159
ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษาชั้นตรี - โท - เอก .. ๒๕๖๐ สานักงานแม่กองธรรมสนามหลวง

ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

ปญหาและเฉลยขอสอบ

นกธรรมชนตร - โท - เอก

และธรรมศกษาชนตร - โท - เอก

พ.ศ. ๒๕๖๐

ส านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

Page 2: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

ปญหาและเฉลยขอสอบ

นกธรรมชนตร - โท - เอก

และธรรมศกษาชนตร - โท - เอก

พ.ศ. ๒๕๖๐

ส านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

เลขท ๒๘๗ อาคารหอสมดมหามกฏราชวทยาลย หนาวดบวรนเวศวหาร ถนนพระสเมร แขวงบวรนเวศ เขตพระนคร กรงเทพมหานคร ๑๐๒๐๐ โทร. ๐ ๒๖๒๙ ๔๓๐๐, ๐ ๒๖๒๙ ๐๙๖๑-๒ โทรสาร. ๐ ๒๖๒๙ ๒๑๔๒

Website : www.gongtham.net Email : [email protected]

Line : @gongtham

Page 3: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

เรอง ปญหาและเฉลยขอสอบนกธรรมชนตร - โท - เอก

และธรรมศกษาชนตร - โท - เอก พ.ศ. ๒๕๖๐

พมพครงแรก : วนท ๑๐ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๖๐

จ านวน : ๗,๐๐๐ เลม

จดพมพ : ส านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เลขท ๒๘๗ อาคารหอสมดมหามกฏราชวทยาลย หนาวดบวรนเวศวหาร ถนนพระสเมร แขวงบวรนเวศ เขตพระนคร กรงเทพมหานคร ๑๐๒๐๐ โทร. ๐ ๒๖๒๙ ๔๓๐๐, ๐ ๒๖๒๙ ๐๙๖๑-๒ โทรสาร. ๐-๒๖๒๙-๒๑๔๒ ทปรกษา สมเดจพระวนรต วดบวรนเวศวหาร พระพรหมมน วดราชบพธสถตมหาสมาราม ตรวจตนฉบบและพสจนอกษร : พระเทพเจตยาจารย วดโสมนสวหาร พระราชสารสธ วดตรทศเทพ พระสธรตนาภรณ วดสทศนเทพวราราม พระมงคลเมธาวฒน วดนรนาถสนทรการาม พมพ / รปเลม: พระราชมงคลเมธ วดสมพนธวงศ พระครพพธวรกจจาทร วดระฆงโฆสตาราม

พมพท โรงพมพส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ๓๑๔-๓๑๖ ปากซอยบานบาตร ถ.บ ารงเมอง เขตปอมปราบศตรพาย กรงเทพฯ ๑๐๑๐๐ นายอนทพร จนทรเอยม โทร. ๐-๒๒๒๓-๓๓๕๑, ๐-๒๒๒๓-๕๕๔๘

Page 4: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

วธตรวจในสนามหลวง

ขอประกาศแกกรรมการทงหลายทราบทวกน

การตรวจประโยคธรรม และธรรมศกษาของสนามหลวงความประสงค เพอทราบความรของนกเรยนตามความเปนจรง เปนทางใหผศกษาเจรญ ในวทยาการ และจรยสมบตสบอายพระพทธศาสนาตอไป

ปญหาทออกสอบ สนามหลวงแผนกธรรมไดรวบรวมขนจากขอสอบของ พระกรรมการหลายรป มกรรมการตรวจพเศษคดเลอกอกชนหนง ถามความจ าบางความเขาใจบาง ความคดบาง การตรวจตองถอแนวนเปนเกณฑตรวจค าถามทถามความจ าตองตอบใหตรงตามแบบ และอาจเหมอนกนไดหมดทกคนทถามความเขาใจในทางทถกมไดอยางเดยว แตโวหารอาจตางกน ทถามความคดเหตผลยอมมไดคนละอยางตามความคดของแตละคน นเปนประมาณในการตอบ ค าเฉลยนน เปนเพยงแนวทางใหกรรมการ ไดถอเปน เกณฑในการตรวจ ไดสะดวกเปนเพยงมตหนงทอาศยหลกเปนส าคญ จะเกณฑใหนกเรยนตอบตรงกนทกขอคงเปนไปไมได เวนไวแตใจความส าคญเทานน สวนขอสอบ ของธรรมศกษาทกชน เวนเรยงความแกกระทธรรม ปญหาทออกสอบเปนแบบปรนย คอเลอกค าตอบทออกมาแลวในแตละขอแตตองเปนค าตอบทถกตองทสดในแตละขอ ซงมทถกทสดเพยงขอละค าตอบเดยวนกเรยนจะตองเลอกตอบขอทถกเทานน เลอกตอบผดเปนไมไดคะแนน เปนการถามทงความร ความเขาใจ ความจ า และความคดไปในตวดวย

Page 5: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

การตรวจกเพอจะรวานกเรยนมความรหลกธรรมวนย ควรแกการด ารง พระศาสนาหรอไม ควรไดเปนได ควรตกเปนตก อยางนเปนทางเจรญวทยาการ ของผศกษาตอไป

ผตรวจพงตงใจอยในมชฌตตเบกขาวางตนเปนกลาง ถอความจรงเปนหลกถกวาตามถก ผดวาตามผด ไมควรถออคตอนท าใหเสยความเทยงธรรม มงท ากจพระศาสนาสงเคราะหกลบตรใหไดความเสมอภาคทวหนากน

ทานทงหลายไดรบอาราธนามาให เปนกรรมการนน คอเปนผ ทสนามหลวงเหนแลววาทรงคณธรรม ควรแกฐานะสมควรจะยกยองใหเปนผตรวจความรของนกเรยนได ขอทานจงเคารพตอความเปนธรรม เพอความเสมอภาคแกนกเรยนทงหลาย ถาคณะกรรมการกองใดหรอผใดมมตไมลงกน หรอขดของอยางใด หากตกลงกนไมได ใหหารอประธานในทนนใหทานชขาด และพงปฏบตตามโดยธรรม

อนงนกเรยนบางคนบางส านกอยากไดจนเกนพอด ถงก บท าผดระเบยบของสนามหลวง ลมคดถงตนวาเรยนธรรมสอบธรรมเปนนกธรรม ขอใหกรรมการทงหลายชวยสอดสองตรวจตราก ากบไปดวย ลกษณะของใบตอบท สอทจรตดงน

๑. ฉบบเดยวกน ลายมอไมเหมอนกน หรอวนตนอยางหนง วนหลงอยางหนง ซงสอวาเปนคนละคนเหลานแปลวาคนอนท าให

๒. ค าตอบทตองเรยงค าพดมากๆ เหมอนกบฉบบอนอนสอวาไมใชความจ า ความร อนเปนส านวนของตนน แปลวาดค าตอบของคนอนหรอใหคนอนดค าตอบ

Page 6: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓. ตอบโดยท านองอยางเขยนค าบอกเหมอนกนจรงๆ เชน ผดเหมอนกน ถกเหมอนกน แกเหมอนกน ขดฆาเหมอนกน ตกขอความเหมอนกน นแสดงวา มผบอกใหตอบ

๔. ถาเหนวาทจรตอยางใดอยางหนงจงลงเลข ๐ น าเสนอประธานกรรมการเกบรวบรวมไวกบใบตอบคนเดยวกน เพอเปนหลกฐาน

Page 7: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

วธตรวจประโยคธรรมสนามหลวง

๑. วธตรวจนเปนวธตรวจใหคะแนน คะแนนเตมแตละขอม ๑๐ คะแนน

๒. การจะตรวจใหคะแนนเตมหรอไม ใหกรรมการพจารณาเหนตามสมควร ถาไมถกเลยใหลงเลข ๐

๓. ขอใหญทมขอยอยใหลงคะแนนทขอยอยแตละขอ แลวรวมคะแนนไว ทเลขหวขอใหญนนๆ เมอตรวจขอยอยครบในแตละขอยอยใหญ ใหรวมคะแนนไวคราวหนง แลวเขยนเลขจ านวนคะแนนทไดเฉพาะขอนนๆไวทเลขหวขอ ของขอนนๆ

๔. เมอตรวจครบทง ๑๐ ขอแลวใหรวมคะแนนทงหมด (๑๐ ขอ) แลวเขยนไวทมมขวาดานบนทกฉบบ

๕ . ตรวจเสรจแลวใหลงช อก ากบไวท มมซายมอดานบนทกฉบบ และฉบบแรกของแตละปกใหลงชอโดยเขยนตวบรรจงทกปก

๖. เฉพาะใบตอบของธรรมศกษาทกชน เวนกระท ขอสอบแตละวชา ม ๕๐ ขอๆละ ๒ คะแนน ใหตรวจไปตามใบเฉลยฉบบทเฉลยไว ใหตรวจแตละฉบบแลว ใหนบขอรวมคะแนน และปฏบตเชนเดยวกบ ขอ ๕

๗. ในกรณทนกเรยนธรรมศกษากากบาทลงในชองค าตอบในขอเดยวกนหลายค าตอบ ถอวาขอนนๆ เปนผดไมไดคะแนน หากมรอยขดลบขดฆาไว แตพอเปนหลกฐานใหทราบวานกเรยนตกลงใจตอบค าตอบในขอไหนไดกใหตรวจ ไปตามนน

Page 8: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘. การตรวจใหใชกรรมการ ๒ รปเมอกรรมการรปท ๑ ตรวจเสรจแลว ใหกรรมการ รปท ๒ ตรวจซ า ถาเหนไมรวมกนใหตกลงแกไขเปลยนแปลงได ถาเหนรวมกนกไมตองเปลยนแปลงแกไขแลว ใหลงนามก ากบไวทกฉบบโดยปฏบตเชนเดยวกบกรรมการรปท ๑

Page 9: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

การใหคะแนน

๑. การใหคะแนนนกธรรมและธรรมศกษาทกชน มหลกเกณฑดงน ๑.๑ ส าหรบประโยคนกธรรมทกชนใหถอ ๔๐๐ คะแนนเปนเกณฑวชาทกวชา ใหคะแนนเตม ๑๐๐ คะแนน เมอรวมคะแนน ของทง ๔ วชาแลวตองไดคะแนนไมต ากวา ๒๘๐ คะแนน ถอวาสอบได ต ากวา ๒๘๐ คะแนน ถอวาสอบตก ๑.๒ ส าหรบธรรมศกษาทกชนใหถอ ๔๐๐ คะแนน เปนเกณฑ วชาทกวชาใหคะแนนเตม ๑๐๐ คะแนน เมอรวมคะแนน ของทง ๔ วชาแลวตองไดคะแนนไมต ากวา ๒๐๐ คะแนน ถอวาสอบได ต ากวา ๒๐๐ คะแนนถอวาสอบตก ๑.๓ นกธรรมและธรรมศกษาทกชน เมอตรวจดคะแนนของแตละวชาทไดแลวหากมวชาใดวชาหนงไดคะแนนต ากวา ๒๕ คะแนน แมจะรวมครบทกวชาแลวไดเกนกวาเกณฑทก าหนด กตาม ถอวาการสอบครงนเปนการสอบตกดวย ๒. ผสอบนกธรรมและธรรมศกษาทกชน ตองสอบทง ๔ วชาถาขาดสอบ วชาใดวชาหนงสนามหลวงแผนกธรรมไมรบพจารณา ใหอยในเกณฑสอบตก ๓. การตอบสบขอใหหกคะแนนเสย ๒ คะแนน เชนเดมคอแทนทจะได ๑๐ คะแนนเตมกใหเพยง ๘ คะแนนเทานน หากตอบไมหมดขอคงใหคะแนน ไมเตมขอเทากบการตอบ ถาผตรวจเหนวาฉบบใดผดมากไมไดแมแตคะแนนเดยว กใหลง ๐ ไวดวย

Page 10: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔. วชาทตอบตองไดคะแนนทกวชาจงจะยอมรบรวมคะแนนให หากเกด วชาใดวชาหนงไมไดคะแนนแมแตคะแนนเดยว หรอไดต ากวา ๒๕ คะแนน กหามรวมคะแนนปรบเปนตก แมรวมทกวชาแลวจะไดคะแนนสงถงเกณฑ ทก าหนดไวกตาม

แนวตรวจกระทธรรม ส าหรบกรรมการพจารณาใหคะแนน

๑. แตงไดตามก าหนด

๒. อางกระทไดตามกฎ

๓. เชอมกระทไดด

๔. อธบายความสมกบกระททไดตงไว

๕. ใชส านวนสภาพเรยบรอย

๖. ใชตวสะกดการนตถกเปนสวนมาก

๗. สะอาดไมเปรอะเปอน

ขอใหกรรมการสนามหลวงแผนกธรรมไดปฏบตใหชอบดวยระเบยบเพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการสอบทกประการ

วธตรวจนใหใชเฉพาะในการสอบธรรมสนามหลวง

******************

ส านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

Page 11: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

ปญหาและเฉลยขอสอบ

นกธรรมชนตร - โท - เอก

ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ. ๒๕๖๐

Page 12: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

ปญหาวชาเรยงความกระทธรรม นกธรรมชนตร

สอบในสนามหลวง

วนศกร ท ๒๙ กนยายน พทธศกราช ๒๕๖๐

สาธ ปาเปน ทกกร .

ความด อนคนชวท ายาก.

ว. จล. ๗/๑๙๕ ข. อ. ๒๕/๑๖๗.

--------------------

แตงอธบายใหสมเหตสมผล อางสภาษตอนมาประกอบดวย ๑ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความ ใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง. ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต ๒ หนา (เวนบรรทด) ขนไป

--------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 13: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐

ปญหาและเฉลยวชาธรรม นกธรรมชนตร สอบในสนามหลวง

วนเสาร ท ๓๐ กนยายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. สงคมทกวนนเกดความวนวาย เพราะขาดธรรมอะไรบาง ? เฉลย เพราะขาดธรรมเปนโลกบาล ๒ อยาง คอ

๑. หร ความละอายแกใจในการประพฤตชว ๒. โอตตปปะ ความเกรงกลวตอผลของการประพฤตชว

๒. สต แปลวาอะไร ? เพราะเหตไรจงชอวาเปนธรรมมอปการะมาก ? เฉลย สต แปลวา ความระลกได ฯ เพราะชวยใหส าเรจกจในทางทด ฯ

๓. พระพทธ พระธรรม พระสงฆ ไดชอวารตนะ เพราะเหตไร ? เฉลย เพราะเปนของมคณคาและหาไดยาก เหมอนเพชรนลจนดามคามาก

น าประโยชน และความสขมาใหแกผเปนเจาของ ฯ

Page 14: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑

๔. ไตรลกษณ ไดแกอะไรบาง ? เฉลย ๑. อนจจตา ความเปนของไมเทยง ๒. ทกขตา ความเปนทกข ๓. อนตตตา ความเปนของไมใชตน ฯ

๕. ผทท างานไมส าเรจผลตามทมงหมายเพราะขาดคณธรรมอะไรบาง ? เฉลย เพราะขาดอทธบาท คอคณเครองใหส าเรจความประสงค ๔ อยาง คอ

๑. ฉนทะ พอใจรกใครในสงนน ๒. วรยะ เพยรประกอบสงนน ๓. จตตะ เอาใจฝกใฝในสงนนไมวางธระ ๔. วมงสา หมนตรตรองพจารณาเหตผลในสงนน ฯ

๖. ธรรมอนเปนเครองกนจตไมใหบรรลความด คออะไร ? มอะไรบาง ? เฉลย คอ นวรณ ๕ ฯ ม ๑. กามฉนท พอใจรกใครในอารมณทชอบใจมรปเปนตน ๒. พยาบาท ปองรายผอน ๓. ถนมทธะ ความทจตหดหและเคลบเคลม ๔. อทธจจกกกจจะ ฟงซานและร าคาญ ๕. วจกจฉา ลงเลไมตกลงใจ ฯ

๗. ค าวา เจรจาชอบ ในมรรคมองค ๘ นน คอเจรจาอยางไร ? เฉลย คอเวนจากพดเทจ เวนจากพดสอเสยด เวนจากพดค าหยาบ และเวนจาก พดเพอเจอ ฯ

Page 15: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒

คหปฏบต

๘. มตรแททควรคบ มกประเภท ? อะไรบาง ? เฉลย ม ๔ ประเภท ฯ คอ ๑. มตรมอปการะ ๒. มตรรวมสขรวมทกข ๓. มตรแนะประโยชน ๔. มตรมความรกใคร ฯ

๙. อบายมข ๔ มอะไรบาง ? เฉลย ม ๑. ความเปนนกเลงหญง ๒. ความเปนนกเลงสรา ๓. ความเปนนกเลงเลนการพนน ๔. ความคบคนชวเปนมตร ฯ

๑๐. ดมน าเมามโทษอยางไรบาง ? เฉลย มโทษ ๖ อยาง คอ ๑. เสยทรพย ๒. กอการทะเลาะววาท ๓. เกดโรค ๔. ถกตเตยน ๕. ไมรจกอาย ๖. ทอนก าลงปญญา ฯ

--------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 16: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓

ปญหาและเฉลยวชาพทธประวต นกธรรมชนตร

สอบในสนามหลวง

วนอาทตย ท ๑ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ประชาชนในชมพทวป มกจ าพวก ? พระพทธเจาสบเชอสายมาจาก ชนชาตใด ? เฉลย ม ๒ จ าพวก คอ ๑. มลกขะ เจาของถนเดม ๒. อรยกะ พวกอพยพมาใหม ฯ สบเชอสายมาจากชนชาตอรยกะ ฯ

Page 17: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔

๒. พระนามและนามดงตอไปน เกยวของกบเจาชายสทธตถะอยางไร ?

ก. พระเจาสทโธทนะ ข. พระนางเจาสรมหามายา ค. พระนนทะ ง. วศวามตร จ. นายฉนนะ เฉลย ก. พระเจาสทโธทนะ เปนพระราชบดา ข. พระนางเจาสรมหามายา เปนพระราชมารดา ค. พระนนทะ เปนพระกนษฐภาดาตางพระมารดา ง. วศวามตร เปนครผสอนศลปวทยาเมอยงทรงพระเยาว จ. นายฉนนะ เปนผตามเสดจในคราวออกผนวช ฯ

๓. พระเจาสทโธทนะ มพระราชโอรสพระราชธดากพระองค ? มพระนาม

วาอะไรบาง ?

เฉลย มพระราชโอรส ๒ พระองค คอ ๑. พระสทธตถกมาร ๒. พระนนทกมาร มพระราชธดา ๑ พระองค คอพระนางรปนนทา ฯ

๔. เจาชายสทธตถะทรงปรารภอะไรจงเสดจออกบวช ? ทรงบวชไดกป จงตรสร ? เฉลย ทรงปรารภความแก ความเจบ ความตาย และสมณะ ฯ ๖ ป จงตรสร ฯ

Page 18: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕

๕. เทศนากณฑแรก ชออะไร ? ปจฉมสกขสาวก คอสาวกองคสดทาย

ทไดเหนพระศาสดา ไดแกใคร ?

เฉลย เทศนากณฑแรก ชอ ธมมจกกปปวตตนสตร ฯ ปจฉมสกขสาวก ไดแก พระสภททะ ฯ

๖. ธรรมจกษ ดวงตาเหนธรรมนน คอเหนวาอยางไร ? ไดเกดขนแกผใด เปนคนแรก ? เฉลย เหนวา “สงใดสงหนงมความเกดขนเปนธรรมดา สงนนทงหมดลวนม ความดบเปนธรรมดา” ฯ เกดแกโกณฑญญพราหมณเปนคนแรก ฯ

๗. คฤหสถทบรรลพระอรหตผลคนแรกคอใคร ? เพราะฟงธรรมอะไร ? เฉลย คอ ยสกลบตร ฯ เพราะฟงอนปพพกถา และอรยสจ ๔ ฯ

๘. พระอครสาวกทง ๒ องคส าเรจเปนพระโสดาบน เพราะฟงธรรมจากใคร ?

เฉลย พระสารบตร ฟงธรรมจากพระอสสชเถระ ฯ พระโมคคลลานะ ฟงธรรมจากพระสารบตร ฯ

Page 19: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๖

ศาสนพธ

๙. วนส าคญทางพระพทธศาสนาทนยมประกอบพธการบชาเปนพเศษ

ในปหนง ๆ มวนอะไรบาง ?

เฉลย วนวสาขบชา วนอฏฐมบชา วนมาฆบชา และวนอาสาฬหบชา ฯ

๑๐. ปาฏบคลกทาน และ สงฆทาน หมายถงอะไร ?

เฉลย ปาฏบคลกทาน หมายถง ทานทถวายเจาะจงเฉพาะภกษรปใดรปหนง สงฆทาน หมายถง ทานทถวายแกสงฆ ไมเจาะจงภกษรปใดรปหนง ฯ

--------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 20: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๗

ปญหาและเฉลยวชาวนยบญญต นกธรรมชนตร สอบในสนามหลวง

วนจนทร ท ๒ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. นสสย และ อกรณยกจ คออะไร ? ทง ๒ อยางรวมเรยกวาอะไร ? เฉลย นสสย คอปจจยเครองอาศยของบรรพชต อกรณยกจ คอกจทบรรพชตไมควรท า ฯ ทง ๒ อยาง รวมเรยกวา อนศาสน ฯ

๒. อาบตคออะไร ? อาการทภกษจะตองอาบต ๖ อยางนน อยางไหน

เสยหายมากทสด ?

เฉลย คอโทษทเกดเพราะความละเมดในขอทพระพทธเจาหาม ฯ ตองดวยไมละอาย จดวาเสยหายมากทสด ฯ

๓. สกขา กบ สกขาบท ตางกนอยางไร ?

เฉลย ตางกนอยางน สกขา ไดแกขอทควรศกษา คอศล สมาธ และปญญา สกขาบท ไดแกพระบญญตมาตราหนง ๆ ฯ

Page 21: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๘

๔. พดอยางไรเรยกวา อวดอตตรมนสสธรรม ? เฉลย พดอวดคณพเศษอนยงของมนษย คอพดวาขาพเจาไดฌาน วโมกข สมาธ สมาบต มรรค ผล เรยกวา อวดอตตรมนสสธรรม ฯ

๕. อาบตไมมมล ก าหนดโดยอาการอยางไร ? โจทดวยอาบตไมมมลเปน

อาบตอะไร ?

เฉลย ก าหนดโดยอาการ ๓ คอ ไมไดเหนเอง ๑ ไมไดยน ๑ ไมไดรงเกยจ ๑ วาภกษนนตองอาบตชอนน ฯ โจทดวยอาบตปาราชกตองสงฆาทเสส โจทดวยอาบตสงฆาทเสสตองปาจตตย โจทดวยอาบตอนจากนตองปาจตตย ในสมปชานมสาวาทสกขาบท ฯ

๖. ค าวา มาตคาม ในสงฆาทเสส สกขาบทท ๒ และ ๓ ตางกนอยางไร ?

เฉลย ในสกขาบทท ๒ หมายรวมทงหญงทรเดยงสาและไมรเดยงสา โดยทสด แมเกดในวนนน สวนในสกขาบทท ๓ หมายเฉพาะหญงทรเดยงสาแลวเทานน ฯ

๗. ภกษตองอาบตนสสคคยปาจตตย หรออาบตปาจตตย มวธแสดงอาบต

ตางกนอยางไร ?

เฉลย นสสคคยปาจตตย ตองเสยสละวตถอนเปนเหตใหตองอาบตนนเสยกอน จงแสดงอาบตได สวนอาบตปาจตตยนน ภกษพงแสดงอาบตไดเลย ไมมวตถใด ๆ ทตองสละ ฯ

Page 22: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๙

๘. ในปาจตตย ภกษตองอาบตเพราะพดเรองจรง มหรอไม ? เพราะเหตใด ? เฉลย ม ฯ เพราะบอกอตตรมนสสธรรมทมจรงแกอนปสมบน ตามสกขาบทท ๘ แหงมสาวาทวรรค และเพราะบอกอาบตชวหยาบของภกษแกอนปสมบน เวนไวแตไดรบสมมต ตามสกขาบท ท ๙ แหงมสาวาทวรรค ฯ

๙. การนงเปนปรมณฑล คอการนงอยางไร ? เฉลย คอ นงเบองบนปดสะดอ แตไมถงกระโจมอก เบองลางปดหวเขาทง ๒

ลงมาเพยงครงแขง ไมคลมขอเทา ฯ

๑๐. ภกษฉนพลางพดพลาง จะตองอาบตอะไรหรอไม ?

เฉลย พดทงทยงมอาหารอยในปาก ตองอาบตทกกฏ พดไมมอาหารอยในปาก ไมตองอาบต ฯ

--------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 23: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๐

ปญหาวชาเรยงความแกกระทธรรม นกธรรมชนโท

สอบในสนามหลวง วนอาทตย ท ๕ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

เอโกป สทโธ เมธาว อสสทธาน จ าตน ธมมฏโ สลสมปนโน โหต อตถาย พนธน .

ผมศรทธา มปญญา ตงในธรรม ถงพรอมดวยศล แมคนเดยว ยอมเปนประโยชนแกญาตและพวกพองผไมมศรทธา.

(ปสสกเถร) ข. เถร. ๒๖/๓๐๖. -------------------

แตงอธบายเปนท านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอยกวา ๒ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ าขอกน แตจะซ าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง.

ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต ๓ หนา (เวนบรรทด) ขนไป.

------------------- ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 24: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๑

ปญหาและเฉลยวชาธรรม นกธรรมชนโท

สอบในสนามหลวง วนจนทร ท ๖ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ปฏสนถาร มอะไรบาง ? มประโยชนอยางไร ? ตอบ ม ๑. อามสปฏสนถาร ตอนรบดวยสงของ ๒. ธมมปฏสนถาร ตอนรบโดยธรรม ฯ มประโยชนอยางน คอ

๑. เปนอบายสรางความสามคคและยดเหนยวน าใจกน ๒. เปนการรกษาไมตรจตระหวางกนและกนใหมนคงยงขน ฯ

๒. การพจารณาสงขารทงหลายโดยความเปนไตรลกษณ จดเปนกมมฏฐานอะไร ? มประโยชนอยางไร ?

ตอบ จดเปนวปสสนากมมฏฐาน ฯ มประโยชน คอท าใหรจกสภาพทเปนจรงแหงสงขารทงหลายวา

ไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา แลวเกดความเบอหนายในสงขารทงหลายเหลานน ฯ

Page 25: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๒

๓. ปาฏหารยมอะไรบาง ? ท าไมจงยกยองอนสาสนปาฏหารยวาอศจรรย ? ตอบ ม ๓ อยาง คอ ๑. อทธปาฏหารย ฤทธเปนอศจรรย ๒. อาเทสนาปาฏหารย รใจเปนอศจรรย ๓. อนสาสนปาฏหารย ค าสอนเปนอศจรรย ฯ เพราะอาจจงใจผฟงใหเหนคลอยตาม ละความชวท าความด ตงแตขนต า คอการถงสรณะและรกษาศล ตลอดถงขนสง คอมรรคผลนพพานได ฯ

๔. ทฏฐ ความเหนผด ทานเรยกวา โอฆะ โยคะ อาสวะ เพราะเหตใด ? ตอบ เรยกวา โอฆะ เพราะเปนดจกระแสน าอนทวมใจสตว เรยกวา โยคะ เพราะประกอบสตวไวในภพ เรยกวา อาสวะ เพราะเปนสภาพหมกหมมอยในกระแสจต ฯ

๕. ปญจขนธ พระผมพระภาคเจาตรสวาเปนมาร มอธบายวาอยางไร ? ตอบ มอธบายวา ปญจขนธนน บางทท าความล าบาก บางทท าใหเกดความ

เบอหนาย จนถงฆาตวตายกม ฯ

๖. ในวมตต ๕ วมตตอยางไหนเปนโลกยะ อยางไหนเปนโลกตระ ? ตอบ ตทงควมตต และวกขมภนวมตต จดเปนโลกยะ สวนสมจเฉทวมตต ปฏปสสทธวมตต และนสสรณวมตต

จดเปนโลกตระ ฯ

Page 26: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๓

๗. พระพทธคณ บทวา อรห ทแปลวา เปนผหกก าแหงสงสารจกรนน ก าแหงสงสารจกร ไดแกอะไร ?

ตอบ ไดแก อวชชา ตณหา อปาทาน และกรรม ฯ

๘. พระสงฆ ในบทสงฆคณ ๙ ทานหมายถงพระสงฆเชนไร ? ค าวา “อชปฏปนโน เปนผปฏบตตรง” คอปฏบตเชนไร ? ตอบ หมายถง พระสาวกผไดบรรลธรรมวเศษตงแตโสดาปตตมรรคเปนตน ฯ

คอไมปฏบตลวงโลก ไมมมายาสาไถย ประพฤตตรง ตรงตอพระศาสดาและเพอนสาวกดวยกน ไมอ าพรางความในใจ ไมมแงงอน ฯ

๙. บารม คออะไร ? ท าอยางไร เรยกวาอธษฐานบารม ? ตอบ คอปฏปทาอนยงยวด หรอคณธรรมทประพฤตอยางยงยวด

ไดแก ความดทบ าเพญอยางพเศษ เพอบรรลเปาหมายสงสด ฯ ความตงใจมนตดสนใจเดดเดยว วางจดหมายแหงการกระท าของตนไว

แนนอน และด าเนนตามนนอยางแนวแน เรยกวาอธษฐานบารม ฯ

๑๐. ในกรรม ๑๒ อปตถมภกกรรม กบ อปปฬกกรรม ท าหนาทตางกนอยางไร ?

ตอบ อปตถมภกกรรม ท าหนาทสนบสนนผลแหงชนกกรรม อปปฬกกรรม ท าหนาทบบคนผลแหงชนกกรรม ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 27: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๔

ปญหาและเฉลยวชาอนพทธประวต นกธรรมชนโท สอบในสนามหลวง

วนองคาร ท ๗ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. สมมาสมพทธะ ปจเจกพทธะ และอนพทธะ ตางกนอยางไร ? ตอบ สมมาสมพทธะ ตรสรเองโดยชอบ และสอนผอนใหรตาม ปจเจกพทธะ ตรสรเฉพาะตน ไมสอนผอนใหรตาม

อนพทธะ ตรสรตามทพระพทธเจาทรงสงสอน และสามารถสอนผอนใหรตาม ฯ

๒. พระปญจวคคยไดส าเรจเปนพระอรหนต เพราะฟงพระธรรมเทศนา ชออะไร ? พระธรรมเทศนานนโดยยอวาดวยเรองอะไร ?

ตอบ ชอ อนตตลกขณสตร ฯ วาดวย รป เวทนา สญญา สงขาร วญญาณ ไมเทยง เปนทกข

เปนอนตตา ฯ

Page 28: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๕

๓. อนปพพกถา คออะไร ? ทรงยกขนแสดงดวยพระพทธประสงคอยางไร ? ตอบ คอ ถอยค าทกลาวโดยล าดบ ฯ

ดวยพระพทธประสงคจะฟอกจตกลบตรใหหางไกลจากความยนด ในกาม ควรรบพระธรรมเทศนาใหเกดธรรมจกษ เหมอนผาทปราศจาก มลทน ควรรบน ายอมได ฉะนน ฯ

๔. พระสาวกผไดรบยกยองวาเปนผมบรวารมาก คอใคร ? ทานท าอยางไร จงมบรวารมากอยางนน ?

ตอบ คอ พระอรเวลกสสปะ ฯ ทานรจกสงเคราะหบรวารดวยอามสบาง ดวยธรรมบาง จงเปนทรกใคร

นบถอ สามารถยดเหนยวน าใจบรวารไวได ฯ

๕. ธรรมเสนาบด และ นวกมมาธฏฐาย เปนนามของพระสาวกองคใด ? เพราะเหตไรจงมนามเชนนน ? ตอบ ธรรมเสนาบด เปนนามของพระสารบตรเถระ เพราะทานเปนก าลง

ส าคญยงในการประกาศพระพทธศาสนา ฯ นวกมมาธฏฐาย เปนนามของพระโมคคลลานเถระ เพราะทานเปนผ

สามารถก ากบดแลการกอสราง ฯ

Page 29: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๖

๖. “คนเหลานทงหมดยงไมทนถง ๑๐๐ ป กจกไมมเหลอ จกลวงไปหมด ดการเลนไมมประโยชนอะไร ควรขวนขวายหาธรรมเครองพนดกวา” นเปนค าพดของใคร ? พดกบใคร ? ตอบ ของอปตสสมาณพ ฯ พดกบโกลตมาณพ ฯ

๗. ธรรมทเทศ มอะไรบาง ? ใครแสดงแกใคร ? ตอบ ม ๑. โลกคอหมสตว อนชราน าเขาไปใกล ไมยงยน ๒. โลกคอหมสตว ไมมผปองกน ไมเปนใหญจ าเพาะตน ๓. โลกคอหมสตว ไมมอะไรเปนของ ๆ ตน จ าตองละทงสงทงปวงไป ๔. โลกคอหมสตว พรองอยเปนนตย ไมรจกอม เปนทาสแหงตณหา ฯ พระรฐบาลแสดงถวายพระเจาโกรพยะ ฯ

๘. พระมหากสสปเถระเปนประธานในการท าสงคายนาครงแรกทไหน ? ใชเวลานานเทาไร ?

ตอบ ทถ าสตตบณณคหา เวภารบรรพต กรงราชคฤห ฯ ใชเวลา ๗ เดอน ฯ

Page 30: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๗

ศาสนพธ

๙. กศลพธ คออะไร ? พธท าสามจกรรม หมายถงอะไร ? ตอบ คอ พธบ าเพญกศล ฯ

หมายถง การขอขมาโทษกน ใหอภยกนทกโอกาส ไมวาจะมโทษขดของหมองใจกนหรอไมกตาม ถงโอกาสทควรท าสามจกรรมกนแลว ทกรปไมพงละโอกาสเสย ฯ

๑๐. วนทพระพทธเจาเสดจลงจากสวรรคชนดาวดงส เรยกวาวนอะไร ? ตรงกบวนอะไร ?

ตอบ เรยกวา วนเทโวโรหณะ ฯ ตรงกบวนมหาปวารณา เพญเดอน ๑๑ ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 31: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๘

ปญหาและเฉลยวชาวนยบญญต นกธรรมชนโท

สอบในสนามหลวง วนพธ ท ๘ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. สกขาบทนอกพระปาฏโมกขเรยกวาอะไร ? ทรงบญญตไว

เพอประโยชนอะไร ? ตอบ เรยกวา อภสมาจาร ฯ

ทรงบญญตไวเพอความเปนระเบยบเรยบรอยของภกษ และเพอความงามของพระศาสนา เชนเดยวกบตระกลใหญ จ าตองมขนบธรรมเนยม และระเบยบไวรกษาเกยรต และความเปนผดของตระกล ฯ

๒. ภกษเชนไรควรไดนสยมตตกะ ? ตอบ ภกษผควรไดนสยมตตกะ คอ ๑. เปนผมศรทธา หร โอตตปปะ วรยะ สต ๒. เปนผถงพรอมดวยศล อาจาระ ความเหนชอบ เคยไดยน

ไดฟงมามาก มปญญา ๓. รจกอาบต มใชอาบต อาบตเบา อาบตหนก จ าพระปาฏโมกขได แมนย า ทงมพรรษาพน ๕ ฯ

Page 32: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๒๙

๓. ภกษเชนไร ชอวา นวกะ มชฌมะ เถระ ? ตอบ ภกษมพรรษาไมถง ๕ ชอวา นวกะ

ภกษมพรรษาตงแต ๕ ขนไป แตยงไมถง ๑๐ ตองประกอบดวยคณธรรมตามพระวนยชอวา มชฌมะ

ภกษมพรรษาตงแต ๑๐ ขนไป ตองประกอบดวยคณธรรมตามพระวนย ชอวา เถระ ฯ

๔. ภกษผจะไปสอาวาสอน พงปฏบตตนอยางไรบาง ? ใหตอบมา ๓ ขอ ตอบ พงปฏบตตนอยางน

๑. ท าความเคารพในเจาของถน ๒. แสดงความเกรงใจเจาของถน ๓. แสดงอาการสภาพตอเจาของถน ๔. แสดงอาการสนทสนมกบเจาของถน ๕. ถาจะอยทนน ควรประพฤตใหถกธรรมเนยมของเจาของถน

๖. ถอเสนาสนะแลวอยาดดาย เอาใจใสปดกวาดใหสะอาดหมดจด ตงเครองเสนาสนะใหเปนระเบยบ ฯ

Page 33: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๐

๕. เมออยในกฎเดยวกนกบพระเถระผมพรรษามากกวา ตามพระวนยทานใหปฏบตอยางไร ?

ตอบ ใหปฏบตอยางน คอ จะท าสงใด ๆ ควรขออนญาตทานกอน เชน จะสอนธรรม จะอธบายความ จะสาธยาย จะแสดงธรรม จะเปดจะปดไฟ จะเปดจะปดประตหนาตาง หามมใหท าตามอ าเภอใจ ฯ

๖. ธระเปนเหตใหไปคางแรมทอนดวยสตตาหกรณยะ ทกลาวไวในบาล มกอยาง ? อะไรบาง ?

ตอบ ม ๔ อยาง ฯ คอ ๑. สหธรรมกหรอมารดาบดาเจบไข รเขาแลวไปเพอพยาบาล ๒. สหธรรมกกระสนจะสก รเขาแลวไปเพอระงบ

๓. มกจสงฆเกดขน เชน วหารช ารด ไปเพอหาเครองทพพสมภาระ มาซอมแซม

๔. ทายกตองการจะท าบญ สงคนมานมนต ไปเพอบ ารงศรทธา แมกจอนทอนโลมตามน ทานกอนญาต ฯ

๗. ก าลงสวดพระปาฏโมกขอย มภกษอนเขามา จะพงปฏบตอยางไร ? ตอบ ปฏบตอยางน คอ ถาภกษผเขามาใหมมจ านวนมากกวา ตองเรมสวดใหม

ตงแตตน ถามจ านวนเทากนหรอนอยกวา สวนทสวดไปแลวกใหเปนอนสวดแลว ใหเธอผมาใหมฟงสวนทยงเหลอตอไป ฯ

Page 34: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๑

๘. อเนสนาไดแกอะไร ? มอะไรบาง ? ตอบ อเนสนา ไดแก กรยาแสวงหาเลยงชพในทางไมสมควร ฯ ม ๒ อยาง คอ ๑. การแสวงหาเปนโลกวชชะ มโทษทางโลก ๒. การแสวงหาเปนปณณตตวชชะ มโทษทางพระบญญต ฯ

๙. ภตตทเทสกะ จวรภาชกะ และอปปมตตกวสชชกะ หมายถงภกษ ผมหนาทอะไร ?

ตอบ ภตตทเทสกะ หมายถง ภกษผมหนาทแจกภตตาหาร ตลอดถงรบนมนตของทายกแลวจดสงพระไปให

จวรภาชกะ หมายถง ภกษผมหนาทแจกจวร อปปมตตกวสชชกะ หมายถง ภกษผมหนาทแจกเภสชและบรขาร

เลกนอย ฯ

๑๐. ภกษผไดชอวา โคจรสมปนโน ผถงพรอมดวยโคจร เพราะปฏบตอยางไร ?

ตอบ เพราะเวนอโคจร ๖ จะไปหาใครหรอจะไปทไหน เลอกบคคล เลอกสถานอนสมควร ไปเปนกจลกษณะในเวลาอนควร ไมไปพร าเพรอ กลบในเวลา ประพฤตตนไมใหเปนทรงเกยจของเพอนสหธรรมก ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 35: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๒

ปญหาวชาเรยงความแกกระทธรรม นกธรรมชนเอก

สอบในสนามหลวง วนอาทตย ท ๕ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

ชย เวร ปสวต ทกข เสต ปราชโต อปสนโต สข เสต หตวา ชยปราชย .

ผชนะยอมกอเวร ผแพยอมนอนเปนทกข คนละความชนะ และความแพไดแลว สงบใจได ยอมนอนเปนสข.

(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๔๒. -------------------

แตงอธบายเปนท านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบ ไมนอยกวา ๓ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ าขอกน แตจะซ าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง.

ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต ๔ หนา (เวนบรรทด) ขนไป.

-------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 36: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๓

ปญหาและเฉลยวชาธรรม นกธรรมชนเอก

สอบในสนามหลวง

วนจนทร ท ๖ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ลกษณะเชนใดบาง เปนเครองก าหนดใหรวาสงขารทงหลายไมเทยง ?

จงอธบาย

ตอบ ๑. ก าหนดรในทางงาย ดวยความเกดขนในเบองตน และความสน ในเบองปลาย

๒. ก าหนดรในทางละเอยดกวานน ดวยความแปรในระหวางเกดและดบ ๓. ก าหนดรในทางสขม ดวยความแปรแหงสงขารในชวขณะหนง ๆ

ไมคงทอยนาน เชน ความรสกสขทกข เปนตน ฯ

๒. ทกขลกขณะ และ ทกขานปสสนา เปนอยางเดยวกนหรอตางกน ?

จงอธบาย

ตอบ ตางกนคอ ทกขลกขณะ ไดแก ลกษณะทเปนทกขแหงสงขาร เพราะถกบบคน

จากปจจยตาง ๆ ทกขานปสสนา ไดแก ปญญาพจารณาเหนสงขารวาเปนทกข ฯ

Page 37: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๔

๓. ตณหา เมอเกดขนยอมเกดทไหนและเมอดบยอมดบทไหน ? ตณหานนยอมสนไปเพราะธรรมอะไร ? ตอบ เมอเกดขนยอมเกดในสงเปนทรกทยนดในโลก เมอดบยอมดบ

ในสงเปนทรกทยนดในโลก ฯ เพราะวราคะ คอพระนพพาน ฯ

๔. พระบาลวา “ปญ าย ปรสชฌต บคคลยอมหมดจดดวยปญญา” มอธบายอยางไร ?

ตอบ มอธบายวา ผพจารณาเหนดวยปญญาวา สงขารไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา เกดความเบอหนายแลววางเฉยในสงขารนน ไมยนดไมยนราย ไดบรรลอรยมรรคอรยผล ความหมดจดยอมเกดดวยปญญาอยางน ฯ

๕. ในวมตต ๕ วมตตใดจดเปน อรยมรรค อรยผล นพพาน ? ตอบ สมจเฉทวมตต จดเปน อรยมรรค ปฏปสสทธวมตต จดเปน อรยผล นสสรณวมตต จดเปน นพพาน ฯ

๖. จงจดมรรค ๘ เขาในวสทธ ๗ มาด ตอบ สมมาวาจา สมมากมมนตะ สมมาอาชวะ จดเขาในสลวสทธ สมมาวายามะ สมมาสต สมมาสมาธ จดเขาในจตตวสทธ สมมาทฏฐ สมมาสงกปปะ จดเขาในทฏฐวสทธ กงขาวตรณวสทธ

มคคามคคญาณทสสนวสทธ ปฏปทาญาณทสสนวสทธ ญาณทสสนวสทธ ฯ

Page 38: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๕

๗. สนตแปลวาอะไร ? เปนโลกยะ หรอโลกตตระ ? ตอบ สนต แปลวา ความสงบ ฯ เปนไดทงโลกยะ และโลกตตระ ฯ

๘. ในสวนสงสารวฏฏ สตวโลกตายแลวมคตเปนอยางไร ? มอทเทสบาลแสดงไวอยางไร ?

ตอบ สตวโลกตายแลวมคตเปน ๒ คอ สคต และทคต ฯ มอทเทสบาลแสดงวา จตเต สงกลฏเ ทคคต ปาฏกงขา เมอจตเศราหมองแลว ทคตเปนอนตองหวง จตเต อสงกลฏเ สคต ปาฏกงขา เมอจตไมเศราหมองแลว

สคตเปนอนหวงได ฯ

๙. เจรญมรณสสตอยางไรจงจะแยบคาย ? ตอบ เจรญพรอมดวยองค ๓ คอ

สต ระลกถงความตาย ๑ ญาณ รวาความตายจกมแกตน ๑ เกดสงเวชสลดใจ ๑ เจรญอยางน จงจะแยบคาย ฯ

Page 39: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๖

๑๐. สมถะ กบ วปสสนา ใหผลตางกนอยางไร ? ตอบ ใหผลตางกนดงน สมถะ ใหผลคอท าใหใจสงบระงบจากนวรณทง ๕ สวนวปสสนา ใหผลคอท าใหไดปญญาเหนสภาวธรรม ตามความเปนจรง ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 40: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๗

ปญหาและเฉลยวชาพทธานพทธประวต นกธรรมชนเอก

สอบในสนามหลวง วนองคาร ท ๗ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. อาสภวาจาคอวาจาเชนไร ? มใจความวาอยางไร ? ตอบ คอวาจาทเปลงอยางองอาจ เปนภาษตของบรษพเศษอาชาไนย ฯ มใจความวา เราเปนผเลศ เปนผใหญ เปนผประเสรฐแหงโลก ฯ

๒. พระพทธองคทรงอธษฐานจาตรงคมหาปธาน มใจความวาอยางไร ? ทไหน ? และไดรบผลอยางไร ?

ตอบ มใจความวา หากยงไมบรรลพระสมมาสมโพธญาณแลวจกไมลกขน แมเนอและเลอดจะแหงเหอดไป เหลอแตหนง เอน และกระดก กตาม ฯ ทต าบลอรเวลาเสนานคม ภายใตตนพระศรมหาโพธ ฯ ไดรบผลคอ บรรลพระสมมาสมโพธญาณสมดงพระหฤทย ฯ

Page 41: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๘

๓. ทางปฏบตทสด ๒ อยาง อนบรรพชตไมควรเสพนนคออะไรบาง ? มอธบายอยางไร ? ตอบ คอ ๑. กามสขลลกานโยค ๒. อตตกลมถานโยค ฯ มอธบายดงน กามสขลลกานโยค คอการประกอบตนใหพวพนดวยสขในกาม เปนธรรมอนเลว เปนเหตตงบานเรอน เปนของคนมกเลสหนา ไมใชของคนอรยะคอผบรสทธ ไมประกอบดวยประโยชน อตตกลมถานโยค คอการประกอบความเหนดเหนอยแกตนเปลา ใหเกดทกขแกผประกอบ ไมท าผประกอบใหเปนอรยะ ไมประกอบ ดวยประโยชน ฯ

๔. พระพทธเจาเสดจไปโปรดชฎล ๓ พนองพรอมบรวาร โดยบงเอญ หรอโดยตงพระหฤทยไวกอน ? มหลกฐานสนบสนนค าตอบนน อยางไร ? ตอบ โดยตงพระหฤทยไวกอน ฯ มหลกฐานปรากฏวา ในครงททรงสงพระสาวก ๖๐ องคแรก ไปประกาศพระพทธศาสนาในทตาง ๆ ทรงมพระด ารสวา “แมเรากจะไปยงต าบลอรเวลาเสนานคม เพอจะแสดงธรรม” ฯ

Page 42: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๓๙

๕. พระอสสชแสดงธรรมแกอปตสสปรพาชกมความวาอยางไร ? และมผลอยางไร ? ตอบ มความวา ธรรมใดเกดแตเหต พระศาสดาทรงแสดงเหตของธรรมนน

และความดบแหงธรรมนน พระศาสดาทรงสอนอยางน ฯ มผล คอ อปตสสปรพาชกไดดวงตาเหนธรรมวา สงใดสงหนงมความเกดขน เปนธรรมดา สงนนทงหมดมความดบเปนธรรมดา ฯ

๖. พระมหากสสปเถระประพฤตธดงควตรเพราะเหนอ านาจประโยชน อยางไร ? ตอบ เพราะเหนอ านาจประโยชน ๒ อยางคอ ๑. การอยเปนสขในบดนของตน ๒. เพออนเคราะหประชมชนในภายหลง จะไดเปนทฏฐานคต แหงคนผมาเกดในภายหลง เมอทราบวา สาวกของ พระพทธเจาไดประพฤตอยางน เขาจะไดประพฤตตาม ซงเปนทางอ านวยสขแกเขาเอง ฯ

๗. พระพทธองคทรงแสดงสจรตธรรมโปรดพระเจาสทโธทนะและ พระนางมหาปชาบดโคตม ท าใหทง ๒ พระองคไดบรรลอรยผลชนไหน ? ตอบ ท าใหพระเจาสทโธทนะทรงบรรลสกทาคามผล และพระนางมหาปชาบดโคตมทรงบรรลโสดาปตตผล ฯ

Page 43: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๐

๘. พระสารบตรนพพานทไหน ? ทานเลอกสถานทนนเพราะเหตไร ? ตอบ ทนาลนทคาม แควนมคธ ฯ เพราะตงใจจะโปรดนางสารพราหมณผเปนมารดาของทาน ใหพนจากมจฉาทฏฐกอนททานจะนพพาน ฯ ๙. พระปณณมนตานบตรเปนชาวเมองไหน ? ตงอยในคณธรรม อะไรบาง ? ตอบ เปนชาวเมองกบลพสด ฯ ตงอยในคณธรรม ๑๐ ประการ คอ มกนอย สนโดษ ชอบสงด ไมชอบเกยวของดวยหม ปรารภความเพยร บรบรณดวยศล สมาธ ปญญา วมตต ความรเหน ในวมตต ฯ

๑๐. หลงจากพระพทธเจาปรนพพาน พระสาวกองคใดเปนประธาน ในการท าปฐมสงคายนา ? เพราะปรารภเหตใด ? ตอบ พระมหากสสปะ ฯ เพราะปรารภค ากลาวจาบจวงพระธรรมวนยของพระสภททะ ผบวชตอนแก ในระหวางเดนทางมาสกการะพระพทธสรระ ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 44: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๑

ปญหาและเฉลยวชาวนยบญญต นกธรรมชนเอก สอบในสนามหลวง

วนพธ ท ๘ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. สงฆกรรม ๔ นน อยางไหนตองท าในสมา อยางไหนท านอกสมากได ? ตอบ ญตตกรรม ญตตทตยกรรม และญตตจตตถกรรม ตองท าในสมาเทานน

สวนอปโลกนกรรม ท านอกสมาได ฯ

๒. สมา มกประเภท ? อะไรบาง ? ตอบ ม ๒ ประเภท ฯ คอ พทธสมา และ อพทธสมา ฯ

๓. พระทพพมลลบตร มความด ารอยางไร ? พระศาสดาทรงทราบแลว ทรงสาธการตรสใหสงฆสมมตใหทานรบหนาทอะไรบาง ?

ตอบ ทานด ารวา ทานอยจบพรหมจรรยแลว ควรจะรบธระของสงฆ จงกราบทลพระศาสดา ฯ ทรงสาธการแลวตรสใหสงฆสมมตทาน ใหเปนภตตทเทสกะ และเสนาสนคาหาปกะ ฯ

Page 45: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๒

๔. กฐน มชอมาจากอะไร ? ผาทเปนกฐนไดมอะไรบาง ? ตอบ มาจากชอไมสะดงทลาดหรอกางออกส าหรบขงจวรเพอเยบ ฯ ม ๑. ผาใหม ๒. ผาเทยมใหมคอผาฟอกสะอาดแลว ๓. ผาเกา ๔. ผาบงสกล ๕. ผาทตกตามรานตลาดซงเขาน ามาถวายสงฆ ฯ

๕. อภพพบคคลในอปสมบทกรรมไดแกบคคลเชนไร ? โดยวตถมกอยาง ? อะไรบาง ?

ตอบ ไดแกบคคลทไมสมควรแกการอปสมบท อปสมบทไมขน ถกหาม อปสมบทตลอดชวต ฯ

โดยวตถม ๓ คอ ๑. พวกทมเพศบกพรอง ไมรวาเปนชายหรอเปนหญง ๒. พวกประพฤตผดพระธรรมวนย เชน ฆาพระอรหนต เปนตน ๓. พวกประพฤตผดตอผใหก าเนดของตน คอ ฆามารดาบดา ฯ

๖. อนวาทาธกรณเชนไร อนภกษจะพงยกขนพจารณาตดสนได ? ตอบ ตองเปนเรองมมล คอ เรองทไดเหนเอง ๑ เรองทไดยนเองหรอมผบอกและเชอวาเปนจรง ๑ เรองทเวนจาก ๒ สถานนนแตรงเกยจโดยอาการ ๑ ฯ

Page 46: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๓

๗. สมมขาวนยมองคเทาไร ? อะไรบาง ? ตอบ มองค ๔ ฯ คอ ๑. ในทพรอมหนาสงฆ ๒. ในทพรอมหนาธรรม ๓. ในทพรอมหนาวนย ๔. ในทพรอมหนาบคคล ฯ ๘. วฏฐานวธหมายถงอะไร ? ในการท าวฏฐานวธแตละอยางนน

ตองการสงฆจ านวนเทาไรเปนอยางนอย ? ตอบ หมายถง ระเบยบวธเปนเครองออกจากอาบตสงฆาทเสส ฯ อพภาน ตองการสงฆ ๒๐ รปเปนอยางนอย นอกนนตองการ

ตงแต ๔ รป ขนไป ฯ

พระราชบญญต

๙. กรรมการมหาเถรสมาคมซงสมเดจพระสงฆราชทรงแตงตง พนจากต าแหนงเมอใด ?

ตอบ พนเมอ ๑. มรณภาพ ๒. พนจากความเปนพระภกษ ๓. ลาออก ๔. สมเดจพระสงฆราชมพระบญชาใหออก ๕. อยครบวาระ ๒ ป ฯ

Page 47: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๔

๑๐. จงใหความหมายของค าตอไปน ก. ทวด ข. ทธรณสงฆ ค. ทกลปนา ตอบ ก. ทวด คอทซงตงวดตลอดจนเขตของวดนน ข. ทธรณสงฆ คอทซงเปนสมบตของวด ค. ทกลปนา คอทซงมผอทศแตผลประโยชนใหวด หรอพระศาสนา ฯ

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 48: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๕

ปญหาและเฉลยขอสอบ

ธรรมศกษาชนตร - โท - เอก

ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ. ๒๕๖๐

Page 49: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๖

ปญหาวชาเรยงความแกกระทธรรม ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

ปาเป น รมต สจ.

คนสะอาดไมยนด ในความช ว .

ว. มหา. ๕ / ๓๔ ข.อ. ๒๕ / ๑๖๖

-------------------

แตงอธบายใหสมเหตสมผล อางสภาษตอนมาประกอบดวย ๑ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรอง กบกระทตง.

ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต ๒ หนา (เวนบรรทด) ขนไป

-------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 50: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๗

ปญหาและเฉลยวชาธรรม ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ขอใด เปนผลของธรรมมอปการะมาก ?

ก. ใหอดทน ข. ใหรอบคอบ ค. ใหฉลาด ง. ใหซอสตย เฉลยขอ ข.

๒. ธรรมคมครองสงคมใหอยเปนสข ตรงกบขอใด ? ก. ธรรมเปนโลกบาล ข. ธรรมมอปการะมาก ค. ธรรมอนท าใหงาม ง. ธรรมเปนเครองเจรญ เฉลยขอ ก.

๓. งามอะไรไมขนอยกบกาลเวลา ? ก. เสอผาอาภรณ ข. หนาตา

ค. มรรยาท ง. คณธรรม เฉลยขอ ง.

Page 51: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๘

๔. ความรกของบดามารดาทมตอบตร ตรงกบขอใด ? ก. บชา ข. เสนหา

ค. เอนด ง. เสมอชวต เฉลยขอ ง.

๕. เครองยดเหนยว ทางใจของชาวพทธ ตรงกบขอใด ? ก.พระรตนตรย ข.พระพรหม

ค.พญานาค ง.พระพฆเนศ เฉลยขอ ก.

๖. ผร ผตน ผเบกบาน เปนคณสมบตของผใด ? ก. พระโพธสตว ข. พระอรยสาวก

ค. พระอรหนต ง. พระพทธเจา เฉลยขอ ง. ๗. ขอใด เปนคณของพระธรรม ?

ก. แนะน าด ข. ชทางสวรรค ค. ปองกนอบาย ง. ใหหายยากจน เฉลยขอ ค.

๘. ขอใด เปนคณของพระสงฆ ? ก. ใหร ารวย ข. ใหท าด

ค. ใหมความร ง. ท าพธกรรม เฉลยขอ ข.

Page 52: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๔๙

๙. โอวาทของพระพทธเจา เนนการกระท าดานใด ? ก. กาย ข. วาจา

ค. ใจ ง. กาย วาจา ใจ เฉลยขอ ง.

๑๐. ครอบครวแตกแยก เพราะกายทจรตขอใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน

ค. กาเมส มจฉาจาร ง. มสาวาท เฉลยขอ ค.

๑๑. ขอใด เปนผลของการพดค าหยาบ ? ก. แตกสามคค ข. ท าใหเจบใจ

ค. ขาดคนเชอถอ ง. ขาดคนรกใคร เฉลยขอ ข.

๑๒. สถาบนครอบครวจะมนคง เพราะเวนจากกายทจรตขอใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน

ค. กาเมส มจฉาจาร ง. ดมน าเมา เฉลยขอ ค.

๑๓. วจสจรตขอใด สงเสรมใหสงคมเกดความปรองดอง ? ก. ไมพดเทจ ข. ไมพดค าหยาบ ค. ไมพดสอเสยด ง. ไมพดเพอเจอ เฉลยขอ ค.

Page 53: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๐

๑๔. อกศลมล หมายถงอะไร ? ก. มลเหตความชว ข. การท าความชว ค. คดท าความชว ง. ผลของความชว เฉลยขอ ก.

๑๕. การทะเลาะววาทท ารายกน เกดจากอกศลมลใด ? ก. โลภะ ข. โทสะ ค. โมหะ ง. มานะ เฉลยขอ ข.

๑๖. คนไมรเหต ไมรผล ไมรด ไมรชว จดเปนคนเชนไร ? ก. คนมโลภะ ข. คนมโทสะ ค. คนมโมหะ ง. คนมราคะ เฉลยขอ ค.

๑๗. กศลมล คออะไร ? ก. มลเหตความด ข. การท าความด ค. คดท าความด ง. ผลของความด เฉลยขอ ก.

๑๘. ขอใดเปนมลเหตใหเกดความซอสตยสจรต ? ก. อโลภะ ข. อโทสะ ค. อโมหะ ง. อโกธะ เฉลยขอ ก.

Page 54: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๑

๑๙. สภาพทช าระจตใหหมดจด เรยกวาอะไร ? ก. บญ ข. บารม ค. ศล ง. กศล เฉลยขอ ก.

๒๐. การบรจาคสงของแกผประสบภย ตรงกบขอใด ? ก. ทานมย ข. สลมย ค. ภาวนามย ง. เวยยาวจจมย เฉลยขอ ก.

๒๑. การสวดมนต จดเขาในการท าบญประเภทใด ? ก. ทานมย ข. สลมย ค. ภาวนามย ง. ธมมเทสนามย เฉลยขอ ค.

๒๒. คณธรรมทกอใหเกดความเจรญงอกงาม ตรงขอใด ? ก. วฑฒธรรม ข. จกรธรรม ค. อธษฐานธรรม ง. พรหมวหารธรรม เฉลยขอ ก.

๒๓. คบคนเชนไร ชอวาคบสตบรษ ? ก. คนมความร ข. คนขยน ค. คนมคณธรรม ง. คนฉลาด เฉลยขอ ค.

Page 55: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๒

๒๔. โยนโสมนสการ ตรงกบขอใด ? ก. คดถกวธ ข. คดจนตนาการ ค. คดตามความเชอ ง. คดตามกระแส เฉลยขอ ก.

๒๕. ธรรมทน าชวตไปสความเจรญรงเรอง ตรงกบขอใด ? ก. อทธบาท ข. จกรธรรม ค. อธษฐานธรรม ง. พรหมวหารธรรม เฉลยขอ ข.

๒๖. เมออคตเกดขน ยอมท าลายอะไร ? ก. ความยตธรรม ข. ความส าเรจ ค. ความพงพอใจ ง. ความนบถอ เฉลยขอ ก. ๒๗. ปธานธรรม ตรงกบขอใด ?

ก. ความเพยร ข. ความฉลาด ค. ความสามารถ ง. ความส าเรจ เฉลยขอ ก. ๒๘. จาคะในอธษฐานธรรม หมายถงขอใด ?

ก. สละทรพย ข. สละกเลส ค. สละต าแหนง ง. สละรางกาย เฉลยขอ ข.

Page 56: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๓

๒๙. ธรรมทใหส าเรจตามประสงค ตรงกบขอใด ? ก. วฑฒธรรม ข. จกรธรรม ค. อธษฐานธรรม ง. อทธบาทธรรม เฉลยขอ ง.

๓๐. อเบกขาพรหมวหาร ควรเจรญเมอใด ? ก. เวลาปกต ข. เวลาประสบทกข ค. เวลาผอนไดด ง. เวลาเขารบกรรม เฉลยขอ ง. ๓๑. ปรารถนาสงใดไมสมหวง จดเปนอรยสจขอใด ?

ก. ทกข ข. สมทย ค. นโรธ ง. มรรค เฉลยขอ ก.

๓๒. กรรมใด หามสวรรค หามนพพาน ? ก. อกศลกรรม ข. อนนตรยกรรม ค. อปถมภกกรรม ง. ครกรรม เฉลยขอ ข. ๓๓. ความเชอในเรองใด จดเปนสทธาพละ ?

ก. กรรม ข. ปาฏหารย ค. บวงสรวง ง. โหราศาสตร เฉลยขอ ก.

Page 57: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๔

๓๔. วญญาณในขนธ ๕ ตรงกบขอใด ? ก. ดวงวญญาณ ข.สมภเวส ค. ภตผปศาจ ง.ความรอารมณ เฉลยขอ ง. ๓๕. ไมบดเบอนหลกธรรมค าสอน ชอวามความเคารพในขอใด ?

ก. พระพทธ ข. พระธรรม ค. พระสงฆ ง. การศกษา เฉลยขอ ข.

๓๖. ธรรมเปนทตงแหงความระลกถงกน ชอวาอะไร ? ก. คารวธรรม ข. สาราณยธรรม ค. อปรหานยธรรม ง. ฆราวาสธรรม เฉลยขอ ข.

๓๗. อรยทรพยมคณสมบตเชนใด ? ก. ท าใหคนนบถอ ข. ท าใหมทรพยมาก ค. โจรลกไปไมได ง. ท าใหมชอเสยง เฉลยขอ ค. ๓๘. การรจกปรบตวเขากบสงคม ตรงกบขอใด ?

ก. ธมมญญตา ข. อตตญญตา ค. กาลญญตา ง. ปรสญญตา เฉลยขอ ง.

Page 58: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๕

๓๙. โลกธรรม ตรงกบขอใด ? ก. ธรรมคมครองโลก ข. ธรรมประจ าโลก ค. ธรรมค าจนโลก ง. ธรรมรกษาโลก เฉลยขอ ข. ๔๐. ผปฏบตหนาทสจรต ชอวาปฏบตตามมรรคใด ? ก. สมมากมมนตะ ข. สมมาอาชวะ ค. สมมาวายามะ ง. สมมาสต เฉลยขอ ก. ๔๑. กรรมกเลส เปนเหตใหเกดอะไร ? ก. ความเศราหมอง ข. ความทกขใจ ค. ความเศราใจ ง. ความเสยใจ เฉลยขอ ก. ๔๒. ผถงพรอมดวยอฏฐานสมปทา ตรงกบขอใด ?

ก. ขยนเรยน ข. ขยนเกบรกษา ค. ขยนหา ง. ขยนพดคด เฉลยขอ ก.

๔๓. มตรมอปการะ มลกษณะเชนไร ? ก. เปนทพงได ข. ไมทงในยามวบต ค. บอกทางสวรรค ง. หามไมใหท าชว เฉลยขอ ก.

Page 59: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๖

๔๔. ทาน ปยวาจา อตถจรยา สมานตตตา ตรงกบหมวดธรรมใด ? ก. สงคหวตถ ข. ฆราวาสธรรม ค. อทธบาท ง. พรหมวหาร เฉลยขอ ก.

๔๕. ธรรมส าหรบผอยครองเรอน ตรงกบหมวดธรรมใด ? ก. สงคหวตถ ข. ฆราวาสธรรม ค. อทธบาท ง. พรหมวหาร เฉลยขอ ข.

๔๖. อบาสกอบาสกา ไมควรประกอบอาชพอะไร ? ก. รบราชการ ข. คามนษย ค. เกษตรกรรม ง. คาขาย เฉลยขอ ข.

๔๗. ขอใด จดเปนสมบตของอบาสกอบาสกา ? ก. มศล ข. ไมมศรทธา ค. ถอมงคลตนขาว ง. มความเหนผด เฉลยขอ ก. ๔๘. ทศเบองหนา ไดแกใคร ?

ก. มารดาบดา ข. ครอาจารย ค. สามภรรยา ง. สมณพราหมณ เฉลยขอ ก.

Page 60: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๗

๔๙. บตรธดา มหนาทตามทศ ๖ อยางไร ? ก. เลยงพอแม ข. ตนกอน ค. นอนทหลง ง. จดการงานด เฉลยขอ ก.

๕๐. ดมน าเมา มโทษอยางไร ? ก. เปนบอเกดโรค ข. ถกใสความ ค. ไมมใครเชอถอ ง. ถกระแวง เฉลยขอ ก.

Page 61: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๘

เฉลยวชาธรรม ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ข ๑๑. ข ๒๑. ค ๓๑. ก ๔๑. ก ๒. ก ๑๒. ค ๒๒. ก ๓๒. ข ๔๒. ก ๓. ง ๑๓. ค ๒๓. ค ๓๓. ก ๔๓. ก ๔. ง ๑๔. ก ๒๔. ก ๓๔. ง ๔๔. ก ๕. ก ๑๕. ข ๒๕. ข ๓๕. ข ๔๕. ข ๖. ง ๑๖. ค ๒๖. ก ๓๖. ข ๔๖. ข ๗. ค ๑๗. ก ๒๗. ก ๓๗. ค ๔๗. ก ๘. ข ๑๘. ก ๒๘. ข ๓๘. ง ๔๘. ก ๙. ง ๑๙. ก ๒๙. ง ๓๙. ข ๔๙. ก ๑๐.ค ๒๐. ก ๓๐. ง ๔๐. ก ๕๐. ก

Page 62: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๕๙

ปญหาและเฉลยวชาพทธประวต ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. วรรณะศทร ไดแกบคคลกลมใด ? ก. นกรบ ข. นกบวช ค. พอคา ง. กรรมกร เฉลยขอ ง. ๒. เจาชายสทธตถะ ประสตในแควนใด ? ก. สกกะ ข. โกลยะ ค. ภคคะ ง. วเทหะ เฉลยขอ ก. ๓. พราหมณใด ท านายวาสทธตถกมารจะเสดจออกผนวชแนนอน ? ก. รามะ ข. ลกษณะ ค. โภชะ ง. โกณฑญญะ เฉลยขอ ง.

Page 63: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๐

๔. ในพธแรกนาขวญ สทธตถกมารเจรญอานาปานสสต ณ ทใด ? ก. ใตตนโพธ ข. ใตตนไทร ค. ใตตนไผ ง. ใตตนหวา เฉลยขอ ง. ๕. สทธตถกมารอธษฐานเพศเปนบรรพชต ณ ฝงแมน าใด ? ก. เนรญชรา ข. คงคา ค. อโนมา ง. ยมนา เฉลยขอ ค. ๖. กษตรยพระองคใด ทลขอวา ถาตรสรแลว ขอใหเสดจมาเทศนาโปรด ? ก. พมพสาร ข. อเทน ค. สทโธทนะ ง. พรหมทต เฉลยขอ ก. ๗. พระมหาบรษบรรลพระสมมาสมโพธญาณ ตรงกบวนใด ? ก. มาฆบชา ข. วสาขบชา ค. อฏฐมบชา ง. อาสาฬหบชา เฉลยขอ ข. ๘. ผใด กราบทลอาราธนาพระพทธเจาใหทรงแสดงธรรม ? ก. ผกาพรหม ข.สหมบดพรหม ค. ทาวสกกะ ง. ฆฏการพรหม เฉลยขอ ข.

Page 64: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๑

๙. พระพทธเจาทรงแสดงปฐมเทศนาแกบคคลกลมใด ? ก. ปญจวคคย ข. ชฎล ๓ พนอง ค. ภททวคคย ง. ฉพพคคย เฉลยขอ ก.

๑๐. “ทนไมวนวาย ทนไมขดของ” พระพทธเจาตรสแกใคร ? ก. ยสกลบตร ข. อปตสสมาณพ ค. โกลตมาณพ ง. ปบผลมาณพ เฉลยขอ ก.

๑๑. ชฎล ๓ พนอง นบถอลทธบชาสงใด ? ก. ดน ข. น า ค. ลม ง. ไฟ เฉลยขอ ง.

๑๒. พระพทธเจาทรงแสดงอาทตตปรยายสตร แกบคคลกลมใด ? ก. ปญจวคคย ข. ชฎล ๓ พนอง ค. ภททวคคย ง. ฉพพคคย เฉลยขอ ข.

๑๓. พระเจาพมพสารสดบธรรมครงแรก ส าเรจเปนพระอรยะชนใด ? ก. โสดาบน ข. สกทาคาม ค. อนาคาม ง. อรหนต

เฉลยขอ ก.

Page 65: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๒

๑๔. วดเวฬวน คอวดแหงแรกในพระพทธศาสนา ตงอยเมองใด ? ก. ราชคฤห ข. สาวตถ ค. ไพสาล ง. พาราณส

เฉลยขอ ก. ๑๕. พระสารบตร ไดรบยกยองวาเปนผเลศในทางใด ? ก. มฤทธมาก ข. มปญญามาก ค. มความเพยรมาก ง. มศรทธามาก เฉลยขอ ข.

๑๖. พระเถระรปใด มธรรมเปนเครองอยเสมอดวยพระพทธองค ? ก. พระมหานามะ ข. พระมหากสสปะ ค. พระสารบตร ง. พระกจจายนะ เฉลยขอ ข.

๑๗. หลงตรสรแลว ๙ เดอน ทรงประชมสงฆครงใหญทวดใด ? ก. วดเชตวน ข. วดอมพวน ค. วดเวฬวน ง. วดบพพาราม เฉลยขอ ค.

๑๘. เศรษฐใด ทลขอสรางเสนาสนะถวายพระสงฆเปนครงแรก ? ก. ราชคหกะ ข. อนาถบณฑกะ ค. ธนญชย ง. โฆสกะ เฉลยขอ ก.

Page 66: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๓

๑๙. พระเถระรปใด ไดรบสรรเสรญวาเปนผมความกตญญกตเวท ? ก. พระอสสช ข. พระสารบตร ค. พระอานนท ง. พระอบาล เฉลยขอ ข.

๒๐. สงคาลกมาณพแสดงตนเปนอบาสก เพราะฟงธรรมเรองใด ? ก. ทศ ๔ ข. ทศ ๖ ค. ทศ ๘ ง. ทศ ๑๐ เฉลยขอ ข.

๒๑. พระพทธเจาเสดจถงกรงกบลพสดแลว เสดจประทบ ณ ทใด ? ก. เชตวนาราม ข. บพพาราม ค. เวฬวนาราม ง. นโครธาราม เฉลยขอ ง.

๒๒. มหาเวสสนดรชาดก วาดวยการบ าเพญบารมขอใด ? ก. ทาน ข. ศล ค. ขนต ง. เมตตา เฉลยขอ ก.

๒๓. พระเถระรปใด บวชเพราะความเกรงพระทยพระพทธเจา ? ก. พระอนรทธะ ข. พระฉนนะ ค. พระนนทะ ง. พระอานนท เฉลยขอ ค.

Page 67: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๔

๒๔. ผจะบวชตองขออนญาตมารดาบดากอน มตนเหตมาจากใคร ? ก. พระราหล ข. พระกาฬทาย ค. พระยสะ ง. พระอานนท เฉลยขอ ก.

๒๕. เศรษฐใด ชอวามกอนขาวเพอคนอนาถา ? ก. ราชคหกะ ข. อนาถบณฑกะ ค. ธนญชย ง. โฆสกะ

เฉลยขอ ข. ๒๖. อนาถบณฑกเศรษฐ ไดเขาเฝาพระพทธเจาครงแรก ณ ทใด ? ก. สตะวน ข. เวฬวน ค. ลฏฐวน ง. อมพวน เฉลยขอ ก. ๒๗. สตรใด ถวายอารามสดทายแกพระพทธเจากอนเสดจปรนพพาน ? ก. นางอตตรา ข. นางอมพปาล ค. นางสปปวาสา ง. นางสรมา เฉลยขอ ข. ๒๘. พระพทธเจาทรงจ าพรรษาสดทาย ณ สถานทใด ? ก. เวฬวคาม ข. ภณฑคาม ค. อมพคาม ง. ชมพคาม เฉลยขอ ก.

Page 68: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๕

๒๙. ตามพทธประวตเหตใหเกดแผนดนไหว มกอยาง ? ก. ๕ อยาง ข. ๖ อยาง ค. ๗ อยาง ง. ๘ อยาง เฉลยขอ ง. ๓๐. พระพทธเจาทรงรบปจฉมบณฑบาตจากใคร ? ก. นายฉนนะ ข. นายจนทะ ค. นางสชาดา ง. นางวสาขา เฉลยขอ ข. ๓๑. กอนแสดงตนเปนอบาสก ปกกสมลลบตรเปนสาวกของใคร ? ก. อสตดาบส ข. อาฬารดาบส ค. อทกดาบส ง. สรทดาบส เฉลยขอ ข. ๓๒. การบรรทมสหไสยาสน มลกษณะการนอนตรงกบขอใด ? ก. นอนตะแคงซาย ข. นอนตะแคงขวา ค. นอนหงาย ง. นอนคว า เฉลยขอ ข. ๓๓. ถปารหบคคล มกประเภท ? ก. ๓ ประเภท ข. ๔ ประเภท ค. ๕ ประเภท ง. ๖ ประเภท เฉลยขอ ข.

Page 69: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๖

๓๔. พระเถระรปใด ใหการบรรพชาแกสภททปรพาชก ? ก. พระอานนท ข. พระอปวาณะ ค. พระอนรทธะ ง. พระอบาล เฉลยขอ ก. ๓๕. พระเถระรปใด ถกสงฆลงพรหมทณฑ ? ก. พระสภททะ ข. พระฉนนะ ค. พระเทวทต ง. พระอทาย เฉลยขอ ข. ๓๖. พระพทธเจาปรนพพานเมอมพระชนมายกป ? ก. ๔๕ ป ข. ๘๐ ป ค. ๑๐๐ ป ง. ๑๒๐ ป เฉลยขอ ข. ๓๗. พระพทธด ารสทตรสเปนครงสดทาย เรยกวาอะไร ? ก. ปฐมโอวาท ข. มชฌโมวาท ค. ปจฉมโอวาท ง. นวโกวาท เฉลยขอ ค. ๓๘. พระพทธเจาเสดจดบขนธปรนพพาน ณ ทใด ? ก. ลมพนวน ข. ลฏฐวน ค. เชตวน ง. สาลวโนทยาน เฉลยขอ ง.

Page 70: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๗

๓๙. พราหมณผแจกพระบรมสารรกธาต มชอวาอะไร ? ก. โกณฑญญะ ข. ราธะ ค. โทณะ ง. รามะ เฉลยขอ ค. ๔๐. สถปทบรรจคมภรพระไตรปฎก จดเปนเจดยชนดใด ? ก. ธาตเจดย ข. บรโภคเจดย ค. อทเทสกเจดย ง. ธรรมเจดย เฉลยขอ ง. ๔๑. ผกอตงศาสนา เรยกวาอะไร ? ก. ศาสดา ข. ศาสนก ค. สาวก ง. สาวกา เฉลยขอ ก. ๔๒. โตะหมบชา นยมตงดานใดของพระสงฆ ? ก. ดานหนา ข. ดานหลง ค. ดานขวา ง. ดานซาย เฉลยขอ ค. ๔๓. เครองทองนอย นยมใชในพธท าบญเชนใด ? ก. ขนบานใหม ข. คลายวนเกด ค. แตงงาน ง. ฉลองอฐ เฉลยขอ ง.

Page 71: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๘

๔๔. วนทา หมายถงกรยาแสดงความเคารพลกษณะใด ? ก. ประนมมอ ข. ไหว ค. กราบ ง. ค านบ เฉลยขอ ข. ๔๕. การกราบดวยองคเทาไร เรยกวาเบญจางคประดษฐ ? ก. องค ๓ ข. องค ๔ ค. องค ๕ ง. องค ๘ เฉลยขอ ค. ๔๖. ผประเคนของถวายพระสงฆ ควรอยหางประมาณเทาใด ? ก. หนงคบ ข. หนงศอก ค. หนงเมตร ง. หนงวา เฉลยขอ ข. ๔๗. วนขน ๑๕ ค า เดอน ๖ ตรงกบวนส าคญใด ? ก. วนมาฆบชา ข. วนวสาขบชา ค. วนอฏฐมบชา ง. วนอาสาฬหบชา เฉลยขอ ข. ๔๘. วนถวายพระเพลงพระพทธสรระ ตรงกบขอใด ? ก. วนมาฆบชา ข. วนวสาขบชา ค. วนอฏฐมบชา ง. วนอาสาฬหบชา เฉลยขอ ค.

Page 72: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๖๙

๔๙. ในวนส าคญทางพระพทธศาสนา ควรปฏบตตนเชนใด ? ก. ตกบาตร ข. รกษาศล ค. ปฏบตธรรม ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๕๐. เทยนสองธรรม ใชจดในพธใด ? ก. ไหวพระ ข. สมาทานศล ค. ฟงเทศน ง. ปฏบตธรรม เฉลยขอ ค.

Page 73: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๐

เฉลยวชาพทธประวต ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ง ๑๑. ง ๒๑. ง ๓๑. ข ๔๑. ก ๒. ก ๑๒. ข ๒๒. ก ๓๒. ข ๔๒. ค ๓. ง ๑๓. ก ๒๓. ค ๓๓. ข ๔๓. ง ๔. ง ๑๔. ก ๒๔. ก ๓๔. ก ๔๔. ข ๕. ค ๑๕. ข ๒๕. ข ๓๕. ข ๔๕. ค ๖. ก ๑๖. ข ๒๖. ก ๓๖. ข ๔๖. ข ๗. ข ๑๗. ค ๒๗. ข ๓๗. ค ๔๗. ข ๘. ข ๑๘. ก ๒๘. ก ๓๘. ง ๔๘. ค ๙. ก ๑๙. ข ๒๙. ง ๓๙. ค ๔๙. ง ๑๐.ก ๒๐. ข ๓๐. ข ๔๐. ง ๕๐. ค

Page 74: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๑

ปญหาและเฉลยวชาเบญจศลเบญจธรรม (วนย) ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ขอใด รกษากายวาจาใหเรยบรอย ?

ก. ทาน ข. ศล ค. สมาธ ง. ปญญา

เฉลยขอ ข. ๒. ศลมาจากค าวา สละ แปลวาอะไร ? ก. เยน ข. ปกต ค. ปลอดโปรง ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ข. ๓. เจตนางดเวนจากการท าผดศล เรยกวาอะไร ? ก. อาบต ข. วรต ค. วนย ง. สกขาบท เฉลยขอ ข.

Page 75: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๒

๔. หลกธรรมส าหรบปฏบตคกบการรกษาศล เรยกวาอะไร ? ก. เบญจศล ข. เบญจธรรม ค. เบญจขนธ ง. เบญจวรต เฉลยขอ ข. ๕. ศลมประโยชนแกชาวโลกอยางไร ? ก. ไมเบยดเบยนกน ข. อยรวมกนเปนสข ค. สามคคปรองดอง ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๖. ศลขอใด เปนหลกประกนความปลอดภยของชวตและรางกาย ? ก. ขอ ๑ ข. ขอ ๒ ค. ขอ ๓ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ก. ๗. ขอใด เปนความมงหมายของศลขอท ๑ ? ก. ใหมเมตตา ข. ใหมสต ค. ใหมสจจะ ง. ใหมความสจรต เฉลยขอ ก. ๘. กรยาท าชวตสตวใหตกลวงไป เรยกวาอะไร ? ก. ฆา ข. ท ารายรางกาย ค. ทรกรรม ง. กกขง เฉลยขอ ก.

Page 76: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๓

๙. การท ารายรางกายใหแขนขาดขาขาด จดเขาในขอใด ? ก. ท าใหบาดเจบ ข. ท าใหเสยโฉม ค. ท าใหพการ ง. ท าใหล าบาก เฉลยขอ ค. ๑๐.ขอใด ไมใชปาณาตบาต แตอนโลมเขาในปาณาตบาต ? ก. ท าใหตาย ข. ท าใหเสยโฉม ค. ท าใหเสยทรพย ง. ท าใหเขาใจผด เฉลยขอ ข. ๑๑. ขอใด เปนองคประกอบของการท าปาณาตบาต ? ก. จตคดจะฆา ข. จตคดจะลก ค. จตคดจะเสพ ง. จตคดจะดม เฉลยขอ ก. ๑๒. ขอใด เปนอานสงสของการรกษาศลขอท ๑ ? ก. อายยน ข. ร ารวย ค. คนยกยอง ง. มสตสมบรณ เฉลยขอ ก. ๑๓. ถอเอาสงของผอนดวยอาการแหงขโมย เรยกวาอะไร ? ก. ลก ข. ฉอ ค. ปลน ง. กรรโชก เฉลยขอ ก.

Page 77: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๔

๑๔. ขใหเจาของตกใจกลวแลวเอาสงของไป เรยกวาอะไร ? ก. ลก ข. ลวง ค. ปลน ง. กรรโชก เฉลยขอ ง. ๑๕. ปนเรองใหเขาเชอแลวเอาทรพยมา เรยกวาอะไร ? ก. หลอก ข. ลวง ค. ลก ง. ลกลอบ เฉลยขอ ก. ๑๖. กรยากนเศษกนเลย คอยกเอาไวเปนประโยชนของตว เรยกวาอะไร ? ก. หลอก ข. ลวง ค. ยกยอก ง. เบยดบง เฉลยขอ ง. ๑๗. ขอใด อนโลมเขาในโจรกรรม ? ก. รบสนบน ข. ผลาญ ค. หยบฉวย ง. ยกยอก เฉลยขอ ก. ๑๘. ขอใด เปนวบากกรรมของผละเมดศลขอท ๒ ? ก. มโรครมเรา ข. เปนคนเขญใจ ค. ครอบครวแตกแยก ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ข.

Page 78: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๕

๑๙. ความไววางใจกนและกนของสามภรรยา เกดขนไดดวยศลขอใด ? ก. ขอ ๒ ข. ขอ ๓ ค. ขอ ๔ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ข. ๒๐. การกระท าใด เปนการท าผดศลขอท ๓ ? ก. คาอาวธ ข. คาประเวณ ค. คายาบา ง. คาของเถอน เฉลยขอ ข. ๒๑. สามภรรยาไมมปญหาการหยาราง เพราะรกษาศลขอใด ? ก. ขอ ๒ ข. ขอ ๓ ค. ขอ ๔ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ข. ๒๒. พดยแหยใหคนอนแตกแยกกน เปนวจทจรตขอใด ? ก. พดเทจ ข. พดสอเสยด ค. พดเพอเจอ ง. พดค าหยาบ เฉลยขอ ข. ๒๓. พดกลบกลอกเชอถอไมได อนโลมเขาในมสาวาทขอใด ? ก. ปด ข. อ าความ ค. หลอก ง. สบปลบ เฉลยขอ ง.

Page 79: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๖

๒๔. การแสดงความเทจใหผอนเขาใจผด เรยกวาอะไร ? ก. ส านวน ข. สภาษต ค. มสา ง. โวหาร เฉลยขอ ค. ๒๕. สรางหลกฐานเทจ เปนมสาวาทเกดขนทางใด ? ก. ทางกาย ข. ทางวาจา ค. ทางใจ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก. ๒๖. มอถอสากปากถอศล เปนกรยาอาการของขอใด ? ก. เสรมความ ข. ท าเลหกระเทห ค. ท าเลศ ง. มารยา เฉลยขอ ง. ๒๗. การไมท าตามขอตกลง หมายถงขอใด ? ก. คนค า ข. กลบค า ค. หลอก ง. ผดสญญา เฉลยขอ ง. ๒๘. นทานเรองเดกเลยงแกะ เปนมสาวาทลกษณะใด ? ก. ปด ข. สอเสยด ค. สบปลบ ง. อ าความ เฉลยขอ ก.

Page 80: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๗

๒๙. คนไมเชอถอค าพด เปนผลของการละเมดศลขอใด ? ก. ขอ ๒ ข. ขอ ๓ ค. ขอ ๔ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ค. ๓๐. ปญหายาเสพตด เปนผลกระทบจากการไมรกษาศลขอใด ? ก. ขอ ๒ ข. ขอ ๓ ค. ขอ ๔ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ง. ๓๑. การท าผดศลขอท ๕ ท าใหเกดโรคใด ? ก. พษสราเรอรง ข. ตบแขง ค. มะเรงตบ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๓๒. การรกษาศลขอท ๕ สงเสรมใหเกดคณธรรมใด ? ก. เมตตา ข. ขนต ค. สต ง. สจจะ เฉลยขอ ค. ๓๓. ขอใด เปนสาเหตท าใหละเมดศลขอท ๕ ? ก. สรา ข. งวงนอน ค. เจบปวย ง. คยโทรศพท เฉลยขอ ก.

Page 81: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๘

๓๔. ความปรารถนาดตอกน คอเบญจธรรมขอใด ? ก. สจจะ ข. สมมาอาชวะ ค. เมตตา ง. กรณา เฉลยขอ ค. ๓๕. ชวยเหลอกนในยามล าบาก เปนการประพฤตเบญจธรรมขอใด ? ก. เมตตา ข. กรณา ค. สจจะ ง. สมมาอาชวะ เฉลยขอ ข. ๓๖. ชาดกเรองสวรรณสาม เปนตวอยางของเบญจธรรมขอใด ? ก. เมตตา ข. กรณา ค. สจจะ ง. สมมาอาชวะ เฉลยขอ ก. ๓๗. การด ารงชวตตามแนวเศรษฐกจพอเพยง จดเขาในเบญจธรรมขอใด ? ก. สมมาอาชวะ ข. สตสมปชญญะ ค. สจจะ ง. เมตตากรณา เฉลยขอ ก. ๓๘. ใชแรงงานเดก ชอวาประพฤตไมเปนธรรมในอะไร ? ก. กจการ ข. บคคล ค. วตถ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ข.

Page 82: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๗๙

๓๙. ขายสนคาตามราคาก าหนด ชอวาประพฤตเปนธรรมในอะไร ? ก. กจการ ข. บคคล ค. วตถ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ค. ๔๐.ท างานตามหนาท ชอวาประพฤตเปนธรรมในอะไร ? ก. กจการ ข. บคคล ค. วตถ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก. ๔๑. ศลขอท ๓ ควรประพฤตคกบเบญจธรรมขอใด ? ก. เมตตา ข. สมมาอาชวะ ค. กามสงวร ง. สจจะ เฉลยขอ ค. ๔๒. สทารสนโดษ หมายถงการประพฤตตนเชนไร ? ก. ซอสตยสจรต ข. ตรงไปตรงมา ค. ไมนอกใจภรรยา ง. ไมนอกใจสาม เฉลยขอ ค. ๔๓. กามสงวร เปนการส ารวมระวงในเรองใด ? ก. คครอง ข. ยาเสพตด ค. ชวต ง. ทรพยสน เฉลยขอ ก.

Page 83: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๐

๔๔. เบญจธรรมขอใด ท าใหการรกษาศลขอท ๔ มนคงยงขน ? ก. เมตตา ข. กรณา ค. สจจะ ง. สตสมปชญญะ เฉลยขอ ค. ๔๕. การไมตกอยในอ านาจอคต ๔ จดเขาในขอใด ? ก. ซอตรง ข. เทยงธรรม ค. สวามภกด ง. กตญญ เฉลยขอ ข. ๔๖. ความสวามภกด เปนหลกปฏบตระหวางใครกบใคร ? ก. บาว-นาย ข. บตร-มารดาบดา ค. ศษย-อาจารย ง. สาม-ภรรยา เฉลยขอ ก. ๔๗. ขอใด เปนการประพฤตตามหลกธรรมเรองความกตญญ ก. เลยงพอแม ข. ชวยเหลอเพอน ค. รบใชนาย ง. รกษาผปวย เฉลยขอ ก. ๔๘. ไมเลนเลอในการท างาน เปนลกษณะของเบญจธรรมขอใด ? ก. ความมสตย ข. ความมเมตตา ค. ความมสต ง. ความซอตรง เฉลยขอ ค.

Page 84: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๑

๔๙. ขอใด เปนความไมประมาทในการท างาน ? ก. ท าตามหนาท ข. รกษาหนาท ค. ไมกาวกายหนาท ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๕๐. เบญจศลเบญจธรรม เปนขอปฏบตเบองตนส าหรบใคร ? ก. เดก ข. วยรน ค. ผใหญ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง.

Page 85: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๒

เฉลยวชาเบญจศลเบญจธรรม (วนย) ธรรมศกษาชนตร

สอบในสนามหลวง

วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ข ๑๑. ก ๒๑. ข ๓๑. ง ๔๑. ค ๒. ข ๑๒. ก ๒๒. ข ๓๒. ค ๔๒. ค ๓. ข ๑๓. ก ๒๓. ง ๓๓. ก ๔๓. ก ๔. ข ๑๔. ง ๒๔. ค ๓๔. ค ๔๔. ค ๕. ง ๑๕. ก ๒๕. ก ๓๕. ข ๔๕. ข ๖. ก ๑๖. ง ๒๖. ง ๓๖. ก ๔๖. ก ๗. ก ๑๗. ก ๒๗. ง ๓๗. ก ๔๗. ก ๘. ก ๑๘. ข ๒๘. ก ๓๘. ข ๔๘. ค ๙. ค ๑๙. ข ๒๙. ค ๓๙. ค ๔๙. ง ๑๐.ข ๒๐. ข ๓๐. ง ๔๐. ก ๕๐. ง

Page 86: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๓

ปญหาวชาเรยงความแกกระทธรรม ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

สทเธน จ เปสเลน จ ปญ วตา พหสสเตน จ สขต ห กเรยย ปณฑโต ภทโท สปปรเสห สงคโม.

บณฑต พงท าความเปนเพอนกบคนมศรทธา มศลเปนทรก มปญญาและเปนพหสต เพราะการสมาคมกบคนด เปนความเจรญ.

(อานนทเถร) ข. เถร. ๒๖/๔๐๕. -------------------

แตงอธบายเปนท านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอยกวา ๒ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ าขอกน แตจะซ าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง. ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต ๓ หนา (เวนบรรทด) ขนไป

-------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 87: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๔

ปญหาและเฉลยวชาธรรมวภาค ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. สมถกมมฏฐาน เปนอบายใหสงบอะไร ? ก. สงบกาย ข. สงบวาจา ค. สงบใจ ง. เรองปญญา เฉลยขอ ค. ๒. การเจรญวปสสนากมมฏฐานมประโยชนอยางไร ? ก. ท าใหจตสงบ ข. ท าใหรแจง ค. ท าใหจตผองใส ง. ท าใหเบอหนาย เฉลยขอ ข. ๓. ผลมหลงหมกมนอยในสงอนนาใคร เพราะถกอะไรครอบง า ? ก. กเลสกาม ข. วตถกาม ค. กามาสวะ ง. กามวตก เฉลยขอ ข.

Page 88: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๕

๔. ปฏบตบชา มประโยชนสงสดอยางไร ? ก. ท าใหพนทกข ข. ท าใหมบรวาร ค. ท าใหจตสงบ ง. ท าใหคนนบถอ เฉลยขอ ก. ๕. ตอนรบแบบใด จดเปนธมมปฏสนถาร ? ก. เลยงอาหาร ข. สนทนาธรรม ค. ใหสงของ ง. ใหหนงสอ เฉลยขอ ข. ๖. อะไรเปนเจตสกสข คอสขทางใจ ? ก. มทรพยใชจาย ข. ไมมโรค ค. สขภาพจตด ง. พลานามยด เฉลยขอ ค. ๗. กามวตก เปนเหตใหละเมดศลขอใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน ค. กาเมส มจฉาจาร ง. มสาวาท เฉลยขอ ค. ๘. วหงสาวตก มอะไรเปนมลเหต ? ก. โลภะ ข. โทสะ ค. โมหะ ง. ราคะ เฉลยขอ ค.

Page 89: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๖

๙. คดอยางไร จดเปนอพยาบาทวตก ? ก. ออกจากกาม ข. ไมคดปองราย ค. ไมลมหลง ง. ไมเบยดเบยน เฉลยขอ ข. ๑๐. ราคะ โทสะ โมหะ เผาอะไรใหเรารอน ? ก. โลก ข. กเลส ค. จตใจ ง. รางกาย เฉลยขอ ค. ๑๑. คนหงดหงดฉนเฉยวโกรธงาย เพราะถกไฟใดแผดเผา ? ก. ไฟคอราคะ ข. ไฟคอโทสะ ค. ไฟคอโมหะ ง. ไฟคอตณหา เฉลยขอ ข. ๑๒. อตตาธปเตยยะ ถออะไรเปนใหญ ? ก. ตนเอง ข. สงคม ค. พวกพอง ง. ความถกตอง เฉลยขอ ก. ๑๓. คนถอธรรมเปนใหญ มลกษณะเชนไร ? ก.เหนแกพวก ข.เหนความถกตอง ค.เหนประโยชนตน ง.เหนความถกใจ เฉลยขอ ข.

Page 90: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๗

๑๔. ปญญาหยงรเหตและผลตามความเปนจรง เรยกวาอะไร ? ก. ฌาน ข. ญาณ ค. สมาธ ง. วมตต เฉลยขอ ข. ๑๕. ความอยากในขอใด ไมจดเปนกามตณหา ? ก.อยากพนทกข ข.อยากไดค าชม ค.อยากเหนคนสวย ง.อยากรวยทรพย เฉลยขอ ก. ๑๖. ขอใด จดเปนภวตณหา ? ก.อยากเปนใหญ ข.อยากไดค าชม ค.อยากไดของฝาก ง.อยากรวยทรพย เฉลยขอ ก. ๑๗. ขอบญญตเรองศล จดอยในปฎกใด ? ก. พระวนย ข. พระสตตนตะ ค. พระอภธรรม ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก. ๑๘. ขอใด จดเปนโลกตถจรยา ? ก. โปรดสตวโลก ข. สงเคราะหพระญาต ค. ประกาศพระศาสนา ง. บญญตสกขาบท เฉลยขอ ก.

Page 91: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๘

๑๙. ขอใด จดเปนกรรมในวฏฏะ ? ก. เกดกเลส ข. ท ากรรม ค. รบผลกรรม ง. เวยนวายตายเกด เฉลยขอ ข. ๒๐. เพราะเหตใด มนษยจงตองเวยนวายตายเกด ? ก. ท ากรรมชว ข. มโลกนโลกหนา ค. รบผลกรรม ง. มกเลสกรรมวบาก เฉลยขอ ง. ๒๑. อธสลสกขา ตรงกบขอใด ? ก. ฝกกาย วาจา ข. รกษาจต ค. อบรมปญญา ง. อบรมจต เฉลยขอ ก. ๒๒. ขอใด เปนลกษณะของอนจจตา ? ก. คงทนถาวร ข. ไมเทยงแท ค. ทนไดอยาก ง. ไมมตวตน เฉลยขอ ข. ๒๓. พจารณาแลวอดกลน ควรใชเมอถกอะไรครอบง า ? ก. ทกขเวทนา ข. กเลส ค. อกศลวตก ง. พยาบาท เฉลยขอ ก.

Page 92: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๘๙

๒๔. พจารณาแลวบรรเทา หมายถงบรรเทาอะไร ? ก. ความหว ข. ทกขเวทนา ค. สงเสพตด ง. อกศลวตก เฉลยขอ ง. ๒๕. อปปมญญา มอาการแผไปอยางไร ? ก. เจาะจง ข. มขอบเขต ค. ไมมประมาณ ง. ไมแนนอน เฉลยขอ ค. ๒๖. ท าจตอยางไร จงจะไมเกดความรษยา ? ก. ใหอภย ข. เหนอกเหนใจ ค. พลอยยนด ง. วางเฉย เฉลยขอ ค. ๒๗. ผกลบมาเกดอกชาตเดยว หมายถงพระอรยบคคลชนใด ? ก. พระโสดาบน ข. พระสกทาคาม ค. พระอนาคาม ง. พระอรหนต เฉลยขอ ข. ๒๘. การรกษากายวาจาเรยบรอยด ไมมโทษ จดเปนสมปทาใด ? ก. สทธาสมปทา ข. สลสมปทา ค. จาคสมปทา ง. ปญญาสมปทา เฉลยขอ ข.

Page 93: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๐

๒๙. ธรรมทเปนเหตใหมความสขในภพหนา ตรงกบขอใด ? ก. สมปรายกตถะ ข. ทฏฐธมมกตถะ ค. ปรมตถะ ง. อธษฐานธรรม เฉลยขอ ก. ๓๐. มรรคใด ละกามราคะไดเดดขาด ? ก.โสดาปตตมรรค ข.สกทาคามมรรค ค.อนาคามมรรค ง.อรหตตมรรค เฉลยขอ ค. ๓๑. พระพทธเจาทรงแสดงอนปพพกถา เพอประโยชนใด ? ก.ท าจตใหหมดจด ข.ก าจดกเลส ค.ละความตระหน ง.ไมเหนแกตว เฉลยขอ ก. ๓๒. กอนแสดงอรยสจ ๔ แกคฤหสถผมอปนสย ทรงใชธรรมหมวดใด ? ก. อปปมญญา ข. อนปพพกถา ค. อปสเสนธรรม ง. บญกรยาวตถ เฉลยขอ ข. ๓๓. ผมจตใจคบแคบ เปนคนเหนแกตว เพราะถกอะไรครอบง า ? ก. มจฉรยะ ข. มาร ค. นวรณ ง. อกศล เฉลยขอ ก.

Page 94: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๑

๓๔. ความตระหนอะไร จดเปนลาภมจฉรยะ ? ก. ทอย ข. สมบต ค. ตระกล ง. ความร เฉลยขอ ข. ๓๕. สงทฆาบคคลใหตายจากคณความด ตรงกบขอใด ? ก. มจฉรยะ ข. มาร ค. นวรณ ง. อกศล เฉลยขอ ข. ๓๖. มารใด ตดโอกาสของบคคลทจะกาวหนาตอไปในคณความด ? ก. ขนธมาร ข. อภสงขารมาร ค. มจจมาร ง. เทวปตตมาร เฉลยขอ ค. ๓๗. กเลสทปดกนจตไมใหบรรลความด ตรงกบขอใด ? ก. มจฉรยะ ข. กเลสกาม ค. นวรณ ง. อกศล เฉลยขอ ค. ๓๘. ผทมจตเดอดดาล มดมว มองไมเหนบญบาป เพราะถกกเลสใดครอบง า ? ก. กามฉนท ข. พยาบาท ค. ถนมทธะ ง. วจกจฉา เฉลยขอ ข.

Page 95: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๒

๓๙. สงขารในขนธ ๕ ตรงกบขอใด ? ก. สงทไดเหน ข. สงทมากระทบ ค. สงทสมผสได ง. สงทปรงแตงจต เฉลยขอ ง. ๔๐. ความรแจงอารมณ ในเวลาทรปมากระทบตาเปนตน เรยกวาอะไร ? ก. เวทนา ข. สญญา ค. สงขาร ง. วญญาณ เฉลยขอ ง. ๔๑. โทมนสในเวทนา ๕ หมายถงขอใด ? ก. ทกขกาย ข. ทกขใจ ค. สขกาย ง. สขใจ เฉลยขอ ข. ๔๒. คนราคจรต ควรเจรญกมมฏฐานอะไร ? ก. อสภะ ข. พรหมวหาร ค. อนสสต ง. อานาปานสสต เฉลยขอ ก. ๔๓. คณของพระธรรม ขอวา เอหปสสโก ตรงกบขอใด ? ก.เหนไดดวยตนเอง ข.ไมจ ากดกาล ค.ควรเรยกใหมาด ง.ควรนอมเขามา เฉลยขอ ค.

Page 96: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๓

๔๔. ธรรมทกอใหเกดความสามคค ตรงกบขอใด ? ก. อปสเสนธรรม ข. อปรหานยธรรม ค. สปปรสธรรม ง. สาราณยธรรม เฉลยขอ ข. ๔๕. ขอปฏบตอนพอด ทจะน าไปสความหลดพน ตรงกบขอใด ? ก. มชฌมาปฏปทา ข. บญกรยาวตถ ค. ทสบารม ง. วสทธ เฉลยขอ ก. ๔๖. ผไกลจากกเลสโดยสนเชง ตรงกบพทธคณขอใด ? ก. อรห ข. สคโต ค. พทโธ ง. ภควา เฉลยขอ ก. ๔๗. พระสงฆไดชอวา สามจปฏปนโน เพราะปฏบตเชนไร ? ก. ปฏบตด ข. ปฏบตตรง ค. ปฏบตเปนธรรม ง. ปฏบตสมควร เฉลยขอ ง. ๔๘. เปนผควรของท าบญ ตรงกบสงฆคณขอใด ? ก. อาหเนยโย ข. ปาหเนยโย ค. ทกขเณยโย ง. อญชลกรณโย เฉลยขอ ค.

Page 97: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๔

๔๙. การศกษาธรรมเพอใหเกดความร จดวาบ าเพญบารมใด ? ก. ปญญาบารม ข. วรยบารม ค. ขนตบารม ง. สจจบารม เฉลยขอ ก. ๕๐. บญทเกดจากการปรบความเหนใหตรงและถกตอง ตรงกบขอใด ? ก. อปจายนมย ข. เวยยาวจจมย ค. ปตตทานมย ง. ทฏฐชกมม เฉลยขอ ง.

Page 98: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๕

เฉลยวชาธรรมวภาค ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ค ๑๑. ข ๒๑. ก ๓๑. ก ๔๑. ข ๒. ข ๑๒. ก ๒๒. ข ๓๒. ข ๔๒. ก ๓. ข ๑๓. ข ๒๓. ก ๓๓. ก ๔๓. ค ๔. ก ๑๔. ข ๒๔. ง ๓๔. ข ๔๔. ข ๕. ข ๑๕. ก ๒๕. ค ๓๕. ข ๔๕. ก ๖. ค ๑๖. ก ๒๖. ค ๓๖. ค ๔๖. ก ๗. ค ๑๗. ก ๒๗. ข ๓๗. ค ๔๗. ง ๘. ค ๑๘. ก ๒๘. ข ๓๘. ข ๔๘. ค ๙. ข ๑๙. ข ๒๙. ก ๓๙. ง ๔๙. ก ๑๐.ค ๒๐. ง ๓๐. ค ๔๐. ง ๕๐. ง

Page 99: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๖

ปญหาและเฉลยวชาอนพทธประวต ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. โกณฑญญะท านายลกษณะมหาบรษแลว ตงใจไวอยางไร ? ก. ตามบวช ข. ตามอปฏฐาก ค. เปนโหรหลวง ง. เปนเจาลทธ เฉลยขอ ก. ๒. โกณฑญญะฟงธมมจกกปปวตตนสตรแลว ไดบรรลอะไร ? ก.ธรรมจกษ ข.ทพพจกษ ค.ทพพโสต ง.ทพมนต เฉลยขอ ก. ๓. พระอรเวลกสสปะ เคยเปนนกบวชอะไรมากอน ? ก. นครนถ ข. ดาบส ค. ชฎล ง. ปรพาชก เฉลยขอ ค.

Page 100: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๗

๔. พระอรเวลกสสปะไดรบยกยองวาเปนเลศดานใด ? ก. รราตรนาน ข. มบรวารมาก ค. มศรทธามาก ง. มปญญามาก เฉลยขอ ข. ๕. อปตสสปรพาชกเปนพระโสดาบน เพราะฟงธรรมจากใคร ? ก. พระวปปะ ข. พระภททยะ ค. พระมหานามะ ง. พระอสสช เฉลยขอ ง. ๖. พระเถระรปใด บวชใหราธพราหมณ ? ก. พระสารบตร ข. พระโมคคลลานะ ค. พระอบาล ง. พระอานนท เฉลยขอ ก. ๗. พระโมคคลลานะ เคยเปนนกบวชอะไรมากอน ? ก. นครนถ ข. ปรพาชก ค. ชฎล ง. ดาบส เฉลยขอ ข. ๘. วดใด ทพระโมคคลลานะดแลการกอสราง ? ก. บพพาราม ข.นโครธาราม ค. เวฬวนาราม ง.เชตวนาราม เฉลยขอ ก.

Page 101: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๘

๙. พระพทธเจาประทานอปสมบทแกปปผลมาณพ ดวยวธใด ? ก. เอหภกข ข. รบโอวาท ๓ ค. รบสรณะ ๓ ง. ญตตจตตถกรรม เฉลยขอ ข. ๑๐. ความมกนอยสนโดษ เปนปฏปทาของพระเถระรปใด ? ก. พระมหากสสปะ ข. พระอบาล ค. พระสวล ง. พระอานนท เฉลยขอ ก. ๑๑. พระเถระรปใด ไดรบเอตทคคะวาอธบายความยอใหพสดาร ? ก. พระอบาล ข. พระสวล ค. พระอานนท ง. พระมหากจจายนะ เฉลยขอ ง. ๑๒. กอนบวชพระมหากจจายนะ เคยท างานในหนาทใด ? ก. ปโรหต ข. ภษามาลา ค. อ ามาตย ง. องครกษ เฉลยขอ ก. ๑๓. พระอานนทบรรลโสดาบน เพราะฟงธรรมจากพระเถระรปใด ? ก. พระสวล ข.พระนนทะ ค. พระอบาล ง. พระปณณมนตานบตร เฉลยขอ ง.

Page 102: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๙๙

๑๔. พระเถระรปใด บรรลเปนพระอรหนตในระหวางอรยาบถทงส ? ก. พระสวล ข. พระอบาล ค. พระอานนท ง. พระนนทะ เฉลยขอ ค. ๑๕. เจาศากยะทง ๕ ทลขอใหอบาลบวชกอน เพอลดละสงใด ? ก. ความถอตว ข. ความตระหน ค. ความโออวด ง. ความหวดอ เฉลยขอ ก. ๑๖. พระเถระรปใด ชกชวนใหสวลกมารออกบวช ? ก. พระสารบตร ข. พระอานนท ค. พระอบาล ง. พระอสสช เฉลยขอ ก. ๑๗. พระราหล เปนพระราชนดดาของกษตรยพระองคใด ? ก. สทโธทนะ ข. พมพสาร ค. ปเสนทโกศล ง. พรหมทต เฉลยขอ ก. ๑๘. สามเณรรปแรกในพระพทธศาสนา ชออะไร? ก. ราหล ข. สงกจจะ ค. บณฑต ง. สมนะ เฉลยขอ ก.

Page 103: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๐

๑๙. พระเถรรปใด อปสมบทดวยครธรรม ๘ เปนรปแรก ? ก. เขมา ข. อบลวรรณา ค. ปชาบด ง. กสาโคตม เฉลยขอ ค. ๒๐. พระเถรรปใด ไดรบยกยองในต าแหนงอครสาวกาเบองขวา ? ก. เขมา ข. อบลวรรณา ค. ปชาบด ง. กสาโคตม เฉลยขอ ก. ๒๑. พระเถรรปใด ไดรบยกยองในต าแหนงอครสาวกาเบองซาย ? ก. เขมา ข. อบลวรรณา ค. ปชาบด ง. กสาโคตม เฉลยขอ ข. ๒๒. นางปฏาจาราเถร เกดในวรรณะใด ? ก. กษตรย ข. พราหมณ ค. แพศย ง. ศทร เฉลยขอ ค. ๒๓. พระเถรรปใด ไดรบเอตทคคะวาเปนผทรงผาจวรเศราหมอง ? ก. เขมา ข. ยโสธรา ค. ปชาบด ง. กสาโคตม เฉลยขอ ง.

Page 104: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๑

๒๔. สามเณรบณฑตบรรพชาในขณะมอายกป ? ก. ๗ ป ข. ๘ ป ค. ๙ ป ง. ๑๐ ป เฉลยขอ ก. ๒๕. สามเณรบณฑต เกดในตระกลอปฏฐากของพระเถระรปใด ? ก. พระสารบตร ข. พระโมคคลลานะ ค. พระสวล ง. พระอานนท เฉลยขอ ก. ๒๖. ขณะแพทอง มารดาของสามเณรบณฑตปรารถนาท าสงใด ? ก. ถวายทาน ข. รกษาศล ค. นงสมาธ ง. ฟงเทศน เฉลยขอ ก. ๒๗. สามเณรใด พดกบโจรวา ทกขทางใจยอมไมมแกพระอรหนต ? ก. บณฑต ข. สงกจจะ ค. สขะ ง. สมนะ เฉลยขอ ข. ๒๘. สามเณรสขะบรรพชาในส านกของพระเถระรปใด ? ก. พระสารบตร ข. พระสวล ค. พระอานนท ง. พระอบาล เฉลยขอ ก.

Page 105: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๒

๒๙. “สถานททสตวไมเคยตายไมมในโลก” เปนค าพดของสามเณรรปใด ? ก. บณฑต ข. สงกจจะ ค. ตสสะ ง. สมนะ เฉลยขอ ค. ๓๐. สามเณรสมนะไดรบอปสมบท ในขณะมอายกป ? ก. ๗ ป ข. ๘ ป ค. ๙ ป ง. ๑๐ ป เฉลยขอ ก. ๓๑. อนาถบณฑกเศรษฐ เปนพระอรยบคคลชนใด ? ก. โสดาบน ข. สกทาคาม ค. อนาคาม ง. อรหนต เฉลยขอ ก. ๓๒. อนาถบณฑกเศรษฐไดรบเอตทคคะในดานใด ? ก. ถวายทาน ข. แสดงธรรม ค. บรวารมาก ง. ปญญามาก เฉลยขอ ก. ๓๓. จตตคฤหบดบรรลโสดาบน เพราะฟงธรรมจากพระเถระรปใด ? ก. พระวปปะ ข. พระภททยะ ค. พระมหานามะ ง. พระอสสช เฉลยขอ ค.

Page 106: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๓

๓๔. จตตคฤหบดไดรบเอตทคคะในดานใด ? ก. ถวายทาน ข. แสดงธรรม ค. บรวารมาก ง. ปญญามาก เฉลยขอ ข. ๓๕. กอนตาย ธมมกอบาสก ไดฟงพระสงฆสาธยายพระสตรใด ? ก. สตปฏฐานสตร ข. มงคลสตร ค. รตนสตร ง. ธชคคสตร เฉลยขอ ก. ๓๖. ธรรมกอบาสก เมอตายแลวไปเกดในสวรรคชนใด ? ก. ชนดาวดงส ข. ชนยามา ค. ชนดสต ง. ชนนมมานรด เฉลยขอ ค. ๓๗. สตรใด ผมความงามครบ ๕ อยาง ? ก. นางมลลกา ข. นางสปปวาสา ค. นางวสาขา ง. นางสรมา เฉลยขอ ค. ๓๘. กอนนางวสาขาจะไปสตระกลสาม ไดรบโอวาทจากบดากขอ ? ก. ๗ ขอ ข. ๘ ขอ ค. ๙ ขอ ง. ๑๐ ขอ เฉลยขอ ง.

Page 107: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๔

๓๙. วดใด ทนางวสาขาสรางไวในพระพทธศาสนา ? ก. บพพาราม ข. นโครธาราม ค. เชตวนาราม ง. อมพวนาราม เฉลยขอ ก. ๔๐. สตรใด ไดถวายอสทสทานในพระพทธศาสนา? ก. พระนางมลลกา ข. นางสปวาสา ค. นางวสาขา ง. นางสรมา เฉลยขอ ก. ๔๑. การไหวพระสวดมนต จดเขาในขอใด ? ก. ศาสนพธ ข. ศาสนธรรม ค. ศาสนวตถ ง. ศาสนบคคล เฉลยขอ ก. ๔๒. พระภกษอยประจ าทตลอด ๓ เดอนในฤดฝน เรยกวาอะไร ? ก. จ าน าพรรษา ข. จ าพรรษา ค. จ าศล ง. จ าวด เฉลยขอ ข. ๔๓. ภายในพรรษา พระภกษไปคางคนทอนไดคราวละไมเกนกวน ? ก. ๕ วน ข. ๖ วน ค. ๗ วน ง. ๘ วน เฉลยขอ ค.

Page 108: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๕

๔๔. ในวนเทโวโรหณะ พระพทธเจาเสดจลงจากสวรรคชนใด ? ก. ดาวดงส ข. ยามา ค. ดสต ง. นมมานรด เฉลยขอ ก. ๔๕. หนงเดอน มวนธรรมสวนะกครง ? ก. ๑ ครง ข. ๒ ครง ค. ๓ ครง ง. ๔ ครง เฉลยขอ ง. ๔๖. พระเถระรปใด เปนแบบอยางการประพรมน าพระพทธมนต ? ก. พระสวล ข. พระอานนท ค. พระอบาล ง. พระนนทะ เฉลยขอ ข. ๔๗. พธมงคลสมรส ไดแกงานอะไร ? ก. โกนจก ข. บวชนาค ค. ท าบญอาย ง. งานแตง เฉลยขอ ง. ๔๘. การท าบญ ๑๐๐ วน อทศใหผตายเรยกวาอะไร ? ก. สตตมวาร ข. ปณณรสมวาร ค. ปญญาสมวาร ง. สตมวาร เฉลยขอ ง.

Page 109: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๖

๔๙. ทายกทายกาท าบญทอดกฐนในวดหนงไดปละกครง ? ก. ๑ ครง ข. ๒ ครง ค. ๓ ครง ง. ๔ ครง เฉลยขอ ก. ๕๐. เหลากอของสมณะ เรยกวาอะไร ? ก. ภกษ ข. ภกษณ ค. สามเณร ง. สกขมานา เฉลยขอ ค.

Page 110: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๗

เฉลยวชาอนพทธประวต ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ก ๑๑. ง ๒๑. ข ๓๑. ก ๔๑. ก ๒. ก ๑๒. ก ๒๒. ค ๓๒. ก ๔๒. ข ๓. ค ๑๓. ง ๒๓. ง ๓๓. ค ๔๓. ค ๔. ข ๑๔. ค ๒๔. ก ๓๔. ข ๔๔. ก ๕. ง ๑๕. ก ๒๕. ก ๓๕. ก ๔๕. ง ๖. ก ๑๖. ก ๒๖. ก ๓๖. ค ๔๖. ข ๗. ข ๑๗. ก ๒๗. ข ๓๗. ค ๔๗. ง ๘. ก ๑๘. ก ๒๘. ก ๓๘. ง ๔๘. ง ๙. ข ๑๙. ค ๒๙. ค ๓๙. ก ๔๙. ก ๑๐.ก ๒๐. ก ๓๐. ก ๔๐. ก ๕๐. ค

Page 111: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๘

ปญหาและเฉลยวชาอโบสถศล (วนย) ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ค าวา อโบสถ แปลวาอะไร ? ก. การเขาจ า ข. การจ าพรรษา ค. การปฏบตธรรม ง. การอดอาหาร เฉลยขอ ก. ๒. อโบสถศล หมายถง ศลประเภทใด ? ก. ศล ๕ ข. ศล ๘ ค. ศล ๑๐ ง. ศล ๒๒๗ เฉลยขอ ข. ๓. ผสมาทานรกษาอโบสถศล พงปฏบตตนอยางไร ? ก. ใหทาน ข. ฟงเทศน ค. นงสมาธ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง.

Page 112: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๐๙

๔. ปกตอโบสถ ก าหนดใหสมาทานรกษาเดอนหนงกวน ? ก. ๑ วน ข. ๓ วน ค. ๔ วน ง. ๓๐ วน เฉลยขอ ค. ๕. ปฏชาครอโบสถ ก าหนดใหสมาทานรกษานานเทาไร ? ก. วนหนงคนหนง ข. คราวละ ๓ วน ค. ตลอด ๓ เดอน ง. ตลอด ๔ เดอน เฉลยขอ ข. ๖. วนใด ไมมในการสมาทานรกษาปฏชาครอโบสถ ? ก. วนรบ ข. วนสง ค. วนรกษา ง. วนลา เฉลยขอ ง. ๗. ปาฏหารยอโบสถ ก าหนดใหสมาทานรกษาตอเนองนานเทาไร ? ก. ๑ เดอน ข. ๒ เดอน ค. ๓ เดอน ง. ๔ เดอน เฉลยขอ ง. ๘. การสมาทานรกษาอโบสถศลประเภทใด มอานสงสมาก ? ก. ปกตอโบสถ ข. โคปาลกอโบสถ ค. อรยอโบสถ ง. นคคณฐอโบสถ เฉลยขอ ค.

Page 113: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๐

๙. อโบสถศลประเภทใด เปนของนกบวชนอกพระพทธศาสนา ? ก. ปกตอโบสถ ข. โคปาลกอโบสถ ค. อรยอโบสถ ง. นคคณฐอโบสถ เฉลยขอ ง. ๑๐. การสมาทานรกษาอโบสถศลประเภทใด มอานสงสนอย ? ก. ปกตอโบสถ ข. โคปาลกอโบสถ ค. อรยอโบสถ ง. นคคณฐอโบสถ เฉลยขอ ข. ๑๑. สรณคมน มความหมายตรงกบขอใด ? ก. ถอเอาเปนทพง ข. ยดมนถอมน ค. ถอเปนอารมณ ง. ถอฤกษยาม เฉลยขอ ก. ๑๒. ค าวา ธมม สรณ คจฉาม เปนค ากลาวอะไร ? ก. บชาพระ ข. ประกาศอโบสถ ค. รบสรณคมน ง. อาราธนาศล เฉลยขอ ค. ๑๓. ในไตรสรณคมน พระสงฆหมายถงขอใด ? ก. พระประธาน ข. พระประจ าวน ค. พระเถระ ง. พระอรยะ เฉลยขอ ง.

Page 114: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๑

๑๔. การสมาทานอโบสถศล ก าหนดใหผสมาทานรกษาท าเรองใดกอน ? ก. บชาพระรตนตรย ข. สมาทานศล ค. ประกาศอโบสถ ง. เจรญภาวนา เฉลยขอ ก. ๑๕. ขอใด เปนเหตใหไตรสรณคมนขาด ? ก. เกด ข. แก ค. เจบ ง. ตาย เฉลยขอ ง. ๑๖. ขอใด เปนเหตใหไตรสรณคมนเศราหมอง เพราะความไมเออเฟอ ? ก. ท ารายศาสดา ข. ขโมยพระพทธรป ค. นบถอศาสดาอน ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ข. ๑๗. บคคลใด มศรทธามนคงทสดในพระรตนตรย ? ก. ปถชน ข. สามญชน ค. โลกยชน ง. อรยชน เฉลยขอ ง. ๑๘. สงสยวาพระพทธเจาตรสรจรงหรอ ท าใหไตรสรณคมนเปนอยางไร ? ก. เศราหมอง ข. บกพรอง ค. ดางพรอย ง. ขาดลงทนท เฉลยขอ ก.

Page 115: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๒

๑๙. ค าวา สปฏปนโน ภควโต สาวกสงโฆ กลาวเพอระลกถงใคร ? ก. พระพทธเจา ข. พระธรรม ค. พระสงฆ ง. มารดาบดา เฉลยขอ ค. ๒๐. เมอพระสงฆวา ตสรณคมน นฏ ต ผสมาทานพงรบพรอมกนอยางไร ? ก. สาธ ภนเต ข. สาธ สาธ ค. สาธ อนโมทาม ง. อาม ภนเต เฉลยขอ ง. ๒๑. การสมาทานรกษาอโบสถศลเหมาะแกใคร ? ก. คนสงอาย ข. คนท างาน ค. คนวยรน ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๒๒. การสมาทานรกษาอโบสถศล จดเขาในบญกรยาวตถขอใด ? ก. ทานมย ข. สลมย ค. ภาวนามย ง. อปจายนมย เฉลยขอ ข. ๒๓. อโบสถศลขอท ๑ บญญตขนเพอใหงดเวนเรองใด ? ก. ฆาสตว ข. ลกทรพย ค. เสพกาม ง. ดมสราเมรย เฉลยขอ ก.

Page 116: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๓

๒๔. ขอใด เปนโทษของการลวงละเมดอโบสถศลขอท ๑ ? ก. เสยสต ข. อายสน ค. ยากจน ง. คนนนทา เฉลยขอ ข. ๒๕. อโบสถศลขอใด บญญตขนเพอใหเหนความส าคญของการมชวต ? ก. ขอ ๑ ข. ขอ ๒ ค. ขอ ๓ ง. ขอ ๔ เฉลยขอ ก. ๒๖. ขอใด เปนการท าผดอโบสถศลขอท ๑ ? ก. ท าสตวตาย ข. ลกทรพยมเจาของ ค. เสพยาบา ง. พดเรองไมจรง เฉลยขอ ก. ๒๗. อาการลวงละเมดอโบสถศลขอท ๒ ตรงกบขอใด ? ก. ฆาสตว ข. ลกทรพย ค. เสพกาม ง. มสาวาท เฉลยขอ ข. ๒๘. ขอใด เปนองคประกอบของการท าผดอโบสถศลขอท ๒ ? ก. คดจะฆา ข. คดจะลก ค. คดจะเสพ ง. คดจะพด เฉลยขอ ข.

Page 117: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๔

๒๙. อาการลวงละเมดอโบสถศลขอท ๓ ตรงกบขอใด ? ก. ลกทรพย ข. เสพเมถน ค. พดเทจ ง. ดมเหลา เฉลยขอ ข. ๓๐. อโบสถศลขอใด ก าหนดใหถอปฏบตตางจากศล ๕ ของคนทวไป ? ก. ฆาสตว ข. ลกทรพย ค. ถอพรหมจรรย ง. ดมน าเมา เฉลยขอ ค. ๓๑. ขอใด คนรกษาศล ๕ และอโบสถศล ตองงดเวนเหมอนกน ? ก. ถอพรหมจรรย ข. พดเทจ ค. ฟอนร า ง. ขบรอง เฉลยขอ ข. ๓๒. ผสมาทานรกษาอโบสถศลขอ ๓ ตองงดเวนเรองใด ? ก. ฆาสตว ข. ลกทรพย ค. เสพกาม ง. ดมสรา เฉลยขอ ค. ๓๓. การลวงละเมดอโบสถศลขอท ๔ เกดขนไดทางใด ? ก. กายกบวาจา ข. กายกบใจ ค. วาจากบใจ ง. กายวาจาและใจ เฉลยขอ ก.

Page 118: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๕

๓๔. องคประกอบใด ท าใหอโบสถศลขอท ๔ ขาด ? ก. เรองไมจรง ข. คนอนเขาใจ ค. พยายามพด ง. คดจะพดใหผด เฉลยขอ ข. ๓๕. อโบสถศลขอท ๔ บญญตขนเพอใหส ารวมระวงเรองใด ? ก. การพด ข. การกน ค. การนอน ง. การคด เฉลยขอ ก. ๓๖. ขอใด เปนเหตแหงความประมาทในการรกษาอโบสถศลขอท ๕ ? ก. ฆาสตว ข. ลกทรพย ค. พดปด ง. ดมน าเมา เฉลยขอ ง. ๓๗. องคประกอบใด ท าใหอโบสถศลขอท ๕ ขาด ? ก. ดมใหลวงล าคอ ข. จตคดจะดม ค. พยายามดม ง. มองคนดม เฉลยขอ ก. ๓๘. การสมาทานรกษาอโบสถศลขอท ๕ มงถงความมคณธรรมใด ? ก. ความมเมตตา ข. ความซอสตย ค. ความไมประมาท ง. ความสามคค เฉลยขอ ค.

Page 119: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๖

๓๙. เครองดมชนดใด เปนขอหามส าหรบผสมาทานรกษาอโบสถศล ? ก. น าผง ข. น าชา ค. น าจณฑ ง. น าออย เฉลยขอ ค. ๔๐. ผสมาทานรกษาอโบสถศล พงรบประทานอาหารใหเสรจกอนเวลาใด ? ก. เทยงวน ข. บายโมง ค. ย าค า ง. เทยงคน เฉลยขอ ก. ๔๑. ขอใด เปนองคประกอบการท าผดอโบสถศลขอท ๖ ? ก. พยายามฆา ข. พยายามลก ค. พยายามกลนกน ง. พยายามเสพ เฉลยขอ ค. ๔๒. ผสมาทานรกษาอโบสถศลขอท ๗ ตองงดเวนเรองใด ? ก. อาหารค า ข. พดค าหยาบ ค. รองเพลง ง. สบบหร เฉลยขอ ค. ๔๓. การดเชนไร ไมเปนขาศกตอกศล ? ก. คอนเสรต ข. ดวงชะตา ค. มหรสพ ง. อาการ ๓๒ เฉลยขอ ง.

Page 120: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๗

๔๔. อโบสถศลขอท ๗ บญญตขนเพอใหผสมาทานรกษาตดกงวลเรองใด ? ก. การกนอาหาร ข. การแตงตว ค. การนอน ง. การเมาสรา เฉลยขอ ข. ๔๕. ขอใด ไมใชขอหามในการรกษาอโบสถศลขอท ๗ ? ก. ฟอนร า ข. ขบรอง ค. อาหาร ง. แตงตว เฉลยขอ ค. ๔๖. ค าวา เปนขาศกตอกศล ในอโบสถศลขอท ๗ หมายถงขอใด ? ก. การฟอนร า ข. การขบรอง ค. การแตงตว ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๔๗. ทนอนประเภทใด ททรงอนญาตใหผสมาทานรกษาอโบสถศลนอนได ? ก. ทนอนสงใหญ ข. ทนอนยดนน ค. ทนอนยดส าล ง. ทนอนยดผา เฉลยขอ ง. ๔๘. อโบสถศลขอท ๘ บญญตขนเพอใหผสมาทานรกษาตดกงวลเรองใด ? ก. เรองกน ข. เรองนอน ค. เรองเทยว ง. เรองแตงตว เฉลยขอ ข.

Page 121: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๘

๔๙. การสมาทานรกษาอโบสถศลจะไดรบผลมากหรอนอยขนอยกบอะไร ? ก. การกระท า ข. บญบารม ค. โชควาสนา ง. ชะตากรรม เฉลยขอ ก. ๕๐. ค าวา สเลน โภคสมปทา เปนค ากลาวอะไร ? ก. ประกาศอโบสถศล ข. อาราธนาศล ค. สมาทานศล ง. บอกอานสงสศล เฉลยขอ ง.

Page 122: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๑๙

เฉลยวชาอโบสถศล (วนย) ธรรมศกษาชนโท

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ก ๑๑. ก ๒๑. ง ๓๑. ข ๔๑. ค ๒. ข ๑๒. ค ๒๒. ข ๓๒. ค ๔๒. ค ๓. ง ๑๓. ง ๒๓. ก ๓๓. ก ๔๓. ง ๔. ค ๑๔. ก ๒๔. ข ๓๔. ข ๔๔. ข ๕. ข ๑๕. ง ๒๕. ก ๓๕. ก ๔๕. ค ๖. ง ๑๖. ข ๒๖. ก ๓๖. ง ๔๖. ง ๗. ง ๑๗. ง ๒๗. ข ๓๗. ก ๔๗. ง ๘. ค ๑๘. ก ๒๘. ข ๓๘. ค ๔๘. ข ๙. ง ๑๙. ค ๒๙. ข ๓๙. ค ๔๙. ก ๑๐.ข ๒๐. ง ๓๐. ค ๔๐. ก ๕๐. ง

Page 123: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๐

ปญหาวชาเรยงความแกกระทธรรม ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

สขา สงฆสส สามคค สมคคานญจนคคโห สมคครโต ธมมฏโ โยคกเขมา น ธ สต.

ความพรอมเพรยงของหมเปนสข และการสนบสนนคนผพรอมเพรยงกนกเปนสข, ผยนดในคนผพรอมเพรยงกน ตงอยในธรรม ยอมไมคลาดจากธรรมอนเกษมจากโยคะ.

(พทธ) ข. อต. ๒๕/๒๓๘. -------------------

แตงอธบายเปนท านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอยกวา ๓ ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ าขอกน แตจะซ าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง. ชนน ก าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต ๔ หนา (เวนบรรทด) ขนไป

-------------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

Page 124: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๑

ปญหาและเฉลยวชาธรรมวจารณ ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ค าวา โลก ในสวนปรมตถปฏปทา ตรงกบขอใด ? ก. แผนดน ข. หมสตว ค. ทอยอาศย ง. แผนดนและหมสตว เฉลยขอ ง. ๒. ผไรปญญาพจารณา ไมรโลกตามความเปนจรง ตรงกบขอใด ? ก. คนเขลา ข. คนอนธพาล ค. คนไรการศกษา ง. คนขาดสต เฉลยขอ ก. ๓. ขอใด ไมใชอาการหมกอยในโลก ? ก.เพลนสงใหโทษ ข.หลงสงอาจใหโทษ ค.ตดสงลอใจ ง.ตดความสข เฉลยขอ ง.

Page 125: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๒

๔. ท าอยางไร จงจะไมของอยในโลก ? ก.ออกบวช ข.ไมยงกบใคร ค.ไมตดในสงลอใจ ง.ปลอยวาง เฉลยขอ ค. ๕. พระพทธเจาทรงเชญชวนใหมาดโลก เพอประสงคใด ? ก. ใหมายนด ข. ใหรสภาพโลก ค. ใหรความจรง ง. ใหรทนโลก เฉลยขอ ค. ๖. อาการส ารวมจต ตรงกบขอใด ? ก. ส ารวมอนทรย ข. บ าเพญสมถะ ค. เจรญวปสสนา ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๗. บวงแหงมาร หมายถงขอใด ? ก. กเลสกาม ข. วตถกาม ค. กามฉนท ง. กามตณหา เฉลยขอ ข. ๘. ปฏบตอยางไร จงจะพนจากบวงแหงมาร ? ก. ส ารวมกาย ข. ส ารวมวาจา ค. ส ารวมจต ง. ส ารวมศล เฉลยขอ ค.

Page 126: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๓

๙. เมอเหนสงขารวา ไมเทยงเปนทกข... เปนทางแหงอะไร ? ก. นพพทา ข. วราคะ ค. วมตต ง. วสทธ เฉลยขอ ง.

๑๐. สงขารในปฏปทาแหงนพพทา หมายถงอะไร ? ก. สภาพปรงแตง ข. สภาพทเปนเอง ค. รปขนธ ง. ปญจขนธ เฉลยขอ ง.

๑๑. สภาพทเกดขนแลวดบไปของสงขาร เรยกวาอะไร ? ก. อนจจตา ข. ทกขตา ค. อนตตตา ง. สามญญลกษณะ เฉลยขอ ก.

๑๒. ความขาดแหงสนตต ท าใหเหนอะไร ? ก. ความไมเทยง ข. ความทกข ค. ความตาย ง. ความไมมตวตน เฉลยขอ ก.

๑๓. ทกขลกษณะแหงสงขาร ตรงกบขอใด ? ก. ไมเทยง ข. ทนไดยาก ค. ไมใชตวตน ง. ไมอยในอ านาจ เฉลยขอ ข.

Page 127: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๔

๑๔. สภาวทกข ทกขประจ าสงขาร หมายถงขอใด ? ก. ความตาย ข. ความโศก ค. ความหว ง. ความโกรธ เฉลยขอ ก.

๑๕. นพทธทกข ทกขเนองนตย หมายถงขอใด ? ก. ความโศก ข. ความเกด ค. ความหว ง. ความเจบปวด เฉลยขอ ค.

๑๖. สนตาปทกข ไดแกอะไร ? ก. ความเจบ ข. ความโศก ค. ความหว ง. ความรอนรม เฉลยขอ ง.

๑๗. เมอมทรพยแลว ตองคอยเฝารกษามใหสญหาย จดเปนทกขใด ? ก. สนตาปทกข ข. วปากทกข ค. สหคตทกข ง. ทกขขนธ เฉลยขอ ค.

๑๘. อปาทานขนธ ๕ ทบคคลเขาไปยดมน จดเปนทกขอะไร ? ก.ทกขรวบยอด ข.ทกขเนองนตย ค.ทกขไปดวยกน ง.ทกขประจ า เฉลยขอ ก.

Page 128: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๕

๑๙. ความเปนอนตตาแหงสงขาร ก าหนดรไดดวยอาการอะไร ? ก. แยงตออตตา ข. ทนไดยาก ค. ไมเทยง ง. แปรปรวน เฉลยขอ ก.

๒๐. การพจารณาเหนสงขารเปนอนตตานน ตองมธรรมใดก ากบ ? ก. สมาธ ข. ศรทธา ค. โยนโสมนสการ ง. นพพทาญาณ เฉลยขอ ค.

๒๑. ขอใด จดเปนปรมตถสจจะ จรงโดยปรมตถ ? ก. บคคล ข. สตว ค. ขนธ ง. ทอยอาศย เฉลยขอ ค.

๒๒. ธรรมทเปนยอดแหงธรรมทงปวง เรยกวาอะไร ? ก. วราคะ ข. วสทธ ค. วมตต ง. วรต เฉลยขอ ก.

๒๓. ความเมาในขอวา มทนมมทโน หมายถงเมาในเรองใด ? ก. ลาภยศ ข. สรา ค. สงเสพตด ง. อาหาร เฉลยขอ ก.

Page 129: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๖

๒๔. ความระหาย ในค าวา ปปาสวนโย มสาเหตมาจากอะไร ? ก. อาลย ข. ความเมา ค. ตณหา ง. ความก าหนด เฉลยขอ ค.

๒๕. วมตต ความหลดพน มล าดบตอจากอะไร ? ก. นพพทา ข. วราคะ ค. วสทธ ง. สนต เฉลยขอ ข. ๒๖. วมตตใด เกดขนดวยการเจรญวปสสนาอยางเดยว ? ก.ตทงควมตต ข.เจโตวมตต ค.ปญญาวมตต ง.วกขมภนวมตต เฉลยขอ ค. ๒๗. ตามหลกวสทธ คนจะบรสทธไดดวยวธใด ? ก. ตดกรรม ข. ลางบาป ค. บวงสรวง ง. เจรญปญญา เฉลยขอ ง. ๒๘. พจารณาเหนสงขารอยางไร จดเปนอาทนวญาณ ? ก. เปนโทษ ข. ไมเทยง ค. นากลว ง. เปนของปฏกล เฉลยขอ ก.

Page 130: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๗

๒๙. การงดเวนทจรต ประกอบสจรต จดเปนวสทธใด ? ก. จตตวสทธ ข. ทฏฐวสทธ ค. สลวสทธ ง. กงขาวตรณวสทธ เฉลยขอ ค. ๓๐. วสทธคอความหมดจด ใครบนดาลใหได ? ก. พระเจา ข. เทพเจา ค. ตนเอง ง. โหราจารย เฉลยขอ ค. ๓๑. ขอใดจดเขาในจตตวสทธ ? ก. สมมาวาจา ข. สมมากมมนตะ ค. สมมาอาชวะ ง. สมมาสมาธ เฉลยขอ ง. ๓๒. ความบรสทธภายในยอมมไดดวยอะไร ? ก. ทาน ข. ศล ค. สมาธ ง. ปญญา เฉลยขอ ง. ๓๓. ขอใด เปนทางแหงสนตภาพแท ? ก. ท าตามกฎหมาย ข.เชอผใหญ ค.เคารพสทธผอน ง. กายวาจาใจสงบ เฉลยขอ ง.

Page 131: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๘

๓๔. โลกามส ไดแกอะไร ? ก. กามคณ ข. กามตณหา ค. กามราคะ ง. กเลสกาม เฉลยขอ ก. ๓๕. ความสงบเกดขนทางใด ? ก. ไตรสกขา ข. ไตรลกษณ ค. ไตรทวาร ง. ไตรรตน เฉลยขอ ค. ๓๖. นพพาน แปลวาความดบ หมายถงอะไรดบ ? ก. กเลส ข. ชวต ค. ธาต ง. อตภาพ เฉลยขอ ก. ๓๗. ขอวา เธอจงวดเรอน เรอในทน หมายถงอะไร ? ก. กามภพ ข. รปภพ ค. อรปภพ ง. อตภาพ เฉลยขอ ง. ๓๘. การละตณหาเสยได ทานเรยกวาอะไร ? ก. วมตต ข. วสทธ ค. สนต ง. นพพาน เฉลยขอ ง.

Page 132: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๒๙

๓๙. ขอใด กลาวถงสอปาทเสสนพพานไดถกตอง ? ก. สนกเลส ข. สนชวต ค. สนกเลสมชวต ง. สนกเลสสนชวต เฉลยขอ ค. ๔๐. ขอใด กลาวถงอนปาทเสสนพพานไดถกตอง ? ก. สนกเลส ข. สนชวต ค. สนกเลสมชวต ง. สนกเลสสนชวต เฉลยขอ ง. ๔๑. สงสารวฏฏ หมายถงอะไร ? ก. กเลส ข. กรรม ค. วบาก ง. เวยนวายตายเกด เฉลยขอ ง. ๔๒. อโหสกรรม ใหผลตรงกบขอใด ? ก.ใหผลภพน ข.ใหผลภพหนา ค.ใหผลตอเนอง ง.ใหผลส าเรจแลว เฉลยขอ ง. ๔๓. กรรมใด ใหผลกอนกรรมอน ? ก. ครกรรม ข. พหลกรรม ค. อาสนนกรรม ง. กตตตากรรม เฉลยขอ ก.

Page 133: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๐

๔๔. หวใจสมถกมมฏฐาน เปนคปรบกบอะไร ? ก. อปกเลส ข. นวรณ ค. สงโยชน ง. อปาทาน เฉลยขอ ข. ๔๕. ประโยชนของการเจรญอสภสมถกมมฏฐาน ตรงกบขอใด ? ก. คลายสงสย ข. คลายก าหนด ค. ตดกเลส ง. ใหเกดเมตตา เฉลยขอ ข. ๔๖. ประโยชนในการเจรญมรณสสต ตรงกบขอใด ? ก.ท าใหไมประมาท ข.ท าใหกลาหาญ ค.ท าใหอดทน ง.ท าใหวางเฉย เฉลยขอ ก. ๔๗. คนราคจรต ควรเจรญกมมฏฐานใด ? ก. อสภะ ข. พรหมวหาร ค. กสณ ง. อนสสต เฉลยขอ ก. ๔๘. ค าวา วปสสนา หมายถงเหนแจงอะไร ? ก. สงขาร ข. รปนาม ค. อวชชา ง. นพพาน เฉลยขอ ข.

Page 134: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๑

๔๙. การเจรญวปสสนากมมฏฐานถกวธ จะเหนนามรปในลกษณะใด ? ก. ไมเทยง ข. เปนทกข ค. เปนอนตตา ง. ตามความเปนจรง เฉลยขอ ง. ๕๐. ประโยชนสงสดของการเจรญวปสสนากมมฏฐาน ตรงกบขอใด ? ก. พนสงสารทกข ข. ระงบนวรณ ค. สนสงสย ง. พนจากอบาย เฉลยขอ ก.

Page 135: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๒

เฉลยวชาธรรมวจารณ ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ง ๑๑. ก ๒๑. ค ๓๑. ง ๔๑. ง ๒. ก ๑๒. ก ๒๒. ก ๓๒. ง ๔๒. ง ๓. ง ๑๓. ข ๒๓. ก ๓๓. ง ๔๓. ก ๔. ค ๑๔. ก ๒๔. ค ๓๔. ก ๔๔. ข ๕. ค ๑๕. ค ๒๕. ข ๓๕. ค ๔๕. ข ๖. ง ๑๖. ง ๒๖. ค ๓๖. ก ๔๖. ก ๗. ข ๑๗. ค ๒๗. ง ๓๗. ง ๔๗. ก ๘. ค ๑๘. ก ๒๘. ก ๓๘. ง ๔๘. ข ๙. ง ๑๙. ก ๒๙. ค ๓๙. ค ๔๙. ง ๑๐.ง ๒๐. ค ๓๐. ค ๔๐. ง ๕๐. ก

Page 136: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๓

ปญหาและเฉลยวชาพทธานพทธประวต ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. พระโพธสตวบ าเพญบารมครบ ๓๐ ทศ ในคราวเสวยพระชาตใด ? ก. มหาชนก ข. วฑรบณฑต ค. มโหสถ ง. เวสสนดร เฉลยขอ ง. ๒. พระมหาบรษเปลงอาสภวาจาในคราวใด ? ก. ประสต ข. ตรสร ค. ปฐมเทศนา ง. ปรนพพาน เฉลยขอ ก. ๓. พระนางสรมหามายาทวงคตแลวไปบงเกด ณ สวรรคชนใด ? ก. ชนดาวดงส ข. ชนยามา ค. ชนดสต ง. ชนนมมานรด เฉลยขอ ค.

Page 137: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๔

๔. พระมหาบรษ ไดสดบค ากลาวถงความดบทกขจากใคร ? ก. พมพา ข. ปชาบด ค. กสาโคตม ง. ปมตา เฉลยขอ ค. ๕. สทธตถราชกมารมจตนอมไปในการบรรพชา เพราะเหนเทวทตใด ? ก. คนแก ข. คนเจบ ค. คนตาย ง. สมณะ เฉลยขอ ง. ๖. สทธตถราชกมาร ด ารถงอบายเพอออกจากทกขดวยวธใด ? ก. บชายญ ข. ออกบวช ค. ทรมานตน ง. ช าระบาป เฉลยขอ ข. ๗. ผใด ตามเสดจในคราวออกผนวชของสทธตถราชกมาร ? ก. กาฬทาย ข.อนรทธะ ค. อานนท ง.ฉนนะ เฉลยขอ ง. ๘. ใครคออาจารยคนแรก หลงจากพระมหาบรษออกผนวช ? ก. อสตดาบส ข. วศวามตร ค. อาฬารดาบส ง. อทกดาบส เฉลยขอ ค.

Page 138: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๕

๙. สถานทตรสร ปจจบนเรยกวาอะไร ? ก. สารนารถ ข. พทธคยา ค. ลมพน ง. ปาวาลเจดย เฉลยขอ ข. ๑๐. การทรมานรางกายใหล าบาก เรยกวาอะไร ? ก. บพพกรยา ข. กาลกรยา ค. ทกรกรยา ง. บญกรยา เฉลยขอ ค. ๑๑. สตรใด ถวายขาวมธปายาสแกพระมหาบรษกอนตรสร ? ก. พมพา ข. สชาดา ค. ปชาบด ง. ปมตา เฉลยขอ ข. ๑๒. พระมหาบรษรบขาวมธปายาสแลวเสดจไปประทบรมฝงแมน าใด ? ก. คงคา ข. ยมนา ค. เนรญชรา ง. อจรวด เฉลยขอ ค. ๑๓. พระมหาบรษตงสตยาธษฐานวาจะไมลกขนถายงไมตรสร ณ ทใด ? ก. ใตตนโพธ ข. ใตตนไทร ค. ใตตนสาละ ง. ใตตนจก เฉลยขอ ก.

Page 139: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๖

๑๔. ผใด ทลอาราธนาใหพระพทธเจาแสดงธรรมโปรดเวไนยสตว ? ก. ทาวสชมบด ข. ฆฏการพรหม ค. มหาพรหม ง. สหมบดพรหม เฉลยขอ ง. ๑๕. บคคลผสามารถรธรรมพเศษไดอยางเรวพลน ตรงกบขอใด ? ก.อคฆตตญญ ข. วปจตญญ ค.เนยยะ ง. ปทปรมะ เฉลยขอ ก. ๑๖. ขอใด เปนชนกลมแรกทพระพทธเจาเสดจไปโปรด ? ก. ภททวคคย ข. ฉพพคคย ค. ปญจวคคย ง. ชฎล ๓ พนอง เฉลยขอ ค. ๑๗. สงฆรตนะเกดขนครงแรกเมอทรงประทานอปสมบทแกใคร ? ก. โกณฑญญะ ข. วปปะ ค.ภททยะ ง. มหานามะ เฉลยขอ ก. ๑๘. หลกธรรมใด ปรากฏในธรรมจกกปปวตตนสตร ? ก. ปธาน ๔ ข. มรรค ๔ ค. ผล ๔ ง. อรยสจ ๔ เฉลยขอ ง.

Page 140: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๗

๑๙. ทนไมวนวาย ทนไมขดของ พระพทธเจาตรสแกใคร? ก. ยสะ ข. อปตสสะ ค. โกลตะ ง. ปปผล เฉลยขอ ก. ๒๐. พระพทธเจาทรงสงพระสาวกไปประกาศพระศาสนาครงแรกกรป ? ก. ๕ รป ข. ๓๐ รป ค. ๔๕ รป ง. ๖๐ รป เฉลยขอ ง. ๒๑. กษตรยพระองคใด ทพระพทธเจาเสดจไปโปรดเปนพระองคแรก ? ก. สทโธทนะ ข. พมพสาร ค. ปเสนทโกศล ง. จณฑปชโชต เฉลยขอ ข. ๒๒. วดแหงแรกในพระพทธศาสนาเกดขนในแควนใด ? ก. มคธ ข. โกศล ค.วชช ง. กาส เฉลยขอ ก. ๒๓. สาวกรปใด ทพระพทธเจาทรงเปรยบเหมอนมารดาผใหก าเนด ? ก. พระสารบตร ข. พระนนทะ ค. พระวปปะ ง. พระอานนท เฉลยขอ ก.

Page 141: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๘

๒๔. ภกษรปใด จดแจงการฌาปนกจสรระพระสารบตรเถระ ? ก.พระฉนนะ ข. พระจนทะ ค.พระนนทะ ง. พระยสะ เฉลยขอ ข. ๒๕. พระพทธเจาทรงใหสรางสถปบรรจอฐธาตพระสารบตรทเมองใด ? ก. สาวตถ ข. ราชคฤห ค. เวสาล ง. โกสมพ เฉลยขอ ก. ๒๖. พระโมคลลานะนพพาน ณ สถานทใด ? ก. ถ าปปผล ข. ถ าสตตบรรณ ค. ถ าสกรขาตา ง. ถ ากาฬศลา เฉลยขอ ง. ๒๗. พราหมณใด สงศษย ๑๖ คน ไปทลถามปญหากบพระพทธเจา ? ก. พาวร ข. โทณะ ค. โสตถยะ ง. โตเทยยะ เฉลยขอ ก. ๒๘. พระเถระรปใด อปสมบทดวยญตตจตตถกรรมวาจาเปนรปแรก ? ก. พระอนรทธะ ข. พระราหล ค. พระฉนนะ ง. พระราธะ เฉลยขอ ง.

Page 142: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๓๙

๒๙. พระพทธเจาตรสเทศนาเวสสนดรชาดกทวดใด ? ก. บพพาราม ข. นโครธาราม ค. เชตวน ง. เวฬวน เฉลยขอ ข. ๓๐. พระเถระรปใด บวชใหราหลกมาร ? ก. พระสารบตร ข. พระอานนท ค. พระอนรทธะ ง. พระอบาล เฉลยขอ ก. ๓๑. เจาศากยะทง ๖ ใหอบาลบวชกอน เพอลดกเลสใด ? ก. มานะ ข. โลภะ ค. โทสะ ง. โมหะ เฉลยขอ ก. ๓๒. พระอบาล ไดรบยกยองวาเลศดานใด ? ก. มปญญา ข. มฤทธ ค. ถอธดงค ง. ทรงวนย เฉลยขอ ง. ๓๓. ผใด ยยงใหอชาตศตรกมารท าปตฆาต ? ก. สปปพทธะ ข. โกกาลกะ ค. สภททะ ง. เทวทต เฉลยขอ ง.

Page 143: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๐

๓๔. พระเถระรปใด ไดรบคดเลอกใหเปนพทธอปฏฐาก ? ก. พระจนทะ ข. พระอานนท ค. พระกมพละ ง. พระเมฆยะ เฉลยขอ ข. ๓๕. พระพทธเจาทรงแสดงยมกปาฏหารยแลว จ าพรรษาสวรรคชนใด ? ก. ดาวดงส ข. ยามา ค. ดสต ง. นมมานรด เฉลยขอ ก. ๓๖. พระพทธเจาทรงแสดงธรรมโปรดพระพทธมารดาทสวรรคชนใด ? ก. ดาวดงส ข. ยามา ค. ดสต ง. นมมานรด เฉลยขอ ก. ๓๗. ภกษรปใด ไดรบพทธพยากรณวาจกเปนพระศรอรยเมตไตย ? ก. พระอชตะ ข. พระเทวทต ค. พระโสณะ ง. พระสภททะ เฉลยขอ ก. ๓๘. พระเถระรปใด ไดรบเอตทคคะวาผปรารภความเพยร ? ก. พระรฐบาล ข. พระโสณะ ค. พระอนรทธะ ง. พระอปวาณะ เฉลยขอ ข.

Page 144: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๑

๓๙. พระรฐบาลแสดงธรรมเทศ ๔ แกกษตรยพระองคใด ? ก. พมพสาร ข. ปเสนทโกศล ค. สทโธทนะ ง. โกรพยะ เฉลยขอ ง. ๔๐. พระเถระรปใด ไดรบเอตทคคะวาบวชดวยศรทธา ? ก. พระนนทะ ข. พระฉนนะ ค. พระราหล ง. พระรฐบาล เฉลยขอ ง. ๔๑. ผาชนดใด ทปกกสบตรมลลกษตรยถวายแกพระพทธเจา ? ก. สงควรรณ ข. กมพละ ค. กปปาสกะ ง. โกเสยยะ เฉลยขอ ก. ๔๒. พระพทธเจาประทบจ าพรรษาสดทาย ณ ทใด ? ก. อมพคาม ข. ภณฑคาม ค. เวฬวคาม ง. ชมพคาม เฉลยขอ ค. ๔๓. พระเถระรปใด เปนปจฉมสาวก ? ก. พระโสณะ ข. พระราธะ ค. พระอปวาณะ ง. พระสภททะ เฉลยขอ ง.

Page 145: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๒

๔๔. ใครท าหนาทแบงพระบรมสารรกธาตแกกษตรยทง ๗ เมอง ? ก. พราหมณพาวร ข. โทณพราหมณ ค. พระอานนท ง. พระอบาล เฉลยขอ ข. ๔๕. สงใด ทผแบงพระบรมสารรกธาตขอไวสกการะบชา ? ก. เกสาธาต ข. พระเขยวแกว ค. สรรงคาร ง. ทะนานทอง เฉลยขอ ง. ๔๖. กษตรยเมองใด ไดอญเชญพระพทธสรรงคารไปเพอสกการบชา ? ก. โมรยะ ข. เทวทหะ ค. กบลพสด ง. ปาวา เฉลยขอ ก. ๔๗. พระเถระรปใด ทลขอโอกาสใหสตรบวชเปนภกษณ ? ก. พระอนรทธะ ข. พระอานนท ค. พระสวล ง. พระนนทะ เฉลยขอ ข. ๔๘. พระพทธเจาประทานอปสมบทแกพระนางปชาบด ดวยวธใด ? ก. เอหภกข ข. รบสรณะ ๓ ค. รบโอวาท ๓ ง. รบครธรรม ๘ เฉลยขอ ง.

Page 146: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๓

๔๙. พระนางพมพา ไดรบอปสมบทเปนภกษณ ณ ทใด ? ก. บพพาราม ข. นโครธาราม ค. เชตวนาราม ง. เวฬวนาราม เฉลยขอ ค. ๕๐. พระนางพมพาเสดจออกบวช ไดบรรลเปนพระอรยบคคลชนใด ? ก. โสดาบน ข. สกทาคาม ค. อนาคาม ง. อรหนต เฉลยขอ ง.

Page 147: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๔

เฉลยวชาพทธานพทธประวต ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ง ๑๑. ข ๒๑. ข ๓๑. ก ๔๑. ก ๒. ก ๑๒. ค ๒๒. ก ๓๒. ง ๔๒. ค ๓. ค ๑๓. ก ๒๓. ก ๓๓. ง ๔๓. ง ๔. ค ๑๔. ง ๒๔. ข ๓๔. ข ๔๔. ข ๕. ง ๑๕. ก ๒๕. ก ๓๕. ก ๔๕. ง ๖. ข ๑๖. ค ๒๖. ง ๓๖. ก ๔๖. ก ๗. ง ๑๗. ก ๒๗. ก ๓๗. ก ๔๗. ข ๘. ค ๑๘. ง ๒๘. ง ๓๘. ข ๔๘. ง ๙. ข ๑๙. ก ๒๙. ข ๓๙. ง ๔๙. ค ๑๐.ค ๒๐. ง ๓๐. ก ๔๐. ง ๕๐. ง

Page 148: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๕

ปญหาและเฉลยวชากรรมบถ (วนย) ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. วชากรรมบถ เนนหลกค าสอนวาดวยเรองอะไร ? ก. กรรม ข. ขอพรพระเจา ค. สงศกดสทธ ง. สงลลบ เฉลยขอ ก. ๒. กรรมบถ วาโดยการกระท า ตรงกบขอใด ? ก. กายกรรม ข. วจกรรม ค. มโนกรรม ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๓. กรรมบถ จดเปนศล แตไมเหมอนศล เพราะไมมสกขาบทใด ? ก. ขอ ๑ ข. ขอ ๒ ค. ขอ ๔ ง. ขอ ๕ เฉลยขอ ง.

Page 149: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๖

๔. ในทางพระพทธศาสนา สขทกขของสตวทงหลายเกดจากอะไร ? ก. เทพบนดาล ข. พรหมลขต ค. การกระท า ง. ดวงชะตา เฉลยขอ ค. ๕. ก าเนดใด เปนผลกรรมเกดจากอกศลกรรมบถ ? ก. พรหม ข. เปรต ค. เทวดา ง. มนษย เฉลยขอ ข. ๖. การท าความดความชวของสตว เกดจากอะไร ? ก. การกระท า ข. ค าพด ค. ความคด ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ง. ๗. การกระท าทไมส าเรจเปนกรรมบถ เพราะขาดองคประกอบใด ? ก. เวทนา ข. สญญา ค. เจตนา ง. อารมณ เฉลยขอ ค. ๘. ค าวา ผลกรรม ทางพระพทธศาสนาเรยกวาอะไร ? ก. บญกรรม ข. วบากกรรม ค. เจตนากรรม ง. เวรกรรม เฉลยขอ ข.

Page 150: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๗

๙. กรรมทเกดจากการพด เรยกวาอะไร ? ก. กายกรรม ข. วจกรรม ค. มโนกรรม ง. อโหสกรรม เฉลยขอ ข. ๑๐. อะไรเปนมลเหตใหบคคลประพฤตอกศลกรรมบถ ? ก. กศลมล ๓ ข. อกศลมล ๓ ค. สจรต ๓ ง. ทจรต ๓ เฉลยขอ ข. ๑๑. ปาณาตบาต โดยมากเกดขนทางทวารใด ? ก. กายทวาร ข. วจทวาร ค. มโนทวาร ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก. ๑๒. การฆาสตวตดชวต เปนการประพฤตผดอกศลกรรมบถใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน ค. มสาวาท ง. พยาบาท เฉลยขอ ก. ๑๓. ขอใด เปนปาณาตบาตทเกดขนทางวจทวาร ? ก. ฆาตวตาย ข. สงใหฆา ค. ถกยงตาย ง. ลงมอฆา เฉลยขอ ข.

Page 151: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๘

๑๔. การฆาสตวตดชวต เบยดเบยนซงกนและกน เปนกรรมชนดใด ? ก. กายกรรม ข. วจกรรม ค. มโนกรรม ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก. ๑๕. ขอใด เปนองคประกอบการท าปาณาตบาต ? ก. ของมเจาของ ข. พยายามเสพ ค. พยายามพด ง. สตวมชวต เฉลยขอ ง. ๑๖. การฆาสตวตดชวต มโทษเบาทสดคออะไร ? ก. มอปสรรคมาก ข. เจบไขไดปวย ค. ชกหนาไมถงหลง ง. อายสน เฉลยขอ ง. ๑๗. ค าวา เถยยจต ในอทนนาทาน หมายถงอะไร ? ก. จตเปนฆาตกร ข. จตเปนขโมย ค. จตเปนหวหนา ง. จตเปนตวน า เฉลยขอ ข. ๑๘. การลกทรพยทส าเรจเปนอทนนาทาน เพราะองคประกอบใด ? ก. รวามเจาของ ข. คดจะลก ค. พยายามลก ง. ลกมาได เฉลยขอ ง.

Page 152: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๔๙

๑๙. ขอใด เปนอทนนาทานทเกดขนทางวจทวาร ? ก. สงใหฆา ข. สงใหลก ค. สงใหดา ง. สงใหพด เฉลยขอ ข. ๒๐. ขอใด เปนผลกรรมเกดจากการลวงละเมดอทนนาทาน ? ก. ดอยทรพย ข. อบปญญา ค. หมดบารม ง. มโรคมาก เฉลยขอ ก. ๒๑. ขอใด ไมเปนวตถแหงอทนนาทาน ? ก. ของมเจาของ ข. ของหวงแหน ค. ของยงไมให ง. ของทง เฉลยขอ ง. ๒๒. การทจรตทรพยสนของชาต จดเปนกรรมบถขอใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน ค. กาเมสมจฉาจาร ง. มสาวาท เฉลยขอ ข. ๒๓. กาเมสมจฉาจาร เกดขนทางใด ? ก. ทางกาย ข. ทางวาจา ค. ทางใจ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ก.

Page 153: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๐

๒๔. ขอใด เปนองคประกอบการท ากาเมสมจฉาจาร ? ก. จตคดจะฆา ข. จตคดจะลก ค. จตคดจะเสพ ง. จตคดจะพด เฉลยขอ ค. ๒๕. พฤตกรรมใด เรยกวา กาเมสมจฉาจาร ? ก. คบช ข. คบเพอน ค. คบคด ง. คบคา เฉลยขอ ก. ๒๖. ความเสอมทางสงคมกรณใด เกดจากกาเมสมจฉาจาร ? ก. คายาเสพตด ข. วางระเบด ค. ละเมดทางเพศ ง. คอรปชน เฉลยขอ ค. ๒๗. ขอใด เปนผลกรรมเกดจากการท ากาเมสมจฉาจาร ? ก. เกดในสคต ข. เกดในทคต ค. เกดในพรหมโลก ง. เกดในเทวโลก เฉลยขอ ข. ๒๘. ค าพดเชนใด เรยกวา มสาวาท ? ก. พดเทจ ข. พดค าหยาบ ค. พดสอเสยด ง. พดเพอเจอ เฉลยขอ ก.

Page 154: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๑

๒๙. ค าพดเชนไร ไมส าเรจเปนมสาวาท ? ก. ผฟงเขาใจ ข. ผฟงไมเขาใจ ค. ผฟงเสยประโยชน ง. ผฟงเชอถอ เฉลยขอ ข. ๓๐. ขอใด เปนมสาวาททเกดขนทางกายทวาร ? ก. พดเทจ ข. สงใหพดเทจ ค. ใหการเทจ ง. ปลอมลายเซน เฉลยขอ ง. ๓๑. องคประกอบของมสาวาทขอสดทาย คออะไร ? ก. เรองไมจรง ข. คดจะพดเทจ ค. พยายามพด ง. คนอนรเรองนน เฉลยขอ ง. ๓๒. ขอใด เปนการพดเอาดใสตวเอาชวใสผอน ? ก. พดเทจ ข. พดค าหยาบ ค. พดสอเสยด ง. พดเพอเจอ เฉลยขอ ค. ๓๓. ปสณวาจา เปนสาเหตของปญหาสงคมดานใด ? ก. หยาราง ข. เหนแกตว ค. โหดราย ง. แตกแยก เฉลยขอ ง.

Page 155: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๒

๓๔. ค าพดเชนไร ผพดมเจตนามงท าลายจตใจผฟง ? ก. พดเทจ ข. พดค าหยาบ ค. พดสอเสยด ง. พดเพอเจอ เฉลยขอ ข. ๓๕. ขอใด ไมใชลกษณะของผรสวาจา ? ก. ดา ข. ประชด ค. แดกดน ง. เสยงดง เฉลยขอ ง. ๓๖. การดดาเชนไร ไมเปนผรสวาจา ? ก. ดาเพราะสงสอน ข. ดาเพราะเกลยด ค. ดาเพราะโกรธ ง. ดาเพราะชง เฉลยขอ ก. ๓๗. เจตนากลาวถอยค าอนไรประโยชนส าหรบผฟง เรยกวาอะไร ? ก. มสาวาท ข. ปสณวาจา ค. ผรสวาจา ง. สมผปปลาปะ เฉลยขอ ง. ๓๘. พดคยเรองละครลวงโลก จดเปนวจกรรมใด ? ก. พดเทจ ข. พดค าหยาบ ค. พดสอเสยด ง. พดเพอเจอ เฉลยขอ ง.

Page 156: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๓

๓๙. อกศลกรรมบถใด จดเปนมโนกรรม ? ก. มจฉาทฏฐ ข. กาเมสมจฉาจาร ค. มสาวาท ง. อทนนาทาน เฉลยขอ ก. ๔๐. ความโลภอยากไดของคนอน เรยกวาอะไร ? ก. อเนสนา ข. อภชฌา ค. อนภชฌา ง. อวชชา เฉลยขอ ข. ๔๑. เมออภชฌาเกดขนบอย ๆ เปนเหตใหกระท าอกศลกรรมบถใด ? ก. ปาณาตบาต ข. อทนนาทาน ค. มจฉาทฏฐ ง. พยาบาท เฉลยขอ ข. ๔๒. บคคลเชนไร เรยกวาลแกอ านาจอภชฌา ? ก. โลภมาก ข. พดมาก ค. คดมาก ง. โกรธมาก เฉลยขอ ก. ๔๓. การไมเพงเลงอยากไดของผอน เรยกวาอะไร ? ก. อภชฌา ข. อนภชฌา ค. มจฉาทฏฐ ง. สมมาทฏฐ เฉลยขอ ข.

Page 157: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๔

๔๔. ขอใด เพยงแคคดกส าเรจเปนอกศลกรรมบถ ? ก. อทนนาทาน ข. มสาวาท ค. ผรสวาจา ง. พยาบาท เฉลยขอ ง. ๔๕. ไมคดปองรายผอนใหไดรบความพนาศ ตรงกบขอใด ? ก. อนภชฌา ข. สมมาทฏฐ ค. อพยาบาท ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ค. ๔๖. อนภชฌา มลกษณะตรงขามกบขอใด ? ก. คดเสยสละ ข. คดประจบ ค. คดสงสาร ง. คดละโมบ เฉลยขอ ง. ๔๗. ความเหนทเปนมจฉาทฏฐ เกดขนจากอกศลมลใด ? ก. โลภะ ข. โทสะ ค. โมหะ ง. ถกทกขอ เฉลยขอ ค. ๔๘. ความเหนใด ไมจดเปนมจฉาทฏฐ ? ก. โลกหนาไมม ข. บาปบญไมม ค. ตายแลวสญ ง. ทานทใหแลวมผล เฉลยขอ ง.

Page 158: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๕

๔๙. เหนวาพอแมมพระคณตอลก จดเปนทฏฐใด ? ก. สมมาทฏฐ ข. มจฉาทฏฐ ค. สกกายทฏฐ ง. สสสตทฏฐ เฉลยขอ ก. ๕๐. กศลกรรมบถ ๑๐ ประการ จดเขาในหลกธรรมใด ? ก. ทาน ข. ศล ค. สมาธ ง. ปญญา เฉลยขอ ข.

Page 159: ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นตรี - โท - เอก และธรรมศึกษา ... · เรื่อง

๑๕๖

เฉลยวชากรรมบถ (วนย) ธรรมศกษาชนเอก

สอบในสนามหลวง วนพฤหสบด ท ๙ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๖๐

๑. ก ๑๑. ก ๒๑. ง ๓๑. ง ๔๑. ข ๒. ง ๑๒. ก ๒๒. ข ๓๒. ค ๔๒. ก ๓. ง ๑๓. ข ๒๓. ก ๓๓. ง ๔๓. ข ๔. ค ๑๔. ก ๒๔. ค ๓๔. ข ๔๔. ง ๕. ข ๑๕. ง ๒๕. ก ๓๕. ง ๔๕. ค ๖. ง ๑๖. ง ๒๖. ค ๓๖. ก ๔๖. ง ๗. ค ๑๗. ข ๒๗. ข ๓๗. ง ๔๗. ค ๘. ข ๑๘. ง ๒๘. ก ๓๘. ง ๔๘. ง ๙. ข ๑๙. ข ๒๙. ข ๓๙. ก ๔๙. ก ๑๐.ข ๒๐. ก ๓๐. ง ๔๐. ข ๕๐. ข