คมอการประยกตใชภมสารสนเทศ

ในการขนทะเบยนเกษตรกร

กรมสงเสรมการเกษตร กรกฎาคม 2556

ค าน า

การจดท าคมอการประยกตใชภมสารสนเทศในการขนทะเบยนเกษตรกร

ฉบบน มวตถประสงค เพอใหความรและความเขาใจการใชแผนทภาพถาย

ดาวเทยมประกอบการประชาคมใหเกษตรกรชแปลงปลกขาว วธการใชงาน

เครอง GPS การสมเกษตรกรเพอตรวจสอบพนท การตรวจสอบขนาดพนทดวย

เครอง GPS การตรวจสอบต าแหนงพนททตรวจสอบบนแผนทและภาพถาย

ดาวเทยม และการจดท าผลการตรวจสอบโดยใชงานโปรแกรม Parcel Report

ตลอดจนความรเกยวกบแผนท และขอควรปฏบตในการใชเครอง GPS

กรมสงเสรมการเกษตรหวงวา คมอฉบบนจะเปนประโยชนแก

ผปฏบตงานและนกวชาการสงเสรมการเกษตร ในการน าภมสารสนเทศไป

ประยกตใชในงานสงเสรมการเกษตรตอไป

กรมสงเสรมการเกษตร กรกฎาคม 2556

สารบญ

หนา

1. การใชภาพถายดาวเทยมในการประชาคม 1

2. การสมเกษตรกรเพอตรวจสอบพนท 7

3. การตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS 9

4. การใชงานโปรแกรม Parcel Report 14

5. การตรวจสอบขนาดพนททขนทะเบยนกบ 21 ผลการตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS

ภาคผนวก

1. ความรเกยวกบแผนท 30 2. การแปลตความภาพถายดาวเทยมดวยสายตา 35 3. ขอควรปฏบตในการใชเครอง GPS 39 4. ตวอยางรายงานผลการตรวจสอบ 40 5. ตวอยางแบบการประชาคมดวยดาวเทยม 41 6. ตวอยางการประชาคมดวยภาพถายดาวเทยม 42

บทน า

เนองจากขอมลการขนทะเบยนเกษตรกรเปนฐานขอมลกลางทถกก าหนดเปน

เงอนไขในการพจารณาใหความชวยเหลอเกษตรกรทไดรบความเสยหายจาก

ภยธรรมชาต และเปนขอมลใชพจารณาหาเกษตรกรเปาหมายเขารวมโครงการตางๆ

ของภาครฐ การพฒนาเกษตรกรและสงเสรมการเกษตร จงจ าเปนตองน าภมสารสนเทศ

(Geomatic System : GI)* มาประยกตใชในการขนทะเบยนเกษตรกร การตรวจสอบ

ขอมลทางสงคมโดยการประชาคม ไดน าภาพถายดาวเทยม มาใหเกษตรกรไดชแปลง

ปลกพชของตนเพอยนยนวามการเพาะปลกพชชนดนนจรง โดยใชเครองอานพกด

ภมศาสตร (Global Positioning System : GPS) เปนเครองมอตรวจสอบขอมลทาง

วทยาศาสตร และใชระบบภมสารสนเทศ (Geographic Information System: GIS)

ในการประมวลผลและจดท ารายงานผลการตรวจสอบพนท เพอใชเปนหลกฐานใน

การยนยนความถกตองของขอมลทขนทะเบยนวาตรงกบขอเทจจรงในพนท

.......................................................................................................................

*ภมสารสนเทศ (Geomatic System : GI) ประกอบดวย ระบบส ารวจขอมลระยะไกล

(Remote Sensing : RS) ระบบการก าหนดต าแหนงบนโลก (Global Positioning System :

GPS) และระบบภมสารสนเทศ (Geographic Information System: GIS)

การประยกตใชภมสารสนเทศในการขนทะเบยนเกษตรกร

เมอเกษตรกรมาขนทะเบยนเกษตรกรแจงวาปลกพช ระบชนดพช พนธพช วนเดอนปทปลก วนเดอนปทคาดวาจะเกบเกยว เนอทปลก ประเภทเอกสารสทธ และเลขทเอกสารสทธ เปนตน โดยแจงขอมลการขนทะเบยนตามทตงแปลงปลกชนดนนๆ ขอมลถกบนทกเขาไปในระบบแลวขอมลของเกษตรกรแตละรายจะถกตรวจสอบทงดานสงคมโดยการประชาคม และวทยาศาสตรดวยเครอง GPS ผผานการตรวจสอบจะไดใบรบรอง ทสามารถเขารวมโครงการของภาครฐได รายละเอยดดงน

1. การใชภาพถายดาวเทยมในการประชาคม

กรมสงเสรมการเกษตรรวมกบส านกพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) จดท าแผนทภาพถายดาวเทยม มาตราสวน 1 : 8,000 ขนาด A0 ในระดบต าบลใชประกอบการประชาคม เพอใหเกษตรกรทขนทะเบยนไดชแปลงปลกขาวเปนการยนยนขอมลทขนทะเบยน

1.1 วสดอปกรณทตองใช

1.1.1 แผนทภาพถายดาวเทยม มาตราสวน 1 : 8,000

1.1.2 แผนอารซเตรท (แผนใส) ตดกบแผนทเพอใสลงขอมลแปลงปลกขาว

1.1.3 ปากกาเขยนแผนใสแบบถาวรเบอร S

1.1.4 ยางลบอยางด

1

1.1.5 ไมบรรทดเหลกขนาด 6 นว

1.1.6 แวนขยาย

1.2 ขนตอนการใชภาพถายดาวเทยมในการประชาคม

1.2.1 จดท าบญชรายชอเกษตรกรทเขารวมประชาคมครงละ 1 หม ในการ

จดท าประชาคมโดยใชภาพถายดาวเทยมตอครงไมควรเกน 50 ราย เขาไปท URL:

http://ecoplant.doae.go.th/home/index.php ใชรหสอ าเภอเขาไปในระบบ

การขนทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจ เลอกจดท าประชาคม เลอกวนทท า

ประชาคม, หม,ต าบล กดปมแสดง กดปมบนทกจดท าประชาคม

กดปมขอมลดาวเทยม จะออกขอมลเปนไฟล Excel เพอน าไปท าประชาคม

1.2.2 ประสานเกษตรกรตามบญชรายชอทไดจดท าประชาคมและ

เชญคณะกรรมการตรวจสอบระดบต าบลเขารวมประชาคมในวนทก าหนด

2

1.2.3 น าแผนอารซเตรท (แผนใส) มาปดทาบบนแผนทภาพถายดาวเทยมและกากบาทคาพกดทมมแผนทภาพถายดาวเทยมทง 4 มม เขยนชอหมบาน ต าบล อ าเภอ จงหวด ประชาคมครงท....หมท....วนเดอนปทท าประชาคม ลงขอบเขตต าบลบนแผนใสจากเสนขอบเขตต าบลในแผนทภาพถายดาวเทยม

1.2.4 ในวนประชาคมเมอคณะกรรมการตรวจสอบระดบต าบลและเกษตรกรมาแลวใหเรยกชอเกษตรกรทเขารวมและใหลงชอเขารวมประชาคม

1.2.5 การลงขอมลแปลงปลกขาวลงบนแผนทภาพถายดาวเทยม ด าเนนการ ดงน

1) เกษตรต าบลตองศกษาขอมลในแผนทภาพถายดาวเทยมซงมชอสถานทส าคญ แหลงน า แมน า และคลองเปนตน และชใหผเขารวมประชาคมไดเหนและจนตนาการภาพของพนทจรง

3

ประชาคมครงท 1 หมท 6 วนทประชาคม 27 สงหาคม 2556

2) ใหผใหญบาน ก านน และเจาหนาทองคการบรหารสวน

ต าบล ลงขอมลขอบเขตหมบานทท าประชาคม ใน 1 หมควรใชปากกาส

เดยวกนกบการลงขอบเขตแปลง

3) ใชเครอง GPS หาคาพกดต าแหนงจดทท าประชาคมและ

น ามาลงในแผนทภาพถายดาวเทยมเปนจดเรมตน

4) การชแปลงปลกและลงขอบเขตแปลงใหเรมจากแปลงทอยใกลจดท าประชาคมใกลถนนกอน เมอไดแปลงแรกแลวใหแปลงทอยใกลเคยง

4

มาชแปลงและลงขอบเขตแปลงถดออกไปได การลงขอมลขอบเขตแปลงของแปลงขางเคยงเปนการยนยนขอมลแปลง

5) ในการลงขอบเขตแปลงตองคดถง มาตราสวนของแผนท 1 : 8,000 ระยะทาง 1 เซนตเมตร เทากบ 80 เมตร พนทขนาด 1 ตารางเซนตเมตรในแผนทเทากบพนทจรง 4 ไร ควรใชบรรทดเหลกขนาด 6 นว ชวยหาต าแหนงทตงแปลง โดยวดระยะทางจากจดทมสญลกษณชดเจน และขนาดพนทแปลงโดยพจารณาเปรยบเทยบกบพนททขนทะเบยนไวในบญชประชาคมในการลงขอบเขตแปลงใหใชแวนขยายเพอชวยใหเสนและขอบแปลงชดเจนขน

1.2.6 การลงรหสของแตละแปลงทลงขอบเขตแปลงแลวใชเลขล าดบท/แปลงทจากบญชประชาคม

5

1.2.7 การลงขอบเขตแปลงของแตละหมควรใชสทแตกตางกน หมทอยใกลเคยงใหใชปากกาลงขอมลขอบเขตแปลงคนละส ทงนปากกาเขยนแผนใสแตละต าบลจะไดรบ 1 ชด มสส คอ แดง เขยว ด า และน าเงน

1.2.8 เมอลงขอบเขตแปลงปลกขาวครบทงหมตามบญชประชาคมแลว ใหสมตรวจสอบพนทจรง รอยละ 20 ของเกษตรกรผเขาประชาคม โดยในการตรวจสอบพนทจรงใหเกบคาพกดแปลงของเกษตรกรทถกสม 1จดทเปนตวแทนแปลงและถายภาพประกอบแปลงเพอยนยนชนดพชทปลกในพนทนน

1.2.9 ใหสมตรวจสอบขนาดพนทแปลงโดยใชเครอง GPS รอยละ 20 ของเกษตรกรทถกสมตรวจสอบพนทจรง

1.2.10 เมอตรวจสอบพนทตามขอ 1.2.8 และขอ 1.2.9 แลวใหน ามาสรปผล ณ จดประชาคม ถาขอมลทตรวจสอบตรงกบขอมลทลงต าแหนงและขนาดเนอทแปลงแลวถอวาเกษตรกรทเขารวมประชาคมในครงนผานประชาคม เขาไปกดปมยนยนประชาคมในระบบ และสามารถออกใบรบรองและพมพขอมลลงในสมดทะเบยนเกษตรกรได

1.2.11 ขอมลพกดแปลงทเกบมาแลวใหดาวนโหลดคาพกดและภาพลงในระบบการขนทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจ

1.2.12 เมอลงขอบเขตแปลงครบทกหมบานเรยบรอยแลวใหเอาแผนอารซเตรททแนบกบแผนทภาพถายดาวเทยมออกแลวมวนใสกลองทใสแผนทภาพถายดาวเทยมสงกลบกรมสงเสรมการเกษตร และกรมสงเสรมการเกษตรสงขอมลใหส านกพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) เพอน าเขาระบบภมสารสนเทศจดท าแผนทแปลงปลกขาวของต าบลตอไป

6

2. การสมเกษตรกรเพอตรวจสอบพนท

ในการกรณใชภาพถายดาวเทยมในการประชาคมเมอเกษตรกรทเขารวมประชาคม

สามารถชแปลงปลกขาวของตนเองและเจาหนาทสงเสรมการเกษตรประจ าต าบลจดท า

ขอบเขตแปลงปลกตามทเกษตรกรแจงตามรปของกระทงนาและเกษตรกรแปลงทอย

ใกลเคยงเหนชอบแลว เมอเกษตรกรทเขารวมประชาคมชแปลงขางของตนเองไดทง

หมดแลว ถอวาเกษตรกรเหลานผานประชาคมดวยการใชภาพดาวเทยม ขนตอนตอไป

คณะกรรมการตรวจสอบฯระดบต าบล** รวมกบคณะท างานตรวจสอบพนทการขน

ทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจ*** ตองสมจากเกษตรกรทผานประชาคมทงหมด

รอยละ 20 เพอตรวจวาขอมลแปลงทลงขอบเขตตามทเกษตรกรตรวจสอบพนทจรง

ถกตองหรอไม และเกบคาพกด 1 จด ทเปนตวแทนแปลงทถกสมพรอมถายรปรายละ

ไมเกน 3 แปลง และตรวจวดพนทแปลงดวยเครอง GPS รอยละ 20 ของเกษตรกรทถกสม

ตรวจพนทจรงโดยสดสวนทสมตรวจพนจรง ประกอบดวยกลมทไมมสญญาเชาหรอม

สญญาเชาแตไมมส าเนาเอกสารสทธมาแสดงรอยละ 70 และกลมทเหลอรอยละ 30

ตวอยางจดท าบญชเพอประชาคมเกษตรกรจ านวน 100 คน เกษตรกรทงหมดสามารถช

แปลงลงขอบเขตแปลงปลกไดทงหมดจะสมเกษตรกรจ านวน 20 คน เมอตรวจเชคขอมลท

ลงขอบเขตแปลงไววาถกตองหรอไม ถาถกตองใหเกบคาพกดแปลงจ านวน 1 จด ทเปน

ตวแทนแปลงนน ๆ พรอมถายรปและใสคา Waypoint ลงในบญชรายชอเกษตรกรทเขา

รวมประชาคมและเปนเกษตรกรทถกตองสมตรวจสอบพนทจรง ควรโหลดขอมลเขาใน

7

ระบบทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจเปนครงๆ ไป จากเกษตรกรทถกสมตรวจสอบ

พนทจรงใหสมเกษตรกรจ านวน 4 รายทตองตรวจสอบพนทดวย GPS จาก 20 ราย ท

ตรวจสอบพนทจรงแลวใหวดพนทโดยเกษตรกรทถกสมไมเกนรายละ 3 แปลง เมอวด

พนทแลวดวย GPS เรยบรอยแลว จดท ารายงานผลการตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS

โดยใชโปรแกรม Parcel Report กรณทไมผานประชาคมตองตรวจสอบขอมลในพนท

ทงหมด ทงนเจาหนาทจะตองเปนผเลอกแปลงสม โดยใหความส าคญในการตรวจสอบ

พนทเกษตรกรทเชาทงแบบมสญญาแตไมทราบเลขทเอกสารสทธและการเชาแบบไมม

สญญา

................................................................................................... ....................

**คณะกรรมการตรวจสอบระดบต าบล ประกอบดวย ปลดองคการบรหารสวนต าบลหรอผทไดมอบหมายจากปลดองคการบรหารสวนต าบล เปนประธานกรรมการ ก านนหรอผทไดรบมอบหมายจากก านน ผใหญบานเฉพาะผใหญบานทมเกษตรกรขอขนทะเบยน เจาหนาทธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร นกวชาการสงเสรมการเกษตรทรบผดชอบต าบลเปนกรรมการและเลขนการ และสามารถแตงตงกรรมการเพมเตมไดตามความเหมาะสม เชน เจาหนาทต ารวจ หรอจากภาคเกษตรกร เปนตน

***คณะท างานตรวจสอบพนทการขนทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจรบผดชอบอ าเภอ

ประกอบดวย หวหนากลมสงเสรมและพฒนาการผลตมาเปนประธาน เกษตรอ าเภอ อาสาสมครเกษตรหมบาน นกวชาการสงเสรมการเกษตรต าบล และมนกวชาการสงเสรมการเกษตรกลมสงเสรมและพฒนาการผลต เปนคณะท างานและเลขานการคณะท างาน

8

8

3. การตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS

ใหจดท าบญชรายชอเกษตรกรทสมเพอตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS โดยเขาไปท เมน ประชาคม เลอก รายงานประชาคม กดปม สรปผลการประชาคม พมพแบบฟอรม ขอ 8 รายชอแปลงเกษตรกรทสมตรวจพนท 20 % ใหน ามาใชกรอกรายชอของเกษตรกรทถกสม

และใหพจารณารปรางของแปลงเพอก าหนดวธการส ารวจพนทแปลงดวย GPS มวธ

ส ารวจดงน

บญชรายชอเกษตรกร ทสมตรวจสอบพนทของเกษตรกรผปลก.......................ดวย GPS จ านวน20%

ต าบล.............................. อ าเภอ.............................. จงหวด................................. ท

ชอ-สกล

ทตงแปลง

แปลงท

พนททแจงขนทะเบยน

(ไร)

ชอ

เกษตรกรแปลง

ขางเคยง

พนททวดไดจรง

(GPS)

วน/เดอน/ป ทตรวจวด

หมท...บาน.....ต าบล.....

9

3.1 การเดนรอบแปลง ใชกบรปรางแปลงทไมเปนทรงเรขาคณตหรอ

ทรงเรขาคณตกได ด าเนนการดงน

1) กดปมเปดเครอง ตรวจสอบดาวเทยมตองมดาวเทยมขน 4

ดวงขนไป การรอสญญาณความแมนย ามคานอยกวา 10 เมตร จงจะเรมวด

พนทได

กราฟแทงหนงแทงแทนดาวเทยม 1 ดวง โซน 47 คาพกด X คาพกด Y

10

2) เดนไปยงแปลงทจะตรวจสอบพนท กดปม “ค านวณพนท”

กดปม “เรมตน” ตองจ าจดเรมตน

3) จากจดเรมตนเดนรอบขอบแปลงไปในทศทางเดยวกน จะ

ทวนเขมหรอทวนเขมนาฬกากได มาครบรอบทจดเรมตน

4) กดปม “ค านวณ” จดเกบขอมลเมอเดนครบรอบแปลง

โดย เลอก เปลยนหนวยวด “ไร งาน ตารางวา” และเลอกเมน “จดเกบ

Track”

11

3.2 การเกบคาพกดทมมแปลง ใชกบรปรางแปลงทเปนเหลยมเปน

มม ด าเนนการดงน

1) กดปมเปดเครอง ตรวจสอบดาวเทยมตองมดาวเทยมขน 4

ดวงขนไป การรอสญญาณความแมนย ามคานอยกวา 10 เมตร เหมอนกบ

กรณเดนรอบแปลง

2) เดนไปทมมแปลงทจะตรวจสอบพนท (จดเรมตน) เขาเมน

หลกแลว กดปม “สราง Waypoint” แลวเลอก “จดเกบ”

12

3) จากจดเรมตนเดนตามเขมหรอทวนเขมนาฬกากไดทกมม

ของแปลง ตองกดปม “สราง Waypoint” แลวเลอก “จดเกบ” จนมาท

จดเรมตนอกครง กรณสวนของแปลงไมเปนเหลยมเปนมม เปนเสนโคงใหเกบ

จดใหมความถ เพอใหขอมลทเกบเปนเสนโคงตามรปรางของแปลง

หมายเลข 1 คอจดเรมตนแลว เกบคาพกดแปลงจดท 2, 3, 4

…21 และเกบจดท 1 อกครง โดยแตละจดตองกดปม “สราง Waypoint”

และกดปมจดเกบเหมอนกนในแตละจด

13

4. การใชงานโปรแกรม Parcel Report

4.1 ตดตงโปรแกรม Parcel Report ลงบนเครองคอมพวเตอร ซงสามารถดาวน

โหลดโปรแกรม Parcel Report ท URL: http://www.doae.go.th/gisblog/

4.2 น าสาย USB เชอมตอเครอง GPS กบเครองคอมพวเตอร 4.3 การเรมตนโปรแกรม ใหดบเบลคลกทโปรแกรม Parcel Report

4.4 เลอกอปกรณ Gramin โดยรายการอปกรณ จะแสดงอปกรณ

ทงหมดทเชอมตอกบเครองคอมพวเตอรและกดปม “โหลดขอมล” กรณทม

การเชอมตออปกรณหลงจากทเปดโปรแกรม จะท าใหไมพบอปกรณใน

รายการ สามารถกดปม “รโหลด” เพอท าการรโหลดรายการอปกรณ

ใหมได

14

4.5 เลอกชนดของขอมลทตองการ สามารถเลอกได 2 รปแบบ คอ Waypoint กรณส ารวจพนทโดยเกบคาพกดทมมแปลง และ Track กรณส ารวจพนทโดยเดนรอบแปลง

- ถาเลอกขอมลแบบ Waypoint จะสามารถเลอกรายการขอมลได

มากกวา 1 รายการ ตามขอบมมแปลงของเกษตรกร เชน แปลงทเปนรปสเหลยม กเลอก Waypoint ของ 4 มมแปลง

15

- ถาเลอกขอมลแบบ Track จะสามารถเลอกขอมลไดเพยง 1 รายการเทานน เนองจากขอมล Track 1 รายการ แทนขอมล 1 แปลงของเกษตรกร

4.6 เลอกโซน สามารถเลอกโซนได 2 โซน คอ โซน 47 และ โซน 48

และกดปม Next เพอไปยงขนตอนการจดท ารายงานตอไป

4.7 การจดท ารายงาน ใหกรอกขอมลเพอน าไปออกรายงาน ขอมลทตองกรอกประกอบดวย ชอ-สกล, เลขบตรประจ าตวประชาชน, เลขทแปลง, หมท, ต าบล, อ าเภอ, จงหวด, พนทของแปลง, ชอผส ารวจ, ต าแหนงผส ารวจ, วน/เดอน/ป ทส ารวจ และเลอกชนดของพชทส ารวจ โดยชองทมเครองหมาย * สแดง ก ากบ

16

จ าเปนตองกรอกขอมลใหถกตองทงหมด และเมอกรอกขอมลเรยบรอย กดปม Next เพอไปยงขนตอนตอไป

4.8 การแสดงขอมลรายงาน โปรแกรมจะแสดงขอมลตามทกรอกไวในขอ 3.7

คอ ชอ-สกล, เลขบตรประจ าตวประชาชน, เลขทแปลง, หมท, ต าบล, อ าเภอ, จงหวด, พนทเพาะปลกทขนทะเบยน (พนททกรอกไว) และพนทจากการค านวณ พรอมกบแสดงรปภาพทอยในบรเวณพกดเดยวกบพนท

เพมรปภาพ ลบรปภาพ

17

- การเพมรปภาพ สามารถเพมรปภาพได โดยการกดปม “Add Image” โปรแกรมจะแสดงไดอะลอก เพอเลอกรปภาพขนมา ซงโปรแกรมจะแสดงรปภาพเพยง 4 รปเทานน

- การลบรปภาพ สามารถเลอกรปภาพจากรายการ และกดปม “Delete Image” เพอลบรปภาพได

18

4.9 การสงออกรายงาน

- การสงพมพรายงาน เลอกกดปม Preview โปรแกรมจะแสดง

รายงาน ซงสามารถสงพมพเอกสารไดทนท หรอสงออกเอกสารเปนไฟล

เอกสารอนๆ ไดแก ไฟล .PDF

19

- การสงออกในรปแบบไฟล GPX เลอกกดปม Export โปรแกรมจะแสดงไดอะลอกเพอบนทกไฟล และเลอกไดเรกทอรทตองการบนทก พรอมตงชอไฟล และกดปม Save

4.10 สามารถเรมตนสรางรายงานใหม เลอกกดปม New หลงจากนน

โปรแกรมจะแสดงหนาตาง เรมตนโปรแกรม สามารถเลอกขอมลเพอสรางรายงานใหม

20

5. การตรวจสอบขนาดพนททขนทะเบยนกบผลการตรวจสอบพนทดวยเครอง GPS

5.1 เขาเวปไซตของทะเบยนเกษตรกรผปลกพชเศรษฐกจ ท URL: http://ecoplant.doae.go.th เขาเมนประชาคม เลอกรายงานประชาคม จะแสดงรายงานการจดท าประชาคม ทไดท าไปแลวทางหนาจอเรยงล าดบ ตามเลขทอางอง รายละเอยด ประกอบดวย ล าดบท, เลขทอางอง, วนทท าประชาคม, ทตงแปลงสถานทท าประชาคม, แสดงแปลงทมการจดท าประชาคมในเลขอางองนน, สถานะ (กรณทยงไมไดยนยนการท าประชาคม และยนการท าประชาคม), สถานะตรวจสอบ GPS (มการตรวจสอบ หรอ ไมมการตรวจสอบ) และยนยนประชาคม

5.2 การบนทกขอมลผลการประชาคมเปนรายแปลง เลอกแปลงตาม

เลขอางองทตองการบนทกผลประชาคมในระบบ กดปม ยนยนประชาคม

จากนนจะปรากฏหนาจอชองสถานะการตรวจสอบดวย GPS ใหเลอก มการตรวจสอบดวย GPS หรอ ไมมการตรวจสอบดวย GPS

21

กรณไมมการตรวจสอบ GPS ระบบจะแสดงขอมล : ล าดบท, วนทขนทะเบยน, เลขประจ าบาน, ชอ–สกล, ทตงแปลง แปลงท หมท ต าบล, พนทเพาะปลก (ไร/งาน), ประเภทเอกสารสทธ, พนทตามเอกสารสทธ (ไร/งาน), สถานะ (ผาน ไมผาน หรอ ยกเลกแปลง)

กรณมการตรวจสอบ GPS ระบบจะแสดงขอมล : ล าดบท, วนทขนทะเบยน, เลขประจ าบาน, ชอ–สกล, ทตงแปลง แปลงท หมท ต าบล, พนทเพาะปลก (ไร/งาน), ประเภทเอกสารสทธ, พนทตามเอกสารสทธ (ไร/งาน), บนทก GPS, สถานะ (ผาน ไมผาน หรอ ยกเลกแปลง)

22

5.3 การบนทก GPS

เลอกทชอง บนทก GPS เลอกทรป เพอเขาไปบนทก GPS จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

จากนนใหกรอกคาพนทจากผลการตรวจสอบดวย GPS จากโปรแกรม Parcel Report แลว กดปม บนทก ทงนกรณผลการตรวจสอบ พนททค านวณได ก าหนดใหมความคลาดเคลอนได ไมเกน 10% ของพนททขนทะเบยน

กรณมความคลาดเคลอนมากกวา 10 % ของพนทเพาะปลก (ทไดแจงขนทะเบยนไว) ตองท าการปรบลดพนทเพาะปลก โดย กดปม ปรบลดพนทเพาะปลก

23

จากนนจะปรากฏหนาจอดงภาพ ใหท าการปรบลดพนทเพาะปลก ใหสอดคลองทระบบค านวณได โดยขอมลปรบลดไดมาจากพนททค านวณไดจาก GPS บวก 10 %

เมอไดมการปรบลดพนทเพาะปลก แลวใหท าการ บนทกการปรบลด

พนท ขอมลทขนทะเบยนจะปรบลดลง จาก 30 ไร เหลอ 25 ไร 3 งาน

24

5.4 ตรวจสอบต าแหนงในแผนทและภาพถายดาวเทยม

ใหกดปม น าเขาไฟลจาก GPS จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

กรณทใช Webbrowser Mozilla Firefox

กรณทใช Webbrowser Internet Explorer

25

ใหเลอกน าเขาไฟล GPS และ น าเขาไฟลรายงานผลการตรวจ GPS จากโปรแกรม Parcel Report (ไฟล PDF) โดย กดปม เรยกด หรอ กดปม Browse จะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

ในกรณทเลอก น าเขาไฟล GPS ใหเลอกไฟล นามสกล GPX ทสงออกมาจากโปรแกรม Parcel Report และกดปม OPEN ในกรณทเลอก น าเขาไฟลรายงานการตรวจ GPS (ไฟล PDF) ใหเลอกไฟล

นามสกล PDF ทสงออกมาจากโปรแกรม Parcel Report แลว กดปม บนทกขอมล จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

26

5.5 การเรยกดรายงานผลการตรวจสอบพนทดวย GPS ใหกดปม

รายงาน จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

27

การเรยกดรายงานผลการตรวจสอบพนทดวยแผนท ใหกดปม แผนท จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ

การเรยกดรายงานผลการตรวจสอบพนทดวยภาพถายทางดาวเทยมเปดแผนท จากนนจะปรากฏหนาจอ ดงภาพ และกดปม ดาวเทยม จากนนจะปรากฏหนาจอ

28

ภาคผนวก

1. ความรเกยวกบแผนท

1.1 ระบบพกด (Coordinate system)

ขอมลเชงพนททอยในรปของสถานทตงหรอคณลกษณะอนใดบนพนโลกจะตองมพกดก ากบไวเสมอ เพอใหทราบวาวตถหรอสงของนนมทอยทแนนอนและสามารถค านวณหาความสมพนธเชงต าแหนงในระหวางกนได

ระบบพกดทนยมใชกนอยในปจจบนมอย 2 ระบบ คอ ระบบพกดภมศาสตรและระบบ UTM (Universal Transverse Mercator)

1.1.1 ระบบพกดภมศาสตร (Geographic Coordinate System : GCS) ระบบพกดภมศาสตรเปนระบบพกดทก าหนดต าแหนงตางบนพนโลก ดวยวธการอางองบอกต าแหนงเปนคาระยะเชงมมของละตจด (Latitude) และลองตจด (Longitude) ตามระยะเชงมมทหางจากศนยก าเนด (Origin) ของละตจดและลองตจดทก าหนดขน ส าหรบศนยก าเนดของละตจด (Origin of Latitude) นนก าหนดขนจากแนวระดบทตดผานศนยกลางของโลกและตงฉากกบแกนหมน เรยกแนวระนาบศนยก าเนดนนวา เสนศนยสตร (Equator)

1.1.2 ระบบพกดกรด UTM (UniversalTransvers Mercator

System)

พกดกรด UTM เปนระบบตารางกรดทใชชวยในการก าหนด

ต าแหนงและใชอางอง ในการบอกต าแหนงทนยมใชกบแผนทในกจการทหาร

30

ของประเทศตางๆ เกอบทวโลกในปจจบนเพราะเปนระบบตารางกรดทม

ขนาดรปรางเทากนทกตาราง และมวธการก าหนดบอกคาพกดทงายและ

ถกตอง ประเทศไทยเราไดน าเอาเสนโครงแผนทแบบ UTM นมาใชกบการท า

แผนทกจการทหารภายในประเทศจากรปถายทางอากาศในป 1953 รวมกบ

สหรฐอเมรกา เปนแผนทมาตราสวน 1:50,000 ชด L 7018 ทใชในปจจบน

แผนทภาพถายดาวเทยมใชระบบพกด UTM

1.2 โซน

ประเทศไทยอยในโซนท 47 (96 °E - 102 °E) และ 48 (102 °E - 108

°E) จงหวดทอยในโซน 48 ไดแก กาฬสนธ ขอนแกน จนทบร ชยภม ตราด

นครพนม นครราชสมา นราธวาส บรรมย ปราจนบร มหาสารคาม มกดาหาร

ยโสธร รอยเอด เลย ศรษะเกษ สกลนคร สระแกว สรนทร หนองคาย

หนองบวล าภ อ านาจเจรญ อดรธาน อบลราชธาน นอกนนจะอยในโซน 47

ทงหมด

ส าหรบจงหวดทอยคาบเกยวระหวางโซนท 47 และ โซนท 48 มทงหมด 9 จงหวด ไดแก เลย หนองบวล าภ ชยภม ขอนแกน นครราชสมา ปราจนบร สระแกว จนทบร และนราธวาส

1.3 มาตราสวน (Scale bar)

31

มาตราสวน หมายถงอตราสวนเปรยบเทยบระหวาง ระยะทางใน

แผนท (Map Distance; M.D.) กบระยะทางจรงบนพนผวโลก (Ground

Distance; G.D.) อาจเขยนเปนสตรไดดงน คอ

มาตราสวน = ระยะบนแผนท ระยะในภมประเทศ

มาตราสวนในแผนทจะบงบอกวา ขนาดทปรากฏในแผนทจะมขนาดเทาไรในพนทจรงบนโลก เชน มาตราสวน 1 : 8,000 แสดงวา ขนาด 1 หนวยบนแผนทจะเทากบ 80,00 หนวยบนพนโลก สมมตวาวดระยะทางบนแผนทไดเทากบ 1 เซนตเมตร ในพนทจรงจะมขนาดเทากบ 8,000 เซนตเมตร หรอ 80 เมตร เปนตน

มาตราสวนแผนทสามารถแสดงได 2 แบบ คอ

1.3.1 มาตราสวนรปภาพหรอมาตราสวนเสนบรรทด (Graphic or Linear scale) นยมใชในการท าแผนทมากทสด มาตราสวนแบบนแสดงเปนเสนตรง เสนทแสดงนนแบงเปนสวนๆสวนละเทาๆ กน แตละสวนจะมตวเลขก ากบไว เพอบอกใหทราบวาระยะทางแตละสวนในแผนทนนแทนระยะทางในภมประเทศเทาไร หนวยทใชบอกระยะในมาตราสวนแบบเสนบรรทดอาจใชหนวยเปนเมตร กโลเมตร ไมล ไมลทะเล ฯลฯ กได

32

1.3.2 มาตราสวนเศษสวน (Representative fraction or Fraction

scale or Numerical scale) เปนมาตราสวนทก าหนดเปนแบบอตราสวน

ระหวางระยะทางบนแผนทตอระยะทางบนพนโลกจรงในลกษณะเศษสวนอยาง

งายๆ เชน 1 : 8,000 หรอ1/8,000 หมายความวา ระยะทางบนแผนท 1 หนวยจะ

แทนระยะทางในภมประเทศ 8,000 หนวย

1.4 วดระยะทาง (Distance) การวดระยะทางสวนใหญจะใชการวดระยะ 2 แบบ คอ

1.4.1 การวดโดยใชมาตราสวนเศษสวน ตวอยางเชน วดระยะทางจากสแยกถงสามแยก ในแผนทไดเทากบ 1 ซม. ในแผนทมาตราสวน 1:8,000 จะไดระทางในพนทจรง = 1 ซม. X 8000 ซม. = 8000 ซม. ท าใหเปนหนวยเมตร = 8000 ซม./100 ซม. (* 100 ซม. เทากบ 1 ม.) = 80 ม.

*ขอพงระวงตองเปลยนหนวยวดระยะใหเปนหนวยเดยวกนเสมอ (กรมแผนททหาร)

1.4.2 การวดโดยใชมาตราสวนรปภาพหรอมาตราสวนเสนบรรทด

33

1) การวดระยะทางตรง ใชแถบกระดาษทาบระหวางจด

ทงสองทตองการวดท าเครองหมายทแถบกระดาษตรงจดกงกลางของแตละ

จด แลวน ากระดาษไปทาบทมาตราสวนเสนบรรทด ตามหนวยวดระยะท

ตองการ

2) การวดระยะทางของถนน (เสนทางทไมตรง) ใชแถบกระดาษทาบไปตามถนนทขดแบงถนนในสวนทเปนระยะทางตรง พรอมกบขดทแถบกระดาษดวย น ากระดาษไปทาบทมาตราสวนเสนบรรทด ทตองการแลวอานระยะจากขดเรมตนถงขดสดทายทแถบกระดาษ (กรมแผนททหาร)

34

*ขอควรจ า 1. วดระยะทจดกงกลางของต าบลทตองการวด

2. ใชมาตราสวนเสนบรรทดใหถกตอง 3. การวดถนนใหวดดานหนงดานใดโดยเฉพาะ ทมา : http://www.mwit.ac.th/~social/files/55_1_doc_30106_1.pdf : http://kmcenter.rid.go.th/kchydhome/download_manual/gis_32.pdf 2. การแปลตความดวยสายตา

ใชองคประกอบหลกทส าคญ (Elements of interpretation) ไดแก

2.1 ความเขมของสและส (Tone/Color) ระดบความแตกตางของความเขมของสหนงๆ มความสมพนธกบคาการสะทอนของชวงคลนและการผสมสของชวงคลนๆ ตางๆ เชน น าในชวงคลนอนฟราเรดใกลถกดดกลน ท าใหปรากฏเปนสด า ในภาพสผสมพชพรรณปรากฏเปนสแดงเมอก าหนดใหชวงคลนอนฟราเรดใกลเปนสแดง ชวงคลนสแดงก าหนดใหเปนสเขยว และชวงคลนสเขยวก าหนดใหเปนสน าเงน

2.2 ขนาด (Size) ขนาดของภาพวตถทปรากฏในขอมลจากดาวเทยมขนอยกบขนาดของวตถ และมาตราสวนของขอมลจากดาวเทยม เชน ความยาว ความกวาง หรอพนท แสดงใหเหนความแตกตางของขนาดระหวางแมน าและล าคลอง

2.3 รปราง (Shape) รปรางของวตถทเปนเฉพาะตวอาจสม าเสมอ (Regular) หรอ ไมสม าเสมอ (Irregular) วตถทมนษยสรางขนมรปรางสวน

35

ใหญเปนรปทรงเรขาคณต เชน สนามบน พนทนาขาว ถนน คลองชลประทาน และเขอนเกบกกน า เปนตน

2.4 เนอภาพ (Texture) หรอความหยาบละเอยดของผววตถ เปนผลมาจากความแปรปรวนหรอความสม าเสมอของวตถ เชน น ามลกษณะเรยบ และปาไมมลกษณะขรขระ เปนตน

2.5 รปแบบ (Pattern) ลกษณะการจดเรยงตวของวตถปรากฏเดนชดระหวางความแตกตางตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน เชน แมน า คลอง กบคลองชลประทาน บอ และสระน ากบเขอน เปนตน

2.6 ความสงและเงา (Height and Shadow) เงาของวตถมความส าคญในการค านวณหาความสงและมมสงของดวงอาทตย เชน เงาบรเวณเขาหรอหนาผา เงาของเมฆ เปนตน

2.7 ทตง (Site) หรอต าแหนงของวตถทพบตามธรรมชาต เชน พนทปาชายเลนพบบรเวณชายฝงทะเลน าทวมถง สนามบนอยใกลแหลงชมชน เปนตน

2.8 ความเกยวพน (Association) หมายถงความเกยวพนขององคประกอบทง 7 ทกลาวมา เชน บรเวณทมตนไมเปนกลม ๆ มกเปนทตงของหมบาน ไรเลอนลอยอยในพนทปาไมบนเขา นากงอยบรเวณชายฝงรวมกบปาชายเลน เปนตน

การจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดนจากภาพดาวเทยมไทยโชต กรณนาขาว

36

การจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดนจากภาพดาวเทยมไทยโชต กรณนาขาว

นา บรเวณทราบ สผว : สเขยวออน สเขยว รปราง : เปนคนนาชดเจน เปนเหลยม ความหยาบละเอยดของพนท : ละเอยด รายละเอยด : นาขาวทปรากฏจากภาพดาวเทยมไทยโซต ในระหวางฤดเพาะปลก จะเหนเสนเปนคนนาชดเจน สของขาวจะมสเขยวออน และเขยวอมเหลอง ตามชวงอายของตนขาว

นา บรเวณทลม สผว : สเขยว สเขยวเขม เขยวอมด า รปราง : เปนคนนาชดเจน เปนเหลยม ความหยาบละเอยดของพนท : ละเอยด รายละเอยด : นาขาวทปรากฏจากภาพดาวเทยมไทยโชต ในระหวางเพาะปลก จะเหนเสนเปนคนนาชดเจน สของขาวจะมสเขยว เขยวเขม และเขยวอมด า เนองจากน าทขงในพนทลมตลอดป

37

นา บรเวณทราบหบเขาในฤดท านา สผว : สเขยวออน สเขยว รปราง : เปนคนนาชดเจน เปนเหลยมขนาดเลกตามพนทของทราบหบเขา ความหยาบละเอยดของพนท : ละเอยด รายละเอยด : นาขาวทปรากฏจากภาพดาวเทยมไทยโชต ในระหวางเพาะปลก จะเหนเสนเปนคนนาชดเจน สของขาวจะม สเขยวออน และเขยวอมเหลอง หลงเกบเกยวจะมสขาว หรอเทา นา บรเวณทราบหบเขา นอกฤดท านา สผว : สเทา สเขยวอมเทา สเนอ รปราง : เปนคนนาชดเจน เปนเหลยมขนาดเลก ตามพนทของทราบหบเขา ความหยาบละเอยดของพนท : ละเอยด รายละเอยด : นาขาวทปรากฏจากภาพดาวเทยมไทยโชต นอกฤดการเพาะปลก จะเหนเสนเปนคนนาชดเจน นามสเทา สเขยวอมเทา ซงมความชนมวชพชขน สวนสเนอเปนนาทแหงจงจะสะทอนมาก

38

3. ขอควรปฏบตในการใชเครอง GPS การใชงานเครอง GPS ทกครง ปฏบตดงน

1. ตรวจสอบสญญาณดาวเทยม ตองมตงแต 4 ดวงขนไป

2. เมอจะเรมเกบคาพกด คาความแมนย าของเครอง GPS ควรนอยกวา 10 เมตร ทกครงทกจด ยงนอยยงด

3. การเดนรอบขอบแปลงใหเดนวนไปในทางเดยวตงแตจดเรมตนจนครบรอบ มาชนจดเรมตน ไมเดนยอนกลบไปมา

สอบถามเพมเตม

โทร : 02-579-0121-7 ตอ 169 , 02-579-6157

เวปไซต : http://www.doae.go.th/gisblog/

39

4. ตวอยางรายงานผลการตรวจสอบ

40

41

5. ต

วอยา

งแบบ

ประช

าคมด

วยภา

พถาย

ดาวเ

ทยม

41

6. ต

วอยา

งการ

ประช

าคมด

วยภา

พถาย

ดาวเ

ทยม

จดท าโดย

งานภมสารสนเทศ

กลมวเคราะหและวางระบบขอมล ศนยสารสนเทศ

กรมสงเสรมการเกษตร

กรกฎาคม 2556