Ant la lus ëd la primavera!

Ada Marta Benevenuta

Poesìe Piemontèisecudìe da Camillo Brero

Quàder ëd Gioanin Marta papà dl’autris

Ant la lus ëd la primavera!

Ada Marta Benevenuta

Poesìe Piemontèise

cudìe da Camillo Brero

A L'ANSËGNA DIJ BRANDÉ

Ca dë Studi <<Pinin Pacòt >>

Edission << Piemontèis Ancheuj >>

Ilustrassion ëd Vanda Sciacero

<< Ant la lus ëd la- primavera! >>

A l'é la rispòsta a la provocassion dël mond che an circonda:arson a col silensi che « a l'é mùsica e armonìa »

An efet, oltra ògni espression adotà dal vive 'd tuti ij di, a l'ébel perdse ant la candia « veuja dansanta dël vent » e lassé chel'Infinì a cheuja an noi la veuja 'd poesìa.

A l'é costa veuja nossenta 'd « Poesìa » ( ...Poesìa istintiva!)che ant l'anima dla Poetëssa a ciama d'esse spantiàant ij cheur che a seugno 'd fiorì aranda a Chila.

E a l'é bel sente an noi splende « la lus dla primavera ».

Camillo Brero

E mè cheur restà masnà ancor së stupiss

a lë sbandì d'una fior...

E' questa capacità, intatta nel tempo, di meravigliarsi a ogninaturale miracolo,di godere lo stupore. stato di grazia del fan-ciullo, vergine alla conoscenza; è il veder le cose e trasfigurarlein una sorta di gioco luminoso, e raccontarlo in musica di parole,che fa del poeta una creatura privilegiata.

Ada si muove, con la leggerezza di chi sa il volo, dai paesaggiterrestri a quelli del cielo « tërmoland d'emossion ».

I suoi versi cantano la gioia, la malinconia, la nostalgia, il do-lore, la speranza, con il pudore e l'eleganza di una donna che amae soffre senza enfasi, rivelando al silenzio il suo intimo più fondoe confidando alle stelle la sua pena: « Mach a le stèile/ veuj confidëmia pen-a... »

Pellegrina della memoria, ella ci conduce ai santuari degli annigiovani, dove i sogni e le illusioni sono l'incenso di turiboli spen-ti: « La mia ca ... /Ij mur dij mè arcòrd/ ij mur ëd mia infansia/ lalòbia/ ij cop ëstòrt/ la fnestra 'd mia stansia...» « I veuj tornë là,andoa 'l temp a l'ë fërmasse /s'jë sterni dla contrà/…là sercheraiij mè seugn…»…e chi la segue immagina figure che vanno a te-sta china, voltando le spalle come chi ha detto addio.

Poesia che sgorga, tra il lamento e il sorriso, generosa:«I vorrìa esse ël sol/ për ëscaudë 'd cheur giassà/ për anluminédë sguard destiss ... /…I vorrìa esse na gossa d'aqua... për col fild'erba passì.../...e con generosità 'd sorgiss/ doné e sempredoné....»

Poesia che chiede poco: «A mi am basta una bon-a paròla...»e si fa canto struggente di solitudine in «Còse mòrte», quando lasperanza non ha più senso: «Nostalgìa d'una parola mai pì sentùa/anvìa d'un ësguard mai pì 'ncontrà./ Pura, i speto ancora ... /...Ma mè cheur tut magonà am dis, che dësòrmai/ a son còse mòrte,già mòrte, prima 'd mi., »

Suoni di zufolo, di armonica a bocca, e violino e pianoforte insordina, delicati:

Lasseme sugnè dësvijeme pà.Lassë chi i peussa slansë më vol parèj d'una rondola an libertà. —————————————Lassë che mia ànima legera a vola an àut, carëssà dal vent. —————————————Veuj sente an mi spontë le fior —————————————Lasseme sugné, dësvijeme pà.

Maria Germano

Leggendo le poesie di Ada Marta Benevenuta ci si sente ele-vati in un mondo di grande spiritualità , dove la tristezza , lamalinconia e la gioia sono trasfigurate in un sentimento di dolceserenità.

Infatti la malinconia di certe liriche ci trasporta in un mondonon irreale , ma al di sopra del reale , dove s'incontra la gioia ,dove anche la tristezza si trasfigura … e tutto diventa poesia ….

E usa la Sua lingua che lì per lì può apparire difficile , ma dicui poi si gusta quella capacità espressiva e quella immediatezzache solo i dialetti sanno dire.

La poesia di Ada è musica di pensiero , è armonia di senti-menti.

Prof.ssa Renata Sellani

Presidente Assemblea Nazionale Poeti e Scrittori Dialettali

Scrive pròsa e poesìa piemontèisa a l'é:dësvijete na matin, contemplé la natura,sërché toe emossionancreuse e doné a j'àutri le pì bele espression ëd tò cheur e 'd toaànima, gropandje con un sutil fil d'argent a j'ale 'd toa fantasìa.

Elsa Oberto

Com a l'é trist e veuid, pien ëd maleur, l'òmo ch'as comeuv nen për na poesìa !

Për mi l'é la pì bela vos dël cheur,cola pì s-cëtta, cola pì soasìa.

Domenico Caresio

La poesìa a l'é 'l parlé dël cheur.Emossion, sentiment e sensassion a seurto dal profond përposesse,coma cite farfale, an sël feuj bianch a scrive le paroleche, forse, it l'avrìa mai dit ... Poesìa !

Poeta a l'è nen chi ch'a macia un feuj d'inciòstr, veuidandje ansi-ma un baron ëd paròle, ma chi che, guardand ël Cel, da l’ancreusdël cheur, a fà soa orassion: - Grassie, Nosgnor, përchè it l'hasbutame al mond, për la gòj e la soferensa che t'im daghe, përchèmi i son na cita splùa ëd Ti. -

Mariuccia Manzone Paglia

Germana Cresto

Për AdaVos ëd la famija canavzan-a

1

2

Anvìa 'd cel

3

4

Anvìa 'd cel

I son calà 'nt la neuit a serché arlasse ant l'incant ëd l'eterna maravijad'un bel cel ësteilà, l'ànima mia,a pòch, a pòch a l'ha artrovà la pas.A son spontà le stèile un-a për un-aa contendse 'l sò tòch ëd cele tërmoland ëd lus,con sò bianch vel,l'han circondà una rijenta lun-a.Ëdcò mi i serco ansema a le stèilin-ea lor davzin, mè tòch ëd Paradisant l'infinì, lontan da le ruvin-ed'un mìser mond, lontan da ògni soa pen-a… pelegrinand lassù artreuvo 'l soriscunà dosman, da costa neuit seren-a.

6

Cheuje la poesìa

Sij laver 'd na reusa- noanse 'd color,përfum ëdlicà -i cheujo poesìae al cel im avzin-o.

7

Cel dë stèmber

Anvìa dë svanì legera 'n col asurche mach ël cel dë stèmbera l'ha 'nventà për l'ancant ëd j'euj.

L'ariëtta dlicà fà 'l color pì sclinte a carca 'l profil dle montagneche pì ciàire e pì vzin-eam dan l' ilusion d' antërvëdde tra pine ciapèj, na bàita bandonà.

Trasparense 'd cel nen antamnàda la pì cita nivolëttaparèj dj'euj nossent dle masnàpa 'ncòr antamnà da la malissia dël mond.

E l'ànima mia, rondola annamorà,a cheuj l'anvit dël cel e a vòla lassùa vestisse d'asur ëd poesìa.

8

Pasqua

Fin-a a ier la Toa passion, Nosgnor,a grevava mè cheur d'una gran pen-a.Ma ancheuj la mia tristëssa a l'é finìa,l'ànima archeuj andrinta ai bòt dla ciòcale paròle 'd ressuression ëd pas.Con la neuva primavera ch'a nassa së spantia 'n përfum leger ëd fior,un desideri 'd bin grand e përfond.N'anvìa d'avèj j'ale për volécome colombe lassù, ant ël bleu dël cel.Na veuja granda 'd vorèj bin al mond.

9

I speto che toa vos a riva ...

I sento nen Toa vos, Nosgnor,e i saro andrinta 'l cheur ël Tò silensi,an costa neuit ch'a l'é nèira 'd paure,e antant i speto,con la passiensa d'un cel ësteilàch'a vija dzora a'n mond andurmì...

Vnirà bin la matin a dëscancelé ògni ombra!Dai ni, a voleran con crij festosmila rondolin-e an-namorà,e tra ij busson le fior a sbandiran,spantiand ant l'aria ij sò përfum dlicà.

Antlora i sentirai Toa vos ,Nosgnor,e Toe paròle a caleran dal cel,trames a cascade d'òr.Toa melodìa ëd nòte pàsie,come sospir ëd vent sle bronde dj'erbo,carësserà mè cheur.

10

Cita smens

I sento an mi la lus dla primaverae drinta 'l cheur arbeuj la poesìa.Podèjla esprime con tuta l'armonìad'un ver poeta che con soa poesìa vera,

a lassa ij sò mëssagi al monde 'd sò giardin, le pì pressiose fior,da le nuanse dij pì bej color,a eufr, con un sentiment përfond.

Ma a mi am basta che da mia cita smensa peussa nasse n'ùmila fior dij pra,përchè a la cheuja la man d'una masnàporté 'n pò 'd gòj drinta sò cheur nossent.

11

Ël moment ëd la poesìa

Su 'd na rama l'ùltim oslinsmòrta sò cant su la giornà finìa,con j'ombre a cala la malinconìadzora dël cheur ëd l'òm grevà ëd sagrin.

L'é cost, për mi, 'l moment pì bel,i peuss volé con mia fantasìa,ant un mond arciamant ëd poesìa,ch'am ten sospèisa tra la tèra e 'l cel.

12

Frise da nen

Ël sol a angonisa a l'orisonte dosman a smòrta sò feuant l'eva pasia dël mar.Mach n'ùltima rajà spaliaancora a resist, për feje straa cola barca ch'a ven anans ëstracae a tribula a guadagné soa riva.

N'oslin a s'àussa an vol,për ancontré la lun-a;veul esse 'l prim a saluté sò ariv.A chin-a la testin-a ansognochìa,na fior, pròpi lì, dëdnans a mi.

E barca e oslin e fior e mi,minùssie ch'as perdo ant l'infinì,cit sofi ëd vita ant l'ambrun-a dla sèira,frise da nen, ëdnans a Toa potensa, Nosgnor!

14

Gesiòta 'd montagna

E pròpi lassù an mes ai brichtuta sola sconsolàla Gesiòta 'd montagnabuta an cheur tenerëssa.

Dai mur che già a dròco,ij Sant con soe face sburdìea guardo dzora ij banch veuidj'aragn a tesse soe tèile.

Tròp fòrt a l'é l'arciam dël solpër l'oslin ch'as pòsa an sij cop,giusta 'l temp dë sbate soe alepeui volé vërs l'azur dël cel.

E la Gesiòta solaas vest ëd soa tristëssacoma la facia rupìa d'un vejche a speta na carëssa.

15

I-j veuj bin a la vita

I-j veuj bin a la vitapër col pòch ò col tant ch'am dà.Quand che la vos dël vent nunsia tempesta,un'arcancel am dà ij color pì bej.

Se arlongh a mè senté m'antrapotrames a spin-e e pere,am basta un soris ëd na fioran broa 'l fòss, a fé pì leger mè pass.

Cheujo sia 'l ben che 'l male se mè cheur pì d'una vòlta a piora,an mi a-i é la speransache am dis ch'a val la pen-aëd vive ancora.

16

Feje nen cas...

Se i m'abandon-o an fàuda a la natura,për cheuje a pien-e man costa armonìaan sl'onda d'un Creà sensa confin,i sento, drinta 'd mi, un fiorì 'd poesìa,

se i guardo ij bej color dlicà 'd na fior,ò '1 cel anvisch ant l'ora dël tramont,se tanta maravija am da 'n frissone për la comossion, le lerme am colo,òh ! Feje nen cas .

Se 'dnans a j'euj trist d'una masnà,infansia sensa amor ch'a ciama agiut,ò 'dnans a 'n pòver vej abandonà,mè cheur së strenz an tanta soferensa,

se ancheuj ël mond a l'ha perdù la stra,l'ombra dël mal che as fà sempre pì scuraa quata '1 sol, e am fa tanta paurae im sento meuire, dal dolor ch'am crasa,òh! Feje nen cas.

Fàita 'd në stamp antich, son fòra 'd mòda'n cost mond d'indiferensa i son ëstonà.

17

Grassie Nosgnor

Dnans che la neuit m'anvan-aant ël piasì ëd sò ambrass, Nosgnorveuj ringrassieteant la dosseur ëd soa pas.

18

Am parlo ëd Ti...

I cheujo brassà ëd fiore a mè cheur jë strenzopër nié an sti bej colore sente ant ël përfum,Nosgnor, la Toa presensa.

20

Crocifiss ëd campagna

Sël bòrd d'un sentèj'é un trist Crocifissch'a guarda, j'euj fissche a smijo speté

un cit gest d'amor,na vos generosana man che, pietosa,jë spòrza na fior.

Dla sèira già l'ombra( dolor sò profond dëlmal ëd cost mond )a cala e as fà sombra.

Ma su dal sentés'avzin-a na mama;sta pen-a l'arciama;e as ferma a preghé.

E adess col pòr Cristd'ansima Soa Crosarcheuj cola vose as sent meno trist.

21

Fratel, a l'é Natal !

Se toe lèrme a l'han gust ëd sal,se tròp grev a l'é tò fardel,sagrinte nen, sorid, fratel,përché ancheuj a l'é Natal.

Ëdcò për ti a l'é nà ël Bambin,at pòrta pressios sò regal.L'é rivà 'dcò për ti ël Natala pasiete e a dete soa bin.

Ël cheur masnà come antloraartreuva la gòj 'd col matinquand trovava sota 'l cussindoi doss e na cita dësmora.

Tut ël mond dësmentia sò male la gent ancheuj as veul bine ansema, dacant al Bambin,domse man, fratel, l'é Natal...

22

I veuj nen chërde...

Antant che le rajà 'd sol,a së slongo sla pian-a ambajà,arson ëd ciòche ant l'ariacome longh respir ëd vent,a nunsio l'Arsuression.

Son, che con dosseur a në spòrz la pas,mùsica, che dosman së spantiapër rivé al cheur dla genta fé slingué la giassache ancora a l'anvlupa.

S'antrapo ij bòt dle ciòchecontra tut ël mal dël mondma i veuj nen chërde che l'òm,sord a cost doss arciam,a veuja nen cheuje 'l mëssagi.

Për pasié mia sej ëd pas,i serco rosà, dzora la tèra sùitae i l'hai fiusa che la gent,ancor nen dël tut crasà dal mal,a senta midema sej.

I veuj nen chërde ant un mond sensa amorche a angonisa adasi, fin-a a meuire.

23

I vorrìa...

I vorrìa esse ël solpër ëscaudé 'd cheur giassà,për anluminé dë sguard dëstisse dëscassé j'ombre pì ancreuse.I vorrìa esse mùsicae con nòte ëd luscanté l'amor , etèrna canson,stòria mai finìa.I vorrìa esse na gossa d'aquapër dé torna vita, ant la suitin-aa col fil d'erba passì.I vorrìa regalé un seugnpër podèj suvé na làcrimae con generosità 'd sorgissdoné e sempre donépër col mè bzògn mai dëstissche 'n mè cheur a chërs sempre,fin-a a dësbordé.

24

I l'avìa da manca...

I l'avìa da manca 'd calorpër ëscaudé mè cheure i l'hai ciamaj-lo al sol.I l'avìa da manca d'una carëssae 'l vent con soa dosseurdosman a l'ha sfiorame.I l'avìa da manca 'd bej colore i son përdume ant la contemplassiondël cel, ant l'ora anciarmà dël tramont.L'avìa da manca dë spassi infinìe an vòl, mia fantasìa, a l'ha portamevers col mond sensa confin dla poesìa.

25

Coloresse 'd cel

I veuj përdme lassù an col bel cel seren,bèive col bleu che mia sej a pàsiae, cunà da 'n sofi leger ëd poesìavive ant un seugn, che d'arcancel 's colora.

Scoté anciarmà la vos ëd l'infinì,grandiosa vos ëd pas e d'armonìa,e an sël color ëd l'alba 'd prim matincheuje l'arbat d'un soris Divin.

E se da temp l'hai dësmentià 'l cantétroverai lassù na dossa melodìach'a sa cissé mè cheur a neuva intonassion

e la mia sèira, che già 'n pò a scolora,tornerà a coloresse 'd celpër podèj vive na speransa ancora.

26

Tant a peul un soris

A l'é nen cola rajà cauda dël solch'a peul slingué la giassa - dantorn a mè cheurò col oslin ch'a vòla arciamà - da në s-cianch d'asurch'a peul ralegreme con sò canté.A l'é col soris improvis, nen ëspetàa spòrzme vision ëd primavera,a tenze 'd viv color fior ësbiadìeche adess a s'eufro a mi 'nt un gest d'amor.L'avìa da manca 'd neuv colorpër pituré sta tèila dla mia vita,neuve emossion për cost ësfors ëd vive.Soris, doss anvit a la speransach'am prësta j'ale për slansé mè vòlan àut, an serca 'd trasparense 'd cel.

27

Vej pilon

Carëssa 'd sol an sij mur dël vej pilonche ancheuj a viv ant ël maleur ëd l'abandon.Che tenerëssa la Madonina 'd giss,che da la soa nicia an guarda e a benediss !

Gosse d'arcòrd velà 'd malinconìaa colo 'n cheur lassand un pò 'd magon:quante vòlte dëdnans a col pilonansema a mama disìa l'Avemaria!

E chèich cita fior dij gran e dj 'autre fiordonava a la Madòna con tant amor!Ant ij sò euj asur i vëddìa 'l Paradise a debòrdava mia gòj an sò bel soris.

28

Stupor dël dësvij

Stupor dël dësvijStupor e gòj ëd sentime viva'd podèj deurbe ancora j'eujal ciàir dël di neuv ch'a nass,ch'am ven ancontracon brass corm ëd promësse.Sensassion 'd baticheurche ant ël dësvij d'ògni matin s'arneuval'é squasi istessa a l'emossiondël prim apontament d'amor.Granda l'anvìa d'aussé j'euj al celpër dite grassie, con tut ël cheur,Nosgnor.

29

I serco ti sorela Poesìa

Gnun a l'é sol...ògni stèila an cela l'ha n'àutra stèila davzin,ògni nìvola n'àutra nìvola compagna...A mi dacant l'hai sempre ti, Poesìa,e doss a l'é andé a ti për manserenament vers ël doman.Quand al tramont as vestogià d'ombra le valade...caland an cheur malinconìa,mi serco ti, sorela Poesìa.Compagna dl'etern mè pelegrinépër mè senté nen sempre pian,it sas fé pì leger mè pass,an regalandme'n seugn, dosman.

30

31

32

Vers l'infinì

33

34

Vers l'infinì

Sì... andoa 'l cel a l'é pì davzintant ch'a më smija dë sfiorelo,andoa l'asur a l'é pì asure '1 vent a gieuga con le feujepër anventé na neuva melodìaëd nòte pasie ch'as sento pen-a,

sì... andoa 'l silensi a l'é fàitdle mila vos ëd la naturae dij bësbij e arson dlë score dj'eveëd torent e cascade,andoa ël crep sord ëd la fiòcache a casca dai giasséò 'l crij d'un farchèt ëd montagnaa antamna nen cost silensi përfond,pròpi sì, jë s-cianch ëd coj seugnche da sempre a bruso mè cheur,as pàsio, dnans a tanta blëssa.

E ant la sinfonìa 'd përfum e color,l'ànima mia greva as trasfigurae fàita legera parèj 'd na pium-aas lassa porté an àut dal vent lassù,ansem cola cita nìvola biancach'a và oltra ij confin ëd l'orisontvers l'infinì.

35

E peui a l'improvis...

A chitava d'amblé tut mè magon:come rosà al sol, a l'é svanìe da col fond nebios un arcancell'ha sporzume ij sò color festos.

E cel, e mond e tut, am soridìae ij busson a l'han ofrime soe fior,dai color ësplendent ëd la speransa.

36

Mia fiusa pì granda...

Quand i sbarcherai a l'àutra spondalà an sij confin ëd j'ombreforse '1 veuid përfondëd col regn dël misteri'm farà tërmolé 'd pauragropand ij mè pass

Ma se a l'improvis ël cant d'un arsigneula m' anciarmerà con soa armonìae se ij mè brass tendù 'nt l'arsercaa sfioreran laver ëd liricapirai 'ntlora d' essean sla giusta stra

Mè pass as farà pì ardìe mia fiusa pì granda...Ij mè euj inondà 'd lerme brusanteëd gòj sensa fin

a vëdran finalment Toa lus, Nosgnor!I m'abandonerai 'nt la dosseur ëd Tò ambrasse a sarà për mi l'etern boneur

38

...a svanirà la magìa...

La tor dël vej castela l'ha spetà la neuitpër vestisse 'd ragg ëd lun-ae 'l verd ambrass dël brassabòsch,sò etern annamorà,a l'é tut un fass ëd feuje d'argent.

Ël sales pensosa serca 'nt l'aquarifless d'un firmamenttrapontà dë stèile.

Ël vent con man maestrasfiorand le fronde; dj'erboa l'ha 'nventà na musicaëd nòte armonioseche la mia ànimaa la dansa 'nvita.

E seugn e fantasìas'antërso 'nt l'aria,ij mè pensè a nijo 'nt ël silensie ambrassà al vent as perdo 'nt l'infinì.

...Darmagi che tra pòch,la lus matineraa smorterà lun-a e stèilee con lor a svanirà la magìa'd costa neuit ancantà.

39

Vesto ij mè seugn

I veuj deje còrp ai mè seugne i-j vesto con j'ale 'd farfale rabëscà,con ij làver dle fior pì bele

i-j dago an guerna al vent përchè a-j porta lassùa robé a le stèile ciairore a la lun-a poesìa.

Peui, an fàuda al silensi i spetoch'a torno a mi 'nt la dosseur ëd la neuit,con brassà satìe 'd bin e ëd boneur.

40

It sente?

A j'é mùsica e armonìaant la vos legera dël vent.Ant ël cant ësclin ëd n'oslinant ël respir ancreus dël marò drinta 'I përfum ëd na reusa

Mùsica ant un cel ësteilà.Ëdcò la pieuva a spataraij ricam 'd na melodìa.Përfond ëd la neuit ël silensia l'é mùsica e armonìa.

42

Laghèt ëd montagna

Laghèt ëd montagnaspecc ant le neuit seren-eëd lun-a e stèilee specc dij giassé bërlusent ëd fiòcanuansà 'd reusa da l'alba 'd prim matin.Laghèt ëd montagnacogià dosman tra erba e ròch.Rifless asur ëd celverd rifless ëd pin maestosch'a s'abandon-oa la veuja dansanta dël vent.Ël sol a së sfrisa 'nt l'aqua pasiacolorandla d'argent.Dantorn bësbijé 'd piantevoj e cant dë stornejarmoniosa vos dl'Infinìche tut a përvad.Ëdcò mia ànima 'ncantàa së specia 'n limpide aquee a serca 'n tanta trasparensal'arbat dle fior ch'a përfumo la vita.An cost senari anmascà,antërsà con ël doss respir dla poesìa,im lasso cunè da 'n seugn,fantàstich seugn ëd pas anfinìae vorrìa, vorrìa pì nen dësvijeme.

43

... Ëdcò chila part ëd l'infinì

Tròp lontan l'é Tò cel, Nosgnorpërchè mia ànima a peussa riveje.L'ha sercà scale 'd nìvolema ancorà al pèis ëd mè còrptròp curt l'é stàit sò vol.Ma quand ant l'ùltima oracalerà dzora 'd mi 'n sipari d'ombra,mia ànima finalment lìbera,a podrà alvesse 'n serca 'd Tò splendoroltra lë spassi sensa fin...e a sarà con mar, cel, sol, lun-a e stèileëdcò chila part ëd l'infinì.

44

Fantasticand...

I veuj tachè mè chèr a na stèilae përdme ant l'infinì dël cel.Core e core për senté sensa fine peuj straca serché arpos,lassandme andé dzora na nìvolapër feme dindané dosmansota l'arbat ëd la lun-a.

46

A sonavo baudëtta 'ntlora...

I l'hai corù apress al venttra j'arcade nèire dij ciochèspasimand d'arsente son antich.Nen basta fòrt col impita l'ha nen dësvijà le ciòchee le nòte dij bronz, ancheuj mut,ancora a pendoai ram arsëcchì dla memòria.

I l'hai sercà l'armonìad'un tribaudëtté festosche fij 'd gòj 'ntërsavaant la mia ànima masnà;i l'hai sercala tra ij murëd veje contràe ant ij sospir dij vej.Ma le ciòche l'han sernù 'l silensie mè pais a l'é restà sens'ànima.

A sonavo baudëtta 'ntlora...e a col son a dansava primaveradëstendend an sle rivel'òr dij sò cavej,e d'achit as fasìo pì vive le fiore pì intens ël përfum dle viòle.Armonìa portà 'n sj'ale d'un son,arcòrd dij color ëd ier,variegà 'ncheuj dë stupor antich.

47

A l'onda dël mar

Onda dël mar potenta e maestosai t'afido ij mè seugn ësvanì,le cicatris dël mè cheur,Le bataje përdùe, ij mè magon.Pòrta sto mè fardel lontane sperdlo a l'orisontdoa mar e cel s'ambrasso.Peuj ritorna a mi che sla riva i spetoe pòrtme toe noanse d'asur,ël bianch ëd toa scuma frissantach'as dësbela an mila perle lusente.Pòrtme l'arson ëd toa melodìa.Contme quand la lun-a fà 'l bagnandrinta al mare quand ël vent a scarpenta toa crësta.Pòrtme con ti vers l'infinì,për dësvijé andrinta a mina neuva speransa.

48

49

50

Bin sensa fin

51

52

Bin sensa fin

I marcio a l'andarerapër torné 'd cò mi masnàe gieugh-ve 'nsema.Divers mè vive 'ncheujan cost vòstr cit monddë stupor e maravija.

I cheujo 'n vòstr rije sclint,un cant melodios d'osline nòte frissante 'd gòjche 'nt l'aria as perdoe ant mè cheur pòrto boneur.

Mè pass ëstrach as fà pì legerfin-a a trasformesse 'n dansae mi, neuva creatura,për mérit vòstr, cit dij mè cit,l'hai artrovà ël sens dla vita,l'hai artrovà ... bin sensa fin.

53

A mia mama

Am manca 'l tò soris a-i-é gnun ch'am consola. Lo sai, it ses an Paradis ma mi, son restà sola

Da quand it ses andatne ti, a-i é pì niente ëd bel I sento andrinta 'd mi un veuid, na frèid , un gel!

Mi ant l'ora dël dolor an ti i m'arfugiava për senti un pò 'd calor e pioré sla toa spala

La man ch'am carëssava am manca pròpi tant: la vos ch'am rinfrancava la sento mach ij Sant

Cara mia mama santa 't l'has mai vivù për ti, la fòrsa, tuta quanta, l'amor, it l'has damlo a mi

i seugno coj matin, ricòrd dël temp pasà sla gòj d'un tò basin l'inissi ëd mia giornà

54

Ragg ëd sol

A mè novodin Marco

A l'é un ragg ëd sol, ël tò soris ant mè cel panà da 'n vive gris. Tò sguard asur tant doss e nossent; a l'é na gòj che a cala drinta 'l cheur, përfum ëd fior ch'am pòrta 'l vent, regal ëd la vita e për mi 'l boneur.

55

Vers la vita...

A mè novodin Marco

Strenzo toa cita man,it pòrto vers ël sole dnans ch'it pije ël volancontra a tò doman,

rispondo ai tò përché,it mostro ël bel dël monde con mè amor profondit guido a tò senté.

'Ncantà da tò soris,dai tòi euj color dël celch'a specio ël paradis,

lasso toa man citae ti come un fringuelit vole vers la vita.

56

Fin-a a quand?

A mè novodin Jacopo

Fin-a a quand i podrai dete manpër compagnete arlongh dle stra'd tò cit mond?

Fin-a a quand i podraimëssoné le pajëtte d' òr ëd tò sorise speceme ant ij tò euj nossent?

Òh! Podej fërmé l' temppër vijé ampess dzora 'd tie cheuje costa Bin granda e përfonda.

Bin sensa fin, ch'am fà arnasseche dosseur e tanta gòj am dàe fior ëd na neuva primavera

a fà sbandì sla rama dëspeujaëd cost mè invern, che a gran pass avansa.

57

A lë sponté d'un botonin...

A mè novodin Andrea

Ancheuj 'l respir dël vent l'é 'n sofi 'd bintant come 'l cant giojos ëd col oslinch'a l'ha portane sì la bon-a neuva.

Mè cheur, ala 'd farfala,a svantaja soa gòjan dzora a lë sponté d'un botoninche antrames a doe fior già dësbandìe,a l'ha soagnà 'l giardin.

Ancheuj cost boneur a canté m'anvitae se tant longh a l'é ormai mè viagi- tant che ben prest a riverà a la fin-.It pregh, Nosgnor, fa score 'l temp adasi,përchè mi peussa resté 'mpess davzina sta cita fiorch'a përfuma d'amormia vita.

58

Pì gnente am manca

Quand una nìvola 'n cel am quata 'l sol,portand-me via lus e calor,mè cheur ant l'ombraa l'ha 'n frisson ëd frèid.Quand con ël passé dël temp,a së sveuida sempre 'd pìël càles dle speransee 'nt un falò a brusa 'dcò l'ùltim mè seugn,as fà stra 'n mi l'ë sconfòrt.Quand a cala la sèirapien-a dë strach vòj e d'ombre,e ant le mie man a coloj'ùltime gosse 'd tramont,am greva la tristëssa.Ma quand i më strenzo fòrtij mè tre masnajin soridente vëddo sbrincc ëd sol, an coj euj nossent,mè cheur a së slarga e pì niente am manca.

59

Fërvaje d'arcancel

Vosin-e sclinte che ant l'aria as perdoe a sé smasisso legere fiutantecome nòte da invisibil tasteracome voj éd rondole a primavera.

Ancant e stupor an coj euj përfondche a serco éd dëscheurvele maravije d'un mondche dì, për dì, a lor as dësvela.

Minuscol orisontsarà 'ntramesa facin-e soridentee fërvaje d'arcancel.

Màgich moment éd gòj'd nossente masnàch'a serco 'd robé '1 segret'd cost inmens univers d'amor.

60

61

62

An tla ca dla speransa

64

A l'era un mugg ëd pere.....

A l'era un mugg ëd pere;ij rest ëd na bàita vejaan mes a le maserea Fond dla Val Ciusela

E pera, dòpo pera,le front bagnà 'd sudor,con lena pròpi vera,cola ch'a dà l'amor,

adasi, pian pianin,sfrutand j'ore 'd vacansa,l'é nàje ël ciabotin,la ca dla speransa.

Cole montagne ardìeche antorn a-j fan coron-ale rive tant fiorìeant la stagion pì bon-a

e l'aqua cantarinach'a ven da la cascada,a fan ëd la casotin-a,la pì bela dla valada.

La pen-a e tant sudor,che a fela l'é costà,guardand ës caplavor,l'é già bele dësmentià.

Come un cit nì d'osel,la casotin-a bela,pì bela d'un castel,a l'é là an Val Ciusela.

65

Doman, un'àutra reusa a fioriss...

A colo stisse d'un sol avar e strache d'antorn a së spantia l'odordle feuje dë stèmber, che, 'nfiapìe,as bandon-o ai caprissi dël vent.

Na spalia ciochëtta a pendarlongh una chërpura dël mure trista na reusa 'd mè giardinas dësfeuja 'n sël meuire dl'istà.

A s'anmugio an cheur grum ëd tristëssacola ch'a lasso le còse ch'as na vane l'oteugn, për ësmortela, a së sfòrsadë smon-e màgiche sfumadure,

tant, che na rondolin-a,stupìa da sti fantàstich color,a lassa sò stormpër esibisse 'n mila giravòlte.

A veul da sola 'mbrassé tut l'universcunesse 'nt l'ilusion ëd primaverapër nen arend-sea lë score 'mpietos dle stagion.

66

I veuj spartì con chila tuta la gòjche chèich s-cianch d'asur ancor am regala,e an sj'ale 'd mè cheurvolé lassù a carëssé le nìvole.

I veuj 'dcò mi perd-me 'nt ij brass dl 'infinìe cheuje, 'nt ël sospiré dël vent,cola vos che con dossëur am dis:- Doman un'àutra reusa a fioriss...-

67

E mè cheur a l'é slargasse a la speransa

Branch ëscheletrìch'a s'ausso vers un cel griscome brass che anvòco pietàe a ciamo la limòsna d'un pò 'd calora un sol dësòrmai squasi dëstiss.Spalior tut d'antornquadrèt ësmòrt ëd l'invern,come le tinte dlicà d'un aquarelch'a së sfumo tra 'l giàun e '1 gris,ij color dla tristëssa.Paisagi grev ëd malinconìacome '1 ritrat d'un cheur sensa amor.Epura mi i guardo ancora '1 celsperand ch'as colora d'asur.Epura cola nivolëtta grisache në smòrt tramonta l'ha colorà 'd reusa,a l'é smijame na fior,e mè cheur l'é slargassea la speransa.

68

An serca d'una stra...

As përd ant l'infinì l'ànima miaant l'arserca 'd na stra fiorìa d'amor...Forse a së scond tra orisont sensa fin,tra ij misteri dle nìvole dël cel:ma l'ànima mia doleuria e sensa pas,arancà a j'ale fòrte dla speransa,as përd lassù apress a miragi 'd luse an tribuland a va sercand 'ncora...

69

Speransa

An coj di sensa domanquand le pen-e as fan ancreuse,e che andrinta a le mie mantreuvo spin-e pì che 'd reuse.....

Quand nen sempre a l'é bleu 'l cel.....e la neuit as fà pì scurae slargand ël sò gris velbuta an cheur un pò 'd paura.....

E se fra ij mur ëd costa stansiai m'artreuvo trista e solaj'é la vos ëd la speransach'a m'arciama e ch'am consola.

70

I veuj ...

I veuj tabussé a col usssperand che queicadun am deurba,fòrta anvìa d'arsente cole vosarson ëd na dosseur infinìa

I veuj vardé travers al canceldëdlà dij confin ëd col giardinpër serché con passiensachèich artaj ëd gòj masnà

I veuj core 'nsema 'l ventpër arivé a coj orisont sislà d'arcòrde cheuje ij vej seugn dësperspër artrové '1 seren d'un cit ch'a canta

71

Tra torment e speransa

I speto la neuit...për ëstermé 'nt soa ombra mè torment.Mach a le stèileveuj confidé mia pen-ae al color ëvlutà dla lun-ai ciameraid'arvisché '1 feu dij mè seugn dësmentià,për ësmortélë scur ëd costa mia solitùdin

... Ma se la neuit avara - am negherà cost Bine se la pas che i serco - a tarderà a rivé,alora i speterai - ël ciair ëd la matin...Fòrse ij prim ragg ëd sol caland a bèiverosà dai càles ëd le fior,podran suvé 'dcò j'ùltime mie lerme

72

Ël cantonin dij seugn

Artreuvo sì mia pas,a l'ombra ëd costa pianta.'M fa da cadrega un such,e 'l cant ësclin 'd n'oslinfà da sot-fond ai seugn,che pian pianin s'entërsoan mila fij doràportandme a l'andareraan col mond ancantà.Lontan ël son 'd na ciòca,anunsia già la sèira...col son 'm dësvija dosman:lasso 'l canton dij seugn...ma i artornerai doman.

74

Barchëtta përzonera

Na cita barca gropà a riva,a specia 'nt ël lagh la soa tristëssae antant arcòrda...quand possà da 'n vent generosa sghijava legeravers orisont ëd boneur.

E a la cunavo j'ondeanvlupandla 'd rifless d'argent,e a la compagnavo arsigneujdal canté festose tra l'armonìa tuta dël creàgranda a l'era la soa goj.

Adess inutilment a spetache man pietosearlamo cola còrda s-ciassach'a la ten gropà.E sò schërziné a l'é '1 lamentche as dësperd ant l'aqua dël lagh,trist contrast d'un tërmolé rijent.

E col oslin ch'a sà pà '1 maleurdle sbare d'una gabia,a vòla indiferent dëdzoraal seugn ëd libertàëd la barchëtta përzonera.

75

Sempre le Toe pianà

Mè pass ëstrach a stanta andé anans,ma a Ti për man, im sento ancor sicura,arlongh ëd mè senté, it ses a mi davzinant j'ore dlë sconfòrt e dla speransa,dacant a mie pianà a-i son sempre le Toe.

Ma se 'l dolor a passa ògni misura,quand che '1 torment am crasa e am dà nen pas,e ant j'euj ch'a san pì nen pioré le lerme a gelo,sla sabia 'd mè senté, mach pì le Toe pianàpërché ant ël maleur, Nosgnor, t'im. pòrte an brass.

76

Doa 'n cit a seugna, na speransa a viv...

Për mè senté sëmpre pì duri vad sla fiòca an triboland…pien-a 'd frisson a l'é la sèira.As gèilo mie làcrime ant j'euj.Straca, nen avilìa, përché saiche al tëbbior d'una stansa,a-i é un citin che a deurm...

Doa 'n cit a seugna, na speransa a viv,ùltima spluva d'un gran falòfòrse mach cola resterà,fiama tra mila àutre fiame,ant ël gran misteri dl'eternità,lumin ant una sinfonìa dë stèile.

77

Magari doman …

Ël ritm cadensà e amos ëd la pendolaa s'acòrda al bati 'd mè cheur,che stassèira a viv la tristëssad'una giornà sensa sol.L'ombra a grava mia malinconìae 'nt creus ëd mie manmach pì seugn ëd vent.Ël grumissel bandonà 'n fauda,le gambe sorde a l'arciam dël movimentla ment che inutilment a së sfòrsad'arcordé corse 'n sij prafiorì 'd sol e papaver.

<< Nosgnor, st'angossa përchè?sta paura, sto torment përchè?»

Magari doman…quand le gosse 'd rosà 'ncora a sogneranël respir ëd le stèile,e l'alba tra frange 'd silensia marcherà l'inissi dla giornà,për ëscapé da lë spassitròp ëstrèit ëd mia stansia,i spalancherai mia fnestrapër perdme 'nt l'infinì a mëssoné,tra smòrte stèile, artaj 'd seugn.E forse, 'n sj'ale 'd mè vol,l'arbat ëd la prima lus ëd la matina porterà 'n mia ànima ch'a seufrtut ë1 seren ch'a susta.

78

79

80

Moment d'anciarm

81

82

Moment d'anciarm

I cheujo ant la vos dël vent,arson ëd vos amise,e an soa carëssadosseur d'ambrass.

L'arbat d'un cel anvischa sfuma le fior ëd nuanse neuve.Moment d'anciarm, màgich moment,anvìa granda ëd fermé ël temp.

Ancreus ant l'ànima mìa 'l calorëd col ùltim ragg ëd sol,carëssa che mìe ven-e a scàudaëdnans che a cala, frèida la neuit.

84

Chèich àtim ëd boneur

Ali 'd rondole ant un cel serena pituro 'd nèir lë sfond asur,con ij mila vòj pien ëd passione a crijo al sol soa veuja 'd vive.

Svice esibission che a n'arciamoa poétiche vision ëd primavera,nòte ch'arson-o ant l'aria purae a canto l'amor sj'ale dël vent.

Cheujo l'arciam e scoto coj racontch'a pòrto an mi fòrte emossionch'am fan sbandì le fior drinta 'l cheure ch'am regalo àtim ëd boneur.

85

Arciam d'amor

Doss arciam d'amor...ëd col amor canson eterna ëd vita,che, sensa età, e an mila forme a vive a bat, ant ël cheur ëd l'òmcome ant ël cheur ëd la natura.

Càuda, anvitanta vos...ch'a fà vibré come còrde 'd violinsentiment dësormai dësmentiàe a dësvija 'd cheur, che da tempgià durmìo un longh seugn.

Fòrt, tròp fòrt sò arciam...e fòrta l'anvìa 'd torné,parèj 'd coj oslin che sla ramatrames ëd le feujeala con ala, davzin...as bësbijo an sò lengagi,le dosse paròle che amor sugeriss.

86

Canson d'Amor

Canson d'amorcantà arlongh dij sentè 'nmascàëd la mia gioventù.

Canson d'amorche 'ncor arson-a 'nt ël mè cheurcome vent ch'a ricompon ant la mentla vision d'antlora,com un folètche archincà dle fior pì belea dësvija an sij pracol doss incantésimëd lontane primavere.

La corsa sensa fren dël temp,artreuva nen la stra dl'artonma 'nt ël misteri dIa neuittra col përfond silensi e j'ombrecon j'euj sarài scoto la vos dla lun-amùsica sognantache sensassion e baticheure farfale d'òr sparpaja.Arcòrd che mai as perdo 'nt la dësmentiache gnun mai podrà rubemegnanca '1 passé dël temp.

88

Ël doss përfum ëd cole reuse

…e an col momenti l'avìa nen autr da eufrese nen cole pòche fior ëd mè giardine le nòstre man a son ancontrasseant ël doné e ant ël ricevesò mersì, dit con un sorisduvert e luminosa l'ha sfiorà dosman mè cheurparèj dla carëssa legeradël vent ëd primavera.E ant ël creus ëd mie mana l'é restaje 'mpess,ël doss përfum ëd cole reuse.

89

Na bon-a paròla

A mi am basta una bon-a paròla.....e l'ànima mia doleuriaas sent ësfiorà da na carëssae, fàita legera, as përd an volparèj d'una rondolin-a sviciasu, su ant ël cel, ch'a l'é tornà bleu.

90

Sai nen përchè i canto

Canto sensa na rasonfòrse cissà da n'oslinò da lë splendrì dël solò dal përfum dij glìssinche nuansà 'd lilà a pendoa rape da la lòbiad'una veja casòta.

Capisso nen ël përchédë sta veuja 'mprovisach'a l'ha possame a serchél'intonassion ëd col motivche chërdìa già dësmentià.

Treuvo drinta ste nòtetuta cola gòj 'd vivesensa turbament d'ombre,ma mach për un solmomentpërché costa mia cansona l'é forse l'arsercaëd dëscassé ij pensé trist,che prepotent a anvluposoens, mia ànima doleuria.

92

Ël cign nèir

Ancheuj '1 lagh a l'ha robà al celle pì bele nuanse d'asur.Ancantà 'l vent a sfiora l'aquapër ànimé la dansa dij cign:col bianch ondegé 'd nivole armoniose.

Tut sol, un cign nèir, da j'àutri dëscassà,a crija sò maleur ai ragg dël sol,ch'a trasformo soe stisse 'd pioran giajëttin con trasparense 'd cristal.

Bel, maestos e trist, gnanca 's n'ancòrzdla man ch'a së slonga a sporzje 'n tòch ëd pan.Gnun gest d'amor a sa cormé 'l veuidch'as sent ant ël përfond dl'ànima.

Forse a seugna 'd dësvijesse na matincon un piumagi candi come fiòcae a sa nen che coj euj 'd giassa,ch'a lo guardo con ostilità e gramissia,a scondo '1 torment ëd j'anime rusiàda la càmola dla gelosìa.

93

Pajëtta d'òr

Sj'ale d'una svicia rondolin-avorìa volé su, su fin-a an cele robé a na stèila, una pajëtta d'òrpër s-ciairì lë scur ëd mia neuite alimenté 'l lumin ësmòrt 'd mè cheurche a peussa, con ël neuv calor,fé sponté, su mia rama dëspeuja,ancor na cita, ùltima fior.

94

Dësvijeme pà

Lasseme sugnè, dësvijeme pa.Lassé chi i peussa slansé mè vòlparèj d'una rondola an libertà,lassù tra nivolëtte biancheinvidià da la tèra, tenzùa dë scur.

Lasseme bèive l'azur dël cel,e la lus dël sol che a dëscancelala neuit dël mond con ij sò torment.Lassé che mia ànima legeraa vola an àut, carëssà dal vent.

Veuj sente an mi sponté le fiore ël përfum ëd mia gòj masnà.Lasseme sugné, dësvijeme pa.

95

Tèra 'd Sicilia

It vivìe ant ij mè seugne an mè cheur, tèra 'd Sicilia,e tò arciam a vibravafòrt, andrinta 'd mi.I son tornà ancheuja cheuje a pien-e manël tò splendor anciarmant,anche ant la duriëssa 'd toa tèrache sol rovent e vent ëd siròch,a l'ha modlà an mila chërpuresfumandle ant un color d'argila.Anreisà ant l'aria, përfum fòrt,d' erbe aromàtiche përfum doss,ëd leànder e 'd portugaj.Tipiche ca ambrancà a le ròchecome a fusso sospèise ant ël veuid.I m'ancanto dnansa la maestosità dij tò templ,e respiro aria ampërgnàd'antiche siviltàe mè cheur për l'emossion a tërmola.Lìmpida l'aqua 'd tò marspecc infinì 'd piante e fiorritm pasi ëd j' ondech'a rabelo a riva cuchije d'ògni sòrt.As perd mè sguard apress al vol d'un aironvers un cel d'un asur pì asure a ògni pass, una neuva maravijae a ògni pass, në sluse ëd poesìa.

96

Mersì a ti Sicilia, splendida tèrapër ël cadò ëd cost màgich momentche l'ànima mia sugnanta, a viv.Da mè Piemont, it pòrtoun sofi d'aria 'd mie montagnech'a peussa mës-cesse al respir ëd tò mar.Ambrass doss ëd doe tère,a j'estrem confin ëd nòstra Italia,ambrass ch'a veul esse mëssagi d'amor.

98

Stòria d'un grand amor

La bianca oferta dij giassé at' arciamava e le guje trasparentea vestìo d'ardorla toa sej 'd conquista.

An col inmens mond ëd pasmach ël tò marcé cadensàa antamnava 'l silensi.

E peui... toa vita sospèisa a na còrdatoa ànima sempre 'd pì vzin al cel.It l'avìe amparà a volée tò ùltim vòl l'ha marcàla conquista dla sima pì àuta.

Adess con gnun-a pietà la póera cala dzora còrda e ramponche trist a pendo da'n ciò dël mur.

Ma là an sle ròche pì ardìeant ël cheur vlutàdle stèile alpin-ea dësbandiss ël tò arcòrd.Ël buf dël vent a lo cheuj

për conté a la montagnala stòria d'un grand amor.

99

Reusa 'd gené

I veuj cheuje l'ùltima reusa 'd mè giardinche sola a l'é restà a sfidé 'l gelantant che soe sorele - tute spantià ai sò pé,a fan tut un, con ël tapiss dle feuje.

Bela parèj 'd na reusa 'd magg,anciarm, stupor dëdnans a j'eujche niente d'àutr vëddìo che la tristëssadle rame speuje slë sfond tut gris dël cel.

Veuj cheuje costa meravija dë vlùi veuj porté antëcà ij sò color splendrientparèj dla fiama sempre anvisca ëd cheurche a san nen cede a lë score dle stagion.

100

101

102

Baticheur

103

104

Ringret

Giornà sgairà, sensa un cit gest d'amor,giornà mòrte sensa lus ëd soris...

Ringret ëd paròle mai diteëd silensi ostinà - ch'a masso ij sentiment.An cheur magon për lòn ch'a l'é përdusseantant che ij pensé a coro apress dj'arcòrde dosman as dësperdo ant ël ventpër ësvanìant una nìvola 'd malinconìa.

105

Tut a va......

Nìvole bianche ch'a coro ant ël cele van su leste sla possà dël ventPeui as dësperdo lassù ant un momentparèj d'un seugn ësvanì sël pì bel.

A dësbandiss la fior, peui a sfiorisse tuti ij di as na va n'ilusione sota 'l pèis dij tanti magonëdcò la vita pian pian anfiapiss

106

Ùltim seugn

An fond d'un tirol i l'hai trovàsgatand tra mugg ëd fotografìe,ant un bijèt piegà, doe fior passìee 'l mè pensé a l'é tornà al passà.

Ùltim seugn, ùltim but ëd poesìa,dossa, preuvo n'emossion profondadzora n'ilusion un di finìa lassand un sorch, come barca sl'onda.

108

Stèilin-a spërdùa

...E dëscassand la pauraa l'é fasse stra tramesa le nìvole satìeëd costa neuit afrosae sfidand ël vent rabiosarzist sensa smortesse.

Com un pòver naufragàch'a va sercand salvëssai m'ambrancherai al ciairorëd cola faravoscach'anvisca 'n cheur speransa.I m'ancanterai a guardécola stèilin-a spërdùach'a brila staneuit për mi.

E da soa vos segretache a mia ànima as dësvela,i scoterai soe contecon curiosità masnàfin-a a quand, che pesante,le parpèile as sareran.

109

Tròp ëscura l'é la neuit...

Staneuit...a son nen anviscasseij lumin dël firmament.Ël cel l'é dëstissa l'é 'na gran vòlta sensa luse scura a l'é la neuit sensa na stèila.

Staneuit...ij ragg giugarin ëd la lun-aa son nen vnù a dësmoressecon ij ridò 'd mia fnestracreand an sij mur gieuch ëd lus e ombree scura a l'é mia stansia sensa lun-a.

Staneuit...una nìvola nèiraa l'ha barà la stra ai seugne mi sensa arlassinutilment jë spetoe longh a l'é susté sensa na speransa.

Staneuit...tant am manco e stèile e lun-a e seugnnijo an cost ëscur satì 'd pauree… ant ël cel ch'a piora sò maleuri fongo mia tristëssa.

110

Nosgnor i l'hai paura

Un di im n'andrai e'ntant che an cel,a restran j'oslin a canté,ëdzora 'd mi as farà neuit ëscura...Nosgnor i l'hai paura...

Restran le reuse ant ël giardine a fiorì e passì tante àutre fiorma ai mè euj as negrà la natura...Nosgnor i l'hai paura...

Pì nen vëdde l'incant d'un matin,pì nen sente carëssa dël venta sfioré tut dosman mìa figura...Nosgnor i l'hai paura...

Am sosten la speransa 'd dësvijemeambajà dal ciairor ëd Toa lus,d'artrové la Toa man che sicura'm compagna, scancëland mìa paura.

111

Spòrzme Toa man

I vad fantasticand longh la contrà,con andrinta a mè cheur un'àutra pen-a,un àutr anel giontà a la caden-a,un dij tanti pront an sla mia stra.

Mach ël dolor, ancheuj,'m fà companìa,mentre as pronta për mi n'àutra bataja;i ciamo un pòch ëd bin, mach na fërvajae a consoleme na splùa ëd poesìa.

Ma, adess, sento la fiama ch'am sosten,cola che sempre am giuta 'nt j'ore grame...Grassie,Nosgnor, dla fòrsa che 't l'has dame,spòrzme Toa man, it prego, lassme nen.

112

Malinconìa

'T ses ti, malinconìa,che quand ël mond a tasa sto cheur sensa pas't i-j fase companìa

Quand gnun-a vos as senttë sfume an color gristuti j'arcòrd pì sbrissch'a m'artorno ant la ment.

Ardìa ant la stra bela,dubiosa ant le crosiere,serco le còse vereansema a ti, Sorela.

E antant che 's doma manpenso a la vita mìacon ti, Malinconìa,marciand vers ël doman...

114

La mòrt ëd na feuja

Su na rama già nèiral'é restaje una feujache sutila e mineujaa frisson-a ant la sèira.

Un vent frèid la sbardela;chila as ten su pì fòrt.Veul nen 'ndé vers la sòrtd'ògni soa sorela.

Ma già strach 'l sò cit cheurfinalment s'abandon-aant ij brass 'd sò maleur.

Òr sla tèra a s'arpòsa.Cost destin gnun përdon-a;l'é 'l destin d'ògni còsa.

115

Ancheuj pàrej im sento...

Sël meuire dl'oteugn, l'ùltima reusa,pian pian as dësfeujaal prim santor dl'invern ch'as nunsia.

Ëdcò mi ancheuj parèj im sento:una fior dësfojàdal vent impietos, dj 'aringret e magon.

L'ànima doleuria a nija 'nt ël veuide la nebia a smasisssempre 'd pì, 'l profil ëd la speransa.

116

Còse mòrte

Nostalgìa d'una paròla mai pì sentùa,anvìa d'un ësguard mai pì 'ncontrà.Pura, i speto ancora, i l'hai fiusa ch'a rivachèiche spluva sla sënner d'un feu dëstisschèich giòla 'd lus, a fé bel mè tramont.Ma mè cheur tut magonà am dis, che dësòrmaia son còse mòrte, già mòrte, prima 'd mi.

117

E mè cheur ancor a së stupiss...

E mè cheur restà masnàancor së stupissa lë sbandì d'una fiore a tërmola d'emossiondëdnans a un mond fiorì 'd miracoj.Ij mè euj ancor as perdo dapressa l'andé dle nìvole 'n celfin-a a quand mia fantasìa,an regalandme istessa legerëssaam pòrta a vòlé lassùtra spassi sensa confina serché ant le neuit seren-ela mia stèila e mè boneur.

Ma se ant l'ora dla tempestaun cel dëstiss a fa la neuit ëscuraim sento la masnà ch'a l'ha paurae prego Nosgnorch'a m'arporta 'n cheur la pase parèj dla mia mama 'ntlorach'am pija 'n brass.

118

Bon Natal

Bon Natal a ti masnànà për trista sòrtsota 'na grama stèila.

Bon Natal a ti pòr vejch'it ëspete inutilmentuna bon-a paròla.

Bon Natal a chi,da na stansia 'd dolor,a varda trist col bërluse dë stèile.

Gesù Bambin, It prego,regala a cola pòvra masnàla faula ch' a l'é mancaje.

Cala 'nt ël cheur ëd col vejël seren d'una vos amisa,la gòj d'una giornà 'd sol.

E con tut Tò amor,l'umanità ch'a seufr strenzla 'nt ij Tò brass,daje 'n pò dë speransa, 'n pò 'd pas.

Ancheuj fà content tut ël mond,pòrta a tuti boneur an cost dìe a sarà 'n Bon Natal, ëdcò për mi.

119

I veuj artorné a cheuje poesìa

I veuj artorné a cheuje poesìaant ël cant melodios ëd n'oslin,ant la dossa armonìa d'un cel ësteilàant ij tanti colore përfum ëd le fior...

Mach parèj podrai artrovécola pas che mi i seugno,la pas che, sola, a podrà meisinécost mè cheur ch'a dolora.

120

Ël baticheur ëd col di'd festa

Un-a davzin a l'àutra anvertojà 'nt ij papè pì fin le statuin-e dël presepioda tant temp ormai arpòsodacant a Gesù Bambine ansema a lor l'emossionche mach ël Natal a sa demea l'é'dcò sarà 'nt lë scatolon.

Ma 'ncheuj cola stèilin-aDësmentià 'n fond d'un tirolpër un moment l'ha fame arsenteël baticheur ëd col di 'd festae la sensassion ëd gòj masnàëd col Natal dësormai passà.

121

Nosgnor it ciamo

Nosgnor për ël Natal,It prego mandme un seugnfàit d'un tochèt ëd mondëd còse òrmai përdùe.

Dame un cit cheur masnàch'as senta come antloraant un giardin fiorìëd reuse sensa spin-e.

Pòrtme un pòch ëd col tempdal doss përfum lontan...

122

Veuja'd teneressa

L'ambrass d'un sol luminosa l'é nen ancheuj l'ambrassch'i serco.

Ël ciusioné dël vent ch'a sfiora j'erbo,a l'é nen ancheuj la vosch'i vorrìa scoté.

Anima dëstissa, cuchìja veuidabandonà sla riva da l'onda dël mar,parèj im sento.

Gnente a sà slontané da mè cheurcost mè meuire ëd tristëssapërfonda.

Anvlupà da la nostalgìaëd coj arcòrd òrmai 'ngiaunìma viv ancora.

Më sfòrso dë stenze drinta 'd micost mè torment, costa mia veuja 'ncreusaëd tenerëssa.

124

L' ombra d'un magon

Gnun cancel saràl'é d'antrap al solch'a peul intré làa s-ciòde ògni sòrta 'd fiorai pé dj'erbo secolar.

Gnun cancel saràpeul ampedì al ventëd volesne liber trames dle feuje.

Ëdcò j'oslin ch'a conosso pa bariere,ant un bati d'ala a s'ausso 'n vola serché fra ij fojagiël pòst pì bel për fé 'l ni.

Mach mi, sarà fòra dal cancelson esclusa dal col mond ancantàche 'n di a m' apartenìa.

Forse 'l sotbòsch ës-ciassl'avrà conservà mie pianà masnà...Forse le nòte dij mè trij festosa son ancora là 'mbrancà ai ram dj'erbo.

Im lasso cuné da l'ilussionma 'ntant a cala 'ncreusa 'n cheurl'ombra d'un magon.

125

Dedicà a mia sorela

E ti pòvra creatura spërdùa...

La teribil maladìa dl'alzheimer

Neuit ëd la mentancreusa e tenebrosache a cala sensa pietàa scancelé temp e memòrie.Longh tramont ëd la cossiensa,vel ëd nebia, di për di pì s-ciass,ch'a fà svanì tuti j'arcòrd.Pensé ch'a fongo 'nt ël veuide '1 mond che d'antorn a së sfrisacome un castel ëd sabia.E ti, pòvra creatura spërdùa,t'avanse a tastontërmoland come 'n passaròtinangrumlì da la frèid,e it sërche la mia mancome na masnàch'a l'ha paura 'd marcé da sola.Amarëssa sensa fin për mi,impotenta dnans a toa decadensa.Mach na speransa am resta,che mia Bin,pì fòrta che 'l mal,a peussa rivé a tò cheur,tant da s-cianché quàich vòltaa tò sguard dëstissn'aparensa d'un soris.

126

Sagrin

Neuit sensa doman…cel sensa na stèilaa l'é van ël mè scoté për sentidrinta tant silensil'arson d'una vos amisaStrabucand, a taston i serco…un barlum ëd lusuna man che ant la dosseurd'una carëssa a spian-asta rupia tant pì arcreusastaneuit, për l'amarëssa

127

La mia ca

Se passo an cola stra,na gran tristëssa am pijaguardand la veja ca,la ca che a l'era mia.

Ij mur dij mè arcòrdij mur ëd mia infansia,la lòbia, ij cop ëstòrtla fnestra'd mia stansia.

Am ciapa un tal magonla veuja d'andé andrintaa deurve col portonbutand-je un pòch ëd grinta.

Ma nò, as peul pì nenadess l'é pì nen mia,jë sta d'autra gent,che gran malinconìa !

Im vëddo an col cortilsento na vos ch'am ciamacon col sò ton gentilla vos ëd la mia mama.

Ma chila a-i é pa pì !A-i son pì nen le fior,col bel canton fiorìcurà con tant amor.

128

Coi asinej tant doss'd lujenga a son sparìa-i é pì nen ël poss;tut l'é cambià; a-i é pì.

Pura i godrìa un mondarvëdde la stansia miacon la stuva ëd Castlamonttant bela, ch'am piasìa.

Da col pogieul citinguardé l'Ala e la stra,la piassa dël bal davzinsu fin-a la Nunsià.

A l'ombra dël Castel,la mia veja cala ca dël temp pì belan mè cheur a l'é restà.

Che gran malinconìa !L'é li davanti a mie sai ch'a l'é nen miach'a m'apartenrà mai pì.

130

Veja contrà

I veuj torné là, andoa 'l temp a l'é fërmasse,sjë sterni dla contrà, sente 'l romor dij mè pass,che jer a arsonavo leger, ancheuj pì pesant estrach.

Là sercherai ij mè seugn, le veje sensassion,le chërpure dij mur, ancreuse 'me ferìeam conteran la stòria ch'a l'é sarà 'n mè cheur.

Sle nòte 'd na canson, velà 'd malinconìa,i trasserai ël profil d'un mond ormai lontan,sfumandlo con 'l color pì gris dla nostalgìa.

131

132

Ùltima fior

133

134

Ùltima fior

A pend, da un branch già sèch, l'ùltima fiorna fior ëdlicà, legerach'a l'ha ij color dla lus.N'oslin a canta soa gòjsu n'ilusion ëd primaveraviva come la speransache a lus drinta mè cheur

136

Farfale

Legere, etéree, sospèise ant ël vent,fior ch'a volo con ghëddo 'd danseuse,peui dosman, as pòso sj'àutre fior,për completeje, an blëssa e color.

Silensios ësbate d'ale rabëscà,a sfumo la vita 'd tinte dlicà.A-i mancherìa na nòta, sensa 'd lor,na dossa nòta a l'armonìa dël creà.

138

Violëtte

Ant l'aria a-i é sentor ëd primaveraj'euj as përdo fra ël verd dël prae pròpi là, aranda a na masera,le prime viole a son già spontà.

As vëddo quasi nen, son bin ëstermàsota le feuje a forma ëd cheur,ma a-j dësvela sò perfum ëdlicàch'am regala na ventà 'd boneur.

A fene un massolin sicura m'anvita,për porteme dapress la primavera,ma për nen robeje un'ora ëd vitai-j lasso là, aranda a la masera.

139

A pieuv.....

Ël cel a smija na vòlta sensa lus.E da col gris përfond ven giù la pieuva.Nìvole scure a pioro 'l mal dël mond,e 'dcò mè cheur a s'anvlupa 'd tristëssaAn costa pieuva nijo ij ricòrd pì bejSvanì j'ùltim përfum dle fior d'istàSvanì col mond dij mè seugn ancantàas dësperd ant la pieuva ch'a ven giúmè pensé, coma nìvola, lassùE mi guardo colé giù da le fnestrele stisse, un-a dòp l'autra.... e peui dësblesse!

140

Novèmber

A ven dal gris dël cel sentor 'd maleur,na ciòca trista a spantia sò lament,e le feuje mòrte ch'as pòrta via 'l vent,a saro s-ciass ij seugn, andrinta 'l cheur.

Meuiro j'anvìe fòle dla fantasìae tut d'antorn as vest 'd malinconìa.

142

Ël grisantem

Sle tombe frèide it t'has portà calor,sle pere grise, ij tò rient color.

It ëscancele l'ombra 'd col mistericola aria trista 'nvlupà dal maleure la toa oferta ch'a ven su dal cheura l'ha vestì da festa ël simiteri.

E ij mòrt ch'a deurmo sota la tèra an pasat diso grassie se pur soa vos a tas.

143

Nostalgìa 'd fiòca

I spetava, spetava...con l'ansia d'una masnà.Bzògn prepotent d'un bianch silensi,d'un candor ch'a quata le mangagne dël mond.Inùtil a l'é stàit ël mè speté...e 'l cheur a meuir ëd nostalgìapër coj bianch invern, seugn ch'as perdotra j'arcòrd dij mè di masnà.

144

145

146

A tornerà 'l sol

147

148

A tormnerà 'l sol

Ël cel a sa pì nen soridefòra e drinta 'd mimach pì nuanse 'd gris.Ël sol përzoné a da batajamagari limosinand agiut al venta la fin a l'avrà l'arvangiaan sij nivolon mnassos.A tornerà 'l sola smasì mia tristëssaa dëscassé mia veuja 'd piorèe da col canton dël celij ragg caleran sël monde con sò tëbbior as faran carëssa.

A tornerà 'l sola pasié mia anvìa 'd serene sota sò sguard ësbalucantan slë score tranquil ëd j'orea soridrà torna 'l cel e mi.

149

Doman ël sol a vnirà

I fongo mìa tristëssaan col tochèt ëd cel trames ëd le cae an contemplassion ëd col vel ësteilà,i gropo mìa speransa,con un fil sutil, da stèila a stèila.J'ombre sël mond, pian, pian së slongopasi ël vent bësbijae soa vos a smija n'orassion.A s'àusso dosman a pasiè 'l magon,mùsiche 'd silensi.Dossa as fà la neuit an tanta pas.Bandonà ant ël piasì 'd sò ambrass,i speto ij seugnch'a pòrto 'l calor che an mè cheur a mancae doman ël sol a svanterà për mi,la lus ëd l'infinì.

150

Magìa d'un folèt dispetos

A Fornolosa, frassion ëd Locana,dal 25 otober al 14 ëd fevré, ël sol a spariss.

Ùltim salut d'un soI moribondche a së sfrisacontra na montagna mnassosa e scura.Rajà spalia 'd tard otobera sfiora pòvre capër l'ùltima vòlta.Magìa d'un folèt dispetosche a cala sò mantel ëscurpër un longh, longh tempgrevand d'ombra col cit pais.E ongià dolorose a ferissoëd cheur montagninrestà fedej a soa tèra.Tròp dur a l'é n'invernsensa albe, sensa tramont;la gent ancora a seugnafiòca bërlusenta come giajèt,për rifless dël sol.

152

Pianta fiorìa

Mach ierit tërmolave da la frèidsota 'n cel sensa sole ant la neuit përfondaël sentor ëd mòrtche 't grevava d'antornat fasìa frissoné 'd paura.An sij tò ram e 'nt ël mè cheurle làcrime a s'argelavo.Ma peui, ël prim tëbbior d'un sol meno avara l'ha arviscolatee ij tò branch, pòch a pòch,son vestisse dë speransafàita 'd cite feuje e 'd fior ëdlicà.Mach la mia rama a l'é restà sfiorìa,ma a guardete ancantà,l'hai sentù sbandì drinta 'd mila pì bela tra le fior: la poesìa.

154

Fior servaja

Ël sèch ëd la rocheral'ha generà na fior.L'é na pnelà 'd colorbrilant sël gris dla pera.

As sent tant trista e solacheuj sò sospir ël vente l'oslin ch'a la sentcon sò cant la consola.

155

Speransa ëd primavera

A l'é bastaje ël colorsël soris d'una fior,për sugné primavera.

Pur mach ier an mè cheura grevava ël maleure ancheuj smija nen vera.

156

Veuja 'd calor

Un grisor ch'a tenz ëd maliconìae tut anvlupa ant sò ùnich color.Ël busson as fà stànsia - al passaròt angrumlì,e mè cheur as fà stànsia - a la tristëssa ancreusa.

A l'é longh ëspeté la prima,e tanta a l'é mia veuja 'd calor......Ma peui, a l'improvis, leger - un venttëbbi a më sfiorae dosman am carëssa - e mie ferìe meisin-a.

Fin-a na pianta, lassù sël brich,anganà da 'l tëbbior as buta a fiorì.A torna a arvive, dzora 'd n'ilusion.

158

Tristëssa d'invern

La natura ancor grisasota ël gel e la bisaa l'ha n'aria severa…

Su la rama dëspeuja,gnanca l'ombra ëd na feujapër sugné primavera...

159

E peui, në scampol d'asur…

La sfersa d'un vent rabiose la violensa dl 'orissa sbardelo le fronde dj'erbo.L'é squasi un gëmmecol frissoné dle feuje 'mpaurìe,un lament ch'a crasa 'l cheur.Lòsne e tron a s'alternoantant che l'aqua a ven giù a verse.Sburdìa da la furia dla tempesta,i më spresso a brusé la ramuliva,come già fasìo ij mè vejpër anvoché dal cel clemensa.

Peui... tut a chita....

A dëspieuv e as dësperdl'ùltim romor d'un tron ansarìdapress a në smòrt losné.Già s'antërvëd ël profil ëd l'orisontancora marcà da nivolon ëscur.Ël giardin a l'ha perdù tut sò splendore a mostra trist soe fior dësfojà,mentre al càus ëd j'erbo, tapissëd feuje 'ncora verde, a marcol'oteugn prima dël temp.

Sgoment an mè cheur!...

160

Dzora sta tèra marsa 'd pieuvaa cala creus ël silensi,rot dal plof ëd n'ùltima gossach'a cola da na canalpër finì 'nt una gòjafàita tërbola dal paciòch.As forma 'n sercc e n'àutr ancora,peui tut as dëstend ant un velche a l'improvis, lìmpid e ciair,as fà specc a në scampol d'asur,che a l'é fasse stra 'ntrames dle nìvolepër arporté an mè cheur ël seren.

161

Inonda mia ànima 'd sol ...

Ëdcò mi un temprubava j'ale a le rondolepër volé 'nt l'asura coloreme 'd cel.Tërmolava al son d'una vose anviscava mia gòja la lus d'un soris.

A l'é pì nen col temp ormai ...e cost mè cheurl' ùnich restà masnàa veul ëslontané j'ombrech'a lo cisso al tramont.

Mostreme Nosgnordj'àutre manere 'd vorej bini veuj nen perdme 'nt ël veuid.Inonda mia ànima 'd solche a j'àutri i peussa spòrzlo.

E le fior ëd mè giardina torneran a amperlesse 'd rosàe cost arnasse a neuv amor,a farà arvive la fiamaa vòlte spalia, dla mia lanterna.

162

163

164

Prose 'd vita

166

Quand che magna Madlen-a am promëttìa 'd porteme ala fera 'd San Firmin a Përtus, i stasìa pì nen ant la pel da lacontentëssa.

Pa gnun-e feste bele come cola, përchè për riveje a tocavamarcè për ësquasi n 'ora 'ntramès ai bòsch che d'oteugn ,a ofrìo në spetacol maravijos. Mi i m'ancantava a vardé ij coloranvisch e nuansà dle feuje « Magna varda che bele ! » i crijava,e 'm fërmava tuti ij moment a cheujne quajduna.

L'avrìa vorsù portemije a ca ma peui, am dasìo fastudia ten-je an man e alora i-j lassava caschè për tèra 'n pòcha malincheur.

Antant ch'i marciavo , magna am fasìa la predica :« Varda bin » am disìa , « Ch' it piante peui nen la pista për fetecompré cheicòs , mi i l' hai nen ëd sòld da sgairé , ël pont ëd lagucia a l'é curt ( a fasìa la sartòira ) e tanti i devo dene përvagneme '1 pan , che pròpi na vanso gnun për ij caprissi .»

I capìa nen ël përchè a m' arpetèissa sempre sta sòlfa ,quand a savìa bin che i-j cíamava mai gnente e che ansi, vëddìanen l'ora dë vnì granda për giuteje a cuse an manera ch' apodèissa peui compresse cheicòs ëd pì , che nen mach ël pan ,pòvra magna !

Rivà ant la piassa dël bal , un rabel dla malora am passa-va j'orije ma col përfum dle brusatà ch'a së spatarava 'nt l'aria,am dasìa na sensassion ëd piasì.

Lòn ch'am tirava 'd pì che tut , a j'ero coj balon ëd tanticolor , im fërmava a guardeje ancantà , tant , che na vòlta ,magna , forse pijà da la compassion për col mè sguard piend'anvìa , a l'ha compramne un, tut ross ël pì bel ëd tuti .

Ël balon vola 'n cel.

167

Pa gnun-e masnà contente come mi , i tocava '1 cel conun di , i tenìa la cordin-a dël balon s-ciassa , s-ciassa e conj'euj ch'a bërlusìo, da la gòj, lo contemplava « Varda andova itbute ij pè » am disìa magna , ma mi j'era tròp ancantà për fëatension a le pere an sla stra e 'd conseguensa, son antrapamee son cascà longa e tirà për tèra . La cordin-a a l'ha piait nëstrincon a l'é liberasse dal mè brassin e '1 balon a l'è volasnevìa .

I l'hai pro fàit un saut për ciapelo , ma chiel , pì lest chemi , a l'è aussase sempre pì su, fasendse sempre pì cit , fin-a asparì dël tut .

Quanti pior ! A gnente am servìa che magna Madlen-a am'arpetèissa ch'a l'era andasne an cel da j'angej che 'dcò lor al'avìo veuja 'd dësmoresse con ël balon . Mi i pensava che 'nParadis a l'avìo già tut e , peui ,esse davzin a Nosgnor a l'eragià la còsa pì bela.

Për ampess ant le neuit seren-e alvand j'euj al cel , spe-rava d'antravëdde tra stèila e stèila , col mè balon ross . ch'al'era volasne da j'angej , portandse via 'n tòch ëd mè cit cheur .

168

170

«A fiòca» a l'avìa dit mama durbend l'uss ëd la stansia emie sorele e mi, che 'ncora is godìo'1 tëbbior sota le cuerte, ij'ero sautà giù dal let për core bele dëscausse a spalanchè j'antedla fnestra.

Col ariv anticipà dla fiòca a l'inissi 'd novèmber a l'erastàit për noi na gròssa sorprèisa.

I vardavo 'mbajà coj parpajon ch'a viravoltavo 'nt l'ariae tute 'nsema i crijavo giojose:- «Che Bel!».

Col ëspetacol a l'avìa dël miracolos e sempre an lassava'ncantà.

La contentëssa a l'era granda, tant ch'i sentìo gnanca pìfrèid ai pé 'n cola giassera che a l'era la nòstra stansia.

I sustavo tuta la gòj che cola bianca giornà an promëttìa;mama a l'avrìa lassane fé la calà për podèj andé a pijé l'eva alposs e i fasìo cont ëd fé 'dcò '1 babacio 'd fiòca con la sigala 'nboca, '1 bonèt an testa e, an sle spale, un gròss croatum ch'asoagnava l'euvra.

Antant ij bianch parpajon a continuavo a calé sensa chité'n moment e an sël murèt ëd la cort as vëddìa vaire che a l'eragià anmugiasne.

I scomëttìo 'n sij centim: un-a a disìa quindes, l'autravint e mi dritura na contava tranta; i j'ero peui butasse d'acòrdich'i l'avrìo ciamaje al metér ëd papà chi ch'a l'avìa rason.

Antramentre ch'i dëscuttìo, a l'era ausasse 'nt l'arian'arciam ch'an fasìa tërmolé '1 cheur:-«Spaciafornel!».

A l'era la vos ëd coi citin, che sicurament a l'avìa nen ëdpì che set ani, che a passava mincatant con ij ras-cèt a spala,tut ansacà 'nt una giaca pì gròssa che chiel e un caplass antesta che a lassava a malapen-a 'ntërvëdde sò facin tut magninàcon doi euj da foin.

Ël cit spaciafornel

171

«Spaciafornel!» a crijava con soa vosin-a masnà e colcrij as perdìa d'antom come 'n pior.

I lo vardavo a passé për la contrà, ma gnun a lo ciamavapërchè 'n cola giornà frèida ij fornej a j'ero già tuti 'nvisch echiel as n'andasìa sconsolà fongand con jë scarpon ant la fiòca.

A l'era squasi mesdì e mama a l'avìa 'nvitalo a mangécon noi. A l'avìa dit subit chë 'd si, ma gnun a l'era stàit bon ëdfelo vnì a tàula; a l'avìa preferì setesse an slë scagnèt con ëlpiat an sij ginoj e lòn a l'era dëspiasume.

Polenta e mërluss a l'era na bon-a pitansa; a col cit a-jlusìo j'euj e a l'avìa mangià con n'aptit da sonador; an vardava'n pòch genà, ma a soridìa; i l'avìa faje na carëssa e a l'erasmijame content.

I l'avìo peui decidù d'andé a pijë nòstra pressiosa scato-la 'd cartron andoa i guernavo ij soldin ëd le bon-eman che lemadame 'n dasìo quand i-j portavo le veste che magna, lasartòira, a-j fasìa.

Noi i tnìo da cont coj dné për peui compresse le scarpe'd vernis ch'a bërlusìo ma, për stavòlta, le scarpe a podìo 'ncoraspeté 'n pòch.

Mama a l'avìa dun-a pronta 'n borsòt për buté 'ndrinta ijsòld për nen che 'l citin a podèissa perdije. A l'avìa ringrassianecon un soris e, antant ch'as n'andasìa, an salutava con le manaussà, cole manine fàite për le dësmore che, nopà dij gieuch,a conossìo giumai la fatiga dle man d'un òm. Che pen-a!

I l'avìa compagnalo con lë sguard fin-a quandi ch'a l'eramach pì 'n pontin nèir an sël bianch ëd la fiòca e a l'era smijame'n passarotin ëspërdù 'n serca 'd chèich frisa 'd pan.

172

173

174

Anvìa 'd cel 2

Anvìa 'd cel ................................................................ 4

Cheuje la poesìa ........................................................ 6

Cel dë stèmber ........................................................... 7

Pasqua ....................................................................... 8

I speto che toa vos a riva .......................................... 9

Cita smens ..............................................................10

Ël moment ëd la poesìa ....................................... 11

Frise da nen .............................................................12

Gesiòta 'd montagna .............................................. 14

I-j veuj bin a la vita ............................................15

Feje nen cas... .......................................................... 16

Grassie Nosgnor ...................................................... 17

Am parlo ëd Ti... ..................................................18

Crocifiss ëd campagna .......................................... 20

Fratel, a l'é Natal ! .................................................21

I veuj nen chërde... ..................................................22

I vorrìa... ................................................................. 23

I l'avìa da manca... ................................................... 24

Coloresse 'd cel .......................................................25

Tant a peul un soris .................................................26

Vej pilon .................................................................. 27

Stupor dël dësvij ..................................................... 28

I serco ti sorela Poesìa ............................................29

Tàula

175

Vers l'infinì 32

Vers l'infinì............................................................... 34

E peui a l'improvis... ................................................ 35

Mia fiusa pì granda... ............................................... 36

...a svanirà la magìa... .............................................. 38

Vesto ij mè seugn .................................................... 39

It sente? ................................................................... 40

Laghèt ëd montagna ................................................ 42

... Ëdcò chila part ëd l'infinì ..................................... 43

Fantasticand... ......................................................... 44

A sonavo baudëtta 'ntlora... .................................... 46

A l'onda dël mar ................................................... 47

Bin sensa fin 50

Bin sensa fin ............................................................ 52

A mia mama .......................................................... 53

Ragg ëd sol ............................................................. 54

Vers la vita... ......................................................... 55

Fin-a a quand? ......................................................... 56

A lë sponté d'un botonin... ......................................57

Pì gnente am manca................................................. 58

Fërvaje d'arcancel .................................................... 59

176

An tla ca dla speransa 62

A l'era un mugg ëd pere..... ..................................... 64

Doman, un'àutra reusa a fioriss... ............................ 65

E mè cheur a l'é slargasse a la speransa ................... 67

An serca d'una stra... ............................................... 68

Speransa .................................................................. 69

I veuj ... ................................................................... 70

Tra torment e speransa ............................................71

Ël cantonin dij seugn ............................................72

Barchëtta përzonera ................................................ 74

Sempre le Toe pianà ............................................... 75

Doa 'n cit a seugna, na speransa a viv... .................. 76

Magari doman … .................................................... 77

Moment d'anciarm 80

Moment d'anciarm ................................................... 82

Chèich àtim ëd boneur ............................................. 84

Arciam d'amor ......................................................... 85

Canson d'Amor ........................................................86

Ël doss përfum ëd cole reuse................................... 88

Na bon-a paròla ....................................................... 89

Sai nen përchè i canto ............................................. 90

Ël cign nèir ..............................................................92

Pajëtta d'òr ............................................................. 93

Dësvijeme pà ........................................................... 94

Tèra 'd Sicilia ........................................................... 95

Stòria d'un grand amor ............................................98

Reusa 'd gené .......................................................... 99

177

Baticheur 102

Ringret ..................................................................104

Tut a va...... ........................................................... 105

Ùltim seugn ........................................................... 106

Stèilin-a spërdùa .................................................... 108

Tròp ëscura l'é la neuit... ....................................... 109

Nosgnor i l'hai paura .......................................... 110

Spòrzme Toa man ............................................... 111

Malinconìa............................................................. 112

La mòrt ëd na feuja ........................................... 114

Ancheuj pàrej im sento... ....................................... 115

Còse mòrte ........................................................... 116

E mè cheur ancor a së stupiss... ............................ 117

Bon Natal .............................................................. 118

I veuj artorné a cheuje poesìa ................................ 119

Ël baticheur ëd col di'd festa ................................. 120

Nosgnor it ciamo .................................................121

Veuja'd teneressa ................................................... 122

L' ombra d'un magon ............................................. 124

E ti pòvra creatura spërdùa... ................................125

Sagrin....................................................................126

La mia ca .............................................................127

Veja contrà .......................................................... 130

178

Ùltima fior 132

Ùltima fior ........................................................... 134

Farfale...................................................................136

Violëtte ..................................................................138

A pieuv..... .............................................................139

Novèmber ..............................................................140

Ël grisantem .......................................................... 142

Nostalgìa 'd fiòca .................................................143

A tornerà 'l sol 146

A tornerà 'l sol .......................................................148

Doman ël sol a vnirà ......................................... 149

Magìa d'un folèt dispetos ......................................150

Pianta fiorìa ........................................................... 152

Fior servaja ............................................................154

Speransa ëd primavera ........................................ 155

Veuja 'd calor ......................................................... 156

Tristëssa d'invern ................................................... 158

E peui, në scampol d'asur… .................................. 159

Inonda mia ànima 'd sol ... .....................................161

Prose 'd vita 164

Ël balon vola 'n cel. ............................................... 166Ël cit spaciafornel ..................................................170