KYPIAKH 20 IANOYAPIOY 2002

AMBPAKIKOΣΦύση και Π�λιτισμ�ς AMBPAKIKOΣΦύση και Π�λιτισμ�ς

ÂπταH M E P E ΣÂπταH M E P E Σ

2 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

à Mικρ�γα�τα στηνοχθ� λιμνοθ�-λασσας.

AΜΒΡΑΚΙΚΟΣ

ΦΥΣΗ ΚΑΙ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ψηφιδωτ� υγροτ�πων

Tου °È¿ÓÓË PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˘

Eλληνες και ξ%νοι περιηγητ%ς

Tου °ÚËÁfiÚË TÛÔ‡ÓË

Θε�τητες του Aμβρακικο(

Tης XÚ˘ÛË›‰·˜ T˙Ô˘‚¿Ú·-™Ô‡ÏË

Mοναστ*ρια και εκκλησ+ες

Tου ™Ù·‡ÚÔ˘ M·Ì·ÏÔ‡ÎÔ˘

K,στρα και οχυρ.σεις

Tου °ÈÒÚÁÔ˘ ™Ì‡ÚË

B+ος και πολιτισμ�ς

Tου ¢ËÌ‹ÙÚË E. P¿ÙË

Ψαρε(οντας στον Aμβρακικ�

Tου °È¿ÓÓË PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˘

H θαλ,σσια ζω* απειλε+ται

Tου XÚ‹ÛÙÔ˘ K. T˙È·‚Ô‡

Για να μην καταστραφε+ο Aμβρακικ�ς

Tου °È¿ÓÓË ¶Ú·Ì·ÁÎÈÔ‡ÏË

M,θημα οικολογικ*ςευαισθησ+ας

Tου . AÁ·ı¿ÁÁÂÏÔ˘ K·Ì‚‡ÛË

Στις λιμνοθ,λασσεςτων αργυροπελεκ,νων

Tης ¢ÈÔÓ˘Û›·˜ X·Ù˙ËÏ¿ÎÔ˘

Θυμ,μαι, δωδεκ,χρονο παιδ+...

Tου NÙ›ÓÔ˘ ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ˘

EÍÒÊ˘ÏÏÔæ¿ÚÂÌ· Ì η̿ÎÈ ÛÙË ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·

Ù˘ §ÔÁ·ÚÔ‡˜, Ì ÊfiÓÙÔ ÙȘ ¯ÈÔÓÈṲ̂-

Ó˜ ÎÔÚ˘ÊÔÁÚ·Ì̤˜ Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ¶›Ó-

‰Ô˘ (ʈÙ.: °È¿ÓÓ˘ PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˜).

H KA£HMEPINHEE¶¶TTAA HHMMEEPPEE™™

KYPIAKH 20 IANOYAPIOY 2002

2-32 A º I E P ø M A

Yπε�θυνη «Eπτ� Hμερ�ν»

E § E Y £ E P I A T P A ´ O Y

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 3

Õ Tο παν�-μορφο δ�σοςτου Aγ. Bαρ-ν�βα. Aναπ�-σπαστο στοι-χε�ο του τοπ�-ου, αν�μεσαστα παν�ψηλαδ�νδρα, καιτο ομ�νυμοιστορικ� εκ-κλησ�κι.

Õ Πανοραμικ� θ�α των λιμνοθαλασσ�ν απ� τον λ�-φο της Σαλα�ρας. Tην �νοιξη μπορε� να θαυμ�σεικανε�ς το π�ς, αρπακτικ� και πελεκ�νοι εκμεταλ-λε�ονται τα θερμ� ανοδικ� ρε�ματα που δημιουργο�-νται π�νω απ� τις πλαγι�ς του λ�φου, για να πετ�-ξουν σε ακ�μη μεγαλ�τερο �ψος.

Ψηφιδωτυγροτπων

Tου °πÕ¡¡∏ P√À™Ÿ¶√À§√À

Oρνιθολ�γου

K∞Δ∏º√ƒÿ∑√¡Δ∞˜ ÙËÓ AÌÊÈÏÔ¯›··ÏÒÓÂÙ·È ÌÚÔÛÙ¿ Ì·˜ ÔAÌ‚Ú·ÎÈÎfi˜, Û·Ó ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÏÈ-

ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·, ÂÚÈÙÚÈÁ˘ÚÈṲ̂ÓË ·fiοÌÔ˘˜, ˘ÁÚfiÙÔÔ˘˜ Î·È ‚Ô˘Ó¿. EÓ·˜ÙfiÔ˜ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋˜ Ê˘ÛÈ΋˜ ÔÌÔÚÊÈ¿˜Ô˘ ÂÎÏ‹ÛÛÂÈ ÙÔÓ ÂÈÛΤÙË, ·-ÓÙÚ‡ÔÓÙ·˜ ÌÔÓ·‰ÈοÛÙÔ Êˆ˜, ÁË, ÓÂÚfi ηȷ¤Ú·.

OÏfiÁ˘Ú·, ‚Ô˘Ó¿ ηÈÏfiÊÔÈ ÛËÌ·‰Â‡Ô˘Ó ΢-ÎÏÈο ÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ·.TÔ˘ B¿ÏÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ M·ÎÚ˘ÓfiÚÔ˘˜ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο, ÙˆÓ AηÚÓ·ÓÈÎÒÓÛÙÔÓ ÓfiÙÔ, Ù· fiÚË Ù˘ §Â˘Î¿‰·˜, ÔÈÁ‹ÏÔÊÔÈ Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜ ÛÙ· ‰˘ÙÈο,ÂÓÒ ÙÔÓ ‚ÔÚÚ¿ ÛÙÂÊ·ÓÒÓÔ˘Ó ·˘Ù¿ÙÔ˘ Z·ÏfiÁÁÔ˘, ÙˆÓ £ÂÛÚˆÙÈÎÒÓ, ÙÔ˘•ÂÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘ Î·È Ù· T˙Ô˘Ì¤Úη. TȘηı·Ú¤˜ ̤Ú˜, ÂȉÈο ÙȘ ¯ÂÈ̈ÓÈ¿ÙÈ-Θ, ¤Ú· ·fi ÙÔ °·‡ÚÔ‚Ô Ù˘ AÚÙ·˜Í¯ˆÚ›˙Ô˘Ó, ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο, ÎÔÚ˘Ê¤˜Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘, fiˆ˜ Ù˘ KÔÎÎÈÓfiÏ·Îη˜Î·È ÙÔ˘ NÙÂÏȉ‹ÌÈ ÙˆÓ AÁÚ¿ÊˆÓ Î·È‰›Ï· ÛÙÔÓ A¯ÂÏÒÔ ÔÈ ‚Ô˘ÓÔÎÔÚʤ˜ÙˆÓ TÚÈοψÓ. NÔÙÈfiÙÂÚ· ‰È·ÎÚ›ÓÔ-ÓÙ·È Ë XÂÏȉfiÓ· Ù˘ E˘Ú˘Ù·Ó›·˜, ÙÔ¶·Ó·ÈÙˆÏÈÎfi Ù˘ AÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜Î·È ÙÔ £‡·ÌÔ.

H ·Û‡ÌÌÂÙÚË ÏÂοÓË ÙÔ˘ KfiÏÔ˘·ÔÙÂÏ› ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‚‡ıÈÛÌ· Ù˘H›ÚÔ˘ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤ÂÈÙ··fi ÙÂÎÙÔÓÈΤ˜ Î·È Î·ÚÛÙÈΤ˜ ‰ÈÂÚÁ·-ۛ˜ ÚÈÓ ·fi ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¯ÚfiÓÈ·.AÚÁfiÙÂÚ·, Ë ·Ó‡„ˆÛË Ù˘ ÛÙ¿ıÌ˘

Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ ¤ÙÚ„ ÛÙ· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘IÔÓ›Ô˘ Ó· ÂÈÛ¤ÏıÔ˘Ó ÛÙÔ ‚‡ıÈÛÌ· ·fiÙÔ ÛÙÂÓfi ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘, Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜¤ÙÛÈ ÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi KfiÏÔ, ¤ÎÙ·Û˘405 Ù.¯ÏÌ. TÔ Û˘ÓÔÏÈÎfi Ì‹ÎÔ˜ Ù˘·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹˜ Â›Ó·È 180 ¯ÏÌ., ÙÔ ÌÂÁ·-χÙÂÚÔ Ì‹ÎÔ˜ Â›Ó·È 33 ¯ÏÌ. Î·È ÙÔ Ï¿-ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂٷ͇ 6-21 ¯ÏÌ. TÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂ-ÚÔ ı·Ï¿ÛÛÈÔ ‚¿ıÔ˜ Â›Ó·È 63 ̤ÙÚ·,ÂÓÒ ÙÔ Ì¤ÛÔ ‚¿ıÔ˜ Î˘Ì·›ÓÂÙ·È ÛÙ· 26̤ÙÚ·. TÔ 15% Ù˘ ı·Ï¿ÛÛÈ·˜ ¤ÎÙ·Û˘¤¯ÂÈ ‚¿ıË ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÙˆÓ ¤ÓÙ ̤-

ÙÚˆÓ Î·È ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È΢ڛˆ˜ ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹-Ì·. EΛ, ÙÚÂȘ ÔÙ·ÌÔ›,Ô AÚ·¯ıÔ˜, Ô §Ô‡ÚÔ˜Î·È Ô ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˜ Bˆ-‚fi˜, ÎÔ˘‚·ÏÔ‡Ó ·‰È¿ÎÔ-

· ˘ÏÈο Ù˘ ÛÙÂÚÈ¿˜ Î·È ÁÏ˘Î¿ ÓÂÚ¿ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÙÔ Ï¤ÔÓÔχÌÔÚÊÔ Î·È ÔχÏÔÎÔ ˘ÁÚÔÙÔÈ-Îfi Û‡ÌÏÂÁÌ· Ù˘ EÏÏ¿‰Ô˜.

H ı¿Ï·ÛÛ·°È· Ó· ·Ó·Óˆı› ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙÔ˘fiÁÎÔ˘ ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ·fi ÙÔIfiÓÈÔ, ··ÈÙÂ›Ù·È ÂÚ›Ô˘ ¤Ó· ¤ÙÔ˜.E›Û˘, Ô fiÁÎÔ˜ ÁÏ˘ÎÒÓ ÓÂÚÒÓ Ô˘ÂÈÛÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿ Â›Ó·È ÌÂÁ·Ï‡-ÙÂÚÔ˜ ÙÔ˘ fiÁÎÔ˘ ÓÂÚÒÓ Ô˘ ÂÍ·ÙÌ›˙Ô-ÓÙ·È (ıÂÙÈÎfi ÈÛÔ˙‡ÁÈÔ). EÙÛÈ, Ë ·Ï·Ùfi-ÙËÙ· ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ·Ú·Ì¤-ÓÂÈ ̄ ·ÌËÏfiÙÂÚË ·fi ÙÔ˘ IÔÓ›Ô˘. T· ·-Ú·¿Óˆ, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙȘ ‹È˜ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜, Ù· ¿ÊıÔÓ· ıÚÂ-ÙÈο ¿Ï·Ù· Ô˘ ÎÔ˘‚·ÏÔ‡Ó ÔÈ ÔÙ·-ÌÔ› Î·È ÙȘ ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ‡ʈÙ˜ ̇ ÒÓÂ˜ÙˆÓ Ú˯ÒÓ ÓÂÚÒÓ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó È‰·ÓÈ-Τ˜ Û˘Óı‹Î˜ ÁÈ· ¿ÌÔÏϘ ı·Ï¿Û-ÛȘ ÌÔÚʤ˜ ˙ˆ‹˜, ‰Â̤Ó˜ ÌÂٷ͇

Eπιμ�λεια αφιερ�ματος:

™¶Àƒ√™ ∫∞ƒ∞§∏™

H Πεταλο�δα (Cynthia cardui), απορ-ροφ� τους χυμο�ς της ανοιξι�τικης αν-θοφορ�ας.

H Nεαρ�ς δενδροβ�τραχος, χαρακτη-ριστικ� αμφ�βιο της παρ�χθιας βλ�-στησης.

ÙÔ˘˜ Û ÌÈ· ÔχÏÔÎË ÙÚÔÊÈ΋ ·Ï˘-Û›‰·.

T· ‡ÙÚÔÊ· ÓÂÚ¿, ÏÔ‡ÛÈ· ÛÂ Ê˘Ù˘-Ï·ÁÎÙfiÓ Î·È ˙ˆÔÏ·ÁÎÙfiÓ Û˘ÓÙË-ÚÔ‡Ó ÌÂÁ¿ÏË ÔÛfiÙËÙ· ÂÏ·ÁÈÎÒÓ „·-ÚÈÒÓ, fiˆ˜, Û·Ú‰¤Ï˜, Á·‡ÚÔ˘˜, ÊÚ›Û-Û˜, ÛÔ‡Ú˜ Î.Ï.KÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ‚˘ıfi˙Ô˘Ó ÎÔ˘ÙÛÔÌÔ‡Ú˜,ÛÂÏ¿¯È·, ÛÔ˘È¤˜,Áˆ‚ÈÔ›, ·¯ÈÓÔ›, ·ÛÙÂ-ڛ˜, ›Ó˜, Á¿Ì·-Ú˜ (Á·Ú›‰Â˜ Ô˘·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÂÎÏÂÎÙfi¤‰ÂÛÌ·), Î.¿. ™ÙËÏ¿ÛË Î·È ÙËÓ ¿ÌÌÔÙÔ˘ ‚˘ıÔ‡ ˙Ô˘Ó ÌÂ-Á¿ÏÔÈ ÏËı˘ÛÌÔ›–Û˘ÁÎÚÈÙÈο Ì ÙËÓ·ÓÔȯً ı¿Ï·ÛÛ·–·ÛfiÓ‰˘ÏˆÓ, fiˆ˜ÂÏ·ÛÌ·ÙÔ‚Ú¿Á¯È·, ÛÎÒÏËΘ Î.¿.

O ÏÔ‡ÙÔ˜ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Û˘ÓÂÈÛʤ-ÚÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ Ùfi-Ô˘, fiˆ˜ ›Û˘ ÛÙËÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÈ‚›ˆ-ÛË ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ı·Ï¿ÛÛÈˆÓ ¯Âψ-ÓÒÓ (ηÚÚ¤Ù· Î·È Ú·ÛÈÓÔ¯ÂÏÒÓ˜).

YÛÙÂÚ· ·fi ÌÈ· ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎË ‚ÚÔ¯Ô‡-Ï· ‚ϤÂÈ Î·Ó›˜ Ù· Û‡ÓÓÂÊ· Ó· ÙÚ·-‚ÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ ÙÚÈÁ‡Úˆ ·fi ÙÔÓÎfiÏÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Û·Ó ÌÂÁ¿ÏË Ú˯‹ ̆ ‰·-ÙÔÛ˘ÏÏÔÁ‹ ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ÙÔÈÎfi Îϛ̷,‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙÔ ‹ÈÔ. TfiÙ ÛÙ· ÓÂÚ¿·Óı›˙ÂÈ ÙÔ Ê˘ÙÔÏ·ÁÎÙfiÓ. TÔ ˙ˆÔÏ·-ÁÎÙfiÓ ·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È ·˘Ùfi Î·È Î·Ù·Ó·-ÏÒÓÂÙ·È ·fi ÌÂÁ¿Ï· ÎÔ¿‰È· „·ÚÈÒÓÔ˘ ÂÈÛ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ Ó· ÙÚ·-ÊÔ‡Ó. OÌ¿‰Â˜ ÚÈÓÔ‰¤ÏÊÈÓˆÓ, Ù· ÔÔ›·Èı·Ófiٷٷ ÂÚÓÔ‡Ó fiÏË ÙÔ˘˜ ÙË ˙ˆ‹ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ, ΢ÓËÁÔ‡Ó Ù· ÎÔ¿‰È· ·˘-Ù¿. TÚÔÌ·Á̤Ó˜ ÔÌ¿‰Â˜ „·ÚÈÒÓ Ë-

‰Ô‡Ó ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÁÈ· Ó· ÁÏÈÙÒ-ÛÔ˘Ó ·fi Ù· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·.

TfiÙÂ, ·ÛËÌfiÁÏ·ÚÔÈ, ηÛÙ·ÓÔΤʷ-ÏÔÈ ÁÏ¿ÚÔÈ, ÛÎÔ˘ÊÔ‚Ô˘Ù˯ٿÚ˜, Ì·˘-ÚÔ‚Ô˘Ù˯ٿÚ˜, ÎÔÚÌÔÚ¿ÓÔÈ, Ï·ÌÚÔ-‚Ô‡ÙÈ·, ÛÎÔ˘ÊÔÚ›ÛÙ˜ Î·È ¿ÏÏ· „·-

ÚÔÊ¿Á· Ô˘ÏÈ¿ÔÚÌÔ‡Ó, ÂÎÌÂÙ·Ï-Ï¢fiÌÂÓ· ÙËÓ Â˘-ηÈÚ›·. ™˘¯Ó¿ ÔÈ·ÚÁ˘ÚÔÂÏÂοÓÔÈÛ‡‰Ô˘Ó ÎÈ ·˘-ÙÔ›, ·ÊÔ‡ ·ÓÙÈÏË-ÊıÔ‡Ó ÙÔ Û˘Ì‚¿ÓÚÒÙ· ·fi ÙË Û˘-ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ¿ÏÏˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ,·fi Ì·ÎÚÈ¿. ™Ù‹-ÓÂÙ·È ¤ÙÛÈ Î·Ù·ÌÂ-Û‹˜ ÛÙ· Á·Ï‹ÓÈ·ÓÂÚ¿ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ

·ÓËÁ‡ÚÈ, Ô˘ ÎÚ·Ù¿ ÁÈ· Ï›Á· ÏÂÙ¿.™Ù·Ì·Ù¿ Î·È ¤ÂÈÙ· ÌÂٷʤÚÂÙ·È Ï›ÁÔÌ·ÎÚ‡ÙÂÚ· Î·È Ô‡Ùˆ ηıÂÍ‹˜.

OÈ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜EÓ· ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÚÈÏfi ¢¤ÏÙ· Û¯ËÌ·Ù›-ÛıËΠÛÙÔÓ ‚fiÚÂÈÔ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi ·fiÙËÓ ÚÔ·ÈÒÓÈ· ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ.T· ÊÂÚÙ¿ ˘ÏÈο ÙÔ˘˜ ÛˆÚÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÂÂÈÌ‹ÎÂȘ ψڛ‰Â˜ ̤۷ ÛÙ· ÓÂÚ¿, η-Ù¢ı˘ÓfiÌÂÓ· ·fi ı·Ï¿ÛÛÈ· Ú‡̷ٷ,ÙÔÓ ¿ÓÂÌÔ Î·È ÙÔÓ Î˘Ì·ÙÈÛÌfi. MÂÁ¿-Ϙ ÔÛfiÙËÙ˜ ¿‰ÂÈˆÓ ÔÛÙÚ¿ÎˆÓ ÛÙÔÈ-‚¿˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ψڛ‰Â˜Î·È ÙȘ ·Ó˘„ÒÓÔ˘Ó. T· ȉÈfiÚÚ˘ıÌ· Ê˘-Ù¿ Ô˘ ·ÓÙ¤¯Ô˘Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÓÙ›ÍÔÂ˜Û˘Óı‹Î˜, ÙȘ ·ÔÈΛ˙Ô˘Ó Î·È ÙȘ ÛÙ·-ıÂÚÔÔÈÔ‡Ó. ™¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ¤ÙÛÈ ÔÈÏÔ˘ÚÔÓËÛ›‰Â˜ Ô˘ ÂÁÎψ‚›˙Ô˘Ó ÙȘ ÚË-

Φοινικ�πτερα στα νερ� του Aμβρα-κικο� �που τον χειμ�να φιλοξενε�-ται ο μεγαλ�τερος αριθμ�ς υδρ�-βιων πουλι�ν στη χ�ρα.

§ÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜, ηϷÌÈÒÓ˜, ‰¿ÛËÎ·È ·ÏÌ˘Úfi‚·ÏÙÔÈÛ˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙÔ Ôχ-ÌÔÚÊÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡

¯¤˜ ı·Ï¿ÛÛȘ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Î·È ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÔ‡Ó ÙÚÈÁ‡Úˆ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ, 15 ÏÈÌÓÔı¿-Ï·ÛÛ˜, Û˘ÓÔÏÈ΋˜ ¤ÎÙ·Û˘ 65 Ù.¯ÏÌ.OÈ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ÂÍ ·˘ÙÒÓ Â›Ó·È ÙÔTÛԢηÏÈfi, Ë §ÔÁ·ÚÔ‡ Î·È Ë Pԉȿ.

¶ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ ÏÔ˘ÚÔÓËÛ›‰Â˜ ‰Ô-ÌÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi ÙÔ˘˜ ·fi fiÛÙÚ·-η ·¯È‚¿‰ˆÓ, Ì˘‰ÈÒÓ, ÛÙÚÂȉÈÒÓ, Á·-ÛÙÂÚfiÔ‰ˆÓ Î.¿. Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌÔÓ·-‰ÈÎfi ÁˆÌÔÚÊÔÏÔÁÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ.

¶ÔÏ˘‰·›‰·ÏÔÈ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ› ÌÈÎÚÒÓÓËÛ›‰ˆÓ Î·Ï˘ÌÌ¤ÓˆÓ Ì ٷ ·Ï·ÙÔ‡¯·Ê˘Ù¿ (·ÚÌ˘Ú‹ıÚ˜) ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È¿-Û·ÚÙÔÈ Ì¤Û· ÛÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜.¶¿Óˆ Û ·˘Ù¤˜ ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·ÛÊ¿-ÏÂÈ· Ô˘ÏÈ¿ fiˆ˜ ·ÚÁ˘ÚÔÂÏÂοÓÔÈ,ηϷÌÔηӿ‰Â˜, ÔÈ ÎÔÎÎÈÓÔÛΤÏË‰Â˜Î·È Ù· ÁÏ·ÚfiÓÈ·.

OÈ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ Ì‚¿ıÔ˜ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ̤ÙÚÔ˘¤¯Ô˘Ó ¤ÓÙÔÓË ‚ÈÔÏÔÁÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙË-Ù· Î·È ˘„ËÏ‹ ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ·. ™Ù·Ú˯¿ ÓÂÚ¿ ÙÔ˘˜ ÔÈ Áˆ‚ÈÔ›, Ù· ¯¤ÏÈ·, ¤-ÓÙ ›‰Ë ÎÂʿψÓ, Ï·‚Ú¿ÎÈ·, ÙÛÈÔ‡-Ú˜, ˙Ô˘Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜. TÔÓ¯ÂÈÌÒÓ· ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Ó Û˘¯Ó¿ ÂÚÈÛÛfi-ÙÂÚ˜ ·fi 100.000 ¿È˜ Î·È Ê·Ï·Ú›-‰Â˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ·ÚÈıÌfiÔ˘ÏÈÒÓ ·fi οı ¿ÏÏÔ ÂÏÏËÓÈÎfi˘ÁÚfiÙÔÔ. ¶Ï‹ÚË ı¤· ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÏÈ-ÌÔÓÔı·Ï·ÛÛÒÓ ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ Ô ÂÈ-ÛΤÙ˘ ·’ ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘Ù˘ ™·Ï·ÒÚ·˜, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ „·ÚÔ¯ÒÚÈÙ˘ KÔÚˆÓËÛ›·˜.

AÏÌ˘Úfi‚·ÏÙÔÈÎ·È ÁÏ˘Îfi‚·ÏÙÔÈ

¶ÂÚ› Ù· 60 Ù.¯ÏÌ. ›‰ˆÓ ÂÎÙ¿ÛˆÓÔ˘ ÛÙËÓ ÏÂÈÔ„ËÊ›· ÙÔ˘˜ ÂÎÙ›ÓÔ-

ÓÙ·È Âη٤ڈıÂÓ ÙÔ˘ AÚ·¯ıÔ˘ ÛÙÔ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ‹ÌÈÛ˘ ÙÔ˘ ÙÚÈÏÔ‡ ‰¤ÏÙ·,·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ·Ï·ÙÔ‡¯· ·ÚÁÈÏÒ-‰Ë ‰¿ÊË. H ¯·ÌËÏ‹ ·Ï›ÚÚÔÈ· Ù˘MÂÛÔÁ›Ԣ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ ÓÔÙÈ¿‰Â˜ÏËÌÌ˘Ú›˙Ô˘Ó ·ÚÔ‰Èο ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹-Ì· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¤ÎÙ·Û˘, οÓÔÓÙ·˜ ·Û·-ʤ˜ ÙÔ fiÚÈÔ Ù˘ ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹˜. H ¤ÓÙÔ-ÓË ÂÍ¿ÙÌÈÛË ÙÔ ı¤ÚÔ˜ ·Ê‹ÓÂÈ ÛÙË ÁË·Ï¿ÙÈ. OÈ Û˘Óı‹Î˜ ·˘Ù¤˜ ¢ÓÔÔ‡Ó ÙËÓ·Ó¿Ù˘ÍË ·ÏfiÊÈÏˆÓ Ê˘ÙÒÓ. °˘ÌÓÔ›·fi ‚Ï¿ÛÙËÛË Ï·ÛfiÙÔÔÈ ·Ô̤-ÓÔ˘Ó fiÙ·Ó ˘Ô¯ˆÚÔ‡Ó Ù· ÓÂÚ¿ ηÈÛÙËÓ ÏÔ‡ÛÈ· Û ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ï¿ÛËÙÚ¤ÊÔÓÙ·È ÎÔ¿‰È· ·fi 37 ›‰Ë ¯·Ú·-‰ÚÈfiÌÔÚÊˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÓÙÔ-ÈÛı› ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹.

¶ÚÔ˜ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ÛÙÂÚÈ¿˜ ÔÈ ·Ï-Ì˘Úfi‚·ÏÙÔÈ ‰›ÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ÛÂ˘Ê¿ÏÌ˘Ú· ÏÈ‚¿‰È· Ì ‚Ô‡ÚÏ·, ÛÙ¿¯˘·Î·È ÁÚ·Û›‰È, Ô˘ ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È ÌÂı·ÌÓÔÛ˘ÛÙ¿‰Â˜ ·ÚÌ˘ÚÈΛˆÓ.

MÈ· ›ÛÎÂ„Ë ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ Ïfi-ÊÔ˘ Ù˘ AÁ›·˜ AÈηÙÂÚ›Ó˘ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹ ·ÔÙÂÏ› ÂÌÂÈÚ›· ÌÔÓ·‰È-΋, ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Ô˘ ÌÂ-ÏÂÙÔ‡Ó ÙÔ ÙÔ›Ô Î·È Ù· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘,fiÛÔ Î·È ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘ÓÙÔ ÙÔ›Ô ÂÈηÛÙÈο. M ı¤· ÚÔ˜ ÙÔ¢¤ÏÙ· ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ §Ô‡ÚÔ˘ ·ÏÒÓÂ-Ù·È Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ÁÏ˘Îfi‚·ÏÙÔ˜ Ù˘EÏÏ¿‰·˜, ¤ÎÙ·Û˘ ÂÚ›Ô˘ 28 Ù.¯ÏÌ.¶ÏÔ‡ÛÈ· ˘‰ÚÔ¯·Ú‹˜ ‚Ï¿ÛÙËÛË ·ÔÙÂ-ÏÔ‡ÌÂÓË Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ηϷÌÒÓ˜, ÓÂ-ÚfiÎÚÈÓ·, Óԇʷڷ, ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÂÙ·È Ì·ÓÔȯ٤˜ ÂÈÊ¿ÓÂȘ ÓÂÚÔ‡ Î·È ÌÈÎÚ¤˜ÎÏÂÈÛÙ¤˜ ˘Ê¿ÏÌ˘Ú˜ Ï›ÌÓ˜, ÙȘ Ôԛ˜ÓÔÙÈfiÙÂÚ· ‰È·‰¤¯ÔÓÙ·È ·ÏÌ˘Úfi‚·ÏÙÔÈ.H ‚ÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ· ÛÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË ·˘Ù‹Â›Ó·È ȉȷ›ÙÂÚ· ÌÂÁ¿ÏË. ™ÙÔ ‚fiÚÂÈÔ Î·È‰˘ÙÈÎfi fiÚÈÔ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‚¿ÏÙÔ˘ Ú¤ÂÈ Ô

Õ Oρχιδ�α σε �να απ�τα ξ�φωτα της θαμν�-δους βλ�στησης που κα-λ�πτει τις νησ�δες καιτους δι�σπαρτους λ�-φους των υγροτ�πων.

H Bουβ�λια στον β�λτο τηςPοδι�ς �πειτα απ� περ�πουπεν�ντα χρ�νια απουσ�ας.Σ�μερα βρ�σκεται σε εξ�λιξηπειραματικ� πρ�γραμμαεπαν�νταξ�ς τους στον χ�ρο.

6 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

à Tο λιμ�νι τηςK�πραινας στοβ�ρειο μ�ρος τουκ�λπου. Λειτο�ρ-γησε για καιρ� ωςεπ�νειο της Aρτας,εξυπηρετ�νταςτην εμπορικ� δρα-στηρι�τητα καιτις μετακιν�σειςαπ� και προς τηνενδοχ�ρα τηςHπε�ρου.

P Xουλιαρομ�τες και λευκοτσικνι�δες σε νε-ρ�λακκο του β�λτου της Pοδι�ς, εν� συλλ�-γουν τροφ� για να τα�σουν τα μικρ� τους.

P Παπαρο�νες στη λουρονησ�δα της Λογαρο�ς�που το �δαφος σχηματ�ζεται απ� κελ�φηοστρ�κων και ιζ�ματα της λουρονησ�δας.

ÔÙ·Ìfi˜ §Ô‡ÚÔ˜ ̤۷ Û ϷÙÈ¿ ˙ÒÓËÏËÌÌ˘ÚÒÓ. H ˙ÒÓË ·˘Ù‹ ·ÔÙÂÏ›ڷÁÌ·ÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÛÔ ÁÈ· Ù· Ô˘ÏÈ¿Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ· Ù· ÂÙ¿ ›‰Ë ÂÚˆ‰ÈÒÓÔ˘ ÙÚ¤ÊÔÓÙ·È Î·È ÊˆÏÈ¿˙Ô˘Ó ÂΛ.YÁÚ¿ ÏÈ‚¿‰È· ‰È·‰¤¯ÔÓÙ·È Î·Ù¿ Ùfi-Ô˘˜ ÙÔ˘˜ ÁÏ˘Îfi‚·ÏÙÔ˘˜. A˘Ù¿ ·ÔÙÂ-ÏÔ‡Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÔÈÎfiÙÔÔ, Ô˘¤¯ÂÈ fï˜ ·Ó·ÓfiÚıˆÙ· Û˘ÚÚÈÎÓˆ-ı› ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜.

E›Û˘ ÛËÌ·ÓÙÈο ˘ÁÚÔÏ›‚·‰· ηÈÁÏ˘Îfi‚·ÏÙÔÈ Ì ηϷÌÒÓ˜ ·Ó·Ù‡Û-ÛÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ æ·-ıÔÙfiÈ. MÈÎÚfiÙÂÚ· ÎÔÌÌ¿ÙÈ· Û˘Ó·-ÓÙ¿Ì ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘ M·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘Î·È ÛÙËÓ ÙÔÔıÂÛ›· KÔ„È¿˜, ÛÙ· ÓfiÙÈ·ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ B›ÁÏ·.

¶·Ï·ÈfiÙÂÚ· ˘‹Ú¯·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ ˘ÁÚÒÓ Â‰ÈÓÒÓ‰·ÛÒÓ. T· ‰¿ÊË ÙÔ˘˜ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ·‹Ù·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÏËÌÌ˘ÚÈṲ̂ӷ. EÓ·

·’ ·˘Ù¿, ¤ÎÙ·Û˘ 750 ÛÙÚÂÌÌ¿ÙˆÓ,ÛÙ· BA ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‚¿ÏÙÔ˘, Ù˘ PÔ-‰È¿˜, Ï¿È ÛÙÔÓ §Ô‡ÚÔ, ÂίÂÚÛÒıËÎÂÚÈÓ ·fi 40 ¯ÚfiÓÈ·. ¢È·ÛÒıËηÓ,ˆÛÙfiÛÔ, ‰‡Ô ÛËÌ·ÓÙÈ΋˜ ¤ÎÙ·Û˘ÎÔÌÌ¿ÙÈ·. TÔ ÚÒÙÔ Û ·Ï·Èfi Ì·›·Ó-‰ÚÔ ÙÔ˘ AÚ¿¯ıÔ˘ ̤۷ ÛÙÔÓ Î¿ÌÔÙ˘ AÚÙ·˜, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ AÎÚÔ-ÔÙ·ÌÈ¿˜ Î·È °Ï˘ÎfiÚÈ˙Ô˘ ¤¯ÂÈ ÔχÏÔ‡ÛÈÔ ˘fiÚÔÊÔ Ì ı¿ÌÓÔ˘˜ ηȷӷÚÚȯËÙÈο Ê˘Ù¿ Î·È ‰¤ÓÙÚ· Ô˘ÊÙ¿ÓÔ˘Ó Ù· 25–30 Ì. ‡„Ô˜ ·fi ÊÚ¿-ÍÔ˘˜, ÊÙÂÏȤ˜, ÈÙȤ˜, Ï·Ù¿ÓÈ· Î·È ·ÛË-ÌfiϢΘ. EÓ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙÔ˘¤¯ÂÈ ÛÎÏ‹ıÚ·. ¢·Ûfi‚È· Ô˘ÏÈ¿ fiˆ˜ Ô¯Ô˘¯Ô˘ÚÈÛÙ‹˜, Ô Ì·˘ÚÔÛÎÔ‡Ê˘, Ô Ì˘-ÁÔ¯¿ÊÙ˘, ÔÈ ··‰›ÙÛ˜ ʈÏÈ¿˙Ô˘ÓÛÙ· Ê˘ÏÏÒÌ·Ù·. TÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·Ú·Ô-Ù¿ÌÈÔ ‰¿ÛÔ˜ Â›Ó·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÎÔ›ÙËÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ §Ô‡ÚÔ˘. AÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fiÙÚÂȘ ‰ÂÓÙÚÔÛ˘ÛÙ¿‰Â˜, ÌÈ· Ì ÓÂÚfi-

ÊÚ·ÍÔ˘˜, ÌÈ· Ì ·ÛËÌfiϢΘ Î·È ÌÈ·Ì ϷٿÓÈ·. AÓ¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ ¯Ù›ÛÙËÎÂÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ͈ÎÎÏ‹ÛÈ ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ B·Ú-Ó¿‚·. EÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Â‰Ò Î·ÈÙÚ›· ›‰Ë ‰Ú˘ÔÎÔÏ·ÙÒÓ.

MÈÎÚfiÙÂÚ˜ Û˘ÛÙ¿‰Â˜ ¤¯Ô˘Ó ·Ô-Ì›ÓÂÈ ÛÙȘ ı¤ÛÂȘ £·Ó·Û¤Èη, Ï¿ÈÛÙË ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·, M¿˙ˆÌ· Î·È ÎÔ-ÓÙ¿ ÛÙÔ ¶Ôχ‰ÚÔÛÔ. ™ËÌ·ÓÙÈο ›ӷÈÎ·È Ù· ·Úfi¯ıÈ· ‰¿ÛË ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓÎ·È ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÁÁÈÛÙÈÎÔ‡ ·‡Ï·Î· ÌÂٷ͇KˆÛٷΛˆÓ – °·‚ÚÈ¿˜.

§fiÊÔÈ, ‚Ô˘Ó¿, ÓËÛ›‰Â˜OÈ ·Û‚ÂÛÙÔÏÈıÈÎÔ› ÏfiÊÔÈ ÙÔ˘ M·˘ÚÔ-‚Ô˘Ó›Ô˘ Ù˘ ™·Ï·ÒÚ·˜ Î·È Ù˘ AÁ›·˜AÈηÙÂÚ›Ó˘ ‰ÂÛfi˙Ô˘Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜˘ÁÚfiÙÔÔ˘˜. MÂÛÔÁÂÈ·ÎÔ› ı¿ÌÓÔÈ ·Ó¿-ÌÈÎÙÔÈ Ì ‚Ú·¯ÒÓ˜, ‰È¿Û·ÚÙ˜ Á¤ÚÈ-

Θ ‚ÂÏ·ÓȉȤ˜, ÌÂÁ¿Ï˜ ÌÂÏÈÎÔ˘ÎȤ˜,ÎÔ˘ÙÛÔ˘È¤˜, ·ÁÚÈÂÏȤ˜, Û¯›ÓÔ, ÎÔ˘Ì·-ÚÈ¿ Î·È Ô˘ÚÓ¿ÚÈ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙË‚Ï¿ÛÙËÛ‹ ÙÔ˘˜.

OÈ ·ÏÏfiÎÔÙ˜ ‚Ú·¯Ò‰ÂȘ ÂÍ¿ÚÛÂȘ,‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· Èı·ÓfiÓ ÙˆÓ ·ÁÂÙÒ-ÓˆÓ, ÛÙÔ ÏfiÊÔ Ù˘ AÁ›·˜ AÈηÙÂÚ›ÓË˜Î·È Ë ÛËÏÈ¿ ÙÔ˘ AË BÏ¿ÛÛË ÛÙË™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Î¿ÙÈ ÙÔ È‰È·›ÙÂ-ÚÔ. TÔ M·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈ ÊÈÏÔÍÂÓ› ÛËÌ·-ÓÙÈο ›‰Ë ·Ú·ÎÙÈÎÒÓ, fiˆ˜ Ô Êȉ·Â-Ùfi˜, Ô ÌÔ‡ÊÔ˜, Ë ÁÂڷΛӷ, ÙÔ ‰ÈÏÔ-Û¿ÈÓÔ, Ô ÛÙÈÎÙ·ÂÙfi˜ Î.¿.

OÏÔÈ ÔÈ ÏfiÊÔÈ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Ó ÏÔ‡ÛÈ·ÂÚÂÙÔ·Ó›‰· Î·È ÌÈÎÚÔÔ‡ÏÈ· fiˆ˜ ËÏÈÔÛÙÚÈÙÛ›‰· Î·È Ô ·ÌÂÏÔ˘ÚÁfi˜.

T· Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi ‚Ô˘Ó¿Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈο Ì ÙÔ˘˜ ˘ÁÚfi-ÙÔÔ˘˜ Î·È ÔÏÏÔ› ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÂÍ·ÚÙÒ-ÓÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈο ·fi ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·‰È·-Ù¿Ú·ÎÙË Û¯¤ÛË. I‰È·›ÙÂÚÔ ÂӉȷʤÚÔÓ

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 7

Õ Eλε�θερη βοσκ� αγε-λ�δων στη ζ�νη πλημ-μυρ�ν του Λο�ρου, μετη συντροφι� ασημ�-γλαρων και φ�ντο τοπαρ�χθιο δ�σος της πε-ριοχ�ς.

P O Aραχθος. Mαζ� με τους δ�ο �λλους ποταμο�ς που εκβ�λλουνστον Aμβρακικ�, τον Λο�ρο και τον Bωβ�, σχηματ�ζουν το πλ�ονπολ�μορφο και πολ�πλοκο υγροτοπικ� σ�μπλεγμα της χ�ρας.

P Aποψη του β�λτου της Pοδι�ς κοντ� στο χω-ρι� Στρογγυλ�. Στο β�θος διακρ�νονται οι χιο-νισμ�νες κορυφογραμμ�ς της Π�νδου.

·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó Ù· fiÚË ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙËHÏ›· Î·È ÙÔ˘ B·Ï·ˆÚ›ÙË.

™ÙÔ˘˜ ÚfiÔ‰¤˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÁÚÈÂ-ÏȤ˜ Î·È ı¿ÌÓÔÈ ‰›ÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜,„ËÏfiÙÂÚ·, Û ·Ú·Èfi ‰Ú˘Ô‰¿ÛÔ˜ ÌÂÊÚ‡Á·ÓÔ. OÏË Ë ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘˜Î·Ï‡ÙÂÙ·È ·fi ˘ÎÓ¿, ÒÚÈÌ· ‰¿Û˯ÓÔÒ‰Ô˘˜ ‰Ú˘fi˜. E‰Ò ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó Ô˘-ÏÈ¿ fiˆ˜ Ô Êȉ·ÂÙfi˜, ÙÔ Û·˝ÓÈ, Ë ÁÂÚ·-Λӷ, Ô ÛÊËÎÈ¿Ú˘, Ô ÎÚ·˘Á·ÂÙfi˜, Ô‰ÂÓÙÚÔÁ¤Ú·Î·˜, ÙÔ ÍÂÊÙ¤ÚÈ, Î·È ÛÙ·ÌÂÁ¿Ï· ÁÎÚÂÌÓ¿ ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó Ô ÂÙÚ›-Ù˘, ÙÔ ‚Ú·¯ÔÎÈÚΛÓÂÏÔ, Ô ÌÔ‡ÊÔ˜. TÔ¯ÂÈÌÒÓ· ·Ú·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ·ÎfiÌË, ¯Ú˘-Û·ÂÙÔ›, ÛÙÈÎÙ·ÂÙÔ› Î·È ‚·ÛÈÏ·ÂÙÔ›.

T· ÎÔÚ·ÎfiÓËÛÛ·, 6-7 ‰È¿Û·ÚÙ˜ÓËÛ›‰Â˜, Î·Ï˘Ì̤Ó˜ Ì ÛÎÔ‡ÚÔ, Ú¿-ÛÈÓÔ Ì·Ó‰‡· ·fi ÌÂÛÔÁÂÈ·ÎÔ‡˜ ı¿-ÌÓÔ˘˜, ‰ÂÛfi˙Ô˘Ó ÛÙ· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ÎfiÏ-Ô˘. ™Â Ì›· ·fi ÙȘ ÙÚÂȘ ‚fiÚÂȘ ÓËÛ›-‰Â˜ Â›Ó·È ÙÔ „·ÚÔ¯ÒÚÈ Ù˘ KÔÚˆÓËÛ›·˜

Î·È ÓÔÙÈfiÙÂÚ· Ë BÔ˘‚¿Ï·, Ì ÙÔ˘˜ Ù¤Û-ÛÂÚȘ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘˜ ÏfiÊÔ˘˜ Âӈ̤ÓÔ˘˜ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ì ÏÔ˘ÚÔÓËÛ›‰Â˜ ÔÛÙÚ¿-ÎˆÓ Ô˘ ÂÛˆÎÏÂ›Ô˘Ó ÌÈÎÚ‹ ÏÈÌÓÔı¿-Ï·ÛÛ·. AÔÙÂÏ› Ú·ÁÌ·ÙÈο ¤Ó· ÌÔÓ·-‰ÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ·Ó¤ÁÁȯÙ˘ Ê˘ÛÈÎfiÙË-Ù·˜. AÓÙ›ÛÙÔȯ· Âӈ̤Ó˜ Â›Ó·È Î·È ÔÈÙÚÂȘ ÓËÛ›‰Â˜ Ù˘ KÔÚˆÓËÛ›·˜.

O οÌÔ˜ Î·È ÔÈ Á‹ÏÔÊÔÈH ÚÔÛ¯ˆÛÈÁÂÓ‹˜ ‰ȿ‰· Ù˘ AÚÙ·˜‰ÂÓ ÚÔÛʤÚÂÈ ·ÓÔÈÎÙfi ÔÚ›˙ÔÓÙ· ÛÂfiÔÈÔÓ ÙËÓ ÂÚÈËÁËı›, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÔÏ-ÏÒÓ ‰ÂÓ‰ÚÔÛ˘ÛÙ¿‰ˆÓ Ô˘ ¤¯ÂÈ, ÙˆÓı·ÌÓÔÊÚ·¯ÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ηÈÌÈÎÚÒÓ ÛÙÚ·ÁÁÈÛÙÈÎÒÓ ·˘Ï¿ÎˆÓ Ô˘ÙË ‰È·Û¯›˙Ô˘Ó.

¢ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ¤ÙÛÈ ¤Ó· ÔÈΛÏÔ ‰›-ÎÙ˘Ô ÔÈÎÔÙfiˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ¿ÁÚÈ· ˙ˆ‹Ô˘ Û˘ÏÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Ì ·˘Ùfi ÙˆÓ ˘ÁÚÔ-

ÙfiˆÓ. KÔÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ˘ÁÚfiÙÔÔ˘˜˘¿Ú¯Ô˘Ó ÌÈÎÚÔ› ÎÏ‹ÚÔÈ Ì ÂÓ·ÏÏ·Û-ÛfiÌÂÓ˜ ηÏÏȤÚÁÂȘ Î·È ÁÂÓÈο ·ÎÔ-ÏÔ˘ıÂ›Ù·È Ô ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi˜ ÙÚfiÔ˜ ÂÎ-ÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘.

™Ù· ‰˘ÙÈο Ù˘ fi¯ı˘ ÙÔ˘ §Ô‡ÚÔ˘˘„ÒÓÔÓÙ·È ÔÈ Á‹ÏÔÊÔÈ Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜,¤Ó· ·ÚÌÔÓÈÎfi ÙÔ›Ô Ô˘ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó Ù·‰¿ÛË Ù˘ ‚ÂÏ·Óȉȿ˜, Ù· Û·Ṳ́ӷ ÏÈ-‚¿‰È·, Ù· ¯¤ÚÛ· ¯ÔÚÙÔÏ›‚·‰· Ì ÙȘ·ÓıÈṲ̂Ó˜ ‚ÔÛÎËÓ¿Ú˜ Ï¿È ÛÙË NÈ-ÎfiÔÏË Î·È, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ ·Ú·ÔÙ¿ÌÈÔ‰¿ÛÔ˜.

TË ‚ÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó 285 ›‰Ë Ô˘ÏÈÒÓ, Ë ‚›‰Ú·Ô˘ ‰È·ÙËÚ› ·ÎfiÌË ˘ÁÈ‹ ÏËı˘ÛÌfi,ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 20 ›‰Ë ÂÚÂÙÒÓ, 10 ›‰Ë·ÌÊÈ‚›ˆÓ, ÔÈ ·ÁÚÈfiÁ·Ù˜ Ô˘ ΢ÓË-ÁÔ‡Ó ÛÙÔ ‚¿ÏÙÔ Ù˘ Pԉȿ˜ Î.¿. TË ‰Â-ηÂÙ›· ÙÔ˘ ’70 ÂÍÔÓÙÒıËÎ·Ó Ù· ÙÂÏ¢-Ù·›· ·ÁÚÈÔÁÔ‡ÚÔ˘Ó· Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÛÙÔ

‚¿ÏÙÔ, ÙÔ 1994 ‰ËÏËÙËÚÈ¿ÛÙËÎ·Ó Î·ÈÙ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ù۷οÏÈ· ÛÙÔ M·˘ÚÔ-‚Ô‡ÓÈ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ ÙÂÏ¢-Ù·›Ô ˙‡ÁÔ˜ £·Ï·ÛÛ·ÂÙÒÓ Ù˘ ¢˘ÙÈ-΋˜ EÏÏ¿‰·˜ Ì·˙› Ì ¿ÏÏ· ·Ú·ÎÙÈο,fiˆ˜ Ô KÚ·˘Á·ÂÙfi˜. TÔ 1990 ηٷ-ÛÙÚ¿ÊËÎÂ Ë ÌÈÎÙ‹ ·ÔÈΛ· ÙˆÓ ÂÚˆ-‰ÈÒÓ Î·È ÙÔ 1998 ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ·ÔÈΛ·ÁÏ·ÚÔÓÈÒÓ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ·ÚÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ.

AÒÏÂȘ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ Î·È ·Ôχو˜ÂÓ‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ÙˆÓ ÎÈÓ‰‡ÓˆÓ Ô˘ ·ÂÈ-ÏÔ‡Ó ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ¿ÁÚÈ·˜ ˙ˆ‹˜Î·È ÙȘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÙÔ˘ Ê˘-ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ·-Ó¤ÌÔÚÊÔ ÎfiÏÔ.

OÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ˘ °. PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˘.

8 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

Eλληνες και ξ�νοιπεριηγητ�ς

Tου °ƒ∏°Ÿƒ∏ T™√⁄¡∏

Bιολ�γου

AMBPAKIKO™, ÌÈ· ÎÏÂÈÛÙ‹ ı¿Ï·ÛÛ· ÛÙ· ‰˘ÙÈοÙ˘ EÏÏ¿‰Ô˜. K·Ú¿‚È·, ÈÛÙÈÔÊfiÚ·, ·ÚÌÂÓ›˙Ô˘ÓÛÙÔÓ ‹Û˘¯Ô ÎfiÏÔ, ÙÚ¯·ÓÙ‹ÚÈ· ÍÂÊÔÚÙÒ-

ÓÔ˘Ó ÙËÓ Ú·Ì¿ÙÂÈ· ÙÔ˘˜, ÛÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, ÛÙË BfiÓÈ-ÙÛ· Î·È ÛÙËÓ AÌÊÈÏÔ¯›·, fiÏÂȘ ‰Â̤Ó˜ Ì ٷ ÓÂÚ¿.æ·Ú¿‰Â˜, „·ÚÔηïη, Á·˝Ù˜ ÛÙȘ ÏÈÌÓÔı·Ï¿ÛÛÂ˜Ô˘ ÊÙÈ¿Í·Ó Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ù· ‰‡Ô Ô-Ù¿ÌÈ·, «ÊϤ‚˜ ˙ˆ‹˜ ÛÙ· ÛˆıÈο Ù˘ Á˘», Ô §Ô‡ÚÔ˜Î·È Ô AÚ·¯ıÔ˜. ™ÙÔ ‰¤ÏÙ· ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ Ì ÙÔ˘˜ ÂÎÙÂ-ٷ̤ÓÔ˘˜ ˘ÁÚfiÙÔÔ˘˜, ÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜, Ù· Ú˯¿ÓÂÚ¿, Ù· ·ÚÌ˘ÚÔÏ›‚·‰·, ÙÔ˘˜ ηϷÌÈÒÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜‚·ÏÙfiÙÔÔ˘˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ Ô˘ÏÈ¿ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ÍÂ-ÎÔ˘Ú·ÛÙÔ‡Ó, Ó· ÙÚ·ÊÔ‡Ó Î·È Ó· ʈÏÈ¿ÛÔ˘Ó. OAÌ‚Ú·ÎÈÎfi˜ ‚Ú›ıÂÈ ¿ÓÙ· ·fi ˙ˆ‹.

KÈ fiÙ·Ó Ô ‹ÏÈÔ˜ ¯¿ÓÂÙ·È ÛÙ· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ IÔÓ›Ô˘, ÙfiÙ‚¿ÊÂÙ·È Ì ··Ï¿ ÎfiÎÎÈÓ· Î·È ÚÔ˙ ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È ÙÔ ÙÔ-›Ô Á›ÓÂÙ·È ·Ú·Ì˘ı¤ÓÈÔ. M·ÁÈΤ˜ ÂÈÎfiÓ˜, ¤Ó· Û‡ÓıÂ-ÙÔ ÌˆÛ·˚Îfi ÔÌÔÚÊÈ¿˜ Ô˘ Ù¿Ú·Í ÙȘ „˘¯¤˜ ÔÏÏÒÓÂÚÈËÁËÙÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤Ú·Û·Ó ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ·fi ÙÔ‡-ÙË ÙËÓ fiÌÔÚÊË ËÂÈÚÒÙÈÎË ÁË, ÂÚÈÏ·Ó‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓÈÛÙÔÚ›·, ÛÙ· ÙÔ›·, ÛÙ· ‹ıË Î·È ¤ıÈÌ· ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ.

O PˆÌ·›Ô˜ ÔÈËÙ‹˜ ¶ÚÔ¤ÚÙÈÔ˜·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi, ÛÙÔÔ›ËÌ· Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ‹ÙÙ·ÙÔ˘ AÓÙÒÓÈÔ˘ Î·È Ù˘ KÏÂÔ¿ÙÚ·˜·fi ÙÔÓ OÎÙ·‚È·Ófi:

«EΛ ÛÙˆÓ A‰·Ì¿ÓÙˆÓ ÙȘ

·ÎÙ¤˜ Ô ÎfiÏÔ˜ ÙÔ˘ AfiÏψ-

ÓÔ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ, ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ·˘-

ÙfiÓ fiÔ˘ ÙÔ˘ IÔÓ›Ô˘ ÙÔ ¤Ï·-

ÁÔ˜ ÙÔ Î‡Ì· ÙÔ ÚÔÊÙ·›ÓÂÈ».

«£·Ï¿ÛÛÈ· Ï›ÌÓË»O ºÚ·ÁΛÛÎÔ˜ ¶Ô˘Î‚›Ï ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «T·Í›‰È

ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·» ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙË Ê‡ÛË Î·È ÙȘ ÔÌÔÚ-ÊȤ˜ ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡: «¶Ôχ ¢¯¿ÚÈÛÙË Ê‡ÛË. ¶·-ڷϛ˜ ÛÙÔÏÈṲ̂Ó˜ Ì ‰¿ÛË. E‰·ÊÈΤ˜ ÚÔÂÍÔ¯¤˜ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, „·ÚfiÙÔÔÈ Ì ¿ÊıÔÓ· „¿ÚÈ· ηÈfiÛÙڷη, ÙÔ›· ÁÂÌ¿Ù· ÔÌÔÚÊÈ¿ Î·È ·ÚÌÔÓ›· ÎÔ-ÛÌÔ‡Ó ·ÎfiÌË ·˘Ù‹ ÙË ı·Ï¿ÛÛÈ· Ï›ÌÓË». ™ËÌ·ÓÙÈΤ˜Â›Ó·È ›Û˘ ÔÈ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ È¯ı˘Ô·Ó›‰··ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÓÈıÔ·Ó›‰· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘. «O ÎfiÏ-Ô˜ ¤¯ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ·ÊıÔÓ›· ·Ú¿ ÔÈÎÈÏ›· „·-ÚÈÒÓ. T· ‚·ÛÈο ›‰Ë Â›Ó·È Ô Î¤Ê·ÏÔ˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ù··˘Á¿ ·Ï·ÙÈṲ̂ӷ Î·È ·ÔÍËڷ̤ӷ Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-Ô‡Ó ÁÈ· Ó· οÓÔ˘Ó ÙÔ ·˘ÁÔÙ¿Ú·¯Ô, ÔÈ Û·Ú‰¤Ï˜, ÔÈ

·Ù˙Ô‡Á˜ Ô˘ ÙȘ Û˘Û΢¿˙Ô˘Ó Û ‚·Ú¤ÏÈ· Î·È ÙȘÂÍ¿ÁÔ˘Ó ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi ηıÒ˜ ›Û˘ Î·È Ù· ¯¤ÏÈ·,Ô˘ ÔÈ EÏÏËÓ˜ Ù· ÙÚÒÓ ÛÙȘ Ë̤Ú˜ Ù˘ ÓËÛÙ›·˜.AÓ¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¿ÏÏ· ›‰Ë „·ÚÈÒÓ, ÙÔ Ì·ÚÌÔ‡ÓÈ Û·Ó¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ Á¢ÛÙÈο „¿ÚÈ·, fiˆ˜ ›Û˘ Î·È ÔÛÎÔÚÈfi˜. H ·ÛË̤ÓÈ· ÙÛÈÔ‡Ú·, ÙÔ ÌÂÏ·ÓÔ‡ÚÈ, Ôʈ‚Èfi˜ Î·È Ë ÁÏÒÛÛ·, ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÌÂÙ¿ Û·Ó Ù· ÈÔ Ófi-ÛÙÈÌ·. M¤Û· Û ·˘Ù¿ Ù· „¿ÚÈ· ·›˙Ô˘Ó Ù· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·fiϘ ÙȘ ÂÔ¯¤˜ Î·È ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ó· Ô‰ËÁÔ‡Ó ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ʿϷÁÁ˜, ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ Ô˘Ú¤˜ ·fi ·Ï·Ì›‰Â˜, Ô˘ η-Ù‚·›ÓÔ˘Ó ·fi ÙÔÓ E‡ÍÂÈÓÔ ¶fiÓÙÔ. £· ÌÔÚÔ‡Û· Ó··Ó·Ê¤Úˆ ·ÎfiÌË , ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÎÔÈÓ¿ ›‰Ë „·ÚÈÒÓ,ÙÔ Û¿ÚÔ, ÙË Ì·Ú›‰·, ÙË Ê˘ÎÈ¿‰·, ÙÔ Ï·˘Ú¿ÎÈ, ÙÔ·Ï¿¯È Î·È ÙÔ ÊÔ‚ÂÚfi ¯Ù·fi‰È. H Á·Ú›‰· Ô˘ ÙËÓ „·-ÚÂ‡Ô˘Ó ÛÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ ÍÂÂÚÓ¿ÂÈ Û ̤ÁÂıÔ˜Î·È ÓÔÛÙÈÌÈ¿ fiϘ ÂΛӘ ·fi Ù· ÁÓˆÛÙ¿ ›‰Ë ÙÔ˘ˆÎ·ÓÔ‡ Î·È Ù˘ MÂÛÔÁ›Ԣ. ™ÙÔÓ ÎfiÏÔ Ù˘ BfiÓÈ-ÙÛ·˜ ÌÔÚԇ̠ӷ „·Ú¤„Ô˘Ì ̇‰È·, ΢‰ÒÓÈ·, ¯Ù¤-ÓÈ·, ·¯È‚¿‰Â˜ Î·È ÛˆÏ‹Ó˜. A˘Ù¿ Â›Ó·È Ù· ·ÚÈ· ›‰Ë„·ÚÈÒÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ ı·Ï·ÛÛÈÓÒÓ Ô˘ ÔÈ „·Ú¿‰Â˜ Ù·Ì·˙Â‡Ô˘Ó Û·Ó Ó¤Ô ‘’Ì¿Ó·’’, fiϘ ÙȘ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ¯Úfi-ÓÔ˘ ‹ Û ηÈÚÔ‡˜ Ô˘ Í·Ó·Á˘Ú›˙Ô˘Ó Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓÂÔ¯ÒÓ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜».

O ¶Ô˘Î‚›Ï ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Â›Û˘, Ì ÌÂÁ¿ÏË ·ÎÚ›-‚ÂÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙȘ Û˘Ó‹ıÂȘ ÙˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ ÙÔ˘AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡. «OÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ Â›Ó·È Î·Ù·ÏË-

ÎÙÈΤ˜ Î·È Ô Î‡ÎÓÔ˜ Â›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ı·˘Ì·ÛÌÔ‡ fiÙ·Ó

ÎÔÏ˘Ì¿ÂÈ, ÂÚÈÛÙÔȯÈṲ̂ÓÔ˜ ·fi Ù· ÌÈÎÚ¿ ÙÔ˘, ÛÙÔ˘˜

fiÚÌÔ˘˜ Ù˘ AÌÊÈÏÔ¯›·˜. H ÂÎÙ˘ÊψÙÈ΋ Á˘·Ï¿‰· ÛÙÔ

Ê٤ڈ̷, Ë Â˘ÚˆÛÙ›· Î·È Ë ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜

ÙÔ˘, fiÙ·Ó ˘„ÒÓÂÙ·È ÛÙÔÓ ·¤Ú·, ÙÔÓ Î¿ÓÔ˘Ó ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙˆÓ

ı·Ï·ÛÛÒÓ. OÙ·Ó Ï¤ÂÈ ¿Óˆ ÛÙ· ·̷ٷ ÚÔÛʤÚÂÈ ÙÔ

ı¤·Ì· Ù˘ ÔÌ‹˜ ÂÓfi˜ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ô˘ ÚÔÔÚ‡ÂÙ·È Î·È

ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ì˘ÚÈ¿‰Â˜ ¯‹Ó˜ Î·È ·ÁÚÈfi·È˜, Ô˘

Ï·ÌÔÎÔÔ‡Ó Ì¤Û· ÛÙ· ¯ÚÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜. O ÂÏÂοÓÔ˜, Ô

ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÁÏ¿ÚÔ˜ Î·È Ô ÎÔÚÌÔÚ¿ÓÔ˜, ÚÔÙÈÌÔ‡Ó Ì ÙË ÛÂÈ-

Ú¿ ÙÔ˘˜ ÌÈ· ‰È·ÌÔÓ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‹Û˘¯Ë. ¶Ô˘ÏÈ¿ Ï·›Ì·ÚÁ·,

·Á·Ô‡Ó Ó· ˙˘Á›˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ ·fi ÙËÓ ·ÊÚÈṲ̂ÓË ı¿-

Ï·ÛÛ· Î·È Ó· ˙Ô˘Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÔÚÁÈṲ̂ӷ ·̷ٷ ÁÈ·

Ó· ‰ÈÂΉÈ΋ÛÔ˘Ó ÙË Ï›· ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ·Ï΢fiÓË Î·È ÙÔ ÓÂ-

ÚÔ¯ÂÏ›‰ÔÓÔ, Ó· ·Ú¿ÍÔ˘Ó ÙÔ „¿ÚÈ Í˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÈ-

Ê¿ÓÂÈ· Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È Ó· ¯·ıÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ·Èı¤Ú˜ ÁÈ·

Ó· ÙÔ Î·Ù·‚ÚÔ¯ı›ÛÔ˘Ó. ™ÙËÓ Â΂ÔÏ‹ ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ ‚Ϥ-

Õ O Aμβρακι-κ�ς, η Πρ�βεζακαι η Λευκ�δα,σε χ�ρτη του18ου αι. Λιθο-γραφ�α αγν�-στου (Συλλογ�N�κου Δ. Kαρ�-μπελα).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 9

Ê·› ÙˆÓ ÔÚ¤ˆÓ Ù˘ H›ÚÔ˘. MÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È

Ë Ê¤ÚÔ˘Û· ÙÔ ÂÚÈÊ·Ó¤˜ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘. ¶ÚÔ˜ ‰˘-

ÛÌ¿˜ ÂȘ ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘, Ù· ‰·ÛÒ‰Ë ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘

M·ÎÚ˘ÓfiÚÔ˘˜ ‚˘ı›˙ÔÓÙ·È ·ÔÙfï˜ ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ˘‰¿ÙˆÓ

ˆ˜ Ù›¯Ô˜ ÁÈÁ¿ÓÙÂÈÔÓ. ¢ÂÍÈfiıÂÓ, Ù· fiÚË ÙÔ˘ ‚¿ÏÙÔ˘ ηÈ

ÙÔ˘ •ËÚÔ̤ÚÔ˘ ÂÈÛˆÚ‡ÔÓÙ·È ÙÔ ÂÓ Â› ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ̆ Â-

Ú¿Óˆ Ù˘ ˙ÒÓ˘ ÙˆÓ ÏfiʈÓ, Ô›ÙÈÓ˜ ÂÚÈÎÏÂ›Ô˘Ó ÚÔ˜

ÌÂÛËÌ‚Ú›·Ó Ù· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘. TÔ ı¤·Ì· Â›Ó·È ·ÏË-

ıÒ˜ ˆÚ·›ÔÓ!». K·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ô ¢. BÈΤϷ˜: «EȘ ÙÔ Ì¤ÛÔÓ

ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ÓËÛ›‰ÈÔÓ ˆÚ·›ÔÓ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿ ÂÓÙfi˜ ÙˆÓ ‰È-

·˘ÁÒÓ ÓÂÚÒÓ Ù· ‰¤Ó‰Ú· ÙÔ˘. K·ÙÔÈÎÂ›Ù·È ˘fi ÔÏ›ÁˆÓ

·ÏȤˆÓ ηٷÛ΢·˙fiÓÙˆÓ Ù· Â-

ÚÈÒÓ˘Ì· ·˘ÁÔÙ¿Ú·¯· Ù˘ ¶Ú¤‚Â-

˙·˜».

O T.§.™ M¿ÚÙÔÏÓÙÈ ÛÙȘ «T·ÍÈ-‰ÈˆÙÈΤ˜ ÂÓÙ˘ÒÛÂȘ ·fi ÙËÓEÏÏ¿‰·, 1803-1804» ·Ó·Ê¤ÚÂÈ:«OÈ „·ÚfiÙÔÔÈ ÛÙË ™·Ï·¯ÒÚ·, ÙËÓ

ηχÙÂÚË ÛοϷ ÔÏ¿ÎÂÚ˘ Ù˘ Ófi-

ÙÈ·˜ ÏÂ˘Ú¿˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ Ù˘

AÚÙ·˜, ¿ÏÏÔÙ ÂڷΛ·˜, Â›Ó·È ÔÈ

ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔÈ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘. BÁ¿˙Ô˘Ó

ÂΛ ÂÍ·›ÚÂÙÔ ·˘ÁÔÙ¿Ú·¯Ô, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ οÓÔ˘Ó ÌÂÁ¿Ï˜

ÂÍ·ÁˆÁ¤˜». K·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ô M¿ÚÙÔÏÓÙÈ Û ¿ÏÏÔ ÛËÌ›Ô:

«HÙ·Ó 14 NÔÂÌ‚Ú›Ô˘. H ‚Ú·‰È¿ ‹Ù·Ó ˘¤ÚÔ¯Ë Î·È Ë ı¤·

ÂÍ·›ÛÈ·. E‚Ϙ ¿Óˆ Û ÌÈ· ÁÂÈÙÔÓÈ΋ ÓËÛ›‰· ÌÈ· ÂÎ-

ÎÏËÛ›· ÙÚÈÁ˘ÚÈṲ̂ÓË ·fi ‰¤Ó‰Ú·Ø ̄ ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÁÚÈfi·È˜,

‚Ô˘Ù‹¯ÙÚ˜ Î·È ·Ï΢fiÓ˜ ˙ˆÓÙ·ÓÂ‡Ô˘Ó ÙËÓ fi„Ë Ù˘ ı¿-

Ï·ÛÛ·˜».

O ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ Î·È ÛÙÔ¯·ÛÙÈÎfi˜ ÂÚÈËÁË-Ù‹˜ I. M. ¶·Ó·ÁȈÙfiÔ˘ÏÔ˜ ÛÙÔ˘˜ «EÏÏËÓÈÎÔ‡˜ OÚ›-˙ÔÓÙ˜» Î·È ÂȉÈο ÛÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ Ì ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ «HÂÈ-ÚˆÙÈ΋ Û˘Ìʈӛ·», ÁÚ¿ÊÂÈ: «O ÎfiÏÔ˜ Ù˘ AÌ‚Ú·ÎÈ¿˜,

ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ı·Ï·ÛÛÈÓ‹ ·Áηϛ·, Ì ÙË ÁˆÌÂÙÚ›· Ù˘

ÛÊ˘ÚËÏ·ÙË̤ÓË ÛÙÔ Ì·ÁÈÎfi ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ ÙˆÓ Á‡ÊÙˆÓ Ô˘

Ï¿ıÔ˘Ó Ù· fiÓÂÈÚ·, οÙÔ˘ ·fi ÙÔ ‰·ÛˆÌ¤ÓÔ ‚Ô˘Ófi ÙÔ

M·ÎÚ˘ÓfiÚÔ˜ ·fi ÙË ÌÈ· ÌÂÚÈ¿, ¯·ÌËÏÒÓÔÓÙ·˜ ›Û·ÌÂ

Ô˘ Ó· ÏÂÈÒÛÂÈ Ì¤Û· ÛÙÔ ÌÂı˘Ṳ̂ÓÔ IfiÓÈÔ ÙÔ˘ ηÏÔηÈ-

ÚÈÔ‡ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË. M· ÂΛ ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ı¿Ï·ÛÛ·, ÙÔ Á·-

Ï¿˙ÈÔ ÓÂÚfi, ÙÔ ÔÏÔÊÒÙÂÈÓÔ, ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ‰¤Ó‰ÚÔ Ô˘ η-

ÙËÊÔÚ›˙ÂÈ ›Û·Ì ÙËÓ ·fiÎÚËÌÓË ·ÎÙ‹, ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ Êˆ˜,

¤Ó· ¿ÏÏÔ Êˆ˜, Ô˘ ÌÂÙÔ˘ÛÈÒÓÂÈ Ù· ¿ÓÙ· Û ηı¿ÚÈ· Ï˘-

ÚÈ΋ Ô˘Û›·». K·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ô I. M. ¶·Ó·ÁȈÙfiÔ˘ÏÔ˜ ÛÂ

¿ÏÏÔ ÛËÌ›Ô: «K·È ÙÔ ÔÙ¿ÌÈ, Ô §Ô‡ÚÔ˜, Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÌÈ-

ÎÚÔ‡˜ ηٷÚÚ¿¯Ù˜ Î·È ·ÊÏ¿˙ÂÈ Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰Â› ÛÙÔÓ

ÛÎÔfi ÙÔ˘ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÔ‡ Ù˘ Ï‚ÂÓÙÈ¿˜, Ô˘ ‰ÂÓ ·fiηÌÂ

Ó· η̷ÚÒÓÂÈ ÙËÓ ÌfiÚÂÛ‹ Ù˘. K’ ›-

Ó·È Ë ÎÔ›ÙË ÙÔ˘ Î’ ÔÈ ·ÎÚÔÔÙ·ÌȤ˜

ÙÔ˘ ÁÂÌ¿Ù˜ Ï·Ù¿ÓÈ·, ÁÈÁ·ÓÙfiÎÔÚÌ·

‰¤Ó‰Ú· Î·È ÈÛÎÈÂÚ¿, ÌÈ· ÎÔÈÏ¿‰· η-

Ù¿Ê˘ÙË Î·È ÛÙÂÓ‹, ¤Ó· ¤Ú·ÛÌ· Ô˘

‰ÂÓ Î·ÙÔÚıÒÓÂÈ Ó· ÙÔ ¯ˆÚ¤ÛÂÈ Ë ·›-

ÛıËÛ‹ ÛÔ˘, ÙfiÛÔ fiÌÔÚÊÔ Â›Ó·È».

O ¶¿ÙÚÈÎ §È º¤ÚÌÔÚ ÛÙÔ ‚È‚Ï›ÔÙÔ˘ «PÔ‡ÌÂÏË, O‰ÔÈÔÚÈÎfi ÛÙË Bfi-ÚÂÈ· EÏÏ¿‰·» ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: «H ÎÔÈÏ¿‰·

ÙÔ˘ §Ô‡ÚÔ˘, fiÔ˘ ÛÙÚ·ÊÙÔÎÔÈÙÔ‡Ó

ÔÈ ¤ÛÙÚÔʘ οو ·fi Ù· ÁÈÁ¿ÓÙÈ· Ï·Ù¿ÓÈ·, Ì·˜ η٤-

‚·Û Ҙ ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙· Î·È Ù· ÓÂÚ¿ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ AÎÙÈÔ.

Afi ÂΛ Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Ì·˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙËÓ ·ÎÙ‹ ÙÔ˘

AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡, ÁÂÌ¿ÙË Î·Ï·ÌȤ˜ Î·È Ô˘ÏÈ¿ ˆ˜ ÙÔ ÔÏ˘-

ıÚ‡ÏËÙÔ ÁÂʇÚÈ Ù˘ AÚÙ·˜. E‰Ò, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÁÈÁ¿ÓÙÈ·

ÊÚ¿ÁÎÈη ÂÚ›ȷ Î·È ÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙˆÓ ‰Â-

ÛÔÙÒÓ Ù˘ H›ÚÔ˘ Î·È Ù· ÎÔ¿ÛÌ·Ù· ÙˆÓ ‚·ÙÚ¿¯ˆÓ,

ÛÙ·Ì·Ù‹Û·Ì ÌÈ· - ‰˘Ô ̤Ú˜ ÁÈ· ÂÍÂÚ‡ÓËÛË». ™‡Ìʈ-

Ó· Ì ÙÔÓ §È º¤ÚÌÔÚ , Ô §Ô‡ÚÔ˜ Â›Ó·È «ÙÔ ÊÏÔ›Û‚ÈÛÌ·

ÌÈ·˜ ¤ÛÙÚÔÊ·˜» ÂÓÒ Ô AÌ‚Ú·ÎÈÎfi˜ Â›Ó·È «¤Ó· η̛ÛÈÔ

ÌÔÈÚÔÏfi˚ Ì ‚ÚÂÎÂÎ¤Í ·fi ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, ÎÔ¿Í ·fi ÙËÓ

AÌÊÈÏÔ¯›· Î·È ¿ÏÏÔ ¤Ó· ÎÔ¿Í, ·ÔÎÚÈÙÈÎfi ¿Óˆ ·fi Ù·

‚Ô˘Ó¿, ·fi ÙÔ MÂÛÔÏfiÁÁÈ».

Ô˘Ì ÙÔÓ Á·Ï¿˙ÈÔ ÂÚˆ‰Èfi ‹ ÛÙ·¯ÙÔÙÛÈÎÓÈ¿, ÙÔÓ ÌÂÁ¿ÏÔ

ÌÂÛÔÏ·‚ËÙ‹ Î·È ÈfiÙË, Û˘ÓÂÛÙ·Ï̤ÓÔ Î·È ÓÙÚÔ·Ïfi ›-

‰Ô˜, Ô˘ ˙ÂÈ Î·Ù¿ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ, ÂÓÒ Ë ÌÂοÙÛ· Î·È ÙÔ

ÛÎÔÈÓÔÔ‡ÏÈ ÂÚÈÏ·ÓÒÓÙ·È ÎÔ¿‰È· ÛÙȘ fi¯ı˜ ÙˆÓ ÌÈ-

ÎÚÒÓ ÔÙ·ÌÒÓ Î·È ÙˆÓ ‚¿ÏÙˆÓ».

EÓÙ˘ÒÛÂȘ Î·È ÂÚÈÁڷʤ˜O AÁÁÏÔ˜ ÂÚÈËÁËÙ‹˜ X¤ÓÚÈ XfiÏ·ÓÙ ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘«T·Í›‰È· ÛÙ· IfiÓÈ· NËÛÈ¿, HÂÈÚÔ, AÏ‚·Ó›·,1812-1813» ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi KfiÏÔ. «O ÎfiÏÔ˜

Ù˘ AÚÙ·˜ ·ÏÒıËΠÌÚÔÛÙ¿ Ì·˜ Û fiÏÔ ÙÔ˘ ÙÔ Â‡ÚÔ˜,

ÌÈ· ÌÂÁ·ÏfiÚÂË ˘‰¿ÙÈÓË ÂÈÊ¿ÓÂÈ·, ¿Óˆ ·fi 30 Ì›ÏÈ·

ÛÙÔ Ì‹ÎÔ˜. Afi ÙȘ ÈÔ ÎÔÓÙÈÓ¤˜ ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘, Ë Ófi-

ÙÈ· ‹ ·˘Ù‹ Ù˘ AηÚÓ·Ó›·˜ Â›Ó·È Ë ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÓÙ˘ˆ-

Ûȷ΋. H ·Ú·Ï›· Â›Ó·È „ËÏ‹, ÔÏ˘Û¯È‰‹˜ Ì ÂÓ·ÏÏ·Û-

ÛfiÌÂÓÔ˘˜ fiÚÌÔ˘˜ Î·È ·ÎÚˆÙ‹ÚÈ· Î·È Î·Ï˘Ì̤ÓË ÌÂ

ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ÂÎÙÂٷ̤ӷ ‰¿ÛË».

O ¢ËÌ‹ÙÚ˘ BÈΤϷ˜ ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «Afi NÈÎÔfi-ψ˜ ÂȘ OÏ˘Ì›·Ó, (EÈÛÙÔÏ·› ÚÔ˜ Ê›ÏÔÓ)» ÁÚ¿ÊÂÈ:«E›ÌÂı· ÂÓÙfi˜ Ï›ÌÓ˘, Ï›ÌÓ˘ ÌÂÁ·ÏÔÚÂÔ‡˜. ¶ÚÔ˜

‚ÔÚÚ¿Ó, ¤Ú·Ó Ù˘ ¯ÏÔÂÚ¿˜ ÂÎÙ¿Ûˆ˜ ÙˆÓ ÂÚ› ÙˆÓ ÎfiÏ-

ˆÓ ‰ȿ‰ˆÓ, ˘„Ô‡ÓÙ·È ·ÏÏ¿ÏÏËÏÔÈ ·È ¿ÓÙ·È ÎÔÚ˘-

Õ X�ρτης του1566 �πουαπεικον�ζεται ηπεριοχ� πουπεριβ�λλει τονκ�λπο. Διακρ�-νονται η Aρτα,η Λευκ�δα, ηB�νιτσα και ηPηνι�σσα, κα-θ�ς επ�σης ηΠρ�βεζα με τοκ�στρο της.Xαλκογραφ�ατου Kαμ�τσιο(Συλλογ� N�-κου Δ. Kαρ�-μπελα).

T·ÍȉȈÙÈΤ˜ ÂÓÙ˘-ÒÛÂȘ ·fi ÙËÓ¿ÁÚÈ· ˙ˆ‹ Î·È Ù·ÙÔ›· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘

à Tουρκικ�ς στρατιωτικ�ς χ�ρτης τηςΠρ�βεζας και του Aμβρακικο# που συ-μπληρ�νεται με εικονογρ�φηση του γεφυ-ριο# της Aρτας και �λλων τοπ�ων τηςHπε�ρου (Συλλογ� N�κου Δ. Kαρ�μπελα).

10 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

à Kο�ρος τουπρτου μισο�του 6ου αι. π.X.,απ το ιερ τουAκτ�ου Aπ λ-λωνα στο Aκτιο,στην ε�σοδο τουAμβρακικο�.

Tης XƒÀ™∏ÿ¢∞˜ T∑√Àμ∞ƒ∞–™√À§∏

Aν. Kαθηγ�τριας Kλασικ�ς

Aρχαιολογ�ας Πανεπιστημ�ου Iωανν�νων

™TH §ATPEIA ‰‡Ô ıÂÔًوÓ, ÙÔ˘AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ Î·È Ù˘ AÎÙÈ¿-‰·˜, ÂÈÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ÔÈ Ï·ÙÚ¢-

ÙÈΤ˜ ‰Ôͷۛ˜ ÛÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi ηٿÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. OÈ ‰‡Ô ıÂfiÙËÙ˜ Ï·-ÙÚ‡ÙËηÓ, ΢ڛˆ˜, Û ÂÚÈÔ¯¤˜ ÎÔÓÙ¿ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ Î·È Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÛËÌ·-ÓÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ¤Ï·‚·Ó ¯ÒÚ· ÂΛ,fiˆ˜ Ë ›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ ÎÔÚÈÓıÈ·ÎÒÓ ·ÔÈ-ÎÈÒÓ Î·È Ë Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘. TÔ ‰ÂfiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜ ÔÊ›ÏÔ˘Ó ÛÙÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘AfiÏψӷ ÛÙÔ AÎÙÈÔ, ÛÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡ (™ÙÚ¿‚ˆÓ 10.2.7): «Ö-Ӈ̈˜ ‰Â ϤÁÂÙ·È ÙÔ Ù ÈÂÚfiÓ ÙÔ˘ AÎÙ›-Ô˘ AfiÏψÓÔ˜ Î·È Ë ¿ÎÚ· Ë ÔÈÔ‡Û·ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ¤¯Ô˘Û· Î·È ÏÈ̤-Ó· ÂÎÙfi˜».

O AÎÙÈÔ˜ AfiÏψÓ, ıÂfi˜ Ù˘ Ó·˘ÛÈ-ÏÔ˝·˜, Ï·ÙÚ‡ÙËΠ·Ú¯Èο ÛÙÔ AÓ·-ÎÙfiÚÈÔ, ·ÔÈΛ· Ô˘ ›‰Ú˘Û·Ó ÔÈ KÔÚ›Ó-ıÈÔÈ Á‡Úˆ ÛÙ· 625 .X. ÛÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡ Ì·˙› Ì ¿ÏϘ ·ÔÈ-˘, fiˆ˜ ÙÔ ™fiÏÏÈÔ Î·È ÙËÓ HÚ¿-ÎÏÂÈ·. ¶ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ AfiÏψӷ, ÚÔ-ÛÙ¿ÙË ıÂÔ‡ ÙˆÓ KÔÚÈÓı›ˆÓ, ÔÈ ¿ÔÈÎÔÈ›‰Ú˘Û·Ó ÈÂÚfi ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ AÓ·ÎÙfiÚÈÔ Î·ÈÛ˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ AÓ·ÎÙÔ-

Ú›Ô˘, ÙÔ AÎÙÈÔ. TÔ ÈÂÚfi ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙfiÛÙÔÓ £Ô˘Î˘‰›‰Ë (1.29.3), Ô ÔÔ›Ô˜ ‰›-‰ÂÈ Î·È ÙËÓ ÙÔÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘: «EÓ AÎÙ›ˆÙ˘ AÓ·ÎÙÔÚ›·˜ Á˘, Ô˘ ÙÔ ÈÂÚfiÓ ÙÔ˘AfiÏψÓÔ˜ ¤ÛÙÈ, › Ùˆ ÛÙfiÌ·ÙÈ ÙÔ˘AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ÎfiÏÔ˘», ÔÈ Ú›˙˜ fï˜Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜ Â›Ó·È ·Ú¯·ÈfiÙÂÚ˜. TËÓÚÒÈÌË Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏÏˆÓ·Î·È ÙËÓ ·ÔÈÎȷ΋ ÚÔ¤ÏÂ˘Û‹ Ù˘ È-ÛÙÔÔÈÔ‡Ó Ù· ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈο Â˘Ú‹Ì·Ù·Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ KÔ‡ÚÔÈ Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡-ÓÙ·È ÛÙÔ ·ã ÌÈÛfi ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È. .X. ηȂڤıËÎ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ·Ú¯·›Ô Ó·fi η-Ù¿ ÙȘ ·Ó·Ûηʤ˜ Ù˘ °·ÏÏÈ΋˜ AÚ¯·È-ÔÏÔÁÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙÔÓ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ ·ÈÒ-Ó·.

MÈ· ¿ÏÏË Ì·ÚÙ˘Ú›· Û¯ÂÙÈÎÒ˜ Ì ÙËÏ·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ ‰›‰ÂÈ ÔAÔÏÏÒÓÈÔ˜ Ô Pfi‰ÈÔ˜ ÛÙ· AÚÁÔÓ·˘ÙÈ-ο (I. 402-404), Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ‚ˆ-Ìfi Ì ‚fiÙÛ·Ï· ÁÈ· ÙÔÓ AÎÙÈÔ AfiÏψ-Ó·.

TÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ, Ô˘·Ó‹Î ·Ú¯Èο ÛÙÔ AÓ·ÎÙfiÚÈÔ, ÌÂÙ·-‚Ï‹ıËΠÙÔ 216 .X. Û ÔÌÔÛÔӉȷÎfiÈÂÚfi ÙˆÓ AηÚÓ¿ÓˆÓ Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ·ÚÈÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi Ù˘ ΤÓÙÚÔ.

EÙ‹ÛÈÔÈ ·ÁÒÓ˜¶ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ ÙÂ-ÏÔ‡ÓÙ·Ó Î¿ı ̄ ÚfiÓÔ ·fi ÙËÓ fiÏË ÙÔ˘AÓ·ÎÙÔÚ›Ô˘ ÛÙÂÊ·Ó›Ù˘ ·ÁÒÓ, Ù·AÎÙÈ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ÙÔÓ 4Ô ·È..X., ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ·ÎÚˆÙ‹ÚÈÔ AÎÙÈÔ Ù˘AηÚÓ·Ó›·˜. MÓ›· ÙˆÓ AÎÙ›ˆÓ Á›ÓÂ-Ù·È ÛÙÔÓ YÂÚ›‰Ë (Ú‚Ï. AÚÔÎÚ·-Ù›ˆÓ· Î·È ™Ô˘˝‰· ÛÙË Ï¤ÍË AÎÙÈ·), η-ıÒ˜ Î·È Û ÌÔχ‚‰ÈÓÔ ¤Ï·ÛÌ· ·fi ÙË¢ˆ‰ÒÓË ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. .X.

Oˆ˜ ÏËÚÔÊÔÚԇ̷ÛÙ ·fi ÂÈ-ÁÚ·Ê‹ Ù˘ OÏ˘Ì›·˜, ·fi ÙÔ 216 .X.,ÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ·Ó¤Ï·‚ ÙÔKÔÈÓfi ÙˆÓ AηÚÓ¿ÓˆÓ ‡ÛÙÂÚ· ·fiÛ˘Ìʈӛ· Ì ÙÔ AÓ·ÎÙfiÚÈÔ, Ì ÙËÓÔÔ›· ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÔ KÔÈÓfi ËÂÈ̤ÏÂÈ· ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏ-ψӷ. E›Ó·È Ôχ Èı·ÓfiÓ Ù· AÎÙÈ· Ó·ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, Á˘-ÌÓÈÎÔ‡˜, ÈÈÎÔ‡˜ Î·È Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜, ·Ó ÙÔÛ¯ÂÙÈÎfi ÚÔ˜ ÙÔ AÎÙÈÔ Ï‹ÌÌ· ÙÔ˘ ™Ù¤-Ê·ÓÔ˘ ÙÔ˘ B˘˙¿ÓÙÈÔ˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙ·AÎÙÈ· Ù‹˜ ÚÔ ÙÔ˘ A˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÂÔ¯‹˜.

M ÙË ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ AÎÙ›ˆÓ Î·È ÙË Ï·-ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ Û˘Ó‰¤ÂÙ·ÈÌÈ· ·Ú¿‰ÔÍË Û˘Ó‹ıÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›·Î¿ÓÔ˘Ó ÏfiÁÔ ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜.K·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ÚÈÓ ·fi ÙËÓ Ù¤ÏÂ-ÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È ÚÔÙÔ‡ Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ›ÛË̘ ı˘Û›Â˜ ÛÙÔÓ AfiÏψӷ ı˘-Û›·˙·Ó ‚fi‰È ÛÙȘ ̇Á˜, ÔÈ Ôԛ˜ ·Ì¤-Ûˆ˜ ˆ˜ ÂÎ ı·‡Ì·ÙÔ˜ ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·Ó.«HÚ·ÎÏ›‰Ë˜ ‰Â ÂÓ KÙ›ÛÂÛÈÓ ÈÂÚÒÓ Â-Ú› ÙËÓ AηÚÓ·Ó›·Ó ÊËÛ›Ó, ¤Óı· ÙÔAÎÙÈÔÓ ¤ÛÙÈÓ ·ÎÚˆÙ‹ÚÈÔÓ Î·È ÙÔ˘AfiÏψÓÔ˜ ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ ÙÔ ÈÂÚfiÓ, ٷȘ̇·È˜ ÚÔı‡ÂÛı·È ‚Ô˘Ó».

A˜ ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ·Ó¿ÏÔÁË ·Ó·ÊÔÚ¿Á›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔÓ AÈÏÈ·Ófi, ÛÙÔ «¶ÂÚ› ˙Ò-ˆÓ» XI.8, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÁÈ· ÈÂÚfi ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘AfiÏψӷ ÛÙË §Â˘Î¿‰·. E›Ó·È fï˜

H Προοπτικ σχ�διο-αναπαρ�σταση του «μνημε�ου N�κης»του Oκταβιανο� στον ιερ λ φο του Aπ λλωνα στη Nικ πολη(σχ�διο: N. Murray-Ph. Petsas).

Θε�τητες του Aμβρακικο�

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 11

H H N�κη στεφαννει τον Oκταβιαν μετ� τη ν�κη του στο Aκτιο επ�της Kλεοπ�τρας και του Aντων�ου, το 31 π.X. Xαλκογραφ�α αγνστου(Πηγ�: «Nικ πολις-Πρ�βεζα», εκδ. «Eργον», Πρ�βεζα 1994).

à Mαρμ�ρινη κε-φαλ� του Oκταβια-νο� Aυγο�στου πουβρ�θηκε κατ� τηνανασκαφ� στηνπεριοχ� της Nικ -πολης (φωτ.: K. Λ.Z�χος, «Tο μνη-με�ο του Oκταβια-νο� A�γουστου στηNικ πολη»,εκδ.YΠΠO, Aθ�να2001).

Ôχ Èı·ÓfiÓ Ó· ˘ÔÓÔÂ›Ù·È ÙÔ ÈÂÚfiÙÔ˘ AfiÏψӷ ÛÙÔ AÎÙÈÔ Î·È Ë Û‡Á¯˘-ÛË Ó· ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙË ÁÂÈÙÓ›·ÛË ÙˆÓ‰‡Ô ÂÚÈÔ¯ÒÓ. AÏψÛÙ ۇÌʈӷ ÌÂÙȘ ÊÈÏÔÏÔÁÈΤ˜ ËÁ¤˜ Î·È Ù· ·Ú¯·ÈÔ-ÏÔÁÈο ‰Â‰Ô̤ӷ Ë Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘AfiÏψӷ Â›Ó·È ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓË ÛÙÔÓÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È ÂÈÎÂÓÙÚÒÓÂÙ·ÈÛÙÔ AÓ·ÎÙfiÚÈÔ Î·È ÙË NÈÎfiÔÏË, fiˆ˜ı· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘ÌÂ.

TË ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ·Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜ ÙÔ˘AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷÛÙÔ AÓ·ÎÙfiÚÈÔ ÂÈ-‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó ÔÈ ÚÔ-ÍÂÓÈΤ˜ ÂÈÁڷʤ˜ÙÔ˘ 2Ô˘ ·È. .X., ÔÈÔԛ˜ ÌÓËÌÔÓ‡-Ô˘Ó ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ ıÂÔ‡.H Û˘¯Ó‹ ›Û˘·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ıÂ-Ô‡ ÛÙ· ·ÛË̤ÓÈ· ÓÔ-Ì›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ AÓ·-ÎÙÔÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È..X. Î·È ÔÈ ÂÈÁÚ·-ʤ˜ Ô˘ ʤÚÔ˘Ó (AKTIO, AKTIOY,AKTIA™) ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔÓ AÎÙÈÔAfiÏψӷ, ÙËÓ AÎÙÈ¿‰· Î·È ÙÔ˘˜ ·ÁÒ-Ó˜ Ô˘ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘˜.™Ù· ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· ·˘Ù¿ Ô ıÂfi˜ Î·È ËAÎÙÈ¿‰· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ÔÈÛıfi-Ù˘Ô, ÂÓÒ ÛÙÔÓ ÂÌÚÔÛıfiÙ˘Ô ··-ÓÙ¿ ¶‹Á·ÛÔ˜ ÊÙÂÚˆÙfi˜. ™Â ¯¿ÏÎÈÓËÎÔ‹ ÙÔ˘ AÓ·ÎÙÔÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 3Ô˘/2Ô˘ ·È..X. ÎÂÊ·Ï‹ ÙÔ˘ AfiÏψӷ ÎÔÛÌ›

ÙËÓ Î‡ÚÈ· fi„Ë Î·È ÛÙËÓ ›Ûˆ fi„Ë ÂÈ-ÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ï‡Ú· Î·È ÂÈÁÚ·Ê‹ANAKTOPIEøN.

OÎÙ·‚È·Ófi˜H Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ ‰È·-ÙËÚ‹ıËΠ¤ˆ˜ ÙË ÚˆÌ·˚΋ ÂÔ¯‹ ηÈÌ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ NÈÎÔfiψ˜ ·fi

ÙÔÓ OÎÙ·‚È·Ófi ÔAÎÙÈÔ˜ AfiÏψӤÁÈÓÂ Ô ÚÔÛÙ¿Ù˘ıÂfi˜, ·ÊÔ‡ Ô A‡-ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ·¤‰ˆÛÂÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙÔÓAÎÙÈÔ AfiÏψӷ(™ÙÚ¿‚ˆÓ 7.7.6).

TÔ ‡„ˆÌ·, ‚fi-ÚÂÈ· ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi™Ì˘ÚÙԇϷ, Ù·˘Ù›-˙ÂÙ·È Ì ÙÔÓ ÏfiÊÔ,fiÔ˘ Ô OÎÙ·‚È·Ófi˜ÂÁη٤ÛÙËÛ ÙÔÛÙÚ·ÙËÁÂ›Ô ÙÔ˘ÚÈÓ ·fi ÙË Ó·˘-

Ì·¯›· (¢›ˆÓ K¿ÛÛÈÔ˜ 50.1.2.3) Î·È Î·-Ù·Û··Û ÙÔ «ÌÓËÌÂ›Ô N›Î˘» Ô˘ÎfiÛÌËÛ Ì ٷ Ï¿Ê˘Ú·, Ù· ¤Ì‚ÔÏ· ÙˆÓ¯ıÚÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ, ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ AfiÏ-ψӷ Î·È ¿ÏÏ· ·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· (¢›ˆÓ K¿Û-ÛÈÔ˜ 51.1.3, ™Ô˘ËÙÒÓÈÔ˜ Aug. 96.2). T·Ï›„·Ó· ÙÔ˘ ÌÓËÌ›Ԣ Â›Ó·È ÔÚ·Ù¿, ΢-Ú›ˆ˜ ÛÙË ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿, fiÔ˘ ·Ú·ÙË-ÚÔ‡ÓÙ·È ·Á΢ÚfiÛ¯ËÌ· Ϸ̷͇ٷ.™ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÏfiÊÔ ‚Ú¤ıËΠÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂ-

H Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷ Î·È Ù˘ AÎÙÈ¿‰·˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÙÔ˘˜ ڈ̷˚ÎÔ‡˜¯ÚfiÓÔ˘˜

12 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

H O ιερ ς λ φος του Aπ λλωνα. Διακρ�νονται λε�ψανα του«μνημε�ου N�κης» που οικοδ μησε και κ σμησε με αφιερμα-τα, πολεμικ� λ�φυρα και �γαλμα του Aπ λλωνα ο Oκταβια-ν ς (φωτ.: Bασ. Γκανι�τσας).

H Tμ�μα της πρ σοψης του «μνημε�ου N�κης». Στο π -διο διακρ�νονται οι αγκυρ σχημες λαξε�σεις στις οπο�-ες τοποθετ�θηκαν τα �μβολα των εχθρικν πλο�ων(φωτ.: K. Λ. Z�χος, «Tο μνημε�ο του Oκταβιανο� A�γου-στου στη Nικ πολη», εκδ. YΠΠO, Aθ�να 2001).

ÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ·Ó·ıËÌ·ÙÈ΋˜ ÂÈÁÚ·-Ê‹˜, ÙËÓ ÔÔ›· Ô OÎÙ·‚È·Ófi˜ ·Ó¿ÚÙË-Û ÛÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÙÔ 29 .X. ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ÓÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ· Î·È ÙÔ˘ AÚË.

™ÙË ÌÂÁ¿ÏË Ï·ÙÚ›· Ô˘ ÁÓÒÚÈÛ ÔAÎÙÈÔ˜ AfiÏÏˆÓ ÛÙË NÈÎfiÔÏË Ú¤ÂÈÓ· ÔÊ›ÏÂÙ·È Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÛÙ· ÓÔ-Ì›ÛÌ·Ù· ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ Ù˘fiÏ˘. O ıÂfi˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È Á˘ÌÓfi˜,fiÚıÈÔ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ¿ӈ Û ‚¿ÛË Ì Ùfi-ÍÔ ÛÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ¯¤ÚÈ Î·È ‰¿‰· ‹ ÎÏ¿-‰Ô ‹ N›ÎË ÛÙÔ ‰ÂÍÈfi, ÂÓÒ Ë ·ÂÈÎfiÓÈÛ‹ÙÔ˘ ÛÙ· ڈ̷˚ο ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Â›Ó·È ‰È·-ÊÔÚÂÙÈ΋ ˆ˜ ÎÈı·Úˆ‰fi˜ Ì ԉ‹ÚË ¯È-ÙÒÓ·, ÌÈ· ·ÎfiÌ· Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙÔÓ ÂÏ-ÏËÓÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ NÈÎÔfiψ˜.

™Â fiϘ ÙȘ ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈΤ˜ ÎÔ¤˜ ‰È·-Ê·›ÓÂÙ·È Ë Ù¿ÛË ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙÒÓ Ó··Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ·Ú¯·˚Îfi ¿Á·Ï-Ì· ÙÔ˘ AfiÏψӷ, ›Ûˆ˜ ·˘Ùfi ÙÔ˘ AÎÙ›-Ô˘ AfiÏψӷ Ô˘ Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó ·fiÙÔ˘˜ ·Ú¯·˚ÎÔ‡˜ ̄ ÚfiÓÔ˘˜ ÛÙÔ ÁÂÈÙÔÓÈÎfiAÓ·ÎÙfiÚÈÔ. TÔ ‰Â Ó·fi ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘AfiÏψӷ ÛÙÔ AÎÙÈÔ Ô OÎÙ·‚È·Ófi˜ÂÌÂÁ¤ı˘ÓÂ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Û¯ÂÙÈÎfi¯ˆÚ›Ô ÙÔ˘ ™Ô˘ËÙˆÓ›Ô˘ (Aug. 12.8): «etampliato vetere Apollinis templo» ηÈÂȂ‚·ÈÒÓÔ˘Ó Ù· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈο Ï›-„·Ó· ڈ̷˚ÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ. O ÂÚ›‚ÔÏÔ˜ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ AfiÏψÓÔ˜, ηٿ ÙÔopus reticulatum, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ·ÎÚˆÙ‹ÚÈÔ ¶Ô‡ÓÙ· Î·È ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘ ÙÂ-̤ÓÔ˘˜ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÙÔ›¯ÔÈ ¿ÏψÓڈ̷˚ÎÒÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ. ™‹ÌÂÚ· ÛÙË ı¤ÛËÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÈÂÚÔ‡ ˘„ÒÓÂÙ·È ÙÔ Î¿-ÛÙÚÔ ÙÔ˘ AÏ‹ ¶·Û¿.

¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ô A‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ·Ó·‰ÈÔÚ-Á¿ÓˆÛ ÙÔ˘˜ ÙÔÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓAηÚÓ¿ÓˆÓ, ÂȉÈÒÎÔÓÙ·˜ Ó· ‰È·ÈˆÓ›-

ÛÂÈ ÙËÓ ÎÔÛÌÔ˚ÛÙÔÚÈ΋ Ó›ÎË ÙÔ˘ AÎÙ›-Ô˘ Î·È Ó· ÙÈÌ‹ÛÂÈ ÙÔÓ AÎÙÈÔ AfiÏψӷÁÈ· ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ÙÔ˘ ÚfiÛÊÂÚÂ(™ÙÚ¿‚. 7.7.6, ™Ô˘ËÙ. Aug. 18.2, ¢›ˆÓK¿ÛÛÈÔ˜ 51.1.2).

M ÙËÓ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ AÎÙ›ˆÓÚ¤ÂÈ Ó· Û˘Ó‰¤ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙËÓ ·ÂÈ-ÎfiÓÈÛË ÛÙËÓ ›Ûˆ ÏÂ˘Ú¿ ÓÔÌÈÛÌ¿-ÙˆÓ Ù˘ NÈÎÔfiψ˜ ÙÔ˘ 1Ô˘ ·È. .X.(ÌÂÙ¿ ÙÔ 28 .X.), Á˘Ó·ÈΛ·˜ ηıÈÛÙ‹˜ÌÔÚÊ‹˜, Ô˘ ÎÚ·Ù¿ÂÈ Ì ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi‰¿‰· Î·È Ì ÙÔ ‰ÂÍÈfi ·ÁÁÂ›Ô - ¤·ıÏÔ.¶ÚfiÎÂÈÙ·È Èı·ÓfiÓ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛˆÔ-Ô›ËÛË Ù˘ ı¿˜ ÙˆÓ AÎÙ›ˆÓ, Ù˘AÎÙÈ¿‰·˜.

¢È·ÊˆÙÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È Â›Û˘ ÙÔ ¯ˆÚ›ÔÙÔ˘ ¢›ˆÓ· K¿ÛÛÈÔ˘ (51.1.2) ÁÈ· Ù··ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ N¤ˆÓ AÎÙ›ˆÓ, Û‡Ì-ʈӷ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ ÚÔ-ÛÙ¤ıËÎ·Ó ÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜. T· N¤·AÎÙÈ· ‹Ù·Ó ·ÁÒÓ ÂÓÙÂÙËÚÈÎfi˜ ηÈÈÛÔχÌÈÔ˜ Î·È fiˆ˜ Ù· ¶·Ï·È¿ ‹Ù·Ó«·ÁÒÓ ...ÈÂÚfi˜ ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψ-ÓÔ˜».

EÙÛÈ, Ô AfiÏÏˆÓ ·fi ıÂfi˜ ÙˆÓ ·Ô›-ÎˆÓ ¤ÁÈÓÂ Ô ¶ÚÔÛÙ¿Ù˘ ÙÔ˘ OÎÙ·‚È·-ÓÔ‡, Ô Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ‹˜ Ù˘ Ó·˘ÙÈ΋˜ Ó›-΢ ÛÙÔ AÎÙÈÔ Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÙÈÌË-ı› ȉȷ›ÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·Î·È Ë Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ Ó· ¤¯ÂÈ ·‹¯ËÛË Ì¤-¯ÚÈ ÙË PÒÌË. ™‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÊÈÏÔÏÔ-ÁÈΤ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ (¶ÚÔ¤ÚÙÈÔ˜ IV.6) ηÈÙ· ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈο ‰Â‰Ô̤ӷ ΢ڛˆ˜ ÙȘÓÔÌÈÛÌ·ÙÈΤ˜ ÎÔ¤˜ Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘ÓÙÔÓ AfiÏψӷ, Ô A‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ηıȤڈ-Û ÙË Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ AÎÙ›Ô˘ AfiÏψӷÛÙË PÒÌË. ™ÙÔÓ ¶·Ï·Ù›ÓÔ ÏfiÊÔ ÛÙËPÒÌË ›‰Ú˘Û ӷfi ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘AfiÏψӷ Î·È ÙÔÓ ÎfiÛÌËÛ Ì ٷ Û‡Ì-‚ÔÏ· ÙÔ˘ ıÂÔ‡.

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 13

à Aποψη του κα-θολικο της μον�ςΓενεσ�ου της Θεοτ�-κου της Κορακονη-σ�ας � Κορακονη-σα�ας, κτ�σμα του�ψιμου 10ου αι.Πρ�κειται για τοπαλαι�τερο καισπουδαι�τερο μο-ναστ�ρι τουΑμβρακικο και�να απ� τα σημα-ντικ�τερα βυζαντι-ν! μνημε�α τηςHπε�ρου (φωτ.: Στ.Mαμαλο κος).

Tου ™Δ∞⁄ƒ√À M∞ª∞§√⁄∫√À

Αρχιτκτονος ΕΜΠ – Αναστηλωτ�

√MONAXI™MO™ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Â˘‰ÔΛÌËÛ ·fi ·ÏÈ¿ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡. ™ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚËÂÚÈÔ¯‹ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ÎfiÏÔ ˘‹ÚÍ·Ó ÛÙÔ ·ÚÂÏ-

ıfiÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌ· ÌÈÎÚ¿ Î·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·. ΔÔ ·Ú-¯·ÈfiÙÂÚÔ Î·È ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ ·fi ·˘Ù¿ ›ӷÈË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ °ÂÓÂÛ›Ô˘ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ Ù˘ «∫ÔÚ·ÎÔÓËÛ›·˜» ‹«∫ÔÚ·ÎÔÓËÛ·›·˜». μÚ›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ «Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈ-ÎÔ‡», Û ‚Ú·¯Ò‰Ë ¯ÂÚÛÔÓËÛ›‰·, Ô˘ ·fi ÙÔ 19Ô ·È. ·Ó·Ê¤-ÚÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÏÔÁ›Ô˘˜ ˆ˜ ∫ÔÚˆÓËÛ›·. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi˜ Ô¯ÚfiÓÔ˜ ȉڇÛÂÒ˜ Ù˘ (Ë ·Ï·ÈfiÙÂÚË ÌÓ›· Ù˘ Â›Ó·È ÙÔ˘1193) , Î·È ‹ÎÌ·Û ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜,·ÔÎÙÒÓÙ·˜ ÌÂÁ¿ÏË Ê‹ÌË Î·È ÂÚÈÔ˘Û›·. ∫·Ù¿ ÙÔÓ 19Ô ·È.Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ „·-Ú¿‰ˆÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ¯ˆÚÈfi.

∏ ÌÔÓ‹ ‰È·Ï‡ıËΠÛÙȘ ÚÒÙ˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·È. ΔÔηıÔÏÈÎfi Ù˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠ¤ÎÙÔÙ ˆ˜ ÂÓÔÚÈ·Îfi˜ ηÈÎÔÈÌËÙËÚÈ·Îfi˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ ¯ˆÚÈÔ‡. ∞fi ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙË-ÚÈ·Îfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÌÂÚÈο ÎÙ›ÚÈ·ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡. ΔÔ Î·ıÔÏÈÎfi ÎÙ›ÛÌ·, fiˆ˜ Ê·›-ÓÂÙ·È, ÙÔ˘ fi„ÈÌÔ˘ 10Ô˘ ·È., Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂ-Ú· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÌÓËÌ›· Ù˘ ∏›ÚÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Ì¿Ï-ÏÔÓ ÌÈÎÚÒÓ ‰È·ÛÙ¿ÛÂˆÓ Ó·fi «ËÌÈÂÁÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ ÛÙ·˘ÚÔÂÈ-‰‹» Ì ÙÚÔ‡ÏÔ Î·È Ó¿ÚıËη. ΔÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔ‡Ó Ì¤-ÙÚÈ·˜ Ù¤¯Ó˘ ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·È. Î·È ÂӉȷʤÚÔÓ Í˘-ÏfiÁÏ˘ÙÔ Ù¤ÌÏÔ ÙˆÓ Ì¤ÛˆÓ Ì¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. ™ÙË ‰˘ÙÈ-΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÎÔ‡ Ó·Ô‡ ¤¯ÂÈ ÚÔÛÎÔÏÏËı› Â͈ӿÚıË-

η˜ ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ›¯Â ·Ú¯Èο ÙË ÌÔÚÊ‹ ·ÓÔÈÎÙ‹˜ ÛÙÔ¿˜. ™Ù· ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘ Ó·Ô‡˘„ÒÓÂÙ·È ÙÔ Ù‡Ô˘ ‰È¿ÙÚËÙÔ˘ ÙÔȯÒÌ·ÙÔ˜ Έ‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈÔÈı·Ófiٷٷ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. Î·È ÛÙ· ÓfiÙÈ· ÙÔ ÂÚÂȈ̤ÓÔ ÈÛfi-ÁÂÈÔ, ›ÌËΘ ÎÙ›ÚÈÔ ÙÔ˘ ÂÏ·ÈÔÙÚÈ‚Â›Ô˘ Ù˘ ÌÔÓ‹˜. ™Â ·-Ê‹ Ì ÙÔ ÂÏ·ÈÔÙÚÈ‚Â›Ô ¯Ù›ÛıËΠÙÔ 1870 ·fi ÙÔÓ ËÁÔ‡ÌÂÓÔ∞Ì‚ÚfiÛÈÔ ƒ·Ê·ËÏ›‰Ë Ë «ÎÔ‡ÏÈ·», ‰ÈÒÚÔÊÔ ÎÙ›ÚÈÔ ‰È·ÌÔÓ‹˜ÙˆÓ ÏÈÁÔÛÙÒÓ ÙfiÙ ÌÔÓ·¯ÒÓ Ù˘ ÌÔÓ‹˜. ªÂÙ¿ ÙË ‰È¿Ï˘ÛËÙ˘ ÌÔÓ‹˜ ÛÙËÓ ÎÔ‡ÏÈ· ÛÙÂÁ¿ÛıËΠÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÙÔ ÁÚ·-ÊÂ›Ô Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù‰·Ê›ÛıËΠÙÔ 1932–33ÁÈ· Ó· ÎÙÈÛı› ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙÔ Ó¤Ô Û¯ÔÏ›Ô. ™ÂÌÈÎÚ‹ ·fiÛÙ·ÛË ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ ηıÔÏÈ-ÎÔ‡ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈÔ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ √ÓÔ˘-ÊÚ›Ô˘, ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˜ ‰ÚÔÌÈÎfi˜ ıÔÏÔÛΤ·ÛÙÔ˜Ó·˝ÛÎÔ˜, Èı·Ófiٷٷ ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÙÔ˘ ¢ÂÛÔÙ¿-ÙÔ˘ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Ì ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·È.

MÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ AÁ›·˜ ¶·Ú·Û΢‹˜ªÂ ÙË ÌÔÓ‹ Ù˘ ∫ÔÚ·ÎÔÓËÛ›·˜ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ¿ÌÂ-Û· ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ù˘ ∞Á›·˜ ¶·Ú·Û΢‹˜ ÛÙÔª˘ÚÙ¿ÚÈ, ÙËÓ ÂÈÌ‹ÎË, ÔÏ˘Û¯È‰‹ Î·È Î·Ù¿Ê˘ÙË ¯ÂÚÛfiÓË-ÛÔ Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ Ô˘ ÂÈÛ¯ˆÚ› ‚·ıÈ¿ ÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi,ÛÙ· ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈο Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜. ΔÔ ª˘ÚÙ¿ÚÈ ·Ó‹Î ÛÙË ÌÔ-Ó‹ Ù˘ ∫ÔÚ·ÎÔÓËÛ›·˜ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ÔÛÔÛÙfi ‹‰Ë ÚÈÓ ·fi ÙËÓÙÔ˘ÚÎÈ΋ ηٿÎÙËÛË. ∏ ΢ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓË-ÛÔ ‰È·ÙËÚ‹ıËÎÂ, Û˘¯Ó¿ Ì ÛÎÏËÚÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ,Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ù˘ ÂÓÂÙÔÎÚ·-Ù›·˜. ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Ô ËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ Ù˘ ∫ÔÚ·ÎÔÓËÛ›·˜ πˆ-Ó¿˜ °ÎÈÔÏÌ¿˜ Ô˘ ÔϤÌËÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙˆÓ∂ÓÂÙÒÓ ÙÔ 1692, ·ÓÔÈÎÔ‰fiÌËÛ ÙÔÓ Ó·fi Î·È ÙÔÓ ‡ÚÁÔ Ù˘ÌÔÓ‹˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ¶·Ú·Û΢‹˜, Ô˘ ›¯·Ó ηٷÛÙÚ·Ê› ηٿ

Mοναστ�ρια και εκκλησ�ες

IÂÚ¿ ÌÓËÌ›· ‚˘˙·-ÓÙÈÓÒÓ Î·È ÌÂÙ·‚˘˙·-ÓÙÈÓÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Á‡Úˆ·fi ÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi

14 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

Õ Tο μοναστ�ρι της Aγ. Παρασκευ�ς,στο ν�τιο !κρο της ακαρνανικ�ς χερσο-ν�σου, απ�ναντι απ� τη Β�νιτσα. Aπ� τοοικοδομικ� συγκρ�τημα σ'ζεται το κα-θολικ�, κτ�σμα, μ!λλον, του 19ου αι.,καθ'ς επ�σης ερε�πια εν�ς μεγ!λουσυγκροτ�ματος κατοικι'ν και βοηθητι-κ'ν χ'ρων (φωτ.: Στ. Mαμαλο κος).

ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, Î·È ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÂΛ,ÚÔÙÈÌÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÓÂÙÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ·fiÙËÓ ÂÎÙÂıÂÈ̤ÓË ÛÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÈ‚Ô˘Ï‹ ÓËÛ›‰·ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡.

∏ ÌÔÓ‹ Ù˘ ∞Á›·˜ ¶·Ú·Û΢‹˜ ‰È·Ï‡ıËΠÙÔ 1834Ì ÙÔ ÁÓˆÛÙfi ‰È¿Ù·ÁÌ· Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜ ÁÈ· ÙË ‰È¿-Ï˘ÛË ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ. ™˘ÁÎÈÓËÙÈΤ˜ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ·fi̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ∞Ó·ÎÙÔÚ›ˆÓ ÚÔ˜ ÙÔÓ √ıˆÓ· Ó·‰È·ÙËÚËı› Ë ÌÔÓ‹ ˆ˜ Û¯ÔÏÂ›Ô ‰ÂÓ ÙÂÏÂÛÊfiÚËÛ·Ó.∞fi ÙÔ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· Ù˘ ÌÔÓ‹˜, Ô˘ ‚Ú›-ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ÓfiÙÈÔ ¿ÎÚÔ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘, ·¤Ó·ÓÙÈ·fi ÙË μfiÓÈÙÛ·, ÛÒ˙ÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÙÔ Î·ıÔÏÈÎfi, ÛÙÔÛ˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù‡Ô ÙÔ˘ ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˘‰ÚÔÌÈÎÔ‡ ͢ÏfiÛÙÂÁÔ˘ Ó·Ô‡, ÎÙ›ÛÌ· Ì¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ 19Ô˘·È., Î·È Ù· ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÂÚ›ȷ ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Û˘-ÁÎÚÔÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÎÙÈÚ›ˆÓ ηÙÔÈΛ·˜ Î·È ‚ÔËıËÙÈÎÒÓ ¯Ò-ÚˆÓ. ¶˘Ú‹Ó· ÙÔ˘ Û˘ÁÎÚÔÙ‹Ì·ÙÔ˜ ·ÔÙÂÏ› Ô ‡ÚÁÔ˜ÙÔ˘ ËÁÔ˘Ì¤ÓÔ˘ πˆÓ¿, ›ÌËΘ ÎÙ›ÛÌ· Ì ÈÛfiÁÂÈÔ Î·ÈfiÚÔÊÔ Ì ΢ÎÏÈÎÔ‡˜ ˘ÚÁ›ÛÎÔ˘˜ Û ‰‡Ô ·fi ÙȘ Áˆ-ӛ˜ ÙÔ˘. ∏ ÚÔۤϷÛË ÙÔ˘ ÔÚfiÊÔ˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì Â͈-ÙÂÚÈ΋ Îϛ̷η Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û Û ÎÈÓËÙ‹ Á¤Ê˘Ú·.

¶·Ó·Á›· M˘ÚÙ·Ú›Ô˘– T˘ Pԉȿ˜

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙË ÌÔÓ‹ Ù˘ ∞Á›·˜ ¶·Ú·Û΢‹˜, ÛÙÔ ª˘Ú-Ù¿ÚÈ ˘‹Ú¯Â ¤Ó· ·ÎfiÌË ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ, ·ÊÈÂڈ̤ÓÔÛÙËÓ ¶·Ó·Á›·. ∞˘Ùfi ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ∫ÂÊ¿-ÏÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜, ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ¿ÎÚÔ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘.™ÙÔ ÌÈÎÚfi ·˘Ùfi ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜Û ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ πˆ¿Ó-Ó˘ ∞fiη˘ÎÔ˜ ÛÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 13Ô˘ ·È. ™Â ÂÓÂ-ÙÈÎfi ¯¿ÚÙË ÙÔ˘ Braccio del Mirtari, ÙÔ˘ 17Ô˘–18Ô˘·È., ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ˆ˜ «Chiessa B(eata) V(ergine)». ™ÙȘ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·È. ÙÔ ÌÈÎÚfi ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ·Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ‹Ù·Ó ‹‰Ë ÂÁηٷÏÂÏÂÈÌ̤ÓÔ Î·È ÂÚÂȈ-̤ÓÔ.

ΔÔ Î·ıÔÏÈÎfi Â›Ó·È ¤Ó·˜ ÌÈÎÚfi˜, ·ÏÏ¿ Ôχ ÛËÌ·-ÓÙÈÎfi˜ ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˜ ‰ÚÔÌÈÎfi˜ ͢ÏfiÛÙÂÁÔ˜ Ó·fi˜, ÎÙ›-ÛÌ· ÙÔ˘ 10Ô˘ – 11Ô˘ ·È., Ì ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ ÂÂÌ‚¿-ÛÂȘ ÙÔ˘ 17Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 18Ô˘ ·È. ¶ÚfiÛÊ·Ù· Ô ÂÚÂȈ-̤ÓÔ˜ Ó·fi˜ ·ÔηٷÛÙ¿ıËΠÁÈ· Ó· ·ӷÏÂÈÙÔ˘Ú-Á‹ÛÂÈ ˆ˜ ¯ÒÚÔ˜ ı›·˜ Ï·ÙÚ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ·ÍÈÔı¤-·ÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. Δ· ÊÙˆ¯Èο ÈÛfiÁÂÈ· ÌÔ-Ó·ÛÙËÚȷο ÎÙ›ÛÌ·Ù· ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È Û ۯ‹Ì· °ÛÙ· ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ ηıÔÏÈÎÔ‡. ™ÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙË-

ÚÈÔ‡ ˘¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Ê˘Ï¿ÎÈÔ ÙÔ˘19Ô˘ ·È.

∂Ó· ·ÎfiÌË ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡‹Ù·Ó Ë ÌÔÓ‹ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ «ƒfi‰ÔÓ ÙÔ ∞Ì¿Ú·ÓÙÔÓ» ‹Ù˘ «ƒÔ‰È¿˜». μÚ›ÛÎÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ μ›ÁÏ·Î·È ™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹, ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ·Ú·Ï›· Ù˘ ÔÌÒÓ˘-Ì˘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜. ∂Ï¿¯ÈÛÙ· ÛÙÔȯ›· Â›Ó·È ÁÓˆ-ÛÙ¿ ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÌÔÓ‹˜. ∏ ›‰Ú˘Û‹ Ù˘ Èı·-ÓÒ˜ ·Ó¿ÁÂÙ·È ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÔ¯‹. ™ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›·Ù˘ ÂÚÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó Î·È Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∞Á›-Ô˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ «Ù˘ ƒÔ‰È¿˜» ÛÙÔ˘˜ ∫ÈÚÎÈ˙¿Ù˜. ∏ ÌÔÓ‹‰È·Ï‡ıËΠÛÙȘ ÚÒÙ˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·È. ΔÔ ÔÈ-ÎÔ‰ÔÌÈÎfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔηıÔÏÈÎfi, ÙÔ Îˆ‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈÔ, ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÎÙ›ÛÌ· ÎÂ-ÏÈÒÓ Î·È ÙÔÓ Ì·Ó‰ÚfiÙÔÈ¯Ô ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡ ÂÚÈ‚fiÏÔ˘. ΔÔηıÔÏÈÎfi Â›Ó·È ÎÙ›ÛÌ· ÙÔ˘ 1860. ∞Ó‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ Ù‡ÔÙÔ˘ ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˘, ‰ÚÔÌÈÎÔ‡, ıÔÏÔÛΤ·ÛÙÔ˘ ÌÂ Û˘ÓÂ-Ù˘Á̤ÓÔ ÙÚÔ‡ÏÔ Ó·Ô‡ Ì ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ ıÔψÙfiÓ¿ÚıËη. ∫ÔÛÌÂ›Ù·È Ì ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ 1884, ¤ÚÁ·ÙˆÓ ™·Ì·ÚÈÓ·›ˆÓ ˙ˆÁÚ¿ÊˆÓ ∞ı·Ó·Û›Ô˘, μ·ÛÈÏÂ›Ô˘Î·È °ÂˆÚÁ›Ô˘.

™ÙËÓ ÂÏ·ÈfiÊ˘ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ™Î·Êȉ¿ÎÈ Ù˘ ¶Ú¤‚Â-˙·˜, Û ı¤ÛÂȘ «ÙÂÚÓfiٷ٘», fiˆ˜ ¤ÁÚ·Ê ÙÔ 1882Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ∞ÚÙ˘ ™ÂÚ·Ê›Ì, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÈ ÌÔ-

Ó¤˜ ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ Î·È Ù˘ ∞Á›·˜ ΔÚÈ¿‰Ô˜,ȉڇ̷ٷ Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÙÔ˘ 18Ô˘ ·È. Î·È ‰È·ÏÂÏ˘Ì¤Ó˜·fi ÙÔ 1868. ∞fi ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·Îfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· Ù˘ÌÔÓ‹˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ΔÚÈ¿‰Ô˜ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ÙÔ Î·ıÔÏÈÎfi,ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˜ ‰ÚÔÌÈÎfi˜ ͢ÏfiÛÙÂÁÔ˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘ 1744, ÂÈ-Û΢·Ṳ̂ÓÔ˜ ÚÈ˙Èο ÙÔ 1879 Î·È ·Ó·ÛÙËψ̤ÓÔ˜ÚfiÛÊ·Ù·, Î·È Ô Ì·Ó‰ÚfiÙÔȯԘ Ì ÙËÓ ÙÔً͈ ÙÔ˘‡ÏË Ô˘ ÎÙ›ÛıËÎ·Ó ÂÚ› ÙÔ 1880. ∞fi ÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ ÛÒ˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÙÔ Î·ıÔÏÈÎfi, ÎÙ›-ÛÌ· ÙÔ˘ 1794, ÂÈÛ΢·Ṳ̂ÓÔ ÙÔ 1989. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È›Û˘ ÁÈ· ÌÔÓfi¯ˆÚÔ ‰ÚÔÌÈÎfi ͢ÏfiÛÙÂÁÔ Ó·fi Ì ÂÓ-‰È·Ê¤ÚÔÓ Ù¤ÌÏÔ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘, Èı·Ófiٷٷ, ÙÂÙ¿Ú-ÙÔ˘ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È.

¶¤Ú· ·fi Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ì¤Û· ηÈÁ‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÔÏÏ¿ ·Îfi-ÌË Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Î·Ù¿ ÔÈΛÏÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ì ÙÔÓÎfiÏÔ, ÙÔÓ ÙfiÔ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘. ∞Ó¿ÌÂÛ¿ÙÔ˘˜, Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Ù˘ fiÏ˘ Ù˘ ∞ÚÙ·˜, ÙˆÓ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ ÛÙÔ §Èı¿ÚÈ Î·È Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ÛÙËÓ ∫Ô˙‡ÏË, ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙÔ˘ ∏ÏÈÔ‡ÛÙ· ∏ÏÈÔ‚Ô‡ÓÈ· – Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÙȘ ̤Ú˜̷˜ Ë ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙÔ˘ ∏ÏÈÔ‡ ÛÙ· ºÏ¿ÌÔ˘Ú· –Î·È ·ÎfiÌË Ù· ÈÔ Ì·ÎÚÈÓ¿, fiˆ˜ Ë ÌÔÓ‹ ∫·ÛÙÚ›Ô˘ÛÙÔ ƒÈ˙Ô‚Ô‡ÓÈ (¶Ô‰ÔÁfiÚ·) Ù˘ §¿Îη˜ – ™Ô‡ÏÈ Î·È Ë

P Tο καθολικ� της μον�ς Pο-δι!ς, η �δρυση της οπο�ας αν!-γεται, πιθαν�τατα, στη βυζαντι-ν� εποχ�. Βρ�σκεται αν!μεσαστα χωρι! Β�γλα και Στρογγυ-λ�, στην ανατολικ� παραλ�α τηςλιμνοθ!λασσας της Ροδι!ς(φωτ.: Στ. Mαμαλο κος).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 15

ÂÚ›ÊËÌË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ∑·ÏfiÁÁÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹-ÚÈ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜ Î·È Ù˘ ∞ÌÊÈÏÔ¯›·˜.

EÎÎÏËۛ˜™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Ô-Ï˘¿ÚÈı̘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ÂÎÎÏËۛ˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÏÈ-Ô‡˜ ÂÓÔÚÈ·ÎÔ‡˜ Ó·Ô‡˜ Î·È Â͈ÎÎÏ‹ÛÈ· ÙˆÓ Á‡Úˆ ·fiÙÔÓ ÎfiÏÔ ¯ˆÚÈÒÓ. ªÈ· ·fi ÙȘ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ˜ ÂÎ-ÎÏËۛ˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È ¿ÌÂÛ· Ì ÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi ›-Ó·È Ô Ó·fi˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘ ÛÙÔÓ ÏfiÊÔ Ù˘™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹˜, ·ÏÈfi˜ ÂÓÔÚÈ·Îfi˜ Î·È ÎÔÈÌËÙËÚÈ·Îfi˜Ó·fi˜ ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ ¯ˆÚÈÔ‡. ∂›Ó·È ÌÔÓfi¯ˆÚÔ˜ ‰ÚÔÌÈÎfi˜Í˘ÏfiÛÙÂÁÔ˜ Ì ¯·ÁÈ¿ÙÈ ÛÙË ÓfiÙÈ· Î·È ÙË ‰˘ÙÈ΋ Ï¢-Ú¿ ÙÔ˘. Oˆ˜ ·Ô‰Â›¯ıËΠηٿ ÙȘ ÚfiÛÊ·Ù˜ ·Ó·-ÛÙËψÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜, ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÎÙ›ÛÌ· Ù˘ ‚˘˙·-ÓÙÈÓ‹˜ ÂÔ¯‹˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰Â¯ı› ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÂÂÌ‚¿-ÛÂȘ ÙÔ 1872 Î·È ÙÔ 1899. ΔÔ Ù¤ÌÏÔ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ›ӷȤÚÁÔ ÙÔ˘ 1913. ΔÔ Îˆ‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈÔ – ˘ÏÒÓ·˜ ›ӷÈÎÙ›ÛÌ· ÙÔ˘ 1867.

ªÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ Ô Â›Û˘ Úfi-ÛÊ·Ù· ·Ó·ÛÙËψ̤ÓÔ˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ μ·ÚÓ¿‚·,ÛÙÔ ·Ú·ÔÙ¿ÌÈÔ ‰¿ÛÔ˜ ÙÔ˘ §Ô‡ÚÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ·ÌÈÎÚfi ÛÙ·˘ÚÔÂȉ‹ ÂÁÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ Ó·fi ÙÔ˘ 1833, ÎÙÈ-Ṳ̂ÓÔ ÛÙË ı¤ÛË ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ 1148 –1149.∞fi ÙÔÓ Ó·fi ·˘Ùfi ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ÎÙËÙÔÚÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹Ô˘ ‰È·ÛÒ˙ÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÎÙ‹ÙÔÚ· ª·Á›ÛÙÚÔ˘∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË.

∞Í›˙ÂÈ, Ù¤ÏÔ˜, Ó· ·Ó·ÊÂÚı› Î·È ÙÔ ·ÛÎËÙ·ÚÈfi ÙÔ˘∞Á›Ô˘ μÏ·Û›Ô˘, ÂÚÂȈ̤ÓÔ˜ ÛËÏ·È҉˘ Ó·˝ÛÎÔ˜ ÌÂÏ›„·Ó· ÙÔȯÔÁÚ·ÊÈÒÓ, ÛÙËÓ Ï·ÁÈ¿ ÙÔ˘ ª·˘ÚÔ‚Ô˘-Ó›Ô˘.

√È ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ·Ô-ÙÂÏÔ‡Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÌÓËÌ›· Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ Î·È Ù˘٤¯Ó˘ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ÙÚfi-Ô˘ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ ·Ù¤ÚˆÓ Ì·˜. H ‰È·Ù‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘˜, ÌÂÙËÓ ÚÔÛ‹ÎÔ˘Û· Â˘Ï¿‚ÂÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÚÔÛÔ¯‹ ‚·-ÛÈṲ̂ÓË ÛÙËÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›·, ÂÈ‚¿ÏÏÂ-Ù·È Û‹ÌÂÚ·, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰Ôı› Î·È ÛÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ÁÂÓȤ˜ Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ηÈÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ·˘ÙÔÁÓˆÛ›·.

Õ Tο καθολικ�της Παναγ�αςMυρταρ�ου, εν�ςακ�μη μοναστη-ριο του Aμβρα-κικο , αφιερωμ�-νου στη Θεοτ�κο.Στην παρξη καιλειτουργ�α τηςμον�ς αναφ�ρεταισε επιστολ� του ομητροπολ�τηςΝαυπ!κτου Ιω!ν-νης Απ�καυκοςστο πρ'το μισ�του 13ου αι.(φωτ.: Στ. Mαμα-λο κος).

Õ H εκκλησ�α τουΑγ. Βαρν!βα, μ�σαστο παραποτ!μιοδ!σος του Λο ρου.Mικρ�ς σταυροει-δ�ς εγγεγραμμ�νοςνα�ς του 1833, κτι-σμ�νος στη θ�σηπαλαι�τερου βυζα-ντινο . Διατηρε�ταικτητορικ� επιγρα-φ� με το �νομα τουκτ�τορα μαγ�στρουΚωνσταντ�νου τουΜανι!κη (φωτ.: Γ.Pουσ�πουλος).

à H μον� τηςAγ.Tρι!δας στηχερσ�νησο Σκα-φιδ!κι της Πρ�-βεζας. Απ� τοσυγκρ�τημα δια-τηρε�ται το κα-θολικ�, μον�χω-ρος δρομικ�ς ξυ-λ�στεγος να�ςτου 1744, επι-σκευασμ�νος το1879 και ο μαν-δρ�τοιχος με τηντοξωτ� π λη, ταοπο�α κτ�σθη-καν περ� το1880 (φωτ.: Στ.Mαμαλο κος).

16 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

H K�στρο της Bνι-τσας. H ποικιλ�ατων π�ργων και περι-βλων του υποδηλ�-νει τις δι�φορες οι-κοδομικ�ς φ�σειςπου καλ�πτουν τηνεξ�λιξη των οχυρ�σε-ων, απ τη βυζαντιν�εποχ� �ως την �στερητουρκοκρατ�α (φωτ.:Γ. Pουσπουλος).

Tου °πflƒ°√À ™ª⁄ƒ∏

Δρος Αρχιτ�κτονος ΥΠΠΟ - 8ης ΕΒΑ

∞¶O TA ME°A§A Ô¯˘ÚˆÌ·ÙÈο ¤Ú-Á· Ô˘ Â›Ó·È ¿ÌÂÛ· ÔÚ·Ù¿ ÛÙÔÓÂÈÛΤÙË ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡

KfiÏÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜.∏ ÂÚÈÔ¯‹ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È·fi Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ¯ÚfiÓÈ· ˆ˜ ÛËÌ·ÓÙÈ-Îfi Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ fiÏÈÛÌ·, ‚·ÛÈÎfi Τ-ÓÙÚÔ ÂÌÔÚ›Ô˘ ÌÂٷ͇ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ ηÈ∏›ÚÔ˘. ªÂÙ¿ ÙËÓ 4Ë ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·(1204) ÂÓÙ¿¯ıËΠÛÙÔ «¢ÂÛÔÙ¿ÙÔ Ù˘∏›ÚÔ˘» Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·ÊÔ‡ Â-ÚÈ‹Ïı ‰È·‰Ô¯Èο ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ∞Ó‰ËÁ·˘ÒÓ Ù˘ ¡Â·fiψ˜, ÛÙÔ˘˜√ÚÛ›ÓÈ, ÛÙÔ˘˜ ΔfiÎÎÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ πˆ·Ó-Ó›Ù˜ Ù˘ ƒfi‰Ô˘, ηٷÎÙ‹ıËΠ·fiÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ÙÔ 1479. √È μÂÓÂÙÔ›,ȉȷ›ÙÂÚ· ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔÈ ÛÙ· ‰˘ÙÈο ·-Ú¿ÏÈ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·˜ÙËÓ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙÔ˘ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡ ·˘ÙÔ‡ÏÈÌ·ÓÈÔ‡ η٤Ϸ‚·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÛÙ·1684, ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÌÔÚÈ΋ ÙÔ˘˜‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿Ï˘ÛËÙ˘ μÂÓÂÙÈ΋˜ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÙËÓÚÔÛˆÚÈÓ‹ ÂÁηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ °¿ÏψÓ,ÛÙ· 1798, Ë ÂÚÈÔ¯‹ ı· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙ·¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓÎ·È ı· ·Ú·Ì›ÓÂÈ ˘fi ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ηٿ-ÎÙËÛË Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ Ù˘ ÂÓÛˆ-

Ì¿ÙˆÛË ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ 1829.ΔÔ Î¿ÛÙÚÔ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜ ·Ó·Ù‡Û-

ÛÂÙ·È ÔÌ·Ï¿ ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÏfiÊÔ˘ ÛÙȘ·Ú˘Ê¤˜ Ù˘ fiÏ˘ Î·È ÔÚÈÔıÂÙ› ¤Ó·ÓÂÛˆÙÂÚÈÎfi ¯ÒÚÔ 80 ÂÚ›Ô˘ ÛÙÚÂÌÌ¿-ÙˆÓ. ™ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘ ÌÔÚÊ‹, ÙÔÊÚÔ˘ÚÈ·Îfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂ-Ù·È Ì ÙËÓ ·Ú·Ù·ÎÙÈ΋ ηٷÛ΢‹ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ Î˘Ú›ˆ˜ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓˆÓ ˙ˆ-ÓÒÓ. ∏ ¡∞ ¯·ÌËÏfiÙÂÚË ˙ÒÓË ÂÚÈÏ·Ì-‚¿ÓÂÈ ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ‡Ï˘.∏ ‰Â‡ÙÂÚË ÔÚÈÔıÂÙ› ÌÈÎÚ‹ ÂÚÈÔ¯‹ÚÈÓ ·fi ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÛÙÔ Î˘Ú›ˆ˜ Ô¯˘-Úfi. ∏ ÙÚ›ÙË ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ÔÌ·ÏfiÙÂÚÔÎ·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ¯ÒÚÔ fiÔ˘‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Î·È Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ûˆ˙fi-ÌÂÓ· ÂÛˆÙÂÚÈο ÎÙ›ÚÈ·. ∏ ٤ٷÚÙË·ÔÙÂÏ› ÙÔ „ËÏfiÙÂÚÔ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡ ˘fi ÙË ÌÔÚÊ‹ ·ÓÂ-Í¿ÚÙËÙ˘ ÂÛˆÙÂÚÈ΋˜ ·ÎÚfiÔÏ˘.

∏ ÔÈÎÈÏ›· ÂÚÈ‚fiÏˆÓ Î·È ‡ÚÁˆÓ˘Ô‰ËÏÒÓÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈΤ˜ Ê¿-ÛÂȘ, ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÂÔ¯ÒÓ Î·È ÂÈÚ-ÚÔÒÓ, Ô˘ ηχÙÔ˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ Ô¯˘ÚÒÛÂˆÓ ·fi ÙË ‚˘˙·-ÓÙÈÓ‹ ÂÔ¯‹ Ò˜ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË ÙÔ˘ÚÎÔ-ÎÚ·Ù›·.

¶Ú¤‚Â˙·£· Ú¤ÂÈ ‚¤‚·È· Ó· ÂÈÛËÌ¿ÓÔ˘ÌÂfiÙÈ Ë ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·ÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi KfiÏÔ Û˘Ó‰˘¿ÛÙËηfiÏ˘Ù· Ì ÙËÓ Ù‡¯Ë Ù˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi-

ÙÂÚ˘ fiÏ˘ Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËΠÛÙËÓ›ÛÔ‰fi ÙÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜.

∏ ¶Ú¤‚Â˙·, ÁÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ÂÚ›Ô-‰Ô ·fi ÙÔÓ 15Ô ·È. ¤ˆ˜ ÙÔÓ ‡ÛÙÂÚÔ 18Ô·È., ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÛËÌÂ›Ô ÙÚÈ‚‹˜ ÌÂÙ·Í‡ÙˆÓ μÂÓÂÙÒÓ Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó ÛÙÔπfiÓÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÂοÛÙÔÙ ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ Ù˘ËÂÈÚÒÙÈ΢ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·˜. ∏ ı¤ÛË Ù˘fiÏ˘ ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡,ÎÔÓÙ¿ ÛÙȘ ·Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Ù˘ÂÚÈÔ¯‹˜, ÙÔ Û¯ÂÙÈο ·ÛʷϤ˜ ÏÈÌ¿ÓÈÙ˘ Î·È Ë ¿ÌÂÛË Û¯¤ÛË Ù˘ Ì ٷ ÁÂÈ-ÙÔÓÈο ∂Ù¿ÓËÛ·, ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‚·-ÛÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ η٤ÛÙËÛ·ÓÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙· ‰›Ô ÔÏÈÙÈÎÒÓ Î·ÈÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Î·ÈÛ˘ÁÎÚÔ‡ÛˆÓ.

Oˆ˜ Î·È ÛÙË μfiÓÈÙÛ· ¤ÙÛÈ Î·È ÛÙËÓ¶Ú¤‚Â˙· ÔÈ μÂÓÂÙÔ› ·Ó¤Ù˘Í·Ó ¤Ó· ¿Ú-ÙÈÔ Û‡ÛÙËÌ· Ô¯˘ÚÒÛÂˆÓ Ô˘ Û‹ÌÂÚ·‰ÂÓ Â›Ó·È Ï¤ÔÓ ¿ÌÂÛ· ÔÚ·Ùfi. ªÂ ÙËÛ˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫¿ÚÏÔ‚ÈÙ˜ (1699), ÌÂÁ¿-ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ·Ï·ÈÔÙ¤ÚˆÓ Ô¯˘ÚÒÛÂ-ˆÓ Ù˘ fiÏ˘ ηÙ‰·Ê›ÛÙËÎÂ. ªÈ· ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ÂÈÎfiÓ· Ì¿˜ ·Ú·‰›‰ÂÈ Ô°¿ÏÏÔ˜ ÂÚÈËÁËÙ‹˜ ºÔ˘ÛÂÚfi, Ô˘ ¤-Ú·Û ·fi ÙË §Â˘Î¿‰· ÛÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·ÙÔ 1780: «EÓ· ıÏÈ‚ÂÚfi ÛÈÙfiÔ˘ÏÔ,¤Ó· ͈ÎÎÏ‹ÛÈ ¯¿Ï·ÛÌ·, ‰‡Ô ÂÚÂȈ̤-Ó· Û›ÙÈ· ¯ˆÚ›˜ ÛÙ¤ÁË, ÙÚ›· ηÓfiÓÈ·¯ˆÚ›˜ ÎÈÏÏ›‚·ÓÙ˜, fiÏ· ·˘Ù¿ ÙÚÈÁ˘ÚÈ-Ṳ̂ӷ Ì’ ¤Ó· ·ÏÈÔÊÚ¿¯ÙË, ·ÔÙÂÏÔ‡-Û·Ó ÙËÓ ¿Ì˘Ó· ÙˆÓ ‚ÂÓÂÙÈÎÒÓ Û˘Ófi-ÚˆÓ Ì ÙËÓ ∞Ï‚·Ó›·».

K�στρα και οχυρ�σειςK�στρα και οχυρ�σεις

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 17

ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ fiÏ˘ ·fiÙÔÓ ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ Ë ÂÈÎfiÓ· ·Ï-Ï¿˙ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο. ∏ fiÏË Î·È Ë Á‡ÚˆÂÚÈÔ¯‹ ÁÂÌ›˙Ô˘Ó ·fi ÏËıÒÚ· Ô¯˘-ڈ̷ÙÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ Ô˘ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·, ·ÊÔ‡ Â͢ËÚ¤ÙËÛ·Ó¿ÚÈÛÙ· ÙfiÛÔ ÙȘ ÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ fiÛÔ Î·ÈÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂȉÈÒÍÂȘ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹.∫·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙÔ˘·Û·ÏÈΛԢ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ÌÂÙ·Í‡ÙˆÓ ÂÙÒÓ 1788-1822, Ë ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ÎÏÂÈÛÙ‹ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ı¿Ï·ÛÛ· fiÔ˘ Ì ·ÛÊ¿-ÏÂÈ· ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Ó¤· ÏÈÌ¿ÓÈ· fiˆ˜ÂΛÓÔ Ù˘ ™·Ï·ÒÚ·˜ Ô˘ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡-ÛÂ Î·È ÙÔ Ó·˘ËÁÂ›Ô ÙÔ˘ ·Û·ÏÈΛԢ,Î·È ÂÎÙÂϤÛÙËÎ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ¤ÚÁ·ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û‡Ó‰ÂÛ˘ ÙÔ˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘ Ì ÙËÓ ËÂÈÚÒÙÈ-ÎË ÂÓ‰Ô¯ÒÚ· ̤ۈ ÔÙ¿ÌÈˆÓ ‰È·‰ÚÔ-ÌÒÓ.

™ÙË ı¤ÛË «ªÔ‡Î·», fiÔ˘ ·Ï·Èfi-ÙÂÚ· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ‚ÂÓÂÙÈοԯ˘Ú¿, Ô ·Û¿˜ ¤ÎÙÈÛ ÙÔ ÛÂÚ¿È ÙÔ˘,·’ fiÔ˘ Î·È Ë ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÔÓÔÌ·Û›· Ù˘ÂÚÈÔ¯‹˜ ˆ˜ «¶·ÏÈÔÛ¿Ú·Á·». μÂÏÙ›ˆ-Û ›Û˘ ÙÔ ‚ÂÓÂÙÈÎfi Ô¯˘Úfi ÙÔ˘ ∞Á.∞Ó‰Ú¤·, ¤ÎÙÈÛ Ӥ· οÛÙÚ· ÛÙȘ ı¤-ÛÂȘ ∞Á. °ÂÒÚÁÈÔ˜ Î·È ¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙˆÚ,¤ÎÏÂÈÛ ÂÚÈÌÂÙÚÈο ÙËÓ fiÏË Ì ٿ-ÊÚÔ Î·È ¯ˆÌ¿ÙÈÓ· ÂÚÈÊÂÚÂȷο Ô¯˘-

ÚÒÌ·Ù·, Ù›¯ÈÛ ÙËÓ ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹ Ù˘fiÏ˘ ÂÛˆÙÂÚÈο ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ Î·È ÙÔ-Ôı¤ÙËÛ ÛÙ· η›ÚÈ· ÛËÌ›· ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ÚÔÌ·¯ÒÓ˜ Î·È Ù¤ÏÔ˜ ·Ó‹ÁÂÈÚ ÈÛ¯˘-Úfi Ô¯‡ÚˆÌ· ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ Ù˘ ¶Ú¤-‚Â˙·˜ ·Î·ÚÓ·ÓÈ΋ ·ÎÙ‹, ÙÔ Î¿ÛÙÚÔÙÔ˘ ∞ÎÙ›Ô˘. £· Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÏËÚÒ-ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ë Ô¯‡-ÚˆÛË Ù˘ ¶Ú¤‚Â-˙·˜ ÔÏÔÎÏËÚˆÓfi-Ù·Ó Ì ÂÈı·Ï¿Û-ÛÈÔ Ù›¯Ô˜ Ô˘ Â-ÚȤÙÚ¯ ÔÏfiÎÏË-ÚË ÙËÓ ·ÎÙÔÁÚ·Ì-Ì‹ Ù˘ fiÏ˘ ÚÔ˜ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏ-Ô˘. ∞fi ÙÔ Ô¯‡-ڈ̷ ·˘Ùfi ‰È·ÙË-ÚÂ›Ù·È ÌfiÓÔÓ ¤Ó·˜ÔÁÎ҉˘ ÔÏ˘Áˆ-ÓÈÎfi˜ ÂÈı·Ï¿Û-ÛÈÔ˜ ÚÔÌ·¯ÒÓ·˜ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿Ù˘ fiÏ˘, ÁÓˆÛÙfi˜ ˆ˜ ÚÔÌ·¯ÒÓ·˜Ù˘ «μÚ˘ÛԇϷ˜».

∫¿ÛÙÚ·¶ÚÔ˜ ÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ fiÏ˘ ‚Ú›-ÛÎÂÙ·È ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞Á. ∞Ó‰Ú¤·,Ô¯˘Úfi, Èı·ÓfiÓ ÂÔ¯‹˜ ÂÓÂÙÔÎÚ·Ù›·˜,

Ô˘ ÂÈÛ΢¿ÛÙËΠ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ∞Ï‹ ¶·Û¿. ΔÔ Î¿ÛÙÚÔ Â›Ó·È ¤Ó· ›ÌË-Θ ÙÂÙÚ¿Ï¢ÚÔ Ô¯˘Úfi Ì ٤ÛÛÂÚȘÁˆÓÈ·ÎÔ‡˜ ÚÔÌ·¯ÒÓ˜ Î·È ¤Ó·Ó ÌÈ-ÎÚfiÙÂÚÔ ÛÙÔ Ì¤ÛÔ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ Ï¢-Ú¿˜. ∂›Ó·È ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ Û¯Â‰fiÓ ·-Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Û ÌÈ· Û¯ÂÙÈ-

ο ÌÈÎÚ‹ ·fi-ÛÙ·ÛË ·fi ·˘-Ù‹Ó. ¶·Ú¿ ÙȘ‰ È · ‰ Ô ¯ È Î ¤ ˜ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ, ÙÔÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ù›-¯Ô˜ ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡‰È·ÙËÚ› ۯ‰fiÓ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙË ÙËÓ·Ú¯È΋ ÙÔ˘ ı¤ÛËÎ·È ÌÔÚÊ‹. ∂›Ó·È¿ÌÂÛ· ÔÚ·Ù¿ Ù·Â͈ÙÂÚÈο ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘,Ô˘ Â›Ó·È Ë ÎÂ-

ÎÏÈ̤ÓË ÙÔ˘ ηٷÛ΢‹, Ë ¿ÚÙÈ· Áˆ-ÌÂÙÚ›· ÙˆÓ ÁˆÓÈ·ÎÒÓ ÚÔÌ·¯ÒÓˆÓ,ÙÔ ‚ÂÏÙȈ̤ÓÔ Û‡ÛÙËÌ· Ï·ÁÈÔ‚ÔÏÒÓÎ·È Ù· ÂÚÈÊÂÚÂȷο ‚ÂÏÙȈÙÈο ¤ÚÁ·,fiˆ˜ Ù· ÚÔÙÂȯ›ÛÌ·Ù· Î·È ÔÈ ÚÔÛ‚¿-ÛÂȘ.

ΔÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞Á. °ÂˆÚÁ›Ô˘ ·ÔÙÂ-Ï› ¤Ó· ÎÏ·ÛÈÎfi ‰Â›ÁÌ· ÙˆÓ Ô¯˘ÚÒÛÂ-ˆÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿. ÃÙÈṲ̂ÓÔ ÛÙË ÓfiÙÈ·

¤ÍÔ‰Ô Ù˘ Ù¿ÊÚÔ˘ Ù˘ fiÏ˘ ÚÔ˜ ÙËı¿Ï·ÛÛ·, ‰È·ÙËÚ› ۯ‰fiÓ ·Î¤Ú·ÈÔÙÔÓ Ô¯˘Úfi ÂÚ›‚ÔÏfi ÙÔ˘ Ì ÙÔ ÎÂÎÏÈ-̤ÓÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi Ù›¯Ô˜. ΔÔ Û¯‹Ì· Ô˘ÂÂϤÁË Â›Ó·È ÂΛÓÔ Ù˘ ÂÚ›ÎÏÂÈÛÙ˘ÂÛˆÙÂÚÈ΋˜ ·˘Ï‹˜ Î·È ÙÔ˘ ÂÚÈÌÂÙÚÈ-ÎÔ‡ Ù›¯Ô˘˜ ÂÊԉȷṲ̂ÓÔ˘ Ì ÚÔÌ·-¯ÒÓ˜ Û οı ·ÏÏ·Á‹ ÔÚ›·˜ Ù˘ ¯¿-Ú·Í‹˜ ÙÔ˘. ¢‡Ô ÔÁÎÒ‰ÂȘ ÚÔÌ·¯ÒÓ˜ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ó ÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿, fiÔ˘ ηÈË ‡ÏË ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡, ÂÓÒ ÙÔ ˘fiÏÔÈÔÔ¯˘Úfi Ì ̛· ·Î·ÓfiÓÈÛÙË ÙÚÈÁˆÓÈ΋‰È¿ıÂÛË ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ÓfiÙÈ·, ÁÈ· ӷηٷϋÍÂÈ Û ¿ÏÏÔÓ ÔÁÎÒ‰Ë ·Î·ÓfiÓÈ-ÛÙÔ ÚÔÌ·¯ÒÓ· ÚÔ˜ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ.

™ÙÔ ¡-¡¢ ¿ÎÚÔ Ù˘ ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹˜Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ËËÂÈÚˆÙÈ΋ ·ÎÙ‹, ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô fiÔ˘ ÙÔÛÙfiÌÈÔ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘ ¤¯ÂÈÙÔ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ Ï¿ÙÔ˜, ÛÒ˙ÂÙ·È Û ·Ú-ÎÂÙ¿ ηϋ ηٿÛÙ·ÛË ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ΔÔ Û٤ӈ̷ ÙÔ˘ ÎfiÏ-Ô˘ Î·È Ô Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ıÔ˜ ·fiÏ˘ÙÔ˜¤ÏÂÁ¯Ô˜ Ù˘ Ó·˘ÛÈÏÔ˝·˜ ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ·Ú¿ÁÔÓÙ· ›‰Ú˘Û‹˜ÙÔ˘.

ΔÔ Î˘Ú›ˆ˜ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡ ‰È·-ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È Û ۯ‰fiÓ Î·ÓÔÓÈÎfi Â-ÓÙ¿ÁˆÓÔ Ì ˘„ËÏ¿ ÂÚÈÌÂÙÚÈο Ù›¯Ë.ΔÔ Î˘Ú›ˆ˜ Ô¯˘Úfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÂÙ·È ÌÂ

Õ Tο κ�στρο του Παντο-κρ�τορα στο NΔ �κρο τηςχερσον�σου που σχηματ�ζειη ηπειρ�τικη ακτ�. Xρησι-μοποι�θηκε και σαν φυλα-κ�ς πολιτικ�ν κρατουμ�-νων (φωτ.: Γ. Σμ�ρης).

à Tο στεν τηςΠρ�βεζας και τοκ�στρο του Aκτ�ου,�ξοχο δε�γμα μι-κρο� αποσπασμ�-νου οχυρο�, κτισμ�-νο τη δεκαετ�α1810-20 στηνAκαρνανικ� ακτ�(φωτ.: Γ. Σμ�ρης).

O¯˘ÚˆÌ·ÙÈο ¤ÚÁ··fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ EÓÂÙÔÎÚ·Ù›·˜ ¤ˆ˜ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·È.,fiÙ·Ó Ô AÌ‚Ú·ÎÈÎfi˜‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÌÂıfiÚÈÔ˜

18 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

·ÓÙÂÚ›ÛÌ·Ù·, ÂÈı·Ï¿ÛÛÈÔ ÚÔÌ·¯Ò-Ó·, ÍËÚ¿ Ù¿ÊÚÔ ÌÂٷ͇ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ÂÈı·Ï¿ÛÛÈÔ˘ ÚÔÌ·¯ÒÓ· Î·È Î˘Ú›ˆ˜Ô¯˘ÚÔ‡ ÛÙ· ÓfiÙÈ· Î·È ¤Ó˘‰ÚË Ù¿ÊÚÔÛÙ· ‚fiÚÂÈ·. ∏ ·ÚÈ· ‡ÏË ‚Ú›ÛÎÂÙ·ÈÛÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÙËÓ ÚÔÛÂÁÁ›-˙ÂÈ Î·Ó›˜ ·ÊÔ‡ ÚÔÛÂÚ¿ÛÂÈ ÙËÓ ¤Ó˘-‰ÚË Ù¿ÊÚÔ. ΔÔ Î˘Ú›ˆ˜ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Â-ÓÙ¿ÁˆÓÔ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·ÔÙÂÏ› Î·È ÙÔÓ·Ú¯ÈÎfi ˘Ú‹Ó· ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡, ÂÓÒ Ô Â-Ú›Ù¯ÓÔ˜ ÂÈı·Ï¿ÛÛÈÔ˜ ÚÔÌ·¯ÒÓ·˜·ÔÙÂÏ› ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚË Î·Ù·Û΢·-ÛÙÈ΋ Ê¿ÛË.

ΔÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞ÎÙ›Ô˘ ηٷÛ΢¿-ÛÙËΠÙË ‰ÂηÂÙ›· 1810-20 Î·È ·ÔÙÂ-Ï› ¤ÍÔ¯Ô ‰Â›ÁÌ· ÌÈÎÚÔ‡ ·ÔÛ·Ṳ̂-ÓÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡. ªÈ· ÙÚÈÁˆÓÈ΋ ÂÛˆÙÂÚÈ΋·˘Ï‹ ÚÔÛٷهÂÙ·È ÂÚÈÌÂÙÚÈο ·fi„ËÏfi ÂÚÈÌÂÙÚÈÎfi Ù›¯Ô˜ ÂÓÈÛ¯˘Ì¤ÓÔ·fi ÙÚÂȘ ÔÁÎÒ‰ÂȘ ÚÔÌ·¯ÒÓ˜ ÛÙȘÎÔÚ˘Ê¤˜ ÙÔ˘ ÙÚÈÁÒÓÔ˘. ΔÔ ‰Ú·ÛÙÈÎfiÙÔ˘ Ì¤ÙˆÔ ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È ÚÔ˜ ÙÔ ÛÙÂÓfiÙ˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏϘ ÙÔ˘ Ï¢-Ú¤˜ Û˘ÁÎÏ›ÓÔ˘Ó ·Ó·ÙÔÏÈο ÚÔ˜ ÙËÓÂÓ‰Ô¯ÒÚ· Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜. £ÔÏÔÛΤ-·ÛÙÔÈ ¯ÒÚÔÈ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÂÛˆ-ÙÂÚÈÎfi ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ, ÂÓÒ Ì›· ·ÚÈ· ηÈÌ›· ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ‡ÏË Ê¤ÚÔ˘Ó Û·ʋ ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ Ì ÙÔÓ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ-ÓÙ· ¯ÒÚÔ. ª›· ‰ˆ‰Âο‰· ı¤ÛÂˆÓ ‚·-Ú¤ˆÓ ˘ÚÔ‚fiψÓ, ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙËÓ·Ì˘ÓÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡.

MÂıfiÚÈÔ˜ªÂ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔı·Ï¿ÛÛÈÔ Û‡ÓÔÚÔ ÌÂٷ͇ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ηÈΔÔ˘ÚΛ·˜. ªÂÙ¿ ÙÔ μÂÚÔÏ›ÓÂÈÔ ™˘Ó¤-

H H «κο�λια» τηςKωρονησ�ας, οχυ-ρ που κτ�στηκε το1860. E�ναι δια-κριτ�ς οι περιφε-ρειακ�ς τυφεκιοθυ-ρ�δες για την εν�-σχυση της ασφ�-λειας και αυτονο-μ�ας του κ�στρου(φωτ.: Γ. Pουσ-πουλος).

‰ÚÈÔ Î·ıÔÚ›ÛıËΠˆ˜ ÌÂıfiÚÈÔ˜ ÁÚ·Ì-Ì‹ Ë ÎÔ›ÙË ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ∞Ú¿¯ıÔ˘ ηȤÙÛÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ·Ó‹Î·Ó ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·È ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ÔÙ·ÌÔ‡, ÛÙË ‚fiÚÂÈ·, ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ηÈÓfiÙÈ· ·ÎÙ‹ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘. ™ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ··Ó‹Î·Ó Ù· ‰˘ÙÈο ÙÔ˘ ∞Ú¿¯ıÔ˘ ÙÌ‹-Ì·Ù· Î·È Û˘ÓÂÒ˜ Ë ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ Ù˘¶Ú¤‚Â˙·˜.

™ÙȘ ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ·Ú¯›-˙Ô˘Ó Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Ô¯˘Ú¿ Î·È Û˘ÓÔ-Úȷο Ê˘Ï¿ÎÈ· Ù˘ Ó¤·˜ Ô¯˘ÚˆÌ·ÙÈ΋˜·ÓÙ›Ï˄˘ Î·È Ù˘ Ó¤·˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜.Δ· ·Ï·È¿ Ô¯˘Ú¿ ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·È Î·È ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Ó¤· Ô˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÎÂÓÙÚÈÎfi ۯ‰ȷÛÌfi.

OÈ TÔ‡ÚÎÔÈ ·Ó‹ÁÂÈÚ·Ó, ·Ú¯Èο, ÙÔÊÚÔ˘ÚÈ·Îfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· Ù˘ ∫ÔÚˆÓË-Û›·˜, ÁÓˆÛÙfi Û‹ÌÂÚ· ˆ˜ «ÎÔ‡ÏÈ·». ΔÔÛ˘ÁÎÚfiÙËÌ· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËΠÛÙ· 1860Î·È ·ÔÙÂÏ› ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·¤Ó·Ó Î·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi ‡ÚÁÔ. ∏ ΢ÎÏÈ΋ÙÔ˘ οÙÔ„Ë ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ¤Ó· ‰ÈÒÚÔ-ÊÔ ÎÙ›ÛÌ·, Ô˘ ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È ·Ó·ÙÔÏÈÎ¿Î·È ‰˘ÙÈο ·fi ‰‡Ô ΢ÎÏÔÙÂÚ‹ ‰È·ÌÂ-Ú›ÛÌ·Ù· Û ·ʋ Ì ÙÔ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÒÌ·ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡. ∏ ›ÛÔ‰Ô˜ ÛÙÔ Ô¯˘Úfi Á›-ÓÂÙ·È ·Â˘ı›·˜ ÛÙÔÓ fiÚÔÊÔ, ÂÓÒ ÙÔÈÛfiÁÂÈÔ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÎÂÓÙÚÈ΋ ΢ÎÏÈ-΋ ˘ÚÈÙȉ·Ôı‹ÎË - ÂÛÛfi, ˘fiÁÂÈ·‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Î·È ÌÈÎÚ¿ ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÛÙÔÈÛfiÁÂÈÔ ÙˆÓ ‰‡Ô ΢ÎÏÔÙÂÚÒÓ ÂÍ¿ÚÛÂ-ˆÓ. √ fiÚÔÊÔ˜ Ì ÂÓÈ·›· οÙÔ„Ë ÛÙËÚÈ-˙fiÙ·Ó Û ͇ÏÈÓ· ‰¿Â‰· Î·È ¤ÊÂÚ ͇-ÏÈÓ˜ ›Û˘ Îϛ̷Θ ÁÈ· ÙËÓ ¿ÓÔ‰ÔÛÙËÓ ¿Óˆ ÛÙ¿ıÌË ÙÔ˘. ∏ ÂÓ›Û¯˘ÛËÙ˘ ÔÚÔıÂÙÈ΋˜ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ‹˜ÂÈÙ‡¯ıËÎÂ, ÂÈϤÔÓ, Ì ÙË ‰È¿Ù·ÍËÓ¤ˆÓ Ô¯˘ÚÒÓ. ∞ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi ·-Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ ˘ÚÔ‚ÔÏ›ԫ÷ÌˉȤ» ÛÙËÓ ·ÓÔÈÎÙ‹ ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘, Ë Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ÂÈı·-Ï¿ÛÛÈÔ˘ ÚÔÌ·¯ÒÓ· ÛÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Î·È Ë ÂÓ›Û¯˘Û‹ ÙÔ˘ Ì‚·Ú¤· ˘ÚÔ‚fiÏ· ıÂÚÈÛÙÈ΋˜ ΢ڛˆ˜ÙÔÔı¤ÙËÛ˘, Ë ÙÔÔı¤ÙËÛË ‚·Ú¤ˆÓ˘ÚÔ‚fiÏˆÓ ÛÙÔ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ Î¿-ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞Á. °ÂˆÚÁ›Ô˘ Î·È Ë Â›¯ˆÛË

ÙÔ˘ ÂÎÙÂıÂÈ̤ÓÔ˘ ÚÔ˜ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·ÚÔÌ·¯ÒÓ· ÙÔ˘. Δ· ·Ú·¿Óˆ Ô¯˘ÚÒ-Ì·Ù· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙÔÓ ·fi ‚ÔÚÚ¿ ·Ô-ÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ ›ÛÏÔ˘ ÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi.¶ÚÔ˜ ·fiÎÚÔ˘ÛË ÙÔ˘ ‰È¿ÏÔ˘ ·fi ‰˘-ÙÈο, ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠÙÔ Ô¯˘Úfi ̤وÔÌ ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ˘ÚÔ‚ÔÏ›ԢÛÙË ı¤ÛË «¶·ÏÈÔÛ¿Ú·Á·», Ì ÙËÓ ÂÓ›-Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ı·Ï·ÛÛ›Ô˘ ÌÂÙÒÔ˘ ÙÔ˘Î¿ÛÙÚÔ˘ ÙÔ˘ ∞Á. ∞Ó‰Ú¤· Î·È ÙËÓ ÙÔ-Ôı¤ÙËÛË ‚·Ú¤ˆÓ ›Û˘ ˘ÚÔ‚fiψÓÛÙÔÓ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ ÚÔÌ·¯ÒÓ·«μÚ˘ÛԇϷ». ¶ÚÔ˜ ÙÂÏÂȈÙÈ΋ ηٷ-ÛÙÚÔÊ‹ ÔÔÈÔ˘‰‹ÔÙ ÏÔ›Ô˘ ÂÈÛÂÚ-¯fiÙ·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ, ηٷÛ΢¿ÛÙËÎÂÙÔ ÈÛ¯˘Úfi ˘ÚÔ‚ÔÏÂ›Ô ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ¯ÂÚ-ÛfiÓËÛÔ «™Î·Êȉ¿ÎÈ», ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘fiÏ˘.

∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÚÔıÂÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÂÓÈ-Û¯‡ıËΠ΢ڛˆ˜ Ì ÙËÓ ÂÁηٿÛÙ·ÛˢÚÔ‚ÔÏÈÎÔ‡ ÛÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞ÎÙ›Ô˘,ÌÂıÔÚÈ·ÎÔ‡ Ê˘Ï·Î›Ô˘ ÛÙÔ ·ÎÚˆÙ‹ÚÈÔAÎÚ·, Î·È ˘ÚÔ‚ÔÏ›Ԣ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓË-ÛÔ «∫ÂÊ¿ÏÈ ¶·Ó·ÁÈ¿˜», ·¤Ó·ÓÙÈ ·fiÙÔ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi Ô¯˘Úfi«™Î·Êȉ¿ÎÈ». ∂Âȉ‹ fï˜ Ë ÂÏÏËÓÈ΋¿Ì˘Ó· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÌÂÈÔÓÂÎÙÈ΋ ı¤ÛËÎ·È ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔÎÙËı› ˘ÂÚÔ-Ï›· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, Ó·˘ËÁ‹ıËÎ·Ó ¿Ú-ÙÈ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÏÔ›·, Ù· ÔÔ›· ı·ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÂÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ‰ÈÔÏÎËıÔ‡Ó·fi ÙÔ πfiÓÈÔ ÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi, ·Ú·Î¿-ÌÙÔÓÙ·˜ ÙÔ ÛÙfiÌÈÔ ÂÈÛfi‰Ô˘.

μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·:Ι. Θ. Σ�ηκ�πυλς, «Μεσαιωνικάκάστρα και πύργι στη Ρύμελη»,Αθήνα 1981.Α. Παλιύρας, «Τα κάστρα Πρέ"ε-#ας – Β�νιτσας – Λευκάδας στηνεπ'ή της Βενετκρατίας», Πρακτι-κά Α΄ Διεθνύς Επιστημνικύ Συ-νεδρίυ «Η ιστρία της Πρέ"ε#ας,1989, 1993».Γ. Βελένης, «2ι 'υρώσεις της Πρέ-"ε#ας και της ευρύτερης περι'ής»,Πρε"ε#άνικα 5ρνικά,1999.Γ. Σμύρης, «Τ δίκτυ των 'υρώσε-ων στ πασαλίκι των Ιωαννίνων,(1788 – 1822)», Διδακτ. Διατρι"ή,

H O προμαχ�νας «Bρυσο�λα». Aποτε-λε� μ�ρος των οχυρ�σεων της Πρ�βε-ζας στο εσωτερικ του Aμβρακικο�κλπου (φωτ.: Γ. Σμ�ρης).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 19

B�ος και πολιτισμ�ςTου ¢∏ª◊Δƒ∏ E§. PÕ¶Δ∏

Δρ Λαογραφας – Φιλ�λογου

OAMBPAKIKO™ Û˘ÓÈÛÙ¿ ÌÈ· ¢·›ÛıËÙË ÔÈÎÔÏÔÁÈο Â-ÚÈÔ¯‹ Ì ·ÍÈfiÏÔÁË ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿. MÈÎÚ¿¯ˆÚÈ¿ Î·È ÔÈÎÈÛÌÔ›, Û˘ÛÂÈڈ̤ӷ Á‡Úˆ ·fi ÌÂÁ·-

χÙÂÚ· ÔÈÎÈÛÙÈο Û‡ÓÔÏ·, ÎÂÊ·ÏÔ¯ÒÚÈ·,ËÌÈ·ÛÙÈο Î·È ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ· Â›Ó·È ‰È¿-Û·ÚÙ· ÛÙËÓ Â‰ÈÓ‹ ¤ÎÙ·ÛË, ÚÔÛ·Ó·-ÙÔÏÈṲ̂ӷ, ¿ÏÏ· ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú·Ï›· ÙÔ˘AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡, Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜, Ù˘ KfiÚ·È-Ó·˜ Î·È Ù˘ ™·Ï·ÒÚ·˜ ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘ÎfiÏÔ˘ Î·È Ù˘ AÌÊÈÏÔ¯›·˜ Î·È BfiÓÈÙÛ·˜ÛÙ· ÓfiÙÈ·, Î·È ¿ÏÏ·, ÎÙÈṲ̂ӷ ¿Óˆ ÛÙ··Ï·È¿ ÌÔÓÔ¿ÙÈ· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜.

EÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, Ô˘ Ë ı¤ÛËÙ˘ ÙËÓ Â˘ÓfiËÛ ӷ ·Ó·Ù˘¯ı› Û ÛËÌ·-ÓÙÈÎfi ÏÈÌ¿ÓÈ, Ë ‰Â‡ÙÂÚË «ÛοϷ» Ù˘ KfiÚ·ÈÓ·˜, ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈ-Ófi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ÁÈ· ηÈÚfi ˆ˜ ›ÓÂÈÔÙ˘ AÚÙ·˜ Î·È Â͢ËÚÂÙÔ‡Û ÙȘ ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜ - ÂÍ·ÁˆÁ¤˜ ÙˆÓÚÔ˚fiÓÙˆÓ Î·È ÙȘ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ·fi ηÈÚÔ˜ ÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ· Ù˘ ËÂÈÚÒÙÈ΢ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. AÎfiÌ· ηÈfiÙ·Ó ÔÈ ¯ÂÚÛ·›Â˜ Û˘ÁÎÔÈӈӛ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·ÈÎ·È Ó· ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ÙȘ ı·Ï¿ÛÛȘ, ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙË KfiÚ·ÈÓ·˜‰È·Ù‹ÚËÛ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. °Ú¿ÊÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿Ô N. T¿¯Ô˜ ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «AÓ·ÌÓ‹ÛÂȘ ·fi ÙËÓ KfiÚ·ÈÓ·

ÙˆÓ ·È‰ÈÎÒÓ ÌÔ˘ ¯ÚfiÓˆÓ»: «...Ù· ÎÙ›ÚÈ· Ù˘ ·Ú·Ï›·˜ ÛÙËÛÂÈÚ¿, ‰ÈÒÚÔÊ· Î·È Ì Â˙fi‰ÚÔÌÔ ÂÌÚfi˜. •ÂÓԉԯ›Ô, η-ÊÂÓ›Ô, ÙÔ ÙÂψÓÂ›Ô ÌÔ˘ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÙ›ÚÈÔ, Ë ·Ô-ı‹ÎË ÙÂÚ¿ÛÙÈ·, Ô ·Ú·ÏÈ·Îfi˜ ‰ÚfiÌÔ˜ Ê·Ú‰‡˜, ˆÚ·›Ô˜ ÁÈ·Ó· οÓÂȘ ÂÚ›·ÙÔ ÙÔ ·ÔÁÂ˘Ì·Ù¿ÎÈ Î·È Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ Ó·ÊÙ¿ÓÂȘ ÛÙËÓ ¿ÎÚË ÙÔ˘ ÌÒÏÔ˘... O ÌÒÏÔ˜ Á¤ÌÈ˙ ÎfiÛÌÔ, ο-Ú·, ˙ˆ‹. TÔ ÙÚ·ÈÓ¿ÎÈ Ó· ËÁ·ÈÓÔ¤Ú¯ÂÙ·È ÁÂÌ¿ÙÔ ÂÌÔÚ‡-Ì·Ù·... OÈ ·ÎÙÔÏÔ˚Τ˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ ÙË ¯ÚÔÓÈ¿ ÂΛÓË (1933) ›-¯·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÌfi Î·È ‹Ù·Ó ̤Ú˜ Ô˘ ¤È·Ó·Ó ÂΛ

‰˘Ô ÏÔ›·, ÙÔ “¶¤ÙÚÔ˜” Î·È ÙÔ “¶›Ï·-ÚÔ˜”...TÔ ÏÔ›Ô ¤‰ÈÓ ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Î·È ˙ˆ‹ ÛÙÔÌÈÎÚfi ÏÈÌ·Ó¿ÎÈ...».

O AÏ‹ ¶·Û¿˜ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ΢ÚÈ·Ú-¯›·˜ ÙÔ˘, ı¤ÏÔÓÙ·˜ ÌÈ· ‰È¤ÍÔ‰Ô ÛÙË ÓfiÙÈ·HÂÈÚÔ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ™·Ï·-ÒÚ·˜ Ô˘, Ì·˙› Ì ÙËÓ AÚÙ·, ˆÌÈ˙fiÙ·ÓÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ÂÚÈÔ-¯‹˜. H Ù‡¯Ë ÙÔ˘ AÏ‹ Î·È Ô ‚ÔÌ‚·Ú‰ÈÛÌfi˜ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡ ·fi Ù· ÂÏÏËÓÈο ÏÔ›·, Ì·˙›

Ì ÙȘ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ˜ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙ·-‰È·Î¿ Î·È ÙÔÓ Ì·Ú·ÛÌfi ÙÔ˘.

Afi Ù· ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈο, Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ §¿Ì·Ú˘ Ì ÙÔÓ Î¿-ÌÔ ÙÔ˘ øÚˆÔ‡ Î·È Ù˘ MÂÁ¿Ï˘ §¿Îη˜ ™Ô˘Ï›Ô˘, Ô Î¿-ÌÔ˜ Ù˘ ™ÙÂÊ¿Ó˘ (°Î·ÓÙ˙¿˜), Ë K¿Ùˆ §¿Îη Ì ÙÔÓ ÌÂÁ¿-ÏÔ Î¿ÌÔ Ù˘ ºÈÏÈÈ¿‰·˜ Î·È Ù˘ AÚÙ·˜ ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈÓfi ÙÌ‹-Ì· Ù˘ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡ Ì ÙÔ Î·Ïfi Îϛ̷ Î·È Ù·‰˘Ô ÔÙ¿ÌÈ·, ÙÔÓ §Ô‡ÚÔ Î·È ÙÔÓ AÚ·¯ıÔ, ¢ÓÔÔ‡Ó ÙËÓ ·-Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Û ¤Ó· ϤÁÌ· ÔÈÎÈÛÌÒÓ Î·È ÎÔÈÓÔ-

H O π�τρινος φ�-ρος, σημε�ο αναφο-ρ�ς ολ�κληρου τουAμβρακικο�, δε-σπ�ζει στο λιμ�νιτης K�πραινας.Kτ�στηκε το 1907,οπ�τε και πρωτο-λειτο�ργησε.

TÔ ¯ı˜ Î·È ÙÔ Û‹ÌÂÚ· ÙÔ˘ Ï·˚-ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÛÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi

20 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

H Eσπεριδοειδ� στην πλο�σια πεδι�δα της Aρτας·«Aρτα π�χεις τ’ αϊκ�λι, (τη)ν ελι� και πορτοκ�λι».

Õ Kαφενε�ο στοχωρι� Π�τρα σ’ �νααπ� τα αντιπροσω-πευτικ� πετρ�χτι-στα σπ�τια που συ-ναντ�νται ακ�μηστην περιοχ�.

Ù‹ÙˆÓ ‰È¿Û·ÚÙÔ ÛÙÔÓ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ Î¿-ÌÔ. ™ËÌ›· ·Ó·ÊÔÚ¿˜ Ù· ‰˘Ô ÌÂÁ·Ï‡-ÙÂÚ· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ· ¶Ú¤‚Â˙·˜ ηÈAÚÙ·˜, Ì ÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ ΈÌÔfiÏÂȘ ÙÔ˘§Ô‡ÚÔ˘, ÙÔ˘ £ÂÛÚˆÙÈÎÔ‡, Ù˘ ºÈÏÈ-È¿‰·˜, Ù˘ AÌÊÈÏÔ¯›·˜ (K·Ú‚·Û·Ú¿˜)Î·È Ù˘ BfiÓÈÙÛ·˜, fiÔ˘ ÔÏÏ¿ ÎÔ¿‰È·‚Ú›ÛÎÔ˘Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ Î·È ÔÏÏÔ› ÌÂÚÔ-η̷ÙÈ¿Úˉ˜ ÙÔ «„ˆÌ›» Ù˘ Ê·ÌÂÏÈ¿˜ÙÔ˘˜, ÚÔÛˆÚÈÓ‹ ‰È¤ÍÔ‰Ô˜ ÛÙȘ ÔÈÎÔÁÂ-ÓÂȷΤ˜ ·Ó¿ÁΘ.

O ÂÓÂÚÁfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ڈÙÔÁÂÓ›˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈ-Τ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜, ÛÙÔÓ ÂÚÈ·ÛÙÈÎfiÂÏ·ÈÒÓ·, ÙȘ ·Ï˘Î¤˜, Ù· ȯı˘ÔÙÚÔÊ›·Î·È ÙË Ó·˘‹ÁËÛË ÏÔ›ˆÓ Ë ¶Ú¤‚Â˙·,ÛÙ· ÂÛÂÚȉÔÂȉ‹ Ë AÚÙ·. I‰È·›ÙÂÚ· ÔÈ¿ÓıÚˆÔÈ Ù˘ ·Ú·Ïȷ΋˜ ˙ÒÓ˘ ›-¯·Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ·-Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ·ÏÈ¢ÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙË̠٘ÙȘ ÎÏ·ÛÈΤ˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜ ·Ï›Â˘Û˘,ÙȘ ηϷ̈٤˜, ¤Ó· Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ·fiηϿÌÈ· Î·È ‰›¯Ù˘·, ÁÈ· Ó· ·ÁÈ‰Â‡Ô˘ÓÙ· ‰ÈÂÚ¯fiÌÂÓ· ÎÔ¿‰È· ÙˆÓ „·ÚÈÒÓ. HÛ˘ÁÎÔÌȉ‹ ÙˆÓ ÔÛÙÚ·ÎÔÂȉÒÓ Î·È ÁÂ-ÓÈο Ù· ÚÔ˚fiÓÙ· Ù˘ ·ÏÈ›·˜ Â›Ó·È ¤Ó·ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ÙÔÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔ-Ì›·˜.

H ÚˆÙÔÁÂÓ‹˜ ·Ú·ÁˆÁ‹ ¤ÁÈÓ ÙÚfi-Ô˜ ˙ˆ‹˜ Î·È Ù· ·Ú·‰ÔÛȷο ÂÙ‹ÛÈ··˙¿ÚÈ· Î·È ÔÈ ·ÁÔÚ¤˜, ÙÔ «ÌÔ˘¯Ô‡-ÛÙÈ» Ù˘ ºÈÏÈÈ¿‰·˜, Ù˘ AÚÙ·˜ ηÈÙ˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó ÙËÓ Î˘-ÎÏÔÊÔÚ›· Î·È ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹ ÙˆÓ ÚÔ˚fi-ÓÙˆÓ Î·È ‚Á¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ·fiÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË. K·È ·fi ÙË ‰È·ÏÂÎÙÈ-΋ ·˘Ù‹ Û¯¤ÛË ÚÔ·ÙÂÈ ·ÚÁ¿ ÙԫηÈÓÔ‡ÚÁÈÔ», Ë «·ÏÏ·Á‹», ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂ-ÛÌ· Ù˘ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹˜...

™ËÌ·ÓÙÈΤ˜ Â›Ó·È Î·È ÔÈ ÏËÚÔÊÔ-ڛ˜ Ô˘ ·ÓÙÏԇ̠·fi Ù· ΛÌÂÓ· ÙˆÓÙ·ÍȉȈÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ·fiÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ Ô˘ ·ÔÙ˘ÒÓÔ˘Ó Ì‡ÁψÙÙÔ ÙÚfiÔ ÛÙ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘˜ ÙË ˙ˆ‹ÙÔ˘ ÙfiÔ˘, ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÈ· Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›·¯ÚfiÓÈ·. Afi fiÏ· Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ÙÔ Û˘Ì¤-Ú·ÛÌ· ÌÈ·˜ ·ÓıËÚ‹˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ηÈ

ÂÓfi˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎÔ‡ - ÂÍ·Áˆ-ÁÈÎÔ‡ ÂÌÔÚ›Ô˘.

TËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ·Ë¯Â› Î·È Ô̇ıÔ˜ Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈ-ÎÔ‡. ¶ÚÈÓ ·ÎfiÌ· Ô M. AϤͷӉÚÔ˜·ÓÔ›ÍÂÈ ÙÔÓ ‰›·˘ÏÔ Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜ ηÈÁÂÌ›ÛÂÈ Ô Î¿ÌÔ˜ Ì ÓÂÚ¿ –‹Ù·Ó ÙfiÙÂÔ˘ ¿Ï„·Ó Ù· ‰˘Ô ıÂÚÈ¿, ÛÙÂÚÈ¿ ηÈı¿Ï·ÛÛ· Î·È Ó›ÎËÛ·Ó Ù· ÓÂÚ¿– Ë ÔÈ-ÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ οÌÔ˘ ‹Ù·Ó ·ÓıËÚ‹.Afi ÙË ™·Ï·ÒÚ· Ò˜ ÙÔ ºÈ‰fiηÛÙÚÔÎ·È Ù· ºÏ¿ÌÔ˘Ú· Ô Î¿ÌÔ˜ ‹Ù·Ó ÁÂ-Ì¿ÙÔ˜ ‚ÈÔ˜: ‚Ô˘‚¿ÏÈ·, Ù·‡ÚÔÈ, Úfi‚·-Ù·, ÂÏȤ˜, Ò˜ ·¿Óˆ ·fi ÙÔ˘˜ PˆÁÔ‡˜.TfiÛÔ˜ ÁÏ˘Îfi˜ Î·È ·¯‡˜ ‹Ù·Ó Ô ÙfiÔ˜Ô˘ Ù· ˙Ò· ÁÂÓÓÔ‡Û·Ó ‰˘Ô ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ¯ÚfiÓÔ. O Ï·˚Îfi˜ ÔÈËÙ‹˜ ÙÚ·ÁÔ‡‰ËÛ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÊıÔÓ›· ̂ ˜ ÂÍ‹˜: «...ÎÈ ·fi ÙÔ

Á¿Ï· ÙÔ Ôχ ·Ï¤ıÔ˘Ó ¤ÓÙ ̇ÏÔÈ ÔÈ ¤-

ÓÙ ·Ï¤ıÔ˘Ó Ì ÎÚ·Û› Î·È ‰¤Î· Ì ÙÔ Ï¿-

‰È...»

™ÙË BÏ·¯¤ÚÓ· Ù˘ AÚÙ·˜ ¤ÊÂÚÓ·ÓÙÔ Á¿Ï· Ì ٷ ÎÈÔ‡ÁÎÈ· Î·È ÛÙËÓ ¶·-ÓÙ¿Ó·ÛÛ· Ù˘ ºÈÏÈÈ¿‰·˜ ÙÔÓ ÏÔ‡-ÙÔ ÙÔÓ ÌÂÙÚÔ‡Û·Ó Ì ÙÔ ÙÛÔ˘Î¿ÏÈ (ÂÍÔ˘ Î·È TÛԢηÏÈfi) Î·È ‹Ù·Ó ·ÏÔÁ¿ÚÈ·-ÛÙÔ˜ (ÂÍ Ô˘ §Ô˘Á·ÚÔ‡).TÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙÔ˘ÏÔ‡ÙÔ˘ ·ÔÙ˘ÒÓÂÙ·È Î·È ÛÙȘ Ï·˚-Τ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ: «AÚÙ· Ò¯ÂȘ Ù ·˚ο-ÏÈ, (ÙË)Ó ÂÏÈ¿ Î·È ÔÚÙÔοÏÈ», «ÈÚ¿ÙÌÔ˘Ï›ÎÈ·» (ÏÔ‡ÙÔ˜), «¯·Ù˙ÈfiÌ·ÛË»(ÏÔ‡ÛÈ· ‰ȿ‰·)» ¤ÏÂÁ·Ó ÁÈ· ÙÔÓ Î¿-ÌÔ Ù˘ AÚÙ·˜. H AÚÙ· ‹Ù·Ó Ë «·Ú-ÙÌ‹» ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È Ô «¯Ú˘Ûfi˜ Ì·-ͤ˜, ÎÏÔ˘‚› Ì ¤ÓÙ ·Ë‰fiÓÈ·». OÈTÔ‡ÚÎÔÈ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó Û’ ·˘Ù‹ ¤ÏÂ-Á·Ó «AÚÙ· ÈÚ¿Ù, °È¿ÓÓÈÓ· Úȯ¿Ù» (AÚÙ·ÏÔ‡ÙÔ˜, °È¿ÓÓÈÓ· ηϋ ‰È·ÌÔÓ‹).

AÛÙ˘Ê˘Ï›· Î·È ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË MÂÙ·ÔÏÂÌÈο, Î·È ¤ˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘·ÈÒÓ·, Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ·ÏÏ·-Á¤˜. OÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜Âȉ›‰ÂÙ·È Ô ÙÔÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ‰ËÌÈ-Ô‡ÚÁËÛ·Ó ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ÁÈ· ÛËÌ·ÓÙÈ-Τ˜ ‰ËÌÔÁÚ·ÊÈΤ˜ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ Î·È ·Ó·-ηٷٿÍÂȘ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. H ‰È¿ÎÚÈÛË·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ÔÚÂÈÓfi Î·È Â‰ÈÓfi ¯ÒÚÔÂ›Ó·È Â˘‰È¿ÎÚÈÙË, fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙË ı¤· ÙÔ˘ÙÔ›Ô˘Ø Ô Î¿ÌÔ˜ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ÛÙË Û˘-Ó›‰ËÛË ÙˆÓ ÔÚÂÈÓÒÓ ˆ˜ ÁË Ù˘·ÁÁÂÏ›·˜ Î·È Û’ ·˘ÙfiÓ Î·Ù¤Ê¢Á·ÓÁÈ· ÙÔ «„ˆÌ›» Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜. TÔ ‰ÚÔÌÔ-ÏfiÁÈÔ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Î·È ÔÈ ÓÔÌ¿‰Â˜ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔÈ Ì ٷ «˙ˆÓÙ·Ó¿» ÙÔ˘˜ÁÈ· ÙÔ Í¯ÂÈÌÒÓÈ·ÛÌ·. O ÙfiÔ˜ Ù˘ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ‰È·ÌÔÓ‹˜ ÙÔ˘˜ ‹ Ù· ÂÚ¿-ÛÌ·Ù· ¤ÁÈÓ·Ó ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈο Î·È Ô Ùfi-Ô˜ ÌfiÓÈÌ˘ ÂÁηٿÛÙ·Û˘. K·È fiÛÔÈÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙËÓ ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›· –ηÈÂ›Ó·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ– ·ÁfiÚ·Û·Ó ÎÙ‹-Ì·Ù· ‹ ·ÛÎÔ‡Ó Î¿ÔÈÔ ·ÛÙÈÎfi ¿Á-ÁÂÏÌ·.

O B’ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ ÛËÌ·ÙÔ-‰fiÙËÛ ÌÈ· Ó¤· ÂÔ¯‹ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓ‰Ô-¯ÒÚ· ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡. H ¤ÍÔ‰Ô˜ ÙÔ˘

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 21

Õ Tο μεγ�λοαλιευτικ� κατα-φ�γιο της Σαλα-�ρας. Πολ� κο-ντ� βρ�σκεταικαι το δε�τερο,μετ� την K�-πραινα, φυσικ�λιμ�νι της πε-ριοχ�ς το οπο�ο,στα χρ�νια τουAλ� Πασ�,υπ�ρξε σημαντι-κ� διαμετακομι-στικ� κ�ντρο.

22 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

ÏËı˘ÛÌÔ‡ ·fi ÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ –΢-Ú›ˆ˜ ÙȘ ÔÚÂÈÓ¤˜– Á›ÓÂÙ·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi-ÙËÙ·, Î·È ÔÈ fiÏÂȘ Ù˘ AÚÙ·˜ Î·È Ù˘¶Ú¤‚Â˙·˜ Ì·˙› Ì ٷ ÎÂÊ·ÏÔ¯ÒÚÈ· Û˘-ÁÎÂÓÙÚÒÓÔ˘Ó Û ۇÓÙÔÌÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ù·fiÓÂÈÚ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. H ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢-ÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÎÔÚ˘ÊÒıËΠÛÙȘÚÒÙ˜ ÌÂÙ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈΤ˜ ‰ÂηÂ-ٛ˜ Ì ÙȘ ÔÚÂÈÓ¤˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜, Ì ÙÔ¿ÏÏÔÙ ˘ÎÓfi Î·È ÔÏ˘¿ÓıÚˆÔ Û‡-ÛÙËÌ· ÔÈÎÈÛÌÒÓ Î·È ÙËÓ ¤ÓÙÔÓË ·-ÚÔ˘Û›· Ù˘ ÂÓÂÚÁ‹˜ ÁÈ· ÂÚÁ·Û›· ËÏÈ-Λ·˜, Ó· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û Êı›ÓÔ˘Û· Ô-Ú›·. H ÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤ÓË ·˘Ù‹ ÌÂÙ·ÙfiÈÛËÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ ‚¿ÚÔ˘˜ ÛÙËÓ Â‰ÈÓ‹ Â-ÚÈÔ¯‹, Ô˘ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È ÙȘ ÙÂÏ¢-Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜, ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› ÙËÓ ÂÚ‹-̈ÛË È· ÙÔ˘ ÔÚÂÈÓÔ‡ ÙÔ›Ô˘, ÙÔ˘ η-Ù¿ ÁÂÓÈÎfi ηÓfiÓ· ÊÙˆ¯Ô‡ Î·È Û˘ÓÂ-Ò˜ Î·È ·ˆıËÙÈÎÔ‡. H ÚÔ ·ÈÒÓˆÓÈÛÔÚÚÔ›· ‰È·Ù·Ú¿ÛÛÂÙ·È.

O οÌÔ˜ ·ÔÚÚÔÊ¿ ÏËı˘ÛÌfi,·ÓÙÈηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ Ô˘ ¯¿-ÓÂÈ ÁÈ· Ù· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·.T· ÙÔÈο ÂÌÔÚÔ‚ÈÔÙ¯ÓÈο Î·È ‰ÈÔÈ-ÎËÙÈο ΤÓÙÚ· ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈο·fi ÙË ÌÂٷΛÓËÛË ·˘Ù‹. ™ÈÁ¿-ÛÈÁ¿,·ÎfiÌË Î·È ÔÈ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔÈ ·ÁÚÔÙÈÎÔ› ÔÈ-ÎÈÛÌÔ› ·ÔÎÙÔ‡Ó ·ÛÙÈ΋ ÌÔÚÊ‹, η-ıÒ˜ Ë ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ·fiÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜·fi ÙÔ ·ÛÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÂÏ·¯ÈÛÙÔÔÈ›-Ù·È Ì ¤Ó· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ̄ ÂÚÛ·›Ô ‰›-ÎÙ˘Ô. MÈ· ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÛÙËÓ fiÏË ‹ ÎÔÓÙ¿Û ·˘Ù‹, ·Ó ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ÙÔ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó,Â›Ó·È Ë ‚·ÛÈ΋ Âȉ›ˆÍË.

TÔ Ó¤Ô Ô‰ÈÎfi ‰›ÎÙ˘Ô ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛÂÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÈÓËÙfi‰ÚÔÌÔ˘˜ ηȉËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ¿ÏϘ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ·Ó¿Ù˘Í˘. T· ·Ï·È¿ ÌÔÓÔ¿ÙÈ·ÂÁηٷÏ›ÊıËÎ·Ó Î·È Ì·˙› ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈÂÚÈÔ¯¤˜, ÂÓÒ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Ó¤ÔÈ ÔÈ-ÎÈÛÌÔ› ÎÔÓÙ¿ ‹ ‰›Ï· ÛÙÔ˘˜ Ô‰ÈÎÔ‡˜¿ÍÔÓ˜. OÈ Â‡ÎÔϘ ÂÈÎÔÈӈӛ˜ ·Ï-

ÏÔ›ˆÛ·Ó Î·È ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙˆÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ.™˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔÈ ¿ÏÏÔÙ ·ÎÙÈÓˆÙ¿, ÙȘÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤ÚÈÍ Ù˘ ÂÎÎÏË-Û›·˜ ‹ Ù˘ Ï·Ù›·˜, ÙÒÚ· ÂÍÂÏ›ÛÛÔ-ÓÙ·È Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ‹ ›ӷȉȿ۷ÚÙÔÈ, ˘·ÁÔÚÂ˘Ì¤ÓË Ë Ó¤· ı¤-ÛË ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍË ‹ ÌË ÙÔ˘ ÏÈ-‚·‰ÈÔ‡, ÙËÓ Â˘ÎÔÏ›· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜. T·‰˘Ô Ê˘ÛÈο ÏÈÌ¿ÓÈ· ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡, Ù˘ KfiÚ·ÈÓ·˜ Î·È Ù˘™·Ï·ÒÚ·˜, ˘Ô‚·ıÌ›ÛÙËÎ·Ó Î·È Ë¶Ú¤‚Â˙· ·fi ‰È·ÌÂÙ·ÎÔÌÈÛÙÈÎfi ÂÌÔ-ÚÈÎfi ΤÓÙÚÔ ¿ÏÏ·ÍÂ.

¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÈ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ› ÎÏ¿‰ÔÈÙ˘ ÙÔÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-ÙËÙ·˜ ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍËÙ˘ ¯ÔÈÚÔÙÚÔÊ›·˜, ÙËÓ ÂÎÌ˯¿ÓÈÛË,ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ Ó¤ˆÓ ηÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ, ÙËÓ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÙÚÈÙÔÁÂÓÔ‡˜ ÙÔ̤·. ™Ù·-‰È·Î¿ ÛËÌÂÈÒÓÔÓÙ·È Î·È ÚÈ˙ÈÎfiÙÂÚ˜·ÏÏ·Á¤˜, ηıÒ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô ·-Ú·‰ÔÛÈ·Îfi˜ ÂÓÂÙÈÎfi˜ ÂÏ·ÈÒÓ·˜ Ù˘¶Ú¤‚Â˙·˜ ÍÂÚÈ˙ÒÓÂÙ·È Î·È Ô Ó¤Ô˜ ÙÚfi-Ô˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÙˆÓ ıÂÚÌÔÎË›ˆÓ ʤÚ-ÓÂÈ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÛÙȘ ÚÒÙ˜ ı¤ÛÂȘ‰È¿ıÂÛ˘ ÙˆÓ ÔˆÚÔÎË¢ÙÈÎÒÓ ÚÔ˚-fiÓÙˆÓØ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË Ë ÂÓÙ·ÙÈ΋ ȯı˘Ô-ηÏÏȤÚÁÂÈ· ‰ÂÓ ı˘Ì›˙ÂÈ Î·ıfiÏÔ˘ ÙÔ·ÚÂÏıfiÓ. ¢˘Ó·ÌÈ΋ ¤̂·ÛË ÙÔ˘ ·Ó-ıÚÒÔ˘ Û’ ·˘Ù‹ ÙË ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·, ÂÎ-Ì˯·ÓÈṲ̂ÓË ÁˆÚÁ›·, Û‡Á¯ÚÔÓË ÎÙË-ÓÔÙÚÔÊ›·, ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÔÈÎÈÛÙÈ΋ ‰Ú·-ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ì ˙ˆÓÙ·Ó¤˜ Î·È Â‡ÚˆÛÙ˜ÎÔÈÓfiÙËÙ˜, Ì ·ÈÙÈÔÏÔÁË̤ӷ ÛËÌ¿‰È··ÈÛÈfi‰Ô͢ ÚÔÔÙÈ΋˜ ÂÈ‚›ˆÛ˘, Ó¤-˜ Ù¿ÛÂȘ Î·È ÓÔÔÙÚԛ˜ ÛÙËÓ Î·ıËÌÂ-ÚÈÓ‹ ˙ˆ‹ Ô˘ ÛÙË ‰È·‰Èηۛ· ·˘ÙÒÓÙˆÓ ÌÂÙ·‚ÔÏÒÓ Î·Ù·ÚÁÔ‡Ó ÙËÓ ÔÏÈÙÈ-ÛÌÈ΋ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Ù˘ οı ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜Î·È Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜Ó¤·˜ ·ÓÙ›Ï˄˘ (·Ó·)ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈ-ÛÌÔ‡ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÌÈ·˜ Ó¤·˜ «ÂÈ-ÎfiÓ·˜» ÛÙÔÓ ÙfiÔ.

H Πλ�σιμο στη νεροτριβ� του χωριο� Kαμπ�στη Φιλιππι�δα. Mαζ� με το νερ�μυλο αποτε-λο�ν στοιχε�α της παραδοσιακ�ς αρχιτεκτονι-κ�ς, απ� τα ελ�χιστα που �χουν διασωθε�στην ευρ�τερη περιοχ�.

à H B�νιτσα.Mαζ� με την Πρ�-βεζα και τηνAρτα, καθ�ς καιτις κωμοπ�λειςτου Λο�ρου, Θε-σπρωτικ�, Φιλιπ-πι�δας και Aμφι-λοχ�α, συγκατα-λ�γεται στα ση-μαντικ�τερα οι-κιστικ� σ�νολατης περιοχ�ς.

OÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ˘ °. PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˘

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 23

H Nταλι�νι στηΛασκ�ρα Πρεβ�-ζης. Mοναδικ�στην Eλλ�δα αλι-ευτικ� μ�θοδος που�φεραν στην πε-ριοχ� Mικρασι�τεςπρ�σφυγες. Xρησι-μοποιε�ται για τηναλ�ευση της μπ�-φας (θηλυκ�ς κ�-φαλος με αυγ�)απ’ �που παρ�γε-ται το αυγοτ�ραχο.

Ψαρε�οντας στον Aμβρακικ�

Tου °πÕ¡¡∏ P√À™Ÿ¶√À§√À

Oρνιθολγου

TA ¢E§TA ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ, ÔÈ ÏÈÌÓÔ-ı¿Ï·ÛÛ˜, ÔÈ ‚¿ÏÙÔÈ Î·È Ë ËÌ›-ÎÏÂÈÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÛÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈ-

Îfi ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚ·ÌÂÁ¿ÏË ‚ÈÔÏÔÁÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘˜. ™·ÓÛ˘Ó¤ÂÈ·, ÔÈ ÏËı˘ÛÌÔ› ÙˆÓ ˘‰Úfi‚ȈÓÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ ÛÙ· ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·Ù· ·˘Ù¿Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈο ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÈ ·fi ·˘-ÙÔ‡˜ Ù˘ ·ÓÔÈÎÙ‹˜ ı¿Ï·ÛÛ·˜. H ÏÔ‡-ÛÈ· Û ڈÙ½Ó˜ ËÁ‹ ÙÚÔÊ‹˜ ÙˆÓ·ÏÈÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÚÔÛ¤Ï΢Û ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú-¯·›Ô˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜,fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÈÛÙÔÚÈο ÛÙÔȯ›·

Î·È ·Ú·‰fiÛÂȘ. M¤¯ÚÈ Ù· ÚfiÛÊ·Ù·¯ÚfiÓÈ· Ë ·ÏÈ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙË ‚·ÛÈ΋ËÁ‹ ÂÈÛÔ‰‹Ì·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ fiÌÔÚÔ˘˜ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜. ™ÙÔ ÏÔ‡ÛÈÔÊ˘ÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜Â͇ÚÂÛ˘ ÙÚÔÊ‹˜ Ì „¿ÚÂÌ· Î·È Î˘-Ó‹ÁÈ ‹Ù·Ó ÔÏϤ˜. TÔ ˘ÁÚfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô‹Ù·Ó ÂΛÓÔ Ô˘ ΢ڛˆ˜ ηıfiÚÈ˙ ÙËÓÂͤÏÈÍË Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ-΋˜ ˙ˆ‹˜.

E›Ó·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ÍÈÔı·‡Ì·ÛÙÔ ÙÔÒ˜ ÔÈ ·ÏÈ¢ÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ Î·È Ù· ÂÚ-Á·Ï›· ̤۷ ·fi ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ ¤¯Ô˘ÓÚÔÛ·ÚÌÔÛÙ› ÛÙȘ ÔÏϤ˜ Î·È È‰È·›ÙÂ-Ú˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙÔοı ÌÈÎÚÔÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ. OÈ·ÏÈ¢ÙÈΤ˜ Ù¤¯Ó˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È ‚¿-ÛÂÈ Ù˘ ‚·ıÈ¿˜ ÂÌÂÈÚÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘ Ù˘

‚ÈÔÏÔÁ›·˜ ÙˆÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó·ÏÈ¢ÙÈÎfi ÂӉȷʤÚÔÓ, Î·È Î¿ÔȘ·fi ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÌÔÓ·‰ÈΤ˜.

°‡Úˆ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÔÈ „·Ú¿‰Â˜ ¯ÚËÛÈ-ÌÔÔÈÔ‡Ó 22 Û˘ÓÔÏÈο ·ÏÈ¢ÙÈο ηٷ-ʇÁÈ·. K¿ÔÈ· ·’ ·˘Ù¿ Â›Ó·È Ì¤Û· ÛÂÏÈÌ¿ÓÈ·, fiˆ˜ Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜, Ù˘ AÌÊÈ-ÏÔ¯›·˜ Î·È Ù˘ BfiÓÈÙÛ·˜. ¶ÔÏÏ¿ fï˜Â›Ó·È ·ÏÒ˜ ¤Ó·˜ ·‹ÓÂÌÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ÌÈ·˜ ·ÎÙ‹˜ ‹ ÛÙÚ·ÁÁÈÛÙÈÎÔ‡ ·‡Ï·Î·.

T· ÛοÊË Â›Ó·È ‰Â̤ӷ Û ·ÛÛ¿-ÏÔ˘˜ ÌËÁ̤ÓÔ˘˜ ÛÙË Ï¿ÛË ÙÔ˘ ‚˘-ıÔ‡. OÛ· ¤¯Ô˘Ó Ì‹ÎÔ˜ ¿Óˆ ·fi ¤-ÓÙ ̤ÙÚ· ϤÁÔÓÙ·È ÚÈ¿ÚÈ· Î·È ¤¯Ô˘Ó‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓıÔ‡Ó ·Ú-ÎÂÙ¿ ·fi ÙË ÛÙÂÚÈ¿ ÁÈ· Ó· Ú›ÍÔ˘Ó ‰›-¯Ù˘·, Ó· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ‹ÚÔÛˆÈÎfi.

24 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

OÈ ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜, ·ÏÏ¿ ›‰È˜ ηٷÛ΢-·ÛÙÈο, Á·˝Ù˜, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È Û˘Ó‹-ıˆ˜ ÛÙ· ÈÔ Ú˯¿ Î·È ÎÏÂÈÛÙ¿ ÓÂÚ¿. TÔÌÈÎÚfi ÌÔÓfi͢ÏÔ ÌÔÚ› Ó· χÛÂÈ Ì¤ӷ ¿ÙÔÌÔ ÛÙ· Ôχ Ú˯¿ ÓÂÚ¿ Î·È Ó·ÂÏȯı› ÛÙË ‚Ï¿ÛÙËÛË ÙˆÓ ‚¿ÏÙˆÓ ÁÈ·„¿ÚÂÌ· ‹ ΢ӋÁÈ.

K·È ÔÈ ÙÚÂȘ Ù‡ÔÈ ÛηÊÒÓ Â›Ó·È ·fi͇ÏÔ Î·È ÌÂ Â›Â‰Ô ¿ÙÔ ¯ˆÚ›˜ ηڛ-Ó·. ™ÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÚÔˆıÔ‡ÓÙ·È Ì ÎÔ˘-È¿, ÂÓÒ ·Ï·ÈfiÙÂÚ· Î·È Ì ·ÓÈ¿. ™ÙȘÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ‚¿ÏÙÔ˘˜ÚÔˆıÔ‡ÓÙ·È Ì ÙË ÊÔ˘Úοٷ, Ì·ÎڇηϿÌÈ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰Â̤ÓÔ ÛÙÔ Î¿Ùˆ ̤-ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÙÚ›ÏÔ‚Ô Í‡-ÏÔ ÎÔÌ̤ÓÔ ·fiÎÏ·‰› ‰¤ÓÙÚÔ˘.EӉȷʤÚÔÓ ·ÚÔ˘-ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÂÌÔÚÈÎfiÛοÊÔ˜ Ù‡Ô˘ «Á·-Ù˙¿Ô». TÔ Í‡ÏÈÓÔ·˘Ùfi ÛοÊÔ˜ ηٷ-Û΢·˙fiÙ·Ó Ì¤¯ÚÈÙ· ̤۷ ÙÔ˘ ÂÚ·-Ṳ̂ÓÔ˘ ·ÈÒÓ·ÛÙÔ˘˜ Ù·ÚÛ·Ó¿‰Â˜ÙÔ˘ IÔÓ›Ô˘. HÙ·ÓÂӉȿÌÂÛÔ˜ Ù‡Ô˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÙÚ¯·-ÓÙËÚÈÒÓ ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ-¯ˆÓ ÈÙ·ÏÈÎÒÓ Ù˘ A‰ÚÈ·ÙÈ΋˜;

T· È‚¿ÚÈ·H ÚԤϢÛË Ù˘ Ϥ͢ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È·fi ÙÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi vivarium, ‰ËÏ·‰‹, ̄ Ò-ÚÔ˜ Ô˘ ÙÚ¤ÊÂÈ – ¤¯ÂÈ ˙ˆ‹. ¶ÚfiÎÂÈÙ·ÈÁÈ· ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi Û‡ÛÙËÌ· ‰È·¯Â›ÚÈ-Û˘ ÙˆÓ ·ÏÈÂ˘Ì¿ÙˆÓ Ô˘ ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È·fi Î·È ÚÔ˜ ÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜. ™ÙÔÓAÌ‚Ú·ÎÈÎfi Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ ·˘Ù‹ ÔÚÁ·ÓÒ-ıËΠ·’ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·ÎÌ‹˜ Ù˘AÚ¯·›·˜ NÈÎfiÔÏ˘, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜fï˜ Ó· ÚÔ¸‹Ú¯Â.

T· È‚¿ÚÈ· ¯Ù›˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ÛÙfiÌÈ· ÂÈ-ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Ì ÙË ÏÈÌÓÔ-ı¿Ï·ÛÛ·. OÈ Î·Ï·Ì¤ÓÈÔÈ È¯ı˘ÔÊÚ·ÁÌÔ›ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÏÂÁ̤ÓÔÈ Ì „·ı› Î·È ÛÙË-Ú›˙ÔÓÙ·È Û ÛÎÂÏÂÙfi ‰Ú‡ÈÓˆÓ ·ÛÛ¿-ψÓ. H ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎË ·ÓıÔÊÔÚ›· ÙˆÓ ·Ï-ÁÒÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ÏÔ‡ÛÈ· ÙÚÔÊÈο Â-‰›· ÛÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ Ô˘ ÚÔÛÂÏ-Î‡Ô˘Ó ÌÂÁ¿Ï· ÎÔ¿‰È· (Ïȿӈ̷) Ó·-ÚÒÓ „·ÚÈÒÓ Î·È ÁfiÓÔ˘ ÎÂÊ·ÏÔÂȉÒÓ,ÙÛÈÔ‡Ú·˜, Ï·‚Ú·ÎÈÔ‡ Î.Ï.

TfiÙ ٷ È‚¿ÚÈ· «Ûԉȿ˙Ô˘Ó» (ÁÂÌ›-˙Ô˘Ó ÁfiÓÔ Î·È Ïȿӈ̷) ·’ Ù· Ûԉȷ-ÛÙÈο ÛÙÔÌ›‰È· Ù˘ ηϷً̈˜ Ô˘¤¯Ô˘Ó Û¯‹Ì· V. T· „¿ÚÈ· ÂÁÎψ‚›˙Ô-ÓÙ·È ÛÙË ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ· Î·È ÙÚ¤ÊÔÓÙ·ÈÊ˘ÛÈο. OÙ·Ó ¤ÚıÔ˘Ó ÔÈ ‰‡ÛÎÔϘ ÂÔ-¯¤˜ Ì ÔÏÏ‹ ˙¤ÛÙË ‹ ÎÚ‡Ô, ı· ÂȉÈÒ-ÍÔ˘Ó Ó· ‚ÁÔ˘Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·. TÔ È‚¿ÚÈfï˜ ¤¯ÂÈ ÌÂÙ·ÏÏ·¯ı›. T· ÛÙÔÌ›‰È·Á˘ÚÈṲ̂ӷ ÛÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÙË Î·Ù‡ı˘ÓÛËÔ‰ËÁÔ‡Ó ÛÙȘ ‡Ú˜ (ȯı˘Ô·Á›‰Â˜). OÈ‚·ÚÔʇϷη˜ ηڷ‰ÔΛ ÎÈ fiÙ·Ó ÔȇÚ˜ È¿ÛÔ˘Ó ÈηӋ ÔÛfiÙËÙ· ÙȘ·‰ÂÈ¿˙ÂÈ Ì ÙËÓ ·fi¯Ë. T· ÒÚÈÌ· ·Ó·-

·Ú·ÁˆÁÈο ¯¤ÏÈ·, ٷηı¿ÚÈ· fiˆ˜ ϤÁÔ-ÓÙ·È, È¿ÓÔÓÙ·È Û ÌÂ-Á¿Ï˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÙȘ·Ê¤ÁÁ·Ú˜ Î·È ‚ÚÔ¯Â-Ú¤˜ ÊıÈÓÔˆÚÈÓ¤˜ Ó‡-¯Ù˜ Ì ÓÔÙÈ¿ (¯ÂÏÔ-‚Ú·‰È¤˜). OÈ ‡Ú˜ ‰ÂÓÙ· ‚·ÛÙÔ‡Ó ÁÈ’ ·˘ÙfiÂÍÂÏ›¯ıËΠ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜Ì˯·ÓÈÛÌfi˜ ÁÈ· ÙËÛ‡ÏÏË„‹ ÙÔ˘˜, ¤Ó·Û‡ÛÙËÌ· ΢ÏÈÓ‰ÚÔΈ-

ÓÈÎÔ‡ Û¿ÎÔ˘ ·fi ‰›¯Ù˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÓÔ-Ì¿˙ÂÙ·È ‚ÔÏÎfi˜ ‹ ‚·ÏÎfi˜. T· ¯¤ÏÈ· ·-Ï·ÈfiÙÂÚ· Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·Ó ˙ˆÓÙ·Ó¿ ÛÂψً ¯ÂÏÔÎÏÔ‡‚·, Ô˘ ÙË Ú˘ÌÔ˘Ï-ÎÔ‡Û ÙÔ ÚÈ¿ÚÈ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ¤‰Ú·.

¶·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÙÔ Î·Ï‡‚È ÙÔ˘ È‚·ÚÈÔ‡‹Ù·Ó ͇ÏÈÓÔ, ¯ÙÈṲ̂ÓÔ ¿Óˆ Û ·Û-Û¿ÏÔ˘˜ Î·È ÏÂÁfiÙ·Ó ÂÏ¿‰·. ™ÙȘ ̤-Ú˜ Ì·˜ ‚›·È˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ¤¯Ô˘Ó ¤ÏıÂÈÛÙÔÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ·˘Ùfi ÙÚfiÔ ÂÎÌÂ-Ù¿ÏÏ¢Û˘ Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ2.000 ¯ÚfiÓÈ· ··Ú¿ÏÏ·¯ÙÔ˜. ™Â ÌÈ·ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔ‡ Ù˘ ÌÂ-ıfi‰Ô˘, ÔÈ ÂÏ¿‰Â˜ ÁÎÚÂÌ›ÛÙËηÓ, ÔÈηϷ̈٤˜ ·ÓÙÈηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ·fiÔÏ˘ÂÛÙÂÚÈÎfi ˘ÏÈÎfi Î·È ÔÈ ¿ÛÛ·ÏÔÈ·fi ÙÛÈÌÂÓÙÔÎÔÏÒÓ˜. OÈ ÚÔÛ‚¿ÛÂȘÛÙ· È‚¿ÚÈ· ‰ÂÓ Á›ÓÔÓÙ·È Ï¤ÔÓ Ì ÙÔÚÈ¿ÚÈ, ·ÏÏ¿ ·fi ‰ÚfiÌÔ˘˜ Ô˘ ÛÙÚÒ-ıËÎ·Ó Ì ·‰Ú·Ó‹ ˘ÏÈο ¿Óˆ ÛÙȘÏÔ˘ÚÔÓËÛ›‰Â˜ Ì ٷ fiÛÙڷη. Afi ÙˉÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’80 ¤ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ ¤Ó·Û‡ÓÔÏÔ Ù¯ÓÈÎÒÓ ÂÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ÛÙȘ ÏÈ-ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ ‰ÂÓ ·¤‰ˆÛ ٷ ·Ó·ÌÂ-ÓfiÌÂÓ·. TÔ ÎfiÛÙÔ˜ ÙˆÓ ÂÂÌ‚¿ÛˆӉÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÙÈÌËı› ÌfiÓÔ ÔÈÎÔ-ÓÔÌÈο, ·ÏÏ¿ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο Î·È ÎÔÈ-

ÓˆÓÈο, ηıÒ˜ ÔÈÎfiÙÔÔÈ ÚÔÙÂÚ·Èfi-ÙËÙ·˜ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ 92/43 Ô‰ËÁ›·Ù˘ E.E. ˘Ô‚·ıÌ›ÛÙËÎ·Ó ·Ó·ÓfiÚ-ıˆÙ·. TÔ ›‰ÈÔ Î·È Ë ·ÏÈ¢ÙÈ΋ ·Ú¿‰Ô-ÛË (‰˘Ó¿ÌÂÈ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎfi˜ fiÚÔ˜), Ô˘·ÏÏÔÈÒıËΠ·ÓÂÈÛÙÚÂÙ›.

TËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÈÎÔÛ·ÂÙ›· ÛÙËÓ Â˘-Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ·Ó·-Ù‡¯ıËÎ·Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ÌÔÚʤ˜ ˘‰·ÙÔ-ηÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ, Ì ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÎÔÈ-ÓÔÙÈÎÒÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. A˘Ù¤˜ ·ÊÔ-ÚÔ‡Ó ÂÓÙ·ÙÈ΋ ÂÎÙÚÔÊ‹ ¢ڇ·ÏˆÓ ÂÈ-‰ÒÓ Û ȯı˘ÔÎψ‚Ô‡˜ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·,¯ÂÚÛ·›Â˜ ÂÓÙ·ÙÈΤ˜ ÂÎÙÚÔʤ˜ ¯ÂÏÈÔ‡Û ÙÛÈÌÂÓÙÔ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜ ÁÏ˘ÎÔ‡ ÓÂÚÔ‡,ËÌÈÂÓÙ·ÙÈΤ˜ ÂÎÙÚÔʤ˜ ΢ÚÈÓÔÂȉÒÓÛ ¯ˆÌ¿ÙÈÓ˜ ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜, ‰‡Ô ȯı˘Ô-ÁÂÓÓËÙÈÎÔ‡˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ Î·È Ì‡‰È·.AÓÔÈÍ ¤ÙÛÈ ¤Ó· Ó¤Ô Â‰›Ô ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ Ì ÚÔÔÙÈΤ˜, ·ÏÏ¿Î·È ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È Î˘-Ú›ˆ˜ ·fi ÙË ‰È·Ù¿Ú·ÍË ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÔ¯Ë-ÌÈÎÒÓ Î·È ‚ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ·Ú·Ì¤ÙÚˆÓÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÏ-Ô.

TÚfiÔÈ „·Ú¤Ì·ÙÔ˜AÓ Î¿ÔÈÔ˜ ÂÚÈËÁËı› ÛÙÔ˘˜ ˘ÁÚfiÙÔ-Ô˘˜, ÙÔ˘˜ ‚¿ÏÙÔ˘˜ Î·È ÙȘ ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘ÎfiÏÔ˘ ı· ÂÎÏ·Á› ·fi ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›··ÏÈ¢ÙÈÎÒÓ Ì‰fi‰ˆÓ Ô˘ ı· ·ÓÙÈÎÚ›-ÛÂÈ. ¶ÈÔ Û˘¯Ó¿ ı· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÚÈ¿ÚÈ·Ô˘ ¿Ó ӷ Ú›ÍÔ˘Ó ‰›¯Ù˘·. T· ÏÂÙ¿Á·Ì·Úfi‰È¯Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÔχÙÈÌË Á·Ú›-‰· ÙÔ˘ AÌ‚Ú·ÎÈÎÔ‡, Ù· ÎÈ¿Ú· ÁÈ· ÛÔ˘-Ȥ˜, Ù· ·Ï¿‰È· ÎÔ˘ÙÛÔÌÔ˘Úfi‰È¯Ù·ÁÈ· ÙËÓ ÎÔ˘ÙÛÔÌÔ‡Ú·, Ù· Û·Ú‰ÂÏÈ¿ ÁÈ·Û·Ú‰¤Ï˜, Á·‡ÚÔ˘˜ Î.Ï. K¿ÔȘ ÊÔ-

Õ Πρι�ρι φορ-τωμ�νο καλα-μωτ� και μεανοιχτ� τα πα-νι� του, επι-στρ�φει στο λι-μ�νι της Σαλα-!ρας. Mια ακ�-μη ψαρι� τελε�-ωσε...

H Iβαροφυλ�κιο δ�πλα στηνεγκατ�σταση του ιβαριο#. Aπ�εκε� οι ψαρ�δες αφουγκρ�ζο-νται τη ν#χτα, το πλατ�γισματων χελι!ν �ταν , κατ� κοπ�-δια, παγιδε#ονται στους βολ-κο#ς του ιβαριο#.

™Î¿ÊË, ÂÚÁ·Ï›· Î·È ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ›ÙÚfiÔÈ ·ÏÈ›·˜ ÙˆÓ „·Ú¿‰ˆÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 25

P Διαλογ� αλιευμ�τωνστην �δρα του συνεταιρι-σμο# στη Λογαρο#. Aπ�τα πλεχτ� ψαρ�δικα κα-λ�θια, στα τελ�ρα μετον τριμμ�νο π�γο καιαπ� εκε� στο εμπ�ριο.

H Ψ�ρεμα με καλαμ�δια σε πρ!το πλ�-νο και, στο β�θος, γυροβολι� με πρι�ριατου αλιευτικο# συνεταιρισμο#. Δ#ο τρ�-ποι ψαρ�ματος που χρησιμοποιο#νταιαπ� τους ψαρ�δες του κ�λπου.

Ú¤˜ ı· ‰ÂÈ ÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ· ÔÏÏ¿ ÚÈ¿-ÚÈ· Ì·˙› Ó· ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂ӷ,Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ ‰›¯Ù˘· Á˘ÚÔ‚ÔÏÈ¿. H Á˘ÚÔ-‚ÔÏÈ¿ ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙȘ ÏÈÌÓÔ-ı¿Ï·ÛÛ˜, ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË, ·ÊÔ‡ ÌÂٷʤ-ÚÔÓÙ·Ó ÛÙ· ÚÈ¿ÚÈ· ηϷ̤ÓÈÔÈ ÊÚ·Á-ÌÔ› Ô˘ ·ÎÏˆÓ·Ó ÙÔ ÎÔ¿‰È ÙˆÓ „·-ÚÈÒÓ. ™‹ÌÂÚ· Á›ÓÂÙ·È Ì ÌÈÛÈÓ¤˙·, ‰Ë-Ï·‰‹ Ó¿ÈÏÔÓ ‰›¯Ù˘ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ Û˘-ÓÂÙ·ÈÚÈÛÌÔ› È¿ÓÔ˘Ó Ù· ÌÂÁ·Ïfiۈ̷„¿ÚÈ· Ô˘ ‰ÂÓ ¤ÂÛ·Ó ÛÙÔ È‚¿ÚÈ. ™˘-¯ÓÔ› Â›Ó·È Î·È ÔÈ ‚fiÏÔÈ Ì ‰›¯Ù˘· ÛÙ·Ú˯¿.

T· ‰›¯Ù˘· Û˘Ó‹ıˆ˜ ÊÙÈ¿¯ÓÔÓÙ·È ‹ÂÈÛ΢¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ ÙˆÓ„·Ú¿‰ˆÓ ÛÙȘ ·˘Ï¤˜ ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ. E›-Ó·È ÁÓˆÛÙfi ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹fiÙÈ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ Ù˘ KÔÚˆÓËÛ›·˜ ÂȉÈ-·ÔÙ·È ÛÙÔ «·Ú̿و̷» ÙˆÓ ‰È-¯Ù˘ÒÓ, Ì ÙËÓ Ù¤¯ÓË ·˘Ù‹ Û˘ÓÂÈÛʤ-ÚÔ˘Ó ÛÙÔ ÂÈÛfi‰ËÌ· Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜.

T· ηϷ̈ٿ Â›Ó·È ·Ú·‰ÔÛȷ΋ Ù¤-¯ÓË Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· ‰‡Ô ÚÈ¿ÚÈ· Ú›-¯ÓÔ˘Ó ‚fiÏÔ˘˜ Ì ‰‡Ô ‰›¯Ù˘· ÁÈ· ÎÂÊ¿-ÏÔ˘˜. TÔ ÁÓˆÛÙfi Ì·˜ οıÂÙÔ Î·È ¤Ó·ÔÚÈ˙fiÓÙÈÔ Ô˘ ÂÈϤÂÈ Ì ηϿÌÈ·È·Ṳ̂ӷ ·Ú¿ÏÏËÏ·. T· ‰‡Ô ‰›¯Ù˘·Â›Ó· Âӈ̤ӷ Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÔÚı‹ÁˆÓ›·. T· ÎÂÊ·ÏÔÂȉ‹ Û˘¯Ó¿ ˉԇӿӈ ·fi Ù· ÊÂÏÏ¿ fiÙ·Ó ‰Ô˘Ó ÙÔ ‰›-¯Ù˘. M ٷ ηϷ̈ٿ fï˜ ı· È·-ÛÙÔ‡Ó ÛÙÔ ÔÚÈ˙fiÓÙÈÔ ‰›¯Ù˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜,Ë Ù¤¯ÓË ·˘Ù‹ ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ Ó· Ì›ÓÂÈ ¯ˆ-Ú›˜ ‰È·‰fi¯Ô˘˜. OÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ô˘ ÙËÓÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó Í·ÓÔ›ÁÔÓÙ·È ÛÙË ı¿Ï·Û-Û· ÍË̤ڈ̷ Ì ÙȘ Ì˯·Ó¤˜ (·Ï·Èfi-ÙÂÚ· Ì ٷ ÎÔ˘È¿), ·ÏÏ¿ fiÙ·Ó ÂÈ-ÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÙÔ ÌÂÛËÌÂÚ¿ÎÈ ÊÔÚو̤ÓÔÈÌ ٷ „¿ÚÈ·, ¤¯ÂÈ È¿ÛÂÈ Ô Ì·˝ÛÙÚÔ˜Î·È ÙfiÙ ÛËÎÒÓÔ˘Ó Ù· ·Ú·‰ÔÛȷο·ÓÈ¿, ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ì¿ÚÙ˘Ú˜ Ù˘ ·Ú¿-‰ÔÛ˘ Ô˘ ʇÁÂÈ.

O ÁÚ‡Ô˜ Â›Ó·È ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÔÚıÔÁÒ-ÓÈÔ ‰›¯Ù˘ Ì ‚·Ú›‰È· ÛÙË Ì›· ÏÂ˘Ú¿ÙÔ˘, Ô˘ ÙÚ·‚È¤Ù·È Û‡ÚÈ˙· ÛÙÔÓ ‚˘ıfi.¶È¿ÓÂÈ ÎÔ¿‰È· „·ÚÈÒÓ ÙÔ˘ ‚˘ıÔ‡(ÁÏÒÛÛ˜, ÎÔ˘ÙÛÔÌÔ‡Ú˜ ÎÏ.) ÛÙ· ÚË-¯¿ Î·È ÁÈ· ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ··ÈÙÔ‡-ÓÙ·È Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂Ó˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÔÌ¿‰·˜„·Ú¿‰ˆÓ. T· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ‰ÂÓ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È È·. TÔ Í˘Ïfi‰È¯ÙÔ Â›-Ó·È ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔ·ÚÂÏıfiÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ „·Ú¿‰Â˜ÙˆÓ Û˘ÓÂÙ·ÈÚÈÛÌÒÓ, fiÙ·Ó ¤ÚÈ¯Ó·Ó ‰›-¯Ù˘· Á˘ÚÔ‚ÔÏÈ¿, ¤ÙÚÂ·Ó ÛÙÔ˘˜ÂχıÂÚÔ˘˜ ·ÏÈ›˜ Ó· ·Ú·ÌÔÓ‡ԢÓÛ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÎÏÔÈfi ÙÚÈÁ‡Úˆ Ì ٷ η̿-ÎÈ· ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó fiÛ· „¿ÚÈ·ÍÂʇÁÔ˘Ó.

T· ÓÙ·Ô‡ÏÈ· Â›Ó·È Ì·ÎÚ‡˜ ‚ÔÏÎfi˜·ÓÔȯÙfi˜ Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜. P›-¯ÓÂÙ·È Û ÛÙÂÓ¿ ÂÚ¿ÛÌ·Ù· Ô˘ «ÚÂ-Ì·Ù›˙Ô˘Ó» Ù· ÓÂÚ¿. T· „¿ÚÈ· ÌÂÙ·ÎÈ-ÓÔ‡ÓÙ·È ¿ÓÙ· ÎfiÓÙÚ· ÛÙÔ Ú‡̷.OÙ·Ó ¤¯ÂÈ «Ì·ÛÈ¿» (ÏËÌÌ˘Ú›‰·) „·-Ú‡ÂÈ Ë Ì›· ÙÔ˘ ÏÂ˘Ú¿. OÙ·Ó ¤¯ÂÈ«‚Á·ÏÛÈ¿» ‹ «Ú‹¯Ë» (·ÌÒÙȉ·) „·-Ú‡ÂÈ Ë ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘. M¤ÓÂÈ ÛÙÔÓÂÚfi ÌÂÁ¿ÏÔ ̄ ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È ·-Áȉ‡ÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ¯¤ÏÈ· Î·È Áˆ‚ÁÈÔ‡˜.

O Â˙fi‚ÔÏÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ Î˘ÏÈӉڷΈÓÈ-Îfi ‰›¯Ù˘ Ì ÌÔχ‚È· ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ·Ù˘ ‚¿Û˘ ÙÔ˘, Ô˘ ηٷϋÁÂÈ ÛÙÔ ¿-Óˆ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÎÒÓÔ˘ Û ¤Ó· Û¯ÔÈÓ›. ¢È-ÏÒÓÂÙ·È ÚÔÛÂÎÙÈο ¿Óˆ ÛÙÔ ¯¤ÚÈÙÔ˘ „·Ú¿ Î·È Ú›¯ÓÂÙ·È Ì ٤¯ÓË. ¢Ô˘-χÂÈ Û Ú˯¿ ÓÂÚ¿ fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓٷȉ›·˘ÏÔÈ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ˘‰·ÙÔÛ˘ÏÏÔÁÒÓ,Û ÌԇΘ (Â΂ÔϤ˜) ÔÙ·ÌÒÓ, ·˘Ï¿-ΈÓ.

T· ηϷ̛‰È· Â›Ó·È ¤Ó· ‰ÂÌ¿ÙÈ ·ÓÂ-Í¿ÚÙËÙˆÓ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ηϷÌÈÒÓ. O„·Ú¿˜ ‰¤ÓÂÈ ¤Ó· ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÂÙÔÓÈ¿ ̉Ôψ̤ÓÔ ·ÁÁ›ÛÙÚÈ Û οı ηϿÌÈ.

ºÔÚÙÒÓÂÈ ÙÔ ‰ÂÌ¿ÙÈ ÛÙÔ ÚÈ¿ÚÈ Î·ÈÌ‹ÁÂÈ ÛÙË Ï¿ÛË ÙÔ˘ ‚˘ıÔ‡ Ù˘ ÏÈ-ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜ ÙÔ Î·Ï¿ÌÈ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ ÛË-ÌÂ›Ô ÂÚ›Ô˘ Ô˘ ¤‰ÂÛ ÙËÓ ÂÙÔÓÈ¿.T· ηϷ̛‰È· Ú›¯ÓÔÓÙ·È ·fiÁÂ˘Ì· ηÈÌ·˙‡ÔÓÙ·È ÙÔ Úˆ›. æ·ÚÂ‡Ô˘Ó Î˘Ú›ˆ˜Áˆ‚ÈÔ‡˜ Î·È ¯¤ÏÈ· ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ· Î·È ÙËÓ¿ÓÔÈÍË. ™Â οÔȘ ı¤ÛÂȘ ̤۷ ÛÙË ÏÈ-ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ· §ÔÁ·ÚÔ‡, ÌÔÚԇ̠ӷ‰Ô‡Ì ÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ ͇ÏÈÓ˜ Âͤ‰Ú˜ Ô˘Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Ù· ηϷ̛‰È· ̤¯ÚÈ Ó·Í·Ó·¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó, ÒÛÙ ӷ ·Ô-Ê¢¯ı› Ë Ê·Û·Ú›· Ù˘ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜ÙÔ˘˜ ·fi Î·È ÚÔ˜ ÙÔ ¯ˆÚÈfi.

Y¿Ú¯Ô˘Ó fï˜ Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈÙÚfiÔÈ „·Ú¤Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡-ÓÙ·È, fiˆ˜ ÙÔ Î·Ì¿ÎÈ ÙËÓ Ë̤ڷ ‹ ÙËÓ‡¯Ù· Ì ÙË Ï¿Ì·, Ù· ÁÓˆÛÙ¿ ·Ú·-Á¿‰È·, Ô Î·Ì·ÚÔÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÛÔ˘È¤˜ ηÈηϷ̿ÚÈ·, Ë Â˙fiÙÚ·Ù· Ô˘ Û¤ÚÓÂÙ·È·fi ÙËÓ ·ÎÙ‹. MÔÓ·‰Èο ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·Â›Ó·È ÙÔ ÓÙ·ÏÈ¿ÓÈ ÛÙË ı¤ÛË §·ÛοڷÙ˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜ Î·È Ë Î·Ì¿Ó· ÛÙËÓ ÎÔ›-ÙË ÙÔ˘ Bˆ‚Ô‡. O ÁοÁηÌÔ˜ (ÌÂÙ·ÏÏÈ-Îfi ÂÚÁ·Ï›Ô) Ûο‚ÂÈ ÙÔÓ ‚˘ıfi Î·È ‚Á¿-˙ÂÈ Ù· ÔÛÙÚ·ÎÔÂȉ‹, ÂÓÒ Ì ÙËÓ ÙÚ¿ÈÓ·‰¤ÓÂÙ·È ˙ˆÓÙ·Ó‹ ÌÈ· Ì¿Ê· (ıËÏ˘Îfi˜Î¤Ê·ÏÔ˜), ·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ Ù· ·ÚÛÂÓÈοÚÔ˜ ÙËÓ ·Á›‰· ÙˆÓ ‰È¯Ù˘ÒÓ.

T· ȉÈfiÚÚ˘ıÌ· ¯ÂÏÔ·Ú¿Á·‰·, ÏÂÁ-̤ӷ Û ηϷ̤ÓÈÔ ÙÂÏ¿ÚÔ „·Ú‡ԢÓÙ· ¯¤ÏÈ· ÛÙÔÓ ‚¿ÏÙÔ, ÂÓÒ Ì ÙË Ì¤ıÔ-‰Ô ÙÔ˘ IÔÎÚ¿ÙË Î·Ì·ÎÒÓÔÓÙ·È Ù·Ï·˘Ú¿ÎÈ· Ô˘ ·ÎÏˆÛ·Ó Ù· ÚÈ¿ÚÈ·.OÈ ·¯Ë‚¿‰Â˜ ·Ú·‰ÔÛȷο Û˘ÏϤÁÔ-ÓÙ·È ÙȘ ̤Ú˜ Ù˘ ™·Ú·ÎÔÛÙ‹˜.

OÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ˘ °. PÔ˘ÛfiÔ˘ÏÔ˘

26 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

Toυ Ã◊™Δ√À K. T∑π∞μ√⁄

Γεωλ�γου – Ωκεανογρ�φου,διευθυντ� Ερευν�ν ΕΚΘΕ

∞¶O TI™ APXE™ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ· ¿Ú-¯ÈÛÂ Ë ÂÓÙ·ÙÈÎÔÔ›ËÛË Ù˘ ÂÎ-ÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ fi-

ÚˆÓ Ù˘ ¢ڇÙÂÚ˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘. ∏ Û˘Ó‡·ÚÍËÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÚÈÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ(ÁˆÚÁ›·˜, ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·˜ Î·È È¯ı˘Ô-ηÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ) ·ÔÙÂÏ› ÛÔ‚·Úfi Úfi-‚ÏËÌ· ·ÏÏÔ›ˆÛ˘ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.™ËÌ·ÓÙÈΤ˜ ·ÓıÚÒÈÓ˜ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ,ÔÈ Ôԛ˜ ηıfiÚÈÛ·Ó ÙË Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Á›ÓÔÓÙ·È Ï›-ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ μã ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¶fiÏÂ-ÌÔ. ∞˘Ù¤˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ·Ó¿ÁΘ, ›-¯·Ó ÌÂÓ ÛÙfi¯Ô ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙÔ˘ ‚ÈÔÙÈ-ÎÔ‡ ÂȤ‰Ô˘, ·ÏÏ¿ ·Ú¤‚ÏÂ·Ó ‚·ÛÈ-ÎÔ‡˜ ηÓfiÓ˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ Ê˘ÛÈ-ÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.

∏ ·ÚÂÌ‚·ÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ·Ó-ıÚÒÔ˘ ÛÙÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ· ¿Ú¯ÈÛ Ì·ډ¢ÙÈο ‰›ÎÙ˘·, ·ÔÛÙÚ·ÁÁÈÛÙÈÎ¿Î·È ·ÓÙÈÏËÌÌ˘ÚÈο ¤ÚÁ·, ˘‰ÚÔËÏÂ-ÎÙÚÈο ÊÚ¿ÁÌ·Ù·, ‰È¢ıÂÙ‹ÛÂȘ ÔÙ·-ÌÒÓ, ÏÈÌÂÓÈο ¤ÚÁ·, ÔÈÎÈÛÙÈ΋ ·ÓÔÈÎÔ-‰fiÌËÛË Î. ¿. ™‹ÌÂÚ· ¤¯ÂÈ Êı¿ÛÂÈ ÛÂÂÈΛӉ˘Ó· ›‰·, ÒÛÙ ÁÈ· ÔÏϤ˜·fi ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ·Ú·Ì¤ÙÚÔ˘˜ ÌÔÚÔ‡-Ì ӷ ԇ̠fiÙÈ Û˘ÓÙÂϤÛÙËΠÌË ·Ó·-ÛÙÚ¤„ÈÌË ·ÏÏÔ›ˆÛË ‹ Î·È Î·Ù·ÛÙÚÔ-Ê‹. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈÎfi˜ Â›Ó·È Ô ·ÎfiÏÔ˘-ıÔ˜ ·ÎÏÔ˜ ·ÓÙÈÊ·ÙÈÎÒÓ ÂÂÌ‚¿ÛˆÓ.

∏ ηٷÎÚ¿ÙËÛË ÊÂÚÙÒÓ ˘ÏÒÓ ·fiÙ· ÊÚ¿ÁÌ·Ù· Î·È Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ¿Ú-‰Â˘ÛË ÚÔοÏÂÛ·Ó ·ÔÛÙ¤ÚËÛË ˘ÏÈ-

ÎÒÓ ·fi ÙȘ ·ÎÙ¤˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ùˉȿ‚ÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ «¿ÓÔÈÁÌ·» ÙˆÓÏÈÌÓÔı·Ï·ÛÛÒÓ ÚÔ˜ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·.∂·ÎfiÏÔ˘ıÔ ·˘ÙÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ÂȯˆÌ¿-ÙˆÛË ÙˆÓ ·ÎÙÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›·ÙˆÓ ÏÈÌÓÔı·Ï·ÛÛÒÓ. ∞ÍÈÔÛËÌ›ˆÙË Â›-Ó·È Â›Û˘ Ë ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ÔÛÔÛÙÔ‡¤ÎÙ·Û˘ Ù˘ ÁˆÚÁÈ΋˜ Á˘ ÂȘ ‚¿ÚÔ˜ÙˆÓ ‚ÈÔÙfiˆÓ: ÚÔÔÏÂÌÈο ÔÈ Î·Ï-ÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ ηÙÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó¤Ó· ÔÛÔÛÙfi Ù˘ ٿ͈˜ ÙÔ˘ 29% ¤Ó·-ÓÙÈ 54% ÙˆÓ ‚ÈÔÙfiˆÓ. ∞fi ÌÂϤÙ˜·ÂÚÔʈÙÔÁÚ·ÊÈÒÓ ÙÔ˘ 1985 (Û 40 Â-Ú›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ·) ÙÔÔÛÔÛÙfi ÙˆÓηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓˆÓÂÎÙ¿ÛÂˆÓ ·Ó¤‚Ë-ΠÛÙÔ 43% ¤Ó·-ÓÙÈ 40% ÙˆÓ ‚ÈÔ-ÙfiˆÓ.

E˘ÙÚÔÊÈÛÌfi˜

øÛÙfiÛÔ, ÙÔ ÌÂÁ·-χÙÂÚÔ Úfi‚ÏËÌ·Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-˙ÂÈ Û‹ÌÂÚ· Ô ÎfiÏ-Ô˜ Â›Ó·È ¿ÌÂÛ· Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ Ì ÙÔÓ¢ÙÚÔÊÈÛÌfi Î·È ÙË Ì›ˆÛË ÙÔ˘ Ô͢Áfi-ÓÔ˘ ÛÙ· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘. ™Â ·˘Ùfi ÙÔÛËÌÂ›Ô ı· Ú¤ÂÈ Ó· ˘ÂÓı˘Ì›ÛÔ˘ÌÂÙȘ ·Ú¯¤˜ Ô˘ ‰È¤Ô˘Ó ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÛÙÔ ÔÔ›Ô Ë ÂÈ‚›ˆÛË Î¿ı ÔÚÁ·ÓÈ-ÛÌÔ‡ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fiÏ˘Ù· ·fi ÙÔ Ôχ-ÏÔÎÔ ·Ï˘ÛȉˆÙfi ϤÁÌ· Ù˘ ˙ˆ‹˜,ÙËÓ ÙÚÔÊÈ΋ ·Ï˘Û›‰·. H ÂÍ·Ê¿ÓÈÛËÂÓfi˜ ›‰Ô˘˜, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔ Û¿ÛÈÌÔ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·Ï˘Û›‰·˜, Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó·ÂÈʤÚÂÈ ÌÈ· ÚÔÛˆÚÈÓ‹ ‰È·Ù¿Ú·ÍË ‹ÌfiÓÈÌË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ-

ÓÙÔ˜. EÙÛÈ ·Ú¯›˙ÂÈ Ô Ê·‡ÏÔ˜ ·ÎÏÔ˜ÂÓfi˜ ¿ÓÈÛÔ˘, Î·È ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔ-Ú¤˜, ηٷÛÙÚÔÊÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ ·Ó-ıÚÒÔ˘, ÁÈ· ÙËÓ «ÚÔÛÙ·Û›·» ÂÓfi˜ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Ô˘ Ô›‰ÈÔ˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ.

K·È ÂÓÒ ÛÙȘ ÌÂÁ·ÏÔ˘fiÏÂȘ Ë Ú‡-·ÓÛË ÚÔηÏÂ›Ù·È ·fi ·ÛÙÈΤ˜ ηȂÈÔÌ˯·ÓÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜, ÛÙËÓÂÚÈʤÚÂÈ· ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È΢ڛˆ˜ Û ˘ÂÚÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÙˆÓ Ê˘-ÛÈÎÒÓ fiÚˆÓ, ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË·Ú¿ÎÙÈˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ˘ÚηÁȤ˜ ÁÈ·

ÔÈÎÔ‰ÔÔ›ËÛËηÈ, ˆ˜ ¤Ó·Ó ‚·ıÌfi,Û ·ÛÙÈο ·ÓÂÂ-ͤÚÁ·ÛÙ· χ̷ٷÎ.¿.

™Ù· ÓÂÚ¿, Ë Â›-‰Ú·ÛË ÙˆÓ Ú‡ˆÓ,ÂÈʤÚÂÈ Ê˘ÛÈΤ˜·ÏÏÔÈÒÛÂȘ (·‡ÍËÛËıÔÏÂÚfiÙËÙ·˜, ÂÏ¿Ù-ÙˆÛË Ô͢ÁfiÓÔ˘Î.¿.), fiˆ˜ ›ÛË˜Î·È ¯ËÌÈΤ˜ ·ÏÏÔÈÒ-ÛÂȘ (ıÚÂÙÈο ¿Ï·-

Ù·). ∏ ˘ÂÚÚÔÛÊÔÚ¿ Û ıÚÂÙÈο Û˘-ÛÙ·ÙÈο ÌÔÚ› Ó· ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÙÔ Ê·È-ÓfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ ¢ÙÚÔÊÈÛÌÔ‡, ¤Ó· ‰˘ÛÌÂ-Ó¤˜ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ÁÈ· ÙȘ ·Ú¿ÎÙȘ Â-ÚÈÔ¯¤˜, Ô˘ Ô‰ËÁ› ηٿ ηÓfiÓ· Û·ÓÔÍÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Î·È ÙÂÏÈο Û ڇ-·ÓÛË.

ªÂÁ¿Ï˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂȘ ÔÚÁ·ÓÈÎÒÓÛ˘ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÛÙÔ ÓÂÚfi ··ÈÙÔ‡Ó ÌÂÁ¿-Ϙ ÔÛfiÙËÙ˜ Ô͢ÁfiÓÔ˘ ÁÈ· Ó· ‰È·-Û·ÛÙÔ‡Ó. OÙ·Ó Ë ÔÛfiÙËÙ· ÙÔ˘ ‰È·-Ï˘Ì¤ÓÔ˘ Ô͢ÁfiÓÔ˘ ÛÙÔ ÓÂÚfi ‰ÂÓ Â·Ú-Λ, ÙfiÙ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ·Ó·ÂÚfi‚Ș

à H ε�σοδοςπου συνδ�ει τονAμβρακικ� μετο I�νιο π�λα-γος. E�ναι εμφα-ν�ς �τι η στεν�-τητα της δι�δουδεν επιτρ�πει ναεπικρατ�σουνισχυρ� ρε�ματα,ικαν� ναεμπλουτ�σουν μεδιαλελυμ�νοοξυγ�νο τα βα-θ�τερα υδ�τιναστρ�ματα τουκ�λπου (φωτ.:Aεροφωτογρα-φ�α του N�κουKαρ�μπελα).

H θαλ�σσια ζω απειλ

AÓıÚÒÈÓ˜ ÂÂÌ-‚¿ÛÂȘ Î·È ·ÙÂÏ‹˜·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ ÓÂ-ÚÒÓ Î·Ù¤ÛÙËÛ·Ó ÙÔÓÎfiÏÔ ˆ˜ ÙÔÓ Â˘ÙÚÔ-ÊÈÎfiÙÂÚÔ Ù˘ ¯ÒÚ·˜

H H συν�παρξη στον χ�ροτου Aμβρακικο� πολλ�νκαι αντικρου�μενων δρα-στηριοτ�των θα οδηγ�σειπολ� σ�ντομα σε μεγαλ�τε-ρη ρ�πανση των υδ�τωνκαι, εν γ�νει, στην απορ-ρ�θμιση του οικολογικο�συστ�ματος. Στη φωτογρα-φ�α, ο β�λτος της Pοδι�ς(φωτ.: Γ. Pουσ�πουλος).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 27

H Nεκρ� ψ�ρια στην K�πραινα απ� �λλειψη οξυγ�νου στον βυθ�,συν�πεια των ανθρ�πινων παρεμβ�σεων στο οικοσ�στημα της περιο-χ�ς (φωτ.: Γ. Pουσ�πουλος).

Û˘Óı‹Î˜ Ì ‰˘Û¿ÚÂÛÙ˜ ηٷÛÙ¿-ÛÂȘ. OÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ·ÙÔ˘ Ô͢ÁfiÓÔ˘ ÛÙÔ ÓÂÚfi, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fiÙËÓ Î›ÓËÛË - ·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ ˘‰¿ÙÈÓˆÓÌ·˙ÒÓ, ÙË ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·, ÙÔ ÔÛfi Ù˘ÔÚÁ·ÓÈ΋˜ ‡Ï˘, ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ʈÙÔ-Û˘ÓıÂÙÈÎÒÓ Ê˘ÙÒÓ Î ¿.

™ÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi, ÔÈ ·ÔÚÚÔ¤˜ ηÏ-ÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ‹ ·ÛÙÈÎÒÓ Ï˘-

Ì¿ÙˆÓ ÂÌÏÔ˘Ù›˙Ô˘Ó ÙÔ ˘‰¿ÙÈÓÔ ÔÈÎÔ-Û‡ÛÙËÌ· Ì ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ıÚÂ-ÙÈÎÒÓ Ô˘ÛÈÒÓ. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘ÙÔ‡ ›-Ó·È Ë Ù·¯‡Ù·ÙË ·‡ÍËÛË ÙˆÓ Ê˘ÙÈÎÒÓÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ (Ê˘ÙÔÏ·ÁÎÙfiÓ).EÙÛÈ, ÔÈ ·ÂÚfi‚ÈÔÈ ÌÈÎÚÔ-ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› (ÔÈ·ÔÈÎÔ‰ÔÌËÙ¤˜) ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ‰È·Û¿-ÛÔ˘Ó, fi¯È ÌfiÓÔ Ù· ıÚÂÙÈο Û˘ÛÙ·ÙÈ-ο, ·ÏÏ¿ Î·È Ù· ÓÂÎÚ¿ ÔÚÁ·ÓÈο Û˘-

ÛÙ·ÙÈο, Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙË Ì·-˙È΋ «¿ÓıÈÛË» ÙÔ˘ Ê˘ÙÔÏ·ÁÎÙÔ‡.Oˆ˜ Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi, ÔÈ ÔÛfiÙËÙ˜ ÙÔ˘‰È·Ï˘Ì¤ÓÔ˘ Ô͢ÁfiÓÔ˘ ÛÙÔ ÓÂÚfi, ‰ÂÓ·ÚÎÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÚfi‚È· ‰È¿Û·ÛË·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÔÚÁ·ÓÈÎÒÓ Ô˘ÛÈÒÓ. ∫·Ù¿Û˘Ó¤ÂÈ· Ô Î‡ÎÏÔ˜ ÙˆÓ ‰ÈÂÚÁ·ÛÈÒÓ·ÔÈÎÔ‰fiÌËÛ˘ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È Ì ·Ó·Â-Úfi‚ÈÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÙËÓ ·Ô‰¤-ÛÌ¢ÛË ·ÂÚ›ˆÓ Ì ‰˘Û¿ÚÂÛÙË ÔÛÌ‹(˘‰ÚfiıÂÈÔ, ÌÂı¿ÓÈÔ Î.¿.).

AÙÂÏ‹˜ ·Ó·Ó¤ˆÛË

ΔÔ Úfi‚ÏËÌ· ÌÂÁÂı‡ÓÂÙ·È Î·È ·fi ÙËÓ·ÙÂÏ‹ ·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÏ-Ô˘ ·fi ÙÔ πfiÓÈÔ ¶¤Ï·ÁÔ˜. ∞fi ÙȘ ÌÂ-ÙÚ‹ÛÂȘ ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó (Δ˙È·-‚fi˜ et al, 1989) ‚Ú¤ıËΠfiÙÈ Ë Î˘ÎÏÔ-ÊÔÚ›· ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡KfiÏÔ˘ Â›Ó·È ÁÂÓÈο ÌÈÎÚ‹Ø ÔÈ Ù·¯‡ÙË-Ù˜ ÙˆÓ ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ Â›Ó·È Î·Ù¿ ηÓfiÓ·ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ÙˆÓ 3 cm/sec Î·È Û˘Ó‹ıˆ˜‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Ó Ù· 20 cm/sec. Δ· ·ÛıÂ-Ó‹ Ú‡̷ٷ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Ó ‰ÂÓ Ê·›-ÓÔÓÙ·È Èηӿ Ó· ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÔ˘Ó Ù· ‚·-ı‡ÙÂÚ· ˘‰¿ÙÈÓ· ÛÙÚÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘Ì ‰È·ÏÂÏ˘Ì¤ÓÔ Ô͢ÁfiÓÔ.

√È ·ÓÔÍÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÔ‡ÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙ· ‚·ı‡ÙÂÚ· ÛÙÚÒ-Ì·Ù· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘, ¤¯Ô˘Ó ‰˘ÛÌÂÓ›˜ÂÈÙÒÛÂȘ ÛÙȘ ‚ÂÓıÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜. ∏˘Ô‚¿ıÌÈÛË Ù˘ ·Ï˘Û›‰·˜ ÛÙÔÓ ‚˘ıfi,‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ‚ÂÓıÈÎÔ‡ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·-ÙÔ˜, Êı¿ÓÂÈ ÙÂÏÈο ̤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ ‚ÂÓıÈ-ÎÔ‡˜ ȯı˘ÔÏËı˘ÛÌÔ‡˜. ∏ ηٷÛÙÚÔ-Ê‹ Ù˘ ÙÚÔÊÈ΋˜ ·Ï˘Û›‰·˜ ¤¯ÂÈ ‰˘ÛÌÂ-Ó›˜ ÂÈÙÒÛÂȘ (̤¯ÚÈ ÂÍ·Ê¿ÓÈÛ˘)ÛÙ· ‚ÂÓıÔÂÏ·ÁÈο „¿ÚÈ· Ô˘ ˙Ô˘Ó̤۷ ÛÙ· ʇÎË Î·È ÙÚ¤ÊÔÓÙ·È Ì ÔÚ-Á·ÓÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ‚˘ıÔ‡, ÂÓÒ ·ÓÙ›ıÂÙ· Ù·ÂÏ·ÁÈο „¿ÚÈ· (·ÊÚfi„·Ú·) ‰ÂÓ Ê·›-ÓÂÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ÛÔ‚·Ú¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·ÂÈ‚›ˆÛ˘.

ΔÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ù˘ Ì·˙È΋˜ ·Ó¿Ù˘-͢ Ê˘ÙÔÏ·ÁÎÙÔ‡ (ÌÈÎÚÔÛÎÔÈÎÒÓÊ˘ÙÒÓ) ÛÙ· ÓÂÚ¿, ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È Û˘¯Ó¿Û ÎfiÏÔ˘˜ (™·ÚˆÓÈÎfi˜, £ÂÚÌ·˚Îfi˜,

¶·Á·ÛËÙÈÎfi˜), ‹ Û ϛÌÓ˜ (∫·ÛÙÔ-ÚÈ¿˜, πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ Î.¿.), ÂÚÈÔ¯¤˜, Ô˘‰¤¯ÔÓÙ·È ÔÈÎÈÛÙÈο, ‚ÈÔÌ˯·ÓÈο, ÁÂ-ˆÚÁÈο Î·È ÎÙËÓÔÙÚÔÊÈο ·fi‚ÏËÙ·.∞˘Ùfi ÙÔ Â˘ÙÚÔÊÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÂÌÊ·Ó›-˙ÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ¤ÓÙÔÓ˜·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈΘ ‚ÚÔ¯ÔÙÒÛÂȘ ‹ ·Ú·ÙÂ-ٷ̤ÓË ÊıÈÓÔˆÚÈÓ‹ ηÏÔηÈÚ›· ηÈÚÔÛ‰›‰ÂÈ ÛÙÔ ÓÂÚfi ¤Ó· ÎÔÎÎÈÓˆfi¯ÚÒÌ·. √È ÔÛfiÙËÙ˜ «ıÚÂÙÈÎÒÓ ·Ï¿-ÙˆÓ» Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙÚËı› ÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·-ÎÈÎfi ηıÈÛÙÔ‡Ó ÙÔÓ ÎfiÏÔ ˆ˜ ÙÔÓ Â˘-ÙÚÔÊÈÎfiÙÂÚÔ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.

∂›Ó·È ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ù· ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓ·Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Î·È Ë ÌË ÂÓË̤ڈÛË ÙˆÓηÙÔ›ÎˆÓ ÁÈ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ı¤Ì·Ù·,ÂÈÙ›ÓÔ˘Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÔÚ-Ú¤Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ-ÛÌÔ‡ Î·È ¯ˆÚÔÙ·ÍÈÎÔ‡ ۯ‰ȷÛÌÔ‡ ÂÎ̤ÚÔ˘˜ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈË Û˘Ó‡·ÚÍË ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÒÚÔ ÔÏÏÒÓÎ·È ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓı· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ Ôχ Û‡ÓÙÔÌ· ÛÙËÓ ˘Ô-‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙÔÓÔÈÎÔÏÔÁÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ-¯‹˜. °È’ ·˘Ùfi Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË Ë ·Ó·-˙‹ÙËÛË ËÈfiÙÂÚˆÓ ÌÔÚÊÒÓ ÂÎÌÂÙ¿Ï-Ï¢Û˘ (ÁˆÚÁ›· ··ÏÏ·Á̤ÓË ·fiÂÈΛӉ˘Ó· Ê¿Ú̷η Î·È ÏÈ¿ÛÌ·Ù·Î·È ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›· Ì ÂÏÂÁ¯fiÌÂÓ· ·fi-‚ÏËÙ·, Ô˘ ı· ¤‰ÈÓ χÛÂȘ Û ÔÏÏ¿·fi Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·), ηıÒ˜Î·È Ë Û‡ÓÙ·ÍË ¯ˆÚÔÙ·ÍÈ΋˜ ÌÂϤÙË˜Ô˘ ı· ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÙÚ›Ù˘¯Ô: ÚÔ-ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜ - ¤ÏÂÁ¯Ô˜ - ÂÈÌfiÚʈ-ÛË. °È· ÙÔÓ Î·ıÔÚÈÛÌfi ˙ˆÓÒÓ ÂÎÌÂ-Ù¿ÏÏ¢Û˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ÂÓ‰ÂÈÎÙÈοӷ ÚÔÙ›ÓÔ˘ÌÂ:

- ™Â ÂÚÈÔ¯¤˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎÔ‡ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ Ó· ·ÔʇÁÂÙ·È Î¿ı›‰Ô˘˜ ·ÓıÚÒÈÓË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·.

- ™Â ˙ÒÓ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ηıÔÚÈṲ̂Ó˜Á‡Úˆ ·fi ÙȘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ Ó· ··-ÁÔÚ‡ÂÙ·È Ë ¯Ú‹ÛË ÁˆʷÚÌ¿ÎˆÓ ‹ÎÙËÓÔÙÚÔÊÈÎÒÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ.

- °È· Ù· ·ÛÙÈο χ̷ٷ Î·È ÌÂÙ·ÔÈ-ËÙÈο ·fi‚ÏËÙ· Ó· ηٷÛ΢·ÛÙÔ‡Ó‰›ÎÙ˘· ‚ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ ηı·ÚÈÛÌÔ‡.

ε ται

28 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

Tου °πÕ¡¡∏ ¶ƒ∞ª∞°∫π√⁄§∏

Ερευνητ ΕΜΠ και Πανεπιστημ�ου Αιγα�ου

√∞MBPAKIKO™ KO§¶O™ Â›Ó·È Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜˘‰ÚÔ‚ÈfiÙÔÔ˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙÔ˘ Û ÔÏfiÎÏËÚË

ÙËÓ ÏÂοÓË Ù˘ ªÂÛÔÁ›Ԣ. ∏ ÂÚÈÔ¯‹ ÚÔÛٷهÂ-Ù·È ·fi Û¯ÂÙÈΤ˜ ‰ÈÂıÓ›˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ (RAMSAR 1972,μ¤ÚÓ˘ 1979, μfiÓÓ˘ 1979, μ·ÚÎÂÏÒÓ˘, ¶ÚˆÙfiÎÔÏ-ÏÔ ÙÔ˘ Montreux 1999) Î·È ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓÔÙÈ΋ ÓÔÌÔ-ıÂÛ›· (√‰ËÁ›· 74400/409, ¢›ÎÙ˘Ô Natura 2000).

«∏ ¢ڇÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘¤¯ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ì ·ÍÈÔÔ›-ËÛË ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ fiÚˆÓ Ù˘. ∏ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· Î·È ÔÈ˘‰ÚÔ‚ÈÔÏÔÁÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ ÙÔ˘ ·ÓÔÈÎÙÔ‡ KfiÏÔ˘ η-ıÒ˜ Î·È ÔÈ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ‰›ÓÔ˘Ó Ùˉ˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·ÏÈ¢ÙÈ΋˜ Î·È È¯ı˘ÔÎÔÌÈ΋˜ ·ÍÈÔÔ›Ë-Û˘ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜...

∏ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ·ÍÈfiÏÔÁ˜‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘-͢ Ì ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ,ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ-ÎÒÓ fiÚˆÓ Ù˘.

¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ô ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi˜ KfiÏÔ˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ·fiÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ‚ÈfiÙÔÔ˘˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ηÈÚÔÛٷهÂÙ·È ·fi ÙË ‰ÈÂıÓ‹ ۇ̂·ÛË RAMSAR...»

ªÂ ÙȘ ÙÚÂȘ ·Ú·¿Óˆ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÔ¶ÚÔÔ›ÌÈÔ Ù˘ «¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜ ™‡Ì‚·Û˘ ÁÈ· ÙËÓ∞Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜Ù˘ ¶ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ∫fiÏÔ˘» ÙÔ˘ 1985ηÈ, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÔÚ›˙ÂÙ·È ÙÔ ÚÒÙÔ ÛÙÔ›¯ËÌ· ÛÙÔÓÂÏÏËÓÈÎfi ¯ÒÚÔ, ·˘Ùfi Ù˘ Û‡Ó‰ÂÛ˘ Î·È ·ÏÏËÏÂÍ¿Ú-ÙËÛ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ·Ó¿Ù˘Í˘.

∏ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ۇ̂·Û˘ ·˘Ù‹˜ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÚ›· ̄ ÚfiÓÈ·ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘. ∏ ÓÔÌÔıÂÛ›· «°ÂÓÓË-Ì·Ù¿» ÁÈ· ÙȘ ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈΤ˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ Î·È Ë ÔÏÈ-ÙÈ΋ ÙÔ˘ ÙfiÙ ˘Ô˘ÚÁÔ‡ ∂ıÓ. √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î. °ÂÚ.∞ÚÛ¤ÓË ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÈÊfiÚÔ ÂÚÈÊÂÚÂȷ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË ‰›-ÓÂÈ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙËÓ ∂ÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ¢È¢ı‡ÓÙÚÈ·ÙÔ˘ ∫∂¶∂ ηıËÁ‹ÙÚÈ· §Ô‡Î· ∫·ÙÛ¤ÏË Ó· ı¤ÛÂÈ ÙȘ‚¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÚÔÛÙ·Û›·ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ Û ÂÓÈ·›Ô Û‡ÓÔ-ÏÔ. E¯ÂÈ ÚÔËÁËı› Ë ÂÚ›ÊËÌË ÌÂϤÙË «¶··ÁÈ¿Ó-ÓË» ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈ-ÎÔ‡ (1981), ÁÈ· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ∂ÈÙÚÔ-‹˜.

∏ ÔÌ¿‰· ÂÚÁ·Û›·˜ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ∫∂¶∂, οو·fi ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË Ù˘ Î. ∫·ÏÏÈfi˘ ¶·¯¿ÎË,ÂÚ¢ӋÙÚÈ·˜ ÙÔ˘ ∫∂¶∂, ·Ú¿ÁÂÈ ¤Ó· ÂÓÙ¿ÙÔÌÔ ¤Ú-ÁÔ, fiÔ˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÔÏÔÎÏË-ڈ̤ӷ Î·È Û˘Ó‰˘·Ṳ̂ӷ Ë ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ÚÔÔÙÈÎ‹Î·È Ë ÚÔÛÙ·Û›· ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Û ¤Ó· ¢·›ÛıËÙÔÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·, οو ·fi ÙÔ Ú›ÛÌ· Ù˘ ·ÁÚÔÙÈ΋˜ ÙÔ-È΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘.

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ÌÂϤÙË ·˘Ù‹, Î·È ‚ÔËıÔ‡ÓÙÔ˜ ÙÔ˘ ÎÏ›-Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, 28 ÙÔÈÎÔ› Î·È ÎÂÓÙÚÈÎÔ› ÊÔÚ›˜Î·Ù·Ê¤ÚÓÔ˘Ó Ó· ÂÓÒÛÔ˘Ó ÙȘ ˘ÔÁڷʤ˜ ÙÔ˘˜ οو·fi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ™‡Ì‚·Û˘ ÛÙȘ 27 ª·ÚÙ›Ô˘ 1985ÛÙËÓ AÚÙ·.

∏ ™‡Ì‚·ÛË ÚԂϤÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÔÏfiÎÏËÚË «¤ÚÁˆÓÙ¯ÓÈ΋˜ ˘Ô‰ÔÌ‹˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÂÍÔÏÈÛÌÔ‡ ηÈÔÚÈṲ̂Ó˜ ÙÔÈΤ˜ ·Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ», ηıҘ›Û˘ Î·È ÙË «Û‡ÛÙ·ÛË ÌÈ·˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ∞Ó¿Ù˘Í˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ (ETANAM) ·fi ÙÔÈÎÔ‡˜ Î·È ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡˜ÊÔÚ›˜, ÁÈ· Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË Û‡ÓÙ·ÍË Ù¯ÓÈÎÔÔÈÎÔÓÔ-ÌÈÎÒÓ ÌÂÏÂÙÒÓ ÛÎÔÈÌfiÙËÙ·˜ ÁÈ· ÙÔÈΤ˜ ·Ú·ÁˆÁÈ-Τ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ, ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ - ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ÛÙ‹ÚÈÍË·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ÙËÓ ˘Ô‚Ô‹-ıËÛË Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ‹˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ÂÈÌfiÚʈÛË ÙÔ˘

ÚÔÛˆÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë ÂÌÔÚÈ΋˜ ‰Ú·-ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÌ‹ıÂÈ· ÚÒÙˆÓ ˘ÏÒÓ Î·ÈÙËÓ ÚÔÒıËÛË ÙˆÓ ˆÏ‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ ·˘ÙÒÓ,ηıÒ˜ Î·È ¿ÏÏˆÓ Û˘Ó·ÊÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوӻ.

™‡Ìʈӷ Ì ÙË ÏÔÁÈ΋ Ù˘ ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜ ™‡Ì-‚·Û˘, ‰ÂÓ ·ÔÎÏ›ÂÙ·È Î·Ì›· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÛÙËÓÂÚÈÔ¯‹, ·ÏÏ¿ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÙ·È ·fi fiÏÔ˘˜ Ë ˘Ô¯Ú¤-ˆÛË ÁÈ· Û‚·ÛÌfi ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÂÈÏÔÁÒÓ Ì¤Û· ÛÙÔÏ·›ÛÈÔ Û˘ÓÙÔÓÈÛÌÔ‡. ∂›Û˘, Ë ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ Ë‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ-ÓÙÔ˜ Â›Ó·È ‚·ÛÈ΋ ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋·Ó¿Ù˘ÍË ÚÔÛ‰›‰ÂÈ È‰È·›ÙÂÚË ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛËÛÙËÓ fiÏË ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ÔÚ›· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. Δ¤ÏÔ˜,ȉȷ›ÙÂÚË ¤ÌÊ·ÛË ‰›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÓ‰ÔÁÂÓ‹ Î·È ·˘ÙÔ-‰‡Ó·ÌË ·Ó¿Ù˘ÍË.

OÈ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ¤ÊÙÔ˘ÓÂ...Δ· ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÓÔ‡Ó, ÔÈ «Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ¤ÊÙÔ˘ÓÂ...»,Ì· ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ Î·È ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ «...̤ÓÂÈ»... ¶Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ÚÔÛ¿-ıÂÈ· ·Ó·Ó¤ˆÛ˘ Ù˘ ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜ ™‡Ì‚·Û˘ ÙÔ1990, Ô˘ ¤ÊÙÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi, ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ·fi ÙËÓÌÈ· Î·È Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ·ÎÔ-ÏÔ˘ıÔ‡Ó ¯ˆÚÈÛÙÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ∂.

H H οικολογικ� ισορροπ�α στονAμβρακικ� δεν �χει, θεωρητικ�τουλ�χιστον, διαταραχθε�. Eνδεχ�-μενη, �μως, �ξυνση των περιβαλ-λοντικ�ν προβλημ�των θα προκα-λο�σε ανεπαν�ρθωτες καταστρο-φ�ς. Στη φωτογραφ�α τοπ�ο απ� τηΣαλα�ρα (φωτ.: Γ. Pουσ�πουλος).

Για να μην καταστραφε

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 29

ª. ¶ÔÏ˘Ù¯Ó›Ԣ Ó· ‰ÒÛÂÈ ÒıËÛË ÛÙË Û‡ÁÎÏËÛË ÌÂÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ‰‡Ô Û˘Ó‰ڛˆÓ (μfiÓÈÙÛ· 1995 ηÈAÚÙ· 1997) ÂÁηٷÏ›ÂÙ·È ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ıËÙ›-·˜ ÙÔ˘ ηı. ¡. ª·ÚοÙÔ˘ ˆ˜ Ú‡Ù·ÓË ÙÔ˘ EM¶.

ΔÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏ›˙ÂÙ·ÈÈ· Û ÙÔÌ›˜ ¤Ú· ·fi ÙËÓ ÙÔÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË, ÔÈ ÙÔ-ÈÎÔ› ÊÔÚ›˜ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ÙÔ Î·ıËÌÂÚÈÓfi ÙÔ˘˜ ¤ÚÁÔ,¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ˘¤Ú‚·ÛË Ô˘ ÂÈ‚¿ÏÏÂÈ Ë ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ-΋ ™‡Ì‚·ÛË, Ù· ÚfiÛˆ· ÎÈÓËÙ‹ÚÈÔÈ ÌÔ¯ÏÔ› ·ÏÏ¿-˙Ô˘Ó Î·È Ë ∂Δ∞¡∞ª ·ÁˆÓÈ¿... ÚÔÛ‰ÔÎÒÓÙ·˜ ¤Ó·Ó¤Ô ÚfiÏÔ, ÂÌÏÂÎfiÌÂÓË ÛÙ· ÁÚ·Ó¿˙È· Ù˘ ÌÈÎÚÔÔÏÈ-ÙÈ΋˜ ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ÊÔÚ¤ˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ¯ˆÚ›˜ ÙÔ Û˘-ÓÂÎÙÈÎfi Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ·Ú¤Ì‚·Û˘ Î·È ÙË ‰‡Ó·ÌËοÔÈˆÓ ÚÔÛÒˆÓ, ¯ˆÚ›˙Ô˘ÓÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Û ¶Ú¤‚Â˙·, AÚÙ·Î·È ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·. ¶ÚÈÓ·fi ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ÂÚ›Ô˘, Ë Úfi-Ù·ÛË ÂÍ·ÁÔÚ¿˜ ÙˆÓ ÌÂÚȉ›ˆÓÙˆÓ ÊÔÚ¤ˆÓ ÙÔ˘ ¡. ∞ÈÙˆÏÔ·-ηÚÓ·Ó›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÔÚ›˜ ÙˆÓ¡ÔÌÒÓ ¶Ú¤‚Â˙·˜ Î·È AÚÙ·˜ ηÈË ·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ Û«∂Δ∞¡∞ª ¶Ú¤‚Â˙·˜–AÚÙ·˜»ÂÈÛËÌÔÔÈ› ÙË ‰È¿Û·ÛË Ù˘ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡...

¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, Ë ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋™‡Ì‚·ÛË ‚·ÛÈṲ̂ÓË ÛÙȘ ηϤ˜ÚÔı¤ÛÂȘ Ù˘ ËÁÂÙÈ΋˜ ÔÌ¿‰·˜ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ Ù˘, ‰ÂÓ›¯Â ÚԂϤ„ÂÈ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Î·È Ì˯·ÓÈ-ÛÌfi ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ Ô‡Ù ΛÓËÙÚ· ÁÈ· ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ‰˘Ó·ÌÈÎÒÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡, Ô‡ÙÂÎ·Ó Î·Ù¢ı˘ÓÙËÚ›Ô˘˜ ¿ÍÔÓ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙˆÓ ÙÔÈ-ÎÒÓ ÊÔÚ¤ˆÓ.

EÙÛÈ, ¯ˆÚ›˜ Û˘ÓÙÔÓÈÛÌfi, Ù· ÙÔÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·Û˘Ó¯Ҙ Ô͇ÓÔÓÙ·È. √ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÛË-Ì¿‰È· Ú‡·ÓÛ˘ Î·È ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ ÙˆÓ ÏÔ˘ÙÔ·Ú·-ÁˆÁÈÎÒÓ ÙÔ˘ fiÚˆÓ, ¿Ó·Ú¯Ë˜ ·Ú¤Ì‚·Û˘ Î·È ˘ÛÙÂ-ÚË̤Ó˘ ·Ó¿Ù˘Í˘.

∏ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, fiˆ˜ ÔÚÈÔıÂÙÂ›Ù·È ·fi ÙËÓÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ¤Ú¢ӷ, ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÛÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi ÌÔÚ› Ó· ıˆÚËı› ·ÎfiÌË «·Úı¤-ÓÔ». ∏ ·Ô˘Û›· ¤ÓÙÔÓ˘ ‚ÈÔÌ˯·ÓÔÔ›ËÛ˘, Ë ¤ÏÏÂÈ-„Ë ÌÂÁ¿ÏˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂˆÓ Î·È Ë ·Ô˘Û›·ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎÒÓ È¤ÛÂˆÓ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ¤Ó· ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfiÛ‡ÛÙËÌ· Û ۯÂÙÈ΋ ·ÎfiÌË ÈÛÔÚÚÔ›·. ∞˘Ùfi ‰ÂÓ ÛË-

Ì·›ÓÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ΛӉ˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.∏ ·Ó˘·ÚÍ›· Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ÙˆÓ Ï˘Ì¿ÙˆÓÙˆÓ ¯ÔÈÚÔÙÚÔÊ›ˆÓ Ô˘ Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈο,Ë Ì›ˆÛË Ù˘ ‚Ï¿ÛÙËÛ˘ ·fi ÙËÓ ˘ÂÚ‚fiÛÎËÛË, ˢÂÚ¿ÓÙÏËÛË ÁÏ˘ÎÔ‡ ÓÂÚÔ‡ ·fi ÙȘ ˘‰·ÙÔηÏÏȤÚ-ÁÂȘ, Ë ˘ÂÚÏ›·ÓÛË Ì ʈÛÊÔÚÈο Î·È ÓÈÙÚÈο, Ù·¤ÚÁ· ¯ˆÚ›˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ÌÂϤÙ˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓÂÈÙÒÛÂˆÓ (˘‰ÚÔËÏÂÎÙÚÈο ÊÚ¿ÁÌ·Ù·, ÏÈÌ¿ÓÈ ¶Ú¤-‚Â˙·˜, ∑‡ÍË ∞ÎÙ›Ô˘ Î.¿.) ·ÂÈÏÔ‡Ó ÙÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·.

Ö˜, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌË ÂÈÛÙËÌÔÓÈΤ˜ ÌÂϤ-Ù˜ Û ‰È¿ÚÎÂÈ· ¯ÚfiÓÔ˘ Ô˘ Ó· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó ·ÓÂ-·ÓfiÚıˆÙ˜ ·ÏÏÔÈÒÛÂȘ ÙÔ˘ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. √ÁÚ¿ÊˆÓ ‰ÂÓ ÈÛÙ‡ÂÈ fiÙÈ Ë ÛÙ·ÙÈ΋ ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘

ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·ÔηıÈÛÙ¿ ηÈÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›· ÙÔ˘ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·-ÙÔ˜. ΔÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ· ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈ-ÎÔ‡ Û˘ÓÙ›ıÂÙ·È ·fi Ê˘ÛÈÎÔ‡˜,ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Î·È ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ·-Ú¿ÁÔÓÙ˜, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ÌÂٷ͇ÙÔ˘˜ ÈÛÔÚÚÔ›· ‰È·ÙËÚ› ‰˘Ó·ÌÈοÙÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·.

AÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ¯ˆÚ›˜ ÏfiÁÔΔÔ Î‡ÚÈÔ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi Úfi‚ÏË-Ì· ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛËÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ ÙÔ˘ ÔÈÎÔ-

Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û‡ÓıÂÛ˘ ÙˆÓ ÏÂÈÙÔ˘Ú-ÁÈÒÓ Ô˘ ‰È·ÌfiÚʈÓÂ Ë ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ ™‡Ì‚·ÛËÚÈÓ ·fi 18 ¯ÚfiÓÈ· ‰ÂÓ Â˘Ô‰ÒıËÎÂ Î·È Ë ·ÓÙÈ·Ú¿-ıÂÛË ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ·Ó¿Ù˘Í˘ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È. Δ·ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ̤ÙÚ· ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ (Ê˘-ÛÈÎÔ‡, ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡ Î·È ·ÓıÚˆÔÁÂÓÔ‡˜)ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi ÂÌfi‰ÈÔ ÛÙËÓ ·Ó¿-Ù˘ÍË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ÌÈ·˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ô˘ fiÏÔÈ ÚÔÛ-‰ÔÎÔ‡Ó Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤Ú¯ÂÙ·È... ∏ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ Â-ÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÙÔÔÈÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁÈ-΋ ‰È·‰Èηۛ· Î·È ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÙ·È Û ÛÙ›ڷ ·ÁˆÓ›·ÛÙ·ÙÈ΋˜ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘ Ù˘ ÁÚ·ÊÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÙÔ›Ô˘,ÂÓÒ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȘ ·‡ÍËÛ˘ ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ÂÈÛÔ‰‹Ì·-ÙÔ˜ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏ›˙ÔÓÙ·È Û ¯ÚÂÔÎÔË̤ӷ ÌÔÓ٤Ϸ‚¿Ó·˘Û˘ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘. ΔÔ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfiÚfi‚ÏËÌ· ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ KfiÏÔ˘ Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi. ∏ ÂÚÈÔ¯‹ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ‰ÂÈ ÙÔ Â-ÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Û·Ó ÙÔÓ Î‡ÚÈÔ ·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ‹

(ÛÙÔ Î¿Ùˆ οو ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ó·Ô˘Ï‹ÛÂÈ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ·˘Ùfi).

∏ ·Ô˘Û›· ıÂÛÌÈÎÔ‡ Ï·ÈÛ›Ô˘ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ (Ë ÙÂ-ÏÂ˘Ù·›· ÌÂϤÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ «μ·‚›˙Ô˘-∑·Ó¿ÎË» ÙÔ˘1997 ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÛÙ· Û˘ÚÙ¿ÚÈ· ÙÔ˘ À¶∂’ø¢∂, Î·È ÌÔÈ-Ú¿˙ÂÙ·È ÙËÓ ›‰È· Ù‡¯Ë Ì ÙË ÌÂϤÙË «™ÎÔ‡ÏÔ˘» ÙÔ˘1994). H ÔÏ˘‰È¿Û·ÛË ÙˆÓ ·ÚÌfi‰ÈˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ÊÔ-Ú¤ˆÓ, Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛ˘ ‰˘Ó·ÌÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Î·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÎÚ›ÛÈ̈ÓÌ·˙ÒÓ (·ÎfiÌË Î·È ÙÒÚ· Ô˘ Ë «ÎÔÈÓˆÓ›· ÔÏÈÙÒӻ¢ÓÔÂ›Ù·È ̂ ˜ ıÂÛÌfi˜ ·Ú¤Ì‚·Û˘) Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ë ¤Ï-ÏÂÈ„Ë ·È‰Â›·˜ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi Û ʷÓÙ·-Ûȷο ÌÔÓ٤Ϸ ·Ó¿Ù˘Í˘ (Ì·˙ÈÎfi˜ ÙÔ˘ÚÈÛÌfi˜, ¿Ó·Ú-¯Ë ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË Î.Ï.). Δ· ÌÔÓ٤Ϸ ·˘Ù¿, ·Ú¿ÁˆÁ·¿ÏÏˆÓ ÂÔ¯ÒÓ Î·È ¯ÒÚˆÓ, ‰ÂÓ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÛÙËÓ ·Ó¿-Ù˘ÍË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Î·È ÂÓÙ›ÓÔ˘Ó ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

∏ ·ÈÛÈfi‰ÔÍË ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ (Ô˘ Û˘Ì-ÌÂÚ›˙ÂÙ·È Ô ÁڿʈÓ) ıˆÚ› fiÙÈ Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈοÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÂÍÂÏ›ÛÛÔÓÙ·È ·ÚÁ¿ Î·È ÛÙ·‰È·Î¿ Î·È Ë·ÓıÚˆfiÙËÙ· ¤¯ÂÈ ÙȘ Ù¯ÓÈΤ˜, ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Î·È ÎÔÈ-ÓˆÓÈΤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙ›. ∏ √ÏÏ·Ó‰›·‰È·ı¤ÙÂÈ 6% ÙÔ˘ ÂÙ‹ÛÈÔ˘ ∞∂¶ Ù˘ ÁÈ· Ó· ÚÔÛٷه-ÂÈ ÙÔ 50% ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ Ù˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·.∏ ¿ÓÔ‰Ô˜ Ù˘ ‰·¿Ó˘ ·˘Ù‹˜ ·fi 0% Û 6% ÙÔ˘ ÂÙ‹-ÛÈÔ˘ ∞∂¶, Û ÂÚ›Ô‰Ô 40 ¯ÚfiÓˆÓ, ‰ÂÓ ıˆÚÂ›Ù·È ÛË-Ì·ÓÙÈ΋.

Ö˜, ÂӉ¯fiÌÂÓË ÂÈÙ¿¯˘ÓÛË Î·È fi͢ÓÛË ÙˆÓÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙË Ê·ÓÙ·Ûȷ΋·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÍÂÂÚÓ¿ ÙËÓ ÚÔÛ·ÚÌÔ-ÛÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ··ÈÙ› ÚÔÏËÙÈο ̤ÙÚ·. Δ¤ÙÔÈ· ı·Â›Ó·È Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ÔÛÔÓÔ‡ˆ. ™ÙËÓÂÔ¯‹ Ù˘ ·ÔÚÚ‡ıÌÈÛ˘ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ÙÔ Ê·ÓÙ·-ÛÈ·Îfi Î·È Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È Ë Ê·ÓÙ·Û›·...

ΔÔ ÛÙÔ›¯ËÌ· Ì¿ÏÏÔÓ ¯¿ıËÎÂ...

μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·:«Πρ�γραμματική Σύμ αση Αμ ρακικ�ύ», Aρτα1985«Υγρ�τ�π�ι: Μια π�λύτιμη εθνική κληρ�ν�μιά»,υπ. Γεωργίας, Γ.Γ. Δασών και Φυσ. Περι άλλ�-ντ�ς, Αθήνα 2001.«Πρ�γραμμα Δια#είρισης Αμ ρακικ�ύ», ΤελικήΔια#ειριστική Μελέτη, ΥΠΕ’ΩΔΕ Αθήνα, Ιαν�υά-ρι�ς 1994.«Ανάπτυ)η και Ε*αρμ�γή νέων τε#νικών για τ�νέλεγ#� της ρύπανσης, την πρ�στασία και δια#είρι-ση τ�υ Αμ ρακικ�ύ K�λπ�υ», ΕΚΘΕ, Πρ.ΠΕΝΕΔ, Αθήνα, Ν�έμ ρι�ς 2000.

H Nεκρ�ς πελεκ�νος απ� ηλεκτροφ�-ρα καλ�δια της ΔEH (φωτ.: Γ. Pουσ�-πουλος).

Õ Σκουπιδ�τοποςστο αν�χωμα τηςΠ�τρας, «δημιο�ρ-γημα» των πολλ�νδιαχειριστικ�ν ελ-λε�ψεων που δι�-πουν το πλα�σιοπροστασ�ας του το-πικο� περιβ�λλο-ντος (φωτ.: Γ. Pου-σ�πουλος).

ο Aμβρακικ�ς

AÓ˘·ÚÍ›· ‰È·¯ÂÈÚÈ-ÛÙÈÎÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘,Úfi¯ÂÈÚ· ¤ÚÁ· ηȷӷ›ÙÈ· ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂ-ÛË, ı¤ÙÔ˘Ó Û ΛӉ˘-ÓÔ ÙÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·

30 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2

Tου ∞ƒÃπª∞¡¢ƒÿΔ∏A°∞£∞°°Œ§√À K∞ªμ⁄™∏

Φυσικο�

ΔO OIKO§O°IKO ¶POB§HMA Ô˘·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ Û‹ÌÂÚ· Ô Ï·Ó‹-Ù˘, fiˆ˜ ¤¯ÂÈ ÂÈÛËÌ¿ÓÂÈ Ô ªË-

ÙÚÔÔÏ›Ù˘ ¶ÂÚÁ¿ÌÔ˘ πˆ¿ÓÓ˘, ›ӷÈηٿ ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ıÂÔÏÔÁÈÎfi ˙‹ÙËÌ·.∏ χÛË ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È·Ï¿ ˙‹ÙËÌ· ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Î·È Ù¯ÓÔÏÔ-Á›·˜, fiÛÔ ÛÔ˘‰·›· Î·È ·Ó Â›Ó·È ·˘Ù¿.∂›Ó·È ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ Ì·˜ÛÙ¿Û˘, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ·ÏÏ·-Á‹˜ Ù˘ ÎÔÛÌÔıˆڛ·˜ Ì·˜. ∫·È ÙÔ‡ÙÔÁÈ·Ù› ÌÈ· ÔÚÈṲ̂ÓË ÎÔÛÌÔıˆڛ· ‰ËÌÈ-Ô‡ÚÁËÛÂ Î·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· Û˘ÓÙËÚ›ÙËÓ ÎÚ›ÛË Î·È fi¯È ·ÏÒ˜ ¤Ó· ›‰Ô˜ Û˘-ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ï-Ï¿ÍÂÈ Ì¤Ûˆ Ù˘ ËıÈ΋˜. √ ·Ô›‰ÈÌÔ˜ √È-ÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ¶·ÙÚȿگ˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ÛÙÔ Ì‹Ó˘Ì¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ Î·ıȤڈÛËÙ˘ 1˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ˆ˜ Ë̤ڷ˜ ÚÔ-Û¢¯‹˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ‰È‰¿ÛÎÂÈfiÙÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ οو ·fi ÙËÓ Â›‰Ú·-ÛË ÙÔ˘ ÔÚıÔÏÔÁÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ¢‰·È-ÌÔÓÈÛÌÔ‡, ¤¯ÂÈ ¯¿ÛÂÈ ÙËÓ ÈÂÚfiÙËÙ· Ù˘‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ÂÓÂÚÁ› ˆ˜ ÂÍÔ˘ÛÈ·-ÛÙ‹˜ Î·È ‚¿Ó·˘ÛÔ˜ ηٷ·ÙËÙ‹˜.∞·ÈÙ›ٷÈ, ÏÔÈfiÓ, Ó· ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ì ÌÂÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ó¢-Ì·ÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ Ë ÈÂÚfiÙËÙ·Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ¿ÏÈ ı¤ÛË ÛÙË „˘¯‹Ì·˜ Î·È Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·È ¿ÏÈ Â˘-¯·ÚÈÛÙÈ·Îfi Î·È ·ÛÎËÙÈÎfi Ó‡̷. √È·Ï‹ıÂȘ ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÛˆÛÙÈΤ˜ ÁÈ· ÙËÓ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Î·È ÙË Û‡Ì·-Û· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·. £· Ú¤ÂÈ ÏÔÈfiÓ Ó··Ó·ÏËÊıÔ‡Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ‰Ú¿ÛÂȘ.

¢Ú¿ÛÂȘ¶ÚÔ˜ ÙÔÓ ÛÎÔfi ·˘Ùfi Ë π. ªÔÓ‹ ¶ÚÔ-Ê‹ÙË ∏Ï›· ¶Ú‚¤˙˘:

∂¯ÂÈ ·Ú¯›ÛÂÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ ·Ó·‰¿ÛˆÛ˘Ì ‚ÂÏ·Óȉȿ, ÛÙÔÓ ÏfiÊÔ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË∏Ï›·. √È ÂÎÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘·ÈÒÓ· ηχÙÔÓÙ·Ó ·fi ˘ÎÓfi ‰¿ÛÔ˜‚ÂÏ·Óȉȿ˜. ∏ ·Ó·‰¿ÛˆÛË ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈÛËÌ·ÓÙÈο ÙËÓ ÔÚÓÈıÔ·Ó›‰·, ·ÊÔ‡ ÔÏfiÊÔ˜ ·ÔÙÂÏ›, ηٿ ηÈÚÔ‡˜, ηٷʇ-ÁÈÔ ÁÈ· Û¿ÓÈ· ›‰Ë ·Ú·ÎÙÈÎÒÓ fiˆ˜:fiÚÓÈ·, ‚·Ú‚·Î›Ó˜, ¯Ú˘Û·ÂÙÔ‡˜, ‚·ÛÈ-Ï·ÂÙÔ‡˜, ÛÙÈÎÙ·ÂÙÔ‡˜, ÎÚ·˘Á·ÂÙÔ‡˜ ηÈÂÙÚ›Ù˜, ÂÓÒ ÊˆÏÈ¿˙Ô˘Ó ‚Ô˘ÓÔÛÙ·¯Ù¿-Ú˜, Î·È ‚Ú·¯ÔÙÛÔ·Ó¿ÎÔÈ.

∂¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ‰Ú¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ-ÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜ Ù˘ Ï·Ù‡Ê˘ÏÏ˘‚ÂÏ·Óȉȿ˜ Ô˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ Î·ıÔÏÈ-Îfi Ù˘ π. ªÔÓ‹˜ ∞Á. πˆ¿ÓÓÔ˘ ƒˆÌË¿˜.∂›Ó·È ›Ûˆ˜ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ‰¿-ÛÔ˜ Ï·Ù‡Ê˘ÏÏ˘ ‚ÂÏ·Óȉȿ˜ Û ÙfiÛÔ¯·ÌËÏfi ˘„fiÌÂÙÚÔ.

∂›Û˘, ¤¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ‰Ú¿ÛÂȘ Ó·ÚÔÛٷ٢ı› Ë ÌÈÎÚ‹ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·™·ÎÔ˘Ï¤ÙÛÈ, ȉÈÔÎÙËÛ›· Ù˘ π. ªÔÓ‹˜∫ÔÚˆÓËÛ›·˜ ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÂȯÒ-ÛÂˆÓ Î·È Î·Ù··Ù‹ÛÂˆÓ ·fi ÙËÓ ÙÔ-È΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ÏfiÁˆ Ù˘ ·˘Í·ÓfiÌÂÓ˘ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜.∏ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ· ·˘Ù‹ ·ÔÙÂÏ› ÌÈ¿·fi ÙȘ ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜ ÛÙ˪ÂÛfiÁÂÈÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È «¿Óˆ» ÛÂÓ‹ÛÔ.

™˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÛÙË Ì›ˆÛË Ù˘ Ú‡-·ÓÛ˘ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ¤¯ÂÈ ÂÁηٷ-ÛÙ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ 1992 ÌÔÓ¿‰· ‚ÈÔÏÔÁÈ-ÎÔ‡ ηı·ÚÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Ï˘Ì¿ÙˆÓ Ù˘ ÌÔ-Ó‹˜. Δ· ÓÂÚ¿ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·ÙÔ˘˜ ÔÙ›˙Ô˘Ó Ù· ‰ÂÓ‰Ú‡ÏÏÈ· ·Ó·‰·-ۈ̤Ó˘ ¤ÎÙ·Û˘ 15 ÛÙÚÂÌÌ¿ÙˆÓ.

™Â Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙȘ ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ÎÔÈ-ÓfiÙËÙ˜ ºÏ¿ÌÔ˘ÚˆÓ Î·› ¡. ™ÈÓÒ˘¤¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ÁÈ· ÙËÌ›ˆÛË Ù˘ Ú‡·ÓÛ˘ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó

ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ¯ÔÈÚÔÙÚÔÊÈΤ˜ ÌÔÓ¿‰Â˜.∏ π. ªÔÓ‹ ·Ó¤Ï·‚ ӷ ȉڇÛÂÈ ÛÙÔÓ

˘ÁÚfiÙÔÔ Ù˘ ƒÔ‰È¿˜ ¤Ó· ΤÓÙÚÔ ÌÂÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· «√ÈÎÔÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎfi ∫¤-ÓÙÚÔ ƒÔ‰È¿˜», Ô˘ ı· ÂÓËÌÂÚÒÓÂÈ ÁÈ·ÙȘ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈΤ˜ ·Í›Â˜ Ù˘ ÂÚÈÔ-¯‹˜ Î·È ı· ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ÙËÓ ÎÔÛÌÔıˆ-Ú›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›·Ù˘ º‡Û˘, fiˆ˜ ·ÔÙ˘ÒıËΠÛÙÔÓ˘ÁÚfiÙÔÔ Î·Ù¿ ÙË Ì·ÎÚ·›ˆÓË ‰È·¯Â›-ÚÈÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜. ™ÙÔÓ˘ÁÚfiÙÔÔ, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔÓ ‚fiÚÂÈÔ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ·ÔÙÂÏ›ȉÈÔÎÙËÛ›· Ù˘ ÌÔÓ‹˜, ̆ ¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ÌÈ-ÎÚ¿ ÌÔÓ·ÛÙËÚ¿ÎÈ· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ƒÔ-‰È¿˜, ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ μ·ÚÓ¿‚·, Ù˘ ÂÎÎÏË-Û›·˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘, ÙÔ ·ÛÎË-Ù‹ÚÈÔ ÛÙË ÛËÏÈ¿ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ μÏ·Û›Ô˘Î·È Ù· ‰‡Ô ÂÚÂȈ̤ӷ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ·,ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘, ‰›Ï· ÛÙÔÓ ÔÙ·-Ìfi §Ô‡ÚÔ Î·È ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ÛÙËÓ ¿ÎÚË Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ ÔÌÒÓ˘Ì˘ ÏÈ-ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜.

™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÚˆÙÔ‚Ô˘-Ï›·˜:

¡ÔÈÎÈ¿ÛıËΠÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›ԢÙ˘ ™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹˜ Ì ÛÎÔfi Ó· ÏÂÈÙÔ˘Ú-Á‹ÛÂÈ ˆ˜ ΤÓÙÚÔ ˘Ô‰Ô¯‹˜ Î·È ÂÓË̤-ÚˆÛ˘.

∫·Ù·Û΢¿ÛıËΠÛÙË ÏÈÌÓÔı¿Ï·Û-Û· ∫ˆÓÛÙ¿ÓÙÈÔ˘ Ì ÙÔÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎfiÙÚfiÔ ÌÈ· „·ÚÔηχ‚· ¿Óˆ Û ·Û-Û¿ÏÔ˘˜ Î·È ¤Ó· ·Ú·ÙËÚËÙ‹ÚÈÔ ÁÈ·ÙËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ.

∫·Ù·Û΢¿ÛıËÎ·Ó ÚÈ¿ÚÈ· ÁÈ· ÙËÌÂٷΛÓËÛË ÙˆÓ ÂÈÛÎÂÙÒÓ ÛÙÔÓ˘ÁÚfiÙÔÔ.

∂ÁÈÓÂ Ô Î·ı·ÚÈÛÌfi˜ Î·È Ë ‰È¿ÓÔÈÍËÚfiÛ‚·Û˘ ÙÔ˘ ·ÛÎËÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘μÏ·Û›Ô˘ ÛÙÔ ª·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈ.

•ÂΛÓËÛ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ Ù¯ÓË-Ù‹˜ ÓËÛ›‰·˜ ÁÈ· Ó· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ¯ÒÚÔʈÏÈ¿ÛÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ, ¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈÒÓÙ·˜ ˆ˜ ˘ÏÈο, Ù· ÚÔ˚fiÓÙ· Â΂¿-ı˘ÓÛ˘ ÙˆÓ Î·Ó·ÏÈÒÓ.

EÁÈÓ·Ó ÌÂϤÙ˜ Î·È Û¯Â‰È¿ÛÙËηӷÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ÛÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ ÏÈÌÓÔı¿Ï·Û-Û˜: ªÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡, ∫ˆÓÛÙ¿ÓÙÈÔ˘ &∞Á. °ÂˆÚÁ›Ô˘ ‚¿ÛÂÈ Ù˘ ·ÂÈÊÔÚÈ΋˜‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ÙÔ˘ ˘ÁÚÔÙfiÔ˘.

∞fi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ÙÔ˘ Ê˘-ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ηٿ ÙË Ì·ÎÚ·›-ˆÓË ·ÚÔ˘Û›· Ù˘ π. ªÔÓ‹˜ ÛÙË Â-ÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ¤¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿›Ûˆ˜ Ó· ‰È‰·¯ıÔ‡Ó fiÛÔÈ ·ÁˆÓÈÔ‡Ó,ۯ‰ȿ˙Ô˘Ó Î·È ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÁÈ·ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ù˘ÂÚÈÔ¯‹˜.

Õ Kατασκευ� ψα-ροκαλ βας με τονπαραδοσιακ� τρ�-πο στη λιμνοθ�-λασσα Kωνσταντ�-νου. M�α απ� τιςπεριβαλλοντικ�ςδρ�σεις που �χειαναπτ ξει στην πε-ριοχ� του Aμβρα-κικο η Mον�Προφ�τη Hλ�α.

M�θημαοικολογικ�ςευαισθησ�ας

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 2 31

Της ¢π√¡À™ÿ∞˜ X∞Δ∑∏§Õ∫√À

Βιολγου - Περιβαλλοντολγου

§I°O ¶PIN ·fi ÙÔ ¯¿Ú·Ì· ÛÙÔ ÏÈ-Ì·Ó¿ÎÈ ÙÔ˘ ª‡ÙÈη ÂÈÎÚ·Ù›·fiÏ˘ÙË ÛȈ‹. ªfiÓÔ ÂÁÒ

·ÎÔ‡ÁÔÌ·È Î·ıÒ˜ ηÙ‚¿˙ˆ ÙËÓ Ï·-ÛÙÈ΋ ÈÚfiÁ· ·fi ÙÔ Ù˙È¿ÎÈ Î·È ÊÔÚ-ÙÒÓˆ ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi Ì ÚÔÔÚÈÛÌfi Ù·ÓËÛ¿ÎÈ· Ù˘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜ §ÔÁ·ÚÔ‡,fiÔ˘ Â‰Ò Î·È ¯ÚfiÓÈ· ʈÏÈ¿˙ÂÈ Ô ·ÚÁ˘-ÚÔÂÏÂοÓÔ˜, ¤Ó· ›‰Ô˜ ÚÔÛٷ٢fi-ÌÂÓÔ ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· fiÛÔ Î·È ·-ÁÎÔÛÌ›ˆ˜.

√ ·ÚÁ˘ÚÔÂÏÂοÓÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ ÌÂÁ·-χÙÂÚÔ Ô˘Ï› ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÌÂÙ¿ ÙËÛÙÚÔ˘ıÔοÌËÏÔ Ì ‡„Ô˜ 1,20 ̤ÙÚ·,¿ÓÔÈÁÌ· ÊÙÂÚÒÓ Ô˘ Êı¿ÓÂÈ Ù· 3,2 ̤-ÙÚ· Î·È ‚¿ÚÔ˜ ¤ˆ˜ ‰¤Î· ÎÈÏ¿, ÂÓÒ ÙÔÛÒÌ· ÙÔ˘ ηχÙÂÙ·È ·fi ·ÛËÌfiÏ¢-η ÊÙÂÚ¿Ø ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È Ë ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘.™‹Ì· ηٷÙÂı¤Ó ÙÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔÚ¿ÌÊÔ˜, Ì‹ÎÔ˘˜ ÂÚ›Ô˘ Û·Ú¿ÓÙ·ÂηÙÔÛÙÒÓ, Ô˘ ÛÙÔ Î¿Ùˆ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘Ê¤ÚÂÈ ÙÔÓ Ï·Ú˘ÁÁÔı‡Ï·Î·, ¤Ó· ‰È·-ÛÙÂÏÏfiÌÂÓÔ Î›ÙÚÈÓÔ ‰ÂÚÌ¿ÙÈÓÔ Û¿ÎÔÔ˘ ÙÔÓ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈ› Û·Ó ·fi¯Ë fiÙ·Ó„·Ú‡ÂÈ.

¢È·ÎfiÛÈ· ̤ÙÚ· ÚÈÓ ·fi Ù· ÓËÛÈ¿·Ú¯›˙ˆ Ó· ΈËÏ·ÙÒ ·ÚÁ¿ ÁÈ· Ó· ÂÚ¿-Ûˆ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÈÔ ··Ú·Ù‹ÚËÙË.∂Ó· ÔÙ·ÌÔÁÏ¿ÚÔÓÔ ÊÙÂÚÔÎÔÒÓÙ·˜¿Óˆ ·fi ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÌÔ˘ ¤¯ÂÈ ÛËÌ¿ÓÂÈÛ˘Ó·ÁÂÚÌfi ÙÛÈÚ›˙ÔÓÙ·˜ ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ·ÁÈ· Ó· Ì ‰ÈÒÍÂÈ ·fi ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ¿ÙÔ˘. ∂˘Ù˘¯Ò˜, fï˜, ÔÈ ·ÚÁ˘ÚÔÂÏÂο-ÓÔÈ, ·‰È·ÊÔÚÔÈ ÁÈ· ÙÔ ÌÈÎÚfi ·˘Ùfi ÂÂÈ-

Ûfi‰ÈÔ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ÙȘ Û˘ÓËıÈṲ̂Ó˜‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜: ¿ÏÏÔÈ ÎψÛÛÔ‡Ó·˘Á¿, ÌÂÚÈÎÔ› ¤¯Ô˘Ó ‹‰Ë ÓÂÔÛÛÔ‡˜, ÂÓÒ¿ÏÏÔÈ Î¿ıÔÓÙ·È ‰›Ï· ÛÙȘ ʈÏȤ˜ ηÈηı·Ú›˙Ô˘Ó ÙÔ Ê٤ڈ̿ ÙÔ˘˜.

AÔÈ˘∫·ÌÔ˘ÊÏ·ÚÈṲ̂ÓË ›Ûˆ ·fi ÙË ‚Ï¿-ÛÙËÛË ÌÈ·˜ ÁÂÈÙÔÓÈ΋˜ ÓËÛ›‰·˜ Î·È Û·fiÛÙ·ÛË ·ÛÊ·Ï›·˜ ÛÙ‹Óˆ ÙÔ ÙËÏÂ-ÛÎfiÈÔ Î·È ·Ú¯›˙ˆ ÙËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛË.OϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÚÔÊ˘Ï¿ÍÂȘ Ï·Ì‚¿ÓÔ-ÓÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÏfiÁÔ: Ô ·Ú-Á˘ÚÔÂÏÂοÓÔ˜ ÊÔ‚¿Ù·È ÙÔÓ ¿ÓıÚˆ-Ô. °È’ ·˘Ùfi ¯Ù›˙ÂÈ ÙË ÊˆÏÈ¿ ÙÔ˘ ¿-Óˆ Û ·ÔÌÔӈ̤ӷ ÓËÛÈ¿ ‹ ÌÂÛ· Û¢ÎÓÔ‡˜ Î·È ‰˘ÛÚfiÛÈÙÔ˘˜ ηϷÌÒ-Ó˜ Û ·Ú¿ÎÙÈÔ˘˜ ‹ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜˘ÁÚfiÙÔÔ˘˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Â›Ó·È Â›-‰Ô˜ Ô˘ ʈÏÈ¿˙ÂÈ ¿ÓÙ· ÔÌ·‰Èο, ÛÙȘÏÂÁfiÌÂÓ˜ ·ÔÈ˘. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ‰‡ÔÂÚÈÔ¯¤˜ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Ó ·ÔÈ˘ ÙÔ˘: Ô∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi˜ ∫fiÏÔ˜ Ì ÂÚ›Ô˘ ÔÁ‰fi-ÓÙ· ˙¢Á¿ÚÈ· Î·È Ë Ï›ÌÓË ªÈÎÚ‹ ¶Ú¤-Û·, fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË·ÔÈΛ· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, Ì ÂÚ›Ô˘ 600˙¢Á¿ÚÈ·.

∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ̤¯ÚÈÎ·È ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ Ù· ıËÏ˘Î¿ ÁÂÓÔ‡Ó ‰‡Ô‹ Û·ÓÈfiÙÂÚ· ÙÚ›· ÏÂ˘Î¿ ·˘Á¿ Ô˘ ٷˆ¿˙Ô˘Ó ÁÈ· ¤Ó·Ó Ì‹Ó· Û ÂÓ·ÏÏ·Û-ÛfiÌÂÓ˜ ‚¿Ú‰È˜ Ì ٷ ·ÚÛÂÓÈο. √ÈÓÂÔÛÛÔ› ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Â›Ó·È Á˘ÌÓÔ›, ·Ó›-ηÓÔÈ Ó· ÎÈÓËıÔ‡Ó Î·È ÂÍ·ÚÙÒÓÙ·ÈÏ‹Úˆ˜ ·fi ÙË ÊÚÔÓÙ›‰· ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓÙÔ˘˜. EÓ·Ó Ì‹Ó· ·ÚÁfiÙÂÚ· ÌÔÈ¿˙Ô˘ÓÌ ¿ÛÚ˜ Ô˘Ô˘ÏȤÓ˜ ̿Ϙ ÛÙÔ̤ÁÂıÔ˜ ÌÈÎÚ‹˜ Á·ÏÔԇϷ˜, ÂÓÒ

ÛÙÔ˘˜ ‰˘fiÌÈÛÈ ÂÚ›Ô˘ Ì‹Ó˜ ¤¯Ô˘Ó ÙÔ̤ÁÂıÔ˜ ÙˆÓ ÂÓËϛΈÓ, ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· Â-Ù¿ÍÔ˘Ó. ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ÙÚ¤ÊÔÓÙ·ÈÎ·È ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÁÔÓ›˜ Ì ¤Ó·Ó ȉÈfi-ÌÔÚÊÔ ÙÚfiÔ: Ô ÓÂÔÛÛfi˜ ‚Ô˘Ù¿ÂÈ ÙÔÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ Ì ‚Ô˘ÏÈÌ›· ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘Ï·Ú˘ÁÁÔı‡Ï·Î· ÙÔ˘ ÁÔÓ¤· Î·È ÙÚÒÂÈÙË ÌÈÛÔ¯ˆÓÂ˘Ì¤ÓË ÙÚÔÊ‹ Ô˘ ›ӷȷÔıËÎÂ˘Ì¤ÓË ÂΛ.

∫¿ÔÙÂ Ô ·ÚÁ˘ÚÔÂÏÂοÓÔ˜ ›¯Â ¢-Ú›· ÂͿψÛË ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È ÙËÓ∞Û›·, ·ÏÏ¿ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂηÙfi ¯ÚfiÓÈ·Ô ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ÙÔ˘ Û˘ÚÚÈ-ÎÓÒıËΠ̠ηϿ˙ÔÓÙ· Ú˘ıÌfi ÂÚ›-Ô˘ ÛÙ· 4.000 ˙¢Á¿ÚÈ·. √È ÛÔ˘‰·Èfi-ÙÂÚ˜ ·Èٛ˜ ‹Ù·Ó ‰‡Ô: Ë ·ÔÍ‹Ú·ÓÛËÙˆÓ ‚ÈÔÙfiˆÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·fiÎÙËÛËηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÈÌ˘ Á˘ Î·È ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ. ™‹-ÌÂÚ·, Ë Î˘ÚÈfiÙÂÚË ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ú-Á˘ÚÔÂÏÂοÓÔ˘˜ Â›Ó·È Ë ÂÓfi¯ÏËÛË, ÂÈ-‰Èο ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ·Ó··Ú·-ÁˆÁ‹˜, Î·È ÔÊ›ÏÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ¿ÁÓÔÈ·: ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘Ó ÙȘ·ÔÈ˘ ÙÔ˘˜ ·fi ·Ï‹ ÂÚȤÚÁÂÈ·, ‹ÁÈ· Ó· ‚Á¿ÏÔ˘Ó ÊˆÙÔÁڷʛ˜. AÏÏÔÈ,΢ÓËÁÔ‡Ó ÎÔÓÙ¿ Û’ ·˘Ù¤˜ ÙÚÔÌ¿˙ÔÓÙ·˜Ì ÙȘ ÙÔ˘ÊÂÎȤ˜ Ù· Ô˘ÏÈ¿. ™Â fiϘ ÙȘÂÚÈÙÒÛÂȘ ÔÈ ÎÏÒÛÛ˜ Ô˘ ˆ¿-˙Ô˘Ó Ù· ·˘Á¿ Ì ٷ ¤ÏÌ·Ù·, ÙÚ¤Ô-ÓÙ·È ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ¿Óˆ ÛÙÔÓ ·ÓÈÎfiÙÔ˘˜ Ù· Û˘ÓıÏ›‚Ô˘Ó, ‹ Ù· ÂÙÔ‡Ó ¤Íˆ·fi ÙȘ ʈÏȤ˜. ªÂ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ

¤¯Ô˘Ó ÂÁηٷÏÂÈÊı› ÔÏfiÎÏËÚ˜ ·ÔÈ-˘.

ΔÔ 1971, Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ Ô˘ ÔÈ „·Ú¿-‰Â˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ÂÏÂοÓÔ˘˜ ·ÂÈ-Ï‹ ÁÈ· ÙËÓ ·ÏÈ¢ÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹, ÛÙÔÓ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi ÊÒÏÈ·˙·Ó ÌfiÓÔ 20 ˙¢Á¿-ÚÈ·. ™‹ÌÂÚ· Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ ÙÔ˘˜ ¤¯ÂÈ ÙÂ-ÙÚ·Ï·ÛÈ·ÛÙ› ¯¿ÚË ÛÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›·ÙˆÓ „·Ú¿‰ˆÓ ÙˆÓ ·ÏÈ¢ÙÈÎÒÓ Û˘ÓÂ-Ù·ÈÚÈÛÌÒÓ Ô˘ ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È ÙȘ ÏÈ-ÌÓÔı¿Ï·ÛÛ˜. ∞˘Ù‹ Ë ·ÏÏ·Á‹ ÛÙ¿Û˘‰ÂÓ ¤ÁÈÓ ·fi ÙË ÌÈ· ̤ڷ ÛÙËÓ ¿ÏÏË.ÃÚÂÈ¿ÛÙËÎÂ Ë Û˘Ó¯‹˜ ·ÚÔ˘Û›·ÂÚ¢ÓËÙÒÓ, ÔÈ Â·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ Û˘˙Ë-Ù‹ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ „·Ú¿‰Â˜, ·ÎfiÌË Î·È ËÛ˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ Ù˘¤Ú¢ӷ˜ ‰›Ô˘, ÒÛÙ ӷ ηٷÚÚ‡-ÛÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ Ì‡ıÔÈ Î·È Ó· ‰È·Ï˘ıÂ›Ë Î·¯˘Ô„›· ÙÔ˘˜. ™Â ÙÂÏÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË,ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Ù˘ ʇÛË˜Î·È Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ù˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ ˙ˆ‹˜Â›Ó·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ı¤Ì· ·È‰Â›·˜,ÛˆÛÙ‹˜ ÂÓË̤ڈÛ˘ Î·È Â˘·ÈÛıËÙÔ-Ô›ËÛ˘ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È È‰È·›ÙÂÚ·ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ.

™ËÌ›ˆÛË «EÙ¿ HÌÂÚÒÓ»: E˘¯·ÚÈÛÙÔ‡ÌÂÙÔÓ Î. °°ÈÈ¿¿ÓÓÓÓËË PPÔÔ˘̆ÛÛfifiÔÔ˘̆ÏÏÔÔ ÁÈ· ÙËÓ Î·ıÔÚÈ-ÛÙÈ΋ Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·ÊȤڈ̷.

H Παρ�α αργυροπελεκ νων στη λιμνοθ λασσα της Λογαρο�. Mετ τη λ�-μνη Mικρ� Πρ�σπα, �που βρ�σκεται η μεγαλ�τερη αποικ�α του κ�σμου, μεπερ�που 600 ζευγ ρια, ο Αμβρακικ�ς κ�λπος αποτελε� το δε�τερο πιο ση-μαντικ� καταφ�γι� τους στον ελλαδικ� χ"ρο (φωτ.: Γ. Pουσ�πουλος).

Στις λιμνοθλασσεςτων αργυροπελεκνων

Tου NΔÿ¡√À ¢∏ªŸ¶√À§√À

Σκηνοθτη - Συγγραφα

O∂•Ÿƒπ™Δ√˜ ·fi ÙË ÁÂÓ¤ıÏÈ· ÁË ·Ó·ÔÏ›. ™Â‰‡ÛÎÔÏÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜, Ô˘ Ë ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ‰È·ÁÚ¿-ÊÂÙ·È ıÔÏ‹ Î·È ·Ó¤ÊÈÎÙË, Ë ÂÈı˘Ì›· ÁÈ· ÙËÓ

Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ‹ Ù˘ ÎÔÚ˘ÊÒÓÂÙ·È Î·È ÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔÙ˘ ·Ó·fiÏËÛ˘ Î·È Ù˘ ÓÔÛÙ·ÏÁ›·˜ Á›ÓÂÙ·È, fiÛÔ Ë·Ô˘Û›· ÙÔ ÂÎÙÚ¤ÊÂÈ, ÈÔ ÂÏ΢ÛÙÈÎfi.

A˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÚÔÛˆÈ΋ ÌÔ˘ Û¯¤ÛË Ì ÙÔÓ AÌ‚Ú·-ÎÈÎfi. OÈ ÌÈÎÚ¤˜ ‹ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÏÈÙ›˜ ÙÔ˘, Ô˘ Ë ·È‰È΋ÌÔ˘ Ê·ÓÙ·Û›· ·ÔÙ‡ˆÛ ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÌÔ˘ Û·Ó Ì˘ıÈοۯ‹Ì·Ù· ÂÓfi˜ ÔÓÂÈÚÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘, Ï¤Ô˘Ó Ì¤Û· ÛÙ·‹ÚÂÌ· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ Î·È ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙Ô˘Ó ÙËÓ Ô‰‡ÓË Î·ÈÙËÓ Ë‰ÔÓ‹ ÙÔ˘ ÓfiÛÙÔ˘. ¶Ô˘ ÙÔÓ ÎÚ·Ù›˜ ÌÂÙ¤ˆÚÔ. Kȇ¯ÂÛ·È Ó· ÙÔÓ Á¢ı›˜ fiÛÔ Î·È Ó· ÙÔÓ ÛÙÂÚËı›˜ ÙÔ›‰ÈÔ.

£˘Ì¿Ì·È ˆ˜ Ë ÎÔÚ˘Ê·›· ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ Ë̤ڷ˜, ÛÂÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜ Ù˘ ·È‰È΋˜ ËÏÈ-Λ·˜, ‹Ù·Ó Ô Ì·ÎÚÈÓfi˜ ‹¯Ô˜ ÙÔ˘ ‚ÂÓ˙ÈÓfiÏÔÈÔ˘, Ô˘·fi Î¿Ô˘ ÂÚ¯fiÙ·Ó Î·È ·Ê‡ÓÈ˙ ÙËÓ ·Ó·ÌÔ‹. K·ÈÎÔ˘‚·ÏÔ‡Û ÙÔ fiÓÂÈÚÔ. ¶Ô˘ Ï·¯Ù·ÚÔ‡Û˜ Ó· ÙÔ ˘Ô-‰Â¯ı›˜, fiÛÔ ÎÈ ·Ó Ë Î¿ı ̤ڷ ÙÔ ‰È¤„¢‰Â ‹ ·Ó¤‚·Ï-Ï ÙËÓ ¿ÊÈÍ‹ ÙÔ˘.

AÓ ‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ AÏ˘Î‹, ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ ‚ÂÓ˙ÈÓfiÏÔÈÔ ÂÚ¯fi-Ù·Ó ·fi ÙËÓ AÌÊÈÏÔ¯›·. AÓ ‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ AÌÊÈÏÔ¯›·, ÙÔÂÚ›ÌÂÓ˜ ·fi ÙË BfiÓÈÙÛ·. AÓ ‹ÛÔ˘Ó ÛÙË BfiÓÈÙÛ·, Ù·‚ϤÌÌ·Ù· Ù˘ ·Ó·ÌÔÓ‹˜ ‹Ù·Ó ÛÙÚ·Ì̤ӷ ÚÔ˜ ÙËÓKÔÚˆÓËÛ›·, ÙË ™·Ï·ÒÚ· ‹ ÙÔÓ §Ô‡ÚÔ. KÈ ·Ó ‹ÛÔ˘Ó ÔÚ-ıfi˜ ÛÙËÓ ·Ú·Ï›· Ù˘ ¶Ú¤‚Â˙·˜, Ë ·ÁˆÓ›· ÔÏÏ·Ï·-ÛÈ·˙fiÙ·Ó. Afi Ô‡; Afi Ô‡ ı· ’Ú¯fiÙ·Ó Ô ·Ó·ÌÂÓfiÌÂ-ÓÔ˜ ¯·ÈÚÂÙÈÛÌfi˜;

¢¤Î· ̄ ÚÔÓÒÓ ÂÁη٤ÏÂÈ· ÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈÎfi Î·È ¿ÊËÓ·ÂΛ Û’ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÚËÌÔ˘˜ ÌÒÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÙË ÊÈÁÔ‡Ú·ÂÓfi˜ ÌÈÎÚÔ‡ ·ÁÔÚÈÔ‡ Ó· Ì ηÙ¢ԉÒÓÂÈ Ï˘Ë̤ÓÔ.

TÔ ·ÁfiÚÈ ÊÔÚÔ‡Û ¿ÛÚÔ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ ·fi ‚·Ù›ÛÙ·Î·È ÓÙÚ›ÏÈÓÔ ·ÓÙÂÏÔÓ¿ÎÈ, Ô˘ ¤ÊÙ·Ó ϛÁÔ ÈÔ ¿Óˆ·fi ÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ. HÙ·Ó ÎÔ˘ÚÂ̤ÓÔ. EÓ· Í·Óıˆfi ¯ˆÚÈ·-Ù¿ÎÈ Ì Ϸ‰È¿, ÙÚ˘ÊÂÚ¿ Ì¿ÙÈ·.

— °È·Ù› ʇÁÂȘ; ¶Ô‡ ·˜; ÚÒÙËÛÂ. K·È ÙÔ ¯ÂÈÏ¿ÎÈÙÔ˘ ¤ÙÚÂÌÂ.

O ·Ù¤Ú·˜ ‹Ù·Ó ÙÂψÓÔʇϷη˜. K·È οı ÙfiÛÔ¤·ÈÚÓ ÌÂÙ¿ıÂÛË. EÙÛÈ Î·È ÙÒÚ·. E›Ì·ÛÙ·Ó ·Ó·Áη-Ṳ̂ÓÔÈ Ó· ʇÁÔ˘ÌÂ. M· ÙÔ ÌÈÎÚfi ·ÁfiÚÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· ÙÔ Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ ·˘Ùfi. ¢ÂÓ ‹ÍÂÚ ӷ ÙÔ ÂÍËÁ‹ÛÂÈ. °È’·˘Ùfi ‹Ù·Ó ¤ÙÛÈ Ï˘Ë̤ÓÔ Ô˘ ÙÔ ·Ê‹Ó·ÌÂ.

M· ʇÁÔÓÙ·˜ ·fi ÙË ÁÂÓ¤ıÏÈ· ÁË, Ì·˙› Ì ÙȘ Ï›Á˜ÊÙˆ¯ÈΤ˜ ·ÔÛ΢¤˜ Ì·˜, ÎÔ˘‚·ÏÔ‡Û·Ì ÛÙÔÓ Î·È-ÓÔ‡ÚÁÈÔ ÙfiÔ Î·È Ù· ÔÚ¿Ì·Ù· Ù˘ ·È‰È΋˜ Ì·˜ ËÏÈ-Λ·˜, Ù· ˙˘ÌˆÌ¤Ó· Ì ÙË ÛÙ˘Ê‹ Ì˘ÚÔ˘‰È¿ Ô˘ ·Ó¿‰È-Ó·Ó Ù· ·ÚÌ˘Ú›ÎÈ·, Ì ٷ Îڈ̷͛ٷ ÙˆÓ ÁÏ¿ÚˆÓ Ô˘Ë¯Ô‡Û·Ó Û·Ó ÊˆÓ¤˜ ·È‰ÈÒÓ, Ì ÙË ‰ÚÔÛÈ¿ ÙÔ˘ ÌÂÛË-ÌÂÚÈ¿ÙÈÎÔ˘ Ì·˝ÛÙÚÔ˘. M ÙÔÓ Î·ÈÚfi ͯ¿ÛÙËÎ·Ó ÎÈ ·˘-Ù¿. M· ‰ÂÓ ¯¿ıËηÓ. H ÌÓ‹ÌË, ÛÙȘ ÛÎÔÙÂÈÓ¤˜ ÒÚÂ˜Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó, Ù· ·Ó¤Û˘Ú ηٿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù·, ÁÈ·Ó· Ì·˜ ÂÁηډÈÒÓÔ˘Ó. K·È Ó· Ì·˜ ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó ˆ˜ Ë

¿ÓÔ‰Ô˜, ·Ó οÔÙ ›¯·Ì ÙËÓ Ù‡¯Ë Ó· ÙË ¯·ÚÔ‡ÌÂ,ı· ‹Ù·Ó Î·È ÙÔ Ù¤ÚÌ· ÙˆÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ Ì·˜.

O AÌ‚Ú·ÎÈÎfi˜ Ì¿˜ ÂÚ›ÌÂÓÂ. AÊıÔÚÔ˜. B¤‚·ÈÔ˜.¶Ï‹Ú˘. K·È Ë ÚÒÙË ÌÔ˘ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ‹Ù·Ó Ù·˘ÙfiÛËÌËÌ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÛÙË ¯·Ì¤ÓË ÓÂfiÙËÙ·.

TÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ›¯· Ó· ‰ˆ ÙÔ ‰Âο¯ÚÔÓÔ ·ÁfiÚÈ ÌÂÙ· Ï˘Ë̤ӷ Ì¿ÙÈ· Ô˘ ¿ÊËÛ· ÂΛÓÔ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ¤Íˆ·fi ÙÔ ÙÂψÓÂ›Ô Ù˘ AÏ˘Î‹˜. TÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ›¯· Ó··ÎÔ‡Ûˆ ÙË ÊˆÓ‹ ÙÔ˘. TÔ ’¯· ͯ¿ÛÂÈ.

HÙ·Ó Ôχ˜ Ô ıfiÚ˘‚Ô˜, ÔÏÏ‹ Ë ÔÌ›¯ÏË Î·È Ô ÎÔ-ÓÈÔÚÙfi˜ ÛÙË MÂÁ¿ÏË ¶ÔÏÈÙ›· Î·È Ô ¯ÚfiÓÔ˜ ÓÈÁ̤ÓÔ˜·fi ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÙˆÓ Î·ÈÚÒÓ. K·È ‰ÂÓ ¿ÎÔ˘Á· ÙË ÊˆÓ‹Ô˘ Ì ηÏÔ‡ÛÂ.

K·È fiÙ·Ó ÙÔ ÏÔÈ¿ÚÈ ÏËÛ›·Û ÛÙËÓ ÁÎÚÂÌÈṲ̂ÓË·Ô‚¿ıÚ·, ÙÔ ·ÁfiÚÈ ‹Ù·Ó ÂΛ. ¢ÂÓ ›ÛÙ¢· ÛÙ· Ì¿ÙÈ·ÌÔ˘. ™ÙÂÎfiÙ·Ó fiÚıÈÔ Î·È Ì ÂÚ›ÌÂÓÂ. OÙ·Ó Ì ›‰Â ӷˉ¿ˆ ÛÙÔÓ ÌÒÏÔ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙfiÛ· ¯ÚfiÓÈ·, Ù· Ì¿ÙÈ·ÙÔ˘ Á¤Ï·Û·Ó. ¢ÂÓ ÎÈÓ‹ıËÎÂ. ™‹ÎˆÛ ÌÔÓ¿¯· ÙÔ ¯¤ÚÈÎ·È ÌÔ˘ ¤‰ÂÈÍ ٷ ¤ÙÚÈÓ· ÎÙ›ÚÈ· Ô˘ Ù· ›¯Â ÛˆÚÈ¿ÛÂÈÔ ̄ ÚfiÓÔ˜, ÙȘ ÎÈÓÙÚÈÓÈṲ̂Ó˜ ηϷ̈٤˜, Ù· ÚËÌ·Á̤ӷ„·ÚÔÎ¿Ï˘‚·, ÙËÓ ·Î·ÙÔ›ÎËÙË ¿Ï· Ì ٷ ÍÂÚ¿ ·ÚÌ˘Ú›-ÎÈ·, ÙȘ ÛÎÔ˘ÚÈ·Ṳ̂Ó˜ Ú¿Á˜ ÙˆÓ ‚·ÁÔÓÈÒÓ Ô˘ ‰ÂÓÔ‰ËÁÔ‡Û·Ó Ô˘ıÂÓ¿ È·. °È·Ù› Ù· ‚·fiÚÈ· ›¯· ¯·ı›.

K·È ¤ÙÛÈ, ·fi Ì·ÎÚÈ¿, ¤Û΢„ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ Î·È Â›Â:— X¿ıËΘ.OÈ ÌӋ̘ fï˜ ‹Ù·Ó ÂΛ. K·È ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ó· ÙȘ ·Ó·-

ÛÙ‹Ûˆ.O ÙfiÔ˜, ¢ÓÔË̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Î·È Í¯·Ṳ̂-

ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ‹Ù·Ó Á˘ÌÓfi˜, ˘ÚÔÏË̤-ÓÔ˜ ·fi ÙÔ Êˆ˜ ÙÔ˘ ηÏÔηÈÚÈÔ‡, ÏÔ˘Ṳ̂ÓÔ˜ ÛÙ· ÂÊÙ¿¯ÚÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘ Î·È ·Ó¿Û·ÈÓ Ì ÙË ‰ÚÔÛÂÚ‹ ÓÔ‹ÙˆÓ ·Ó¤ÌˆÓ Ô˘ ¤·È˙·Ó ÎÚ˘ÊÙfi Ô ¤Ó·˜ Ì ÙÔÓ ¿ÏÏÔ.H ÙÚ·ÌÔ˘ÓÙ¿Ó· Ó· ΢ÓËÁ¿ÂÈ ÙËÓ fiÛÙÚÈ· Î·È Ô ÁÚ¤ÁÔ˜Ó· ·›ÚÓÂÈ ÙÔ Î·ÙfiÈ ÙÔÓ Ô˘Ó¤ÓÙÂ...

TÔ ·ÁfiÚÈ ÊÔÚÔ‡Û ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÏÈfi ÙÔ˘ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ Î·ÈÙÔ ÓÙÚ›ÏÈÓÔ ·ÓÙÂÏÔÓ¿ÎÈ, Ô˘ ¤ÊÙ·Ó ϛÁÔ ÈÔ ¿Óˆ·fi ÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ. HÙ·Ó ÎÔ˘ÚÂ̤ÓÔ, fiˆ˜ ÙfiÙÂ. K›ÓËÛ·ÚÁ¿. ¶ÏËÛ›·ÛÂ. M Îԛٷ̠͠Λӷ Ù· ÌÂÁ¿Ï· ÙÚ˘-ÊÂÚ¿ ÙÔ˘ Ì¿ÙÈ·.

— MÂÁ¿ÏˆÛ˜, ÌÔ˘ ›Â.— N·È, „Èı‡ÚÈÛ·.EÁÈÓ ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ¿„Ë. N· Ì ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ, ·fi ¿Óˆ Ò˜

οو. K·È ‡ÛÙÂÚ· › ¿¯ÚˆÌ·.— TÈ Î¿ÓÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜;— ¶¤ı·ÓÂ, ÙÔ˘ ›·.— K·ÈÚfi;— N·È. TÔÓ ¢ÂΤ̂ÚË ÙÔ˘ Û·Ú¿ÓÙ· ¤Ó·.EÌÂÈÓ ÁÈ· Ï›ÁÔ Ó· ÎÔÈÙ¿ÂÈ ¤Ú·, ηٿ ÙÔÓ AÌ‚Ú·ÎÈ-

Îfi.— H Ì¿Ó·; ÚÒÙËÛÂ.— ZÂÈ.— £· ’¯ÂÈ ÁÂÚ¿ÛÂÈ ÙÒÚ·.— N·È, ÎÔÓÙ‡ÂÈ Ù· ‚‰ÔÌ‹ÓÙ·.™Î¤ÊÙËΠϛÁÔ, Û·, Ó· ÏÔÁ¿ÚÈ·˙Â.— N·È, Ù· ‚‰ÔÌ‹ÓÙ·, ›Â. ¶¤Ú·Û·Ó

Ù· ¯ÚfiÓÈ·.— ¶ÂÚÓ¿Ó.— O MÈÏÙÈ¿‰Ë˜ Â›Ó·È Î·Ï¿;

— K·Ï¿. TÌË̷ٿگ˘ ÛÙÔ IKA.— MÚ¿‚Ô. K·È Ù· ÎÔÚ›ÙÛÈ·; H AÓÓ·, Ë £¿ÏÂÈ·, Ë ÌÈ-

ÎÚ‹ Ë Zˆ›ÙÛ· Ì·˜, Ô˘ ÙËÓ Â›¯Â ‰·ÁÎÒÛÂÈ Ô Û·ÏÔ˜,ı˘Ì¿Û·È, Â‰Ò ÛÙÔ ÌÒÏÔ…

— ¶·ÓÙÚ‡ÙËÎ·Ó fiϘ. E¯Ô˘Ó Î·È ·È‰È¿.— H £¿ÏÂÈ· ‹Ù·Ó ·‰˘Ó·ÙԇϷ. E›¯Â ·‰ÂÓÔ¿ıÂÈ·.— EÁÈÓ ηϿ.— ™Â ‚Ϥˆ οı ̤ڷ ·fi ÙfiÙ Ԣ ‹Úı˜ ‰Ò. °˘-

Ú›˙ÂȘ Ù·Èӛ˜ Â; Afi ÌÈÎÚfi˜, ı˘Ì¿Ì·È, ‹ÛÔ˘Ó ·ÏÏfiÎÔ-ÙÔ˜, ÔÓÂÈÚÔ·Ṳ́ÓÔ˜. EÙÚ¯˜ Ù· ÌÂÛË̤ÚÈ· ÛÙÔÓ Ê¿-ÚÔ, ·Ó¤‚·ÈÓ˜ ·¿Óˆ ÛÙÔ Ì·ÏÎÔÓ¿ÎÈ ÙÔ˘ ÎÈ ¤Î·Ó˜ÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ, Û·Ó Ó· ’ÛÔ˘Ó Û ηڿ‚È. K·È Ù·Í›‰Â˘Â˜ÛÙÔ ¤Ï·ÁÔ. E›Û·È ¢¯·ÚÈÛÙË̤ÓÔ˜ ÙÒÚ·;

— M ÙÈ;— M ÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÛÔ˘. M ÙȘ Ù·Èӛ˜, Ô˘ Ϙ.— O¯È.— °Ú¿ÊÂȘ ÔÈ‹Ì·Ù·;— O¯È È·.— °È·Ù›;— T’ ¿ÊËÛ·.— °È·Ù› Ù’ ¿ÊËÛ˜; T· ÔÈ‹Ì·Ù· Â›Ó·È ¤Ó· ÎÔ˘Ú¿ÁÈÔ,

fiˆ˜ Î·È Ó· ÙÔ Î¿ÓÂȘ. MÈÛfiÎÏÂÈÛ ٷ Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘, Û·ÓοÙÈ Ó· ’ıÂÏ ӷ ʤÚÂÈ ÛÙÔÓ ÓÔ˘ ÙÔ˘.

— E›¯· ‰È·‚¿ÛÂÈ Î¿ÔÙÂ, Û ¤Ó· ÂÚÈÔ‰ÈÎfi, ¤Ó· ‰È-Îfi ÛÔ˘. TÔ ¤¯ˆ Ì¿ıÂÈ ·fi͈…

KÈ ¿Ú¯ÈÛ ÛÈÁ·Ó¿, ·‰¤ÍÈ· Ó· ··ÁÁ¤ÏÏÂÈ:

™ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, ÛÙÔÓ AËıˆÌ¿, ÛÙË M·ÚÁ·ÚÒÓ·ı˘Ì¿Ì·È, ‰ˆ‰Âο¯ÚÔÓÔ ·È‰›,ˆ˜ ΢ÓËÁÔ‡Û· ÁÈ· Ó· È¿Ûˆ ÌÈ· ÁÔÚÁfiÓ·Ô˘ ·fi ‚Ú·‰›˜ ÛÙÔÓ ‡ÓÔ ÌÔ˘ ›¯· ‰ÂÈ.

™ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, ÛÙÔÓ AËıˆÌ¿,ÛÙË B¿ÛË, ÛÙȘ EÏȤ˜, ÛÙË M·ÚÁ·ÚÒÓ·,¯ÚfiÓÈ· ÙËÓ Î˘ÓËÁ¿ˆ, Ì··ÎfiÌ· Ó· ÙËÓ Â‡Úˆ ÙË ÁÔÚÁfiÓ·.

K·È ‹Ú· ÛÙÔ ™Â˚Ù¿Ó–¶·˙¿Ú οı ÛÔοÎÈ,ÚˆÙÒÓÙ·˜ Ô‡ ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ÙË ‚Úˆ.— «TËÓ Â›‰·Ó», ÌÔ˘ ’·Ó «Ì ¤Ó·Ó ·ÚÈÔ K·Ú˘ˆÙ¿-

ÎËÌ·˙› ÙÔ˘ Ó· ’¯ÂÈ Ê‡ÁÂÈ ·fi ηÈÚfi…»

™∏ª∂ÿø™∏ «E¶ΔÕ Hª∂ƒfl¡»:O Nτίν�ς Δημπ�υλ�ς έγραψε δύ� �ι�λία με θέμα τ�ν

Aμ�ρακικ. T� θεατρικ έργ� «Φυγή στ�ν Aμ�ρακικ» και

τ� μυθιστρημα «Tα Δελ�ινάκια τ�υ Aμ�ρακικ�ύ», εκδ.

Kαστανιώτη, 1988, τ� �π�ί� σκην�θετήθηκε απ τ�ν συγ-

γρα�έα σε κινηματ�γρα�ική ταινία.

Θυμ�μαι, δωδεκ�χρονο παιδ�...