Embed Size (px)
Citation preview
Pagina 1 van 18
AFSCHAKELPLAN
WINTER 2018-2019
DE GEVOLGEN VOOR GENT
Versie 18.10.2018
Pagina 2 van 18
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING...................................................................................................................................................... 3
DEEL I: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 3 ............................................................................................ 5
1. ALGEMEEN ................................................................................................................................................. 5
2. PLAN – AFGESCHAKELDE CABINES .......................................................................................................... 5
3. PLAN – AFGESCHAKELDE STRATEN .......................................................................................................... 6
4. RISICOLOCATIES ........................................................................................................................................ 6
DEEL II: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 6 ........................................................................................... 8
1. ALGEMEEN ................................................................................................................................................. 8
2. PLAN – AFGESCHAKELDE CABINES .......................................................................................................... 8
3. PLAN – AFGESCHAKELDE STRATEN .......................................................................................................... 9
4. RISICOLOCATIES ........................................................................................................................................ 9
DEEL III: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 8 ........................................................................................ 11
1. ALGEMEEN ............................................................................................................................................... 11
2. PLAN – AFGESCHAKELDE CABINES ........................................................................................................ 11
3. PLAN – AFGESCHAKELDE STRATEN ........................................................................................................ 12
4. RISICOLOCATIES ...................................................................................................................................... 12
DEEL IV: PLAN VAN AANPAK ................................................................................................................. 14
1. VEILIGHEIDSCEL STAD GENT .................................................................................................................. 14
2. WERKGROEPEN ....................................................................................................................................... 15
3. HULP- EN VEILIGHEIDSDIENSTEN ............................................................................................................ 16
4. EXTRA AANDACHTSPUNTEN .................................................................................................................... 17
DEEL V: BIJLAGEN.................................................................................................................................... 18
Pagina 3 van 18
INLEIDING
Tijdens de wintermaanden bestaat er steeds een kans op een elektriciteitstekort. Een dergelijk tekort
kan ontstaan wanneer er geen evenwicht is tussen verbruikte energie en opgewekte energie. Om dat
evenwicht te herstellen, beschikt de federale overheid over een aantal middelen, gaande van gewone
bewustmaking van de consument tot activering van het afschakelplan. Evenwel is het afschakelplan
het allerlaatste middel tegen een algemene black-out. Men zal er alles aan doen om afschakeling te
voorkomen.
Ook voor de winter 2018-2019 werd een afschakelplan opgemaakt door FOD Economie. Even een
korte samenvatting van dit plan1:
Het afschakelplan bevat 8 schijven. Elke schijf is goed voor 500 megawatt (MW), die bij
elektriciteitsschaarste uitgeschakeld wordt. Als er schaarste heerst - en de maatregelen om de
consumptie te verminderen blijken onvoldoende - zal een eerste schijf afgeschakeld worden.
Op die manier komt de stabiliteit van het Belgische net niet in gevaar. De afschakeling gebeurt
aflopend, dus te beginnen met schijf 8. Mocht dat onvoldoende blijken, kan ook een tweede
schijf afgeschakeld worden. Als er op een later tijdstip opnieuw afgeschakeld moet worden,
dan zullen eerst de andere schijven aan de beurt zijn. Er is dus een rotatiesysteem voorzien,
zodat niet steeds dezelfde gebieden geïmpacteerd worden.
Een mogelijke afschakeling kan 7 dagen vooraf ingeschat worden. In de komende dagen
wordt alles op alles gezet op stroombesparingsmaatregelen. Dit om alsnog een afschakeling
te voorkomen. Als dit niet toereikend zou zijn, kan er beslist worden om effectief af te
schakelen. Deze beslissing wordt maximaal één dag (24u) op voorhand genomen. De
afschakeling duurt 2 tot 4 uur. Aangezien de vraag naar elektriciteit meestal een piek bereikt
tussen 17 en 20 uur is de kans het grootst dat een afschakeling plaatsvindt in de periode van
de late namiddag en avond.
In dit document worden de gevolgen voor de stad Gent en haar burgers in kaart gebracht.
1 Voor meer informatie over het afschakelplan zie:
https://economie.fgov.be/nl/themas/energie/bevoorradingszekerheid/elektriciteitsschaarste
https://afschakelplan.eandis.be/
Pagina 4 van 18
Gent wordt in dit afschakelplan getroffen en zit in 3 schijven, namelijk schijf 3, schijf 6 en schijf 8:
In schijf 3 bevinden zich de deelgemeenten Drongen, Sint-Denijs-Westrem en Zwijnaarde.
In schijf 6 bevinden zich enkele straten in Oostakker, Desteldonk en Mendonk.
In schijf 8 bevinden zich de deelgemeenten Ledeberg, Gentbrugge en Sint-Amandsberg.
Gent Centrum, Wondelgem en Mariakerke liggen niet in het afschakelplan, op enkele straten na!
Overzicht aantal betrokken bewoners per schijf:
Zone Aantal Percentage
0 178114 68,52067
3 27571 10,60659686
6 2117 0,814412446
8 52140 20,0583207
Totaal 259942 100
OPMERKING!
Om de gevolgen voor de stad in kaart te kunnen brengen zijn
we afhankelijk van de informatie die we krijgen van de
federale overheid, de transmissienetbeheerder Elia en de
distributienetbeheerder Eandis.
Gezien we enkel een overzicht gekregen hebben van de
getroffen straten (en geen huisnummers), zijn de gegevens
die in dit document staan dus een inschatting.
Pagina 5 van 18
DEEL I: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 3
1. Algemeen
In schijf 3 liggen de volgende deelgemeenten:
- Drongen
- Sint-Denijs-Westrem
- Zwijnaarde
In totaal worden er in deze schijf 332 cabines uitgeschakeld.
- Voor Drongen is dat 119 van de 143 cabines (83%)
- Voor Sint-Denijs-Westrem is dat 122 van de 123 cabines (99%)
- Voor Zwijnaarde is dat 85 van de 92 cabines (92%)
Er worden ook enkele cabines in Gent-Centrum uitgeschakeld (6).
Voor Sint-Denijs-Westrem en Zwijnaarde betekenen deze cijfers dat deze deelgemeenten zo goed als
volledig in het afschakelplan liggen. Voor Drongen is een zone in het noorden gevrijwaard.
2. Plan – afgeschakelde cabines
De groene bolletjes tonen welke cabines afgeschakeld worden in schijf 3.
Pagina 6 van 18
3. Plan – afgeschakelde straten
De groene straten zijn de straten die worden afgeschakeld in schijf 3.
OPMERKING: De stratenlijst is afkomstig van Eandis. Gezien de netinfrastructuur continu wijzigt, is dit
overzicht een momentopname. De distributienetbeheerders kunnen niet voor elk adres of straat exact
en met 100% zekerheid op voorhand zeggen of er tijdens een afschakeling wel of geen stroom zal
zijn. Bovendien geeft deze kaart een vertekenend beeld omdat steeds de volledige straat ingekleurd
wordt (ook al wordt in die straat maar 1 huis afgeschakeld). Reden: er kan op voorhand niet
doorgegeven worden welke huisnummers wel en welke huisnummers niet getroffen zullen worden.
Deze informatie bestaat enkel op straatniveau.
4. Risicolocaties
Op basis van het stratenplan van Eandis werd een ‘zone’ bepaald. Via o.a. de GIS-gegevens van de
Stad Gent werd een oplijsting gemaakt van het aantal bewoners en risicolocaties binnen schijf 6.
Evenwel dient er opgemerkt te worden dat de stratenlijst van Eandis onvolledig is wegens de
onvoorspelbaarheid van het elektrische net. Dus mogelijk zullen meer locaties (en burgers)
afgeschakeld worden (ook het omgekeerde is mogelijk).
Pagina 7 van 18
4.1. Totaal overzicht
Dit is een overzicht van het aantal bewoners die betrokken zijn bij een afschakeling van schijf 3:
18-80 3 V 10475
18-80 3 M 10321
Min 18 3 V 2396
Min 18 3 M 2513
Plus 80 3 V 1134
Plus 80 3 M 732
Totaal: 27.571
Opmerking: het aantal bewoners is gebaseerd op de lijst van afgeschakelde straten. Gezien
bepaalde straten mogelijks gedeeltelijk afgeschakeld zullen worden, kan dit aantal hoger liggen dan
het effectieve aantal.
Alle locaties die gelegen zijn binnen schijf 3 zijn terug te vinden in bijlage 1. Hier een beknopt
overzicht:
Onderwijsinstellingen:
Basis (Kleuter + Lager) 11
Secundair 12
Internaten 0
Deeltijds Kunstonderwijs 7
Volwassenonderwijs 0
Hogeschool/universiteiten 1
Stedelijke Kinderopvang 4
Ouderenvoorzieningen 6
Ziekenhuizen/Zorginstellingen 4
Politiecommissariaten 3
Brandweerkazernes 1
OCMW Lokale Dienstencentra 0
OCMW Welzijnsbureaus 3
Dienstencentra (mobiel + vast) 3
Open huizen 2
Buurtcentra 0
Seveso-bedrijven 1
Sportaccommodaties 2
Extra risicolocaties:
o Flanders Expo + Op- en afritcomplexen E17 – E40 – R4
Pagina 8 van 18
DEEL II: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 6
1. Algemeen
In schijf 6 ligt de volgende deelgemeente:
- Oostakker
- Desteldonk / Mendonk
In totaal worden er in deze schijf 2 cabines uitgeschakeld.
- Voor Oostakker is dat 2 van de 296 cabines (0,68%)
Opmerking: sinds de winter 2015-2016 werd het afschakelplan bijgewerkt en behoort het
havengebied NIET langer tot het afschakelplan.
2. Plan – afgeschakelde cabines
De lichtblauwe bolletjes tonen welke cabines afgeschakeld in schijf 3.
Pagina 9 van 18
3. Plan – afgeschakelde straten
De blauwe straten zijn de straten die worden afgeschakeld in schijf 6.
OPMERKING: De stratenlijst is afkomstig van Eandis. Gezien de netinfrastructuur continu wijzigt, is dit
overzicht een momentopname. De distributienetbeheerders kunnen niet voor elk adres of straat exact
en met 100% zekerheid op voorhand zeggen of er tijdens een afschakeling wel of geen stroom zal
zijn. Bovendien geeft deze kaart een vertekenend beeld omdat steeds de volledige straat ingekleurd
wordt (ook al wordt in die straat maar 1 huis afgeschakeld).
4. Risicolocaties
Op basis van het stratenplan van Eandis werd een ‘zone’ bepaald. Via o.a. de GIS-gegevens van de
Stad Gent werd een oplijsting gemaakt van het aantal bewoners en risicolocaties binnen schijf 6.
Evenwel dient er opgemerkt te worden dat de stratenlijst van Eandis onvolledig is wegens de
onvoorspelbaarheid van het elektrische net. Dus mogelijk zullen meer locaties (en burgers)
afgeschakeld worden (ook het omgekeerde is mogelijk).
Pagina 10 van 18
4.1. Totaal overzicht
Dit is een overzicht van het aantal bewoners die betrokken zijn bij een afschakeling van schijf 6:
18-80 6 V 755
18-80 6 M 774
Min 18 6 V 202
Min 18 6 M 188
Plus 80 6 V 149
Plus 80 6 M 49
Totaal: 2.117
Opmerking: het aantal bewoners is gebaseerd op de lijst van afgeschakelde straten. Gezien
bepaalde straten mogelijks gedeeltelijk afgeschakeld zullen worden, kan dit aantal hoger liggen dan
het effectieve aantal.
Binnen schijf 6 liggen geen risicolocaties.
Pagina 11 van 18
DEEL III: ALGEMEEN OVERZICHT SCHIJF 8
1. Algemeen
In schijf 8 liggen volgende deelgemeenten:
- Sint-Amandsberg
- Ledeberg
- Gentbrugge
In totaal worden er in deze schijf 168 cabines uitgeschakeld.
- Voor Sint-Amandsberg is dat 64 van de 148 cabines (43%)
- Voor Ledeberg is dat 49 van de 72 cabines (68%)
- Voor Gentbrugge is dat 55 van de 69 cabines (80%)
2. Plan – afgeschakelde cabines
De gele bolletjes tonen welke cabines afgeschakeld worden in schijf 8.
Pagina 12 van 18
3. Plan – afgeschakelde straten
De gele straten zijn de straten die worden afgeschakeld in schijf 8.
OPMERKING: De stratenlijst is afkomstig van Eandis. Gezien de netinfrastructuur continu wijzigt, is dit
overzicht een momentopname. De distributienetbeheerders kunnen niet voor elk adres of straat exact
en met 100% zekerheid op voorhand zeggen of er tijdens een afschakeling wel of geen stroom zal
zijn. Bovendien geeft deze kaart een vertekenend beeld omdat steeds de volledige straat ingekleurd
wordt (ook al wordt in die straat maar 1 huis afgeschakeld).
4. Risicolocaties
Op basis van het stratenplan van Eandis werd een ‘zone’ bepaald. Via o.a. de GIS-gegevens van de
Stad Gent werd een oplijsting gemaakt van het aantal bewoners en risicolocaties binnen schijf 6.
Evenwel dient er opgemerkt te worden dat de stratenlijst van Eandis onvolledig is wegens de
onvoorspelbaarheid van het elektrische net. Dus mogelijk zullen meer locaties (en burgers)
afgeschakeld worden (ook het omgekeerde is mogelijk).
Pagina 13 van 18
4.1. Totaal overzicht
Dit is een overzicht van het aantal bewoners die betrokken zijn bij een afschakeling van schijf 6:
18-80 8 V 19659
18-80 8 M 19207
Min 18 8 M 5672
Min 18 8 V 5387
Plus 80 8 M 757
Plus 80 8 V 1458
Totaal: 52.140
Opmerking: het aantal bewoners is gebaseerd op de lijst van afgeschakelde straten. Gezien
bepaalde straten mogelijks gedeeltelijk afgeschakeld zullen worden, kan dit aantal hoger liggen dan
het effectieve aantal.
Alle locaties die gelegen zijn binnen schijf 8 zijn terug te vinden in bijlage 3. Hier een beknopt
overzicht:
Onderwijsinstellingen:
Basis (Kleuter + Lager) 21
Secundair 9
Internaten 0
Deeltijds Kunstonderwijs 12
Volwassenonderwijs 2
Hogeschool/universiteiten 1
Stedelijke Kinderopvang 13
Ouderenvoorzieningen 7
Ziekenhuizen/Zorginstellingen 1
Politiecommissariaten 3
Brandweerkazernes 0
OCMW Lokale Dienstencentra 3
OCMW Welzijnsbureaus 2
Dienstencentra (mobiel + vast) 4
Open huizen 5
Buurtcentra 3
Seveso-bedrijven 0
Sportaccommodaties 4
Extra risicolocaties:
o Op- en afritcomplexen E17 – E40 – R4
Pagina 14 van 18
DEEL IV: PLAN VAN AANPAK
1. Veiligheidscel Stad Gent
De gevolgen van het afschakelplan worden vooraf besproken met de Veiligheidscel van de Stad
Gent2. In een Bijzonder Nood- en Interventieplan (BNIP) bereidt deze cel zich voor op een
afschakeling. Tijdens de winter wordt de stroomsituatie opgevolgd via verschillende kanalen
waaronder de stroomindicator3:
Daarnaast staan alle noodplanningsdiensten op alle niveaus (federaal – provinciaal – lokaal) in nauw
contact met elkaar. De hogere overheid zal de lagere overheid infomeren over het afschakelplan en
indien nodig verwittigen bij een mogelijke afschakeling. Voor Gent betekent dit dus dat de Provincie
Oost-Vlaanderen de burgemeester en de noodplanningscoördinator zal informeren en waarschuwen
indien nodig.
Vanaf Code Oranje (D-7) van het afschakelplan (risico op stroomtekort) zal de burgemeester de
gemeentelijke fase afkondigen. Alle noodplanningsstructuren zullen door deze beslissing geactiveerd
worden, waaronder de samenkomst van het gemeentelijk coördinatiecomité (GCC).
2 De Veiligheidscel Stad Gent wordt voorgezeten door de burgemeester en bestaat uit
vertegenwoordigers van alle disciplines (brandweer, politie, medische hulpverlening, logistiek,
communicatie), North Sea Port en de noodplanningscoördinator van de Stad Gent. 3 https://www.engie-electrabel.be/nl/stroomindicator
Pagina 15 van 18
Locatie GCC: Brandweerkazerne Brandweerzone Centrum – Roggestraat 70 – 9000 Gent (niet
gelegen in een afschakelingschijf).
Samenstelling GCC:
Stad Gent Burgemeester (voorzitter)
Schepen Milieu, Klimaat, Energie en Noord-Zuid
Kabinet Burgemeester
Kabinet Schepen Milieu, Klimaat, Energie en Noord-Zuid
Dienst Toezicht, Wonen, Bouwen en Milieu Stad Gent
Noodplanningscoördinatoren
Discipline 1 Brandweerzone Centrum
Discipline 2 Medische hulpverlening
Discipline 3 Lokale Politie Gent
Federale Politie
Discipline 4 Directeur Logistiek - Stad Gent
Discipline 5 Dienst Communicatie - Stad Gent
Extra diensten North Sea Port
Eandis
Farys
De Lijn
Mobiliteitsbedrijf
Opmerking: Gezien bij een afschakeling ook het Provinciaal coördinatiecomité (PCC) samenkomt,
zullen mogelijks bepaalde diensten/personen zich dienen te begeven naar dit comité. Evenwel zal
getracht worden om van iedere discipline/dienst minstens één vertegenwoordiger in ons GCC te
hebben.
Hoofdopdracht GCC: De algemene coördinatie van een afschakeling door o.a. het nemen van
beleidsbeslissingen.
2. Werkgroepen
Om de gevolgen van het afschakelplan in kaart te brengen werden reeds in de winter 2014-2015 vier
werkgroepen opgestart:
Werkgroep Communicatie
o Doel: opmaken crisiscommunicatieplan
o Opvolgen en ondersteunen federale sensibiliseringscampagne OFF-ON4
4 https://offon.be/nl
Pagina 16 van 18
Werkgroep Gezondheid
o Doel: afspraken maken met de huisartsen –en apothekersverenigingen.
Voorbeeld: oplijsting van patiënten met medische noden.
o Bijzondere aandacht voor de rust- en verzorgingstehuizen in schijf 3 en schijf 8.
o Communicatie naar thuiszorgdiensten.
Werkgroep Mobiliteit
o Oplijsten van de effecten op het wegverkeer (weg- en verkeerslichten zullen niet
langer functioneren).
o Het treinverkeer zal op de dag van afschakeling in het gehele land preventief stil
gelegd worden en dat gedurende de ganse dag. Dit omdat de exploitatieveiligheid
als de veiligheid van de reizigers en medewerkers niet kan worden gegarandeerd.
o De gevolgen van een afschakeling is voor de dienstverlening van De Lijn beperkt.
Werkgroep Economie en Landbouw
o Bijzondere aandacht voor bedrijven die door een afschakeling mogelijks bepaalde
veiligheidsprocessen niet langer kunnen garanderen.
3. Hulp- en Veiligheidsdiensten
Ook de hulp- en veiligheidsdiensten bereiden zich voor op een mogelijke afschakeling. Er zijn immers
ook verschillende politiecommissariaten en brandweerkazernes betrokken in het afschakelplan.
Dergelijke locaties worden niet beschouwd als prioritaire afnemers en zullen dus effectief worden
afgeschakeld. Het is van groot belang dat deze diensten hierop voorbereid zijn.
Daarnaast verwacht men tijdens een afschakeling ook een grote toename van oproepen, o.a. door:
o Gebruik van alternatieve verwarmings- en verlichtingsbronnen (kaarsen, lampolie, houtvuur,
gasbranders, etc.)
o Wateroverlast door niet functioneren pompen
o Het stilvallen van liften
o Automatische brandalarmen
Politiediensten vrezen eveneens een verhoging van veiligheidsproblemen. De afgeschakelde zones
worden effectief in het donker gezet, met een gevreesde stijging van onveiligheidsgevoel/criminaliteit
tot gevolg.
Pagina 17 van 18
4. Extra aandachtspunten
A. Communicatiemiddelen
Op moment van afschakeling worden grote problemen verwacht op vlak van communicatie, zoals:
- Storingen met de telefonie:
Vaste telefonie: enkel analoge telefoonlijnen via Belgacom zouden in geval van afschakeling
blijven werken. Digitale telefonie (bv. Telenet) valt uit.
GSM: normaliter heeft het GSM-netwerk een autonomie van 2 tot 4 uur. Evenwel wordt er een
overbelasting van het netwerk verwacht, waardoor dit netwerk vrij vlug zal uitvallen.
- Storingen met het internet – 3G – 4G
B. Meldpunten
Gezien de verwachte communicatieproblemen dienen er meldpunten ingericht te worden voor de
bevolking. Hier kunnen de bewoners - die zelf niet meer kunnen bellen - terecht om dringende
noodoproepen door te geven naar HC112. Deze meldpunten zullen bij een afschakeling
georganiseerd worden in de buurtcommissariaten van de lokale politie in de betrokken
deelgemeenten. Op deze locaties zal een politiewagen staan en zal permanent een politieagent
aanwezig zijn met een ASTRID-radio. Bovendien zal de bevolking hiervoor ook terecht kunnen in de
verschillende brandweerkazernes.
C. Opvangcentra
Tijdens een afschakeling zal er tevens opvangcentra geopend worden. Evenwel zullen deze locaties
enkel gebruikt worden in nood en voor niet-zelfredzamen. Het is dus niet de bedoeling om burgers die
zelfredzaam zijn op te vangen. Dit is logistiek niet haalbaar. Het Psychosociaal Hulpverleningsnetwerk
(PSH Gent) zal de nodige bijstand verlenen voor de opvang en registratie binnen het opvangcentrum.
Pagina 18 van 18
DEEL V: BIJLAGEN
- Bijlage 1: Overzicht risicolocaties schijf 3
- Bijlage 2: Overzicht risicolocaties schijf 8
