การรกษาเสถยรภาพสนคาเกษตรและรายไดเกษตรกร : ขาวโพดเลยงสตว

1

สถานการณการผลตและความตองการขาวโพดเลยงสตวของไทย

ป 2552/53 - 2559/60

ทมา : สานกงานเศรษฐกจการเกษตร

ความตองการป 2559/60 กรมปศสตว สมาคมผผลตอาหารสตวไทย

7.48 7.40 7.53 7.43 7.23 7.15 7.03

4.86 4.97 4.95

4.88 4.73 4.61 4.62

4.28 4.23 4.67

4.72 5.04

5.72

7.41

0

1

2

3

4

5

6

7

8

2553/54 2554/55 2555/56 2556/57 2557/58 2558/59 2559/60

พนท ผลผลต ความตองการ

ผลผลตไมเพยงพอกบความตองการ

• ผลผลต 4.62 ลานตน

• ความตองการ 7.41 ลานตน

• ขาด 2.79 ลานตน

นาเขาวตถดบทดแทน

มลคารวม 31,356.47 ลานบาท ขาวโพดจากประเทศเพอนบาน

ปรมาณ 0.124 ลานตน มลคา 678.19 ลานบาท

วตถดบอาหารสตวอนๆ

ขาวสาล 3.547 ลานตน มลคา 25,235.28 ลานบาท

DDGS 0.724 ลานตน มลคา 5,443 ลานบาท

ทมา : ป 2559 กรมการคาภายใน

ทมา : ขอมลป 2559/60

2

1. ปลกในพนทไมถกตอง

พนทปลกรวม 7.03 ลานไร

บกรกปา 3.67 ลานไร (รอยละ 52 ของพนทปลกทงหมด )

ปญหาการผลตขาวโพดเลยงสตว

2. ผลผลตกระจกตว ตนฝน : ปลายฝน: แลง

สดสวน 72 : 23 : 5 (รอยละของผลผลตทงป )

ปลายฝน แลง 3 ตนฝน

พนทปา

พนทปลก

ขาวโพดเลยงสตว

มค. เมย. พ.ค. มย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ.

% ผลผลตทงป 2.16 2.59 0.64 0.62 2.50 9.37 21.33 24.06 21.08 11.25 2.94 1.46ราคาทเกษตรกรขายได (บ/กก.) 8.09 8.22 8.18 8.42 8.27 8.25 7.49 7.19 7.48 7.34 7.98 8.18

6.40

6.60

6.80

7.00

7.20

7.40

7.60

7.80

8.00

8.20

8.40

8.60

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

รอยละผลผลตทงป บาท/กก.

เฉลยป 2555-2559

ผลกระทบ

เอกชนรายใหญไมรบซอ

+ นาเขาวตถดบอน

ทดแทน

ผลผลตความชนสง คณภาพตา

(เกบเกยวชวง กค.-พ.ย. 72 %)

ผลผลตออกพรอม

ประเทศเพอนบาน ผนาเขาเนอสตว+ผลตภณฑ

อาจใชเปนขออางไมซอเนอสตว

ลดพนทปลกในพนทบกรกปา 2.27 ลานไร ( พรบ.เมลดพนธ/เยยวยา /หาทใหใหม/เปลยนกจกรรม/อาชพ )

อนญาตใหเขาทาประโยชน 1.4 ลานไร ( พช/กจกรรมทใชพนทนอย แตผลตอบแทนมาก พอกน)

1.ลด/เลกปลกในพนทไมถกตอง (กลไก : คทช.)

จงใจใหปลกแทนนารอบ 2 ปละ 3.36 ลานไรตอเนอง 3 ป

ผลได : ลดตนทนการผลตจาก 6.42 เปน 4.19 บาท /กก. มรายไดไรละ 9,075 บาท จากตนทนการผลต 4,610 บาท

กาไรไรละ 4,465 บาท ( 96.85 %)

ประสทธภาพการผลตตา

ภยธรรมชาต/ ไมกลาลงทน

เพมประสทธภาพการผลต ฤดฝน (พนทฤดฝน 4.12 ลานไร : ขบเคลอนโดย กลไกแปลงใหญ)

เพมผลผลตตอไร จาก 652 กก./ไร เปน 900 กก./ไร (Agri-map / GAP / พนธด / ปยถกตอง )

ผลได : ลดตนทนการผลตจาก 6.84 เปน 4.95 บาท /กก. มรายไดไรละ 5,778 บาท จากตนทน 4,461 บาท

กาไรไรละ1,317 บาท (กาไร 28 %)

3. เพมพนทปลกฤดแลงแทนขาวรอบ 2 3.36 ลานไร

2. ปรบสดสวนการผลต 30:20:50 ผลกระทบ

ถกกดราคา ขายไดราคาตา ตนฝน : ปลายฝน : แลง ราคา ขายตอกก. 6.42 : 7.09 : 8.25 บาท

ตนทนตอ กก. 6.80 : 6.80 : 6.42 บาท

4

1. ปลกในพนทไมถกตอง

2. ผลผลตกระจกตว

การแกไข

5

ขยาย พ.ท.ปลกในนา ฤดแลง ทดแทน

พ.ท.ขาวรอบ 2

3.36 ลานไร

ลดพนทปลกในพนทบกรกปา 3.67 ลานไร (เยยวยา /หาทใหใหม/เปลยน/อาชพ

พชทใชพนทนอย แตผลตอบแทนมาก พอกน)

ลด/เลก พ.ท.ปลกขาวโพดในพนทปา

(กลไก : คทช.)

ลดพนทปา: ขยายพนทปลกเพอทดแทน

ดาเนนการโดย

กระทรวงทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

ดาเนนการโดย

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

พ.ท. เดมในฤดฝน

4.12 ลานไร พ.ท.ปลก

7.48 ลานไร

ผลผลต

7.41 ลานตน

ปรบสดสวนการผลต

ตนฝน

72 แลง

5

ทดแทนนารอบ 2 3.36 ลานไร

ผลผลตเฉลยจาก 718 ก.ก./ไร เปน 1,100ก.ก./ไร

ผลผลตรวม 3.7 ลานตน

พ.ท. 4.12 ลานไร

ผลผลตเฉลย 652 เปน 900 ก.ก/ไร

ผลผลต 3.7 ลานตน

ปลายฝน

23

พ.ท.ศกยภาพเหมาะสมในฤดฝน 46 ลานไร พ.ท.ศกยภาพฤดแลง 17 ลานไร

ความตองการ 7.41 ลานตน

30 20 50

6

ปรบสดสวน ตนฝน ปลายฝน แลง

เดม 72 23 5

ใหม 30 20 50

งบดาเนนการ ปละ 75.212 ลานบาท 3 ป รวม 225.636 ลานบาท

- คาจดทาเวทประชาคมเกษตรกรปละ 3 แสนรายๆละ 100 บาท 30 ลานบาท

- คาอบรมเกษตรกรปละ 3 แสนรายๆละ 100 บาท 30 ลานบาท

- คาจางลกจางชวคราวรายเดอน วฒ ปวส. ปละ 105 คน 14.062 ลานบาท

- คาตดตามบรหารงานโครงการ 35 จงหวด 7 เขต 3 กรม 1 ลานบาท

- คาประเมนผลการดาเนนงาน ปละ 0.15 ลานบาท

มาตรการจงใจ เพอการขยายพนทปลกขาวโพดฤดแลง ทดแทนขาวรอบ 2

งบอดหนน ปท 1 6,900 ลานบาท ปท 2,3 6,720 ลานบาท 3 ป รวม 20,340 ลานบาท - ปจจยการผลตตงตน ไรละ 2,000 บาท 3.36 ลานไร ปละ 6,720 ลานบาท

(คาเตรยมดน เมลดพนธ ปยรองพน )

- คาปรบปรงวสดการตลาดของสหกรณ /วสาหกจชมชน 180 ลานบาท

7

งบประมาณ 3 ปรวม 20,565.636 ลานบาท (ปท1 = 6,975.212 ลานบาท ปท 2,3 = 6,795.212 ลานบาท )

มาตรการทตองดาเนนการ

1) ลดพนทปลกขาวโพดเลยงสตวในพนทไมถกตอง

: กากบ ควบคม มใหมการบกรกพนทปา

: ควบคมการจาหนายเมลดพนธ ( พ.ร.บ. พนธพช ป 2518 )

: ปรบเปลยนอาชพ/พช เกษตรผสมผสาน

2) การขยายพนทปลกขาวโพดฤดแลง ทดแทนขาวรอบ 2

: ประกาศเขตสงเสรมขาวโพดเลยงสตวในพนทนา

: ดาเนนการบรหารจดการ ขาวโพดแปลงใหญ เพอวางแผนบรหารจดการระบบนา และการจดการดานการผลต การตลาด

: สนบสนนการตลาดของสหกรณ 8

ความสอดคลองกบยทธศาสตร ยทธศาสตรรฐบาล : ยทธศาสตรท 2 การสรางความสามารถในการแขงขน

ยทธศาสตรท 5 การสรางความเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม ยทธศาสตรกระทรวงเกษตรฯ : ยทธศาสตรท 1 การสรางความเขมแขงใหกบเกษตรกรและสถาบนเกษตรกร

ยทธศาสตรท 2 การเพมประสทธภาพการผลตและยกระดบมาตรฐานสนคา

ยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการทรพยากรการเกษตรและสงแวดลอม อยางสมดลและยงยน ยทธศาสตรกระทรวงพาณชย : ยทธศาสตรท 4 การสงเสรมการสรางมลคาเพม

ยทธศาสตรท 5 เพมประสทธภาพการแขงขนในการสงออก

9