79
การประยุกต์ใช้คิวอาร์โค้ดในการจัดเก็บข้อมูลครุภัณฑ์ออนไลน์ ของคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เจษฎา เปาจีน การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง เสนอเป็นส่วนหนึ ่งของการศึกษา หลักสูตรปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีและสื ่อสารการศึกษา กรกฎาคม 2561 ลิขสิทธิ ์เป็นของมหาวิทยาลัยนเรศวร

การประยุกต์ใช้คิวอาร์โค้ดใน ... · 2018-08-26 · ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาค

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เจษฎา เปาจน

การศกษาคนควาดวยตนเอง เสนอเปนสวนหนงของการศกษา หลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา กรกฎาคม 2561

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

Scanned by CamScanner

ชอเรอง การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผศกษาคนควา เจษฎา เปาจน ทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.รจโรจน แกวอไร ประเภทสารนพนธ การศกษาคนควาดวยตนเอง กศ.ม. สาขาวชาเทคโนโลยและสอสาร

การศกษา, มหาวทยาลยนเรศวร, 2560 ค าส าคญ ควอารโคด ครภณฑ ฐานขอมล

บทคดยอ

จดมงหมายของการวจยครงน เพอศกษาความพงพอใจของผ ทใชงานควอารโคดในการ

จดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ในดานการอ านวยความสะดวก การลดขนตอนการท างาน การประหยดคาใชจายของหนวยงาน และการลดการใชทรพยากร เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบประเมนความเหมาะสมของควอารโคด แบบประเมนความพงพอใจและแบบสมภาษณความพงพอใจ การเกบรวบรวมขอมลจากผ เชยวชาญ จ านวน 3 ทาน และผ มสวนไดสวนเสย จ านวน 33 คน โดยใชสถต คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา ผ ใชมความพงพอใจดานความสะดวกในระดบมากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.54) ขนาดของควอารโคด ความละเอยดของควอารโคด ผใชมความพงพอใจในระดบมาก

ทสด (�� = 4.58, S.D. = 0.61) ดานการชวยประหยดเวลา ใชงานงายไดดวยตนเอง ระดบความพง

พอใจมากทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45) ดานการลดขนตอนการท างาน ระดบความพงพอใจมาก

ทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.48) ดานชวยลดการใชทรพยากร ระดบความพงพอใจมากทสด (�� =

4.52, S.D. = 0.62) ดานการออกแบบควอารโคด ระดบความพงพอใจของผ ใชมากทสด (�� =

4.70, S.D. = 0.47) ดานขอมลครภณฑ ผ ใชมระดบความพงพอใจมากทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45) การแสดงผลขอมลครภณฑ รวดเรว รปภาพชดเจน ถกตอง ผ ใชมระดบความพงพอใจมาก

ทสด (�� = 4.48, S.D. = 0.51) ดานคมอการตดตงและวธการใชงานควอารโคด ผ ใชมความพง

พอใจในระดบมากทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45) โดยภาพรวมระดบความพงพอใจ อยในระดบ

มากทสด (�� = 4.59, S.D. = 0.56) ภาพรวมดานผลการใชงาน ระดบความพงพอใจอยในระดบ

มากทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45)

Scanned by CamScanner

สารบญ

บทท หนา

1 บทน า…………………………………………………………….....……...…..…… 1 ความเปนมาของปญหา………………………..………………….....…………. 1 ค าถามการวจย……………………………….........………....…….......……… 3

จดมงหมายของการวจย….....……………….........……………....….......…… 3

ความส าคญของการจย……..........………….........……………...........……… 4

ขอบเขตการวจย.........……………………….........……………........…...…… 4 นยามศพทเฉพาะ.......……………………….........…………...….........……… 5 สมมตฐานของการวจย……………………….........…………....…......……… 5 กรอบแนวคดการวจย................................................................................... 6

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ....................................................................... 7 ความรทวไปเกยวกบควอารโคด.....………….........…....……....…………...… 7

คณสมบตของควอารโคด…………………….........……….....……...………… 9

โครงสรางของควอารโคด....………………….........…....……………………… 12

ลกษณะการท างานของควอารโคด.........…….........……....………...………… 14

ขนตอนการสรางควอารโคด....……………….........………....……...………… 16

การประยกตใชควอารโคด......……………….........……....………....……...… 17

งานวจยทเกยวของกบควอารโคด..………….........…….....………....………... 21

ความรทวไปเกยวกบครภณฑ........................................................................ 23 ประเภทและการจ าแนกครภณฑ.................................................................... 24 งานวจยทเกยวของกบครภณฑ...................................................................... 24 ระบบฐานขอมล........................................................................................... 25 องคประกอบของระบบฐานขอมล.................................................................. 27 คณลกษณะของฐานขอมล............................................................................ 28 ประโยชนของระบบฐานขอมล....................................................................... 30

สารบญ (ตอ)

หนา

โครงสรางของระบบฐานขอมล............................................................................. 31 ชนดของขอมลขอบเขตขอมลในตารางขอมล........................................................ 33 งานวจยทเกยวของกบฐานขอมลระบบ................................................................ 36

3 วธด าเนนการวจย 39 ขนท 1 ขนการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดในการจดเกบขอมล

ครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร..... 39

ขนท 2 ขนการทดลองมแบบสมภาษณ และแบบสอบถามความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร…………………..............…..

41

ขนท 3 สถตทใชในการวเคราะหขอมลการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร…………………......……………..............................…...……

43

4 ผลการวจย…………………......………………………………………….......…… 44

ผลการวเคราะหขอมล……………………….........…………….....…………… 44 ขนท 1 ขนการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการ

จดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.......................................................................................................

44

ขนท 2 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร...............……………....……………

46

ขนท 3 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร........……………....……….......……

47

สารบญ (ตอ)

หนา

5 บทสรป............................................................................................................ 56 สรปผลการวจย……………………....…………….....................…….………. 56

อภปรายผลการวจย……………………………....…………….…...….………. 57

ขอเสนอแนะ……………………………………....…………………....………. 59

บรรณานกรม................................................................................................................. 60 ภาคผนวก...................................................................................................................... 63 ประวตผวจย………………………………………………………….……………................ 75

สารบญตาราง

ตาราง หนา

1 แสดงเปรยบเทยบบารโคด 1 มตกบบารโคด 2 มต (QR Code).......…...………… 12

2 แสดงตวเลขชนดตางๆ และขนาดขอมล.............……………….........………….... 33

3 แสดงผลการประเมนคณภาพควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยผ เชยวชาญ......…..…………...

44

4 แสดงจ านวนผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร………………………....….........……....

45

5 แสดงจ านวนผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร...…………………….......………..........

45

6 แสดงผลการศกษาความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร..........……...…..........

46

7 แสดงผลการศกษาความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยการตอบแบบสมภาษณ........................................................................................................

48

8 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร เชงปรมาณและเชงคณภาพ................................................................................................

51

สารบญภาพ

ภาพ หนา

1 กรอบแนวคดการวจย..……………………………………....……………........... 5

2 แสดงตวอยางการบรรจขอมลของ Alphanumeric จ านวน 300 ตวไวในสญลกษณควอารโคด....................................................................................

8

3 แสดงขนาดเปรยบเทยบระหวาง บารโดด และ ควอารโคด...…………............... 8

4 แสดงความสามารถในการบรรจตวอกษรญป น (คนจ) ในควอารโคด..…............ 8

5 แสดงตวอยางความเสยหายทเกดขนกบควอารโคด แตยงสามารถอานหรอกขอมลได...........................................................................……………...........

9

6 แสดงต าแหนงจดทงสามทเปนสญลกษณในการตรวจจบการอานควอารโคด...... 9

7 แสดงการแบง และรวมขอมลของควอารโคด.........………....………….............. 10

8 โครงสรางของควอารโคด................................................................................ 10 9 ขนาดของควอารโคด...................................................................................... 11 10 เขาไปทหนาเวบไซต....................................................................................... 14 11 ท าตามขนตอนทเวบไซตระบ.......................................................................... 15 12 QC Code Reader........................................................................................ 16 13 การประยกตใชควอารโคด.............................................................................. 17

1

บทท 1

บทน ำ ควำมเปนมำของปญหำ คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร เปนสถาบนอดมศกษาของรฐจดการเรยนการสอนตงแตระดบปรญญาตร จนถงระดบปรญญาเอก ประกอบดวยบคลากรสายวชาการและสายสนบสนน จ านวน 83 คน (ขอมล ณ วนท 01/12/2017 หนวยบคคล งานธรการ) และนสตจ านวน 142 คน (ขอมล ณ วนท 11/10/2517 สถตจ านวนนสตคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ประจ าปการศกษา 2560) และเปนหนวยงานซงด าเนนงานดานการบรหารจดการทรพยสน โดยใชพระราชบญญตการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560 กฎกระทรวง 7 ฉบบ และ กฎ ระเบยบ ประกาศ หนงสอเวยนของมหาวทยาลยนเรศวร ซงมหนวยงานภายใน คอ ส านกงานเลขานการคณะ และกลมสาขาวชา 3 กลมสาขาวชา ไดแก สาขาวชาอนามยชมชน สาขาวชาการแพทยแผนไทยประยกต สาขาวชาอนามยสงแวดลอมและ อาชวอนามยความปลอดภย

ในปจจบนมวสด ครภณฑทใชสนบสนนการด าเนนงานและการจดการเรยนการสอนตางๆ มากมาย และมแนวโนมเพมจ านวนมากขน สงผลใหการจดเกบขอมลรายละเอยดครภณฑมากขนตามไปดวย อกทงการเตบโตของหนวยงานทมขนาดใหญขนจงท าใหการจดการระบบวสดครภณฑเปนไปดวยความยงยาก ซบซอนในการบนทกขอมลซงยงเปนระบบเอกสาร สงผลใหเกดขอมลทซ าซอน และอาจท าใหเกดขอผดพลาดในการท างาน เชน ความผดพลาดในการลงรายการบนทกการตรวจสอบยอดคงเหลอครภณฑ สถานทแจงไวในการจดเกบครภณฑ สถานทซงครภณฑตงอยเพอใชงานจรง สงผลใหการตรวจนบวสดครภณฑมคลาดเคลอนไมตรงตามจ านวน รวมไปถงการบนทกขอมล การแกไขขอมลทไมสามารถท าไดโดยสะดวก อกทงปญหาดานการคนหาซงท าไดยากดวย เพราะไมทราบทตงทแนชดและสภาพความพรอมใชงานของครภณฑนนๆ ตามทระบไวในรายการได ท าใหการตรวจสอบจ านวนวสดครภณฑ ประจ าป ในแตละปนนตองใชเวลานาน อยางไรกตามเมอถงเวลาตรวจสอบวสดครภณฑประจ าป คณะสาธารณสขศาสตร

2

มผ เกยวของหลายฝายทง ผบรหาร เจาหนาทพสด และผใช เพราะฉะนน ในทกๆ ป จะมผ เกยวของในเรองการจดการขอมลวสดครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร หลายฝายทไดรบมอบหมายหนาท ในค าสงแตงตงเปนคณะกรรมการตรวจนบพสดครภณฑประจ าปขนมาท าหนาทในการตรวจสอบจ านวนวสดครภณฑในแตละหนวย ปฏบตงานโดยการส ารวจ ตรวจ นบ จ านวนวสดครภณฑตามรายการของงบประมาณประจ าป โดยใหท าการตรวจสอบจ านวนของรายการพสด ครภณฑและทตงของรายการนนๆ ในปทสงซอ ตามจ านวนทมอยจรง ซงมอยเปนจ านวนมาก และไมไดถกจดเกบไวในสถานทเพยงแหงเดยว เนองจากพสด ครภณฑนนตองถกใชในการสนบสนนการจดเรยนการสอน ดวยเหตน จงท าใหคณะกรรมการทไดรบการมอบหมายการแตงตงใหเปนผปฏบตหนาทตองใชเวลาในตรวจนบจ านวนพสด ครภณฑ ทมอยเปนจ านวนมาก โดยผลการตรวจสอบรายการพสด ครภณฑนนมกจะพบวามวสดครภณฑอยในรายการจรงแตไมสามารถระบตวตนของวสดครภณฑนนได

เทคโนโลยมววฒนาการไปอยางรวดเรวมากขนในปจจบนและยงไมมแนวโนมจะหยดการพฒนา สงผลใหมวสด อปกรณ และเทคนควธการใหมๆ ทถกสรางและพฒนาโดยเทคโนโลยเพอน ามาใชใหเกดประโยชนเพออ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน ชวยลดขนตอน ลดระยะเวลาในการท างาน เพมความถกตองและมประสทธภาพ เชน เทคโนโลยควอารโคดทสามารถประยกตมาใชในการจดเกบขอมล ในรปแบบบารโคด 2 มต ทมความสะดวกในการใชงานผานสมารทโฟน ซงเปรยบเสมอนปจจยท 5 ในการด ารงชวจของผคนในสงคมยค 4.0

ดงนนแลว เพอใหการบรหารจดการงานดานพสด ของคณะสาธารณสขศาสตร เกดประสทธภาพสงสด หนวยพสด งานการเงนและพสดจงเกดแนวคดทจะประยกตใชควอารโคด (QR code) มาชวยในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนเพอชวยเพมประสทธภาพการท างานดานการจดระบบขอมล การตรวจสอบสภาพความพรอมใชงาน การระบตวตนของครภณฑ การระบสถานทตงของครภณฑ ซงท าใหเจาหนาทผ รบผดชอบ และคณะกรรมการทไดรบค าสงแตงตงสามารถท างานไดอยางสะดวกซงควอารโคดนสามารถน ามาใชในการระบตวตนของครภณฑเพอแกไขปญหาการไมสามารถระบตวตนของครภณฑและชวยเพมประสทธภาพการท างานใหสะดวกรวดเรวยงขน

ระบบครภณฑทมการพฒนาขนอยางมากมายและถกใชอยางแพรหลาย หนงในนนคอ ระบบครภณฑของส านกหอสมด มหาวทยาลยนเรศวร ซงมประสทธภาพไดรบการยอมรบ โดยทมพฒนาระบบฐานขอมลครภณฑส านกหอสมด และเจาหนาทผ ปฏบตงานไดสรางระบบ

3

ฐานขอมลขนมาเพอใชจดเกบขอมลครภณฑและขอมลของหนงสอ วารสาร วทยานพนธของส านกหอสมด โดยมเครองพมพลาเบลในรปแบบบารโคด พรอมเครองอานเพอการอานสญลกษณบารโคดนน ในการจดเกบขอมลครภณฑ และหนงสอของส านกหอสมด และส านกหอสมดไดเผยแพร โดยใหหนวยงานทสนใจเขาศกษาดงานและสามารถขอใชระบบเพอน ามาพฒนาปรบใชใหเขากบบรบทของหนวยงาน

ดวยเหตน ผวจยจงมแนวคดในการน าระบบฐานขอมลครภณฑของส านกหอสมดมาประยกตใชกบควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร เพอแกไขปญหาการไมสามารถระบตวตนของครภณฑ ลดระยะเวลา ลดขนตอนการท างาน ลดคาใชจาย และลดการใชทรพยากรในการตรวจสอบวสดครภณฑประจ าป อนจะเปนการเพมประสทธภาพในการจดเกบขอมลวสดครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ค ำถำมกำรวจย

1. ควอารโคดจะชวยใหการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนมความสะดวกขนหรอไม อยางไร

2. ควอารโคดจะชวยลดเวลาของเจาหนาทในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร

3. ควอารโคดจะชวยลดคาใชจาย และลดการใชทรพยากรในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร

4. ควอารโคดจะชวยลดขนตอนการท างานในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร

จดมงหมำยของกำรวจย

1. เพอประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน 2. เพอศกษาความคดเหนของผ มสวนไดสวนเสยในการใชควอารโคดในการจดเกบ

ขอมลครภณฑออนไลน 3. เพอศกษาความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน

4

ควำมส ำคญของกำรวจย 1. ไดระบบควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน 2. ไดแนวทางในการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน

ขอบเขตกำรวจย

การด าเนนการวจยเพอการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ขอบเขตดำนเนอหำ - การสรางควอารโคด - ขอมลครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ขอบเขตดำนแหลงขอมล - ขนตอนการสรางควอารโคด

1. ผ เชยวชาญดานควอารโคด จ านวน 1 คน 2. ผ เชยวชาญดานขอมลครภณฑ จ านวน 1 คน 3. ผ เชยวชาญดานคอมพวเตอร จ านวน 1 คน

- ข นการทดลอง ใช ค วอาร โคด ในการจ ด เ ก บขอม ลคร ภ ณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

1. ผบรหาร ไดแก คณบด และ หวหนาส านกงานเลขานการคณะ 2. ผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะ

สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จ านวน 33 คน ขอบเขตดำนระยะเวลำ

- ระยะเวลา 1 ภาคการศกษา ปการศกษา 2560 ขอบเขตดำนตวแปร

- ตวแปรทท าการศกษา ไดแก ความพงพอใจการใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ในการลดระยะเวลา ขนตอนการท างาน ดานความสะดวก ดานการลดการใชทรพยากร

5

นยำมศพทเฉพำะ

ครภณฑ หมายถง สนทรพยทมไวเพอใชในการสนบสนนการด าเนนงานของคณะสาธารณสขศาสตร มลกษณะความคงทนถาวร โดยมอายการใชงานเกนกวา 1 ป มมลคาตงแต 5,000 บาท ขนไป และเปนครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ควอำรโคด (QR code) หมายถง บารโคดสองมตชนดหนง ทประกอบดวยสเหลยม สด าและสขาวเรยงตวกนมพนหลงสขาว ทสามารถอานไดดวยเครองสแกนควอาร หรอใน โทรศพทมอถอทมกลอง และสมารทโฟน เพอถอดขอมลในรปขอความ หรอโปรแกรมชแหลง ทรพยากรสากล และอน ๆ

ระเบยบพสดของรำชกำรกำร หมายถง พระราชบญญตการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560 ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560 กฎกระทรวง 7 ฉบบ และ กฎ ระเบยบ ประกาศมหาวทยาลยนเรศวรทเกยวของกบการจดการพสด

ควำมพงพอใจ หมายถง ความรสกของผ มสวนไดสวนเสยในการประยกตใชควอารโคดเพอการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 4 ดาน คอ ความสะดวก ลดขนตอนลดระยะเวลา ลดการใชทรพยากร และประหยดคาใชจาย

- ความสะดวก หมายถง การสามารถใชงานไดงาย - ลดขนตอนลดระยะเวลา หมายถง การลดเวลาในการท างาน - ลดคาใชจาย หมายถง การชวยประหยดคาใชจายเมอเปรยบเทยบกบการ

ปฏบตงานแบบเดม - ลดการใชทรพยากร หมายถง การลดการใชทรพยากรทสนบสนนการปฏบตงาน

ดานการจดเกบขอมลครภณฑ สมมตฐำนของกำรวจย

ผใชมความพงพอใจควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ในระดบมาก

6

กรอบแนวคดกำรวจย

ภำพท 1 กรอบแนวคด

การสรางควอารโคด - ขนาดของควอารโคด - ขอมลของควอารโคด - ชนดของควอารโคด

ครภณฑคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

- ครภณฑการศกษา - ครภณฑวทยาศาสตร - ครภณฑคอมพวเตอร - ครภณฑโฆษณาและเผยแพร

- ครภณฑไฟฟาและวทย

ความพงพอใจผใชควอารโคดเพอการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

- ดานความสะดวก - ดานระยะเวลา - ดานการลดคาใชจาย - ดานการลดขนตอนการท างาน

- ควอารโคดเพอการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของ คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

- คมอการใชควอารโคด

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

งานวจยและทฤษฎทเกยวของในการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ไดด าเนนการศกษาหาขอมล โดยการคนควาเอกสาร ทฤษฎทเกยวของ และเทคโนโลย ดงน

1. ควอารโคด 1.1 ความรทวไปเกยวกบควอารโคด 1.2 คณสมบตของควอารโคด 1.3 โครงสรางของควอารโคด 1.4 ลกษณะการท างานของควอารโคด 1.5 ขนตอนการสรางควอารโคด 1.6 การประยกตใชควอารโคดในดานตางๆ 1.7 งานวจยทเกยวของกบควอารโคด

2. ครภณฑ 2.1 ความรทวไปเกยวกบครภณฑ 2.2 ประเภทและการจ าแนกครภณฑ 2.3 งานวจยทเกยวของกบครภณฑ 3. ระบบฐานขอมล 3.1 องคประกอบของฐานขอมล 3.2 คณลกษณะของฐานขอมล 3.3 โครงสรางของฐานขอมล 3.4 ชนดของฐานขอมล 3.5 ประโยชนของฐานขอมล 3.6 งานวจยทเกยวของกบฐานขอมล

1. ควอารโคด

8

1.1 ความรทวไปเกยวกบควอารโคด

ควอารโคด (QR Code) คอ สญลกษณสเหลยมทแพรหลายในปจจบนเพมมากขน ไมวาจะเปนจากหนงสอพมพหรอนตยสาร เรยกวา QR Code (ควอาร โคด) ยอมาจาก Quick Response (ควก เรสปอน) เปนบารโคด 2 มต ทมตนก าเนดมาจากประเทศญป นมคณสมบต คอ เปนสญลกษณแทนขอมลตางๆ ทมการตอบสนองทรวดเรว ซงสวนใหญจะน ามาใชกบสนคา, สอโฆษณาตางๆ เพอใหขอมลเพมเตม หรอจะเปน URL (ยอารแอล) เวบไซต ทเมอน ากลองของโทรศพทมอถอไปสแกนทสญลกษณควอารโคดกจะสามารถเขาสเวบไซตไดทนทโดยไมตองเสยเวลาพมพ สญลกษณเสนสด าหกมมในกรอบสเหลยมพนสขาวทปรากฎอยในการโฆษณาสนคาบนสอตางๆ เชน หนงสอพมพ นตยสาร ปายโฆษณา และนามบตร ซงซอนขอมลทตองการแสดงเอาไวผประกอบการบางรายกจะท าลงกไวภายในควอารโคดเพอใหเขาถงเวบไซตของบรษทไดทนท QR Code (ควอาร โคด) มตนก าเนดมาจากประเทศญป น โดยบรษท Denso-Wave (เดนโซ-เวฟ) ตงแตป 1994 คณสมบตของ QR code คอ เปนสญลกษณแทนขอมลตางๆ ทมการตอบสนองทรวดเรว ซงสวนใหญจะน ามาใชกบสนคา, สอโฆษณา

ประโยชนของควอารโคดทน ามาประยกตใชไดหลายรปแบบ เชน การแสดง URL ของเวบไซต, ขอความ, หมายเลขโทรศพท และขอมลทเปนตวอกษร ปจจบนควอารโคดถกน าไปใชในหลายๆ ดาน เนองจากความรวดเรวในการใชงานทสามารถท าใหเขาถงขอมลไดโดยไมจ าเปนตองผานหลายขนตอน เพราะในทกวนนสวนใหญทกคนมมอถอกนและมอถอกมกลองเกอบทกรน โดยประโยชนทเหนไดชดเจนทสดของควอาณโคด คอ การแสดง URL ของเวบไซตเพราะ URL โดยปกตแลวจะจดจ าไดยากเพราะมความยาวและในบางครงกจะมความซบซอนมาก แตดวยควอารโคด เพยงแคยกมอถอมาสแกนสญลกษณควอารโคด ทพบตามผลตภณฑตางๆ เชน บนนามบตร, นตยสาร ฯลฯ แลวมอถอจะสามารถลงคเขาเวบเพจทควอารโคดนนๆ บนทกขอมลอยไดโดยอตโนมต วธการใชงานควอารโคด จ าเปนตองใชงานผานโทรศพทมอถอทมอปกรณในการรบสญลกษณควอารโคดอยภายในตวเครอง ซงในโทรศพทสมารทโฟนปจจบนจะตดตงมาในตวเครองดวยอยแลว และเพยงน ากลองบนมอถอแสกนบนควอารโคด รอสกครเมอด าเนนการประมวลผลโดยการอานควอารโคดสด าออกมาเปนตวหนงสอทมขอมลมากมาย เชน รายละเอยดของสนคา รายการโปรโมชน สถานทตงของบรษท รานคา เวบไซต หมายเลขโทรศพท ซงหากสญลกษณควอารโคดอยบนนามบตร เจาของนามบตรกจะใสทงชอ หมายเลขทสามาถตดตอได

9

สถานทท างาน อเมล ฯลฯ รวมทงสามารถใชควอารโคดสอสารเพอบอกความหมายแทนค าพดไดดวย เพยงพมพควอารโคดลงบนการดผ ทไดรบการดน าโทรศพทมอถอทมกลองมาสแกนสญลกษณควอารโคดท าใหสามารถเขาถงขอความทผสงตองการจะสอสารได โดยผานเทคโนโลย 1.2 คณสมบตของควอารโคด 1.2.1 สามารถบรรจขอมลไดในปรมาณสง ควอารโคดสามารถบรรจขอมลไดมากกวาบารโคดธรรมดาหลายเทาตว และการบรรจขอมลของควอารโคดนนกยงไมไดจ ากดอยเพยงแคตวเลขเทานน แตยงสามารถบรรจตวอกษรเลข (Alphanumeric) ตวอกษรภาษาญป น (ทง Kanji และ Hiragana) สญลกษณตวเลขฐานสอง (binary) และรหสส (colure code) อกดวยโดยทงหมดนสามารถจะบรรจไวไดในคราวเดยวกน

ภาพท 2 แสดงตวอยางการบรรจขอมลของ Alphanumeric จ านวน 300 ตวไวในควอารโคด สญลกษณ

1.2.2. ขนาดเลก ควอารโคดนนสามารถบนทก ขอมลไดทง ในแนวตงและแนวนอน ท าใหความสามารถในการบรรจขอมลเมอเปรยบเทยบกบบารโคดแบบธรรมดานน (ในจ านวนขอมลทเทากน) มพนทการบนทกทนอยกวาอยางเหนไดชด

ภาพท 3 แสดงขนาดเปรยบเทยบระหวาง บารโดด และ ควอารโคด

10

1.2.3. ความสามารถในการบรรจตวอกษรภาษาญป น เนองจากควอารโคดเปนการพฒนาทางสญลกษณโดยประเทศญป นท าใหความสามารถในการบรรจตวอกษรญป นถกบรรจอยในคณสมบตเบองตนดวย และดวยคณสมบตนเองท าให ควอารโคดไดรบ Japanese Industrial Standard (JIS) หรอมาตรฐานอตสาหกรรมของประเทศญป นซงเปนสญลกษณบอกวาควอารโคดสามารถใชไดในกจกรรมอตสาหกรรมในประเทศญป น ซงการบรรจขอมลในลกษณะตวอกษรญป น (Kanji และ hiragana ) ในตวเตมรปแบบนนควอารโคดสามารถท าไดสงสดถง 13 bits ( 26 ตวอกษร) ซงมากกวา 2D CODE แบบอนถง 20 %

ภาพท 4 แสดงความสามารถในการบรรจตวอกษรญป น (คนจ) ในควอารโคด

1.2.4. การปองกนคราบสกปรกและการฉกขาด ควอารโคดสามารถทจะอานขอมลหรอก ขอมลไดแมวาจะมความเสยหาย การฉกขาดหรอมคราบสกปรกบางสวน โดยสามารถก คนไดมากทสด 30% ของ CODEWORD (1 codeword = 8 bits หรอ 16 ตวอกษร) ซงความมากนอยของขอมลทถกก คนมาไดจะขนอยกบความเสยหายทเกดขนดวย

ภาพท 5 แสดงตวอยางความเสยหายทเกดขนกบควอารโคด แตยงสามารถอานหรอก ขอมลได

1.2.5. ความสามารถอานขอมลได 360 องศา

11

ควอารโคดมความสามารถในการอานขอมล 360 องศาดวยความเรวสง โดยความสามารถดงกลาวท าไดโดยผานรปแบบของการตรวจสอบต าแหนงทอยทง 3 มมของสญลกษณซงรปแบบการตรวจสอบเหลานท าใหเครองอานมความเสถยรในเรองของความเรวในการอาน และเปนตวปองกนการรบกวนของพนหลงอกดวย

ภาพท 6 แสดงต าแหนงจดทงสามทเปนสญลกษณในการตรวจจบการอานควอารโคด

1.2.6. คณสมบตในการควบรวม ควอารโคดสามารถแบงขอมลทหนงสญลกษณลงในหลายๆ สญลกษณได และในขณะเดยวกนกสามารถจะน าสญลกษณ ดงกลาว นนมาวางตดกนแลวอานขอมลออกมาเปนชนเดยวกนไดโดย 1 สญลกษณสามารถแบงไดสงสดถง 16 สญลกษณจงเปนประโยชนอยางมากตอการใชงานใน

ภาพท 7 แสดงการแบง และรวมขอมลของควอารโคด

12

1.3 โครงสรางของควอารโคด

ในชวงเรมตนของการใชนนควอารโคดถกก าหนดใหสามารถบรรจประเภทขอมลลงไปในรหสควอาร ไดเพยงไมกแบบเทานน เชน ขอมลประเภท Text (ขอความ), E-mail (อเมล), Phone number (หมายเลขโทรศพท), URL ยอารแอลเวบไซต แตในปจจบนดวยเทคโนโลยของ QR Code ถกพฒนาใหสามารถบรรจขอมลในรปแบบอนๆ ไดเพมมากขน เชน SMS, WiFi Network Config , YouTube Video , Facebook , Google Maps Location เปนตน และสามารถเปลยนสควอารโคดไดอกดวย

ภาพท 8 โครงสรางของควอารโคด

ในป 1970 บรษท IBM ไดพฒนาบารโคดหนงมตขนมา คอ (Universal Product Code – UPC) เปนรหสสญลกษณอนประกอบดวยตวเลข 13 หลก เพอใชในการปอนขอมลโดยอตโนมต ลงในคอมพวเตอรซงสญลกษณ UPC ไดใชกนอยางกวางขวางส าหรบระบบ Point-Of-Sale (POS) จนในป 1974 ไดมการพฒนา Code 39 ซงสามารถเขารหสขอมลไดมากขนประมาณ 30 ตวอกษร และในตนป 1980 ไดพฒนารหสสญลกษณทสามารถเขารหสขอมลไดเพมขนประมาณ 100 ตวอกษร ซงสามารถทจะจดเกบเปนขอมลตางๆ ได ซงเปนผลจากการพฒนารหส 16 K และรหส 49 ซงในปจจบนการพฒนาระบบสารสนเทศมความรวดเรวมาก ดงนน ความตองการของรหสสญลกษณทสามารถจดเกบขอมลเพมเตมและการบนทกเปนภาษาอนๆ กมากขนตามไปดวย ดงนน ท าใหมการพฒนาระบบควอารโคดซงสามารถเขารหสขอมลได 7,000 อกขระทมากทสดรวมถงอกขระคนจ (ภาษาจนอกขระทใชในประเทศญป น) ไดรบการพฒนาขนในป 1994 มขอดหลายประการมากกวาบารโคดแบบมตเดยว เชน มความไวมากกวาในการอานบารโคด

13

สามารถบรรจขอมลไดมากกวา และสามารถอานไดแมบารโคดจะอยในสภาพทไมสมบรณ โดยคณสมบตทเดนชด คอ 1. สามารถระบลกษณะขอมลไดหลากหลายกวาแถบรหสทเปนเสนตรง คอ สามารถระบขอมลไดมากกวา และรองรบอกขระภาษาคนจ/จน ฯลฯ 2. ทกคนสามารถใชไดโดยไมเสยคาธรรมเนยมแตอยางใด ตามทบรษทเดนโซไดออกสทธบตรไวใหเปนสาธารณะสมบต 3. โทรศพทมอถอสวนใหญพรอมกบกลองทตดตงมาดวยเปดใชงานในการอาน รหสควอารโคด และสามารถเขาถงอนเตอรเนตไดโดยอตโนมต เพยงแคสแกนสญลกษณควอารโคดเพออาน URL ทเขารหสไวในควอารโคดนน

ลกษณะของควอารโคด จะถกก าหนดโดยขนาดของบารโคด ซงมดวยกนทงหมด 40 รนคอ รนท 1 – 40 โดยในรนท 1 จะมขนาด 21x21 เมตรกซและในรนถดไปจะมขนาดเพมขนทกๆ 4 โมดล จนถงในรนท 40 จะมขนาด 177x177 โครงสรางของควอารโคดรนท 1 แบบ Extended model ประกอบไปดวย

ภาพท 9 ขนาดของควอารโคด

1. Finderpattern คอ สวนท 1 ใชส าหรบระบต าแหนงบารโคดเพอถอดรหส 2. Timingpattern คอ สวนท 2 ใชส าหรบระบพกดของสญลกษณในบารโคดเพอถอดรหส 3. Encodedate คอ สวนท 3 เปนต าแหนงของขอความทถกเขารหส 4. Format information คอ สวนท 4 ใชเกบขอมลของระดบการตรวจสอบขอผดพลาด

14

ตาราง 1 เปรยบเทยบบารโคด 1 มตกบบารโคด 2 มต (QR Code)

ความสามารถ บารโคด 1 มต บารโคด 2 มต (QR Code) ความจของขอมล ประมาณ 20 ตวอกษร ประมาณ 4,000 ตวอกษร หรอ

200 เทาของ บารโคด 1 มต การใชงาน ตองใชงานรวมกบฐานขอมล

เพอเรยกขอมลออกมาใช สามารถแสดงขอมลไดโดยไมตองเรยกใชจากฐานขอมล หรอจ าเปนกสามารถเรยกใชได

อปกรณในการถอดรหส เครองอานแบบ CCD หรอเครองอานแบบเลเซอร

เครองอานแบบ CCD หรอเครองอานแบบเลเซอร เหมอนกบแบบบ า ร โ ค ด 1 ม ต จ น ถ งโทรศพทมอถอแบบมกลองถานรปในตว ซงจะมการตดตงโปรแกรมถอดรหสไว

ภาษาทรองรบ ภาษาองกฤษ ภาษาอนนอกจากภาษาองกฤษได การปองกนขอมลสญหาย

ไมสามารถก ข อมล ไ ด ถาบารโคด 1 มต ถกลบหรอจางหายบางสวน

สามารถก ขอมลไดตามระดบการปองกนถงแมวาบารโคด 2 มตจะมบางสวนทเลอนหายไป

1.4 ลกษณะการท างานของควอารโคด

ควอารโคด เปนรหสแบบเมทรกซซงเปนการเกบขอมลขนาดใหญ (7,089 อกขระ) หรอมความหนาแนนในการบนทกขอมลประมาณ 100 ครงของสญลกษณเชงเสนและการอานดวยความเรวสง รวมทงประสทธภาพอนๆ ในการท างาน ดงน

สามารถอานขอมลดวยความเรวสงไดทกทศทาง อปกรณจะท าการอานสญลกษณโดยการใชเซนเซอร CCD อานขอมลจากการสแกนภาพแลวจดเกบไวในหนวยความจ า จากนนจะใชซอฟตแวรมาวเคราะหรายละเอยด โดยจะมรปแบบการคนหาเพอระบต าแหนง /ขนาด /มมของสญลกษณทตรวจพบและถอดรหสออกมาโดยปกตแลวบารโคดสองมตชนดอนๆ จะใชระยะเวลาในการด าเนนการส าหรบการตรวจหาต าแหนง /มม /ขนาดของสญลกษณนนเปนเวลานาน และการมปญหาในขณะทก าลงอาน ซงท าใหมความแมนย านอยเมอเปรยบเทยบกบสญลกษณเชงเสน

15

แตควอารโคดมรปแบบการคนหาส าหรบการแจงใหทราบต าแหนงของสญลกษณ โดยจดเรยงสเหลยมขนาดใหญทสดไวในสามมมท าใหสามารถอานขอมลดวยความเรวสงในทกทศทาง (360°) นนกคอ การหาอตราสวนระหวาง สด าและสขาว มการคนหาต าแหนงเปนอตราสวน 1:1:3:1:1 เสมอมองจากทศทางใดๆ กตามใน 360° จะท าการตรวจหาอตราสวนนกอน รปแบบการคนหาจะสามารถตรวจจบรปภาพโดยเซนเซอร CCD เพอระบต าแหนงของรปภาพ ท าใหรหสควอารโคดอานไดในระยเวลาสนๆ นอกจากนยงระบจดทมความสมพนธทมมทงสามมมของรปแบบการคนหาจากขอบเขตขอมลรปภาพของเซนเซอร CCD สามารถระบ ขนาด มม และรปรางภายนอกของสญลกษณโดยจะตรวจจบไปพรอมๆ กนโดยการจดเรยงรปแบบการคนหามมสามมของสญลกษณ เครองจะถอดรหสดวยความเรว สญลกษณจะผดเพยนไปเมอวางบนพนผวทโคง หรอการอานในมมทเอยง (มมระหวางหนาเซนเซอร CCD กบสญลกษณ) เมอตองการแกไขความผดเพยนน ควอารโคดมรปแบบการจดเรยงชวงของสญลกษณ โดยการหาความเปลยนแปลงระหวางต าแหนงศนยกลางของสญลกษณโดยการประมาณการจากรปรางภายนอกของสญลกษณกบต าแหนงทแทจรงจากการจดต าแหนงใหมและเอามาค านวณเปนบตแมพ (ส าหรบการระบต าแหนงศนยกลางของแตละเซลล) ใหถกตองซงสามารถใชไดทงสญลกษณทเปนแบบเชงเสนและแบบเมทรกส

การเชอมโยงการท างานของสญลกษณ ควอารโคดมการเชอมโยงฟงกชนการท างานจากสญลกษณเดยวไปอกหลายๆ สญลกษณ โดยการแบงสญลกษณออกเปนสญลกษณยอยๆ โดยปกตสามารถแบงออกเปน 16 สญลกษณทสงสด โดยสญลกษณแตละตวสามารถบงชไปยงสญลกษณตนฉบบได โดยสญลกษณทมการแบงออกมาจะมการระบเอกลกษณเฉพาะไว ซงผใชงานทตองการปรบเปลยนขอมลกเพยงสงขอมลไปยงคอมพวเตอรโยไมตองค านงถงสญลกษณทจะถกอาน ซงการท างานจะน าไปใชในกรณทมพนทไมเพยงพอส าหรบการตดควอารโคดเดยวจงจ าเปนตองแบงยอยออกมา ความสามารถในการอานขอมล ควอารโคดมความสามารถในการอานขอมลแมกระทงมการเปลยนแปลงสญลกษณไมวาจะใชเครองพมพแบบเลเซอร หรอเครองพมพ แบบดอท ทท าใหสญลกษณอาจถกเปลยนแปลงใหยงสามารถอานได รปรางของเซลลไมจ าเปนตองเปนสเหลยมเสมอไป สามารถสรางเปนรปแบบวงกลม และยงสามารถอานจากดานหลงของสญลกษณ เมอถกท าเครองหมายไวเปนวสดทสะทอนแสง เชน แกว ฯลฯ

16

การรกษาความลบของขอมล เปนหนงในรปแบบการใชงานแบบพเศษ โดยการหาความสมพนธระหวางชนดอกขระและการเกบเอกลกษณเฉพาะของขอมล โดยควอารโคดสามารถเขารหสไวแลวแปลงขอมลนนเปนความหมายพเศษทไมมใครสามารถอานได

1.5 ขนตอนการสรางควอารโคด

ในปจจบนมการใชควอารโคดเพอเปนการเพมชองทางการสอสาร การสรางการรบรดานเทคโนโลยของสงตางๆ ซงการท าควอารโคดนนไมยากเพราะมเวบไซตทชวยใหสามารถสรางควอารโคดไดฟร และไมจ ากด ตวอยางเชน www.qr-code-generator.com ซงมขนตอนการสราง ควอารโคด ดงน 1.5.1. เขาไปทหนาเวบไซต www.qr-code-generator.com

ภาพท 10 การเขาสหนาเวบไซต www.qr-code-generator.com

1.5.2. ท าตามขนตอนทเวบไซตระบ

ภาพท 11 หนาตาของเวบไซต

17

1.5.3. หากดาวนโหลดโปรแกรม QC Code Reader มาไวในโทรศพทมอถอดวยจะสะดวกขนในการทดลองเมอสรางควอารโคส าเรจ หรอเมอไปเจอสญลกษณควอารโคดกสามารถสแกนดไดทนท

ภาพท 12 หนาตาของเวบไซตเมอดาวนโหลดในรปแบบแอพพลเคชนบนมอถอ

1.6 การประยกตใชควอารโคด

ควอารโคดทตองการน าไปใช สามารถก าหนดคณสมบตเพมเตมได เชน การใสรปภาพ หรอโลโกบนควอารโคด มหลายเวบไซตทใหบรการสรางควอารโคดโดยไมเสยคาใชจาย เชน

1.6.1. http://goqr.me/#t=url 1.6.2. http://qrcode.kaywa.com 1.6.3. http://zxing.appspot.com/generator 1.6.4. http://www.qrstuff.com 1.6.5. http://delivr.com/qr-code-generator 1.6.6. http://www.mobile-barcodes.com/qr-code-generator 1.6.7. http://qrcode.thaiguild.com/

การน าไปใชใหเขากบการประกอบธรกจควอารโคด นยมใชกบโทรศพทมอถอรนทมกลองถายภาพ สามารถสราง ควอารโคดผานทาง www.qr-code-generator.com ซงท าไดหลากหลายรปแบบ ทงในแบบของ URL, Vcard, E-mail, Text, SMS, Facebook และอนๆ ขนอยกบความตองการน าไปใช โดยรปแบบการน าไปใชสวนใหญมดงน

18

- น าควอารโคดปรนทลงบนนามบตร เพอใหผ รบสามารถสแกนขอมลดเวบไซตหรอเฟซบคของบรษทได - ส าหรบองคกรหากมควอารโคดแลว สามารถน าไปใชประกอบกบลายเซนในอเมลได หรอในการพรเซนตงานกสามารถเอาควอารโคดใสใน Power Point หรอเอกสารอนๆ ทสามารถใชกบเครองฉายโปรเจคเตอรได - ในตางประเทศ บางองคกรทตองการจะประชาสมพนธงาน หรอเปดตวแบรนดดวยการน าควอารโคดไปตดบนปายประชาสมพนธ บลบอรดในจดทมคนผานไปผานมาเปนจ านวนมาก หรอการน าควอารโคดไปตดบนรถสงสนคาของบรษท - หากเปนบรษท หรอองคกรขนาดใหญจะปรนทควอารโคด ลงบนสนคาทระลก แกว หมวก เสอยด ของทระลกอนๆ เพอใชในการขายหรอแจกเปนของสมมนาคณ เพอจะชวยประชาสมพนธบรษทหรอองคกรไดเปนอยางด

ภาพท 13 การน าควอารโคดไปประยกตใชงานในรปแบบตาง ๆ

จากคณสมบต และประโยชนของควอารโคด จงมการน าควอารโคดไปใชงานทหลากหลายทงภาคอตสาหกรรม และภาคธรกจ โดยในภาคธรกจนนควอารโคดถกใชเปนเครองมอในการสอสารการตลาดเปนสวนใหญ ซงในปจจบนก าลงไดรบความนยมเปนอยางมากในประเทศญป น สวนในประเทศไทยนน ควอารโคดไดเขามามบทบาทในดานธรกจ และก าลงไดรบความนยมใชงานมากขนในหลายภาคสวน การประยกตใชงานในภาคอตสาหกรรม ซงการน าควอารโคด ไปใชในภาคอตสาหกรรมจ าเปนจะตองมการสรางระบบขนกอน เพอใหสามารถพมพสญลกษณควอารโคด และอานควอารโคดได โดยมเครองมอ 2 ชนดดวยกนคอ software และเครองพมพ กบ เครองสแกนสญลกษณควอารโคด อยางไรกตาม การพมพควอารโคดนนไมสามารถท าใหควอารโคดอานไดอยางถกตองเสมอไป เพราะการสรางควอารโคดขนมาจ าเปนตองค านงถง ผ รบวาสามารถรบเอกสาร หรอมเครองอานควอารโคดทเหมาะสมกบขนาดหรอไม

การประยกตใชควอารโคดกบอตสาหกรรมยานยนตรในประเทศญป นใชควอารโคด ในการบนทกขอมลเกยวกบลกคา ขอมลการสงสนคา ขอมลของปรมาณสนคาทจะสง รหสของ

19

สนคา และขอมลอนๆ ทใชส าหรบการสงซอและการตรวจสอบผลตภณฑ ประโยชนทไดรบกคอ ผ รบหรอผสงเองไมจ าเปนจะตองท าการสแกนหลายๆ ครงเพอบนทกขอมลตางๆ ใหมากมายท าใหเสยเวลา ซงในหนงวนนนจะมรายการรบสนคาและรายการสงซอสนคามากมายท ตองถกสงออกไปท าใหลดระยะเวลาการท างาน และขอผดพลาดในการตรวจสอบสนคาลดลง นอกจากนยงสามารถทจะลดคาใชจายของใบสงซอแบบเดมๆ ไดอกดวย

การประยกตใชควอารโคดกบอตสาหกรรมชนสวนอเลคทรอนกซ ควอารโคดถกใชในการบนทกขอมลเกยวกบวนทในการผลต สายการผลต หมายเลขของสนคา และขอมลอนๆ ทใชในการควบคมกระบวนการตางๆ และการตงคาอตโนมต ซงเปนประโยชนมากตอการบนทกประวตและควบคมการผลต โดยเมอแขนกลอานคาของสนคาชนนแลวมนจะท าการบนทกทนทวาไดท าการ ผลตไปแลวกครงและการผลตนนใชเวลาเทาไร ซงจะสงผลใหสามารถค านวนระยะเวลาการผลตไดเพอใชวางแผนการผลตในอนาคต อกประการหนงคอควอารโคดสามารถสงใหเครองจกรนนสามารถท างานไดโดยไมตองมคนสงงาน

การประยกตใชควอารโคดในกจกรรมดานการขนสง ในอตสาหกรรมดานอาหารควอารโคด สามารถบนทกรหสของสนคา วนหมดอาย วนทผลต สถานทการผลตและขอมลอนๆทเกยวของได โดยจะเปนประโยชนตอระบบ FIFO อยางมากในการควบคมวนหมดอาย อกทงยงสามารถทจะปรบปรงและตดตามประวตการผลตไดอกดวย เชน สนคาทผลตออกมาหากไมมควอารโคดใชแตการพมพวนหมดอาย วนทผลต และสถานทการผลต จะท าใหเสยเวลาในการตรวจสอบเพราะบางครง ขอความดงกลาวกเลอนลางไมชดเจน และตองใชวธการจดบนทกซงการบนทกกอาจะเกดขอผดพลาดได เมอบนทกแลวกตองน าไปใสในระบบซงกท าใหเสยเวลาและยากตอการทจะคนหาประวตวาชนไหนเขากอน ชนไหนเขาหลง ซงตองเสยเวลาอยางมากในการเปรยบเทยบ แตหากใชควอารโคดจะท าใหสามารถทจะแยกประเภทและวนทของสนคาไดอยางงายดาย และไมตองเสยเวลามาท าการบนทก

การประยกตใชควอารโคดในการขนสงสนคา ประเภทเสอผาควอารโคดจะบนทกขอมลเกยวกบสถานทปลายทางทจะจดสง ขนาดของเสอ จ านวน ส รหสสนคา และขอมลอนๆ ทใชในการควบคมการขนสง เปนประโยชนอยางมากในการลดขอผดพลาดในการขนสงสนคา นอกจากนยงชวยรวบรวมการบนทกการขนสงแทนทการใชคนอกดวย เชน เมอผลตเสรจแลว ผาจะไปกองรวมกนทฝายจดสงสนคา และจะมใบจดสงสนคาออกมาหนงใบผ ทท าหนาทกเพยงสแกนสญลกษณควอารโคด แลวค าสงกจะถกสงออกไปวา จะตองจดเสอขนาดเทาไร จ านวน

20

เทาไหร สอะไรบาง และเปนรหสสนคาใดบาง น าไปจดสงทไหน และเมอมการสแกนสญลกษณควอารโคดทใบสงซอแลว ขอมลกจะถกสงไปยงคอมพวเตอรเพอบนทกวาไดท าการเตรยมจดสงสนคาแลว เปนการลดการท างานและเปนการลดขอผดพลาด

การประยกตใชควอารโคดในหองทดลองวทยาศาสตร หรอการตรวจสอบบคคลเขาออก และการใชเพอรกษาความปลอดภย รวมไปถงสนคาอเลคทรอนกสอนๆ ซงมประโยชนอยางมากในการท าใหทราบขอมล ทมา และขอมลตางๆ ทส าคญในสถานการณ และการใชงานนนๆดวย

การประยกตใชควอารโคดกบการสอสารการตลาดในประเทศญป นนนควอารโคดนอกจากจะใชเพอความสะดวกสบายในการขนสง การผลต และการจดเกบสนคาแลว ควอารโคดยงกลายเปนเครองมอทางการตลาดชนยอด ทใชในการสอสารขอมลทางการตลาด และสรางความตนเตนใหกบผบรโภคไดอยางมาก

เชนในประเทศญป นสวนใหญจะพบเหนควอารโคดในบรรจภณฑของอาหาร หนงสอ ปายโฆษณาขางทาง ซงตางกมสญลกษณควอารโคดไวเพอใหสามารถหาขอมลเพมเตมไดทนท นอกจากนนตยสารและบลบอรดตางๆ ยงน าควอารโคดไปตดอยเพอใชเปนสอกลางในการสอสารทสงถงมอผ รบไดโดยตรง โดยวธการสงสารของควอารโคดในรปแบบการตลาดนน ถกเปลยนแปลงจากการสแกนดวยเครองสแกนแบบมอถอ มาเปนโทรศพทมอถอทสามารถถายรปได โดยเพยงแคใชโทรศพทมอถอทม Application รองรบสญลกษณควอารโคด ทมกจะถกฝงไวแลว ขนมาถายภาพเทานน ผ รบสอกจะสามารถทราบถงโปรโมชน รายละเอยดของสนคา สถานททแนะน า ขอความ หรอ URL ทจะท าใหผ รบสอสามารถรบรไดมากกวาการมองเหนเพยงอยางเดยว

1.7 งานวจยทเกยวของกบควอารโคด

ขวญจฑา ค าบรรลอ (2558) การวจยครงนมจดมงหมายเพอ 1) เพอศกษาสภาพ และความตองการการใชเทคโนโลยควอารโคด 2) เพอออกแบบและประเมนเทคโนโลยควอารโคด 3) เพอศกษาผลการใชเทคโนโลยควอารโคด 4) เพอศกษาความ พงพอใจของผ ใชเทคโนโลยควอารโคด โดยกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ผ ใชบรการศนยรวบรวมสายพนธกลวย เฉลมพระเกยรต จงหวดก าแพงเพชร เครองมอทใชในการวจย ไดแก เทคโนโลยควอารโคด แบบประเมนเทคโนโลยควอารโคด แบบทดสอบความรของผ ใชบรการ และแบบสอบถามความพงพอใจของผ ใชบรการ ผลการวจย พบวา 1) ผลการศกษาสภาพและความตองการของศนยรวบรวมสายพนธ

21

กลวย เฉลมพระ เกยรต จงหวดกาแพงเพชร เปนสวนกงธรรมชาต แสดงพนธกลวยประมาณ 180 สายพนธ มทงกลวยในประเทศ และตางประเทศ เทคโนโลยควอารโคดชวยใหผมาใชบรการมความสะดวกขน และปายบอกชอสายพนธกลวยตองม ความแขงแรงและทนทาน โดยมรปแบบเดนชด ชอวทยาศาสตร ชออน ขอมลทวไป ลาตน ใบ ดอก ผล และ ประโยชนของกลวยชนดนนๆ 2) ผลการออกแบบและประเมนเทคโนโลยควอารโคด โดยภาพรวมมความเหมาะสม มากทสด ( = 4.70, S.D. = 0.47) 3) ผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยของการทาแบบทดสอบหลงการใช เทคโนโลยควอารโคดกบเกณฑรอยละ 80 พบวา สงกวาเกณฑทกาหนดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 4) การศกษาความพงพอใจของผ ใชเทคโนโลยควอารโคด มความพงพอใจในดานการออกแบบอยในระดบพงพอใจ มากทสด ดานเนอหาอยในระดบพงพอใจมากทสด ดานการนาเสนออยในระดบพงพอใจมากทสด และโดยภาพรวม ความพงพอใจอยในระดบพงพอใจมากทสด ( = 4.67, S.D. = 0.47)

จฑารตน โถชย และณฐว อตกฤษฏ (2558) ไดท าการศกษาวจยเรอง “ระบบจดการครภณฑดวยเทคโนโลยบนแอนดรอยดโฟน” มวตถประสงคพฒนาระบบจดการครภณฑโดยใชเทคโนโลยเปนเครองมอในการจดการและตรวจสอบขอมลครภณฑคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยสถาบนเทคโนโลยปทมวน โดยพฒนาระบบเปนแอพพลเคชนบนแอนดรอยดโฟนดวยภาษาจาวาและใชมายเอสควแอลเปนระบบจดการฐานขอมล วธการด าเนนการ 1) การศกษาและรวบรวมขอมลของระบบ ผ วจยไดศกษาและรวบรวมขอมลระบบจดการครภณฑทมอยเดมของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2) การสงเคราะหขอมลและพฒนาระบบ สงเคราะหขอมลทงหมดทไดท าการศกษาและส ารวจแลวท าการพฒนาระบบงานใหม 3) การออกแบบระบบ ผวจยไดใชแผนภาพ UML ประกอบดวย แผนภาพกระแสขอมล Use-Case Diagram และแผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) ประกอบดวย ระบบจดการครภณฑดวยเทคโนโลยบนแอนดรอยดโฟนรปแบบเดมจะเปนระบบเอกสาร ทถกน ามาใชงานเปนเวลานาน ท าใหจดการขอมลเปนไปอยางลาชา จงเกดแนวคดสรางระบบฐานขอมลครภณฑขนมา เพอชวยอ านวยความสะดวกในการจดเกบขอมลใหเปนระบบ และปองกนการสญหายของขอมล

ธนภณ จนทรกระจาง และนชนาฎ สตยากว (2556) ไดท าการศกษาวจยเรอง “ระบบจดการครภณฑโดยใชโทรศพทมอถอ” มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาเทคโนโลยควอารโคด 2) เพอศกษาและออกแบบระบบจดการครภณฑ 3) เพอพฒนาระบบจดการครภณฑทสะดวกในการแกไขทอย ซงการจดการครภณฑถกออกแบบใหใชงานบนคอมพวเตอร นอกจากน เพอความ

22

สะดวกในการแกไขทอยและสถานะของครภณฑ ผใชสามารถใชงานระบบผานโทรศพทมอถอแบบสมารทโฟน โดย การระบทอยเวบของครภณฑชนนนหรอสแกนรหสควอารโคดของครภณฑเพอเขาถงขอมลไดโดยตรง ระบบจดการ ครภณฑโดยใชโทรศพทมอถอถกพฒนาในรปแบบของเวบแอพพลเคชนและน าเทคโนโลยรหสควอารโคด (QR code) มาประยกตในการระบตวตนของครภณฑผานโทรศพทมอถอ จากการทดสอบระบบจดการครภณฑโดยใช โทรศพทมอถอ พบวาระบบท างานไดอยางถกตอง และจากแบบประเมนความพงพอใจของผ ใชไดคะแนน 4.35 จาก 5 คะแนน ผใชงานพงพอใจระบบจดการครภณฑโดยใชโทรศพทมอถอเปนอยางมาก โดยเฉพาะการแกไขทอย ครภณฑทสามารถท าไดรวดเรวขนดวยการสแกนรหสควอารโคดทตดอยทครภณฑแลวท าการแกไขทอยครภณฑบน โทรศพทมอถอ ระบบจดการครภณฑนชวยใหผ ทจดการงานครภณฑหรอเจาหนาททเกยวของกบการจดการ ครภณฑมความสะดวกมากขนตอการจดการครภณฑ

ธญญา อตราภรณ และ เยาวลกษณ เ กาเ อ ยน (2558) ไ ดท าการวจยเ รอง “ประสทธภาพระบบ QR Code เพอควบคมครภณฑ” การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาประสทธภาพการใชระบบ QR Code (Quick Response Code) เพอควบคมครภณฑ กรณศกษา กลมสาขาวชาจตรกรรมและศลปกรรม วทยาลยนานาชาต มหาวทยาลยมหดล และน าผลวจยไปพฒนา ปรบปรงระบบ QR Code ใหมประสทธมากยงขน โดยไดท าการเปรยบเทยบประสทธภาพการใชงานระบบ QR Code กบระบบ MU-ERP ทยงคงฝชงานอยในปจจบน พบวาระบบ QR Code สiามารถลดปรมาณการใชกระดาษ ลดระยะเวลาในการตรวจสอบสทธการเขางานในระบบ QR Code ได รวมถงในระบบ QR Code ยงแสดงรปของครภณฑเพอใหผ ใชงานระบบทราบถงรปลกษณะภายนอกของครภณฑ

สชาดา มณจนทร (2557) ไดท าการศกษาวจยเรอง “แนวโนมการใชโมบายแอพพลเคชนโดยแนวโนมการใชงาน Mobile Device” สมารทโฟนเพมขนอยางกาวกระโดดในชวงไมกปทผานมา ซงเปนผลมาจากการพฒนา Mobile Applications และเทคโนโลยของตวเครองโทรศพทจากคายผผลตโทรศพทโดยเฉพาะการพฒนาตอยอดเคลอนทของบรษทตางๆ ทแขงขนเพอชงความเปนหนงในตลาดดาน Mobile Applications ซงพฒนาแอพพล เคชนแบง เ ปนการพฒนาแอพพลเคชนระบบ (Operation System) และแอพพลเคชนซอฟตแวรทตอบสนองการใชงานบนอปกรณและดวยแอพพลเคชนทเพมขนและมประสทธภาพมากขนท าใหผ ใชอปกรณเคลอนทมแนวโนมใชโปรแกรมตางๆ เพอตอบสนองกจกรรมและชวตประจ าวน ไดแก ท าธรกรรมทางการเงน เชอมตอและสบคนขอมลบนเครอขายอนเทอรเนต ชมภาพยนตรฟงเพลง หรอแมแตการเลนเกมส

23

ซงมทงออนไลนและออฟไลน ดวยอตราการขยายตวดานการใชงานอปกรณเคลอนท ท าใหบรษทชนน าดานโทรศพทมอถอหลายแหงหนมาใหความส าคญกบการพฒนาโปรแกรมบนโทรศพทมอถอ โดยเชอวาจะมอตราการดาวนโหลดเพอใชงานทเตบโตอยางเหนไดชด

ศภฤกษ ผองศรนวล (2556) ไดท าการวจยเรอง “การประยกตใชบารโคดสองมตชนดควอาร (CQ Code)” ในการโฆษณาประชาสมพนธและการพาณชยอเลกทรอนกส เปนการน าเสนอออกแบบและพฒนาระบบการโฆษณาและการพาณชยอเลกทรอนกส โดยน าเทคโนโลยควอารโคดประยกตใชในการพฒนาสามารถซอสนคาไดอยางสะดวก โดยการใชงานโทรศพทมอถอแทนการใชตะกราสนคาในการเลอกซอ ในการเลอกสนคาทตองการ รวมถงการคดราคาสนคาและการช าระสนคาไดในระบบเดยว ในการพฒนาระบบใชภาษา PHP รวมกบ MYSQL ผลการทดสอบพบวา เทคโนโลยดานการสอสารทรวดเรวมากขน เชน ระบบ 3G หรอเทคโนโลยดวยอปกรณเคลอนทสามารถรองรบการใชงานของระบบไดอยางด ท าใหธรกจนนไดรบขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการวางแผน และตดสนใจสวนผบรโภคนนไดรบความสะดวกสบาย ซอสนคามากขน 2. ครภณฑ

2.1 ความรทวไปเกยวกบครภณฑ

ครภณฑ หมายถง สนทรพยทสวนงานมไวเพอใชในการด าเนนงานมลกษณะคงทนและมอายการใชงานเกนกวา 1 ป โดยใหบนทกรบรครภณฑทมมลคาตงแต 5,000 บาท ขนไป ตามราคาทนเปนรายการสนทรพย ถาวรในบญชของสวนงาน โดยบนทกรายละเอยดครภณฑในทะเบยนคมทรพยสน และ ใหค านวณคาเสอมราคาประจ าป

ครภณฑต ากวาเกณฑ หมายถง ครภณฑทมมลคา ไมถง 5,000 บาท ใหบนทกเปนคาใชจายประเภทคาครภณฑมลคาต ากวาเกณฑ และใหบนทกรายละเอยดของหลกเกณฑดงกลาวในทะเบยนคมทรพยสนเพอประโยชนในการควบคมรายการทรพยสนของทางมหาวทยาลย โดยไมตองค านวณคาเสอม ราคาประจ าป 2.2 ประเภทและการจ าแนกครภณฑ

ตามประกาศของส านกงบประมาณแจงหนวยงานรฐ เรอง บญชราคามาตรฐานครภณฑ 2561 เพอใชเปนแนวทางในการจดการงบประมาณรายจายประจ าป เพอใหเจาหนาทมแนวทางปฏบตงานใหเปนมาตรฐานเดยวกน กองมาตรฐานงบประมาณ จงจดท าขนเพอเปน

24

ประโยชนตอการปฏบตงาน โดยสามารถดาวนโหลด (Download) เอกสาร ไดจากเวบไซตส านกงบประมาณ www.bb.go.th ซงมหาวทยาลยนเรศวร ไดน าประกาศฉบบนมาใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน คณะสาธารณสขศาสตร จงจ าแนกและแบงครภณฑออกเปนประเภท ดงน

- ครภณฑการศกษา - ครภณฑวทยาศาสตร - ครภณฑคอมพวเตอร - ครภณฑโฆษณาและเผยแพร - ครภณฑไฟฟาและวทย 2.3 งานวจยทเกยวของกบครภณฑ สทธพงษ โอเงน (2560) องคกรหรอหนวยงานตางๆ นน มสนทรพยทไวใชด าเนนงานตางๆ อยมากมาย โดยสนทรพยทมลกษณะคงทนและมอายการใชงานมาก ถกเรยกวา “ครภณฑ” โดยทครภณฑตางๆ นนเมอมปรมาณมากขนจงถกบนทกไวเพอใหทราบถงใหงายตอการจดการ อกทงยงปองกนการสญหายของครภณฑการจดบนทกครภณฑนนเรมจากการบนทกลงในกระดาษ ตอมาในปจจบนเนองจากขอมลครภณฑมจ านวนมากขน เนองจากองคกรมขนาดใหญขน จงไดมการบนทกลงในคอมพวเตอรซงสะดวกในการจดเกบและสามารถบนทกขอมลจ านวนมากโดยไมสนเปลองพนทการจดเกบ แตปญหาของผ ใชทพบในปจจบนคอ ไมทราบถงทอย และสภาพของครภณฑชนนน เนองจากไมมการแกไขขอมลของครภณฑในกระดาษหรอระบบคอมพวเตอรใหสอดคลองกบทเปนอยจรง เนองจากผ วจยไดฝกงานทวทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม แผนกคอมพวเตอรธรกจ ระหวางวนท 13 มนาคม 2560 ถงวนท 15 พฤษภาคม 2560 ไดมการตรวจสอบเครองคอมพวเตอรและอปกรณในหองคอมพวเตอร 234 โดยผจดท าโครงการไดท าหนาทในการจดบนทกเลขครภณฑแตละเครองนนลงบนกระดาษ ซงพอมาสรปเครองคอมพวเตอรและอปกรณนนไดพบวาตวเลขหรอรหสครภณฑบางตวมการจดทไมชดเจนและบางตวเลอนลาง ซงท าใหคณะผ จดท าโครงการไดมาเรมตรวจสอบอกครง ดงนน จงมแนวคดในการสรางระบบตรวจสอบครภณฑ เพอใหสะดวกและถกตองแมนย าตอการตรวจสอบเครองคอมพวเตอรและอปกรณตางๆ ของหอง 234 แผนกคอมพวเตอรธรกจวทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม 3. ระบบฐานขอมล (Database system)

25

3.1. ความรทวไประบบฐานขอมล

โดยทวไปแลวความหมายของฐานขอมลจะหมายถงการเกบรวบรวมไฟลทเกยวของสมพนธกน มาอยรวมกนไวเขาดวยกน (Integrated) อยางมระบบไฟลในทนจะหมายถง logical file เปนความหมายขอความทวๆ ไปซงยงไมสมบรณแบบ ทงน เ นองจาก logical file จะประกอบดวยกลมของ records แตความจรงแลวอาจจะไมใชกได เชน ฐานขอมลใหมๆ ทเปน object oriented model จะประกอบดวยกลมของ objects ดงนน ความหมายของฐานขอมลทครอบคลมถง object oriented ดวยกคอความหมายตอไปน

ฐานขอมล (Database) หมายถง กลมของขอมลทมความสมพนธกน น ามาเกบรวบรวมเขาไวดวยกนอยางมระบบและขอมลทประกอบกนเปนฐานขอมลนน ตองตรงตามวตถประสงคขององคกรดวยเชนกน เชน ในส านกงานกจะรวบรวมขอมล ตงแตหมายเลขโทรศพทของผ ทมาตดตอจนถงการเกบเอกสารทกอยางของส านกงาน ซงขอมลสวนนจะมสวนทสมพนธกน และเปนทตองการน าออกมาใชประโยชนตอไปในภายหลง ขอมลนนอาจจะเกยวกบบคคล สงของ สถานท หรอเหตการณใดๆ กไดทเราสนใจศกษา หรออาจไดมาจากการสงเกต การนบหรอการวดกเปนได รวมทงขอมลทเปนตวเลข ขอความและรปภาพตางๆกสามารถน ามาจดเกบเปนฐานขอมลได และทส าคญขอมลทกอยางตองมความสมพนธกน เพราะเราตองการน ามาใชประโยชน เพราะเราตองการน ามาใชประโยชนตอไปในอนาคต หรอทเกบขอมลและความสมพนธระหวางขอมลเหลานน (A collection of data and relationships) โดยปกตแลว ในเรองของฐานขอมลมกจะเกยวของกบ logical file มากกวา physical file โดยเฉพาะการออกแบบฐานขอมลจะเปนการออกแบบในสวนของ logical file ถากลาวถง logical file จะเปนมมมองของผ ใชหรอ application program แตถากลาวถง physical file จะเปนมมมองของ system หรอ operating system การเกยวของกนระหวาง physical file กบ logical file นนกคอ สามารถใช physical file มาสราง logical file ได ส าหรบการเปลยน logical file เปน physical file นน ในระดบไฟลธรรมดาจะใช Operating system แตถาเปนฐานขอมลจะใชระบบจดการฐานขอมลเปนตวเปลยน (map) และน าเสนอโครงสรางขอมลใหกบ application หรอผ ใช เชน ถาเราใชฐานขอมลแบบ relational model โครงสรางทเหนจะเปนตาราง (relation) แตฐานขอมลทมโครงสรางแบบ hierarchical model หรอ network model นน application หรอผใชจะมองเหนเปน tree และ link list ตามล าดบ

ระบบฐานขอมล (Database System) หมายถง การรวมตวกนของฐานขอมลตงแต 2 ฐานขอมลเปนตนไปทมความสมพนธกน โดยมวตถประสงคเพอเปนการลดความซ าซอนของ

26

ขอมล และท าใหการบ ารงรกษาตวโปรแกรมงายมากขน โดยผานระบบการจดการฐานขอมล หรอเรยกยอๆ วา DBMS (Database Management System)

ฐานขอมลจะมลกษณะคลายการน าแฟมขอมล ทมความสมพนธกนมาจดเกบไวดวยกน แตลกษณะโครงสรางการจดเกบ รวมทงวธการใชงานขอมลของฐานขอมล จะมความแตกตางออกไปจากแฟมขอมล ซงการใชงานระบบฐานขอมลจะตองมโปรแกรมทท าหนาทในการบรหารจดการขอมลและเปนตวกลางระหวาง ผ ใ ชกบฐานข อมล ทเ รยกวา “Database Management System (DBMS)” หรอระบบจดการฐานขอมล ซงผ ใชจะตองใชงานฐานขอมล ผานทางระบบจดการฐานขอมลเทานน ฐานขอมลมลกษณะส าคญ ดงน 1. เปนเรองเกยวกบการจดเกบขอมล 2. ขอมลทจดเกบมความสมพนธเกยวของเปนเรองเดยวกน 3. สามารถแสดงออกมาอยในรปแบบของตารางได คณสมบตของฐานขอมล 1. Data Definition : ท าการนยามโครงสรางฐานขอมล บอกรปแบบของขอมล เชน เปนตวเลยหรอวาเปนตวหนงสอ หรอเปนวนท 2. Data Manipulation : การน าขอมลมาใชงาน เชน Retrieve Insert Delete Update 3. Data Control : ควบคมการใชงานฐานขอมล เชน ตรวจสอบ Security ,Recovery ค าศพททเกยวของกบฐานขอมล

1. ความถกตองของขอมล (Data Integrity) ม 2 ประเภท – Static Integrity (State of Data) เปนความถกตองของเนอหาขอมล เชน ผหญงลาบวชไมได ผชายลาคลอดไมได อายของพนกงานอยระหวาง 18 - 60 ป หรอสมาชกยมหนงสอไดไมเกน 5 เลม เปนตน – Dynamic Integrity (State of Transition) เปนความถกตองของล าดบการแกไข เชน การแกไขสถานะภาพสมรสของพนกงาน ความถกตองของขอมลจะถกบงคบโดย Integrity rule หรอ integrity constrains และไมควรถกจดการโดยโปรแกรม แตจะถกจดการโดยระบบจดการฐานขอมล 2. ความเปนอสระของขอมล (Data Independence) หมายถง การทโปรแกรมเปนอสระจากการเปลยนแปลงโครงสรางขอมล แบงออกเปน 2 ชนด

27

ความเปนอสระทางกายภาพ (Physical Data Independence) การเปลยนแปลงโครงสรางขอมลระดบลาง (Physical structure) จะไมมผลกระทบตอโปรแกรม เชน การเปลยนแปลงโครงสรางขอมลจากการเกบแบบ sequential file เปนแบบ Index file โปรแกรมทเรยกใชขอมลจาก file เหลานจะไมมการแกไขหรอไมตองการท า compile ใหม หรอการโยกยายขอมลจากทหนงไปยงทหนงกไมมผลกระทบตอโปรแกรม

ความเปนอสระทางตรรกะภาพ (Logical Data Independence) การเปลยนแปลงโครงสรางขอมลระดบกลางหรอระดบหลกการ (Conceptual level) ซงเปน logical structure จะไมมผลกระทบตอโปรแกรม เชน การเพมเตมขอมลเขาไปในโครงสรางระดบกลางทผบรหารฐานขอมล (Database Administrator) เปนผก าหนดโปรแกรมทมอยเดม ซงไมเกยวของกบขอมลทเพมเขาไปนน ไมมการเปลยนแปลงหรอ compile ใหมอกความหมายหนงกคอ เมอมการเปลยนแปลงโครงสรางขอมลระดบบน (External level) กไมมผลกระทบตอขอมลระดบกลางและขอมลระดบลาง เชน การสลบล าดบของฟลดในโปรแกรม เปนตน

ความเปนอสระของขอมลนท าใหโปรแกรมสามารถเรยกใชขอมลไดดวยภาษาตางกน เชน โปรแกรมหนงเรยกใชขอมลไดดวยภาษาตางกน เชน โปรแกรมหนงเรยกใชขอมลดวยภาษา COBOL อกโปรแกรมหนงเรยกใชขอมลดวยภาษา SQL นอกจากนยงรวมถงการทโปรแกรมสามารถเหนขอมลไดหลายรปแบบแตกตางกน 3.2 องคประกอบของระบบฐานขอมล

ระบบฐานขอมลเปนเพยงวธคดในการประมวลผลรปแบบหนงเทานน แตการใชฐานขอมลจะตองประกอบไปดวยองคประกอบหลกดงตอไปน

1. แอพพลเคชนฐานขอมล (Database Application ) 2. ระบบจดการฐานขอมล (Database Management System หรอ DBMS)

3. ดาตาเบสเซรฟเวอร (Database Server) 4. ขอมล (Data) 5. ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator หรอ DBA)

แอพพลเคชนฐานขอมล เปนแอพพลเคชนทสรางไวใหผ ใชงานสามารถตดตอกบฐานขอมลไดอยางสะดวก ซงมรปแบบการตดตอกบฐานขอมลแบบเมนหรอกราฟฟก โดยผ ใชไมจ าเปนตองมความรเกยวกบฐานขอมลกสามารถเรยกใชงานฐานขอมลได เชน บรการเงนสด ATM

28

ระบบจดการฐานขอมล หมายถง กลมโปรแกรมหรอซอฟตแวรชนดหนง ทสรางขนมาเพอท าหนาทบรหารฐานขอมลโดยตรง ใหมประสทธภาพมากทสด เปนเครองมอทคอยอ านวยความสะดวกใหผ ใชสามารถเขาถงขอมลได โดยทผ ใชไมจ าเปนตองรบรเกยวกบรายละเอยดภายในโครงสรางฐานขอมล พดงายๆกคอ DBMS นจะเปนตวกลางในกาเชอมโยงระหวางผ ใช ไดแก Microsoft Access, FoxPro, SQL Server, Oracle, Informix, DB2 เปนตน

ดาตาเบสเซรฟเวอร เปนคอมพวเตอรทคอยใหบรการจดการฐานขอมล ซงกคอเครองคอมพวเตอรทระบบจดการฐานขอมลท างานอยนนเอง เพราะฉนนควรเปนคอมพวเตอรทมความรวดเรวในการท างานสงกวาคอมพวเตอรทใชงานโดยทวไป

ขอมล คอ เนอหาของขอมลทเราใชงาน ซงจะถกเกบในหนวยความจ าของดาตาเบสเซรฟเวอร โดยจะถกเรยกมาใชงานจากระบบจดการฐานขอมล

ผบรหารฐานขอมล คอ กลมบคคลทท าหนาทดแลขอมลในฐานขอมลผานระบบจดการฐานขอมล ซงจะควบคมใหการท างานเปนไปอยางราบรน นอกจากนยงท าหนาทก าหนดสทธการใชงานฐานขอมล ก าหนดในเรองความปลอดภยของการใชงาน พรอมทงดแลดาตาเบสเซรฟเวอรใหท างานอยางปกตดวย

3.3 คณลกษณะของฐานขอมล (Good Characteristics of Database System)

ฐานขอมลจะชวยสรางระบบการจดเกบขอมลใหเปนระเบยบ แยกขอมลตามประเภท ท าใหขอมลประเภทเดยวกนจดเกบอยดวยกน สามารถคนหาและเรยกใชงานไดงาย ไมวาจะน าขอมลมาจดท ารายงาน น ามาค านวณ หรอน ามาวเคราะห ทงนขนอยกบการน าไปใชประโยชนซงประโยชนของระบบฐานขอมล เปรบเทยบกบการเกบขอมลในระบบแฟมขอมล จะเหนไดวาระบบฐานขอมลสามารถท าไดดกวา ดงน 1. ลดความซ าซอนของขอมลใหเหลอนอยทสด (Minimum redundancy) เปนการท าใหปญหาเรองขอมลไมตรงกนลดนอยลงหรอหมดไป โดยน าขอมลทงหมดมารวมกนเพอตดหรอลดสวนทซ ากนทงไป ใหเหลออยเพยงแหงเดยว และเปนผลท าใหสามารถแบงขอมลกนใชไดระหวางผใชหลาย ๆ คน รวมทงการใชขอมลเดยวกนในเวลาพรอม ๆ กนไดอกดวย 2. ความถกตองสงสด (Maximum Integrity : Correctness) ในระบบฐานขอมลจะมความถกตองของขอมลสงสด เพราะวาฐานขอมลม DBMS คอยตรวจสอบกฎเกณฑหรอเงอนไขตาง ๆ (Integrity Rules) ใหทกครงทมการแกไขขอมลหรอเพมเตมขอมลเขาไปในระบบฐานขอมล

29

นน โดยกฎเกณฑเหลานจะเกบไวในฐานขอมลตามแนวคดของ International Organization for Standard (ISO) แตในปจจบนม DBMS บาง product ท ขอบงคบเหลานไมไดผกตดอยกบฐานขอมลยงคงเกบอยในโปรแกรม การเปลยนแปลงกฎเกณฑเหลานท าใหตองแกไขโปรแกรมตามไปดวยทกครง ซงไมสะดวก เชนเดยวกบระบบแฟมขอมลเดมท าใหเกดความยงยากในการเขยนโปรแกรม แตถายายการเกบขอบงคบหรอกฎเกณฑเหลานมาไวทฐานขอมล ระบบจดการฐานขอมลบางชนดจะมฟงกชนพเศษ ( trigger) กบ procedure อยบน FORM ปจจบนจะมใหเลอกวาจะไวบนจอหรอไวในกฎเกณฑกลาง ซงจะเกบไวทฐานขอมลเรยกวา stored procedure ซงถกควบคมดแลโดย DBMS ส าหรบ DBMS ชนดสวนใหญจะเปน compile stored procedure เพราะเกบกฎเกณฑเหลานไ ว ท stored procedure ไมไดเกบไวในโปรแกรมเหมอนระบบแฟมขอมลเดม ดงนนเมอเงอนไขเหลานเปลยนแปลงไปกจะท าการแกไขเพยงแหงเดยว ท าใหระบบฐานขอมลมความถกตองของขอมลมากทสด และลดคาใชจายในการพฒนา และบ ารงรกษา 3. มความเปนอสระของขอมล (Data Independence) ถอเปนคณลกษณะเดนของฐานขอมลซงไมมในระบบไฟลธรรมดา เนองจากในไฟลธรรมดาจะเปนขอมลทไมอสระ (data dependence) กลาวคอ ขอมลเหลานจะผกพนอยกบวธการจดเกบและการเรยกใชขอมลซงในลกษณะการเขยนโปรแกรมเราจ าเปนตองใสเทคนคการจดเกบและเรยกใชขอมลไวในโปรแกรม เมอมการเปลยนแปลงวธการจดเกบท าใหตองเปลยนแปลงแกไขโปรแกรมตามไปดวย ดงนน ถาหากมการแกไขหรอเปลยนแปลงโครงสรางขอมลทงในระดบ logical และ physical ยอมมผลกระทบตอโปรแกรม แตถาขอมลเกบในลกษณะของฐานขอมลแลวปญหานจะหมดไป เพราะฐานขอมลม DBMS คอยดแลจดการให ท าใหโปรแกรมเหลานเปนอสระจากการเปลยนแปลงโครงสรางขอมล 4. มระบบความปลอดภยของขอมลสง (High Degree of Data Security) ฐานขอมลจะมระบบรกษาความปลอดภยของขอมลสง โดย DBMS จะตรวจสอบรหสผาน (login password) เปนประเดนแรก หลงจากผานเขาสระบบไดแลว DBMS จะตรวจสอบดวาผใชนนมสทธใชขอมลไดมากนอยเพยงใด เชน จะอนญาตใหใชไดเฉพาะ in query หรอ update และสามารถท าไดเฉพาะตารางใดหรอแถวใดหรอคอลมนใด เปนตน นอกจากน โครงสรางขอมลระดบลางยงถกซอนไวไมใหผ ใชมองเหนวาอยตรงไหน DBMS จะไมยอมใหโปรแกรมใดๆ เขาถงขอมลไดโดยไมผาน DBMS 5. การควบคมจะอยทสวนกลาง (Logically Centralized Control) แนวความคดนจะน าไปสระบบการปฏบตงานทด อยางนอยสามารถควบคมความซ าซอนและความปลอดภยของ

30

ขอมลได นอกจากนในการควบคมทกอยางใหมาอยทสวนกลางจะน ามาสระบบสารสนเทศเพอการบรหาร (MIS) โดยตองมการควบคมดแลจากศนยกลางทงการใชและการสรางโดยหลกการแลว จะไมยอมใหโปรแกรมเมอรสรางตารางหรอววเอง แตจะใหผบรหารฐานขอมลเปนผสรางให เพอจะไดทราบวาตารางหรอววซ าหรอไม นอกจากนผบรหารฐานขอมลจะเปนผ ใหสทธแกผ ใชวว ดงนน โปรแกรมเมอรจะตองตดตอประสานงานกบผ บรหารฐานขอมลในการจดท ารายงาน คณลกษณะนจะท าใหมความคลองตวในการใชงาน ซงเปนผลมาจากขอมลมาอยรวมกน 3.4 ประโยชนของระบบฐานขอมล

ระบบฐานขอมลมขอดในการสามารถชวยแกปญหาของระบบแฟมขอมล ดงน 1. การคนหาขอมลทมจ านวนมากและซบซอน ไดรวดเรว 2. มขนาดเลกกวา 3. ไมมขอมลซ าซอน (Redundancy) 4. ปองกนขอมลขดแยง (Inconsistency) ได 5. บงคบใหเกดมาตรฐานได 6. ใชขอมลรวมกนได 7. มระบบรกษาความปลอดภย (Security) เชน ก าหนดสทธ ในการใชงานของผใช และมประโยชนอกหลายๆ ดาน ดงน 1. ลดความซ าซอนของขอมล เนองจากการน าขอมลทจ าเปนตอการใชงานมาจดเกบไว รวมกนเปนฐานขอมลสวนกลาง ท าใหแตละหนวยงานทจ าเปนตองใชขอมล ไมตองจดเกบขอมลไวทหนวย งานของตนเองอก นอกจากลดความสนเปลองในการจดเกบแลว ยงชวยแกปญหาตางๆ ทจะเกดตามมา เนองจากความซ าซอนของขอมลได 2. แกปญหาความขดแยงกนของขอมล ซงเปนปญหาทเกดเนองมาจากความซ าซอนของขอมล เมอมขอมลทซ าๆ กนอยหลายท หากมการปรบปรงแกไขขอมลในทหนงแลว แตไมไดแกไขขอมลในท อนๆ ตามดวย กจะท าใหขอมลในแตละทเกดความขดแยงกนขน ดงนนการจดเกบขอมลไวเพยงทเดยวจง ชวยแกปญหาความขดแยงกนของขอมลได 3. การบรหารจดการฐานขอมลท าไดงาย เนองจากมการจดเกบขอมลไวทสวนกลาง ท าใหการ จดการขอมลท าไดงายขน โดยผ ทท าหนาทในการบรหารจดการฐานขอมลเรยกวา ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator: DBA)

31

4. ก าหนดมาตรฐานของขอมลได เนองจากการจดเกบขอมลไวทสวนกลางทเดยวดงนน DBA จะเปนผก าหนดโครงสรางในการจดเกบขอมล ท าใหโครงสรางของขอมลตางๆ 5. สามารถใชงานฐานขอมลรวมกนได เนองจากโครงสรางการจดเกบขอมลในฮารดดสกจะ ถก ก าหนดดวย DBMS และผใชแตละคนจะตองใชงานผาน DBMS เทานน ดงนนจงสามารถใชงาน ฐาน ขอมลรวมกนไดโดยไมตองกงวลถงความแตกตางของภาษาคอมพวเตอรทใช นอกจากนขอมลอนๆ ทผ ใชไมไดเปนผสรางขนมา กสามารถใชงานไดถาหากไดรบสทธในการใชงานขอมลดงกลาว 6. เกดความเปนอสระระหวางขอมลกบโปรแกรม จากปญหาของระบบแฟมขอมล ซงการ แกไขโครงสรางของแฟมขอมล เชนการเพมฟลด ซงโปรแกรมทมอยเดมไมจ าเปนตองน าไปใชงาน แตตองท าการแกไขโปรแกรมเนองจากการเขยนโปรแกรมจะยดตดกบโครงสรางของแฟมขอมล หากใชงานเปนระบบฐานขอมล จะสามารถแกไขปญหานได เนองจากการใชงานตางๆ จะตองใชงานไวเพยงทเดยวจง ชวยแกปญหาความขดแยงกนของขอมลได 7. ก าหนดระบบรกษาความปลอดภยใหกบขอมลได เนองจากขอมลแตละขอมลจะมความ ส าคญไมเทากน ดงนนจงตองมการก าหนดสทธในการใชงาน ขอมลแตละสวน ซงเปนหนาทของ ผบรหารฐานขอมล เปนผก าหนดวาใครมสทธใชงานขอมลสวนไหนไดบาง 3.5 โครงสรางของระบบฐานขอมล สวนประกอบของตารางขอมลในฐานขอมลทใชงานกนอยในปจจบนประกอบดวย แถว (Row) และคอลมน (Column) ตาง ๆ แตในรปแบบของฐานขอมลจะเรยกรายละเอยดในแถววา เรคอรด (Record) และเรยกรายละเอยดในแนวคอลมนวา ฟลด (Field) ในฐานขอมล 1 ระบบ อาจประกอบดวยตารางขอมลมากกวา 1 ตาราง ฐานขอมลทมตารางขอมลมากกวา 1 ตาราง และมตารางตงแต 1 คขนไป ทมความสมพนธกน ดวยฟลดใดฟลดหนง เรยกฐานขอมลประเภทน วา “ฐานขอมลเชงสมพนธ” หรอ Relational Database

ประโยชนของฐานขอมลเชงสมพนธ 3.5.1. ชวยลดความซ าซอนของการจดเกบขอมล 3.5.2. ชวยใหสามารถเรยกใชขอมลไดตรงกน(ขอมลอพเดทไดทนเวลา) เนองจากขอมลถกแกไขจากทเดยวกน 3.5.3. ชวยปองกนการผดพลาดจากการปอนขอมลและแกไขขอมล(ปอนขอมลทตารางหลก)

32

3.5.4. ชวยประหยดเนอทการจดเกบขอมลในคอมพวเตอร และอนๆ (ไมเกบขอมลซ าซอน เกบขอมลเทาทจ าเปน) โครงสรางของฐานขอมลประกอบดวย 1. Character คอ ตวอกขระแตละตว / ตวเลข / เครองหมาย 2. Field คอ เขตขอมล / ชดขอมลทใชแทนความหมายของสอโครงสราง เชน ชอของบคคล ชอของวสดสงของ 3. Record คอ ระเบยน หรอรายการขอมล เชน ระเบยนของพนกงานแตละคน 4. Table /File คอ ตาราง หรอแฟมขอมล ประกอบขนดวยระเบยนตางๆ เชน ตารางขอมลของบคคล ตารางขอมลของวสดสงของ 5. Database คอ ฐานขอมล ประกอบดวยตาราง และแฟมขอมลตางๆ ทเกยวของหรอมความสมพนธกน Data หมายถง ขอมลทถกเกบไวในระบบฐานขอมล รวมถงความสมพนธระหวางขอมลดวย data จงหมายถง database Hardware ไดแก เครองคอมพวเตอร อปกรณทเกบขอมลประกอบดวย secondary storage เชน disk และอปกรณอน ๆ ทเกยวของ Software คอ โปรแกรมทจดการเกยวกบฐานขอมล เรยกวา ระบบจดการ ฐานขอมล หรอ DBMS สวนนจะท าหนาทเชอมตอระหวางขอมลกบผ ใช ดงนน การใชหรอการดงขอมลจากฐานขอมลจะตองผาน DBMS User ไดแก บคคลตาง ๆ ทเกยวของกบฐานขอมล เชน ผบรหารฐานขอมล โปรแกรมเมอร นกวเคราะหระบบ และผใช

ขนตอนการปฏบตงาน (Procedure) เปนขนตอน และวธการตาง ๆ ในการปฏบตงาน เพอการท างานทถกตองและเปนไปตามขนตอนทไดก าหนดไว ควรระบขนตอนการท างานของหนาทตาง ๆ ในระบบฐานขอมลทงขนตอนปกต และขนตอนในสภาวะทระบบเกดปญหา (Failure) โดยขนตอนการปฏบตงานของระบบฐานขอมล ไดแก

1. บนทกขอมล 2. แทรกขอมล 3. ดงขอมล 4. แกไขขอมล 5. ลบขอมล

33

6. ยายฐานขอมล

บคคลทเกยวของกบฐานขอมล 1. ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator หรอ DBA) เปนบคคลคนเดยว

หรอกลมผ เชยวชาญซงมหนาทควบคมและบรหารทรพยากรฐานขอมลขององคกรใหสามารถด าเนนการประยกตใชฐานขอมลโดยความรวมมอชวยเหลอจากพนกงานในหนวยงานทเกยวของ อกทงตองเปนผ ทสามารถตดตอกบผ บรหารระดบสง ผ ใชแผนกตาง ๆ และเจาหนาทฝายปฏบตการ และควรมความรทงหลกการบรหารและดานเทคนคของระบบจดการฐานขอมล (DBMS) หนาทของผบรหารฐานขอมล แบงเปน 2 สวน – การออกแบบฐานขอมลจะตองทราบวธออกแบบและรายละเอยดของระบบงาน ซ ง ทจ ร งแลวในสวนน ควรจะเ ปนหนา ทของผ จดการ ขอมลห รอ DA (Data Administrator) ซงกคอ SA (System Analysis) โดยผ ใชหรอเจาของระบบงานเขยนและออกแบบโครงสรางดวย ER Model แต SA จะออกแบบอลกอรทม – การปฏบตงานกบ DBMS จะตอบทราบเทคโนโลยของ DBMS ดงนน ในสวนนจะเปนหนาทของ DBA โดย DBA จะตองทราบวธการปฏบตงานกบ DBMS ดงน การตดตงระบบจดการฐานขอมล (Install DBMS) การจดสรรเนอทในดสก (Allocate Disk Space) การสรางโครงสรางของขอมล (Create Data Structure) การท าขอมลส ารองเอง (Backup) และการฟนสภาพขอมล (Recovery) การปรบผลการปฏบตงาน (Performance Tuning) DBA จะท าหนาทเปนทปรกษาและประสานงานกบเจาหนาทฝายปฏบตการ เชน นกวเคราะหและออกแบบโปรแกรมเมอรและผใช 2. นกวเคราะหและออกแบบ (System Analyst) ท าหนาทออกแบบอลกอรทม (Algorithm) ของระบบงาน 3. โปรแกรมเมอร (Programmer) เปนผ เ ขยนโปรแกรมประยกต (Application program) ส าหรบใชกบฐานขอมล อาจจะเขยนดวยภาษาระดบสง เชน SQL เปนตน 4. ผ ใช (End User) เจาของระบบงานทตองการเรยกใชฐานขอมล โดยอาจผานทางโปรแกรมประยกตหรอภาษาส าหรบการเรยกคน เชน SQL ซงผ ใชไมจ าเปนตองมความรเกยวกบการเขยนโปรแกรม ถงแมวาฐานขอมลจะมคณลกษณะทดแตกมขอเสยอยดวย ดงน

34

1. ขนาดของระบบจดการฐานขอมลมกมขนาดใหญและราคาแพง เนองจากซอฟตแวรประกอบดวยฟงกชนตาง ๆ มากมาย จงตองการฮารดแวรเพมขนทงหนวยความจ าหลก และหนวยความจ าส ารอง 2. ตองอาศยผดแลทมความรความเขาใจเทคโนโลย ระบบการจดการฐานขอมล 3. ถาระบบเสยจะท าใหมผลตอผใชหลายคน 4. ความเปนเจาของขอมลลดลง ขอมลจะไมเปนของผหนงผใดโดยเฉพาะ 3.6 ชนดของขอมลขอบเขตขอมลในตารางขอมล

ชนดของขอมล (Data Type) สามารถแบงไดและมความหมาย ดงน 1. Text เปนขอมลชนดตวอกษร ขนาดความกวาง 255 ตว โดยปกตโปรแกรมจะก าหนดคามาตรฐาน (Default) เอาไว 50 ตว ใชก าหนดใหฟลดส าหรบเกบขอมลเปนอกขระ ไดแก ตวอกษร ตวเลข ชองวาง เครองหมายวรรคตอนหรอสญลกษณอนๆ 2. Memo ขอมลแบบขอความใชบนทกรายละเอยดปลกยอยทไมอาจก าหนดไดอยางแนนอน สามารถบนทกขอมลไดถง 64,000 ตว 3. Number ใชก าหนดใหฟลดทเกบขอมลเปนตวเลขทค านวณได เชน ราคาสนคา หรอจ านวนสงของโดยฟลดทก าหนดดวยชนดของขอมลชนดนจะรบ เฉพาะตวเลขหรอจดทศนยมเทานน ตวเลขแบงออกเปนตวเลขตางๆชนด ซงมขนาดขอมลแตกตางกน ไดแก Byte Integer Long integer Single และ Double

การก าหนดขนาดฟลด (Field Size) ใหขอมลชนด Number ตาราง 2 ตวเลขชนดตางๆ และขนาดขอมล ขนาดเขตขอมล คาขอมลทบนทกได ต าแหนงทศนยม ขนาดขอมล

Byte 0-255 - 1 Byte

Integer -32,768 ถง 32,767 - 2 Byte

Long Integer -22,147,483,648 ถง +2,147,483,648

- 4 Byte

Single -3.4 x 1038 ถง +3.4 x 1038 7 ต าแหนง 4 Byte

35

ขนาดเขตขอมล คาขอมลทบนทกได ต าแหนงทศนยม ขนาดขอมล

Double -1.797 x 10308 ถง +1.797 x 10308

15 ต าแหนง 8 Byte

ขอมลท Database จะแสดงออกมาจากฟลดตางๆ ซงถกก าหนดดวยรปแบบทแนนอน ขนอยกบชนดของขอมลทก าหนดใหฟลดนนๆ เชน ขอมลชนด Number จะถกจดใหชดขอบฟลดทางขวาเสมอ ในขณะทขอมลชนด Text จะถกจดใหชดขอบซายของฟลดเสมอ 4. Data / Time ใชก าหนดใหฟลดทตองการเกบขอมลประเภทวนท เวลา 5. Currency ตวเลขทางการเงน ใชก าหนดกบขอมลเกยวกบสกลเงนตราของประเทศตางๆ 6. AutoNumber ตวเลขทใชในการนบระเบยน เปนขอมลตวเลขเรยงล าดบทโปรแกรมก าหนดใหเองและจะเปนตวเลขทไมซ ากน ซงถาผ ใชเลอกท าเปน Primary Key จะมรปกญแจน าหนาชอฟลด 7. Yes/No เกบคาขอมลทางตรรกศาสตรม 2 คา ใชก าหนดใหฟลดทตองการเกบ ขอมล โดยใชตวอกษรตวเดยวทแสดงคาความจรงเปนใช (Yes, True) หรอไมใช (No, False) ซงฟลดทก าหนดดวยชนดของขอมลนจะรบคา Y หรอ y (Yes), N หรอ n (N), T หรอ t (True) และ F หรอ f (false) โดยความยาวฟลดนก าหนดไวเพยง 1 ตวอกษรเทานน 8. OLE Object ใชก าหนดใหกบฟลดทเกบขอมลเปนรปกราฟก 9. Hyperlink ชนดขอมลส าหรบเกบทอยของไฟลหรอเวบไซททอยในอนเทอรเนต สรป

ระบบฐานขอมล คอ การจดเกบขอมลทจ าเปนตองมไวใชงาน และมความสมพนธกน น ามาจดเกบไวดวยกน มลกษณะคลายกบการน าแฟมขอมลหลายๆ แฟมมาจดเกบอยทเดยวกน แตโครงสรางในการจดเกบ จะแตกตาง ไปจากระบบแฟมขอมล ซงจะชวยปญหาตางๆ ทเกดขนกบระบบแฟมขอมลได นอกจากนยงเพมประสทธภาพในการจดการกบขอมลไดมากขน โดยมตวกลางในการจดการขอมลคอ ระบบจดการฐานขอมล ทนยมเรยกสนๆ วา DBMS การใชงานตางๆ จะตองกระท าผาน DBMS เทานน 3.6 งานวจยทเกยวของกบระบบฐานขอมล

36

จนตนา พลศร (2555) ผลการส ารวจขอมลจากกลมตวอยางจ านวน 138 คน อายตงแต 15 ปขนไปในกลมอาชพ 5 กลม ทใชสมารทโฟน พบวากลมตวอยางมความตองการใชงานระบบสบคนขอมลผลตภณฑ ทไดรบการรบรองจากสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ในขณะเลอกซอสนคา โดยใหความส าคญ 3 อนดบแรกกบผลตภณฑ ยา อาหาร และเครองส าอาง ขอมลทตองการทราบ คอ การไดรบการรบรองจากองคการอาหารและยา (อย.) รายละเอยดผลตภณฑ วธใช และผลการพฒนาระบบสบคนขอมลผลตภณฑ ประกอบดวยเมนหลก 3 เมน ไดแก ขาว(News Update) คนหาขอมลผลตภณฑ(Product Inquiry) และการตงคาการสบคนขอมล(Setting) ผลการประเมนประสทธผลดานความเรวในการอานเลขทะเบยนผลตภณฑทเขารหสแบบ QR Code ขนาดแตกตาง ใชเวลาในการอานและแสดงผลขอมลนอยทสดคอคอขนาด 150 - 200 มม. ใชเวลาอานและแสดงขอมลไมเกน 5 วนาท โดย QR Code ขนาด 50 มม. ใชเวลามากทสด ผลการประเมนประสทธผล จากกลมตวอยาง 2 กลม ไดแกกลม ผ เชยวชาญดานการพฒนาระบบงานดานคอมพวเตอร เจาหนาทผ รบผดชอบงานดานอาหาร ยา และเครองส าอาง ของสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา จานวน 5 คนและกลมผ ใชโทรศพทมอถอสมารทโฟน จานวน 100 คน ผลการประเมนผลความพงพอใจจากกลมผ เชยวชาญอยในระดบด ผ ใชอยในระดบด นฤเทพ สวรรณธาดา สมคด แซหล และ สรเดช ครฑจอน (2556) การประยกตใชควอารโคด ในการบนทกขอมลการเขารวมกจกรรมเพอส าเรจการศกษาโดยน าเขาขอมลผานระบบเกบขอมลออนไลน 2) เพอศกษาวธการลดและแกไขปญหาในการบนทกขอมลการเขารวม กจกรรมเพอส าเรจการศกษา3) เพอศกษาความพงพอใจ ของคณะกรรมการนกศกษาทมตอการประยกตใชควอารโคด ในการบนทกขอมลการเขารวมกจกรรมเพอส าเรจการศกษาโดยน าเขาขอมลผานระบบเกบขอมลออนไลน ซงปจจบนใช วธการจดในสมดจดบนทก ท าใหยากตอการตรวจสอบอกทง ใชเวลานาน นอกจากนเครองอานบตรนกศกษาตองขอยม จากหนวยงานภายใน โดยมขอจ ากดเรองจ านวนเครองและ ระยะเวลาในการยมคน ซงงานวจยนก าหนดใหมการบนทก ขอมลเกยวกบนกศกษาลงในควอารโคด แลวใหผ มสวน เกยวของบนทกการเขารวมกจกรรมผานบรการซงกและฝาก ขอมลของ “Dropbox” ในรปแบบออนไลน จากนนจะท าการ เชอมโยงขอมลทไดสระบบ “Electronic Diamond Book” โดย ส านกทะเบยนเปนผ ตรวจสอบขอมลการเขารวมกจกรรมของ นกศกษาถาไมครบตามขอตกลงนกศกษาจะไมสามารถแจง ส าเรจการศกษาได ผลการวจยพบวาการประยกตใชควอารโคดในการ บนทกขอมลการเขารวมกจกรรมเพอส าเรจการศกษาโดย น าเขาขอมลผานระบบเกบขอมลออนไลน สามารถแกไข ปญหาทเกดขนไดจรง

37

และชวยใหการบนทกการเขารวม กจกรรมของนกศกษามความถกตอง ชดเจน และสามารถ ตรวจสอบได เมอสรปผลการประเมนความพงพอใจของคณะ กรรมการนกศกษาทมตอการประยกตใชควอารโคดในการ บนทกขอมลการเขารวมกจกรรมเพอส าเรจการศกษาพบวาอยในระดบด อกทงมขอเสนอแนะวาควรน าควอารโคดไปผนวกกบบตรประจ าตวนกศกษา

อนญญา สายเจรญ (2557) ศกษาประสทธผลระบบการควบคมภายในของการบรหารสนคาคงเหลอแบบไคเซนเพอประเมนประสทธผลของการควบคมภายในระบบบรหารสนคาคงเหลอของบรษท กลองถายภาพ (ประเทศไทย) จ ากด ตามแนวทาง COSO และเสนอแนะแนวทางในการปรบปรงกระบวนการควบคมภายในของการบรหารสนคาคงเหลอทเหมาะสม วธการศกษารวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม ซงไดจากกลมตวอยาง 100 คน โดยท าการเปรยบเทยบระดบการมการควบคมภายใน และระดบการปฏบตตามระบบการควบคม รวมถงระดบการรบรของพนกงานเกยวกบการบรหารแบบไคเซน ผลการศกษาพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อายอยระหวาง 26 – 35 ป มระดบการศกษาในระดบปรญญาตร มต าแหนงเปนระดบหวหนางาน ในฝายควบคมการผลต และมอายงานสวนใหญอยระหวาง 6 – 10 ป ดงนนจงมความรความเขาใจในการทางานคอนขางมาก เนองจากปฏบตงานมาเปนระยะเวลานานพอสมควร จากการประเมนการควบคมภายในเกยวกบเรองการศกษาประสทธผลระบบการควบคมภายในของการบรหารสนคาคงเหลอแบบไคเซน ตามแนวทางของ COSO พบวาดานสภาพแวดลอมการควบคม มปจจยทตองปรบปรงเพมเตม คอปจจยดานความซอสตย และจรยธรรม และปจจยดานการมอบอ านาจและหนาทรบผดชอบ ดานการประเมนความเสยง จากผลการประเมนการควบคมภายในตามแนวทาง COSO เกยวกบเรองการศกษาประสทธผลระบบการควบคมภายในของการบรหารสนคาคงเหลอแบบไคเซน ผศกษามขอเสนอแนะในการศกษาเพอพฒนาการบรหารสนคาคงเหลออยางตอเนอง (Kaizen) ใหสอดคลองกบผลการประเมนการควบคมภายในตามแนวทาง COSO ไดแกการนากจกรรมพนฐานในการพฒนาประสทธภาพ และคณภาพของผลการดาเนนงานดานบรหารคลงสนคา ตามแบบ PDCA โดยสามารถน ามาพจารณาเพอน าไปสแนวทางการปฏบตของไคเซน และจดท าปายหรอสญญาณในแตละขนตอนของการบรหารสนคาคงเหลอ ตงแตกระบวนการจดการสนคาเขาจนถงออกจากคลงสนคา ตามระบบคมบง (Kanban System) ไดแกจดท า QR Code เพอน าไปตดกบวตถดบและชนงานทกชนด ใชสาหรบควบคมการรบ/ จดเกบ/ เบกวตถดบและชนงาน ดวยการสแกน และใชเครองอาน QR Code ดวยมอ (Handheld) รวมจดท าปายสถานทจดเกบ (Location) ตามชนวางทกชนเปนแถบแมเหลก

38

(Barcode) ส าหรบควบคมปรมาณคงเหลอของวตถดบและชนงานแตละประเภทตามสถานทจดเกบ

บทท 3

วธด ำเนนงำนวจย

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ผ วจยไดศกษาคนควาโดยมขนตอนและรายละเอยดในการด าเนนงาน ดงน

ขนท 1 ขนการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

1.1 ศกษาวธการสรางควอารโคด 1.2 สรางควอารโคด 1.3 การเกบและรวบรวมขอมล 1.4 การวเคราะหขอมล

ขนท 2 ขนการทดลองมแบบสมภาษณ และแบบสอบถามความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

2.1 เครองมอทใช - แบบสมภาษณ - แบบสอบถาม 2.2 วธการสรางเครองมอ 2.3 วธการเกบรวบรวมขอมล 2.4 วธการวเคราะหขอมล ขนท 3 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชคว

อารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 3.1 คาเฉลยรอยละ

3.2 คา �� คาเฉลยเลขคณต คาความถของขอมล 3.3 คา S.D. สวนเบยงเบนมาตรฐาน

40

ขนท 1 ขนกำรสรำงและประเมนคณภำพควอำรโคด ในกำรจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสำธำรณสขศำสตร มหำวทยำลยนเรศวร

ศกษาขอมลพนฐานคนควาขอมลจากเอกสาร ผลงานวจย วารสารจากแหลงตางๆ เกยวกบวธการออกแบบควอารโคด ส าหรบใชเปนแนวทางในการปะยกตควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 1.1 ศกษาวธการสรางควอารโคด โดยไดรบความอนเคราะห น าระบบฐานขอมลจากส านกหอสมด มหาวทยาลยนเรศวรมาด าเนนการรวบรวมขอมลครภณฑ และการแปลขอมลเปนสญลกษณบารโคด 2 มต (ควอารโคด) 1.2 ศกษารปแบบการประยกตใชควอารโคดในการใชงานดานตางๆ 1.3 ออกแบบขอมล ก าหนดขอบขายขอมลครภณฑ ก าหนดภาพประกอบ ก าหนดขนาด ก าหนดสควอารโค 1.4 สรางควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 1.5 น าควอารโคดทสรางและปรบปรงแลวใหผ เชยวชาญประเมนความเหมาะสม โดยก าหนดคาคะแนนเปนแบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) ก าหนดระดบคะแนนแตละขอ ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสม 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย 1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด 1.6 ผ เชยวชาญประเมนการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร และน ามาปรบปรงแกไขตามค าแนะน า

1.7 สรางแบบประเมนของการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยก าหนดคาคะแนนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ก าหนดระดบคะแนนแตละขอ ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสม 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย

41

1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด 1.7. น าแบบประเมนความเหมาะสมทสรางขนเสนออาจารยทปรกษา เพอพจารณาและใหขอเสนอแนะเกยวกบการใชภาษา ความชดเจน ความเหมาะสม และน าค าแนะน ามาปรบปรงแกไข 1.8. น าแบบประเมนความเหมาะสมใหผ เชยวชาญตรวจสอบหาความเหมาะสม จากนน น ามาวเคราะหขอมลหาดชนความสอดคลองของขอค าถามและคดเลอกขอค าถามทมคา IOC (Index of Consistency: IOC) ตงแต 0.5 ขนไป น าแบบประเมนความเหมาะสมใหผ เชยวชาญ ดงน 1) ผ เชยวชาญดานควอารโคด จ านวน 1 คน 2) ผ เชยวชาญดานเนอหา (เนอหาขอมลครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร) คอ ผปฏบตงานดานพสดระดบช านาญการ จ านวน 1 คน 3) ผ เชยวชาญดานคอมพวเตอร จ านวน 1 คน

น าผลการประเมนความเหมาะสมมาพจารณาหาคาเฉลย โดยก าหนดความหมายของระดบความเหมาะสม ทมตอการประยกตใชเทคโนโลยควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ดงน คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง ควอารโคด มความเหมาะสมมากทสด คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง ควอารโคด มความเหมาะสมมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ควอารโคด มความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ควอารโคด มความเหมาะสมนอย คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ควอารโคด มความเหมาะสมนอยทสด

มคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00

ขนท 2 ขนกำรทดลองมแบบสมภำษณ และแบบสอบถำมควำมพงพอใจกำรประยกตใช

ควอำรโคดในกำรจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสำธำรณสขศำสตร มหำวทยำลยนเรศวร

2.1. แหลงขอมล คอ ผ ใชควอารโคดในการจดเกบครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผบรหาร ไดแก คณบด รองคณบด หวหนาส านกงานเลขานการคณะ

42

ผปฏบตงานดานจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จ านวน 6 คน คอ นกวชาการศกษา นกวชาการคอมพวเตอร นกวทยาศาสตร นกวชาการโสตทศนปกรณ นกวชาการพสด เจาหนาทพสด

ผ ใชงานควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จ านวน 24 คน

2.2. เครองมอทใชในการศกษา คอ แบบสมภาษณ และแบบประเมนความพงพอใจของผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

2.3. การด าเนนการสรางเครองมอ 1. ศกษาวธการสรางแบบสมภาษณ แบบประเมนความพงพอใจจากเอกสารงานวจยจากหลายแหลง และก าหนดขอบขายเนอหาทจะน ามาสรางแบบประเมนความพงพอใจ 2. รางแบบสมภาษณ แบบประเมนความพงพอใจเสนอตออาจารยทปรกษา เพอตรวจสอบภาษา ความครอบคลมของเนอหาทตองการวด 3. น าแบบสมภาษณ แบบประเมนความพงพอใจทปรบปรง เสนอตอผ เชยวชาญเพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสรางโดยประเมนความสอดคลองของรายการกบคณลกษณะทตองการวดความพงพอใจวารายการแตละขอสอดคลองกบคณลกษณะทตองการวดหรอไม โดยใชคะแนนประเมน ดงน

+1 เมอแนใจวา ถาแนใจวาขออค าถามนนเหมาะสม 0 เมอไมแนใจวา ถาไมแนใจวาขอค าถามนนเหมาะสม -1 เมอแนใจวา ถาแนใจวาขอค าถามนนไมเหมาะสม

เกณฑในการพจารณา คอ ขอค าถามทมคา IOC ตงแต 0.5 ขนไปเปนขอค าถามทใชได สวนขอค าถามทมคา IOC นอยกวา 0.5 ตดทง หรอปรบปรงแกไขใหเหมาะสม

4. น าแบบสมภาษณ แบบประเมนความพงพอใจมาปรบแกไขตามค าแนะน าของผ เชยวชาญ 5. จดพมพแบบสอบถามความพงพอใจฉบบสมบรณเพอใชในการเกบขอมล

2.4. วธการประเมน

43

1. หลงจากน าควอารโคดประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรแลว ใหผ ใชท าแบบสมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจทมตอการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 2. น าแบบสมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจ ทมตอการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร มาตรวจนบคะแนนเพอท าการวเคราะหขอมล ขนท 3 สถตทใชในกำรวเครำะหขอมลกำรประยกตใชควอำรโคดในกำรจดเกบขอมล

ครภณฑออนไลน ของคณะสำธำรณสขศำสตร มหำวทยำลยนเรศวร

3.1. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร มาตรวจนบคะแนนเพอท าการวเคราะหขอมล การตรวจนบคะแนนมเกณฑการใหคะแนน ดงน

ความพงพอใจอยในระดบมากทสด ใหคะแนน 5 คะแนน ความพงพอใจอยในระดบมาก ใหคะแนน 4 คะแนน ความพงพอใจอยในระดบปานกลาง ใหคะแนน 3 คะแนน ความพงพอใจอยในระดบนอย ใหคะแนน 2 คะแนน ความพงพอใจอยในระดบนอยทสด ใหคะแนน 1 คะแนน

3.2. น าผลจากการใหคะแนนมาท าการวเคราะหเพอหาความพงพอใจโดยใชวธหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยก าหนดคาเฉลยไว 5 ระดบ ดงน

คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง ผใชมความพงพอใจมากทสด คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง ผใชมความพงพอใจมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ผใชมความพงพอใจปานกลาง คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ผใชมความพงพอใจนอย คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ผใชมความพงพอใจนอยทสด

เกณฑการประเมนความพงพอใจของผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร คาเฉลยตองไมต ากวา 3.50

บทท 4

ผลการวจย

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ผ วจยไดด าเนนการตามกระบวนการวจยและทดลอง มขนตอนการด าเนนการวจย ดงน

ขนท 1 ขนการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ขนท 2 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ขนท 3 การวเคราะหขอมลสอบถามความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผลการวเคราะหขอมล

ขนท 1 ขนการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผลการสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ผ วจยไดรบการสนบสนนระบบฐานขอมลครภณฑจากส านกหอสมด มหาวทยาลยนเรศวร ในการรวบรวมขอมล ออกแบบสญลกษณควอารโคด ก าหนดขนาดของควอารโคดทมความเหมาะสมในการใชงาน ตามหลกการและทฤษฎ

ในการประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ผลการประเมนคณภาพดงแสดงในตาราง

45

ตาราง 3 ผลการประเมนคณภาพควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยผเชยวชาญ

รายการประเมน �� S.D. ระดบความเหมาะสม

งายตอการใชงาน 5.00 0.00 เหมาะสมมากทสด

การเขาถงขอมลรวดเรว 5.00 0.00 เหมาะสมมากทสด

การแสดงผลรวดเรว 5.00 0.00 เหมาะสมมากทสด

ขอมลถกตอง ชดเจน 5.00 0.00 เหมาะสมมากทสด

รปภาพแสดงผลไดถกตอง ชดเจน 5.00 0.00 เหมาะสมมากทสด

ขนาดของควอารโคดเหมาะสม 4.67 0.58 เหมาะสมมากทสด

ขนาดของขอมล ตวอกษรเหมาะสม 4.67 0.58 เหมาะสมมากทสด

ขอความ และภาพสอไดชดเจน 4.67 0.58 เหมาะสมมากทสด

ภาษาทใชเขาใจไดงาย ชดเจน 4.67 0.58 เหมาะสมมากทสด

เปนการประยกตใชแอพพลเคชนเพอการศกษาคนควาไดอยางเหมาะสม

4.67 0.58 เหมาะสมมากทสด

คาเฉลย 4.84 0.29 เหมาะสมมากทสด

จากตาราง 3 พบวา ผลการประเมนคณภาพควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑ

ออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ภาพรวม มความเหมาะสมมากทสด

(�� = 4.84, S.D. = 0.29) สามารถแบงความเหมาะสมเปนรายขอ คอ ควอารโคดงายตอการใช

งานมความเหมาะสมมากทสด (�� = 5.00, S.D. = 0.00) การเขาถงขอมลของควอารโคดมความ

เหมาะสมมากทสด (�� = 5.00, S.D. = 0.00) การแสดงผลขอมลรวดเรวของควอารโคดมความ

เหมาะสมมากทสด (�� = 5.00, S.D. = 0.00) ควอารโคดใหขอมลทถกตอง ชดเจน มความเหมาะสม

มากทสด (�� = 5.00, S.D. = 0.00) รปภาพในควอารโคดแสดงผลออกมาไดถกตอง ชดเจน ม

ความเหมาะสมมากทสด (�� = 5.00, S.D. = 0.00) ขนาดของควอารโคดเหมาะสม มความ

เหมาะสมมากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.58) ขนาดของขอมลตวอกษรเหมาะสมมความเหมาะสม

มากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.58) ขอความและภาพในสญลกษณควอารโคดสอไดชดเจน ม

46

ความเหมาะสมมากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.58) ภาษทใชสามารถเขาใจไดงาย ชดเจน มความ

เหมาะสมมากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.58) การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน เปนการประยกตใชแอพพลเคชนเพอการศกษาคนควาไดอยางเหมาะสม มความเหมาะสม

มากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.58)

ขนท 2 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ตาราง 4 จ านวนผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะ

สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เพศ จ านวนผใช รอยละ ชาย 7 21.30 หญง 26 78.80

รวม 33 100

จากตาราง 4 แสดงผลการวเคราะหจ านวนผประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร แบงตามเพศพบวา ผ ใชควอารโคดเปนเพศชาย จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 21.30 และเพศหญง 26 คน คดเปนรอยละ 78.80 ตาราง 5 จ านวนผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะ

สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ชวงอาย จ านวนผใช รอยละ 25 - 34 ป 9 27.30 35 – 44 ป 19 57.60 45 – 54 ป 3 9.10 55 - 64 ป 1 3.00 65 ปขนไป 1 3.00

47

รวม 33 100

จากตารางท 5 แสดงผลวเคราะหจ านวนผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร แบงตามชวงอาย พบวา ผใชอาย 25 – 34 ป จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 27.30 ผใชอาย 35 – 44 ป จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 57.60 ผ ใชอาย 45 – 54 ป จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 9.10 ผ ใชอาย 55 – 64 ป จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.00 ผใชอาย 65 ปขนไป จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.00 ขนท 3 วธเกบรวบรวมขอมล วธวเคราะหขอมล และสถตทใชส าหรบการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ตาราง 6 ผลการศกษาความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑ

ออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

รายการประเมน �� S.D. แปลผล

ดานการออกแบบควอารโคด

1. เขาถงไดสะดวก รวดเรว ไมซบซอน 4.48 0.51 มากทสด

2. งายตอการใชงาน 4.67 0.54 มากทสด

3. ความเรวในการแสดงผล 4.67 0.54 มากทสด

4. ขนาดของควอารโคด 4.58 0.61 มากทสด

5. ความละเอยดของสญลกษณ 4.58 0.61 มากทสด

คาเฉลย 4.59 0.56 มากทสด

ดานขอมลครภณฑ

6. ขอมลครภณฑถกตอง 4.70 0.47 มากทสด

7. ชดเจน ไมสบสน 4.73 0.45 มากทสด

8. แสดงขอมลครภณฑรวดเรว 4.48 0.51 มาก

9. รปภาพชดเจน ถกตอง 4.48 0.51 มาก

10. สามารถแกไขปญหาการคนหาขอมลครภณฑ 4.45 0.51 มาก

คาเฉลย 4.56 0.49 มาก

48

รายการประเมน �� S.D. แปลผล

ดานคมอการตดตงและวธการใชควอารโคด

11. มการแสดงวธการ 4.73 0.45 มากทสด

12. ภาษาทใชเขาใจงาย 4.67 0.48 มากทสด

13. ล าดบขนตอนจากงาย ไปยาก 4.67 0.48 มากทสด

14. ความสะดวกในการเขาถงขอมลเพอใชงาน 4.73 0.45 มากทสด

15. เขาใจวธการโดยรวมไดงาย 4.73 0.45 มากทสด

คาเฉลย 4.70 0.46 มากทสด

ดานภาพรวมผลการใช

16. ประหยดเวลา 4.73 0.45 มากทสด

17. ลดขนตอนการท างาน 4.67 0.48 มากทสด

18. ประหยดทรพยากร 4.52 0.62 มากทสด

19. สะดวกในการใชงานดวยตนเอง 4.73 0.45 มากทสด

20. ขอมลทไดตรงตามความตองการ 4.52 0.62 มากทสด คาเฉลย 4.63 0.52 มากทสด

จากตารางท 6 แสดงผลการวเคราะหความพงพอใจผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมล

ครภณฑของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยภาพรวมอยในระดบพงพอใจมาก

ทสด (�� = 4.59, S.D. = 0.56) โดยระดบความพงพอใจมากทสด คอ ดานคมอการใชงาน (�� =

4.70, S.D. = 0.46) ดานภาพรวมผลการใช (�� = 4.63, S.D. = 0.52) ดานการออกแบบควอาร

โคด (�� = 4.59, S.D. = 0.56) และระดบความพงพอใจมาก คอ ดานขอมลครภณฑ (�� = 4.56, S.D. = 0.49) แบงเปนรายดานได ดงน

ดานการออกแบบควอารโคด ระดบความพงพอใจ มากทสด ไดแก งายตอการใชงาน และ

ความเรวในการแสดงผล (�� = 4.67, S.D. = 0.54) ขนาดของควอารโคด ความละเอยดของควอาร

โคด (�� = 4.58, S.D. = 0.61) การเขาถงไดสะดวก รวดเรว ไมซบซอน (�� = 4.48, S.D. = 0.51)

49

ดานขอมลครภณฑ ระดบความพงพอใจมากทสด ไดแก ขอมลครภณฑถกตอง สบสน (��

= 4.70, S.D. = 0.47) ขอมลครภณฑชดเจน ไมสบสน (�� = 4.73, S.D. = 0.45) ระดบความพง

พอใจมาก ไดแก การแสดงขอมลครภณฑ รวดเรว และรปภาพชดเจน ถกตอง (�� = 4.48, S.D. =

0.51) และความสามารถแกไขปญหาการคนหาขอมลครภณฑ (�� = 4.45, S.D. = 0.51) ดานคมอการตดตงและวธการใชงานควอารโคด ระดบความพงพอใจมากทสด ไดแก ม

การแสดงวธการ ความสะดวกในการเขาถงขอมลเพอใชงาน และเขาใจวธการโดยรวมไดงาย (��

= 4.73, S.D. = 0.45) ภาษาทใชเขาใจงาย และมล าดบขนตอนจากงาย ไปยาก (�� = 4.67, S.D. = 0.48) ดานภาพรวมผลการใช ระดบความพงพอใจมากทสด ไดแก ประหยดเวลา สะดวกในการ

ใชงานดวย

ตาราง 7 ผลการศกษาความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยการตอบแบบสมภาษณ

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผลการตอบแบบสมภาษณ

สะดวก ผใช A : กลาววา ควอารโคดสะดวกในการเขาถงและน าไปใชสบคน ระบตวตนของครภณฑ ผ ใช B : กลาววาควอารโคดท าใหการท างานสะดวกเพมขนเพราะท าไดดวยตนเองไมตองสอบถามหนวยพสดเพอยนยนครภณฑ ผ ใ ช C : กลาววาควอารโคดใชงายไดอยางรวดเรว ทราบขอมลทนททสแกน

ลดเวลา ผ ใช A : กลาววา ควอารโคดลดเวลาในการตรวจสอบครภณฑ ผ ใ ช B : กลาววาควอารโคดคณะกรรมการตรวจสอบครภณฑสนลง

50

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผลการตอบแบบสมภาษณ

ผ ใช C : กลาววาการท างานของเจาหนาทพสดลดระยะเวลาลงไดเมอใชควอารโคด

ลดขนตอน ผ ใช A : กลาววา ควอารโคดลดขนตอนในการจดเกบขอมลครภณฑ ผ ใช B : กลาววาควอารโคดชวยลดขนตอนในการท างานเพราะผ มสวนเกยวของสามารถด าเนนการดานการตรวจสอบ การจดเกบขอมลครภณฑไดเอง

ประหยดคาใชจาย ผ ใช A : กลาววา เมอมการน าควอารโคดมาใชท าใหคาใชจายคาตอบแทนการปฏบตงานลวงเวลาลดลง เพราะควอารโคดสามารถท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว ผ ใช B : การตรวจสอบ การหา การบนทกขอมลครภณฑท าไดในเวลาราชการ ไมจ าเปนตองปฏบตงานหลงเวลาราชการเพอชวยลดรายจายของหนวยงาน

ลดการใชทรพยากร ผ ใช A : กลาววา ควอารโคดสะดวกและชวยลดการใชกระดาษทตองพมพขอมลครภณฑทแตกอนจดเกบในรปแบบไฟลขอมล และน าไปส าเนาใหผ เกยวของเพอใชในการตรวจนบ ผ ใ ช B : กลาววาควอาร โ คดชวยลดการใชทรพยากรของส านกงานทใชเพอสนบสนนการปฏบต ง านของ เ จาห นา ทพสด ด าน ขอมลครภณฑ

51

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ผลการตอบแบบสมภาษณ

ผ ใช C : กลาววา ควอารโคดลดการใชกระดาษและไมตองดแลรกษาเอกสาร ซงมโอกาสสญหายได

จากตารางท 7 พบวาการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ชวยอ านวยความสะดวกในการเขาถงขอมลครภณฑและน าไปใชในการสบคนเพอระบตวตนของครภณฑ สามารถท าใหการท างานสะดวกเพมขนเพราะท าไดดวยตนเองไดโดยไมจ าเปนตองรอการยนยน หรอสอบถามขอมลจากหนวยพสด ควอารโคดสามารถลดเวลาในการตรวจสอบครภณฑประจ าป เพราะชวยใหคณะกรรมการใชเวลาในการด าเนนการตรวจสอบครภณฑประจ าปสนลง ส าหรบดานการท างานของเจาหนาทพสดสามารถชวยลดระยะเวลาในการปฏบตงานลงไดเมอมการใชควอารโคด ลดขนตอนในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ลดขนตอนในการท างานแกผปฏบตงานและผ ทมสวนเกยวของ ผ ถกแตงตงโดยต าแหนงท าใหสามารถด าเนนการดานการตรวจสอบการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนไดดวยตนเอง เมอมการน าควอารโคดมาประยกตใชท าใหคาใชจายดานคาตอบแทนในการปฏบตงานลวงเวลาลดลง เพราะควอารโคดสามารถท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว เปนวธชวยในการลดรายจายของหนวยงาน และควอารโคดชวยลดการใชทรพยากรส านกงาน เชน กระดาษและหมกพมพ ส าหรบการจดพมพขอมลของครภณฑเพอใชในการด าเนนงาน ซงจากเดมการจดเกบขอมลครภณฑท าในรปแบบของเอกสารขอมลครภณฑ ไฟลขอมลทจดท าในรปแบบเอกเซล และน าขอมลนนส าเนาใหแกคณะกรรมการและผ เกยวของเพอใชในการตรวจนบขอมลครภณฑ

52

ตาราง 8 การเปรยบเทยบความพงพอใจของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร เชงปรมาณและเชงคณภาพ

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เชงปรมาณ เชงคณภาพ

สะดวก มากทสด สอดคลองกบ A : ทกลาววา ควอารโคดสะดวกในการเขาถงและน าไปใชสบคน ระบตวตนของครภณฑ และ B : ทกลาววาควอารโคดท าใ หการท างานสะดวกเพ ม ข นเพราะท าไดดวยตนเองไมตองสอบถามหนวยพสดเ พอยนยนครภณฑ

ลดเวลา มากทสด สอดคลองกบ A B และ C : ทกลาววา ควอารโคดลดเวลาในการตรวจสอบครภณฑ ลดเวลาการท างานของคณะกรรมการตรวจสอบครภณฑโดยท าใหใชเวลาสนลง และลดเวลาการท างานของเจาหนาทพสดเมอมการน าควอารโคดมาประยกตใช

53

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เชงปรมาณ เชงคณภาพ

ลดขนตอน มากทสด สอดคลองกบ A และ B : ทกลาววา ควอารโคดชวยลดขนตอนในการจดเ กบขอมลครภณฑ ลดขนตอนในการท างานของผ มสวนเกยวของใหสามารถด าเนนงานดานการตรวจสอบ ขอมลการจดเกบครภณฑไดดวยตนเอง

ประหยดคาใชจาย มากทสด สอดคลองกบ A : ทกลาววาเมอมการน าควอารโคดมาประยกตใชสามารถชวยลดคาใชจาย ในสวนของคาตอบแทนการปฏบตงานล ว ง เ ว ล า ล ด ล ง ด ว ย ก า รประยกตใชควอารโคดท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว บคลากรทใชในการป ฏ บ ต ง า น ล ด ล ง ส า ม า ร ถปฏบตงานไดในเวลาราชการโดยไมรบกวนผปฏบตงานดานอน

บทท 5

บทสรป

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ม ค าถามการวจย คอ 1) ควอารโคดจะชวยใหการจดเกบครภณฑออนไลนมความสะดวกขนหรอไม อยางไร 2) ควอารโคดจะชวยลดเวลาเจาหนาทในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร 3) ควอารโคดจะชวยลดคาใชจายในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร และ 4) ควอารโคดจะชวยลดขนตอนการท างานในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนหรอไม อยางไร มรายละเอยดการสรปผลอภปรายผล และขอเสนอแนะ ดงน สรปผลการวจย

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จากผลการประเมนการใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน พบวา ผลการประเมนความคดเหนของผ เชยวชาญ โดยภาพรวมมความเหมาะสมมาก

ทสด (x = 4.84, SD. = 0.29) การศกษาผลการใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พบวา ผใชควอารโคดเปนเพศชาย จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 0.07 และเพศหญง 26 คน คดเปนรอยละ 0.26

การศกษาความพงพอใจของผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ดานการออกแบบควอารโคดอยในระดบความพง

พอใจมากทสด (�� = 4.67, S.D. = 0.54) ดานขอมลครภณฑอยในระดบความพงพอใจมากทสด

(�� = 4.70, S.D. = 0.47) ดานคมอการตดตงและวธการใชงานควอารโคดอยในระดบความพง

พอใจมากทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45) ดานภาพรวมผลการใชอยในระดบความพงพอใจมาก

ทสด (�� = 4.73, S.D. = 0.45)

57

อภปรายผล

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร สามารถอภปรายผลได ดงน

การสรางและประเมนคณภาพควอารโคดเพอประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยประเมนการใชงานทวไปความเหมาะสมในการน าควอารโคดมาประยกตใชงานการประเมนอยในระดบมความเหมาะสมมากทสด สามารถน ามาใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ได โดยขนาดของควอารโคดมความเหมาะสม กบครภณฑทตองการใหก าหนดรายละเอยด ต าแหนงในการตดควอารโคดมความเหมาะสมในการพมพสญลกาณควอาณโคดเพอน าไปตด ขอบเขตขอมลทน ามาบรรจในควอารโคดเหมาะสมตอการใ ชงาน ส าหรบผปฏบตงาน ผบรหาร และบคลทวไปทตองการเขาถงขอมลครภณฑ ขนาดของขอมลในควอารโคดมความเหมาะสมในการแปลผลออกมาในรปแบบความละเอยดของควอารโคดไดอยางเหมาะสม

การศกษาความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พบวา ความพงพอใจดานคมอการตดตงและวธการใชงานควอารโคด ดานการออกแบบควอารโคด และดานขอมลครภณฑมระดบความพงพอใจมากทสด และภาพรวมระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสด จากการทผ วจยไดน าควอารโคดมาประยกตใชในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พบวา ควอารโคดชวยอ านวยความสะดวกในการคนหาครภณฑ ชวยใหประหยดเวลา ลดขนตอนการท างาน และลดการใชทรพยากรได ผ ใชสามารถเขาถงขอมลไดดวยตนเอง มความถกตอง การใชงานและความสามารถในการแสดงผลทรวดเรว

สอดคลองกบความพงพอใจผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของ คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จากแบบสมภาษณ การเปรยบเทยบความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ในดานความสะดวกในการใชงานความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด จากผลการสมภาษณผ ใช “ควอารโคดชวยอ านวยความสะดวกในการเขาถงขอมล การน าขอมลไปอางองสบคน ระบ ตวตนครภณฑ” “ควอารโคดท าใหการท างานสะดวกเพมขน เพราะท าไดดวยตนเองโดยไมตองสอบถามหนวยพสด” ในดานการลดเวลา ลดขนตอนการปฏบตงาน ลดขนตอนการท างานความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด จากผลการสมภาษณผ ใช “ควอารโคดสามารถลดเวลาในการตรวจสอบขอมลครภณฑ

58

ลดเวลาการท างานของคณะกรรมการตรวจสอบครภณฑท าใหใชเวลาในการท างานสนลง และลดเวลาการปฏบตงานของเจาหนาทพสดลงได เมอมการน าควอารโคดมาประยกตใช” “ควอารโคดชวยลดขนตอนในการจดเกบขอมลครภณฑ ลดขนตอนในการท างานของผมสวนเกยวของใหสามารถด าเนนงานดานการตรวจสอบขอมลการจดเกบครภณฑไดดวยตนเอง” ในดานการประหยดคาใชจายความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด จากผลการสมภาษณผ ใช “เมอมการน าควอารโคดมาประยกตใชสามารถชวยลดคาใชจาย ในดานการให คาตอบแทนการปฏบตงานลวงเวลาลดลง ดวยการประยกตใชควอารโคดท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว บคลากรทใชในการปฏบตงานลดลง สามารถปฏบตงานไดในเวลาราชการโดยไมรบกวนผปฏบตงานดานอน” และในดานการลดการใชทรพยากรความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด จากผลการสมภาษณผ ใช “ควอารโคดลดการใชกระดาษส าหรบพมพขอมลครภณฑไดจรงจากเดมการจดเกบขอมลในรปแบบไฟล และการน าไปใชจะตองส าเนาใหผเกยวของทกคน ขอมลในกระดาษสรางความสบสนไดงาย หาขอมลไดยาก และควอารโคดเขามาชวยลดการใชทรพยากรของส านกงานทเคยใชเพอสนบสนนการปฏบตงานของเจาหนาทพสดดานการจดเกบขอมลครภณฑ”

ควอารโคดสะดวกในการเขาถง ขอมลครภณฑ ชวยในการสบคนเพอระบตวตนของครภณฑ ท าใหการท างานสะดวกเพมขนเพราะสามารถด าเนนการไดดวยตนเองไมจ าเปนตองสอบถามหนวยพสด หรอการยนยนขอมลครภณฑ ลดเวลาในการตรวจสอบครภณฑเพราะชวยใหคณะกรรมการทไดรบมอบหมายใชเวลาในการด าเนนการตรวจสอบครภณฑประจ าปทสนลง การท างานของเจาหนาทพสดลดขนตอน ลดเวลาในการปฏบตงานลงเมอมการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ลดขนตอนในการท างานแกผปฏบตงาน และผ ทถกแตงตงโดยต าแหนง เพราะผ มสวนเกยวของสามารถด าเนนการดานการตรวจสอบการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนไดดวยตนเอง และเมอน าควอารโคดมาประยกตใชสามารถลดคาใชจายดานคาตอบแทนการปฏบตงานลวงเวลาลง เพราะควอารโคดสามารถท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว เปนวธทดในการลดรายจายของหนวยงาน และควอารโคดชวยลดการใชทรพยากรส านกงาน เชน กระดาษส าหรบการพมพขอมลครภณฑ การเดมการจดเกบขอมลครภณฑท าในรปแบบของไฟลเอกสาร และน าขอมลนนส าเนาแจกจายใหผ เกยวของเพอใชเปนขอมลในการตรวจสอบ ตรวจนบครภณฑประจ าป

ขอเสนอแนะ

59

ขอเสนอแนะในการน าควอารโคดไปประยกตใช

1. การใชแอพพลเคชนฐานขอมลตองไดรบเชอมตอกบเนตเวรคของมหาวทยาลยยงไมสามารถใชงานผานระบบ 3G, 4G ได 2. ควอารโคดสามารถอานดวยสมารทโฟนไดงายกวาบารโคด 3. การเพมขอมลรปภาพควรมการก าหนดขนาด ความละเอยดทชดเจน เหมาะสมกบการบรรจในฐานขอมล 4. การพมพสญลกษณควอารโคดใชกบครภณฑทอยในระยะไกลควรก าหนดขนาดควอารโคดทเหมาะสม เชน ขนาด 4*4 นว หรอ ขนาด 6*6 นว เพอผลการสแกนสญลกษณทด 5. การใชควอารโคดทก าหนด ขนาด และจดพมพตามความละเอยดของขอมลมประสทธภาพดกวา การใชสญลกษณบารโคดทสแกนผานอปกรณสมารทโฟน 6. ขอมลในแอพพลเคชนฐานขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร ควรเพมขอมลเกยวกบผ รบผดชอบครภณฑ เชน หมายเลขโทรศพท 7. ศกษาการประยกตใชควอารโคดเพอน าไปใชในดานอนๆ เชน การดาวนโหลดเอกสาร แบบฟอรมตางๆ ของหนวยพสด

54

การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เชงปรมาณ เชงคณภาพ

ลดการใชทรพยากร มากทสด สอดคลองกบ A และ B : ทกลาววา ควอา ร โ คดชวยลดการใ ชก ร ะดาษส าห ร บพ ม พ ข อ ม ลค ร ภณ ฑ ท แ ต เ ด ม จ ด เ ก บ ใ นรปแบบไฟ ล ข อมล และ กา รน า ไ ป ใ ช จ ะ ต อ ง ส า เ น า ใ หผ เ ก ย ว ข อ ง ท ก คน ข อม ล ใ นกระดาษสรางความสบสนไดงาย หาขอมลไดยาก และควอารโคดเขามาชวยลดการใชทรพยากรข อ ง ส า น ก ง า น ท เ ค ย ใ ช เ พ อสนบสนนการปฏบต งานของเจาหนาทพสดดานการจดเกบขอมลครภณฑ

จากตารางท 8 พบวา การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร การเปรยบเทยบความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลน ในดานความสะดวกในการใชงานความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบการสมภาษณผ ใช A ทกลาววา “ควอารโคดอ านวยความสะดวกในการเขาถง ในการน าไปสบคน ระบ ตวตนครภณฑ” ผใช B ทกลาววา “ควอารโคดท าใหการท างานสะดวกเพมขน เพราะท าไดดวยตนเองไมตองสอบถามหนวยพสด” ดานการลดเวลาความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบการสมภาษณผใช A B และ C ทกลาววา “ควอารโคดสามารถลดเวลาในการตรวจสอบขอมลครภณฑ ลดเวลาการท างานของคณะกรรมการตรวจสอบครภณฑท าใหใชเวลาในการท างานสนลง และลดเวลาการท างานของเจาหนาทพสดลงเมอมการน าควอารโคดมาประยกตใช” ดานการลดขนตอนการท างานความพง

55

พอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบการสมภาษณผ ใช A และ B ทกลาววา “ควอารโคดชวยลดขนตอนในการจดเกบขอมลครภณฑ ลดขนตอนในการท างานของผมสวนเกยวของใหสามารถด าเนนงานดานการตรวจสอบขอมลการจดเกบครภณฑไดดวยตนเอง” การประหยดคาใชจายความพงพอใจของผ ใชอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบการสมภาษณผ ใช A ทกลาววา “เมอมการน าควอารโคดมาประยกตใชสามารถชวยลดคาใชจาย ในสวนของคาตอบแทนการปฏบตงานลวงเวลาลดลง ดวยการประยกตใชควอารโคดท าใหการตรวจสอบครภณฑเปนไปดวยความรวดเรว บคลากรทใชในการปฏบตงานลดลง สามารถปฏบตงานไดในเวลาราชการโดยไมรบกวนผปฏบตงานดานอน” และดานการลดการใชทรพยากรความพงพอใจของผใชอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบการสมภาษณผ ใช A และ B ทกลาววา “ควอารโคดลดการใชกระดาษส าหรบพมพขอมลครภณฑไดจรงจากเดมการจดเกบขอมลในรปแบบไฟล และการน าไปใชจะตองส าเนาใหผเกยวของทกคน ขอมลในกระดาษสรางความสบสนไดงาย หาขอมลไดยาก และควอารโคดเขามาชวยลดการใชทรพยากรของส านกงานทเคยใชเพอสนบสนนการปฏบตงานของเจาหนาทพสดดานการจดเกบขอมลครภณฑ”

บรรณานกรม

ขวญจฑา ค าบรรลอ (2557) การประยกตใชเทคโนโลยควอารโคด เพอสงเสรมกจกรรมการ

เรยนรส าหรบศนยรวบรวมสายพนธกลวย เฉลมพระเกยรต จงหวดก าแพงเพชร

จฑารตน โถชย ณฐว อตกฤษฏ (2558) ระบบจดการครภณฑดวยเทคโนโลยควอารโคดบน

แอนดรอยดโฟน ดวงกมล นาคะวจนะ , 2554, QR Code, วารสารประกาย ปท 8 ฉบบท 85 , หนา 36

ธนภณ จนทรกระจาง นชนาฎ สตยากว (2556) ระบบจดการครภณฑโดยใชโทรศพทมอถอ

นฤเทพ สวรรณธาดา สมคด แซหล สรเดช ครฑจอน (2556) การประยกตใชควอารโคดในการ

บนทกขอมลการเขารวมกจกรรมเพอส าเรจการศกษาโดยน าเขาขอมลผานระบบเกบขอมลออนไลน

ธญญา อตราภรณ เยาวลกษณ เกาเอยน (2558) ประสทธภาพระบบ QR Code เพอควบคม

ครภณฑ กรณศกษา กลมสาขาวชาจตรกรรมและศลปกรรม วทยาลยนานาชาต มหาวทยาลยมหดล

วรรรชย รงษ (2550) การบรหารพสดและสนทรพยอยางมคณภาพในสถานศกษาขนพนฐาน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2

สารานกรมเสรวกพเดย รหสควอารโคด/ https://th.wikipedia.org/ สบคนเมอ 22 พฤษภาคม 2561

สมพงษ แจงยวง (2557) การพฒนาระบบฐานขอมลพสด กรณศกษาส าหรบการบรหาร

สถาบนเทคโนโลยราชมงคลวทยาเขตขอนแกน

สชาดา มณจนทร (2557) แนวโนมการใชโมบายแอพพลเคชนโดยแนวโนมการใชงาน

Mobile Device

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต แนะน าเทคโนโลยบารโคด ควอารโคด/

www.nstda.or.th./ สบคนเมอ 22 พฤษภาคม 2561

ศภฤกษ ผองศรนวล (2556) การประยกตใชบารโคดสองมตชนดควอาร (QR Code) ในการ

โฆษณาประชาสมพนธและการพาณชยอเลกทรอนกส อนญญา สายเจรญ (2557) ศกษาประสทธผลระบบการควบคมภายในของการบรหารสนคา

คงเหลอแบบไคเซนเพอประเมนประสทธผลของการควบคมภายในระบบบรหารสนคาคงเหลอของบรษท กลองถายภาพ (ประเทศไทย) จ ากด

อรณ ลวเกยรต (2549) การพฒนาระบบบรหารงานพสด ของมหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช

อทย เซงอน (2556) ความส าคญของระบบฐานขอมล

อ านาจ หมศลป (2556) การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารครภณฑคอมพวเตอร

ดวย Quick Response Code QR CODE รหสซอนรป https://www.it24hrs.com/2011/qr-code-2d-barcode-generato/

http://sakepan023.blogspot.com/p/1.html http://mindphp.com/ สบคนเมอ 22

พฤษภาคม 2561

www.smethailandclub.com ศ น ย ร ว ม ข อ ม ล เ พ อ ธ ร ก จ SME (เ อ ส เ อ ม อ )

http://www.smethailandclub.com/technology-942-id.html

ภาคผนวก ข แบบสอบถามความพงพอใจการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมล

ครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ค าชแจง

แบบประเมนความพงพอใจนจดท าขนเพอใหผ ใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑ

ออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร แสดงความพงพอใจหลงการใชงานคว

อารโคด ซงผวจยจะน าขอมลความพงพอใจไปวเคราะหและสรปผล เพอน าไปเปนแนวทางในการ

ปรบปรงควอารโคดใหมประสทธภาพเพมมากขน

แบบสอบถามความพงพอใจน แบงออกเปน 3 ตอน คอ

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของ

คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร กรณาท าเครองหมาย ลงในชอง ใหตรงกบขอมลของทาน

ตอนท 2 กรณาท าเครองหมาย ในชอง ระดบความคดเหนทมตอควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 5 ระดบ ดงน

ระดบคาประเมน 5 หมายถง ผใชมความพงพอใจการมากทสด ระดบคาประเมน 4 หมายถง ผใชมความพงพอใจมาก ระดบคาประเมน 3 หมายถง ผใชมความพงพอใจปานกลาง ระดบคาประเมน 2 หมายถง ผใชมความพงพอใจนอย ระดบคาประเมน 1 หมายถง ผใชมความพงพอใจนอยทสด

ตอนท 3 ความคดเหนและขอเสนอแนะ

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผใชควอารโคด

1. เพศ ชาย หญง 2. อาย 25 – 34 ป 35 – 44 ป 45 – 54 ป 55 – 64 ป 65 ปขนไป

ตอนท 2 ความคดเหนทมตอการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

รายการประเมน ระดบความพงพอใจ

5 4 3 2 1

ดานการออกแบบควอารโคด

1. เขาถงไดสะดวก รวดเรว ไมซบซอน

2. งายตอการใชงาน

3. ความเรวในการแสดงผล

4. ขนาดของควอารโคด

5. ความละเอยดของสญลกษณ

ดานขอมลครภณฑ

6. ขอมลครภณฑถกตอง

7. ชดเจน ไมสบสน

8. แสดงขอมลครภณฑรวดเรว

9. รปภาพชดเจน ถกตอง

10. สามารถแกไขปญหาการคนหาขอมลครภณฑ

ดานคมอการตดตงและวธการใชควอารโคด

11. การแสดงวธการ

12. ภาษาทใชเขาใจงาย

13. ล าดบขนตอนจากงาย ไปยาก

14. ความสะดวกในการเขาถงขอมลเพอใชงาน

15. เขาใจวธการโดยรวมไดงาย

ดานภาพรวมผลการใช

16. ประหยดเวลา

17. ลดขนตอนการท างาน

18. ประหยดทรพยากร

19. สะดวกในการใชงานดวยตนเอง

20. ขอมลทไดตรงตามความตองการ

ตอนท 3 ความคดเหนและขอเสนอแนะ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ขอขอบคณทเสยสละเวลาตอบแบบสอบถามครบทกขอ

ภาคผนวก ค แบบสมภาษณการประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ตอนท 1 ประเดนทใชในการสมภาษณทเกยวของกบขอมลทวไปของผใหสมภาษณ

1. ชอ – สกล ผใหสมภาษณ ……………………………………………………………………….. 2. วน เดอน ป ทใหสมภาษณ ……………………………………………………………………… 3. เพศ ……………………………………………………………………………………………… 4. อาย ……………………………………………………………………………………………… 5. ต าแหนง …………………………………………………………………………………………. 6. ระดบการศกษา ………………………………………………………………………………….

ตอนท 2 การศกษาความตองการ การประยกตใชควอารโคดในการจดเกบขอมลครภณฑออนไลนของคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

1. ทานคดวาควอารโคดชวยใหการท างานสะดวกขน หรอไม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 2. ทานคดวาควอารโคดชวยลดระยะเวลาในการท างาน หรอไม

……………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………….

3. ทานคดวาควอารโคดชวยลดขนตอนในการท างาน หรอไม ……………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………….

4. ทานคดวาควอารโคดชวยประหยดทรพยากร ลดคาใชจาย หรอไม ……………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………….…………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………..

ขอขอบคณทเสยสละเวลาตอบแบบสอบถามครบทกขอ

ประวตผวจย

ประวตผวจย

ชอ – ชอสกล เจษฎา เปาจน วน เดอน ป เกด 11 พฤษภาคม 2527 ทท ำงำนปจจบน คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก 65000 ต ำแหนงหนำทปจจบน เจาหนาทบรหารงานทวไป ระดบปฏบตการ ประวตกำรศกษำ

พ.ศ. 2550 บ.ธบ. (การทองเทยว) มหวทยาลยรามค าแหง

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญ ดานการตรวจสอบประเมนเครองมอ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ช านาญ ปาณาวงษ อาจารย ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

2. คณนะรตน คงสวสด นกวชาการคอมพวเตอร ส านกหอสมด มหาวทยาลยนเรศวร

3. คณอ าพร พพฒนศาสตร นกวชาการพสดช านาญการ กองคลง ส านกงานอธการบด

4. คณอรศรา อมค า นกวชาการพสด คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

5. คณนพพนธ มพยง นกวชาการคอมพวเตอร คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร