AİLE HEKİMLİĞİNDESAĞLIK OKURYAZARLIĞIAile Hekimi Dr.Tıfliye BAŞARAile Hekimi Dr.H.Alper ASLAN

1

AİLE HEKİMİ

•Yaş, cins, hastalık ayırt etmeksizin,•Bireysel,•Kapsamlı,•Sürekli,•Bütüncül sağlık hizmeti veren, birinci basamak hekimidir.

2

AİLE HEKİMİ….

“Aile Hekimi, disiplininin prensipleri doğrultusunda eğitim almış uzman doktordur.

Tıbbi bakım isteyen kişiye, yaş, cinsiyet ve hastalıktan bağımsız, kapsamlı ve sürekli sağlık bakımı sunmakla sorumludur.

Bu bakımı, hastalarının kararlarına da saygı göstererek kendi aile, toplum ve kültürleri bağlamında verir.

Yetenek ve değerlerini etkin ve güvenli bir sağlık bakımı vermek üzere geliştirmekle yükümlüdür.”

European definition of GP/FM, WONCA 2002

3

AİLE HEKİMLİĞİ;

•Sağlık sistemiyle ilk tıbbi temas noktasıdır •İlk danışacağı hekim olması SOY

açısından önemlidir.

4

AİLE HEKİMLİĞİ;

• Kolay ulaşılabilirdir. (Coğrafi,ekonomik,kültürel)

• AH nin diğer disiplinlere göre daha ulaşılabilir olması SOY için önemlidir.

5

Hasta 1

•F.Ö.•85 y•Travmaya bağlı yürüme kusuru•HT•KKY•Aritmi•3 kez ev ziyareti yapıldı.

6

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Entegre ve koordine hizmet sunulur.

▫Koruyucu▫Tedavi edici▫Rehabilite edici▫Hizmet basamakları arasında koordinasyon

Konsültasyon Sevk Takip

7

AİLE HEKİMLİĞİ;

•Sürekli

▫Hastalığın belirli bir evresi ile sınırlı değildir; doğumdan ölüme kadar kişinin AH vardır.

▫Süreklilik SOY nı geliştirir.

8

Hasta 2

•O.K•14 yaş•Tip 1 D.M.•Öğrenci

9

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Bütüncül hizmet verilir. (Fiziksel,psikolojik,sosyal)

•AH hastalarının tam iyilik halini sağlayabilmek için hastalarında SOY geliştirmelidir.

10

Hasta 3

•Z.A. 83 y•Tip 2 DM•Tedaviye yanıtsız baş dönmesi•Yalnız yaşıyor•İntihar düşüncesi•Sosyal destek verildi.

11

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Kişisel yaklaşım

•Hastalık yoktur hasta vardır.

•Bu yaklaşımın sağlanması için hastamızın SOY nı geliştirmeliyiz.

12

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Kapsamlı yaklaşım

▫Bireye yönelik danışmanlık, sağlık eğitimi, tanı, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerle sağlığın korunması ve geliştirilmesine yönelik kapsamlı hizmet SOY geliştirerek sağlanabilir.

13

•“Ali bey kilo vermelisin,2 aya kadar 10 kilo ver , gel !”

•“Ahmet amca bir sonraki kontrolüne gelmeden sigarayı bırak da gel”

•Yapabilirler mi?

14

AİLE HEKİMLİĞİ;

•Aile ve toplum yönelimli

▫Sorunların aile ve toplumsal örüntüleri

▫Toplumun sağlık sorunları

▫Diğer sektörler, meslek grup ve kuruluşları ile gönüllü kuruluşlarla birlikte entegre çalışma

15

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Gizlilik ve yakınlık ilkesi

▫Yaşama yayılan, sürekli ve yakın bir ilişki▫AH ve hasta arasındaki gelişen güven

ortamı SOY için temeldir.

16

AİLE HEKİMLİĞİ;

• Savunucu

▫Tüm sağlık konularında ve sağlık hizmeti veren diğer kişilerle ilişkilerinde hastasının yanındadır.

▫Hastasının SOY geliştirerek sağlığını korur ve savunur.( Yetkisiz yönlendirmeler konusunda hastasının sağlığını savunur vs.)

17

AİLE HEKİMİ;

•Hastalarında SOY nı geliştirerek sağlık kaynaklarının etkili kullanımı sağlar.

▫Reçete yazımı, ▫Uzmana sevk, ▫Konsültasyon,▫Laboratuvar tetkikleri,▫Yatarak tedavi.

18

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Özgün görüşme ve klinik karar verme süreci

•Sağlık personeli ve hastaların SOY seviyesi ile ilgilidir.

19

AİLE HEKİMLİĞİNDE;

•Ekip hizmeti

▫Diğer disiplinlerle,sağlık personeli ile işbirliği yapar;

Gerektiğinde,▫Sosyal hizmet, ▫Eğitim hizmeti, ▫İş hizmeti verenlerle de işbirliği yapabilir.

20

İLETİŞİM•AH de iletişim SOY için önemli

•Öncelikle DİNLE !!!

•Görüşmelerin çoğunda hastanın sözü ilk 18 saniyede kesiliyor.

21

•Ayşe teyze al bu reçeteyi eczanede anlatırlar

•Mesaj iletildi mi?

22

Hasta 4

•G.G34 yaşındaEv hanımı

•Çocuğu (Ş.N.G 8 yaş) 1 yaşında iken balkondan düşmüş.

23

AİLE HEKİMLİĞİNDE HASTA EĞİTİMİ NEDİR ?

•Bireyin sağlığını ve hastalığını en üst düzeyde yönetmesini sağlayan eğitimdir.

•Hasta eğitimi davranış değişikliği ile sonuçlanmasını amaçladığımız bir süreçtir.

•SOY nedir?

24

AİLE HEKİMİNDEN BEKLENTİLER :

•“Ben hasta mıyım? Hastalığımın adı nedir? Neden bu hastalığa yakalandım? İyileşecek miyim?

• İlaç kullanacak mıyım? Hangi ilacı, ne zaman, ne kadar, nasıl?

• İlaç dışında nelere dikkat etmeliyim? Bir daha hastalanmamak için ne yapmalıyım? Kontrole gelecek miyim?”

•SOY nedir?

25

SAĞLIK SİSTEMİMİZDE SORUNLAR

•Kronik hastalıkları anlama ve özbakım•Akılcı ilaç kullanımı•Hastanın tedaviye uyumu•Yasal davranış alışkanlığı•Bilgi edinme hataları•Sigara,alkol,madde bağımlılığı•Sağlık personeline şiddet•Koruyucu sağlık hizmetleri•vs

26

AH ile SOY geliştirilerek;• Sağlıkları konusunda daha iyi

bilgilenmiş

• Kendilerine daha iyi bakan

• Sağlıkları ile ilgili kararlara daha iyi uyan

• Tıbbi hizmetleri daha iyi kullanan

BİREYLER ..

27