Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Aanbesteden in 2030? Internationale en EU
ontwikkelingen1 oktober 2019
Prof. mr. dr. E.R.Manunza
www.uu.nl/rebo/executive
Recht, Economie,
Bestuur en Organisatie
CONGRES ‘AANBESTEDEN IN 2030’
De zes ambities van Europa 2019-2027
“Een Europese Unie die de lat hoger legt” 2019-2027Prioriteiten Commissie - Ursula Von der Leyen“Europa moet het voortouw nemen in de transitie naar een gezondeplaneet en een nieuwe digitale wereld. Dit is echter alleen mogelijk doormensen te verenigen en onze unieke sociale markteconomie aan te passenaan de nieuwe ambities.”
1. Een Europese “green deal” 2. Een economie die werkt voor de mensen 3. Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk 4. Onze Europese levenswijze beschermen 5. Een sterker Europa in de wereld 6. Een nieuwe impuls voor de Europese democratie
3
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
Invloeden door
geopolitieke verschuivingen
buitenlandse investeringen en screenen
“We blijven trans-atlantisch maar we moeten ‘Europeser’ worden!”
“We blijven trans-atlantisch maar we moeten ‘Europeser’ worden!”
Geo- politieke verschuivingen
“(…) De spelregels veranderen in snel tempo. De
positie van landen als China en India als
economische en politieke grootmachten en de
opstelling van Rusland veranderen de geopolitieke
verhoudingen. De oude en waardevolle
partnerschappen met de Verenigde Staten en het
Verenigd Koninkrijk krijgen ten dele een andere
invulling. De vrije wereldhandel wordt bedreigd door
protectionisme en handelsconflicten. Nederland en
Europa moeten daarop zelfbewust en met realisme
inspelen. (…)
16 september 2019
8
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
Gezondheid van de
burger en gezondheid
van het planeet
Europese “green deal”
Uiterlijk in 2050 1e klimaatneutraal continent
CO2 emissies in 2030 <55%
Europese Klimaatwet
Bouw expliciet genoemd naast scheepvaart- / vlieg- / textiel-
industrie
MKB versterken
Koolstofbelasting aan de grens conform WTO
Strategie groene financiering en Groen Europees investeringsplan
(1 biljoen extra)
16 september 2019
Troonrede 2019
(…) Een blik op de wereldkaart laat zien dat een sterke en eensgezinde
Europese Unie steeds noodzakelijker wordt om de belangen van de
afzonderlijke lidstaten te bevorderen – zeker ook het Nederlands belang.
De Nederlandse prioriteiten komen herkenbaar terug in de nieuwe
strategische agenda:
1. veiligheid,
2. een sterke en duurzame Europese economie,
3. een gezamenlijk klimaatbeleid,
4. eerbiediging van de rechtsstaat en niet in de laatste plaats
5. een effectief migratiebeleid. (…)”
11
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
Kerndoelen EU-Verdrag
vergen
nieuwe vorm ‘goed’
opdrachtgeverschap
Van keuze tot verplichting in de komende jaren
NL Aanbestedingswet opgenomen als uitgangspunt• Artikel 1.4(2) Aanbestedingswet 2012: Aanbesteder “draagt zorg voor het
leveren van zo veel mogelijk maatschappelijke waarde”
Het Verdrag betreffende de EU (Lissabon / 2009) • Art. 3(3) VEU: sociale markteconomie; groot concurrentievermogen gericht
op sociale vooruitgang; bescherming / verbetering milieu; bestrijding
sociale uitsluiting en discriminatie / bevordering en bescherming sociale
rechtvaardigheid, gelijkheid vrouw-man, solidariteit tussen generaties,
rechten kind, economische sociale en territoriale samenhang, solidariteit
tussen lidstaten, cultuur en taal, Europese culturele erfgoed, … (zie verder lid
5 van art. 3 VEU).
Hoe om te gaan met juridische spanningentussen Europese doelen en waarden?
Duurzaamheid,
sociale waarden
Interne markt regels /
aanbestedingsrecht
Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
0 maand 2016
Zie ook brief minister WCV ‘Prioriteiten voor een fair Europa’, 24 mei 2019:“interne markt-regels stellen concrete grenzen aan”
Hoe ‘sociaal’ en ‘duurzaam’ is de EU? Art. 3 lid 3 VEU: sociale markteconomie
Mededinging niet meer vermeld als doelstelling
Kerndoelen EU-Verdrag sterker zichtbaar
Mijn definitie Sociaal Opdrachtgeverschap
Samenleving en het planeetin algemene zin,
burgers, bewoners,
eindgebruikers ingekochte diensten,
producten of werken
Opdrachtgever
Opdrachtnemer
werknemers, hun
rechtsposities, de organisatie
Dat resulteert
in positieve effecten
voor
Duurzaam en rechtvaardig gedrag van de
aanbestedende overheid
16
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
‘Lokaal’ maatwerk
Hoe ‘sociaal’ en ‘duurzaam’ is de EU? Art. 3 lid 3 VEU: sociale markteconomie
Mededinging niet meer vermeld als doelstelling
Meer aandacht voor ‘lokaal’ Versterking subsidiariteitsbeginsel (art. 5 lid 3 VEU)
Erkenning in primair recht beginsel regionaal en lokaal zelfbestuur (art. 4
lid 2 VEU)
Kerndoelen vergen nieuwe keuzes
18
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
… samen met
sociaal ondernemerschap
Naar een betere wereld
‘Goed’ opdrachtgeverschap
Executive onderwijs* Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
Naar een betere wereld
‘Goed’ opdrachtgeversch
ap
Sociaal ondernemerschap
Executive onderwijs* Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
21
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
Burgers en bewoners
Naar een betere wereld
‘Goed’ opdrachtgeversch
ap
Sociaal ondernemerschap
Executive onderwijs* Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
Burger / bewoner
23
Achtergrond opmaken m.b.v. Rechter muisknop: ‘Achtergrond opmaken’ > opvulling met afbeelding of bitmappatroon’
Naam hoofdstuk – 0 maand 2016
Helderheid
juridische grenslijnen
beïnvloedt keuzes
overheidsbeleid
©Manunza & Meershoek 2018Universiteit Utrecht, Public Procurement Research Centre
Welkrechtsinstrumentkan het beste worden ingezet?
Overheid mag kiezen(discretionaire bevoegdheid)
Private weg(verstrekking aan derden)
Publieke weg
ZelfvoorzieningOvereenkomst onder bezwarende titel?
(Afdwingbare prestatie)
Nationale dimensie: Aw en Gids Proportionaliteit;
NEE
Primair EU-recht van toepassing: Verdragen en beginselen als door HvJEU
geïnterpreteerd
Overheidsopdracht: Richtlijn 2014/24/EU van toepassing
zoals in Aw geïmplementeerd
Concessie: Richtlijn 2014/23/EU van toepassing
zoals in Aw geïmplementeerd
Open systeem van afspraken
Geen keuze tussen ondernemers?
HvJEU, C-107/98 Teckal (1999)HvJEU, C-480/06, Commissie/Duitsland (2009)
a. Inbesteding uitzonderingb. Publiek publieke samenwerking
Tenzij
Aankoop van werk, levering, dienst
Exploitatierecht en risico overdracht
NEE
Geraamde waarde boven EU-drempelbedragen?
HvJEU, C-9/17, Falk Pharma (2016)HvJEU, C-410/14, Tirkkonen (2018)
HvJEU, C-399/98 Scala (2001)HvJEU, C-220/05 Auroux/Roanne (2007) HvJEU, C-451/08 Helmut Müller (2010)HvJEU, C-159/11 ASL Lecce (2012)
HvJEU, C-147/06, SECAP (2008)HvJEU, C-221/12, Belgacom (2013)
Grensoverschrijdend belang?
JA
JA
Vergunning(Algemene wet
bestuursrecht) +
Bestuursrechtelijke weg via derden
Discretionaire bevoegdheid
c. Alleenrecht toekenning
Subsidie(Algemene wet
bestuursrecht) +
Legenda: (+ dienstenrichtlijn kan ook van toepassing zijn)
Overheid kiest o.b.v. discretionaire bevoegdheid voor publieke uitvoering
Verstrekking aan derden buiten eigen organisatie: voornamelijk nationale kwesties en nationaal recht (bij subsidie- en subsidie- en vergunning-verstrekking ook doorwerking van EU-recht in nationaal bestuursrecht)
Verstrekking aan derden buiten eigen organisatie bij grensoverschrijdende dimensie: EU primair recht (en nationaal recht)
Verstrekking aan derden buiten eigen organisatie: nog verdergaande verplichtingen uit EU primair en secundair recht zoals secundair recht zoals in Aanbestedingswet 2012 (Aw) geïmplementeerd.
Geopolitieke verschuivingen beïnvloeden hoe met investeringen en screening om te gaan
Gezonde mens gezond planeet
Goed opdrachtgeverschap
Lokaal maatwerk
Sociaal opdrachtnemerschap
Burgers en bewoners
Helderheid juridische grenslijnen beïnvloedt keuzes overheidsbeleid
Ontwikkelingen tot 2030