คู่มือbrpe.ricethailand.go.th/images/PDF/handbook_5_bigfarm/2...2 เร ยบเร ยงโดย กล มพ ฒนาระบบและถ ายทอดเทคโนโลย

คมอ องคความรและวธการถายถอดความร

ดานเทคโนโลยการผลตขาว ดานการใชและบ ารงรกษาเครองมอและเครองจกรกลทางการเกษตร

ทมา กรมสงเสรมการเกษตร กองวจยและพฒนาขาว กรมการขาว ส านกสงเสรมการผลตขาว กรมการขาว

เรยบเรยงโดย

กลมพฒนาระบบและถายทอดเทคโนโลย ส านกสงเสรมการผลตขาว

กรมการขาว

ค าน า

กลมพฒนาระบบและถายทอดเทคโนโลย จดท าเอกสารประกอบการฝกอบรมดานองคความร และวธการถายทอดความร ดานเทคโนโลยการผลตขาวใหมคณภาพ ป 2561 นขนเพอสนบสนนใหเกษตรกรไดรบขอมลทางวชาการทเปนประโยชนระหวางการจดฝกอบรมและสามารถน ากลบไปใชอยางถกตอง เนอหาสาระของเอกสาร ประกอบดวย 1) องคความร เรองเครองจกรกลการเกษตรในกระบวนการผลตขาว 2) การเตรยมการกอนการใชงานเครองจกรกลการเกษตร 3) การใชงานเครองจกรกลการเกษตรอยางมประสทธภาพ 4) การบ ารงรกษาและการซอมแซมเครองจกรกลการเกษตร 5) การบรหารจดการเครองจกรกลทางการเกษตร(ในกลม) เปนตน คณะผจดท าเอกสาร หวงเปนอยางยงวาเอกสารน จะเปนประโยชนตอผอานทกทาน ในการบ ารงรกษาเครองจกรกลทางการเกษตรตอไป หากทานมความประสงคจะขอรายละ เ อยดเ พม เตม สามารถตดตอสอบถามไดท หมายเลขโทรศพท 0 -2561-4479 หรอท e-mail : [email protected]

กลมพฒนาระบบและถายทอดเทคโนโลย ส านกสงเสรมการผลตขาว กรมการขาว

มนาคม 2561

สารบญ

เรอง หนา

องคความรเรองเครองจกรกลการเกษตรในกระบวนการผลตขาว 1

การเตรยมการกอนการใชงานเครองมอและเครองจกรกลการเกษตร 15

การใชงานเครองมอและเครองจกรกลการเกษตรอยางมประสทธภาพ 16

การบ ารงรกษาและซอมแซมเครองมอและเครองจกรกลการเกษตร 17

การบรหารจดการเครองมอและเครองจกรกลทางการเกษตร (ในกลม) 21

บรรณานกรม 28

1

เรยบเรยงโดย กลมพฒนาระบบและถายทอดเทคโนโลย ส านกสงเสรมการผลตขาว กรมการขาว

1.องคความรเรองเครองมอและเครองจกรกลการเกษตรในกระบวนการผลตขาว

1.1 เครองมอเตรยมดน

1) รถไถเดนตาม

ใชเครองยนตดเซล ขนาด 8–11 แรงมา ก าลงขบเคลอนท าหนาทพวงลากผานไถ ซงมทงแบบไถหวหมและแบบไถจาน สวนประกอบของรถไถเดนตาม นอกจากเครองยนตตนก าลงแลวยงประกอบดวยระบบเกยรซงประกอบดวยเกยรเดนหนา 2 เกยร และถอยหลง 1 เกยร ลอเหลกขบเคลอน 2 ลอ หพวงลากผานไถและคนบงคบทศทาง ความสามารถในการท างานของรถไถ เดนตาม 3–5 ไรตอวน เมอใชกบใบผานไถแบบหวหมมจานไถ ขนาด 16 นว 2 ใบ และ 7–10 ไรตอวน ปจจบนสถาบนวจยเกษตรวศวกรรมรวมมอกบเอกชนไดพฒนารถไถ 2 ลอ ทผลตในประเทศทสามารถตดกบจอบหมน ท าใหประหยดเวลาในการเตรยมดน ความสามารถของรถไถเดนตามตดจอบหมนประมาณ 10 ไรตอวน

2


2) รถแทรกเตอร 4 ลอ

ในพนทนาขนาดใหญตองใชรถแทรกเตอรขนาดใหญ ทมเครองยนตขนาด 50 แรงมาขนไป โดยพวงลากเครองมอเตรยมดนชนดผาน (disc tiller ) ขนาด 26 นว ชนด 6–7 ใบ จะท างานไดรวดเรวความสามารถในการท างานประมาณ 40 ไรตอวน ใชในการท านาหวานส ารวย หลงจากไถเตรยมดน เกษตรกรจะหวานขาวแหงแลวคราดกลบรอฝน ส าหรบการท านาน าตม เครองมอแบบจอบหมนจะใชแทนผาลพวงยอยดนในพนนาทมน าขง

3) รถแทรกเตอร 4 ลอขนาดเลก

การท านาน าตมในปจจบน ตองใชรถแทรกเตอร 4 ลอขนาดเลก ทมขนาดเครองยนตไมเกน 40 แรงมา เนองจากรถแทรกเตอร 4 ลอขนาดเลก มน าหนกเบาเหมาะส าหรบสภาพนาลม ความสามารถในการท างานเมอใชเครองมอเตรยมดนแบบจอบหมนขนาดกวาง 1.2 เมตร จะท าได 15 ไรตอวน รถแทรกเตอร 4 ลอเลกและ จอบหมนเปนทนยมของเกษตรกรทงท านา ท าไร เนองจากรถแทรกเตอรขนาดเลกและจอบหมนตองน าเขามราคาแพง ดงนนทางสถาบนวจยเกษตรวศวกรรม ไดวจยพฒนารถแทรกเตอร 4 ลอขนาดเลกใชเครองยนตดเซลสบเดยว ขนาด 9–11.5 แรงมาขณะนอยในระหวางด าเนนการ สวนเครองมอเตรยมดนแบบจอบหมน การวจยพฒนาเสรจสมบรณแลว

3


4) ขลบหมนตดรถแทรกเตอรขนาดเลก

ประเทศไทยมพนทนาขาวชลประทานราว 8 ลานไร ซงเกษตรกรนยมท านาหวานน าตม 2-3 ครงตอป การเตรยมดนครงทสองเพอใหไดความเปนเทอกทเหมาะสมและไดระดบเปนงาน ทตองใชเวลามาก ดงนน เพอความรวดเรว ในการเตรยมดนใหทนตอความตองการ ลดปญหาการขาดแคลนแรงงานภาคเกษตร สถาบนวจยเกษตรวศวกรรมจงไดออกแบบและพฒนาขลบหมน ส าหรบเตรยมดนขนทสองในนาขาวชลประทาน โดยใช รถแทรกเตอรขนาด 20-35 แรงมา เปนตนก าลง ก าลงจากเพลาอ านวยก าลงของรถแทรกเตอร จะสงผานไปยงเพลาขลบหมนลกษณะของใบมดเปนแบบ Cage Wheel ซงมลกษณะเปนใบมด เชอมตดกบกรงเหลกหมนวางเรยงสลบกน ขลบหมนสามารถท าเทอกใหมความละเอยด และเรยบไดระดบอยางมประสทภาพ

คณลกษณะ

หนากวางการท างาน 2.40 เมตร

ความเรวรอบเพลาขลบหมน 218 รอบ/นาท

(ทความเรวรอบเพลาอ านวยก าลง 540 รอบ/นาท)

ความสามารถการท างาน 2.27 ไร/ชม.

ความสนเปลองน ามนเชอเพลง 1.97 ลตร/ไร

ดชนความเปนเทอก 52.41 %

4


5) เครองพนหวานเมลดขาว

การหวานขาวเปนขนตอนหนงทส าคญ ซงเกษตรกรให ค ว ามส า คญและ พ ถ พ ถ น ในกา รด า เ น น กา รม าก กรมวชาการเกษตรไดพฒนาเครองพนสารเคมแบบตดเครองยนต ใหสามารถใชในการพนหวานเมลดขาวได โดยมจดเดนทเครองสามารถหวานขาวไดอยางรวดเรว ลดเวลา แรงงาน ความเหนดเหนอยเมอยลาลง เมลดทหวานมความสม าเสมอมากขน อกทงเกษตรกรยงสามารถน าเครองไปใชในการหวานปยเมดได

คณลกษณะ

ตนก าลง เครองพนสารเคมแบบตดเครองยนต

อตราการท างาน 5-8 ไร/ชวโมง

ความสามารถ หวานขาว (ขาวแหงและขาวงอก) ปยเมด และสามารถใชพนสารเคม ไดตามปกต

ขอจ ากด ไมควรใชกบขาวทสกปรก หรอขาวทมรากยาวเกน 3-5 ซ.ม.

สถาบนวจยเกษตรวศวกรรมไดท าการพฒนาเครองพนหวานสารเคมใหสามารถใชพนหวานเมลดขาวไดซงสามารถใชกบการปลกขาวแบบหวานนาน าตมและการหวานขาวแหง (หวานส ารวย) ท าใหประหยดแรงงานและเมลดพน การกระจายเมลดสม าเสมอสามารถหวานขาวงอก 5 – 8 ไรตอชวโมง และ 10 – 12 ไรตอชวโมง ส าหรบขาวแหง

5


1.2 เครองมอปลกขาว

1) เครองด านา

การปกด าเปนขนตอนทตองใชแรงงานมาก ดงนนสถาบนวจยเกษตรวศวกรรม จงไดน าตนแบบเครองด านาแบบตาง ๆ จากประเทศมาทดสอบและปรบปรงเพอใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทว ๆ ไป ในประเทศ เครองด านาทน ามามทงแบบใชแรงคนและเครองยนตเปนตนก าลง ส าหรบเครองด านาแบบใชแรงคนปกด าครงละ 4-5 แถว ระยะแถว 30 เซนตเมตร มขดความสามารถในการท างาน 1.5 ไรตอวน / คน ส าหรบเครองด านาแบบใชเครองยนตเบนซนขนาด 3 แรงมา ปกด าครงละ 4 แถวระยะแถว 30 เซนตเมตร ใชกลาแบบเพาะในกระบะ เปนแผน ความสามารถในการท างาน 6 ไรตอวน ขอจ ากดของเครองด านาทงสองแบบคอตองมการควบคมระดบน าในแปลงนา และการเตรยมกลาโดยการเพาะในถาด ส าหรบเครองปกด าทงสองแบบจะเหนวายงยาก และมราคาแพงจงไมไดรบความนยมจากเกษตรกร ส าหรบหนวยงานของรฐมหนาทผลตเมลดพนจ าหนายแกเกษตรกร เชน ศนยขยายพนพช หรอสถาบนวจยขาวใหความสนใจเครองปกด าแบบใชเครองยนตเพราะนอกจากใชลดแรงงานคนแลวการปกด ายงชวยใหการคดแยกพนปลอมปนออกไดงาย

2) เครองด านานงขบ จากเครองด านาแบบเดนตามขางตน ไดมการขยายตวการใชเครองจกรกลมากขนโดยปจจบนมการน าเขาเครองด านาแบบนงขบดงกลาวสามารถด านาไดครงละ 6 แถว แตละแถวหางกน 30 เซนตเมตร มขดความสามารถในการท างาน 15 ไร/วน โดยใชกลาแบบเพาะในกะบะเปนแผนเชนเดยวกนกบเครองด านาแบบเดนตาม จากความยงยากในการเตรยมกลาแผนซงมเกษตรกรรบจางด านา โดยตนกลาเปนของผรบจางขอดของเครองด านาเปนแถวน นอกจากจะดแลงายแลว ยงสามารถถอนแยกพนปลอมปนออกไดงายอกดวย

6


3) เครองปลกขาวนาหวาน การปลกขาวแบบนาหวานม 2 รปแบบ คอ นาหวานขาวแหง และนาหวานน าตม โดยนาหวานขาวแหงจะท ากอนทฝนจะตกหรอเรยกวานาหวานส ารวย ซงจะท าในเขตพนทนอกเขตชลประทานหรอพนทนาน าฝน สวนนาหวานน าตมจะท าในเขตพนทชลประทานหรอพนทมน าเพยงพอโดยลกษณะของเครองปลกขาวนาหวาน มอย 2 แบบ คอ เครองหยอดหรอโรยเมลด และเครองหวานหรอกระจายเมลด 3.1) เครองหยอดหรอโรยเมลด

เปนเครองปลกขาวทมลกษณะการปลกขาวเปนแถว สามารถก าหนดจ านวนเมลดขาวตอหลมหรอแถว และระยะหางระหวางแถวไดตามตองการ จะใชวการลากจงหรอใชตนก าลงเปนรถไถเดนตามหรอรถแทรกเตอร กได ตามลกษณะและขนาดของเครองหยอดเมลด โดยเครองหยอดหรอโรยเมลดสามารถใชไดกบนาหวานขาวแหงและนาหวานน าตม ปจจบนเครองหยอดหรอโรยเมลดจะใชกนมาก เนองจากสามารถก าหนดจ านวนเมลดตอพนทได ท าใหเปนการประหยดเมลดพน และลดตนทนเมลดพนลง เครองหยอดหรอโรยเมลดซงสวนใหญจะท าจากทอพวซ การท างานของเครองจะใชวการลากจงดวยแรงงานหรอรถไถเดนตาม จะมลกษณะเปนแกนยาว ทประกอบดวยกลองบรรจเมลดขาวปลกทท าการเจาะร ทมความหางตามระยะปลกจ านวน 6-8 ลก สามารถปลกไดครงละ 6-8 แถว หรอบางครงอาจจะมการน าเครองปลกเมลดถวเขยว หรอขาวโพดมาปรบแตงลกหยอดใหใชงานส าหรบการหยอดเมลดขาวดวยกได ซงจะตอพวงกบรถไถเดนตามหรอตดกบจานพรวนตอพวงเขากบรถแทรกเตอร

3.2) เครองหวานหรอกระจายเมลด

เปนเครองปลกขาวทมลกษณะการปลกขาวโดยการหวานหรอกระจายเมลดใหครอบคลมพนทแปลงนาขาว ซงจะมตวจานเหวยงหรอ ทอพนท าหนาทกระจายเมลดไปรอบๆ พนทแปลงนาขาว ปจจบนเครองหวานหรอกระจายเมลดขาวจะถกขบโดยตรงจากเครองยนตเบนซนขนาดเลก เพลา PTO รถแทรกเตอรหรอแบตเตอรของรถแทรกเตอร อกทงยงมการน าเครองพนปยและยาน ามาพฒนาใหใชรวมกบการพนเมลดขาวปลกไดอกดวย

7


4) เครองหยอดขาวแหง

สถาบนวจยเกษตรวศวกรรม ไดรวมมอกบโรงงานผลตเครองหยอดเมลดเอกชน และเครองหยอดขาวแหงแบบโรยเปนแถวแบบ 7 แถว และ 11 แถว เพอใชทดแทนการปลกขาวแบบการหวานส ารวยการปลกขาวโดยใชเครองหยอดขาว ท าใหการเจรญเตบโตของขาวเปนแถว สะดวกในการควบคมศตรพชและการเกบเกยว ขาวทปลกดวยเครองหยอดจะทนตอความแหงแลงไดดกวาการปลกโดยวหวาน เนองจาก เครองหยอดเมลดขาวจะมตวเปดรองท าใหเมลดลงในรองดนรากขาว ซงจะรบความชนในดนมากกวาวหวานเมลดจะอยบนผวดนทมความชนนอยกวา ความสามารถของเครองหยอดขาวแหงประมาณวนละ 30 – 40 ไร

5) เครองปลกขาว 4 แถวแบบไมเตรยมดนใชไถเดนตาม

การปลกขาวแบบหยอดเปนแถวโดยไมเตรยมดน เหมาะกบสภาวะอากาศแหงแลง จะไดผลผลตต าส าหรบการปลกขาวโดยการเปดหนาดนใหเปนรองแลวโรยเมลดขาวจะท าใหการเจรญเตบโตของตนขาวทนความแหงแลงไดด เพราะรากของตนขาวดดความชนไดลกกวา นอกจากนนหนาดนสวนทไมมการไถพรวนจะมเศษวชพชหรอ ตอซงปกคลมอยชวยลดการระเหยของน าจากดน สถาบนวจยเกษตรวศวกรรมไดออกแบบพฒนาเครองปลกขาว 4 แถวแบบไมเตรยมดน โดยตวเปดรองเปนแบบจานเดยวระยะหางระหวางแถว 30 เซนตเมตร ใชเมลดพน 9.5 กโลกรมตอไร และใชรถไถ 2 ลอเปนตนก าลงในการฉดลาก ความสามารถในการท างาน 1.2 ไรตอชวโมง

8


1.3 เครองเขตกรรม 1) เครองก าจดวชพช

เครองก าจดวชพชหรอเครองพรวน เปนเครองทใชก าจดหญาหรอวชพชทขนอยในแปลงนาทเปนลกษณะนาด าหรอนาหยอดทเปนแถว การท างานเครองก าจดวชพชมหลายรปแบบตามลกษณะของใบมด เชน ใบมดเปนลกษณะของการตดหญาหรอวชพชอยางเดยวและใบมดเปนลกษณะการตดหญาหรอวชพชรวมกบการพรวนดน ไปดวย เปนตน โดยเครองก าจดวชพชเหลานจะใชตนก าลงจากแรงคนหรอเครองยนตกได ถาเปนเครองยนตสวนใหญ จะเปนเครองยนตขนาดเลกขนาด 2-4 แรงมา ใชส าหรบตดหญาหรอพรวนดนรวมกนในระหวางแถวและระหวางตนขาว ถาใชตนก าลงจากแรงคนจะใชเครองก าจดวชพชแบบพรวนแลวดนเครองไปขางหนา 2) เครองพนยา

เครองพนยาจะใชส าหรบการพนสารปองกนและก าจดวชพชและโรคแมลง ซงปจจบนเครองพนยาจะมอย 2 แบบ คอ แบบสะพายหลงและแบบตดกบเครองตนก าลง โดยแบบสะพายหลงจะมอย 2 แบบ คอ แบบใชมอโยก และใชเครองยนต โดยแบบสะพายนจะมรศมการพนยาไมไกลมากนกประมาณ 1-3 เมตรเทานน เนองจากมแรงดนต า สวนแบบตดกบตนก าลงจะมรศมการพนยาไดไกลมากประมาณ 5-10 เมตร เนองจากเปนปมแรงดนสงและถกขบดวยเครองยนตรถไถเดนตาม

9


1.4 เครองสขาว เครองสขาว เปนเครองจกรแปรรปขาวเปลอกใหเปนขาวกลองหรอขาวขาว ซงแตเดมขาวทใชรบประทานจะใชครกส าหรบต าขาวเปลอก ขาวทไดจะเปนขาวซอมมอคอมการขดสเพยงเลกนอย ตอมาไดพฒนามาเปนเครองสขาวทใชตนก าลงจากแรงงานคนและมอเตอรไฟฟาหรอเครองยนต 1) เครองสขาวใชแรงงานคน

เปนเครองสขาวทมการกะเทาะเปลอกขาวออกอยางเดยว ท าจากไมไผสานแลวพอกดวยดนเหนยว มลกกะเทาะ 2 ลก โดยลกลางจะอยคงทและลกบนจะหมนดวยแรงคน 2) เครองสขาวใชมอเตอรไฟฟาหรอเครองยนต เปนเครองสขาวทมระบบการผลตและอปกรณการสขาวทครบทงกระบวนการผลต โดยจะเรมตนจากการคดแยกสงสกปรกกอน จากนนท าการกะเทาะเปลอกขาวออกโดยใชลกหนหรอลกยางกะเทาะจะไดขาวกลอง จากนนจะใชลกหนขดขาวแบบหยาบและแบบละเอยดจะไดขาวขดขาว จากนนกท าการขดมนดวยตะแกรงเหลกกจะไดขาวขาว ขาวขาวทไดอาจไปท าการคดแยกขาวทไมขาวหรอขาวเสยออกจากโดยใชเครองยงสกจะไดขาวขาวทมความสวยงามยงขน เครองสขาวในปจจบนนจะมอยหลายขนาดตามก าลงการผลตซงสามารถแบงออกไดเปน 4 ขนาด ดงน 2.1) ขนาดชมชน มก าลงการผลตไมเกน 10 ตนตอวน

10


2.2) ขนาดเลก มก าลงการผลต 10-40 ตนตอวน

2.3) ขนาดกลาง มก าลงการผลต 40-100 ตนตอวน

2.4) ขนาดใหญ มก าลงการผลต 100 ตนตอวนขนไป

แตเดมตนก าลงของเครองสขาวสวนใหญเปนเครองยนตดเซลสงก าลงดวยสายพานแบบแบน ปจจบนตนก าลงของเครองสขาวเปนแบบมอเตอรไฟฟาเปนสวนใหญเนองจากใชกระแสไฟฟาและซอมแซมบ ารงรกษาไดงาย มการสงก าลงดวยสายพานแบบแบนและแบบรองพลเลไปขบอปกรณตางๆ ของเครองสขาว

11


1.5 เครองมอเกบรกษาขาว (เครองอบ)

1) เครองลดความชนแบบเมลดพชบรรจในกระสอบ

ตวเครองประกอบดวยหองลมรอนทดานบนเจาะชองไวส าหรบวางกระสอบเมลดพช มหลายชองสามารถวางไดหลายกระสอบ ลมรอนจะเปาผานชองวางเมลดพชในกระสอบ ใชอณหภมต า สวนใหญไมเกน 45 องศาเซลเซยส

2) เครองอบลดความชนแบบอยกบท

เปนเครองอบลดความชนทเมลดขาวเปลอกไมมการเคลอนทหรอตงอยกบท หรอเรยกวา แบบกระบะ โดยเมลดขาวเปลอกจะถกบรรจกระสอบแลวน ามาใสในกระบะแลวสงความรอนมาเขามาจากดานขางกระบะ พลงงานความรอนจะมาจากการเผาไหมของน ามนเชอเพลง เพอทจะใหมการลดความชนทเทากนหรอใกลเคยงกนจะตองมการพลกกลบกองขาวทอยภายในกระบะขาว เครองอบลดความชนสามารถลดความชนไดครงละประมาณ 2-4 ตน ซงตองใชเวลาอบครงละประมาณ 48 ชวโมง แตทงนยงตองขนอยกบขนาดของกระบะลดความชนและเปอรเซนตความชนเรมตนของขาวเปลอกอกดวย

12


เครองอบลดความชนแบบอยกบท ประกอบดวยกระบะเมลดพชทบรรจอยบนตะแกรงดานลางของตะแกรงจะเปนหองลมสวนทตอเขากบพดลมและชดเตาลมรอน ลมรอนจะถกเปาผานชนเมลดพชทอยนงกบทจากดานลางสดานบน มผลท าใหความชนเมลดพชดานลางลดเรวกวาดานบน มอณหภมไมเกน 50 องศาเซลเซยส ทใชอยในประเทศสวนใหญจะใชกบเมลดพน สามารถลดความชนได 0.5 เปอรเซนตตอชวโมง

3) เครองลดความชนแบบถงหมนเวยน

เครองลดความชนแบบนถงบรรจเมลดพชท าดวยตะแกรงเปนรปทรงกระบอกแนวตง สวนกลางถงมทอลมท าดวยตะแกรง เปนรปทรงกระบอกวางซอนอยภายใน ลมรอนจะถกเปาออกจากรตะแกรงผานเมลดออกสภายนอก เมลดจะหมนเวยนผานลมรอนโดยถกล าเลยงจากกนถงสดานบนของถง และไหลผานลมรอนกลบสกนถงหลาย ๆ เทยวจนกวาจะแหง แตไมคอยไดรบความนยมเนองจากฝนละอองทฟงกระจายออกมา

13


4) เครองลดความชนแบบคอลมน

เครองลดความชนแบบนภายนอกมลกษณะเปนถงบรรจเมลดพชรปทรงสเหลยมแนวตง สงมากกวา 3 เมตร ถงบรรจเมลดพชตอเขากบทอลมรอนดานขาง ซงมเตาลมรอนและพดลมเปนสวนประกอบสวนลางของถงบรรจเมลดจะมชดควบคมการไหลของเมลดพชอณหภมทใชประมาณ 54 องศาเซลเซยส เครองลดความชนชนดนแบงออกไดเปน 2 แบบ คอ แบบเมลดพชไมไหลคลกเคลา และแบบเมลดพชมการไหลคลกเคลา

5) เครองลดความชนเมลดพชแบบเมลดไหลคลกเคลา หรอแบบ แอล.เอส.ย

ลกษณะภายนอกคลายกบเครองลดความชนแบบคอลมนถงบรรจเมลดเปนถงทรงสเหลยมแนวตง เมลดพชจะไหลจากบนลงลาง โดยมอปกรณควบคมการไหลของเมลด ภายในถงประกอบดวยทอลมเปนชน ๆ มทอลมรอนเขาและออกสลบกน ท าใหเมลดพชมโอกาสสมผสกบลมรอนเขาและลมชนทเปาออกสลบกนเทากนตลอดทงถงบรรจเมลด อณหภมทใชคอ 66 องศาเซลเซยส

14


6) เครองลดความชนแบบฟลอดไดซ – เบด

เครองลดความชนแบบนใชงานในลกษณะเมลดไหลตอเนอง สวนของหองอบเปนหองปดตะแกรง อยดานลาง ทปลายทงสองดานมอปกรณปอนเมลดเขาและออกจากหองอบ ใชความเรวสงท าใหชนเมลดซงหนาไมเกน 10 เซนตเมตร ทอยบนตะแกรงลอยตวไดใชอณหภม 100 องศาเซลเซยส เมลดเมอผานเครองลดความชนนเพยงครงเดยวความชนจะลดลง 5 – 10 เปอรเซนต ท าใหมอตราการท างานสงเหมาะกบขางเปลอกความชนสงในปรมาณมาก

เปนเครองอบลดความชนทขาวเปลอกมการเคลอนทลอยตวขนลงหรอหมนวนอยภายใน หองอบ ลดความชนเทานนจนกวาความชนจะลดลงตามทตองการ เครองอบลดความชนแบบนจะมสมรรถนะการลดความชนไดครงละประมาณ 100-200 กโลกรม โดยใชเวลาการอบประมาณ 12 ชวโมงตอครง

15


2.การเตรยมการกอนการใชงานเครองมอและเครองจกรกลการเกษตร แตละป เกษตรกรตองเสยคาใชจายในการซอมแซมเครองจกรกลเกษตรคอนขางสงเนองจากขาดการบ ารงรกษาเครองยนตอยางถกว และไมปฏบตตามค าแนะน าของผผลต ท าใหใชงานไดไมเตมประสทภาพและอายการใชงานของเครองยนตสนลง จงมค าแนะน าในการ บ ารงรกษาเครองยนตเกษตรอยางถกว 10 ป ไมมซอม เพอเปนแนวปฏบตส าหรบเกษตรกร ทงกอนใชงาน ขณะใชงาน และดแลรกษาหลงใชงานดวย

การบ ารงรกษาเครองยนตดเซลสบเดยวใชกบรถไถเดนตาม รถเกษตรกร (อแตน) และเครองสบน า กอนใชงานเกษตรกรควรท า 5 ตรวจ ดงนคอ

1.ตรวจน าใหเตมถงอยเสมอเพอไมใหเครองยนตรอนจด

2.ตรวจน ามนเชอเพลง ควรเตมน ามนใหเตมถง

3.ตรวจน ามนเครองใหไดระดบ (สงเกตทกานวดตองอยทขดบน)

4.ตรวจหมอกรองอากาศ เตมน ามนเครองใหไดระดบตามขดทก าหนด

5.ตรวจสายพานพดลมใหตง (ใชนวหวแมมอกดบนสายพานใหหยอนได 10-15 มลลเมตร)

16


3. การใชงานเครองมอและเครองจกรกลการเกษตรอยางมประสทธภาพ การบ ารงรกษาเครองยนตดเซลสบเดยวใชกบรถไถเดนตาม รถเกษตรกร (อแตน) และเครองสบน า

กอนตดเครองควรปฏบตตาม 3 ขนตอน เพอใหเครองตดงายและมความปลอดภย

1) ตองปรบคนเรงไปยงต าแหนงตดเครอง

2) หมนเครองยนตใหตงมอโดยใหมอหมนอยดานลางจะมแรงดงดกวา

3) ยกคนยกวาลวขน หมนเครองใหไดรอบและปลอยคนยกวาลว แลวหมนตอใหแรงขน เครองจะตดงาย

หลงจากเครองตดแลวควรอนเครองเดนเบาประมาณ 5 นาท ขณะใชงาน เรงเครองใหไดรอบการท างาน (ประมาณ 1,800-2,000 รอบตอนาท) เพอปองกนควนด า เขมา และกนน ามนเชอเพลง ซงจะชวยใหเครองยนตใชงานทนทานขน หลงใชงาน ควรเตมน าใหเตมถงเพอปองกนการเกดน าและสนมในถงน ามนเชอเพลง นอกจากนนควรหมนเครองยนตใหอดสดเพอปองกนปญหาวาลว (ลน) ตดคางและความชนเขาไปในกระบอกสบท าใหเกดสนม หากเกบไวเปนเวลานาน

การใชงานเครองยนตในพนททมฝนละอองมาก ทกสปดาหควรลางท าความสะอาดไสกรองอากาศและเตมน ามนเครองใหมใหได ระดบ กรองน ามนโซลามน าหรอสงสกปรกอยในถวยกรองควรลางท าความสะอาดดวยทก ๆ 1 เดอน (100 ชวโมงท างาน) ควรเปลยนถายน ามนเครองใหม และเตมน ามนเครองใหไดระดบขดบน ลางท าความสะอาดชดหมอกรองอากาศ และควรลางชดกรองน ามนโซลาถามน าหรอสงสกปรกอยในถวยกรอง กรณไสกรองโซลาอดตนหรอฉกขาดตองเปลยนใหม และทก ๆ 3 เดอน (300 ชวโมงท างาน) ตองเปลยนน าในหมอน าโดยเตมน าสะอาดใหเตม ทงยงตองลางท าความสะอาดถงน ามนโซลา และปรบตงว าลวไอดและวาลวไอเสย ใหมระยะหาง 0.20 มลลเมตร

กรณหยดใชเครองยนตนานเกน 1 เดอน ใหปดกอกน ามนเชอเพลง ลางไสกรองน ามนเชอเพลงและลางไสกรองอากาศ หยอดน ามนเครองเขาไปในทอไอดประมาณ 1 ฝา ท าการหมนเครองยนตเพอใหน ามนเครองเคลอบกระบอกสบใหทว หมนเครองยนตใหอดสด ลนไอด-ไอเสยจะปดสนทเพอปองกนลนคางและความชนเขาไปในกระบอกสบ ท าใหเกดสนม ท าการถายน าหลอเยน คลมเครองยนตเพอปองกนฝนและแมลงเขาไปท ารง และควรเกบเครองยนตไวในทรมและอากาศถายเทไดด ซงดแลรกษาเครองยนตเพยงเทานใชงาน 10 ป ไมมซอม

17


4.การบ ารงรกษาและซอมแซมเครองมอและเครองจกรกลการเกษตร

4.1 การบ ารงรกษารถไถเดนตาม

การบ ารงรกษารถไถเดนตามเปนสงทส าคญ ถาสงเกตดรถไถทใชกนอยทวไปอาจจะพบวา บางครงสตารทเครองเทาไรๆ กไมยอมตด บางครงในขณะทก า ลงไถอยสายพานเกดขาด เครองรอนจดจนน าเดอดเปนไอพงออกมาอยางนากลว ปญหาตาง ๆ เหลานมสาเหตมาจากการบ ารงรกษาทไมถกวทงสน

1 เครองยนต

1.1 การบ ารงรกษาเครองยนตประจ าวน

1.1.1 ตรวจดระดบน ามนเครองใหอยในระดบทพอด

1.1.2 ตรวจดน าในหมอน าใหเตมอยเสมอ และใชน าทสะอาดเตมในหมอน า

1.1.3 ตรวจดระดบน ามนโซลา พรอมทงตรวจดอยาใหมน าอยในไสกรองน ามนโซลา

1.1.4 ตรวจดความดงของสายพานพดลม

1.2 การบ ารงรกษาเครองยนตทก ๆ 1,000 ชวโมง หรอประมาณ 1 เดอนของการใชงาน

1.2.1 ท า ความสะอาดไสกรองอากาศ ไสกรองอากาศทมอยในหมอกรองอากาศ ท าหนาทดกฝนละอองตาง ๆ ไมใหเขาไปภายในกระบอกสบ เชนเดยวกบขนจมกทท า หนาทดกฝนละอองไมใหเขาไปภายในปอดเวลาสดลมหายใจ ถาฝนละอองเลดลอดเขาไปไดจะท า ใหก า ลงอดภายในกระบอกสบลดลง นอกจากนนยงขดถกระบอกสบและลกสบอยตลอดเวลา ท า ใหเกดการสกหรอเรวกวาปกตส า หรบการท า ความสะอาดนนเรมจากการถอดหมอกรองอากาศออกมากอนแลวคลายนอตเปดฝาออก ดงเอาไสกรองอากาศซงมลกษณะเปนกระบอกกลวง ท าดวยเสนลวดอยภายในออกมาลางดวยน ามนโซลารรมดา อยาใชผงซกฟอกหรอน ามนเบนซนลาง เพราะจะท าใหเสนลวดเกดสนม ซงอาจจะเลดลอดเขาไปภายในเครองยนตได เพราะฉะนนจงตองลางไลกรองดวยน ามนโซลาแตเพยงอยางเดยวเทานนเวลาลางใหเทน ามนโซลากรอกลงไปในไสกรองทางดานบนแลวเคาะกบพนเพอใหเศษผงทตดอยหลดออกไป การเคาะตองเคาะใหเตมหนา อยาเอยง ไมเชนนนไสกรองจะบดเสยรปไปได เมอสะอาดดแลว ควรจะลางถวยและฝาครอบของหมอกรองอากาศดวย หรอใชผาสะอาดๆ ชวยเชดใหแหงกได เสรจแลวจงเตม น ามนเครองชนดเดยวกบทใชเตมเครองยนต ซงกคอเบอร 30 หรอเบอร 40 ลงไปจนถงขดสงสดทก าหนดไวทขางถวย น ามนเครองทเตมลงไปนจะท า หนาทกรองอากาศ โดยการดกฝนใหตกอยในน ามนเครอง ดงนนการเตมน ามนจงไมควรจะเตมนอยหรอมากเกนไป ถาเตมนอยเกนไปน ามนเครองกไมสามารถจะดกฝนไดเพยงพอ ถามากเกนไปโอกาสทน ามนเครองจะเลดลอดเขาไปภายในกระบอกสบจะมมาก หลงจากเตมน ามนเครองแลวจงใสไส

18


กรองอากาศลงไป ปดฝาใหสนทกอนทจะน า ไปตดตงไวทเดม ระวงอยาใหเอยง เพราะถาเอยงแลวน ามนเครองทอยภายในจะเอยงตาม ท า ใหกรองอากาศไดไมดเทาทควร

1.2.2 ท าความสะอาดไสกรองน ามนเครอง เรมจากการคลายนอตส าหรบถายน ามนเครองออกกอน แลวจงดงนอตและไสกรองออกมา ปลอยใหน ามนเครองเกาไหลออกมาจนหมด ในขณะเดยวกนกน าไสกรองน ามนเครองทถอดออกมาไปลางในน ามนโซลาทสะอาด เพอลางฝนละอองหรอสงสกปรกตาง ๆ ทตดอยใหหมดไป เมอสะอาดแลวจงน า ไปใสไวทเดม ขนนอตใหแนนแลวกเตมน ามนเครองใหมลงไปใหไดระดบตามทขดไวในกานวดระดบน ามนเครองพอด

1.2.3 ท าความสะอาดไสกรองน ามนเชอเพลง เรมจากการปดกอกน ามนเชอเพลงกอน แลวกถอดถวยแกวกรองน ามนเชอเพลงออก รวมทงไสกรองน ามนเชอเพลงทอยภายในดวย น าไสกรองและถวยแกวไปลางใหสะอาดดวยน ามนโซลาทสะอาดแลว ท าใหแหงโดยการสะบดไปมาหรอใชลมเปา หลงจากแหงแลวกตรวจดไสกรองใหเรยบรอยกอนทจะน าไปใสไวทเดม ปดถวยแกวและหมนลอคใหแนนพอสมควร แตถาพบวาไสกรองช ารดกเปลยนใหม เพราะไสกรองทฉกขาดจะกรองสงสกปรกไมได ถาบงเอญสงสกปรกแปลกปลอมเขาไปไดจะท าใหปมหวฉดอดตนน ามนถกฉดออกไปไมสะดวก เครองยนตจะเดนไมเรยบ เกดอาการกระตกนอกจากนนยงท าใหหวฉดและลกปมเสยหายอกดวยนอกจากการบ ารงรกษาไสกรองตาง ๆ แลวควรจะค านงถงระบบระบายความรอนดวย เพราะเมอเครองยนตยงท า งานมากกยงรอน เมอยงรอนกยงเผาผลาญน ามนเชอเพลงดงนนจงควรดแลพดลมและหมอน าใหด หมอน ามไวใสน าส าหรบระบายความรอน ตองเปลยนและเตมใหมน าเตมอยเสมอ อยาลมเปลยนน าทกๆ เดอน และระวงอยาเปลยนน าขณะทเครองยนตก าลงท างานหรอเมอดบเครองใหม ๆ เพราะเครองปรบตวไมทนจะท า ใหเกดความเสยหายขนได เชน ลกสบราว เปนตน น าทใชเตมควรเปนน าสะอาด เชน น าฝนหรอน าบอส าหรบน ากระดางหรอน าทสกปรกนนไมควรใชเพราะจะไปท าใหเกดตะกรนหนาภายในเครองยนตท า ใหการระบายความรอนไมด

1.3 การบ ารงรกษาเครองยนตทก ๆ 2,000 ชวโมง หรอประมาณ 2 เดอนของการใชงาน

1.3.1 ตรวจดความเรยบรอยทว ๆ ไป เชน ความแนนของนอตสกร เปนตน

1.3.2 ตงวาลวใหม โดยอาศยชางทมความช านาญเปนผตรวจสอบ

1.3.3 ตรวจสอบหวฉด โดยชางผช านาญ

19


2. อปกรณทใชรวมกบรถไถเดนตาม

2.1 ไถหวหม

2.1.1 ลางดนและแซะเอาเศษหญาทตดกบตวไถออกใหหมด ถาพบสวนทฉกขาดหรอบดเบยวควรซอมแซมใหเรยบรอย

2.1.2 ปองกนตวไถและสวนทตดดนไมใหเปนสนม ดวยการทาจารบหรอน ามนขโลหรอน ามนเครองเกาทไดจากการเปลยนน ามนเครอง

2.1.3 เกบไถไวในทรม

2.1.4 ใชแผนไมรองตวไถไมใหสมผสกบดน เพอปองกนความชน

2.2 ไถจาน

2.2.1 ระหวางเวลาทใชงานหรอขณะไถ ตองมการอดจารบเขาไปตามขอตอตาง ๆ และชนสวนทเคลอนทเปนประจ า นอกจากนนยงจ า เปนตองขนนอตทหลวมแตถาคดจะไม ใชไถเปนระยะเวลาหลาย ๆ วน กควรจะชะโลมน ามนไว เพอปองกนสนม

2.2.2 ระหวางท ไมใชงานหรอเกบ ตองใชจารบหรอ น ามนขโลทาผวจานไถสวนทพลกดน ซงมนเปนเงา เพอปองกนสนม แตกอนทจะทาควรจะลบคมจานไถเสยกอนในกรณทใชงานจนทอ การลบคมนนตองลบทางดานเดมทลบมาจากโรงงาน สวนลกปนรปกรวยนน ถาไมใชแบบทอดจารบไวส า เรจกจ า เปนทจะตองอดจารบเขาไปใหม หลงจากนนตองตรวจสอบดวาคานไถคดงอหรอไม กอนทจะน า ไปเกบไวในรมโดยไมถกฝน และไมวางอยบนพนดน ส า หรบการตรวจสอบคานไถนน ตองน า ชดไถไปวางบนพนเรยบ ถาไถแตละตวไมขนานกน ทงในแนวตงและแนวราบ แสดงวา คานไถคดงอ

3. สวนประกอบอน ๆ ของรถไถเดนตาม

3.1 หองเฟอง ในหองเฟองมเฟองเกยรทขบกนขณะหมน ดงนนจงตองมน ามนเกยรหลอลนอยตลอดเวลาเพอปองกนการสกหรอ ถาซอรถใหมกควรจะเตมน ามนเกยรเบอร 140 จ า นวน 10 ลตร หรอเทากบจ า นวนทระบไวในหนงสอคมอทใหมากบรถ หลงจากใชงานแลวกคอยตรวจตราดรอยรวซมอยเสมอ เมอพบกแสดงวา น ามนเกยรลดนอยลง จงซอมรอยรวเสยกอนทจะเตมน ามนเกยรลงไป

3.2 คนบงคบ รถไถเดนตามทกประเภทมคนเรงและสายคนเรงทตองปรบตงใหเครองเดนเบาทสดจนเครองดบได เพอเวลาฉกเฉนหรอเกดอบตเหตขนจะไดดบเครองไดทนทโดยไมตองดงปมดบทเครองยนต เมอปรบตงแลวกควรจะหยอดน ามนเครองลงไปในสายคนเรงเพอหลอลนดวยส า หรบกานชกสายพานทตออยกบขาลกเตะสายพานนน

20


สามารถปรบได ในกรณทสายพานหยอนกเลอนกานชกสายพานใหสนลง ลกเตะสายพานจะลอยตวสงขน โดยไมจ า เปนตองเลอนเครองยนตใหเสยเวลา ในกรณทสายพานสดแลวยงหยอนอก ตองยดกานชกใหมากทสด แลวจงเลอนเครองยนตไปขางหนาจนสายพานเกอบตงสวนมเลของเครองยนตและมเลของรถไถนน ตองอยในแนวทตรงกน มฉะนนสายพานจะหลดออกได ส า หรบลกเตะสายพานนน กตองอดจารบใหเตมอยเสมอ เพอวาเวลาโยกคนชกสายพานจะไดไมฝดถาเปนรถไถเดนตามแบบบบเลยว ควรจะตงปรบกานบบเลยวใหกวางพอดทจะบบ แลวหมนหยอดน ามนเครองเพอหลอลนตรงจดหมนหรอบรเวณทเหลกกบเหลกเสยดสกนอยเสมอ นอกจากนน ในระหวางใชงานหามบบกานบบเลยวแชไวตลอดเวลา ถาจะบบใหเลยวควรบบทนท เสรจแลวปลอยหลงจากเสรจงานในไรนาแลว ถาตองการหยดใชรถไถเดนตามมากกวาครงเดอนขนไป ควรจะมการปฏบตกอนการเกบรกษา ใหถกวเพอทจะไดน า กลบมาใชไดสะดวก เชนสตารทตดไดงาย สนมไมจบเขรอะ สงส าคญประการแรกคอการท า ความสะอาดทกสวนของรถ รวมทงเครองยนต ส า หรบในสวนของเครองยนตนนใหปดกอกน ามนเชอเพลง โดยผลกปมน ามนเชอเพลงไปทต าแหนงปดแลวจงเตมน ามนเชอเพลงใหเตมถง เพอกนไมใหมทวางส าหรบเกดสนม ตอจากนนจงถายน าออกจากหมอน าใหหมด ไมใหมตะกอนหรอสงสกปรกหลงเหลออยภายในแลวจงเตมน าสะอาด เชน น าฝนหรอน าบอลงไปใหเตม ตอมาใหท าความสะอาดไสกรองน ามนเครอง และเปลยนน ามนเครองเสยใหมกอนทจะเตมน ามนใหมใหเตมจนถงขดทก าหนด ถาเตมไมเตมจะเกดสนมขนบรเวณทวางภายในถง เมอเสรจแลว กถอดหมอกรองอากาศออกมาเพอท า ความสะอาดไสกรองอากาศ อยาใหมฝนผงหรอสงสกปรกเหลอตดอย แตกอนทจะใสหมอกรองอากาศตองหยอดน ามนเครองลงไปในทอทเอาหมอกรองออก 7-8 หยด แลวหมนเครองยนตไปตามทศทางหมน 4-5 รอบ เพอใหน ามนเครองลงไปชะโลมชนสวนตาง ๆ ภายในกระบอกสบ เชน แหวนลกสบ ผนงกระบอกสบ ซงเปนการปองกนสนมไดด ส า หรบการหมนเครองรอบสดทายนน ใหหม นจนกระทงลกสบขนไปอยในต าแหนงศนยตายบนในจงหวะอดสงสด หรอในต าแหนงทรสกตงมอทหมนมากทสดในจงหวะนลนทงสองของเครองยนตจะปดสนท ไมมสงสกปรกเลดลอดเขาไปภายในเครองได เมอเสรจแลวกควร จะใชพลาสตกคลมเครองยนตไวไมใหฝนละอองหรอสงสกปรกเขาไปเกาะ โดยเฉพาะอยางยงสวนของทอไอเส ยเพราะไมเชนนนเมอฝนตก น าฝนอาจจะเลดลอดเขาไปภายในจนถงลกสบได และเปนสาเหตท า ใหเกดสนมซง จะเปนอนตรายตอเครองยนตได

21


5.การบรหารจดการเครองมอและเครองจกรกลทางการเกษตร (ในกลม) 5.1 เครองคดท าความสะอาดเมลดพนธขาว

คณลกษณะทวไป เปนเครองคดท าความสะอาดขาวเปลอก เพอใชเปนเมลดพนขาว ใชระบบไฟฟา 1 เฟส 220 โวลต เปนตนก าลง มลอทสามารถถอดเขาออกได เพอสะดวกในการเคลอนยายและตดตงใหแขงแรงรองรบการใชงาน

ลกษณะเฉพาะ

1) ตวเครองท าดวยโลหะแขง โดยมขอบตะแกรงโยกดานในท าจากไมเนอแขง

2) มถงพกเมลดขาวเปลอกทพนดานลางกอนล าเลยงไปยงกระพอ

3) มกระพอล าเลยงขาวจากตระแกรงคดแยกไปยงตฝดเมลดขาวเปลอกดานบน และมอปกรณปรบอตรา การปอนเมลดขาวเปลอกเขาอปกรณคดท าความสะอาด

4) มพดลมเปาสงเจอปน ขาวลบ ออกจากขาวเปลอกพรอมทงสามารถปรบปรมาณแรงลมไดและมชนตะแกรงโยก 2 ชด จ านวนไมนอยกวา 3 ชน เพอคดแยกขาวเปลอก ขาวลบ และสงเจอปนออกจากกน

5) ใชมอเตอรไฟฟา ขนาดไมนอยกวา 2 แรงมา เปนตนก าลง พรอมอปกรณเพอความปลอดภยทไดมาตรฐาน

6) สามารถปรบปรมาณแรงลมดดหนาตฝดตงแต 40 – 100 ลกบาศกเมตรตอชวโมง

7) สามารถคดท าความสะอาดขาวเปลอกไดไมนอยกวา 300 กโลกรมตอชงโมง

8) มอปกรณส าหรบลากจงกระสอบขาว รถส าหรบลากจงมคณสมบต ดงน

-รถเขน 2 ลอยาง ขนาดใหญ

-โครงสรางผลตจากเหลกหนา ขนาด 50x1454 เซนตเมตร พรอมเคลอบส

-สามารถรบน าหนกไดไมนอยกวา 200 กโลกรม

-ขนาดเสนผานศนยกลางของลอ ไมนอยกวา 10 นว

9) โรลมวนสายไฟฟาแบบวงลอ มคณสมบต ดงน

-เตารบไดมาตรฐาน มอก.

-สายไฟ VCT ขนาด 2 x 1.5

-ทนแรงกดดนกระแสไฟฟาไดมากกวา 3 KVA

-ความยาวสายไฟ 20 เมตร

22


เครองชงน าหนก ขนาดไมนอยกวา 200 กโลกรม

1) ตวเครองท าดวยโลหะแขง

2) สามารถชงน าหนกไดไมนอยกวา 200 กโลกรม

3) อานคาน าหนกจากตมเลอนบนสเกลคาลชง

4) มแทนรบน าหนกของทชง มลอเหลกเลอน 4 ลอ เพอสะดวกในการเคลอนยาย

5) ความละเอยดในการอานคาน าหนก 100 กรม

6) มใบรบรองมาตรฐานจากส านกงาน ชง –ตวง –วด

เครองเยบกระสอบดวยมอ

1) สามารถเยบกระสอบพลาสตกสานทใชบรรจเมลดพนขาวไดไมนอยกวา 5 กระสอบตอนาท

2) มระยะชวงการเยบกระสอบแบบตายตว (Stitch Range) 8.5 มลลเมตร

3) มคาความเรวขอบของมอเตอรไมนอยกวา 9,500 รอบตอนาท

4) ใชมอเตอรขบเคลอน ขนาดไมนอยกวา 80 วตต

5) สามารถเยบกระสอบทท าจากวสดชนดตาง ๆ คอ กระดาษ กระสอบปอ พลาสตกพอลโพรไพลนได

6) สามารถรองรบน าหนกทบรรจในถงไดสงถง 50 กโลกรม

7) มระบบการตดสายดายโดยอตโนมต

8) ไดรบมาตรฐาน IEC34, IEC664 และ JPMA (มาตรฐานดานความปลอดภยและสขภาพส าหรบเครองจกรบรรจภณฑ)

9) มระบบไฟฟา 1 เฟส 220-240 โวลต 50 เฮรตซ เปนตนก าลง

เครองวดความชนขาวเปลอก

1) สามารถวดความชนขาวเปลอกไดในชวง 9- 35 %

2) มคาความคลาดเคลอนไมเกน 0.5 %

3) มจอแสดงคาความชนดวยตวเลขดจตอล ชนด LCD

4) สามารถแสดงคาเฉลยในการวดไดสงสด 9 ครง

5) มระบบปดการท างานของเครอง เมอไมไดใชงานโดยอตโนมต

6) ใชปรมาณตวอยางในการวเคราะหแตละครงประมาณ 240 มลลลตร

7) มระบบปรบคาความชนตามอณหภมอตโนมต

23


8) ใชพลงงานจากแบตเตอรชนด AA จ านวน 4 กอน

9) มระบบการวดแบบ Capacitance (Dielectric) (วดระดบโดยใชหลกการของคาปาซแตนซ หรอสนามแมเหลกในการตรวจจบระดบ

5.2 เครองหยอดขาวแหง ขนาด 4 แถว ตดพวงใชงานกบรถไถเดนตาม

คณลกษณะเฉพาะ เครองหยอดขาวแหง จะประกอบดวย

1) คานและโครงเครองหยอด ตองท าจากเหลกทไดมาตรฐาน มความแขงแรงและสามารถรบน าหนกของชนสวนอปกรณสวนตางๆ ของงเครองหยอดในขณะท างานได โดยไมเกดความเสยหายกบชนสวนหรออปกรณตางๆ ของเครองหยอด

2) ชนสวนของจดทเชอมตอหรอต าแหนงของการตอพวง เขากบรถไถเดนตาม ตองมการออกแบบใหมความมนคงและแขงแรงในขณะท างาน รวมทงสามารถตอพวงเขากบแขนของรถไถเดนตามไดงาย

ชดกลองบรรจเมลดพน ประกอบดวย

1) กลองบรรจเมลดพน ท าจากแมเหลกแผนทมความหนาไมนอยกวา 1.2 มลลเมตร จ านวน 2 กลอง สามารถบรรจเมลดพนขาว ไดกลองละไมนอยกวา 15 กโลกรมตอกลอง มฝาเปด/ปดพรอมมอจบ และสามารถมองเหนระดบความสงของเมลดพนขาวทอยภายในกลองจากดานนอกไดอยางชดเจนโดยไมตองเปดฝากลองทงหมด รวมทงสามารถเลอนปรบระยะระหวางแถวหยอดตงแต 20-25 เซนตเมตร

จานหยอด ท าจากเหลกกลาหรอทดกวา สามารถปรบระยะการหยอดเมลดพนขาวระหวางตนตงแต 20-25 เซนตเมตร และสามารถปลอยเมลดพนขาวลงในชวงระหวาง 5-10 เมลดตอหลมได

ทอนน าเมลดพนขาวลงหลม เปนทอเหลกสวมตอดวยทอพลาสตกแบบออนยาวถงพนดน

ชดขบลกหยอด ประกอบดวย ลอขบเปนเหลกแผน สามารถสงก าลงขบไปยงลกหยอดดวยโซผานเพลาเหลกและเฟองขบ

ชดเปดปดรองดน ประกอบดวย

- จานเปดรองดน เปนเหลกกลาชบแขง ซงมคาความแขงระหวาง 40-50 HRC พรอมแนบใบผานการตรวจรบรองมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) โดยสามารถเปดรองดน เพอท าการหยอดเมลดพนขาวได

- แผนกลบดนเปนเหลกแผน สามารถปดหรอกลบรองหยอดไดสนท

- สปรงรบแรงดนแผนกลบดน เปนเหลกสปรงรบแรงกด มจ านวนอยางนอย 1 ตวตอจด

- อปกรณปาดดนทตดกบจานเปดรอง เปนเหลกแผนมจ านวนอยางนอย 2 แผนตอชด

- อปกรณทอล าเลยงเมลด สามารถล าเลยงเมลดไดสะดวก

24


5.3 เครองจกรส าหรบการคดแยกท าความสะอาดสงเจอปนออกจากเมลดพนธขาว

มก าลงผลตไมนอยกวา 500 กโลกรมขาวเปลอกตอชวโมง

คณลกษณะเฉพาะ

- โครงสรางของตวเครองเปนเหลกทมความหนาไมนอยกวา 1.5 มลลเมตร พนสกนสนมพรอมพนสเคลอบภายนอกตวเครองหรอวสดทดกวา และทฐานเครองมลอ ส าหรบการเคลอนยายตวเครองได ซงท าดวยวสดทเปนโลหะทมความแขงแรง

ต ว เ คร อ งค ดท า คว ามสะอาด เมล ด พน ข า ว จะต อ งประกอบดวยวสดและอปกรณดงน

1) หลมเทเมลดพนขาว ท าจากเหลกแผน ทมความหนาไมนอยกวา 1.2 มลลเมตร สามารถบรรจเมลดพนขาวไดไมนอยกวา 40 กโลกรม พรอมอปกรณส าหรบปรบปรมาณการไหลของเมลดพนขาวลงสตะแกรงไดอยางสม าเสมอ

2) ชดกระพอล าเลยง โครงสรางท าจากเหลกแผนทมความหนาไมนอยกวา 1.2 มลลเมตร จ านวนไมนอยกวา 1 ชด ประกอบดวย

-กระพอล าเลยง ท าจากสแตนเลสหรอโลหะเหลกทไดผานการรบรองมาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.)

-สายพานล าเลยง เปนแบบแบน มความหนาไมนอยกวา 1.9 มลลเมตร ท าจากเสนใยผาทสามารถทนแรงดงไดด

-กระพอล าเลยง ตองยดอยกบสายพานล าเลยงดวยอปกรณทมความมนคงและแขงแรง

-ตองมชดอปกรณทสามารถปรบความดงของสายพานล าเลยงได

3) การแยกสงเจอปน การแยกสงเจอปนตองคดแยกอยางหยาบ โดยใชตะแกรงรกลม ขนาด 8 มลลเมตร และตะแกรงรร ขนาดไมนอยกวา 3x28 มลลเมตร การแยกสงเจอปนทมน าหนกเบา เชน เศษฟางและแกลบดวยแรงลมเปา เปนตน โดยมแผนเปด/ปด ส าหรบปรบแรงลมได

4) คดแยกเมลดพน การคดแยกเมลดพนขาวตามขนาดเมลดพน โดยใชตะแกรงทรงกระบอกฐานเหลยมหรอฐานกลมในการคดแยกขนาดเมลดพนขาวทมขนาดเลกไมสมบรณ ใหแยกออกจากเมลดพนทสมบรณ ไดจ านวน 1 ตะแกรง และตะแกรงดงกลาว ตองมอยางนอย 3 ขนาด คอ ขนาด 1.70 1.75 และ 1.80 มลลเมตร ส าหรบเปลยนใชงานไดตามความเหมาะสมของชนดพนขาว โดยสามารถถอดเปลยนตะแกรง และท าความสะอาดไดงาย

5) เครองท าความสะอาดเมลดพนขาว มประสทภาพในการแยกสงเจอปนออกไปจากเมลดดไดไมเกน 2% โดยน าหนก ภายในรอบเดยว

6) ในการท างานของเครองมการสญเสยเมลดพนขาว เนองจากการคดแยกสงสกปรกไดไมเกน รอยละ 0.5

7) ตนก าลงทใชเปนมอเตอรไฟฟา มขนาดก าลงไมนอยกวา 1 แรงมา สามารถใชกบระบบไฟฟา 220 Volt 50/60 Hz

25


8) ลอเกบสายไฟ (Max Load) มคณสมบตดงน

-สายไฟ VCT ขนาดไมนอยกวา 2x1.5 Sqmm. สามารถทนแรงดนกระแสไฟฟาไดมากกวา 3 KVA ความยาวสายไฟ 20 เมตร พรอมเตาหรอปลกทผานการรบรองมาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.)

9) มอเตอร ไฟฟาจะตองผานการรบรองมาตรฐานประเภทเคร องใช ไฟฟาจากมาต รฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) หรอ มเครองหมายหรอสญลกษณเหลาน ไดแก CE, DIN, EEE, JIS และ GL เพอแสดงวาผานการรบรองมาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.) โดยตองแสดงอยทเนมเพทมอเตอรไฟฟาอยางใดอยางหนงเปนอยางนอย

10) มอปกรณทสามารถตดระบบไฟฟา เนองจากกระแสไฟฟาลดวงจรหรอรวได

11) แบรงน ามาตดตงใชงานจะตองเปนชนดหรอแบบและยหอทเหมาะสมกบการใชงาน

5.4 เครองหยอดขาวแหง ขนาด 8 แถว ตดพวงใชงานกบรถแทรกเตอร

คณลกษณะเฉพาะ

โครงสรางของเครองหยอดขาวแหง จะตองประกอบดวย

1) คานและโครงเครองหยอด ตองท าจากเหลกทไดมาตรฐาน มความแขงแรงและสามารถรบน าหนกของชนสวนอปกรณสวนตางๆ ของเครองหยอดในขณะท างานได โดยไมกอใหเกดความเสยหายกบชนสวนอปกรณตางๆ ของเครองหยอด

2) ชนสวนของจดทเชอมตอหรอต าแหนงของการตอพวง เขากบรถแทรกเตอร ตองมการออกแบบใหมความมนคงและแขงแรงในขณะท างาน รวมทงสามารถตอพวงเขากบแขนของรถแทรกเตอรไดงาย

ชดกลองบรรจเมลดพน ท าจากเหลกแผนทมความหนาไมนอยกวา 1.2 มลลเมตร จ านวน 4 กลอง สามารถบรรจเมลดพนขาว ไดกลองละไมนอยกวา 20 กโลกรมตอกลอง มฝาเปด/ปดพรอมมอจบ และสามารถมองเหนระดบความสงของเมลดพนขาวทอยภายในกลองจากดานนอกไดอยางชดเจนโดยไมตองเปดฝากลองทงหมด รวมทงสามารถเลอนปรบระยะระหวางแถวหยอดตงแต 20-25 เซนตเมตร

จานหยอด ท าจากเหลกกลาหรอทดกวา สามารถปรบระยะการหยอดเมลดพนขาวระหวางตนตงแต 20-25 เซนตเมตร และสามารถปลอยเมลดพนขาวลงในชวงระหวาง 5-10 เมลดตอหลมได

ทอน าเมลดพนขาวลงหลม เปนทอเหลกสวมตอดวยทอพลาสตกแบบออนยาวถงพนดน ชดขบลกหยอด ประกอบดวย

26


- ลอขบเปนเหลกแผน สามารถสงก าลงขบไปยงลกหยอดโซผานเพลาเหลกและเฟองขบ ชดเปดปดรองดน ประกอบดวย - จานเปดรองดน เปนเหลกกลาชบแขง ซงมคาความแขงระหวาง 40-50 HRC และพรอมแนบใบผานการรบรองมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) โดยสามารถเปดรองดน เพอท าการหยอดเมลดพนขาวได

- แผนกลบดนเปนเหลกแผน สามารถปดหรอกลบรองหยอดไดสนท

- สปรงรบแรงดนแผนกลบดน เปนเหลกสปรงรบแรงกดดน มจ านวนอยางนอย 1 ตวตอจด

- อปกรณปาดดนทตดกบจานเปดรอง เปนเหลกแผนมจ านวนอยางนอย 2 แผนตอชด

- อปกรณทอล าเลยงเมลด ตองออกแบบใหสามารถล าเลยงเมลดไดสะดวก

ลกกลงบดทบดน ทท าจากทอเหลกกลมทสามารถปรบหนาดนไดเรยบหลงการหยอดขาว พรอมทงชดแขนสปรงทง 2 ขาง ทสามารถปรบแรงกดของชดลกกลงบดทบดน

5.5 แนวทางการน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชในนาแปลงใหญ

5.5.1) การปรบระดบพนทนาดวยเลเซอร (Laser Land Leveling)

การปรบพนทนาใหราบระดบศนยองศา (Zero Slope) และพนทนาราบเรยบทวทงแปลง คอ ลดปรมาณการใชน าไดตลอดฤดปลก เพมประสทภาพการใชน า ลดตนทนการผลต เชน ยาปราบวชพช น ามน คาแรง เปนตน รวมถงตนขาวมความสม าเสมอทงแปลง

5.5.2) เครองปกด าดวยรถด านานงขบตดตงระบบควบคมทศทางอตโนมต (Auto Guidance and Steering)

การน าเทคโนโลยการระบพกดและน าทางดวยสญญานดาวเทยม (Global Navigating Satellite SYSTEM GNSS) ประยกตใชในการควบคมทศทางการปกด าของรถใหมความแมนย าและลดการใชแรงงานคน ในการปกด าขาว เนองจากใชแรงงานคนเพยง 1 คน

การท างานของตวรถปกด าจะถกบงคบทศทางการเคลอนทโดยอตโนมตชดควบคมตวรบสญญานจากดาวเทยม เกษตรกรสามารถก าหนดและควบคมระยะการปกด าใหมความแมนย า (Precision Farming) และ ลดการสญเสยพนทปกด ามระยะหาง ทสม าเสมอสะดวกตอการดแลรกษา

27


5.5.3) เครองหยอดเมลดพนธขาว รนดดแปลงส าหรบหยอดนาน าตม

เปนอปกรณตอพวงรถไถเดนตามมถามสกรองรบน าหนกเพอใชส าหรบการปลกขาวในนาน าตม โดยมกระบอกใสเมลดพนขาวงอกโรยบนนาน าตมเปนรนดดแปลงเพอท านาแบบประณต เปนแถวเปนแนวคลายนาด า ขนาด 20 แถว ท าใหลดตนทนคาเมลดพนขาว ท าใหสามารถควบคมโรค ก าจดวชพชไดงายและลดตนทนการผลต อตราโรยขาวงอก 8-10 กโลกรมตอไร

5.5.4) เครองหยอดขาวแหง ขนาด 4 แถว ตดพวงรถไถเดนตาม และขนาด 8 แถว ตดพวงใชงานกบรถแทรกเตอรทกรน

เปนเครองหยอดขาวแหง ในเขตนาน าฝน (นาป) เพอใชส าหรบปลกขาวแบบประณตเปนแถวเปนแนว และลดตนทนคาเมลดพนขาว และสามารถควบคมโรค ก าจดวชพชใหงายและลดตนทนการผลต อตราการหยอด 8-12 กโลกรมตอไร

5.5.5) เครองคดท าความสะอาดเมลดพนธขาว

เครองคดท าความสะอาดเมลดพนขาวเปนเครองส าหรบคดแยกท าความสะอาดสงเจอปนขาวลบเมลดพนขาวไมสมบรณและเมลดวชพชออกจากเมลดพนขาว เพอใหมความสะอาดไดคณภาพ

28


บรรณานกรม

ส านกสงเสรมการผลตขาว กรมการขาว กระทรวงเกษตรและสหกรณ ,องคความร เรองขาว (online) . www.ricethailand.go.th/Rkb/ history/history.html, 23 กมภาพน 2561.

กองสงเสรมวศวกรรมเกษตร กรมสงเสรมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ, เกษตรไทยกาวไกลดวย วศวกรรมเกษตร (online). http://www.aepd.doae.go.th/, 26 กมภาพน 2561.

การบ ารงรกษารถไถ, การบ ารงรกษา (online). https://sites.google.com/site/rththi/kar-barung-raksa, 7 มนาคม 2561.

http://www.ricethailand.go.th/Rkb/%20%09history/

https://www.doae.go.th/

https://sites.google.com/site/rththi/kar-barung-raksa

Documents

คู่มือbrpe.ricethailand.go.th/images/PDF/handbook_5_bigfarm/2...2 เร ยบเร ยงโดย กล มพ ฒนาระบบและถ ายทอดเทคโนโลย