An Coimisiún um Rialáil Fuinnimh Tuarascáil Bhliantúil an ... · PDF filear an eolas má tá an-chuid féich ag custaiméir ionchasach nua ionas gur féidir leis an cinneadh a

An Coimisiún um Rialáil Fuinnimh

Tuarascáil Bhliantúil an CER

2011

An Coimisiún um Rialáil Fuinnimh

Meitheamh 2012

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Commission for Energy Regulation

Chuig: An tUas. Pat Rabbitte, T.D., An tAire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha

De réir alt 25 (b) de Sceideal 1 don Acht um Rialáil Leictreachais, 1999, arna leasú le hAlt 10 den Acht um Fhuinneamh (Forálacha Ilghnéitheacha) 2006, tá áthas orainn an Tuarascáil Bhliantúil de chuid an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh, i dtaobh na tréimhse 1Eanáir 2011 go 31 Nollaig 2011 a chur faoi do bhráid.

Dermot Nolan Coimisinéir

Garrett Blaney Coimisinéir

Nóta chuig an Aire

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Clár na nÁbhar Cuid (Doiciméad seo)/Alt (Acht)Leathanach

Réamhrá ó na Coimisinéirí 01

Ráiteas um Leas an Phobail 06

Ráiteas maidir le Dea-Chleachtas 09

Cúlra na Tuarascála Bliantúla 11

Príomhthasc 1: Praghas Miondíola a Dhírialáil agus Custaiméirí a Chosaint 13

Príomhthasc 2: Socruithe Coiteanna uile-oileáin le haghaidh Gáis (CAG) a chur ar aghaidh 17

Príomhthasc 3: Méadrú Cliste a Chur Ar Aghaidh 19

Príomhthasc 4: Forbairt SEM 23

Príomhthasc 5: Athbhreithniú ar Ioncam Tarchuir & Dáileacháin Bord Gáis Networks 33

Príomhthasc 6: Sábháilteacht 35

Príomhthasc 7: Faireachán a dhéanamh ar Thairiscintí Naisc Gheata 3 & Athbhreithniú a dhéanamh ar ghlacadh Gheata 3 39

Príomhthasc 8: Ionchur i dTreoirlínte Chreat an AE & riachtanais an “Tríú Pacáiste” maidir le leictreachas/gás a Chur i bhFeidhm 41

Príomhtháscairí Feidhmíochta 43

Ráitis Airgeadais 45


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

RéamhráTIs é an Coimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER) údarás náisiúnta rialála fuinnimh na hÉireann. Is muidne rialtóir eacnamaíoch fuinnimh na hÉireann, agus é mar chuspóir againn custaiméirí fuinnimh a chosaint, agus is rialtóir sábháilteachta fuinnimh na tíre muid, agus é mar phríomhfhócas againn beathaí a chosaint agus taifead sábháilteachta fuinnimh den scoth a chruthú.

Sa bhliain 2011, leanadh leis na cuspóirí éagsúla seo chun cruth a chur ar obair an CER, inár róil eacnamaíocha agus sábháilteachta araon. I measc forbairtí na bliana seo, áirítear cinneadh an CER praghsanna leictreachais a dhírialáil, bearta arna nglacadh chun cosaint custaiméirí a fheabhsú, foilsiú torthaí trialacha an CER maidir le méadrú cliste agus dul chun cinn maidir leis an Margadh mórdhíola Aonair Leictreachais (SEM). Maidir le rialáil sábháilteachta, lean an CER ar aghaidh ag cur a fheidhmeanna “iartheachtacha” sábháilteachta i bhfeidhm i leictreachas agus i ngás, chomh maith le a ról nua mar rialtóir ar ghníomhaíochtaí astarraingthe agus taiscéalta peitriliam na hÉireann a fhorbairt. .

Tugtar cur síos mionsonraithe ar na forbairtí seo agus ar fhorbairtí eile sa Tuarascáil Bhliantúil seo agus tá siad achoimrithe thíos.Ina dhiaidh tá cur síos ar na forbhreathnú ar na dúshláin a d’fhéadfadh teacht aníos sa bhliain 2012 agus sna blianta amach romhainn.

Dírialáil Praghsanna MiondíolaAg leanúint ar aghaidh ó “Treochlár” an CER ar na critéir um dhírialáil praghsanna miondíola (soláthraí) leictreachais, rinne an CER cinneadh i mí na Márta 2011 praghsanna do chustaiméirí teaghlaighg (cónaithe) leictreachais na hÉireann a dhírialáil. Tháinig sé seo i ndiaidh cinneadh cosúil a rinneadh anuraidh na margaí gnó a dhírialáil. Chiallaigh sé seo go raibh Electric Ireland, an t-ainm nua athbhrandáilte do ESB Customer Supply, in ann a phraghsanna leictreachais féin a leagadh síos dá chustaiméirí gan réamhcheadú an CER ó 4 Aibreán 2011 i leith.

Rinne an CER an cinneadh suntasach seo mar baineadh na critéir Treochláir amach ar an ábhar go raibh an margadh leictreachais miondíola tar éis éirí iomaíoch go leor. Ar ndóigh idir thús 2009 agus deireadh 2011 d’athraigh níos mó ná 1.2 milliún custaiméir Éireannacha leictreachais, níos mó ná 40% den mhargadh, a soláthraí leictreachais, ceann de na rátaí aistrithe soláthraí is airde san Eoraip. Rinneadh an scéal rathúil seo a éascú le faomhadh an CER maidir le próiseas éasca agus saor in aisce um aistriú soláthraí, atá tar éis rogha agus lascainí praghais a thabhairt do chustaiméirí ar fud na h’Éireann.. Chuir sé seo, ar a uain, brú anuas ar phraghsanna, atá thar a bheith luachmhar sa timpeallacht deacair eacnamaíoch atá ann faoi láthair. Sa fad téarma, creideann an CER go leanfaidh dírialáil praghsanna ar aghaidh ag cruthú tuilleadh roghanna agus praghsanna iomaíocha do chustaiméirí.

Thóg sé níos mó ama an margadh gáis éirí de thalamh i gcomparáid leis an margadh leictreachais, ach tá sé ag dlúthú go tapaidh, le thart ar 29% de chustaiméirí ag aistriú soláthraí thar an dá bhliain go dtí deireadh na bliana 2011. De thoradh air sin, d’fhoilsigh an CER Treochlár ar na critéir chun praghsanna gáis Bord Gáis Energy a dhírialáil (cosúil leis an Treochlár leictreachais). I mí Mheán Fómhair dhírialaigh an CER na margaí gáis gnó mar baineadh amach na critéir Treochláir cheana féin, ar an ábhar go raibh sciar gnó den mhargadh, arbh fhiú níos lú ná 50% é, ag Bord Gáis. Is féidir le Bord Gáis Energy a tharaifí féin a leagadh síos dá chustaiméirí gnó gáis, agus ba cheart go gcuideodh sé seo a thuilleadh le hiomaíocht.Níl na critéir riachtanacha Treochláir bainte amach ag an earnáil teaghlaigh go fóill ach coinneofar faoi athbhreithniú í de réir mar a fhorbrófar iomaíocht a thuilleadh.

Bearta Cosanta Custaiméirí Dar le suirbhé ar chustaiméirí a bhí faoi stiúirú an CER sa bhliain 2011, bhí eispéireas dearfach ag beagnach gach custaiméir agus iad ag athrú soláthraí fuinnimh. Sa bhliain 2011, thug an CER faoi bhearta nua cosanta custaiméirí d’fhonn a chinntiú go leanann custaiméirí ar aghaidh ag baint tairbhe as iomaíocht chomh maith le reachtaíocht Eorpach a chur i ngníomh. Ina measc sin, áirítear riachtanas ar sholáthraithe faisnéis mhionsonraithe um ídiú a sholáthar ar bhillí, creat de chuid an CER chun láithreáin Gréasáin cóimheasa praghsanna fuinnimh a chreidiúnú agus cosaint bhreise do chustaiméirí leochaileacha. Tá láithreán Gréasáin cóimheasa fuinnimh creidiúnaithe ag an CER cheana féin ar an ábhar gur chomhlíon sé na caighdeáin leagtha síos i gcreat an CER, agus ba cheart go gcuideodh sé seo le custaiméirí an margadh is fearr a fháil ar a dtaraif. Tá sé i gceist ag an CER a bhearta cosanta custaiméirí a fhorbairt a thuilleadh sa bhliain 2012.

Réamhrá ó na Coimisinéirí

Cathaoirleach Dermot Nolan Coimisinéir Garrett Blaney

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Chobhsaigh rátaí dícheangail fuinnimh sa bhliain 2011 ag timpeall 0.8% de chustaiméirí (áitribh fholmha san áireamh), tar éis ardú sa bhliain 2010,go príomhúil toisc an ngéarchéim eacnamaíoch. Tháinig sé seo i ndiaidh riachtanas an CER nach mór do sholáthraithe deis a thabhairt do chustaiméirí i riaráiste dul isteach i bplean íocaíochta nó leas a bhaint as méadar “íoc mar a úsáidtear” atá ar fáil saor in aisce sula ndéantar aon ghníomh i dtreo dícheangail. Tugtar cúnamh do chustaiméirí leis na méadair sin a n-íocaíochtaí a láimhseáil agus riaráistí a sheachaint. Molann an CER do chustaiméirí a bhfuil deacrachtaí acu a mbillí teaghlaigh a íoc teagmháil a dhéanamh lena soláthraí agus féach chuige an bhfuil siad in ann leas a bhaint as méadar “íoc mar a úsáidtear”atá ar fáil saor in aisce.

Sa bhliain 2011, rinne an CER cinneadh ar an gceist ghaolmhar

a athraíonn ó soláthróir amháin go soláthraí eile chun riaráistí a sheachaint, ag cur le drochfhiacha san earnáil agus ag ardú costas do gach custaiméir. Shocraigh an CER ar réiteach “um dhrochfhiach a thabhairt chun suntais” lena gcuirfí soláthraí ar an eolas má tá an-chuid féich ag custaiméir ionchasach nua ionas gur féidir leis an cinneadh a dhéanamh ansin an nglacfaidh sé leis an gcustaiméir sin nó nach nglacfaidh. Tá sé mar aidhm aige seo cosaint chustaiméirí a chur ar fáil agus cuidiú leis an margadh a fhorbairt ar bhealach iomaíoch.

Tá an CER ag déanamh monatóireacht ghéar ar na ceisteanna custaiméara seo atá ag éiriú . Leanann Foireann Custaiméirí Fuinnimh an CER ar aghaidh chun seirbhís réitithe díospóidí saor in aisce a sholáthar maidir le fadhbanna a d’fhéadfadh a bheith ag custaiméirí lena soláthraí fuinnimh – féach ar www.energycustomers.ie le haghaidh tuilleadh eolais.

Praghsanna Fuinnimh Tá an-tionchar ag praghsanna domhanda mórdhíola gáis, nach bhfuil smacht ar bith ag Éirinn orthu, ar phraghsanna leictreachais agus gáis do chustaiméirí. Thit na praghsanna idirnáisiúnta gáis seo go suntasach déanach sa bhliain 2008 agus tosach bliain 2009 mar gheall ar an ngéarchéim dhomhanda eacnamaíoch agus is éard a bhí mar thoradh air seo, in éineacht le hiomaíocht mhiondíola, praghsanna leictreachais agus gáis níos lú do chustaiméirí Éireannacha. Ach, tá brú aníos ar phraghsanna fuinnimh sa bhliain 2011 in go leor tíortha, sa RA agus in Éirinn san áireamh, mar gheall ar phraghsanna idirnáisiúnta mórdhíola gáis atá ag ardú. Sa timpeallacht seo, chuir Bord Gáis Energy isteach ar ardú 28% ar a tharaifí gáis intíre ó mhí Dheireadh Fómhair 2011. I ndiaidh athbhreithnithe agus comhchomhairle phoiblí, bheartaigh an CER gan cead a thabhairt do chostais áirithe agus ardú iomlán

de thart ar 22% ar phraghsanna gáis a cheadú. Mar a pléadh níos luaithe, rinne dírialáil iomlán ar phraghsanna leictreachais, ach tugtar faoi deara gur ardaíodh praghsanna soláthraithe leictreachais áirithe sa bhliain 2011 mar gheall ar na costais mhórdhíola gáis níos airde.

Tuigeann an CER go bhfuil aon ardú ar phraghsanna fuinnimh deacair do chustaiméirí. Molaimid do chustaiméirí “féachaint thart” i measc soláthraithe chun an margadh is fearr a fháil. Anuas air sin, moltar do chustaiméirí a bhfuil deacrachtaí acu íocaíochtaí fuinnimh a dhéanamh, teagmháil a dhéanamh lena soláthrar fuinnimh chomh luaithe agus is féidir.

An Margadh Mórdhíola FuinnimhDe ghnáth, is ionann costas ginte fuinnimh agus níos mó ná leath de bhille leictreachais custaiméara. Tá príomhról ag an CER le cinntiú go bhfuil costais ginte fuinnimh ar leibhéil iomaíocha tríd An Margadh Aonair Leictreachais (SEM) uile-oileáin a rialáil. Tá an SEM rialaithe tríd an gCoiste SEM (an CER, an Rialtóir Fóntas i mBéal Feirste agus comhalta neamhspleách) agus tá sé deartha chun na gineadóirí is saoire a rith le freastal ar éileamh custaiméirí ar an oileán, agus inbhuanaitheacht agus iontaofacht leictreachais a uasmhéadú.

Ón uair a cuireadh tús leis i mí na Samhna 2007, spreag an SEM giniúint níos in-athnuaite agus monarchana nua-aimseartha feidhmiúla gáis chuig an oileán, cuidithe ag rialacha soiléire agus rialáil shoiléir an mhargaidh. Chuidigh sé seo le praghsanna a choinneáil iomaíoch, slándáil leanúnach, sholáthar an leictreachais a chinntiú agus tairbhí comhshaoil a chur ar fáil.

Áirítear athruithe molta ar an Meicníocht Íocaíochta Acmhainne i measc forbairtí beartais an SEM sa bhliain 2011. Cuireadh an chuid is mó den tionscadal um “chumhacht agus leachtacht an mhargaidh” i gcrích freisin, le moladh i mí na Samhna 2011 chun cead a thabhairt don ESB a ghnó giniúna a chomhtháthú go cothrománach. Cuireadh tús freisin leis an gclár “DS3” chun foinsí in-athnuaite a éascú. .Tá cur síos ar seo sa chéad chuid eile.

Ach baineann an réimse oibre is mó atá romhainn le comhtháthú SEM san Eoraip sna blianta le teacht, de réir

de réir mar a bhogfaidh an AE i dtreo “spriocshamhla” de mhargadh inmheánach aonair leictreachais. Os rud é go bhfuil dearadh an SEM difriúil ón gcuid is mó i dtíortha an AE, tugadh dhá bhliain bhreise do Choiste an SEM - go dtí 2016 - comhlíonadh na spriocshamhla seo a bhaint amach. Sa bhliain 2011 bhunaigh Coiste an SEM foireann tionscadail chun breathnú ar na roghanna a bheadh ann dearadh an SEM


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

a oiriúnú le comhlíonadh a bhaint amach, arna leanúint le roinnt ceardlann do pháirtithe leasmhara. D’fhoilsigh an Coiste SEM mórpháipéar comhairliúcháin ar an ábhar i mí Eanáir 2012 agus déanfar cinneadh ar na céad chéimeanna eile le tógáil d’fhonn comhlíonadh a bhaint amach níos déanaí in 2012. Táimid ag súil go mbeidh an sruth oibre seo ina phríomhréimse oibre don CER sna blianta amach romhainn.

Giniúint In-athnuaiteNascadh tuilleadh feirmeacha gaoithe leis an ngréasán leictreachais sa bhliain 2011, ag soláthar roinnt fálaithe i gcoinne ardú costais idirnáisiúnta gáis. Tagann thart ar 20% d’ídiú leictreachais na hÉireann ó ghiniúint in-athnuaite cheana féin - feirmeacha gaoithe den chuid is mó - ceann de na leibhéil is airde san Eoraip. Tá an CER ag déanamh iarrachta é seo a ardú a thuilleadh d’fhonn sprioc fhoinsí in-athnuaite an Rialtais de 40% a bhaint amach faoi 2020. Tá sé seo éascaithe ag córas nasctha “Geata 3” de chuid an CER, agus eisíodh na tairiscintí deiridh um nascadh in-athnuaite de na 4,000 MW Gheata 3 i mí Lúnasa seo caite. Agus na tairiscintí seo curtha i gcrích, tá cruinnithe an Ghrúpa Idirchaidrimh Gheata 3 de chuid an CER ag díriú ar cheisteanna iar-nasctha.

Maidir leis an sprioc 40% faoi 2020 is fócas eile an clár “DS3” lena bhfuil Oibreoirí an Chórais Tarchurtha ar an oileán ag coinneáil, ar a ndéanann an CER agus an Rialtóir Fóntas maoirseacht. Is éard atá ann ná 11 sruth oibre, lena n-áirítear athbhreithniú ar chóras na seirbhísí coimhdeacha agus gnéithe eile d’fheidhmiú an chórais, atá ag teastáil chun an córas a bhainistiú go sábháilte agus go feidhmiúil le tuilleadh gaoithe sna blianta amach romhainn. Le linn 2012 beidh comhairliúcháin phoiblí, le haon athruithe beartais le bheith ceadaithe ag na hÚdaráis Rialála.

Líonraí Fuinnimh Tá an t-idirnascaire nua leictreachais 500 MW Soir-Siar chuig an Bhreatain , ar a ndearna an CER maoirseacht, taobh istigh dá bhuiséad agus dá sprioc le haghaidh feidhmithe tráchtála roimh dheireadh 2012. Ba mhórthionscadal é seo le blianta beaga anuas agus nuair a bheidh sé críochnaithe, éascóidh sé tuilleadh gaoithe ar an gcóras chomh maith le trádáil thrasteorann san SEM, chun leasa na gcustaiméirí. San am céanna, tá infheistíocht sa líonra leictreachais ar an gcladach fós ina thosaíocht d’fhonn soláthar ardchaighdeán fuinnimh a sholáthar agus nascadh tuilleadh feirmeacha gaoithe a éascú.

Maidir le líonraí gáis, sa bhliain 2011 cuireadh tús le hathbhreithniú an CER ar an ioncam agus na taraifí ceadaithe do na córais tarchuir agus dáileacháin do mhonaplacht Bord Gáis Networks, ag clúdach na cúig bliana go 2017. Is é “luach ar airgead” a sholáthar do chustaiméirí an príomhchuspóir a bhaineann leis seo agus ioncaim chuí a leagadh síos chun an líonra gáis a chothabháil agus a fhorbairt go himleor.

Le linn na bliana, reáchtáil an CER comhairliúcháin fhairsinge maidir le cóireáil rialála idirnascairí gáis Bord Gáis. Is é bunchuspóir mholtaí an CER sa réimse seo luach saothair a thabhairt d’fhoinsí nua feidhmiúla gáis agus srian a chur

ar aon bhrú aníos ar tharaifí agus aitheantas a thabhairt don ról tábhachtach atá ag na hidirnascairí maidir le riachtanais fhadtéarmacha um sholáthar fuinnimh na hÉireann a dhaingniú. Tá cinneadh ar an gceist bheartais seo le teacht i lár 2012.

Méadair ChlisteD’fhoilsigh an CER páipéar comhairliúcháin i mí na Samhna 2011 a mhol tús a chur le “méadair chliste” leictreachais agus gáis i ngach tigh agus go leor gnóthaí ar fud na tíre sna blianta amach romhainn. Tháinig sé seo i ndiaidh thrialacha píolótacha leictreachais agus gáís. . Cuireadh timpeall 12,000 méadar cliste ar fáíl sa tréimhse 2009 go 2010. Léiríodh sna trialacha, ag tógáil na gcostas san áireamh, gur féidir le méadair chliste glanbhuntáiste de níos mó ná €220 milliún a thabhairt do chustaiméirí agus don tír thar 20 bliain.

Cuirtear an buntáiste seo ar fáil toisc go bhfuil méadair chliste in ann taifead a dhéanamh ar úsáid fuinnimh an chustaiméara thar thréimhsí gearra, mar shampla gach 30 nóiméad. Mar sin,cabhríonn siad soláthraí eolais níos mó um ídiú don chustaiméir agus cuirtear ar chumas soláthraithe leo praghsanna leictreachais níos athraithí a ghearradh, chun an costas éagsúil a bhíonn ar leictreachas ag amanna éagsúla a léiriú, lena laghdaítear ídiú iomlán fuinnimh, go háirithe ídiú fuinnimh buaice. Mar sin, cuidíonn méadair chliste le billí fuinnimh a laghdú, feabhsaíonn siad éifeachtacht fuinnimh agus laghdaíonn siad astaíochtaí CO2 na hÉireann, rud atá maith don chomhshaol.

Táthar ag súil le cinneadh deiridh air seo ón CER sa bhliain 2012, agus beidh na méadair chliste a chur isteach sna blianta ina dhiaidh sin.

Córas Sábháilteachta Peitriliam. Ba mhórthasc do rannóg sábháilteachta an CER forbairt a dhéanamh ar dhearadh ardleibhéil córais nua sábháilteachta peitriliam na hÉireann sa bhliain 2011. Leanann sé seo reachtaíocht a achtaíodh sa bhliain 2010 a chuireann dualgas ar an CER Creat Sábháilteachta Peitriliam a fheidhmiú um ghníomhaíochtaí taiscéalta agus astarraingthe ola agus gáis in Éirinn, ar an gcladach agus amach ón gcósta araon. Tá gáscheantar Chionn tSáile amach ón gcósta atá ann cheana féin agus gáscheantar na Coiribe atá beartaithe san áireamh. Chumhdófaí freisin aon oibríochtaí féideartha maidir le scoilteadh hiodrálach (“fracking” mar a thugtar air) a bhaineann le gás scealla, dá dtabharfaí ceadúnas dá leithéid.

D’fhonn tacú leis an gCreat Sábháilteachta Peitriliam a dhearadh, d’fhoilsigh an CER tuarascáil maidir le córais sábháilteachta peitriliam go hidirnáisiúnta sa bhliain 2010 mar aon le hathbhreithniú ar chóras rialála na hÉireann i mí an Mhárta 2011. Mar thoradh air sin, chuir an CER tús le próiseas comhairliúcháin phoiblí maidir le dearadh ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam i mí Lúnasa, agus d’fhoilsigh sé Dréachtchinneadh mionsonraithe le haghaidh tuilleadh comhairliúcháin i mí Feabhra 2012 agus cinneadh deiridh i mí an Mheithimh ina dhiaidh.

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Is é príomhfhócas Chreat Sábháilteachta Peitriliam an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh rialáil a dhéanamh ar ghnóthais peitriliam maidir le hola agus gás trí chóras atá bunaithe ar riosca, ar bhealach ina gcosnófar an bheatha. Áirítear leis an dualgas ar ghnóthais pheitriliam cásanna sábháilteachta a chur faoi bhráid an CER le haghaidh measúnaithe, cosc ar ghníomhaíochtaí sonraithe, ( druileáil toibreacha nó táirgeadh ola/gáis san áireamh), gan cead sábháilteachta ón CER agus córas fairsing monatóireachta CER do na gníomhaíochtaí peitriliam. Tá cumhachtaí forfheidhmithe forleathana ag an CER,

peitriliam a gcuid oibleagáidí sábháilteachta.

Thar na 18 mí amach romhainn, forbróidh an CER roinnt nósanna imeachta agus doiciméad treorach atá riachtanach chun an Creat nua seo a chur i bhfeidhm go h-iomlán agus reáchtálfaidh sé comhairliúchán poiblí freisin ina leith. Tá súil ag an CER go dtiocfaidh an Creat rialála i bhfeidhm roimh dheireadh 2013.

Sábháilteacht Leictreachais agus GáisSa bhliain 2011 lean an CER ar aghaidh le monatóireachta ar fheidhmíocht i dtaca le sábháilteacht na gComhlachtaí Maoirseachta Leictreachais do Chonraitheoirí Cláraithe Leictreachais (RECanna) agus Suiteálaithe Cláraithe Gáis (RGInna). Ag leanúint ó reachtaíocht a achtaíodh sa bhliain 2010, leathnaíodh an córas sábháilteachta seo go suiteálaithe LPG (Gás Peitriliam Leachtaithe) sa bhliain 2011. Sa bhliain 2012 cuirfear tús le hobair chun an rialáil um ghréasáin dáileacháin LPG a chlúdach i gCreat Sábháilteachta Gáis an CER. Sa bhliain 2011, reáchtáil an CER comhairliúchán maidir le raon na hoibre gur féidir le conraitheoirí leictreachais cláraithe amháin a dhéanamh in áitreabh teaghlaigh. Eisíodh páipéar cinnidh deiridh i mí na Márta 2012 agus táthar ag súil leis go gcuirfear na riachtanais ar bhonn reachtúil níos déanaí in 2012. Ciallaíonn sé seo nach mór aon obair leictreach teaghlaigh ata ag teastáil a bhaineann le mionathrú, le hathrú nó cur le príomhchlár dáileacháin a bheith déanta tríd REC. Is é aidhm an CER cur le sábháilteacht suiteálacha in áitribh teaghlaigh.

Tuigeann an CER, go starógach, go ndéanann daoine neamh-inniúla an-chuid oibre leictrí fós. De thoradh air sin, sheol an CER feachtas feasachta poiblí sa bhliain 2011 dírithe ar fheasacht a ardú i leith an bhranda “Safe Electric” agus d’fhonn daoine a spreagadh Conraitheoir Cláraithe Leictreachais amháin a úsáid dá n-oibreacha leictreacha sa bhaile agus ina ngnóthaí Reáchtáladh feachtas cosúil leis sin chun daoine a spreagadh Suiteálaí Cláraithe Gáis a úsáid le haghaidh oibreacha ar shuiteálacha gáis nó LPG.

Clúdaítear rialáil sábháilteachta ar ghnóthais gáis (lena n-áirítear líonraí gáis, lastóirí/soláthraithe gáis) agus suiteálaithe gáis le Creat Sábháilteachta Gáis de chuid an CER. Mar chuid de seo, rinneadh na chéad iniúchtaí teicniúla ar Oibreoir an Chórais Tarchurtha (TSO) gáis, le fócas ar na láithreáin Idirnascaire agus suiteálacha lárnacha tarchuir timpeall na tíre. Aithníodh roinnt

réimsí le feabhsú..Leanfar leis an gcóras iniúchta sábháilteachta maidir le gnóthais gáis sa bhliain 2012 d’fhonn a chinntiú go mbeidh feabhsúchán leanúnach ar cheisteanna sábháilteachta.

Na Chéad Chéimeanna EileÁirítear i measc na bpríomhréimsí oibre sa bhliain 2012 ár ról nua mar rialtóir sábháilteachta peitriliam a fhorbairt, cinneadh a dhéanamh ar an gcaoi a ndéanfar SEM a chomhtháthú le margaí leictreachais na hEorpa, ár n-athbhreithniú 5 bliana ar an ioncam ceadaithe do na líonraí gáis a chur i gcrích agus cinneadh a dhéanamh maidir le tús náisiúnta a chur leis an gclár um mhéadair chliste.

Anuas air sin, tá an CER ag súil le bheith mar rialtóir eacnamaíoch na hÉireann um sholáthairtí uisce poiblí, i ndiaidh fhógra an Rialtais maidir leis seo le déanaí. Táthar ag súil leis go mbeidh an-bhaint ag an obair seo lenár gclár oibre sa chéad bhliain eile.

Beidh an CER fós fócasaithe ar sheirbhís fheidhmiúil rialála a sholáthar dár gcustaiméirí uile agus ar ár ndualgais reachtúla atá ag dul i méid a chomhlíonadh. Chun tuilleadh faisnéise a fháil maidir le gach gné d’obair an CER, féach ar láithreán Gréasáin an CERwww.cer.ie .

Teachtaireacht PhearsantaAr deireadh, ba mhaith linn an deis a thapú, ar bhonn pearsanta, gach rath a ghuí ar Michael G. Tutty, Coimisinéir CER ó mhí Dheireadh Fómhair 2004 agus Cathaoirleach ó mhí Dheireadh Fómhair 2008 go dtí go ndeachaigh sé ar scor i mí Bealtaine 2011. Le linn a chuid ama leis an CER, threoraigh Michael athruithe lárnacha, lena n-áiríodh fairsingiú an CER chuig a ról nua sábháilteachta, an SEM uile-oileáin a chur i bhfeidhm agus fás suntasach ar ról fhoinsí in-athnuaite i meascán giniúna na hÉireann. Guímid gach rath ar Michael amach anseo.

Dermot Nolan Cathaoirleach

Garrett Blaney

Coimisinéir

Meitheamh 2012


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Rialtóir Fuinnimh na hÉireannIs é an Coimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER) an comhlacht neamhspleách atá freagrach as na margaí gáis nádúrtha agus leictreachais in Éirinn a rialú, agus is eisean an rialtóir sábháilteachta ar leictreachas, gás nádúrtha agus taiscéaladh peitriliam. Mar rialtóir fuinnimh sábháilteachta agus eacnamaíoch, is é seo a leanas ár misean:

I saol ina bhfuil soláthraí fuinnimh agus praghsanna an-luaineach, is é misean an CER, agus é ag gníomhú ar mhaithe le leasanna tomhaltóirí, an méid seo a leanas a chinntiú:

go gcoinneofar na soilse lasta, go leanfaidh an gás ag sreabhadh, go mbeidh na praghsanna a ghearrfar cóir agus réasúnach, go ndéanfar an comhshaol a chosaint, agus go soláthrófar fuinneamh ar mhodh sábháilte

For detailed information on our work please see our website at www.cer.ie

Dualgais & FeidhmeannaBunaíodh an CER faoi fhorálacha an Achta um Rialáil Leictreachais, 1999, agus tá freagrachtaí breise suntasacha glactha aige ó shin faoi mhíreanna éagsúla reachtaíochta. Tugadh an fhreagracht as an margadh gáis nádúrtha a rialú don CER faoin Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil), 2002.

Le déanaí, chuir an tAcht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha), 2006 le ról agus feidhmeanna an CER, lena n-áirítear foráil a dhéanamh d’fhreagrachtaí breise i sábháilteacht gáis nádúrtha agus fuinnimh. Leagtar amach feidhmeanna an CER maidir leis an Margadh Aonair Leictreachais d’oileán na hÉireann san Acht um Rialáil Leictreachais (Leasú) (Margadh Aonair Leictreachais) 2007. Déantar an Margadh Leictreachais Aonair a rialú trí Choiste an Mhargaidh Leictreachais Aonair ina gcuimsítear an CER, an Rialtóir Fóntas i mBéal Feirste agus Comhalta Neamhspleách. In 2010 rinneadh ról sábháilteachta an Choimisiúin a leathnú go suntasach le hachtú an Achta um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt), 2010. Leathnaíodh an scéim um Shuiteálaithe Cláraithe Gáis le tuilleadh reachtaíochta chun suiteálaithe Gás Peitriliam Leachtaithe (LPG) a chur san áireamh agus tá reachtaíocht beartaithe chun feidhmeanna sábháilteachta LPG an CER a leathnú chun córais dáileacháin LPG, tuairisciú & imscrúduithe ar theagmhais LPG agus cur chun cinn agus feasacht an phobail maidir le LPG a chur san áireamh.

Ní mór don CER an méid seo a leanas a chur chun cinn ina dhualgais reachtúla: iomaíocht sna margaí gáis agus leictreachais; sábháilteacht ar thaobh na hearnála um chonraitheoireacht leictreachais agus na ngnóthas gáis nádúrtha; leanúnachas, slándáil agus cáilíocht soláthairtí leictreachais agus gáis nádúrtha; agus cineálacha in-athnuaite, inbhuanaithe agus comhroghnacha fuinnimh.

Ní mór don CER an méid seo a leanas a chur san áireamh fosta: cosaint an chomhshaoil; úsáid éifeachtach agus táirgeadh leictreachais a spreagadh; agus riachtanais custaiméirí tuaithe, daoine faoi mhíbhuntáiste agus daoine scothaosta. Ní mór don CER cearta custaiméirí a chur san áireamh chomh maith,

leictreachas de cháilíocht shonraithe a fháil ar phraghsanna réasúnacha agus trédhearcacha, agus a bheidh éasca agus soiléir le cur i gcomparáid le praghsanna eile. Is féidir feidhmeanna an CER a achoimriú mar a leanas:

Cumas imleor a chinntiú sna córais leictreachais agus gháis chun éilimh réasúnacha ar sholáthar gáis nádúrtha agus leictreachais a chomhlíonadh;

Leasanna na gcustaiméirí deiridh a chosaint lena n-áirítear custaiméirí faoi mhíbhuntáistí, custaiméirí scothaosta agus custaiméirí a bhfuil cónaí orthu i dtuath-limistéir.

Iomaíocht a chur chun cinn i soláthar leictreachais agus gáis nádúrtha agus i nginiúint leictreachais;

Le cinntiú nach mbíonn leithcheal idir iarratasóirí ar cheadúnais, toiliú agus údaruithe, nó sealbhóirí ar cheadúnais, toiliú agus údaruithe nó eatarthu siúd agus oibreoirí faoi úinéireacht an Stáit;

Leanúnachas, slándáil agus cáilíocht soláthairtí leictreachais a chur chun cinn agus sábháilteacht a spreagadh agus éifeachtacht i ngnóthais agus ag úsáideoirí deiridh;

Faireachán a dhéanamh ar shlándáil soláthairtí leictreachais agus gáis agus an beart cuí a dhéanamh chun corrlaigh shásúla a chinntiú idir soláthar agus éileamh;

Le cinntiú go bhfuil sealbhóirí ar cheadúnais agus údaruithe ábalta a ngníomhaíochtaí a mhaoiniú;

Caighdeáin a leagan síos, comhlíonadh a fhorfheidhmiú, díospóidí a réiteach, feidhmíocht a rialú agus faireachán a dhéanamh air agus tuairisciú a dhéanamh go rialta ar na gníomhaíochtaí sin;

Taighde agus úsáid cineálacha inbhuanaithe fuinnimh a chur chun cinn, lena laghdaítear astaíochtaí gáis cheaptha teasa, nó atá saor ó astaíochtaí gáis cheaptha teasa mar aon le bearta a ghlacadh chun an timpeallacht nádúrtha i ngníomhaíochtaí uile na n-earnálacha a chosaint;

Comhairle a thabhairt don rialtas maidir le forbairt agus rialáil na n-earnálacha gáis agus leictreachais;

Ráiteas um Leas an Phobail

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Gníomhaíochtaí na gconraitheoirí leictreachais maidir le sábháilteacht a rialáil; Gníomhaíochtaí na ngnóthas gáis nádúrtha agus na suiteálaithe gáis nádúrtha agus LPG a rialáil maidir le sábháilteacht; Sábháilteacht custaiméirí gáis nádúrtha agus an phobail i gcoitinne a chur chun cinn maidir le stóráil soláthair, tarchur, dáileadh

agus úsáid gáis nádúrtha; Creat sábháilteachta gáis nádúrtha a bhunú agus a chur i bhfeidhm; Creat sábháilteachta peitriliam bunaithe ar riosca a bhunú agus a chur i bhfeidhm.

Eagrúchán an CERTá suas le triúir Coimisinéirí i gceannas ar an CER ag aon am amháin. Is iad Dermot Nolan, Cathaoirleach, agus Garret Blaney na Coimisinéirí faoi láthair. Cuidíonn foireann tuairim is 70 ball, lena n-áirítear 4 stiúrthóirí, leis na Coimisinéirí ina gcuid dualgas. Tá achoimre déanta sa chairt thíos ar an struchtúr eagrúcháin reatha.

� � � � � � � � � � Chairman

Eugene Coughlan

Director of

Electricity Markets

Director of Electricity

Networks & Retail

� � � � � � � � � � �Commissioner

Eugene Coughlan

Director of

Operations

Denis Cagney

Director of Gas

Renewables & Legal

Paul McGowan

Director

of Safety

Paul McGowan

Director of

Customer Affairs

Market Modelling

Trading &

Settlement Code

Joint reg

Arrangements

Electricity Generation

Security of Supply

Gas & Electricity

Emergency

Procedures

CEER / ERGEG

Transmission

Distribution

Independent

System Operator

Smart Metering

EW Interconnector

Electricity Retail

CEER / ERGEG

Human Resources

Finance

Business

Information centre

I.T.

Networks-Technical

Networks-Commercial

Independent

System Operator

All Island Gas

Renewables

CER Legal

CEER / ERGEG

Safety Supervision

Gas Safety

Framework

Petroleum Safety

Framework

Energy

Customers Team

CEER / ERGEG

Cathy Mannion


Soláthar Faisnéise, Príomhthascanna & Leas an PhobailTá an CER tiomanta do sheirbhís ardchaighdeáin, furasta le húsáid agus ar féidir teacht uirthi go héasca a chur ar fáil dár gcustaiméirí i ngach ceann dár réimsí freagrachta. Tá said seo leagthaamach sa chairt chustaiméirí atá ar fáil ar www.cer.ie.

Agus a gcuid chinntí á ndéanamh aige maidir le gnóthaí beartais, déanann an CER comhchomhairlí ar bhonn rialta leis na páirtithe leasmhara ar a láithreán Gréasáinwww.cer.ie agus ar a láithreán Gréasáin bainteach maidir leis na ceisteanna uile um rialáil fuinnimh uile-oileáinwww.allislandproject.org. Cuirtear freagairtí do na comhchomhairlí sin san áireamh agus na páipéir chinnidh á gceapadh. Déanann an CER cumarsáid go rialta le páirtithe leasmhara tionscail agus custaiméara agus buaileann sé leo ar bhonn rialta fosta.

Bhí an próiseas um chomhchomhairle fhoirmiúil seo le feiceáil le linn 2011 nuair a rinne an CER comhchomhairlí agus cinntí poiblí beartais chun a mhisean a bhaint amach (léirithe thuas) ar mhaithe le leas an phobail. Tá sé sin mionsonraithe sna “8 bPríomhthasc” sa Tuarascáil Bhliantúil seo ina ndírítear ar na tascanna straitéiseacha is tábhachtaí atá leagtha amach ag an CER dá féin le haghaidh 2011 chun a mhisean a bhaint amach. Mar shampla:

I bPríomhthasc 1 (praghas miondíola a dhírialáil agus custaiméirí a chosaint) cuirtear le custaiméirí a bheith ag íoc praghsanna córa agus réasúnacha ar a gcuid leictreachais.

I bPríomhthasc 2 (Socruithe Coiteanna le haghaidh Gáis a chur ar aghaidh) cuirtear le praghsanna a bheith cóir agus réasúnach agus le leanúint de ghás a shreabhadh.

I bPríomhthasc 3 (méadrú cliste a chur ar aghaidh) cuirtear le praghsanna leictreachais/gáis a bheith cóir agus réasúnach agus leis an gcomhshaol a chosaint.

I bPríomhthasc 4 (forbairt SEM) cuirtear leis na soilse a choinneáil lasta agus na praghsanna leictreachais a bheith cóir agus réasúnach do chustaiméirí.

I bPríomhthasc 5 (athbhreithniú ar ioncam tarchuir agus dáilteacháin Bhord Gáis Networks) cuirtear leis na soilse a choinneáil lasta agus custaiméirí a bheith ag íoc praghsanna córa agus réasúnacha ar a gcuid gáis.

I bPríomhthasc 6 (sábháilteacht) cuirtear le fuinneamh a sholáthar go sábháilte.

I bPríomhthasc 7 (faireachán a dhéanamh ar thairiscintí naisc Gheata 3 & athbhreithniú a dhéanamh ar ghlacadh Gheata 3) cuirtear leis an gcomhshaol a chosaint.

I bPríomhthasc 8 (ionchur i dTreoirlínte Chreat an AE & riachtanais an “Tríú Pacáiste” maidir le leictreachas/gás a chur i bhfeidhm) cuirtear le praghsanna a bheith cóir agus réasúnach.

Seachadann an CER faisnéis ar fhuinneamh don phobal i gcoitinne chomh maith agus soláthraíonn sé seirbhís um réiteach díospóide do chustaiméirí leictreachais agus gáis, trí láithreáin Ghréasáin an CER ag www.cer.ie agus www.energycustomers.ie agus trí chruinnithe duine le duine agus doiciméid fhoilsithe.

Éifeachtacht FuinnimhTá an CER, mar ghníomhaireacht de chuid na hearnála poiblí, tiomanta go hiomlán dá pháirt a imirt maidir le spriocanna (laghdú) um éifeachtacht fuinnimh a bhaint amach - 33% i láthair na huaire - ar fud na hearnála poiblí faoi 2020. Le linn 2011 cheap an CER a Bhainisteoir Fuinnimh agus bhunaigh sé a Fhoireann Bainistíochta Fuinnimh. D’fhorbair an Fhoireann Beartas Fuinnimh CER a ghlac an CER i mí Feabhra 2011.

Rinne an CER, feidhmíocht eiseamláireach i mbainistíocht fuinnimh agus éifeachtacht fuinnimh sa tseirbhís phoiblí a leagan amach mar a chuspóir.De bhun an chuspóra sin, rinne an CER raon beart le linn 2011. I gClár Bainistíochta Fuinnimh an CER le haghaidh 2011 díríodh ar fheasacht fuinnimh (trí chomharthaí a chur i bhfeidhm agus iomaíocht um éifeachtacht fuinnimh a reáchtáil idir rannáin éagsúla na heagraíochta) agus bearta um laghdú fuinnimh (múchadh uathoibríoch ríomhairí). Chun cuidiú linn maidir leis sin, ghlac an CER páirt i gClár Earnála Poiblí Údarás Fuinnimh Inmharthana na hÉireann (SEAI); áiríodh leis sin oibriú le Comhairleoir Fuinnimh arna cheapadh ag an SEAI a rinne measúnú fuinnimh, chun deiseanna coigilte fuinnimh a shainaithint. Bhí torthaí an mheasúnaithe ina phríomh-ionchur in obair na Foirne le linn 2011. Leis na bearta breise, nach raibh ina gcuid de chlár 2011, suiteáladh rialuithe clog ama ar gach foinse téimh uisce agus cuireadh coibhéisí LED in ionad gach spotsolais halaigine.

ídíodh 210 MWh d’fhuinneamh, arbh ionann é sin agus leictreachas amháin. Is ionann é sin agus laghdú 79 MWh ar fhigiúr na bliana 2010. Chuir Clár Bainistíochta Fuinnimh an CER go mór leis an laghdú suntasach sin. Mar sin féin, meastar go bhfuil ídiú leictreachais an CER comhghaolaithe go mór le “laethanta céime” agus meastar gur chuir an lód teasa spleách ar theocht sin go mór leis an laghdú a baineadh amach. Tá an CER ag gabháil sonraí faoi láthair ionas go mbeifí ábalta anailís “laethanta céime” a dhéanamh, d’fhonn athruithe ar úsáid fuinnimh is féidir a chur i leith tionscnaimh um éifeachtacht fuinnimh go díreach a shainaithint.

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Ba mhaith linn a shonrú go leanann agus go leanfaidh an CER den chleachtas is fearr a ghlacadh sa réimse rialachais chorparáidigh maidir lena fheidhmeanna agus lena dhualgais a chomhlíonadh. Maidir leis sin, ceanglaítear ar an CER cloí leis an “gCód Cleachtais um Rialú Comhlachtaí Stáit” a d’fhoilsigh an Roinn Airgeadais i mí Dheireadh Fómhair 2001 agus a nuashonraíodh i mí na Bealtaine 2009. Tá an CER tiomanta don Chód leasaithe a chomhlíonadh.

Cloíonn an CER leis an gCód leasaithe a eisíodh i mí na Bealtaine 2009 ach amháin cúpla gné chineálach nach mbaineann le húdarás rialála neamhspleách. Chomhaontaigh an CER leis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha maidir leis an méid agus atá na ceanglais curtha in oiriúint don CER.

Áirítear iad seo a leanas ar na nósanna imeachta a cuireadh i bhfeidhm:

Cód iompair do Choimisinéirí agus d’fhostaithe; Comhlíonadh ceanglas um nósanna imeachta soláthair agus

tairisceana na hÉireann agus an AE a chinntiú; Plean Soláthair Chorparáidigh an CER; Nósanna imeachta maidir le diúscairt sócmhainní; Beartas an Rialtais a chomhlíonadh maidir le luach saothair

do Choimisinéirí agus baill foirne; Sonraí dhíolaíochtaí Chomhaltaí an Choimisiúin agus sonraí

maidir le pacáiste luach saothair an Chathaoirligh a sholáthar laistigh de na Ráitis Airgeadais a foilsíodh leis an Tuarascáil Bhliantúil;

Cuntais eatramhacha neamhiniúchta a chur isteach chuig an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha agus an Roinn Airgeadais gach sé mhí;

Ceapadh saineolais sheachtraigh chun feidhm an iniúchta inmheánaigh a fheidhmiú. Tá tuarascáil Choiste Iniúchóireachta an CER cuimsithe i rannán Ráitis Airgeadais na Tuarascála Bliantúla seo;

Cuirtear ráiteas isteach chuig an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha, ina ndearbhaítear gur comhlíonadh na dlíthe cánachais, agus ina ndearbhaítear gur íocadh gach dliteanas cánach ar an dáta dlite nó roimhe sin;

Cuirtear “Tuarascáil maidir le Comhlíonadh an Chóid Cleachtais um Rialachas Comhlachtaí Stáit” isteach chuig an Aire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha leis an Tuarascáil Bhliantúil agus na Ráitis Airgeadais;

Cuireadh an Plean Straitéiseach i gcrích, cumhdaítear an tréimhse 2010 go 2014 sa phlean reatha agus foilsíodh í an 8 Feabhra 2010;

Forbraítear Clár Oibre Bliantúil a chuirtear isteach chuig an Aire faoi 30 Samhain gach bliain. Foilsíodh an Clár Oibre le haghaidh 2011 ar láithreán Gréasáin an CER an 3 Feabhra 2011;

Cuireadh Beartas Bainistíochta Priacail i bhfeidhm, ar a ndéanann an CER faireachán;

Bunaíodh Coiste Priacail; Cuireadh beartas ar thaisteal thar lear i bhfeidhm; agus Glacadh beartas maidir le nochtadh rúnda i dtaca le

mírialtachtaí a d’fhéadfadh a bheith i dtuairisciú airgeadais.

Bhuail na Coimisinéirí le chéile 53 uair in 2011. D’fhreastail Michael G. Tutty ar 21 cruinniú sular éirigh sé as mar Chathaoirleach i mí na Bealtaine 2011, d’fhreastail Dermot Nolan ar 48 cruinniú agus d’fhreastail an Coimisinéir Garrett Blaney ar 48 cruinniú

Dearbhaímid leis seo nach bhfuilimid rannpháirteach nó bainteach go díreach le gnó ar bith ina ngintear leictreachas nó le gnó tarchuir, dáileacháin nó soláthair leictreachais nó gáis nádúrtha nó le gnó fuinnimh ar bith, cibé acu mar rannpháirtí, infheisteoir, comhairleoir nó ar chuma eile, nó níl suim againn iontu. Ina theannta sin, maidir leis an tréimhse atá cumhdaithe sa tuarascáil seo, níl leasanna inchláraithe ar bith ann, mar atá sonraithe sna

Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil), 2002, dár gcuid féin, nó, de réir mar is eol dúinn go hiarbhír, dá gcuid céile, nó dá gcuid linbh, a bhféadfadh tionchar ábhartha a bheith acu orainn, i dtaca le feidhmeanna ár bpoist a fheidhmiú.

� � � � � � � � � �Coimisinéir

� � � � � � � � � � � � �Coimisinéir

Meitheamh 2012

Ráiteas maidir le Dea-Chleachtas

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Struchtúr na Tuarascála� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ! � " # � � � ! $ � % � � � � % � � � % � ! � � � �& � � � � � � ' � � � � � � � % � � � � ( # ! � � & � � � � � � ( � � ) � � � $ � � � � � $ � � � �* + , % � - . / / 0 * 1 ( � � � � # % � � � " # � � � ! $ � % � � � � % � � � % � 2 � � � � � �$ � # � � # � ! � � � � � $ � # � � � � � % � � � 2 � # � $ � # � $ % � � � � * + ,� � % 2 % � � � � � ! & � % � $ � � � � ! � � � % � 1 % ! � � $ � � � � � % � � � � � � % � � � 3 � �� % � � � � � % � � 2 4 � � � � � � � % � � � � � * + , � � ! % � � � � % � � � � � % � � ( # !� � % 2 � ! % � 2 � � ! % � ( � 2 � � - . / - � ( # ! % � � % � � � $ � ! � � � � � � � �- . / - 0 " � � � � % � 2 � � ! ) � � ! % � � # � % � � ( � ( % � � � � � � � � � � ! � � $ � # �$ � � � $ � � % � � � � % � � 05 � � $ � # % 2 2 � & � � ) % ! � � ! & � � � � � � � ( � ) � � * + , � % � � � � 2 � � !$ % � � � / 6 . � � � � % � � � � ! � � % � � % � � % � � � � � � 2 � � ! 3 � � � � � � % � �� ( � � % 2 � � � � � ) � � � � ! � � $ � � 2 � 2 � � � � % � � - . / / 0 7 ! � #! % � 3 � � ( � � � � � 2 � 8 ( $ % � � � � � 9 8 � : � � � � � � � � ! $ � � * + , � �� ( � � % 2 � - . / / ; 0 " � � � & � � � � � � � � ! $ � � � � ! % � 2 � % � � � � � � # 2� � � � � ( � � $ � � � � � � * + , � ( # ! � � � � � � � � � � 2 � � � � � # � � � � �� ! $ � � � � ! � � � % � 1 % ! � � $ � � % ! � � � � � $ � � � � 2 � $ � # % 2 � � * + ,� � � � ( � � % 2 � � � � � % � � � - . / / 2 4 � � � � � � � � % ! � � � � � � � % � �� $ � 0 * 1 ( � � � % � � & � � � � � � � 1 % � � � � % � � � * + , � � � % � � - . / /� � � � 9 8 � : � � � � � � � � ! $ ; ! % � 3 $ � # % � ( � $ � $ � � � � 2 � � � � � � � � � �� % � � � � � $ # ! & ) % � � ! � � � % � 1 % ! � � $ � � � � � % � � � � � � � � * + , 0� � $ � # % 2 ! � � � � � � � � ! 2 � � " # � � � ! $ � % � � � � % � � � % � 2 � � � � � � �( � & � � � � � � � � � � � � � % � � � % � � � � � * + , � � % 2 % � � � % ! � �8 � & � � � � � � � � ! $ ! � � � % � 1 % ! � � $ � � ! % � 3 � ( # ! $ � ! � � � � � �� % � � � � � 3 � � � � % � � � � � $ � % � - . / / 0 " � ! % � 2 & � 1 % � � ! � � � � 2$ 1 � � � � � � � � � � � % � ! � � % � � � � � � � ! 0" # ( � � � � � � � ! ! � " # � � � ! $ � % � � � ! % � � � � � � � � � � � � % ( $ � % � � �� 9 � : � � � � � � � � ! $ � % � � < � % 2 � � � � $ � � � ; = > : ? � � � @ �$ � � � � � � � � � � 2 � � � % ! � � , � % � � * # � � � ! � % 2 � 3 < # % � � % � � � ( # !7 $ � � � % � � � � � 2 � � � � � � � $ � # % 2 2 � ! & � � � ( � 2 � � � " � � % ! % ( � �� 9 , % � � � % � � � � ! < � � � � ; 07 � 2 � % � � � 2 � 3 � ( 2 � % � � � 2 � � � " # � � � ! $ � � � � � % � � � � � ! � � � � � �, � % � % ! 7 % � ( � � 2 � % ! % � % $ � � � � � � � ( � � % 2 � � � � � % � � � 2 � � $ � � � $ �6 / � � � � � % ( - . / / $ # � � � � � � � � % � 0

Ocht bPríomhthasc an CER ? � � $ � � � � � % � � � � � � � ( � � % 2 � - . / / 3 � � � � � % � ! % � � � � � � � % � � � � � �� 1 � ! � % � � � * + , 3 ! � � % � � % � � % � � � * + , � � 8 � & � � � � � � � � ! $! � � � % � 1 % ! � � $ � � ! � � � � � � � � ! � � � � 2 � � ! 3 � � � � $ � # � $ � # �$ % � � 3 � ) � � � � ! � � $ � � 2 � 2 � � � � % � � - . / / 3 ( � $ � $ � � � � 2 � � � � �$ � # % 2 � � 2 � � � % ! � � * + , � � � � � � % � � � ! � % ! % � � $ � � � � � � � � � 2 � 0? ! % � 2 ! � � � � � � � � ! � � � � ! $ � � � � ! % � 3 � ( # ! � � ! % � 2 & � 1 % � � ( �� % � � ! � � $ � 2 � � � � ! � � � � � � � � ! 2 � � " # � � � ! $ � % � 0: � � � � � � � � ! $ / A : � � ( � � ! 5 % � � 2 � � � � � � � � % � � � % � � ( # !* # ! � � % � 1 % � � � * � � ! � % � �* � % � � � � � � # % � � ' � % � � � % � � � � � ( � � % 2 � � � % ! = * 7 � @� < � � � � � % � �" � � $ � # % � B � % � � � $ � � % � � � � � 2 � � % ! � � � C � � D !� � % ! $ � � � � � � 6 B 7 � � � � � � % � � � % � 2 � 1 � � � � � � �( � � � $ � 2 � � � � � � � 6$ � � � ( � � % ! � � 9 " � � : � $ � % ! � � ; � � % 2 % � � � � � % $ � � � � $ � � ! E ( � ! �$ � # � % � � � � % 2 � � 0< 1 � $ � � � * � � � F % � � � - . / / � � * + , $ � # � � # % � � � � 2 � ! � � � � � % !� # � � � % ! � � � � ! $ � � � � ! % � � � � � % � 0

A Cúlra an Tuarascáil Bhliantúil

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60


Bhí na príomhaidhmeanna seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo:(a) Leanúint leis an gclár um dhírialáil miondíola leictreachais

maidir le leictreachas arna chinneadh i dTreochlár 2010 an CER;

(b) Clár um dhírialáil miondíola gáis a chur i bhfeidhm a dhéanfar a chinneadh i dTreochlár atá le teacht; agus,

(c) Bearta tomhaltóirí a chur i bhfeidhm arna leagan amach i reachtaíocht lena ndéantar an Tríú Pacáiste a thrasuíomh trí athruithe ar an gceadúnas soláthair.

Cúlra le Dírialáil Miondíola agus Forbairt BeartaisI margaí nua-léirscaoilte, freastalaíonn rialáil taraifí mar sheachfhreastalaí le haghaidh iomaíochta, agus is é is aidhm an léirscaoilte iontrálaithe nua ar an margadh a spreagadh agus tomhaltóirí a chosaint. Mar sin féin, d’fhéadfadh taraifí rialaithe srian ar a chur ar iomaíocht iomlán a fhorbairt sa deireadh. Má bhaintear de in am tráthúil é, a luaithe is a bheidh an iomaíocht forbartha go leor, d’fhéadfadh sé iomaíocht a spreagadh a thuilleadh chun leas an tomhaltóra.

In 2010 rinne an CER athbhreithniú ar na creata rialála maidir leis na margaí miondíola, agus mar thoradh air sin foilsíodh na Treochláir maidir leis na margaí leictreachais agus gáis a dhírialáil. Rinneadh an tslí um dhírialáil a leagan amach sna Treochláir, ag tabhairt mionsonraithe ar na critéir mhargaidh le haghaidh deireadh a chur le dírialáil taraifí.

Lena chois sin, cuireadh dualgais agus freagrachtaí nua faoi chúram na nÚdarás Rialála Náisiúnta (NRA) sa Tríú Pacáiste maidir le reachtaíocht fuinnimh na hEorpa, lena n-áirítear an CER, maidir leis an margadh miondíola agus cosaint custaiméirí, lena n-áirítear ról méadaithe i bhfaireachán a dhéanamh ar an margadh. Cuireadh an chéad chéim de thrasuíomh an Tríú Pacáiste i bhfeidhm trí achtú I.R Uimh. 450 de 2010 lena gceanglaíodh ar an CER faireachán a dhéanamh ar leibhéal agus éifeachtacht oscailt an mhargaidh agus ar fhorbairt na hiomaíochta maidir le leictreachas a sholáthar do chustaiméirí deiridh. In I.R. Uimh. 463 de 2011 rinneadh na gnéithe níos leithne maidir le cosaint custaiméirí an Tríú Pacáiste a thrasuíomh agus in I.R. Uimh. 630 de 2011 cuireadh an trasuíomh i gcrích, agus na hoibleagáidí faireacháin á síneadh chuig an margadh gáis agus ceanglais bhreise á gcur san áireamh maidir le leictreachas agus gás araon.

faireachán le faireachán a dhéanamh ar na nithe seo a leanas, ach ní na nithe seo amháin:

(i) na taraifí deiridh a ghearrtar ar chustaiméirí teaghlaigh lena n-áirítear na taraifí a ghearrtar ar chórais réamhíocaíochta;

(ii) na rátaí a bhaineann le haistriú custaiméirí idir soláthraithe ceadúnaithe leictreachais agus gáis;

(iii) rátaí um dhícheangal agus um dhífhuinnmhiú; (iv) táillí as seirbhísí cothabhála agus comhlíonadh na seirbhísí

cothabhála; (v) gearáin a dhéanann custaiméirí baile; (vi) saobhadh nó srian ar bith ar iomaíocht maidir le soláthar

leictreachais agus gáis do chustaiméirí deiridh.(vii) cibé acu an bhfuil custaiméirí deiridh ag baint tairbhe as

forbairt agus feidhmiú na hiomaíochta maidir le soláthar leictreachais agus gáis nó nach bhfuil, agus,

(viii) leibhéal oscailt an mhargaidh agus na hiomaíochta maidir le malairtí gáis nádúrtha,

Leictreachas Is é príomhchuspóir an CER faireachán a dhéanamh ar

dhul chun cinn na hiomaíochta sa mhargadh leictreachais mhiondíola, ag cur na cinntí atá leagtha amach sa Treochlár i bhfeidhm de réir mar a bhainfear na garspriocanna amach.

Tá an CER ag breathnú ar na bearta forlíontacha a theastaíonn lena chinntiú go bhfuil custaiméirí á gcosaint, agus gur féidir leo tairbhe iomlán a bhaint as an iomaíocht sa mhargadh dírialáilte.

Bearta a chur i bhfeidhm arna leagan amach i reachtaíocht lena ndéantar an Tríú Pacáiste a thrasuíomh.

GásIs é príomhchuspóir an CER sa tasc seo na garspriocanna a leagan amach i dtaca leis an am nuair a athróidh na cleachtais rialála agus rialáil na bpraghsanna deiridh ar aon dul le hiomaíocht atá ag forbairt in earnálacha ábhartha an mhargaidh gháis. Leagfar amach na leigheasanna rialála breise sa Treochlár chomh maith a bheadh i bhfeidhm, mar aon leis na socruithe agus forálacha idirthréimhseacha maidir le faireachán rialála leanúnach.

Praghsanna a dhírialáil An Margadh Leictreachais In 2010 d’fhoilsigh an CER an Treochlár maidir leis an margadh (soláthair) miondíola leictreachais a dhírialáil. Foilsíodh é sin i

leictreachais, lena dtugtar rogha agus lascainí praghais do chustaiméirí na hÉireann. Sainaithníodh na garspriocanna príomhúla iomaíochta sa Treochlár lena sonrófaí an dóigh le dírialáil iomlán a dhéanamh i ngach earnáil den ghnó agus sna margaí baile. I ndiaidh pháipéar cinnidh an Treochláir, rinne an CER anailís ráithiúil ar na margaí leictreachais, athbhreithnithe iomaíochta mar a deirtear leo, chun an incháilitheacht maidir le dírialáil a chinneadh bunaithe ar na critéir sa Treochlár. Agus na

Tasc 1: Praghas Miondíola a Dhírialáil agus Custaiméirí a Chosaint

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

critéir um dhírialáil bainte amach, arna mionsonrú sa Treochlár, rinneadh na margaí gnó a dhírialáil an 1 Deireadh Fómhair 2010.

Maidir leis an margadh (cónaithe) teaghlaigh, rinneadh foráil sa Treochlár do dhírialáil praghsanna dá mbainfí critéir áirithe amach, amhail sciar 60% nó níos ísle den mhargadh baile a bheith ag an ESB agus an ESB a bheith tiomanta dá ngnólachtaí soláthair a athbhrandáil. An 4ú Márta 2011, dhearbhaigh an CER ina athbhreithniú iomaíochta le haghaidh Ráithe 4 2010, gur chomhlíon an margadh miondíola leictreachais baile na critéir sa Treochlár maidir le dírialú, agus tá sciar na soláthraithe éagsúla den mhargadh ag an am taispeánta thíos - áiríodh leis sin lainseáil an bhranda soláthair ESB nua, Electric Ireland. Mar sin, tógadh na srianta eile ar rialáil praghsanna an 4ú Aibreán 2011, cinneadh suntasach lenar cuireadh deireadh le 10 mbliana de rialáil praghsanna i margadh leictreachais na hÉireann. Ciallaíonn sé sin gur féidir le Electric Ireland a phraghsanna leictreachais féin a leagan síos dá chustaiméirí uile gan cheadú roimh ré ón CER. San fhadtréimhse, ba cheart go gcuideodh sé sin le tuilleadh rogha agus praghsanna iomaíocha do chustaiméirí a bhrú ar aghaidh.

Sciar den Mhargadh Baile, % Ídithe, Deireadh Mhárta 2011

An Margadh GáisTharla iomaíocht shuntasach sna margaí miondíola gáis fosta, go háirithe le hiontráil Airtricity agus Electric Ireland sa mhargadh baile - tá roinnt roghanna maidir le taraifí iomaíocha á dtairiscint do gach custaiméir anois. Le teacht chun cinn na hiomaíochta sin i ngach earnáil den mhargadh gáis, d’fhoilsigh an CER Treochlár maidir le praghsanna Bhord Gáis Energy (atá cosúil leis an treochlár um leictreachas) a dhírialáil i Meitheamh 2011.

Ó foilsíodh an Treochlár tá athbhreithnithe ráithiúla ar iomaíocht déanta ag an CER d’fhonn a dhearbhú ar comhlíonadh na critéir sin agus ar cheart dírialáil a dhéanamh. Cinneadh sa chéad athbhreithniú ar iomaíocht gur chomhlíon dhá mhargadh gnó ábhartha na critéir maidir le dírialáil. Dá bhrí sin rinneadh na hearnálacha margadh gnó a dhírialáil an 1 Deireadh Fómhair agus ó shin i leith bhí Bord Gáis Energy ábalta a tharaifí féin a leagan síos do chustaiméirí gnó. Cinneadh san athbhreithniú Q4 ar iomaíocht in 2011 (a thabharfar cothrom le dáta in 2012) go bhfuil go leor dul chun cinn le déanamh san earnáil chónaithe chun na critéir atá riachtanach bhaint amach agus coinneofar faoi athbhreithniú í:

B’ionann sciar Bhord Gáis Energy den mhargadh sa mhargadh baile agus 72.9%

Ní raibh sciar den mhargadh níos airde ná 10% ach ag soláthraí neamhspleách amháin

B’ionann an ráta aistrithe bliantúil agus thart ar 17%

Sciar den Mhargadh Baile, % Líonta Custaiméirí, Deireadh 2011

Tá an CER ag déanamh faireacháin ar an gcás seo i gcoinne na gcritéar sa Treochlár ar bhonn ráithiúil.

Airtricity

16.64%

Others 0.34%

Bord Gáis24.69%

ElectricIreland58.34%

BG Energy73%

Airtricity19%

Flogas4%Electric Ireland

4%


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Athbhreithniú ar Fhorálacha um Chosaint CustaiméiríLeis an méadú san iomaíocht agus dírialáil na margaí miondíola de réir a chéile, tugadh líon tionscnamh um chosaint custaiméirí isteach in 2011. Fuarthas treoir sna tionscnaimh sin ó eispéiris custaiméirí, ón gcleachtas is fearr agus ó reachtaíocht ábhartha. I dtéarmaí reachtaíochta, tugadh aird ar leith ar an Tríú Pacáiste, ina gcuirtear saindualgais agus sainfhreagrachtaí um chosaint custaiméirí ar Údaráis Rialála Náisiúnta, lena n-áirítear an CER.

Suirbhé CustaiméiríChun cuidiú le beartas a threorú sa réimse um chosaint custaiméirí déanann an CER suirbhéanna bliantúla ar dhearcthaí agus ar eispéiris custaiméirí baile maidir leis an margadh miondíola. Sa suirbhé custaiméirí le haghaidh 2011, a foilsíodh in Aibreán, tugadh an méid seo a leanas chun suntais:

Bhí suim ag thart ar thrian de chustaiméirí ina n-úsáid leictreachais a réamhíoc.

Maidir le 94% de na custaiméirí a d’aistrigh, bhí coigilt airgid ina fhachtóir tábhachtach dóibh sa chinneadh sin.

Bhí eispéireas dearfach ag beagnach na custaiméirí ar fad maidir leis an bpróiseas um aistriú soláthraí.

Bhí 75% de na custaiméirí ábalta a mbille leictreachais a thuiscint go furasta. Dúirt 63% de na custaiméirí go mbeadh sé úsáideach dá gcuirfí a n-úsáid leictreachais sna míonna roimhe sin isteach lena mbille chun comparáid a dhéanamh

míosúla comparáide idir chostais úsáideach.

Tionscnaimh Nua um Chosaint Custaiméirí Treoraithe ag na torthaí ón suirbhé custaiméirí, mar aon leisna tograí dea-chleachtais Eorpacha ó dhlínsí eile agus ó reachtaíocht ábhartha, rinne an CER athbhreithniú ar a fhorálacha um chosaint custaiméirí.Mar thoradh ar an athbhreithniú tugadh bearta nua um chosaint custaiméirí isteach, lena n-áirítear:

Ceanglas ar phearsanra díolachán chun teacht chuig tithe chun seicliosta béil dorais a chur ar fáil.

Dearadh uilíoch a ghlacadh maidir le gach cumarsáid idir an custaiméir agus an soláthraí agus seirbhísí tosaigh.

Cosaint do chustaiméirí leochaileacha lena chinntiú go bhfuiltear ag gearradh na taraife cuí orthu.

Ceanglas ar sholáthraithe faisnéis mhionsonraithe ar ídiú a chur ar fáil ar bhillí custaiméirí.

Creat le haghaidh saoráidí/láithreáin Ghréasáin cóimheasa taraifí custaiméirí a chreidiúnú.

Is sampla é an creat le haghaidh saoráidí/láithreáin Ghréasáin cóimheasa taraifí custaiméirí a chreidiúnú den bhéim mhéadaithe atá curtha ar fhaisnéis bhreise, iontaofa a chur ar fáil do chustaiméirí chun a roghanna a threorú agus na margaí is fearr a fháil.

Creidiúnú um Chomparáid idir Phraghsanna Tá láithreáin Ghréasáin um chomparáid idir phraghsanna ina n-uirlis fhiúntach a chuidíonn le custaiméirí na táirgí is iomaíche a fháil agus d’aontaigh beagnach leath de na custaiméirí a ceistíodh i suirbhé custaiméirí 2011 an CER go mbeadh seirbhísí um chomparáid idir phraghsanna bunaithe ar an nGréasán tairbhiúil agus cinneadh maidir le haistriú á dhéanamh acu. Faoin creat creidiúnaithe, ní dhéanann an CER láithreán Gréasáin ina gcuirtear seirbhísí um chomparáid idir phraghsanna ar fáil a chreidiúnú ach má chomhlíontar na caighdeáin shainithe ann maidir le cruinneas, trédhearcacht, agus iontaofacht amháin. Déanfar láithreáin chreidiúnaithe a iniúchadh gach bliain ar a laghad chun ardchaighdeán seirbhíse a chur ar fáil. Is é an láithreán comparáide idir phraghsanna www.Bonkers.iear an gcéad láithreán Gréasáin um chomparáid idir phraghsanna fuinnimh a creidiúnaíodh in Éirinn i Márta 2012.

In 2011 bhreathnaigh an CER ar na bearta nua um chosaint custaiméirí, mar aon le tuilleadh beart, a chur leis na treoirlínte maidir le Cóid Chleachtais le haghaidh soláthraithe. Ceanglaítear ar sholáthraithe sna treoirlínte maidir le Cóid Chleachtais bearta a chur i bhfeidhm trína gcinntítear go bhfuil custaiméirí á gcosaint i bpríomhréimsí margaidh, amhail margaíocht, billeáil, dícheangal, láimhseáil gearán agus méadrú Íoc mar a Úsáidtear. Le linn mhí na Nollag agus mhí na Samhna rinne an CER iniúchadh chun measúnú a dhéanamh o thaobh na soláthraithe a bhí ag cloí leis an gCód Cleachtais maidir le dícheangal. Rinneadh scrúdú san iniúchadh ar Chóid Chleachtais soláthraithe maidir le Dícheangal agus dearbhaíodh ann gur chuir gach soláthraí na treoirlínte foilsithe i bhfeidhm agus go bhfuil na ceanglais arna leagan ag an CER á gcomhlíonadh acu. Shonraigh an CER ina thuarascáil maidir le gach cás i gcuntais iniúchta na gcustaiméirí baile uile, gur sháraigh soláthraithe íoscheanglais teagmhála an CER sular dhícheangail siad an custaiméir.

Athbhreithniú ar Cheadúnais SoláthairLena chinntiú go raibh taca cuí faoi bhearta um chosaint custaiméirí an CER, d’fhoilsigh an CER comhchomhairle i mí Dheireadh Fómhair 2011 inar moladh mionathruithe a dhéanamh ar na ceadúnais soláthair leictreachais agus gáis ag tabhairt coinníollacha nua isteach nuair ba chuí. Breathnaíodh ar fhorálacha reachtacha agus creata rialála reatha agus forbairtí ar an margadh go ginearálta sa togra chomh maith. Maidir le cosaint custaiméirí, tugadh coinníoll nua ceadúnais isteach maidir leis an gceadúnas soláthair leictreachais chun soláthraithe a chur faoi cheangal Threoirlínte Chód Cleachtais an CER. I ndiaidh na comhchomhairle tháinig na ceadúnais soláthair mhionathraithe i bhfeidhm an 26 Márta 2012.

Fiach a Thabhairt Chun SuntaisI Meitheamh 2011, d’eisigh an CER cinneadh chun saoráid um fhiach a thabhairt chun suntais a ionchorprú isteach sna próisis um athrú soláthraí/seoltóir earraí do chustaiméirí nach Méadraítear go Laethúil sa mhargadh gáis agus do gach custaiméir, ach amháin Oll-úsáideoirí Fuinnimh, sa mhargadh

Annual Report 2011

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

féich sa chás go bhféachann custaiméirí ag a bhfuil riaráistí os cionn tairseacha faoi leith soláthraí a aistriú. Nuair a ardaítear é, is faoin soláthraí, ar mian leis an gcustaiméir aistriú chuige, atá sé cibé acu dul ar aghaidh leis an aistriú nó gan dul ar aghaidh leis.

buarthaí leanúnacha ó sholáthraithe fuinnimh agus eagraíochtaí

sa timpeallacht eacnamaíoch reatha, á ndianú ag roinnt custaiméirí a bhí ag athrú soláthraí d’fhonn íocaíocht a riaráistí a sheachaint, nó dícheangal a sheachaint. Meastar go n-ardaíonn

sholáthraithe fuinnimh, agus dá réir sin, ar gach tomhaltóir, agus déanann sé staid féich duine aonair níos measa, agus é á dhéanamh níos deacra a láimhsiú san fhadtréimhse.

Faireachán ar an Margadh Leis an aistriú go dírialáil iomlán agus forálacha an Tríú Pacáiste (a rinneadh a thrasuí isteach sa dlí náisiúnta, mar a luadh roimhe seo), rinne an CER athbhreithniú ar a chreat faireacháin reatha um margadh miondíola in 2011 agus d’fhoilsigh sé comhchomhairle maidir le creat feabhsaithe. Bunaíodh an t-athbhreithniú sin ar an gcleachtas is fearr. Moltar ann breathnú ar raon leathan táscairí ina mbreathnaítear ar struchtúir mhargaidh, torthaí an mhargaidh mhiondíola agus sásamh custaiméirí (i dtaca le praghsanna agus roghanna a tháirgtear sa mhargadh amhail éagsúlacht taraifí agus conarthaí, praghsanna úsáideoirí deiridh agus leathadh praghsanna le haghaidh táirgí inchomparáide).

Cé go bhfuil an chomhchomhairle maidir leis an gcreat faireacháin nua, a foilsíodh i mí na Nollag 2011, ar siúl fós, leanann an CER faoin gcreat atá ann cheana, ina ndéantar faireachán ar phríomhtháscairí margaidh amhail an sciar den mhargaidh, rátaí aistrithe, gearáin agus dícheangal), comhlíonadh soláthraithe maidir le Cóid Chleachtas agus ceadúnais soláthair, agus eispéiris dhíreacha custaiméirí (trí shuirbhéanna bliantúla agus gearáin). Cinnteofar trí na gníomhaíochtaí faireacháin margaidh sin, i gcomhar leis na bearta ginearálta um chosaint custaiméirí, go rachfar chun tairbhe custaiméirí trí fheidhmiú éifeachtach na margaí miondíola agus tríd sin, na príomhaidhmeanna miondíola sa Tríú Pacáiste a chomhlíonadh.

An Cúlra le Foireann na gCustaiméirí FuinnimhTá freagracht reachtúil ag an CER maidir le seirbhís réitithe gearán a chur ar fáil do chustaiméirí ag a bhfuil gearán nár réitíodh lena soláthraí nó lena n-oibreoir gréasáin. Comhlíonann Foireann na gCustaiméirí Fuinnimh de chuid an CER an ról sin maidir le custaiméirí baile agus gnóthaí beag trí sheirbhís réitithe gearán thiomanta.

Lena chois sin, soláthraíonn an Fhoireann seirbhís feasachta agus faisnéise do chustaiméirí trína bhranda agus láithreán Gréasáinwww.energycustomers.ie. Is é is aidhm leis an láithreán Gréasáin, www.energycustomers.ie, faisnéis shoiléir a chur ar fáil, chun cumhacht a

thabhairt do chustaiméirí roghanna eolacha a dhéanamh de réir mar a fhorbraítear iomaíocht sa tionscal fuinnimh. Áirítear leis seo faisnéis maidir lena gcearta, Cóid Chleachtais’soláthraithe agus mínítear ann fosta cad le déanamh má tá deacrachtaí acu lena mbillí, lena nasc leis an líonra leictreachais nó gáis nádúrtha nó ceisteanna ar bith eile a bhaineann le soláthar fuinnimh. Soláthraítear treoir agus cúnamh do chustaiméirí ar mian leo rochtain a fháil ar sheirbhís réitithe géarán thrédhearcach, saor in aisce agus furasta le húsáid an CER le haghaidh custaiméirí baile agus gnóthas beag ag a bhfuil gearáin nár réitíodh sa láithreán Gréasáinwww.energycustomers.ie chomh maith.

Cosaint Custaiméirí in 2011Bhí i bhfad níos mó teagmhála ag an bhFoireann Chustaiméirí Fuinnimh le custaiméirí in 2011. Cé go raibh thart ar 1930 teagmháil ann in 2009 agus in 2010 tharla méadú 43% orthu in 2011 nuair ab éigean do 2,770 custaiméir an tseirbhís a úsáid.

Ní raibh aon cheist faoi leith ann a d’fheadfaí a rá gurb é sin go díreach a spreag usáid an t-seirbhís. . Is cosúil gur tharla an méadú sin de bharr gur tuigeadh níos fearr feidhmeanna an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh (CER) agus go raibh níos mó eolais ag custaiméirí faoi cheisteanna fuinnimh. Mar gheall ar an méadú i dteagmháil le custaiméirí, dhírigh an Fhoireann Custaiméirí Fuinnimh a cuid gníomhaíochtaí in 2011 ar chothabháil na seirbhíse.

Teagmhálacha Custaiméirí bliain ar bhliain le Foireann Chustaiméirí

Fuinnimh

Mar is léir ón ngraf thuas, cé is moite de mhí na Samhna agus mí na Nollag, tháinig méadú ar theagmhálacha custaiméirí leis an CER i gcomparáid le 2010. Nuair a dhéantar miondealú ar an leibhéal teagmhála idir soláthraithe, is féidir a fheiceáil gur le custaiméirí Airtricity a bhí an leibhéal teagmhála is airde (38%) in 2011 rud a bhí dhá oiread níos airde ná leibhéal teagmhála an chéad ghrúpa eile, soláthraithe Electric Ireland. Ba cheart é seo a acrúdú i gcomhthéacs an sciar den mhargadh atá ag soláthraithe éagsúla, rud a pléadh níos luaithe.

B’fhéidir nár luaigh custaiméirí a soláthraí nó an t-oibreoir gréasáin atá acu nó b’fhéidir go ndearna siad teagmháil leis an ECT le ceist ghinearálta, nach mbaineann le soláthraí nó oibreoir gréasáin ar leith.

Foilseofar tuilleadh eolais faoi Fhoireann Chustaiméirí Fuinnimh CER i dTuarascáil Bhliantúil na Foirne Custaiméirí Fuinnimh in 2011.

Electric Ireland16.64%

ESBN 6%

Energia 2%Flogas 1%

NotApplicable*15%

Bord GáisEnergy17%

Bord GáisNetworks 2%

Airtricity38%


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí an aidhm seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo:Na socruithe a fhorbairt le haghaidh Feidhmiú an Chórais, leanúint ar aghaidh le hobair ar tharaifí CAG, dul i gcomhairle maidir le cód oibríochtaí CAG agus leanúint ar aghaidh ag cur chun cinn na hoibre seo a leanas:

Slándáil an tSoláthair, Pleanáil agus Forbairt an Chórais agus Ceadúnú agus Reachtaíocht

CúlraTionscadal trasteorann is ea an CAG, atá á stiúradh ag CER agus ag an Rialtóir Fóntas (dá dtagraítear le chéile mar na hÚdaráis Rialála nó na RA). Is iad na haidhmeanna atá aige socruithe cothroma agus trédhearcacha a chruthú ar fud oileán na hÉireann, trínar féidir le gach páirtí leasmhar an margadh gáis nádúrtha a cheannach, a dhíol, a iompar, a oibriú, a phleanáil agus a fhorbairt ó thuaidh agus ó dheas den teorainn go héifeachtach ar bhonn uile-oileáin.

Shínigh an Rialtóir Fóntas agus CER Meabhrán Tuisceana (MoU) an 14ú Feabhra 2008 maidir le Socruithe Coiteanna do Ghás (CAG) faoi Chreat Forbartha Margaidh Fuinnimh Uile-Oileáin. Faoin MoU, chinn na Rialtóirí pleananna a fhorbairt chun na córais tarchurtha gáis in Éirinn agus i dTuaisceart Éireann a oibriú ar bhonn gréasáin uile-oileáin, aonair. Cuireadh tús le hobair ar an tionscadal in 2008 agus tá obair chúlra shuntasach bainte amach ag na RA agus Oibreoirí an Chórais Tarchurtha (OCTanna).

Forbairtí le Déanaí Bhí moill curtha ar an tionscadal go dtí go mbeadh cinnteacht ann faoi na riachtanais reachtacha ach cuireadh tús leis an athuair nuair a foilsíodh plean oibre CAG agus na príomhréimsí oibre in 2011. San áireamh iontu siúd bhí reachtaíocht agus ceadúnú, bunú agus cur i bhfeidhm Oibreoir an Chórais CAG, Tarchur Dáileacháin Uile-Oileáin, Cód Oibríochtaí, Taraifí Tarchuir, Socruithe maidir le Cómhargadh Miondíola. Ba iad seo a leanas na hamlínte ardleibhéil a comhaontaíodh maidir le CAG a chur chun feidhme:

Roimh Dheireadh Fómhair 2012 - Cód Aontaithe Tarchurtha agus Dáileacháin Uile-Oileáin (T&D) mar aon le roghanna an diúltaithe i gcomhair Dáileoirí Thuaisceart Éireann. Éascóidh an cód na nósanna imeachta éigeandála coiteanna.

Faoi mhí Dheireadh Fómhair 2014 - Cód T&D Uile-Oileáin gan aon roghanna diúltaithe ná socruithe coiteanna miondíola, lena n-áirítear próiseas amháin chun soláthraí a athrú.

Bhí sraith dhian de chleachtaí comhairliúcháin agus ceardlanna le páirtithe leasmhara ag na RA ina dhiaidh sin. Ina measc siúd bhí ceardlanna agus comhchomhairlí foirmiúla faoi phrionsabail ardleibhéil an Chóid CAG, Comhchuibhiú na Taraife Iontrála Moffat, Taraif Gréasán Tarchurtha um Stóráil Gháis, agus chomh maith leis sin roinnt comhchomhairlí faoi rialacha gnó an Chóid CAG a bhain le cumas, le hainmniú agus leithdháileadh, le cothromú agus crapadh, le slándáil airgeadais, le híocaíocht agus sonrascú.

D’oibrigh na RA i ndlúth-chomhphairtíocht le chéile, leis na RA agus leis an tionscal ag iarraidh ar an tionscal CAG a chur chun cinn; i mí Aibreáin 2011, áfach, aithníodh go raibh ceisteanna substaintiúla fós gan réiteach ar ghá aghaidh a thabhairt orthu. Léiríodh le samhaltú an chórais, áfach,

lena gcuirfí bac le hoibriú córais fhisicigh chothromaíochta amháin ar an oileán. Ina theannta sin, measann an CER gur gá an Anailís Costais is Tairbhe bhunaidh maidir le CAG a choinneáil faoi athbhreithniú lena chinntiú go rachaidh sé chun sochair chustaiméirí gáis in Éirinn.

Dá réir sin, tá an CER tar éis tús a chur le dhá staidéar i ndáil le CAG. Sa chéad cheann déanfar scrúdú, a coimisiúnaíodh i gcomhpháirt leis an Rialtóir Fóntas, ar an tsaincheist maidir le crios cothromaíochta amháin laistigh de CAG agus déanfar na costais, na sochair, na rioscaí, na deiseanna agus na hamlínte a bhaineann leis an bpointe cothromaíochta aonair (idir fhíorúil agus fhisiciúil) a mheas. Tá an CER ag déanamh staidéir nuashonraithe níos ginearálta dá chuid féin maidir le hanailís costais is tairbhe ar CAG lena chinntiú gur cosúil go mbainfear amach an sprioc bhunúsach maidir le sochar frithpháirteach a sholáthar do chustaiméirí na hÉireann. Táthar ag súil go gcuirfear an dá staidéar i gcrích I rith Samhradh na bliana 2012 agus agus go gcuirfear eolas ar fáil don tionscadal CAG.

Ós rud é go bhfuil an mhoill sin ar an tionscadal CAG, tá sé riachtanach díriú ar chomhlíonadh riachtanais an AE a bhaineann leis an bpíblíne gáis ón Deisceart go dtí an Tuaisceart - píblíne tarchurtha gáis a théann trasna dhá dhlínse na hÉireann - a luaithe is féidir. Má tá Rialachán AE 1775/2005 le comhlíonadh is éard atá le déanamh i ndáiríre socruithe a dhéanamh chun go mbeidh rochtain tríú páirtí ag rannpháirtithe an mhargaidh ar an bpíblíne. Tá an CER ag obair i deteannta an TSO mar ábhar tosaíochta chun na socruithe a chur i bhfeidhm.

Tasc 2: Dul chun cinn maidir le Socruithe Coiteanna uile-oileáin do Ghás (CAG)

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí an aidhm seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo:

Anailísí costais is tairbhe a chur i gcrích agus cinneadh a dhéanamh ar na chéad chéimeanna eile maidir le méadrú cliste a chur i bhfeidhm go céimneach.

CúlraIs iad méadair chliste an chéad ghlúin eile de mhéadair, ar féidir iad a chur in áit na méadar leictrimheicniúil agus na méadar spiara atá ann cheana féin. Cuirtear raon sochar ar fáil leo don tomhaltóir leictreachais agus gáis agus do na córais leictreachais agus ghais i gcoitinne. Is éard atá i méadar cliste ná gléas leictreonach atá in ann tomhaltas fuinnimh a mheas níos rialta ná méadair thraidisiúnta, agus a thugann faisnéis níos cothroime le dáta don chustaiméir agus a éascaíonn sa chaoi sin úsáid taraifí “am úsáide”. Príomhghné de mhéadar cliste is ea an cumas atá ann chun cumarsáid dhéthreoch a chur ar fáil idir an tomhaltóir agus an soláthraí nó oibreoir an ghréasáin. Is féidir na nithe a leanas a dhéanamh le méadrú cliste:

(i) éascú a dhéanamh ar éifeachtacht fuinnimh a fheabhsú trí chumhacht a thabhairt do thomhaltóirí trí fhaisnéis níos mionsonraithe, níos cruinne agus níos tráthúla a sholáthar dóibh maidir leis an méid fuinnimh atá á thomhailt acu agus na costais a bhaineann leis; agus

(ii) tomhaltas fuinnimh foriomlán a laghdú; (iii) billí fuinnimh foriomlána a laghdú trí chabhrú le haon úsáid

lánroghnach leictreachais a athrú ó amanna buaicthomhaltais trí leas a bhaint as taraifí “am úsáide”.

Aithnítear ar fud an domhain na buntáistí a bhaineann le méadrú cliste agus tá roinnt príomhionstraimí reachtaíochta an AE lena gcuirtear méadrú cliste chun cinn d’fhonn a áirithiú go gcuirfear tomhaltóirí ar an eolas i gceart faoin méid fuinnimh atá á úsáid acu i ndáiríre agus na costais a bhaineann leis agus é sin a dhéanamh minic go leor le cur ar a gcumas an fuinneamh atá á thomhailt acu a rialáil níos fearr.

D’oibrigh an CER go dlúth leis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha agus bhunaigh siad Céim 1 den Clár Méadraithe Chliste go déanach i 2007 d’fhonn trialacha méadraithe chliste a chur ar bun agus a reáchtáil agus measúnú a dhéanamh ar na costais agus na buntáistí a bhainfeadh le méadrú cliste a chur ar fáil ar fud na tíre. Rinneadh é sin chun eolas a sholáthar i gcomhair cinntí a bhaineann le Clár Méadraithe Chliste Náisiúnta uilíoch arna dhearadh ar bhonn optamach a leathnú amach go iomlán ar fud na tíre.

Tá struchtúir rialachais don Chlár Méadraithe Chliste curtha i bhfeidhm ó go luath in 2008, lena n-áirítear Grúpa Stiúrtha um Méadrú Cliste agus Grúpa Oibre, arna mbunú ag an CER agus atá faoi chathaoirleacht an CER. Tá na grúpaí sin deartha chun leas a bhaint as taithí luachmhar agus saineolas an tionscail leictreachais agus an tionscail gáis agus ar an ábhar sin tá siad comhdhéanta d’ionadaithe ón Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha, ó Údarás um Fhuinneamh Inmharthana na hÉireann (SEAI), ESB Networks, Bord Gáis Networks, agus soláthraithe gáis agus leictreachais na hÉireann. Ina theannta sin, d’fhostaigh an Institiúid um Thaighde Eacnamaíochta agus Sóisialta (ESRI) an CER le tacú leo chun anailísí costais is tairbhe a chur ar fáil.

Céim 1 den Chlár Méadraithe Chliste - Forbhreathnú ar Rannpháirtithe

Pleanáladh agus dearadh trialacha éagsúla maidir le méadrú cliste leictreachais agus gáis i gcomhair tomhaltóirí cónaithe agus gnólachtaí beaga agus meánmhéide (SME), le linn 2008/09, cuireadh tús leo in 2009/10 agus críochnú le linn 2011. Críochnaíodh anailísí gaolmhara costais is tairbhe in 2011 maidir le clár méadraithe chliste leictreachais agus gáis a leathnú go céimneach ar fud na tíre ag baint úsáide as torthaí na dtrialacha éagsúla.

Méadrú Cliste in 2011 Bhí an-rath ann sa bhliain 2011 ó thaobh príomhghnéithe a baineadh amach ó thaobh an Chláir Méadraithe Chliste nuair a cuireadh an obair i gcrích ar na trialacha éagsúla ar mhéadrú cliste agus ar anailísí costais is tairbhe. D’fhoilsigh an CER tuarascálacha faoi thorthaí na dtrialacha leictreachais agus CBA i mBealtaine 2011, agus na tuarascálacha coibhéiseacha gáis i mí Dheireadh Fómhair 2011. D’úsáid an CER an fhaisnéis chuimsitheach sin ina chuid moltaí a bhain le méadrú cliste leictreachais agus gáis a chur i bhfeidhm go céimneach ar fud na tíre agus chuathas i gcomhairle fúthu i Samhain agus i Nollaig 2011. Tá Páipéar Cinnidh mar gheall air sin le foilsiú ag an CER in 2012.

Tasc 3: Méadrú Cliste a Chur Ar Aghaidh

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Is é seo a leanas achoimre ar na príomhrudaí a baineadh amach i rith 2011:

Críochnaíodh próiseas comhairliúcháin chun toimhdí a fhorbairt do mhéadrú cliste a chur i bhfeidhm go céimneach ina iomláine agus a bhí le húsáid san anailís costais is tairbhe i mí Eanáir 2011;

Críochnaíodh trialacha faoi iompar custaiméirí ó thaobh úsáid leictreachais de agus foilsíodh tuarascáil i mBealtaine 2011;

Críochnaíodh trialacha teicneolaíochta leictreachais agus foilsíodh tuarascáil i mBealtaine 2011;

Críochnaíodh anailís costais is tairbhe ar mhéadrú cliste leictreachais agus foilsíodh tuarascáil i mBealtaine 2011;

Críochnaíodh trialacha faoi iompar custaiméirí ó thaobh úsáid gáis de agus foilsíodh tuarascáil i mBealtaine 2011;

Críochnaíodh trialacha teicneolaíochta dé-bhreosla agus foilsíodh tuarascáil i mí Dheireadh Fómhair 2011;

Críochnaíodh anailís costais is tairbhe faoi mhéadrú cliste gáis agus foilsíodh tuarascáil i mí Dheireadh Fómhair 2011;

Foilsíodh páipéar comhairliúcháin i Samhain 2011 ina raibh cur síos ar an togra chun méadrú cliste a fheidhmiú go céimneach ar fud na tíre. Foilsíodh na freagraí a tugadh ar an gcomhairliúchán in Eanáir 2012.

Tá tuilleadh sonraí ar fáil thíos faoi thorthaí na dtrialacha a rinneadh ar iompar custaiméirí an mhéadraithe chliste agus faoin gcomhairliúchán a bhí ar siúl faoin gcur i bhfeidhm céimneach náisiúnta.

Achoimre ar Phríomhthorthaí Tá na príomhrudaí ar féidir iad a chur ar fáil le linn Chéim 1 den Chlár Náisiúnta um Méadrú Cliste, .i. na tuarascálacha faoi na trialacha maidir le méadrú cliste leictreachais agus gáis agus faoi na hanailísí costais is tairbhe (mar atá léirithe thíos), foilsithe ag an CER i rith 2011, mar a leanas.

Clár um Méadrú Cliste Céim 1 - Tuarascálacha faoi na Príomhthorthaí

Customer

Behaviour Trials

Findings Reports

Electricity:

CER/11/080a

Gas: CER/11/180a

Technology Trials

Findings Reports

Electricity:

CER/11/080b

Dual Fuel :

CER/11/180b

Analyses Reports

Electricity:

CER/11/080c

Gas :

CER/11/180c

Is é aidhm sraith iomlán na dtuarascálacha faoi na torthaí a fuarthas faoi mhéadrú cliste gáis agus leictreachais go soláthrófar tacar láidir faisnéise leo bunaithe ar fhíricí ar fail don CER, don Roinn agus do pháirtithe leasmhara faoi na buntáistí a d’fhéadfadh méadair cliste leictreachais agus gáis a sholáthar do thomhaltóirí cónaithe agus d’fhiontair bheaga agus mheánmhéide (SME) in Éirinn. Ina theannta sin, cabhróidh na hanailísí costais agus tairbhe chun tuiscint a sholáthar faoin tarraingt réasúnta a bhaineann leis na roghanna deartha éagsúla maidir le cur i bhfeidhm méadraithe cliste agus na príomhrioscaí a bhaineann lena chur i bhfeidhm go náisiúnta I gcéimeanna. Ar an ardleibhéal léiríonn na torthaí ó na tuarascálacha mionsonraithe sin an méid seo a leanas:

Nuair a chuirfear méadrú chliste leictreachais agus gáis i bhfeidhm go céimneach timpeall na tíre ba chóir go gcabhródh sé seo le custaiméirí leictreachas agus gás a úsáid ar bhealach níos éifeachtaí. Dá bharr beidh a mbillí agus a n-astaíochtaí carbóin a laghdú. Léirigh na trialacha dá gcuirfí méadrú cliste i bhfeidhm go céimneach agus dá soláthrófaí Aonaid Taispeána sa Bhaile mar aon le taraifí “am úsáide” leictreachais (féach ar na léirithe), d’fhéadfaí laghdú 2.9% a dhéanamh ar thomhaltas foriomlán gáis, laghdú 2.5% ar thomhaltas foriomlán leictreachais agus laghdú 8.8% ar thomhaltas leictreachais bhuaic-ama.

Aonaid Taispeána sa Bhaile (IHD) a Úsáideadh sna Trialacha Leictreachais

Shows how you are doing against your

daily budget

Indicates how much your electricity

has cost this month (does not include

standing charge and VAT(

Indicates the current cost of electricity

per hour (does not include standing

charge and VAT)

Indicates price at peak (red), day

(orange) and right (green) rates


Bandaí Taraife Am Úsáide a Úsáideadh sna Trialacha Leictreachais

Bheadh buntáiste glan inchainníochtaithe ann d’Éirinn, agus go minic ba bhuntáiste suntasach a bheadh ann, ag gach ceann de na roghanna a ndearnadh anailís orthu maidir le méadrú cliste leictreachais agus gáis a chur i bhfeidhm go céimneach ar fud na tíre. Dá roghnófaí an teaglaim is fearr is féidir maidir le méadrú cliste leictreachais agus gáis a chur i bhfeidhm go céimneach ar fud na tíre d’fhéadfaí sochar thart ar €229 milliún i nglanluach láithreach (NPV) a bhaint amach thar thréimhse 20 bliain. Is é sin le rá go mbeadh na buntáistí a d’eascródh as méadrú cliste - go príomha ó éifeachtaí a bhaineann le hoibreoirí na ngréasán fuinnimh, ó éifeachtaí na gcustaiméirí maidir le húsáid fuinnimh agus ó éifeachtaí maidir le leictreachas a ghiniúint trí níos lú fuinnimh a thomhailt (go háirithe ag buaic-amanna) - thart ar €229 milliún níos airde ná na costais a bhainfeadh leis an gcóras méadraithe sin a chur i bhfeidhm ar fud na tíre.

Tá sé deacair roinnt de na costais agus na tairbhí a d’fheadfadh a bheith ann de bharr méadrú cliste a mheas go cruinn roimh ré agus fágadh iad as an anailís costais is tairbhe inchainníochtaithe dá bhrí sin. Bhain siad sin le héascú agus le sineirgí mar aon le cuir i bhfeidhm “eangaí cliste”, micrighiniúint agus forbairt feithiclí leictreacha. Tríd is tríd, léiríonn na heisiaimh sin an cur chuige coimeádach a glacadh maidir leis an anailís costais is tairbhe inchainníochtaithe, a raibh claonadh ann na buntáistí a d’fhéadfadh a bheith ann ó mhéadrú cliste a chur i bhfeidhm go céimneach ar fud na tíre a mheas faoina luach.

Ba mhór an tionscadal bonneagair é méadrú cliste a chur ar fáil ar fud na tíre agus d’fhéadfadh infheistiú chomh hard le €1 billiún a bheith ag teastáil. Mar a luadh thuas, léiríonn an anailís costais is tairbhe gur cheart go mbeadh na buntáistí fadtéarmacha i bhfad níos mó ná na costais infheistíochta agus gur dócha go mbeadh tuilleadh buntáistí ann chomh maith nach féidir a chainníochtú. Nuair a chuirtear é sin go léir san áireamh is léir gur cheart méadair chliste a chur ar fáil go lánscála. Tugtar a thuille neart den chás sin nuair a chuirtear riachtanais reachtaíochta an AE san áireamh.

Comhairliúchán faoi Fheidhmiú Céimneach ar fud na TíreTar éis dóibh torthaí dearfacha a fháil ó na trialacha agus ó na hanailísí costais is tairbhe, d’eisigh an CER páipéar comhairliúcháin I rith mí na Samhna 2011 ag cur ar an eolais go bhfuil sé ar intinn acu dul ar aghaidh agus méadrú cliste leictreachais agus gáis a fheidhmiú go céimneach ar fud na hÉireann. Bhí breac-chuntas sa pháipéar comhairliúcháin freisin ar mholtaí, bunaithe ar cheanglais reachtacha Eorpacha agus náisiúnta de réir mar a bhain le hábhar, maidir leis na cuspóirí ardleibhéil, ceanglais sonraí, dearadh, feidhmiúlacht, cur chuige maidir le cur i bhfeidhm agus amlínte a bhaineann leis an socrú náisiúnta faoi mhéadrú cliste ó thús go deireadh.

Cuireadh deireadh leis an tréimhse chomhairliúcháin i mí na Nollag 2011 agus fuarthas 35 freagra. Tar éis dóibh na freagraí a fuarthas a mheas tá sé ar intinn ag an CER Páipéar Cinnidh deiridh a fhoilsiú maidir le méadrú cliste a chur i bhfeidhm go ar fud na tíre in 2012 I gcéimeanna.

Tá sé i gceist go dtabharfar an cinneadh a dhéanfar faoi mhéadrú cliste chun críche agus go ndéanfar socrú faoi dhearadh agus riachtanais ardleibhéal leis an bPáipéar Cinnidh seo, agus go gcuirfear ar chumas an CER leis bogadh ar aghaidh go Céim 2 den Clár Náisiúnta um Méadrú Cliste, áit a ndéanfar an dearadh agus na riachtanais ardleibhéal a mhionsaothrú i gcomhar leis na páirtithe leasmhara

mhionsonraithe maidir le cur chun feidhme.

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

31 3232 33 34 35 36 37 3838 3939 40 41 42 434343 44 45 46 47474747 484848 49494949 5050 51 52 5353 54545454 55 56 57 58 59 60

AnAnnual Report 2011


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí sé i gceist an obair seo a leanas a bhaineann le SEM a chur i bhfeidhm in 2011:

Comhtháthú an mhargaidh réigiúnaigh uile-oileáin SEM a chur chun cinn maidir le húsáid idirnascaire;

Cur i bhfeidhm na n-athruithe rialála a ndearnadh cinneadh fúthu san athbhreithniú ar chumhacht agus leachtacht an mhargaidh;

Cur i bhfeidhm aon chinntí ón obair Sceidealaithe agus Seolta; agus,

An t-athbhreithniú meántéarma ar íocaíocht acmhainne a chur i gcrích.

CúlraIs é an Margadh Aonair Leictreachais (SEM) an margadh leictreachais mórdhíola d’oileán na hÉireann. Tá an margadh seo rialaithe i gcomhpháirt ag an CER agus a mhacasamhail i mBéal Feirste, Údarás Thuaisceart Éireann um Rialáil Fóntas (Rialtóir Fóntas), agus dá ngairtear le chéile na hÚdaráis Rialála nó na RA. Nuair a nasc an SEM dhá margadh leictreachais ó dhá dhlínse faoi leith le chéile, agus nuair a cuireadh an nasc i bhfeidhm tosach Samhain 2007 ba é an SEM an chéad eagraíocht a rinne a leithéid riamh san Eoraip. Tá an SEM deartha chun an fhoinse is lú costais a sholáthar maidir le giniúint leictreachais chun freastal ar éileamh custaiméirí uair ar bith ar fud an oileáin, agus uasmhéadú a dhéanamh chomh maith ar inbhuanaitheacht agus ar iontaofacht fhadtéarmach an tsoláthair.

Is é an comhlacht cinnteoireachta a rialaíonn an margadh Coiste an SEM, lena gcuimsítear an CER, an Rialtóir Fóntas chomh maith le Comhalta Neamhspleách (a bhfuil Leas-Chomhalta aige freisin), agus a bhfuil vóta amháin ag gach aonán díobh.

Cuimsíonn an SEM margadh linne (nó spotmhargadh) mór éigeantach láraithe uile-oileáin. Díoltar nó ceannaítear leictreachas sa linn sin trí chóras imréitigh margaidh, trína ndéanann gineadóirí tairiscintí maidir lena gcostais imeallacha agus faigheann siad Praghas Imeallach an Chórais (SMP) le haghaidh gach tréimhse trádála as a gcuid cainníochtaí seolta sceidealta, agus is iad na gineadóirí is saoire agus is féidir a fhreastalaíonn ar an éileamh ar fud ar an oileáin. Faigheann gineadóirí íocaíochtaí ar leith chomh maith le haghaidh acmhainn ghiniúna a sholáthar trí mheicníocht íocaíochta acmhainne, agus íocaíochtaí srianta le haghaidh difríochtaí idir sceideal an mhargaidh agus an córas seolta.

Maidir le soláthraithe (a sholáthraíonn leictreachas do chustaiméirí) agus a cheannaíonn fuinneamh ón linn, íocann siad an SMP i gcomhair gach tréimhse trádála mar aon le costais acmhainne agus táillí córais.

Tá an linn SEM léirithe thíos, agus tá na rialacha SEM leagtha amach go mionsonraithe sa Chód Trádála agus Socraithe.G H I H J K L M J NO P Q P R S T U R VV W X Y Z T X Z [ V O P Q P R S T U R VR P \ P Z ] P ^ _ `a b c d e f g d eh g i j e k l M M m^ W n n o Z P R V T S p Pn U q P R S T ^ _ ` ^ W n n o Z P R Vn S r ^ _ `N s l l m t H J Nu e k g v dh g i j e k w W V T U Y P R V\ U Q V W Y P n U q P R w W V T U Y P R Vn S r V W n n o Z P R Vx s N L M y H J NAr an iomlán, éascaíonn an SEM feidhmiú na ngineadóirí is saoire agus is féidir, faoi mar a chinntítear iad i stoc na dtairiscintí giniúna, chun freastal ar éileamh custaiméirí ar fud an oileáin.

I rith 2011 lean na hÚdaráis Rialála ar aghaidh le monatóireacht agus maoirseacht a dhéanamh ar an SEM, agus na rialacha a bhaineann leis. Bhí na hÚdaráis Rialála gnóthach ag seasamh le leas tomhaltóirí an oileáin go léir, ag déanamh maoirseachta ar an SEM agus ag iniúchadh rudaí mar leagadh síos na gconarthaí dírithe, ag déanamh monatóireachta ar an gcaoi a gcomhlíonann na ngineadóirí na prionsabail tairisceana, agus ag maoirsiú rialacha an mhargaidh.

Creideann na hÚdaráis Rialála, tríd is tríd, go bhfuil an SEM ag feidhmiú go maith de réir a chuspóirí, agus go bhfuil praghsanna córa a léiríonn na costais á gcur ar fáil aige. Le cúnamh ó thrédhearcacht agus ó rialacha soiléire margaidh, spreag an SEM gineadóirí éifeachtacha nua teacht isteach sa mhargadh (in Éirinn agus i dTuaisceart Éireann araon), rud a chabhraíonn chun praghsanna na gcustaiméirí a bhrú síos agus le slándáil an tsoláthair agus buntáistí comhshaoil a sholáthar.

Sa bhliain 2011, lean na hÚdaráis Rialála ar aghaidh le sraith de thionscnaimh forbartha chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin atá le réiteach ag an margadh, amhail méadú ar leibhéil ghiniúna uaineacha agus an gá atá le héascú a dhéanamh ar idirnasc nua leis an margadh cóngarach dúinn.

Tá príomhréimsí oibre an SEM in 2011 agus saincheisteanna oibre eile le feiceáil thíos. Tá tuilleadh mionsonraí ar fáil freisin i dTuarascáil Bhliantúil an SEM.

Tasc 4: Margadh Aonair Leictreachais (SEM)

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Comhtháthú an Mhargaidh EorpaighLean Coiste an SEM ar aghaidh in 2011 ag cur chun cinn na hoibre a bhaineann leis an margadh leictreachais a chomhcheangal le dlínsí comharsanachta, agus ar fud na hEorpa. Tá an obair seo á baint amach trí thionscnamh leictreachais réigiúnach na Fraince, na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann (FUI) agus tríd an nGníomhaireacht um Chomhar idir Rialtóirí Fuinnimh (ACER).

FUI Ar cheann de na phríomhearraí oibre a chríochnaigh grúpa réigiúnach Rialtóirí FUI i rith 2011 ab ea ceadú rialacha comhordaithe ar fud an réigiúin maidir le rochtain ar idirnascaire. Rinneadh na rialacha rochtana maidir le hidirnascairí FUI a chomhordú chomh forleathan agus ab fhéidir ós rud é go bhfuil córais éagsúla trádála san SEM / BETTA agus i margadh na Fraince. Éilíonn rialacha bainistithe cúngaigh na hEorpa go ndéantar comhordú ar na rialacha maidir le hIdirnascairí agus tá sé riachtanach chun bacainní ar thrádáil thrasteorann a laghdú agus le cur le héifeachtacht na sreabha idirnascairí, rud a rachaidh chun leas na gcustaiméirí. Tar éis breithniú a dhéanamh cheadaigh Coiste SEM agus Ofgem na rialacha rochtana deiridh le haghaidh idirnascaire Shruth na Maoile agus idirnascaire Siar agus Soir (idir Thuaisceart Éireann agus Poblacht na hÉireann leis an Ríocht Aontaithe faoi seach) i mí Dheireadh Fómhair 2011.

Treoirlínte Creatlaí ACERBunaíodh ACER mar chuid den Tríú Pacáiste Fuinnimh in 2009. Tacar bearta reachtacha an AE is ea iad sin a bhfuil sé mar aidhm acu margadh iomaíoch amháin fuinnimh a chruthú don Eoraip. Ceann de phríomhthascanna ACER is ea cur le forbairt an mhargaidh aonair leictreachais Eorpaigh (dá bhfuil na Ballstáit go léir tiomanta) trí Threoirlínte Creatlaí a fhorbairt i réimsí tábhachtacha oibre. Beidh na Treoirlínte Creatlaí mar bhonn Cóid Ghréasán a ndéanfaidh Gréasán Eorpach Oibreoirí na gCóras Tarchurtha (ENTSOE) forbairt orthu agus beidh sé ina cheangal dleathach trí phróiseas nós imeachta coiste Chomhairle na hEorpa, trína dtagann an Coimisiún Eorpach agus ionadaithe na mBallstát ar chomhaontú faoi théacsanna reachtacha deiridh sula ndéantar dlí díobh.

Tá ionadaíocht ag Coiste SEM ar Ghrúpaí Oibre éagsúla ACER agus ar Thascfhórsaí trína bhallraíocht i CER agus in Ofgem. Rinneadh dul chun cinn in 2011 maidir le ceithre Threoirlíne Creatlaí ACER a bhain le beartais faoi Naisc Eangaí, feidhmiú Córais, Bainistiú agus Cothromú Acmhainne agus Cúngaigh faoi mar atá léirithe thíos. Roinn na RA tuairimí Choiste SEM faoi na saincheisteanna sin i measc a gcomhghleacaithe ACER.

Tá sé d’aidhm ag na Treoirlínte Creatlaímaidir le Naisc Eangaí caighdeáin íosta a leagadh síos maidir le naisc ghréasán d’fhonn slándáil córais, infhaighteacht agus feidhmiú cuí an mhargaidh leictreachais ó thaobh cúrsaí teicniúla de a chinntiú. D’fhoilsigh ACER an Treoirlíne Creatlaí dheireanach faoi Nasc Eangaí i mí Iúil 2011.

Is é an aidhm atá leis An Treoirlíne Creatlaí faoi Fheidhmiú Córais prionsabail fhollasacha oibiachtúla a leagadh síos le haghaidh forbairt cóid ghréasáin (nó cód gréasán) faoi oibriú an chórais lena gclúdófar réimse iomlán na ngníomhaíochtaí a bhaineann le hoibriú gréasáin cumhachta leictrí, lena n-áirítear slándáil, rialú agus cáilíocht ó thaobh caighdeán theicniúil, prionsabal agus nósanna imeachta seasta, agus faoi chórais chumhachta idirnasctha a oibriú go sioncronach freisin. D’fhoilsigh ACER an Treoirlíne Creatlaí dheireanach faoi Oibriú Córais i Nollaig 2011.

Tá sé d’aidhm agAn Treoirlíne Creatlaí faoi Bhainistiú Acmhainne agus Cúngaigh Margadh Fuinnimh iomaíoch Inmheánach a bhunú san AE trí rochtain neamh-idirdhealaitheach ar na gréasáin agus trádáil trasteorann thar idirnaisc a chinntiú idir limistéir rialaithe. D’fhoilsigh ACER An Treoirlíne Creatlaí faoi Chumas agus Bainistiú Cúngaigh i mí Iúil 2011. Déantar plé níos mionsonraithe ar na himpleachtaí atá aige sin do SEM sa chéad chuid eile thíos.

Is é an aidhm atá ag An Treoirlíne Creatlaífaoi Chothromú Leictreachais na margaí cothromaíochta a chomhcheangal d’fhonn cur le slándáil an chórais agus cur le héifeachtacht


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

an mhargaidh ar leibhéal an AE. Críochnaíodh an chéim scóipe na Treorlíne Creatlaí faoi Chothromú i rith 2011. Chun na críche sin, reáchtáil ACER ceardlann tionscail i mí Dheireadh Fómhair 2011. Díríodh le linn na céime scóipe ar shaincheisteanna amhail soláthar agus gníomhachtú na seirbhísí cothromaíochta, acmhainn thrasteorann a chur in áirithe agus socrú éagothroime. Tá sé beartaithe go mbeidh comhchomhairle iomlán phoiblí faoin Treoirlíne Chreatlaí ag tarlúint le linn Aibreán 2012.

Ina theannta sin, tá an Coimisiún Eorpach ag forbairt Treoirlínte maidir le Rialachas na Socruithe Cúplála Margaidh idir na Ballstáit agus faoi Thrédhearcacht an Mhargaidh. Nochtann an Coiste SEM a dtuairimí ar na treoirlínte sin trína rannpháirtíocht san ACER. Chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi “REMIT” chomh maith leis na Treoirlínte Creatlaí a bhaineann le gás, féach ar phríomhthasc 8.

Tionscadal SEM um Chomhtháthú MargaidhDúshlán mór a bheidh ann an SEM faoi mar atá sé faoi láthair a chomhtháthú le margadh leictreachais inmheánach an AE atá ag teacht chun cinn, go háirithe maidir le samhlacha sprice an lae le teacht agus ionlae faoi mar atá leagtha amach i dTreoirlínte Creatlaí ACER do Leithdháileadh Acmhainne agus Bainistiú Cúngaigh (CACM).

Ó críochnaíodh comhairliúchán CACM i mí an Mheithimh 2011 agus tar éis don Choiste SEM na sainchesiteanna a fhreagairt, d’oibrigh na RA le ACER chun aitheantas a thabhairt don deacracht atá ann maidir le baint amach na samhlacha sprice nuair a chuirtear san áireamh an chaoi a bhfuil SEM leagtha amach faoi láthair. Baineadh é sin amach trí fhocail a dhréachtú agus a chur isteach lena gceadófaí SEM fanacht go 2016 chun trasdul a dhéanamh go dtí an tsamhail sprice, rud a cheadaíonn do Choiste SEM agus do na Ballstáit an tSamhail Sprice a chur i bhfeidhm ar bhealach pleanáilte, éifeachtúil. Ghlacadh leis an éascú sin maidir le ham breise a thabhairt do SEM chun an tsamhail sprice a bhaint amach san CACM deiridh ar ghlac ACER leis ar an 29ú Iúil 2011.

D’iarr Coiste SEM ag a chruinniú in Iúil 2011 ar na RA a bheith i gceannas ar fhoireann tionscadail a mbeadh na OCTanna agus Oibreoir Margaidh SEM (SEMO) uirthi agus an cuspóir tosaigh acu tuarascáil a sholáthar do na RA agus do Choiste SEM roimh Nollaig 2011 faoi roghanna indéanta trína bhféadfadh SEM na samhlacha sprice maidir leis an margadh inmheánach leictreachais a chomhlíonadh faoi 2016.

D’fhoilsigh Coiste SEM cáipéis tionscanta tionscadail, a bhain leis an obair seo an 8 Lúnasa, 2011. Bhí mórchuid caidrimh ar siúl le páirtithe leasmhara ábhartha Eorpacha faoin tionscadal seo go dtí seo, go háirithe le rialtóirí, le OCT agus le Malartáin Chumhachta i réigiún FUI agus in áiteanna eile. Ina theannta sin mar gheall ar an tábhacht a bhaineann leis an tionscadal seo ó thaobh dhearadh SEM sa todhchaí, tugadh faisnéisiú rialta do na Ballstáit éagsúla agus reáchtáladh roinnt ceardlann do rannpháirtithe sa mhargadh agus do pháirtithe leasmhara.

Foilsíodh páipéar comhairliúcháin an SEM “Proposals for Implementation of the European Target Model for the Single Electricity Market” an 24 Eanáir 2012. Tugtar cur síos ar an SEM sa Pháipéar Comhairliúcháin mar aon leis an gcomhthéacs Eorpach agus an tSamhail Sprice atá beartaithe, roghanna éabhlóideacha agus réabhlóideacha do Chur i bhFeidhm na Samhla Sprice agus saincheisteanna dlíthiúla agus rialachais a bhaineann leo. Leanfar ar aghaidh leis an obair ar an tionscadal i rith 2012.

Cumhacht agus Leachtacht an Mhargaidh SEMSa bhliain 2010 chuir na hÚdaráis Rialála, thar ceann Coiste an SEM, tús le hathbhreithniú ar cumhacht mhargaidh agus leachtacht chonartha san SEM. Ba é aidhm fhoriomlán an tionscadail seo bealaí praiticiúla a aithint inar féidir leis na RA tuilleadh iomaíochta a chur chun cinn san SEM trí laghdú nó maolú a dhéanamh ar chumhacht an mhargaidh agus / nó leachtacht chonartha a fheabhsú i gcaitheamh na 10 mbliana atá romhainn. Sa chomhthéacs seo rinneadh scrúdú freisin mar chuid den tionscadal ar ghnéithe éagsúla de mholadh an ESB a gnóthaí a ath-chomhtháthú arís.

Cheap na RA na comhairleoirí, CEPA, chun tabhairt faoi athbhreithniú neamhspleách ar chumhacht agus agus leachtacht an mhargaidh san SEM. Bhí moltaí an ESB faoi chomhtháthú san áireamh. Foilsíodh tuarascáil CEPA, chomh maith le páipéar clúdaigh RA le haghaidh comhairliúcháin phoiblí ón 16ú Nollaig 2010 go dtí an 22ú Márta 2011. Bhreithnigh Coiste an SEM an páipéar CEPA agus na freagairtí a thug an pobal. Bhreithnigh an Coiste freisin moladh nua an ESB maidir le “togra maidir le comhtháthú páirteach ingearach” a fuarthas i Meitheamh 2011 agus tuarascáil CEPA ina dhiaidh sin ar an togra sin. Mar thoradh air sin, agus ag cur freagraí an chomhairliúcháin san áireamh, d’fhoilsigh Coiste an SEM dréachtpháipéar cinnidh I rith mí na Samhna 2011 le haghaidh comhairliúcháin deiridh. Moladh sa pháipéar sin:

Go gcoimeádfaí an Cód Cleachtais Tairisceana, an tAonad um Monatóireacht Margaidh agus Conarthaí Dírithe (BCoP, MMU agus DCS) mar bhearta maolaithe margaidh an SEM go ceann i bhfad. Rinneadh an moladh sin toisc go bhfuil spotmhargadh an SEM sách comhchruinnithe agus thug anailís samhaltaithe CEPA ar an spotmhargadh don tréimhse

an ESB ar leibhéal a bheadh ina chúis imní ar an meán, bheadh uaireanta áirithe / cásanna ann fós nuair a bheadh

go bhfeadfadh cumhacht mhargaidh a bheith ann. Má tharlaíonn sé amach anseo nach mbeidh an spotmhargadh chomh chomhchruinnithe ar chor ar bith, dhéanfadh an Coiste athbhreithniú ar bhearta maolaithe chumhacht an mhargaidh.

Gan comhtháthú ingearach (giniúint-soláthar) an ESB a cheadú faoi láthair, ach comhtháthú cothrománach aonad giniúna an ESB a cheadú ó mhí Dheireadh Fómhair 2012, ós rud é gur beag rioscaí margaidh a bheadh i gceist.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Leanúint ar aghaidh leis an leibhéal reatha 1,150 HHI chun cinneadh a dhéanamh faoi mhéideanna DC; meastar go dtiocfaidh méadú suntasach ar mhéideanna DC ar leibhéil 2010/11 de bharr comhtháthú cothrománach an ESB (dá dtagraítear thuas). É sin ráite, leanfaidh Coiste an SEM ar aghaidh ag déanamh monatóireachta ar an margadh agus má tá aon fhianaise ann go bhfuil cumhacht an mhargaidh á feidhmiú agus leibhéil leachtachta suntasach ag titim, coimeádann an Coiste an ceart chun bearta breise a dhéanamh, lena n-áirítear tairseach an HHI a ísliú.

Maidir le leachtacht conartha, gan déantóir margaidh a cheapadh ná conarthaí ó ghineadóirí a shainordú faoi láthair toisc gur fearr leachtacht a fhorbairt go “horgánach” de ghnáth trí thionscnaimh tionscail nó an mhargaidh, ar nós na háise nua “Thar an gCuntar” (OTC) i gcomhair NDCanna. Mar sin féin, d’fhéadfadh sé go mbeadh cúis ann go leanfaí ar aghaidh le cur chuige dá leithéid sa todhchaí, i gcomhthéacs comhtháthú an SEM le margaí na hEorpa. Stiúrfaidh Foireann an Tionscadail um Chomhtháthú Margaí de chuid na nÚdarás Rialála an obair seo agus rachaidh na hÚdaráis Rialála i mbun comhairle iomlán faoi aon tionscnaimh sa réimse seo ag an am cuí.

Tríd is tríd bhí rannpháirtithe an mhargaidh i bhfabhar moltaí an dréachtchinnidh. Rinne Coiste an SEM cinneadh críochnaitheach ar an ábhar seo i mí Feabhra 2012. Ní dhearnadh aon athrú substaintiúil ar an dréachtchinneadh. Cuireadh an obair i gcrích leis sin ó thaobh beartais de.

Seoladh agus Sceidealú D’fhoilsigh Coiste an SEM plépháipéar le linn 2008 inar leagadh amach na príomh-shaincheisteanna a eascraíonn as an méadú atá ag teacht ar an leibhéal giniúna gaoithe ar oileán na hÉireann agus ar na réitigh a d’fhéadfaí a fháil ar na saincheisteanna sin i gcomhthéacs an SEM. Tar éis tuairimí a fháil, foilsíodh páipéar i bhFómhar na bliana sin inar leagadh amach freagraí tosaigh ar na tuairimí sin agus na chéad chéimeanna eile.

Ar cheann de na réimsí breise oibre a aithníodh bhí an gá le a thuilleadh comhairle maidir le nithe ábhartha a bhain le sceidealú agus le seoladh. Rinneadh dul chun cinn faoi seo nuair a foilsíodh páipéar comhairliúcháin i mí Iúil na bliana 2009 maidir le prionsabail seolta agus deartha sceideal an mhargaidh faoin gCód Trádála agus Socraithe, agus foilsíodh páipéar cinnidh molta ina dhiaidh sin in 2010. Foilsíodh páipéar cinnidh i mí Lúnasa 2011 inar leagadh amach cinntí Choiste an SEM faoi na nithe a scrúdaíodh le linn an chomhairliúcháin, lena n-áirítear na prionsabail atá mar bhonn le seoladh giniúna tógála praghais um sheoladh tosaíochta san SEM.

Foilsíodh páipéar comhairliúcháin freisin ag an am sin faoin gCód Trádala agus Socruithe maidir le seoladh gineadóirí den sórt sin i gcásanna “cothroime” agus nithe gaolmhara. Foilsíodh cinneadh faoi chásanna cothroime i mí na Nollag 2011. Mar sin féin ba chóir a thabhairt faoi deara gur tharraing Coiste an

SEM cuid 3.5 (amháin) den chinneadh sin siar in 2012 agus foilsíodh comhairliúchán breise i mí Aibreáin 2011 faoi dhéileáil le ciorrú i gcásanna cothroime. Ní dhearnadh aon athrú ar na cinntí eile a rinne Coiste an SEM sa chinneadh sin. Áirítear leis sin an cinneadh i ndáil le déileáil le srianta i gcásanna cothroime. Chuige seo ní mór d’Oibreoirí Córais Tarchurtha (OCTanna) grúpaí srianta a aithint mar aon leis an gcaoi a ndéileáiltear le srianta ar bhonn marthanachta ag tagairt don leibhéal diongbháilteachta, laistigh de na grúpaí sin.

Tá tuilleadh oibre ar siúl fós ag eascairt as an gcinneadh faoi sheoladh agus sceidealú maidir leis an gcaoi a gcaitear le gineadóirí hibrideacha i seoladh, praghsáil na gceirdeanna oibreora córais chun éascú a dhéanamh ar sheoladh tosaíochta agus monatóireacht a dhéanamh ar “dhíobháil ábhartha” san SEM.

Athbhreithniú ar Íocaíocht AcmhainneIn Aibreán 2009 d’fhoilsigh Coiste an SEM páipéar comhairliúcháin inar dhoiciméadaigh siad raon feidhme na hoibre a raibh sé beartaithe ag an gCoiste a chur i gcrích i ndáil le hathbhreithniú meántéarma ar an Meicníocht Íocaíochta Acmhainne (CPM). Is é príomhchuspóir an athbhreithnithe sin féachaint an féidir an leagan amach reatha atá ar an CPM a fheabhsú a thuilleadh le freastal barrmhaith a dhéanamh ar a chuid cuspóirí. I mí na Samhna 2009 d’fhoilsigh Coiste an SEM páipéar faisnéise inar leagadh amach na réimsí éagsúla oibre a ndéanfar an t-athbhreithniú meántéarma seo orthu.

Leanadh ar aghaidh i rith 2011 ar an obair sin. Le chois an dá Phlépháipéar a foilsíodh sa bhliain 2010, foilsíodh plépháipéar deiridh maidir le Pacáiste Oibre 6 ar aghaidh agus foilsíodh Dréachtpháipéar Cinnidh in 2011.I measc na bpríomhphointí a aibhsíodh i nDréachtphaipéar Cinnidh Athbhreithniú Meántéarma an CPM bhí na nithe a leanas:

Tríd is tríd tá an CPM reatha ag obair go maith agus níl aon ghéarghá ann athruithe móra a dhéanamh ar an leagan amach atá air faoi láthair ná ar an mhodheolaíocht atá aige;

Ní chreideann Coiste an SEM gur cheart aon athrú a dhéanamh ar leagan amach leithroinnt an dáileacháin;

Creideann Coiste an SEM go soláthraíonn coibhneas reatha de 30%, 40% agus 30% a bhaineann faoi seach le codanna ualaithe Ex-ante Seasta, Ex-Ante Athraitheach agus Ex-Post Athraitheach an chothromaíocht chuí idir comhartha gearrthéarmach chun an acmhainn riachtanach a chur ar fáil le linn tréimhsí a mbeidh corrlach beag acmhainne ann, agus an chinnteacht fhadtéarmach maidir le hioncam acmhainne le haghaidh gineadóirí;

Ba cheart an % Dóchúlachta maidir le Gearradh Éigeantach Cumhachta i ríomh Riachtanais Acmhainne a mhéadú go dtí 5.91%;

Asbhainfear Cíos Infri-imeallach ó Chostas BNE na Suime Íocaíochta Acmhainne Bliantúla (ACPS) ar bhonn bliantúil;

Tabharfar isteach Modheolaíocht Rogha 5 maidir le ríomh


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

BNE chun an BNE a ríomh in 2013 agus chun an Costas Buaice BNE (€/kW/bliain) a choinneáil i bhfeidhm ar feadh thréimhse 3 bliana mar aon le leibhéal innéacsaithe in 2014 agus 2015. Ríomhfar na Riachtanais Acmhainne go bliantúil; agus,

Bhí an Coiste MLA ag moladh go méadófaí an Fachtóir um Leathadh Cumhachta go 0.5%.

Tugadh cuireadh do dhaoine a dtuairimí a thabhairt maidir le gach gné de na moltaí a cuireadh chun tosaigh sa pháipéar dréachtchinnidh. Foilsíodh na tuairimí a fuarthas maidir le príomhghnéithe na gcinntí molta sin agus foilsíodh páipéar Cinnidh dheiridh Choiste an SEM an 6ú Márta 2012. Ní dhearnadh aon athrú ar na moltaí a bhí sa dréachtchinneadh. Chinn Coiste an SEM go gcuirfear na moltaí i bhfeidhm go hiomlán a cuireadh chun cinn sa pháipéar Dréachtchinnidh i gcinneadh na bliana 2013 faoi Chostas Seasta an Iontrálaí Nua is Fearr agus an ACPS.

Obair eile a Bhaineann leis an SEM

Nochtadh faoi Mheascán BreoslaíÉilíonn Airteagal 3(9) de Threoir 2009/72/CE go gcinnteoidh na Ballstáit go léireofar ar na billí (nó in éineacht leis na billí) a sheolann soláthraithe chuig na custaiméirí deiridh faisnéis faoin sciar a chuir gach foinse fuinnimh le meascán foriomlán breosla na soláthraithe leictreachais i rith na bliana roimhe sin agus eolas bainteach comhshaoil. Tagraítear dó seo mar “nochtadh faoi mheascán breoslaí”. Éilíonn an reachtaíocht

eolas iontaofa ar fáil faoin meascán breoslaí ar gach bille agus ábhar fógraíochta a eisítear do chustaiméirí. Nuair a ritheadh reachtaíocht trasuí sa bhliain 2006 a chur de dhualgas ar an CER a chinntiú go gcuirfeadh soláthraithe eolas iontaofa ar fáil do chustaiméirí leictreachais i dtaca leis seo, chuaigh an CER i mbun comhairliúcháin agus chinn ar mhodheolaíocht chun an meascán breoslaí a ríomh.

Tar éis don SEM teacht ar an bhfód in 2007, bhí sé riachtanach socruithe nua a thabhairt isteach chun go ríomhfaí faisnéis faoin mheascán breoslaí ar bhonn uile-oileáin. Bhí athruithe breise riachtanach maidir leis an modheolaíocht chun cinneadh a dhéanamh faoin meascán breoslaí nuair a tugadh Ráthaíochtaí Tionscnaimh in Éirinn isteach. Tá an cás amhlaidh toisc go n-éilíonn Ionstraim Reachtúil Uimh. 147 de 2011 lena ndéantar Airteagal 15 de Threoir 2009/28/CE a thrasuí, ar an CER Creat Maoirseachta a bhunú le haghaidh “Ráthaíochtaí Tionscnaimh” chun críocha meascán breoslaí a nochtadh.

Is le cruthú do chustaiméir deiridh gur gineadh sciar áirithe nó cainníocht áirithe fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite an t-aon chuspóir atá le Ráthaíocht Tionscnaimh. Chun na críche sin chuaigh Coiste an SEM i gcomhairle faoi mhodh athbhreithnithe chun an meascán breoslaí a ríomh san SEM i mí Iúil 2011 agus d’eisigh siad cinneadh ar an gceist sin i Samhain 2011. Is féidir an cinneadh sin agus eolas faoin meascán breoslaí i rith na mblianta roimh 2010 a fháil ar láithreáin ghréasáin an SEM agus an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh.

Grúpa um Shamhaltú MargaidhI measc rudaí eile, tá Grúpa um Shamhaltú Margaidh (MMG) na RA freagrach as forbairt agus as monatóireacht a dhéanamh ar Conarthaí éagsúla le haghaidh Difríochtaí (CfDanna) do rannpháirtithe san SEM. Go sonrach, leagann an MMG síos an praghas, an chainníocht agus incháilitheacht an tsoláthraí ó thaobh na gConarthaí Dírithe (DCanna).

Baineann an chuid is mó den réamhaisnéis a dhéanann an MMG faoi thorthaí an SEM le tréimhse ghearrthéarma (bliain nó dhó), a úsáidtear chun DCanna a chainníochtú nó praghas a chur orthu agus chun réamhaisnéis a thabhairt faoi bhrabúis gineadóirí, cé go ndéanann siad roinnt réamhaisnéise meántéarmaí agus fadtéarmaí freisin chun eolas a sholáthar i gcomhair cinntí beartais na RA.

Conarthaí Dírithe an SEMMar chuid de Straitéis Maolaithe Cumhachta Margaidh an SEM, cuireann MMG na RA tacar DCanna i bhfeidhm thar ceann Coiste an SEM. Sainmhínítear Cumhacht Mhargaidh mar an cumas atá ag rannpháirtí sa mhargadh ag gníomhú go neamhspleách, praghsanna margaidh a ardú (nó a laghdú) go comhsheasmhach agus go brabúsach os cionn (nó faoi bhun) leibhéil iomaíocha ar feadh tréimhse leanúnach ama. Tá DCanna deartha chun laghdú suntasach a dhéanamh ar an dreasacht atá ann do na gineadóirí reatha tairiscintí a chur isteach san SEM os cionn na leibhéal iomaíoch nó acmhainn a choinneáil siar chun tionchar a imirt ar spotphraghsanna an SEM nó ar phraghsanna conarthaí sa todhchaí.

San áireamh le hobair an MMG in 2011 bhí na nithe a leanas: Bailíochtú Intí na samhla réamhaisnéise (PLEXOS) agus

tacar sonraí an SEM a chlúdaíonn 2011 agus 2012; Cainníochtú agus Praghsáil DCanna, do sholáthraithe

incháilithe, a fhorchuirtear ar na gineadóirí reatha (ESB Power Generation & NIE Energy Power Procurement Business) san SEM mar chuid den Straitéis Maolaithe Cumhachta an Mhargaidh, a chlúdaíonn an chéad bhliain chonartha eile, .i. ón 1ú Deireadh Fómhair 2011 go dtí an 30ú Meán Fómhair 2012;

Socrú praghsanna forchoimeádta ceant do CfDanna a bhaineann le hOibleagáid Seirbhíse Poiblí (PSO);

Monatóireacht a dhéanamh ar mhéid agus ar phraghsanna Conarthaí Neamh-Dhírithe, a chuireann na gineadóirí reatha (ESB Power Generation & NIE Energy Power Procurement Business) ar fáil de ghnáth de bhreis ar na Conarthaí Dírithe; agus,

Tacaíocht shamhaltaithe a sholáthar do na RA mar eolas i gcomhair a mbeartas faoin SEM;

Cainníochtaí Conarthaí DíritheSocraítear cainníochtaí na DCanna a fhorchuirtear ar na gineadóirí reatha chun an leibhéal comhchruinnithe atá

Hirschman (HHI) a bhaint amach. Roghnaigh na RA 1,150 mar thairseach HHI agus, ar an leibhéal sin HHI, níor ghá ach do ESB Power Generation DCanna a dhíol don bhliain taraife

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

2011/12 a ritheann ó mhí Dheireadh Fómhair 2011 go Meán Fómhair 2012. D’éiligh na RA ar ESB Power Generation trí

buaic-éileamh - d’fhonn laghdú a dhéanamh ar chomhchruinniú an margaidh i ngach deighleog i gcomhair gach ráithe go HHI 1,150. Ní raibh aon chonarthaí bonnualaigh ná aon chonarthaí buaic-éilimh ag teastáil i Ráithe 3 2012 ná i Ráithe 1 2012 faoi seach mar bhí an HHI sna deighleoga sna ráithí sin faoi bhun 1,150 cheana féin.

Léirítear sa tábla thíos na cainníochtaí DCanna a d’éiligh na RA ar ESB Power Generation a chur ar fáil do sholáthraithe cáilithe chun freastal ar an tairseach HHI.

Cainníochtaí Conarthaí Dírithe (MW) ESB Power Generation

Ráithe Bonnualach Meánéileamh Buaic-éileamh

R4 2011 209 104 36

R1 2012 154 73 0

R2 2012 119 99 n/a

R3 2012 0 154 n/a

Dhíol ESB Power Generation na conarthaí le soláthraithe cáilithe mar dhá phróiseas suibscríbhinne ar leith. Léiríonn an tábla thíos líon na DCanna a bhí ar ESB Power Generation agus agus NI Energy Power Procurement Business a chur ar fáil ó thús an SEM, i gcoibhneas lena n-aschur giniúna tuartha. Léiríonn an chairt méadú ar mhéid iomlán na gconarthaí sa dara bliain agus sa tríú bliain, ansin laghdú suntasach sa cheathrú bliain, agus méadú ina dhiaidh sin sa bhliain seo caite. z { | } } ~ � } � � � � � | � ~ �� } ��

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �

� � ��

NIE PPB

ESB PG

Praghsáil Conarthaí DíritheCeapadh praghsanna na DCanna gach lá i rith na tréimhse suibscríbhinne trí leas a bhaint as praghsanna réamhchonarthaí breosla agus carbóin agus as foirmlí cúlchéimnithe a chinn na

RA trí anailís eacnaiméadrach. Leagadh amach na foirmlí sin chun aithris a dhéanamh ar thorthaí na samhla SEM PLEXOS a bailíochtaíodh.

Ag baint úsáide as an modheolaíocht sin, léirítear meánphraghsanna na táirgí DC go léir thíos in Euro agus i bpunt Steirling.

Táirge €/MWh £/MWh

Bonnualach 70.38 62.90

Meánéileamh 77.36 69.13

Buaic-éileamh 104.03 92.97

díoladh don bhliain taraife 2011/12 níos airde ná an bhliain roimhe sin ach i bhfad níos ísle ná sa bhuaic-tréimhse 2008/09, rud a bhí i gcomhréir leis na gluaiseachtaí sna margaí breosla idirnáisiúnta.� � � � � � � � � ¡ � � ¢ � �£ � � � � ¤

€¥ ¦ § ¨

© ¢ ¤ � ª ¢ � ¦ � � « ¦ � � � � £ � ¢ ¬

® ¯ ° ¯ ± ¯ ² ¯ ¯ ¯® ¯° ¯± ¯² ¯¯

2007-08

2008-09

2009-10

2010-11

2011-12

Conarthaí a bhaineann le PSOChomh maith leis na conarthaí thuas, thairg ESB Power Generation giniúint freisin a bhaineann le hOibleagáid Seirbhíse Poiblí na hÉireann (PSO). Ba iad na RA a chinn na praghsanna forchoimeádta (ag úsáid na samhla SEM PLEXOS a bailíochtaíodh agus praghsanna réamhchonarthaí breosla a bhí cothrom le dáta) ar a dtairgtear na táirgí sin don mhargadh agus díoltar ar ceant iad do sholáthraithe. Don bhliain chonartha 2011/12 tá na CfDanna a bhaineann le PSO á dtairiscint ar bhonn ráithiúil, agus bíonn ceantanna ann tuairim is mí roimh cibé ráithe atá i gceist. Tá conarthaí á dtairiscint ar ghráinneacht mhíosúil agus meascán táirgí iontu idir bhonnualach, meánéileamh 1 agus meánéileamh 2. Soláthraíonn sé seo rogha mhaith agus meascán tairiscintí nó táirgí do rannpháirtithe sa mhargadh.


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Conarthaí Neamh-DhíritheCé go mbaineann sainchúram dlí na nÚdarás Rialála (RA)thar ceann Choiste an Mhargaidh Aonair Leictreachais (SEMC) le Conarthaí Dírithe den chuid is mó, is féidir le gineadóirí ceadúnaithe Conarthaí Neamh-Dhírithe a thairiscint don mhargadh freisin. Ní leagann na hÚdaráis Rialála síos praghas ná cainníocht na gconarthaí neamh-dhírithe ós rud é go n-aontaítear iad ar bhonn déthaobhach idir rannpháirtithe margaidh. Bíonn ról gníomhach acu, áfach, ó thaobh faireachán agus forbairt a dhéanamh ar an margadh conarthaí neamh-dhírithe trí mheasúnú a dhéanamh ar réasúnacht na bpraghsanna i rith phróisis ceantála ESB Power Generation agus NI Energy Power Procurement Business. Tá na RA tar éis oibriú le rannpháirtithe maidir le háis trádála iltaobhaí a fhorbairt a chuaigh i mbun feidhme in Aibreán 2009. Ina theannta sin, cuireadh tús le háis trádála nua “Thar an gCuntar” (OTC) in 2011. Ba cheart go gcabhródh sé sin le leachtacht, trí chur ar chumas soláthraithe agus gineadóirí idirghníomhú breise a dhéanamh maidir le praghas agus cainníochtaí conarthaí neamh-dhírithe, rud a chabhróidh le praghas-aimsiú.

Tuairisciú Airgeadais GineadóiríI rith 2011, rinne an MMG measúnú ar fheidhmíocht airgeadais na bpríomhghineadóirí sa SEM (Margadh Aonair Leictreachais), feidhmíocht stairiúil trí úsáid a bhaint as cuntais airgeadais gineadóirí agus réamhaisnéis bunaithe ar shamhaltú SEM. Cuireadh an fhaisnéis sin ar fáil do Choiste SEM chun iad a chur ar an eolas maidir le feidhmíocht airgeadais gineadóirí sa Mhargadh.

Ina theannta sin, i mí na Nollag 2011, d’fhoilsigh na hÚdaráis Rialála Páipéar Comhairliúcháin inar leagadh síos moltaí maidir le bailiú agus foilsiú faisnéise maidir le feidhmíocht airgeadais gineadóirí. Leagadh síos teimpléad tuairiscithe airgeadais molta sa pháipéar sin atá le comhlánú ag cuideachtaí giniúna le cumas comhcheangailte níos mó ná 20MW nó cothrom leis sin. Sa pháipéar, leagadh síos amlínte maidir le foilsiú bliantúil tuarascála ag na RA ina gclúdaítear leibhéil brabúis na ngineadóirí a fheidhmíonn sa SEM.

Dúnadh an comhairliúchán go luath i Mí Feabhra 2012 agus fuair na RA 13 fhreagra comhairliúcháin san iomlán. Ag leanúint uaidh sin, d’fhoilsigh na RA doiciméad cinnidh i mí na Bealtaine 2012, inar tugadh aird ar thuairimí a fuarthas ón gcomhairliúchán poiblí. Ba é an t-athrú lárnach ón gcomhchomhairle gur méadaíodh an tairseach tuairiscithe do chuideachtaí giniúna go 25 MW agus gur thug na RA tiomantas faisnéis airgeadais a fhoilsiú i bhformáid bandaí seachas de réir an ghineadóra aonair) d’fhonn sonraí atá íogair ó thaobh na tráchtála de a chosaint.

An tAonad Faireacháin Margaidh Tá Aonad Faireacháin Margaidh (MMU) na nÚdarás Rialála mar chuid de straitéis maolaithe cumhachta SEM, agus déanann an tAonad athbhreithniú ar an iompar sa mhargadh ar bhonn ex-post. Áirítear leis sin imscrúdú a dhéanamh ar fheidhmiú cumhachta sa spotmhargadh, faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh Cód Cleachtais Tairisceana (BCoP) an spotmhargaidh agus rialacha eile an mhargaidh i measc rannpháirtithe an mhargaidh agus athbhreithniú a dhéanamh

ar phraghsanna a thuairiscítear sa mhargadh. Déanann an tAonad Faireacháin Margaidh athbhreithniú leanúnach ar iompar gineadóirí atá rannpháirteach sa mhargadh, lena n-áirítear imscrúdú maidir le feidhmiú chumhacht an mhargaidh, faireachán ar chomhlíonadh an chód cleachtais tairisceana agus rialacha margaidh eile i measc rannpháirtithe an mhargaidh.

Treochtaí PraghaisTá roinnt gnéithe maidir le praghsanna sa SEM ar a bhfuil athbhreithniú agus faireachán á dhéanamh ag an MMU: Praghas Imeallach an Chórais (SMP): an praghas ag a

ndíoltar gach MWh leictreachais faoin gCód Trádála agus Socraithe in aon Tréimhse Trádála ar leith. Déantar é a ríomh ar bhonn leathuaire agus tomhaistear é in Euro in aghaidh na Meigeavatuaire (€/MWh). Tá Praghas Imeallach an Chórais comhdhéanta de shuim an scáthphraghais agus an t-ardú;

Scáthphraghas: comhchuid de Phraghas Imeallach an Chórais (SMP) do gach Tréimhse Trádála ina léirítear costas imeallach gearrthréimhseach an aonaid giniúna imeallaigh.

Ardú: comhchuid de Phraghas Imeallach an Chórais do gach Tréimhse Trádála atá ríofa chun gné Tionscanta agus gné Costais Gan Lód den Chostas Táirgthe Sceidil maidir le hAonaid Giniúna ábhartha.

In 2011 mhéadaigh an SMP 15% ar an meán i gcoinne SMP 2010. Tá an t-ardú sin mar thoradh den chuid is mó ar an méadú ar phraghas an gháis don tréimhse chéanna. Laghdaigh Cainníocht Sceidealta an Mhargaidh (MSQ) 5% ar an meán in 2011 i gcomparáid le 2010, rud a léirigh éileamh níos ísle ar an gcóras. Léirítear an mheánpróifíl laethúil i gcomhair 2011 sa chairt, ina léirítear an SMP arna roinnt idir an scáthphraghas agus an t-ardú, chomh maith le Cainníocht Sceidealta an Mhargaidh.

Tá treocht fhadtéarmach SMP tar éis treochtaí i bpraghsanna breosla agus carbóin a leanúint den chuid is mó, go háirithe i gcás praghsanna gáis ós rud é gurb é an gás an breosla lárnach maidir le giniúint leictreachais ar fud an oileáin. Tá tionchar ag an gcorrlach idir éileamh agus an acmhainn giniúna atá ar fáil air freisin - mar sin is iondúil go mbíonn Praghas Imeallach an Chórais níos airde i rith míonna an gheimhridh nuair a bhíonn éileamh ard ar leictreachas agus nuair is iondúil go mbíonn breosla níos daoire.

Léirítear an gaol idir praghas an gháis agus SMP thíos, agus feictear go bhfuil gaol gar idir SMP agus praghas an gháis, rud a mbeifí ag súil leis i margadh a fheidhmíonn go héifeachtach ar an oileán, ós rud é go bhfuil giniúint gáis an-tábhachtach ó thaobh meascán breosla an oileáin de.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Annual Report 2011

Praghas Imeallach an Chórais agus Praghas an Gháis ó thús an Mhargaidh Aonair Leictreachais

Ar aon dul leis na hathruithe ar phraghas an gháis le blianta beaga anuas, thit meán-Phraghas Imeallach an Chórais ó os cionn €80/MWh i nDeireadh Fómhair 2008 go dtí níos ísle ná €40/Mwh ar feadh na coda is mó de 2009, agus ansin mhéadaigh sé go dtí os cionn €50/MWh in 2010 agus €62/MWh in 2011. Tá an treocht sin le feiceáil sna graif thíos.

Meán SMP Laethúil ón tráth a cuireadh tús leis an Margadh Aonair LeictreachaisAonair Leictreachais

Stair Meán SMP Míosúil sa Mhargadh Aonair Leictreachais

Comharthaí Suímh an Mhargaidh Aonair Leictreachais

TUoS Gineadóra An 29 Meán Fómhair 2011, d’fhoilsigh Coiste an Mhargaidh Aonair Leictreachais a pháipéar cinnidh maidir leis an athbhreithniú ar Mhuirearú bunaithe ar Úsáid an Chórais Tarchurtha do ghineadóir (G-TUoS) agus na taraifí G-TUoS uile-oileáin a théann leis i gcomhair 2011/12. Is éard a bhí i gceist leis an sruth oibre seo modheolaíocht chomhchuibhithe a chur i bhfeidhm ar an oileán chun na taraifí TUoS a ghearrtar ar ghineadóirí mar úsáideoirí an chórais tarchurtha a ríomh. Bhí an sruth oibre mar chuid den tionscadal Comharthaí Suímh a bhí ag dul ar aghaidh ó 2009 i leith agus bhí sé mar aidhm aige comharthaí oiriúnacha a chur i bhfeidhm i dtaraifí G-TUoS chun láithriú barrmhaith ghléasraí giniúna a chur chun cinn. Tháinig an páipéar cinnidh sin ó chinneadh a rinne Coiste an SEM ag deireadh 2010 maidir leis na socruithe agus an mhodheolaíocht G-TUoS chun taraifí a ríomh agus tuilleadh comhchomhairle in 2011 maidir le roinnt sonraí faoin modheolaíocht.

Baineann cinneadh Choiste an SEM le forbairt agus le cur i bhfeidhm shamhail comharthaí suímh fhadbhreathnaitheach “dinimiciúil” taraifí do Ghineadóirí. Bhí gné suímh agus gné “stampa poist” i gceist sa mhodheolaíocht.

Le linn don Choiste SEM cinneadh a dhéanamh maidir le taraifí G-TUoS i gcomhair 2011/12, d’iarr an Coiste go ndéanfadh Oibreoirí an Chórais Tarchurtha tuilleadh anailíse

maidir le hathruithe féideartha ar an tsamhail cheadaithe G-TUoS.

TLAFannaI rith mí na Feabhra 2011, d’fhoilsigh an Coiste SEM a Théarmaí Tagartha i gcomhair measúnú tionchair maidir le “scoilteadh” beartaithe láimhseáil na gcaillteanas i sceideal an mhargaidh uaidh sin sa sceideal seolta. Ag leanúint uaidh sin, rinne Aonad Faireacháin Margaidh na RA an anailís samhaltaithe TLAF ar aon dul le riachtanais na dTéarmaí Tagartha. Cuireadh torthaí an tsamhaltaithe os comhair an Choiste SEM i mí Iúil 2011, nuair a d’iarr an Coiste go ndéanfaí comhchomhairle iomlán, mhionsonraithe maidir le hanailís agus torthaí samhaltaithe “scoilte” TLAF sula mbogfaí go cinneadh ar an sruth oibre seo é. I mí na Samhna 2011, d’fhoilsigh an Coiste SEM páipéar maidir le Láimhseáil Caillteanas san SEM. Tháinig deireadh leis an tréimhse comhairliúcháin an 27 Eanáir 2012. Spreag an Coiste SEM rannpháirtithe an mhargaidh chun a samhaltú TLAF féin a dhéanamh agus chun sonraí iomlán a samhaltaithe a chuimsiú ina n-aighneachtaí maidir leis an gcomhchomhairle seo.

Seirbhísí Coimhdeacha an Mhargaidh Aonair Leictreachais (SEM)Is éard atá i gceist le Seirbhísí Coimhdeacha seirbhísí arna soláthar go ginearálta ag gineadóirí don chóras seachas fuinneamh agus acmhainn. Sa SEM, is éard atá iontu seo cúltaca feidhmithe, cumhacht fhreasaitheach agus tosach dubh (próiseas uathchothaitheach). Chuir an Coiste SEM Socruithe Seirbhísí Coimhdeacha Comhchuibhithe i bhfeidhm ar an oileán in 2010. In 2011, rinne an Coiste SEM athbhreithniú ar fheidhmiú na socrúcháin sin ar an oileán agus d’fhaomh sé rátaí athbhreithnithe do na seirbhísí éagsúla.

Clár DS3Ag leanúint ó Staidéir ar Éascú Fhoinsí In-athnuaite (FORS) Oibreoirí an Chórais Tarchurtha, a foilsíodh in 2010, d’iarr na hÚdaráis Rialála ar na hOibreoirí anailís bhreise a dhéanamh agus chuir siad clár gníomhaíochtaí i bhfeidhm chun tabhairt faoi na dúshláin a aithníodh maidir le feidhmiú an chórais, ag féachaint do thiomantais maidir le fuinneamh in-athnuaite - 40% de spriocanna ídithe faoin mbliain 2020 - agus riachtanais Threoir 2009/29/CE.

Tá Oibreoirí an Chórais Tarchurtha, i gcomhar leis na hÚdaráis Rialála, tar éis clár oibre a chur i bhfeidhm chun réiteach a fháil ar

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

na dúshláin agus na cúiseanna imní a aithníodh sna staidéir FORS agus sa tuarascáil maidir le Córais Cumhachta Inbhuanaithe (arna foilsiú in 2011). Is é an teideal atá ar an gclár “Clár DS3 – Córas Leictreachais Slán, Inbhuanaithe a Sheachadadh”. Beidh athbhreithniú seirbhísí an chórais (seirbhísí coimhdeacha) ar cheann de na sruthanna oibre lárnacha sa tionscadal DS3. Is éard atá i gceist leis anailís mhionsonraithe a dhéanamh ag Oibreoirí an Chórais Tarchurtha (TSOnna) ar na riachtanais atá ag an gcóras leictreachais ar oileán na hÉireann maidir le seirbhísí tacaíochta chun tacú le feidhmiú slán agus iontaofa an chórais de réir mar a ardaíonn leibhéil treá gaoithe neamh-shioncronach.

Is é ról an Údaráis Rialála sa sruth oibre seo athbhreithniú agus measúnú a dhéanamh ar na roghanna agus na tograí arna gcur chun cinn ag Oibreoirí an Chórais Tarchurtha (agus ag an tionscal) agus cinneadh a dhéanamh tríd an gCoiste SEM maidir le toradh an athbhreithnithe ar Sheirbhísí Córais DS3. Tá an Coiste SEM bainteach le monatóireacht a dhéanamh ar dhul chun cinn i rith an chláir agus a chinntiú go ndéantar leasanna an chustaiméara uile-oileáin a chosaint.

Tá 11 sruth oibre ar leith sa chlár foriomlán, seirbhísí córais (Seirbhísí Coimhdeacha), Cód Eangaí agus sruthanna oibre rialaithe minicíochta san áireamh. Is iad na TSO atá freagrach as seachadadh DS3 a chur I bhfeidhm. Is é ról na nÚdarás Rialála maoirsiú a dhéanamh agus cinntí a ghlacadh maidir le príomhréimsí a bhaineann leis an gcreat rialála ar an oileán.

Cuireadh tús leis an gcéad chomhchomhairle (faoi threoir na TSO) maidir leis an athbhreithniú ar sheirbhísí córais DS3 i mí na Nollag 2011. Bhí sé sin ina chomhchomhairle ardleibhéil inar lorgaíodh tuairimí ó pháirtithe leasmhara maidir le réimse ceisteanna a bhaineann le soláthar seirbhísí an chórais. Tá an dara comhchomhairle á forbairt ag na TSO agus beidh sí á cur os comhair an Choiste SEM le foilsiú sa dara Ráithe 2012. Cuirfear faisnéis ar fáil sa chomhchomhairle sin maidir leis na seirbhísí nua a chreideann na TSO a mbeidh gá leo don chóras in 2020.

Slándáil an tSoláthair in Éirinn agus PSO I dteannta le réimsí oibre SEM, is leis an gCoimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER) a luíonn an fhreagracht maidir le slándáil soláthair agus ábhair eile a bhaineann le giniúint in Éirinn amháin. Cuireann sé an Tobhach um Oibleagáidí Seirbhíse Poiblí (PSO) i bhfeidhm freisin. Léirítear cuid de na príomhnithe oibre a tharla sna réimsí sin i rith 2011 thíos.

Ceadúnú GléasraTá feidhm reachtúil ag an CER maidir le ceadúnais Giniúna agus Údaruithe Tógála a eisiúint de bhun Ailt 14 agus 16 den Acht um Rialáil Leictreachais, 1999. In 2011, d’eisigh an CER 9 n-údarú nua.

Tugtar achoimre thíos ar na hÚdaráis agus na Ceadúnais a thug an CER in 2011. ³ ´ µ ¶ · ¸ ¹ º » µ ¶ ¼ µ ¼ ½ » ¾ ¼ ¿ À ¾ Á Â Ã ¼ Ä Å Æ · Á µ Ç À ¾ Á Â Ã ¼Gaoth 8 171.5

CTÉ 1 2.0Æ » µ ´ ¿ ¼ µ ¸ Ç µ ¶ ¼ µ ¼ ½ » ¾ ¼ ¿ È É Á º µ ¸ ¼ ¼ À ¾ Á Â Ã ¼Gaoth 13 206.2

CTÉ 1 2.0

Díosal 2 17.6

Bithmhais 1 17.0

Slándáil an tSoláthairTá sé de dhualgas ag an CER leanúnachas, slándáil soláthair agus caighdeán an tsoláthair leictreachais a chur chun cinn. Déanann an CER faireachán ar shlándáil an tsoláthair leictreachais agus is féidir leis gníomhú de réir mar is gá chun é a chosaint.

Tá ísliú tagtha ar an éileamh leictreachais iomlán in Éirinn, rud atá mar thoradh den chuid is mó ar na dálaí eacnamaíocha laga atá fós ann. Bhí méadú beag ar éileamh in 2010 toisc an dhrochaimsir as an ngnáth ag deireadh 2010. Tháinig ísliú ar éileamh in 2011 arís mar gheall ar éiginnteacht eacnamaíoch leanúnach. Tháinig laghdú ar an ídiú ag ráta 3.23%. Léirítear an buaic-éileamh seachtainiúil i gcomhair na mblianta 2009, 2010 agus 2011 sa ghraf.

Buaic-Éileamh Seachtainiúil

Taifeadadh buaic-éileamh córais níos airde ná riamh, 5,090 MW, i mí na Nollag 2010, agus ba é an buaic-éileamh córais in 2011 4,644MW ag 17.45 Dé Céadaoin 5 Eanáir 2011. Tráth ar tharla buaic-éileamh na bliana 2011, bhí gléasra inseolta iomlán 6,246MW ar fáil, bhí 143 MW ag teacht ón ngaoth agus bhí sreabhadh allmhairithe 56 MW ar an líne cheangal Thuaidh Theas, rud a d’fhág corrlach 1,801MW le linn an bhuaic-éilimh.

Ar bhonn níos ginearálta, leanadh le nascadh fuinnimh in-athnuaite den chuid is mó leis an gcóras in 2011. Bhí giniúint gaoithe 1, 474 MW, an méid is airde riamh, an 26


Samhain 2011. Ina theannta sin, coimisiúnaíodh Gléasra 17 MW Dramhaíl go Fuinneamh i gContae na Mí. Léirítear thíos neasluach acmhainn giniúna suiteáilte de réir chineál an bhreosla in Éirinn ag deireadh 2011.

Acmhainn suiteáilte de réir chineál an bhreosla nasctha leis an

gcóras leictreachais ag deireadh 2011 Ê Ë Ì Í Î Ë Ï Ð Ë ÑÒ Ó Ë ÏÔ Õ ÏÖ × Ø Î ÓÙ Ú Ë ÌÙ Í Û Ü Ú Ø Ö × Ø ÎÔ Ì Ý Ú Î Þ Ú ß Ú à Ëá Õ ß Øâ ã ä å æç ç ä ç ç æ

è ã ä é ç æè ä å æê ä ã ë æê ä é ë æê ä é ë æê ä ì ê æ

Acmhainn Suiteáilte (MW) de réir Chineál an Bhreosla * % � � � � � � � � ! � � � � ! $ � � � = 5 í @ * 1 � � � 2 � � 2 � �? � � � � � � � ! $ � � �Gás 3947.3 50.8%

Gual 862.50 11.11%

Ola 217.3 2.8%

Móin 292 3.76%

Hidreachumhacht Gaoithe

237.7 3.06%

Gaoth 1608 20.71%

Hidreachumhacht Chaidéalaithe

292 3.76%

Foinsí In-athnuaite Eile

305.3 3.93%

As shown above, the largest fuel type used is natural gas. Mar atá léirithe thuas, is é gás nádúrtha an cineál breosla is mó a úsáidtear. Ós rud é go bhfuiltear ag brath go mór ar ghás nádúrtha tá sé tábhachtach a chinntiú go mbíonn socrúcháin breosla tánaisteacha i bhfeidhm chun a chinntiú nach mbíonn aon idirscor ar sholáthair leictreachais mar thoradh ar chur isteach ar sholáthar gáis. Faoi láthair ní mór do gach gineadóir ina bhfuil gás nádúrtha á úsáid mar bhreosla stoc breosla tánaisteach idir 3 agus 5 lá a bheith acu. Tá córas tástála i bhfeidhm ina ndéantar acmhainní breosla tánaisteach a thástáil go bliantúil. Déanann EirGrid faireachán ar chomhlíonadh na socrúchán agus cuireann sé tuarascálacha ar fáil don CER.

Tá an CER mar chathaoirleach ar an Tascfhórsa maidir le Nósanna Imeachta Éigeandála (TFEP), a dhéanann measúnú ar ábhair a bhaineann le pleanáil teagmhasach agus pleanáil freagartha maidir le héigeandálaí leictreachais nó gáis.

Déanann an TFEP idirchaidreamh maidir le fadhbanna slándála soláthair freisin. Tá an Grúpa comhdhéanta d’ionadaithe ón gCoimisiún um Rialáil Fuinnimh, ón Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha, ó Gaslink, ó Bhord Gáis Networks, ó EirGrid agus ó ESB Networks. Tá an Tascfhórsa tar éis díriú go mór ar chruthú nósanna imeachta agus slabhra cumarsáide comhaontaithe i gcás éigeandála. Tá fócas ar leith curtha ar thástáil phrótacail cumarsáide i gcás lándorchaithe iomláin. I rith 2011, rinne páirtithe cuí tástáil orthu sin trí úsáid a bhaint as druileanna páipéir.

I rith 2011, seoladh Cleachtadh Gaillean chun cleachtadh a dhéanamh ar bhainistiú um chur isteach forleathan ar an ngréasán fuinnimh. Díríodh an cleachtadh ar roinnt réimsí, lena n-áirítear (a) conas a fhreagródh an gréasán teileachumarsáide/fuinnimh do éigeandáil; (b) an comhordú rialtais a mbeadh gá leis, (c) conas a roinnfí faisnéis idir an tionscal agus an rialtas lárnach agus áitiúil; agus, (d) conas a chuirfí faisnéis ar fáil do na meáin. Rinneadh roinnt moltaí de bhun an chleachtaidh sin, lena n-áirítear an gá le nósanna imeachta cumarsáide níos solúbtha agus níos sruthlínithe chun a chinntiú go ndéantar cumarsáid éifeachtúil le gach páirtí leasmhar maidir leis na saincheisteanna. Cruthaíodh moltaí breise maidir leis an tosaíocht a bheadh le tabhairt do bhonneagar criticiúil agus conas a chinntiú go bhfuil riachtanais cúltaca sainithe ar bhonn níos déine agus go gcloítear leo.

I rith 2011, ba léir go raibh athrú suntasach ag teacht ar bhonneagar fuinnimh na hÉireann, leis an dul chun cinn ar an Idirnascaire Soir-Siar, atá chun dul i mbun feidhme chun críocha tráchtála ag deireadh 2012. Déanfar seasamh slándála fuinnimh na hÉireann a neartú le nasc an tSrutha Dhírigh Ardvoltais 500MW leis an mBreatain Mhór. Déanfar na naisc in-athnuaite in Éirinn a nascadh leis an idirnascaire seo, atá i mbun méadaithe, le heangach Eorpach níos leithne, rud a ghlacfaidh go cuí le hacmhainn bhreise neamh-shioncronach (gaoth den chuid is mó).

Tobhach PSO (Oibleagáid Seirbhíse Poiblí) 2011/12Tá an Tobhach PSO deartha chun tacú le gléasra áirithe giniúna móna, gáis agus in-athnuaite de réir mar atá sainordaithe ag an Rialtas agus faofa ag an gCoimisiún Eorpach. Is iad na cuspóirí bunúsacha atá leis an mbeartas slándáil an tsoláthair leictreachais a bhaint amach – lena n-áirítear úsáid breoslaí dúchasacha - agus cur chun cinn a dhéanamh ar ghiniúint fuinnimh in-athnuaite. Tá an beartas agus na téarmaí agus coinníollacha a bhaineann le giniúint arna tacú ag PSO sainordaithe ag an Rialtas agus ceadaithe ag an gCoimisiún Eorpach.

Déanann an CER an tobhach a ríomh gach bliain de réir na reachtaíochta ábhartha - an tOrdú fán Acht um Rialáil Leictreachais 1999 (Oibleagáidí Seirbhíse Poiblí) 2002 (I.R. Uimh. 217 de 2002) agus téarmaí ar leith na scéimeanna PSO éagsúla. Foilsíodh páipéar cinnidh an CER maidir leis an tobhach PSO don tréimhse 1 Deireadh Fómhair 2011 go 30 Meán Fómhair 2012 i mí Iúil 2011. Is é an tobhach iomlán don tréimhse sin €92.12m.

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí an aidhm seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo:

maidir le hioncam ceadaithe agus taraifí bainteacha Bord Gáis Networks (BGN) ag clúdach na mblianta 2012/13 go dtí 2016/17. Díreofar an t-athbhreithniú sin ar luach ar airgead do chustaiméirí, ghnóthachain éifeachtachta agus pleananna infheistíochta a theastaíonn chun an gréasán gáis a chothú agus a fhorbairt.

Cúlra Is éard atá i gceist sa sruth oibre seo athbhreithniú cúig bliana ar an bhfóntas gréasáin gáis, Bord Gáis Networks (BGN), agus leagtar síos an ioncam gur féidir leis a aisghabháil óna chustaiméirí thar an tréimhse cúig bliana ó Dheireadh Fómhair 2012 go dtí Meán Fómhair 2017. Tá measúnú ar phleananna infheistíochta an fhóntais agus costais oibriúcháin don tréimhse sin mar chuid den athbhreithniú, chomh maith le measúnú ar a fheidhmíocht le cúig bliana roimhe sin.

Tá an CER freagrach as an leibhéal ioncaim ar féidir le húinéir agus oibreoir gréasáin gáis monaplachta a aisghabháil ó chustaiméirí chun a gcostais a chlúdach, a rialú. Is le Bord Gáis Networks an gréasán iomlán. Tá an córas á fheidhmiú ag Gaslink faoi láthair, ach ós rud é go gceaptar go rachaidh ról Gaslink ar ais go Bord Gáis Networks go gairid, ní thagraítear ach amháin do Bord Gáis Networks thíos.

Mura rialófaí iad, d’fhéadfadh monaplachtaí a bheith neamhéifeachtúil agus d’fhéadfadh siad praghsanna a bheadh ró-ard a chur i bhfeidhm, agus mar sin rialaíonn an CER gníomhaíochtaí agus ioncam an fhóntais gréasáin mar atá leagtha síos sa reachtaíocht. Tá sé seo amhlaidh chun leasanna na dtomhaltóirí gáis a chosaint, agus a chinntiú gur féidir leis an tsaoráid a hoibleagáidí a chomhlíonadh agus soláthair gáis slán a sheachadadh.

Gach cúig bliana leagann an CER síos an méid airgid ar féidir leis an bhfóntas a bhailiú ó chustaiméirí gáis do na cúig bliana le teacht. Tá an t-ioncam socraithe ag leibhéal lena gcuirfí ar chumas gnó dea-rialaithe a ghníomhaíochtaí a mhaoiniú. Socraítear é trí mheascán d’imscrúdú a dhéanamh ar na

costais bhunúsacha shainiúla a bhaineann leis an bhfóntas ábhartha agus tagarmharcáil a dhéanamh i gcoinne na gcuideachtaí idirnáisiúnta is fearr sa réimse seo. Tríd an athbhreithniú sin spreagtar an fóntas feidhmiú go héifeachtúil agus costais a laghdú chomh maith le leibhéil chuí seirbhíse do chustaiméirí a sholáthar. Bailítear an t-ioncam ceadaithe ó sholáthraithe trí tharaifí gréasáin tarchurtha agus dáileacháin a

fhaightear ar ais ó chustaiméirí deiridh ansin. Is timpeall 11% agus 30% faoi seach den bhille gáis baile deiridh reatha a bhíonn i gceist leo sin.

Tá an cur chuige cúig bliana sin ar aon dul leis an gcleachtas idirnáisiúnta is fearr, agus tá úsáid á baint as ag rialtóirí fuinnimh eile chomh maith le roinnt earnálacha rialaithe eile. Cinntítear leis go gcosnaítear tomhaltóirí, agus cuirtear timpeallacht soiléir, chobhsaí ar fáil do na gnóthais rialaithe san am céanna. Ar an gcaoi sin, cuirtear ar chumas an fhóntais gréasáin na hinfheistíochtaí is gá a dhéanamh chun córais dáileacháin agus tarchurtha nua-aimseartha, éifeachtacha agus leibhéil chuí seirbhíse do chustaiméirí a chinntiú.

Athbhreithniú 5 Bliana ar IoncamIn 2011, chuir an CER tús lena athbhreithniú ar an bhfóntas gréasáin gáis agus ar an ioncam gur féidir leis a aisghabháil óna chustaiméirí thar an tréimhse Deireadh Fómhair 2012 go dtí Meán Fómhair 2017. Tá measúnú ar phleananna infheistíochta an fhóntais agus costais oibriúcháin don tréimhse sin mar chuid den athbhreithniú, chomh maith le measúnú ar a fheidhmíocht le cúig bliana roimhe sin.

Mar chuid den phróiseas sin, tá an Coimisiún ag glacadh páirte i bpróiseas comhairliúcháin fada leis an bhfóntas agus leis an bpobal i gcoitinne. Foilsíodh páipéar comhairliúcháin tosaigh, nó nóta faisnéise, in Aibreán 2011. Iarradh ann ar pháirtithe leasmhara tuairimí a thabhairt ar fhócas an CER maidir le hathbhreithniú cúig bliana na ngréasán gáis. Dúirt an CER nach measann sé go bhfuil sé oiriúnach dó athbhreithniú a dhéanamh arís maidir le Rialú Praghais 3 - mar shampla, úsáid an bheartais dímheasa líne dhírigh. Ina ionad sin, bheartaigh an CER a acmhainní a dhíriú ar ghnéithe eile den athbhreithniú, amhail a chinntiú go mbíonn tionchar ag éifeachtúlachtaí ar chostais oibriúcháin agus chaipitil.

Ar feadh na coda eile de 2011, thug an Coimisiún faoi phróiseas forleathan teagmhála leis an bhfóntas. Mar chuid de seo, forbraíodh ceistneoirí agus cuireadh ar fáil don fhóntas iad, agus rinneadh anailís orthu.

Tá dhá ghnólacht comhairleoireachta neamhspleácha fostaithe ag an CER chun comhairle a chur ar fáil agus chun anailís a chur i gcrích i rith an athbhreithnithe. Tá athbhreithniú á dhéanamh ag Cambridge Economic Policy Associates (CEPA) ar leibhéil éifeachtúlachta, ar chostais oibriúcháin stairiúla agus réamh-mheasta, agus ar infheistíocht chaipitiúil. Tá comhairle á soláthar ag Oxera maidir leis an ráta fáltais ceadaithe a bhfuil gá leis ar infheistíochtaí caipitiúla chun a chinntiú gur féidir an clár caipitiúil a mhaoiniú.

Tasc 5: Athbhreithniú a dhéanamh ar Ioncam Bord Gáis Networks

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Tá an t-athbhreithniú agus an anailís seo ag leanúint ar aghaidh sa chéad leath de 2012. Arís, beidh an t-athbhreithniú seo dírithe ar a chinntiú go bhfuil costais stairiúla an fhóntais agus na costais réamh-mheasta fhortheilgthe a bhaineann leis éifeachtach agus go bhfuil “luach ar airgead” á sholáthar acu do chustaiméirí.

D’fhoilsigh an CER comhchomhairle eile maidir leis seo i mBealtaine 2012. Déantar moltaí in dá pháipéar comhchomhairle ar leith (ceann maidir le tarchur agus ceann maidir le dáileacháin) maidir leis an leibhéal ioncaim gur féidir leis an bhfóntas gréasáin a aisghabháil ó chustaiméirí chun a chostais a chlúdach sa tréimhse ó Dheireadh Fómhair 2012 go dtí Meán Fómhair 2017.

Tar éis don CER gach tuairim a fháil agus measúnú a dhéanamh orthu, déanfaidh sé cinneadh maidir leis an ábhar. Éascófar socrú taraifí gréasáin bliantúla don tréimhse ó Dheireadh Fómhair 2012 go dtí Meán Fómhair 2017, agus do na tréimhsí bliantúla go léir ina dhiaidh sin go deireadh Meán Fómhair 2012 mar thoradh ar an gcinneadh sin.

Láimhseáil Rialála Idirnascairí BGEIn 2011 chuir an Coimisiún um Rialáil Fuinnimh tús le próiseas comhchomhairle maidir le déileáil le Láimhseáil Rialála an dá Idirnascaire BGE leis an mBreatain Mhór. Bhí an próiseas sin scartha ón athbhreithniú ioncaim 5 bliana, ach bainteach le córas ginearálta muirearaithe na ngréasán gás. Tá na ceisteanna maidir le beartas a bhaineann leis seo ar eolas le tamall agus léirítear gnéithe áirithe de mhargadh mórdhíola gáis na hÉireann go soiléir iontu.

Is allmhairiú gáis thar na hIdirnascairí a bhíonn i gceist le os cionn 90% de sholáthairtí gáis na hÉireann. Is tógálaí um praghas gáis atá again in Éirinn agus tá an praghas imréitigh margaidh mórdhíola á shocrú ag praghas pointe cothromaíochta náisiúnta na Breataine Móire móide an costas a bhaineann le hiompar an gháis sin thar na hidirnascairí (.i. taraif an Idirnascaire). Is dócha go mbeidh praghas imeallach gáis in Éirinn á shocrú ag an taraif idirnascaire go ceann i bhfad amach anseo. Bheadh laghdú ar shruthanna thar na hidirnascairí mar thoradh ar fhoinsí nua gáis ag teacht chun cinn, áfach. Ag glacadh leis nach dtiocfadh athrú ar an gcóras taraife reatha, d’ardódh sé sin an costas a bhainfeadh le gás a allmhairiú ón Ríocht Aontaithe trí tharaifí idirnascaire níos airde. Thabharfadh an méadú sin ar tharaifí dreasacht d’úinéirí fhoinsí nua a bpraghsanna gáis a mhéadú go dtí go mbeidís díreach faoi phraghas an Idirnascaire, ar a mbeadh méadú foriomlán ar phraghas gáis do chustaiméirí ina thoradh.

Tá sé á chur in iúl ag an CER le tamall anuas anois go bhfuil súil á coinneáil ar an láimhseáil rialála ar an dá idirnascaire gáis idir Éire agus Magh Fada in Albain, agus d’fhoilsigh sé Páipéar Comhairliúcháin maidir leis an ábhar in Eanáir 2011. Dhírigh an páipéar go háirithe ar shlándáil na leasanna soláthair atá á gcur ar fáil ag na hidirnascairí.

Tar éis freagraí a fháil, inar ardaíodh ceisteanna níos leithne amhail luaineacht tharaifí idirnascaire ag socrú praghais ard do ghás ar an oileán, leag an CER síos mionscrúdú níos leithne agus níos mionsonraithe ar na ceisteanna i bpáipéar comhairliúcháin i mí Iúil 2011 inar díríodh, i measc nithe eile, ar an “préimh éagsúlachta” a bhaineann le láimhseáil rialála reatha na dtaraifí gréasáin. Rinneadh plé ar dhreasachtaí d’infheisteoirí agus luaineacht taraifí sa pháipéar freisin. Leagadh síos ceithre rogha ardleibhéil sa pháipéar a measadh a bheith ar na cinn is oiriúnaí mar mheicníocht chun déileáil le láimhseáil rialála na n-Idirnascairí: (i) “Ná déan aon rud”; (ii) An chuid neamhúsáidte de na hIdirnascairí a thriomú; (iii) Préimh a choinneáil ar mhaithe le héagsúlacht soláthair gáis

agus teorainn a chur uirthi;(iv) Faigh réidh ar fad leis an bpréimh éagsúlachta.

Bhí ceardlann phoiblí ar siúl ag an CER an 3 Lúnasa tar éis don pháipéar comhchomhairle sin a bheith foilsithe i mí Iúil. Bhuail an CER leis an gCoimisiún Eorpach agus bhí cumarsáid eatarthu freisin maidir leis na saincheisteanna sin.

I Mí Feabhra 2012 d’fhoilsigh an CER páipéar cinnidh inar moladh modheolaíocht taraife fhadbhreathnaitheach um Chostas Imeallach Fadtéarmach chun gach pointe iontrála (nua agus reatha) chuig córas tarchurtha na hÉireann a láimhseáil. Is é an smaoineamh bunúsach luach saothair a thabhairt d’fhoinsí nua feidhmiúla gáis agus srian a chur ar aon bhrú aníos ar tharaifí agus aitheantas a thabhairt don ról tábhachtach atá ag na hIdirnascairí maidir le riachtanais fhadtéarmacha um sholáthar fuinnimh na hÉireann a dhaingniú. Táthar ag súil le cinneadh deiridh i lár 2012.


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí na príomhaidhmeanna seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo: Dearadh an chreata sábháilteachta peitriliam

(réamhtheachtach) nua a chur chun cinn; agus Creat sábháilteachta gáis agus leictreachais (iartheachtach) a

chur i bhfeidhm go hiomlán agus faireachán a dhéanamh air.

Feidhmeanna Sábháilteachta PeitriliamCúlraTugann an tAcht um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt), 2010, (“Acht 2010”), a ritheadh an 3 Aibreán 2010, ról an rialtóra sábháilteachta maidir le gníomhaíochtaí peitriliam ainmnithe don CER. Ciallaíonn sé sin go bunúsach go mbeidh gníomhaíochtaí taiscéalaíochta agus astarraingthe ar leith arna ndéanamh ag cuideachtaí/gnóthais peitriliam in Éirinn á rialú ag an CER ó thaobh sábháilteachta de.

D’fhonn ról an rialtóra sábháilteachta a chomhlíonadh, in Acht 2010, ceanglaítear go sonrach ar an CER Creat Sábháilteachta Peitriliam bunaithe ar phriacal a bhunú agus a chur i ngníomh. Tá an obair seo á cur i gcrích i dTionscadal Feidhmiúcháin an Chreata Sábháilteachta Peitriliam. Tabharfar cur síos leis an gCreat Sábháilteachta Peitriliam ar an gcóras a úsáidfear chun sábháilteacht na gcuideachtaí/na ngnóthas peitriliam a rialáil.

Tugtar éifeacht d’eochair-mholadh a rinneadh i dtuarascáil Advantica tar éis dóibh athbhreithniú sábháilteachta a dhéanamh ar phíblíne gháis na Coiribe, in Acht 2010 agus sa riachtanas creat sábháilteachta peitriliam bunaithe ar phriacal a chur i bhfeidhm. I dTuarascáil Advantica, moladh gur cheart creat sábháilteachta nua, atá bunaithe ar mheasúnú priacail maidir le píblínte gáis, a fhorbairt agus a chur i ngníomh in Éirinn, i gcomhréir leis an gcleachtas idirnáisiúnta is fearr.

Rinneadh leathnú ar an gcoincheap sin in Acht 2010, lena bhforáiltear go mbeadh gníomhaíochtaí peitriliam rialaithe go ginearálta faoin gCreat nua Sábháilteachta Peitriliam. Leagfar síos raon na ngníomhaíochtaí peitriliam agus an bhonneagair a bhaineann leis a bheidh le rialáil ag an CER sa Chreat Sábháilteachta Peitriliam. Tá sé réamh-mheasta go gcuimseofar réimse leathan gníomhaíochtaí, lena n-áirítear obair ar thoibreacha (druileáil, tástáil toibreacha srl.), táirgeadh agus díchoimisiúnú bonneagair peitriliam, sa Chreat. Áireofar leis freisin na córais agus na nósanna imeachta atá le hoibriú ag an gCoimisiún agus na gníomhaíochtaí agus an bonneagar sin á rialáil aige, lena n-áirítear: Córas Ceada lena gcuimseofar eisiúint ceadanna

sábháilteachta; Córas Dearbhaithe Comhlíontachta lena gcuimseofar

iniúchtaí, cigireachtaí, fíorú agus tuairisciú feidhmíochta;

Tarluithe Peitriliam a Fhógairt agus a Imscrúdú; agus Córas Forfheidhmithe, atá de réir Acht 2010.

Tá gá le Tionscadal Feidhmiúcháin an Chreata Sábháilteachta Peitriliam chun a chinntiú go gcuirtear gach ceann d’fhorálacha an Achta um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt), 2010 i bhfeidhm go tráthúil. Is tionscadal dúshlánach, casta é dearadh agus cur i bhfeidhm an Chreata Sábháilteachta Peitriliam a ghlacfaidh timpeall 3-4 bliana le cur i gcrích.

Creat Sábháilteachta PeitriliamIs iad seo a leanas na príomhthairbhí a réadófar i dTionscadal Feidhmiúcháin an Chreata Sábháilteachta Peitriliam:1. Beidh córas bunaithe ar phriacal ag an Stát chun

gníomhaíochtaí peitriliam ainmnithe a rialú i dtaca le sábháilteacht atá ar aon dul leis an gcleachtas idirnáisiúnta is fearr.

2. Ginfear muinín agus cinnteacht ann i measc an phobail i gcoitinne agus an tionscail go ndéantar an pobal a chosaint trí rialáil sábháilteachta na ngníomhaíochtaí peitriliam ainmnithe agus go bhfuil sé ar aon dul le leas an phobail.

3. Tabharfar soiléireacht agus trédhearcacht níos mó ann maidir le rialáil gníomhaíochtaí peitriliam i dtaca le sábháilteacht in Éirinn.

Cé go raibh an bhéim in 2010 ar phleanáil thosaigh agus scóip Thionscadal Feidhmiúcháin an Chreata Sábháilteachta Peitriliam, chuir an CER tús le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam in 2011. Soláthraíodh slat tomhais thábhachtach le haghaidh Dhearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam san Athbhreithniú ar Anailís Stádais ar an Réimeas Reachtaíochta agus Rialála Reatha maidir le Taiscéaladh agus Astarraingt Peitriliam in Éirinn, a foilsíodh i Márta 2011.

I Lúnasa 2011 d’fhoilsigh an CER Páipéar Comhairliúcháin maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam. Tríd an bPáipéar Comhairliúcháin cuireadh ar chumas an phobail i gcoitinne, lucht an tionscail agus páirtithe leasmhara eile ionchur a bheith acu maidir leis an dearadh Ardleibhéil atá beartaithe i gcomhair an Chreata ag an gcéim luath seo. Tháining os cionn 80 freagairt that n-ais ón bpáipéar., inar díríodh go príomha ar cheisteanna i dtaca le sábháilteacht scoilte hiodrálaigh (fracking) . Rinne an CER athbhreithniú ar na freagairtí ar fad agus d’fhoilsigh sé páipéar freagairtí an chomhairliúcháin maidir leis an bPáipéar Comhairliúcháin maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam, mar aon le Páipéar Dréachtchinnidh maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam i Feabhra 2012.

Tasc 6: Sábháilteacht

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Dúnadh an tréimhse chomhairliúcháin maidir leis an Dréachtchinneadh an 29 Márta 2012. Rinneadh an Cinneadh deiridh sa Dréachtpháipéar Cinnidh maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam a fhoilsiú i Meitheamh 2012 mar aon le Páipéar um Fhreagraí an Dréachtchinnidh Is é an príomhfhócas sa Chreat Sábháilteachta Peitriliam rialáil a dhéanamh ar ghnóthais peitriliam maidir le hola agus gás trí chóras atá bunaithe ar phriacal, ar bhealach ina gcosnaítear an bheatha. Is iad seo a leanas na príomhghnéithe i nDearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam. Ceanglas ar ghnóthais peitriliam cásanna sábháilteachta

a sheoladh isteach chuig an gCoimisiún le measúnú a dhéanamh orthu;

Beidh cosc ar ghnóthais peitriliam tabhairt faoi ghníomhaíochtaí sonracha, lena n-áirítear druileáil toibreacha nó táirgeadh ola/gáis, gan cead sábháilteachta ón gCoimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER);

Má eisíonn an CER cead sábháilteachta, déanfaidh an CER faireachán fairsing ar na gníomhaíochtaí peitriliam; agus

Tá cumhachtaí forfheidhmithe forleathana ag an CER, a

gnóthais peitriliam a gcuid oibleagáidí sábháilteachta. Is é an caingean a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm ar deireadh ionchúiseamh coiriúil i gcoinne roinnt cionta coiriúla, a d’fhéadfadh fíneáil suas le €3m nó téarma príosúnachta suas le 3 bliana a bheith mar thoradh orthu.

Agus cinneadh déanta anois maidir leis an gCreat, thar na 18 mí amach romhainn forbróidh an CER roinnt nósanna imeachta teicniúla agus doiciméid um threoir rialála a theastaíonn chun an Creat nua sin a chur i bhfeidhm go hiomlánagus déanfaidh sé comhchomhairle phoiblí maidir leo.Déanfar é sin de réir na bprionsabal atá leagtha amach sa Pháipéar Cinnidh maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam agus an t-Acht a tháinig isteach le linn 2010.

Tá súil ag an gCoimisiún go dtiocfaidh an Creat rialála nua i bhfeidhm roimh dheireadh 2013.

Feidhmeanna Maoirseachta SábháilteachtaChuir an CER roinnt sruthanna oibre i gcrích in 2011 i dtaca leis na feidhmeanna sábháilteachta a bhí aige cheana maidir le suiteálaithe gáis agus conraitheoirí leictreachais.

Bainistíocht Feidhmíochta agus ComhlíonadhFaoin Acht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha), 2006, tugadh an fhreagracht don CER as gníomhaíochtaí na

suiteálaithe gáis nádúrtha agus na gconraitheoirí leictreachais maidir le sábháilteacht a rialáil. D’fhonn a fheidhmeanna a chomhlíonadh rinne an CER Comhlachtaí Maoirseachta Sábháilteachta (SSBanna) a ainmniú, .i. Cumann na gConraitheoirí Leictreachais um Chaighdeáin agus um Shábháilteacht (ECSSAI), Clár Chonraitheoirí Leictreachais na hÉireann (RECI) agus Clár Shuiteálaithe Gáis na hÉireann (RGII). Tá na SSBanna freagrach as na feidhmeanna sábháilteachta a chur i bhfeidhm maidir le scéimeanna um Chonraitheoir Cláraithe Leictreachais (REC) agus um Shuiteálaí Cláraithe Gáis (RGI), thar ceann an CER.

na rannpháirtithe a oibríonn laistigh de na tionscail um shábháilteacht leictreachais agus gáis leo, lena n-áirítear na SSBanna, a leagan amach i nDoiciméid an CER maidir le Critéir na Maoirseachta Sábháilteachta. D’fhonn a dhearbhú don CER go bhfuil na SSBanna ag comhlíonadh a n-oibleagáidí mar atá beartaithe faoin Doiciméad Critéar ábhartha, d’fhorbair an CER doiciméad um Chreat Bainistíochta Feidhmíochta trína ndéanann SSBanna tuairisciú i gcoinne sraith méadrachtaí sábháilteachta ar bhonn ráithiúil don CER. Bunaithe ar fhaisnéis sna Tuarascálacha maidir le Bainistíocht Feidhmíochta, bhí an CER ábalta treochtaí nua ar fud na scéimeanna um Chonraitheoirí Cláraithe Leictreachais agus um Shuiteálaithe Cláraithe Gáis a shainaithint.

Taispeántar sna tuarascálacha go raibh na treochtaí céanna in 2011 is a bhí in 2010. Áirítear leis sin laghdú beag ach leanúnach i líon na gConraitheoirí Leictreachais atá cláraithe leis na SSBanna. Tá laghdú fós ag teacht ar líon na ndeimhniúchán arna ndíol ag SSBanna; teastaíonn na deimhniúcháin sin le haghaidh obair suiteála leictreachais chríochnaithe. Is féidir an treocht sin a chur go díreach i leith an mheathlaithe i dtógálacha nua agus an mheathlaithe i dtionscal na tógála.

Mar sin féin, taispeántar sna Tuarascálacha fosta maidir leis an Scéim um Chlár Chonraitheoirí Leictreachais na hÉireann do shuiteálaithe gáis gur tháinig méadú beag ar líon na bpáirtithe a chláraigh leis an scéim in 2011; agus ag deireadh na bliana bhí líon iomlán de 2,843 Suiteálaí Cláraithe Gáis, méadú 4% i gcomparáid leis an líon iomlán an bhliain roimhe sin. Mhair díolachán na ndeimhniúchán láidir in 2011, agus bhain céatadán suntasach de na deimhniúcháin a díoladh leo siúd a bhaineann le fearais gháis a sheirbhísiú. Leanfaidh an CER d’fhaireachán a dhéanamh ar fhorbairtí sna réimsí sin le linn 2012, trí thuairisciú leanúnach na SSBanna faoin gCreat Bainistíochta Feidhmíochta.


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Go starógach tuigeann an CER go ndéanann páirtithe neamhinniúla leibhéal suntasach d’obair leictreachais agus dá bhrí sin ní dheimhnítear í. Trí fheachtas feasachta nua ar shábháilteacht an phobail - Safe Electric - agus dul chun cinn Oibreacha Teoranta in 2011 (féach níos déanaí) táthar ag súil go gcuideofar le feasacht a mhéadú i measc an phobail i gcoitinne agus an lucht tionscail mar an gcéanna maidir leis an ngá le Conraitheoir Cláraithe Leictreachais a fhostú i gcónaí le haghaidh gach mórobair leictreachais agus deimhniú maidir le hobair chríochnaithe a fháil uathu.

Oibreacha Leictreachais TeorantaDéantar Oibreacha Leictreachais Teoranta a shainiú faoi Acht 2006 mar obair leictreachais nach féidir ach le Conraitheoir Cláraithe Leictreachais a dhéanamh agus a dheimhniú. Rinneadh comhchomhairle phoiblí maidir le raon feidhme na nOibreacha Leictreachais Teoranta i ndeireadh Aibreáin agus i mBealtaine 2011, agus d’eisigh an CER páipéar cinnidh molta i Meán Fómhair 2011. Eisíodh páipéar cinnidh dheiridh i Márta 2012 agus táthar ag súil go ndéanfar an reachtaíocht lena dtabharfar éifeacht don chinneadh a dhréachtú sna míonna amach romhainn. A luaithe is a bheidh an chéim sin déanta, beidh cion á dhéanamh ag páirtí ar bith a dhéanfaidh Oibreacha Leictreachais Teoranta agus nach bhfuil cláraithe le SSB agus d’fhéadfadh sé go ngearrfaí fíneáil nó téarma príosúnachta orthu ar iad siúd a bhfuil ciontach.

Tá an beart sin ceaptha chun feabhas a chur ar shábháilteacht suiteálacha in áitreabh baile, mar a léirítear i staitisticí údaráis dóiteáin gur fabhtanna suiteálacha leictreachais is cúis le 4 dhóiteán ar a laghad in aghaidh na seachtaine in Éirinn.

Sa pháipéar cinnidh dheiridh mhol an CER go gcuimseofar obair leictreachais ar bith i dtimpeallacht bhaile lena dteastódh modhnú, athsholáthar nó breisiúchán ar an bpríomhchlár dáilte go bunúsach in Oibreacha Leictreachais Teoranta. Beidh ar dhuine ar bith ar mian leo Oibreacha Leictreachais Teoranta a dhéanamh clárú mar Chonraitheoir Cláraithe Leictreachais faoi scéim Safe Electric. Tá sé beartaithe go mbeidh éifeacht le feidhmiú na nOibreacha Leictreachais Teoranta sa dara leath den bhliain 2012.

Feachtas Safe Electric Lainseáil an CER feachtas nua um fheasacht an phobail i mí na Samhna 2011. Tá sé dírithe ar fheasacht a mhéadú ar an mbranda “Safe Electric” agus daoine a spreagadh gan ach Conraitheoir Cláraithe Leictreachais a úsáid le haghaidh oibreacha leictreachais ina dtithe nó ina ngnóthais. Tá sampla de na fógraí a úsáidtear mar chuid den fheachtas sin taispeánta thíos.

Rinne an CER feachtas fógraíochta comhchosúil a reáchtáil in Eanáir 2011 d’fhonn daoine a spreagadh agus a chur i gcuimhne díobh Suiteálaí Cláraithe Gáis a úsáid le haghaidh oibreacha a dhéantar ar shuiteálacha gáis nó LPG.

Fairsingiú na Scéime um Shuiteálaithe Cláraithe Gáis chun LPG a chur san áireamhRinneadh feidhmeanna an CER a fhairsingiú leis an Acht Fuinnimh (Oibleagáidí Bithbhreosla

agus Forálacha Ilghnéitheacha), 2010, chun rialáil suiteálaithe Gás Peitriliam Leachtaithe (LPG) maidir le sábháilteacht a chur san áireamh. I mí na Mheithimh 2011 chuir an CER dlí sábháilteachta nua i bhfeidhm chun scéim um Shuiteálaithe Cláraithe Gáis a fhairsingiú chun gníomhaíochtaí suiteálaithe LPG a chur san áireamh. Ciallaíonn an dlí nua gur cion anois é má dhéanann duine ar bith oibreacha gáis bhaile ar fhearais/suiteálacha LPG mura bhfuil sé cláraithe mar Shuiteálaí Cláraithe Gáis (RGI) le Clár Suiteálaithe Gáis na hÉireann (RGII). Ní mór do Shuiteálaithe Cláraithe Gáis cáilíochtaí oiriúnacha a bheith acu, obair gháis a dhéanamh ar aon dul le caighdeáin na hÉireann agus ní mór go ndéanfadh Clár Suiteálaithe Gáis na hÉireann iniúchadh agus cigireacht rialta orthu. Áirítear ar na hoibreacha gáis LPG a chumhdaítear sa chóras nua suiteáil, deisiú, seirbhísiú, cothabháil nó athsholáthar feisteas LPG baile (gan trealamh iniompartha san áireamh). Tá sé tuartha go laghdófar leibhéal na dtarluithe maidir le sábháilteacht LPG in Éirinn le fairsingiú Scéim Chlár Suiteálaithe Gáis na hÉireann chun suiteálaithe LPG a chur san áireamh, agus go gcuideoidh sé beatha agus maoin a chosaint. D’fhéadfaí an scéim a fhairsingiú a thuilleadh le suiteálaithe gás tráchtála a chur san áireamh amach anseo.

In 2012 déanfar ról um rialáil sábháilteachta gáis an CER a fhairsingiú a thuilleadh toisc go mbeidh rialáil líonraí dáileacháin LPG a chur san áireamh, mar aon le tuairisciú éigeantach a dhéanamh ar tharluithe sábháilteachta LPG a dhéanann gnóthais LPG don CER lena n-imscrúdú. Faoi reachtaíocht nua, gheobhaidh an CER cumhachtaí forfheidhmiúcháin nua chun gníomhú i gcoinne suiteálaithe agus gnóthais gáis agus LPG araon más gá. Baineann na líonraí dáiliúcháin LPG leis na thart ar 300 láithreán sa chás go soláthraítear LPG do chustaiméirí iolracha ó umar LPG aonair. Tá sé measta go soláthraítear LPG do thart ar 8,000 ar an dóigh sin. Is ionann tuairisciú ar tharluithe LPG tarlú ar bith i dtimpeallacht ina bhfuil LPG i gceist, is é sin trí shorcóir LPG, umar LPG aonair nó trína sholáthar trí líonra dáileacháin LPG.

Creat Sábháilteachta GáisFaoin Acht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha), 2006, tugtar sainfheidhmeanna don CER maidir le gnóthais gáis nádúrtha agus suiteálaithe gáis maidir le sábháilteacht a rialáil. In 2007, d’fhoilsigh an CER páipéar cinnidh dar teideal “Natural Gas Safety Regulatory Framework for Ireland”. Ceanglaítear ar an CER agus a fheidhmeanna á ndéanamh agus a ndualgas á bhfeidhmiú aige aird a thabhairt ar an ngá le:

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

nádúrtha a chur chun cinn

nádúrtha chun ionchais réasúnacha éilimh a chomhlíonadh; agus,

nádúrtha a chinntiú.

Pléadh roinnt príomhchuspóirí faoin gCreat sin in 2011, atá ina thríú bliain ó cuireadh tús leis.

Bhí tarlú gáis amháin nádúrtha intuairiscithe ann i Meitheamh 2011 nuair a tharla pléasc ag áras lár na cathrach i ndiaidh do thríú páirtí cur isteach ar shuiteáil gáis an chustaiméara. Rinne imscrúdú ar thrí tharlú “neamh-intuairiscithe” eile chomh maith. Áiríodh orthu sin fabht trínar tharla scaoileadh gáis ar shuiteáil

páirtí agus gníomhachtú aláraim aonocsaíd charbóin i ndiaidh gur theip ar chábla leictreachais.

Rinne Bord Gáis Networks cláir shuntasacha oibre chomh maith chun Aláraim um Aonocsaíd Charbóin a chur chun cinn le Suiteálaithe Cláraithe Gáis. Tá na cláir sin ag leanúint isteach go dtí 2012; beidh feachtais na meán ar bun ina gcuirfear béim ar an dainséar a bhaineann le hAonocsaíd Charbóin le linn na bliana agus tá Seachtain um Fheasacht ar Aonocsaíd Charbóin beartaithe le haghaidh Mheán Fómhair 2012. Rinneadh feachtais a reáchtáil chomh maith chun éalú gáis a thabhairt chun suntais, “Dial Before You Dig”, agus clár de chuid Chlár Suiteálaithe Gáis na hÉireann, agus beidh siad sin ar siúl isteach go dtí 2012.

Mar chuid den Chreat foriomlán, dréachtaíodh cláir iniúchóireachta agus iniúchtaí trí bliana, a bhaineann le líon athraitheach iniúchtaí agus cigireachta a dhéanamh gach bliain bunaithe ar leibhéil agus torthaí priacail. Ba é 2011 an bhliain dheireanach den chéad timthriall trí bliana, agus cuireadh an clár i bhfeidhm go hiomlán le linn na bliana. Rinneadh iniúchtaí ar sheoltóirí earraí agus ar sholáthraithe den chéad uair in 2011, agus déanfar iad sin arís gach bliain. Rinneadh na chéad iniúchtaí teicniúla ar Oibreoir an Chórais Tarchurtha (TSO) gáis chomh maith, le fócas ar na láithreáin Idirnascaire agus suiteálacha lárnacha tarchurtha timpeall na tíre. Féachtar sa chlár iniúchtaí d’fhaireachán a dhéanamh ar fheidhmíocht theicniúil agus sábháilteachta chun sonraí comhthacaíochta a chur ar fáil chun a dhearbhú go bhfuil sonraí comhsheasmhacha á dtuairisciú sna hiniúchtaí agus sna Príomhtháscairí Feidhmíochta (KPInna). Rinneadh roinnt réimsí ó thaobh feabhsúcháin a shainaithint cheana agus rinneadh grádú riosca orthu maidir le beart ceartaitheach. Mar aon leis sin, rinneadh iniúchtaí próiseála ar Oibreoirí an Chórais Tarchurtha agus Dáileacháin agus díríodh iontu ar na réimsí maidir le ceadanna oibre, práinnfhreagairt agus bainistíocht inniúlachta.

Leanfar den iniúchadh agus de na hiniúchtaí sin a dhéanamh, leis an gclár trí bliana nua a bhfuil tús á chur leis in 2012.

Lean an CER d’fhaireachán a dhéanamh ar fheidhmíocht na bpríomhghníomhaithe tionscail chomh maith trí shraith ceanglas a fhorbairt maidir le Príomhtháscairí Feidhmíochta a thuairisciú.


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Bhí na príomhaidhmeanna seo a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo: Gach tairiscint nasctha Gheata 3 atá fágtha le heisiúint faoi

dheireadh mhí Iúil 2011; Tuarascálacha deiridh um shriantacht le heisiúint ag na

hOibreoirí Córais ar thionscadail Gheata 3 i ndiaidh don Choiste SEM a bheartas a chur i gcrích maidir le Sceidealú agus Seoladh san SEM;

An Grúpa Idirchaidrimh Gheata 3 le leanúint d’fheidhmiú go rathúil le linn 2011 mar mhalartú éifeachtach faisnéise idir an CER, Oibreoirí an Chórais agus ionadaithe d’fhorbróirí Gheata 3;

Leanfaidh an CER d’fhaireachán a dhéanamh ar chur i bhfeidhm thairiscintí Gheata 3;

na dTairiscintí Naisc), ina ndéanfar breac-chuntas ar líon na dtacar rialacha i dtaca le beartas um nascadh;

Léiriú ar an nglacadh de thairiscintí i nGeata 3 le cinneadh ó na hOibreoirí Córais le teacht timpeall ar dheireadh 2011;

A luaithe is a bheifear ar an eolas faoi ghlacadh na dtairiscintí i nGeata 3, féadfaidh an CER na chéad bhearta cuí eile a bhreathnú.

CúlraCiallaíonn an méadú ar nascadh gineadóirí in-athnuaite le blianta beaga anuas, go háirithe feirmeacha gaoithe, go dtagann thart ar 20% d’ídiú leictreachais na hÉireann ó fhoinsí in-athnuaite anois. Tá an méadú ar naisc in-athnuaite leis an ngréasán leictreachais taispeánta thíos - cuidíonn na feirmeacha gaoithe breise le roinnt fálaithe a chur ar fáil d’Éirinn i gcoinne na gcostas breosla mórdhíola níos airde, ós rud é go bhfuil a bhfuinneamh saor in aisce nuair a shéideann an ghaoth.

Nascadh In-athnuaite, Éire, 2004 go 2011

Tá sprioc náisiúnta leagtha amach ag an Rialtas d’Éirinn chun 40% d’ídiú leictreachais ó fhoinsí in-athnuaite a bhaint amach. Tá an CER freagrach as beartas um nascadh gineadóirí in Éirinn a fhorbairt. De bhun spriocanna an Rialtais agus i ndiaidh comhchomhairle phoiblí a dhéanamh, d’fhoilsigh an CER a chinneadh ar naisc le gineadóirí in-athnuaite Gheata 3 i mí na Nollag 2008 Go bunúsach is é Geata 3 an tríú babhta de thairiscintí naisc maidir le gineadóirí in-athnuaite amhail feirmeacha gaoithe, arna bpróiseáil faoi chóras ar a dtugtar an Cur Chuige Próiseála Grúpa. Rinneadh foráil sa treoir maidir le foinsí in-athnuaite Gheata 3 do na hOibreoirí Córais tairiscintí naisc a eisiúint chuig os cionn 150 tionscadal foinsí in-athnuaite nua, le hacmhainn chomhcheangailte de thart ar 4,000 MW. Chomh maith le naisc in-athnuaite nua, d’fhoilsigh an CER treoir chuig na hOibreoirí Córais maidir le tairiscintí gineadóirí neamh-in-athnuaite nua (traidisiúnta) a phróiseálfar mar chuid de Gheata 3. Foilsíodh an treoir sin i mí na Nollag 2010.

Ó shin i leith, tá an CER ag obair leis an tionscal leictreachais agus leis na hOibreoirí Córais lena chinntiú go ndéanfar tairiscintí Gheata 3 a chur i bhfeidhm de réir an sceidil um eisiúint tairiscintí a comhaontaíodh agus go mbeidh páirtithe Gheata 3 go hiomlán cothrom le dáta i gcónaí le clár Gheata 3. Is é is bunaidhm le hiarrachtaí an CER sa réimse seo spriocanna in-athnuaite na hÉireann a bhaint amach faoi 2020 ar an modh is éifeachtaí agus is costéifeachtúla agus is féidir. Is éard atá i gceist le Geata 3 leibhéal gan fasach de ghiniúint in-athnuaite a nascadh in Éirinn Baineann an clár le thart ar 3,200 MW d’acmhainn a eisiúint chuig tionscadail gaoithe ar an gcladach, agus beagnach 800 MW d’acmhainn eile chuig tionscadail gaoithe amach ón gcósta.

Má dhéanfar na tionscadail Gheata 3 ar fad a fhorbairt go dtí an chéim um nascadh leis an gcóras leictreachais, mar aon le gineadóirí in-athnuaite Gheata 1 agus Gheata 2, beidh thart ar 6,000 MW de chumhacht in-athnuaite nasctha in Éirinn. De réir caighdeáin ar bith, beidh sé sin ina leibhéal suntasach de chumhacht ghaoithe uainí den chuid is mó. Tá láthair thionscadail in-athnuaite Gheata 3 taispeánta thíos, mar aon le Geataí 1 agus 2. î ï

ð ñ ñ ò ð ñ ñ ó ð ñ ñ ô ð ñ ñ õ ð ñ ñ ö ð ñ ñ ÷ ð ñ ø ñ ð ñ ø øð ñ ñ ñø ó ñ ñø ñ ñ ñó ñ ññ

Hydro (MW)

Existing Wind (mW)

Landfill Gas & Biomass (MW)

New Wind Connections (MW)

Tasc 7: Faireachán a dhéanamh ar Thairiscintí Nasctha Gheata 3 & Athbhreithniú a dhéanamh ar ghlacadh Gheata 3

Annual Report 2011

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Chun nascadh na dtionscadal in-athnuaite nua sin ar fad a chumasú, cheadaigh an CER infheistíocht os cionn billiún euro sa chóras tarchurtha leictreachais thar na blianta 2011 go 2015. Áirítear leis seo acmhainn tarchurtha nua a thógáil mar aon leis an acmhainn atá ann cheana a uasghrádú chun go mbeifear ábalta an chumhacht sna tionscadail in-athnuaite sin a easpórtáil. Beidh an seachadadh den bonneagar nua sin ag an hOibreoirí Córais ina phríomh-chomhpháirt maidir le rath Gheata 3 agus spriocanna in-athnuaite na hÉireann a bhaint amach.

Gnóthachtálacha in 2011Mar a luadh thuas, tagann thart ar 20% d’ídiú leictreachais na hÉireann ó ghiniúint in-athnuaite - feirmeacha gaoithe den chuid is mó - ceann de na leibhéil is airde san Eoraip, agus rinneadh é sin a éascú trí nascadh gineadóirí in-athnuaite Gheata 1 agus Gheata 2 le blianta beaga anuas.

Leanfaidh an CER d’fhaireachán a dhéanamh ar chur i bhfeidhm thairiscintí naisc Gheata 3 ag na hOibreoirí Córais in 2011, ar aon dul leis an gclár um eisiúint tairiscintí a comhaontaíodh; Eisíodh na tairiscintí ar fad chuig páirtithe Gheata 3 faoin 12ú Lúnasa 2011. Thosaigh gineadóirí ag glacadh a dtairiscintí cheana, le os cionn 1,200 MW go díreach glactha ó Ráithe 1 2012 i leith.

Táthar ag súil go dtosóidh formhór na ngineadóirí ag glacadh tairiscintí in 2013 i ndiaidh chur i gcrích athbhreithniú Choiste an SEM maidir le Réitigh Cothroime (Tie Breaks) sa Seoladh agus eisiúint thuarascálacha um shriantacht EirGrid. Chun faisnéis a fháil ar sceidealú agus ar sheoladh agus eisiúint bhainteach um ionramháil na “réiteach cothroime (tie breaks)” sa seoladh, féach príomhthasc 4 maidir leis an SEM a luadh níba luaithe sa tuarascáil seo. Tá an CER ag déanamh maoirseachta ar an gclár “DS3” maidir le hobair ag na TSOnna fosta chun cuidiú a thabhairt maidir leis an sprioc in-athnuaite 40% a bhaint amach, mar atá mionsonraithe sa phríomhthasc.

Lena chinntiú go mbeidh gineadóirí Gheata 3 go hiomlán cothrom le dáta maidir le cur i bhfeidhm Gheata 3 éascaíonn an CER Grúpa Idirchaidrimh Gheata 3. Leanann an Grúpa Idirchaidrimh de dhéileáil le líon an-ard de shaincheisteanna maidir le Geata 3 agus oibríonn sé go héifeachtach mar fhóram cumarsáide agus malartú faisnéise idir an CER, Oibreoirí Córais agus an tionscal leictreachais. Tá tús curtha ag an gGrúpa Idirchaidrimh, le cur i gcrích an chláir tairiscintí, le béim a chur ar chúrsaí maidir le hiar-eisiúint tairiscintí. Éireoidh sé sin níos suntasaí in 2012 de réir mar a ghlacfaidh tuilleadh gineadóirí Gheata 3 a dtairiscintí agus de réir

le breithnithe ar na chéad bhearta cuí eile sa bheartas um nascadh.

I mí na Bealtaine 2011 d’fhoilsigh an CER páipéar cinnidh - Beartas & Próiseas na dTairiscintí Naisc (COPP) - tugtar sonraí sa pháipéar ar na nósanna imeachta agus ar an bpróiseas a dhéanann na hoibreoirí córais agus tairiscintí á bpróiseáil acu (agus iarratais ar mhodhnú tairiscintí) le haghaidh gineadóirí a nascadh leis an ngréasán leictreachais. Bhí sé beartaithe sa chinneadh tuilleadh soiléireachta, trédhearcachta agus solúbthachta a chur ar fáil maidir leis an gcóras reatha um thairiscintí a phróiseáil - i measc topaicí eile a pléadh bhí ceisteanna ar naisc shealadacha, acmhainn suiteáilte agus laghduithe san acmhainn easpórtála uasta (MEC).

I mí na Bealtaine chomh maith d’fhoilsigh an CER cinneadh maidir le “hÍocaíochtaí Céadchéime” maidir le glacadh le tairiscint nasctha leis na gréasáin leictreachais. Ceanglaítear ar fhorbróirí “Íocaíocht Chéadchéime” a bhaineann go sainiúil le tionscadail a íoc nuair a ghlacann siad a dtairiscint, chun na costais réamhthógála a thabhaíonn an tOibreoir Córais agus an nasc á fhorbairt aige a chumhdach go ginearálta. Tugadh meicníocht “scála aistrithigh” isteach i bpáipéar cinnidh an CER le haghaidh íocaíochtaí céadchéime chun buarthaí forbróirí nach mbeadh nascadh á ndéanamh acu ar feadh cúpla bliain eile a chur san áireamh.

Níos déanaí i mí Dheireadh Fómhair 2011 d’fhoilsigh an CER páipéar cinnidh maidir le modh naisc céadrogha an Oibreora Córais a mhaoiniú i dtógálacha inchoimhlinte. Tugadh breac-chuntas sa pháipéar sin ar mheicníocht trína mbeidh forbróirí inchoimhlinte ar a gceanglaítear a nasc a ‘ró-thógáil” le haghaidh riachtanais chórais amach anseo, sraith íocaíochtaí céime a fháil óna hOibreoirí Córais de réir mar a fhorbrófar an nasc

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


Bhí na príomhaidhmeanna a leanas i gceist leis an bpríomhthasc seo: Deimhniú TSO/ISO ar aon dul le ceanglais an Tríú Pacáiste;

agus, I gcomhar lenár gcomhghleacaithe i CEER agus ACER:

Treoirlínte an Chreata maidir le dáileadh acmhainne agus bainistíocht cúngaigh sa leictreachas agus sa ghás araon a chur i gcrích;

Treoirlínte an Chreata maidir le nascadh leis an eangach leictreachais a chur i gcrích;

Treoirlíne an chreata maidir le slándáil oibriúcháin sa leictreachais a fhorbairt;

Treoirlíne an chreata maidir le cothromú leictreachais agus gáis a fhorbairt;

Comhchomhairle phoiblí (CEER) maidir le measúnú a dhéanamh ar an meicníocht chúitimh idir-TSO riachtanach le haghaidh trádálacha trasteorann i gcúiteamh leictreachais.

CúlraD’fhonn éascaíocht a dhéanamh maidir le margadh fuinnimh inmheánach Eorpach a chruthú, i “dTríú Pacáiste” an Choimisiúin Eorpaigh (ina dtagraítear do phacáiste de reachtaíocht an AE maidir le margaí Eorpacha leictreachais agus gáis a tháinig i bhfeidhm an 3ú Meán Fómhair 2009), forchuireadh oibleagáidí ar Bhallstáit i dtaca le “díchuachadh gréasán”, agus cóid ghréasáin chomhchuibhithe a fhorbairt. Dá réir sin, ba é príomhfhócas don CER le linn 2011 ionchur i dTreoirlínte Chreat an AE a chur ar fáil, a fhothaíonn isteach ar Chóid Ghréasáin ar fud an AE, agus comhlíonadh cheanglais an Tríú Pacáiste a chinntiú.

Maidir le líonraí fuinnimh, tugtar breac-chuntas sa tríú pacáiste ar cheanglais maidir le neamhspleáchas agus “díchuachadh” oibreoirí córais tarchurtha (TSOnna). Tuigtear go dtagraíonn díchuachadh do leibhéal deighilte an TSO ó leasanna a bhaineann le gníomhaíochtaí giniúna nó soláthair. Ciallaíonn sé sin nach mór d’úinéireacht nó rialú ar ghníomhaíochtaí an TSO a bheith neamhspleách ó úinéireacht nó rialú ar chuideachtaí giniúna nó soláthair a fheidhmíonn sa Bhallstát sin agus a úsáideann an córas tarchurtha. Tá ról tábhachtach le himirt ag TSOnna san earnáil leictreachais toisc gur feidhmeanna monaplachta iad na líonraí a oibríonn siad.

Ceanglaítear sa “Tríú Pacáiste” go ndeimhneoidh gach údarás rialála náisiúnta i ngach ballstát go bhfuil a TSO ag cloí le ceanglais um dhíchuachadh na Treorach - comhlíonfaidh an CER an ceanglas um dheimhniú sin in 2012. Bhí an bhliain 2011 ina bliain idirlinne do rialtóirí fuinnimh Eorpacha i gcomhar leis an ACER nuabhunaithe, an Cumann

um Chomhoibriú Rialtóirí Fuinnimh na hEorpa (Association for the Cooperation of European Energy Regulators). Chun ACER a fhorbairt, leanfaidh rialtóirí fuinnimh na hEorpa dá gcomhoibriú deonach maidir le ceisteanna fuinnimh trí Chomhairle Rialtóirí

sa Choimisiún Eorpach agus in ACER, ní hamháin ar dhúshláin institiúideacha, phraiticiúla agus eagrúcháin ach ar an tuilleadh oibre ar threoirlínte an chreata chomh maith. Leagtar an raon feidhme le haghaidh Cóid Ghréasáin ar fud an AE i 12 réimse éagsúla amach i dTreoirlínte an Chreata. Tá an CER gníomhach sa líonra Eorpach sin agus d’imir sé a ról maidir le leasanna na hÉireann a chur chun cinn maidir le treoirlínte an chreata sa leictreachas a ullmhú go dtí seo. Soláthraítear an bonn faoina gceanglaítear ar chomhlacht Oibreoirí Córais Tarchurtha na hEorpa (ENTSO-E) anois na cóid ghréasáin mhionsonraithe a ullmhú i dtreoirlínte an chreata seo, a foilsíodh i rith 2011. Leanfaidh an CER de theagmháil ghníomhach a dhéanamh le ACER, ENTSO-E agus leis an gCoimisiún Eorpach de réir mar a chuirfear dréachtú na gCód Gréasáin chun cinn.

Díchuachadh agus Deimhniú maidir leis an Tríú Pacáiste

GásIn 2010 d’inis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha don CER go nglacfadh BGE “samhail an Oibreora Tarchurtha Neamhspleách (ITO)” maidir le díchuachadh gréasán chun comhlíonadh an Tríú Pacáiste a chinntiú. Go bunúsach, le samhail an ITO déanfar Gaslink agus Bord Gáis Networks a mhalgamú, chun fochuideachta neamhspleách nua BGE a chruthú, ag a mbeidh a Bord agus a Comhlacht Maoirseachta féin. Is é príomhfheidhm de chuid an CER athbhreithniú a dhéanamh ar iarratas BGE maidir leis an ITO a bhunú, lena chinntiú go gcloíonn iarratas BGE ar dheimhniú ITO leis an Tríú Pacáiste. I ndiaidh athbhreithniú a dhéanamh ar iarratas BGE, agus tuairimí a fháil ón gCoimisiún Eorpach, beidh ar an CER a dheimhniú cibé acu an gcomhlíonann BGE ITO nó nach gcomhlíonann.

D’fhonn cur i bhfeidhm shamhail an ITO a chur chun cinn, rinne an CER idirghníomhaíocht shuntasach le BGE, i gcomhthéacs athbhreithniú a dhéanamh ar a dtograí d’fhonn comhlíonadh BGE maidir leis na hairteagail ábhartha faoi Threoir 2009/73/CE a chumasú. Go sonrach, le linn 2011 rinne an CER athbhreithniú ar thograí BGE i gcomhthéacs na nithe a leanas: deighilt sócmhainní, trealaimh agus foirne; forbairt branda; neamhspleáchas na foirne laistigh den ITO a moladh a

chinntiú;

Tasc 8: Ionchur i dTreoirlínte Chreat an AE & ceanglais an “Tríú Pacáiste” maidir le leictreachas/gás a chur i bhfeidhm

Annual Report 2011

Comhlacht Maoirseachta a bhunú;

Clár um Chomhlíonadh a fhorbairt; agus Plean Forbartha Gréasáin Deich mBliana a fhorbairt.

Agus é ag feitheamh ar iarratas foirmiúil BGE maidir le deimhniú ITO, chuir an CER tús chomh maith le hobair maidir le athbhreithniú a dhéanamh ar cheadúnais gháis an TSO agus Úinéir na Sócmhainní Tarchurtha (TAO), lena chinntiú go bhfuil na ceadúnais, agus iad tugtha chun críche, comhsheasmach le ceanglais IR 630 - Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Margadh Inmheánach i nGás Nádúrtha & Leictreachas) 2011.

Cé go ndearnadh obair shuntasach le linn 2011 i gcomhthéacs shamhail an ITO maidir le gás a chur chun cinn, tá a fhios ag an CER go bhféadfadh athrú a tharlú de bharr dhíolachán féideartha shócmhainní an BGE (gan píblínte tarchurtha agus dáileacháin gáis a áireamh), ó Shamhail ITO um Dhíchuachadh go dtí Samhail um Dhíchuachadh Úinéireachta Iomláin le haghaidh BGE. Leanfaidh an CER de dhlúthfhaireachán a dhéanamh ar an bhforbairt sin in 2012, ag cur san áireamh na iarmharta a bhféadfadh a bheith aige ar na hamlínte i gcomhair an Tríú Pacáiste a chomhlíonadh.

Leictreachas I ndeireadh 2011 d’fhoilsigh an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha Ionstraim Reachtúil 570 de 2011, ina gceanglaítear go mbeidh feidhm ag an gceadúnas ábhartha um tharchur leictreachais maidir leis an CER i dtaca le deimhniú Oibreoir an Chórais Tarchurtha (TSO) mar a cheanglaítear faoi Threoir 2009/72/CE. I ndiaidh chinneadh an Rialtais i lár na bliana 2011 na sócmhainní tarchurtha leictreachais a choinneáil laistigh de ESB Group, táthar ag súil go ndéanfaidh ESB iarratas ar dheimhniú socruithe tarchurtha um shamhail scoilte na hÉireann faoi Airteagal 9,9 den Treoir.

I ndiaidh fhoilsiú RI 570 de 2011, chinn an Coiste SEM (féach príomhthasc 4) go raibh Deimhniú TSO in Éirinn ina cheist don SEM. Tagann sé sin i ndiaidh cinnidh ní ba luaithe ag Coiste an SEM go raibh deimhniú i dTuaisceart Éireann ina cheist don SEM. Ciallaíonn sé sin go mbreathnóidh an Coiste SEM ar iarratais ar Dheimhniú TSO a fhaigheann an CER nó an Rialtóir Fóntas. Foilseofar na Treoirlínte maidir le Deimhniú TSO in Éirinn in 2012.

Treoirlínte an Chreata agus Cóid Ghréasáin maidir le GásCuimsítear forálacha i dTríú Pacáiste an AE i dtaca le coinníollacha rochtana comhchuibhithe ar chórais tarchurtha gáis nádúrtha a bhunú chun feidhmiú cuí an mhargaidh inmheánaigh i ngás a chinntiú. Mar chroílár sna forálacha sin tá forbairt na gCód Gréasáin ar fud an AE i 12 réimse topaice ag a mbeidh feidhm maidir le pointí idirnasc gáis ar fud na hEorpa. Áirítear ar na réimsí topaice sin prionsabail chomhchuibhithe maidir le taraifí, dáileadh cumais, bainistíocht cúngaigh, ceanglais trédhearcachta agus cothromú. Dréachtóidh Líonraí Eorpacha Oibreoirí na gCóras Tarchurtha don Ghás (ENTSOG) na Cóid Ghréasáin ar fud an AE sin

maidir le gás ar aon dul le Treoirlínte an Chreata arna leagan amach ag ACER. Tá ról ag ACER fosta maidir le hatbhreithniú a dhéanamh ar na dréacht-Chóid ghréasáin, lena n-áirítear Treoirlínte an Chreata a chomhlíonadh.

In 2011 chuir na Rialtóirí Eorpacha forbairt Threoirlínte an Chreata maidir le Meicníocht Dáilte Acmhainne (CAM) agus Cothromú mar aon le Nósanna Imeachta Bainistíochta cúngaigh chun cinn, agus déanfaidh gach ceann díobh athrú suntasach ar mhargadh gáis na hÉireann. Sholáthair an CER ionchur tábhachtach i bhforbairt Threoirlínte an Chreata, agus i gCód Gréasáin CAM ina dhiaidh sin a bhain le measúnú a dhéanamh ar na himpleachtaí ar mhargadh na hÉireann. Thug an CER agus Gaslink, TSO na hÉireann, an t-eolas is deireanaí ar rialtóirí maidir leis na forbairtí Eorpacha sin don lucht tionscail chomh maith trí fhóraim tionscail, agus d’oibrigh siad go dlúth leis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha.

Baineann na chéad Chóid Ghréasáin eile atá le forbairt in 2012

gcomhar le Gaslink, le dul chun cinn na gCód sin agus déanfaidh siad ionadaíocht do riachtanais mhargadh gáis na hÉireann ar leibhéal Eorpach.

Chun tuilleadh a fháil faoi Threoirlínte an Chreata maidir le leictreachas féach príomhthasc 4 ar SEM le do thoil.

Níor cuireadh tús le obair an CEER maidir le measúnú a dhéanamh ar an meicníocht chúitimh Idir-TSO le haghaidh trádálacha trasteorann sa leictreachas in 2011 ach táthar ag súil leis go gcuirfear tús leis an obair níos déanaí in 2012.

REMITCuireadh REMIT, an “Rialachán nua AE maidir le Sláine agus Trédhearcacht an Mhargaidh Fuinnimh”, isteach i ndlí na AE an 28ú Nollaig 2011 agus tháinig rialacha nua margaidh agus monatóireacht ar an margadh fuinnimh I bhfeidhm. Áirítear ar raon feidhme REMIT conarthaí leictreachais agus gáis nádúrtha mhórdhíola maidir le táirgeadh, trádáil, iompar agus soláthar/dáileadh do chustaiméirí le hídiú 600 GWh nó níos mó ná sin in aghaidh na bliana.

Foráiltear in REMIT do rialacha um thoirmeasc ar mhí-úsáid an mhargaidh ar fud an AE agus bunófar córas clárúcháin, tuairiscithe agus faireacháin nua ann maidir le hidirbhearta fuinnimh, mar aon le sonraí idirbhearta fuinnimh áirithe ar fud an AE a chuirfear chuig ACER i Liúibleána.

D’eagraigh an CER agus an Rialtóir Fóntas ceardlann phoiblí maidir le himpleachtaí REMIT i mí an Mhárta 2012. Leanfaidh an CER de rannpháirtithe an mhargaidh a choinneáil cothrom le dáta maidir leis an gceist sin agus beidh a thuairimí á gcur in iúl aige maidir leis an gcóras clárúcháin/tuairiscithe um idirbhearta fuinnimh atá molta ag cruinnithe ACER/CEER. Is é is aidhm leis sin féachaint do chóras a bhunú trína ngabhfar cásanna amhrasacha um mí-úsáid an mhargaidh ach nach mbeidh ualach d’obair riaracháin i gceist leis nó nach mbeidh costasach do rannpháirtithe an mhargaidh.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


I Ráiteas an Rialtais maidir le Rialáil Eacnamaíoch, arna fhoilsiú ag Roinn an Taoisigh i nDeireadh Fómhair 2009, díríodh ar an bpróiseas um measúnú a dhéanamh ar fheidhmíocht rialtóirí ar fud príomhearnálacha eacnamaíocha a neartú. Áiríodh leis sin ceanglas go ndéanfar feidhmíocht na rialtóirí a thomhas gach bliain i gcoinne táscairí soiléire, agus go dtabharfar tuairisciú orthu sa Tuarascáil Bhliantúil.

Ar aon dul leis sin, chomhaontaigh an CER “Príomhtháscairí Feidhmíochta” (KPInna) le haghaidh 2011 leis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha. Roghnaíodh na KPInna le bheith sainiúil agus intomhaiste agus baineann siad le “8 bpríomhthasc” an CER le haghaidh 2011, mar a cuireadh síos orthu níba luaithe sa Tuarascáil seo. Tá na torthaí i gcoinne na KPInna sin taispeánta sna táblaí thíos. D’fhéadfadh an CER na KPInna sin a fhairsingiú/a mhodhnú le haghaidh na todhchaí. Dhéanfaí é seo ag féachaint don chleachtas rialála is fearr a bhaint amach maidir le measúnú a dhéanamh ar fheidhmíocht rialála an CER.

Tabhair faoi deara go dtaispeántar saintorthaí fíorasacha leis na KPInna sin i gcoinne táscairí intomhaiste áirithe - soláthraítear faisnéis ghinearálta sna “8 bpríomhthasc” maidir leis an dóigh ar fheidhmigh an CER ina thascanna is straitéisí le haghaidh 2011, rud a chuidigh ansin leis an CER a mhisean foriomlán a bhaint amach. ù µ ¸ ¼ É º » ¸ Ç ¹ ú û À

Agus faireachán á dhéanamh ar iomaíocht sna margaí leictreachais agus gáis miondíola, is saincheist iad rátaí aistrithe custaiméirí idir soláthraithe don CER.

Líon iomlán na gcustaiméirí leictreachais a d’aistrigh a soláthraí fuinnimh: 454,964 in 2009, 468,178 in 2010 agus 338,179 in 2011.

Líon iomlán na gcustaiméirí gáis a d’aistrigh a soláthraí fuinnimh: 93,937 in 2010 agus 113,280 in 2011.

Líon na gcustaiméirí leictreachais agus gáis a d’aistrigh a soláthraí in 2009, 2010 agus 2011 faoi chineál custaiméara - féach thíos.ü ý ý Å ü ý þ ý ü ý þ þ

Baile 410,470 431,409 306,295

Gnóthais Bheaga 39,021 33,455 29,597

Gnóthais Mheánmhéide 5,206 3,028 2,072

LEU 267 286 215

An Líon Iomlán a d’Aistrigh 454,964 468,178 338,179

AN LÍON CUSTAIMÉIRÍ A D’AISTRIGH - GÁSü ý þ ý ü ý þ þBaile 90,036 108,938

Tionscal/Tráchtáil 3,901 4,342

An Líon Iomlán a d’Aistrigh 93,937 113,280

Príomhtháscairí Feidhmíochta

Annual Report 2011

ù µ ¸ ¼ É º » ¸ Ç ¹ ú û ÀConraitheoirí leictreachais agus suiteálaithe gáis maidir le sábháilteacht in Éirinn a rialáil.

Ag deireadh 2011 bhí 2,797 Suiteálaithe Cláraithe Gáis (RGInna) cláraithe leis an gcomhlacht maoirseachta sábháilteachta gáis (RGII) agus 4,264 Conraitheoirí Cláraithe Leictreachais (RECanna) cláraithe le comhlachtaí maoirseachta sábháilteachta leictreachais.

Feidhmíocht an Chreata Sábháilteachta um Ghás Nádúrtha.Bhí 1 tarlú gáis nádúrtha intuairiscithe in 2011 i gcomparáid le 3 tharlú intuairiscithe in 2010. Rinneadh an tarlú sin a chatagóiriú mar Chineál B agus bhain sé le 1 duine aonair a chur san ospidéal.

Dul chun cinn maidir leis an gCreat Sábháilteachta Peitriliam a fhorbairt.Cuireadh tús le hobair ar Dhearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam in 2011, agus foilsíodh cinneadh deiridh i Meitheamh 2012.ù µ ¸ ¼ É º » ¸ Ç ¹ ú û À

Trialacha maidir le hiompraíocht custaiméirí agus anailís costais is tairbhe (CBA) a chur i gcrích maidir le méadrú cliste leictreachais

Foilsíodh tuarascálacha agus CBA um thorthaí trialacha Leictreachais i mí na Bealtaine 2011.

Trialacha maidir le hiompraíocht custaiméirí agus anailís costais is tairbhe (CBA) a chur i gcrích maidir le méadrú cliste gáis

Foilsíodh tuarascálacha agus CBA um thorthaí trialacha gáis i mí Dheireadh Fómhair 2011.

Cinneadh maidir le cur i bhfeidhm iomlán an mhéadraithe chliste Comhchomhairle maidir le Cur i bhFeidhm Náisiúnta an Mhéadraithe Chliste a moladh tugtha chun críche i mí na Nollag 2011 - Cinneadh le bheith déanta in 2012.ù µ ¸ ¼ É º » ¸ Ç ¹ ú û À

Leanúint de sheirbhís réitithe géarán ardchaighdeáin agus éifeachtach a chur ar fáil do chustaiméirí baile agus gnóthas beag.

Ba ionann an líon gearán ó chustaiméirí leis an CER maidir le soláthraithe/oibreoirí gréasáin in 2011 agus 2,770, i gcomparáid le thart ar 1,930 in 2010.

Faireachán a dhéanamh ar úsáid agus feasacht custaiméirí ar an tseirbhís energycustomers.ie.

Ba ionann líon na dteagmhálacha (“amais”) foriomlána custaiméirí le haghaidh www.energycustomers.ie agus 18,497 in 2011, i gcomparáid le 16,881 in 2010.ù µ ¸ ¼ É º » ¸ Ç ¹ ú û À

Leanúint de chruinnithe Ghrúpa Idirchaidrimh Gheata 3 a óstáil go rialta leis an tionscal in-athnuaite agus oibreoirí córais. Déantar faireachán sna cruinnithe sin go príomha ar chur i bhfeidhm thairiscintí Gheata 3, arb iad sin na príomh-mhodhanna maidir leis an sprioc 40% foinsí in-athnuaite a bhaint amach le haghaidh 2020.

Tionóladh 8 gcruinniú de chuid Ghrúpa Idirchaidrimh Gheata 3 le linn 2011.

Foilsíodh tairiscintí agus nuashonruithe ar phróiseas Gheata 3 ar láithreán Gréasáin an CER i ndiaidh gach cruinnithe.

D’fhonn an méid leictreachais in-athnuaite a ghintear in Éirinn a mhéadú, ag dul i dtreo na sprice 40% le haghaidh 2020.

Ba ionann céatadán ídiú leictreachais na hÉireann a tháinig as giniúint in-athnuaite in 2011 agus 19.6%, méadú suntasach ó 13.3% in 2010.

Rinneadh 1879.9 MW de ghiniúint in-athnuaite a nascadh leis na gréasáin leictreachais ag deireadh 2011, méadú ó 1689.7 MW ag deireadh 2010.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


AN COIMISIÚN UM RIALÁIL FUINNIMHRÁITIS AIRGEADAIS AMHAIL 31 NOLLAIG 2011

Comhaltaí an ChoimisiúinMichael G. Tutty, Cathaoirleach (Ar Scor ó Bhealtaine 2011)Dermot Nolan, CathaoirleachGarrett Blaney, Coimisinéir

BancBanc-Aontas Éireann, 7/12 Sráid an Dáma, Baile Átha Cliath 2Éire

Aturnae Kilroys Solicitors, 69 Sráid Líosáin Íochtarach, Baile Átha Cliath 2, Éire

Seoladh an CERAn Coimisiún um Rialáil FuinnimhThe ExchangeCearnóg Belgard ThuaidhTamhlachtBaile Átha Cliath 24Éire

Iniúchóirí

Bloc an Státchiste, Caisleán Bhaile Átha Cliath, Baile Átha Cliath 2, Éire

Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2011

Clár Ábhar

Tuarascáil an Choimisiúin 45

Tuarascáil an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste le cur faoi bhráid Thithe an Oireachtais 47

Ráiteas ar Fhreagrachtaí na gComhaltaí Boird 48

Ráiteas maidir le Rialú Inmheánach Airgeadais 49

Ráiteas faoi na Beartais Chuntasaíochta 50

Cuntas Ioncaim agus Caiteachais 51

Ráiteas um Iomlán na nGnóthachan agus na gCaillteanas Aitheanta

52

Clár Comhardaithe 53

Ráiteas faoi Shreabhadh Airgid 54

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais 55

Leathanach Faisnéise

Annual Report 2011

Tuarascáil An ChoimisiúinDON BHLIAIN DAR CRÍOCH 31 NOLLAIG 2011Is cúis áthais dom ráitis airgeadais iniúchta an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh le haghaidh na bliana dar críoch 31 Nollaig 2011 a chur i láthair.

An Bhliain AirgeadaisCuimsítear dhá mhí dhéag sa tréimhse chuntasaíochta go dtí an 31 Nollaig 2011.

Príomhghníomhaíochtaí Cuireadh an Treoir Eorpach maidir le Leictreachas (European Electricity Directive) i bhfeidhm in Éirinn le ritheadh an Achta um Rialáil Leictreachais, 1999, lenar bunaíodh an Coimisiún um Rialáil Leictreachais (CER) an 14 Iúil 1999. Leagtar amach cumhachtaí agus dualgais an CER sa reachtaíocht sin agus i síniú na hIonstraime Reachtúla 445 de 2000 agus cuirtear an creat maidir le hiomaíocht i nginiúint agus soláthar leictreachais in Éirinn ar fáil iontu. Bunaíodh an CER mar rialtóir gáis nádúrtha na hÉireann faoin Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002 faoin ainm An Coimisiún um Rialáil Fuinnimh. Tugadh na cumhachtaí riachtanacha leis don CER chun tarchur, dáileadh, stóráil agus soláthar gáis nádúrtha a cheadúnú agus a rialáil agus chun orduithe a eisiúint maidir le soláthar, dáileadh agus díol gáis. San Acht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha), 2006 leagtar amach na cumhachtaí agus na dualgais i dtaca le sábháilteacht an phobail maidir le tarchur, dáileadh, stóráil, soláthar agus seoladh gáis nádúrtha; agus maoirseacht sábháilteachta ar Shuiteálaithe Cláraithe Gáis agus ar Chonraitheoirí Cláraithe Leictreachais. Rinneadh an tAcht um Rialáil Leictreachais (1999) a leasú leis an Acht um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt) 2010 (an tAcht Sábháilteachta) ina leagtar amach cumhachtaí agus dualgais an CER maidir leis sin.

Maoinítear an Coimisiún trí ioncam ó thobhaigh agus ó cheadúnais a fhaightear ó na rannpháirtithe tionscail ábhartha. Ar feitheamh gníomhaíochtaí peitriliam a ainmniú agus creat sábháilteachta a fhorbairt chun críche tobhaigh, fuair an CER saoráid iasachtaí tráchtála ghearrthéarmach chun gníomhaíochtaí sábháilteachta peitriliam a mhaoiniú, arna thoiliú le faomhadh an Aire. Foilseoidh an CER a chinneadh maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam in 2012. Ina dhiaidh sin, leagfaidh an CER amach a chinntí ar an gcaoi a ngearrfaidh sé tobhach ar an tionscal peitriliam roimh dheireadh 2012. Nuair a bheidh an Creat Sábháilteachta Peitriliam curtha i bhfeidhm go suntasach in 2013, beidh an Coimisiún in ann gnóthais peitriliam a thobhach i leith na gcostas uile a bhain le cur i bhfeidhm an tionscadail go dtí sin chomh maith le costais leanúnacha oibríochtúla an Chreata.

TorthaíTá sonraí maidir le torthaí airgeadais an Choimisiúin le haghaidh na bliana leagtha amach sna Ráitis Airgeadais agus i nótaí gaolmhara.

Iniúchóirí agus CuntaisCeanglaítear ar an gCoimisiún in Alt 25 den Acht um Rialáil Leictreachais, 1999 arna leasú leis an Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002 ráitis airgeadais a ullmhú i bhfoirm a bheidh ceadaithe ag an Aire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha le comhthoiliú an Aire Airgeadais. Cuireann an Coimisiún cuntais isteach maidir le gach bliain chuig an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste. A luaithe is féidir i ndiaidh an iniúchta ceanglaítear ar an gCoimisiún cóip de na cuntais sin mar aon le tuarascáil den iniúchadh de chuid an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste a thabhairt don Aire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha.

An Coiste Iniúchóireachta Ba iad comhaltaí an Coiste Iniúchóireachta ag deireadh mhí na Nollag, 2011 an tUasal Tom O’Higgins (Cathaoirleach – seachtrach), an Coimisinéir Garrett Blaney, an Dr. Paul McGowan agus an tUasal Tom Mason (seachtrach). Chuir an tUasal Michael Guilfoyle (seachtrach) téarma a cheapacháin mar Chathaoirleach i gcrích i mí Mheán Fómhair agus ceapadh an tUasal Tom O’Higgins ina ionad. Is iad príomhfheidhmeanna an Choiste comhairle a thabhairt ar an dóigh a bhfuil príomhphriacail airgeadais agus oibriúcháin á mbainistiú ag an gCoimisiún, measúnú a dhéanamh ar éifeachtacht na rialuithe inmheánacha airgeadais, breithmheas a thabhairt ar shaincheisteanna ar luach ar airgead agus faireachán a dhéanamh ar chur i bhfeidhm chinntí an Choimisiúin a thagann as moltaí an Choiste Iniúchóireachta.

Le linn 2011, bhuail an Coiste Iniúchóireachta le chéile sé huaire agus chuir siad na feidhmeanna seo a leanas i gcrích: Rinne an Coiste léirmheas ar Thuarascálacha um Iniúchadh

Inmheánach maidir le Teicneolaíocht Faisnéise, Gearáin ó Chustaiméirí, Sócmhainní Seasta, Tobhach ar Ioncam Carbóin, Bainistíocht Priacail agus rinne sé iad a fhaomhadh lena gcur faoi bhráid an Choimisiúin mar aon leis an Tuarascáil Bhliantúil um Iniúchadh Inmheánach le haghaidh 2010/11;

Rinne an Coiste faireachán ar obair fheabhsúcháin beartais agus cleachtais a rinne an Coimisiún maidir le TF;

Rinneadh an Coiste idirchaidreamh rialta leis an lucht bainistíochta maidir le hobair um bainistíocht agus maolú priacail a stiúradh laistigh den Choimisiún; agus

Cheap an Coiste agus an Coimisiún Iniúchóirí Inmheánacha nua agus d’fhaomh siad an clár oibre le haghaidh Bhliain 1 mar atá léirithe sa phlean straitéiseach iniúchta inmheánaigh trí bliana a forbraíodh don CER

. � � � � � � � � � �Thar ceann an Choimisiúin

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


Táim tar éis iniúchadh a dhéanamh ar ráitis airgeadais an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh le haghaidh na bliana dar críoch 31 Nollaig 2011 faoin Acht um Rialáil Leictreachais, 1999 arna leasú ag an Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil), 2002. Tá na ráitis airgeadais, a ullmhaíodh faoi na beartais chuntasaíochta arna leagan amach sna ráitis, comhdhéanta de na Beartais Chuntasaíochta, an Cuntas Ioncaim agus Caiteachais, an Ráiteas Gnóthachan agus Caillteanas Aitheanta Iomlán, an Clár Comhardaithe, an Ráiteas ar Shreabhadh Airgid agus na nótaí gaolmhara. Tá an creat tuairiscithe airgeadais a cuireadh i bhfeidhm ina n-ullmhúchán de réir an dlí infheidhme agus an Chleachtais Cuntasaíochta a bhfuil Glacadh leis in Éirinn.

Freagrachtaí an Choimisiúin Tá an Coimisiún freagrach as na ráitis airgeadais a ullmhú, as a chinntiú go dtugtar léargas fíor agus cóir iontu ar staid ghnóthaí an Choimisiúin agus ar a ioncam agus a chaiteachas, agus as rialtacht na n-idirbheart a chinntiú.

Freagrachtaí an Ard-Reachtaire Cuntas agus CisteTáim freagrach as iniúchadh a dhéanamh ar na ráitis airgeadais i gcomhréir leis an dlí is infheidhme.

Rinne mé m’iniúchadh agus tagairt á déanamh do na cúinsí speisialta a bhaineann le bainistíocht agus le feidhmiú na gcomhlachtaí Stáit.Chuir mé m’iniúchadh i gcrích de réir na gCaighdeán Idirnáisiúnta maidir le hIniúchóireacht (an Ríocht Aontaithe agus Éire) agus i gcomhréir leis na Caighdeáin Eiticiúla d’Iniúchóirí atá leagtha síos ag an mBord um Chleachtais Iniúchóireachta.

Raon Feidhme an Iniúchta ar na Ráitis AirgeadaisIs éard atá i gceist le hiniúchadh an fhaisnéis faoi na méideanna agus an nochtadh go léir atá sna ráitis airgeadais a fháil atá leordhóthanach chun dearbhú réasúnta a thabhairt go bhfuil na ráitis airgeadais saor ó mhíráiteas ábhartha, bíodh sé sin de bharr calaoise nó earráide. Áirítear leis sin measúnú ar an méid seo a leanas: cibé an bhfuil na beartais chuntasaíochta oiriúnach maidir

le cúinsí an Choimisiúin nó nach bhfuil, cibé ar cuireadh na beartais sin i bhfeidhm go comhsheasmhach nó nár cuireadh agus cibé ar nochtadh iad ar bhealach sásúil nó nár nochtadh

a réasúnaí is a bhí meastacháin shuntasacha chuntasaíochta a rinneadh in ullmhú na ráiteas airgeadais, agus

cur i láthair foriomlán na ráiteas airgeadais.

ar rialtacht na n-idirbheart airgeadais.

Chomh maith leis sin, léim an fhaisnéis airgeadais agus neamhairgeadais ar fad sa tuarascáil bhliantúil chun neamhréireachtaí ábhartha leis na ráitis airgeadais iniúchta a aithint. Breathnaím ar na himpleachtaí ó thaobh mo thuarascála má thagann sé chun m’fheasa go bhfuil aon mhíráitis dhealraitheacha nó neamhréireachtaí ábhartha ann.

Tuairim maidir leis na Ráitis AirgeadaisIs é mo thuairim gur ullmhaíodh na ráitis airgeadais de réir an Chleachtais Cuntasaíochta a bhfuil Glacadh leis in Éirinn agus go dtugtar léargas fíor agus cóir iontu ar staid ghnóthaí an Choimisiúin amhail an 31 Nollaig 2011 agus ar a ioncam agus a chaiteachas le haghaidh na bliana dar críoch an dáta sin.

Is í mo thuairim gur choinnigh an Coimisiún leabhair chuntais chuí. Tagann na ráitis airgeadais leis na leabhair chuntasaíochta.

Cúrsaí ar a dtugaim Tuairisc trí EisceachtTuairiscím trí eisceacht más rud é

nach bhfuair mé an fhaisnéis agus na mínithe a theastaigh uaim i gcomhair m’iniúchta, nó

má thug mé aon chás ábhartha ar bith faoi deara le linn m’iniúchta inar úsáideadh airgead do chuspóir eile seachas don cheann a bhí beartaithe dó, nó mura ndearnadh na hidirbhearta de réir na n-údarás a bhí á rialú, nó

nach bhfuil an fhaisnéis a tugadh i dTuarascáil Bhliantúil an Choimisiúin le haghaidh na bliana dár ullmhaíodh na ráitis airgeadais ag teacht leis na ráitis airgeadais, nó

mura léirítear sa Ráitis maidir le Rialú Inmheánach Airgeadais go bhfuil an Coimisiún ag cloí leis an gCód Cleachtais do Rialáil Chomhlachtaí Stáit, nó

go bhfaighim amach go bhfuil cúrsaí ábhartha eile ann a bhaineann leis an gcaoi ar cuireadh gnó poiblí i gcrích.

Níl rud ar bith le tuairisciú agam maidir leis na cúrsaí sin a dtugtar tuairisc orthu trí eisceacht.7 � 2 � � C ÿ � � D � � ! !Ar son agus thar ceannan Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste

23 Bealtaine 2012

An Tard-Reachtaire Cuntas Agus Ciste Tuarascáil Le Cur I Láthair Thithe An Oireachtais

Annual Report 2011

Ceanglaítear ar an gCoimisiún in Alt 25 den Acht um Rialáil Leictreachais, 1999 arna leasú le hAlt 22 den Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002 ráitis airgeadais a ullmhú i bhfoirm a bheidh ceadaithe ag an Aire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha le comhthoiliú an Aire Airgeadais agus iad a chur isteach chuig an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste lena n-iniúchadh. Ní mór don Choimisiún na nithe a leanas a dhéanamh agus na ráitis airgeadais sin á n-ullmhú aige:

beartais chuntasaíochta chuí a roghnú agus iad a chur i bhfeidhm go comhsheasmhach

breithiúnais agus meastacháin atá réasúnta agus stuama a dhéanamh

na ráitis airgeadais a ullmhú ar bhonn an ghnóthais leantaigh, mura bhfuil sé neamhoiriúnach é sin a dhéanamh

aon imeachtaí ábhartha ó chaighdeáin chuntasaíochta infheidhmithe a nochtadh agus a mhíniú.

Tá an Coimisiún freagrach as leabhair chuí chuntasaíochta a choinneáil, ina gcuirtear in iúl stádas airgeadais an Choimisiúin le cruinneas réasúnta ag am ar bith agus lena gcuirtear ar a chumas a chinntiú go gcloíonn na ráitis airgeadais le hAlt 22 den Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil), 2002. Tá an Coimisiún freagrach freisin as a shócmhainní a chosaint agus céimeanna réasúnta a ghabháil chun calaois agus mírialtachtaí eile a chosc agus a aimsiú � � � � � � � � � �Thar ceann an Choimisiúin

Ráiteas Ar Fhreagrachtaí Na Gcomhaltaí Boird

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


Thar ceann an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh, admhaím go bhfuil sé d’fhreagracht orainn a chinntiú go gcoinnítear agus go bhfeidhmítear córas éifeachtach rialaithe inmheánaigh airgeadais.

Ní féidir ach deimhniú réasúnta a sholáthar leis an gcóras seachas deimhniú iomlán a thabhairt go bhfuil sócmhainní á gcaomhnú, idirbhearta á n-údarú agus á dtaifeadadh i gceart, agus go bhfuil dearmadaí á gcosc nó á mbrath i dtréimhse thráthúil.

Is iad seo na bearta atá déanta ag an gCoimisiún le cinntiú go bhfuil timpeallacht chuí rialála i bhfeidhm:

Freagrachtaí agus cumhachtaí bainistíochta a shainmhíniú go soiléir

Nósanna imeachta foirmiúla a bhunú chun faireachán a dhéanamh ar ghníomhaíochtaí na heagraíochta agus chun sócmhainní na heagraíochta a chosaint

Cultúr cuntasachta a fhorbairt ar gach leibhéal ar fud na heagraíochta.

Tá próisis bunaithe ag an gCoimisiún chun priacail ghnó a aithint agus a mheas tríd an méid seo a leanas a dhéanamh:

Nádúr, méid agus impleacht airgeadais na bpriacal atá le sárú ag an gcomhlacht a aithint, lena n-áirítear an méid agus na catagóirí a mheasann sé a bheith inghlactha;

Measúnú a dhéanamh ar an dealraitheacht go dtarlódh na priacail aitheanta;

Obair dhlúth a dhéanamh leis an Rialtas agus le Gníomhaireachtaí éagsúla chun a chinntiú go bhfuil tuiscint shoiléir ar spriocanna an Choimisiúin agus tacaíocht á tabhairt do straitéisí an Choimisiún chun na spriocanna sin a bhaint amach.

Tá an córas um rialú inmheánach airgeadais bunaithe ar chreat ina gcuirtear eolas rialta ar fáil don bhainistíocht, nósanna imeachta riaracháin, lena n-áirítear deighilt dualgas agus córas tarmligin agus cuntasachta. Áirítear na nithe a leanas leis sin go háirithe:

Córas cuimsitheach buiséadaithe mar aon le buiséad bliantúil a ndéanann Comhaltaí an Choimisiúin athbhreithniú air agus comhaontú faoi;

Athbhreithnithe rialta ag an gCoimisiún ar thuarascálacha tréimhsiúla agus bliantúla airgeadais ina léirítear feidhmíocht airgeadais i gcoinne tuartha;

Spriocanna a leagadh síos chun feidhmíocht airgeadais agus feidhmíocht eile a thomhas;

Disciplíní foirmiúla um bainistíocht tionscadail.

Tá córas iniúchta inmheánaigh ag an gCoimisiún a fheidhmítear de réir an Chreatchóid Dea-Chleachtais arna leagan amach sa Chód Cleachtais Um Rialachas Comhlachtaí Stáit. Cuirtear obair an iniúchta inmheánaigh i bhfeidhm trí anailís ar na priacail dá bhfuil an comhlacht nochta, agus bunaítear pleananna iniúchta inmheánaigh bliantúla ar an anailís sin. Tacaíonn an coiste iniúchóireachta leis an anailís ar phriacal agus leis na pleananna um iniúchadh inmheánach, agus faomhann an Coimisiún iad. Gach bliain ar a laghad, cuireann an tIniúchóir Inmheánach tuairisc faoi ghníomhaíocht iniúchta inmheánaigh faoi bhráid an Choimisiúin. Sa tuarascáil sin, tugann an tIniúchóir Inmheánach a thuairim faoi leorgacht agus éifeachtacht an chórais rialaithe inmheánaigh airgeadais. Faightear bonn eolais le haghaidh fhaireachán agus athbhreithniú an Choimisiúin ar éifeachtacht an chórais rialaithe inmheánaigh airgeadais ó obair an iniúchóra inmheánaigh, ón gcoiste iniúchóireachta a dhéanann maoirseacht ar obair an iniúchóra inmheánaigh, ó na bainisteoirí feidhmiúcháin laistigh den Choimisiún atá freagrach as an gcreat rialaithe airgeadais a fhorbairt agus a chothabháil agus ó na barúlacha a thugann an tArd-Reachtaire Cuntas agus Ciste

Rinneadh athbhreithniú ar éifeachtúlacht an chórais rialaithe inmheánaigh airgeadais in 2011.

Thar ceann an Choimisiúin � � � � � � � � � �Cathaoirleach

Ráiteas Maidir Le Rialú Inmheánach Airgeadais

Annual Report 2011

1. Bunús na gCuntasUllmhaítear na ráitis airgeadais faoi mhodh fabhraithe na cuntasaíochta, ach amháin mar atá sonraithe thíos, agus de réir an chleachtais chuntasaíochta a ghlactar leis go ginearálta faoi choinbhinsiún an chostais stairiúil. Glactar le Caighdeáin um Thuairisciú Airgeadais a mholann na comhlachtaí cuntasaíochta aitheanta, de réir mar a théann siad i bhfeidhm.

2. Ioncam a AithintCuirtear an ioncam ón tobhach Leictreachais agus Gáis ar an gcuntas thar an tréimhse lena mbaineann sé.

Cuirtear ioncam ó cheadúnais ó údaruithe maidir le tógáil, giniúint agus soláthar ar an gcuntas sa bhliain ina n-eisítear an ceadúnas.

3. Sócmhainní Seasta agus DímheasSonraítear na sócmhainní seasta de réir an chostais lúide an dímheas carntha. Ríomhtar an dímheas d’fhonn na sócmhainní seasta a dhíscríobh de réir méid chothroim thar an saol úsáideach measta ag na rátaí seo a leanas:

Daingneáin agus Feistis 15%

Crua-earraí Ríomhairí 33 1/3% Bogearraí Ríomhairí 50% Feabhsúchán Léasachta 4%

4. Airgeadraí EachtrachaAistrítear airgeadraí atá ainmnithe in airgeadraí eachtracha a bhaineann le hioncaim agus costais go Euro ag na rátaí malairte a bhí i bhfeidhm ar na dátaí ar a ndearnadh na hidirbhearta.

Aistrítear na sócmhainní agus na dliteanais airgeadaíochta atá ainmnithe in airgeadraí eachtracha go Euro ag na rátaí malairte ar dháta an Chláir Chomhardaithe.

5. Pinsin Tá scéim pinsean um shochar sainithe i bhfeidhm do gach fostaí de chuid an Choimisiúin um Rialáil Fuinnimh. Tá an scéim maoinithe ag ranníocaíochtaí ón gCoimisiún agus ó fhostaithe, a aistrítear go dtí ciste ar leith arna riar ag iontaobhaithe.

Tá an táille pinsean sa Chuntas Ioncaim agus Caiteachais comhdhéanta den chostas seirbhíse reatha agus an costas seirbhíse roimhe seo móide an difríocht idir an toradh ionchais ar shócmhainní na scéime agus costas an úis ar dhliteanais na scéime.

Aithnítear gnóthachain agus caillteanais achtúireacha a eascraíonn as athruithe ar thoimhdí achtúireacha agus ó bharrachais agus easnaimh ó thaithí sa ráiteas um iomlán na ngnóthachan agus na gcaillteanas aitheanta don bhliain ina dtarlaíonn siad.

Tomhaistear sócmhainní na scéime pinsean ag luach cóir. Déantar dliteanais na scéime pinsean a thomhas ar bhonn achtúireach ag úsáid mhodh an aonaid réamh-mheasta. Taispeántar barrachas dhliteanais na scéime thar shócmhainní na scéime ar an gClár Comhardaithe mar dhliteanas.

Léiríonn an Cúlchiste Pinsean an t-easnamh maoinithe ar an scéim pinsean um shochar sainithe.

6. CánachasNíl an Coimisiún faoi dhliteanas Cáin Chorparáide a íoc. Déantar foráil do chánachas ar an ús ar thaiscí a fhaightear. Níl ioncam a ghnóthaíonn an Coimisiún faoi réir ag CBL.

7. Cuntas CaipitilIs é an cuntas caipitil an luach gan amúchadh den ioncam a úsáideadh chun críocha caipitil.

8. Leithdháileadh costasI gcomhlíonadh fheidhmeanna an Choimisiúin faoi alt 20 den Acht um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt) 2010, déantar gach gné den chostas agus ioncam i dtaca leis na hearnálacha leictreachais, gáis agus peitriliam a shainaithint ar leith sna ráitis airgeadais.

Agus cuntais ar leith an Choimisiúin á ndréachtú, cloítear le sraith nósanna imeachta cuntasaíochta maidir le leithdháileadh sócmhainní, dliteanas, ioncaim agus caiteachais.

Déantar ioncaim, costais agus caiteachas caipitiúil a thabhaíonn gach earnáil go díreach a thaifeadadh i gcuntais ar leith na n-earnálacha leictreachais, gáis agus peitriliam. Déantar costais chomhroinnte a leithdháileadh ar gach earnáil i gcomhréir leis na líonta foirne atá fostaithe san earnáil ábhartha.

9. Saoráid Iasachtaí TráchtálaAithnítear iasachtaí tráchtála úsmhara glan ó tháillí socraíochta ar dtús. Déantar na táillí socraíochta sin a amúchadh thar shaolré na saoráidí iasachtaí. Sa mhéid agus atá siad iníoctha, cuirtear na costais airgeadais fhabhraithe san áireamh sna fabhruithe seachas i suim ghlanluacha an fhiachais.

Ráiteas Faoi Na Beartais Chuntasaíochta

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


� � � � ! - . / /+ � � $ � � % $ % � �+ # � � - . / /� � !+ # � � - . / /: � � � � � � # �+ # � � - . / /" � � � �+ # � � - . / ." � � � �+ # � �? � * F 5 +Levy 2 6,240,247 2,804,328 0 8,286,610

Licensing Fees 22,437 0 0 26,548

Other Income 2 12,757 7,789 0 9,137� , F � � ? � * F 5 +6,275,441 2,812,117 0 8,322,295

Transfer from/(to) capital account 8 145,902 55,176 0 256,880� + " ? � * F 5 +6,421,343 2,867,293 0 8,579,175

Direct Wages & Salaries 3 3,138,646 1,559,020 317,302 4,913,835

Pension Costs 9 (a) 319,919 159,929 30,152 703,000

Recruitment and Training 30,089 38,100 4,306 140,925

Travel & Subsistence 71,679 35,465 15,234 128,844

535,637 261,506 40,084 847,924

IT & Communications 226,101 89,373 9,099 320,762

14,969 10,742 8,034 28,850

Insurance Premiums 37,417 18,425 2,798 50,777

Advertising 55,392 50,278 9,458 229,160

Professional & Consultancy Fees 4 916,060 732,902 645,043 2,050,261

SEM Committee Fees ( 25,617) 0 0 108,134

Audit fees 7,616 4,343 449 12,408

Internal Audit fees 13,909 8,218 1,898 22,112

Other Expenses 45,839 21,202 2,316 81,370

Interest Payable 0 0 33,307 0

Depreciation 185,232 73,723 0 287,092

0 0 0.

5,239

5,572,888 3,063,226 1,119,480 9,930,693

848,455 ( 195,933) ( 1,119,480) ( 1,351,518)

Surplus brought forward 329,679 1,958,066 ( 443,090) 4,364,736

Pension Cost reserve ( 295,716) ( 147,830) ( 27,870) ( 1,168,563)

882,418 1,614,303 ( 1,590,440) 1,844,655

The Statement of Accounting Policies and Notes 1 to 14 form part of these Financial Statements. � � � � � � � � � �On Behalf of the Commission

Annual Report 2011

� � � � ! - . / /" � � � �+ # � � - . / ." � � � �+ # � �( 1,351,518)

Actual return less expected return on pension scheme assets 9 (biii) 211,317

Experience gains / (losses) on pension scheme liabilities 9 (bii) 103,000

Changes in assumptions underlying the present value of pension scheme liabilities 9 (bii) 649,000

Transfers in for prior service 9 (biii).

0

963,317

( 388,201)


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


� � � � ! - . / /+ # � � - . / .+ # � �< % � � 2 7 ! ! � � !Tangible Assets 5 2,774,813* # � � � � � 7 ! ! � � !Debtors 6 581,095

Cash at Bank and in hand 1,124,424

Short Term Deposits- 3 � / 6 3 / 6 6

1,628,194

3,333,713* � � 2 % � � � !(Amounts falling due within one year)

Creditors 7 ( 989,058)

Short Term Loan 10 ( 500,000)

( 1,489,058)� � � * # � � � � � 7 ! ! � � ! � � $ � # 2 % � ( & � � ! % � � � % � � % � % � �1,844,655

Pension Liability 9(bi) ( 1,914,000)� � � * # � � � � � 7 ! ! � � ! % � $ � # 2 % � ( & � � ! % � � � % � � % � % � �( 69,345)

2,705,468< % � � � $ � 2 � �Capital Account 8 2,774,813

Income & Expenditure Account 11(b) 1,844,655

Pension Reserve 11(a) ( 1,914,000)

2,705,468


Annual Report 2011

- . / /+ # � � - . / .+ # � �( 1,351,518)

Difference between Pension Costs and Employers Contribution ( 219,683)

Depreciation 287,092

Bank Interest ( 7,265)

Transfer from Capital Account ( 256,880)

Decrease / (Increase) in Debtors ( 237,797)

Increase in Creditors ( 195,570).5,239

( 1,976,382)* � ! � < � � C � � � � � � � � �( 1,976,382)

Returns on Investments - bank interest 7,265

( 35,451)

2,143,209

Financing - Increase in Debt/ 3 / . . 3 . . .

500,000? � $ � � � ! � % � * � ! � � � � � � $ � !638,641

Increase in cash in hand in the period 638,641

( 2,143,209)= / 3 / . . 3 . . . @( 500,000)

Change in net funds ( 2,004,568)

Opening Net funds 4,257,186* � � ! % � ( � � � � # � 2 !2,252,618

The Statement of Accounting Policies and Notes 1 to 14 form part of these Financial Statements � � � � � � � � � �On Behalf of the Commission

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


1. Bunú an ChoimisiúinBunaíodh an Coimisiún um Rialáil Leictreachais don chéad uair an 14 Iúil 1999 faoi fhorálacha an Achta um Rialáil Leictreachais 1999 (Uimh. 23 de 1999). Leathnaíodh dlínse an Choimisiúin leis an Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil), 2002, chun rialáil an mhargaidh gáis nádúrtha a chur san áireamh an 30 Aibreán 2002. Athainmníodh an Coimisiún an Coimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER) d’fhonn an fhreagracht bhreise seo a léiriú.

Leathnaigh an tAire Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha, le comhaontú an Aire Airgeadais, an Coimisiún go Coimisiún ar a bhfuil tríúr comhaltai an 13 Deireadh Fómhair 2004, mar a fhoráiltear faoi Sceideal 1 den Acht um Rialáil Leictreachais 1999. Ceapadh an Coimisinéir Dermot Nolan mar Chathaoirleach an 29 Bealtaine 2011. Is é an Coimisinéir Garrett Blaney Comhalta eile an Choimisiúin agus chuir sé tús lena cheapachán an 15 Feabhra 2010. Chuaigh an Coimisinéir Michael G. Tutty ar scor óna phost mar Chathaoirleach an Choimisiúin an 27 Bealtaine 2011. .

2. Ioncam" � � � � $ �

D’fhonn a chostais faoin Acht um Rialáil Leictreachais, 1999 arna leasú, a bhaint amach, féadfaidh an Coimisiún tobhach a ghearradh ar na gnóthais fuinnimh ábhartha. Ghearr an Coimisiún tobhach ar na gnóthais fuinnimh ábhartha do gach gníomhaíocht tarchuir, dáileacháin, giniúna, soláthair nó seolta a ndéantar in Éirinn mar seo a leanas:

2011 Electricity + # � � 2011

Gas + # � � 2011 Total + # � � 2010

Total + # � �Generation 1,447,982 0 1,447,982 1,270,428

Transmission 1,625,776 934,776 2,560,552 2,381,808

Distribution 1,625,776 934,776 2,560,552 2,381,808

Supply 1,540,713 0 1,540,713 1,236,241

Shipping 0 934,776 934,776 1,016,328

6,240,247 2,804,328 9,044,575 8,286,610

Other Income

Bank Interest 12,742 7,789 20,531 7,265

Other 15 0 15 1,872

12,742 7,789 20,546 9,137

Tá sé i gceist ag an CER costais a bhaineann lena ghníomhaíochtaí ar shábháilteacht peitriliam a ghnóthú, de réir Alt 20 den Acht um Rialáil Leictreachais 1999 arna leasú leis an Acht um Shábháilteacht Peitriliam (Taiscéaladh agus Astarraingt) 2010. .

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais

Annual Report 2011

3. Fostaithe agus Luach Saothair= � @ + � & � � � � � ! $ � ! � ! 2 # � % � ( � � � � � � � A2011

Electricity + # � � 2011 Gas + # � � 2011

Petroleum + # � � 2011 Total + # � � 2010

Total + # � �Salaries 2,869,375 1,426,494 288,897 4,584,766 4,529,810

Employer PRSI 269,271 132,526 28,405 430,202 384,025

3,138,646 1,559,020 317,302 5,014,968 4,913,835

The average number of employees during the year, analysed by sctor was as follows:

43 20 4 67 67Tá scéim bainistithe feidhmíochta arna faomhadh ag an Roinn Airgeadais agus ag an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha i bhfeidhm ag an gCoimisiún. As costais iomlán na bhfostaithe de €5,014,968 le linn 2011, is ionann €219,380 agus na costais a bhaineann leis an scéim.

Le linn 2011, rinneadh asbhaintí €337,688 a bhain le pinsin ó fhoireann an CER agus íocadh an tsuim sin leis an Roinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha. - . / / - . / .

Expenses + # � � " � � � �+ # � � Expenses + # � � " � � � �+ # � �Member

Michael G Tutty (Retired 2011) 2,228 2,228 7,489 7,489

Dermot Nolan, Chairperson 7,098 7,098 4,465 4,465

Garrett Blaney 7,485 7,485 9,394 9,394" � � � �Is mar seo a leanas a bhí Pacáiste Luach Saothair an Chathaoirligh in 2011: Buntuarastal bliantúil €174,182 (2010: €198,433) agus Ranníocaíocht Pinsin an Fhostóra €27,695 (2010: €31,572). Ba é €16,239 asbhaint a bhain le pinsean an chathaoirligh i gcomhair 2011. Ní fhaigheann Cathaoirleach ná Comhaltaí an Choimisiúin aon íocaíochtaí a bhaineann le feidhmíocht. Ní théann teidlíochtaí pinsin an chathaoirligh thar na teidlíochtaí caighdeánacha do scéim aoisliúntais sochar sainithe na hearnála poiblí. Áirítear na catagóirí seo a leanas i measc costas: míleáiste, táillí traenach, cothabháil, táillí aeir, óstáin, agus nithe éagsúla a bhaineann go príomha le freastal an Chathaoirligh ar Chomhairle Eorpach na Rialtóirí Fuinnimh agus cruinnithe an ERGEG.

4. Táillí Gairmiúla agus ComhairleachtaFostaíonn an Coimisiún comhairleoirí maidir le seirbhísí eacnamaíocha, teicniúla, dlíthiúla, TF agus airgeadais ar tháille sheasta, ar feadh tréimhse ama sainithe d’fhonn tascanna féinchuimsitheacha nó tionscadail fhéinchumsitheacha a chur i gcrích. Le linn 2011, thug an Coimisiún seirbhísí chun críche do gach gníomhaíocht um rialáil sábháilteachta leictreachais agus gáis lena n-áirítear sábháilteacht peitriliam mar seo a leanas;

Electricity + # � � Gas + # � � Safety + # � � " � � � �+ # � �Technical Consultancy Services 104,026 16,199 412,627

Technical: Petroleum Safety Consultancy Fees 0 0 505,363

Economic Consultancy Services 177,102 280,857 0

Financial Consultncy Fees 12,769 67,278 0

Professional Fees 51,807 27,763 3,167

Legal including Judicial Review Legal Fees 472,018 14,111 148,919

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30


5. Sócmhainní IntadhaillLeasehold

Improvement + # � � Fixtures & Fittings + # � � + # � � Computer

Hardware+ # � � Computer Software + # � � " � � � �+ # � �* � ! � A

At 31 December 2,960,977 639,171 218,653 387,274 303,611

Additions 0 0 1,095 1,095 2,130

At 31 December 20117 $ $ # � # � � � � 2 � & � � $ % � � % � � AAt 31 December 2010 502,526 427,468 154,845 154,845 294,754

Charge for the year 118,439 81,661 24,048 24,048 7,999

At 31 December 2011/ 3 � � 6 3 8 - 8� � � � � � D � � � # � A

At 31 December 2011 2,340,012 130,042 40,854 40,854 2,988

At 31 December 2010 2,458,451 211,702 63,809 63,809 8,856

6. Féichiúnaithe (dlite laistigh de bhliain amháin) - . / /+ # � � - . / .+ # � �Levy - Gas 4,081 256,907

Levy - Electricity 302,522 131,441

SEM Costs due from NIAUR 14,178 67,310

Other 15,931 77,781

Prepayments 52,425 47,656

Bunaíodh an Margadh Aonair Leictreachais (‘SEM’) i mí na Samhna 2007. Bunaítear cumhachtaí agus dualgais nua leis an gcreat dlíthiúil don Choimisiún agus d’Údarás Rialála Fóntas Thuaisceart Éireann (NIAUR) maidir le rialáil an SEM. Roinntear na costais ina gcodanna cothroma maidir le táillí Choiste an SEM agus tacaíocht chomhairleachta.

7. Creidiúnaithe (Suimeanna a bheidh dlite laistigh de bhliain amháin) - . / /+ # � � - . / .+ # � �Trade Creditors 100 (551)

Accrual - Rent 34,328 34,328

Accrual - Consultancy and Professional fees 206,170 497,861

Accrual - Legal Judicial Review 111,573 58,393

Accrual - Other Creditors 182,868 112,413

PAYE/PRSI 275,456 267,032

Payroll (1,188) (6,366)

Professional Services Withholding Tax 125,388 25,948

Annual Report 2011

8. Cuntas Caipitil2011 Gas + # � � 2011

Electricity + # � � - . / /" � � � �+ # � �Opening balance 654,339 2,120,474 2,774,813

18,548 39,330 57,878

Amount amortised inn line with asset depreciation (73,724) (185,231) (258,955)

Net amount of transfer (55,176) (145,902) (201,078)

559,163 1,974,573 2,573,736

9. Pinsin - . / /� 4 . . . - . / .� 4 . . .� @ * � ! � � % ! : � % � ! % �Costas na seirbhíse reatha 885

Costas Úis 536

Toradh ionchais ar Shócmhainní Scéime (502)

Lúide: Ranníocaíochtaí Fostaithe= - 6 . @

(216)? � � � � �703� % @ � � � � 2 � % � � � � � ! : % � ! % �

Luach reatha na n-oibleagáidí maoinithe 10,040

Luach cothrom shócmhainní na scéime (8,126)� � � � 2 � % � � � � � !1,914

9,594

Costas na Seirbhíse Reatha 907

Costas Úis 536

Caillteanas Achtúireach (752)

Sochair Íoctha (245)

10,040

6,497

Toradh ionchais ar Shócmhainní Scéime 502

Gnóthachan / (Caillteanas) Achtúireach 211

Ranníocaíochtaí an Fhostóra� 8 /

923

Ranníocaíochtaí Comhaltaí - 6 .

216

Aistrithe isteach um réamhsheirbhís.

22

Sochair íoctha ón Scéim (245)

8,126

Agus an oibleagáid maidir le sochar sainithe á meas, cuirtear an cleachtas reatha san áireamh maidir le méadú tuarastail i gcomhréir le boilsciú san earnáil phoiblí.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Commission for Energy Regulation$ @ * # � ! � � ! � � � � � $ 1 % � � ( # ! " � % � � 2 � 7 $ � � % � � � $ � �Is éard atá sa scéim pinsean socruithe pinsin um thuarastal deiridh le sochar sainithe, agus déantar na sochair a shainiú trí thagairt do rialacháin reatha a bhaineann le scéim “shamplach” na hearnála poiblí. Leagtar síos rátaí ranníocaíochta an fhostóra agus na bhfostaithe ag féachaint do chomhairle achtúireach agus d’athbhreithniú tréimhsiúil ar an ráta cistiúcháin atá ag teastáil ón scéim. Sa scéim, soláthraítear pinsean (ochtóduithe in aghaidh na bliana seirbhíse), aisce nó cnapshuim (trí ochtódú in aghaidh na bliana seirbhíse) agus pinsin do chéilí agus do pháistí. Is éard atá i gceist le hAois Scoir Ghnáthúil 65ú breithlá an bhaill, agus tá daoine a bhí ina mbaill roimh 2004 i dteideal imeacht ar scor gan laghdú achtúireach ó aois 60 bliain. Téann pinsin atá á n-íoc (agus atá á n-iarchur) i méid de ghnáth i gcomhréir le boilsciú ginearálta tuarastail san earnáil phoiblí. - . / / - . / .Ráta Lascaine 5.40%

Méaduithe ar Thuarastail 3.75%

Méaduithe ar Phinsin 3.25%

Méaduithe ar Bhoilsciú 2.00%

Leagtar síos toimhdí maidir le básmhaireacht sa todhchaí bunaithe ar tháblaí básmhaireachta foilsithe (PMA92/PFA92) arna n-ullmhú don Ghairm Achtúireach sa R.A. ag táblaí an Bhiúró um Imscrúdú Reatha Básmhaireachta. Bunaítear na toimhdí maidir le básmhaireacht ar tháblaí caighdeánacha lena léirítear básmhaireacht tipiciúil pinsinéirí agus ceadaíonn siad d’ionchas saoil méadaitheach thar thréimhse ama.

Is é an meánionchas saoil ualaithe do tháblaí básmhaireachta iarscoir a úsáidtear chun oibleagáidí sochair a chinneadh ag:Ball Fireannach 65 bliain d’aois (ionchas saoil reatha) 21.6 Ball baineannach 65 bliain d’aois (ionchas saoil reatha) 24.7 * � # % � ! % ( � ! ) $ � � � % � � � � � ! $ 1 % � � � ( 2 � % � � � 2 � � � � � % � � � A - . / / - . / . Cothromais 77.6%

Bannaí 10.0%

Maoin 5.2%

Eile 7.2%

100.0%

Toradh iarbhír lúide toradh ionchais ar shócmhainní scéime

- . / /� 4 . . . - . / /� 4 . . .Toradh Iarbhír 713

Lúide: Toradh ionchais (502)

211

Agus an ráta toraidh ionchais fadtéarmach ar thoimhdí sócmhainní á fhorbairt, bhreithnigh an Coimisiún leibhéal reatha na dtorthaí ionchais ar infheistíochtaí gan riosca (go príomha bannaí rialtais), leibhéal stairiúil na préimhe riosca a bhaineann le haicmí eile sócmhainní ina mbíonn an phunann infheistithe agus na hionchais maidir le torthaí gach aicme sócmhainne amach anseo. Déantar an toradh ionchais do gach aicme sócmhainne a ualú ansin bunaithe ar an dáileadh sócmhainne iarbhír chun ráta fadtéarmach ionchais a fhorbairt ar thoimhde sócmhainní don phunann. De thoradh air sin, roghnaíodh an toimhde 5.79% (tar éis liúntais maidir le tobhach pinsin 0.6% in 2012). 2 @ � � � % � � � � ' � % � � � � ( � % 2 � ! � $ � � % � ! � � % � % � � � 3! ) $ � � � % � � � � ( # ! ( � ) � � � $ � � % � � ( # ! $ � % � � � � � � � % ! )� � � % � � � - . / /� 4 . . . - . / /� 4 . . . - . / /� 4 . . . - . / /� 4 . . . - . / /� 4 . . .Oibleagáidí sochair shainithe 10,040 9,594 8,326 6,464

Luach cothrom Shócmhainní na Scéime 8,126 6,497 4,175 5,038

Easnamh (Barrachas) na scéime maoinithe 1,914 3,097 4,151 1,426

(Gnóthachan)/caillteanas achtúireach ar dhliteanais (750) (99) 810 (1,762)

Oiriúnú sócmhainní ó thaithí 211 714 (2,289) (686)� @ 5 � � % � % : % � ! � � �Tá an Coimisiún ag súil le €1,087,000 i ranníocaíochtaí a chur lena scéim pinsean in 2012.

Annual Report 2011� @ , 1 � � � ! � � % � � � � ! % � & � % � ! % �Baineann sócmhainní agus dliteanais na scéimeanna pinsean le leasanna scoir ag eascairt as seirbhís leis an gCoimisiún. Tá teidlíochtaí aoisliúntais ó sheirbhís le heagraíochtaí eile san earnáil phoiblí ag dul do bheirt chomhalta an Choimisiúin agus seisear ball foirne sular thosaigh siad leis an gCoimisiún. Is féidir leis an gCoimisiún an costas a bhaineann le maoiniú na réamhsheirbhíse a aisghabháil ó eagraíochtaí poiblí eile faoi théarmaí a bhallraíochta sa Líonra Aistrithe san Earnáil Phoiblí.

10. Iasacht GhearrthéarmachDe réir alt 24 den chéad sceideal leis an Acht um Rialáil Leictreachais, 1999, arna leasú, chuaigh an CER isteach i gcomhaontú

Acmhainní Nádúrtha agus ón Aire Airgeadais an 29 Meitheamh 2011. Teastaíonn an iasacht seo chun riachtanais airgeadais an Choimisiúin a chomhlíonadh maidir le bunú agus cur i bhfeidhm an Chreata Sábháilteachta Peitriliam.

11(a) Réiteach ar ghluaiseachtaí i gCúlchistí

Electricity � � ý ý ý Gas � � ý ý ý Petroleum � � ý ý ý Capital Account � � ý ý ý Pension

Reserve � � ý ý ý � ¾ ¹ µ Â� � ý ý ýOpening Balance at 1st January 300 1,958 (443) 2,774 1,914

848 (196) (1,119) 0 0

Net Movement in Capital (200) � ü ý ý �Actuarial Loss (2,027)

Movement in Reserve (296) (148) (28) 471ý

Closing Balance at 31 December 882 1,614 1,590 2,574 3,470þ ý

Rinneadh ceartú d’fhonn an chúlchiste pinsin a chur ar aon dul le dliteanas pinsin.

11 (b) Barrachas Carntha don BhliainDe réir Alt 20 den Sceideal leis an Acht um Rialáil Leictreachais, 1999, tá dualgas ar an gCoimisiún aon ioncam breise atá níos mó ná caiteachas a úsáid chun a chaiteachas a chlúdach. Dá réir sin, tógadh an barrachas carntha i leith na hearnála leictreachais de €882,418san áireamh agus ordú an thobhaigh do 2012 á shocrú. Tógadh an barrachas carntha i leith na hearnála gáis de €1,614,303 san áireamh agus ordú an thobhaigh do 2012 á shocrú.

Foilseoidh an CER a chinneadh maidir le Dearadh Ardleibhéil an Chreata Sábháilteachta Peitriliam i lár na bliana 2012. Ina dhiaidh sin, leagfaidh an CER amach a chinntí ar an gcaoi a ngearrfaidh sé tobhach ar an tionscal peitriliam roimh dheireadh 2012. Nuair a bheidh an Creat Sábháilteachta Peitriliam curtha i bhfeidhm go suntasach in 2013, beidh an Coimisiún in ann gnóthais peitriliam a thobhach i leith na gcostas uile a bhain le cur i bhfeidhm an tionscadail go dtí sin chomh maith le costais leanúnacha oibríochtúla an Chreata.

12. Leasanna Chomhaltaí an ChoimisiúinGhlac an Coimisiún le nósanna imeachta de réir an Chóid Cleachtais um Rialú ar Chomhlachtaí Stáit arna eisiúint ag an Roinn Airgeadais maidir le nochtadh leasanna chomhaltaí an Choimisiúin agus cloíodh leis na nósanna imeachta sin i rith na bliana. Ní raibh aon idirbheartaíochtaí sa bhliain maidir le gníomhaíochtaí an Choimisiúin a raibh aon leas tairbhiúil ag comhaltaí an Choimisiúin iontu.

13. Ceangaltais - Caipiteal agus Eile13.1 Ceangaltais Chaipitil:Níor chonraigh agus níor cheadaigh an Coimisiún aon chaiteachas caipitil ag dáta an chláir chomhardaithe.

13.2 Léasanna Oibriúcháin

Thuaidh, Tamhlacht, Baile Átha Cliath 24, atá ar léas ó Breydon Developments Teo. (Faoi Ghlacadóireacht), agus is é sin an t-aon

14. Faomhadh na Ráiteas AirgeadaisD’fhaomh an Coimisiún na ráitis airgeadais seo an 02.05.2012.

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42

ERROR: syntaxerrorOFFENDING COMMAND: %ztokenexec_continue

STACK:

-filestream-

Documents

An Coimisiún um Rialáil Fuinnimh Tuarascáil Bhliantúil an ... · PDF filear an eolas má tá an-chuid féich ag custaiméir ionchasach nua ionas gur féidir leis an cinneadh a