amerykański psycholog, specjalista z dziedzin psychologii kognitywnej i psychologii uczenia się

twórca teorii INTELIGENCJI WIELORAKICH

Koncepcja ta zakłada, że inteligencja nie jest

jedną właściwością, która opisuje możliwości

człowieka w zakresie aktywności intelektualnej

ale istnieje kilka rodzajów inteligencji w

zależności od tego, o jaki rodzaj aktywności

chodzi.

Każdy człowiek posiada wszystkie typy inteligencji w różnym

stopniu rozwinięte.

Tworzą one niepowtarzalny „profil inteligencji”, który podlega

zmianom.

Profile te są dynamiczne i zmieniają się w trakcie rozwoju

jednostki.

Wszystkie inteligencje wzajemnie współpracują ze sobą w różnych

konfiguracjach.

Każdą inteligencję można rozwijać poprzez ćwiczenia.

TYPYINTELIGENCJI

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ JĘZYKOWĄ LEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIATDZIĘKI SŁOWU MÓWIONEMU I PISANEMU

To osoby lubiące czytać i pisać, używającebogatego słownictwa, lubiące gry i zabawysłowne. Lubiące uczyć się języków obcych, łatwozapamiętujące i notujące na zajęciach.

Są to osoby z talentem oratorskim, któreskutecznie argumentują. To mistrzowie słowa,osoby oczytane, potrafiące w przejrzysty sposóbpisać, a także doskonale rozumiejące słowo pisane imówione.

To osoby używające wielu porównań, metafor,kalamburów. Potrafiące używać języka dozabawiania innych, do negocjacji lub instruowaniaczytelników lub słuchaczy.

DZIECI z przewagąinteligencji językowej:

- Myślą „słowami” i lubią czytać,

słuchać

- Przejrzyście wypowiadają i

spisują myśli

- Tworzą opowiadania, barwne

historie, opowiadają bajki

- Lubią rymowanki, gry słowne

- Uczą się słuchając, czytając,

dyskutując

- Używają bogatego słownictwa

- Szybko uczą się języków obcych

• Żarty, zgadywanki, krzyżówki i gry słowne

• Czytanie dziecku

• Śpiewanie, recytacja wierszy

• Opowiadanie bajek

• Kończenie rozpoczętych bajek, historyjek

• Wymyślanie opowiadań

• Zadawanie dziecku pytań

• Zapamiętywanie nazw miejsc

• Układanie puzzli

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ MATEMATYCZNĄI LOGICZNĄ NAJLEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIAT PRZEZ CIĄGIZDARZEŃ

To osoby lubiące porządek i denerwujące się,gdy przebywają z tymi, którzy sąniezorganizowani. Dokładnie wykonująprecyzyjne instrukcje, zbierają informacje, byrozwiązywać problemy.

Często dokonują obliczeń w pamięci. Lubiągry i zabawy prowokujące do myślenia. Mająumiejętność logicznego myślenia,szeregowania, dostrzegania przyczyn iskutków, tworzenia hipotez, dostrzeganiawzorów.

Mają racjonalne spojrzenie na świat.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Mają uzdolnienia matematyczne

- Lubią porządek i precyzyjne

instrukcje

- Są konkretne i dociekliwe

- Badają i zbierają informacje

- Lubią gry, łamigłówki i zagadki

- Potrafią rozwiązywać problemy

- Umiejętnie szeregują, klasyfikują

i wnioskują

• Zagadki pobudzające myślenie, zadania

matematyczne, gry liczbowe

• Samodzielne rozwiązywanie problemów

• Liczenie

• Układanie historyjek obrazkowych

• Wymyślanie, co by było gdyby…

• Wspólne gotowanie, przygotowanie posiłków

• Majsterkowanie

• Wymyślanie zalet i wad

jakiegoś działania

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ PRZYRODNICZĄNAJLEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIAT PRZEZ SWOJE OTOCZENIE

To osoby lubiące pracę i przebywanie naświeżym powietrzu. Wierzą, że ważna jestprzyroda, ekologia oraz zwierzęta. Łatwozapamiętują gatunki występujące wotoczeniu.

Uprawiają ogródki, lubią „grzebać w ziemi”.Często klasyfikują otoczenie w hierarchie.

Jest to inteligencja rolników, ogrodników,weterynarzy, botaników i przyrodników.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Rozumieją świat roślin i zwierząt

- Rozpoznają i kategoryzują

obiekty przyrody

- Dostrzegają wzorce

funkcjonujące w naturze

- Lubią przebywać na świeżym

powietrzu

- Kochają przyrodę, pasjonują się

ekologią

- Klasyfikują przedmioty w

hierarchie

• Spędzanie czasu na świeżym powietrzu

• Uprawianie ogródka, hodowla roślin, opieka

nad zwierzętami

• Uczenie się spacerując

• Wycieczki

• Klasyfikowanie przedmiotów w hierarchie

• Zapamiętywanie przedmiotów w ich

naturalnym środowisku

• Prowadzenie własnych

obserwacji

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ INTRAPERSONALNĄNAJLEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIAT PATRZĄC NA NIEGOZE SWOJEGO PUNKTU WIDZENIA

Ludzie obdarzeni tą inteligencją mają jasnosprecyzowany punkt widzenia, odczucia imotywy działania.

Lubią pracę w samotności, zwykle odnosząsukcesy i nie potrzebują motywacjizewnętrznej. Odznaczają sięsamodyscypliną. Lubią wiedzieć dlaczegowykonują konkretne zadania.

Potrafią właściwie ocenić własneumiejętności i słabości, chętnie podejmująwyzwania.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Lubią pracować samodzielnie

- Znają własne mocne strony

- Budują wewnętrzną

motywację

- Poszukują odpowiedzi na

trudne pytania

• Samodzielne wybieranie nowych zadań

• Samodzielne planowanie swojej pracy

• Indywidualizowanie gier i zabaw

• Wypowiadanie swoich opinii

• Uwrażliwianie na potrzeby innych poprzez np.

dobór tekstów literackich

• Słuchanie swojej intuicji

• Uczenie innych (tutoring rówieśniczy)

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ WIZUALNO-PRZESTRZENNĄNAJLEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIAT DZIĘKI WIZUALIZACJI I ORIENTACJIPRZESTRZENNEJ

To osoby czerpiące przyjemność zrozkręcania i składania elementów wjedną całość, układające trójwymiaroweukładanki.

Osoby te przywołują wspomnienia dziękiwizualizacji, z łatwością interpretująmapy i plany.

Są wrażliwe na szczegóły, mają bardzodobrze wykształconą wyobraźnię. Dużorysują, przedstawiają swoje pomysły wsposób graficzny. Bez kłopotu orientują sięw trójwymiarowej przestrzeni.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Są twórcze i pomysłowe

- Doskonale orientują się w

przestrzeni trójwymiarowej

- Wiernie odtwarzają w

pamięci obrazy

- Dużo rysują, bardzo dobrze

konstruują

- Czytają mapy, tabele i

diagramy

- Mają bogatą wyobraźnię

• Wykonywanie prac plastycznych różnymi technikami

• Sklejanie modeli

• Układanie puzzli, klocków

• Pozwalanie dziecku na czytanie mapy i oglądanie planów

np. podczas jazdy samochodem

• Lepienie z plasteliny

• Oglądanie ilustracji

• Wypowiadanie się nt. wycieczek, wypraw

• Wykorzystywanie obrazów do uczenia się

• Zmiana miejsca uczenia się

(biurko w pokoju)

• Podkreślanie, kolorowanie ważnych

informacji

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ MUZYCZNĄ NAJLEPIEJ ROZUMIEJĄŚWIAT POPRZEZ RYTM I MELODIĘ

To osoby szybko dostrzegające wzory, łatworozpoznające rytm, lubiące różnoraką muzykę.Są wrażliwe na dźwięk, tembr głosu,wysokość dźwięków i tonów, a także naładunek emocjonalny zawarty w muzyce orazwypowiedziach.

Często nucą, wybijają takt muzyki, śpiewają igrają na instrumencie. Mają trudności zkoncentracją jeśli słychać muzykę. Lubią rym ipoezję.

Poznają, doceniają i tworzą rytmy i melodie,łatwo odróżniają poszczególne elementymuzyczne.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Rozumieją świat przez rytm i melodię

- Potrafią aktywnie słuchać

- Łączą muzykę z emocjami

- Są wrażliwe na odbiór dźwięków

- Mają poczucie rytmu, lubią śpiewać

- Zmieniają w muzykę wszystko co robią

- Uczą się przy muzyce

- Potrafią powtórzyć raz usłyszaną

melodię

- Rozpoznają niewłaściwie zagrane lub

zaśpiewane dźwięki

• Nauka gry na instrumencie

• Nauka piosenek, śpiewanie w chórze

• Słuchanie (aktywne i pasywne) koncertów

• Gimnastyka przy muzyce

• Słuchanie muzyki w czasie relaksu

• Wyróżnianie i nazywanie dźwięków z otoczenia (np.

podczas spaceru)

• Zamienianie w piosenki

wiadomości do zapamiętania

• Wymyślanie rymowanek

i piosenek

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ RUCHOWĄNAJLEPIEJ ROZUMIEJĄ ŚWIAT POPRZEZRUCH I FIZYCZNY KONTAKT

To osoby lubiące ruch i aktywnośćfizyczną. Z łatwością kontrolują ruchyswojego ciała i bez trudu posługują sięprzedmiotami.

Lubią biegać, biwakować, pływać, jeździćna nartach, tańczyć. Nie potrafiąusiedzieć spokojnie w jednym miejscu.

Wszystkiego muszą dotknąć i są bardzowrażliwi na dotyk.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Wykorzystują ruch w sposób celowy

- Mają wyczucie czasu i przestrzeni

- Są uzdolnione manualnie

- Mają dobrą koordynację ruchową

- Lubią wycieczki i zajęcia w terenie

- Poznają rzeczy za pomocą dotyku

- Lubią obcować ze zwierzętami i

środowiskiem naturalnym

- Sprawnie posługują się przedmiotami

• Uprawianie sportu

• Uczestnictwo w zajęciach artystycznych (np. taniec)

• Łączenie ruchu z nowymi wiadomościami

• Zagadki ruchowe (kalambury)

• Zabawy z przyborem do ćwiczeń

• Nauka tańca

• Wyrażanie swoich emocji za pomocą ruchu

• Udział w przedstawieniach teatralnych

• Układanie klocków, robótki ręczne

• Uczenie się chodząc,

klaszcząc, pstrykając palcami

Jak rozwijać tę inteligencję?

OSOBY OBDARZONE INTELIGENCJĄ INTERPERSONALNĄ NAJLEPIEJROZUMIEJĄ ŚWIAT OBSERWUJĄC GO OCZYMA INNYCH LUDZI

To osoby uczące się przez kontakt z innymiosobami. Umieją wypracować kompromis,negocjują i potrafią odczuć emocje oraz intencjeinnych osób.

Potrafią spojrzeć na świat oczami drugiej osoby.Mają wiele zainteresowań i uczęszczają na wieledodatkowych zajęć.

Umieją organizować pracę w grupie i tworząpozytywną atmosferę. Przyjmująkonstruktywne uwagi i potrafią odpowiedniozmienić swoje postępowanie.

Jasno i precyzyjnie wyrażają swoje potrzeby.Przy konfrontacji wykazują się asertywnością.

DZIECI z przewagątej inteligencji:

- Lubią i potrafią pracować w grupie

- Łatwo nawiązują kontakty z ludźmi

- Mają zdolności przywódcze

- Są komunikatywne

- Są asertywne

- Mają wielu przyjaciół

- Szybko orientują się w sytuacjach

• Zabawy w większym gronie

• Uczenie się dzieci od siebie nawzajem

• Oglądanie ilustracji, książek połączone

z rozmową na temat uczuć i myśli

przedstawionych osób

• Powierzenie obowiązków i zadań do

wykonania

Jak rozwijać tę inteligencję?

Jeśli dziecko gorzej radzi sobie w jakiejśdziedzinie, nie znaczy to, że jest gorsze odrówieśników.

Każdy człowiek ma jedne rodzaje inteligencjisilniej rozwinięte, a inne słabiej. Kiedy udasię określić co jest mocną, a co słabą stronądziecka, można potem tę wiedzęwykorzystać wspierając jego rozwój.

Silną inteligencję muzyczną można wykorzystać np.

do radzenia sobie z matematyką, poprzez

wyśpiewywanie wzorów matematycznych. Pozwala

to dziecku zapamiętać wzór dużo szybciej, niż kiedy

zmuszone jest kilkakrotnie czytać i zapamiętywać

powtarzając regułkę.

Silną inteligencję ruchową można wykorzystać

zachęcając dziecko, aby zapamiętało np. skacząc

w określonym rytmie.

Inteligencję wizualno-przestrzenną można

wykorzystać prosząc, aby dziecko opracowało

makietę mieszkania i w ten sposób nauczyło się

nazw przedmiotów w jęz. angielskim.

Można używać

silnych

inteligencji do przyswajania

wiadomości w

tych

dziedzinach, w

których dziecko

jest słabsze.

Można budować wysoką samoocenę dziecka, które z jednej strony

uświadamia sobie, że w jakiejś dziedzinie nie najlepiej sobie radzi,

ale za to np. szybko uczy się słówek w jęz. angielskim, pięknie

maluje, buduje wspaniałe konstrukcje, czy też błyskawicznie

zapamiętuje rytmy, które usłyszy.

Dziecko przekonuje się, że słabe strony można rozwijać,

wykorzystując mocne.

Trzeba wspierać i rozwijać zdolności, aby dziecko

odnosiło sukcesy w dziedzinach, które go interesują.

DOSTOSOWANIE FORM, METOD PRACY, ZABAW I PROPOZYCJI ZAJĘĆ DO

ZAINTERESOWAŃ I ZDOLNOŚCI DZIECI

STYMULOWANIE WSZYSTKICH DZIEDZIN

AKTYWNOŚCI DZIECI

ROZWIJANIE POTENCJAŁU

INTELEKTUALNEGO DZIECI I BUDOWANIE W

NICH MOTYWACJI DO NAUKI

PARTNERSTWO Z RODZINĄ W ZAKRESIE

WYCHOWANIA I EDUKACJI DZIECKA

• Określenie profilu inteligencji nauczycieli, tak, aby wyeliminować nieświadome preferowanie metod nauczania zgodnych z ich profilem.

• Określenie profilu inteligencji każdego dziecka, korzystając głównie z obserwacji. Określenie także profilu dominacji w zakresie ręki, nogi, oka, półkuli mózgowej oraz zmysłów wzroku, słuchu, ruchu.

• Dobór metod nauczania, stosownie do profilu inteligencji i dominacji każdego.

• Urządzenie sali przedszkolnej tak, aby dzieci znalazły w niej kąciki zapewniające „wielointeligentne” funkcjonowanie.

Po pierwsze dorośli muszą obudzić w sobie naturalne właściwości dzieci, które będą źródłem ich

kreatywności i żywotności oraz zdolności do zabawy.

Po drugie dorośli muszą poprzez proste ćwiczenia uaktywniać

geniusz w dzieciach.

Po trzecie dorośli muszą stworzyć „ genialną atmosferę” w przedszkolu, domu i szkole gdzie dzieci mogą się

uczyć się w atmosferze wolnej od krytycyzmu, porównań i nacisku do

osiągania sukcesu

1. Teoria WI pomaga dziecku zrozumieć

możliwości swoje i innych.

2. Pokazuje dziecku jak użyć swych mocnych stron i

jak poprawić słabe.

3. Buduje poczucie własnej wartości w dziecku aby był

gotowy sprostać wyzwaniom.

4. Pomaga dziecku uczyć się lepiej przez

doświadczanie przez nich niezapomnianych wrażeń w które zaangażowane są ich

wszystkie zmysły.

5. Doskonali podstawowe umiejętności dziecka,

dzięki czem5u osiąga on wyższy poziom.

Dziecko ma prawo do

błędów, uczy się doświadczając w naturalny

sposób w sytuacjach dydaktycznych, które organizuje

mu nauczyciel.

©Niepubliczne Przedszkole i Żłobek

„U Kubusia Puchatka”

Oleśnica 2013