1

ျပညေထာင စစၿငမးခမးေရးညလာခ - ၂၁ ရာစစပငလစစ ဒစစတယအညးအေ၀းႏး င ပတသက၍ ၿငမးခမးေရးအတြက ကား - မ တနးတေရး မဟာမတအဖြြ႔ (AGIPP) ၏ ဂနဒါ (ကား -မေရးရာ) ႐ႈေထာငမ ဆနးျခငး ာတမး

၂၀းႏ၁၇ ခစစ ၊ ေမလ (၂၉) ရက

နဒါနး ေရးဥးြာ ၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ (၂၄) ရကမ (၂၉) ရကေန႔အထ (၆) ရကတစစငတစစင ကငးပျပလစစပခြေသာ

ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယအၾကမအညးအေ၀းႏးအား ေအာငျမငြာ

ကငးပ စစငျခငးအတြက မမတစစ႔ AGIPP အဖြြ႔မ ဂစစဏျပမတတမးတငအပပါသည။

ျပညေထာငစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစပငလစ ဒစတယအညးအေဝးတြင AGIPP ၏ မတဖကအဖြြ႔ဝင

မားသည သကဆစငရာ မခငအဖြြ႔အညးကစယားျပကာ ညလာခတကေရာကသအေနျဖင (၁) ဥး၊

အကးေဆာငအေနျဖင (၁) ဥး ပါဝငခြငရၿပး CSO Forum မ ေလလာသအေနျဖင AGIPP အဖြြ႔ဝင (၂) ဥး၊

ပါတအစအဖြြ႔ နညးပညာအေထာကအကျပအဖြ႔ြဝငအျဖ (၁) ဥး စစေပါငး (၅) ဥးတစ႔ ပါဝငခြၾကပါသည။

ကနေသာ မတဖကအဖြြ႔ဝငမားမလညး ေနာကတနးမ ပပစးကညျခငးျဖင ကား၊မ ေရးရာ ႐ႈေထာငမ

သစးသပခကာတမးအား ျပစခြၾကျခငး ျဖပါသည။

ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယအညးအေ၀းႏးအား ကား၊မေရးရာ ရႈေထာငမ

သစစးသပခကာတမးအား အပစစငး (၃) ပစစငးခြြကာ သစစးသပထားပါသည။

အပစစငး (၁) ၂၀းႏ၁၇ ခစစ ၊ ေမလ ၂၄ ရက ေန႔တြင ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစ

ပငလစစ ဒစစတယအညးအေ၀းႏးသစစ႔ တငသြငးသည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးေဆြးေ ြးမႈ

ပးတြြေကာမတ၏ သကဆစစငရာ က႑အလစကမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားအား ကား၊မ

ေရးရာ ႐ႈေထာငမသစစးသပျခငး င အၾကျပျခငး။

အပစစငး (၂) ၂၀းႏ၁၇ ခစစ ၊ ေမလ ၂၅ ရက င ၂၆ ရကေန႔မားတြင သကဆစစငရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒ

အဆစစျပလႊာမားအား အစစအဖြြ႔မား၏ စစေပါငးေဆြးေ ြးခကမားအေပၚ ကား၊မ

ေရးရာ ႐ႈေထာငမသစစးသပျခငး။

(မတခက - အစစအဖြြ႔တခစစခငး၏ သးသန႕ေဆြးေ ြးခကမားမပါ၀းႏငပါ)

2

အပစစငး (၃) ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယအညးအေ၀းႏးတြင

အမးသမးမားပါ၀းႏငမႈ အေျခအေန။

အပစစငး (၄) ေရ ႔ဆကကငးပမည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ

အညးအေ၀းႏးမား၊ မ၀းႏါဒမား ငပတသကၿပး AGIPP ၏ ကား၊မေရးရာ႐ႈေထာငမ

အၾကျပခကမား။

အပစစငး (၁) ၂၀းႏ၁၇ ခစစ ၊ ေမလ (၂၄) ရကေန႔တြင ျပညေထာင စစၿငမးခမးေရး ညလာခ

(၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယ အညးအေ၀းႏးသစစ႔ တငသြငးသည ျပညေထာင စ

ၿငမးခမးေရးေဆြးေ ြးမႈ ပးတြြေကာမတ၏ သကဆစစငရာ က႑အလစက မဝါဒ

အဆစစျပလႊာမားအား ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပျခငး င အၾကျပျခငး

(၁.၁) စစငငေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာအား ကား၊မ ေရးရာ႐ႈ႕ေထာငမ သစစးသပ

ျခငး င အၾကျပျခငး စစငငေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစစစျပလႊာတြင အပစစဒ (၁) မ (၁၀းႏ) င နဂစစးပါရပါသည။ အမတဥ(၃) တြင

ျပညေထာငစစျမနမာ စစငငေတာအား ျပညေထာငစစမၿပကြြေရး၊ တစစငးရငးသားညးလစစးညညြတမႈမၿပကြြေရး င

အခပအျခာအာဏာ တညတခစစငၿမြေရးတစစ႔ကစစေရး႐ႈ၍ လြတလပမႈ၊ တနးတညမမႈ င တရားမတမႈ တစစ႔ကစစ

အေျခခၿပးဟ၍ ေဖာျပထားသညကစစေတြ႔ပါသည။ သစစ႔ပါ၍ တနးတညမမႈတြင ကား၊မ တနးတညမမႈကစပါ

ထညသြငးဥးားလမမညဟစစ ယဆမပါသည။

ဖကဒရယနတြင အေျခခရမညမမားေခါငးဥေအာကရ အပစစဒ(၆) တနးတေရးအဆစစျပလႊာ (က) တြင တစစငးရငးသားလမးတစစငးသည စစငငေရးအရျဖေ၊ လမးေရးအရျဖေ တနးတရညတအခြငအေရး ရရမညဟစစ ေဖာျပထားရာတြင ကား၊ မ တနးတအခြငအေရးမပါေနသညကစစသစစးသပ ေတြ႔ရရသည။ ယငး အပစစဒေနာကဆကတြြတြင ဘာသာကား၊ ာေပ၊ ယဥေကးမႈဓေလထစစးတမး၊ ရစစးရာယဥေကးမႈမားကစစ ထနးသမးကာကြယျမငတငခြငရရမညဟစစ ေဖာျပထားပါသည။ ျမနမာ စစငငရ တစစငးရငးသားမား၏ အခ႕ေသာ ယဥေကးမႈဓေလထစစးတမး၊ ရစစးရာယဥေကးမႈမား (ဥပမာ - သမးမနးကေလးကစစ အေမြမေပးျခငး၊ အသက (၁၈) ေအာက သမးမနးကေလးမားကစစ ငယဥကပငေားြာအမေထာငျပေပးျခငး၊ သားေယာကား ေလးမေမြးပါက ေနာကအမေထာငျပ စစငရနခြငျပထားျခငး သျဖင) သည လ႔အခြငအေရး၊ အမးသမး အခြငအေရးမားကစစ ထခစစကမႈရေနပါေသာေၾကာင လ႔အခြငအေရး င ကား၊ မ တနးတညမေရးကစစ ထခစစကမႈ မရေေသာ ယဥေကးမႈဓေလထစစးတမး၊ ရစစးရာယဥေကးမႈမားကစစ ထနးသမးကာကြယျမငတငခြငရရမညဟစစ ေဖာျပပါကပစစမစစျပညစစမႈရမညဟစစ အၾကျပအပပါသည။ အပစစဒ(၆) တနးတေရးအဆစစျပလႊာ(ဆ)တြင တစစငးေဒသႀကး/ ျပညနယမားတြင ေရးဆြြျပဌာနးခြင ရေသာ ဖြြ႔ညးပစစအေျခခဥပေဒအပါအ၀းႏငဥပေဒမားတြင ျပညေထာငစစဖြြ႔ညးပစစအေျခခဥပေဒ င ေကာလြနဆန႔ကင ေျခငးမရေဘြ ေရးသားျပဌာနးခြင ရေရမညဟစစ ပါရပါသည။ ေဒါေကာမတ (အမးသမးမားအား နညးမးစစျဖင ခြြျခားမႈပေပာကေရးေကာမတ) ၏ ျမနမာ စစငင၏ တစစတ င ပဥၥမအႀကမပးတြြအရငခာအေပၚအၾကျပသစစးသပခကမား အပစစဒ (၈) တြင ေကာမတသည ၂၀းႏ၀းႏ၈ ခစစ ဖြြ႔ညးပစစအေျခခဥပေဒတြင မနေသာ တနးတညမႈအတြက ထေရာကေသာအာမခခကေပးမႈ

3

တစစတရာမပါ၀းႏငသညကစစ စစးရမပပနဆြျဖေနေၾကာငး ေဖာျပထားပါသည။ အၾကျပခက အပစစဒ (၁၁) တြင အမးသမးမားအား ၄ငးတစစ႔၏ ဘ၀းႏတေလာကလစးတြင တစစကရစစကျဖေ၊ သြယ၀းႏစစက၍ျဖေ ခြြျခား ဆကဆမႈမးမ အကာအကြယေပး စစငရနအတြက စစငငေတာအဆင ဥပေဒမားေရးဆြြရာတြင အမးသမးမား အေပၚခြြျခားဆကဆမႈ၏ အဓပၺါယဖြငဆစစခကကစစ ေဒါာခပပါအပစစဒ(၁) ငအည ျပညစစြာ အျမနဆစစး ထညသြငးေရးဆြြသငေၾကာငး အၾကျပထားပါသျဖင တစစငးေဒသႀကး/ ျပညနယမားတြင ေရးဆြြျပဌာနးခြင ရေသာ ဖြြ႔ညးပစစအေျခခဥပေဒအပါအ၀းႏင ဥပေဒမားတြင ေဒါေကာမတ၏ အၾကျပသစစးသပခကမားကစစ ထညသြငးဥးားသငပါေၾကာငး ေလးနကြာ တစစကတြနးအပပါသည။ အပစစဒ (၁၀းႏ) ဆကလကေဆြးေ ြးရမညေခါငးဥမား (ခ) တြင ဒမစစကေရအခြငအေရး၊ အေျခခ လ႔အခြင အေရး င ကား/ မ ဆစစငရာ တနးတညမမႈကစစ ထညသြငးေဖာျပထားသညအတြက ေလးား ဂစစဏယ ပါေၾကာငး ေဖာျပလစစပါသည။ ထစအခကကစစ အမနတကယ ဆကလကေဆြးေ ြးမႈရေရန အေလးေပး ေဆာငရြက စစငမညမမားကစစ ခမတေပးေလစစပါေၾကာငး AGIPP မ အႀကျပ တစစကတြနး အပပါသည။

(၁.၂) လမႈေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာအား ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပ

ျခငး င အၾကျပျခငး လမႈေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင နဒါနး၊ ျပနလညေနရာခထားေရး၊ ျပနလညထေထာငေရး၊ လမႈ ဖြ႔ၿဖးေရးဆစစငရာက ၥရပမား င နဂစစးအပစစဒမား ပါရပါသည။ ျပနလညေနရာခထားေရး၊ ျပနလညထေထာငေရး၊ လမႈဖြ႔ၿဖးေရးဆစစငရာ ကၥရပမား အပစစဒ (၁) တြင ဒစစကၡ သညမား င ျပညတြငးေနရပြန႔ခြာရသမား၏ အေရးက ၥမားအား စစငငတကာခနညႊနးမား ငအည လ႔အခြငအေရး င လ႔ဂစစဏသကၡာကစစ ေလးားလစစကနာရနမကစ ထညသြငးေဖာျပထားသညအတြက ၀းႏမးေျမာက ဂစဏယပါသည။ အပစစဒ (၃)တြငမ အမးသမးမားအား ထခစစကခားရသမားအျဖသာ ရႈျမငသစစးသပထားသညကစစ ေတြ႔ရရပါ သည။ ကမာၻ႔ကစစလသမဂၢ၏ ျပညတြငးေနရပြန႔ခြာေရႊ႕ေျပာငးေနရမႈဆစစငရာ လမးညႊနအေျခခမမား (Guiding Principles On Internal Displacement, United Nations) တြငပါရေသာ အေျခခမ (၂၈)အရ ျပညတြငးေနရပြန႔ခြာေရႊ႔ေျပာငးေနရသမားအား ယငးတစစ႔၏ ဌာေနျပနျခငး၊ ျပနလညေနရာခထားေပးျခငး င ျပနလည၀းႏငဆေပါငးညးေပးျခငးတစစ႔အတြက အအဥမားေရးဆြြျခငး င မခန႔ခြြျခငးတစစ႔တြင ၎တစစ႔ ကစစယတစစင အျပညအ၀းႏပးေပါငးပါ၀းႏငေဆာငရြကျခငးရမႈ ေသခာေရနအတြက အထးအားထစစတမႈမားကစစ ျပလစစပရမညဟစစပါရသည ငအည အမးသမးမားအား ထခစစကခားေနရသည သမားအျဖသာ ႐ႈျမငျခငး ထက ျပနလညေနရာခထားေရး၊ ျပနလညထေထာငေရး၊ လမႈဖြ႔ၿဖးေရးဆစစငရာက ၥရပမားတြင အမးသမး မား၏ ြမးေဆာင စစငရည င ပါ၀းႏငမခန႔ခြြမႈကစအား အေလးေပးသညရႈျမငမႈကစစလညး ထညသြငးဥးား သငေၾကာငး အၾကျပအပပါသည။ အပစစဒ (၄) မးယေဆး၀းႏါးဆစစငရာ ကၥရပမားကစစ အမးသားေရးျပနာ၊ စစငငေရးျပနာအျဖရႈျမင၍ ထေရာကြာ တားဆးကာကြယတစစကဖက စစငေရးအမးသားတာ၀းႏနတရပအျဖ မခကခမတ ေဆာင ရြကရနဟစ ေဖာျပထားပါသည။ ကမၻာကစစလသမဂၢ လစစၿခေရးေကာ၏ဆစစးျဖတခကအမတ (၁၃၂၅) င (၁၈၂၀းႏ) တစစ႔တြငလညး ပဋပကၡ ျဖပြားဥ င ပဋပကၡအလြနကာလမားတြင အမးသမးမားအေပၚ အၾကမးဖကမႈမားအား ထေရာကြာ တားဆးကာကြယေပးမႈမား ျပလစစပေပး စစငရန တစစကတြနးထားသည ငအည ျပနလညထေထာငေရးကာလ တြင ေတြ႔ႀက စစငသည အမးသမးမားအေပၚနညးမ းစစျဖင အၾကမးဖကမႈမား င ပတသကၿပး အမးသားေရး ျပနာတရပကြ႔သစစ႔ ႐ႈျမငၿပး အမးသမးမားအေပၚအၾကမးဖကမႈအား တားဆးကာကြယ၊ ေလာခ စစငေရး

4

ကစလညး အမးသားေရးတာ၀းႏနတရပအျဖ မခကခမတေဆာငရြကေရးမ၀းႏါဒကစစလညး ထညသြငး ေဆြးေ ြးပါရန ေလးနကြာတစစကတြနးအၾကျပအပပါသည။

(၁.၃) းပြားေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာအား ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပ ျခငး င အၾကျပျခငး းပြားေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင နဒါနး၊ ဖယဒရယနဆစစငရာ အေျခခမမား အဆစစျပခက၊ ေဒသ ရဖြ႔ၿဖးေရးဆစစငရာ အေျခခမမား၊ နဂစစးခပ တစ႔ပါ၀းႏငပါသည။ းပြားေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင ကား၊မ တနးတညမေရး င အမးသမးမားအတြက ထညသြငး ဥးားထားေသာ မ၀းႏါဒမားမပါရသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ ဖယဒရယနဆစစငရာ အေျခခမမား အဆစစျပခက၊ အပစစဒ (၁) ေးကြကးပြားနကစစ ပျပင ြာ ေဖာေဆာင ေရး အပစစဒခြြ (ခ) တြင ေဖာျပထားေသာ မ၀းႏါဒ၊ ဥပေဒ၊ နညးဥပေဒတစစ႔ ငအည ပစစဂၢလကက႑ကစစ ျမငတင ေဖာေဆာငရာတြင ဥးတညေဆာငရြကရမညအခကမားတြင ကား၊မ တနးတညမေရးကစစလညး ထညသြငး စစငမညဆစစပါက ေရရညတညတေသာဖြၿဖးတစစးတကေရးအတြက ပစစမစစအေထာကအကျပ စစငမည ျဖပါသည။ Sustainable Development Goal ေရရညတညတခစစငၿမြေသာဖြ႔ၿဖးေရးပနးတစစင အမတ(၅)တြင အမးသမး မားအား းပြားေရးအရငးျမမားအား လကလမးမေရန ျပျပငေျပာငးလြမႈမားျပလစစပျခငး မ၀းႏါဒမားခမတ ေပးျခငးသည စစငငေတာ၏ ေရရညတညတခစစငၿမြေသာ ဖြ႔ၿဖးေရးအားအေထာကအကျပသညဟစစ ပါရသည အတြက အပစစဒခြြ(ခ)တြင ကား၊မ တနးတညမေရးကစစလညး ထညသြငးသငပါေၾကာငး အၾကျပ တစစကတြနး အပပါသည။ အပစစဒ (၂) းပြားေရးလက၀းႏါးႀကးအစစပမႈမား မျဖေပၚေေရးတာဆးကာကြယရနဟေသာအပစစဒတြင လကဝါး ႀကးအစစပ ေဆာငရြကမႈမားတြင းပြားေရးလစစပငနးခြငအတြငး အမ းသမးမားအေပၚ နညးမးစစျဖင ေခါငးပစစျဖတ၊ အျမတထစတမႈမားကစစ တားဆးကာကြယေပးသညမ၀းႏါဒမားကစစလညး ထညသြငးဥးားရန လစစအပေၾကာငး ကား၊ မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ အၾကျပတစစကတြနးအပပါသည။ အပစဒ (၆) စစငငေတာ၏ေရတစစ၊ ေရလတ၊ ေရရည းပြားေရးမကနးမားကစစ ပြငလငးျမငသာမႈ၊ တာ၀းႏနယမႈ၊ တာ၀းႏနခမႈရြာျဖင ခမတေဆာငရြက စစငရနဟ၍သာ ေယဘစယသေဘာအေနျဖငပါရၿပး ထစစသစစ႔ျပလစစပရာတြင ျပညသလထစစ၏ အျမငသေဘာထားမား အထးသျဖင အမးသမးမား၏ အသ င အျမငသေဘာထားမားကစစ ေလးားမႈရရန မ၀းႏါဒမားကစစပါ ထပမျဖညြကရန လစအပေၾကာငး သစစးသပကာအၾကျပအပပါသည။ ေဒသ ရဖြ႔ၿဖးေရးဆစစငရာအေျခခမမား၏ အပစစဒ (၁) ေဒသဖြ႔ၿဖးမႈမကနးမားေရးဆြြရနဟ၍ ပါရပါသည။ ထစစမကနးမား ေရးဆြြရာတြင ကား၊မ လစစအပခက ဆနးမႈ တမးမား (Gender Need Assessment) မျဖမေနလစစပေဆာငရမည မ၀းႏါဒကစစ ထညသြငးဖစစ႔လစစအပေၾကာငး အၾကျပအပပါသည။ အပစစဒ (၂) ျပညတြငး င စစငငတကာ ရငး းျမပ မႈလစစပငနးမား ၀းႏငေရာကလာေရးအတြက ဥပေဒမား ငအည ဆေလာသငျမတသည ဆြြေဆာငမႈအအဥမားခမတရနဟစစ ပါရပါသည။ ထစစအအဥမားတြင အမးသမးမားအေပၚ နညးမးစစျဖင ေခါငးပစစျဖတအျမတထစစတမႈမားကစစ တားဆးကာကြယေပးသည မ၀းႏါဒမား ကစစလညး ထညသြငးဥးားရန င အမးသမးမားအတြက လစစၿခတခရေသာ လစစပငနးခြငမား ျဖလာ ေေရးအတြက မ၀းႏါဒခမတေဆာငရြကရနကစစလညး မရမျဖ ထညသြငးရနလစစအပေၾကာငး တစစကတြနး အၾကျပအပပါသည။

5

(၁.၄) လစစၿခ ေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာအား ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပ

ျခငး င အၾကျပျခငး လစစၿခေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအၾကျပလႊာတြင အပစစဒ(၄)ပစစဒ ပါရၿပး စစငငေတာကာကြယေရးဆစစငရာ ကၥရပ

မား ေခါငးဥ င (က) အမးသားအကးးပြား (ခ) အမးသားေရးရညမနးခက (ဂ) အမးသားေရးမ၀းႏါဒ (ဃ)

အမးသားကာကြယေရးမ၀းႏါဒ (င) အမးသားကာကြယေရးမဟာဗဟာ သညေခါငးဥ (၅)ခစစပါ၀းႏင ပါသည။

ယခစစညလာခတြင ”တခစစတညးေသာတပမေတာထားရေရး မ၀းႏါဒ” အား ေဆြးေ ြးသြားမညဟစစသာ ေဖာျပ

ထားပါသည။ လစစၿခေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအၾကျပလႊာတြင ကား၊မတနးတညမေရး၊ အမးသမး အေရးက ၥ

မား ထညသြငးေဖာျပထားျခငး လစစး၀းႏမရပါ။

သစစ႔ပါ၍ ေနာငတြငေဆြးေ ြးမည လစစၿခေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒမားတြင အျပညျပညဆစစငရာ ႈနးမား၊ လ႔အခြင

အေရး ႈနးမား င အမးသမး၊ ၿငမးခမးေရး ငလစစၿခေရးဆစစငရာ ကမၻာကစစလသမဂၢ၏ လစစၿခေရးဆစစငရာ

ဆစစးျဖတခကအမတမားအား ထညသြငးဥးားေဆြးေ ြးပါရန အေလးအနက အၾကျပအပပါသည။

(၁.၅) ေျမယာ ငသဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာအား ကား၊မ

ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပျခငး င အၾကျပျခငး ေျမယာသယဇာတ င သဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင နဒါနး၊ ဖကဒရယနကစ

အေျခခေသာ ေျမယာမ၀းႏါဒ၏ အေျခခမ(၆)ရပ၊ (က) ပစစငဆစစငခြင၊ (ခ) မခန႔ခြြခြင၊ (ဂ) အကာအကြယျပေရး

ဆစစငရာ အအမမား င နဂစစး တစစ႔ပါရပါသည။

ဖကဒရယနကစစအေျခခေသာ ေျမယာမ၀းႏါဒ၏အေျခခမ (၆) ခက၏ အမတဥ (၄) ေျမယာမ၀းႏါဒေရးဆြြ

ရာတြင လ႔အခြငအေရး ႈနးမား၊ စစငငတကာ ႈနးမား၊ ဒမစစကေရ င ဖကဒရယ ႈနးမားကစစ ထညသြငး

ေရးဆြြရန ဟေသာအခကပါရသညအတြက လ႔အခြငအေရးကစစ ေလးားလစစကနာမႈရၿပး ကား၊မ တနးတ

ညမမႈရေသာ ႈနးမား င ျပည၀းႏသည ေျမယာမ၀းႏါဒကစစ ေရးဆြြခမတ စစငလမမညဟစစ မမတစစ႔ မဟာမတအဖြြ႔မ

ယစစၾကညေမာလငပါသည။

အမတဥ (၅) ေျမယာကၥရပမား င ပလဥး၍ ပြငလငးျမငသာမႈ င ရငးလငးသည မ၀းႏါဒမားျဖေရန

ဆစစေသာ အေျခခမႈကစစရငးလငးတငျပခကတြင သကဆစစငသည သတငးအခကအလကမားကစစ ျပညသ

လထစစအား သရေအာငရငးလငးတငျပေပးရမညဟ၍ ပါရပါသည။ ထစစသစစ႔သတငးအခကအလကမားကစစ

မေ၀းႏသညနတြင တစစငးရငးသားေဒသရအမးသမးမား အတနးပညာနညးပါးသ င ာမတတသ

ေတာငသအမးသမးမားထ အေရာကပစစ႔ စစငမည အမးသမးမားအလြယတကနားလည သေဘာေပါက

ေ စစငမညနညးလမးမားကစစ အသစစးျပရမညမ င နညးလမးမား (ဥပမာ- တစစငးရငးသား ဘာသာကား၊

ရစစးရငးေသာ အခကအလက၊ နညးပညာ ရႈပေထြးပါက ရစစပပစစမားျဖငအလြယတကနားလညေအာငေဖာျပျခငး

သျဖင) ကစစပါ ထညသြငးဥးားသငေၾကာငး အၾကျပအပပါသည။

အမတဥ (၆) လယယာက႑ဖြ႔ၿဖးတစစးတကလာေရနအတြက မ၀းႏါဒမား ခမတေဆာငရြကရာတြင

ေဒသခမား၏လစစလားခကမားကစစ ဥးားေပး၍ ေတာငသလယသမားမား၏ အဓကလစစအပခကမားကစစ

ျဖညဆညးေပးရနဟေသာ အခကမားကစစ ထညသြငးေဖာျပထားျခငးအား အသမတျပ ႀကဆစစပါသည။

6

ပစစမစစျပညစစမႈရေရန အမတဥ (၆) တြင ေဒသခအမ းသမး င အမးသားမား၏ လစစလားခက၊ အမးသမး င

အမးသား ေတာငသလယသမားဟ၍ ထပမျဖညြကေပး စစငပါက ကား၊မ ေရးရာကစစ အေလးေပးေသာ

အေျခခမ၀းႏါဒဟစစ သတမတ စစငပါလမမည။ အဘယေၾကာငဆစစေသာ ရပရြာဖြၿဖ းေရးကၥရပျဖေ လယယာ

က႑ဖြ႔ၿဖးေရးက ၥရပမားကစစျဖေ အၾကျပခကမားကစစေတာငးခရာတြင ရစစးရာဓေလ ထစစးတမးအဥလာ

အရ အမးသားမားကစစသာ ဥးတညေဆြးေ ြးေလရၾကသည။ ၄ငးအျပင ျမနမာ စစငငတြင ေတာငသ

လယသမားဟစဆစစလင အမးသားမားသာျဖၾကသညဟသည သတမတထားသည တရားေသအြြမားအား

ေျဖေဖာကေပးမသာလင အမးသမးေတာငသလယသမားမားအတြကလညး ထညသြငးဥးားေပးမႈ င

တနးတအခြငအေရးရမႈတစစ႔ကစစ လစစပေဆာငေပးလာ စစငမညျဖပါသည။

၇။ (က) ပစစငဆစစငခြင

(က-၁) စစငငသားတစစငးသည ေျမယာဥပေဒ ငအည ေျမယာပစစငဆစစငခြင င မခန႔ခြြပစစငခြင ရသည။

အမးသမး င အမးသား တနးတညမမႈရရမည။

(ခ) မခန႔ခြြခြင

(ခ-၁) ေျမယာပစစငဆစစငျခငးဆစစငရာ မခန႔ခြြမႈျပရာတြင အမးသမး င အမးသား အခြငအေရး တနးတညမမႈ

ရေရန ဟစစေဖာျပထားသညအတြက လြနြာအားရ၀းႏမးေျမာကမပါသည။ ထစစအခကအား ဆကလက

ေဆြးေ ြးရာတြင အမနတကယအေကာငထညေဖာ လစစပေဆာင စစငရနအတြက မမား ေသခာြာ ခမတေပး

သငေၾကာငး တစစကတြနးလစစပါသည။

(၁.၆) သကဆစစငရာ က႑အလစက မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားအား ကား၊ မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ

သစစးသပျခငး ငအၾကျပျခငးအ ခပ အခပအားျဖငသစစးသပရပါလင ကား၊မေရးရာရႈေထာငကစစ ထညသြငးဥးားထားျခငးရေသာ မ၀းႏါဒ

အဆစစျပလႊာမာ ေျမယာ၊ သယဇာတ င သဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာျဖၿပး လမႈေရး

က႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြငမ အမးသမးအေရးကစစ ထညသြငးဥးားထားျခငးရေသာလညး

အမးသမးမားအား ႐ႈျမငပစစသည ဒစစကၡသည၊ ထခစစကခားလြယသမားအျဖသာ ႐ႈျမငျခငးမဟစစတပြ လမႈေရး

ဆစစငရာအခနးက႑မားတြင ပါ၀းႏငကာ ေကာငးကးျပဆစစးျဖတ စစငေသာ ြမးေဆာငရညရသမားအျဖ ႐ႈျမင

မညဆစပါက ပစစမစစျပညစစေသာ မ၀းႏါဒမားကစစ အဆစစျပ စစငမည ျဖပါသည။

စစငငေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင လ႔အခြငအေရး င ကား၊မတနးတညမမႈကစစ ထခစစကမႈမရေ

သည ဓေလထစစးတမးမားကစစသာ ထနးသမးောငေရာကရနဆစစသညအခကကစစ မျဖမေန ထညသြငးဥးား

ရနလစစအပေနၿပး ကား၊မတနးတညမမႈဆစစငရာအခကအလကမားကစစ အမနတကယ ဆကလကေဆြးေ ြးမႈ

ျပ စစငေရန တြနးအားေပးရနလစစအပပါသည။

းပြားေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာ င လစစၿခေရးက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားတြငမ ကား၊မ

ေရးရာရႈေထာငမ ထညသြငးဥးားထားျခငးမရသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

7

ေနာငလာမည မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားကစစ ျပစစရာတြင ကား၊မေရးရာရႈေထာငမထညသြငးဥးား စစငပါက

စစငငေတာအတြက ပစစမစစေကာငးမြနသည လ႔အခြငအေရးကစစေလးားလစစကနာၿပး စစငငတကာ ႈနးမား င

ကစစကညသည မ၀းႏါဒမားကစစ အဆစစျပ စစငမညျဖပါသည။ သစစ႔ပါ၍ ေနာငတြင မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားကစစ ျပငဆင

ရာတြင ကား၊မေရးရာကၽြမးကငသမား င ေဆြးေ ြးတစစငပငကာ ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ ထညသြငး

ေရးဆြြပါရန ေလးနကြာတစစကတြနး အၾကျပအပပါသည။

အပစစငး (၂) ၂၀းႏ၁၇ ခစစ ၊ ေမလ ၂၅ ရက င ၂၆ ရကေန႔မားတြင သကဆစင

ရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားအား အစအဖြြ႔မား၏

စစေပါငးေဆြးေ ြးခကမားအေပၚ ကား၊မ ေရးရာ ရႈေထာငမ

သစစးသပျခငး။ (မတခက - အစစအဖြြ႔တခစစခငး၏ သးသန႔

ေဆြးေ ြးခကမား မပါ၀းႏငပါ။)

ဤအပစစငးတြင သကဆစစငရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားအား အစစအဖြြ႔မားမစစေပါငးကာ ေဆြးေ ြး

ခကမားအေပၚတြငသာ ေလလာသမားထမ မတတမးမားအရ ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ သစစးသပထားျခငး

ျဖၿပး မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားအား အစစအဖြြ႔တခစစခငးမ သးသန႔ေဆြးေ ြးခကမားအား သစစးသပထားျခငး

မရပါ။

(၂.၁) စစငငေရးက႑ စစငငေရးက႑တြင ဖကဒရယနတြင အေျခခရမညမမား င မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာပါအျခားမမား ျဖေသာ

တနးတေရး၊ ကစစယပစစငျပဌာနးခြင၊ ဖကဒရယျပညေထာငစစမ (ဖြြ႔ညးမႈ င အာဏာခြြေ၀းႏမႈ) မားကစစသာ အဓက

ေဆြးေ ြးၾကၿပး ဆကလကေဆြးေ ြးမညေခါငးဥမားတြငပါေသာ (ခ) ဒမစစကေရအခြငအေရး၊ အေျခခ

လ႔အခြငအေရး င ကား/ မ ဆစစငရာ တနးတညမမႈအား ထညသြငးေဆြးေ ြးျခငးမရပါ။

စစငငေရးက႑ေဆြးေ ြးသမား၏ ေဆြးေ ြးခကမားတြင ကား၊မတနးတညမေရး ငပတသကေသာ

ေဆြးေ ြးခကမားအား ထညသြငးေဆြးေ ြးသြားျခငးမရသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ သစစ႔ပါ၍ စစငငေရး

ေဆြးေ ြးပြြ င ၿငမးခမးေရးျဖ ဥတြငပါ၀းႏငေနၾကေသာ အလႊာအသးသး၊ အစစအဖြြ႔အသးသးမ သမားအား

စစငငေရးက႑တြင အမးသမးမား၏အခနးက႑၊ အမးသမးမား၏ စစငငေရးအခြငအေရးတစစ႔အား ပစစမစစ

အကၽြမး၀းႏငမႈရလာေရန မားြာလစစပေဆာငရနလစစအပေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

(၂.၂) လမႈေရးက႑ လမႈေရးက႑တြငအစစအဖြြ႔အသးသးမ ပါ၀းႏငေဆြးေ ြးသမားသည အမးသမးမား၏ထခစစကခားရမႈမား၊

အမးသမးမားအေပၚအၾကမးဖကမႈမား၊ အမးသမးမား၏ပါ၀းႏငမႈ၊ အမးသမးမား င အခြငအေရး င

အျပညျပညဆစစငရာ ႈနးမားအေၾကာငးကစစ မးေမာငးထစစးကာ ေဆြးေ ြးသြားၾကေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရသည။

အမးသမးမားအေရးကစစ တကၾကြြာျဖငအေလးေပးေဆြးေ ြးသြားသမားမာ အစစအဖြြ႔အသးသးမ အမးသမး

အမားစစ ျဖၾကေၾကာငးကစစလညး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

8

ျပနလညေနရာထားခေရး၊ ျပနလညထေထာငေရး၊ လမႈဖြ႔ၿဖးေရးဆစငရာက ၥရပမားေခါငးဥေအာကရ အေျခခမ (၁) ကစ အမးသားကစယားလယတဥးမ ေဆြးေ ြးရာ၌ အမးသမးမား ငကေလးမား လကစနကးခရမႈ င ထခစကခားရမႈအေျခအေနမားကစ ေဆာငရြကရာတြင စငငတကာ လ႔အခြငအေရး ခန ႈနးမားကစ ေလးားရန လစအပေသာလညး ျပညတြငးဥပေဒမား ငအည ေဆာငရြကရမည ျဖသည အတြက အေျခခမတြင ‘တညဆြဥပေဒအရ’ ဟေသာ ကားရပကစ ထညသြငးဥးားေပးပါရနဟစ တငျပေသာေၾကာင အမ းသမးအေရးကစ အဆစျပတငျပသညဟစ ႐ႈျမငရေသာလညး တဘကတြင အမးသမးအေရးကစ ထညသြငးတငျပရငး အမနတကယ ထပမျဖညြကလစသညမာ ‘တညဆြဥပေဒအရ’ ဟေသာ ကားရပကစ ပစမစေဇာငးေပးလစသညဟစ သစးသပရပါသည။

ညလာခတကေရာကသ အမးသမးတဥးမလညး အမးသမးမား၏ပါ၀းႏငမႈကစစ ထညသြငးဥးားေလစစ

ေၾကာငး ထညသြငးေဆြးေ ြးခြပါသည။

အေျခခမ(၃) သကႀကးရြယအစမား၊ မသနြမးသမား၊ အမးသမးမား င ကေလးသငယမားကစ လမးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ဆငးရြ ခမးသာ သညျဖင ခြြျခားမႈမရဘြ ထေရာကြာ ကာကြယောငေရာကရန င လမႈ႔ ဘဝမားကစ ျမငတငေဆာငရြကရနတြငမ အမးသမးမားအေရးကစစ အမားဆစစး ထညသြငးေဆြးေ ြးသြားၿပး တငျပေဆြးေ ြးသမားမာ အမးသမးမားသာျဖၾကသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ ေဆြးေ ြးခကမားမာ

အမးသမးမားအား အၾကမးဖကမႈကစစ ကးလြနသမားကစစ ထေရာကြာျပဒဏေပးရန။ ကစစယ၀းႏနေဆာင င မခငမားကစစပါထညသြငးေဖာျပရန။ အမးသမးမားအေပၚ နညးမးစစျဖင ခြြျခားမႈပေပာကေရးသေဘာတညခကာခပ (ေဒါာခပ)

ငအည အမးသမးမားအား ခြြျခားမႈမရဘြထေရာကြာကာကြယောငေရာကရန။ အမးသမးမားအေပၚအၾကမးဖကမႈ ကာကြယတားဆးေရးဥပေဒမၾကမးအား ဥပေဒအျဖ

ေပၚထြကလာေရး။ အမးသမးမားတြင သးျခားလစစအပခကရေသာေၾကာင အမးသမးမား၏ပါ၀းႏငမႈကစစ အေလးေပး

ေဆာငရြကေရး။ အမးသမးမား၏အခြငအေရးသည ေလးားခရမႈမရေနျခငး၊ အမးသမးမားအတြက လစစေလာက

ေသာ ကာကြယမႈမရေနျခငးတစစ႔ေၾကာင အမးသမးအေရးအား သးသန႔ထညေပးရနလစစအပေၾကာငး ေဆြးေ ြးၾကပါသည။

အေျခခမ (၄) မးယေဆးဝါးဆစငရာ ကၥရပမားကစ အမးသားျပနာ၊ စငငေရးျပနာအျဖ ႐ႈျမင၍ ထေရာကြာ တားဆးကာကြယတစကဖကေရး၊ အမးသားတာဝနအျဖ မခကခမတ ေဆာငရြကေရး ဟေသာအခကကစစ ေဆြးေ ြးရာတြငလညး အမးသမးမားသည မးယေဆး၀းႏါးျပနာေၾကာင ထခစစက ခ ားရမႈမား၊ မးယေဆးေၾကာင ေနာကဆကတြြဆစစးကးမားကစစ ထညသြငးေဆြးေ ြးသြားေၾကာငး သစစးသပ ေတြ႔ရရပါသည။ လမႈေရးက႑အား အမးသမးမား ငသကဆစစငေသာက႑အျဖ ကား၊မ တရားေသအြြျဖင ရႈျမငပစစမား ကစစလညး သစစးသပေတြ႔ရရၿပး အမးသမးမား၏အေရးအား လသားထစစတရပလစစး၏အေရးဟစစ ရႈျမငရမည အား အမ းသမးမား၏အေရးသည အမးသမးမား ငသာလငသကဆစစငသညဟေသာ ရႈျမငမႈမားကစစ လညး ေျပာငးလြေပးရန လစစအပေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

9

(၂.၃) းပြားေရးက႑ းပြားေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင ကား၊ မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ ထညသြငးထားျခငးမရသညအျပင းပြားေရးက႑တြင ပါ၀းႏငေဆြးေ ြးၾကေသာ အစစအဖြြ႔အသးသးမ ေဆြးေ ြးသမားသညလညး မ၀းႏါဒမား ကစစသာ ဥးတညေဆြးေ ြးၾကၿပး ကား၊မ ေရးရာ င အမးသမးအေရးမားကစစ ထညသြငးေဆြးေ ြးသြားျခငး လစစး၀းႏမရသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ သစစ႔ပါ၍ အမးသမး င းပြားေရးက႑၊ းပြားေရးက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒမားေၾကာင အမးသမးမား၏ ထခစစက နနာမႈမား၊ အမးသမးမား၏ းပြားေရးတြင ပါ၀းႏင စစငမႈ၊ အမ းသမးမား င းပြားေရးဆစစငရာ အခြငအေရး မားအေၾကာငး ပစစမစစနားလညသရလာေရန င းပြားေရးက႑တြငလညး ကား၊မ ေရးရာရႈေထာငမ ထညသြငးေဆြးေ ြးမႈရလာေရန လစစပေဆာငရနလစစအပေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

(၂.၄) လစစၿခ ေရးက႑ လစစၿခေရးက႑တြင တခစစတညးေသာ တပမေတာထားရေရး ငပတသကၿပး မသေဘာေဆာငသည ကၥရပမား င တပပစစငးဆစစငရာ ဖြြ႔ညးပစစ င တ စစငငလစစးဆစစငရာ အျခားက႑မား င ခတဆကမႈမားကစစသာ အေလးေပးေဆြးေ ြးခြၾကေသာေၾကာင အမးသမးအေရး င ကား၊မ ေရးရာ တနးတညမမႈ င ဆစစငသည ကၥရပမားကစစ ထညသြငးေဆြးေ ြး စစငျခငးမရဟစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ သစစ႔ေသာလညး လစစၿခေရးက႑တြင အစစအဖြြ႔အသးသးမ တကေရာကသ အမးသမး ပါ၀းႏငမႈ ႈနးမာ (၁၁%) ျဖၿပး လစစၿခေရးက႑မားအားေဆြးေ ြးရာတြင အမးသမးအားလစစးအနက (၄၆%) သည တဥးလင (၄) ႀကမထကမနညး အခကအလကမားကစစထမြာ ေဆြးေ ြးတငျပ စစငသညကစစ ေတြ႔ရရပါသည။ သစစ႔ပါ၍ ကား၊မ တရားေသ ႈနးမားအရ အမးသမးမားသည လစစၿခေရးက႑ င မသကဆစစငဟေသာ ေရး႐စး အဥအလာအား ေကာလြနကာ အမးသမးမား၏ လစစၿခေရးက႑တြင ထေရာကြာ ပါ၀းႏငေဆြးေ ြး စစငေၾကာငး ေတြ႔ရရပါသည။ ၄ငးအျပင ေဆြးေ ြးပြြတရကခြြကာလအတြငး အမးသား (၆၅%) င အမးသမး (၅၄%) တစစ႔သည ပါ၀းႏငေဆြးေ ြးျခငးမျပခြၾကသျဖင အမးသမးကစစယားလယမားသည မမတစစ႔၏ ကစယားျပမႈတာ၀းႏနကစစ အမးသားကစစယားလယမားထကပင ပစမစစထေရာကြာ အသစစးခ စစငခြသညကစစ သစစးသပ ေတြ႔ရရပါသည။

(၂.၅) ေျမယာ ငသဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ ေျမယာ င သဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ဆစစငရာမ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာတြင ကား၊မတနးတညမေရး၊ အမးသမး မား၏အခြငအေရး င ပါ၀းႏငဆစစးျဖတခြငဆစစငရာအခကမား ပါရၿပးျဖပါသည။ ထစစအခကမားကစစ အစစအဖြြ႔ အသးသးရ အမ းသားမား င အမ းသမးမားက သေဘာတေၾကာငး သေဘာထားမတခကမား ေပးၾက သညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ ေျမယာ ငသဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑တြင ယခစစထကပစစ၍ ကား၊မေရးရာတနးတညမမႈအေရးကစစ ထညသြငး

ဥးား စစငေရန ဥဆကမျပတတစစကတြနးအားေပးရန လစအပေၾကာငး ေတြ႔ရရပါသည။

10

အပစစငး (၃) ျပညေထာင စစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစတယ

အညးအေ၀းႏးတြင အမ းသမးမားပါ၀းႏငမႈ အေျခအေန။

ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယအညးအေ၀းႏးတြင အမးသမးမား၏ပါ၀းႏငမႈ

အေျခအေနအား သစစးသပ စစငရနအတြက အခကအလကမားေကာကခရာတြင ပထမအႀကမ ငမတပြ

မားြာအခကအခြမားႀကေတြ႔ရပါသည။ ထစစသတငးအခကအလကမားအား ပြငလငးျမငသာြာ ေ၀းႏမ

ေပးပါက ကား၊မေရးရာရႈေထာငမ သစစးသပျခငး၊ အၾကေပးျခငးမားအတြက လြနြာ အေထာကအက

ျဖမညျဖပါသည။ တကေရာကသာရငးေကာကခမႈတြငလညး ကား-မ သးျခားေကာလတခစျဖင

မတတမးျပထားျခငးမရေသာေၾကာင တကေသာပါ၀းႏငမႈအေရအတြကကစ ရရ စငမႈတြင အခကေတြ႔ေခြ

သလစ ညလာခအခမးအနားျပငဆငမႈတြင ကား-မ ေရးရာအျမငရႈေထာင ပါ၀းႏငျခငးမရသညမာ ျမငသာ

ေေသာအခကပင ျဖသည။

ညလာခတကေရာကလာၾကေသာ အစစအဖြြ႔အလစစက အမးသမးပါ၀းႏငမႈ ႈနးကစစ အတအကသရရနအခကအခြ

နေခၚမႈမားြာ ရေနပါေသာေၾကာင က႑အလစစကေဆြးေ ြးပြြမားတြင မမတစစ႔ ေလလာသမားမ ရရထားေသာ

အခကအလကမားျဖငသာ အမးသမးမား၏ပါ၀းႏငမႈ ႈနးကစစ သဘာပတ၊ အကးေဆာင၊ ပါ၀းႏင

ေဆြးေ ြးသမား၏ ရာခစင ႈနး (%) အလစစက ေဖာျပလစစကပါသည။

၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ ၂၅ ရက တြင က႑အလစစကေဆြးေ ြးပြြတြင အမ းသမးပါ၀းႏငမႈဥးေရျပဇယား

မတခက။ ။ ာရငးအတအကရရျခငးမဟစစတပြ ေလလာသမား၏ ေလလာခကေပၚတြငသာ အားထား

ေနရပါေသာေၾကာင ကနးဂဏနးမားမာ ရာ ႈနးျပညမနကနမႈ ရ စစငမညမဟစစတေသာလညး အနးပဆစစး

မနကနမႈရ စစငမညဟစစယဆရပါသည။

၂၅.၅.၂၀းႏ၁၇ မနကပစစငး

သဘာပတ

ေန႔လညပစစငး

သဘာပတ

အကး

ေဆာငမား

UPDJC

အတြငး

ေရးမး

ကစစယား

လယမား

ကား မ ကား မ ကား မ ကား မ ကား မ

စစငငေရးက႑ ၂ ၁ ၃ ၀းႏ ၄ ၂ ၃ ၀းႏ ၁၂၃ ၂၇

လမႈေရးက႑ ၂ ၁ ၁ ၂ ၁ ၁ ၃ ၀းႏ ၁၁၁ ၅၆

းပြားေရးက႑ ၂ ၁ ၃ ၀းႏ ၂ ၂ ၂ ၁ ၁၁၁ ၂၉

လစစၿခေရးက႑ ၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၃ ၁ ၃ ၀းႏ ၁၂၀းႏ ၁၃

ေျမယာ ငသဘာ၀းႏ

ပတ၀းႏနးကငက႑

၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၁ ၃ ၃ ၀းႏ ၁၂၉ ၂၁

11

၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ (၂၅) ရကေန႔တြင က႑အလစစကေဆြးေ ြးပြြတြင အမးသမးပါ၀းႏငမႈ ႈနးမားမာ လမႈေရး

က႑တြင အမ းသးကစစယားလယ (၃၃%) ရပါသည။ အျခားေသာက႑မားတြင အမးသမးပါ၀းႏငမႈ ႈနး

မားသည (၃၀းႏ%) ေအာကသာရေနေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ ၂၆ရကတြင က႑အလစစကေဆြးေ ြးပြြတြင အမ းသမးပါ၀းႏငမႈဥးေရျပဇယား

၂၆.၅.၂၀းႏ၁၇ မနကပစစငး

သဘာပတ

ေန႔လညပစစငး

သဘာပတ

အကး

ေဆာငမား

UPDJC

အတြငး

ေရးမး

ကစစယား

လယမား

ကား မ ကား မ ကား မ ကား မ ကား မ

စစငငေရးက႑ ၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၅ ၂ ၃ ၀းႏ ၁၂၃ ၂၇

လမႈေရးက႑ ၂ ၁ ၂ ၁ ၁ ၁ ၃ ၀းႏ ၁၁၁ ၅၆

းပြားေရးက႑ ၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၂ ၂ ၂ ၁ ၁၁၁ ၂၉

လစစၿခေရးက႑ ၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၃ ၁ ၃ ၀းႏ ၁၂၀းႏ ၁၃

ေျမယာ ငသဘာ၀းႏ

ပတ၀းႏနးကငက႑

၃ ၀းႏ ၃ ၀းႏ ၁ ၃ ၃ ၀းႏ ၁၂၉ ၂၁

မနက ပပငး သဘာ တ

မ%

ေန႔လည ပပငး သဘာ တ

မ%

အက း ေဆာင မ%

UPDJC အတြငးေရး မ း မ%

ကပပယား လ ယ မ%

ႏပပငငေရး ၃၃ ၀ ၃၃ ၀ ၁၈

လမႈေရး ၃၃ ၆၆ ၅၀ ၀ ၃၃

း ြားေရး ၃၃ ၀ ၅၀ ၃၃ ၂၁

လပပၿခ ေရး ၀ ၀ ၂၅ ၀ ၉

ေျမယာန င သဘာ၀ တ၀နးက င

၀ ၀ ၇၅ ၀ ၁၄

၀၁၀၂၀၃၀၄၀၅၀၆၀၇၀၈၀

Ax

is T

itle

၂၅.၅.၂၀၁၇ က႑အလပပကေဆြးေႏြး ြြတြငအမ းသမ း ါ၀ငမႈ%

12

၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ (၂၆) ရကေန႔တြင က႑အလစစကေဆြးေ ြးပြြတြင အမးသမးပါ၀းႏငမႈ ႈနးမားမာ လမႈေရး

က႑တြင အမးသမးကစစယားလယ (၃၃%) ရပါသည။ အျခားေသာက႑မားတြင အမးသမးပါ၀းႏငမႈ ႈနး

မားသည (၃၀းႏ%) ေအာကသာ ရေနေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

လမႈေရး င းပြားေရးက႑တြင အကးေဆာငအမးသမး (၅၀းႏ%) ရၿပး ေျမယာ င သဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကင

က႑တြင အမးသမး အကးေဆာင (၇၅%) အထရသညကစစေတြ႔ရပါသည။

ပတပြြအခမးအနားတြင သဘာပတအေနျဖင အမးသား (၅) ဥးကစစတာ၀းႏနေပးထားၿပး အမးသမး ပါ၀းႏငမႈ

မရပါ။ အကးေဆာငအေနျဖင အမ းသမး (၂) ဥး၊ အမးသား (၁) ဥးတစစ႔က တာ၀းႏနယေဆာငရြကၾကပါ

သည။၂၀းႏ၁၇ ခစစ ေမလ (၂၉) ရကေန႔တြင ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရး ညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ ဒစစတယ

အညးအေ၀းႏးသစစ႔ တငသြငးသည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရး ေဆြးေ ြးမႈပးတြြေကာမတ၏ သကဆစစငရာ

က႑အသးသးမ အေျခခမသေဘာတညခက (၃၇) ခကကစစ အဆစစတငသြငးသည ကစစယားလယမားမာ

အမးသမး (၁) ဥး၊ အမးသား (၄) ဥးတစစ႔ျဖၾကပါသည။

မနက ပပငး သဘာ တ

မ%

ေန႔လည ပပငး သဘာ တ

မ%

အက း ေဆာင မ%

UPDJC အတြငးေရး မ း မ%

ကပပယား လ ယ မ%

ႏပပငငေရး ၀ ၀ ၂၈ ၀ ၁၈

လမႈေရး ၃၃ ၃၃ ၅၀ ၀ ၃၃

း ြားေရး ၀ ၀ ၅၀ ၃၃ ၂၀

လပပၿခ ေရး ၀ ၀ ၂၅ ၀ ၁၀

ေျမယာန င သဘာ၀ တ၀နးက င

၀ ၀ ၇၅ ၀ ၁၄

၀၁၀၂၀၃၀၄၀၅၀၆၀၇၀၈၀

၂၆.၅.၁၇ က႑အလပပကေဆြးေႏြး ြြတြငအမ းသမ း ါ၀ငမႈ%

13

အပစစငး (၄) ေရ႕ဆကကငးပမည ျပညေထာင စစၿငမးခမးေရးညလာခ-(၂၁) ရာစစပငလစစအညးအေ၀းႏးမား၊ မ၀းႏါဒမား ငပတသကၿပး AGIPP ၏ ကား၊မ ေရးရာရႈေထာငမ အၾကျပခကမား။

ေရ႕ဆကကငးပမည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ-(၂၁)ရာစစ ပငလစစအညးအေ၀းႏးမား၊ မ၀းႏါဒမား င

ပတသက၍ AGIPP မ ေအာကပါအခကမားအား ကား၊မေရးရာရႈေထာငမ အၾကျပလစစပါသည။

ေနာငလာမည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ င စစငငေရးေဆြးေ ြးမႈအဆငတစစငးတြင

အမးသမးမားပါ၀းႏငမႈ အနညးဆစစး ၃၀းႏ% ေသခာေရန။

သကဆစစငရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားကစစ ျပငဆငရာတြင ကား၊မေရးရာရႈေထာငမ

ထညသြငးဥးား စစငရန၊ အမးသမးအခြငအေရး၊ အမးသမး၊ ၿငမးခမးေရး င လစစၿခေရးဆစစငရာ

နႈနးမား င ကစစကညေသာ မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားကစစ ျပငဆငရန။ လစစအပေသာ နညးပညာ

ပပစစးမႈမားကစစ သကဆစစငရာကၽြမးကငသအဖြြ႔မားထမ ခတဆကရယရန။

ၿငမးခမးေရးလစစပငနးဥမား င လမႈဘ၀းႏနယပယမားအတြင အမးသမးမားပါ၀းႏငမႈကစစ အဟန႔

အတား ျပေနေသာ ဖြြ႔ညးတညေဆာကပစစဆစစငရာအတားအဆးမား င စစငငေတာအဆင မ၀းႏါဒမား

အား ျပနလညဆနးၿပး သကဆစစငရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒအဆစစျပလႊာမားကစစ ျပငဆငရန။

ေရရညတညတေသာ ၿငမးခမးေရးကစစ တညေဆာက စစငရနအတြက ၿငမးခမးေရးျဖဥ တခစစလစစး

ကစစ ကား၊မ ေရးရာ ဂနဒါဆနးမႈမား (Gender Audit) အား အဆငတစစငးတြငျပလစစပရန။

ၿငမးခမးေရးလစစပငနးဥတေလာကလစစးတြင ကား၊မေရးရာ တရားမတမႈကစစ မေဘာငအျဖ

သတမတေဖာေဆာငသြား စစငရန င ကား၊မ ေရးရာအသျမငရေသာ မ၀းႏါဒမားကစစ ေရးဆြြ စစငေရး

အတြက ကား၊မဆစစငရာမ၀းႏါဒေလလာသစစးသပမႈေကာမတတရပအား စစငငေတာအဆငတြင

ဖြြ႔ညးထားရရန။

FPD မေဘာငဆစစငရာ မ၀းႏါဒာရြကာတမးမား ျပနလညသစစးသပျခငးမားအပါအ၀းႏင၊ ျပညေထာငစစ

ၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁)ရာစစပငလစစ၏ ၿငမးခမးေရးလစစပငနးဥကစစ မ႑ငျပ ထားေသာ

ာခပာတမး၊ မေဘာငမားအား ျပနလညေလလဆနးျခငး လစစပငနးဥမားတြင အမးသမး

ပါ၀းႏငမႈ အနညးဆစစး ၃၀းႏ% ႈနးအား ေသခာြာထားရရန။

ေရ႕ဆကကငးပမည ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစ အညးအေ၀းႏးမားတြင

ကား၊ မ ပါ၀းႏငမႈ ႈနး င ပတသကေသာသတငးအခကအလကမား င ေဆြးေ ြးသည အခက

မားကစစ လကလမးမမႈရေရန ပြငလငးျမငသာြာ ပပစစးေပးရန။

အေျခခမတြင မဝါဒမားအျဖ ေရးဆြြရာတြင ႐စးရာဓေလထစးတမးဥလာအရ အမးသမးမားအား

ေျမယာပစငဆစငရာ င မခန႔ခြြပစငခြငတစ႔တြင ကန႔သတထားမႈမား (ဥပမာ - အမးသမးမား ေျမယာ

ပစငဆစငခြင၊ ေျမယာအေမြရရခြင မရ) ကစ ကား-မ တနးတအခြငအေရးရရရန စငငတကာ

ခနညႊနး ငအည (ေဒါ) ေရးဆြြရန။

14

နဂစးခပ သစးသပခက ျပညေထာငစစၿငမးခမးေရးညလာခ - (၂၁) ရာစစပငလစစဒစစတယအညး အေ၀းႏးသစစ႔တငသြငးသည ျပညေထာငစစ

ၿငမးခမးေရးေဆြးေ ြးမႈပးတြြေကာမတ၏ သကဆစစငရာက႑အလစစက မ၀းႏါဒအဆစစျပခကမားမ သေဘာ

တညခကရေသာ မ၀းႏါဒာရငးမားကစစ ေအာကပါအတစစငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

စငငေရး လမႈေရး းပြားေရး လစျခေရး ေျမယာ ငသဘာဝ

ပတဝနးကင

အဆစျပေသာ မဝါဒ

စ စေပါငး

၂၀းႏ ၄ ၁၁ ၀းႏ ၁၀းႏ

သေဘာတေသာ

မဝါဒစ စေပါငး

၁၂ ၄ ၁၁ ၀းႏ ၁၀းႏ

သေဘာတေသာ

မဝါဒတြင ကား-မ

ေရးရာ႐ႈေထာငမ

ထညသြငးဥးား

ေသာမ

၀းႏ ၃ ၀းႏ ၀းႏ ၄

အဆစစတငသြငးေသာမ၀းႏါဒစစစစေပါငး (၄၅) ခကတြင သေဘာတေသာမ၀းႏါဒစစ စစေပါငး (၃၇) ခကရသညကစစ

သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။ ယငးသေဘာတသည မ၀းႏါဒ (၃၇) ခကအနက အမးသမးအေရး င ကား၊မ

တနးတညမေရးကစစ တစစကရစစကထညသြငးဥးားေသာမ (၃) ခက င သြယ၀းႏစစကထညသြငးဥးားေသာမ

(၄)ခက စစစစေပါငး (၇) ခကကစစ လမႈေရးက႑မ၀းႏါဒ င ေျမယာ ငသဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ မ၀းႏါဒတစစ႔တြင

ေတြ႔ရရပါသည။ ၄ငးတစစ႔မာ

လမႈေရးမက႑မ၀းႏါဒ

အမ းသမးအေရး င ကား၊မ တနးတညမေရးကစစ တစစကရစစကထညသြငးဥးားေသာမ (၁) ရပ

အေျခခမ (၃) သကႀကးရြယအစစမား၊ မသနြမးသမား၊ အမးသမးမား င ကေလးသငယမား၏ အေျခခ

ရပစစငခြင င အခြငအေရးမားကစစ လမးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ဆငးရြ၊ခမးသာ သညျဖင ခြြျခားမႈမရဘြ

ထေရာကြာ ကာကြယောငေရာကရန င လမႈဘ၀းႏျမငတငမႈကစစ ေဆာငရြကရန။

အမ းသမးအေရး ငကားမတနးတညမေရးကစစ သြယ၀းႏစစကထညသြငးဥးားေသာမ (၂) ရပ

အေျခခမ (၁) လကနကကစစင ပဋပကၡမားေၾကာငလညးေကာငး၊ လတစစ႔၏ျပမေဆာငရြကမႈ င သဘာ၀းႏ

ေဘးအ ရာယမားေၾကာငလညးေကာငး ဒစစကၡသညမား င ျပညတြငးေနရပြန႔ခြာရသမားကစစ ခြြျခား

ဆကဆမႈ မရေဘြ စစငငတကာခနညႊနးမား ငအည လ႔အခြငအေရးကစစ ေလးားလစစကနာၿပး ေရရည

ရငသနရပတည စစငေရး (Durable Solution) ကစစ ဥးတည၍ နတက အအဥမားခမတ လစစပေဆာငရန။

15

အေျခခမ (၂) လကနကကစစငပဋပကၡမားေၾကာငလညးေကာငး၊ လတစစ႔၏ျပမေဆာငရြကမႈ င သဘာ၀းႏ

ေဘးအ ရာယမားေၾကာငလညးေကာငး၊ ဒစစကၡသညမား င ျပညတြငးေနရပြန႔ခြာရသမားသည မမေနရပ

င မမသြားေရာကလစစရာ အျခားေဒသသစစ႔ လ႔ဂစစဏသကၡာ ငအည ေဘးကငးလစစၿခြာ အေျခခေနထစစင စစငရန

တစစ႔ျဖပါသည။

ေျမယာ ငသဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ မ၀းႏါဒ

အမ းသမးအေရး ငကားမတနးတညမေရးကစစ တစစကရစစကထညသြငးဥးားေသာမ (၂) ရပ

အပစဒ (၇) စစငငသားတစစငးသည ေျမယာဥပေဒ ငအည ေျမယာပစစငဆစစငခြင င မခန႔ခြြပစစငခြငရသည။

အမးသမး င အမးသားတနးတညမမႈရရမည။

အပစဒ (၈) ေျမယာပစစငဆစစငျခငးဆစစငရာ မခန႔ခြြမႈျပရာတြင ဥေပဒ ငအည အမးသမး င အမးသား

အခြင႔အေရး တနးတညမမႈ ရေရန။

အမ းသမးအေရး ငကားမတနးတညမေရးကစစ သြယ၀းႏစစကထညသြငးဥးားေသာမ (၂) ရပ

အပစစဒ (၁) စစငငလစးဆစစငရာ ဘကညမတသည ေရရညတညတေသာ ဖြ႔ၿဖးမႈကစစ အေထာကအကျဖေသည

ျပညသဗဟစစျပ ဖြ႔ၿဖးတစစးတကမႈ ေျမယာမ၀းႏါဒ ျဖေရန။

အပစစဒ (၄) ေျမယာမ၀းႏါဒေရးဆြြရာတြင လ႔အခြငအေရး ႈနးမား၊ စစငငတကာ ႈနးမား၊ ဒမစစကေရ င

ဖကဒရယ ႈနးမားကစစ ထညသြငးဥးားေရးဆြြရန။

အထကပါ လမႈေရး င ေျမယာ င သဘာ၀းႏပတ၀းႏနးကငက႑ဆစစငရာ မ၀းႏါဒမားတြင ကား၊မေရးရာ

႐ႈေထာငအျမငမားပါ၀းႏငေသာ မ၀းႏါဒမား တငသြငးကာ သေဘာတညမႈရရ စစငေရန ေဆြးေ ြးသြား စစငျခငး

အေပၚ မမတစစ႔ AGIPP အေန င ၀းႏမးေျမာကြာ ေထာကခပါသည။

စစငငေရး င းပြားေရးမ၀းႏါဒမားတြငမ ကား၊မ ေရးရာ႐ႈေထာငမ ထညသြငးဥးားထားေသာ မ၀းႏါဒမား

အဆစစျပဥကပင မပါရပါ။ သစစ႔ပါ၍ မ၀းႏါဒမားအား တငေဆြးေ ြးသညခနကပင ကား၊မေရးရာရႈေထာငမ

ထညသြငးဥးား စစငရန လြနြာအေရးႀကးေၾကာငး သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။

အခပအားျဖငဆစစေသာ ဒစစတယအၾကမညလာခတြင သေဘာတေသာမ၀းႏါဒ (၃၇)ခစစအနက ကား၊မေရးရာ

႐ႈေထာငမ ပါ၀းႏငေသာမ၀းႏါဒ ရာခစစင ႈနးမာ (၁၉ %) သာရသညကစစ သစစးသပေတြ႔ရရပါသည။