AŞILAR OLMASAYDI

Prof. Dr. Ufuk BEYAZOVA

Koru Hastanesi

4.03. 2016

1800 ler

• Edward Jenner 1796 da

• çiçek aşısını keşfetti

• İngiltere‟de yaygın olarak

uygulanmaya başladı

Aşı karşıtı gruplar karşı çıkmakta gecikmediler

1800 lerin sonu-1900 lerin başı

• Louis Pasteur 1885 te Kuduz aşısını buldu

• Dr. Albert Calmette ve

• Camille Guerin 1921 de

• BCG aşısını buldular

Aşı karşıtı girişimler

• 1907 tarihinde ABD‟de J. Pitcairn ilk Aşı- karşıtlığı Konferansını düzenledi.

• 1908 de Philadelphia‟da Amerikan Aşı karşıtları Derneği (Anti-Vaccination League of America) kurdu.

• Aynı dönemde Brezilya‟da O.Cruz aşılara karşı direniş (Revolta da Vacina) hareketini başlattı.

• “Hastalıklardan aşısız da korunulur. Erken tanı, hastaların sağlamlardan ayrılması, hastanın eşyalarının yok edilmesi ile salgınlar durdurulabilir.”

1920-1930 lu yıllar

• Boğmaca• Difteri • Tetanoz• Kolera • Tifo• Sarı Humma• Grip• Tifus

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

90 91 92 93 94 95 96 97 98 9920

0020

0120

0220

0320

0420

0520

0620

0720

0820

0920

1020

11

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100%

0

0,5

1

1,5

89 91 93 95 97 9920

0120

0320

0520

0720

09

Mo

rbid

ite

0

20

40

60

80

100%

Türkiyede Difteri, Tetanoz, BoğmacaEpidemiyolojisi

1940- 1950 yılları

1950 de Polio aşısı üretildi

Dünyada poliomiyelitepidemiyolojisi

0

20

40

60

80

100

85 87 *89 91 93 95

**97 99

2001

2003

2005

2007

2009

2011

2013

Vaka sayısı

0

20

40

60

80

100%

UAG VE MOP-UPPEP

•Klinik sınıflandırma(1989’dan itibaren) **Virolojik sınıflandırma (1997’den itibaren)***2013 (12 aylık)

PEPPolio olguları ve Polio-3 (DPT+IPV+Hib 5’li karma 3.doz)

kapsayıcılığı, Türkiye, 1985-2013***

1960- 1970 ler

• Kızamık

• Kızamıkcık

• Kabakulak

Dünyada kızamık epidemiyolojisi

4 4 73341.119

8.929

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

*

2009

*

2010

*

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

vaka aşı oranı

Aşı karşıtı girişimlerJaponya’da boğmaca ölümleri

yıllar

olgu

ölüm

OlguVe

ölüm

Aşı karşıtı girişimler

• 1976 yılında ABD‟de grip salgını süresinde uygulanan aşılama sonucu GBS olgularına artma olduğu ileri sürüldü.

• Bu dönemde aşılanan kişiler arasında 1/100,000 oranında GBS tanısı bildirildi.

• Ancak aşılananlarda saptanan bu sıklığın toplumdaki GBS genel sıklığının altında olduğu belirlendi.

• Hatta hız aşılanmamış olup grip geçirenlerde daha yüksek oranda bulundu.

1980-1990 yılları

• Hemophilusİnfluenza b

• Meningokok

• Pnömokok

• Hepatit A

• Hepatit B

• Asellüler Boğmaca

• Rotavirus

Aşı karşıtı girişimler

• 1980 lerin başında Rusya‟da Dr. AV PichnochkovDBT aşısının çocuklarda lösemiye yol açtığını, sistemlerini bozduğunu ortaya attı.

• TV, radyolar, gazeteler olayı medyaya taşıdı.

• Ana babalar aşıya olan güvenlerini yitirdiler. DBT aşı oranları %30 a düştü.

• Avrupadaki en büyük difteri salgını çıktı. Boğmaca en yüksek insidansa ulaştı.

• 1998 de Andrew Wakefield imzalı bir yazı Lancet‟te yayınlandı.

• Otizm tanısı olan 12 çocuğun barsak biyopsilerinde KKK aşısına ait kanıtlar bulunduğu

• Barsaktan kana oradan da beyne giden peptitlerin Otizme neden olduğu ileri sürüldü

• Danimarka‟da 1991-98 arasında doğmuş 500 000 çocuğun kayıtlarına bakıldı. KKK ile aşılanmış ya da aşılanmamış çocuklarda otizm tanısı aynı sıklıkta bulundu

• Kanada‟da 28 000 çocuk üzerine yapılan bir çalışma aşı ile otizm arasında neden sonuç ilişkisi gösterilemedi

• Finlandiya‟da 1987-1996 arasında doğmuş 1.8 milyon aşılı çocukta 174 istenmeyen etki saptandı. Aralarında otizm yoktu.

• Çalışmalar sonucu aşı ve otizm arasında ilişki gösterilemedi ve Lancet yazıyı geri çekti.

• Weakfield meslekten men edildi.

2000 li yıllar

Kullanıma girdi

• HPV aşısı

• Zona aşısı

• Konjuge Meningokokaşıları

• Meningokok B aşısı

Çalışılıyor

• Borrelia

• Parvovirus B 19

• GBS

• RSV

• Sıtma

• AIDS

• 2012 de İngiltere‟de 2000 kızamık olgusu görüldü. Aşısız çocuklarda kızamık 22 kat, boğmaca 6 kat fazlaydı.

• 2013 de Türkiye‟de 7000 den fazla kızamık olgusu görüldü. Olguların yaklaşık 1/3 ü henüz aşılanmamış bebeklerdi

• 2014 te Avrupa‟da 31 685 kızamık olgusu bildirildi. %83 „ü aşılanmamıştı.

• Suriye‟de savaş boyunca çocuklara aşı yapılamadı

• Poliomiyelit hastalığı yıllar önce eradike edildiği halde savaşın 3. yılında polio salgını çıktı

• Hastaların tümü 3 yaş altında bebek ve çocuklardı

• Türkiye riskli bölgelerinde yeniden aşı kampanyası yapmak zorunda kaldı.

Türkiye‟de aşısız senaryoda hastalık ve ölüm tahminleri (2012)

• Hastalık Olgu sayısı Ölüm sayısı

• Tetanoz 300 90• Poliomyelit 4374 2• Kızamık 88 020 176• Difteri 11 250 1046• Hepatit A 27.000 27• Pnömokok 209 150 2523• Boğmaca 112 500 3938• Hepatit B 108 000 4725• Suçiçeği 1 282 500 21• Kızamıkcık 121 500 62• Kabakulak 60 750 6

• Son yıllarda iletişim araçlarının gelişmesi ile aşı karşıtları seslerini daha çok duyurmaya daha etkili olmaya başladılar.

• İnternette bloglar açtılar

• Uluslar arası iletişimleri güçlendi

• You tube‟daki aşı videolarının %32 si aşı karşıtı ve bunların izlenme oranı daha yüksek. %60‟ı yanlış bilgiler veriyor

• 3,5 yaşında ama hala AŞIlarını yaptırmadım :(• ana_panda 8Y soruyor: • Daha bir gündür nurturia'ya üyeyim.. neyi nereye yazdığımın

farkında değilim. Anneler fikirlerinizi bekliyorum. Kızım 3,5 yaşında ve ben hala hiç bir aşısını yaptırmadım. bir tek hastanede o ilk günü ne yaptılarsa ben görmedim, ondan sonra yaptırmadım. Bir kaç doktorun kendi çocuklarına bile aşı yaptırmadığını biliyorum. Ben yabancıyım, memleketimde de çok önem verilmez, hatta yan etkileri vardır diye tavsiye edilmez pek. ama şimdi 1 senedir, içim içimi yiyor. Ya yalnış yapıyorsam diyorum. ya hastalanır ve ağır geçirirse. sonra kendimi suçlamak da istemiyorum. bu konuda fazlasıyla kafam karışık. ne önerirsiniz? gerçekten aşının yan etkileri var mıdır? aşı olmasa da olur mu?

Başlıca iddialar…

• Hastalıklar zaten aşılardan önce de azalmaya başlamıştı

• Aşıların zararlı etkileri var, yıllarca sonra bile çıkabilir

• Dünyada görülmeyen hastalıkların aşını boşuna yapıyoruz

• Bu kadar aşı bağışıklık sistemine yük yapar

• Aşı firmaları kar etsin diye gereksiz aşılar yapılıyor

• Devlet soyumuzu tüketmeye çalışıyor

• Bebeğe aşı zarar verebilir daha sonra yapmalı

Aileler neden tedirgin

• Genç ebeveynler aşıların bir çok çocukluk hastalığını yok ettiğini bilmiyorlar

• Aynı zamanda olmuşsa nedeni o‟dur düşüncesine inanmaya yatkınlar

• Aşıyı yaptırmayıp hastalığa katlanmayı, aşının yan etkilerine katlanmaya tercih ediyorlar

• İğneden korkan ebeveynleri aşı sayısı ürkütüyor

• Doğal olana ilgi yoğunlaştı, aşılar ise işlenmiş ürünler

• İyi annelik kavramı yemek yedirmeden, çocuğu korumaya kaydı

• Kanıta dayalı olmayan bilgiye inanmak kolay

Sağlık çalışanlarının rolü

• Aile hekimi, pediatrist, hemşire ve ebeler hastalığın riskleri, aşının etkinliği, yan etkileri hakkında bilgili olmalı

• Tarafsız biçimde bilgi verebilmeli

• İletişim becerileri olmalı

• Kendisi de aşıya inanıyor olmalı

• Hizmet verilen topluma göre aşılamada tereddüt nedenleri değişiyor. Kendi toplumunun özelliklerine duyarlı olmalı

• Bir izlemde reddettiyse sonraki izlemde konuyu yeniden açmalı

Teşekkür ederim