รายงานโครงงานวทยาศาสตร ประเภทสงประดษฐ

“Plastic bottle to string”

โดย

นายเกรยงศกด อนด

นางสาวลดาวลย สขนธ

นางสาวสภาวด ศรวชย

ครทปรกษา

นายทรงเกยรต สวนแกว

นายสงกรานต มหาวน

โรงเรยนลองวทยา อ าเภอลอง จงหวดแพร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 37

รายงานฉบบนเปนสวนประกอบของโครงงานวทยาศาสตร

ประเภทสงประดษฐ ระดบชน ม.4-ม.6

เนองในงานศลปหตถกรรมนกเรยนภาคเหนอครงท 64

ระดบเขตพนท วนท 15 สงหาคม 2557

“Plastic bottle to string”

โดย

นายเกรยงศกด อนด

นางสาวลดาวลย สขนธ

นางสาวสภาวด ศรวชย

ครทปรกษา

นายทรงเกยรต สวนแกว

นายสงกรานต มหาวน

บทคดยอ

ชอโครงงาน : Plastic bottle to sting ชอผท าโครงงาน : นายเกรยงศกด อนด : นางสาวลดาวลย สขนธ : นางสาวสภาวด ศรวชย อาจารยทปรกษา : นายทรงเกยรต สวนแกว นายสงกรานต มหาวน โรงเรยน : ลองวทยา อ าเภอลอง จงหวดแพร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 37 จากผลการด าเนนงานโครงงานประเภทสงประดษฐ เครองตดขวดพลาสตกเปนเสน plastic bottle to string เราสามารถใชงานสงประดษฐไดจรง สามารถตดขวดพลาสตกใหเปนเสนตามตองการได สามารถตดขวดไดหลายขนาดตามตองการความปลอดภย ความสะดวกสบาย การประหยดเวลา และประสทธภาพการใชงาน

กตตกรรมประกาศ

โครงงานสงประดษฐเรองเครองตดขวดพลาสตกเปนเสน “Plastic bottle to sting” นสามารถลลวงไดดวยด โดยการแนะน า ชแนะและใหก าลงใจจากหลาย ๆ ทาน โดยเฉพาะ ผอ.ประหยด เกยรตสมบรณ ทใหการสนบสนน อ.บงอร แนวราช ห วหนากลมสาระวทยาศาสตร อ.สงกรานต มหาวน อ.ทรงเกยรต สวนแกว อ.ขจรศร สทธสงข อ.อรอมา ไชยชนะ อาจารยทปรกษาโครงงาน ทไดใหค าแนะน าในการออกแบบสงประดษฐ รวมทงอาจารยในหมวดวทยาศาสตรทกทานทไดสละเวลาชวยใหค าแนะน าปรกษา คณะผจดท าโครงงาน

สารบญ

บทท หนา บทคดยอ………………………………………………………………………………………………… ก กตตกรรมประกาศ……………………………………………………………………………….…... ข สารบญ…………………………………………………………………………………………………... ค สารบญตาราง…………………………………………………………..…………….……………... ง สารบญภาพ…………………………………………………………………………….……………... จ

1 บทน า…………………………………………..…………….…………………………….…………… 1 ทมาและความส าคญของโครงงาน…..………………………….…………………….………. 1 จดมงหมายของโครงงาน…………………………….………..…….……………………………. 2 สมมตฐาน…………………………………………………………………….………….….…………. 2 ขอบเขตการศกษาคนควา…………………………………………………………..……………. 2 ประโยชนและคณคาของโครงงาน………….…………………..…………………..…………. 2

2 เอกสารทเกยวของ…...………………………………………………..…………………………… 3 ความหมายของขยะ………….……...………………………………………………….…………. 3 การรไซเคล..........…..........………………………………………………………………….……. 5

3 อปกรณและวธการด าเนนการ……………………………………………..……………….…… 10 อปกรณ……………..………………………………………………………………………..…………. 10 วธการด าเนนการ…….…………………………………………………………...…………………. 10 ภาพการด าเนนการ…..………………………………………….…………………………………. 10

4 ผลด าเนนการ……………………………………..……………………….………..………………… 14 5 สรป อภปรายผลการด าเนนการ…………………..………………………….………………… 15 บรรณานกรม………………….…………………..…………………………………………………… 16

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 แหลงก ำเนดของขยะมลฝอย……………………………………………………………………….….. 3 2 ตวอยำงแกวทน ำมำรไซเคล……………………………………..……………….………...…………. 7 3 สญลกษณบนบรรจภณฑขวดตำงๆ........................................................................... 8 4 ตวอยำงวสดรไซเคล........................................................................................... ... …. 9 5 ตวอยำงอลมเนยมทน ำมำรไซเคล.........................................................…………………. 9 6 ตำรำงวสดอปกรณ..…………………………………………………………………………..….………. 10 7 ผลกำรทดลองตดขวดพลำสตกเปนเสน...……………………………………………..….………. 14

ข

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 แผนไมส ำหรบท ำฐำน………………………………………………………………….…..…………... 10 2 กำรประกอบฐำนของอปกรณ.…………………………………..……………….…………………... 11 3 อปกรณปองกนขวดสำย............................................................................................ 11 4 อปกรณยดใบมดคทเตอร.....................................................................…………………. 11 5 มอหมนเกบเสนพลำสตก..............................................................................………... 12 6 ไมบรรทดเกำส ำหรบวดปรบขนำดเสนพลำสตก...………………………………..….….……. 12 7 ประกอบฐำนอปกรณ……………………………………………………………………….............…. 12 8 ทดลองใสใบมดกบอปกรณ…………………………..……………………………....………………. 13 9 ทดลองตดขวดพลำสตก........................................................................................…. 13 10 ขวดพลำสตกตำง ๆ ทตดเปนเสนแลว….…………………...………….…………………………. 13 11 ทดลองน ำเสนพลำสตกไปสำนตะกรำ................................................………….…..……. 13 12 เสนพลำสตกทไดจำกกำรทดลอง....................………………………………………….….……. 14

1

บทท 1 บทน ำ

ทมำ และควำมส ำคญของโครงงำน สถานการณขยะมลฝอย ซงปจจบนถอเปนเรองทมความส าคญในอนดบตนๆ และมปญหาในการ

จดการเปนอยางมาก ป 2556 กรมควบคมมลพษ ไดท าการส ารวจขอมลปรมาณขยะมลฝอยทวประเทศใหมทงหมด โดยมกลมเปาหมาย คอ องคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศ จ านวน 7,782 แหง ประกอบดวย เทศบาล จ านวน 2,271 แหง องคการบรหารสวนต าบล จ านวน 5,510 แหง และ กทม. โดยการใชแบบส ารวจและลงพนทภาคสนาม พบวา ปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนทวประเทศ มจ านวน 26.77 ลานตน ซงเพมขนจากปทผานมาถง 2 ลานตน โดยขยะมลฝอยจ านวนดงกลาว ไดรบการใหบรการเกบขนและน าไปก าจด จากองคกรปกครองสวนทองถน จ านวน 4,179 แหง (รอยละ 54) โดยมปรมาณขยะมลฝอยทถกน าไปก าจดแบบถกตอง จ านวน 7.2 ลานตน (รอยละ 27) ก าจดแบบไมถกตอง 6.9 ลานตน (รอยละ 26) มปรมาณขยะมลฝอยทไมไดรบการเกบขนท าใหตกคางในพนทอยถง 7.6 ลานตน (รอยละ 28) และมปรมาณขยะมลฝอยทถกดงน ากลบมาใชประโยชนใหม 5.1 ลานตน (รอยละ 19)

ขณะนทงประเทศมสถานทก าจดขยะมลฝอยอยทงหมด 2,490 แหง เปนสถานททมการก าจดขยะ มลฝอยแบบถกตองเพยง 466 แหง (รอยละ 19) และยงคงมสถานทก าจดขยะมลฝอยไมแบบถกตอง เชน การเทกองกลางแจง การเผาในทโลง เปนตน อยถง 2,024 แหง (รอยละ 81) จากเหตผลดงกลาวท าใหเกดปรมาณขยะมลฝอยสะสมตกคางเพมขนสง จากการลงส ารวจพนท ป 2556 พบวา ปรมาณขยะมลฝอยสะสมทงประเทศมจ านวนสงถง 19.9 ลานตน ซงจะเทากบการน าตกใบหยก 2 จ านวน 103 ตกมาเรยงตอกน วกฤตปญหาดงกลาว จงเปนปญหาของประเทศไทยทตองเรงด าเนนการแกไข

ทงน เมอพจารณาถงปจจยตาง ๆ ไมวาจะเปน ปรมาณขยะมลฝอยทไมไดรบการเกบขน ปรมาณขยะมลฝอยทก าจดแบบไมถกตอง และปรมาณขยะมลฝอยสะสม ลวนแลวแตท าใหในแตละจงหวดเกดวกฤตปญหาในเรองของ การจดการขยะมลฝอยขน โดยจงหวดทนบไดวาเปนจงหวดทมวกฤตปญหาการจดการขยะมลฝอย หรอ จงหวดสกปรก 20 อนดบแรก ไดแก สงขลา สมทรปราการ กาญจนบร นครศรธรรมราช สราษฎรธาน ราชบร เพชรบร แพร ปราจนบร พระนครศรอยธยา ระนอง นครพนม ปตตาน ฉะเชงเทรา รอยเอด ลพบร อางทอง ขอนแกน บรรมย และชมพร แตหากมองเฉพาะถงปญหาในเรองของขยะมลฝอยสะสม คอ เปนขยะมลฝอยเกาทตกคางรอรบการก าจด พบวา จงหวดทมวกฤตปญหาขยะมลฝอยสะสม 20 อนดบแรก ไดแก สงขลา สมทรปราการ กาญจนบร นครศรธรรมราช เพชรบร สราษฎรธาน ราชบร ขอนแกน พระนครศรอยธยา ปราจนบร ประจวบครขนธ ชลบร นครราชสมา ล าปาง แพร ลพบร ชยนาท นครปฐม เพชรบรณ และระนอง (กรมควบคมมลพษ : 2557)

2

จากขอมลทกลาวมา จงหวดแพรถกจดใหเปนจงหวดทมวกฤตปญหาการจดการขยะมลฝอย หรอ จงหวดสกปรกอยในอนดบท 8 ของประเทศไทยในป 2556 ซงถอวาเปนปญหาทใหญ ดงนนทานผวาราชการจงหวดแพรจงไดสงการใหมการเรงแกปญหาขยะ ซงเปนหนาทรบผดชอบของส านกงานสงเสรมการปกครองสวนทองถนจงหวดแพร และในทประชมนายกองคการปกครองสวนทองถนเมอวนท 21 กรกฎาคม 2557 (องคการปกครองสวนทองถน : 2557) ไดมการหารอถงแนวทางในการแกไขปญหาขยะสะสมทกอมลพษตาง ๆ เชน น าเสยจากบอขยะ กลนเหมนรบกวน แมลงวน ซงเปนพาหนะของเชอโรค และการส ารวจปรมาณขยะสะสมพรอมหาแนวทางในการก าจดขยะ รวมทงส ารวจปรมาณขยะของแตละ

จากเหตผลดงกลาวคณะผจดท าจงมแนวคดในการทจะชวยลดปญหาขยะมลฝอย ซงขยะบางประเภทสามารถน ามาใชประโยชนไดอก เชน ขวดน าพลาสตก ขวดแกว ซงนบวนจะมเพมมากขนเรอย ๆ ดงนนคณะผจดท าจงคดโครงงานสงประดษฐเครองตดขวดพลาสตกใหเปนเสน เพอเปนอปกรณในการน าขวดพลาสตกมาใชประโยชนในรปแบบตาง ๆ และเปนการสรางมลคาเพม และยงถอวาเปนการชวยลดปญหาขยะมลฝอย ของจงหวด และของประเทศไทยดวย

จดมงหมำยของโครงงำน

1. เพอประดษฐเครอง ตดขวดพลาสตกใหเปนเสน 2. เหนคณคาของขยะ และสามารถสรางมลคาเพมจากขยะทสามารถน ากลบมาใชใหมได 3. เปนแนวทางใหผอนสามารถศกษา และน าไปพฒนาใหดยงขนตอไป

ปญหำ

เราจะมวธการทจะท าใหขวดพลาสตกเปนเสนยาวไดอยางไร

สมมตฐำน

เครองตดขวดพลาสตก สามารถตดขวดพลาสตกใหเปนเสนได

ขอบเขตกำรศกษำคนควำ

ประดษฐเครองตดขวดพลาสตกใหเปนเสน และการน าไปใชประโยชน

ประโยชน และคณคำของโครงงำน

1. เปนสงประดษฐทสามารถใชในการตดขวดพลาสตกใหเปนเสนยาวได 2. เปนสงประดษฐทสามารถน าขยะมาใชประโยชนในรปแบบอนได 3. เปนสงประดษฐทท าใหเหนคณคาของวสดเหลอใช 4. เปนแนวความคดใหผอนไดน าไปขยายความรได

ระยะเวลำในกำรด ำเนนงำน

ระหวางวนท 25 กรกฎาคม - 13 สงหาคม 2557

3

บทท 2 เอกสำรทเกยวของ

ควำมหมำยของขยะ

ขยะ คอ ของเหลอทงจากการใชสอยของมนษยหรอจากขบวนการผลตจากกจกรรมภาคอตสาหกรรมและเกษตรกรรมปจจบนขยะมลฝอย เปนปญหาวกฤตทก าลงทวความรนแรงมากขนจะมผลกระทบตอสภาพ แวดลอมโดยรวมและยงสงผล กระทบตอสขภาพอนามยของประชาชน ในป พ.ศ.2545 มปรมาณขยะมลฝอยจากชมชนทวประเทศประมาณ 14.2 ลานตน และมการน าขยะและวสดเหลอใชมาใชประโยชนใหม 2.7 ลานตนคดเปนรอยละ 19 ของขยะมลฝอยชมชน

ประเภทของขยะ ททงกนอยทวไปม 4 ประเภท ไดแก

1. ขยะยอยสลายได เชน เศษอาหารและพชผก ทเหลอจากการรบประทาน และการประกอบอาหาร สามารถน าไปหมกท าปยได จากปรมาณขยะมลฝอยทงหมดมประมาณ 46 %

2. ขยะรไซเคลหรอขยะทสามารถน าไปขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตก โลหะ/อโลหะ ซงจากปรมาณขยะมลฝอยทงหมดมอยประมาณ 42 %

3. ขยะทวไป เปนขยะทยอยสลายยากและไมคมคาในการน าไปรไซเคล เชน ซองบะหมส าเรจรป เปลอกลกอม ถงขนม ถงพลาสตก จากปรมาณขยะมลฝอยทงหมด ประมาณ 9 %

4. ขยะพษ หรอขยะมพษทตองเกบรวบรวมแลวน าไปก าจดอยางถกวธ เชน กระปองยาฆาแมลง หลอดไฟ ถานไฟฉาย ซงจากปรมาณขยะมลฝอยทงหมด มอยประมาณ 3 %

แหลงก ำเนดขยะมลฝอย

ขยะมลฝอยมแหลงก าเนดตาง ๆ กน ซงจะมชนดของมลฝอยดงไดสรปรวมไวในตารางแสดง

ตำรำงท 1 แหลงก ำเนดของขยะมลฝอย

ชนดของขยะมลฝอย แหลงก ำเนด ขยะเปยก อาคารบานเรอน ภตตาคาร รานคา สถานท

ท างาน ตลาดสด ขยะแหงทตดไฟได อาคารบานเรอน ภตตาคารรานคา สถานทท างาน ตลาดสด ขยะแหงทไมตดไฟ อาคารบานเรอน ภตตาคารรานคา สถานทท างาน ตลาดสด ขเถา อาคารบานเรอน ภตตาคารสถาน ทท างาน ตลาดสด ขยะทเกบกวาดจากถนน ถนน ขางถนน บรเวณทดนรกรางวางเปลา ซากสตว ถนน ขางถนน บรเวณทดนรกรางวางเปลา เศษชนสวนของยานพาหนะ อซอมรถยนต สถานทราชการ

4

เศษสงกอสราง บรเวณทมการกอสราง ขยะจากกจการอตสาหกรรม โรงงานอตสาหกรรม โรงไฟฟา ขยะพเศษ ทพกอาศย โรงพยาบาลสถาบนตาง ๆ ขยะจากการเกษตร เรอกสวน ไดแก ฟารมเลยงสตว ขยะจากการบ าบดน าเสย โรงงานบ าบดน าเสย

วธกำรก ำจดขยะ

การก าจดขยะไมใหม คงก าจดไมได เพราะในชวตประจ าวนเราตองใชสงของทเปนเครองอปโภค บรโภคจงจ าเปนตองมของเหลอทง วธทจะท าใหขยะไมเปนปญหากบมนษยและสงแวดลอมกคอการลดปรมาณขยะการท าใหปรมาณขยะทจะทงลดลงอาจโดยการน าสงทเปนขยะนนกลบมาใชประโยชนอกหรอการลดปรมาณการใชและใหเหลอสงทจะทงเปนขยะจรงเพยงเทาทไมสามารถใชประโยชนอนใดไดอกดงน

1. การลดการใช หรอการลดขยะจากแหลงทเกด โดยพยายามหลกเลยงหรอลดการเกดขยะหรอมลพษทเกดขน เชน การใชถงผาแทนการใชถงพลาสตก

2. การน าผลตภณฑมาใชซ า เปนการน าวสดของใชกลบมาใชในรปแบบเดมหรอน ามาซอมแซมใช หรอน ามาใชท าประโยชนอน ๆ โดยแบงไดเปน 2 ขนตอนคอ

2.1 ขนตอนการผลตสนคา พยายามท าใหเกดเศษวสดหรอของเสยนอยทสด 2.2 ขนตอนการน าของใชมาใชซ า เปนการยดอายการใชงานกอนจะน าไปทง เชน การน าขวด

พลาสตกมาบรรจน า การใชกระดาษ 2 หนา 3. การน ากลบมาผลตใหม เปนการแยกวสดทไมสามารถน ากลบมาใชซ าไดออกจากขยะและรวบรวมใช

เปนวตถดบในการผลตสนคา ขนใหมหรอเรยกวา รไซเคล 4. การหลกเลยงการใชวสดก าจดยาก เชน กลองโฟม การใชจานหรอแกวกระดาษ ยาฆาแมลง ควรใช

สมนไพรเปนสารก าจด 5. การซอมแซมน ากลบมาใชใหมเปนการซอมแซมวสดทใชแลว ทสามารถซอมแซมน ากลบมาใชใหมได

เชน การซอมแซมเสอผา อปกรณไฟฟาช ารด เปนตน

ผลกระทบของขยะมลฝอยตอสภำวะแวดลอม

ขยะมลฝอยนนนบวนจะเพมมากขนตามจ านวนของประชากรถาหากไมมการก าจดขยะมลฝอยใหถกตองและเหมาะสมแลวปญหาความสกปรกตาง ๆ ทเกดจากขยะมลฝอยจะตองเกดขนอยางแนนอนถามองกนอยางผวเผนแลวขยะมลฝอยนนไมไดมผลกระทบตอมนษยมาก ทงนอาจเปนเพราะผลกระทบทเกดขนโดยตรงตอมนษยยงอยในขนทไมรนแรงมากนก ผลกระทบทเกดขนจงไมชดเจนเทาไรแตในความเปนจรงแลว ขยะมลฝอยจะกอใหเกดปญหาตอสภาพแวดลอมเปนอยางมาก และจะมผลกระทบตอสขภาพอนามยของมนษยดวย ทงโดยทางตรงและทางออม ทงนเนองจาก

5

1. ขยะมลฝอยเปนแหลงอาหารและแหลงเพาะพนธของแมลงน าโรค เชน แมลงวน แมลงสาบ ยง ฯลฯ และเปนทซกซอนของหนและ สตวอน ๆ

2. ขยะมลฝอย ท าใหเกดกลนเหมนและกอใหเกดความร าคาญ 3. ขยะมลฝอยททงเกลอนกลาด ถกลมพดกระจดกระจายไปตกอยตามพน ท าใหพนทบรเวณนนสกปรก

ขาดความสวยงาม เปนทรงเกยจแกผพบเหน และผทอาศยบรเวณใกลเคยง นอกจากนขยะมลฝอยทตกอยหรอถกทงลงในคคลอง หรอทางระบายน า จะไปสกดกนการไหลของน า ท าใหแหลงน าสกปรกและเกดการเนาเสย

4. น าเสยทเกดจากกองขยะมลฝอยทกองทงไวเปนน าเสยทมความสกปรกสงมาก ซงมทงสารอนทรย สารอนนทรยเชอโรค และสารพษตางๆ เจอปนอย เมอน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลไปตามพนดนบรเวณใด กจะท าใหบรเวณนนเกดความสกปรก และความ เสอมโทรมของพนดนและอาจเปลยนสภาพ ท าใหดนมคณสมบตเปนดนดางหรอดนกรดได ในกรณทน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลลงสแหลงน ากจะท าใหคณภาพน าเสยไป ทงนไมวาจะเปนแหลงน าผวดนหรอแหลงน าใตดนกตามลวนเปนอนตรายตอผใชน าและสงทมชวตทอาศยในแหลงน า

5. ขยะมลฝอย ท าใหเกดมลพษแกอากาศ ขยะมลฝอยทกองทงไวในเขตชมชน หรอทกองทงไวในแหลงก าจดซงไมมการฝงกลบ หรอขณะทท าการเกบขนโดยพาหนะทไมมการปกปดอยางมดชดขยะมลฝอยเหลานนสงกลนเหมนนารงเกยจออกมาเศษชนสวนของขยะมลฝอยจะสามารถปลวไปในอากาศท าใหเกดความสกปรกแกบรรยากาศ ซงมผลตอสขภาพของมนษยและความสกปรกใหกบบรเวณขางเคยงไดนอกจากนขยะมลฝอยทกองทงไวนาน ๆ จะมกาซทเกดจากการหมกขน ไดแก กาซชวภาพ ซงตดไฟหรอเกดระเบดขนได และกาซไขเนา (กาซไฮโดรเจนซลไฟด) ซงมกลนเหมน

กำรรไซเคล

การแปรรปของใชแลวกลบมาใชใหม หรอกระบวนการทเรยกวา "รไซเคล" คอ การน าเอาของเสยทผานการใชแลวกลบมาใชใหมทอาจเหมอนเดม หรอไมเหมอนเดมกได ของใชแลวจากภาคอตสาหกรรม น ากลบมาใชใหม ไดแก กระดาษ แกว กระจก อะลมเนยม และพลาสตก "การรไซเคล" เปนหนงในวธการลดขยะ ลดมลพษใหกบสภาพแวดลอม ลดการใชพลงงานและลดการใชทรพยากรธรรมชาตของโลกไมใหถกน ามาใชสนเปลองมากเกนไป ของใชแลวจากภาคอตสาหกรรม น ากลบมาใชใหม ไดแก กระดาษ แกว กระจก อะลมเนยม และพลาสตก "การรไซเคล" เปนหนงในวธการลดขยะ ลดมลพษใหกบสภาพแวดลอม ลดการใชพลงงานและลดการใชทรพยากรธรรมชาตของโลกไมใหถกน ามาใชสนเปลองมากเกนไป

การแปรรปของใชแลวกลบมาใชใหมมกระบวนการอย 4 ขนตอน ไดแก 1. การเกบรวบรวม 2. การแยกประเภทวสดแตละชนดออกจากกน 3. การผลตหรอปรบปรง 4. การน ามาใชประโยชนในขนตอนการผลตหรอปรบปรงนน วสดทแตกตางชนดกน จะมกรรมวธใน

การผลต แตกตางกน เชน ขวด แกวทตางส พลาสตกทตางชนด หรอกระดาษทเนอกระดาษ และสทแตกตางกน ตองแยกประเภทออกจากกน

6

เมอผานขนตอนการผลตแลวของเสยทใชแลวเหลานจะกลายมาอยในรปของผลตภณฑใหมจากนนจงเขาสขนตอนในการน ามาใชประโยชน ผลตภณฑรไซเคลจงสามารถสงเกตไดจากเครองหมายทประทบไว บนผลตภณฑทผลตทกครง

การรไซเคล ท าใหโลกมจ านวนขยะลดนอยลง และชวยลดปรมาณการน าทรพยากรธรรมชาต มาใชเปนวตถดบในโรงงานอตสาหกรรมใหนอยลง ลดการถลงแรบรสทธ และลดปรมาณการโคนท าลายปาไมลงดวย การหมนเวยนน ามาผลตใหมยงเปนการลดการใชพลงงานจากใตภภพ ลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนได- ออกไซดขนสอากาศและลดภาวะ การเกดฝนกรด

ตวอยำงขยะรไซเคล

ขวดแกว

แกวเปนวสดทมผวราบเรยบแขงและใส แตเปราะบางและแตกราวไดงาย มนษยผลตแกว ขน จากการหลอมละลายของวสดธรรมชาต คอ ทราย เถาโซดา หนปน และแรเฟลสปารโดยสามารถหลอมใหเปนรปราง และสสนแปลก ๆ แตกตางกนไดและไมรวงายจงนยมน า แกวมาท าเปนภาชนะใสของตาง ๆ เชน อาหาร เครองดม และเครองส าอาง ฯลฯ เพราะแกวไมท าปฏกรยากบสารใด ๆ ทจะใหสารทใสภาชนะแกวนน ๆ ตองเปลยนคณสมบต แกวจงเปนภาชนะทใชประโยชนไดมาก ทสด

ในแตละปจะมขวดแกวทผาน การใชแลวไมต ากวา 28 พนลาน ใบท ถกทงใหเปนขยะออกสสงแวดลอมแกวบางชนดใชแลวสามารถน ามาลางท าความสะอาดฆาเชอโรคแลวหมนเวยนน ามาบรรจใหมไดซ าอกไดอยางนอยถง 30 ครง โดยผผลตสนคาประเภทเดม เชน ขวดเครองดม แกวบางชนด ผลตขนเปนเนอแกวบางเบาเพอความสะดวกในการพกพา แตไมสามารถน ามาลางเพอใชใหมได แตสามารถรวบรวมสงคนโรงงานเพอสงเขาสระบบการผลตขนใหมทเรยกวา กระบวนการรไซเคล

แกว ทเขาสกระบวนการรไซเคลจะถกทบและบดใหแตกละเอยดกอนจะน าไปหลอมในเตาหลอม รวมกบวตถดบทใชในการผลตเพอเปนสวนในการผลตแกวใหม

การรไซเคลแกว สามารถชวยลดพลงงานความรอนทใชในการผลตไดมากกวาการผลตแกวจากวตถดบจาก ธรรมชาต พลงงานทประหยดไดจากแกวรไซเคล 1 ใบจะเทากบปรมาณไฟฟาทใชกบหลอดไฟขนาด 400 วตต นานถง 4 ชวโมง

แกว สามารถแบงเปน 2 ประเภทใหญ ดงน 1. ขวดแกวด จะถกน ามาคด แยกชนด ส และประเภททบรรจสนคา ไดแก ขวดแมโขง ขวดน าปลา

ขวดเบยร ขวดซอส ขวดโซดาวนเวย ขวดน าดมชก าลง ขวดยา ขวดน าอดลม ฯลฯ การจดการขวดเหลานหากไมแตกบนเสยหาย จะถกน ากลบเขาโรงงานเพอน าไปลางใหสะอาดและน ากลบมาใชใหมเรยกวา “Reuse”

2. ขวดแกวแตก ขวดทแตก หกบนช ารดเสยหายจะถกน ามาคดแยกส ไดแก ขวดแกวใส ขวดแกวสชา และขวดแกวสเขยว จากนนน าเศษแกวมาผานกระบวนการรไซเคล โดยเบองตนจะเรมแยกเศษแกวออกมาตามสของ เอาฝาจกทตดมากบปากขวดออกแลวบดใหละเอยด ใสน ายากดสเพอกดสทตดมากบขวดแกว ลางใหสะอาดแลวน าสงโรงงานผลตขวดแกว เพอน าไปหลอมใหม

7

ตำรำงท 2 ตวอยำงแกวทน ำมำรไซเคล

ตวอยำงแกวทน ำมำรไซเคล ขวดแมโขงกลม/แบน ขวดแบลค-เลเบล ขวดแบลคแคท

ขวดแสงทพยกลม/แบน ขวดเบยรชาง/สงห ขวดเครองดมชก าลง ขวดเบยรสงห ขวดน าปลา ขวดน าสมสายช ขวดมดไวดตา ขวดน าอดลมเลก/ใหญ ขวดโซดาสงห

ขวดโซดาวนเวย เศษแกวแดง (สชา) เศษแกวเขยว เศษแกวขาวใส/ขาวขน ขวดแบนเลก/ใหญ ขวดยาฆาแมลงเลก/ใหญ

ขวดไวน ขวดยาปอนด ขวดเลกชง

กระดำษ เปน วสดทยอยงายทสด เพราะผลตจากเยอไมธรรมชาต โดยปกตกระดาษจะมระยะเวลายอยสลายไดเองตามธรรมชาต ประมาณ 2-5 เดอน แตถาถกทบถมอยในกองขยะจนแนนไมมแสงแดด อากาศและความชน ส าหรบจลนทรยในการยอยสลาย กอาจตองใชเวลาถง 50 ปในการยอยสลาย ดงนนเราจงควรแยกขยะทเปนเศษกระดาษเหลานออกจากขยะชนดอน ๆ เพอความสะดวกในการจดเกบและน าไปรไซเคลเปนกระดาษน ากลบมาใชใหมให เกดประโยชนสงสด

ขวดพลำสตก พลาสตก ผลตขนจากผลตภณฑปโตรเลยม และอาจผลตเพอใหมสตาง ๆ ใสแขงหรอออนกได และยง

สามารถหลอมละลายเปนรปรางตาง ๆ ไดโดยใชแรงดนและความรอนและคณสมบตของพลาสตกคอ ไมสลายตว ประโยชนของพลาสตก คอ น าหนกเบา ท าใหสะดวกตอการถอหว และการขนสง ตลอด จนมความทนทานอยไดเปนเวลานาน และเนองจากสามารถใชประโยชนไดมากพลาสตกจงเขามาแทนท

อยางไรกตามถงแมพลาสตกจะมประโยชน แตกมขอเสยคอพลาสตกผลตมาจากทรพยากรธรรมชาตทไมสามารถเกดขนใหมได เชน น ามน ถานหน นอกจากน กยากตอการน ามารไซเคล และตองเสยคาใชจายสง และทส าคญเนองจากพลาสตกมหลายชนด การน ามาผลตใชใหมจะตองแยกพลาสตกแตละชนดออกจากกน ปจจบนจงมเพยงถงพลาสตกเทานนทสามารถน ามาผลตใชใหมได แตมการน าถงพลาสตกทใชแลวเพยงรอยละ 3 ของจ านวนถงพลาสตกทผลตออกมาเทานนทน ากลบเขาสโรงงานเพอการรไซเคล ดงนน พลาสตกทถกทงขยะในปจจบนจงคงอยในสภาพแวดลอมไปอกนานนบหลายรอยป

พลำสตก แบงเปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภท ดงน

1. พลำสตกทคงรปถำวรหรอพลำสตกเทอรโมเซท (Thermosetting Plastic) เปน พลาสตกทแขงตวดวยความรอนแบบไมยอนกลบ สามารถขนรปผลตภณฑรปทรงตาง ๆ ไดโดยท าใหแขงตวดวยความรอนในแมแบบ และเมอแขงตวแลวจะมความคงรปสงมาก เนองจากไมสามารถหลอมเหลวไดอก พลาสตกในกลมนจงจดเปนผลตภณฑพลาสตกประเภท “รไซเคลไมได”

8

2. พลำสตกทสำมำรถน ำกลบมำใชใหมไดหรอเทอรโมพลำสตก (Thermosetting) เปน พลาสตกทหลอมตวดวยความรอน และกลบแขงตวเมออณหภมลดต าลง พลาสตกชนดนจดเปนวสดประเภท “รไซเคลได” เพอใหงายตอการแยกชนดบรรจภณฑพลาสตกเพอน ากลบมาแปรรปใชใหมได อยางมประสทธภาพ ไดมการน าสญลกษณมาใชบนบรรจภณฑอยางแพรหลาย ดงน

ตำรำงท 3 สญลกษณบนบรรจภณฑขวดตำงๆ

สญลกษณ ชนดพลำสตก กำรใชงำน ตวอยำง

PETE(Polyethylene terephthalate

ethylene)

ขวดเครองดมทไมใชแอลกอฮอล ขวดน าดม ขวดน ามนพช

HDPE(High-Density Polyethylene )

ขวดบรรจนม น าดม เครองส าอาง แชมพ สบเหลว ถง Shopping หรอ

retail bags

PVC(polyvinyl chloride)

พลาสตกหอเนอสตว อปกรณการแพทย (medical tubing)

LDPE (Low Density Poly Ethylene)

ถงบรรจอาหารแชแขง ขวดน ายาซกแหง

PP(Polypropylene) ขวดซอสมะเขอเทศ ภาชนะบรรจเนยเทยม ขวดยา อปกรณการแพทย

(medical tubing)

PS(Polystyrene) กลองใส CD กลองอาหารสะดวกซอ รวมทงกลองโฟม ถวยน า จานอาหาร

ภารชนะบรรจไข

พลาสตกอนๆ เปนพลาสตกอนๆ นอกเหนอจากพลาสตกทง 6 ประเภท พบมากมาย

หลายรปแบบ เชน สนรองเทา ปากกา

โลหะ ทสามารถน ามารไซเคลใหม ไดมดงน

1. เหลก ใชกนมากทสดในอตสาหกรรมกอสราง ผลตอปกรณตาง ๆ รวมทงเครองใชในบาน อตสาหกรรม

2. ทองเหลอง เปนโลหะมราคาด น ากลบมาหลอมใชใหมได โดยการท าเปนพระ ระฆง อปกรณสขภณฑตาง ๆ และใบพดเรอเดนทะเลขนาดใหญ

3. ทองแดง น ากลบมาหลอมท าสายไฟใหมไดอก 4. สแตนเลส น ากลบมาหลอมท าชอนสอม กระทะ หมอ

9

5. ตะกว น ากลบมาหลอมใหมท าฟวสไฟฟา และสวนประกอบของอปกรณตาง ๆ

ตำรำงท 4 ตวอยำงวสดรไซเคล

ตวอยำงวสดรไซเคล เหลกหนาพเศษ เหลกตะป เหลกเครอง เหลกหนา/บาง เหลกเสน 1 นว เหลกขกลง

เหลกยอย เหลกหลอชนเลก/ใหญ ลวดสลง เหลกซอยสน เหลกเสน 5-6 หน กระปอง

ทองแดงเสนเลก/ใหญ ทองเหลองบาง/หนา ตะกวออน/แขง ตะกวสงกะส ทองแดงเผา ขกลงทองเหลอง สแตนเลส แบตเตอรขาว/ด า/มอเตอรไซค

อลมเนยม แบงได 2 ประเภท คอ

1. อลมเนยมหนำ เชน อะไหลเครองยนต ลกสบ 2. อลมเนยมบำง เชน กะละมงซกผา ขนน า กระปองน าอดลม กระปองเบยร

ตำรำงท 5 ตวอยำงอลมเนยมทน ำมำรไซเคล

ตวอยำงอลมเนยมทน ำมำรไซเคล อลมเนยมบาง/หนา อลมเนยมเสน อลมเนยมฉาก อลมเนยมผาเบรก อลมเนยมกระปองยา อลมเนยมมล อลมเนยมหมอน า อลมเนยมฝาจกแกะ อลมเนยมไฟ

อลมเนยมจบ อลมเนยมมงลวด อลมเนยมแผนเพจ อลมเนยมไสทองแดง อลมเนยมอลลอยด อลมเนยมลอแมก

อลมเนยมลกสบ อลมเนยมกระปองเครองดม เชน โคก เบยร

อลมเนยมกระทะไฟฟา

ส าหรบประเทศไทยนน จากการศกษาของกรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและ

สงแวดลอม พบวา ศกยภาพของวสดเหลอใชทสามารถน ากลบมาใชประโยชนไดจากมลฝอยทเกบขนไดในกรงเทพมหานครและจงหวดตาง ๆ ทวประเทศมประมาณรอยละ 16-34 ของปรมาณมลฝอยทเกบได แตมเพยงรอยละ 7 หรอประมาณ 2,360 ตนตอวนเทานน ทมการน ากลบมาใชประโยชน

การน ากลบมาใชใหม จงเปนวธการหนงทชวยเพมคณภาพใหกบชวตเพมคณคาใหกบสงแวดลอมและชวยถนอมรกษาทรพยากรธรรมชาตของโลกไวไดดทสดในหนทางหนง

10

บทท 3

อปกรณ และวธกำรด ำเนนกำร

1. อปกรณ ตำรำงท 6 ตำรำงวสดอปกรณ

ล ำดบท รำยกำร จ ำนวน 1 ใบมดคทเตอร 1 2 แผนไมส าหรบท าฐาน 1 3 แผนไมส าหรบท ายดแกนหมน 2 4 ไมบรรทดเกา 1 5 เหลกส าหรบมอหมน 1

2. วธกำรด ำเนนกำร

1. ประชมวางแผนการด าเนนงาน 2. ออกแบบอปกรณ 3. การประดษฐอปกรณ และทดสอบเครองมอ

ขนตอนกำรประดษฐ

ภำพท 1 แผนไมส ำหรบท ำฐำน

11

ภำพท 2 กำรประกอบฐำนของอปกรณ

ภำพท 3 อปกรณปองกนขวดสำย

ภำพท 4 อปกรณยดใบมดคทเตอร

12

ภำพท 5 มอหมนเกบเสนพลำสตก

ภำพท 6 ไมบรรทดเกำส ำหรบวดปรบขนำดเสนพลำสตก

ภำพท 7 ประกอบฐำนอปกรณ

13

ภำพท 8 ทดลองใสใบมดกบอปกรณ

ภำพท 9 ทดลองตดขวดพลำสตก

ภำพท 10 ขวดพลำสตกตำง ๆ ทตดเปนเสนแลว

ภำพท 11 ทดลองน ำเสนพลำสตกไปสำนตะกรำ

14

บทท 4

ผลกำรด ำเนนกำร

จากการทดลองใชงานสงประดษฐ โดยการน าขวดตางๆ มาทดลองตดโดยขวดทใชคอ ขวดน าอดลม ขวดนมพาสเจอรไรสขวดน าขาวขน และแกวกาแฟ ทดลองปรบขนาดของเสน คอ กวาง 0.5 cm และ 1.0 cm และวดความยาวของเสนพลาสตกทได ผลการทดลองดงตารางท 5

ตำรำงท 7 ผลกำรทดลองตดขวดพลำสตกเปนเสน

ชนดของขวดพลำสตก

ขนำดของขวด ควำมยำวของเสนพลำสตก (เฉลย)

(m) เสนผำนศนยกลำง

(cm) สง

(cm) ควำมกวำงของเสน 0.5 cm

ควำมกวำงของเสน 1.0 cm

ขวดน าอดลม 5.0 8.0 4.0 2.6 ขวดน าขาวขน 7.0 10.5 5.1 3.4

ขวดนมพาสเจอรไรส 7.5 12.0 5.4 3.5 แกวกาแฟ 7.0 17.0 5.2 3.7

หมำยเหต : ขนำดของขวดไมเทำกนท ำใหควำมยำวของเสนไมเทำกน

ภำพท 12 เสนพลำสตกทไดจำกกำรทดลอง

15

บทท 5 สรป อภปรำยผลกำรด ำเนนกำร

สรปผลกำรด ำเนนกำร

จากการด าเนนการในการท าโครงงานสงประดษฐเรองเครองตดขวดพลาสตกใหเปนเสน “Plastic bottle to string” สรปผลทดลองตามจดมงหมายของโครงงานดงน

1. ไดเครองมอทสามารถตดขวดพลาสตกใหเปนเสนได 2. ไดแนวทาง และเหนคณคาของขยะ สามารถสรางมลคาเพมจากขยะทสามารถน ากลบมาใชใหมได 3. เปนแนวทางใหผอนสามารถศกษา และน าไปพฒนาใหดยงขนตอไป

อภปรำยผลกำรด ำเนนกำร จากผลการประดษฐเครองตดขวดพลาสตกใหเปนเสน “ Plastic bottle to string” เราสามารถใช

งานสงประดษฐไดจรง สะดวก และมความปลอดภย ในการทดลองประสบปญหาคอ เสนทไดมขนาดความกวางไมสม าเสมอ แกปญหาไดโดยการยดใบมดไมใหขยบ

ประโยชน และคณคำของโครงงำน

1. เปนสงประดษฐทสามารถใชในการตดขวดพลาสตกใหเปนเสนยาวได 2. เปนสงประดษฐทสามารถน าขยะมาใชประโยชนในรปแบบอนได 3. เปนสงประดษฐทท าใหเหนคณคาของวสดเหลอใช 4. เปนแนวความคดใหผอนไดน าไปขยายความรได

ขอเสนอแนะ

1. ควรประดษฐเครองมอทสามารถตดขวดรปทรงอน ๆ นอกจากทรงกระบอก เพอเพมความหลากหลายของการใชขวดพลาสตกมาใชประโยชนตอไป

16

บรรณำนกรม

17

บรรณำนกรม

กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากร และสงแวดลอม. (2557). สถำนกำรณมลพษของประเทศ ไทยป 2556. (ออนไลน). แหลงทมา: http://www.pcd.go.th/public/News /GetNewsThai.cfm?task=lt2014&id=17119. 13 สงหาคม 2557

สารพดประโยชนจากพลาสตกเหลอใช. (2556). (ออนไลน). แหลงทมา: ทมา : http://www.i-do-it- yourself.com/2009/04/eco-friendly-blossoms-by-michelle-brand/. 13 สงหาคม 57

ส านกงานสงเสรมการปกครองสวนทองถนจงหวดแพร. (2557). แจงมตทประชมกำรตรวจสอบสถำนททง/ ก ำจดขยะ อปท. แพร: ส านกงานสงเสรมการปกครองสวนทองถนจงหวดแพร.