Upload
abba
View
35
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Achtergrond : Voor “middenleeftijd/ derde levensfase/ overgang “ - tijdsbesteding meestal > fysieke activiteiten - lesgeven Lich. Opv. Middenleeftijd stoppen > lesgeven - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Achtergrond : Voor “middenleeftijd/ derde levensfase/ overgang “
- tijdsbesteding meestal > fysieke activiteiten - lesgeven Lich. Opv.
Middenleeftijd stoppen > lesgeven vastberaden niet te blijven stilstaan
- meer tijd en ruimte vrij maken voor > mezelf - cursussen te gaan volgen om > inzichten te
vergroten Graag sociaal > onder vrouwen begeleiden – initiatieven nemen van > groepen
Ook empathisch – stimulerende – betrokken aanpak open staan voor iedereen > aanvaarden zoals ze zijn
vrouwen > als bondgenoten beschouwen
Middenleeftijd fase van leren > - loslaten - risico’s nemen
- veranderingen aanbrengen - durven “nee” zeggen (Eindelijk jezelf- S. Braun)
Keuze thesis
zelf nog groeien inspiratie gekregen door > cursus “optimaal functioneren”
> stage : cursus “constructief denkende vrouwen
+45” motivatie door de 5 krachten > geloof - doorzettingsvermogen constructieve zelfkritiek - durf - genieten
Doelstelling optimaal functioneren als consulente in vrouwengroepen meer inzichten rond vrouwen +45 > problematieken toekomst > cursussen geven > thema’s - relevant aan groep
> meegaand met sociale evolutie
Werkwijze opzoekingswerk > ideeën uit verschillende bronnen > inspiratie uit opgedane evaringen
gegevens > plaatsen op ”wiki”-site > inhoud integreren – ordenen
- structureren en overzicht maken - hoofd- onderverdelingen inbrengen
Thesis Theorie : bestaat uit > 2 grote delen integratief 1. leerprocessen – creativiteit > bevorderend werken
met vrouwengroepen 2. bestuderen – uitdiepen >
problematieken rond de middenleeftijd 45-60j
Mijn integratieve visie te vinden in tekst > na pijltje ()
Bijlage cursus “constructief denkende vrouwen +45j” 8 sessies theorie + PPT + opdrachten +
eindevaluatie
Resultaat meer > zelfvertrouwen > ervaringsdeskundige > gespecialiseerd > constructieve levensmentaliteit > betere levenskwaliteit
Specifiek voor mezelf betere objectieve kennis > menselijke behoeften
Groepstherapie Verzamelnaam > therapieën in groep Opvang voor > psychologische pathologieën volgens ziektemodel Voordelen t.o.v. individuele > veelheid interacties Inbreng > eigen persoonlijkheid - levensgeschiedenis - problemen Vereisten > vertrouwen - veiligheid Soorten > -gestructureerde - inzichtgevend psychotherapie Doel > psychische klachten - problemen op te heffen of te verminderen
Counseling in groep“Counsel” betekent > raad en advies ( Rogers) Werken aan > groei en ontwikkeling in optimale relatie met de groep Voordelen t.o.v. individuele > veelheid interacties Inbreng > eigen persoonlijk - levensgeschiedenis - problemen Begeleiding > ondersteunend > gericht op het hier en nu Kortdurende sessies Minder ernstige psychosociale problemen Doel > vermogen om met problemen - belastende omstandigheden om te gaan
Groeien in groep Bewust werken aan zichzelf > in groep
> voordurend proces Training om beter > optimaal te gaan functioneren
Basis groeiprocessen Fundamenteel zelfvertrouwen - aanvoelen beter kunnen - daarin geloven - lang genoeg volhouden
- lessen trekken uit mislukkingen Constructief denken
- levensvisie > weten wat men wil - naar inhoud > leren benadrukken positieve aspecten
- naar vorm > manier van positief denken
Stage cursus “constructief denkende vrouwen +45 > persoonlijkheidstraining > basisvaardigheden bij
leren > inzichten induceren
> emotioneel laten groeien
1. Eigene van vrouwengroepen
Voordelen gemeenschappelijke elementen > worden meer zichtbaar (h)erkenningen > kunnen optreden krijgen van > emotionele steun van anderen isolementen doorbreken
-individualiseren van problemen > wordt tegen gegaan thema’s aangepast aan leeftijdsgroep > begrijpbaar voor iedereen pluralistisch > vrouwen uit # klassen gehuwd - gescheiden - alleenstaand - lesbisch thema’s > die schaamte oproepen (bv.misbruik) worden besproken
1.1 Waarom juist een vrouwengroep?
1. Eigene van vrouwengroepen
1.1 Waarom juist een vrouwengroep?
leren omgaan met de samenhang tussen individuele- en groepsprocessen
Leren betreft heel de vrouw in haar > totale existentie -emoties -gedragingen -gedachten -hier en nu-toekomst-verleden -zichzelf/ de groep
“Levend leren” proces ( thematische interacties Ruth Cohn)
Levend en vrij kunnen leren 2 meest fundamentele activiteiten in leven
Leren even omvatend – continu – permanent als > leven zelf
levensloop is een > voortdurend ontwikkelingsproces : - inzichten krijgen > in eigen situatie
- vergroten > eigen behoeften - eigen mogelijkheden - ontdekken en herontdekken > eigen kracht – eigenheid
- ontstaan nieuwe activiteiten > bestaande wijzigen
Basisdimensies menselijk leren in figuur :
8 begrippen : 8 karakteristieke/specifieke wijzen van leren:
Elke specifieke wijze(modi) behoort bij een > individu of groep Samen met zijn tegenpool vormen ze > een dimensie Verschillen en tegenstellingen tussen de polen geven > een dynamisch
leerproces
Proces en inhoud leren uit eigen proces > noodzakelijke aanvulling van inhoud
Dichtbij en veraf aandacht voor > actuele beleving plaats/tijd (heden) in perspectief wat verderaf ligt (verleden -toekomst)
Voelen en denken gevoelens benutten bij cognitieve leerprocessen > en omgekeerd
Individualiteit en socialiteit evenwicht zoeken ts individuele – sociale belangen
Themagecentreerde interactie (Ruth Cohn)
Basisgegevens tegelijkertijd bezig > taak (thema) – interacties
Het werkmodel 4 componenten – samen > de leersituatie vormen Methode begeleiden van groepen Doel bevorderen > levendige processen – creativiteit Groep respecteren > interactieregels
GLOBE
Proces afwisselend beweegt ts “ik” “wij” “het” > relatie “globeaspecten” Balans of evenwicht zijn belangrijk Fixatie op één element kan groep uit evenwicht brengen trachten aandacht > afwisselend te verplaatsen
Trainings(groei)groepen benadrukken meestal het “wij”
-het individuele “ik” met eigen wensen - vragen - capaciteiten -ervaringen -”wij”: “ikken” verbonden > gezamenlijk > op “het” te richten -de taak of stof “het” de gemeenschappelijke focus van “ik”- “wij” -de omgeving “globe” aspecten tijd-ruimte > belangrijk voor “ik” “wij” “het”
als cirkels rond driehoek lopen
GLOBE
Hulpregels Themaformulering :
Rekening houden met vrijheid – gebondenheid niet te eng – niet te ruim > ruimte laten voor
associaties
concreet genoeg zijn > om gedachten - beelden te stimuleren
belangstelling opwekken fungeren als wegwijzer > taken en doelstellingen
zodanig formuleren dat er > constructief kan worden
op doorgedacht
Stimuleren van de motivatie:
ARCS model van Keller:
1. Attention (aandacht) variatie werkvormen
2. Relevance ( relevantie) waarom moet geleerd worden - nut in toekomst
3. Confidence (vertrouwen) goede afloop cursus > eigen leerwensen formuleren
4. Satisfaction (voldoening) laten meewerken – meedenken
1.2 Verschillen ts seksehomogene-sekseheterogene groepen:
Omgaan met macht :
Vrouwen vinden > onzichtbare macht vanzelfsprekend Mannen gaan meer openlijk om met > macht Vrouwen meer bedekter Spreekstijlen mannen over > onafhankelijkheid – maatschappelijke
status vrouwen over > goede sfeer – iedereen erbij betrekken
Gesprekken inhoudelijke thema’s :
Mannengroepen praten over bazen - werk - gezin - sport Vrouwengroepen praten over seksualiteit - kinderen - geweld - ouders
1.2 Verschillen ts seksehomogene-sekseheterogene groepen:
Gemende groepen : Vrouwen spreektijd kleiner dan > mannen
• Vrouwen neigingen tot > seksestereotiep gedrag -stellen > belangstellende
vragen - doen > persoonlijke onthullingen
• Mannen kunnen boosheid en kritiek uiten openlijk in conflict gaan > autoriteit
Cons/Th
Verschillende fasen en beleving : Vrouwengroepen gaan snel cohesie bereiken - veiliger sfeer Mannengroepen gaan gemakkelijker conflicten aangaan komen sneller los van de groep > in eindfase
1.3 Soorten vrouwengroepen:
Halfgestructureerd: Vaste rondjes begin – einde
- verminderen van klachten - vergroten autonomie- ruimte voor > inbreng individuele problemen
- emotionele ontladingen Contra indicatie :
- acute crisis - rouw- verslaving aan > alcohol - drugs - gokken - medicatie
Gestructureerd: Uitgeschreven draaiboek
- ontwikkelen van meer zelfvertrouwen Contra-indicatie :
- niet kunnen communiceren - te angstig - erg teruggetrokken zijn
- te veel schaamte hebben
Ongestructureerd: Groepsdynamische groepen
- Ontwikkelen van eigen identiteit
Contra-indicaties :- heftige gevoelens kunnen loskomen- grote draagkracht – tolerantie hebben
1.3 Soorten vrouwengroepen:
Normen :
1.4 Structuur en ontwikkeling :
Regels : wijze van handelen > acceptabel lijken
Facetten > zoals gedragingen - verwachtingen - waarderingen
Functie : spelregels > zijn gekend
Algemene norm positief gewaardeerde : “vragen om reacties”
negatief gewaardeerde : “iemand op zijn plaats zetten”
Oplossingen beperkende :“we werken hier met een beurtensysteem”
productieve : “het is wenselijk om persoonlijke gevoelens te uiten”
1.4 Structuur en ontwikkeling :
Rollen:
Posities > 4 rollen :
Taakgeoriënteerde leidster : verbale vaardigheden Emotionele leidster : steunend – bezit humor Zondebok : neemt spanningen op zich Niet conformerende : persoonlijke stijl
Verwachtingen betrekking hebben > gedrag vrouwen
Functie taak-specialisatie > niet één lid maar ook van verschillende vrouwen
Karakteristieken te maken met > verwachtingen – percepties - waarderingen
Ontwikkeling als eerste instantie > ontstaan primitieve vorm van differentiatie
1.5 Overdrachtprocessen in een vrouwengroep:
1.6 Valkuilen in een vrouwengroep :
Positieve overdracht :Gevoelens van sympathie - vertrouwen t.o.v. vrouwen en Cons/TH
Negatieve overdracht :Gevoelens van wantrouwen - angst - woede > te maken met verleden
vrouwenGevoelens van jaloezie en afgunst > werken remmend indien niet geuit
worden
Schijnintimiteit : symbiotische illusie dat we > allemaal hetzelfde zijn > iedereen even aardig is
Vroege zelfonthullers gaan veel te vroeg > teveel van zichzelf vertellen
2. Groepsproces
De 1ste : parallefase:• Interacties groepsleden gericht op Cons/Th • Cruciaal vertrouwen - veiligheid - doorbreking isolement
De 4de : beëindigingsfase :• Einde kan woede – depressie oproepen
tot een eindevaluatie komen vragen om > - individuele begeleiding
- andere groep of voortzetting groep
De 2de : openingsfase :• Elkaar leren accepteren
onderdrukte vijandigheden - onenigheden komen aan oppervlakte
verlangen > acceptatie versus afwijzing
De 3de : wederkerigheidsfase: Proces acceptatie > opname groep
belangrijk > respect – intimiteit
3. De Cons/Th in de groep :
Verbale non-verbale Ingaan op individuele interventies
groepsinterventies het verleden van de vrouwen
Variëren naargelang de fase
3.1 Aandachtspunten voor interventies :
Soorten interventies :
-faciliteren > vergemakkelijken -exploreren > vragen stellen
-verhelderen > gevoelsreflecties-confronteren > aandacht vestigen-structureren > uitleg geven-leiding geven > regelen-suggesties > adviezen-interpretaties > veronderstellingen
3.2 Basishouding Cons/Th :
Tegenoverdracht : overbetrokkenheid van de Cons/Th > teveel zorg
> te veel controle
afstandelijkheid > vrouwen te los laten
Beste houding :- actieve - stimulerende – betrokken
- transparante > kunnen omgaan met kritiek
- vrouwen beschouwen als > bondgenoten Ervaringsdeskundigheid :
- belangrijk
- duidelijkheid geven dat > problemen niet onbekend zijn - gevoelens kunnen > plaatsen in eigen klasse-
socialisatie- voordeel > zelf groepslid geweest van vrouwengroepen
Te leren:
Ik - vorm > sprekenIk boodschappen > gevenVerantwoordelijkheid > opnemen
Open vragen > stellenConcreet > pratenProbleemstellendUit drukken > irriatie - tegenvallen
Te vermijden:
Wij - vorm > spreken Wij boodschappen > geven Verantwoordelijkheid > afschuiven
Gesloten vragen > stellen
Abstract > praten Oplossingsgericht Klagen – verwijten
3.3 Zelfexpressie :
Jezelf tot expressie brengen : Bewust eigen innerlijke toestand - ideeën - ervaringen –
gevoelens laten kennen Zelf bepalen wat zeggen > tegen wie
> in welke context > helder en duidelijk
Congruent zijn durven tonen > twijfel – onzekerheid – onvolmaaktheid
3.4 Feedback geven :
Belang feedback duidelijker > “Joharivenster”
De kwadranten verwijzen naar de 4 gebieden van de persoonlijkheid
Communicatiemiddel hoe ander overkomt
invloed heeft wat liever anders zien
hoe informatie geven over > dingen dat ze niet zelf beseffen > gedrag in gewenste richting aanpassen
Persoonlijkheid geheel van waarden – behoeften – vaardigheden - gedrag
Feedback is een manier om je vrije ruimte te vergroten verkleinen blinde vlek van de ander
Hoe groter - hoe fijner gevoel - verkleinen eigen verborgen gebied - hoe minder rolletje spelen
Manier waarop belangrijk anders opnemen als kritiek
Enkele feedback regels :
Beschrijven - concreet gedrag > andere - welk gevoel bij > dit gedrag - eventuele gevolgen van > dit gedrag - hoe anders > je zou willen - ruimte geven om > te reageren
Essentieel hebben over concreet waargenomen gedrag niet over de gehele persoon
Omgaan met weerstand negatieve feedback is = kritiek geven
Feedback dient om gedrag andere bij te sturen > te veranderen
> rekening houdend met aanvaarding > andere vrijheid te geven
3.5 Intake :
Informatie 4 clusters (Van Aken 93) :
1.Maatschappelijke clusters :Gaan over > levensomstandigheden - opleidingen - werk
vader/moeder - vrienden(innen)
2.Lichamelijke clusters :Gaan over > lichaamsbeeld - klachten - medicatie - verslavingen
ziekten - trauma’s
3. Socialisatie clusters :Gaan over > rol man/ vrouw - rolpatronen - toekomstbeelden - relaties
omgaan met conflicten
4. Intrapsychische clusters :
Gaan over > zelfgevoel - zelfbeeld - agressie - autonomie - verdeling macht/onmacht - relatie familie
3.5 Intake
Indirecte vragen :Gaan over > innerlijk niveau
Westerse culturen:Gaan over > uit welke soort generatie migranten ze komen
> hoe ze omgaan met vooroordelen
Informatieve-diagnostische vragen :Gaan over > eerdere klachten – decompensaties
> welke draagkracht
Fase van advies :
voorbereiding is belangrijk > voor aanpassing aan de groep
3.6 Basisstijlen van begeleiden :
1.Stimulerende stijl : - eigen gevoelens - persoonlijke waarden uiten - aanmoedigingen geven Bv. Bij opdrachten ze voordoen – meedoen
2.Zorgende stijl : - gevoel van warmte – vertrouwen > geven - begrijpend – open en oprecht zijn - iedereen aanvaarden zoals ze zijn Bv. toelaten uiting van verdriet – kwaadheid – blijheid
3.Betekenis-gevende stijl : - verklaren – verhelderen - duiden - interpreteren - benoemen Bv. rondvraag > begin – einde sessie
4.Beheersende stijl : - regels – normen – richtingen – grenzen > geven - suggereren
Bv. begin cursus > overzicht-programma
4.Overgang en menopauze
Overgangsjaren 4j - 6j voor menopauze postmenopauze > jaren na menopauze
Hormonen na menopauze - progesteron volledig weg - oestrogenen fors dalen
- androgenen lichtjes stijgen
Overgangsklachten fysische > meer dan helft last van : - warmteopwellingen
- zweten - urineverlies
- vaginale droogte……
Levensverwachting gemiddelde leeftijd van 81j Menopauze ts 40j – 60 j
wordt bereikt op > gemiddelde leeftijd van 51j na > één jaar geen menstruatie meer te hebben
Overgangsklachten : meer dan helft (psychisch)
depressiviteit – prikkelbaarheid – slapeloosheid
soms gezien als gemaskeerde depressiesbehandeld met > kalmeer- slaapmiddelen
Problemen “lege nest” syndroom als ze > hun kinderen associëren met : - gevoel eigenwaarde - identiteit - status
Positief keerpunt meer tijd voor > zichzelf - hobby’s - partner - vrienden(innen)
> niet meer moeten bewijzen loopbaan > meer kunnen genieten
> meer uitstapjes kunnen maken > meer vrije tijd om zinvol in te vullen
5.De pensionering
5.3 Beoordeling nakende pensionering (Geerts VUB)
5.2 Redenen tot pensionering :
5.1 Betekenis pensionering:
Gebeurtenis die procesmatig verloopt
Pensioengerechtigde leeftijd om - familiale - gezondheidsredenen
- arbeidsituatie - facultatief afvloeiingsmaatregel
Aard beoordeling 1/2 > positief 1/3 > gemengde gevoelens overige 20% > negatief
Vrouwen met een hoog socio-economische status meer gemengde gevoelens door > verlies sociale status
> identiteit
5.4 Omgaan met pensionering :
5.5 Gevolgen van pensionering :
80% na 2 jaar op een positieve manier (VUB)
Moeilijkheden - achterlaten bepaalde relaties - nieuwe relaties aangaan
- afscheid werk - nieuwe levensinvulling
Opgeven werk missen persoonlijk/sociale prestige
Tijdbesteding meer vrije tijd – lezen – vrijwilligerswerk
Huishoudelijk werk blijft traditioneel
Sociaal netwerk meer tijd voor kinderen – kleinkinderen – ouders kennissen
– relaties
Gevolgen gezondheid geen echte verschuivingen
6. Hoe vrouwen omgaan met macht
Anja Van Servellen : Cons/Th vrouwengroepen + 45
Patronen in haar groepen :
Jezelf > wegcijferen
> niet belangrijk vinden
Gevolgen > overgevoeligheid wat anderen vinden > een vorm van sanctiemacht
> brengen afkeuring mee > geven een gevoel van niet aardig gevonden te
worden
3 groepen: 1. Slavinnen :
zeer vrouwelijk – zorgend – reddend – luisterend oor laten opmerken wat ze > allemaal opofferen
- om meer waardering te krijgen
2. Pseudo-slavinnen:
zorgend – lief – aardig ondertussen denken ze aan > andere dingen
3. Super-slavinnen :
verbonden met meester vinden anderen minder > dan zichzelf zijn graag slavin
Gebruiken 5 wapens als > verdediging :
a)Onzichtbaarheid - zichzelf > niet belangrijk vinden > niet opvallen voor omgeving > niet laten kennen
- gebrek aan zelfvertrouwen > aan zichzelf extreem hoge eisen stellen - angst voor succes
b)Indirectheid uit zich in > non/verbaal gedrag - toon – houding - gedrag
c)Onthouding - zich anders voordoen - alleen geaccepteerde vrouwelijke kanten laten zien
d)Hulpeloosheid - afhankelijk zijn van > de anderen - eisen van anderen > dat ze helpen
e)Buitensluiten mannen > omwille van hun sekseverschil
6. Hoe vrouwen omgaan met macht
Nawoord
Tweede levensfase 25-50j gevochten om beperkte verwachtingen > te ontworstelen
nieuwe identiteit gekregen meer bereikt dan > moeders
Vrouwen +45 opgevoed in een cultuur waar > de vooruitzichten van vrouw beperkt waren
Derde levensfase overtuigd zijn van > niet meer thuis te moeten blijven > plaats te kunnen innemen in de
maatschappij > officiële functies te kunnen vervullen > sportprestaties te mogen leveren
creëren van > een nieuwe persoonlijkheid een nieuwe dynamiek kan door :
- meer zelfvertrouwen- nieuwe dromen
- nieuwe kijk op de wereld te hebben
Nieuwtjes Komen uit neurologielaboratorium :
dat het verouderde brein > wel dingen kan vergeten maar : - andere hersenprocessen juist beter
worden - kunnen nog ongeveer 10 jaar
groeien
Groei - gebied vindt plaats in > slaapkwab (temporale kwab) waar emotionele leerprocessen plaats vinden
De daadwerkelijke groei zit in de > stof myeline - die het doorgeven van zenuwimpulsen versnelt
deel van hersenen die verantwoordelijk zijn voor: - het nemen van nieuwe beslissingen - beheersen van emoties dus groeibevorderend
In de middenleeftijd kunnen we ons :Concenteren op wat “nu” belangrijk is
Herkennen – accepteren omstandigheden die we niet kunnen veranderen
Werk maken van wat we willen en kunnen veranderen
Dank U voor uw aandacht