1

ความรเบองตนเกยวกบ E-commerce

2

ความหมายของพาณชยอเลกทรอนกส พาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) ไดมผความหมายไวหลาย

ความหมาย เชน กจกรรมเชงพาณชยทด าเนนการโดยมการแลกเปลยน เกบรกษา หรอสอสาร

ขอมลขาวสาร โดยผานสออเลกทรอนกส รวมทงการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส อเมล และอน ๆ (Hill, 1997)

การใชวธการอเลกทรอนกสในการด าเนนงานใหบรรลวตถประสงคทางธรกจ รวมทงการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชน EDI การโอนเงนอเลกทรอนกส การประมลอเลกทรอนกส และเทคโนโลยการสอสารคมนาคมอน ๆ โทรทศนและการใชอนเทอรเนต (Palmer, 1997

3

ความหมายของพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ) E-Commerce หมายถง การผลต การกระจาย การตลาด การขาย หรอการ

ขนสงผลตภณฑและบรการโดยสออเลกทรอนกส (World Trade Organization: WTO)

E-Commerce คอ การซอขายสนคา บรการ และสารสนเทศผานเครอขายคอมพวเตอร รวมทงอนเตอรเนต (Turban et al, 2000)

4

สรป

พาณชยอเลกทรอนกส หมายถง การท าธรกรรมทกรปแบบโดยการครอบคลมถงการซอ-ขายสนคา/บรการ การช าระเงน การโฆษณาโดยผานสออเลกทรอนกสประเภทตาง ๆ โดยเฉพาะเครอขายทางอนเตอรเนต

5

ปจจยทท าใหเกด E-commerce 1. ผซอ ผขาย สนคา 2. ความไววางใจ เนองจาก E-commerce ไมสามารถจบตองได ดงนน

การทจะท าใหผซอเชอวาเวบไซตนมผขายและมสนคาจรง ตองท าใหเกดความไววางใจกอน

6

การสรางความไววางใจใหกบเวบไซตมดงน 1. หนาตาของเวบไซตตองมการออกแบบทนาเชอถอ 2. มสวนใหลกคารองเรยนในกรณเกดขอผดพลาด 3. ปรบปรงสนคาหรอบรการใหทนสมยเสมอ 4. พยายามใหเวบไมถกปดบอยๆ

7

การแบงกลมคคาของ E-commerce

1. Business - ผท าการคา 2. Customer - ผบรโภค 3. Government – รฐบาล

8

ประเภทของ E-commerce 1. Business to Business – B2B) 2. Business to Consumer - B2C 3. Business to Government – B2G 4. Consumer to Consumer - C2C 5. Government to Consumer -G2C 6. Government to Government -G2G

9

1. ผประกอบการ กบ ผประกอบการ (Business to Business – B2B) คอการคาระหวางผคากบลกคาเชนกน แตในทนลกคาจะเปนในรปแบบของผประกอบการ ในทนจะครอบคลมถงเรอง การขายสง การท าการสงซอสนคาผานทางระบบอเลกทรอนกส ระบบหวงโซการผลต (Supply Chain Management) เปนตน ซงจะมความซบซอนในระดบตางๆกนไป

10

2. ผประกอบการ กบ ผบรโภค (Business to Consumer - B2C) คอการคาระหวางผคาโดยตรงถงลกคาซงกคอผบรโภค เชน การขาย

หนงสอ ขายวดโอ ขายซดเพลงเปนตน

11

3. ผประกอบการ กบ ภาครฐ (Business to Government – B2G) คอการประกอบธรกจระหวางภาคเอกชนกบภาครฐ ทใชกนมากกคอเรอง

การจดซอจดจางของภาครฐ หรอทเรยกวา e-Government Procurement ในประเทศทมความกาวหนาดานพาณชยอเลกทรอนกสแลว รฐบาลจะท าการซอ/จดจางผานระบบอเลกทรอนกสเปนสวนใหญเพอประหยดคาใชจาย เชนการประกาศจดจางของภาครฐในเวบไซต www.mahadthai.com

12

4. ผบรโภค กบ ผบรโภค (Consumer to Consumer - C2C) คอการตดตอระหวางผบรโภคกบผบรโภคนน มหลายรปแบบและวตถประสงค เชนเพอการตดตอแลกเปลยนขอมล ขาวสาร ในกลมคนทมการบรโภคเหมอนกน หรออาจจะท าการแลกเปลยนสนคากนเอง ขายของมอสองเปนตน

13

5. ภาครฐ กบ ประชาชน (Government to Consumer -G2C) ในทนคงไมใชวตถประสงคเพอการคา แตจะเปนเรองการบรการของภาครฐผานสออเลกทรอนกส ซงปจจบนในประเทศไทยเองกมใหบรการแลวหลายหนวยงาน เชนการค านวณและเสยภาษผานอนเทอรเนต, การใหบรการขอมลประชาชนผานอนเทอรเนต เปนตน เชนขอมลการตดตอการท าทะเบยนตางๆของกระทรวงมหาดไทย ประชาชนสามารถเขาไปตรวจสอบวาตองใชหลกฐานอะไรบางในการท าเรองนนๆ และสามารถดาวนโหลดแบบฟอรมบางอยางจากบนเวบไซตไดดวย

14

6. ภาครฐ กบ รฐดวยกน (Government to Government -G2G) เปนการตดตอระหวางภาครฐกบรฐ ในกระทรวงหรอระหวางกระทรวง เชน การตดตอเพอแลกเปลยนขอมลระหวางกระทรวง

15

ประโยชนของ E-commerce

1. ตอบคคล 2. ตอองคกรธรกจ 3. ตอสงคม 4. ตอระบบเศรษฐกจ

16

ตอบคคล

มสนคาและบรการราคาถกจ าหนาย ท าใหลกคามทางเลอกมากขน สามารถท าธรกรรมไดตลอด 24 ชวโมง ทราบขอมลเกยวกบสนคาและบรการไดในเวลาทรวดเรว ท าใหลกคาสามารถเลอกสนคาตรงตามความตองการมากทสด สนบสนนการประมลเสมอนจรง ท าใหลกคาสามารถตดตอแลกเปลยนความคดเหนกบลกคารายอน ท าใหเกดการเชอมโยงการด าเนนงานภายในโซมลคา (Value Chain

Integration)

17

ตอองคกรธรกจ ขยายตลาดในระดบประเทศและระดบโลก ท าใหบรการลกคาไดจ านวนมากทวโลกดวยตนทนทต า ลดปรมาณเอกสารเกยวกบการสราง การประมวล การกระจายการเกบ

และการดงขอมลไดถงรอยละ 90 ลดตนทนการสอสารโทรคมนาคม เพราะ Internet ราคาถกกวา

โทรศพท ชวยใหบรษทขนาดเลกสามารถแขงขนกบบรษทขนาดใหญได ท าใหการจดการผลตมประสทธภาพยงขน

18

ตอสงคม

ท าใหคนสามารถท างานทบานได ท าใหมการเดนทางนอยลง ท าใหการจราจรไมตดขด ลดปญหามลพษทางอากาศ

ท าใหมการซอขายสนคาราคาถกลง คนทมฐานะไมรวยกสามารถยกระดบมาตรฐานการขายสนคาและบรการได

19

ตอระบบเศรษฐกจ กจการ SMEs ในประเทศก าลงพฒนาอาจไดประโยชนจากการเขาถง

ตลาดทกวางขวางในระดบโลก ท าใหกจการในประเทศก าลงพฒนาสามารถเขาถงเทคโนโลยใหม ๆ ไ บทบาทของพอคาคนกลางลดลง ท าใหตนทนการซอขายลดลง ท าให

อปสรรคการเขาสตลาดลดลงดวย ท าใหประชาชนในชนบทไดหาสนคาหรอบรการไดเชนเดยวกนใน

เมอง เพมความเขมขนของการแขงขน ท าใหเปนประโยชนตอผบรโภค

20

ขอจ ากดของ E-commerce

1. ขอจ ากดดานเทคนค 2. ขอจ ากดดานกฏหมาย 3. ขอจ ากดดานธรกจ 4. ขอจ ากดอนๆ

21

1. ขอจ ากดดานเทคนค ขาดมาตรฐานสากลทเปนทยอมรบในดานคณภาพ ความปลอดภย และ

ความนาเชอถอ ความกวางของชองทางการสอสารมจ ากด ซอรฟแวรยงก าลงอยระหวางการพฒนา ปญหาความเขากนไดระหวาง Internet และซอรฟแวรของ E-

commerce กบแอพพลเคชน ตองการ Web Server และ Network Server ทออกแบบมาเปนพเศษ การเขาถงอนเตอรเนตยงมราคาแพงและไมสะดวก

22

2. ขอจ ากดดานกฏหมาย

กฎหมายทสามารถคมครองการท าธรกรรมขามรฐหรอขามประเทศ ไมมมาตรฐานทเหมอนกน และมลกษณะทแตกตางกน

การใชเอกสารอเลกทรอนกส หรอลายมอชออเลกทรอนกสจะมผลทางกฎหมายหรอไม

ปญหาเกดจากการท าธรกรรม เชน การสงสนคามลกษณะแตกตางจากทโฆษณาบนอนเทอรเนต จะมการเรยกรองคาเสยหายไดหรอไม

23

3. ขอจ ากดดานธรกจ วงจรผลตภณฑ (Product Life Cycle) จะสนลง เพราะการเขาถงขอมล

ท าไดงายและรวดเรว การลอกเลยนผลตภณฑจงท าไดรวดเรว เกดคแขงเขามาในตลาดไดงาย จะตองมการสรางสรรคผลตภณฑใหม ๆ เสมอ

ความพรอมของภมภาคตาง ๆในการปรบโครงสรางเพอรองรบการเจรญเตบโตของ E-Commerce มไมเทากน

ภาษและคาธรรมเนยม จาก E-Commerce จดเกบไดยาก ยงไมมกฎหมายคมครอง

24

3. ขอจ ากดดานธรกจ (ตอ) ตนทนในการสราง E-Commerce ครบวงจรคอนขางสง เพราะรวมถง

คา Hardware, Software ทมประสทธภาพ ระบบความปลอดภยทนาเชอถอ การจดการระบบเครอขาย ตลอดจนคาจางบคลากร

ประเทศก าลงพฒนาตองลงทนทางดานเทคโนโลยสงมาก ในโครงสรางพนฐาน

เงนสดอเลกทรอนกส ท าใหเกดการฟอกเงนไดงาย เนองจากการใชเงนสดอเลกทรอนกสจะท าใหการตรวจสอบทมาของเงนท าไดยาก

25

4. ขอจ ากดอนๆ การใหขอมลทเปนเทจบนอนเตอรเนต มมาก และมการขยายตวเรว

มากกวาการพฒนาของอนเตอรเนตเสยอก สทธสวนบคคล (Privacy) ระบบการจายเงน หรอการใหขอมลของ

ลกคาทางอนเตอรเนตท าใหผขายทราบวาผซอเปนใคร และสามารถใชซอรฟแวรตดตามกจกรรมตาง ๆ หรอสง Spam ไปรบกวนได

E-Commerce เหมาะกบระบบเศรษฐกจทสามารถเชอถอและไวใจไดทงผซอและผขาย รวมทงหนวยงานทเกยวของ

26

4. ขอจ ากดอนๆ (ตอ) ยงไมมการประเมนผลการด าเนนงาน หรอวธการทดของ E-Commerce

เชน การโฆษณาผานทาง E-Commerce วาไดผลเปนอยางไร จ านวนผซอ / ขาย ทไดก าไรหรอประโยชนจาก E-Commerce ยงม

จ ากด โดยเฉพาะในประเทศไทยซงสดสวนของผใชอนเตอรเนตตอประชากรต ามาก และการใช E-Commerce ในการซอ/ขายสนคา มนอยมาก