Afet Çadırlarının Çevresel Şartlardan Geçirgenlik ve Yanmaya Karşı İyileştirilmesi

2. ULUSLARARASI

EVRE VE AHLAK

SEMPOZYUMU

BLDRLER KTABI

1. Cilt

24-26 EKM 2014

ADIYAMAN

EDTRLER

Prof. Dr. Ahmet PINARBAI

Prof. Dr. Murat PALA

EDTR YARIMCILARI

Do. Dr. Tanju TEKER

rt. Gr. Faruk KRKER

rt. Gr. Hseyin KUTLU

ORGANZASYON

ADIYAMAN NVERSTES

TRKYE

2ND

INTERNATIONAL SYMPOSIUM

ON ENVIRONMENT AND MORALITY

PROCEEDINGS

Volume 1

24-26 OCTOBER 2014

ADIYAMAN

EDITORS



Co-EDITOR

Assoc. Prof. Dr. Tanju TEKER

Instructor Faruk KRKER

Instructor Hseyin KUTLU

ORGANIZATION

ADIYAMAN UNIVERSITY

TURKEY

ISBN: 978-605-60221-8-0

EDTRLER



EDTR YARIMCILARI

Do. Dr. Tanju TEKER

rt. Gr. Faruk KRKER

rt. Gr. Hseyin KUTLU

YAYINCI

Adyaman niversitesi Yaynlar

Telefon: 0 416 2233800

www.adiyaman.edu.tr

1. Bask, Adyaman niversitesi, Ekim 2014

BASKI

Mesut Matbaa

Yeni Pnar Mah. 305. Sokak No: 14

ADIYAMAN

Tel: 0 416 213 30 37

Eserin hukuki ve etik sorumluluu yazara aittir. Tm haklar sakldr.

Bu kitabn yayn haklar Adyaman niversitesine aittir.

zinsiz kopyalanamaz, aktarlamaz, oaltlamaz.

http://www.adiyaman.edu.tr/

KURULLAR/ COMMITTEES

ONUR KURULU/ HONORY COMMITTEE

Mahmut DEMRTA (Adyaman Governer)

Prof. Dr. M. Talha GNLL (Adiyaman University, Rector)

Assoc. Prof. Dr. Eyp DEBK (President of Cevre Foundation)

Advt. Muzaffer ZCAN (President of CEKUD)

DZENLEME KURULU/ ORGANIZING COMMITTEE

Prof. Dr. Ahmet PINARBAI (Adiyaman University, Chair)

Assoc. Prof. Dr. Naci CAGLAR (Sakarya University, Co Chair)

Prof. Dr. Bedri GENCER (Yildiz Technical University)

Prof. Dr. Hr Mahmut YUCER (Karabuk University)

Assoc. Prof. Dr. Eyp DEBK (President of Cevre Foundation)

Assoc. Prof. Dr. Murat PALA (Adiyaman University)

Prof. Dr. Mehmet SARIBIYIK (Sakarya University)

Assist. Prof. Dr. Ozer UYGUN (Sakarya University)

Assist. Prof. Dr. Hakan ASLAN (Sakarya University)

Dr. Huseyin BUDAK (CEKUD)

BLM KURULU/ SCIENTIFIC COMMITTEE

Dr. Abdullah SOYSAL (Kahramanmaras Sutcu Imam University, Turkey)

Dr. Ahmet ALP (Sakarya University, Turkey)

Dr. Ahmet DEMR (Yildiz Technical University, Turkey)

Dr. Ahmet Zafer TEL (Adiyaman University, Turkey)

Dr. Alfina SIBGATULLINA (Russian Academy of Sciences, Russia)

Dr. Ali ATA (Gebze Institute Of Technology, Turkey)

Dr. Ali Caglar CAKMAK (Karabuk University, Turkey)

Dr. Almaz Ulvi BINNATOVA (Azerbaijan National Academy of Sciences)

Dr. Aysel Alkan UCKUN (Adiyaman University, Turkey)

Dr. Bakhtiyor KARIMOV (Institute Of Plant And Animal World Genetic Resources,

Uzbekistan)

Dr. Bekir KAYACAN (Duzce University, Turkey)

Dr. Benjamin HALE (University of Colorado, USA)

Dr. Beytullah EREN (Sakarya University, Turkey)

Dr. Bilal DELISER (Gumushane University, Turkey)

Dr. Bilal KUSPINAR (Necmettin Erbakan University, Turkey)

Dr. Bilal SAMBUR (Yildirim Beyazt University, Turkey)

Dr. C. Zehra KOROGLU (Gumushane University, Turkey)

Dr. Cihan OKUYUCU (Suleymansah University, Turkey)

Dr. Cumali KINACI (Istanbul Technical University, Turkey)

http://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.caglar.sakarya.edu.tr/trhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.cekud.org.tr/http://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.alp.sakarya.edu.tr/http://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspx

Dr. Dale JAMIESON (New York University, USA)

Dr. Dietmar MIETH (Universitt Erfurt, Germany)

Dr. Erdinc AHATLI (Sakarya University, Turkey)

Dr. Erol ARCAKLIOGLU (Karabuk University, Turkey)

Dr. Ertan ARSLANKAYA (Yildiz Technical University, Turkey)

Dr. Evangelos GIDARAKOS (Technical University of Crete, Greece)

Dr. Fazlun KHALID (Islamic Foundation for Ecology and Environ. Sci., UK)

Dr. Ferit YUSUPOV (Kazan Federal University, Tataristan)

Dr. Harun TRKMENLER (Adiyaman University, Turkey)

Dr. Ibrahim DEMIR (Istanbul Technical University, Turkey)

Dr. Ibrahim OZDEMIR (Gaziantep University, Turkey)

Dr. Ismail KOYUNCU (Istanbul Technical University, Turkey)

Dr. Ismail TORZ (Istanbul Technical University, Turkey)

Dr. Izzet ZTRK (Istanbul Technical University, Turkey)

Dr. zzetullah NUREDDNOV (Uzbekistan Academy of Sciences)

Dr. Jame SCHAEFER (Marquette University, USA)

Dr. John MUTTER (Columbia University, USA)

Dr. Kadir OZKOSE (Gaziosmanpasa University, Turkey)

Dr. Lisa SIDERIS (Indiana University, USA)

Dr. M. Doan KARACOKUN (Kilis 7 Aralk University, Turkey)

Dr. Mawil Izzi DIEN (University of Wales, UK)

Dr. Mehmet Emin AYDIN (Necmettin Erbakan University, Konya)

Dr. Meral Topcu SULAK (Karabuk University, Turkey)

Dr. Mufeed BATARSEH (Abu Dhabi Polytechnic, UAE)

Dr. Mufit BAHADIR (Technical University of Braunchweig, Germany)

Dr. Mustafa SEKKELI (Kahramanmaras Sutcu Imam University, Turkey)

Dr. Nadirhan HASANOV (Fatih University, Turkey)

Dr. Necdet YILMAZ (MEC Research and Training Center, Turkey)

Dr. Nedim VARDAR (Universidad Interamericana de Puerto Rico, Puerto Rico)

Dr. Noor MOHAMMAD (The National University Of Malaysia, Malaysia)

Dr. Osman BAKAR (Universiti Brunei Darussalam, Brunei Darussalam)

Dr. Qilin LEE (Rice University, USA)

Dr. Richard FOLTZ (Concordia University, Canada)

Dr. S. Parvez MANZOOR (Swedish Writer, Swedish)

Dr. Seyyed Hossein NASR (George Washington University, USA)

Dr. Sherzodhon Yu. MAHMODOV (Academy of Sciences of The Republic of Uzbekistan

The Institute of History)

Dr. Talip ALP (Yalova University, Turkey)

Dr. Tanju KARANFIL (Clemson University, USA)

Dr. Teoman DURALI (Krklareli University, Turkey)

http://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/www.isem2014.comhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspx

Dr. Timothy G. ELLIS (Iowa State University, USA)

Dr. Turgay DERE (Adiyaman University, Turkey)

Dr. Yavuz DEMIRCI (Adyaman University, Turkey)

Dr. Ziyadulla YUSUPOV (Tashkent State Technical University, Uzbekistan)

SEKRETERLER/ SECRETARIES

Research Assist. Mustafa OZSAGIR (Sakarya University)

Research Assist. Halil Ibrahim UZUN (Cevre Foundation)

Lecturer Faruk Krker (Adiyaman University)

Lecturer Hseyin Kutlu (Adiyaman University)

Res. Assist. Mehmet Faruk YAREN (Sakarya University)

http://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.ozsagir.sakarya.edu.tr/trhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/wwwhttp://www.isem2014.com/Content/Pages/Committees.aspxhttp://www.myaren.sakarya.edu.tr/tr

nsz

evre, insann kendisi ile birlikte etrafndaki tm dnyay ifade edebilecek

derecede geni bir kavramdr. Ahlak ise insann gerek kendisi ile gerek

kendisi dndakilere kendi hr iradesi ile taknd tavr ve tutumlar ile

gstermi olduu davranlarn btn olarak syleyebiliriz.

Dolaysyla evreye kar her tutumumuz aslnda bizim ahlaki yapmz

ortaya koymaktadr. Bir Mslman olarak bizlerin tm davranlarmzda

olduu gibi evreye kar olan tutum ve davranlarmzda da ahlaki

olmamz ve ona gre davranmamz gerekmektedir.

Bu sebepledir ki bugn burada balayan 2. Uluslararas evre ve Ahlak

Sempozyumu hem evre hem de ahlak konusuna younlat iin ayrca

nemli ve yerinde bir bilimsel etkinliktir.

evremize, kinata baktmzda mkemmel bir uyum, bir oran ve bir l

olduunu grmekte ve bylenmekteyiz. Bu durum bize unu ifade ediyor.

Yaradan ben sizlere ll davranyorum diyor. O kadar ll orantl

davrandm ki siz de bundan ders aln, btn ilerinizde dzgn, olumlu

olun, insanlara faydal olun, insan dndaki btn varlklara da faydal

olun, kinatta ne varsa hepsine faydal olun diyor. Bizler bunlar bilgi

daarcmzla anlamaya gayret ediyoruz. Anlamamz iin btn iyi

grmemiz gerekiyor.

Yaratann bizlere sunduu bu ltfu grmemiz gerekiyor. Sayg

gstermemiz yetmiyor, sevmemiz de gerekiyor. Saymay ben bir ekilde

perde ve rt gibi gryorum. Yaplan bir takm olumsuz iler, eler

rtlebilir, bunlar rtebiliriz ama alp bunu deiik ekillerde deiik

derinliklerde sevgi boyas ile boyadmz zaman, zerini kapatmann

tesinde ite o zaman istenileni yapm oluruz. Yaratann gsterdii

sevgiden yola karak bizlerin de hep sever, sevici olmas gerekmektedir.

Bu mesaj iyi anlamamz gerektiini dnmekteyim.

Bu sempozyumun dzenlenmesinde emei geen tm meslektalarma,

teblileri ile sempozyuma katkda bulunan kymetli bilim insanlarna ve

katlmlarndan dolay tm deerli katlmclara kranlk duygularm

sunuyorum. Sempozyumun Adyamanmza, lkemize ve nsanla hayrl

olmasn temenni ediyorum.

Sayglarmla,

Prof. Dr. M. Talha Gnll Adyaman niversitesi Rektr

Sempozyumun ardndan

Birincisi ulusal dzeyde Gaziantep niversitesinde, ikincisi ise uluslararas

dzeyde niversitemizde yaplan evre ve Ahlak Sempozyumunu verimli

ve baarl bir ekilde tamamlamann gururu ve mutluluunu yaamaktayz.

ncelikle gerek yurt iinden, gerekse yurt dndan Adyamanmza

gelerek Sempozyuma renk katan, bu mutluluk ve gururun ana mimarlar

olan tm katlmclara teekkr ediyorum. Youn katlm nedeniyle 2 gn

boyunca ayn anda 5 farkl salonda gerekletirilen bildiri sunumlarnn

ardndan Sempozyumun nc gnnde isteyen katlmclar iin zengin

bir tarihi ve kltrel miras olan Adyaman turu dzenlenmitir.

Sempozyuma 11 farkl lkeden toplam 180 bildiri gnderilmi ve bildiriler

Mhendislik, Sosyal ve Dini olmak zere 3 ana tema altnda

snflandrlmtr. Tm bildiriler Sempozyum Bilimsel Komitesi tarafndan

dikkatlice incelenerek deerlendirilmi, gerekli dzeltmeler yapldktan

sonra sunum iin kabul edilmitir. Sempozyumda ise toplam 152 adet

bildiri bizzat yazarlar tarafndan sunulmu olup, Trkiyenin farkl

illerinden gelen katlmclara ilave olarak Bosna-Hersek, Irak, Azerbaycan,

Polonya, Krgzistan gibi lkelerden toplam 17 aratrmac da bildirileri ile

Sempozyuma katk sunmulardr.

Sempozyumun Adyaman niversitesinde dzenlenmesi fikrinden

balayarak tm aamalarda bize desteini sunan Adyaman niversitesi

Rektr Prof. Dr. Mustafa Talha GNLLye Organizasyon Komitesi

olarak minnet ve kranlarmz sunarz. Konferans dzenleme

paydalarmz olan Akademik Platform, EKD ve evre Vakfna da

uyumlu ve gayretli almalar iin niversitemiz adna en iten

teekkrlerimizi sunarz. Sempozyuma sunulan bildirileri dikkatlice

inceleyip deerlendiren Sempozyum Bilimsel Komitesine de katklarndan

dolay kranlarmz bildirmek isterim.

Son olarak Sempozyuma Sponsor olarak katk salayan Adyaman

Belediyesine, TPAO Adyaman Blge Mdrlne, pekyolu Kalknma

Ajansna (KA), Trk birlii ve Koordinasyon Ajans Bakanlna

(TKA) ve stanbul Bykehir Belediyesi evre Koruma ve Atk

Maddeleri Deerlendirme Genel Mdrlne (STA A..) kran ve

minnetlerimizi bildirir, bir sonraki evre ve Ahlak Sempozyumunda

grmek dileiyle sayglar sunarm.

Prof. Dr. Ahmet PINARBAI Sempozyum Dzenleme Kurulu Bakan

Adyaman niversitesi Rektr Yardmcs

Malatya linde Oluan Evsel Kat Atklardaki Enerji Potansiyeli....................................... Rasim BEHET, Cumali LKILI, Faruk ORALPhosphorus Recovery in Sustainability Frame......................................................................Engin GRTEKNKat Atklarn Kontrol ve evresel Etkileri.........................................................................

Ertan BOL, Kurban ONTURK and Mustafa OZSAGRTime to Bioplastics....................................................................................................................Ezgi Bezirhan ARKAN, H. Duygu OZSOYAtk Aklerin Toplanmas in Matematiksel Bir Modelin Gelitirilmesi..........................Fethullah AYDODU ve Bahar ZYRKUtilization of marble tailings in some industries for environmental awareness.................Cem ENST and Selma DZYOLMermer tozu sspansiyonunun FLOC 27AS ile bulanklnn giderilmesi.......................Turbidity removal of marble powder suspensions by FLOC 27ASSelma DZYOLFloklasyon yntemi ile askdaki ince dolomit tanelerinin keltilmesi.............................Settling of fine dolomite particles by flocculation methodSelma DZYOLKompostlanabilir Biyoplastiin Buday Bitkisindeki Tohum imlenmesine, Klorofil eriine ve Antioksidatif Enzimlere .......................................................................Z. Grkem DOAROLU ve Ezgi Bezirhan ARIKANAnalysis of the Yearly Distribution of Solid Waste Potential in Siirt District.....................Nilgn ONURSAL

A review on catalytic pyrolysis of waste tyre..........................................................................Baak Burcu UZUN ve Elif YAMANConversion Processes of Biomass............................................................................................Yasin ZAY, Hasan ATE, Fadime TANERInvestigation of Biogas Productionfrom Solid Waste of Fruit Juice Concentrate Plant........................................................................Habibe Elif GLEN, Halil KUMBUR, Nadir DZGESolidification/Stabilization as a Disposal and Reclamation Method....................................Kamil B. VARINCA, Mustafa Talha GNLLKat Atk Ynetimi Kapsamnda Beyaz Bayburt Tann Zemin Stabilizasyonunda Kullanlmas..............................................................................................................................Fatih YILMAZ, H. Alper KAMLOLU and Erol ADOLUInvestigation of fresh and mechanical properties of self compacting concrete containing marble dust................................................................................................................................Ahmet Raif BOA, Gkhan KRKL and Ali ERGNMermer Tozunun Gazbeton retiminde Geri Dnm Malzemesi Olarak Kullanlabilirliinin Aratrlmas...........................................................................................smail DEMR, M. Serhat BAPINAR, Senem ABADAN, Erhan KAHRAMAN, Osman NALSulu Ortamdaki Tekstil Boyarmadde Kirliliklerinin Adsorpsiyon Teknii le Uzaklatrlmas Removal of Textile Dyes Pollutions in The Aqueous Enviroment by Adsorption Technique..............................................................................................................Ali Rza KUL, Ahmet SELUK, Sevda OCAKVan Yresi Karayolu Civarndaki Meralarda Otlayan Srlarn Kanlarndaki Kadmiyum Miktarlarnn Tesbiti ve Baz Spesifik Karacier Enzimlerine Etkilerinin Aratrlmas.......Sema KAPTANOLU, Nurhayat ATASOY, enol KUBLAY, Ali SAVRAN, Ahmet BAKIR, Ufuk MERCAN YCELSustainable solid waste management system (production renewable energy)....................Assistant Prof. Dr. Alrikabi , Nada Khaleefah, Dr.Suaad Jaber AL wailly

1

12

22

29

37

49

55

63

71

78

84

94

103

113

121

129

140

151

157

162

NDEKLER

Endstriyel Kat Atklar ve Geri KazanmErgun PEHLVAN, Mustafa YAZICI and Gke GNERInvestigation of Effect Waste Goefoam Materials on the Compressive Strength of Organic Soil..........................................................................................................Musa ET, mer Faruk TEKN, Kamil B. VARINCASalk Kurulularndan Kaynaklanan Atklarn Bertaraf Edilmesi ve Su Kirlilii...........Sedat YLMAZ ve Abdullah ARPACI Atik Ekonomisi Ve Elektronik Atiklarin Deerlendirilmesinin nemi...............................Mehmet Faruk YAREN, Mehmet Fatih TAKN, zer UYGUN, Ahmet ALPLubrication Fluids and Regulations to Reduce Their Hazardous Effects on Environment...........zlem SALMANAn evaluation of toxicity effect on flocculants usage in environmental aspects.................

Selma DZYOLTbbi Atklarn Buhar le Sterilizasyonu ve Bitlis rnei....................................................Faruk ORAL ve Rasim BEHETAlminyum Crufundan Alminyum Metali ve Flaks Eldesi.............................................Nedim SZBR, Mustafa AKL and Hasan OKUYUCUla Atklar in Sre Tasarm ............................................................................................Aye BAYRAK ve Yrd. Do. Dr. Bahar ZYRKVan li Deprem ncesi Ve Sonras Tbbi Atklar Kontrol Ynetimi.................................................

Sema KAPTANOLU, Kamil KAPLAN, Kadriye AKSAKAL , Hlya KAPLAN, Nurhayat ATASOY, Mehmet KAPTANOLU, ehla ARANLIApplcaton Of Partal Ntrfcaton-Anammox Processes For Ntrogen Removal From Wastewater................................................................................................................................Ayben POLAT, Mustafa ZTRK, kr ASLANYeralt Suyu Kirlilii almalarnda Drastc Ynteminin Kullanm................................Mustafa YAZICI, Mustafa DERMENC ve Onur SZDORUDye Removal Potential of Red Pine Cone from Synthetic Wastewater underOptimized Conditions..............................................................................................................Fatih DENZSequencing Batch Reactor.......................................................................................................Engin GRTEKN

Sequencing Batch Reactor in Indusrial Wastewater Treatment: A Review........................Engin GRTEKNFactors Affecting Enhanced Biological Phosphorus Removal.............................................Engin GRTEKNKapasitif Deiyonizasyon Prosesinin Verimliliine Etki Eden ParametrelerinBelirlenmesi...............................................................................................................................Halil Ibrahim UZUN, Fatih ILHAN, Eyp DEBK, Yaar AVARFenol Ve Fenol Trevi Bileiklerin Biyolojik Paralanabilirlii..........................................Ece mm DEVECTekstil Atksularnn Batk Fungal Membran Biyoreaktr le Artlabilirlii Ve Su Geri Kazanm...................................................................................................................................Ece . DEVEC, Nadir DIZGEEnvironmental Impacts of Airports: A Research on The Istanbul 3rd Airport.................Metin BAYRAKDAR & Vildan DURMAZTekstil Sektrnde Su Kullanm ve Atk Su Ynetimi.........................................................Yahya CANSznt Suyunun Elektrooksidasyon Prosesi le Artlmas...................................................Ceyhun AKARSU, Fadime TANER and Azize AYOL

............................................................................ 174

183

192

196

206

214

222

232

238

248

252

262

271

279

288

298

307

316

325

333

344

351

Yapay Sinir A Modeli Kullanlarak leri Biyolojik Atksu Artma Tesislerinde Kimyasal Oksijen htiyac k Konsantrasyonlarnn Tahmini........................................Harun TRKMENLER, Murat PALA, Ruen CAN, Naci ALARSulu Ortamlardan Modifiye am Kozala Kullanlarak Boyar Madde Giderilmesi.............Mehmet KALENDER ve Yavuz DEMRCImportance Of Wetlands For Water Qualty And A Case Study Of Eften WetlandTurkey As A Good Example..................................................................................................... Ahmet CELEBI, Beytullah ERENNanomalzemelerin Toksikolojisi............................................................................................. lker Asl GLER, Eliza TUNCEL, Mehtap ERANMembran Sistemler ile Karasuyun Artlmas.......................................................................Hasan ATE, Yasin ZAY, Fadime TANERme Sularndan Mangan ve Arsenik Ayrm in Doal ve Modifiye Edilmi Zeolitlerin Kullanm................................................................................................................................... Ayten Ate ve nci zkanme sularndan mangan giderimi iin NaOH ile muamele ile doal zeolitlerinmodifikasyonu...........................................................................................................................Ayten ATE, Gken AKGL ve Ugur Sava TOPUByk Menderes Havzas, Bafa Gl ve evresine Ynelik evresel Risklerin Analizi ve Meknsal Etkilerinin Deerlendirilmesi............................................................................Aziz Cumhur KOCALARInvestigation of color and COD removal from textile wastewaters by selected coagulation agent...................................................................................................................... Rven GULYEV, Sebahat EKEREvaluation of the Water Quality of Yldz Lagoon (Sivas).................................................... Ekrem MUTLU, Rahmi Can ZDEMR ,Telat YANIK, Nicoleta Anca SUTAN, Adem Yavuz SNMEZKonya Ovas Baz Tuzlu Alanlarna Ait Arbuskler Mikorizal Fungus Sporlarnn Dalmlar................................................................................................................................. Emel KARAARSLAN, Refik UYANZ, mmhan KARACAOtoyol Aralardan Kaynaklanan evre Kirlilii Ve Sapanca Glne Etkileri.................. Abdullah UZUN, Rstem KELE, Ibrahim BALeitli Adsorbentler Kullanlarak Flumequin in (Antibiyotik tr) Atk Sulardan Adsorbsiyon Yntemiyle Giderilmesi..................................................................................... M. Tamer UZUN, S. ILTER YILMAZ, Ali Imran VAZOULLARI ve Mehmet UURLUVan lindeki me Sularnda Kirlilik Boyutunun ncelenmesi................................................... Sevda OCAK, Ali Rza KUL, Canan DEMR, Nilgn ONURSAL, Ahmet SELUK, Hasan ERGE, Veysel BENEKThe Mechanism and Affecting Factors of Nitrous Oxide Emission in Wastewater Treatment..................................................................................................................................Engin GRTEKNAmbient Air Quality Assessment and Management in Batumi............................................ Guguli Dumbadze-ZAKARADZE, Nino LOMTATDZE, Nana GVARSHVLComparison of PM10 and SO2 Concentrations in the Cities Located at theMediterranean Coast of Turkey.............................................................................................. Gray DOAN, Ahmet TEPE and idem MORALInvestigation of the Influence of Meteorological Parameters on PM10 Levels inAntalya Turkey.........................................................................................................................Ahmet TEPE, Gray DOAN and idem MORAL

358

366

376

385

392

399

409

419

433

440

450

461

467

476

478

486

495

503

Uucu Organik Bileiklerin Yap Malzemelerindeki Difzyon veAdsorpsiyonunun Dinamik Metotla ncelenmesi.................................................................................................. Mehmet KALANDER, akir YILMAZ ve Cevdet AKOSMANEffects of Biodesulfurization by bacterial cell of crude oil to reduce air andthe environment pollutions...................................................................................................... Elham KARM, Fatemeh YAZDAN, Behnam RASEKH, Ashrafolsadat HATAMAN, Abbas Akhavan SEPAHYArt ay Havzas rneinde Bir Ynetim Stratejisi Olarak Mikro Havzalarn Belirlenmesi............................................................................................................................... Pinar BOLLUKCU, Sebahat AIKSZPlanlama Srecine Grsel Peyzaj Analizi ile Etik Yaklam: Amasra rnei.................... Deniz ELK ve Sebahat AIKSZEvaluation of Urban Identification Elements In Terms of Urban DesignAnd Urban Image: Sample of Amasra, Turkey.....................................................................Canan CENGZ, Pelin KEECOLUKaliteli Bir Yaam Alan in Trkiye ve Avrupa Birlii (AB)'de Uygulanan evre Politikalar...................................................................................................................... Murat AYANKentsel evre Kapsaminda Yesil ati ve Cephelerin Degerlendirilmesi............................ Zerrin ST ve Damla ENOLYeil ati Sistemlerinin atlardaki Scaklk Dmne Etkisinin Yapay Sinir Alar ile ncelenmesi anlurfa rnei.................................................................................................. Tahir AYATA, Dogan ERDEMIRAdanada Kent inden Geen Otoyolun evreye Etkilerinin Belirlenmesi ve Azaltc nlemlerin Aratrlmas le lgili TBTAK Projesi........................................................... Muzaffer YCEL, Zerrin ST, Deniz OLAKKADIOLUKentsel Dnmn Kent Peyzajna Etkisi: Sulukule rnei............................................. Nilfer Kart AKTA and Muhibe Asli ALPTarihi Mekanlarda Kentsel Dnm Uygulamalar ve evre zerine Etkileri............... zzet DERMENCTrkiyede Kresellemenin evre Hukukuna Yansmalar:stn Kamu Yarar, zelletirme, Metalatrma, evreyiKirletme, Yaam, evre ve Doal Haklarnhlali........................................................................................................................................... Aziz Cumhur KOCALARKentsel Dnm ile Deitirilen mar Hakknn Yaratt Sorunlar:Mlkszletirme, Yeil Alanlara Ynelik Bask, evre Dman ehirler..........................Aziz Cumhur KOCALARProposed Solutions to Environmental Concerns in the Construction Industry:Sustainability and Green Building.......................................................................................... mer Faruk TEKN, Musa ET, Kamil B. VARINCAImprovement of Disaster Tents against Permeation and Flammability as two of nvironmental Conditions......................................................................................... Sabih OVALI and Kamil B. VARINCA

510

518

523

533

544

555

568

578

589

599

609

619

634

651

662

2nd

International Symposium on Environment and Morality

24-26 October 2014, Adyaman - TURKEY

*Corresponding author: Address: Faculty of Engineering, Department of Environmental Engineering, Adiyaman

University, 02040, Adiyaman, TURKEY. E-mail address: [email protected], Phone: +904162233808, Fax:

+904162233809

Improvement of Disaster Tents against Permeation and Flammability

as two of Environmental Conditions

1Sabih Oval and *

2Kamil B. Varnca

1Faculty of Engineering Department of Textile Engineering, Adiyaman University, 02040, Adiyaman, Turkey

*2Faculty of Engineering Department of Environmental Engineering, Adiyaman University

02040, Adiyaman, Turkey

Abstract

The things used for accommodation are generally called tents. In the urgent circumstance and

catastrophe time, the tents that people live in until returning their house are also named as disaster

tents. These tents, according to their materials and design must be manufactured with regard to

different environmental conditions like combustion and water resistivity. Textile productions are

typically used as tent materials, and fabric of tents can become more durable in regard to

environmental conditions by preferring suitable raw material and finishing process. In this study,

disaster tents according to their water resistivity and combustion in the environmental conditions are

investigated to enhance their resistivity ability, and some suggestions are proposed for more endurable

tents.

Key words: Disaster tents, environmental conditions, permeability, combustion, flame retardant

Afet adrlarnn evresel artlardan Geirgenlik ve Yanmaya Kar

yiletirilmesi

zet

Barnak olarak kullanlan gerelere genel olarak adr ismi verilmektedir. Acil durum ve afet

zamanlarnda insanlarn yeniden yerleik konutlarna geinceye kadar yaamlarn geirdikleri

adrlara da afet adr denilmektedir. Bu adrlar retildikleri malzeme ve tasarmlarna gre su

geirme ve yanma gibi ok deiik evresel artlarna dayankl ekilde retilmeleri gerekmektedir.

adr malzemesi olarak ounlukla tekstil rnler kullanlmakta olup uygun hammadde seimi ve apre

ilemleri ile adr kumalar evresel artlara kar dayankllk kazanabilirler. Bu almada, afet

adrlarnn su geirme ve yanma gibi evresel artlara dayanmnn iyiletirilmesine ynelik olarak

yaplm olan alma ve yntemler incelenmi olup daha dayankl adrlar iin baz nerilerinde

bulunulmutur.

Anahtar kelimeler: Afet adrlar, evresel artlar, geirgenlik, yanma, g tutuurluk

1. Giri

adr; kee, deri, kl dokuma, sk dokunmu kaln bez veya plastik maddelerden yaplarak

direklerle tutturulan, tanabilir barnak, erge, oba, ota anlamnda [1] olup genel olarak doal

hayatta barnak olarak kullanlan aralardr. adrlar, kullanm alan ve ekillerine gre deiiklik

gstererek afet adr, kamp adr gibi farkl isimler alabilirler. Afet adrlar; yararlanacak kii

S. OVALI, K.B. VARINCA / ISEM2014 Adiyaman - TURKEY

663

saysna, adr kurulacak blgenin iklimine ve kalnacak sreye gre farkl tasarm ve malzemeler

ile retilebilirler. Afet adrlar doal ortamlarda kullanldklar iin bulunduklar ortamdan

kaynaklanan farkl evresel artlara maruz kalrlar ve adrlardan bu evresel artlara kar

dayanm gstermesi beklenir.

Afet adrlarn bulunduklar ortamda en sk maruz kaldklar evresel artlar unlardr:

Scak ve souk hava

Rzgr ve basn

Yamur ve su geirme

Ate ve yangn

Biyolojik faaliyetler ve kflenme

adrlarn bu evresel artlara dayanabilmesi iin de bu artlar dikkate alnarak retilmeleri

gerekmektedir.

Bu almada, afet adrlarnn maruz kalabilecekleri evresel artlardan ikisi olan su geirme ve

yanmaya kar dayankllk kazandrlmas ve iyiletirilmelerine ynelik olarak yaplan almalar

incelenmitir. adrlarn en nemli parasnn retildikleri kuma olduu dnldnde

kuman evresel artlara kar iyiletirilmesi adrn iyiletirilmesi anlamna gelecei iin

kumalarn iyiletirilmesi konu edinilmitir.

2. Afet adr Kumalarnn evresel artlara Dayankllnn Artrlmas ve yiletirilmesi

Afet adrlarnn kullanmlar esnasnda maruz kalabilecekleri evresel artlara, zellikle su

geirme ve yanma gibi artlara kar koyabilmeleri iin bu artlara kar mukavim hammadde ve

ekilde retilmeleri gerekmektedir. adr kumann su geirme ve yanmaya kar dayankll

uygun hammadde seimi ve terbiye ilemleri ile artrlabilir. Ayrca uygun hammaddelerin uygun

oranlarda seilmesiyle, mevcut adr kumalar ile ayn maliyetlerde olmasna ramen daha stn

zelliklere sahip adr kumalarnn da elde edilmesi salanabilmektedir.

adr kumalarnn zellikleri esasnda iplik ve lif zelliklerine dorudan baldr. adr kuma

retiminde kullanlacak iplikler; hammadde zelliklerine, lif zelliklerine (incelik, uzunluk, kesit

yaps, flament/stapel oluu), ipliin lineer younluuna (numarasna) ve ipliin katsaysna gre

seilmelidir. adrdan istenilen zellikleri salayabilmek iin kullanlacak iplik tek tip iplik

olmayp, birden fazla farkl zellikte iplik seilebilir.

Dokuma kumalarn mukavemet zellikleri; liflerin mukavemet zelliklerine, ipliin filament

(kesintisiz uzun) veya stapel (kesintili ksa) yapsna, iplik numarasna, ipliin bkmne, ipliin

kat saysna, kumataki iplik sklklarna, kuman rgsne ve kuma kat saysna baldr.

Mukavemet zelliklerinin iyiletirilmesi iin; uygun hammaddeden yaplm iplik kullanmak,

optimum iplik numarasn tespit etmek, optimum sklk deerlerini tespit etmek, uygun kuma

rgsn tespit etmek, farkl zellikleri ayn bnyede toplayabilmek iin iki farkl zellikteki


664

kuma tabakasn birletirerek ift katl kuma yapmak (%100 pamuk tabaka ile %100 polyester

tabakann birletirilmesi vb. gibi) uygulanmas gereken yntemlerdendir.

2.1. Geirgenliin Azaltlmas (zor geirirlik - geirmezlik)

Geirgenlik, kuman veya bir baka malzemenin suyu veya bir baka svy iinden geirebilme

derecesi olarak tanmlanabilir [1]. Geirgenlik u zelliklere baldr [2];

Kuman porozitesi (iplik numaras, iplik sklklar, kuma rgs etkiler)

Elyafn zellikleri (elyafn incelii, kesit yaps, hidrofillii vb.)

Kuman kalnl (iplik numaras, kuman rgs, kuman kat says etkiler)

Akkann kuma yzeyi ile temas sresi

Kuman grd terbiye ilemi

En nemli geirgenlik parametrelerinden biri porozitedir. Kuma yzeyindeki gzenek oran ne

kadar kltlrse geirgenlik deeri de o kadar dk olur. Porozite deeri en fazla iplik

sklklarndan etkilenmesine ramen, iplik sklklarnn artrlmas dorudan maliyeti

artracandan sklk konusunda en iyi deerlerin tespit edilmesi gereklidir.

Lif incelii dorudan ipliin porozite deerini etkileyen bir parametredir. Lifler inceldike lifler

arasndaki boluklar klr, porozite deeri azalr. Mikroliflerden yaplm ipliklerle dokunan

kumalarn geirgenlik deerleri dier liflerden elde edilen kumalarn geirgenlik deerlerine

gre ok daha dktr [2]. Mikrofilament liflerle dokunmu kumalarn su geirgenliine ve su

buhar geirgenliine etkisi ekil 1de ematize edilmitir.

ekil 1. Mikrofilament liflerle dokunmu kumalarn hava (a), su (b) ve su buhar (c) geirgenliine etkisi [3]

Kullanlan yapay liflerin ok byk oran dairesel kesit yapya sahiptirler. Altgen, gen, fasulye

gibi farkl kesit yapsna sahip lifler de mevcuttur. Farkl kesit yapsna sahip lifler (altgen vb.)


665

yksek paketlenme saladklar iin geirgenlik deerleri dairesel kesitli liflerden yaplan

ipliklere gre ok daha dk kmaktadr. Baz lif kesit rnekleri ekil 2de verilmitir.

(a) (b) (c)

ekil 2. Pamuk (a), yn (b) ve sentetik lifin (c) lif kesit yaps

Hidrofilite su tutuculuk olarak tanmlanmakta, bu zellikteki maddelere ise hidrofil

denilmektedir. Hidrofobilite ise hidrofilitenin tam tersi olup su iticilik olarak tanmlanmakta, bu

zellikteki maddelere ise hidrofob denilmektedir. Bu bakmdan liflerin hidrofilitesi, geirgenlii

artrmaktadr. Ayrca hidrofil liflerden yaplm kumalar daha zor kuruduklar iin dikkat

edilmemesi durumunda kumalarn kflenmesine de sebep olmaktadrlar. Hidrofob lifler ise suyu

emmedikleri iin su geirmesi istenmeyen afet adr kuma gibi kumalarn yapmnda daha

uygundurlar.

Geirgenlii etkileyen bir dier faktr kuma kalnl olup kuma kalnl arttka, kuma

iinden geen akkan daha uzun mesafede srtnmeye maruz kald iin kuman su

geirgenlii azalmaktadr. Kuma kalnln ift katl kuma yaparak artrrken, ayn zamanda

tabakalardan biri mukavemeti ykseltmek, daha dzgn yzey oluturmak, yzeydeki su hzn

artrmak ve su geiini daha fazla engellemek amacyla kullanlabilir.

rg yaps ve kalnl da poroziteyi etkilemekte olup sadece rgs deitirilen, dier

zellikleri ayn kalan kumalarda, kk yzeye sahip rgler, dierlerine gre yaklak %25

daha az su geirmektedirler.

Geirgenliin bal olduu bir dier faktr, akkann kuma yzeyi ile temas sresidir. Yamur

srasnda adr yzeyine temas eden suyun adr yzeyinde ak hz artrlabilirse kumaa nfuz

etmeden yzeyden ayrlmas salanabilir. Bu amala yzeyden akan suyun daha kk bir

yzeyden akmasnn salanmas gerekmektedir. Ayrca yzey malzemesinin hidrofob zellikte

olmas da suyun akp uzaklamasna katk salayacaktr.

Tekstil mamullerine hidrofob zellik kazandrlmas iki prensip ile gerekletirilebilir; su iticilik

ve su geirmezlik. Bu iki zellik tekstil mamullerine apre ilemleri ile kazandrlabilir [4]. Apre

ilemleri, Tekstil mamulnn deerini ykselten, karakterini, yzeyini ya da grnn

deitiren ve tekstil materyalini (iplik, dokuma veya rme kuma) sata hazrlayan mekanik ve

kimyasal tm ilemlere verilen isimdir [5]. Tekstil mamullerine hidrofob zellik kazandrlmas

su iticilik apresi ve su geirmezlik apresi ile gerekletirilebilmektedir.


666

Su iticilik apresi kuman grnmn ve geirgenliini tamamen korumasna karn, ona, suyu

itici bir zellik kazandran apre ilemidir. Su iticilik apresinde kuma yzeyinin deil de, kuma

oluturan lif ve ipliklerin yzeyinde film oluturulmas esastr. rnein; ya asidi, zirkoryum-

parafin, silikon ve florokarbon gibi maddeler bu etkiyi salayabilirler. Bu durumda, gzenekler

kapanmadndan salk ynnden avantajl olup kuru ve hava geirgen durumdadrlar. Ancak bu

ilem ksa sreli su maruziyetine dayankl olup basn altnda kuma sudan koruyamaz, su

gzeneklerden kuman iine nfuz eder [4].

Su geirmezlik apresinde ise mamul yzeyi tamamen su ve hava geirmez film tabakas ile

kaplanr. Bylece mamul; suyu hi geirmedii gibi rzgr ve souk etkisinden de korur. Bunun

yannda, vcut neminin dar kmasn da nler. nk kuman btn gzenekleri kapanm

durumdadr [4].

Bu ilemler iin poliretanlar, polivinil klorr, slikon elastomerler, neoprene kauuk,

politetrafloraetilen klorosulfonat gibi malzemeler kullanlabilir.

yi bir hidrofobluk apresi iin; liflerin ime (su tutma) yeteneinin az olmas, kuman ekmezlik

yeteneinin olmas, dzgn ve sk bir kuma yaps, hidrofob filmin elastiki olmas, liflerin

yzeyini iyi bir ekilde kaplamas ve yapmas, hidrofob film yzeyinin yapkan olmamas,

dolaysyla kirlenme eilimli olmamas, kullanlan hidrofobluk salayc maddenin etkili olmas

gerekir. Ayrca; kuma apre maddesini iyi bir ekilde emebilecek hidrofillikte olmal, kuma

zerinde hidrofob madde almn engelleyecek hidrofil madde artklar olmamal, yzey aktif

maddeler ve baz artklar bulunmamaldr [4].

Hidrofobluk iin liflerin ime yeteneinin az olmas istenir. adr kuma iin tercih edilen

doal bir lif olan pamuk, nem tutma kapasitesi yksek olmas nedeniyle nemi iine eker ve

kolayca ier. Oysa sentetik polyester su tutmadndan ime yetenei yoktur. Bu sebeple adr

kuma olarak hidrofobluk asndan pamua gre sentetik polyester tercih edilebilir. Ayrca

sentetik polyesterin nemi ekmemesi ile kflenme gibi olumsuz durumlarnda nne geilmi

olur. Kuman ekmezlik yetenei bakmndan da polyester bir kuman ekmezlii %100 pamuk

dokuma bir kumaa gre daha iyidir.

yi bir hidrofobluk iin istenen zelliklerden bir dieri dzgn ve sk bir kuma yapsdr ki

bunun iin mikrolif kullanm tercih edilebilir. Zira mikrolif kullanm ile daha dzgn, daha sk

ve dolays ile mukavemeti daha yksek bir kuma elde edilir.

2.2. Yanabilirliin Azaltlmas (zor yanarlk - yanmazlk)

Gnmzde sanayilemenin artmasyla birlikte toplu yerleim blgelerinin artmas ve

teknolojinin gelimesi yangn risklerini oaltm, dolaysyla s ve alevden koruyucu tekstillerin

kullanmn kanlmaz klmtr. Yangn balangcndan itibaren yangn mahallinde scaklk ok

sratli bir ekilde ykselir. Bunun iin yangnlarda ilk dakikalar hatta saniyeler ok nemlidir.

Zira yangnlarda ilk 5 dakikada scaklk hemen 500 Cnin zerine kmaktadr [6]. Bu adan

afet adrlarnda kullanlan malzemelerin yanma olasln en aza indirmek gerekmektedir. Baz

liflerin yanabilirlik durumlar izelge 1de verilmitir.


667

izelge 1. Baz liflerin yanabilirlik durumlar [6, 7]

Lif Yanma scakl (C) Tutuma kolayl Yanma hz

Pamuk 350 kolay hzl

Polyester 480 kolay yava

Akrilik 250 kolay orta

Naylon 6 450 kolay yava

Polipropilen 550 kolay hzl

Yn 600 ge yava

G tutuur tekstiller, aleve veya yksek scaklklara maruz kaldnda tutumayan, tutusa bile

kendi kendine snebilen tekstiller [6] eklinde tanmlanabilmektedir. Tekstil malzemesine g

tutuurluk zellii apre ilemleri ile kazandrlabilmektedir.

G tutuurluk apresi; tekstil malzemesinin alev almaya kar koymasn, eer alev alm ise

yanma hznn yavalatlmasn ve yakc etken uzaklatrldnda ksa bir sre sonra yanmann

kendiliinden durmasn salar.

G tutuur kumalar elde etmek iin ise;

Yaps itibariyle g tutuan liflerin (karbon, cam, PBI, PTFE, Nomex, Kevlar vb. gibi) kullanlmas,

Liflerin kopolimerazasyon ve kimyasal modifikasyon ile yaplarnn deitirilmesi,

Sentetik polimere lif ekimi esnasnda g tutuma salayc kimyasallarn ilave edilmesi,

Kuman g tutuma salayan kimyasallar ile muamele edilmesi

gibi yntemler kullanlmaktadr [6].

Bu drt yntem de tekstil teknolojisinde geni apl olarak kullanlmaktadr. Bununla birlikte,

kuman kullanm alanna bal olarak bu yntemler tek tek, yahut birlikte kullanlarak en iyi g

tutuma ve yanmama davrann sergileyecek deiik kuma yaplar elde edilebilmektedir [6].

Uyguland kuman elyaf yapsna, trne, arlklarna, dokuma yaplarna, elyaf

kombinasyonlarna, ykamaya veya kuru temizlemelere dayankllklarna gre eitlilik gsteren

g tutuur malzemeler fular, sprey, kaplama veya kpk yntemi ile uygulanabilir. Uygulama

yntemleri kullanlacak tekstil malzemesine veya kullanm alanlarna gre deiiklik

gstermektedir. G tutuur malzemelerin kaplama yerine fular olarak kullanlmas

verimliliklerini arttrr, nk kimyasal, kuman iine nfuz ettii zaman en iyi performans

gsterir. Kaplama olarak kullanlan g tutuur malzemelerdeki suda zlmeyen malzemeler

g tutuur kimyasallarn kuman iine nfuz etmesini engeller, bu durumda kaln kumalarda

verim dmesi gzlenir.

Son yllarda yaplan almalarda, daha az maliyetli ve evre dostu g tutuur maddelerin

retimi zerinde durulmu, halojen iermeyen g tutuur madde kullanm gelitirilmitir.

Yaplan almalarda, yeni yntemler olarak plazma ilemi ile yzey modifikasyonu,

mikrokapsl uygulamalar ve nanoteknoloji ne kmaktadr [8].


668

Geleneksel g tutuurluk ilemlerinde kullanlan kimyasal maddelerin yaplar, ykama

dayanmlar ve saladklar etkiler gz nne alndnda eitli sorunlarla karlalmaktadr. Son

yllarda yaplan aratrmalar, ilemin ykamaya dayankl olmas ancak bunu salayan kimyasaln

toksik etkisinin olmamasnn yan sra poliamid ve poliester gibi kolay eriyebilen lifler ieren

kumalar iin erime ve damlamay nleyen g tutuur madde kullanm zerine younlamtr

[9].

evre dostu g tutuur pamuklu tekstillerin retimi iin yeni bir yol olarak kitosan fosfat

denendii almalar mevcuttur. Yaplan almalarda kitosan fosforilizasyon ilemi srasnda

eklenmi ve bir azot kayna gibi davranp fosforla sinerjitik (iki etkenin beraberce olan etkisinin,

her ikisinin tek bana etkisinin toplamndan daha fazla olmas) bir etki oluturduu grlmtr.

Kitosan sitrat tuzu fosforilizasyon reaksiyonunu kolaylatrmtr. nk amino gruplar selloz

hidroksillerinden daha reaktif hale gelmitir. Kitosan konsantrasyonunun %0dan %2ye

ykseltilmesi pamuklu kuman g tutuurluunu artrmtr. Kitosan konsantrasyonunun

%2nin zerine kartlmas ile kuman sl bozunmas zerinde snrl bir etkiye sahip olmutur

[10].

Baz terbiye ilemleri olduka yksek kullanm dayanm salamasna ramen baz kimyasal

malzemelerin belli bir miktarn zerinde kullanlmas kuman kullanm zelliklerini

bozmaktadr. Baarl bir g tutuurluk terbiyesi iin kabul edilebilir g tutuma seviyelerini

uygun maliyet ve klasik tekstil terbiye ve kaplama cihazlar ile gerekletirebilmek gereklidir.

Sonu ve neriler

Afet adrlar, acil durum ve afet zamanlarnda insanlarn yeniden yerleik konutlarna geinceye

kadar yaamlarn geirdikleri adrlardr. Afet adrlar doal ortamlarda kullanldklar iin

bulunduklar ortamdan kaynaklanan farkl evresel artlara maruz kalrlar ve afet adrlarndan da

bu evresel artlara kar dayanm gstermesi beklenir. Bu almada, afet adrlarnn maruz

kalabilecekleri evresel artlardan ikisi olan su geirme ve yanmaya kar dayankllk

kazandrlmas ve iyiletirilmelerine ynelik olarak yaplan almalar incelenmitir. adrlarn

en nemli parasnn retildikleri kuma olduu dnldnde kuman evresel artlara kar

iyiletirilmesi adrn iyiletirilmesi anlamna gelecei iin kumalarn iyiletirilmesi konu

edinilmitir.

adr kumann su geirme ve yanmaya kar dayankll uygun hammadde seimi ve terbiye

ilemleri ile artrlabilmektedir. Ayrca uygun hammaddelerin uygun oranlarda seilmesiyle,

mevcut adr kumalar ile ayn maliyetlerde olmasna ramen daha stn zelliklere sahip adr

kumalar elde edilmesi salanabildii de grlmektedir. Ayrca adrdan istenilen geirmezlik ve

yanmazlk zelliklerini salayabilmek iin kullanlacak ipliin tek tipte iplik olmayp birden fazla

farkl zellikte iplikten olumas da denenmelidir. Buna ilave olarak gelien teknik ve teknoloji

ile yeni apre yntemleri de denenmelidir.

zetle; yaplan almalar gstermektedir ki teknolojideki gelimeler sayesinde kumalarn su

geirme ve yanmaya kar uygun hammadde ve apre ilemleri ile dayanmlar artrlabilmektedir.


669

Kaynaklar

[1] Trk Dil Kurumu. Gncel Trke Szlk (Elektronik srm).

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts Eriim: 08/2014.

[2] Erkan T. Kuma Porozitesinin Belirlenmesinde Grnt Modellemesinin Kullanm:

Filament plikli Dokuma Kuma. Tekstil ve Konfeksiyon. 2011;2:147-157.

http://goo.gl/VsAB68

[3] Anonim. Microfiber. http://www.fibersource.com/f-tutor/micro.htm Eriim: 09/2014

[4] Anonim. Hidrofob Apre. http://mihenk.stormpages.com/hidrofob.htm Eriim:09/2014

[5] ifti Y. Tekstil El Kitab. Baslmam eser. http://www.istgumlab.com/yciftci/wp-

content/uploads/2013/12/EK-I-Tekstil%20El%20Kitabi.pdf

[6] Kaln MB. Tekstil Yzeylerinin Yanmaya Kar Direnlerinin Arttrlmas. Yksek Lisans

Tezi. Kahramanmara niversitesi Fen Bilimleri Enstits, Kahramanmara, 2008.

http://kutuphane.ksu.edu.tr/e-tez/fbe/T00843/mehmetbaran_kalin_tez.pdf

[7] Horrocks AR, Price DX. Fire Retardant Materials. Woodhead Publishing. ISBN: 1-85573-

419-2. USA, 2001. http://www.worldcat.org/oclc/443488187

[8] meroullar Z, Kut D. Tekstilde G Tutuurluk. Uluda niversitesi Mhendislik-

Mimarlk Fakltesi Dergisi. 2012;17(1):27-41.

http://mmfdergi.uludag.edu.tr/Dergi/cilt17sayi1/mak17_01-03(syf027-041).pdf

[9] Ban DM, Wang YZ, Yang B, Zhao GM. A Novel Non-Dripping Oligomeric Flame

Retardant for Polyethylene Terephthalate. European Polymer Journal. 2004;40(8):1909-

1913. https://doi.org/10.1016/j.eurpolymj.2004.03.013

[10] El-Tahlawy K. Chitosan Phosphate: A New Way for Production of Eco-Friendly Flame-

Retardant Cotton Textiles. The Journal of The Textile Institute. 2008;99(3):185-191.

https://doi.org/10.1080/00405000701584311

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gtshttp://goo.gl/VsAB68http://www.fibersource.com/f-tutor/micro.htmhttp://mihenk.stormpages.com/hidrofob.htmhttp://www.istgumlab.com/yciftci/wp-content/uploads/2013/12/EK-I-Tekstil%20El%20Kitabi.pdfhttp://www.istgumlab.com/yciftci/wp-content/uploads/2013/12/EK-I-Tekstil%20El%20Kitabi.pdfhttp://kutuphane.ksu.edu.tr/e-tez/fbe/T00843/mehmetbaran_kalin_tez.pdfhttp://www.worldcat.org/oclc/443488187http://mmfdergi.uludag.edu.tr/Dergi/cilt17sayi1/mak17_01-03(syf027-041).pdfhttps://doi.org/10.1016/j.eurpolymj.2004.03.013https://doi.org/10.1080/00405000701584311

ISEM2014-Cilt1-1n-A41-Kapak-n2-bo sayfa2-Kapak-i-Cilt13-Kapak-i24-Kurullar5-bo sayfa5-nszler6-indekiler-Cilt1Page 1Page 2Page 3Page 4

ISEM2014-A07-004ISEM2014-Cilt1-3arka-A4

Documents

Afet Çadırlarının Çevresel Şartlardan Geçirgenlik ve Yanmaya Karşı İyileştirilmesi