarını açıklaması,

• İbadetlerin yapılışları ile ilgili hükümleri açıklaması ve ibadetleri uygulaması,

• Sosyal hayatta kişiyi ilgilendiren meselelere duyarlı olması,

• Sosyal hayatın değişimine bağlı olarak ortaya çıkan yeni durumları, Kur’an-ı Kerim ve

sünnetin rehberliğinde fıkhi mirasımızdan faydalanarak yorumlaması amaçlanmaktadır.


16

3.2. ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1. Fıkıh Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin fıkhî mirasımızı bütüncül bir bakış açısıyla

görmeleri ve öğrenmeleri esasına dayanmaktadır. Konu ve kazanımlar işlenirken bu esas

göz önünde bulundurulmalıdır.

2. Öğretim Program’ındaki alana özgü kelime, kavram ve tamlamaların yazım ve telaffuzunda

“TDK Yazım ve İmla Kılavuzu” esas alınır. Ancak yazım ve telaffuzda tutarlılığı gözetmek

kaydıyla Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi’nin (İSAM) yazım ve imlası da

tercih edilebilir.

3. Fıkıh, Hadis ve Tefsir gibi derslerde usul konuları öğrencilerin hazır bulunuşlukları ve

kavrama düzeyler dikkate alınarak güncel ve somut örnekler ile açıklanmalıdır.

4. Ders kitabı/eğitim materyali aşağıdaki tabloda verilen ölçülere göre hazırlanmalıdır.

FIKIH DERSİ KİTAP FORMA SAYISI

Dersin Adı En Yüksek Forma Sayısı* Ebat

Fıkıh Dersi 10. Sınıf 14 19,5 cm x 27,5 cm

*En yüksek forma sayısı yazılmıştır. Hazırlancak Ders Kitabı / Eğitim Aracı daha düşük forma sayılarında da olabilir.


17

3.3. FIKIH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM SAYILARI

DERS

SAATİ

DERS SAATİ YÜZDESİ

1. Fıkıh İlmi 5 10 13,88

2. Fıkıh İlminin Doğuşu, Gelişmesi ve İctihad

11 14 19,44

3. Fıkhi Hükümler ve Kaynakları 7 10 13,88

4. İbadât 13 24 33,33

5. Muamelât ve Ukûbât 5 14 19,44

TOPLAM 41 72 100

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

18

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E

FIK

IH İL

Mİ

FIK

IH İL

MİN

İN D

OĞ

UŞU

, G

ELİŞ

MES

İ VE

İÇTİ

HA

T FI

KH

İ HÜ

KÜ

MLE

R V

E K

AY

NA

KLA

RI

İBA

DA

T M

UA

MEL

AT

VE

UK

UB

AT

1.

Fıkı

h İl

min

in T

anım

ı, A

mac

ı

ve Ö

nem

i

2.

Fıkh

ın K

on

usu

ve

Kap

sam

ı

3.

Fıkı

h il

e Fı

kıh

Usu

lü İl

işki

si

4.

Fıkı

h İl

min

in D

iğer

İlim

lerl

e

İlişk

isi

5.

Fıkı

h İl

min

in T

emel

İlke

leri

5.1

. Te

klif

lerd

e K

ola

ylık

5.2

. H

elal

lerd

e G

en

işlik

5.3

. K

amu

Yar

arın

ın

Gö

zeti

lmes

i

5.4

. A

dal

etin

Gö

zeti

lmes

i

1.

Fıkh

ın B

aşla

ngı

ç D

ön

emi v

e İç

tih

at

1.1

. H

z. P

eyga

mb

er D

ön

emi

1.2

. Sa

hab

e D

ön

emi

1.3

. Tâ

biîn

Dö

nem

İ

1.4

. İç

tih

at

1.4

.1. İ

çtih

at v

e İç

tih

adın

Ko

nu

su

1.4

.2. İ

çtih

adın

Şar

tlar

ı

1.4

.3. İ

çtih

adın

Ger

eklil

iği

2.

Mez

hep

leri

n O

luşu

m D

ön

emi

2.1

. Fı

kıh

Mez

he

ple

rin

in

Do

ğuşu

nu

Haz

ırla

yan

Seb

eple

r

2.2

. Fı

khi M

ezh

ep

ler

2.2

.1. H

anef

i Mez

he

bi

2.2

.2. M

alik

i Mez

heb

i

2.2

.3. Ş

afii

Mez

he

bi

2.2

.4. H

anb

eli M

ezh

ebi

3.

Fıkı

h İl

min

de

Mez

he

ple

r So

nra

sı

Gel

işm

eler

3.1

. Fı

khın

Kan

un

laşt

ırılm

ası

3.2

. Fı

kıh

İlm

ind

e Ye

ni G

eliş

mel

er

1.

Ehliy

et

1.1

. Eh

liyet

in Ş

artl

arı

1.2

. Eh

liyet

i Kıs

ıtla

yan

Du

rum

lar

2.

Hü

küm

2.1

. Te

klif

î Hü

küm

ler:

Ef’

âl-i

Mü

kelle

fin

3.

Azi

met

ve

Ru

hsa

t

4.

Fıkh

i Hü

küm

leri

n D

elill

eri

4.1

. A

sli D

elill

er

4.1

.1.

Kit

ap

4.1

.2.

Sün

net

4.2

. Fe

rî D

elill

er

4.2

.1.

İcm

a

4.2

.2.

Kıy

as

4.2

.3.

Sah

abe

Kav

li

4.2

.4.

İsti

hsa

n

4.2

.5.

Mes

âlih

-i M

ürs

ele

4.2

.6.

Örf

4.2

.7.

Sed

d-i

Zer

âî

4.2

.8.

İsti

shâb

4.2

.9.

Şer’

u M

en

Kab

len

a

1.

Nam

az

1.1

. Ez

an

1.2

. N

amaz

ın F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

1.3

. N

amaz

la İl

gili

Hü

küm

ler

1.4

. N

amaz

Çeş

itle

ri

1.5

. İm

amet

ve

Cem

aatl

e N

amaz

2.

Zekâ

t

2.1

. Ze

kâtı

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

2.2

. Ze

kât

ve S

adak

a İlg

ili

Kav

ram

lar

ve H

ükü

mle

r

3.

Ram

azan

Ayı

ve

Oru

ç

3.1

. O

rucu

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

3.2

. O

ruçl

a İlg

ili K

avra

m v

e

Hü

küm

ler

3.3

. O

ruç

Çeş

itle

ri

4.

Hac

4.1

. H

accı

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

4.2

. H

ac v

e U

mre

yle

İlgili

Kav

ram

,

Mek

ân v

e H

ükü

mle

r

5.

Ku

rban

5.1

. K

urb

anın

Vü

cub

iyet

i ve

Ön

emi

5.2

. K

urb

anla

İlgi

li H

ükü

mle

r

6.

Cih

at

6.1

. C

ihat

la İl

gili

Tem

el K

avra

m v

e

Hü

küm

ler

6.2

. M

ekki

ve

Me

de

ni A

yetl

erd

e

Cih

at

1.

Sosy

al H

ayat

1.1

. A

ile H

ayat

ı ve

Hü

küm

leri

1.1

.1. N

ikâh

1.1

.2. B

oşa

nm

a

1.1

.3.

Mir

as

2.

Eko

no

mik

Hay

at

2.1

. M

ülk

iyet

Hu

kuku

2.2

. H

elal

Kaz

anç

2.3

. A

kitl

er

2.4

. K

arz

2.5

. Sa

rf

2.6

. Fa

iz

2.7

. B

ors

a

2.8

. S

igo

rta

2.9

. En

flas

yon

2.1

0.

Hile

li Sa

tışl

ar

2.1

1.

Kar

abo

rsac

ılık

2.1

2.

Yap

ay O

lara

k Fi

yatl

arla

Oyn

ama

3.

İsla

m C

eza

Hu

kuku

: Uku

bat

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

19

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. FIKIH İLMİ

1.

Fıkı

h İl

min

in T

anım

ı, A

mac

ı ve

Ön

emi

2.

Fıkh

ın K

on

usu

ve

Kap

sam

ı 3

. Fı

kıh

İle

Fıkı

h U

sulü

İliş

kisi

4

. Fı

kıh

İlm

inin

Diğ

er İl

imle

rle

İlişk

isi

5.

Fıkı

h İl

min

in T

emel

İlke

leri

5

.1.

Tekl

ifle

rde

Ko

layl

ık

5.2

. H

elal

lerd

e G

eniş

lik

5.3

. K

amu

Yar

arın

ın G

öze

tilm

esi

5.4

. A

dal

etin

Gö

zeti

lmes

i

Bu

ün

iten

in s

on

un

da

öğr

enci

ler;

1

. Fı

kıh

ilm

inin

tan

ımın

ı, am

acın

ı ve

ön

emin

i açı

klar

. 2

. Fı

khın

ko

nu

sun

u v

e ka

psa

mın

ı aç

ıkla

r.

3.

Fıkı

h il

e fı

kıh

usu

lü il

işki

sin

i te

mel

len

dir

ir.

4.

Fıkı

h il

min

in d

iğer

bili

mle

rle

ilişk

isin

i ku

rar.

5

. Fı

kıh

ilm

inin

tem

el il

kele

rin

i ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

r.

Ün

ite

son

un

da

Fıkı

h

usu

lü

ve

Fıkı

h

ile

ilgili

Tü

rkçe

o

lara

k ya

zıla

n

veya

Tü

rkçe

ye

terc

üm

e ed

ilen

es

erl

erd

en

en

fazl

a o

n

tan

esin

in

kısa

kü

nye

si

veri

lece

ktir

. 1

. kaz

anım

da

fıkı

h il

min

in f

arkl

ı tan

ımla

rın

a ye

r ve

rile

cek,

fık

ıh il

min

in a

mac

ı aç

ıkla

nır

ken

m

ekâs

idu

’ş-ş

eria

ü

zeri

nd

e d

uru

laca

ktır

.

Ayr

ıca

ün

ite

kon

ula

rın

da

yer

alan

te

mel

ka

vram

lara

d

eğin

ilece

k ve

b

un

larl

a ilg

ili

etki

nlik

ler

yap

ılaca

ktır

. 2

. kaz

anım

da

ibad

et v

e so

syal

iliş

kile

rin

fık

ıh il

min

in k

apsa

mı i

çin

de

yer

ald

ığı

vurg

ula

nac

aktı

r. A

yrıc

a fı

kıh

hu

kuk

ilişk

isin

e d

e d

eğin

ilece

ktir

. 4

. ka

zan

ımd

a fı

kıh

ilm

inin

Te

mel

İsl

am B

ilim

leri

, fe

n,

mat

emat

ik v

e so

syal

b

ilim

ler

ile

ilişk

isin

e d

eğin

ilece

k;

ayrı

ca

fıkı

h

ahla

k ilş

kisi

ne

de

vurg

u

yap

ılaca

ktır

. 5

. ka

zan

ımd

a h

elal

ve

har

am k

oym

a ye

tkis

inin

Alla

h v

e R

esu

lün

e ai

t o

ldu

ğu

vurg

ula

nac

aktı

r.

Kav

ram

lar:

Fı

kıh

, fa

kih

, fı

kıh

usu

lü,

adal

et,

tekl

if,

mas

lah

at,

hel

al,

har

am,

mek

âsid

u’ş

-şe

ria.

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

20

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ VE İÇTİHAT

1.

Fıkh

ın B

aşla

ngı

ç D

ön

emi v

e İç

tih

at

1.1

. H

z. P

eyga

mb

er D

ön

emi

1.2

. Sa

hab

e D

ön

emi

1.3

. Tâ

biîn

Dö

nem

İ

1.4

. İç

tih

at

1.4

.1.

İçti

hat

ve

İçti

had

ın

Ko

nu

su

1.4

.2.

İçti

had

ın Ş

artl

arı

1.4

.3.

İçti

had

ın G

ere

klili

ği

2.

Mez

hep

leri

n O

luşu

m D

ön

emi

2.1

. Fı

kıh

Mez

hep

leri

nin

Do

ğuşu

nu

Haz

ırla

yan

Seb

eple

r

2.2

. Fı

khi M

ezh

eple

r

2.2

.1.

Han

efi M

ezh

ebi

2.2

.2.

Mal

iki M

ezh

ebi

2.2

.3.

Şafi

i Mez

heb

i

2.2

.4.

Han

bel

i Mez

heb

i

3.

Fıkı

h İl

min

de

Mez

hep

ler

Son

rası

Gel

işm

eler

3.1

. Fı

khın

Kan

un

laşt

ırılm

ası

3.2

. Fı

kıh

İlm

ind

e Ye

ni G

eliş

mel

er

Bu

ün

iten

in s

on

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Baş

lan

gıç

dö

nem

i fık

hi

faal

iye

tler

i açı

klar

.

2.

İçti

hat

kav

ram

ını n

asla

rla

tem

elle

nd

irir

.

3.

İçti

had

ın ş

artl

arın

ı ve

gere

klili

ğin

i açı

klar

.

4.

Sosy

al d

eğiş

im il

e iç

tih

adın

gere

klili

ği a

rası

nd

a ili

şki k

ura

r.

5.

Fıkh

i mez

hep

leri

n o

luşu

mu

nu

haz

ırla

yan

se

bep

leri

değ

erle

nd

irir

.

6.

Fıkh

i mez

hep

leri

n b

elir

gin

öze

llikl

erin

i sır

alar

.

7.

Mü

çte

hit

leri

n f

ıkh

i so

run

lara

çözü

m ü

retm

e yö

nte

mle

rin

i

örn

ekle

rle

açık

lar.

8.

Fıkh

i mez

hep

leri

n İs

lam

’ı

yaşa

mad

a ge

rekl

iliği

ni f

ark

eder

.

9.

Fıkı

h t

arih

ind

e ka

nu

nla

ştır

ma

çalış

mal

arın

ı açı

klar

.

10

. Fık

ıh il

min

dek

i yen

i

geliş

mel

erin

far

kın

da

olu

r.

11

. Fık

hi m

iras

ımız

dak

i ilk

eler

le

gün

cel m

ese

lele

rin

çözü

leb

ilece

ğin

i kav

rar.

1.

kaza

nım

da

Hz.

M

uh

amm

ed

’in

(s.a

.v.)

iç

tih

atla

rın

ın

yan

ı sı

ra,

sa

hab

e ve

tâ

biîn

d

ön

emi

mü

çteh

itle

rin

e ve

b

un

ları

n

içti

hat

ları

na

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

Ayr

ıca

her

sa

hab

enin

iç

tih

at

yetk

isin

e h

aiz

olm

adığ

ına

değ

inile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

da

fıkh

i ko

nu

lard

a fi

kir

bey

an

edeb

ilmek

iç

in

yete

rli

do

nan

ıma

sah

ip

olm

anın

gere

klili

ğin

e vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

4.

kaza

nım

da

zam

anın

değ

işm

esiy

le h

elal

leri

n h

aram

, h

aram

ları

n h

elal

ad

ded

ilem

eye

ceği

ne;

anca

k so

syal

hay

atın

değ

işke

n y

apıs

ı n

eden

iyle

iç

tih

atla

rın

mek

ân,

zam

an v

e şa

rtla

ra g

öre

fark

lılık

ar

z ed

ebile

ceği

ne

vurg

u

yap

ılaca

ktır

. A

yrıc

a iç

tih

atla

rın

ki

tap

ve

sü

nn

etin

aç

ık

hü

küm

leri

ne

aykı

rı o

lam

ayac

ağın

a ve

nas

var

ken

içti

had

a lü

züm

olm

adığ

ına

değ

inile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

da

nas

sın

sü

bu

tu il

e ilg

ili ih

tila

flar

, n

assı

n a

nla

şılm

asın

dak

i ih

tila

flar

, m

üte

âriz

nas

ları

n

telif

i ve

ya

bu

n

asla

rı

terc

ihin

dek

i ih

tila

flar

, u

sul

kaid

eler

ind

eki

ihti

lafl

ar,

hü

küm

çı

karm

a

met

od

ları

nd

aki

ihti

lafl

ar v

e m

üçt

ehit

leri

n b

azı

had

isle

re u

laşı

p u

laşa

mam

asın

dan

kay

nak

lan

an

ihti

flar

ver

ilece

ktir

.

6.

kaza

nım

da

Caf

erili

k m

ezh

eb

ind

en

ve

bu

m

ezh

ebin

u

sul

kon

usu

nd

a d

iğer

m

ezh

eple

rden

ayrı

ldığ

ı h

usu

slar

dan

kıs

aca

bah

sed

ilece

ktir

. A

yrıc

a Ze

ydili

k h

akkı

nd

a kı

sa b

ilgi

veri

lece

k ve

bu

mez

heb

in H

anef

ilik

ile o

lan

yak

ınlığ

ına

değ

inile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

da

mez

hep

im

amla

rın

ın

içti

hat

ları

nı

ken

di

bel

irle

dik

leri

u

sulle

r çe

rçev

esin

de

yap

tıkl

arın

a ve

mez

hep

leri

n d

ayan

dığ

ı te

mel

kay

nak

lara

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

mü

çteh

itle

rden

veri

len

içti

hat

örn

ekle

ri, H

anef

i ve

Şafi

i âlim

leri

nin

içti

hat

ları

ile

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır.

8.

kaza

nım

da

fıkh

i m

ezh

eple

rin

zen

gin

lik o

ldu

ğun

a; İ

slam

’ın y

aşan

mas

ınd

a za

man

, m

ekân

ve

şart

lara

gö

re k

ola

ylık

sağ

lad

ığın

a vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

9.

kaza

nım

da

Mec

elle

b

aşta

o

lmak

ü

zere

gü

nü

mü

ze

kad

ar

İsla

m

dü

nya

sın

da

yap

ılan

kan

un

laşt

ırm

a ça

lışm

alar

ına

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

10

. ka

zan

ımd

a İs

lam

dü

nya

sın

da

son

dö

nem

lerd

e ik

tisa

t ve

sağ

lık ü

zeri

ne

yap

ılan

ulu

slar

aras

ı

kon

gre

ve s

emp

ozy

um

lara

kıs

aca

değ

inile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

İçti

hat

, mü

çteh

it, f

etva

, me

celle

, mez

hep

, nas

, sah

abe,

tâb

iîn, t

ebeu

’t-t

âbiîn

, fu

kah

a-i s

eb’a

.

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

21

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. FIKHİ HÜKÜMLER VE KAYNAKLARI

1.

Ehliy

et

1.1

. Eh

liye

tin

Şar

tlar

ı

1.2

. Eh

liye

ti K

ısıt

laya

n D

uru

mla

r

2.

Hü

küm

2.1

. Te

klif

î Hü

küm

ler:

Ef’

al-i

Mü

kelle

fin

3.

Azi

met

ve

Ru

hsa

t

4.

Fıkh

i Hü

küm

leri

n D

elill

eri

4.1

. A

sli D

elill

er

4.1

.1. K

itap

4.1

.2. S

ün

net

4.2

. Fe

rî D

elill

er

4.2

.1.

İcm

a

4.2

.2.

Kıy

as

4.2

.3.

Sah

abe

Kav

li

4.2

.4.

İsti

hsa

n

4.2

.5.

Mes

âlih

-i M

ürs

ele

4.2

.6.

Örf

4.2

.7.

Sed

d-i

Zer

âî

4.2

.8.

İsti

shâb

4.2

.9.

Şer’

u M

en K

able

na

Bu

ün

iten

in s

on

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Ehliy

eti

n ş

artl

arın

ı ve

ehliy

eti

kısı

tlay

an d

uru

mla

rı a

çıkl

ar.

2.

Tekl

if v

e h

ükü

m k

avra

mla

rın

ı

açık

lar.

3.

Ef’â

l-i M

üke

llefi

n il

e ilg

ili

hü

küm

leri

sın

ıfla

nd

ırır

.

4.

Mü

kelle

fiye

tin

şar

tlar

ını v

e

mü

kelle

fiye

ti o

rtad

an k

ald

ıran

du

rum

ları

açı

klar

.

5.

Zaru

ri d

uru

mla

ra g

öre

far

klı

hü

küm

leri

n o

lab

ilece

ğin

i kav

rar.

6.

Fıkh

i hü

küm

leri

n d

elill

erin

i

açık

lar.

7.

Kay

nak

lard

an f

ıkh

i hü

küm

çıka

rma

ilkel

erin

i kav

rar.

Ün

ite

gen

elin

de

yer

alan

te

mel

ka

vram

larl

a ilg

ili

etki

nlik

lere

ye

r

veri

lece

ktir

.

3.

kaza

nım

da

hü

kmü

n ç

eşit

leri

(fa

rz,

vaci

p,

sün

net

, m

üb

ah,

har

am,

mek

ruh

ve

çe

şitl

eri,

mü

fsit

ka

vram

ları

) ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

nac

aktı

r.

Ayr

ıca

sün

net

ko

nu

sun

da

mü

ste

hab

, m

end

ub

ve

naf

ile k

avra

mla

rın

a

da

değ

inile

cekt

ir.

6.

kaza

nım

da

edill

e-i

erb

aa

dış

ınd

aki

del

iller

ay

rın

tıya

gi

rilm

eden

açık

lan

acak

tır.

Kav

ram

lar:

Mü

kelle

f,

ehliy

et,

hü

küm

, ik

rah

, fa

rz,

vaci

p,

sün

net

, m

üst

eh

ap,

naf

ile,

mü

bah

, h

aram

, m

ekru

h,

men

du

p,

mü

fsit

, az

imet

, ru

hsa

t,

icm

a, k

ıyas

, is

tih

san

, m

esâl

ih-i

mü

rsel

e, s

edd

-i z

erâî

, is

tish

âb,

şer’

u

men

kab

len

a.

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

22

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. İBADAT

1.

Nam

az

1.1

. Ez

an

1.2

. N

amaz

ın F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

1.3

. N

amaz

la İl

gili

Hü

küm

ler

1.4

. N

amaz

Çeş

itle

ri

1.5

. İm

amet

ve

Cem

aatl

e

Nam

az

2.

Zekâ

t

2.1

. Ze

kâtı

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

2.2

. Ze

kât

ve S

adak

a İlg

ili

Kav

ram

lar

ve H

ükü

mle

r

3.

Ram

azan

Ayı

ve

Oru

ç

3.1

. O

rucu

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

3.2

. O

ruçl

a İlg

ili

Kav

ram

ve

Hü

küm

ler

3.3

. O

ruç

Çeş

itle

ri

4.

Hac

4.1

. H

accı

n F

arzi

yeti

ve

Ön

emi

4.2

. H

ac

ve

Um

reyl

e

İlgili

Kav

ram

,

Mek

ân

ve

Hü

küm

ler

5.

Ku

rban

5.1

. K

urb

anın

V

ücu

biy

eti

ve

Ön

emi

5.2

. K

urb

anla

İlgi

li H

ükü

mle

r

6.

Cih

at

6.1

. C

ihat

la İ

lgili

Tem

el K

avra

m

ve H

ükü

mle

r

6.2

. M

ekki

ve

M

ed

en

i

Aye

tler

de

Cih

at

Bu

ün

iten

in s

on

un

da

öğr

en

cile

r;

1.

Ezan

ın t

eşri

hik

met

ini v

e ez

anla

ilgili

fık

hi h

ükü

mle

ri a

çıkl

ar.

2.

Nam

azın

far

ziye

tin

i ve

ön

emin

i

fıkh

i del

iller

ile

tem

elle

nd

irir

.

3.

Nam

az il

e ilg

ili f

ıkh

i hü

küm

leri

açık

lar.

4.

Cem

aatl

e n

amaz

ve

imam

et il

e

ilgili

fık

hi h

ükü

mle

ri k

avra

r.

5.

Zekâ

t fa

rziy

etin

i ve

ön

emin

i fık

hi

del

iller

ile

tem

elle

nd

irir

.

6.

Zekâ

t ve

sad

aka

ile il

gili

kavr

am

ve h

ükü

mle

ri a

çıkl

ar.

7.

Oru

cun

far

ziye

tin

i ve

ön

emin

i

fıkh

i del

iller

ile

tem

elle

nd

irir

.

8.

Oru

ç ile

ilgi

li ka

vram

ve

hü

küm

leri

açı

klar

.

9.

Hac

cın

far

ziye

tin

i ve

ön

emin

i

fıkh

i del

iller

ile

tem

elle

nd

irir

.

10

. H

ac v

e u

mre

ile

ilgili

fık

hi

hü

küm

leri

açı

klar

.

11

. K

urb

an il

e ilg

ili f

ıkh

i del

il ve

hü

küm

leri

açı

klar

.

12

. C

ihat

la il

gili

tem

el k

avra

m v

e

hü

küm

leri

açı

klar

.

13

. C

ihat

ibad

etin

i aye

tler

ışığ

ınd

a

açık

lar.

Ün

ite

kon

ula

rı u

sul

kon

ula

rıyl

a ili

şkile

nd

irile

rek

fıkh

i d

elill

eri

yle

bir

likte

ele

alın

acak

tır.

Ayr

ıca

ibad

etle

rle

ilgili

Şaf

ii m

ezh

ebin

in

görü

şler

ine

de

kısa

ca y

er v

erile

cekt

ir.

1. k

azan

ımd

a ez

anın

şia

r o

lma

öze

lliği

ne

değ

inile

cekt

ir.

2. k

azan

ımd

a n

amaz

ın t

eşri

tar

ihi v

e h

ikm

etin

e vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

3.k

azan

ımd

a n

amaz

ın ş

artl

arı

ve r

ükü

nle

rin

e; t

ahar

et (

abd

est,

gu

sül

ve t

eyem

mü

m)

kon

ula

rın

a; n

amaz

ın v

acip

leri

, sü

nn

etle

ri,

mek

ruh

ları

ve

nam

azı

bo

zan

du

rum

lar

ve t

adil-

i er

kân

a; s

ehiv

ve

tila

vet

secd

eler

ine;

ker

ahe

t va

kitl

erin

e; h

asta

lık,

sefe

rilik

ve

kad

ınla

ra ö

zel

hal

lerd

e n

amaz

ve

tah

aret

ko

nu

ları

ile

kaz

a n

amaz

ına

ayrı

ntı

ya g

irilm

eden

değ

inile

cek;

nam

azı

terk

etm

e ile

ilg

ili

fıkh

i h

ükü

mle

re y

er

veri

lece

ktir

. A

yrıc

a fa

rz v

e va

cip

ve

naf

ile (

tera

vih

, te

hec

cüd

, d

uh

a, e

vvâb

în,

hü

suf

ve k

üsu

f gi

bi)

nam

azla

ra

kısa

ca y

er v

erile

cek;

nam

azla

rın

kılı

nış

ına

değ

inilm

eyec

ekti

r.

4. k

azan

ımd

a la

hik

, mü

dri

k ve

mes

bu

k ka

vram

ları

ile

cum

a n

amaz

ıyla

ilgi

li fı

khi h

ükü

mle

re d

e ye

r ve

rile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

da

zekâ

tın

; te

şri

tari

hi

(Mek

ke’d

e em

red

ilip

Med

ine’

de

kuru

msa

llaşt

ığın

a) i

le h

ikm

etin

e ve

fak

irlik

pro

ble

min

in

çözü

m y

olla

rın

dan

bir

i old

uğu

na

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

Ayr

ıca

zekâ

t ve

rmek

ten

imti

na

eden

lerl

e ile

ilgi

li h

ükü

mle

r İs

lam

tar

ihin

den

örn

ekle

rle

açık

lan

acak

tır.

6. k

azan

ımd

a ze

kât

ve s

adak

a ile

ilgi

li ka

vram

lar,

zek

ât v

ere

cek

kişi

ler,

zek

ât v

erile

cek

kişi

ler,

ze

kâtı

ver

ilece

k m

alla

r ko

nu

ları

ele

alın

acak

; ayr

ıca

şirk

etle

rin

, tic

ari m

allla

rın

, mad

enle

rin

ve

lüks

tü

keti

m m

allla

rın

ın z

ekâ

tı ü

zeri

nd

e kı

saca

du

rula

cakt

ır.

7. k

azan

ımd

a P

eyga

mb

erim

izin

Mek

ke’d

eki o

rucu

na

ve o

rucu

n t

eşri

tar

ihin

e ve

hik

met

ine

de

değ

inile

cekt

ir.

8.

kaza

nım

da

hila

lin g

örü

lmes

i, im

sak,

ifta

r, s

ahu

r, ş

ek g

ün

ü,

itik

âf v

e fı

tır

sad

akas

ı, fi

dye

, ka

za,

kefa

ret

kavr

amla

rı a

çıkl

anac

ak;

farz

, vac

ip v

e n

afile

oru

çlar

a kı

saca

ye

r ve

rile

cekt

ir.

9. k

azan

ımd

a h

accı

n ş

iar

olm

a ö

zelli

ği il

e te

şri t

arih

i ve

hik

met

ine

de

değ

inile

cekt

ir.

10

. ka

zan

ımd

a h

ac,

um

re,

bey

t-i

atik

, is

tilâ

m,

met

af,

şavt

, ta

vaf,

vak

fe,

teşr

ik t

ekb

iri,

sa’y

, ce

mer

at k

avra

mla

rın

a d

a kı

saca

ye

r

veri

lece

ktir

. Ayr

ıca

vekâ

lete

n h

ac v

e u

mre

ko

nu

sun

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

11

. ka

zan

ımd

a ku

rban

ın h

ikm

etin

e, H

z. Â

dem

’den

(a.

s.)

ber

i va

r o

lan

bir

ib

adet

old

uğu

na,

ku

rban

ed

ilece

k h

ayva

nla

rın

öze

llikl

eri

ne,

vek

âlet

ile

ku

rban

ke

sim

ine

ve t

eşri

k te

kbir

leri

ne

de

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

. A

yrıc

a ku

rban

ın f

akir

lik p

rob

lem

inin

çözü

m y

olla

rın

dan

bir

i old

uğu

na

da

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

12

. kaz

anım

da

cih

at k

avra

mı a

nla

m g

eniş

liği g

öz

ön

ün

de

bu

lun

du

rula

rak

sava

ş ile

sın

ırla

nd

ırılm

adan

tü

m b

oyu

tlar

ıyla

ele

alın

acak

ve

gün

üm

üzd

e b

u

kavr

amın

is

tism

ar

edild

iğin

e vu

rgu

ya

pıla

cak;

ci

had

ın

farz

-ı

ayın

ve

fa

rz-ı

ki

faye

o

ldu

ğu

du

rum

lara

değ

inile

cekt

ir. B

u k

apsa

md

a si

yer,

meg

azi,

ceh

t, m

üca

hed

e, d

avet

, teb

liğ, i

rşat

, em

r-i b

i’l-m

aru

f, n

ehy-

i an

i’l-m

ün

ker,

irti

dat

, te

rör

(bağ

y), k

avra

mla

rın

a ye

r ve

rile

cekt

ir.

Ayr

ıca

İsla

m’d

a sa

vaş

hu

kuku

ve

ahla

kı b

ağla

mın

da

sava

şta

yaşl

ılara

, ço

cukl

ara,

kad

ınla

ra, e

li

sila

h t

utm

ayan

kiş

ilere

, m

abet

lere

, ib

adet

iyle

meş

gul o

lan

din

ad

amla

rın

a d

oku

nu

lmam

ası g

ibi i

lkel

er ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

nac

ak;

Hz.

Öm

er’in

Ku

dü

s, F

atih

Su

ltan

Meh

met

’in İs

tan

bu

l ve

Bo

sna

eman

nam

eler

ind

en ö

rnek

ler

veri

lece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Tah

aret

, is

tin

ca,

isti

bra

, is

tih

aza,

hay

ız,

nif

as,

lah

ik,

mü

dri

k, m

esb

uk,

teş

ri,

fid

ye,

kaza

, ke

fare

t, n

isap

, h

ave

lân

-i h

avl,

saim

e, ö

şür,

imsa

k, if

tar,

sah

ur,

isti

lâm

, m

etaf

, şa

vt,

tava

f, v

akfe

, sa

’y,

cem

erat

, h

edy,

nah

r, z

ebh

, si

yer,

meg

azi,

ceh

t, m

üca

hed

e, d

avet

, ir

şat,

irti

dat

, bağ

y.

FIK

IH D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

23

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. MUAMELAT VE UKUBAT

1.

Sosy

al H

ayat

1.1

. A

ile H

ayat

ı ve

Hü

küm

leri

1.1

.1.

Nik

âh

1.1

.2.

Bo

şan

ma

1.1

.3.

Mir

as

2.

Eko

no

mik

Hay

at

2.1

. M

ülk

iyet

2.2

. H

elal

Kaz

anç

2.3

. A

kitl

er

2.4

. K

arz

2.5

. Sa

rf

2.6

. Fa

iz

2.7

. B

ors

a

2.8

. Si

gort

a

2.9

. En

flas

yon

2.1

0. H

ileli

Satı

şlar

2.1

1. K

arab

ors

acılı

k

2.1

2. Y

apay

Ola

rak

Fiya

tlar

la O

ynam

a

3.

İsla

m C

eza

Hu

kuku

: Uku

bat

Bu

ün

iten

in s

on

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Nik

âh v

e ta

lak

ile il

gili

kavr

am v

e

hü

küm

leri

del

iller

iyle

açı

klar

.

2.

Mir

as il

e ilg

ili k

avra

m v

e h

ükü

mle

ri

del

iller

iyle

açı

klar

.

3.

İsla

m’ın

mü

lkiy

et il

e ilg

ili

hü

küm

leri

ni a

yet

ve h

adis

lerl

e

açık

lar.

4.

İsla

m’ın

eko

no

mik

hay

at il

e ilg

ili

dü

zen

lem

eler

ini a

çıkl

ar.

5.

İsla

m c

eza

hu

kuku

nu

n t

emel

ilke

ve

kavr

amla

rın

ı kav

rar.

Ün

ite

kon

ula

rı u

sul

kon

ula

rıyl

a ili

şkile

nd

irile

rek

fıkh

i d

elill

eriy

le b

irlik

te e

le

alın

acak

tır.

Ayr

ıca

ibad

etle

rle

ilgili

Şaf

ii m

ezh

ebin

in g

örü

şler

ine

de

kısa

ca y

er

veri

lece

ktir

.

1.

kaza

nım

da

niş

an,

nik

âh

ve

nik

âhla

ilg

ili

şart

lar,

ve

li, v

elay

et,

küfü

v,

meh

ir,

tala

k (s

arih

ve

kin

aye

li la

fızl

arla

tal

ak),

naf

aka,

mu

har

rem

at,

süt

akra

bal

ığı,

süt

ban

kası

ile

ilgili

hü

küm

lere

kıs

aca

değ

inile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

da

İsla

m m

ülk

iyet

iliş

kisi

ille

t ve

hik

met

bo

yutu

yla

ele

alın

acak

;

mü

lkü

n

sah

ibin

in

Alla

h

old

uğu

na

ve

kulu

n

mü

lkü

em

anet

en

tem

ellü

k

etti

ğin

e d

eğin

ilece

ktir

.

4.

kaza

nım

da

kon

ula

r fı

khi h

ükü

m v

e d

elill

eriy

le b

irlik

te e

le a

lınac

ak;

“Fai

z”

kon

usu

nd

a “b

anka

cılık

sis

tem

ine”

; “H

elal

Kaz

anç”

ko

nu

sun

da

hel

al t

icar

et,

hel

al

bes

len

me,

ge

net

iği

ve

öz

nit

elik

leri

ile

o

ynan

mış

b

azı

gıd

alar

ın

zara

rlar

ına

değ

inile

cek;

ayr

ıca

şüp

hel

i şe

yler

den

uza

k d

urm

ayı

öğü

tley

en

had

isle

rden

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

da

suç,

cez

a, h

ad,

tazi

r, k

ısas

, d

iyet

, ka

zif

kavr

amla

rı v

erile

cek;

had

ve

ta

zir

ceza

ları

ile

ilg

ili

ayrı

ntı

lara

gi

rilm

eyec

ek;

İsla

m

ceza

hu

kuku

nd

aki

yap

tırı

mla

r, i

llet

ve h

ikm

et b

oyu

tuyl

a el

e al

ınac

ak;

adal

et,

ber

aet-

i zi

mm

et,

suçu

n

şah

siliğ

i, su

ç ce

za

den

gesi

gi

bi

tem

el

ilke

lere

değ

inile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Nik

âh,

veli,

vel

ayet

, kü

füv,

meh

ir,

tala

k, t

efri

k, n

afak

a, m

uh

arre

mat

, ra

dâ,

karz

, sa

rf,

rib

â,

had

, ta

zir,

kı

sas,

d

iyet

, ka

zf,

ber

aat-

i zi

mm

et.

TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


25

4. TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

4.1. TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Allah’ın (c.c.) muradını, beşerin idraki oranında ortaya koymaya çalışan tefsir; Kur’an-ı

Kerim’in anlaşılmasını hedefleyen ve bununla ilgili yöntem ve teknikleri ortaya koyan ilim dalıdır.

Tefsir, Kur’an-ı Kerim’i sistematik bir şekilde yorumlayarak diğer dinî ilimlere kaynaklık

etmektedir. Bu bakımdan İslam dininin anlaşılması için geliştirilmiş disiplinler arasında tefsirin

ayrıcalıklı bir yeri bulunmaktadır.

Kur’an-ı Kerim’in doğru anlaşılabilmesi için Peygamberimizin sünneti, sahabenin Kur’an’ı

anlama biçimi, vahyin indiği dönemin tarihî şartları ile Arapçanın özelliklerinin bilinmesi

gerekmektedir. Tefsir ilmi, bunları yerine getirerek ayetlerin anlamlarını doğru bir şekilde ortaya

koymayı amaçlamaktadır. Müslümanlar, tefsir ilminin ortaya koyduğu veriler sayesinde Kur’an-ı

Kerim’i daha kolay anlama ve içselleştirme imkânı bulmaktadır.

Tefsir Dersi Öğretim Programı ile Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerinin İslam

kültürünün önemli bir unsurunu oluşturan tefsir geleneğinden yararlanarak Kur’an-ı Kerim’i

tanımaları ve anlamaları için gereken temel becerileri kazanmaları, ayrıca diğer dinî ilimleri de

daha iyi kavramaları hedeflenmiştir.

Tefsir Dersi Öğretim Programı beş ünite olarak yapılandırılmıştır. Tefsir Dersi Öğretim

Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk Millî Eğitiminin Genel

Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Kur’an-ı Kerim’in okunması, anlaşılması ve kendisiyle amel edilmesi gereken bir kitap

olduğunu kavraması,

• Kur’an-ı Kerim’in indiği tarihî ve sosyolojik zemini tanıması,

• Kur’an-ı Kerim’in ana konularını açıklaması,

• Tefsirin, Kur’an-ı Kerim’i açıklayan ve yorumlayan bir disiplin olduğunu kavraması,

• Tefsir kaynaklarından yararlanma yöntemini kavraması,

• Tefsir ilmi ile diğer temel İslami ve beşerî bilimler arasında ilişki kurması,

• Kur’an-ı Kerim’in ilke ve değerleriyle hayatına yön vermesi amaçlanmaktadır.


26


1. Tefsir dersinde konu ve kazanımlar; öğrencilerin Kur’an’ı bütüncül olarak kavramalarına ve

Kur’an merkezli bir bakış açısı geliştirmelerine yönelik etkinliklerle desteklenmelidir.

2. Öğretim Program’ındaki alana özgü kelime, kavram ve tamlamaların yazım ve

telaffuzunda “TDK Yazım ve İmla Kılavuzu” esas alınır. Ancak yazım ve telaffuzda tutarlılığı

gözetmek kaydıyla Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi’nin (İSAM) yazım ve

imlası da tercih edilebilir.

3. Tefsir dersinde Kur’an-ı Kerim’in ana konularının daha iyi kavranabilmesi için

Peygamberimizin sünneti, sahabenin Kur’an’ı anlama biçimi, vahyin indiği dönemin tarihî

şartları, Arap filolojisinin özellikleri ile beşerî bilimlerin ortaya koyduğu verilerden

faydalanılmalıdır.

4. Tefsir dersinde, öğrencilerin Kur’an-ı Kerim’den kendi düzeylerine göre yorumlamaya

yönelik etkinlikler yapılmasına ve bu etkinliklerde tefsir geleneğinin (Taberî, İbni Kesir,

Zemahşerî, Razî, Kurtubî, Âlûsi, Celaleyn, Fi Zilali’l-Kur’an, Safvetü’t-Tefasir gibi)

birikimlerinden yararlanılmasına özen gösterilmeli ve temel tefsir kaynakları öğrencilere

tanıtılmalıdır.

5. Tefsir metinlerine yönelik etkinliklerde önce öğretmenin gözetiminde ayet/surelerin

mealleri, sonra da yorumları yapılmalıdır. Etkinliklerden önce öğrencilerden, farklı

tefsirlerden söz konusu ayet/sureler ile ilgili araştırma yaparak gelmeleri istenmelidir.


TEFSİR DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Tefsir Dersi 11. Sınıf 10 19,5 cm x 27,5 cm



27

4.3 TEFSİR DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ


DERS SAATİ

DERS SAATİ

YÜZDESİ

1. Kur’an-ı Kerim Tarihi 8 10 13,88

2. Tefsir İlmi ve Kavramları 7 14 19,44

3. Tefsir Tarihi 7 12 16,66

4. Kur’an’ı Anlama ve Yorumlama 7 14 19,44

5. Örnek Metinlerle Kur’an Tefsiri 3 22 30,55

TOPLAM 32 72 100

T

EFS

İR D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

28

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E

KU

R’A

N-I

KER

İM T

AR

İHİ

TEFS

İR İL

Mİ V

E K

AV

RA

MLA

RI

TEFS

İR T

AR

İHİ

KU

R’A

N’I

AN

LAM

A

VE

YO

RU

MLA

MA

Ö

RN

EK M

ETİN

LER

LE

KU

R’A

N T

EFSİ

Rİ

1.

Ku

r’an

-ı K

erim

ve

Gö

nd

erili

ş A

mac

ı

2.

Ku

r’an

- ı K

erim

’in N

üzu

l

Ort

amı

3.

Vah

yin

Gel

iş S

üre

ci

4.

Vah

yin

Yaz

ılmas

ı ve

Ko

run

mas

ı

5.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

5.1

. Fâ

tih

a Su

resi

ve

Tefs

iri

5.2

. B

akar

a Su

resi

1-5

.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

5.3

. A

lak

Sure

si 1

-5.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

1.

Tefs

ir İl

min

in T

anım

ı ve

Am

acı

2.

Tefs

ir İl

min

in T

emel

Kav

ram

ları

2.1

. Te

fsir

2.2

. Te

vil

2.3

. M

eal v

e Te

rcü

me

3.

Tefs

irle

İlgi

li D

iğer

Ter

im v

e

İlim

ler

3.1

. M

ekki

lik v

e M

eden

ilik

3.2

. Es

bâb

-ı N

üzu

l

3.3

. N

âsih

ve

Men

sûh

3.4

. M

uh

kem

ve

Mü

teşâ

bih

3.5

. G

arib

u’l-

Ku

r’an

3.6

. İ‘

câzu

’l-K

ur’

an

3.7

. V

ücû

h v

e N

ezâi

r

3.8

. H

urû

f-i M

uka

ttaa

3.9

. M

esel

ler

3.1

0.

Kıs

sala

r

3.1

1.

Mec

azla

r ve

Dey

imle

r

4.

Tefs

ird

en

Tef

ekkü

re

4.1

. Fi

l Su

resi

ve

Tefs

iri

4.2

. K

ure

yş S

ure

si v

e Te

fsir

i

4.3

. H

ucu

rât

Sure

si 1

0-1

2.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

1.

Tefs

irin

İlk

Dö

ne

mi

1.1

. H

z. P

eyga

mb

er

Dö

nem

i

1.2

. Sa

hab

e D

ön

emi

1.3

. Tâ

biîn

Dö

nem

i

2.

Ted

vin

Dö

nem

i ve

Son

rası

nd

aki G

eliş

mel

er

3.

Türk

çe T

efsi

r Ç

alış

mal

arı

4.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

4.1

. M

âûn

Su

resi

ve

Tefs

iri

4.2

. K

evse

r Su

resi

ve

Tefs

iri

4.3

. B

akar

a Su

resi

28

5-2

86

. Aye

tler

ve T

efsi

ri

1.

Ku

r’an

’ı A

nla

ma

ve Y

oru

mla

ma

2.

Ku

r’an

’ı A

nla

ma

ve Y

oru

mla

ma

Yön

tem

ind

e Te

me

l İlk

ele

r

2.1

. A

rap

Dili

ne

Vu

kufi

yet

2.2

. K

ur’

an’ın

Ku

r’an

ile

Tefs

iri

2.3

. K

ur’

an’ın

Sü

nn

et il

e

Tefs

iri

2.4

. K

ur’

an’ın

Sah

abe

ve

Tâb

iîn G

örü

şler

i ile

Tefs

iri

2.5

. N

üzu

l Ort

amın

ı Dik

kate

Alm

a

2.6

. B

ilim

sel V

erile

rden

Fayd

alan

ma

3.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

3.1

. N

asr

Sure

si v

e Te

fsir

i

3.2

. Te

bb

et S

ure

si v

e Te

fsir

i

3.3

. H

aşr

Sure

si 2

1-2

4.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

1.

Örn

ek M

etin

lerl

e

Ku

r’an

’ın A

na

Ko

nu

ları

1.1

. A

llah

1.2

. İn

san

1.3

. N

üb

üvv

et

1.4

. D

ün

ya

1.5

. A

hir

et

2.

Ara

pça

Tef

sir

Met

inle

ri

2.1

. A

sr S

ure

si

2.2

. K

âfir

ûn

Su

resi

2.3

. İs

râ S

ure

si 2

3-3

9.

Aye

tler

2.4

. M

ü’m

inû

n S

ure

si

1-1

1. A

yetl

er

3.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

3.1

. Fe

lak

Sure

si v

e

Tefs

iri

3.2

. N

âs S

ure

si v

e Te

fsir

i

T

EFS

İR D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

29

Ün

ite

K

on

ula

r K

azan

ımla

r A

çıkl

amal

ar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. KUR’AN-I KERİM TARİHİ

1.

Ku

r’an

-ı K

eri

m v

e G

ön

der

iliş

Am

acı

2.

Ku

r’an

- ı K

erim

’in N

üzu

l Ort

amı

3.

Vah

yin

Ge

liş S

üre

ci

4.

Vah

yin

Yaz

ılmas

ı ve

Ko

run

mas

ı

5.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

5.1

. Fâ

tih

a Su

resi

ve

Tefs

iri

5.2

. B

akar

a Su

resi

1-5

. Aye

tler

ve

Tefs

iri

5.3

. A

lak

Sure

si 1

-5. A

yetl

er

ve T

efs

iri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’in

isim

leri

ni a

çıkl

ar.

2.

Ku

r’an

’ın g

ön

der

iliş

amac

ını k

avra

r.

3.

Ku

r’an

’ın v

ahye

dild

iği o

rtam

ın

öze

llikl

erin

i yo

rum

lar.

4.

Vah

yin

gel

iş s

üre

cin

i açı

klar

.

5.

Vah

yin

yaz

ılmas

ı, ko

run

mas

ı ve

çoğa

ltılm

ası i

le il

gili

süre

ci a

çıkl

ar.

6.

Fâti

ha

sure

si il

e ilg

ili v

erile

n t

efsi

rler

i

değ

erle

nd

iri.

7.

Bak

ara

sure

si 1

-5. a

yetl

eri i

le il

gili

veri

len

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir.

8.

Ala

k su

resi

1-5

. aye

tler

i ile

ilgi

li ve

rile

n

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Ku

r’an

-ı

Ke

rim

’in

tan

ımla

rın

a d

a ye

r

veri

lece

ktir

.

4. k

azan

ım iş

len

irke

n v

ahyi

n g

eliş

şek

iller

ine

değ

inile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

işle

nir

ken

Ku

r’an

-ı K

eri

m’in

to

pla

nm

ası,

çoğa

ltılm

ası,

no

ktal

anm

ası

ve

har

ekel

enm

esiy

le

ilgili

sü

rece

kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

Ku

r’an

’ın

koru

nm

uşl

uğu

na

ve

değ

işti

rile

mez

liğin

e vu

rgu

ya

pıla

cak;

b

u

çerç

eved

e

Pey

gam

ber

imiz

in

Ku

r’an

-ı

Ke

rim

’i C

ebra

il’e

arzı

, n

amaz

lard

a

oku

nm

ası,

haf

ızla

rın

yet

işti

rilm

esi,

mu

kab

ele

gib

i yö

nte

mle

rden

de

bah

sed

ilece

ktir

.

6,

7 v

e 8

. kaz

anım

lar

işle

nir

ken

aye

tler

in A

rap

ça m

etn

i yaz

ılara

k

aye

tler

in

açık

lan

mas

ınd

a ve

yo

rum

lan

mas

ınd

a b

aşta

kl

asik

tefs

irle

r o

lmak

ü

zere

çe

şitl

i te

fsir

m

etin

leri

nd

en

fayd

alan

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Vah

iy,

tefs

ir,

tefe

kkü

r, e

sbâb

-ı n

üzu

l, in

zal,

ten

zil,

ted

riç,

arz

,

mu

kab

ele.

T

EFS

İR D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

30

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. TEFSİR İLMİ VE KAVRAMLARI

1.

Tefs

ir İl

min

in T

anım

ı ve

Am

acı

2.

Tefs

ir İl

min

in T

emel

Kav

ram

ları

2.1

. Te

fsir

2.2

. Te

vil

2.3

. M

eal v

e Te

rcü

me

3.

Tefs

irle

İlgi

li D

iğer

Te

rim

ve

İlim

ler

3.1

. M

ekki

lik v

e M

eden

ilik

3.2

. Es

bâb

-ı n

üzu

l

3.3

. N

âsih

ve

Men

sûh

3.4

. M

uh

kem

ve

Mü

teşa

bih

3.5

. G

arib

u’l-

Ku

r’an

3.6

. İ‘

câzu

’l-K

ur’

an

3.7

. V

ücû

h v

e N

ezâi

r

3.8

. H

urû

f-i M

uka

ttaa

3.9

. M

esel

ler

3.1

0. K

ıssa

lar

3.1

1. M

ecaz

lar

ve D

eyim

ler

4.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

4.1

. Fi

l Su

resi

ve

Tefs

iri

4.2

. K

ure

yş S

ure

si v

e Te

fsir

i

4.3

. H

ucu

rât

Sure

si 1

0-1

2.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Tefs

ir il

min

in t

anım

ını v

e

amac

ını a

çıkl

ar.

2.

Tefs

irle

ilgi

li te

mel

kavr

amla

rı a

çıkl

ar.

3.

Tefs

ir, t

evil,

mea

l ve

terc

üm

e ka

vram

ları

aras

ınd

a ili

şki k

ura

r.

4.

Tefs

irle

ilgi

li te

rim

ve

ilim

leri

n K

ur’

an’ı

yoru

mla

mad

a ö

nem

ini

fark

ed

er.

5.

Fil s

ure

si il

e ilg

ili v

erile

n

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir.

6.

Ku

reyş

su

resi

ile

ilgili

veri

len

te

fsir

leri

değ

erle

nd

irir

.

7.

Hu

curâ

t su

resi

10

-12

.

aye

tler

i ile

ilgi

li te

fsir

leri

değ

erle

nd

irir

.

Ün

ite

son

un

da

Türk

çe o

lara

k ya

zıla

n T

efsi

r u

sulü

ile

ilg

ili e

serl

erd

en e

n a

z

beş

tan

esi k

ısac

a ta

nıt

ılaca

ktır

.

3.

kaza

nım

işle

nir

ken

“te

fsir

ve

tevi

l” y

erin

e Tü

rkçe

de

“yo

rum

” ka

vram

ının

da

kulla

nıld

ığı

bel

irti

lece

ktir

. K

ur’

an’ın

h

içb

ir

dile

b

ireb

ir

çevr

ilem

eyec

eği

ne,

m

ealin

K

ur’

an’ın

ke

nd

isi

olm

adığ

ına,

ö

rnek

lerl

e

mea

llerd

eki

fark

lılık

ları

n

seb

eple

rin

e,

çevi

ri

ve

mea

lle

nam

az

kılın

amay

acağ

ına

vurg

u

yap

ılaca

ktır

. A

yrıc

a b

ir

mü

fess

ird

e b

ulu

nm

ası

gere

ken

şar

tlar

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

4.

kaza

nım

da

İ‘câ

z ile

îcâ

z ar

asın

dak

i vu

rgu

lan

acak

; kâ

fir,

fas

ık,

kıya

met

gib

i b

azı

kavr

amla

rın

fa

rklı

ilmi

dis

iplin

lere

gö

re

anla

m

değ

işik

liğin

e

uğr

adığ

ına

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

Ku

r’an

-ı K

erim

’de

ʺyar

atm

aʺ k

avra

mın

ı

ifad

e et

mek

içi

n k

ulla

nıla

n f

arkl

ı ke

limel

ere

yer

veri

lece

k; b

u k

elim

eler

den

baz

ıları

nın

sad

ece

Alla

h i

çin

ku

llan

ıldığ

ına

baz

ıları

nın

ise

in

san

lar

için

de

kulla

nıla

bile

ceği

ne

değ

inile

cekt

ir.

5,

6 v

e 7

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n a

yetl

erin

Ara

pça

met

ni

yazı

lara

k ay

etle

rin

açık

lan

mas

ınd

a ve

yo

rum

lan

mas

ınd

a b

aşta

kla

sik

tefs

irle

r o

lmak

üze

re

çeşi

tli t

efs

ir m

etin

leri

nd

en f

ayd

alan

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Tefs

ir, m

üfe

ssir

, mü

fess

er, t

evi

l, m

üev

vel,

mea

l, te

rcü

me

.

TE

FSİR

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

31

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3.TEFSİR TARİHİ

1.

Tefs

irin

İlk

Dö

nem

i

1.1

. H

z. P

eyga

mb

er D

ön

emi

1.2

. Sa

hab

e D

ön

emi

1.3

. Tâ

biîn

Dö

nem

i

2.

Ted

vin

Dö

nem

i ve

Son

rası

nd

aki G

eliş

mel

er

3.

Türk

çe T

efs

ir Ç

alış

mal

arı

4.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

4.1

. M

âûn

Su

resi

ve

Tefs

iri

4.2

. K

evs

er S

ure

si v

e Te

fsir

i

4.3

. B

akar

a Su

resi

28

5-2

86.

Aye

tler

ve

Tefs

iri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Hz.

M

uh

amm

ed’in

(s

.a.v

.)

Ku

r’an

tefs

irin

e ö

rnek

ler

veri

r.

2.

Sah

abe

ve

Tâb

iîn

Dö

nem

i te

fsir

çalış

mal

arın

ın ö

zelli

kler

ini a

çıkl

ar.

3.

Ted

vin

D

ön

emi

ve

son

rası

nd

a

Tefs

ir

ilmi

ile

ilgili

ya

pıla

n

çalış

mal

arı

öze

llikl

erin

e gö

re

sın

ıfla

nd

ırır

.

4.

Ku

r’an

’ın

anla

şılm

asın

da

Türk

çe

tefs

ir

çalış

mal

arın

ın

yeri

ni

fark

eder

.

5.

Mâû

n

sure

si

ile

ilgili

ve

rile

n

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir

6.

Ke

vser

su

resi

ile

ilg

ili

veri

len

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir

7.

Bak

ara

sure

si 2

85

-28

6.

ayet

leri

ile

ilgili

te

fsir

leri

değ

erle

nd

irir

.

Ün

ite

son

un

da

Türk

çe’y

e te

rcü

me

edile

n t

efsi

rler

den

en

az

beş

tan

esi

kısa

ca t

anıt

ılaca

ktır

.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Ted

vin

D

ön

emi’n

dek

i ri

vaye

t ve

d

iray

et

tefs

ir

ayrı

mı,

ayrı

ntı

lara

gir

ilmed

en e

le a

lınac

ak;

bu

dö

nem

in ö

nem

li es

erle

rin

e

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

Tü

rkçe

tef

sir

çalış

mal

arı

Elm

alılı

M.

Ham

di

Yazı

r,

Öm

er N

asu

hi

Bilm

en v

e C

elal

Yıld

ırım

gib

i m

üfe

ssir

ler

ve e

serl

erin

den

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

Ayr

ıca

Ara

pça

te

fsir

ya

zan

Tü

rk

mü

fess

irle

r ve

ese

rler

ine

(İm

am M

atu

rid

i, Ze

mah

şeri

, Eb

u’s

-Su

ud

Efe

nd

i ve

İsm

ail H

akkı

Bu

rsev

i) d

e kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

5, 6

ve

7. k

azan

ımla

r iş

len

irke

n a

yetl

erin

Ara

pça

met

ni y

azıla

rak

ayet

leri

n

açık

lan

mas

ınd

a ve

yo

rum

lan

mas

ınd

a b

aşta

kla

sik

tefs

irle

r o

lmak

üze

re

çeşi

tli t

efs

ir m

etin

leri

nd

en f

ayd

alan

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Sah

abe,

tâb

iîn, t

edvi

n, h

afız

, ku

rra,

riv

ayet

, dir

ayet

.

T

EFS

İR D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

32

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. KUR'AN’I ANLAMA VE YORUMLAMA

1.

Ku

r’an

’ı A

nla

ma

ve Y

oru

mla

ma

2.

Ku

r’an

’ı A

nla

ma

ve Y

oru

mla

ma

Yön

tem

ind

e Te

mel

İlke

ler

2.1

. A

rap

Dili

ne

Vu

kufi

yet

2.2

. K

ur’

an’ın

Ku

r’an

ile

Tefs

iri

2.3

. K

ur’

an’ın

Sü

nn

et il

e Te

fsir

i

2.4

. K

ur’

an’ın

Sah

abe

ve T

âbiîn

Gö

rüşl

eri i

le T

efsi

ri

2.5

. N

üzu

l Ort

amın

ı Dik

kate

Alm

a

2.6

. B

ilim

sel V

erile

rden

Fayd

alan

ma

3.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

3.1

. N

asr

Sure

si v

e Te

fsir

i

3.2

. Te

bb

et S

ure

si v

e Te

fsir

i

3.3

. H

aşr

Sure

si 2

1-2

4. A

yetl

er v

e

Tefs

iri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Ku

r’an

’ı an

lam

a ve

yo

rum

lam

anın

ön

emin

i kav

rar.

2.

Ku

r’an

’ı an

lam

a ve

yo

rum

lam

ada

tem

el il

ke v

e yö

nte

mle

ri a

çıkl

ar.

3.

Aye

tler

in

nü

zul

seb

eple

rin

i ve

had

isle

ri

bilm

enin

K

ur’

an’ı

anla

mad

aki y

erin

i açı

klar

.

4.

Ku

r’an

’ı an

lam

a ve

yo

rum

lam

ada

sah

abe

ve t

âbiîn

in r

olü

nü

far

k ed

er.

5.

Nas

r su

resi

ile

ilg

ili v

erile

n t

efs

irle

ri

değ

erle

nd

irir

.

6.

Teb

bet

su

resi

ile

ilgili

ver

ilen

te

fsir

leri

değ

erle

nd

irir

.

7.

Haş

r su

resi

2

1-2

4.

ayet

leri

ile

ilg

ili

tefs

irle

ri d

eğer

len

dir

ir.

5,

6 v

e 7

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n a

yetl

erin

Ara

pça

met

ni

yazı

lara

k

aye

tler

in a

çıkl

anm

asın

da

ve y

oru

mla

nm

asın

da

baş

ta k

lasi

k te

fsir

ler

olm

ak ü

zere

çeş

itli

tefs

ir m

etin

leri

nd

en f

ayd

alan

ılaca

ktır

.

7. k

azan

ım iş

len

irke

n E

smâ-

i Hü

snâ

kon

usu

na

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Sün

net

, had

is, s

arf,

nah

iv, b

elag

at, s

ebeb

-i n

üzu

l.

TE

FSİR

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

33

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5.ÖRNEK METİNLERLE KUR’AN TEFSİRİ

1.

Örn

ek M

etin

lerl

e K

ur’

an’ın

An

a K

on

ula

rı

1.1

. A

llah

1.2

. İn

san

1.3

. N

üb

üvv

et

1.4

. D

ün

ya

1.5

. A

hir

et

2.

Ara

pça

Tef

sir

Met

inle

ri

2.1

. A

sr S

ure

si

2.2

. K

âfir

ûn

Su

resi

2.3

. İs

râ S

ure

si 2

3-3

9. A

yetl

er

2.4

. M

ü’m

inû

n S

ure

si 1

-11

.

Aye

tler

3.

Tefs

ird

en T

efe

kkü

re

3.1

. Fe

lak

Sure

si v

e Te

fsir

i

3.2

. N

âs S

ure

si v

e Te

fsir

i

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Ku

r’an

’ın

ana

kon

ula

rın

ı

aye

tler

le a

çıkl

ar.

2.

Ara

pça

te

fsir

m

etin

leri

ni

oku

r

ve y

oru

mla

r.

3.

Fela

k ve

N

âs

sure

leri

ile

ilg

ili

veri

len

te

fsir

leri

değ

erle

nd

irir

.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

“A

llah

” ko

nu

sun

da

İhla

s su

resi

ve

Bak

ara

sure

si 2

55.

aye

t; “

insa

n”

kon

usu

nd

a İn

fita

r su

resi

6-1

4.

ayet

ler

ile F

ecr

sure

si 1

5-1

6.

aye

tler

; “n

üb

üvv

et”

kon

usu

nd

a N

isa

sure

si 1

64

-165

. aye

tler

ile

Nah

l su

resi

36

.

aye

t; “

dü

nya

” ko

nu

sun

da

En’â

m s

ure

si 3

2.

ayet

, M

ü’m

inû

n s

ure

si 3

7.

ayet

,

Kas

as s

ure

si 6

0.

ayet

; “

ahir

et”

kon

usu

nd

a A

’râf

su

resi

6-9

. ay

etle

r ile

Yâs

în

sure

si 7

8-8

1. a

yetl

erd

en y

arar

lan

ılaca

ktır

.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

“A

rap

ça T

efs

ir M

etin

leri

” ko

nu

sun

da

Tab

eri,

İbn

i K

esi

r,

Râz

i, K

urt

ub

i, Ze

mah

şeri

, Â

lûsi

, C

elal

eyn

ve

Safv

etü

’t-T

efa

sir

adlı

tefs

irle

rden

öğr

enci

sev

iyes

ine

uyg

un

örn

ek m

etin

ler

seçi

lece

ktir

.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

aye

tler

in

Ara

pça

m

etn

i ya

zıla

rak

ayet

leri

n

açık

lan

mas

ınd

a ve

yo

rum

lan

mas

ınd

a b

aşta

kla

sik

tefs

irle

r o

lmak

üze

re ç

eşit

li

tefs

ir m

etin

leri

nd

en f

ayd

alan

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Ulu

hiy

et,

ru

bû

biy

et,

nü

bü

vvet

, ah

iret

, m

ebd

e, m

eâd

, kı

yam

et,

fıtr

at,

hal

ife,

mis

ak, a

sr, i

srâ.

DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

34




35

5. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

5.1. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Kültürler arası etkileşimin hızlandığı günümüzde diğer dinler hakkında bilgi sahibi olmak

büyük önem arz etmektedir. Din hizmeti verecek olanların da genel kültüre ilave olarak dünya

üzerinde yaşayan belli başlı dinleri tanıma ihtiyacı bulunmaktadır. Bu ihtiyacı en verimli şekilde

karşılayacak olan ders, Dinler Tarihi dersidir.

Dinler Tarihi dersi, din görevlileri için hem genel kültür hem de mesleki açıdan önem arz

etmektedir. Günümüzde iletişim ve ulaşım imkânlarının gelişmesi, farklı din mensuplarının ve

kültürlerinin bir araya gelme ve karşılaşma ihtimallerini artırmıştır. Hatta kültürler iç içe

yaşamaktadır. Bu durumda, toplumu din konusunda aydınlatma görevini yerine getirecek ve din

hizmeti sunacak olanların İslam dışındaki dinler hakkında yeterli bilgi edinmeleri gerekmektedir.

Dinler Tarihi; dinlerin inanç, ibadet ve ahlaki yönlerini, metodu ve amacı gereği objektif

olarak ele almayı, dinî fenomenleri deskriptif (betimleyici) yöntemle tanıtmayı amaçlayan bir

bilim dalıdır.

Dinler Tarihi Dersi Öğretim Programı; Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerinin

fenomolojik (olgusal) yaklaşımla dinlerin inanç, ibadet ve ahlaki yönlerini tanımalarını, birlikte

yaşama kültürü kazanmalarını ve kendi inançlarını içselleştirmelerini hedeflemektedir.

Dinler Tarihi Dersi Öğretim Programı beş üniteden oluşmaktadır. Dinler Tarihi Dersi

Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk Millî Eğitiminin

Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Dinler Tarihi dersinin önemi, yöntemi ve amacını kavraması.

• Din kavramı ve dinler hakkında bilgi sahibi olması,

• İslam’ın diğer dinler arasındaki yeri ve önemini kavraması,

• Dinleri, ortaya çıktığı ve yayıldığı coğrafi bölgelere göre tasnif etmesi,

• Dinleri temel özelliklerine göre (inanç, ibadet, ahlaki öğretiler, semboller vb.) tanıması,

• Türkiye’deki dinleri ve dinî grupları tanıması,

• Farklı din mensuplarıyla sağlıklı iletişim kurma ve birlikte yaşama becerisi kazanması,

• İstismarcı dinî akım ve anlayışları tanıması amaçlanmaktadır.


36


1. Dinler Tarihi dersinde konu ve kazanımlar; öğrencilerin fenomolojik (olgusal) yaklaşımla

dinleri genel özellikleri ile tanımalarını, diğer dinlerle ilgili temel bilgileri öğrenmelerini

destekleyecek etkinliklerle işlenmelidir.





3. Dinler Tarihi dersinde; dinler, kendi metinleri esas alınarak işlenmelidir.


DİNLER TARİHİ DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Dinler Tarihi 12. Sınıf 10 19,5 cm x 27,5 cm



37

5.3. DİNLER TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM

SAYILARI

DERS

SAATİ


1. Dinler Tarihine Giriş 7 12 16,66

2. İslamiyet 5 12 16,66

3. Yahudilik ve Hıristiyanlık 8 16 22,22

4. Hint, Çin ve İran Dinleri 12 16 22,22

5. Türkiye’de Bazı Dinî Gruplar 4 16 22,22

TOPLAM 36 72 100

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

38

1.Ü

NİT

E 2

. Ü

NİT

E 3

. ÜN

İTE

4. Ü

NİT

E 5

. ÜN

İTE

DİN

LER

TA

RİH

İNE

GİR

İŞ

İSLA

MİY

ET

YA

HU

DİL

İK V

E H

RİS

TİY

AN

LIK

H

İNT,

ÇİN

VE

İRA

N D

İNLE

Rİ

TÜR

KİY

E’D

EKİ B

AZI

D

İNÎ G

RU

PLA

R

1.

Din

in T

anım

ı

2.

Ku

rum

sal B

ir Y

apı O

lara

k

Din

3.

Din

in İn

san

Hay

atın

dak

i

Yeri

ve

Ön

em

i

4.

Din

ler

Tari

hin

in T

anım

ı,

Ko

nu

su v

e M

eto

du

5.

Din

ler

Tari

hin

in T

emel

Kay

nak

ları

6.

Din

leri

Öğr

enm

enin

İsla

m

Açı

sın

dan

Ön

emi

7.

Din

leri

n C

oğr

afi D

ağılı

mı

1.

İsla

miy

et’in

Tar

ihçe

si

2.

İsla

miy

et’t

e İn

anç

Esas

ları

3.

İsla

miy

et’t

e İb

adet

ler

4.

İsla

miy

et’t

e A

hla

ki

Değ

erle

r

5.

İsla

miy

et’in

Diğ

er

Din

lere

Bak

ışı

1.

Yah

ud

ilik

1.1

. Ya

hu

dili

ğin

Tar

ihçe

si

1.2

. Ya

hu

dili

ğin

İnan

ç

Esas

ları

1.3

. Ya

hu

dili

ğin

Rit

üel

leri

,

Sem

bo

lleri

ve

Ku

tsal

Mek

ânla

rı

2.

Hır

isti

yan

lık

2.1

. H

ıris

tiya

nlığ

ın

Tari

hçe

si

2.2

. H

ıris

tiya

nlığ

ın İn

anç

Esas

ları

2.3

. H

ıris

tiya

nlığ

ın

Rit

üel

leri

, Sem

bo

lleri

ve K

uts

al M

ekân

ları

1.

Hin

du

izm

1.1

. H

ind

uiz

m’in

Tar

ihçe

si

1.2

. H

ind

uiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

2.

Bu

diz

m

2.1

. B

ud

izm

’in T

arih

çesi

2.2

. B

ud

izm

’de

İnan

ç, R

itü

elle

r,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

3.

Sih

izm

3.1

. Si

hiz

m’in

Tar

ihçe

si

3.2

. Si

hiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

4.

Ko

nfü

çyan

izm

4.1

. K

on

füçy

aniz

m’in

Tar

ihçe

si

4.2

. K

on

füçy

aniz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

5.

Tao

izm

5.1

. Ta

oiz

m’in

Tar

ihçe

si

5.2

. Ta

oiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

6.

Mec

usi

lik

6.1

. M

ecu

siliğ

in T

arih

çesi

6.2

. M

ecu

silik

te İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

1.

Erm

eni K

ilise

si

2.

Süry

ani K

ilise

si

3.

Fen

er R

um

Pat

rikh

anes

i

4.

Türk

Ort

od

oks

Kili

sesi

5.

Mu

sevi

Hah

amb

aşılı

ğı

6.

Yezi

dili

k

7.

Yeh

ova

Şah

itle

ri

8.

Bah

ailik

9.

Türk

iye’

de

Mis

yon

erlik

Faal

iyet

leri

10

. Ye

ni D

inî A

kım

lar

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

39

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. DİNLER TARİHİNE GİRİŞ

1.

Din

in T

anım

ı

2.

Ku

rum

sal B

ir Y

apı O

lara

k D

in

3.

Din

in İn

san

Hay

atın

dak

i Yer

i

ve Ö

nem

i

4.

Din

ler

Tari

hin

in T

anım

ı,

Ko

nu

su v

e M

eto

du

5.

Din

ler

Tari

hin

in T

emel

Kay

nak

ları

6.

Din

leri

Öğr

enm

enin

İsla

m

Açı

sın

dan

Ön

emi

7.

Din

leri

n C

oğr

afi D

ağılı

mı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

in

tan

ımı

ile

ilgili

fa

rklı

görü

şler

i kar

şıla

ştır

ır.

2.

Din

i, ö

zün

ü

olu

ştu

ran

u

nsu

rlar

bak

ımın

dan

açı

klar

.

3.

Din

in

insa

n

hay

atı

açıs

ınd

an

ön

emin

i far

k ed

er.

4.

Din

ler

tari

hin

in

tan

ımın

ı,

kon

usu

nu

ve

met

od

un

u k

avra

r.

5.

Din

ler

tari

hin

in t

emel

kay

nak

ları

nı

tan

ır.

6.

Din

ler

hak

kın

da

bilg

i sa

hib

i

olm

anın

İs

lam

’ı an

lam

adak

i

rolü

nü

far

k ed

er.

7.

Din

leri

n o

rtay

a çı

ktığ

ı ve

yay

ıldığ

ı

bö

lgel

eri a

çıkl

ar.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ku

r’an

-ı K

eri

m’d

e ge

çen

“d

in”

kavr

amın

ın f

arkl

ı

anla

mla

rın

a d

eğin

ilece

k;

İsla

m

âlim

leri

nin

ve

fa

rklı

dis

iplin

leri

n

din

tan

ımla

rın

a ye

r ve

rile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Din

ler

Tari

hin

in

tem

el

kayn

akla

rın

dan

B

iru

ni,

Şeh

rist

ani

ve

İbn

Haz

m g

ibi

İsla

m d

üşü

nü

rler

inin

ese

rler

i ile

O

sman

lı

dö

nem

ind

eki

Tari

h-i

Ed

yan

tü

rü e

serl

ere

yer

veri

lece

k; m

ilel

ve n

ihal

kavr

amla

rın

a d

eğin

ilece

k; a

yrıc

a B

atı’d

aki D

inle

r Ta

rih

i çal

ışm

alar

ınd

an d

a

kısa

ca b

ahse

dile

cekt

ir.

6.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ku

r’an

-ı K

eri

m v

e h

adis

lerd

e ge

çen

Eh

l-i

Kit

ap i

le

ilgili

if

adel

erin

d

oğr

u

anla

şılm

asın

da

Din

ler

Tari

hin

in

ön

emin

e

değ

inile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

din

leri

n o

rtay

a çı

ktığ

ı ve

yay

ıldığ

ı b

ölg

eler

har

ita

üze

rin

de

göst

erile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Din

, Tar

ih-i

Ed

yân

, Eh

l-i K

itap

, mile

l, n

ihal

.

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

40

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. İSLAMİYET

1.

İsla

miy

et’in

Tar

ihçe

si

2.

İsla

miy

et’t

e İn

anç

Esas

ları

3.

İsla

miy

et’t

e İb

adet

ler

4.

İsla

miy

et’t

e A

hla

ki D

eğer

ler

5.

İsla

miy

et’in

Diğ

er D

inle

re

Bak

ışı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İsla

miy

et’in

do

ğuşu

ve

geliş

imi i

le

ilgili

tar

ihî s

üre

ci a

çıkl

ar.

2.

İsla

miy

et’in

inan

ç es

asla

rın

ı

açık

lar.

3.

İsla

miy

et’in

ibad

etle

rin

i ve

din

î

mer

asim

leri

ni t

anır

.

4.

İsla

miy

et’in

ah

laki

değ

erle

rin

i

açık

lar.

5.

İsla

miy

et’in

diğ

er d

inle

re b

akış

ını

açık

lar.

1. k

azan

ım iş

len

irke

n İs

lam

’ın, H

z. Â

dem

’den

(a.

s.)

Hz.

Mu

ham

med

’e (

s.a.

v.)

kad

ar b

ütü

n p

eyga

mb

erle

rin

ort

ak in

ancı

ve

mes

ajı o

ldu

ğu v

urg

ula

nac

ak v

e

İsla

miy

et’in

o

rtay

a çı

ktığ

ı ve

ya

yıld

ığı

coğr

afi

bö

lgel

er

har

ita

üze

rin

de

göst

eri

lece

ktir

.

2.

kaza

nım

iş

len

irke

n

sad

ece

ge

nel

es

asla

r ü

zeri

nd

e d

uru

laca

k an

cak

ayrı

ntı

ya

giri

lmey

ecek

tir.

A

yrıc

a İs

lam

iyet

’te

ilah

i ki

tap

ve

p

eyga

mb

er

anla

yışı

na

değ

inile

cek;

Ku

r’an

ve

sü

nn

etin

İs

lam

in

ancı

nı

olu

ştu

rmad

aki

yeri

ne

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

3. k

azan

ım iş

len

irke

n ib

adet

ler,

sad

ece

tem

el ib

adet

lerl

e sı

nır

lan

dır

ılaca

ktır

.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

İsl

am’ın

Yah

ud

iliğe

ve

Hır

isti

yan

lığa

bak

ışı

ayrı

ntı

lı

ola

rak

veri

lece

k fa

kat

diğ

er

din

lere

b

akış

ına

ayrı

ntı

ya

giri

lmed

en

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

diğ

er d

inle

rin

İsl

am’a

gö

re k

on

um

u a

yet

ve h

adis

lerl

e

ele

alın

acak

tır.

Kav

ram

lar:

İnan

ç, ib

adet

, ah

lak,

Eh

l-i K

itap

.

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

41

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. YAHUDİLİK VE HRİSTİYANLIK

1.

Yah

ud

ilik

1.1

. Ya

hu

dili

ğin

Tar

ihçe

si

1.2

. Ya

hu

dili

ğin

İnan

ç

Esas

ları

1.3

. Ya

hu

dili

ğin

Rit

üel

leri

,

Sem

bo

lleri

ve

Ku

tsal

Mek

ânla

rı

2.

Hır

isti

yan

lık

2.1

. H

ıris

tiya

nlığ

ın T

arih

çesi

2.2

. H

ıris

tiya

nlığ

ın İn

anç

Esas

ları

2.3

. H

ıris

tiya

nlığ

ın R

itü

elle

ri,

Sem

bo

lleri

ve

Ku

tsal

Mek

ânla

rı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Yah

ud

iliği

n d

oğu

şu v

e ge

lişim

i

ile il

gili

tari

hî s

üre

ci a

çıkl

ar.

2.

Yah

ud

iliği

n in

anç

esas

ları

nı

liste

ler.

3.

Yah

ud

iliği

n a

na

eko

lleri

ni

tan

ır.

4.

Yah

ud

iliği

n r

itü

elle

rin

i,

sem

bo

lleri

ni v

e ku

tsal

mek

ânla

rın

ı tan

ır.

5.

Hır

isti

yan

lığın

do

ğuşu

ve

geliş

imi i

le il

gili

tari

hî s

üre

ci

açık

lar.

6.

Hır

isti

yan

lığın

inan

ç es

asla

rın

ı

liste

ler.

7.

Hır

isti

yan

lığın

an

a ek

olle

rin

i

tan

ır.

8.

Hır

isti

yan

lığın

rit

üel

leri

ni,

sem

bo

lleri

ni v

e ku

tsal

mek

ânla

rın

ı tan

ır.

1 v

e 6

. kaz

anım

işle

nir

ken

Yah

ud

ilik

ve H

ıris

tiya

nlığ

ın o

rtay

a çı

ktığ

ı ve

yayı

ldığ

ı

coğr

afi b

ölg

eler

har

ita

üze

rin

de

göst

erile

cekt

ir.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

İbra

ni,

İsra

il,

Yah

ud

i ve

M

use

vi

kavr

amla

rın

a ye

r

veri

lece

k; b

u k

avra

mla

rla

ilgili

İsl

am’ın

bak

ış a

çısı

na

da

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

Ata

lar

Dö

nem

i ö

zet

ola

rak

veri

lece

k;

Yah

ud

ilikt

e

üst

ün

ır

k ve

se

çkin

lik

anla

yışı

na

da

değ

inile

cekt

ir.

2.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Yah

ud

ilikt

e

kita

p

ve

pey

gam

ber

an

layı

şın

a

değ

inile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Yah

ud

iliği

n

ana

eko

lleri

, m

od

ern

d

ön

emle

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır. A

yrıc

a Si

yon

izm

ko

nu

sun

a d

eğin

ilece

ktir

.

3

ve

7.

kaza

nım

lar

işle

nir

ken

Ya

hu

dili

k ve

H

ıris

tiya

nlık

taki

ek

olle

r ile

İsla

miy

et’t

eki m

ezh

ep o

lgu

su a

rası

nd

aki f

arka

değ

inile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

Hır

isti

yan

lığın

ku

rum

salla

şmas

ınd

a P

avlu

s’u

n r

olü

ne

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Hır

isti

yan

lığın

ki

tap

ve

p

eyga

mb

er

anla

yışı

na

yer

veri

lece

k, a

yrıc

a İs

lam

iyet

’in b

u k

on

uya

bak

ışın

a d

eğin

ilece

ktir

.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

Hır

isti

yan

lığın

an

a ek

olle

ri K

ato

liklik

, O

rto

do

kslu

k ve

Pro

test

anlık

ile

sı

nır

lan

dır

ılaca

ktır

. A

yrıc

a ev

anje

lik

akım

lara

ve

m

ahal

li

kilis

eler

e kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

8.

kaza

nım

işl

enir

ken

Hır

isti

yan

lıkta

ki v

ahiy

an

layı

şı v

e ku

rtu

luş

teo

risi

ile

İsla

m’ın

bu

ko

nu

lara

bak

ış a

çısı

na

da

değ

inile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Yah

ve/Y

eho

va,

Elo

him

, şa

bat

, Es

ki A

hit

, Ye

ni

Ah

it,

Kit

âb-ı

Mu

kad

des

, h

avra

,

sin

ago

g, r

itü

el, t

eslis

, haç

, kili

se, s

akra

men

t, m

isyo

ner

lik.

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

42

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. HİNT, ÇİN VE İRAN DİNLERİ

1.

Hin

du

izm

1.1

. H

ind

uiz

m’in

Tar

ihçe

si

1.2

. H

ind

uiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

2.

Bu

diz

m

2.1

. B

ud

izm

’in T

arih

çesi

2.2

. B

ud

izm

’de

İnan

ç, R

itü

elle

r,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

3.

Sih

izm

3.1

. Si

hiz

m’in

Tar

ihçe

si

3.2

. Si

hiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

4.

Ko

nfü

çyan

izm

4.1

. K

on

füçy

aniz

m’in

Tar

ihçe

si

4.2

. K

on

füçy

aniz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

5.

Tao

izm

5.1

. Ta

oiz

m’in

Tar

ihçe

si

5.2

. Ta

oiz

m’d

e İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

6.

Mec

usi

lik

6.1

. M

ecu

siliğ

in T

arih

çesi

6.2

. M

ecu

silik

te İn

anç,

Rit

üel

ler,

Sem

bo

ller

ve K

uts

al M

ekân

lar

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Hin

du

izm

’in t

arih

î sü

reci

ni a

çıkl

ar.

2.

Hin

du

izm

’in

inan

çlar

ını,

ritü

elle

rin

i,

sem

bo

lleri

ni

ve

kuts

al

mek

ânla

rın

ı

tan

ır.

3.

Bu

diz

m’in

tar

ihî s

üre

cin

i açı

klar

.

4.

Bu

diz

m’in

in

ançl

arın

ı, ri

tüel

leri

ni,

sem

bo

lleri

ni

ve

kuts

al

mek

ânla

rın

ı

tan

ır.

5.

Sih

izm

’in t

arih

î sü

reci

ni a

çıkl

ar.

6.

Sih

izm

’in

inan

çlar

ını,

ritü

elle

rin

i,

sem

bo

lleri

ni

ve

kuts

al

mek

ânla

rın

ı

tan

ır.

7.

Ko

nfü

çyan

izm

’in t

arih

î sü

reci

ni a

çıkl

ar.

8.

Ko

nfü

çyan

izm

’in

inan

çlar

ını,

ritü

elle

rin

i, se

mb

olle

rin

i ve

ku

tsal

mek

ânla

rın

ı tan

ır.

9.

Tao

izm

’in t

arih

î sü

reci

ni a

çıkl

ar.

10

. Ta

oiz

m’in

in

ançl

arın

ı, ri

tüel

leri

ni,

sem

bo

lleri

ni

ve

kuts

al

mek

ânla

rın

ı

tan

ır.

11

. M

ecu

siliğ

in t

arih

î sü

reci

ni a

çıkl

ar.

12

. M

ecu

siliğ

in

inan

çlar

ını,

ritü

elle

rin

i,

sem

bo

lleri

ni

ve

kuts

al

mek

ânla

rın

ı

tan

ır.

Ün

ite

gen

elin

de

din

leri

n

tari

hçe

si,

inan

ç ve

ri

tüel

leri

ayrı

ntı

lara

gir

ilmed

en a

na

hat

ları

yla

veri

lece

ktir

. İs

lam

’ın b

u

din

leri

n

bu

lun

du

ğu

hav

zala

ra

giri

şin

e,

Mü

slü

man

ları

n

bu

kült

ürl

erle

ka

rşıla

şmal

arın

a kı

saca

d

eğin

ilece

k ve

gün

üm

üzd

e M

üsl

üm

anla

rın

b

u

bö

lgel

erd

eki

dem

ogr

afik

öze

llikl

erin

den

d

e

bah

sed

ilece

ktir

. A

yrıc

a d

inle

rin

o

rtay

a

çıkt

ığı

ve

yayı

ldığ

ı co

ğraf

i b

ölg

eler

h

arit

a ü

zeri

nd

e

göst

eri

lece

ktir

.

Ün

ite

gen

elin

de

ilgili

ko

nu

lard

a ka

rma,

te

nas

üh

ve

reen

karn

asyo

n

ile

ilgili

İs

lam

iyet

’in

görü

şün

e d

e ay

et

ve

had

isle

r ış

ığın

da

yer

veri

lece

ktir

.

11

. ka

zan

ım i

şlen

irke

n İ

slam

iyet

’in d

oğu

şu v

e so

nra

sın

da

Mec

usi

liğin

gen

el d

uru

mu

na

da

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Kar

ma,

ten

asü

h, r

een

karn

asyo

n, m

edit

asyo

n, y

oga

.

DİN

LER

TA

RİH

İ DE

RS

İ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

43

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. TÜRKİYE′DE BAZI DİNÎ GRUPLAR

1.

Erm

eni K

ilise

si

2.

Süry

ani K

ilise

si

3.

Fen

er R

um

Pat

rikh

anes

i

4.

Türk

Ort

od

oks

Kili

sesi

5.

Mu

sevi

Hah

amb

aşılı

ğı

6.

Yezi

dili

k

7.

Yeh

ova

Şah

itle

ri

8.

Bah

ailik

9.

Türk

iye’

de

Mis

yon

erlik

Faa

liye

tler

i

10

. Ye

ni D

inî A

kım

lar

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Türk

iye’

dek

i d

inî

azın

lık

ve

gru

pla

rı

gen

el

öze

llikl

eriy

le

tan

ır.

2.

Fen

er

Ru

m

Pat

rikh

anes

i’nin

ekü

men

iklik

idd

iala

rın

ı açı

klar

.

3.

Türk

iye’

de

faal

iyet

gö

ster

en

mis

yon

er g

rup

ları

tan

ır.

4.

Yen

i din

î akı

mla

rı a

na

hat

ları

ve

ort

ak ö

zelli

kler

iyle

tan

ır.

Bu

ün

ited

eki d

inî g

rup

ları

n T

ürk

iye

dış

ınd

aki y

apıla

nm

alar

ına

ve

faal

iye

tler

ine

değ

inilm

eyec

ekti

r.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

azı

nlık

kav

ram

ı ve

kap

sam

ı; Er

men

i, Sü

ryan

i,

Türk

O

rto

do

ks

kilis

eler

i ile

Fe

ner

R

um

P

atri

khan

esi’n

in

diğ

er

Hır

isti

yan

kili

sele

r ar

asın

dak

i ye

ri a

çıkl

anac

aktı

r. A

yrıc

a Ye

zid

iliği

n

“Ezi

di”

ola

rak

da

isim

len

dir

ildiğ

ine

değ

inile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

mis

yon

erlik

ka

vram

ının

ta

rih

sel

süre

ç

içer

isin

de

kaza

nd

ığı

anla

mla

r aç

ıkla

nac

ak;

isti

smar

cı m

isyo

ner

lik

faal

iye

tler

i ve

ön

e sü

rdü

ğü a

rgü

man

lar

ele

alın

acak

tır.

4.

kaza

nım

iş

len

irke

n

“Mile

nyu

m

Tari

katl

arı”

ya

d

a “K

ıyam

et

Tari

katl

arı”

gi

bi

isim

lerl

e sı

nıf

lan

dır

ılan

ak

ımla

rın

o

rtak

öze

llikl

erin

e,

ort

aya

çıkı

şın

da

ve

yayg

ınla

şmas

ınd

a et

kili

ola

n

un

surl

ara

ve ü

lkem

ize

yan

sım

alar

ına

gün

cel ö

rnek

lerl

e ye

r ve

rilir

.

Kav

ram

lar:

Kili

se, e

küm

enik

lik, p

atri

k, h

aham

, mis

yon

erlik

.

DİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI



45

6. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

6.1. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Hadis; Peygamberimizin söz, fiil ve takrirlerini ifade eden bir kavramdır. “Hadis” aynı

zamanda hadisleri tespit etmeye, nakletmeye ve anlamaya yönelik ilim dalının da adıdır.

Peygamberimizin örnekliğini kavramak, İslam dinini doğru anlayıp hayata aktarmada son derece

önemlidir. Kur’an-ı Kerim ile birlikte dinî hayatımızın temel yapısını oluşturan hadis ve sünnet,

bireylerin ve özellikle ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin ahlaki gelişimlerine katkı sağlayan

zengin bir kaynaktır.

Hadis, geçmişte olduğu gibi günümüzde de dinî hayatın pek çok konusunu bünyesinde

barındırmaktadır. Bu yüzden meslek alanı itibarıyla toplumla sürekli diyalog içinde bulunacak din

görevlilerinin, bu alandaki doğru bilgiye herkesten daha çok ihtiyacı olduğu açıktır.

Hadis Dersi Öğretim Programında; hadis ve sünnetin kavramsal düzeyde tanımlanması,

tarihî süreç içerisindeki gelişiminin tanıtılması, dinî kültür içindeki yerinin ve toplum hayatındaki

öneminin kavratılması amaçlanmıştır.

Programın hazırlanmasında, hadis ve ilgili bilim dallarından elde edilen bilgiler göz

önünde bulundurulmuştur.

Anadolu imam hatip liselerinde okutulacak Hadis Dersi Öğretim Programında altı ünite

yer almaktadır. Hadis Dersi Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer

alan “Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Peygamberimizin Kur’an-ı Kerim’deki konumunu kavraması,

• Hadis ilmi ile ilgili temel kavramları açıklaması,

• Hadis ilmini ve bu ilmin tarihî süreç içindeki gelişimini kavraması,

• Hadisleri kaynağına, râvi sayısına ve sıhhat derecesine göre tasnif etmesi,

• Dinin anlaşılmasında ve yorumlanmasında Kur’an ve Sünnet bütünlüğünün önemini

kavraması

• Peygamberimizin sünnetindeki şekil-öz ilişkisini kavraması,

• Güncel olayları hadisler ışığında yorumlaması,

• Hadis metinlerini ve sünneti sağlıklı bir şekilde yorumlama yöntemi kazanması,

• Hadislerde verilen ilk ve değerleri hayatına yansıtması amaçlanmaktadır.



46


1. Hadis Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin hadis ve sünneti bütüncül bir bakış açısıyla

görmeleri ve öğrenmeleri esasına dayanmaktadır. Bu çerçevede konular işlenirken bu

bakış açısı göz önünde bulundurulmalıdır.

2. Hadis dersinde öğrencilerin; Peygamberimizi tanımaları, hadis ve sünnetin dinî

hayatımızdaki yerini kavramaları, hadis ve sünnet ile ilgili yanlış telakkilerden uzak

durmaları hedeflenmelidir.

3. Hadis dersinde üniteler hazırlanırken anlatımlar, peygamber sevgisini ve ona bağlılıktaki

samimiyeti yansıtmalıdır. Bu bağlamda Peygamberimize sevgi ve hürmet ifadelerinin farklı

kullanımlarına da yer verilmelidir.





5. Ünitelerin son konusu olan hadis metinlerinde her ünitede yedi hadis; Arapça metni ve

Türkçe tercümesi ile birlikte verilecektir. Hadislerde aslolan verilen mesajların

kavranmasıdır. Öğrenciler hadislerin orijinal metinlerini ve anlamlarını ezberlemeye teşvik

edilmeli, fakat bu konuda onlara zorlama yapılmamalıdır.

6. Ünite sonunda ünitenin konu bütünlüğüne uygun olan bir hadis-i şerif Arapça metni,

Türkçe tercümesi ve kısa açıklaması ile birlikte okuma metni olarak verilecektir.


HADİS DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Hadis 10. Sınıf 11 19,5 cm x 27,5 cm



47

6.3. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ


DERS SAATİ

DERS SAATİ

YÜZDESİ

1. Hadis İlmi ve Temel Kavramları 5 10 13,88

2. Sünnetin Konumu 5 10 13,88

3. Hadis Tarihi 7 12 16,66

4. Hadis Çeşitleri 6 16 22,22

5. Hadislerin Tenkidi 4 12 16,66

6. Hadis ve Sünnetin Anlaşılması 5 12 16,66

TOPLAM 32 72 100

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

48

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E 6

. ÜN

İTE

HA

DİS

İLM

İ VE

TEM

EL

KA

VR

AM

LAR

I SÜ

NN

ETİN

KO

NU

MU

H

AD

İS T

AR

İHİ

HA

DİS

ÇEŞ

İTLE

Rİ

HA

DİS

LER

İN T

ENK

İDİ

HA

DİS

VE

SÜN

NET

İN

AN

LAŞI

LMA

SI

1.

Had

is İl

min

in K

on

usu

ve Ö

ne

mi

2.

Had

is İl

min

in D

iğer

İsla

mi İ

limle

r ile

İliş

kisi

3.

Had

is İl

min

in T

emel

Kav

ram

ları

3.1

. H

adis

3.2

. Sü

nn

et

3.3

. R

ivay

et-R

âvi

3.4

. Se

ned

-İsn

ad

3.5

. M

etin

4.

İman

ve

Salih

Am

elle

rle

İlgili

Had

is

Met

inle

ri

1.

Hz.

Pey

gam

ber

’e

(s.a

.v.)

Ola

n İh

tiya

ç

2.

Sün

net

in D

ind

eki Y

eri

3.

Had

is v

e Sü

nn

etin

Bağ

layı

cılığ

ı

4.

Sün

net

in E

vren

selli

ği

5.

Örn

ek A

lma

ile T

aklit

Etm

e A

rası

nd

aki F

ark

6.

Ku

r’an

ve

Sün

net

e

Bağ

lılık

ile

İlgili

Had

is

Met

inle

ri

1.

Hz.

Pey

gam

ber

Dö

nem

ind

e H

adis

2.

Sah

abe

Dö

nem

ind

e

Had

is

3.

Tâb

iîn D

ön

emin

de

Had

is

4.

Had

isle

rin

Ted

vin

ve

Tasn

ifi

4.1

. H

adis

Kay

nak

ları

nın

Ted

vin

ve

Tasn

ifi

4.2

. K

ütü

b-i

Sit

te v

e

Mu

san

nif

leri

5.

Ted

vin

ve

Tasn

if S

on

rası

Had

is Ç

alış

mal

arı

6.

Ah

lak

ile İl

gili

Had

is

Met

inle

ri

1.

Kay

nağ

ına

Gö

re H

adis

Çeş

itle

ri

1.1

. K

uts

î Had

is

1.2

. M

erfû

Had

is

1.3

. M

evku

f H

adis

1.4

. M

aktû

Had

is

2.

Râv

i Say

ısın

a G

öre

Had

is

Çeş

itle

ri

2.1

. M

üte

vâti

r H

adis

2.2

. M

eşh

ur

Had

is

2.3

. Â

had

Had

is

3.

Sıh

hat

Der

eces

ine

Gö

re

Had

is Ç

eşi

tler

i

3.1

. Sa

hih

Had

is

3.2

. H

asen

Had

is

3.3

. Za

yıf

Had

is

4.

Mev

zu H

adis

4.1

. M

evzu

Had

isle

rin

Ort

aya

Çık

ış

Ned

enle

ri

4.2

. M

evzu

Had

isle

re

Kar

şı A

lınan

Ted

bir

ler

4.3

. M

evzu

H

adis

leri

n

Yol A

çtığ

ı Zar

arla

r

5.

Mu

amel

at İl

e İlg

ili H

adis

Met

inle

ri

1.

Sen

ed T

enki

din

de

Ölç

ütl

er

1.1

. R

âvin

in A

dal

eti

1.2

. R

âvin

in Z

abtı

2.

Met

in T

enki

din

de

Ölç

ütl

er

2.1

. K

ur’

an’a

Uyg

un

luk

2.2

. Sa

hih

Had

isle

re

Uyg

un

luk

2.3

. Se

lim A

kla

Uyg

un

luk

2.4

. Ta

rih

î Ver

ilere

Uyg

un

luk

2.5

. D

il ve

Üsl

up

ta

Tuta

rlılı

k

3.

İlim

ile

İlgili

Had

is

Met

inle

ri

1.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ını K

on

u

Edin

en G

elen

ekse

l

Had

is İl

imle

ri

2.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ınd

a

Dik

kat

Edilm

esi

Ger

eken

Esa

slar

2.1

. H

adis

ve

Sün

net

in

An

laşı

lmas

ınd

a

Ku

r’an

-ı

Ker

im’in

Esa

s

Alın

mas

ı

2.2

. H

adis

ve

Sün

net

in

An

laşı

lmas

ınd

a

Bü

tün

lüğü

n

Gö

zeti

lme

si

3.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ınd

a

Fark

lı D

isip

linle

rden

Fayd

alan

ma

4.

Had

is v

e Sü

nn

etin

Öğr

enilm

esi

ve

An

laşı

lmas

ı ile

İlgi

li

Had

is M

etin

leri

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

49

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. HADİS İLMİ VE TEMEL KAVRAMLARI

1.

Had

is İl

min

in K

on

usu

ve

Ön

emi

2.

Had

is İl

min

in D

iğer

İsla

mi

İlim

ler

ile İl

işki

si

3.

Had

is İl

min

in T

emel

Kav

ram

ları

3.1

. H

adis

3.2

. Sü

nn

et

3.3

. R

ivay

et-R

âvi

3.4

. Se

ned

-İsn

ad

3.5

. M

etin

4.

İman

ve

Salih

Am

elle

rle

İlgili

Had

is M

etin

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Had

is il

min

in k

on

usu

nu

ve

ön

emin

i açı

klar

.

2.

Had

is il

min

in d

iğer

İsla

mi i

limle

rle

ilişk

isin

i yo

rum

lar.

3.

Had

is il

min

dek

i tem

el

kavr

amla

rın

, had

isle

ri a

nla

mad

aki

ön

emin

i far

k ed

er.

4.

Had

is v

e sü

nn

et a

rası

nd

aki f

arkı

ayır

t ed

er.

5.

İman

ve

salih

am

elle

rle

ilgili

had

isle

ri y

oru

mla

r.

Ün

ite

son

un

da

Had

is u

sulü

ile

ilg

ili T

ürk

çe o

lara

k ya

zıla

n e

serl

erd

en e

n a

z

beş

tan

esi

kısa

ca t

anıt

ılaca

ktır

. A

yrıc

a ü

nit

enin

ko

nu

bü

tün

lüğü

ne

uyg

un

ola

n b

ir h

adis

-i ş

erif

Ara

pça

met

ni,

Türk

çe t

erc

üm

esi

ve k

ısa

açık

lam

ası

ile

bir

likte

oku

ma

met

ni o

lara

k ve

rile

cekt

ir.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

te

fsir

, fı

kıh

, ak

aid

, ke

lam

, si

yer,

İsl

am t

arih

i, d

il b

ilim

alan

ları

ile

ilişk

ilen

dir

ilece

ktir

.

3.

kaza

nım

işl

enir

ken

had

is i

lmin

in t

emel

kav

ram

ları

nın

had

isle

rin

sıh

hat

ini

bel

irle

med

e ve

had

isle

ri y

oru

mla

mad

aki r

olü

üze

rin

de

du

rula

cakt

ır.

5. k

azan

ım iş

len

irke

n im

an v

e s

alih

am

elle

rle

ile il

gili

yed

i had

is A

rap

ça m

etn

i

ve T

ürk

çe t

ercü

mes

i ile

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Had

is, s

ün

net

, râv

i, ri

vaye

t, s

en

ed, i

snad

, met

in, i

hla

s.

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

50

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. SÜNNETİN KONUMU

1.

Hz.

Pey

gam

ber

’e (

s.a.

v.)

Ola

n

İhti

yaç

2.

Sün

net

in D

ind

eki Y

eri

3.

Had

is v

e Sü

nn

etin

Bağ

layı

cılığ

ı

4.

Sün

net

in E

vren

selli

ği

5.

Örn

ek A

lma

ve T

aklit

Etm

e

Ara

sın

dak

i Far

k

6.

Ku

r’an

ve

Sün

net

e B

ağlıl

ık il

e

İlgili

Had

is M

etin

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

i an

lam

ada

ve y

aşam

ada

Hz.

Pey

gam

ber

’e (

s.a.

v.)

ola

n ih

tiya

cı

aye

t ve

had

isle

rle

açık

lar.

2.

Had

is il

e sü

nn

etin

din

dek

i yer

ini

ve b

ağla

yıcı

lığın

ı aye

t ve

had

isle

rle

açık

lar.

3.

Sün

net

in e

vren

sel y

ön

ün

e ve

sün

net

in o

rtay

a ko

ydu

ğu b

azı

evre

nse

l ilk

eler

e ö

rnek

ler

veri

r.

4.

Örn

ek a

lma

ile t

aklit

ara

sın

dak

i

fark

ı ayı

rt e

der

.

5.

Ku

r’an

ve

sün

net

e b

ağlıl

ık il

e ilg

ili

had

isle

ri y

oru

mla

r.

Ün

ite

son

un

da

ün

iten

in k

on

u b

ütü

nlü

ğün

e u

ygu

n o

lan

bir

had

is-i

şer

if

Ara

pça

met

ni,

Türk

çe t

ercü

mes

i ve

kısa

açı

klam

ası i

le b

irlik

te o

kum

a m

etn

i

ola

rak

veri

lece

ktir

.

2.

kaza

nım

işle

nir

ken

Hz.

Pey

gam

ber

’in t

eb

liğ, t

eb

yin

, teş

ri,

tem

sil,

teki

t

ve t

ezki

ye g

öre

vler

ine

vurg

u y

apıla

cak;

bu

gö

revl

er,

Hz.

Pey

gam

ber

’in

hay

atın

dan

örn

ekle

rle

açık

lan

acak

tır.

Ayr

ıca

sün

net

in k

oru

nm

uşl

uğu

na

ve h

iday

ete

ula

ştır

mad

aki r

olü

ne

yer

veri

lece

ktir

.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ku

r’an

ve

sün

net

e b

ağlıl

ık (

itis

âm)

ile i

lgili

yed

i

had

is A

rap

ça m

etn

i ve

Türk

çe t

ercü

mes

i ile

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Teb

liğ, t

ebyi

n, t

eşri

, tem

sil,

teki

t, t

ezki

ye, i

tisâ

m.

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

51

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. HADİS TARİHİ

1.

Hz.

Pey

gam

ber

Dö

nem

ind

e H

adis

2.

Sah

abe

Dö

nem

ind

e H

adis

3.

Tâb

iîn D

ön

emin

de

Had

is

4.

Had

isle

rin

Ted

vin

ve

Tasn

ifi

4.1

. H

adis

Kay

nak

ları

nın

Te

dvi

n

ve T

asn

ifi

4.2

. K

ütü

b-i

Sit

te v

e M

usa

nn

ifle

ri

5.

Ted

vin

ve

Tasn

if S

on

rası

Had

is

Çal

ışm

alar

ı

6.

Ah

lak

ile İl

gili

Had

is M

etin

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Hz.

Pey

gam

ber

dö

nem

ind

eki

had

isle

rle

ilgili

çal

ışm

alar

ı açı

klar

.

2.

Sah

abe

ve t

âbiîn

in h

adis

riva

yeti

nd

eki r

olü

nü

ve

has

sasi

yeti

ni f

ark

eder

.

3.

Had

isle

rin

ted

vin

ve

tasn

ifi i

le il

gili

tari

hî s

üre

ci a

çıkl

ar.

4.

Tem

el h

adis

kay

nak

ları

nı

öze

llikl

erin

e gö

re s

ınıf

lan

dır

ır.

5.

Tem

el h

adis

kay

nak

ları

nın

ted

vin

ve t

asn

ifin

den

so

nra

yap

ılan

çalış

mal

ara

örn

ekle

r ve

rir.

6.

Tem

el h

adis

kay

nak

ları

nın

Ku

r’an

’ı

anla

mad

aki ö

nem

ini a

çıkl

ar.

7.

Ah

lak

ile il

gili

had

isle

ri y

oru

mla

r.

Ün

ite

son

un

da

ün

iten

in k

on

u b

ütü

nlü

ğün

e u

ygu

n o

lan

bir

had

is-i

şeri

f A

rap

ça m

etn

i, Tü

rkçe

te

rcü

mes

i ve

kıs

a aç

ıkla

mas

ı ile

bir

likte

oku

ma

met

ni o

lara

k ve

rile

cekt

ir.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n,

Hz.

P

eyga

mb

er

dö

nem

ind

e ya

pıla

n

çalış

mal

ara

değ

inile

cek

ve P

eyga

mb

erim

izin

baz

ı sah

abile

re h

adis

yazı

mı i

çin

izin

ver

diğ

ine

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

4.

kaza

nım

iş

len

irke

n

el-M

uva

tta‘

, el

-Mü

sned

ve

Sü

nen

-i

Dâr

imî’d

en d

e kı

saca

bah

sed

ilece

ktir

.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

Riy

azü

’s-S

alih

în g

ibi

kayn

akla

r ile

kır

k h

adis

gele

neğ

ine

de

yer

veri

lece

ktir

. A

yrıc

a ü

lkem

izd

e so

n d

ön

emd

e

yap

ılan

h

adis

şe

rh

ve

yoru

m

çalış

mal

arın

a d

a kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

iş

len

irke

n

yala

n,

do

ğru

luk,

gı

ybet

, ku

l h

akkı

kon

ula

rıyl

a ilg

ili y

edi

had

is A

rap

ça m

etn

i ve

Tü

rkçe

ter

cüm

esi

ile

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Sah

abi,

mu

had

ram

, te

be

-i t

âbiîn

, tâ

biîn

, ted

vin

, tas

nif

, mu

san

nif

,

mu

san

nef

, m

uh

add

is, c

ami,

sün

en, m

üsn

ed, m

üst

ed

rek.

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

52

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. HADİS ÇEŞİTLERİ

1.

Kay

nağ

ına

Gö

re H

adis

Çe

şitl

eri

1.1

. K

uts

î Had

is

1.2

. M

erfû

Had

is

1.3

. M

evku

f H

adis

1.4

. M

aktû

Had

is

2.

Râv

i Say

ısın

a G

öre

Had

is Ç

eşit

leri

2.1

. M

üte

vâti

r H

adis

2.2

. M

eşh

ur

Had

is

2.3

. Â

had

Had

is

3.

Sıh

hat

Der

ece

sin

e G

öre

Had

is

Çeş

itle

ri

3.1

. Sa

hih

Had

is

3.2

. H

asen

Had

is

3.3

. Za

yıf

Had

is

4.

Mev

zû H

adis

4.1

. M

evzû

Had

isle

rin

Ort

aya

Çık

ış

Ned

enle

ri

4.2

. M

evzû

Had

isle

re K

arşı

Alın

an

Ted

bir

ler

4.3

. M

evzû

Had

isle

rin

Yo

l Açt

ığı

Zara

rlar

5.

Mu

amel

at İl

e İlg

ili H

adis

Met

inle

ri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Had

isle

ri k

ayn

ağın

a, r

âvi s

ayıs

ına

ve s

ıhh

at d

erec

ele

rin

e gö

re

sın

ıfla

nd

ırır

.

2.

Sah

ih, h

asen

ve

zayı

f h

adis

aras

ınd

aki f

arkl

arı a

yırt

ed

er.

3.

Mev

zu h

adis

leri

n o

rtay

a çı

kış

ned

enle

rin

i kav

rar.

4.

Had

is u

ydu

rma

faal

iyet

leri

ne

karş

ı alın

an ö

nle

mle

ri a

çıkl

ar.

5.

Mev

zû h

adis

leri

n İs

lam

’a v

erd

iği

zara

rlar

ı açı

klar

.

6.

Mu

amel

at il

e ilg

ili h

adis

leri

yoru

mla

r.

Ün

ite

gen

elin

de

had

is

ile

ilgili

te

rim

ve

ka

vram

lar

kısa

, ö

z ve

öğr

enci

sev

iyes

i dik

kate

alın

arak

işle

nec

ekti

r. A

yrıc

a za

yıf

ve m

evzû

had

isle

r ko

nu

ları

ele

alın

ırke

n ö

ğren

cile

rde

Pey

gam

ber

imiz

in h

adis

ve s

ün

net

ine

ola

n g

üve

n d

uyg

usu

nu

zed

eley

ecek

an

latı

mla

rdan

uza

k d

uru

laca

ktır

.

Ün

ite

son

un

da

ün

iten

in k

on

u b

ütü

nlü

ğün

e u

ygu

n o

lan

bir

had

is-i

şeri

f A

rap

ça m

etn

i, Tü

rkçe

te

rcü

mes

i ve

kıs

a aç

ıkla

mas

ı ile

bir

likte

oku

ma

met

ni o

lara

k ve

rile

cekt

ir.

2.

kaza

nım

iş

len

irke

n,

zayı

f h

adis

çe

şitl

erin

in

det

ayın

a

giri

lmey

ecek

; ko

nu

m

ürs

el

ve

mu

nka

tı

had

isle

r ile

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

gü

nü

mü

zde

mev

zû h

adis

lere

kar

şı a

lınm

ası

gere

ken

te

db

irle

re y

er v

erile

cekt

ir.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

nik

âh,

tala

k,

tica

ri

hay

at,

faiz

, su

ç ce

za

den

gesi

ko

nu

ları

yla

ilgili

ye

di

had

is

Ara

pça

m

etn

i ve

Tü

rkçe

terc

üm

esi i

le b

irlik

te v

erile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Ad

alet

, ku

tsî,

mer

fû,

mev

kuf,

m

aktû

, m

üte

vati

r,

âhad

, sa

hih

,

has

en, m

evzû

, mu

amel

at, t

alak

.

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

53

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. HADİSLERİN TENKİDİ

1.

Sen

ed T

enki

din

de

Ölç

ütl

er

1.1

. R

âvin

in A

dal

eti

1.2

. R

âvin

in Z

abtı

2.

Met

in T

en

kid

ind

e Ö

lçü

tler

2.1

. K

ur’

an’a

Uyg

un

luk

2.2

. Sa

hih

Had

isle

re U

ygu

nlu

k

2.3

. Se

lim A

kla

Uyg

un

luk

2.4

. Ta

rih

î Ver

ilere

Uyg

un

luk

2.5

. D

il ve

Üsl

up

ta T

uta

rlılı

k

3.

İlim

ile

İlgili

Had

is M

etin

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Sen

et v

e m

etin

ten

kid

ind

e es

as a

lınan

ölç

ütl

eri a

çıkl

ar.

2.

Had

isle

rin

sıh

hat

inin

tes

pit

ind

e se

net

ve m

etin

ten

kid

inin

ön

emin

i kav

rar.

3.

Had

is t

en

kid

i ile

had

is in

kârı

ara

sın

dak

i

fark

ı ayı

rt e

der

.

4.

İlim

ile

ilgili

had

isle

ri y

oru

mla

r.

Ün

ite

son

un

da

ün

iten

in k

on

u b

ütü

nlü

ğün

e u

ygu

n o

lan

bir

had

is-i

şeri

f A

rap

ça

met

ni,

Türk

çe

terc

üm

esi

ve

kısa

aç

ıkla

mas

ı ile

bir

likte

oku

ma

met

ni o

lara

k ve

rile

cekt

ir.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

met

in

ten

kid

ind

e ku

llan

ılan

ö

lçü

tler

in,

sah

abe

dö

nem

ind

en b

eri

uyg

ula

nan

bir

yö

nte

m o

ldu

ğun

a vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

3.

kaza

nım

işl

enir

ken

met

in t

en

kid

inin

, P

eyga

mb

erim

izi

ten

kit

olm

adığ

ına;

had

is t

ahlil

ve

ten

kid

inin

bir

uzm

anlık

ala

nı o

ldu

ğun

a

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

ilm

in f

azile

ti v

e âl

imin

değ

eri

kon

ula

rıyl

a

ilgili

yed

i h

adis

Ara

pça

met

ni

ve T

ürk

çe t

erc

üm

esi

ile b

irlik

te

veri

lece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Ad

alet

, zab

t, c

erh

, tad

il, s

elim

akı

l.

HA

DİS

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

54

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

6. HADİS VE SÜNNETİN ANLAŞILMASI

1.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ını

Ko

nu

Ed

inen

Gel

enek

sel H

adis

İlim

leri

2.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ınd

a D

ikka

t Ed

ilmes

i

Ger

eken

Esa

slar

2.1

. H

adis

ve

Sün

net

in

An

laşı

lmas

ınd

a K

ur’

an-ı

Ke

rim

’in E

sas

Alın

mas

ı

2.2

. H

adis

ve

Sün

net

in

An

laşı

lmas

ınd

a

Bü

tün

lüğü

n G

öze

tilm

esi

3.

Had

is v

e Sü

nn

etin

An

laşı

lmas

ınd

a Fa

rklı

Dis

iplin

lerd

en F

ayd

alan

ma

4.

Had

is il

e Sü

nn

etin

Öğr

enilm

esi

ve A

nla

şılm

asıy

la İl

gili

Had

is

Met

inle

ri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Had

is v

e sü

nn

etin

an

laşı

lmas

ını

kon

u e

din

en il

imle

ri t

anır

.

2.

Had

is v

e sü

nn

etin

an

laşı

lmas

ınd

a

Ku

r’an

’ın t

emel

ölç

üt

old

uğu

nu

far

k

eder

.

3.

Had

is v

e sü

nn

etin

an

laşı

lmas

ınd

a

bü

tün

cül y

akla

şım

ı ön

emse

r.

4.

Had

is v

e sü

nn

etin

do

ğru

anla

şılm

asın

da

fark

lı d

isip

linle

rin

katk

ısın

ı far

k ed

er.

5.

Had

is il

e sü

nn

etin

öğr

enilm

esi v

e

anla

şılm

asıy

la il

gili

had

isle

ri

yoru

mla

r.

Ün

ite

son

un

da

ün

iten

in k

on

u b

ütü

nlü

ğün

e u

ygu

n o

lan

bir

had

is-i

şeri

f A

rap

ça m

etn

i, Tü

rkçe

te

rcü

mes

i ve

kıs

a aç

ıkla

mas

ı ile

bir

likte

oku

ma

met

ni o

lara

k ve

rile

cekt

ir.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ara

p d

ilin

e vu

kufi

yet

ve e

sbâb

-u v

uru

di’l

-

had

is il

e sı

nır

lan

dır

ılaca

ktır

.

3.

kaza

nım

işl

enir

ken

ola

ylar

ın d

eğer

len

dir

ilmes

ind

e ko

nu

yla

ilgili

bü

tün

h

adis

leri

n

göz

ön

ün

de

bu

lun

du

rulm

asın

ın

ön

emin

e ve

kon

ulu

had

ise

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

5.

kaza

nım

işle

nir

ken

had

is il

e sü

nn

etin

öğr

enilm

esi,

anla

şılm

asıy

la

İlgili

ye

di

had

is

Ara

pça

m

etn

i ve

Tü

rkçe

te

rcü

mes

i ile

b

irlik

te

veri

lece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Esb

âb-u

vu

rud

i’l-h

adis

, feh

im, f

ıkıh

, mak

âsid

ü’ş

-şer

îa.

AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


56

7. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

7.1. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Kur’an-ı Kerim’e göre bütün peygamberlerin tebliğ ettiği akidenin temeli tevhid inancına

dayanmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de “İslam” olarak adlandırılan bu inancın omurgasını tevhid,

nübüvvet ve ahiret inancı oluşturmaktadır.

Akaid; İslam dininin temel esasları, inanılması zaruri hükümleri manasına gelir. Akaid aynı

zamanda bu temel esaslardan bahseden ilmin de adıdır. Akaid ilminin amacı, iman esaslarını

naklî ve akli delillerin yardımıyla temellendirerek kişinin imanını taklitten kurtarıp tahkike

ulaştırmak ve doğru yolu arayanları irşat etmektir. Bu bağlamda akaid ilmi, İslam dininin doğru

anlaşılması ve yorumlanmasına önemli katkı sağlayan disiplinlerden biridir. Dinî düşüncenin

şekillenmesinde, Müslümanın olgu ve olaylara bakışında akaid ilmi önemli bir yere sahiptir.

Akaid Dersi Öğretim Programı, Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerine inanç konularında

doğru bilgi kazandırmayı hedeflemektedir. Bu öğretim programı yedi üniteden oluşmaktadır.

Akaid Dersi Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan

“Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Din duygusunun fıtri bir ihtiyaç olduğunu kavraması,

• İman esaslarını naslarla temellendirmesi,

• İman esaslarını bir bütün olarak içselleştirmesi,

• İslam akaidinin özelliklerini fark etmesi,

• Tevhid akidesini delilleriyle kavraması amaçlanmaktadır.


57


1. Akaid dersinde konu ve kazanımlar; öğrencilerin İslam’ın inanç esaslarını bir bütün olarak

içselleştirmeleri ile Kur’an ve sünnet merkezli bir bakış açısı geliştirmelerine yönelik

etkinliklerle desteklenmelidir.





3. Akaid dersinde konu ve kazanımların daha iyi kavranabilmesi için tefsir, hadis, kelam,

felsefe ve psikoloji alanlarından da faydalanılmalıdır.


AKAİD DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Akaid 11. Sınıf 13 19,5 cm x 27,5 cm



58

7.3. AKAİD DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ


DERS SAATİ

DERS SAATİ

YÜZDESİ

1. Akaid İlmi 4 8 11,11

2. İman ve Mahiyeti 6 10 13,88

3. Allah’a İman 6 10 13,88

4. Meleklere İman 5 6 8,33

5. Peygamberlere ve Kitaplara İman 8 14 19,44

6. Ahirete İman 4 12 16,66

7. Kader ve Kazaya İman 5 12 16,66

TOPLAM

38 72 100

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

59

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E 6

. ÜN

İTE

7. Ü

NİT

E

AK

AİD

İLM

İ İM

AN

VE

MA

HİY

ETİ

ALL

AH

’A İM

AN

M

ELEK

LER

E İM

AN

P

EYG

AM

BER

LER

E V

E K

İTA

PLA

RA

İMA

N

AH

İRET

E İM

AN

K

AD

ER V

E K

AZA

YA

İM

AN

1.

Din

in

Kay

nağ

ı

2.

Aka

idin

Tan

ımı,

Ko

nu

su v

e

Am

acı

3.

İsla

m

Aka

idin

in

Tem

el

Öze

llikl

eri

4.

İsla

m

Aka

idin

in

Kay

nak

ları

1.

İman

ve

İman

ın

Mah

iyet

i

2.

İman

ve

Am

el

Ara

sın

dak

i İliş

ki

3.

İman

ın G

eçe

rli

Olm

asın

ın

Şart

ları

4.

İnan

ç

Bak

ımın

dan

İnsa

nla

r

4.1

. M

üm

in

4.2

. M

ün

afık

4.3

. K

âfir

1.

Alla

h’a

İman

ve

İsla

m A

kaid

ind

eki

Yeri

2.

Alla

h İn

ancı

nın

Fıtr

iliği

3.

Alla

h’ın

Var

lığı v

e

Bir

liği

4.

Alla

h’ın

İsim

leri

5.

Alla

h’ın

Sıf

atla

rı

5.1

. Za

tî S

ıfat

lar

5.2

. Su

bû

tî

Sıfa

tlar

6.

Alla

h’a

İman

ın

İnsa

na

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

1.

Mel

ekle

rin

Var

lığı

ve

Mah

iyet

i

2.

Mel

ekle

rin

Gö

revl

eri

3.

Mel

ekle

re

İman

ın İn

san

a

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

4.

Ku

r’an

-ı

Ke

rim

’e G

öre

Cin

ler

5.

Ku

r’an

-ı

Ke

rim

’e G

öre

Şeyt

anla

r

1. N

üb

üvv

et,

Ris

alet

ve

Vah

iy

1.1

. P

eyga

mb

erle

re O

lan

İhti

yaç

1.2

. P

eyga

mb

erle

rin

Öze

llikl

eri

1.3

. K

ur’

an’d

a A

dı G

eçen

Pey

gam

ber

ler

1.4

. P

eyga

mb

erle

r ve

Tevh

id M

üca

del

esi

1.5

. P

eyga

mb

erle

re

İman

ın İn

san

a

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

2.

Pey

gam

ber

lere

Gö

nd

erile

n K

itap

lar

2.1

. Te

vrat

2.2

. Ze

bu

r

2.3

. İn

cil

2.4

. K

ur’

an-ı

Ker

im

2.5

. K

itap

lara

İman

ın

İnsa

na

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

1.

Dü

nya

Hay

atı v

e

Ah

iret

2.

Ah

iret

Hay

atın

ın

Var

lığın

ın

Del

iller

i

3.

Ah

iret

Hay

atın

ın

Safh

alar

ı

3.1

. B

erza

h

Âle

mi

3.2

. K

ıyam

et

3.3

. B

a’s

3.4

. M

ahşe

r,

Hes

ap v

e

Miz

an

3.5

. Sı

rat

3.6

. C

enn

et v

e

Ceh

enn

em

4.

Ah

iret

e İm

anın

Hay

atım

ıza

Etki

leri

1.

Kad

er v

e K

aza

2.

Kad

er v

e K

aza

İnan

cın

ın K

ur’

an v

e

Had

isle

rdek

i

Tem

elle

ri

3.

İnsa

n K

ader

İliş

kisi

3.1

. A

kıl

3.2

. İr

ade

3.3

. So

rum

lulu

k

4.

Kad

erle

İlişk

ilen

dir

ilen

Baz

ı

Kav

ram

lar

4.1

. Ec

el

4.2

. R

ızık

4.3

. A

fet

4.4

. Sa

ğlık

ve

Has

talık

4.5

. B

aşar

ı ve

Baş

arıs

ızlık

4.6

. D

ua

ve T

evek

kül

4.7

. Sa

bır

, Tes

limiy

et

ve R

ıza

4.8

. H

ayr

ve Ş

er

4.9

. H

iday

et

ve

Dal

alet

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

60

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. AKAİD İLMİ

1.

Din

in K

ayn

ağı

2.

Aka

idin

Tan

ımı,

Ko

nu

su v

e

Am

acı

3.

İsla

m A

kaid

inin

Tem

el

Öze

llikl

eri

4.

İsla

m A

kaid

inin

Kay

nak

ları

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

in k

ayn

ağın

ı aye

t ve

had

isle

rle

tem

elle

nd

irir

.

2.

Aka

id il

min

in t

anım

ını,

kon

usu

nu

ve a

mac

ını a

çıkl

ar.

3.

İsla

m a

kaid

inin

tem

el ö

zelli

kler

ini

kavr

ar.

4.

İsla

m a

kaid

inin

kay

nak

ları

nı

açık

lar.

Ün

ite

son

un

da

Aka

id i

le i

lgili

Tü

rkçe

ola

rak

yazı

lan

vey

a Tü

rkçe

ye t

ercü

me

edile

n e

serl

erd

en e

n a

z b

eş t

anes

i kıs

aca

tan

ıtıla

cakt

ır.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

fıt

rat

kavr

amın

a d

eğin

ilece

k, İ

slam

âlim

leri

ne

göre

din

in t

anım

ı ve

rile

cek,

İsl

am’ın

Hz.

Âd

em’d

en P

eyga

mb

er E

fen

dim

ize

kad

ar

gele

n b

ütü

n p

eyga

mb

erle

rin

teb

liğ e

ttiğ

i din

old

uğu

vu

rgu

lan

acak

tır.

3.

kaza

nım

işl

enir

ken

ilg

ili a

yet

ve h

adis

lerd

en ö

rnek

ler

veri

lece

k ve

vah

yi

anla

mad

a se

lim a

klın

ön

emi v

urg

ula

nac

aktı

r.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

İsl

am a

kaid

inin

Ku

r’an

ve

sün

net

mer

kezl

i b

ir i

na

nç

sist

emi o

ldu

ğun

a vu

rgu

yap

ılaca

ktır

. A

yrıc

a İs

lam

aka

idi

alan

ınd

a ya

pıla

n i

lk

çalış

mal

ara

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Din

, İsl

am,

itik

at,

akai

d, f

ıtra

t.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

61

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. İMAN VE MAHİYETİ

1.

İman

ve

İman

ın M

ahiy

eti

2.

İman

ve

Am

el A

rası

nd

aki

İlişk

i

3.

İman

ın G

eçe

rli O

lmas

ının

Şart

ları

4.

İnan

ç B

akım

ınd

an İn

san

lar

4.1

. M

üm

in

4.2

. M

ün

afık

4.3

. K

âfir

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İman

kav

ram

ını a

çıkl

ar.

2.

İman

ın m

ahiy

etin

i kav

rar.

3.

İman

-am

el a

rası

nd

aki i

lişki

yi

tem

elle

nd

irir

.

4.

İman

ın m

akb

ul o

lmas

ı içi

n g

erek

li

ola

n ş

artl

arı a

çıkl

ar.

5.

İman

ın r

ükü

nle

rin

in b

ir b

ütü

n

old

uğu

nu

kav

rar.

6.

İnan

ç b

akım

ınd

an in

san

ları

sın

ıfla

nd

ırır

.

1. k

azan

ım iş

len

irke

n im

an k

avra

mı i

lişki

li ka

vram

larl

a b

irlik

te a

çıkl

anac

aktı

r.

Bu

çer

çeve

de

iman

, ak

ide,

tas

dik

, ik

rar,

tak

lidi

ve t

ahki

ki i

man

, ic

mal

ve

tafs

ilî im

an, İ

slam

ve

ihsa

n k

avra

mla

rı a

çıkl

anac

aktı

r.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

ko

nu

Ke

lime

-i T

evh

id,

Ke

lime

-i Ş

ehad

et v

e Â

men

tü

bağ

lam

ınd

a aç

ıkla

nac

ak;

Ku

r’an

-ı K

eri

m’d

en i

man

ve

İsla

m k

avra

mla

rın

ın

kulla

nılı

ş b

içim

leri

ile

ilgili

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

4.

kaza

nım

iş

len

irke

n

mez

hep

leri

n

görü

şler

i ile

ilg

ili

ayrı

ntı

ya

giri

lmey

ecek

tir.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

ehl-

i kı

ble

nin

te

kfir

ed

ilem

eyec

eğin

e,

bu

nu

n

sakı

nca

ları

na,

mü

min

, kâ

fir

ve m

ün

afık

kiş

ileri

n g

enel

öze

llikl

erin

e; k

üfü

r,

şirk

ve

nif

ak ç

eşit

leri

ne

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

. A

yrıc

a el

fâz-

ı kü

für

ve e

fâl-

i

küfü

r ko

nu

ları

na

kısa

ca

değ

inel

ecek

, d

inin

şe

âiri

nin

ö

nem

ine

vurg

u

yap

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

İhla

s, i

man

, ik

rar,

tas

dik

, ih

san

, m

üm

in,

mü

naf

ık,

kâfi

r, m

üşr

ik,

fası

k, y

akin

,

zarû

rât-

ı din

iyye

, sal

ih a

mel

, ikr

ah, e

lfâz

-ı k

üfü

r, e

f’âl

-i k

üfü

r.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

62

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. ALLAH’A İMAN

1.

Alla

h’a

İman

ve

İsla

m

Aka

idin

dek

i Yer

i

2.

Alla

h İn

ancı

nın

Fıt

riliğ

i

3.

Alla

h’ın

Var

lığı v

e B

irliğ

i

4.

Alla

h’ın

İsim

leri

5.

Alla

h’ın

Sıf

atla

rı

5.1

. Za

tî S

ıfat

lar

5.2

. Su

bû

tî S

ıfat

lar

6.

Alla

h’a

İman

ın İn

san

a

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Alla

h’a

iman

ın İs

lam

aka

idin

dek

i yer

ini

fark

ed

er.

2.

Alla

h

inan

cın

ın

fıtr

iliği

ni

örn

ekle

rle

açık

lar.

3.

Alla

h’ın

ya

ratm

a ve

em

retm

edek

i

bir

liğin

i aye

tler

le t

emel

len

dir

ir.

4.

Alla

h’ın

es

mas

ının

an

lam

ları

nı

dav

ran

ışla

rın

a ya

nsı

tmay

a ö

zen

göst

eri

r.

5.

Alla

h’ın

sıf

atla

rın

ı te

mel

öze

llikl

eriy

le

açık

lar.

6.

Alla

h’a

iman

ın in

san

a ka

zan

dır

dık

ları

nı

akli

ve n

aklî

del

iller

le a

çıkl

ar.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

tevh

id

inan

cın

a vu

rgu

ya

pıla

cak

ve

kon

u

tevh

id il

e ilg

ili k

avra

mla

rla

ilişk

ilen

dir

ilece

ktir

.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

Esm

â-i

Hü

snâ;

A’r

âf s

ure

si 1

80

, İs

râ s

ure

si

11

0,

Tâh

â su

resi

8

, H

aşr

sure

si

22

-24

. ay

etle

r ve

ilg

ili

had

isle

r

çerç

eves

ind

e aç

ıkla

nac

aktı

r. A

yrıc

a m

arif

etu

llah

kav

ram

ına,

Esm

â-i

Hü

snâ’

nın

ön

emin

e, E

smâ-

i H

üsn

â ile

mü

nac

atta

bu

lun

mak

ve

bu

isim

leri

n

anla

mla

rıyl

a h

ayat

a yö

n

verm

e ko

nu

ları

na

da

değ

inile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

Alla

h’ın

fiil

î sı

fatl

arın

a kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

sıfa

tlar

ko

nu

sun

da

mez

hep

leri

n g

örü

şler

ine

giri

lmey

ecek

tir.

Kav

ram

lar:

İhla

s, E

smâ-

i Hü

snâ,

ihsa

n,

takv

a, f

ıtra

t, t

evh

id, m

arif

etu

llah

,

mü

nac

at.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

63

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. MELEKLERE İMAN

1.

Mel

ekle

rin

Var

lığı v

e M

ahiy

eti

2.

Mel

ekle

rin

Gö

revl

eri

3.

Mel

ekle

re İm

anın

İnsa

na

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

4.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’e

Gö

re C

inle

r

5.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’e

Gö

re

Şeyt

anla

r

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Mel

ekle

rin

va

rlığ

ı ve

m

ahiy

eti

ni

nak

lî d

elill

er il

e aç

ıkla

r.

2.

Aye

t ve

h

adis

lerd

en

har

eket

le

mel

ekle

rin

gö

revl

erin

i açı

klar

.

3.

Mel

ekle

re

iman

ın

bir

eyin

dav

ran

ışla

rı

üze

rin

dek

i et

kisi

ni

fark

ed

er.

4.

Cin

ve

şeyt

alar

ın y

arat

ılış

gaye

sin

i

kavr

ar.

5.

Gö

zle

görü

lmey

en

varl

ıkla

r

hak

kın

da

bat

ıl in

ançl

arı s

org

ula

r.

1 v

e 4

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n m

elek

ve

cin

leri

n o

nto

lojik

ola

rak

fark

lı va

rlık

lar

olu

şu, a

yet

ve h

adis

lerl

e aç

ıkla

nac

aktı

r.

4.

kaza

nım

iş

len

irke

n

cin

leri

n

de

insa

nla

r gi

bi

tekl

ife

mu

hat

ap

old

ukl

arın

a d

eğin

ilece

ktir

.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

sata

niz

m,

ruh

ça

ğırm

a ko

nu

ları

na

da

değ

inile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Mel

ek, c

in, i

blis

, şey

tan

, sat

aniz

m.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

64

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. PEYGAMBERLERE VE KİTAPLARA İMAN

1. N

üb

üvv

et, R

isal

et v

e V

ahiy

1.1

. P

eyga

mb

erle

re O

lan

İhti

yaç

1.2

. P

eyga

mb

erle

rin

Öze

llikl

eri

1.3

. K

ur’

an’d

a A

dı G

eçen

Pey

gam

ber

ler

1.4

. P

eyga

mb

erle

r ve

Tev

hid

Mü

cad

eles

i

1.5

. P

eyga

mb

erle

re İm

anın

İnsa

na

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

2. P

eyga

mb

erle

re G

ön

der

ilen

Kit

apla

r

2.1

. Te

vrat

2.2

. Ze

bu

r

2.3

. İn

cil

2.4

. K

ur’

an-ı

Ke

rim

2.5

. K

itap

lara

İman

ın İn

san

a

Kaz

and

ırd

ıkla

rı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Nü

bü

vvet

, ris

alet

ve

vah

iy

kavr

amla

rın

ı açı

klar

.

2.

Pey

gam

ber

leri

n g

ön

der

iliş

amac

ını

akli

ve n

aklî

del

iller

le t

emel

len

dir

ir.

3.

Pey

gam

ber

leri

n

ort

ak

öze

llikl

erin

i açı

klar

.

4.

Ku

r’an

’da

adı g

eçen

pey

gam

ber

leri

tan

ır.

5.

Pey

gam

ber

leri

n t

evh

id

mü

cad

eles

ini K

ur’

an-ı

Ke

rim

’den

örn

ekle

rle

açık

lar.

6.

İlah

i kit

ap k

avra

mın

ı açı

klar

.

7.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’in

özg

ün

lüğü

nü

kavr

ar.

8.

Pey

gam

ber

lere

ve

kita

pla

ra im

anın

insa

na

kaza

nd

ırd

ıkla

rın

ı

değ

erle

nd

irir

.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

mu

cize

ka

vram

ına

da

değ

inile

cek

ve

pey

gam

ber

leri

n m

uci

zele

rin

e ö

rnek

ler

veri

lece

ktir

.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

kon

u

ulu

’l-az

im

pey

gam

ber

lerl

e

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır.

Ayr

ıca

Hz.

Mu

ham

med

’in (

s.a.

v.)

mes

ajın

ın

evre

nse

lliği

ne,

in

san

lığa

örn

ekliğ

ine

ve s

on

pey

gam

ber

olu

şun

a

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

suh

uf

kavr

amın

a ve

su

hu

f gö

nd

erile

n

pey

gam

ber

lere

d

e d

eğin

ilece

k,

Tevr

at

ve

İnci

l’in

m

uh

arre

f

olu

şun

a vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Sıd

k, e

man

et, f

etâ

net

, ism

et, t

eb

liğ, n

üb

üvv

et, r

isal

et, v

ahiy

,

mu

cize

, su

hu

f.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

65

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

6. AHİRETE İMAN

1.

Dü

nya

Hay

atı v

e A

hir

et

2.

Ah

iret

Hay

atın

ın V

arlığ

ının

Del

iller

i

3.

Ah

iret

Hay

atın

ın S

afh

alar

ı

3.1

. B

erza

h Â

lem

i

3.2

. K

ıyam

et

3.3

. B

a’s

3.4

. M

ahşe

r, H

esap

ve

Miz

an

3.5

. Sı

rat

3.6

. C

enn

et v

e C

ehen

nem

4.

Ah

iret

e İm

anın

Hay

atım

ıza

Etki

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Dü

nya

hay

atın

ın a

mac

ını a

çıkl

ar.

2.

Ah

iret

inan

cın

ı akl

i ve

nak

lî d

elill

erle

tem

elle

nd

irir

.

3.

Ah

iret

hay

atın

ın s

afh

alar

ını a

yet

ve

had

isle

rle

tem

elle

nd

irir

.

4.

Ah

iret

inan

cın

ın, h

ayat

ı

anla

mla

nd

ırm

aya

katk

ısın

ı far

k e

der

.

Ün

ite

işle

nir

ken

ah

iret

hay

atı i

le a

dal

et

aras

ınd

a ili

şki k

uru

laca

ktır

.

3.

kaza

nım

işl

enir

ken

kıy

amet

in b

azı

bü

yük

alam

etle

ri a

yrın

tıya

giri

lmed

en a

yet

ve s

ahih

had

isle

rle

ele

alın

acak

tır.

Ayr

ıca

araf

, su

r,

şefa

at k

avra

mla

rın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Ad

alet

, kıy

amet

, ba’

s, m

ahşe

r, h

esap

, miz

an, s

ırat

, cen

net

,

ceh

enn

em, a

raf,

su

r, ş

efaa

t.

AK

AİD

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

66

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

7. KADER VE KAZAYA İMAN

1.

Kad

er v

e K

aza

2.

Kad

er v

e K

aza

İnan

cın

ın

Ku

r’an

ve

Had

isle

rdek

i

Tem

elle

ri

3.

İnsa

n K

ader

İliş

kisi

3.1

. A

kıl

3.2

. İr

ade

3.3

. So

rum

lulu

k

4.

Kad

erle

İliş

kile

nd

irile

n B

azı

Kav

ram

lar

4.1

. Ec

el

4.2

. R

ızık

4.3

. A

fet

4.4

. Sa

ğlık

ve

Has

talık

4.5

. B

aşar

ı ve

Baş

arıs

ızlık

4.6

. D

ua

ve T

evek

kül

4.7

. Sa

bır

, Tes

limiy

et v

e R

ıza

4.8

. H

ayr

ve Ş

er

4.9

. H

iday

et

ve D

alal

et

B

u ü

nit

e so

nu

nd

a ö

ğren

cile

r;

1.

Kad

er v

e ka

za k

avra

mla

rın

ı açı

klar

.

2.

Kad

er

ve

kaza

in

ancı

nı

aye

t ve

had

isle

rle

tem

elle

nd

irir

.

3.

İnsa

nın

ak

ıl,

irad

e ve

so

rum

lulu

k

sah

ibi

olm

asıy

la

kad

er

aras

ınd

a

ilişk

i ku

rar.

4.

İrad

e ka

vram

ını

tüm

bo

yutl

arı

ile

değ

erle

nd

irir

.

5.

Kad

erle

ili

şkile

nd

irile

n

baz

ı

kavr

amla

rı a

yet

ve h

adis

ler

ışığ

ınd

a

yoru

mla

r.

Ün

ite

gen

elin

de

kad

erle

ilg

ili

kavr

amla

r aç

ıkla

nır

ken

b

u

kavr

amla

rın

so

rum

lulu

kla

ilişk

isin

e vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Sab

ır, a

zim

, kad

er, k

aza,

irad

e, e

cel,

rızı

k, t

evek

kül,

sab

ır, h

ayır

,

şer,

hid

ayet

, dal

alet

.

KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


68

8. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

8.1. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Kelam; naslardan hareketle inanç esaslarını ve insanın düşünce yapısına ilişkin temel

ilkeleri belirleyen, bunları akli yöntemlerle açıklayan, destekleyen ve karşı fikirleri eleştirip

cevaplayan bir disiplindir.

İslam dininin temel inanç konularını; uluhiyyet, nübüvvet ve ahiret başlıkları altında

toplamak mümkündür. Kelam ilmi de bu konular hakkında vahyin bildirdikleri çerçevesinde akli

açıklamalar yapar. Buna göre konusu açısından kelam; Allah’ın (c.c.) zatından ve sıfatlarından,

peygamberlikle ilgili konulardan, yaratılmışların başlangıç ve sonundan vahyin ışığında bahseden

bir ilimdir. Kelam öncelikle Allah’ın (c.c.) varlığını, birliğini, sıfatlarını ve fiillerini delilleriyle

temellendirir. Bu bağlamda Kelam ilmi; Allah’ın (c.c.) varlığını bazen Kur’an ayetlerinden bazen

insanın özelliklerinden bazen de Allah’ın (c.c.) ayeti olarak kabul edilen tabiattan hareketle ispat

eder.

Kelam Dersi Öğretim Programı; Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerine inanç esaslarını

ve temel ilkelerini naslardan hareketle temellendirmeyi, bunları akli yöntemlerle açıklamayı ve

karşı fikirleri eleştirip cevaplama becerileri kazandırmayı hedeflemektedir.

Kelam Dersi Öğretim Programı dört üniteden oluşmaktadır. Kelam Dersi Öğretim

Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk Millî Eğitiminin Genel

Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• Kelam ilminin amacını, konusunu ve yöntemini kavraması,

• İslam dininin temel inanç konularını vahyin ilkeleri ışığında aklın yardımıyla kavraması,

• İnanç alanında geçmişteki ile günümüzdeki yorum farklılıklarının ortaya çıkmasının

nedenlerini açıklaması,

• İslam düşüncesinde ortaya çıkan belli başlı itikadi ve siyasi yorumlar ile bunların

günümüzdeki yansımalarını tanıması,

• İslam düşüncesinde farklı ekollerin iman, varlık ve bilgi sorunlarına yaklaşımını açıklaması,

• Çağımızın inançla ilgili güncel meselelerini tevhid ilkesine göre değerlendirmesi

amaçlanmaktadır.


69


1. Kelam dersinde konu ve kazanımlar; öğrencilerin İslam’ın inanç esaslarını bir bütün olarak

içselleştirmelerine ve tevhid merkezli bir bakış açısı geliştirmelerine yönelik etkinliklerle

desteklenmelidir.





3. Kelam dersinde konu ve kazanımların daha iyi kavranabilmesi için akaid, felsefe, sosyoloji

ve psikoloji alanlarında da bilgi sahibi olmanın önemi vurgulanmalıdır.


KELAM DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Kelam 12. Sınıf 9 19,5 cm x 27,5 cm



70

8.3. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM

SAYILARI

DERS

SAATİ


1. Kelam İlmi 5 16 22,22

2. Kelam İlminde Temel Meseleler 7 16 22,22

3. Dinin Anlaşılmasında Farklı Yorumlar 6 20 27,77

4. Kelam İlmi ve Güncel Meseleler 3 20 27,77

TOPLAM 21 72 100

KE

LAM

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

71

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

KEL

AM

İLM

İ

KEL

AM

İLM

İND

E T

EMEL

MES

ELEL

ER

DİN

İN A

NLA

ŞILM

ASI

ND

A

FAR

KLI

YO

RU

MLA

R

KEL

AM

İLM

İ VE

GÜ

NC

EL M

ESEL

ELER

1.

Ke

lam

İlm

inin

Tan

ımı,

Ko

nu

su

ve A

mac

ı

2.

Ke

lam

İlm

inin

Do

ğuşu

ve

Gel

işm

esi

3.

Ke

lam

İlm

inin

İsla

mi İ

limle

rle

İlişk

isi

4.

Ke

lam

İlm

inin

Diğ

er İl

imle

rle

İlişk

isi

5.

Ke

lam

İlm

inin

Yö

nte

mi

1.

Var

lık M

ese

lesi

1.1

. A

llah

-ÂIe

m İl

işki

si

1.2

. M

add

e

1.3

. H

ayat

1.4

. İn

san

2.

Bilg

i Mes

eles

i

2.1

. B

ilgin

in T

anım

ı

2.2

. B

ilgin

in K

ayn

akla

rı

2.2

.1. A

kl-ı

Sel

îm

2.2

.2. H

aber

-i S

adık

2.2

.3. H

avas

s-ı S

elîm

e

2.3

. İm

an-B

ilgi İ

lişki

si

2.4

. A

kıl-

Vah

iy il

işki

si

3.

Del

il

3.1

. N

aklî

Del

iller

3.2

. A

kli D

elill

er

4.

Hü

küm

4.1

. D

inî H

ükü

mle

r

4.2

. A

kli H

ükü

mle

r

1.

Din

ve

Din

î Yo

rum

2.

Din

î Yo

rum

larl

a ile

İlgi

li B

azı

Kav

ram

ve

Yakl

aşım

lar

3.

Yoru

m F

arkl

ılıkl

arın

ın S

ebep

leri

4.

İtik

adi v

e Si

yasi

Yo

rum

lar

4.1

. Eh

l-i S

ün

net

4.1

.1.

Sele

filik

4.1

.2.

Eşar

ilik

4.1

.3.

Mat

uri

dili

k

4.2

. H

aric

ilik

4.3

. M

ürc

ie

4.4

. Şi

a

4.5

. M

ute

zile

4.6

. C

ebri

ye

1.

Gü

nü

mü

zde

Ke

lam

İlm

i

2.

Ke

lam

İlm

i ve

Gü

nce

l Ko

nu

lar

2.1

. D

eizm

2.2

. P

olit

eiz

m

2.3

. A

gno

stis

izm

2.4

. P

ozi

tivi

zm

2.5

. A

teiz

m

2.6

. N

ihili

zm

2.7

. Se

küle

rizm

2.8

. Sa

tan

izm

2.9

. Te

nas

üh

ve

Ree

nka

rnas

yon

2.1

0.

Kö

tülü

k P

rob

lem

i

2.1

1.

Sah

te P

eyga

mb

erlik

KE

LAM

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

72

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. KELAM İLMİ

1.

Ke

lam

İlm

inin

Ta

nım

ı,

Ko

nu

su v

e A

mac

ı

2.

Ke

lam

İlm

inin

Do

ğuşu

ve

Gel

işm

esi

3.

Ke

lam

İlm

inin

İs

lam

i

İlim

lerl

e İli

şkis

i

4.

Ke

lam

İlm

inin

D

iğer

İlim

lerl

e İli

şkis

i

5.

Ke

lam

İlm

inin

Yö

nte

mi

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Ke

lam

ilm

inin

tan

ımın

ı, ko

nu

sun

u,

ön

emin

i ve

amac

ını k

avra

r.

2.

Ke

lam

ilm

inin

do

ğuşu

nu

ve

geliş

imin

i

açık

lar.

3.

Ke

lam

ilm

inin

diğ

er İs

lam

i ilim

lerl

e ili

şkis

ini

değ

erle

nd

irir

.

4.

Ke

lam

ilm

inin

diğ

er il

imle

rle

ilişk

isin

i

örn

ekle

rle

açık

lar.

5.

Ke

lam

ilm

inin

esa

s al

dığ

ı yö

nte

mle

ri

kavr

ar.

Ün

ite

son

un

da

Ke

lam

ile

ilg

ili T

ürk

çe o

lara

k ya

zıla

n v

eya

Türk

çeye

terc

üm

e ed

ilen

ese

rler

den

en

az

beş

tan

esi k

ısac

a ta

nıt

ılaca

ktır

.

Bu

ü

nit

enin

ko

nu

ları

iş

len

irke

n

vah

iy

ve

akl-

ı se

lîm

vurg

usu

ö

ne

çıka

rıla

cak;

ye

ri

geld

ikçe

ko

nu

yla

ilgili

sa

hih

h

adis

lere

ve

İs

lam

bilg

inle

rin

in g

örü

şler

ine

de

yer

veri

lece

ktir

.

3 v

e 4

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n k

elam

ilm

inin

aka

id,

tefs

ir,

had

is,

ahla

k,

fels

efe

, so

syo

loji,

psi

kolo

ji, a

stro

no

mi,

fizi

k, b

iyo

loji

ve c

oğr

afya

gib

i

ilim

lerl

e ili

şkis

i ayr

ıntı

lara

gir

ilmed

en e

le a

lınac

aktı

r.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

kel

am i

lmin

in n

orm

atif

bir

yö

nte

m k

ulla

nd

ığın

a

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

İlm-i

kel

am, i

lm-i

tev

hid

, Fık

h-ı

ekb

er, m

ebd

e, m

eâd

, akı

l, n

akil,

vah

iy.

KE

LAM

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

73

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. KELAM İLMİNDE TEMEL MESELELER

1.

Var

lık M

ese

lesi

1.1

. A

llah

-ÂIe

m İl

işki

si

1.2

. M

add

e

1.3

. H

ayat

1.4

. İn

san

2.

Bilg

i Mes

eles

i

2.1

. B

ilgin

in T

anım

ı

2.2

. B

ilgin

in K

ayn

akla

rı

2.2

.1. A

kl-ı

Sel

îm

2.2

.2. H

aber

-i S

adık

2.2

.3. H

avâs

s-ı s

elîm

e

2.3

. İm

an-B

ilgi İ

lişki

si

2.4

. A

kıl-

Vah

iy il

işki

si

3.

Del

il

3.1

. N

aklî

Del

iller

3.2

. A

kli D

elill

er

4.

Hü

küm

4.1

. D

inî H

ükü

mle

r

4.2

. A

kli H

ükü

mle

r

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Alla

h-â

lem

iliş

kisi

ni n

asla

rla

tem

elle

nd

irir

.

2.

Var

lık m

ese

lesi

ni,

“yar

atan

-yar

atıla

n

ilişk

isi”

çer

çeve

sin

de

yoru

mla

r.

3.

Bilg

i kay

nak

ları

nı,

Ku

r’an

’dan

har

eket

le

açık

lar.

4.

İman

ile

bilg

i ara

sın

dak

i iliş

kiyi

tar

tışı

r.

5.

Akı

l-va

hiy

ara

sın

dak

i iliş

kiyi

açı

klar

.

6.

Ke

lam

i ko

nu

ları

n iz

ahın

da

nak

lî ve

akl

i

del

iller

in ö

nem

ini f

ark

eder

.

7.

Din

î ve

akli

hü

küm

leri

açı

klar

.

Ün

ite

işle

nir

ken

vah

iy v

e a

kl-ı

sel

îm v

urg

usu

ön

e çı

karı

laca

k; k

on

uyl

a

ilgili

sah

ih h

adis

lere

ve

İsla

m b

ilgin

leri

nin

gö

rüşl

erin

e ye

r ve

rile

cekt

ir.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

“sa

hih

nak

il ile

sel

im a

klın

çel

işm

ezliğ

i” i

lke

sin

e

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

den

ey,

tecr

üb

e,

gözl

em,

görs

el

veri

ler

vb.

kayn

akla

ra d

a d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Âle

m,

ulu

hiy

et,

ilim

, va

cip

, ak

l-ı

selîm

, h

aber

-i

sad

ık,

del

il,

hü

küm

,

hav

âss-

ı sel

îme

.

KE

LAM

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

74

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. DİNİN ANLAŞILMASINDA FARKLI YORUMLAR

1.

Din

ve

Din

î Yo

rum

2.

Din

î Yo

rum

larl

a ile

İlgi

li B

azı

Kav

ram

ve

Yakl

aşım

lar

3.

Yoru

m F

arkl

ılıkl

arın

ın S

ebep

leri

4.

İtik

adi v

e Si

yasi

Yo

rum

lar

4.1

. Eh

l-i S

ün

net

4.1

.1.

Sele

filik

4.1

.2.

Eşar

ilik

4.1

.3.

Mat

uri

dili

k

4.2

. H

aric

ilik

4.3

. M

ürc

ie

4.4

. Şi

a

4.5

. M

ute

zile

4.6

. C

ebri

ye

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

ve

din

î yo

rum

ara

sın

dak

i far

kı

ayır

t ed

er.

2.

Din

î yo

rum

larl

a ilg

ili k

avra

m v

e

yakl

aşım

ları

açı

klar

.

3.

İsla

m d

üşü

nce

sin

dek

i yo

rum

fark

lılık

ları

nın

ort

aya

çıkı

ş se

bep

leri

ni

açık

lar.

4.

İtik

adi v

e si

yasi

yo

rum

ları

n İs

lam

dü

şün

cesi

ne

can

lılık

kat

tığı

nı f

ark

eder

.

5.

İtik

adi v

e si

yasi

yo

rum

ları

, ke

lam

ilmin

in b

ilgi k

ayn

akla

rı ış

ığın

da

değ

erle

nd

irir

.

6.

İsla

m d

üşü

nce

sin

de

ort

aya

çıka

n b

elli

baş

lı it

ikad

i ve

siya

si y

oru

mla

r ile

bu

nla

rın

gü

nü

mü

zdek

i yan

sım

alar

ını

tan

ır.

Ün

ite

gen

elin

de

kon

ula

r ö

ğren

cile

rin

sev

iyel

eri

ve k

ült

üre

l al

tyap

ıları

göz

ön

ün

de

bu

lun

du

rula

rak

ele

alın

acak

tır.

A

yrıc

a M

atu

rid

ilik

ve

Eşar

iliği

n a

na

kayn

akla

rın

a d

eğin

ilece

k; a

yrıc

a ö

ğren

ci s

eviy

eler

i gö

z

ön

ün

de

bu

lun

du

rula

rak

kayn

akla

rla

ilgili

o

kum

a m

etin

leri

ne

de

yer

veri

lece

ktir

.

2.

kaza

nım

da

kavr

amla

r it

ikad

, ak

aid

, ke

lam

, fı

kıh

, m

ezh

ep v

e fı

rka

kavr

amla

rıyl

a; y

akla

şım

lar

ise

itik

adi/

siya

si,

fıkh

i, fe

lsef

i ve

tas

avvu

fi

yakl

aşım

larl

a sı

nır

lan

dır

ılaca

ktır

.

3 v

e 4

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n e

hl-

i sü

nn

et v

e eh

l-i

bid

at k

avra

mla

rın

a

değ

inile

cekt

ir.

5.k

azan

ım i

şlen

irke

n s

elef

in (

eh

l-i

sün

net

in ö

ncü

leri

) d

ini

anla

ma

tarz

ı

ile

gün

üm

üzd

e Se

lefi

lik

adın

ı ku

llan

arak

o

rtay

a çı

kan

d

inî

ve

siya

si

ideo

lojil

erin

far

klı o

ldu

klar

ına

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

Ehl-

i sü

nn

et, i

tika

t, a

kaid

, mez

hep

, fır

ka, b

idat

, irc

â, it

izal

, ceb

r, im

amet

,

mü

rtek

ib-i

keb

ire

, se

lef.

KE

LAM

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

75

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. KELAM İLMİ VE GÜNCEL MESELELER

1.

Gü

nü

mü

zde

Ke

lam

İlm

i

2.

Ke

lam

İlim

inin

Gü

nce

l Ko

nıla

r

2.1

. D

eizm

2.2

. P

olit

eiz

m

2.3

. A

gno

stis

izm

2.4

. P

ozi

tivi

zm

2.5

. A

teiz

m

2.6

. N

ihili

zm

2.7

. Se

küle

rizm

2.8

. Sa

tan

izm

2.9

. Te

nas

üh

ve

Ree

nka

rnas

yon

2.1

0. K

ötü

lük

Pro

ble

mi

2.1

1. S

ahte

Pey

gam

ber

lik

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Gü

nü

mü

z ke

lam

çal

ışm

alar

ını t

anır

.

2.

Gü

nce

l in

anç

kon

ula

rın

ı ve

bu

nla

rın

ort

aya

çıkı

ş n

eden

leri

ni y

oru

mla

r.

3.

Gü

nce

l m

ese

lele

ri

kela

m

ilmin

in

bak

ış

açıs

ına

göre

d

eğer

len

dir

erek

bir

eyse

l ve

so

syal

h

ayat

taki

yan

sım

alar

ını f

ark

eder

.

Ün

ite

son

un

da

Ke

lam

ilm

inin

gü

nce

l ko

nu

ları

ile

ilg

ili T

ürk

çe o

lara

k

yazı

lan

ese

rler

den

en

az

beş

tan

esi k

ısac

a ta

nıt

ılaca

ktır

.

Ün

ite

gen

elin

de

yer

alan

inan

çla

ilgili

ko

nu

lar,

İsl

am a

kaid

i çer

çeve

sin

de

ve k

ela

m il

min

in n

orm

atif

yak

laşı

mıy

la e

le a

lınac

aktı

r.

2. k

azan

ım iş

len

irke

n s

ahte

pey

gam

ber

lik k

on

usu

nd

a H

z. M

uh

amm

ed’in

(s.a

.v.)

hem

res

ulle

rin

hem

de

neb

ileri

n s

on

un

cusu

old

uğu

aye

tler

le

açık

lan

acak

tır.

Kav

ram

lar:

Yen

i ilm

-i k

elam

, hü

sün

, ku

bu

h.

HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


77

9. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

9.1. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL

FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Anadolu imam hatip liseleri 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu 32. Maddesinde bu

okullar; imamlık, hatiplik, Kur’an kursu öğreticiliği gibi dinî hizmetlerin yerine getirilmesiyle

görevli elemanları yetiştirmek üzere “hem mesleğe hem de yükseköğrenime hazırlayıcı

programlar uygulayan öğretim kurumları” olarak tanımlanmaktadır.

Din görevliliği; alan bilgileri yanında, bu bilgileri başkalarına aktarmaya yardımcı olacak

özel yöntem ve teknikleri bilmeyi gerektiren bir meslektir. Her meslek gurubunda olduğu gibi din

görevliliğinin de hem bilgi hem de uygulama yönü bulunmaktadır. Din görevliliğinin bilgi yönünü,

Anadolu imam hatip lisesi öğretim programlarında bulunan meslek dersleri, genel kültür dersleri

ve seçmeli dersler; uygulama yönünü ise Hitabet ve Mesleki Uygulama dersi oluşturmaktadır.

Hitabet ve Mesleki Uygulama Dersi Öğretim Programının hazırlanmasında eğitim

bilimlerinin, din eğitimi biliminin ve iletişim biliminin araştırmaya dayalı olarak ürettiği yeni

bilgiler göz önünde bulundurulmuştur.

Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerine din görevliliği formasyonu kazandırmayı

amaçlayan Hitabet ve Mesleki Uygulama Dersi Öğretim Programında altı ünite yer almaktadır.

Hitabet ve Mesleki Uygulama Dersi Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel

Kanunu’nda yer alan “Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak

öğrencilerin;

• Hitabet ve mesleki uygulamaların din hizmetlerindeki önemini kavraması,

• Toplumla iletişim kurma becerisi kazanması,

• Din hizmeti uygulamalarının aşamalarını bilmesi,

• Farklı mekân ve ortamlarda din hizmeti uygulamalarını usulüne uygun olarak

gerçekleştirmesi,

• İmam hatiplik, müezzinlik, vaizlik/vaizelik ve Kur’an öğreticiliği uygulama becerisi

kazanması,

• Din hizmeti uygulamalarını yapmaya istekli olması amaçlanmaktadır.


78


1. Hitabet ve Mesleki Uygulama Dersi Öğretim Programında yer alan ve ezberlenmesi

istenen dualara yönelik etkinlikler yapılmalı; ayrıca lafız ve anlam bütünlüğü göz önünde

bulundurularak öğrencilerin duaların anlamlarını da kavramaları sağlanmalıdır.

2. Hitabet ve Mesleki Uygulama dersinde konu ve kazanımlar işlenirken; uygulama

becerisinin yeteneğe bağlı yönü dikkate alınmalıdır. Bu bakımdan uygulamaya yönelik

etkinliklerde bireysel farklılıklar göz önünde bulundurulmalıdır.





4. Hitabet ve Mesleki Uygulama dersinde ünitelerin sonunda, ünite içerikleri ile uyumlu farklı

alanlardaki hitabet örneklerine yer verilecektir.

5. Mesleki uygulama etkinliklerinde öğrenciler kendilerini geliştirebilmeleri için yetenekleri

doğrultusunda yönlendirilmeli ve uygulama yapma konusunda teşvik edilmelidir.

5. Hitabet ve Mesleki Uygulama dersinde uygulama ağırlıklı olmalıdır; ancak uygulamaya

dayalı ölçme ve değerlendirme etkinliklerinde öğrencilerin topluluk karşısında heyecanları

göz önünde bulundurulmalıdır.


HİTABET ve MESLEKİ UYGULAMA DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Hitabet ve Mesleki Uygulama 11. Sınıf 11 19,5 cm x 27,5 cm



79

9.3. HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM SAYILARI DERS SAATİ


1. Din Hizmetleri ve İletişim 8 10 13,88

2. Dinî Hitabet 5 6 8,33

3. Dinî Hitabet Türü Olarak Hutbe ve Vaaz 11 24 33,33

4. Din Hizmetlerinde Cami Musikisi 3 12 16,66

5. Dinî Merasimlerde Hitabet ve Dua 3 12 16,66

6. Cenaze Adabı 7 8 11,11

TOPLAM 37 72 100

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

80

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E 6

. ÜN

İTE

DİN

HİZ

MET

LER

İ VE

İLET

İŞİM

D

İNÎ H

İTA

BET

D

İNÎ H

İTA

BET

TÜ

RÜ

O

LAR

AK

HU

TBE

VE

VA

AZ

DİN

HİZ

MET

LER

İND

E C

AM

İ MU

SİK

İSİ

DİN

Î MER

ASİ

MLE

RD

E H

İTA

BET

VE

DU

A

CEN

AZE

AD

AB

I

1.

Din

Hiz

met

leri

1.1

. İr

şat,

Teb

liğ v

e D

avet

te

Gen

el İl

kele

r

1.2

. D

in G

öre

vlis

inin

Nit

elik

leri

1.3

. D

in H

izm

etle

rin

de

Gö

revl

er

1.3

.1.

Mü

ftü

lük

ve V

aizl

ik

1.3

.2.

İmam

Hat

iplik

ve

Uyg

ula

mas

ı

1.3

.3.

Mü

ezzi

nlik

ve

Uyg

ula

mas

ı

1.3

.4.

Ku

r’an

Ku

rsu

Öğr

etic

iliği

ve

Uyg

ula

mas

ı

2.

Din

Hiz

met

leri

ni Z

orl

aştı

ran

Soru

nla

r

3.

Din

Hiz

met

leri

nd

e H

ede

f K

itle

4.

Din

Hiz

met

leri

nd

e İle

tişi

m

4.1

. İle

tişi

min

Tem

el İl

ke v

e

Un

surl

arı

4.2

. D

inî İ

leti

şim

de

Üsl

up

4.3

. D

inî İ

leti

şim

de

Bed

en D

ili

4.4

. D

in H

izm

etle

rin

de

İleti

şim

So

run

ları

1.

Din

Hiz

met

leri

nd

e

Hit

abet

ve

Ön

em

i

2.

Din

î Hit

abet

in

İlkel

eri

3.

Din

î Hit

abet

te

Pla

nla

ma

ve

Uyg

ula

ma

3.1

. A

maç

ve

Ko

nu

Bel

irle

me

3.2

. P

lan

Yap

ma

3.3

. B

ilgi T

op

lam

a

ve D

üze

nle

me

3.4

. B

ilgi A

ktar

ma

İlke

ve

Yön

tem

leri

4.

Din

î Hit

abet

te

Değ

erle

nd

irm

e

1.

Hu

tbe

ve H

atip

lik

1.1

. H

utb

e ile

İlgi

li

Din

î Hü

küm

ler

1.2

. H

utb

e D

ual

arı

1.3

. H

utb

e

Örn

ekle

ri

1.4

. H

utb

e Su

nu

mu

2.

Vaa

z ve

Vai

zlik

2.1

. V

aaz

Du

alar

ı

2.2

. V

aaz

Örn

ekle

ri

2.3

. V

aaz

ve D

ers

Sun

um

u

1.

Mu

siki

ve

Din

î

Mu

siki

2.

Cam

i Mu

siki

si

2.1

. Ez

an v

e K

amet

2.2

. N

amaz

Tesb

ihat

ı

2.3

. A

şır

2.4

. Te

kbir

2.5

. Sa

lâ

2.6

. M

evlit

2.7

. İla

hi

1.

Din

Hiz

met

leri

nd

e

Du

anın

Yer

i

2.

Din

î Mer

asim

lerd

e

Hit

abet

ve

Du

a

2.1

. Ez

an D

uas

ı

2.2

. Ye

mek

ve

İfta

r

Du

ası

2.3

. H

atim

ve

Me

vlit

Du

alar

ı

2.4

. Tö

vbe

İsti

ğfar

Du

ası

2.5

. K

urb

an D

uas

ı

2.6

. M

üb

arek

Gü

n v

e

Gec

eler

2.7

. A

d K

oym

a

Mer

asim

i

2.8

. Sü

nn

et M

eras

imi

2.9

. N

işan

ve

Nik

âh

Mer

asim

i

2.1

0.

Hac

ı Uğu

rlam

a

Mer

asim

i

2.1

1.

Ask

er U

ğurl

ama

Mer

asim

i

1.

Vef

at A

nın

da

Yap

ılmas

ı Ger

eken

ler

2.

Vef

at S

on

rası

Yap

ılmas

ı Ger

eken

ler

2.1

. C

enaz

enin

Yıka

nm

ası v

e

Kef

enle

nm

esi

2.2

. C

enaz

e N

amaz

ı ve

Du

alar

ı

2.3

. V

efat

Ed

enin

Bo

rç, V

asiy

et v

e

Mir

ası

2.4

. D

efin

ve

Tazi

ye

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

81

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. DİN HİZMETLERİ VE İLETİŞİM

1.

Din

Hiz

met

leri

1.1

. İr

şat,

Teb

liğ v

e D

avet

te G

enel

İlke

ler

1.2

. D

in G

öre

vlis

inin

Nit

elik

leri

1.3

. D

in H

izm

etle

rin

de

Gö

revl

er

1.3

.1.

Mü

ftü

lük

ve V

aizl

ik

1.3

.2.

İmam

Hat

iplik

ve

Uyg

ula

mas

ı

1.3

.3.

Mü

ezzi

nlik

ve

Uyg

ula

mas

ı

1.3

.4.

Ku

r’an

Ku

rsu

Öğr

etic

iliği

ve

Uyg

ula

mas

ı

2.

Din

H

izm

etle

rin

i Zo

rlaş

tıra

n

Soru

nla

r

3.

Din

Hiz

met

leri

nd

e H

edef

Kit

le

4.

Din

Hiz

met

leri

nd

e İle

tişi

m

4.1

. İle

tişi

min

Tem

el İl

ke v

e

Un

surl

arı

4.2

. D

inî İ

leti

şim

de

Üsl

up

4.3

. D

inî İ

leti

şim

de

Be

den

Dili

4.4

. D

in H

izm

etle

rin

de

İleti

şim

Soru

nla

rı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

hiz

met

leri

nd

eki t

emel

kavr

amla

rı a

çıkl

ar.

2.

Din

gö

revl

isin

in s

ahip

olm

ası

gere

ken

nit

elik

leri

kav

rar.

3.

Din

hiz

met

i uyg

ula

mal

arın

ın

gere

ktir

diğ

i kiş

isel

, mes

leki

ve

top

lum

sal ö

zelli

kler

e sa

hip

olm

aya

öze

n g

öst

erir

.

4.

Din

hiz

met

i uyg

ula

mal

arın

ın

top

lum

sal i

şlev

ini v

e m

anev

i

değ

erin

i far

k ed

er.

5.

Cam

i içi

ve

dış

ı din

hiz

met

leri

ni

uyg

ula

r.

6.

Din

hiz

met

leri

ni y

erin

e

geti

rirk

en k

arşı

laşı

lan

so

run

lara

yön

elik

çö

züm

ön

erile

ri

geliş

tiri

r.

7.

Din

hiz

met

leri

nd

e h

edef

kit

len

in

öze

llikl

erin

i tan

ıman

ın ö

nem

ini

fark

ed

er.

8.

Din

hiz

met

leri

için

ger

ekli

ileti

şim

bec

erile

rin

i ser

gile

r.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

cih

ad k

on

usu

na

ve “

emr-

i b

i’l-m

aru

f ve

neh

y-i

ani’l

-

mü

nke

r”in

cih

adın

bir

tü

rü o

ldu

ğun

a d

eğin

ilece

k; b

un

un

İsl

ami

ve m

esle

ki

soru

mlu

luk

açıs

ınd

an ö

nem

ine

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

din

hiz

met

leri

nin

to

plu

msa

l h

ayat

taki

ön

emi v

e m

anev

i

değ

eri a

yet

ve h

adis

lerl

e aç

ıkla

nac

aktı

r. A

yrıc

a im

amlık

ve

mü

ezzi

nlik

ko

nu

ları

ele

alın

ırke

n k

lasi

k fı

kıh

kit

apla

rın

dak

i im

amet

ve

mü

ezzi

nlik

te a

ran

an ş

artl

ara

kısa

ca d

eğin

ilece

k; P

eyga

mb

erim

izin

mü

ezzi

nle

rin

e ye

r ve

rile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

imam

lık

ve

mü

ezzi

nlik

le

ilgili

d

inî

hü

küm

ler

de

açık

lan

acak

tır.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

cam

i d

ışı

din

hiz

met

leri

kap

sam

ınd

a d

in g

öre

vlis

inin

has

ta z

iyar

eti,

hap

ish

ane

ziya

retl

eri,

hu

zur

evle

ri i

le s

evgi

evl

eri

gib

i ih

tiya

ç

alan

ları

nd

a ya

pm

ası g

erek

en r

esm

î vey

a gö

nü

llü h

izm

etle

re d

e d

eğin

ilece

ktir

.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

hed

ef

kitl

enin

kü

ltü

rel,

sosy

al,

eko

no

mik

, d

inî

öze

llikl

erin

in d

ikka

te a

lınm

ası;

dav

et,

teb

liğ,

irşa

t ve

d

iğer

d

in h

izm

etle

ri

çalış

mal

arın

da

bu

du

rum

ları

n g

öz

ön

ün

de

bu

lun

du

rulm

ası

kon

ula

rın

a vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

8.

kaza

nım

işl

enir

ken

din

î ile

tişi

md

e ü

slu

p v

e b

eden

dili

kap

sam

ınd

a u

lu’l-

azim

p

eyga

mb

erle

rin

ve

ö

zelli

kle

Pey

gam

ber

imiz

in

dav

et

üsl

ub

un

dan

örn

ekle

r ve

rile

cekt

ir.

Ayr

ıca

din

gö

revl

iliği

nin

m

esle

ki

tem

sil

nit

elik

leri

bak

ımın

dan

; gi

yim

ku

şam

, se

s, t

elaf

fuz,

jes

t ve

mim

ikle

r ko

nu

sun

da

ölç

ülü

,

den

geli

ve ö

rnek

olm

asın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

İrşa

t, d

avet

, te

bliğ

, cih

at, e

mr-

i bi’l

-mar

uf

ve n

ehy-

i an

i’l-m

ün

ker,

cam

i, m

esci

t,

cem

aat,

imam

-hat

ip, m

üez

zin

, vai

z, m

üft

ü.

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

82

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. DİNÎ HİTABET

1.

Din

Hiz

met

leri

nd

e H

itab

et v

e

Ön

emi

2.

Din

î Hit

abet

in İl

kele

ri

3.

Din

î Hit

abet

te P

lan

lam

a ve

Uyg

ula

ma

3.1

. A

maç

ve

Ko

nu

Be

lirle

me

3.2

. P

lan

Yap

ma

3.3

. B

ilgi T

op

lam

a ve

Dü

zen

lem

e

3.4

. B

ilgi A

ktar

ma

İlke

ve

Yön

tem

leri

4.

Din

î Hit

abet

te D

eğer

len

dir

me

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

h

izm

etle

rin

de

hit

abet

in

yeri

ni

ve

ön

emin

i kav

rar.

2.

Din

î hit

abet

in il

kele

rin

i açı

klar

.

3.

Din

î h

itab

ette

p

lan

lam

a ve

u

ygu

lam

a

aşam

alar

ını a

çıkl

ar.

4.

Din

î h

itab

ette

ko

nu

ları

n ö

zelli

ğin

e gö

re

kayn

ak s

eçim

i yap

ar.

5.

Din

î h

itab

ette

değ

erle

nd

irm

e ö

lçü

tler

ini

açık

lar.

1 v

e 2

. kaz

anım

lar

işle

nir

ken

ko

nu

aye

t ve

had

isle

rden

örn

ekle

rle

açık

lan

acak

tır.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

din

î h

itab

ette

bir

inci

l ka

ynak

ku

llan

man

ın

ön

emin

e vu

rgu

yap

ılaca

k; b

u k

apsa

md

a kl

asik

aka

id, s

iye

r, t

efsi

r,

had

is v

e fı

kıh

kay

nak

ları

na

da

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

vaaz

ve

h

utb

e d

eğer

len

dir

me

form

u

olu

ştu

rula

cak;

bu

fo

rma

göre

far

klı

ort

amla

rda

yap

ılan

üç

örn

ek

vaaz

ve

hu

tbe

met

nin

in d

eğer

len

dir

mes

i yap

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Hit

abet

, hat

ip, ş

ifah

i, ir

ticâ

lî.

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

83

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. DİNÎ HİTABET TÜRÜ OLARAK HUTBE VE VAAZ

1.

Hu

tbe

ve H

atip

lik

1.1

. H

utb

e ile

İlgi

li D

inî

Hü

küm

ler

1.2

. H

utb

e D

ual

arı

1.3

. H

utb

e Ö

rnek

leri

1.4

. H

utb

e Su

nu

mu

2.

Vaa

z ve

Vai

zlik

2.1

. V

aaz

Du

alar

ı

2.2

. V

aaz

Örn

ekle

ri

2.3

. V

aaz

ve D

ers

Sun

um

u

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Hu

tbe

ve h

atip

lik k

avra

mla

rın

ı açı

klar

.

2.

Hu

tbe

ile il

gili

din

î hü

küm

leri

kav

rar.

3.

Hu

tbe

du

alar

ını e

zber

e o

kur.

4.

Hu

tbe

sun

um

un

da

dik

kat

edile

cek

hu

susl

arı f

ark

eder

.

5.

Hit

abet

ilke

leri

ne

uyg

un

hu

tbe

haz

ırla

r

ve s

un

ar.

6.

İnce

led

iği v

eya

din

led

iği b

ir h

utb

eyi

hit

abet

tek

niğ

i açı

sın

dan

değ

erle

nd

irir

.

7.

Vaa

z ve

vai

zlik

kav

ram

ları

nı a

çıkl

ar.

8.

Vaa

z d

ual

arın

ı ezb

ere

oku

r.

9.

Vaa

z ve

der

s su

nu

mu

nd

a d

ikka

t

edile

cek

hu

susl

arı f

ark

ed

er.

10

. H

itab

et il

kele

rin

e u

ygu

n v

aaz

haz

ırla

r

ve s

un

ar.

11

. İn

cele

diğ

i vey

a d

inle

diğ

i bir

vaa

zı

hit

abet

tek

niğ

i açı

sın

dan

değ

erle

nd

irir

.

Ün

ite

gen

elin

de

du

alar

an

lam

ları

yla

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

Ün

ite

son

un

da

Pey

gam

ber

imiz

den

ve

R

aşit

h

alif

eler

den

h

utb

e

örn

ekle

ri v

erile

cekt

ir.

2.

kaza

nım

iş

len

irke

n

cum

a gü

nü

, cu

ma

saat

i, cu

ma

nam

azı

ve

hu

tben

in ö

nem

iyle

ilgi

li ay

et v

e h

adis

örn

ekle

ri v

erile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

kız

öğr

enci

ler,

h

utb

e d

ual

arın

ı ez

ber

lem

eye

zorl

anm

ayac

aktı

r.

Ayr

ıca

bay

ram

n

amaz

ının

kı

lınış

ına

kısa

ca

değ

inile

cek;

bay

ram

hu

tbel

erin

e ö

rnek

ler

veri

lece

ktir

.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

vaa

zın

din

hiz

met

leri

nd

eki

yeri

ne

ve ö

nem

ine

vurg

u

yap

ılaca

ktır

. A

yrıc

a kı

z ö

ğren

cile

re

yön

elik

K

ur’

an

Ku

rsu

öğr

etic

iliği

ve

vaiz

elik

gib

i uyg

ula

mal

ara

yer

veri

lece

ktir

.

6. v

e 1

1. k

azan

ımla

r iş

len

irke

n h

utb

e ve

vaa

z iz

lem

e ve

değ

erle

nd

irm

e

form

ları

ku

llan

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Hu

tbe,

hat

ip, v

aaz,

vai

z, m

inb

er, m

ihra

p.

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

84

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. DİN HİZMETLERİNDE CAMİ MUSİKİSİ

1.

Mu

siki

ve

Din

î Mu

siki

2.

Cam

i Mu

siki

si

2.1

. Ez

an v

e K

amet

2.2

. N

amaz

Tes

bih

atı

2.3

. A

şır

2.4

. Te

kbir

2.5

. Sa

lâ

2.6

. M

evlit

2.7

. İla

hi

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Mu

siki

yi v

e d

inî m

usi

kiyi

tan

ımla

r.

2.

Cam

i mu

siki

sin

in ç

eşit

leri

ni a

çıkl

ar.

3.

Cam

i mu

siki

si ç

eşit

leri

ni u

sulü

ne

uyg

un

ola

rak

icra

ed

er.

Ün

ite

gen

elin

de

du

alar

an

lam

ları

yla

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

1. k

azan

ım iş

len

irke

n d

inî m

usi

kin

in d

in h

izm

etle

rin

dek

i yer

ine

ve ö

nem

ine

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

2. k

azan

ım iş

len

irke

n s

alâ

çeşi

tler

ine

, sal

ânın

öze

llikl

e 1

5

Tem

mu

z’d

a o

ldu

ğu g

ibi i

lan

ve

teya

kku

z d

uru

mla

rın

dak

i

uyg

ula

ma

örn

ekle

rin

e y

er v

erile

cekt

ir.

Aşı

r ile

ilah

i seç

imin

de

dik

kat

edile

cek

hu

susl

ara

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

3. k

azan

ım iş

len

irke

n u

ygu

lam

a ya

pm

a ko

nu

sun

da

öğr

enci

ler

teşv

ik e

dile

cekt

ir. A

yrıc

a u

ygu

lam

a ça

lışm

alar

ınd

a gö

rsel

ve

işit

sel m

ater

yalle

rden

fay

dal

anıla

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

Mu

siki

, te

sbih

at, a

şır,

mev

lit, t

ekb

ir, s

alâ,

ilah

i, kü

rsü

, min

are,

şere

fe, m

ahfi

l.

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

85

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. DİNÎ MERASİMLERDE HİTABET VE DUA

1.

Din

Hiz

met

leri

nd

e D

uan

ın Y

eri

2.

Din

î Mer

asim

lerd

e H

itab

et v

e D

ua

2.1

. Ez

an D

uas

ı

2.2

. Ye

mek

ve

İfta

r D

uas

ı

2.3

. H

atim

ve

Mev

lit D

ual

arı

2.4

. Tö

vbe

İsti

ğfar

Du

ası

2.5

. K

urb

an D

uas

ı

2.6

. M

üb

arek

Gü

n v

e G

ecel

er

2.7

. A

d K

oym

a M

eras

imi

2.8

. Sü

nn

et M

eras

imi

2.9

. N

işan

ve

Nik

âh M

eras

imi

2.1

0.

Hac

ı Uğu

rlam

a M

eras

imi

2.1

1.

Ask

er U

ğurl

ama

Mer

asim

i

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Din

hiz

met

leri

nd

e d

uan

ın y

erin

i

kavr

ar.

2.

Çeş

itli

mer

asim

lere

uyg

un

du

a ya

par

.

3.

Çeş

itli

mer

asim

lere

uyg

un

ko

nu

şmal

ar

haz

ırla

r ve

su

nar

.

Ün

ite

gen

elin

de

du

alar

an

lam

ları

yla

bir

likte

ver

ilece

ktir

.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Ku

r’an

-ı

Ke

rim

’den

ve

Pey

gam

ber

imiz

den

du

a ö

rnek

leri

ver

ilece

ktir

.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

“A

sker

Uğu

rlam

a M

eras

imi”

ko

nu

sun

da

cih

ad,

şeh

itlik

ve

ga

zilik

ko

nu

ları

na

değ

inile

cek

ve

15

Tem

mu

z’a

atıf

yap

ılaca

ktır

.

Kav

ram

lar:

Cih

at,

şeh

itlik

, ga

zilik

, d

ua,

tö

vbe

, is

tiğf

ar,

hat

im,

mu

kab

ele,

akîk

a, v

elîm

e.

HİT

AB

ET

VE

ME

SLE

Kİ

UY

GU

LAM

A D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

86

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

6. CENAZE ADABI

1.

Vef

at A

nın

da

Yap

ılmas

ı

Ger

eken

ler

2.

Vef

at S

on

rası

Yap

ılmas

ı

Ger

eken

ler

2.1

. C

enaz

enin

Yık

anm

ası v

e

Ke

fen

len

mes

i

2.2

. C

enaz

e N

amaz

ı ve

Du

alar

ı

2.3

. V

efat

Ed

enin

Bo

rç, V

asiy

et

ve M

iras

ı

2.4

. D

efin

ve

Tazi

ye

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Vef

at a

nın

da

yap

ılmas

ı ger

eken

leri

kavr

ar.

2.

Cen

azey

i din

î vec

ibel

ere

göre

yık

ar v

e

kefe

nle

r.

3.

Cen

aze

nam

azın

ı usu

lün

e u

ygu

n o

lara

k

kıld

ırır

.

4.

Cen

aze

du

alar

ını e

zber

e o

kur.

5.

Cen

aze

için

du

a ve

ko

nu

şma

yap

ar.

6.

Cen

azen

in İs

lam

gel

eneğ

ine

göre

def

in

hiz

met

leri

ni y

erin

e ge

tiri

r.

7.

Vef

at e

den

in y

akın

ları

na

baş

sağl

ığı

dile

mey

e ve

üzü

ntü

sün

ü p

ayla

şmay

a

öze

n g

öst

eri

r.

Ün

ite

gen

elin

de

du

alar

an

lam

ları

yla

bir

likte

ve

rile

cekt

ir.

Ayr

ıca

cen

aze

ile

ilgili

ka

vram

lar

ıstı

lah

a u

ygu

n

ola

rak

veri

lece

ktir

.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

vef

at e

den

bir

Mü

slü

man

’a k

arşı

diğ

er

Mü

slü

man

ları

n d

inî s

oru

mlu

lukl

arı ü

zeri

nd

e d

uru

laca

ktır

.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

şeh

itle

rle

ilgili

u

ygu

lam

alar

a

değ

inile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

iş

len

irke

n

hal

k ar

asın

da

yayg

ın

ola

rak

bili

nen

yed

isi,

kırk

ı, el

li ik

isi

gib

i u

ygu

lam

alar

ın

din

î h

erh

angi

b

ir

day

anağ

ının

olm

adığ

ı vu

rgu

su y

apıla

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

Istı

lah

, te

çhiz

, te

neş

ir,

tekf

in,

teşy

î, ga

sil,

mu

salla

, ta

ziye

,

vasi

yet,

mir

as.

9. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

9.1. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL

AMAÇLARI

İnsan; Rabbini tanımak, O’nun varlığına ve birliğine inanmak, O’na usulüne uygun olarak

ibadet etmek üzere yaratılmıştır. Bu vasıfları nedeniyle insan, yaratılmışların en şereflisi olarak

nitelendirilmiştir. İnsan kimi zaman dünyamızı ıslah ve imar ederek kültür ve medeniyetler kuran,

yaratılışıyla uyum içerisinde hareket eden bir varlık olmuş kimi zaman da kendine yüklenilen bu

kutlu vazifeye rağmen ifsat eden, harsı ve nesli yok etmeye çalışan, kendine ve fıtratına

yabancılaşan bir varlığa dönüşmüştür.

Allah, insanın hayatını anlamlandırabilmesi, özüne/fıtratına yabancılaşmadan yeryüzünü

daha iyi ıslah ve imar edebilmesi için vahiy yoluyla mesajlarını iletmiştir. Bu mesajların kutlu

elçilerin hayatıyla modellenebilir/yaşanılabilir olmasını irade etmiş ve kuluyla arasındaki ilişkileri

sarsılmaz bir zemine oturtmuştur.

İslam dini, tarihi süreçte isimleri ve hitap ettikleri kitleler farklı olsa da peygamberlerin

insanlığa sunduğu kurtuluş yolunun ortak adıdır. İslam dini, bu özelliği ile Hz. Âdem’den (a.s.) Hz.

Muhammed’e (s.a.v.), oradan da kıyamete kadar marufun egemen olması, zulmün ve cehaletin

ortadan kalkması, insanın yaratılış gayesinin gerçekleşmesini hedeflemiştir.

Temel Dinî Bilgiler dersi; öğrencilerin Allah ve Rasul’üne karşı sorumluluklarını bilmelerini,

bireysel ve toplumsal vazifelerinin farkında olmalarını hedeflemektedir. Aynı zamanda bu ders,

İslam dininin özüne ve insanın yaratılışına uygun yaşamaya zemin hazırlayan iman, ibadet, ahlak

ve sosyal hayatla ilgili konuları temel düzeyde öğrencilere vermeyi ve ahlaki tavır ve tutumlar

açısından tutarlılık gösteren bireylerin yetişmelerine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Temel Dinî Bilgiler dersi; Hadis, Fıkıh, Tefsir, Akaid, Kelam, İslam Ahlakı, Hitabet ve Mesleki

Uygulama, İslam Kültür ve Medeniyeti gibi dersler için ileriki öğrenmelere alt yapı

oluşturmaktadır. Anadolu imam hatip liselerinde okutulacak olan Temel Dinî Bilgiler Dersi Öğretim

Programı beş ünite olarak yapılandırılmıştır.

TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


88

10. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

10.1. TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL

AMAÇLARI

Temel Dinî Bilgiler Dersi Öğretim Programı ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 2.

maddesinde belirtilen “Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları”na uygun olarak öğrencilerin;

• İslam’ın iman esaslarını kavraması,

• İslam’ın temel ibadetlerinin yapılışlarını açıklaması,

• İslam’ın temel ahlaki ilkelerini kavraması,

• İslam ahlakının kaynağının Kur’an ve sünnet olduğunu fark etmesi,

• Allah’a, Peygamberimize, Kur’an-ı Kerim’e ve insanlara karşı sorumluluklarını fark etmesi

amaçlanmaktadır.


1. Temel Dinî Bilgiler Dersi Öğretim Programı; öğrencilerin, İslam dininin özünü oluşturan

iman, ibadet ve ahlak konularını bütüncül bir bakış açısıyla kavramaları esasına

dayanmaktadır. Konu ve kazanımlar verilirken bu ilkeye dikkat edilmelidir.

2. Öğretim Program’ındaki özgü kelime, kavram ve tamlamaların yazım ve telaffuzunda “TDK

Yazım ve İmla Kılavuzu” esas alınır. Ancak yazım ve telaffuzda tutarlılığı gözetmek kaydıyla

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi’nin (İSAM) yazım ve imlası da tercih

edilebilir.

3. Temel Dinî Bilgiler dersinde konu ve kazanımlar; Hadis, Fıkıh, Tefsir, Akaid, Kelam, İslam

Ahlakı, Hitabet ve Mesleki Uygulama gibi ilgili derslerle ilişkilendirilerek işlenmelidir.

7. Temel Dinî Bilgiler dersinin ileriki öğrenmeler için zemin teşkil edeceği unutulmamalı; konu

ve kazanımlar bu olgu göz önünde bulundurularak temel düzeyde verilmeye çalışılmalı;

öğrencilerde ön yargı oluşturacak ve yılgınlığa sebep olacak uygulamalardan kaçınılmalıdır.



89

TEMEL DİNÎ BİLGİLER DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Temel Dinî Bilgiler 9. Sınıf 11 19,5 cm x 27,5 cm


10.3. TEMEL DİNİ BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI

VE SÜRELERİ

ÜNİTELER

KAZANIM

SAYILARI DERS SAATİ

DERS

SAATLERİ

YÜZDESİ

1. İnanç Dünyamız 7 6 16,66

2. İbadet Hayatımız 17 10 27,77

3. Ana Hatlarıyla İslam Ahlakı 8 6 16,66

4. Ahlaki Davranışlar 6 8 22,22

5. Adab-ı Muaşeret 9 6 16,66

TOPLAM 47 36 100

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

90

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

5. Ü

NİT

E

İNA

NÇ

DÜ

NY

AM

IZ

İBA

DET

HA

YA

TIM

IZ

AN

A H

ATL

AR

IYLA

İSLA

M A

HLA

KI

AH

LAK

İ DA

VR

AN

IŞLA

R

AD

AB

-I M

UA

ŞER

ET

1.

İnsa

n v

e D

in

2.

İman

la İl

gili

Kav

ram

lar

3.

İman

ın S

öz

ile İf

ade

Edilm

esi

3.1

. K

elim

e-i

Tev

hid

3.2

. K

elim

e-i

Şeh

adet

4.

İman

Esa

slar

ı

4.1

. A

llah

’a İm

an

4.2

. M

elek

lere

İman

4.3

. K

itap

lara

İman

4.4

. P

eyga

mb

erle

re

İman

4.5

. A

hir

et G

ün

ün

e İm

an

4.6

. K

ader

ve

Kaz

aya

İman

1.

İbad

et K

avra

mı

2.

İbad

etin

Kab

ul Ş

artl

arı

2.1

. N

iyet

2.2

. İh

las

2.3

. Sü

nn

ete

Uyg

un

luk

3.

İnan

ç ile

İbad

et İl

işki

si

4.

İbad

et il

e Te

miz

lik İl

işki

si

4.1

. A

bd

est

4.2

. G

usü

l

4.3

. Te

yem

mü

m

5.

Mü

min

in M

irac

ı: N

amaz

6.

Kö

tülü

kler

e K

alka

n:

Ram

azan

ve

Oru

ç

7.

Pay

laşm

a ve

Yar

dım

laşm

a:

İnfa

k, S

adak

a ve

Zek

ât

8.

Alla

h’ın

Evi

nd

e M

isaf

irlik

:

Hac

ve

Um

re

9.

Ku

lluk

ve S

amim

iyet

Bey

anı:

Ku

rban

10

. Sa

lih A

mel

11

. D

ua

ve T

övb

e

1.

İsla

m A

hla

kın

ın G

ayes

i

ve K

on

usu

2.

İsla

m A

hla

kın

ın

Kay

nak

ları

3.

Ah

lak

ile T

erb

iye

İlişk

isi

4.

Alla

h’a

Kar

şı

Vaz

ifel

erim

iz

5.

Pey

gam

ber

imiz

e K

arşı

Vaz

ifel

erim

iz

6.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’e

Kar

şı

Vaz

ifel

erim

iz

7.

İnsa

nla

ra K

arşı

Vaz

ifel

erim

iz

1.

Olu

mlu

Tu

tum

ve

Dav

ran

ışla

r

1.1

. A

dal

et

1.2

. İf

fet

1.3

. Ed

ep v

e H

ayâ

1.4

. A

hd

e V

efa

1.5

. Em

anet

e R

iaye

t

1.6

. Te

vazu

1.7

. M

erh

amet

ve

Şefk

at

1.8

. C

esar

et

2.

Olu

msu

z Tu

tum

ve

Dav

ran

ışla

r

2.1

. Ya

lan

2.2

. G

ıyb

et

2.3

. İf

tira

2.4

. H

aset

2.5

. Su

izan

2.6

. H

ırsı

zlık

2.7

. İs

raf

2.8

. Zu

lüm

3.

Zara

rlı A

lışka

nlık

lar

1.

Sela

mla

şma

Ad

abı

2.

Ko

nu

şma

Ad

abı

3.

İlim

Ad

abı

4.

Yem

e İç

me

Ad

abı

5.

Giy

im K

uşa

m A

dab

ı

6.

Yolc

ulu

k A

dab

ı

7.

Ziy

aret

Ad

abı

8.

Alış

veri

ş A

dab

ı

9.

Med

ya v

e B

ilişi

m

Ad

abı

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

91

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. İNANÇ DÜNYAMIZ

1.

İnsa

n v

e D

in

2.

İman

la İl

gili

Kav

ram

lar

3.

İman

ın S

öz

ile İf

ade

Edilm

esi

3.1

. K

elim

e-i

Tev

hid

3.2

. K

elim

e-i

Şeh

adet

4.

İman

Esa

slar

ı

4.1

. A

llah

’a İm

an

4.2

. M

elek

lere

İman

4.3

. K

itap

lara

İman

4.4

. P

eyga

mb

erle

re İm

an

4.5

. A

hir

et G

ün

ün

e İm

an

4.6

. K

ader

ve

Kaz

aya

İman

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İnsa

nın

yar

atılı

ş am

acın

ı aye

t ve

had

isle

rden

örn

ekle

rle

açı

klar

.

2.

Din

kav

ram

ını t

anım

lar.

3.

İman

ile

ilgili

kav

ram

ları

açı

klar

.

4.

Ke

lime

-i T

evh

id v

e K

elim

e-i

Şeh

adet

i açı

klar

.

5.

İsla

m’ın

tem

el im

an e

sasl

arın

ı

açık

lar.

6.

İman

esa

slar

ını a

yet

ve h

adis

lerl

e

tem

elle

nd

irir

.

7.

İman

esa

slar

ını b

ütü

ncü

l bir

şe

kild

e

kavr

ar.

Ün

ite

gen

elin

de

iman

esa

slar

ı, A

kaid

ve

Kel

am d

ersi

nin

ilg

ili ü

nit

eler

i ile

ilişk

ilen

dir

ilere

k ay

rın

tıya

gi

rilm

eden

ay

et

ve

had

isle

rden

ö

rnek

lerl

e

açık

lan

acak

tır.

A

yrıc

a im

anın

ki

şin

in

ahla

ki

geliş

imi

üze

rin

dek

i o

lum

lu

etki

leri

ne

değ

inile

cekt

ir.

1. k

azan

ım iş

len

irke

n e

şref

-i m

ahlû

kat

kavr

amın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

ayr

ıntı

ya g

irilm

eden

din

in k

ayn

ağı

aye

t ve

had

isle

rle

açık

lan

acak

; fı

trat

ka

vram

ına

vurg

u

yap

ılaca

k;

din

in

tan

ımın

da

İsla

m

âlim

leri

nin

yak

laşı

mı e

sas

alın

acak

tır.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

ikra

r,

tasd

ik,

rükü

n,

yaki

n,

icm

ali

ve

tafs

ili

iman

kavr

amla

rın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

4.

kaza

nım

işle

nir

ken

İsl

am’d

a te

vhid

in

ancı

nın

ön

emin

e ve

Pey

gam

ber

imiz

in

risa

leti

ne

iman

ed

ilmed

en t

evh

idin

ger

çekl

eşm

eyec

eğin

e vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

6

ve

7.

kaza

nım

lar

işle

nir

ken

im

an-İ

slam

-ih

san

ar

asın

dak

i ili

şkiy

e kı

saca

değ

inile

cek;

im

anın

bir

bü

tün

old

uğu

, za

rurâ

t-ı

din

iye

den

bir

ini

inkâ

r ed

enin

din

in t

amam

ını i

nkâ

r et

miş

ola

cağı

na

da

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

Din

, im

an,

İsla

m,

tevh

id,

akid

e,

takl

it,

tah

kik,

m

ele

k,

pey

gam

ber

, ah

iret

,

kad

er, k

aza,

tas

dik

, rü

kün

, yak

in,

Zarû

rât-

ı Din

iyye

.

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

92

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

2. İBADET HAYATIMIZ

1.

İbad

et K

avra

mı

2.

İbad

etin

Kab

ul Ş

artl

arı

2.1

. N

iye

t

2.2

. İh

las

2.3

. Sü

nn

ete

Uyg

un

luk

3.

İnan

ç ile

İbad

et İl

işki

si

4.

İbad

et il

e Te

miz

lik İl

işki

si

4.1

. A

bd

est

4.2

. G

usü

l

4.3

. Te

yem

mü

m

5.

Mü

min

in M

irac

ı: N

amaz

6.

Kö

tülü

kler

e K

alka

n:

Ram

azan

ve

Oru

ç

7.

Pay

laşm

a ve

Yar

dım

laşm

a:

İnfa

k, S

adak

a ve

Zek

ât

8.

Alla

h’ın

Evi

nd

e M

isaf

irlik

:

Hac

ve

Um

re

9.

Ku

lluk

ve S

amim

iyet

Bey

anı:

Ku

rban

10

. Sa

lih A

mel

11

. D

ua

ve T

övb

e

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İbad

et k

avra

mın

ı açı

klar

.

2.

İbad

etin

kab

ul e

dilm

e şa

rtla

rın

ı açı

klar

.

3.

İnan

çla

ibad

et a

rası

nd

aki i

lişki

yi y

oru

mla

r.

4.

İbad

ette

tem

izliğ

in y

erin

i ve

ön

emin

i ay

et

ve h

adis

lerl

e ö

rnek

len

dir

ir.

5.

Ab

des

t,

bo

y ab

des

ti

ve

teye

mm

üm

ün

alın

ışın

ı açı

klar

.

6.

Nam

azın

çe

şitl

erin

i, fa

rz,

vaci

p

ve

sün

net

leri

ni a

çıkl

ar.

7.

Çeş

itle

rin

e gö

re

nam

azın

kı

lınış

ına

örn

ekle

r ve

rir.

8.

Ram

azan

ayı

ve

oru

cun

din

dek

i yer

ini a

yet

ve h

adis

lerl

e ö

rnek

len

dir

ir.

9.

Ram

azan

ve

oru

çla

ilgili

kav

ram

ları

açı

klar

.

10

. Ze

kât

ve s

adak

a ile

ilgi

li h

ükü

mle

ri a

çıkl

ar.

11

. H

accı

n y

apılı

şın

ı an

a h

atla

rıyl

a aç

ıkla

r.

12

. H

ac v

e u

mre

ara

sın

dak

i far

kı a

yırt

ed

er.

13

. H

ac il

e ilg

ili k

avra

mla

rı a

çıkl

ar.

14

. K

urb

an ib

adet

inin

din

dek

i yer

ini a

çıkl

ar.

15

. Sa

lih a

mel

in k

apsa

mın

ı sö

yler

.

16

. D

ua

ile

tevb

enin

ki

şi

hay

atın

dak

i ve

din

dek

i ön

emin

i far

k ed

er.

17

. İb

adet

leri

yap

may

a is

tekl

i olu

r.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

ilke

ler

bağ

lam

ınd

a is

tekl

ilik,

ko

layl

ık v

e gü

ç

yeti

reb

ilirl

ik k

on

ula

rı il

e ib

adet

in k

apsa

mın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

5. k

azan

ım iş

len

irke

n is

tin

ca v

e is

tib

ra k

on

ula

rın

a d

eğin

ilece

ktir

.

7.

kaza

nım

iş

len

irke

n

cam

inin

ve

ce

maa

tle

nam

az

kılm

anın

ön

emin

e d

e d

eğin

ilece

ktir

.

9.

kaza

nım

işl

enir

ken

ko

nu

; sa

hu

r, i

msa

k, i

ftar

, te

ravi

h n

amaz

ı,

mu

kab

ele

ve f

ıtır

sad

akas

ı ile

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır.

10

. ka

zan

ım

işle

nir

ken

ze

kâtı

n

nel

erd

en

ve

kim

lere

ve

rilm

esi

gere

ktiğ

i ko

nu

ları

na

da

değ

inile

cekt

ir.

13

. ka

zan

ım i

şlen

irke

n k

on

u;

ihra

m,

Ara

fat,

Mü

zdel

ife,

M

ina,

tava

f ve

sa’

y ile

sın

ırla

nd

ırıla

cakt

ır.

15

. ka

zan

ım i

şlen

irke

n k

âfir

leri

n a

mel

inin

sal

ih a

mel

kap

sam

ına

girm

eyec

eği;

İbrâ

hîm

su

resi

1

8,

Ke

hf

sure

si

10

5-1

06

. ay

etle

r

ışığ

ınd

a an

latı

laca

ktır

.

Kav

ram

lar:

İbad

et, n

iyet

, ih

las,

sü

nn

et, t

ahar

et, a

bd

est,

tey

emm

üm

, gu

sül,

infa

k, s

adak

a, z

ekât

, tav

af, s

a’y.

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

93

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. ANA HATLARIYLA İSLAM AHLAKI

1.

İsla

m A

hla

kın

ın G

ayes

i ve

Ko

nu

su

2.

İsla

m A

hla

kın

ın K

ayn

akla

rı

3.

Ah

lak

ile T

erb

iye

İlişk

isi

4.

Alla

h’a

Kar

şı V

azif

eler

imiz

5.

Pey

gam

ber

imiz

e K

arşı

Vaz

ifel

erim

iz

6.

Ku

r’an

-ı K

eri

m’e

Kar

şı

Vaz

ifel

erim

iz

7.

İnsa

nla

ra K

arşı

Vaz

ifel

erim

iz

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İsla

m

ahla

kın

ın

gaye

sin

i ve

kon

usu

nu

aye

t ve

had

isle

rle

açık

lar.

2.

İsla

m a

hla

kın

ın k

ayn

akla

rın

ı açı

klar

.

3.

Ah

lak

ile t

erb

iye

ilişk

isin

i yo

rum

lar.

4.

İman

, ib

adet

ve

ah

lak

aras

ınd

aki

ilişk

iyi y

oru

mla

r.

5.

Alla

h’a

ka

rşı

vazi

fele

rin

i ye

rin

e

geti

rmey

e ö

zen

gö

ste

rir.

6.

Pey

gam

ber

imiz

e ka

rşı

vazi

fele

rin

i

yeri

ne

geti

rmey

e is

tekl

i olu

r.

7.

Ku

r’an

-ı K

eri

m i

le i

lgili

vaz

ifel

erin

i

yap

may

a ö

nem

ver

ir.

8.

İnsa

nla

ra k

arşı

vaz

ifel

erin

i kav

rar.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

ah

lakı

n t

anım

ı ya

pıla

cak

ve a

hla

kla

ilgili

tem

el

kavr

amla

ra k

ısac

a d

eğin

ilece

ktir

.

2.

kaza

nım

işl

enir

ken

İsl

am a

hla

kın

ın k

ayn

akla

rı K

ur’

an v

e sü

nn

et i

le

sın

ırla

nd

ırıla

cak;

ah

lakı

n k

ayn

ağı i

le il

gili

fark

lı te

ori

lere

gir

ilmey

ecek

tir.

3.

kaza

nım

işle

nir

ken

eği

tim

in a

maç

ları

nd

an b

iris

inin

de

ahla

klı b

irey

ler

yeti

ştir

mek

old

uğu

na

da

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

mar

ifet

, u

bu

diy

et,

mu

hab

bet

, ta

zim

, te

slim

iyet

,

tövb

e, t

akva

, hav

f ve

rec

a ko

nu

ları

na

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

mu

hab

bet

, sü

nn

ete

itti

ba

ve

tesl

imiy

et

kon

ula

rın

a kı

saca

d

eğin

ilece

ktir

. A

yrıc

a sa

lat

ve

sela

m

ile

ilgili

had

isle

re d

e ye

r ve

rile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ku

r’an

’a k

arşı

say

gı v

e ed

ep;

Ku

r’an

’ı o

kum

a,

anla

ma

ve y

aşam

a ko

nu

ları

na

kısa

ca d

eğin

ilece

ktir

.

8.

kaza

nım

işl

enir

ken

ku

l h

akkı

; ca

n,

mal

, n

amu

s em

niy

eti;

sayg

ı,

sevg

i, ke

der

ve

sevi

nce

ort

ak o

lma

kon

ula

rın

a kı

saca

değ

inile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Ah

lak,

ter

biy

e, m

arif

et, m

uh

abb

et, t

azim

, ub

ud

iye

t, t

eslim

iyet

, tö

vbe

,

takv

a, h

avf,

rec

a, s

alav

at.

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

94

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. AHLAKİ DAVRANIŞLAR

1.

Olu

mlu

Tu

tum

ve

Dav

ran

ışla

r

1.1

. A

dal

et

1.2

. İf

fet

1.3

. Ed

ep v

e H

ayâ

1.4

. A

hd

e V

efa

1.5

. Em

anet

e R

iaye

t

1.6

. Te

vazu

1.7

. M

erh

amet

ve

Şefk

at

1.8

. C

esar

et

2.

Olu

msu

z Tu

tum

ve

Dav

ran

ışla

r

2.1

. Ya

lan

2.2

. G

ıyb

et

2.3

. İf

tira

2.4

. H

aset

2.5

. Su

izan

2.6

. H

ırsı

zlık

2.7

. İs

raf

2.8

. Zu

lüm

3.

Zara

rlı A

lışka

nlık

lar

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Gü

zel

ahla

ki

dav

ran

ışla

rı

ayet

ve

had

isle

rle

tem

elle

nd

irir

.

2.

Gü

zel

ahla

ki d

avra

nış

lara

uym

aya

iste

kli

olu

r.

3.

Olu

msu

z d

avra

nış

ları

aye

t ve

had

isle

rle

tem

elle

nd

irir

.

4.

Olu

msu

z d

avra

nış

lard

an u

zak

du

rmay

a

öze

n g

öst

eri

r.

5.

Dav

ran

ışla

rın

da

ölç

ülü

ve

tuta

rlı

olm

aya

öze

n g

öst

eri

r.

6.

Zara

rlı

alış

kan

lıkla

rın

b

eden

ve

ru

h

sağl

ığı

açıs

ınd

an o

lum

suz

etki

leri

ni

fark

eder

.

Ün

ite

kon

ula

rı

baş

ta

ayet

ve

h

adis

ler

olm

ak

üze

re

İsla

m

tari

hin

den

yaş

anm

ış ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

nac

aktı

r.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

yet

im m

alı

yem

enin

har

amlığ

ına

da

vurg

u

yap

ılaca

ktır

.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

siga

ra,

içki

, u

yuşt

uru

cu

mad

de

kulla

nm

anın

zar

arla

rın

a ye

r ve

rile

cekt

ir.

Kav

ram

lar:

Ad

alet

, ah

it,

vefa

, it

idal

, şe

caat

, h

ilm,

îsâr

, if

fet,

h

ayâ,

hü

snü

zan

, su

izan

, riy

a, h

aset

.

TE

ME

L D

İNİ B

İLG

İLE

R D

ER

Sİ Ö

ĞR

ET

İM P

RO

GR

AM

I

95

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

5. ADAB-I MUAŞERET

1.

Sela

mla

şma

Ad

abı

2.

Ko

nu

şma

Ad

abı

3.

İlim

Ad

abı

4.

Yem

e İç

me

Ad

abı

5.

Giy

im K

uşa

m A

dab

ı

6.

Yolc

ulu

k A

dab

ı

7.

Ziya

ret

Ad

abı

8.

Alış

veri

ş A

dab

ı

9.

Med

ya v

e B

ilişi

m A

dab

ı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Sela

mla

şmad

a d

ikka

t ed

ilmes

i ge

reke

n

hu

susl

arı a

çıkl

ar.

2.

Ko

nu

şurk

en

d

ikka

t ed

ilmes

i ge

reke

n

hu

susl

arı a

çıkl

ar.

3.

İlim

ö

ğren

med

e ve

ö

ğret

med

e ge

rekl

i

ahla

ki ö

lçü

leri

far

k e

der

.

4.

Yem

e ve

iç

med

e ö

lçü

lü

olm

aya

öze

n

göst

eri

r.

5.

Giy

im

ve

kuşa

md

a ö

lçü

lü

olm

aya

ve

göst

eri

şte

n u

zak

du

rmay

a ö

zen

gö

ste

rir.

6.

Yolc

ulu

k ad

abıy

la il

gili

ilkel

eri k

avra

r.

7.

Ziya

ret

adab

ını

ayet

ve

h

adis

lerl

e

açık

lar.

8.

Alış

veri

şte

hel

al-h

aram

ölç

üsü

nü

kav

rar.

9.

İleti

şim

ar

açla

rın

ı d

oğr

u

ve

yeri

nd

e

kulla

nır

.

Ün

ite

kon

ula

rı,

baş

ta

ayet

ve

h

adis

ler

olm

ak

üze

re

İsla

m

tari

hin

den

yaşa

nm

ış ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

nac

aktı

r.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

kon

u

Pey

gam

ber

imiz

in

sün

net

i ış

ığın

da

açık

lan

acak

tır.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

ayet

ve

h

adis

ler

ışığ

ınd

a ili

m

adab

ınd

an

kısa

ca

bah

sed

ece

ktir

.

4

ve

5.

kaza

nım

lar

işle

nir

ken

gö

ste

rişt

en

uza

k o

lma,

ta

sarr

uf,

sa

hip

old

uğu

mu

z n

imet

leri

b

aşka

ları

yla

pay

laşm

a ko

nu

ları

ü

zeri

nd

e d

e

du

rula

cakt

ır. A

yrıc

a h

elal

kaz

ancı

n ö

nem

i vu

rgu

lan

acak

tır.

6.

kaza

nım

iş

len

irke

n

öze

l ve

ya

top

lu

taşı

ma

araç

ları

nd

a çe

vrey

e ve

insa

nla

ra k

arşı

say

gılı

olu

nm

asın

a; a

yrıc

a tr

afik

ku

ralla

rı i

hla

linin

de

kul

hak

kı ih

lali

old

uğu

na

değ

inile

cekt

ir.

9.

kaza

nım

iş

len

irke

n

sosy

al

med

ya

ve

inte

rnet

in

kulla

nım

ınd

a

mah

rem

iyet

e ri

ayet

, ki

şi h

akla

rın

ı ih

lal

etm

eme,

zam

an i

sraf

ı gi

bi

kon

ula

r

üze

rin

de

du

rula

cakt

ır.

Kav

ram

lar:

Ad

ap, s

ela

m, i

lim, n

ezak

et, i

tid

al, s

ıla-i

rah

im, t

ese

ttü

r, r

ızık

, hel

al, h

aram

,

tasa

rru

f.

SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

97

11. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

11.1. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Siyer; Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hayatını, şahsiyetini, tebliğ faaliyetlerini,

siyasi ve askerî mücadelelerini konu alan ilim dalının adıdır.

Peygamberimizin hayatına ve şahsiyetine duyulan ilgi; Kur’an-ı Kerim’in, İslam dininin ve

Müslümanların ona verdiği önem ve değerden kaynaklanmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de

Peygamberimizin âlemlere rahmet olarak güzel ahlak üzere gönderildiği ve son peygamber

olduğu bildirilmektedir. Onun, ilahi emir ve yasakları tebliğ ederek fertleri ve toplumları

arındırmakla, onlara kitap ve hikmeti öğretmekle görevlendirildiği vurgulanmaktadır. Bu nedenle

Peygamberimize itaat edilmesi, onun örnek alınması ve herkesten çok sevilmesi

emredilmektedir.

Peygamberimiz herkes için hayatın tamamını kuşatan ideal bir örnektir. Onun, her

insanın uyabileceği yalın ve yaşanabilir bir hayat örnekliği vardır. O, Kur’an’ın esaslarına göre

yaşayan en güzel model olmuştur.

Siyer Dersi Öğretim Programı geliştirilirken Kur’an-ı Kerim, hadis, siyer ve tarih kaynakları

esas alınmıştır. Öğrencilerin, Peygamberimizi daha iyi tanıyabilmeleri ve İslamiyet’i

anlayabilmeleri için Arap Yarımadası’nın risalet öncesi sosyal ve dinî durumu, Hz. Muhammed’in

(s.a.v.) vahiy öncesi hayatı, İslam’ı tebliği, Mekke’de verdiği mücadele, Medine’de çok yönlü bir

lider oluşu ile buna bağlı gelişmeler ve örnek kişiliğiyle ilgili bilgiler verilecektir.

Anadolu İmam Hatip Lisesi Siyer Öğretim Programı dört ünite olarak yapılandırılmıştır.

Siyer Dersi Öğretim Programıyla, 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk Millî

Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak öğrencilerin;

• İslamiyet öncesi Arap Yarımadası’nın coğrafi yapısı ile Mekke ve Yesrib’in sosyal,

kültürel, ekonomik ve dinî özelliklerini tanıması,

• Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamberlik öncesi hayatını ve kişilik özelliklerini

açıklaması,

• İslam dininin doğru anlaşılmasında Peygamberimize olan ihtiyacı fark etmesi,

• Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamberlik hayatını, Mekke ve Medine döneminde

meydana gelen olayları tarihsel bağlamına uygun olarak bilmesi,

• Peygamberimizin örnek kişiliğinin bireysel ve toplumsal yönünü kavraması,

98

• Peygamberimizin hayatını bütüncül bir yaklaşımla tanıması amaçlanmaktadır.


1. Siyer dersi; Peygamberimizin şahsı ve nübüvveti ile ilgili Kur’an-ı Kerim’in verdiği bilgiler

çerçevesinde, temel kaynaklar referans alınarak ve tarih biliminin yöntemleri ışığında

işlenmelidir.

2. Siyer dersinde öğrencilerin Peygamberimizi tanımaları, onun hayatımızdaki yerini

kavramaları öncelikle hedeflenmelidir.





4. Siyer dersinde üniteler hazırlanırken konulara ilişkin edebî metinlerden yararlanılmalı;

anlatımlar, peygamber sevgisini ve ona bağlılıktaki samimiyeti yansıtmalıdır. Bu bağlamda

Peygamberimize sevgi ve hürmet ifadelerinin farklı kullanımlarına da yer verilmelidir.

5. Siyer dersinde ünitelerin sonunda ünite içeriğine uygun, Peygamberimizin örnekliğini ve

ahlaki vasıflarını öne çıkaran kısa okuma parçalarına yer verilmelidir.


SİYER DERSİ KİTAP FORMA SAYISI


Siyer 10. Sınıf 10 19,5 cm x 27,5 cm


99

11.3. SİYER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM

SAYILARI DERS SAATİ DERS

SAATLERİ YÜZDESİ

1. İslamiyet Öncesi Arap Yarımadası 5 8 11,11

2. Hz. Peygamber’in Risalet Öncesi

Hayatı 6 12 16,66

3. Risaletin Mekke Dönemi 13 26 36,11

4. Risaletin Medine Dönemi 8 26 36,11

TOPLAM

32 72 100

SİY

ER

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

10

0

1. Ü

NİT

E 2

. ÜN

İTE

3. Ü

NİT

E 4

. ÜN

İTE

İSLA

MİY

ET Ö

NC

ESİ

AR

AP

YA

RIM

AD

ASI

HZ.

PEY

GA

MB

ER’İ

N

RİS

ÂLE

T Ö

NC

ESİ H

AY

ATI

R

İSÂ

LETİ

N M

EKK

E D

ÖN

EMİ

RİS

ÂLE

TİN

MED

İNE

DÖ

NEM

İ

1.

Pey

gam

ber

imiz

in H

ayat

ını

Öğr

enm

enin

Ön

emi

2.

Siye

r İlm

inin

Tem

el K

avra

mla

rı v

e

Kay

nak

ları

3.

İsla

miy

et Ö

nce

si A

rap

Yar

ımad

ası’n

a

Gen

el B

akış

3.1

. D

inî H

ayat

3.2

. Si

yasi

Hay

at

3.3

. So

syal

Hay

at

3.4

. K

ült

üre

l Hay

at

4.

İsla

miy

et Ö

nce

si H

icaz

4.1

. M

ekke

4.2

. Ta

if

4.3

. Ye

srib

1.

Pey

gam

ber

imiz

in S

oyu

ve

Aile

si

2.

Pey

gam

ber

imiz

in D

oğu

mu

ve

Ço

cukl

uğu

3.

Pey

gam

ber

imiz

in G

en

çlik

Dö

nem

i

4.

Pey

gam

ber

imiz

in N

üb

üvv

et Ö

nce

si

Ah

laki

Olg

un

luğu

5.

Pey

gam

ber

imiz

in H

ira’

da

Tefe

kkü

r

Gü

nle

ri

1.

Ris

alet

Ön

cesi

Dü

nya

nın

Din

î Du

rum

u

2.

Ris

alet

ve

Pey

gam

ber

imiz

2.1

. İlk

Vah

iy

2.2

. G

izli

ve A

çık

Dav

et

2.3

. İlk

Mü

slü

man

lar

3.

Mek

ke’d

e İs

lam

Dav

etin

e Te

pki

ler

3.1

. M

ekke

’de

İsla

m’ı

Kab

ul E

den

leri

n

Gen

el Ö

zelli

kle

ri

3.2

. M

üşr

ikle

rin

İsla

m D

avet

ine

Kar

şı

Çık

ma

Seb

eple

ri

3.3

. M

ekke

Dö

nem

i ve

İşke

nce

4.

Hab

eşis

tan

’a H

icre

t

5.

Hz.

Ham

za (

r.a.

) ve

Hz.

Öm

er’in

(r.

a.)

Mü

slü

man

Olu

şlar

ı

6.

Bo

yko

t Yı

lları

7.

Taif

Yo

lcu

luğu

8.

İsra

ve

Mir

aç

9.

Yen

i Yu

rt A

rayı

şı

9.1

. Ye

srib

liler

le İl

k Te

mas

9.2

. A

kab

e B

iatl

arı

10

. Ye

srib

’e H

icre

t

10

.1.

Mü

slü

man

ları

n H

icre

ti

10

.2.

Pey

gam

ber

imiz

in H

icre

ti

10

.3.

Ku

bâ’

ya V

arış

1.

Med

ine’

de

İsla

m T

op

lum

un

un

Olu

şum

u

1.1

. M

esci

d-i

Neb

i’nin

İnşa

sı

1.2

. A

shâb

-ı S

uff

e

1.3

. M

uh

acir

En

sar

Kar

deş

liği

1.4

. M

edin

e Sö

zleş

mes

i

1.5

. N

amaz

a D

avet

: Eza

n

1.6

. M

edin

e P

azar

ının

Ku

rulm

ası

1.7

. K

ıble

nin

Değ

işm

esi

2.

Seri

yye

ve G

azve

ler

2.1

. Sa

vaşa

İzin

Ver

ilme

si

2.2

. İlk

Ser

iyye

ler

2.3

. B

edir

Gaz

vesi

2.4

. U

hu

d G

azve

si

2.5

. R

ecî v

e B

i’r-i

Mau

ne

2.6

. H

end

ek G

azve

si

2.7

. H

ud

eyb

iye

An

tlaş

mas

ı

2.8

. M

ekke

’nin

Fe

thi

2.9

. H

un

eyn

Gaz

vesi

3.

Nif

ak v

e M

ün

afık

lar

4.

Diğ

er D

in M

en

sup

ları

yla

Mü

nas

eb

etle

r

4.1

. Ya

hu

dile

r

4.2

. H

ıris

tiya

nla

r

5.

İsla

m’a

Dav

et M

ektu

pla

rı

6.

Hey

etle

rle

Gö

rüşm

eler

7.

Ved

a H

accı

ve

Ved

a H

utb

esi

8.

Pey

gam

ber

imiz

in V

efat

ı

SİY

ER

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

10

1

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

1. İSLAMİYET ÖNCESİ ARAP YARIMADASI

1.

Pey

gam

ber

imiz

in H

ayat

ını

Öğr

enm

enin

Ön

emi

2.

Siye

r İlm

inin

Tem

el K

avra

mla

rı

ve K

ayn

akla

rı

3.

İsla

miy

et Ö

nce

si A

rap

Yarı

mad

ası’n

a G

en

el B

akış

3.1

. Din

î Hay

at

3.2

. Siy

asi H

ayat

3.3

. So

syal

Hay

at

3.4

. Kü

ltü

rel H

ayat

4.

İsla

miy

et Ö

nce

si H

icaz

4.1

. Mek

ke

4.2

. Tai

f

4.2

. Yes

rib

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

İsla

m’ı

anla

mad

a

Pey

gam

ber

imiz

in h

ayat

ını

öğr

enm

enin

ön

emin

i kav

rar.

2.

Pey

gam

ber

imiz

i tan

ımad

a Si

yer

ilmin

in t

emel

kay

nak

ları

nı v

e

kavr

amla

rın

ı tan

ıman

ın ö

nem

ini

fark

ed

er.

3.

İsla

miy

et ö

nce

si A

rap

Yarı

mad

ası’n

ın c

oğr

afi,

siya

si,

sosy

al, k

ült

üre

l, ek

on

om

ik

yap

ısın

ı ve

din

î öze

llikl

erin

i tan

ır.

4.

Cah

iliye

kav

ram

ını v

e ca

hili

ye

zih

niy

eti

nin

gen

el ö

zelli

kler

ini

açık

lar.

5.

İsla

miy

et ö

nce

si H

icaz

’ın t

arih

i,

din

î, so

syal

ve

kült

üre

l hay

atın

ı

tan

ır.

2. k

azan

ım iş

len

irke

n k

ayn

akla

r; K

ur’

an-ı

Ker

im,

sah

ih h

adis

ler

ve il

k d

ön

em

kayn

akla

rıyl

a sı

nır

lan

dır

ılaca

ktır

. A

yrıc

a ö

ğren

cile

rin

tem

el k

ayn

akla

ra n

asıl

ula

şab

ilece

kler

i ve

bu

kay

nak

lard

an f

ayd

alan

ma

usu

lleri

açı

klan

acak

tır.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Hic

az’ın

so

syo

-kü

ltü

rel

hay

atın

a ay

rın

tılı

ola

rak

değ

inilm

eyec

ek; g

erek

li ay

rın

tı 5

. kaz

anım

işle

nir

ken

ver

ilece

ktir

.

3

ve

4.

kaza

nım

lar

işle

nir

ken

ca

hili

ye

kavr

amı

ve

zih

niy

eti

, ay

et

ve

had

isle

rden

ö

rnek

lerl

e aç

ıkla

nac

ak

ve

cah

iliye

zi

hn

iye

tin

in

bel

irli

bir

dö

nem

le s

ınır

lı o

lmad

ığı v

urg

ula

nac

aktı

r.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Hz.

İb

rah

im

(a.s

.)

ve

Hz.

İs

mai

l’in

(a

.s.)

te

vhid

mü

cad

eles

i, K

âbe’

nin

yen

iden

in

şası

, Fi

l O

layı

gib

i ö

nem

li h

adis

eler

e d

e

değ

inile

cekt

ir.

Ayr

ıca

Yesr

ib’d

eki

top

lum

sal

yap

ı ve

d

inî

gru

pla

rdan

d

a

bah

sed

ilece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Siye

r,

tevh

it,

han

if,

şirk

, ca

hili

ye,

bed

evi,

had

ari,

dâr

ün

ned

ve,

har

em,

mu

alla

kat,

fic

ar.

SİY

ER

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

10

2

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

ala

r

2. HZ. PEYGAMBER’İN RİSÂLET ÖNCESİ HAYATI

1.

Pey

gam

ber

imiz

in S

oyu

ve

Aile

si

2.

Pey

gam

ber

imiz

in D

oğu

mu

ve

Ço

cukl

uğu

3.

Pey

gam

ber

imiz

in G

ençl

ik

Dö

nem

i

4.

Pey

gam

ber

imiz

in N

üb

üvv

et

Ön

cesi

Ah

laki

Olg

un

luğu

5.

Pey

gam

ber

imiz

in H

ira’

da

Tefe

kkü

r G

ün

leri

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Pey

gam

ber

imiz

in s

oyu

nu

ve

aile

ort

amın

ı tan

ır.

2.

Pey

gam

ber

imiz

in ç

ocu

klu

k

dö

nem

ini a

çıkl

ar.

3.

Pey

gam

ber

imiz

in g

ençl

ik

dö

nem

inin

gen

el ö

zelli

kler

ini

açık

lar.

4.

Pey

gam

ber

imiz

in a

ile b

irey

leri

ile

ilişk

ileri

ni i

dea

l bir

mo

del

ola

rak

ben

imse

r.

5.

Pey

gam

ber

imiz

in n

üb

üvv

et ö

nce

si

erd

emli

dav

ran

ışla

rın

ı ke

nd

ine

örn

ek a

lır.

6.

Pey

gam

ber

imiz

in H

ira’

dak

i

tefe

kkü

r sü

reci

ni d

eğer

len

dir

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Pey

gam

ber

imiz

in

Hilf

ü’l-

Fud

ûl’a

ka

tılm

ası,

tica

retl

e

uğr

aşm

ası,

Hz.

Hat

ice

(r.a

.) i

le e

vlili

ği v

e ço

cukl

arı

ile i

lgili

bilg

iler

veri

lece

k;

anca

k H

z. H

atic

e’n

in e

vlili

k ya

şı g

ibi t

artı

şmal

ı riv

ayet

lere

yer

ver

ilmey

ecek

tir.

4.

kaza

nım

işl

enir

ken

Pey

gam

be

rim

izin

evl

iliği

nin

tem

elin

dek

i sa

dak

at v

e

vefa

kav

ram

ları

nın

ön

emi ü

zeri

nd

e d

uru

laca

ktır

.

5.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Pey

gam

ber

imiz

in

Kâb

e h

akem

liği,

el-e

min

o

lara

k

anılm

ası,

cah

iliye

yaş

antı

sın

dan

uza

k d

urm

a gi

bi

ahla

ki o

lgu

nu

luğu

nu

ort

aya

koya

n k

on

ula

ra y

er v

erile

cekt

ir.

6.

kaza

nım

işl

enir

ken

Pey

gam

ber

imiz

in H

ira’

da

âlem

in y

arat

ılışı

hak

kın

da

tefe

kkü

r et

mes

ine,

to

plu

md

aki

ahla

ki ç

ökü

ntü

lerd

en d

uyd

uğu

rah

atsı

zlık

lara

değ

inile

cek;

ibad

et g

ibi t

aab

bu

di a

nla

tım

lara

yer

ver

ilmey

ecek

tir.

Kav

ram

lar:

Nü

bü

vvet

, ri

sale

t,

han

if,

tefe

kkü

r,

Hilf

ü'l-

fud

ûl,

eman

et,

el-e

min

, te

bliğ

,

ism

et, s

ıdk.

SİY

ER

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

10

3

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

3. RİSÂLETİN MEKKE DÖNEMİ

1.

Ris

alet

Ö

nce

si

Dü

nya

nın

D

inî

Du

rum

u

2.

Ris

alet

ve

Pey

gam

ber

imiz

2.1

. İlk

Vah

iy

2.2

. G

izli

ve A

çık

Dav

et

2.3

. İlk

Mü

slü

man

lar

3.

Mek

ke’d

e İs

lam

D

avet

ine

Tep

kile

r

3.1

. M

ekke

’de

İsla

m’ı

Kab

ul

Eden

leri

n G

en

el Ö

zelli

kler

i

3.2

. M

üşr

ikle

rin

İs

lam

D

avet

ine

Kar

şı Ç

ıkm

a Se

bep

leri

3.3

. M

ekke

Dö

nem

i ve

İşke

nce

4.

Hab

eşis

tan

’a H

icre

t

5.

Hz.

Ham

za (

r.a.

) ve

Hz.

Öm

er’in

(r.a

.) M

üsl

üm

an O

luşl

arı

6.

Bo

yko

t Yı

lları

7.

Taif

Yo

lcu

luğu

8.

İsra

ve

Mir

aç

9.

Yen

i Yu

rt A

rayı

şı

9.1

. Ye

srib

liler

le İl

k Te

mas

9.2

. A

kab

e B

iatl

arı

10

. Ye

srib

’e H

icre

t

10

.1.

Mü

slü

man

ları

n H

icre

ti

10

.2.

Pey

gam

ber

imiz

in H

icre

ti

10

.3.

Ku

ba’

ya V

arış

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Pey

gam

ber

imiz

in r

isal

etin

den

ön

ce d

ün

yan

ın

din

î du

rum

un

u a

çıkl

ar.

2.

Pey

gam

ber

liğin

insa

nlık

tar

ihi a

çısı

nd

an ö

nem

ini

fark

ed

er.

3.

Pey

gam

ber

imiz

in İs

lam

’a d

avet

sü

reci

ni v

e

dav

et m

eto

du

nu

açı

klar

.

4.

Pey

gam

ber

imiz

in t

ebliğ

ine

karş

ı tep

kile

ri

ned

enle

riyl

e b

irlik

te d

eğer

len

dir

ir.

5.

Hab

eşis

tan

hic

retl

erin

in s

ebep

ve

son

uçl

arın

ı

açık

lar.

6.

Hz.

Ham

za (

r.a.

) ve

Hz.

Öm

er’in

(r.

a.)

Mü

slü

man

olm

alar

ının

, Mü

slü

man

ları

n g

üçl

enm

esin

e

katk

ıları

nı y

oru

mla

r.

7.

Ku

reyş

li m

üşr

ikle

rin

Mü

slü

man

lara

uyg

ula

dığ

ı

bas

kıla

rı a

çıkl

ar.

8.

Pey

gam

ber

imiz

in T

aif

yolc

ulu

ğun

un

se

bep

ve

son

uçl

arın

ı yo

rum

lar.

9.

İsra

ve

Mir

aç o

layı

nın

, Pey

gam

ber

imiz

ve

Mü

slü

man

lar

açıs

ınd

an ö

nem

ini f

ark

eder

.

10

. A

kab

e B

iatl

arı’n

ın Y

esri

b’d

e İs

lam

’ın y

ayılı

şı

açıs

ınd

an ö

nem

ini k

avra

r.

11

. Ye

srib

’e h

icre

tin

seb

eple

rin

i ve

ön

emin

i kav

rar.

12

. P

eyga

mb

erim

izin

Ku

ba’

dak

i faa

liyet

leri

ni

açık

lar.

13

. H

icre

tin

so

syal

, siy

asi,

eko

no

mik

ve

kült

üre

l

son

uçl

arın

ı ird

eler

.

1.

kaza

nım

iş

len

irke

n

ayrı

ntı

ya

giri

lmek

sizi

n

din

leri

n

yoğu

nla

ştığ

ı hav

zala

r h

akkı

nd

a kı

sa b

ilgile

r ve

rile

cekt

ir.

3.

kaza

nım

iş

len

irke

n

vah

yin

P

eyga

mb

erim

ize

yükl

ediğ

i

soru

mlu

luğa

ve

dav

eti

nd

eki

tem

el i

lke

lere

yer

ver

ilece

ktir

.

Ayr

ıca

ilk

vah

iy

ve

son

rası

nd

a ge

lişen

sü

reç

üze

rin

de

du

rula

cakt

ır. B

u b

ölü

md

e D

ârü

lerk

am’a

da

yer

veri

lece

ktir

.

5.

kaza

nım

işl

enir

ken

Caf

er b

. Eb

i Ta

lib’in

(r.

a.)

Nec

aşi

ile

ola

n k

on

uşm

asın

a ye

r ve

rile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

Ku

reyş

li m

üşr

ikle

rin

, P

eyga

mb

erim

izi

yaln

ızla

ştır

mak

am

acıy

la

Haş

imo

ğulla

rın

a u

ygu

lad

ıkla

rı

bo

yko

ta

vurg

u

yap

ılaca

ktır

. A

yrıc

a h

üzü

n

yılın

a d

a

değ

inile

cekt

ir.

9.

kaza

nım

işl

enir

ken

ko

nu

, ay

et v

e sa

hih

had

isle

r ış

ığın

da

ele

alın

acak

tır.

Ayr

ıca

Mir

aç o

layı

ile

nam

azın

beş

vak

it

ola

rak

dü

zen

len

diğ

ine

vurg

u y

apıla

cakt

ır.

10

. ka

zan

ım i

şlen

irke

n b

iat

kavr

amın

a, b

iatı

n ö

nem

ine

ve

sah

aben

in s

adak

atin

e d

e d

eğin

ilece

ktir

.

12

. ka

zan

ım i

şlen

irke

n i

lk C

um

a n

amaz

ına

ve i

lgili

aye

tler

e

de

değ

inile

cekt

ir.

12

ve

13

. ka

zan

ımla

r iş

len

irke

n H

icre

t o

layı

, ay

et v

e sa

hih

had

isle

r ış

ığın

da

açık

lan

acak

tır.

K

avra

mla

r:

Vah

iy,

dav

et,

teb

liğ,

risa

let,

fe

tret

, aş

ere

-i

mü

beş

şere

,

sah

abi,

isra

, mir

aç, b

iat,

hic

ret.

SİY

ER

DE

RS

İ ÖĞ

RE

TİM

PR

OG

RA

MI

10

4

Ün

ite

Ko

nu

lar

Kaz

anım

lar

Açı

klam

alar

4. RİSÂLETİN MEDİNE DÖNEMİ

1.

Med

ine’

de

İsla

m T

op

lum

un

un

Olu

şum

u

1.1

. M

esci

d-i

Neb

i’nin

İnşa

sı

1.2

. A

shâb

-ı S

uff

e

1.3

. M

uh

acir

-En

sar

Kar

de

şliğ

i

1.4

. M

edin

e Sö

zle

şme

si

1.5

. N

amaz

a D

avet

: Eza

n

1.6

. M

edin

e P

azar

ının

Ku

rulm

ası

1.7

. K

ıble

nin

Değ

işm

esi

2.

Seri

yye

ve G

azve

ler

2.1

. Sa

vaşa

İzin

Ver

ilmes

i

2.2

. İlk

Ser

iyye

ler

2.3

. B

edir

Gaz

vesi

2.4

. U

hu

d G

azve

si

2.5

. R

ecî v

e B

i’r-i

Mau

ne

2.6

. H

end

ek G

azve

si

2.7

. H

ud

eyb

iye

An

tlaş

mas

ı

2.8

. M

ekke

’nin

Fet

hi

2.9

. H

un

eyn

Gaz

vesi

3.

Nif

ak v

e M

ün

afık

lar

4.

Diğ

er D

in M

ensu

pla

rıyl

a

Mü

nas

ebet

ler

4.1

. Ya

hu

dile

r

4.2

. H

ıris

tiya

nla

r

5.

İsla

m’a

Dav

et M

ektu

pla

rı

6.

Hey

etle

rle

Gö

rüşm

eler

7.

Ved

a H

accı

ve

Ved

a H

utb

esi

8.

Pey

gam

ber

imiz

in V

efat

ı

Bu

ün

ite

son

un

da

öğr

enci

ler;

1.

Med

ine’

de

İsla

m t

op

lum

un

un

olu

şum

sü

reci

ni a

çıkl

ar.

2.

Seri

yye

ve g

azve

leri

seb

ep v

e

son

uçl

arı a

çısı

nd

an

değ

erle

nd

irir

.

3.

Pey

gam

ber

imiz

in m

ün

afık

larl

a

mü

cad

ele

met

od

un

u y

oru

mla

r.

4.

Pey

gam

ber

imiz

in d

iğer

din

men

sup

ları

yla

ilişk

ileri

nin

day

and

ığı i

lkel

eri k

avra

r.

5.

Pey

gam

ber

imiz

in t

ebliğ

ind

e

İsla

m’a

dav

et m

ektu

pla

rın

ın

yeri

ni a

çıkl

ar.

6.

Ved

a H

accı

’nın

ön

emin

i ve

Ve

da

Hu

tbes

i’nd

eki e

vren

sel m

esaj

ları

yoru

mla

r.

7.

Pey

gam

ber

imiz

in v

efat

ının

Mü

slü

man

lar

üze

rin

de

bır

aktı

ğı

tesi

ri a

çıkl

ar.

8.

Pey

gam

ber

imiz

in a

hla

ki

öze

llikl

erin

i hay

atın

da

uyg

ula

may

a is

tekl

i olu

r.

Ün

ite

gen

elin

de

kro

no

loji

göze

tile

rek

oru

ç,

zekâ

t,

hac

gi

bi

ibad

etle

rin

fa

rz

kılın

mas

ı; iç

ki,

faiz

ve

ben

zerl

eri

nin

har

am k

ılın

mas

ı; te

sett

ürü

n e

mre

dilm

esi g

ibi

ibad

et v

e m

uam

elat

ile

ilgili

ko

nu

lara

da

değ

inile

cekt

ir.

1.

kaza

nım

işl

enir

ken

Pey

gam

ber

imiz

in M

edin

e’d

e ku

rdu

ğu d

evle

t si

ste

min

e,

lider

lik

ve

eği

tim

cilik

va

sıfl

arın

a,

Mes

cid

-i

Neb

i’nin

to

plu

msa

l fo

nks

iyo

nu

na,

Med

ine’

dek

i ilk

nü

fus

sayı

mın

ın v

e M

edin

e sö

zleş

me

sin

in s

osy

al h

ayat

açı

sın

dan

ön

emin

e,

Pey

gam

ber

imiz

in

Med

ine’

de

paz

ar

kurd

urm

asın

ın

Mü

slü

man

ları

n

eko

no

mik

bağ

ımsı

zlığ

ı açı

sın

dan

ön

emin

e vu

rgu

yap

ılaca

ktır

.

2. k

azan

ım iş

len

irke

n s

eriy

ye v

e ga

zve

kavr

amla

rın

a d

a d

eğin

ilece

ktir

.

2, 3

ve

4. k

azan

ımla

r iş

len

irke

n c

ihad

ın ö

nem

ine

de

değ

inile

cekt

ir.

3. k

azan

ım iş

len

irke

n k

on

u; B

akar

a, Â

l-i İ

mrâ

n, T

evb

e ve

Mü

nâf

ikû

n s

ure

leri

nd

en

ilgili

aye

tler

le a

çıkl

anac

aktı

r.

4.

kaza

nım

iş

len

irke

n

Me

din

e’d

eki

üç

Yah

ud

i ka

bile

sin

in

du

rum

ları

na

değ

inile

cek;

Ben

î K

ayn

uka

, B

enî

Nad

ir,

Ben

î K

ura

yza

ve H

ayb

er s

avaş

ları

da

kısa

ca a

nla

tıla

cakt

ır.

Ayr

ıca

Hır

isti

yan

larl

a ili

şkile

r ka

psa

mın

da

Nec

ran

Hey

eti,

Mu

te S

avaş

ı ve

Teb

ük

Sefe

ri’n

den

de

kısa

ca b

ahse

dile

cekt

ir.

7.

kaza

nım

işl

enir

ken

Pey

gam

ber

ve

Ehl-

i B

eyt

sevg

isin

e a

yetl

er ı

şığı

nd

a ye

r

veri

lece

ktir

.

Kav

ram

lar:

Ensa

r, M

uh

acir

, R

avza

-i M

uta

hh

ara,

cih

at,

gazv

e, s

eriy

ye,

isti

şare

, m

uâh

ât,

nif

ak, e

hl-

i kit

ap, s

enet

ü’l-

vüfû

d.

1

MESLEKİ ARAPÇA DERSİ

(11 ve 12. SINIFLAR)

ÖĞRETİM PROGRAMI

2018

106

12. MESLEKİ ARAPÇA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI

12.1. PROGRAMIN TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI

Anadolu imam hatip liseleri meslek dersleri, İslamî ilimler alanında yer alan temel

disiplinlerden oluşmaktadır. Bu disiplinler, Kur’an-ı Kerim ve hadislerin anlaşılması ve

hayata aktarılması amacıyla ortaya çıkmıştır. İslamî ilimler, tarih boyunca ilim dili olarak

Arapçayı kullanmışlardır. tefsir, hadis, fıkıh, akaid, siyer gibi ilimlerde, kaynakların en kadim

ve muteber olanları Arapça olarak kaleme alınmıştır. Bu nedenle Arapça, dinî ilimlerin

öğretiminde önemli bir yere sahip olmuştur. Mesleki Arapça dersinin de Anadolu imam hatip

lisesi meslek derslerine ait literatürün öğretiminde ayrı bir önemi vardır.

Anadolu imam hatip liselerinde 9. ve 10. sınıflarda öğrencilere, Arapça dersinde dört

temel dil becerisi seviyelerine uygun olarak kazandırılmaktadır. Bunun yanı sıra 9. sınıftan

itibaren temel dini bilgiler, fıkıh, hadis, siyer, tefsir gibi derslerde de İslamî ilimlerle ilgili

literatür kazandırılmaktadır. Buradan hareketle Mesleki Arapça Dersi Öğretim Programı,

imam hatip lisesi meslek derslerinde yer alan konu, kazanım, kavram ve becerileri

destekleyecek şekilde yapılandırılmıştır.

Mesleki Arapça Dersi Öğretim Programında tema ve kazanımlar oluşturulurken

“sarmal yapı” dikkate alınmıştır. Öğretim programında, imam hatip lisesi meslek derslerinde

okutulan bazı derslere ait içerikler dikkate alınarak temalar oluşturulmuş, temanın içeriğine

yönelik etkinlik, kavram ve becerilere yer verilmiştir.

Mesleki Arapça Dersi Öğretim Programı, 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda

yer alan “Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak

öğrencilerin;

(1) İslami ilimlere ait klasik/güncel Arapça literatür ve metinlerden

yararlanabilmelerini,

(2) İmam hatip lisesi meslek derslerinde edindikleri kazanımları pekiştirmelerini,

(3) Arapça dinleme-anlama, konuşma, okuma-anlama ve yazma becerilerini

geliştirmelerini,

(4) Bazı dil bilgisi kurallarını öğrenmelerini,

(5) Seviyelerine uygun görsel, işitsel ve yazılı kaynakları takip etmelerini,

(6) Arapça öğrenmeye yönelik ilgi ve isteklerini sürdürmeyi hedeflemektedir.

12.2. PROGRAMIN VİZYONU

Mesleki Arapça Dersi (11-12. Sınıflar) Öğretim Programı’nın Vizyonu;

“Dört Temel Dil Beceri”sinin yanı sıra “Temel Dinî Kaynakları Tanıma ve

Kullanma”, “Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama” gibi becerilerin gelişmiş, İslami ilimlere

ait klasik/güncel Arapça literatür ve metinlerden yararlanabilen bireyler yetiştirmektir.

107

12.3. MESLEKİ ARAPÇA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINA

/DERS KİTABININ (EĞİTİM ARACI) YAZIMINA YÖNELİK İLKE VE

AÇIKLAMALAR

(1) Temalarda verilen metinler/diyaloglar İslami ilimlere ait klasik/güncel

kaynaklardan (tefsir, hadis, siyer, kelam gibi) öğrenci düzeyi göz önünde tutularak

oluşturulur.

(2) Öğretim Programı beceri temelli olarak yapılandırılmıştır. Konu ve kazanımlar ele

alınırken bu becerileri kazandırmaya yönelik etkinliklere yer verilir.

(3) Kazanımlar, dört dil becerisi esas alınarak sınıflandırılmıştır. İşlenişte tema

içindeki kazanım sıralamasına bağlı kalma zorunluluğu yoktur. Temaların

işlenişinde, kazanımların tema içindeki ele alınış sıralamasında değişiklik

yapılabilir. Öğrencilerin kendi kendine öğrenmelerine imkân tanıyacak materyal

oluşturma ve kullanma becerileri edinmelerini sağlayacak etkinliklere yer verilir.

(4) Cümle/metin/diyaloglarda harekeleme yapılırken uzatma harfleri öncesindeki

harfler, ta-i marbûta öncesindeki ve sık sık tekrar edilen işaret isimleri, şahıs

zamirleri, harekesiz olarak verilir. Ayrıca soru edatları, harfi cerler ve kelime

sonlarında yer alan harfler zorunlu olmadıkça harekesiz harfler olarak verilir.

(5) Temalarda yer verilen ayetler, Hafız Osman hattına uygun olarak yazılır ve

harflerin tamamı harekelenir. Ayrıca hadis metinleri de tamamen harekeli olarak

verilir.

(6) Tema sonlarında içeriğe uygun ayet, hadis, şiir ve vecizelere yer verilebilir.

(7) Dil bilgisi kuralları, basit ve anlaşılır etkinliklerle desteklenerek verilir.

(8) Dil bilgisi konuları işlenirken öğrenci seviyesine uygun olarak ayetler, hadisler ve

güzel sözlerden örnek verilmesine özen gösterilir.

(9) Öğretim Programı, öğrenilenlerin tekrar edilmesine ve aşamalı olarak yeni

bilgilerin öğrenilenlere ilave edilmesine dayanan “sarmal yaklaşım” esas alınarak

hazırlanmıştır. Bu nedenle kazanımlarla ilgili konular işlenirken bu durum göz

önünde bulundurulur.

(10) Kazanımlar verilirken öğrenciyi merkeze alan bir yaklaşım göz önünde

bulundurulur. Bu kapsamda öğrenme öğretme etkinlikleri, kolaydan zora, basitten

karmaşığa, somuttan soyuta doğru bir sıralamayla ele alınır.

(11) Temalarla ilgili içerikler ele alınırken kelimelerden kalıplara, kalıplardan

cümlelere, cümlelerden diyalog ve/veya metinlere kademeli olarak devam eden

(tüme varım), sonrasında ise tersine işleyen analitik (tümden gelim) bir yapı göz

önünde bulundurulur.

(12) Konular işlenirken öğrencilerin kelimelerin anlamlarını bağlamdan hareketle

tahmin etmelerine yönelik etkinliklere yer verilir.

(13) Programda yer alan “İçerik ve Dil Yapıları” amaç değil, programın hedeflediği

kazanımları gerçekleştirmek için birer araçtır. Bu nedenle öğrenme öğretme

süreçlerinin sadece “dil bilgisi öğretimi” gibi görülmemesine özen gösterilir.

108

(14) Ders kitabı/eğitim aracı aşağıdaki tabloda verilen ölçülere göre hazırlanır.

MESLEKİ ARAPÇA DERSİ KİTAP FORMA SAYILARI


Mesleki Arapça Dersi 11. Sınıf 12 19,5 cm x 27,5 cm

Mesleki Arapça Dersi 11. Sınıf 12 19,5 cm x 27,5 cm

* En yüksek forma sayısı esas alınmıştır. Hazırlanacak ders kitabı daha düşük forma sayısına sahip

olabilir.

12.4. MESLEKİ ARAPÇA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ YAPISI

Mesleki Arapça Dersi Öğretim Program; “Temalar”, ““Kazanımlar”, “Açıklamalar” ve

” İçerik ve Dil Yapıları” şeklinde yapılandırılmıştır.

12.4.1. TEMALAR

Mesleki Arapça Dersi Öğretim Programında, her sınıf düzeyinde 6 tema olmak üzere

toplam 12 temaya yer verilmiştir.

Temalar, Öğretim Programının amaçları ve öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve

psikomotor gelişimlerinin yanı sıra dersin içeriği ve diğer derslerle olan ilişkileri göz önünde

bulundurularak oluşturulmuştur.

12.4.2. KAZANIMLAR

Kazanım, öğrenme öğretme süreci sonunda ulaşılması beklenen bilgi, beceri, tutum,

davranış ve değerler bütünüdür. Öğrencilerin öğrenme alanlarındaki gelişimleri, kazanımların

edinilmesine bağlıdır. Buradan hareketle kazanımlar oluşturulurken Öğretim Programının

amaçları ve programda kazandırılması hedeflenen bilgi, beceri ve tutumlar dikkate alınmıştır.

12.4.3. AÇIKLAMALAR

Açıklamalar, Öğretim Programında kazanımlarla ilgili özellikle vurgulanması gereken

konular ve/veya sınırlamalara ilişkin bölümdür. Kazanımların gerçekleşebilmesi bu

açıklamaların göz önünde bulundurulmasına bağlıdır.

Kazanımlara yönelik açıklamalar kazanım numarası belirtilerek verilmiştir. Ayrıca

tablolarda “!” işaretiyle belirtilen ve italik stilde yazılan kısımlar tema genelinde dikkate

alınması gereken uyarıları göstermektedir.

109

12.4.4. İÇERİK VE DİL YAPILARI

İçerik ve Dil Yapıları; Öğretim Programında kazanımlara yönelik verilmesi

hedeflenen içerik ve dil yapılarının ve bunlara ilişkin örneklerin verildiği bölümdür. Bu

bölümde geçen kelime ve kavramların genel olarak metin/diyalog örgüsü içerisinde verilmesi

hedeflenmiştir. Ancak metin ve diyalog kısmında verilmeyen/verilemeyen kelime/kavram ve

dil yapıları etkinlikler yoluyla da verilebilir

Kavramsal düzeyde tanımlama ve açıklama istenecek kelime ve kavramlar, ilgili

kazanımların “Açıklamalar” bölümünde verilmiştir.

Konular işlenirken içerik ve dil yapılarına ait örnekler kazanımlar çerçevesinde

çeşitlendirilebilir. Ancak kullanılacak yeni örnekler temaya, kazanımlara ve öğrencilerin

seviyelerine uygun olmalıdır. İçerik ve dil yapılarında verilen ayet, hadis, kelime, tamlama,

deyim, gramer kalıpları gibi ifadeler aynen verilebileceği gibi aynı kökten gelen ve/veya

kullanım alanına giren benzer, müradif ve muadil örnekler de verilebilir. Örneğin (إنزال)

ifadesinin olduğu yerde (أنزل) (ينزل) (منزل) gibi mazi ve/veya muzari, tekil/çoğul, ism-i fail,

ismi meful gibi kullanımları da verilebilir.

Öğretim Programında verilmesi hedeflenen dil yapıları, kazanımların

gerçekleştirilmesi için önerilen yapılardır. Bu yapılar gerçek iletişim durumları dikkate

alınarak verilmelidir.

110

12.5. ANADOLU İMAM HATİP LİSELERİ MESLEKİ ARAPÇA DERSİ TEMALARI

VE SÜRELERİ

Öğretim Programı, haftada 3 saat ve yılda 36 hafta olarak 11. ve 12. sınıflar için

toplam 216 ders saatine göre düzenlenmiştir.

11. SINIF

Tema

No Tema Adı

Kazanım

Sayısı

Ders

Saati

Ders

Saati

Yüzdesi

1 İSLAM 13 18 16,66

2 KUR’AN-I KERİM 14 18 16,66

3 HADİS 11 18 16,66

4 PEYGAMBERİMİZİN HİCRET ÖNCESI HAYATI 10 18 16,66

5 İBADETLER 11 18 16,66

6 İSLAM AHLAKI 12 18 16,66

Toplam 71 108 100

12. SINIF

Tema

No Tema Adı

Kazanım

Sayısı

Ders

Saati

Ders

Saati

Yüzdesi

1 TEVHİD VE ŞİRK 12 18 16,66

2 KUR’AN KISSALARI 12 18 16,66

3 PEYGAMBERİMİZİN HİCRET SONRASI HAYATI 11 16 16,66

4 DİNİ HÜKÜMLER 11 18 16,66

5 İSLAM’DA SOSYAL HAYAT 11 18 16,66

6 İSLAM MEDENİYETİ 13 20 16,66

Toplam 70 108 100

1

11

12.6

. A

NA

DO

LU

İM

AM

HA

TİP

LİS

EL

ER

İ M

ES

LE

Kİ

AR

AP

ÇA

DE

RS

İ 11.

SIN

IF T

EM

A, K

AZ

AN

IM V

E A

ÇIK

LA

MA

LA

RI

1. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

İSLAM

اإلسالم B

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gdan

har

eket

le i

man

ın

rükü

nle

rini

ve

şart

ları

nı

list

eler

.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gda

geç

en i

man

la i

lgil

i

kav

ram

ları

tan

ır.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gda

geç

en f

iil

çeşi

tler

ini

tan

ır.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le i

man

ın r

ükü

nle

rini

sıra

lar.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’ın

inan

ç es

asla

rını

bas

it

cüm

lele

rle

söyle

r.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e fi

il ç

eşit

leri

ni

kull

anır

.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’ın

inan

ç es

asla

rı v

e rü

kü

nle

rini

açık

lar.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rda

geç

en i

man

la

ilgil

i kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’a

gö

re i

nan

ç b

akım

ınd

an i

nsa

nla

rı s

ınıf

landır

ır.

4.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

geç

en f

iil

çeşi

tler

ini

tanır

.

DİN

LE

ME

– A

NL

AM

A

2.

kaz

anım

da

iman

, İs

lam

, ak

ide,

tev

hid

, ta

sdik

, ik

rar,

ikra

h,

hid

ayet

, dal

alet

kav

ram

ları

na

yer

ver

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1 v

e 2

. kaz

anım

lard

a öğre

nci

lerd

en i

man

ın r

ükü

nle

rini

ve

İsla

m’ı

n

inan

ç es

asla

rını

ken

di

cüm

lele

riyle

sö

yle

mel

eri

iste

nir

.

OK

UM

A

1.

kaz

anım

da

soru

cev

ap, boşl

uk d

old

urm

a, d

oğ

ru y

anlı

ş b

elir

lem

e,

eşle

ştir

me

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

2.

kaz

anım

im

an,

İsla

m,

akid

e, t

asdik

, ik

rar,

ik

rah

, h

iday

et,

dal

alet

kav

ram

ları

yla

sın

ırla

nır

. M

etin

de

geç

en k

avra

mla

rla

ilg

ili

altı

nı

çizm

e,

anla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e, b

oşl

uk d

old

urm

a, d

oğ

ru y

anlı

ş g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

3. kaz

anım

da

müm

in,

münaf

ık,

kâf

ir,

mü

şrik

kav

ram

ları

yla

ilg

ili

altı

nı

çizm

e, a

nla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e, b

oşl

uk

do

ldu

rma,

do

ğru

-yan

lış

gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

4.

kaz

anım

da

maz

i, m

uza

ri v

e em

ir k

ull

anım

lara

dai

r, d

oğ

ru y

anlı

ş

bulm

a, b

oşl

uk d

old

urm

a, e

şleş

tirm

e g

ibi

etk

inli

kle

r d

üze

nle

nir

.

حيدلتوا

امان

إليالم

إلسا

يدةلعقا

يق

صدالت

رارإلقا

راهإلك

ا

دايةاله

لة ضال

ال

منمؤال

فقمناال

ركمش

ال

كفرال

علالفاع أنو

علالف

ضي

لماا

علالف

رعضاالم

العلف

ألمر

ا

1

12

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’ın

inan

ç es

asla

rı i

le i

lgil

i

kav

ram

ları

do

ğru

ola

rak y

azar

.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’ın

inan

ç es

asla

rıyla

ilg

ili

kıs

a

bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

fiil

çeşi

tler

ini

ku

llan

ır.

YA

ZM

A

1.

kaz

anım

da

cüm

le/m

etin

/diy

alo

gd

a b

oş

bır

akıl

an y

erle

re "

iman

,

tasd

ik,

ikra

r, h

iday

et,

dal

alet

" kav

ram

ları

nı

maz

i, m

uza

ri v

e em

ir

fiil

i kal

ıpla

rını

kull

anar

ak y

azm

alar

ı is

tenir

.

2.

kaz

anım

sev

iyel

erin

e uygun m

etin

, b

eş b

asit

cü

mle

yle

sınır

landır

ılır

.

3.

kaz

anım

da

fiil

çeş

itle

rinin

kull

anıl

dığ

ı sı

rala

ma-

yen

iden

yaz

ma,

yaz

ma,

boşl

uk d

old

urm

a gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu)

met

in/d

iya

log

lar,

kla

sik/

gü

nce

l

aka

id k

ayn

akl

arı

ndan ö

ğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

na

rak

hazı

rlanır

.

“

Fii

l Ç

eşit

leri

” k

onusu

nda s

ad

ece

fiil

leri

n m

azi

, m

uza

ri v

e

emir

leri

ne

yer

veri

lir.

Fii

leri

n, ir

ab

ve

bab

du

rum

un

a

gir

ilm

ez. Ö

ğre

nci

leri

n k

onuşm

a v

e ya

zma

da

tem

el z

am

an

ifadel

erin

i ku

llanm

ala

rına y

ön

elik

etk

inle

r o

luşt

uru

lur.

1

13

2. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇE

RİK

VE

DİL

YA

PIL

AR

I

KUR′AN-I KERİM

القرآن الكر يم

Bu

tem

a s

on

un

da

öğ

ren

cile

r;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

arek

etle

Kur’

an’ı

n g

önder

iliş

amac

ını

ayet

lere

örn

ekle

r ver

ir.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

arek

etle

Kur’

an-ı

Ker

im’i

anla

man

ın ö

nem

ini

fark

eder

.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en s

ıfat

ve

isim

tam

lam

alar

ını

fark

ed

er.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le K

ur’

an

tari

hiy

le i

lgil

i kıs

a cü

mle

ler

kura

r.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le K

ur’

an’ı

n

gö

nd

eril

iş a

mac

ını

ve

anla

şılm

asın

ın ö

nem

ini

söyle

r.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e is

im v

e sı

fat

tam

lam

alar

ını

kull

anır

.

OK

UM

A-A

NL

AM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a geç

en K

ur'an

tar

ihi

ile

ilgil

i

kav

ram

ları

tan

ır.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

Kur'an

tar

ihi

ile

ilgil

i

süre

ci a

çıkla

r.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

Kur’

an’ı

n g

önder

iliş

amac

ını

ve

anla

şılm

asın

ın ö

nem

ine

dai

r so

nuçl

ar ç

ıkar

ır.

4.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a geç

en s

ıfat

ve

isim

tam

lam

alar

ını

ayır

t ed

er.

DİN

LE

ME

-AN

LA

MA

2.

kaz

anım

da

Kur’

an-ı

Ker

im’i

an

lam

anın

ön

emiy

le i

lgil

i

had

isle

re d

e yer

ver

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

da

Ala

k s

ure

sin

in 1

-5. ay

etle

rin

e d

e yer

ver

ilir

.

OK

UM

A-A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

da

“İç

erik

ve

Dil

Yap

ılar

ı” b

ölü

mü

nd

e ver

ilen

ve

met

in/d

iyal

ogla

rda

ku

llan

ılan

Ku

r'an

tar

ihi

ile

ilgil

i kav

ram

ları

bulm

asın

a yönel

ik e

tkin

likle

re y

er v

eril

ir.

Bu

kav

ram

lar;

nüzu

l,

tedri

c, v

ahiy

, vah

yin

yaz

ılm

ası,

a

rz,

mu

kab

ele,

cem

ve

teksi

r, i

stin

sah,

cem

’ul-

Ku

r’an

, te

ksi

ru’l

-Ku

’ran

ile

sınır

landır

ılır

.

4.

kaz

anım

da

sıfa

t ta

mla

mal

arın

ın m

üfr

ed,

mü

sen

na

ve

cem

i

hâl

leri

ne

değ

inil

ir,

fakat

isi

m t

am

lam

asın

da

sad

ece

mu

zafı

n

müfr

ed v

e ce

mi

mü

kes

ser

hâl

leri

ver

ilir

.

هد ي ع

ف…

الحي

و

يةاآل

الرة سو

الكية

م

الية مدن

اإلزال

ن

اليلتنز

وللنزب ا

سب

اليجدرت

تال ريفس

اليلتأو

الض

عر

البلةمقا

ال

ظ حاف

اإل

خ ساستن

آن لقرع اجم

آن لقرر اكثيت

صفةال

افة

إلضا

1

14

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

Kur’

an t

arih

i il

e m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le k

ısa

bir

met

in y

azar

.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le K

ur'an

’ın

gö

nd

eril

iş s

ebep

leri

ni

yaz

ar.

3.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le K

ur’

an’ı

n

anla

şılm

asın

ın ö

nem

i h

akkın

da

kıs

a cü

mle

ler

yaz

ar.

4.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

isim

ve

sıfa

t ta

mla

mal

arın

a

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

1,

2 v

e 3 k

azan

ımla

rda

cüm

le/m

etin

ler

beş

bas

it c

üm

leyle

sınır

landır

ılır

.

4. kaz

anım

da

isim

ve

sıfa

t ta

mla

mal

arıy

la i

lgil

i eş

leşt

irm

e,

boşl

uk d

old

urm

a gib

i et

kin

likle

re d

e yer

ver

ilir

. A

yrı

ca s

ıfat

tam

lam

alar

ının

müfr

ed,

mü

sen

na

ve

cem

i h

âlle

rin

e değ

inil

ir,

fakat

isi

m t

amla

mas

ınd

a sa

dec

e m

uza

fın

mü

fred

ve

cem

i

mü

kes

ser

hâl

leri

ver

ilir

.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r,

klasi

k/günce

l te

fsir

/tef

sir

usu

lü k

ayn

akl

arı

nd

an

öğ

ren

ci

sevi

yesi

dik

kate

alı

na

rak

ha

zırl

anır

.

K

onula

r iş

lenir

ken

öğre

nci

lerd

en m

etin

/diy

alo

gda

bil

med

iği

keli

mel

erin

anla

mla

rını

bağ

lam

da

n h

are

ketl

e ta

hm

in

etm

eler

i is

tenir

.

T

emada s

ıfat

tam

lam

ala

rının

mü

fred

, m

üse

nn

a v

e ce

mi

hâll

erin

e değ

inil

ir, fa

kat

isim

ta

mla

ma

sın

da

sa

dec

e m

uza

fın

müfr

ed v

e ce

mi

mü

kess

er h

âll

eri

veri

lir.

1

15

3. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

HADİS

الحديثB

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gda

geç

en h

adis

ilm

i il

e

kav

ram

ları

lis

tele

r.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gdan

har

eket

le h

adis

leri

ravi

sayıs

ına

gö

re t

asn

if e

der

.

3.

Din

lediğ

i m

etin

de/

diy

alogla

rda

isim

cüm

lele

rini

tanır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

had

is u

sulü

ile

ilg

ili

bas

it c

üm

lele

r sö

yle

r.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

had

is k

on

usu

nd

a b

asit

cüm

lele

rle

konuşu

r.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e is

im c

üm

lele

rine

yer

ver

ir.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

ind

e/diy

alo

gda

yer

ala

n h

adis

usu

lü

kav

ram

ları

nı

ayır

t ed

er.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

ver

ilen

had

is u

sulü

kav

ram

ları

nı

açık

lar.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rda

geç

en i

sim

cüm

lele

rini

tan

ır.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

da

had

is,

sünnet

, ku

tsi

had

is, n

ebev

i had

is,

cerh

, ta

dil

, is

nad

, se

ned

, m

etin

ve

rivay

et k

avra

mla

rın

a

yer

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da

müte

vat

ir v

e âh

ad h

adis

lere

ayrı

ntı

ya

gir

med

en y

er v

eril

ir.

KO

NU

ŞM

A

1 v

e 2 k

azan

ımla

rda

"ثحد

ت

عن", "...

شناق

مع

كميلز

" g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

OK

UM

A

1.

kaz

anım

da;

alt

ını

çizm

e, d

oğru

-yan

lış

bel

irle

me,

eşle

ştir

me

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

2.

kaz

anım

da;

had

is,

sünnet

, ku

tsi

had

is,

neb

evi

had

is,

cerh

, ta

dil

, is

nad

, se

ned

, m

etin

ve

rivay

et k

avra

mla

rıyla

ilgil

i konu b

aşlı

ğın

ı ta

hm

in e

tme,

cü

mle

tam

amla

ma,

anla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

3.

kaz

anım

da

isim

cüm

lesi

ile

ilg

ili

ku

llan

ımla

rda;

do

ğru

yan

lış

bulm

a, b

oşl

uk d

old

urm

a, e

şleş

tirm

e gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

الثحدي

ولأص

ثحدي

ال

ثحدي

ال وي

نب

ثحدي

ال سي

قد

ال سنة

ب سبا

أ

ودور

ث

حديال

ال سند

اإل

نادس

الرحج

اليلعدت

اليندوت

الفصني

ت

الواية

ر

الابةصح

الينابعت

الث حدم

الاترتو

اآل حاد

الح

حيص

1

16

Y

AZ

MA

1. D

inle

diğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le h

adis

usu

lü i

le i

lgil

i kıs

a bir

met

in y

azar

.

2. Y

azd

ığı

cüm

le/m

etin

/diy

alogla

rda

isim

cüm

lesi

ne

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

1.

kaz

anım

da

"باكت

ما مع

تس"

gib

i kal

ıp c

üm

lele

rle

beş

bas

it c

üm

le y

azm

aya

yönel

ik e

tkin

likle

r o

luşt

uru

lur.

B

u

tem

ada

(öze

llik

le

1.

kon

u)

met

in/d

iya

logla

r,

klasi

k/günce

l hadis

ve

h

ad

is

usu

lü

kayn

akl

arı

nd

an

öğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

na

rak

ha

zırl

an

ır.

İs

im

cüm

lesi

nde

haber

tü

rler

ine

ve

ha

ber

in

ön

e

geç

tiği

du

rum

lara

değ

ilm

ez.

ملةلجا

مية

السا

تدألمبا

خبرال

الفرد

م

ال ى مثن

المعج

الوعمرف

الرفة

مع

ال كرة

ن

1

17

4. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

PEYGAMBERİMİZİN HİCRET ÖNCESİ HAYATI

سيرة النبي قبل الهجرة

Bu

tem

a s

on

un

da

öğ

ren

cile

r;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an P

eygam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

tevh

ide

dav

etiy

le i

lgil

i aş

amal

arı

sıra

lar.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en d

avet

süre

ciyle

ilg

ili

kav

ram

ları

tan

ır.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en f

iil

cüm

lele

rini

tanır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

Efe

nd

imiz

in (

s.a.

v.)

tev

hid

e dav

et s

üre

cini

kıs

a cü

mle

lerl

e aç

ıkla

r.

2.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e fi

il c

üm

lele

rini

kull

anır

.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a ver

ilen

Pey

gam

ber

Efe

ndim

izin

(s.

a.v.)

te

vh

ide

dav

et s

üre

cindek

i

aşam

alar

ı aç

ıkla

r.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a yer

ala

n d

avet

süre

ciyle

ilgil

i kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rda

geç

en f

iil

cüm

lesi

ve

ögel

erin

i ta

nır

.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

da

İsla

m’a

dav

et e

mri

nin

gel

işi,

giz

li v

e aç

ık

dav

et d

önem

leri

nin

baş

lam

ası,

dav

ete

kar

şı y

apıl

an

olu

mlu

/olu

msu

z te

pkil

er,

Hab

eşis

tan

’a h

icre

t, h

üzü

n y

ılı,

Tai

f yolc

ulu

ğu,

Akab

e B

iatl

eri

ve

hic

ret

ile

sınır

land

ırıl

ır.

2.

kaz

anım

da

dav

et s

üre

ciyle

ilg

ili

han

if, te

vh

id,

cah

iliy

ye,

şirk

, D

aru'n

-Ned

ve,

Dar

u'l-E

rkam

, te

bli

ğ v

e d

avet

kav

ram

ları

na

yer

ver

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

da

"ثحد

ت

عن", "...

شناق

مع

كميلز

" g

ibi

etkin

likle

re

yer

ver

ilir

.

OK

UM

A

1.

kaz

anım

da

dav

et e

mri

nin

gel

işi,

giz

li v

e aç

ık d

avet

dönem

leri

nin

baş

lam

ası,

dav

ete

kar

şı y

apıl

an

olu

mlu

/olu

msu

z te

pkil

er,

Hab

eşis

tan

’a h

icre

t, h

üzü

n y

ılı,

Tai

f yolc

ulu

ğu,

Akab

e B

iatl

eri

ve

hic

ret

ile

sınır

land

ırıl

ır.

2.

kaz

anım

da

dav

et s

üre

ciyle

ilg

ili

han

if, te

vh

id,

cah

iliy

ye,

Dar

u'n

-Ned

ve,

Dar

u'l-E

rkam

, şi

rk,

teb

liğ, d

avet

ve

hic

ret

kav

ram

ları

na

ve

bunla

rla

ilgil

i al

tın

ı çi

zme,

an

lam

ını

bulm

a, e

şleş

tirm

e, b

oşl

uk d

old

urm

a, d

oğru

yan

lış

gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

3.

kaz

anım

da,

fii

l, f

ail

ve

mef

ul

öze

llik

leri

yle

ilg

ili

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

يرةلسا

بوةالن

الة رسال

عوةالد

ليغ

التب

الحيد

تو

الفحني

الركش

لية جاه

ال

داردوة

الن

رملحا

فشري

ال

دارقامألر

ا

جرةاله

يعةب

قبةالع

سوةأ

سنة

ح

ينألما

بي حالصا

ليةلفعة اجمل

ال

العلف

العل

فا

الولمفع

1

18

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

tev

hid

e dav

et s

üre

ciyle

ilg

ili

kıs

a b

ir m

etin

yaz

ar.

2.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

fiil

cüm

lele

rini

ku

llan

ır.

YA

ZM

A

2.

kaz

anım

da

"ا

بكت

ما مع

تس"

gib

i et

kin

likle

beş

bas

it

cüm

leye

yer

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da,

fii

l cü

mle

sin

in ö

gel

eri

ve

öze

llik

leri

ilg

ili

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

Okuduğu/y

azdığ

ı m

etin

/diy

alo

gd

a te

mel

zam

an

ifad

eler

ini

kull

anır

.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r,

klasi

k/günce

l si

yer

ve h

adis

ka

ynakl

arı

nda

n ö

ğre

nci

sevi

yesi

dik

kate

alı

nara

k h

azı

rla

nır

.

B

u t

emada f

iil

cüm

lesi

ile

ilg

ili

etki

nli

kler

e ye

r ve

rili

r.

1

19

5.

TE

MA

K

AZ

AN

IML

AR

A

ÇIK

LA

MA

LA

R

İÇE

RİK

VE

DİL

YA

PIL

AR

I

İBADETLER

ال عبادات

B

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en i

bad

etle

rle

ilgil

i

kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

arek

etle

efa

l-i

mü

kel

lefi

ni

list

eler

.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en “

Kân

e ve

Kar

deş

leri

”ni

ayır

t ed

er.

KO

NU

ŞM

A

1. D

inle

diğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

ibad

etle

rle

ile

ilgil

i kav

ram

ları

sır

alar

.

2. D

inle

diğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

ibad

etle

rle

ilgil

i bas

it c

üm

lele

rle

konuşu

r.

3. S

özl

ü i

leti

şim

de

“Kân

e ve

Kar

deş

leri

”ni

kull

anır

.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a yer

ala

n i

bad

etle

ilg

ili

kav

ram

ları

bel

irle

r.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

ibad

etle

ri v

e

hü

kü

mle

rini

açık

lar.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan h

arek

etle

“ K

âne

ve

Kar

deş

leri

”yle

ilg

ili

ku

llan

ımla

rı a

çıkla

r.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

2. k

azan

ımda

“ef’

ali

mü

kel

lefi

n”e

dik

kat

çek

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

la i

lgil

i konu i

şlen

irken

“ef

’âli

mü

kel

lefi

n”l

e il

gil

i

tem

el k

avra

mla

ra y

er v

eril

ir.

2.

kaz

anım

da

fıkıh

, fa

kih

, ic

tih

ad, fe

tva,

mü

ftü

gib

i

kav

ram

larl

a il

gil

i se

viy

eye

uy

gu

n

"ثحد

ت

عن", "...

شناق

مع

كميلز

" g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

OK

UM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

da

“İç

erik

ve

Dil

Yap

ılar

ı” b

ölü

mü

nd

e

ver

ilen

kav

ram

larl

a il

gil

i al

tını

çizm

e, a

nla

mın

ı b

ulm

a,

eşle

ştir

me,

boşl

uk d

old

urm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

3.

kaz

anım

da

"Kân

e ve

Kar

deş

leri

" il

e il

gil

i i

sim

ve

hab

erle

rini

bulm

a, i

rab d

uru

mu

nu

tan

ıtm

a, z

amir

lerl

e b

irli

kte

kull

anım

ı gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

فقهال

ف كلي

الت

فكلالم

ليةأه

التاداعب

الض

فر

باجالو

سنةال

راملحا

الللحا

ب دولمنا

سدمفال

ب تحمس

ال

سدمفال

احلمبا

هاد

جتاإل

وىلفتا

لوةلصا

وملصا

حج ال

زك ال

وة

1

20

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

ibad

etle

r ve

hü

kü

mle

riyle

ilg

ili

bir

met

in o

luşt

uru

r.

2.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

“Kân

e ve

Kar

deş

leri

”ni

ku

llan

ır.

YA

ZM

A

1.

kaz

anım

da

bas

it b

eş c

üm

leyle

sın

ırla

ndır

ılır

.

2.

kaz

anım

da

öğre

nci

lere

ko

nu

yla

ilg

ili

anah

tar

sözc

ükle

r

ver

ilir

ve

“Kân

e ve

Kar

deş

leri

”yle

ku

llan

mal

arı

sağla

nır

.

B

u t

ema

da

(öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r,

klasi

k/günce

l fı

kıh k

ayn

akl

arı

nd

an

öğ

ren

ci s

eviy

esi

dik

kate

alı

nara

k hazı

rlanır

.

“

Kâne

ve K

ard

eşle

ri”

işl

enir

ken

ha

ber

tü

rler

ine

ve

haber

in ö

ne

geç

tiği

duru

mla

ra d

eğin

ilm

ez.

تهاخوا

وأكان

كان

صارح صبأ

حى أض

سىأم

ظل ام ا دم

مازال

سلي

تبا

1

21

6.

TE

MA

K

AZ

AN

IML

AR

A

ÇIK

LA

MA

LA

R

İÇE

RİK

VE

DİL

YA

PIL

AR

I

İSLAM AHLAKI

األخالق اإلسالم يةB

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1. D

inle

diğ

i m

etin

/diy

alogda v

eril

en İ

slam

ahla

kı

ile

ilgil

i kav

ram

ları

lis

tele

r.

2. D

inle

diğ

i m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le

dav

ran

ışla

rı i

yi/

kö

tü,

doğru

/yan

lış

ola

rak

sınıf

lan

dır

ır.

3. D

inle

diğ

i m

etin

de/

diy

alogla

rda

geç

en

“İnn

e ve

Kar

deş

leri

”ni

fark

eder

.

KO

NU

ŞM

A

1. D

inle

diğ

i/o

ku

du

ğu

m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le İ

slam

ah

lakı

ile

ilgil

i kav

ram

ları

do

ğru

ola

rak t

ella

ffu

z ed

er.

2. D

inle

diğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

ah

lakıy

la i

lgil

i bas

it

cüm

lele

rle

ko

nu

şur.

3. S

özl

ü i

leti

şim

de

“İn

ne

ve

Kar

deş

leri

” il

e

ilgil

i cü

mle

lere

yer

ver

ir.

OK

UM

A

1. O

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

geç

en İ

slam

ahla

kı

ile

ilgil

i kav

ram

ları

bel

irle

r.

2. O

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

İsla

m a

hla

kın

ın t

emel

kav

ram

ları

nı

açık

lar.

3. O

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rda g

eçen

“İn

ne

ve

Kar

deş

leri

”yle

il

gil

i kull

anım

ları

açık

lar.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

da;

usv

e-i

has

ene,

bir

r, m

ekar

imu

’l-a

hla

k,

îsâr

,

fazi

let,

sa

bır

, k

izb v

e has

ed,

kav

ram

ları

na

dik

kat

çek

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

da;

öğre

nci

lerd

en t

emad

a ver

ilen

ah

laki

ilkel

erle

ilgil

i A

rapça

bir

sunum

haz

ırla

mal

arı,

su

nu

mu

mü

mkü

n

old

uğunca

ayet

ve

had

isle

rle

des

tekle

mel

eri

ve

arkad

aşla

rın

a

bunu A

rapça

ola

rak s

unm

alar

ı sa

ğla

nır

.

2.

kaz

anım

da

نيجبت

أع

/

س أح

بـ / ...

- إن

عل ل

gib

i if

adel

erle

ve/

vey

a bu i

lkel

ere

kar

şı t

utu

mla

ra v

e d

eğer

len

dir

mel

ere

yer

ver

ilir

.

OK

UM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

lard

a u

sve-

i has

ene,

bir

r, m

ekar

imu

’l-a

hla

k,

îsâr

,

fazi

let,

sa

bır

, k

izb v

e has

ed k

avra

mla

rın

a ve

bu

nla

rla

ilg

ili

altı

nı

çizm

e, a

nla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e, b

oşl

uk

do

ldu

rma,

do

ğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir

3.

kaz

anım

da;

“İn

ne

ve

Kar

deş

leri

” il

e il

gil

i is

im v

e h

aber

leri

ni

bulm

a, i

rab d

uru

munu t

anıt

ma,

zam

irle

rle

bir

lik

te k

ull

anım

ı g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

القألخ

ا

دة حمي

ال

القألخ

اا

يئةلس

رممكا

الق

ألخا

" ق خلن ال

حسبر ال

" "

كانلقهخ

آنلقرا

" "

صبرال

عند

دمةلصا

لىألو

ا"

فعطال

لىع

غير

لصا

/ رامحتا

بيرالك

...

" من

شناغ

سفلي

ا " من

يلةفض

ال

سانإلح

اص

خالاإل

انةألم ا

دالةالع

كللتو ا

ثارإلي ا

بر ال

بكذ ال

يبةالغ

سدلح ا

نيجبأع

ب أح

س أح

كره أ

1

22

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

geç

en

ahla

ki

ilkel

eri

list

eler

.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

ah

lakıy

la i

lgil

i kıs

a bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

“İnne

ve

Kar

deş

leri

”ne

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

2. kaz

anım

da

met

in/d

iyal

og b

eş b

asit

cü

mle

yle

sın

ırla

nır

.

3.

kaz

anım

da

anah

tar

sözc

ükle

r/if

adel

er e

şliğ

ind

e “İ

nn

e ve

Kar

deş

leri

” il

e il

gil

i yaz

ma

etkin

likle

rin

e yer

ver

ilir

.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r, İ

sla

m

ahla

kına d

air

kla

sik

/günce

l ka

yna

kla

rdan

öğ

ren

ci s

eviy

esi

dik

kate

alı

nara

k hazı

rlanır

.

“

İnne

ve K

ard

eşle

ri”

işl

enir

ken

ha

ber

tü

rler

ine

ve h

aber

in

öne

geç

tiği

duru

mla

ra d

eğin

ilm

ez. "C

insi

ni

Nef

yed

en L

â

ال))"

konula

rına y

er v

eril

mez

.

تهاخوا

وأإن

إن

أن

أن

ك

كن ل

تلي

عل ل

1

23

12.7

. A

NA

DO

LU

İM

AM

HA

TİP

LİS

EL

ER

İ M

ES

LE

Kİ

AR

AP

ÇA

DE

RS

İ 1

2.

SIN

IF T

EM

A, K

AZ

AN

IM V

E A

ÇIK

LA

MA

LA

RI

1.

TE

MA

K

AZ

AN

IML

AR

A

ÇIK

LA

MA

LA

R

İÇE

RİK

VE

DİL

YA

PIL

AR

I

TEVHİD VE ŞİRK

التوحيد الشرك و

Bu

tem

a s

on

un

da ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a ver

ilen

akai

d i

lmi

ile

ilgil

i kav

ram

ları

lis

tele

r.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en i

tikad

la i

lgil

i

kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

3.

Din

lediğ

i m

etin

de/

diy

alo

gla

rda

geç

en “

aksâ

m-ı

seb

'a”y

ı ta

nır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

akai

d i

lmin

in t

emel

kav

ram

ları

nı

söyle

r.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

akai

din

tem

el k

on

ula

rıyla

ilg

ili

kıs

a cü

mle

ler

ku

rar.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e iç

eris

ind

e “ak

sâm

-ı s

eb'a

”nın

geç

tiği

cüm

lele

ri k

ull

anır

.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a geç

en a

kai

dle

ilg

ili

kav

ram

ları

bel

irle

r.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

inan

ç

bak

ımın

dan

in

san

ları

lis

tele

r.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan

har

eket

le “

aksâ

m-

ı se

b'a

”yı

tanır

.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

da;

akai

d,

itik

ad,

akid

e, il

m-i

kel

am,

ilm

-i

tevhid

, kav

ram

ları

il

e ak

aid

il

min

in

bil

gi

kay

nakla

rına

yer

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da;

ulû

hiy

et,

tevhid

, n

üb

üvvet

, m

ebd

e’,

mea

d,

şirk

, ta

ğut

kav

ram

ları

na

yer

ver

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

da;

ak

aid,

itik

ad,

akid

e, i

lm-i

kel

am,

ilm

-i t

evhid

, kav

ram

ları

ile

akai

d i

lmin

in b

ilgi

kay

nakla

rına

yer

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da

akai

d i

lmin

in t

emel

ko

nu

ları

yla

ilg

ili

seviy

eye

uygun "

ثحد

ت

عن", "...

شناق

مع

كميلز

" g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

OK

UM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

lard

a; "İ

çeri

k v

e D

il Y

apıl

arı"

bölü

münde

geç

en k

elim

e/kav

ram

ve

cüm

lele

rle

ilgil

i al

tını

çizm

e, a

nla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e,

boşl

uk d

old

urm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me,

gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

الائدعق

يدةلعقا

اإلقادعت

حيدلتوم اعل

لمع

الم

الك

خبرال

دقصاال

قلالع

ليم

لسا

سحوا

ال

مةسلي

ال

ال" إله

إال اهلل

حدهو

ال كشري

"له

ما و"روا

أم

إالدوا

يعبل

اهلل

ينلص

مخ

… "

إن"ين الد

عند

اهللالم

إلسا

"

نيةحدا

و

اهلل

هيةألو

حيد لتوا

البوةن

اآل

خرة

الدأ مب

الاد مع

الثبع

الدرق

التغوطا

الركش

1

24

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

akai

dle

ile

ilg

ili

kav

ram

ları

doğru

ola

rak y

azar

.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le a

kai

d

ilm

inin

ko

nu

ları

yla

ilg

ili

kıs

a bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

“aksâ

m-ı

seb

’a”d

a yer

ala

n f

ille

ri k

ull

anır

.

YA

ZM

A

2.

kaz

anım

, beş

cüm

le i

le s

ınır

lan

dır

ılır

.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r,

klasi

k/günce

l a

kaid

kayn

akl

arı

nda

n ö

ğre

nci

sev

iyes

i

dik

kate

alı

nara

k hazı

rlanır

.

!

Bu t

emada “

aks

âm

-ı s

eb’a

” k

ısa

şek

ild

e ta

rif

edil

ir;

mazi

ve

muza

ri h

all

erin

e örn

ekle

r ve

rili

r. F

iill

erin

çeki

mle

ri i

le i

lgil

i det

aya

gir

ilm

ez.

سامألقا

بعةلسا

يحصح

تلمع

المس

وز همم

ف ضع

م

المث

ف جو

أ

صناق

فلفي

1

25

2. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

KUR′AN KISSALARI

قصص القرآن B

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

are

ket

le K

ur’

an-ı

Ker

im'd

e geç

en p

eygam

ber

lere

örn

ekle

r ver

ir.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

arek

etle

pey

gam

ber

leri

n

tevh

ide

dav

etin

e ö

rnek

ler

ver

ir.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en m

üce

rred

ve

mez

id

fiil

leri

tan

ır.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan h

arek

etle

Ku

r’an

-ı K

erim

'de

geç

en p

eygam

ber

lere

örn

ekle

r

ver

ir.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

pey

gam

ber

leri

n t

evh

ide

dav

etin

e örn

ekle

r ver

ir.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e iç

eris

ind

e m

üce

rred

ve

mezi

d

fiil

leri

n g

eçti

ği

cüm

lele

ri k

ull

anır

.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

ind

e/diy

alo

gd

a geç

en p

eygam

ber

leri

list

eler

.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

pey

gam

ber

leri

ve

gö

nd

eril

dik

leri

to

plu

mla

rın

gen

el ö

zell

iğin

i ta

nır

.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

Kur’

an

kıs

sala

rın

ın g

enel

öze

llik

leri

ni

açık

lar.

4.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan

har

eket

le m

üce

rred

ve

mezi

d f

iill

eri

tanır

.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1 v

e 2

. kaz

anım

lar

ulu

’l-a

zim

peygam

ber

ler

ile

sınır

landır

ılır

.

KO

NU

ŞM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

lar

ulu

’l-a

zim

peygam

ber

ler

ile

sınır

landır

ılır

. B

u k

apsa

md

a se

viy

eye

uy

gu

n "

ثحد

ت

عن "...

",شناق

مع

كميلز

" g

ibi

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

OK

UM

A

1.

kaz

anım

da

Kur’

an-ı

Ker

im’d

e ad

ı geç

en

pey

gam

ber

lerl

e il

gil

i boşl

uk d

old

urm

a, e

şleş

tirm

e, b

aşlı

k

yaz

ma,

do

ğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i et

kin

likle

re y

er

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

ulu

’l-a

zim

pey

gam

ber

ler

ve

gönder

ildik

leri

toplu

mla

rla

ilgil

i b

oşl

uk d

old

urm

a,

eşle

ştir

me,

baş

lık y

azm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me,

mes

ajla

rından

örn

ekle

r ver

me

gib

i et

kin

likle

rle

des

tekle

nir

.

3.

kaz

anım

da

kıs

sala

rın ö

zell

ikle

ri ö

ğre

nci

sev

iyes

i gö

z

önünde

bulu

nduru

lara

k a

yrı

ntı

ya

gir

ilm

eden

ele

alı

nır

.

الالةرس

الابوةن

ر الول سل

رس

اهللاأل

ياءنب

ولوأ

زمالع

من

الر سل

ص قص

ال

آنلقرص ا

قص

لنبي ص ا

قصين

سنأح

ص

قصال

الحيد

تو

الركش

"ن ادويعب

النامص

"…

الليغ

تب

العوة

دعال

ألفا

ردة

مجال

يدةمزل ال

فعااأل

1

26

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan h

arek

etle

Ku

r'an

-ı K

erim

'de

geç

en p

eygam

ber

lerl

e il

gil

i kıs

a bir

met

in y

azar

.

2.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

müce

rred

ve

mez

id

fiil

lere

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

1.

kaz

anım

ulu

’l-a

zim

pey

gam

ber

leri

n y

er v

eril

diğ

i b

eş

bas

it c

üm

le i

le s

ınır

landır

ılır

.

B

u t

emada (ö

zell

ikle

1.

konu

) m

etin

/diy

alo

gla

rın

,

klasi

k/günce

l te

fsir

usu

lü/t

efsi

r ka

yna

kla

rın

da

n

öğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

na

rak

olu

ştu

rulm

ası

na

öze

n g

öst

eril

ir.

B

u t

emada

süla

si m

üce

rred

ve

süla

si m

ezid

fii

ller

in

gen

el t

ari

fler

i ya

pıl

ır,

ayn

ı kö

kten

kel

imel

er ü

zeri

nd

e

bir

kaç

örn

ek i

nce

lener

ek b

u f

iill

erin

fa

rkla

rına

dik

kat

çeki

lir.

Fii

l çe

kim

leri

yle

ilgil

i ayr

ıntı

lara

gir

ilm

ez.

1

27

3. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

PEYGAMBERİMİZİN HİCRET SONRASI HAYATI

سيرة النبي بعد الهج رة

Bu

tem

a s

on

un

da

öğ

ren

cile

r;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

an h

arek

etle

Pey

gam

ber

imiz

in

(s.a

.v.)

Med

ine

Dö

nem

i o

layla

rını

sıra

lar.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gla

rda

geç

en m

ezid

fii

ller

i ta

nır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

Med

ine'

dek

i hay

atı

ile

ilgil

i

bas

it c

üm

lele

r sö

yle

r.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

Med

ine

hay

atın

dak

i sü

reçl

eri

öze

tler

.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e iç

eris

ind

e m

ezi

d f

iill

erin

geç

tiği

cüm

lele

ri k

ull

anır

. O

KU

MA

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

Pey

gam

ber

imiz

in

(s.a

.v.)

Med

ine

hay

atın

dak

i sü

reçl

eri

öze

tler

.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

Pey

gam

ber

imiz

in

(s.a

.v.)

Med

ine

hay

atın

ının

İsl

am

dav

etin

dek

i yer

ini

yo

rum

lar.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan

har

eket

le m

ezid

fii

ller

in

kal

ıp ö

zell

ikle

rini

tan

ır.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1. kaz

anım

; M

esci

d-i

Neb

i’n

in i

nşa

sı, M

uah

at, M

edin

e

Sözl

eşm

esi,

gaz

vel

er (

Bed

ir,

Uh

ut,

Hen

dek

) gib

i ö

ne

çıkan

ola

yla

rla

sınır

landır

ılır

.

KO

NU

ŞM

A

1. kaz

anım

da

“ثحد

ت

عن", "...

نشاق

مع

كميلز

" g

ibi

sev

iyey

e

uygun

etk

inli

kle

re y

er v

eril

ir.

2. k

azan

ım;

Mes

cid

-i N

ebi’

nin

in

şası

, M

uah

at,

Med

ine

Sözl

eşm

esi,

gaz

vel

er (

Bed

ir,

Uh

ut,

Hen

dek

) gib

i ö

ne

çıkan

ola

yla

rla

sınır

landır

ılır

.

OK

UM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

lard

a; M

esci

d-i

Neb

i’nin

in

şası

, M

uah

at,

Med

ine

Sözl

eşm

esi,

Ash

ab-ı

Su

ffe,

gaz

vel

erin

(B

edir

,

Uhut,

Hen

dek

, H

ayber

) yan

ı sı

ra H

udey

biy

e, d

avet

mektu

pla

rı, M

ekke'n

in F

ethi,

Sen

etü’l

-Vü

fud

, V

eda

Hac

cı g

ibi

“İçe

rik v

e D

il Y

apıl

arı”

bö

lüm

ün

de

ver

ilen

ola

y,

kel

ime,

kav

ram

larl

a il

gil

i b

aşlı

k y

azm

a, m

etin

olu

şturm

a, a

nla

mın

ı bulm

a, y

oru

mla

ma,

bo

şlu

k

dold

urm

a, e

şleş

tirm

e gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

"قدل

كمجاء

ولرس

من

كمفسأن

"...

يرةلسا

الجرة

ه

الجرمها

صارألنا

خاةمؤا

ال

ويالنبجد

مسال

صفةب ال

حاأص

الريةس

زوةالغ

اد جه

ال

تالالق

قان لفرم ايو

رة شاستا

هلأ

بكتاال

كةالمح فت

الةرسال

سنةودلوفا

داع الوجة

ح

هرة مط الضة

روال

1

28

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

Med

ine

hay

atın

dak

i

süre

çler

i li

stel

er.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

Pey

gam

ber

imiz

in (

s.a.

v.)

Med

ine

hay

atıy

la i

lgil

i kıs

a

bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

ism

-i f

ail

ve

ism

-i

mef

’ule

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

1 k

azan

ımda

"ا

بكت

ما مع

تس"

gib

i kal

ıp c

üm

lele

rle

etkin

likle

r olu

şturu

lur.

2.

kaz

anım

da

met

in b

eş c

üm

le i

le s

ınır

lan

dır

ılır

.

B

u t

emada

(öze

llik

le 1

. ko

nu

) m

etin

/diy

alo

gla

r, s

iyer

ve

İsla

m t

ari

hin

e dair

kla

sik

/gü

nce

l ka

yna

kla

rdan

öğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

na

rak

ha

zırl

an

ır.

B

u t

emada m

ezid

fii

ller

; if

’al,

tef

’îl,

mu

faa

le,

ifti

al,

if'ila

l, i

nfi

al,

tef

e’ul,

tef

âu

l, i

stif

’al

ba

bla

rın

ın m

azi

,

muza

ri v

e m

asd

arl

arı

yla s

ınır

lan

ır.

İlle

tli

fiil

lere

gir

ilm

ez.

علالف

زيد

الم

عالإف

يلتفع

علةمفا

علتفا

علتف

ال

نفعأ

عالافت

اللافع

ال تفعاس

1

29

4. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

DİNÎ HÜKÜMLER

األحكام الد ي نية

Bu

tem

a s

on

un

da

öğ

ren

cile

r;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gd

a geç

en d

inî

hü

kü

mle

rle

ile

ilgil

i kav

ram

ları

lis

tele

r.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gla

rda

geç

en i

sm-i

fail

ve

ism

-i m

efu

l ö

rnek

leri

ni

tanır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

geç

en

hel

alle

r ve

har

amla

rı l

iste

ler.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le h

elal

ve

har

amla

rı s

öyle

r.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e is

m-i

fai

l ve

ism

-i m

eful

ku

llan

ımın

a örn

ekle

r ver

ir.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

a geç

en h

elal

ve

har

amla

rla

ilgil

i kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogd

an h

arek

etle

har

amla

rı a

yet

ve

had

isle

rden

örn

ekle

rle

açık

lar.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan

har

eket

le

ism

-i f

ail

ve

ism

-i m

efu

l kal

ıpla

rını

açık

lar.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

tay

yib

ât,

hab

isât

, hel

al,

har

am,

mekru

h v

e m

üb

ah

kav

ram

ları

yla

sın

ırla

ndır

ılır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

da

" …

ك

حل , أ م ر ح ب,

"ت g

ibi k

alıp

larl

a il

gil

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

2.

kaz

anım

öğre

nci

lerd

en t

emad

a geç

en h

elal

ler

ve

har

amla

rla

ilgil

i bir

sunum

haz

ırla

mal

arı

bunu m

üm

kü

n o

ldu

ğu

nca

görs

elle

rle,

ayet

ve

had

isle

rle

des

tekle

yer

ek a

rkad

aşla

rın

a

sunm

alar

ı sa

ğla

nır

. O

KU

MA

1.

kaz

anım

da

tayyib

ât,

hab

isât

, hel

al,

har

am,

mek

ruh

, m

üb

ah,

hududull

ah k

avra

mla

rı i

le i

lgil

i boşl

uk d

old

urm

a, e

şleş

tirm

e, b

aşlı

k

yaz

ma,

do

ğru

yan

lış

bulm

a, m

etin

olu

şturm

a gib

i et

kin

likle

re y

er

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da

Kur'an

-ı K

erim

ve

had

isle

rde

geç

en;

yiy

ecek

ve

içec

ekle

rle

ilgil

i har

amla

rın y

anı

sıra

şir

k,

yal

an,

zina,

isr

af,

hil

e,

ifti

ra,

riba,

yet

im m

alı

yem

e gib

i har

amla

rla

ilgil

i b

oşl

uk d

old

urm

a,

eşle

ştir

me,

baş

lık y

azm

a, d

oğru

yan

lış

bulm

a, m

etin

olu

şturm

a gib

i

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

3.

kaz

anım

da

ism

-i f

ail

ve

ism

- i

mef

’ul

ile

ilgil

i eş

leşt

irm

e, b

oşl

uk

dold

urm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

ا "ال

صلاإلاء شياألي ف

حةبا

"

" م إث ال

…

"

" ال

احجن

…

"

تطيبا

ال

ثخبائ

ال

الالل

ح

الرامح

الروه

مك

الاحمب

ت رمامح

ال

توبالعقا

"لواك

بواشروا

... "

"حل

أ

كمل

تطيبا

ال…"

"تحرم

كم

علي

…"

" ل بي

حالال

م بي حرا

والن

ن…"

"بواجتن

ا

سبعال

تبقاموال

"...

سما

عل

لفاا

سما

ولمفع

ال

1

30

Y

AZ

MA

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le h

elal

ler

ve

har

amla

rla

ilgil

i

kav

ram

ları

do

ğru

ola

rak y

azar

.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le h

elal

ler

ve

har

amla

rla

ilgil

i kıs

a

bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

ism

-i

fail

ve

ism

-i m

efu

le y

er v

erir

.

YA

ZM

A

2. kaz

anım

da

"

..ح .

/أبيم حرك

ذلجل

ن أ/ م...ألنه

"

gib

i kal

ıpla

rın k

ull

anım

ıyla

ilg

ili

etkin

likle

re y

er v

eril

ir.

B

u t

emada (ö

zell

ikle

1.

konu)

met

in/d

iya

log

ları

n,

klasi

k/g

ünce

l

fıkı

h/f

ıkıh

usü

lü k

ayn

akl

arı

ndan ö

ğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

nara

k olu

şturu

lması

na ö

zen g

öst

eril

ir.

İs

m-i

fail

ve

ism

-i m

efull

e il

gil

i ta

nım

lara

yer

ver

ilir

. B

un

ları

n

müce

rred

ve

mez

id f

iill

erden

türe

tili

şi ö

rnek

lerl

e a

çıkl

an

ır.

1

31

5. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I İSLAM′DA SOSYAL HAYAT

الحياة اإلجتماعية في اإلسالم B

u t

ema

so

nu

nd

a ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gdan

har

eket

le

İsla

m’d

a so

syal

hay

ata

yön v

eren

kav

ram

ları

lis

tele

r.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gdan

har

eket

le

sosy

al h

ayat

ı d

üze

nle

yen

ayet

ve

had

isle

re

örn

ekle

r ver

ir.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alo

gda

geç

en m

eçhul

fiil

ve

nai

b-i

fai

l örn

ekle

rini

tanır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le s

osy

al h

ayat

la i

lgil

i te

mel

kav

ram

lara

örn

ekle

r ver

ir.

2.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le İ

slam

’da

sosy

al h

ayat

la i

lgil

i

ilkel

eri

kıs

a cü

mle

lerl

e sö

yle

r.

3.

Sö

zlü

ile

tişi

md

e i

çeri

sinde

meç

hul

fiil

ve

nai

b-i

fai

lku

llan

ımla

rına

yer

ver

ir.

OK

UM

A

1.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogda

geç

en s

osy

al

hay

atla

ilg

ili

kav

ram

ları

ayır

t ed

er.

2.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le

sosy

al h

ayat

la i

lgil

i il

kel

eri

açık

lar.

3.

Oku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogla

rdan h

arek

etle

meç

hu

l fi

il v

e n

aib

-i f

aili

n ö

zell

ikle

rini

açık

lar.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

adal

et,

hik

met

, if

fet,

şec

aat,

em

anet

,

isti

kam

et v

e m

aruf

kav

ram

ları

ile

sın

ırla

ndır

ılac

aktı

r.

KO

NU

ŞM

A

1.

kaz

anım

adal

et,

hik

met

, if

fet,

şec

aat,

em

anet

, is

tikam

et

ve

mar

uf

kav

ram

ları

ile

sın

ırla

ndır

ılac

aktı

r.

2.k

azan

ımda

seviy

eye

uygu

n "

ثحد

ت

عن", "...

شناق

مع

كميلز

"

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

OK

UM

A

1 v

e 2.

kaz

anım

lard

a "İ

çeri

k v

e D

il Y

apıl

arı"

bölü

münde

ver

ilen

kel

ime/

kav

ram

ve

cüm

lele

rle

ilgil

i

altı

nı

çizm

e, a

nla

mın

ı bulm

a, e

şleş

tirm

e, b

oşl

uk

dold

urm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me,

an

lam

ını

tah

min

etm

e, b

aşlı

k k

oym

a gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

Ayrı

ca

tem

a gen

elin

de

ayet

ve

had

isle

rin k

ull

anıl

mas

ına

öze

n

göst

eril

ir.

يا"يهاأ

ينالذ

نواآم

نواكو

ينوامق

سط

القب

داءشه

سللنا

"...

إن" اهلل

أمري

دلالعب

"...

" ت

مانااالوا ؤدن تم اركيأمهلله ن اا

الن ينم بكمت

حواذا

ها هل اى ال

س ا

ل عد بالموا

حكن تا

"...

"لواعدا

هو

بأقر

وى

لتقل

" "

حقال

علو

ي

واللىيع

ليهع

" "

دلالع

سساأ

كلملا

" "

را خيي اوتقد

ة فكملحت ا

ؤ يمنو يراكث

... "

الةعدال

سطالق

مةحك

العفة

ال

ياءلحا

عةجالشا

امةستق

اإل

األانةم

فرومعال

لفا

علنيلمبا

ولجه

للم

بونائ

عل

لفاا

1

32

YA

ZM

A

1.

Din

lediğ

i/o

ku

du

ğu

met

in/d

iyal

ogdan

har

eket

le s

osy

al h

ayat

la i

lgil

i kıs

a bir

met

in y

azar

.

2.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogla

rda

meç

hu

l fi

il v

e n

aib

-i f

ale

yer

ver

ir.

YA

ZM

A

1. kaz

anım

da

"ا

بكت

ما مع

تس"

gib

i kal

ıp c

üm

lele

rle

etkin

likle

r olu

şturu

lur.

Cüm

lele

rin b

asit

olm

asın

a

dik

kat

edil

ir.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu)

met

in/d

iya

log

lar,

müm

kün o

lduğunca

kla

sik/

günce

l h

adis

/fık

ıh/a

hla

k

kayn

akl

arı

ndan ö

ğre

nci

sev

iyes

i dik

kate

alı

na

rak

hazı

rlanır

.

B

u t

emada m

eçhul

fiil

ller

ele

ali

nir

ken

“il

letl

i fi

ille

r”e

de

yer

veri

lir.

1

33

6. T

EM

A

KA

ZA

NIM

LA

R

AÇ

IKL

AM

AL

AR

İÇ

ER

İK V

E D

İL

YA

PIL

AR

I

İSLAM MEDENİYETİ

الحضارة اإلسالمي ة

Bu

tem

a s

on

un

da ö

ğre

nci

ler;

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alogdan

İsl

am m

eden

iyeti

ne

özg

ü k

avra

mla

rı s

ıral

ar.

2.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le İ

slam

med

eniy

etin

in ö

nem

li ş

ehir

leri

ni

tanır

.

3.

Din

lediğ

i m

etin

/diy

alogla

rda

geç

en m

erfu

,

man

sub v

e m

ecru

r kel

imer

i ta

nır

.

KO

NU

ŞM

A

1.

Din

lediğ

i/okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le

İsla

m m

eden

iyet

ine

özg

ü k

avra

mla

rı s

öyle

r.

2.

Din

lediğ

i/okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le

İsla

m m

eden

iyet

inin

önem

li ş

ehir

leri

ni

sıra

lar.

3.

Cüm

lele

rinde

mer

fu,

man

sub v

e m

ecru

r

kel

imel

eri

kull

anır

.

OK

UM

A

1.

Okuduğu m

etin

/diy

alogda

ver

ilen

İsl

am

med

eniy

eti

ile

ilgil

i kav

ram

ları

bel

irle

r.

2.

Okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le İ

slam

med

eniy

etin

in ö

nem

li ş

ehir

leri

nin

öze

llik

leri

ni

tanır

.

3.

Okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le K

udüs’

ün

Müsl

üm

anla

r aç

ısın

dan

önem

ini

yoru

mla

r.

4.

Okuduğu m

etin

/diy

alog

dan

har

eket

le m

erfu

,

man

sub v

e m

ecru

r yap

ılar

ı ta

nır

.

DİN

LE

ME

- A

NL

AM

A

1.

kaz

anım

; te

vhid

, ad

alet

, il

im,

hik

met

, ci

had

ve

vak

ıf

kav

ram

ları

yla

sın

ırla

ndır

ılır

.

2.

kaz

anım

da

Mek

ke,

Med

ine,

Kudüs,

Şam

, B

ağd

at,

Ku

rtu

ba

ve

İsta

nbul’

a kıs

aca

yer

ver

ilir

.

KO

NU

ŞM

A

1. k

azan

ım;

tevhid

, ad

alet

, il

im,

hik

met

, ci

had

ve

vak

ıf

kav

ram

ları

yla

sın

ırla

ndır

ılır

.

2.

kaz

anım

da

Mek

ke,

Med

ine,

Kudüs,

Şam

, B

ağd

at,

Ku

rtu

ba

ve

İsta

nbul’

a yer

ver

ilir

.

3.

kaz

anım

beş

cüm

leyle

sın

ırla

ndır

ılır

.

OK

UM

A

1. kaz

anım

da

tevhid

, ad

alet

, il

im,

hik

met

, c

ihad

ve

vak

ıf

kav

ram

ları

na

yer

ver

ilir

.

2.

kaz

anım

da

İsla

m m

eden

iyet

inin

önem

li ş

ehir

leri

nin

öze

llik

leri

yle

ilg

ili

eşle

ştir

me,

boşl

uk

do

ldu

rma,

baş

lık

yaz

ma,

met

in o

luşt

urm

a, d

oğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i et

kin

lik

lere

yer

ver

ilir

.

3.

kaz

anım

da;

Kudüs’

ün t

arih

i, b

ura

da

yaş

amış

pey

gam

ber

ler

ile

bu ş

ehri

n M

üsl

üm

anla

r aç

ısın

dan

ön

emin

e k

ısac

a d

eğin

ilir

.

4. kaz

anım

da;

kel

imel

erin

ref

, nas

b v

e ce

r se

bep

leri

ile

alam

etle

riyle

ilg

ili

eşle

ştir

me,

boşl

uk

do

ldu

rma,

do

ğru

yan

lış

bel

irle

me

gib

i et

kin

likle

re y

er v

eril

ir.

ارةحض

ال

المي إلس

اة

ميةسال

اإلفة ثقاال

له انةمك

مةمه

...

ينةمدال

....

ينةمدال

ضلة

لفاا

جدمس

ال....

جدمس

ال

صىألقا

جدمس

ال

ليلقبا

بلةق

ينسلم

الم

لىألو

ا

نة مدي

ي الف

ورةلمنا

قبة

خرةلصا

يد وح

الت

ل عدال

لم الع

مة حك

ال

هادلجا

الف

وق

دقةلصا

ريةجاال

توعا

مرفال

توبانصالم

تورا

جرالم

1

34

YA

ZM

A

1.

Din

lediğ

i/okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le İ

slam

med

eniy

etin

in ö

nem

li

kav

ram

ve

şehir

leri

ni

doğru

ola

rak y

azar

.

2.

Din

lediğ

i/okuduğu m

etin

/diy

alogdan

har

eket

le İ

slam

med

eniy

etin

in ö

zell

ikle

riyle

ilgil

i kıs

a bir

met

in y

azar

.

3.

Yaz

dığ

ı cü

mle

/met

in/d

iyal

ogda

mer

fu,

man

sub v

e m

ecru

r yap

ılar

ı kull

anır

.

YA

ZM

A

1.

kaz

anım

da"

ابكت

ما مع

تس"

gib

i kal

ıp c

üm

lele

rle

etkin

likle

r olu

şturu

lur.

2 v

e 3.

kaz

anım

lard

a cü

mle

/met

in/d

iyal

og b

eş c

üm

leyle

sınır

lanır

.

B

u t

emada (

öze

llik

le 1

. ko

nu)

met

in/d

iya

log

lar,

isl

am

tari

hi,

İsl

am

kült

ür

ve m

eden

iyet

i ve

İsl

am

sa

natl

arı

tari

hin

e dair

kla

sik

/günce

l ka

ynakl

ard

an

ve

öğ

ren

ci

sevi

yesi

dik

kate

alı

nara

k hazı

rlanır

.

B

u t

emada m

erfu

lar;

mübte

da,

hab

er,

fail

, n

aib

-i f

ail

,

“İn

ne

ve K

ard

eşle

r”in

in h

aber

i, “

Ka

ne

ve K

ard

eşle

ri”

nin

ism

i il

e sı

nır

landır

ılır

. M

ansu

bla

r, m

ef’u

lun

bih

, “

İnn

e ve

Kard

eşle

ri”

nin

ism

i, “

Kane

ve K

ard

eşle

ri”

nin

ha

ber

i il

e

sınır

landır

ılır

. M

ecru

rlar

ise

muzâ

f’u

n-i

leh

ve

harf

i ce

rli

ism

ler

ile

sınır

lanır

.

Documents

ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM … · AİHL MESLEK DERSLERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI GİRİŞ 4 1. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI Bilim