10
ل و بافت مجله سلوعلمي( - ) پژوهشي، جلد4 ، شماره4 ، زمستان3129 123 مقاله پژوهش يل و بافت مجله سلوعلمي( - ) پژوهشي جلد4 ، شماره4 ، زمستان3129 ، 404 - 123 دروفيتاگامتك و مگ تکوین تخمAdonis flammea Jacqu. رش سقط تخمك و رویان : گزانی رادلكريم چهرگا عبدا. Ph.D 1 * ، محسن زاده فريباPh.D. 1 ، خطاريز ا سولماM.Sc.Student. 2 ، سماعيلیجيك ا سيمين تا.Student. Ph.D 3 1 - ، همدان، كدشگاه بوعلی سينایه، داننشكده علوم پاسی دا گروه زیست شنا پستی1818565156 2 - ، همدانشگاه بوعلی سينایه، داننشكده علوم پا دات شناسی ارشد زیس كارشناسی دانشجوی6 - زمی، تهرانه خوارنشگاستی، داانشكده علوم زیت شناسی د زیس دانشجوی دكتری* ویسنده مسئول:ترونيك ن پست الك[email protected] اريخ دريافت: ت32 / 23 / 2232 يخ پذيرش: تار21 / 7 / 2233 چكيده هدف: مولکولي دربردی وه مطالعات کار توجه به اينک باRanunculaceae ل افزايش است در حا، نرن تر گل در اين تکوينرسي و درک بروری است ضر. در اين پژوهش مراحل و چگونگي تکوين تخمك در گراAdonis flammea رسي بر شد. اد و روش مو ها: گل ها ی جوان و غنچه ها در مراحللف برداشت، مخت در70 FAA ثبرت ت و درکل ال77 رصد د نگهداری شدند. نمونه ها پن از آبری و قالب گرری گر درافرن، پار باتومکرو مر برشری گر شدند. رنگ آمرزی باPAS و هماتوکسرلرننجام ا گرفت. م هایره ته شند از مراحل مختلفني تکوي با دقت باستفاد ا ازسکوپکرو مررسيی بر نوراری شدند. و عکسبرد نتايج: ن داد نتايج نشا تخمك ها درA. flammea از نوعاژگون و، ني تشنکرلته درونی سنفت بنا پوسنش است. مجراخورشي و پر پوش دو مي شود.وسرت مگاسپر پ از تقسرم مروزدهایترا ت با نوع آرايش هر دو خطيرخطي و غرد. تکوينجاد مي کن را اي کرسنهاني روين از ترن پلي گونومروی پر مي کند.ول سل های آنتيرل ميي تحلولرحله اندوسپرم سل که در مد پايا هستندُ پولسمي سنل سرتوپباطات روند. ارت هنایرلاني، تحلسه روي کري از تخمك برخا و به هبال آن سقط تخمك و دن شدند. مشاهدخي از موارد بر رويان درري: نتيجه گي پليگان و ترندانز نهاني اسه روياين تخمك و کرلگوهای تکو اند.ي کننبعرت من گونوم ت ولنيتنيي آن پايناينُ پ دها ، تشنکرلولسمي برن سل سرتوپباطاتهك خورشي، ارت کانيسه روي های کر و موفقرنت عدم در لقناان و سنقط روينني از تخمنك برخ در هنا ازژگي ويه است که علت آن ميای گونه مورد مطالع ها ژنترکي باشد. ي تواند عوامل محرطيدي:ژگان کلي وااني،سه روي تخمك، کروفرت،اگامت مگAdonis flammea ، Ranunculaceae

Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

123 3129 زمستان، 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت

پژوهشي( - )علمي مجله سلول و بافت يپژوهشمقاله

123-404، 3129 زمستان ،4 ، شماره4جلد

: گزارش سقط تخمك و رویان .Adonis flammea Jacquتکوین تخمك و مگاگامتوفيت در

Ph.D. عبدالكريم چهرگانی راد .Ph.D فريبا محسن زاده ،*1

.M.Sc.Studentسولماز اخطاري ،1 2 ،

Student. Ph.D.سيمين تاجيك اسماعيلی3

1818565156 پستیگروه زیست شناسی دانشكده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سينا، همدان، كد -1

دانشجوی كارشناسی ارشد زیست شناسی دانشكده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سينا، همدان -2 دانشجوی دكتری زیست شناسی دانشكده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران -6

[email protected] پست الكترونيك نویسنده مسئول:*

21/7/2233تاريخ پذيرش: 32/23/2232تاريخ دريافت:

چكيده

بررسي و درک تکوين گل در اينن ترنر ،در حال افزايش است Ranunculaceaeبا توجه به اينکه مطالعات کاربردی و مولکولي در هدف:

.شد بررسي Adonis flammea گرا در تخمك تکوين چگونگي و مراحل پژوهش اين در. ضروری است

پن هانمونه .شدند نگهداریدرصد 77 الکل در و تثبرت 70FAA در مختلف برداشت، مراحل در هاغنچه و ی جوانهاگل :هامواد و روش

از شند تهره هایلام .گرفت انجام هماتوکسرلرنو PAS با آمرزی رنگ. شدند گرریبرش مرکروتوم با پارافرن، در گرریگرری و قالبآب از

و عکسبرداری شدند. نوری بررسي مرکروسکوپ از استفاد با دقت با تکويني مختلف مراحل

دو پوششي و پرخورش است. مجرای سنفت بنا پوسنته درونني تشنکرل ،واژگوناز نوع A. flammeaدر هاتخمك نتايج نشان داد :نتايج

از ترن رويناني کرسنه را ايجاد مي کند. تکوين و غررخطي خطي هر دو نوع آرايش با تترادهای مروز تقسرم از پ مگاسپروسرت شود. مي

هنای روند. ارتباطات سرتوپلاسمي سنلولپُد پايا هستند که در مرحله اندوسپرم سلولي تحلرل ميآنتي هایسلولکند. مي پرروی گونومپلي

رويان در برخي از موارد مشاهد شدند. دنبال آن سقط تخمك وها و بهبرخي از تخمكکرسه روياني، تحلرل

، تشنکرل دهاپُنپاينايي آنتنيولني گونوم تبعرت مني کننند.الگوهای تکوين تخمك و کرسه روياني از نهاندانگان و تر پلي نتيجه گيري:

از هنا در برخني از تخمنكو سنقط روينان در لقنا عدم موفقرنت وهای کرسه روياني کلاهك خورشي، ارتباطات سرتوپلاسمي برن سلول

تواند عوامل محرطي يا ژنترکي باشد.های گونه مورد مطالعه است که علت آن ميويژگي

Adonis flammea،Ranunculaceae مگاگامتوفرت، تخمك، کرسه روياني، واژگان کليدي:

Page 2: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

3129، زمستان 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت 123

مقدمه

ای در راسنننته ترنننر آلالنننه موقعرنننت فرلوژنترنننك برجسنننته

Ranunculales گرو بزرگني رسد پايه و اساس نظر ميدارد و به

قابنل مجموعنهينن خنانواد ا باشند. (هنايودايکتها )ایاز دولپه

از .گرنردتوجهي از ريخت شناسي اولره و پرشرفته را در بنر مني

های رويان شناختي اينن ترنر بندين شنر اسنت:جمله ويژگي

هنای آزاد های منظم يا نامنظم، دوجن يا تك جن ، برچنهگل

هنای ينك تخمکني، های چند تخمکي ينا فندقنهيا متصل، برگه

رش، تك پوسنته، دو پوسنته ينا فاقند خوتخمك پرخورش يا کم

و Alliumهنننای از ترننن روينننانيپوسنننته، تکنننوين کرسنننه

Polygonum پنود زودگنذر ينا های آنتيو سلول کند،پرروی مي

های کرسنه پلوئردی مکرر در انواع سلولپلي (.3و 2) پايا هستند

هنا، اندوسنپرم و سوسپانسنور پودهنا، سنرنرژيدروياني نظرر آنتي

و ارتباط آشکاری که مران ساختار اين ( 4و 2گزارش شد است )

ایشان وجود دارد، نقش تغذيهها و طول مدت زمان زندگيسلول

هنای وقوع درون پلوئردی در سلول(. 5) کندرا پرشنهاد مي هاآن

يکي (.7و 1) است شد گزارشپود، در اعضای اين خانواد آنتي

اسنت کنه بنه طايفنه Adonis جنن های اينن ترنر از جن

Ranunculeae از زيننر خننانوادRanunculoideae .تعلنند دارد

براساس مطالعات مرجع شناختي انجام گرفته گزارشي در منورد

وينژ مراحل تکوين تخمك و کرسه روياني گرا مورد مطالعه و به

در خصوص سقط تخمك و رويان در اين جن در دسترس نمي

توسعه مطالعه نحو تکوين تخمك و کرسه باشد. هدف اين مقاله

اسنت. A. flammea عنوان يك واحد زاينای مهنم در روياني به

عنلاو بنر زايي تخمك آشکار ساختن خصوصرات ريخت علاو ،به

بندی سبب فهم بهتری از رد ،درک کارايي مکانرسم تولرد مثلي

شود.مي نرز ترر آلاله

و روشهامواد

تابسنتان از اواينل در مطالعنه منورد گوننه هنایجواننه و هناگنل

منطقنه ،ضلع شرقي کنو الونند، همدان در طبرعي هایزيستگا

هاگل .شد آوری جمع زاد محسن( )ع( )اماممجاور امام زاد کو

در تثبرنت مختلف تکوين برداشنت و جهنت در مراحل هاغنچه و

(Formalin Acetic acid Ethanol) 70FAA شند و داد قنرار

قالنب گرنری، از پن .داری شندنددرصد نگه 77 الکل در سپ

27تنا 7اننداز در مرکروتنوم بنا پنارافرن هنایدر قالنب هانمونه

هننا سننازی نمونننهشننفاف (. 8) گرننری شنندندمرکرومتننر بننرش

آمرننزی مضنناعف هسننته و و رنننگ Yeung(9) روش مطننابد

وسنرله هماتوکسنرلرن و ائنوزين صنورت گرفنت. سرتوپلاسم بنه

ننننوری مرکروسنننکوپ بنننا مطالعنننه منننورد هننناینموننننه

CX21FS1 Olympus (napaJبررسي ) بنرداریعک و شد

انجنامCanon G11 (napaJ ) لمند ديجرتنال دوربرن کمك به

گرفت. با مطالعه تعنداد زينادی لام تهرنه شند مراحنل تکنوين

تخمك و کرسه روياني مشخص و مورد مطالعه قرار گرفت.

نتایج

تكوين تخمك

دسنت آمند در گرنا منورد مطالعنه، اسنتقرار به بر اساس نتايج

ا در تخمدان از نوع جداری است. بنران تخمکي پايه گرا هتخمك

های قاعند برآمدگي گنبدی شکل از سلولصورت يك است و به

تا 4يابد. پريمورديوم تخمك دارای سطح شکمي برچه توسعه مي

(. پريمورديوم تخمك، خمردگي را A2لايه سلولي است )شکل 7

(. در داخننل A2کننند )شننکل از همننان مراحننل اولرننه آغنناز منني

های آرکئوسپور به واسطه حجم زيناد، سلول پريمورديوم تخمك،

های خورش قابل لاسم متراکم و هسته بزرگ از بقره سلولسرتوپ

در پريموردينوم تخمنك (. B2و C2های تشخرص هستند )شکل

A.flammea يکني از کنه وجود داردسلول آرکئوسپوری چندين

. يابندها به طور مستقرم به سلول مادر مگاسپور تمايز مياين سلول

هننارم زيننر ، در لايننه چA.flammeaسننلول مننادر مگاسننپور در

هنا در قاعند (. پوسنتهD2و F2هنای )شنکل اپردرمي قرار دارد

شنوند. ابتندا پوسنته های تخمکي بنران گنذاری منيپريمورديوم

گنردد. مرکروپرنل سنپ پوسنته بررونني تشنکرل مني دروني و

لايه سلولي اسنت شنکل 3وسرله پوسته داخلي که متشکل از به

لاينه سنلولي 5تا 4 گررد. پوسته خارجي ضخرم و متشکل ازمي

های تخمك در طرفرن جسم تخمك، محل پردايش است. پوسته

نسبتا متقابل دارند و بنابراين مرکروپرل حالنت خطني صناف بنا

خمرندگي (.G4 ،F4،D2هنای انتهای داسي شنکل دارد )شنکل

ای جهنت مقابنل هدار شدن و رشد برشتر سلولتخمك با واکوئل

(. C3 ،B3 ،F2و F3های )شکلشود تر ميبه خمردگي، مشخص

با افزايش مرزان خمردگي ضمن رشد، تخمنك بنه حالنت کناملا

آيند و سنپ در ضنمن تشنکرل کرسنه رويناني، خمرد در مني

های تخمك در کنار پايه شود. در نترجه پوستهواژگون مي تخمك

C3–F2و F3هنای گررنند )شنکل( قنرار منيفونرکولتخمك )

،D2 .)

Page 3: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

122 3129 زمستان، 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت

صورت برآمدگي کوچکي در سطح شکمي تخمدان تشکرل ( بنران تخمکي که بهA.flammea. A: مراحل اولره تکوين تخمك و مگاسپوروژنز در 2شکل

( Bکنند هنا رشند منيگررد ولي تنها يکي از آنمي ها برش از يك پريمورديوم شکلکند در بعضي برچهشد و خمردگي را از همان مراحل اولره آغاز ميهمنرا سرتوپلاسنم متنراکم آن و رشند ( بنهAr( پرشرفت تقسرمات آرکئوسپور )C (▲گررد )ی در راس خورش شکل ميبرش از يك سلول آرکئوسپور

( در لايه چهنارم. شناخص mmcحضور سلول مادر مگاسپور )( F( در سلول مادر مگاسپور ▲) I( آنافاز E( در سلول مادر مگاسپور ▲)I ( متافاز Dپوسته ، پايه تخمك )فونرکول(.f، پريمورديوم تخمکي، Po، برچه car، پوسته برروني oi، پوسته دروني iiمرکرومتر. مخففها: 27

رپرچ و طنور مناهای متعدد و آزاد بنهدر اين گونه، مادگي با برچه

ها روی نهنج برجسته قنرار دارد. دنبال استقرار مارپرچي پرچمبه

(. مادگي در نموننه H4مانند هستند )شکل ها از آغاز کوز برچه

ای اسنت مورد مطالعه، دارای پايك و همچنرن کرک از نوع غند

صورت برجسنتگي (. پريمورديوم تخمکي بهC4و F4های )شکل

(. تعنداد اينن B 2شنود )شنکل منيمانند ديند کوچك انگشت

هنا باشد که تنها يکي از آنها معمولا دو يا سه عدد ميبرجستگي

شود. در نمونه مورد مطالعه تخمك از نوع کند و بالغ ميرشد مي

و G4هنای دو پوسته ای، متوسط خورش و واژگون است )شکل

F4).

مگاسپورزايی و نمو گامتوفيت ماده

با حجم زياد، هسنته درشنت، سرتوپلاسنم مگاسپوروسرت سلول

های خورش قابنل متراکم و شکل چند وجهي خود از ساير سلول

انجام مگاسپوروسرت با (.F2–D2های باشد )شکلتشخرص مي

مرنوزی تقسنرم دهند. بنا اولنرنمني تشنکرل را مگاسپورها مروز

دياد در گردد. دياد هاپلوئرد تشکرل مي دو سلول مگاسپوروسرت،

( قابل مشناهد A3حالتي که هنوز سرتوکرنز انجام نشد )شکل

و هم دياد ( B3هم دياد طولي )شکل است که پ از سرتوکرنز

موجنب تقسنرم مرنوزی مشاهد شد. دومرن( C3)شکل عرضي

های مشاهد شد از ننوع تترادشود. مي تتراد سلول چهار تشکرل

چهنار از ( اسنت.D3و E3هنای شکل )شکل Tخطي طولي و

اينن در رونند وتحلرل مي سلول سه مروز )تتراد(، از حاصل سلول

سنفتي )مرکروپرلني( کنردیمگاسپور عمنل موقعرت سلول نمونه

وقتي يابد.مي تحول کرسه روياني نهايت به در ( کهF3است )شکل

حندود تخمنك پوسته مي رسد، پايان به تترادها تشکرل با مروز

بنرنادی کرسنه سنلول پوشناند. هسنتهمني را تخمك جسم 4/2

ترترنب دهند و بنهمني انجام را متوالي مرتوزی تقسرم سه روياني

کنند. درای را ايجاد ميای و چهار هستهکرسه روياني دو هسته

وجنود بنه را ایهسنته هشت کرسه روياني تقسرم سوم، نهايت،

در اين مرحله پوسته خنارجي بنه حنداکثر اننداز خنود آورد.مي

سه سلول در قطب مجاور مجرای سفت )مرکروپرل( رسرد است.

زا شنامل ينك کننند. دسنتگا تخنم را ايجاد مي زادستگا تخم

اسنت )سنرنرژيد( و دو سلول کنناری قريننه زاسلول مراني تخم

(.B2)شکل

Page 4: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

3129، زمستان 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت 400

کنند. در قطب بني، ا آرايش مثلثي شکلي را ايجاد ميهاين سلول

ها نرز آرايشني مثلثني آيند که آنوجود ميبه پودای آنتيهسلول

تنرين هنا کوچنكپنود شکل دارند. در نمونه مورد بررسني آنتني

زمانهم (.E2و B4های های کرسه روياني هستند )شکلسلول

دو زا، تخنم و سنلول قريننه سلول دو به سفتي هایسلول با تمايز

ای سنفتي و بنني در قسنمت هنهسته قطبي جدا شند از قطنب

شوند تا هسته ( به هم ملحد ميA2مرکزی کرسه روياني )شکل

دهند ارتباطنات سرتوپلاسنمي ثانويه يا سلول مرکزی را تشکرل

(. 2E ,F ,4DDای کرسه روياني بر قرار است )هبرن کلره سلول

قرار زاسپ سلول مرکزی مهاجرت کرد و در زير دستگا تخم

(. در نموننه منورد مطالعنه ترکرنب E2–B2های گررد )شکلمي

های قطبي و تشکرل هسته ثانوينه قبنل از لقنا تشنکرل هسته

ايي که قابلرنت لقنا را هروياني و سلول شود. با تشکرل کرسهمي

دوتايي )ديپلوئرد( تکنوين هسته ( وزا )هاپلوئرددارند، يعني تخم

رسد. تخمك به پايان مي

کننند لوله گرد به تخمك را پردا ميدر زمان لقا تعداد زيادی

هنای گنرد از طريند ( و در اين برن تنها يکي از لولهC2)شکل

ها بنه کرسنه مجرای سفت وارد شد ، و از طريد يکي از سرنرژيد

کند و محتويات خود را به داخل کرسه تخلرنه روياني را پردا مي

بنا سنلول زا و ديگنری ها بنا سنلول تخنمنمايد. يکي از اسپرممي

( و بندين ترترنب سنلول تخنم E2يابند )شنکل مرکزی لقا مي

شود.( تشکرل ميA4( و سلول مادر آندوسپرم )شکل F2 )شکل

( قابنل ↑هنا )دينوار بنرن سنلول( دياد خطي طنولي، B( بدون سرتوکرنز ▲( دياد )A.flammea ..Aماد در : مگاسپوروژنز و تکوين گامتوفرت 3شکل باشند. برد و ديگری در مرحله دياد منيها در مرحله پريمورديوم تخمکي به سر مينشود که دو عدد از آ( در اين برچه سه تخمك ديد ميCرويت است

( موقعرنت مگاسنپور Fته خنارجي : پوسنoi: پوسنته داخلني، ii(. ▲شنکل ) T( تتنراد E ( ▲( تتنراد خطني )D( است ▲دياد از نوع خطي عرضي )، پوسنته oi، پوسنته درونني iiمرکرومتنر. مخففهنا: 47شنود. شناخص ( در اين شکل ديد منيfدر قطب بني است، پايه تخمك )( FMe) کردیعمل

، پايه تخمك )فونرکول(. f، پريمورديوم تخمکي Po، برچه carبرروني

Page 5: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

403 3129 زمستان، 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت

شنود و بافنت سنرعت انجنام منينمو سلول منادر آندوسنپرم بنه

ای است آورد. اندوسپرم ابتدا از نوع هستهوجود ميآندوسپرم را به

شود ( و سپ جداربندی نمود و سلولي ميD4–B4های )شکل

(. پ از نمو سنلول تخنم و در مرحلنه روينان کنروی E4)شکل

(. سنلولهای E4 شنود ) شنکلشکل، اندوسپرم کاملا سلولي مني

ای هستند.اندوسپرم تك هسته

( کرسه روياني بالغ B( در مرکز کرسه روياني در حال تلفرد هستند PNهای قطبي )( هستهA.flammea .A: تکوين و لقا گامتوفرت ماد در 2 شکل

( Ptگرد ) ( ورود لولهCيابد ( در بالای اين مجموعه استقرار ميcc( ، سلول مرکزی )ecزا )( و يك سلول مراني تخمsynشامل دو عدد سلول سرنرژيد )ر اين ( شکل کلي تخمك و کرسه روياني، شکل خطي هلالي مرکروپرل که پوسته داخلي در تشکرل آن دخالت دارد دD( به داخل کرسه روياني ↑)

-زا ديد مي( به داخل سلول مرکزی و سلول تخم▲( بخش فوقاني کرسه روياني با جزئرات دقرد تر، در اين شکل تلقرح اسپرم )Eتصوير نمايان است

و سلول ( ▲) ای برن اسپرم( تشکرل شد و تلفرد هستهz(در اين شکل سلول تخم )Fهای آنتي پود نرز حضور دارند های سرنرژيد و سلولشود. سلولو D 47های کرسه روياني را نشان مي دهد. شاخص در شکل ( برقرار شد است. پرکانهای توپر محل اتصالات سلولي در برن برخي از سلولccمرکزی )

مرکرومتر است. 25ها در بقره شکل

ها در ابتدا سه عدد است اما به موازات رشد کرسنه پودآنتي تعداد

يابند. ها در نترجه تقسرمات مرتوزی افزايش منيروياني تعداد آن

ها گرچه برش از سه عدد ولي نامشخص است. تعندادی تعداد آن

( و احتمنالا B4ها بعد از لقا نرز تا مدتي پايا ماند )شکل از آن

شنوند. و تخرينب مني در جريان سلولي شدن اندوسپرم، فشنرد

-رويان و سپ رويان را ايجاد منيسلول تخم تقسرم شد ، پرش

(. در طي بلوغ کرسنه رويناني کلاهنك خورشني C4کند )شکل

گوننوم پرنروی رويناني از ترن پلني رود. تکوين کرسهتحلرل مي

تخمنك در .گنرددکشنرد و طوينل منيکند و در طي بلنوغ مي

A.flammea هنا بنه خنوبي دستجات آوندی در خورش و پوسته

هنای منورد در غنچنه(. F4و G4های قابل مشاهد است )شکل

تنها يك تخمنك برچه است و 8تا 1مادگي متشکل از بررسي،

هنا در مراحنل شنود. بعضني از تخمنكزايا در هر برچه ديد مي

ی هناشوند و آثار تخمكپاياني تکوين گامتوفرت ماد تخريب مي

تحلرل روند با کرسه روياني غرر عادی قابنل روينت و تشنخرص

نموننه 27شمارش اولره در برش از (.D5–A5های است )شکل

هنای در حنال تحلرنل و گل مورد مطالعه و ارزيابي تعداد تخمك

47هنا قابنل توجنه و حندود لقا نرافته نشان داد که تعنداد آن

شود و حدود شامل مي های گرا مورد بررسي را درصد از تخمك

های در حال تحلرنل( مربنوط بنه يك سوم از موارد فوق )تخمك

هايي است که لقا يافته و محتوی روينان اولرنه ولني در تخمك

باشد.حال سقط مي

Page 6: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

3129، زمستان 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت 409

که تقسرمات اولره ( در حاليBکند ( تشکرل و شروع به تقسرم ميEmcاندوسپرم )( سلول مادر A.flammea .A: گامتوفرت ماد بعد از لقا در 4شکل -( ديد ميEM( در مجاورت جنرن )enای )( در اين شکل اندوسپرم هستهC ( حضور دارندAntپودی )های آنتي( آغاز شد هنوز سلولenاندوسپرم )

( تخمك F( اندوسپرم سلولي، Eای در اين تصوير کاملا نمايان است عت اندوسپرم هسته( وسD( حضور دارد ghای )شود در ديوار تخمدان کرک غد ( بر روی پوسته خارجي حضور دارد. ↑( درپوش سفتي )Gباشد ای آويخته در برچه، دستجات آوندی در حال ورود به پوسته ميپرخورش، دو پوسته

و در ساير A 25، خامه وکلاله. شاخص در شکل 2، برچه 3،نهنج 2غنچه جوان شامل: ( برش طولي از يك H( قابل مشاهد است VBدسته آوندی ) مرکرون است. مخففها همانند تصاوير قبلي است. 47ها شکل

موفند بنه هنا و يا شرايط اکولوژيك، تعدادی از تخمك های گرد که به علت کافي نبودن تعداد دانه A.flammea های در حال تحلرل در : تخمك5شکل Dو C( سقط مي شنوند. در شنکلهای Bو برخي نرز پ از لقا و در مرحله تشکرل پرش رويان غالبا کروی شکل) شوندمي ( و سقطAشوند )لقا نمي

مرکرومتر. 47کرسه روياني با تکوين ناقص و فاقد مجموعه ساختارهای سلولي کامل ديد مي شود که نشان دهند سقط آنها است. شاخص

Page 7: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

401 3129 زمستان، 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت

بحث

هنای تشنکرل دهنند گنل در توالي بنرانگذاری منارپرچي انندام

و ينك (27)ينك الگنوی کلني اسنت Rnunculaceaeخانواد

وضنعرت دو .(22دهند )سطح سرستماترکي پائرن را نشنان مني

هنای اندوستومرك، ويژگي (ای و مجرای سفت )مرکروپرلپوسته

شنود، در که در اغلب گراهان اين ترر ديند مني هستند ابتدايي

ای کنه در تنك پوسنتهو تخمنك bistomic که مرکروپرلحالي

يافتنه های اشتقاقشود ويژگيبرخي از گراهان اين ترر ديد مي

(. در نمونه مورد مطالعه، تخمنك از ننوع 23از گرو اول هستند )

تندا پوسنته درونني و سنپ ای اسنت کنه ابابتدايي و دو پوسته

شود. پوسته برروني از رشند پوسته برروني تخمك بنرانگذاری مي

-های آن برش از دو عندد منيزيادی برخوردار بود و تعداد لايه

که پوسته دروني محدود به دو لايه سلولي است. در باشد در حالي

درم و پارانشنرم تمنايزای، اپيهای چند لايههای با پوستهتخمك

ای منورد بررسني، در تخمك دو پوسته .(22شود )يافته ديد مي

تنها پوسته داخلي در تشکرل مرکروپرل دخالت دارد، به عبنارتي

مرکروپرل اندوستومرك است که يك ويژگني ابتندايي محسنوب

ها، پوسته به خورش متصل در اغلب اسپرماتوفرت. (22شود )مي

رکروپرلي به صورت آزاد است و در برشتر موارد فقط در انتهای م

هنا، فراينند کامنل (. در اعضای برخي تاکسنون24ماند )باقي مي

ترنر تواند وجود داشته باشد. بنابراين در برخي اعضای اتصال مي

شود و طور محکم فشرد ميهای آزاد، بدون اتصال بهآلاله پوسته

طنوری کنه شنود بنهدر برخي ديگر فرايند کامل اتصال ديد مي

(. حالنت اخرنر 23ها قابل تشنخرص نرسنت )ه برن پوستهحاشر

در نهانندانگان پاينه )بنازال مشناهد گرديند. ، A. flammeaدر

و ترنر (27های پرخورش غالنب هسنتند )ها( تخمكآنژيوسپرم

ترين خورش ها حجرمایهای ابتدايي دو لپهآلاله در برن تاکسون

تخمنك از ننوع متوسنط (، اما در نمونه مورد مطالعه 27را دارد )

خورش مشاهد گرديد.

درمني منجنر بنه های اپنيدر ترر آلاله تقسرمات مماسي سلول

شود. درجه نمو کلاهك، يك ويژگني تشکرل کلاهك خورشي مي

A. flammea 4-3در مخصوص گوننه اسنت. کلاهنك خورشني

توانند موجنب ای است. در خانواد آلاله کلاهك خورشي ميلايه

( که بافتي با ديوار سلولي ضخرم 21و 25از شود )تشکرل اپرست

هنای بنالغ پايندار هنای فنوق در داننهاست که بر اساس گنزارش

های مورد مطالعه ما در مراحل پرشرفته قابل ماند اما در نمونهمي

در نترجنه توسنعه لبنه راسني های پوستکيتشخرص نرست. سد

آينند و منيوجنود پوسته و به طور معمول از پوسنته درونني بنه

شنوند. های برروني تشنکرل منياز پوسته ،صورت کمتر معمولبه

آيند و وجود ميها در طي تشکرل کرسه روياني بهطور کلي سدبه

طور کامل نمو يافتنه در زمان ورود لوله گرد به حفر تخمدان به

(. اغلب انواع سد پ از لقا از برن 37و 23، 28، 27شوند )مي

.Aماننند. در گوننه ي در داننه بنالغ بناقي منيرونند و برخنمني

flammea گرنرد و تشنکرل آن در سد از پوسته برروني منشا مي

طي نمو کرسه روياني و در حنالي اسنت کنه پوسنته بررونني بنه

آرکئوسنپور حداکثر رشد خود رسرد است. وجود چندين سنلول

هننای ترننر آلالننه و بننه طننور کلنني از در هننر تخمننك، از ويژگنني

امنا ای اسنت.های با خورش حجرم و چند لايهات تخمكخصوصر

يابند. الگنوی تمايز مني مادر مگاسپور سلولها به فقط يکي از آن

دهدمي نشان مگاسپورانژ روی بر مطالعه مگاسپوروژنز منظم است.

اسنت. زينادی بسنرار تننوع دارای ترنر اينن در تترادهنا شکل که

مشناهد شند. حضنور هنا دستجات آونندی در خنورش و پوسنته

اينن .(32ها يك ويژگي ابتدايي اسنت )دستجات آوندی در پوسته

ی هستند.دستجات عناصر تراکئرد

های قطبي در مرکز کرسه نتايج ما نشان داد که مکان تلفرد هسته

سنمت مرکروپرنل در نهاينت علت مهاجرت بنهروياني است ولي به

در مجاورت سنلول A. flammeaموقعرت استقرار هسته ثانويه در

هنای پلوئردی در سنلولدر اين خانواد دو تر پلي زا است.تخم

تعداد A. flammeaدر گونه (. اما 27پود گزارش شد است )آنتي

سنرعت افنزايش ها بهها در ابتدا سه عدد بود ولي تعداد آنپودآنتي

طوری که تعداد نامشخصني داشنتند و از نظنر اننداز نرنز يافته به

هنای کرسنه مانند و در واقنع کنوچکترين سنلولبسرار کوچك مي

علاو ، پلوئردی باشند. بهرسد دارای پلينظر نميروياني هستند و به

ماننند. اگرچنه ها تا مدتي پ از لقا پاينا منيپودتعدادی از آنتي

های با پايداری کم در نظر گرفته عنوان سلولپود بههای آنتيسلول

غلب قبل از لقا و يا بلافاصنله پن از لقنا از بنرن شوند که امي

هنای مزبنور پاينداری (، ولي در برخي از گراهان سلول22روند )مي

(، 32و 33يابند )ها نرنز افنزايش منيبالايي دارند و حتي تعداد آن

34ماند و حتي موجب تشکرل رويان مي شنوند )پ از لقا باقي

هنای گنرد بنه )نسنبت داننه(. پايرن بودن نسنبت جنسني 35و

تواند موجب کاهش پلوئردی ميتخمك( و عوامل ژنترکي نظرر پلي

های لقا نرافته در حال تحلرل شان لقا و باروری شود و تخمك

(. در گرا مورد بررسي نرز تعداد قابل توجهي 22را برجای بگذارد )

های مورد مطالعه در حنال تحلرنل مشناهد شندند کنه از تخمك

ها است. يافتن علت اين پديد نراز ي از عدم لقا موفد در آنحاک

به بررسي عوامل ژنترکي و محرطي دارد.

Page 8: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

3129، زمستان 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت 404

نتيجه گيري

روند تکوين مادگي و کرسه رويناني نشنان داد کنه دقرد بررسي

کند، اما اگرچه الگوی تکوين از الگوی گراهان نهاندانه پرروی مي

ونه مورد مطالعه وجود دارد. فردی نرز در گهای منحصر بهويژگي

ای است اما مجرای سفت فقط با پوسته درونني پوسته تخمك دو

لاينه وجنود دارد کنه 4تا 3شود در کلاهك خورشي ساخته مي

گنردد. چنندين سنلول ارکئوسنپوری موجب تشکرل اپرستاز مي

هنا بنه مگاگامتوسنرت تبنديل وجود دارد، امنا فقنط يکني از آن

وژنز روند عادی و متداول اسنت. در کرسنه شود. روند مگاسپرمي

پود برخلاف حالت معمول نسنبتا کوچنك های آنتيروياني سلول

هستند که نشان دهند اين اسنت کنه در تغذينه کرسنه رويناني

ها همچنرن بر خلاف حالت متنداول دوام نقش مهمي ندارند. آن

های طولاني پ از لقا دوام مي يابنند.برشتری دارند و تا مدت

های جالب توجه در گونه مورد مطالعنه تخرينب و يکي از ويژگي

دهند عندم ها است که نشانتحلرل تعداد قابل توجهي از تخمك

توانند ها در فرايند لقا است. علنت اينن پديند منيموفقرت آن

های گرد عوامل ژنترکي و پايرن بودن نسبت جنسي )نسبت دانه

ه نرناز بنه بررسني برشنتر به تخمك( و يا عوامل محرطي باشد ک

دارد. بر اساس مطالعات مرجع شناختي ما، مطالعه حاضر اولنرن

مطالعه در ارتباط با روند تکوين تخمك، مگاسنپوروژنز و کرسنه

است. A. flammeaروياني در

منابع

1. Vijayaraghavan MR, Bhandari NN. Studies in the

family Ranunculaceae: Embryology of Thalictrum

javanicum Blume. Flora. 1970; 159: 450-458.

2. Johri BM, Ambegaokar K, Srivastava PS.

Comparative embryology of Angiosperms, 2th Ed.

Berlin: Springer-Verlag; 1992.

3. Kozieradzka-Kiszkurno M, Bohdanwicz J. Sedum

acre embryogenesis: Polyploidization in the

suspensor. Acta Biologica Cracoviensia Series

Botanica. 2003; 45: 153–157.

4. Greilhuber J, Dolezel J, Lysak MA, Bennett MD.

The origin, evolution and proposed stabilization of

the terms 'genome size' and 'C-value' to describe

nuclear DNA contents. Annals of Botany. 2005;

95(1): 255–260.

5. Raghavan, V. Molecular embryology of flowering

plants, 4th Ed. Cambridge: Cambridge University

Press; 1997.

6. Turala-Szybowskak K, Wedzony M.

Endopolyploidy in the antipodals of Ranunculus

subgenus Batrachium. Acta Societatis Botanicorum

Poloniae. 1981; 50: 161–164.

7. Turala-Szybowskak K, Wolanska J. Two

mechanisms of polyploidization of the antipodals in

Aquilegia vulgaris L. Acta Biologica Cracoviensia

Series Botanica. 1989; 31: 63-74.

8. Chehregani A, Tanaomi N. Ovule ontogenesis and

megagametophyte development in Onobrychis

schahuensis Bornm. (Fabaceae). Turkish Journal of

Botany. 2010; 34: 241-248.

9. Yeung EC, Cavey MG. Developmental changes in

the inner epidermis of the bean seed coat.

Protoplasma. 1990; 154: 45-52.

10. Ren Y, Li ZJ, Chang HL, Lei YJ, Lu AM. Floral

development of Kingdonia (Ranunculaceae s. l.,

Ranunculales). Plant Systematic and Evolution.

2004; 247: 145-153.

11. Endress PK. Floral structure and evolution in

Ranunculanae. Plant Systematic and Evolution.

1995; 9: 47-61.

12. Wang Z, Ren Y. Ovule Morphogenesis in

Ranunculaceae and its Systematic Significance.

Oxford Journal. 2007; 101:447-462.

13. Rezanejad F, Chehregani A. Embryology of

Flowering Plants (Translated from Batygina, T.B.).

1th. Kerman: Shahid Bahonar University; 2004.

14. Eames, A. Morphology of Angiosperms. 1th Ed.

New York: McGraw-Hill; 1961.

15. Van Tieghem Ph. Epideepharide genre nouveau

Luxembourgiacées. J Botany France.1901; 12: 376-

389.

16. Van Tieghem, Ph. 1901b. Ĺhypostase, sa

structure et son role constans, sa position et sa forme

variables. Bull Mus Natn Hist.Nat 1901; 7 (8): 412-

418.

17. Bhargava HR. Contribution to the morphology

of Boerhaavia repanda, Indian J Botanical Society.

1932; 11 (4): 303-326.

18. Savchenko MI, Komar GA. Morphology of the

ovule in some Monocotyledons, pp. 74-113. In M.S.

Yakovlev (eds). Flower Morphology and

Reproductive Process in Angiosperms, Moscow-

Leningrad, Russia; 1965.

19. Savchenko MI. Morphology of the flowering

plant ovule. 1th Ed. Russia: Nouka, Leningrad; 1973.

20. Shamrov II, Nikiticheva ZI. The ovule and seed

morphogenesis in Gymnadenia conopsea

(Orchidaceae): structural and histochemical

investigation. Bot Zhurnal. 1992; 77: 45-60.

21. Öztürk R, Ünal M. Cytoembryological studies

on Paeonia peregrina L. Journal of Cell and

Molecular Biology 2003; 2: 85-89.

Page 9: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

ارانو همك عبدالكريم چهرگانی ... : گزارش .Adonis flammea Jacquتكوين تخمك و مگاگامتوفيت در

404 3129 زمستان، 4، شماره 4جلد ، پژوهشي( -)علمي مجله سلول و بافت

22. Chehregani A, Mohsenzadeh F, Hajisaddeghian

S. Study on the developmental stages of ovule and

pollen grains in Tanacetum parthenium. Journal of

Developmental Biology. 2010; 1:17-19.

23. Chehregani A, Hajisaddeghian S, Mohsenzadeh

F. Study on the developmental stages of ovule and

pollen grains of Inula aucheriana DC. Iranian

Journal of Plant Biology. 2010; 2(6): 1-10.

24. Chehregani A, Zarre Sh, Hajisadeghian S.

Embryology of Tripleurospermum disciforme: New

and rare type of embryogenesis. Iranian Journal of

Biology. 2010; 23(1): 26-34.

25. Mohsenzadeh F, Chehregani Rad A, Ekhtari S.

Study on Developmental Stage of Gynoecium and

Megagametophyte in Rannunculus arvenisis L.

Journal of Cell and Tissue. 2012; 3(3): 201-210.

Page 10: Adonis flammea Jacqu - araku.ac.irjct.araku.ac.ir/article_4983_838db7146dde7ceb62043192ca6665fb.pdfاني رذنگوز ونپ يتنآ یاهلولس و ،دنکيم یوررپ Polygonum

Journal of Cell & Tissue, Winter 2014, 4(4) 466

Journal of Cell & Tissue (JCT) Original Article

Winter 2014; 4(4): 397-405

Ovule and Megagametophyte Development in Adonis flammea Jacqu:

Report of Ovule and Embryo Abortion

Chehregani Rad A, Ph.D.1*, Mohsenzadeh F, Ph.D.1, Ekhtari S, M.Sc.Student2,

Tajik Esmaeili S, Ph.D.Student3

1. Department of Biology, Faculty of Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

2. Department of Biology, Faculty of Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

3. Faculty of Biological Science, Kharazmi University, Tehran

* Email corresponding author: [email protected]

Received: 13 Mar. 2013 Accepted: 8 Oct. 2013

Abstract

Aim: Since applied and molecular studies are increasing in Ranunculaceae, the study and

understanding of the flower development in the family is necessary. In this research ovule

developmental stages in Adonis flammea were studied.

Material and Methods: The young flowers and buds were sampled in different developmental stages,

fixed in FAA70 and kept in 70% ethanol. Samples were embedded in paraffin after dehydration and

sliced using microtome. Staining was carried out with PAS and Hematoxylin. Prepared slides of

different developmental stages were studied using light microscope and are photographed.

Results: Results showed that ova in A. flammea are anatropous, bitegumic and crassinucellate.

Micropylar channel was constructed with inner integument. Megasporocyte produces both linear and

nonlinear arrangement of tetrads after meiosis. Embryo sac development follows to the Polygonum

type. Antipodal cells are persistent that degenerate at the cellular endosperm stage. Cytoplasmic

connections of embryonic sac cells, degeneration of some ova, consciously abortion of ovules and

embryo were also observed.

Conclusion: The patterns of ovule and embryo sac development are accordance with the Angiosperms

and Polygonum type. But antipodal cells persistence, nucellar cap formation, cytoplasmic connections

between embryo sac cells, fertilization failure and embryotocia in some ova are characters of the

studied species that can due to genetical or environmental factors.

Keywords: Ovule, Embryo sac, Megagametophyte, Adonis flammea, Ranunculaceae