adhyatma ramayanam from wiki 2 - Hariom Group · 2016. 1. 15. · അാരാമായണം കിളിാ് 9 ബാലകാം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ

aIacuteY]laquogt]m]yfh (kišiIuml]Egrave[)

aIacuteY]laquogt]m]yfh

tuWeEcircltuEcirccentN

അ ാ രാമായണം

(കിളി ാ )

അ ാ രാമായണം കിളി ാ

ഉ ട ം

ബാലകാ ം 9

ഇ േദവതാവ നം 9

രാമായണമാഹാ ം 12

ഉമാമേഹശ രസംവാദം 13

ഹ മാ തേ ാപേദശം 16

ശിവ കഥ പറ 22

ലാഭാേലാചന 27

ീരാമാവതാരം 28

കൗസല ാ തി 30

ബാല ം കൗമാര ം 34

വിശ ാമി െ യാഗര 36

താടകവധം 39

അഹല ാേമാ ം 42

അഹല ാ തി 46

സീതാസ യംവരം 50

ഭാ വഗ വശമനം 57

അേയാ ാകാ ം 65

നാരദരാഘവസംവാദം 66

ീരാമാഭിേഷകാരംഭം 73

അഭിേഷകവി ം 79

വി ി ാഭിേഷകം 90

ല ണസാ നം 99

രാമസീതാത ം 111

യാ ാരംഭം 114

വനയാ 117

ഹസംഗമം 118

ല ണ ഹസംവാദം 120

ഭരദ ാജാ മ േവശം 124

വാ ീക ാ മ േവശം 126

വാ ീകി െട ആ കഥ 129

ദശരഥെ ചരമം 133

ഭരതാനയനം 139

ഭരത ലാപം 141

സം ാരക ം 147

ഭരതെ വനയാ 149

ഭരതരാഘവസംവാദം 161

അ ാ മ േവശം 166

ആരണ കാ ം 168

മഹാരണ േവശം 168

വിരാധവധം 170

ശരഭംഗമ ിര േവശം 174

നിമ ലസമാഗമം 175

തീ ാ മ േവശം 176

അഗ സ ശനം 179

അഗ തി 181

ജടാ സംഗമം 185

പ വടീ േവശം 186

ല േണാപേദശം 187

ണഖാഗമനം 191

ഖരവധം 197

ണഖാവിലാപം 202

രാവണമാരീചസംഭാഷണം 205

മാരീചനി ഹം 209

സീതാപഹരണം 211

സീതാേന ഷണം 216

ജടാ ഗതി 218

ജടാ തി 221

കബ ഗതി 223

കബ തി 226

ശബര ാ മ േവശം 229

കി ി ാകാ ം 234

ഹ മ മാഗമം 234

ീവസഖ ം 238

വിേരാധകാരണം 241

ബാലി ീവ ം 246

ബാലിവധം 248

താേരാപേദശം 257

ീവരാജ ാഭിേഷകം 260

ിയാമാ േ ാപേദശം 263

ഹ മ ീവസംവാദം 266

ീരാമെ വിരഹതാപം 268

ല ണെ റ ാട 270

ീവ ീരാമസ ിധിയി 276

സ യം ഭാഗതി 280

സ യം ഭാ തി 284

അംഗദാദിക െട സംശയം 288

സ ാതിവാക ം 292

സ ലംഘനചി 302

രകാ ം 308

സ ലംഘനം 308

മാ വി ം 309

ല ാല ീേമാ ം 313

സീതാദ ശനം 315

രാവണെ റ ാട 317

രാവണെ ഇ ാഭംഗം 319

സീതാഹ മ സംവാദം 323

ല ാമ നം 332

ഹ മ ബ നം 336

ഹ മാെ ഹിേതാപേദശം 339

ല ാദഹനം 344

ഹ മാെ ത ാഗമനം 349

കാ ം 357

ല ാവിവരണം 359

യാ 362

രാവണാദിക െട ആേലാചന 365

രാവണ ംഭക സംഭാഷണം 368

രാവണ വിഭീഷണ സംഭാഷണം 370

വിഭീഷണെ ശരണ ാ ി 376

കബ നം 385

േസ ബ നം 387

രാവണ കസംവാദം 393

കെ ാ ം 399

മാല വാെ വാക ം 401

ാരംഭം 403

ി രാവണെ റ ാട 413

ംഭക െ നീതിവാക ം 419

ംഭക വധം 426

നാരദ തി 430

അതികായവധം 432

ഇ ജി ിെ വിജയം 434

ഔഷധ ിനായി ഹ മാെ ഗമനം 437

കാലേനമി െട റ ാട 440

കാലേനമിവധം 444

ദിവ ൗഷധഫലം 448

േമഘനാദവധം 449

രാവണെ വിലാപം 460

രാവണെ േഹാമവി ം 463

രാമരാവണ ം 468

അഗ േവശ ം ആദിത തി ം 479

ആദിത ദയം 481

രാവണവധം 482

രാവണഗാ ദഹനം 485

സീതാസ ീകരണം 488

അേയാ യിേല യാ 495

ഹ മ ഭരതസംവാദം 501

അേയാ ാ േവശം 503

രാജ ാഭിേഷകം 507

വാനരാദിക അ ഹം 513

ീരാമെ രാജ ഭാരഫലം 517

ബാലകാ ം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ അവി മ ീരാമ രാമ രാമ ീരാമച ജയ ീരാമ രാമ രാമ ീരാമഭ ജയ ീരാമ രാമ രാമ സീതാഭിരാമ ജയ ീരാമ രാമ രാമ േലാകാഭിരാമ ജയ ീരാമ രാമാ രാമ രാവണാ ക രാമ ീരാമ മമ ദി രമതാം രാമ രാമ ീരാഘവാ ാരാമ ീരാമ രമാപേത ീരാമ രമണീയവി ഹ നേമാ േത

നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നമഃ ീരാമനാമം പാടി വ ൈപ ിളിെ േ ീരാമചരിതം നീ െചാ ീ മടിയാെത

ശാരികൈ ത താ ം വ ി വ ാെര ീരാമസ തിേയാെട പറ ട ിനാ

ഇ േദവതാവ നം

കാരണനായ ഗണനായക ഹ മാ ക കാ ണ ി ശിവശ ിസംഭവ േദവ വാരണ ഖ മമ ാര വി െള വാരണം െച ീ വാനാേവാളം വ ി േ വാണീ കനാരതെമ െട നാ ത വാണിമാതാേവ വ വി േഹ േവദാ ിേക നാണെമ ിേയ ദാ നാവിേ നടനംെച- യ േകണാ ാനേന യഥാ കാനേന ദിഗംബര വാരിേജാ വ ഖവാരിജവാേസ ബാേല വാരിധിത ി തിരമാലകെള േപാെല ഭാരതീ പദാവലി േതാേ ണം കാേല കാേല

പാരാെത സല ണം േമേ മംഗലശീേല ിവംശ ി വ നായ പിറേ ാ

വി വിശ ാ ാ വിേശഷി ഹിേ ണം വി േജാ വ തന ന വ ാസ വി താ തെ വ പിറ തേപാധ വി ത ായാ ണചരി െമ ാം ക

നാം രാണക ാവിെന വണ േ നാ റേനരായ രാമായണം ചമയ യാ നാ ഖ ളളി ബ മാനെ വള െ ാ വാ ീകികവിേ ഷ ഠനാകിയ മഹാ നി- താ മമ വരം തരിെകെ ാ ം വ ി രാമനാമെ ദാകാല ം ജപി ീ ം കാമനാശന മാവ ഭ മേഹശ ര ീമഹാേദവ പരേമശ ര സ േ ശ ര

മാമേക മനസി വാണീ വാ വ ി േ വാരിേജാ വനാദിയാകിയ േദവ ാ ം നാരദ ഖ ാരാകിയ നിക ം വാരിജശരാരാതി ാണനാഥ ം മമ വാരിജമകളായ േദവി ം ണയ േ ണം കാരണ ത ാരാം ാഹ മണ െട ചര- ണാ ണാം ജലീനപാം സ യം മമ േചേതാദ ണ ിെ മാലിന െമ ാം തീ േശാധന െച ീ വാനാേവാളം വ ി േ ആധാരം നാനാജഗ യനാം ഭഗവാ ം േവദെമ േ ാ നാഥ താന െച േവദ ി ാധാര ത ാരി ാണാെയാ േദവ വര ാ തദ രശാപാദിക

ധാ ശ രവി ഖ ാ ം മതം േവദേ ാ മ ാ മാഹാ ളാ െചാ ാം പാദേസവകനായ ഭ നാം ദാസ ഹ മ- പാദജന ാനിനാമാദ നാ േളളാ ǌാ േവദസ ിതമായ ളള ീരാമായണം

േബാധഹീന ാ റിയാംവ ം െചാ ീ േ േവദേവദാംഗേവദാ ാദിവിദ കെള ാം േചതസി െതളി ണ ാേവാളം ണയ േ ണം രസംഹതിപതി തദ സ ാഹാപതി

വരദ പി പതി നി തി ജലപതി തരസാ സദാഗതി സദയം നിധിപതി ക ണാനിധി പ പതി ന പതി രവാഹിനീപതിതനയ ഗണപതി രവാഹിനീപതി മഥ തപതി തിവാക ാ ാ ദിനപതി േഖടാനാംപതി

ജഗതി ചരാചരജാതികളാ േളളാ ം അഗതിയാേയാരടിയ ഹിേ ണ- മകേമ ഖേമ ǌാനനിശം വ ി േ അ ജ മമ സതാം വി ഷാമേ സര മ നാഥനേനകാേ വാസികേളാ ം ഉ ി ല വാഴ ക രാമരാമാചാര ം ഖ ാരായ ത ാ മ േളളാ ം ീരാമായണം രാ വിരി വിരചിതം േകാടി ി മിത ി

രാമനാമെ പിെ ാ കാ ാള ം മാ നി വരനായ വ ക ധാതാ മിയി ജ േമാ ാ മിനി ീമഹാരാമായണം ചമ െ െച

വീണാപാണി പേദശി രാമായണം വാണി ം വാ ീകിത നാവിേ വാണീടിനാ വാണീ ക െമ നാവിേ േലവം െചാ വാ നാണമാ താ മതിെന ാവതിേ ാ േവദശാ ധികാരിയെ േതാ േചത ി സ ം മി ീ വി പയാേല അ ാ ക ദീപകമത ം രഹസ ാമി ത ാ രാമായണം ത ശാസനേ ാ ം അ യനം െച ീ ം മ ജ ിക െ ാം

ി സി ി മസ ി ധമി ം െകാേ ഭ ി ൈകെ ാ േക െകാ വി െചാ ീ വ െന ം ി ǌാ രാമമാഹാ െമ ാം

ിമ ളാേയാരി ഥ േക ാകി ബ രാകി ട രായി വ ം ധാ ീഭാരെ തീ ാ ാദിേദവഗണം ാ ി ഭ ി ം േ ാ ം െച ലം ാ ിമേ േഭാഗിസ മനായീ

െമ േമ േയാഗനി െച ി ം നാരായണ ധാ ീമ ലം ത ി മാ ാ ല ി ധാ ീ വീര ദശരഥ തനയനായ രാ ീചാരികളായ രാവണാദിക തെ മാ ാ ാ ജ രം ാപിെ ാ േശഷം ആദ മാം ത ം ാപി േവദാ വാക - േവദ നാം സീതാപതി ീപാദം വ ി േ രാമായണമാഹാ ം

ീരാമായണം രാ വിരി വിരചിതം േകാടി ി മിത ി

രാമനാമെ പിേ ാ കാ ാള ം മാ നി വരനായ വ ക ധാതാ മിയി ളള ജ േമാ ാ മിനി ീമഹാരാമായണം ചമയ െ െച 80

വീണാപാണി പേദശി രാമായണം വാണി ം വാ ീകിത നാവിേ വാണീടിനാ വാണീ ക െമ നാവിേ േലവം െചാ വാ നാണമാ താ മതിെന ാവതിേ ാള േവദശാ ധികാരിയെ േതാ േചതസി സ വം മി ീ വിന പയാെല അ ാ ദീപകമത ം രഹസ മി- ത ാ രാമായണം ത ശാസനേ ാ ം അ ായനംെച ീ ം മ ജ ിക െ ാം

ിസാധി മസ ിഗ മി ംെകാേ 90 ഭ ിൈകെ ാ േക െകാള വി െചാ ീ വ- െന ം ി ǌാ രാമമാഹാ െമ ാം

ിമ ളാേയാരി ഥ േക ാകി ബ രാകി ട രായ വ ം ധാ ീഭാരെ ീ ാന ഹ മാദിേദവഗണം ാ ി ഭ ി ം േ ാ ംെച ലം ഗ ാ ിമേ േഭാഗിസ മനായീ െമ േമ േയാഗനി െച ീ ം നാരായണ ധാ ീമ ലംത ി മാ ാ ല ി ധാ ീ വീര ദശരഥ തനയനായ 100 രാ ിചാരികളായ രാവണാദിക തെ മാ ാ ാ ജ രം ാപി ിേ ാ േശഷം ആദ മാം ഹ മത ം ാപി േവദാ വാക - േവദ നാം സീതാപതി ീപാദം വ ി േ ഉമാമേഹശ രസംവാദം

ൈകലാസാചേല ര േകാടിേശാഭിേത വിമ- ലാലേയ ര പീേഠ സംവി ം ധ ാനനിഷ ഠം ഫാലേലാചനം നിസി േദവാദിേസവ ം നീലേലാഹിതം നിജ ഭ ാരം വിേശ ശ രം വ ി വാേമാ ംേഗ വാ ഭഗവതി

രി ൈഹമവതി േചാദി ഭ ിേയാെടഃ 110 സ വാ ാവായ നാഥ പരേമശ ര േപാ ീ സ േലാകാവാസ സ േ ശ ര മേഹശ രാ ശ വ ശ ര ശരണാഗതജന ിയ സ േദേവശ ജഗ ായക കാ ണ ാേ അത ം രഹസ മാം വ െവ ിരി ി - െമ ം മഹാ ഭാവ ാരാ ളള ജനം ഭ ിവിശ ാസ ഷാദിക കാ േ ാ ം ഭ ാ പേദശംെച ീ െമ േക ആകയാ ǌാ െ ാ നി ി വടിതേ ാ-

ടാകാം ാപരവശേചതസാ േചാദി 120 കാ ണ െമെ റി െ ിെലനി ിേ ാ ീരാമേദവത പേദശി ീടണം

ത േഭദ വി ാന ാനൈവരാഗ ാദി ഭ ില ണം സാംഖ േയാഗേഭദാദിക ം േ േ ാപവാസഫലം യാഗാദിക ഫലം തീ ാനാദിഫലം ദാനധ ാദിഫലം വ ധ നരാ മധ - െമ ിവെയ ാെമേ ാെടാെ ാഴിയാതവ ം നി ി വടിയ െച േക ലം സേ ാഷമകതാരിേല ായ വ 130 ബ േമാ െട കാരണം േക ല- മ ത ം തീ ടി േചതസി ജഗ പേത ീരാമേദവ തെ മാഹാ ം േക ാ ളളി

പാരമാ ഹ ǌാനതി പാ െമ ി കാ ണ ാം േധ കനി ളിെ ീടണ- മാ ം നി ി വടിെയാഴി ി െചാ വാ ഈശ രി കാ ായനി പാ തി ഭഗവതി ശാശ തനായ പരേമശ രേനാടീവ ം േചാദ ംെച േക െതളി േദവ ജഗ- ദാദ നീശ ര മ ഹാസം െച ഃ 140 ധേന വ േഭ ഗിരികേന പാ തീ ഭേ നിേ ാളമാ മി ഭഗവ ി നാേഥ ീരാമേദവതത ം േക േ ണെമ മന-

താരിലാകാം ായ വ മഹാഭാഗ ം െമേ ാടിതാ ം േചാദ ംെച ീല ǌാ ം

നി ാെണ േക ി തി ാെര ം ജീവനാേഥ അത ം രഹസ മാ െളളാ പരമാ - തത ാ മറികയിലാ ഹ ായ ം ഭ തിശയം േഷാ മ ത േല ം നിത ം ചി കാ ി വ ി തെ ലം 150 ീരാമപാദാം ജം വ ി സംേ പി

സാരമാ ളള തത ം െചാ വ േക ാ ം നീ ീരാമ പരമാ ാ പരമാന ി ഷ തിത കാരണേനക പര േഷാ മന േദവനന നാദിനാഥ കാ ണ ി പരമ പര ഹ മം

ജഗ വ ിതി ളയക ാവായ ഭഗവാ വിരി നാരായണശിവാ ക അദ യനാദ നജനവ യനാ ാരാമ ത ാ ാ സ ി യ സകളാ കനീശ 160 മാ ഷെന ക പി ീ േവാര ാനിക മാനസം മായാതമ ം തമാക ലം സീതാരാഘവമ സംവാദം േമാ - സാധനം െചാ വ നാേഥ േക ാ ം െതളി നീ എ ിേലാ ം ജഗ ായക രാമേദവ പ ജവിേലാചന പരമാന ി േദവക കനായ പങ ികണ ഠെനെ ാ േദവി മ ജ ം വാനര ട മായ സത രമേയാ ഭിേഷക ം െച സ ാമാ ാ ാ സകേലശനവ യ നാഥ 170 മി ാദികളാം മി വ ാ മ- ത മ ാരാം സേഹാദരവീര ാരാ ം കീകസാ ജാ തനാം വിഭീഷണനാ ം േലാേകശാ ജനായ വസിഷ ഠാദികളാ ം േസവ നായ ര േകാടി ല േതജസാ ജഗ- റാവ മാം ചരിത ം േക േക ാന ി

നി ലമണിലസ കാ നസിംഹാസേന ത ായാേദവിയായ ജാനകിേയാ ം ടി സാന മി ളീ േനരം പര- മാന ി തി ിലാ ാ ഭ ാ 180 വ ി നില െ ാ ഭ നാം ജഗ ാണ- ന ന തെ പാ കാ ണ ി മ ഹാസ ം സീതേയാട െച ഃ

ര േപ ഹ മാെന നീ ക ായ ീ നി ി െമ ി െ ാേനര മിവ - ത ളളിലേഭദയാ േളളാ ഭ ി നാേഥ ധേന സ തം പരമാ ാനെ െയാഴി- െ ാ ി െമാ േനരമാശ മി യേ ാ നി ലനാ ാന ി ിവ പാ മേ നി മന നിത ഹ മചാരിക നേ ാ 190 ക മഷമിവേന മിെ ധരി ാ ം ത േനാരഥെ നീ നല കണം മടിയാെത ന െട ത മിവ റിയിേ ണമിേ ാ ചി േയ ജഗ േയ സ േയ മായാമേയ

ഹ േമാപേദശ ി ഭം പാ മിവ ഹ മ ാനാ ികളി േമാ മെനേടാ ീരാമേദവനേദവേനവമ ളിെ േനരം

മാ തിതെ വിളി ളിെ േദവിക വീര ാ ം മ ട ി നായക േ ീരാമപാദഭ വര േക ാ ം നീ 200

സ ിദാന േമകമദ യം പര ം നി ലം സ േവാപാധി നി ം സ ാമാ ം നി യി റി ടാെതാ വ െവ നി യി ാ ി ീരാമേദവെന നീ ഹ മാ തേ ാപേദശം

ീരാമേദവേനവമ ളിെ േനരം മാ തിതെ വിളി ളിെ േദവിഃ വീര ാ ം മ ട ിന നായക േ ീരാമപാദഭ വര േക ാ ം നീ 200

സ ിദാന േമകമദ യം പര ഹ മം നി ലം സ േ ാപാധിനി ം സ ാമാ ം നി യി റി ടാെതാ വ െവ നി യി ാ ളളി ീരാമേദവെന നീ നി ലം നിര നം നി ണം നി വികാരം

സ യം ശാ ം പരമാ ാനം സദാന ം ജ നാശാദികളി ാെതാ വ പര-

ഹ മമീ ീരാമെന റി െകാ ാ ം നീ സ കാരണം സ വവ ാപിനം സ വാ ാനം സ വ ം സ േവശ രം സ വസാ ിണം നിത ം 210 സ വദം സ വാധാരം സ വേദവതാമയം നി വികാരാ ാ രാമേദവെന റി ാ ം എ െട ത മിനിെ ാ ീടാ ളളവ ം നിേ ാ ǌാ താന ല തിയായെതേടാ എ െട പതിയായ പരമാ ാ തെ സ ിധിമാ ംെകാ ǌാനിവ ി ത ാ ി ംെകാെ ാ മാമവെയ ാം ത പ ി ലാ ീ ധജനം ത പ ി േ ാ ജനനാദികെള ത പെ യറി വേനയറിയാ 220 മിയി ദിനകരവംശ ിലേയാ യി

രാമനായ സ േ ശ ര താന വ പിറ ം ആമിഷേഭാജികെള വധി ാനായ െ ാ വി- ശ ാമി േനാ ം െടെയ ളളിയകാലം

യായ െ ാ യാം താടകെയ- തിമേ െകാ സത രം സി ാ മം

ബ േമാേദന യാഗര ം െച സി സ പനായ െകൗശിക നിേയാ ം ൈമഥിലരാജ ിനായ െ ാ േപാ േനരം െഗൗതമപ ിയാേയാരഹല ാശാപം തീ 230 പാദപ ജം െതാ തവെളയ ഹി- ാദര ം മിഥിലാ രമകം രൈവരി െട ചാപ ം റി ട

മ പാണി ഹണ ംെച േപാ േനരം ത േ ാ ഭാ വരാമ തെ

ദ മട ി വേ ാടേയാ ം ദ ാദശസംവ രമി ഖേ ാെട

താത മഭിേഷക ി ാരംഭി ാന മാതാ ൈകേകയി ം ട ിയ ലം ാതാവാകിയ മി ാ ജേനാ ം െട 240

ചി ടം ാപി വസി കാലം താത ാരി രം ാ ം േക േശഷം

ചി േശാകേ ാ ദക ിയാദിക െച ഭ നാം ഭരതെനയയ രാജ ിനായ ദ കാരണ ം കാല വിരാധെന ഖ ി േഭാ വനാമഗ െന പ ിത ാരാം നിമാേരാ സത ംെച ദ െമ ിേയ രേ ാവംശെ െയാ വാ

ി പ വടി ത വാണീ ംകാലം ഷ കരശരപരവശയായ വ ാളേ ാ 250

രേ ാനായക െട േസാദരി ണഖാ ല ണനവ െട നാസികാേ ദംെച ഉ തനായ ഖര േകാപി ി ായ - വ ി പതി ാ സഹ ം പടേയാ ം േകാ ി േ ാ നാഴികെകാ തെ പിെ ണഖ േപായ രാവണേനാ െചാ ാള മായയാ െപാ ാനായ വേ ാ മാരീച തെ - ായകം േയാഗി സ ഗതിെകാ േ ാ

മായാസീതെയെ ാ രാവണ േപായേശഷം മായാമാ ഷ ജടാ ി േമാ ം നല കി 260 രാ സേവഷം കബ തെ െ ാ േമാ ം െകാ േപായ ശബരിതെ േമാ ദനവ െട ജ ം ൈകെ ാ ഥ േമാ ദാന ംെച ി പ ാതീരം ത ക ി നിെ ിെ നിേ ാ ം ടി മി ന നനായ ീവ തെ മി മായിരി െത േന ാന ം സഖ ം െച

ാരി നായ ബാലിെയ വധംെച സീതാേന ഷണംെച ദ ിണജലധിയില

േസ ബ നം ല ാമ നം പിെ േ ഷം 270 മി ാമാത ത ാദികെളാ ം ടി സ നായ ശ വാം ദശാസ െന

ശേ ണ വധംെച ര ി േലാക യം ഭ നാം വിഭീഷണ ഭിേഷക ംെച പാവക മറ ി െ ാെരെ ിെ പാവനെയ േലാകസ തമാ ിെ ാ പാവകേനാ വാ ി കം കരേയറി േദവകേളാ മ വാദംെകാ േയാ യാം രാജ ി ഭിേഷകംെച േദവാദികളാ ജ നായി ളീടിനാ ജഗ ാഥ 280

യാജ നാം നാരായണ ഭ ി ളളവ സാ- ജ മാം േമാ െ നല കീടിനാ നിര ന

ഏവമാദികളായ ക തെ മായാ- േദവിയാെമെ െ ാ െച ി ി നം രാമനാം ജഗ നി ണ ജഗദഭി- രാമനവ യേനകനാന ാ കനാ ാ- രാമനദ യ പര നിഷ കള വിദ ദ ംഗാ- രാമനച ത വി ഭഗവാ നാരായണ ഗമിെ ം നരിരിെ ം കി ി മിെ ം തഥാ ഃഖിെ മി 290

നി വികാരാ ാ േതേജാമയനായ നിറെ ാ നി തെനാ വ െചയ കയിെ ാ നാ ം നി ല പരിണാമഹീനനാന ി ചി യ മായാമയ ത െട മായാേദവി ക ള െച താെന േതാ ി ത ായാ ണ െള ാന സരി യാല അ നാതനയേനാടി െന സീതാേദവി ക േലാചനത പേദശി േശഷം അ സാ രാമേദവ മ ഹാസ ംെച മ ളവാചാ നരവേനാ രെച ഃ 300

പരമാ ാവാ ബിംബ ി തിബിംബം പരിചി കാ ജീവാ ാവറിെകേടാ േതേജാ പിണിയാ െമ െട മായത ല വ ാജെമ ിേയ നിഴലി കപിവരാ ഓേരാേരാ ജലാശേയ േകവലം മഹാകാശം േനേര നീ കാ ീലേയാ ക ാ മ േപാെല സാ ാ െളളാ പര ഹ മമാം പരമാ ാ സാ ിയാ ളള ബിംബം നി ലമ സേഖ ത മസ ാദി മഹാവാക ാ ംെകാ മമ ത െ യറി ീടാമാചാര കാ ണ ാ 310 മ നാ ളളവനി ദമറി േ ാ മ ാവം ാപി ീ മി സംശയേമ ം മ ിവി ഖ ാ ശാസ ഗ േതാ ം സ ാവംെകാ ചാടിവീ േമാഹി ീ ഭ ിഹീന ാ റായിരം ജ ംെകാ ം സി ി യി ത ാന ം ൈകവല ം പരമാ ാവാം മമ ദയം രഹസ മി- െതാ നാ ം മ ിഹീന ാരായ േമവീ ം നര ാേരാ പറ റിയി െതേടാ പരമ പേദശമി ിതി ീെതെയാ ം 320 ീമഹാേദവ മഹാേദവിേയാട െച

രാമമാഹാ മിദം പവി ം ഹ തമം സാ ാ ീരാമേ ാ ം വാ നായ െ ാ േമാ ദം പാപഹരം ദ മാനേ ാദയം സ േവദാ സാരസം ഹം രാമത ം ദിവ നാം ഹ മാേനാ പേദശി െത ാം ഭ ി നാരതം പഠി ീ മാ

നായ വ െമാ സംശയമി നാേഥ ഹ മഹത ാദി രിത ം ബ വിധം

ജ േതാ മാ ി ളളവെയ ാകി ം 330 ഒ േവ നശി േപാെമ െച രാമ മ ട വരേനാെട സത മേ ാ

ജാതിനി ിത പരസ ീധനഹാരി പാപി മാ ഘാതക പി ഘാതക ഹ മഹ ാ േയാഗി ാപകാരി വ േ യി േലാകനി ിതേന െമ ി മവ ഭ ാ രാമനാമെ പി ീ കി േദവകളാ- ലാേമാദ വം ജ നായ വ മ യ േയാഗീ ാരാ േ ാ മലഭ മായ വി - േലാകെ ാപി ീ മി സംശയേമ ം 340 ഇ െന മഹാേദവന െച േക തി ീ ം ഭ ി വമ െച ി േദവിഃ മംഗലാ ാേവ മമ ഭ ാേവ ജഗ പേത ഗംഗാകാ ക പരേമശ ര ദയാനിേധ പ ഗവി ഷണ ǌാന ഹീതയായ ധന യായ താ യായ സ യായ വേ നേ ാ ഛി മായ വ മമ സേ ഹെമ ാമിേ ാ സ മായി േമാഹെമാെ നി ഹാ നി ലം രാമത ാ തമാം രസായനം ത േഖാദ ഗളിതമാേവാളം പാനംെച ാ ം 350 എ ളളി ിവരിെക ളളതി യേ ാ നി യമ ലെമാ െചാ ǌാ സംേ പി െച േത േമ മതിയ സാ ാ ീനാരായണ ത ാഹാ െള ാം കിം ണ ാ വിദ ാകയി യേ ാ കി ണ ാരാ േളളാ ായ വരാ കി ണ ാ നിത െസൗഖ ായ വരാ കിംേദവ ാ ഗതി ം നര േപാെല ഉ മമായ രാമചരിതം മേനാഹരം വി രി ളിെ ീടണം മടിയാെത 360 ഈശ ര േദവ പരേമശ ര മേഹശ ര- നീശ രി െട േചാദ മി െന േക േനരം

മ ഹാസ ംെച ച േശഖര പര രഗാ ി േക െകാള െക െച

േവധാ ശതേകാടി വി രം രാ േവദസ ിതമ െച ി രാമായണം വാ ീകി നരി പ നാലായിരമായ നാ ഖ നിേയാഗ ാല മാ ഷ മായ ചമ ാനതിലി ി രാമേദവ ന പേദശി ീടിനാേനവം രാ 370 അ ാ രാമായണെമ േപരിതി ിദ- മ യനംെച േ ാ ാ ാന ാം

സ തി ധനസ ി ദീ ഘാ ം മി സ ി കീ ി േരാഗശാ ി ാം ഭ ി ം വ ി ീ ം ി ം സി ി ീ - െമ ം രഹസ മിെത ിേലാ േക ാ ം നീ ശിവ കഥ പറ

പങ ിക ര ഖരാ സവീര ാരാ സ തം ഭാേരണ സ യാം മിേദവി േഗാ പം േദവതാപസഗണേ ാ ം സാരസാസനേലാകം ാപി കരേ ം 380 േവദനെയ ാം വിധാതാവിേനാടറിയി ാ േവധാ ം മാ ം വിചാരി േശഷം േവദനായകനായ നാഥേനാടിവ െച േവദനംെചയ കെയേന മെ ാ കഴിവി സാരേസാ വേനവം ചി ി േദവ ാേരാ- ടാ ഢേഖദം നെ ിെ ാ േപായി

ീരസാഗരതീരം ാപി േദവ നി- മാേരാ ടി തി ീടിനാ ഭ ിേയാെട ഭാവനേയാ ം ടി ഷ ംെകാ േദവെനേ വി ി ീടിനാ വഴിേപാെല 390 അേ രെമാ പതിനായിരമാദിത ാ- െരാ ി കിഴ ദി യ േപാെല

പ സംഭവ തനി െപാ കാണായ വ പ േലാചനനായ പ നാഭെന േമാദാ

ാരാ െളളാ സി േയാഗികളാ ം ശമായ ഭഗവ പം മേനാഹരം

ച കാമ ിത രാനന - ച മ ലമരവി േലാചനം േദവം ഇ നീലാഭം പരമി ിരാമേനാഹര- മ ിരവ ലം വ മാനേ ാദയം 400 വ ലാ ഛനവ ം പാദപ ജഭ - വ ലം സമ േലാേകാ വം സേ വിതം േമ സ ിഭകിരീേടാദ ല ാ- ഹാരേക രാംഗദകടകകടി വലയാം ലീയകാദ ഖിലവി ഷണ- കലിതകേളബരം കമലാമേനാഹരം ക ണാകരം ക പരമാന ം സരസീ ഹഭവ മ രസ ടാ രം സരസപദ ളാ തി ട ിനാ ഃ പരമാന േ ഭഗവ ജയജയ 410 േമാ കാമികളായ സി േയാഗീ ാ ം സാ ാ കാ തി താെതാ പാദാം ജം നിത ം നേമാ േത സകലജഗ പേത നിത നി ല േ നിത ം നേമാ േത സത ാനാന ാന ാ താദ യേമകം നിത ം നേമാ േത ക ണാജലനിേധ വിശ െ ി ര ി സംഹരി ീ ം വിശ നായക േപാ ീ നിത ം നേമാ േത സ ാ ായതേപാദാനയ ാദിക ളാ സാ മെ ാ വ ം ൈകവല െമാ നാ ം 420

ിെയ ി ിേ ണെമ ിേലാ ഭവ പാദ- ഭ ിെകാെ ാഴി മെ ാ ിനാലാവതി നി ി വടി െട ീപാദാം ജദ - മ ിേക കാണായ വ ിെതനി ഭാഗ വശാ

സത ചി ാരായ താപസേ ഷ ഠ ാരാ നിത ം ഭ ാ ാ ധരി െ േ ാ നി - പാദപ ജ ളില ഭ ി സംഭവി ണം േചതസി സദാകാലം ഭ വ ലാ േപാ ീ സംസാരാമയപരിത മാനസ ാരാം ംസാം ത ിെയാഴി ി േഭഷജേമ ം 430

മരണേമാ മമ മനസി പരിതാപം ക ണാ തനിേധ െപരിെക വള മരണകാേല തവ ത ണാ ണസമ- ചരണസരസിജ രണ ാവാനായ തരിക വരം നാഥ ക ണാകര േപാ ീ ശരണം േദവ രമാരമണ ധരാപേത പരമാന േ ഭഗവ ജയ ജയ പരമ പരമാ പര ഹ മാഖ ജയ പരചി യപരാപര പ ാ ജയ വരദ നാരായണ ൈവ ണ ഠ ജയ ജയ 440 ച രാനനനിതി തിെച െതാ േനരം മ രതരമതിവിശദ ിത വം അ ളിെ നാഥെന ിേ ാെള ാവ - െമാ മിെ െ ാ ാനിവിേട ഴേ ാെട വ വാ ലമ െചാ െക േക സരസീ ഹഭവനീവ ണ ി നി ി വടിതി ളള ിേലറാെതക- െ െ ാ വ േലാക ി ളള േപാ ീ എ ി ണ ി ാം േലാക ി ം സ ടം ിരി ിതി ാലം നാഥ 450 െപൗല യ തനയനാം രാവണ ത ാലിേ ാ െ യിേലാക ം നശി ി മി ം ജഗ പേത മ വരബലദ ിതനായി തി- നി യം ടി വിശ െ െയ ാമേ ാ േലാകപാല ാെര ം ത ാ ി ള വ-

േനകശാസനമാ ി മ േലാകെമ ാം പാകശാസനെന ം സമേര െക ിെ ാ നാകശാസന ം െച ീടിനാ ദശാനന യാഗാദിക ം ട ിയ യ േയാഗീ ാരാം നിമാെര ം ഭ ി 460 ധ പ ികേള ം പിടി െകാ േപായാ ധ ം മറ ി ടി മര ാദ ം മ നാെലാഴി വനി മ ാരാ േമ ത െവ ം േ ക പിതം ജഗ പേത നി ി വടിതെ മ നാ ിറ ിനി പങ ിക ര തെ െ ാ ണം ദയാനിേധ സ തം നമസ കാരമതി മ രിേപാ െച ളിരടിയിണ ചി ി ായ വേരണേമ പ സംഭവനി ണ ി േനരം പ േലാചന ചിരി ളിെ ാേനവം 470 ചി ിേയാെടെ േ വി ചിരകാലം

ലാഭാ ം രാ കശ പ ജാപതി ദ മായി വരം സേ ന മയാ തദ ച ത ം ക േദ ാഗമൈദ വ േമ കശ പ ദശരഥനാംനാ രാജേന നായ കാശ പീതേല തിഷ ഠത നാ വിധാതാേവ തസ വ ഭയാ മദിതി െകൗസല ം തസ ാമാ ജനായി വ ǌാ ജനി ീ ം മ േഹാദര ാരായ േപ ായ വ ം ചി പിണി മമ ശ ിയാം വിേശ ശ രി 480 േയാഗമായാേദവി ം ജനകാലേയ വ കീകസാ ജ ലനാശകാരിണിയായി േമദിനിത ിലേയാനിജയാ ായ വ - മാദിേതയ ാ കപിവീരരാ ിറേ ണം േമദിനീേദവി തിഭാരംെകാ ാെയാ േവദന തീ െന ാെല െച നാഥ

േവദനായകെന മയ മറ േ ാ േവധാ ം നമസ കരി ീടിനാ ഭ ിേയാെട ആദിേതയ ാെര ാമാധിതീ േനര- മാദിനായക മറ ീടിേനാരാശേനാ ി 490 േഖദ മക ളളി ീതി ട ട േമദിനിത ി വീ നമസ കാര ംെച ാ േമദിനീേദവിേയ മാശ സി ി േശഷം േവധാ ം േദവകേളാട ളിെ ാേനവം ദാനവാരാതി ക ണാനിധി ല ീപതി മാനവ വരനായ വ വതരി ീ ം വാസരാധീശാന േയ സാദരമേയാ യി വാസവാദികളായ നി െമാ േവണം വാ േദവെന രിചരി െകാ വാനായി- ാസഭാേവന മീമ േല പിറേ ണം 500 മാനിയാം ദശാനന ത ാരാ ം യാ - ധാനവീര ാേരാ ം െചയ വതിേ ാേരാ കാനനഗിരി ഹാദ ാര േതാ ം വാനര വര ാരാേയ ം ൈവകിടാെത

ാമാദികേളാ പ സംഭവ നിജ ഭ ശാസനമ െച ട താ നായ സത േലാക ം സത രം ധരി ി - മ സ ാപമതിസ യായ മ വിനാ ത ാേല ഹരി ഖ ാരാം വി ധ ാ- െരാ േവ ഹരി പധാരികളായാരേ ാ 510 മാ ഷഹരിസഹായാ മായ തത േതാ മാ ഷഹരിസമേവഗവി മേ ാെട പ വത േ ാപലേയാധികളാ ത- പ വത ല ശരീര ാരായനാരതം ഈശ രം തീ മാണ ാരായ വഗ - േ ശ ര ാ ം വി ഖി വാണാരേ ാ

ലാഭാേലാചന

അമിത ണവാനാം പതി ദശരഥ- നമലനേയാ ാധിപതി ധ ാ ാ വീര അമര ലവര ല നാം സത പരാ- മനംഗജസമ ക ണാര ാകര 520

െകൗസല ാേദവിേയാ ം ഭ ഷയ േ ം െകൗശല േമറീ ം ൈകേകയി ം മി ം ഭാര മാരിവേരാ ം േച മ ിക മായ കാര ാകാര വിചാരി തലെമ ാം പരിപാലി ംകാലമനപത ത ം െകാ പരിതാേപന ചരണാം ജദ യം വ നംെച േചാദി ീടിനാെന ന ന ന ാ ാവാെന െച ീടണം

ാരി ായ കയാെലനി രാജ ാദിസ- സ വ ം ഃഖ ദെമ റി ാ ം 530

വരിഷ ഠതേപാധന വസിഷ ഠന േക ചിരി ദശരഥ പേനാട െച ഃ നിന നാ ാ ായ വ മ - നിന േഖദിേ മനസി നരപേത ൈവകാേത വ േ ണ ശ ംഗെനയിേ ാ െചയ ക നീ ണനിേധ കാേമ ിക ം അശ േമധ ം കേമ ി ം ത െട വായ വസിഷ ഠനിേയാഗ ാ മ വ ൈവഭ ക തെ ം വ ിനാ ശാല ം പണിെച സര തീര ി േലാകപതി യാഗം ദീ ി ാന കാലം 540

അശ േമധാന രം താപസ ാ മായി വിശ നായക സമനാകിയ ദശരഥ വിശ നായകനവതാരംെചയ വതിനായി വിശ ാസഭ ിേയാ ം കാേമ ിക ം ഋശ ംഗനാ െച െ െ ാരാ തിയാേല വിശ േദവതാഗണം മായ േനരം

േഹമപാ മായ പായസെ ാ ം ടി േഹാമ ി നി െപാ ിനാന വ ിേദവ താവകം ീയമി ായസം ൈകെ ാ ക നീ േദവനി ിതെമ പറ പാവക ം 550 പതി വര െകാ മറ ി

താപസാ യാ പരി ഹി പതി ം ദ ിണെച സമസ കരി ഭ ി വം ദ നാം ദശരഥ ത ണം ീതിേയാെട െകൗസല ാേദവി ം െകാ പവര ൈശഥില ാ നാപാതി നല കിനാ ൈകേകയി ം അേ രം മി യ െകൗസല ാേദവിതാ ം ത െട പാതി െകാ ീടിനാ മടിയാെത എ ക പാതി െകാ ൈകേകയി ം മ വന ക സേ ാഷം ാേന ം 560 ത ജക പരമാന ംവ മാ ഗ ഭ ം ധരി ി വ മ കാലം അെ ാേഴ ട ി േ ാണീ നാം ദശരഥ വിേ ാെരെയാെ വ ി ട ിനാ ഗ ഭര ാ ം ജപേഹാമാദി ക -

പലാ ിക വാസരം മ ാെല ഗ ഭചി െള ാം വ ി വ ംേതാ -

േ മം െട െട വ ി േപ ം ത ണയിനിമാ ളളാഭരണ േപാെല വി ാദി ജക ം മി ം േദവക ം 570 അ പമായ ചമ ി സ ാപം ദിനംേതാ - മ പഭാഷിണിമാ ം വ ി േതജേ ം സീമ ംസവനാദി ിയക ംെച കാമാ ം ദാന ം െച ി നരവരന ീരാമാവതാരം

ഗ ഭ ം പരി മായ ചമ കാല- മ ഭക ാ ം നാ വ പിറ ാ ട ട

ഉ ി പ ഹം നില കാല ി - ലച തനേയാ യി െകൗസല ാ ജനായാ ന ം ന വ നവമിയേ ാ തിഥി ന ാധിപേനാ ടേവ ഹ തി 580 ക ടക ിലത ിതനായി േ ാ അ മത ദയം ക ടകം അ ജ ലാ ി ം ഭാ വ മീന ി ം വ നായ മകരംരാശിത ി നില േ ാളവതരി ീടിനാ ജഗ ാഥ ദി കെളാെ സാദി േദവക ം െപ ി ൈകേകയി ം ഷ ന ംെകാേ പിേ ാ മി ം െപ ി ദ യം ഭഗവാ പരമാ ാ നാരായണ ജഗദീശ ര ജ രഹിത പേ ണ 590 വേനശ ര വി ത െട ചി േ ാ - മവതാരംെച േ ാ കാണായീ െകൗസല യ ം സഹ കിരണ ാെരാ മിെ ാ േനരം സഹ ാ ത ദി യ േപാെല സഹ പേ ാ വനാരദസനകാദി സഹ േന ഖവി േധ ാരാ ം വ മായിരിെ ാ നി ലമ ട ം

രചികര മളക ഷമ ം കാ ണ ാ തരസസം നയന - മാ ണ ാംബരപരിേശാഭിതജഘന ം 600 ശംഖച ാബ ജഗദാേശാഭിത ജ ം ശംഖസ ിഭഗളരാജിതെകൗ ഭ ം ഭ വാ ല ം ഭ ാ ക റിവാനായ വ മായിരിെ ാ പാവന ീവ ം

ല ാഹാരകാ ീ ര ഖ- മ ന മി മ ലവദന ം പ േലാക െള ാമക പാദാബ ജ ം ക ക ാെയാ പരമാന െ ാ ം

േമാ ദനായ ജഗ ാ ിയാം പരമാ ാ സാ ാ ീനാരാണ താനിെത റി േ ാ 610

രഗാ ിയായ െകൗസല ാേദവിതാ ം വ ി െത െതെര തി ട ിനാ കൗസല ാ തി

നമേ േദവേദവ ശംഖച ാബ ജധര നമേ വാ േദവ മ ദന ഹേര നമേ നാരായണ നമേ നരകാേര സമേ ശ ര െശൗേര നമേ ജഗ പേത നി ി വടി മായാേദവിെയെ ാ വിശ ം സ തം ി ര ി സംഹരി സത ാദി ണ യമാ യിെ ി ിെത-

മ ാ േപാ മറിവാ േവലയേ 620 പരമ പരാപര പര ാഖ പര പരമാ ാ പര ഷ പരി അച തന നവ നവ യേനക നി ല നി പമ നി വാണ ദ നിത നി ല നിരാമയ നി വികാരാ ാ േദവ നി മ നിരാ ല നിരഹ ാര ി നിഷ കള നിര ന നീതിമാ നിഷ ക മഷ നി ണ നിഗമാ വാക ാ േവദ നാഥ നിഷ ിയ നിരാകാര നി രനിേഷവിത നിഷ കാമ നിയമിനാം ദയനിലയന 630 അദ യനജന താന നാരായണ വിദ ാനസപ മ പ മ ൈവരി സത ാനാ ാ സമേ ശ ര സനാതന സത സ യജീവ സനകാദിഭിേ വ തത ാ േബാധ പ സകലജഗ യ സ ാമാ കനേ ാ നി ി വടി നം നി ി വടി െട ജഠര ി നിത - മ മി ാേതാളം ഹ മാ കിട

അ െന ളള ഭവാെന െട ജഠര ി- ലി െന വസി തിെന കാരണം േപാ ീ 640 ഭ ാ വിഷയമാ െളളാ പാരവശ ം വ മായ ാണായ വ ഗ യാെമനി ിേ ാ ഭ ാ ാ ലസംസാര ഃഖാം െധൗ നിത ം നിമ യായത ം മി േ നി െട മഹാമായത െട ബല ിനാ- ലി നി പാദാംേഭാജം കാ ാ ം േയാഗം വ ത ാ ണ ാ നിത ാ ി വസിേ ണ- മി ാണാകിയ പം ഷ തെമാ വാ വിശ േമാഹിനിയായ നി െട മഹാമായ വിേശ ശ േമാഹി ി ീടായ ക മാം ല ീപേത 650 േകവലമെലൗകികം ൈവ വമായ പം േദേവശ മറയ േ ണം മ േളളാ കാ ം േ ലാളനാേ ഷാദ പമായിരിേ ാ ബാലഭാവെ മമ കാേ ണം ദയാനിേധ

വാ ല വ ാജമാെയാ പരിചര- ണ ാേല കടേ ണം ഃഖസംസാരാ വം ഭ ി ി ം വീ വണ ി തി േ ാ ഭ വ ല േഷാ മന െച ഃ മാതാേവ ഭവതിെ ി മാ െത ാ- േല മ രമി ചി ി വ ം വ ം 660

ദം വള േ ാ രാവണ തെ െ ാ സേ ാദം േലാക വ ിെ ാ വാ ം

ഹ മശ ര ഖാമര വര ാ നി ലപദ ളാ തി േസവി യാ മാനവവംശ ി നി തനയനായ മാ ഷേവഷം മിയി പിറ ǌാന

നായ പിറ ണം ǌാ തെ നി െ ചി ി നി പി േസവി ചിരകാലം

വജ നി നര കാരണമിേ ാ-

േളവം തകമായ േവഷെ ാ ി 670 ഭം മ ശനം േമാ ിനായി േളളാ-

ി േ ാ പിെ െയാ ജ സംസാര ഃഖം എ െട പമിദം നിത ം ധ ാനി െകാ - െക ാ വ ീ ം േമാ മി സംശയേമ ം യാെതാ മ നിഹ ന ിേല സംവാദമി- താദരാ പഠി താ േക താ െച ം സാധി മവ സാ പ െമ റി ാ ം േചതസി മരി േ ാ മ രണ ാം ഇ രമ െച ബാലഭാവെ സത രം കാ ം ൈക ം ട കര േ ാ 680 ഇ നീലാഭ ര പനര- വി േലാചന പരമാന ാ ാ ച ഡാരവി മ ിര ാരക-

വ ിത വി വ വതാരംെച ാ ന ന ായിെത ാ േകെ ാ പങ ി- സ നനഥ പരമാന ാ ലനായാ

ജ െ െ ാ ത വ ിെന ാം വസ ഷണാദ ഖിലാ ദാന െച ാ

വ ാബ ജം ക നായ റെ നായ ാനംെച വി നിേയാഗ ാ 690

ജാതകക ംെച ദാന ംെച പിെ - ാതനായി ൈകേകയീ ത പിേ ാ ം മി ാ ാരാ ായിതി വ -

മമി ാ ക ദശരഥ ം യഥാവിധി െച ി ജാതക ം ബാല ാ െ ാവ ം െപ ി സേ ാഷംെകാ ജന ം സ രെ ൗഘവസ ാമാദിപദാ - െള മി ാേതാളം ദാനംെച േദവാനാം വി വ നാ ി ായി മേഹാ വം ക കളായിര ം െതളി മേഹ ം 700

സമ േലാക മാ ാവാമിവ േല രമി ീ നിത െമേ ാ വസിഷ ഠ ം ശ ാമളനിറം േകാമള മാര രാമെനെ ാ തി നാമ മി ാനേ ാ ഭരണനി ണനാം ൈകേകയീതനയ ഭരതെന നാമമ ളിെ നി ല ണാന ിതനായ മി ാതനയ ല ണെന തെ നാമ മ െച ശ െ ഹനി ീ കനിമി മായ ശ െന മി ാ ജാവരജ ം 710 നാമേധയ ം നാ ം വിധിേ വം മിപാല ം ഭാര മാ മായാന ി ാന

സാേമാദം ബാല ീഡാത പര ാരാംകാലം രാമല ണ ാ ം ത ിെലാ ി വാ ം ഭരതശ ാെരാ മിെ ാനാ ം മ വീ പായസാംശാ സാരവശാ േകാമള ാരാെയാ േസാദര ാ മായി ശ ാമണനിറം േലാകാഭിരാമേദവ കാ ണ ാ ത ാപാംഗവീ ണം െകാ ം സാരസ ാവ വ ാലാപപീ ഷം െകാ ം 720 വിശ േമാഹനമായ പെസൗ ര ംെകാ ം നിേ ഷാന ദേദഹമാ വംെകാ ം ബ കദ ാംബര ംബനരസംെകാ ം ബ രദ ാ ര ഹാസാഭെകാ ം തല ിതപാദാബ ജദ യയാനംെകാ ം

േചേതാേമാഹന ളാം േച ിത െളെ ാ ം താത മ മാ ം നഗരവാസിക ം ീതി നല കിനാന സമേ യ െമ ാം

ഫാലേദശാേ സ ാശ പ ാകാരമായ മാേലയമണി തി േപെ ം കരള ം 730 അ നമണി തിമ ളതരമായ

ക േന ം കടാ ാവേലാകന ം ക ാല ാരമണി ലം മി ീ സ ദ ണസമഗ മ ം ശാ ലനഖ ം വി മമണിക ം േച ട കാ സ രമണിക മേ മേ േകാ ചാ ീ െ ാ കാണ ഠകേ ാേദ ാത ം

മാലക വനമാലകേളാ ം വിസ േതാരസി ചാ ം ളസീമാല ം നി ല ഭവ ലാ ഛനവിലാസ ം 740 അംഗദ ം വലയ ക ണ ം അം ലീയ െകാ േശാഭി കര ം കാ നസ ശപീതാംബേരാപരി ചാ ം കാ ിക ര െള ിവ പലതരം അല ാര േസാദര ാേരാ െമാ- രല ാരെ േ ാ മിേദവി നാഥ ഭ ാവി ധിവാസ ാേയാരേയാ യി െപാ ാ മാനിനിതാ ം കളി വിള ിനാ തല ി െല ാമ െതാ ദിനം തി ം വ ി ി േലാക മാന ി 750

ബാല ം കൗമാര ം

ദ തിമാെര ാല ംെകാേ വം ര ി ി സ തി െകൗമാര ം സ ാപി ി െമെ വിധിന നനായ വസിഷ ഠമഹാ നി വിധി വക പനി ി ബാലനമാെര തികേളാ നരംഗ പാംഗ

സ തിക പസ തിക മ മെമ ാം പാഠമായ പാ ാെലെ ാര തമവ പാടവേമ ം നിജശ ാസ തെ യേ ാ സകലചരാചര വാ വീ ം ഭഗവാ തനിെ ാ വായ ചമ ീ ം 760 സഹ പേ ാ വ നാം വസിഷ ഠെ

മഹ േമ ം ഭാഗ െമ െചാ ാവേതാ ാ ധ േവദാംേഭാനിധിപാരഗ ാരായ വ തനയ ാെര കേ ാ ദശരഥ മനസി വള െ ാ പരമാന ം നിനായകേന മാന ി ി ന ായ ആേമാദം വള ി േസവ േസവകഭാവം രാമല ണ ാ ം ൈകെ ാ ാര േപാെല േകാമള ാരാ േമ ം ഭരതശ ാ സ ാമി ത കഭാവം ൈകെ ാ ാര ദിനം 770 രാഘവന കാലേമകദാ െകൗ ഹലാ േവഗേമറീ െ ാ രഗര േമറി ാണസ ിതനായ ല ണേനാ ം േച

ബാണ ണീരഖഡ ഗാദ ാ ധ ം കാനനേദേശ നട ീടിനാന നായാ ിനാ- യ ാണായ ഷ ട ഗസ യം െകാലെച ാ ഹരിണഹരികരികരടിഗിരികിരി ഹരിശാ ലാദികളമിതവന ഗം വധി െകാ വ ജനക കാ വ വിധി വ ം സമസ കരി വണ ിനാ 780 നിത ഷസ ഷസ ായ ളി ഭ ിൈകെ ാ സ ാവ നം െച േശഷം ജനകജനനിമാ ചരണാം ജം വ ി-

ജേനാ േച െപൗരകാര െള ാം ചി ി ദ നീതിനീ ാെത േലാകം ത സ തം ര ി ി ധ പാലനംെച ബ േളാ ം ത ാേരാ ം േച സ ാ നാ േഭാജനം കഴി ഥ ധ ശാസ ാദി രാേണതിഹാസ േക നി ല ഹ മാന ലീനേചതസാ നിത ം 790 പരമ പരാപര പര ഹ മാഖ പര

ഷ പരമാ ാ പരമാന ി മിയി മ ഷ നായവതാരംെച േതവം

മിപാലക ി ൈകെ ാ വാണീടിനാ െചതസാ വിചാരി കാണ കിേലാ പരമാ - േമ േമ െച േ ാന ി േ ാ വികാര ം ചി ി ി പരിണാമമി ാെതാരാ ാന - െമെ ാ മഹാമായാൈവഭവം ചി ം ചി ം വിശ ാമി െ യാഗര

അ ാലം വിശ ാമി നാകിയ നി ല- ഖ മേയാ യ ാ ാെറ ളളീടിനാ 800 രാമനായവനിയി മായയാ ജനിെ ാ േകാമളമായ പം െ ാ പരാ ാനം സത ാനാന ാന ാ തം ക െകാ വാ ചി ി നിറ ാ വഴി ഭ ിേയാെട െകൗശിക തെ പതി ദശരഥ- നാ സം മേ ാ ം ത ാന ംെചയ വിധിന നേനാ ം െചെ തിേര യഥാ- വിധി ജ ം െച വ ി നി ഭ ാ സ ിതം നിവര തേ ാ െചാ ീടിനാ അ മി വ ി സഫലമായ 810 നി ി വടിെയ ളളിയ ലം താ-

ാ രാ ാവായി ǌാനിഹ തേപാനിേധ ഇ െന ളള നി െള ളളീ ം േദശം മംഗലമായ വ ാ സ ം താേന വ ം എേ ാ ചി ിെ ളളിയെത മിേ ാള നി ി വടിയ െചേ ണം ദയാനിേധ എ ാലാ െത ാം െചയ േവ ǌാ മടിയാെത െചാ ാ ം പരമാ ം താപസ ലപേത വിശ ാമി ം ീതനായ െച ീടിനാ വിശ ാസേ ാ ദശരഥേനാട േനരം 820 ǌാനമാവാസ േതാ ം പി േദവാദികെള ധ ാനി െച ീ േഹാമെ ട േ ാ മാരീച ബാ ഖ ാരാം ന ര-

ാരി വ മ ചര ാരാ േളളാ ം അവെര നി ഹി യാഗെ ര ി ാനാ- യവനീപേത രാമേദവെനയയയ േ ണം ഷ കേരാ വ തേ ാ നി പി

ല ണേന ം െട നല േകണം മടിയാെത ന വ ീ ക നിന മഹീപേത കല ാണമേത ക ണാനിേധ നരപേത 830 ചി ാച ലനായ പങ ിസ ന പ മ ി വിേനാേടകാേ െചാ ീടിനാ ഃ എ െചാ വ േരാ ന ന തെ മമ സ ജി ീ വതിനി േ ാ ശ ിെയാ ം എ ം െകാതി കാല ി ല ൈദവവശാ സി ി തനയനാം രാമെന ിരി േ ാ നി യം മരി ം ǌാ രാമെന നല കീടാ ാ- ലന യനാശം െട വ ം വിശ ാമി എേ ാ ന തിേ ാെള നി ി വടി ചി ി തിരി ളിെ ീ കേവണം 840 എ ിേലാ േദവ ഹ ം േക ാ മതിേഗാപ ം സ ട ാേക സ തം ധരാപേത മാ ഷന രാമ മാനവശിഖാമേണ മാനമി ാത പരമാ ാ സദാന പ സംഭവ ം ാ ി ലമായി പ േലാചന മീഭാരെ ളവാനായ നി െട തനയനായ െ ൗസല ാേദവിത ി വ വതരി ി ൈവ ണ ഠന നാരായണന നി െട വജ ം െചാ വന ദശരഥ

ം നീ ഹ മാ ജ കശ പ ജാപതി 850 നി െട പ ിയാ മദിതി െകൗസല േക- െള ി വ ം ടി തി ാവാനായ ബ വ ര ം തപ െച നി

രാ നി വി ജാധ ാനാദിേയാ ം

ഭ വ ല േദവ വരദ ഭഗവാ ം ത ീകരി നീ വാ ിെ ാ വരെമ ാ

നാ ിറേ ണെമനി ഭവാെന സത രമേപ ി കാരണമി നാഥ

നാ ിറ രാമെന റി ാ ം ീ േശഷ തെ ല ണനാ ം 860

ശംഖച ളേ ാ ഭരതശ ാ ശ ൈകവി േക െകാ ാ മിനി ം നീ േയാഗമായാേദവി ം സീതയായ മിഥിലയി യാഗേവലായാമേയാനിജയാ ായ വ ആഗതനായാ വിശ ാമി മവ ത ി േയാഗം ീ വതിെന റി ീടണം നീ എ ം ഹ മി വ വ മ താ ം

െന െടയയ ീ ക മടിയാെത സ നായ ദശരഥ ം െകൗശികെന വ ി യഥാവിധി ജി ഭ ി വം 870 രാമല ണ ാെരെ ാ െപായ െ ാ ാ െമ- ാേമാദം ന കി പതി ാെര

വരിക രാമ രാമ ല ണാ വരികെയ- രിേക േച മാറിലണ ഗാഢം ഗാഢം ണ ണ ട ക ശിര ി

ണ വ വാനാ േപാവിെന രെച ാ ജനകജനനിമാ ചരണാം ജം ി നിനായക പാദ ം വ ി ട വിശ ാമി െനെ വ ി മാര ാ വിശ ര ാ ം പരി ഹി നീ ം 880 ചാപ ണീരബാണഖഡ ഗപാണികളായ പതി മാര ാേരാ ം െകൗശിക നി

യാ മയ ി ാശീ വാദ ം െചാ ി തീ പാദ ാേരാ ം നട വിശ ാമി മ ം േപായ ചില േദശം കടേ ാരന രം മ ഹാസ ം െച ി ളിെ നിഃ

രാമ രാഘവ രാമ ല ണ മാര േക േകാമള ാരാ ളള ബാല ാരേ ാ നി ദാഹെമെ ം വിശെ െ മറിയാത േദഹ ളേ ാ ം നി െ ലം 890 ദാഹ ം വിശ ാകാെതയിരി ാനായ മാഹാ േമ േ ാ വിദ കളിവ ര ം ബാലക ാേര നി പഠി ജപി ാ ം ബല ം നരതിബല ം മടിയാെത േദവനി ിതകളീ വിദ കെള രാമ- േദവ മ ജ പേദശി നി

പിപാസാദിക ം തീ ബാല ാ മാ- യേ ാേഴ ഗംഗ കട ീടിനാ വിശ ാമി താടകവധം

താടകാവനം ാപി ീടിേനാരന രം ഢേ ര ം പറ വിശ ാമി ഃ 900

രാഘവ സത പരാ മവാരിേധ രാമ േപാ മാറി ീവഴിയാ േമയി കാലം കാടി ക ാേയാ നീ കാമ പിണിയായ താടക ഭയ രി വാണി ം േദശമെ ാ അവെളേ ടി ാ ം േന വഴി നട ീല വനവാസിജനം വേനശ ര േപാ ീ

െകാ ണമവെള നീ വ ജാതി മതി- നിെ ാ േദാഷെമ മാ നി പറ േ ാ െമ േവെയാ െച ാെണാലിെച രാമ- െന ാേലാക െമാ വിറ ിത േനരം 910 െച ാെണാലി േക േകാപി നിശാചരി െപരിെക േവഗേ ാ മ ഭ ി ാനായ അേ രെമാ ശരമയ രാഘവ ം െച താടകാമാറി െകാ ി രാമബാണം പാരതി മല ചിറക വീണ േപാെല േഘാര പിണിയായ താടക വീണാളേ ാ

സ ര ാഭരണ ഷിതഗാ ിയായി രിയായ യ ിതെ ം കാണായ വ

ശാപ ാ ന രിയാേയാ യ ിതാ ം ാപി േദവേലാകം രാമേദവാ യാ 920

െകൗശിക നീ ം ദിവ ാസ െളെയ ാ- മാ രാഘവ പേദശി സല ണം നി ല ാരാം മാര ാ ം നീ ം രമ കാനേന ത വസി കാമാ േമ രാ ി ം പി ി വ സ ാവ നംെച യാ ം ട ിനാരാ യാ ല കാേല

ി സി ാ മം വിശ ാമി ം നി- ഖ ാെരതിേര വ ി ാര േനരം രാമല ണ ാ ം വ ി നികെള േ മ െ ാ നിമാ ം സല ാരംെച ാര 930 വി മി ന രം രാഘവ തി വടി വിശ ാമി െന േനാ ി ീതി െച ഃ താപേസാ മ ഭവാ ദീ ി യാഗമിനി താപം ടാെത ര ി ീ വേന െച ം

രാം നിശാചേര ാെര ാ ി ാ ന മാ വ ബാണംെകാ ǌാ തേപാനിേധ യാഗ ം ദീ ി ി െകൗശികന കാല- മാഗമി ി ന ര ാ പടേയാ ം മ ാ കാേല േമ ഭാഗ ി നി മ ര ി ം ട ീടിനാര േനരം 940 പാരാെത ര ശരം െതാ രാമേദവ മാരീച ബാ വീര ാെര േയാഗി ാ േകാ ി ബാ വാമവെനെയാ ശര- മേ രം മാരീച ം ഭീതി േ ാടീടിനാ െച ി രാമബാണം പി ാെല െട െട ഖി നാേയറിെയാ േയാജന പാ ാനവ അ വംത ി െച വീണി രാമബാണ-

മേ രമവിെട ം െച ി ദഹി ാനായ പിെ മെ െമാ ശരണമി ാ വ- െനെ ര ിേ ണെമ ഭയം ീടിനാന 950 ഭ വ ലനഭയംെകാ ലം ഭ നായ വ ാന ട ി മാരീച ം പ ല ലകാലനാകിയ െസൗമി ി ം മ ളള പടെയ ാം േകാ ി ശര ളാ േദവക ിെച ി സേ ാഷ ാ േദവ ഭിക ം േഘാഷി ിത േനരം യ കി രസി ചാരണഗ വ മാ ത േണ ി തിേ മാന ി ാ വിശ ാമി ം പരമാന ം ണ -

ാ ാ ലേന പ േളാ ം 960 ഉ ംേഗ േച പരമാശീ വാദ ംെച വ ാെര ം ജി ി ി വാ ല ാ ഇ ദിനേമാേരാേരാ രാണ ള പറ രസി ി െകൗശികനവ മായ അ െച ി നാലാംദിവസം പിെ നിഃ അ ഥാ കാലം കളെക ളളേത ം ജനകമഹീപതിത െട മഹായ - മിനി ൈവകാെത കാ ാ േപാക നാം വ ാേര െചാെ ം ൈ യംബകമാകിന മാേഹശ ര- വി വിേടഹരാജ ി ലിരി 970 ീമഹാേദവ തെ വ ിരി രാ മിപാേല ാരാല ിതമ ദിനം

േ ാണിപാേല ലജാതനാകിയ ഭവാ കാണണം മഹാസത മാകിയ ധ ര ം താപേസ ാേരാ മീവ മ െച പതിബാല ാ ം െടേ ായ വിശ ാമി ാപി ഗംഗാതീരം െഗൗതമാ മം ത

േശാഭ െ ാ ണ േദശമാന ദം ദിവ പാദപലതാ മഫല ളാ

സ വേമാഹനകരം ജ സ യഹീനം ക െകൗ കം വിശ ാമി െന േനാ ി- 980

രീേക ണ മീവ മ െച ഃ ആ മപദമിദമാ ളള മേനാഹര- മാ യേയാഗ ം നാനാജ സംവീതംതാ ം എ മാ ാദ ായി മനസി േമ ത െമെ ത െചേ ണം താേപാനിേധ അഹല ാേമാ ം

എ േക വിശ ാമി രെച പ ഗശായി പര തേ ാ പരമാ ം േക ാ ം രാ െമ ിേലാ മാര നീ വാ മി ാത തപ ളള െഗൗതമ നി 990 ഗംഗാേരാധസി നേ ാരാ മ ി ല മംഗലം വ ി ീ ം തപസാ വാ ംകാലം േലാേകശ നിജ തയാ േളളാരഹല യാം േലാക രിയായി ദിവ കന കാര ം െഗൗതമ നീ െകാ വിധാതാ ം െകൗ കം ഭാര ാഭ ാ ാരായവ ഭ ഷാ ചര ാദി ണ ക- െ ം സാദി െഗൗതമ നീ ം ത െട പ ിയാേയാരഹല േയാ ം േച പ ശാലയില വസി ചിരകാലം 1000 വിശ േമാഹിനിയാേയാരഹല ാ പം ക

വന ം മാ ധവശനായാ െചെ ാ ിവാ ല ം പെ ാ ം ലക ം ച േമറീ ം ട ാ മാസ ദി തി- െനെ ാ കഴിെവ ചി ി ശതമഖന െച ാ ബാണാ ിെകാ സ ാപം യാ സ തം മന ാ ി രഗാ ീ പം ചി ി ചി ി നംഗാ നായ വ ാനേ ാ അ രാ നി വി േധ മതിനിേ ാ-

ള രം വരാെതെയാര രെമെ േ ാ 1010 േലാേകശാ ജ തന ന െട പം നാകനായക ൈകെ ാ യാമാദിയി സ ാവ ന ി െഗൗതമ േപായേനര- മ രാ ാ ടജാ േര പരവശാ

ാമാവഹല െയ ാപി സസം മം സത രം റെ േനര െഗൗതമ ം മി ത ദയെമാ ീെല ക ബ സേ ഹം െച േനര കാണായ വ

ാരാതി നിേ ഷ ഠെന ബലാലേ ാ വി നാെയ ം േവപ നി ാ 1020 ത െട പം പരി ഹി വ വ - തെ തിേകാപം ൈകെ ാ നീ ം നി നി ാരാ െത ി ാ ാേവ െചാ െചാെ േ ാ നീെയ ാേമ പരമാ ം വ ാെത മമ പം ൈകെ ാ വാെന ലം നി നായ ഭവാേനെതാ മഹാപാപി സത െമേ ാ െചാ ീടറിേ നേ ാ തവ

ാ ം പറയായ കി ഭ മാ േവനിേ ാ െചാ ിനാന േനരം താപേസ െന േനാ ി സ േ ാകാധിപനായ കാമകി രനഹം 1030 വ ായ മെയ ാമകെ ി ഢത ംെകാ- െ ാം നി ി വടി െപാ െകാേളളണേമ സഹ ഭഗനായി ബ ഭവി ഭവാനിനി- ഹി ീ ക െച ഷ ക ഫലെമ ാം

തപസ ീശ രനായ െഗൗതമ േദേവ െന- പി ാ മമകം േ ാളഹല ം

േവപ നില ക െച താപേസാ മനായ െഗൗതമ േകാപേ ാെടഃ ക െമ ം തവ ം രാചാേര

മാനേസ തവ സാമ ം ന പാരം 1040 ഷ തെമാ വാനിതി െചാ ീ വ

നിഷ തിയാ െളളാ രമഹാ തം കാമകി േര ശിലാ പ ം ൈകെ ാ നീ രാമപാദാബ ജം ധ ാനി ിവിെട വസിേ ണം നീഹാരാതപവാ വ ഷാദിക ം സഹി- ാഹാരാദികേള ം ടാെത ദിവാരാ ം

നാനാജ െളാ മിവിെട ായ വരാ കാനനേദേശ മദീയാ േമ മേനാഹേര ഇ െന പല ദിവ വ രം കഴി േ ാ- ളിെ ള ം രാമേദവ മ ജ ം 1050 ീരാമപാദാംേഭാജ ശ ായീ ാ

തീ ം നി രിത െള ാെമ റി ാ ം പിെ നീ ഭ ിേയാെട ജി വഴിേപാെല ന ായി ദ ിണംെച ി ി നാഥെന തി േ ാ ശാപേമാ ം വ തമാനസയായാെലെ ം ഷി ാം

എ െച നി ഹിമവ പാ ശ ം ാ- ന െതാ ിവിെട വാണീടിനാളഹല ം നി ി മലരടിെ ളി െ ാടിേയ പാ- െനെ ാ കഴിെവ ചി ി ചി ി ളളി 1060 സ ാപം െകാ സ തം വസി സേ ാഷസ ാനസ ാനേമ ചി ാമേണ ആരാ ം ക ടാെതാ പാഷാണാംഗിയായ േഘാരമാം തപേ ാ മിവിെട വസി

ഹ മന നയായ െഗൗതമപ ി െട ക മഷമേശഷ ം നി െട പാദ ളാ ഉ ലനാശംവ ീടണമി തെ നി ലയായ വ ീ മഹല ാേദവിെയ ാ ഗാഥിന ന ദാശരഥിേയാേടവം പറ-

ാ ം പിടി ടജാ ണം ാ 1070 ഉ മാം തപെ ാ മിരി ം ശിലാ പ- മേ കാ െക കാ ിെ ാ നിവരന

ീപാദാം ജം െമേ വ ി രാമേദവ ീപതി ര പതി സ പതി ജഗ പതി

രാേമാഹെമ പറ ാേമാദം നാഥ േകാമള പ നിപ ിെയ വണ ിനാ അേ രം നാഥ തെ ാണായിതഹല യ ം വെ ാരാന േമ ം െചാ ാവത യേ ാ താപസേ ഷ ഠനായ െകൗശിക നിേയാ ം താപസ യം നീ മാ േസാദരേനാ ം 1080 ശാപനാശനകരനാെയാ േദവ തെ - ാപബാണ േളാ ം പീതമാം വസ േ ാ ം ീവ വ േ ാ ം ിതവ േ ാ ം ീവാസാം ജദലസ ിഭേന േ ാ ം

വാസവനീലമണിസ ാശഗാ േ ാ ം വാസവാദ മെരൗഘവ ിതപാദേ ാ ം പ ദി ി െമാെ നിറ കാ ിേയാ ം ഭ വ ല തെ ാണായിതഹല യ ം ത െട ഭ ാവായ െഗൗതമതേപാധന തേ ാ രെച േമാ ാളേ ാ 1090 നി യം നാരായണ താനി ജഗ ാഥ- ന േ ാജവിേലാചന പ ജാമേനാഹര ഇ മാ നി ചി ി ാനംെച ഭ ാ സത രമ ഘ ാദിക െകാ ജി ീടിനാ സേ ാഷാ െളാ കീ ം േന േളാ ം സ ാപം തീ ദ നമസ കാര ം െച ാ ചി കാ ി േല ം വ ി ഭ ിേയാ -

ാനംെച ര ലിബ േ ാ ം വ മാെയാ ളകാ ിതേദഹേ ാ ം വ മ ാെത വ ഗദ ഗദവ േ ാ ം 1100 അദ യനാെയാരനാദ സ പെന സേദ ാജാതാന ാ ിമ യായ തിെച ാ

അഹല ാ തി

ǌാനേഹാ താ യാേയ ജഗ ാഥ നിെ - ാണായ വ ലമ മ െചാ ാം

പ ജ ാദികളാലേപ ിതം പാദ- പ സംല പാം േലശമിെ നി േ ാ സി ി ഭവ സാദാതിേരക ാലതി- െ േമാ ബ ക പകാലമാരാധി ാ ം ചി െമ ം തവ േച ിതം ജഗ പേത മ ഭാേവന വിേമാഹി ി ി ിേതവം 1110 ആന മയനാേയാരതിമായിക ന നാതിേരക ന നചലനേ ാ ഭവാന ത പാദാം ജപാം പവി ാഭാഗീരഥി സ ഷണവിരി ാദികെള ാെര ം

മാ ീ ം ത ഭാവ ാലേ ാ സി ിേ നേ ാ ǌാ ം സ പാദ ശമിേ ാ പ ǌാ െച ണ െമ വ ി ൈവ- ണ ഠ ത ണ ഠാ നാം ഭ േ വിേ ാ

മ നായവതരിേ ാ ഷം േദവം ചി േമാഹനം രമണീയേദഹിനം രാമം 1120

മ തവീര ം രം ധ രം ത മദ യം സത സ മാദ ഹീനം നിത മവ യം ഭജി ീ േ നിനി നിത ം ഭ ൈത വ മ ാെര ം ഭജി ീ േ നി യാെതാ പാദാം ജമാരാ ി േവദം യാെതാ നാഭിത ി ായി വിരി ം യാെതാ നാമം ജപി ി മഹാേദവ േചതസാ ത ാമിെയ ǌാ നിത ം വണ േ നാരദ നീ ം ച േശഖര താ ം ഭാരതീരമണ ം ഭാരതീേദവിതാ ം 1130

ഹ മേലാക ി നി ന ഹം കീ ി ക മഷഹരം രാമചരിതം രസായനം കാമരാഗാദിക തീ ാന ം വ വാനായ

രാമേദവെന ǌാ ം ശരണം ാപി േ ആദ നദ യേനകനവ നനാ ല േവദ ന ാരാ െമ ാ ം േവദാ േവദ പരമ പരാപര പരമാ ാ പര പര ഹ മാഖ പരമാന ി നാഥ

ഷ രാതന േകവലസ യംേജ ാതി- കലചരാചര കാ ണ ി 1140 വനമേനാഹരമാെയാ പം വന ി ല ഹെ വ വാ

അ െന ളള രാമച െന ദാകാലം തി ിന ഭ ാ ഭജി ീ േ മനസി ǌാ സ ത പരി നാന നാ ാരാമ- തന നിജമായാ ണബിംബിതനായി ജഗ വ ിതിസംഹാരാദിക െചയ വാ- നഖ ഹ മവി നാമ േഭദ പ ൈകെ ാെ ാ നി ണ ി േവദാ േവദ മമ േചതസി വസിേ ണം 1150 രാമ രാഘവ പാദപ ജം നേമാ േത ീമയം ീേദവീപാണിദ യപ ാ ിതം

മാനഹീന ാരാം ദിവ ാരാല േധ യം മാനാ ം ിലകമാ ാ ജഗ യം

ഹ മാവി കര ളാ ാളിതം പേ ാപമം നി ലം ശംഖച ലിശമ ാ ിതം മ േനാനിേകതനം ക മഷവിനാശനം നി ലാ നാം പരമാ ദം നേമാ േത ജഗദാ യം ഭവാ ജഗ ായ ം ഭവാ ജഗതാമാദി തനായ ം ഭവാനേ ാ 1160 സ വ ത ളി മസ നേ ാ ഭവാ നി വികാരാ ാ സാ ി തനായ ം ഭവാ അജനവ യ ഭവാനജിത നിര ന വചസാം വിഷമമ ാെതാരാന മേ ാ വാച വാചേകാഭയേഭേദന ജഗ യ

വാച നായ വേരണേമ വാ ി സദാ മമ കാര കാരണക ഫലസാധനേഭദം മായയാ ബ വിധ പയാ േതാ ി േകവലെമ ാകി ം നി ി വടിയ േസവക ാ േപാ മറിയാന തേ ാ 1170 ത ായാവിേമാഹിതേചതസാമ ാനിനാം ത ാഹാ േനേരയറി ടായേ ാ മാനേസ വിശ ാ ാവാം നി ി വടിതെ മാ ഷെന ക പി ീ േവാര ാനികള റ മക െമ ാട െമാെ നിറ- ിരി നിത ം നി ി വടിയേ ാ നദ യ സമ നിത നി ലേനക നവ ശാ നസംഗ നിരാകാര

സത ാദി ണ യ യാം ശ ി സത ളളി വാ ം ജീവാ ാവായ നാഥ 1180 ഭ ാനാം ി ദ ാനാം േയാഗ ദ സ ാനാം ി ദ സി ാനാം സി ി ദ ത ാധാരാ ാ േദവ സകലജഗ യ ത നി പമ നിഷ കള നിര ന നി ണ നി ല നി ല നിരാധാര നിഷ ിയ നിഷ കാരണ നിരഹ ാര നിത സത ാനാന ാന ാ താ ക പര സ ാമാ ാ ാ പരമാ ാ സ ാ ാ വി സ ിദ ഹ മാ ാ സമേ ശ ര മേഹശ ര- നച തനാദിനാഥ സ വേദവതാമയ 1190 നി ി വടിയായെത ം ഢാ ാവാ- യ യാ േളളാ ǌാെന െനയറി നി ി വടി െട ത െമ ാ ം ǌാേനാ സ തം േയാ േയാ നമേ നേമാനമഃ യ ാപി വസി ീടി െമ ാനാ ം െപാ ളിരടികളിലിള ം വരാെതാ ഭ ി ാകേവണെമെ ാഴി പരം ǌാ-

ന ി ീ േ യി നമേ നേമാനമഃ നമേ രാമരാമ ഷാ വിേ ാ നമേ രാമരാമ ഭ വ ല രാമ 1200 നമേ ഷിേകശ രാമ രാഘവ രാമ നമേ നാരായണ സ തം നേമാ േത സമ ക ാ ണം ഭവതി കേരാമി ǌാ സമ മപരാധം മസ ജഗ പേത ജനനമരണ ഃഖാപഹം ജഗ ാഥം ദിനനായകേകാടിസ ശ ഭം രാമം കരസാരസ ഗ തശരചാപം ക ണാകരം കാളജലദഭാസം രാമം കനക ചിരദിവ ാംബരം രമാവരം കനേകാ ലര ലാ ിതഗ ം 1210 കമലദലേലാലവിമലവിേലാചനം കമേലാ വനതം മനസാ രാമമീേഡ രതഃ ിതം സാ ാദീശ രം ര നാഥം േഷാ മം ി തി ാ ഭ ിേയാേട

േലാേകശാ ജയാ മഹല താ ം പിെ േലാേകശ രാ യാ േപായി പവി യായ െഗൗതമനായ തെ പതിെയ ാപി ട- നാധി ം തീ വസി ീടിനാളഹല ം ഇ തി ഭ ിേയാെട ജപി ീ മാ

നായഖിലപാപ ം നശി ട 1220 പരമം ഹ മാന ം ാപി മ യ വ ൈമഹികെസൗഖ ം ഷ ാ നം ഭ ാ നാഥെന ദി സ ിധാനംെച െകാ-

ീ തി ജപി ീടി സാധി ം സകല ം ാ ി ജപി ിേലാ ന ാ ാ-

മ ാ ി ജപി ീടില േമ ാം ത പഗ കനകേ യി രാപായി

ധരണീ രഹ ാ പി മാ ഹാ േഭാഗി

ഷാധമേന െമ ി മവ നിത ം േഷാ മം ഭ വ ലം നാരായണം 1230

േചതസി രാമച ം ധ ാനി ഭ ാ ജപി- ാദരാ വണ കി സാധി മേ ാ േമാ ം

സദ െന ായീടി പറേയണേമാ േമാ ം സദ ംഭവി ീ ം സേ ഹമി േയ ം സീതാസ യംവരം

വിശ ാമി ം പരമാന ം ാപി േ ാ വിശ നായക തേ ാടീവ മ െചയ താ ബാലക ാെരേപാക മിഥിലാ രി നാം കാല ം ഥാ കള ീ കയ തേ ാ യാഗ ം മഹേദവചാപ ം ക പിെ േവഗേമാടേയാ ം താതെന ാണാം ഇ രമ െചയ ഗംഗ ം കട വ സത രം െച മിഥിലാ രമകം നിനായകനായ കൗശികന വിശ ാമി നിവാടം ാപി ിെത േക േനരം മനസി നിറെ ാ പരമാന േ ാ ം ജനകമഹീപതി സം മസന ിതം ജാസാധന െമ ഭ ിേയാ -

മാചാര േനാ ഷിവാടം ാപി േനരം ആേമാദ ം ജി ാചാരം നി രാമല ണ ാെര ാണാനായി േപ ം ര ച ാെര േപാെല പാേലശ ര-

ന ാെര േചാദി േപ ം ക ക വ ി ീടിന ജഗേദക-

ര ാരാമിവരാെര േക ിേ ണം നരനാരയണ ാരാകിയ ികേളാ നരവീരാകാരം ൈകെ ാ കാണായതിേ ാ വിശ ാമിത മ േക െചയ തീടിനാന വിശ സി ാ ം മമ വാക ം നീ നരപേത

വീരനാം ദശരഥ ത െട ാരി ീരാമ േജ ഷ ഠനിവ ല മണ ാമവ

എ െട യാഗം ര ി ീ വാനിവെര ǌാ െച ിെ ാ േപാ ീടിനാനി കാലം കാടകം േനരം വെ ാ നിശാചരി താടകത െനെയാ ബാണംെകാെ യ െകാ ാ േപടി ം തീ സി ാ മം യാഗ- മാട ടാെത ര ി ീടിനാന വഴിേപാെല ീപാദാം ജരജഃസ ിെകാ ഹല ത

പാപ ം നശി ി പാവനയാ ീടിനാ പരേമശ രമായ ചാപെ ാ ാ ി പരമാ ഹ നീയ കാ ിേടണം ഇ രം വിശ ാമി ത െട വാക ം േക സത രം ജനക ം ജി വഴിേപാെല സ ാരാേയാഗ ാരാം രജ ാെര -

ി ീതി വ ി ജനക ം ത െട സചിവെന വിളി നിേയാഗി െച നീ വ േ ണമീശ ര െട ചാപം എ േക മ ി വര നടെകാ ാ- നേ രം ജനക ം കൗശികേനാ െചാ ാ രാജന നനായ ബാലക ര വര രാജീവേലാചന ര ദാശരഥി വി ി ല ട വലി റി ീടി വ ഭനിവ മമ ന നയ െ നം എ ാമീശ രെനേ െചാ ാവിെതനി ിേ ാള വി ിഹ വ ീ െക െച നി കി ര ാെര നിേയാഗി ി മഹീ ം

ാരേ ാ വ ചാപവാഹക മാ ം സത രമ ായിരം കി ര ാ ം ടി ത ശാസനചഅപെമ െകാ വ ാ ഘ ാസഹ മണിവ ാദി വി ഷിതം ക ാ ം ൈ യംബകെമ ി മ ീ ം

ച േശഖര െട പ ിവി ക രാമ- ച മാന െ ാ വ ി ീടിനാ വിെ േമാ ല ീടാേമാ വലി ാേമാ െചാ െക േക െചാ ിനാ വിശ ാമി എ ാമാമാ െച ാ ം മടിേ കല ാണമി ലം വ ടീ മേ ാ മ ഹാസ ം രാഘവനി േക മ ംമ ം േപായ െച നി ക ി ചാപം ജ ലി േതജേ ാ െമ േവഗേ ാെട ല വലി ട റി ജിത മം

നി േനരമീേര േലാക - െമാ മാെ ാലിെ ാ വി യെ ജനം പാ മാ ം ം ഷ പ ഷ ടി േമാേരാ

േമ വാദ ം മംഗല തിക ം േദവകെലാെ രമാന ം േദവ- േദവെനേസവി മപ സര ീകെള ാം ഉ ാഹം ൈകെ ാ വിേശ ശ ര െട വിവാ- േഹാ വാരംഭേഘാഷം ക കൗ കം ാ ജനക ജഗത സ ാമിയാകിയ ഭഗവാെന-

നസംസദി ഗാഢാേ ഷ ം െച ാനേ ാ ഇടിെവ ീ ം വ ം വി റിെ ാ േക ന ീ രാജാ ാ രഗ െളേ ാെല ൈമഥിലി മയി േ ടേപാെല സേ ാഷം ാ കൗ ക ായ വ േചതസി കൗശിക ം ൈമഥിലിതെ രിചാരികമാ ം നിജ- മാതാ ാ ം ടി ന ായിചമയി ാ സ വര െ ൈമഥിലി മേനാഹരി സ ഷണ മണി േശാഭേയാെട സ മാല ം ധരി ാദരാ മ ം മ - മ േ ാജേന പി സ പം വിനീതയായ വ ട േനേ ാ പലമാല മി ാ േ പി ാേല വരണാ മാല മി ീടിനാ

മാല ം ധരി നീേലാ ലകാ ി േത ം ബാലക ീരാമ േമ ം വിള ീടിനാ മിന നയ പനായ േശാഭി ീ ം മിപാലകബാല തെ വ ക ം

ആന ാ ധിത ി വീ ടന കിനാ മാനവവീര വാഴ െക ാശി ം െചാ ീടിനാ അേ രം വിശ ാമി തേ ാ ജനക ം വ ി െചാ ാ നിനി ാലെ ളയാെത പ ം െകാ യ ീേടണം ത ാെര- ത രം ദശരഥ പെന വ വാ

വിശ ാമി ം മിഥിലാധിപ താ ം ടി വിശ ാസം ദശരഥ തനി വ ംവ ം നിേ ഷ ാ െള തിയയ ി വി മേ ാ നടെകാ ി ത ാ ം സാേകത രി പാല തെ േലാൈകകാധിപ ൈകയി െകാ പ മ ം സേ ശം ക പം ിസ ന ാ മിനി- േ ഹമി റെ െക രെച

അ ിമാ പാ ായനഅകിയ വസിഷ ഠ ം പ ിയാമ തിതഅ മായ റെ കൗ കം ച രംഗവാഹിനിേയാ ം കൗസല ാദികളായ ഭാര മാേരാ ം ടി ഭരതശ ഘ ന ാരാകിയ ാ ം പരേമാ വേയാഗ വാദ േഘാഷ േളാ ം മിഥിലാ രമകം ി ദശരഥ മിഥിലാധിപ താ ം െചെ തിേര െകാ ാ വ ി ശതാന തേ ാ ം െടെ വ നാം വസിഷ ഠെന ദ പ ിേയ ം അ ഘ ാപാദ ാദികളാല ി യഥാവിധി സ രി ി തഥാേയാഗ ീ താ ം രാമല മണ ാ ം വ ി പിതാവിെന- ാേമാദം വസിഷ ഠനാമാചാര പാദാം ം

െതാ മാ ജന േള ം യഥാ മം െതാ ീരാമപാദാംേഭാജമ ജ ാ െതാ ഭരതെന ല മണ മാര ം െതാ ശ ഘ ന ം ല മണപാദാംേഭാജം വ സി േച താത രാമെന ണ ി ല മണെന ം ഗാഢാേ ഷ ം െച ീടിനാ ജനക ദശരഥ ത െട ൈക ംപിടി-

േമാദേ ാ രെച ി മ രമായ നാ കന കമാ െ നി െകാ ാനായ നാ ാ ഭവാ തനി േ ാതാ ം ആകയാ നാ മാര ാ ം വിവാഹം െച- യ താകിേലാ നി പി ാേല േമ മടിേ വസിഷ ഠ താ ം ശതാന ം കൗശിക ം വിധി ം നാല ം യഥാ മം ചി മായിരിെ ാ മ പമ ം തീ

മാലക ഫല ി നാനാ- ര മഡിത ംഭേതാരണ ം നാ ി ര മഡിതസ പീഠ ം വ ഭ ാ ീരാമപാദാംേഭാജം ക കി ന രം

േഭരി ഭി ഖ വാദ േഘാഷ േളാ ം േഹാമ ം കഴി ത ിയാം ൈവേദഹിെയ രാമ ന കീടിനാ ജനകമഹീ ം ത ാദതീ ം നിജ ശിരസി ധരി ട- നാ ളകാംഗേ ാെട നി ി ജനക ം യാെതാ പാദതീ ം ശിരസി ധരി േതശവിധി നീ ാദിക ഭ ിേയാെട

ഊ ിളതെ േവ ല മണ മാര ം കാമ ാംഗിമാരാം തകീ ി ം മാ വി ം ഭരതശ ാ ത െട പ ിമാരായ പരമാന ം വസി ാെര ാവ ം കൗശികാ ജേനാ ം വസിഷ ഠേനാ ം ടി വിശദ ിത ം പറ ജനക ം

ം നാരദന െച േക ിരി ǌാ- െന െട മകളായ സീതാ ാ െമ ാം യാഗ േദശം വി ാ മാ തേ ാ- േളകദാ സീതാമേ കാണായി കന ാര ം ജാതയാെയാ ദിവ കന കതനി ǌാന സീതെയെ ാ നാമം വിളിേ േന ലം

ിയായ വള ǌാനിരി ം കാല ി - ല നാരദെന ിനാെനാ ദിനം എേ ാ മഹാ നിതാന ചയ താനേ ാ നി െട മകളായ സീതാ ാ ം േക നീ പരമാന ി ഭഗവാ നാരായണ പരമാ ാവാമജ ഭ വ ല നാഥ േദവകാര ാ ം പം ിക നി ഹ ിനായ േദേവ വിരി ാദികള ി യാ മിയി ര ാന േയ വ വതരി ി

രാമനായ മായാമ േവഷ റി ാ ം േയാേഗശ ര മ ഷ നായി േ ാള കാലം േയാഗമായാേദവി ം മാ ഷേവഷേ ാെട ജാതയായി തവ േവ നി ത ാരണ ാ സാദരം ീരാമ െകാ മടിയാെത ഇ ം നാരദന ളിെ യ മറ ി

ിയായ വള ി ഭ ിൈകെ ാ ǌാ ം സീതെയ ീരാഘവെന െന െകാ ാ േചതസി നി പി ാെല െനയറി എ േതാ ിരി േ ാെളാ മാനേസ േതാ ി പ ഗവി ഷണ ത ഹശ ാ ത ശാസനാചഅപം റി ീ മാ ഭ ാവാ മ ിെ െ ാ പണം ചി ി നി പി വ ി പ ാെര ശ ിയി ിതിെന ഥ ീപാലക ാ ം ഉ തഭാവെമ ാമകെല ള ട

ി ം െക േപായ ട ിെ ാ ാരേ ാ

അ ത ഷനാ ലേന തെ ത സാദ ിലി സി ിേ ഭാഗ വശാ ദ കസമനായ ചി ഷെന േനാ ി പി ാ െതളി രെചയ തി ജനക ം അദ േമ സഫലമായ വ മാ ഷജ ം ഖേദ ാതാ തസഹേ ാേദ ാത പെ ാ ം ഖേദ ാതാന േയ പിറെ ാ നി ി വടി വിദ ം തമായ ജീ തെമ േപാെല ശ ിയാം േദവിേയാ ം നായ കാ ക ലം ഭ വ ല മമ സി ി മേനാരഥം ര പ ജചരണാേ സ തം മമ ഭ ി സംഭവിേ ണം ി ം ലഭിേ ണം ത പാദാം ജഗളീതാം ധഅരണം െകാ സ ഷണ ജഗെ ാെ ംഹരി ത ല പാദാം ജഗളിതഅം ധാരണം െകാ സ മാ മഹാബലി സി ി ാൈന ം പദം ത പാദാം ജരജഃ ിെകാ ഹല ം കില ബിഷേ ാ േവ െപ നി ലയാ നി ി വടി െട നാമകീ നം െകാ ബ മക േമാ െ ം ാപി സ തം േയാഗ മാരാകിയ നീ ാ ചി ി ായ വേരണേമ പാദപ ജദ യം ഇ േമാേരാേ െചാ ി തി ജനക ം ഭ ിൈകെ ാ െകാ ീടിനാ മഹാധനം കരികള ം പതിനായിരം േത ം രഗ െള ം ന കീടിനാ റായിരം

പ ി െമാ ല ം ദാസിക ം വ ദിവ ളാ ം ബ വിധം

മാലക ദിവ ര പലതരം േത കം േകാടി ാ നഭാര ം

സീതാേദവി െകാ ീടിനാ ജനക ം ീതിൈകെ ാ പരി ഹി രാഘവ ം

വിധിന ന ഖ ാരാം നികെള വിധി ം ഭ ാ ജി വണ ിനാ സ ാനി ി മ ാദി മ ികെള ം സേ ാദം ദശരഥ ം റെ കല മഷമകെ ാ ജനക േപ ം ത കളായ സീതതെ മാേ ഷി നി ലഗാ ിയായ ി പതി താ- ധ െള ാ പേദശി വഴിേപാെല ചി യ മായാമയനായ രാഘവ നിജ- ധ ാദാര െളാ ം ടേവ റെ ദംഗാനകേഭരീ ര ാേഘാഷ േളാ ം ഗാന േത ം വീന ം ഴ ക ംഗകാഹള ം മ ളമിട ക ംഗാരരസപരി േവഷ േളാ ം

ആന േത തിര കാലാളായ പടേയാ - മാന േമാ ം പി മാ ാതാ േളാ ം കൗശികവസിഷ ഠാദിതാപേസ ാരായ േദശിക ാേരാ ം ത ാമാത ാദികേളാ ം േവഗേമാെടഅേയാ യ ാ ാറ തിരി േ ാ- ളാകാശേദേശ വിമാന ം നിറ േത സ ാഹേ ാ നട ീ േ ാ ജനക ം പി ാെല െച യാ യയേ ാരന രം െവ െകാ ട തഴ െവ ചാമര േളാ ം തി മ ലം െതാ മാലവ േളാ ം െചെ ാടി റക െകാ ിതധ ജ ം

മമലയജക രിഗ േ ാ ം നട വിരേവാ േയാജന വഴി കട േനരം ക ിമി െള ാം ഭാ വഗ വശമനം

അേ രം വസി െന വ ി ദശരഥ നിമി െട കാരണം െചാ െക ാ

മ വ റേ ാ ഭീതി ാ മിേ ാള പിേ മഭയ ാെമ റി ാ ം ഏ േമ േപടിേ ന േത വ േഖദ ാേക കീ ി ം വ ി ീ ം ഇ രം വിധി തന ളിെ െ രം പ തിമേ കാണായ വ ഭാ വെന ം നീലനീരദനിഭനി ലവ േ ാ ം നീലേലാഹിതശിഷ ന ബഡവാനലസമ

നായ പര ബാണാസന ം പ തിമേ വ നി േ ാ ദശരഥ ബ സാധ സം വീ നമ ാര ം െച ാ

ി ം െക നി മ ജന ം ആ നായ പം ിരഥ ഭാ വരാമ െ - േ വ ി ഭ ാ കീ ി ാ പലതരം കാ വീര ാേര പരി ാഹി മാം തേപാനിേധ മാ ാ ലം പരി ാഹി കാ ണ ാം േധ

ിയാ ക പരി ാഹി മാം ജമദ ി- മാം പരി ാഹി േര കാ ജ വിേഭാ

പര പാേണ പരിപാലയ ലം മമ പരേമശ ര ിയ പരിപാലയ നിത ം പാ ിവസ ദായര തീ ി ളി- ാ യാ പി ഗണത ണംെച നാഥ

കാ െകാ ക തേപാവാരിേധ പേത കാ ളിരിണ തവ ശരണം മമ വിേഭാ ഇ രം ദശരഥ െചാ താദരിയാെത ബ േരാേഷണ വ ിജ ാല െപാ ീ ംവ ം വ ം മ ാ ാ മ ലേ ാെല ദീ ാ സത രം ീരാമേനാട ളിെ ീടിനാന ǌാെനാഴി േ ാ രാമനിതി വന ി മാനവനായ ഭവാ ിയെന ാകിേലാ നി നി ര ണെമേ ാ ം െചയ വാ വി ി നിനേ ം വ ഭ േ ാ േക

നീയേ ാ ബലാ ൈശവചാപം ഖ ി െതെ ക ി െ ാ ചാപം ൈവഷ ം മഹാസാരം

ിയ ലജാത നീയി െകാ സത രം േയാഗി ി നിേ ാ ം െചയ വ അ ായ കി േ ാെട സംഹരി ീ -

ി സേ ഹെമനിെ ം ധരി ാ ം ിയ ലാ ക ǌാെന തറി ീേല

ശ ത ം ന ി പ പേ െ േ ാര നീ േര കാ ജേനവം പറേ ാര രം േ ാണി ം പാരെമാ വിറ ഗിരിക ം അ കാരം െകാെ ാെ മറ ദി ക ം സി വാരി െമാ കല ി മറി ി എേ ാ വ ിെതേ ാ േദവാദിക ം ചി ഴ ി താപസവര ാ ം പം ിസ ന ഭീതിെകാ േവപഥ സ ാപ ായ വ വിരി തനയ ം

ഭാവ ം രാമനാം മാര ം നാം പര രാമ തേ ാട െചയ

െചാെ ം മഹാ ഭാവ ാരാം ൗഢാ ാ വ ാെത ബാല ാേരാടി െന ട ിയാ ആ യമവ െ േ ാ തേപാനിേധ സ ാ മ ലധ െമ െന പാലി നി ി വടിതി ിേല തി-

ര േ ാ പിെ വ നി പി ാ അ നായിരിെ ാ ബാലക േ ാ ണ- ബ നം ഭവി സ തം ചി ി ാ ം

ിയ ല ി വി ം െചയ േത ശ ാ േയാഗസാമ മി േ ാതാ ം ശ മിേ ാദാസീനേഭദ െമനി ി ശ സംഹാരംെചയ വാ ശ ി മി േ ാ അ കാ ക േപാ ം ലംഘി ീ ത നി ി വടി െട ചി ിതമ ലം

വി ി ത ാ ം ǌാനാകിേലാ ല ീടാ- മെ ി തി േ ാകേവ

ര മാരനി ിരാപതി രാമ ക കേളബര കǌ ജേലാചന പര ച ഡാരവി മ ിരമേഹ ാദി-

ാരേക നി വ ിത േദവ മ ഹാസ ം വ ി മേ തരം ന ി ദശരഥന ന വി ം വാ ി നി േനരമീേര േലാക - െമാ ി നിറെ ാ േതജസാ കാണായ വ ല ബാണേമകെമ െതാ ാ

വലി നിറ ട നി ി ജിത മം േചാദി പതിതേ ാ ര പതി േമാദേമാട ളിെ യ തീടണം ദയാനിേധ മാ ണം നിഷ ഫലമായ വരികയി മമ ഭാ വരാമ ല ം കാ ി ീടേവണം ീരാമവചനംേക േ രം ഭാ വ -

മാ ഢാന മതി രമ െചയ - ീരാമ രാമ മഹാബാേഹാ ജാനകീപേത ീരമണാ ാരാമ േലാകാഭിരാമ രാമ ീരാമ സീതാഭിരാമാന ാ ക വിഷ േണാ ീരാമരാമ രമാരമണ ര പേത ീരാമരാമ േഷാ മ ദയാനിേധ ീരാമ ഷ ടി ിതി ളയേഹ േ ീരാമ ദശരഥ ന ഷീേകശ ീരാമരാമരാമ കൗസല ാ ജ ഹേര

എ ിേലാ രാ ം േക െകാ ാ ം മമ പ ജവിേലാചന കാ ണ വാരിേധ ച തീ ി െചെ ം ബാല കാേല

ച പാണിെയ െ തപ െചയ േത ചിരം ഉ മാം തപ െകാ ി ിയ െളെയ ാം നി ഹി ദിനം േസവിേ ഭഗവാെന വിഷ േസവിത ഭജനീയനീശ ര നാഥ മാധവ സാദി മ േരാഭാേഗ വ സാദരം ത നായ ളിെ യ തീടിനാ ഉ ിഷ േഠാ ിഷ ഠ ഷ േടാഹം തപസാ േത സി ി േസവാഫലം നിനെ റി ാ ം മേ േജാ ന ഭവാെന മറി ാ ം ക വ ം പല ഭവതാ പേത െകാ ണം പി ഹ ാവാകിയ േഹഹയെന െചാെ ം കാ വീര ാ നനാം േപ െന വ ജാതി മവ മ ലാംശജനേ ാ വ ഭം ധ േ ദ ി വേന മേ ാ

ിയവംശമി പെ ാ പരി ി േ നി ഹി കാശ പ ദാനം െചയ ക ഥ ീമണ ഡലെമാെ ിെ ാ ിെയ ാപി-

മമായ തേപാനിഷ ഠയാ വസി ാ ം പിെ ǌാ േ താ േഗ മിയി ദശരഥ - ത െട തനയനായ വ വതരി ീ ം അ ക ിടാം ത ിെല ാെല െട േതജ- ന നം ദാശരഥിത ിലാ ീ ക നീ

പിെ ം തപ െചയ താ ളയാ - െമെ േ വി വസി ീ ക മഹാ േന എ െചയ മറ ീടിനാ നാരായണ ത ിേയാഗ െള ാം െചയ തി ം ǌാ ം നാഥ നി ി വടിതെ വ വതരിേ ാ പം ിസ ന തനേ ാ നീജഗ പേത എ ി െ ാ മഹാൈവഷ ണവേതജെ ാം നി ലാ ീ വാനായ ത ി ശരാസനം

ാദിേദവകളാ ാ ി െ േ ാ ക മായാബലംെകാ സാധി ി നീ

സാ ാ ീനാരായണ താനേ ാ ഭവാ ജഗ സാ ിയായി ം വിഷ ഭഗവാ ജഗ യ ഇ ിേ ാ സഫലമായ വ ി മമ ജ ം

െ യ െതാ തപ ാഫല െമ ാം വ ഖ ാരാ ം ക കി ീടാെതാ

നി ലമായ പം കാണായ വ ലം ധന യായ താ നായ സ നായ വേ നേ ാ നി െട പ ി സ തം വസി ണം അ ാേനാ ഭവ െള ാം ജ ാദിഷഡ ഭാവ

ാനസ പനാം നി ലി േ ാ േപാ ീ നി ികാര ാ പരി നായിരിെ ാ നി ാണ ദനേ ാ നി ി വടി പാ ാ വ ിയി മം േപാെല വാരിയി ര േപാെല നി െട മഹാമായാൈവഭവം ചി ം ചി ം യാവ പര ം മായാസം തം േലാകേമാ ാ താവ പര മറിയാവ ഭവ ത ം സ ംഗംെകാ ലഭി ീടിന ഭ ിേയാ ം ത േസവാരത ാരാം മാ ഷ െമെ െമെ സ ായാരചിതമാം സംസാരപാരാവാരം ത കരേയറീ ി കാലംെകാേ ത ാനപര ാരാം മാ ഷജന -

ാനം നീ േവാ സ ലഭി ീ ം സ വര നി േ ാ വാക ാന-

ാ ി ദി ീ ം ത സാദ ാലേ ാ ക ബ ി നി ാ േവ െപ ഭവ- ി യപദ ി ലാഹ ലയി ീ ം

ത ഭ ിവിഹീന ാരാ ജന ക പേകാടിക െകാ ം സി ി യി യേ ാ വി ാന ാന ഖം േമാ െമ റി ാ ം അ ാനം നീ ീ ത േബാധം മമ സി ി ണം ആകയാ ത പാദപ ളി സദാകാല- മാ ലം ടാെതാ ഭ ി സംഭവി ണം

നമസ േത ജഗ പേത നമസ േത രമാപേത നമസ േത ദാശരേഥ നമസ േത സതാം പേത നമസ േത േവദപേത നമസ േത േദവപേത നമസ േത ഖപേത നമസ േത ധരാപേത നമസ േത ധ പേത നമസ േത സീതാപേത നമസ േത കാ ണ ാബ േധ നമസ േത ചാ ി നമസ േത രാമരാമ നമസ േത രാമച നമസ േത രാമരാമ നമസ േത രാമഭ സ തം നേമാസ േത ഭഗവ നേമാസ േത ചി േയ ഭവ രണാം ജം നേമാസ േത സ തി ായിെ ാ സ ിതമായ ണ - െമാെ നി ബാണ ി ല മായ ഭവി ണം എ േക െതളി േ രം ജഗ ാഥ മ ഹാസ ം െചയ ഭാ വേനാ െചാ ാ - സേ ാഷം ാപിേ ǌാ നി ി വടി ി- െലെ ചി ി െത ാലവെയ ാം തേ ീതിൈകെ ാ ജമദ ി മേ ാ

സാദരം ദശരഥ നട െചയ - ഏതാ മ ഹ െ െ റിെ ി പാദഭ ാരി ം പാദപ ളി ം േചതസി സദാകാലം ഭ ി സംഭവിേ ണം മാധവ ര പേത രാമ കാ ണ ാം േധ ഇസ േതാ ം മയാ തം ജപി ീ മാ ഭ നായ തത നായീടണം വിേശഷി ം ത വ േ ാ ത പാദാം ജസ തി ചീേ സംഭവി തി ായ ഹി ണം അ െന തെ െയ രാഘവ നിേയാഗ ാ തി ിെന ഭ ി േര കാതനയ ം സാദരം ദ ിണം െചയ ി ി ീതനായ െച മേഹ ാചലം ീടിനാ പതി ദശരഥ താനതിസ ഷ ടനായ

താപ മക ത നാം രാമ തെ

ഗാഢമായാേ ഷം െചയ താന ാ േളാ ം ൗഢാ ാവായ വിധിന നേനാ ം ടി

ാേരാ ം പടേയാ ം െച േയാ യി സ മാനസനായ വാണീടിനാ കീ ിേയാെട ീരാമാദിക നിജഭാര മാേരാ ം ടി

ൈസവരമായ രമി വാണീടിനാെര ാവ ം ൈവ ണ ഠ രിത ി ീഭഗവതിേയാ ൈവ ണ ഠ വാ ം േപാെല രാഘവ സീതേയാ ം ആന ി മായാമാ ശേവഷം ൈകെ ാ-

ാന ം വസി ീടിനാന ദിനം േകകയനരാധിപനാകിയ ധാജി ം ൈകേകയീതനയെന ിെ ാ െച വാ തെനയയ കെ ാ ദശരഥ േസാദരനായ േമവീ ം ശ ഘ നേനാ ം ടി സാദരം ഭരതെനേ ാവാനായ നിേയാഗി ാ- നാദരേവാ ം നട ീടിനാരവ ക ം മാ ല തെ ഭരതശ ഘ ന ാ േമാദ െ ാ വസി ീടിനാര കാലം ൈമഥിലിേയാ ം നിജന നേനാ ം േച കൗസല ാേദവിതാ ം പരമാന ം ാ രാമല മണ ാരാം ാേരാ ം നിജ- ഭാമിനിമാേരാ മാന ി ദശരഥ സാേകത രിത ി ഖി വാണീടിനാ പാകശാസനനമരാലേയ വാ ംേപാെല നി ികാരാ ാവായ പരമാന ി സ േലാകാന ാ ം മ ഷ ാ തി ത െട മായാേദവിയാകിയ സീതേയാ - െമാ ി വാണേയാ ാ രിത ിലേ ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ ബാലകാണ ഡം സമാപ തം

അേയാ ാകാ ം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ അവി മ

താ മക തേ വരിെകെടാ താമസശീലമകേ ണമാ നീ ദാേമാദര ചരിതാ തമി ി ം ആേമാദ െ ാ െചാ സരസമായ എ ിേലാ േക ി ി ǌാ െചാ വ പ െമ ാമക ം പല ജാതി ം സ ടേമ ം വരിക മി േ ാ പ ജേന കഥക േക ീടിനാ ഭാ വിയാകിയ ജാനകി ത െട ഭാഗ ജലനിധിയാകിയ രാഘവന ഭാ വ ത െട ദ ം ശമി ി മാ ം പി ി േയാ ാ രി താതേനാ ം നിജ മാ ജനേ ാ ം ധാ തനാം വര തെ ാ ം ാതാ േളാ ം പടേയാ െമാ ി

േമദിനീ ിയാം ഭാമിനി തെ ാ ം വെ തിേരെ ാ പൗരജനെ ാ ം െച മഹാരാജധാനിയകം വ ി സൗഖ ം ജഗ ി രാഘവ ത െട നനാ ണഗണം കാ കയാ

പരേമശ ര ജഗദീശ ര ക തഗണ ഷണ ഷിത ചി പനദ യ ത യ പര ഭ ദ ഭഗവാ ഭവഭ ന

ാണിയാകിയ േദവി ട രാമ- ഭ കഥാ തസാരം െകാ േ ാള വി മ ല ാധരിയായ ഗൗരിയാ- മ ി ത മാന വിവശയായ

ഭ പാദ ണാമം െച സ - ഭ ിേയാ ം നേരവമ െച നാരായണ നളിനായതേലാചന നാരീജനമേനാേമാഹന മാധവ നാരദേസവ നളിനാസന ിയ നാരകാരാതി നളിനശര നാഥ നരസഖ നാനാജഗ യ നാദവിദ ാ ക ാമസഹ വാ നാളീകരമ വദന നരകാരി നാളീകബാ വവംശസ വ ീരാമേദവ പര േഷാ മ

കാ ണ വാരിധി കാമഫല ദ രാ സവംശവിനാശനകാരണ സാ ാ നാന ദ മാ ഭ ജേനാ മ ി ി ദന സ ിവി ന ി ദി ിത വ നവ നന നനാമയ ശ ി ശരണാഗതവ ല ന േരശ രനായ ദശാസ

ിെകാ വ തെ ചരി ന ിവം ജീവിതാവധി േക ി ം

ി വരാ മമ േവ ീല ി ം ഇ ം ഭഗവതി ഗൗരി മേഹശ രി ഭ ാ പരേമശ രേനാ െചാ േ ാ മ ിതം െച മ ഥനാശന

രീ േക െകാ െക ളിെ

നാരദരാഘവസംവാദം

എ ിെലാ ദിനം ദാശരഥിരാമ പ ജേലാചന ഭ പരായണ മംഗലേദവതാകാ ക രാഘവ

അംഗജനാശനവ ിത േകശവ അംഗജലീല ഃ ി ല മംഗലഗാ ിയാം ജാനകി തെ ാ ം നീേലാത പലദളേലാലവിേലാചന നീേലാപലാഭ നി പമ നി ല നീലഗള ിയ നിത നിരാമയ ര ാഭരണവി ഷിതേദഹനായ ര സിംഹാസനം തേ ലനാ ലം ര ദ ം െവ ചാമരം െകാ പ ിയാ വീജിതനായതിേകാമള ബാലനിശാകരഫാലേദേശലസന - മാേലയപ മല രി െന ബാലാ സ ിഭകൗ ഭക ര ാേലയഭാ സമാനനയാസമം

ലീലയാ താം ലച ണാൈദ ര - േവലം വിേനാദി ി േ രം ആേലാകനാ ം മഹാ നി നാരദ േലാകമേ ാളല രി ീടിനാ ശര ല േതജെ ാ ം

ടികസ ാശ ീരനായ സത രമംബര ി നി ാദരാ തൈ വ േവഗാലവതരി ീടിനാ ീരാമേദവ ം സം മം ൈകെ ാ

നാരദെന െ േ സാദരം നാരീമണിയായ ജാനകിതെ ാ ം പാരില ീണാ നമ രി ീടിനാ പാദ ാസനാചമനീയ ഘ ക- മാേദ ന ജിതനാകിയ നാരദന ത ിേയാഗ ാലി െ ാ രാഘവ മ ിതം ന ി സാദരം മ ം നിവര തേ ാട െച

വേ പദം ക ണാനിേധ സാ തം നാനാവിഷയസംഗം േമവിന മാനസേ ാ സംസാരികളാ മാനവ ാരായ ǌ ചി ി ാ

ാനിയാ ം തവപാദപേ ഹം നാനാവിഷയസംഗം േമവിന മാനസേ ാ സംസാരികളാ മാനവ ാരായ ǌ ചി ി ാ

ാനിയാ ം തവ പാദപേ ഹം ക െകാ വാനതി ഭം നി യം പ ǌാ െച െതാ ണ ഫേലാദയം െകാ കാ ാനവകാശ ം വ ി

രീേകാ വ മഹാ േന എ െട വംശ ം ജ ം രാജ - മി വി മായ വ തേപാനിേധ എ ാലിനിെയ കാര െമ ം ന- െരേ ാട െച േവണം ദയാനിേധ എെ ാ കാര ം നി പിെ ീ സേ ാഷ െ ാ ള െച ം േവണം മ െന ാകി ം കാ ണ െ ി സേ ഹമി സാധി ി െന ാേമ ഇ മാക ണ ര വര തെ ാ

ഹാേസന നിവരനാകിയ നാരദ ം ഭ വ ലനാം മ - വീരെന േനാ ി സരസമ െച എ ിനിെ െ േമാഹി ി തി നീ സ തം േലാകാ കാരികളായതി- ചാ ര െ ാ വാ കേള ം മാ ര േമാ െചാ ീ വതി െന

ളാ വാ കെളെ ാ ചി േമാഹം വള േ ര പേത

ലൗകികമാ വാക െള ാ ം േലാേകാ മാ ാ േവ ിവ മേ ാ േയാേഗശനായ നീ സംസാരി ǌാെന േലാേകശ െചാ സത മേ ഢം സ ജഗ ി ം കാരണ തയായ സ മാതാവായ മായാഭഗവതി സ ജഗ ിതാവാകിയ നി െട ദിവ ഹിണിയാ നി യം ഈേര േലാക ം നിെ ഹമേ ാ േച ം ഹ നാ െത ം നി െട സ ിധിമാേ ണ മായയി നി ജനി നാനാ ജക ം അ േ ാജസംഭവനായി ണാ മായ ഒെ ാഴിയാെത ചരാചരജ ഒ േവ നി പത ം നരാകയാ ഒ ം പറ സംസാരിെയ ം ഇ േലാകജ സ ദാ ഖ നാ ം പിതാവായ ം നീയേ ാ

ര ാസിതവ േഭദം സത രജ േമാനാമ ണ യ-

യായീടിന വി മഹാമായാ- ശ ിയേ ാ തവ പ ിയാ ം സത െള ജനി ി മവള സത ം ത േയാ മതിനി സംശയം

മി ാ കള വ ളി സ നാ ഹ മഹാമേത േലാക യമഹാേഗഹ ി ഭവാ ഏകനാേയാ ഹ നാ ം നാരായണ നീ രമാേദവി ജാനകി ആദിത നേ ാ ഭവാ ഭാ ജാനകി ശീതകിരണ നീ േരാഹിണി ജാനകി ആദിേതയാധിപ നീ ശചി ജാനകി

ജാതേവദ നീ സ ാഹാ മഹീ താ അ ജന നീ ദ നീതി ം ജാനകി രേ ാവര ഭവാ താമസി ജാനകി

രാ ഭവാ ഭാ വി ജാനകി ശ ത നീ സദാഗതി ജാനകി രാജരാജ ഭവാന സ രി സീത രാജരാജ നീ വ ര ജാനകി രാജ വര മാര ര പേത രാജീവേലാചന രാമ ദയാനിേധ

നേ ാ ഭവാ ാണി ജാനകി സ മം നീ ലതാ പിണി ജാനകി വി രിെ ിേനെറ റ ീ സത പരാ മ സ ണവാരിേധ യാെതാ യാെതാ ിംഗവാചകം േവദാ േവദ ത സ േമവ നീ േചേതാവിേമാഹന ീലിംഗവാചകം യാെതാ െതാ േവ ജാനകീേദവി ം നി ളി വ െമ ിേയ മെ ാ - െമ േമ ക ീല േക ാ മി േ ാ അ െന േ ാ നിെ ിര റി- െ െന േസവി െകാ ജഗ പേത മായയാ ടി മറ ിരി െ ാ നീയേ ാ നമവ ാ തമായ ം പിെ യതി നി മഹ ത - െമ തതി നി ായി ം സ ാ കമായ ലിംഗമതി ല നി-

ീപേത ന ാ മ ം എ തഹ ാര ി പ ാണ- നി ിയജാലസം മാെയാ േ ാ ജ തി ഖ ഃഖാദിക നി ല ാര ജീവെന െചാ ം െചാ ാവത ാതനാദ വിദ ാഖ െയ-

െ ാ കാരേണാപാധിെയ ം ചില ല ം ം കാരണെമ ം ലമാം ചി ി േ ാ പാധി യം എ ിവ ാ വിശി ം ജീവനായ ം അന നനാം പര തദ ി വിേഭാ സ പ ി ം ബിംബ തനായ സ േ ാപരി ിതനായ സ സാ ിയായ േതേജാമയനാം പര പരമാ ാ രാജീവേലാചനനാ നീയേ ാ നി നി ായ വ ി േലാക നി തി ിതമായിരി ം നി ലേ ലയി െമാ േവ നി കളിയാ ിെതാെ േയാ ം വിധൗ കാരണെമ ാ ി ം ഭവാ നി യം നാരായണ നരകാേര നരാധിപ ജീവ ം ര വി സ െമ ഭാവന െകാ ഭയെ വഹി േനേര പരമാ ാ ǌാെന റി േ ാ തീ ം ഭവഭയ ത ഃഖാദിക ത ഥാനാമ വണാദിെകാ ട ഉ ാ ി ായ വ ം മാ ഭ ി ം ത ാദപ ജഭ ി േ ാ ത േ ാധ ം മന ാ ി ദി ി ം ഭ ി ത ാന ായാ

ി ം വ ി മിെ ാ സംശയം ത ഭ ത ത ാരിേലകെന-

പ നാെമെ ം ക േതണേമ ത ാഭിപ ജ ി നിേ കദാ

ായി ച ഖ മ പിതാ നി െട പൗ നായ ഭ നായ േമവിേനാ- െരെ യ ഹിേ ണം വിേശഷി ം പിെ ം പിെ ം വീ നമ രി-

ിവ ം പറ ീടിനാ നാരദ ആന ബാ പരി തേന നായ വീണാധര നി പിെ ം െചാ ിനാ ഇേ ാളിവിേട ǌാ വ കാരണ-

പലസംഭവ തെ നിേയാഗ ാ രാവണെനെ ാ േലാക പാലി ാ േദവകേളാട െച കാരണം മ ത നായ വ ജനി ദശരഥ-

നാെയ േതാ നി യെമ ി ം ജ നാേയാ ഭവാെന ദശരഥ

രാജ ര ാ മഭിേഷകമി ാലം െച മാെറെ ാ െ ിരി ി നീ മതിനന ലനായ വ ി ം പിെ ദശ ഖെനെ ാ െകാ വാ എ മവകാശ ായ വരായേ ാ സത െ ര ി െകാ െകെ േ ാ സത രം െച പറെക െച സത സ ഭവാെന ി ം മാനേസ മ ത ജ ം െകാ വി തനായ വ ം ഇ രം നാരദ െചാ േക തി-

രമായ െച ി രാഘവ സത െ ലംഘി യിെ ാ നാ ം ǌാ ചിേ വിഷാദ ാകാ ലം കാലവിളംബനെമ ിെന ീ ലമതി ം പറ ീ വ കാലാവേലാകനം കാര സാ ം ണാം കാലസ പനേ ാ പരേമശ ര ാര ക ഫലൗഘ യം വ -

േ രെ ാഴി മ ാവതി ാ േമ കാരണമാ ം ഷ യാസെമ- ാ മറിയാതിരി മി േ ാ

നാെള വന ി േപാ ǌാ

നാളീകേലാചന പാദ ത ാെണ പിെ ശ സംവ രം വനം ത ി നിേവഷേമാ വാണീ വ എ ാ നിശാചരവംശ ം രാവണ തെ ം െകാ ടി േ ാ സീതെയ ാരണ തയാ ിെ ാ യാ ധാനാന യനാശം വ വ സത മിെത െച ര പതി ചി േമാേദന നാരദനേ രം രാഘവ തെ ദ ിണ ം െച േവേഗന ദ നമ ാര ം െച േദവ നീ ന ം ൈകെ ാ േദവേലാകം ഗമി ീടിനാനാദരാ നാരദരാഘവ സംവാദമി െന േനേര പഠി താ േക താേനാ താ ഭ ിൈകെ ാ െച മ ഷ

ി ലഭി മതിനി സംശയം േശഷമി ം കഥ േക ണെമ ിേലാ േദാഷമക വാ െചാ ǌാ ീരാമാഭിേഷകാരംഭം

എ ിേലാ രാജാ ദശരഥേനകദാ സ ലിതാന മാ ാറിരി േ ാ പ ജസംഭവ വസി നാം ത ലാചാര െന വ ി െചാ ിനാ ldquoെപൗരജന ം മ ി ഖ ാ ം ീ രാമെന ശംസി ിെതേ ാ ം

ഓേരാ ണഗണം ക വ ക- താരിലാന മതിനി സംശയം

നായ വ ǌാ െമാ ാകയാ രി േജ നാം രാമ മാരെന

ീപരിപാലനാ മഭിേഷക- െമ ം ൈവകാെത െച ണെമ ǌാ ക ി തിേ ാഴത െനെയ ില-

വിേലാ നിേയാഗി ം േവണം ഇ ജക രാഗമവ - െ െ ാ േമ മേതാ ക ീലേയാ വ ീല മാ ലെന ാ തിേ െറ

േമേപായ ഭരത ശ ാ വ മ ദിനം തെ ണ മതീവ ഷ ം ന ന ം

എ ാലവ വ വാ പാ യി ിനി- െയാ െകാ മ നി യം മാനേസ എ ാലതി േവ സംഭാര - ളി തെ ബത സംഭരി ീടണം രാമേനാ ം നി ി വടി ൈവകാെത സാേമാദമിെ ാേഴ െച റിയി ണം േതാരണ പം ികെള ാ യ ക ചാ പതാകകേളാ മത തം

േഹാരമാ െപ റനാദ ം രി ദി കെളാെ ഴ േവ

മ വനായ ദശരഥനാദരാ പിെ മ െര േനാ ിയ െച എ ാം വസി ന ളിെ ം വ ം കല ാണ െ ാെ ാ ിെ ാ നീ നാെള േവണമഭിേഷകമിളമയായ നാളീകേന നാം രാമ നി യം ന ിതനായ മ മേ രം വ ി െചാ ാ വസി േനാടാദരാ എെ േവ െത രെച ാ - മ രെമ ിേയ സംഭരിi ീ വ rdquo ചിേ നി പി ക മ േരാ-

ടി ം വസി നി മ െച ldquoേക നാെള ല കാെല ചമയി േച ിമാരായ കന കമാെര ാം മ കേ പതിനാ േപ നി ണം മ ഗജ െള െപാ ണിയി ണം ഐരാവത ലജാതനാം നാ െ ാ - നാരാല വേരണമല രി േണ ദിവ നാനാതീ വാരി ളായ ദിവ ര ി വിചി മായ സ കലശ സഹ ം മലയജ- പ ള െകാ വായ െക ി വ ീടണം

ലിേ ാ വ ക ിഹ ഛ ം വ ദ ം മണിേശാഭിതം

ാമണിമാല രാജിത നി മല- വ മാല ളാഭരണ ം സ ത ാരാം നിജനം വ ിഹ നി ശപാണികളായ സഭാ ിേക ന കീമാേരാ വാരവ ജനം ന ക ഗായക ൈവണീകവ ം ദിവ വാദ െള ാം േയാഗി ണ- വീശ രാ േണനി മേനാഹരം

ഹ ശ പ ിരഥാദി മഹാബലം വ ാദ ല ാരേമാ വ ീടണം േദവാലയ േതാ ം ബലി ജ ം ദീപാവലിക ം േവണം മേഹാ വം പാലേര ം വ വാന നിiേയാഗി

േശാഭേയാെട രാഘവാഭിേഷകാ മായrdquo ഇ ം മ േര ം നിേയാഗി തി - സത രം േതരി േരറി വസി ം ദാശരഥി ഹെമ ം ഭാ ര- മാ സേ ാേഷണ സാ പ സാദരം

നി േനരമറി ര വര െച ട ദ നമ ാര ം െച ാ ര ാസന ം െകാ ി ി തദാ പ ിേയാ മതീ ഭ ാ ര മ െപാ ലശ ിതനി മലവാരിണാ-

ാ ക കി പാദാ തീ ം ഉ മാംേഗന ധരി വി നായ ചി േമാേദന ചിരി ളിെ ldquo ണ വാനാേയനടിയനതീവ േക- ളി പാേദാദക തീ ം ധരി യാ rdquo എ ി െന രാമച വാക ം േക - ന ായ ചിരി വസി ന െച ന നെ ം നി െട വാ ക- െളാ െചാ തിേ ാ പാ ജ ത ാദപ ജതീ ം ധരി യാ ദ കൈവരി ം ധന നായീടിനാ ത ാദതീഥവി നായ വ ി മ ിതാവായ വിരി ം പേത ഇേ ാ മഹാജന പേദശാ - മ ത വി മ െചാ നീെയേടാ ന ായറി ിരി ി നിെ ǌാ- നി വനാ െത മിെ േടാ സാ ാല പര മാം പരമാ ാ േമാ ദ നാനാജഗ യനീശ ര ല ീഭഗവതിേയാ ം ധരണിയി- ലി ാലമ ജനി നി യം േദവകാര ാ സി ം ക ണയാ- രാവണെനെ ാ താപം െക ാ ം ഭ ജന ി സി ി ാ - മി മവതരി ീടിന ീപേത േദവകാര ാ മതീവ ഹ ം ന- േരവം െവളി ിടാ ി ǌാനിദം

കാര െള ാമ ി സാധി മായയാ മായാമ ഷ നായ ീനിേധ ശിഷ നേ ാ ഭവാനാചാര േനഷ ǌാ ശി ി േവണം ജഗ ിതാ ം േഭാ സാ ാ ചരാചരചാര നേ ാ ഭവാ- േനാ ില പി ണാം പിതാമഹ ം ഭവാ സ േ ഷ േഗാചരനായ ര ാമിയായ സ ജഗദ വാഹകനായ നീ

സത ാ കമാെയാ വി ഹം ത ാ നിജാധീനസംഭവനാ ട

മ േവേഷണ ദശരഥ നായ ഥീതേല േയാഗമായയാ ജാതനാം

എ േ ധരി ിരി ǌാ- െനേ ാ ധാതാ താന െച യാ എ തറി േ ര ാന യ ി േ േരാഹിതനായി ദാ ǌാ ം ഭവാേനാ സംബ കാം യാ- നം േരാഹിത ക മ ി

നി മാ െച ാെലാ ന ായ വ കില ം പിഴയ േ ാ ഇ സഫലമായ വ മേനാരഥ- െമാ േപ ി ǌാനി ി ം േയാേഗശേത മഹാമായാഭഗവതി േലാൈകക േമാഹിനി േമാഹി ിയാ മാം ആചാര നി തികാമ ഭവാെന ി- ലാശയം മായയാ േമാഹി ിയാ േമ ത സംഗാ സ വ മിേ ാളിദ- മ വ വ ം മയാ രാമ ചി രാജാ ദശരഥ െചാ കാരണം രാജീവേന വേ നിവിേട ǌാ ഉ ഭിേഷകമ നാെള ക െചാ വാനാ ഴറി വേ നഹം

ൈവേദഹിേയാ പവാസ ം െച േമദിനി ത ി ശയന ം െച ണം

ചര േ ാടിരി ǌാേനാേരാേരാ ക ള െച െ ാ വ ൈവകാെത വ ീ ഷ ി നീെയ െച െച േതരി കേരറി നിേ ം പിെ ീരാമ ം ല ണ തേ ാ നേ ചിരി െച രഹസ മായ lsquoതാതെനനി ഭിേഷകമിളമയായ േമാേദന െച മ നാ നി യം ത നിമി മാ ം ǌാനതിെ ാ - ക ാ നീ രാജ േഭാ ാ ം നീയേ വ മമ ത ം ബഹി ാണനാകയാ-

വ ി േകാ ി െകാ ാ ം നീ മ മനാ ം ഭവാ നി യം മ രി ാനി ിതി നേ ാടാ ംrsquo ഇ രേമാേരാ െച ിരി േ ാ

ീ േഗഹം വിശ വസി ം ാ െമ ാം ദശരഥ തേ ാ

ചി േമാദാലറിയി സമ ം രാജീവസംഭവന ന േ ാ രാജാ ദശരഥനാന വകം രാജീവേന ാഭിേഷക ാ ജാവിധാേനന െചാ േക യാ

െകൗസല േയാ ം മി േയാ ം െച െകൗ കേമാടറിയി ാെനാ മാ സേ ാദ െ ാ േക േനര നി മലമാെയാ മാല ം ന കിനാ െകൗസല ം തനയാഭ ദയാ മായ െകൗ കേമാ ജി ി ല ിെയ ldquoനാേഥ മഹാേദവിനീേയ ണrdquo െയ േചതസി ഭ ാ വണ ി വാണീടിനാ

സത സ പവീര ദശരഥ ാഭിേഷകം കഴി ീ െമ േമ

േകകയ ീവശഗതനാകയാ- ലാ ല ി വള ിേത ം േഗ ഭഗവതി തനാശിനി ഗതി നീ ി ണ ീ മംബിേക

കാ കനേ ാ പതി ദശരഥ കാമിനി ൈകേകയി ചി െമ ീശ രാ ന വ ം വ േ ണrdquoെമ ി െന െചാ ി വിഷാദി ിരി േനരം അഭിേഷകവി ം

വാനവെര ാവ െമാ നി പി വാണീഭഗവതിതേ ാടേപ ി ldquoേലാകമാതാേവ സരസ തീ ഭഗവതി േവഗാലേയാ െ ീ കേവണം രാമാഭിേഷകവി ം വ ീ വാനാ- യവ ം മ ി നി പി ാ െച ട മ രത െട നാവിേ -

െ വസി വെളെ ാ െചാ ി പിെ വിരേവാ ൈകേകയിെയെ ാ തെ പറയി ക ട ണം പിെ യിേ ാെ ാം മടി - െത ാമര ാര പറേ ാരന രം വാണി ം മ രത വദനാ േര വാണീടിനാ െച േദവകാര ാ മായ അേ ാ ിവ യാം ം മാനേസ ക ി റ ടന ാസാദേമറിനാ േവേഗന െചെ ാ മ രെയ ൈകേകയിതാ മവേളാ െചാ ിനാ

ldquoമ േര െചാ നീ രാജ െമ ാട - െമ ലമല രി ീ വാ rdquo ldquoനാളീകേലാചനനാകിയ രാമ നാെളയഭിേഷക െ നി യം ഭേഗ േഢ മഹാഗ ിേത കിട-

െ േ ാ ം നീ റ ീെടാ റിയാെത ഏറിേയാരാപ വ നിന- ാ െമാ ബ വിെ നി യം

രാമാഭിേഷകമ നാ െ േടാ കാമിനിമാ ലെമൗലിമാണിക േമldquo ഇ രമവ െചാ േക സം മി-

ാന ംെച േകകയ ി ം ഹി മാെയാ ചാമീകര രം ചി േമാേദന ന ീടിനാളാദരാ ldquoസേ ാഷമാ ിരി കാല ി - െലെ ാ താപ പാഗതെമ നീ െചാ വാ കാരണം ǌാനരി ീലതി- നിെ ാരവകാശേമ ം നി പി ാല എ െട രാമ മാരേനാളം ിയ- െമ ിലാെര മി മേ ാ നീ അ മ ഭരതേന ാ മമ

നാം രാമെന േ ഹെമനിേ ം രാമ ം െകൗസല ാേദവിെയ ാെളെ േ മേമ ം നമിെ ാ സംശയം ഭ ി ം വിശ ാസ ം ബ മാന - മി മ ാെര മിെ റിക നീ ന വ െളനി തേ മ വ വ ം െകാ മമ ന ന ഇ മി ാെതാ വാ പറകയി- െ ാ േമ േഭദമി വെനാരി ം

അ ാ െമെ യേ മടി ടാെത ഷെച ǌായം പരി കം

േഢ നിനെ രാമ നിെ ാ േപടി ാവാനവകാശമായ ം സ ജന ിയനേ ാ മമാ ജ നി ൈ രമാനസ ശാ ദയാപര േകകയ ിത വാ േക ള- വാ ലേചതസാ പിെ ം െചാ ിനാ ldquoപാേപ മഹാഭയകാരണം േക നീ പതി നിെ വ ി തറി ീേല

ത നായ ഭരതേന ം ബലാ ത ിയനായ ശ േന ം പ മാ ലെന ാ ാ ായയ ം േചതസി ക ി െകാ തേ യി രാജ ാഭിേഷകം തം രാമെനകിേലാ രാജ ാ തി െസൗമി ി നി യം ഭാഗ മേ മി ംക നി - ഭാഗ മാെയാ നീ ദാസിയായ നിത ം െകൗസല തെ രിചരി ീ ക െകൗസല ാന ന െ രത ം േസവി െകാ െപാ െ ം വ ം ഭാവി ം േവ രാജത േമ േമ നാ ി നി ാ ി ളകി െമാ വാ ം വരാെത വധി ീ കി മാം സാപ ജാതപരാഭവംെകാ താപ ം ധരണിയി വാ യി ന മരണമതിനി സംശയം െകാ വാ ǌാ തവ ന േക നീ ഉ ാഹ നിനെ ിലി ാലം ത ത തെ വാഴി ം നരവര രാമനീേരഴാ കാനനവാസ ം

മിപാലാ യാ െച മാറാ ണം നാടട ം ഭരത വ മതി- െ ൗഢകീ ാ നിന ം വസി ാം ചിരം േവണെമ ാകിലതിെ ാ പായ ം ാണസേമ തവ െചാ ി വാ ǌാ ം രാ ര േ ദശരഥ -

തെ മി ാ ം തെ മേഹ ന ി യാ മ വ ചാപബാണ ം ൈകെ ാ ത െട ൈസന സേമതം േതേരറിനാ നിേ ാ ടേവ വി ിലക ം സ നായിെ രേരാേട േ ാ ഛി മായ വ രഥാ കീലം േപാരി- െല തറി മി ദശരഥ സത രം കീലര ി നി െട ഹ ദ ം സമാേവശ ൈധേര ണ നീ ചി മേ പതി ാണര ാ മായ

ം കഴിേവാളമ ിെന നി ം ശ െള വധം െച ഥീ ം

നി നാെയാ ദശാ േര നി െതാഴില ക തി സേ ാഷ െ ാ െച ളി േമനി ണ ണ ട

ിരി പറ ി പ ം ldquoനി ചരിതം ന ന നി പി ാ ര വരം തരാം നീെയെ ര ി - െകാ ലം വരി െകാ ാ ം നീldquo ഭ വാക ം േക നീ മേ ര ചി സേമാദം കല െചാ ീടിനാ ldquoദ മാേയാ വരദ യം സാദരം ന ംഭവതി മയാ പതീശ രാ ǌാെനാരവസര ി ലേപ ി ാ- നം വരാെത തരിെക േതേവ ldquo

എ പറ ിരി വരദ യ- മി േപ ി െകാേ ണം മടിയാെത ǌാ ം മറ കിട ി േമ മാനേസ േതാ ി ബലാലീശ രാ യാ ധീരതേയാടിനി ി മിേ ാ േ ാധാ- ഗാരം വിശ േകാേപന കിട നീ ആഭരണ ം െപാ ിെ റി തി- േശാഭ െ ാ കാ ലഴി ി േമനി ം െപാടിെകാ ണി ിഹ മിയി െ മലിനാംബരെ ാ ം

ക നീരാേല ഖ ം മിഴിക ം ന ായ നന കര കര െകാ-

ി െകാ ക വരദ യം പതി സത ം പറ ാ റ ി മാനസംrdquo മ ര െചാ േപാെലയതിേന െമാ- ര രം ടാെത െച ൈകേകയി ം പ മിെതാെ നി െ ക ി ചി േമാേഹന േകാപാലേയ േമവിനാ ൈകേകയി മ രേയാ െചാ ാളിനി lsquoരാഘവ കാനന ി േപാേകാള ം ǌാനിവിെട ിട ീ വന ാ ി ാണേന ം കള ീ വ നി യം പരി ാണാ മി ഭരത പതി െച ാനഭിേഷകെമ ി ǌാ

േവെറ നിന േഭാഗാ മായ ന വ േദശ ളതിനി സംശയംrsquo

lsquoഏ മിതിെനാരിള ം വരാ ി നീ േചതസി ചി ി കാര ം വ ം ഢംldquo എ പറ േപായീടിനാ മ ര പിെ യ മ ി രാ ി ം ധീരനാേയ ം ദയാന ിതനായ ണാ-

ചാരസം നായ നീതി നാ ിജ- േദശിക വാക ിതനായ ശീലനാ- യാശയ നായ വിദ ാനിരതനായ ശി നാ വെന ിരി ി ം

സംഗം െകാ കാലാ ര ിനാല സ ന നി നായ വ ം ഢം

നസംസ േമ മകലേവ വ ി േവണം യേ ന സ മാ ക ളം പ ിയാ സ ം നി ഭം എ ിേല രാജാ ദശരഥനാദരാ പ ജേന ാഭ ദയം നിമി മായ മ ി തികേളാ ം പറ െകാ-

രമകം ളീടിനാ അേ രമാ ിയതമയാകിന ത െട പ ിെയ ാണാ കാരണം എ ം വിഹ ലനാേയാ പ ം ചി താരി നി പി ിതീ ഢം lsquoമ ിരം ത ി ǌാന െച ം വിെധൗ മ ിതം െച രിെക വ ം രാ

രിയാമവളിെ േപായിനാ മ മാ ി േ ഷെമ മാനേസ ldquolsquoെചാ വി ദാസികേളഭവത സ ാമിനി കല ാണഗാ ി മെ േപായീടിനാ ldquo ഏവം നരപതി േചാദി േനര േദവിത ാളിക ം പറ ീടിനാ ldquoേ ാധാലയം േവശി ിതതി ല- േമ മറി ീല ǌ േളാ മ വ ത ഗത ാ നി ി വടി േദവി ത ചി മ സരി ീ ക ൈവകാെതrdquolsquo എ േക ഭേയനമഹീപതി െച രിക ി സസം മം

മ മ ംതേലാടി േലാടി ldquo ിേയ രീ െചാ െചാെ ി വ േഭ

നാേഥെവ ം നില െപാടിയണി- ാത േമാ കിട െത നീ

േചേതാവിേമാഹന േപ ണശീേല േഖദ ായെതെ േ ാ െചാ െകേടാ മ ജാ മാ വരാ േമ വി ിയം െച മി നിനെ േടാ നാരികേളാ നര ാേരാ ഭവതിേയാ- ടാെരാ വി ിയം െച വ േഭ ദ െന ാകി ം വ െന ാകി ം ദ െമനി തിനി നി പി ാ നി നെന മി ം നിനെ ി- ല പതിയാ ി വ നവെന ǌാ അ വാേന മനി നിനെ ി നി ന ാ േവെന മവെന ǌാ വ െന നമവ നാ ീ വ വ നാ ീടാമവ െന േവ കി നം നിന ധീനം മമ ജീവനം

മാനിനീ േഖദി തിെന കാരണം മ ാണേന ാ ിയതമനാ ി- തിേ ാെളനി മ നാം രാഘവ അ െന രാമ മമ ന ന മംഗലശീലനാം ീരാമനാെണ ǌാ അംഗനാര േമ െചയ വന തവ ഹിത- മി െന േഖദി ി ാ മാം വ േഭrdquo ഇ ം ദശരഥ ൈകേകയി തേ ാ സത ം പറ േക െതളി വ ക നീ ം ട ാന ം െച മ വ തേ ാ മ ര െച ാ സത തി നാ ളള ഭവാ മമ സത ം പറ േനെര ിെല െട

പ മാ തിെന റ ീ വ വ മാ ീടാ സത െ മ വാ എ ിേലാ പ രാ രാേയാധേന സ ടം തീ ര ിേ ഭവാെന ǌാ സ ചി നായ ഭവാന മമ ചി ി ര വര ന കീലേയാ േവ നാളേപ ി െ േവ ം വര തരിെക െചാ ി ǌാ െവ ിരി ഭവാ ല ര - മി ി വാ ീ വാ പേത എ തിെലാ രാജ ാഭിേഷകം ഭാവാ- നി ഭരത െച ണെമ ം പതിവീര ജടാവ ലം

താപസേവഷം ധരി വനാ േര കാലം പതി ാ വ രം വാഴണം ലഫല ജി മഹീപേത മി പാലി ാ ഭരതെനയാ ണം

രാമ ഷ ി വന ി േപാകണം എ ിവ ര വര ം ന കി- ലി മരണെമനി ി നി യം എ ൈകേകയി പറേ ാരന രം മ വ േമാഹി വീണാനവനിയി വ േമ ി പതി േപാെല വി സജ ര േതജസാ വീണി പ ം പിെ മാ ം െച േനര ക നീ വാ വിറ പാധിപ ldquo ഹ വാ ക േക ായെത േ ാ

മാഹ കാ കേയാ ǌാനിഹ ചി മം ബലാ ാകേയാ മമ ത സമയ പ ിതമാകേയാ കിംകിേമത തം ശ ര ൈദവേമ പ ജേലാചന ഹാ പര േമldquo

വ ാ ിെയേ ാെല സമീേപ വസി ഖമതിയായ ൈകേകയി തന ഖം

േനാ ിേനാ ി യം ദശരഥ ദീ ഘമായ വീ വീ േ വ ര െച lsquoഎ ിവ ം പറ ഭേ നീ എ നിേ ാ പിഴ ി രാഘവ മ ാണഹാനികരമായ വാ നീ ഇേ ാ രെചയ വതിെന കാരണം എേ ാ രാമ ണ െള വ ി

െമ ാം നീ പറ േ ാ േക ǌാ lsquoഎെ ം െകൗസല ാേദവിേയ മവ - ത ിലിെ ാ േഭദെമാരി ംrsquo എ െ ാ ം പറ ി നിന- ി ി േതാ വാെനെ ാ കാരണം

നി െട രാജ ം ത മേ ാ ധന ശീേല രാമ േപാകണെമ േ ാ രാമനാേല ഭയം നിന ാകാ മീപതിയായ ഭരതനി ാ ംrsquo

എ പറ കര കര േപായ െച ട കാ ല വീ മഹീപാല ം േന ം വ ി ൈകേകയി ം ധാ ീപതീശ രേനാ െചാ ീടിനാ lsquo ാ െന ാകിേയാ മീപേത ഭവാ ാ ിവാക െചാ െത ി െന

േഘാര ളായ നരക ളി െ േച മസത വാക െചാ ീടിനാ പ ജേന നാം രാമ ഷ ി ശ ാവിഹീനം വന ി േപാകാ ി എ െട ജീവെന ǌാ കള ീ വ മ വ പി നി ിെ ാ സംശയം സത സ വി രാജാ ദശരഥ-

െന െമ കീ ി ര ി ണം സാ മാ െ െവടി കാരണം യാതനാ ഖാ തി ാേ രാേമാപരി ഭവാന െച ശപഥ ം മിപേത ഥാ മിഥ യാ ീെടാലാrsquo

ൈകേകയി ത െട നി ബ വാക ം രാഘവേനാ വിേയാഗം വ ം ചി ി ഖസ േ നിമ നായ സ ാപേമാ േമാഹി വീണീടിനാ പിെ ണ ി ം കിട ം മക - തെ േയാ ം കര ം പറ ം സദാ രാമ രാേമതി രാേമതി ലാേപന യാമിനി േപായി വ ര ല യായ െച ാന േണാദയ ി സാദരം വ ിക ഗായക ാെര ിവെര ാം മംഗളവാദ തിജയശേ ന സംഗീതേഭദ െള ിവെയെ ാ ം പ ി ണ ീടിനാരേ ര

ി ായ േകാേപന ൈകേകയി ം ി മവെര നിവാരണംെച ാള

അേ ാളഭിേഷകേകാലാഹലാ മായ ത രെമാെ നിറ ജന ളാ മിേദവ ാ ം മിപാല ാ ം മി േശാ ഷലാദി ജന ം

താപസവ ം കന കാ ം േശാഭ േത െവ െകാ ട തഴ ചാമരം താല ം െകാടി േതാരണം ചാമീകരാഭരണാദ ല ാര ം വാരണ വാജി രഥ പദാതി ം വാരനാരീജനം െപൗരജന ം േഹമരേ ാജ ലദിവ സിംഹാസനം േഹമ ംഭ ം ശാ ല ച ം

മ ം വസി നിേയാഗി െതാ േവ െമാഴി ാ സംഭരി ീടിനാ ീബാല ാവധി രാവാസിക-

ളാബ െകൗ ഹലാ ി നിമ രായ രാ ിയി നി ം ൈകവി മാനേസ ചീ പരമാന േ ാ േമവിനാ ന െട ജീവനാം രാമ മാരെന നി ലര കിരീടമണി തി രമ മകരായിതമണി ല സ േശാഭിത ഗ ല ം

രീക ദേലാചനഭംഗി ം രീകാരാതിമ ല ം

ച ികാ രമ ിതാഭ ം ളസമാനദ ം

ബ ക നസമാനാധരാഭ ം ക രരാജിതെകൗ ഭര ം ബ രാഭം തി മാ ദര ം സ ാ സ ിഭ പീതാംബരാഭ ം േ ലമീേതവിള ി മി ീ

കാ നകാ ിക ം ത മ ം ംഭി േലാ മ പി രം െകാ ി ി കാ ം

ംഭീ മ കസ ിഭജാ - മംേഭാജബാണനിഷംഗാഭജംഘ ം ക ം കല കമഠ വര ം

ി േ ാ റവടിേശാഭ ം അംേഭാജ ല മാമം ിതല ം ജംഭാരിര ം െതാ ംതി േമനി ം ഹാരകടകവലയാം ലീയാദി ചാ തരാഭരണാവലി ം വാരണവീര ക ി തിറേ ാ െഗൗരാതപ ം ധരി രിേക നിജ

ല ണനാകിയ േസാദര തേ ാ ം ല ീനിവാസനാം രാമച ം ദാ കാണായ വ ന ിനിെയ ിദം മാനസതാരി െകാതി ന െ ാം േ ാണീപതി തനാകിയ രാമെന ാണായ വ ം ഭാേത ബത നി യം

രാ ിയാം രാ സി േപാ തിെ ചീ വിഷാദേമാെടൗ ക െ ാ മാ ാ േദവെന ാണാ േനാ ി ം പാ പാ ാന ണാ താ ിയി വീ കി ം പിെ ം െപാ ി ം വാണീടിനാ രവാസികളാദരാ വി ി ാഭിേഷകം

അേ രമാദിത ദി ീടിനാ മ വ പ ി ണ ീലി ം എെ ാ ലമതിെന മാനേസ ചി ി ചി ി മ മ ം തദാ മ ി വരനാ മ - മ രമകം ാനതി തം lsquoരാജീവമി േഗാേ ാ ത പേത രാജരാേജ വരജയജയrdquo ഇ ം പെന തി നമ രി-

ാന ം െച വ ി നി േ ാ എ ം ഖി നായ ക നീ ം വാ

ിയി െ കിട ം നേര െന ചി ാ ലതയാ ക മ ം സത രം ൈകേകയി തേ ാ േചാദി ാ േദവനാരീസേമരാജ ിയതേമ േദവി ൈകേകയീജയജയ സ തം േലാകപാല തി പക വാ

ലെമേ ാ മഹാരാജവ േഭlsquo െചാ െകേ ാെട േക ൈകേകയി ം െചാ ിനാളാ മ േരാടേ രം lsquoധാ ീപതീ നി ായീല രാ ിയിെല കാരണമാകയാ സ ന ാെത ചമ ി ത െട ചി ിനസ ത ത ം ഭവി യാ രാമ രാേമതി രാേമതി ജപി ം രാമെന െ മനസി ചി ി ം ഉദ ജാഗര േസവ ം െച യാ- ലത മാ ലനായി മ വന രാമെന ാണാ ഖം േപ രാമെനെ വ ക ൈവകാെതrsquo എ േക മ ം െചാ ിനാ lsquoെച മാരെന െ ാ വരാമേ ാrsquo രാജവചനമനാക ണ ǌാനിഹ രാജീവേലാചേന േപാ െത ിെന എ േക പാല ം െചാ ിനാ lsquoെച നീ തെ വ ക രാമെന

രനാെയാ രാമ മാരനാം ന ന ത ഖം ൈവകാെത കാണണംrsquo എ േക മ ഴറിേ ായ- െ െകൗസല ാ തേനാ െചാ ിനാ lsquoതാത ഭവാെന േ ാ വിളി സാദരം ൈവകാെത ക േവണംlsquo മ ി വരവാക ം േക രാഘവ മേ തരമവന തേ ാ ടെവ െസൗമി ിേയാ ം കേരറി രേഥാപരി േ മവിവശനാം താത മ വി ം മ ിേര െച പിതാവി പദദ യം

വ ി വീ നമ രി ീടിനാ രാമെനെ െ ാലിംഗനം െചയ വാ മിപനാ സ ായ സം മാ

ബാ നീ ിയ േനര േഖന േമാഹി മിയില വീണി പ ം രാമരാേമതി പറ േമാഹിെ ാ മീപെന േവേഗന രാഘവ

താതെനെ െ ാേ ഷ ം െച സാദരം തെ മടിയി കിട ിനാ നാരീജന ള ക ന ര മാ ഢേശാകാ വിലാപം ട ിനാ േരാദനം േക വസി നീ ം േഖേദന മ ിരം ി സത രം ീരാമേദവ ംേചാദി ിതേ രം

lsquoകാരണെമേ ാ താത ഖ ി േനേര പറവിനറി വെരrsquo - േനരം പറ ി േകകയ ി ം lsquoകാരണം ഖ ി നീ തെ പാരി ഖം ഖ ലമെ ാ ണാം േചതസി നീ നി പി ിെല തിനി താത ഖനി ി വ വാ ഭ ഖാപശാ ി കി ി ത യാ ക വ മാെയാ ക െമ ായ വ ം സത വാദിേ നായ പിതാവിെന സത തി നാ ീ ക നീയ ചി ഹിതം പതീ നി യം

രി േജ നാ നീയെ ാ ര വരം മമ ദ മായി പ നി താതനാ സ േചതസാ നി ാെല സാ മാ േ ാ ര - മി തേരണെമ ി ം െച േത നിേ ാട പറ ീ വാ നാണി

ഖി നായ വ ി താതനറിക നീ സത പാേശന സംബ നാം താതെന സത രം ര ി തി േയാഗ ഭവാ

ാമമാ ം നരക ി നി ട ത െട താതെന താണനം െച യാ

െന ശ ം വിധി ശത- പ സ വെന തറിക നീlsquo മാ വചന ലാഭിഹതനായ േമദിനീപാല മാരനാം രാമ ം എ േമ ം വ ഥിതനായ െചാ ിനാ lsquoഇ െയ ാം പറേയണേമാ മാതാേവ താതാ മായി ജീവെന െ ം മാതാ തെ ം സീതെയ െ ം ǌാ േപ ി തതിനി സംശയം മാനേസ േഖദമതിനിെ നിേ ം രാജ െമ ാകി ം താത നിേയാഗി ി ത ാജ െമ ാലറിക നീ മാതാേവ ല ണ തെ ത ജിെ െചാ കി ം ത ണം ǌാ േപ ി നറിക നീ പാവക ത പതിേ ണെമ ി - േമവം വിഷം ടിേ ണെമ ാകി ം താത നിേയാഗി ിേല േമ സംശയം േചതസി െച ിെ നിെ റിക നീ താതകാര മനാ െമ ാകി ം േമാേദന െച ന ന മ പി ാ നി നായീ െച വ മ മനാ നറി ാ ം ഉ െമ ാകി മി ാര െമ ാെല- ക വ മെ വ ട വ പിേ ാ ലെമ െചാ സ ന- മി െമ ാം പരി ാതം മയാ നാ ആകയാ താതനിേയാഗമ ി ാ-

നാ ലേമ െമനി ി നി ണയം സത ം കേരാമഹം സത ം കേരാമഹം സത ം മേയാ ം മറി ര ായ വരാrsquo രാമ തി േകേ ാ ൈകേകയി ം രാമേനാടാ െചാ ീടിനാലാദരാല lsquoതാത നിന ഭിേഷകാ മാ ട- നാദരാ സംഭരിേ ാ സംഭാര െകാ ഭിേഷകം ഭരത െച ണം ര ാം വരം പിെ െ ാ േവ നീ പതി ാ സംവ രം കാനേന താപസേവേഷണ വാ ക ം േവണം നിേ ാട നിേയാഗി ാ മടി മ വനി ഖമാ ംrsquo എ േക ീരാമ ം െചാ ിനാ ഇ തിെനെ ാ ൈവഷമ മായ ം െച ഭിേഷകം ഭരത ǌാനിനി ൈവകാെത േപാവ വന ി മാതാേവ എ െതേ ാ െചാ ാ പിതാവ ചി ി ഖി തിെന കാരണം രാജ െ ര ി തി മതിയവ രാജ േപ ി തി ǌാ ം മതി ദ മേ രാജ ഭാരം വഹി ദ കവാസ ിേന െമ തേ ാ േ ഹെമെ റിേ മ മീ- േ ഹമാ ം ഭരിെ വിധി യാ ആകാശഗംഗെയ പാതാളേലാക േവേഗന െകാ െച ാ ി ഭഗീരഥ

ി വ ി പി ം നാ ീടിനാ താത ത െട

െയൗവനം ന കി രാനര ം വാ ി ദിവ ാരായവ പി സാദ ിനാ അ മാെയാേ ാ കാര ം നി പി

മ ിതാ ഖി തിനി വകാശംrsquo രാഘവ വാക േമവം േക പതി േശാേകന ന ന തേ ാ െചാ ിനാ lsquo ീജിതനായതികാ കനാെയാ രാജാധമനാ െമെ ം ൈവകാെത പാേശന ബ ി രാജ ം ഹി നീ േദാഷം നിന തിേന മകെ ടാ അ ാ ിെലേ ാ സത േദാഷം പ - മേ ാ മാര ണാം േധരാഘവlsquo ഥ ീപതീ ദശരഥ ം ന-

രി ം പറ കര ട ിനാ ldquoഹാ രാമ ഹാ ജഗ ാഥഹാ ഹാ രാമ ഹാ രാമ ഹാഹാ മമ ാണ വ ഭ നിെ ിരി െപാ െത െന എെ ിരി നീ േഘാരമഹാവനം ത ി ഗമി െത െന ന ന എ ി രം പലജാതി പറക ം ക നീരാേലാല വാ കരക ം ന ായ െക െക ക ം പിെ െട ദീ ഘമായ വീ ം ഖി നാേയാ പിതാവിെന ടന ത െട ക ാ ജലം െകാ ക ം ഖ ം ട ര മ ആേ ഷനീതിവാൈഗ ഭവാദ ളാ- ലാശ സി ി ാ നയേകാവിദ തദാ lsquoഎ ിെന താത ൈഥവ ഖി - െതെ ാ ദ മിതി മഹീപേത സത െ ര ി െകാ വാ ǌ ള ശ ിേപാരാ മി ി ര ി ം േസാദര നാ ഭരി ി ീ ക സാദരം ǌാനരണ ി ം വാ വ

ഓ ിലീ രാജ ഭാരം വഹി തി െസൗഖ േമ ം വന ി വാണീ വാ ഏ േമ ദ മി ാെത ക ം മമ- മാതാെവനി വിധി ന േ ാ മാതാ െകൗസല തെ ം വ ി ൈമഥിലിേയാ ം പറ ിനി ൈവകാെത േപാവതി ായ വ േ െനrsquo െച േദവ ം മാ േഗഹം േനരം ധാ ികയാകിയ മാതാ സ തം

ാ ണെരെ ാ േഹാമ ജാദിക ാഭ ദയ ിനാ െ ാ െച ി

വി മതീവ ദാന െച ാദരാ ഭ ിൈകെ ാ ഭഗവ ദാം ജം ചി ി ന ാ റ ി ിളകാെത ന ായ സമാധി റ ിരി േ രം െചേ ാ േന ം ക തി േ ാ അ ിേക െച െകൗസല േയാടേ രം സേ ാഷേമാ മി െചാ ീടിനാ lsquoരാമ പഗതനായ ക ീേല മിപാല ിേയേനാ ീ rsquoെക േ ാ

വ ി നി രാമ മാരെന മേ തരം െക ണ ീടിനാ പിെ മടിയിലി ി നി കയി ന ായ ക ക ഹലാ ഇ ീവരദളശ ാമകേളബരം മ മ ം തേലാടി റ ീടിനാ lsquoഎെ കേന ഖാം ജം വാ വാ ബ ായ പാരം വിശ േയാ വ ി ീ ജി തി ാ നീlsquo െയ മാതാ പറേ ാരന രം വ േശാകെ യട ി ര വര

ത െട മാതാവിേനാട ളിെ lsquoഇേ ാ ജി ാനവസരമി േ ി - മരണ വാസ ി േപാകണം

ാ േകകയ ിയാമ മ ിതാ ര വരം െകാ ീടിനാ ഒ ഭരതെന വാഴി െയ - െമെ വന ി യ െ മേ ം ത പതി ാ സംവ രം വസി-

വ ീ വ പിെ ǌാന ൈവകാെത സ ാപേമ ം മന ി ാകാെത സ യായ വസി ീ ക മാതാ ംrdquo ീരാമ വാക േമവം േക െകൗസല

പാരി േമാഹി വീണീടിനാനാ ലാ പിെ േമാഹം തീ ി ഖാ വം ത ി കി ര കര ട ത െട ന ന തേ ാ െചാ ിനാrsquo- lsquoളി നീ കാനന ി േപായീ കി എെ ം െകാ േപാേകണം മടിയാെത നിെ ിരി ാ ണാ ം െപാ േമാ ദ കാരണ ിനാ നീ േപാകില ǌാ ദ ധരാലയ ി േപായീ വ ൈപതെല േവ വി േപായ പ വി - ാധി പറ റിയി തേ ാ

നാ വാേഴണം ഭരതെന ാകി നീ കാ വാേഴണെമ േ ാ വിധിമതം എ പിഴ ൈകേകയിേയാ നീ ചി ി താതേനാ ം മാരാ ബലാ താത ം ǌാ െമാ ം ത ംെകാ േഭദം നിന െച ിെ നി യം േപാകണെമ താത നിേയാഗി ി ǌാ േപാക െത െച േ ാ

എ െട വാക െ ലംഘി പതി- ത െട വാചാ ഗമി താകിേലാ ǌാ െമ ാണ െള ത ജി ീ വ മാനവവംശ ം പിെ ടി േപാം ത െകൗസല ാവചന ളി െന ചി താേപണ േകേ ാ െസൗമി ി ം േശാകേരാഷ നിറ േന ാ ിനാ േലാക െള ാം ദഹി േപാ ം വ ം രാഘവ തെ േനാ ി റ ീടിനാ lsquoആ ലെമ ി കാരണ ാവാ ാ ചി ം ജഡം ം വ ജിതം

ശാേ തരം പാഹീനം ശഠ ിയം ബ ി താതേന ം പിെ ǌാന പരി- പ ികളാ ളളവേര െമാ േവ അ ക വീ ി യ ഭിേഷകെമാ- ര രം ടാെത സാധി െകാ വ ബ മിേ മിതി േശാകി തി- ന ദാ വസി ീ ക മാതാേവ ആര ാഭിേഷകം കഴി ീ വാ െശൗര െമനി തി െ നി യം കാര മ ാ െച താകിലാ- ചാര ം ശാസനം െച െക േത വ rsquo ഇ ം പറ േലാക യം ത ഷാ

മാ ാ െസൗമി ി നി േ രം മ ഹാസം െച മേ തരം െച ന ി ഗാഢമായാലിംഗനം െച

രനി ിരാമ ിരവ നാ- ന സ പനി ി ിരവി ഹ ഇ ീവരാ നി ാദി ാരക-

വ ാം ി ാരവി - ച ബിംബാനനനി ഢ ിയ

ാര മ ാരദാ പമ

ല ണസാ നം

വ െസൗമിേ മാര നീ േക ണം മ രാദ ം െവടിെ െട വാ ക നി െട ത മറി ിരി ി

േമ ǌാെനേടാ നി ിെലേ ാ ം എെ റി വാ ല ര ം നിേ ാളമി മ ാ െമ ം നി ാലസാ മായിെ ാ ക ം നി യെമ ി െമാ ി േക നീ ശ മാ െ ാ രാജ േദഹാദി ം വിശ ം നിേ ഷ ധാന ധനാദി ം സത െമ ാകിേല ത യാസം തവ

മത ാ ിെല തിനാ ഫലം േഭാഗ െള ാം ണ ഭാ ച ലം േവേഗന ന മാമാ േമാ നീ വ ിസ േലാഹ ാം ബി നാ സ ിഭം മ ജ ം ണഭം രം ച വണഗള മാം ദ രം ഭ ണ ി േപ ി േപാെല കാലാഹിനാ പരി മാം േലാക - മാേലാല േചതസാ േഭാഗ േത

മി ാ കള ാദി സംഗമ- െമ മ കാല ിതേമാ നീ പാ െപ വഴിയ ലം ത ിേല താ രായ ടി വിേയാഗം വ േ ാെല നദ ാെമാ കാ േപാെല - െമ ം ച ലമാലയ സംഗമം ല ി മ ിരയേ മ ഷ നീ േമാ െയൗവന ം നര വം

സ സമാനം കള ഖം ണാം മ മാ ം നി പി ല ണാ രാഗാദിസ മാ സംസാര- മാെക നി പി ി സ ല ം സേഖ ഓ ഗ വനഗരസമമതി ഖ ാര നിത മ വ ി ീ

ആദിത േദവ ദി ി േവേഗന യാദപതിയി മറ ി സത രം നി ം വ ി ദയൈശേലാപരി വി തം വ ി പിെ ം ഭാ ര ഇ ം മതി മ േ ാ ജ ചിേ വിചാരി തി കാലാ രം ആ േപാ േത മറിവീല മായാസ ി ി ിട യാ വാ ക േമാ ജരാനര ം ചീ േമാേഹന മരി തി ചില േനേ ിയം െകാ ക ിരിെ ന- േരാ റി ീല മായ ത ൈവഭവം ഇേ ാളി പക പി ാ രാ ി ം പി ാ പിെ ക ായ വ ം ഇ കാരം നി പി ഢാ ാ ചി ഷന ഗതിേയ മറിയാെത കാലസ പനാമീശ ര ത െട ലീലാവിേശഷ െളാ േമാരാ യാ ആമ ംഭാ സമാനമാ ട േപാമേത ം ധരി ിതി ാ േമ േരാഗ ളാ ശ ം വ േദഹം നശി ി േമവ ം നി യം വ ാ ിെയേ ാെല നര മ വ- ാ മി ീ ം ശരീരെ നി യം ത ം െടാ േനരം പിരിയാെത ഛി ം പാ പാ ിലിരി

േദഹം നിമി മഹം ി ൈകെ ാ േമാഹം കല ജ നി പി ം

ാ േണാഹം നേരേ ാഹമാേഢ ാഹെമ- േ ഡിതം കല ീ ം ദശാ േര

ജ ഭ ി കാ ി േപാകിലാം െവ െവ ീറായ ചമ േപായീടിലാം മ ി കീഴായ മികളായ േപാകിലാം ന േദഹം നിമി ം മഹാേമാഹം ത മാംസര ാ ി വി േരതസാം സേ ളനം പ തകനി ിതം മായാമയമായ പരിണാമിയാേയാ കായം വികാരിയാ േ ാ ിത വം േദഹാഭിമാനം നിമി മാ ായ േമാേഹന േലാകം ദഹി ി തി നീ മാനസതാരി നി പി ം തവ

ാനമി ാ െക റിക നീ ല ണ േദാഷ െളാ േവ േദഹഭിമാനിനാം േരാേഷണ വ ഭവി ിേതാ നീ േദേഹാഹെമ ി മ ഷ േമാഹമാതാവാമവിദ യാ ം േദഹമേ ാ ി ǌാനായതാ ാെവ േമാൈഹകഹ ിയാ വിദ േക സംസാരകാരിണിയായതവിദ ം സംസാരനാശിനിയായ വിദ ം ആകയാ േമാ ാ ിയാകി വിദ ാഭ ാസ- േമകാ േചതസാ െച േവ ം ത കാമേ ാധേലാഭേമാഹാദിക ശ ളാ െത മറിക നീ

ി വി ം വ വാെന ം ശ ി െ ാ തി േ ാധമറിെകേടാ മതാപി ാ മി സഖികെള േ ാധം നിമി ം ഹനി ി മാ

േ ാധ ലം മന ാപ ായ വ ം േ ാധ ലം ണാം സംസാരബ നം േ ാധമേ ാ നിജ ധ യകരം േ ാധം പരിത ജിേ ണം ധജനം േ ാധമേ ാ യമനായ നി യം ൈവതരണ ാഖ യാ ം സേ ാഷമാ ന നം വനം സ തം ശാ ിേയ കാമ രഭി േക ചി ി ശാ ിെയ െ ഭജി നീ സ ാപെമ ാെലാ ജാതി ം വരാ േദേഹ ിയ ാണ ാദിക െ ാ- മാഹ േമേല വസി താ ാ േക

സ യംേജ ാതിരാന മായ തത ാ മായ നിരാകാരമായ നിത മായ നി ിക ം പരം നി ികാരം ഘനം സ ൈ കകാരണം സ വജഗ യം സ ൈ കസാ ിണം സ വ മീശ രം സ വദാ േചതസീ ഭാവി െകാ ക നീ സാര നായ നീ േക ഖ ഖദം ാരാ െമ ാമ ഭവി ീടണം

ക േ ിയ ളാ ക വ െമാ േവ നി ായമാചരി ീ െകേ വ ക സംഗ െളാ ി ം ടാെത ക ഫല ളി കാം ം ടാെത ക െള ാം വിധി വ ം പര-

ണി നിേത സമ ി െകാ ണം നി ലമാ േ ാരാ ാ തേ ാ ക െളാ േമ പ കയിെ ാ ǌാനി റ െത ാേമ ധരി തത-

ാനസ പം വിചാരി സ തം മാനെ െയാെ ത ജി നിത ം പര- മാന െ ാ മായാവിേമാഹ

മാനസ ി നി ാ കളക നീ മാനമേ ാ പരമാപദാമാ ദംrsquo െസൗമി ി തേ ാടിവ മ െച െസൗ ഖ േമാ മാതാേവാ െചാ ിനാന lsquoേകേ ണമേ െതളി നീെയ െട വാ കേള ം വിഷാദ ാെകാലാ ആ ാവിേന േമ പീഡ ാ - താ ാവിെനയറിയാ വെരേ ാെല സ േലാക ളി ം വസി ീ സ ജന ം ത ളി ളി സ വദാ ടിവാെ തി േ ാ സ യേ ാ ജനനി നീ േകവലം ആ പതി ാ സംവ രം വന- േദേശ വസി വ ǌാ ഖ െള ാമകെല ള ടന-

നിേവാട ഹി ീടണം അ െന ിെല ി െയ ാലതി-

ി െയ റ ീടണമ ം ഭ ക ാ കരണമേ പതി- ത നി ാവ നാെമ നി യം

മാതാ േമാദാല ഹി ീ കി- േല േമ ഖെമനി ി േകവലം കാനനവാസം ഖമായ വ ം തവ മാനേസ േഖദം റ വാണീ കി rsquo എ പറ നമ രി ീടിനാ പിെ ം പിെ ം മാ പാദാ ിേക ീതിൈകെ ാെ ംഗസീ ി േച - ാദരാല ി ബാ ാഭിേഷകം െച

െചാ ിനാളാശീ വചന ളാ െകൗ- സല ം േദവകേളാടിര ീടിനാ lsquo ിക ാേവ വിരി പ ാസന

ദയാേ േഷാ മ ഹേര ത ǌയ മഹാേദവ െഗൗരീപേത

ാരി പായ ദി പാലക ാേര േ ഭഗവതീ ഖവിനാശിനീ

സ ിതിലയകാരിണീ ച ിേക എ കനാ നട േനര ം ക മഷം തീ ി ീ േനര ം ത തിെക റ ീ േനര ം സേ ാദമാ ര ി ീ വി നി rsquo ഇ മ ി ത നാം രാമെന-

ബാ ം ഗാഢഗാഢം ണ ട ഈേര സംവ രം കാനനം വസി- ാരാ വരിെകrsquo വദി ീടിനാ

ത െണ രാഘവം നത ാ സഗ ഗതം ല ണ താ ം പറ ാനനാ ലം lsquoഎ ി ായി െ ാ സംശയം നി ള ാ േക തീ േലാം ത ാദേസവാ മായി ടിയ - മിേ ാ വഴിേയ വിടെകാ വെന േമ േമാദാലതി ായ വദി ീടണം സീതാപേത രാമച ദയാനിേധ ാണ െള ള ീ വന ാ ി-

േലണാ ല വദന ര പേതlsquo lsquoഎ ി നീ േപാ െകാ ാ lsquoെമ ാദരാ പ ജേലാചന താ മ െച ൈവേദഹി തേ ാ യാ െചാ ീ വാ േമാേദന സീതാ ഹം ളിനാ ആഗതനായ ഭ ാവിെന വ േവേഗന സ ിത ാന ം െച കാ നപാ മായ േതായം െകാ വാ ഛയാ ാ ക കി സാദരം

മ ാ െ ാ മ ിതം െച രി മ മ ം പറ ീടിനാ

lsquoആ മക ടി ടാെത ീപാദ- ചാേരണ വ െമ പാനിേധ വാരാണവീരെന മമ വ ഭ െഗൗരാതപ ം താല ാദി ം ചാമരദ ം വാദ േഘാഷ ം ചാമീകരാഭരണാദ ല ാര ം സാമ പാലേര ം പിരി തി- േരാമാ േമാെട ിയെത േ ാlsquo ഇ ം വിേദഹാ ജാവചനം േക ഥ ീപതീ ത താ മ െച

lsquoത ി ദ കാരണ രാജ ം മമ ണ ം വ വാ താതനറിെകേടാ

ǌാന പാലി തി ാ േപാ മാനേസ േഖദമിള വാണീ ക മാതാ െകൗസല തെ ം ഷ- െച േഖന വസി നീ വ േഭlsquo ഭ വാക ം േക ജാനകി ം രാമ- ഭ േനാടി മാഹ െചാ ീടിനാ രാ ിയി െട ിരി ാ െപാറാേതാള- മാ േ ാ ഭവാെന ിതാവി ം എ ിരി െ വനരാജ ം ത വതി- നി േതാ ീ വാെനെ ാ കാരണം മ വ താന േയാ െകൗ കേ ാ - മി െല രാജ ാഭിേഷകമാരംഭി സത േമാ െചാ ഭ ാേവ വിരേവാ

ാ െമ ം ചി േമാ ാലിദംrdquo എ േക െച ര വരന lsquoതന ീ ലെമൗലിമാലിേക േക നീ മ വ േകകയ ിയാമ

േമ ര വരം െകാ ീടിനാ വി വ നാ ി രാ ര ി- നന നവി മം ൈകെ ാ േപായനാ ഒ ഭരതെന വാഴി െയ - െമെ വന ി യ െ മേ ം സത വിേരാധം വ െമ ത െട ചിേ നി പി േപടി താത ം മാതാവിനാ വര ം െകാ ി താതന െകാ ǌാനി േപാ ദ കാരേണ പതി ാ വ രം ദ െമാഴി വസി വ വ ǌാ നീയതിേന ം ട ം പറെകാലാ മ കള മാതാ മായ വാ നീrsquo രഘവനി ം പറ േകെ ാ - രാകാശശി ഖി താ മ െച lsquo ി നട വന ി ǌാ മമ പി ാെല േവണെമ വാ ഭവാ എെ ിരി േപാ ചിതമ- െ ാ െകാ ം ഭവാെന ധരി ണംlsquo കാ ം ിയവാദിനിയാകിയ നാേഗ ഗാമിനിേയാ ം െചാ ീടിനാ lsquoഎ െന നിെ ǌാ െകാ േപാ തി ി മര നിറ വന ളി േഘാരസിംഹവ ാ കര ൈസരിഭ- വാരണവ ാളഭ ക കാദിക മാ ഷേഭാജികളാ രാ സ കാനനം ത ി മ ജ സഖ യി ാേതാള വേ ാ സ ടം ഭയമാം ന െ ാം നാരീജന ിെന ാം വിേശഷി െമാ- േ െറ ാം ഭയെമ റി ീെടേടാ

ലഫല കട കഷായ ബാേല ജി തി ാ ം ത നി മലവ നാ പാ പാനാദി സ ീര ളിെ ാ േനര ം നിേ ാ ത ഹാഗഹ ര ശ ര-

ാ െമ ം ക ക ം േനെര െപ വഴി മറിയാവത- ാേര ം കാ ാ മി റി ീ വാ

ശീതവാതാതപപീഡ ം പാരമാം പാദചാേരണ േവണം നട ീ വാ

രാ േ ാ രാ സെര ാ- െലാ ം െപാ യി ാ മറിെകേടാ എ െട െചാ ിനാ മാതാ തെ ം ന ായ പരിചരി ി ി ീ ക വ ീ വ പതി ാ സംവ രം െച ാലതി ടനിെ ാ സംശയംrsquo ീരാമവാ േകേ ാ ൈവേദഹി -

മാ ഢതാേപന പിെ ം െചാ ിനാ lsquoനാഥ പതി തയാം ധ പ ി ǌാ- നാധാര മി മെ നി ാ േമ ഏ േമ േദാഷ മി ദയാനിേധ പാദ ഷാ തം ട ാ േമ നി െട സ ിെധൗ സ തം വാണീ - െമെ മ ാ ാ ം പീഡി േമാ വ ം ല ജലജലാഹാര വ േഭാ െമനി േതാപമം ഭ ാ തേ ാ െട നട േ ാ- െള ം ക ം ം

ാ രണ ല െളനി ം ബാേണാപമ നീ െവടി ീെടാലാ

ഏ േമ പീഢ ാകയിെ ലം ഭീതി േമ െമനി ി ഭ ാേവ

ക ി ദ ിജന േജ ാതി ാ വിശാരദ നി യിെ േ ാ പ ളിെ ഭ ാവിേനാ ം വന ി വസി - െനാ ം ഭവതി സ ടമിേ ം ഇ ം ൈരവ ǌാ േക ിരി സത മതി ി െമാ െചാ ീ വന രാമായണ പല ം കവിവര- രാേമാദേമാ പറ േക ǌാ ജാനകിേയാ ടാെത ര വര കാനനവാസ ിെന േപായി ഉേ ാ ഷ തിെയ േവറി ര െമാ േ വിചരി കാ കിേലാ പാണി ഹണമ ാ േമാ ണം ാണാവസാനകാല ം പിരി േമാ

എ ിരിേ നെരെ േപ ി തേ വന ിനാ െ ാെ കി എ െമ ാണപരിത ാഗ ം െചയ വ- നി തെ നി ി വടി ത ാെണrsquo എ ി െന േദവി െചാ േകെ ാ മ വ മ ിതം െച lsquoഎ ിേലാ വ േഭ േപാരിക ൈവകാെത സ ടമി ി െചാ ി ാേക ാ ദാനമ തി ാ െ ാ െച നീ ജാനകീ ഹാരാദി ഷണെമാ േവrsquo ഇ മ െച ല ണ തേ ാ

ീ േരാ മ ാെര വ വാ അത ാദരമ െച േനരം ദ ിേജ- േ ാ മ ാെര വ ി മാര ം വ ളാഭരണ ള പ - മ മവധിയി ാേതാളമാദരാ സദ രാ ലശീല ണ ളാ-

മ ാരാ ംബികളാകിയ

േവദവി ാനികളാം ദ ിേജ ാ സാദരം ദാന െച ബ വിധം മാതാ ത െട േസവക ാരായ േദവസ മ ാ ം െകാ ി

പിെ നിജാ രവാസിക ം മ- ന രാം േസവക ാ ം ബ വിധം ദാന െച യാലാന മ രായ മാനവനായകനാശീ ചന ം െച ി താപസ ാ ം ദ ിജ ാ ം െപ െപ ീ ിത ജല ം ജാനകിേദവി മ േപാട തി- ാന െ ാ ദാന ന കിനാ

ല ണവീരന മി യാമ െയ ത െണ െകൗസല ൈകയി സമ ി വ ി േനരം മി ം െന ന ിെ സമാേ ഷ ം െച ന ായ ഹം െച തനയ പിെ പേദശവാ മ െച ാ lsquoഅ ജ തെ രിചരിെ െ ാ - മേ നട െകാേ ണം പിരിയാെത രാമെന നിത ം ദശരഥെന ി- ലാേമാദേമാ നി പി െകാ ണം എെ ജനകാ ജെയ റ െകാ പിെ യേയാ െയേ ാ ീടടവിെയ മായാവിഹീനമീവ റ ി േപായാ െമ ി ഖമായ വരിക േതrsquo മാ വചനം ശിരസി ധരി െകാ-

ാദരേവാ െതാ െസൗമി ി ം ത െട ചാപശരാദികള ൈകെ ാ െച രാമാ ിെക നി വണ ിനാ ത േണ രാഘവ ജാനകി തേ ാ ം ല ണേനാ ം ജനകെന വ ി ാ

േപാ േനര െപൗരജന െള രാഗേമാെട കടാ ി ഹലാ േകാമളനായ മാര മേനാഹര ശ ാമളരമ കേളബര രാഘവ കാമേദേവാപമ കാമദന ര രാമ തി വടി നാനാജഗദഭി- രാമനാ ാരാമനം ജേലാചന കാമാരി േസവിത നാനാജഗ യ താതാലയം തി േപാ േനര സാദം കല െ ാ െപൗരജന ം പാദചാേരണ നട ക േഖദം കല പര രം െചാ ിനാ lsquoക മാഹ ക ം പശ പശ ഹാ ക െമ ി െന വ ൈദവേമ േസാദരേനാ ം ണയിനി തേ ാ ം പാദചാേരണസഹായ ം ടാെത ശ രാക ക നിേ ാ ത ത- ഘടമാ ല മാ ളി

ര പ ി കാഠിന േമ തര ി പാദ ളാ

നിത ം വനാെ നടെ ക ി ഥ ീശചി ം കേഠാരമേ േലാം വാ ല ം ദശരഥ തേ ാളം

മ രിലാ മി ി െലേയാള ം ഇ ി േതാ വാെനെ ാ കാരണrsquo- െമ േക ട െചാ ിനാനന ം lsquoേകകയ ി ര വരം പ- േനകിനാ േപാല കാരാണം രാഘവ േപാ ി വന ി ഭരത ം വാെ വ ം ധരാമ ലം േപാക നാെമ ി വന ി ടേവ

രാഘവ തെ ിരി ാ െപാ െമാlsquo ഇ കാരം രവാസികളാ വി ാദിക വാ േകേ ാരന രം വാമേദവ രവാസിക തേ ാ സാേമാദേമവമ െച ിതേ രം രാമസീതാത ം

lsquoരാമെന ി ി ഖിയാ ാ േമ േകാമളഗാ ിയാം ജാനകി ല ം ത മാ െചാ ǌാ ചി ം െതളി േക ീ വിേനവ ം രാമനാ സാ ാ മഹാവി താമരസാ നാമാദിനാരായണ ല ണനായതന ജനകജാ ല ീഭഗവതി േലാകമായാ പരാ മായാ ണ െള ാനവലംബി കായേഭദം ധരി ിതാ ാപരന രാജസമായ ണേ ാ ടേവ രാജീവസംഭവനായ പ ദ യം വ മായ ി സത ധാനനായ ഭ പാരായണ വി പം നിത ം ര ി െകാ തീശ ര- നാദ നജ പരമാ ാ സാദരം

േവഷ ാ തേമാ ണ നാ- യ ിജാവ ഭ സംഹരി ം ൈവവസ ത മ ഭ ി സ നായ േദവ മകരാവതാരമ ി േവദ െള ാം ഹയ ീവെനെ ാ േവധാവിനാ ിെ ാ തീ രാഘവ പാേഥാനിഥിമധേന പ മ രം പാതാളേലാകം േവശി േനരം

നി രമാേയാ ാ തി ം േ ഗിരീ ം ധരി തീ രാഘവന നാേയാ ഹിരണ ാ െനെ ാ ിയായ േത േമ േ ാണിെയെ ാ ി

കാരണവാരിധി ത ി േമളി ം കാരണ ഷനാ മീ രാഘവ നി ാദേമാ നരസിംഹ പമായ

ാദെന രിപാലി െകാ വാ ര ളായ നഖര െളെ ാ

േഘാരനാേയാ ഹിരണ കശി തന വ േദശം പാടനം െച ം ര ാച രനാം ല ീവരനിവ

ലാഭാ മദിതി ം ഭ ി - ി സാദരമ ി കാരണം

എ ം കാ ണ േമാടവ ത െട നായി ാ ജനായ പിറ തി-

ഭ നാേയാ മഹാബലിേയാ െച- ി ടിയാ ി ജഗ യം

സത രം വാ ി മ ത ാ ന കിയ ഭ ിയനാം ിവി മ മിവ ധാ ീ രേദ ഷികളായ ജനിെ ാ ധാ ീപതി ലനാശം വ വാ ധാ ിയി ഭാ വനായി ിറ ം ധാ ീവരനായ രാഘവനാമിവ ധാ ിയിലിേ ാ ദശരഥ നായ ധാ ീ താവരനായ പിറ ീടിനാ രാ ീ ര ലെമാെ നശി ി ധാ ീഭാരം തീ ധ െ ര ി ാ ആദ നജ പരമാ ാ പരാപര േവദ ന ാ േവദാ േവദ പര നാരായണ േഷാ മനവ യ കാരണമാ ഷ രാമ മേനാഹര

രാവണനി ഹാ ം വിപിന ി േദവഹിതാ ം ഗമി തി തി കാരണം മ രയ ൈകേകയിയ- ാ ം മി ാക രാജാ മ േ ാ

വി ഭഗവാ ജഗ യ മാധവ വി മഹാമായാേദവി ജനകജാ

ി ിതിലയകാരിണിതേ ാ ം േമാദം റെ ിതി ിേ ാ

ഇ െല നാരദ വ െചാ ാനവ തേ ാ രാഘവ താ മ െച lsquoന രാന യ നി ഹ ി ǌാ വ ം വന ി നാെള റെ ംrsquo എ ലം ഗമി രാഘവ- നി വിഷാദം കളവിെന ാവ ം രാമെന ി ി ഖിയാ ാ േമ രാമരാേമതി ജപി ിെന ാ േമ സി ി യി േതയ ൈകവല ം സി ി േമവ െമ നി യം ഖെസൗഖ ാദി വിക ളി ാ നി ള നി ണനാ ാ ര മ ന നാതിേരകവിഹീന നിര ന- നാന നന നനാ ല അ െന ഭഗവ പ ി- െന െന ഖാദി സംഭവി ീ ഭ ജനാനാം ഭജനാ മായ വ ഭ ിയന പിറ ീടിനാ തേല പം ിരഥാഭീ സി മായ വ പം ിക തെ െ ാ ജഗ യം പാലി തി ായവതരി ീടിനാ ബാലിശ ാേര മ ഷ നായീശ ര rsquo രാമവിഷയമീവ മ െച വാമേദവ വിരമിേ ാരന രം

വാമേദവവചനാ തം േസവി രാമെന നാരായണെന റി ടന െപൗരജനം പരമാന മാെയാ വാരാ ിധിയി കിനാേരവ ം lsquoരാമസീതാരഹസ ം രീ ശ- മാേമാദ വകം ധ ാനി വ െ ാം രാമേദവ റെ ാ ഭ ി - മാമയനാശ ം സി ി േമവ ം േഗാപനീയം രഹസ ം പരമീ ശം പാപവിനാശനം െചാ തി കാരണം രാമ ിയ ാര ഭവാ ാെരേ ാ ǌാ രാമതത ം പരേമാപേദശം െച rsquo താപ ം തീ ി െപൗരജന താപസേ ം േമാദാെല ി യാ ാരംഭം

രാഘവ താതേഗഹം േവശി ട വ ാ ലഹീനം വണ ിയ െച ൈകേകയിയാകിയ മാതാ തേ ാ lsquoേശാകം കള ാ മേ മനസി േത െസൗമി ി ം ജനകാ ജ ം ǌാ ം െസൗ ഖ മാ േപാവാനായ റെ േഖദമകെല ള ിനി ǌ െള താത ാപി േവ ൈവകാെതrsquo ഇ വാക ം േക ൈകേകയി സാദരം െപെ െ േ ി സസം മം ീരാമ ം ൈമഥിലി മ ജ ം

ചീര െവേ െറ ന കിനാള ം ധന വ േപ ി രാഘവ വന ചീര പരി ഹി ീടിനാ

രേലാചനാ യാ വ ലം

ല ണ താ ാന േനരം ല ീഭഗവതിയാകിയ ജാനകി വ ലം ക ി പിടി െകാ ാ ലാ പ െമ ിെല തറിവാനായ ത േണ ല യാ ഭ ഖാം ജം ഢമായ േനാ ിനാെള െന ǌാനി

ഗാഢ െത ചി യാ മഗലേദവതാവ ഭ രാഘവ- നിംഗിത തദാ വാ ി ഷമാം വ ലം ദിവ ാംബേരാപരി േവ ി സ കാരമാനം കല നി ീടിനാ എ കെ ാ രാജദാര - മന രാ ജന െമാ േവ വ ഖ ാ കര േക നി ളീ ം വസി മഹാ നി േകാേപന ഭ ി ൈകേകയി തേ ാ താേപന െചാ ിനാlsquoെന ി േതാ വാ േ നിശാചരീ മാനേസ ക േമാ േ ാളം കേഠാരശീേല ഖേല രാമ വന ി േപാേകണെമ േ ാ താമസശീേല വരെ വരി നീ ജാനകീേദവി വ ലം ന വാ മാനേസ േതാ ിയെതെ ാ കാരണം ഭ ാ പതി തയാകിയ ജാനകി ഭ ാവിേനാ െട യാണം െച ി സ ാഭരണവി ഷിതഗാ ിയായ ദിവ ാംബരം ഗമിചീ ക കാനന ഖനിവാരണാ ം പതി- മാനസ ം രമി ി സദാകാലം ഭ ഷ ം െച പിരിയാെത ചി ാ ചരി ീ െകേ വ rsquo ഇ ം വസിേ ാ ി േക ദശരഥ

നത ാ മ േരാേടവമ െച lsquoരാജേയാഗ ം രഥമാ വ ക രാജീവേന യാണായ സത രംrsquo ഇ ാ രാമവ ാം ജം പാ lsquo ഹാ രാമ െസൗമിേ ജനകേജ രാമ രാമ ിേലാകാഭിരാമാംഗഹാ ഹാ മമ ാണസമാന മേനാഹരlsquo ഖി മിയി വീ ദശരഥ-

ാ പഴി കര േനരം േത െമാ മി നി ി മ ം ീരാമേദവ മേ ാ രെച

lsquoേതരി കേര ക സീേതവിരവി നീ േനരമിനി ള ീട േത േമlsquo

രിവ ി േതരി േരറിനാ- ളി ിരാ വ ഭനാകിയ രാമ ം മാനേസ േഖദം കള ജനകെന വീ വണ ി ദ ിണ ം െച താ െതാ ട േതരി കേരറിനാ ബാണചാപാസി ണീരാദികെള ാം ൈകെ ാ വ ി താ ം കേരറിനാ ല ണനേ ാ മ മാ ലാ േഖന േത െതളി ീടിനാ പ ം നി നി െ െചാ ാ ര നാഥ ം ഗ ഗേ തിേവഗാല െച ി നി ലമായി േലാക മേ രം രാജീവേലാചന െര മറ േ ാ രാജാ േമാഹി വീണിേത തേല ീബാല ാവധി രവാസിക

താപം വിലപി പി ാെല lsquoതി തി േഭാ രാമ ദയാനിേധ

ി തമാെയാ തി േമനി

കാണാ ിെല െന ǌ െപാ ാണേനാ േപായിതേ ാ മമം ൈദവേമlsquo

ഇ രം െചാ ി വിലപി സ ം സത രം േതരി പിറെക നട െകാ ാ മ വ താ ം ചിരം വിലപി ഥ െചാ ാ പരിച ാെരാടാ ലാ lsquoഎെ െയ ിനിെ ാ േപായ ീരാമ ത െട മാ േഗഹ ി ലാ വി രാമെന േവറി ജീവി ǌാനിനി മിയി വാെ തിെ നി യംlsquo

എ േകേ ാ ത ജന ം മ വ തെ െയ െകൗസല ത മ ിര ി ലാ ീടിനാനേ രം വെ ാ േഖന േമാഹി വീണി പിെ ണ കര ട ിനാ ഖി യായ േമ െകൗസല തേ ാ ം വനയാ

ീരാമ ം തമസാനദി ത െട തീരം ഗമി വസി നിശാ േഖ പാനീയമാ പജീവനം െച ജാനകിേയാ ം നിരാഹാരനാെയാ

േല ശയനം െച റ ീടിനാ ല ണ വി മ ം ധരി ിേക ര ി നി മ മാേയാേരാ ഖ ാ ം പറ ാ ലാ െപൗരജന ം െച രിേക ീരാമെനയ െകാ െപാ ടാകി

കാനനവാസം ന െമേ വ ം മാനസ ി റ മ വിനാ െപൗരജന ി പരിേദവനം ക

ീരാമേദവ ി നി പി lsquo ര ദി ാലയ മി ിവ കാര ി ം വ ം വി െമ ാലിവ േഖദം കല തള റ ി േബാധമി ിേ ാളിനി ണ ം േപ േപാകനാമിെ ാേഴ ക േതെരlsquo രാഘവ വാ ക േക മ ം േവേഗന േത െമാ മി ിതേ രം രാഘവ ാ ം ജനകത ജ ം േതരിേലറീടിനാേര മറി ീല െപൗരജന ളേ രം മ ം െച േയാ ാഭി ഖം ഗമി ി ഥ െതെ െതേ ാ തെ നടെകാ

ം കിട രവാസികെള ാം പിേ ാ ത ണ േനാ േ രം ക ീലരാമെനെയ കര തി-

ിത ാരായ രി േമവിനാ സീതാസേമതനാം രാമെന തം േചതസി ചി ി ചി ി ദിനം

മി ാദികേളാ മിട േച ചി ാ വസി ീടിനാേനവ ം മംഗലാേദവതാവ ഭ രാഘവ ഗംഗാതടം ജാനകി തേ ാ ം മംഗല ാന ം െച സഹാ ജം ംഗിേവരാവി േര മ വീടിനാന

ദാശരഥി ം വിേദഹത ജ ം ശിംശപാ േല േഖന വാണീടിനാ ഹസംഗമം

രാമാഗമനമേഹാ വെമ - മാേമാദ െ ാ േക ഹ തദാ

സ ാമിയായി വയസ നാ െ ാ രാമ തി വടിെയ വ ി ാ പക മനെ ാ ഭ ൈത വ സത രം പക ഫലമ ാ ദികെള ാം ൈകെ ാ െച രാമാേ വിനി ിപ ഭ ൈത വ ദ നമ ാര ം െച െപെ െ െ േ ി വ സി

ാ ഢമണ ാേ ഷ ം െച മ ഹാസം മാ ര കം മേ തരം ശല ം െച ക വിേലാചന ത തി േമനി ക-

ലി ഹ ര െച ധന നാേയയടിയനി േകവലം നി യം ൈനഷാദജ ം പാവനം ൈനഷാദമാ രാജ മി െമാ ഷണഹീനമധീനമേ ാ തവ കി രനാമടിയേന ം രാജ ം സ ടം ടാെത ര ി െകാ ക സേ ാഷ െ ാ ിനി നി ി വടി സ തമ വസി ളീടണം അ രം മമ മാ ീടണ- മ ദാ പാദപ േര ളാ ലഫല പരി ഹിേ ണേമ കാേല കനിേവാട ഹിേ ണേമ ഇ രം ാ ി നി ം ഹേനാ

ഹാസം െച രാഘവ lsquoേക നീ വാക ം മദീയം മമ സേഖ െസൗഖ മിതി രമിെ നിേ േമ സംവ രം പതിനാ കഴിയണം സംവസി ീ വാ ാമാലയ ളി അന ദ ം ജിെ മിെ മേന വനവാസകാലം കഴിേവാളം

രാജ ം മൈമത ഭവാ മ ഖിയേ ാ ജ നാം നീ പരിപാലി സ തം ഭാവം െച ാക ം േവ

െകാ വരിക വട ീരമാ നീrsquo ത ണം െകാ വ വട ീര ം ല ണേനാ ം കല ര മ

വട ീര മികെളെ ാ ബ മാേയാ ജടാമ ടെ ാ ം േസാദര ത ാ ശദളാദ ളാ സാദരമാ തമായ ത േല പാനീയമാ മശി ൈവേദഹി ം താ മായ പ ി െകാ ീടിനാ ാസാദ ി പര േ യഥാ ര-

വാസ ം െച റ േപാെല ല ണ വി മ ം ധരി ിേക ര ി നി ഹേനാ ടേവ ല ണ ഹസംവാദം

ല ീപതിയായ രാഘവസ ാമി ം ല ീഭഗവതിയാകിയ സീത ം

േല കിട ക തി- ഖം കല ബാ ാ ലനായ ഹ ല ണേനാ പറ ട ിനാന lsquo രേന െന ീലേയാ സേഖ പ ത േ വി ദാ േല കിട-

േ ാജേന റ മാറായി സ ണത േ ഭവേനാ േമ സ േര ണ ഷ ജനകാ ജേയാ ം

പ ി െകാ ം മി ിഹ പ വപര സീ ി വനാ േര ീരാമേദവ ഖ ാ വാ

കാരണ തയായ വ ി ൈകേകയി മ രാചി മാ ായ ൈകേകയി താ ഹ മഹാപാപമാചരി ാളേ ാlsquo ത ാ േഹാ ികളി മാഹ െസൗ-

മി ി ം സത ര രം െചാ ിനാ lsquoഭ മേത മദ ചനം രാമ- ഭ നാമം ജപി ീ ക സ തം കസ ഖസ േകാ േഹ ജഗ േയ കസ ഖസ വാ േകാപി േഹ േഖ

ജ ാ ിത ക മേ വി സ േലാക ം ഖ ഖകാരണം ഖ ഖ ദാനം െചയ വതി ാ -

ാ ിേലാ ക ാലി നി യം ഏക മമ ഖദാതാ ജഗതി മ- േ ക മമ ഖദാതാവിതി ഥാ േതാ ത ാന ിക െ െ ാ ം േതാ കയി ധ ാ േത േമ ǌാനിതിനി ക ാെവ േതാ മാനസതാരി ഥാഭിമാേനന േക േലാകം നിജ ക ബ ം സേഖ േഭാഗ ം നിജ ക ാ സാരിക മി ാര ദാസീന ബാ വ േദ ഷ മ-

ന േഭദ ി മം ചി മേ നി പി ാ സ ക യ വിഭാവ േത ത യഥാ തഥാ ഖം ഖം നിജക വശഗത- െമാെ െയ ാ െകാ നിന തി യദ ദ ദാഗതം ത കാലാ േര ത ത ജി തിസ നായ വാഴണം േഭാഗ ിനാ െ ാ കാമി ം േവ േഭാഗം വിധി തം വ ി ം േവ വ േമാ േ ാളം വിഷാദാതി ഹ ഷ

ചിേ ഭാ ഭ ക ഫേലാദേയ മ േദഹം ണ പാപ െളെ ാ നിത ം വിധിവിഹിതം സേഖ െസൗഖ ഖ സഹജേമവ േമ നീ ാവത രാ ര ാരാ ം േലാേക ഖാന രം ഖമായ വ - മാ ലമി ഖാന രം ഖം നം ദിനരാ ി േപാെല ഗതാഗതം

മാനേസചി ി ില മെ േടാ ഖമേ ഖമാ ം വ ം പിെ - പിെ ഖം ഖമ സം മാ ം വ ം ര മേന ാന സം മാേയവ -

ജലപ െമ േപാെല സേഖ ആകയാ ൈധേര ണ വിദ നം ദി േശാകഹ ഷ ടാെത വസി ഇ മാ തെ വ േ ാ - മി മി ാ തെ വ േ ാ ം

ാ നാ മ ധജനം െമ ാം മഹാമാേയതി ഭാവനാ rsquo

ഇ ം ഹ ം മി ാ ജ മായ ാ േഭദം പറ നി േ രം

മി ദി ി സത രം രാഘവന നിത ക ം െച ളിെ lsquoേതാണി വ െകrsquo േ ാ ഹ ന - േതാണി ം െകാ വ ാ വണ ിനാ lsquoസ ാമി ിയം േ ാണികാ സമാ ഹ താം െസൗമി ിണാ ജനകാ ജയാ സമം േതാണി ഴ മടിയ തെ മാനവവീര മമ ാണവ ഭlsquo ംഗിേവരാധിപ വാ േക േ രം

മംഗലേദവതയാകിയ സീതെയ

ക ം പിടി കേര ി ഹ െട ക ം പിടി താ ം കേരറിനാ ആ ധെമ ാെമ െസൗമി ി - മായതമാെയാ േതാണി കേരറിനാ

ാതിവ േ ാ െട ഹ പര- മാദരേവാ വഹി ി േതാണി ം മംഗലാപാംഗിയാം ജാനകീേദവി ം ഗംഗെയ ാ ി ന ായ വണ ിനാള lsquoഗംേഗ ഭഗവതീ േദവീ നേമാ േത സംേഗന ശം ത െമൗലിയി വാ

രീ ൈഹമവതീ നമേ നേമാ മ ാകിനീ േദവീ ഗംേഗ നേമാ േത ǌ വനവാസ ം കഴി ാദരാ- ലി വ ാ ബലി ജക ന വ ര ി െകാ ക നീയാപ ടാെത ദ ാരിവ േഭ ഗംേഗ നേമാ േത ഇ രം ാ ി വ ി ിരി േവ സത രം പാര ലം ഗമി ീടിനാ േതാണിയി നി താ ിറ ി ഹ താ െതാ തേപ ി ാ മേനാഗതം lsquo െടവിടെകാ വതിനടിയ െമാ- രാട ടാെതയ ന കീടണം ാണ െള ള ീ വന ായി-

േലണാംക ബിംബാനന ജഗതീപേതlsquo ൈനഷാദവാക േക മനസി സ- േ ാേഷണ രാഘവേനവമ െച lsquoസത ം പതി ാ സംവ രം വിപി- ന ി വസി വ വ വിരവി ǌാ ചി വിഷാദെമാഴി വാണീ നീ സത വിേരാധം വരാ രാമഭാഷിതംrsquo ഇ രേമാേരാവിധമ ളിെ

ചി േമാേദന ഗാഢാേ ഷ ം െച ഭ െനേ ാെക യ ര മ ഭ ാ നമ രി ലി ം െച മ മ ം േതാണിേമേല ഹ വീ മ ിരം ചി ി മ വിനാ ഭരദ ാജാ മ േവശം

ൈവേദഹി തേ ാ ടേവ രാഘവ േസാദരേനാ െമാ ഗെ െ ാ സാദരം ാ േഖന വസി ി പാദപ േല ദളാഢ ത േല മാ ാ േദവ ദിേ ാരന രം പാ ിവന ഘ ാദി നിത ക ം െച െച ഭരദ ാജനായ തേപാധന ത ാ മപദ ി ാദരാ ചി േമാദേ ാടി േ ാ േനര ത കാണായിെതാ വ തെ ം അേ ാളവേനാട െച രാഘവന lsquoഇെ ാേഴ നീ നിേയാ ണ ി ണം രാമ ദശരഥന ന ത ഭാമിനിേയാ മ ജേനാ ം വ പാ ിരി ടജാ ിേകെയ വാ ൈവകാെത ണ ി lsquoെയ േ ാ താപസേ േനാടാ ചാരി െച- ാേഭാഗസേ ാഷേമാ െചാ ീടിനാ

lsquoആ േമാപാെ ദശരഥ - ാ ിത വ ല പാ ി ീ rsquo ത ാ ഭരദ ാജനി ം സ ായ ഹേ

സമാദായ സാ ഘ പാദ ാദി ം ഗത ാ ര മ സ ിെധൗ സത രം ഭ ൈത വ ജയിത ാ സഹല ണം

ാ രമാവരം രാമം ദയാപരം ാ പരമാന ാെ ൗ കിനാ

ദാശരഥി ം ഭരദ ാജപാദ - ളാ വണ ിനാ ഭാര ാ ജാന ിതം ആശി വചന ം നി ംഗവ- നാശയാന മിയ ളിെ lsquoപാദരജസാ പവി യാ ീ നീ േവദാ ക മമ പ ണശാലാമിമാrsquo ഇ േത ാടജമാനീയ സീതയാ സത സ പം സഹാ ജം സാദരം ജാവിധാേനന ജി ട ഭര-

ദ ാജതേപാധനേ ന ള െച lsquoനിേ ാ സംഗമ ാകകാരണ- മി വ തപ ാഫല െമാ േവ

ാതം മയാ തേവാദ ം ര പേത തമാഗാമികം വാ ക ണാനിേധ

ǌാനറിേ പരമാ ാ ഭവാ കാര - മാ ഷനായി മായയാ തേല

ണാ പ സം ാ ിതനാകയാ ജ ായ യാെതാ ിെന ം കാനനവാസാവകാശ ായ ം ǌാനറി ീടിേനനി തിെനെ േടാ

ാന ാ തവ ധ ാൈനകജാതയാ ാന േ സകലേ ം ക ǌാ

എ ി ǌാ വളെര റ ീ സ ാ താ നാേയനഹം ീപതി രാഘവ വ ി സാദരം

താപസേ േനാേടവമ െച rdquo ബ ളാ േ ാ ǌ െള-

ി േമാദേ ാട ഹിേ ണേമlsquo

ഇ മേന ാന മാഭാഷണ ം െച ത കഴി ി രാ ി നി മായ വാ ീക ാ മ േവശം

ഉ ാന ം െച ഷസി നിവര-

രാ മാരക ാ മായ ഉ മമായ കാളീ ിനദിേയ -

ീര താപസാദി മാ േ ണ േപായ ചി ടാ ിെയ ാപി ി ജവാ ത വാ മീകി ത ാ മം നി ലം നാനാ നി ല സ ലം േകവലം നാനാ ഗദ ിജാകീ ണം മേനാഹരം ഉ മ ലതാപരിേശാഭിതം നിത മഫലദലസം തം ത ഗത ാ സമാസീനം നി ല- സ മം ാ നമ രി ീടിനാ രാമം രമാവരം വീരം മേനാഹരം േകാമളം ശ ാമളം കാമദം േമാഹനം ക രമി ീവേര ണ- മി ാദി ാര ൈകരഭി വ ിതം ബാണ ണീര ധ രം വി പ- ാണ നി ണം ജടാമ േടാ ലം

ജാനകീല േണാേപതം ര മം മാനേവ ം ക വാ മീകി ം തദാ സേ ാഷബാ ാ ലാ നായ രാഘവന ത തി േമനി ഗാഢം ണ ീടിനാ നാരായണം പരമാന വി ഹം കാ ണ പീ ഷസാഗരം മാ ഷം ജയിത ാ ജഗ ജ ം ജഗ യം

രാജീവേലാചനം രാ േജ േശഖരം ഭ ി ഘ പാദ ാദിക െകാ ഥ

ി ദനായ നാഥ സാദരം പക മ രമ ഫല ല - െളാെ നിേവദി േഭാജനാ ം ദാ

ാ പരി മം തീ ര വര നത ാ നിവര തേ ാട ള െച താതാ യാ വന ി റെ േഹ േവാ ǌാ പറേയണെമ ി േ ാ േവദാ ിനാം ഭവാനതറിയാമേ ാ യാെതാരിട േഖന വസി ാ സീതേയാ ം ടിെയ െചേ ണം ഇ ി ിെലാ കാലം വസി ീ വാന ചിേ െപരിക ാശ മഹാ േന ഇ െന ദിവ ാരിരി മംഗലേദശ ഖ വാേസാചിതംrsquo എ േക വാ മീകി മഹാ നി മ ിതം െച ിവ മ െച lsquoസ േലാക ം നി ല വസി സ േലാേക നീ ം വസി ഇ െന സാധാരണം നിവാസ ല- മ െനയാകയാെല െചാ ാവ ം സീതാസഹിതനായ വാ വാനിെ ാ േദശം വിേശഷി േചാദി കാരണം െസൗേഖ ന േത വസി ാ മ ിര- മാഖ ാവിേശേഷണ െചാ ǌാ സ രായ സമ ികളായ ബ - ജ ളി േദ ഷഹീനമതികളായ ശാ രായ നിെ ജി വര ന െട സ ാ ം നിന ഖവാസമ ിരം നിത ധ ാധ െമ ാ േപ ി ഭ ാ ഭവാെന ജി വ െട ചി സേരാജം ഭവാനി ീ വാ-

മമായ വിള ീ മ ിരം

നിത ം നിെ രണമായ ാപി നീ ദ രായ നി ഹരായ നിരീഹരായ ത ജാപകരാ മാ ഷ ത നപ ജം േത ഖമ ിരം ശാ ാരായ നിരഹ ാരിക മായ ശാ രാഗേദ ഷമാനസ ാ മായ േലാ ാ കാ ന ല മതികളാം േ മതിക മന വ മ ിരം നി സമ ക ള സമ ി നി േല ദ മാേയാ മനെ ാ ം സ രായ മ വര മാനസം സ തം േത ഖവാസായ മ ിരം ഇ ം ലഭി ി സേ ാഷമിെ ാ - മിേ തരാ ി താപ മി സ വ ം മാേയതി നി ി വാ ദിവ മന വ വാസായ മ ിരം ഷ ഭാവേഭദവികാര െളാെ -

വിേലാ ിേലാ േദഹ ിേന ഭവ ഖ ഖാദി സ വ ം

ചിേ വിചാരി ിലാ ാവിനിേ ം ഇ റ ഭജി വ െട ചി ം തവ ഖവാസായ മ ിരം യാെതാ ഭവ ം പരംചി ഘനം േവദസ പമന േമകം സതാം േവദാ േവദമാദ ം ജഗ കാരണം നാദാ പം പര മച തം സ വ ഹാശയത ം സമ ാധാരം സ വഗതം പരാ ാനമേലപകം വാ േദവം വരദം വേരണ ം ജഗ- ദ ാസിനാമാ നാ കാ ം സദാ തസ ചിേ ജനകാ ജയാ സമം നി ംശയം വസി ീ ക ീപേത

സ താഭ ാസ ഢീ തേചതസാം സ തം ത ാദേസവാരതാ നാം അ ഗതനായ വസി നീ സീതയാ ചി ിത ചി ാമേണ ദയാവാരിേധ വാ ീകി െട ആ കഥ

ക ണാ തം തവ നാമമാഹാ േമാ വ ണി തിനാ മാവ മ െ ാ ചി യനായ നിന നാമ മഹിമയാ

നിയായ ചമ ǌാെനേടാ തി ǌാന കിരാത ാ മായ രാ

നി ദിയാദ ള െച േത പലതരം ജ മാ ദ ിജത ം ം

ക െമാെ െവടി ǌാ സമാചാര ത രനാെയാ ത ണി മായ വസിേ ചിരം േര ം വളെര നി ി ി

നി പം േചാര ാേരാ െടേ നിത ം േചാരനായ വി മ ം ധരി- െ ജ െള െകാേ ചതി ǌാ എ വ പറിേ ദ ിജ ാേരാ - മ നീ വന ി നിേ കദാ സ നിക വ ക ǌാ ത േവേഗന െചേ നിമാ െട വ ാദിക പറി ീ വാ ഡനായ മ ാ മാ ാ േതജ സ പിക നി ദയം ാ നാം നാെമെ ം വി തം നി േന േഘാരമഹാവേന

ാ സസം മെമേ ാട െച

lsquoതി തി ത യാ ക വ മ കിം മേത പരമാ ഥം പറlsquoെക ാ നിവര ാര ൈച േ ാ

നി രാ ാവായ ǌാ മവ കേളാ- ടി ം മദീയം പറേ പാ ജ lsquo ദാരാദിക െ നിെ ം

ഡ ീഡിത ാരായിരി ികഴി ാ വഴിേപാ േരാ ǌാ

നിത ം പിടി പറി മാറാ നി േളാ ം ഹി ീടണേമതാ - മി െന ചി ി േവേഗന വ ǌാ െചാ ാ നിവര ാര േക ട- െനേ ാ മ ിതം െച സാദരം lsquoഎ ി നീ ǌ ള െചാ േക ണം നി ംബേ ാ േചാദി നീ നി െള െ ാ ി ǌാ െച പാപ നി െട പ െ ാ വാ ീ െമാ എ നീ െച േചാദി വ േവാളം നി ീ മൈ വ ǌ നിസംശയംrsquo ഇ മാക ǌാ വീ േപാ െ മ -

ദാരാദികെളാ േചാദ ം െച േതന lsquo സ യം െച ǌാ നി െള- െയാെ രി െകാ ദിനം തി ത ഫലെമാെ ാ നി വാ ീ േമാ മ പാപെമാെ ǌാ തെ ജിെ േ ാ സത ം പറേയണrsquoെമ ǌാ െചാ തി-

രമായവെരേ ാ െചാ ിനാ ldquoനിത ം െച ക ഗണഫലം ക ാെവാഴി മ ന ജി െമാ താ ാ നിര രം െച ക

താ ാന ഭവിചീ െകേ വ rdquo ǌാ മ േക ജാത നി േവദനായ മാനേസ ചി ി ചി ിേ ാെരാതരം താപസ മാ നി ദി ി താേപന െച നമ രി ീടിേനന നിത തേപാധനസംഗമേഹ നാ

മായ വ ിെത കരണ ം ത ാ ധ രാദ ം െര ǌാ ഭ ാ നമ രിേ പാദസ ിെധൗ lsquo തി സാഗേര മ നായ വീ വാ നി മി ീ െമെ ണാ നാ ര ി െകാേ ണേമ ശരണാഗത - ര ണം ഷണമെ ാ മഹാ നാംrsquo

മിത ാ പതിതം പദാ ിേക ാ നിവര ാ മ െച

lsquoഉ ി ഭ ി േത സ തം സ ചി ി ൈദവാ േത സദ ഫലം വ ം സ നസംഗമാ- ദ ിദ നാനാം മഹത േമതാ ശം ഇ തെ ത െ ാ പേദശ- െമ ാല നിന തിനാേല ഗതിവ ംrsquo അേന ാന മാേലാകനം െച മാനേസ ധന തേപാധന ാ ം വിചാരി lsquo േന ം ദ ിജധമനാമിവ ദിവ ജന ാ േപ െയന ാകി ം ര രേ തി ശരണംഗമി വ ര ണീയ യ േ ാപി വാ േമാ മാ േ ാപേദേശന ര ി ണം സാ ാ പര േബാധ ദാേനനrsquo ഇ ാ രാമനാമ വ ദ യം വ ത വ േപണ െചാ ി ാ

lsquoനിത ം മരാമേരേത വം ജപി നീ ചി േമകാ മാ ിേ ാ നാ രതം ǌ ളിേ ാ വ േവാള ം ന- രി െന തെ ജപി ിരി ീ നീrsquo ഇ മ ഹം ദത ാ നീ ാര സത രം ദിവ പഥാ ഗമി ീടിനാ നത ാ മേരതി ജപി ി േ നഹം ഭ ാസഹ ഗം കഴിേവാള ം

െകാെ ട ടിമ ി ി ം മറ ചമ ി ബാഹ ം

താപേസ ാ െമ െ ിനാ േഗാപതിമാ ദയം െച േപാെല നി മി ീെട െചാ േക ǌാന നി മി ീടിേനനാ നാ ദരാ വ ീകമ േതാനി ജനി യാ- ല നീ ാരഭിധാന ം െച ാ lsquoവാ മീകിയാം നി േ ഭവാ ബ - ലാ ായേവദിയായ നാക നീrsquo എ െച െത െ ി നിക - മ ട ിǌാനി െന വ ം രാ മനാമ ിന ഭാവം നിമി മായ രാമ ǌാനി െനയായ ചമ ീടിേന ഇ സീതാ മി ാ ജ ാേരാ ം നിെ ദാ കാ തി വകാശ ം വ ിെതനി ം െച ണ ം ന ായ ഫലി ക ണാജലനിേധ രാജീവ േലാചനം രാമം ദയാപരം രാേജ േശഖരം രാഘവം ച ഷാ കാണായ ലം വി നാേയനഹം ാണനി ണ ിദശ ലപേത

lsquoസീതയാ സാ ം വസി തിനാെയാ

േമാദകര ലം കാ ി വ ǌാ േപാ ാ rsquoെമെ ിനാന ിേക േച ശീഷ പരി തനാം നി ചി ടാചലഗംഗേയാര രാ ചി മാേയാ ടജം തീ മാ നി െത ം വട ം കിഴ ം പടി ാ - മ ിവിേമാഹനമായ ര ശാല ം നി ി ിവിെടയിരിെ െച മ ഥ ല ജനകജതേ ാ ം നി ലനാകിയ ല ണ തേ ാ ം

ാ നാ മ വീടിന രാമ ം വാ മീകിയാ നിത ജിതനായ സദാ കാമ ാംഗിയാ ജാനകി തേ ാ ം സാദരമാന െ ാ േമവിനാന േദവ നീവരേസവിതനാകിയ േദവരാജ ദിവി വാ േപാെല ദശരഥെ ചരമം

മ ിവരനാം മ േമറിേയാ- ര ചാ െച െയാ ീടിനാ വേ ണ വ മാ ാദ ക നീ- രത മി ി വീ ം ട മ- േ ം റ ഭാഗ നി ിെ ധീരതേയാ പെന വണ ിനാ lsquoധാ ീപെത ജയ വീര െമൗേല ജയ ശാ മേതജയ െശൗര ാം േധ ജയ കീ ി നിേധ ജയ സ ാമി ജയ ജയ മാ ാ േഗാ ജാേതാ ംസേമ ജയrsquo ഇ രം െചാ ി തി വണ ിയ ത േനാടാ േചാദി േപാ മ

lsquoേസാദരേനാ ം ജനകാ ജേയാ -

േമെതാ ദി ിലിരി രാഘവ നി നായതി പാപിയാെമേ ാ െചാ വാെനേ ാ െചാ ിയെത െട ല ണെന പറ വിേശഷി ല ീസമയായ ജാനകീ േദവി ം ഹാ രാമ ണവാരിേധ ല ണ വാരിജ േലാചേന ബാേല മിഥിലേജ ഖം മരി ാ ട തിയാെമ രിക ിരി ാ ം

മ േള ം കെ നി മരി ാ ം- മി ാലമി ാെത വ ത ംrsquo ഇ ം പറ േക േപ േനാ-

ാപേമാ രെച മ ം ldquo ീരാമസീതാ മി ാ ജ ാെര- േ രിേല ിെ ാ േപാേയ തവാ യാ ംഗിേവരാഖ രസവിേധ െച

ഗംഗാതേട വസി ീ ം ദശാ േര ക െതാ തി ഗിേവരാധിപ െകാ വ ഹ ലഫലാദിക ൈ ക െകാ െതാ പരി ഹി- മാര ാ ജട ം ധരി ി

പിെ ര മെനേ ാ െചാ ിനാ- െനെ നി പി ഖിയാ ാ േമ െചാേ ണെമ െട താതേനാ ം ബലാ- ല ി ാകാതിരി ണം െസൗഖ മേയാ യിേല ം വന ളി േമാ സി ി ം െപ വഴിയായ വ ം മാതാവി ം നമ ാരം വിേശഷി േഖദെമെ റി ാക േത ം പിെ ം പിെ ം െചാ കപിതാവതി- ഖി നായ വാ ക പീഡിതനാകയാ എെ ിരി ഖമേശഷ ം

ധന വാക ാ തം െകാ ന ീടണംrsquo ജാനൈക ം െതാ െ േ ാ െചാ ിനാ- ളാനനപ ം താ ി മ ം മ ം അ കണ ം വാ സഗ ഗദം lsquoശ പാേദ സാ ാംഗം നമ ാരംrsquo േതാണികേരറി ഹേനാ ടേവ ാണവിേയാേഗന നിേ നടിയ ം

അ െരെ ിറ ിെ ായ മറേവാള - മി െര നി ശവശരീരം േപാെല നാല നാഴിക െച വാെറ ൈധര - മാലംബ മ ം നി നായീടിനാ rdquo ത െകൗസല കര ട ിനാ lsquoദ മെ ാ പ പേ വരദ യം ഇ യാേയാ ൈകേകയി രാജ േമാ

നായ ന കിയാ േപാരായി ിേതാ മ െന കാനനാേ കളവതി- നി ാപിെയ പിഴ ി ൈദവേമ ഏവേര ം വ ി നിേയ പരി- േദവനം െചയ വതിെനെ ാ കാരണംrsquo പതി െകൗസല െചാെ ാ വാ ക

താേപന േക മ ം പറ ീടിനാ ldquo ിെലാ െകാ ിവ േപാെല ണ മി ാെത മാം േഖദി ിയാ നീ

ഖ െ ാ മരി ാ ട െമ- ാ ി മ ാ വ േഭ

lsquo ാണ യാണമ തേപാധന ാണവിേയാേഗ ശപി കാരണം

േക നീ ശാപ ാ ം മേനാഹര സാ ാ തപസ ീകളീശ ര ാരേ ാ അ രാെ ൗ ശരജ ാല ം ചാപ ം ഹേ ധരി ഗയാവിവശനായ

വാഹിനീതീെര വനാ െര മാനസ- േമാേഹന നി േനരെമാ നി ദാേഹന മാതാപിതാ നിേയാഗ ാ സാഹസേ ാടി റെ ംഭ ം െകാ നീ േകാ വാ വ വ ംേഭന െവ മ െപാ ം വിെധൗ ംഭ ി നീരകം ശ ം േക ംഭി ി ിലംേഭാഗതമിതി

ചി ി ട നാദേഭദിനം സായകം സ ായ ചാേപ മയ ീടേന lsquoഹാ ഹാ ഹേതാ ഹം ഹാ ഹാ ഹേതാ ഹം ഹാrsquo േഹതി േക ി മാ ഷ വാക ം lsquoǌാെനാ േദാഷമാേരാ േമ െച ീല േകന വാ ഹ ഹേതാഹം വിേധ ഥാ പാ ിരി മാതാപിതാ ാ- രാ ി ൈകെ ാ ക ീ ദാഹി യാ rsquo ഇ രം മ ത നാദം േക ǌാനതി-

നായ ത െച േലാ ം തദാ താപസബാലക പാദ ളി വീ താേപന െചാേ നി തേനാ ǌാ lsquoസ ാമി ദശരഥനായ രാജാ ǌാ മാമപരാധിനം ര ി േവണേമ ǌാനറിയാെത ഗയാവിവശനാ- യാന ത ീ ടി ം നാദെമേ ാ ബാണെമ േതനതിപാപിയാേയാ ǌാ ാണ കള ിനി ൈവകാെതrsquo

പാ ദ ളില വീ േകണീ െമേ ാ േഖദം കല െചാ ാ നി ബാലക ക മെ ത ാവത േമ

ഹത ാപാപ ാകയി േത ൈവശ നേ ǌാ മമ പിതാ ാെര-

യാശ സി ി നീേയ േമ ൈവകാെത വാ ക േമറി ജരാനര ം േന ം കാണാെത പാ ി ീ ദാേഹന ǌാ ജലം െകാ െച വാ ദാഹം േക നീ ത ീ െകാ ിനി

ാ െമ ാമവേരാടറിയി സത െമ ാലവ നിെ ം ര ി ം എ െ താത േകാപ ാകിേലാ നിെ ം ഭ മാ ീ മറിക നീ ാണ േപാകാ പീഡ േ ം

ബാണം പറി നീ ൈവക േത േമrsquo എ േക ശേല ാ ാരണം െച പിെ ജലം കലശ ം ൈകെ ാ ദ തിമാരിരി വിെട തി- സം മേ ാ ǌാന െച ം ദശാ േര lsquo തേയാ േന ം േവ െപ-

രാ ി വിശ ദാഹി േഹാ വ ി െമ ത ീ േപാെയാ

മി മറ കള ിെതാ മ ിെ ാരാ യം ǌ െ ാ നാ ം ം ഭവാെനാഴിെ ൈവകീ വാ

ഭ ിമാേന ം െമ ാമതി- സ നായ വ ിേതാ നീ മാരാ ബലാ rsquo ഇ കാരം നി പി ിരി ം വിെധൗ മ പാദവിന ാസജധ നി േക ായി കാ െ മാ ം മദീയം തഥാ േക താ പര േമാ പറ ജനക ം lsquoൈവ വാെന ലം മമ ന ന േവേഗന ത ീര തരിക നീ സാദരംrsquo ഇ മാക ണ ǌാ ദ ദിമാ പദം ഭ ാനമ രിെ ം ഭീതനായ

ാ െമ ാമറിയി ിതേ രം lsquo ന െയാ ാധിപനാകിയ ഥ ീവര ǌാ ദശരഥെന േപ

രാെ ൗ വനാേ ഗയാവിവശനായ ശാ ല ഖ ഗ െള ം െകാ പാ ി േ ന നദീതീെര ഗാശയാ ംഭ ി നീരകം ശ ം േക ംഭിവീര നിജ ി രം ത ി

അംഭ െകാ ശ െമേ ാ യാ- ല യേ നറിയാെതയ ം ബലാ

െകാ േനര കര ി േക- െ ം ഭീതനായ ത െച ീടിേന ബാലെന നമ രിേ ന - ലമവ െമേ ാ െചാ ീടിനാന

lsquoക മാേ മമ വ തി തവ ഹത ാപാപ ാകയി േത

ക ം െപാടി വയ േമെറ പ ശാലാേ വിശ ദാ ഹെ ാ ം എെ ം പാ ിരി ം പിതാ ാ ത ീ െകാ lsquoെയെ േ ാ െചാ ിനാ ǌാന േക ഴേ ാ വേ നിനി

ാ നികളാം നി െളാെ മി ണം ീപാദപ ജെമ ിേയ മ ി

പാപിയാേയാരടിയ വലംബനം ജ വിഷയ പാവശ ാരേ ാ സ തം താപസ ംഗവ ാ നി rsquo ഇ മാക ണ കര കര വ- േര ം ഖം കല െചാ ീടിനാ lsquo െനവിെട ിട ി ഭവാന തൈ വ ǌ െളെ ാ േപായീടണംrsquo ǌാന േക വ തെ െയ തി-

ദീനതേയാെട മക കാ ിേന ക മാഹ ക ം ക െമ വ െതാ തേലാടി തനയശരീര ം പിെ ലതരം െചാ ി വിലാപി ഖി തേയാടവെരേ ാ െചാ ിനാ lsquoനീയിനി ന ചിത ചമ ീടണം തീ േമ ം ജ ലി ി ൈവകിടാെതrsquo ത ǌാ ം ചിത ിേയനേ രം േ ണ സാകം േവശീ വ ക ം

ദ േദഹ ാ മായ െച വ ം ാരിേലാകം ഗമി വാണീടിനാ തേപാധനനേ രെമേ ാ േശാക ാ മരി െമ െചാ ിനാ

ശാപകാലം ന ാഗതമായി താപസവക മസത മാ ം വരാrdquo മ വേനവം പറ വിലാപി പിേ ം പിേ ം േക ട ിനാ lsquoഹാ രാമ ഹാ സീേത ജനകെജ ഹാ രാമ ല ണ ഹാ ഹാ ണാം േധ നി േള ം പിരിെ നം ന- രി െന വ ൈകേകയി സംഭവംrsquo രാജീവേന െന ചി ി ചി ി രാജാ ദശരഥ രാലയം ഭരതാനയനം

ഖി രാജനാരീജന ം ന- െരാെ വാവി കര ട ിനാ വ സി താഡി േക േഘാഷ ത ണം േക വസി നീ ം മ ികേളാ ഴറി സസം മ-

മ രമകം ളിെ lsquoൈതലമയേ ാണിത ിലാ ക ധരാ- പാലക ത ട േക വ ീടായ വാ rsquo എ ച ത ാേര ം വിളി- lsquo ി തെ നി േവേഗന േപാകണം േവഗേമറീ ം തിരേയറിെ േകകയരാജ മകം െചാ ക മാ ലനായ ധാജി ിേനാടിനി ഏ േമ കാലം കളയാതയ ണം ശ േനാ ം ഭരതെനെയ തി വി തം െച െചാ െകrsquo യ ീടിനാ സത രം േകകയരാജ മകം നത ാ ധാജി ിേനാ െചാ ീടിനാ lsquoേക േപ വസി ന െച വാ ക ശ േനാ ം ഭരതെന ഏ േമ ൈവകാതെയാ യ െ rsquo തവാക ം േക േനരം നരാധിപ ബാലക ാേരാ േപാെക െചാ ിനാന കാേല റെ ി മാര ാ ം ഏതാ മെ ാരാപ കെ ി താെതെന ാകി ം ാതാവിനാകി ം എ കെ ിെത ി പലതരം ചി ി ചി ി മാ േ ഭരത ം സ ാപേമാടെയാ ാ രി സേ ാഷവ ിതം ശ ഹീനം തഥാ

ല ീകം ജേനാ ബാധവ ിതം ാവിഗേതാ വം രാജ െമ ിദം

േതേജാവിഹീനമകം ി െച രാജേഗഹം രാമല ണവ ിതം ത ൈകേകയിെയ മാരന ാ ഭ ാ നമ രി ീടിനാ ര ിേക

െന സേ ാേഷണ മാതാ - ായ ഗാഢമാലിംഗ മടിയി വ- മാംേഗ ക ാ േചാദി ി

lsquoഭ മ ീ ത ല ി െലാ േവ മാതാവി ം പി ാ ജന - േമ േമ ഖമി ീ പറക നീrsquo ഇ രം ൈകേകയി െചാ േനര തി-

രമാ ഭരത ം െചാ ിനാ ldquoേഖദ െന ാണാെ നി ി താതെനവിെട വസി മാതാെവ മാതാവിേനാ പിരി രഹസി ǌാ താതെന ക ീെലാ നാ േമ ഇേ ാ ഭവതി താെന വസി െത-

വി േമ താപ ം ഭീതി ം മ പിതാെവ പറെകrsquo േക ത ിയമാ ൈകേകയി ം െചാ ിനാ lsquoഎ കെന ഖി ാനവകാശം നി േനാവാ ിതെമാെ വ ി ǌാന അശ േമധാദി യാഗ െള ാം െച വിശ െമ ാട ം കീ ിപര ിയ സ ഷ ാ ഗതി ലഭി ീടിനാ ത പിതാെവ േകേ ാ ഭരത ം േ ാണീതെല ഖവിഹ ലചി നായ വീ വിലാപം ട ിനാെന ം ഭരത ലാപം

lsquoഹാ താത ഖസ േ നിമജ മാ- േമെതാ ദി ി േപായി പേത എെ ം രാജ ഭാരേ ം രാഘവ - ത െട ൈക ി സമ ിയാെത പിരി-

െ െപാ െ ാ പിതാേവ ണനിേധ ǌ മാ ടേയാരിനി ൈദവേമrsquo

നീവ ം കര േനര- ാപ ൈകേകയി ക നീ ം ട-

lsquo ാസ സി ീ ക േഖന കിം ഫല- മീശ രക ിതെമ ാമറിക നീ അഭ ദയം വ ീടിേന ǌാ തവ ലഭ െമ ാേമ ലഭി ിതറിക നീrsquo മാ വാക ം സമാക ണ ഭരത ം േഖദപരവശേചതസാ േചാദി lsquoഏതാ െമാ പറ തിേ മമ താത മരി േനര മാതാേവrsquo lsquoഹാ രാമ രാമ മാര സീേത മമ ീരാമ ല ണ രാമ രാമ രാമ

സീേത ജനക േതതി ന ന- രാ രനായ വിലാപി മരി ി താതrsquoന േക േനരം ഭരത ം മാതാവിേനാ േചാദി ാrsquoനെത േ ാ താത മരി േനര രാമ ം സീത ം െസൗമി ി മരിക ിേ rsquo എ േക ൈകേകയി ം െചാ ിനാ lsquoമ വ രാമനഭിേഷകമാരഭ - സ നായ ക േനര ǌാ- െന െട ന ന െ വാഴി ണം എ പറ ഭിേഷകം ട ിേയ നിേ ാടതി കാരം പറയാമെ ാ ര വരം മമ ത തവ പിതാ പ തിെലാ ിനാ നിെ വാഴിെ ം രാമ വന ി േപാെക മ ം മിപ തേ ാടി കാലമ ിേ ന

സത പരായണനായ നരപതി ീതലം നിന ം ത രാമെന

കാനനവാസ ിനായയ ീടിനാ ജാനകീേദവി പാതി ത മാലംബ ഭ ാ സമം ഗമി ീടിനാളാ െസൗ- മി ി ം ാതാവിേനാ െടേ ായാ താതനവെര നിന വിലാപി േഖേദനരാമരാേമതി േദവാലയം

ാനറിrsquoെക മാ വാക ം േക ഖി മിയി വീ ഭരത ം േമാഹം കല േനര ൈകേകയി - lsquoമാഹ േശാക ിെനെ ാ കാരണം രാജ ം നിന സ ാ മായ വ ി ജ നായ വാ ചാപല ം കള നീrsquo

എ ൈകേകയി പറ േക ട- െനാ േകാപി േനാ ീടിന മാതരം േ ാധാ ിത ില ദഹി േപാമ െയ- ാധി ീടിനാ ക നിേ ാ ക ം

lsquoഭ ാവിെനെ ാ പാേപ മഹാേഘാേര നി േപ നി േയ േ നിശാചരീ നി െട ഗ ഭ ി വിേ െനാ ണ മി ാ മഹാപാപി ǌാനേഹാ

നിേ ാ രിയാട തിനി ǌാ െച വ ിയി വീ മരി ന ാ ിേലാ കാള ടം ടി ീ വന ാ ി വാെള ാ ക ീ വ വ കണ ി ം ǌാ മരി ീ വ- നിെ ാ സംശയം െ ഭയ രീ േഘാരമാ ംഭീപാകമാകിയ നാരകംത ി വസി ി ലംrsquo ഇ രം മാതരം ഭ ി ഖി

സത രം െച െകൗസല ാ ഹം ാന പാേദ നമ രിെ ാ ഭരതെന മാതാ ം െകാസല ം ണ ീടിനാ ക നീേരാ ം െമലി ദീനയായ ഖി യാേയാ െകൗസല െചാ ീടിനാ lsquoക േദാഷ ളിെത ാമകെ ി- െത ക ര കെ കാരണം ീരാമ മ ജാത ം സീത ം

ചീരംബരജടാധാരികളായ വനം ാപി ിെതെ ം ഖാം രാശിയി

താേപന മ യാ ീടിനാ നി യം ഹാ രാമ രാമ ര വംശനായക നാരായണ പരമാ ജഗ േത നാഥ ഭവാ മമ ന നനായ വ ജാതനായീടിനാ േകവലെമങി ം ഖെമെ ിരി ീെലാരി -

ാ ിേലാ ാല വിധിബലമാം േലാംrsquo ഇ ം കര മാതാ തെ ം നത ാ ഭരത ം േഖന െചാ ിനാ lsquoആ രമാനസയാ ി െകാ മാതാ ǌാ പറ േക ണം രാഘവരാജ ാഭിേഷകം ട ിയാ ൈകേകയിയാകിയ മാതാ മാതാേവ

ഹത ാശതജാതമാം പാപ - മേ ജി ǌാ നി ണയം

ാ ജനാം വസി നിെയ ം ധ ദാര ള തി തെ ം ഖ േഗന നി ഹി ാ പാപ - െമാെ യ ഭവി ീ ǌാ rsquo ഇ െന നാനാശപഥ ം െച തി ിന ഖം കല ഭരത ം

േക േനരം ജനനി ം െചാ ിനാ lsquoേദാഷം നിനേ മിെ റി ǌാ rsquo ഇ ം പറ ണ ഗാഢം ഗാഢ-

മാംേഗ ക ാള ക വ- െരാെ വാവി കര ട ിനാ- ര ഥ േക വസി നീ ം മ ിജനേ ാ മ േപാെട ി സ ാപേമാെട െതാ ഭരത ം േരാദനം ക െച വസി ം േഖദം മതി മതി േകളി േകവലം

ദശരഥനാകിയ രാജാധിപ സത പര മ വി ാനവീര വാ മ ഖ ളാം രാജേഭാഗ ം

ാ യഥാവിധി യ ം ബ ത ാ ബ ധനദ ിണ ം ദാ

ദത ാ ിവി പം ഗത ാ യഥാ ഖം ല ാ ര രാ ാസനം ഭം

ാരി ഖ ിദെശൗഘവ നാ- യാ േമാടിരി തിെന നീ- യാനനം താ ി േന ാം കീ

ാ നാ ജ നാശാദിവ ിത നിത നി പമനവ യ ദ യ സത സ പ സകലജഗ യ ത ജ ാദിഹീന ജഗ കാരണ േദഹമത ം ജഡം ണഭം രം േമാൈഹകകാരണം ിവിേരാധകം

ിവിഹീനം പവി മെ ാ േമ ചിേ വിചാരി ക ാെലാരി ം ഖി തിനവകാശമിേ േമ േഖന കിം ഫലം ത വശാ നാം താെതെന ാകി ം െന ാകി ം േ തരായാലതി ഢരാ വ

മാറ ല െതാഴി റവിളി- േ െറ ള േമാഹി വീണീ േവാ നി ാരെമ ം സംസാരേമാ ിേലാ സ ഗെമാേ ഭകരമാ ത െസൗഖ ം വ ീ വാ ന നിത മാ ശാ ിയറിക നീ ജ ാ കി മരണ ം നി യം ജ ം മരി വ ം വ ം നി യം ആ ം ത താെതാരവ െയ- േ ാ ണെമ ാം സ ക വശാഗതം ത മറി വിദ ാെനാരി ം

മി ാദി കള ാദി വ നാ േവ െപ േ രം ഖമിേ േമ േസ ാെപാതെമ ാ ഖ മിേ േമ

ാ േകാടിക ന ളായ ം ണാ ളായ ം പാ ിേലാ

സംഖ യി ാേതാള ിെത ാ ണ- ഭം രമാ ജീവിതകാല ി- െലെ ാരാ ാ മഹാ ാനിനാ ം ബ െമ ീ േദഹേദഹിക െ ം ചി ി മായാ ണൈവഭവ - മ ദാ ക വ െ സം മം ക ിതപ ാ ല ാം ബി വ - സ തി ീ മാ തി നശ രം ാ നേദഹ ക മണാ പിേ ം ാ മാം േദഹി േദഹം നരപി

ജീ വ േപ ി േദഹിക ണേശാഭം നവവ ള െകാ

കാലച ി മണേവഗ ി ലമി േഭദ ളറിക നീ ഖ ിെന കാരണം െചാ നീ ഖ ജനമതം േക ǌാ െചാ വ

ആ ാവിനി ജനനം മരണ - മാ നി ചി ി ഷ ഭാവ മി നിത നാന സ പ നിരാ ല സത സ പ സകേലശ ര ശാശ ത

ാദിസാ ി സ വാ ാ സനാതന അൈദ യേനക പര പരമ ശിവ ഇ മനാരതം ചി ി ചി ി ചിേ ഢമായറി ഖ ം ത ാ ട ക ക സ ഹ ം സത രേമ ം വിഷാദ ാെകാലാrsquo സം ാരക ം

ത ാ വചനം പന ന ത ാ യഥാവിധി സം ാരക ം

മി ത ാമാ േസാദേരാപാ ായ- നാേയാ ഭരത മാര ം

താതശരീരെമ േ ാണി ത ി നി- ാദര വെമ നീരാടി

ദിവ ാംബരാഭരണാേലപന ളാ സ വാംഗെമ ാമല രി ീടിനാ അ ിേഹാ ാ ിത ാല ിേഹാ ിെയ സം രി ം വ മാചാര സം തം ദത ാതിേലാദകം ദ ാദശവാസേര ഭ ാ കഴി ി പി മാദരാ േവദപരായണ ാരാം ദ ിജാവലി- േ ാദനേഗാധന മര ാംബരം ഷണേലപനതാം ല ഗ

േഘാേഷണ ദാന ം െച സേസാദരം വീ നമ രി ാ ശീവദനമാ- ദാന ംെച വി നായ േമവിനാ ജാനൈകഇല ണസം നാ ട

കാനനം ാപി മ ി മാരെന മാനേസ ചി ി ചി ി ദിനം മാനവവീരനാേയാ ഭരത ം സാ ജനായ വസി ീടിനാന ിനം നാനാ നേ ാ മനാ ലം ത വസി നീ ന നി ല- സ മ ാ മായ വ സഭാ ിേക അ േ ാ ഹാസനസ ിഭനാം നി സ ാസേന മ വീടിനാനാദരാ ശ സം നായ ഭരതെന-

വ ിയേനരമവ ക ം മ ികേളാ ം രവാസികേളാ - മ രാന ം വള മ വിനാ

ി നി ഭരത മാരേനാ- ടംേഭാജസംഭവന ന െചാ ിനാ lsquoേദശകാേലാചിതമാ വാ ക േദശികനായ ǌാനാ െചാ ീ വ സത സ തവ താത ദശരഥ

ീതലം നിന ദ ന ീടിനാ ാഭ ദയാ േമഷ ൈകേകയി

ദ മാേയാ വരദ യം കാരണം മ മഭിേഷകം നിന ǌാ മ ികേളാ മ േപാ െച ീ വ രാജ മരാജകമാം ഭവാനാലിനി- ത ാജ മെ ധരി മാര നീ- താതനിേയാഗമ ി ം േവണം പാതക ാമത ാ ിേലവ ം ഒെ ാഴിയാത ണ നര ാ വ സാദ ിനാ rsquo എ െച വസി നിേയാ ന ായ െതാ ണ ി ഭരത ം lsquoഇ ടിയ രാജ ം െകാ കിം ഫലം

മ വനാ ം മമ വജ ǌ ളവ െട കി ര ാരെ നി ളിെത ാമറി െ ാ േമ നാെള ല കാേല േപാ ǌാ നാളീകേന െനെ ാ ി േപാ വാ ǌാ ം ഭവാ മ തീേദവി ം നാനാ രവാസിക മമാത ം ആന േത കാലാള തിര ടേയാ - മാനക ശംഖ പടഹവാദ െ ാ ം േസാദര രതാപസസാമ - േമദിനീപാലകൈവശ ാദി ം സാദരമാ ൈകേകയിെയാഴി മാ ജന മായി േപാകണം രാമനി ാഗമി ീ േവാളം ǌ മിയി െ ശയി േത rsquo ലഫല ള ജി ഭസിത - മാേലപനം െച വ കല ം താപസേവഷം ധരി ജട താപം കല വസി േത rsquo ഇ ം ഭരത പറ േക വ- െര ം ന നെ െചാ ീടിനാ ഭരതെ വനയാ

lsquoചിേ നിന ി േതാ ിയത ത- മ ാരിലത മനേ ാ നീrsquo

സാ േളവം ക േനര- മാദിത േദവ ദി ഭരത ം ശ േനാ െട റെ ി ത മ നിേയാേഗന ൈസന ം സത രം രാമെന ാണാ നട ി ചിേ നിറ വഴി േമാദേ ാ ം

രാജദാര െകൗസല ാദിക തദാ രാജീവേന െന ാണാ നട ി താപസേ വസി ം പ ി ം താപസ േ ന സാകം റെ മി കിള െപാ ീ ം െപാടിക ം

േവ ാമനി െച പര ചമ ി രാഘവാേലാകനാന വിവശരാം േലാകരറി ി മാ േഖദ ം ംഗിേവരാഖ രം ഗമി ി ട

ഗംഗാതെട െച ി െപ ം ട േകകയ ീ ത പടേയാ മി-

ാഗതനായ േക ഹ തദാ ശ ിതമാനസനായ വ ത െട കി ര മാേരാ െചാ ാന േനരം lsquoബാണചാ പാതിശ ം ൈകേ ാ േതാണികെളാെ ബ ി സ രായ നി ിെന ാവ ം ǌാന െച ക-

ിേ ാ വ ൈവകീടാെത അ ിേക െച വ ി ാല െട- യ തമറി ീ േ ാ രാഘവേനാ വിേരാധ ിെന ിേലാ േപാക താ മിവരിനി നി യം

െര ാകി കട ക ം േവണം പ തിേ ം വിഷാദ ം ടാെത ഇ ം വിചാരി റ ഹ െച സത രം കാ ല നമ രി ീടിനാ നാനാവിേധാപായന ം കാ വ- ാന ം െതാ നി ീടിനാ

ചീരാംബരം ഘനശ ാമം ജടാധരം ീരാമമ ം ജപ മനാരതം

ധീരം മാരം മാേരാപമം മഹാ- വീരം ര വരേസാദരം സാ ജം

മാരസമാനശരീരം മേനാഹരം കാ ണ സാഗരം ക ഹ തദാ മിയി വീ േഹാഹമിത ാ -

ണാമ ം െച ഭരത മേ രം ഉ പ ഗാഢമാലിംഗ ര നാഥ- ഭ ം വയസ മനാമയവാക ം ഉ ാ ഹേനാ പിെ ം െചാ ിനാ lsquoഉ മ േഷാ ംസര ം ഭവാ ആലിംഗനംെച വെ ാ ഭാവാെന േലാ- കാലംബന തനാകിയ രാഘവ ല ീഭഗവതി േദവിെ ാഴി സി- ി േമാ മെ ാ വ മേതാ നീ

ധന നാ നീ വന ി - ലി തിനിെ ാ സംശയം മ േഖ േസാദരേനാ ം ജനകാ ജേയാ - േമെതാരിട നി െപാ ക ി രാമെന നീ യവെന പറ ം നീ ദാ രാമേനാേടേ ാ െചാ ം യാെതാരിട റ ീ ര നായക സീതേയാ ം ടി നീയവിടം ദാ കാ ി രിെകrsquo േക ഹ തദാ വാ മി ാെ ാ സേ ാഷ േചതസാ ഭ ഭരതനത മെന ത - ചിേ നി പി ട നട ീടിനാ യ േ ാ നിശി രാഘവ സീതയാ ത ഗത ാ ഹ സത രം െചാ ിനാ lsquoക ാ െമ ി ശാ തം സീതയ െകാ വ ണ ത മഹാശയന ലംrsquo ക ഭരത ം ബാ േപാദകം െതാ വിറ സഗ ഗദം െചാ ിനാ lsquoഹാ മാരീ മേനാഹരീജാനകീ

ാസാദ ി വ ണത േല േകാമള ി ധവളാംബരാ േത രാേമണ േശേത ശമയവി േര നി േര േഖേദന സീതാ മദീയാ ജ നാ മേ ാഷകാരണാെല ചി ി - മിേ ഹമാ പരിത ജി ീ വ കി ബിഷകാരിണിയായ ൈകേകയിത ഗ ഭ ി നി ജനിെ ാ കാരണം

തിയായതി പാപിയാെമെ ം ധി രി ീടിേന പിെ ം പിെ ം ജ സാഫല ം വ ിത ജ നി ലമാനസ ഭാഗ വാെന ം അ ജ തെ പരിചരിെ േ ാ ം വ ം വന ി േപായതവനേ ാ ീരാമദാസദാസ ാ ദാസനാ-

യാ ഢഭ ി േ ഷ ǌാ ം സദാ നിത ം േസവി െകാ വെന ാ വ ം മ ജ ി ഫലെമ നി യം െചാ നീെയേ ാെടവിെട വസതി െകൗ- സല ാതനയനവിേട ൈവകാെത െച ǌാനി ിെ ാ േപാ വ- െന േക ഹ രെച ാ lsquoമംഗലേദവതാവ ഭ ത ലി- ി െന െ ാ ഭ ി ാ യാ ണ വാ ാരിവ േ സര ഭവാ

നി യെമ ിേലാ േക മഹാമേത ഗംഗാനദി കട ാല െ ം മംഗലമാ ചി ടാചലം ത ികേട വസി സീതയാ ത െട േസാദരേനാ ം യഥാ ഖംrsquo ഇ ം േഹാ ിക ഭരത ം ത ഗ ാമേഹ ശീ ം ിയസേഖ

ത മമ തടിനിെയ സത രം ക േദ ാഗം സമ േ ാ ഭവാദ നീrsquo താഭരതവാക ം ഹ സാദരം

ഗത ാ വി ധനദിെയ ട വാ ത ജനേ ാ െട സം മം വി ാര ം മഹാേ പനീ തം അ സാ ലേദശം നിറ ീടിനാ- ന േതാണി വ ി നിര ിനാ ഊ മാേയാ ഴ െമ തി- േല ം വലിെയാ േതാണിയി താ ദാ ശ േന ം ഭരതേന ം നി- സ മനായ വസി േന ം തഥാ രാമമാതാവായ െകാസല തെ ം വാമശീലാംഗിയാം ൈകേകയിതെ ം

ീശപ ിമാ മ വേര ം ഭ ാെതാ കേര ി മ ം ഴ-

ഭീത ാ കട ീടിനാനാദരാ ഉ തടിനിെയ ി നാ ലം േ കട ി വ ട ം തദാ ശീ ം ഭരദ ാജതാപസേസ ാ മം വ ാ േഗാ ം വിേരാധം വിനാ സം ാ പ സം ീതനായ ഭരത ം വ പടെയാ േവ െരനി ീടിനാ താ മ ജ മാ ടജാ േണ സാന മാവിശ നിേ ാരന രം ഉ ല ം മഹാേതജസാ താപസം വിജ രാ ാനമാസീനം വിധിസമം

ാ നനാമ സാ ാംഗം സേസാദരം ഭ ാ ഭരദ ാജ നീശ രം ാത ാ ദശരഥന നം ബാലകം

ീൈത വ ജയാമാസ നീ ം വാചാ ശല ം െച

വാ തദാ ജടാവ കലധാരിണം ികല െച ാrsquoനിെതെ േടാ

ക ിേ ാ പപ മെ ാ േമ രാജ ം പാലി നാനാജന ളാ ജ നാേയാ നീെയ ിനായി െന

വ കല ം ജട ം താപസ- ഖ േവഷെ രി ഹി ീ വാന എെ ാ കാരണം വ പടേയാ മാ- ഹ വനാ േര വ ം െചാ നീrsquo ത ാ ഭരദ ാജവാക ം ഭരത -

മി ം നിവര തേ ാ െചാ ിനാ lsquoനി ി ിേലറെത േലാക ി- െലെ ാ ാ മഹാ േന എ ി ം വാ വം ǌാ ണ ി നി-

ടം േപാവാന ഹിേ ണേമ രാമാഭിേഷകവി ി കാരണം രാമപാദാ ളാണ തേപാനിേധ ǌാേന േമെയാ റി ീലരാഘവ കാനന ിെന വാ ല ം േകകയ ിയാമ ത വാ ായ കാേകാളേവഗേമ ലമതി ഇേ ാള േനാ േനാ ǌാനതി- നി ാദപ ം മാണം ദയാനിേധ ീരാമച ത നായ ത ാദ-

വാരിജ ം ഭജിെ ിേയ മമ മ േഭാഗ ളാെലെ ാ ഫലം മെതാെനാഴി ിെ ാരാകാം ിതം ീരാഘവ ചരണാ ിേക വീ സം-

ഭാര െള ാമവിെട മ ി െപൗരവസി ാദികേളാ ടേവ ീരാമച നഭിേഷക ം െച

രാജ ിനാ ിേ ാ േപായി

ജ നാം േജ െന േസവി െകാ വ rsquo ഇ െന േക ഭരതവാക ം നി മംഗലാ ാ നേമനം ണ ീടിനാ ംബി നി സേ ാഷി ളിനാ

lsquoകിം ബ നാ വ ാ െമാെ ǌാ ാന ശാ ക റി ിരി ൈ

മാനേസ േശാക ാെകാലാ േക നീ ല ണേന ാ നിനേ േമ ഭ ി ല ീപതിയായ രാമ നി യം ഇ ിനി രി ീ വന നിെ ǌാ വ േയാ മിെ ാ സംശയം ഊ ം കഴി റ ി ല കാേല േവണം ര നാഥെനെ വാ rsquo എ ാമ െച വ െമനി തി- നിെ ാ ൈവ ഖ െമ ഭരത ം കാ ക കി മാചമ നീ - േമകാ മാനസനായതി വി തം േഹാമേഗഹ നായ ധ ാന ം െച ി കാമ രഭിെയ േണ കാനനം േദേവ േലാകസമാനമായ വ ി േദവകളായി മ ത ം േദവവനിതമാരായി ലതക ം ഭാവനാൈവഭവെമ മ തം ഭ ഭ ാദി േപയ േഭാജ ം

ി സാധനം മ ം ബ വിധം േഭാജനശാലക േസനാ ഹ ം രാജേഗഹ െമ മേനാഹരം സ ര ാതനി ിതെമാ േവ വ ി തി പണി ന ം ക ണാ ശാ േ ന വസി െന- േ ാദേമാ ജി ി ിനാല

പ ാത സൈസന ം ഭരതം സേസാദര-

മി ാ േപണ ജി ന രം രായ ത ഭരദ ാജമ ിേര രായാരമരാവതീസ ിേഭ

ഉ ാന ംെച ഷസി നിയമ ത ാഭരദ ാജപാദ ിനാ

താപസ തേ ാട ം ൈകെ ാ പതിന ന ാ ം റെ

ചി ടാചലം ാപ മഹാബലം ത പാ ി േര കി ിദ ിെക മി മാേയാ ഹ ം മ ം ശ ം താ മായ ഭരത ം ീരാമസ ശനാകാംഷയാ മ -

മാരാ നാനാ തേപാധനമ േല കാണാേ ാേരാേരാ നിവര ാേരാ താ െതാ േചാദി മത ാദരം lsquo വാ ര മന െസൗ- മി ിേയാ ം മഹീ ിേയാ ം ദാlsquo ഉ മനായ ഭരത മാരേനാ-

രം താപസ ാ മ െച lsquoഉ രതീേര രസരിത േല ചി ടാ ിത പാ േശ മഹാ േമ ഉ മ ഷ വാ ിrsquoെത േക- െ ം െകൗ കേ ാെട ഭരത ം തൈ വ െച േനര കാണായ വ ി- തത തമായ രാമച ാ മം

ഫലദല വ ീത - ശ രമണീ യകാ നനമ േല ആ കദളീബ ളപനസ - ളാ ാതകാ നനാഗ ാഗ േകര ഗ ം േകാവിദാര - േമര ച കാേശാകതാല ം

മാലതീജാതി ഖലതാവലീ- ശാലികളായതമാലസാല ം ംഗാദിനാനാ വിഹംഗനാദ ം ംഗമാതംഗ ജംഗ വംഗ -

രംഗാദി നാനാ ഗ ാതലീല ം ഭംഗ ാസമാേലാക െര ഭരത

ാ സം ല വ കലാല തം രാ ാ മം ഭ ാവണ ിനാ

ഭാഗ വാ നായഭരതന േനരം മാ രജസി പതി കാണായ വ സീതാര നാദപാദാരവി തനമായതി േശാഭനം പാവനം

അ ശാ ജവ മ ാദിെകാ- ിതം മംഗലമാന മ നായ

വീ ം പണി ം കര ം തദാ േര തെ ൗലിയി േകാരിയി ീടിനാ lsquoധേന ാഹമി േഹാ ധേന ാഹമി േഹാ

ം മയ തം ണ രം പരം ീരാമപാദപ ാ ിതം തല-

മാരാെലനി കാ ാനവകാശ ം വ ിതെ ാ രി ാദപാം - ളേന ഷണം െച ഴ ിേത ം േവധാ മീശ ം േദവകദംബ ം േവദ ം നാരദാദി നിക ംrsquo ഇ േമാ തേ മരസാ ത- ചി നായാന ബാ ാ ലാ നായ മ ം മ ം പരമാ മസ ിെധൗ െച നി േനര കാണായി

രം രാമച ം പരമാന - മ ിരമി ാദി ാരക - വ ിതമി ിരാമ ിേരാര ല- മി ാവരജമി ീവരേലാചനം

ാദളനിഭശ ാമളം േകാമളം ജം നീലനളിനദേള ണം

രാമം ജടാമ ടം വ ലാംബരം േസാമബിംബാഭ സ വക ാം ജം ഉദ ണാ ണാ തേശാഭിതം വിദ മാംഗിയാം ജാനകിയാെയാ വിദ മായ വിേനാദി ിരി െ ാ വിേദ ാതമാനമാ ാനമവ ാ ലം വ സി ീവ ല ണമവ യം ല ീനിവാസം ജഗ യമച തം ല ണേസവിതപാദപേ ഹം ല ണല സ പം രാതനം ദ ാരിേസവിതം പ ീ വാഹനം രേ ാവിനാശനം ര ാവിച ണം ച വണ വരപല ഗം

ി ിതാേനകപ ജാ ം പരം കാ ണ ം ദശരഥന - മാരണ വാസരസികം മേനാഹരം ഖ ം ീതി ം ഭ ി െ ാ

ാ വീ നമ രി ീടീനാ രാമനവേന ം ശ േന മാ- േമാദാെല നിവ ി സം മം ദീ ഘബാ ളാലിംഗനം െച ദീ ഘനിശ ാസെവൗമേന ാന െ ാ ദീ ഘേന ളില നി ബാ േപാദകം ദീ ഘകാലം വാ േസാദര ാെര ം ഉ ംഗസീമനി േച നരപി വ മണ ാന കം സ ംഗേമെറ െ ാ െസൗമി ി ം ത മേയ ഭരതാം ിക ിനാ ശ മതിഭ ി കല െസൗ- മി ിതന പാദാം ജ ള ീടിനാ

ഉ ഷാ ാരായ പ ല- മേ ജലാശയം ക േപാെല തദാ േവേഗന സ ിെധൗ െച ാ ക ി രാഘവ തന തി േമനി മാതാ ം േരാദനം െച മാതാവിെന പാദ ളി നമി ാന ര നാഥ ം എ മാ ിൈകെ ാ െകൗസല ം

ബാ ധാരാഭിേഷകം െച ഗാഢമാ ിഷ ശിരസി ക ട- ഢേമാദം ല ം ര തദാ

അന രാ െ ാ മാ ജനേ ം പിെ നമ രി ീടിനാദരാ ല ണ താ മ ം വണ ിനാ ല ീസമയായ ജാനകീേദവി ം ഗാഢമാ ിഷ െകൗസല ാദിക സമാ- ഢേഖദം ട ീടിനാര ക നീ

ത സമാഗമം ാ വരം ഭ ാവസി ം സാ ാംഗമാ ാ ട നത ാ ര മനാ െചാ ീടിനാ- lsquoെന ം ഭാഗ വാ ǌാെന നി യം താത െസൗഖ മ ീ നിജ മാനേസ േഖദ േ ാ നെരെ ിരികയാ എേ ാ െചാ െതേ ാ െചാ ീ വാ- െന െസൗമി ിെയെ ാ പറ ംrdquo രാമവാക ം േക െചാ ാ വസി ം lsquoധീമതാം േ താേതാദ മാ േക നിെ ിരി തെ നി പി മ വ പിെ ം പിെ ം ഖി രാമരാേമതി സീേതതി മാേരതി രാേമതി ല േണതി ലാപം െച േദവേലാകം െച ാനറിക നീ

േദവേഭാേഗന ഖി സ നായrsquo ക ലാഭം വചനം സമാ- ക ണ ര വര വീണി മിയി ത ണ ൈ വിലപി ിേത ം ല ണേനാ ജനനീജന ം ഖ മാേലാക മ ജന - െമാെ വാവി കര ട ിനാ lsquo ഹാ താതമാം പരിത ജ വിധിവശാ- േലെതാ ദി ി േപായിതേ ാ ഭവാ ഹാ ഹാ ഹേതാഹമനാേഥാ ി മാമിനി- േ േഹനലാളി താര വാസരം േദഹമിനി ത ജി ീ ǌാ േമാഹെമനി ിനിയി ജീവി യി rsquo സീത ം െസൗമി ിതാ മ േമ േരാദനം െച വീണീടിനാ തെല ത ശായാം വസിേ ാ ികള േക വ-

ാപെമാ ി മ വിനാ മ ാകിനിയിലിറ ി ളി വ മേ തര ദക ിയ ം െച ാ പി ം മ സഹിേതം ദീസ ഫല- പിണ ാകനി താം ംെകാ വ ിത യെതാര ം താ ജി മ സാദരംന ക പി െമ െ ാ േവദ തികള വിധി െതേ ാ തി- േഖേദന പി ദാനാന രം തദാ ാനം കഴി ണ ാഹ ം െച ഥ ാനാദന രം ാപി ിതാ മം

അ പവാസ ം െച ിെത ാവ ം വ ദി ീടിനാനാദിത േദവ ം മ ാകിനിയി ളീ സ ം വ ി േപാ ാ േമ വസി ീടിനാ ര

ഭരതരാഘവസംവാദം

അേ രമാ ഭരത ം രാമെന- െ െതാ പറ ട ിനാ lsquoരാമരാമ േഭാ രാമ മഹാഭാഗ മാമകവാക ം െചവിത േക ണം ഉ ടിയനഭിേഷകസംഭാ ര െകാ വ ി െകാ ിനി ൈവകാെത െച േവണമഭിേഷക ം പാലനം െച രാജ ംതവ ൈപ ം യേഥാചിതം േജ നെ ാ ഭവാ ിയാണാമതി േ മാം ധ ം ജാപരിപാലനം അശ േമധാദി ം െച കീ ാ ചിരം വിശ െമ ാം പര ി ലത േവ

േര ം ജനി ി രാജ ം നിജ ലാ ി വന ി േപാകണം

ഇേ ാള ചിതമേ വനവാസ- മ തവി മനാഥ സീദ േമ മാതാ ത െട തം താവക- േചതസി ചി ി ദയാനിേധ ാതാ ത േട പാദാം ജം ശിര-

സ ാദായ ഭ ി ി രെച ദ നമ ാര ം െച നി ി പ ിതനായ ഭരത മാര ം ഉ ാപ രാഘവ ംഗമാേരാപ ചി േമാേദന ണ െചാ ീടിനാ lsquoമദ ാക മ േക ാ ം മാര നീ യ േയാ ം മയാ ത ൈഥവ തം താതെ തി ാ സംവ രം ീതനായ കാനനം വാെഴ െചാ ിനാ ിത നിന രാജ ം മാ സ തം

ദ മായീ നെര കാരണം

േചതസാപാ ി ന ി വാ മി- ാതനിേയാഗമ ി ം േവണം

യാെതാ പി വാക െ ലംഘി നീതിഹീനം വസി ി തേല ജീവ തനവ പിെ നരക ി േമ ം മരി ാ മിെ ാ സംശയം ആകയാ നീ പരിപാലി രാജ ം േപാകǌാ ദ കം ത ി വാണീ വ rsquo രാമവാക ം േക െചാ ാ ഭരത ം lsquoകാ കനായ താത ഢമാനസ ീജിതന ാ വേയാധിക

രാജഭാവം െകാ രാജസമാനസ െചാ വാക ം ാഹ മ മഹാമെത മ വനായ ഭവാ വാ മടിയാെതrsquo എ ഭരതവാക ം േക രാഘവ പിെ ം മ ിതം െച െചാ ിനാ lsquo മിഭ ാ പിതാ നാരീജിതന കാമി മ ഢാ ാ മ േകള താതനസത ഭയം െകാ െച തി- േന േമ േദാഷം പറയ േതാ നീ സാ ജന നരക ി മതി- ഭീതി ീ മസത ി മാനേസrsquo lsquoഎ ി ǌാ വാ വ വേന നി ി വടി സ ടെമ ിേയ രാജ ം വാ കrsquo േസാദരനി ം പറ േക തി- സാദരം രാഘവ പിെ ം െചാ ിനാന lsquoരാജ ം നിന െമനി വിപിന ം ജ നാം താത വിധി േമ

വ ത യമായ ി ാ ന സത വിേരാധം വ െമ നി യംrsquo

എ ി ǌാ ം നി ി വടി പി ാെല കി രനായ മി ാ ജെനേ ാെല േപാ വ കാനന ി െത ി േചവ െച പരേലാകമാ ǌാ നിേത ാപവാേസന േദഹ േപ ി rsquo- നിേത നമാ നി നി യി ിേക ദ ഭ വിരി കിഴ തിരി നി- േ ാ െവയില ഭരത ം

നി ബ ി ക േ ാ ര വര ത േബാധനാ ം നയനാ സം യാ െചാ ാ വിേനാടെ ാള വസി ം െച ൈകേകയീ തേനാ െചാ ിനാ lsquo ഢനായീെടാലാ േക നീെയ ിേലാ ഢമാെയാ ാ ം പാ ജാ

രാമനാ നാരായണ പര താമരേസാ വന ി കാരണം മിയി ര ല ിലെയാ യി മിപാലാ ജനായി ിറ ി

രാവണെനെ ാ ധ െ ര ി േദവകേള രിപാലി െകാ വാ േയാഗമായാേദവിയായ ജാനകി േഭാഗി വരനാ ല ണ േലാകമാതാ ം പിതാ ം ജനകജാ- രാഘവ ാെര റിക വഴിേപാെല രാവണെനെ ാ വതി വന ി േദവകാര ാ ം റെ രാഘവ മ രാവാക ം ൈകേകയി ചി നി -

ം േദവ തെമ റിക നീ ീരാമേദവനിവ ന ി - ാ ഹം നീ ം പരിത ജി ീ ക

കാരണ ഷാ യാ സത രം നീ രാജധാനി േപാക മടിയാെത

മ ികേളാ ം ജനനീജനേ ാ - മ മി ാത പടേയാ മിേ ാേഴ െച െയാ ാ രി വസി നീ വ ീ മ ജ താ മ ജ ം േദവി മീേര സംവ രാവെധൗ രാവണ തെ വധി സ കംrsquo ഇ ം ിക േക ഭരത ം ചിേ വള െ ാ വി യം ൈകെ ാ ഭ ാ ര മസ ിെധൗ സാദരം ഗത ാ മ ത ാ സേസാദരം lsquoപാ കാം േദഹിരാേജ രാജ ായേത പാദ ാമമ േസവി െകാ വാന യാവ വാഗമനം േദവ േദവ േമ താവേദവാനാരതം ഭജി ീ വ rsquo ഇ ം ഭരേതാ ിേക ര മ െപാ ാരടികളി േച െമതിയടി ഭ ിമാനായ ഭരത ന കിനാ നത ാപരി ഹി ീടിനാ ത ി ം ഉ മര വി ഷിതപാ കാ-

മാംേഗ േച രാമനേര െന ഭ ാ ദ ിണം ത ാ നമ രി-

ായ വ ി െചാ ാ സഗ ഗദം lsquoമന േ ഥമദിേനഭവാ വ തിെ വ ീ കി പിെ ǌാ അന ദിവസ ഷസി ജ ലി ി വ ിയി ചാടി മരി െ ാrsquo എ േക ര പതി ം നിജ ക നീ ം ട േപാ െചാ ിനാന lsquoഅ െനതെ െയാര രമി തി- ന ǌാന തെ വ ം നി യംrsquo എ െച വിട ം െകാ ി

ധന ഭരതന നമ രി ീടിനാ പിെ ദ ിണ ം െച വ ി മേ തരം റെ ഭരത ം മാ ജന ം മ ിവര ാ ം ാതാ മാചാര ം മഹാേസന ം ീരാമേദവെന േചതസി േച െകാ- ാ ഢേമാേദന െകാ േപായീടിനാ ംഗിേവരാധിപനായ ഹേന ം

മംഗലവാചാ പറ യ ീടിനാ ി നട ഹന വഴികാ വാ

പിേ െപ ട ം നടെകാ ി ൈകേകയി താ ം താ വാദം െകാ േശാകമക നട മക മായ ഗംഗകട ഹാ വാേദന നാ- ലംഗ ടേയാ മാരാ ാ െച േയാ ാ രി ര വര - തെ ം ചി ി ചി ി ദിനം ഭ ാ വി ാ രവാസിക നിത േഖന വസി ിെത ാവ ം താപസേവഷം ധരി ഭരത ം താേപന ശ ം തേ ാ ടന െച ന ി ാമമ േപാ ി വ ിതാന ം ജഗദ ാസിക െ ാം പാ കാം വ സിംഹാസേന രാഘവ- പാദ െള സ ി സാദരം ഗ പാദ െകാ ജി െകാ-

ിേക േസവി നി ാരി വ ം നാനാ നിജനേസവിതനാെയാ മാനവവീരന മേനാഹരന രാഘവ ജാനകിേയാ മ ജേനാ ം ദാ മാനസാന ം കല ചില ദിനം ചി ടാചേല വാേണാരന രം

ചിേ നി പി ക ര വര lsquoമി വ ളേയാ യില നി വ- െ മിവിെടയി ാലിനി ട സത രം ദ കാ ണ ിനാ െ ാ ബ േമാദം ഗമി ീ ക േവ ംrsquo ഇ ം വിചാര ധരി ീ ത മ- ത മനായ െസൗമി ി മാ ദാ തത ാജചി ടാചലം രാഘവ സത സ നടെകാേ വനാ െര അ ാ മ േവശം

അ ിത ാ മം നീ െന ഭ ാ നമ രി ര നാഥ ം lsquoരാേമാഹമദ ധേന ാ ി മഹാ െന ീമ പദം തവ കാണായ കാരണംrsquo

സാ ാ മഹാവി നാരാ യണ പര േമാ ദെന തറി നീ ം

ജി ിത പാദ ാദിക െകാ തം രാജീവ േലാചനം ഭാ ഭാര ാന ിതം െചാ ിനാ പാലന ന ാേരാ lsquoെചാെ െമ െട പ ി െ േക എ ം തപസ ിനിമാരില വ-

മയായ ധ ാ തേപാധനാ പ ശാലാ േഹ വസി ി െച ക ാ ം ജനക പാ േജ എ േക രാമാ യാ ജാനകി െച ന യാപദ വണ ിനാ lsquoവേ വരികരിേക ജനകാ േജ സ ംഗമം ജ സാഫല േമാ നീrsquo വേ പിടി േച ാ ലിംഗനം െച

ത ഭാവം െതളി നിപ ി ം വിശ ക ാവിനാ നി ിതമാെയാ വിശ േമാഹനമായ ല ം

ല മംഗരാഗ െമ ിവ മ നാ മന യ ന കീടിനാ lsquoന പാതി ത മാ ിത രാഘവ - തേ ാ െട നീ േപാ മം കാ ി നിന റകാ െകാരി ം ശാ നാ ം തവ വ ഭ തെ ാ ം െച മഹാരാജധാനിയകം ന ായ ഖി ചിരം വസി നീrsquo ഇ മ ഹ ം െകാ ാദരാ ഭ രേ ഗമിെ യ ീടിനാ

മായ വേര ം ജി ി ഥ ികല തേപാധനന ി ം

ീരാമേനാട ള െച lsquoഭവാനേഹാ നാരായണനായെത റിേ നഹം നി ഹാമായ ജഗ യവാസിനാം സേ ാഹകാരിണിയായ നി യംrsquo ഇ രമ ി നീ വാക ം േക ത രെ ൗ വസി ര നാഥ ം േദവ മാേദവിേയാട ളിെ ി- േതവെമ ാ കിളിൈ തല ാലേമ

ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ ര സംവാേദ lsquoഅേയാ ാകാ ം സമാ ം

ആരണ കാ ം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ അവി മ ബാലിേക ക ലെമൗലിമാലിേക ണ- ശാലിനി ചാ ശീേല െചാ ീ മടിയാെത നീലനീരദനിഭ നി ല നിര ന നീലനീരജദലേലാചന നാരായണ നീലേലാഹിതേസവ നിഷ കള നിത പര കാലേദശാ പ കാ ണ നിലയന പാലനപരായണ പരമാ ാ തെ ലീലക േക ാല മതിയാകയിെ ാരി ം ീരാമചരിത ളതി ം വിേശഷി

സാരമാെയാ ിസാധനം രസായനം 10 ഭാരതീ ണം തവ പരമാ തമേ ാ പാരാെത പറെക േക ൈപ ിളി െചാ ാള ഫാലേലാചന പരേമശ ര പ പതി ബാലശീതാം െമൗലി ഭഗവാ പരാപര ാേലയാചലമകേളാട െച ീടിനാ

ബാലിേക േക െകാ ക പാ തി ഭ ിേയ രാമനാം പരമാ ാവാന പനാ ാ- രാമനദ യേനകനവ യനഭിരാമ അ ിതാപസ വരാ േമ നി മാ- െയ ം ഖി വാണീടിനാെനാ ദിനം 20 മഹാരണ േവശം

ത ഷസ ായ ത നിത ക ം െച നത ാ താപസം മഹാ ാനമാരംഭി ാ രീേകാ േവ ǌ നി- മ ലമ ിതമാം ദ കാരണ ി ദ െമ ിേയ േപാവാനായ ഹിേ ണം

പ ിതേ ഷ ഠ ക ണാനിേധ തേപാനിേധ ǌ െളെ വഴി േ ണമതിനിേ ാ- ളി നി യയ േ ണം ശിഷ രി ചിലെര ം ഇ െന രാമവാക മ ിമാ നി േക തി ീ ം െകൗ ഹലം ടന െച ഃ 30 േന ളള മാ ം ഭവാേനവ ം കാ ീ ി- താ ളളതേഹാ തവ േന വഴി കാ ീ വാ എ ി ം ജഗദ കാരിയാം നിനെ ാ സ ടം േവ ാ വഴി കാ ീ ം ശിഷ െര ാം െചാ വി നി ി നടെ വേരാ െചാ ി മാ നിതാ െമാ പി ാെല െച ാ അേ രം തിരി നി ളിെ നി- തേ ാ രാമച വ ി ഭ ി ം നി ി വടി കനി െ ളളീടണ- മ ിേക ശിഷ ജന േ ാ വഴി േമ 40 എ േക ാശീ വാദംെച ട മ ം മ ം െച ത പ ശാല ി ളിനാ പിെ ം േ ാശമാ ം നട ാരവരേ ാ

ിലാ ാ മഹാവാഹിനി കാണായ വ അേ രം ശിഷ കേളാട ളിെ രാമ- നി ദി കട തിെന പായ ള എ േക വ ക ം െചാ ിനാെര ദ ം മ വ ന േതാണി െ ധരി ാ ം േവേഗന ǌ കട ീ താ - മാ ലം േവ ǌ േ ാ പരിചയം 50 എ ിേലാ േതാണികേരറീടാെമ വ െചാ ാ ശ ടാെത ശീ ം േതാണി ം കട ിനാ ീരാമ സാദി താപസ മാരക- ാേരാ നി കട േപാെക െചാ ാ

െച ടന ിപാദം വ ി മാര ാ- െരാെ ാഴിയാെത രാമ ാ മറിയി ാ ീരാമസീതാ മി ാ ജ ാ മഥ

േഘാരമാ ളള മഹാകാനനമകം ാര ഝി ീഝ ാരനാദമ ിതം സിംഹവ ാ - ശല ാദി ഗഗണാകീ മാതപഹീനം 60 േഘാരരാ സ ലേസവിതം ഭയാനകം രസ ാദി ം ക രാഘവ െചാ ാ ഃ

ല ണാ ന ായ നാ റ ം േനാ ിെ ാ ക ഭ ണാ ികളേ ാ ര സാം പരിഷക വി ിനി ന ായ ഴിെയ ലയ ം േവണം നെ ാ ശര രി ിടി െകാ ക ൈകയി

ി നീ നടേ ണം വഴിേയ ൈവേദഹി ം പി ാെല ǌാ ം നട ീ വ ഗതഭയം ജീവാ പരമാ ാ മ യാ ം േദവിയാം മഹാമായാശ ിെയ േപാെല 70 ആവേയാ േ നട ീ കേവണം സീതാ- േദവി െമ ാെലാ ഭീതി ായ വരാ ഇ രമ െച ത കാേരണ - േഷാ മ ധ രനായ നടേ ാ േശഷം പി ി ാ ടെനാ േയാജനവഴിയേ ാ

ിലാ ാറെ ാ ഷ കരിണി ം ക ാ കല ഹാേരാ പല ദാം ജര േതാ പല-

േപ ീവരേശാഭിതമ ജലം േതായപാന ംെച വി ാ ാരായ - ായാ തേല നരി യഥാ ഖം 80

വിരാധവധം

അേ രമാ കാണായ വ ി വ ത- ത തമായ മഹാസത മത ാരവം ഉ ത ം കരാേളാ ലദംഷ ാന ിത- വ ഗഹ രം േഘാരാകാരമാ ണ േന ം വാമാംസ ലന ലാ ി ഭീമശാ ലസിംഹമഹിഷവരാഹാദി വാരണ ഗവനേഗാചരജ ം

ഷ ാ ം കരേ ം ളളി ളളി പ മാംസ െള ാം ഭ ി ഭ ി െകാ-

ിലലറിവ ീടിനാന േനരം 90 ഉ ാനംെച ചാപബാണ ൈകെ ാ ഥ ല മണ തേ ാട െച ി രാമച ഃ കേ ാ നീ ഭയ രനാെയാ നിശാചര-

ന െടേനേര വ ല തരം സ ാഹേ ാ ബാണം െതാ േനാ ിെ ാ നി െകാള ക ചി റ മാര നീ വ േഭ ബാേല സീേത േപടിയായ േക െമേടാ വ ജാതി ം പരിപാലി െകാ വനേ ാ എ െച നി ാേന െമാ ിളകാേത വ ടന ി രാ സ വര ം 100 നിഷ രതരമവെന ാശ െപാ ംവ - മ ഹാസംെച ിടിെവ ീ ംനാദംേപാെല ഷ ടിയി നി കന ക വീ ംവ ം

േകാേപന േലാകം െǌ മാ രെച ാ ഃ ക മാഹ ക ം നി ളാരി വ ം ഷ ടജ േള ളള വ കാ ിലിേ ാ നില ത ഭയം ചാപ ണിരബാണ- വല ലജടക ം ധരി നിേവഷം ൈകെ ാ മേനാഹരിയാെയാ നാരിേയാ -

േ മതിബാല ാരേ ാ നി 110 കി നഭയം വിനാ േഘാരമാം െകാ ാ ി സ രി ീ െമെ ാ ലം െചാ വി രേ ാവാണികള േക ത ണമ െച ാ- നി ാ ലനാഥ മ ഹാസാന രം രാമെനെ നി േപെര െട പ ിയിവ വാമേലാചന സീതാേദവിെയ േ ാ നാമം ല മണെന നാമമിവ ം മ േസാദര

ി വനാ രം ജനകനിേയാഗ ാ രേ ാജാതികളാ മി െന ളളവെര-

ി ി ജഗ യം ര ി ാനറിക നീ 120 ത ാ രാഘവവാക മ ഹാസ ം െച

വ ം പിള െ ാ സാല ം പറിേ ാ ി നാം നിശാചരന രാഘവേനാ െചാ ാ

ശ നാം വിരാധെനെ െ നീ േക ി ിേ ഇ ിേലാക ിെലെ യാരറിയാെത ളള- െത ം ഢ ഭവാെന ിഹ ധരിേ ാന ǌാ മ യംനിമി മാ ാപസെര ാമിേ ാ- ളി േദശെ െവടിെ ാ േവ െരേ ായാ നി ജീവി യിലാശ ളളിെല ി- ലംഗനാര െ മാ ധ ം െവടി- 130 െ ാ േമാടിേ ാവിന ായ കിെലനി ിേ ാ തി ീ ം വിശ ട ീ േവ ഭവാ ാരാ ഇ രം പറ വ ൈമഥിലിതെ േനാ ി- ത രമ ക രാഘവനേ ാ

പ ിക െകാ തെ ഹ ള േ ാ ി രാമം തി വ ം പിള തി-

സത രം ന രന ാന േനര- മ ത െകാ ഖ ി ീടിനാ പാദ ം ബ േരാഷേ ാടവ പിെ മ േ ാ-

മാംഗ ം റി ീടിനാെന രാമ 140 ര ം പര ി മിയില ക ചി െകൗ കേ ാ ണ ൈവേദഹി ം

ം ട ിനാര ര ീകെള ാ- മത ം േയാഗി േദവ ഭിക ം അേ രം വിരാധ ത ളളില നി ാെയാ ധന പെന ാണായ വ ിതാകാശമാ േ സ ഷണം ര സ ിഭകാ ാ

രശരീരനായ നി ലാംബരേ ാ ം രാഘവം ണതാ ിഹാരിണം ണാകരം 150 രാേക ഖം ഭവഭ നം ഭയഹരം ഇ ിരാരമണമി ീവരദളശ ാമ-

മി ാദി ാരക വ ിതപദം രം മാരം തിജനമേനാ-

മ ിരം രാമച ം ജഗതാമഭിരാമം വ ി ദ നമസ കാര ംെച ചി ാ- ന ം വ പിെ തി ട ിനാ ീരാമ രാമ രാമ ǌാെനാ വിദ ാധര കാ ണ േ കമലാപേത ധരാപേത

ാസാവായ നിത െട ശാപ ിനാ ഗ വിതനാേയാ രാ ി രനാേയനേ ാ 160 നി ി വടി െട മാഹാ ംെകാ ശാപ- ബ ംതീ േമാ ം ാപിേ നി നാഥാ സ തമിനി രണാം ജ ഗം തവ ചി ി ായ വേരണേമ മാനസ ി ഭ ാ വാണിക െകാ നാമകീ നം െച ാേകണം പാണിക െകാ ചരണാ നംെച ാേകണം േ ാ െകാ കഥാ വണംെച ാേകണം േന െകാ രാമലിംഗ കാണാേകണം ഉ മാംേഗന നമസ കരി ായ വ ീേടണ-

മഭ ാ ത നായ വേരണം ǌാ 170 നമേ ഭഗവേത ാന േയ നേമാ നമേ രാമായാ ാരാമായ നേമാ നമഃ നമേ രാമായ സീതാഭിരാമായ നിത ം നമേ രാമായ േലാകാഭിരാമായ നമഃ േദവേലാക ി േപാവാന ഹിേ ണം േദവ േദേവശ നെരാ േപ ി ീ േ നി ഹാമായാേദവിെയെ േമാഹി ി ീടാ- യ കം ജവിേലാചന സ തം നമസ കാരം ഇ െന വി ാപിതനാകിയ ര നാഥ- ന െനതെ െയ െകാ വര ം 180 െന ിേയ ക കി കയി െയെ ഭ ി ായാ ട ി ം ലഭി ീ ം രാമേനാട ം ൈകെ ാ വിദ ാധര

കാമലാേഭന േപായി നാകേലാക ം ാ ഇ ഥ െചാ ി തി ീടിന ഷ ഷ തമക േമാ െ ം ാപി ീടാം

ശരഭംഗമ ിര േവശം

രാമല ണ ാ ം ജാനകിതാ ം പിെ ീമയമായ ശരഭംഗമ ിരം ാ

സാ ാലീശ രെന മാംേസ ണ െളെ ാ വീ താപസവര ജി ഭ ിേയാെട ക പക ാദികളാലാതിഥ ംെചയ ചി ാ- ന െ ാ ശരഭംഗ മ െചയ ഃ ǌാനേനകംനാ പാ ിരി ിത ജാനകിേയാ ം നിെ ാ തി ാശയാേല ആ വ ാ ചിരം തപസാ ബ തര- മാ ിേ നേ ാ ണ മി ǌാനവെയ ാം മ നായ പിറേ ാ നിന ത ീടിേന- നദ ǌാ േമാ ിനാ േദ ാഗം േ നേ ാ നിെ ം ക മമ ണ ം നി ലാ ി- െയ ിേയ േദഹത ാഗംെച െത തെ ചി ി ബ കാലം പാ ǌാനി ി ബ മ ൈകവല െ ം ാപി േ േയാഗീ നായ ശരഭംഗനാം തേപാധന േയാേഗശനായ രാമ ത പദം വണ ിനാ ഃ ചി ി ീ േ ന തം ചരാചര- ജ ള ഭാേഗ വസ ം ജഗ ാഥം ീരാമം വാദളശ ാമള മംേഭാജാ ം

ചീരവാസസം ജടാമ ടം ധ രം െസൗമി ിേസവ ം ജനകാ ജാസമന ിതം െസൗ ഖ മേനാഹരം ക ണാര ാകരം ണ ഠഭാവ ം നീ ി സീതയാ ര നാഥം

ക ക ിരി േവ േദഹ ം ദഹി ി േലാേകശപദം ാപി ീടിനാ തേപാധന-

നാകാശമാ േ വിമാന ം നിറ േത നാേകശാദിക ഷ ടി ംെച ീടിനാ പാകശാസന പദാംേഭാജ ം വണ ിനാ ൈമഥില ാ െസൗമി ിണാ താപസഗതി ക െകൗസല ാതനയ ം െകൗ ക ായ വ തൈ വ കി ി കാലം കഴിേ ാരന രം

ാരി ഖ ാ െമാെ േ ായ സ ം ാ നിമ ലസമാഗമം

ഭ കാരണ തലവാസികളായ നി- മ ലം ദാശരഥി വ േക േക ച ദീധിതി ലജാതനാം ജഗ ാഥ

രീകാ തെ ാ ാനായ വ ീടിനാ രാമല ണ ാ ം ജാനകീേദവിതാ ം മാ നിമാെര വീ നമസ കാര ംെച ാ താപസ ാ മാശീ വാദംെച വ കേളാ- ടാേഭാഗാന വിവശ ാരായ െച ാ നി െട ത ം ǌ ളി റി ിരി പ േഗാ മത േപ പളളിെകാള ഭവാ 230 ധാതാവ ി ലം ഭാരം കളവാനായ ജാതനായി വി മാ ാ ല ി ല മണനാ േശഷ ം സീതാേദവി ല ിയാ തേ ാ ഭരതശ ാ ശംഖച ളഭിേഷകവി ാദിക ം സ ടം ǌ തീ ീ വാെന നം നാനാതാപസ ലേസവിതാ മ ലം കാനനം കാ ാനാ നീ െടേ ാ ീേടണം ജാനകിേയാ ം മി ാ ജേനാ ം ടി മാനേസ കാ ണ ായ വ മേ ാ ക ാ 240 എ െച നിേ ഷ ഠ ാേരാ ടി െച വേരാേരാ നിപ ശാലക ക ാ അേ രം തലേയാ െമ കെള ാേമാേരാ

ക േപാെല ക രാഘവ േചാദ ംെച ാ മ മ ക മ ി െമ ാ- മൈ വ ലെമേ ാ ി ാവാനേഹാ തദ ാക ം േക െചാ ാ താപസജനം രാമ- ഭ നീ േക നിസ മ ാെരെ ാ നി യം രേ ാഗണം ഭ ി നിമി മാ- യിേ ശമ ിവ ാ മായ ചമ ി നാഥാ 250 ത ാ ാ മി ം കാ ണ പരവശ-

ചി നാേയാ േഷാ മന െച നിഷ രതരമായ രാ സ ല- െമാെ ാഴിയാെത െകാ നഷ ടമാ ീ വ ǌാ ഇ ാ പം തേപാനിഷ ഠയാ വസി സ-

യ ാ താപസ ലമിഷ ടി ം െച നിത ം തീ ാ മ േവശം

സത വി മനിതി സത ംെചയ ത നിത സം ജ മാനനായ വനവാസികളാ ത തൈ വ നിസ മാ മ ളില ഥ ീന ിനിേയാ മ ജേനാ ം ടി 260

സ ംസ ാനേ ന വസി കഴി ി വ രം േയാദശമ ാലം കാണായ വ വിഖ ാതമായ തീ ണാ മം മേനാഹരം ഖ താപസ ലശിഷ സ യ ം സ വ ണഗണസ മ പമം സ വകാലാന ദാേനാദയമത തം സ വപാദപലതാ മസം ല ലം സ വസ പ ി ഗ ജംഗനിേഷവിതം രാഘവനവരജ തേ ാ ം സീതേയാ - മാഗതനായിെത േകേ ാ നിേ ഷ ഠ 270 ംഭസംഭവനാ മഗ ശിേഷ ാ മ

സം ീത രാമമേ ാപാസനരത നി സം മേ ാ െച ിെ ാ ി േപാ

സം ജ ളിനാന ഘ പാദാദികളാ ഭ ി ജനേന നായ സഗദ ഗദം ഭ വ ലനായ രാഘവേനാ െചാ ാ നി ി വടി െട നാമമ െ െ സ തം ജപി ǌാ മ നിേയാഗ ാ

ഹ മശ ര ഖ വ ിമാം പാദമേ ാ നി ഹാമായാ വം കട ാെനാ േപാതം 280 ആദ മി ാെതാ പരമാ ാവേ ാ നീ േവദ മെ ാ നാ മാരാ ം ഭവ ം ത ത ത ത നായിേടണം ǌാ ത പാദാം ജം നിത ാ ി ദി ണം

ഭാര ാ നിലയാ പ ി വീ ബ നായ കീ െമെ നി ി വടി ഭ വാ ല ക ണാകടാ ത ാ-

രി ീേടണേമ സത രം ദയാനിേധ മാംസാേമ ാ ഗല പി മാ ം

ഗാ േമാ േ ാളമതി കശ മലമതി - 290 ളളാ യാം മഹാേമാഹപാശബ ം േഛദി- ാ ിനാശന ഭവാ വാ െക ളളി നിത ം

സ വ ത െട ളളി വാണീ ം സ വദാ ഭവാ തെ േകവലെമ ാകി ം ത ജപരത ാരായ ജന െള ത ഹാമായാേദവി ബ ി ീ കയി ത ജപവി ഖ ാരാം ജന െള ത ഹാമായാേദവി ബ ി ി ീ ം േസവാ പഫലദാനത പര ഭവാ േദവപാദപ െളേ ാെല വിേശ ശ േപാ ീ 300 വിശ സംഹാര ഷ ടി ിതിക െചയ വാനായി വിശ േമാഹിനിയായ മായത ണ ളാ

പ ജഭവവി പ ളായി- ി പനായ ഭവാ വാ േമാഹാ നാം

നാനാ പ ളായിേ ാ േലാക ി

ഭാ മാ ജലം തി െവേ െറ കാ ംേപാെല ഇ െന ളള ഭഗവ പെ നിത - െമ െനയറി പാസി ǌാന ദയാനിേധ അൈദ വ ഭവ രണാം ജ ഗം മമ ത മായ വ ി മ േപാബലവശാ 310

ത ജപവി ാ നാം സാദി ം നി ലനായ ഭവാ ചി യെന ാകി ം സ യമായി പര ഹ മമായ പമായ ക ണാമേഗാചരമാേയാ ഭവ പം ത ായാവിഡംബനരചിതം മാ ഷ കം മ ഥേകാടിേകാടി ഭഗം കമനീയം കാ ണ േന ം കാ കബാണധരം േ ര ര ഖമജിനാംബരധരം സീതാസം തം മി ാ ജനിേഷവിത- പാദപ ജം നീലനീരദകേളബരം 320 േകാമളമതിശാ മന ണമഭി- രാമമാ ാരാമമാന സ ാ തം ത മദ മമ േന േഗാചരമാേയാ-

രി ി േമനി നിത ം ചിേ വാ കേവണം ീ ം ഭ ാ നാമ രി ായീടണം

മെ ാ വരമേപ ി േ നി േപാ ീ വ ി ി തി ീടിന നിേയാ മ ഹാസ ം രാഘവന െചയ ഃ നിത പാസനാ മായിരിേ ാ ചി ം ǌാനറി േ കാ ാനായ വ േന 330 സ തെമെ െ ശരണം ാപി മ- േ ാപാസക ാരായ നിരേപ ാ മായ

സ ഷ ട ാരാ ളള ഭ ാ െ െ നിത ം ചി ി വ ംതെ കാണായ വ ീ മേ ാ ത തേമത േ ാ ം മ ിയം പഠി ീ ം സ തി വരനാം മ വിേശഷി ം സ ഭ ി ഭവി ീ ം ഹ മ ാന ാ-

മ പ മതിനി സംശയം നി പി ാ താപേസാ മ ഭവാെനെ േ വി ലം ാപി മേ ാ മമ സാ ജ ം േദഹനാേശ 380

ഉെ ാരാ ഹം തവാചാര നാമഗ െന- വ ി െകാ വാെന തിനാവതിേ ാ

തൈ വ കി ി ാലം വസ ത ാ ഹ- െമ മഗ ാ മം േന ഇ ം രാേമാ ി േക െചാ ിനാ തീ ണ - മ േത ഭ മ േതാ ിയതതി ǌാ കാ േവനേ ാ വഴി െടേ ാ നാ വാ െമ ിേയ വസിേ ണമി ിവിെട നാം ഒ നാ ǌാ ം ക ിെ ന വിെന ഷ ടേമാദേ ാെടാ േ ായ ാണാമേ ാ 390

ഇ മാന ം രാ ി ം കഴി േ ാ- ാനംെച സ ാവ നം ത ാ ശീ ം

ീതനാം നിേയാ ം ജാനകീേദവിേയാ ം േസാദരേനാ ം മ ം നട മ ാേ േപായ െച ി രാമനഗ ാ ജാ േമ ജാവം വ സ ാരംെച ാനഗ യ സഹജ ം വന േഭാജന ംെച വെര ാവ - മേന ാന സ ാപ ം െച ി േ ാ േശഷം അഗ സ ശനം

ഭാ മാ ദി േ ാള ഘ ം നല കി മഹാ- കാനനമാ േ നടെകാ ി മ ം മ ം 360 സ വ ഫല മാഢ പാദപലതാ- സം തം നാനാ ഗസ യനിേഷവിതം നാനാപ ിക നാദംെകാ തിമേനാഹരം കാനനം ജാതിൈവരരഹിതജ ം ന നസമാനമാന ദാനാഢ ം നി- ന നേവദ നിമ ിതമ പമം

ഹ മ ഷി വര ാരമര നിക ം

സേ ാദം വാ ം മ ിരനികര സംഖ യി ാേതാള േ ാേരാേരാതരം ന സംഖ ാവ മി ാതവ ം 370

േലാക മിതിേനാ േനരെ േ ാരാ േളളാ െചാ കാ ംേതാ ം

ആ ര േമാേരാ ിവ ക ക വ ം െച- ാ മ ി റ ഭേദേശ

വി മി ന രമ ളിെ രാമ വി തനായ തീ ണ തേ ാടിനിയിേ ാ േവേഗന െച ഭവാനഗ യ നീ േനാ- ടാഗതനാേയാെരെ യ ണ ി ീേടണം ജാനകിേയാ ം ാതാവായ ല മണേനാ ം കാനനദ ാേര വസി ീ ി പാ മം 380 ത ാ രാേമാ ം തീ ണ ഹാ സാദമി-

ത ാ സത രം ഗത ാചാര മ ിരം ദാ നത ാ തം വരമഗ ം നി ല- സ മം ര മഭ സ യ തം രാമമ ാ വ ാഖ ാത പരം ശിഷ ാ ാ- യ ാമദമഗ യ മാ ാരാമം നീശ രം ആ ഢവിനയംെകാ ാനതവ േ ാ - മാരാ വീ ട ദ നമസ കാര ം െച ാ രാമനാം ദാശരഥി േസാദരേനാ ം നിജ- ഭാമിനിേയാ ി ാഗതനായി ിേ ാള 390 നില റ ഭാഗ കാ ണ ാേ നി

ഴലിണ ക വ ി ാ ഭ ിേയാെട േ ത കകാ ി ക റി ിരി ംഭസംഭവ നെര ി മ െച ാ

ഭ ം േത ര നാഥമാനയ ി ം രാമ- ഭ ം േമ ദി ിതം ഭ വ ലം േദവം പാ ി ീ ǌാെന നാ കാ ാ ാ ി സദാകാലം ധ ാനി രാമ പം

രാമ രാേമതി രാമമ ം ജപി തി-

േകാമളം കാളേമഘശ ാമളം നളിനാ ം 400 ഇത ാ സരഭസ ായ നി വ- േരാ മ മേ ചി മത ഭ ാ നി- സ മേരാ ം നിജശിഷ സ യേ ാ ം ഗത ാ ീരാമച വക ം പാ െച ാ ഭ ം േത നിര രമ സ തം രാമ- ഭ േമ ദിഷ ട ാ ചിരമൈദ വ സമാഗമം േയാഗ നായിരിേ ാരിഷ ടാതിഥി ബലാ മമ ഭാഗ േത ന സം ാ നായി ഭവാ അദ വാസരം മമ സഫലമ യ മ പ ാഫല ം വ ി ജഗ പേത 410 ംഭസംഭവ തെ രാഘവ താ ം

ത ി ം ൈവേദഹി ം സം മസമന ിതം ി ഭ ാ ദ നമസ കാരം െച േ ാ

ംഭജ ാ െമ െ േന പി ശീ ം ഗാഢാേ ഷ ംെച പരമാന േ ാ ം ഢപാദീശാംശജനായ ല മണെന ം

ഗാ ശനപരമാ ാദജാത വ- േ കീലാലാ ലനായ താപസവര ഏേകന കേരണ സം ഹ േരാമാ ാന ിതം രാഘവ െട കരപ ജമതി തം 420 സ ാ മം ജഗാമ ാ നാ നിേ ഷ ഠ- നാ ിതജന ിയനായ വിേശ ശം രാമം പാദ ാ ഗ ഘ ാസന മ പ ഖ മാ- പാദ സ ജ ഖമാ പവിഷ ടം നാഥം വന േഭാജ െകാ സാദരം ജി ി ധന നാം തേപാധനേനകാേ െചാ ീടിനാ ഃ അഗ തി

നീ വ ം പാ ǌാനി ി ം േദവകേളാ ം കമലാസനേനാ ം ഭവാ

ീരവാരിധിതീര ി നി െചയ

േഘാരരാവണ തെ െ ാ ǌാ മ ല- 480 ഭാരാപഹരണം െചയ തീ വെന തെ സാരസാനന സകേലശ ര ദയാനിേധ ǌാന ട ി വ ിവിെട വാണീടിേന- നാന സ പനാം നി ട ക െകാ വാ താപസജനേ ാ ം ശിഷ സംഘാതേ ാ ം ീപാദാം ജം നിത ം ധ ാനി വസി ǌാ

േലാക ഷ ടി േമകനായാന നായ േലാകകാരണ വിക േപാപാധിവിരഹിത ത െട മായ തനി ാ യ തയായി ത െട ശ ിെയ ം തി മഹാമായ 440 നി ണനായ നിെ യാവരണംെചയ തി ത ണ െളയ സരി ി ീ ം നി വ ാജം േവദാ ിക െചാ നിെ ം ദിവ മാമവ ാ തെമ പനിഷദ ശാ മായാേദവിെയ ല തിെയ ം െചാ ം മായാതീത ാെര ാം സം തിെയ ം െചാ ം വിദ ാ ാരവിദ െയ ം പറ വേ ാ ശ ിെയ ലനാമം െചാ പലതരം നി ാ സംേ ാഭ മാണയാകിയ മായത ി - നി ായ വ മഹ െമ േ ാ െചാ 450 നി െട നിേയാഗ ാ മഹ ി േല- നി ായ വ നരഹ ാര ം രാ മഹ മഹ ാര ം സംസാര ം മഹേദ ദികേളവം ായിെ ാ ീ സാത ികം രാജസ ം താമസെമ ീവ ം േവദ മായ ചമ ി െമ റി ാ ം താമസ ി നി മത ാ ക ം മി വക ലപ ത ം പിെ

രാജസ ി നി ായിതി ിയ ം േതേജാ പ ളായ ൈദവത ം പിെ 460 സാത ിക ി നി മന ായ വ

പകം ലിംഗമിവ ി നി ായി സ വ വ ാ ലസ യ ി നി ദിവ നാം വിരാ മാ ായിെത േക അ െന ളള വിരാ ഷ തെ യേ ാ തി ീ ം ചരാചരേലാക ളാ ം േദവമാ ഷതിര േഗ ാനിജാതിക ബ -

ാവരജംഗമൗഘ മാ ായ വ ത ായാ ണ െള മാ യി േ ാ

ഹ മാ ം വിഷ താ ം ായ വ 470 േലാക ഷ ടി രേജാ ണമാ യി േ ാ േലാേകശനായ ധാതാ നാഭിയി നി ായി സ മാം ണ ി നി ര ി ാ വിഷ

ം തേമാ ണംെകാ സംഹരി ാ ം ിജാദികളായ ിക ണ യം

നിത മംശി ജാ സ പ ന ം പ തി ം ഇവ ിെ ാം സാ ിയായ ചി യ ഭവാ നി നിത േനകനവ യനേ ാ നാഥ യാെതാ കാലം ഷ ടിെചയ വാനി ി ഭവാ േമാദേമാടേ ാളംഗീകരി മായതെ 480 ത ലം ണവാെനേ ാെലയായി ഭവാ ത ഹാമായ ര വിധമായ വ ാളേ ാ വിദ മവിദ െമ ളള േഭദാഖ യാ വിദ െയ േ ാ െചാ നി ിനിരത ാ അവിദ ാവശ ാരായ വ ി ീടിന ജനം

ിനിരത ാെര േ േഭദ ള േവദാ വാക ാ േവദികളായ സമ ാരായ പാദഭ ാരാ ളളവ വിദ ാ ക ാര അവിദ ാവശഗ ാ നിത സംസാരികെള- വശ ം ത ാ െചാ നിര രം 490

വിദ ാഭ ാൈസകരത ാരായ ജന െള നിത ാെര െചാ ത ാ ത േ ാപാസക ാരാ ളള ഭ ാ

നി ലയായ വിദ താേന സംഭവി ീ ം മ ളള ഢ ാ വിദ ാെക ം െച ി റായിരം ജ കഴി ാ ം ആകയാ ത ിസ ാരാ ളളവ- േരകാ ാരിേ ം സംശയേമാ ാ ത ഭ ി ധാഹീന ാരാ ളളവ െ ാം സ പ ന ി േ ാ ം േമാ ം സംഭവി മി 500 ീരാമ ര പേത േകവല ാന േ ീരമണാ ാരാമ കാ ണ ാ തസിേ ാ

എ ി വളെര ǌാനി െന പറ ചി ി ി സാരം കി ി െചാ വ ധരാപേത സാ സംഗതിതെ േമാ കാരണെമ േവദാ ാരായ വിദ ാ ാ െചാ ീ സാ ളാ സമചി ാരേ ാ േബാധി ി ീ മാ ാന ം ഭ ാ ായ നിസ ഹ ാരായ വിഗൈതഷണ ാരായ സദാ ത ാരായ നി ാഖിലകാമ ാരായ 510 ഇഷ ടാനിഷ ട ാ ിക ര ി ം സമ ാരായ നഷ ടസംഗ ാ മായ സന ക ാ ളായ ഷ ടമാനസ ാരായ ഹ മത ര ാരായ

ശിഷ ടാചാൈരകപരായണ ാരായി നിത ം േയാഗാ ം യമനിയമാദിസ ാരാ- േയകാേ ശമദമസാധന ാരായ സാ ളവേരാ സംഗതി ാ േ ാ േചതസി ഭവ കഥാ വേണ രതി ാം ത കഥാ വേണന ഭ ി ം വ ി ീ ം ഭ ി വ ി ീ േ ാ വി ാന ായ വ ം 520 വി ാന ാനാദിക െകാ േമാ ം വ ം വി ാതെമ ാ ഖ ി നി ിെത ാം ആകയാ ത ഭ ി ം നി േലേ മവായ ം രാഘവ സദാ ഭവിേ ണേമ ദയാനിേധ ത പാദാബ ജ ളി ം ത ാരി െമ-

വില ഭ ി നെരേ ാ ാേകണം ഇ േ ാ സഫലമായ വ മമ ജ - മി മ ം വ ി സഫലമായ ഇ േ ാ തപ ി ം സാഫല ായ വ ഇ േ ാ സഫലമായ വ മേ ം 530 സീതയാ സാ ം ദി വസി സദാ ഭവാ സീതാവ ഭ ജഗ ായക ദാശരേഥ നട േ ാ മിരി േ ാ െമാേരട കിട േ ാ ം ജി േ ാ െമ േവ ാ നാനാക ള ഷ ഠി േ ാ സദാകാലം മാനേസ ഭവ പം േതാേ ണം ദയാം േധ ംഭസംഭവനിതി തി ഭ ിേയാെട

ജംഭാരി ത ാ ം നി ിപ തമായ ചാപം ബാണ ണീരേ ാ ം െകാ ഖഡ ഗേ ാ ം ആന വിവശനായ പിെ മ െചയ താ ഃ 540 ഭാര തമായ രാ സവംശം നി ാ പേത വിനഷ ടമായീേടണം ൈവകീടാെത

സാ ാ ീനാരായണനായ നീ മായേയാ ം രാ സവധ ിനായ മ നായ പിറ ം ര േയാജനവഴി െച േ ാളിവിെടനി-

േ ാ ണ മിയാകിയ പ വടി ഗൗതമീതീെര നെ ാരാ മം ചമ തി സീതയാ വസി േപായ േശഷ െളളാ കാലം തൈ വ വസി നീ േദവകാര െള ാം സത രം െചയ െക ടന നല കി നി 550 ജടാ സംഗമം

ൈത ത േ ാ സാരമഗ ഭാഷിതം തത ാ സമന ിതം രാഘവ തി വടി ബാണചാപാദിക ം തൈ വ നിേ പി വീ ട നമസ കരി ഗ പാദാം ജം യാ മയ ി മി ാ ജേനാ ം

ീത ാ ജാനകിേയാ െമ ളളി േ രം അ ി ംഗാഭം ത പ തിമേ ക പ ിസ മനാ ം നാം ജടാ ഷം എ ം വള െ ാ വിസ മയം രാമ ബ േരാേഷണ മി ാ ജേനാ െചാ ാ ഃ 560 ര സാം വരനി ിട നി- ഭ കനിവെന നീ ക തി േയാ സേഖ വി ി ത ീ നീ ഭീതി ാെകാ ാ െകാ േവനിവെന ǌാ ൈവകാെതയിനിയിേ ാ ല മണ തേ ാടി ം രാമ െചാ േക പ ിേ ഷ ഠ ം ഭയപീഡിതനായിെ ാ ാ ഃ വ ന ഹം തവ താത െച ി- െല മിഷ ടനായ വയസ നറി ാ ം നി ി വടി ം ǌാനിഷ ടെ െ ീ വ ഹ വ ന ഭവഭ നാം ജടാ ǌാ 570 എ ിവ േക ബ േ ഹ െ ാ നാഥ ന ായാേ ഷംെചയ ന കിനാന ഹംഃ എ ി ǌാനിരി തിന വസി നീ സ ടമിനിെയാ െകാ േമ നിന ി ശ ിേ നേ ാ നിെ ǌാന കഷ ടം കഷ ടം കി ര വരനായ വാ ക േമലി ഭവാ പ വടീ േവശം

എ െചയ െച ി പ വടി- ത ിലാ ാ സീതാല മണസേമതനായ പ ശാല ം തീ ല മണ മേനാ മായ പ െകാ ത പ ാ ിനാ 580 ഉ മഗംഗാനദി രതീേര - േഷാ മ വസി ി ജാനകീേദവിേയാ ം കദളീപനസാ ാദ ഖിലഫല ാ- തകാനേന ജനസംബാധവിവ ിേത

നീ ജ േല വിേനാദി ി േദവിതെ

ീരാമനേയാ യി വാണ േപാെല വാണാ ഫല ലാദിക ം ല മണന ദിനം പല ം െകാ വ െകാ ം ീതിേയാെട രാ ിയി റ ാെത ചാപബാണ ം ധരി- ാ യാ ര ാ മായ നി ീ ം ഭ ിേയാെട 590

സീതെയ മേ യാ ി വ ം ാതഃകാേല ഗൗതമിത ില ളി ഗ ഘ ം കഴി ട േപാ േ ാ സൗമി ി പാനീയ ം െകാ േപാ ം വാരം വാരം ീതി ി െന വാ ംകാലം ല േണാപേദശം

ല ണെനാ ദിനേമകാേ രാമേദവ ഴ ി വിനയാനതനായിെ ാ ാ

ിമാ െ യ െചേ ണം ഭഗവാേന ഭ നാമടിയേനാട ാനം നീ ംവ ം

ാനവി ാനഭ ിൈവരാഗ ചിഹ നെമ ാം മാനസാന ം വ മാറ െചയ തീേടണം 600 ആ ം നി ി വടിെയാഴി ി ിവെയ ാം േനേരാെട പേദശി ീ വാ മ േല ീരാമന േക ല മണ തേ ാടേ ാ-

ളാ ഢാന മ െചയ തി വഴിേപാെലഃ േക ാ െമ ിലതി ഹ മാ പേദശം േകേ ാളം തീ ീ ം വിക പ മെമ ാം

ിനാ മായാസ പെ ǌാ െചാ ീ വ- നേ ാ പിെ ാനസാധനം െചാ ാമേ ാ വി ാനസഹിതമാം ാന ം െചാ വ പിെ വിേ യമാ സ പെ ം െചാ ാെമേടാ 610 േ യമാ ളള പരമാ ാനമറി േ ാള മായാസംബ ഭയെമാെ നീ ീ മേ ാ ആ ാവ ാെത ളള േദഹാദിവസ ളി- ലാ ാെവ ളള േബാധം യാെതാ ജഗ േയ മായയാ ത നി യമതിനാെല

കായസംബ മാ ം സംസാരം ഭവി ഉ േ ാ പിെ വിേ പാവരണ െള ര പം മായയ െ റിക സൗമിേ നീ എ തി േ തേ ാ േലാകെ പി - െത റികതി ല മേഭദ േളാ ം 620 ലിംഗാദി ഹ മാ മാമവിദ ാ പേമ ം സംഗാദി േദാഷ െള സംഭവി ി ം

ാന പിണിയാ ം വിദ യായ മേ - താന ാ ിേഹ തെയ റി ാ ം മായാക പിതം പരമാ നി വിശ െമേടാ മായെകാ േ ാ വിശ െ േതാ ി ര ഖ ി െല ഗ ിേപാെല നി യം വിചാരി ിേല െമാ ി യേ ാ മാനവ ാരാ കാണെ ം േക ായ ം മാനസ ി സ മരി െ െമ ാം 630 സ പ നസ ിഭം വിചാരി ിലി ാെതാ േ ാ വി മം കള ാ ം വിക പ ാേക ജ സംസാര ലമായ േദഹം ത ലം കള ാദി സംബ െമ ാം േദഹമായ പ തസ യമയം േദഹസംബ ം മായാൈവഭവം വിചാരി ാ ഇ ിയദശക ം മഹ ാര ം ി മന ം ചി ല തിെയ ിെത ാം ഓ ക ാ െമാ മി ിരി തേ ാ േ മായ േദഹെമ േ ാ നാമം 640 എ ിവ ി നി േവെറാ ജീവന ം നി യം പരമാ ാ നി ല നിരാമയ ജീവാ സ പെ യറി െകാ വാ ളള സാധന െളേ െകാള ക സൗമിേ നീ ജീവാ സ പെ യറി െകാ വാ ളള സാധന െളേ െകാള ക സൗമിേ നീ ജീവാ ാെവ ം പരമാ ാെവ േമാ ി

േകവലം പര ായശബ ദ െള റി ാ ം േഭദേമ േമയി ര െമാ േ നം േഭദ െ പറ ത ാരേ ാ മാന ം ഡംഭം ഹിംസാ വ ത ം കാമം േ ാധം മാനേസ െവടി സ ഷ ടനായ സദാകാലം 650 അന ാേ പാദിക ം സഹി സമ ാ മന ഭാവ മകെല ള ദിനം ഭ ി ൈകെ ാ േസവ ം െചയ നിജ ചി ി ം േദഹ ി ം െചയ െകാ നിത ം സ ിള ം വ ാെത സത െ മാ യി ാന സ പനായ മാനസവചനേദഹ െളയട ി - ാനേസ വിഷയസൗഖ െള ി ിയാെത

ജനനജരാമരണ െള ി ി ളളി- ലനഹ ാരേത ന സമഭാവനേയാ ം 660 സ വാ ാവാ െമ റ മനേ ാ ം സ വദാ രാമരാേമത മിതജപെ ാ ം

ദാരാ ാദി നിേ ഹത ം െചയ സ ി െമാ ി ം ടാെത നിര രം ഇഷ ടാനിഷ ട ാ ി ല ഭാവേ ാ സ- ഷ ടനായ വിവി േല വസിേ ണം ാ തജന മായ വസി െതാ -

േമകാേ പരമാ ാനത പരനായി േവദാ വാക ാ ളവേലാകനം െചയ ൈവദികക മാ നി സമ ി ാ 670

ാന മകതാരി റ ചമ ീ ം മാനേസ വിക പ േള േമ ാെകാ ാ ആ ാവാ െതെ േ ാ േകള െമ ി- ലാ ാവ േ ാ േദഹ ാണ ഹംകാരം മാനസാദികെളാ മിവ ി നി േമേല മാനമി ാത പരമാ ാ താേന േവേറ നി പി ചിദാ ാ മവ ം ം

ത പദാ ാ ǌാനിഹ ത പദാ മായി ാനംെകാെ െ വഴിേപാെല ക റി ീടാം ാനമാ െതെ ാ വസ തെ 680 ാന ാ വി ാനംെകാ തെ

ǌാനിെത റിവി സാധനമാകയാെല സ വ പരി നാ ാ ചിദാന സ വസത ാ തനപരിേ ദ നേ ാ ഏകനദ യ പരനവ യ ജഗ യ േയാേഗശനജനഖിലാധാര നിരാധാര നിത സത ാനാദില ണ ഹ മാ ക

പാധികളി േവറി വ ായാമയ ാനംെകാ പഗമ േയാഗിനാേമകാ നാം ാനമാചാര ശാസ ൗേഘാപേദൈശക ാനം 690

ആ േനാേരവം ജീവപരേയാ ലവിദ ാ ആ നി കാര കാരണ ം ടിേ ലയി ീ േ ാ േളളാരവ യേ ാ ി ലയേ ാടാ േവറി ിരി താ ാെവാേ

ാനവി ാനൈവരാഗ േ ാ സഹിതമാ- മാന മായി ളള ൈകവല സ പമി- ളളവ േമ പറവാ മിതറിവാ - ളളം ന ണ േളളാരി ാ ം ജഗ ി മ ിയി ാതവ െ ം ലഭം േക മ ിെകാ തെ ൈകവല ം വ ംതാ ം 700 േന െ ാകി ം കാ തി പണി രാ ിയി തെ പദം ദീപ െ ാകിേല േന ളള വഴിയറി ീടാവിത േമ ീരാമഭ ി െ ാകിേല കാണായ വ

ഭ ന ായ കാശി മാ ാ നം ഭ ി കാരണ െമെ േക ാ ം നീ മ ാേരാ ളള നിത സംഗമമ ം മ ാെര നിേവാ േസവി ം ഏകാദശ ാദി താ ഷ ഠാന ം ന-

രാ ലെമ ിേയ സാധി െകാ ക മഥ 710 ജനം വ ന ം ഭാവനം ദാസ ം ന

േഭാജനമ ിവി ാണാം െകാ മഥ മ ഥാപാഠ വണ െചയ ക ം ദാ മ ണനാമ െള ീ ി െകാള ക ം സ തമി െമ വ ി ം ജന െ ാ- ര രം വരാെതാ ഭ ി ായ വ ം ഭ ി വ ി ാ പിെ മെ ാ ം വേര തി-

േമാ മ ാരാ ളളവരവരേ ാ ഭ ി വിജ ാന ാനൈവരാഗ സദ ഃ സംഭവി ീ െമ ാ ി ം വ ം 720

ിമാ ം താവക ശ നാ സാരവശാ- മായ നിനെ ാെല ധരി നീ

വ വ മ നെമ ം ഹ ം മമ ഭ ാ െ ാഴി പേദശി ീട തേ ാ ഭ െന ാകിലവ േചാദി ീെല ാകി ം വ വ മവേനാ വിശ ാസം വരികയാ ഭ ിവിശ ാസ ാ നാം മ നി നിത മാ ാഠം െചയ കില ാനമക േപാം ഭ ിസം ാരാം േയാഗീ ാ നം ഹ സം ിതയേ ാ ിെയ റി ാ ം 730

ണഖാഗമനം

ഇ രം സൗമി ിേയാട ളിെ യ ന- രി ിരിേനരമി ീടിേനാരന രം ഗൗതമീതീേര മഹാകാനേന പ വടീ- തേല മേനാഹേര സ രി ീ െ ാ

യാമിനീചരി ജന ാനവാസിനിയായ കാമ പിണി ക ാ കാമിനി വിേമാഹിനി പ ജധ ജ ലിശാ ശാ ിത ളായ ഭംഗിേതടീ ം പദപാത ള േനരം പാദസൗ ര ം ക േമാഹിതയാകയാെല

കൗ ക െ ാ രാമാ മമകം ാ 740 ഭാ മ ലസഹേ ാ ലം രാമനാഥം ഭാ േഗാ ജം ഭവഭയനാശനം പരം മാനവവീരം മേനാേമാഹനം മായാമയം മാനസഭവസമം മാധവം മ ഹരം ജാനകിേയാ ം െട വാണീ ക മീനേകതനബാണപീഡിതയായാേള ം

രേവഷേ ാ ം മ ഹാസ ംെപാഴി- ി ിരാവരേനാ മ മാ രെചയ താ ഃ

ആെരേടാ ഭവാ െചാ ീടാ െട െന ം േനെരാെട ിവിേട വ വാ ലെമ ം 750 എെ ാ സാ ം ജടാവല ലാദികെള ാ- െമ ി ധരി ി താപസേവഷെമ ം എ െട പരമാ ം േ ǌാ പറ ീടാം നിേ ാ നീെയേ ാ പിെ േ ാദി മേ ാ രാ േസശ രനായ രാവണഭഗിനി ǌാ- നാഖ യാ ണഖ കാമ പിണിയേ ാ ഖര ഷണ ിശിരാ ളാം ാതാ ാ-

രിേക ജന ാേന ǌാനിരി സദാ നിെ ǌാനാെര മറി ീല ം ന- െരേ ാ പരമാ ം െചാ ണം ദയാനിേധ 760 രി േക െകാ ക ǌാനേയാ ാധിപതി- ന ന ദാശരഥി രാമെന േ ാ നാമം എ െട ഭാര യിവ ജനകാ ജാ സീത ധേന മ ാതാവായ ല മണനിവെനേടാ എ ാെലെ ാ കാര ം നിന മേനാഹേര നി െട മേനാഗതം െചാ ക മടിയാെത എ േക േനരം െചാ ിനാ നിശാചരി എേ ാ െടേ ാ രമി െകാേളളണം നീ നിെ ം പിരി േപാവാ മമ ശ ി േപാരാ എെ നീ പരി ഹി ീേടണം മടിയാെത 770 ജാനകിതെ ടാ ി ിരി

മാനവവീരനവേളാട െചയ തീടിനാ ഃ ǌാനിഹ തേപാധനേവഷ ംധരിേ ാേരാ കാനനംേതാ ം നട ീ സദാകാലം ജാനകിയാ മിവെള െട പ ിയേ ാ മാനേസ പാ ാ െവടി ീട െതാ െകാ ം സാപേ ാ വ ഃഖെമ ം കഷ ടംകഷ ടം താപെ ഹി തി ാള നീ െമേടാ ല മണ മമ ാതാ ര മേനാഹര ല മീേദവി തെ െയാ ം നീെയ ാംെകാ ം 780 നി ളി േച േമെറ നി യം മേനാഹേര സംഗ ം നി ിേല ം വ ി മവെനേടാ മംഗലശീലന പെന ം നിന-

നീ െച പറ ീ ക ൈവകീടാെത എ േക േനരം സൗമി ിസമീേപ േപായ - െച വളേപ ി ാ ഭ ാവാെക തെ െചാ വേളാ ചിരി വ രെചയ താ- െന െട പരമാ ം നിേ ാ പറ ീടാം മ വനായ രാമ ത െട ദാസ ǌാേനാ ധേന നീ ദാസിയാവാ ത വള യേ ാ 790 െച നീ െചാ ീടഖിേലശ രനായ രാമ - തേ ാ തവ ലശീലാചാര െള ാം എ ാലേ രംതെ ൈകെ ാള മേ ാ രാമ നിെ െയ േക രാവണസേഹാദരി പിെ ം ര ലനായകേനാ െചാ ാ- െളെ നീ പരി ഹി ീ ക ന നിന- െ ാ െകാ േമെയാ സ ട ായ വരാ മ വാ ഗിരിവന ാമേദശ േതാ ം എേ ാ െട നടേ ാേരാേരാ േഭാഗെമ ാ- മേന ാന ം േച ജി ായ വ മനാരതം 800 ഇ രമവ രെചയ ത േക േനര-

രമ െചയ രാഘവ തി വടി ഒ നായാലവനരിേക ഷി ാ-

െനാ ി േവണമതിനിവ െ നി ിേ ാ ഒ ി േവണമവനതിനാെര തിര-

ിരി ംേനരമിേ ാ നിെ ം ക കി ി വ ം ൈദവെമാ െകാതി ാലിനി നിെ വരി െകാള മവനി സംശയേമ ംണ െതരിെ ിനി ാലം കള ീടാെത െച ക കരെ ഹി ീ ം ക െ വെനേടാ 810 രാഘവവാക ം േക രാവണസേഹാദരി വ ാ ലേചതെ ാ ം ല ണാ ിേക േവഗാ െച നി േപ ി േനര മാര - െമേ ാടി രം പറ ീെടാ ാ െവ േത നീ നി ിലിേ െമാ കാം െയ റിക നീ മ വനായ രാമ തേ ാ പറ ാ ം പിെ മ േക രാഘവസമീേപ േപായ - െച നി േപ ി ാളാശയാ പലതരം കാമ മാശാഭംഗംെകാ േകാപ മതി- േ മ മാലസ ം രാ സിയേ ാ 820 മായാ പ ം േവ െപ നൈശലംേപാെല കായാകാര ം േഘാരദംഷ ം ൈകെ ാേ ം ക െ ാ സീതാേദവിേയാട േ ാ സം മേ ാ രാമ ത നി ംേനരം ബാലക ക ശീ ം തി ചാടിവ വാ റ രി ാ ം ല ം െമ ാം േഛദി േനരമവളലറി റയി - നാദെ െ ാ േലാകെമാെ മെ ാലിെ ാ നീലപ വത ിെ കളി നി ചാടി നാല വഴി വ മ വിയാ േപാെല 830 േചാര െമാലി ി കാളരാ ിെയേ ാെല േഘാരയാം നിശാചാരി േവഗ ി നടെകാ ാ രാവണ തെ വര ിനിയിേ ാെള േദവേദവ മ െച ി ളിനാ രാ സ വരനായീടിന ഖര ി

പ മ വനിയി പ വതം വീണേപാെല േരാദനംെചയ ി പതനംെചയ നിജ േസാദരിതെ േനാ ിെ ാ ിനാനാ ഖര ഃ ത ത വ ി സത രം േവശി ി-

െചാ ാെരെ േ ാെട ം വിരെയ നീ 840 വീ വീ േ ം വിറ ലറി ഗദ ഗദ- മാ ി േ ാ ഭീത ാ െചാ ിനാളവളേ ാ ഃ മ ാ ദശരഥ ാരി വ -

മ ണവാ ാെര ം സി ാ രാമല മണ ാെര വ നാമെമാ കാമിനി െട സീതെയ വ േപ അ ജ നിേയാഗ ാ നാമവരജ ഖഡ േഗന േഛദി മ ചാദികെള ാം രനായീ ം നീയി വെരെ ാലെചയ

േചാര നല ക ദാഹം തീ മാെറനി ിേ ാ 850 പ മാംസ ം തി ര ം പാനംെചയ കി- ലി വ ീ ം മമ നി യമറി ാ ം എ ിവ േക ഖര േകാപേ ാ രെച ാ ഃ യേമെറ ളള മാ ഷാധമ ാെര െകാ മ ഭഗിനി ഭ ി ാ െകാ ണ- െമ തിനാ പതി ാ േപ േപാക നി നീ െടെ കാ െ ാ ീെട ാലിവ- രാ തം വ ീ ം നിന മടിയാെത എ വേളാ പറ യ ാ ഖരേന -

ത ാരാം പതി ാ രാ സെര ം 860 ല ഗര സലാസിചാേപ ഭി ി-

പാലാദി പലവിധമാ ധ മായി ാരാ വിളി ത ാരായ െച

സ ാരായ ാര േനരം ബ ൈവേരണ പതി ാ വ െമാ മി ശ ൗഘം േയാഗി ാ ംനിെ ാരി െല മി േഗാ ാ തനാ േമാ മ രാമ

ശ ളയേ ാ ശ ൗഘം വ േ രം േത കേമാേരാശരംെകാ വ ഖ ി ട ത ിജനെ ം വധി ാേനാേരാ ിനാ 870

ണഖ മ ക േപടി മ ി- ാ ം കി ഖര ി വീണലറിനാ

എ െപായ ള ി നിേ ാ െട റ- ി നി യ വര പതി ാ വ ം െചാ നീ

അ െചേ േനരം രാമസായക െകാ- ി ിനിവരാതവ ം േപായാ െതേ ാ വ

എ ണഖ ം െചാ ിനാള േക വ േകാപ ാ ഖര െചാ ിനാന േനരംഃ േപാരിക നിശാചര പതി ാലായിര ം േപാരി ഷണ മ ജ ിശിരാ ം 880 േഘാരനാം ഖരേനവം െചാ േക േനരം രനാം ിശിരാ ം പട ം റെ

വീരനാം ഷണ ം ഖര ം നടെകാ ധീരതേയാ ം െചയ വതി ഴേ ാെട രാ സ ട െട മാം േകാലാഹലം േക ായേനരം രാമ ല മണേനാ െചാ ാ ഃ ഹ മാ ം ന മാെറെ ാ േഘാഷമി നേ ാ ി വ രേ ാബലം േഘാരമായിരിേ ാ ാമിേ ാ ധീരതേയാ മ നീെയാ കാര ംേവണം 890 ൈമഥിലിതെ െയാ ഹയിലാ ിെ ാ ഭീതി ടാെത പരിപാലി േവണം ഭവാ ǌാെനാ േന േപാ മിവെരെയാെ െ ാ വാ മാനേസ നിന സേ ഹ ായീെടാലാ മെ ാ ം െചാ ിെ െ െ യാണ മി ക വാ ഴലിെയ ര ി െകാേളളണം നീ ല മീേദവിേയ ംെകാ െനതെ െയ ല മണ െതാ േപായ ഗഹ രമകം ാ

ഖരവധം

ചാപബാണ േള െമ പരികര- മാേഭാഗാന റ ി സ നായി 900 നില േനരമാ വിളി ന ര- െരാെ വെ ാ മി ശസ ൗഘം േയാഗി ാ

പാഷാണ െള ിവെകാ േമ ം േ പി ി േവഗാ ഷ കരേന െമയ േമ

ത ണമവെയ ാെമയ ഖ ി രാമ രേ ാവീര ാെര ം സായകാവലി കി നി ഹി നിശിതാ ബാണ ത ാ- ലേ വ െ ാ രാ സ ടെയ ാം ഉ നാം േസനാപതി ഷണന േനര-

സ ിഭനായ രാമേനാട ി 910 കിനാ ബാണഗണമേവ ര വര

േവേഗന ശര ളാെല ണി ായമാ ി നാ ബാണ െളയ രഗം നാലിെന ം കാലേവശ മനി േച സാരഥിേയാ ം െട ചാപ ം റി ത േക ം കള േ ാ േകാേപന േതരി നി മിയി ചാടിവീണാ പി പാ ശതഭാരായസനി ിതമായ െക േപ ം പരിഘ ം ധരി വ ാനവ ത ബാ തെ േ ദി ീടിനാന ദാശരഥി ത പരിഘ ാല ഹരി ി സീതാപതി 920 മ കം പിള വ വിയില വീ സമ- വ ിപ നം േവശി ി ഷണ ം ഷണ വീണേനരം വീരനാം ിശിര ം േരാേഷണ ശരം െകാ രാമെനെയയ താ

ം ഖ ി രാമ ബാണ െളയ താ െമയ ട റി ീടിനാ ിശിര ം ബാണ െളയ താനേ രം ദാശരഥി ം ഖ ി നരായിരംബാണെമയ താ

അവ ം റി വന തം ബാണെമയ താ-

നവനീപതിവീരനവ ം ിനാ 930 അ ച ാകാരമായിരിേ ാര ത ാ-

മാംഗ ം റി പ ാടിനാ അേ രം ഖരനാദിത ാഭേതടീ ം രഥം- ത ിലാ ാ കരേയറി ǌാെണാലിയി വ രാഘവേനാ ബാണ കീടിനാ- െനാ ിെനാെ യ റി ീടിനാനവെയ ാം രാമബാണ െകാ ം ഖരബാണ െകാ ം മി മാകാശ ം കാണ താെതയായി

നിഷ രതരമായ രാഘവശരാസനം െപാ ി ാ ഷ ടിേദേശ ബാണെമ ാ ഖര 940 ച ം ിനാ േദഹ ം ശര െകാ- െ ാെ ാഴിയാെത പിള ീടിനാന േനരം താപസേദവാദികളാ ളള സാ ം താപേമാടേ ാ കഷ ടം കഷ ടെമ രെചയ താ ജയി താക രാമ ജയി താകെയ ഭയേ ാടമര ം താപസ ാ ം െചാ ാ തല ാേല ംേഭാ വ ത െട ക ി ം ശ നാ നി ി മായി ശരാസനം

ി കാണായ വ ിെത ം ചി ം ചി ം ഖ ൈവഷ ണവചാപം ൈകെ ാ നില േ രം 950 ദി കെളാെ നിറേ ാ ൈവഷ ണവേതജ-

െ ാ കാണായ വ രാമച െനയേ ാ ഖ ി ാ ഖര െട ചാപ ം കവച ം

ലഹാര കിരീട മര ണാ തെനെ ാ രഗ ം േത ം െപാടി- ാദിനായകന ീടിന േനര ി

മെ ാ േതരി കരേയറിനാനാ ഖര െതെ െപാടി ി രാഘവന മേ ാ പിെ ം ഗദ മായ ാനാ ഖര ഭി മാ ിനാ വിശിഖ ളാല ം രാമന 960 ഏറിയ േകാപേ ാെട പിെ മെ ാ േതരി-

േലറിവ േയാഗം ട ിനാ ഖര േഘാരമാമാേ യാ െമയ ര വര വാ ണാേ ന ത ീടിനാ ജിത മം പിെ ൗേബരമ െമയ തൈത ാസ ംെകാ മ വ തട ക രാ സവീര ൈനര തമ ം േയാഗി ി മ ാേ ണ വീരനാം ര പതി ത കള േ ാ വായവ മയ ൈമ ാസ ംെകാ ജഗ- ായക ത ക രാ സവീര 970

ഗാ മയ ഗൗഹ കമ ംെകാ ശാ മായ ക ഖര ം േകാപേ ാെട ആ രമ ം േയാഗി ക രാമന ഭാ രമായ ൈദവാ ംെകാ ത യാ തീ ണമാൈമഷീകാ െമ ര പതി ൈവ വാേ ണ കള ാ ത ാ സാരഥിതെ െ ാ രഗ െളെ ാ േത െമേ ം െപാടിെപ കള േ ാ യാ ധാനാധിപതി ല ം ൈകെ ാ തി- േ ാേധന ര വരേനാട ീ േ രം 980 ഇ ൈദവതമ മയേ ാരള െച- ി ാരിതലയ ീടിനാ ജഗ ാഥ

വീണി ല ാനഗേരാ രദ ാേര തല ണി ി വ ബാണ മ േനരം

ക രാ സെര ാമാ െട തലെയ ണ ഠഭാേവന നി സംശയം ട ിനാ

ഖര ഷണ ിശിരാ ളാം നിശാചര- വര ം പതി ാലായിര ം മരി ി നാഴിക േ ാ െകാ രാഘവ ത ാ- ഴിയി വീണാളേ ാ രാവണഭഗിനി ം 990

മരി നിശാചര പതിനാലായിര ം ധരി ാരേ ാ ദിവ വി ഹമ േനരം

ാന ം ലഭി ി രാഘവ േപാ നി

മാനേസ നരവേരവ മ േനരം രാമെന ദ ിണംെചയ ട നമസ കരി- ാേമാദം ി തി ാ പലതരം

നമേ പാദാം ജം രാമ േലാകാഭിരാമ സമ പാപഹരം േസവകാഭീഷ ട ദം സമേ ശ ര ദയാവാരിേധ ര പേത രമി ീടണം ചി ം ഭവതി രമാപേത 1000 ത പാദാം ജം നിത ം ധ ാനി നിജന-

വമരണ ഃഖ െള ള പാ മേഹശെന പ െചയ സേ ാ-

ഷി ി ǌ ി ത നായേനരം േഭദവി മം തീ സംസാര ല- േ ദന ഠാരമായ ഭവി ഭവാനിതി ാ ി ǌ ള മഹാേദവേനാട ല-

േമാ െചയ പരേമശ രന േനരം യാമിനീചര ാരായ ജനി നി ളിനി രാമനായവതരി ീ വ ǌാ ം മൗ 1010 രാ സേദഹ ാരാം നി െളേ ദി - േമാ ം ത ീ വനി സംശയേമ ം എ െചയ പരേമശ രന ലം നി യം മഹാേദവനായ ം ര പതി

ാേനാപേദശംെചയ േമാ ം ത ീടണ- മാന സ പനാം നി ി വടി നാഥാ എ വരേപ ി േനര ര നാഥ മ ഹാസ ം സാന മ െചയ ഃ വി േഹ ിയമനഃ ാണാഹംകാരാദിക - െ ാ േവ സാ ി തനായ പരമാ ാ 1020 ജാ പ നാഖ ാദ വ ാേഭദ ം മീേത സാ ിയാം പര ഹ മം സ ിദാന േമകം ബാല കൗമാരാദികളാഗമാപായികളാം കാല ാദിേഭദ ം സാ ിയാ ീേത നില ം പരമാ ാ പര ഹ മമാന ാ കം

പരമം ധ ാനി േ ാ ൈകവല ം വ ം ഈവ പേദശംെചയ േമാ ം നല കി േദവേദേവശ ജഗ ാരണ ദാശരഥി രാഘവ േ ാ നാഴികെകാ െകാ ാ േവേഗന പതി ാ സഹ ം രേ ാബലം 1030 സൗമി ി സീതാേദവിതേ ാ ം െട വ രാമച െന വീ നമസ കാര ം െചയ താ ശ ൗഘനി മാം ഭ വി ഹം ക

ബാ േപാദം വിേദഹാ ജ മ ംമ ം ൈ ക െകാ തേലാടിെ ാ ി ീടിനാ-

െളാ േവ മതിന വ ം വാ ീടിനാ രേ ാവീര ാ വീ കിട ക ല മണ നിജ ദി വിസ മയം േതടീടിനാ രാവണ തെ വര ിനിയിേ ാെള േദവേദവ മ െചയ തി ളിനാ 1040 പിെ ല മണ തെ ൈവകാെത നിേയാഗി ാ ഃ െച നീ നിവര ാേരാ െചാ ീടണം

ംെച ം ഖര ഷണ ിശിരാ സി ിെയ ാപി ം പതി ാലായിര ം താപസ ാേരാടറിയി നീ വരിെക പാപനാശനന െചയ തയേ ാ േശഷം മി ാ തേപാധന ാേരാ െചാ ാ-

നമി ാ ക ഖര മരി ാ മ ാലിനി ാലംൈവകാെതെയാ ീ -

മമ ൈവരികെള റ നിജനം 1050 പല ം ടി നി പി നി ി ീടിനാ പലലാശിക മായ ത ായ വാ േപ ം അം ലീയ ം ഡാര ം കവച - മംേഗ േച ീ വാനായ െ ാ വി ീടിനാ ല മണനവ ം െകാ വ ാ രാമന -

ാല വ െതാ തീടിനാ ഭ ിേയാെട അം ലീയകെമ ം ജവിേലാചന-

നം ല ിേ ലി ഡാര ം പിെ ൈമഥിലിതനി നല കീടിനാ കവച ം ാതാ തനി ണി ീ വാന ളിനാ 1060

ണഖാവിലാപം

രാവണഭഗിനി ം േരാദനംെച പിെ രാവണേനാ പറ ീ വാ നടെകാ ാ സാ ാല നൈശലംേപാെല ണഖ ം രാ സരാജ ി വീ ട റയി ാ ല ം ം കാ ം ടാെത േചാര മാ- യല ം ഭഗിനിേയാടവ രെചയ താ എ ി വേ െചാ ീെടേ ാ പരമാ ം ബ ായെത ൈവ പ ം വ ീ വാ ശ േനാ താ േനാ പാശിേയാ േബരേനാ ഷ തംെച തവ തെ ǌാെനാ വ 1070 സത ംെചാെ േനരമവ രെച ാ- െള ം ഢ ഭവാ മ പാനസ ീജിതനതിശഠെന റി ിരി

രാജാെവെ െകാ െചാ നിെ ഥാ ചാരച ം വിചാര മിേ ം നിത ം നാരീേസവ ംെചയ കിട ീെട ായ േപാ ം േക തി േയാ ഖര ഷണ ിശിരാ

േമ പതി ാലായിര ം ടി ം ഹരാ േ ന രാമ േവേഗന ബാണഗണം ഹരിെ ാ ിനാെനെ ാ കഷ ടേമാ ാ 1080

എ േക േചാദി ീടിനാന ദശാനന- െനേ ാ െചാ ീേടവ രാമനാ െത ം എെ ാ ലമവ െകാ വാെന െമ ാ- ല ക തനി നല കീ വനവെന ǌാ േസാദരി െചാ ാള േക രാവണേനാ യാ ധാനാധിപേത േക ാ ം പരമാ ം ǌാെനാ ദിനം ജന ാനേദശ ി നി-

ാന ം താേന സ രി ീ ംകാലം കാനന െട െച ഗൗതമീതടം േ സാന ം പ വടി ക ǌാ നില േ രം 1090 ആ മ ി ത രാമെന േ ജഗ- ദാ യ ത ജടാവല ല ം ചാപബാണ േളാ െമ ം േതജേ ാ ം താപസേവഷേ ാ ം ധ ദാര േളാ ം േസാദരനായീ ല ണേനാ ം ടി ാദരമിരി േ ാള െച ǌാ ം ീരാേമാ ംേഗ വാ ം ഭാമിനിതെ ാ

നാരികള ം മ ി േ ാ േലാക ി േദവഗ നാഗമാ ഷനാരിമാരി- േലവം കാ ാ മി േക ാ മി നം 1100 ഇ ിരാേദവിതാ ം ഗൗരി ം വാണിമാ - മി ാണിതാ ം മ ളള ര ീവ ം നാണം െ ാളി ീ മവെള വഴിേപാെല കാ േ ാളനംഗ ം േദവതയവളേ ാ ത പതിയാ ം ഷന ജഗ പതിെയ ക പി ാം വിക പമി പ മിതിനിേ ാ ത പ ിയാ ീ വാന ത വളവെള ക പി െകാ ി േപാ ീ വാെനാ െ േ ന മ ചനാസാക േ ദനം െച ാനേ ാ ല മണ േകാപേ ാെട രാഘവനിേയാഗ ാ 1110

ാ ം ഖരേനാ െച ǌാനറിയിേ ാ ം ന രാനീകിനിേയാ മവ

േരാഷേവേഗന െച രാമേനാേട േനരം നാഴിക േ ാ െകാ വെനാ ിനാ ഭസ മമാ ീ ം പിണ ീ കി വിശ ം ണാ വിസ മയം രാമ െട വി മം വിചാരി ാ ക േന മിഴിയാളാം ജാനകിേദവിയിേ ാ നി െട ഭാര യാകി ജ സാഫല ം വ ം ത കാശ ി ലാ ീ വാ ത വ -

ാഹം െച ീ കിെല ം ന ഭവാ 1120 ത ാമ െള ാം പ ാ ിയാ മവ-

ംേഗ വസി െകാ ാ േദവാരാേത രാമേനാേട ാ നി പാ നിന ശ ിേപാരാ കാമൈവരി ം േനേര നില െതതി േ ാ േമാഹി ിെ ാ ജാതി മായയാ ബാല ാെര േമാഹനഗാ ിതെ െ ാ േപാരിേക ള േസാദരീവചന ളി െന േക േശഷം സാദരവാക ളാലാശ സി ി ം ത െട മണിയറത ില കം ാ വ തിേ ം നി ചി ാക ലം 1130 എ ം ചി ം ചി േമാ േ ാളമിദെമാ മ നാല േ ാ നാഴികേനരംെകാ ശ നാം ന ര വര ഖര താ ം

ൈവദഗ േമ ം േസാദരരി വ ം പ ിക പതി ാലായിര ം ടി േപാ വ ം മാ ഷന രാമെന നം ഭ വ ലനായ ഭഗവാ പേ ണ

ിദാൈനക ി ി ിയ ധാതാ ം ാ ിേ ാ കാരണമി തേല ര േല മ നായ പിറ ിേ ാ 1140

എെ െ ാ വാെനാ െ വ ാെന ിേലാ െച ൈവ ണ ഠരാജ ം പരിപാലി ാമേ ാ അെ ിെല ം വാഴാം രാ സരാജ െമ ാ- ല ലിെ ാ െകാ ം മനസി നി പി ാ കല ാണ ദനായ രാമേനാേടല തി- െന ാജാതി ം മടിേ ǌാെനാ െകാ ം ഇ മാ നി ചി ി റ രേ ാനാഥ തത ാനേ ാ ടത ാന ം ാ സാ ാ ീനാരായണ രാമെന റി ഥ രാ സ വര ം ാ േമാ ാ 1150 വിേദ ഷ ാ രാമ തെ ാപിേ ള

ഭ ിെകാെ ി സാദി യി ഖിേലശ രാവണമാരീചസംഭാഷണം

ഇ രം നി പി രാ ി ം കഴി ി ചി ഭാ ദയാ ി നി വ േതരതിേലറീടിനാ േദവസ യൈവരി പാരാെത പാരാവാരപാരമാം തീരം ത മാരീചാ മം ാപി ീടിനാനതി തം േഘാരനാം ദശാനന കാര ഗൗരവേ ാ ം മൗന ം ജടാവല ലാദി ം ധരി- ാന ാ കനായ രാമെന ധ ാനി ളളി 1160

രാമരാേമതി ജപി റ സമാധി - ാേമാദേ ാ മ വീടിന മാരീച ം

ലൗകികാ നാ ഹ ി ലാഗതനായ േലാേകാപ വകാരിയായ രാവണ തെ ക സം മേ ാ ാനം െചയ - െകാ ത ാറിലണ ാന ാ േളാ ം ജി യഥാവിധി മാനി ദശകണ ഠ

േയാജി ചി മേ ാ േചാദി മാരീച ം എെ ാരാഗമനമിേതകനായ തെ െയാ ചി െ േപാെല േതാ ഭാവ ി 1170 െചാ ക രഹസ മെ ിേലാ ǌാ ം തവ ന വ വാ ളളതി നേ ാ ന ായമായ നിഷ ക മഷമായിരി കാര ം മായെമ ിേയ െചയ വാ മടിയിെ നിേ ം മാരീചവാക േമവം േക രാവണ െചാ ാ- നാ മിെ നി നിെ േ ാെല േ രം സാേകതാധിപനായ രാജാ ദശരഥ േലാൈകകാധിപ െട ാരാ േപാ രാമല മണ ാെര ി വരി കാലം േകാമളഗാ ിയാേയാരംഗനാര േ ാ ം 1180 ദ കാരേണ വ വാ ിതവ ബലാ

െല െട ഭഗിനിത നാസികാ ച ം ക ം േഛദി േക ട ഖരാദിക െച ി പതി ാലായിര മവെര ം നി താേനകനായിെ തി രണ ി േകാ ി േ ാ നാഴികെകാ രാമ ത ാേണശ രിയായ ജാനകിതെ ǌാ - മിേ ാേഴ െകാ ി േപാ ീ േവനതി നീ േഹമവ ം േ ാ മാനായ െച ടവിയി കാമിനിയായ സീതതെ േമാഹി ിേ ണം 1190 രാമല ണ ാെരയക ി ര ാ വാമഗാ ിെയയേ ാ െകാ ǌാ േപാ ീ വ നീ മമ സഹായമായിരി ി മേനാരഥം മാമകം സാധി ീ മി സംശയേമ ം പംകതിക രവാക ം േക മാരീച ളളി ചി ി ഭയേ ാ മീവ രെചയ താ ആ പേദശി ി ലനാശനമായ കാരിയം നിേ ാടവ നി െട ശ വേ ാ നി െട നാശം വ ീ വാനവസരം- തെ ാ ിരിേ ാ ശ വാ തവ 1200 ന നിന ǌാ െചാ വ േക ാകി ന തേ ം നിന ിെ ാഴിലറിക നീ രാമച നി ളള ഭീതിെകാ കതാരി മാമേക രാജര രമണീരഥാദിക േക േ ാളതിഭീതനാ ളള ǌാേനാ നിത ം രാ സവംശം പരിപാലി െകാ ക നീ ം ീനാരായണ പരമാ ാ തെ രാമ

ǌാനതി പരമാ മറിേ േക നീ ം നാരദാദിക നിേ ഷ ഠ ാ പറ പ- േ ാേരാേരാ ാ േകേ പൗല േഭാ 1210 പ സംഭവ ം ാ ി കാലം നാഥ പ േലാചനന െചയ തി വാ ല ാ എ ǌാ േവ െചാ െക േക

ചി ി വിധാതാ മ ി ദയാനിേധ നി ി വടിതെ മാ ഷേവഷം പം ിക ര തെ െ ാ ണം മടിയാെത അ െനതെ െയ സമയംെചയ നാഥ മംഗലം വ വാ േദവതാപസ െ ാം മാ ഷന രാമ സാ ാ ീനാരായണ - താെന ധരി േസവി െകാള ക ഭ ാ 1220 േപായാ ം രം ഖി വസി നീ മായാമാ ഷ തെ േ വി െകാ ക നിത ം എ ം പരമകാ ണിക ജഗ ാഥ ഭ വ ല ഭജനീയനീശ ര നാഥ മാരീച പറ േക രാവണ െചാ ാ ഃ േനരേ പറ നി ലനേ ാ ഭവാ ീനാരായണസ ാമി പരമ പരമാ ാ-

താനരവിേ ാ വ തേ ാ സത ംെചയ മ നായ പിറെ െ െ ാ വാ ഭാവി സത സ പനായ ഭഗവാ താെന ിേലാ 1230 പിെ യ മെ ാ വാനാളാെരേടാ ന നി ാനം ǌാനി െനേയാ ീെലാ ം ഒ െകാ ം ǌാനട ീ കയി നം െച ൈമഥിലിതെ െ ാ േപാരികേവണം ഉ ിഷ ഠ മഹാഭാഗ െപാ ാനായ ചമ െച- െ മക ക രാമല മണ ാെര അേ രം േതരിേല ിെ ാ ി േപാ ീ വ പിെ നീ യഥാ ഖം വാ ക േ േ ാെല ഒ ിനി മ നീ രെച താകി- െല െട വാ ണാ ീ ി തെ 1240 എ േക വിചാരി ി മാരീച ം ന ഷ ടാ ധേമ നിര ാണംവ ാ െച ടന നരക ി വീ ട കിട ണം ണ സ യംെകാ നായ വ മേ ാ

രാമസായകേമ മരി ാെല ചി ി-

ാേമാദം റെ ാ െമ െചാ ാ രാ സരാജ ഭവാനാ ാപി ാ െമ ി സാ ാ ീരാമ പരിപാലി െകാ ക േപാ ീ എ രെചയ വിചി ാ തി കല െ ാ െപാ നിറമാ െളളാ ഗേവഷ ം ാ 1250 പങ ിക ര േതരിലാ ാ കേരറിനാ െച ാ ബാണ ം േതരിേലറിനാന േനരം െച ാ മാനിനിയായ ജാനകിതെ ളളി ചി ി ദശാസ മ നായ ചമ ി മാരീച മേനാഹരമാെയാ െപാ ാനായി ചാ ളളിക െവളളിെകാ േന ര ം നീല െകാ േച ഗ ഭാവേ ാേടാേരാ ലീലക കാ ി ാ ി ാ ി ം പിെ േവേഗന റെ ം ളളി ാടി മ - രാഗഭാേവന െരേ ായ നി കടാ ി ം 1260 രാഘവാ മ േലാപാേ സ രി േ ാ രാേക ഖി സീത ക വിസ മയം ാ രാവണവിേച ിതമറി ര നാഥ േദവിേയാട െച ാേനകാേ കാേ േക നീ രേ ാനായക നിെ െ ാ േപാവതിനിേ ാ ഭി േപണ വ മ ിേക ജനകേജ നീെയാ കാര ം േവണമതി മടിയാെത മായാസീതെയ ശാലയി നി ീടണം വ ിമ ല ി മറ വസി നീ ധേന രാവണവധം കഴി േവാളം 1270 ആ യാശ േലാരാ ി ീേടണം ജഗ- ദാ യ േത സീേത ധ ര ാ ം ിേയ രാമചേ ാ ി േക ജാനകീേദവിതാ ം േകാമളഗാ ിയായ മായാസീതെയ പ ശാലയിലാ ി വ ിമ ല ി െച ി ി മഹാവി മായ മേ ാ

മാരീചനി ഹം

മായാനി ിതമായ കനക ഗം ക മായാസീത ം രാമച േനാ രെച ാ ഃ ഭ ാേവ ക ീലേയാ കനകമയ ഗ- െമ ം ചി ം ചി ം ര ഷിതമിദം 1280 േപടിയി ിതിേന െമ മ വ- ീ മ െ െമ േതാ ം

കളി ാനതി ഖ ി ന ി വിളി ീ ക വ െമ േതാ നം പിടി െകാ ി േപാ ീ ക ൈവകീടാെത മടി ീട േത ം ഭ ാേവ ജഗ പേത ൈമഥിലീവാക ം േക രാഘവന െചയ േസാദര തേ ാ നീ കാ െകാള കേവണം സീതെയയവ െ ാ ഭയ ാകാെത യാ ധാന ാ കാനനംത ിെല ം 1290 എ െചയ ധ ബാല െള ട െച ി ഗെ യ െ ാള വാ ജഗ ാഥ അ െച േ രം േവഗ ിേലാടി ള-

ടാെയ േതാ േ ാ മ ംമ ം അ വ മേ ാ പിടി ാ ഭാവി ീ ം പ ത േമാ െര തി ചാ മേ ാ ഇ െനതെ െയാ ര ാേയാ േനര- െമ െന പിടി േവഗ തിേന ം എ റ ാശവി രാഘവെനാ ശരം ന ായിെ ാ ട വലി വി ീടിനാ 1300 െപാ ാ മ െകാ മിയി വീണേനരം വ ലേപാെലെയാ രാ സേവഷം ാ മാരീച തെ യി ല മണ പറ േനരേ െയ ര നാഥ ം നി പി ബാണേമ വനിയി വീണേ ാ മാരീച ം ാണേവദനേയാ കര ാനേ ാ പാപംഃ

ഹാ ഹാ ല ണ മമ ാതാേവ സേഹാദര

ഹാ ഹാ േമ വിധിബലം പാഹി മാം ദയാനിേധ ആ രനാദം േക ല മണേനാ െചാ ാ സീത ം സൗമിേ നീ െച ക ൈവകിടാേത 1310 അ ജ െട വിലാപ േക ീേല ഭവാ ഉ ാരായ നിശാചര ാ െകാ ം െ ര ി െകാ ക െച ല മണ മടിയാെത രേ ാവീര ാരിേ ാള െകാ മെ ിലേ ാ ല മണന േക ജാനകിേയാ െചാ ാ ഃ ഃഖിയായ കാേര േദവി േക ണം മമ വാക ം മാരീച തേ െപാ ാനായ വ തവ ന േചാരെന േമവം കര തവ തെ അ നായ ǌാ മി േക േപായക േ ാ നി ി വടിേയ ം െകാ േപായീടാമെ ാ 1320 പങ ിക ര തനി തി ള പായമി- െത റിയാെതയ െച ിത യ േലാകവാസിക ാ ം ജയി ടായെ ാ രാഘവ തി വടിതെ െയ റിയണം ആ നാദ ം മമ േജ ഷ ഠ ാകയി രാ ിചാരിക െട മായയിതറി ാ ം വിശ നായക േകാപി ീ കിലര ണാ വിശ സംഹാരംെചയ വാ േപാ െമ റി ാ ം അ െന ളള രാമ ത ഖാം ജ ി നി- െ െന ൈദന നാദം ഭവി ീ നാേഥ 1330 ജാനകിയ േക ക നീ കി കി മാനേസ വള െ ാ േഖദേകാപ േളാ ം ല മണ തെ േനാ ിെ ാ ിനാള േനരം രേ ാജാതിയിലേ നീ ായി നം ാ നാശ ിനേ കാം യാ തവ

േചതസി ഷ ടാ ാേവ ǌാനിേതാ ീലയേ ാ രാമനാശാകാം ിതനാകിയ ഭരതെ കാമസി മവ ത െട നിേയാഗ ാ െടേ ാ ി നീ ം രാമ നാശം വ ാ

ഢമാെയെ ം െകാ െച വാ നം 1340 എ േമ നിനെ െ ി കയി താ - മി മ ാണത ാഗംെചയ േവ ǌാനറി ാ ം േചതസി ഭാര ാഹരേണാദ തനായ നിെ - േ ാദര ാ ധരി ീല രാഘവേന ം രാമെനെയാഴി ǌാ മെ ാ ഷെന രാമപാദ ളാെണ തീ കയി യെ ാ ഇ രം വാ േക സൗമി ി െചവി ര ം സത രം െപാ ി നരവേളാ രെചയ താ ഃ നിന നാശമ ിരി ി പാര- െമനി നി പി ാ ത ടാതാ ം 1350 ഇ രം െചാ ീ വാ േതാ ിയെതേ ച ി ധിഗ ധിഗത ം രചി ം നാരിക െ ാം വനേദവതമാേര പരിപാലി െകാ വി മ വംശാധീശ രപ ിെയ വഴിേപാെല േദവിെയ േദവകെളബ ഭരേമ പി മ ം

വജ തെ ാ ാ നട സൗമി ി ം സീതാപഹരണം

അ രം ക ദശക ര മദനബാ- ണാ നായവതരി ീടിനാനവനിയി ജട ം വല ല ം ധരി സന ാസിയാ- ടജാ േണ വ നി ി ദശാസ ം 1360

ഭി േവഷെ രേ ാനാഥെന ത ണം മായാസീതാേദവി ം വിനീതയായ നത ാ സം ജ ഭ ാ ഫല ലാദിക ം ദത ാ സ ാഗതവാക ാ പിെ ം െചാ ാ അൈ വ ഫല ലാദിക ം ജി െകാ-

ി ിരിേനരമി ീ ക തേപാനിേധ ഭ ാ വ മിേ ാള ത ിയെമ ാം െച ം

ഡാദി ം തീ വി മി ാ ം ഭവാ ഇ രം മായാേദവീ ഗ ാലാപ േക

സത രം ഭി പി സ ിതം േചാദ ംെച ാ 1370 കമലവിേലാചേന കമനീയാംഗി നീയാ- രമേല െചാ ീ നി കമിതാവാെര ം നിഷ രജാതികളാം രാ സരാദിയായ ഷ ടജ ളള കാനന മിത ി നീെയാ നാരീമണി താേന വാ െതെ ാ- രാ ധപാണിക മി േ ാ സഹായമായ നി െട പരമാ െമാ േവ പറ ാ ǌാ- െന െട പരമാ ം പറ താ ം േമദിനീ തയ േക രെചയ തീടിനാ േമദിനീപതിവരനാമേയാ ാധിപതി 1380 വാ മി ാത ദശരഥനാം പാധിപ- േജ ഷ ഠന നനായ രാമന തവീര - ത െട ധ പ ി ജനകാ ജ ǌാേനാ ധന നാമ ജ ല മണെന ം നാമം ǌ വ ം പി രാ യാ തപ ിനാ- യി വ ിരി ദ കവനംത ി പതി ാലാ കഴിേവാള ം േവണംതാ - മതി പാ ീ സത െമ റി ാ ം നി ി വടിെയ ǌാനറി ീേല ം ന- െര ിനാെയ ളളി െചാ ണം പരമാ ം 1390 എ ിേലാ േക ാ ം നീ മംഗലശീേല ബാേല പ ജവിേലാചേന പ ബാണാധിവാേസ പൗല യ തനയനാം രാ സരാജാ ǌാ ൈ േലാക ി െലെ യാരറിയാെത ള നി േല കാമപരിത നായ ചമ ǌാ നി ലമതി നീ േപാരണം മയാ സാകം ല യാം രാജ ം വാേനാ നാ ി ം മേനാഹരം കി രനാേയ തവ േലാക രി നാേഥ താപസേവഷം രാമനാെല ഫലം താപ െ ാ കാ ിലി െന നടേ 1400 ശരണാഗതനാേയാെരെ നീ ഭജി ാ -

മ ണാധരി മഹാേഭാഗ ജി ാ ം രാവണവാക േമവം േക തി ഭയേ ാ ം ഭാവൈവവ ം ജാനകി െചാ ാ മ ംഃ േകവലമ ി മരണം നിന ിേ ാ- േളവം നീ െചാ ാകി ീരാമേദവ ത ാ േസാദരേനാ ം ടി േവഗ ി വ മിേ ാ േമദിനീപതി മമ ഭ ാ ീരാമച െതാ േമാ ഹരിപ ിെയ ശ ി കഷ ടമാ ളള വാ െചാ ാെത രാ ാേവ 1410 രാമബാണ െകാ മാറിടം പിള നീ മിയി വീഴ വാ ളള കാരണമി നം

ഇ െന സീതാവാക ം േക രാവണേന ം തി ീ ം േ ാധം ിതനായേ രം ത െട പം േനേര കാ ിനാ മഹാഗിരി- സ ിഭം ദശാനനം വിംശതിമഹാ ജം അ നൈശലാകാരം കാണായേനര ളളി- ല സാ ഭയെ വനേദവതമാ ം രാഘവപ ിേയ ം േതരതിെല െവ- ാകാശമാ േ ശീ ം േപായി ദശാസ ം 1420

ഹാ ഹാ രാഘവ രാമ സൗമിേ കാ ണ ാേ ഹാ ഹ മ ാേണശ ര പാഹി മാം ഭയാ രാം ഇ രം സീതാവിലാപം േക പ ീ ം സത ര ാനംെച െത ിനാ ജടാ ം തിഷ ഠതിഷ ഠാേ മമ സ ാമിത പ ിേയ ം ക െകാെ വിേട േപാ ഢാ ാേവ അ ര ി െച നക മ ംെകാ

മാം േരാഡാശം െകാ േപാ േപാെല പ തിമേ പരേമാ ത ിേയാ ം ദ രാജ െമാ പ വാനാ േളളാ 1430 ദ രാജെനേ ാെല ബ ൈവരേ ാടതി- നായേ െച ം ട ിനാ

അ ി ം പ ാനില മായ ചമ ി- ത ികളിള വി തമ േനരം കാ നഖ െളെ ാ ചാപ െപാടിെപ -

ാനന ം കീറി റി വശംെക തീ ണ ാ ം െകാ േത ടം തക ി കാ ണംെകാ െകാ വീഴ ിനാനശ െള

ത െപ കിയ പ വാത േള രാ സ വര ം ച ല ായ വ 1440 യാ ം ട ി മ കീ ി െമാ ിെയ- ാ ി ഴെ ാ രാ ിചാരീ നേ ാ

ധാ ീ ിെയ ധാ ിയി നി ി ന- േരാ ത ച ഹാസമിള ി ല തരം പ ിനായക െട പ േഛദി േ ാ- ള ിതിത ില വീണാന മനായി വ രേ ാനായക പിെ ല മീേദവിേയ ംെകാ-

തചി േ ാ ം ദ ിണദി േനാ ി മെ ാ േതരിേലറിെ െ നടെകാ ാ മ ാ ം പാലി ാനി വരായിെ േ ാ- 1450

ി ി വീണീ ക നീേരാ മേ ാ ക വാ ഴലിയാം ജാനകീേദവിതാ ം ഭ ാ തെ ാ ം പറെ ാഴി-

മനായ നിെ ജീവ ം േപാകായ െക ീ ി ം വരം പ ിരാജ നല കി ീമ ലമക ാ േമ േപാ േപായാ

അേ ാ രാഘവ ജഗ ായക ദയാനിേധ നീെയെ േപ ി െത ഭ ാേവ നാഥാ രേ ാനായകെനെ െ ാ ിതാ േപായീ ര ിതാവായി ാ മിെ നി േ ാ പാവം 1460 ല മണാ നിേ ാ ǌാ പ ഷം െചാേ നേ ാ ര ി െകാേളളണേമ േദവരാ ദയാനിേധ രാമ രാമാ ാരാമ േലാകാഭിരാമ രാമ മിേദവി െമെ െവടി ാളി കാലം

ാണവ ഭ പരി ാഹി മാം ജഗ പേത കൗണപാധിപെനെ െ ാ ഭ ി ം േ സത രം വ പരിപാലി െകാേളളണേമ സത േചതസാ മഹാസത വാരിേധ നാഥ ഇ രം വിലാപി ംേനര ശീ ം രാമ- ഭ നിെ െമ ശ യാ ന ര 1470 ചി േവേഗന നട ീടിനാന േനരം

ീ ി ം കീഴ േ ാ ാ േനാ േനരം അ ിനാഥാേ ക പ വാനര ാെര വി തം വി ഷണസ യമഴി ത-

രീയാ ഖ ംെകാ ബ ി രാമ- ഭ കാ ാ േയാഗംവരിെക കതാരി സ ത ാ കീ േപാ നിേ പി ി സീതാേദവി മ നാം ന രനറി ീല മേ ാ അ ി ീര ത പ നം ഗത ാ ം

ാ മേ മഹാേശാകകാനനേദേശ 1480 തേല മഹാശിംശപാത േല

ദ മാരായ നിജ രേ ാനാരികേള ം നിത ം പാലി െകാ െക റ ി തെ വ യ വസി ീടിനാ ദശാനന ഉ േമാ മയായ ജാനകീേദവി പാതി- ത മാ ിത വസി ീടിനാള കാലം

വസ േകശാദിക െമ ം മലിനമായ വ ം ി സ മാം ചി േ ാ ം രാമ രാേമതി ജപധ ാനനിഷ ഠയാ ബ യാമിനീചര ലനാരിക െട മേ 1490 നീഹാരശീതാതപവാതപീഡ ം സഹി- ാഹാരാദികേള ം ടാെത ദിവാരാ ം

ല യില വസി ിതാത െ ാ മായാ- സ ടം മ ഷ ജ ി ലാ ി ാ

സീതാേന ഷണം

രാമ ം മായാ ഗേവഷെ ൈ െ ാെ ാ കാമ പിണം മാരീചാ രെമയ െകാ േവേഗന നടെകാ ാനാ മം േനാ ി ന- രാഗമ ാതലായ രാഘവ തി വടി നാല ശര ാ നടേ ാരന രം ബാലക വരവീഷ രേവ കാണായ വ 1500 ല മണ വ ക രാഘവ താ -

ാ ി നി പി ക പി കരണീയം ല ണേന മറി ീലേ ാ പരമാ - മി ാലമിവേന ം വ ിെ േതവ രേ ാനായക െകാ േപായ മായാസീതാ ല മീേദവിെയ േ ാ മ ാ ം ലഭി അ ിമ ല ി വാ സീതതെ ല ണനറി ാലി ാര ം വ ടാ ഃഖി െകാള ǌാ ം ാ തെന േപാെല ൈമ ിതെ ിര ാ േപായ െച ാമേ ാ 1510 രേ ാനായക െട രാജ ിെല ാ പിെ -

ലേ ാ ം െട രാവണ തെ െ ാ ാ അ ിമ േല വാ ം സീതെയ ത വ ാജാ ൈകെ ാ േപാകാമേയാ യ ൈവകാെത പിെ അ യധ േമാ രാജ െ വഴിേപാെല ര ി കി ി കാലം മിയി വസി ീടാം ഷ കേരാ ഭവനി ം ാ ി നിമി മാ-

യ വംശ ി ല ǌാ മ നാ ിറ ം മായാമാ ഷനാ െമ െട ചരിത ം മായാൈവഭവ ം േക ം െചാ ക ം 1520 ഭ ിമാ േ ണ െച ം മ ന യാേസന

ി ം സി ി ീ മി സംശയേമ ം ആകയാലിവേന ം വ ി ഃഖി ǌാ ാ ത ഷെനേ ാെലെയ കതാരില

നി യി വരജേനാട െച ീടിനാ ഃ

പ ശാലയി സീതയ ാെരാ ണ ള എ ിനിേ ാ േപാ ജാനകിതെ ലാ- െല ി െവടി നീ രാ സരവേള ം െകാ േപാകേയാ െകാ ഭ ി കളകേയാ ക കജാതിക െ േ ാ താ േതാ ാ 1530 അ ജവാക േമവം േക ല മണ താ - മേ നി ട ട െതാ വിവശനായ ഗദ ഗദാ ര രെചയ തി േദവി െട

ഹവചന ബാ ം കി കി ഹാ ഹാ ല മണ പരി ാഹി സൗമിേ ശീ ം ഹാ ഹാ രാ സെനെ നി ഹി ീ മിേ ാ ഇ രം ന ര ത വിലാപ േക

ഗാ ി ം തവ നാദെമ റയ യാ അത ം പരിതാപം ൈകെ ാ വിലാപി സത രം െച ര ിെ െ േ ാട െചയ 1540 ഇ രം നാദം മമ ാതാവി ായ വരാ ചി േമാഹ ം േവ സത െമ റി ാ ം രാ സ െട മായാഭാഷിതമി നം കാ ണം െപാ െ ǌാ പല െചാേ എ േക േദവി പിെ രെചയ താ- െളേ ാ പലതരമി വെയ ാമിേ ാ നി ി ി നി െചാ വാ പണിെയ ാ സ ാപേ ാ ǌാ ം ക െപാ ിെ ാ ചി ി േദവകെള ാ ി ര ാ മായ നി ി മലരടി വ ി ാ വിടെകാേ 1550 എ ി ം പിഴ ി േപാ സൗമിേ നീ ശ ായീടാേമാ വചന ള േക ാ േയാഷമാ െട വാ സത െമേ ാ വ േഭാഷെന െമ നീയറി തിേ ര സാം പരിഷക െകാ െപായ ളകേയാ ഭ ി കളകേയാ െച െത റി ീല ഇ െന നിന ടജാ ഭാഗ ി െച-

െ േമ േനാ ി ാണാ ാ ലെ രാമ ഃഖഭാവ ം ൈകെ ാെ ം വിലാപി ാ നിഷ കളനാ ാരാമ നി ണനാ ാന 1560 ഹാ ഹാ വ േഭ സീേത ഹാ ഹാ ൈമഥിലീ നാേഥ ഹാ ഹാ ജാനകീ േദവി ഹാ ഹാ മ ാേണശ രി എെ േമാഹി ി തി ായ മറ ിരി േയാ ധേന നീ െവളി വ ീ മടിയാെത ഇ രം പറക ം കാനനംേതാ ം നട-

േന ഷി ം കാണാ വിവശനായ വനേദവതമാേര നി േ ാ ക വനേജ ണയായ സീതെയ സത ം െചാ വിന ഗസ യ േള നി േ ാ ക ഗേലാചനയായ ജനക ിതേ 1570 പ ിസ യ േള നി േ ാ ക പ ളാ ിെയ മമ െചാ വി പരമാ ം

േമ പറ ീ വി പരമാ ം ഷ കരാ ിെയ നി െള ാ േ ാ ക

ഇ േമാേരാേ പറെ ം ഃഖം സത രം നീള ിരെ േമ ക ീലേ ാ സ വ ക സ േവശ ര സ വ സ വാ ാവാം സ വകാരണേനകനചല പരി നി ല നിരാകാര നിരഹംകാര നിത ചി യനഖ ാന ാ ക ജഗ യന 1580 മായയാ മ ഷ ഭാേവന ഃഖി ീടിനാ കാര മാ ഷ ഢാ ാ െളെയാ ി ാനായ തത ാ ഖ ഃഖേഭദ െളാ ം ചിേ േതാ ക മി ാനമി ായ കയാ ജടാ ഗതി

ീരാമേദവേനവം തിര നട േ ാ േതരഴി ട വീണാ ലമടവിയി ശസ ചാപ േളാ ം ടേവ കിട -

െത മ കാണായി മേ മാ ം അേ രം സൗമി ിേയാട ളിെ യ രാമ ഭി മാേയാ രഥം കാ െകേടാ മാര നീ 1590 തന ംഗിതെ െയാ രാ സ െകാ േപാേ ാ- ളന രാ സനവേനാ േപാ െച ീടിനാ അേ രമഴി േത േ ാ ിതാ കിട എ വ ീടാമവ െകാ ാേരാ ഭ ി ാേരാ ീരാമേനവം പറ ി ിരി നട േ ാ

േഘാരമാെയാ പം കാണായി ഭയാനകം ജാനകിതെ ി നാെയാ യാ - ധാനനി ിട ത നീ ക ീലേയാ െകാ േവനിവെന ǌാ ൈവകാെത ബാണ ം വി മി ാ ത ീെട േക േനരം 1600 വി ദയനാ ിരാജ ം െചാ ാ വധ ന ഹം തവ ഭ നാേയാ ദാസ മി െമ ം തവ താത വിേശഷി ം ിഗ നായിരിെ ാ പ ിയാം ജടാ ǌാ ഷ ടനാം ദശ ഖ നി െട പ ിതെ - െകാ ാകാേശ േപാ േ രമറി ǌാന

െപെ െച ത വെന ംെചയ ി േത ം വി ം െപാ ി കള േ ാ

െവ ിനാ ച ഹാസംെകാ വ ǌാ മേ ാ േവദനേയാ ം മിയി വീേണനേ ാ 1610

നി ി വടിെയ െ ാഴി മരിയായ െക- ി ിരാേദവിേയാ വര ം വാ ിെ ാേ

പാ േ ണെമെ പയാ പാനിേധ ഴലിണ നിത ാ ി വസിേ ണം

ഇ രം ജടാ ത വാ ക േക നാഥ ചി കാ ണ ം െച ി ത - ൈ ക െകാ തേലാടീടിനാനവ ട ഖാ തനയനേ ാ ം രാമച

െചാ െചാ േഹാ മമ വ ഭാ ാ ം നീ-

െയ ാെമ േക െചാ ിനാ ജടാ ം 1620 രേ ാനായകനായ രാവണ േദവിതെ -

ിണദിശി െകാ േപായാെന റി ാ ം െചാ വാനി ശ ി മരണപീഡയാേല ന വ വതിനായ ഹിേ ണം നി ി വടിതെ ക ിരി േവ ബ േമെ ംവ ം മരി ാനവകാശം വ ഭവ പാപാ മാകയാലഹം ണ ഷ േഷാ മ ദയാനിേധ

നി ി വടി സാ ാ ീമഹാവിഷ പരാ- ന ാ ാ പരമാ ാ മായാമാ ഷ പീ 1630 സ തമ ഭാേഗ വസി ീ കേവണം നി ി േമനി ഘനശ ാമളമഭിരാമം അ കാല ി ലീവ ം കാണായ ലം ബ മ നാേയ ǌാെന നം ബ ഭാേവന ദാസനാകിേയാരടിയെന- ബ ക മസമ രതലം ത ാ ബ വ ല മ ം െതാ േളണെമ ാ നി ി മലരടിേയാ േച ീടാമേ ാ ഇ ിരാപതിയ േക ട തേലാടിനാ മ മ ം ാ ാന ം വ ീ ംവ ം 1640 അേ രം ാണ െള ത ജി ജടാ ം മ ിടംത ി വീണേനര ര വര ക നീ വാ ഭ വാ ല പരവശാ- ല േ ാജേന പി മി മാം പ ീ െ ഉ മാംഗെ െയ ംഗസീംനി േച ി-

രകാര ാ മായ േസാദരേനാ െചാ ാ കാഷ ഠ െകാ വ നെ ാ ചിത തീ

ണമ ിസംസ കാര ി ൈവകീടാെത ല ണന േക ചിത ം തീ ീടിനാ ത ണം ളി സംസ കാര ംെചയ പിെ 1650 ാന ം കഴി ദക ിയാദി ം െചയ

കാനേന ത ഗം വധി മാംസഖ ം ിേ വ ജലാദിക ം നല കീടിനാ

നെ ാ ഗതിയവ ാവാ പി മായ പ ികളിവെയ ാം ഭ ി ഖി ാ ം പ ീ നി െകാ നായ ഭവി ാ ം കാ ണ ി കമേല ണ മ ൈവരി- സാ പ ം ഭവിെ സാദരമ െചയ അേ രം വിമാനമാ ഹ ഭാസ രം ഭാ - സ ിഭം ദിവ പം െ ാ ജടാ ം 1660 ശംഖാരിഗദാപ മ ടപീതാംബരാ- ദ ിത പം വിഷ പാ ഷദ ാരാ ജിതനായി തി െ നികളാ

േതജസാ സകലദിഗ വ ാ നായ ാണായ വ സ തഗാ േ ാ യേര ിെ ാ -

തഭ ിേയാേട രാമെന തിെച ാ ഃ ജടാ തി

അഗണ ണമാദ മവ യമ േമയ- മഖിലജഗ ഷ ടി ിതിസംഹാര ലം പരമം പരാപരമാന ം പരാ ാനം വരദമഹം ണേതാസ മി സ തം രാമം 1670 മഹിതകടാ വി പിതാമര ചം രഹിതാവധി ഖമി ിരാമേനാഹരം ശ ാമളം ജടാമ േടാ ലം ചാപശര- േകാമളകരാം ജം ണേതാ ഹം രാമം വനകമനീയ പമീഡിതം ശത-

രവിഭാ രമഭീഷ ട ദം ശരണദം രപാദപ ലരചിതനിലയനം രസ യേസവ ം ണേതാ ഹം രാമം

ഭവകാനനദവദഹനനാമേധയം ഭവപ ജഭവ ഖൈദവതം േദവം 1680 ദ ജപതിേകാടി സഹ വിനാശനം

മ ജാകാരം ഹരിം ണേതാ ഹം രാമം ഭവഭാവനാ രം ഭഗവ പിണം ഭവഭീവിരഹിതം നിേസവിതം പരം ഭവസാഗരതരണാം േപാതകം നിത ം ഭവനാശായാനിശം ണേതാ ഹം രാമം ഗിരിശ ഗിരി താ ദയാം ജവാസം ഗിരിനായകധരം ഗിരിപ ാരിേസവ ം രസ യദ േജ േസവിതപാദം രപമണിനിഭം ണേതാ ഹം രാമം 1690

പരദാരാ പരിവ ിതമനീഷിണാം പര ഷ ണ തി സ ഷ ടാ നാം പരേലാൈകകഹിതനിരതാ നാം േസവ ം പരമാന മയം ണേതാ ഹം രാമം ിത രവികസിതവ ാംേഭാ ഹം തിേഗാചരമസിതാം ദകേളബരം

സിതപ ജചാ നയനം ര വരം ിതിന ിനീവരം ണേതാ ഹം രാമം

ജലപാ ൗഘ ിതരവിമ ലംേപാെല സകലചരാചരജ ളളി വാ ം 1700 പരി ാ ാനമദ യമവ യേമ ം പരമം പരാപരം ണേതാ ഹം രാമം വിധിമാധവ ശം പേഭേദന ണ- ിതയവിരാജിതം േകവലം വിരാജ ം ിദശ നിജന തമവ മജം ിതിജാമേനാഹരം ണേതാ ഹം രാമം

മ ഥശതേകാടി രകേളബരം ജ നാശാദിഹീനം ചി യം ജഗ യം നി ലം ധ ക ാധാരമപ നാധാരം നി മമാ ാരാമം ണേതാ ഹം രാമം 1710 ഇ തി േക രാമച ം സ നായ പ ീ തേ ാട ളിെ മ രമായ അ േത ഭ ം ഗ പദം േമ വിേ ാഃ പരം

ഇേ ാ െമ തി ം പഠി ം േക െകാ ാല ഭ നാ ളളവ വ ീ ം മ ാ പ ം പ ീ നിെ േ ാെല മ പരായണനായാ ഇ െന രാമവാക ം േകെ ാ പ ിേ ഷ ഠ- ന െനതെ വി സാ പ ം ാപി േപായ

ഹ മ ജിതമായ പദ ം ാപി േഥ നി ലരാമനാമം െചാ ജനംേപാെല 1720 കബ ഗതി

പിെ ീരാമ മി ാ ജേനാ ം ടി ഖി നായ വനാ രം ാപി ഃഖേ ാ ം അേന ഷിേ ാേരാദിശി സീതെയ ാണായ കയാ സ ൈധേര ണ വനമാ േ സ രി േ ാ രേ ാ പേ ാെടാ സത െ ാണായ വ ത ണേമവം രാമച മ െചയ താ വ സി വദന ം േയാജനബാ ം ച രാദിക മിെ െ ാ സത മിദം ല മണ ക ാേയാ നീ കേ ാളം ഭയ ാം ഭ ി മിേ ാളിവ നെ െയ റി ാ ം 1730 പ ി ം ഗ മെ ം ചി ം ചി ം വ സി വ ം കാ ം തല മി താ ം ര പിടി ടന ഭ ി ം േ നെ ര ി ം കാര ം ക ീല നി പി ാ ത തമ ാരായി മാര നാം ക പിതം ധാതാവിനാെലെ ാല വ ം രാഘവേനവം പറ ീടിേനാരന ര- മാ ലമകെ ാ ല മണ രെചയ താ ഃ േപാ ം വ ാ ലഭാവെമ ിനി വിചാരി ാ- േനാേരാേരാ കരം േഛദിേ ണം നാമി വ ം 1740 ത ണം േഛദി ി ദ ിണ ജം രാമ ല മണ വാമകരം േഛദി ാന േനരം രേ ാവീര മതി വിസ മയം രാമ-

ല മണ ാെര േചാദി ാ ഭയേ ാെടഃ മ ജ െളേ ദി ീ വാ ശ ാരാ- യിബ വന ിലാ ായീലിതി കീഴി അ താകാര ാരാം നി ളാരി വ ം സ ഷ ാെര ക പി ീ േ ǌാ ം േഘാരകാനന േദശ ി വ വാ ം കാരണെമ നി സത ം െചാ കേവണം 1750 ഇ രം കബ വാക േകെ ാ - േഷാ മ ചിരി ട രമ ള െചയ ഃ േക ാ ം ദശരഥനാമേയാ ാധിപതി- േജ ഷ ഠന നനഹം രാമെന േ ാ നാമം േസാദരനിവ മമ ല മണെന നാമം സീതെയ മമ ഭാര യാെയാ നാരി േപായി ǌ നായാ ി േനരമതി- മായാവി നിശാചര ക െകാ േപായാ കാനനംേതാ ം ǌ തിര നട േ ാ കാണായി നിെ യതിഭീഷണേവഷെ ാ ം 1760 പാണിക െകാ തവ േവഷ ടിത ാരാകയാ ാണര ാ ം േഛദി ീടിേന കര ം

ആെരേടാ വി ത പം ധരിേ ാ ഭവാ േനേരാെട പറെക രാഘവ േചാദി േ ാ സ ഷ ടാ നാ പറ ീടിനാ കബ ം നി ി വടിതേ ീരാമേദവെന ി ധന നായ വേ നഹം നി ി വടിതെ

ിലാ ാ കാണായ വെ ാ നിമി മായ ദിവ നായി േ ാ ഗ വനഹം പ- യൗവനദ ിതനായ സ രി ീ ംകാലം 1770

രീജനമേനാൈധര ം ഹരി തി- രനാേയാ ǌാ ീഡി നട േ ാ

അഷ ടാവ െന ǌാനപഹസി ി ഷ ടനാ ഹാ നി ശാപ ം നല കീടിനാ ഷ ടനാ േളളാ നീ രാ സനാ േപാെക ാ

നാ ിെ ാപാ ഹം നല കീടിനാ സാ ാ ീനാരായണ ത ി വടിതെ േമാ ദ ദശരഥ നായ േ താ േഗ വ വതരി നിന ബാ ള ാ വ ീ മേ ാ ശാപേമാ ം നിനെ േടാ 1780 താപസശാപംെകാ രാ സനാേയാ ǌാ താേപന നട ീ ംകാലമെ ാ ദിനം ശതമന വിെന ാ േ നതി ഷാ ശതേകാടിയാ തലയ ശതമഖ വ േമ ി ം മമ വ ീല മരണമ- തബ ജസംഭവന മമ തെ ാ വര ിനാ വ ന ായ ക ലം ി മേഹ -

മാംഗെ മമ ിയിലാ ീടിനാ വ പാദ മമ ിയിലായേശഷം ഹ െമാ േയാജനായത ളായ 1790 വ ി ീ േ ന ി ശ ാ യാ സത സ യം മമ ഹ മ മായാ വ േ ണ ഭ ി ǌാന വ ിേ നി നാ -

േമാ മ ര നായക ദയാനിേധ വ ി ം ജ ലി ി േദഹ ം ദഹി ി ാ പിെ ǌാ ഭാര ാമാ െമാ െവ െചാ ീ വ േമദിനി ഴി തിലി ന മി വീതിേഹാ െന ജ ലി ി ി സൗമി ി ം തൈ വ കബ േദഹം ദഹി ി േനരം തേ ഹ ി നി ിതനായ ാണായി 1800 ദിവ വി ഹേ ാ ം മ ഥസമാനനായ സ വ ഷണപരി ഷിതനായേ രം രാമേദവെന ദ ിണ ംെചയ ഭ ാ മിയി സാഷ ടാംഗമായ വീ ട നമസ കാരം

െച ിെ ാ നി പിെ മാന നാം ഗ വ മാന വിവശനായ േകാ മയി െ ാ ഗദ ഗദാ രവാണികളാം

േകാമളപദ ളാല തി ട ിനാ കബ തി

നി ി വടി െട ത മിെതാ വ ം ചി ി ാലറി ടാവതെ ാകി ം 1810 നി ി വടിതെ തി ാ േതാ ീ സ തം മ ത ംെകാെ െ ാ മഹാേമാഹം അ മാദി മി ാെതാ പര ഹ മ- മ രാ നി െതളി ണ വസിേ ണം അ കാര ളക ാന ദിേ ണം ബ മ േമാ ാ ി മ േളണം അവ മതി മമാെയാ ഭവ പം വ ഭാേവന േദഹദ യവില ണം പേമകമന സകല ശ ം ജഡം ാഹ മതാ കമാകയാല ാനിക 1820

എ െനയറി മാനസവ തിരി ം മ ീടാെതാ പരമാ ാനം ഹ മാന ം

ാ ാഭാസ ൈളളക മായ ജീവ ാദിസാ ി തം ഹ മെമ ം നം

നി വികാര ഹ മണി നിഖിലാ നി നിേത നി വിഷയാേഖ േലാകമ ാനേമാഹവശാ ആേരാപി െ െ ാ ൈതജസം മേദഹം ൈഹരണ മ വിരാ ഷനതി ലം ഭാവനാവിഷയമാെയാ േയാഗീ ാണാം േകവലം ത കാണായീ ജഗെ ാം 1830 തമായ ം ഭവ മായ ം ഭവിഷ ം

േഹ നാ മഹ ാദ ാ ത ലേദേഹ ഹ മാ േകാശവിരാ േഷ കാണാ

സ യെമ േപാെല േലാക പതി ാ ം ംഗനാം വിരാ മാനാകിയ ഭഗവാ ത- ംഗ ളേ ാ പതി ാ േലാക ം നം

പാതാളം പാദ ലം പാ ിക മഹാതലം

നാഥ േത ഫം രസാതല ം തലാതലം ചാ ജാ ളേ ാ തലം ര പേത ഊ കാ തവ വിതലമതല ം 1840 ജഘനം മഹീതലം നാഭി േത നഭ ലം ര നാേഥാര ലമായ രേലാകം കണ ഠേദശം േത മഹ േലാകെമ റിേയണം

മായ ജനേലാകെമ നം ശംഖേദശം േത തേപാേലാകമി തി മീേത പ ജേയാനിവാസമാകിയ സത േലാകം ഉ മാംഗം േത േഷാ മ ജഗ േഭാ സ ാമാ ക േമഘജാല േകശ ം ശ ാദിേലാകപാല ാെര ാം ജ േത ദി ക ക മശ ികള നാസിക ം 1850 വ മായ വ ി േന മാദിത തെ ചി െമ ം മന ായ ച നേ ാ ഭംഗമേ ാ കാലം ി വാക പതിയേ ാ

േകാപകാരണമഹ ാരമായ വാെ ാം ഛ കള ദംഷ ക യമനേ ാ ന പങ ിെയ ാം ദ ിജപങ ികളേ ാ ഹാസമായ േമാഹകാരിണി മഹാമായ വാസനാ ഷ ടി വാപാംഗേമാ ണമേ ാ ധ ം നി േരാഭാഗമധ ം ഷ ഠഭാഗം ഉേ ഷനിേമഷ ദിനരാ ികളേ ാ 1860 സ സാഗര നിന ിേദശ ളേ ാ സ മാ ത ാ ം നിശ ാസഗണമേ ാ നദികെള ാം തവ നാഡികളാ ം ഥിവീധര േപാല ികളാ ം

ാദ ൗഷധ േത േരാമ ളാ ം നാം േദവ തെ ദയമാ ം

ഷ ടിയായ ം തവ േരതെ റിേയണം മാം മഹീപേത േകവല ാനശ ി ലമാ ളള വിരാ ഷ പം തവ

കാേല നിത ം ധ ാനി വ ാം ി 1870 നി ി വടിെയാഴി ി കി ന വസ സ തമീ പം ചി ി വണ േ ഇ ാലമിതി ാ ം ഖ മായിരിേ ാ ി- തി ാണാകിയ പെമേ ാ ം േതാ ീടണം താപസേവഷം ധരാവ ഭം ശാ ാകാരം ചാേപ കരം ജടാവല ലവി ഷണം കാനേന വിചിന ം ജാനകീം സല മണം മാനവേ ഷ ഠം മേനാ ം മേനാഭവസമം മാനേസ വസി തി ാലയം ചി ി േ ഭാ വംേശാ തനാം ഭഗവ നേമാനമഃ 1880 സ വ മേഹശ രനീശ ര മഹാേദവ ശ വനവ യ പരേമശ രിേയാ ം ടി നി ി വടിേയ ം ധ ാനി െകാ കാശ ാം സ തമി ളീ മായ തൈ വ ളാ ളള ജന തത േബാധാ ം നിത ം താരക ഹ മവാക ം രാമരാേമതി കനി പേദശ ം നല കി- േ ാമനാം നാഥ വസി ീ സദാകാലം പരമാ ാ പര ഹ മം നി ി വടി പരേമശ രനായതറി വഴിേപാെല 1890 ഢ ാ ഭവ ത െമ െനയറി ടിേ ാകയാ മഹാമായാേമാഹാ കാേര രാമഭ ായ പരമാ േന നേമാനമഃ രാമച ായ ജഗ ാ ിേണ നേമാനമഃ പാഹി മാം ജഗ ാഥ പരമാന പ പാഹി സൗമി ിേസവ പാഹി മാം ദയാനിേധ നി ഹാമായാേദവിെയെ േമാഹി ി ീടാ- യ കം ജവിേലാചന സ തം നമസ കാരം ഇ മ ി ഭ ാ തി ഗ വേനാ-

മ ഷനാം േദവ മ െചയ ഃ 1900 സ ഷ ടനാേയ തവ ത ാ നി ലഭ ാ

ഗ വേ ഷ ഠ ഭവാ മ പദം ാപി ാ ം ാനം േമ സനാതനം േയാഗീ ഗമ ം പര-

മാന ം ാപി നീ മ സാദ ാെലേടാ അ മ നെരാ ഹി ǌാ- നിസ േതാ ം ഭ ാ ജപി ീ ജന ം

ി സംഭവി ീ മി സംശയേമ ം ഭ നാം നിന ധഃപതനമിനി വരാ ഇ െന വരം വാ ിെ ാ ഗ വേ ഷ ഠ മംഗലം വ വാനായ െതാ െചാ ീടിനാ ഃ 1910 ിലാ ാ കാണാം മതംഗാ മം ത സ ാതി വസി ശബരീ തപസ ിനി ത പാദാം ജഭ ിെകാേ ം പവി യാ- െയെ ാ ം ഭവാേന ം ധ ാനി വി യായ അവെളെ ക ാ ാ ം െചാ മവ- ളവനീ തതെ ലഭി ം നി െ ാ ശബര ാ മ േവശം

ഗ വേനവം െചാ ി മറേ ാരന രം സ ഷ ട ാരാേയാ രാമല മണ ാ ം േഘാരമാം വന െട മ ം മ ം േപായ െച ചാ ത േച ശബര ാ മമകം ാ 1920 സം വേ ാ ം ത ായ താപസി ഭ ാ സ തി ി പാദാംേഭാ ഹ ഗ ി സേ ാഷ ാ േന േളാടവ മാ- ന െ ാ പാദ ാ ഘ ാസനാദികളാേല ജി ത പാദതീ ാഭിേഷക ംെചയ

േഭാജന ി ഫല ല ന കീടിനാ ജ ം പരി ഹി ാന ി ി ി

രാജീവേന ാരാം രാജന ന ാ ം അേ രം ഭ ി െതാ െചാ ാളവ ധന യായ വേ നഹമി ണ ാതിേരകാ 1930 എ െട ത ാരായ നിജനം

നിെ ം ജി േനകായിര ാ വാണാ അ ǌാനവെര ം ഷി ി ി പിെ േ ായ പദം ാപി ാരവ ക ം എേ ാ െചാ ാരവേര േമ േഖദിയാെത ധേന നീ വസി ാ മിവിെട െ നിത ം പ ഗശായി പര ഷ പരമാ ാ വ വതരി ി രാ സവധാ മായ നെ ം ധ െ ം ര ി െകാ വാനിേ ാ നി ലന ചി ട ി വ ിരി 1940 വ ീ മിവിേട രാഘവെന ാലവ - തെ ം ക േദഹത ാഗ ം െച ാ ം നീ വ ീ െമ ാ േമാ ം നിന െമ നം വ ിത ം ഭാഷിതം സത മേ ാ നി ി വടി െട വര ം പാ പാ നി ി വടിേയ ം ധ ാനി വസി ǌാ ീപാദം ക െകാ വാ മ ത ാരാം

താപസ ാ േപാ ം േയാഗം വ ീലയേ ാ ാനമി ാത ഹീനജാതിയി ളള ഢ

ǌാനിതിെനാ മധികാരിണിയ യേ ാ 1950 വാ മേനാവിഷയമ ാെതാ ഭവ പം കാ ാ മവകാശം വ മഹാഭാഗ ം

ഴലിണ ി തി െകാ വാ മി- മല ിലറിയേ ാകാ ദയാനിേധ

രാഘവന േക ശബരിേയാ െചാ ാ- നാ ലം ടാെത ǌാ പറ േക നീ

ഷസ ീജാതീനാമാ മാദികള കാരണം മമ ഭജന ി ജഗ േയ ഭ ിെയാെ ാഴി മ ി കാരണേമ ം

ി വ ീ വാ മി മേ െമാ ം 1960 തീ ാനാദി തേപാദാനേവദാ യന- േ േ ാപവാസയാഗാദ ഖിലക ളാ ഒ ിനാെലാ ം ക കി കയി -

െയെ മ ഭ ിെയാഴിെ ാ െകാെ ാ നാ ം ഭ ിസാധനം സംേ പി ǌാ െചാ ീ േവ-

േമ േക െകാ ക ിവ ീ വാനായ ഖ സാധനമേ ാ സ ജസംഗം പിെ മ ഥാലാപം ര ാംസാധനം ാമ ം മ േണരണം പിെ മദ േചാവ ാഖ ാ ത ം മ ലാജാതാചാേര ാപാസനമ ാമ ം 1970 ണ ശീലത ം യമനിയമാദികേളാ -

െമെ ാെത ജിെ ളളതാറാമ ം മ േ ാപാസകത േമഴാമെത ാമ ം മംഗലശീേല േക ധരി െകാേളളണം നീ സ വ ത ളി ം മ തി ാക ം സ വദാ മ ഭ ാരി പരമാ ിക ം സ വബാഹ ാ ളി ൈവരാഗ ം ഭവി ം സ വേലാകാ ാ ǌാെനെ േ ാ റയ ം മ വിചാരം േകെളാ താമ ഭേ ചി ി ലമാദിസാധനം നം 1980 ഉ മായി ഭ ിസാധനം നവവിധ-

േമ ഭ ി നിത മാ ള വിചാരി ാ തിര േഗ ാനിജ െ ാകി ം ഢമാരാം നാരിക െ ാകി ം ഷെന ാകി ം േ മല ണയായ ഭ ി സംഭവി േ ാ വാമേലാചേന മമ ത ാ തി ാം ത ാ ഭവസി നായാ ി ം വ ം ത ജ നി മ മതേപാധേന ആകയാ േമാ ി കാരണം ഭ ിതെ ഭാഗവതാേഢ ഭഗവ ിേയ നി ിേയ 1990 ഭ ി ാകെകാ കാണായ വ ി തവ

ി മ ി നിന തേപാധേന ജാനകീമാ മറി ീടി നീ പറേയണം േകന വാ നീതാ സീതാ മ ിയാ മേനാഹരി രാഘവവാക േമവം േകേ ാ ശബരി -

മാ ലമക മാറാദരാ രെച ാ സ വ മറി ിരി നി ി വടി സ വ െന ാകി ം േലാകാ സരണാ ം േചാദി ലം പറ ീ േവ സീതാേദവി േഖദി ല ാ രിത ി വാ നം 2000 െകാ േപായ ദശകണ ഠെന റി ാ ം ക ി ദിവ ശാ ത ല മകെള ǌാ

ിലാ ാ റെ ാ െതേ ാ െച ാ പ യാം സര ിെന ാണാം ത േരാഭാേഗ പശ പ തവര ശ കാഖ ം ത വിശ സി ിരി ീവ കപിേ ഷ ഠ നാ മ ികേളാ ം െട മാ ാ ാ ജ ബാലിെയേ ടി സേ തമായ ദിനം ബാലി നിശാപം േപടി െച ടാ പാലനംെചയ ത ഭവാനവെന വഴിേപാെല 2010 സഖ ം െചയ െകാ ക ീവ തേ ാെട ാ ഃഖ െള ാം തീ കാര ം സാധി ീ ം എ ി ǌാന ി േവശംെചയ ഭവ പാദ- പ ജേ ാ േച െകാള വാ ട പാ േ ണം മാ ം ഭവാനൈ വ േമ തീ േ ണം മായാ തബ നം ദയാനിേധ ഭ ി ി ാ േദഹത ാഗ ം െചയ

ി ം സി ി ി ശബരി കാലം ഭ വ ല സാദി ിലി വ െ ി- െ ീ ം ി നീചജാതിക െ ാകി ം 2020 ഷ കരേന സാദി ിേലാ ജ ഷ കരമായിെ ാ മിെ ധരിേ ണം ീരാമഭ ിതെ ിെയ ി ി ി ം ീരാമപാദാം ജം േസവി െകാ ക നിത ം

ഓേരാേരാ മ ത ധ ാനക ാദിക ം െര ജി ത നാേഥാപേദശാ ീരാമച തെ ധ ാനി െകാ ക നിത ം

ീരാമമ ം ജപി ീ ക സദാകാലം ീരാമച കഥ േക ം െചാ ക ം ീരാമഭ ാെര ജി െകാള ക ം 2030 ീരാമമയം ജഗ വെമ റയ േ ാ ീരാമച തേ ാൈടക ം ാപി ീടാം

രാമ രാേമതി ജപി ീ ക സദാകാലം ഭാമിനി ഭേ പരേമശ രി പേ േണ ഇ മീശ ര പരേമശ രിേയാ രാമ- ഭ ാ മ െച േക േനരം ഭ ിെകാേ ം പരവശയായ ീരാമ ചി റ ി ലയി ാണി ം ൈപ ിളിൈ ത താ ം പരമാന ം ശ ര ജയി െള ി ളിനാ ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ ആരണ കാ ം സമാപ തം

കി ി ാകാ ം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ അവി മ ശാരികൈ തേല ചാ ശീേല വരി- കാേരാമേല കഥാേശഷ ം െചാ നീ െചാ വെന ിലനംഗാരി ശ ര വ ഭേയാട െച കാര കല ാണശീല ദശരഥ കൗ- സല ാതനയനവരജ തേ ാ ം പ ാസര ടം േലാകമേനാഹരം സം ാപ വിസ മയം ളീടിനാ േ ാശമാ ം വിശാലം വിശദാ തം േ ശവിനാശനം ജ ലം ഉ പ ക ഹാര ദ നീ- േലാ പലമ ിതം ഹംസകാര വ ഷഡ പദേകാകില ടേകായഷ ടി സ സിംഹവ ാ കരേസവിതം

ലതാപരിേവഷ ടിതപാദപ- സ ഫലേസവിതം സ ഷ ടജ കം ക കൗ ഹലം ത ീ ടി- ി ം തീ മ ം നട ീടിനാ

ഹ മ മാഗമം

കാേല വസേ ശീതേള തേല േലാകപാലബാല ാരി വ ം

ഋശ കാ ിപാ ശ േല സ തം നിശ ാസ െ ാ വി ലാപെ ാ ം സീതാവിരഹം െപാറാ കരക ം താ ധാ ി പറക ം

ആധികല നട ംവിധൗ

ഭീതനായ വ ദിനകര ം സത രം മ ികേളാ ം തി പാ-

ംഗമായ ൈശലാ േമറീടിനാ മാ തിേയാ ഭേയന െചാ ീടിനാ ആരീ വ തി വ സ രായ േനേര ധരി വരിക നീ േവേഗന വീര ാെര െമ േതാ ം ക ാ അ ജ െചാ കയാെലെ ലാലി നി ഹി ാനായ വ വര ീ വി മ ളളവെര ം േതജസാ ദി കെളാെ വിള കാ ക നീ താപസേവഷം ധരി ിരി ി ചാപബാണാസിശസ േ ാ നീെയാ വി േവഷം വേരാ വാ ത െച േചാദി റിേയണം വ േന ാലാപഭാവ െകാ വ - ചി െമെ തറി ാ വിരവി നീ ഹ െകാ റിയി ീട ന െട ശ െള ിലതെ ി നി െട വ സാദമ േ രസം യാ മി െമ ളള െമേ ാ െചാ ണം ക സാ ി ത വാ ക േക വ

ഹ മചാരിേവഷമാലംബ സാദരം അ സാ െച നമ രി ീടിനാ- ന നാ ം ഭ പാദാം ജം ക വിേലാചന ാരായ മാനവ-

ര ാെരെ ാ വിനീതനായ അംഗജ തെ യിേ ാ കാ ി -

ി െന കാണായ നി ളി വ ം ആെര റികയിലാ ഹ േനേര പറയണെമേ ാ സാദരം ദി കളാ ഭാൈസവ േശാഭി ി -

മ നിശാകര ാെര േതാ ൈ േലാക ക ത ാ ഭവാ ാെര- ാേലാക േചതസി ഭാതി സൈദവ േമ

വിൈശ കവീര ാരായ വാ ളാ- മശ ിനിേദവകേളാ മ െത ിേയ വിൈശ കകാരണ ത ാരാേയാ വിശ പ ാരാമീശ ര ാ നി നം ധാന ഷ ാ മായയാ

മാ ഷാകാേരണ സ രി ി ലീലയാ ഭാരനാശനാ ം പരി- പാലന ി ഭ ാനാം മഹീതേല വ രാജന േവേഷണ പിറെ ാ ണ ഷ ാ ണവാ ാ

ക ം ജഗ ിതിസംഹാരസ - ദ തൗ ലീലയാ നിത സ ത ാ

ി ന ം നരനാരായണ ാെര- ാരിലി േതാ നിര രം

ഇ ം പറ െതാ നി ീ ഭ െന പറ ര മന പശ സേഖ വ പിണം ല മണ നിേ ഷശബ ദശാസ മേനന തം ഇെ ാരപശബ ദെമ േമ വാ ി ന ൈവയാകരണ വ നി യം മാനവവീര മേ ാള െചയ വാനരേ െന േനാ ി ല തരം രാമെനെ െട നാമം ദശരഥ- മിപാേല തനയനിവ മമ

േസാദരനാകിയ ല മണ േക നീ ജാതേമാദം പരമാ ം മഹാമേത ജാനകിയാകിയ സീതെയ െ ാ മാനിനിെയ െട ഭാമിനി ടെവ താതനിേയാേഗന കാനനസീമനി

യാത ാരായി തപ െചയ തീ വാ ദ കാരേണ വസി നാളതി- ച നാേയാ നിശാചര വ ട ജാനകീേദവിെയ െകാ ീടിനാ കാനേന ǌ തിര നട ക ീലവെളെയാേരട മി ിഹ ക കി ീ നിെ നീയാെരേടാ സേഖ െചാ ീ െക േകെ ാ മാ തി െചാ ിനാ ിെ ാ ഹലാ

ീവനാകിയ വാനേര പ - താേ വസി ിത ര പേത മ ികളായ ǌ നാ േപ േ ാ സ തം െട ിരിയാെത വാ അ ജനാകിയ ബാലി കപീശ ര-

നാ ി ള ീടിനാ ത ിെയ ീവ ളള പരി ഹം തെ -

മ ജ തെ പരി ഹി ീടിനാ ഋശ കാചലം സേ തമായ വ വിശ ാസേമാടിരി ിത ാ ജ ǌാനവ ത െട ത നാ േളളാ - വാനര വാ തനയ മഹാമേത നാമേധയം ഹ മാന നാ ജ- നാമയം തീ ര ി െകാേളളണേമ

ീവേനാ സഖ ം ഭവാ െ ി നി ഹി ാമി വ മരികെള േവലെച ാമതിനാേവാളമാ ǌാ- നാലംബനം മെ നി ി ൈദവേമ ഇ ം തി മനെ ിെല ള -

ാപെമ ാമക ം ദയാനിേധ എ ണ ി നിജാ തി ൈകെ ാ നി തി ിലാ ാ മാ തി േപാക മമ േമറീ വി നി -

ളാ ലഭാവമകെല ള ാ ം അേ ാ ശബരിത വാ കേളാ ക-

പലേന ന വാദ ം െചയ

ീവസഖ ം

ീരാമല മണ ാെര ിലാ- ാറെ നട ി മാ തി ീവസ ിധൗ െകാ െച ീടിനാ

വ ം കളക നീ ഭാ രന ന ഭാഗ മേഹാ ഭാഗ േമാ േ ാളെമ ം ഭാ രവംശസ വ ാരായ രാമ ം ല മണനാ മ ജ ം കാമദാനാ മിവിേടെ ളളി

ീവേനാടിവ ം പറ ീശ - രാേ മഹാത ായാതേല തദാ വിൈശ കനായക ാരാം മാര ാ വി ാ േചതസാ നി ളീടിനാ വാതാ ജ പരമാന െ ാ നീതിേയാട ാ ജേനാ െചാ ിനാ ഭീതി കളക നീ മി േഗാേ വ ജാത ാരാേയാ േയാേഗശ ര ാരീ- ീരാമല മണ ാെര ളളിയ-

താെര ം േപടി േവ ാ ഭവാനിനി േവേഗന െച വ ി സഖ ം െച ഭാഗവത ിയനായ വസി ീ ക ീതനാേയാ ീവ മേ ര-

മാദര ായ സസം മം വി പനാഥനി ളീ വാ വി രാ ം ന പ വജാല െപാ ി വനിയിലി ാന േനര- മി നാം മാ തി ല മണ െമാടി- ി ക സൗമി ി ീവ ം

ഷ ടേമാദാെലാടി ി ളീടിനാ ഷ ടി െ ാവ മി ീടിനാ

നഷ ടമായ വ ി സ ാപസംഘ ം മി ാ ജേനാ ല മണ ീരാമ-

ാ െമ ാമറിയി േനരം ധീരനാമാദിത ന ന േമാേദന ീരാമച േനാടാ െചാ ീടിനാ

നാരീമണിയായ ജാനകീേദവിെയ- യാരാ റി ത നി യം ശ വിനാശന ി ടിയെനാ മി മായ േവലെച ാം തവാ ാവശാ ഏ മി നി പി േഖദി - താധികെളാെ യക വന നി യം രാവണ തെ ലം വധംെചയ േദവിേയ ംെകാ േപാ ǌാ ǌാെനാരവ കേ െനാ നാള മാനവവീര െതളി േക ീടണം മ ിക നാ േപ ം ǌാ മായച- ലാേ വസി കാലെമാ ദിനം

രേന യാേയാ ത ണിെയ- രമാ േ ണ െകാ േപായാെനാ

രേ ാവരന േനരമ രി ര ി തി ാ മി ാ ദീനയായ രാമരാേമതി റയി േ ാ തവ ഭാമിനിതെ യവെള േതവ ഉ മയാമവ ǌ െള േത- േ ാ മാംേഗ ക േനരം പരവശാ ഉ രീയ ി െപാതി ാഭരണ - ള ീശ േരാപരി നിേ പണംെച ാ ǌാന ക ിെ ി െവ- േ ന കാേണണെമ ിേലാ ക ാ ം ജാനകീേദവിത ാഭരണ േളാ

മാനവവീര ഭവാനറിയാമേ ാ എ പറ െത െകാ വ മ വ ത തി ി െവ ീടിനാ അ േ ാജേന െന േനാ േ രം ക നീ തെ ശലം വിചാരി എെ ണേ പിരി ിേതാ നി ം തന ംഗിയാകിയ ൈവേദഹിേയാടേ ാ സീേത ജനകാ േജ മമ വ േഭ നാേഥ നളിനദളായതേലാചേന േരാദനം െച വി ഷണസ യ- മാധി ം തി മാറില ി ം ാ ത ാരാം ഷ ാെരേ ാെല

േലാൈകകനാഥ കര ട ിനാ േശാേകന േമാഹം കല കിട രാഘവേനാ പറ ി ല മണ ഃഖിയാ േക േമ രാവണ തെ ം മ ണേ സഹാേയന ൈവകാെത നി ഹി ം ജേന യാം സീതെയ- ൈകെ ാ െകാളളാം സീദ േഭാ ഹേര

ീവ ം പറ ാന േക ട ഃ വ ിയാ േക േമ രാവണ തെ ം നി ഹി ാ ന കീ വ േദവിെയ- ൈ െ ാ ക ൈധര ം ധരി ീപേത വിേഭാ ല മണ ീവവാ കളി െന ത ണം േക ദശരഥ ം ഃഖ െമാ ി മ വിനാ മ ടേ നാം മാ തിയേ രം അ ിേയ ം ജ ലി ി ഭമായ ല ം പാ െച ി ി സഖ ം

ീവരാഘവ ാര ിസാ ിയായ സഖ ംെച പര രം കാര ം സി ി െമ റ ാ േഖദം കള-

ംഗമായ ൈശലാേ മ വിനാ ബാലി ം താ ം പിണ ായതി - ലെമ ാ ണ ി ളീടിനാ

വിേരാധകാരണം

പ മായാവിെയെ ാര േരശ ര- ായി മയ ത െട നായ ിനാ മി ാ മദി വ-

തനായ നട ീ ം ദശാ േര കി ി യാം രി വിളി ി മ ടാധീശ രനാകിയ ബാലിെയ

ിനായ വിളി േക തി- നാം ബാലി റെ െച ട

ഷ ടിക െകാ താഡി െകാ തി- ഷ ടനാം ൈദത മ േപടി മ ിനാ വാനരേ ഷ േമാടിെയ ീടിനാ ǌാ മ ക െച ി പി ാെല ദാനവ െച ഹയി ി വാനര െമേ ാ െചാ ിനാ ǌാനിതി ിവ തെ െയാ വ നം വിലദ ാരി നി നീ നി ഭയം ീരം വരികില ര മരി ീ ം

േചാര വരികിലട േപായ വാ നീ ഇ ം പറ തി ി ബാലി ം ത വിലദ ാരി നിേ നടിയ ം േപായി കാലെമാ മാസെമ ി - മാഗതനായ മി കപീശ ര വ ി േചാര വില ഖത ി നി- െ ളളി നി വ പരിതാപ ം അ ജ തെ മായാവി മഹാ ര നി ഹി ാെന റ ǌാ ം തദാ ഖ െ ാ കി ി ീടിേന

മ ടവീര ം ഃഖി കാലം വാനരാധീശ രനായഭിേഷക ം വാനേര ാെരനി െചയ തീടിനാ െച ി കാലം റെ ാ പിെ ം വ ി ബാലി മഹാബലവാന തദാ ക ി ǌാ വിലദ ാരമട െകാ വാെനേ ാ േകാപി ബാലി ം െകാ വാെനേ ാട ഭേയന ǌാ- െന ാട ം പാ ിരി താെ ം നീേള നട ഴ ീ ം ദശാ േര --ബാലി വരികയി ശാപ ിനാ -- ഋശ കാചേല വ ി ീടിേന വിശ ാസേമാ ǌാന വിശ നാഥാ വിേഭാ ഢനാം ബാലി പരി ഹി ീടിനാ- ഢരാഗം മമ വ ഭതെ ം

നാ ം നഗര ം പ ി െമ െട വീ ം പിരി ഖി ിരി ǌാ ത പാദപേ ഹ ശകാരണാ- ലിേ ാളതീവ ഖ ായ വ മി ാ േജാ ിക േകേ ാരന രം മി ഃേഖന സ നാം രാഘവ ചി കാ ണ ം കല െചാ ാ തവ ശ വിെനെ ാ പ ി ം രാജ ം വി െമ ാമട ി വ ǌാ സത മി രാമഭാഷിതം േകവലം മാനേവേ ാ ിക േക െതളിെ ാ ഭാ തനയ മി െന െചാ ിനാ സ േ ാകനാഥജനാകിയ ബാലിെയ- െ ാ വാേന ം പണി നി യം ഇ വേനാളം ബലം മെ ാ വ ം െചാ വ ബാലിത ബാ പരാ മം

ഭിയാ ം മഹാ ര വ കി-

ി ാ രദ ാരി മാഹിഷേവഷമായ ിനായ വിളിേ ാ േനര തി-

നാം ബാലി റെ െച ട ംഗം പിടി പതി ി മിയി

ഭംഗംവ ി വി ി റി ട ഉ മാംഗെ ഴ ിെയറി ി ര ം വീ മതംഗാ മ േല ആ മേദാഷം വ ിയ ബാലി േപാ- ശ കാചല ി വ ാകി

ബാലി െട തല െപാ ിെ റി ട കാല രി ക മദ ാക ഗൗരവാ എ ശപി േക കപീ - മ ട ിയിവിെട വ വീല ǌാ മ െകാ ിവിെട വസി മാനേസ ഭീതി ടാെത നിര രം

ഭിതെ തലയി കാ െകാ മ രംേപാെല കിട ഭവാ ഇ ിെത െ റി ീ ശ െകാ ം കപിവീരെന നി യം എ േക ചിരി ര മന ത െട ാ െപ വിര െകാ തെ െയ േമ േപാെ റി ീടിനാ െച വീ ദശേയാജനപര ം എ ക െതളി ീവ ം ത െട മ ിക ം വിസ മയെ ന നെ കഴ കഴ വ ന ാ െതാ െതാ നി ീടിനാ പിെ മ ാ ജന പറ ീടിനാ മ വ സ സാല ളിവയേ ാ ബാലി മ പിടി ീ വാനാ ളള സാല േള മിവെയ റി ാ ം

ാരി പിടി ിള േ രം

പ െള ാം െകാഴി േപാേമഴി ം വ ി നി മിേവെ ാരെ യ െപാ ി ി ബാലിെയെ ാ ായ വ ം ഢം ര ാ േജാ ികളീ ശം േകെ ാ ര ാന േയാ തനാകിയ രാമ ം

ചാപം ഴിെയ ലെ ാ സായകം േശാഭേയാെട െതാ െ ളീടിനാ സാല േള ം പിള റെ ൈശല ം മി ം േഭദി പിെ ം ബാലം ജ ലി തിരി വ ാ ത - ണീരമേ ാ േ ാരന രം

വി ിതനാേയാ ഭാ തനയ ം സ ിതം ിെ ാ െചാ ീടിനാ സാ ാ ജഗ ാഥനാം പരമാ ാ സാ ി ത നി ി വടി നി യം പ ǌാ െച േതാ ണ ഫേലാദയം- െകാ കാ ാ െമനി േയാഗം വ ജ മരണനി ി വ ിവാന നി ല ാര ഭജി ഭവ പദം േമാ ദനായ ഭവാെന ലഭി യാ േമാ െമാഴി േപ ി തി ǌാ

ദാരാ രാജ ാദി സമ ം വ മേ തവ മായാവിരചിതം ആകയാ േമ മഹാേദവ േദേവശ മ- ാകാം യി േലാേകശ സീദ േമ വ ാ മാന ാ തികരം പരം ാേ ാഹമാഹ ഭാഗ ഫേലാദയാ

മ ിനാ ഴി ഴി േനരം നിധി- തെ ലഭി േപാെല ര പേത ധ ദാന തതീ തപ ക േ ഷ ട ാദിക െകാെ ാ ം വ ടാ ബ സംസാരനാശനം

നി യം ത പാദഭ ിെകാെ ിേയ ത പാദപ ാവേലാകനം േകവല- മിേ ാളകെ ം ത പാബലം യാെതാ ചി ം നി ി വടി- പാദാം ജ ിലിളകാ റ കാ ണംേപാ െമ ാകിലവ തനി- െ ാ നീ ീ മ ാനമന ദം ചി ം ഭവാ റ ാ ി മതി- ഭ ിേയാെട രാമരാേമതി സാദരം െചാ വ രിത േവര ന നാേയ ം വി നാം നി യം മദ പെന ി ം െന ി ം സേദ ാ വി നാം രാമജപ ിനാ ശ ജയ ി ം ദാര ഖ ി ം ചിേ െയാരാ ഹമിെ നിേ േമ ഭ ിെയാഴി മെ ാ േമ േവ ീല

ി വ വാ ദയാനിേധ ത പാദഭ ിമാ േ ാപേദശംെകാ മ പാപ പാടയ ിേലാകീപേത ശ മ മി ാദിേഭദ മം ചി ി നഷ ടമായ വ ി പേത ത പാദപ ാവേലാകനംെകാെ നി-

പ മായി േകവല ാന ം ദാരാദി സംബ െമ ാം തവ-

ശ ിയാം മായാ ഭാവം ജഗ പേത ത പാദപ ജ ി റ േ ണ- െമേ ാ ാെ നി രമാപേത ത ാമസ ീ ന ിയയാേകണ- െമ െട ജിഹ ാ സദാ നാണെമ ിേയ ത രണാംേഭാ ഹ ളിെലെ ാ - മ നംെച ായ വരിക കര ളാ നി െട ക ക െകാ നിര രം

ക െകാ േക ായ വരണം സദാ നി െട ചാ ചരിതം ധരാപേത മ രണദ യം സ രി ീടണ- മച തേ േതാ ം ര പേത ത പാദപാം തീ േള ാകേണ- െമേ ാ മംഗ െകാ ജഗ പേത ഭ ാനമ രി ായ േരണം -

മാഗംെകാ നിത ം ഭവ പദംrsquo ഇ ം ക ീവെന രാഘവ ചി ം ളി പിടി കീടിനാ അംഗസംഗംെകാ ക മഷം േവര മംഗലാ ാവായ ീവെന ദാ മായതാ ത േമാഹി ി ിതേ രം കാര സി ി ക ണാജലനിധി ബാലി ീവ ം

സത സ പ ചിരി ളിെ സത മേ നീ പറ െതേടാ സേഖ ബാലിെയെ വിളി ി കാലം കളയ േത മിനിെയേടാ ബാലിെയെ ാ രാജ ാഭിേഷകംെചയ പാലനംെച െകാ വ നിെ നി യം അ ാ ജന േക നട ി കി ി യാം രി േനാ ി നിരാ ലം അ േലാ വ ാരായ രാമ ം ല മണവീര ം മ ിക നാ വ ം മി ജ െച കി ി ാ രദ ാരി

ിനായ വിളി ീടിനാ ബാലിെയ ീ ഹ ം മറ നി ീടിനാ

മി ഭാേവന രാമാദികളേ രം നാം ബാലിയലറിവ ീടിനാ

മി തനയ ം വ സി ിനാ ാരി ം മി തനയെന-

റാ വലി ീടിനാ ബ േരാേഷണ പര രം ത ിെല

മതീവ ഭയ രമായി ര മണിേ ക പധര ാരായ ശ ികല വെരാ ം െപാ േ രം മി ാ ജേന ാരി േന- തി ം തിരി റിയാവെ ാ ം മി വിനാശനശ യാ രാഘവ- നസ േയാഗ ംെച ീല േനരം

ാരി ഷ ടി േയാഗംെകാ ര ം ഛ ി ഭീതനാേയാടിനാ മി തനയ ം സത രമാ നായ

ാരി ത മാലയം ി വി നായ വ മി തനയ ം

ീ ഹാ ിേക നി ളീടിന മി ാന േയാ തനാകിയ രാമേനാ- െട മാ ാ പ ഷ െചാ ിനാ ശ വിെനെ ാ െകാ ി േയാ തവ ചി ിേലാ തറി ീല ǌാനേ ാ വ െന ാകി വധി കള ാ - മസ േ ണ മാം നി ി വടി താ തെ സത ം മാണെമേ ാ േ ന ം ന- െര ം പാരം പിഴ ദയാനിേധ സത സ ന ഭവാെന ǌാേനാ ം വ മേ ശരണാഗതവ ല മി ാ േജാ ികളി രമാ ലാ ത ാ ര മ രം െചാ ിനാ

ബ ാ േന നായാലിംഗനംെചയ ചിേ ഭയെ ടാ േക ം മമ സേഖ അത േരാഷേവഗ കല െ ാ

മേ ഭവാ ാെര ിരിയാ മി ഘാതിത മാശംക ǌാനേ രം

വാനായതി സ ം ധരി നീ ചി മം വരായ വാെനാരടയാളം മി ാ ജ നിന ാ വനിനി ശ വാ േളളാ ബാലിെയ ത രം

ിനായ വിളി ാ ം മടിയാെത വിനാശന നാമ ജ

ത വശഗെന റ ീ നീ സത മിദമഹം രാമെന ാകിേലാ മി യായ വ ടാ രാമഭാഷിതം ഇ ം സമാശ ാസ മി ാ ജം രാമ- ഭ മി ാ ജേനാ െചാ ിനാ മി ാ ജഗേള മാല െ നീ ബ ാ വിരേവാടയ ിനായ ശ വജന മാല ം ബ ി മി ാ ജെന േമാദാലയ ീടിനാന ബാലിവധം

ാരി െന ിനാ െ ാ മി ാ ജ വിളി ീടിനാ പിെ ം

നായ നി കി ി ാ രദ ാരി ത ാ മഹാസിംഹനാദം രവി ത

ബ േരാഷം വിളി നാദം തദാ ത ാതിവി ിതനാേയാ ബാലി ം

ബ ാ പരികരം ായ സത രം ബ ൈവരം റെ േ ാ േനര ഭ രേ െച ബ ാ േന യായ മേ ത െചാ ീടിനാ താര ം ശ ാവിഹീനം റെ െതേ ാ ശ ളളിെലനി േക നീ വി ഹ ി പരാജിതനാ േപായ

ീവനാ വ ീ വാ കാരണം എ ം പാരം പരാ മ േളളാ മി മവ പി ണ നി യം ബാലി ം താരേയാടാ െചാ ീടിനാ ബാേല ബലാെലാ ശ ാെകാലാ ൈകയയ ീ നീ ൈവക േത േമ നീെയാ കാര ം ധരിേ ണേമാമേല ബ വായാ ളളേതാ ീവ ബ മിെ േ ാ ൈവര ിനാ േമ ബ വാ വേനകെന ാകിേലാ ഹ വ െന ാലവ മറിക നീ ശ വാ ളളവ വ ഹാ ിേക

ിനായ വിളി ം േക ട രനാ ളള ഷനിരി േമാ

ഭീ വാ ളളിലട െചാ നീ ൈവരിെയെ ാ വിരവി വ വ ǌാ ധീരത ൈകെ ാ ിരി നീ വ േഭ താര ം െചാ ാള േക വേനാ വീരശിഖാമേണ േക ാ െമ ി നീ കാനന ി നായാ ി േപായി താേന മമ തനംഗദനേ രം േകേ ാ ദ െമേ ാ െചാ ാന േക ി േശഷം യേഥാചിതം േപാക നീ ീമാ ദശരഥനാമേയാ ാധിപ

രാമെന വ ത െട ന ന ല മണനാ മ ജേനാ ം നിജ- ല ീസമയായ സീതേയാ മവ വ ി ീടിനാ ദ കകാനേന വന ാശനനാ പ െച ീ വാ ഷ ടനാ െളളാ രാവണരാ സ ക െകാ ാനവ ത െട പ ിെയ ല മണേനാ മവെളയേന ഷി

ത ണ ശ കാചേല വ ി മി ാ ജെന ം ത ക ീടിനാ മി മായ വാ െയ േന ാന െമാ ി സഖ ം െച െകാ ാര ിസാ ിയായ ഃഖശാ ി ി വ മാ ട

ാരി െനെ ാ കി ി യി മി ാ ജ നിെ വാഴി െനെ ാ സത ം െച െകാ ി രാഘവ സത രമാ തനയ മേ രം അേന ഷണംെച റി സീതാേദവി- തെ ം കാ ി വെന ം ത ി അേന ാന േമവം തി ംെച ി വ തിേ ാള െകാ തേ യവ ൈവരെമ ാം കള ാ ീവെന ൈസ രമായ വാഴി െകാ കയിളമയായ യാഹി രാമം നീ ശരണമായ േവേഗന പാഹി മാമംഗദം രാജ ം ല േത ഇ െന െചാ ി ര കാ ം പിടി-

െന താര നമ രി ം വിധൗ വ ാ ലഹീനം ണ ണ - രാഗവേശന പറ ി ബാലി ം സ ീസ ഭാവംെകാ േപാടിയാ േക േമ നാ ി ഭയം മമ വ േഭ േക നീ ീരാമല ണ ാ വ െത ിേലാ

േച െമേ ാ മവെര നി യം രാമെന സ േനഹെമേ ാളമി ാ േമ രാമനാ സാ ാ മഹാവി നാരായണ താനവതരി മി- ഭാരഹരണാ െമ േക ǌാ പ േഭദം ഭഗവാനി നി യം നി ണേനകനാ ാരാമനീശ ര ത രണാം േജ വീ നമ രി-

ി യാ ǌാ ിെ ാ ി േപാ വ മ ഹ ി പകാര േമ ം

ീവേന ാ െമെ െ ാേ ാ നീ തെ ജി വെന ജി ീ - മന ഭാവം പരമാ ാവിനി േ ാ ഭ ിഗമ പരേമശ ര വ േഭ ഭ ിേയാ പാ ിെലേ ാളമി ാ േമ ഃഖ ം നീ ി വസി നീ േവ നി

രേലാചേന ണാം േധ ഇ മാശ ാസ ാരാതി ം

നായ സത രം ബ ാ പരികരം നി മി ീടിനാന ായ സത രം നി ഹി ീ വാ ീവെന ധാ താര മ കണ ം വാ വാ-

ാ ഢതാപമക ീടിനാ പ ം കടി ലറിെ ാ ബാലി ം നി നിെ ണേ ാ േനരം തദാ ഷ ടിക െകാ താഡി ി ബാലിെയ ഷ ടനാം ബാലി ീവെന ം തഥാ ഷ ടി ി ഹരി ിരി േവ െക ി ം കാ ൈക പര രം താഡനം ത ി ം െകാ ം തല ത ളി െകാ ി േമ ം പിടി ം കടി മ-

ി വീ ം പിര - ീ ം കല നഖംെകാ മാ ി ം

ചാടി തി ം ട തി ം മാടി ം ടെ ാ ം ഓടി ഴി ം വാടി വിയ ം മാടിവിളി ം േകാപി ം ഷ ടി േയാഗം ക നി പവ ഷ ടി ം വാ ി തി ം കാല ം കാലകാല താ ളള േപാ

ബാലി ീവ ിെനാ ാ ഢം ര സ ത ി െപാ ംേപാെല ര ൈശല ത ി െപാ ംേപാെല ം ക വരാ െകാ ാടി ക ി ം ക ീല വാ െമാ േമ േമ അ െകാ േ ാ മാല ബാലി -

ച ത ന കിയ മാല ീവ ം േഭദമിെ ാ െകാ ം ത ിെല ി ം േഭദി ിത തനയ വി ഹം സാദ േമ ം കല ീവ ം േഖദേമാേട ര നാഥെന േനാ ി ം അ ജ ഷ ടി ഹര േള യാ

ീവേന ം തള െ ക കാ ണ ം കല േവേഗന ൈവ-

ദശരഥന ന ബാലിത വ േദശെ ല മാ ിെ ാ

ഷ ം മറ ാ മാേഹ മാ- മസ ം െതാ വലി നിറ ട വി തമാ ാറയ രവളീടിനാ െച ബാലിത മാറി തറ ള- െവാ ലറി വീണീടിനാ ബാലി ം മി െമാ വിറ ിതേ ര

രാമെന ിസ തി മ ത േമാഹം കല മാ ം പിെ േമാഹ ം തീ േനാ ീടിനാ ബാലി ം കാണായിതേ ര മെന ദാ ബാണ ം ദ ിണഹേ ധരി ന - പാണിയി ചാപ ം ചീരവസന ം ണീര ം േ രവദന ം

ചാ ജടാമ ടം ിടംെപ മാറിട ി വനമാല ം ചാ ായത ളാ ളള ജ ം

ാദള വി ശരീര ം പ ഭാേഗ പരിേസവിത ാരായ ല മണ ീവ ാെര മ സാ ക ഗ ഹി പറ ി ബാലി -

ായ േകാപേഖദാ ലേചതസാ എ ǌാെനാ നിേ ാ പിഴ - െമ ിെനെ െ ാലെചയ െവ േത നീ വ ാേജന േചാരധ െ ം ൈകെ ാ രാജധ െ െവടി െത ി െന എെ ാ കീ ി ലഭി തി െകാ ചി ി രാജ േലാ വനേ ാ നീ വീരധ ം നി പി കീ ിെ ി േനെര െപാ ജയിേ ണേമവ ം എേ ാ ീവനാ തമായ - െമ േമ ാ തമ യാ ം രേ ാവര തവ പ ിെയ തി- ന ാ ജെന രണമായ ാപി നി ഹി ഭവാെനെ െയ ാകിേലാ വി മം മാമകം േക റി ീേല ആരറിയാ േലാക ി ം വീരനാെമ െട ബാ പരാ മം ല ാ രെ ി ട ലെ ാ ം ശ ാവിഹീനം ദശാസ േനാ ം െട ബ ി ǌാനരനാഴികെകാ നി-

ിേകെവ െതാ േത മാദരാ ധ ി െന ഭവാെന േലാക ി നി ല ാര പറ ര പേത ധ െമേ ാ ലഭി തി െകാ നി ലമി െന കാ ാളെനേ ാെല വാനരെ തിെചയ േകാ ിെ ാ മാന ായെതെ പറക നീ വാനരമാംസമഭ മേ ബത

മാനേസ േതാ ിയെത ി പേത ഇ ം ബ ഭാഷണം െചയ ത ബാലിേയാ-

രമായ െചയ ര മ ധ െ ര ി തി ാ ധ മായ നി രം നട ി നീെള ǌാ പാപിയാേയാരധ ി നാം നി െട പാപം കള ധ െ നട വാ നിെ വധി ി ǌാ േമാഹബദ ധനായ നിെ നീേയ മറിയാ െമേടാ

ി ഭഗിനി സേഹാദരഭാര ം കള ം മാതാ േമ േമ

േഭദമിെ േ ാ േവദവാക മ േചതസി േമാഹാ പരി ഹി വ പാപികളി വ േമ ം മഹാപാപി താപമവ തിനാെല വ മേ ാ മര ാദ നീ ി നട വ കെള- ൗര േമ ം പ ാ നി ഹി ഥ

ധ ിതി വ ം ധരണീതേല നി ലാ നീ നി പി മാനേസ േലാകവി ി വ വാനാ െ ാ േലാകപാലക ാ നട െമ ാട ം ഏെറ റ േപാകാ വേരാട ം പാപ ിനായ വ ം പാപിക േ ം ഇ മ െചയ തെത േവ േക ാ ചി വി ി ഭവി കപീ ം രാമെന നാരായണെന റി ട താമസഭാവമക സസം മം ഭ ാ നമ ത വ ി െചാ ിനാ- നി ം മമാപരാധം മിേ ണേമ ീരാമ രാമ മഹാഭാഗ രാഘവ

നാരായണ നി ി വടി നി യം ǌാനറിയാെത പറ െത ാം തവ

മാനേസ കാ ണ േമാ ം മി ണം നി ി േമനി ം ക ക ാ നി-

ിേക താവകമായ ശരേമ േദഹ േപ ി തി േയാഗം വ - താഹ ഭാഗ െമേ ാ െചാ ാവ ം സാ ാ മഹാേയാഗിനാമപി ഭം േമാ ദം തവ ദ ശനം ീപേത നി തി നാമം മരി ാ ട േ ാ സ ാപ െ ാ െചാ ം ഷ േമാ ം ലഭി ിതാകയാലി േമ സാ ാ ര ിതനായ ഭഗവാെന ക ക േ ാ നി െട സായകം- െകാ മരി ാനവകാശമി ാലം ഉ ായെത െട ഭാഗ ാതിേരകമി- േ ാ പല ം ലഭി ിതീശ രാ

നാരായണ നി ി വടി ജാനകി താരി മാതാവായ ല മീഭഗവതി പ തി ക തെ നി ഹി ാനാ പ തിരഥാ ജനായ ജനി ഭവാ പ ജ മ ി യാെല ം പ വിേലാചന ǌാനറി ീടിേന നി െട േലാകം ഗമി ാ ട ീ - െമെ യ ഹിേ ണം ഭഗവാേന എേ ാ ല ബലനാ മംഗദ - ത ി തി ളള ായിരി ണം അ തനയ മംഗദബാല - െമാ െമനിെ ൈകെ ാ കേവണേമ അ ം പറി ൈ െകാ ടിയെന- യ േപാ െമെ േലാ ക ം േവണം എ േക ര മ ബാണ ം െച പറി തേലാടിനാ െമ േവ മാനവവീര ഖാം ജ ം പാ

വാനരേദഹ േപ ി ബാലി ം േയാഗീ രാപമാ െളളാ േലാകം ഭഗവ പദം ഗമി ീടിനാ രാമനാേയാ പരമാ നാ ബാലി രാമപാദം േവശിേ ാരന രം മ ടൗഘം ഭയേ ാേടാടി േവേഗന

ി കി ി യായ രാജിേര െചാ ിനാ താരേയാടാ കപിക ം സ േ ാകവാസിയായ വ കപീശ ര ീരാമസായകേമ രണാജിേര

താേര മാരെന വാഴി ൈവകാെത േഗാ രവാതി നാ ം ഡം ബ ി േഗാപി െകാ ക കി ി ാമഹാ രം മ ികേളാ നിേയാഗി നീ പരി- പ ിക ളളി കട ാതിരി ണം ബാലി മരി േകേ ാ താര - േമാേലാല വീ ക നി ം വാ ഃേഖന വ സി താഡി താഡി ഗ ഗദവാചാ പറ പലതരം എ ിെനനി ിനി ം രാജ - െമ ി തലവാസ ം േമ ഥാ ഭ ാ തേ ാ െട മടിയാെത ത േലാകം േവശി ǌാ ഇ ം കര കര വ െച ത ര പാം ളണി കിട ഭ കേളബരം ക േമാഹം

േനാ ം െടേയ ം വിവശയായ വീണി െച പാദാ ിേക താര ം േക ട ിനാള പിെ ലതരം ബാണെമയ െത ം െകാ ീ നീ മമ ാണനാഥ െപാറാ പിരി ാെലേടാ

എെ തിേയാ െടയയ ിേലാ

കന കാദാനഫലം നിന ം വ ം ആരയനാം നി ാല തമ േയാ ഭാര ാവിേയാഗജ ഃഖം ര പേത വ ം തീ മ മായ വാ നീ

ീവ രാജ േഭാഗ േളാ ം ചിരം ഇ ം പറ കര താരേയാ-

രമായ െചയ ര വര ത ാേനാപേദശ കാ േണ ന ഭ വിേയാഗ ഃഖം കള ീ വാ താേരാപേദശം

എ ി േശാകം ഥാ തവ േക നീ ബ മിേ മിതി മേനാഹേര നി െട ഭ ാ േദഹേമാ ജീവേനാ ധേന പരമാ െമേ ാ െചാ നീ പ താ കം േദഹേമ ം ജഡം സ ിതം ത മാംസര ാ ിെകാെ േടാ നിേ കാ ല ം േദഹേമാ നീ നി യമാ ാ ജീവ നിരാമയ ഇ ജനനം മരണ മി േക- ള ാകാ നിനേ േമ നി മി നട മി േക ഖവിഷയ മ േകവലം സ ീ ഷ ീബ േഭദ മി താപശീതാദി മിെ റിക നീ സ വഗ ജീവേനക പരനദ യ- നവ യനാകാശ ല നേലപക

മായ നിത മായ ാനാ കമായ തത േമാ െ ഃഖ ി കാരണം രാമവാക ാ തം േകേ ാ താര ം രാമേനാടാ േചാദി ി പിെ ം നിേ കാ ല ം േദഹമായ ം

സ ിദാ നിത നായ ജീവ ം ഃഖ ഖാദി സംബ മാ െ ളള- െതാെ യ െച േവണം ദയാനിേധ എ േക െചയ ര വര ധേന രഹസ മാ ളള േക നീ യാെതാരള േദേഹ ിയാഹ ാര- േഭദഭാേവന സംബ ായ വ ം അ നാേള മാ ാവി സംസാര- െമ മവിേവകകാരണാ നി യം ഓ ി മി ാ തമായ സംസാര ം പാ താേന വിനിവ ി യെ േടാ നാനാവിഷയ െള ായമാനനാം മാനവെന െനെയ ം േക നീ മി ാഗമം നിജ സ പ േന യഥാ തഥാ സത മാ ളള േക ാ െമ ിേലാ നമനാദ വിദ ാബ േഹ നാ

താനാമഹം തി ാ ത ാര മായ സംസാര ാമപാ കമായ ം മാനസ ി ബ ം ഭവി ം ആ മന മാനത ം ഭവി യാ- ലാ ന ല തബ ം ഭവി ര ാദിസാ ി ാകകാരണം

ടിക ം തദ മായ വ ം വസ തയാ പാ ിലി ത നാ ചിേ നി പി കാ ക നീ മമായ

ീ ിയാദി സാമീപ ാകയാ- െല മാ ാവി സംസാര ം ബലാ ആ സ ലിംഗമാേയാ മന ിെന താ പര േമാ പരി ഹി ി േ ാ ത ഭാവ ളാ കാമ െള- ത ാദികളാം ണ ളാ ബ നായ

േസവി യാലവശത ം കല

ഭാവി െകാ സംസാേര വല ആദൗ മേനാ ണാ ാ തത ദാ േവദം വിധി ം ബ വിധക

ര ാസിത ഗതികളാ- ി ം ത മാന ഭാവ ളായ

ഇ െന ക വേശന ജീവ ബലാ- െല മാ ത വം മി ീ പിെ മ സംഹാരകാേല ജീവ- ന മനാദ വിദ ാവശം ാപി തിഷ ഠത ഭിനിേവശ ാ നരഥ

ികാേല വവാസനയാ സമം ജായേത േയാ ഘടീയ വ സദാ മായാബല ാലതാ െ ാഴിെമേടാ യാെതാരി നിജ ണ വിേശേഷണ േചതസി സ ംഗതി ലഭി ീ മ നായ ശാ ാ ാവി ന- രേ ാളവ തി മദ ിഷയാ ഢം

ാം കഥാ വേണ മമ സ പവി ാന ം ജായേത

സ നാഥ സാേദന മാനേസ ഖ വാക ാ വി ാ ായ വ ം േദേഹ ിയ മനഃ ാണാദികളി നി- ാഹ േവെറാ നമാ ാവി

സത മാന േമകം പരമദ യം നിത ം നി പമം നിഷ കള ം നി ണം ഇ മറി േ ാ നാമെ ാേഴ സത ം മേയാദിതം സത ം മേയാദിതം യാെതാ വിചാരി തി െന േചതസി സംസാര ഃഖമവനി നീ ം മയാ േ ാ േമാ വി യാ- ായാവിേമാഹം കളക മേനാഹേര

ക ബ ി ല നി ട േവ െപ

നി ല ഹ മണിതെ ലയി നീ ചിേ നിന കഴി ജ ി െല ം ഭ ി െ ല െകാ പ േമവം നിന കാ ി

താപമിനി ള ാ മേശഷം നീ മ പമീ ശ ം ധ ാനി െകാ ക ം െച ാ നിന േമാ ം വ ം നി യം ൈകതവമ പറ േകവലം ീരാമവാക മാനേ ന േകേ ാ

താര ം വി യം വണ ിനാ േമാഹമക െതളി ി ചി ം േദഹാഭിമാനജ ഃഖ ം േപാ ിനാ ആ ാ തിെകാ ാ സ യാ- യാ േബാേധന ജീവ യായിനാ േമാ ദനായ രാഘവ തേ ാ കാ ണം സംഗമമാേ ണ താര ം ഭ ി ി നാദിബ ം തീ

യായാെളാ നാരിെയ ാകി ം െമ ാമകെലേ ാ െതളി ി ീവ മിവ േകേ ാരന രം

അ ാനെമ ാമക സൗഖ ം വി ാനേമാടതി സ നായാ േലാം

ീവരാജ ാഭിേഷകം

ീവേനാട െച ാനന ര- മ ജ നാമംഗദ തെ ം

ി സം ാരമാദിക െള- ണ ാഹപര മാഹ െച നീ

രാമാ യാ െതളി ാ ീവ - മാേമാദ വെമാ ി ട ിനാ സൗമ യാ േ ാ താര ം ം

ാഹ മണ മമാത ധാന ാ ം

പൗരജന മായ േപേ ാചിതം േഭരീ ദംഗാദിവാദ േഘാഷെ ാ ം ശാസ േ ാ മാ േ ണ ക ം കഴി ഥ ാത ാ ജഗാമ ര മസ ിധൗ

മ ികേളാ ം ണമ പാദാം ജ- മ ദാ പറ ാ കപി ംഗവ രാജ െ ര ി െകാ കേവണമിനി ജ നാ ം നി ി വടി സാദരം

ദാസനാ േ ാരടിയനിനി വ- ശാസന ം പരിപാലി സ തം േദവേദേവശ േത പാദപ ദ യം േസവി െകാ വാ ല മണെനേ ാെല

ീവവാ കളി രം േക ാട- നേ ചിരി െച ര മ നീ തെ ǌാനതിനിെ ാ സംശയം ീതനായ േപായാ മാ മമാ യാ

രാജ ാധിപത ം നിന തേ നിനി- ജ നാ െച ഭിേഷകം കഴി നീ നെമാ നഗരം ക മി

ǌാേനാ പതി ാ സംവ രേ ാളം സൗമി ി െച മഭിേഷകമാദരാ സാമ മാരെന ിെ നീ യൗവരാജ ാ മഭിേഷചയ േഭാ സ വമധീനം നിന രാജ ം സേഖ ബാലിെയേ ാെല പരിപാലനം െച ബാലേന ം പരിപാലി െകാ ക നീ അ ിശിഖേര വസി ǌാ- നദ തി ചാ ാസ മാ ലാ പിെ വരിഷം കഴി ാലന ര- മേന ഷണാ ം യ െച നീ തന ംഗിതാനിരിേ ടമറി വ- െ േ ാ െചാ ക ം േവണം മമ സേഖ

അ നാ ം ര ി വസി നീ നിത ഖെ ാ ം ദാരാ ൈജ മം രാഘവ തേ ാട ം ൈകെ ാ േവേഗന സൗമി ിേയാ ീവ ം െച രി ഭിേഷക ം െച വ ി രാമാ ിേക മി ാ ജ േസാദരേനാ ം വ ഷണാേഖ ഗിരൗ സാദരം െച കേരറീ ര മ ഉ ത ശിഖരം േവശി നി േനരെമാ ഗഹ രം കാണായി ാടികദീ ി കല വിള ിന

ഹാടകേദശം മണി വേരാ ലം വാതവരിഷഹിമാതപവാരണം പാദപ ഫല ലസ ിതം തൈ വ വാസായ േരാചയാമാസ സൗ- മി ിണാ ീരാമഭ മേനാഹര സി േയാഗീ ാദി ഭ ജനം തദാ മ േവഷം നാരായണ തെ പ ി ഗാദി പം ധരി ന ഹം പ ി ജെന ജി ട ിനാ

ാവരജംഗമജാതികേളവ ം േദവെന ഖി മ വിനാ രാഘവ ത സമാധിവിരതനാ- േയകാ േദേശ മ ം ദശാ േര ഏകദാ വ ി സൗമി ി സസ ഹം രാഘവേനാ േചാദി ളീടിനാ േക യിലാ ഹം പാരം ിയാമാ - മാഖ ാഹി േമാ ദം ിേലാകീപേത വ ാ മിക േമാ ദംേപാല വ ി െച േവണം ദയാനിേധ നാരദവ ാസവിരി ാദിക സദാ നാരായണ ജെകാ സാധി

നിത ം ഷാ െമ േയാഗീ ാ ഭ ാ പറ ിെത േക ǌാന ഭ നായ ദാസനാ േ ാരടിയ

ി ദ പേദശി േളണം േലാൈകകനാഥ ഭവാന െച ിേലാ േലാേകാപകാരകമാക േ ാ ല ണേനവ ണ ി േനര ത േണ ീരാമേദവന െച ിയാമാ േ ാപേദശം

േക നീെയ ി മ ജാവിധാന ി- േനാ ിലവസാനമിെ റിക നീ എ ി ം െചാ വാെനാ സംേ പി നി േ ാ വാ ല ം യാ ത െട ത െട േഹ ാ മാ േ ണ മ ിട ി ദ ിജത ായ വ ാ ആചാര േനാ മ ം േക സാദര- മാചാര വമാരാധി മാെമേടാ

മല ി ലാകി മാം ന- ര ിഭഗവാ ലാകി മാെമേടാ ഖ തിമാദികളിെല ാകി - മ ലാകി മ ി ലാകി ം

ില ി ം ന സാള ാമ- െ ിേലാ ന മെമ ം േവദതേ ാ ളായ മ െകാ-

ാദരാ േ പനാദി വിധിവഴി കാേല കളി േവണം േദഹ േയ ലമറി സ ാവ നമാദിയാം നിത ക ം െച പിെ സ ക ണാ

മായ െച സ പമാദിെയ ആചാര നായ ǌാെന ക പി ജി ഭ ിേയാെട ദിവസം തി

ാപനം െച ശിലയാം തിമാ േശാഭനാ ം െച േവണം മാ നം ഗ ാദ െകാ ജി വ ചി ി െതാെ ലഭി മറിക നീ ഖ തിമാദികളിലലംകാര- െമാെ സാദെമനിെ റിക നീ അ ൗ യജി ഹവി െകാ ാദര- ല െന ണഡില ി െല ാകിേലാ

ിേല സ ജാ വ മായവ സ ാദനം െച േവണം ട വാ

േയാ ം െട വാരിെയ ാകി ം ഭ നാ വ ത ാലതി ിയം ഗ ാ തഭ േഭാജ ാദിക- െള പിെ റേയണേമാ ǌാെനേടാ വ താജിനകശാദ ളാലാസന-

മമായ ക പി െകാ ണം േദവസ സ േഖ ശാ നായ െച ി - ാവി ദാ ലിപിന ാസം കഴി ണം

െച തത ന ാസ ം െച സാദരം ത ട ി വാേമ കലശം െവ ദ ിണഭാേഗ മാദികെള ാ- മ തഭ ൈത വ സംഭരി ീടണം അ പാദ ദാനാ മാ ം മ - പ ാ മാചമനാ െമ ി െന പാ ച യ ം െവ െകാ ണം േപ മെ ാ ം നി പണം ടാെത മ ലാം ജീവസം ാം തടി ലാം

മേല ഢം ധ ാനി െകാ ണം പിെ സ േദഹമഖിലം ത യാ വ ാ - െമ റ േ ണമിള ം ടാെത ആവാഹേയ തിമാദി മ ലാം േദവസ പമായ ധ ാനി േകവലം

പാദ മ ം തഥാ മ പ മി- ത ാൈദ ഃ നഃ ാനവ തവി ഷൈണ എ പചാരെമ ാല- ത ം െകാ ാെമനിെ േത ആഗേമാ കാേരണ നീരാജൈന-

പദീൈപ ിേവൈദ വി ൈര യാ നിത മായ ി െകാ കി യാ ǌാ ം ജി മറിക നീ

േഹാമമഗേ ാ മാ ാനേല ലമ ംെകാ െച ാ െത ിേയ ഭ ാ ഷ ം െകാ മാെമേടാ ചി താരി നിന മാര നീ ഔപാസനാ ൗ ച ണാ ഹവിഷാ ഥ േസാപാധിനാ െച േഹാമം മഹാമേത ത ജാ നദ ഖ ം മഹാ ഭം ദീ ാഭരണവി ഷിതം േകവലം മാേമവ വ ിമ ിതം ധ ാനി േഹാമകാേല ദി ഭ ാ േധാ മന പാരിഷദാനാം ബലിദാന ം െച േഹാമേശഷെ സമാപയ വി ഭ ാ ജപി മാം ധ ാനി മൗനിയായ വ വാസം നാഗവ ീദലാദി ം ദത ാ മദേ മഹ ീതി വകം

ഗീത തിപാഠാദി ം െച പാദാം േജ നമ ാര ം െച ട േചതസി മാ റ ി വിനീതനായ മ മാ ം സാദെ ം ന-

മാംേഗ നിധായാന വകം ര മാം േഘാരസംസാരാദിതി -

ാ നമ ാര ം െച ന രം ഉദ സി ി ട ത മഹ ി - ലി ം ദിനമ ജി മ േഖ

ഭ ിസം നാ മ ദാ നിത േമവം ിയാേയാഗമ ി ി േദഹനാേശ മമ സാ പ ം വ - ൈമഹികസൗഖ െള െചാേ ണേമാ ഇ ം മേയാ ം ിയാേയാഗ മം ഭ ാ പഠി താ േക താ െച ിേലാ നിത ജാഫല വെന ം ഭ ിയന െച ാന േനരം േശഷാംശജാതനാം ല ണ തേ ാട- േശഷമിദമ െച േതാരന രം മായാമയനായ നാരായണ പര മായാമവലംബ ഃഖം ട ിനാ ഹാ ജനകാ േജ സീേത മേനാഹേര ഹാ ജനേമാഹിനി നാേഥ മമ ിേയ ഏവമാദി ലാപം െച നി ം േദവേദവ വരാെത ചമ ി സൗമി ി ത െട വാക ാ തംെകാ സൗ ഖ േമാ മ ം ചിലേനരം ഹ മ ീവസംവാദം

ഇ െന വാ കാലെമാ ദിന- മ കി ി ാ ര ി വാ

ീവേനാ പറ പവനജ- നേ വണ ിനിേ കാ മാംവ ം േക കപീ നിന ഹിത ളാം വാ ക ǌാ പറ വ സാദരം നി െട കാര ം വ ി ര മ

േമ സത തന േഷാ മ പിെ നീേയാ നി പി ീലേത െമ- െ െട മാനേസ േതാ ിതി േഹാ ബാലി മഹാബലവാ കപി ംഗവ ൈ േലാക സ ത േദവരാജാ ജ

നി െട ലം മരി ബലാ ലവ േമ കാര ം വ ിെ ാ ി

രാജ ാഭിേഷക ം െച മഹാജന- ജ നാ ാര മായി ീ നീ

എ നാ ിരി ി െനെയ ം ചി ി േതാ ധരി നീ അദ വാ േശ ാ വാ പരേശ ാഥ വാ തവ ത ഭവി മതിനി സംശയം ത പകാരം മറ ഷ

ച തിെനാ േമ ജീവി ിരി ി ം പ വതാേ നിജ േസാദര തേ ാ - വീശ രന പരിതാേപന വാ

നിെ ം പാ പറ സമയ ം വ ം നീേയാ ധരി തിേ േമ വാനരഭാേവന മാനിനീസ നായ പാന ം െച മതിമറ ന ഹം രാ ക മറിയാേത വസി േകാ കെള ം ന ന ി െന അ ജനായ ശ ാ ജെനേ ാെല നി ഹി ീ ം ഭവാെന ം നി യം അ നാന ത െട വാ േക-

സാ ഭീതനാേയാ ീവ ം ഉ രമായവ തേ ാ െചാ ിനാ സത മേ നീ പറ നി യം ഇ രം െചാ മമാത െ ിേലാ

ീശനാപ െമ കയി േ ാ സത രെമ െടയാ േയാ ം ഭവാ പ ദി ി േല മയ ീടണം സ ദ ീപ ിത ാരായ വാനര- സ മ ാെര വ വാനായ തം േനെര പതിനായിരം കപിവീെര- ാരാതയ സേ ശപറെ

പ തി ി വേരണം കപി ലം പ ം കഴി വ െത ാകിേലാ വ നവനതിനിെ ാ സംശയം സത ം പറ ാലിള മിേ േമ അ നാ േനാടി ം നിേയാഗി മ ളമ ിരം ി ീടിനാ ഭ നിേയാഗം ര ത മാ ത-

ം വാനരസ മ ാെര ം പ ദി ി മയ ാനഭിമത- ദ ം കപീ ാ മേ രം വാ േവഗ ചാേരണ കപി ല- നായക ാെര വ വാനായ ദാ േപായി ദാനമാനാദി നാ മായാമാ ഷ കാര ാ മതി തം ീരാമെ വിരഹതാപം

രാമ ം പവ ത നി ഃഖി ഭാമിനിേയാ ം പിരി വാ ം വിധൗ താേപന ല ണ തേ ാ െചാ ിനാ പാപമേ ാ മമ കാ ക മാര നീ ജാനകീേദവി മരി ിേതാ ചി മാനസതാേപന ജീവി ിരി േയാ നി യിേ മറി മി േ ാ ക ി ഷെനേ ാ സം ിതനായ ജീവി ിരി ിെത െചാ ീ കി േകവലെമ മി നവ മമ എ ാ ിരി െത ാകി ǌാ- നി ബലാ െകാ േപാ വ നി യം ജനാകീേദവിെയ ക തെ മാനസേകാേപന ന മാ ീ വ വംശ ം െടെയാ െ ാ സംശയേമ മിതിനി നി യം

എെ ം കാണാ ഃഖി ിരി നിെ ǌാെന ിനി ാ വ േഭ ച ാനേന നീ പിരി കാരണം ച മാദിത െനേ ാെലയായി ച ശീതാം ളാലവെളെ മ മ ം തേലാടി േലാടി ദാ വ ാ തടവീ െകെ ം സാദരം നി െട േഗാ ജയേ ാ ജനകജ

ീവ ം ദയാഹീനനേ േലാം ഃഖിതനാെമെ ം മറ ാനേ ാ നി കം രാജ മാ ലഭി വ ൈമ ിമാേരാ ടി ദിവാനിശം മദ പാനാസ ചി നാം കാ ക വ ം തഘ നനേ മി ാ ജ വ ശര ാലെമ ക വ വ ീലയേ ാ പറ വ ം സേഖ അേന ഷണംെച സീതാധിവാ - മിേ ടെമ റി ീ വാനായവ

േ ാപകാരിയാെമെ മറ യാ നവന തഘ ന ാരി നി യം

ഇ രാ ജനെ മറ രി ീവേനാ നീ

കി ി േയാ ം ബ േളാ ം െട മ ടേ െന നി ഹി ീ വ അ ജമാ ം ഗമിേ ണമി ിനി-

ീവ മതിനിെ ാ സംശയം ഇ മ െച രാഘവേനാടതി-

നാേയാ സൗമി ി െചാ ീടിനാ വ നാേയാ ീവെന ത രം ഹത ാ വിടെകാ വനദ തവാ ികം ആ ാപയാ മാെമ പറ ി ാ നാേയാ മി ാതനയ ം

ആദായ ചാപ ണീരഖ ഗ ം േ ാേധന ഗ മഭ ദ തം േസാദരം ക ര പതി െചാ ിനാ പിെ - െ ാ നിേ ാടിനി ം പറ ഹ വ ന ീവ മമ സഖി കി ഭയെ തീ െകേ വ ബാലിെയേ ാെല നിന ം വിരേവാ കാല റ ി േപാകാമറിക നീ ഇ മവേനാ െച െചാ ാലതി-

രം െചാ ം േക െകാ നീ േവേഗന വ ാലതി പമാ- മാ തേമാ ക വ മന രം ല ണെ റ ാട

അ ജ ാ യാ െസൗമി ി സത രം ീവരാജ ം തി നട ീടിനാ

കി ി േയാ ം ദഹി േപാമിെ ാേഴ മ ടജാതികെള േതാ ം വ ം വി ാന ി സ നാ ല- ന ാനിയാ മാ ഷെനേ ാെല ഃഖ ഖാദിക ൈകെ ാ വ ി തശാ ി േലാക ി ാ വാ ം ദശരഥ െച തേപാബലം

ത െട സി ി വ ിെ ാ ാ ം പ ജസംഭവനാദിക ായ സ ടം തീ ര ി െകാ ാ ം മാ ഷേവഷം ധരി പരാപര- നാന ി ജഗ യനീശ ര നാനാജന ം മായയാ േമാഹി മാനസമ ാനസം മാകയാ േമാ ം വ െത െന ǌാെന സാ ാല മഹാവി ചി ി ക ി

സ ജഗ ാ യാനാശിനിയാകിയ ദിവ കഥെയ സി യാ യഥാ രാമനായ മാ ഷവ ാപാരജാതയാം രാമായണാഭിധാമാന ദായിനീം സ ഥാമി പ ി െലാ െവ വിഖ ാതയാ വാനാന ഷ േ ാധ ം േമാഹ ം കാമ ം രാഗ ം േഖദാദി ം വ വഹാരാ സി േയ ത ിയാകാലേദേശാചിതം നിജ- ചിേ പരി ഹി ീടിനാനീശ ര സത ാദികളാം ണ ളി ാന - ര െനേ ാെല ഭവി നി ണ വി ാന ിയാം സാ ി ഖാ ക വി ാനശ ിമാനവ ാനദ യ കാമാദികളാലവിലി നവ യ േവ ാമവദ വ ാ നന നനാമയ ദിവ നീശ ര ാ സനകാദിക സ ാ കെന ിലരറി ീ േവാ നി ലാ ാ ളാ ഭ ാ സംയ േബാധ ാെമ െചാ ഭ ചി ാ സാേരണ സ ായേത

ി ദ നി നിേഷവിത കി ി യാം നഗരാ ികം ാപി ല ണ ം െച ǌാെണാലിയി ി മ ട ാരവെന േപടി ച ഃ കി കിലശ ം പരവശാ വേ ാപരി പാ ക ം മര ം വി മേ ാ ൈകയി പി ിേ വ ം േപടി മല വിസ ി ചാടി ട ിനാര മി ം തം മ ട െ െയാെ െയാ വാ-

ാ ിലഭ ദ തനായ സൗമി ി

വി ം ഴിെയ ല വലി ി ഭ ക ം വ ാെതയായി ല ണനാഗതനായതറി ഥ ത ണമംഗദേനാടിവ ീടിനാ ശാഖാ ഗ െളയാ ി ള താ- േനകനാ െ നമ രി ീടിനാ ീതനായാേ ഷ ം െച വേനാ

ജാതേമാഡം മി ാ ജ െചാ ിനാ ഗ വ ത ം പി വ െന െചാ- ിെ കാര ം പിഴ െമ ാ നീ

ഇ യാ ം െച മി െ വ- ി ാലന മവിളംബിതം വ ം

ഉ നാമ ജെനേ ാട െച നി ഹി ീ വാ ീവെന ണാ അ ജമാ ം ഗമി ണെമ

ീവ ാ ിെല ിലേത വ എ െച െച പറെക െചാ േകെ ാ ബാലിതനയ ം ത ി ായ ഭീതിേയാ മവ െച ീവെന വ ി െചാ ിനാ േകാേപന ല ണ വ ിതാ നി േഗാ രദ ാരി റ ഭാഗ ിനി കാേപയഭാവം കള വ ി െച- പ ത ാ ി ായ വ ം ഢം

സ നായ ീവന േക മ ി വരനാം മാ തി തേ ാ ചി ി െചാ ിനാനംഗദേനാ - ട ിേക െച വ ി സൗമി ിെയ സാ നം െച ിെ ാ േപാരിക ശാ നാേയാ മി ാതനയെന മാ തിെയ റേ വമയ ഥ താരേയാട ാ ജ പറ ീടിനാ

താരാധിപാനേന േപാകണമാ നീ താേര മേനാഹേര ല ണ ത െട ചാര െച േകാപെ മി ി സാരസ സാരവാക ളാ പിെ നീ

ിെ ാ ി േപാെ െ ം േവേഗന കാ ി ഷഭാവെ ം നീ ണം ഇ മ ാ ജ വാ ക േക വ മ ക ാം േവശി നി ീടിനാ താരാതനയ ം മാ തി ം ടി ീരാമേസാദര തെ വണ ിനാ

ഭ ാ ശല ം െച സൗ- മി ിേയാട നാന ന െചാ ിനാ എ റ ഭാേഗ നി വാ- ന ഃ ര ിലാ ാെറ ണം രാജദാര െള ം നഗരാഭ ം രാജാ ീവെന ം കനിേവാ ക പറ ാലന രം നാഥെന-

വണ ിയാ സാ െമ ാം തം ഇ ം പറ ൈക ം പിടി ാ സൗ- മി ിേയാ ം മ മ ം നട ി ഥപ ാ മ വീ ം മണിമയ-

െസൗധ ം രീേശാഭ ം ക ക- ാന െ ാ മ ക ാ െച

മാനി നി േനര കാണായ വ താേരശ ല ഖിയായ മാനിനീ താരാ ജഗ േനാേമാഹിനി രി ല ീസമാനയായ നി തേ രം ല ണ തെ വണ ി വിനീതയായ മ ിതം െചാ ാളേഹാ lsquoതവ മ ിരമായതിെത റി ീലേയാ ഭ നാെയ മനായ തവ ത നാേയാ കപീ േനാടി െന

േകാപ ായാലവെനെ ാ ഗതി ചാപല േമ മി ാതിക േ ാ ണം മ ടവീരന ബ കാല േ ാ ഃഖമ ഭവി ീ ദീനനായ ഇ ാലമാ ഭവ പയാ പരി- ര ിതനാകയാ െസൗഖ ം കല വ വാണാന ം വിപരീതമാ ീടാ - േവണം ദയാനിേധ ഭ പരായണ നാനാദിഗ രം േതാ ം മ വാനര ാെര വ വാനായവ പ സഹ ം ത ാെര വി ി പ ദി ീ ം കപി ലെ ൗഢ ം വ നിറ കാ കിവിെട ന- െരാ ി ം ദ മിനിയി നി യം ന ര ലെമാെ െയാ വാ ശ രേ കപിസ മ ാെര ാം

കള മി ാന ിതനാകിയ ത നാം ീവെന വ മായ ീരാമേദവപാദാം ജം വ ി

കാര മാ സാധി ാമറി ാ ംrsquo താരാവചനേമവം േക ല ണ പാരാെത െച ീവെന ം ക സ പം വി നായ ീവ ം സത ര ാന ം െച വ ി മ നായ വിഹ ലിേത ണനാം കപി- സ മെന േകാേപന ല ണ മി ാ ജേനാ െചാ ിനാ നീ ര - സ മ തെ മറെ െത ി െന

ാരി െനെ ാ ശരമാര - കര ിതെമ മറിക നീ

അ ജമാ ം ഗമി യിലാ ഹം ീവ െ നാഥന െച

ഇ രം െസൗമി ി െചാ േക തി- രം മാ ത ം െചാ ിനാ

lsquoഇ മ െചയ വതിെന കാരണം ഭ േന ം േഷാ മ കപി- സ മേനാ ി മി ാ ജനി ം സത ം ലംഘി യി കപീശ രന രാമകാര ാ ണ ിരി ി താമസെമ ിേയ വാനര ംഗവ വി തനായി ീ കയേ ം വി യമാ ാ ക ീലേയാ ഭവാ േവേഗന നാനാദിഗ ര ി നി- ാഗത ാരായ വാനരവീരെര ീരാമകാര മേശേഷണ സാധി -

മാമയെമ ിേയ വാനരനായക rsquo മാ തി െചാ േക െസൗമി ി - മാ ഢല നായ നി ം ദശാ േര

ീവന ഘ പാേദ ന ജ- െച ഭാേഗ വീ ം വീ ം വണ ിനാ lsquo ീരാമദാേസാഹമാഹ രാഘവ- കാ ണ േലേശെന ര ിതനദ ǌാ േലാക യെ ണാ മാ ം െകാ രാഘവ തെ ജയി മേ ാ ബലാ േസവാ േമാ ി സഹായമാ ം ǌ - േളവ ം ത നിേയാഗെ വഹി lsquo അ ാ ജ െമാഴി േക െസൗമി ി ം-

ാ ഴി വേനാ െചാ ീടിനാ lsquo ഃേഖന ǌാ പ ഷ പറ - െമാെ മി മഹാഭാഗനേ ാ നീ നി ണയമധിക ാകയാ സ ടം െകാ പറ ി ǌാെനേടാ

ൈവകാെത േപാക വന ി നാമിനി രാഘവ താേന വസി െമേടാ

ീവ ീരാമസ ിധിയി

lsquoഅ െന തെ റെ െക ി നാ- മി ിനി ാ യിെ rsquo ീവ ം േതരി കേരറി മി ാ ജ മായ േഭരീ ദംഗശംഖാദി നാദെ ാ ം അ നാ നീലാംഗദാൈദ രല- മ സാ വാനരേസനേയാ ം തദാ ചാമരേശ താ തപ വ ജനവാ സാമരൈസന നഖ ലെനേ ാെല രാമ തി വടിെയെ കാ തി- നാേമാദേമാ നട കപിവര ഗഹ രദ ാരി ശിലാതേല വാ വിഹ ലമാനസം ചീരാജിനധരം ശ ാമം ജടമ േടാ ലം മാനവം രാമം വിശാലവിേലാലവിേലാചനം ശാ ം ിതചാ ഖാം ജം കാ ാവിരഹസ ം മേനാഹരം കാ ം ഗപ ി സ യേസവിതം ദാ ം ദാ ക രാല കപിവര േതരി നി ാ താഴ ിറ ീടിനാ വീരനാേയാ െസൗമി ിേയാ ം തദാ ീരാമപാദാരവി ാ ിേക വീ രി ഭ ാ നമ രി ീടിനാ ീരാമേദവ ം വാനരവീരെന- ാ ണ േമാ ഗാഢം ണ ീടിനാ

lsquoെസൗഖ മ ീ ഭവാെനrsquo രെച ട- ൈനക ഭാേവന പിടി ി ീടിനാ

ആതിഥ മാ ജ ം െച ള- വാദിത ം ീതി ാ േലാം സീതാേന ഷണം

ഭ ിപരവശനായ ീവ ം ഭ ിയേനാ ണ ി ിതേ രം വ നി കപി ലെ നി- െ ാ പാ േളണമാദരാ

ാ േവലെച ീ വാ തേ ാ മ ടവീരരി ാണായെതാ േവ നാനാ ലാചലസംഭവ ാരിവ നാനാസരി ീപൈശലനിവാസിക പ ത ല ശരീരികേളവ -

ീപേതകാമ പികെള ം ഗ ം കല നിശാചര ാ െട

ീര െമ ാമട വാ േപാ വ േദവാശസംഭ ാരിവരാകയാ േദവാരികെളെയാ മിവരിനി േകചി ഗജബല ാരതി താ േകചി ദശഗജശ ി േ ാ േകചിദമിതപരാ മ വ േകചി േഗ സമ ാരറി ാ ം േകചി േഹ നീേലാപല പിക േകചിൽകനകസമാനശരീരിക േകചന ര ാ േന ം ധരി വ േകചന ദീ ഘവാല ാരഥാപേര

ടികസ ാശശരീരിക ൈവദ മിവേരാളമി ാ ം

നി ഴ ജ ി റ വ സംഖ യി ാേതാള കപിബലം ലഫലദലപക ശന ാരായ ശീല ണ വാനര ാരിവ

താവക ാകാരികെള നി യം േദവേദേവശ ര ല ംഗവ ഋ ലാധിപനാ ജാംബവാ

രസംഭവ നിവനേ ാ േകാടിഭ ക ാധിപതി മഹാ- ൗഢിമതി ഹ മാനിവെന െട

മ ിവര മഹാസത പരാ മ ഗ വാഹാ ജനീശാശംസംഭവന നീല ഗജ ഗവയ ഗവാ ദീ ഘ- വാലധി വ ൈമ വിവിദ ം േകസരിമാ തി താത മഹാബലി വീര മാഥി ശരഭ േഷണ ം ര ഖ ദധി ഖ ഖ

േശ ത വലീ ഖ ം ഗ മാദന താര ഷഭന നള വിനത മമ താരാതനയനാമംഗദനി െന െചാ വാനരവംശരാജാ ാ െചാ വാനാവത ാേതാള േ ാ േവ െതെ ിവേരാട െച േവണെമ ാലിവ സാധി െമാ െവrsquo

ീവവാക മി ം േക രാഘവ ീവെന ിടി ാലിംഗനം െച

സേ ാഷ ാ േന ാം ജേ ാ - മ തമ െച ി സാദരം lsquoമ ാര െഗൗരവം നി നി യ-

ാ ിേലാ ക വ ം ഷ നീ ജാനകീമാ ണാ ം നിേയാഗി നീ വാനരവീരെര നാനാദിശി സേഖrsquo ീരാമവാക തം േക വാനര-

വീരനയ ി നാ ദി ി ം lsquo റായിരം കപിവീര ാ േപാകണ-

േമാേരാ ദിശി പടനായ ാെരാ ം പിെ വിേശഷി ദ ിണദി ിന- ത ത ാ പല ം േപാ ിരയണം അംഗദ ജാംബവാ ൈമ വിവിദ ം ംഗ നള ം ശരഭ േഷണ ം

വാതാ ജ ീഹ മാ മായ െച ബാധെയാഴി ട ക വ ീടണം അ തഗാ ിെയ നീെള ിര ി

നാളിനക വ ീടണം ഉ ലപ ാ ിതെ ം കാണാെത

നാ കഴി ി വ വ ാണാ ികം ദ മാ ജി ണ-

േമണാ േശഖര ത ാെണ നി യംrsquo നാ േ ാ മി ം നിേയാഗി കാലേമ േപായാ െമ യ ീടിനാ രാഘവ തെ േ ാ തരിേക െച ഭാഗവേതാ മ മി ീടിനാ ഇ ം കപിക റെ േനര ഭ ാ െതാ തി വാ തനയ ം അേ ാളവെന േവെറ വിളി ാദരാ- ല തവി മ താ മ െച lsquoമാനേസ വിശ ാസ ാവതി നീ ജാനകി ൈകയി െകാ ീടി സേഖ രാമനാമാ ിതമാമം ലീയകം ഭാമിനി ില വിക ം കളവാനായ എ െട കാര ിേനാ ി മാണം നീ- െയ ിേയ മരാ മിെ നി യംrsquo പിെ യടയാളവാ മ െച മ വ േപായാ െമ യ ീടിനാ ല ീഭഗവതിയാകിയ സീതയാം

രപ ാ ിെയെ ാ േപാെയാ രേ ാവരനായ രാവണ വാ

ദ ിണദി േനാ ി പിസ യം ല ം ാരി തനയ ം

രസംഭവ ം നീല ം രബാ വശിഷ ം മ

മർ ടേസനാപതിക മായ തം നാനാനഗനഗര ാമേദശ കാനനരാജ ര ളി ം തഥാ ത തൈ വ തിര തിര തി- സത രം നീെള നട ം ദശാ േര ഗ വാഹാ ജനാദികെളാ േവ വി ാചലാടവി തിര േ ാ േഘാര ഗ െള ം െകാ തി തി- രനാേയാ നിശാചരവീരെന-

േവഗേ ാട ാരി ദശ- ക െനേ ാ കപിവര ാെര ാം നി രമാ ി ഹേരണ

െനെ െ ന മാ ീടിനാ പം ി ഖന ിവെന മാനേസ ചി ി പിെ ം േവേഗന േപായവ സ യം ഭാഗതി

അ കാരാരണ മാ ീടിനാ- ര രാ ദാഹ ം വ ി ിേത ം

കേ ാ താ േദശെ ാ ം മർ ടവീര ണ ിവ െ ാ ജിഹ േയാ ം നട േനരെ ാ ഗഹ രം ത കാണായി വിധിവശാ വ ീ ണഗണ മാേയാ തി- ല യ ീ ജലെമാേ ാ നി േ ാ ആ പ ൗ ഹംസാദി പ ിക- ര േദേശ പറ ാരതി നി ട

പ ളി നി വീ ജലകണം മ ട ാ മ ക ക ി ാ ന ജലമതി െ നി യ- െമ ാവ ം നാമിതിലിറ ീ ക എ പറേ ാ േനര മാ തി

ിലിറ ിനാ മ വ ക ം പി ാെല ത ിലിറ ി നട േ ാ ക കാണാ തി െകാ േ ര- മേന ാന െമാ ൈക ം പിടി ാ ലാ ഖി തേയാ ം നട നട േപായ - െ ാരതീവ രം ത ക ി

ിലാ ാറതിധന േദശ ലം സ മയം മേനാേമാഹനം കാ വ - ക ി േമ മാന കരം പരം വാപിക മണിമയവാരിയാ- ലാ കളായതീവ വിശദമായ പക ഫല ളാ ന ളാ

ക പ മ ല മായ ഷസാമ മ േ ാണസം ത

േപയ ഭ ാ സഹിത ളാ വ പലതരം തൈ വ വ ര ാദി പരി ഷിത ളായ മാനസേമാഹനമായ ദിവ ലം മാ ഷവ ിതം േദവേഗേഹാപമം ത േഗേഹ മണികാ നവി േര ചി തി കേ ാെരാ ിെയ േയാഗം ധരി ജടവ ലം േയാഗിനി നി ലധ ാനനിരതയായ പാവകജ ാലാസമാഭകല തി- പാവനയായ മഹാഭാഗെയ ത േണ സേ ാഷ മനേ ാ ഭ ി ം ഭീതി ം വണ ിനാ

ശാഖാ ഗ െള േമാദം േയാഗിനി താ മവേരാ െചാ ിനാ നി ളാരാ െത പറയണ- മി വ ീ വാ ല ം െചാ ണം എ െന മാ മറി വാെറ - െമ ിനിേ ാ െത പറയണം എ ിവ േകെ ാ വാ തനയ ം ന ായ വണ ി വിനീതനായ െചാ ിനാ ാ െമാ േവ േക ാ െമ ിേലാ സത െമാഴി പറ മാറി ǌാ ഉ രേകാസല ി ലേയാ െയ-

മമാ െ ാ രി തേല തൈ വ വാ ദശരഥനാം പ

ായ ചമ ി നാ േപ നാരായണസമ േജ നവ കളി ീരാമനാ െത മറി ാ ം

താതാ യാ വനവാസാ മായ ാതാവിെനാ ം ജനകാ ജയായ

സീതയാം പ ിേയാ ം വിപിന േല േമാേദന വാ കാലെമാ ദിനം

നാ ദശാസ നിശാചര ക െകാ ാ േപായീടിനാ പ ിെയ രാമ ം ല ണനാ മ ജ ം ഭാമിനിതെ ിര നട േ ാ അ ാ ജനായ ീവെന സഖ ം െച ി ത ിലേന ാന മായ എ തി ജനാകിയ ബാലിെയ- െ ാ ീവ രാജ ം ന കിനാ ീരാമ മതി ത പകാരമാ-

യാരാ സീതെയ വരിെക വാനരനായകനായ ീവ ം വാനര ാെരയയ ിെത ാട ം

ദ ിണദി ിലേന ഷി നിതിെനാ ല ം കപിവര ാ ǌ ം ദാഹം െപാറാ ജലകാം യാ വ േമാേഹ ഗഹ രം ിതെറായാെത ൈദവവശാലിവിെടേ ാ വ ിഹ േദവിെയ ാണായതൗം ഭാഗ െമ ം ആെര ം ǌ േള മറി ീല േനേരയ െച േവണമ ം േഭ േയാഗിനിതാ മ േക വേരാ േവേഗന മ ിതം െചാ ിനാ പക ഫല ലജാല െളാ േവ ഭ ി തപാനം െച രായ

ി െതളി വ വിെന ാ മമ ാ മാദിേയ െചാ ി വ ǌാ

എ േക വ ലഫല ം ന ായ ജി മ പാന ം െച ചി ം െതളി േദവീസമീപം ബ ാ ലി നിേ ാരന രം ചാ ിത മ സാ േയാഗിനി മാ തിേയാ പറ ട ിനാ വിശ വിേമാഹന പിണിയാകിയ വിസ ക ാ ജാ േഹമാ മേനാഹരീ

േഭദം െകാ സ നാ ിനാള േ േശഖര തെ യ ലം ദിവ രമിദം ന കിനാനീശ ര ദിവ സംവ രാണാമ താ തം ഉ വം വസി ാളിഹ രാ ത ഖി ǌാനിഹ നാമ നാ സ യ ഭാ സ തം േമാ ാമേപ ി ിരിെ ാ ഗ ി സദാ വി ത പരാ ബ േലാകം േവശി ി േഹമ ം നി ലഗാ ി െമേ ാ െചാ ിനാ

സ തം നീ തപ ം െച ിരിെ േടാ ജ ള വരിക മി േ ാ േ താ േഗ വി നാരായണ വി ജാതനായീ ം ദശരഥ നായ ഭാരനാശനാ ം വിപിനി േല പതി സ രി ീ ം ദശാ േര ീരാമപ ിെയ െകാ മതി- രനായീ ം ദശാനനന ാലം

ജാനകീേദവിെയയേന ഷണ ിനായ വാനര ാ വ ം നി ഹാമ ിേര സ രി ീടവെര ീ ി നീ മ ട ാ കാര ം െച േപായ ീരാമേദവെന വണ ക

നാരായണസ ാമി തെ ര മ ഭ ാപരെന തി ാ വ ം തവ

ിപദം േയാഗിഗമ ം സനാതനം ആകയാ ǌാനിനി ീരാമേദവെന േവേഗന കാ തി ാ െ ാ േപാ നി െള േനേര െപ വഴി വ നി െള ാവ ം ക ട ീ വി ചി ം െതളി വ ക ട ീടിനാ സത രം ിതാടവി ി ചി ം വിചി ം വിചി െമേ ാ വ പ തി െട നട ട ിനാ സ യം ഭാ തി

േയാഗിനി ം ഹാവാസ േപ ി േയാേഗശസ ിധി ാളതി തം ല ണ ീവേസവിതനാകിയ ല ീശെന ത ാ ദ ിണം ഭ ാ സഗ ഗദം േരാമാ സം തം നത ാ ത ബ വിധം

ദാസീ തവാഹം ര പേത രാേജ വാ േദവ േഭാ രാമ ദയാനിേധ കാ തി ാ െ ാ വേ നിവിെട ǌാ സാമ മി ാത ജഗ പേത ീപേത ǌാനേനകായിരം സംവ രം തവ ധ ാേനന നിത ം തപ െച ീടിേന ത പസ ശനാ ം തേപാബല- മൈദ വ നം ഫലിതം ര പേത ആദ നാേയാ ഭവ ം നമസ ാമി േവദ ന ാരാ േമ ഭവാ നി യം അ ഹിഃ ിതം സ േതഷ പി സ മല മാദ ഹീനം പരം മായായവനികാ നാനായ വാ മായാമയനായ മാ ഷവി ഹ അ ാനികളാലറി ടാെതാ വി ാന ിയേ ാ ഭവാ േകവലം ഭാഗവത ാ ഭ ിേയാഗാ മായ േലാേകശ ഖ ാമരൗഘമ ി യാ മിയി വ വതീ നാം നാഥെന- ാമസിയായ ǌാെന റി ം

സ ി യം തവ ത ം ജഗ േയ ക ി ഷനറി ം തിനാം പം തേവദം സദാ ഭാ മാനേസ

താപസാ ഃ ിതം താപ യാപഹം നാരായണ തവ ീപാദദ ശനം ീരാമ േമാൈ കദ ശനം േകവലം

ജ മരണഭീതാനാമദ ശനം സ ാ ദ ശനം േവദാ ദ ശനം

കള മി ാ വി തിെകാ - െ ം ദ ിതരാ മാ ഷ രാമരാേമതി ജപി യിെ േമ രാമനാമം േമ ജപി ായ വേരണേമ

നിത ം നി ണ യമാ ായ നിത ായ നി ി നാ ായ േത നമഃ സ ാ ാഭിരാമായ നി ണായ ി - ണാേ സീതാഭിരാമായ േത നമഃ േവദാ കം കാമ പിണമീശാന- മാദിമ ാ വിവ ിതം സ മേന സമം ചര ം ഷം പരം നിെ നിനെ ാഴി ാ റി ീടാ മ വിഡംബനം േദവ േത േച ിതം ചിേ നി പി ിെല റിയാവ ം ത ായയാ പിഹിതാ ാ കാ ചി യനായ ഭവാെന വിധം ജ ം ക ത ം െച തി ാത നി ലാ ാവാം ഭവാനവ ാ േര േദവതിര മ ജാദികളി ജനി- േ വമാദ ളാം ക െചയ വ ം നി ഹാമായാവിഡംബനം നി യം ക മഷഹീന ക ണാനിേധ വിേഭാ േമദിനിത ി വിചി േവഷെ ാ ം ജാതനായ ക ള െച ം ഭവാ ഭ രാ ജന നിത ം ത ഥാപീ ഷപാനസി ിെ െചാ ി ചില മ ം ചിലരിഹ െചാ ി വി േകാസല പതി- ത െട േഘാരതേപാബലസി േയ നി യെമ ചില പറ ി കൗസല യാ ാ മാനനായി ിഹ ൈമഥിലീഭാഗ സി ിെ ി ചില

ാ താനപ ി യാ വ ിഹ നിശാചരവംശെമാ വാ

മ നായ വ പിറ ി നി യം ിയിെല ചില പറ ി

പാല നായ വ പിറ ി ഭാരനാശ ിെ ി ചില

ധ െ ര ി ധ െ നീ വാ ക സാ ീ ല ി പിറ ി േദവശ െള നി ഹി െപാ േദവകെള രിപാലി െകാ വാ എ െചാ ി ദിവ നിജന- െമാ ം തിരി റിയാവ മ േമ യാെതാ ത ഥക െചാ - മാദരേവാ േക ം നിത മായ നം ഭവാ വെ ട ീ േവാന

കാണാമവ നി പാദപേ ഹം ത ഹാമായാ ണബ നാകയാ ചി യമായ ഭവ പെ ǌാ എ െന വ മറി ീ - െത െന െചാ ി തി മഹം ശ ാമളം േകാമളം ബാണധ രം രാമം സേഹാദരേസവിതം രാഘവം

ീവ ഖ കപി ലേസവിത- മേ ഭവ ം നമസ ാമി സാ തം രാമായ രാമഭ ായ നേമാ നേമാ രാമച ായ നമേ നേമാ നമഃ ഇ െന െചാ ി സ യം ഭ ം വീ മംഗലവാചാ നമ രി ീടിനാ

ി ദനായ രാമന സ നായ ഭ യാം േയാഗിനിേയാട ളിെച സ നാേയനഹം തവ ഭ ിെകാ- െ േ ാ മാനേസ കാം ിതം െചാ നീ എ േക വ ം പറ ീടിനാ ഇ വ മമ കാം ിതെമാ െവ യ ാപി വസി ി ം ത പാദ- ഭ ി ിള ാകാതിരി ണം

ത പാദഭ േത സംഗം ന- വിെലേ ാ ാക ം േവണം

ാ ത ാരാം ജന ളി സംഗമ- േമകദാ സംഭവി ീടാ മാനേസ രാമരാേമതി ജപി ായ വേരണേമ രാമപാേദ രമിേ ണെമ ാനസം സീതാ മി ാ ജാന ിതം രാഘവം പീതവ ം ചാപബാണാസനധരം ചാ മ ട കടകകടി - ഹാരമകരമണിമയ ല-

രേഹമാംഗദാദി വി ഷണ- േശാഭിത പം വസി േമ മാനേസ മെ നി േ േമ േവ ാ വരം വിേഭാ പ ാ ംഗ ിെലാരി ം ീരാമേദവന േക വേളാ

ചാ മ ിതം ളിെ ഏവം ഭവി നിന മഹാഭാേഗ േദവീ നീ േപാക ബദര ാ മ േല തൈ വ നിത െമെ ധ ാന ം െച

ാ കേളബരം പ താ കം േച െമ പരമാ നി േകവേല തീ ം ജനനമരണ ഃഖ ം ത ാ ര മവാക ാ തം ദാ

ഗത ാ തൈദവ ബദര ാ മ േല ീരാമേദവെന ധ ാനി ി ട

നാരായണപദം ാപി ിതവ യം അംഗദാദിക െട സംശയം

മ ടസ യം േദവിെയയാരാ ഷേ വസി ം ദശാ േര

എ ദിവസം കഴി ിെത ം ധരാ- ിെയെയ േമ ക കി ാ ം

ചി ി േഖദി താരാ ത നിജ- ബ ളാ വേരാ െചാ ിനാ പാതാള ഴ നട നാ- േമ മറി ീല വാസരം േപായ ം മാസമതീതമായ വ ി നി യം

തെയ റി മി നാം രാജനിേയാഗമ ിയാെത ഥാ രാജധാനി നാം െച കിെല േമ നി ഹി ീ മതിനി സംശയം

ീവശാസനം നി ലമായ വരാ പിെ വിേശഷി ശ തനയനാ- െമെ വധി മതിനിെ ാര രം എ ിലവെ ാ സ തെമ - െതെ ര ി രാമ തി വടി രാമകാര െ ം സാധിയാെത െച കി മാമകജീവനം ര ി യി വ മാതാവിേനാ സമാനയാ ം നിജ- ാതാ ത െട ഭാര െയ നി പം ാപി വാ വാനര ംഗവ

പാപി രാ ാവിവെന താ ം ത പാ ശ േദേശ ഗമി തി ǌാ- നിേ ാളിവിെട മരി േത വ കാര ം നി േപാ െ ാ െക െചാ ി ര േനരം കപിക ം ല ഃേഖന ബാ ം ട േപാ

െചാ ിനാ മി ഭാവേ ാ സത രം ഃഖി െതാ ജാതി മി െന ര ി തി ǌ ളറിക നീ ഇ ം നാം േപാ ഹയിലകം ന ായ ഖി വസി ാം വയം ചിരം സ സൗഭാഗ സമന ിതമാെയാ ദിവ രമ േദവേലാേകാപമം

ആരാ മിെ ാ നാ ം ഭയം സേഖ തേരയ േപാക നാം ൈവക േത േമ അംഗദ തേ ാടിവ ം കപി ല- ംഗവ ാ പറ േക യാ

ഇംഗിത നയേകാവിദ വാതജ- നംഗദെന കി റ ീടിനാ എെ ാ ിചാരം േയാഗ മ ിദ- മ കാര നിനയായ വിനാ േമ ീരാമേന ം ിയ ഭവാെന െട-

താരാ തെന ത ാനേസ സദാ പാരം വള െ ാ വാ ല േനേര ധരി ീല ǌാെനാഴി ാ േമ സൗമി ിെയ ാളതി ിയ നീ തവ സാമ ം തി ി െ േടാ േ മ ിേന മിള ായ വരാ േഹമ ി േ ാ നിറേ ടകെ ആകയാ ഭീതി ഭവാെനാ നാ േമ രാഘവ പ നി ായ വരാ സേഖ ശാഖാ ഗാധിപനായാ ീവ ം ഭാഗവേതാ മ ൈവരമി ാരി ം വ ാ ല ി ാക േത േമ നാകാധിപാ ജന ന േകളിദം ǌാ ം തവ ഹിത ി സ ന-

ാനിക വാ േകേ ം മി െ ാലാ ഹാനി വരായ വാന ഹയി വസി െ വാനരൗഘം പറ ീലേയാ െചാ നീ രാഘവാ ി േഭധ മാെയാ േമ േലാക യ ി ലിെ റിക നീ അ പമതിക പറ േബാധി ി േ ാധ ായ ചമയ താ േമ

ആപ വ ീ കാല േശാഭി യിേ േടാ സ നഭാഷിതം

നെ റി വിശ ാസ ം സ നേ ാ വിപരീതഭാവ ം േദവദ ിജ ലധ വിേദ ഷ ം

ബ ളി വാെ ാ ൈവര ം വ ി വ ി വംശനാസ ി ക ത ം തനി ായ വ േമ അത ഹ ം രഹസ മാ െ ാ

ാ മേ ാ െചാ വ േക നീ ീരാമേദവ മ ഷ നേ ാ െ േടാ

നാരായണ പരമാ ാ ജഗ യ മായാഭഗവതി സാ ാ മഹാവി - ജായാ സകലജഗേ ാഹകാരിണി സീതയാ ല ണ ം ജഗ- ദാധാര തനാ ഫണീശ ര േശഷ ജഗ പ വി മാ ഷ- േവഷമായ വ പിറ തേയാ യി രേ ാഗണെ െയാ ി ജഗ യ- ര വ വാ പ വിരി നാ ാ ിതനാകയാ പാ ിവ നായ

മാ ാ േഗാ ിലാ പരായണ ീക േസവ ജനാ ന മാധവ

ൈവ വാസി ദയാപര മ നായ വ ി വതരി ീടിനാ ത വ ം നാം പരിചരി ീ വാ ഭ നിേയാേഗന വാനരേവഷമായ

ിയി വ പിറ ിരി ം പ നാേമ ം തപ െച ീശെന-

വണ ി സാദി മാധവ ത െട പാരിഷദ ാ െട പദം ത തിേ ാ ം പരിചരി ി ി ം ൈവ േലാകം ഗമി വാണീ വാ ൈവേക േത മിെ റി ീ നീ

അംഗദേനാടിവ ം പവനാ ജ മംഗലവാ ക െചാ ി ലതരം ആശ സി ി ട വി ാചലം കാശ പീ ിെയ േനാ ി േനാ ി തം ദ ിണവാരിധിതീരം മേനാഹരം

മേഹ ാചേല പദം ദാ രേമ മഗാധം ഭയ രം ാപമാേലാക മ ടസ യം ാരി ാ ജാദികെളാെ ം രായത ാ ലം ി ട

ചി ി ചി ി മ ി ിതേന ാന - െമ ിനിെ യ വ സ തേമാ നാം ഗഹ രം പരി മിെ ം വിഹ ല ാരായ കഴി ി മാസ ം ത ാരി മാതിെന ക ീല നാം ദശ- ക േന ം ക കി ീല ചി

ീവ ം തീ ദ നേ േലാം നി ഹി ീ മവ നെ നി യം

നാ ീവന വധി യി നിേത ാപവാേസന ത ഭവി

ി ന ന പാ േ ാളെമ- ി ം നി പി റ കപി ലം

ദ ഭ വിരി കിട ിെത ാവ ം ക പി തി െന നെ െയേ ാ വ സ ാതിവാക ം

അേ ാ മേഹ ാചേല ഹാ രാ ം റ പ െ റെ നാ േ ാ വര ം ീധര വേരാ ംഗ പനായ

ാ പരെ ിട ം കപികെള ാ പറ ി ലാധിപ

പ മി ാേതാെരനി ൈദവം ബ - ഭ ണം ത ഭാഗ മേ ാ ബലാ

ി ി ാണഹാനിവ സ ീതി ഭ ി ാമ ദിനം

വാക ം േക മ ടൗഘം പരി- രായേന ാന മാ െചാ ീടിനാ

അ ീ ല നാേയാ ാധിപ സത രം െകാ ിവി െമ ാെര ം നി ലം നാം മരി ീ മാറായി ക പിതമാ ം ത േത േമ ന ാെലാ കാര ം തമായീല ക േദാഷ പറയാവെത േഹാ രാമകാര െ ം സാധി തി നാം സ ാമി െട ഹിത ം വ തി േ ാ വ മിവനാ മരിെ വ - െമ ം പാപികളാകതേ വയം നി ലനായ ധ ാ ാ ജടാ ത ന േയാ േ ാളം പറയാവത േ ാ വ ി തി പണി വ െട ണ േമാ ാ മെ ാ കി േമാ ീരാമകാര ാ മാ മരി വ

േച മാറായി രാമപദാം േജ പ ിെയ ാകി ം േമാ ം ലഭി ി പ ീ വാഹനാ ഹം വി യം വാനരഭാഷിതം േക സ ാതി ം മാനസാന ം കല േചാദി ി ക പീ ഷസമാനമാം വാ ക െചാ താരി ജടാ െവ ി െന നി ളാെര പറ ിതേന ാന - മി വ വി ഭയെ ടാ േക േമ ഉ േകാന പൗ മ േപാട േക സ ാതിത െട ിലാ െച-

ംേഭാജേലാചന തന പാദപ ജം സംഭാവ സേ ാദ െ ാ െചാ ിനാ ര ലജാതനായ ദശരഥ- നാര മഹാവി നാരായണ

രേന നാം രാമ തി വടി ല ണനായ സേഹാദരേനാ നിജ- ല ിയാം ജാനകിേയാ ം തപ ിനായ

ി കാനനം താതാ യാ രാ ക െകാ ീടിനാ ത ാലെമ ം

നാ ദശ ഖന സീതെയ ല ണ ം കമേല ണ ം പിരി-

േ ാണി ി റയി േക ത ണം െച ത ം െച ാ- ന ണദാചരേനാ ജടാ വാം പ ി വരനതിനാ വലെ ാ രേ ാവര നിജ ച ഹാസം െകാ പ ം െവ ിയ ാന േനരം പ ീ ം പതി ാല ധരണീതേല ഭ ാവിെന ാ െമാ േവ സത ം പറെ ാഴിെ േമ നി െട ത വരാ െക ഹി ാ ധരാ-

ി ം ത സാേദന പ ീ ം രാമെന ാ മറിയി രാമസാ ജ ം ലഭി ി ഭാഗ വാ അ േലാ വനാകിയ രാമ - മ ജേനാട ിസാ ികമാംവ ം സഖ ം െച ട േകാ ി ബാലിെയ

ീവനാ െ ാ രാജ ം ന കിനാ വാനരാധീശ രനായ ീവ ം ജാനകിെയ ിര ാ ക ീ വാ ദി ക നാലി ം േപാെക യ ി ല ം കപിവര ാെരേയാേരാ ദിശി

ദ ിണദി ി േപാ ി ǌ ം രേ ാവരെന ം ക തിെ െമ

നാളിനക െച ീടാ ി- ലേ ാളവെര വധി ം കപിവര പാതാള വാസരം േപായ - േമ മറി ീല ǌ ള െകാ ദ ഭവിരി കിട മരി തി- േ ാ ഭവാെന ം ക കി ീ ബലാ

ഏതാ റി ി നീെയ ിേലാ സീതാവിേശഷം പറ തേരണേമ ǌ െട പരമാ ാ - ളി െന േ ാ നീയറി ീെടേടാ താേരയവാ ക േക സ ാതി - മാ ഢേമാദമവേനാ െചാ ിനാ ഇ നാം ാതാെവനി ജടാ ǌാ- െനാ നാ വേനാ പിരി ം ഇ േനകായിരം വ രം ടി ǌാ- െന െട േസാദരന വാ േക ീടിേന എ െട േസാദരനാ ദക ിയ- െ െ െയ ജലാ ിേക െകാ േപായ

നി െച ി ി ദകക ാദിക നി വാ ഹായം െചയ വനാ ǌാ അേ ാളവെനെയ കപിക - മ ി തീര െവ ീടിനാനാദരാ ത ലിേല ളി ലി ം ന കി വ നാം ാതാവിനാ െ ാ സാദരം സ ാനേദശ ി ിനാ പിെ -

മ ാരായ വാനരസ യം സ നായ സ ാതി ജാനകി ത െട

ാ മാ പറ ട ിനാ ംഗമായീ ം ി ടാചേലാപരി ല ാ രി മേ സ മായ

ത മഹാേശാകകാനേന ജാനകി ന രീജനമേ വസി രെമാ േയാജന േനേര ന കാണാം നാകയാ സാമ മാ ലംഘി തി വ മിത ജെയ വ ം വം

േസാദരെനെ ാ െനെ ാ ണ- േമെതാ ജാതി ം പ മി േമ യേ ന നി കട ണമാ േപായ ര ാകരം പിെ വ ര മ രാവണ തെ ം നി ഹി ം ണാ- േലവമിതി വഴിെയ നി യം ര ാകരം ശതേയാജനവി തം യേ ന ചാടി ട ല ാ രം

ൈവേദഹിെയ പറ ട- നി െര ാടി ട വ ം ത ി നി പി നാെമെ ാ മി ത ിലേന ാന ം പറ ട ിനാ സ ാതിത െട ാ - ളേ ാ വാനര ാേരാ െചാ ിനാ ǌാ ം ജടാ വാം ാതാ മായ രാ മാേനന ദ ിതമാനസ ാ മായ േവഗബല പരീ ി തി തി- േവഗം പറ ി േമ േ ാ ǌ ം മാ ാ മ ലപര പതി- ാ രായ വ ദിനകരര ിയാ

ത േണ തീ ം പിടി ിത ജ പ ട ളിലേ ാളവെന ǌാ ര ി തി ട പി ിലാ ീടിേന പ ം കരി ǌാ വീണി മിയി പ ദ യേ ാ വീണാന ജ ം പ ിക ാ യം പ മേ ാ നിജം

വി ാചേല ശിരസി വീണീടിേന- ന നായ ദിനം കിട ീടിേന ാണേശഷ ാ ണ േ ാ േനര

കാണായി ചിറ ം കരി െന ദി മം േദശ ളറിയാ വി ാ മാനസനാ ഴ െന െചേ നിശാകരതാപസ െട ണ ാ മ ി ഭാേഗ ാദയാ

ക മഹാ നി െചാ ിനാെനേ ാ പ ക െ ാരറി നിമി മായ എ സ ാേത വി പനായ വ തി- െന ലമിതാരാലകെ ം എ ം ശ നാേയാ നിന ി ദ മാവാെന പ ം പറക നീ എ േക ǌാെന െട - െമാെ ാഴിയാെത നിേയാ െചാ ിേനന പിെ ം ിെ ാ തി േചാദി ി സ മായ വ ചിറ ം ദയാനിേധ ജീവനെ രിേ പായമി- േ വെമെ േ ാ െചാ ി േരണേമ എ േക ചിരി മഹാ നി പിെ യാവശനായ ളിെ സത മാ െചാ ǌാ ത ം നിനെ ാ വ ം ഷ നീ

േദഹം നിമി മീ ഃഖമറിക നീ േദഹേമാ ില ക സംഭവം നി യം േദഹ ി േ ാരഹം ി ൈകെ ാ േമാഹാദാഹം തിക െച മിഥ യാ േ ാരവിദ ാസ വ- വ വാ േ ാ ഹ ാരേമാ നീ ചി ായേയാ സം മായ വ േത ത മാ േ ാരയഃപി വ സദാ

േതന േദഹ ി താദാ േയാേഗന താെനാ േചതനവാനായ ഭവി േദേഹാഹെമ ി ായ വ - മാഹ നമാ ാവി മായയാ േദേഹാഹമൈദ വ ക ക ാഹമി- ത ാഹ സ പ സ ദാ ജീവ ം ക ള െച ഫല ളാ ബ നായ സേ ാഹമാ ജനനമരണമാം സംസാരസൗഖ ഃഖാദിക സാധി ഹംസപദ മറ ചമ േമ േപാ മാ കീ േപാ ം മി തി താ പര വാന ണ പാപാ കഃസ യം എ ം ണ െച േതന വളെര ǌാ വി ാ േപണ യ ദാനാദികള

തി നീ ി ഖി വസി ണം സ ം ഗമിെ ക ി ിരി േവ ത ഭവി ഖി വാ ം വിധൗ ഉ മാംഗം െകാ വീ മേധാ വി ണ െമാ ിയാലി ത േല

െച പതി നീഹാരസേമതനായ മൗ പതി ശാല ാദികളാ ഭവി- ാേമാദ െ ാ വാ ം ചിരതരം

പിെ ഷ ജി േഭാജ - തെ ച വിധമായ ഭവി ം ബലാ എ തിെലാ േരത ായ ചമ െച സീമ ിനിേയാനിയിലായ വ ം േയാനിര േ ാ സം മായ വ താേന ജരാ പരിേവ ിത മാം ഏകദിേനന കല കലലമാ- േമകീഭവി ാല ം പിെ െമ െവ പ രാ ം െകാ ദാകാരമാം പ ദിനം െകാ പിെ യഥാ മം

മാംസേപശിത ം ഭവി മതി മാസാ കാേലന പിെ ം െമ േവ േപശി ധിരപരി തമായ വ - മാ തസ ാമ േരാ പ ി ം വ ം പിെ െയാ പ വിംശതി രാ ിയാ പിെ െയാ മാേസന സ ിക- ളംഗ േതാ ം േമണ ഭവി ി - മം ലീജാല ം നാ മാസ ിനാ ദ ം നഖപം ി ം ഹ ം സ ി ം നാസികാക േന ം പ മാസംെകാ ഷ മാേസ നഃ കി നേപാ ം പിഴയാെത േദഹിനാം ക േയാഃ ഛി ം ഭവി മതി ടം പിെ േമേ ാപ നാഭിപാ ം സ േമ മാസി ഭവി ം ന ട

മാേയാ ശിരഃേകശേരാമ അ േമ മാസി ഭവി ം നരപി

മായീ ം ജഠര ലാ േര ഒ പതാം മാേസ വള ം ദിനം തി ക ം കരചരണാദിക ം വ ം പ േമമാസി ൈചതന വാനായ വ - മ സാ ജീവ േമണ ദിേന ദിേന നാഭി ാ പരേ ണ മാതാവിനാ സാേപ മായ ാ രസ ിനാ വ േത ഗ ഭഗമായ പി ം - ത വരാ നിജ ക ബല ിനാ

ജ ം കാമ ം നിജം സ കാലം നി പി നി പി ഃഖി ജാഠരവ ി ത നായ - താ ാരണ പറ ട ിനാ പ റായിരം േയാനികളി ജനി- െ ക ള ഭവിേ നഹം

ദാരാ ബ ള സംബ - െമ റായിരം േകാടി കഴി ി നിത ംബഭരൈണകസ നായ വി മന ായമായാ ി ിതന ഹം വി രണ ം െച െകാ ീല ǌാ

േ തി ജപി ീെലാരി ം തഫലെമ മ ഭവി ീ ി- തിേ ാളിവിെട ിട ǌാനി െന ഗ ഭപാ ി നിെ ബാഹ േല െക േ ാെടനി റെ െകാ ാ

െമാ േമ െച തി ǌാ സ ക ജാല െച േത നാരായണസ ാമിതെ െയാഴി മ- ാെര ം ജി യി ǌാെന േമ ഇത ാദി ചി ി ചി ി ജീവ ം ഭ ാ ഭഗവ തി ട ീടിനാ പ മാസം തിക ം വിധൗ തേല ചി താേപന പിറ ം വിധിവശാ തിവാത ി ബല ിനാ ജീവ ം

ജാതനാം േയാനിരേ ണ പീഡാന ിതം പാല മാേനാപി മാതാപിതാ ാരാ ബാല ാദി ഃഖ െള െചാ ാവ ം യൗവന ഃഖ ം വാ ക ഃഖ ം സ േമാ േ ാളേമ ം െപാറാ സേഖ നി ാല തമാ െത ി വ ി ǌാ പറ ഥാ ബലാ േദേഹാഹെമ ഭാവനയാ മഹാ- േമാേഹന സൗഖ ഃഖ ാ ഗ ഭവാസാദി ഃഖ ം ജ വ - േ ാ വനാശ ം േദഹ ലം സേഖ

ല ാ കേദഹദ യാ പരം േമേലയിരി താ ാ പര േകവല

േദഹാദികളി മമത േപ ി േമാഹമക ാ ാനിയായ വാ നീ

ം സദാ ശാ മാ ാനമവ യം ം പര മാന മദ യം

സത ം സനാതനം നിത ം നി പമം ത േമകം പരം നി ണം നി ളം സ ി യം സകലാ കമീശ ര- മച തം സ ജഗ യം ശാശ തം മായാവിനി െമ റി േ രം മായാവിേമാഹമക െമ ാവ ം ാ ക േവഗാ പം വി

പാരമാ ാ നാ വാ ക നീ സേഖ മെ ാ പേദശ ം പറയാം തവ െച ഃഖം മന ാ ി ാെകാലാ േ താ േഗ വ നാരായണ വി ജാതനായീ ം ദശരഥ നായ ന േര െന നി ഹി േപാ ഭ ജന ി ി വ വാ ദ കാരണ ി വാ ം വിധൗ ബലാ ച നാ ദശാസ നാം രാവണ

രീേകാ തയാകിയ സീതെയ പ ിത ാരായ രാമസൗമി ിക േവ െപ ിരി േനര വ ത- ാപ ിനായ െകാ േപാം മായയാ

ല യി െകാ വ ീ ം ദശാ േര പ ജേലാചനെയ ിര ീ വാ മ ടരാജനിേയാഗാ കപി ലം ദ ിണവാരിധി തീരേദേശ വ ം ത സമാഗമം നിേ ാ വാനര - െ െമാ നിമിേ ന നി ംശയം എ ാലവേരാ െചാ ിെ ാ നീ തന ംഗി വാ േദശം ദയാവശാ

അേ ാ നിന പ നവ ളാ- വി ീ മതിനി സംശയം

എെ റ േബാധി ി ിതി െന ം നിശാകരനായ മഹാ നി

വ കാ ി ചിറ ക നാ- െയേ വിചി േമ ന നെ ം ഉ മതാപസ ാ െട വാക ം സത മ ാെത വരികയിെ േമ ീരാമേദവകഥാ തമാഹാ -

മാരാ േമാ ാലറിയാവതേ ം രാമനാമാ ത ി സമാനമായ മാമേക മാനേസ മ േതാ ീലേഹാ ന േമേ വേരണേമ നി കല ാണ ാ ിെയ കിേ ണേമ ന ായതി യ ം െച ില വ- മി തെ കട ായ വ ം നി യം ീരാമനാമ തിെകാ സംസാര-

വാരാനിധിെയ ട ിേതവ ം രാമഭാര ാേലാകനാ മായ േപാ രാമഭ ാരാം നി െ ാരി ം സാഗരെ ട ീ വാേന െമാ- രാ ല ാകയിെ ാ ജാതി ം എ പറ പറ മറ ിത- ത തനായ സ ാതി വിഹായസാ സ ലംഘനചി

പിെ പിവര ാ കൗ കേ ാ - മേന ാന മാ പറ ട ിനാ ഉ ം മഹാന ച ഭയ ര- മേ സ മാേലാക കപി ലം

എ െന നാമിതിെന ട വാ- െറ ം മ കര കാ ാ മി േ ാ ആവത ാ ചി ി േഖദി ചാവതിെന വകാശം കപികേള ശ തനയത ജനാമംഗദ മ ടനായക ാേരാ െചാ ിനാ എ ം േവഗബല ര ാ ശ ി ം വി മ ം പാര േ ാ നി െള ാവ െമ ാലിവരി വ- ി വെ േ ാെടാ ന പറയണം

ǌാനിതിനാെള വനേ ാ ന െട ാണെന ര ി െകാ ം ഢം ീവരാമസൗമി ിക ം ബ

വ ം കള ര ി മവ അംഗദനി െന െചാ േക വ ത ളി ളി േനാ ിനാേരവ ം ഒ ം പറ ീെലാ മംഗദ പിെ ം വാനര ാേരാ െചാ ിനാ ചിേ നി പി നി െട ബലം േത ക ച താ േദ ാഗ കം

ചാടാെമനി ദശേയാജന വഴി ചാടാമി പെതനിെ െ ാ കപി

ചാടാെമനിെ പര - മ ടി നാ പതാെമ മേ വ ം അ പത പെത പ മാെമ - െമ പ ചാടാെമനിെ െ ാ വ ം െതാ ചാ വാ ദ മിേ കെന-

വേമാ േയാജന േ ാ ഇ ന ിലാ ം കട ാവത- ി ട മ ടവീരേര നി യം ം ിവി മ േലാക ം

ഛ മായ ടിയായള ം വിധൗ യൗവനകാേല െപ റ ം െകാ ി േവ വ ം വല വ ീടിേന വാ ക നാേയനിദാനീം ലവ- ണാ ി കട ാ മി േവഗം മമ ǌാനി പെ ാ വ ം ദ ിണം ദാനവാരി െച േത ദശമാ യാ കാലസ പനാമീശ ര ത െട ലീലകേളാ േ ാളമ തെമ ം ഇ മജാ ജ െചാ െക തി-

രം ാരിപൗ ം െചാ ിനാ അേ ാ ചാടാെമനി െ നി യ- മിേ ാ േപാ വാ ദ ാകിലാം സാമ മി മ ാ െമ ാകി ം സാമ ഭവാനിതിെന ി ം ത ജന ളയ യിെ േമ ത രിേലക ാെമ േത വ

ആ േമയി സാമ മനശനം ദീ ി തെ മരി ന വയം താേരയേനവം പറേ ാരന രം സാരസസംഭവന ന െചാ ിനാ എ ജഗ ാണന നനി െന ചി ി ിരി േത ം പറയാെത

നാ െ യി കളകേയാ ക ീല നിെ െയാഴി മ ാെര ം ദാ ായണീഗ ഭപാ നാെയാ സാ ാ മഹാേദവബീജമേ ാ ഭവാ പിെ വാതാ ജനാക വ - തേ ാ ല ബലേവഗേമാ ിേലാ േകസരിെയെ ാ താപം കളെ ാ

േകസരിയാകിയ വാനരനാഥ നായ ന െപ ളവാെയാ

സത ണ ധാന ഭവാ േകവലം അ നാഗ ഭച തനായവനിയി- ല സാ ജാതനായ വീണേനരം ഭവാ അ േയാജന േമ േപാ ചാടിയ- ം ǌാനറി ിരി ി മാനേസ

ച കിരണ ദി െപാ േ രം മ ലം തെ െട നീ പക െമേ ാ ഭ ി ാന യാ ശ െട വ േമ പതി ം ഃഖി മാ ത നിെ ം െകാ േപായ -

ി പാതാളമേ ാ ി ിക േ ാടി വാനവ തെ ാ ം

ഉ പലസംഭവ വ േ ാ ം ത മായ വ ഹി ീടിനാ ത വരാ േലാകനാശം വ െ ാ ം ക പാ കാല മി തിെയ ക പി തി ിള ം വരാ നി യം ആമ നായസാരാ ിക െചാ ിനാ നാമ നാ ഹ മാനിവെന സാദരം വ ം ഹ വി േല റികയാ- ല രി മറ ിേതാ മാനേസ നി ൈകയില േയാ ത രാഘവ- നം ലീയമ െമ ിെനേ ാ നീ ത ബലവീര േവഗ വ ി തി- നി പ ി ലാ മാമെ േടാ ഇ ം വിധി ത െചാ േനരം വാ -

യ സത രം ീതനായ ാ മാ മാെറാ വ

സ ദാ സിംഹനാദം െച ളിനാ വാമന ിെയേ ാെല വള വ

മിധരാകാരനാ ി െചാ ിനാ ലംഘനം െച സ െ ം പിെ ല ാ രെ ം ഭ മാ ി ണാ രാവണെന ലേ ാ െമാ ി ǌാ േദവിേയ ം െകാ േപാ വനിെ ാേഴ അ ാ ിേലാ ദശക െന ി െമ േവ വാമകര ിെല ട ട യേ ാ ല ാ രെ ം െട വല കര ിലാ ിെ ാ

രാമാ ിേക വ ൈകെതാ തീ വന രാമാം ലീയെമ ൈകയി ാകയാ മാ തി വാ േകേ ാ വിധി ത- നാ ഢകൗ കം െചാ ിനാ പിെ ം േദവിെയ തിരിേയ വരിക നീ രാവണേനാെടതി ീ വാ പിെ യാം നി ഹി ീ ം ദശാസ െന രാഘവ വി മം കാ വാനേ രമാമേ ാ

രമാ േ ണ േപാ ം നിനെ ാ വി ം വരാ കല ാണം ഭവി േത മാ തേദവ രിേക തവ ീരാമകാര ാ മായേ ാ േപാ

ആശി ചന ം െച കപി ല- മാ േപാെക വിധിേ ാരന രം േവേഗന േപായ മേഹ ി കേളറി നാഗാരിെയേ ാെല നി വിള ിനാ ഇ ം പറ റിയിേ ാ ത ം ബ േമാദേ ാടി ിത ാലേമ

ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ കി ി ാകാ ം സമാ ം

രകാ ം ഹരിഃ ീ ഗണപതേയ നമഃ അവി മ സകല ക ല വിമലതിലകിത കേളബേര സാരസ പീ ഷ സാരസ സ േമ കഥയ മമ കഥയ മമ കഥകളതിസാദരം കാ ലീലക േക ാ മതിവരാ കിളിമകെളാടതിസരസമിതി ര ലാധിപ കീ ി േക ീ വാ േചാദി ന രം കളെമാഴി മഴകിെനാ െതാ െചാ ീടിനാ കാ ണ ിെയ ി ി മാനേസ ഹിമശഖരി തെയാ ചിരി ഗംഗാധര- െന ിേലാ േക െകാ െക ളിെ സ ലംഘനം

ലവണജലനിധിശതകേയാ ജനാവി തം ലംഘി ല യി െച വാ മാ തി മ ജപരി ഢചരണനളിന ഗളം ദാ മാനേസ ചി ി റ ി നി ലം കപിവരെരാടമിതബല സഹിത രെച ി ക െകാളിവി നി െള ിെല ാവ ം മമജനകസ ശനഹ മതിചപലമംബേര മാേനനേപാ ിതാശേരശാലേയ അജതനയതനയശരസമമധിക സാഹസാ- ലൈദവപശ ാമിരാമപ ീമഹം അഖിലജഗധധിപെനാ വിരെവാടറിയി നി-

ദ താ നാേയന താ േ ാ ഹം ണതജനബ ജനനമരണ ഹരനാമകം ാണ യാണകാേല നി പി വ

ജനിമരണജലനിധിെയ വിരെവാ കട മ-

നാ കിം ന സ േതാ ഹം തദ മമ ദി സപദി ര പതിരനാരതം തസ ാം ലീയ ശിരസി േമ കിമപി നഹി ഭയ ദധി സപദിതരി ംനി കീശ വരേര േഖദിയാ േക േമ ഇതിപവനതനയ രെച വാ ം നിജ- േമ യ ി ര ി കര ം അതിവി ല ഗളതല മാ വമാ ിനി- നാ ി ാം ിയാ നയനനായ ദശവദന രിയി നിജ ദയ റ ി ദ ിണദി മാേലാക ചാടീടിനാ മാ വി ം

പതഗപതിരിവ പവന തനഥ വിഹായസാ ഭാ ബിംബാഭയാ േപാ ം ദശാ േര അമരസ ദയമനിലതനയ ബലേവഗ - ളാേലാക െചാ ാ പരീ ണാ ം തദാ രസെയാ പവന ഖഗതി ട വാ

ം നട ി നാഗജനനി ം ത രിതമനിലജ മതിബല ളറി തി-

ശ ാ വരിെക േക വ ഗഗനപഥി പവന ത ജവഗതി ട വാ ഗ േ ണ െച ത ിെധൗ േമവിനാ കഠിനതരമലറിയവളവെനാ ര െച ി ldquoക ീലേയാ ഭവാനെനെ പിവര ഭയരഹിതമി വഴി നട വ കെള ഭ ി തി മാം ക ി തീശ ര വിധിവിഹിതമശനമി നമദ ത യാ വീരാ വിശെ നിേ േ ാ നീ മമവദന ഹരമതി വിരവിെനാ ക നീ മെ ാ േമാ കാലം കളയാെകേടാrdquo

സരസമിതി രഭസതരമത രസാഗിരം സാഹസാ േക നിലാ ജ െചാ ിനാ ldquoഅഹമഖിലജഗദധിപനമ ശാസനാ- ലാ സീതാേന ഷണ ി േപാ അവെള നിശിചര രിയി വിരവിെനാ െച ക-

ദ വാ േശ ാ വാ വ ǌാ ജനക നരപതി ഹി ചരിതമഖിലം തം െച ര പതിേയാടറിയി ǌാ തവവദന ഹരമതിലപഗത ഭയാ ലം താ ര െ ാ വ ീ വ അ തമകതളിരിെലാ െപാ മറിവീലഹ- മാ മാ ം േദഹി േദവീ നേമാ േതrdquo തദ കപി ലവരെനാടവ ര െച ി ldquoദാഹ ം ം െപാ േത േമrdquo ldquoമനസി തവ ഢമിതി യദി സപദി സാദരം വാ പിള ീെടrdquo മാ തി െചാ ിനാ അതിവി ല ട െമാ േയാജനായാമമാ- യാ ഗ ന ന നി ക വ അതിലധികതര വദന വിവരെമാടനാ ല- മ തമായ േയാജനാവി തം പവനതനയ മതി ഝടിതി ദശേയാജന പരിമിതി കല കാണാേയാരന രം നിജമനസി കെമാ രസ ം തദാ നി ാളി പ േയാജനവാ മായ ഖ ഹരമതിവി ലമിതി ക തി മാ തി

േയാജനവണമായ േമവിനാ അലമലമിത മമലന ജയമാ െമ-

പ േയാജന വാ പിള ീടിനാ അ െപാ പവന തനതി ശശരീരനാ- യം ല നാ ളിനാ തദ ല തരമവ തരതേപാ ബലാ

ത റ റെ െചാ ിനാ ldquo ഖി ര ഖപേര രേസ േഭ േ ജംഗമാതാേവ നേമാ േത

ശരണമിഹ ചരണസരസിജ ഗളേമവ േത ശാേ ശരേണ നമേ നേമാ േതrdquo വഗപരി ഢവചന നിശമനദശാ േര

േപ ം ചിരി പറ രസ ം ldquoവരികതവജയമതി േഖനേപാ െച നീ വ ഭാ ാ വ ം ദാ ര പതിെയാടഖിലമറിയി ത േകാേപന രേ ാഗണെ െമാെ െയാ ണം അറിവതി തവ ബലവിേവകേവഗാദിക- ളാദിേതയ ാരയ വേ നഹംrdquo നിജചരിതമഖിലമവളവെനാടറിയി േപായ നി രേലാകം ഗമി ാ രസ ം പവന തനഥഗഗനപഥി ഗ ഡ ല നായ പാ പാരാവാരമീേത ഗമി േ ാ ജലനിധി മചലവരേനാ െചാ ീടിനാ ldquoെച നീ സ രിേ ണം കപീ െന സഗരനരപതിതനയെരെ വള യാ സാഗരെമ െചാ ിെത ാവ ം തദഭിജനഭവനറിക രാമ തി വടി തസ കാര ാ മായ േപാ മിവ ഇടയിെലാ പതനമവനി ത ാരണാ- ലി യാെപാ ി ള തീ ീടണം മണികനകമയനമലനായ ൈമനാക ം മാ ഷേവഷം ധരി െചാ ീടിനാ ഹിമശിഖരിതനയനഹമറിക കപിവീര നീ- െയേ ലി തള ം തീ െ േടാ സലിലനിധി സരഭസമയ യാ വ ǌാ സാദ ം ദാഹ ം തീ െപാ െ ാ െകേടാ

അ തസമജല മതിമ രമ ര - മാ പക ം ഭ ി െകാ ക നീrdquo അലമലമിത ത രാമകാര ാ മാ- യാ േപാ ം വിെധൗ പാ െത േമ െപ വഴിയിലശനശയന െച െക ം േപ മെ ാ ഭാവി െയ ം അ ചിതമറിക ര ലതിലക കാര - ള േപാ സാധിെ ാഴി െതാ േമ വിഗതഭയമിനിവിരെവാടി ǌാ േപാ ബ സ ാരം പരി ഹിേ നഹം പവന തനിവ രെച ത ൈകകളാ പ താധീശ രെന േലാടീടിനാ നരവ മനിലസമ ഴറി നടെകാ ി ണ ജേന രം തി സം മാ

തദ ജലനിധിയിലതിഗംഭീരേദശാലേയ സ തം വാെണ ം ഛായ ഹണി ം സരിദധിപ പരിപരിെചാ േപാ വ ത നിഴലാ പിടി നി ീടിനാ അ െപാ മമഗതി ട ിയതാെര - ത രാപാ കീ േപാ േനാ ീടിനാ അതിവി ലതരഭയകരാഗിെയ ള- വം ിപാേതന െകാ ീടിനാ ത േണ നിഴല പിടി നി ിെ ാ തി നീചയാം സിംഹികെയെ ാ ന രം ദശവദന രിയി വിരേവാ േപായീ വാ ദ ിണദി േനാ ി തി ീടിനാ ചരമഗിരി ശിരസി രവി ം േവശി ി ചാ ല ാ േഗാ രാേ കപീ ം ദശവദന നഗരമതി വിമല വി ല ലം ദ ിണ വാരിധി മേ മേനാഹരം ബ ലഫല മ ദല തവിടപിസ ലം വ ീ ലാ തം പ ി ഗാന ിതം

മണി കനക മയമമര ര സ ശമം ധി മേ ി ടാചേലാപരി മാ തി കമലമക ചരിതമറിവതി െച-

േപാ ക ി ല ാനഗരം നി പമം കനകവിരചിതമതി കിട ം പലതരം ക കട ാ പണിെയ മാനേസ പരവശതെയാ ഝടിതി പലവഴി നി പി പ നാഭ തെ ധ ാനി േമവിനാ നിശിതമസി നിശിചര േര ശ പനായ നി നേദേശ കട െനേ ാ വ നിജമനസി നിശിചര ലാരിെയ ധ ാനി നി രൈവരി രം ഗമി ീടിനാ

തിചപല മധിക ചപലമചലം മഹ ാകാര ം റി ാകാര ം മറ- വനിമകളടിമല മകതളിരിേലാ െകാ

നാന നന സാ നി ഭയം ല ാല ീേമാ ം

ഉട ക കിെനാ സമമിട കാ ി വ- ില കട ാ ട ം ദശാ േര

കഥിനതരമലറിെയാ രജനിചരി േവഷമായ- കാണായിതാ ല ാ ീെയ ം തദാ ldquoഇവിെട വ വതി പറെക ലം ഭവാ- േനകനായ േചാരേനാ െചാ നി വാ ിതം 170 അ ര ര നര പ ഗാദി ജ മ- ാ േമ വ ടാ ǌാനറിയാെത ഇതിപ ഷവചനെമാടണ താഡി ിെതാ- േ െറ േരാേഷണ താഡി കപീ ം ര ലജ വരസചിവ വാമ ി ഹാ- േരണ പതി വമി ി േചാര ം കപിവരെനാടവ െമ േന െചാ ീടിനാ

ldquoകേ െനേടാ തവ ബാ ബലം സേഖ വിധിവിഹിതമി മമ ൈരവ ധാതാ താ വീരാ പറ ിെതേ ാടി േമ 180 സകല ജഗധിപതി സനാതനന മാധവ സാ ാ മഹാവി ി നാരായണ കമലദല നയന നവനിയിലവതരി - ാ ണ േമാട വിംശതിപര േയ

ദശരഥ പതിതനയനായ മമ ാ നാ േ താ േഗ ധ േദവര ാ മായ ജനക പവര മകളായ നിജമായ ം ജാതയാം പം ി ഖ വിനാശ ിനായ സരസി ഹനയനനടവിയലഥ തപ ിനായ സ ാ ഭാര നായ വാ ം ദശാ േര 190 ദശവദനനവനിമകെള മപഹരി ട ദ ിണ വാരിധി ിരി നാ സപദി ര വരെനാട ണജ സാചിവ ം സംഭവി ം ന ീവശാസനാ സകലദിശി കപിക തിരവാ നട തി സ നായ വ േമകന തവാ ിേക കലഹമവെനാ ഝടിതി ട മളെവ ം കാതരയായ വ ം നീെയ നി യം രണനി ണെനാ ഭവതി താഡന ം െകാ രാമ ത ന േകണമ ം 200 ഒ കപിെയാെടാ ദിവസമടി ഝടിതി െകാ കി നീ- േയാടി വാ ിെ ാ െക വിരി ം ക ണെയാ ഗതകപടമായ നിേയാഗി യാ കാ ി േ നിവിടം പല കാല ം ര പതിെയാടിനിെയാരിടെരാഴിെക നടെകാ ക നീ ല ം നി ാ ജിതയായിതിെ േടാ നിഖില നിശിചര ലപതി മരണ ം നി യേമ മ ചമ ി

ഭഗവദ ചര ഭവ ഭാഗ ം ഭവാനിനി- ാരാെത െച ക ീ ക േദവിെയ 210 ിദശ ലരി ദശ ഖാ ഃ രവേര

ദിവ ലീലാവേന പാദപസം േല നവ മ ഫലസഹിത വിടപി ത ശിംശപാ നാമ ി വ ിലതി ചാ നിശിചരിക ന വിലഴെലാ മ വി െ േടാ നി ല ഗാ ിയാം ജാനകി സ തം ത രിതമവ ചരിത ടനവെനാടറിയി േപാ- യം ധി ം കട ംബരാേ ഭവാ അഖില ജഗദധിപതി ര മ പാ മാ- മ േത സ ിരത േമാ ംസേമ 220 ല മ ര വചനമിതി െചാ ി മറ ി ല യി നി വാ ീ മല മ ം സീതാദ ശനം

ഉദകനിധി ന വി മ ം ി ടാ ിേമ- ംഘിേതെ ൗ പവനാ ജ നാ

ജനക നരപതി വരമക ം ദശാസ ം െചേ വിറ ി വാമഭാഗം േലാം ജനക നരപതി ഹി വര ദ ാംഗ ം ജാതെന ാകി വ ം ഖ ഃഖ ം തദ കപി ലപതി കട ി ല യി താനതി ശരീരനായ രാ ിയി ഉദിതരവികിരണ ചി െ ാ ല യി- െലാെ ിര ാെനാേരടെമാഴിയാെത ദശവദന മണി നിലയമായിരി ം മമ േദവിയിരിേ ടെമേ ാ മാ തി കനകമണി നികരവിരചിത രിയിെല േമ കാണാ ല ാവചനേമാ ീടിനാ ഉടമെയാ മ ര രി കനിവിെനാ െചാ ിേയാ-

ദ ാനേദേശ തിര ട ിനാ ഉപവന മ തസമസലില തവാപി -

ംഗ െസൗധ ം േഗാ ര ം 240 സഹജ ത സചിവ ബലപതിക ഭവന ം െസൗവ സാലധ ജ പതാക ം ദശവദന മണിഭവനേശാഭ കാ ം വിെധൗ ദി പാലമ ിരം ധി തമായ വ ം കനകമണിരചിത ഭവന ളിെല േമ കാണാ പിെ ം നീെള േനാ ം വിെധൗ

മചയ രഭിെയാ പവനനതി ഢമായ െട ട ിെ ാ േപാ ട

ഉപവന തരത വര - ാ ശിംശപാ ം 250

അതിനികടമഖില ജഗദീശ രി തെ - മാ ഗനാ കാ ിെ ാ ീടിനാ മലിനതര ചി രവസനം ദീനയായ ൈമഥിലി താ ശഗാ ിയാെയ ം ഭയ വിവശമവനിയി ം സദാ ദി ഭ ാ തെ നിന നിന ലം നയന ജല മനവരതെമാ കിെയാ കി തി- നാമെ രാമ രാേമതി ജപി ം നിശിചരിക ന വിലഴെലാ മ മീശ രി നിത സ പിണിെയ മാ തി 260 വിടപിവരശിരസി നിബിഡ ദാ ത വി യം മറ ി ീടിനാ ദിവസകര ലപതി ര മ ത െട േദവിയാം സീതെയ കപിവര കമലമകളഖില ജഗദീശ രി ത ട കേ താ േ ാ ഹം താ േ ാ ഹം ദിവസകര ലപതി ര മ കാര ം ദീനതെയ ിേയ സാധി ിതി ǌാ

രാവണെ റ ാട

ഇതിപല മക തളിരിേലാ കപിവര നി ിരി േനരമിരി ം ദശാ േര 270 അ ര ലവര നിലയന ി റ നി- ാ ചില േഘാഷശ േക ായി

കിമിദമിതി സപദി കിസലയച നിലീനനാ- ീടവേ ഹം മറ മ വിനാ

വി ധ ലരി ദശ ഖ വരെവ ം വി യേ ാ ക കപി ര അ ര ര നിശിചരവരാംഗനാ - മ തമാ ംഗാരേവഷ ം ദശവദനനനവരതമകതളിരി ത േദഹനാശം ഭവി െത ീശ രാ 280 സകല ജഗദധിപതി സനാതനന സ യ സാ ാ േന ം ക ക ǌാ നിശിതരശരശകലിതാംഗനാ േകവേല നി ലനായ ഭഗവ പദാം േജ വരദനജനനമ മ താന മാം ൈവ രാജ െമനി കി അതി ബത സമയമിദമിതി മനസി ക തി ǌാ- നംേഭാജ ിെയെ ാ േപാ ീടിേനന അതി െമാ പരിഭവെമാ ഴറി വ ീലവ- നാ വിനാശകാലം ന ാഗതം ശിരസി മമ ലിഖിതമിഹ മരണസമയ ഢം ചി ി ക ാലതിനി ച ലം കമലജ മറിയ ക മളേവ േമ കാലസ പനാമീശ ര ത തം സതതമകതളിരിലിവ ക തി ര നാഥെന സ ാ നാ ചി ി ചി ി ിരി േവ

കപികള ലവരനവിെടയാ െച ം േ ക ി രാ ിയി സ ം ദശാനന ര ജനകതിലക വചേനന രാെ ൗ വ ം ക ി കപിവര കാമ പാന ിത 300 പേയാെടാ മിസ ശ ശരീരനായ

ം രവരമന ിഷ നി ലം ത നികര വരശിരസി വ ി ാദരാ താ മകള തെ ം ക രാേമാദ ം അഖിലമവെളാ ബത പറ ടയാള - മാ െകാ ടനാശ സി ി േപാം അ െപാ തിലവനറിവതി ǌാ െച ക-

ാധി വള വ വാ മയാ ളാ ര പതിെയാട മവനേശഷമറിയി രാമ മി േകാപി ടേനവ ം 310 രണശിരസി ഖമരണമതിനിശിതമാ രാമശരേമെ നി ം വ ം ഢം പരമഗതി വ വതി പരെമാ പേദശമാം പ ാവി മമ പാ യിേ േമ രനിവഹമതിബലവശാ സത മായ വ ം

സ ം ചില ചിലകാലെമാ ണം നിജമനസി പല മിതി വിരെവാ നി പി നി ിത നി മി ീടിനാ രാവണ കനകമണി വലയ കടകാംഗദ ര- കാ ീ ഖാഭരണാരാവമ ിേക 320 വിവശതര ദയ െമാ േക േനാ ം വിെധൗ വി യമാ ാ ക േരാ വി വി ധരി നിശിചര ലാധിപ ത വര- െവ ം ഭീതയായ വ ി സീത ം ഉരസിജ ടകളാ മറ ാധി -

മാംഗം താ ി േവപ ഗാ ിയായ നിജരമണ നി പമ ശരീരം നിരാ ലം നി ലം ധ ാനി ിരി ം ദശാ േര

ദശവദന ന ഗശരപരവശതയാസമം േദവീസമീേപ െതാ തി ീടിനാ 330 രാവണെ ഇ ാഭംഗം

അ സരണ മ ര രസവചന വിഭവ ളാ- ലാന പിണിേയാ െചാ ീടിനാ ldquo ഖി തവ ചരണ നളിനദാേസാ ഹം േശാഭനശീേല സീദ സീദ േമ നിഖില ജഗദധിപമ േരശമാേലാക മാം നി ിേല നീ മറെ ി ീ വാ ത രിതമതി കെമാ െമാ േനാ ീ മാം ത ഗത മാനസെന റിെകെ നീ ഭവതി തവ രമണപി ദശരഥത ജെന- ാ ാ ചില കാണാം ചിലേ ാേഴേടാ 340

പല സമയമഖിലദിശി ന ാ ിരകി ം ഭാഗ വതാമപി ക കി ാപരം

ഖി ദശരഥതനയനാ നിനേ േമ- രീ കാര മിെ ധരി നീ

ഒ െപാ മവ നെരാ ി മാശയി- േ ാ ാെലാ ണമി വേനാമേല

ഢമനവരത പ ഹനം െച ി ം ചിരമരിേക വസി ി ം

തവ ണ സ ദയമലിേവാ ജി ി ം താ രിയം നി ിലി വേന േമ 350 ശരണമവെനാ വ െമാെമാരി മി ിനി ശ ിവിഹീന വരിക മി േ ാ കിമപി നഹി ഭവതി കരണീയം ഭവതിയാ കീ ിഹീന ത േലാം നി മ മദരഹിതനറിയ ക മളവാ േമ- മാനഹീന ിേയ പ ിതമാനവാ നിഖിലവനചരനിവഹ മ ിത ശം നി ി ന ിയ േഭദഹീനാ ക

ശ പച െമാരവനി രവര മവെനാ മി- ശ ാ ം േഗാ ം േഭദമിേ േമ 360 ഭവതിെയ െമാ ശബരത ണിെയ മാ നാ- പാ ക ാലവനി േഭദം ിേയ ഭവതിെയ മക തളിരിലവിഹ മറ ി ഭ ാവിെന ാ ി തിനിമതി ത യിവി ഖനവന നിശമതി നഹി സംശയം ത ാസദാേസാഹമദ ഭജസ മാം കരഗതെമാരമലമണി വര ട േപ ി കാചെ െയ കാം ി ിേതാമേല രദിതിജദ ജേഗാ േരാ ഗ വ- രീ വ ം പരിചരി ം ദാ 370

നിയതമതിഭയ സഹിതമ മിത ബ മാേനന നീ മ രി ഹമായ മ വീ കി കളയ സമയമിഹ െച െവ േത മമ കാേ കള മായ വാ നീ സ തം കളെമാഴിക പല മിഹ വി പണിക െച മ- ാല ം േപടി െ െ മേനാഹേര ഷ ണമിഹ മനസി ക തനാ

ജ നാം ണ മാെന റികമാം സരസമ സര സദയമയി തവവശാ ഗം െസൗജന െസൗഭാഗ സാരസ വസ േമ 380 സരസി ഹ ഖി ചരണകമലപതിേതാ ഹം സ തം പാഹിമാം പാഹിമാം പാഹിമാംrdquo വിവിധമിതി ദശവദനന സരണ കം വീ െതാ തേപ ിേ ാരന രം ജനകജ മവെനാടതിനിടയിെലാ െ ാടി ജാതേരാഷം ിയി െചാ ീടിനാ ldquoസവി ലതിലകനിലതീവഭീത ാ ഭവാ സംന ാസിയായ വ ി വ ം കാണാെത സഭയമതി വിനയെമാ നീവഹവിര േര-

സാഹസേ ാ മാം ക െകാ ീലേയാ 390 ദശവദന ഢമ ചിതമി നിന നീ ത ലം നീതാന ഭവി ം തം ദശരഥനിശിതരശരദലിതവ ഷാ ഭവാ േദഹം വിനാ യമേലാകം േവശി ം ര ജനന തിലകെനാ മ ജനിതി മാനേസ രാ സരാജ നിന േതാ ം ബലാ ലവണജലനിധിെയ ര ലതിലകന മം ലംഘനം െച മതിനി സംശയം ലവസമയെമാ നിശിത വിശിഖ പരിപാേതന ല ം ഭ മാ ീ മര ണാ സഹജ തസചിവ ബലപതികെളാ ടേവ സ മാം നി െട ൈസന ം നി യം അവനവ നി ണഭരനവനിഭരനാശന അദ ധാതാവേപ ി കാരണം അവതരണമവനിതലമതിലതിദയാപര- നാ െച ീടിനാ നിെ െയാ വാ ജനക പവര മകളായ പിറേ നഹം െചേ യതിെ ാ കാരണ തയായ അറിക തവമനസി നരിനി വിരവിെനാ വ- ാ മാം െകാ േപാം നിെ ം െകാ വ rdquo

ഇതിമിഥില പതിമക പ ഷവചന േക- േ ം നാേയാ ദശാനന അതിചപലകര വി കരാളം കരവാള- മാ ിെയെ ാ വാേനാ ിനാ അ െപാ തിലതിക ണെയാ മയത ജ - മാ ഭ ാരം പിടി ട ീടിനാ ldquoഒഴിെകാഴിക ദശവദന മമ വേചാ ഭവാ- െനാ ാതകാര േമാരാ ഢ േഭാ ത ജമ ജത ണിെയെയാ ടയവ െമ ിേയ ദീനയായ ഃഖി തീവ ശാംഗിയായ 420

പതിവിരഹപരവശതെയാ മിഹ പരാലേയ പാ പാതി ത മാലംബ രാഘവം പകലിര നിശിചരിക പ ഷവചനം േക പാരം വശം െക ിരി മിവ രിതമിതിലധികമിഹ നഹി നഹി േത ീ ി േച േമാ വീര ംസാം വിേഭാ രദ ജദിതിജ ജഗാ േരാഗ വ- രീ വ ം നിന വശഗതംldquo

ദശ ഖ മധികജളനാ മേ ാദരീ ദാ ിണ വാ ക േക സല നായ 430 നിശിചരികെളാ സദയമവ രെച ി ldquoനി പറ വശ വ വി ഭയജനന വചനമ സരണ വചന ം ഭാവവികാര െകാ ം ബ വിധം അവനിമകളകതളിരഴിെ ലാ വി- ന േപാ ര മാസം പാ നി ി ംrdquo ഇതിരജനിചരികെളാ ദശവദന ം പറ-

ീ ഷ േയാട ഃ രം േമവിനാ അതികഠിന പ ഷതര വചനശരേമ യാ- ലാ ാ േഭദി ി ി സീത ം 440 ldquoഅ ചിതമിതല മലമട വി നി െളrdquo- േ ാ ിജട മാ െചാ ീടിനാ

ldquo വചനമി മമ നിശാചര ീകേള ശീലാവതിെയ നമ രി ീ വി ഖരഹിത ദയെമാ റ ിേന േനാ ǌാ

സ മാഹ കേ നി ദാനീം ഢം അഖില ജഗദധിപനഭിരാമനാം രാമ - ൈമരാവേതാപരി ല ണവീര ം ശരനികരപരി പതന ദഹനകണജാേലന ശ ാവിഹീനം ദഹി ി ല ം 450

രണശിരസി ദശ ഖെന നി ഹി മം രാ സരാജ ം വിഭീഷണ ം ന കി മഹിഷിെയ മഴകിെനാ മടിയി െവ ാദരാ മാനി െച േയാ ാ രം േമവിനാ ലിശധരരി ദശ ഖ ന പിയായ

േഗാമയമായ മഹാ ദം ത ിേല തിലരസ ട വനലിെനാടണി ട ത ാ നളദമാല ം നിജ നി

നിജസഹജ സചിവ ത ൈസന സേമതനായ നി ാ വി യം േതടിേന 460 രജനിചര ലപതി വിഭീഷണ ഭ നായ രാമപാദാ ം േസവി േമവിനാ ക ഷതക കളവിനിഹ രാ സ ീകേള ക െകാ ാമി സത മേ ഢം ക ണെയാ വയമതി കതിപയ ദിനം ദാ കാ െകാേ ണമിവെള നിരാമയംrdquo രജനിചര വതികളിതി ജടാ വേചാ- രീതി േക ത ഭീതി ീടിനാ മനസി പരവശതെയാ റ ിനാേരവ ം മാനേസ ഃഖം കല ൈവേദഹി ം 470 സീതാഹ മ സംവാദം

ഉഷസി നിശിചരികളിവ ട മമ ഭ ി - വരായിെ ാ മി േമ

മരണമിഹ വ വതി െമാ കഴി ക ീല മാനവ വീര െമെ മറ ി കളവനിഹ വിരവിെനാ ജീവ മദ ǌാ കാ ം ക ണാഹീനെന ം മനസി രിവ പല േമാ സ ാേപന മ മ െമ േന നി ാ ലാ തരള ദയെമാ ഭ ാരേമാ േ ാ

താ കിടെ ാ ശിംശപാ ശാഖ ം 480 സഭയപരവശ തരളമാലംബ ബാ ം സ തം വാ വിലാപം ട ിനാ ldquoജഗദമലനയനരവിേഗാേ ദശരഥ ജാതനായാനവ ത െട രായ രതിരമണ ല രായ നാ േപ ി രാമഭരതെസൗമി ി ശ ാ രജനിചര ലനിധന േഹ ത പി - രാ യാ കാനനം ത ി വാണീടിനാ 490 ജനക പ ത മവരജ മായ സാദരം ജാനകീേദവിെയ ദശാനനന കപടയതി േവഷമാ െകാ ീടിനാ കാണാ ഃഖി രാമ ം ത ി ം വിപിന വി വിരേവാ തിര നട േ ാ വീ കിട ം ജടാ വിെന പരമഗതി നരവ ന കിയ ാല വ പ തപാ േശ നട ംവിെധൗ തദാ തരണി തെനാ സപദി സഖ ം െച ി സത രം െകാ ി ശ തെന ം 500 തരണിതനയ മഥ കപീ നായ വ ി ത ത പകാരമാ ീവ ം കപിവരെര വിരവിെനാ നാ ദി ി ം ക വ വാനയേ ാരന രം നരവരിെലാ വനഹമ വ ീടിേന ണ വാനായ സ ാതി ത വാ ിനാ

ജലനിധി െമാ ശതക േയാജനാവി തം െചേ തി ചാടി ട ീടിേന രജനിചര രിയി വ തിരേ നഹം രാ ിയില താതാ ഹവശാ 510 തതനികരവരമരിയ ശിംശപാ ം ത ലേദേശ ഭവതിേയ ം ദാ

കനിവിെനാ ക താ ഥനാേയനഹം കാമലാഭാ ത ത നായീടിേന ഭഗവദ ചരരിലഹമേ സര മമ ഭാഗ മേഹാ മമ ഭാഗ ം നേമാ േതrdquo വഗ ലവരനിതി പറ ട ീടിനാ

പിെ യിളകാതി ാനര ണം ldquoകിമിതി ര ലവരചരി ം േമണ േമ കീ ി ിതാകാശമാ േ മേനാഹരം 520 പവന പെയാ പറ േക ി േയാ പാപിയാെമ െട മാനസ ാ ിേയാ ചിരതരെമാ െപാ റ ാെത ǌാനിഹ

സ േമാ കാ ാനവകാശമി േ ാ സരസതരപതിചരിതമാ ക ാ തം സത മായ വ ിതാ മമ ൈദവേമ ഒ ഷനി മമപറ െവ ാകില- ത മ ി േമ കാണായ വേരണേമldquo ജനക പ ഹി വചനം േക മാ തി ജാതേമാദം മ മ മിറ ിനാ 530 വിനയെമാ മവനിമക ചരണ നളിനാ ിേക വീ നമ രി ാ ഭ ി കം െതാ െച തകെലയവനാ നി ീടിനാ

ാ കലപിംഗ ല ശരീരനായ ഇവിെട നിശിചരപതി വലീ ഖേവഷമാ- െയെ േമാഹി ി തി വരികേയാ ശിവ ശിവ കിമിതി ക തി മിഥിലാ പ ി ം േചതസി ഭീതി കല മ വിനാ

തി ദശ ഖ െപ െത നി പി ി ി ി ക കപീ ം 540

ldquoശരണമിഹ ചരണസരസിജമഖിലനായിേക ശ ി േവ റെ ാ െമെ നീ

തവസചിവനഹമിഹ തഥാവിധന േഹാ ദാേസാ ി േകാസേല സ രാമസ ǌാ

ഖി കപി ലതിലകനായ ര ാ ജ ീവ ത ജഗ ാണ ന ന

കപടെമാ വെരാ െമാ െപാ മറി ീല ക ണാ വാചാ മനസാപി മാതാേവrdquo പവന തമ രതര വചനമ േക ട പ ാലയേദവി േചാദി ിതാദരാ 550 ldquoഋത ടവ വാക ം െതളി-

ി െന െചാ വ റ ം േലാം സദയമിഹ വദ മ ജവാനരജാതിക ത ളില സംഗതി സംഭവി ീ വാ കലിത ചി ഗഹന വി കാരണെമെ േടാ കാ ണ വാരാ ിേധ കപി ര തി മനസി ഭവതി െപരിെക േ മ െ - െതേ ാ െചാ തി ല ം െചാ നീrdquo ldquo ഖി നിഖിലമഖിേലശ ാ ം ീരാമേദവനാെണ സത േമാമേല560

ഭവതി പതിവചനമവലംബ ര ംഗമാ- യാ യാശ മാ മ ി ം മ വിന െപാ തിെലാ കനക ഗമാേലാക മാനി പിേ നട ര പതി നിശിതതരവിശിഖഗണചാപ മായ െച നീചനാം മാരീചെനെ ാ രാഘവ ഉട ട ലയ ടജ വി വ േപാ-

ായ ാ േമാ പറയാവേതാ ഉടനവിെടയവിെടയടവിയിലടയ േനാ ി - െമാ കര തിര ഴ ം വിെധൗ 570 ഗഹന വി ഗഗനചരപതി ഗ ഡസ ിഭ േക കിട ം ജടാ വിെന

അവ മഥ തവ ചരിതമഖിലമറിയിയി ള- വാ െകാ ി ിപ ീ ം നരടവികളിലവരേജന സാകം തം

തിര കബ ഗതി ന കി ശബരി മ വിന നിവരാ േമ െച ട ശാ ാ കന ി ം െകാ ീടിനാ അഥ ശബരിവിമലവചേനന േപാ ശ - കാ ി വരപാ േശ നട ം വിെധൗ 580 തപന തനി വെര മഴകിെനാ ക തി- താ ര െ ാ യ ിെതെ ദാ ബത രവി േലാ വ ാ െട സ ിെധൗ

ചാരീേവഷമാലംബ െച ǌാ പതി ലവര ദയമഖില മറി തി

നി ല ാെര മലിെല ട തരണി തനികട വിെകാ െച ീടിേന സഖ ം പര രം െച ി ിതാ ǌാ ദഹനെന മഴകിെനാ സാ ിയാ ിെ ാ ദ മി വ മാ തീ ീ വാ 590 തരണി ത ഹിെണ ബലാലട ിെ ാ - താരാപതിെയ വധി ര വരന ദിവസകരതനയ െകാ ി രാജ ം േദവിെയയാരാ കാ ാ കപീ ം വഗ ലപരി ഫെര നാ ദി ി ം േത കേമൈകകല ം നിേയാഗി ാ

അ െപാ ര പതി മലിെവാടരിേക വിളി- ം ലീയം മമൈകയി ന കീടിനാ

ഇ ജനക പതി മക ക ി െകാ നീ എ െട നാമാ രാന ിതം പിെ ം 600 സപദിതവ മനസി വിശ ാസസി േയ സാദരം െചാ ാനടയാളവാക ം അ ഭവതി കരതളിരിലിനി വിരവി ന വ

നാേലാകയാേലാകയാന കംldquo ഇതി മ രതരമനിലതനയ രെച ട നി ിരാേദവിത ക ി ന കീടിനാ നരധികവിനയെമാ െതാ െതാ താദരാ- ിേ ാ ി വാ വണ ി നി ീടിനാ

മിഥില പ ത മ ക തി ീതയായ േമേ െലാ മാന ബാ ാ ലാ 610 രമണമിവ നിജശിരസി കനിവിെനാ േച ി രാമനാമാ ിതമം ലീയം ദാ വഗ ല പരി ഢ മഹാമതിമാ ഭവാ ാണദാതാ മമ ീതികാരീ ഢം

ഭഗവതി പരാ നി ീനിെധൗ രാഘേവ ഭ നതീവ വിശ ാസ ദയാപര പല ണ ടയവെരെയാഴിെക മ ാേര ം ഭ ാവയ മി മ ിെധൗ മമ ഖ മ ദിനമിരി ം കാര ം മ രിതാപ ം ക വേ ാ ഭവാ 620 കമലദലനയനനകതളിരിലിനി മാ തി കാ ണ ാം പരിചറിയി നീ രജനിചരവര നശനമാ െമെ െ ാ ര മാസം കഴി ാെല നി യം അതിനിടയി വ വതി േവലെച ീ നീ അ നാ ം ാണെന രി ീ വ ത രിതമിഹദശ ഖെന നി ഹിെ െട ഃഖം കള ര ിെ െചാ നീ അനിലതനയ മഖിലജനനി വചന േക- ാ ലം തീ വാനാ െചാ ീടിനാന 630 അവനിപതി തെനാടടിയ ഭവദ ാ ക- ള ണ ി തി േമ അവര ജ മഖിലകപി ലബല മായ തി-

ാ വ മതിനിെ ാ സംശയം

തസചിവ സഹജസഹിതം ദശ ീവെന ര ാ ജാലായ ി യ ം ണാ

ഭവതിെയ മതിക ണമഴകിെനാ വീ നിന ഭ ാവേയാ െ മാദരാ rdquo ഇതിപവന ത വചന ടമെയാ േക േപാ- തിനി ിരാേദവി േചാദി ളീടിനാ 640 ldquoഇഹവിതതജലനിധിെയ നിഖിലകപിേസനെയാ- േടെതാ ജാതി കട വ ം മ ജപരി ഢെന മവരജെന മ േപാ മ വാനര ൈസന േ ം ണാ മമ മലി വിരവിെനാേട കട വ ൈമഥിലീ കിംവിഷാദം ഥാ മാനേസ ല തരമമിത രജനിചര ലമേശേഷണ ല ം ഭ മാ ീ മനാ ലം 650 തമതി ത മമേദഹ ാമിനി-

േ ാഹം വിനാ ഗമി ീ വേനാമേല വിരഹ ക ഷിതമനസി ര വര മാം തി വിശ ാസമാ വ ീ വനായ ദാ തരിക സരഭസെമാരടയാള ം വാക ം താവകം െചാ വാനായ െച ണംrdquo ഇതിപവനതനയവചേനന ൈവേദഹി - മി ിരിേനരം വിചാരി മാനേസ ചി രഭരമതി മ മമല ഡാമണി ചി യി മാ തി ൈകയി ന കീടിനാ ldquo തനയ നെരാരടയാളവാക ം ഭവാ ത ാ ധരി ക േ പറ ീ നീ

സപദി നര െപാ വിശ ാസെമ െട ഭ ാവി ായ വ െമ നി യം ചിരമമിത ഖെമാ തപസി ബ നി യാ ചി ടാചല ി വാ ംവിെധൗ പലലമ പരിചിെനാ ണ വാ ചി ി ǌാ

പാ ം കാ ി ീ ം ദശാ േര തി ടി മഴകിെനാ മടിയി മമ െവ ട തീ പാദ വിരേവാ റ ീടിനാ 670 അ െപാ തിലതി പലലശകല െകാ ീടിനാ ഭ ി െകാ വാെനേ ാ ǌാ തദാ പ ഷതര ട ടെന െ റി ീടിേന പാഷാണജാല െകാ െകാ വ വ ഷി മമ ശിതചരണനഖര ളാ വാ േപാ കീറിനാേനെറ പിതനായ പരമ ഷ ട ണ േനാ ം വിെധൗ പാരെമാലി േചാരക ാ ലാ 680 ണ ശകലമതി പിതനാെയ മം

ദിവ ാ മ ം ജപി യ ീടിനാ സഭയമവനഖിലദിശി പാ നട ി സ ടം തീ ര ി െകാ ീ വാ അമരപതി കമലജഗിരീശ ഖ ാ - മാവതെ യേ ാരവ ാ േര ര തിലകനടി മലരിവശെമാ വീണി ര ി െകാേ ണെമെ പാനിേധ അപരെമാ ശരണമിഹ നഹി നഹി നേമാ േത ആന േ ശരണം നേമാ േത 690 ഇതിസഭയമടിമലരി വീ േകണീടിനാ- നി ാ ജനാം ജയ മേ രം സവി ലതിലകനഥ സ ിതം െചാ ിനാ സായകം നി ലമാകയിെ േമ അതി തവ നയനമതിെലാ േപാ നി യ- മ രമി നീ െപാ െ ാ ക നി ഭയം ഇതിസദയമ ദിവസെമെ ര ി വ- നി േപ ി െതെ െട തം ഒ പിഴ െമാ െപാ തിലവെനാ െച ീല ǌാ- േനാ ാലിെത െട പാപേമ കാരണംrdquo 700

വിവിധമിതി ജനക പ ഹി വചനം േക വീരനാം മാ ത ം െചാ ിനാ ldquoഭവതി നരിവിെട മ വീ േത േമ ഭ ാവറിയാക െകാ വരാ ം ഝടിതി വ മിനി നിശിചെരൗഘ ം ല ം ശാഖാ ഗാവലി ഭ ാ ം ഡംrdquo പവന തവചനമിതി േക ൈവേദഹി ം പാരി േമാേദന േചാദി ളിനാ ldquoഅധിക ശത രിഹ ഭവാ കപിവീര - മീവ വര േയാ െചാ നീ 710 നിഖില നിശിചരരചലനിഭവി ല ിക നി ളവേരാെടതി െത െനrdquo പവനജ മവനിമക ല നായ നി ാതി തം അഥമിഥില പതി തേയാ െചാ ീടിനാ- ന നാ ഭ നന ന ldquoഇ ക ക കമലരിലി െന വ- രി ി പെ ാ െവ ം പടവ ംrdquo പവന ത വചനമി െന േക ട പ പ ാ ി ം പാ െചാ ീടിനാ 720 ldquoഅതിവിമലനമിത ബലനാശര വംശ ി- ന ക നീയതിന രമിെ േടാ രജനിവിരെവാ കഴി മിനി ഴ െക ി നീ രാ സ ീക കാണാെത നിരാ ലം ജലനിധി മതിചപലമിേ കട - െച ര വരെന കാ കന ന മമചരിതമഖിലമറിയി ഡാര - മാ ി െകാ വിരേയ നീ വിരവിെനാ വരിക രവി ത ൈസന ം വീര മാ ാരി വ മായ ഭവാ 730 വഴിയിെലാ പിഴ പേരാധെമ ിേയ

വാ താ േപാകന വ ം വംrdquo വിനയഭയ ക ഭ ി േമാദാന ിതം വീര നമ രി ീടിനാന ിേക ിയവചനസഹിതനഥ േലാക മാതാവിെന- ിെ ം വല വ ീടിനാ

ldquoവിട തരിക ജനനീ വിടെകാ വാനടിയ േവേഗന േഖദംവിനാ വാ സ തംrdquo ഭവ ഭമയി തനയ പഥി തവ നിര രം ഭ ാരമാ വ ീ ക നീ 740 ഖെമാടിഹ ജഗതി ചിരം ജീവ ജീവ നീ

സ േത ിരശ ി ംrdquo അനിലതനയ മഖില ജനനിെയാ സാദരം ആശീ വചനമാദായ പി വാ ിനാ ല ാമ നം

െച തകെലെയാ വിടപിശിഖിര മമ വ ചി ി ക ാ മനസി ജിത മം പര രിയിെലാ പതികാര ാ മായതി- പാടവ െ ാ തം നിേയാഗി ാല സ യമതിെനാരഴിനിലെയാഴി സാധി ഥ സ സ ാമി കാര ിന രെമ ിേയ 750 നിജ ദയച രതെയാടപരെമാ കാര ം നീതിേയാേട െച േപാമവ മ അതി റഹമഖില നിശിചര േലശെന- യ േപാ ക പറ േപായീടണം അതി െപ വഴി മി ഡമിതി ചി െച- യതാരാമെമാെ െ ാടി ട ിനാന മിഥില പമക മ മതിവിമല ശിംശപാ-

െമാഴി ളാെതാെ ക വ മദലഫലസഹിത മവ ീത -

െപാ ിയലറി വീ ം വിെധൗ 760 ജനനിവഹഹയ ജനന നാദേഭദ ം ജംഗമജാതികളായ പത ിക അതിഭയെമാടഖിലദിശിദിശി ഖ പറ ട ആകാശെമാെ രെ ാ ശ ം രജനിചര രി ഝടിതി കീേ മറി ി രാമ ത മഹാവീര പരാ മ ഭയെമാട െപാ നിശിചരിക ണ ി പാ േനരം കപിവീരെന ാണായി ldquoഇവനമിത ബലസഹിതനിടിനികരെമാ - െമെ ാ ജ വിെത ി വ ം 770

ഖി തവനികട വി നി വിേശഷ ള രഗാ ി െചാ ീലേയാ െചാെ േടാ

മനസി ഭയമധികമിവെന ǌ മ ടാകരം ധരി ിരി ം നിശിതമസി വ വതി കാരണെമ െചാ നീയറി ീലേയാ െചാ ിവനാെരേടാrdquo ldquoരജനിചര ലരചിതമായകെളാ േവ രാ ി ര ാ െ ാഴി റിയാവേതാ ഭയമിവെന നികട വി ക മ ാനേസ പാരം വള െത ാവതീശ രാrdquo 780 അവനിമകളവെരാടി െചാ േനര വ- രാ ലേ ശ രേനാ െചാ ീടിനാ ldquoഒ വിപിനചരനമിതബലനചലസ ിഭ- ദ ാനെമാെ െ ാടി കള ി

െപാ വതി ക തിയവനപഗത ഭയാ ലം െപാ ി ി ൈചത ാസാദെമാ േവ സലധരനനിശമ കാ വെര ം െ ത െകാ ീടിനാന മം

വനമതിെലാ വെര മവ ഭയമി േഹാ

േപായീലവനവി ിനി ം േഭാrdquo 790 ദശവദനനിതി രജനിചരിക വചനം േക ദ േകാപമേ ാധവിവശനായ ldquoഇവനിവിെട നിശിതമസി ഭയെമാഴിെയ വ വ- േന െമളിയവനെ നി യം നിശിതശര ലിശ സലാദ ള ൈകെ ാ നി േപാകാ റായിരം വീര ാ rdquo നിശിചര ലാധിപാ ാകാര ാരതി നി ഭയം െച ക മാ തി ശിഖരി ലെമാ മവനി വനിള ംവ ം സിംഹനാദം െച േക രാ സ 800 സഭയതര ദയമഥ േമാഹി വീണി സം മേ ാട ീടിനാ പിെ ം ശിതവിശിഖ ഖനിഖില ശ ജാല െള ശീഖ ം േയാഗി േനരം കപീ ം

പരി വിരവിെനാ യ ജിത മം ഗരം െകാ താഡിെ ാ ീടിനിനാ

നി തനിശിചരനിധനനിശമന ദശാ േര നി ഭരം ി ന േര ം അഖിലബലപതിവരരിൈലവെരെ െക- ത േരാഷാല നിേയാഗി ന രം

പരമരണ നി ണെനാെടതി പ ത ം 810 പ േ നാധിപ ാ ം ഭവി ി തദ ദശവദ ദിത ധാ െചാ ിനാ ldquoത ബലമ തം മ ഭേയാ തിതം പരിഭവെമാടമിതബല സഹിതമപി െചെ ാ പ േസനാധിപ ാ മരി ീടിനാ ഇവെന മമനികട വിഝടിതിസഹജീവേനാ- ടി ബ ി െകാ വ ീ വാ മഹിതമതിബല സഹിതെമ വെരാ മി ട മ ി ാ റെ വി ശംrdquo 820

ദശവദനവച നിശമനബല സമന ിതം ദ സലഖ േഗ ചാപാദിക കഠിനതരമലറി നിജകരമതിെല ട ക േര ാെര ാ കപീ ം വനതല ലെയ രലറി മ ം വിെധൗ രിശ ം േയാഗി ാര ണം

അനിലജ മവെര വിരേവാ െകാ ീടിനാ- നാ േലാഹ ംഭ താഡന ാലേഹാ നിജസചിവതനയെര വ മമിത ൈസന ം നി രേലാകം ഗമി േക യാ 830 മനസിദശ ഖ താപ ം ഭീത ം മാന ം േഖദ ം നാണ ം േതടിനാ ldquoഇനിെയാ വനിവെനാ ജയി തിനി മ- ി െന ക ീല മ ǌാനാെര ം ഇവെരാ വെരതിരി കില ര രജാതിക- െള േമനി മാറി ജഗ േയ അവ പല െമാ കപിെയാേട മരി ിത-

േ ാ തം നശി ി മാമകംrdquo പല മിതി ക തിെയാ പരവശത ൈകെ ാ പാരം തള െ ാ താതേനാടാദരാ 840 വിനയെമാ െതാ തിളയമക രെച ി വീര ംസാമിദം േയാഗ മേ േമ അലമമലമിതറികില ചിതമഖില താ- മാ േഖദം ൈധര െശൗര േതേജാഹരം അരിവരെന നിമിഷമിഹ െകാ വ വെനrdquo-

മാര ം നി മി ീടിനാ കപിവര മ െപാ േതാരണേമറിനാ കാണായിത മാരെന ിെധൗ ശരനികരശകലിത ശരീരനായ വ ി ശാഖാ ഗാധിപ താ മ േനരം 850 നിവിെനാ ഗഗന വി നി താണാ ത-

നി ഗരം െകാെ റി ീടിനാ ശ നാമ മാര മേനാഹര വി ധ ലരി നിശിചരാധിപ രാവണ

ാ മാഹ േക ഃഖാ നായ അമരപതിജിതമമിതബലസഹിതമാ ജ- മാ േഖദേ ാടണ െചാ ീടിനാ ldquo ിയതനയ വചനമിഹ തവ സേഹാദര േ താധിപാലയം ി േക ീേല 860 മമ തെന രണശിരസി െകാ കപീ െന മാ ാ ജാലയ ി യ ീ വാ ത രിതമഹ ല ബലേമാ േപായീ വ ത കനിേ ാദകം പിെ ന കീ വ rdquo ഹ മ ബ നം

ഇതിജനകവചന മലിേവാ േക ാദരാ ലി ജി ം പറ ീടിനാ ത േണ ldquoത ജ മനസി ജനക തവേശാകം മഹാമേത തീ െകാ വന ǌാ പരിഭവെമാ േവ മരണവിരഹിതനവനതിനി സംശയം മെ ാ ബലാല വ ീ േമാ 870 ഭയമവ മരണ തമിെ കാ കില ǌാ

ാ െമ ബ ി െകാ ീ വ വനതലമഖിലമരവിേ ാ വാദിയാം

േദവാരിക ത വര ിനാ വലമഥനമപി ധി ജയി നേ ാെടാ വാനര വെ തിരി മ തം അ ക മളവിലിഹ നാണമാെമ ം ഹ മശേക ാപി ǌാനവിളംബിതം തിഭിരപി നി തിഭിരപി ഛ നാപി വാ േ ണ ǌാ ത സമീേപ വ വ 880

സപദി വിപ പഗതമിഹ മദാ തം സ ദ ിനാശകരം പരം നി യം സ ഖമിഹ നിവസ മയി ജീവതി ത ം ഥാ സ ാപ ാ ക മാംldquo ഇതി ജനകെനാ നയഹിത ചി ി ട- നി ജി ം റെ സ നായ രഥകവചവിശിഖധ രാദികള ൈകെ ാ രാമ തം േജ മാ െച ീടിനാ ഗ ഡനിഭനഥ ഗഗന തി ീടിനാ ഗ ന കം മാ തി വീര വാ 890 ബ മതി മകതളിരി വ പര രം ബാ ബലവീര േവഗ കാ കയാ പവന തശിരസി ശരമ െകാെ ി പാകാരിജി ായ പ ാസ വി മന അഥസപദി ദി വിശിഖെമ െകാെ മ- ാറാ ബാണം പദ ളി ം തദാ ശിതവിശിഖമധികതരെമാ വാ േമെല സിംഹനാേദന പ ം ിനാ തദ കപി ലതിലകന െകാ ാ നായ ംേഭന തെനെ ാ ി സത രം 900 രഗ തരഥ മഥഝടിതി െപാടിയാ ിനാ ര ചാടിനാന േമഘനിനാദ ം അപരെമാ രഥ മധിക വിതത ടേനറി വ-

ശെ ൗഘവരിഷം ട ിനാ ഷിതമതി ദശവദനതനയ ശരപാേതന

േരാമ ന ാ കീറി കപീ ം അതി െമാ െക തിയവനിെ കാ കയാ- ലംേഭാജസംഭവബാണെമ ീടിനാ അനിലജ മതിെന ബ മതിെയാ ടനാദരി- ാഹ േമാഹി വീണി തേല 910

ദശവദന തനനിലതനയെന നിബ ി

ത പിതാവിന ി വ വണ ിനാ പവനജ മനസിെയാ പീഡ ായീല പ േദവ ാ െകാ വര ിനാ നളിനദലേന നാം രാമ തി വടി നാമാ തം ജപി ീ ം ജനം സദാ അമല ദി മ മഥന ഭ ിവി രാ- യ ാനക ത ബ നം ണാ ചിരവിരചിതമപി വി ച ഹരിപദം

ിരം ാപി മിെ ാ സംശയം 920 ര തിലകചരണ ഗമകതളിരി വെ ാ രാമ ത ബ ം ഭവി ീ േമാ മരണജനിമയ വി തി ബ മി ാേതാ മ ബ നം െകാെ സ ടം കപടമതികലിത കരചരണ വിവശത ം കാ ി ിട െകാ േ ാരന രം പല മതി കെമാ നിശിചരണമണ ട പാശഖേ ന ബ ി കാരണം ബലമിയ മമരരി െക ി ിടെ ം

ാ ബ നം േവ െപ ിതേ ാേഴ 930 വ ഥ മവനകതളിരിലി െയ ാകി ം ബ െന ഭാവം കള ീലവ നിശിചരെര െകാ ാ േപാ ം വിെധൗ നി ലനാ ിട ാ കാര െഗൗരവാ അനിലജെന നിശിചര ലാധിപ ി വ- ാദിേതയാധിപാരാതി െചാ ീടിനാ

ldquoഅമിത നിശിചരവരെര രണശിരസി െകാ വ- നാ വിരി ാ ബ നായീടിനാ ജനക തവ മനസി സചി ാ മായിനി- െ േ വിചാര കാര ം നീ വിധീയതാം 940 വഗ ലവരനറിക സാമാന ന ിവ ത ി വ ിെന ാെമാര ക

നിജതനയ വചനമിതി േക ദശാനന നി ം ഹ േനാേടാ െചാ ീടിനാ ഇവനിവിെട വ വതി കാരണെമെ - െമ നി വ െത ം ഉപവന മനിശമ കാ വെര - േ ാെട മ ന രെര ം ത രിതമതി ബലെമാ തക െപാടി ം മേയാടാ െട തെന ം 950

ഇവെനാടിനി വിരവിെനാ േചാദി നീെയ - മി ാരി െചാ േക ഹ ം പവന തെനാ വിനയതനയസഹിതമാദരാ പ rdquo നീയാരയ വ കേപ പസദസികഥയ മമ സത ം മഹാമേത

നിെ യഴി വി നി യം ഭയമഖിലമകതളിരി നി കള ാ ം

സഭ െ ാ മി ഭ പാ നീ അ ത വചന മലമധ ക - മ ലേ ശ രാജ ി ലിെ േടാrdquo 960 നിഖില നിശിചര ല ബലാധിപ േചാദ നീതിേയാേട േക വാ തനയ ം മനസി ര ലവരെന രപി നി പി മ ഹാേസന മേ തരം െചാ ിനാ ഹ മാെ ഹിേതാപേദശം

ldquo ട വചനമതിവിശദ മിതി ജള േഭാ ജ നാം രാമ ത ǌാനറിക നീ വനപതി മമപതി ര ര ജിത ണ ഷ േഷാ മ പര ജഗ ലപതിശയനമലനഖിേലശ രന

േദവാരാതി ി ി ദ 970

രമഥന ദയമണിനിലയനനിവാസിയാം േതശേസവിത തപ ാ ക ജ ലരി മണിരഥ ജ മാധവ പതി തിവി ഷണസ ിത

നിജജനകവചനമ സത മാ ീ വാ നി ല കാനന ി റെ ജനകജ മവരജ മായ മ നാള െച നീ ജാനകിെയ െകാ ീേല തവ മരണമിഹവ വതിെ ാ കാരണം താമരേസാ വക ിതം േകവലം 980 തദ ദശരഥതനയ ം മതംഗാ േമ താേപന ത ി മായ ഗമി ീടിനാ തപനതനയെനാടനലസാ ിയായ സഖ ം താ ര െ ാ െച േതാരന രം അമരപതി തെനെയാ ബാേണന െകാ ട ന ാ ജ കി ി ം ന കീടിനാ അടിമലരിലവനമനമഴകിെനാ െച വ- നാധിപത ം െകാ ാധി തീ ീടിനാ അതിനവ മവനിതനയാേന ഷണ ിനാ- യാശക േതാ േമൈകക റായിരം 990 വഗ ലപരി ഢെര ല തരമയ തി-

േലകനഹമിഹവ ക ീടിേന വനജവിടപികെള ട ടനിഹ തക ം വാനരവംശ തിശീലം വിേഭാ ഇകലി നിശിചരവരെരെയാെ ടി - െമെ വധി തി ായ വ കാരണം മരണഭയമകതളിരിലി യാേത വി മെ ാ ജ ളിെ നി യം ദശവദന സമര വി േദഹര ാ മായ ത ത വ െ നി ഹിേ നഹം 1000 ദശനി തശതവയസി ജീ െമ ാകി ം

േദഹിക േ ം ിയം േദഹേമാ നീ തവ തനയകരഗളിത വിധിവിശിഖപാേശന ത ǌാ ബ നാേയെനാ കാ ണം കമലഭവ ഖ രവര ഭാേവന േമ കായ ിേന േമ പീഡ ായ വരാ പരിഭവെമാ െപാ മരണ മകെ ടാ ബ ഭാേവന വ ീടിേനന ǌാ അതി മി െപാ തിെലാ കാരണ േക- ളദ ഹിതം തവ വ ദ നായ 1010 അകതളിരിലറി റ വ േ

ാനെമാെ നീേ ണം ധജനം അ ജഗതി ക ക ണാ നാം ധ െമ- ാേ ാപേദശമ ാനിനാം േമാ ദം

മനസി ക ക വനഗതിെയ വഴിേയ ഭവാ മ നായീെടാലാ േമാഹമഹാം െധൗ ത ജമനസി ദശവദന രാ സീം ിെയ ൈദവീം ഗതിെയ മാ യി ീ നീ അ ജനനമരണ ഭയനാശിനീ നി യ- മന യാ സംസാര കാരിണി 1020 അ തഘനവിമലപരമാ േബാേധാചിത- മത മാന േയാ തനേ ാ ഭവാ കളക തവ ദി സപദി ത േബാേധന നീ കാമേകാപേദ ഷേലാഭേമാഹാദിക കമലഭവ തതനയ ന നനാകയാ ക രഭാവം പരി ഹിയാ നീ ദ ജ ര മ ജഖഗ ഗ ജഗേഭേദന േദഹാ ിെയ ജി ീ നീ

തി ണപരവശതയാ ബ നായ വ ം ാണേദഹ ളാ ാവ റിെകേടാ 1030

അ തമയനജനമലനദ യനവ യ- നാന േനക പര േകവല നി പമമനേമയനവ നിരാ ല

നി ണ നി ള നി മ നി ല നിഗമവരനിലയനന നാദ വി നിത നിരാകാരനാ ാ പര ം വിധിഹരിഹരാദിക ം തിരിയാതവ േവദാ േവദ നേവദ ന ാനിനാം സകലജഗദിദമറിക മായാമയം േഭാ സ ി യം സത േബാധം സതാതനം 1040 ജഡമഖിലജഗദിദമനിത മറിക നീ ജ ജരാമരണാദി ഃഖാന ിതം അറിവതി പണിപരമ ഷ മറിമായ - ളാ ാനമാ നാ ക െതളിക നീ പരമഗതി വ വതി പരെമാ പേദശ ം പാ േക ീ െചാ ി ǌാ അനവരതമകതളിരിലമിതഹരിഭ ിെകാ-

ാ വി ി വ െമ നി യം അകമല മഘമക മളവതി വി മാ- യാ ത ാന ദി ം ഢം 1050 വിമലതര മനസി ഭഗവ വി ാന- വിശ ാസേകവലാന ാ തിയാ രജനിചരവനദഹനമ ാ രദ യം രാമരാേമതി സദിവ ജപി ം രതി സപദി നിജ ദി വിഹായ നിത ം ദാ രാമപാദ ധ ാന ി റ ം അറി െച തകതളിരിെലാ ഷ െ ി- ലാഹ േവ താകയാലാ നീ ഭജഭവ ഭയാപഹം ഭ േലാക ിയം ഭാ േകാടി ഭം വി പദാം ജം 1060 മ മഥനചരണസരസിജ ഗളമാ നീ െമൗഢ ം കള ഭജി െകാ ീെടേടാ

തിക മിനി മനസി കനിെവാ കള ൈവ- േലാകം ഗമി ാ വഴിേനാ നീ

പരധന കള േമാ നിത ം ഥാ

പാപമാ ി കീ േപാ വീണിെടാലാ നളിനദലനയനമഖിേലശ രം മാധവം നാരായണം ശരണാഗത വ ലം പരമ ഷം പരമാ ാനമദ യം ഭ ിവിശ ാേസന േസവി സ തം 1070 ശരണമിതി ചരണകമേല പതി ീെടേടാ ശ ഭാവെ ത ജി സ നായ ക ഷമനവധി ഝടിതി െച ിെത ാകി ം കാ ണ മീവ മി മ ാ േമാ ര പതിെയ മനസി ക കിലവ തേല ര ാമ ാകയി ജ ം സേഖ സനക ഖ നിക വചന ളിേതാ െ േടാ സത ം മേയാ ം വിരി ാദി സ തംldquo അ തസമവചനമിതിപവനതനേയാദിത- മത േരാേഷണ േക ദശാനന 1080 നയനമി പതി മഥ കന ചിത മാ ട ന ാ ിമിഴി െചാ ീടിനാ തിലസ ശമിവെനയിനി െവ ി വി ധി ാരമി ക ീല മ ാ േമ മമ നികട വി വടിെവാെടാ മി മാം മെ ാ ജ ളി െന െചാ േമാ ഭയ െമാ വിനയ മിവ കാ ാനി പാപിയാേയാ ാ ാശഠനിവ കഥയമമ കഥയമ രാമെന ാ െചാ കാനനവാസി ീവെന ാെരേടാ 1090 അവെര മന രം ജാനകി തെ - മത നാം നിെ ം െകാ വ rdquo ദശവദന വചനമിതി േക േകാപം ദ ം കടി കപീ ം െചാ ിനാ ldquoനിന തവ മനസി െപ െത ം ന നീ

നിേ ാെടതിെരാ റായിരം രജനിചര ലപതികളായ െǌളി െ ാ രാവണ ാെരാ മിെ തി ീടി ം നിയതമി മമ െച വിര േപാരാ പിെ നീെയ െച ിെതേ ാ ക ലrdquo 1100 പവന ത വചനമി േക ദശാസ ം പാ ശ ിത ാെരാടാ െചാ ീടിനാ ldquoഇവിെട നിശിചരെരാ വരാ ധപാണിയാ- യി േയാ ക െനെ ാ വാന െചാ വി rdquo അ െപാ തിെലാ വനവേനാട ീടിനാ- നേ ാ വിഭീഷണ െചാ ിനാ െമ േവ ldquoഅ ത രിതമി തെനെ ാ െക- ാ പ ാ െചാ ീ വി

ഇവെന വയമിവിെട വിരേവാ െകാ ീടിനാ- െല െനയ റി ി രാഘവ 1110 അതി നരിവെനാരടയാള ാ ിനാ- മ യ േ ണമതേ ാ േപാചിതംldquo ഇതിസദസി ദശവദന സഹജവചേനന താ- െന ിലത െന െച െക െചാ ിനാ ല ാദഹനം

വദനമപി കരചരണമ െശൗര ാ ദം വാന ാ വാ േമ െശൗര മാ വയമതി ഝടിതി വസേനന വാ േവ ി വ ിെകാ ി ര ിെല ാട ം രജനിചരപരി ഡെര വാദ ം െകാ ി- രാ ിയി വെ ാ ക െന ി െന 1120 നിഖിലദിശി പല മിഹ േക മാ ി നീെള വിളി പറ നട വി ലഹതകനിവനറികനിേ ജെന ത -

ി നി നീ ീ ം കപി ലം തിലരസ താദി സംസിതവ ളാല തീ ം െത െതെര ം ദശാ േര അ ലബല നചലതരമവിെട മ വീടിനാ- നത ായത ലമായി വാ തദാ- വസനഗണമഖില െമാ ി മ ി - വാ മതീവ േശഷി ി പിെ ം 1130 നിഖിലനിലയന നിഹിതപ ാംബര ം നീെള ിര െകാ ീടിനാ അ ടെനാ ി വാ േശഷി ക ള- വ മി ം െച െകാ വ ീടിനാ തിലജ ത േ ഹസംസിതവ ദിവ പ ാം ക ജാല ം ിനാ നി തി െപ തിവ വസന ളിെ ാ ിനി േ ഹ െമ ാെമാ ീതേശഷ ം അലമലമിതമലനിവെന ം ദിവ നി- താ േതാ ീ വിനാശ ിെന ാ ചില 1140 അനലമിഹവസനമിതി നനലമിനിവാലധി- ാ െകാ വി ൈവക േത േമ നരവ മ െപാ തീെകാ ീടിനാ ാ േദേശ ര രാരാദിക

ബലസഹിതമബലമിവര ഖ ം െകാ - ബധ ാ ഢതരം ത ാ കപിവരം കിതവമതിക മിെതാ ക െന ി െന ത ാരവമരം ഗത ാ രവരം

പറകെള ടനറ റ െന പ ിമദ ാരേദേശ െച ന രം 1150 പവനജ മതി ശശരീരനായീടിനാ പാശ മേ ാ ശിധിലമായ വ ി ബലെമാടവനതിചപലമചലനിഭ ഗാ നായ ബ ം േവ െപ േമ േ ാ െപാ ിനാ ചരമഗിരിേഗാ രാേ വാ േവേഗന

ചാടിനാ വാഹക ാെര ം െകാ വ ഉ പതിെയാ ര മട യരമിയ ര- േ ാ ംഗ െസൗധാ േമറി േമവീടിനാ ഉദവസിതനികര ട ട ട പരിേവഗേമാ-

ത പിെ ത സത രം 1160 കനക മണിമയനിലയമഖിലമനിലാ ജ ക ി ക ി വ ി ിത ി ം

തിചപലതെയാടവനചലേമാേരാ മണി- ാസാദജാല ട ിനാ

ഗജ രഗരഥബലപദാതിക പം ി ം ഗമ ളാ രമ ഹ ം അനലശിഖക മനില ത ദയ ം െതളി-

ാഹ വി പദം ഗമി തദാ വി ധപതിെയാ നിശിചരാലയം െവെ ാ

ാ െമ ാമറിയി െകാ വാ 1170 അഹമഹമികാധിയാ പാവകജ ാലക- ളംബരേ ാള യ െച ദാ വനതലഗതവിമല ദിവ ര ളാ തിപരി മാ ല ം നരനില തനിതി ദഹി ി െത ി ം തി പരി മായ വ ിത തം

ദശവദനസഹജ ഹെമ ിേയ മ േദവാരിേഗഹ െവ ടീജവം ര ലപതി ിയ ത നാം മാ തി ര ി െകാ ാ വിഭീഷണമ ിരം 1180 കനകമണിമയനിലയനികരമ െവേ ാേരാ കാമിനീവ ം വിലാപം ട ിനാ ചി രഭരവസനചരണാദിക െവ ാ ജീവ ം േവ െപ െമൗ പതി ം ഉട കി കി ട ഴറിയലറി ാ -

തമായ െസൗധ ളിേലറി ം ദഹന ടനവിെട െമ ദഹി ി

താഴ വീ പിട മരി ം മമതനയ രമണ ജനക ാണനാഥ ഹാ മാമകം ക മേ ാ വിധി ൈദവേമ 1190 മരണ ട ട കി കി വരിെക മാ വാനാ മി േ ാ ശിവശിവ രിതമി രജനിചരവരവിരചിതം ഡം മെ ാ കാരണമി ിതിേന േമ പരധന മമിതപരദാര ം ബലാല പാപി ദശാസ പരി ഹി ാ േലാം അറികില ചിതമ മേദന െച ീടായ വി- നാ മതിെ ഫലമി നി യം മ ജത ണിെയെയാ മഹാപാപി കാമി മ വ മാപ ായിതി െന

ത രിത ം കാര മകാര ം ി െച െകാേ ണം ധജനം

മദന പരവശതെയാ ചപലനായിവന മാഹാ പതി തമാെര ം കരബലെമാട ദിനമണ പിടി തി കാമിചാരി ഭംഗം വ ീടിനാ അവ മനസി മ വിന തേപാമയപാവക നദ രാേജ പിടിെപ ി േകവലം നിശിചരിക ബ വിധെമാേരാേ പറക ം നി ം നിലയിേല െവ മരി ം 1210 ശരണമിഹ കിമിതി പലവഴി ടേനാടി ം ശാഖിക െവ റി ട വീ ം ര ലവേര ത ിയാമാചര- രാജ െമ േയാജന ം ണാ സരസബ വിഭവ തേഭാജനം ന കിനാ സ നായി പാവകേദവ ം ല തരമനിലതനയന തനിധി ത ിേല ലാ ല ം ത തീ െപാലി ീടിനാ പവനജെന ദഹനനപി തിേ െമ

പാവകനി സഖനാക കാരണം 1220 പതിനിരതയാകിയ ജാനകീേദവിയാ ാ ിതനാകയാ ം ക ണാവശാ

അവനിതനയാ പാൈവഭവമ ത- മത ശീതളനായി വ ി ം രജനിചര ലവിപിന പാവകനാകിയ രാമനാമ തി െകാ മഹാജനം തനയധനദാരേമാഹാ െര ാകി ം താപ യാനലെന ട ീ തദഭിമതകാരിയാ ത സ- ാപം താനേലന ഭവി േമാ 1230

ഭവതിയദിമ ജജനം വിസാ തം പ ജഓചനെന ഭജി ീ വി വനപതി ജഗപതിശയന ഭജനം വി തൈദവാ സം തതാപാപഹം

തദ കപി ലവര മവനി തനയാപദം താ െതാ നമ ത െചാ ിനാ അഹമിനി ഴറി നടെകാ വന ര- ാ ാപ യാ ഗ ാമി രാമാ ികം

ര വര മവരജ മ ണജ മായ ത- മാഗമി ീ മന േസനാസമം 1240 മനസി തവ െച പരിതാപ ാെകാലാ മ ഭരം കര മിǌീഅനകാ േജ െതാ തമിതവിനയമിതി െചാ വ േ ാ ഃഖ െ ാ പറ ി സീത ം

ldquoമമരമണചരിത രെച നിെ മാനസതാപമക ി മാമകം കഥമിനി മഹമിഹ വസാമിേശാേകന മ കാത ാ വണെസൗഖ ം വിനാrdquo ജനക പ ഹി ഗിരമി െന േക വ ജാതാ ക ം െതാ െചാ ീടിനാ 1250

ldquoകളക ചമിനി വിരഹമലമതി ട മമ മാേരാഹ േണന ǌാ െകാ േപായ

തവരമണസവിധ പഗമ േയാജി ി താപംേശഷ മൈദ വ തീ ീ വ പവന ത വചനമിതി േക ൈവേദഹി ം പാരം സാദി പാ െചാ ീടിനാ അതി തവക മളവിെ ാ ദ െമ- ാ നിവ ി വിശ സമദ േമ ഭചരിതനതിബലെമാടാ ദിവ ാേ ണ

േശാേഷണ ബ നാൈദ രപി സാഗരം 1260 കപി ല ബേലനകട ജഗ യ ക കെനെ ാ െകാ േപാകാ മാം മറിെവാെടാ നിശി രഹസി െകാ േപായാല മ ാണനാഥ കീ ി േപാരാ ഢം ര ലജവരനിവിെടവ ം െച രാവണെനെ ാ െകാ െപാ െ ാ വാ അതിരഭസമയിതനയ േവലെച ീ നീ- യ നാ ം ധരി ീ വ ജീവെനrdquo ഇതിസദയ മവെനാട ള െച യ ീടിനാ- ളി ിരാേദവി ം പിെ വാതാ ജ 1270 െതാ തഖില ജനനിെയാ യാ വഴ ി

ം മഹാ വം ക ചാടീടിനാ ഹ മാെ ത ാഗമനം

ി വന ലെയ െരാ ലറീടിനാ തീ നാദംേക വാനരസംഘ ം ക വിനിെതാ നിനദമാ േക ായ ം കാര മാഹ സാധി വ ി പവന തനതി നഹി സംശയം മാനേസ പാ കാ െകാ േക ാലറിയാമ ം കപി നിവഹമിതി ബ വിധം പറ ംവിെധൗ-

കാണായി ത ിശിരസി വാതാ ജം 1280 ldquoകപിനിവഹവീരേര ക ി സീതെയ കാ വീരന ഹ ാലഹം നിശിചര വരാലയമാകിയ ല ം നിേ ഷ ദ ാന ം ദഹി ി ി വി ധ ല ൈവരിയാ ം ദശ ീവെന വി യമ ാ ക പറ ി ഝടിതി ദശരഥ തെനാടി ഥ െചാ വാ ജാംബവദാദികേള നട ീ വി rdquo അ െപാ പവനതനയെന മവരാദരി- ാലിംഗ ഗാഢമാ ംബ വാലാ ലം 1290 കെമാ കപിനിചയമനിലജെന ി - മി ാ വിളി േപായീടിനാ വഗ ലപരി ഢ ഴറി നടെകാ േപായ

വണാചലം ക േമവീടിനാ മദലഫലമ ലതാത മാം മസമാ തം ീവപാലിതം ധിതപരിപീഡിതരായ കപി ലം ദ ിനാശാ മാ ാ പറ ീടിനാ

ഫലനികര സഹിതമിഹ മ രമ ര ം ഭ ി ദാഹ ം തീ നാെമാ േവ 1300 തരണി ത സവിധ പഗമ ാ താമസം ൈകവി ണ ി സാദരം അതിന വദി േളണെമ ാശ -

ംഗദേനാടാപ ിേ ാരന രം അതിനവ മവെരാ ടനാ െയെ യാ- ലാ മ വനം ിെത ാവ ം പരിെചാടതിമ രമ പാന ം െച വ പക ഫല ള ഭ ി ം ദശാ േര ദധി ഖ മനിശമ പാലനം െചയ വി - ദാനമാേനന ീവസ ശാസനാ 1310

ദധിവദനവചനെമാ നിയതമ കാ - ദ ധര ാര ത യാ പവന ത ഖകപിക ി ഹാേരണ- പാ ാ ഭയെ വ മതി തം ത രിതമഥ ദധി ഖ മാ ീവെന-

മാേലാക ാ ള െചാ ിനാ തവമ വന ി ഭംഗം വ ിനാ താേരയനാദികളായ കപിബലം ചിരമ തവ ക ണയാ പരിപാലി

ിരമാധിപേത ന വാേണനഹം 1320 വലമഥന തതനയനാദികെളാ േവ വ മ ത ജനെ ം െവ ട മ വന മി െപാ തഴി ിെത ി െന മാ ലവാക മാക ണ ീവ ം നിജമനസി രപി വള സേ ാേഷണ നി ലാ ാ രാമേനാ െചാ ീടിനാ പവനതനയാദിക കാര ം സാധി പാരം െതളി വ ി നി യം മ വനമത െയ ാകിെലെ ബ - മാനിയാേത െച കാ കയി ാ േമ 1330 അവെര വിരെവാ വ വതി െചാ െച- ാ നി േഖദി േവ ാ ഥാ ഭവാ

അവ മ േക ഴറിെ െചാ ിനാ- ന നാ ാദികേളാ സാദരം അനിലതനയാംഗദ ജാംബവദാദിക- ള സാ ീവഭാഷിതം േക യാ നരവ മ െപാ വാ സേ ാേഷണ-

േവഗം നട ാ െച ീടിനാ ക െപരിയ ഷമണി രാമ തി വടി ണ ഷ േഷാ മ പര 1340 രമഥന ദിമ മഖില ജഗദീശ ര രേന ര രേസവിത

ജഗപതിശയനനമല ിജഗ രി- തേസാദര മാധവ

ജഗ ല ഷണാരാധിതാം ിദ യ രസംഭവ ജിത നി ണ

വനപതി മഖപതി സതാ പതി മ തി രബാ വ ിയസഖി 1350

ധജന ദി ിത വേദവാരാതി രബാ വവംശസ വ

ജബലവതാംവര ണ ജനകാ ക പതിന ന മിജാവ ഭ വനതലപാലക തപ ാ ക രി തി ദ ണ ജനാ ിത ജഭവ ലാധിപ രീകാനന

ബാേണാപമ രികാ ണ വാ ദിവസകര ം െസൗമി ി ം ദാ- ദി ം ഭജി ിേക സ തം വിപിന വി ഖതരമിരി ക - വീ വണ ിനാ വാ ാദിക നരഥഹരീശ ര തെ ം വ ി -

േമാദം പറ ാന നാ ജ കനിവിെനാ കേ നഹം േദവിെയ - ക േര ാലേയ സ ടെമ ിേയ ശല ട വിചാരി ി താവകം െട മി ാതനയ ം സാദരം

ശിഥിലതരചി രെമാടേശാകവനികയി ശിംശപാ ലേദേശ വസി ീടിനാ 1370 അനശനെമാടതി ശശരീരനായന ഹ- മാശരനാരീപരി തയായ ചാ അഴ െപ കിമ കി ബ ബാ ം വാ - വാ േ ാ സദാ രാമരാേമതിമ ം

രപി ജപി ജപി വിലപി ാംഗിേമ േനര ǌാ തദാ

അതി ശശരീരനായ ശാഖാദശാ േര ആന െ ാ ി േ നനാ ലം തവചരിതമ തസമമഖിലമറിയി ഥ ത ിേയാ ം നി ി വടി തെ ാ ം 1380 െച ടജ വി രഹിതയായ േമ ം വിെധൗ െച ദശാനന െകാ േപായ ം സവി തെനാ ഝടിതി സഖ ായ ം സം നാ ജ തെ വധി ം

ിതി ഹി രേന ഷണാ ം കപീ നാ കീെശൗഘമാ നി മായീടിനാ അഹമവരിെലാ വനിവിേട വ ീടിേന- ന വം ചാടി ട തിവി തം രവിതനയസചിവനഹമാ ഗന ന രാമ ത ഹ മാെന നാമ ം 1390 ഭവതിെയ മിഹഝടിതി ക െകാേ നേഹാ ഭാഗ മാഹ ഭാഗ ം താ േ ാ ഹം ഫലിതമഖിലം മയാദ യാസം ശം പ ജാേലാകനം പാപവിനാശനം മമവചനമിതിനിഖിലമാക ജാനകി മ മ ം വിചാരി ി മാനേസ വണ ഗളാ തം േകന േമ ാവിതം ീമതാമേ സരനവ നി യം

മമ നയന ഗളപഥമായാ ണ വാ മാനവവീര സാേദന ൈദവേമ 1400 വചനമിതിമിഥിലതനേയാദിതം േക ǌാ വാനരാകാേരണ ശരീരനായ വിനയെമാ െതാ തടിയി വീ വണ ിേന വി യേ ാ േചാദി ി േദവി ം അറിവതി പറക നീയാെര െതേ ാട- ത ാദി ാ ം വിവരി ന രം കഥിതമഖിലം മയാേദവ ാ ക ദളാ ി ം വിശ സി ീടിനാ

അ െപാ തിലകതളിരിലഴ കളവതി ǌാ- നം ലീയം െകാ ീടിേനനാദരാ 1410 കരതളിരിലതിെന വിരേവാ വാ ി ദാ- ക നീ െകാ ക കി ള ട ശിരസി ശി ഗള വി ല ട ി ം ശീ മണ വിലപി ിേത ം പവന ത കഥയമമ ഃഖെമ ാം ഭവാ പ ാ േനാ നീ ക ിതേ ാ സേഖ നിശിചരികള ദിന പ വി ം നീയ െച െചാ െക െചാ ീടിനാ തവചരിതമഖിലമലിേവാ ണ ി ǌാ ത ിേയാ ം കപിേസനേയാ ം തം 1420 വയമവനിപതിെയ വിരേവാ ിെ ാ വ ദശാസ ല ം ടി ട സ കമേയാ ാ രി ാ െകാ േപാം സ ാപ ി ാക േത േമ ദശരഥ ത വിശ ാസാ ഥമായിനി- േ ഹി േമ േദവി ചി ം ധന മാദരാ നെരാരടയാളവാ ം പറ ീ ക ണ ഷ വിശ ാസസി േയ

അ മവനി തെയാടഹമി െന െചാ ള- വാ ഡാര മാദരാ ന കിനാ 1430 കമല ഖി കനിവിെനാ ചി ടാചേല കാ മായ വസി ാ െളാ ദിനം കഠിനതരനഖരനിേ ണ പീഡിെ ാ കാക ാ ം െചാ െക െചാ ിനാ തദ പലതരമിവപറ ം കര ള -

ാപം കല മ ം ദശാ േര ബ വിധേചാവിഭാേവന ഃഖം തീ ബിംബാധരിെയ മാശ സി ി ǌാ വിട ടനഴെകാ വഴ ി േപാ ി

േവേഗന പിെ മെ ാ െച േതനഹം 1440 അഖിലനിശിചര ലപതി ഭീ ാ ദ- മാരമെമാെ ക േ നതി ട പരിഭവെമാടട ക തിവ നിശാചര പാപികെളെ ാലെച േതനസംഖ കം ദശവദന തെന ര മാരെന ദ ധരാലയ ി യ ീടിേന അഥ ദശ ഖാ ജ ാ ബ നാ- യാശരാധീരെന പറ ǌാ ല തരമേശഷം ദഹി ി ി ബത ല ാ രം പിെ ം േദവിത പദം 1450 വിഗതഭയമടിയിണ വണ ി വാ ിേ ാ വീ ം സ ം ചാടി ട ǌാ തവചരണനളിനമ ൈനവ വ ി ി ദാസ ദയാനിേധ പാഹിമാം പാഹിമാംrdquo ഇതിപവന തവചനമാഹ േക ള- വി ിരാകാ ം ീതി ീടിനാ ldquo രജന രം കാര ം തംത യാ-

ീവ ം സാദി ി േകവലം സദയ പകാരമിെ തി ാദരാല സ സ ം മമ തേ നിന ǌാ 1460 ണയമനസാ ഭവാനാ തമായതി ത പകാരം ജഗ ി ലിെ േടാ നരപിരമാവര മാ ത െനrdquo

േമാദം ണ ീടിനാനാദരാ ഉരസി രപി രണ കീടിനാ- േനാ െ േടാ മാ ത ഭാേഗ ാദയം വനതലമതിെലാ വനി െനയി േഹാ

െണ ൗഘെസൗഭാഗ ാെയേടാ പരമശിവനിതിര ലാധിപ ത െട പാവനമായ കഥയ െച ം 1470

ഭഗവതി ഭവാനി പരേമശ രി േക ഭ ിപരവശയായ വണ ീടിനാ കിളിമക മതി സരസമി െന െചാ േക മഹാേലാക ം െതളിേയണേമ 1474 ഇത രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ രകാ ം സമാ ം

കാ ം ഹരിഃ ീ ഗണപതേയ നമഃ അവി മ നാരായണ ഹേര നാരായണ ഹേര നാരായണ ഹേര നാരായണ ഹേര നാരായണ രാമ നാരായണ രാമ നാരായണ രാമ നാരായണ ഹേര രാമ രമാരമണ ിേലാകീപേത രാമ സീതാഭിരാമ ിദശ േഭാ രാമ േലാകാഭിരാമ ണവാ ക രാമ നാരായണാ ാരാമ പേത രാമകഥാ തപാന ാന - സാരാ തി സാമ മിേ േമ 10 ശാരികൈ തേല െചാ െചാ ി ി ം ചാ രാമായണ ം മേനാഹരം ഇഥമാക ണ കിളിമകള െചാ ിനാ ചി ം െതളി േക ീ വിെന ിേലാ ച ഡ പരേമശ രനീശ ര ച ികാമ ിതം ളിനാ ച ാനേന െചവിത ദാ രാമ- ച ചരിതം പവി ം ിേയ ീരാമാദിക െട നി യം ീരാമച വൈനകനായക

താരക ാ ക ക ണാകര 20 മാ തി വ പറ േക ി- ലാ ഢേമാദാല െച ിതാദരാ ldquoേദവകളാ മസാ മാ േ ാ േകവലം മാ തി െച േതാ ം വിെധൗ ചിേ നി പി േപാ മശക മാ-

മ ി ശതേയാജനായതമ മം ലംഘി രാ സവീരേര ം െകാ - ല ം െപാ ി ി വി യം ഇ െന ത ാെരാ - െമ െമാ നാ മിെ നി യം 30 എെ ം ഭാ വംശെ ം ല ണ - തെ ം മി ാ ജെന ം േകവലം ൈമഥിലിെയ വ കാരണം വാതാ ജ പരിപാലി ി ഢം അ െനയായെത ാമിനി ട- െന െന വാരിധിെയ ട ീ ന മകരച ാദി പരി -

മാ സ ം കട േപായ രാവണെന ടേയാ െമാ ി ǌാ േദവിെയെയ കാ ി ൈദവേമrdquo 40 രാമവാക ം േക ീവ ം ന- രാമയം തീ മാറാ െചാ ീടിനാ ldquoലംഘനം െച സ െ ം ബത ല ം ഭ ീകരി വിളംബിതം രാവണ തെ ലം െകാലെച േദവിേയ ം െകാ േപാ ǌാന ചി ാക േത േമ മാനേസ- ചി യാ കാര വിനാശിനി ആരാ േമാ ാ ജയി ടാെതാ രരി ാണായ വാനരസ യം 50

വ ിയി ചാടണെമ െചാ ീടി ം പിെ യാെമ െചാ വര ിവ വാരിധിെയ ട ാ പായം പാ - േനരമിനി ളയാെത ര പേത ല യി െച നാം ിെത ാകിേലാ

ലേ ശ ം മരി ാെന നി യം േലാക യ ി ലാെരതി ി - രാഘവ നി തി ി മഹാരേണ അേ ണേശാഷണം െച ജലധിെയ- സത രം േസ ബ ി ി മാം ഢം 60 വ കണ ി ാം ജയം തവ- ന നിമി ള കാ ക ര പേതrdquo ഭ ിശ ന ിതമി േ ാ ിക- ളി മാക ണ കാ ം ത േണ

ിലാ ാ െതാ നി ം വാ - സംഭവേനാ േചാദി ളീടിനാ ല ാവിവരണം

ല ാ ര ി ാ ശ ാവിഹീനെമേ ാടറിയി നീ േകാ മതി കിടെ ിവെയാ േവ കാ ി രികേവണം വചസാ ഭവാ lsquo എ േക െതാ വാതാ ജ ന ാ െ ളി ണ ി ളീടിനാ lsquoമേധ സ ം ി ടാചലം വള - ത തമതി ി ല ാ രം ാണഭയമി യാത ജന

കാണാം കനകവിമാനസമാനമായ വി ാര െ േയാജന

കനകമതിലതി േമ േഗാ രം നാ ദി ിക തി- േശാഭിതമായതിേന നിലക ം അ െനതെ യതി ി ിലായ െപാ ം മതി കേള െ ാ േപാെല ഏഴി ം ന ാ േഗാ രപം ി ം ഴ മായി പെ േഗാ രം

എ ാ ി ം കിട ാധമായ െചാ വാ േവല യ ാലപം ി ം അ േകാ ദി ിെലേ ാ രം കാ തി-

നിശാചര ാ പതിനായിരം ദ ിണേഗാ രം ര ി നി രേ ാവര റായിരം സദാ ശ രായ പ ിമേഗാ രം കാ ന ര പ റായിരം ഉ രേഗാ രം കാ നി ാനതി- ശ രാ െ ാ േകാടി നിശാചര ദി ക നാലി തില -

തേയാ ന കാ ീ വാ അ രം കാ തി േപ മ ശാല തിലിര ി നം ഹാടകനി ിതേഭാജനശാല ം നാടകശാല നട പിെ ം മ നശാല ം മദ പാന ി നി നമാ നി ലശാല ം ല ാവിരചിതാല ാരേഭദമാ- ത ാപഹം പറയാവ ം ത രം ത ി നീേള ിരേ നഹം മ ിതാവി നിേയാേഗന െചേ ബലാ

ിേതാദ ാനേദേശ മേനാേമാഹേന പ ജാേദവിേയ ം ക ിേന അം ലീയം െകാ ാ ഡാര - മി വാ ിെ ാ ടയാളവാക ം േക വിടവഴ ി റെ കാ ിേയ പിെ റെ ാരവിേവകം ആരാമെമാെ തക കാ വീരെരെയാെ േണന െകാ ീടിേന രേ ാവരാ ജനാകിയ ബാലക- ന മാരനവെന ം െകാ ǌാ

എ േവ ാ ി റ ീ വാ മ വ ല ാ ര ി തില നാെലാ ൈസന െമാ ിേവേഗന േപായ കാേല ദശ ഖെന െചാ ിേന ന െത ാം പിെ രാവണ േകാേപന െചാ ിനാ ത ിെട ത േരാrsquoടിെ ാേഴ െകാ ക ൈവകാതിവെനrsquoെയ േ രം െകാ വാ വ വേരാ വിഭീഷണ െചാ ിനാന ജ തേ ാ മാദരാ lsquoെകാ മാറി ത ാെരയാ േമ െചാ രാജധ ളറി വ െകാ ാതയ ടയാളെ ന താ െതrsquo േ ാ ദശാനന െചാ ിനാ വാലധി ി െകാ വാ സേ ഹവാസസാ ം െപാതി വ- ര ിെകാ ിനാരേ ാളടിയ ം

െപാ ിേ നി േയാജന വ മാ ല ാ രം സത രം മ വ ല യി പടയി നാ- െലാ െമാ ിേന ത സാദ ിനാ ഒ െകാ മിനി ാലവിളംബനം ന േപാക റെ കാ നാം

സ രായ ബ േരാഷം മഹാ- ാനമാ വി മം

സംഖ യി ാേതാള മഹാകപി- സംേഘന ല ാ രി ശ ാപഹം ലംഘനം െച ന രനായക- കി ര ാെര േണന പി പതി- കി ര ാ െകാ ദശാനന-

തി ം തീ സംഗരാേ ബലാ

പ ജേന െയെ ാ േപാരാം വിേഭാ പ ജേന പരം ഷ േഭാ

യാ

അ നാന ന വാ ക േക ഥ സ ാതെകൗ കം സംഭാവ സാദരം അ സാ ീവേനാട െച ി ക വിേലാചനനാകിയ രാഘവ lsquoഇേ ാ വിജയ കാലം പട-

േമാദം റെ േകവ ം ന മ ം വിജയ ദം രേ ാജന മാം ലം ഹതി ദം ദ ിണേന രണ േമ ല ണെമ ാം ന ജയ ദം ൈസന െമ ാം പരിപാലി െകാ ണം ൈസന ാധിപനായ നീല മഹാബല

ം ന ഭാഗ മി ഭാഗ ം പി പട ം പരിപാലി െകാ വാ വ രാം വാനര ാെര നിേയാഗി രംഭ മാഥി ഖരാ വ

പി ǌാ മാ തിക േമറി മ പിേ മി ാ ജനംഗേദാപരി

ീവെനെ ിരിയാതരികേവ നി മി ീ ക മ വീര ം നീല ഗജ ഗവയ ഗവാ ബലി ലിസമാനനാം ൈമ വിവിദ ം

പ ജസംഭവ േഷണ ം ംഗ നള ം ശതബലി താര ം

െചാ വാനരനായക ാേരാ െചാ വാനാവത ാെതാ ൈസന ം ടി റെ േക േമ ൈവക -

താട ാക താ ം വഴിെ േടാrsquo

ഇ മ െച മ ടൈസനിക- മേ സേഹാദരേനാ ം ര പതി ന മ ലമേ വിള ന നാഥ ം ഭാ രേദവ ം ആകാശമാ േ വിള േപാെല േലാകനാഥ ാ െതളി വിള ിനാ ആ വിളി കളി ള േലാ- കാ ി തീ ീ വാ മ ടസ യം രാ ി േരശ രരാജ ം തി പര- മാ യാ േവഗാ നട ട ിനാ രാ ിയിെലാെ നിറ പരെ ാ വാ ി നട േപാെല ചാടി േമാടി േമാേരാ വന ളി േതടി ം പക ഫല ജി ം ൈശലവനനദീജാല പി ി ൈശലശരീരികളായ കപി ലം ദ ിണസി ത രതീര ം

മേഹ ാചലാ ിേക േമവിനാ മാ തിത െട ക േദേശനി പാരിലിറ ി ര ലനാഥ ം താേരയക മമ െസൗമി ി ം പാരിലിഴി വണ ിനാന ജം ീരാമല ണ ാ ം കപീ ം

വാരിധി തീരം േവശി ന രം ര ം വാരിധിത െട പ ിമ-

തീരം േവശി തേ ാ പാധിപ ര ാ ജേനാട െച ിതാ lsquoനാം

വാരി സ ാവ നംെച വാരാ ിധിെയ ട ാ പായ ം ധീരരാ വെരാ ി മ ി പാരാെത ക ി േവണമിനി ട വാനരൈസന െ ര ി െകാ ണം

േസനാധിപ ാ ശാ ാദിക രാ ിയി മായാവിശാരദ ാരായ രാ ി ര ാ പ വി ീ േവാ lsquo ഏവമ െച സ ം വ ി േമവിനാ പ വതാേ ര നാഥ ം വാനര ം മകരാലയം ക മാനേസ ഭീതി കല മ വിനാ ന ചെ ൗഘ ഭയ രെമ -

ം വ ണാലയം ഭീമനിസ നം അത തതരംഗാഢ മഗാധമി-

രണം െചയ വതി രിതാ േമ ഇ െന സ ം കട െച- െ െന രാവണ തെ വധി ചി ാപരവശ ാരായ കപിക - മ ാ രാമപാ േശ മ വിനാ ച മേ ാ ദി െപാ ീടിനാന ച ഖിെയ നി പി രാമ ം ഖം കല വിലാപം ട ിനാ- െനാെ േലാകെ യ കരി ീ വാ ഖഹ ഷഭയേ ാധേലാഭാദിക െസൗഖ മദേമാഹകാമജ ാദിക അ ാനലിംഗ ി വെയ െന

ാന പനാ ചിദാ നി സംഭവി വിചാരി കാ കിേലാ സംഭവി ി േദഹാഭിമാനിനാം കിം പരമാ നി െസൗഖ ഖാദിക സ സാദ ി ലി രേ േമ സ തി നിത മാന മാ ം പരം ഖാദിസ ം ിസം ത ഖ നാം രാമ പരാ ാ പര ം മാ മായാ ണ ളി സംഗതനാകയാ മായവിേമാഹിത ാ േതാ ം ഥാ

ഖിെയ ം ഖിെയ െമ ാമ - െമാെ േയാ ാല ധ ാ െട മതം രാവണാദിക െട ആേലാചന

അ ഥ നി ദശരഥ - മ ാ ജാദികളായ കപിക ം വാരാ ിധി വടേ ര വ വാരിധിേപാെല പരേ ാരന രം ശ ാവിഹീനം ജയി ജഗ യം ല യി വാ ലേ ശ ര തദാ മ ിക തെ വ ി വിരേവാ മ നിേകതനം ി ീടിനാ ആദിേതയാ േര ാദിക മ - താെതാ ക മാ തി െച ം ചി ി ചി ി നാണി രാവണ മ ികേളാ േക ി ാനവ ക lsquoമാ തി വ ിവിെടെ ക - ളാ മറിയാതിരി മ േ ാ ആ ം കട താെതാ ല യി- േ ാ വ ക ം െ ാ വാനര

ജാനകി തെ ം ക പറെ ാ ദീനത ടാതഴി ാ പവനം ന ര ാെര ം വധിെ െട

നാമ മാരെന ം െകാ ല ം െപാ ി സ ം ലംഘനം െച െതാ സ ടെമ ിേയ സ നായ േപായേതാ േ ാളം ന ി- െല ം നാണമാമിെ ാ സംശയം ഇേ ാ കപി ലേസന ം രാമ - മ ിത രതീേര മ േ ാ ക വ െമ ന ാലിനിെയ ം ചിേ നി പി ക ി നി ം

മ വിശാരദ ാ നി െള െട മ ിക െചാ േക ലമായ വ ീെലാരാപ ിനി ം മമ ഹിതം ന ായ വിചാരി െചാ വി ൈവകാെത എ െട ക കളാ ം നി - െള ിേല േ ഹ ം നി ച ലം ഉ മം മ മം പിേ തധമ - മി ം ിവിധമാ വിചാര ം സാ മിദമിദം ാ മാമിദം സാ മെ പ ം േക ാ പല െമാ േപാെല മാനേസ വാ െമാഴി േതാ ീ ം ദാ ത ിലേന ാന ം പറ േനര സ തം മാമകം ന ന ീ ശം എ റെ ാ ി ക ി മം പിെ ര ാമ മ മം െചാ വാ ഓേരാ തരം പറ ന തീ വാനായ തിപാദി ന രം ന തിെതൈ കമത മാേയവ -

ി റ ക ി പിരിവ മ മമാ മ മെത ിേയ ചി ാഭിമാേനന താ താ പറ സാധി തി ം പറ ബാധി മേ വ ം പറ ീ ഷ യാ കാ ഷ േചതസാ കലി ടാെത കാല ം ദീ ഘമായി പര രം നി ം പിരി മ േമാ നി നാ േ ാനധമമെത ം എ ാലിവിെട ന െ ന െത- െ ാ ി നി വിചാരി െചാ വി rsquo ഇ െന രാവണ െചാ േക ള- വിംഗിത ാ നിശാചര െചാ ിനാ

lsquoന നെ േമാ േ ാള ിലി- തിെ ാ കാര വിചാര ായ ം േലാക െള ാം ജയി ഭവാനിെ ാ- രാ ലെമ ഭവി മാനേസ മ നാം രാമ നി ഭയം തവ ചിേ ഭവി െമ മ തം

ാരിെയ രാ േ ജയി ട ബ ാ വിനി ിപ പ േന സത രം വി തയാെയാ കീ ി വള ം

നാം േമഘനിനാദനേതാ നീ വിേ ശെന രാ മേ ഭവാ ജിത ാ ജിത മം േപാ ം ദശാ േര

കമായ വിമാനം ഹി - മ തെമ േമാ കേ ാള ം കാലെനേ ാരി ജയി ഭവാ േ ാ കാലദ ാെലാ ഭയ ാ

ാരമാേ ണതെ വ ണെന സംഗര ി ജയി ീലേയാ ഭവാ മ േദവകെള റേയണേമാ പ ലരാ മ ാ െചാ നീ പിെ മയനാം മഹാ ര േപടി കന കാര െ ന കീലെയാ-തവ ദാനവ ാ കരംത െപാ മാനവ ാെരെ ാെ െചാേ ണേമാ ൈകലാസൈശലമിള ിെയ ട- നാേലാലമ ാനമാടിയകാരണം കാലാരി ച ഹാസെ ന കീലേയാ ല േ ാ വിഷാദി ാ മനസി േത ൈ േലാക വാസികെളലാം ഭവ ബല- മാേലാക ഭീതികല മ മാ തി വ ിവിെടെ ക വീരരാ ന േ ാ ി നാണമാം

നാെമാ േപ ി കാരണാേല െമാ- രാമയെമ ിേയ െപാ െ ാ മവന ǌ ളാരാ മറി ാകിെല േമ- യ വ ജീവേനാേട േപാകയി േ ാrsquo ഇ ം ദശ ഖേനാടറിയി ട േത കേമാേരാ തി ം െചാ ിനാ

lsquoമാനേമാടി ിനി ǌ ളിേലകെന മാനേസ ക ി യ താകിേലാ മാ ഷജാതികളി േലാക ി വാനരജാതി മിെ ം വ ം ഇെ ാ കാര വിചാരമാ ി ല- െരാ ി ടി നി പി െയ ം എ ം പാരമിള ം ന -

ാരിേലാ േളണം ജഗ േഭാrsquo ന രവരരി ം പറ ള-

ാപെമാ റ ദശാസ ം രാവണ ംഭക സംഭാഷണം

നി ം ൈകവി ംഭക തദാ വി തമ ജ തെ വണ ിനാ ഗാഢ ഗാഢം ണ ഢേമാദം നിജ പീഠമതിേ ലി ി ശാസ ം

ാ െമ ാമവരജ തേ ാ ചി ാ രാേഗണ േക ി ന രം ഉ ാരി ായ ഭീതിേയാ മവ ന രാധീശ രേനാ െചാ ിനാ ldquoജീവി മിയി വാെ തി മമ േദവത മാ കി ന ം 360 ഇേ ാ ഭവാ െച ക െളാെ ം ത ാണഹാനി തെ ധരി നീ

രാമ ഭവാെന ണം ക കി കി മിയി വാ വാനയ യിെ േമ

ജീവി ിരി യിലാ ഹ െ ി േസവി െകാ ക രാമെന നിത മായ രാമ മ ഷ നേ ക സ പനാം ീമാ മഹാവി നാരായണ പര

സീതയാ ല ീഭഗവതി ജാതയായാ തവനാശം വ വാ 370 േമാേഹന നാദേഭദം േക െച ട േദഹനാശം ഗ വ ി മീന െള ാം രസ ി േമാഹി താേന ബളിശം വി ി മരി അ ിെയ േമാഹി ശലഭ മ മായ ത ഭവി ിത ം ജാനകിെയ േമാഹി കാരണം ാണവിനാശം ഭവാ മകെ ം

ന തേ െമനി ിെത - ിലറി ിരി െത ാകി ം 380

െചാ മതി മന തി കാരണം െചാ വ ം കഴി ജ ിേല വാസനെകാ നീ താ േമ- ശാസനയാ മട കയി വി ാന ദിവ ാ േപാ മ-

ാനിക േ ാ പറേയ തി േ ാ കാ ിയെത ാമപനയം നീയ നാ ി േ ാ മാപ ിനായ നി യം ǌാനിതിനി ിനി രാമേന ം മ വാനര ാെരെയാെമാെ െയാ വന 390 ജാനകിതെ യ ഭവി ീ നീ മാനേസ േഖദ ാക േത േമ േദഹ ിന രം വ േപാം േമ േമാഹി താഹ സാധി െകാ ക നീ

ഇ ിയ വശനാം ഷ വ ീ മാപ നി യേമാ കാ ഇ ിയനി ഹ ഷ വ ം നിജ െസൗഖ െളാ േവrdquo ഇ ാരിയാം ംഭക േ ാ ി േക ള- വി ജി ം പറ ീടിനാനാദരാ 400 ldquoമാ ഷനാകിയ രാമേന ം മ വാനര ാെരെയാെമാെ െയാ ി ǌാ ആ വ വന െയെ ിെല-ldquo നാശരാധീശ രേനാ െചാ ീടിനാ രാവണ വിഭീഷണ സംഭാഷണം

അേ രമാഗതനായ വിഭീഷണ ധന നിജാ ജ തെ വണ ിനാ ത രിക ി ി ശാനന െചാ ാനവേനാ പഥ ം വിഭീഷണ lsquoരാ സാധീശ ര വീര ദശാനന േക ണെമ െട വാ കളി നീ ന െചാേ ണെമ ാവ ം തനി-

ാവേരാ െചാ ധജനം കല ാണെമ ല ിെന - െമ ാവ െമാ മി ചി ി ണം

ിനാ ാേതാ നീ രാമേനാ- ടി ിേലാക ി ന രാധിപ മ ഹ വികട ം

യ ാ കാദിക ം തഥാ ംഭക ജം മാലി ജംഘ ം ംഭ നി ംഭനക ന ക ന

വ മേഹാദര ം മഹാപാ ശ ം ംഭഹ ം ിശിര തികായ ം

േദവാ ക ം നരാ ക ം മ - േദവാരിക വ ദം ാദി വീര ം പാ ം േശാണിതാ ം പിെ വി- പാ ാ ം മകരാ ം

ഇ െന ംഗേര ബ ി വീരനാ- മി ജി ി മാമ വേനാെടേടാ േനേര െപാ ജയി തിനാ േമ ീരാമേനാ ക താ മാനേസ ീരാമനായ മാ ഷന േക-

ളാെര റിവാ മാമെ ാ വ ം േദേവ മ വ ി മ വ ൈവവസ ത ം നി തി മ േക പാശി മ ജഗ ാണന വി- േ ശ മ വനീശാന മ േവധാ മ ജംഗാധിപ മ- ാദിത വ മ വ

സാ ാ മഹാവി നാരായണ പര േമാ ദ ി ിതിലയകാരണ

ം ഹിരണ ാ െനെ ാലെച വ പ ിയായ മ ിടം പാലി െകാ വാ പിെ നരസിംഹ പം ധരി ി െകാ ഹിരണ കശി വാം വീരെന േലാൈകകനായക വാമന ിയായ േലാക യം ബലിേയാ വാ ീടിനാ െകാ ാനി പെ ാ ട രാമനായ മ വ ാെരയ രാംശമാകയാ അ രെരെയാെ െയാ വാ മ ിലവതരി ീ ം ജഗ യ ഇ ദശരഥ നായ വ ി നിെ െയാ വാെന റി ീ നീ സത സ ലനാമീശ ര ത തം മിഥ യായ വ ടാെയ നി യം

എ െല ി പറ െതെ ാ ശ ാകിലതി െചാ ീ വ േസവി വ ഭയെ െ ാ െ ാ േദവനവ ക ണാകര േകവലന ഭ ിയ പരമ പരേമശ ര

ി ം ി ം ന ം ജനാ ന ആ ിതവ ലനം ജേലാചന- നീശ രനി ിരാവ ഭ േകശവ ഭ ിേയാ ം ത തി വടിത പദം നിത മായ േസവി െകാ ക മടിയാെത ൈമഥിലീേദവിെയെ ാെ െ ാ ത പാദാം ജ ി നമ രി ീ ക ൈകെതാ താ ര ിെ െചാ ിയാ െച പരാധ െള ാം മി വ ത പദം ന കീ േമവ ം ന െട ത രാേനാളം പയി മ ാ ം കാ ടക ം േനര തിബാലക താടകെയെ ാലെച ാെനാര ിനാ െകൗശിക ത െട യാഗര ാ മായ നാശം ബാ ഖ ാ ന കിനാ

ാലടിവ ക ാമഹല തെമ ാെമാ ിയേതാ നീ

ൈ യംബകം വി ഖ ി സീതയാം മ മിഴിയാെള ം െകാ േപാ േ ാ മാ മേ ഠാരാ ധനാകിയ ഭാ വന തെ യി മ തം പിെ വിരാധെനെ ാ കള ം െച ഖരാദികെളെ ാല െച ം ഉ തനാകിയ ബാലിെയെ ാ ം മ വനാകിയ രാ ഘവന േയാ അ വം ചാടി ട ിവിേട വ-

േ ാജേന െയ പറ ട

വ ി ല ാ രെ മ ി സ നാ േ ായ മാ തി െച ം ഒെ ാഴിയാെത ി ിരിെ തവ ന ന ാഹ േതാ ിെത െന ന സ നേ ാ ൈവരം ഥാ തന ംഗിതെ െ ാ മടിയാെത ന മതികളായീ മമാത ാ- രി ം പറ െകാ ി മേതാ നീ കാല രം ഗമിയാതിരിേ കി കാലം ൈവകാെത െകാ ൈവേദഹിെയ ബലനാ വ ബല തേ ാ- വി മ രംവ ട ിയാ

പി ാ നാ ം നഗര ം േസന ം തല ാണ ം നശി ീ മര ണാ ഇ ം പറ ബ ളാ േമ ക കാല ി ലിെ നി യം ത െട യംെകാ വ തി- നി നാമാള േപാെക േവ െപ െച േസവി ം ബലെന ബ - ളേ രേമാ ാ ഫലമി മ വ രാമശരേമ ത വ േ ര- മാമയ ിെലനി െകാ േനെര പറ ത ǌാനിനി താരാ മകെള െകാ ൈവകീടാെത

േമ പട ം നശി ട- ന െമ ാെമാ ിയാ മാനേസ മാനിനിെയെ ാ ാെമ േതാ ിയാ

ാന മി െകാ തിേനാ നീ ിേല ി വിചാരി െകാ ണം

വ േനാേട ാ വ ം ഫലേമവ ം ീരാമേനാ കലാം ട ിയാ-

ലാ ം ശരണമിെ തറിയണം

പ ജേന െനേ വി വാ ശ രനാദികെള േമാ നീ രാ സരാജ ജയി ജയി നീ സാ ാ മേഹശ രേനാ പിണെ ാലാ െകാ േന വ ജാനകീേദവിെയ- െകാെ െ ാ ഖി വസി നീ സംശയെമ ിേയ ന ക േദവിെയ വംശം ടി കളയാ േവണേമrsquo ഇ ം വിഭീഷണ പിെ ം പിെ ം പ മാ െചാ േകെ ാ ന രാധിപനായ ദശാസ ം

നായ േസാദരേനാ െചാ ീടിനാ lsquoശ ള ശ ളാ മി ഭാവേ ാടരിേക മ വിന ശ ശ ളാ േതവ ം ത വ മവെര നി യം ഇ രെമേ ാ െചാ കിലാ നീ വധ നാെമ ാലതിനി സംശയംrsquo രാ ി രാധിപനി രം െചാ ള- േവാ ാ വിഭീഷണ ഭാഗവേതാ മ lsquo ത വശഗതനായ ഷ സിെ ൗഷധ േമ യിേല േമ േപാ മിവേനാടിനി ǌാ പറ െപൗ ഷംെകാ നീ ാേമാ വിധിമതം ീരാമേദവപാദാംേബാജെമ ി മ-

ാ ം ശരണെമനി ി േകവലം െച ാ വീണ ിേക സ തം നി േസവി െകാ വ ജ നാ rsquo സത രം നാലമാത ാ മായവ- നി ം നി പി റ റെ ദാരധനാലയമി െത ൗഘ ം

െര പരിത ജ രാമപാദാം ജം മാനസ ി റ ി നായ വീ വണ ിനാന ജ ത പദം േകാപി രാവണ െചാ ിനാനേ ര- lsquoമാപെ നി വ ം ഭവാ രാമെനെ േസവി െകാ ാ െമാ- രാമയമി തിനിെ നി യം േപാകാ ിേലാ മമ ച ഹാസ ിനി- േ കാ േഭാജനമായ വ ം നീെയേടാrsquo എ േക വിഭീഷണ െചാ ിനാ- lsquoെന െട താത ല നേ ാ ഭവാ താവകമായ നിേയാഗമ ി - നാവെത ാമ െസൗഖ മേ ാ മമ സ ടം ǌാ ല ാക േത - െമ ിേലാ ǌാനിതാ േവേഗന േപാ

മി ാ കള ാദികേളാ - മ ഖി ചിരം വസി നീ ലവിനാശം നിന വ വാ കാല ദശരഥമ ിേര രാമനായ ജാതനായാ ജനകാലേയ കാലി ം സീതാഭിധാേനന ജാതയായീടിനാ മിഭാരം കള ീ വാനായ തി - ാേമാദേമാടി വ ാരി വ ം

എ െന പിെ ǌാ െചാ ഹിേതാ ിക- ള ഭവാ ിേല േഭാ രാവണ തെ വധി ാനവനിയി േദവ വിധാതാവേപ ി കാരണം വ പിറ ി രാമനായ നി യം പിെ യതി ന ഥാത ം ഭവി േമാ ആശരവംശവിനാശം വ േ ദാശരഥിെയ ശരണം ഗേതാ ി ǌാ rsquo

വിഭീഷണെ ശരണ ാ ി

രാവണ ത നിേയാേഗന വിഭീഷണ േദവേദേവശപാദാ േസവാ മായ േശാകം വിനാ നാലമാത മാ ട- നാകാശമാ േ ഗമി ാനതി തം ീരാമേദവനി തി

േനേര കളി നി ൈ രമവ വ വ േ നെചാ ീടിനാെന ം ഭ ിവിനയവി മതി ടം lsquoരാമ രമാരമണ ിേലാകീപേത സ ാമി ജയ ജയ നാഥ ജയ ജയ രാജീവേന ജയ ജയ രാജശിഖാമേണ സീതാപേത ജയ രാവണ ത െട േസാദര ǌാ തവ േസവാ മായ വിടെകാേ ദയാനിേധ ആ ായ േ ര പേത ീപേത നാ ാ വിഭീഷണ ത ഭ േസവക lsquoേദവിെയ ത ചിതം നീrsquoെയ രാവണേനാ ǌാ ന െചാ ിേയ േദവിെയ ീരാമനാ െകാ ന െക- ാേവാലേമ ം പറേ പലതരം

വി ാനമാ െമ ാ പേദശി - ത ാനിയാകയാേല തിേ േമ പഥ മാ െചാ ിയേത മ- പഥ മായ വ ിതവ വിധിവശാ വാ മാെയെ വധി ാന ി കാള ജംഗേവേഗന ലേ ശ ര ത ഭയ ാലടിയ െമ ം ചി ാ ലതയാ പാ പാ ി ിഹ നാലമാത ാ മായ വിടെകാേ െനാ-

രാലംബനം മെ നി ി ൈദവേമ ജ മരണേമാ ാ ം ഭവ ര- ണാം ജം േമ ശരണം ക ണാം േധrsquo ഇ ം വിഭീഷണവാക േക ള-

ായ ീവ ം പറ ീടിനാ lsquoവിേശ ശ രാ സ മായാവിെയ ം വിശ ാസേയാഗ നെ നി യം പിെ വിേശഷി രാവണരാ സ ത െട േസാദര വി മ വ ആ ധപാണിയായ വ ാനമാത ം മായാവിശാരദ ാെര നി യം ഛി ം റെ ാ കാ കി ം ന െട നി യിെല ി ം നി ഹി ീ േമ ചി ി ട നിേയാഗി കപികെള ഹ വ നി ിവനിെ ാ സംശയം ശ പ ി ജന െള മി െമേ ാ ട വിശ സി തി ശ െള െ വിശ സി ീ -

മമാ െത േതാ േ ണേമ ചി ി ക ിനി നി ി ി- െലെ ഭിമതെമ െച ണംlsquo മ വാനരവീര ം ചി ി

ംവരായ വാ പറ ാ പലതരം അേ ര ായ വ ി മാ തി െചാ ാ lsquoവിഭീഷണ മെന ം വ ശരണം ഗമി വ തെ നാം ന ര ി െതെ െട മതം ന രാന യ ി ജനി വ ശ േളവ െമ വ ീ േമാ ന വ ാമവരി െമ - െത ാവ ം നി പി െകാേ ണേമ

ജാതിനാമാദിക ണഗണ- േഭദെമ േ ധ ാ െട മതം ശാശ തമാ ധ ം പതിക ാ ിതര ണെമ ശാേ ാ ി ംrsquo

ഇ ം പല ം പലവിധം െചാ വ ചിേ ധരി െച ര പതി lsquoമാ തി െചാ പപ െമ ം വീര വിഭാകര വരിെകേടാ ǌാ പറ േക ിെന ാവ ം ജാംബവദാദി നീതി വര ാേര ഉ ീശനായാലവനാ ിത ാെര സ േശാ രേ ന പചാനപി ര ിയാ ാലവ ഹാ േകവലം ര ിതാവശ േമധം െച ണ വാ എ െചാ ി േവദശാ ളില ണ പാപ ളറിയ േത േമ െമാ കേപാതം നിജ േപടേയാ-

െടാ ിെ ാ വന ംത ി േമവീടിനാ ഉ തമാെയാ പാദപാേ തദാ െചെ ാ കാ ാളെന െകാ ീടിനാ ത െട പ ിണിെയ രതാ േര വെ ാ ഖം െപാറാ കര വ തെ മറ ി ീ ം ദശാ േര വ ി കാ ം മഴ ം ദിേനശ ം െച ചരമാ ിത ി മറ ി ഖി നായ വ വിശ കിരാത ം താനിരി ി രടതി ദീനതേയാ നി കാ ാളെന- ക ക ണകല കേപാത ം െകാ വ ാ െകാ ി വ ി ം ത െട ൈകയിലി കേപാതിെയ വ ി ിലി ാ തി ീടിനാ

എ െകാ വിശ ട ീടാ പിെ ം പീഡി ിരി ം കിരാത ത െട േദഹ ം ന കിനാനേ ാ വ ിയി വീ കിരാതാശനാ മായ അ േപാ ം േവണമാ ിതര ണം മ െന ാേലാ പറേയ തി േ ാ എെ രണെമേ ാ ി വ വ- െന മഭയം െകാ മേത പിെ വിേശഷി െമാ േക ീ വി- െനെ തി തിനാ മിെ േമ േലാകപാല ാെര ം മ കാണായ േലാക െള ം നിേമഷമാ െകാ

ി ര ി സംഹരി ീ വാ- െനാ േമ ദ െമനി ി നി യം പിെ ǌാനാെര യെ ദാ വ ീ വാ െചാ വെന മടിയാെത വ ിയാ േക മി െചാ ി മാനേസ

ീവ നീ െച വെന വ ക എെ രണംഗമി വ ǌാ- െന മഭയം െകാ മതി തം പിെ യവ െ ാ സംസാര ഖ ം വ ടാ നെമ മറിക നീ ീരാമവാക ാ തം േക വാനര-

വീര വിഭീഷണ തെ വ ിനാ ീരാമപാദാ ിേക വീ സാ ാംഗ-

മാ ഢേമാദം നമ രി ീടിനാ രാമം വിശാലാ മി ീവരദള- ശ ാമളം േകാമളം ബാണധ രം േസാമബിംബാഭ സ ഖാം ജം കാമദം കാേമാപമം കമലാവരം കാ ം ക ണാകരം കമേല ണം ശാ ം ശരണ ം വേരണ ം വര ദം

ല ണസം തം ീവമാ തി- ഖ കപി ലേസവിതം രാഘവം ക ിെ ാ േത ം വിനീതനാ-

ായ സേ ാഷേമാ ം വിഭീഷണ ഭ ിയനായ േലാൈകകനാഥെന ഭ ിപരവശനായ തി ീടിനാ lsquo ീരാമ സീതാമേനാഹര രാഘവ ീരാമ രാേജ രാജീവേലാചന ീരാമരാ സവംശവിനാശന ീരാമപാദാം േജ നമേ സദാ

ച ാം േഗാേ ാ വായ നേമാനമ- േകാദ ധരായ നേമാ നമ

പ ിത രീകച ാംശേവ ഖ പര ിയായ നേമാ നമ രാമായ ീവമി ായ കാ ായ രാമായ നിത മന ായ ശാ ായ രാമായ േവദാ േവദ ായ േലാകാഭി- രാമായ രാമഭ ായ നേമാ നമ വിേശ ാ വ ിതിസംഹാരേഹതേവ വിശ ായ വിശ പായ നേമാ നമ നിത ായ സത ായ ായേത നമ ഭ ിയായ ഭഗവേത രാമായ

ി ദായ ായേത നമ വിേശ ശനാം നി ി വടിതാനേ ാ വിേശ ാ വ ിതിസംഹാരകാരണം സ തം ജംഗമാജംഗമ ത - ള ഹി വ ാ നാ ം ഭവാന നി ഹാമായയാ ടി ിട മാ- നി ലമാം പര മ ാനിനാം ത ലമാ ണ പാപ ളാ ജ മരണ ായ വ ി ം അ നാേള ം ജഗെ ാ േവ ബലാ

സത മായ േതാ മതിനി സംശയം എ നാേള റിയാെതയിരി ി- തദ യമാം പര ം സനാതനം

ദാരാദി വിഷയ ളിലതി- സ ികല രമി ിതന ഹം ആ ാവിെനയറിയാ യാ നി യ- മാ നി കാേണണമാ ാനമാ നാ ഖ ദം വിഷേയ ിയസംേയാഗ- െമാെ േമാ ാെലാ മനാ നാ ആദികാേല ഖെമ േതാ ി മ- േത ം വിേവകമി ാതവ മാനേസ ഇ ാ ിധ രേ ാവ ണാനില- ച ാജാഹിപാദികെളാെ ം ചി ി ിേലാ നി ി വടി നി യ- മ മാദി മി ാത ൈദവേമ കാലസ പനായീ ം ഭവാ

ല ളി വ തി ല ം ഭവാ നമ വി നി ണീയാ ഭവാ

മാനമി ാത മഹ ം ഭവാ സ വേലാകാനാം പിതാവായ ം ഭവാ ദ ീകേര ശയന ദയാനിേധ ആദി ാ വിഹീന പരി - നാധാര ത പ ിനീശ ര അച തനവ യനവ നദ യ സ ി ഷ േഷാ മ പര നി ല നി മ നി ള നി ണന നി യി ാ മറി ടാതവന നി വികാര നിരാകാര നിരീശ ര നി വിക നി പാ യ ശാശ ത ഷ ഭാവഹീന തി പര മാ സ ഭാവ സനാതന സ ഗ മായാമ ഷ മേനാഹര മാധവ

മായാവിഹീന മ ൈകടഭാ ക ǌാനിഹ ത പാദഭ ിനിേ ണിെയ- ാന മാ സ ാപ ര പേത ാനേയാഗാഖ െസൗധം കേരറീ വാ

മാനേസ കാമി വേ ജഗ പേത സീതാപേത രാമ കാ ണിേകാ മ യാ ധാനാ ക രാവണാേര ഹേര പാദാം ജം നമേ ഭവസാഗര- ഭീതനാെമെ ര ി െകാേ ണേമrsquo ഭ ിപരവശനായ തി ീടിന ഭ െന െതളി ര മന ഭ ിയ പരമാന െ ാ

ിത േമവമ െച lsquoഇ മാ വരെ വരി സ-

നാം ǌാ വരദാൈനകത പര ഒ േമ താപെമാ െനെ - കി ിയാ പിെ ാകയിേ ാ നീrsquo രാമവാക ാ തം േക വിഭീഷണ- നാേമാദ െ ാ ണ ി ളിനാന lsquoധന നാെയ ത ത നാേയനഹം ധന ാ േത തകാമനാേയനഹം ത പാദപ ാവേലാകനംെകാ ǌാ- നിേ ാ വി നാേയനി സംശയം മ മനാെയാ ധന നി ഴിയി മ മനാെയാ മി േഹാ മ മനായ മെ ാ വ മി ിഹ ത പം മമ കാണായകാരണാല ക ബ നശി തിനായിനി നി ലമാം ഭവ ാന ം ഭ ി ം ത ാന ം േദഹി േമ രാഘവ ചിേ വിഷയ ഖാശയിേ േമ

ത പാദപ ജഭ ിേരവാ േമ നിത മിള െമാഴി പാനിേധrsquo ഇ മാക ണ സ ീതനാം രാഘവ ന രാധിപ തേ ാട െച lsquoനിത ം വിഷയവിര രായ ശാ രായ ഭ ി വള തി മതികളായ

ാനികളാ േയാഗിക മാനേസ ǌാനിരി മമ സീത മായ ദാ ആകയാെലെ ം ധ ാനി സ തം വാ നീെയ ാ നിന േമാ ം വ ം അ മ നി ാ തമാെയാ ഭ ികരേ ാ മത നായ നിത ം െചാ ക ം േക ം െച ി ം

ി വ മതിനിെ ാ സംശയംrsquo ഇ മ െച ല ണ തേ ാ ഭ ിയന െച ി സാദരം lsquoഎെ നിേവാ ക തിെ ഫല- മി തെ വ േ ണമതി നീ ല ാധിപനിവെന ഭിേഷക ം ശ ാവിഹീനമ േപാ െച ീ ക സാഗരവാരി ം െകാ വ ീ ക ശാഖാ ഗാധിപ മായ സത രം അ ച ാ മാകാശ മി ം മ ഥ ം ജഗ ി ിവ വാ ല ാരാജ േമവം മമാ യാ ഭാഗവേതാ മനായ വിഭീഷണ rsquo പ ജേന വാക ം േക ല ണ ല ാ രാധിപത ാ മഭിേഷക- മ േപാ വാദ േഘാേഷണ െച ീടിനാ വ രാം വാനരാധീശ ര ാ മായ സാ വാേദന ഴ ി ജഗ യം

സാ ജന ം ീതി ീടിനാ ആദിേതേയാ മ ാ ി - മാധിേവറി െച ീടിനാരാദരാ അ ര ീക ം ഗീത ളാ- ല േഷാ മെന ജി ീടിനാ ഗ വകി രകി ഷ ാ - മ ദാ സി വിദ ാധരാദി ം ീരാമച െന വാ ി തി ി

േഭരീനിനാദം ഴ ിനാ ം ണ ജേനശ രനായ വിഭീഷണ

തെ ണ ീവ ം െചാ ിനാ പാേര ര ി ം നാഥനായ വാ മീ ീരാമകി ര ാരി ഖ ഭവാന

രാവണനി ഹ ി സഹായ - മാേവാളമാ െചേ ണം ഭവാനിനി േകവലം ǌ ം നട േസവയാ സി ി േമ മ ഹംrsquo

ീവവാക മാക ണ വിഭീഷണ- നേ ചിരി വേനാ െചാ ീടിനാ lsquoസാ ാ ജഗ യനാമഖിേലശ ര സാ ി ത സകല ി മാകയാ എ സഹാേയന കാര മവിേട ബ ശ െള മി േക ഢ നാന േനകാ ക ട നാ യം മ ാ മിെ േടാ ത മേ ന േതാ

ഢ ി ണഭാേവന മായാബലാ തദ ശ ാെരാെ നാെമ റി െകാ -

ദ യഭാേവന േസവി െകാ ക നാംlsquo ന ര വേരാ ിക േകെ ാ ഭ നാം ഭാ ജ ം െതളി ീടിനാ

കബ നം

രേ ാവരനായ രാവണ െചാ കയാ ത േണ വ കനാം നിശാചര

േര നി വിളി െചാ ീടിനാ മ ടരാജനാം ീവേനാടിദം ldquoരാ സാധീശ ര വാ കള േക നീ ഭാ ര േനാ ാകരമവാ േധ 876 ഭാ തനയനാം ഭാഗേധയാം െധ വാനരരാജമഹാ ലസംഭവ ആദിേതേയ താ ജനാകയാ ാ സമാന ഭവാ മമ നി യം

നിേ ാ ൈവരെമനിേ മിേ േമ രാജ മാരനാം രാമഭാര ാമഹം വ ാേജനെകാ േപാേ നതിെന േത മ ടേസനേയാ മതിവി തം കി ി യാം നഗരി െപാ െ ാ ക നീ 880 േദവാദികളാ മ ാപ മാെയാ േകവലെമ െട ല ാ രെമേടാ അ സാര ാ മ ഷ െമ ം

ല ാരായ വാനര ഥ ം എെ ാ കാ െതേ ാടിവിെട വ-

കാരം നിന ിടാ നീ ഥാrdquo ഇഥം േകാ ിക േക കപി ല-

ായ ചാടി ിടി ാരതി തം ി ഹര േള കനതി

ി നാേയ ം കര ട ിനാ 890 ldquoരാമരാമ േഭാ കാ ണ വാരിേധ രാമ നാധ പരി ാഹി ര പേത തെരെ ാ മാറി പ ാ േമ നാഥ ധ െ ര ി െകാേ ണേമ

വാനര ാെര നിവാരണം െച ാ - മാനവവീര ഹേതാഹം പാഹി മാംrdquo ഇഥം കപരിേവദനം േകെ ാ ഭ ിയ വരദ േഷാ മ വാനര ാെര വില ിനാനേ ര- മാന െ ാ യ ക തദാ 900 െചാ ിനാ ീവേനാ ǌാെനെ ാ െചാെ ത ദശ ീവേനാട െചാ ീ െക rdquo േക ീവ ം െചാ ിനാനാ കേനാ സത രം ldquoെചാ ബാലിെയേ ാെല ഭവാെന ം െകാ ണമാ സ ബലാന ിതം ീരാമപ ിെയ െകാ ീടിന

േചാരേന ം െകാ ജാനകി തെ ം െകാ േപാേകണെമനി കി ി ര ി തിെന െച െചാ ീ നീrdquo 910 അ ാ േജാ ിക േക െതളി ള- വ ാന േയാ വ താ മ െച വാനര ാേര കെന ബ ി െകാ-

നെമാഴി കാ െകാ ീ വി ǌാ രെച േതയയ ാവിെത rdquo - മാന േമാട െച ര വര വാനര ാ ം പിടി െക ിെ ാ ദീനത ൈകവി കാ െകാ ീടിനാ ശാ ലവി മം കപിബലം ശാ ലനായ നിശാചര വ ക - 920

ാ നായ രാവണേനാ െചാ ീടിനാ വാ ക വ മ േകെ ാ രാ ി േരശ രനാകിയ രാവണ- നാ ി േ ം ദീ ഘചി ാന ിതം ചീ േഖദേ ാ ദീ ഘമാേയ ം-

വീ പായ കാണാ ി ീടിനാ േസ ബ നം

ത ാലമ േലാ വ രാഘവ- ന ാ ജാദി കപിവര ാെരാ ം രേ ാവരനാം വിഭീഷണ തെ ാ ം ല ണേനാ ം വിചാരം ട ിനാ lsquoഎ പായം സ ം കട ാെന ചി ി ക ി നി െള ാ മായrsquo എ െച േക വേരവ - െമാ ി ടി നി പി െചാ ിനാ lsquoേദവ വരനാേയാ വ ണെന- േ വി േവണെമ ാ വഴി ം ത ംlsquo എ േക െച ര വര lsquoന േതാ ിയത െനതെ rsquoെയ-

വതീേര കിഴ േനാ ിെ ാ - ത േ ാജേലാചനനാകിയ രാഘവ ദ ഭ വിരി നമ രി ീടിനാ- ന തവി മ ഭ ി െ ം

േഹാരാ പാസി ത െന േലാക ി ം നാഥനാമീശ ര

ഏ മിളകീല വാരിധി മതി- േ ാേധന ര ാ േന നാം നാഥ ം lsquoെകാ വാ ചാപബാണ നീ ല ണ ക െകാ ാ ം മമ ശരവി മം ഇ െപ വഴി മീ തെ ി- ല വം ഭ മാ ി മ ീ വ

ം മദീയ വ ാ വള - മി ǌാനി ാെതയാ വ നി യം സാഗരെമ േപ ം മറ ി-

ലാ ലെമ ിേയ വാ കിെല േമ ന മാ ീ വ െവ ം കപി ലം

േമാദം പാദചാേരണ േപാകണംrsquo എ െച വി ം ഴിെയ ല-

വേ ാട ഉ െച ര വര lsquoസ ത ം ക െകാേ ണെമ

ാരമായ ശിലീ ഖവി മം ഭ മാ ീ വ വാരാ ിധിെയ ǌാ വി യെമ ാവ ം ക നി ണംrsquo ഇ ം ര വര വാ േക േ രം

ീ ഹ ംകാനനജാല ം ഥ ി ം െട വിറ ചമ ി

മി ം മ ി നിറ തിമിര - മ ി ം േ ാഭി മി ാ കവി വ-

ംഗമായ തരംഗാവലിെയാ ം ളാ രിത ളായ വ ി-

തത ന മതിമിഝഷാദ ം അേ ാ ഭയെ ദിവ പേ ാ - മ തി ദിവ ാഭരണസ നായ പ ദി ം നിറേ ാ കാ ാ നിജ- ഹ ളി പരി ഹ ര ം വി നായ രാമപാദാ ിേക വ സ പം ദ നമ ാര ം െച ര ാ േലാചനനാകിയ രാമെന ഭ ാ വണ ി തി ാ പലതരം ാഹി മാം ാഹി മാം ൈ േലാക പാലക ാഹി മാം ാഹി മാം വിേ ാ ജഗ പേത ാഹി മാം ാഹി മാം െപൗല നാശന ാഹി മാം ാഹി മാം രാമ രമാപേത

ആദികാേല തവ മായാ ണവശാ ത െള വാ ി േനരം ല ളാ പ ത െള-

ാലശ പനാ ം നി ി വടി ി ിേത ം ജഡസ ഭാവ ളാ- മതാ നീ ാ തവ മതം

പിെ വിേശഷി തി ം ജഡത മായ- െ ഭവാ നെരെ നി ി ം

േ ഭവ ിേയാഗസ ഭാവെ യി- ന ഥാ ക മാ ശ രായ

താമേസാ ത ളാ ത താമസശീലമായ തേ വ വിേഭാ താമസമേ ാ ജഡത മാ ം കാമേലാഭാദിക ം താമസ ണം മായാരഹിതനായ നി ണനായ നീ മായാ ണ െളയംഗീകരി േ ാ ൈവരാജനാമവാനായ ചമ ഭവാ കാരണ ഷനായ ണാ ാ മായ അേ ാ വിരാ ി നി ണ ളാ-

രായി േദവാദിക തദാ ത സത ി നി േ ാ േദവക ത േജാ ത ളായ േജശാദികള ത േമാ തനായ തപതിതാ -

മ ഷ രാമ ദയാനിേധ മായയായ ഛ നായ ലീലാമ ഷ നായ മായാ ണ െളൈ െ ാ നാരതം നി ണനായ സദാ ചി ഘനനാെയാ നി ളനായ നിരാകാരനായി െന േമാ ദനാം നി ി വടി തെ ം ഖനാം ǌാെന െനയറി ീ ഖജന സ ാ ാപക-

േമാ ി ണാം ഹിതം ദ മായ ം പ നാം യഥാ ല ടം തഥാ ാ ശാസനം ധ ം ഭവാ ശാം ീരാമേദവം പരം ഭ വ ലം

കാരണ ഷം കാ ണ സാഗരം നാരായണം ശരണ ം േഷാ മം ീരാമമീശം ശരണം ഗേതാ ി ǌാ

രാമച ാഭയം േദഹി േമ സ തം രാമ ല ാമാ മാ ദദാമി േതrsquo ഇ ം വണ ി തി വ ണേനാ-

മ ഷന താ മ െച lsquoബാണം മദീയമേമാഘമതി ിഹ േവണെമാ ല െമ തി ം വാ മി ാെതാ ല മതി നീ കാ ി േരണെമനി വാരാ ിേധrsquo അ വനാഥ ം െചാ ിനാനേ ര- മന നകാ ണ സിേ ാ ജഗ പേത ഉ രസ ാം ദിശി മ ീര തേല ചി മ ല േദശം ഭി ദം ത പാപാ ാ നിശാചര- െര ം പാര പ വി ീ േ ാ േവഗാലവിേട യ ബാണം തവ േലാേകാപകാരകമാമ നി യംrsquo രാമ ം ബാണമയ ാന േനര- മാമയം േതടീ മാഭീരമ ലം എ ാെമാ ി േവേഗന ബാണം േപാ െമ േവ ണീര ം ിതാദരാ ആഭീരമ ലെമാെ നശി യാ േശാഭനമായ വ ത േദശം തദാ ത ലേദശ മ െതാെ ം ഖ ജനപദമായ വ ിെതെ ാ ം സാഗരം െചാ ിനാ സാദരമേ ര- lsquoമാ ലെമ ിേയ മ േല സത രം േസ ബധി നളനാം കപിവര- േന മവെനാ ദ ായ വരാ

വിശ ക ാവി മകനവനാകയാ വിശ ശി ിയാത പരെന ം വിശ രിതാപഹാരിണിയായ തവ വിശ െമ ാം നിറ ീ കീ ി ം വ ി rsquo െമ പറ െതാ ട- ന ി ം െമെ മറ ളീടിനാ സ നാെയാ രാമച തദാ ചി ി ീവല ണ ാെരാ ം ാ നായീ ം നളെന വിളി ട-

നാ ം െച ി േസ സംബ േന ത േണ മ ട ഖ നാ ം നള

രേന െന വ ി സത രം പ ത ല ശരീരികളാകിയ

ാരവീര മിയ കപിക ം സ ദി ി ംനി സരഭസം പ തപാഷാണപാദപജാല െകാ വ വ വാ ിെ െതെര

വിഹീനം പ ട ിനാ േനേര ശതേയാജനായതമാ ട- നീര േയാജന വി ാരമാം വ ം ഇ ം പ ട ം വിെധൗ രാമ- ഭ നാം ദാശരഥി ജഗദീശ ര േവ ാമേകശം പരേമശ രം ശ രം രാേമശ രെമ നാമമ െച lsquoയാെതാ മ നിവിെട വ ാദരാ േസ ബ ം ക രാേമശ രെന ം ഭ ാ ഭജി ിതേ ാളവ - ഹത ാദി പാപ േളാ േവ െപ തി-

നായ വ ം മമാ ഹാ ി ം വ ീ മിെ ാ സംശയം

േസ ബ ി മ ന ം െച േതശനാകിയ രാേമശ രെന ം

ക വണ ി റെ നായ- ത ൈകവി വാരണസി

ഗംഗയി ാന ം െച ജിത മം ഗംഗാസലില ം െകാ വ ാദരാ രാേമശ ര ഭിേഷക ം െച ഥ ീമ സ േ കള ത ഭാര ം

മ നംെച മ െനേ ാ സാ- ജ ം വ മതിനിെ ാ സംശയംrsquo

എ െച ി രാമ തി വടി ന ായ െതാ േസവി ിെത ാവ ം വിശ ക ാ ജനാം നള ം പിെ വിശ ാസേമാ പ ട ിനാ വി തമ ിപാഷാണത ളാ- ല ിേന തീ പതിനാ േയാജന തീ ിതി പ േയാജന പിേ ാ

ാം ദിനമി പെ ാ േയാജന നാലാം ദിനമി പ ിര ായ - േപാെലയി പ ി മ ാം ദിനം അ നാ െകാ ശതേയാജനായതം ച ലെമ ിേയ തീ േ ാരന രം േസ വിേ േല നട കപിക - മാത ഹീനം കട ട ിനാ മാ തികേ കേരറി ര മ താേരയകേ മി ാതനയ ം ആ ഹ െച േബലാചല ക- േളറിനാ വാനരേസനേയാ ം തം ല ാ രാേലാകനാശയാ രാഘവ ശ ാവിഹീനം േബലാചേലാപരി സ ം ാപ േനാ ിയ േനര ക ി ജംഭാരിത രിെ ാ ല ാ രം സ മയ ജ ാകാരേതാരണ-

മേനാഹരം ാസാദസ ലം

ൈകലാസൈശേല സ ിഭേഗാ ര- ജാലപരിഘശത ീസമന ിതം ാസാദ ി വി ീ േദേശ ദാ

വാസവ ല ഭാേവന രാവണ ര സിംഹാസേന മ ിഭി ം േല ര ദ ാതപൈ പേശാഭിേത ആലവ ം െവ ാമര ം ബാല ണിമാെരെ ാ വീയി നീലൈശലാഭം ദശകിരീേടാ ലം നീലേമേഘാപമം ക ര മ വി യം ൈകെ ാ മാനി മാനേസ സ ിതം വാനര ാേരാ െചാ ിനാ lsquo േ നിബ നാേയാ കാ ര തെ വിരേവാടയ മടിയാെത െച ദശ ീവേനാ ാ - െളാെ ാഴിയാെതയറിയി ൈവകാെതrsquo എ െച േക െതാ തവ െച ദശാനന തെ വണ ിനാ രാവണ കസംവാദം

പം ി ഖ മവേനാ േചാദി ാ- lsquoെന നീൈവ വാ കാരണം െചാ െകെടാ വാനേര ാരറി പിടി ഭി- മാനവിേരാധം വ ിയതാെരാ തവ

ീണഭാവം കല ീ വാ കാരണം മാനേസ േഖദം കള െചാ ീെടേടാrsquo രാ ി േരേ ാ ി േക ക പര- മാ ം ദശാനനേനാ െചാ ീടിനാ lsquoരാ സരാജ വര ജയ ജയ േമാേ ാപേദശമാ േഗണ െചാ ീ വ

സി ത രതീേരാപരി െചെ ാ- ര രെമ ിേയ ǌാ തവ വാക െചാ േനര വെരെ ിടി ട െകാ കളവാ ട ം ദശാ െര lsquoരാമരാമ േഭാ പാഹി പാഹീrsquo തി ǌാ- നാമയം കര നാദം േക തെനവ നയ ിനയ ിെന- ാദരേവാട െച ദയാപര

വാനര ാ മയ ാര െകാ ǌാ ം ഭയം തീ നീേള നട ട വാനര ൈസന െമ ാം ക േപാ ി മാനവവീരന യാ സാദരം പിെ ര മെനേ ാ െചാ ിനാ lsquoെച രാവണ തേ ാ െചാ ക സീതെയ ന കി െകാ കില ാ ി- േല േമ ൈവകാെത ം ട ക ര ി െമാ ഴറിെ െകാ ണം ര ം കണെ നിെ പറയണം എ ബലം െകാ സീതെയ ക െകാ-

നായ േ ായിവ ി െകാ ഭവാന േപാ മതി ബലെമ ിെലേ ാ േപാരിനാ െ ാ റെ കാ നീ ല ാ ര ം നിശാചര േസന ം ശ ാവിഹീനം ശര െളെ ാ ǌാ ഒെ െ ാടിെപ െ ി വ ി െ ാ േദാഷ മാ തീ ീ വ

ന ര ലേ ഭവാെനാ ശ െന ാകി റെ കാ നീrsquo എ ളിെ ി ളീടിനാ നി െട േസാദര തേ ാ ടേവ

ീവ ണന മാേരാ െമാ ി നി ഹി ാനായ ഭവ ം രണാ േണ

ക െകാ ാ മസംഖ ം ബലം ദശ- ക േഭാകപി ംഗപാലിതം പ വതസ ിഭ ാരായവാനര-

വി െവ ഗ ന ം െച സ വേലാക ം ഭ മാ ീ വാ ഗ വം കല നി ി നി ഭയം സംഖ മാ ം ഗണി ാവതി ിഹ സംഖ ാവതംവരനായ മാര ം

ാരമാകിയ വാനരേസനയി സംഘ ധാന ാെര േക െകാ ക ല ാ രെ ം േനാ ി േനാ ി തം ശ ാവിഹീനമലറിനി വ റായിരം പടേയാ ം രി െള

നീറാ വാ ഴേ ാെട വാ െപാ ി കാല ം േപടി മ മവേനാ നീലനാം േസനാപതി വ ി ന ന അംഗദനാ മിളയരാജാവതി- നേ പ കി സമ ഭ വാ െകാ മിയി ത ത െന ബാലിത ന ന ി ംേഗാപമ ത ാ ശ സീ ിനി വാതജ ത ഘാതക രാമച ിയ

ീവേനാ പറ നി വ- ഹനാം േശ ത രജതസമ ഭ

രംഭെനേ തവ ി നി വ വ നാ ശരഭ മഹബല ൈമ നേ തവ ത ി വിവിദ ം

ാരകൈവദ ന ന ാരെ ാ േസ ക ാവാം നളനതിനേ േബാധേമ ം വിശ ക ാ ത മക താര പനസ ദ വിനത ം വീര ഷഭ വികട വിശാല ം

മാ തി ത പിതാ വാകിയ േകസരി രനായീ ം മാഥി ശതബലി

സാരനാം ജാംബവാ ം േവഗദ ശി ം വീര ഗജ ം ഗവയ ഗവാ ം ര ദധി ഖ േജ ാതി ഖനതി-

േഘാര ഖ ം ഖ േഗാ ഖ ഇത ാതി വാനര നായക ാെര ǌാ േത കെമ െന െചാ ം േഭാ

ഇ രം വാനരനായക ാര - പേ േകാടി തറി ാ ം ഉ ം െതളി േപാ ായി പെ ാ െവ ം പട തവ െ ാം േദവാരികെളെയാ വാനായ വ േദവാംശസംഭവ ാരിവേരവ ം ീരാമേദവ ം മാ ഷന ാദി-

നാരായണനാം പര േഷാ മ സീതയാ േയാഗമായാേദവി േസാദര ല ണനായതന ം േലാകമാത ം പിതാ ം ജനകജാ- രാഘവ ാെര റിക വഴിേപാെല ൈവരമവേരാ സംഭവി ീ വാന കാരണെമെ േ ാ നീ മാനേസ പ താ കമായ ശരീര ം പ ത മാ ഭവി െമ ാവ ം പ പ ാ കത േളെ ാ സ ിതം ണ പാപ ളാ ബ മായ ത മാംസേമേദാ ി മല ളാ സേ ൈളതമതി െമ ം ǌാെന ഭാവമതി ായ വ ം

ാനമി ാ ജന േതാ നീ ഹ ജഡാ കമാ യ കായ ി - െലെ ാരാ ാ ഭവി ം ധീമതാം

യാെതാ ലമാം ഹത ാദിയാം പാതകെകൗഘ ത ളാ ം േഭാഗേഭാ ാവായ േദഹം ണം െകാ േരാഗാദി ലമായ സ തി ം ഢം ണ പാപ േളാ ം േച ജീവ ം

വ ഖ ഖബ നം േദഹെ ǌാെന ക ി ക േമാഹ ിനാലവശേത ന െച ജ മരണ മ ലമായ സേ ാഹി മാ വ ഭവി േശാകജരാമരണാദിക നീ വാ- നാകയാ േദഹാഭിമാനം കളക നീ ആ ാ നി ലനവ യനദ യ- മാ ാനമാ നാ ക െതളിക നീ ആ ാവിെന രി ീ ക സ ത- മാ നി തെ ലയി നീ േകവലം

ദാരാ ഹാദിവ ളി സ ികള വിര നായ വാ ക കരാശ ാദി േദഹ ളിലാകി ം

േഭാഗം നരകാദികളി െ ാ േദഹം വിേവകാഢ മായ ം ാപി ി- താഹ പിെ ദ ിജത ം വ ി ക വാമ ഭാരതഖ ി നി ലം ജ ം ഭവി ീടിനാ പിെ ാ േമാ േഭാഗ ിലാ ഹം ധന നാ വേനാ മഹാമെത െപൗല നാം ാ ണാഢ ഭവാ ൈ േലാക സ ത േഘാരതേപാധന എ ിരിെ നര ാനിെയേ ാെല പിെ ം േഭാഗാഭിലാഷെമ ി െന ഇ ട ി സമ സംഗ ം ന ായ പരിത ജി ീ ക മാനേസ

രാമെന െ സമാ യി ീ ക രാമനാ താ പരനദ യ സീതെയ രാമ െകാ െ ാ ത - പാദപ ാനിചരനായ ഭവി നീ സ പാപ ളില നി വി നായ ദിവ മാംവി േലാകം ഗമി ായ വ ം അ ാ ിലാ കീ േപാ കീ േപാ േപായ- െ ം നരക ിലിെ ാ സംശയം ന തെ ǌാ നിന പറ ന ജനേ ാ േചാദി െകാ െകേടാ രാമരാേമതി രാേമതി ജപി െകാ-

ാമയം േവറി സാധി േമാ ം സ ംഗമേ ാ രാമച ം ഭ - വ ലം േലാകശരണ ം ശരണദം േദവം മരതകകാ ികാ ം രമാ- േസവിതം ചാപബാണാ ധം രാ ഘവം

ീവേസവിതം ല ണസം തം ര ാനി ണം വിഭീഷണേസവിതം ഭ ാനിര രം ധ ാനി െകാ കിേലാ

ിവ ീ മതിനി സംശയംrsquo ഇ ം കവാകയമ ാനനാശനം ത ാ ദശാസ ം േ ാധതാ ാ നായ

ദ നാ േ ാ ം കെന േതാ മാ- റാത േരാേഷണ േനാ ി രെച ാ lsquo ത നാ നീയാചാര െനേ ാെല നി പം ശി െചാ വാെന കാരണം പ നീെച െതാ പകാരേമാ യാ-

കാ ണ െമനി െകാ ǌാ ഇ െകാ തിെ ക ി ിെതന

ി നി ാ മറയ േപാക നീ േക ാ െപാ തെതാ വാ ക േക െപാ ാ മ െമനി ി

എ െട ി നീ കാ ണം നി ിേലാ വ ം മരണം നിന ി േമrsquo എ േക േപടി വിറ വ െച ത ിരം ിരി ീടിനാന കെ ാ ം

ാ ണേ രാ ക നി ല ാ ണ ം പരിപാലി സ തം

കാനന ി വാന നായ മഹാ ാനികളി ധാനിത ം ൈകേ ാ

േദവക ഭ തയാ മായ നിത ം േദവാരിക വിനാശ ിനാ െ ാ ം യാഗാദിക െച േമവീടിനാ േയാഗം ധാരി പര നി യാ

ാരകാഭ ദയാ ിയായ രാ സ- നി ാപരനായ മ ം ദശാ െര നി രൈവരി ലേ നാകിയ വ ദം മഹാ നിശാചര എേ ാ ന കാപകാര ിെന-

ര ം പാ പാ ിരി ം വിെധൗ ംേഭാ വനാമഗ കാ േമ

സ ാ നായാെനാ ദിവസം ബലാ സം ജിതനാമഗ തേപാധന സംേഭാജനാ ം നിയ ിതനാകയാ ാ ം ഗേത െനൗ ംേഭാ വ തദാ

യാ ധാനാധിപ വ ദം ാ ര െച ാനഗ പം ധരി രാ െചാ ാ കേനാ മ ഹാസാന ിതം lsquoഒ നാ മാംസം ി ി

മാ േ ണമി ന െ െടാ ഛാഗമാംസം േവണമെ ാ കറി മമ

ത ാഗിയെ ാ ഭവാ ാ ണസ മ rsquo എ ളേവ ക പ ിേയാ ം തഥാ െചാ ാനത െനെയ വ ം െചാ ാ മേ കപ ിേവഷം ധരി വ ചി േമാഹം വള ീടിനാ മായയാ മ മാംസം വിള ിെ ാ േ ാ തൈ വ വ ദം മറ ീടിനാ മ മാംസംക ൈമ ാവ ണി ം

നായ ി ം കെന പി lsquoമ െര ി രാ സനായിനി

ിയി വാ ക മ േപാൈവഭവാ rsquo ഇ ം ശപി ി േക കന താ - lsquoെമ ം ചി മിെതെ ാ കാരണം മാംേസാ രം ജിേ ണമിനിെ ശാസനെച ം മ ാ മ െ ാ പിെ യതി േകാപി ശപി - െമ െട െമേ പറയാ rsquo lsquoെചാ െചാെ പറ നീ സേഖ ന ാ മിെതേ ാ െചാ ണംrsquo എ േക ക മഗ േനാ- ടേ രമാ സത ം പറ ീടിനാ lsquoമ ന ിെ െ ിയ േശഷമി- തി നേ ാ ം വീ ം വ െച വ നം മാംസസമന ിതം േവണെമ-

സാ ǌാന േക ി െച ം ഇ ം േകാ ിക േകെ ാരഗ ം ചിേ ം വിചാരി ളിനാന

ാ ാ െകാ കേ ാരള- ാപേമാട െച ാനഗ ം

lsquoവ ിത ാരായ വയം ബത യാമിനീ-

സ ാരികളി െച നി ണയം ǌാ മതി ഢനാ മേ ബലാ- നം വരാ വിധിത തെമ േമ

മിഥ യായ വ ടാമമ ഭാഷിതം സത ധാനനേ ാ നീ മാകയാല ന വ ം േമലി നി യം കല ാണമായ ശാപേമാ ം ന വ ീരാമപ ിെയ രാവണ െകാ േപാ-

യാരാമസീമനി വ െകാ ം ഢം രാവണ ത നായ നീ ം വ ം ചിരം േകവലം നീയവനി നാ ം വ ം രാഘവ വാനരേസന മായ െചെ ാ- രാ ലെമ ിേയ ല ാ രാ ിേക നാ റ ം വള ിരി െ ാ - കാലമവ യറി വ ീ വാ നിെ യയ ം ദശാനനന നീ െച വണ ക രാ മെന ാദരം പിെ വിേശഷ െളാ ിഴിയാെത േപായ- െ ദശ ഖ തേ ാ െചാ ക രാവണനാ തേ ാപേദശം െച േദവ ിയനായ വ ം നരാ നീ രാ സഭാവമേശഷ േപ ി സാ ാ ദ ിജത ം വ ം ഢംrsquo ഇ മ ഹി കലേശാ വ സത ം തേപാധനവാക ം മേനാഹരം മാല വാെ വാക ം

ചാരനാേയാ ക േപായന രം േഘാരനാം രാവണ വാ മ ിേര 1390 വ ി രാവണമാതാ ത പിതാ- ഖി നായ രാവണെന െചാ വാന

സ ാര ം ശല ം െച രേ ാവര മി ി യേഥാചിതം ൈകകസീതാത മതിമാ വിനീതിമാ ൈകകസീന ന തേ ാ െചാ ീടിനാ ldquoെചാ വ ǌാ തവ ന പിെ നീ- െയ ാം നിനെ ാ േപാെലയ ി

ിമി ളീ ജാനകി ല യി വ തി ിെ ല കാ 1400 ക ീലേയാ നാശേഹ ളായ ദശ- ക േഭാ നീ നി പി മാ േസ ദാ ണമായിടി െവ ിതന ഹം േചാര ം െപ ി മാെയ ം േദവലിംഗ ളിളകി വിയ േദവിയാം കാളി ം േഘാരദം ാന ിതം േനാ ദി ി ചിരി കാണാ േഗാ ളി നി ഖര ജനി ഷിക മാ ാരേനാ പിണ േരാഷാ ന ല േളാ മ േമ 1410 പ ഗജാലം ഗ ഡേനാ ം തഥാ നിെ തി ീടാ ട നി യം

നാേയ ം കരാളവികടനായ വ ം പിംഗല മായ സ തം കാലെന കാ ിെത ാട ം കാലമാപ ി േ ാ ി നി യം ഇ രം ിമി ായതി- നൈ വ ശാ ിെയെ െകാേ ണേമ വംശെ ര ി െകാ വാേന േമ സംശയെമ ിേയ സീതെയെ ാ േപായ 1420 രാമപാേദ വ വ ി ൈവകാെത രാമനാ വി നാരായണന വിേദ ഷെമ ാം ത ജി ഭജി െകാ -

കദ യനാം പരമാ ാനമവ യം ീരാമപാദേപാതം െകാ സംസാര-

വാരാ ിധിെയ ട േയാഗിക ഭ ിെകാ ഃകരണ ം മായ

ിെയ ാനിക സി ി െകാ ടനാം നീ ം വി നാം ഭ ിെകാ-

െ ാ േമ കാലം കളയാെത ക നീ 1430 രാ സവംശെ ര ി െകാ ക സാ ാ െനേ വി െകാ ക സത മേ ǌാ പറ േകവലം പഥ ം നിന ി ചി ി മാനേസrdquo സാ ന ം ദശ ഖ തേ ാ ശാ നാം മാല വാ വംശര ാ മായ െചാ േക െപാറാ ദശ ഖന പിെ യ ാല വാ തേ ാ െചാ ിനാ ldquoമാനവനായ പണനാം രാമെന മാനേസ മാനി തിെന കാരണം 1440 മ ടാലംബനം ന സാമ െമ-

ാ ിേലാ വ ജളെന ം രാമ നിേയാഗി യാ വ ിെതേ ാ സാമ ം പറ ഭവാ നി യം േനരേ േപായാ മി ി േവ നാ ചാര െചാ ിവി നി യം

ഭവാനതി ി നാം മി മി- ത ിക േക ാ െപാ ടാ ഢംrdquo ഇഥം പറ മാത ാ മായ ദശ- വ ം ാസാദ നി കേരറിനാ 1450

ാരംഭം

വാനര േസന ം ക കേമബ - മാന ം ൈകെ ാ ിരി ം ദശാ െര

ിനായ രജനീചരവീരെര- ത രം ത വ ി വാ ം വിെധൗ

രാവണെന േകാപി രാഘവ- േദവ ം െസൗമി ിേയാ വി വാ ിനാ പ കിരീട ം ൈകകളി പ ം

േനാെടാ ശരീര ം െശൗര ം പ കിരീട ം ട ം നിമി- ഷാ േ ന ഖ ി േനര രാവണ നാണി താെഴ ിറ ി ഭയം െകാ ബാണെ േനാ ി രി ീടിനാ ഖ ഹ ഖ വര ാ- െരാ േവ വ െതാ േതാരന രം lsquo േമ ീ വി േകാ യി ട- ത ഭീത ാ വസി യി നാംrsquo

േഭരീ ദംഗഢ ാപണവാനാക- ദാ ണ േഗാ ഖാ ദ വാദ ം വാരണാേശ ാ ഖരഹരി ശാ ല- ൈസരിഭസ ന ഖ യാന ളി ഖ ഗ േല ചാപ ാസാേതാമര-

ഗരയ ി ശ ി രികാദിക ഹേ ധരി െകാ ഭീത ാ ജവം

സ രാ ത ിേയാ- ട ികള ിക ി ം ത ണ-

തമായി സത േലാകേ ാളം വ ഹ ാശയി ാ ഹ ം വ ദം തഥാ ദ ിണദി ി ം

വനാരിയാം േമഘനാദ തദാ പ ിമേഗാ രദ ാരി ീടിനാ മി വ ാമാത ത ജനെ ാ -

രദ ാരി ാ ദശവക ം

നീല ം േസന ം വദിേ ാ േര ബാലിതനയ ം ദ ിണേഗാ േര വാ തനയ ം പ ിമേഗാ െര മാ യാമ ഷ നാമാദിനാരായണ മി തനയെസൗമി ീവിഭീഷണ- മി സം നാ രദി ി ം ഇ റ ി രാഘവരാവണ-

ം മായ വ വിചി മായ ആയിരം േകാടിമഹാേകാടികേളാ - മായിരമ ദമായിരം ശംഖ ആയിരം ളായിരം ക - ആയിരം ല ളായിരം ദ ആയിരം ളികളായിരമായിരം േതായാകര ളയ െള ി െന സംഖ കേളാ കല കപിബലം ല ാ രെ വള ാലതി തം െപാ ി ട പാഷാണ േളെ ാ ം

ിക െകാ ം സല േളെ ാ ം ഉ ീ ഹം െകാ ം ഉ ീധരം െകാ ം സ വേതാ ല ാ രം തക ീടിനാ േകാ മതി ം കിട ം തക ട

മി ാ വിളി േ രം ിേപാെല ശരജാലം െപാഴി ം

െവ െകാ പിള കിട ം അ ശ ച ശാ ിക- ള ച ാകാരമാ പ ിക ഖ ഗ ല ളീ ിക

ഗരപം ിക ഭി ിപാല ം േതാമരദ ം സല ിക ചാമീകര ഭ ശത ിക ഉ ളായ വ ളിവ െകാ നി ഹി ീടിനാ ന േര ം

ആ ി ദശാസ നവ ക േപ മറിവതിനായയ ീടിനാ ശാ ലനാദിയാം രാ ി ര ാെര രാ ിയി െച ാലവ ം കപികളായ മ െട ാരറി പിടി ടി-

ടേരാേഷണ െകാ വാ ട േ ാ ആ നാദം േക രാഘവ ം ക - ണാ ാ െകാ ാനഭയം തം െച വ ം കസാരണെരേ ാെല െചാ േക വിഷാേദണ രാവണ മ ി ട വിദ ിഹ മായ ദശ- ക ര ൈമഥിലി വാ മിടം ാ രാമശിര ം ധ മിെത ട വാമാ ി ിലാ ാ വ ീടിനാ ആേയാധേന െകാ െകാ േപാേ െന മായയാ നി ി വ ക േ ാ സത െമേ ാ വിലാപി േമാഹി

ാംഗി വീ കിട ം ദശാ േര വെ ാ ത വിരെവാ രാവണ - തേ ം െകാ േപാ ീടിനാനേ രം ൈവേദഹി തേ ാ െചാ ാ സരമ ം lsquoേഖദമേശഷമകെല ളക നീ എ ാം ചതിെയ േതറീടിെതാ േവ ന വ ം വ ം നാ നാ ിലി-

ിെ ാ സംശയം ക ാണേദവേത വ ഭ െകാ ം ദശാസ െന നി യംrsquo ഇ ം സരമാസരസവാക ം േക ചി ം െതളി ി ീടിനാ സീത ം മംഗലേദവതാവ ഭാ ാവശാ- ലംഗദ രാവണ തേ ാ െചാ ിനാ lsquoഒ കി സീതെയ െകാ വെ െട

ിലാ ാ വ ീ ക ൈവകാെത

ിനാ റെ ക ാ ി- ല ിലട ിരി ി ം രാ സേസന ം ല ാനഗര ം രാ സരാജനാം നിേ ാ ടേവ സംഹരി ീ വാ ബാണെമ െത സിംഹനാദം േക തി െയാ രാവണ ജ ാനാത േഘാഷ ം േക തിെ ഭവാ നാണം നിനേ മി േയാ മാനേസrsquo ഇ മധിേ പവാ ക േക തി-

നാേയാ രാ ീ രവീര ം ാരി തനയെനെ ാ െക

ന രാധിപ ാേരാ െചാ ിനാ െച പിടി ാ നിശാചര വീര ം െകാ ഴ ിെയറി ാ കപീ ം പിെ യ ാസാദ ം തക ീടിനാ- െനാ തി യ േവേഗന േപായ മ വ തെ െ ാ ാ - െളാെ ാഴിയാെത ണ ിനാനംഗദ പിെ േഷണ ദ നള ഗജ ധന ഗവയ ഗവാ മ ത എ ിവരാദിയാം വാനരവീര ാ െച ഴ കിട ം നിര ിനാര ക ം മല ം മര ം ധരി ാ നി നിെ പറ േ രം ബാണചാപ ം വാ ം പരിച ം ാണഭയം വ ം െവ ം

ദ ം സല ഗദക ം ഭി ിപാല ം ഗരജാല ം ച ം പരിഘ മീ ിക

ചക ം മ മി ാദിക ആ െമ ാെമ പിടി െകാ-

ാേയാധന ി ാരര ം

വാരണനാദ ം വാജിക നാദ ം രാ സരാ ം സിംഹനാദ ം

തേയ ം കപിക നിനാദ ം തി ി ഴ ി ഴ ി പ - െമ മിട മാെ ാലിെ ാ േത ജംഭാരി ാം നിലി ം കി ര- കിം േഷാരഗ ഹ ക സംഘ ം ഗ സി വിദ ാധരചാരണാ- ദ രീ ാ േര സ രി ം ജനം നാരദാദികളായ നിക ം േഘാരമാ ഖം ക െകാ വാ നാരികേളാ ം വിമാനയാന ളി- ല ഹ രാേ നിറ ീടിനാ ംഗനാമി ജിേ ാന േനര-

മംഗദ തേ ാടതി കപീ ം തെനെ ാ േത ം തക ാ േമഘ-

നാദ ം മെ ാ േതരിേലറീടിനാ മാ തി തെ േവ െകാ ചാ ീടിനാ ധീരനാ ം ജം മാലി നിശാചര സാരഥി തേ ാ ടേവ മാ തി േത ം തക വെനെ ാ ലറിനാ മി തനയ ഹ േനാേട ി മി ാരിേയാ വിഭീ ണവീര ം നീല നി ംഭേനാേട ാ തപനെന- കാ ല ര ി യ ാ മഹാഗജ ല ണേന ാ വി പാ േനാടഥ ല ീപതിയാം ര മ തേ ാ ര ധ ജാ ിധ ജാദിക പ േപ ത േണ േപാ െച ാ രാ ലയം വാനര ാ ജയം വ ിതേ രം ഭാ ം വാരിധിത ി വീണീടിനാ ഇ ാ ജാ ജേനാേട േതാ േപാ-

യി ജി ംബരാേ മറ ീടിനാ നാഗ െമ േമാഹി ി ി ബത രാഘവ ാേര ം വാനര ാെര ം വ കപികെള ം നര ാെര - െമാെ ാഴിയാെത ജയിേ നിെത വ െവ ിെ റ െകാ ി േമളീ െച ല ാ രം ത ി േമവീടിനാ താപസ ം േദവസ ഹ ം താപം കല വിഭീഷണവീര ം ഹാ ഹാ വിഷാേദന ഖവിഷ രായ േമാഹിത ാരായ മ ം ദശാ േര സ ദീപ ം സ ാ വ ം സ ാചല േ ാഭമാം വ ം സ ാശ േകാടിേതേജാമയനായ വര - ാ ിേപാേല പവനാശനനാശന

അ ിേതായം ദ ിധാ ഭിത ാ സ പ - േ ാ തേലാക യേ ാടതി തം നാഗാരി രാമപാദം വണ ീടിനാ നാഗാ ബ നം തീ ി ത േണ ശാഖാ ഗ മ നി രായ േശാക ം തീ െതളി വിള ിനാ ഭ ിയ ദാപ ി വരെന ബ സേ ാദമ ഹം ന കിനാ

ിെ ാ ത വാദ ം ൈകെ ാ േമ േ ാ േപായ മറ ീടിനാ താ ം േ തി ം ബലവീര േവഗ -

ത ാരാം കപിവര ാെര ാം മ വ തന നിേയാേഗന മര ം

ം മല െമ െ റി ീടിനാര വ ശ െളെ ാ മമാ ജ മ ിരം ിരി തി േമ വ ാരവ മിെ െ ാ വി യം

ന നെ െമേ പറയാ െച റി ീ വിെനെ ാ േഘാഷമിrsquo- െത ദശാ നനന െചേ ാരന രം െച ത ാരറി ദശാനന തേ ാ െചാ ിനാ ാ െമാ േവ lsquoവീര ബലേവഗവി മം ൈകെ ാ ര ാ ജാദികളായ കപി ലം

ഹ േതാ മലാത ം ൈകെ ാ ഭി ിത മാംഗ ിേ നി േ ാ നാണ െ ി റ റെ - കാ െള ിെല ാ പറക ം േക തിെ ഭവാrsquoെന വ െചാ േക ദശാസ ം േകാേപന െചാ ിനാന lsquoമാനവ ാെര േമെറ മദ വാനര ാെര ം െകാെ ാ ീ വാ േപാക ാ പടേയാ ടേവ േവേഗന ം ജയി വരിക നീrsquo ഇ മ ഹം െച യ ാനതി-

നാം ാ ം നട ീടിനാ ഉ ൈ ജ രമായ വാദ േഘാഷേ ാ ം പ ിമേഗാ ര െട റെ ാന മാ തിേയാെടതി ാനവ ം െച ദാ ണമായി െമ ം ബലസിവ ം ശരാസനം ലം സലം പരിഘഗദാദിക

ൈകെ ാ വാരണവാജിരഥ ളി- േ ാേടറി രാ സവീര ം

ക ം മര ം മല മായ പ ത- ല ശരീരികളായ കപിക ം

ത ളിേല െപാ മരി ിെതാ- മി ം മഹാവീരരാ വ

േചാര മാറാെയാ കീ പലവഴി ര വരനാം മാ തി ത േണ

ഉ തമാെയാ ി െകാ ടി- തെ യട െ ടിെ ാെ റി ീടിനാ േതരി നി ാ ഗദ െമ ട - പാരിലാ ാ ാ ം ചാടിനാ േത ം തിരക ം െപാടിയായി മാ തി ി വ ി ി േകാപ ം രാ ി രെരെയാ ി ട ിനാ- നാ ി ക ാ ം മാ തിെയ ദെകാ ടി ീടിനാ ധീരതേയാടതിനാ ലെമ ിേയ പാരം വള െ ാ േകാപവിവശനായ മാ തി ര ാമെതാ റി ീടിനാ

ാ േന െകാ ര ി - ലാ ാ െച ഖി വാണീടിനാ േശഷി രാ സ േകാ യി ി േഘാഷി ിതംഗനമാ വിലാപ ം

ാ മാഹ േക ദശാസ ം ചി താപേ ാ പിെ ം െചാ ിനാ lsquoവ ഹ ാരി ബല മഹാബല വ ദം ന തെ േപാക ിനായ മാ ഷവാനര ാെര ജയി ഭി- മാനകീ ാ വരിെകrsquo യ ീടിനാ ദ ിണേഗാ ര െട റെ ശ ാ ജാ ജേനാെടതി ീടിനാ

ിമി ായതനാ ത െച കപികേളാേട മഹാബല

ശിലാൈശല ിെകാേ ം രേ ാവര ാര മരി മഹാരേണ ഖ ഗശ ാ ശ ാദികേളേ മ ട ാ ം മരി ാരസംഖ മായ

പ ംഗ മാ െപ ട ന ര ാ ന മായ വ ി ര നദികെളാലി പലവഴി

ം ട ി കബ ം ബലാ താേരയ ം വ ദം ം ത ളി േഘാരമാേയ ം പിണ ിനി ം വിെധൗ വാ ം പറീ ട വ ദം ഗള- നാദം റിെ റി ീടിനാനംഗദ അ ഥേക ാ ന രാധിപ ഉ േ മക നന തെ ം വ പടേയാ മയ ാന േനരം ക ായി േമദിനി േ രം

വനാരി വനക ന പ ിമേഗാ ര േട റെ ാന വാ തനയേനാേട വ ം നിജ- കായം െവടി കാലാലയം േമവിനാ മാ തിെയ തി മാേലാക ം പാരം ഭയം െപ ദശക ം സ രി ാ നിജ രാ സേസനയി പ ദ യാസ ം ക ാന േനരം രാേമശ രേ ാ േസ വിേ മാ- രാമേദശാ ം േബലാചേലാപരി വാനരേസന പര ം െകാ ക- നമായ വ ം കേ ാരന രം

lsquo ി ം ഹ െനെ ാ വരിെകrsquo ക ി േനരമവ വ ിനാന lsquoനീയറി ീലേയാ ാ െമാ േവ നാകയക ാ പട ാ മി ാ േയാ െച െച രാ സവീരെര- െ ാ ം ക ീ ിരി യി ി നാം ǌാേനാ ഭവാേനാ കനി േനാ േപാ െച മാ ഷവാനര ാെരെയാ വാ

േപാ താെര െചാ rsquoെക േക വ lsquoേപാ തി ǌാrsquoെന ൈക ിനാ ത െട മ ിക നാ േപ വ െച നാലംഗ ട ം വ ിനാ നാെലാ ല യി പട െ ാ- മാലംബനാം ഹ മഹാരഥ ംഭഹ ം മഹാനാദ ം ഖ

ജംഭാരി ൈവരിയാം വീര സ ത ഇ െന െ ാ മ ിക നാ വ ം തി ിന വ പടേയാ ം നട ി

ിമി ായി ക വ - ത കതാരി റ സ നായ

വ രദ ാരേദേശ റെ പാവക േനാേടേ ാരന രം മ ട ാ ശിലാ ാചലം െകാ രേ ാഗണെ െയാ ി ട ിനാ ച ഖ ഗ ാസ ശ ിശ ാ മ ട ാ േ െ ാെ മരി ഹ ിവര ാ മശ ം ച ര ംനദികളാെയാെ െയാലി അംേഭാജസംഭവന ന ജാംബവാ ംഭഹ വിേന ം ഖേന ം

െകാ മഹാനാദേന ം സ ത - തെ ം പിെ ഹ മഹാരഥ നീലേനാേട ട ദ ം െച കാല രി ി ളീടിനാ േസനാപതി ം പട ം മരി മാനിയാം രാവണ േക േകാപാ നായ

ി രാവണെ റ ാട

lsquoആേര ം േപാരി യ തി ിനി േനെര െപാ ജയി േ ാ നേ ാ െട േ ാ േപാ ീ ക ന െട േത ംവ െക ാrsquoനവ െവ തിേപാെല ട ം പിടി ി െപാ യമാെയാ േതരി േരറിനാ ആലവ ം െവ ചാമര ം നീല ഴക ം ടക ം ആയിരം വാജികെളെ ാ ിയ വാ േവഗം േതരി കരേയറി േമ ശീഖര േപാെലകിരീട ഹാര ളാദിയാമാഭരണ ം പ ഖമി പ ൈകക ം ഹ ളി ചാപബാണാ ം നീലാ ിേപാെല നിശാചരനായക േകാലാഹലേ ാ െട റെ ാന ല യി മഹാരഥര ാെര ാം ശ ാരഹിതം റെ ാരേ രം മ ം മ ിമാ ത ിമാ ം മ - മ ം ബ ം ൈസന പാല ം തി ി ിര ിവട ഭാഗ ഖ മാം േഗാ രേ ാെട െത െതെര വി മേമറിയ ന ര ാെര െയാെ േരാ വി ക ര വര മ ിതം െച േന ാ സം യാ മ ം വിഭീഷണ തേ ാട െച lsquoന വീര ാ വ കാെണേടാ െചാേ ണെമേ ാടിവെരയഥാ ണംlsquo എ േക വിഭീഷണരാഘവ - തേ ാ മ ിതം െച െചാ ിനാ ബാണചാപേ ാ ബാലാ കാ ി -

ാന ി വ തക ന സിംഹധ ജം േതരി കരേയറി സിംഹപരാ മ ബാണചാപെ ാ ം വ വനി ജി ാകിയ രാവണ- ന ന തെ ം ജയി ാനവ ആേയാധന ി ബാണചാപ -

ായതമാെയാ േതരി കരേയറി കായം വള വി ഷണം തി- കായ വ രാവണാ ക െപാ ണി ാന ി വ വ-

തേന ം മേഹാദര മ വ വാജിേമേലറി രിഘം തിരി വ- നാജി േര വിശാല നരാ ക െവെ തി കേളറി ി ല ം

ി ിരി വ ിശിര േ ാ രാവണ ത ക മേ തിനേ േദവാ ക േതരില വ ി മ വ ംഭക ാ ജ ംഭമേ തവ

ത ി നി ംഭ പരിഘാ ധനേ ാ േദവ ലാ കനാകിയ രാവണ- േനവേരാ ം നെ െവ വാ റെ lsquo ഇ ം വിഭീഷണ െചാ േക തി-

രം രാഘവ താ മ െച lsquo േ ദശ ഖെനെ ാലെച ട ചി േകാപം കള ീ വതി ǌാന lsquo എ െച നി േ രം വ പടേയാ െചാ ാ ദശാസ ം lsquoഎ ാവ ം നാെമാഴി േപാ ാലവ െച മക കടെ ാ ഭാഗേമ പാ ശ കട െകാ ം േ കാ െകാ വി നി െച ല ാ രം

ിനി ǌാന േപാ മിവേരാ ശ ിയി ാ യി ിതിേന േമrsquo ഏവം നിേയാഗി േനരം നിശാചരേരവ ം െച ല ാ രം േമവിനാ

ാദികാരാതി രാവണ വാ നര- െ െയ െയ ത ിവി ീടിനാ

വാനേര ാരഭയം തരിെക മാനേവ കാ വീണിര ീടിനാ വി ം ശര മാ ൈകെ ാ െകൗ- സല ാതനയ ം േപാരിെനാ മി ാ lsquoവ നാ േ ാരിവേനാ േപാരി

ിലടിയന ഹം ന കണംlsquo എ െസൗമി ി ം െച ിര ീടിനാ മ വ താ മ െച തിേ രം

ാരി ം േപാരി വിവ നായ വ ം ന േര േനാേട ാലറിക നീ മായ േ ം നിശാചര േ ം ന ായ െമാ ിവ ാ െമാരി ം ച ഡ ിയനാെക വ ച ഹാസാഖ മാം വാ ാ ധം എ ാം നി പി ചി റ ി െചേ ണമെ ാ കലഹ ിെനrsquoെ ാം ശി ി െച യേ ാരന രം ല ണ ം െതാ താ പിന വാ ിനാ ജാനകിേചാരെന െ ാ േനര വാനരനായകനാെയാ മാ തി േത ടം ത ി തി വീണീടിനാ- നാ നായ വ നിശാചരനാഥ ം ദ ിണഹ േമാ ി റ ി രേ ാവരേനാ മാ ത ം നി ര ാേര ം താപസ ാേര ം

സ നമായ മ ജനേ ം നിത പ നിന വ- െ മാപ കപി ല ാെലേടാ നിേ യടീ െകാ വാന വ നി െ ാ- െരെ െയാഴി െകാ വീരെന ാകി നീ വി മേമറിയ നി െട നാ- മ മാരെനെ ാ ǌാെനേടാrsquo എ പറേ ാ ടി ാ കപീ ം ന ായ വിറ വീണാ ദശക ം പിെ ണ െചാ ാനിവിേട ി വ കപികളി ന നേ ാ ഭവാ lsquoന െയ ാെയെതനി ിൈ െകാ ന െട ത െകാ ാ ല മെ ാ വ ം ത വരാെത ജീവി വരി െ ാ ത വ ീല നിന െകാ ǌാ എ ം ബലെന വ ീ ന ി- ലി ിരി േനരമി ം െപാ തീടണംrsquo എ േനരെ ാ ടി ാ ദശാനന പിെ േമാഹി വീണാ കപിേ ം നീലനേ രം തിെകാ രാവണ- േ െല കേരറി കിരീട പ ി ം ചാടി േമണ ം ട ീടിനാ പാടി ട ിനാ രാവണ ം തദാ പാവകാ ം െകാ പാവക െന രാവണെന ട ത ിവി ീടിനാ ത െണേകാപി ല ണ േവേഗന രേ ാവരെന െച ാന േനരം ബാണഗണെ വ ഷി ാനി വ ം കാണ താെത ചമ ി േപാ ളം വി റി കള ി ല ണ- ന നി ദശക ം പിെ മയന െകാ െ ാ േവ െസൗമി ി-

ത െട മാറിലാ ാ ചാ ീടിനാ അ െകാ ത താ െസൗ- മി ി ം ശ ിേയ ാ വീണീടിനാ ആടലായ വീണ മാരെനെ െ -

ീ ബാനാ ഭാവി ദശാനന ൈകലാസൈശലെമ ദശാസ ബാലശരീരമിള താ ി രാഘവ ത െട െഗൗരവേമാ തി- ലാഘവം ി രാവണവീര ം ക നി െ ാ മാ ത ം മ ിയണെ ാ ടി ാ ദശാസ െന േചാര ം ഛ ി േതരി വീണാനവ മാ തി താ ം മാരെന ത േണ

സമാനെമ െകാ ാദരാ ചി ഷ ി വ വണ ിനാ മാ ം പിരി ദശ ഖ ക ിലാ- ാ മയദ മാം ശ ി ം

ൈ െലാക നായകനാകിയ രാമ ം െപൗല േനാ ം ട ിനാ lsquoപം ി ഖേനാ ിെന െട ക േമറിെ ാ നി ളിെ ാ ക

തെയ ിേയ െകാ ക ദശാസ െനrsquo മാ തി െചാ േക ര മ- നാ ഹ ത ക േദേശ വിള ിനാ െചാ ാ ദശാനന തേ ാ രാഘവ lsquoനിെ യ കാ ാ െകാതിേ െലാം ഇ തിനാ േയാഗം വ ിതാകയാ നിേ ം നിേ ാ െട വേ ാേര ം െകാ ജഗ യം പാലി െകാ വ- െന െട ിലര ണം നി നീrsquo എ െച ശ ാ കിനാ-

െനാ ിെനാെ ാ െമ ാ ദശവക ം േഘാരമായ വ ി േപാ മേ ര വാരാ ിധി മിളകി മറി മാ തി തെ െമ റി ി രനാേയാ നിശാചര നായക ീരാമേദവ ം േകാപം തി-

ധീരത ൈകെ ാെ െ ാ സായകം രേ ാവര െട വ േദശെ ല മാ ി േയാഗി ാനതി തം ആലസ മായി ബാണേമ േ രം െപൗല ചാപ ം വീണി തേല ന രാധിപനായ ദശാസ ശ ി യം ക സത രം രാഘവ േത ം െകാടി ം ട ം തിര ം ചാ കിരീട ം കള ീടിനാ സാരഥിതെ ം െകാ കള ള- വാ ഢതാേപന നി ദശാസ ം രാമ ം രാവണ തേ ാട െച ാ- lsquoനാമയം പാരം നിന മാനേസ േപായാ മി ഭയെ ടാ േക േമ നീയിനി ല യി െ ി ാ ം ആ ധവാഹനേ ാെടാ െ െകാ-

ാേയാധന ി നാെള വേരണം നീrsquo കാ ല വാ കള േക ഭയെ േവഗ ില നട ദശാനന രാഘവാ ം ടെര ട െ െ ാ- രാ ലം തിരി േനാ ി േലാം േവപ ഗാ നായ മ ിരം ാപി താപ ായ ചി ി േമവിനാ ംഭക െ നീതിവാക ം

മാനേവ പിെ ല ണ തെ ം വാനരരാജനാമ ാ ജേന ം രാവണബാണ വിദാരിത ാരായ പാവക ാദി വാനര ാെര ം സിെ ൗഷധം െകാ ര ി ത െട സി ാ െമ ാമ െച േമവിനാ രാ ി േര ം ത ജനെ ാ േപ ം നിജാ ികേളാ െചാ ീടിനാ - ldquoന െട വീര ബല ം കീ ി ം ന മ ഷകാരാദി ം ന മായ വ ിെതാ ി ത ം ക കാലം ന ാഗതം നി യം േവധാ താ മനാരണ പ ം േവദവതി ം മഹാന ിേകശ ം രംഭ ം പിെ നള ബരാദി ം ജംഭാരി ാം നിലി വര ാ ം ംേഭാ ഭവാദികളായ നിക ം

ശം ണയിനിയാകിയ േദവി ം തേപാബലം പാതി ത -

നി േയാെട മ സതിക ം സത മായ െചാ ിയ ശാപവച ക മിഥ യായ വ ടാെയ നി യം ചി ി കാ ി ന ിനി ം ന- െരേ ാ ന ജയി െകാ വാനേഹാ കാലാരി ല നാ ം ംഭക െന- ാലം കളയാ ണ ക നി േപായ

ആ മാസം കഴിെ ി ണ ീ - മാറി റ ി ട ീ വ മി- െ ാ പ നാേള കഴി നി - ള േപാ ണ വി വ കാര ംldquo രാ സരാജനിേയാേഗന െചേ ാേരാ- രാ സെര ാെമാ െ ണ വാ

ആനക ഭി ഖ വാദ - മാനേത കാലാ തിര ടക ം ംഭക േ ാരസി പാ മാ ം ജഗത-

ക ം വ ിനാെരെ ാ വി യം ംഭസഹ ം ജലം െചാരി ീടിനാ ംഭക വണാ േര പിെ ം ംഭീവര ാെരെ ാ നാസാര -

സം തേരാമം പിടി വലി ി ം ി രമ ലറി മാനക

ജംഭാരിൈവരി ക മിേ േമ ംഭാസമാരംഭേമാ ണ ി

സം മിേ ാടിനാരശരവീര ം ംഭസഹ ം നിറ മദ ം ംഭസഹ ം നിറ ര ം

സംേഭാജ മ ം േപാെല കെ ാ- രി ം കല െ േ ി ീടിനാ വ ളാദിയായ മ പജീവന- വ െമ ാം ജി ാന ചി നായ

ാചമന ം െച ിരി ം വിെധൗ ത ജന ം വ വണ ിനാ കാര െള ാമറിയി ണ ിയ- കാരണ ം േക പം ിക ാ ജ lsquoഎ ിേലാ ൈവരികെളെ ാല െച ǌാ സ ടം തീ വ വrsquo െന ി െന െചാ ി റെ േനരം മേഹാദര െമെ െ ാ പറ ാന േനരം lsquoേജ െന െതാ വിടവാ ി വാ ം വരാെത െപാ െ ാ ക ന rdquo ഏവം മേഹാദര െചാ േക വ രാവണ തെ ം െച വണ ിനാ ഗാഢമായാലിംഗനം െച ി ീടിനാ-

ഢേമാദം നീജ േസാദരന തെ ം lsquoചിേ ധരി തിേ ാ നീ കാര

ാ െമ ിേലാ േക ാ മിെ േടാ േസാദരി ത െട നാസ ച െള േ ദി തി ǌാ ജാനകീേദവിെയ ീരാമല ണ ാരറിയാെത ക- ാരാമ സീ ി െകാ െവ ീടിേന

വാരിധിയി ചിറ െക ി ട വ േപാരി വാനരേസന മായ വ െകാ ാ ഹ ാദികെള ലെര - െമെ െമ റി ാ ജിത ം െകാ ാെത െകാ യ ാന കാരണ- മ ǌാ നിേ ണ ിേന മാനവ ാെര ം വാനര ാെര ം െകാ നീെയെ ര ി െകാേ ണേമlsquo എ േക െചാ ാന ംഭക ം lsquoന നെ ം ന േത ന േക ന ം തീയ ം താനറിയാ വ ന തറി െചാ വ െചാ ക ന വ ം േക െകാ കി ം ന - ത ാതവ േ ാ ന ാ lsquoസീതെയ രാമ ന കrsquo ി െന േസാദര െചാ ാനതി േകാപി നീ ആ ി ള ന നേ ാ കാ നാ ി നി ാ വാ ീ ണെമാ േവ ന വ ം വ ം കാലമിെ ം െചാ ാമ െകാ ം മെ േടാ ന െതാ രാ ം വ ാവത-

വ മാപ ണ നാ കാലേദശാവ ക ം നയ ം ല ം ൈവരിക കാല ം വീര ം

ശ മി ം മ പ - മ ഷകാരാദി േഭദ ം നാ പായ മാ നയ ം േമലി വ െമാെ നി പി rsquo പ ം പറ മമാത െ ിേലാ ഭ െസൗഖ ം വ ം കീ ി ം വ ി ം ഇ െന െ ാരമാത ധ ം െവടി- െ െന രാജാവിനി െമ ാല ക ഖം വ മാ പറ െകാ-

ന ഹമാ ാഭിമാന ം ഭാവി ലവിനാശം വ മാ നിത ം ഢരാ േ ാരമാത ജന ളി ന കാേകാളെമ െചാ േവാ- ര വി വ െ ിയി േ ാ ഢരാം മ ിക െചാ േക ീ കി നാ മാ ം ല ം നശി േപാം നാദേഭദം േക േമാഹി െച േച - ാധി മരി ം ഗ ലം

അ ിെയ േമാഹി ശാലഭ മ രായ ിയി വീ മരി മ ം രസ ി േമാഹി െച-

െപ ബളിശം സി യാ ആ ഹെമാ ി േലറിയാലാപ - േപാ വാനാവത ാതവ ം വ ം ന െട വംശ ി ം ന നാ ി -

ലനാശം വ വാനായേ ാ ജാനകി ത ിെലാരാശ ായ ം ǌാനറിേ ന രാ ീ രാധിപ ഇ ിയ വശനായിരി വ- െന മാപെ ാഴി ിെ നി യം ഇ ിയ ാമം ജയി ിരി വ- െനാ െകാ ം വരാ നമാപ ക

ന തെ റി ിരിെ ലാ െച െമാ ി െലാ നഭി ചി

ജ ാ ിത വാസനയാലതി- നാവതേ മതി വശനായ വ ം എ ാലതി നി ാ മന ിെന-

െട ശാ വിേവേകാപേദഷ െകാ വിേധയമാ ിെ ാ ിരി വ- േ ാ ജഗ ി ലാരാ േമാ നീ ം വിചാരകാേല ǌാ ഭവാേനാ -

തെ പറ തിേ ഭവിഷ ത ഫലം ഇേ ാ പഗതമായ വ തീശ ര - ക ിതമാ ം ത ാവത േ ാ മാ ഷന രാമ േഷാ മ നനാജഗ യ നാരയണ പര സീതയാ േയാഗമായാേദവി േചതസി നീ ധരി ീ െക ി െന നിേ ാ തെ പറ ത ീലേയാ മ വ േമെയ േതാരാ ം ǌാെനാ നാ വിശാലയാം യഥാ ഖം കാനനാേ നരനാരായണാ േമ വാ േനര നാരദെന രി- േതാേഷണ ക നമ രി ീടിേന ഏെതാ ദി ി നി ാഗതനായിെത- ാദരേവാട ള െച മഹാ േന

എെ ാ ാ ജഗ ി - ല രം ടാത െച െയെ ാം േചാദി േനര നാരദെനേ ാ സാദരം െചാ ാ ദ െളാ േവ lsquoരാവണപീഡിത ാരായ ചമെ ാ - േദവക ം നിമാ െമാ മി േദവേദേവശനാം വി ഭഗവാെന- േസവി ണ ി സ ടെമാ േവ

ിേലാക ക കനാകിയ രാവണ െപൗല നതീവ ഖല ǌ െളെയ ാ പ വി ീ ി- െത മിരി താെതചമ ി മ നാെല ിേയ ത വിെ

ം വിരി നാ േമ ക ിതം മ നായ തെ പിറ ഭവാനിനി സത ധ െള ര ി േവണേമrsquo ഇ ണ ി േനരം ം ചി കാ ണ ം കല ളിെ lsquo ിയി ǌാനേയാ ായാം ദശരഥ-

നായ വ പിറ ിനി ത രം ന രാധിപ തെ ം നി ഹി-

തീ ീ വനി ിേലാക ി സത സ നാമീശ രന ത െട ശ ിേയാ ം ടി രാമനായ വ ം നി െളെയ ാെമാ മവനിനി മംഗലം വ ം ജഗ ി ംrsquo എ െച മറ മഹാ നി ന ായ നി പി െകാ ക നീ മാനേസ lsquoരാമ പര മായ സനാതന േകാമളനി ീവരദളശ ാമള മായാമാ ഷ േവഷം രാമെന- ാേയന വാചാ മനസാ ഭജി നീ

ഭ ി ക ാ സാദി ം ര മ ഭ ിയേ ാ മഹാ ാനമാതാെവേടാ ഭ ിയേ ാ സതാം േമാ ജായിനി ഭ ിഹീന ാ ക ം നി ലം സംഖ യി ാേതാള വതാര പ ജേന നാം വി വിെന ി ം സംഖ ാവതാം മതം െചാ വ നി െട

ശ െയ ാമകെല ള ീ വാ രാമാവതാരസമമ ാെതാ േമ നാമജപ ിനാേല വ ം േമാ ം

ാനസ പനാ ശിവ പര മാ ഷാകാരനാം രാമനാ ം താരക െമ െ െചാ ം ീരാമേദവെന െ ഭജി നീ

രാമെന െ ഭജി വിദ ന- മാമയം ന സംസാരസാഗരം ലംഘി രാമപാദെ ം ാപി സ ടം തീ െകാ ി സ തം

തത ാ നിര രം രാമെന- ി ാം ജ ി നിത ം ധ ാനി

ത രി ം െചാ ി നാ മ - രി ാ ാനമാ ാനാക ക- ച തേനാ സാ ജ ം ാപി

നി ലാനേ ലയി ിതന ഹം മായാവിേമാഹ െള ാം കള ട നീ ം ഭജി െകാ കാന ിെയrsquo

ംഭക വധം

േസാദരേനവം പറ േക തിേ ാധം ദശാസ ം െചാ ിനാ

ldquo ാേനാപേദശെമനി െചയ വാന ǌാനി ണ ി വ ി യഥാ ഖം നി െയ േസവി െകാ ക നീെയ ം

ിമാെന മ റിേ നഹം േവദശാ ം േക െകാ ാമിനി േഖദമക ഖി വാ നാ ആെമ ിലാ െച ാേയാധനം െച

രാമാദികെള വധി വരിക നീrdquo അ ജ വാ കളി രം േക ള നാം ംഭക നട ീടിനാ

വ ം ൈകവി േ ര മന നി ഹി ാ വ ം േമാ െമേ ാ വ കാര ം കട ംഗൈശലരാജാകാര

േമാടലറിെ ാ തി തം ആയിരംഭാരമി െകാ ത ാ ധമാ ല ം ൈകെ ാ വാനരേസനയി േ ാ േനര വാനരവീരെര വ േമാടിനാ ംഭക ത വര ക ാ ലാ

സം മം വിഭീഷണ തേ ാ ldquoവ രാ സേനവനിവ പറകംബരേ ാള യര തംldquo ഇ ം ര മ േചാദി ളവതി രമാ വിഭീഷണ െചാ ിനാ ldquoരാവണേസാദര ംഭക മമ

വജെന ം ശ ിമാ ിമാ േദവ ലാ ക നി ാവശനിവനാവതി ാ േമ ാ ജയ ീ വാ

ത രി െള ാമറിയി െച ി ാ വജ കാ വീണീടിനാ

ാതാ വിഭീഷണ ǌാ ഭവ ിമാ ീതി െ െ യ ഹിേ ണേമ

സീതെയ ന ക രാഘവെന ǌാനാദര മാേവാളമേപ ിേ ഖ ഗ ം ൈകെ ാ നി ഹി ീ വാ

തേയാ മ ക ǌാ ഭീതനായ നാലമാ ാ മായ േപാ സീതാപതിെയ രണമായ ാപിേ rdquo

ഇ ം വിഭീഷണവാ ക േക വ ചി ം ണ ാന ജെന പിെ റ തേലാടി റ ി ldquoധന നേ ാ ഭാവാനി കിേ േമ ജീവി ിരി പലകാല ഴി േസവി െകാ ക രാമപാദാം ജം ന െട വംശെ ര ി തി നീ നി ല ഭാഗവേതാ മെന ം നാരായണ ിയെന ം നീെയ നാരദ തെ പറ േകേ നഹം മായാമയമി പ െമെ മിനിേ ാ യാ െമ ില നീ രാമപാദാ ിേകldquo എ േക ഭിവാദ ം െച തിഖി നായ ബാ ം വാ വാ ീടിനാ രാമപാ ശ ം ാപ ചി ാവിവശനായ ീമാ വിഭീഷണന നി ം ദശാ േര

ഹ പാദ ളാ മ ടവീരെര നാെയാെ ടി ട ിനാ

േപടി ടാ കപിക േമാടി ട ിനാ നാനാദിഗ േര

മ ഹ ീ െനേ ാെല കപികെള റായിരം െകാ ാനര ണാ

മ ടരാജന കെ ാ മല ൈകെ ാെ റി മാറി വ

ിനാ ലെമ െകാ തിവി നായ വീ േമാഹി ിത ജ

അേ ാളവെന േ ാെട െകാ േമാദം നട നിശാചര

േ ജയി ീവെന ം െകാ ന േരശ ര െച േനര നാരീജനം മഹാ ാസാദേമറിനി ാ ഢേമാദം പനിനീരി ിയ മാല ം

കളഭ ം കിനാരാലസ മാ തീ ീ വാനാദരാ മ ടരാജനേത േമാഹം െവടി - ടേരാേഷണ ം െചവിക ം

ദ നഖ െളെ ാ റി െകാ രീേ പാ േപാ ാനതി തം േ ാധ േമ മഭിമാനഹാനി ം ഭീതി െ ാ ര ാഭിഷി നായ പിെ ം വീ ം വ ക തി സ നായ മി ാ ജ പ ത ിേ മഴെപാഴി ംവ ം

ാരബാണഗണം െപാഴി ീടിനാ പ റായിരം വാനര ാെര ം വ ിലാ ിയട മവ ട ക നാസാവില േട റെ ം പിെ ം വാരിവി മവ തദാ രേ ാവര മേ രം നി പി ല ന തെ േപ ി സത രം രാഘവ േ ാട ാന ക േവേഗന ബാണം െപാഴി ര മ ദ ിണഹ ം ല ം രാഘവ ത േണ ബാണെമ ാ ഖ ി യായ

ാ േണ വീ വാനര ം ന ര ാ െമാ മരി ി വാമഹേ മഹാസാല ം െകെകാ രാമേനാേട മ നിശാചര ഇ ാ െമ ഖ ി ാന വീ മി ാരിക പല ം മരി ീടിനാ ബ േകാപേ ാടലറിയ ി ന രാധിപ പിെ മേ രം അ ച ാകാരമായ ര െകാ

ംഗപാദ ം റി ീടിനാ

നാരദ തി

സി ഗ വ വിദ ാധര ഹ ക- യ ജംഗാ േരാ ം കി രചാരണ കി ഷ ാ ം പ ഗതാപസ േദവസ ഹ ം

വ ഷം െച ഭ ാ ക ിനാ ചി ഷം േഷാ മമദ യം 2230 േദവ നീശ ര നാരദ ം തദാ േസവാ മേ ാടവതരി ീടിനാ രാമം ദശരഥന ന ല- ശ ാമളം േകാമളം ബാണധ രം

ച ാനനം കാ ണ പീ ഷ- സ ം ം സദാശിവം

രാമം ജഗദഭിരാമമാ ാരാമ- മാേമാദമാ ക ട ിനാ സീതാപേത രാമ രാേജ രാഘവ ീധര ീനിേധ ീ േഷാ മ 2290 ീരാമ േദവേദേവശ ജഗ ാഥ

നാരായണാഖിലാധാര നേമാ േത വിശ സാ ി പരമാ സനാതന വിശ േ പര േമ ൈദവേമ ഃഖ ഖാദികെള ാമ ദിനം ൈകെ ാ മായയാ മാ ഷാകാരനായ

ത നായ ാനസ പനായ സത സ പനായ സ വേലാേകശനായ സത ിെല ീവസ പനായ സത ധാന ണ ിയനായ സദാ 2300 വ നായവ നായതി സ നായ നി ള നായ നിരാകാരനായി െന നി ണനായ നിഗമാ വാക ാ മായ

ചി ഘനതമാവായ ശിവനായ നിരീഹനായ ച ീലനകാല ി ം ച ിമീലനം െകാ സംഹാര ം ര ം നാനാവിധാവതാര ളാ ശി ി ധ െ ം പരിപാലി നിത ം ഷ തി കാലാഖ നായ ഭ ിയനാം പരമാ േന നമഃ 2310 യാെതാരാ ാവിെന ാ ിെതെ ാ ം േചതസി താപേസ ാ നിരാശയാ ത പ ിനാ െ ാ നമ ാരം ചി പ േഭാ നിത ം നേമാ േത നി വികാരം വി ാന പിണം സ വേലാകാധാരമാദ ം നേമാനമഃ ത സാദം െകാെ ാഴി മെ ാ ിനാ ത േബാധ ായ വരിക മി േ ാ ത ാദപ ക േസവി തി- ിേ ാെളനി വകാശ ായ ം 2320

ചി ഷ േഭാ നി പാൈവഭവ- െമേ ാ െ ി വാ ജഗ േത േകാപകാമേദ ഷമ രകാ ണ - േലാഭേമാഹാദി ശ ാകയാ

ിമാ ളി സ രി ീ വാ ശ ി മി നി മായാബലവശാ ത ഥാപീ ഷപാന ം െച െകാ-

ാ ില നിെ ം ധ ാനി നാരതം ത ജ ം െച നാമ രി- ി പ ി െലാെ നിര രം 2330

നി ചരിത ം പാടിവി നായ സ രി ാനായ ഹിേ ണേമ രാജരാേജ ര ലനായക രാജീവേലാചന രാമ രമാപേത പാതി ം േപായി ഭാരമി നീ

ബാധി ംഭക ണന തെ െ ാ കയാ േഭാഗീ നാകിയ െസൗമി ി ം നാെള േമഘനിനാദെനെ ാ മേയാധേന പിെ മെ ാ ദശ ീവെനബ ഭവാ െകാ ജഗ യം ര ി െകാ ക 2340 ǌാനിനി േലാക ി േപാ മാനവവീര ജയി ജയി നീrdquo ഇ ം പറ വണ ി തി തി- ഭ ിമാനാകിയ നാരദ ം തദാ രാഘവേനാട വാദ ം ൈകെ ാ േവേഗന േപാ റ ീടിനാനേ രം അതികായവധം

സി ഗ വിദ ാധര ഹ കയ ജംഗഖഗാ േരാ ം കി രചാരണ കി ഷ ാ ം പ ഗതാപസ േദവസ ഹ ം

വ ഷം ൈച ഭ ാ ക ിനാ ചി ഷ േഷാ മമദ യം േദവ നീശ ര നാരദ ം തദാ േസവാ മേ ാടവതരി ീടിനാ രാമം ദശരഥന ന ലശ ാമളം േകാമളം ബാണധ രം

ച ാനനം കാ ണ പീ ഷ സ ം ം സദാശിവം

രാമം ജഗദഭിരാമമാ ാരാമമാ േമാദമ ക ട ിനാ ldquoസീതാപേത രാമ രാേജ രാഘവ ജഗ ാഥ നാരായണാ ഖിലാധാരാ നേമാ േത വിശ സാ ി പരമാ ന സനാതന വിശ േ പര േമ ൈദവേമ

ഃഖ ഖാദികെള ാമ ദിനം ൈകെ ാ മായാ മാ ഷാകാരനായ

ത നായ ാനസ പനായ സത സ പനായ സ േലാേകശനായ സത ിേല ജീവസ പനായ സത ധാന ണ ിയനായ സദാ വ നായവ നായതിസ നായ നി ളനായ നിരാകാരനായി െന നി ണനായ നിഗമാ വാക ാ മായ ചി ഘനാ ാവായ ശിവനായ നിരീഹനായ ച ീലനകാല ി ം ച ിമീലനംെകാ സംഹാര ം ര ം നാനാവിധാവതാര ളാ ശി ി ധ െ ം പരിപാലി നിത ം ഷ തികാലാഖ നായ ഭ ിയനാം പരമാ േന നമഃ യാെതാരാ ാവിെന ാ ിെതെ ാ ം േചതസി താപേസ ാ നിരാശയാ ത പ ിനാ െ ാ നമ ാരം ചി പ േഭാ നിത ം നേമാ േത നി ികാരം വി ാന പിണം സ േലാകാധാരമാദ ം നേമാ നമഃ ത സാദം െകാെ ാഴി െമാെ ാ ിനാ ത േബാധ ായ വരിക മി േ ാ ത ാദപ ക േസവി തിനി േ ാെള നി വകാശ ായ ം ചി ഷ േഭാനി പാൈവഭവെമ േ ാ െമ ി വാ ജഗ േത േകാപകാമേദ ഷമ രകാ ണ േലാഭ േമാഹാദി ശ ാകയാ

ിമാ ളില സ രി ീ വാ ശ ി മി നി ായാബലവശാ

ത ഥാപീ ഷപാന ം ൈച െകാ ാ ി നിെ ം ധ ാനി നാരതം ത ജ ം െച നാമ രി ി പ ി െലാെ നിര രം നി ചരിത ം പാടി വി നായ സ രി ാനായ ഹിേ ണേമ രാജരാേജ ര ലനായക രാജീവേലാചന രാമ രമാപേത പാതി ം േപായി ഭാരമി നീ ബാധി ംഭക തെ െ ാ കയാ

േഭാഗീ നാകിയ െസൗമി ി ം നാെള േമഘനിനാദെനെ ാ മാേയാധേന പിെ െമെ ാ ദശ ീവെന വാ െകാ ജഗ യം ര ി െകാ ക ǌാനിനി േലാക ി േപാ മാനവവീര ജയി ജയി നീ ഇ ം പറ വണ ി തി തി ഭ ിമാനാകിയ നാരദ ം തദാ രാഘവേനാട വാദ ം ൈകെ ാ േവേഗന േപാ റ ീടിനാനേ രം

ഇ ജി ിെ വിജയം

മ ം ത ിമാ ം മ മ - േ ം പടനായക ാ ം

മ ിക ം മരി ീടിനാേര വ- െര ിനി ന ശ ര ൈദവേമ ഇ ം വിലാപി േനര െച ി - ജി ം നമ രി ീടിനാ താതെന േഖദ ാക േത േമ മാനേസ താത ǌാനിഹ ജീവി ിരി േവ

ശ െളെ ാലെച വ - ം തീ ി ി േളണേമ

സ നായ വാ ക ചി ം ൈകവി േ ജയി ാന ഹിേ ണേമ

എ േക തനയേന ം ണ - െ േ ഖേമ ജയി വരിക നീ വ നാം ം ി താതെന-

പടേയാ ം നട ട ിനാ ശം സാദം വ വാനാ െ ജംഭാരിജി ം നി ംഭില ി സംഭാരജാല ം സംപാദ സാദരം സംഭാവ േഹാമമാരംഭി ിതേ രം ര മാല ാംബര ഗ ാ േലപന-

നാ പേദശാന ിതം ഭ ി ലി ി ിേദവെന ശ ി തനി വ ി വ വാനായ ന രാധിപ െമ ം വ വ സ രമ ര തം ക വ മാ ക ം കഴി ഥ ചി ഭാ സാദ ാലതി തം ശ ാ ചാപരഥാദികേളാ മ-

ാനവിദ ം ല ാ നിരാ ലം േഹാമസമാ ി വ ി റെ രാമാദികെളാ േപാരിനായാശര േപാ ളം േ ാ േനരം കപിക ം രാ സെരെ ാ ീടിനാ േമഘജാലം വരിഷി േപാെല േമഘനാദ കണ കി ട ിനാ പാഷാണപ ത ാദിക െകാ ഭീഷണ ാരായ വാനരവീര ം ദാ ണമായ ഹരി ട ിനാ വാരണവാജിപദാതിരഥിക ം

അ ക ത രിയി െ വ - ം വ കെ ാ രാവണി

സ ാപേമാ മ ാന ം െച സ തം കിനാന ാ സ യം

െവ റി വീ ംവ - വര ാ വീ ട ിനാ

വ രാം മ ട ാ െട െമ ി വ- ം മി മ ം

അ ക െകാ പിള െത െതെര- ം കല േമാഹി വീണീടിനാ

അ ബാണം വിവിദേന ന- െരാ ം ൈമ മ ഗജ േമ ം െതാ ബാണം നള ം തറ ിത- വ േമ ഗ മാദന െമ ി ം ഈെരാ േത ി നീല ം - മീര ബാണ ജാംബവാ െമ ി ം ആ പനസ േമ വിനതനീ- രാ േഷണ െമ ദ ം ആറ ബാണ ഷഭ ം േകസരി- ാ െമാര ം െട വേ ി

പ ശതബലിെ ാ ം പ െമാെര ം മാഥി േമ ി പ ം നരി പ േമ ി ശ ിേയ ം േവഗദ ശി േപാെല നാ പ െകാ ദധി ഖ െമ ി ം നാ പ ിര ഗവാ േമ ി

ഗവയ മ ശരഭ ം െമാ നാ േമ ഖ ം ഖേന ിതി പ ിനാല

സ ാനമായ പ താര ം േജ ാതി ഖ മ പേത ന- രാത േമാട ത ിവദന ം

അംഗദ േമെല പ െകാ ി - ംഗനാം ീവേന ശരശതം

ഇ ം കപി ലനായക ാര - പേ േകാടി ം വീണി തേല മ ട ാരി പെ ാ െവ - മ തനയ ം വീേണാരന രം ആവതിേ മിതി ന െ േദവേദവ ാ മേന ാന മേ രം വ ാ ലം പറ നി േ ഷാ രാഘവ ാെര െമ വീ ീടിനാ േമഘനാദ മഹാവീര തധര േശാകവിഷ മായ നി ലമായി േലാക ം ണപാധീശജയ ിനാ- ലാഖ ലാരി ം ശംഖനാദം െച േവേഗന ല യി ി ീടിനാ േലഖസ ഹ ം മാ ീ ഗതാശയാ ഔഷധ ിനായി ഹ മാെ ഗമനം

ൈകകസീന നനായ വിഭീഷണ ഭാഗവേതാ മ ഭ പരായണ േപാ വ േമലിലാപ ǌാെനെ ാ േപാ ളം ൈകവി വാ ി നി ീടിനാ െകാ ി ം മി ി ിട തി ാണ-

വരാെര റിേയണെമേ ാ േനാ ി േനാ ി രി ട ിനാ- നാ േമ ം വാ മേ രം ആരിനി െതാ സഹായ ിെന- ാരാ േവണെമേ ാ വ ം തദാ

ശാഖാ ഗ കിട വ കളി ചാകാതവരിതിലാെര േനാ വാ ഏകാകിയായ നട േനരം ത രാഘവഭ വിഭീഷണെന

ത ിലേന ാന മറി ഃഖം നി ല ാര നട ീടിനാര പിെ ം പാേഥാജസംഭവന ന ജാംബവാ താതന ഹം െകാ േമാഹം തീ ക മിഴി ന താ ിരി േ ാള െച വിഭീഷണ േചാദി ിതാദരാ നി െട ജീവ േ ാ കപി ംഗവ ന ായിെത ി നീെയെ യറി ിേതാ ക മിഴി ടാ ധിരം െകാ നി െട വാ േക ി വിഭാതി േമ രാ സരാജ വിഭീഷണെന സാ ാ പരമാ െമേ ാ െചാ ക സത ം വിഭീഷണനായ ǌാെനേടാ സത മേത നെര േക വ േചാദി ിതാശരാധീശ ര തേ ാ േബാധ േ ാ ഭവാേന മാകയാ േമഘനാദാ േള മരിെ ാ ശാഖാ ഗ ളി ന െട മാ തി ജീവേനാേട നെര ാ െ ി- ലാവെത ാം തിരേയണമിനിെയേടാ േചാദി ിതാ വിഭീഷണെനെ േടാ വാതാ ജനി വാ ല ായ ം രാമസൗമി ി ീവാംഗദാദിക- ളാമവേരവരി ം വിേശഷി നീ േചാദി െത സമീരണ െന േമാദി െത വെന റിേ ം എ ിേലാ േക നീ മാ തി െ ി സ ടമി മ ാ മറി ാ ം മാ ത മരി ിെത ാകി മ- ാ മിെ ാെ മരി തിെനാ േമ സാരസസംഭവ വാക ം േക മാ തി ം ബ മാനി സാദരം

ǌാനിതേ ാ മരി ീെല വ കാല - ലാേമാദ െ ാ വീ വണ ിനാ ഗാഢമായാേ ഷ ം െച ജാംബവാ െട ലയി ക െചാ ീടിനാ

േമഘനാദാ േള മരിെ ാ ശാഖാ ഗ െള ം പിെ ന െട രാഘവ ാെര ം ജീവി ി വാ- നാ വരാ മി നീെയ ിേയ േപാകേവണം നീ ഹിമവാെന ം കട- ാ ലമ ൈകലാസൈശലേ ാളം

ൈകലാസസ ിധിയി ഷഭാ ി- േമ ദിവ ൗഷ ളറികനീ നാ ദിവ ൗഷധ ളവ ി നാലി ം നാമ ം േക െകാ ക

ി വിശല കരണിെയെ ാെ േടാ പി സ ാനകരണി ാമ ം ന വ കരണി നാലാമ ം െചാ വ ǌാന തസ ീവനി സേഖ ര ംഗ യ കാണാമവ- ര ി ം മേ മ ക നി പ ം ആദിത േനാളം ഭ നാലി ം േവദസ പ െള മറിക നീ വാരാ ിധി ം വന ൈശല ം ചാ നദിക ം രാജ ം കട- ാരാ വരിക മ ക ം െകാ

മാ തന ന േപാക നീ ൈവകാെത ഇ ം വിധി ത വാ ക േക വ ഭ ാ െതാ മാേഹ േമറീടിനാ േമ വിേനാളം വള ചമ വ വാരാ ിധി ം ലപ ത ം ല ം രാ സ ം വിറ ം വ ം ശ ാരഹിതം ക േ ാടലറിനാ

വാ േവേഗന തി യ ംബേര േപായവ നീഹാരൈശല ം പി ി ൈവരി മ ം ശ രൈശല ം േനെര ധരാനദി മളകാ രം േമ ഗിരി ഷഭാ ി ം ക മാ തി വി യെ േനാ ീടിനാന കാലേനമി െട റ ാട

മാ തന നെനൗഷധ ി മാ തേവേഗന േപായതറിെ ാ ചാരവര ാ നിശാചരാധീശേനാ- ടാ മറിയാെത െച െചാ ീടിനാ ചാരവാക ം േക രാ ി രാധിപ പാരം വിചാരം കല മ വിനാ ചി ാവശനായ മി ള- വ ഹ ി നി റെ രാ ിയിലാ ം സഹായ ം ടാെത രാ ി രാധിപ കലേനമീ ഹം ാപി ളവധി വി യം വ-

നാേമാദ ം െതാ സ നായ അ ഘ ാദിക െകാ ജി േചാദി ാ- lsquoന േ ാദയം വ ം േ ല തരം ഇെ വാെനെ ാ കാരണ- മി െന മ ക ടി ടാെതrsquo ഖനിപീഡിതനാകിയ രാവണ- ന ാലേനമിതേ ാ െചാ ീടിനാ lsquoഇ ാലൈവഭവെമ െചാ ാവ - െമാെ നിേ ാ െചാ വാന വ ം ശ ിമാനാകിയ ല ണെന െട ശ ിേയ ാ വീണിടിനാ തേല പിെ വിരി ാ െമ മമാ ജന

മ വ ാെര ം വാനര ാെര ം െകാ രണാ ണം ത ി വീ ീടിനാ െവ ി റ മടി ി ിതാ ജ ഇ ജീവി ി െകാ വാ മാ ത- ന നെനൗഷധ ി േപായീടിനാ െച വി ം വ േ ണമതി നീ നിേ ാ പായ ം െചാ ാമതിെ േടാ താപസനായ െച മാ മേ പാപവിനാശനമാ വാ ക െചാ ി േമാഹി ി കാലവിളംബനം വ കണ ി ം നീ വ ീടണം താമസവാ ക േക േനരം കാല- േനമി ം രാവണ തേ ാ െചാ ിനാ സാമേവദ സ ലേ ശ ര സാമമാ െട വാ േക േ ണേമ നിെ റി മരി തിനി ാല- െമ ിേല ം മടിയി നി യം മാരീചെന ണെ മരി ാ മന- താരിെലനിേ മിെ ാ ച ലം മ ം ത ിമാ ം മ മ ം മ െട ന മ ം ത ം ഒെ മരി നീ ജീവി ി ി ഖെമാഴിെ െ ാ ഫല ം എ രാജ ം െകാ ം പിെ െയാ ഫലം എ ഫലം തവ ജാനകിെയെ ാ ം ഹ ജഡാ കമായ േദഹം െകാ - െമ ഫലം തവ ചി ി കാ െകേടാ സീതെയ രാമ െകാ െ ാ നീ േസാദരനാ െ ാ രാജ ം ന ക കാനന ംത ി നിേവഷ ം മാനസ ിേയാ ടി നിത ം ത ഷസ ഥായ േതാെയ ളി-

ത ഭ ിേയാട േ ാദയം ക സ ാനമ ാര ം െച ശീ േമ- കാേ ഖാസനം ാപി നായ സ വിഷയസംഗ ം ൈകവി സ േ ിയ ം ത ാഹരി ട ആ നി ക ക ാ ാനമാ നാ സ ാേ ാദയംെകാ സ േലാക ം

ാവരജംഗമജാതികളാ േദവതിര മ ഷ ാദി ജ ം േദഹ ീ ിയാദ ം നിത നാം േദഹി സ ി മാധാരെമ ം ആ ംബപര മാെയേ ാ താ ര െ ാ ക ം േക ം ഒെ തിെയ േ െചാ െ ം സ മായെയ ം പറ ീ ഇ േലാക ി േനകധാ സ ിതിവിനാശ ം കാരണം േലാഹിതേശ ത ാദി മയ ളാം േദഹ െള ജനി ി ം മായാ

ഗണം കാമേ ാധാദികെള ാം ിക ം ഹിംസാദികെളേടാ

തെ ണ െളെ ാ േമാഹി ി തെ വശ ാ മാ ാവിെനയവള ക ത േഭാ ത ഖ ണ െള നിത മാ ാവാ മീശ ര ത േല ആേരാപണം െച തെ വശ ാ ി േനേര നിര രം ീഡി െകാ

നാ ാ പരേനകനവേളാ നായ വ റ കാ ി

ത െടയാ ാവിെന ാ മറ ി- തന ഹം മായാ ണവിേമാഹ ിനാ lsquoേബാധസ പനാേയാ വിനാ

േബാധിതനായാ നി േ ിയ മായ കാ ിതാ ാവിെന മായ സദാ േവ െത ാമവ വ തദാ

ാ തി ണ േളാടാ േവ െപ ജീവ നായ വ ം േദഹി ം നീ േമവം സദാ ാനം വിചാരി മായാ ണ ളി നി വി നായ അദ തി വി നാ ാവിതി-

ാത ാ നിര ാശയാ ജിതകാമനായ ധ ാനനിരതനായ വാ െക ാ വ - മാന േമ ം വിക മിേ ാ നീ ധ ാനി തി സമ നെ ിേലാ മാനേസ പാവേന ഭ ിപരവേശ നിത ം സ ണനാം േദവെനയാ യി- ത ാ സ ാ നിര രം

പ ക ികാമേ വ പീ- േഠാ പേല ര ഗണാ ിേത നി േല േ തേര സീതയാസം ിതം

ല ണേസവിതം ബാണധ രം വീരാസന ം വിശാലവിേലാചന- ൈമരാവതീ ല പീതാംബരധരം ഹാരകിരീടേക രാംഗദാം ലീ- േയാ ര ാ ിത ല ര ചാ കടക കടി െകൗ ഭ സാരസമാല വനമാലികാധരം ീവ വ സം രാമം രമാവരം ീവാ േദവം ം ജനാ നം

സ ദി ിതം സ േവശ രം പരം സ വ ം ശരണാഗതവ ലം ഭ ാ പര നായ ധ ാനി ി

നായ വ ം ഭവാ നി യം ത രി ം േക െകാ ക ം െചാ ക -

രി ം രാമരാേമതി സ തം ഇ െന കാലം കഴി െകാ ാകി- െല െന ജ പിെ ാ ജ ജ ാ ര ി േ ാ ക മഷെമാെ നശി േപാം നി യം ൈവരം െവടി തിഭ ിസം നായ ീരാമേദവെന െ ഭജി നീ

േദവം പരി േമകം സദാ ദി- ഭാവിതം ഭാവ പം ഷം പരം നാമ പാദിഹീനം രാണം ശിവം രാമേമവം ഭജി ീ നീ സ തംrsquo രാ േസ കാലേനമി പറെ ാ വാ ക പീ ഷ ല േക യാ േ ാധതാ ാ നായ വാ മായ ത ഗളം േഛദി തിെ ാ െ െചാ ീടിനാന lsquoനിെ െവ ി ള ി ിനി ാര പിെ െയ ാം വിചാരി െകാ ാെമേടാrsquo കാലേനമി ണദാചരനേ രം ലെമ ാം വിചരി െചാ ീടിനാ

lsquoരാ സരാജ ാ മതിമതി താഭാവമി െകാ കിം ഫലം

നി െട ശാസനം ǌാന ി ന- െത െട സ ഗതിെ ധരി നീ സത സ പെ വ ി തി ǌാ- നദ സ ദ നാേയ മടിയാെതrsquo എ പറ ഹിമാ ിപാ േശ ശം െച ി ാ നിേവഷമായ ത േണ കാലേനമിവധം

കാണായിതാ മം മായാവിരചിതം നാനാ നിജനേസവിതമായ ം ശിഷ ജനപരിചാരകസം ത- ഷ ാ മം ക വാ തനയ ം ചി ി നി ാ lsquoനിവിെടെയാരാ മ- െമ ലം പ ക ി മി ǌാ മാ വി ംശം വരികേയാ േകവല- േമാ ണെമ മേനാവി മമ ീ നാനാ കാര ം താ പസെന പാനീയപാന ം െച ദാഹം തീ കാണാം മെഹൗഷധം നി മത തം േ ാണാചലം ര ംഗവാ ഹാ rsquo ഇ ം നി പിെ ാ േയാജനായതം വി ാരമാ മായ മമ മം രംഭാപനസഖ രേകരാ ാദി സ മത േതായവാപീ തം കാലേനമി ിയാമാചാര ം ത ശാലയി ത ി ദസ ാദികേളാ ം ഇ യാഗം ഢമാ ാറ ി ച ഡ സാദം വ ീ വാന ഭ ാ ശിവ ജ ം െച വാ ന േര നാം താപസേ െന വീ നമ ാര ം െച ട ജഗ ാണതനയ മി െന െചാ ിനാ

lsquoരാമ േതാഹം ഹ മാനിനി മമ നാമം പവനജന നാന ന രാമകാര ാ മായ ീരാം രാശി സാേമാദമി േപാ തേപാനിേധ േദഹര ാ മിവിേട വ ി ദാഹം െപാറാ ത ീ ടി ീ വാ എ ജല ലെമ െച ണ-

െമ േമ പാ െതെ മേനാഗതംrsquo മാ തി െചാ േക നിശാചര കാ ണ ഭാവം നടി െചാ ീടിനാ lsquoമാമകമായ കമ ം ജല- മാമയം തീ േവാളം ടി ീ ക പക ഫല ം ഭ ി ന രം ഖം കള റെ ാ റ ക ഏ ം പരി മിേ ഭവാനിനി- ത ം ഭവ ം േമലി ഭവി ം

ദിവ ശാ ക റി ിരി ി വ മായ െകാ െചാ ീ വ

വാനര ാ ം മി ാതനയ ം മാനവവീരനിരീ ിതരാകയാല േമാഹ ം തീ െ േ ിെത ാവ - മാഹവ ിെ ാ മി നി ീടിനാ rsquo ഇ മാക ണ െചാ ാ കപി ംഗവ- lsquoെന ം കാ ണ ശാലിയേ ാ ഭവാ പാരം െപാ േമ ദാഹമ െകാ േപാരാ കമ സം ിതമാം ജലംrsquo വാ തനയേനവം െചാ േനര മായാവിരചിതനായ വ വിെന േതായാകരം െച കാ ിെ ാ െ േയാ ദാ കാലേനമി ം െചാ ിനാ

lsquoേന നിമീലനം െച പാനീയ ം പീത ാ മമാ ികം ാപി സത രം എ ാ നിനെ ൗഷധം ക കി വാ- നി നേ ാ മേ ാപേദശം െചയ വ rsquo എ േക വിശ ാേസന മാ തി െച ാനയ വ വിേനാ ം ദാ ക മട വാപീതടം ാപി ത ീ ടി ാ ട ം ദശാ േര

വ ഭയ രിയായ മകരി - തനായ മഹാകപിവീരെന

തി കളവാെനാ െ േനര ക ം മിഴി കപീ ം േനാ ിനാ വ ം പിള കേ ാ മകരിെയ ഹ െകാ പിള ാ കപിവര േദഹ േപ ി േമ േപാ േപായി േദഹി ം മി േപാെല തദത തം ദിവ വിമാനേദേശ ക ിതേ രം ദിവ പെ ാ നാരീമണിെയ ം േചേതാഹരാംഗിയാമ ര ീമണി വാതാ ജേനാ െചാ ാള േനരം lsquoനി െട കാ ണ ാകയാെലനി- ി വ ശാപേമാ ം കപിവര െമാര ര ീ ǌാെനാ നി-

ത െട ശാേപന രാ സിയായ ം ധന മാലീതി േമ നാമം മഹാമേത മാന നാം നീയിനിെയാ ധരി ണം അ യാ േമ നീ ക താപസ ന ര കാലേനമി മഹാഖല രാവണേ രിതനായ വ ി വ താവകമാ വി ം വ ീ വാ താപസേവഷം ധരി ിരി ി താപസേദവ േദവാദി ഹിംസക

െന േവഗം വധി കള ിനി- േമാദം േ ാണപ തം ാപി

ദിെവ ൗഷധ ംെകാ െച ിനി വ ാദവംശമേശഷെമാ ക

ǌാനിനി േലാക ി േപാ വാനരവീര ശലം ഭവി േതrsquo േപായാളിവ ം പറ വള മാ തി മായാവിയാം കാലേനമിത ിേക

െച ാ നവേനാ െചാ ാന ര ം lsquoവ ീ വാനി ൈവകിയെതെ േടാ കാലമിനി ളയാെത വരിക നീ ലമേ ാപേദശം െചയ വനാ ǌാ ദ ിണ ം ത ഭിവാദ ം െച ദ നായ വ ം ഭവാ നി യംrsquo ത േണ ി ം ബ ാ ഢതരം ര വേരാ മാംേഗ കപിവര ഒ ടി ാന െകാ വ ം തദാ െച ീടിനാ ധ രാജാലയം ദിവ ൗഷധഫലം

ീരാ വെ ം േ ാണാചലെ ം മാ തി ക വണ ി േനാ ം വിെധൗ ഔഷധാവാസ ഷഭാ ി ം ക ി- െതൗഷധെമാ േമ ക മി േ ാ കാണാ േകാപി പ തെ റി- േചണാ ബിംബംകണെ ിടി വ െകാ വ േപാ രാഘവ ി വ- ി തീ ീടിനാ വ ട േ രം

െകാ േന വ ം ീതി ാ നീല- ക മാന മായ വ ിേത ം ഔഷധ ി കാ ത ിയ േനര േദാഷമകെ േ ിെത ാവ ം lsquo മി വ ംതെ യാ ണ- മി തെ ൈശലമിെ ാ സംശയം അ ാ ിെല െന രാ ി രബലം െകാ ിെത െച േതാരന രം

െമ യ ാ കപി ംഗവ വ ാനരനിമിഷംെകാ പിെ ം േ മരി നിശാചര ാ ടല

ന േര നിേയാേഗന രാ സ വാരാ ിധിയിലി ീടിനാെര - കാരണം ജീവി തി രേ ാഗണം േമഘനാദവധം

രാഘവ ാ ം മഹാകപിവീര ം േശാകമക െതളി വാ വിെധൗ മ ടനായക ാേരാ െചാ ിനാ- ന തനയ മംഗദ ം തദാ lsquoനി താ ം റ ിനി വാനര- െരാെ ട റി മതി കള വ ഹ ളിെലാ േവ െകാ ി ം

െളാെ റി െത െതെര പതടാക കിട ക

േഗാ രദ ാരാവധി നിര ീ ക മി െമാെ െയാ ി നിശാചര-

വരി െ ിേലാ െവ െപാറാ ാ റ റെ - മ ക വീ ി യ ാമ ണംrsquo എ േക വ െകാ ി ം ൈകെ ാ െച െത െതെര വ ട ിനാ ാസാദേഗാ രഹ േഗഹ ം

കാസീസകാ ന പ താ ം ആ ധശാലകളാഭരണ - മായതന ം മ നശാല ം വാരണ ം വാജിസ ഹ ം േത ക ം െവ െവ വീണീ സ േലാകേ ാളെമ ീ ദഹന ം ശ േനാട റിയി ാനനാ ലം മാ തി തിേലെറ ന ായ ചമ- േ ാ ല ാ രം തിയായ വ ി

രാ ി ര ീക െവ ലറി ാ - മാ ി െത െതെര ാക ം മാ ാ േഗാ ജനാകിയ രാഘവ

ശര െപാഴി ം േഗാ ാരിജി ം ജയി െമ ം പാ േ ാളമ തെമ പറക ം രാ ി ര ാ നിലവിളിേഘാഷ ം രാ ി ര ീക േക േഘാഷ ം വാനര ാ നി ല േഘാഷ ം മാനേവ ധ ാനാദേഘാഷ ം ആനക െവ ലറീ േഘാഷ ം ദീനത രഗ നാദ ം സ തം തി ി ഴ ി മ ി ചി ദശാനനവീര ം ംഭക ാ ജ ാരി െ ാ ംഭേനാടാ നീ േപാെക ം െചാ ിനാ

ത ിയാ നി ംഭ മേ രം ി ǌാെന തി റെ ാ

ക ന താ ം ജംഘ െമ ം വ പാ ം േശാണിതാ ം വ പടേയാ ം റെ െച ള- വി ം കല ാ കപിവീര ം രാ ിയിലാ െപാ െതാ രാ ി ര ാ െത െതെര ാക ം

ശ ാ െകാ കപിക ം ഗാ േഭദി ധാ ിയി വീ ം ഏ പിടി മടി മിടി മ- േ ം കടി ം െപാടി ം പര രം ചീ ം പറി ം മരാമരം േതാ േപാകാ െക െചാ ിയ ം വാനരരാ സ ാ െപാ താരഭി- മാനം നടി ം ത ജി ം കേളബരം

നാല നാഴികേനരം കഴി േ ാ കാല രി ിേത രേ ാഗണം ക ന വ േപാട ാന േനര- മ െകാേ മക കപിക ം ക ംകല െ ാഴി ാര ക ഥ ജംഭാരിന ന ം േകാപി ക തെ വധിേ ാരന രം പിേ ട ാ ജംഘ ം പാ ം തഥാ േശാണിതേന ം

േകാപി ാര േനരമംഗദന െകൗണപ ാ വേരാ ം െപാ തതി-

ീണനായ വ ി ബാലിതനയ ം ൈമ മാ വിവിദ മാ മേ തരം വ ാര േനരം െകാ ാ ജംഘെന ാേരയ മഥ പിെ യ ം വിവിദ മഹാബല െകാ ി േശാണിതേന െന മഥ ൈമ ം പാ െനെ ാ വീ ിനാ ന രവര ാരവ നാ വ ം ത രം േവശിേ ാരന രം ംഭനണ ശരം െപാഴി ീടിനാ

വ രാം വാനര ാെരാെ മ ിനാ ീവ ം േതരില ാ ചാടി വീ- തേയാടവ വി കള ീടിനാ

ി ംെച േനര ംഭെന- െ െ െ െ റി ീടിനാന ിയില വാരാ ിധി ം കല ിമറി തി- േഘാരനാം ംഭ കേരറിവ ീടിനാ ര ാ ജ മ ക േകാപി ര ാ ജലായ ി യ ീടാ ീവന ജെനെ ാ േനരമ-

ത നി ംഭ പരിഘ മാ ട

സംഹാര െനേ ാെല രണാജിേര സിംഹനാദം െച ാന േനരം

ീവെന ി ിലി വാതാ ജ- നേ െച ാ നി ംഭെന േണ മാ തിമാറിലടി ാ നി ംഭ ം പാരി ി വീ ത പരിഘ ം ഉ മാംഗെ റിെ റി ാനതി-

നാേയാ ജഗ ാണ ം േപടി മ ിനാ േശഷി രാ സ െട ട ന ാ കപിവീര ം

ല യി ട ാരവ ം െച ലേ ശേനാടറിയി ാരവ ക ംഭാദിക മരിേ ാ ദ ം േക

ജംഭാരിൈവരി ം ഭീതി ീടിനാ പിെ ഖരാ ജനാം മകരാ േനാ- ടന നേകാേപന െചാ ാ ദശാനന lsquoെച നീ രാമാദികെള യി ി വ ീ rsquo െക േനരം മകരാ ം ത െട ൈസന സേമതം റെ സ ാഹേമാ മ രണാ േണ പ ഗ ല ളായ ശര െള വ ികീലാകാരമായ െചാരി ീടിനാ നി ടാ ഭയെ വാനര െച ഭയം തരിെക രാമാ ിേക നി പറ േക ളേവ രാമ- ച ം വി ം ഴിെയ ല ടന വി ാളികളി വ തേ ാ നിെ ണ ബാണ കീടിനാ ഒ ിെനാെ ാ െമ ാ മകരാ ം ഭി മായീ ശരീരം കമലാ ം അേന ാന െമാ ം െപാ നി േ ര- െമാ തള ചമ ഖരാ ജ

അേ ാ െകാടി ം ട ം തിര ം ത പാണിത ിലി െ ാ ചാപ ം േത ം െപാടിെപ ാെന രാഘവ സാരഥിതെ ം െകാ ാന േനരം പാരിലാ ാ ചാടി ല ംെകാ പാരമ മകരാ െന ദാ പാവകാ ംെകാ ക ം േഛദി േദവക ാപ െമാ തീ ീടിനാ രാവണിതാനതറി േകാപി വ- േ വെര ം െപാ താ റ ാ ി രാവനേനാടറിയി ാന േക േദവ ലാ കനാകിയ രാവണ ഈേര േലാകം ന പടി പരി- ചാരക ാേരാ ടി റെ ാ അേ ാള ക േമഘനിനാദ ം ത പാദ ം പണി െചാ ീടിനാ lsquoഇേ ാളടിയനരികെള നി ഹി-

വി ായ സ ടം േപാ വ അ രം ി ളീ ക സ ാപ ാക തി കാരണംrsquo ഇ ം പറ പിതാവിെന വ ി

ാരിജി ം റെ േപാരിനായ േ ാദ മം ക െസൗമി ി െച കാ-

േനാടി ണ ി ളിനാ lsquoനിത ം മറ നി ി െന രാവണ-

കപിവര ാെര ം നെ ം അ െള ടന ം വ - െത നാേള െപാ ണമി െന

ാ െമ നിശാചര ാ ല- ലനാശം വ ക സത രംrsquo

െസൗമി ി െചാ വാ ി െന േക ഥ

രാമഭ സ ാമി താ മ െച lsquoആേയാധന ി േലാ വേരാ - മാ ധം േപായവേരാ ം വിേശഷി േനേര വരാതവേരാ ം ഭയം പാദാ ിേക വ വീ വേരാ ം ൈപതാമഹാ ം േയാഗി െതേടാ പാതക ാമത ാ ിേലവ ം ǌാനിവേനാ േപാ െചയ വെന ാവ ം ദീനതെയ ിേയ ക നി ീ വി rsquo എ െച വി ം ല ിേക സ നായ കെ ാ രാവണി ത േണ ചി ി ക ി ല യി

മായാസീതെയേ രി വ ട പ ിമേഗാ ര െട റെ നി ലനായ നി േനരം കപിക ം േതരി മായാസീതെയ ഖി മാ തിതാ ം പരവശനായി വാനരവീരെര ാവ ം കാണേവ ജാനകീ േദവിെയ െവ ിനാ നി യം lsquoഅേ ാ വിേഭാ രാമരാേമrsquo തി വാവി മ മിഴിയാ റവിളി ീടിനാ േചാര ം പാരി പര തി ക മാ തി ജാനകിെയ േതറീടിനാ lsquoേശാഭയിേ ം ന ിനി ി- നാപ ിതി പരെമ തീശ ര നാമിനി വാ ക സീതാവധം മമ സ ാമി തേ ാ ണ ി ാ കപികെളrsquo ശാഖാ ഗാധിപ ാ െര ം വാ ി േശാകാ രനായ മാ തന ന െചാ േക രാഘവ ം തദാ െചാ ിനാ ജാംബവാ തേ ാ സാ ലം

lsquoമാ തിെയ െകാ ിേ ാ േപാ ി േപാരി റംതിരി ീ മാറി വന നീ െടയ െച ീ ക സത രം േലാേകശന ന പാ േത േമrsquo ഇ മാക ണ വിധി ത ം കപി- സ മ ാ മായ െച ല തരം lsquoഎ െകാ ി വാ ിേ ാ ി ഭവാ ബ െമ േ ാ തെ നട നീrsquo എ േനരം മാ താ ജ െചാ ിനാ- lsquoനി േപടി വാ ീ കയ ǌാന ഉെ ാരവ ായി തിെ ാേഴ െച ജഗ സ ാമിേയാ ണ ി ണം േപാരിക നീ മിേ ാ ിനിlsquoെയ ട മാ തി െചാ േക വ താ മായ െച െതാ ണ ി ി ൈമഥിലി- ത െട നാശ ാ െമേ േമ മിയി വീ േമാഹി ര മ

െസൗമി ി താ മേ രം തി ടി െച മടിയിെല േച ീടിനാ മ വ ത പദമ നാ ം ഉ ംഗസീമനി േച ാന ക നി രാെയാെ നി കപിക ം ഖം െക തിനാ വാ ക- െളാെ റ ട ീ മാര ം എെ ാ േഘാഷ ാ െത ാ നി ചി ി വിേട വ വിഭീഷണ േചാദി േനരം മാര പറ ി മാതരിശ ാ ജ െചാ ാ lsquoക ിണ െകാ ി ിരി വിഭീഷണ- നേ ാ ര ാെര റി വിേഭാ േലാേകശ രിയായ േദവിെയെ ാ വാ

േലാക യ ി ലാ ായ വരാ മായനി ണനാം േമഘനിനാദനി- ാര മ ി െത ിെനനാ േക

മ ട ാ െച പ വി ീടാെത ത ിലാ നി ംഭിലയി െച

ട ത െട േഹാമം കഴി തി- നാ െ ാ കേ ാ പായമത തം െച ിനി േഹാമം ട ണമ ാ ി- െല മവെന വധി താ േമ രാഘവ സ ാമി ജയജയ മാനസ- വ ാ ലം തീ െ േ ദയാനിേധ ല ണ മടിയ ം കപി ല- ഖ വര മായി േപാകണം ഓ കാലം കള ീട േത േമ യാ യയ േ ണrsquo െമ വിഭീഷണ െചാ േക ളവാലസ ം തീ മ വ േപാവാന ന കീടിനാന വ ാ െള ാം ധരി േന- ര താ നായ ീരാമഭ ം േസാദര തെ ം രാ സ ംഗവ- േസാദര തെ ം വാനര ാെര ം െച ദശ ീവന ന തെ ം െകാ വരിെക ഹം ന കിനാ ല ണേനാ ം മഹാകപിേസന ം രേ ാവര ം നട ാര േനരം ൈമ വിവിദ േഷണ നള നീല- നി ാ ജാ ജന േകസരി താര ം ര ഷഭ ശരഭ വിനത ം

വീര മാഥി ശതബലി ജാംബവാ വാതാ ജ േവഗദ ശി വിശാല ം േജ ാതി ഖ ഖ ബലി ംഗവ േശ ത ദധി ഖന ി ഖ ഗജ

േമ ര മ ഗവയ ഗവാ ം മ മിത ാദി െചാ കപിക ം ം നട ി ല ണ തെ ാ ം ി നട വിഭീഷണ താ മായ

െച നി ംഭില നിറ ി ന രവര ാെര ഴലേവ നി ി േഹാമം ട ീടിനാ രാവണി ക ം മല ം മര െമ െകാ- െ ാവ മായ കപിക ം എ േമ ം െകാ വീ ട ിനാ- ര മി ാേതാേരാ രാ സവീര ം കയി േഹാമം ന ി ിനി- ലെരെ ക ിെയാഴിെ

ക ി രാവണി വി ം ശര ം െക േപാെട േപാരി ീടിനാ വ നി ംഭിലയാ ലേമേലറി നി ദശാനന മേ രം ക വിഭീഷണ െസൗമി ി തേ ാ

ത തീ പറ ട ിനാ lsquoവീര കഴി ീല േഹാമമിവെന ി േനേര െവളി ക ടാ ഢം മാ തന ന തേ ാ േകാപി േനരി വ ക തിേ ഭവാ ത സമയമ ിതിവ ിനി

ം ട ക ൈവക േത േമrsquo ഇ ം വിഭീഷണ െചാ േനര െസൗ- മി ി മ ശ കിടിനാ ത ശ െകാ ത ി -

ജി മത മ െള ീടിനാ അേ ാ ക ിെല മ ത-

േമാദം മാരെന ാദരം ല ണപാ േശ വിഭീഷണെന

ത ണം െചാ ാ ദശാനന ം lsquoരാ സജാതിയി വ പിറ നീ സാ ാ പി വ നേ ാ മമ േകവലം

മി ാദി വ െ െയാ വാ ശ ജന ി ത നായി െന നിത ം േവല െച േതാ ീടിനാ- െല ം ന നെ േത െചാ ാ േഗാ വിനാശം വ ം ജന പാ കേ ാളം ഗതിയി നി യം ഊ േലാക ാ ി സ തിെകാ േ സാധ മാ െത േ ാ ധമതം ശാ നാം നീ ലെ െയാ വാ- നാ യാ േവലെച മ തംrsquo എ േക വിഭീഷണ െചാ ിനാ lsquoന നീ ം നി പിതാ മറിക നീ വംശം ടി തി നീേയ േമ സംശയമി വിചാരി മാനേസ വംശെ ര ി െകാ വനി ǌാ- നം മാലീ ലനായകാ ഹാ rsquo ഇ െന ത ി പറ നി േ രം മ ാെത ബാണ കീ മാര ം എ ാമെത റി കള ഥ െചാ ിനാനാ െസൗമി ി തേ ാടവ lsquoര ദിനം മമ ബാ പരാ മം ക തിേ നീ മാരാ വിേശഷി ം ക െകാ ക ാ ിലി ǌാ നി ട െകാ ജ ഭ ണേമ വ lsquo ഇ ം പറേ ബാണ െകാ െസൗ- മി ി െട ട കീറിനാേന ം പ ബാണം വാ െനേയ ി സത രം പിെ വിഭീഷണ തെ ം

ശരെമ വാനരവീര - േമേറ റി വശംെക വാ ിനാ ത േണ ബാണം മഴെപാഴി ംവ ം ല ണ കിനാ ശ ാരിേമനിേമ

ാരിജി ം ശരസഹേ ണ െസൗ- മി ികവചം ിയി ീടിനാ ര ാഭിഷി ശരീരികളായി ന ര ം മി ാതനയ ം പാരമ ബാണം േയാഗി േത ം െപാടി തിരകെളെ ാ സാരഥിതെ തല ം റി തി- സാരമാേയാ വി ം റി ീടിനാ മെ ാ ചാപെമ ല വ- ന മി ാേതാളം ബാന കിനാ പിെ െ ം റി ീടിനാന മ വ പം ിക ാ ജനേ രം ഊ മാേയാ വി ം ഴിെയ ല- േ മ ബാണ കീടിനാ സത രം ല യി േത ം ി വി തം വ ി രാവണ ം ആ മറി ീല േപായ വ ം നാരദ താ ം ശംസി ിതേ രം േഘാരമാ ായ സംഗരം കെ ാ സാരസസംഭവനാദിക െചാ ിനാ lsquoപ േലാക ി ലി െന േപാ-

ായതി ിനി ാക മി ക ാ മീ ശം വീര ഷ ാ- േ ാ ജഗ ി മ ിവെരേ ാെലrsquo

ഇ ം പല ം ശംസി നി തി മേ ദിവസ യം കഴി ശം വാസരം കഴിേ ാരന രം വാസവ ൈദവതമ ം മാര ം

ലാഘവം േച കേരണ സ ി ി രാഘവ ത പദാംേഭാ ഹം മാനേസ ചി ി റ ി യ ാന െച പം ിക ാ ജ ക ം േഛദി സി ജല ി കി വി മാ- യ രാ ണിയി വ ശരം മിയി വീണി രാവണിത ട-

ലാമയം തീ ി േലാക യ ി ം സ മാനസ ാരായ േദവക സ തം െസൗമി ിെയ തി ീടിനാ

ം വരിഷി ാ ട ട- ന ര ീക ം ം ട ിനാ േന ളായിര ം വിള ീ തദാ േഗാ ാരിതാ ം സാദി ിേത ം താപമക ക ട ിനാ താപസ ാ ം ഗഗനചര ാ ം

ഭി നാദ ം േഘാഷി ിേത മാ- ന ി ിതാ വിരി മേ രം ശ ാവിഹീനം െച ǌാെണാലിയി ശം ം വിളി ട സിംഹനാദംെച വാനര ാ മായ േവേഗന െസൗമി ി മാനേവ ചരണാം ജം ിനാ ഗാഢമായാലിംഗനം െച രാഘവ- ഢേമാദം ക ീടിനാ നി

ല ണേനാ ചിരി ളിെ lsquo രെമ ം നീ െച കാരിയം രാവണി േ മരി കാരണം രാവണ താ ം മരി ാനറിക നീ

നായ നേ ാ ിനായ വ ം േശാക ാലിനി ദശ ീവ ംrsquo

രാവണെ വിലാപം

ഇ മേന ാന ം പറ ിരി േ രം മരി േകെ ാ രാവണ

വീണി മിയി േമാഹം കല തി- ീണനായ പിെ വിലാപം ട ിനാ

lsquoഹാ ഹാ മാര മേ ാദരീന ന ഹാ ഹാ മാര വീര മേനാഹര മ േദാഷ െള െചാ ാവ ഖമിെത മറ ാവ ില ǌാ വി വ ം ദ ിജ ാ ം നിമാ - മി നാ ാ റ ീ മാറായി നെ ം േപടിയി ാ മിനി മമ- ജ ം നി ലമായ വ ിതീശ രlsquo

ണ പറ ം നി പി - മ കര ട ിനാ lsquoഎ െട ന മരി ജാനകി- ത െട കാരണെമ െകാ ǌാ െകാ വ ത െട േചാര ടിെ ാഴി- െ േമ ഖമട കയി േമlsquo ഖ ഗ േമാ ി ിരി ലറി - നി ഗമി ീടിനാന നാം രാവണ സീത ം നാം രാവണെന ഭീതയാെയ ം േവപ ഗാ ിയായ ഹാ രാമ രാമ രാേമതി ജപെ ാ - മാരാമേദേശ വസി ം ദശാ േര

ിമാനായ പാ ശ ന നയ ന- ത മ ക രസ മ വാ രാവണ തെ നി ി റ- യാവെത ാം പറ ീടിനാ നീതിക lsquo ല ി ജനി ഭവാനിഹ നി മലെന ജഗ യസ തം താവകമായ ണ വ ി തി-

നാവതേ ാ ി ഹ മന ം േദവേദേവശ രനായ രൈവരി- േസവക ാരി ധാനനേ ാ ഭവാ െപൗല നായ േബര സേഹാദര ൈ േലാക വ നാം ണ ജനാധിപ സാമേവദ സമ വിദ ാലയ വാമേദവാധിവാസാ ാ ജിേത ിയന േവദവിദ ാ ത ാനപരായണ േബാധവാ ഭാ വശിഷ വിനയവാ എ ിരിെ വാനി ാ േര ന നെ േമാ ക ി ം ീവധമാകിയ ക ിനാ നീ

ഭാവി ം തവ ീ ിവ നം രാ ി േര വര േഭാ മയാ- സാ ം വിരേവാ േപാരിക േപാരിനായ മാനവ ാെര ം വാനര ാെര ം മാേനന േപാ െച െകാ കള നീ ജാനകീേദവിെയ ാപി െകാ ക മാനസതാപ ം െരനീ ീ കrdquo നീതിമാനായ പാ ശ പറ യാ ധാനാധിപ േക സ നായ ആ നമ േപ െച ി െ - മാ യാ മ ികേളാ ം നി പി ശി രാ നിശാചര ാ മായ

േരാഷം റെ ി േപാരിനായ െച രേ ാബലം രാമേനാേട ള- െവാെ ാഴിയാെതെയാ ിനാ രാമ ം മ വ തേ ാെടതി ി രാവണ നി േപാ െച ാനേഭദമായ നി ഭയം പിെ ര മ ബാണ െള െത ഭി മാ ീടിനാ രാവണേദഹ ം പാരം റി തള വശം െക

ധീരത ം വി വാ ീ ദശാനന േപാ മിനി മമ േപാ െമേ ാ തി- ഭീ വായ ല ാ രം ന രം രാവണെ േഹാമവി ം

െനെ നമ രിെ ം വദനനായ നി െചാ ീടിനാ

lsquoഅ ാ ജാദിയാം മ ടവീര - മ ാന േയാ തനാകിയ രാമ ം ഒെ െയാ മി വാരിധി ം കട- ി െര വ ല ാ രം ാപി

ശ ാരി ഖ നീശാചര ാെര - െമാെ െയാ ി ǌാേനകാകിയായി ഖ െ ാ ിരി മാറായി സ േരാ ǌാ തവ ശിഷ നേ ാ വിേഭാlsquo വി ാനിയാകിയ രാവണനാലിതി- വി ാപിതനായ മഹാ നി രാവണേനാ പേദശി ിrsquoെത ി നീ േദവതമാെര സാദം വ ക ശീ െമാ ഹ ം തീ ശ േതാ ം കാരമതിരഹസ േല െച ി ാ നീ േഹാമം ട ക വ ം ജയ െമ ാ നിനെ േടാ വി ം വരാെത കഴി ാകി- ല ി ി നി റെ ം ബാണ ണീര ചാപാശ രഥാദിക വാനവരാ മജ നാം പിെ നീ മ ം ഹി െകാ െകേ ാ സാദര- മ രെമ ിേയ േഹാമം കഴി നീrsquo

നിേയാ ലമ ം േക രേ ാഗണാധിപനാകിയ രാവണ

പ ഗേലാകസമാനമായ തീ ി ത െട മ ിരം ത ി ഹാതലം ദിവ മാം ഹവ ഗവ ാദി േഹാമായ സ- വ ത സ ാദി െകാ വ

ല ാ രദ ാരെമാെ ബ ി തി ശ ാവിഹീനമകം നായ ധ ാന റ ി ത ഫലം ാ ി െമൗന ം ദീ ി േഹാമം ട ിനാന േവ ാമമാ േ ാള ിതമാെയാ േഹാമ പം ക രാവണേസാദര രാമച കാ ിെ ാ ീടിനാ lsquoേഹാമം ട ീ ദശാനന മ വ േഹാമം കഴി ടീ കിെല േമ നാമവേനാ േതാ ീ ം മഹാരേണ േഹാമം ട വാനായയ ീ ക സാേമാദമാ കപി ലവീരെരrsquo ീരാമ ീവശാസനം ൈകെ ാ

മാ ത ാംഗദാദികെളാ േവ േകാടി ടേയാ ം മഹാമതി-

േലറി ട രാവണമ ിരം രപാലക ാെര ം െകാ -

മ ടവീരെരാ മി നാ ലം വാരണവാജിരഥ േള ം െപാടി- ാരാ ത ദശാസ േഹാമ ലം

വ ാജാ സരമ നിജ കരസം യാ ചി ി ദശ ീവേഹാമ ലം

േഹാമ ഹാദ ാരബ നപാഷാണ- മാമയഹീനം െപാടിെപ ംഗദ ത ഹയിലക േനര ന േര െന ാണായിത ിേക മ വ ക മംഗദാ യാ െതെ െച ഹയിലിറ ിനാ

ക മട ട ധ ാനി ിരി മ- ണ ജനാധിപെന വാനര

താഡി താഡി ത ജന െള- ീഡി െകാ ക ം സംഭാരസ യം

ിെലാെ െയാരി േല േഹാമി ഖ ി ി ല േമഖലാജാല ം രാവണ ക ിലി മഹാ വം പാവനി ീ ം പിടി പറി ട താഡനം െച ാന െകാ സത രം ീഡയാ വാനരേ മഹാബല

ദ െകാ ം നഖ ള െകാ ം ദശ- ക രവി ഹം കീറിനാേന ം ധ ാന ിേന മിള ായീല മാനേസ രാവണ ം ജയകാം യാ മേ ാദരിെയ ിടി വലി ത - മ നെമ ാം ിയി ീടിനാ വി നീവിയായ ക കഹീനയായ വി യായ വിലാപം ട ീടിനാ lsquoവാനര ാ െട ത െകാ ീ വാന ǌാെന തം െച ൈദവേമ നാണം നിന ി േയാ രാ േസശ ര മാനം ഭവാേനാളമി മ ാ േമ നി െട പിലി ാ കപിവര- െരെ ല ടി ി ിടിെപ പാരിലിഴ ം ക ിരി േപാേര പരിഭവേമാ ി ജളമേത എ ിനാ െ ാ നിന ധ ാന ം േഹാമ - മ തമിനിെയേ ാ മേത ജീവിതാശാ േത ബലീയസീ മാനേസ ഹാ വിധിൈവഭവെമ മ തം അ ം ഷ ഭാര യേ ാ വി ശ വ വെള ിടിെ ം

ബ െ ം ക ിരി യി ത ഭവി മേമവ ം നാണ ം പ ി ം േവ ീലവ ത ാണഭയം െകാ ഢ മഹാഖല rsquo

ഭാര ാവിലാപ േക ദശാനന ൈധര മക ത വാ മായ സത രം അംഗദ തേ ാട ാന ക ംഗശരീരികളായ കപിക ം

രാ ി േരശ രപ ിേയ മയ- ാ വിളി റ േപാ ീടിനാ

േഹാമേശഷം ട ിവയെമ രാ- മാ ിേക െച ൈകെതാ തീടിനാ മേ ാദരിേയാട സരി േ രം പ ിതനായ ദശാസ ം െചാ ിനാ lsquoനാേഥ ധരി ൈദവാധീനെമാെ ം ജാതനായാ മരി തി േമ ക ി െത ാമ ഭവി ീടണ- മിേ ാള ഭവമി രം മാമകം

ാനമാ ിത േശാകം കള ി നീ ാനവിനാശനം േശാകമറിക നീ

അ ാനസംഭവം േശാകമാ - മ ാനജാതമഹ ാരമായ ം നശ രമായ ശരീരാദികളിേല വിശ ാസ ം നര ാനസംഭവം േദഹ ലം ദാരാദിബ ം േദഹി സംസാര മ കാരണം േശാകഭയേ ാധേലാഭേമാഹ ഹാ- രാഗഹ ഷാദി ജര ത ജ അ ാനജ ളഖിലജ - മ ാനെമ ാമകെല ളക നീ

ാനസ പനാ ാ പരനദ യ- നാന സ പനേലപക

ഒ ിേനാടി സംേയാഗമതി മ- െ ാ ിേനാടി വിേയാഗെമാരി ം ആ ാനമി െന ക െതളി ട- നാ നി േശാകം കളക നീ വ േഭ ǌാനിനി ീരാമല ണ ാെര ം വാനര ാെര ം െകാ വ ീ വ അ ാ ിേലാ രാമസായകേമ ൈക- വല ം ാപി നിെ ാ സംശയം എെ രാമ െകാല െച കി സീതെയ- െ ാ കള ടെനേ ാ ടേവ പാവക പതി മരി നീ ഭാവനേയാ െമ ാ ഗതി ം വ ംrsquo വ ി േക മേ ാദരി ം ദ- ശ ീവേനാ പറ ാള േനരം lsquoരാഘവെന യി ാന താ േമ േലാക യ ി െല ധരി നീ സാ ാ ധാന േഷാ മനായ േമാ ദ നാരായണ രാമനായ ം േദവ മകരാവതാരമ ി ൈവവസ തമ തെ ര ി ം രാജീവേലാചന െമാ ല - േയാജന വി തമാെയാ മായ

ീരസ മഥനകാേല രാ േഘാരമാം മ രം േ ധരി ം പ ിയായ ം ഹിരണ ാ െനെ ാ മ ിടം േത േമ വ െപാ ി ം േഘാരനാേയാ ഹിരണ കശി ത മാറിടം ൈകനഖം െകാ പിള ം

ടി മ ബലിേയാ യാചി േലാക ം ടിയായള ം

ിയരായ പിറേ ാര ര ാെര േ വധി തിനായ ജമദ ിത

നായ രാമനാമെ ധരി ം ീപതിയായ രാമനിവ തെ

മാ ാ വംേശ ദശരഥ നായ ധാ ീ താവരനാകിയ രാഘവ നിെ വധി ാ മ ഷ നായ തേല വ പിറ െമ ധരി നീ

വിനാശം വ വാ ം തവ ത ഭവി ാ മായ നീയവ െട വ ഭെയ െകാ േപാ ഥാ നി നാകയാല ഢ ജള േഭാ ൈവേദഹിെയെ ാ ീ ക രാമ േസാദരനാ െ ാ രാജ ം ന ക രാമ ക ണാകര നെര ം നാമിനി ാനനം വാ തപ ിനായrsquo മേ ാദരീവാ േകെ ാ രാവണന ച പരാ മ െചാ ാന േനരം

മി ാമാത േസാദര ാെര ം ത വ ി ǌാേനകനായ കാനേന ജീവി ിരി ം ഭംഗിയെ േടാ ഭാവി വ ം ഭവി യിെ ാ േമ രാഘവ തേ ാെടതി ം െച ൈവ രാജ മ ഭവി ീ വ rsquo രാമരാവണ ം

ഇ ം പറ ിെനാ െ ബ േമാദം റെ ി രാവണ ലബലാദിക സംഗര ി ത - കാേല റെ വ ി തേല ല ാധിപ സഹായമായ േവേഗന സംഖ യി ാത ച രംഗേസന ം പ പടനായക ാ െമാ ി

പ ക െന ി റെ ാര വാരാധിേപാെല പര വ മാ തി ാം കപിക കെ ം ഭീതി വാ ീ ക നീതിമാനാകിയ രാമ ം െചാ ിനാ വാനരവീരേര നി ളിവേരാ മാനം നടി െചേ താ േമ ǌാനിവേരാ േപാ െച െതാ ീ വ- നാന െ ാ ക െകാ േകവ ം എ െച നിശാചരേസനയി െച ചാടീടിനാേനകനാമീശ ര ചാപബാണ ം ൈകെ ാ രാഘവ േകാേപന ബാണജാല കീടിനാ എ നിശാചര വേ തി-

രാമ ാ െ േപാെല രാമമയമായ ചമ ി സം ാമ- മി െമെ ാ ൈവഭവമേ രം

എേ ാ തേ െപാ ി രാഘവ- െന േതാ ീ രജനീചര െ ാ െവ ദ ാദശനാഴികേനരെമാ േപാെല യാ ധാനാവലിേയാ ര മ അ ം വരിഷി േനരമാ ം ത ചിേ തിരി റിയായതിേ േമ വാസരരാ ി നിശാചരവാനര േമദിനി വാരിധി ൈശലവന ം േഭദമി ാെത ശര നിറ ി േമ ര ാരായ രാ സവീര ം ആന ം േത ം തിര ം കാലാ ം വീ മരി നിറ ി േപാ ളം കാളി ം ളിക ം കബ ം കാളനിശീഥിനി ം പിശാച ം നാ ം നരി ം ക കക കാക

േപ ം െപ ഭയ രമാംവ ം രാമചാപ ി മണിത നിനാദ ം േവ ാമമാ േഗ ടെര ടെര േക േദവഗ യ ാപേരാ ം േദവ നീ നാം നാരദ ം തദാ രാഘവ തെ തി ട ിനാ- രാകാശചാരികളാന കം ദ ാദശ നാഴികെകാ നിശാചര േമദിനിത ി വീണീടിനാെരാ േവ േമഘ ി ി നി ബിംബംേപാെല രാഘവ തെ ം കാണായിതേ രം ല ണ താ ം വിഭീഷണ ം ന- ര തനയ ം മാ ത ം മ വാനരവീര ം വ ി

ം നിറ ി രാഘവനേ രം മ ടനായക ാേരാട െച ി- തി ണേ മാ െച ീ വാ നാരായണ ം പരേമശ ര െമാഴി-

ാ മിെ േക ǌാ േമ രാ സരാജ ം വന േനരം രാ സ ീക റവിളി ിനാ താത സേഹാദര ന ന വ ഭ നാഥ ന വലംബനമാരേ ാ

യാേയ ം വി പയാ െ ാ ന രാധിപേസാദരി രാമെന

ി കാരണമാപ ിെതാ െവ വ ി വ മ ി കാരണം

ണഖ െ മതി പരം േപെ മാള േയാ ദശക ര ജാനകിെയെ ാതി ാ ലം ടി- ാെനാ ഢ മഹാപാപി രാവണ

അ ഹരമാേ ണ ഖരാദിെയ

േ വധി ം ാരി െന ത വ ി വാഴി ീവെന സത രം വാനര ാെരയയ ം മാ തി വ ിവിെടെ ക ം വാരിധിയി ചിറെക ി ട ം ക ിരിെ ന േതാ െത - േ ാ വിചാരമാപ ി ാ സി മ ാ ി വിഭീഷണ െചാ ിനാ മ നായ ം ധി രി ീടിനാ ഉ മ ന വിേവകി വിഭീഷണ സത ത േമലി ന ായ വ മവ നീചനിവ ലെമാെ ടി തി- നാചരി ാനി ത രണ ി ം ന ത ാെര ം ത ിമാെര ം െകാ ി മ മാ ജനെ ം എ ാമ ഭവി ീ വാ പ താ വ ാ െച െമ ാം മറ ിേതാ

സ മായ ം േദവസ മായ ം നി രിയാദമട ിനാേന ം നാ ിലിരി ം ജകെള പീഡി കാ ിലാ ി മ ീടിനാ ക ല അ മന ാേയന നിത മാ ി ം മി ജനെ െവ ചമ ം

ാ ണെരെ ാലെച ം മ ധാ ിക ാ തെലാെ യട ി ം പാരം ജനേദാഷ ിവ- നാെര മി പ െമാരി ം ഇ ഹാപാപി െച േതാ ക ിനാ നെ ം ഃഖി മാറാ ിനാനിവ ഇ ം ര ീജന ി വിലാപ ന രാധിപ േക ഃഖാ നായ ശ െളെ ാെ ാ വാനി ിനി

ിനാ റെ െക ി നാം എ േക വി പാ മതിന - േ മേഹാദര ം മഹാപാ ശ ം ഉ രേഗാ ര േട റെ ശ കി ട ിനാേര ം

ിമി ായതനാദരി- തനായ നിശാചരനായക

േഗാ രവാതി റെ നി ി ചാപലെമ ിേയ വാനരവീര ം രാ സേരാെടതി ാര കേ - േ ാട നിശാചരവീര ം

ീവ ം വി പാ ം ത ളി- മാം വ ം െപാ താന േനരം

വാഹനമാകിയ വാരണവീരെന- ാഹസം ൈകെ ാ വാനരരാജ ം

െകാ ക വി പവിേലാചന െച ി വാ ം പരിച ം ൈകെ ാ

െകാെ ാെ റി ാ കപിരാജ ം ന ായിെത വി പാ മഥ െവ ിനാ വാനരനായകവ സി

േകാപേ ാ മ ടരാജ ം െന ിേമെലാ ടി ാന െകാ വ െതെ കാല രം േമവിനാ േതരിേലറിെ ാ ാ മേഹാദര േത ം തക ീവനവെന ം ത ര ിനയ ക തി-

നായ വ ാ മഹാപാ ശ ം അംഗദ െകാ ാനവെന മേ രം െപാ ം മിഴികേളാടാശരാധീശ ം േപാ മദേ ാ മ കപികെള താമസാ ംെകാ വീ ിനാ ഴിയി രാമ ൈമ ാ െമ ത ി

താമസാ െ മേ ാ ദശാസന ആ രമ െമ ാന വ ള- വാ ര ാരായിതാ കപിക ം വാരണ കര ട േ ാ ക- സാരേമേയാരഗ ൈസരിഭ വായസ- വാനര സിംഹ ക കാക - ാനനമായ വ മാ രാ ാ കം ഗര പ സ ശ ി പരശ ധ-

ഖ ഗ ല ാസ ബാണാ ധ ം മായ വ പര ക ള-

വാേ യമ െമ ാ മ വീര ം െച ന െ ാ ിക മി ന തി മാദിത ന ിെയ ി രം േജ ാതി യ ളായ െച നിറ ള- വാ രമ ം േപായ മറ ബലാ അേ ാ മയന െകാ േ ാ ദിവ ാ െമ-

േപതരാ ധം കാണായിത ിേക ഗാ മ ം േയാഗി തിെന ം ശാ മാ ീടിനാന മാനവവീര ം സൗര ാ െമ ാ ദശാനനേ രം ൈധേര ണ രാഘവ ത െമ ം ഖ ി േനരമാഖ ലൈവരി ം ച കരാം സമ ളാം ബാണ പ െകാെ മ ള േഭദി ള-

മ ഷനാകിയ രാഘവ ശര െള ാന െകാ ട -

കീറി റി ി ന േര ം ല ണേന ശര ളാ േ ാ ത േണ േക ഖ ി വീ ീടിനാ അ ശരെമ തെന ം െകാ ച ലഹീനം റി ി ചാപ ം അശ െള ദെകാ വിഭീഷണ

ത െകാ ാന േനരം ദശാനന തേല ചാടിവീണാ േവ െകാ തി-

േ ാധാ വിഭീഷണെന േയാഗി ി ബാണ െകാെ റി ി വീണി ി മഹീതേല അേ ാ വിഭീഷണെനെ ാ മാറവ ക പി ം മയ െകാ േ ാ േവ ക െ ാ ചാ വാേനാ ിയ േനര ല ണ ബാണ െള ി ന രാധിപ ത ടെലാ േവ ര മണി റി വല ട നി ം ദശാസന േകാപി െചാ ിനാ ല ണ തേ ാ ന നീെയ ം ര ി വാ വിഭീഷണെന ദാ ര ി ി ന നിെ നെര െട ശ ി വ ക ാ മിെ ാ ശ നാകി ഭവാ ഖ ി േവലി ം എ പറ േവേഗന ചാ ീടിനാന െച തറ ി മാറ ശ ി ം അ െകാ ത താ ട വി നായ ത വീ മാര ം േവ െകാ ല ണ വീണ ക ി മാ െകാ രാമ ം നി വിഷ നായ ശ ി പറ തി ാ ം കപിക ശ ി േപാരാ ര ലനായകന ൈ ക െകാ പിടി പറി ട- േ ാപേമാ റിെ റി ീടിനാ

മി തനയ േഷണ ജഗ ാണ- ാദികേളാട െച ിതാദരാ

ല ണ ത െട മി ിനി ര ി െകാ വി വിഷാദി േത ം ഃഖസമയമ ിേ ാ ഴേ ാ

രേ ാവരെന വധി ǌാ കല ാണ െ ാ ക െകാ വി നി - െള വ മി മ രകൗശലം ശ ാ ജെന വധി ം േവഗ ി- ല ാ ജാദികേളാ െമാ മി വാരിധിയി ചിറെക ി ട ം േപാരി നിശാചര ാെര വധി ം രാവണനി ഹസാ മായി വന േകവലമിേ ാളഭി ഖനായി രാവണ ം ബത രാഘവ ം ടി േമ ക മിയിെല ത ിനി രാ ി േര േനെ ാ വാ നി യം മാ ാ വംശ ി വനാകി ǌാ സ ദീപ ം സ ാം ധിക ം സ ാചല ം ര ച ാ ം ആകാശ മികെള ിവ നാള േപാകാെത കീ ിവ ി ംപരി ǌാ ആേയാധേന ദശക െനെ ാല വെനാ- രാ ധപാണിെയ ാകി നി ംശയം േദവാ േരാരഗചാരണതാപസ- േരവ ം ക റിേയണം മമ ബലം ഇ മ െച ന േര േനാ- ട െള ം ട ീടിനാ ത മം ബാണം നിശാചരാധീശ -

ാഹ െ ാ കി ട ിനാ രാഘവരാവണ ാ ത ിലി െന േമഘ മാരി െചാരി േപാെല ബാണഗണം െപാഴി ീ േനരം ǌാെണാലിെകാ ഴ ി ജഗ യം േസാദര വീ കിട േതാ ി- ലാധി ര ലനായക താേരയതാതേനാേടവമ െച

ധീരതയി ിേന ം മമ തേല വാ യി ന െതനി ിനി ാതാ തേ ാ െട മരി ം

വി പിടി ം തിേ േമ െക മി െത ചമ ന ിഹ നി പാ േമ മ മന ി ം വി മേമറിവ ി േമ േമ

െനെ ാ വാ പായ ം ക ീല ന മായ വ ി മാന ം മാനേസ ഏവമ െച േനരം േഷണ ം േദവേദവ തെ ാടാ െചാ ീടിനാ േദഹ ിേന ം നിറം പക ീെലാ േമാഹമേ മാരെ നി യം എ ണ ി നിലാ ജ തേ ാ പിെ നി പി െചാ ാ േഷണ ം െ ണേ വിശല കരണിയാ-

മ ി െകാ വ ീ ക എ ളേവ ഹ മാ ം വിരേവാ െച മ ം െകാ വ ീടിനാ നസ ം െച േഷണ മാരനാ- ലസ ം തീ െതളി വിള ിനാ പിെ മൗഷധൈശലം കപിവര

മി വ ം തെ യാ ിനാ മ വ തെ വണ ിനാന ത ി ം ന ായ െക ണ ി രാമ ം നി െട പാരവശ ം കാ കകാരണ- െമ െട ൈധര ം േപായി മാനേസ എ േക രെച മാര - െമാ തി മന ി ാകണം സത ം തേപാധന ാേരാ െച ം മിഥ യായ വ ടാെയ നി യം ൈ േലാക ക കനാമിവെനെ ാ

പാലി െകാ ക ജഗ യം ൈവകാെത ല ണ െചാ േക ര മ രേ ാവരേനാെടതി ാനതി തം േത െമാ മി വ ദശാസ ം േപാരി രാഘവേനാെടതി ീടിനാ പാരി നി ി ാ വംശതിലക ം േതരി നി ാശരവംശതിലക ം േപാരതി േഘാരമായ െച േതാ േനര പാരമിള ം ര മ െ നാരദനാദിക െചാ േക യാ പാരം വള െ ാ സം മേ ാ ട ഇ ം മാതലിേയാ െചാ ാ മമ സ നം െകാ െ ാ നീ ൈവകാെത ീരാഘവ ഹിതം വ മാ നീ

േത ം െതളി െകാ മടിയാെത മാതലിതാന േക ട േത മായ തലം ത ിലിഴ െചാ ീടിനാ

രാവണേനാ സമര ിനി ǌാ േദേവ ശാസനയാ വിടെകാ ി േതരതിലാ കേര ക േപാരിനായ മാ ത ല േവേഗന നട വ എ േക രഥെ ം വ ി മ വ േതരിലാ ാ കേരറിനാ തേ ാ ല നായ രാഘവെന വി ിലാ ാെറാ േനാ ി ദശാസന േപമഴേപാെല ശര കീടിനാ രാമ ം ഗാ മ െമ ീടിനാ രാ സമ ം േയാഗി േനരം രാ സരാജ ം മാെയ ം രനാഗ ളാമ െ മാ വാ

ഗാ ഡമ െമ ര നാഥ ം മാതലിേമ ം ദശാസന ബാണ -

െള െകാടി ം റി കള ി വാജിക ം ശരേമ േമ ന- രാജി ം േഘാരമായ വ ര വര ൈകകാ തള േത ി നി ം വിധൗ ൈകകസീന നനായ വിഭീഷണ േശാകാതിേരകം കല നി ീടിനാ േലാക േമ ം വിഷാദം കല ി ം കാല ര ിനയേ നിനിെയ ലം േയാഗി ിതാശരാധീശ ം

അ െകാ തടെപാറാേ ാ ട ാരിത െട േതരിലി െ ാ

ശ ിെയ യ ര നാഥ ം പ ി വീ ത ല ം ന േര െട രഗ െള-

െകാ റി ി രാഘവ സാരഥി േത ം തിരി ടി ാ നായ േപാരിെലാഴി നി ീടിനാനേ രം ആലശ െമാ കേ ാ േനരം ത - പൗല ം തേനാ െചാ ീടിനാ എ ിനാ െ ാ നീ പി ിരി ബലാ- ല നായ ǌാന ലനാകേയാ ടലേരാെടതി ാ ǌാെനാ േനാ-

െടാടിെയാളി വാെറ ക ഭവാന നീയ തെനനി ിനി രാമ നീയതിബാ വെന റിേ നഹം ഇ ം നിശാചാധീശ പറ തി-

രം സാരഥി സത രം െചാ ിനാ രാമെന േ ഹ ായി മ മ-

ാമിെയ േദ ഷ ായി മ േമ രാമേനാേട െപാ തിനി േ ര- മാമയം തള ക ǌാ േ ഹം ഭവാെന റിേ മാകയാ

േമാഹമക േവാളം േപാ ളം വി െര നി ാലസ െമ ാം കള ിനി- േ ാരി ണെമ ക പി െ സാരഥിതാനറിേയണം മഹാരഥ- ാ െട സാദ ം വാജിക സാദ ം

ൈവരിക ജയാജയകാല ം േപാരി നിമ േനാ തേദശവിേശഷ ം എ ാമറി രഥം നട വ- നേ ാ നി ണനാ ത േഭാ എ േക െതളി ഥ രാവണ- െനാ ണ ാ ൈകവള ം െകാ - ി ിനിേ ര ാ ീ ക പിേ ാ മി ിനിെയാ െകാ െമേടാ ഇേ ാ നാെളേയാെടാ തിരി ി ം മ വേനാ േപാെര റിക നീ ത ം േതരതിേവേഗന ിനാ

േ ാധം ി രാമ ം ത ളിേല മണ െപാ തള- വ മി ം നിറ ശര ളാ അഗ േവശ ം ആദിത തി ം

അ െന േപാ ക നി േ ര- െമ െനെയ റി ീലഗ തദാ രാഘവ േതരിലിറ ിനി ീടിനാ- നാകാശേദശാ ഭാകരസ ിഭ വ ി നി ര ലനാഥനാ- ന മിയ െച ാനഗ ം അഭ ദയം നിന ാ വ വാ- നിേ ാഴിവിേട വ ി ǌാെനേടാ താപ യ ം വിഷാദ ം തീ േപാ- മാപ മ വ മക േപാം ശ നാശം വ ം േരാഗവിനാശനം

വ ി മാ സ ീ ിവ നം നിത മാദിത ദയമാം മ മി-

മെമ ം ഭ ാ ജപി െ േടാ േദവാ േരാരഗചാരണ കി ര- താപസ ഹ കയ രേ ാ ത- കിം ഷാ േരാ മാ ഷാദ ാ ം സ തി ര െന െ ഭജി ം േദവകളാ താദിത നാകിയ േദവനേ പതി ാ േലാക ം ര ി ം നിജ ര ിക െകാ വ ഭ ി മവ ക പകാലാ േര

ം വി ം ീമഹാേദവ ം ഷ ഖ താ ം ജാപതി ം ശ ം ൈവശ ാനര ം താ ം രേ ാവര ം വ ണ ം വാ ം യ ാധിപ മീശാന ം ച ം ന ജാല ം ദി രി ം വാരണവ മാര ം മാര ം താരാഗണ ം നാനാ ഹ ം അശ ിനീ മ വ ം വിശ േദവ ാ ം സി ം സാ ം നാനാ പി ം പിെ മ ം ദാനവ ാ രഗസ ഹ ം വാരമാസ സംവ രക പാദി കാരകനായ ം ര നിവ തെ േവദാ േവദ നാം േവദാ കനിവന േവദാ വി ഹന േവദ േസവിത ഷാ വിഭാകര മി ഭാകര

േദാഷാകരാ ക ത ാ ദിനകര ഭാ ര നിത നഹ രനീശ ര സാ ിസവിതാ സമ േലാേക ണ ഭാസ ാ വിവസ ാ നഭസ ാ ഗഭ ിമാ

ശാശ ത ശം ശരണ ശരണദ േലാകശിശിരാരി േഘാരതിമിരാരി േശാകാപഹാരി േലാകാേലാകവി ഹ ഭാ ഹിരണ ഗ ഭ ഹിരേണ ിയ ദാന ിയ സഹ ാം സനാതന സ ാശ ന നാശ സകേലശ ര

ജനാവേബാധ ദ മംഗല ആദിത ന ന ണനന ഗ േജ ാതി യ തപന സവിതാ രവി വി വിക ന മാ ാ നം മാ-

കിരണ മിഹിര വിേരാചന േദ ാതന പര ഖേദ ാത േദ ാത-

നദ യ വിദ ാവിേനാദ വിഭാവ വിശ ി ിതിസംഹാരകാരണ വിശ വ മഹാവിശ പ വി വിശ വിഭാവന വിൈശ കനായക വിശ ാസഭ ി ാനാം ഗതി ദ ച കിരണ തരണി ദിനമണി

രീക േബാധ ദനര മാ ദ ാദശാ ാ പരമാ ാ പരാപര- നാദിേതയ ജഗദാദി ത ശിവ േഖദവിനാശന േകവലാ ാവി - നാദാ ക നാരദാദി നിേഷവിത

ാനസ പന ാനവിനാശന ധ ാനി െകാ ക നീ നിത മിേ വെന

ആദിത ദയം

സ തം ഭ ാ നമ രി ീ ക സ ാപനാശകരായ നേമാനമഃ അ കാരാ കാരായ നേമാനമഃ

ചി ാമേണ ചിദാന ായ നേമാനമഃ നീഹാരനാശകായ നേമാനമഃ േമാഹവിനാശകരായ നേമാനമഃ ശാ ായ െരൗ ായ െസൗമ ായ േഘാരായ കാ ിമതാംകാ ി പായ േത നമഃ

വരജംഗമാചാര ായ േത നേമാ േദവായ വിൈശ ക സാ ിേണ േത നമഃ 3930 സത ധാനായ ത ായ േത നമഃ സത സ പായ നിത ം നേമാനമഃ ഇ മാദിത ദയം ജപി നീ ശ യം വ ീ ക സത രംrdquo ചി ം െതളി ഗേ ാ ി േകെ ം ഭ ി വ ി കാ ം ിനാ പിെ വിമാന േമറി മഹാ നി െച വീണാധേരാപാേ മ വിനാ രാവണവധം

രാഘവ മാതലിേയാട ളിെ ി- താ ലെമ ിേയ േത നട ീ നീ മാതലി േതരതിേവേഗന ിനാ- േന േമ ച ലമി ദശാസ ം ടി െപാടിെകാ ദി ടനിട- ടി ശര െമെ ാ വി യം

രാ ി രെ െകാടിമരം ഖ ി ധാ ിയിലി ദശരഥ ം യാ ധാനാധിപ വാജിക തെ ം മാതലിതെ േമെറെയ ീടിനാ ലം സലം ഗദാദിക ം േമ -

േമേല െപാഴി ി രാ സരാജ ം സായകജാലം െപാഴി വ ം റി- ാേയാധന ി ി രാമ ം

ഏ മണ മക ം വലംവ - േമ മിടംവ െമാ പി വാ ി ം സാരഥിമാ െട സൗത കൗശല ം േപാരാളിക േട കൗശല ം പ കീഴി ക തി നാമീവ -

ാക മി ിവ മിനി േമലി എ േദവാദിക ം ക ീടിനാ ന നെ െതളി ി നാരദ പൗല രാഘവ ാ െതാഴി കാ കയാ ൈ േലാക വാസികള ഭീതി ീടിനാ വാതമട ി മറ ി ര ം േമദിനിതാ ം വിറ ി പാരമായ പാേഥാനിധി മിളകി മറി ി പാതാളവാസിക ം ന ീടിനാ അം ധി അം ധിേയാെടെ തി ി - മംബരമംബരേ ാെടതി ീടി ം രാഘവരാവണ ി സമം രാഘവരാമണ െമാഴി ി േകവലമി െന നി ക ി േദവാദിക മേ ര രാഘവ രാ ി രെ തലെയാ ട ധാ ിയിലി ാന േനരമെ ാേഴ െട ള കാണായിതവ തല െട റി കള ര ാമ ം

ഉ ായിതേ ാള ം പിെ രാഘവ ഖ ി മിയിലി ാലര ണാ ഇ ം റി െ ാ തലകെള

ിയിലി ര ലസ മ പിെ ം പ തല െ ാ വാ മി- െ േ വിചി േമ ന നെ ം ഇ െന റായിരം തല േപാകി - െമ ം റവി വ തല പ ി ം

രാ ി രാധിപ തെ തേപാബലം ചി ം വിചി ം വിചി മേ േലാം ംഭക മകരാ ഖര ബാലി

വ നാം മാരീചെന ിവരാദിയാം െരെ ാ ബാണ ിനിെ തി-

നി രനാമിവെനെ ാ വാ മടി- ായതി ശക െനെ ാ വാ

ക ീ പായ േമ െമാ ീശ രാ ചി ി രാഘവ പിെ മ ശ- ക ര െമ ി ബാണ കീടിനാ രാവണ ം െപാഴി ീടിനാ ബാണ േദവേദവ തി േമനിേമലാേവാളം െകാ ശര െളെ ാ ര വര-

ായി ിെലാ നിനവേ രം സമ ളായ വ ശര ം

െക റ ദശാസ ം നി യം ഏ ദിവസം വനീവ േമ േരാേഷണനി െപാ േതാരന രം മാതലിതാ ം െതാ െചാ ീടിനാ- േന ം വിഷാദ ാകാ മാനേസ

മഗ തേപാധനനാദരാ ത ബാണം െകാ െകാ ാം ജഗ േഭാ ൈപതാമഹാ മതായെത ി െന മാതലി െചാ േക ര വര ന പറ നീയിെതേ ാടിനി- െ ാ ീ വ ദശക െന നി യം എ ളിെ ൈവരി മ െ ന ാെയ െതാ ി രാഘവ ര ാനല ാരതി തരം വ

വാ ം മ രേമ മ മായ വിശ െമ ാം കാശിെ ാ സായകം വിശ ാസഭ ാ ജപി യ ീടി

രാവണ തെ ദയം പിള - േദവി ം േഭദി വാരിധിയി േചാരക കി കി വിരേവാ മാ തേവേഗന രാഘവ ത െട ണിയി വ ി വീ െതളിേവാെട

ബാണ െമെ ാ വി യമേ രം േതരി നി ാ മറി വീണീടിനാ പാരി മരാമരം വീണേപാെല തദാ ക പക മല കിനാ-

പ േമാേദന വാനരേരവ ം അ േലാ വ നി േമ േമ ശ ം േന െളാെ െതളി ി

രസംഭവ ം െതളി ീടിനാ- ന ം േനെര ദി ാന േനരം മ മായ വീശി ട ി പവന ം ന ായ വിള ീ ച ശേലാക ം താപസ ാ ം ജയജയ ശേ ന താപമക കഴ ട ിനാ േശഷി രാ സേരാടിയകം േകഴ ട ിനാെരാെ ല ാ േര അ ജ മാ തി നീലാംഗദാദിയാം മ ടവീര മാ ക ിനാ രാവണഗാ ദഹനം

അ ജ വീണ ക വിഭീഷണ വ ി രിക െച ി ലാ ഃഖം കല വിലാപം ട ിനാ-

െനാെ വിധിബലമേ ാ വ ം ǌാനിെതാെ റ ീടിേന േമ മാനം നടിെ െ ം െവടി ീടിന വീര മഹാശയേനാചിതനായ നീ പാരിലീവ ം കിട മാറായ ം

ക ിെത ാം ǌാന ഭവിേ ണെമ- ൈദവ ിനതാ െ ാഴി ാവ ം

ഏവം കര ം വിഭീഷണ തേ ാ േദവേദേവശന െച ിതാദരാ എേ ാടഭി ഖനാ ി േപാ െച ന ായ മരി മഹാ രനാമിവ - തെ റി കരയ േത േമ ന പരേലാക ി സേഖ വീരരാ രാജാ ധ ം ന േപാരി മരി െത റിേയണേമ േപാരി മരി വീരസ സി ി പാരം തിക െ ി േയാഗം വരാ േദാഷ െള െമാ ീതിവ ിനി- േ ഷ ിയ ട ക ൈവകാെത ഇ മ െച നി േ രം ത മേ ാദരി േക വ ീടിനാ ല ാധിപ മാറി വീ കര മാ- ത െ ാ േമാഹി ന ട ഓേരാതരം പറ ം പിെ മ നാരീജന ം േക ട ിനാര പം ിരഥാ ജനേ ാള െച പം ി ഖാ ജ തേ ാ സാദരം രാവണ ത ട സം രി ീ ക പാവകെന ലി ി ിനി ത രം ത വിഭീഷണ െചാ ാനിവേനാള- മി പാപം െച വരി തേല േയാഗ മേ മടിയനിവ ട - സം രി ീ നാെന േകേ ം വ ബ മാനേമാെട ര മ പിെ ം െചാ ാ വിഭീഷണ തേ ാ മ ബാണേമ രണാേ മരിെ ാ ക രാധീശ രന ി പാപ

ൈവര മാമരണാ െമ ാ ി- േതറിയ സ ഗതി ാവതി നീ േശഷ ിയക വഴിേയ കഴിെ ാ േദാഷം നിന തിേന മകെ ടാ ച നഗ ാദിെകാ ചിത മാ- നേ ന ി നിവര ാ മായ വ ാഭരണമാല െകാ ം തദാ ന രാധിപേദഹമല രി- ാ വാദ ം േഘാഷി െകാ ി-

േഹാ ികെള ം രി വ േമ രാവണേദഹം ദഹി ി ത െട

ജനാ ദക ിയ ം െച നാരിക ഃഖം പറ േപാ ിെ ീരാമപാദം നമ രി ീടിനാ

മാതലി ം ര നാഥെന വ ി ജാതേമാദം േപായ രാലയം േമവിനാ െച നിജനിജ മ ിരം ി ജന ാവേലാകനം െച നിേ ാ ക ം വിഭീഷണരാജ ാഭിേഷകം ല ണേനാട െച ി രാമ ം രേ ാവരനാം വിഭീഷണായ മയാ ദ മാേയാ ല ാരാജ ചി േമാദാലഭിേഷകം കഴി നീ എ േക കപിവര ാെരാ ം െച േശഷി നിശാചര ാ മായ അ വേതായാദി തീ ജല ളാ സ കലശ ജി േഘാഷി വാദ േഘാഷേ ാ താപസ ാ മാ- യാ വിളി ഭിേഷക ം െച ി മി ം ച ദിവാകരരാദി ം

രാകമഥ വിഭീഷണ ലേ ശനായ വാ െക കിരീടാദ -

ല ാര െച ദാന ര തം ജ നാേയാ വിഭീഷണനാ െ ാ

രാജ നിവാസിക കാ ം വ ി വാ ഹലം വിഭീഷന കാ െമ ാെമ ി െകാ വ- ാ യാ രാഘവ ാ വ ഭി-

വാദ ം െച വിഭീഷണനാദരാ ന േര സാദ ിനായ രാമ- ഭ നെത ാം പരി ഹി ീടിനാ ഇേ ാ ത ത നാേയനഹെമ ചി ഷന സാദി ളീടിനാ അേ വിനീതനായ വ ി നി

ീവെന നരാലിംഗനം െച സ നായ െച ി രാഘവ ചി ി െത ാം ലഭി ന െ േടാ ത ാഹയേത ന രാവണ തെ ǌാ-

ാഹേമാ വധി ി നി യം ലേ ശ രനായ വിഭീഷണ തെ ം ശ ാവിഹീനമഭിേഷക ം െച സീതാസ ീകരണം

പിെ ഹ മാെന േനാ ിയ െച മ വ നീ െപായ വിഭീഷണാ യാ െച ല ാ രം റിയി ണം തന ംഗിയാകിയ ജാനകിേയാടിദം ന രാധിപനി ഹമാദിയാം

ാ െമ ാം പറ േക ി ണം എ ാലവ െട ഭാവ ം വാ മി- െ േ ാ വ പറക നീ സത രം എ േക പവനതനയ ം െച ല ാ രം ാപി ന രം

വ നിശാചര സ രി ീടിനാ ന ിതനാെയാ മാ ത ം രാമപാദാ ം ധ ാനി ിരി മി തെയ നമ രി ീടിനാ

വ സാദമാേലാക കപിവര ാ െമ ാം പറ ട ിനാ

ല ണേനാ ം വിഭീഷ തെ ാ ം ീവനാദിയാം വാനര ാെരാ ം

രേ ാവരനാം ദശ ീവെനെ ാ ഃഖമക െതളി േമവീടിനാ ഇ ം ഭവതിേയാെടാെ റെക ചി ം െതളി െച ിതറി ാ ം സേ ാഷെമ ായി സീത െ - െ െചാ ാവ ജാനകീേദവി ം ഗ ഗദവ േ ന െചാ ിനാെള ǌാ മ ടേ െചാേ െചാ നീ ഭ ാവിെന െകാ വാ പായെമ- െ പാ േ ണമിനി ം ൈചവ ǌാ േനര ിതി േയാഗം വ ീ നീ ധീരത മി ിനി ം െപാ ീ വാ വാതാ ജ ം ര വര തേ ാ ൈമഥിലീഭാഷിതം െച െചാ ീടിനാ ചി ി രാമന വിഭീഷണ തേ ാ സ നായ െച ാ വിരെയ നീ ജാനകീേദവിെയെ വ ക ദീനത േപാ കാണാ െകാ മാം ാനം കഴി ി ദിവ ാംബരാഭര-

ണാ േലപാദ ല ാരമണിയി ശി പമാേയാ ശിബികേമലാേരാപ മ േരാഭാേഗ വ ക സത രം മാ തിതേ ാ െട വിഭീഷണ- നാരാമേദശം േവശി സാദരം

മാരായ നാരീജനെ െ ാ ാംഗിെയ ളി ി ചമയി

ത ിെല ി െകാ െച േ ര- ായ ചമ ിെതാ േഘാഷനിസ നം

വാനരവീര ം തി ി ിര ിയ- ാനകീേദവിെയ െകാ ീ വാ മി ണ കെ ാ

യാ ിക ാരണ ാ ിയക ിനാ േകാലാഹലം േക രാഘവ കാ ണ - ശാലി വിഭീഷണ തേ ാട െച വാനര ാെര പ വി ാ േ ാ ǌാ രെച ി നിേ ാടിെതെ േടാ ജാനകീേദവിെയ ാലതിെനാ ഹാനിെയ ത പറ ീ നീ മാതാവിെനെ കാ േപാെല ൈമഥിലിെയെ കാ ാ േമവ ം പാദചാേരണ വേരണെമ ിേക േമദിനീന ിനി കിം ത ഷണം കാര ാ മായ രാ നി ിതമാെയാ മായാജനകജാ പം മേഹാഹരം ക േകാപം വാച വാദ െള-

രീകാ ബ വിധം െചാ ിനാ ല ണേനാ മായാസീത ം ചാ ത േണ െചാ ിനാേള േമ ൈവകാെത വിശ ാസമാ മ ഭ ാവി ം മ വിശ ി വാ വ ം വ വാ

ില ിെയ ന ായ ജ ലി ി ദ മിേ െമനി തി ചാ വാ സൗമി ി മ േക ര മ സൗ ഖഭാവമാേലാക സസം മം സാമ േമ വാനര ാ മായ േഹാമ ം തീ തീ ം ജ ലി ി

രാമപാ ശ ം േവശി നി ീടിനാ മി ത മേ രം സ യായ

ഭ ാരമാേലാക ഭ ാ ദ ിണം ത ാ യം ബ ാ ലിെയാ ം

േദവദ ിേജ തേപാധന ാെര ം പാവക തെ ം വ ി െചാ ിനാ ഭ ാവിെനെയാഴി ന െന ǌാ മമ ചിേ നി പി െത ിലതി നീ സാ ിയേ ാ സകല ി മാകയാ സാ ാ പരമാ മി റിയി നീ എ പറ ട വലം വ വ ിയി ചാടിനാ കി ി ഭയം വിനാ ശ ച വനാദിക വി യെ ി നിശ ചലമായി േലാക മേ രം ഇ ം കാല ം പാശി ം വാ ം

ാകരാധിപ ാ ം േബര ം മ ാകിനീധര താ ം വിരി ം

രിമാരാ മ ര ീക ം ഗ കി ര കിം ഷ ാ ദ ക ാ പി നിക ം ചാരണ ഹ സി സാ ാ ം നാരദ ം ഖ ജന ം മ ം വിമാനാ ചാരികെളാ േവ

ം നിറ ി രാമ തി വടി നി ം േദശ ി ലേ രം വ ി ിെത ാവേര ം നേര ം രാമച ം പരമാ ാനമേ രം േ മ െ ാ കഴ ട ിനാ സ േലാക ി ം ക ാ ഭവാനേ ാ സ ി ം സാ ിയാ ം ഭവാ അ ാനവി ഹനാ ം ഭവാ അ ാനനാശകനാ ം ഭവാ

ിക ാവാം വിരി നാ - മ വ ളില മനായ ം േലാക ിനാദി ം മ മ - േമകനാം നിത സ പ ഭവാനേ ാ ക ളായ മശ നീേദവക ക കളായ മാദിത ച ാ

നായ നിത നായദ യനാെയാ നാ ം നിത ം ഭവാനെ ാ

നി െട മായയാ ടി ിട വ നിെ മ ഷ െന ിേലാ ീ േവാ നി െട നാമ രണ േ ാ ി ന ായ കാശി മാ േബാധ ം

നാം രാവണന ǌ െട പദ- െമാെ ാഴിയാെതയട ിനാ നി യം ന നായാനവനി നി ാലിനി-

സൗഖ ം വസി ാം ത ണയാ േദവകളി ം ക ം ദശാ േര േദവ വിരി ം വ ി വാ ിനാ വേ പദം പരമാന മദ യം വേ പദമേശഷ തികാരണം അ ാ ാനികളാല പരിേസവിതം ചി സ ാമാ മവ യമീശ രം സ ദി ിതം സ ജഗ യം സ േലാക ിയം സ മ തം ര കിരീടം രവി ഭം കാ ണ - ര ാകരം ര നാഥം രമാവരം രാജരാേജ ം രജനീചരാ കം രാജീവേലാചനം രാവണനാശനം മായാപരമജം മായാമയം മ - നായകം മായാവിഹീനം മ ദ ിഷം മാനവം മാനഹീനം മ േജാ മം മാ ര സാരം മേനാഹരം മാധവം

േയാഗിചി ം സദാ േയാഗിഗമ ം മഹാ- േയാഗവിധാനം പരി മച തം രാമം രമണീയ പം ജഗദഭി- രാമം സൈദവ സീതാഭിരാമം ഭേജ ഇ ം വിധാ തിേക രാഘവ ചി മാന ി ി േ രം ആ യാശ ജഗദാ യ തയാ- നാ ിതവ ലയായ ൈവേദഹിെയ കാ യായ െകാ വ ാ വണ ിനാ- നാ ര െ ാ നി ിെത ാവ ം ലേ ശനി ഹാ ം വിപിന ി നി- െ ലാേരാപിതയാകിയ േദവിെയ ശ ാവിഹീനം പരി ഹി ീ ക സ ടം തീ ജഗ യ ി ം പാവകെന തി ജി രാഘവന േദവിെയ േമാദാ പരി ഹി ീടിനാ പേ ഹാ ം ജാനകീേദവിെയ- സ ാേ സമാേവശ േശാഭി ിേത ം സം ന തദാ രാമെന നി ര- സംേഘന സാ ം വണ ി തി ി രാമച േഭാ പാഹി മാം പാഹി മാം രാമഭ േഭാ പാഹി മാം പാഹി മാം ǌ െള ര ി തി മ ാ - തി െന കാ ണ പീ ഷവാരിേധ നി ി നാമാ തം ജപി ീ വാ സ തം േതാേ ണെമ േപാ ി മാനേസ നി ചരിതാ തം െചാല വാ െമെ ാ - െമ െചവിെകാ േക ാ മ ദിനം േയാഗം വ വാന ഹി ീടണം േയാഗ േ ജനകാ ജാവ ഭ ീമഹാേദവ ം നി ി നാമ

രാമരാേമതി ജപി ിതന ഹം

ത പാദതീ ം ശിരസി വഹി ി- െതേ ാ മാ ി മാവ ഭ ഏവം പലതരം െചാ ി തിേ ാ േദേവ േനാട െച ി രാഘവ ത ഭവി കപി ലവീരെര- യ ള ജീവി ി ം േവണം പക ഫല കപിക ഭ ി േ ാ- െളാെ മ രമാ ി മ ീ ക വാനര ാ ടി ാ നദിക ം േതനാെയാ േകണെമ േക ി ം എ ാമ െച വ ം വരിെക കല ാണ െ ാ ഹി ീടിനാ ന ാ റ ി ണ വെരേ ാെല മ വ തെ െ ാ താരവ ക ം ച ഡ പരേമശ ര ം രാമ- ച െന േനാ ിയ െച ിതേ രം നി െട താത ദശരഥ വ ിതാ നി വിമാനമമ നിെ ാ ാ െച വണ െക േപാ േക ഥ മ വ സം മം വണ ിനാ ൈവേദഹിതാ ം മി ാതനയ - മാദരേവാ വ ി ജനകെന ഗാഢം ണ നി കയി ംബി ഢനാേയാ പരമ ഷെന

സൗമി ിതെ ം ൈമഥിലിതെ ം േ മ ം ണ ാന മ നായ ചി യേനാ പറ ദശരഥ- െന കനായി പിറ ഭവാെന ǌാ നി ല േ ധരി തി ാകയാല ജ മരാണാദി ഃഖ തീ ി നി ഹാമായ േമാഹി ിയാ െകെ ം ക മഷനാശന കാ ണ വാരിേധ

താതവാക ം േക രാമച തദാ േമാേദന േപാവാന വദി ീടിനാ ഇ ാദിേദവകേളാ ം ദശരഥ െച മരാവതി മ വിനാ സത സ തെ വ ി യാ സത േലാകം െച വിരി ം കാത ായനീേദവിേയാ ം മേഹശ ര ീത ാ ഷാ ഢനാെയ ിനാ ീരാമച നിേയാേഗന േപായി

നാരദനാദി മഹാ നി ം രേന െന വാ ി നിരാ ലം രചാരിക ം നട ീടിനാ

അേയാ യിേല യാ

മ വ തെ വ ി േപ ി ി പിെ വിഭീഷണനായ ഭ ദാ ദാസനാെമെ റി വ ല - േ താ െമ ിലൈ വ സ നായ മംഗലേദവതയാകിയ സീതയാ മംഗല ാന മാചരി ീടണം േമളമായി വി ം കഴി ി നാെളയേ ാെ ീ ക മാം എ വിഭീഷണ െചാ േക ടന മ വ മ വന താ മ െച േസാദരനായ ഭരതനേയാ യി- ലാധി ം സേഹാദര തെ ാ ം എെ ം പാ ിരി ി ǌാനവ - തേ ാ ടിെയാഴി ല ാര ഒ മ ി െയ തിെ േടാ െചെ ാ രാജ ി വാ െയ ം ാനാശനാദികളാചരിെ ം നമവേനാ ടിേയയാവി

എ പതിനാ സംവ രം തിക- െത ം പാ വ വാ

െച ീല ǌാന തെ െയ ാലവ വ ിയി ചാടിമരി േമ പിേ ാ എ െകാ ഴ ി ǌാനിഹ വ സമയ േമ മ െച െകാ വാന പണി തി േമ നി ി വാ ല മി ാ മ േമ സ രി ീ നീ സത രെമ െട മ ടവീരെരെയാ െവ സാദരം ീതിയവ വ ാെലനി ം വ ം ീതിയതിെ ാ ച ലമി േക

എെ നിേവാ ജി തി ഫലം വ ം കപിവീരെര ജി ാ പാനാശനസ ര ാംബര ളാ വാനര ാ ലംഭാവം വ ംവ ം ജ ം െച കപിക മായ െച

രാജീവേന െന ി വിഭീഷണ ി മേയാ െ വാനിഹ

കമായ വിമാന േ ാ രാ ി രാധിപനി ണ ി വാ േക ാ േയാ ം േഷാ മ കാല നീ വ ീ െക ാനഥ പൗല യാന ം വ വ ി ി ജാനകിേയാ മ ജേനാ ം െച മാനവവീര വിമാന േമറിനാ അ ാ ജാദി കപിവര ാെരാ ം ന ാധിപേനാ ം ര മ മ ിതം െച ിതാദരാ മേ തരം ǌാനയ േപാ മി കാര ം ത മായി നി ളാ ശ ഭയമിനി നി കെ ടാ

മ ടരാജ ീവ മഹാമേത കി ി യി െച വാ നീ സൗഖ മായ ആശരാധീശ വിഭീഷണ ല യി- ലാ േപായ വാ നീ ം ബ വ ം കാ നി മ െച േനര േവഗ ി വ ി വ ക ം െചാ ി ാ ǌ ം െട വിടെകാ േയാ യി- ല കൗസല ാദികെള ം വ ി മംഗലമാ ാറഭിേഷക ം ക ത ത വിെട വാണീ വാ ഉ ാകേവണം തി മനെ ിേല

ത ǌ തീ ജഗ േഭാ അ െനതെ ന മഭിമതം നി മ െന േതാ ിയത തം എ ിേലാ വ വിമാനേമറീ വി സ ടെമ ിേയ മി വിേയാഗജം േസനയാ സാ ം നിശാചരരാജ ം വാന ാ ം വിമാനേമറീടിനാ സംസാരനാശനാ യാ കം ഹംസസമാനം സ പതി തദാ ന േര ീവാ ജ ിയാ-

നാം രാമെനെ ാ വിമാന ം എ ം േശാഭി തംബരാേ തദാ മി ബിംബം കണേ ധനദാസനം ഉ ംഗസീമ നി വിന സ സീതാഭ - വ ല നാ ദി ം നരാേലാക വേ ജനകാ േജ ണ വ േഭ സേ വിേത സരസീ ഹേലാചേന പശ ി ടാചേലാ മാംഗ ിതം വിശ വിേമാഹനമായ ല ാ രം

ാ ണം കാ കതില േശാണിത- ക മമാംസാ ി ം ഭയ രം

അൈ വ വാനര രാ സ ാ ത ി- െല ം േഘാരമാ ായി സംഗരം അൈ വ രാവണ വീ മരി ിെത-

േമ േമ നി െട കാരണം ംഭക മകരാ െമ െട-

യ െകാ മരി ി വ േഭ ാരിജി മതികായ ം ന-

ര സൗമി ിത േമ േമ വീ മരി ി പിെ ം മ കൗണപ ാെര പിക െകാ ീടിനാ േസ ബ ി ം കാെണേടാ സാഗേര േഹ ബ ി തതി നീയ േയാ േസ ബ ം മഹാതീ ം ിേയ പ - പാതകനാശനം ൈ േലാക ജിതം ക ാ ാം രിതവിനാശനം ക ാ മ തി രാേമശ രം എ ാ തി ിതനായ മേഹശ ര പ ഗ ഷണ തെ വണ നീ അ വെ െ രണമായ ാപി ി-

മനായ വിഭീഷണ വ േഭ രേനേ േരാ വി കാേണേടാ

കി ി യാ ം കപീ രീമിമാം ത ാ മേനാഹരം ഭ വാക ം ദാ

ീ ത മേപ ി തേ രം താരാദിയാ വാനര രി- മാെര ം ക െകാ േപായീടണം കൗ ഹലമേയാ ാ രിവാസിനാം േചതസി പാര ായ വ ം നി യം വാനരവീര െമാ നാ േ ാ മാനിനിമാെര ിരി ി ീ ഭ വിേയാഗജ ഃഖമിെ േ ാള- മി ിേലാക ി ലാരറി ി

എ ാലിവ െട വ ഭമാെര - മി തെ ിെകാ േപായീടണം രാഘവ ൈ േലാക നായക ത ി - ാ തമേ ാളറി വിമാന ം

േ ാണീതലം േനാ ി മ മ ം തദാ താണ ക െച ര മ വാനരവീരേര നി നിജനിജ- മാനിനിമാെര വ വിേനവ ം മ ടവീരര േക േമാേദന കി ി നിജാംഗനമാെര ം േപാെക െചാ ി വിമാനം കേര ിനാ ശാഖാ ഗാധിപ ാ ം കേരറിനാ താരാ മകളായ ജാനകീേദവി ം താരാ മാദികേളാ േമാദാന ിതം ആേലാകനാലാപ മ ഹാസാദി ഗാ- ഢാലിംഗന ചലനാദിക െകാ സംഭാവനെച വ മായ േവേഗന സം ീതി തിരി വിമാന ം വിൈശ കനായക ജാനകിേയാട - ളിെ ി പരമാന സം തം പശ മേനാഹേര േദവി വിചി മാ- ശ കാചല ംഗെമ ം അൈ വ ാരി െനെ ാ ം

ാംഗി പ വടി നാമി േ ടം വ ി െകാ കഗ ാ മം ഭ ി -

ി ീവരാ ി തീ ാ മെ ം ചി ടാചലം പ നാം വാേണട- മൈ വ ക ഭരതെന നാെമേടാ ഭേ ദാ ഭരദ ാജാ മം കാ ക

ീകരം യ നാതടേശാഭിതം ഗംഗാനദിയതി േ തതി ംഗിേവര ഹ വാ നാെടേടാ

പിെ ര നദിയതി േ ധന മേയാ നഗരം മേനാഹേര ഇ മ െച േനര രാഘവ - ചി മറി ാ താ വിമാന ം വ ി ി ഭരദ ാജ നീ െന ന ി ഹം െച നീ ം രാമ ം േചാദി ിതേ ാളേയാ യി- ലാമയേമ െമാ ി യ ീ േന മാ ജന ി ം സൗഖ മ ീ മമ േസാദര ാ മാചാര ജന ി ം താപസേ ന െച ിതേ രം താപെമാ വ മി േയാ ാ േര നിത ം ഭരതശ മാര ാ

മാ ം ഫല ല ം ഭ ി ഭ ാ ജടാവ ലാദിക ം സത സ പനാം നിെ ം പാ പാ -

ാഹ സിംഹാസേന പാ കം വ േമാഹം ത ജി ാ ലി ം െച ക െള ാമതി സമ ി സ ത ാരായിരി ിെതെ ാ ം ത സാദ ാലറി ിരി ി ചി ഷ േഭാ െമാെ ǌാ സീതാഹരണ ം ീവസഖ ം യാ ധാന ാെരെയാെ വധി ം

കാര ം മാ തിത െട പരാ മ ം ക ിെതാ േവ

ആദിമ ാ മി ാത പര - േമ തിരി താെതാ വ നീ സാ ാ മഹാവി നാരായണനായ േമാ ദ നി ി വടി നി യം ല ീഭഗവതി സീതയാ ം ല ണനായതന ജഗ േഭാ

ഇ നീ മാേ ണം മമാ മം െച േയാ ാ രം ീട നാ ക ാ തമാം നിവാ േക േപായ പ ശാലാമകം ി രാഘവ ജിതനായ ാ ഭാര ാസമന ിതം

രാജീവേന ം ീതി ീടിനാ ഹ മ ഭരതസംവാദം

പിെ മാ ം നി പി ഥ െചാ ാനനിലാ ജേനാ രാഘവന െച േയാ ാ രം ാപി േസാദര - തെ ം ക വിേശഷമറി നീ വ ീ െക െട ാ ം ന- െരാെ ാഴിയാെതയവേനാ െചാ ണം േപാ േനരം ഹെന ം െച ക- േ കാ മായറിയി ീടവ ക മാ തി മാ ഷേവഷം ധരി േപായ ീരാമ ം ഹെന ം േക ി

സത രം െച ന ി ാമ ഭ നായീ ം ഭരതെന ിനാ പാ ക ം വ ജി നാരതം േചതസാ രാമെന ധ ാനി നായ േസാദരേനാ മാമാ ജനെ ാ - മാദര ം ജടവ ലം ലഫല ം ജി ശാംഗനായ ബാലേനാ ം െട വാ ക മാ തി ം ബ മാനി ിേത - മാ മി ി ഭ ാരവനിയി എ ക പി വണ ി വിനീതനായ നി മ രമാ െചാ ീടിനാ അ ജ തെ മാേ ണ നി- േ നിരാമയം കാണാം ണനിേധ

സീതേയാ ം മി ാ ജ തേ ാ - മാദരേവ ം വഗബലെ ാ ം

ീവേനാ ം വിഭീഷണ തേ ാ - മാ രേ ാബലം തെ ാ ം കമാം വിമാന ിേ േലറി വ-

ിേ ാളിവിെടയിറ ം ദയാപര രാവണെനെ ാ േദവിേയ ം വീ േദവകളാലഭിവ ിതനാകിയ രാഘവെന വ ി മാനേസ േശാക ം തീ വസി ാമിനി ിരം ഇ മാക ണ ഭരത മാര ം ബ സേ ാദം വി ിതനായ വീ സത രമാശ നായ േനരം ന-

ായ ഗാഢമായാലിംഗനം െച വാനരവീരശിരസി ദാ പര- മാന ബാ ാഭിേഷക ം െച ി േദേവാ മേനാ നേരാ മേനാ ഭവാ- േനവെമെ റി ി പേയാ ം ഇ വാക ം െചാ തി പമായ

ാ ത വതിനി മേ േമ േശാകം മദീയം കള ഭവാ ǌാ േലാകം മഹേമ സാകം തരികി ം ല മായ വ ടാ നെര ി ം

െചാ ീെടേടാ രാമകീ നം സൗഖ ദം മാനവനാഥ വാനര ാേരാ കാനേന സംഗമ ായെത െന ൈവേദഹിെയ െകാ വാെറ െന യാ ധാനാധിപനാകിയ രാവണന ഇ രം േചാദി രാജ മാരേനാ-

രം മാ തി ം െചാ ി എ ിെലാ നി ള ി ടാചല-

ി നി ാധി കല പിരി നാ

ആദിയായിേ ാള േ ാരവ ക- ളാദര െ ാ െചാ ǌാ ഒെ ാഴിയാെത െതളി േക ീ ക വ േപാം ഃഖവിനാശം തേപാനിേധ എ പറ റിയി ാനഖില ം മ വ ത ചരി ം പരി ം പരം ശ മി ത ാമാ വ ം ചി ം വിചി െമെ ാ െകാ ീടിനാ അേയാ ാ േവശം

ശ േനാ ഭരത മാര - മത ാദരം നിേയാഗി നന രം ജ നാം നാഥെന േ ര രാജ മല രി േ ണെമ ാട ം േ ത േതാ ം ബലി ജേയാ മ- ത ാ യാ ദീപാവലി ാ ണം തൈവതാളിക വ ി തിപാഠ-

കാദി ജന െമാെ വ ീടണം വാദ െള ാം േയാഗി ം േവണം പാദ ാദിക െമാ ണേമവ ം രാജദാര ളമാത ജന ം വാജിഗജരഥപം ിൈസന ം വാരനാരീജനേ ാ മല രി- ാ ഢേമാദം വരണെമ ാവ ം

േച െകാടി റക െകാടി െ ാ േവ മാ മടി തളി ി ം േവണം

ംഭ ം പദീപ ം ം രദ ാരി േച സമ ം

താപസ ം രവ ം പതിവീര െമാെ വ ീടണം

പൗരജന ളാബാല ാവധി ീരാമെന ാ തി വ ണം

ശ ം ഭരതാ യാ ത രം ചി മാ ാറ ല രി ീടിനാ ീരാമേദവെന തി ായ വ

പൗരജന നിറ ിതേയാ യി വാരേണ ാെരാ പതിനായിരം േത മ ം പതിനായിര റായിരം രഗ - റായിര കാലാ ടക ം

രാജനാരീജനം ത ിേലറിെ ാ രാജ മാരെന ാ ാ ഴറിനാ പാ കാം നി വ ഭരത ം പാദചാേരണ നട ട ിനാ ആദര െ ാ ശ നാകിയ േസാദര താ ം നട ാന േനരം

ച ാഭമാം കമേ രം കാണാ മ ി േര മേനാഹരം പൗരജനാദികേളാ ഹലാ മാ ത പറ ാന േനരം ാ ണാ നി ിതമാകിയ കം- തേ ലരവി േന ം സീത ം ല ണ ീവന രാധിപ- ഖ മാ േ ാ ൈസന സമന ിതം ക െകാ വില പരമാന വി ഹം

രീകാ ം േഷാ മം പരം അേ ാ ജന ീതിജാതശ ം ഘന- മ േദശേ ാള തി ബലാ ബാല ീ ത ണവ ാരവ േകാലാഹലം പറയാവതേ േമ വാരണവാജിരഥ ളി നി വ പാരിലിറ ി വണ ിനാേനവ ം ചാ വിമാനാ സം ിതനാം ജഗ - ാരണ തെന ഭരത ം

േമ മഹാഗിരി നി േശാഭയാ ര െന േപാെല വണ ീടിനാ

ചി ഷാ യാ താണി െമ േവ കമായ വിമാന മേ രം

ആന ബാ ം കല ഭരത ം സാ ജനായ വിമാനം കേരറീടിനാ വീ നമ രിേ ാര ജ ാെര േ ാണീ ംഗസീംനി േച ീടിനാ കാലമേനകം കഴി ക ീടിന ബാലക ാെര െക കിനാ ഹ ഷാ ധാരയാ േസാദര നി വ ഷി വ ഷി വാ ല ര ം വ ി വ ി വാ േനര ശ ജ ം ഭരതന പദം ഭ ാ വണ ിനാന സൗമി ിെയ ശ ം വണ ീടിനാനാദരാ േസാദരേനാ ം ഭരത മാര ം ൈവേദഹിത പദം വീ വണ ിനാ

ീീവനംഗദ ജാംബവാ നീല - നാം ൈമ വിവിദ േഷണ ം

താര ഗജ ഗവയ ഗവാ നള വീര ഷഭ ശരഭ പനസ ം ര വിനത വികട ദധി ഖ ര ദ ശതബലി ഖ

സാരനാ ം േവഗദ ശി ഖ ം ധീരനാ ം ഗ മാദന േകസരി മ േമവം കപിനായക ാെര ം മാനേ ന ഗാഢം ണ ി

മാ തി വാചാ ഭരത മാര ം ഷ േവഷം ധരി ാ കപിക ം

ീതി ം ശലം വിചാരി തി- േമാദം കല വസി ാരവ ക ം

ീവെന നിേവാ ണ ഥ ഗ ഗദവാചാ പറ ഭരത ം ം ഭവ സഹാേയന ര വര മാനിയാം രാവണ തെ വധി ം നാ ാ ദശരഥ പനി- ാലമ ാമനായി മ ഭവാ

പ മ ാതാ ഭവാനിനി ǌ കി ന സംശയമിെ റിെകേടാ േശാകാ രയായ കൗസല ത പദം രാഘവ ഭ ാ നമ രി ീടിനാ കാേല കനി ണ ാ ട ല- ാ ം ര ി മാതാവിനേ രം

ൈകേകയിയാകിയ മാ പദെ ം കാ നാ മി ാപദാ ം വ ി മ മാ ജനെ ം ന ി വ മണ ത കിനാ ല ണ ം മാ പാദ ിനാ ഉ ാ ഴി ണ ാരവ ക ം സീത ം മാ ജന െള വ ി േമാദ െ ാ ണ ാരവ ക ം

ീവനാദിക ം െതാ തീടിനാ- രേ വിനീതയായ നി ി താര ം ഭ ിപരവശനായ ഭരത ം ചി മഴി ത കാദ ം ീരാമപാദാരവി ളി േച

പാരി വീണാ നമ രി ീടിനാ രാജ ം ത യാ ദ െമ ി രാദ ǌാ ജ നാം നി സമ ി ിതാദരാ

ഇ മ ം സഫലമായ വ ി ധന നാേയനടിയനി നി യം വ മേനാരഥെമ ാം സഫലമായ വ ി മ സാഫല ം േഭാ

പേ തിലി പതി ട ാ ട- ിഹ രാജഭ ാര ം പേത

ആന ം േത ം തിര ം പാ കാ- നമി െത പതി ട േ ാ

നി െട കാ ണ ാകെകാ ǌാ- നി േയാളം രാജ മ ര ി ം ത ാജ മെ ാ ം ഭവാനാലിനി വ രാജ ം ǌ േള ം വനെ ം പാലനം െച ഭവാനിനി മേ - മാലംബനമി കാ ണ വാരിേധ രാജ ാഭിേഷകം

ഇ ം പറ ഭരതെന വ- െര ം പാരം ശംസി വാ ിനാ സ നായ ര ലനാഥ - മ ദാ വിമാേനന മാേനന േപായ ന ി േമ ഭരതാ േമ െച ഥ മ ം മഹീതലം ത ിലിറ ിനാ

കമായ വിമാനെ മാനി ചി ഷന െച ാനന രം െച വഹി നീ ൈവ വണ തെ

ണേ വിേശഷി നീ ദാ വ ീ ǌാ നി പി േനര നിെ വിേരാധി മിെ ാ ം എ െച േക വ ി െപായ െച ളകാ രി വിമാന ം േസാദരേനാ ം വസി നാമാചാര - പാദം നമ രി ര നായക ആശി ചന ം െച മഹാസന- മാ െകാ വസി നീ ം േദശികാ യാ ഭ ാസേന വി ദാശരഥി മി ളീടിനാ

അേ ാ ഭരത ം േകകയ ി - പലസംഭവ വസി ം

വാമേദവാദി മഹാ നിവ ം മിേദേവാ മ ാ മമാത ം

ര ി തലെമ േപ ി ി ല ീപതിയായ രാമേനാടേ രം

സ പനാ ാരാമനീശ ര ജ നാശാദികളി ാ മംഗല നി ല നിത നി പമനദ യ നി മ നി ള നി ണനവ യ ചി യ ജംഗമാജംഗമാ ത സ യ സത സ പ സനാതന ത ഹാമായയാ സ േലാക ം നി ി ര ി സംഹരി വ ഇ െനയ വ െചാ േക ള- വിംഗിത മ ഹാസ ര രം മാനേസ േഖദ ാക താ േമ ǌാനേയാ ാധിപനായ വസി ാമേ ാ എ ിലതിെ ാ ീ െക ാെമ പ ജേലാചനാ യാ സം മാ അ ാ നായ ശ ം തദാ

നി ക ാെര വ ിനാ സംഭാര മഭിേഷകാ േമവ ം സംഭരി ീടിനാരാന േചതസാ ല ണ താ ം ഭരത മാര ം രേ ാവര ം ദിവാകര ം േ ജടാഭാരാേശാധന ം െച സ േമാദം ളി ദിവ ാംബരം

മാല ാ േലപാദ ല ാര - ളാ ഹലം ൈകെ ാ നാരതം ീരാമേദവ ം ല ണ ം ന-

രാ ഢേമാദമല രി ീടിനാ

േശാഭേയാേട ഭരത ലാദിക- ലാഭരണ െള ാമ പമായ ജാനകീേദവിെയ രാജനാരീജനം മാനി ല രി ി ാരതി ദാ വാനരനാരീജന ി ം കൗസല - താനാദരാലല ാര ന കിനാ അേ രമ മ മഹാരഥം ന ായ ചമ േയാജി ി നി ിനാ രാജരാജ മ വീര ദയാപര രാജേയാഗ ം മഹാസ നേമറിനാ ര തനയ മംഗദവീര ം

മാ തിതാ ം വിഭീഷണ ം തദാ ദിവ ാംബരാഭരണാദ ല ാേരണ ദിവ ഗജാശ രഥ ളിലാ ാ നാഥ ക ടിയായ നട ീടിനാ സീത ം ീവപ ികളാദിയാം വാനരനാരിമാ ം വാഹന ളി േസനാപരി തമാരായന രം പിേ നട ി ശംഖനാദെ ാ ം ഗംഭീരവാദ േഘാഷ േളാ ം തദാ സാരഥ േവല ൈകെ ാ ാ ഭരത ം ചാ െവ ാമരം ന േര ം േശ താതപ ം പിടി ശ ം േസാദര ദിവ വ ജന ം വീയിനാ മാ ഷേവഷം ധരി ചമ വാനേര ാ പതിനായിര വാരേണ ാ ക ിേലറി രി- വാരജന മായ നട ീടിനാ രാമനീവ െമ േ ര രാമമാ ം െച ഹ േളറിനാ ക ിനാന രം ഷം പരം ണ ഷമാേലാക നാരീജനം

േഗഹധ െമാെ മറ ി േമാഹപരവശമാരായ മ വിനാ മ മ ം െച രാഘവ വാസവ- മ ിര ല മാം താതാലയം ക വ ി കം മാതാ ത പദം വ ി ിതന പി ിയമാെര ം ീത ാ ഭരത മാരേനാടേ ര-

മാ യാ െചാ ാന ിളംബിതം ഭവാ ഭാ തനയ ം ന േര ം വാനരനായക ാ ം യേഥാചിതം സൗേഖ ന വാഴ വതിേ ാേരാ ഹ ളി- ലാ കേവണമവെര വിരെയ നീ എ േക െച ാ ഭരത ം െച വേരാേരാ ഹ ളി േമവിനാ

ീവേനാ പറ ഭരത - മ ജനിേ ാളഭിേഷകക ം മംഗലമാ ാ നീ കഴിെ ടണ- മംഗദനാദികേളാ ം യഥാവിധി നാ സ ി ം െച തീ ം കാേല വ ക ിനാ േവ ം എ ിേലാ ജാംബവാ ം മ - മംഗദ താ ം േഷണ ം ൈവകാെത സ കലശ ത ില മലയജ- പ േ ന വാ െ ി വാരി ം രി െകാ വരിെക യേ ാരളവവ െകാ വ ീടിനാര െന സത രം ണ നദീജലം രമാദിയാ-

മന തീ ളി സലില ം- െമാെ വ ി മ പദാ മ ട ം വ ിനാ ത േണ ശ മമാത ൗഘ മാ

പദാ സംഭരി ീടിനാ

ര സിഹാസേന രാമേന ം േച പ ിേയ ം വാമഭാേഗ വിനിേവശ വാമേദവ നി ജാബാലി ഗൗതമ വാ ീകിെയ വേരാ ം വസി നാം േദശിക ാ ണേ േരാ ം ടി ദാശരഥി ഭിേഷക ം െച ി െപാ ി കലശ ളായിരിെ മ- ങന നേശാഭം ജപി ാ മറക ം ന േര ം വാനരവീര ം ര ദ ം ചാമരം വീയിനാ ഭ ാ പി ം ീരാമഭ െന ചി മഴി കഴ ട ിനാ നാം രാവണ ന നായാനി

രായ വ ി ǌ ം ൈദവേമ ി ം വാ ി േലാക യ ി -

ലി ി ായിതി ലാഭ ിനാ പിേ ാദക ദി ായ കാരണം ദ ം തീ ി ǌ ൈദവേമ യ ാെരാെ തി ാരന രം രേ ാവിനാശകനാകിയ രാമെന ര ിത ാരായ ചമ ി ǌ ം രേ ാവരെനവധി ലം ഭവാ പ ീ വാഹന പാപവിനാശന ര ര േഭാ നിത ം നേമാ േത ഗ സംഘ െമാെ തി ി പം ിക ാ ക തെ നിരാമയം അ നാം രാവണ തെ യെ സ തം ǌ െളാളി കിട ം ഇ ട ി തവ ചരി ം ന ായ തി പാടിെ ാ നാരതം സ രി ാമിനി ാ ണ വാരിേധ നി ചരാം ജം നിത ം നേമാ നമഃ

കി ര ാ ം കഴ ട ിനാ മ വ തെ മേനാഹരമംവ ം യേമറിയ രാ സരാജെന- െ ാ കള ട ǌ െള ര ി നിെ ജി ാനവകാശ ായി- വ ം നി െട കാ ണ ൈവഭവം പ ഗത േപ വസി ം ഭവ ദം വ ാമേഹ വയം വ ാമേഹ വയം കിം ഷ ാ പരം ഷ പദം സംഭാവ ഭ ാ കഴ ാരതി തം ക ിത ാരായ വയം ഭയം െ ാളി- െ േപാ ി രാവെണെന േക േ രം അംബരമാ േ നട മാറി ിനി നി പാദപ ം ഭജി ായ വേരണേമ സി സ ഹ മേ ാ മേനാരഥം സി ി ലം ക ി ട ിനാ േ ദശ ീവെനെ ാ ǌ ചി ഭയം തീ കാ ണ വാരിേധ ര ാരവി ാഭ ഭവ ദം നിത ം നേമാനേമാ നിത ം നേമാ നമഃ വിദ ാധര ാ മത ാദരം ഗദ പദ ാദിക െകാ ക ിനാ വിദ ന ി തിരിയാ ത ാ േന പരമാ േന േത നമഃ ചാ പം േത മ രസാം ഗണം ചാരണ ാ രഗ ാ മ ം നാരദ ഹ കവ -

മംബരചാരിക മ വ ക ം വ േ ാദ രപദ ളാ ാ കനെ തിേ ാരന രം

രാമച ാ േഹണ സമ ം കാമാലാേഭന നിജ നിജ മ ിരം

ാപി താരക ം ധ ാനി താപ യ മക വാണീടിനാ സ ി പര മാ ാന - മച തമദ യേമകമനാമയം ഭാവനയാ ഭഗവല പാദാംേഭാജ ം േസവി ി ാ ജഗ യവാസിക സിംഹാസേനാപരി സീതയാ സം തം സിംഹപരാ മം ര േകാ ി ഭം േസാദരവാ നര താപസ രാ സ- േദവ നിേഷവ മാണം പരം

രാമമഭിേഷകതീ ാ വി ഹം ശ ാമളം േകാമളം ചാമീകര ഭം ച ബിംബാനനം ചാ ാ ത ജം ച ികാമ ഹാേസാ ലം രാഘവം ധ ാനി വ ഭീ ാ ദം ക ക-

ാന െ ാ ി ിെത ാവ ം വാനരാദിക അ ഹം

വിശ ംഭരാ പരിപാലന ം െച വിശ നാഥന വസി ീ ം ദശാ േര സസ സ മായ വ ിതവനി ം ഉ വ ളായി ഹ ം

െള മതിസ ാ സം ത- പക േളാ കല നി ീ

ഷപ ള ാല ഴിയി സ ഗ ളായ വ ിെതാെ െവ റായിരം രഗ ള പ ം

റായിര ി റം പിെ ം േകാടി വ ാഭാ ര ം ാ ണ െകാ ര മ

വ ാഭരണ മാല സംഖ മായ ീ േരാ മ ാ ന കീടിനാ

സ രേ ാ ലം മാല ം മഹാ ഭം വ ൈവചി മനഘമ പമം ആദിത ന കിനാനാദരാ- ലാദിേതയാധിപ തനയ ം അംഗദദ ം െകാ േ ാരന രം മംഗലാപാംഗിയാം സീത ന കിനാ േമ ം േലാക യ ം െകാ ി ം േപാരാ വിലയതിന െനെയാെ ാ ഹാരം െകാ ക ൈവേദഹി ം പാരം സാദി മ ിതാന ിതം ക േദശ ി നി െ ി ര ൈകെകാ ം പിടി േനാ ീടിനാ ഭ ഖാ ം മാ തി വക ം മേ മണിമയമാകിയ ഹാര ം ഇംഗിത േഷാ മനേ രം മംഗലേദവതേയാ െചാ ീടിനാ lsquoഇ വ കളിലി നാ താ-

മല ി നിന മേനാഹേര ന കീടവ നീ മ ാ മി നി- ാ തഭംഗം വ വാേനാമേലrsquo

എ േക ചിരി ൈവേദഹി ം മ ം വിളി ഹ മാ ന കിനാ ഹാര ം വിള ിനാേന ം മ തി ം പരമാന സം തം അ ലിേയാ ം തി ി നി ി - മ നാ െന ര വര മ മരിേക വിളി െച ിതാ- ന പരവശനായ മ രാ രം lsquoമാ തന ന േവ ം വരെ നീ വീര വരി െകാ േക ം മടിയാെതrsquo എ േക വ ി കപീ ം

മ വ തേ ാടേപ ി ളിനാ lsquoസ ാമി േഭാ നി ി വടിത െട നാമ ം ചാ ചരി നാ മിയി വാഴ വാന ഹി ീടണം

രാമനാമം േക െകാ വാനനാരതം രാമജപ രണ വണ ളി മാമകമാനേസ ിവരാ വിേഭാ മ വരം മമ േവ ദയാനിേധ മ മിള മി ാെതാ ഭ ി -

ായിരി ണെമ േകെ ാ രീകാ ന ഹം ന കിനാ

മ കഥ നാ നായ വാ നീ ഭ ിെകാേ വ ത ം സേഖ ജാനകീേദവി ം േഭാഗാ തിക താേന വരിെക ഹി ീടിനാ ആന ബാ പരീതാ നായവ വീ നമ ത പിെ ം പിെ ം െച ഹിമാചലം തപ ിനായ പിെ ഹെന വിളി മ വര ഗ സേഖ രം ംഗീവരം ഭവാ മ ചരി ം ചി ി വാ നീ േഭാഗ െള ാം ജി ചിരം ന- േരകഭാവം ഭജി ീ െകേ ാ നീ ദിവ ാംബരാഭരണ െള ാം െകാ -

വ ാജഭ െന യാ വഴ ിനാന േ മഭാേരണ വിേയാഗ ഃഖം െകാ രാമനാലാ ി നായ ഹ തദാ ഗംഗാനദീ ിേശാഭിതമാെയാ ംഗീവരം േവശി മ വിനാ ല മി ാത വ ാഭരണ ം മാല കളഭ ഹരിച നാദി ം പിെ ം പിെ ം േവ േവാളം ന കി

മ വ ഗാഢഗാഢം ണ ാദരാ മ ടനായക ാ ം െകാ േപായ - കി ി െക യ ളീടിനാ

ീവ ം വിേയാേഗന ഃഖം െകാ കി ി ഖി മ വിനാ സീതാജനകനായീ ം ജനകെന ീതിേയാെട പറ ാേ ഷ ം െച

സീതെയെ ാ െകാ ിെ ാേരാതരം തനപ ാംബരാഭരണാദി ം

ന കി വിേദഹരാജ ി േപാെക കി നിേവാ യാ വഴ ിനാ

കാശിരാജാവി ം വ ാഭരണ - ളാശയാന ം വ മാ ന കിനാ പിെ മ പ ാ െമാ െവ മ വ നി ല ഷണാദ ം സ ാന ം െകാ യ ീടിനാ സേ ാദ െ ാ േപായാരവ ക ം ന േര വിഭീഷണനേ രം ഭ ാ നമ രി ാ ചരണാം ജം മി മായ നീ ണേ ാ ലം മമ ശ െള യിേ െനാ ജാതി ǌാ ആച താരകം ല യി വാ നീ നാശമരികളാ ാകയി േത എെ മറ േപാകാെത നി പി ണ ജനാധിപനായ വസി ീെടേടാ

വി ലിംഗെ ം ജി നിത ം വി പരായണനായ വി ാ നാ

നായ വാണീ െക നിേയാഗി ാഫലമണിസ ാഭാര ം

ആേവാള ം െകാ ാ േപാവാനയ- ാവി ദാ ണ ീടി ാ പിെ ം

ചിേ വിേയാഗ ഃഖം െകാ ക നീ-

രത മി ി വീ ം വണ ി ം ഗ ഗദവ േ ന യാ ം െചാ ിനാ നി മി ാെനാ ജാതി വിഭീഷണ ല യി െച നേ ാ മാ- ത െമാഴി ഖി വാണീടിനാ ീരാമെ രാജ ഭാരഫലം

ജാനകീേദവിേയാ ം ടി രാഘവ- നാന െ ാ രാജേഭാഗാന ിതം അശ േമധാദിയാം യാഗ ം െച വിശ പവി യാം കീ ി ം െപാ ി നിേ ഷെസൗഖ ം വ ി ജക വിശ െമ ാം പരിപാലി ളിനാ ൈവധവ ഃഖം വനിതമാ ിെ ാ വ ാധിഭയ െമാ മി േ ാ സസ പരി യേ ാ ധരി ി ം ദസ ഭയ െമാേരട മി േ ാ 5100 ബാലമരണമകെ മാറി കാേല വരിഷി മേ ാ ഘന ം രാമ ജാപര ാ നര ാ വി രാമെന ധ ാനി േമവ ം സ തം വ ാ മ തനി തനി - െതാ മിള ം വ കയി ാ േമ എ ാവ ക മാനേസ ന െതാഴി ചി യി ാ േമ േനാ മാറി ാ േമ പരദാര - േളാ മി പര വ മാ േമ 5110 ഇ ിയനി ഹെമ ാവ നി മി പര രമാ േമ ന ന ാെര ിതാ ര ി - വ ം ജകെള ര ി രാഘവ സാേകതവാസികളായ ജന

േലാകാ ര ഖെമേ ാ ിതി രം ൈവ േലാകേഭാഗ ി ല മായ േശാകേമാഹ ളക മ വിനാ രാമായണമാഹാ ം

അ ാ രാമായണമിദെമ - മത േമാ മം ത യേ ാ ം അ യനം െച ി മ ന നാ

ി സി ി മതിനി സംശയം ൈമ ീകരം ധനധാന ി ദം ശ വിനാശനമാേരാഗ വ നം ദീ ഘാ ര ദം പവി ം പരം സൗഖ ദം സകലാഭീ സാധകം ഭ ാപഠി ി ം െചാ കി ം ത േണ

നായീ ം മഹാപാതക ളാ അ ാഭിലാഷി ലഭി ം മഹാധനം

ാഭിലാഷി േന ം തഥാ സി ി മാര ജന ളാ സ തം വിദ ാഭിലാഷി മഹാ ധനായ വ ം വ ാ വതി േക ീ കി നെ ാ സ തി ാമവ െ നി യം ബ നാ വ നായ വ ി - മ ി േക ീ കില വാനായ വ ം

െള ാം ജയി ായ വ മതി- ഃഖിത േക ി ഖിയായ വ മവ ഭീതന േക ി നി ഭയനായ വ ം വ ാധിത േക ിലനാ രനായ വ ം തൈദവേ ാ മാ ട ാ -

മാധികെള ാമക േപാം നി യം േദവപി ഗണതാപസ ഖ ാ- േരവ േമ ം പരസാദി മത രം

ക മഷെമ ാമക മേതയ ധ ാ കാമേമാ സാധി ി ം അ ാ രാമായണം പരേമശ ര- ന ി ത പേദശി ിതാദരാ നിത ം ാ ഭ ി -

യനം െച ി ം ദാ േക ി ം സി ി െമ ാമഭീ െമ ി െന ബ േമാദം പരമാ മിെതാെ േവ ഭ ാ പറ ട ീ കിളിൈ ത ം ചി ം െതളി േക മഹാേലാക ം ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ

കാ ം സമാ ം

cover ramayana malpdf

അ ാ രാമായണം

(കിളി ാ )

ഉ ട ം

വനയാ 117

അഗ തി 181

ഖരവധം 197

കബ തി 226

രകാ ം 308

കാ ം 357

യാ 362

കബ നം 385

കെ ാ ം 399

ാരംഭം 403

ഖരവധം

ീവസഖ ം

യാ

കബ നം

ാരംഭം

ംഭക വധം

നാരദ തി

ഉ ട ം

വനയാ 117

അഗ തി 181

ഖരവധം 197

കബ തി 226

രകാ ം 308

കാ ം 357

യാ 362

കബ നം 385

കെ ാ ം 399

ാരംഭം 403

ഖരവധം

ീവസഖ ം

യാ

കബ നം

ാരംഭം

ംഭക വധം

നാരദ തി

Documents

adhyatma ramayanam from wiki 2 - Hariom Group · 2016. 1. 15. · അാരാമായണം കിളിാ് 9 ബാലകാം ഹരിഃ ീഗണപതേയ നമഃ