34
สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 1 ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (พ.ย. 60) วันอาทิตย์ที่ 26 พฤศจิกายน 2560 เวลา 9.00 - 12.00 น. ตอนที่ 1 มี 15 ข้อ ข้อละ 2 คะแนน 1. สาหรับเซตย่อย 1 , 2 , … , , … ใน ใดๆ นิยาม 1 n := { ∈ ℝ | มีจานวนนับ ซึ่ง } และ 1 n := { ∈ ℝ | ∈ ทุกจานวนนับ } ข้อใดต่อไปนี ้ไม่ถูกต ้อง ก. 1 n [− + 1 , − 1 ) = ข. 1 n (− 1 , 1 ) = {0} ค. 1 n ( 1 , 1− 1 ] = (0, 1] ง. 1 n (0, 1 + 1 ] = 1 n (0, 1 + 1 ) 2. ตารวจทาการสอบสวนผู ้ต้องสงสัยในคดีลักทรัพย์จานวน 5 คน ได้แก่ กนกอร เขมรัฐ แคทรียา จิรศักดิ เชิงชาย ภายใต้ข้อสมมติฐานว่าขโมยจะพูดโกหกเสมอ ส่วนผู ้บริสุทธิ จะพูดความจริงเสมอ และขโมยมีเพียงคนเดียว จากการ สอบปากคาดังนี ้ กนกอร: ขโมยเป็นผู ้ชาย แคทรียา: ขโมยคือ กนกอร เชิงชาย: ถ้าขโมยคือจิรศักดิ แล้วกนกอรเป็นผู ้บริสุทธิ ผู ้ต้องสงสัยในข้อใดเป็นขโมย ก. กนกอร ข. แคทรียา ค. เชิงชาย ง. ข้อมูลไม่พอที่จะสรุปได้ 16 Apr 2019

ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 1

ขอสอบสมาคมคณตศาสตรแหงประเทศไทย ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (พ.ย. 60) วนอาทตยท 26 พฤศจกายน 2560 เวลา 9.00 - 12.00 น.

ตอนท 1 ม 15 ขอ ขอละ 2 คะแนน 1. ส าหรบเซตยอย 𝐴1, 𝐴2, … , 𝐴𝑛, … ใน ℝ ใดๆ นยาม

1n

𝐴𝑛 := { 𝑥 ∈ ℝ | มจ านวนนบ 𝑛 ซง 𝑥 ∈ 𝐴𝑛 } และ

1n

𝐴𝑛 := { 𝑥 ∈ ℝ | 𝑥 ∈ 𝐴𝑛 ทกจ านวนนบ 𝑛 }

ขอใดตอไปนไมถกตอง

ก.

1n

[−𝑛 +1

𝑛 , 𝑛 −

1

𝑛) = ℝ ข.

1n

(−1

𝑛,

1

𝑛) = {0}

ค.

1n

(1

𝑛 , 1 −

1

𝑛] = (0, 1] ง.

1n

(0, 1 +1

𝑛] =

1n

(0, 1 +1

𝑛)

2. ต ารวจท าการสอบสวนผ ตองสงสยในคดลกทรพยจ านวน 5 คน ไดแก กนกอร เขมรฐ แคทรยา จรศกด เชงชาย ภายใตขอสมมตฐานวาขโมยจะพดโกหกเสมอ สวนผบรสทธจะพดความจรงเสมอ และขโมยมเพยงคนเดยว จากการสอบปากค าดงน

กนกอร: ขโมยเปนผชาย

แคทรยา: ขโมยคอ กนกอร เชงชาย: ถาขโมยคอจรศกดแลวกนกอรเปนผบรสทธ ผ ตองสงสยในขอใดเปนขโมย

ก. กนกอร ข. แคทรยา ค. เชงชาย ง. ขอมลไมพอทจะสรปได

16 Apr 2019

Page 2: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

2 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

3. จ านวนของคอนดบ (𝑚, 𝑛) ของจ านวนเตม 𝑚, 𝑛 ทงหมดซงสอดคลองกบสมการ 𝑚2 − 𝑚𝑛 + 2𝑛2 = 23

ตรงกบขอใดตอไปน ก. 0 ข. 4 ค. 6 ง. 8

4. ก าหนดให 𝐴 = { (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 | 𝑥, 𝑦 ≥ 0 และ |√𝑥 − √𝑦| ≤ √|𝑥 − 𝑦| } และ

𝐵 = { (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 | 𝑥2 + 𝑦2 ≤ 2𝑥 + 2𝑦 − 1 } ขอใดตอไปนเปนพนทของเซต 𝐴 ∩ 𝐵

ก. 𝜋/4 ข. 𝜋/2 ค. 𝜋 ง. 2𝜋

5. ก าหนดให 𝑓(𝑥) = 2560𝑥+2017

2017𝑥−2560 และ 𝑔(𝑥) = √𝑥 − 25

คาของ (𝑔 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓)(650) ตรงกบขอไปตอไปน ก. 25 ข. 50 ค. 625 ง. ไมมขอใดถกตอง

Page 3: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 3

6. นกวงสองคน 𝐴 และ 𝐵 ก าลงจะวงแขงบนลวงทเปนเสนรอบวงของวงกลมรศม 𝑟 เมตร เปนจ านวน 50 รอบ ถานกวงเรมตนวงทจดเดยวกนและวงไปในทศทางเดยวกนดวยความเรวคงท โดย 𝐴 วงดวยความเรว 𝑎 เมตรตอนาท และ 𝐵

วงดวยความเรว 𝑏 เมตรตอนาท โดยท 𝑎 > 𝑏 เมอการแขงขนเสรจสน พบวา 𝐴 ไดวงแซงรอบ 𝐵 ไปเปนจ านวนทงสน 17 รอบ ขอใดตอไปนคอคาทเปนไปไดของ 𝑏/𝑎

ก. 0.631 ข. 0.640 ค. 0.651 ง. 0.661

7. คาของ (cot 10° − 3√3)(csc 20° + 2 cot 20°) ตรงกบขอใด ก. 3√3 − 1 ข. 4 ค. √3 + 2 ง. 6

8. ก าหนดใหมขอมลของตวอยาง ชด 𝐴 ประกอบดวย 0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90

ชด 𝐵 ประกอบดวย 0, 20, 40, 60, 80, 100, 120, 140, 160, 180

พจารณาขอความตอไปน (1) ขอมลชด 𝐴 มสมประสทธของพสยมากกวาขอมลชด 𝐵

(2) ขอมลชด 𝐴 มสมประสทธของการแปรผนมากกวาขอมลชด 𝐵 ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ

Page 4: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

4 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

9. แมวนอยชอเหมยวย ตดสนใจเดนเปนวงตามจดดงภาพ เรมตนจากจด 𝑆 โดยแตละครง มความนาจะเปนเทากบ 1

2 ทจะยายไปยงจดทเชอมตดกนกบจดเดม เหมยวยจะเดนไปเรอยๆ จนกวาจะ

ผานครบทกจดแลวจงหยดเดน จงหาความนาจะเปนทจดหมายเลข 3 จะถกเดนผานเพยงครงเดยวและเปนจดกอนจดสดทายของการเดนของเหมยวย

ก. 1

3 ข. 1

4 ค. 1

5 ง. ไมมขอใดถกตอง

10. ส าหรบจ านวนจรง 𝑎 ≥ 1 นยาม √𝑎 − √𝑎 − √𝑎 − … คอ n

lim 𝑎𝑛 โดยท 𝑎1 = √𝑎

และ 𝑎𝑛+1 = √𝑎 − 𝑎𝑛 ส าหรบ 𝑛 = 1, 2, 3, … ขอใดตอไปนถกตองส าหรบ √1 − √1 − √1 − …

ก. มคาเทากบ −1−√5

2 ข. มคาเทากบ −1+√5

2

ค. มคาเทากบ 0 ง. ไมมคา

11. ก าหนดให (𝑎𝑛)𝑛=1∞ และ (𝑏𝑛)𝑛=1

∞ เปนล าดบของจ านวนจรงซง 𝑎𝑛 < 𝑏𝑛 ทก 𝑛 = 1, 2, 3, …

พจารณาขอความตอไปน (1) ถาล าดบ (𝑎𝑛)𝑛=1

∞ และ (𝑏𝑛)𝑛=1∞ ลเขา แลว

nlim 𝑎𝑛 <

nlim 𝑏𝑛

(2) ถาอนกรม

1n

𝑎𝑛 และ

1n

𝑏𝑛 ลเขา แลว

1n

𝑎𝑛 <

1n

𝑏𝑛

ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ

𝑆

1 2

3

Page 5: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 5

12. ก าหนดให 𝑓 : [0, 1] → ℝ นยามโดย 𝑓(𝑥) = √arccos 𝑥 + √arcsin 𝑥 ถาผลตางของคาสงสดและคาต าสดของ 𝑓 บนชวง [0, 1] มคาเทากบ 𝑎√𝜋 ส าหรบบางคา 𝑎 ทเปนจ านวนจรง แลวคาของ 4𝑎 − 2𝑎2 ตรงกบขอใด

ก. 0 ข. 1 ค. 2 ง. 3

13. นยามล าดบ {𝑎𝑛}, {𝑏𝑛} และ {𝑐𝑛} ส าหรบ 𝑛 = 1, 2, … ดงน

𝑎𝑛 = 𝑛2+1

√𝑛4+4 , 𝑏𝑛 = 𝑎1𝑎2 ∙∙∙ 𝑎𝑛 , 𝑐𝑛 = 𝑏1𝑏2 ∙∙∙ 𝑏𝑛

พจารณาขอความตอไปน

(1) 𝑐9 = 32

√111

(2) 𝑏𝑛

√2−

𝑛

𝑛+1 <

1

𝑛3 ทก 𝑛 = 1, 2, …

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ

14. ให 𝑧 เปนจ านวนเชงซอนซงสอดคลองกบสมการ 𝑖𝑧4 − 𝑧3 − 𝑧 − 𝑖 = 0 พจารณาขอความตอไปน (1) |z| = 1

(2) ถา 𝑧 ≠ ±𝑖 แลว 𝑧 − 1/𝑧 = 𝑖

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ

Page 6: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

6 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

15. พจารณาขอความตอไปน (1) มจ านวนเชงซอน 𝑧 ทไมใชจ านวนจรง แต 𝑧 −

1

𝑧 เปนจ านวนจรง

(2) ถา 𝑧 เปนจ านวนเชงซอนทไมใชจ านวนจรง และ 𝑧 + 1

𝑧 เปนจ านวนจรงแลว |𝑧| = 1

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ

ตอนท 2 ม 10 ขอ ขอละ 3 คะแนน

16. ถาฟงกชน 𝑔 : ℝ − {1} → ℝ สอดคลองกบสมการ 𝑔(𝑥) + 𝑥𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) = 𝑥 จงเขยน 𝑔(𝑥) ในรปของ 𝑥

17. ก าหนดให �� และ �� เปนเวกเตอรหนงหนวย ถาเวกเตอร �� + 2�� ตงฉากกบเวกเตอร 5�� − 4�� แลว ความยาวรอบรปมากสดทเปนไปไดของรปสามเหลยมทม �� และ �� เปนดานประกอบสองดาน มคาเทากบเทาใด

Page 7: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 7

18. ก าหนดให 𝑃 เปนจดจดหนงทไมเปนจดยอดบนไฮเพอรโบลา 𝑥2 − 𝑦2 = 9 ถา 𝑃𝐹1 ∙ 𝑃𝐹2 = 25 เมอ 𝐹1 และ 𝐹2 เปนจดโฟกสของไฮเพอรโบลาดงกลาวแลว รปสามเหลยม 𝑃𝐹1𝐹2 มพนทเทากบเทาใด

19. ถา 𝑓(𝑥) = 𝑥2 − 1 ทก 𝑥 ∈ [−2, 3] แลวพนทใตเสนโคง 𝑦 = |𝑓(𝑥)| ทอยเหนอแกน 𝑋 บนชวงปด [−2, 3]

มคาเทากบเทาใด

20. ให 𝑥 และ 𝑦 เปนจ านวนเตมบวกโดยท 𝑥 < 𝑦 และสอดคลองกบสมการ 𝑥2 + 𝑦2 = 2017 จงหาคาของ 𝑦

Page 8: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

8 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

21. ก าหนดให 𝑥 > 1 และ 𝑦 > 1 สอดคลองกบสมการ log𝑦 𝑥 − log𝑥 𝑦 = 8

3 แลว คาต าสดของ 𝑥 − 12𝑦

เทากบเทาใด

22. ก าหนดพาราโบลา 𝑝(𝑥) = 2017𝑥2 − 2560𝑥 − 743

ให 𝐿1 และ 𝐿2 เปนเสนสมผสพาราโบลา 𝑝(𝑥) ทจด (−10, 𝑝(−10)) และทจด (1000, 𝑝(1000)) ตามล าดบ

ถา 𝐿1 และ 𝐿2 ตดกนทจด (𝑥0, 𝑦0) แลว 𝑥0 มคาเทาใด

23. ก าหนดให 𝐴 = { 𝑎 ∈ ℝ : สมการ ln(𝑎𝑥 − 3) − ln(3 − 𝑥) = ln(𝑥 − 2) มผลเฉลยเพยงหนงเดยว } และ

𝐵 = { 𝑏 ∈ ℝ : |𝑏 − 1| < |6 − 4𝑏| } จงหา 𝐴 ∩ 𝐵

Page 9: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 9

24. บทนยาม ส าหรบเมทรกซ 𝐴 ใดๆ ซงมสมาชกเปนจ านวนเตม และส าหรบจ านวนเตมบวก 𝑛 ใดๆ นยาม 𝐴 mod 𝑛

ใหเปนเมรกซทมมตเทากบมตของ 𝐴 และสมาชกต าแหนงใดๆของ 𝐴 mod 𝑛 ไดจากเศษเหลอทไดจากการหาร

สมาชกในต าแหนงนนของ 𝐴 ดวย 𝑛 เชน ถา 𝐴 = [3 42 5

] แลว จะไดวา 𝐴 mod 3 = [0 12 2

]

ให 𝑋 = {[𝑎 𝑏𝑐 𝑑

] ∶ 𝑎, 𝑏, 𝑐, 𝑑 ∈ {0,1,2}}

จ านวนเมทรกซ 𝐴 ∈ 𝑋 ทงหมดทมสมบต 𝐴2 mod 3 = 𝐼 เทากบเทาใด

25. สมเลอกจ านวนเตม 𝑎 และ 𝑏 จากเซตของจ านวนเตม {1, 2, … , 100} ความนาจะเปนทจะสมได 𝑎 และ 𝑏 ซงท าให 7𝑎 + 𝑏 หารดวย 10 ลงตวเทากบเทาใด

ตอนท 3 ม 10 ขอ ขอละ 4 คะแนน 26. จงหาค าตอบ (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 ทงหมดของระบบสมการ 2 log(𝑥 − 2𝑦) = log 𝑥 + log 𝑦

3𝑥−𝑦 + 27𝑦 = 6

Page 10: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

10 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

27. จงหาจ านวนจรง 𝑎 ทงหมดทท าใหเซตค าตอบของอสมการ 4𝑥 − 𝑎 ∙ 2𝑥 − 𝑎 + 3 ≤ 0 ไมเปนเซตวาง

28. มชายหญงอยจ านวนหนงถกจดใหนงทานอาหารรอบโตะกลม โดยมเงอนไขวา มผหญง 3 คนทมผชายนงทางขวามอถดจากตนเอง มผชาย 1 คนทมผชายนงทางซายมอถดจากตนเอง มผหญง 3 คนทมผหญงนงทางซายมอถดจากตนเอง จะมวธในการจดใหชายหญงกลมนนงรอบโตะกลมโดยสอดคลองเงอนไขขางตนทงหมดกวธ

29. จงหาจ านวนจรง 𝑥 ทงหมดทท าให 𝑓(𝑥) = (𝑥 − 2)4(𝑥 + 1)3(𝑥 − 1) มคาสงสดสมพทธหรอคาต าสดสมพทธ

Page 11: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 11

30. หนทดลองตวหนงอยในหองของกลองทดลองเขาวงกตซงมชองประต 4 ชอง มหนงชองของประตทมทางเดนทน าหนไปสทางออกภายนอกโดยหนจะใชเวลาในการเดนทาง 9 วนาท สวนชองประตอกสามชองทเหลอจะน าไปสทางเดนทวกกลบมาทหองเดม โดยหนจะใชเวลาในทางเดนเหลานเปนเวลา 3, 5 และ 7 วนาทตามล าดบ และทกครงทหนกลบมาทหองเดมหนจะสมเขาชองประตอกครงโดยทการสมเลอกประตแตละครงจะไมขนกบการสมเลอกชองประตในครงกอนหนา จงหาความนาจะเปนทหนจะใชเวลา 30 วนาทในการเดนทางออกไปสภายนอก

31. จงหาคาของ x

lim 𝑥3

2(√𝑥 + 1 + √𝑥 − 1 − 2√𝑥)

32. จงหาผลรวมของคา 𝑥 ทงหมดในชวง [0, 2𝜋] ซงสอดคลองกบสมการ 4

sec 𝑥 − 2 tan 𝑥−

1

sec 𝑥 + tan 𝑥 = 3√3

Page 12: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

12 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

33. จงหาคา 𝑎 > 0 และ 𝑥 > 0 ทงหมดทสอดคลองกบระบบสมการ (ln 𝑎)𝑎𝑥 = 1

𝑎𝑥 = 𝑥

34. ก าหนดให 𝐴 และ 𝐵 เปนเมทรกซขนาด 5 × 5 ซง 𝐴 , 𝐵 และ 𝐵−1 − 𝐴 เปนเมทรกซไมเอกฐาน

จงหา (𝐴−1 + (𝐵−1 − 𝐴)−1)−1 (ตอบในรปของเมทรกซ 𝐴 และ 𝐵 โดยไมใชเครองหมายอนเวอรส)

35. จงหาจ านวนจรง 𝑥 ทงหมดทสอดคลองกบสมการ 1

𝑥 − tan 20° +

1

𝑥 + tan 40° +

1

𝑥 − tan 80° = 0

Page 13: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 13

เฉลย

1. ค 10. ง 19. 28

3 28. (5

2) 4! 6!

2. ก 11. ค 20. 44 29. 0 , 5

4 , 2

3. ค 12. ข 21. −16 30. 737

48

4. ค 13. ค 22. 495 31. −0.25

5. ก 14. ข 23. (1, 1.4) 32. 13𝜋

6

6. ค 15. ค 24. 14 33. 𝑥 = 𝑒 , 𝑎 = 𝑒1

𝑒

7. ข 16. 2𝑥

𝑥2+1 25. 1 34. 𝐴 − 𝐴𝐵𝐴

8. ง 17. 2 + √3 26. ( 4

3 ,

1

3 ) 35. √3 ± 2

9. ก 18. 12 27. [2, ∞)

แนวคด

1. ส าหรบเซตยอย 𝐴1, 𝐴2, … , 𝐴𝑛, … ใน ℝ ใดๆ นยาม

1n

𝐴𝑛 := { 𝑥 ∈ ℝ | มจ านวนนบ 𝑛 ซง 𝑥 ∈ 𝐴𝑛 } และ

1n

𝐴𝑛 := { 𝑥 ∈ ℝ | 𝑥 ∈ 𝐴𝑛 ทกจ านวนนบ 𝑛 }

ขอใดตอไปนไมถกตอง

ก.

1n

[−𝑛 +1

𝑛 , 𝑛 −

1

𝑛) = ℝ ข.

1n

(−1

𝑛,

1

𝑛) = {0}

ค.

1n

(1

𝑛 , 1 −

1

𝑛] = (0, 1] ง.

1n

(0, 1 +1

𝑛] =

1n

(0, 1 +1

𝑛)

ตอบ ค

ก. เมอ 𝑎 เปนจ านวนจรงใดๆ จะเหนวา 𝑎 ∈ [−𝑛 +1

𝑛 , 𝑛 −

1

𝑛) ไดเสมอ เมอ 𝑛 เปนจ านวนนบทมคามากพอ

เชน เมอ 𝑛 = ⌈|𝑎|⌉ + 2 จะได 3 ∈ [−5 +1

5 , 5 −

1

5) , 91.9 ∈ [−93 +

1

93 , 93 −

1

93)

−5.1 ∈ [−7 +1

7 , 7 −

1

7) เปนตน

ดงนน จ านวนจรงทกจ านวน จะอยใน

1n

[−𝑛 +1

𝑛 , 𝑛 −

1

𝑛) → ก. ถก

ข. จะเหนวา 0 ∈ (−1

𝑛,

1

𝑛) ส าหรบทกจ านวนนบ 𝑛

และเมอ 𝑎 ≠ 0 จะสามารถหา 𝑛 ท 𝑎 ∉ (−1

𝑛,

1

𝑛) ไดเสมอ เมอ 𝑛 เปนจ านวนนบทมคามากพอ

เชน เมอ 𝑛 = ⌈|1

𝑎|⌉ จะได 3 ∉ (−

1

1,

1

1) , 0.05 ∉ (−

1

20,

1

20) เปนตน

ดงนน 0 จะเปนจ านวนเดยวเทานน ทอยใน

1n

(−1

𝑛,

1

𝑛) → ข. ถก

ค. ไมวา 𝑛 จะเปนจ านวนนบอะไรกตาม จะเหนวา 1 ∉ (1

𝑛 , 1 −

1

𝑛] ดงนน 1 ∉

1n

(1

𝑛 , 1 −

1

𝑛]

แต 1 ∈ (0, 1] ดงนน

1n

(1

𝑛 , 1 −

1

𝑛] ≠ (0, 1] → ค. ผด

ง. จะแสดงวาทงฝงซายและฝงขวา ตางกเทากบ (0, 1] ทงค

เมอ 𝑎 ∈ (0, 1] จะเหนวา (0, 1] ⊂ (0, 1 +1

𝑛] และ (0, 1] ⊂ (0, 1 +

1

𝑛) ส าหรบจ านวนนบ 𝑛 ทกตว

เมอ 𝑎 ≤ 0 จะเหนวา 𝑎 ∉ (0, 1 +1

𝑛] และ 𝑎 ∉ (0, 1 +

1

𝑛) ส าหรบ 𝑛 บางตว (เชนเมอ 𝑛 = 1)

Page 14: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

14 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

เมอ 𝑎 > 1 จะม 𝑛 ท 𝑎 ∉ (0, 1 +1

𝑛] และ 𝑎 ∉ (0, 1 +

1

𝑛) เสมอ เมอ 𝑛 เปนจ านวนนบทมคามากพอ

เชน เมอ 𝑛 = ⌈1

𝑎−1⌉ + 1 จะได 3 ∉ (0, 1 +

1

1] และ 3 ∉ (0, 1 +

1

1)

1.1 ∉ (0, 1 +1

11] และ 1.1 ∉ (0, 1 +

1

11) เปนตน

ดงนน จะมแค (0, 1] เทานน ทอยทงฝงซายและฝงขวา → ง. ถก

2. ต ารวจท าการสอบสวนผ ตองสงสยในคดลกทรพยจ านวน 5 คน ไดแก กนกอร เขมรฐ แคทรยา จรศกด เชงชาย ภายใตขอสมมตฐานวาขโมยจะพดโกหกเสมอ สวนผบรสทธจะพดความจรงเสมอ และขโมยมเพยงคนเดยว จากการสอบปากค าดงน

กนกอร: ขโมยเปนผชาย

แคทรยา: ขโมยคอ กนกอร เชงชาย: ถาขโมยคอจรศกดแลวกนกอรเปนผบรสทธ ผ ตองสงสยในขอใดเปนขโมย

ก. กนกอร ข. แคทรยา ค. เชงชาย ง. ขอมลไมพอทจะสรปได

ตอบ ก เนองจากขโมยมคนเดยว ดงนน ค าพดของ เชงชาย จะเปนจรงเสมอ

เนองจากขโมยจะพดโกหกเสมอ ดงนน เชงชาย ไมใชขโมย

กรณ แคทรยาพดจรง จะไดวา กนกอร เปนขโมย ดงนน ค าพด กนกอร ทบอกวา “ขโมยเปนผชาย” จะเปนเทจ

ดงนน ขโมยเปนหญง → จะสรปไดวา กนกอร เปนขโมย ทเปนหญง กรณ ใหแคทรยาพดโกหก จะได แคทรยา เปนขโมย (เพราะขโมยจะพดโกหกเสมอ) เนองจากขโมยมคนเดยว ดงนน ค าพดกนกอรจะเปนจรง → สรปไดวา แคทรยา เปนขโมย ทเปนชาย

ดงนน ขอนควรจะตอบขอ ง. เพราะไมรวา กนกอร (ญ) หรอ แคทรยา (ช) ทเปนขโมย

แตผมเดาใจคนออกขอสอบ วาคงอยากใหเรารเองวา แคทรยาเปนหญง → ถาผมสอบ ผมคงเสยงตอบของ ก.

3. จ านวนของคอนดบ (𝑚, 𝑛) ของจ านวนเตม 𝑚, 𝑛 ทงหมดซงสอดคลองกบสมการ 𝑚2 − 𝑚𝑛 + 2𝑛2 = 23

ตรงกบขอใดตอไปน ก. 0 ข. 4 ค. 6 ง. 8

ตอบ ค จดรปใหเปนสมการก าลงสองทม 𝑚 เปนตวแปร →

ใชสตร 𝑥 = −𝑏±√𝑏2−4𝑎𝑐

2𝑎 จะได 𝑚 =

−(−𝑛) ± √(−𝑛)2−4(1)(2𝑛2−23)

2 =

𝑛 ± √92−7𝑛2

2

เนองจาก 𝑚 และ 𝑛 ตองเปนจ านวนเตม ดงนน 92 − 7𝑛2 ตองถอดรทลงตวเทานน (ไมงน 𝑚 จะเปนอตรรกยะ) จะเหนวาม 𝑛 = ±2 เทานน ทท าให 92 − 7𝑛2 ถอดรทลงตว

(ถา 𝑛 เปน ±4 ลงไป จะท าให 92 − 7𝑛2 ตดลบ และถอดรทไมได)

ถา 𝑛 = 2 จะได 𝑚 = 2±√64

2 = −3 , 5

ถา 𝑛 = −2 จะได 𝑚 = −2±√64

2 = −5 , 3

จะไดค าตอบคอ (−3, 2), (5, 2), (−5, −2), (3, −2) รวม 4 ค าตอบ

𝑚2 − 𝑚𝑛 + 2𝑛2 = 23 𝑚2 − 𝑛𝑚 + 2𝑛2 − 23 = 0

𝑛 92 − 7𝑛2 0 92

±1 85 ±2 64

±3 29

±4 ตดลบ

Page 15: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 15

4. ก าหนดให 𝐴 = { (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 | 𝑥, 𝑦 ≥ 0 และ |√𝑥 − √𝑦| ≤ √|𝑥 − 𝑦| } และ

𝐵 = { (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 | 𝑥2 + 𝑦2 ≤ 2𝑥 + 2𝑦 − 1 } ขอใดตอไปนเปนพนทของเซต 𝐴 ∩ 𝐵

ก. 𝜋/4 ข. 𝜋/2 ค. 𝜋 ง. 2𝜋

ตอบ ค หา 𝐴 :

จะเหนวาทกตวทางขวามากกวาหรอเทากบ 0 ทกตว → อสมการเปนจรงเสมอเมอ 𝑥, 𝑦 ≥ 0

→ จะได 𝐴 คอบรเวณทงหมดในจตภาคท 1

หา 𝐵 :

เปนพนทในวงกลมทม ศก = (1, 1) และ รศม = 1 ดงรป

เนองจากวงกลม 𝐵 อยในจตภาคท 1 ทงวง จะได 𝐴 ∩ 𝐵 = วงกลม 𝐵 ทงวง ดงนน 𝐴 ∩ 𝐵 จะเปนวงกลม รศม 1 หนวย → จะไดพนท = 𝜋(12) = 𝜋

5. ก าหนดให 𝑓(𝑥) = 2560𝑥+2017

2017𝑥−2560 และ 𝑔(𝑥) = √𝑥 − 25

คาของ (𝑔 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓)(650) ตรงกบขอไปตอไปน ก. 25 ข. 50 ค. 625 ง. ไมมขอใดถกตอง ตอบ ก จดรปสมการ 𝑦 = 𝑓(𝑥) :

จะเหนวา 𝑥 และ 𝑦 ในสมการทได มลกษณะ “สมมาตร” กน (เมอเปลยน 𝑥 เปน 𝑦 , เปลยน 𝑦 เปน 𝑥 จะไดสมการเดม) ดงนน 𝑓−1 = 𝑓 ( เพราะ 𝑓−1 ไดจากการเปลยน 𝑥 เปน 𝑦 , เปลยน 𝑦 เปน 𝑥

ถาเปลยนแลวไดเหมอนเดม แสดงวา 𝑓−1 = 𝑓 ) ดงนน (𝑔 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓 ∘ 𝑓)(650)

|√𝑥 − √𝑦| ≤ √|𝑥 − 𝑦|

(√𝑥 − √𝑦)4

≤ √|𝑥 − 𝑦|4

(√𝑥 − √𝑦)4

≤ (𝑥 − 𝑦)2

(√𝑥 − √𝑦)4

≤ (√𝑥2

− √𝑦2

)2

(√𝑥 − √𝑦)4

≤ ((√𝑥 − √𝑦)(√𝑥 + √𝑦))2

0 ≤ (√𝑥 − √𝑦)2

(√𝑥 + √𝑦)2

− (√𝑥 − √𝑦)4

0 ≤ (√𝑥 − √𝑦)2

((√𝑥 + √𝑦)2

− (√𝑥 − √𝑦)2

)

0 ≤ (√𝑥 − √𝑦)2

(2√𝑦) (2√𝑥)

ยกก าลงสอง เพอก าจดรท ยกก าลงสอง เพอก าจดคาสมบรณ

รวมเปน ก าลงส

ผลตางก าลงสอง

ผลตางก าลงสอง

𝑥2 + 𝑦2 ≤ 2𝑥 + 2𝑦 − 1 𝑥2 − 2𝑥 + 𝑦2 − 2𝑦 ≤ −1 𝑥2 − 2𝑥 + 1 + 𝑦2 − 2𝑦 + 1 ≤ −1 + 1 + 1 (𝑥 − 1)2 + (𝑦 − 1)2 ≤ 1

1

1

𝑦 = 2560𝑥+2017

2017𝑥−2560

2017𝑥𝑦 − 2560𝑦 = 2560𝑥 + 2017 2017𝑥𝑦 − 2017 = 2560𝑥 + 2560𝑦

= 𝑔( 𝑓 ( 𝑓 ( 𝑓 ( 𝑓 (650))))) = 𝑔(𝑓−1(𝑓 (𝑓−1(𝑓(650))))) = 𝑔(𝑓−1(𝑓 ( 650 ))) = 𝑔( 650 )

= √650 − 25 = 25

𝑓−1 = 𝑓 𝑓−1 ตดกบ 𝑓 ได

Page 16: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

16 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

6. นกวงสองคน 𝐴 และ 𝐵 ก าลงจะวงแขงบนลวงทเปนเสนรอบวงของวงกลมรศม 𝑟 เมตร เปนจ านวน 50 รอบ ถานกวงเรมตนวงทจดเดยวกนและวงไปในทศทางเดยวกนดวยความเรวคงท โดย 𝐴 วงดวยความเรว 𝑎 เมตรตอนาท และ 𝐵

วงดวยความเรว 𝑏 เมตรตอนาท โดยท 𝑎 > 𝑏 เมอการแขงขนเสรจสน พบวา 𝐴 ไดวงแซงรอบ 𝐵 ไปเปนจ านวนทงสน 17 รอบ ขอใดตอไปนคอคาทเปนไปไดของ 𝑏/𝑎

ก. 0.631 ข. 0.640 ค. 0.651 ง. 0.661

ตอบ ค เนองจาก 𝑎 > 𝑏 ดงนน เมอการแขงขนเสรจสน 𝐴 จะวงไดครบ 50 รอบ (แต 𝐵 จะวงไดนอยกวา 50 รอบ) 1 รอบ = 2𝜋𝑟 เมตร ดงนน 𝐴 จะวงไดระยะทาง = 50(2𝜋𝑟) = 100𝜋𝑟 เมตร 𝐴 วงเรว 𝑎 เมตรตอนาท ดงนน 𝐴 ใชเวลาวง = 100𝜋𝑟

𝑎 นาท จงจะถงเสนชย

𝐵 เรมวงพรอม 𝐴 ดงนน ขณะท 𝐴 เขาเสนชย 𝐵 จะใชเวลาวงไป 100𝜋𝑟

𝑎 นาท ดวย

ดงนน ขณะท 𝐴 เขาเสนชย 𝐵 วงไดระยะทาง 100𝜋𝑟

𝑎∙ 𝑏 เมตร

𝐴 แซง 𝐵 ไป 17 รอบ แสดงวา ระยะทาง𝐴 − ระยะทาง𝐵 ตองเกน 17 รอบสนาม แตไมถง 18 รอบสนาม

→ จะเหนวามขอ ค เทานน ทอยระหวาง 0.64 และ 0.66

7. คาของ (cot 10° − 3√3)(csc 20° + 2 cot 20°) ตรงกบขอใด ก. 3√3 − 1 ข. 4 ค. √3 + 2 ง. 6

ตอบ ข

= (cos 10°

sin 10°− 3√3) (

1

sin 20°+

2 cos 20°

sin 20°)

= (cos 10° − 3√3 sin 10°

sin 10°) (

1 + 2 cos 20°

sin 20°)

= cos 10° + 2 cos 10° cos 20° − 3√3 sin 10° − 3√3(2 cos 20° sin 10°)

sin 10° sin 20° ∙

2

2

= cos 10° + cos 30° + cos 10° − 3√3 sin 10° − 3√3(sin 30°−sin 10°)

cos 10° − cos 30° ∙

2

1

= cos 10° + cos 30° + cos 10° − 3√3 sin 10° − 3√3 sin 30° + 3√3 sin 10°

cos 10° − cos 30° ∙ 2

= 2 cos 10° +

√3

2 −

3√3

2

cos 10° − √3

2

∙ 2

= 2 cos 10° −

2√3

2

cos 10° − √3

2

∙ 2

= 2(cos 10°−

√3

2)

cos 10°−√3

2

∙ 2 = 4

เวลา = ระยะทางความเรว

17(2𝜋𝑟) < 100𝜋𝑟 −100𝜋𝑟

𝑎∙ 𝑏 < 18(2𝜋𝑟)

34 < 100 − 100𝑏

𝑎 < 36

−66 < − 100𝑏

𝑎 < −64

0.66 > 𝑏

𝑎 > 0.64

÷ 𝜋𝑟 ตลอด

− 100 ตลอด

÷ (− 100) ตลอด

ตองกลบ มากกวา ↔ นอยกวา

Page 17: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 17

8. ก าหนดใหมขอมลของตวอยาง ชด 𝐴 ประกอบดวย 0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90

ชด 𝐵 ประกอบดวย 0, 20, 40, 60, 80, 100, 120, 140, 160, 180

พจารณาขอความตอไปน (1) ขอมลชด 𝐴 มสมประสทธของพสยมากกวาขอมลชด 𝐵

(2) ขอมลชด 𝐴 มสมประสทธของการแปรผนมากกวาขอมลชด 𝐵 ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ ตอบ ง

(1) สปส พสย = 𝑚𝑎𝑥−𝑚𝑖𝑛

𝑚𝑎𝑥+𝑚𝑖𝑛 → ชด 𝐴 คอ 90−0

90+0 = 1

→ ชด 𝐵 คอ 180−0

180+0 = 1 เทากน → (1) ผด

(2) สปส การแปรฝน = 𝑠

��

ขอมล 𝐵 ไดจากการน าขอมล 𝐴 มาคณ 2 → จากสมบตของ 𝑠 และ �� จะได

(1) ÷ (2) จะได 𝑠𝐵

��𝐵 =

2𝑆𝐴

2��𝐴 =

𝑆𝐴

��𝐴

ดงนน ขอมลทงสองชด จะม สปส การแปรผนเทากน → (2) ผด

9. แมวนอยชอเหมยวย ตดสนใจเดนเปนวงตามจดดงภาพ เรมตนจากจด 𝑆 โดยแตละครง มความนาจะเปนเทากบ 1

2 ทจะยายไปยงจดทเชอมตดกนกบจดเดม เหมยวยจะเดนไปเรอยๆ จนกวาจะ

ผานครบทกจดแลวจงหยดเดน จงหาความนาจะเปนทจดหมายเลข 3 จะถกเดนผานเพยงครงเดยวและเปนจดกอนจดสดทายของการเดนของเหมยวย

ก. 1

3 ข. 1

4 ค. 1

5 ง. ไมมขอใดถกตอง

ตอบ ก จะเหนวาเดน 3 ครง กพอจะบอกไดวามทางส าเรจหรอไม → จะดการเดน 3 ครงทเปนไปไดทงหมด

แลวจงคอยๆ ไลยอนขนมาเพอหาโอกาสทเดนส าเรจในการเดนครงกอนหนา

พจารณา เสนทาง 𝑆 → 1 → 3 จะเหนวาการเดนครงถดไป มโอกาสทจะเดนตอไปท 2

หรอ 1 อยางละ 12 เทาๆกน

𝑆 → 1 → 3 → 2 : ถาเดนแบบน ถอวาส าเรจ (โอกาสส าเรจ = 1) 𝑆 → 1 → 3 → 1 : ถาเดนแบบน ตอใหครงตอๆ ไปเดนยงไง กไมส าเรจ เพราะผาน 3 ไปแลวครงหนง แตยงไมจบในจดถดไป (จะจบไดตองเดนครบทกเลข แตยงไม

ผาน 2) จงไมททางทจะผาน 3 เพยงครงเดยวกอนจดสดทายได (โอกาสส าเรจ = 0) ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 → 3 มโอกาสทจะเดนตอไปท 2 (โอกาสส าเรจ = 1) หรอ 1 (โอกาสส าเรจ = 0) เทาๆ กน

ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 → 3 จะมโอกาสส าเรจ = 1+0

2 =

1

2

𝑠𝐵 = 2𝑠𝐴 …(1)

��𝐵 = 2��𝐴 …(2)

𝑆

1 2

3

𝑆

1 2

3 𝑆

1 2 1 2

Page 18: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

18 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

พจารณาเสนทาง 𝑆 → 1 → 𝑆 จะเหนวาการเดนครงถดไป มโอกาสทจะเดนตอไปท 2 หรอ 1 อยางละ 12 เทาๆกน

𝑆 → 1 → 𝑆 → 2 : ถาเดนแบบน จะเดนผานเกอบทกจดแลว ขาดแค 3 ดงนน เมอไหรกตามทเดนไปท 3 จะถอวาสนสดการเดนทนท (3 คอจดสดทาย) จงไมมทางผาน 3 กอนจดสดทายได (โอกาสส าเรจ = 0)

𝑆 → 1 → 𝑆 → 1 : เดนแบบน จะยงบอกไมไดวาส าเรจหรอไม → สมมตใหโอกาสทเดนแบบนแลวส าเรจ = 𝑝

ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 → 𝑆 มโอกาสทจะเดนตอไปท 2 (โอกาสส าเรจ = 0) หรอ 1 (โอกาสส าเรจ = 𝑝) เทาๆ กน

ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 → 𝑆 จะมโอกาสส าเรจ = 0+𝑝

2 =

𝑝

2

จากทงกรณ 𝑆 → 1 → 3 (โอกาสส าเรจ = 1

2) และ 𝑆 → 1 → 𝑆 (โอกาสส าเรจ =

𝑝

2)

ยอนกลบขนไปพจารณาเสนทาง 𝑆 → 1

จะเหนวา เสนทาง 𝑆 → 1 มโอกาสทจะเดนตอไปท 3 (โอกาสส าเรจ = 1

2) หรอ 1 (โอกาสส าเรจ =

𝑝

2) เทาๆ กน

ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 จะมโอกาสส าเรจ = 1

2+

𝑝

2

2 =

1+𝑝

4

แตเสนทาง 𝑆 → 1 จะมโอกาสส าเรจเหมอนกบเสนทาง 𝑆 → 1 → 𝑆 → 1 (เพราะเดนมาอยทจด 1 เหมอนกน และเคยผาน 𝑆 กบ 1 สองจดเหมอนกน) แตเราเคยสมมตใหเสนทาง 𝑆 → 1 → 𝑆 → 1 มโอกาสส าเรจ = 𝑝

ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 จะมโอกาสส าเรจ = 𝑝 ดวย ท าใหไดสมการคอ 1+𝑝

4 = 𝑝

เนองจากจด 1 กบ 2 มความสมมาตรกน ดงนน เสนทาง 𝑆 → 1 กบ 𝑆 → 2 จะมโอกาสส าเรจเทากน คอ 13

ดงนน จากจด 𝑆 ทเปนจดเรมตน จะมโอกาสเดนไปท 1 (โอกาสส าเรจ = 1

3) หรอ 2 (โอกาสส าเรจ =

1

3) เทาๆ กน

ดงนน จากจด 𝑆 จะมโอกาสส าเรจ = 1

3+

1

3

2 =

1

3

10. ส าหรบจ านวนจรง 𝑎 ≥ 1 นยาม √𝑎 − √𝑎 − √𝑎 − … คอ n

lim 𝑎𝑛 โดยท 𝑎1 = √𝑎

และ 𝑎𝑛+1 = √𝑎 − 𝑎𝑛 ส าหรบ 𝑛 = 1, 2, 3, … ขอใดตอไปนถกตองส าหรบ √1 − √1 − √1 − …

ก. มคาเทากบ −1−√5

2 ข. มคาเทากบ −1+√5

2

ค. มคาเทากบ 0 ง. ไมมคา ตอบ ง

จากนยาม จะได √1 − √1 − √1 − … คอ n

lim 𝑎𝑛 เมอ 𝑎 = 1

ซงจะได 𝑎1 = √1 = 1 และ 𝑎𝑛+1 = √1 − 𝑎𝑛 → แทน 𝑛 = 1 จะได 𝑎2 = √1 − 𝑎1 = √1 − 1 = 0

→ แทน 𝑛 = 2 จะได 𝑎3 = √1 − 𝑎2 = √1 − 0 = 1

→ แทน 𝑛 = 3 จะได 𝑎4 = √1 − 𝑎3 = √1 − 1 = 0

⋮ จะเหนวา 𝑎𝑛 แกวงไปมาระหวาง 1 กบ 0 ดงนน จะหาคา

nlim 𝑎𝑛 ไมได

หมายเหต : ขอน จะยงสมมตให √1 − √1 − √1 − … = 𝑥 ไมได จนกวาจะรวามนมคา

1 + 𝑝 = 4𝑝

1

3 = 𝑝

Page 19: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 19

11. ก าหนดให (𝑎𝑛)𝑛=1∞ และ (𝑏𝑛)𝑛=1

∞ เปนล าดบของจ านวนจรงซง 𝑎𝑛 < 𝑏𝑛 ทก 𝑛 = 1, 2, 3, …

พจารณาขอความตอไปน (1) ถาล าดบ (𝑎𝑛)𝑛=1

∞ และ (𝑏𝑛)𝑛=1∞ ลเขา แลว

nlim 𝑎𝑛 <

nlim 𝑏𝑛

(2) ถาอนกรม

1n

𝑎𝑛 และ

1n

𝑏𝑛 ลเขา แลว

1n

𝑎𝑛 <

1n

𝑏𝑛

ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ ตอบ ค 1. ไมจรง เชน ถา ให (𝑎𝑛)𝑛=1

∞ คอ 1

2 ,

1

3 ,

1

4 , …

ให (𝑏𝑛)𝑛=1∞ คอ 1

1 ,

1

2 ,

1

3 , …

จะเหนวา 𝑎𝑛 < 𝑏𝑛 เสมอ แตลมตของทงสองล าดบ เทากบ 0 เทากน → (1) ผด

2. เมอลเขาทงสองอนกรม จะกระจาย lim ได ดงนน

1n

𝑏𝑛 −

1n

𝑎𝑛 =

1n

(𝑏𝑛 − 𝑎𝑛)

และเนองจาก 𝑎𝑛 < 𝑏𝑛 ดงนน 𝑏𝑛 − 𝑎𝑛 เปนบวก ทก 𝑛 = 1, 2, 3, …

ดงนน อนกรม

1n

(𝑎𝑛 − 𝑏𝑛) จะม “พจนแรกเปนบวก” และยงบวกพจนตอๆ ไปกจะ “ยงเปนบวกมากขน”

จงเปนไปไมได ท

1n

(𝑎𝑛 − 𝑏𝑛) จะลเขาสศนย หรอคาตดลบ ดงนน

1n

(𝑏𝑛 − 𝑎𝑛) > 0

อนกรมลเขา จะกระจาย lim ได → ไดเปน

1n

𝑏𝑛 −

1n

𝑎𝑛 > 0 ดงนน

1n

𝑏𝑛 >

1n

𝑎𝑛 → (2) ถก

12. ก าหนดให 𝑓 : [0, 1] → ℝ นยามโดย 𝑓(𝑥) = √arccos 𝑥 + √arcsin 𝑥 ถาผลตางของคาสงสดและคาต าสดของ 𝑓 บนชวง [0, 1] มคาเทากบ 𝑎√𝜋 ส าหรบบางคา 𝑎 ทเปนจ านวนจรง แลวคาของ 4𝑎 − 2𝑎2 ตรงกบขอใด

ก. 0 ข. 1 ค. 2 ง. 3

ตอบ ข จากสตร arccos 𝑥 + arcsin 𝑥 =

𝜋

2 → ให arccos 𝑥 = 𝑘 จะได arcsin 𝑥 =

𝜋

2− 𝑘

และเมอ 𝑥 ∈ [0, 1] จะได arccos 𝑥 ∈ [0, 𝜋

2]

ดงนน คาสงสด / ต าสดของ 𝑓 บนชวง [0, 1] จะเทากบ คาสงสด / ต าสดของ √𝑘 + √𝜋

2− 𝑘 เมอ 𝑘 ∈ [0,

𝜋

2]

ดงนน คาสงสด / ต าสด จะเกดทจด 𝑘 = 𝜋

4 หรอ จดขอบ (𝑘 = 0 หรอ 𝑘 =

𝜋

2)

𝑘 = 𝜋

4 : จะได √

𝜋

4 + √

𝜋

2−

𝜋

4 =

√𝜋

2 +

√𝜋

2 = √𝜋

1

2√𝑘 +

1

2√𝜋

2 − 𝑘

(−1) = 0

1

2√𝑘 =

1

2√𝜋

2 − 𝑘

𝑘 = 𝜋

2− 𝑘

𝑘 = 𝜋

4

ดฟ แลวจบ = 0

Page 20: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

20 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

𝑘 = 0 : จะได √0 + √𝜋

2− 0 = √

𝜋

2

𝑘 = 𝜋

2 : จะได √

𝜋

2 + √

𝜋

2−

𝜋

2 = √

𝜋

2

ดงนน คาสงสด = √𝜋 (เกดท 𝑘 = 𝜋

4) และคาต าสด = √

𝜋

2 (เกดท 𝑘 = 0 กบ 𝑘 =

𝜋

2 ต าสดเทากน)

จะไดผลตางของคาสงสดและคาต าสด = √𝜋 − √𝜋

2 = (1 − √

1

2) √𝜋 → เทยบกบ 𝑎√𝜋 จะได 𝑎 = 1 − √

1

2

ดงนน 4𝑎 − 2𝑎2 = 4 (1 − √1

2) − 2 (1 − √

1

2)

2

= 4 (1 − √1

2) − 2 (1 − 2√

1

2+

1

2)

= 4 − 4√1

2 − 2 + 4√

1

2 − 1 = 1

13. นยามล าดบ {𝑎𝑛}, {𝑏𝑛} และ {𝑐𝑛} ส าหรบ 𝑛 = 1, 2, … ดงน

𝑎𝑛 = 𝑛2+1

√𝑛4+4 , 𝑏𝑛 = 𝑎1𝑎2 ∙∙∙ 𝑎𝑛 , 𝑐𝑛 = 𝑏1𝑏2 ∙∙∙ 𝑏𝑛

พจารณาขอความตอไปน

(1) 𝑐9 = 32

√111

(2) 𝑏𝑛

√2−

𝑛

𝑛+1 <

1

𝑛3 ทก 𝑛 = 1, 2, …

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ ตอบ ค 𝑛4 + 4 จะแยกตวประกอบ โดยการท าเปนก าลงสองสมบรณแบบเพมพจนกลาง ไดดงน

ดงนน 𝑎𝑛 = 𝑛2+1

√𝑛4+4 =

𝑛2+1

√((𝑛−1)2+1)((𝑛+1)2+1) =

𝑛2+1

√(𝑛−1)2+1 √(𝑛+1)2+1

ดงนน 𝑏𝑛 = 𝑎1𝑎2 ∙∙∙ 𝑎𝑛 = 2

√1√5 ∙

5

√2√10 ∙

10

√5√17 ∙

17

√10√26 ∙ … ∙

𝑛2+1

√(𝑛−1)2+1 √(𝑛+1)2+1

จะเหนวา ตวเศษ ตดกบตวสวนสองขางซายขวาได → เหลอซายสดกบขวาสดทตดไมได → 𝑏𝑛 = √2

√1 ∙

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1

𝑛4 + 4 = 𝑛4 + 4𝑛2 + 4 − 4𝑛2 = (𝑛2 + 2)2 − (2𝑛)2 = (𝑛2 − 2𝑛 + 2)(𝑛2 + 2𝑛 + 2) = (𝑛2 − 2𝑛 + 1 + 1)(𝑛2 + 2𝑛 + 1 + 1) = ((𝑛 − 1)2 + 1)((𝑛 + 1)2 + 1)

𝑎1 = 12+1

√02+1 √22+1 =

2

√1√5

𝑎2 = 22+1

√12+1 √32+1 =

5

√2√10

𝑎3 = 32+1

√22+1 √42+1 =

10

√5√17

𝑎4 = 42+1

√32+1 √52+1 =

17

√10√26

Page 21: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 21

(1) จะได 𝑐9 = 𝑏1𝑏2𝑏3 ∙∙∙ 𝑏9 = (√2

√1∙

√12+1

√22+1) ∙ (

√2

√1∙

√22+1

√32+1) ∙ (

√2

√1∙

√32+1

√42+1) ∙ … ∙ (

√2

√1∙

√92+1

√102+1)

= √29

∙ √12+1

√102+1 =

32

√101 → (1) ผด

(2) 𝑏𝑛

√2−

𝑛

𝑛+1 =

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1−

𝑛

𝑛+1

= (√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1−

𝑛

𝑛+1) ∙

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1 +

𝑛

𝑛+1

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1 +

𝑛

𝑛+1

= (𝑛2+1

(𝑛+1)2+1−

𝑛2

(𝑛+1)2) ∙1

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1 +

𝑛

𝑛+1

< (𝑛2+1

(𝑛+1)2+1−

𝑛2

(𝑛+1)2) ∙ 1

𝑛

𝑛+1 +

𝑛

𝑛+1

= (𝑛2(𝑛+1)2+(𝑛+1)2)−(𝑛2(𝑛+1)2+𝑛2)

((𝑛+1)2+1)(𝑛+1)2 ∙𝑛+1

2𝑛

= (𝑛+1)2 − 𝑛2

((𝑛+1)2+1)(𝑛+1)2 ∙ 𝑛+1

2𝑛

= 2𝑛+1

((𝑛+1)2+1)(𝑛+1)2 ∙𝑛+1

2𝑛

< 2(𝑛+1)

((𝑛+1)2+1)(𝑛+1)2 ∙𝑛+1

2𝑛

= 1

((𝑛+1)2+1)∙

1

𝑛 <

1

𝑛2 ∙1

𝑛 =

1

𝑛3 → (2) ถก

14. ให 𝑧 เปนจ านวนเชงซอนซงสอดคลองกบสมการ 𝑖𝑧4 − 𝑧3 − 𝑧 − 𝑖 = 0 พจารณาขอความตอไปน (1) |z| = 1

(2) ถา 𝑧 ≠ ±𝑖 แลว 𝑧 − 1/𝑧 = 𝑖

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ ตอบ ข (1)

(2) จาก (1) จะได 𝑧 = −𝑖 หรอ 𝑖𝑧3 = 1

ดงนน ถา 𝑧 ≠ ±𝑖 จะได 𝑧 −1

𝑧 = −𝑖 → (2) ผด

√𝑛2+1

√(𝑛+1)2+1 >

𝑛

𝑛+1

𝑖𝑧4 + 𝑖2𝑧3 − 𝑧 − 𝑖 = 0 𝑖𝑧3(𝑧 + 𝑖) − (𝑧 + 𝑖) = 0 (𝑧 + 𝑖)(𝑖𝑧3 − 1) = 0

|𝑖𝑧3| = 1 |𝑖||𝑧|3 = 1 |𝑧| = 1

|𝑧| = |−𝑖| |𝑧| = 1

𝑧 = −𝑖 หรอ 𝑖𝑧3 = 1

→ (1) ถก

𝑖𝑧3 = 𝑖4 𝑧3 − 𝑖3 = 0 (𝑧 − 𝑖)(𝑧2 + 𝑧𝑖 − 1) = 0

𝑧 = 𝑖 หรอ 𝑧2 + 𝑧𝑖 − 1 = 0

𝑧 + 𝑖 −1

𝑧 = 0

𝑧 − 1

𝑧 = −𝑖

แทน 𝑧 = 0 แลวสมการไมจรง ดงนน 𝑧 ≠ 0 → ÷ 𝑧 ตลอดได

Page 22: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

22 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

15. พจารณาขอความตอไปน (1) มจ านวนเชงซอน 𝑧 ทไมใชจ านวนจรง แต 𝑧 −

1

𝑧 เปนจ านวนจรง

(2) ถา 𝑧 เปนจ านวนเชงซอนทไมใชจ านวนจรง และ 𝑧 + 1

𝑧 เปนจ านวนจรงแลว |𝑧| = 1

ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ก. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนจรง ข. ขอความ (1) เปนจรง แตขอความ (2) เปนเทจ

ค. ขอความ (1) เปนเทจ แตขอความ (2) เปนจรง ง. ขอความ (1) และ (2) ตางเปนเทจ ตอบ ค (1) ให 𝑧 = 𝑥 + 𝑦𝑖 ไมใชจ านวนจรง จะได 𝑦 ≠ 0

จะได 𝑧 −1

𝑧

(2) ให 𝑧 = 𝑥 + 𝑦𝑖 ไมใชจ านวนจรง จะได 𝑦 ≠ 0

จะได 𝑧 +1

𝑧

16. ถาฟงกชน 𝑔 : ℝ − {1} → ℝ สอดคลองกบสมการ 𝑔(𝑥) + 𝑥𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) = 𝑥 จงเขยน 𝑔(𝑥) ในรปของ 𝑥

ตอบ 2𝑥

𝑥2+1

= 𝑥 + 𝑦𝑖 −1

𝑥+𝑦𝑖

= 𝑥 + 𝑦𝑖 − (1

𝑥+𝑦𝑖∙

𝑥−𝑦𝑖

𝑥−𝑦𝑖)

= 𝑥 + 𝑦𝑖 − 𝑥−𝑦𝑖

𝑥2+𝑦2

= 𝑥 −𝑥

𝑥2+𝑦2 + (𝑦 +𝑦

𝑥2+𝑦2) 𝑖 𝑦 + 𝑦

𝑥2+𝑦2 = 0

1 +1

𝑥2+𝑦2 = 0

→ เปนจ านวนจรง เมอ

ซงเปนเทจ (เพราะฝงซายเปนบวกเสมอ) → (1) ผด

= 𝑥 + 𝑦𝑖 +1

𝑥+𝑦𝑖

= 𝑥 + 𝑦𝑖 + (1

𝑥+𝑦𝑖∙

𝑥−𝑦𝑖

𝑥−𝑦𝑖)

= 𝑥 + 𝑦𝑖 + 𝑥−𝑦𝑖

𝑥2+𝑦2

= 𝑥 +𝑥

𝑥2+𝑦2 + (𝑦 −𝑦

𝑥2+𝑦2) 𝑖

÷ 𝑦 ตลอด (𝑦 ≠ 0)

𝑦 −𝑦

𝑥2+𝑦2 = 0

1 −1

𝑥2+𝑦2 = 0

𝑥2 + 𝑦2 = 1

→ เปนจ านวนจรง เมอ

จะได |𝑧| = √𝑥2 + 𝑦2 = √1 = 1 → (2) ถก

÷ 𝑦 ตลอด (𝑦 ≠ 0)

𝑔(𝑥) + 𝑥 𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) = 𝑥 …(1)

𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) +

𝑥+1

𝑥−1∙ 𝑔 (

𝑥+1

𝑥−1+1

𝑥+1

𝑥−1−1

) = 𝑥+1

𝑥−1

𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) + 𝑥+1

𝑥−1 ∙ 𝑔 (

2𝑥

𝑥−12

𝑥−1

) = 𝑥+1

𝑥−1

𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) +

𝑥+1

𝑥−1 ∙ 𝑔(𝑥) =

𝑥+1

𝑥−1

𝑥𝑔 (𝑥+1

𝑥−1) + 𝑥 ∙

𝑥+1

𝑥−1∙ 𝑔(𝑥) = 𝑥 ∙

𝑥+1

𝑥−1 …(2)

𝑔(𝑥) − 𝑥 ∙𝑥+1

𝑥−1∙ 𝑔(𝑥) = 𝑥 − 𝑥 ∙

𝑥+1

𝑥−1

𝑔(𝑥) (1 − 𝑥 ∙𝑥+1

𝑥−1) = 𝑥 − 𝑥 ∙

𝑥+1

𝑥−1

แทน 𝑥 ดวย 𝑥+1

𝑥−1

แทน 𝑥 ดวย 𝑥+1

𝑥−1

Page 23: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 23

17. ก าหนดให �� และ �� เปนเวกเตอรหนงหนวย ถาเวกเตอร �� + 2�� ตงฉากกบเวกเตอร 5�� − 4�� แลว ความยาวรอบรปมากสดทเปนไปไดของรปสามเหลยมทม �� และ �� เปนดานประกอบสองดาน มคาเทากบเทาใด

ตอบ 2 + √3

ตงฉากกน จะดอทกนได 0 →

ดงนน �� และ �� ท ามมกน 60° → จะสรางสามเหลยมได 2 แบบ ดงรป จะเหนวา แบบท 2 ม 𝑐 ยาวกวา จงมความยาวรอบรปมากกวา

ใชกฎของ cos กบแบบท 2 จะได

18. ก าหนดให 𝑃 เปนจดจดหนงทไมเปนจดยอดบนไฮเพอรโบลา 𝑥2 − 𝑦2 = 9 ถา 𝑃𝐹1 ∙ 𝑃𝐹2 = 25 เมอ 𝐹1 และ 𝐹2 เปนจดโฟกสของไฮเพอรโบลาดงกลาวแลว รปสามเหลยม 𝑃𝐹1𝐹2 มพนทเทากบเทาใด

ตอบ 12 จดรปจะได

จะได 𝑎 = 3 , 𝑏 = 3 ดงนน 𝑐 = √𝑎2 + 𝑏2 = √32 + 32 = 3√2

จะได 𝐹1𝐹2 = 2𝑐 = 2(3√2) = 6√2 ดงรป และจะไดความยาวแกนตามขวาง = 2𝑎 = 2√9 = 6

ให 𝑃𝐹1 = 𝑚 , 𝑃𝐹2 = 𝑛 → จากสมบตของไฮเพอโบลา จะได

จาก 𝑃𝐹1 ∙ 𝑃𝐹2 = 25 จะได 𝑚𝑛 = 25 …(2)

ใช กฎของ cos ท ∆ 𝑃𝐹1𝐹2 จะได

(�� + 2��) ∙ (5�� − 4��) = 0

�� ∙ 5�� − �� ∙ 4�� + 2�� ∙ 5�� − 2�� ∙ 4�� = 0

5 �� ∙ �� + 6 �� ∙ �� − 8 �� ∙ �� = 0

5|��|2 + 6|��||��| cos 𝜃 − 8 |��|2

= 0

5 + 6 cos 𝜃 − 8 = 0

cos 𝜃 = 3

6 =

1

2

𝜃 = 60°

�� ∙ �� = |��|2

�� และ �� เปนเวกเตอรหนงหนวย

𝑐2 = |��|2 + |��|2

− 2|��||��| cos 120°

= 1 + 1 − 2 (−1

2)

= 3

𝑐 = √3

60° ��

�� 𝑐

แบบท 1

60° ��

��

120°

𝑐

แบบท 2

→ จะไดความยาวรอบรปมากสดคอ 1 + 1 + √3 = 2 + √3

𝑔(𝑥) (𝑥−1−𝑥2−𝑥

𝑥−1) =

𝑥2−𝑥−𝑥2−𝑥

𝑥−1

𝑔(𝑥) = −2𝑥

−𝑥2−1 =

2𝑥

𝑥2+1

𝑥2 − 𝑦2 = 9 𝑥2

9−

𝑦2

9 = 1

𝑥2

32 −𝑦2

32 = 1

𝐹1 𝐹2

𝑃 𝑚

𝑛

6√2

(6√2)2

= 𝑚2 + 𝑛2 − 2𝑚𝑛 cos 𝑃

72 = 𝑚2 + 𝑛2 − 2𝑚𝑛 + 2𝑚𝑛 − 2𝑚𝑛 cos 𝑃 72 = (𝑚 − 𝑛)2 + 2𝑚𝑛 − 2𝑚𝑛 cos 𝑃 72 = 36 + 2(25) − 2(25) cos 𝑃 50 cos 𝑃 = 14

cos 𝑃 = 7

25

|𝑚 − 𝑛| = 6 (𝑚 − 𝑛)2 = 36 …(1)

จาก (1) และ (2)

Page 24: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

24 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

จะได พนท ∆ 𝑃𝐹1𝐹2 = 1

2𝑚𝑛 sin 𝑃

= 1

2(25) (

24

25)

= 12

19. ถา 𝑓(𝑥) = 𝑥2 − 1 ทก 𝑥 ∈ [−2, 3] แลวพนทใตเสนโคง 𝑦 = |𝑓(𝑥)| ทอยเหนอแกน 𝑋 บนชวงปด [−2, 3]

มคาเทากบเทาใด ตอบ 28

3

มคาสมบรณ ครอบ 𝑓(𝑥) อย → สวนทอยไตแกน 𝑋 จะถกเปลยนใหขนมาอยเหนอแกน 𝑋

ดงนน ขอนหาพนทตงแต −2 ถง 3 ทอยระหวางเสนโคง 𝑦 = 𝑓(𝑥) กบแกน 𝑋 แบบปกตไดเลย หาจดตดแกน 𝑋 เพอใชเปนจดแบงการชวงอนทเกรต →

ดงนน ตองแบงชวงอนทเกรตเปน [−2, −1] , [−1, 1] และ [1, 3] แลวเปลยนคาเปนบวกกอน คอยเอามารวมกน

จะไดพนท = 4

3 +

4

3 +

20

3 =

28

3

20. ให 𝑥 และ 𝑦 เปนจ านวนเตมบวกโดยท 𝑥 < 𝑦 และสอดคลองกบสมการ 𝑥2 + 𝑦2 = 2017 จงหาคาของ 𝑦

ตอบ 44

เนองจาก 2017 เปนเลขค ดงนน ฝงซายทบวกกน ตองมตวหนงเปนค ตวหนงเปนค จะได

เนองจาก 504 เปนเลขค และ 𝑚(𝑚 + 1) เปนเลขค (สองจ านวนทเรยงตดกน ตองมตวหนงเปนเลขค) ดงนน 𝑛2 ตองเปนเลขค ท าให 𝑛 ตองเปนเลขค และจะไดวา 2𝑛 ตองหารดวย 4 ลงตว

ดงนน 2017 = (จ านวนค)2

+ (จ านวนทหารดวย 4 ลงตว)2 …(1)

พจารณาหลกหนวยของผลก าลงสอง จะเหนวาม 0, 1, 4, 5, 6, 9 เทานน 2017 ลงทายดวย 7 ซงไดจาก 1 + 6 เทานน

นนคอ 2017 = (จ านวนทลงทายดวย 1 หรอ 9)2

+ (จ านวนทลงทายดวย 4 หรอ 6)2

…(2)

𝑃 7

24 25 𝑃 อยจตภาคท 1 → วาด ∆

𝑥2 − 1 = 0 (𝑥 + 1)(𝑥 − 1) = 0 𝑥 = −1 , 1

1

2(𝑥2 − 1) 𝑑𝑥

= (𝑥3

3− 𝑥) |

−1

−2

= (−1

3+ 1) − (

−8

3+ 2)

= 2

3 −

−2

3

= 4

3

1

1(𝑥2 − 1) 𝑑𝑥

= (𝑥3

3− 𝑥) |

1

−1

= (1

3− 1) − (

−1

3+ 1)

= −2

3 −

2

3

= −4

3

→ เปลยนเปนบวกได 43

3

1(𝑥2 − 1) 𝑑𝑥

= (𝑥3

3− 𝑥) |

3 1

= (9 − 3) − (1

3− 1)

= 6 − −2

3

= 20

3

(2𝑚 + 1)2 + (2𝑛)2 = 2017 4𝑚2 + 4𝑚 + 1 + 4𝑛2 = 2017 4𝑚2 + 4𝑚 + 4𝑛2 = 2016 𝑚2 + 𝑚 + 𝑛2 = 504 𝑚(𝑚 + 1) + 𝑛2 = 504

𝑎 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 𝑎2 0 1 4 9 16 25 36 49 64 81

Page 25: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 25

จาก (1) และ (2) จะได จ านวนทหารดวย 4 ลงตว ตองลงทายดวย 4 หรอ 6 ซงจะม 4 , 16 , 24 , 36 , 44 , 56 , …

(ตงแต 56 ขนไป จะไมได เพราะ 562 > 2017) ไลแทนทละตว

ดงนน 2017 = 442 + 92 → จะได 𝑦 = 44

21. ก าหนดให 𝑥 > 1 และ 𝑦 > 1 สอดคลองกบสมการ log𝑦 𝑥 − log𝑥 𝑦 = 8

3 แลว คาต าสดของ 𝑥 − 12𝑦

เทากบเทาใด ตอบ −16

log𝑦 𝑥 กบ log𝑥 𝑦 จะเปนสวนกลบกน ดงนน ถาให log𝑦 𝑥 = 𝑎 จะได log𝑥 𝑦 = 1

𝑎

จะไดสมการคอ

ดงนน 𝑥 − 12𝑦 = 𝑦3 − 12𝑦 → หาคาต าสด ตองดฟ ดฟเทยบกบ 𝑦 จะได = 3𝑦2 − 12 = 3(𝑦 + 2)(𝑦 − 2) → วาดกราฟเพมลด ได

จะเหนวาในชวง 𝑦 > 1 จะม 𝑦 = 2 เปนคาต าสดสมบรณ ดงนน คาต าสด = 23 − 12(2) = −16

22. ก าหนดพาราโบลา 𝑝(𝑥) = 2017𝑥2 − 2560𝑥 − 743

ให 𝐿1 และ 𝐿2 เปนเสนสมผสพาราโบลา 𝑝(𝑥) ทจด (−10, 𝑝(−10)) และทจด (1000, 𝑝(1000)) ตามล าดบ

ถา 𝐿1 และ 𝐿2 ตดกนทจด (𝑥0, 𝑦0) แลว 𝑥0 มคาเทาใด ตอบ 495

เปลยนเลขเยอะๆ ใหเปนตวแปรใหหมด เพราะสดทายแลว มนนาจะตดกนเองได ให 𝑎 = 2017 , 𝑏 = −2560 , 𝑐 = −734 จะได 𝑝(𝑥) = 𝑎𝑥2 + 𝑏𝑥 + 𝑐

ดฟ จะไดความชนเสนสมผส → 𝑝′(𝑥) = 2𝑎𝑥 + 𝑏

ให 𝑚 = −10 ให 𝑛 = 1000

จะได 𝐿1 ผานจด (𝑚, 𝑝(𝑚)) และมความชน 𝑝′(𝑚) จะได 𝐿2 ผานจด (𝑛, 𝑝(𝑛)) และมความชน 𝑝′(𝑛)

𝐿1 : 𝐿2 :

𝑘 𝑘2 2017 − 𝑘2 4 16 2001 16 256 1761 24 576 1441 36 1296 721 44 1936 81 = 92

ถอดรทไมลงตว

𝑎 − 1

𝑎 =

8

3

3𝑎2 − 3 = 8𝑎 3𝑎2 − 8𝑎 − 3 = 0 (3𝑎 + 1)(𝑎 − 3) = 0

𝑎 = −1

3 , 3

log𝑦 𝑥 = 3

𝑥 = 𝑦3

𝑥 > 1 และ 𝑦 > 1 จะท าให log𝑦 𝑥 > 0

ดงนน 𝑎 เปน − 1

3 ไมได

−2 2

+ − + 𝑦

𝑦−𝑝(𝑚)

𝑥−𝑚 = 𝑝′(𝑚)

𝑦 = 𝑥𝑝′(𝑚) − 𝑚𝑝′(𝑚) + 𝑝(𝑚)

𝑦−𝑝(𝑛)

𝑥−𝑛 = 𝑝′(𝑛)

𝑦 = 𝑥𝑝′(𝑛) − 𝑛𝑝′(𝑛) + 𝑝(𝑛)

Page 26: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

26 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

แกระบบสมการ 𝐿1 กบ 𝐿2 เพอหาจดตด จะได

23. ก าหนดให 𝐴 = { 𝑎 ∈ ℝ : สมการ ln(𝑎𝑥 − 3) − ln(3 − 𝑥) = ln(𝑥 − 2) มผลเฉลยเพยงหนงเดยว } และ

𝐵 = { 𝑏 ∈ ℝ : |𝑏 − 1| < |6 − 4𝑏| } จงหา 𝐴 ∩ 𝐵

ตอบ (1, 1.4)

หา 𝐴 : หลง ln ตองเปนบวก ดงนน 𝑎𝑥 − 3 > 0 …(1) และ 3 − 𝑥 > 0 และ 𝑥 − 2 > 0

พจารณา (1) รวมกบ (2) จะเหนวา ถา 𝑎 ≤ 1 จะไมมทางคณ 𝑥 ทอยในชวง (2, 3) แลวมากกวา 3 ได

ดงนน จะสรปไดวา 𝑎 > 1

และจาก

ใชสตรค าตอบของสมการก าลงสอง จะได 𝑥 = −(𝑎−5)±√(𝑎−5)2−4(1)(3)

2(1) =

5−𝑎 ± √(𝑎−5)2−12

2

แต 5−𝑎 − √(𝑎−5)2−12

2 ≤

5−𝑎

2 <

5−1

2 ≤ 2 → ไมอยในชวง (2, 3) จงเปนค าตอบไมได

อกคาอาจเปนค าตอบได ถา

สวนเงอนไข (1) จะเปนจรงโดยอตโนมต เพราะเมอแทน 𝑥 ∈ (2, 3) ใน (∗) จะได 𝑎𝑥 − 3 เปนบวกเสมอ

ดงนน จะได 𝐴 = (1, 3

2)

𝑥𝑝′(𝑚) − 𝑚𝑝′(𝑚) + 𝑝(𝑚) = 𝑥𝑝′(𝑛) − 𝑛𝑝′(𝑛) + 𝑝(𝑛) 𝑥𝑝′(𝑚) − 𝑥𝑝′(𝑛) = 𝑚𝑝′(𝑚) − 𝑛𝑝′(𝑛) − 𝑝(𝑚) + 𝑝(𝑛)

𝑥 = 𝑚𝑝′(𝑚)−𝑛𝑝′(𝑛)−𝑝(𝑚)+𝑝(𝑛)

𝑝′(𝑚)−𝑝′(𝑛)

𝑥 = 2𝑎𝑚2+𝑏𝑚−2𝑎𝑛2−𝑏𝑛−𝑎𝑚2−𝑏𝑚−𝑐+𝑎𝑛2+𝑏𝑛+𝑐

2𝑎𝑚+𝑏−2𝑎𝑛−𝑏

𝑥 = 2𝑎𝑚2 −2𝑎𝑛2 −𝑎𝑚2 +𝑎𝑛2

2𝑎𝑚−2𝑎𝑛

𝑥 = 𝑎𝑚2 −𝑎𝑛2

2𝑎𝑚−2𝑎𝑛

𝑥 = 𝑎(𝑚−𝑛)(𝑚+𝑛)

2𝑎(𝑚−𝑛)

𝑥 = 𝑚+𝑛

2 =

−10+1000

2 = 495

ln(𝑎𝑥 − 3) − ln(3 − 𝑥) = ln(𝑥 − 2) ln(𝑎𝑥 − 3) = ln(𝑥 − 2) + ln(3 − 𝑥)

ln(𝑎𝑥 − 3) = ln((𝑥 − 2)(3 − 𝑥))

𝑎𝑥 − 3 = (𝑥 − 2)(3 − 𝑥) … (∗) 𝑎𝑥 − 3 = −𝑥2 + 5𝑥 − 6 𝑥2 + (𝑎 − 5)𝑥 + 3 = 0

2 < 5−𝑎 + √(𝑎−5)2−12

2 < 3

𝑎 − 1 < √(𝑎 − 5)2 − 12 < 𝑎 + 1

𝑎2 − 2𝑎 + 1 < 𝑎2 − 10𝑎 + 13 < 𝑎2 + 2𝑎 + 1 8𝑎 < 12 < 12𝑎

2

3 <

1

𝑎 < 1

3

2 > 𝑎 > 1

𝑥 ∈ (2, 3) …(2)

เพราะ 𝑎 > 1

× 2 และ + 𝑎 − 5 ตลอด

ยกก าลง 2 ได เพราะ 𝑎 > 1

−𝑎2 + 10𝑎 − 1 ตลอด ÷ 12𝑎 ตลอด

กลบเศษสวน

Page 27: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 27

หมายเหต : จะแกสมการ (∗) โดยหาจดตดกราฟ 𝑦 = 𝑎𝑥 − 3 กบ 𝑦 = (𝑥 − 2)(3 − 𝑥) กได

ถาพจารณาความชน จะพบวากราฟตดกนจดเดยวในชวง 𝑥 ∈ (2, 3) เสมอ

ซงจะไดความชนเสนตรง 𝑎 ∈ (3

3,

3

2) = (1,

3

2)

หา 𝐵 :

→ จะได 𝐵 = (−∞ , 7

5) ∪ (

5

3 , ∞)

จะได 𝐴 ∩ 𝐵 = (1, 3

2) ∩ [(−∞ ,

7

5) ∪ (

5

3 , ∞)] = (1,

7

5) = (1, 1.4)

24. บทนยาม ส าหรบเมทรกซ 𝐴 ใดๆ ซงมสมาชกเปนจ านวนเตม และส าหรบจ านวนเตมบวก 𝑛 ใดๆ นยาม 𝐴 mod 𝑛

ใหเปนเมรกซทมมตเทากบมตของ 𝐴 และสมาชกต าแหนงใดๆของ 𝐴 mod 𝑛 ไดจากเศษเหลอทไดจากการหาร

สมาชกในต าแหนงนนของ 𝐴 ดวย 𝑛 เชน ถา 𝐴 = [3 42 5

] แลว จะไดวา 𝐴 mod 3 = [0 12 2

]

ให 𝑋 = {[𝑎 𝑏𝑐 𝑑

] ∶ 𝑎, 𝑏, 𝑐, 𝑑 ∈ {0,1,2}}

จ านวนเมทรกซ 𝐴 ∈ 𝑋 ทงหมดทมสมบต 𝐴2 mod 3 = 𝐼 เทากบเทาใด ตอบ 14

ให 𝐴 = [𝑎 𝑏𝑐 𝑑

] จะได 𝐴2 = [𝑎 𝑏𝑐 𝑑

] [𝑎 𝑏𝑐 𝑑

] = [𝑎2 + 𝑏𝑐 𝑎𝑏 + 𝑏𝑑𝑎𝑐 + 𝑐𝑑 𝑏𝑐 + 𝑑2 ] = [

𝑎2 + 𝑏𝑐 𝑏(𝑎 + 𝑑)

𝑐(𝑎 + 𝑑) 𝑑2 + 𝑏𝑐]

ดงนน 𝐴2 mod 3 = 𝐼 = [1 00 1

] กตอเมอ 𝑎2 + 𝑏𝑐 หารดวย 3 เหลอเศษ 1 …(1)

𝑏(𝑎 + 𝑑) หารดวย 3 ลงตว ซงกคอ 𝑏 หรอ 𝑎 + 𝑑 หารดวย 3 ลงตว …(2) 𝑐(𝑎 + 𝑑) หารดวย 3 ลงตว ซงกคอ 𝑐 หรอ 𝑎 + 𝑑 หารดวย 3 ลงตว …(3) 𝑑2 + 𝑏𝑐 หารดวย 3 เหลอเศษ 1 …(4)

กรณ 𝑎 = 0

จาก (1) จะได 𝑏𝑐 ตองหารดวย 3 เหลอเศษ 1 นนคอ 𝑏𝑐 = 1 หรอ 4

ซงเปนไปได 2 แบบ คอ 𝑏 = 𝑐 = 1 หรอ 𝑏 = 𝑐 = 2

ดงนน 𝑏 กบ 𝑐 จะหารดวย 3 ไมลงตว → จาก (2) และ (3) จะได 𝑎 + 𝑑 ตองหารดวย 3 ลงตว

แต 𝑎 = 0 จงสรปไดวา 𝑑 = 0

ดงนน กรณนม 2 แบบ คอ [0 11 0

] กบ [0 22 0

] กรณ 𝑎 ≠ 0

จะได 𝑎 = 1 หรอ 2 ซงจะไดวา 𝑎2 = 1 หรอ 4 จะเหนวา 𝑎2 หารดวย 3 เหลอเศษ 1 เสมอ

จาก (1) จะสรปไดวา 𝑏𝑐 ตองหารดวย 3 ลงตวเทานน

และจาก (4) เมอ 𝑏𝑐 หารดวย 3 ลงตว จะสรปไดวา 𝑑2 ตองหารดวย 3 เหลอเศษ 1 นนคอ 𝑑 = 1 หรอ 2

|𝑏 − 1| < |6 − 4𝑏| (𝑏 − 1)2 < (6 − 4𝑏)2 (𝑏 − 1)2 − (6 − 4𝑏)2 < 0

((𝑏 − 1) − (6 − 4𝑏))((𝑏 − 1) + (6 − 4𝑏)) < 0

(5𝑏 − 7) (−3𝑏 + 5) < 0

7

5

5

3

− + −

Page 28: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

28 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

เหลอ (2) กบ (3) ทตองพจารณาตอ → จะแบงกรณยอยเพม

กรณ 𝑎 + 𝑑 หารดวย 3 ไมลงตว

จาก (2) และ (3) จะได 𝑏 และ 𝑐 ตองหารดวย 3 ลงตว → 𝑏 = 0 และ 𝑐 = 0 เทานน

จาก 𝑎 และ 𝑑 เปนไดแค 1 หรอ 2 → จะม (𝑎, 𝑑) ทบวกกนแลวหารดวย 3 ไมลงตว คอ (1, 1) กบ (2, 2)

ดงนน กรณนจะม 2 แบบ คอ [1 00 1

] กบ [2 00 2

] กรณ 𝑎 + 𝑑 หารดวย 3 ลงตว

(2) และ (3) จะเปนจรงโดยอตโนมต จาก 𝑎 และ 𝑑 เปนไดแค 1 หรอ 2 → จะม (𝑎, 𝑑) ทบวกกนแลวหารดวย 3 ลงตว คอ (1, 2) กบ (2, 1)

รวม 2 แบบ (𝑏, 𝑐) เปนอะไรกได ท 𝑏𝑐 หารดวย 3 ลงตว → (0, 0) , (0, 1) , (0, 2) , (1, 0) , (2, 0) รวม 5 แบบ

ดงนน กรณน จะม 2 × 5 = 10 แบบ รวมทกกรณ จะม 2 + 2 + 10 = 14 แบบ

25. สมเลอกจ านวนเตม 𝑎 และ 𝑏 จากเซตของจ านวนเตม {1, 2, … , 100} ความนาจะเปนทจะสมได 𝑎 และ 𝑏 ซงท าให 7𝑎 + 𝑏 หารดวย 10 ลงตวเทากบเทาใด

ตอบ 0.1

ถา 𝑎 = 1 จะได 7𝑎 = 7 → จะม 𝑏 = 3, 13, 23, … , 93 ทงหมด 10 แบบ ทท าให 7𝑎 + 𝑏 หารดวย 10 ลงตว ถา 𝑎 = 2 จะได 7𝑎 = 49 → จะม 𝑏 = 1, 11, 21, … , 91 ทงหมด 10 แบบ ทท าให 7𝑎 + 𝑏 หารดวย 10 ลงตว

ถา 𝑎 = 3 จะได 7𝑎 = 343 → จะม 𝑏 = 7, 17, 27, … , 97 ทงหมด 10 แบบ ทท าให 7𝑎 + 𝑏 หารดวย 10 ลงตว

จะเหนวา ไมวา 7𝑎 จะลงทายดวยอะไรกตาม จะม 𝑏 ทงหมด 10 แบบ จาก 100 แบบ ทท าใหหารดวย 10 ลงตวเสมอ ดงนน ความนาจะเปน =

10

100 = 0.1

26. จงหาค าตอบ (𝑥, 𝑦) ∈ ℝ2 ทงหมดของระบบสมการ 2 log(𝑥 − 2𝑦) = log 𝑥 + log 𝑦

3𝑥−𝑦 + 27𝑦 = 6

ตอบ ( 4

3 ,

1

3 )

เมอ 𝑥 − 2𝑦 > 0 และ 𝑥 > 0 และ 𝑦 > 0 …(∗)

แต 𝑥 = 𝑦 จะท าให (∗) เปนเทจ จงใชไมได → จะได 𝑥 = 4𝑦 → แทนในสมการทสอง :

และจะได 𝑥 = 4𝑦 = 43

2 log(𝑥 − 2𝑦) = log 𝑥 + log 𝑦 log(𝑥 − 2𝑦)2 = log 𝑥𝑦 𝑥2 − 4𝑥𝑦 + 4𝑦2 = 𝑥𝑦 𝑥2 − 5𝑥𝑦 + 4𝑦2 = 0 (𝑥 − 𝑦)(𝑥 − 4𝑦) = 0 𝑥 = 𝑦 , 4𝑦

34𝑦−𝑦 + 27𝑦 = 6 33𝑦 + (33)𝑦 = 6 2(33𝑦) = 6 33𝑦 = 3 3𝑦 = 1

𝑦 = 1

3

Page 29: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 29

27. จงหาจ านวนจรง 𝑎 ทงหมดทท าใหเซตค าตอบของอสมการ 4𝑥 − 𝑎 ∙ 2𝑥 − 𝑎 + 3 ≤ 0 ไมเปนเซตวาง ตอบ [2, ∞)

เนองจาก 2𝑥 > 0 ดงนนค าตอบจะไมเปนเซตวาง เมอ ม 𝑘 > 0 ทท าให 𝑘2 − 𝑎𝑘 − 𝑎 + 3 ≤ 0 ให 𝑦 = 𝑘2 − 𝑎𝑘 − 𝑎 + 3 → ตองการคา 𝑎 ทจะม 𝑘 > 0 ซงท าให 𝑦 ≤ 0

พจารณากราฟ 𝑦 = 𝑘2 − 𝑎𝑘 − 𝑎 + 3 บนระนาบ 𝑘 – 𝑦 จะไดกราฟเปนพาราโบลาหงาย

𝑘 > 0 และ 𝑦 ≤ 0 จะหมายถงจตภาคท 4 รวมแกน 𝑘 ฝงบวก ดงนน อสมการจะมค าตอบ เมอกราฟ 𝑦 = 𝑘2 − 𝑎𝑘 − 𝑎 + 3 ผานจตภาคท 4 หรอแกน 𝑘 ฝงบวก

พาราโบลาหงาย จะผานจตภาคท 4 หรอแกน 𝑘 ฝงบวก เมอมจดตดแกน 𝑘 อยบนแกน 𝑘 ฝงบวก

ใชสตรค าตอบของสมการก าลงสอง จะไดจดตดแกน 𝑘 อยท −(−𝑎)±√(−𝑎)2−4(1)(−𝑎+3)

2

= 𝑎 ± √𝑎2+4𝑎−12

2

จะไดจดตดฝงซาย คอ 𝑎−√𝑎2+4𝑎−12

2 และจดตดฝงขวาคอ 𝑎+√𝑎2+4𝑎−12

2

ดงนน อสมการจะมค าตอบ เมอจดตดฝงขวา 𝑎+√𝑎2+4𝑎−12

2 > 0

ในรท ≥ 0 จะได

กรณ 𝑎 ≥ 2 : กรณ 𝑎 ≤ −6 :

เนองจาก รท ≥ 0 และ 𝑎 เปนบวก เนองจาก 𝑎 เปนลบ จะได −𝑎 เปนบวก

อสมการ 𝑎+√𝑎2+4𝑎−12

2 > 0 จะเปนจรงเสมอ

กรณน จะไดค าตอบคอ [2, ∞)

รวมทงสองกรณ จะไดอสมการมค าตอบเมอ 𝑎 ∈ [2, ∞)

4𝑥 − 𝑎 ∙ 2𝑥 − 𝑎 + 3 ≤ 0 22𝑥 − 𝑎 ∙ 2𝑥 − 𝑎 + 3 ≤ 0 (2𝑥)2 − 𝑎 ∙ 2𝑥 − 𝑎 + 3 ≤ 0 𝑘2 − 𝑎𝑘 − 𝑎 + 3 ≤ 0

ให 𝑘 = 2𝑥

𝑦

𝑘

จดน ตองอยบนแกน 𝑘 ฝงบวก

𝑎2 + 4𝑎 − 12 ≥ 0 (𝑎 + 6)(𝑎 − 2) ≥ 0

→ 𝑎 ≥ 2 หรอ 𝑎 ≤ −6 −6 2

+ − +

𝑎 + √𝑎2+4𝑎−12

2 > 0

𝑎 + √𝑎2 + 4𝑎 − 12 > 0

√𝑎2 + 4𝑎 − 12 > −𝑎 𝑎2 + 4𝑎 − 12 > (−𝑎)2 4𝑎 − 12 > 0 𝑎 > 3

ขดแยงกบเงอนไข 𝑎 ≤ −6 → กรณนจะไมมค าตอบ

−𝑎 เปนบวก

Page 30: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

30 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

28. มชายหญงอยจ านวนหนงถกจดใหนงทานอาหารรอบโตะกลม โดยมเงอนไขวา มผหญง 3 คนทมผชายนงทางขวามอถดจากตนเอง มผชาย 1 คนทมผชายนงทางซายมอถดจากตนเอง มผหญง 3 คนทมผหญงนงทางซายมอถดจากตนเอง จะมวธในการจดใหชายหญงกลมนนงรอบโตะกลมโดยสอดคลองเงอนไขขางตนทงหมดกวธ ตอบ (5

2) 4! 6!

“มผหญง 3 คนทมผชายนงทางขวามอถดจากตนเอง” → จะวาดไดดงรป โดยท (1), (2), (3) อาจไมมคนนง หรอมคนนงกคนกได แตจะม ช อยทางขวา ญ ไมไดแลว ดงนน ใน (1), (2), (3) จะเปนไปได 2 แบบ คอ “ม ช อยทางซายสด” หรอไมก “ไมม ช” เงอนไขถดมา “มผชาย 1 คนทมผชายนงทางซายมอถดจากตนเอง” → จะม ช นงตดกนไดแคคเดยว เนองจากทางซายของ (1), (2), (3) เปน ช ดงนน ใน (1), (2), (3) จะ “ม ช อยทางซายสด” ไดแคครงเดยว

ทเหลอตอง “ไมม ช” เชนถา (1) ม ช อยทางซายสด จะไดดงรป

โดยท (A), (2), (3) ตอง “ไมม ช”

เงอนไขสดทาย “มผหญง 3 คนทมผหญงนงทางซายมอถดจากตนเอง” → แสดงวาม ญ นงตดกนไดแค 3 ค จะเหนวาทางขวาของ (A), (2), (3) เปน ญ ดงนน การเพม ญ เขาไป 1 คน จะเกดค ญ ทนงตดกนเพมขน 1 คเสมอ นนคอ ตองเพม ญ อก 3 คน ถงจะท าใหเงอนไขสดทายเปนจรงได

ดงนน คนนงจะตองเปน ช 4 คน และ ญ 6 คน โดยมเงอนไขทงหมดจะเปนจรงเมอ ม ช 2 คนนงตดกน เอา ช 2 คน ตอกไมใหวงหมน และให ญ 6 คนมานงกอน ดงรป เหลอ ช 2 คน หามนงตดกน → เลอก 2 ทจาก 5 ทได (5

2) แบบ

ช 4 คน ญ 6 คน สลบต าแหนงกนเองได 4! 6! แบบ

จะไดจ านวนแบบทงหมด = (52) 4! 6! แบบ

29. จงหาจ านวนจรง 𝑥 ทงหมดทท าให 𝑓(𝑥) = (𝑥 − 2)4(𝑥 + 1)3(𝑥 − 1) มคาสงสดสมพทธหรอคาต าสดสมพทธ

ตอบ 0 , 5

4 , 2

หาสตรดฟ 3 ตวคณกนไดจากการแบงกลม

ดงนน

จดสมพทธ คอจดท 𝑓′(𝑥) เปลยนเครองหมาย (จากบวกเปนลบ หรอลบเปนบวก) ซงจะเกดเมอวงเลบยกก าลงคเปน 0

จะไดจดสมพทธเกดเมอ 𝑥 = 2 , 0 , 5

4

ช ญ ช

ญ ช (1)

(2)

(3)

ช ญ ช

ญ ช

(A)

(2)

(3) ช

ญ ช ช

𝑢𝑣𝑤 = 𝑢(𝑣𝑤) (𝑢𝑣𝑤)′ = 𝑢′(𝑣𝑤) + 𝑢(𝑣𝑤)′ = 𝑢′𝑣𝑤 + 𝑢(𝑣′𝑤 + 𝑣𝑤′) = 𝑢′𝑣𝑤 + 𝑢𝑣′𝑤 + 𝑢𝑣𝑤′

𝑓′(𝑥) = 4(𝑥 − 2)3(𝑥 + 1)3(𝑥 − 1) + (𝑥 − 2)43(𝑥 + 1)2(𝑥 − 1) + (𝑥 − 2)4(𝑥 + 1)3(1) = (𝑥 − 2)3(𝑥 + 1)2(4(𝑥 + 1)(𝑥 − 1) + (𝑥 − 2)3(𝑥 − 1) + (𝑥 − 2)(𝑥 + 1))

= (𝑥 − 2)3(𝑥 + 1)2( 4𝑥2 − 4 + 3𝑥2 − 9𝑥 + 6 + 𝑥2 − 𝑥 − 2 ) = (𝑥 − 2)3(𝑥 + 1)2( 8𝑥2 − 10𝑥 ) = (𝑥 − 2)3(𝑥 + 1)2(2𝑥)(4𝑥 − 5)

Page 31: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 31

30. หนทดลองตวหนงอยในหองของกลองทดลองเขาวงกตซงมชองประต 4 ชอง มหนงชองของประตทมทางเดนทน าหนไปสทางออกภายนอกโดยหนจะใชเวลาในการเดนทาง 9 วนาท สวนชองประตอกสามชองทเหลอจะน าไปสทางเดนทวกกลบมาทหองเดม โดยหนจะใชเวลาในทางเดนเหลานเปนเวลา 3, 5 และ 7 วนาทตามล าดบ และทกครงทหนกลบมาทหองเดมหนจะสมเขาชองประตอกครงโดยทการสมเลอกประตแตละครงจะไมขนกบการสมเลอกชองประตในครงกอนหนา จงหาความนาจะเปนทหนจะใชเวลา 30 วนาทในการเดนทางออกไปสภายนอก

ตอบ 737

48

30 − 9 = 21 → แสดงวาหนวนอยทเดม 21 วนาท กอนจะเลอกประต 9 วนาท และออกจากหองได

เขยน 21 เปนผลบวกของ 3, 5, 7 จะได 4 แบบ ดงน 3+3+3+3+3+3+3 : คอหนสมไดประต 3 วนาท 7 ครง กอนจะสมไดประต 9 วนาทในครงสดทาย

สมมตใหความนาจะเปนทหนเลอกแตละประต มคาเทากน = 1

4

จะไดความนาจะเปนของกรณน = (1

4)

7(

1

4) =

1

48

7+7+7 : คอหนสมไดประต 7 วนาท 3 ครง กอนจะสมไดประต 9 วนาทในครงสดทาย

ท าแบบเดยวกบกรณทแลว จะไดความนาจะเปนของกรณน = (1

4)

3(

1

4) =

1

44

3+3+5+5+5 : คอหนสมไดประต 3 วนาท 2 ครง และประต 5 วนาท 3 ครง กอนสมไดประต 9 วนาท

จะเหนวาล าดบของประต 3 วนาท กบประต 5 วนาท สลบกนยงไงกได → ได 5!

2!3! แบบ

จะไดความนาจะเปนของกรณน = 5!

2!3!(

1

4)

2(

1

4)

3(

1

4) =

10

46

3+3+3+5+7 : ล าดบของประต สลบกนได 5!

3! แบบ

จะไดความนาจะเปนของกรณน = 5!

3!(

1

4)

3(

1

4) (

1

4) (

1

4) =

20

46

รวมทกกรณ จะไดความนาจะเปน = 1

48 + 1

44 + 10

46 + 20

46

= (1

44) (1

44 + 1 +10

42 +20

42)

= (1

44) (1 + 256 + 160 + 320

44 ) = 737

48

31. จงหาคาของ x

lim 𝑥3

2(√𝑥 + 1 + √𝑥 − 1 − 2√𝑥)

ตอบ −0.25

𝑥3

2(√𝑥 + 1 + √𝑥 − 1 − 2√𝑥)

= 𝑥3

2((√𝑥 + 1 − √𝑥) − (√𝑥 − √𝑥 − 1))

= 𝑥3

2( (√𝑥 + 1 − √𝑥) ∙√𝑥+1+√𝑥

√𝑥+1+√𝑥 − (√𝑥 − √𝑥 − 1) ∙

√𝑥+√𝑥−1

√𝑥+√𝑥−1 )

= 𝑥3

2( 𝑥+1 − 𝑥

√𝑥+1+√𝑥 −

𝑥 − (𝑥−1)

√𝑥+√𝑥−1 )

= 𝑥3

2( 1

√𝑥+1+√𝑥 −

1

√𝑥+√𝑥−1 )

= 𝑥3

2( (√𝑥+√𝑥−1) − (√𝑥+1+√𝑥)

(√𝑥+1+√𝑥)(√𝑥+√𝑥−1) )

= 𝑥3

2( √𝑥−1 − √𝑥+1

(√𝑥+1+√𝑥)(√𝑥+√𝑥−1) )

= 𝑥3

2( √𝑥−1 − √𝑥+1

(√𝑥+1+√𝑥)(√𝑥+√𝑥−1) ∙

√𝑥−1+√𝑥+1

√𝑥−1+√𝑥+1 )

= 𝑥3

2( 𝑥−1 − (𝑥+1)

(√𝑥+1+√𝑥)(√𝑥+√𝑥−1)(√𝑥−1+√𝑥+1) )

Page 32: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

32 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

= 𝑥3

2( −2

(√𝑥)(√𝑥+1

𝑥+1) (√𝑥)(1+√

𝑥−1

𝑥) (√𝑥)(√

𝑥−1

𝑥+√

𝑥+1

𝑥)

)

= 𝑥3

2( −2

(√𝑥)3

(√1+1

𝑥 + 1)(1+√1−

1

𝑥)(√1−

1

𝑥+√1+

1

𝑥)

)

= −2

(√1+1

𝑥 + 1)(1+√1−

1

𝑥)(√1−

1

𝑥+√1+

1

𝑥)

เมอ 𝑥 → ∞ จะไดคาลมต = −2

(√1+0 + 1)(1 + √1−0)(√1−0 + √1+0) =

−2

8 = −0.25

32. จงหาผลรวมของคา 𝑥 ทงหมดในชวง [0, 2𝜋] ซงสอดคลองกบสมการ 4

sec 𝑥 − 2 tan 𝑥−

1

sec 𝑥 + tan 𝑥 = 3√3

ตอบ 13𝜋

6

จะไดผลรวมของคา 𝑥 คอ 𝜋

18 +

2𝜋

3 +

𝜋

18 +

4𝜋

3 +

𝜋

18 =

3𝜋

18 +

6𝜋

3 =

13𝜋

6

4

sec 𝑥 − 2 tan 𝑥−

1

sec 𝑥 + tan 𝑥 = 3√3

4

1

cos 𝑥 −

2 sin 𝑥

cos 𝑥

− 1

1

cos 𝑥 +

sin 𝑥

cos 𝑥

= 3√3

4 cos 𝑥

1− 2 sin 𝑥 −

cos 𝑥

1 + sin 𝑥 = 3√3

4 cos 𝑥(1 + sin 𝑥)−cos 𝑥(1− 2 sin 𝑥)

(1− 2 sin 𝑥)(1 + sin 𝑥) = 3√3

4 cos 𝑥+4 sin 𝑥 cos 𝑥−cos 𝑥+2 sin 𝑥 cos 𝑥

1−sin 𝑥−2 sin2 𝑥 = 3√3

3 cos 𝑥+6 sin 𝑥 cos 𝑥

1−sin 𝑥−2 sin2 𝑥 = 3√3

cos 𝑥+2 sin 𝑥 cos 𝑥

(1−2 sin2 𝑥)−sin 𝑥 = √3

cos 𝑥+sin 2𝑥

cos 2𝑥−sin 𝑥 = √3

cos 𝑥 + sin 2𝑥 = √3 cos 2𝑥 − √3 sin 𝑥

cos 𝑥 + √3 sin 𝑥 = √3 cos 2𝑥 − sin 2𝑥

1

2cos 𝑥 +

√3

2sin 𝑥 =

√3

2cos 2𝑥 −

1

2sin 2𝑥

cos𝜋

3cos 𝑥 + sin

𝜋

3sin 𝑥 = cos

𝜋

6cos 2𝑥 − sin

𝜋

6sin 2𝑥

cos (𝜋

3− 𝑥) = cos (

𝜋

6+ 2𝑥)

𝜋

6+ 2𝑥 = 2𝑛𝜋 ± (

𝜋

3− 𝑥)

𝜋

6+ 2𝑥 = 2𝑛𝜋 + (

𝜋

3− 𝑥)

3𝑥 = 2𝑛𝜋 + 𝜋

6

𝑥 = 2𝑛𝜋

3 +

𝜋

18

แต 𝑥 ∈ [0, 2π] ดงนน 𝑛 = 0, 1, 2

จะได 𝑥 = 𝜋

18 ,

2𝜋

3 +

𝜋

18 ,

4𝜋

3 +

𝜋

18

𝜋

6+ 2𝑥 = 2𝑛𝜋 − (

𝜋

3− 𝑥)

𝑥 = 2𝑛𝜋 −𝜋

2

แต 𝑥 ∈ [0, 2π] ดงนน 𝑛 = 1

จะได 𝑥 = 3𝜋

2

แตใชไมได เพราะ sec 3𝜋

2 ในสมการโจทยจะหาคาไมได

Page 33: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60) 33

33. จงหาคา 𝑎 > 0 และ 𝑥 > 0 ทงหมดทสอดคลองกบระบบสมการ (ln 𝑎)𝑎𝑥 = 1

𝑎𝑥 = 𝑥

ตอบ 𝑥 = 𝑒 , 𝑎 = 𝑒1

𝑒

34. ก าหนดให 𝐴 และ 𝐵 เปนเมทรกซขนาด 5 × 5 ซง 𝐴 , 𝐵 และ 𝐵−1 − 𝐴 เปนเมทรกซไมเอกฐาน

จงหา (𝐴−1 + (𝐵−1 − 𝐴)−1)−1 (ตอบในรปของเมทรกซ 𝐴 และ 𝐵 โดยไมใชเครองหมายอนเวอรส) ตอบ 𝐴 − 𝐴𝐵𝐴

ให 𝑋 = (𝐴−1 + (𝐵−1 − 𝐴)−1)−1 ดงนน

35. จงหาจ านวนจรง 𝑥 ทงหมดทสอดคลองกบสมการ 1

𝑥 − tan 20° +

1

𝑥 + tan 40° +

1

𝑥 − tan 80° = 0

ตอบ √3 ± 2

ให 𝑎 = tan 20° , 𝑏 = − tan 40° และ 𝑐 = tan 80° จะเขยนสมการใหมไดเปน 1

𝑥−𝑎+

1

𝑥−𝑏+

1

𝑥−𝑐 = 0

คณตลอดดวย (𝑥 − 𝑎)(𝑥 − 𝑏)(𝑥 − 𝑐) จะไดสมการคอ

ตองหา 𝑎 + 𝑏 + 𝑐 และ 𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑎𝑐 มาแทนใน (∗)

(ln 𝑎)𝑎𝑥 = 1 …(1) 𝑎𝑥 = 𝑥 …(2) ln 𝑎𝑥 = ln 𝑥 𝑥 ln 𝑎 = ln 𝑥 𝑎𝑥𝑥 ln 𝑎 = 𝑥 ln 𝑥 𝑥 = 𝑥 ln 𝑥 1 = ln 𝑥 𝑥 = 𝑒

ใส ln ทงสองขาง

คณ (2)

จาก (1)

÷ 𝑥 ทงสองขาง (โจทยให 𝑥 > 0 จง ≠ 0)

→ แทนใน (2) : 𝑎𝑒 = 𝑒

𝑎 = 𝑒1

𝑒

𝑋(𝐴−1 + (𝐵−1 − 𝐴)−1) = 𝐼 𝑋𝐴−1 + 𝑋(𝐵−1 − 𝐴)−1 = 𝐼 𝑋𝐴−1(𝐵−1 − 𝐴) + 𝑋 = 𝐵−1 − 𝐴 𝑋𝐴−1𝐵−1 − 𝑋 + 𝑋 = 𝐵−1 − 𝐴 𝑋𝐴−1𝐵−1 = 𝐵−1 − 𝐴 𝑋𝐴−1 = 𝐼 − 𝐴𝐵 𝑋 = 𝐴 − 𝐴𝐵𝐴

กระจาย 𝑋

คณ 𝐵−1 − 𝐴 ทางขวาตลอด ใหตดกบ (𝐵−1 − 𝐴)−1 กระจาย 𝑋𝐴−1 (ตวหลง จะตด 𝐴−1 กบ 𝐴 ได

คณ 𝐵 ทางขวาตลอด ใหตดกบ 𝐵−1

คณ 𝐴 ทางขวาตลอด ใหตดกบ 𝐴−1

(𝑥 − 𝑏)(𝑥 − 𝑐) + (𝑥 − 𝑎)(𝑥 − 𝑐) + (𝑥 − 𝑎)(𝑥 − 𝑏) = 0 𝑥2 − 𝑏𝑥 − 𝑐𝑥 + 𝑏𝑐 + 𝑥2 − 𝑎𝑥 − 𝑐𝑥 + 𝑎𝑐 + 𝑥2 − 𝑎𝑥 − 𝑏𝑥 + 𝑎𝑏 = 0 3𝑥2 − 2𝑎𝑥 − 2𝑏𝑥 − 2𝑐𝑥 + 𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑎𝑐 = 0 3𝑥2 − 2(𝑎 + 𝑏 + 𝑐)𝑥 + (𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑎𝑐) = 0 …(∗)

𝑎 + 𝑏 + 𝑐 = tan 20° − tan 40° + tan 80° = tan 20° − tan(60° − 20°) + tan(60° + 20°)

= tan 20° −tan 60°−tan 20°

1+tan 60° tan 20°+

tan 60°+tan 20°

1−tan 60° tan 20°

= tan 20° + −√3+tan 20°

1+√3 tan 20° +

√3+tan 20°

1−√3 tan 20°

= tan 20° + (−√3+tan 20°)(1−√3 tan 20°) + (1+√3 tan 20°)(√3+tan 20°)

(1+√3 tan 20°)(1−√3 tan 20°)

= tan 20° + −√3+3 tan 20°+tan 20°−√3 tan2 20° + √3+tan 20°+3 tan 20°+√3 tan2 20°

1−3 tan2 20°

= tan 20° + 3 tan 20°+tan 20° +tan 20°+3 tan 20°

1−3 tan2 20°

Page 34: ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์แห่งประเทศไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ... · สมาคม

34 สมาคม ม. ปลาย (พ.ย. 60)

แทนคาทหาไดใน (∗) จะไดสมการคอ

ใชสตร −𝑏±√𝑏2−4𝑎𝑐

2𝑎 จะได 𝑥 =

−(−2√3)±√(2√3)2

−4(1)(−1)

2(1) =

2√3±√16

2 = √3 ± 2

เครดต

ขอบคณ คณ สนธยา เสนามนตร ส าหรบขอสอบครบ

ขอบคณ คณ Krittameth Pasiphol ทชวยตรวจสอบความถกตองของโจทย

ขอบคณ คณ Palagorn Pansamdang

และ คณ Teerapat Saengsubin ทชวยตรวจสอบความถกตองของเฉลย

= tan 20° + 8 tan 20°

1−3 tan2 20°

= (tan 20°)(1−3 tan2 20°)+8 tan 20°

1−3 tan2 20°

= tan 20°−3 tan3 20° + 8 tan 20°

1−3 tan2 20°

= 9 tan 20°−3 tan3 20°

1−3 tan2 20°

= 3 (3 tan 20°−tan3 20°

1−3 tan2 20°)

= 3 tan 3(20°) = 3 tan 60° = 3√3

tan 3𝐴 = 3 tan 𝐴−tan3 𝐴

1−3 tan2 𝐴

𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑎𝑐 = − tan 20° tan 40° − tan 40° tan 80° + tan 20° tan 80° = tan 20° (− tan 40° + tan 80°) − tan 40° tan 80°

= tan 20° ( 8 tan 20°

1−3 tan2 20° ) − tan 40° tan 80°

= 8 tan2 20°

1−3 tan2 20° − tan(60° − 20°) tan(60° + 20°)

= 8 tan2 20°

1−3 tan2 20° − (

√3−tan 20°

1+√3 tan 20°) (

√3+tan 20°

1−√3 tan 20°)

= 8 tan2 20°

1−3 tan2 20° −

3−tan2 20°

1−3 tan2 20°

= 8 tan2 20°−(3−tan2 20°)

1−3 tan2 20°

= 9 tan2 20°−3

1−3 tan2 20° = 3 (

3 tan2 20°−1

1−3 tan2 20°) = −3

เคยหา − tan 40° + tan 80° แลว ตอนทหา 𝑎 + 𝑏 + 𝑐

3𝑥2 − 2(3√3)𝑥 − 3 = 0

𝑥2 − 2√3𝑥 − 1 = 0