แผนยุทธศาสตร์กระทรวง ...wops.moph.go.th/ops/oic/data/20180315154733_1_.pdfกระทรวงสาธารณส ขจ งได ก าหนดแผนย

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560

กระทรวงสาธารณสข

ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

กมภาพนธ ๒๕60

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2560

ระบบสขภาพไทยในปจจบน ก าลงเผชญกบสถานการณททาทายจากรอบดาน อาท การ เปลยนแปลง

โครงสรางของประชากรท าให เขาสสงคมผสงอาย อยางรวดเรว การเปลยนจากสงคมชนบทสสงคมเมอง การเชอมตอการคาการลงทนทวโลก ตลอดจนความกาวหนาทางเทคโนโลย นนท าใหประชาชนมความคาดหวงตอคณภาพของระบบบรการมากขน ขณะทงบประมาณภาครฐเรมมจ ากด ไมเพยงพอตอการเพมขนของคาใชจายดานสาธารณสข ท าใหระบบสขภาพไทยตองเตรยมรบมอกบ การเปลยนแปลงเหลาน การวางแผนยทธศาสตร จงเปนเครองมอทส าคญในการเตรยมการรองรบกบสถานการณทก าลงจะเกดขนเพอก าหนดทศทางในการด าเนนงานใหแกหนวยงานภายใตก ากบของกระทรวงสาธารณสข

กระทรวงสาธารณสขจงไดก าหนดแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 โดยวางกรอบแนวคดใหมความเชอมโยงกบแผนยทธศาสตรชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาต ฉบบท 12 ประเทศไทย 4.0 เปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) นโยบายรฐบาล การปฏรปดานสาธารณสข ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 และแผนยทธศาสตรชาต 20 ป (ดานสาธารณสข) นอกจากนยงไดน าผลจากการทบทวน จดยน วสยทศน พนธกจ เปาหมาย คานยม และยทธศาสตร (Retreat) กระทรวงสาธารณสข โดยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข ศาสตราจารยคลนก เกยรตคณ นายแพทยปยะสกล สกลสตยาทร ทงหมดนจงท าใหเกดยทธศาสตรความเปนเลศ 4 ดาน คอ 1) สงเสรมสขภาพและปองกนโรคเปนเลศ (Prevention & Promotion Excellence) 2) บรการเปนเลศ (Service Excellence)3) บคลากรเปนเลศ (People Excellence)และ 4) บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)เพอขบเคลอนและสรางความเขาใจรวมกนใหแก ทกหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข

กระทรวงสาธารณสขหวงเปนอยางยงวา แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 จะเปนเปาหมายและกรอบแนวทางการด าเนนงานของสวนราชการในสงกด และหนวยงานอนทเกยวของ รวมกน ไปสเปาหมาย ของกระทรวงสาธารณสข “ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน” ตอไป

นพ. โสภณ เมฆธน ปลดกระทรวงสาธารณสข

ค าน า

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2560 หนา ข

ค าน า ก สารบญ บทสรปผบรหาร

ข 1

บทท 1 บทน า 3 บทท 2 สถานการณและปจจยทมผลตอระบบสขภาพ 12 บทท 3 แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 32

ยทธศาสตรท 1 สงเสรมสขภาพและปองกนโรคเปนเลศ (Prevention & Promotion Excellence)

35

ยทธศาสตรท 2 บรการเปนเลศ (Service Excellence) 53 ยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence) ยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

88 92

บทท 4 การขบเคลอนและตดตามประเมนผล เอกสารอางอง

103

สารบญ

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2560

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ฉบบน จดท าขนเพอเปนแนวทาง

ในการด าเนนงานของหนวยงานภายในสงกดกระทรวงสาธารณสข ในการพฒนาระบบสขภาพเพอใหสอดรบกบนโยบายในระดบชาต รวมไปถงการปฏรปประเทศและปฏรประบบสขภาพ ไปสความเปนประเทศไทย 4.0

โดยในการจดท าแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560ไดค านงถงปจจยทงภายในและภายนอกทส าคญและสงผลตอระบบสขภาพทงในปจจบนและอนาคต เชน การเปลยนแปลงโครงสรางของประชากรไทย ซงก าลงจะกลายเปนสงคมผสงอายอยางเตมตวในไมชา การเกดของโรคอบตใหมในขณะเดยวกนกตองการลดการเสยชวตของคนไทยดวยโรคตดตอและโรคไมตดตอทสามารถปองกนได เพอเพมอายคาดเฉลยของคนไทยโดยการสงเสรมใหคนไทยมความรดานสขภาพ สามารถดแลตนเองและคนในครอบครวไดเปนตน ทงนยงไดวางกรอบแนวคดในการจดท าแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560ใหมความเชอมโยงกบแผนยทธศาสตรชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาต ฉบบท 12 ประเทศไทย 4.0 นโยบายรฐบาล การปฏรปดานสาธารณสข ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 และแผนยทธศาสตรชาต 20 ป (ดานสาธารณสข) นอกจากนยงไดน าผลจากการทบทวน จดยน วสยทศน พนธกจ เปาหมาย คานยม และยทธศาสตร (Retreat) กระทรวงสาธารณสข โดยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข ศาสตราจารยคลนก เกยรตคณ นายแพทยปยะสกล สกลสตยาทรเพอเปนกรอบและทศทางการด าเนนงานของกระทรวงสาธารณสขตอไป

จดเนนของแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560ซงสอดคลองกบการจดล าดบความส าคญภายใตแผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) ซงแบงออกเปน 4 ระยะ และในแตละระยะมจดเนนแตกตางกนไป โดยในระยะ 5 ปแรก (พ.ศ. 2560 – 2564) คอการมงปฏรประบบสขภาพ เนนปรบเปลยน โครงสรางระบบบรหารจดการทยงเปนอปสรรคตอการพฒนาอกครง รวมถงการวางพนฐานระบบสขภาพใหม เชน การวางระบบการแพทยปฐมภมทมแพทยเวชศาสตรครอบครว เพอดแลผปวยอยางบรณาการ ลดคาใชจายของระบบสขภาพในระยะยาว การปรบระบบหลกประกนสขภาพเพอลดความเหลอมล าของแตละกองทน เปนตน โดยแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ประกอบไปดวยยทธศาสตรความเปนเลศ 4 ดาน (4 Excellence) คอ ยทธศาสตรท 1 สงเสรมสขภาพและปองกนโรคเปนเลศ (Prevention & Promotion Excellence) ยทธศาสตรท 2 บรการเปนเลศ (Service Excellence)ยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence) และยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

บทสรปผบรหาร

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2560 หนา 2

เพอใหยทธศาสตรมความชดเจนและสามารถน าไปปฏบตไดจรง จงไดมการก าหนดเปาหมาย ตวชวด คาเปาหมาย และมาตรการทตองการจะบรรลใหไดภายใน 1 ป เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลภายใตงบประมาณและทรพยากรทมอยใหเกดความคมคามากทสด นอกจากนยงไดก าหนดแนวทางการถายทอดยทธศาสตรและตวชวด สรางความเขาใจแกผปฏบตงานในทกระดบในการขบเคลอนยทธศาสตรไปสการปฏบตอยางแทจรง และมการตดตามประเมนผลทสะดวก รวดเรวเพอลดขนตอนในการปฏบตงานอกดวย เพอใหบรรลเปาหมายกระทรวงสาธารณสข “ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน”


สงคมไทยในปจจบนนน มความเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวในทกมต ไมวาจะเปน บรบททางสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม การสอสาร และเทคโนโลยสารสนเทศ อนเนองมาจากกระแสโลกาภวตนทเขมขนอยางตอเนอง สงผลใหเกดการเคลอนยายของประชากรและสงคมอยางเสรมากขนกวาเมอกอน การตองรบมอกบโรคตดตอและโรคอบตใหมจงเปนเรองทหลกเลยงไมได และในอนาคตอนใกลประเทศไทยกจะกลายเปนสงคมผสงอายอยางเตมตว อกทงยงสงผลถงบรบททางเศรษฐกจของประเทศไทยอกดวย จากเดมทเคยเปนเศรษฐกจสงคมอตสาหกรรมกก าลงจะเปลยนผานเปนเศรษฐกจสงคมดจทล ดงนนบรบทในแงของการด ารงชวตของประชากรไทยกตองมการปรบเปลยนตามไปดวย จงจะเหนไดวาสงคมไทยนนไดมการพลวตอยอยางตอเนอง แตในทางกลบกนคณภาพชวตของคนไทยและการรบมอกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวนกลบยงไมมคณภาพเทาทควร ดวยเหตเหลานจงไดสงผลกระทบตอระบบสขภาพของคนไทยทงทางตรงและทางออม รฐบาลภายใตการน าของ พลเอก ประยทธ จนทรโอชา ไดตระหนกถงปญหาขางตนน จงมแนวคดในการรบมอกบบรบททางสงคมทมความเปลยนแปลงอยตลอดเวลาพรอมทงรบมอกบปญหาทจะเกดขนในอนาคต โดยไดจดท ายทธศาสตรชาต 20 ป และมขอสงการใหทกสวนราชการจดท าแผนงานในภารกจหลกของหนวยงานระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579) เพอใหสอดรบกบการจดท ายทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ใชในการขบเคลอนและพฒนาประเทศ ใหบรรลตามวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”กระทรวงสาธารณสขจงไดด าเนนการจดท าแผนยทธศาสตรระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) เพอรบมอกบสถานการณดานสขภาพทจะเกดขนในอนาคต จงควรทจะมการวางแผนเพอรบมอกบสถานการณทก าลงจะเกดขนอยางเปนระบบ ซงการวางแผนระยะยาวเชนนจงเปนสงททาทายและไมเคยมมากอนในประเทศไทย โดยในสวนของแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560ไดจดท าขนโดยเชอมโยงกบประเดนดงตอไปน

1) รางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 30 มถนายน 2558 เหนชอบใหมการจดตงคณะกรรมการจดท า

ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป เพอจดท ายทธศาสตรและกรอบการปฏรป เพอจดท ารางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ใชในการขบเคลอนและพฒนาประเทศ ใหบรรลตามวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” โดยยทธศาสตรชาตทจะใชเปนกรอบแนวทางการพฒนาระยะ 20 ป ประกอบดวย 6 ยทธศาสตร ดงน

1.1 ยทธศาสตรดานความมนคง มเปาหมายทงในการสรางเสถยรภาพภายในประเทศและชวยลดและปองกนภยคกคามจากภายนอก รวมทงสรางความเชอมนในกลมประเทศอาเซยนและประชาคมโลกทมตอประเทศไทย

บทท 1 บทน า


1.2 ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน เพอใหประเทศไทยสามารถพฒนาไปสการเปนประเทศพฒนาแลว ซงจ าเปนตองยกระดบผลตภาพการผลตและการใชนวตกรรมในการเพมความสามารถในการแขงขนและการพฒนาอยางยงยนทงในสาขาอตสาหกรรม เกษตรและบรการ การสรางความมนคงและปลอดภยดานอาหาร การเพมขดความสามารถทางการคาและการเปนผประกอบการ รวมทงการพฒนาฐานเศรษฐกจแหงอนาคต ทงนภายใตกรอบการปฏรปและพฒนาปจจยเชงยทธศาสตรทกดาน อนไดแก โครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม การพฒนาทนมนษย และการบรหารจดการทงในภาครฐและภาคธรกจเอกชน

1.3 ยทธศาสตรการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน เพอพฒนาคนและสงคมไทยใหเปนรากฐานทแขงแกรงของประเทศ มความพรอมทางกาย ใจ สตปญญา มความเปนสากล มทกษะการคดวเคราะหอยางมเหตผล มระเบยบวนย เคารพกฎหมาย มคณธรรม จรยธรรม รคณคาความเปนไทย มครอบครวทมนคง โดยมกรอบแนวทางทตองใหความส าคญและเกยวของกบกระทรวงสาธารณสข ไดแก

1.3.1 การพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวตใหสนบสนนการเจรญเตบโตของ ประเทศ

1.3.2 การสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 1.3.3 การสรางความอยดมสขของครอบครวไทย เสรมสรางบทบาทของสถาบน

ครอบครวในการบมเพาะจตใจใหเขมแขง 1.4 ยทธศาสตรดานการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม เพอเรงกระจายโอกาสการพฒนาและสรางความมนคงใหทวถง ลดความเหลอมล าไปสสงคมทเสมอภาคและเปนธรรม โดยมกรอบแนวทางทตองใหความส าคญและเกยวของกบกระทรวงสาธารณสข ไดแก 1.4.1 การสรางความมนคงและการลดความเหลอมล าทางดานเศรษฐกจและสงคม 1.4.2 การพฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ 1.4.3 การสรางสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการด ารงชวตในสงคมสงวย 1.5 ยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม เพอเรงอนรกษฟนฟและสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต และมความมนคงดานน า รวมทงมความสามารถในการปองกนผลกระทบและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตธรรมชาต และพฒนามงสการเปนสงคมสเขยว 1.6 ยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ เพอใหหนวยงานภาครฐมขนาดทเหมาะสมกบบทบาทภารกจ มสมรรถนะสง มประสทธภาพและประสทธผลกระจายบทบาทภารกจไปสทองถนอยางเหมาะสม มธรรมาภบาล

2) แผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) หลงจากทนายกรฐมนตร (พลเอก ประยทธ จนทรโอชา) ไดมขอสงการเมอวนท 23 กมภาพนธ พ.ศ. 2559 ใหทกสวนราชการจดท าแผนงานในภารกจหลกของหนวยงานระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579) เพอใหสอดรบกบการจดท ายทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ในการจดท ายทธศาสตรและกรอบการปฏรป และ


จดท ารางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป เพอใชในการขบเคลอนและพฒนาประเทศ ใหบรรลตามวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”กระทรวงสาธารณสขในฐานะสวนราชการ จงไดจดท าแผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) ขน ตามขอสงการของนายกรฐมนตรฯ อกทง ระบบสขภาพไทยก าลงเผชญกบสงททาทายจากรอบดาน อาท การเขาสสงคมผสงอาย การเปลยนจากสงคมชนบทสสงคมเมอง การเชอมตอการคาการลงทนทวโลก ตลอดจนความกาวหนาทางเทคโนโลย สงผลใหประชาชนมความคาดหวงตอคณภาพของระบบบรการมากขน ขณะทงบประมาณภาครฐเรมมจ ากด ไมเพยงพอตอการเพมขนของคาใชจายดานสาธารณสข ท าใหระบบสขภาพไทยตองเตรยมเพอรบมอกบสงตางๆเหลาน ดงนน กระทรวงสาธารณสขในฐานะหนวยงานหลกของประเทศ จงมความจ าเปนทตองมการก าหนดยทธศาสตรระยะ 20 ป เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบสขภาพ เพอใหประชาชนมสขภาพและคณภาพชวตทด และสงผลตอการใชจายภาครฐดานสขภาพของประเทศตอไป สอดรบกบการปฏรปประเทศไทยและการปฏรปดานสาธารณสข เพอสรางความเขมแขงและมนคงยงยนใหกบระบบสขภาพ ทดเทยมกบนานาประเทศในเอเชยไดจงไดวางทศทางในการวางแผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) เปน 4 ระยะ ระยะละ 5 ป และมจดเนนหนกแตละระยะ คอ ระยะท 1 พ.ศ. 2560 – 2564 ปฏรประบบ ระยะท 2พ.ศ. 2565 – 2569 สรางความเขมแขง ระยะท 3 พ.ศ. 2570 – 2574 สความยงยน ระยะท 4 พ.ศ. 2575 – 2579 เปน 1 ใน 3 ของเอเชย โดยยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) ประกอบดวย วสยทศน : เปนองคกรหลกดานสขภาพ ทรวมพลงสงคม เพอประชาชนสขภาพด พนธกจ : พฒนาและอภบาลระบบสขภาพ อยางมสวนรวมและยงยน เปาหมาย : ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน ยทธศาสตร 4 Excellence : ประกอบดวย


ยทธศาสตรท 2 บรการเปนเลศ (Service Excellence) ยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence) ยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

3) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) ในชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 น จะเปนไปอยางสอดคลองกบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป โดยเนนการปฏรปประเทศเพอแกปญหาพนฐานดานตางๆของประเทศไทย ไมวาจะเปนดานสงคมทก าลงจะเขาสสงคมผสงอายเมอสนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 การเชอมตอดานการคาและเศรษฐกจระดบคณภาพและการเขาถงการศกษาและการสาธารณสข การขาดแคลนวยแรงงาน ความเหลอมล า รวมไปถงการพฒนานวตกรรมใหมๆเพอรองรบการววฒนของเทคโนโลยและความเปนอยในสงคมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว โดยหลกการส าคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 เชน การนอมน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ตอเนองมา


ตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท 9รวมไปถงการยดวสยทศนภายใตยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” หรอเปนคตพจนประจ าชาตวา “มนคง มงคง ยงยน” เปนตน จงจะเหนไดวา การพฒนาในชวง 5 ป ภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 จงถอเปนกลไกหลก และเปน 5 ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579) ไปสการปฏบตในล าดบแรกเพอใหบรรลเปาหมายในระยะยาวไดในทสด โดยยทธศาสตรทก าหนดในแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 มทงหมด 10 ยทธศาสตร โดยจะครอบคลมทงในมตเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม รวมไปถงการมงเนนการพฒนาพนฐานเชงยทธศาสตรและกลไกสนบสนนยทธศาสตรใหสมฤทธผลในทกมต ประกอบไปดวย 3.1 ยทธศาสตรการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย 3.2 ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมลดความเหลอมล าในสงคม 3.3 ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน 3.4 ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน 3.5 ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน 3.6 ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบและ ธรรมาภบาลในสงคมไทย 3.7 ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส 3.8 ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม 3.9 ยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ 3.10 ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

4) แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560 – 2564) อยภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 เปนแผนพฒนาระยะ 5 ป และเปนกลไกเชอมตอเปาหมายยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ดานสขภาพ ใหสามารถน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม จงไดยดหลกการ ดงน (1) ยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (2) ยดคนเปนศนยกลางการพฒนาเพอใหคนไทยมสขภาวะทด (3) ยดเปาหมายอนาคตประเทศไทยป 2579 ควบคกบกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) (5) การปรบโครงสรางประเทศไทยไปสประเทศไทย 4.0 (6) ประเดนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข (7) ธรรมนญวาดวยระบบสขภาพแหงชาต ฉบบท 2 (8) กรอบแนวทางแผนระยะ 20 ป ดานสาธารณสข เพอวางฐานรากของระบบสขภาพในระยะ 5 ป ใหเขมแขงเพอคนไทยมสขภาพแขงแรง สามารถสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศไดทงทางตรงและทางออม โดยแผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 ประกอบดวย วสยทศน : ระบบสขภาพไทยเขมแขง เปนเอกภาพ เพอคนไทยสขภาพดสรางประเทศใหมนคง มงคง และยงยน


พนธกจ : เสรมสราง สนบสนนและประสานใหเกดการมสวนรวมของทกภาคสวน ทงภาครฐ เอกชน นกวชาการและภาคประชาสงคม ในการอภบาลและพฒนาระบบสขภาพไทยใหเขมแขง รองรบกบบรบทของการเปลยนแปลงในอนาคต เปาประสงค :

1. ประชาชน ชมชน ทองถน และภาคเครอขายมความรอบรดานสขภาพเพมขน สงผลใหการเจบปวยและตายจากโรคทปองกนไดลดลง

2. คนไทยทกกลมวยมสขภาวะทด ลดการตายกอนวยอนควร 3. เพมขดความสามารถของระบบบรการสขภาพทกระดบ ใหประชาชนสามารถเขาถงบรการไดอยางสะดวก เหมาะสม

4. มบคลากรดานสขภาพทดแลประชาชน ในสดสวนทเหมาะสม 5. มกลไกการอภบาลระบบสขภาพแหงชาตทเหมาะสม มประสทธภาพและประสทธผล

ยทธศาสตรการพฒนาสขภาพ : ประกอบดวย ยทธศาสตรท 1 เรงการเสรมสรางสขภาพคนไทยเชงรก ยทธศาสตรท 2 สรางความเปนธรรม ลดความเหลอมล าในระบบบรการสขภาพ

ยทธศาสตรท 3 พฒนาและสรางกลไกเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ

ยทธศาสตรท 4 พฒนาและสรางความเขมแขงในการอภบาลระบบสขภาพ

5) นโยบายรฐบาล ในรฐบาลปจจบนโดยมพลเอกประยทธ จนทรโอชา เปนนายกรฐมนตร ไดแถลงนโยบายของ

คณะรฐมนตรตอสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) เมอวนศกรท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 โดยไดก าหนดแนวทางการแกปญหาของประเทศเปนสามระยะ และมนโยบาย 11 ดาน โดยน ายทธศาสตรการพฒนาประเทศวาดวยการพฒนาตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มาเปนหลกส าคญ รวมถงใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง แนวทางของคณะรกษาความสงบแหงชาต และความตองการของประชาชนเปนแนวทางในการก าหนดนโยบาย ดงน

5.1 การปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย 5.2 การรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ 5.3 การลดความเหลอมล าของสงคม และการสรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ 5.4 การศกษาและเรยนร การทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม 5.5 การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน 5.6 การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ 5.7 การสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน


5.8 การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรม

5.9 การรกษาความมนคงของฐานทรพยากร และการสรางสมดลระหวางการอนรกษกบการใชประโยชนอยางยงยน

5.10 การสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ

5.11 การปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรม โดยนโยบายทเกยวของกบดานสาธารณสขคอนโยบายดานท 5 การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน โดยรฐบาลจะวางรากฐานพฒนาและเสรมความเขมแขงใหแกการใหบรการดานสาธารณสขและสขภาพของประชาชนโดยเนนความทวถงความมคณภาพและประสทธภาพ ดงน (๑)วางรากฐานใหระบบหลกประกนสขภาพครอบคลมประชากรในทกภาคสวนอยางมคณภาพโดยไมมความเหลอมล าของคณภาพบรการในแตละระบบและบรณาการขอมลระหวางทกระบบหลกประกนสขภาพเพอเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ (2) พฒนาระบบบรการสขภาพโดยเนนการปองกนโรคมากกวารอใหปวยแลวจงมารกษาสรางกลไกการจดการสขภาพในระดบเขตแทนการกระจกตวอยทสวนกลางปรบระบบการจางงานการกระจายบคลากรและทรพยากรสาธารณสขใหเหมาะสมกบทองถนและใหภาคเอกชนสามารถมสวนรวมในการจางบคลากรเพอจดบรการสาธารณสขโดยรฐเปนผก ากบดแลสนบสนนความรวมมอระหวางรฐและเอกชนในการพฒนาระบบบรการทางการแพทยและสาธารณสขโดยสงเสรมการรวมลงทนและการใชทรพยากรและบคลากรรวมกนโดยมขอตกลงทรดกมและเปนประโยชนตอทกฝาย (3) เสรมความเขมแขงของระบบเฝาระวงโรคระบาดโดยเฉพาะโรคอบตใหมและโรคอบต ซ า โดยมเครอขายหนวยเฝาระวงหนวยตรวจวนจฉยโรคและหนวยทสามารถตดสนใจเชงนโยบายในการสกดกนการแพรกระจายไดอยางทนทวงท (4) ปองกนและแกไขปญหาการเกดอบตเหตในการจราจรอนน าไปสการบาดเจบและเสยชวตโดยการรวมมอระหวางฝายตางๆในการตรวจจบเพอปองกนการรายงานและการดแลผบาดเจบ (5) สงเสรมการกฬาเพอสขภาพใชกฬาเปนสอในการพฒนาลกษณะนสยเยาวชนใหมน าใจนกกฬามวนยปฏบตตามกฎกตกามารยาทและมความสามคคอกทงพฒนานกกฬาใหมศกยภาพสามารถแขงขนในระดบนานาชาตจนสรางชอเสยงแกประเทศชาต (6) ประสานการท างานระหวางภาคสวนตางๆในสงคมเพอปองกนและแกปญหาการตงครรภในวยรนและปญหาดานการแพทยและจรยธรรมของการอมบญการปลกถายอวยวะและสเตมเซลลโดยจดใหมมาตรการและกฎหมายทรดกมเหมาะสมกบประเดนทเปนปญหาใหมของสงคม (7) พฒนาขดความสามารถในการวจยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขโดยจดใหมบคลากรและเครองมอททนสมยและใหมความรวมมอทงระหวางหนวยงานภายในประเทศและหนวยงานตางประเทศโดยเฉพาะในการปองกนและรกษาโรคทมความส าคญ


6) เปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) เปาหมายการพฒนาทยงยน หรอ Sustainable Development Goals: SDGs นน รเรมโดยสมชชาใหญแหงสหประชาชาต (United Nations General Assembly: UN) เมอปค.ศ. 2010 โดยเปนการด าเนนงานตอเนองจากเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ หรอ Millennium Development Goals: MDGs มเปาหมายเพอกระตนใหประเทศตางๆ พฒนาประเทศเพอขจดความยากจน ความหวโหย สงเสรมสทธมนษยชน ความเทาเทยม เทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม และพรอมรบมอตอการเปลยนแปลงภมอากาศซงไดสนสดลงเมอปค.ศ. 2015 หลงจากนน UN จงไดรเรมกระบวนการหารอเพอก าหนดวาระการพฒนาภายหลงป ค.ศ. 2015 (The Post – 2015 Development Agenda) ตามกระบวนทศน “การพฒนาทยงยน” โดยประเดนส าคญของการจดท าเปาหมายการพฒนาทยงยน หรอ Sustainable Development Goals : SDGs ประกอบไปดวย 17 เปาหมายหลก ทตองบรรลและด าเนนการใหไดภายในป ค.ศ. 2030 ดงน 6 .1 ยตความยากจนทกรปแบบทกหนแหง 6.2 ยตความหวโหยสรางความมนคงทางอาหารยกระดบโภชนาการและสงเสรมเกษตรกรรมยงยน 6.3 สรางหลกประกนสขภาพและสงเสรมสขภาวะของทกคนทกวย 6.4 สรางหลกประกนถวนหนาความเทาเทยมดานคณภาพการศกษาและสงเสรมโอกาสในการเรยนรตลอดชวตสาหรบทกคน 6.5 บรรลความเทาเทยมทางเพศและสรางความเขมแขงแกผหญงและเดกหญง 6.6 สรางหลกประกนใหมการบรหารจดการน าและการสขาภบาลอยางยงยนส าหรบทกคน 6.7 สรางหลกประกนการเขาถงพลงงานยคใหมทมราคาซอหาไดทเชอถอไดและมความยงยนส าหรบทกคน 6.8 สงเสรมความยงยนความเทาเทยมและการเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนรวมทงโอกาสในการท างานทดและมประสทธภาพส าหรบทกคน 6.9 เรงสรางระบบสาธารณปโภคพนฐานสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมทเทาเทยมและยงยนและสนบสนนนวตกรรม 6.10 ลดความเหลอมล าในประเทศและระหวางประเทศตางๆ 6.11 ท าใหเมองและทตงถนฐานของประชาชนมความเทาเทยมปลอดภยมนคงและยงยน 6.12 สรางหลกประกนแกระบบการบรโภคและการผลตทยงยน 6.13 ด าเนนการเรองการเปลยนแปลงสภาวะภมอากาศและผลกระทบอยางเรงดวน 6.14 อนรกษและใชทรพยากรทางทะเลอยางยงยนเพอการพฒนาทยงยน 6.15 ปกปองฟนฟและสงเสรมการใชระบบนเวศภาคพนดนอยางยงยนการจดการปาไมอยางยงยนตอสกบการแปรสภาพเปนทะเลทรายหยดยงและฟนฟความเสอมโทรมของพนดนและหยดยงการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ


6.16 สงเสรมสงคมทมสนตภาพและความเทาเทยมเพอการพฒนาทยงยนสนบสนนใหทกคนเขาถงความยตธรรมสรางสถาบนทางสงคมทมประสทธภาพเชอถอไดและมความเทาเทยมในทกระดบ 6.17 เสรมสรางความเขมแขงแกการปฏบตและฟนฟความรวมมอของพนธมตรระดบโลกเพอการพฒนาทยงยน

7) ประเทศไทย 4.0 ในอดตทผานมา ประเทศไทยมโครงสรางเศรษฐกจทเรมจากสงคมเกษตรกรรม หรอ ประเทศไทย 1.0 เนนการสรางรายไดจากการเกษตรเปนหลก ตอมาจงปรบเขาสอตสาหกรรมเบา หรอ ประเทศไทย 2.0 โดยมงเนนแรงงานราคาถก ใชทรพยากรธรรมชาตทมในประเทศ เชน สงทอ อาหาร หลงจากนนกไดปรบเปลยนเขาส ประเทศไทย 3.0 ทใหความส าคญกบอตสาหกรรมหนก เชน รถยนต อปกรณอเลคทรอนกส โดยใชตนทนและเทคโนโลยจากตางประเทศเพอเนนการสงออก ท าใหประเทศไทยมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจมการเตบโตอยางตอเนอง สงสดท 7-8% ตอป แตเมอถงจดหนงหลงป พ.ศ. 2540 อตราการเตบโตทางเศรษฐกจปรบลดลงมาอยท 3-4% ตอปเทานน และท าใหประเทศไทย ตดอยในกบดกประเทศรายไดปานกลางมากวา 20 ปการปรบเปลยนอกครง เพอเขาสประเทศไทย 4.0 หรอ Thailand 4.0 จงเปนการปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจแบบเดมทขบเคลอนดวยอตสาหกรรม ไปส เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรมเพอผลกดนใหประเทศหลดพนจาก 3 กบดกทก าลงเผชญ นนคอ กบดกประเทศรายไดปานกลาง กบดกความเหลอมล า และ กบดกความไมสมดลของการพฒนา โดยใชพลงประชารฐในการขบเคลอน ผมสวนรวมหลกประกอบดวยภาคเอกชน ภาคการเงน การธนาคาร มหาวทยาลย และสถาบนวจยตางๆ โดยเนนตามความถนดและจดเดนของแตละองคกร และมภาครฐคอยสนบสนนโดยแปลงความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ ใหเปนความไดเปรยบในเชงแขงขน โดยการเตมเตมดวยวทยาการ ความคดสรางสรรค นวตกรรม วทยาศาสตร เทคโนโลย และการวจยและพฒนา แลวตอยอดความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบเปน 5 กลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมาย อนประกอบดวย 7.1 กลมอาหาร เกษตร และเทคโนโลยชวภาพ (Food, Agriculture & Bio – Tech) 7.2 กลมสาธารณสข สขภาพ และเทคโนโลยการแพทย (Health, Wellness & Bio – Med) 7.3 กลมเครองมออปกรณอจฉรยะ หนยนตและระบบเครองกลทใชอเลคทรอนกสควบคม (Smart Devices, Robotics & Mechatronics) 7.4 กลมดจตอล เทคโนโลยอนเตอรทเนตเชอมตอและบงคบอปกรณตางๆ ปญญาประดษฐและเทคโนโลยสมองกลฝงตว (Digital, loT, Artificial Intelligence & Embedded Technology) 7.5 กลมอตสาหกรรมสรางสรรค วฒนธรรม และบรการทมมลคาสง (Creative, Culture & High Value Services)

จากประเดนทไดกลาวมาขางตน ถอไดวาเปนองคประกอบส าคญในการก าหนดแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 โดยในระยะ 5 ปแรกนมจดเนนคอ การปฏรประบบสขภาพ เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบสขภาพของประเทศ โดยเนนการสรางเสรมสขภาพทกกลมวย และสรางความรดานสขภาพทถกตองใหแกประชาชนตงแตผทยงมรางกายแขงแรงไปจนถงผปวยทตองไดรบการรกษา


โดยควบคไปกบการใหบรการดานสขภาพในเชงรก ปรบเปลยนโครงสรางการพฒนาบคลากรดานสขภาพเพอเพมก าลงคนและเพมประสทธภาพในการดแลคนไทย พรอมทงน านวตกรรมเดมเสรมนวตกรรมใหมโดยใชเทคโนโลยทมอยในปจจบนมาพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพใหสามารถเขาถงไดงายและครอบคลมทงประเทศ สอดรบกบการเปนประเทศไทย 4.0โดยเปนไปอยางมธรรมาภบาล โปรงใส และมคณธรรม


สงคมในปจจบนนนมความเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวในทกมต โดยเฉพาะมตทางสงคมและสงแวดลอม อนเนองมาจากกระแสโลกาภวตนทเขมขนอยางตอเนอง สงผลใหเกดการเคลอนยายของประชากรและสงคมอยางเสรมากขนกวาเมอกอน อกทงยงสงผลถงบรบททางเศรษฐกจของประเทศไทยอกดวย จากเดมทเคยเปนเศรษฐกจสงคมอตสาหกรรมกก าลงจะเปลยนผานเปนเศรษฐกจสงคมดจทล ดงนนบรบททางสงคมในแงของการด ารงชวตของประชากรไทยกตองมการปรบเปลยนตามไปดวย จงจะเหนไดวาสงคมไทยนนไดมการพลวตอยอยางตอเนอง ในทางกลบกนคณภาพชวตของคนไทยและการรบมอกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวและเขมขนนกลบยงไมมคณภาพเทาทควร ดวยเหตเหลานจงไดสงผลกระทบตอระบบสขภาพของคนไทยทงทางตรงและทางออม โดยปจจยหลกๆทมผลกระทบตอบรบทสขภาพคนไทย มดงตอไปน

1. การเปลยนแปลงปจจยภายนอกทส าคญ 1.1 ดานการเมอง

จากสถานการณทางการเมองทมความขดแยงในชวงเวลากวา 10 ปทผานมา จากความเหนตางเชงการเมองของกลมผขดแยงหลายๆฝาย ทงภาคประชาชน เอกชน กลมธรกจและเครอขายวชาชพตางๆ ไดทวความรนแรงมากขนจนกอใหเกดความสญเสยตอชวตและทรพยสนเปนจ านวนไมนอย หลงจากนนจงไดน าไปสการเปลยนแปลงทางการเมองอกครงในป 2557 โดยการน าของ พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา ซงไดยดอ านาจการปกครองเมอวนท 22 พฤษภาคม 2557 เพอเปนการยตความขดแยงและน าประเทศไปสการปรองดอง แตจากเหตการณทผานมากไดสรางความเสยหายทางดานสขภาพของประชาชนไวไมนอย ไมวาจะเปนปญหาทางดานสขภาพจตและความเครยดทเกดขนจากความตงเครยดดานการเมองทสะสมมาเรอยๆ รวมไปถงปญหาทางดานสภาพรางกายทเกดจากการชมนมประทวงทมความยดเยอ ยาวนาน และน าไปสความขดแยงรนแรงกอใหเกดการบาดเจบทางรางกายจนถงขนเสยชวต นอกจากนปญหาจากความตงเครยดทางการเมองและการเปลยนแปลงทางการเมองน กอใหเกดผลกระทบตอระบบสขภาพ เกดการชะงกตวขององคกรทเกยวของกบดานสขภาพ เชน สปสช. และ สสส. เปนตน อนเนองมาจากการถกตรวจสอบการใชจายงบประมาณจนน าไปสการเปลยนแปลงคณะผบรหารในทสด สงผลกระทบใหองคกรตางๆ รวมถงภาคประชาสงคม ไมสามารถด าเนนงานเพอสรางเสรมสขภาพไดเปนระยะเวลาหนง ทงน ยงตองจบตาดตอไปถงการปฏรประบบสขภาพ ควบคไปกบรฐธรรมนญฉบบใหมทไดผานประชามตไปแลวเมอเดอนสงหาคม 2559 ซงหวขอหลกๆในการปฏรปจะกลาวถงการจดตงคลนกหมอครอบครว เพอใหบรการเชงรกแกประชาชนท าใหไดรบการบรการดานสขภาพอยางทวถง รวดเรว มคณภาพ รวมไปถงหวขอของการลดความเหลอมล าของระบบประกนสขภาพ ซงจะท าใหคนไทยทกคน สามารถเขาถงการรกษาอยางเทาเทยมกนตอไปในอนาคต

บทท 2 สถานการณและปจจยทมผลตอระบบสขภาพ


1.2 ดานเศรษฐกจ ในชวง 5 ทศวรรษทผานมา (ราง ทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) การพฒนาเศรษฐกจไทยประสบความส าเรจในระดบทนา พอใจ การขยายตวทางเศรษฐกจในชวงป 2504-2558 ขยายตวเฉลยรอยละ 6.1 สงเปนอนดบท 22 ของโลก (จากทงหมด 205 ประเทศ) สงผลใหรายไดประชาชาตตอหวของประชาชน (GNI Per Capita) เพมขนเปน 23 ,666 บาท (950 ดอลลาร สรอ.) ในป 2530 เพมขนเปน 185,858 บาท (5 ,620 ดอลลาร สรอ.) ตอคนตอป ในป 2558 ซงท าใหธนาคารโลกไดขยบฐานะประเทศไทยเปนประเทศรายไดปานกลางตอนบน ( Upper Middle Income Country) และในป 2557 รายไดประชาชาตตอหวของไทยเพมขนเปน 185,414 บาท ในขณะทผลตภณฑมวลรวมในประเทศตอหวอยท 202,795 บาท

1.3 ดานสงคม 1) โครงสรางประชากรเปลยนแปลงเขาสการเปนสงคมสงวย แตยงคงมปญหาทงในเชงปรมาณและคณภาพของประชากรในทกชวงวย ขณะทครวเรอนโดยเฉลยมขนาดลดลงและมรปแบบทหลากหลาย จากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทยป 2553-2583 ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) พบวา ปจจบนอตราการเจรญพนธรวมของประชากรไทยต ากวาระดบทดแทนอยทอตรา 1.62 และคาดการณวาในป 2583 อตราการเจรญพนธรวมอาจลดลงเหลอเพยง 1.3 คน สงผลใหโครงสรางประชากรไทยมการเปลยนแปลงเขาสการเปนสงคมสงวย

ขณะทประชากรวยเดกและวยแรงงานจะมจ านวนลดลง โดยกลมวยเดกจะลดลงอยางรวดเรวจาก 11.79 ลานคนในป 2558 เหลอเพยง 8.17 ลานคนในป 2583 สวนกลมวยท างานมแนวโนมลดลงจาก 43.0 ลานคน เปน 35.2 ลานคนในชวงเวลาเดยวกน และยงมปญหาผลตผลจากแรงงานต า นอกจากนคนไทยไมนยมท างานระดบลาง ท าใหตองพงการน าเขาแรงงานจากประเทศเพอนบาน เปนชองทางท าใหเกดปญหาโรคและภยสขภาพเพมมากขน สวนกลมผสงอายมแนวโนมเพมขนจาก 10.3 ลานคน (รอยละ 16.2) ในป 2558 เปน 20.5 ลานคน (รอยละ 32.1) ในป 2583 ท าใหมผปวยโรคเรอรงตางๆ เพมมากขน สะทอนภาระคาใชจายทางสขภาพ ขณะเดยวกนผสงอายจ านวนมากมรายไดไมพอตอการยงชพ และจะสงผลใหอตราการพงพงของประชากรวยแรงงานตองแบกรบการดแลผสงอายเพมขน โดยในป 2553 มประชากรวยแรงงาน 5 คนทมศกยภาพแบกรบภาระดแลผสงอาย 1 คน และคาดการณวาในป 2583 จะเหลอประชากรวยแรงงานเพยง 1.7 คน แบกรบภาระดแลผสงอาย 1 คนอกทงการพฒนาดานสาธารณสขทมคณภาพมากขน เปนผลใหประชากรมอายยนยาวขน แตคณภาพชวตในผสงอายบางกลม เชน ผสงอายทมภาวะตดเตยง ตดบาน ไมสามารถชวยเหลอตวเองได มเพมขน และแนวโนมทจะมผสงอายอยตามล าพงกเพมสงขน ดวยบรบทสงคมทเปลยนไป แนนอนวาเปนผลใหคาใชจายของรฐและครอบครวในการดแลสขภาพของผสงอาย เปนประเดนทส าคญอกประเดนหนงนบจากน 2) คนไทยมความมนคงทางสงคมมากขน แตยงมปญหาเชงคณภาพทงดานสขภาพ การเรยนรและคณธรรมจรยธรรมคนไทยมหลกประกนสขภาพครอบคลมกวารอยละ 99.9 โดยอยภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนารอยละ 73.8 ระบบประกนสงคมรอยละ 16.7 และระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ/รฐวสาหกจรอยละ 7.1 ขณะทกลมผดอยโอกาส มหลกประกนทางรายไดมนคงขนและมความ


ครอบคลมมากขน โดยในป 2558 ผสงอายไดรบการสงเคราะหเบยยงชพเพมขนเปนแบบขนบนไดตามชวงอาย 8.3 ลานคน จากผสงอายทงประเทศ 10.4 ลานคน เมอพจารณาถงคณภาพของคนไทย พบวา แมวาอายคาดเฉลยจะสงขน โดยอายคาดเฉลยเมอแรกเกดเพศชาย 71.3 ป และเพศหญง 78.2 ป ในป 2557 แตกลบเสยชวตกอนวยอนควรจากโรคไมตดตอและอบตเหตเปนจ านวนมาก 3) ความเปนสงคมเมองมากขน การขยายตวของเมองเกดขนอยางรวดเรว จากขอมลส ามะโนประชากรและเคหะในป 40 ป (พ.ศ. 2523-2553) พบวา จ านวนประชากรเมองเพมขนจากรอยละ 26.4 ในป 2523 เปนรอยละ 44.1 ในป 2553 ปจจบนน ประเทศไทยมความเปนสงคมเมองมากขน สงผลตอวถชวตของคนในสงคมกเปลยนแปลงไปตามสงคมดวย ทงน ปญหาในเรองระดบคณภาพชวตของคนไทยกยงคงมอยตลอดมา และยงคงเปนปญหาสะสมของประเทศไทยอยตอนน ปจจยความเปนสงคมเมองทสงผลกระทบถงปญหาดานสขภาพของคนไทยถอวาเปนปจจยหลกในขณะนและมแนวโนมทจะมปญหาเพมขนอกในอนาคต และการเปลยนแปลงพนทชนบทไปสความเปนเมองมแนวโนมสงขน เพอลดความแออดของเมองหลวงและเมองหลก อนเปนการกระจายความเจรญสพนทนนๆ จงจ าเปนตองมการลงทนโครงสรางพนฐาน การจดบรการสาธารณะเพอรองรบการเจรญเตบโตของเมอง การใชประโยชนของทรพยากรทองถนทงปจจยการผลตและแรงงานไปสภาคการคา บรการและอตสาหกรรม มการอพยพเคลอนยายจากชนบทเขาสเมองเพมมากขน มแรงงานตางดาวเขามาท างานเปนจ านวนมาก คนในเขตเมองมวถชวตและพฤตกรรมเสยงตอปญหาโรคและภยสขภาพ นอกจากนรปแบบการปกครองสวนทองถนและแบบพเศษยงไมสามารถตอบสนองตอการแกปญหาโรคและภยสขภาพของคนในเขตเมอง ไดอยางมประสทธภาพ 4)การจดตงเขตเศรษฐกจพเศษทเชอมโยงกบ การทประเทศไทยเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประเทศไทยมสภาพทางภมศาสตรเปนศนยกลางของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มประโยชนอยางมากตอประเทศไทย เพราะเปนการสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงเสรมความสามารถในการแขงขน สงผลใหเกดการสงเสรมการลงทนในประเทศ การสงออก เกดการจางงานเพมขน อยางไรกตามการพฒนาเหลานกสงผลกระทบตอสขภาพประชาชนในหลายๆ ดาน เชน ผลกระทบทางดานสงแวดลอม ปญหาขยะและของเสยอตสาหกรรม มลพษทางน า อากาศ และมฝนละอองมากขน

1.4 ดานเทคโนโลย 1) สถานการณการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรมของประเทศ ไดรบการยกระดบดขนแตยงต ากวากลมประเทศรายไดสง จากการผนกก าลงของหนวยงานดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมและเชอมโยงใหเกดความมนใจของภาคธรกจเอกชน แตยงคงอยในระดบต าเมอเปรยบเทยบกบประเทศทมรายไดสง โดยในป 2558 อนดบความพรอมดานโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรอยท 47 และดานเทคโนโลย อยท 44 จาก 61 ประเทศทจดอนดบโดย IMD (International Institute for Management Development) ลดลงเมอเทยบกบอนดบท 37 และ 43 ตามล าดบในป 2551 และตลอดชวงระยะเวลา 14 ปทผานมา (ป 2543-2556) คาเฉลยการลงทนดานการวจยและพฒนาตอ GDP ยงคงอยในระดบรอยละ 0.27 ตอ GDP สวนประเทศทพฒนาแลว เชน เกาหลใต ญปน สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย มคาใชจายเพอการวจยและพฒนาอยรอยละ 4.15, 3.47, 2.81 และ 2.18 ตอ GDP ในป 2556 ตามล าดบ


2 ) ความกาวหนาทางวทยาศาสตรการแพทย เพอการรกษาโรคกาวหนามาก ทส าคญๆ ไดแก 1) สเตมเซลลมศกยภาพทจะพฒนาไปเปนเซลลอวยวะใดกไดใน 220 ชนด ถาสามารถเอาไปใสในคนทอวยวะเสอมเพราะโรค และบงคบใหแบงตวขนมาท างานแทนทหรอซอมแซมอวยวะทเสยหายไดกจะสามารถใชรกษาโรคได 2) นาโนเทคโนโลยทางการแพทย (Nanomedicine) ปจจบนหองปฏบตการวจยหลายประเทศทวโลกก าลงแขงขนกนอยางหนก เพอคดคนและออกแบบระบบน าสงยาทใชนาโนเทคโนโลยเพอใหการรกษามประสทธภาพมากยงขน 3) หนยนตทางการแพทย เชน หนยนตดาวนช ( Da Vinci) แขนกลของหนยนตจะถกควบคมโดยแพทยผเชยวชาญผานทางกานควบคม ( joystick) ท าใหการผาตดเปนไปอยางแมนย า ลดความเจบปวดจากการผาตด ท าใหเสยเลอดนอยกวา และระยะการพกฟนเรวขน หนยนตชวยเสรมสรางสมรรถภาพคนพการเพอชวยในการเดนหรอการเคลอนไหวทดขนส าหรบผพการ การใชสญญาณทางชวภาพ ( Biological signal) ของรางกายสวนอน เพอน ามาใชควบคมหนยนต

1.5 ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 1) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ( Climate Change) จะสงผลกระทบซ าเตมตอสถานการณความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมความรนแรงมากขน อณหภมของโลกเพมขนท าใหเกดความแหงแลงเปนระยะเวลายาวนาน เกดฝนขาดชวง และมฤดกาลเปลยนไป สงผลกระทบตอความอดมสมบรณของดน ปาไมเกดความเสอมโทรม แหลงน าขาดแคลน ผลผลตทางการเกษตรลดลง เกดโรคระบาดในพชและสตว และสงผลกระทบตอสขภาพของมนษย เกดความเสยงตอการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ ในปจจบนน ปฏเสธไมไดเลยวาภาวะโลกรอนเปนปญหาทไดรบผลกระทบไปทวโลก และตองตระหนกถงความส าคญในการแกปญหาเปนล าดบแรกๆ เพราะสภาพภมอากาศทมการเปลยนแปลงอยางรนแรง ท าใหเกดผลกระทบตอวถชวตประจ าวนของผคนรวมไปถงการด าเนนการคาการลงทนเปนอยางมาก ไมเวนแมกระทงประเทศไทย ทจะเหนไดอยางชดเจนคอความผนผวนของภมอากาศในแตละฤด สงผลกระทบตางๆ ตอประชาชน ไมวาจะเปน การประกอบอาชพดานเกษตรกรรมทตองพงพาน าทไดจากการเกดฝน แตเมอฝนไมตกตองตามฤดกาล กตองเลอนการท าเกษตรออกไป เมอเขาฤดน าหลากกจะท าใหพชผลทางการเกษตรเกดความเสยหาย ท าใหตองมการปรบเปลยนวถชวตเพอความอยรอด อกทงเรองปญหามลพษ ทงจากหมอกควนและการปลอยมลพษจากโรงงาน เกดเปนผลกระทบทางดานสขภาพทท าใหทวโลกตองตระหนกหาทางแกไขปญหาดงกลาว กอใหเกดขอตกลงระหวางประเทศ ทเกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทวความเขมขนเรอยๆ และการประเมนผลกระทบดานสขภาพ กเปนอกเครองมอหนงในการจดการปญหาดงกลาว เพอเปนการเฝาระวงผลกระทบดานสขภาพจากสงแวดลอม เปนกลไกเยยวยาความเสยหายแกประชาชนไดอยางทนทวงท 2 )ปญหาสงแวดลอมเพมสงขนตามการขยายตวของเศรษฐกจและชมชนเมอง : ปญหาขยะมลฝอยยงไมไดรบการแกไขอยางมประสทธภาพ ขยะมลฝอยทเกดขนในป 2557 มประมาณ 26. 2 ลานตน โดยแนวโนมอตราการเกดขยะมลฝอยเฉลยตอคนตอวนเพมสงขนจาก 1.04 กโลกรม/คน/วน ในป 2553 เปน 1.11 กโลกรม/คน/วน ในป 2557 การก าจดอยางถกตองตามหลกวชาการมเพยงรอยละ 30 และมการน าขยะมลฝอยกลบไปใชประโยชนเพยงรอยละ 18 ท าใหมปรมาณขยะสะสมตกคางเพมสงขน 30.8 ลานตนในป 2557 ขยะอเลกทรอนกสมแนวโนมเพมขนรอยละ 10 ตอป


เนองจากความกาวหนาทางเทคโนโลยทมการปรบเปลยนอยางรวดเรว สงผลใหอนาคตตองประสบปญหาการก าจดของเสยเหลาน : มลพษทางอากาศยงเกนมาตรฐานหลายแหง แตมแนวโนมทดขน ในป 2557 พบมลพษทางอากาศเกนมาตรฐานในหลายพนทของประเทศ และทเปนปญหาส าคญไดแก ฝนละออง กาซโอโซน และสารอนทรยระเหยงาย ( Volatile organic compounds, VOCs) โดยมพนทวกฤตในเขตพนทมาบตาพด จงหวดระยอง ทยงคงประสบปญหาสารอนทรยระเหยงาย ในพนทอน เชน กรงเทพมหานคร ปทมธาน เชยงใหม ขอนแกน พบสารเบนซนเกนคามาตรฐาน แตสวนใหญมปรมาณลดลงจากปทผานมา อยางไรกตามปญหามลพษทางอากาศในพนทมาจากสาเหตหลกคอ ปรมาณรถยนตจ านวนมาก ส าหรบมลพษจากหมอกควนในพนทภาคเหนอตอนบน พบวา สถานการณดขนเปนล าดบ โดยความรวมมอและการท างานระหวางภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) และประชาชนดขน

2. สถานะสขภาพประชาชนไทย คนไทยยงประสบกบปญหาดานสขภาพ สาเหตส าคญเกดจากโรคไมตดตอ โรคตดตอ ปจจยเสยง รวมถงภยสขภาพ ทสงผลใหปวยและตายดวยโรคทปองกนได ดงนนทศทางการท างานของกระทรวงสาธารณสข จงจ าเปนตองใหความสนใจนอกจากคนไทยจะมอายคาดเฉลยเมอแรกเกดทมแนวโนมเพมขนแลว แตสญเสยสขภาวะเพมขนยงตองท าใหคนไทยมอายคาดเฉลยของการมสขภาพดเพมขนตามไปดวย

2.1 อายคาดเฉลยเมอแรกเกด (Life Expectancy : LE) คนไทยมแนวโนมเพมขนเรอยๆ ทงเพศหญงและชาย โดยเพศชายเพมจาก 70.4 ในป

2553 เปน 71.1 ในป 2556 คาดประมาณวาจะเพมเปน 75.2 ในป 2583 และเพศหญงเพมจาก 77.5 ในป 2553 เปน 78.2 ในป 2557 และคาดประมาณวาจะเพมเปน 81.9 ในป 2583 (ขอมลจากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย 2553-2583 โดยส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต) ดงนน เพอใหอายคาดเฉลยเมอแรกเกดเพมขนไมนอยกวา 8 5 ป ภายในระยะ 20 ป จงตองมงลดจ านวนผเสยชวตกอนวยอนควร ( Premature Mortality) ซงมาจาก 2 สาเหตหลก คอ การชวตจากสาเหตภายนอก (External Causes) ทมอตราการเสยชวตสงเปนอนดบตนๆของประเทศไทย และการเสยชวตจากการปวยดวยโรคเรอรง (Chronic Diseases) 2 .2 อายคาดเฉลยของการมสขภาพด (Health Adjusted Life Expectancy: HALE)

อายคาดเฉลยของการมสขภาพดเพมขนในชวง 5 ป ทผานมา (พ.ศ.2552-2556) จาก 62 ป ในป 2552 เปน 66 ป ในป 2560 (ทมา Would Health Statistic 2013-2015) สาเหตการสญเสยปสขภาวะจากการตายกอนวยอนควรของประชากรไทย ในป 2556 ทงใน ชายไทยและหญงไทยมาจากโรคไมตดตอและโรคเรอรง ผชายไทยสญเสยปสขภาวะสงสดจากอบตเหตทางถนน โรคหลอดเลอดสมอง โรคมะเรงตบ และโรคหวใจขาดเลอด สวนหญงไทยสญเสยปสขภาวะสงสดจาก โรคหลอดเลอดสมอง โรคเบาหวาน โรคหวใจขาดเลอดและการตดเชอเอชไอว/เอดส ตามล าดบ ดงนน นอกจากการมงลดปจจยเสยงและการเจบปวยแลว ยงตองมงสงเสรมสขภาพของคนไทยอกดวย จงจะท าใหอายคาดเฉลยของการมสขภาพดเพมขนไมนอยกวา 72 ป ภายในระยะ 20 ปน


2.3 ปญหาสาธารณสข 1 ) กลมโรคตดตอทมแนวโนมลดลง กลมโรคตดตอทปองกนไดดวยวคซน เปนกลมโรคตดตอทมแนวโนมลดลง ถงแมวา ประเทศไทยจะประสบความส าเรจอยางสงในการลดการเจบปวย และตาย แตยงมความจ าเปนตองพฒนาระบบบรการอยางตอเนอง เพอใหเกดความมนใจวาระบบการใหบรการวคซนจะยงคงเปนไปอยางมประสทธภาพ และประชากรกลมเปาหมายไดรบวคซนทมคณภาพแมอยในพนทหางไกลและทรกนดาร นอกจากนประเทศไทยยงตองมการพฒนาและเพมชนดของวคซน เพอเปนการปองกนโรคในกลมอายอน ๆ อกดวย โรคไขมาลาเรย ประเทศไทยเปนประเทศหนงทประสบผลส าเรจในการควบคมโรคไขมาลาเรยอยางมนยส าคญ กลาวคอจ านวนผปวยลดลงจาก 150 ,000 ราย ในป 2543 เหลอ 24 ,850 ราย ในป 2558 (ลดลงประมาณรอยละ 85) โดยป 2558 มอตราปวยดวยโรคไขมาลาเรยเทากบ 0.38 ตอประชากรพนคน ควรปรบนโยบายจากการควบคมโรคเปนการก าจดโรคไขมาลาเรยตามนโยบายองคการอนามยโลก จงมความจ าเปนตองปรบยทธศาสตรและแผนปฏบตการด าเนนงานดงกลาวใหสอดคลองกบสถานการณและพนทปฏบตงาน นอกจากนประเดนความเสยงทส าคญในการก าจดโรคไขมาลาเรย ไดแก ปญหาเชอมาลาเรยดอยา ซงตรวจพบมากในพนทชายแดน และเขตปาเขา บรเวณพรมแดนดานตะวนตกตดกบประเทศเมยนมา และดานตะวนออกตดกบประเทศกมพชา และปญหาอกประการหนงไดแกการพบผปวยโรคไขมาลาเรยซงเปนพลเมองจากประเทศเพอนบาน ซงปญหานพบมากในบรเวณพนทชายแดนเชนกน 2) กลมโรคตดตอทมแนวโนมเพมขน โรคตดตออบตใหม ก าลงเปนปญหาทวโลก เนองจากทกๆ ป จะมโรคตดตออบตใหมเกดการระบาดขน ปจจยเสยงตอการระบาดมความซบซอน และสงผลกระทบตอการพฒนาทางสงคมและเศรษฐกจอยางรนแรง พบวาในชวง 3 ทศวรรษทผานมา มโรคตดเชอเกดขนใหมจ านวนมาก โรคตดตออบตใหมทส าคญในปจจบน ไดแก โรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง โรคไขหวดนก โรคตดเชอไวรสอโบลา และโรคตดเชอไวรสซกาเปนตน จะเหนไดวา โรคตดตออบตใหมในปจจบนมแนวโนมเพมมากขน สวนใหญเปนโรคตดตอระหวางสตวและคน โรคเหลานมกมตนก าเนดมาจากสตว หรอสตวปาและมปจจยเสยงตอการเกดโรค ไดแก การเคลอนยายของประชากร ความชกชมของสตวพาหะน าโรค เชน ยง ประชาชนขาดความรความเขาใจและความตระหนกในการปองกน ควบคมโรค ปฏบตตนไมถกตองตามหลกสขอนามย อยรวมกนอยางหนาแนน มภมตานทานโรคต า เชน เดกอายต ากวา 5 ป ผสงอาย ผปวยโรคเรอรง หญงตงครรภ หรอมโอกาสสมผสโรคมาก เชน เกษตรกรผเลยงสตว คนท างานในโรงฆาสตว คนช าแหละเนอสตว รวมถงกลมทมโอกาสแพรโรคหรอรบโรคไดงาย เชนกลมผปกครองผดแลเดกหรอกลมผเดนทางไปตางประเทศ โรคตดตอทางเพศสมพนธ สถานการณ ป 2556-2558 พบวาอตราปวยดวยโรคตดตอทางเพศสมพนธ 5 โรค เฉพาะกลมอาย 15-24 ป มแนวโนมเพมสงขนตามล าดบเทากบ 51.35 , 57.37 และ 72.42ตอแสนประชากร จ าแนกรายโรคพบวาปวยดวยโรคหนองในมากทสดและมแนวโนมเพมสงขน อตราปวยเปน 37.34, 40.98 และ 50.09 ตอแสนประชากรรองลงมาเปนโรคซฟลส อตราปวย 5.7,


8.3 และ 11.5 ตอแสนประชากร และหนองในเทยม อตราปวย 5.79 , 5.70 และ 7.37 ตอแสนประชากรตามล าดบ วณโรค องคการอนามยโลกคาดประมาณอตราปวยวณโรครายใหมในประเทศไทยโดยใชผลการส ารวจความชกเปนฐานของการวเคราะหพบวา ในป 2557 มผปวยวณโรครายใหม 120,000 ราย (171 ตอแสนประชากร) ปจจยทท าใหยงคงมผปวยวณโรคเกดขนมาก (determinants) มหลายประการ เชน สงคมทมกลมสงวยมากขน สงคมเขตเมองและการเคลอนยายถนฐาน กลมผตดเชอเอชไอวกลมแรงงานขามชาต กลมผตองขง และกลมผปวยเบาหวาน องคการสหประชาชาตไดก าหนดเปาการพฒนาทยงยน (Sustainable development goals) โดยการยตปญหาวณโรค ( End TB) อยภายใตเปาหมายท 3 ทงน องคการอนามยโลกไดก าหนดเปาหมายลดอตราปวยรายใหมเปน 20 ตอแสนประชากรในป 2573 และ 10 ตอแสนประชากรในป 2578 ในปจจบนประเทศไทยจดเปนหนงใน 14 ประเทศทมภาระโรคสงทงสามดาน ไดแก วณโรค วณโรคดอยา และวณโรครวมเอชไอว ความทาทายทส าคญยงของประเทศไทย คอ การคนหาและรายงานผปวยทปจจบนครอบคลมเพยงรอยละ 59 แสดงถงผปวยอกกวารอยละ 40 ทไมเขาถงการวนจฉยหรอเขาถงชา จ าเปนอยางยงทประเทศไทยจะตองเพมความครอบคลมการตรวจรกษาวณโรคใหสงขนเพอตดการแพรกระจายเชอวณโรคสคนรอบขาง

2.4 กลมโรคไมตดตอ โรคเรอรงทเปนอนดบตนของสาเหตการปวยและตายของประชาชนชาวไทย ไดแก โรคเบาหวานโรคความดนโลหตสง โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคไตเรอรง โรคมะเรง และมแนวโนมเพมขนอนเนองมาจากสภาพแวดลอมทไมปลอดภย พฤตกรรมการบรโภค และขาดการออกก าลงกายทเหมาะสม 1) โรคเบาหวาน สถานการณในประเทศไทยในป 2556 มผเสยชวตจากโรคเบาหวานทงหมด 9 ,647 ราย หรอเฉลยวนละ 27 คน คดเปนอตราตายดวยโรคเบาหวาน 14.93 ตอแสนประชากร ในป 2557 มผเสยชวตจากโรคเบาหวานทงหมด 11 ,389 ราย หรอเฉลยวนละ 32 คน คดเปนอตราตายดวยโรคเบาหวาน 17.53 ตอแสนประชากร และป 2558 อตราตายดวยโรคเบาหวาน 17.83 ขอมลจากเครอขายวจยกลมสถาบนแพทยศาสตรแหงประเทศไทย ( MedResNet) และมผปวยดวยโรคเบาหวานเขาพกรกษาตวในโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 698 ,720 ครง คดเปนอตราปวยดวยโรคเบาหวาน 1,081.25 ตอแสนประชากรในป 2557 ผปวยโรคเบาหวานทควบคมระดบน าตาลในเลอดไดดมเพยงรอยละ 37.9 ถาควบคมสภาวะของโรคไดไมดกจะมปญหาของภาวะแทรกซอนตามมา ทงเรองของ ตา ไต หวใจ สมอง และเทา 2) โรคความดนโลหตสง จากขอมลสถตของส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข พบวามผเสยชวตจากสาเหตความดนโลหตสงมแนวโนมสงขนโดยตลอดตงแตป 2555-2558เปนจ านวน 3,684 คน ป 2556 จ านวน 5 ,165คน ป 2557 จ านวน 7,115 คน และ ป 2558 มจ านวนสงถง 7,578 คน ผลการส ารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 (ป 2551-2552) พบวา ประชากรไทยทมอาย 15ป ขนไป มอตราความชกของภาวะความดนโลหตสง รอยละ 21.4 และผลการส ารวจครงท 5 อตราความชกของภาวะความดนโลหตสง เพมสงขนเปนรอยละ 24.7 หรอ


ประมาณทกๆ 1 ใน 4 คน ของประชากรไทยทเปนผใหญมภาวะความดนโลหตสง และสงทนาวตกอยางยง คอ ในจ านวนผทมความดนโลหตสง รอยละ 60ในเพศชาย และ 40ในเพศหญง ไมเคยไดรบการวนจฉยมากอน รอยละ 8-9ไดรบการวนจฉย แตไมไดรบการรกษา และในกลมของผปวยทไดรบการรกษา พบวาจ านวนประมาณนอยกวา 1ใน 4ไมสามารถควบคมความดนโลหตไดตามเกณฑ ซงมเพยง 1ใน 4ทไดรบการรกษาและควบคมความดนโลหตได 3) โรคหวใจขาดเลอด สถานการณโรคหวใจขาดเลอดในประเทศไทย จากขอมลกระทรวงสาธารณสข ป2555-2558 พบวา อตราตายดวยโรคหวใจขาดเลอดภาพรวมของประเทศไทยมแนวโนมเพมขน โดยในป 2558 อตราตายดวยโรคหวใจขาดเลอดเทากบ 28.92 ตอแสนประชากร และเมอพจารณาอตราผปวยในโรคหวใจขาดเลอดจากขอมลส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข พบวามแนวโนมเพมสงขนตงแตป 2550-2556 โดยอตราผปวยใน ป 2550 เทากบ 328.63 ตอแสนประชากร และป 2556 อตราผปวยใน เทากบ 435.18 ตอแสนประชากร โดยอตราผปวยในเพมขนถง 1.3 เทา อยางไรกตาม อตราผปวยในลดลงในป 2557 โดยมอตราผปวยใน เทากบ 407.69 ตอแสนประชากร 4) โรคหลอดเลอดสมอง สถานการณโรคหลอดเลอดสมองในประเทศไทย จากขอมลรายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทยป 2556 พบวาโรคหลอดเลอดสมองท าใหเกดการสญเสยปสขภาวะมากเปนอนดบ 1 ในเพศหญง (277,000 ป สขภาวะทสญเสยไปจากการตายกอนวยอนควร (YLL) หรอคดเปนสดสวนรอยละ 10.8 ของปสขภาวะทสญเสยไปทงหมด ) และอนดบ 2 ในเพศชาย (340,000 ปสขภาวะทสญเสยไปจากการตายกอนวยอนควร (YLL) หรอคดเปนสดสวนรอยละ 8.8 ของปสขภาวะทสญเสยไปทงหมด ) และจากขอมลมรณบตรและรายงานสาเหตการตาย ป 2553-2557 พบวา อตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองภาพรวมของประเทศไทยมแนวโนมทเพมขนตอเนองในทกเขตสขภาพ และทกกลมอาย โดยเฉพาะในผสงอาย โดยในป 2553 อตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองในภาพรวมเทากบ 40.97 ตอแสนประชากร เพมเปน 54.25 ตอแสนประชากร ในป 2557 ซงเพมขนถงปละกวา 4,000 คน 5) โรคไตเรอรง (Chronic kidney disease: CKD) เปนภยสขภาพทคกคามตอคณภาพชวตของประชากรทวโลก ซงมสาเหตส าคญจากโรคเบาหวานและความดนโลหตสง โดยพบวาการไมสามารถควบคมภาวะของระดบน าตาลในเลอดและระดบความดนโลหตไดนน เปนสาเหตของการเกดโรคไตเรอรง (CKD) ไดกวารอยละ 70 ส าหรบประเทศไทย สถานการณโรคไตเรอรงกเปนปญหาเชนเดยวกบหลายประเทศ โดยผลการศกษาความชกโรคไตเรอรงของโครงการวจยการประมาณความชกของโรคไตเรอรงในประชากรไทย (ThaiSEEKProject) พบวา มความชกโรคไตเรอรง เทากบรอยละ 17.5 ซงมผปวยระยะท 3-5 รอยละ 8.6 และระยะท 1-2 รอยละ 8.9 6) โรคมะเรง สถาบนมะเรงแหงชาตและหนวยงานทเกยวของ ไดค านวณสถตโรคมะเรงของประเทศไทยจากหนวยทะเบยนมะเรงระดบประชากร 1 5 แหง ทวประเทศ โดยขอมลสถตโรคมะเรง ในป 2553-2555 (Cancer in Thailand Vol VIII, 2010-2012) มจ านวนผปวยใหม 112,392 ราย เปนเพศชายจ านวน 54,586 ราย และเพศหญงจ านวน 57,806 ราย โรคมะเรงทพบมาก 5 อนดบแรกในเพศชาย ไดแก มะเรงตบและทอน าด มะเรงหลอดลมและปอด มะเรงล าไสใหญ มะเรงตอมลกหมาก และมะเรงเมดเลอดขาวชนด Non-Hodgkin สวนโรคมะเรงทพบมาก 5 อนดบแรกในเพศหญง ไดแก มะเรงเตานม มะเรง


ปากมดลก มะเรงตบและทอน าด มะเรงล าไสใหญ และมะเรงหลอดลมและปอด และจากขอมลของส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขรายงานวาในป 2554 ประเทศไทยมผเสยชวตดวยโรคมะเรงประมาณ 61 ,082 คน เปนเพศชาย 35 ,437 คน เปนเพศหญง 25 ,645 คน ถอเปนสาเหตการตายอนดบหนงและมแนวโนมเพมขนเรอยๆ โดยโรคมะเรงทเปนปญหาสขภาพทส าคญ 5 อนดบแรกของประเทศ คอ มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงปากมดลก และมะเรงล าไสใหญ ซงคดเปนสดสวนรอยละ 56.38 ของมะเรงทงหมด

2.5 ปจจยเสยงทส าคญ 1) การบรโภคเครองดมแอลกอฮอล การวเคราะหความสญเสยปสขภาวะ (Disability adjusted life years: DALY) ของประชากรไทย ป 2556 พบวาการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลเปนปจจยเสยงทางสขภาพอนดบหนงในเพศชาย และจากการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาตในป 255๘ พบวาความชกของนกดมในประชากรผใหญ (อาย 15 ปขนไป) คดเปนรอยละ ๓๔.๐ เพมขนจากป ๒๕๕๖ ทรอยละ ๓๒.2 และป ๒๕๕๗ ทรอยละ ๓๒.๓ โดยมนกดมเพศชายมากกวานกดมเพศหญงประมาณ 4.35 เทา เมอพจารณาความชกของนกดมในประชากรวยรน (อาย 15-19 ป) ป 2558 คดเปนรอยละ ๑๙.1 เพมขนจากป ๒๕๕๖ ทรอยละ ๑๖.๐ และป 2557 ทรอยละ 18 .1 ซงพบวามอตราเพมขนอยางตอเนองและรวดเรว นกดมกลมนมแนวโนมกลายเปนนกดมประจ า นอกจากนเครองดมแอลกอฮอลยงกอใหเกดปญหาอบตเหต โดยเฉพาะในชวงเทศกาลทมวนหยดตดตอกนจะพบการเกดอบตเหตจราจรท าใหมผเสยชวตและบาดเจบเปนจ านวนมาก โดยสาเหตหลกอนดบหนงเกดจากการเมาสรา 2) การบรโภคยาสบ ผลการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากรไทยลาสด ป 2558 (ส านกงานสถตแหงชาต) พบวา ในจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป มผสบบหร 10.9 ลานคน (รอยละ 19.9) โดยในภาพรวม พบวา ในชวงป 2547-2552 อตราการสบบหรมแนวโนมลดลง จากรอยละ 23.0 เปนรอยละ 20.7 ตามล าดบ แตกลบเพมขนในป 2554 เปนรอยละ 21.4 และลดลงเหลอรอยละ 19.9 ในป 2556 จากนนกลบเพมสงขนเปนรอยละ 20.7 ในป 2557 และลดลงเปนรอยละ 19.9 ในปลาสด 2558 ซงเมอเปรยบเทยบอตราการสบบหร ป 2558 กบป 2557 พบวา ทงเพศชายและหญงมอตราการสบบหรลดลง โดยอตราการสบบหรของเพศชายมากกวาเพศหญงถง 21.8 เทา และยงคงพบการไดรบควนบหรมอสองในสถานทสาธารณะตางๆ เชน ตลาด สถานบนเทง เปนตน ทงๆ ทสถานทเหลานเปนเขตปลอดบหรตามกฎหมาย 3) อบตเหต คนไทยตายจากอบตเหตทางถนนมากเปนอนดบ 2 ของโลก ขอมลจากการเกบสถตของสถาบนวจยดานคมนาคม มหาวทยาลยมชแกน สหรฐอเมรกา รวมกบขอมลจากองคการอนามยโลก ระบวา สถตการเสยชวตจากอบตเหตบนทองถนนทวโลก มคาเฉลยอยท 18 คน ตอแสนประชากรตอป แตส าหรบนามเบย ไทยและอหราน ซงเปน 3 อนดบตน ๆ มสถตมากกวาคาเฉลยเกน 2 เทา คอ 45 คน,44 คน และ 38 คนตอแสนประชากรตอป ตามล าดบ

2.6 โรคและภยสขภาพจากมลพษสงแวดลอม ปญหามลพษสงแวดลอมทสงผลกระทบตอสขภาพมาจากหลากหลายสาเหต ทงทเกดจากธรรมชาตและการกระท าของมนษย ประชาชนไทยประสบปญหาผลกระทบตอสขภาพจากสงแวดลอมทส าคญ


ในหลายกรณ ซงปญหาโรคและภยสขภาพจากมลพษสงแวดลอมไดถกจดแบงตามสภาพสาเหตของมลพษ และตามพนททเกดเหต รวมทงก าหนดเปนพนทคมครองสขภาพจากปญหามลพษสงแวดลอมทส าคญ (พนท Hot Zone) ไดแก 1) มลพษสารเคมและสารอนตรายทส าคญ ไดแก ๑.๑) ปญหามลพษจากการท าเหมอง ๑.๒) ปญหาขยะอเลกทรอนกส 2) มลพษทางอากาศทส าคญ ไดแก ๒.๑) ปญหาหมอกควน ๒.๒) ปญหาฝนละออง ๒.๓) โรงไฟฟาชวมวล ปญหามลพษสงแวดลอมเหลานอาจสงผลกระทบตอสขภาพไดทงแบบเฉยบพลนและเรอรง แตสวนใหญจะเปนแบบเรอรง การวนจฉยโรคมความยากและแตกตางจากโรคอนๆ คอ ผลกระทบทเกดขนอาจไมมการแสดงอาการปวยทเหนไดชดเจน ใชระยะเวลานานในการกอใหเกดโรค แตอาจสงผลกระทบตอระดบสตปญญาและพฒนาการของเดกซงไมสามารถแกไขใหกลบคนมาได

3. ปญหาสขภาพตามกลมวย 3.1 กลมเดกปฐมวย (0-5 ป)

ในชวงหลายทศวรรษทผานมา อตราตายมารดาและเดกอาย 0-5 ป ของประเทศไทยมแนวโนมลดลง โดยอตราตายมารดาลดลงจาก 374.3 ตอเกดมชพแสนคน ในป พ.ศ. 2505 เปน 23.3 ตอเกดมชพแสนคน ในป พ.ศ. 2557 แตกยงสงกวาเปาหมายการพฒนาสหสวรรษ ( MDGs) ทก าหนดไวเทากบ 18 ตอการเกดมชพแสนคน สาเหตการเสยชวตของมารดาสวนใหญเกดจากการแทงและการคลอด อยางไรกตามเมอเปรยบเทยบอตราตายมารดาในกลมประเทศอาเซยน พบวาประเทศไทยมอตราตายมารดานอยกวาประเทศอนๆ เปนอนดบ 2 รองจากประเทศสงคโปรส าหรบอตราในเดกอาย 0-5 ป ของประเทศไทยมแนวโนมลดลงและต ากวาคาเฉลยโลก แตกยงสงกวาประเทศในแถบภมภาคเดยวกนอยางสงคโปร มาเลเซยและบรไน ส าหรบภาวะโภชนาการและพฒนาการของเดกในกลมน พบวา อบตการณของทารกแรกเกดน าหนกต ากวา 2,500 กรม ยงเปนปญหาและยงไมบรรลเปาหมายทกระทรวงก าหนดไวไมเกน รอยละ 7 และจากผลการตรวจคดกรองและประเมนพฒนาการของเดกในกลมน พบวา มพฒนาการสมวย รอยละ 99.3 และ 98.7 ซงเกนกวาคาทกระทรวงก าหนดไวทรอยละ 85 3.2 กลมเดกวยเรยน (5-14 ป) ปญหาส าคญของเดกวยเรยนสวนใหญเกดจากภาวะโภชนาการ การเกดอบตเหตจากจราจร ทางบกและการจมน า ส าหรบภาวะโภชนาการในเดกวยเรยนของไทย พบวา มแนวโนมภาวะโภชนาการเกนและโรคอวน ซงเปนสาเหตของการเกดโรคไมตดตอเรอรงของผใหญในอนาคต จากขอมลการส ารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 4 (พ.ศ. 2551-2552) พบวา เดกไทยเรมมปญหาภาวะน าหนกเกนและอวนโดยพบในเดกชายมากกวาเดกหญง ส าหรบการเสยชวตจากอบตเหตจราจรทางบกของเดกในกลมนยงมปญหาอยางตอเนองและผเสยชวตสวนใหญเปนเพศชายมากกวาเพศหญงสวนสาเหตการตายจากการจมน ามแนวโนมลดลง ส าหรบคะแนนระดบสตปญญาของเดกกลมวยเรยนของไทยทไดจากการส ารวจพบวา เดกกลมวยเรยน รอยละ 39.3 มคะแนนสตปญญาและความถนด ( IQ) อยในระดบปกต (คาเฉลย 90-109) สวนกลมทมคะแนนสตปญญาและความถนดต ากวาเกณฑปกต (คาเฉลยต ากวา 90) มจ านวนมากถงรอยละ 49.9 ซงเกณฑทฤษฎควรม รอยละ 25 เทานน


3.3 กลมเดกวยรน/นกศกษา (15-21 ป) กลมเดกวยรนไทยสวนใหญมปญหาเกยวกบพฤตกรรมเสยงดานสขภาพและอบตเหต จากขอมลการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต พบวา ประชากรไทย อาย 15 ปขนไป ดมแอลกอฮอลและสบบหรเพมขน การตงครรภในกลมวยรนยงเปนปญหาและมความรนแรงมากขนในสงคมไทย สงผลใหเดกทเกดมพฒนาการไมสมวยและมโอกาสสงทจะกลายเปนเดกดอยโอกาสหรอถกทอดทง กลายเปนปญหาสงคมตามมา จากขอมลกระทรวงสาธารณสขและรายงานของ UN ระบวา อตราการคลอดในวยรนอาย 15-19 ป ยงสงกวาเกณฑมาตรฐานขององคการอนามยโลกทก าหนดไวท รอยละ 10

3.4 กลมวยท างาน (15-59 ป) ประชากรกลมวยท างานสวนใหญมปญหาเรองสขภาพทมสาเหตจากพฤตกรรมเสยงตางๆ และการเกดอบตเหต โดยพบวาสาเหตการปวยสวนใหญของประชากรวยท างานเกดจากโรคมะเรง โรคระบบทางเดนหายใจ โรคหวใจและหลอดเลอด โรคของตอมไรทอ โรคตดเชอและอบตเหต ส าหรบสาเหตการตายของประชากรไทยอายต ากวา 60 ป พบวา โรคทเปนสาเหตการตายอนดบแรกในเพศชาย คอ อบตเหตทางถนน รองลงมาคอ การตดเชอเอชไอว/เอดส โรคมะเรงตบ และโรคหลอดเลอดสมอง ตามล าดบ ส าหรบสาเหตการตายในเพศหญงอายต ากวา 60 ป ไดแก การตดเชอเอชไอว/เอดส อบตเหตทางถนน โรคเบาหวานและโรคหลอดเลอดสมอง

3.5 กลมผสงอาย การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของประเทศไทย จากการลดลงของอตราเจรญพนธรวม และอายของคนไทยทยนยาวขน ท าใหประเทศไทยเขาสการเปนสงคมสงวย ( Aging Societies) ตามนยามขององคการสหประชาชาตทมประชากรอาย 60 ปขนไปเกนกวารอยละ 10 ของประชากรทงประเทศ จากการศกษาภาระโรคและปจจยเสยงของประเทศไทย พ.ศ. 2556 พบวา ความสญเสยปสข ภาวะของประชากรอาย 60 ปขนไป ในเพศชายมสาเหตหลกจากโรคหวใจและหลอดเลอด โรคปอดอดกนเรอรง โรคเบาหวาน โรคหวใจขาดเลอดและโรคมะเรงตบ ส าหรบเพศหญง ไดแก โรคหลอดเลอดสมอง โรคเบาหวาน โรคหวใจขาดเลอด ตอกระจก และโรคสมองเสอม นอกจากนน ภาวะซมเศราเปนปญหาทพบบอยในผสงอาย จากการการส ารวจสขภาพและประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย พ.ศ. 2551-2552 พบวา ภาวะซมเศราในผสงอายจะพบในเพศหญงมากกวาเพศชายประมาณ 1 เทา

4. สถานการณระบบบรการสขภาพ 4.1 การใหบรการสขภาพ การใชบรการดานการแพทยและสาธารณสข นบเปนจดเรมตนของการเขาถงบรการสขภาพในภาพรวม จากการใชบรการระหวางปงบประมาณ 2546 – 2557 พบวา จ านวนผปวยนอกของประชากรสทธหลกประกนสขภาพแหงชาต เพมขนจาก 111.95 ลานครง ในปงบประมาณ 2546 เปน 153.61 ลานครงในปงบประมาณ 2557 อตราการใชบรการ เพมขนจาก 2.45 ครงตอคนตอป ในปงบประมาณ 2546 เปน 3.17 ครงตอคนตอป ในปงบประมาณ 2557 ส าหรบสดสวนการใชบรการ


พบวา ผปวยนอกไปใชบรการท โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพหรอศนยบรการสาธารณสขมากทสด จากรอยละ 33.34 ในป 2546 เปนรอยละ 46.49 ในป 2557 รองลงมาคอ โรงพยาบาลชมชน รอยละ 32.00 ในป 2546 เปนรอยละ 35.19 ในป 2557 ส าหรบผปวยใน พบวา เพมขนจาก 4.30 ลานครงในป 2546 เปน 5.68 ลานครงในป 2557 อตราการใชบรการเพมขนจาก 0.094 ครงตอคนตอป ในป 2546 เปน 0.117 ในป 2557 และพบวาประชาชนเลอกใชบรการทโรงพยาบาลชมชนมากทสด คดเปนรอยละ 47.07 รองลงมาคอ โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป คดเปนรอยละ 40.90 อตราการใหบรการของโรงพยาบาลในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ตงแตตลาคม 2557 ถงเดอนมถนายน 2558 มผปวยนอกทใชบรการในสถานบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 63,706,466 คน และ 211,535,367 ครง ผปวยใน จ านวน 4,106,246 คน 4.2 การสงตอมทงไมยอมท าเองและปฏเสธการรบ มความพยายามพฒนาระบบสงตอผปวยอยางตอเนอง แตยงพบการปฏเสธการสงตอผปวยภายในเขต ขามเขตและสวนกลาง มมากในเกอบทกจงหวด ตองใชเวลาการประสานงานนาม โดยเฉพาะในกรงเทพมหานคร พบอตราการปฏเสธคอนขางสง ในทางตรงขามสถานบรการทควรมศกยภาพในการดแลผปวยไดกลบท าไดนอยลง 4 .3 ดานระบบบรการปฐมภม ระบบบรการปฐมภม เปนหนวยบรการสขภาพทใกลชดประชาชน เปนบรการดานหนาทตองเชอมโยงเครอขายภาคตางๆในชมชน และเชอมตอกบบรการระดบทตยภม ตตยภม ระบบสขภาพระดบอ าเภอ ปจจบน มหนวยบรการปฐมภม จ านวน 10,198 แหง จ าแนกเปน ศนยสขภาพชมชนในเมอง (ศสม.) 281แหง รบผดชอบในการดแลประชากรในเขตเมองและประชากรยายถน ซงมภาระงานมากเกนกวาเกณฑทควรจะเปน (ศสม. 1 แหง ดแลประชากรสงถง 30,000 คน) ท าใหมผลตอการเขาถงบรการ และความครอบคลมการใหบรการของประชาชนในเขตเมอง ส าหรบในเขตชนบทม รพ.สต. 9,822 แหง เพยงพอตอการใหบรการ (รพ.สต. 1 แหง รบผดชอบประชากรไมเกน 8,000 คน) แตยงขาดศกยภาพการใหบรการ และมสถานบรการสาธารณสขชมชน อก 198 แหง นอกจากนพบวาหนวยบรการปฐมภม สามารถผานเกณฑคณภาพบรการ เครอขายปฐมภมต ามาก เพยงรอยละ 29.7 อนจะกระทบตอคณภาพการบรการประชาชน ส าหรบการเขาถงบรการ พบวา มผปวยมารบบรการเพมขนจาก 51.8 ลานครง ในพ.ศ. 2553 เปน 125.5 ลานครง ในพ.ศ. 2555 และมสดสวนการใหบรการผปวยนอกของ รพ.สต.เทยบกบโรงพยาบาลแมขาย ป 2553 – 2555 เฉลย 1.3 ซงผานเกณฑทก าหนด (คามาตรฐาน = 0.8) การท างานดานสขภาพในพนท ใหความส าคญกบการมสวนรวมของทกภาคสวนในระดบอ าเภอ แตทผานมาการจดการดานสขภาพอยางบรณาการ ยงไมมความสมบรณและเปนรปธรรมเทาทควร สถานบรการตางๆทงโรงพยาบาล สถานบรการในชมชนและภาคสวนทเกยวของทมอยในระดบอ าเภอ ยงไมสามารถบรณาการทรพยากรทงเชงปฏบตการและเชงบรหารจดการไดอยางเปนระบบ ท าใหเกดชองวาง ความซ าซอนในระบบการท างานดานสขภาพ


4.4 ดานระบบบรการทตยภม และตตยภม ระบบบรการทตยภม และตตยภม พบวามความแออดในสถานบรการสาธารณสข ทงในดานผปวยทมารบบรการและการครองเตยง โดยในพ.ศ. 2546 – 2556 พบวา มผปวยในเพมขนเฉลย 150,000 Admit/ป ผปวยนอกเพมขนเฉลย 3,991,100 ครง/ป และมอตราครองเตยงมากกวารอยละ 80 ใน พ.ศ.2546 - 2556 ในป 2557 อตราการครองเตยงหรอประสทธภาพการใชเตยงและภาระงานโรงพยาบาล มากกวารอยละ 85.38 โดยเฉพาะใน รพศ./รพท. และ รพช. แมขายในดานระบบบรการ ดชนผปวยใน (CMI) ของแตละระดบสถานบรการสขภาพตาม Service Plan ผานเกณฑทก าหนด (ต.ค. 56 - ม.ค.57) มคา CMI เฉลยรวมอยท 1.0886 ประชาชนเขาไมถงบรการ การเสยชวต 5 อนดบแรกไดแก โรคมะเรง เปนสาเหตการตายอนดบหนงของไทยและมแนวโนมสงขน 8 เทา จาก 12.6 ตอประชากรแสนคน ในป 2510 เปน 43.8 ตอประชากรแสนคน ในป 2540 และ 98.5 ตอประชากรแสนคน ในป 2555 รองลงมาเปนอบตเหตเพมจาก 26.2 ตอประชากรแสนคน ในป 2510 เปน 51.6 ตอประชากรแสนคน ในป 2555 โรคหวใจเพมขนจาก 16.5 ตอประชากรแสนคน ในป 2510 เปน 32.9 ตอประชากรแสนคน ในป 2555 และโรคหลอดเลอดสมองเพมขนจาก 25.3 ตอประชากรแสนคน ในป 2548 เปน 31.7 ตอประชากรแสนคน ในป 2555 และโรคเบาหวานมอตราตายทคงทระหวาง 11-12 ตอประชากรแสนคนในป 2548-2555 ทงน การเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรง โดยเฉพาะโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ทยงมการปญหาในการควบคม จะสงผลใหเกดภาวะแทรกซอนตามมา สงผลกระทบตอคาใชจายดานสขภาพเพมขน รอยละ 24.3 และการพฒนา SERVICE PLAN ยงมสวนขาดในดานการพฒนาบคลากร สถานท ครภณฑ ระบบ IT และเทคโนโลยทางการแพทย ขาดระบบฐานขอมลในการก ากบตดตามประเมนผลการพฒนา SERVICE PLAN 4.5 สถานการณ 5 โรค

การเสยชวต 5 อนดบแรก ไดแก โรคมะเรง เปนสาเหตการตายอนดบหนงของไทยและ มแนวโนมสงขน 8 เทา จาก 12.6 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2510 เปน 43.8 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2540 และ 98.5 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2555 รองลงมาเปนอบตเหตเพมจาก 26.2 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2510 เปน 51.6 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2555 โรคหวใจเพมขนจาก 16.5 ตอประชากรแสนคน ในป 2510 เปน 32.9 ตอประชากรแสนคน ในป 2555 และโรคหลอดเลอดสมองเพมขนจาก 25.3 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2548 เปน 31.7 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2555 และโรคเบาหวานมอตราตายทคงทระหวาง 11 - 12 ตอประชากรแสนคนในป 2548 - 2555 ทงน การเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรง โดยเฉพาะโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง ทยงมการปญหาในการควบคม จะสงผลใหเกดภาวะแทรกซอนตามมา สงผลกระทบตอคาใชจายดานสขภาพเพมขน รอยละ 24 1) สาขาหวใจและหลอดเลอด จากสถตองคการอนามยโลกป 2553 พบวา มผเสยชวตจากโรคหลอดเลอดหวใจ 7.2 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 12.2 ของสาเหตการตายทงหมด จากรายงานสถตสาธารณสขป๒๕๕๗ส านกนโยบายและยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสขพบวาโรคหวใจเปนสาเหตส าคญของการเสยชวตเปนอนดบท๕ของ


ประชากรไทยซงแมวาล าดบจะลดลงแตอตราเสยชวตมแนวโนมเพมขนเรอยๆโดยในป๒๕๕๖มผเสยชวตจากโรคหวใจขาดเลอดจ านวน๑๗,๓๘๘คนเฉลยเสยชวตวนละ๔๘คนหรอชวโมงละ๒คน

โรคหวใจทเปนปญหาส าคญดานสาธารณสขของไทย และทวโลก ไดแก โรคหลอดเลอดหวใจทงเฉยบพลน และเรอรง โรคหวใจลมเหลว และหวใจเตนผดจงหวะ ชนด Atrial Fibrillation เปนตน ตามสถตของกระทรวงสาธารณสข พบวา ประชากรไทยมอตราการเสยชวตดวยโรคหลอดเลอดหวใจ 20.32 ตอแสนประชากร โดยในภาพรวมเขตสขภาพท 1 – 12 (ไมรวมเขต 13 กรงเทพมหานคร) มอตราการเสยชวตดวยโรคหลอดเลอดหวใจ 14.06 ตอแสนประชากร ซงในปจจบนทกเขตสขภาพไดมระบบ STEMI Fast Track ทมบรการสวนหวใจในทกเขตสขภาพ มผปวย STEMI ไดรบยาละลายลมเลอด หรอการท าบอลลนขยายหลอดเลอด ซงคาเฉลยโดยรวมมแนวโนมทเพมขน กลาวคอ ในป พ.ศ. 2556 - 2559 รอยละ 64, 65, 69 และ 85.33 ตามล าดบ และมอตราการเสยชวตอยทรอยละ 9.7, 10.2, 10.6 และ 9.28 ส าหรบโรงพยาบาลตงแตระดบ F2 ขนไป ณ ปจจบน ทกเขตสขภาพสามารถใหยาละลายลมเลอด ไดรอยละ 100 รายละเอยดอตราตายรายเขต และภาพรวมประเทศ

2) สาขามะเรง โรคมะเรงเปนปญหาทางสาธารณสขทส าคญของประเทศไทย ตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๑ เปนตน

มาโรคมะเรงเปนสาเหตของการเสยชวต อนดบหนงของประชากรไทยและเปนโรคทมคาใชจายในการรกษาสง จากขอมลทะเบยนมะเรงระดบโรงพยาบาล พ.ศ. ๒๕๕๕ โดยสถาบนมะเรงแหงชาต พบขอมลอตราตายดวยสาเหตส าคญ : ประชากร ๑๐๐,๐๐๐ ราย คดเปนรอยละ ๙๘.๕ ในปจจบนพบแนวโนมการตายดวยโรคมะเรงเพมขนอยางตอเนอง ในป พ.ศ. ๒๕๕๕ มผปวยโรคมะเรงรายใหม ๓ ,๙๑๗ ราย เพมจากป พ.ศ. ๒๕๕๑ ทมเพยง ๒ ,๙๔๙ ราย ทงน แตละเพศมอตราการเกดโรคมะเรงแตกตางกน โดย ๕ อนดบมะเรงของชายไทย ไดแก ๑) มะเรงปอด ๒) มะเรงล าไสใหญ ๓) มะเรงตบและทอน าด ๔) มะเรงชองปาก๕) มะเรงหลอดอาหาร ขณะท ๕ อนดบมะเรงของหญงไทย ไดแก ๑) มะเรงเตานม ๒) มะเรงปากมดลก๓) มะเรงล าไสใหญ ๔) มะเรงปอด และ ๕) มะเรงตบและทอน าด โรคมะเรงเปนปญหาการเจบปวยการเสยชวต รวมทงปญหาเรองภาระโรค (Burden of Disease) ทท าใหประชาชนสญเสยการมคณภาพชวตทด อกทงน าความทกขทรมานมาสทงผปวยและครอบครว ผปวยตองทนทรมานกบความเจบปวดอาการไมพงประสงคตาง ๆ และผลกระทบดานจตใจ โดยเฉพาะในชวงระยะทายสดกอนการเสยชวต

3) สาขาบาดเจบและการแพทยฉกเฉน ภาวะอบตเหตและเจบปวยฉกเฉนเปนปญหาส าคญทางสาธารณสขของประเทศ อนน ามาส

ความสญเสยทางเศรษฐกจของประเทศมาอยางตอเนอง จากการส ารวจขอมลของศนยอบตเหตฉกเฉนโรงพยาบาลขอนแกน พบวา ในรอบ ๑๐ ป ทผานมาจ านวนผปวยอบตเหตฉกเฉนเขารบการรกษาตวทหองฉกเฉนของโรงพยาบาลรฐทวประเทศเพมขน ๑ เทาตว จาก ๑๒ ลานครงในป ๒๕๔๔ เปน ๒๔ ลานครงในป ๒๕๕๕ เฉลยนาทละ ๔๖ ลานครง โดยสาเหตการเสยชวตทเปนปญหาสวนใหญเกดจากอบตเหตทางถนน จากฐานขอมลการตายจากมรณะบตรและหนงสอรบรองการตาย ส านกนโยบายและยทธศาสตรส านกงาน


ปลดกระทรวงสาธารณสข พบวาอตราผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของประเทศไทยในป พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๖ มดงน

4) สาขาทารกแรกเกด การเสยชวตของทารกและเดก เปนปญหาส าคญส าหรบประเทศไทย สาเหตส าคญของการตายและความพการของทารกและเดก เกดจากภาวะแทรกซอนทพบบอย ไดแก ภาวะขาดออกซเจนในทารกแรกเกด และภาวะตกเลอดหลงคลอด สงผลใหเกดความสนเปลองในการรกษาพยาบาล และเปนภาระของครอบครว สงคม และเศรษฐกจของประเทศ จากการน าเสนอสรปผล โดยสถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน ไดรายงานขอมลสถตจากองคการอนามยโลก พบวาป ๒๕๕๖ อตราการเสยชวตของทารกระหวางคลอด คดเปน ๔ ตอแสนประชากร ป ๒๕๕๗ และในป ๒๕๕๘ กระทรวงสาธารณสขไดก าหนดเปาหมาย การพฒนาสขภาพในทารกและเดกใหมประสทธภาพมากยงขน โดยก าหนดใหลดอตราการเสยชวตในทารกแรกเกดทอายนอยกวา หรอเทากบ ๒๘ วน (Neonatal mortality rate)ต ากวา ๕ ตอ ๑,๐๐๐ การเกดมชพ

5) สาขาเปลยนถายอวยวะ สถานการณการรออวยวะและเสยชวตในประเทศไทยปจจบนดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยและทางการแพทยททนสมย ท าใหการรกษาผปวยอวยวะวายระยะสดทายมโอกาสไดรบการรกษาดวยการปลกถายอวยวะ ซงเปนการผาตดเพอน าอวยวะทปกตจากผบรจาค ซงอาจเปน ไต ตบ หวใจ ปอด หรอ ตา เปนตน มาปลกถายใหแกผปวย บางอวยวะเชน ตบ หวใจ หรอ ปอด หากไมไดรบการปลกถายผปวยจะเสยชวตอยางแนนอนในประเทศไทยการปลกถายอวยวะยงมจ านวนนอยมาก สาเหตส าคญคอ การขาดแคลนอวยวะทจะน ามาปลกถาย จากขอมลศนยรบบรจาคอวยวะสภากาชาดไทย ตงแต ๒๕๔๙ – ๒๕๕๘ ซงแสดงจ านวนผรอรบอวยวะ ผเสยชวตระหวางรออวยวะ และผรออวยวะทงหมด ตลอดจนขอมลแสดงระยะเวลารออวยวะของผไดรบการปลกถายอวยวะ ( Average Waiting Time) ในป ๒๕๕๘ สะทอนใหเหนถงสภาพปญหาขาดแคลนอวยวะจากการรบบรจาคอยเปนจ านวนมาก 6) เทคโนโลยดานสขภาพ อปกรณเครองมอแพทยทส าคญ มสวนในการใหบรการสขภาพทจ าเปน หากพจารณาจากแนวโนมจะพบวามการเพมขนของเครองมอแพทยราคาแพงอยางตอเนอง โดยเครองเอกซเรยคอมพวเตอร (CT-scanner) เพมขนจาก 266 เครอง ในปพ.ศ. 2546 เปน 553 เครอง ในปพ.ศ. 2556 เชนเดยวกบเครองตรวจอวยวะภายในดวยสนามแมเหลกไฟฟา (MRI) เครองสลายนว (ESWL) และเครองตรวจมะเรง เตานม (Mammogram) ขอมลดงกลาวสะทอนถงการเตบโตของการลงทนในดานบรการสขภาพโดยเฉพาะ ในดานการรกษาพยาบาล ในสวนของเครองเอกซเรยคอมพวเตอร(CT-scanner) ถงแมแนวโนมของอตราสวนตอประชากรลานคนของเครอง CT-scanner จะเพมขนในทกภมภาค แตความแตกตางระหวางภมภาคกยงคงอย โดยกรงเทพฯ ยงคงมเครอง CT-scanner ทมากกวาคาเฉลยประเทศอยประมาณ 3-4 เทา มาตลอดตงแต ปพ.ศ. 2542 เปนตนมา


7) ความมนคงดานยาและเวชภณฑ ยาทผลตในประเทศสวนหนงมาจากโรงงานผลตยาทไดรบการสงเสรม หลกเกณฑและวธการทดในการผลต (Good Manufacturing Practice: GMP) ในพ.ศ. 2546 กระทรวงสาธารณสขไดออกกฎหมายใหโรงงานผลตยาทกแหง ตองไดมาตรฐานตามหลกเกณฑวธการทดในการผลต ซงแนวโนมของสถานทผลตยาทไดมาตรฐาน GMP เพมขนจากรอยละ 30.4 ในปพ.ศ. 2532 เปนรอยละ 75.6 ในปพ.ศ. 2546 และเพมเปนรอยละ 95.2 ในปพ.ศ. 2556 โดยลาสดปพ.ศ. 2558 สถานทผลตยาไดมาตรฐาน GMP รอยละ 86.9

5. สถานการณก าลงคนดานสขภาพ ปจจบนสถานการณก าลงคนดานสขภาพ ยงเปนปญหาทส าคญของระบบสขภาพของประเทศ โดยเฉพาะอยางยงปญหาดานจ านวนทไมเพยงพอและการกระจายบคลากรทไมเหมาะสมกยงคงเปนปญหา มความแตกตางระหวางเมองและชนบท แมวากระทรวงสาธารณสขไดมนโยบายการเพมการผลตก าลงคนอยางตอเนอง การใชมาตรการเพมแรงจงใจ ทงในรปแบบคาตอบแทนประเภทตางๆ และความกาวหนาในอาชพราชการ แตปญหากยงมอย ในขณะทความสามารถในการผลตแพทยตอประชากร สามารถผลตได 2 คนตอประชากร 100,000 คนตอป ความสามารถในการผลตพยาบาลสามารถผลตได 12 คนตอประชากร 100,000 คนตอปและเมอเปรยบเทยบกบกลมประเทศในอาเซยน พบวาสงคโปร และมาเลเซยมความสามารถในการผลตแพทยตอประชากรสงสดในภมภาค คอ 8 คนตอประชากร 100,000 คนตอป ในสวนของประเทศไทยมความสามารถในการผลตแพทยตอประชากรอยอนดบ 7 ของภมภาค 5.1 การผลตและการพฒนาก าลงคน แนวโนมการจบการศกษาและไดรบใบอนญาตของแพทย เพมขนจาก 899 คน ในป พ.ศ. 2540 เปน 2,481 คน ในปพ.ศ. 2557 ในขณะททนตแพทยเพมขนจาก 326 คน ในปพ.ศ. 2540 เปน 719 คน ในปพ.ศ. 2557 เภสชกรเพมขนจาก 712 คน ในปพ.ศ. 2540 เปน 1,745 คน ในป พ.ศ. 2556 และพยาบาลวชาชพ เพมขนจาก 4,200 คน ในปพ.ศ. 2540 เปน 7,451 คน ในป พ.ศ. 2555 แสดงวาวชาชพโดยสวนใหญ มแนวโนมการผลตและการจบการศกษาทเพมขน 5.2 พฒนาประสทธภาพระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ ก าลงคนดานสขภาพ 5 สาขาหลก ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาลวชาชพ และพยาบาลเทคนค มแนวโนมทดขนตลอดชวงเวลากวา 3 ทศวรรษทผานมาทงนอตราสวนประชากรตอแพทย ลดลงจากประมาณ 7,000:1 ในปพ.ศ. 2522 เหลอประมาณ 2,400 : 1 ในปพ.ศ. 2556 ในขณะทอตราสวนประชากรตอทนตแพทย ลดลงจากประมาณ 45,000:1 ในปพ.ศ. 2522 เหลอประมาณ 8,400:1 ในปพ.ศ. 2556 อตราสวนประชากรตอเภสชกร ลดลงจากประมาณ 18,000:1 ในปพ.ศ. 2522 เหลอประมาณ 5,500:1 ในปพ.ศ. 2556 และอตราสวนประชากรตอพยาบาลวชาชพ ลดลงจากประมาณ 2,600:1 ในปพ.ศ. 2522 เหลอประมาณ 500:1 ในปพ.ศ. 2556 แตอตราสวนประชากรตอพยาบาลเทคนค กลบเพมขนจากประมาณ 2,900:1 ในปพ.ศ. 2531 เปน ประมาณ 9,400:1 ในปพ.ศ. 2556


6. การอภบาลระบบสขภาพ 6.1 ธรรมาภบาล 1) ดชนภาวะธรรมาภบาลของประเทศไทย คาดชนชวดสภาวะธรรมาภบาล (Government Indicator) ของประเทศไทยอยในระดบคอนขางคงท และเมอพจารณาเปนรายมต พบวามตประสทธผลของรฐบาลมอนดบทสงขน ( Government Effectiveness) โดยมคาอยในเปอรเซนตไทลท 50-75 หากพจารณายอนหลงตงแต พ.ศ. 2553-2557 จะเหนวามตประสทธผลของรฐบาล ( Government Effectiveness) และมตคณภาพของมาตรการควบคม (Regulation Quality) มต าแหนงเปอรเซนตไทลท 50-75 ซงสงกวามตอนๆ รองลงไดแกมตการควบคมการทจรตประพฤตมชอบ (Contour of Corruption) มตนตกรรม (Rule of Low) มตการมสทธมเสยงของประชาชนและภาระรบผดชอบ (Voice and Accountability) และมตความเสถยรภาพทางการเมองและการปราศจากความรนแรง (Political Stability and Absence of Violence) ตามล าดบ 2) ความโปรงใสและการทจรตคอรปชนของหนวยงานภาครฐ จากการจดอนดบดชนภาพลกษณคอรปชนขององคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (Transparency International: IT) พบวาในป 2558 ปญหาการทจรตคอรปชนในประเทศไทยมแนวโนมลดลง โดยประเทศไทยถกจดอยในล าดบท 76 จาก 168 ประเทศทวโลก (คะแนน 38 คะแนน) ซงถอวาเปนล าดบทดขนเมอเทยบกนป พ.ศ. 2557 ทอยในล าดบท 85 จากประเทศทวโลก (คะแนน 38 คะแนน) อยางไรกดเมอพจารณาคาดชนภาพลกษณคอรรปชนของประเทศไทยในชวง พ.ศ. 2555–2558 พบวาแนวโนมดขนเลกนอย โดยมคะแนนเพมขนจากป 2555 จาก 37 คะแนนเปน 38 คะแนนในป 2558 และล าดบเพมขนจากล าดบท 88 จาก 176 ประเทศในป 2555 เปนล าดบ 76 จาก 168 ประเทศทวโลกในป 2558 และเมอเปรยบเทยบในกลมประเทศอาเซยนพบวาในป 2558 ประเทศไทยมคาดชนภาพลกษณคอรปชนอยในล าดบท 3 รองจากประเทศเพอนบานทมการบรการจดการทดอยางประเทศสงคโปรและมาเลเซย 6.2 ระบบขอมลสขภาพ ระบบขอมลขาวสารสขภาพ มความส าคญตอการก าหนดทศทางนโยบายสขภาพทส าคญ ระบบขอมลดานสขภาพยงมปญหาความครบถวน ถกตองของขอมล ขอมลกระจดกระจายไมสามารถน ามาใชประโยชนได ขาดกลไกในการบรหารจดการและพฒนาระบบ เปนตน ปญหาตางๆดงกลาว จ าเปนตองอาศยความรวมมอของภาคทเกยวของ โดยเฉพาะผใชขอมล และ ผจดท าขอมล ซงประกอบดวย กระทรวงสาธารณสข กองทนดานสขภาพ กระทรวงอนๆ ส านกงานสถต 6.3 หลกประกนสขภาพ 1) ความเหลอมล า ประเทศไทยประสบความส าเรจในระบบประกนสขภาพ โดยมผลงานเปนทประจกษ อาท กลมประชากรทมรายไดต าไดรบประโยชนจากระบบประกนสขภาพมากกวาประชากรทมรายไดสง อตราการเขาถงบรการสงขน คาใชจายดานสขภาพของครวเรอนลดลงและอบตการณของการเจบปวยทมผลกระทบตอ


เศรษฐานะของครวเรอนลดลง 1อยางไรกตามระบบประกนสขภาพประเทศไทยยงมความเหลอมล าระหวาง 3 กองทนสขภาพและจากการประชมระดบชาตดานหลกประกนสขภาพของประเทศไทย ครงท 1 ไดสรปประเดนทส าคญไดดงน2 1. การอภบาลระบบ (Governance) การด าเนนการ ก ากบ ตดตาม ตรวจสอบและประเมนผล 2. แหลงเงน แหลงเงนสวนใหญของระบบหลกประกนสขภาพภาครฐทง 3 กองทน มาจากเงนภาษ แตกยงมความแตกตางกนทงวธการจดสรรเงนจากภาครฐใหกองทน และจ านวนเงนทไดรบ การอดหนนจากรฐ 3. ชดสทธประโยชน ถงแมโดยรวมชดสทธประโยชนพนฐาน ครอบคลมการรกษาพยาบาลทคลายคลงกน แตยงมความแตกตางในรายละเอยดอกมาก เชน สทธประโยชนการรกษาทางทนตกรรม 4. ระบบบรการสขภาพ โดยเฉพาะก าลงคนดานสขภาพ และเทคโนโลยทางการแพทยทมปญหาการกระจกตวในเฉพาะบางพนท อาทเชน กรงเทพมหานคร ภาคกลางและเขตเมอง 5. วธการและอตราการจายเงนสถานพยาบาล ระหวาง 3 กองทนหลกทมความแตกตางกน โดยสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการใชการจายตามปรมาณการใชบรการ ( Fee for Service) ส าหรบการบรการแบบผปวยนอก ซงเปนระบบปลายเปด ท าใหไมสามารถควบคมคาใชจายได ในขณะทหลกประกนสขภาพแหงชาต และประกนสงคม ใชวธการจายเงนใหสถานพยาบาลดวยอตราเหมาจายรายหว (Capitation) ส าหรบการบรการแบบผปวยนอก ซงท าใหมการควบคมคาใชจายไดดกวา 6. การคมครองสทธ การรบรสทธ การเขาถงบรการ คณภาพการบรการ การเยยวยาความเสยหายตอผปวย มาตรา 41 พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต ซงยงมความแตกตางกนระหวางสามกองทน 7. ระบบขอมล สถานพยาบาลตางๆ ตองรบภาระการบนทกขอมลทมาก และหนวยงานตางๆ ขาดการเชอมโยงขอมล โดยเฉพาะอยางยงระหวางหนวยงานดานหนาและหนวยสนบสนน สงผลใหขอมลซ าซอน เพมขนตอน เสยงตอความผดพลาด ขอมลขาดความถกตองและครบถวน 8. นอกจากนยงมความทาทายในเรองของประสทธภาพการใชเงนของแตละกองทน และคณภาพบรการ ซงถงแมจะมระบบการรบรองคณภาพสถานพยาบาลโดยหนวยงาน แตทงสองประเดนกยงขาดการประเมนอยางเปนระบบ

1 คณะกรรมการจดท าแนวทางการระดมทรพยากรเพอความยงยนของระบบประกนสขภาพแหงชาต ; ขอเสนอการคลงสขภาพเพอความยงยนของระบบประกนสขภาพแหงชาต เปาประสงค ตวชวด และเปาหมาย

2การประชมระดบชาตดานหลกประกนสขภาพของประเทศไทย ครงท 1 (พ.ศ. 2558)


ตารางท 1 ขอสรปปจจยความไมเสมอภาคดานหลกประกนสขภาพของประเทศไทย

ปจจยความไมเสมอภาค ขอสรป 1. ดานระบบบรหารกองทน กองทนสขภาพแตละกองทนมกฎหมาย มกลมเปาหมาย รวมถงมวธการ โครงสราง

องคกร การออกแบบและการจายเงนแกสถานพยาบาลทแตกตางกน ท าใหเกดปญหาความไมเปนธรรมตามมาอยางหลกเลยงไมได และเพมชองวางความไมเสมอภาคมากขน ทงทประชาชนไทยตองหมนเวยนเขาออกระหวาง 3 กองทน

2. ดานระบบบรการสขภาพ ความไมเสมอภาคในการกระจายตวของผใหบรการ ทงสถานพยาบาลบคลากรดานสขภาพ รวมทงประสทธภาพของการสงตอ

3. วธการจายเงนสถานพยาบาล (Provider payment method)

มรปแบบและอตราการจายบรการสขภาพจากองทนตางๆ มความแตกตางกน ท าใหสถานพยาบาลใหบรการทอาจแตกตางกน สงผลใหผปวยรสกถกเลอกปฏบต

ทมา: ขอสรปจากการประชมระดบชาตดานหลกประกนสขภาพของประเทศไทย ครงท 1 (พ.ศ. 2558)

2) ความยงยนของระบบประกนสขภาพ จากความส าเรจของระบบหลกประกนสขภาพของประเทศไทย ท าใหรฐบาลตองลงทนดวยงบประมาณจ านวนมากและเพมขนอยางตอเนอง จากการประมาณการรายจายสขภาพระหวาง ป พ.ศ. 2556-2565 พบวา คาใชจายดานสขภาพของประเทศไทยมแนวโนมเพมขนจากรอยละ 3.7 ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ในป พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 5 ในป พ.ศ. 2556นอกจากนน จากผลการศกษาการคาดการณคาใชจายดานสขภาพ พ.ศ. 2559-2565 พบวาการคาดการณรายจายดานสขภาพของกองทนสวสดการขาราชการ กองทนประกนสงคม และกองทนหลกประกนสขภาพถวนหนาแหงชาตเพมขนจากประมาณรอยละ 1.8 ของ GDP ในป พ.ศ. 2556 ไปเปนรอยละ 2.4 ในป พ.ศ. 2565 - การคาดการณรายจายดานสขภาพ พบวา รายจายสขภาพทงหมดตอ GDP ในป พ.ศ. 2565 มคารอยละ 4.96 - รายจายของรฐบาลดานสขภาพตอรายจายของรฐบาล ในป พ.ศ. 2565 คดเปนรอยละ 15.6

จากขอมลดงกลาวท าใหเกดความกงวลเกยวกบคาใชจายดานสขภาพของประเทศ ซงคาดวาในอนาคตประเทศไทยอาจจะประสบปญหาเกยวกบความยงยนทางการเงนการคลงทจะสนบสนนระบบประกนสขภาพของประเทศ

บทสรป สถานการณการเปลยนแปลงทงจากปจจยภายนอก ปจจยภายใน สถานะสขภาพของประชาชนไทย ลวนแลวแตสงผลกระทบตอสขภาพ และวถชวตความเปนอยของประชาชนแทบทงสน ท าใหสถานะสขภาพของคนไทยเปลยนไปจากโรคตดตอเปนโรคไมตดตอทเรอรง มภยสขภาพมากขน ซงจะสงผลตอคาใชจายภาครฐดานสขภาพทมากขนเปนเงาตามตว

ประเทศไทยจะมระบบบรการทกระดบตงแตทงระดบปฐมภม ทเปนจดเชอมตอกบประชาชน ระดบทตยภม ระดบตตยภม และศนยความเปนเลศ ทเปนหนวยใหบรการแกประชาชน ทกระจายอยในทกจงหวด


แตกยงตองมการพฒนาทางเทคโนโลยทางการแพทยทนบวนจะเจรญกาวหนามากขน รวมถงการมระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ท าใหประชาชนสามารถเขาถงระบบบรการดานการแพทยและสาธารณสขมากขนตามไปดวย แตในทางกลบกนยงสงผลกระทบตอผใหบรการทมไมเพยงพอในการจดบรการ ท าใหกระทรวงสาธารณสขตองหนกลบมาใหความสนใจในการผลต พฒนาบคลากร รวมถงการธ ารงรกษาบคลากรใหอยในระบบ การดแลประชาชนนนไมเพยงแตการจดบรการดานการแพทยและสาธารณสขเทานน ยงตองหนกลบมาทบทวนกฎหมายทอยในความรบผดชอบจ านวนทงสน 20 ฉบบ ซงมการทจดท ามาเปนเวลาหลายป ท าใหพบวามชองโหวหลายสวน ทไมสอดคลองกบกฎหมายอน ๆ ทท าใหตองกลบมาทบทวนกฎหมายเดมใหมความทนสมย สอดคลองกบสถานการณปจจบน หรอจดท ากฎหมายใหม เพอคมครองสทธของประชาชนไมใหถกลดรอนจากกลมคนบางกลม นกเปนอกชองทางหนงในการดแลสขภาพ

กระทรวงสาธารณสขจะท าอยางไรตอไปตองกลบมาคดและวางยทธศาสตรทเหมาะสมในระยะยาว เพอใชเปนแผนแมบทในการท างาน นอกจากนเพอใหประชาชนมความร ความเขาใจ สามารถดแลตนเองได ภายใตระบบสงเสรมสขภาพ ระบบปองกนควบคมโรคทเปนเลศแลว ยงตองมการพฒนาระบบบรการทเปนเลศ มก าลงคนดานสขภาพทมคณภาพ รวมถงระบบบรหารทเปนเลศดวยธรรมาภบาล


วสยทศน (Vision) : เปนองคกรหลกดานสขภาพ ทรวมพลงสงคม เพอประชาชนสขภาพด

พนธกจ (Mission): พฒนาและอภบาลระบบสขภาพ อยางมสวนรวม และยงยน

คานยมองคกร (Core Values) : M: Masteryคอ เปนนายตนเอง O: Originality คอ เรงสรางสงใหม P: People centered approach คอ ใสใจประชาชน H: Humility คอ ถอมตนออนนอม

เปาหมาย (Ultimate Goal) : ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน

ตวชวดหลกระดบองคการ (Corporate KPIs) : 1) อายคาดเฉลยเมอแรกเกด (Life Expectancy : LE) ไมนอยกวา 75 ป 2) อายคาดเฉลยของการมสขภาพด (Health Adjusted Life Expectancy: HALE) ไมนอยกวา 65.6ป

3) ดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ไมนอยกวารอยละ 50 4) ดชนสขภาวะองคกร (Happy Public Organization Index) ไมนอยกวารอยละ 50

5) การเขาถง (Access) อตราการเขาถงบรการแพทยแผนไทย รอยละ 70 6) ความครอบคลม (Coverage) สดสวนแพทย 1 คน ตอประชากร 3,335 คน และ สดสวนเตยงของ

โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข 2.3 ตอพนประชากร 7) มคณภาพ (Quality) สถานบรการไดรบการรบรองคณภาพตามมาตรฐาน HA รอยละ 75 8) มธรรมาภบาล (Governance) หนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขผานการประเมน ITA

ไมนอยกวา รอยละ 90

ยทธศาสตร 4 Excellence: ยทธศาสตรท 1 สงเสรมสขภาพและปองกนโรคเปนเลศ (Prevention & Promotion Excellence) ยทธศาสตรท 2 บรการเปนเลศ (Service Excellence) ยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence) ยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

บทท 3 ยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560


แผนผงเชอมโยงยทธศาสตรชาต 20 ป นโยบายรฐบาล แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 กบแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560


ในแตละยทธศาสตรจะประกอบไปดวยวตถประสงค เปาหมายการพฒนาในแตละยทธศาสตร เปาหมายตามระยะเวลา มาตรการ แนวทางการพฒนา แผนงาน โครงการ รวมไปถงรายละเอยดมาตรการและตวชวดตามยทธศาสตร (Functional KPIs) ดงตอไปน



วตถประสงค : เพอสงเสรมใหประชาชน ทกกลมวยมสขภาพด ไดรบการสงเสรม สขภาพ ปองกนควบคมโรค และภย

สขภาพและลดปจจยเสยงดานสขภาพ โดย มระบบตอบสนองตอภยสขภาพตางๆ ตลอดจนมการคมครองผบรโภคดานสขภาพทด อยในสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพดสงผลใหอายขยเฉลยและคณภาพชวตดขน

เปาหมายการพฒนา : 1) ประชาชนทกกลมวยมสขภาพทด 2) มระบบปองกน ควบคมโรค ระบบเฝาระวงโรคทสามารถตอบสนองไดทนท

3) มระบบคมครองผบรโภคทมประสทธภาพ 4) มระบบการบรการจดการสงแวดลอมทเออตอสขภาพของประชาชน

5) ทกภาคสวนมสวนรวมในการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค

แผนงาน : แผนงานท 1 การพฒนาคณภาพชวตคนไทยทกกลมวย (ดานสขภาพ) แผนงานท 2 การปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ แผนงานท 3 การลดปจจยเสยงดานสขภาพ แผนงานท 4 การบรหารจดการสงแวดลอม

ตวชวด : 1) พฒนาการเดกสมวยมากกวา รอยละ 80 2) อตราการคลอดในหญงอาย 15-19 ป ไมเกน 42 ตอพนประชากร 3) ผสงวยปลอดภย มนคง แขงแรง (Healthy Aging) ไมนอยกวารอยละ 85.5 4) ความชกของผสบบหรอาย 15 ปขนไป ไมเกนรอยละ 18 5) การเสยชวตจากการบาดเจบทางถนน ไมเกน 18 ตอแสนประชากร 6) การบรโภคแอลกอฮอลของประชากรไทย อาย 15 ปขนไป ไมเกน 6.81 ลตร/คน/ป 7) ผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอนหลงจ าหนายจากการบ าบดรกษา (3 month remission rate) ไมเกนรอยละ 92

มาตรการ/แนวทางการพฒนา : 1) พฒนาระบบสงเสรมสขภาพโดยการพฒนาศกยภาพคนไทยทกกลมวย (ดานสขภาพ) 2) พฒนาคณภาพมาตรฐานการบรการ (ANC /WCC /NCD) 3) พฒนาระบบฐานขอมลรายบคคล และเชอมโยงระบบขอมลกบหนวยงานทเกยวของ 4) สงเสรมการผลตและพฒนาศกยภาพบคลากร 5) เสรมสรางความเขมแขงของปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ 6) สงเสรมและสนบสนน สรางความรอบรดานสขภาพเพอปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภค


7) ผลกดนและบงคบใชกฎหมาย 8) บรหารจดการสงแวดลอมทเออตอการมสขภาพทด

9) สนบสนนการมสวนรวมของเครอขาย

โครงการและตวชวดตามยทธศาสตร : แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร(Functional KPIs)

แผนงานท 1 : การพฒนาคณภาพชวตคนไทยทกกลมวย (ดานสขภาพ) (4 โครงการ 13 ตวชวดตามยทธศาสตร)

1. โครงการพฒนาและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมสตรและเดกปฐมวย

1) รอยละสถานบรการสขภาพทมการคลอดมาตรฐาน 2) อตราสวนการตายมารดาไทยไมเกน 15 ตอการเกดมชพแสนคน 3) รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย 4) รอยละของเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน และสวนสงเฉลยทอาย 5 ป

2. โครงการพฒนาและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยเรยนและวยรน

1) เดกไทยมระดบสตปญญาเฉลยไมต ากวา 100 2) รอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน 3) รอยละของเดกไทยมความฉลาดทางอารมณ (EQ) อยในเกณฑปกตขนไป 4) รอยละของเดกกลมอาย 0-12 ปฟนดไมมผ (cavity free) 5) อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป

3. โครงการพฒนาและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยท างาน

1) รอยละของประชาชนวยท างาน มคาดชนมวลกายปกต 2) ประชากรไทยอายตงแต 15 ป ขนไป มกจกรรมทางกายเพยงพอตอสขภาพ

4. โครงการพฒนาและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยผสงอาย

1) รอยละของต าบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care) ในชมชน ผานเกณฑ 2) รอยละของ Healthy Ageing

แผนงานท 2 : การปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ (3 โครงการ 7 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนาระบบการตอบโตภาวะฉกเฉนและภยสขภาพ

1) รอยละของจงหวดมศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง

2. โครงการควบคมโรคตดตอ 1) อตราความส าเรจการรกษาผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ า 2) รอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก 3) รอยละของต าบลในการคดกรองโรคพยาธใบไมตบ (โครงการพระราชด าร)

3. โครงการควบคมโรคไมตดตอและภยสขภาพ

1) อตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายนอยกวา 15 ป 2) อตราการเสยชวตจากการบาดเจบทางถนน 3) อตราผปวยความดนโลหตสงและ/หรอเบาหวานรายใหม

แผนงานท 3 : การลดปจจยเสยงดานสขภาพ (3 โครงการ 7 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการสงเสรมและพฒนาความปลอดภยดานอาหาร

1) รอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย 2) รอยละของประชาชนทมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง

2. โครงการลดปจจยเสยงดานสขภาพ

1) ความชกของผสบบหรของประชากรไทย อาย 15 ปขนไป 2) ปรมาณการบรโภคแอลกอฮอลตอประชากรอาย 15 ป ขนไป (ลตรของ


แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร(Functional KPIs) แอลกอฮอลบรสทธตอคนตอป) 3) รอยละของผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอน หลงจ าหนายจากการบ าบดรกษาตามเกณฑก าหนด

3. โครงการคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพและบรการสขภาพ

1) รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด 2) รอยละของสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพไดรบการตรวจสอบมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด

แผนงานท 4 : การบรหารจดการสงแวดลอม (2 โครงการ 2 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1.โครงการบรหารจดการขยะและสงแวดลอม

1) รอยละของโรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ GREEN&CLEAN Hospital

2. โครงการคมครองสขภาพประชาชนจากมลพษสงแวดลอมในพนทเสยง (Hot Zone)

1) จ านวนจงหวดทมระบบจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอมเพอสขภาพอยางบรณาการมประสทธภาพและยงยน


รายละเอยดแผนงาน โครงการ มาตรการ และตวชวด : ประกอบดวย 4 แผนงาน 12 โครงการ ตอไปน แผนงานท 1 การพฒนาคณภาพชวตคนไทยทกกลมวย (ดานสขภาพ) ประกอบดวย 4 โครงการ

พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด

1. โครงการพฒนาคณภาพและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมสตรและเดกปฐมวย

P: Partnership พม./รง./ศธ./มท./อปท./สสส.

ลกเกดรอด แมปลอดภยเดกมพฒนาการสมวย ใฝเรยนร มทกษะชวต คคณธรรม น าสสขภาพด

1. รอยละสถานบรการสขภาพทมการคลอดมาตรฐานรอยละ 60 2. อตราสวนการตายมารดาไทยไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน 3.รอยละของเดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย 80

I: Investment 1.ลกเกดรอด แมปลอดภย 1.1.บรการฝากครรภคณภาพ 1.2 พฒนาหองคลอดคณภาพ ไรรอยตอ และบรการทารกแรกเกดในหองคลอดอยางถกตองตามมาตรฐาน 2.เดกมพฒนาการสมวย 2.1 สงเสรมภาวะโภชนาการเดก 2.2 สงเสรมการกนนมแมอยางนอย 6 เดอน 2.3 คลนกเดกดคณภาพ ม Brain Based Learningเชนการเลน สงคม เลานทาน สงเสรมทกษะชวต ทกษะทางภาษา มการสงเสรมสขภาพชองปากในเดก 2.4 ศนยเดกเลกคณภาพ R: Regulation & Law 1. พรบ. การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 2. ผลกดน พรบ. ควบคมการสงเสรมการตลาดอาหารส าหรบทารกและเดกเลกและผลตภณฑทเกยวของ พ.ศ… 3. พฒนามาตรฐานโรงพยาบาลบรการอนามยแมและเดกคณภาพ(MCH) 4. ผลกดนใหมกฎหมายในการควบคมและรบรองมาตรฐานศนยเดกเลกคณภาพ A: Advocate 1. สรางความร ความตระหนกและปรบ พฤตกรรมสขภาพใหเหมาะสมตามหลกอนามยการเจรญพนธและการวางแผน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด ครอบครว 2. สงเสรมสถานประกอบการทงภาครฐและเอกชนใหมารดาสามารถใหนมบตรไดโดยสะดวก เชนมมมใหนมบตร B: Building Capacity 1. พฒนาบคลากร สนบสนนอตราก าลง คาตอบแทน 2. สนบสนนเครองมอ เวชภณฑ ยาและการฝกอบรม 3. พฒนาระบบสงตอ

2. โครงการพฒนาคณภาพและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยเรยนและวยรน


1. เดกวยเรยน IQ/EQ ด สขภาพแขงแรง สงดสมสวน 2. อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ปลดลง

1.ทกจงหวดมเครอขายบรการกระตนพฒนาการเดกพฒนาการลาชาอยางนอยรอยละ 50 2.รอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน รอยละ 66 3.รอยละของเดกไทยมความฉลาดทางอารมณ (EQ) อยในเกณฑปกตขนไป รอยละ 70 4.รอยละของเดกกลมอาย 0-12 ปฟนดไมมผ (cavity free) รอยละ 52 5.อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป รอยละ 42

I: Investment 1.พฒนาระบบบรการสขภาพทแบบเปนมตรส าหรบเดก วยรน เยาวชนและครอบครว 2.พฒนาผเชยวชาญดานการพฒนาสขภาพกาย จต ของวยรน 3. พฒนาชดความร NuPETHS(โภชนาการ กจกรรมทางกาย สงแวดลอม สขภาพชองปาก และการนอน) พฒนาชดสทธประโยชน 4.พฒนาระบบบรการสขภาพทางเพศและอนามยการเจรญพนธ และสงเสรมการเขาถงบรการทหลากหลายครอบคลมความตองการวยรน R: Regulation & Law 1. เรงรดการออกกฎกระทรวงหรออนบญญตอนๆ และขบเคลอนการด าเนนงานตามภายใต พรบ. การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด A: Advocate 1.สรางการสอสารสาธารณะเพอใหวยรนเขาถงบรการสขภาพทางเพศและอนามยเจรญพนธในรปแบบทหลากหลายตรงตามความตองการ 2. สงเสรมใหชมชนและภาคเครอขายเขามามสวนรวมในการจดการสขภาพวยเรยนและวยรน B: Building Capacity 1.พฒนาศกยภาพทมนกจดการสขภาพวยรน (Teen Manager)

3. โครงการพฒนาคณภาพและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยท างาน


1. ประชนวยท างานมดชนมวลกายปกต

1. รอยละของประชาชนวยท างาน มคาดชนมวลกายปกต รอยละ 54 2.ประชากรไทยอายตงแต 15 ป ขนไป มกจกรรมทางกายเพยงพอตอสขภาพ

I: Investment 1.สงแวดลอมทท างานปลอดภยและมสขภาวะ 2. สนบสนนใหมการสรางสงแวดลอมทเออตอการสงเสรมการออกก าลงกายในสถานทท างานอยางตอเนอง R: Regulation & Law 1.รางนโยบาย Healthy eating / Active living /Environmental health 2.สนบสนนการบงคบใช พรบ. ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน พ.ศ. 2554 A: Advocate 1.สงเสรมการสอสารสาธารณะ โดยผาน social media เพอสงเสรมใหประชาชนวยท างานม BMI ปกต B: Building Capacity 1.พฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสข และภาคเครอขาย รวมทงสรางระบบพเลยง (Coaching) และการมสวนรวม (Participation) ในการก ากบ ตดตาม ชวยเหลอการด าเนนงานของชมชนและทองถน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2.พฒนาศกยภาพ health leader ในชมชนและสถานประกอบการ ใหสามารถเปนผน าการสงเสรมพฤตกรรมสขภาพทพงประสงคของประชาชนวยท างาน

4. โครงการพฒนาคณภาพและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยผสงอาย

P: Partnership พม., มท., ศธ. สสส., สปสช., ก.คลง, ก.แรงงาน, ก.วทย. สภาผสงอาย, ก.การทองเทยวและการกฬา

1.ผสงอายพงพาตวเอง ด ารงกจกรรมประจ าวนไดด (Independent living)และมคณภาพชวต 2.ผมภาวะพงพงแลวหรอพการไดรบการดแลและมคณภาพชวตทด

1.รอยละของต าบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care) ในชมชน ผานเกณฑ 2.อตราของ Healthy Ageing เพมขนหรอคงทจากป 2559

I: Investment Age-friendly hospital ในสถานพยาบาลทกระดบ R: Regulation & Law 1.สนบสนนกฎหมายและขอก าหนดทมใหบรรลเปาหมายเชนพรบ.ผสงอายแหงชาต 2.ปรบปรงและพฒนากฎหมายผสงอาย ผพการ เนนการเขาถงและเทาเทยม รวมถงการสนบสนนการปฏบตตามแนวทางและขอตกลงระหวางประเทศทเกยวของ A: Advocate 1. สงเสรมบรณาการเนนการมสวนรวมในสงคม สงเสรมการรวมกลมเพอท ากจกรรมเชงบวกผานโครงสรางทมเชนโรงเรยนผสงอาย ชมรมผสงอาย วดหรอศาสนสถาน ใหความส าคญของชมชน ทองถน สงเสรมความมนคงปลอดภยทงทางกายภาพ สงคม รายได สงแวดลอมและสงเสรมสขภาพใหแขงแรง (3S) 2. สงเสรมการเรยนรตลอดชวต 3.สงเสรมพฤตกรรมสขภาพและเฝาระวงโรคหรอกลมอาการทพบบอยในผสงอาย 4.พฒนาคลนกและหนวยบรการผสงอายคณภาพ 5.พฒนาระบบฟนฟสมรรถภาพโดยรพ.สต.ทวประเทศ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 6.พฒนาระบบการดแลผสงอายระยะยาวคณภาพ

B: Building Capacity 1.พฒนาและผลตผดแลผสงอายในชมชนและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนในการดแลผสงอาย 2.พฒนาองคความรดานสขภาพและเวชศาสตรผสงอายแกบคลากรทกระดบอยางตอเนอง ตงแตสงเสรมสขภาพจนถงการดแลประคบประคองระยะสดทาย 3.เพมจ านวนบคลากร แพทย พยาบาลทไดรบการอบรมดานเวชศาสตรผสงอายเพอปฏบตงานในระดบปฐมภมและทตยภม


แผนงานท 2 การปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ ประกอบดวย 3 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาระบบการตอบโตภาวะฉกเฉนและภยสขภาพ

P: Partnership อปท. มท. สตช. พม. ศธ. ภาคเครอขายภาคประชาชน

มระบบหรอศนยทสามารถรองการตอบโตภาวะฉกเฉนและภยสขภาพในระดบเขตและจงหวด

- รอยละของจงหวดมศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง รอยละ 80

I: Investment 1. บรณาการระบบขอมลทสามารถเชอมโยงทกหนวยงานทเกยวของในระดบจงหวดและพฒนาระบบการจดเกบ รายงาน ขอมลใหมความถกตองเชอถอได 2. สนบสนนงบประมาณด าเนนงานของศนยปฏบตการฯ รวมถงการจายคาตอบแทนแกบคลากร 3. สนบสนนการพฒนาศกยภาพของศนยใหสามารถรองรบโรคและภยสขภาพพนทรอยตอระหวางประเทศหรอดานเขาออก - สนบสนนการเพมแพทยผเชยวชาญดานระบาดวทยาภาคสนาม ในสดสวนทระบตามกฎหมาย/ขอก าหนดการควบคมโรคระหวางประเทศ IHR -พฒนาทม SRRTไดอยางมประสทธภาพ R: Regulation & Law เรงรดการออกกฎกระทรวงหรออนบญญตอนๆ และขบเคลอนการด าเนนงานตามภายใต พรบ.โรคไมตดตอ พ.ศ. 2558 A: Advocate 1. สงเสรมใหประชาชนมความรในการเตรยมความพรอมรองรบหรอตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสขและภยสขภาพไดอยางเหมาะสม ไมเกดความตระหนก B: Building Capacity


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. พฒนาศกยภาพของทมใหสามารถด าเนนงานตามระบบของ ICS (ระบบสงการในพนท)ไดอยางมประสทธภาพ 2.พฒนาเจาหนาทปฏบตงานทกภาคทเกยวของใหผานการรบรองตามกฎหมาย 3. เพมอ านาจและศกยภาพของทมประเมนฯ ใหไดมาตรฐานสากล

2. โครงการควบคมโรคตดตอ

P: Partnership มท. อปท. พม. ศธ. ก.ตางประเทศ ก.แรงงาน ก.ยตธรรม ภาคประชาสงคม องคกรระหวางประเทศ (WHO TUC UNSAID UNAIDS GF)

มระบบปองกนควบคมโรคตดตอทมประสทธภาพ

1.อตราความส าเรจการรกษาผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ า รอยละ 85 2.รอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก รอยละ 85 3.รอยละของต าบลในการคดกรองโรคพยาธใบไมตบ (โครงการพระราชด าร) รอยละ 80

I: Investment 1. สนบสนนการพฒนาระบบเฝาระวง การคดกรอง การปองกน การวนจฉย การดแล การรกษา การสงตอ และควบคมโรคตดตอแบบบรณาการ 3. สนบสนนการพฒนาระบบ โครงสราง และกลไกการสอสารความเสยงและประชาสมพนธ 4. สนบสนนการบรณาการระบบฐานขอมลใหสามารถเชอมโยงกบหนวยงานทเกยวของทงในระดบประเทศและจงหวดทเปนปจจบน 5. พฒนาระบบฐานขอมลรายบคคลเพอการตดตามเฝาระวงในการดแลรกษาผปวยใหไดรบการรกษาอยางมประสทธภาพตอเนอง 7. พฒนาเทคโนโลยและชดตรวจทใชส าหรบวนจฉยใหมมาตรฐานสากล


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด R: Regulation & Law 1. บงคบใชกฎหมายภายใต พรบ. ควบคมโรคตดตอ พ.ศ. 2558 อยางมเครงครด 2. ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบทเกยวของกบโรคตดตอใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบน 3. ผลกดนให อปท. มขอก าหนด/บญญตปองกน ควบคมโรคตดตอ A: Advocate 1. ผลกดนมาตรการทางสงคม ทการปองกนโรคตดตอ 2. สงเสรมความรวมมอกบภาคสวนตางๆ ในการเฝาระวงและควบคมโรคตดตอ 3. เสรมสรางความเขมแขงของระบบการวนจฉย ดแล รกษา และการสงตอผปวย 4. พฒนากลไกการด าเนนงานเพอคมครองสทธ 5.ขบเคลอนกระบวนการ Reach-Recruit-Test-Treat-Retain B: Building Capacity 1. พฒนาศกยภาพบคลากรและเครอขายใหสามารถเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอใหมประสทธภาพ 2.. พฒนาศกยภาพบคลการในการตรวจวนจฉยโรคตดตอ

3. โครงการควบคมโรคไมตดตอและภยสขภาพ

P: Partnership ศธ. สภาพฒน พณ. ก.ตางประเทศ กค. คม. มท. อปท. สตช. รง.

1.จ านวนผปวยรายใหมและโรคแทรกซอนในผปวยรายเดม

1. อตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายนอยกวา 15 ป นอยกวาหรอ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด I: Investment 1. สนบสนนการพฒนาระบบเฝาระวงโรคไมตดตอและปจจยเสยง พรอมทงสามารถเชอมโยงขอมลเฝาระวงการเจบปวยระดบอ าเภอ จงหวด ประเทศ 2. สนบสนนการจดบรการสขภาพเพอลดเสยงและลดโรค รวมทงการเกดอบตทางถนน 3. พฒนาระบบสงตอทมประสทธภาพในทกพนท

ลดลง 2. จ านวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน และการจมน าในเดกลดลง

เทากบ 5.0 2.จ านวนผเสยชวตและบาดเจบทางถนนในอ าเภอทด าเนนการ DHS-RTI ผานเกณฑระดบด ลดลงอยางนอย 5% 3. อตราผปวยความดนโลหตสงและ/หรอเบาหวานรายใหมลดลงรอยละ 0.25

R: Regulation & Law 1. ผลกดนราง พ.ร.บ. โรคไมตดตอ พ.ศ. ... 2.พฒนากฎหมายในการควบคมปองกนผลตภณฑทมผลกระทบทางลบตอสขภาพ A: Advocate 1. ผลกดนใหมยทธศาสตรการปองกนโรคไมตดตอระดบชาต 2.สงเสรมสอสารสาธารณะการสงเสรมสขภาพและปจจยเสยงเพอสรางความตระหนกรใหกบประชาชน B: Building Capacity 1. พฒนาศกยภาพชมชนทองถนและภาคเครอขายในการสงเสรมสขภาพ ควบคมและปองกนโรคไมตดตออยางมสวนรวม 2. สงเสรมการจดการความรและนวตกรรมเพอสนบสนนการควบคมและปองกนโรคไมตดตอเรอรง 3. พฒนาศกยภาพแกนน าในการชวยเหลอผปวยทไดรบอบตทางถนนและจมน าอยางถกตอง


แผนงานท 3 การลดปจจยเสยงดานสขภาพ ประกอบดวย 3 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการสงเสรมและพฒนาความปลอดภยดานอาหาร

P: Partnership มท. อปท. ศธ. กทม. กษ. บก.ปคบ. เครอขายภาคประชาชน

1. ประชาชนไดรบอาหารทมความปลอดภยเปนไปตามเกณฑทก าหนด 2.ประชาชนทมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง

1. รอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย รอยละ 80 2.รอยละของประชาชนทมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง รอยละ 70

I: Investment 1. พฒนาหองปฏบตการในการตรวจประเมนความปลอดภยดานอาหารใหมไดมาตรฐานสากล 2. สนบสนนงบประมาณด าเนนงานในการตรวจประเมนความปลอดภยดานอาหารใหมประสทธภาพ R: Regulation & Law 1. สงเสรมและสนบสนนใหทองถนออกเทศบญญตในการดแลความปลอดภยดานอาหารใหครอบคลม ตาม พรบ. อาหาร 2522 พรบ.สาธารณสข 2535และพรบ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2541 2.ปรบปรงกฎหมายการน าเขาและการใชสารเคมอนตรายในผกและผลไม A: Advocate 1.ประชาสมพนธใหความรแกผทเกยวของการเลอกซอผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป รวมทงผลตภณฑสขภาพทถกตองแกประชาชน 2. จดท าคมอ/สอ/สงพมพ เพอเผยแพรประชาสมพนธอาหารปลอดภยใหประชาชน เกษตรกร และผประกอบการทวประเทศ B: Building Capacity 1.อบรมชแจงแนวทางการปฏบตตามมาตรการทางกฎหมายใหแกเจาหนาทและผประกอบการ 1.พฒนาศกยภาพเจาหนาทในการด าเนนงาน ตรวจประเมนสถานประกอบการและเฝาระวงความปลอดภยดานอาหาร


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2. โครงการลดปจจยเสยงดานสขภาพ

P: Partnership ภาคเครอขายทกภาคสวนทงภาครฐและเอกชน

1.จ านวนผสบรายใหมลดลง 2. จ านวนนกดมหนาใหมลดลง 3. จ านวนผปวยในกลมผปวยโรคไมตดตอเรอรงไมสบบหรและดมสราเพมขน 4. จ านวนผปวยยาเสพตดทไมกลบมาเสพซ าเพมขน

1.ความชกของผสบบหรของประชากรไทย อาย 15 ปขนไป ลดลงรอยละ 18 2.ปรมาณการบรโภคแอลกอฮอลตอประชากรอาย 15 ป ขนไป (ลตรของแอลกอฮอลบรสทธตอคนตอป) ลดลงรอยละ 6.81 3.รอยละของผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอน หลงจ าหนายจากการบ าบดรกษาตามเกณฑก าหนด

I: Investment 1.สนบสนนและเพมการเขาถงสถานบรการชวยเลกบหรและเหลาในสถานบรการและชมชน R: Regulation & Law 1.บงคบใชกฎหมายทเกยวของทกมาตรา

A: Advocate 1. สงเสรม สนบสนนและรวมกบหนวยงานระดบจงหวดในการด าเนนงานเฝาระวงการสบบหรและดมเหลาหนาใหม โดยเฉพาะเยาวชนในพนททงโรงเรยน/สถานศกษาและชมชน 2. สรางความตระหนกรอยางเขมงวดในกลมผปวยโรคเรอรงใหเลกสบบหรและดมสรา B: Building Capacity 1.เพมศกยภาพทกภาคเครอขายในต าบลจดการสขภาพใหสามารถควบคมและจดการปญหาการสบบหรและดมสราในชมชน และสถานทสาธารณะ

3. โครงการคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพและบรการสขภาพ

P: Partnership ก.เกษตร ก.พาณชย ศธ. มลนธคมครองผบรโภค ภาคเครอขายภาคประชาคม

ประชาชนไดบรโภคผลตภณฑสขภาพทมคณภาพ ปลอดภย

1.ผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด รอยละ 95 2.รอยละของสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพไดรบการตรวจสอบมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด

I: Investment 1.สนบสนนการด าเนนงานทม SAT และ ทม operation 2. พฒนาหองปฏบตการใหไดมาตรฐานสากล 3. สนบสนนการพฒนาผเชยวชาญดานการคมครองผบรโภค


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด R: Regulation & Law 1. บงคบใชตามกฎหมายทเกยวของอยางเครงครด 2.ทบทวน ปรบปรงกฎหมายดานการคมครองผบรโภค

A: Advocate 1.เผยแพรสถานการณผลตภณฑสขภาพในภาพรวมทงประเทศ 2.สอสารผลการวเคราะหความเสยง (Risk Management) ไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอการจดการปญหา B: Building Capacity อบรมใหความรและสรางความตระหนกใหแกผประกอบการ ผบรโภค และเจาหนาท


แผนงานท 4 การบรหารจดการสงแวดลอม ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการบรหารจดการขยะและสงแวดลอม

P: Partnership ทส./อจน. /มท. /ก. พลงงาน

โรงพยาบาลพฒนาไดมาตรฐาน GREEN&CLEAN Hospital ระดบพนฐาน

โรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ GREEN&CLEAN Hospital รอยละ 75 ผานเกณฑระดบพนฐาน

I: Investment 1. พฒนา ปรบปรงและเพมขดความสามารถในการรองรบปรมาณน าเสยโรงพยาบาล ของระบบบ าบดน าเสย ใหมประสทธภาพ 2. พฒนาระบบการจดการมลฝอยทกประเภท โดยเฉพาะอยางยงมลฝอยตดเชอของเสยอนตราย และของเสยทางการแพทย ใหถกสขลกษณะและเปนไปตามกฎหมาย ๓. พฒนาปรบปรงสวมใหไดตามมาตรฐาน HAS และมระบบจดการสงปฏกลทถกตอง 4. ปรบปรงอาคาร สถานทใหเออตอการประหยดพลงงาน(กรณ อาคารทสรางใหม ตองเปนอาคารอนรกษพลงงาน) 5. ปรบปรงภมทศน สภาพแวดลอม และเพมพนท สเขยว ๖. จดหา ปรบเปลยนเครองมอ และอปกรณทางการแพทยท ไดตามมาตรฐานผลตภณฑสเขยวและเปนมตรกบสงแวดลอม ๗. พฒนาระบบฐานขอมลเพอการบรหารจดการสงแวดลอมในโรงพยาบาล ๘. ปรบปรง พฒนาโรงครวใหไดมาตรฐานสขาภบาล R: Regulation & Law 1. พฒนา ปรบปรงกฎหมายใหเออตอการแกไขปญหาการจดการขยะและสงแวดลอมและผลกดนใหมการบงคบใชอยางมประสทธภาพ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด A: Advocate 1. สรางแรงจงใจในการพฒนาเปนองคกร บคคลตนแบบในการจดการสงแวดลอมเพอสขภาพ ๒.สรางจตสรางสาธารณะในเรองขยะ การใชน า การรไซเคล การประหยดพลงงานรวมถงการน ามาตรการ 3R มาใช B: Building Capacity 1. พฒนาหลกสตร คมอ ชดความร รวมทงพฒนาศกยภาพส าหรบผรบผดชอบงาน เพอใหสามารถด าเนนงานไดตามเกณฑมาตรฐานของหนวยงานทเกยวของ 2. สรางแรงจงใจใหผปฏบตงานคงอยในระบบและด าเนนงานอยางตอเนอง เชน ความกาวหนาทางวชาชพ 3.พฒนาศกยภาพบคลากรของโรงพยาบาลใหสามารถด าเนนงานดานสงแวดลอมไดอาท การจดการมลฝอย การเฝาระวงและประเมนความเสยงตอสขภาพจากปจจยสงแวดลอมในโรงพยาบาลการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (EIA) การรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบสขภาพ

2. โครงการคมครองสขภาพประชาชนจากมลพษสงแวด ลอมในพนทเสยง (Hot Zone)

P: Partnership ทส./อจน. /มท. /ก. พลงงาน

ลดผลกระทบตอสขภาพจากปจจยเสยงจากขยะและมลพษสงแวดลอมของประชาชน

- จ านวนจงหวดทมระบบจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอมเพอสขภาพอยางบรณาการมประสทธภาพและยงยน 60 จงหวด(รอยละ 80)

I: Investment 1. พฒนาระบบฐานขอมลทสามารถเชอมโยงทกหนวยงานทเกยวของทเปนปจจบนในระดบจงหวด 2. สนบสนนการจดระบบบรการสขภาพและพฒนาระบบเฝาระวงใหรองรบโรคและภยสขภาพจากมลพษสงแวดลอมทเหมาะสมพนทเสยงในระดบจงหวด (บรการดานเวชกรรม) 3. สนบสนนเครองมอดานอาชวอนามย


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด และอนามยสงแวดลอมทสอดคลองกบพนทเสยงในระดบจงหวด R: Regulation & Law 1.พฒนากฎหมาย/อนบญญตและการบงคบใช 2. สงเสรม/ผลกดนการออกเทศบญญต/ขอบญญตทองถน

A: Advocate 1.สรางการมสวนรวมเฝาระวงปองกน และแกไขปญหาสขภาพจากมลพษสงแวดลอมอยางบรณาการ 2. สงเสรมการพฒนาคณภาพบรการอนามยสงแวดลอม (EHA) 3. สนบสนนการสอสารความเสยง เตอนภย ผลกระทบตอสขภาพ B: Building Capacity 1. พฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสขและหนวยงานทองถนในการดและจดการปญหาสขภาพประชาชนในพนทเสยง รวมถงการจดการบรการอาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอมภาพสงแวดลอมในระดบพนท


ยทธศาสตรท 2 บรการเปนเลศ (Service Excellence)

วตถประสงค : เพอใหประชาชนไดรบการ บรการทมคณภาพ ประสทธภาพครอบคลมทวถงลดความเหลอมล า ของ

ผรบบรการในดานการแพทยและสาธารณสข รวมทงม ระบบการสงตอ ทมคณภาพเพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการไดอยางเทาเทยมกน

เปาหมายการพฒนา : 1) มหมอครอบครวดแลประชาชนทกครวเรอน 2) มระบบบรการสขภาพทไดคณภาพมาตรฐาน 3) มระบบการสงตอทมประสทธภาพ 4) มเครองมอและเทคโนโลยทางการแพทยทนสมยและสามารถแขงขนไดในระดบสากล 5) มความรวมมอทงระหวางหนวยงานภายในประเทศและหนวยงานตางประเทศโดยเฉพาะในการ

ปองกนและรกษาโรคทมความส าคญ

แผนงาน : แผนงานท 1 การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม (Primary Care Cluster) แผนงานท 2 การพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) แผนงานท 3 การพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและระบบการสงตอ แผนงานท 4 การพฒนาคณภาพหนวยงานบรการดานสขภาพ แผนงานท 5 การพฒนาตามโครงการพระราชด ารและพนทเฉพาะ แผนงานท 6 ประเทศไทย 4.0 ดานสาธารณสข

ตวชวด : 1) จดตงคลนกหมอครอบครว 596 ทม ดแลประชาชน 5.96 ลานคน ผลตแพทยเวชศาสตรครอบครว

596 คน 2) ผปวยเบาหวานรายใหม ลดลงรอยละ 5 ตอป/ผปวยความดนรายใหม ลดลงรอยละ 2.5 ตอป เทยบ

กบปงบประมาณ 3) โรงพยาบาลสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล ผานเกณฑขน 1 มากกวารอยละ 80 4) คดกรอง CVD Risk ผปวยเบาหวาน/ความดนรอยละ 80 5) อตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองนอยกวารอยละ 7 6) อตราตายดวยโรคหลอดเลอดหวใจ ไมเกนรอยละ 28 7) โรงพยาบาล F2 ขนไปทมระบบ ECS คณภาพรอยละ 70 8) ประชากรเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน ไมนอยกวารอยละ 95.5 9) โรงพยาบาลผานการรบรองคณภาพตามมาตรฐาน HA รอยละ 10


10) รพ.สต. ผานเกณฑ รพ.สต.หาดาว รอยละ 100 มาตรการ/แนวทางการพฒนา : 1) พฒนาระบบการแพทยปฐมภม (Primary Care Cluster) โดยใหมแพทยเวชศาสตรครอบครวดแล ทกครวเรอน 2) พฒนาระบบบรการตามแผนพฒนาบรการสขภาพ (Service Plan)ทครอบคลมทกระบบ ในการ ใหบรการทกพนท 3) พฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและพฒนาระบบเครอขายการสงตอทกระดบใหม ประสทธภาพ 4) สงเสรมการใชการแพทยแผนไทย การแพทยทางเลอก ภมปญญาและสมนไพรไทย 5) สนบสนนหนวยงานบรการดานสขภาพใหไดมาตรฐานสากล 6) สงเสรมการพฒนานวตกรรมดานสขภาพและเทคโนโลยทางการแพทย 7) สนบสนนการพฒนาบคลากรใหมความเชยวชาญเฉพาะดาน


แผนงานท 1 : การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม (Primary Care Cluster) (1 โครงการ 2 ตวชวดตามยทธศาสตร)

1. โครงการพฒนาระบบการแพทยปฐมภมและเครอขายระบบสขภาพระดบอ าเภอ (DHS)

1) รอยละของพนททมคลนกหมอครอบครว (Primary Care Cluster) 2) รอยละของอ าเภอทม District Health System (DHS) คณภาพ

แผนงานท 2 : การพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) (14 โครงการ 21 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคไมตดตอเรอรง

1) รอยละของผปวยโรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสงทควบคมได 2) รอยละของผปวยเบาหวาน ความดนโลหตสงทขนทะเบยนไดรบการประเมนโอกาสเสยงตอโรคหวใจและหลอดเลอด (CVD Risk) 3) อตราตายของผปวยโรคหลอดเลอดสมอง 4) อตราการเกดการก าเรบเฉยบพลนในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง

2.โครงการปองกนและควบคมการดอยาตานจลชพและการใชยาอยางสมเหตสมผล

1) รอยละของโรงพยาบาลทใชยาอยางสมเหตผล

3. โครงการพฒนาศนยความเปนเลศทางการแพทย

1) รอยละการสงตอผปวยนอกเขตสขภาพลดลง

4. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาทารกแรกเกด

1) อตราตายทารกแรกเกด

5. โครงการดแลผสงอาย ผพการและผดอยโอกาส แบบประคบประคอง

1) รอยละของโรงพยาบาลทมการดแลแบบประคบประคอง (Palliative Care)


แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร(Functional KPIs) 6. โครงการพฒนาระบบบรการการแพทยแผนไทยฯ

1) รอยละของผปวยนอกไดรบบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกทไดมาตรฐาน

7. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาสขภาพจตและจตเวช

1) รอยละของผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต 2) อตราการฆาตวตายส าเรจ

8. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ 5 สาขาหลก

1) อตราตายจากตดเชอ (Sepsis)

9. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคหวใจ

1) รอยละโรงพยาบาลตงแตระดบ F2 ขนไปสามารถใหยาละลายลมเลอด (Fibrinolytic drug) ในผปวย STEMI ได 2) อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจ

10. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคมะเรง

1) ลดระยะเวลารอคอย ผาตด เคมบ าบด รงสรกษา ของมะเรง 5 อนดบแรก 2) อตราตายจากโรคมะเรงตบ 3) อตราตายจากมะเรงปอด

11. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคไต

1) รอยละของผปวย CKD ทมอตราการลดลงของ eGFR<4 ml/min/1.73m2/yr

12. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาจกษวทยา

1) รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน

13. โครงการพฒนาระบบการดแลสขภาพชองปาก

1) รอยละหนวยบรการปฐมภมจดบรการสขภาพชองปาก

14. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาปลกถายอวยวะ

1) จ านวนการปลกถายไตส าเรจ

แผนงานท 3 : การพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและระบบการสงตอ (1 โครงการ 4 ตวชวดตามยทธศาสตร)

1. โครงการพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและระบบการสงตอ

1) รอยละของโรงพยาบาล F2 ขนไป ทมระบบ ECS คณภาพ 2) รอยละของ ER คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป 3) รอยละ EMS คณภาพใน รพ. ทกระดบ 4)อตราตายจากการบาดเจบ (Trauma)

แผนงานท 4 : การพฒนาคณภาพหนวยงานบรการดานสขภาพ (2 โครงการ 3 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนาและรบรองคณภาพตามมาตรฐาน (HA) ส าหรบสถานพยาบาล

1) รอยละหนวยบรการผานเกณฑมาตรฐาน 2P safety 2) รอยละของหนวยบรการทผานการรบรองคณภาพโรงพยาบาล (HA)

2. โครงการพฒนาคณภาพ รพ.สต.

1) รอยละของ รพ.สต. ในแตละอ าเภอทผานเกณฑระดบการพฒนาคณภาพ

แผนงานท 5 : การพฒนาตามโครงการพระราชด ารและพนทเฉพาะ (3 โครงการ 5 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1.โครงการพฒนา รพ.เฉลมพระเกยรต 80 พรรษา และรพ.

1) รอยละของโรงพยาบาลชมชนเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา ทผานเกณฑคณภาพทก าหนด


แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร(Functional KPIs) สมเดจพระยพราช 2. โครงการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษและสขภาพแรงงานขามชาต (Migrant Health)

1) รอยละการผานเกณฑของหนวยบรการสาธารณสข ส าหรบการจดบรการอาชวอนามย และเวชกรรมสงแวดลอมในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ตามเกณฑทก าหนด 2) สดสวนของแรงงานตางดาวทไดรบการดแลรกษาปญหาสขภาพทตรวจพบ

3. โครงการเพมการเขาถงบรการดานสขภาพในชายแดนใต

1) ความครอบคลมเดกไดรบวคซนตาม EPI ในชายแดนใต 2) อตราการเสยชวตของมารดาในชายแดนใต

แผนงานท 6 : ประเทศไทย 4.0 ดานสาธารณสข (2 โครงการ 6 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนาสถานบรการดานสขภาพ

1) รอยละของสถานบรการดานสขภาพกลมเปาหมายไดรบการสงเสรมพฒนาองคความรดานมาตรฐานสถานพยาบาลระดบสากล

2. โครงการพฒนาผลตภณฑสขภาพและเทคโนโลยทางการแพทย

1) รอยละของยากลมเปาหมายทผลตหรอน าเขาเพอทดแทนยาตนแบบเพมขน 2) รอยละรายการยาและเครองมอแพทยทไดรบการขนทะเบยน 3) จ านวนต ารบยาแผนไทยแหงชาต 4) จ านวนนวตกรรมทคดคนใหม เทคโนโลยสขภาพ หรอพฒนาตอยอดการใหบรการดานสขภาพ 5) จ านวนงานวจยสมนไพร/งานวจยการแพทยแผนไทย และการแพทยทางเลอกทน ามาใชจรงทางการแพทย หรอการตลาดอยางนอย 10 เรองตอป


รายละเอยดแผนงาน โครงการ มาตรการ และตวชวด : ประกอบดวย 6 แผนงาน 23 โครงการ ตอไปน แผนงานท 1 การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม (Primary Care Cluster) ประกอบดวย 1 โครงการ

พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด

1. โครงการพฒนาระบบการแพทยปฐมภมและเครอขายระบบสขภาพระดบอ าเภอ (DHS)

Service Delivery: - เปดบรการ PCC (ทผานเกณฑ) ตามการขนทะเบยน - จดท าคมอและแนวทางการด าเนนการ - ออกแบบโครงสรางระบบบรการปฐมภมใหสอดคลองกบบรบทในแตละพนท

14.50% (471 ทม) รอยละของคลนกหมอครอบครวทเปดด าเนนการในพนท (Primary Care Cluster)

Health Workforce : - ผลต/อบรมแพทย Fammed (Short Course Training) 100คน/ป - ผลต/อบรมพยาบาลและสหสาขา - แพทยเกษยณบรรจเปนพนกงานราชการ เขตละ 10 คน - MOUความรวมมอกบราช วทยาลยฯ - คาตอบแทน พตส ฉ13 IT : - Drugs & Equipment : แผนครภณฑ ระบบยาและเวชภณฑทมใชยา Financing : ขอสนบสนนงบกลาง : ส านกงบฯ/ครม. (150 บาท/ประชากร)การรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบสขภาพ Governance : - เสนอแผนยทธศาสตร PCC เขา ครม. - รางแผนการขบเคลอนสการปฏบต - M&E ตดตามประเมนผล - จดตงคณะกรรมการ PCC สวนกลาง (อ านวยการ/คณะท างานเขต - จดตงคณะกรรมการ PCC (ขบเคลอน) ระดบเขต/จงหวด - Audit รวมกบราชวทยาลยฯ - พฒนาชดสทธประโยชนของการ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด จดบรการปฐมภมใหเหมาะสมและเปนธรรม - ออกแบบและจดหาสถานทเพอการจดบรการปฐมภมทเหมาะสมของแตละพนท - ประสานและสรางความรวมมอของเครอขายสขภาพ


แผนงานท 2 การพฒนาระบบบรการสขภาพ ( Service Plan) ประกอบดวย 14 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคไมตดตอเรอรง

Service Delivery: สถานบรการสขภาพทกระดบเปาหมายบรการ - คลนก NCD คณภาพ (A S M1 M2 F1 F2 F3) - คลนก NCD คณภาพอยางนอย 2 รพสต. ตอ CUP กจกรรม - ขอมล ผป. DMHTทลงทะเบยนและอยในพนทรบผดชอบ - การประเมนพฤตกรรมเสยงและใหค าปรกษาปรบเปลยนพฤตกรรมโดยคลนก NCDบรณาการหรอสงตอ คลนกDPAC คลนกอดบหร/สราคลนกคลายเครยด - ตดตามการใชยา ผลการปรบเปลยนพฤตกรรม - ตดตามผทขาดนดหรอไมมารบบรการ

อตราการเสยชวตจากโรคไมตดตอเรอรงลดลงรอยละ 5 ตอป

1. อตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายนอยกวา 15 ป 2. อตราการเสยชวตจากการบาดเจบทางถนน 3. อตราผปวยความดนโลหตสงและ/หรอเบาหวานรายใหม

Health Workforce : - System manager ระดบจงหวด และระดบอ าเภอ - NCD case manager (A S M1 M2 F1 F2 F3) - NCD case coordinator /mini case manager (รพ.สต.) - อายรแพทยตอมไรทอ (A S) - อายรแพทย(A S M1 M2 F1) - พยาบาล/นกวชาการสาธารณสข ทผานการอบรมการใหค าปรกษาปรบเปลยนพฤตกรรม(A S M1 M2 F1 F2 F3) - นกก าหนดอาหาร(A S M1 M2) - นกสขภาพครอบครว (รพสต.) พฒนาและอบรมภายในจงหวด/เขต


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด (ตามความตองการ) - System manager ระดบอ าเภอ - Case manager -การปรบเปลยนพฤตกรรม - ทมสหวชาชพ - นกก าหนดอาหาร - อสม. - อสค. IT : - มการบนทกขอมลทถกตอง ครบถวน รายงานผาน HDC - ม Data registry Data center ทกจงหวดและเชอมโยงเปนระดบเขตตามศกยภาพ - มการประเมนขอมลทก 3 เดอน Drugs & Equipment : Lab - FCG ,FPG, HbA1C เครองมอ - เครองวด BP - เครอง blood glucose meter(BGM) Financing : - งบลงทนวสดอปกรณเครองBGM,BP - งบอบรมพฒนาศกยภาพเจาหนาท Governance : - คณะกรรมการ service plan สาขาโรคไมตดตอระดบเขต และจงหวด - แผนservice plan สาขาโรคไมตดตอระดบเขต จงหวด ระยะสนระยะกลาง และระยะยาว - กลไกการตดตามประเมน ผลของเขตบรการและจงหวด -มการด าเนนงานเชอมโยงกบชมชน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2.โครงการปองกนและควบคมการดอยาตานจลชพและการใชยาอยางสมเหตสมผล

Service Delivery: จดท าฉลากยามาตรฐาน ฉลากยาเสรม และขอมลยาสประชาชน

ใหเกดการใชยาอยางสมเหตผล

รอยละของโรงพยาบาลทใชยาอยางสมเหตผล

Health Workforce : สรางความตระหนกรของบคลากรทางการแพทยและ ผรบบรการ IT : พฒนากลไกและเครองมอ เพอใหเกดการใชยาอยางสมเหตผล Drugs & Equipment : พฒนาระบบและกลไกปองกนและแกไขปญหาทเกดจากการใชยาตานจลชพ และการดอยาของเชอกอโรค Financing : กองทนสนบสนน Governance : -สงเสรมจรยธรรมและจรรยาบรรณทางการแพทยในการสงใชยา -พฒนาระบบและกลไกการก ากบดแล เพอใหเกดการใชยาอยางสมเหตผล

3. โครงการพฒนาศนยความเปนเลศทางการแพทย

Service Delivery: - พฒนาประสทธภาพการบรหารจดการเครอขายรพช.แมขาย(M2) 91 แหง รพช.ทกาลงยกระดบเปนรพท.(M1) 20 แหงและรพท.ขนาดเลก(M1) 15 แหง เพอพฒนาศกยภาพและเชอมโยงสถานบรการ ระบบการสงตอ-รบกลบอยางเปนขนตอน รวมทงพฒนาแนวทางการดแลผปวยในโรงพยาบาล ใหมความปลอดภยทงผใหบรการและผรบบรการ - พฒนาระบบการเขาถงบรการ (Quality of service) และพฒนาคณภาพบรการ (Quality of care)

การสงตอออกนอกเขตลดลงรอยละ 10 ตอป

รอยละการสงตอผปวยนอกเขตสขภาพลดลง


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด - พฒนาระบบการขบเคลอนระบบบรการ (Quality of Management) Health Workforce : - มแพทยผเชยวชาญสาขาหลกตามเกณฑ (เงอนไข หากไมมแพทยผเชยวชาญอยประจ า ตองมแพทยหมนเวยน) IT : จดท าเครอขายผเชยวชาญและจดท าระบบการสงตอ Drugs & Equipment : ศนยประสานการสงตอ(ศสต.) ระดบจงหวด/เขต Financing : - งบประมาณรายจายประจ าป - งบคาเสอม - เงนบ ารง Governance : แผนพฒนาระบบบรการสขภาพ Service Plan

4. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาทารกแรกเกด

Service Delivery: 1.Neonatologist : NICU Bed=1:6 2. NNP อยางนอยเวรละ 1 คน (RN:Patient = 1:2) 3. Opthalmologist 4. กมารแพทยพฒนาการเดก, OT/PT/speech therapist 5. Transport team 6. Neurosurgeon 7. Pediatric surgeon 8. Pediatric cardiologist 9. ศลยแพทยทรวงอกและหลอดเลอด 10. แพทยเวชศาสตรฟนฟ 11. สตแพทยดานเวชศาสตรมารดา

ลดอตราตายของทารกแรกเกดอายต ากวาหรอเทากบ 28 วนใหนอยกวา 5 ตอ 1,000 ทารกเกดมชพ

อตราตายทารกแรกเกด


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด และทารก 12. จกษแพทยทท าLaser ได 13. พยาบาล ทารกแรกเกด (NNP) อยางนอยเวรละ 1 คน RN:Patient=1:2 14. พฒนาศกยภาพพยาบาลเฉพาะทางการดแลทารกแรกเกดวกฤต 15. พฒนาศกยภาพ Transport team Health Workforce : มบคลากรทใหการบรบาลทารกปวยตามเกณฑทก าหนดไวของโรงพยาบาลแตละระดบ IT : - มฐานขอมลเบองตนผปวยทหนวยบรการเขาถงได/ใชรวมกนได - ใชขอมลจากบนทกขอมล 21/43 แฟม Drugs & Equipment : มอปกรณและครภณฑทางการแพทยเพอรองรบการขยายเตยง NICU Financing : - งบประมาณรายจายประจ าป - งบคาเสอม - เงนบ ารง Governance : - รวมเปนคณะกรรมการสาขาทารกแรกเกดระดบเขต - คณะกรรมการ MCH Board ระดบจงหวดสตแพทยกมารแพทยคณะกรรมการสาขาทารกแรกเกดระดบจงหวด ด าเนนงานและตดตามความกาวหนา


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 5. โครงการดแลผสงอาย ผพการและผดอยโอกาส แบบประคบประคอง

Service Delivery: - อบรมระยะสนแพทย หลกสตร Care based Learning in Geriatric Ambulatory case แบงเปน 3 ระยะ (ระยะละ 3 วน) มแพทยเขารบการอบรม จ านวน 50 คน - อบรมระยะสน Dementia Care Manager and Dementia Adviser เพอการดแลระยะยาวเฉพาะทางดานสมองเสอม ส าหรบบคลากรทางการแพทยและสาธารณสข มผเขารบการอบรม จ านวน 220คน - อบรมการดแลผปวยสมองเสอมไมยากอยางทคดจรงหรอ Basic Course in Dementia care - การด าเนนงานคดกรองสขภาพผสงอายทวประเทศ

โรงพยาบาลทกระดบ (A,S,M,F)มการดแลแบบประคบประคองตามเกณฑ(ผานตามขนตอน การประเมนผล)

รอยละของโรงพยาบาลทมการดแลแบบประคบประคอง (Palliative Care)

Health Workforce : ม Palliative Care Nurse Manager/Coordinatorทผานการอบรมหลกสตร Palliative Care อยางนอย 1 คน และมทม PCWN ครอบคลมหนวยงานบรการผปวยใน ผปวยนอกทเกยวของ IT : ศนยการดแลแบบประคบประคองทประกอบดวยบคลากรสหสาขาทเกยวของ Drugs & Equipment : - คลงอปกรณสนบสนนผปวยใหมไปใชทบาน ในรงพยาบาลระดบA,S,M1 เปนอยางนอย - คลงอปกรณกลาง สนบสนนผปวยใหมไปใชทบาน สรางเครอขายการ ยม-คน ทเออตอผปวยทงจงหวด - คลงอปกรณกลาง สนบสนนผปวยใหมไปใชทบาน สรางเครอขายการยม-คน ทเออตอผปวยทงเขต


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด สขภาพ Financing : - งบประมาณรายจายประจ าป - งบคาเสอม Governance : คณะกรรมการพฒนาคณภาพการดแลแบบประคบประคอง

6. โครงการพฒนาระบบบรการการแพทยแผนไทยฯ

Service Delivery: 1.จดตงคลนกการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสานทแผนกผปวยนอกใน รพศ. รพท.และรพช. คขนานกบแพทยแผนปจจบน 2.จดบรการคลนกพเศษการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน มบรการเฉพาะทางเชน ไมเกรน, ขอเขาเสอม, อมพฤกษอมพาต, ภมแพ อยางนอย ๑คลนกในรพศ. /รพท.

อตราการเขาถงบรการดานการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกเพมขน รอยละ 1 ตอป

1. รอยละของผปวยนอกไดรบบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกทไดมาตรฐาน

Health Workforce : 1.ปรบปรงโครงสรางกลมงานแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสานใน สสจ./รพศ/รพท.และรพช 2.พฒนาพยาบาลคดกรองใหมความรดานการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก 3.พฒนาแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอกในการจดบรการคลนกพเศษ IT : 1. พฒนาระบบขอมลพนฐานดานการแพทยแผนไทยและการแพทย ผสมผสานในสสจ. 2.ปรบปรงระบบHealth script ใหมความเสถยรและครอบคลมขอมลทจ าเปน 3. ท าความเขาใจรวมกนในการรายงานขอมล 4.สรางชองทางการ consult


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด ผเชยวชาญ 5.การประชาสมพนธ Drugs & Equipment : ครภณฑและอปกรณเพอรองรบการพฒนา OPDคขนานและคลนกพเศษ Financing : งบประมาณUC 10.77บาท/ปชก. Governance : 1.คณะกรรมการService plan สาขาการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสานระดบชาต/เขต/จงหวด 2.แผนพฒนาระบบบรการสาขาการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน 3.การก ากบตดตาม

7. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาสขภาพจตและจตเวช

Service Delivery: I. การบรการผปวยนอกและชมชน 1. คดกรองประเมนและแพทยวนจฉยกลมเสยงไดแก ผปวยโรคเรอรงผปวยสงอายผปวยหองฉกเฉนไดเปนตนดวยเครองมอคดกรองโรคจตโรคจตจากสราและสารกระตนประสาทและโรคซมเศราทงแบบคดกรองประเมนและเครองมอตรวจสภาพรางกายและสมองเพอประกอบดลยพนจได 2. สามารถประเมนและวนจฉยรกษาผปวยจตเวชฉกเฉนทงทางกายและทางจตและหรอสงตออยางเหมาะสมทนทวงท 3. ประเมนระดบความรนแรงอาการซมเศราในกลมเสยงตอโรคซมเศราดวยเครองมอทงาย ไวและแมนย า 4. การรกษาดวยยาทางจตเวชทจ าเปนตามเกณฑ

อตราการฆาตวตายส าเรจ≤ 6.3 ตอประชากรแสนคน

1. รอยละของผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต 2. อตราการฆาตวตายส าเรจ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 5. การบ าบดดานจตสงคม (psychosocial care/clinic)ไดแกการใหสขภาพจตศกษาเรองโรคและการดแลแกผปวยและญาต,การใหค าปรกษารายบคคล/รายกลม/ครอบครว,การจตบ าบด,การสราแรงจงใจ,การบ าบดแบบปรบเปลยนความคดและพฤตกรรม 6. การตดตามตอเนองในผปวยโรคจต โรคจตจากสราและสารกระตนประสาท และโรคซมเศราเพอปองกนการขาดการรกษา 7. มระบบการรบสงตอผปวยนอกจาก รพ.สต. รพท., รพศ. และรพ.เฉพาะทาง II.การบรการผปวยใน (เตยงอยางนอย 48 ชม.) 1. การประเมนความรนแรงดวยแบบประเมน 8Q 2. การจดการภาวะพฤตกรรมทเปนอนตรายตอตนเองและผอนเบองตน 3. เตยง acute careไดแก เตยงหองฉกเฉน/เตยงรวม (Integrated bed) ,unit, wardเปนตน เพอดแลภาวะโรคจตจากการถอนสรา, ภาวะขางเคยงจากการรบประทานยาจตเวช และภาวะอาการทางจตรนแรงเปนตนดวยยาจตเวชทจ าเปน จตบ าบดและกระแสไฟฟา (ถาม) 4. รบปรกษาผปวยในรงพยาบาลทมภาวะแทรกซอนทางจตเวชไดอยางเหมาะสม เชน ภาวะโรคจตจากการถอนสราเปนตน 5.การรบดแลเบองตนและสงตอผปวย พรบ. สขภาพจต อยางเหมาะสม


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 6.ระบบสงตอผปวยจตเวชภาวะฉกเฉนหรอ ยงยากซบซอนไปยงรพ.เฉพาะทาง (กรณมขอตกลงในจงหวดหรอเขต ทงนควรเปนแนวทางในแบบบรณาการกบหนวยงานในพนททงในและนอกสาธารณสข) Health Workforce : - จตแพทยทวไป >= 1 คน - เภสชกร ผานการอบรม การใชยาทางจตเวช 1-2คน - นกสงคมสงเคราะห >=1คน - นกจตวทยาคลนก >=1คน IT : - แบบประเมนและขอมลผปวยทไดรบการคดกรอง (2Q,9Q,8Q,แบบคดกรอง โรคจต,AUDIT) ประเมนวนจฉย รกษาอาการทางจต สารเสพตด สราและโรค ซมเศรา เชอมโยง รายงาน43แฟมขอมล - ขอมลและแบบประเมน (ICD10, AWS, CIWA) เปน ตน ผปวยทไดรบการวนจฉย และรกษา - ทะเบยนตดตามตอเนองใน ผปวยโรคจต, โรคจตจากสราและสารกระตนประสาท, โรคซมเศรา ทเชอมโยงระหวางรพ.ในจงหวด, เขตสขภาพและกรมวชาการ - ขอมลบญชยาจตเวชทจ าเปนของ รพ. เชอมโยงระหวางรพ.ในจงหวด, เขตสขภาพและกรมวชาการ - จ านวนเตยงทพรอมตาม ศกยภาพ รพ.ส าหรบการรบ ผปวยวกฤตฉกเฉนทางจตเวช


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด หรอสรา ทตองรบเปนผปวยในระยะบ าบดดวยยา - แบบประเมนและขอมลผปวยทใช พรบ.สขภาพจต - ทะเบยนและขอมลผปวยโรคจต, โรคจตจากสราและสารกระตนประสาท, โรคซมเศราทตองตดตามในพนท (เยยมบาน) - ทะเบยนขอมลผปวยทไดรบการการชวยเหลอและสงตอในและนอกเขตฯ - ขอมลเจาหนาททกระดบท เกยวของ ทผานการอบรม หลกสตรเรองการเขาถงบรการโรคจตเวช ฯ พรบ.สขภาพจต Drugs & Equipment : - คมอแนวทางการด าเนนงาน,แบบคดกรองและประเมนอาการทางจ(2Q,9Q,8Q,แบบคดกรองโรคจต,AUDIT)ในกลมเสยง - ชดตรวจปสสาวะหาสารเสพตด ไดแก แอมเฟตามน กญชา เปนตน - ชดตรวจเลอดทางหองปฏบตการ ไดแก ระดบแอลกอฮอล, ยานอนหลบ, ยากลอมประสาท, เมดเลอดแดง,สารน า, ระดบยาจตเวชและการตดเชอ เปนตน - เครองตรวจสญญาณชพ - เครองตรวจคลนไฟฟาหวใจ - เครอง X-ray - คมอการดแลผปวยโรคจต, โรคจตจากสราและสารกระตนประสาท, โรคซมเศรา - คมอการด าเนนงานและแบบประเมนและวนจฉย(ICD10, AWS, CIWA) - อปกรณผกยดผปวยโรคจตทม


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด ภาวะพฤตกรรมรนแรงกาวราว - เตยงทพรอมตามศกยภาพรพ.ส าหรบการรบผปวยวกฤตฉกเฉนทางจตเวชหรอสรา ทตองรบเปนผปวยในระยะบ าบดดวยยา - ยาจตเวชทจ าเปนตามเกณฑService plan - แนวทางการสงตอผปวยเพอไปรบการรกษาโรงพยาบาลอน - เครองตรวจคอมพวเตอรสมอง

Financing : * ขอเสนอแนะทางเลอกในการจดสรรงบประมาณ - คาผลตคมอและแบบ ประเมนการดแลผปวยโรคจต , โรคจตจากสราและสารกระตนประสาท,โรคซมเศรา - คายาและวสดทางการแพทย - คาทผกยดและเตยงส าหรบการดแลผปวยจตเวชระยะสน - คาบรการทางการแพทยระบบผปวยนอกระบบการตดตาม ระบบฉกเฉน และระบบผปวยใน - คาสงตอผปวยเพอรบการรกษาไปโรงพยาบาลอน - คาพฒนาหนวยบรการปรบปรงสถานทส าหรบการดแลผปวยจตเวช Governance : - คณะกรรมการService plan ระดบจงหวด - คณะอนกรรมการประสานงานเพอการบงคบใช พรบ.สขภาพจต 2551ระดบจงหวด - คณะกรรมการสถานบ าบดรกษา ตามพรบ.สขภาพจต 2551 - สรางความร ความเขาใจเพอสามารถใช


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด พรบ.สขภาพจต พ.ศ.2551 ได - ก าหนดโครงสรางและแนวทางวามกาวหนาผรบผดชอบงานดแลบ าบดดานจตเวช - นโยบายการคดกรองอาการและประเมนระดบความรนแรงอาการทางจตในกลมเสยงในทกหนวยบรการ - เอกสารความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของทงในและนอกสาธารณสข เพอรบผดชอบดานการปองกน บ าบดรกษาและตดตามผปวยจตเวช - การผลกดนนโยบายการตดตามตอเนองเพอปองกนอาการก าเรบซ าในผปวยโรคจต

8. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ 5 สาขาหลก

Service Delivery: - Appendectomy ใน รพ.ตงแต M2 ลงไป - Caesarean section ในรพ. ตงแต M2 ลงไป - ดแลรกษา non displacedFracture ใน รพ.ตงแต M2ลงไป - ใหการดแลรกษา sepsis ไดใน รพ.ตงแต M2 ลงไป - ใหการดแลผปวยเดกท on Respirator ไดใน รพ.ตงแตM2 ลงไป

อตราการเสยชวตจากภาวะการตดเชอในกระแสเลอดลดลง

อตราตายจากตดเชอ (Sepsis)

Health Workforce : 1.1 ศลยแพทย หรอแพทยทรบผาตดอยางนอย 1 คน ทรพช. 1.2 ศลยแพทย เชยวชาญในรพศ. รพท. รบปรกษาและหมนเวยนไปชวยผาตด 2.1 สตแพทย หรอแพทยทรบผาตดอยางนอย 1 คน ท รพช.


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2.2 สตแพทย เชยวชาญใน รพศ. รพท. รบปรกษาและหมนเวยนไปชวยผาตด 3.1 ศลยแพทยออรโธปดกส หรอแพทยทรบผดชอบอยางนอย 1 คนท รพช. 3.2 ศลยแพทยออรโธปดกสเชยวชาญใน รพศ รพท รบปรกษาและชวยในการวางแผนการรกษา 4.1 อายรแพทย หรอแพทยทรบผดชอบอยางนอย 1 คน ทรพช. 4.2 อายรแพทยเชยวชาญใน รพศ.รพท. รบปรกษา 5.1 อายรแพทย หรอแพทยทรบผดชอบอยางนอย 1 คน ทรพช. 5.2 อายรแพทยเชยวชาญใน รพศ. รพท. รบปรกษา IT : ขอมลจาก 43 แฟม Drugs & Equipment : 1. Operation room OR set 2. Operation room OR set 3. X-ray Online consultation 5. Hemoculture Antibiotics เครองชวยหายใจเครองชวยหายใจเดกOxygen blender Financing : 1. งบประมาณ คาเสอม 2. งบประมาณประจ าป 3. งบเงนบ ารงโรงพยาบาล Governance : 1. มการจดตงคณะกรรมการคณะท างานทงในระดบสวนกลาง ระดบเขตระดบจงหวดและระดบ รพ.เพอประสานงานและด าเนนงาน 2. มการประเมนผลอยางนอยทกๆ 3 เดอน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 3. มการน าเสนอผลการด าเนนงานในการตรวจราชการ

9. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคหวใจ

Service Delivery: การจดบรการสขภาพ มระบบ fast track STEMI, cardiac network และ zoning

อตราการเสยชวตจากโรคหวใจและหลอดเลอดลดลงรอยละ 10 ตอป

1. อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจ 2. รอยละโรงพยาบาลตงแตระดบ F2 ขนไปสามารถใหยาละลายลมเลอด (Fibrinolytic drug) ในผปวย STEMI ได

Health Workforce : การจดก าลงคนดานสขภาพใหเพยงพอและเหมาะสมกบภาระงานทงphysician, cardiologists, Interventionist, cardiothoracic surgeon, nurses, nurse manager, pharmacists, Technicianและอนๆ IT : ระบบสารสนเทศ มระบบ data information เพอลงขอมลและรายงานเปนระบบเดยวกนทวปะเทศ Drugs & Equipment : ยาและวสดครภณฑทางการแพทย และ เทคโนโลย เชน ยา Tenecteplase มาใชแทนยา streptokinase, echo,Cath lab, OR Financing : การเงนการคลงสาธารณสข จดหางบประมาณใหเพยงพอ Governance : การอภบาลระบบสขภาพ ทงบคลากรทางสาธารณสข คาตอบแทน คาเสยงภย ความดความชอบ การเขาถงบรการของประชาชน ระบบ EMS การใช Application


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 10. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคมะเรง

Service Delivery: - มระบบการตรวจวนจฉยใหไดภายในระยะเวลาตามเกณฑ - มระบบการสงตอทมประสทธภาพ - จดระบบบรการการผาตดและการดแลหลงผาตดใหเหมาะสมกบขด ความสามารถของแตละระดบของ โรงพยาบาลโดยมการเชอมโยงภายในเครอขาย

อตราการเสยชวตจากโรคมะเรงลดลงรอยละ 5 ตอป

1. ลดระยะเวลารอคอย ผาตด เคมบ าบด รงสรกษา ของมะเรง 5 อนดบแรก 2. อตราตายจากโรคมะเรงตบ 3. อตราตายจากมะเรงปอด

Health Workforce : - มอตราก าลงของทมผาตด และทมดแลกอนหลงผาตดเพยงพอสอดคลองกบจ านวนหองผาตด (ศลยแพทย วสญญแพทยพยาบาลหองผาตด) - มการพฒนาศกยภาพศลยแพทยและทมใหมขดความสามารถในการ ผาตดทยากและซบซอนเพอลดการสงตอ เชนการผาตดตบ การผาตบทางกลอง IT : - มระบบการจดเกบขอมลทสมบรณและสอดคลองกบระบบโรงพยาบาลเชอมโยงภายในเครอขาย และตอบสนองตอการท าทะเบยนมะเรง Drugs & Equipment : - หองผาตด - เครองมอผาตด - เตยงผาตด - โคมไฟผาตด Financing : - ไดงบลงทนพฒนาขดความสามารถใหสอดคลองกบความตองการของเขตโดยเกดประโยชนสงสดคมคาทสด Governance : - หองผาตด


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด - เครองมอผาตด - เตยงผาตด - โคมไฟผาตด

11. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาโรคไต

Service Delivery: มบรการ PD และ HD ครบ 100% ใน รพ.ระดบ M1 ขนไป และ มบรการ HD และPD >50% ใน รพ.ระดบ M2 (โดยเนนPD)

อตราการเสยชวตจากโรคไตลดลง

1. รอยละของผปวย CKD ทมอตราการลดลงของ EGFR<4ml/min/1.73m2/yr

Health Workforce : พฒนา PD และ HD nurse ใหเพยงพอตอความตองการในการขยายบรการ IT : ระบบสารสนเทศ และรายงานเปนระบบเดยวกนทวปะเทศ Drugs & Equipment : Hemodialysis machineและ ระบบท าน าบรสทธ Financing : งบลงทนและงบพฒนาบคลากรจากกระทรวง สธ (เสนอไปงบประมาณขาขนผานทาง SP ไต) Governance : คณะกรรมการ SP สาขาไตเขต

12. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาจกษวทยา

Service Delivery: สามารถผาตดตอกระจกไดตามมาตรฐาน

จ านวนผปวยตาบอดลดลง

1. รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน Health Workforce :

มบคลากรในระบบบรการตงแตการคดกรองสายตาจนถงการผาตดทเพยงพอตามมาตรฐานและบคลากร ไดรบการพฒนาทกษะตามระดบความรบผดชอบ IT : มระบบ IT ชวยในการบนทกขอมลและตดตามประเมนผล (โปรแกรม vision2020)


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด Drugs & Equipment : - กลองผาตดตา - เครองสลายตอกระจก - ชดอปกรณผาตดเลนส Financing : มการปรบเปลยนระบบการเบกจาย คาผาตดทจงใจ Governance : - แยกกลมผคดกรองออกจากผผาตด - Leadership Service plan

13. โครงการพฒนาระบบการดแลสขภาพชองปาก

Service Delivery: จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพครบ๓ องคประกอบคอ ๑) จดบรการสขภาพชองปากไดตามเกณฑคณภาพอยางนอยสปดาหละ1 วน ๒) การจดบรการสขภาพชองปากทมคณภาพตามเกณฑ 5 กลมเปาหมาย 14 กจกรรมและ ๓) มผลงานบรการ> 200 คน/1000 ประชากร

หนวยบรการปฐมภมจดบรการสขภาพชองปากเพมขน รอยละ 1 ตอป

1. รอยละหนวยบรการปฐมภมจดบรการสขภาพชองปาก

Health Workforce : ด าเนนการโดยทมทนตบคลากรและเจาหนาทสาธารณสข/พยาบาลวชาชพในรพ.สต. และทนตบคลากรทหมนเวยนจากรพ. IT : ประมวลขอมลจากระบบ43 แฟม และ ระบบ HDC Drugs & Equipment : ทนตกรรมระดบปฐมภม Financing : งบประมาณ OPและ งบ PP ในDHS Governance : 1. มแผนงานและแนวทางการจดกจกรรมในภาพรวมในระดบเขต


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด จงหวดและอ าเภอ 2. มระบบสนบสนนครภณฑทนตกรรมผชวยงานทนตกรรมและปรบปรงพนทใหบรการทเหมาะสม ๓. มการตดตาม ก ากบการด าเนนงานโดยเขตและสวนกลาง ๔.จดท าคมอแนวทางใหจงหวด ๕. จดท าขอเสนอมาตรการแกปญหาในกลมเปาหมาย ๖.จดตงทมนเทศ ตดตามและสนบสนนเขตสขภาพ ๗. พฒนาศกยภาพทนตาภบาลใน รพ.สต.เพอจดท าแผนการ จดบรการและแกไขปญหาสขภาพชองปากระดบต าบลและพฒนาศกยภาพทนตแพทยโรงพยาบาลใน หลกสตรนกจดการสขภาพชองปากระดบอ าเภอ

14. โครงการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาปลกถายอวยวะ

Service Delivery: - รพศ. ทง 33 แหงมการจดตงศนยรบบรจาคอวยวะ และมการด าเนนการขอรบบรจาคอวยวะ -รพ.สระบร และ รพ.ราชบร สามารถจดตงศนยปลกถายไตและเรมด าเนนการปลกถายไตได(จะท าใหมศนยปลกถายไตในประเทศ 12/13 เขต) - เยยมโรงพยาบาลเปาหมายเดมทยงมปญหาในการด าเนนการเพอเรยนรปญหา ใหค าแนะน าแกไข - อบรมเครอขายบรการรบบรจาคอวยวะและปลกถายไตในสวนภมภาค

จ านวนการปลกถายอวยวะส าเรจเพมขนอยางนอย ปละ 100 ครง

จ านวนการปลกถายไตส าเรจ

Health Workforce : - แพทยศลยกรรมทางเดนปสสาวะ หรอศลยแพทยปลกถายอวยวะ ทเคยไดรบการอบรม หรออยในทม


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด ปลกถายไต ในสถาบนทมการปลกถายไตอยางนอย 1 ป - แพทยศลยกรรมหลอดเลอด ทเคยไดรบการอบรม หรออยในทมปลกถายไต ในสถาบนทมการปลกถายไตอยางนอย 1 ป(option) - วสญญแพทย - อายรแพทยโรคไตหรอกมารแพทยโรคไต (ในกรณทปลกถายไตใหกบผปวยเดก) ทเคยไดรบการอบรม หรออยในทมปลกถายไต ในสถาบนทมการปลกถายไตอยางนอย 1 ป ในกรณทไดรบวฒบตรอายรศาสตรโรคไต หรอ กมารศาสตรโรคไตมานานกวา 2 ป ตองม CME credit จากการประชมสมาคมปลกถายอวยวะ หรอเทยบเทาตามทสมาคมปลกถายอวยวะแหงประเทศไทยก าหนด อยางนอย 20 credits ใน 2 ปทผานมา - รงสแพทย ทท า oppler U/S renal vascular graft ได - จตแพทย - อายรแพทยทางเดนอาหาร - อายรแพทยดานโรคตดเชอ - อายรแพทยโรคหวใจ - อายรแพทยโรคปอด - มพยาธแพทยซงมความสามารถในดาน kidney transplant pathology หรอ สามารถสงชนเนอไปตรวจทหองปฏบตการอนได - แพทยนตเวช - พยาบาลประสานงานการปลกถายอวยวะ - พยาบาล OR (scrub nurse) - พยาบาลวสญญ - พยาบาล ICU และ ward


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด IT : ระบบสารสนเทศ มระบบ data information เพอลงขอมลและรายงานเปนระบบเดยวกนทวปะเทศ Drugs & Equipment : - หลกสตรเฉพาะทาง 4 เดอนพยาบาลผประสานการปลกถายอวยวะ - คมอการดแล donor และการขอรบบรจาคอวยวะกระทรวงสาธารณสข - เนอหาคมอปฏบตงานการปลกถายไตกระทรวง สธ. - ชดอปกรณผาตด kidney transplant - Hemodialysis unit - Plasmapheresis - มยา inotropic drug - มยากดภม ไดแก cyclosporine, tacrolimus, MPA, m-TOR inhibitor, Anti-IL2, ATG, IVIG, Rituximab, Bortezumib Financing : มความคมคาสงกวาการฟอกเลอด

Governance : - นโยบายการสนบสนนการรบบรจาคอวยวะ - คณะกรรมการ service plan สาขารบบรจาคและปลกถายอวยวะ


แผนงานท 3 การพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและระบบการสงตอ ประกอบดวย 1 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนครบวงจรและระบบการสงตอ

Service Delivery: 1. การพฒนา fast track surgical emergency (ER to OR) 2. ER คณภาพ 3. การพฒนาระบบ Prehospital Care และDefinitive Care 4. สอบสวน Case

อตราการเสยชวตจากการบาดเจบฉกเฉนลดลงนอยกวา รอยละ 1

1. รอยละของโรงพยาบาล F2 ขนไป ทมระบบ ECS คณภาพ 2. รอยละของ ER คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป 3. รอยละ EMS คณภาพใน รพ. ทกระดบ 4. อตราตายจากการบาดเจบ (Trauma)

Health Workforce : 1.พฒนาบคลากรทกระดบ (แพทย, พยาบาล,เจาหนาทกชพ) 2. พฒนา รพศ.ใหเปนTraining Center/1 เขตสขภาพ = 1 โรงเรยนแพทย 3. การจดหลกสตร Competencive blinding ในการเพมศกยภาพบคลากร IT : 1. บรณาการขอมล 3 ฐาน (IS+ต ารวจ+บรษทกลางคมครองผประสบภยจากรถ) 2. บรณาการขอมล 43แฟม/ขอมล 19 สาเหต 3. RTI Program 4. สอบสวน Case หลกสตรตางๆเนนหลกสตรระยะสน 4.1 EP/ Gen surg / Neuro surg 4.2 Nurse Coordinator/ Nurse Injury 4.3 Paramedics Drugs & Equipment : 1. ระบบ Telemedicine/ระบบสอสาร 2. มระบบการใหค าปรกษา Financing : 1. คาตอบแทนแรงจงใจCarrier path Governance : 1. Trauma & Emergency admin unit


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด / Trauma &Emergency director /Nursecoordinator/Emergency/Non-Emergency nurse 2. ขอเสนอเชงนโยบายสผบรหาร 3. คมอในการบรหารจดการ


แผนงานท 4 การพฒนาคณภาพหนวยงานบรการดานสขภาพ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาและรบรองคณภาพตามมาตรฐาน (HA) ส าหรบสถานพยาบาล

Service Delivery: -สรางความตนตวใหทกหนวยงานท ากจกรรมพฒนาคณภาพอยางตอเนอง -สนบสนนทางวชาการทดส าหรบการพฒนาคณภาพ

โรงพยาบาลอยางนอยรอยละ 60 ผานเกณฑมาตรฐาน 2P safety หนวยบรการทผานการรบรองคณภาพโรงพยาบาล (HA) เพมขน

1) โรงพยาบาลอยางนอยรอยละ 60 ผานเกณฑมาตรฐาน 2P safety 2) รอยละของหนวยบรการทผานการรบรองคณภาพโรงพยาบาล (HA)

Health Workforce : -สรางความรและเจตคตทดตอการพฒนาคณภาพใหเจาหนาททกหนวยงาน ทกระดบ -สรางระบบแรงจงใจทกระตนใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง IT : สอสารและเรยนรแลกเปลยนระหวางหนวยงานทท ากจกรรมพฒนาคณภาพจดท าแนวทางการก าหนดมาตรฐานการใหขอมล Drugs & Equipment : สนบสนนทางวชาการทดส าหรบการพฒนาคณภาพ Financing : เงนนอกงบประมาณ Governance : สรางความตระหนกในทมผบรหาร/ผน า

2. โครงการพฒนาคณภาพ รพ.สต.

Service Delivery: 1. จดงาน Kick off รพ.สต.ตดดาว 2. รพ.สต.ประเมนตนเอง 3. ทมเขตประเมน 4. มอบรางวลรพ.สต.ผานเกณฑตดดาว

รพ.สต.ทกแหงทราบเกณฑคณภาพ และมทศนคตบวกในการพฒนาตามแนวทางตดดาว

รอยละของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลผานเกณฑการประเมนคณภาพ รพ.สต. รอยละ 10 Health Workforce :

อบรมทมตรวจประเมนระดบเขต (คร ก.) จ านวน 120 คน IT : 1.จดท าสอประชาสมพนธ VTR โลโกรพ.สต.ตดดาว


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2.ระบบแนวทางใหค าปรกษาปญหา อปสรรค (Line, Chat) Drugs & Equipment : จดท าคมอและเกณฑการประเมนคณภาพ รพ.สต.ตดดาว Financing : 2,800,000 Governance : 1.ก าหนดเปนโยบายผบรหารระดบสงกสธ. 2.ขบเคลอนโดยคณะท างานพฒนา รพ.สต. ตดดาว ประกอบดวยบคลากรสาธารณสขทกระดบและเครอขาย


แผนงานท 5 การพฒนาตามโครงการพระราชด ารและพนทเฉพาะ ประกอบดวย 3 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนา รพ.เฉลมพระเกยรต 80 พรรษาและ รพ.สมเดจพระยพราช

Service Delivery: - Self-care/Health Promotion/Prevention - People participation - Long term care /Palliative care

พฒนาระบบการใหบรการดานสาธารณสขของโรงพยาบาลชมชนเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา ใหมคณภาพมาตรฐานตามกระบวนการคณภาพมาตรฐาน HA

รอยละของโรงพยาบาลชมชนเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา ผานเกณฑคณภาพทก าหนด รอยละ 60 Health Workforce :

- Humanized Health Care - Happy Workforce IT : - Innovation, IT Approach Drugs & Equipment : - Rational Drugs use Hospital Financing : - แสวงหาแหลงงบประมาณจากภาครฐและเอกชน Governance : - Green and Clean Hospital - ภมสถาปตย/อารยสถาปตย

2. โครงการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษและสขภาพแรงงานขามชาต (Migrant Health)

Service Delivery: 1.พฒนาโครงสรางพนฐานหนวยบรการ 1 แหง 2.พฒนาดานคร.และอย. 5 ดาน 3.จดตงคลนกอาชวเวชศาสตรและเวชกรรมสงแวดลอม 5 แหง 4.จดตงคลนกเวชศาสตรการเดนทางและทองเทยว 6 แหง 5.ด าเนนการเพมประสทธภาพระบบการปองกน ควบคมโรคและภยสขภาพ ระบบสงตอผปวย รวมทงเตรยมความพรอมรองรบภาวะฉกเฉนและคมครองผบรโภคดานผลตภณฑในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ 6.ส ารวจสภาวะสขภาพของแรงงานไทย และแรงงานตางดาวในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ 10 จงหวด

จงหวดสระแกว สงขลา ตาก

1.หนวยบรการสาธารณสขสามารถผานเกณฑการประเมน ส าหรบการจดบรการอาชวอนามย และเวชกรรมสงแวดลอมในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ รอยละ 25 2.สดสวนของแรงงานตางดาวทไดรบการดแลรกษาปญหาสขภาพทตรวจพบรอยละ 75


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 7.ประเมนความเสยงทางสขภาพประชากรและสงแวดลอมในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษกอนและหลงมนคมอตสาหกรรม 3 จงหวด คอ สระแกว ตาก สงขลา Health Workforce : 1.แพทยอาชวเวชศาสตร (หลกสตร 3 ป และหลกสตร 2 เดอน) 55 คน 2.พยาบาลอาชวอนามย (หลกสตร 4 เดอน และหลกสตร 60 ชวโมง) 25 คน 3.แพทยเวชศาสตรการเดนทาง (หลกสตร 3 ป) 5 คน 4.พยาบาลเวชศาสตรการเดนทาง (หลกสตร 1 เดอน) 15 คน IT : มฐานขอมล 3 ชด -แผนทสถานประกอบการทจดทะเบยนกบกรมโรงงานฯทกแหง รวมทงสถานประกอบการอนทมความเสยง 1 ระบบ -ฐานขอมลภาวะหรอโรคทเกดจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม 1 ระบบ -ขอมลสงแวดลอม และขอมลเกยวกบเรองสารเคม ทมผลกระทบตอชมชน Drugs & Equipment : อปกรณอาชวเวชศาสตรและอาชวสขศาสตร Financing : เพมความครอบคลมบตรประกนสขภาพประชากรตางดาวเชงรก Governance : 1.การผลกดนกฎหมายบงคบแรงงานตางดาว มการประกนสขภาพของกระทรวงสาธารณสข 2.การปรบบทบาทภารกจ โครงสราง และขยายกรอบอตราก าลงในสถานบรการและดานสาธารณสข ในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 3. โครงการเพมการเขาถงบรการดานสขภาพชายแดนใต

Service Delivery: - พฒนาขดความ สามารถของระบบบรการสขภาพ - เพมประสทธ ภาพการแกปญหาสขภาพ - เพมคณภาพการใหบรการปฐมภม -ปรบรปแบบการจดบรการในพนท จ. ภาคใต (เชงรก) PCC ใหเหมาะสมกบพนท

-เดกไดรบวคซนตาม EPI ในชายแดนใต -ลดอตราตายของมารดาจากสาเหตทปองกนได

1) ความครอบคลมเดกไดรบวคซนตาม EPI ในชายแดนใต 2) อตราสวนการเสยชวตของมารดาในจงหวดชายแดนภาคใต

Health Workforce : - สนบสนนการบรหารจดการกทรพยากรบคคล - สนบสนนความเขมแขงของภาคเครอขาย -พฒนา อสม. เพอสรางความรความเขาใจในการดแลหญงตงครรภ สามารถใหค าแนะน าและเฝาระวงใหคลอดโดยเจาหนาทสาธารณสข IT : -พฒนาระบบสารสนเทศรองรบการจดบรการสขภาพ Drugs & Equipment : -เพมความครอบคลมวคซนเชงรก Financing : สนบสนนการดแลสภาพคลองของหนวยบรการ Governance : ภาคเครอขายมสวนรวมแกปญหาในพนท


แผนงานท 6 ประเทศไทย 4.0 ดานสาธารณสข ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาสถานบรการดานสขภาพ

Service Delivery: -สงเสรมและพฒนาสถานบรการดานสขภาพใหไดมาตรฐานในสากล เชน มาตรฐาน HA หรอ JCI -เฝาระวง (Surveillance) และตรวจสอบ (Audit) การพจารณาและตรวจกอนการอนญาตใหประกอบกจการและเปลยนแปลงการประกอบกจการฯ ของโรงพยาบาลเอกชนและคลนกตามพรบ.สถานพยาบาล พ.ศ.2541 และมาตรฐานวชาชพ

กลมเปาหมายไดรบการสงเสรมพฒนาองคความรดานมาตรฐานสถานพยาบาลระดบสากลเพมขน

1) รอยละของสถานบรการดานสขภาพกลมเปาหมายไดรบการสงเสรมพฒนาองคความรดานมาตรฐานสถานพยาบาลระดบสากล

Health Workforce : จดตงทม SRRT (Surveillance Rapid Respond Team) และ ระบบ EWSR (Early Warning System Room) เพอเฝาระวงและตอบสนองตองานคมครองผบรโภคดานระบบบรการสขภาพ IT : เพมชองทางรบรขาวสารและชองทางรองเรยนใหแกประชาชน Drugs & Equipment : อบรมใหความรแกประชาชน โดยเฉพาะกลมเสยง Financing : งบประมาณรายจายประจ าป Governance : -บงคบใชกฎหมายกบโรงพยาบาลเอกชนและคลนกใหเปนไปตามกฎหมายและมาตรฐานก าหนด -ใหทกภาคสวนทเกยวของมสวนรวมในการก าหนดนโยบายการคมครองผบรโภคและแกไขปญหาทเกดขน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 2. โครงการพฒนาผลตภณฑสขภาพและเทคโนโลยทางการแพทย

Service Delivery: 1. จดท า “รายการยาตามบญชมงเปา” (ยาทมมลคาการผลตและน าเขาสง) 2. จดท าแผนพฒนารายการยาตามบญชมงเปาเพอเขาส ตลาดยา 3. บรณาการความรวมมอสนบสนนการวจย พฒนายา 4. ใหค าปรกษาการขนทะเบยนยาระหวางวจย

1. มยาตามบญชมงเปามผประกอบการรบผดชอบในการผลตหรอน าเขาเพอทดแทนยาตนแบบ 2. มยาและเครองมอแพทย นวตกรรมทผานกระบวนการใหค าปรกษา และผานการรบค าขอขนทะเบยน

1. รอยละ 100 ของรายการยาตามบญชมงเปามผประกอบการรบผดชอบในการผลตหรอน าเขาเพอทดแทนยาตนแบบ 2. รอยละ 25 ของรายการยาและเครองมอแพทยทผานกระบวนการใหค าปรกษา และผานการรบค าขอขนทะเบยน

Health Workforce : ระบบสนบสนน ผประกอบการทรบผดชอบในการผลตหรอน าเขาเพอทดแทนยาตนแบบ และ ยานวตกรม IT : จดท าฐานขอมลความกาวหนาในการพฒนายาตามรายการยามงเปาแตละรายการ Drugs & Equipment : - Financing : ส านกงบประมาณ Governance : Roadmap การขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals - SDGs)

เปาประสงคท 3.9


ยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence)

วตถประสงค : เพอใหมก าลงคนดานสขภาพทเพยงพอและมคณภาพ มการกระจายทเหมาะสม เปนธรรมและทวถง

เพอตอบสนองตอความตองการดานสขภาพของประชาชนอยางแทจรง

เปาหมายการพฒนา : 1) วางแผนอตราก าลงใหสอดคลองกบกรอบความตองการอตราก าลงคนของประเทศ 2) กระจายสดสวนบคลากรสขภาพทงในเขตเมองและชนบทใหมความสมดลกน 3) ธ ารงรกษาก าลงคนดานสขภาพ

แผนงาน : แผนงานท 1 การพฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ

ตวชวด : 1) ดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ไมนอยกวารอยละ 50

มาตรการ/แนวทางการพฒนา : 1) พฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ 2) สงเสรมและสนบสนนการผลต พฒนา และธ ารงรกษาก าลงคนดานสขภาพ 3) สรางเครอขายการผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพ 4) สงเสรมและพฒนาผเชยวชาญในระบบสขภาพ 5) มระบบฐานขอมลผเชยวชาญ


แผนงานท 1 : การพฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ (4 โครงการ 8 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1.โครงการพฒนาการวางแผนก าลงคนดานสขภาพ

1) ระดบความส าเรจในการวางแผนก าลงคนดานสขภาพ

2. โครงการผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพสความเปนมออาชพ

1) รอยละของเขตสขภาพทมการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาก าลงคนไดตามเกณฑทก าหนด 2) รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาตามเกณฑทก าหนด

3.โครงการเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคน

1) รอยละของหนวยงานทมการน าดชนความสขของคนท างาน (Happy Work Life Index) และ Core Value "MOPH" ไปใช 2) รอยละของหนวยงานทมการน าดชนองคกรทมความสข (Happy work place index) ไปใช 3) อตราการสญเสยบคลากรดานสขภาพ (Loss Rate) 4) รอยละของอ าเภอทมบคลากรสาธารณสขเพยงพอ


แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร(Functional KPIs) 4.โครงการพฒนาเครอขายก าลงคนดานสขภาพ

1) รอยละของครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑทก าหนด


รายละเอยดแผนงาน โครงการ มาตรการ และตวชวด : ประกอบดวย 1 แผนงาน 4 โครงการ ตอไปน แผนงานท 1 การพฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ ประกอบดวย 4 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาการวางแผนก าลงคนดานสขภาพ

Intrapersonal/ Interpersonal: 1.อบรมพฒนา CHRO ของแตละเขตสขภาพ 2.สรางแรงจงใจและสรางempowermentผบรหารใหความส าคญกบงาน HRP

HR Literacy 1. ความส าเรจของแผนก าลงคนระดบ 5 จ านวนอยางนอย 4เขต 2. มระบบขอมลก าลงคน 1 ระบบ

Community/Organization: 1.พฒนาองคความร (วธทเหมาะสมในการวเคราะหอตราก าลง)ของเขตสขภาพ 2.จดท าขอมลสถานการณก าลงคนปจจบนระดบเขตสขภาพ Policy : 1.ประกาศนโยบาย HR Transformation 2.พฒนาระบบขอมลสารสนเทศก าลงคนใหมประสทธภาพ (HRH Information)

2. โครงการผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพสความเปนมออาชพ

Intrapersonal/ Interpersonal: 1.สรางแรงบนดาลใจใหเรยนวชาชพและสาขาขาดแคลน 2.สรางคานยม สรางอดมการณ

แพทย PCC, EP, ระบาดวทยา พยาบาล ผชวยพยาบาล

1. รอยละของเขตสขภาพทมการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาก าลงคนไดตามเกณฑเปาหมายทก าหนดรอยละ 60 2.รอยละของบคลากรทไดรบการพฒนาตามเกณฑทก าหนดรอยละ 80

Community/Organization: 1.พฒนาความรวมมอระหวางหนวยงานและภาคภาครฐ ทองถนและเอกชนเพมการผลตและพฒนาก าลงคน (Business partner Program) 2.ปรบปรงระบบการท างานมาตรฐานในองคกรใหเออตอวชาชพสาขาขาดแคลน Policy : 1.ปรบคาตอบแทนและสทธประโยชนในขอบงคบกระทรวงสาธารณสข 2.มระบบขอมลก าลงคนเพอพยากรณและวางแผนงบประมาณในการผลตและพฒนาก าลงคน


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 3. โครงการเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคน

Intrapersonal/ Interpersonal: 1.ถายทอดวชาการใหแตละบคคลรความหมายและการประยกตใช MOPH

1. มการบรหารจดการก าลงคนเปนระบบชดเจน โปรงใส เปนธรรม 2. บคลากรสาธารณสขมลกษณะสอดคลองตาม MOPH Core Values

1. รอยละของอ าเภอทมบคลากรสาธารณสขเพยงพอรอยละ 50 2. รอยละของหนวยงานทมการน าดชนความสขของคนท างาน (Happy Work Life Index) และ Core Value “MOPH” ไปใชรอยละ 50 3. รอยละของหนวยงานทมการน าดชนองคกรทมความสข (Happy work place index) ไปใชรอยละ 50

Community/Organization: 1.พฒนาระบบบรหารผลงาน (Performance Management) 2.สรางวฒนธรรมองคกรใหม MOPH Policy : 1.ปรบปรงระบบการสรรหาและการคดเลอก แตงตง ประเมน ใหโปรงใส และเปนธรรม (Recruitment Process)

2. พฒนาระบบคาตอบแทน สทธประโยชน แรงจงใจในการท างาน และความกาวหนาในสายอาชพอยางเปนธรรม (Retention Strategy &. Happy Work life)

4. โครงการพฒนาเครอขายก าลงคนดานสขภาพ

Intrapersonal/ Interpersonal: 1.อบรมพฒนาอสค.ใหมความร ความเขาใจ ทกษะเพอด าเนนงานดานสาธารณสข

ผปวยตดบาน ตดเตยงลดลง

รอยละของครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑทก าหนดรอยละ 50 Community/Organization:

1.สรางความเขมแขง ของก าลงคนดานสขภาพ ในกลม Informal sector (Strengthen informal HRH sector ) 2. สรางเสรมการมสวนรวมของภาค เครอขายก าลงคนดานสขภาพ (Collaboration on HRH Network) Policy : 1.พฒนาระบบการจดการความรและนวตกรรม และการสอสารองคกรทมประสทธภาพ (Innovation& Corporate Communications) 2.จดงานวนอสม. อสค.


ยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

วตถประสงค : เพอลดคาใชจายดานสขภาพลงและยงยน ดวยการบรหารจดอยางอยางมธรรมาภบาล ระบบบรหาร

จดการทโปรงใสเปนธรรม ตรวจสอบได

เปาหมายการพฒนา : 1) วางรากฐานใหระบบหลกประกนสขภาพครอบคลมประชากรในทกภาคสวนอยางมคณภาพโดยไม

มความเหลอมลาของคณภาพบรการในแตละระบบ 2) มการบรณาการขอมลระหวางทกระบบหลกประกนสขภาพเพอเพมประสทธภาพในการบรหาร

จดการ 3) สรางและพฒนากลไกการดลดานการเงนการคลงสขภาพ 4) มระบบเทคโนโลยดจตอลดานสขภาพ 5) มการท าวจยและน าผลการวจยไปใชประโยชนและสรางนวตกรรมใหมๆ

แผนงาน : แผนงานท 1 การพฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรการจดการภาครฐ แผนงานท 2 การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ แผนงานท 3 การบรหารจดการดานการเงนการคลงสขภาพ แผนงานท 4 การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ แผนงานท 5 การปรบโครงสรางและการพฒนากฎหมายดานสขภาพ

ตวชวด : 1) หนวยบรการสามารถเชอมโยงแลกเปลยนขอมลสขภาพได รอยละ 50 2 ) โรงพยาบาลทประสบภาวะวกฤตทางการเงน ระดบ 7 ไมเกนรอยละ 8 3 ) หนวยงานน าผลงานวจย/R2R น าไปใชประโยชนรอยละ 20 4 ) หนวยงานในสงกดสาธารณสขผานเกณฑประเมน ITA รอยละ 90

มาตรการ/แนวทางการพฒนา : 1) พฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรการจดการภาครฐ 2) พฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ 3) พฒนาระบบฐานขอมลบรการ และเชอมโยงระบบขอมลกบหนวยงานทเกยวของ (big data) 4) บรหารจดการดานการเงนการคลงสขภาพ 5) พฒนาและสงเสรมงานวจยและองคความรดานสขภาพ อยางครบวงจร 6) ปรบปรงโครงสรางและการพฒนากฎหมายดานสขภาพ 7) ปรบปรงโครงสรางของหนวยงานใหสอดคลองกบบรบททเปลยนแปลง 8) ปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสขภาพ


โครงการและตวชวดตามยทธศาสตร : แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร (Functional KPIs)

แผนงานท 1 : การพฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรการจดการภาครฐ (2 โครงการ 4 ตวชวดตามยทธศาสตร)

1. โครงการประเมนคณธรรมและความโปรงใส

1) รอยละของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขผานเกณฑการประเมน ITA 2) รอยละของการจดซอรวมของยา เวชภณฑทไมใชยา วสดวทยาศาสตร และวสดทนตกรรม

2. โครงการพฒนาระบบควบคมภายในและบรหารความเสยง

1) รอยละของหนวยงานภายในกระทรวงสาธารณสขผานเกณฑการประเมนระบบการควบคมภายใน 2) ระดบความส าเรจของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการของสวนราชการในสงกดกระทรวงสาธารณสขสเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)

แผนงานท 2 : การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ (2 โครงการ 3 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนาระบบขอมลขาวสารเทคโนโลยสขภาพแหงชาต (NHIS)

1) รอยละของจงหวดและหนวยบรการทผานเกณฑคณภาพขอมล

2. โครงการพฒนาสขภาพดวยเศรษฐกจดจทล (Digital Economy)

1) รอยละของหนวยบรการระดบทตยภมและตตยภมสามารถแลกเปลยนขอมลสขภาพได (Health Information Exchange (HIE)) 2) รอยละของประชาชนเขาถงขอมลสขภาพตนเองได (Personal Health Record)

แผนงานท 3 : การบรหารจดการดานการเงนการคลงสขภาพ (2 โครงการ 7 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการลดความเหลอมล าของ 3 กองทน

1) รายจายตอหวทปรบดวยโครงสรางอาย (Age adjusted expenditure per capita) ของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ ตองมคาไมตางจากคาเฉลยของทงสามระบบหลก ±10% 2) ก าหนดใหมมาตรฐานการจายเงนของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐใหแกสถานพยาบาลเปนราคาเดยวกนในทกประเภทและระดบการบรการ 3) รอยละของประชากรเขาถงบรการการแพทยฉกเฉนป 2560 4) ครวเรอนทตองกลายเปนครวเรอนยากจนภายหลงจากการจายคารกษาพยาบาล (Health impoverishment) ไมเกนรอยละ 0.4

2. โครงการบรหารจดการดานการเงนการคลง

1) รอยละคาใชจายดานสขภาพ (Health Expenditure) ตอผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) 2) คาใชจายดานสขภาพตอรายประชากร (Health Expenditure per capita) 3) รอยละของหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตทางการเงน

แผนงานท 4 : การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ (2 โครงการ 3 ตวชวดตามยทธศาสตร) 1. โครงการพฒนางานวจย 1) รอยละผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทเผยแพรใหหนวยงานตางๆน าไปใช


แผนงาน/โครงการ ตวชวดตามยทธศาสตร (Functional KPIs) ประโยชน 2) รอยละงบประมาณทเกยวกบการวจยไมนอยกวารอยละ 1.5 ของงบด าเนนการตอป

2. โครงการสรางองคความรและการจดการความรดานสขภาพ

1) รอยละหนวยงานมระบบ Knowledge Management ผานเกณฑคณภาพ

แผนงานท 5 : การปรบโครงสรางและการพฒนากฎหมายดานสขภาพ (1 โครงการ 1 ตวชวดตามยทธศาสตร)

1. โครงการปรบโครงสรางและพฒนากฎหมายดานสขภาพ

1) รอยละของกฎหมายทควรปรบปรงไดรบการแกไข และบงคบใช


รายละเอยดแผนงาน โครงการ มาตรการ และตวชวด : ประกอบดวย 5 แผนงาน 9 โครงการ ตอไปน แผนงานท 1 การพฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรการจดการภาครฐ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการประเมนคณธรรมและความโปรงใส

Access: -อบรมการเผยแพรความร ITA และดชนชวด

จ านวน 396 แหง จ าแนกดงน (1) กรมวชาการ จ านวน 9 กรม (2) สสจ. (รพศ+รพท.) จ านวน 76 แหง (3) สสอ. 2 แหง/จงหวด จ านวน 152 แหง (4) รพช. 2 แหง/จงหวด จ านวน 152 แหง (5) หนวยงานในก ากบ จ านวน 4 แหง (6) องคการมหาชน จ านวน 2 แหง (7) รฐวสาหกจ จ านวน 1 แหง

รอยละของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขผานเกณฑการประเมน ITA รอยละ 85

Coverage : -ทกสวนราชการมระบบการปองกนการทจรต Quality : -ประเมนโดยหนวยงานภายนอกป.ป.ท. -การประเมนตนเอง Governance : ปองกนการทจรตในการบรหารราชการแผนดน ผานกระบวนการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ (ITA)

2. โครงการพฒนาระบบควบคมภายในและบรหารความเสยง

- จดประชมเชงปฏบตการ “การจดวางระบบการควบคมภายใน และการบรหารความเสยง ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 จ านวน 40 รน รนละ 300 คน จ านวน 2 วน งบประมาณรวม 20,588,000.- บาท

- นเทศงานควบคมภายในหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ปละ 2 ครง งบประมาณรวม 1,520,000.- บาท - ตดตามประเมนผลเพอใหเกดความมนใจวาระบบการควบคมภายในทก าหนดไวมความเพยงพอและเหมาะสม มการปฏบตตามระบบการควบคมภายในจรง ขอบกพรองทพบไดรบการแกไขอยางเหมาะสมและทนเวลา

- สวนราชการในสงกดกระทรวงสาธารณสข - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - ส านกงานสาธารณสขอ าเภอ - โรงพยาบาลในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

- รอยละของหนวยงานภายในกระทรวงสาธารณสข รอยละ 4 ผานเกณฑการประเมนระบบการควบคมภายใน


แผนงานท 2 การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนาระบบขอมลขาวสารเทคโนโลยสขภาพแหงชาต (NHIS)

Access: มขอมลการตายใหจงหวดเขาถงขอมลได

ขอมลสขภาพมคณภาพ ถกตอง

-รอยละของจงหวดทผานเกณฑคณภาพสาเหตการตายไมนอยกวา รอยละ 25 -รอยละหนวยบรการสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑคณภาพ ขอมลบรการสขภาพรอยละ 80

Coverage : 76 จงหวด(ไมรวม กทม.)

Quality : 1. อบรมแพทยใช ทนจบใหม เกยวกบการใหสาเหตการตาย 2. อบรมและฟนฟนายทะเบยน 3. พฒนาคมอการสรปสาเหตการตาย 4.น ามาตรฐานการเกบรวบรวมและบนทกขอมลในสถานพยาบาล พ.ศ.2559 ไปใช Governance : 1.จดตงทมคณภาพระดบอ าเภอและระดบจงหวด ในการตรวจสอบคณภาพขอมลบรการสขภาพ 2.มระบบคนขอมลกลบเพอน าไปใชประโยชนในระดบพนท

2. โครงการพฒนาสขภาพดวยเศรษฐกจดจทล (Digital Economy)

Access: มมาตรการในการควบคมความปลอดภยและความเปนสวนตวของขอมลกระบวนเขาถง กระบวนเขาถงใหใชมาตรฐาน 1I 3A ไดแก Identification,Authentication,Authorization และ Access Control

หนวยงานบรการระดบทตยภมและตตยภม สงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข แลกเปลยนขอมลเพอสงผปวยรกษาตอเนองภายในจงหวดเดยวกนไดส าเรจ

รอยละของหนวยงานบรการระดบทตยภมและตตยภมสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข แลกเปลยนขอมลเพอสงผปวยรกษาตอเนอง

Coverage : มระบบเชอมโยงขอมลกลางเพอบรณาการขอมลระหวางหนวยงานทมงเนนการใหขอมลผานฐานขอมลเดยว Quality : คณภาพระบบขอมลเพอสงผปวยรกษาตอเนอง - บรณาการระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกส ซงเชอมตอกนทวประเทศ - พฒนาระบบงาน เพอใหทกขอมลผปวยผานจดเดยวโดยมผรบบรการเปนศนยกลาง คณภาพชวตของประชาชนดขนจากการ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด แลกเปลยนขอมลเพอสงผปวยรกษาตอเนอง - ก าหนดมาตรฐานขอมลทเปดเผยได ก าหนดกระบวนการเขาถง การควบคมการใชระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกส

Governance : คณะกรรมการพฒนาระบบระเบยนสขภาพสวนบคคล (Personal Health Record (PHRs)) คณะท างานก าหนดมาตรฐานขอมลระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกส คณะท างานก าหนดกระบวนการเขาถง/การควบคมการใชระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกส


แผนงานท 3 บรหารจดการดานการเงนการคลงสขภาพ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการลดความเหลอมล าของ 3 กองทน

Access: ๑) จดท าสทธประโยชนหลกในระบบประกนสขภาพ ๒) จดท าสทธประโยชนเสรมในแตละกองทน ๓) สรางความกลมกลนในระบบประกนสขภาพ ๔) จดท าคมอการจายเงนของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐทงสามระบบหลกใหแกสถานพยาบาลใหเปนมาตรฐานเดยวกน ๕) พฒนาระบบขอมล สารสนเทศ ในการตดตามสนบสนนการจายเงนแกสถานพยาบาล ๖) ก ากบ ตดตาม ประเมนผลสถานการณรายจายดานสขภาพของประเทศไทย

บรรลความเปนธรรมในการจายเงนแกสถานพยาบาลของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ

๑) รายจายตอหวทปรบดวยโครงสรางอาย (Age adjusted expenditure per capita) ของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ ตองมคาความตางตองลดลงจากปกอนหนา ๒) ก าหนดใหมมาตรฐานการจายเงนของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐใหแกสถานพยาบาลเปนราคาเดยวกนในทกประเภทและระดบการบรการโดย มรายการขอมล ๑.อตราการจายเงนดวย DRG (เปนบาทตอ RW) ของแตละระบบประกนสขภาพภาครฐ 3 ระบบหลกใหแกโรงพยาบาลระดบตางๆ ๒.รายการและอตราการจายเงนวสดการแพทยราคาแพงและยาราคาแพงทมการจายเฉพาะเจาะจงตามรายการ ของแตละ

Coverage : ๑) ด าเนนการจดท าสทธประโยชนหลกในระบบประกนสขภาพครอบคลมทงสามกองทน ๒) ด าเนนการจดท าสทธประโยชนเสรมครอบคลมทกกองทน ๓) ด าเนนการสรางความกลมกลนในระบบประกนสขภาพครอบคลมทกกองทน ๔) ด าเนนการจดท าคมอมาตรฐานการจายเงนใหแกสถานพยาบาลของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ ครบทงสามระบบหลก ๕) ประเมนความครบถวนของระบบหลกประกนสขภาพภาครฐทงสามระบบหลกในการจายเงนใหแกสถานพยาบาล ๖) มขอมลรายจายดานสขภาพของประเทศไทยครอบคลมทกกองทนเพอสะทอนรายจายสขภาพเมอเทยบกบศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ Quality : บรรลความเปนธรรมในการจายเงนแกสถานพยาบาลของแตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ ๑) ศกษาพฒนากลไกเพอลดความเหลอมล าในระบบประกนสขภาพ ๒) พฒนามาตรฐานการจายเงนของ


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด แตละระบบหลกประกนสขภาพภาครฐทงสามระบบหลกใหแกสถานพยาบาลเพอลดความเหลอมล า ๓ กองทน ๓) ศกษาเพอพฒนาการจดสรรทรพยากรส าหรบหนวยบรการเพอลดความเหลอมล า ๔) ศกษาปจจยทเกยวของกบระบบการจดสรรงบประมาณทมประสทธภาพ ๕) ศกษาความเหลอมล าของศกยภาพสถานบรการทมผลตอการเขาถงบรการของประชาชน ๖) พฒนาคณภาพขอมล และมระบบคนกลบเพอน าไปใชประโยชนในระดบพนท

ระบบประกนสขภาพภาครฐ 3 ระบบหลก ๓) รอยละของประชากรเขาถงบรการการแพทยฉกเฉนรอยละ๙๕.๕ ๔) ครวเรอนทตองกลายเปนครวเรอนยากจนภายหลงจากการจายคารกษาพยาบาล (Health impoverishment)ไมเกน ๐.๔๗

Governance : ๑) คณะอนกรรมการขบเคลอนและปฏรประบบสาธารณสข ดานการคลงสขภาพและระบบหลกประกนสขภาพ ๒) คณะท างานศกษาความเปนธรรมระหวางระบบหลกประกนสขภาพ

2. โครงการบรหารจดการดานการเงนการคลง

Access: ๑) การจดสรรเงนอยางพอเพยง (Sufficient Allocation) ๒) ตดตาม ก ากบดวยแผนทางการเงน (PLanfin Management) ๓) สรางประสทธภาพการบรหารจดการ (Efficient Management) ๔) พฒนาคณภาพขอมลบญช (Accounting Audit) ๕) สรางเครอขายดานการเงนการคลงและศกยภาพบคลากร (Network & Capacity Building)

ไมมหนวยบรการประสบภาวะวกฤตทางการเงน

๑) รอยละของหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตทางการเงนรอยละ 8 ๒) รอยละคาใชจายดานสขภาพ (Health Expenditure) ตอผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP)ไมนอยกวารอยละ ๔.๕ ๓) คาใชจายดานสขภาพตอรายประชากร (Health Expenditure per capita)ไมนอยกวา ๕,๐๐๐ บาท

Coverage : ๑) หนวยบรการทกแหง ไดรบการจดสรรเงนอยางเพยงพอ ๒) หนวยบรการทกแหง มและใชแผนทางการเงน ๓) หนวยบรการทกแหง มการพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการ (Efficient Management)


โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด ๔) หนวยบรการทกแหงมการพฒนาคณภาพขอมลบญช (Accounting Audit) ๕) มการสรางเครอขายการเงนการคลงทกระดบ ๖) มการพฒนาศกยภาพ CFO และ Auditor ทกระดบ Quality : ๑) ประสทธภาพของการจดสรรเงน ๒) ประสทธภาพของการตดตาม ก ากบ ดวยแผนทางการเงน ๓) ประสทธภาพการบรหารจดการดานการเงนการคลงของหนวยบรการ ๔) คณภาพขอมลบญช ๕) ประสทธภาพของการสรางเครอขายดานการเงนการคลง ๖) คณภาพของการพฒนาศกยภาพของ CFO, Auditor

Governance : ๑) คณะกรรมการฯ ๗*๗ ระดบประเทศ ๒) คณะกรรมการ ๕*๕ ระดบเขต ๓) คณะกรรมการและคณะท างานพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการการเงนการคลงหนวยบรการ สป.สธ.


แผนงานท 4 การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการพฒนางานวจย

1. การเพมศกยภาพทมสนบสนนงานวจย "R2R Facilitator Advance Course" 2. การเพมศกยภาพกองบรรณาธการวารสารวชาการทางการแพทยและสาธารณสข 3.เชอมโยงและขยายเครอขายการด าเนนงาน วจย/ R2R ดานสขภาพ 4. สนบสนนใหเกดผลงาน วจย/ R2R ของเขตสขภาพ 5. พฒนางานดานทรพยสนทางปญญา 6. จดท าระบบฐานขอมลวจย/ R2R ระดบประเทศ 7. จดท ามาตรฐานการปฏบตงานจรยธรรม การวจย (SOPs) 8.การเสรมสรางความรวมมอดานการวจยกบภาคเอกชนทสอดคลองกบประเดนวจยสขภาพ (matching)

ผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทใหหนวยงานตาง ๆ น าไปใชประโยชนรอยละ ๒๐

ผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทใหหนวยงานตาง ๆ น าไปใชประโยชนรอยละ ๒๐

2. โครงการสรางองคความรและการจดการความรดานสขภาพ

ขบเคลอนการจดการความรกระทรวงสาธารณสขประจ าปงบประมาณ 2560 ระดบกระทรวง/ กรม (สป.) /หนวยงาน (สวส.)ใหเปนรปธรรม ๑. ประชม คกก.จดการความร ระดบกระทรวง /ระดบกรม (หนวยงานสวนกลาง สป.) และหนวยงาน ๒. จดเวทแลกเปลยนเรยนร ๓.จดเวทการจดการความรรวมตามกระบวนการ KM กระทรวง /กรม (สป.) และหนวยงาน ๕.ควบคมก ากบ ตดตามการด าเนนงาน / ประเมนผลการด าเนนงาน ๖.เผยแพรผลงานการจดการความรระดบกระทรวง ระดบกรมและหนวยงาน สรปผลการด าเนนงาน กระทรวง /กรม (สป.) และหนวยงาน ๗.การรายงานผลการด าเนนงาน/จดท าขอเสนอการจดการความร /จดท ารายงานการจดการความรประจ าป

จ านวนหนวยงานมระบบ Knowledge Management ผานเกณฑคณภาพรอยละ ๖๐

จ านวนหนวยงานมระบบ Knowledge Management ผานเกณฑคณภาพรอยละ ๖๐


แผนงานท 5 การปรบโครงสรางและการพฒนากฎหมายดานสขภาพ ประกอบดวย 2 โครงการ พรอมรายละเอยดมาตรการและตวชวด ดงตาราง

โครงการ มาตรการ เปาหมาย ตวชวด 1. โครงการปรบโครงสรางและพฒนากฎหมายดานสขภาพ

๑. พฒนากฎหมายดานสาธารณสขใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบน ๒.พฒนาบคลากรดานกฎหมายใหมประสทธภาพ ๓. พฒนาและจดการบงคบใชกฎหมายดานสาธารณสขอยางมระบบและเขมแขง

กฎหมายกระทรวงสาธารณสขไดรบการแกไขและพฒนา รอยละ ๖๐

กฎหมายกระทรวงสาธารณสขไดรบการแกไขและพฒนา รอยละ ๖๐


เพอใหแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 บรรลเปาหมาย “ประชาชน

สขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน” และสอดคลองกบเปาหมายของยทธศาสตรชาต 20 ป และยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) ควบคกบการด าเนนการทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และการพฒนาตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ใหบรรลตามวสยทศนของประเทศ “มนคง มงคง ยงยน” การขบเคลอนตามแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ไปสการปฏบต จงตองท าใหเจาหนาททกระดบ ตระหนกถงภาระหนาทและความรบผดชอบของตน ทจะเปนสวนหนงในการขบเคลอนแผนใหประสบความส าเรจอยางมประสทธภาพ โดยแนวทางในการขบเคลอนแผนฯ ไปสการปฏบต จะเนนการถายทอดไปสระดบเขตสขภาพ โดยมผบรหารระดบสงของกระทรวงสาธารณสข ลงไปถายทอดแผนฯ ดวยตนเองในแตละเขตสขภาพเพอสรางความเขาใจใหเปนอนหนงอนเดยวกนและเพอเปนขวญก าลงใจใหแกเจาหนาทกระทรวงสาธารณสข ภาพท 1: กระบวนการน าแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ไปสการปฏบต

ทมา :ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

บทท 4 การขบเคลอนและตดตามประเมนผล


ภาพท 2 : บทบาทและภารกจของหนวยงานทเกยวของในการพฒนา ไปสการปฏบตและตดตามประเมนผลแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ. 2560

ทมา :ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ในสวนของการตดตามประเมนผลนน กระทรวงสาธารณสขไดใชเทคโนโลยและนวตกรรม เพอน ามา

พฒนาระบบการตดตามขอมลและการน าเสนอขอมลทส าคญดานสขภาพ ( Dashboard) ในพนทเขตสขภาพ และจงหวด ตามกรอบยทธศาสตร 4 excellence ทกลาวไปในบททแลว

คณะกรรมการอ านวยการจดท าแผนพฒนาสขภาพแหงชาต กระทรวงสาธารณสข. (2555). แผนพฒนา สขภาพแหงชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – 2559). กรงเทพฯ: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย และสถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล. (2558). สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2557 . นครปฐม : บรษท อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน).

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล. (2559). สขภาพคนไทย 2559 . นครปฐม : อมรนทร พรนตงแอนดพบลชชง จ ากด.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). ราง แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม แหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564). กรงเทพฯ.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). ทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564). กรงเทพฯ.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. (2558). รายงานภาระโรคและการ บาดเจบของประชากรไทย พ.ศ. 2556. นนทบร: บรษท เดอะ กราฟโก ซสเตมส จ ากด.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. (2559). รายงานสถานการณโรค NCDs ฉบบท 2. นนทบร.

ส านกนายกรฐมนตร. (2559). รางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579). กรงเทพฯ.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. (2557). รายงานขอมลทรพยากร สาธารณสข ประจ าป 2557. นนทบร.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. (2559). จดยน วสยทศน พนธกจ เปาหมาย คานยมและยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข. นนทบร.

ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. (2559). รายงานประจ าป 2558 . นนทบร : ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ.

ส านกโรคตดตออบตใหม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. (2559). รายงานประจ าป 2558 ส านก โรคตดตออบตใหม. นนทบร.

เอกสารอางอง

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร. (2557). ค าแถลงนโยบายของคณะรฐมนตรพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา.

สวทย เมษณทรย. “แนวคดเกยวกบประเทศไทย 4.0.”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:planning2.mju.ac.th /wtms_documentDownload.aspx?id=MjY4MTE= 25

Documents

แผนยุทธศาสตร์กระทรวง ...wops.moph.go.th/ops/oic/data/20180315154733_1_.pdfกระทรวงสาธารณส ขจ งได ก าหนดแผนย