146
คู่มือปฏิบัติงาน ตามพระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. ๒๕๖๒ กลุ่มงานนโยบายการคลังและพัฒนารายได้ สานักบริหารการคลังท้องถิ่น กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น

คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

คมอปฏบตงาน ตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒

กลมงานนโยบายการคลงและพฒนารายได

ส านกบรหารการคลงทองถน

กรมสงเสรมการปกครองทองถน

Page 2: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ค าน า

พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 มผลใชบงคบตงแตวนท 13 มนาคม 2562 ซงกฎหมายดงกลาวกาหนดใหเรมจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ตงแตวนท 1 มกราคม 2563 เปนตนไป

กฎหมายฉบบนเปนกฎหมายสาคญตามนโยบายของรฐบาล ทมงปฏรปโครงสรางระบบภาษทรพยสนของประเทศไทยใหมความทนสมยและเปนสากลเชนเดยวกบนานาประเทศ และแกไขปญหาโครงสรางภาษแบบเดมทบงคบใชมาเปนเวลานาน โดยทการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางตามกฎหมายฉบบนเปนหนาทโดยตรงขององคกรปกครองสวนทองถน ซงจะตองใชขอมลรปแปลงทดนและขอมลเอกสารสทธทดนและ สงปลกสรางจากกรมทดน ใชบญชราคาประเมนทนทรพยทดนและสงปลกสรางจากกรมธนารกษ เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนใชในการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง กรมสงเสรมการปกครองทอ งถนจงไดจดทาคมอปฏบตงานโดยรวบรวมกฎหมาย ระเบยบ เกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ขนตอนการปฏบตในการจดเกบ การประเมน การรบชาระภาษ การอทธรณการประเมน เปนตน เพอใชเปนแนวทางปฏบตในการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางไดอยางถกตองเปนไปตามทกฎหมายกาหนด

กรมสงเสรมการปกครองทองถนหวงเปนอยางยงวาคมอการปฏบตงานเลมนจะเปนประโยชน ในการปฏบตงานของบคลากรทมหนาทในการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ตลอดจนผกากบดแลสามารถใชเปนแนวทางในการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

(นายสทธพงษ จลเจรญ) อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน กนยายน 2562

Page 3: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

1

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สารบญ หนา บทท 1 ค านยาม 3 บทท 2 องคกรทเกยวของกบการจดเกบภาษ 11 บทท ๓ ขนตอนการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง 19 สวนท 1 การแตงตงพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ 20 สวนท 2 ขนตอนการสารวจทดนและสงปลกสราง 21 สวนท 3 ขนตอนการจดทาบญชรายการทดนและสงปลกสราง 37 สวนท 4 ขนตอนการจดทาและประกาศราคาประเมนทนทรพยของทดนและ 44 สงปลกสราง อตราภาษ และรายละเอยดอนทจาเปนในการจดเกบภาษ บทท 4 การประเมนภาษ 49 สวนท 1 ฐานภาษ 49 สวนท 2 การยกเวนมลคาของฐานภาษ 49 สวนท 3 อตราภาษ 50 สวนท 4 การลดและการยกเวนภาษ 52 สวนท 5 การคานวณภาษ 54 สวนท 6 การแจงการประเมนภาษ 64 บทท 5 การรบช าระภาษ เบยปรบและเงนเพมกรณช าระภาษเกนก าหนดระยะเวลา 65 และการคนเงนภาษ บทท 6 การอทธรณการประเมนภาษ 68 บทท 7 แนวทางการบงคบภาษคางช าระ 70 บทท 8 บทก าหนดโทษ 77 บทท 9 การรายงานขอมล 78 ภาคผนวก กฎหมายทเกยวของกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง 79 ๑. พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ ๒. กฎกระทรวงกาหนดทรพยสนทไดรบยกเวนจากการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ ๓. ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดาเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 พ.ศ. 256๒ ๔. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑการพจารณาทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมให ทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน ๕. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑและวธการคานวณการยกเวนมลคาของฐานภาษทดนและสง ปลกสรางซงเจาของเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวย การทะเบยนราษฎร ๖. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง ยกเวนภาษทดนหรอสงปลกสรางทเปนทรพยสนของมลนธฯ ๗. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การดาเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

Page 4: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

2

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 1 ค านยาม

๑. ทรพยสนทตองเสยภาษ คอ ทดนหรอสงปลกสราง 1.๑ ทดน หมายความวา พนดน และใหหมายความรวมถงพนททเปนภเขาหรอทมนาดวย (แมนา

และทะเลไมถอเปนทดนตามพระราชบญญตน) ทดนทตองเสยภาษ ไดแก

(๑) ทดนทเปนกรรมสทธของบคคลธรรมดาหรอนตบคคล เชน โฉนด ตราจอง ตราจอง ทตราวาไดทาประโยชน

(๒) ทดนทไมเปนกรรมสทธของบคคลธรรมดาหรอนตบคคล แตอยในความครอบครอง ของบคคลธรรมดาหรอนตบคคล เชน นส.๓, นส.๓ ก และ นส.๓ ข สปก. ๔, ก.ส.น., ส.ค.๑, นค.๑, นค.๓ ส.ท.ก.๑ ก, ส.ท.ก.๒ ก, นส.๒ (ใบจอง) และทดนอนเปนทรพยสนของรฐซงมการเขาไปครอบครองหรอ ทาประโยชน ฯลฯ เปนตน 1.2 “สงปลกสราง” หมายความวา โรงเรอน อาคาร ตก หรอสงปลกสรางอยางอนทบคคลอาจเขาอยอาศยหรอใชสอยได หรอทใชเปนทเกบสนคาหรอประกอบการอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรม และใหหมายความรวมถงหองชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชดทไดออกหนงสอแสดงกรรมสทธหองชดแลว หรอแพ ทบคคลอาจใชอยอาศยไดหรอทมไวเพอหาผลประโยชนดวย นยามคาวาสงปลกสรางตามพระราชบญญตนมเจตนารมณทตางออกไปจากนยามของคาวา “โรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนตามพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช 2475 ดงนน การพจารณาวาอะไรเปนสงปลกสรางจงไมพจารณารวมถงเครองจกรซงเปนสวนควบของโรงเรอนแตอยางใด กรณสงปลกสรางทอยระหวางกอสรางยงไมแลวเสรจ และยงไมสามารถใชประโยชนไดไมถอเปนสงปลกสรางทตองเสยภาษตามพระราชบญญตน

ตวอยางประเภทโรงเรอนสงปลกสรางทอยในขายตองเสยภาษ

บานเดยว บานเดยว (บานเรอนแพ)

บานเดยว (บานประกอบสาเรจ) บานแถว (ทาวนเฮาส)

Page 5: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

3

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

หองแถว ตกแถว

ประเภทสงปลกสรางอนๆ คลงสนคา สถานศกษา โรงแรม โรงมหรสพ

สถานพยาบาล สานกงาน ภตตาคาร หางสรรพสนคา

Page 6: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

4

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

อาคารพาณชยกรรม สถานบรการนามนเชอเพลง โรงงาน ถงเกบนามนเชอเพลงบนดน ไซโลเกบอาหาร โรงสขาว

คอนโดมเนยม กระทอม

ตคอนเทนเนอร (ใชเปนสานกงาน/อยอาศย) สระวายนา

Page 7: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

5

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บานผสงในสวนสนก บานบนตนไม

เตนทโครงหลงคาเหลกถาวร

ตวอยางสงปลกสรางทไมอยในขายตองเสยภาษ

ตฝาก ถอนเงนสด กงหนลม

ลานไกไฟฟา ตโทรศพทสาธารณะ

Page 8: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

6

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

เครองเลนในสวนสนก เสาสญญาณอนเตอรเนต

ถนน บอทใชในระบบบาบดนาเสย

รว ลาน

ทางเดนรถไฟ เสาไฟฟา

รางรถไฟ แผงโซลาเซลล

Page 9: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

7

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๒. ทรพยสนทอยในขายไดรบการยกเวนภาษ พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 ไดกาหนดรายละเอยดของทรพยสน ทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษทดนและสงปลกสรางไวในมาตรา 8 ดงน 2.1 ทรพยสนของรฐหรอหนวยงานของรฐซงใชในกจการของรฐหรอของหนวยงานของรฐ หรอในกจการสาธารณะทมไดใชหาผลประโยชน เชน ทดนของมหาวทยาลยซงไดรบการบรจาคแตยงมไดใชประโยชนในกจการของมหาวทยาลย หรอทดนของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยทย งมไดใชประโยชน ในกจการของหนวยงาน เปนตน 2.2 ทรพยสนทเปนททาการองคการสหประชาชาต ทบวงการชานญพเศษขององคการสหประชาชาตหรอองคการระหวางประเทศอน ซงประเทศไทยมขอผกพนทตองยกเวนภาษใหตามสนธสญญาหรอความตกลงอนใด เชน ทดนและอาคารททาการองคการสหประชาชาต เปนตน 2.3 ทรพยสนทเปนททาการสถานทตหรอสถานกงสลของตางประเทศ ซงเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน เชน ทดนและอาคารทเปนทตงของสถานทตตางๆ เปนตน 2.4 ทรพยสนของสภากาชาดไทย เชน ทดนและอาคารของสถานเสาวภา เปนตน 2.5 ทรพยสนทเปนศาสนสมบตไมวาของศาสนาใดทใชเฉพาะเพอการประกอบศาสนกจหรอกจการสาธารณะ หรอทรพยสนทเปนทอยของสงฆ นกพรต นกบวช หรอบาทหลวง ไมวาศาสนาใด หรอทรพยสนท เปนศาลเจาทมไดใชหาผลประโยชน เชน ทดนและสงปลกสรางภายในวดซงใชประกอบศาสนกจ เปนตน 2.6 ทรพยสนทใชเปนสสานสาธารณะหรอฌาปนสถานสาธารณะทมไดรบประโยชนตอบแทน เชน ทฝงศพทไมคดคาบรการ เปนตน 2.7 ทรพยสนทเปนของมลนธหรอองคการหรอสถานสาธารณกศลตามทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศกาหนด เฉพาะทมไดใชหาผลประโยชน จงจะไดรบการยกเวนภาษทดนและ สงปลกสราง เชน ทดนและสงปลกสรางของมลนธ หรอสมาคม ตามประกาศกระทรวงการคลง กาหนดใหทรพยสนของมลนธหรอองคการหรอสถานสาธารณกศลตามประกาศกระทรวงการคลงว าดวยภาษเงนไดและภาษมลคาเพมทออกตามความในมาตรา 47 (7) (ข) แหงประมวลรษฎากร เฉพาะทมไดใชหาผลประโยชน

2.8 ทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน ตามหลกเกณฑและเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศกาหนด เชน ทรพยสนทประชาชน ในองคกรปกครองสวนทองถนไดใชประโยชนรวมกน โดยองคกรปกครองสวนทองถนและเจาของทรพยสนรวมกนจดทาขอตกลงใหใชทรพยสนเพอสาธารณะประโยชนเปนหนงสอลงลายมอชอทงสองฝาย และยนยอมใหองคกรปกครองสวนทองถนใชเพอสาธารณะประโยชนตลอดทงปภาษ รวมทงตองปดประกาศความยนยอมใหใชทรพยสนเพอสาธารณะ ณ ททาการขององคกรปกครองสวนทองถน และในทซงทรพยสนนตงอย 2.9 ทรพยสวนกลางทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกนสาหรบเจาของรวมตามกฎหมาย วาดวยอาคารชด เชน สระวายนา หองฟตเนส และสวนสาธารณะในพนทสวนกลางของอาคารชด เปนตน 2.10 ทดนอนเปนสาธารณปโภคตามกฎหมายวาดวยการจดสรรทดน เชน ถนน สวน หรอสนามเดกเลน เปนตน 2.11 ทดนอนเปนพนทสาธารณปโภคตามกฎหมายวาดวยการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย เชน ถนนในเขตนคมอตสาหกรรม 2.12 ทรพยสนอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง เชน ทรพยสนพระมหากษตรยเฉพาะทไมไดใชหาผลประโยชน ทรพยสนของรฐวสาหกจทอยระหวางการพฒนาและยงไมไดใชหาผลประโยชน ทรพยสนทเปน

Page 10: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

8

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

โครงสรางพนฐานดานคมนาคม เปนตน ทงน ตามกฎกระทรวง ฉบบท .. (พ.ศ. ....) ออกตามความในพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 กาหนดใหยกเวน

3. ฐานภาษ คอ มลคาทงหมดของทดนหรอสงปลกสราง โดยการคานวณมลคาของทดนหรอสงปลกสราง เปนไปตามราคาประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธ และนตกรรมตามประมวลกฎหมายทดน ทคณะอนกรรมการประจาจงหวดกาหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการกาหนดราคาประเมนทนทรพย 4. ราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชด คอ ราคาประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธและนตกรรมตามประมวลกฎหมายทดน ทคณะอนกรรมการประจาจงหวดกาหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการกาหนดราคาประเมนทนทรพย และเปนบญชทองคกรปกครองสวนทองถนไดรบแจงจากกรมธนารกษหรอสานกงาน ธนารกษพนทแลวแตกรณตามมาตรา ๓๖ (มาตรา 38 แหงพระราชบญญตการประเมนราคาทรพยสนเพอประโยชนแหงรฐ พ.ศ. 2562 กาหนดใหบรรดาบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คาสงหรอมตคณะรฐมนตรใดทอางถงราคาประเมนทนทรพย คณะกรรมการกาหนดราคาประเมนทนทรพย และคณะอนกรรมการประจาจงหวด ตามประมวลกฎหมายทดน ใหถอวาบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คาสงหรอมตคณะรฐมนตรนนอางถง ราคาประเมนทรพยสน คณะกรรมการ และคณะกรรมการประจาจง หวดตามพระราชบญญตการประเมนราคาทรพยสนเพอประโยชนแหงรฐ พ.ศ. 2562)

5. ผมหนาทเสยภาษ คอ 5.1 บคคลธรรมดาหรอนตบคคลซงเปนเจาของทดนหรอสงปลกสราง เชน ทรพยสนของพรรคการเมอง ซงเปนนตบคคลตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ทรพยสนของบรษทจากด หางหนสวนจากด หรอบรษทมหาชนจากด เปนตน ๕.๒ ผครอบครองหรอทาประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางอนเปนทรพยสนของรฐ ไมวาจะเปนการเขาไปทาประโยชนหรอครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายหรอไม เชน กรมธนารกษนาทรพยสนไปใหเชา ผเชาในฐานะผครอบครองทรพยสนของรฐเปนผมหนาทเสยภาษ ๕.๓ ผมหนาทชาระภาษแทน ไดแก (1) ผจดการมรดกหรอทายาท ในกรณผเสยภาษถงแกความตาย (2) ผจดการทรพยสน กรณทผเสยภาษเปนผไมอยตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย วาดวยสาบสญ (3) ผแทนโดยชอบธรรม ผอนบาลหรอผ พทกษ ในกรณท ผ เส ยภาษ เปนผ เยาว คนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (4) ผแทนของนตบคคล ในกรณทผ เสยภาษเปนนตบคคล ท งน จะตองม หนงสอ มอบอานาจเปนหลกฐานมาแสดงตอองคกรปกครองสวนทองถนเพอเกบไวเปนหลกฐานดวย (5) ผชาระบญช ในกรณทผเสยภาษเปนนตบคคลเลกกนโดยมการชาระบญช (6) เจาของรวมคนใดคนหนง ในกรณททรพยสนทตองเสยภาษเปนของบคคลหลายคนรวมกน

Page 11: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

9

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๕.๔ กรณททดนและสงปลกสรางบนทดนนนเปนของตางเจาของกน ใหเจาของทดนและเจาของสงปลกสรางนนเปนผเสยภาษ กรณทดนหรอสงปลกสรางทตนเปนเจาของ เชน เอกชนเชาทดนของสานกงานทรพยสนพระมหากษตรยเพอปลกสรางบานอยอาศยบนทดนของสานกงานทรพยสนพระมหากษตรย สานกงานทรพยสนพระมหากษตรยเปนผเสยภาษเฉพาะในสวนของทดน และเอกชนเปนผเสยภาษเฉพาะในสวนของสงปลกสรางทตนเปนเจาของ

Page 12: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

10

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 2 องคกรทเกยวของกบการจดเกบภาษ

Page 13: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

11

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

1. คณะกรรมการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 1.1 คณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด (ไมรวมถงกรงเทพมหานคร) 1.1.1 องคประกอบของคณะกรรมการฯ ประกอบดวย (1) ผวาราชการจงหวด ประธานกรรมการ (2) ปลดจงหวด กรรมการ (3) เจาพนกงานทดนจงหวด กรรมการ (4) ธนารกษพนท กรรมการ (5) โยธาธการและผงเมองจงหวด กรรมการ (6) สรรพากรพนททผวาราชการจงหวดแตงตงจานวนหนงคน กรรมการ (7) นายกองคการบรหารสวนจงหวด กรรมการ (8) นายกเทศมนตรจานวนหาคน กรรมการ (9) นายกองคการบรหารสวนตาบลจานวนหาคน กรรมการ (10) ผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวดจานวนหนงคน

(หมายความรวมถงนายกเมองพทยาดวย) กรรมการ (11) ทองถนจงหวด กรรมการและเลขานการ 1.1.๒ หนาทและอ านาจ (1) ใหความเหนชอบอตราภาษตามรางขอบญญตขององคกรปกครองสวนทองถน (2) ใหความเหนชอบการลดภาษหรอยกเวนภาษของผบรหารทองถน (3) ใหคาปรกษาหรอคาแนะนาแกผบรหารทองถนเกยวกบการจดเกบภาษ รวมทง ปฏบตการอนตามทมกฎหมายกาหนด 1.1.3 การประชมคณะกรรมการฯ (1) ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการทงหมด จงจะเปน

องคประชม (2) ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหทประชมเลอก

กรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม (3) การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงใน

การลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยง ชขาด 1.1.4 วธการเลอกนายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล และผบรหารทองถน

ขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวดเขารวมเปนกรรมการ เปนไปตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการเลอกผบรหารทองถนเปนกรรมการในคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสร างประจาจงหวด พ.ศ. .... ดงน

(1) ใหผวาราชการจงหวดประกาศบญชรายชอผบรหารทองถนทกคนซงปฏบตหนาทอยในตาแหนง, จานวนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางทจะคดเลอก, วนท, เวลา และสถานทรบสมครคดเลอก (2) ใหผวาราชการจงหวดมหนงสอเชญผบรหารทองถนมารวมประชมเพอคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง โดยแจงใหทราบลวงหนาไมนอยกวา 3 วน (3) ใหผวาราชการจงหวดหรอผทไดรบมอบหมายเปนประธานการประชม องคประชมการคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางเปนไปตามเกณฑทกาหนดดงน

Page 14: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

12

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

(3.1) มผบรหารทองถนนอยกวา 10 คน ตองมผเขารวมประชมไมนอยกวา 3 คน (3.2) มผบรหารทองถนตงแต 10 คนขนไป ตองมผเขารวมประชมไมนอยกวา 1 ใน 3 (4) ผบรหารทองถนมสทธคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางตามจานวนทประกาศรบสมครคดเลอก (5) การคดเลอกเปนอานาจเฉพาะตว และใหใชวธลงคะแนนในใบลงคะแนน แลวหยอนในภาชนะทกาหนด (6) ใหผวาราชการจงหวดแตงตงขาราชการสงกดสานกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวดเปนคณะกรรมการตรวจนบคะแนน ไมใหนาใบลงคะแนนซงเลอกเกนจานวนทกาหนดมานบคะแนน กรณมคะแนนเทากนใหใชวธจบสลากรายชอเพอเรยงลาดบท (7) ใหผวาราชการจงหวดประกาศบญชรายชอผไดรบคดเลอกเรยงลาดบคะแนนจากสงไปหาตา โดยปดไวในทเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวด ททาการขององคกรปกครองสวนทองถน และมหนงสอแจงผไดรบคดเลอกทราบ (8) บญชรายชอผไดรบคดเลอกมอาย 1 ป นบแตวนประชมคดเลอก (9) ใหผ บ ร ห ารทองถ น เป นกรรมการภาษท ด นและ สงปลกสรางโดยไมตองดาเนนการคดเลอกในกรณดงน (9.1) มผดารงตาแหนงผบรหารทองถนนอยกวา 5 คน หรอนอยกวาจานวนทประกาศรบสมคร (9.2) มผสมครคดเลอกจานวน 5 คน หรอนอยกวา 5 คน หรอนอยกวาจานวนทประกาศรบสมคร (10) กรณไมมผสมครหรอมนอยกวาจานวนทรบสมคร ใหดาเนนการคดเลอกโดยใชวธประชมผบรหารทองถนเพอคดเลอกกนเองใหครบจานวนตามทกฎหมายกาหนด (5 คน) (11) เมอตาแหนงกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางไมมหรอวางลง หรอมจานวนนอยกวา 5 คน ใหผมรายชอในบญชผไดรบคดเลอกซงมลาดบสงสดเปนกรรมการแทนตาแหนงทวาง และใหผวาราชการจงหวดประกาศเหตดงกลาว โดยปดไวในทเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวด ททาการขององคกรปกครองสวนทองถน และมหนงสอแจงผนนทราบ

1.2 คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษประจ าจงหวด/กรงเทพมหานคร 1.2.1 คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษประจ าจงหวด ประกอบดวย (1) ผวาราชการจงหวด ประธานกรรมการ (2) เจาพนกงานทดนจงหวด กรรมการ (3) ธนารกษพนท กรรมการ (4) โยธาธการและผงเมองจงหวด กรรมการ (5) สรรพากรพนททผวาราชการจงหวดแตงตงจานวนหนงคน กรรมการ (6) ผแทนของผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดจานวน ไมเกนสองคน กรรมการ

(7) ผทรงคณวฒซงประธานกรรมการและกรรมการโดยตาแหนงแตงตงอกจานวน ไมเกนสองคน กรรมการ

Page 15: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

13

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

(8) ขาราชการสงกดสานกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวดทผวาราชการจงหวดแตงตง กรรมการ

1.2.2 คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษกรงเทพมหานคร ประกอบดวย (1) ปลดกระทรวงมหาดไทย ประธานกรรมการ (2) อธบดกรมทดน กรรมการ

(3) อธบดกรมธนารกษ กรรมการ (4) อธบดกรมโยธาธการและผงเมอง กรรมการ (5) อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน กรรมการ (6) อธบดกรมสรรพากร กรรมการ (7) ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง กรรมการ (8) ปลดกรงเทพมหานคร กรรมการ (9) ผทรงคณวฒทประธานกรรมการและกรรมการโดยตาแหนงแตงตงจานวนไมเกน สองคน

กรรมการ (10) ขาราชการสงกดกรงเทพมหานครทผวาราชการกรงเทพมหานครแตงตง

เลขานการและผชวยเลขานการ 1.2.3 หนาทและอ านาจ (1) ออกหนงสอเรยกผอทธรณหรอบคคลทเกยวของมาใหถอยคาหรอใหสงเอกสารหรอ

หลกฐานอนใดมาแสดงได (2) สงไมรบอทธรณ ยกอทธรณ เพกถอนหรอแกไขการประเมนขององคกรปกครองสวน

ทองถน หรอใหผอทธรณไดรบการลดหรอยกเวนภาษหรอไดคนภาษ 1.2.4 วธการเลอกผแทนของผบรหารทองถนเปนกรรมการในคณะกรรมการพจารณาอทธรณ

การประเมนภาษประจ าจงหวดตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดาเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒562 พ.ศ. .... ใหนาหลกเกณฑและวธการเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง มาใชบงคบโดยอนโลม

1.3 คณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสราง 1.3.๑ องคประกอบของคณะกรรมการฯ ประกอบดวย (1) ปลดกระทรวงการคลง ประธานกรรมการ (2) ปลดกระทรวงมหาดไทย กรรมการ (3) อธบดกรมทดน กรรมการ (4) อธบดกรมธนารกษ กรรมการ (5) อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน กรรมการ (6) อธบดกรมสรรพากร กรรมการ (7) ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง กรรมการ (8) ขาราชการของสานกงานเศรษฐกจการคลงทผ อานวยการสานกงานเศรษฐกจ

การคลงแตงตง เลขานการ (9) ขาราชการของกรมสงเสรมการปกครองทองถนทอธบดกรมสงเสรมการปกครอง

ทองถนแตงตง ผชวยเลขานการ 1.3.2 หนาทและอ านาจของคณะกรรมการฯ

Page 16: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

14

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

(๑) วนจฉยปญหาเกยวกบการจดเกบภาษ (๒) ใหคาปรกษาหรอคาแนะนาเกยวกบการจดเกบภาษและการปฏบ ตตาม

พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสรางฯ กบคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด กระทรวงการคลง หรอกรงเทพมหานคร

(3) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายใหเปนหนาทและอานาจของคณะกรรมการ ภาษทดนและสงปลกสราง

1.3.3 การประชมคณะกรรมการฯ เปนไปตามขอ 1.1.3 1.3.4 ขนตอนการหารอคณะกรรมการฯ (1) กรณเทศบาล องคการบรหารสวนตาบล เมองพทยา หรอองคกรปกครองสวนทองถน

อนตามทมกฎหมายจดตง มปญหาขอกฎหมายหรอแนวทางปฏบตในการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ใหดาเนนการดงน

(1.๑) องคกรปกครองสวนทองถนหารอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด

(1.2) เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดใหคาปรกษาหรอคาแนะนาเกยวกบการจดเกบภาษแลว ใหสงคาปรกษาหรอคาแนะนาดงกลาวไปยงกระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน) เพอพจารณา โดยใหจดสงเอกสาร เชน หนงสอหารอขององคกรปกครองสวนทองถน ความเหนของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ขอกฎหมายทเกยวของ และเอกสารอน (ถาม)

(1.๓) กรณทกระทรวงมหาดไทยเหนดวยกบคาปรกษาหรอคาแนะนาของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด ใหกระทรวงมหาดไทยแจงใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดทราบภายในสบหาวนนบแตวนไดรบคาปรกษาหรอคาแนะนา และสงใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดอนและองคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทราบและถอปฏบตตอไป

(1.4) กรณทกระทรวงมหาดไทยไมเหนดวยกบคาปรกษาหรอคาแนะนาของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด ใหกระทรวงมหาดไทยสงเรองพรอมกบความเหนไปยงคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบคาปรกษาหรอคาแนะนาดงกลาว

Page 17: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

15

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

เปรยบเทยบองคประกอบ อ านาจหนาท และกระบวนการพจารณาของ คณะกรรมการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

ประเดน คกก.วนจฉยภาษทดน

และสงปลกสราง คกก.ภาษทดน

และสงปลกสรางประจ าจงหวด คกก.พจารณาอทธรณการประเมน

ภาษประจ าจงหวด องคประกอบ ปลดกระทรวงการคลง เปนประธาน

ปลดกระทรวงมหาดไทย, อธบดกรมท ด น , อธ บด กรมส ง เสร มกา รปกครองทองถน, อธบดกรมธนารกษ , อธบดกรมสรรพากร, ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง เปนกรรมการ ขาราชการสานกงานเศรษฐกจการคลง เปนเลขานการ/ขาราชการกรมสงเสรมการปกครองทองถน เปนผชวยเลขานการ

ผวาราชการจงหวด เปนประธาน, ปลดจ งหวด, เจ าพนกงานท ดนจงหวด, โยธาธการและผ งเมองจงหวด, ธนารกษพนท , สรรพากรพนท , นายกองคการบรหารสวนจงหวด, นายกเทศมนตร 5 คน, นายกองคการบรหารสวนตาบล 5 คน, ผบรหารทองถนอน 1 คน เปนกรรมการ, ท องถ นจ งหว ด เปนกรรมการและเลขานการ

1) จงหวด : ผวาราชการจงหวด เปนประธาน, เจาพนกงานทดนจงหวด, โยธาธการและผ งเมองจ งหวด , ธนารกษพ นท , สรรพากรพ นท , ผแทนผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน 2 คน, ผทรงคณวฒ 2 คนเปนกรรมการ, ขาราชการสานกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวด เปนเลขานการ/ผชวยเลขานการ 2) กรงเทพมหานคร : ปลดกระทรวงมหาดไทย เปนประธาน, อธบดกรมทดน, อธบดกรมโยธาธการและผงเมอง, อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน, อธบดกรมสรรพากร, อธบดกรมธนารกษ, ผอานวยการสานกงานเ ศ ร ษ ฐ ก จ ก า ร ค ล ง , ป ล ดกรงเทพมหานคร, ผทรงคณวฒ 2 คน เ ป น ก ร ร ม ก า ร , ข า ร า ช ก า รกรงเทพมหานคร เปนเลขานการ/ผชวยเลขานการ

อ านาจหนาท ว น จ ฉ ย ป ญ ห า ก า ร เ ก บ ภ า ษ , ใหคาปรกษาแนะนาจดเกบภาษ และปฏบตการอนตามกฎหมาย

พจารณาเหนชอบอตราภาษตามรางขอบญญตทองถน, เหนชอบการลด/ยกเว นภาษ / ให ค าปรกษาแนะนาการเกบภาษและปฏบตการอนตามกฎหมาย

พ จ า ร ณ า ว น จ ฉ ย อ ท ธ ร ณ การประเมนภาษ

กระบวนการพจารณา

1. คาวนจฉยใหเปนทสด 2. ใหแจงคาวนจฉยไปยงผรองขอและแจงกระทรวงมหาดไทยเพอแจงหนวยงานทราบ/ถอปฏบต

1. แจงกระทรวงมหาดไทย เพอใหคาปรกษา หากกระทรวงมหาดไทยเหนชอบใหกระทรวงมหาดไทยแจง อ ง ค ก ร ป กค ร อ ง ส ว น ท อ ง ถ น ถอปฏบต แตหากกระทรวง มหาดไทยไม เหนชอบให เสนอคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและส งปลกสรางพจารณาภายใน 15 วน 2 . ร ว บ ร ว ม ข อ ม ล ภ า ษ ส งกระทรวงมหาดไทยทกป

พจารณาอทธรณภายใน 60 วน นบแตไดรบแจงคาอทธรณ ขยายเวลาพจารณาไดไมเกน 30 วน

Page 18: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

16

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

2. หนวยงานสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนในการด าเนนการตามกฎหมาย 2.1 กรมทดน มหนาทดงน 2.1.1 จดสงขอมลรปแปลงทดนและขอมลเอกสารสทธ ซงประกอบดวย ขอมลทะเบยนทดน

และขอมลหองชดใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอใชในการเตรยมการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางภายในหกสบวนนบแตวนทพระราชบญญตมผลใชบงคบ ทงน ผบรหารทองถนตองทาหนงสอมอบหมายพนกงานสวนทองถนเปนผรบมอบและดแลรกษาขอมลทดนดงกลาวเปนลายลกษณอกษร จานวน ๑ คน ตอ ๑ องคกรปกครองสวนทองถน เพอปองกนมใหมการเปดเผยหรอเผยแพรขอมลหรอทาใหขอมลดงกลาวรวไหล

2.1.2 สานกงานทดนหรอสานกงานทดนสาขามหนาทแจงการโอนหรอการจดทะเบยนการเชา กรณทมการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองหรอการจดทะเบยนการเชาในทดนหรอสงปลกสรางใดตอองคกรปกครองสวนทองถนททดนหรอสงปลกสรางตงอยเปนรายเดอน ภายในวนท 15 ของเดอนถดไป โดยมรายการตามทกระทรวงมหาดไทยประกาศกาหนด

2.1.๓ สานกงานทดนหรอสานกงานทดนสาขามหนาทรบแจงรายการภาษคางชาระจากองคกรปกครองสวนทองถน เพอใชเปนขอมลในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองภายในเดอนมถนายนของป หรอภายในระยะเวลาทองคกรปกครองสวนทองถนและสานกงานทดนหรอสานกงานทดนสาขาจะตกลงกาหนดเวลาเปนอยางอน ทงน กรณมภาษคางชาระ กฎหมายหามสานกงานทหรอสานกงานทดนสาขารบจดทะเบยนสทธและนตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนหรอ สงปลกสราง

2.2 กระทรวงการคลง มหนาทดงน 2.2.1 ส านกงานเศรษฐกจการคลง ปฏบตหนาทฝายเลขานการคณะกรรมการวนจฉยภาษทดน

และสงปลกสราง และศกษา รวบรวม วเคราะหขอมลเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางเพอประกอบการพจารณากาหนดอตราภาษทเหมาะสม

2.2.2 กรมธนารกษหรอส านกงานธนารกษพนท มหนาทสงบญชกาหนดราคาประเมน ทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชดใหแกองคกรปกครองสวนทองถนซงทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชดนนตงอยในเขตองคกรปกครองสวนทองถนภายใน 30 วนนบแตวนทคณะอนกรรมการประจาจงหวดประกาศใชราคาประเมนทนทรพย และใหความรวมมอในการแจงขอมลเกยวกบทดนและการครอบครองทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนแกองคกรปกครองสวนทองถน 2.๓ กระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน) มหนาทดงน 2.3.1 ใหคาปรกษาหรอคาแนะนาเกยวกบการจดเกบภาษทดนและส งปลกสรางแกคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด 2.3.2 ประมวลผลขอมลเกยวกบการจดเกบภาษ จานวนภาษทจดเกบได มลคาทดนและ สงปลกสรางทใชเปนฐานในการคานวณภาษซงไดรบแจงจากคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด กอนจดสงใหกระทรวงการคลงและคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน 2.3.3 ปฏบตหนาทฝายเลขานการคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและส งปลกสราง, คณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด, คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด

Page 19: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

17

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

2.๔ หนวยงานอนๆ เชน 2.4.1 กระทรวงเกษตรและสหกรณมหนาทใหความเหนเพอใชประกอบการพจารณาจดทาประกาศกาหนดหลกเกณฑทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม 2.4.2 หนวยงานซงมหนาทดแลรกษาทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน เชน สานกงานปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม, กรมพฒนาสงคมและสวสดการ, กรมสงเสรมสหกรณ, กรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช ใหความรวมมอในการแจงขอมลเกยวกบทดนและการครอบครองทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอประโยชนในการจดเกบภาษตามกฎหมายและรวมมอปองกนและปราบปรามการบกรกเขาครอบครองหรอทาประโยชนในทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน 2.4.3 กรมบงคบคด (เจาพนกงานบงคบคด) มหนาทแจงองคกรปกครองสวนทองถนใหแจงรายการภาษคางชาระสาหรบทดนหรอสงปลกสรางทมการขายทอดตลาดตามคาพพากษาตอเจาพนกงานบงคบคด ภายใน ๓๐ วน นบแตวนทไดรบแจงจากเจาพนกงานบงคบคด และเมอทาการขายทอดตลาดแลว ใหเจาพนกงานบงคบคดกนเงนทไดรบจากการขายทอดตลาดไวเทากบคาภาษคางชาระ และนาสงเงนดงกลาวใหองคกรปกครองสวนทองถนเพอชาระหนคาภาษทคางชาระดงกลาว 2.4.4 สวนราชการหรอหนวยงานของรฐ กรณองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมายใหเปน ผรบชาระภาษแทน

Page 20: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

18

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท ๓ ขนตอนการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง

Page 21: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

19

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สวนท 1 การแตงตงพนกงานส ารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ

กอนเรมการจดเกบภาษใหผบรหารทองถนแตงตงพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ เพอใหมหนาทและอานาจในการปฏบตหนาทตามทกฎหมายกาหนด โดยใหดาเนนการ ดงน 1. ระบชอ และตาแหนงของผไดรบแตงตง เนองจากพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ มหนาทตามกฎหมายหลายประการ จงตองระบชอ และตาแหนงของผเปนพนกงานนนๆ อยางถกตอง เพอมใหเปนขอบกพรองเมอตองมการดาเนนคดตามกฎหมาย และควรตรวจสอบใหเปนปจจบน 2. พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 กาหนดใหผบรหารทองถนมอานาจแตงตงพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ แตไมไดกาหนดใหแตงตงจากตาแหนงใด ด งน น เ พ อ ให เ ก ดความ เหมาะสม ควรแต งต ง ปล ด เทศบาล ปล ดองค การบร หารส วนต าบล ปลดกรงเทพมหานครหรอผอานวยการเขต และปลดเมองพทยาหรอหวหนาสานกปลดเมองพทยา แลวแตกรณ เปนพนกงานประเมน แตงตงผอานวยการกองคลงหรอหวหนากองคลงหรอหวหนาฝายคลง แลวแตกรณ เปนพนกงานเกบภาษ และแตงตงผอานวยการกองชางหรอหวหนาสวนโยธาและเจาหนาทจดเกบ เปนพนกงานสารวจ 3. กรณพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษทไดรบการแตงตงนนไมอยหรอ ไมอาจปฏบตหนาทไดเปนการชวคราว ใหแตงตงพนกงานเทศบาล องคการบรหารสวนตาบล กรงเทพมหานคร และเมองพทยา ในตาแหนงรองลงมา เปนพนกงานสารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ ปฏบตหนาทแทน เปนการชวคราว

หนาทและอ านาจของพนกงานส ารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ 1. พนกงานส ารวจมหนาทและอ านาจ ดงน

1.1 สารวจทดนและสงปลกสรางภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนในสวนทเกยวกบประเภท จานวน ขนาดของทดนและสงปลกสราง การใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง และรายละเอยดอนทจาเปน 1.2 มอานาจเขาไปในทดนหรอส งปลกสรางหรอสถานทอ นท เกยวของในระหวางเวลา พระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาทาการกได

1.3 มอานาจเรยกเอกสารหรอหลกฐานอนใดทเกยวของกบทดนหรอสงปลกสรางจากผเสยภาษ 2. พนกงานประเมนมหนาทและอ านาจ ดงน 2.1 มหนาทประเมนภาษ 2.2 มอานาจเรยกผเสยภาษหรอบคคลทเกยวของมาใหถอยคา หรอสงเอกสารหรอหลกฐานอนใดมาตรวจสอบภายในระยะเวลาทกาหนด 3. พนกงานเกบภาษมหนาท รบชาระภาษและเรงรดการชาระภาษ

Page 22: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

20

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สวนท 2 ขนตอนการส ารวจทดนและสงปลกสราง

การสารวจทดนหรอสงปลกสรางเพอเสยภาษทดนและสงปลกสรางนน มความมงหมายเพอใหทราบวามทดนรายใด แปลงใดอยในขายตองเสยภาษทดนและสงปลกสราง รวมทงสารวจรายการอนๆ ทเกยวของกบ การจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางสาหรบทดนแปลงนน เชน สารวจขนาดของทดนและสงปลกสราง ลกษณะของโรงเรอนหรอสงปลกสราง การใชประโยชน และอายของโรงเรอนหรอสงปลกสราง เปนตน เพอพนกงานเจาหนาทจะไดทาการคานวณทดนและสงปลกสรางเพอเสยภาษตอไป โดยมขนตอนการดาเนนการ ดงน 1. ใหองคกรปกครองสวนทองถนนาขอมลรปแปลงทดนไปจดทาหรอปรบปรงแผนทแมบท ในโปรแกรมประยกตระบบสารสนเทศภมศาสตร (LTAX GIS) หรอโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) และนาขอมลเอกสารสทธทดนไปคดลอกลงในแบบสารวจเกยวกบขอมลทดน เพอนาไปใชประกอบการสารวจขอมลทดน สงปลกสราง และหองชด 2. ใหองคกรปกครองสวนทองถนศกษารายละเอยดของขอมลรปแปลงทดนและขอมลเอกสารสทธ เพอใชเปนขอมลตงตนในการสารวจทดนและสงปลกสรางในแตละแปลง และวางแผนในการสารวจวา จะเขาสารวจพนทใด รวมถงศกษาบญชราคาประเมนทนทรพยของทดน สงปลกสราง และหองชด รวมถงบญชเทยบเคยง เพอศกษาประเภทของสงปลกสรางกอนทจะดาเนนการสารวจ 3. กอนดาเนนการสารวจทดนและสงปลกสราง ใหผบรหารทองถนประกาศกาหนดระยะเวลาสถานททจะเขาสารวจ และผทไดรบแตงตงเปนพนกงานสารวจ ทจะเขาไปทาการสารวจทดนและสงปลกสราง โดยประกาศลวงหนาไมนอยกวา 15 วน ณ ททาการขององคกรปกครองสวนทองถนหรอสถานท อน ตามทเหนสมควรภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน หรออาจประกาศผานทางสอ อเลกทรอนกสตามทองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด เชน เวบไซตขององคกรปกครองสวนทองถน เปนตน 4. ในขณะทเขาไปสารวจ พนกงานสารวจจะตองแสดงบตรประจาตวตอบคคลทเกยวของทกครงเมอเขาปฏบตหนาท

Page 23: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

21

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ตวอยางแบบบตรประจ าตวพนกงานส ารวจ

5. พนกงานสารวจมอานาจเขาไปในทดนหรอสงปลกสรางหรอสถานทอนทเกยวของในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาทาการได 6. เครองมอทใชในการสารวจ มดงน 6.1 แผนทแมบทหรอรปแปลงทดนทไดจากกรมทดน

6.2 กรณไมมรปแปลงทดนใหใชภาพถายดาวเทยมประกอบการสารวจ โดยสามารถคนหาไดจากเวบไซดของกรมทดน (http://dolwms.dol.go.th/tvwebp/) หรอของสานกงานเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ องคการมหาชน (GISTDA) หรอแหลงขอมลอน ๆ เพอใชดทตงของทดนและสงปลกสราง

Page 24: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

22

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

“กรณทดนทไมมเอกสารสทธจะตองมการจดเกบขอมลรายละเอยดทจาเปนในการใชกาหนดราคาประเมนทนทรพยใหครบถวน เชน ขนาดเนอท รปแปลง พกดทตง ฯลฯ เปนตน

7. วธการสารวจ อาจดาเนนการโดยการสมภาษณ สงเกต และการวดขนาดพนท ในรายละเอยดทเกยวกบทดนและสงปลกสราง ดงน ๗.1 กรณทดนทไมมสงปลกสราง ใหสารวจขอมลตามรายละเอยด ดงน 7.1.1 ชอและทอยของเจาของทดน หรอผครอบครองหรอทาประโยชนในทดนของรฐ วาถกตองตรงกบขอมลทไดรบจากกรมทดนหรอไม ซงอาจสอบถามจากเจาของทดน หรอทดนขางเคยง 7.1.2 เลขทบตรประจาตวประชาชนของบคคลหรอนตบคคล 7.1.3 กรณทดนทมเอกสารสทธ เชน เอกสารสทธทเปนโฉนด (โฉนดทดน โฉนดแผนท โฉนด ตราจอง หรอตราจองทตราวาไดทาประโยชนแลว) เอกสารสทธทเปน น.ส. 3 ก เอกสารสทธทเปน สปก. หรอทม รปแปลงทดนในระวางทดนไมตองวดขอบเขตของแปลงทดน สามารถใชขอมลจานวนเนอทดนทปรากฏในเอกสารสทธได แตถาเปนทดนทไมมเอกสารสทธ เชน สทก. , กสน.5 , นค.3 เปนตน ใหวดขอบเขตของแปลงทดนโดยประมาณ โดยผครอบครองหรอทาประโยชนในทดนและเจาของหรอผครอบครองทดนขางเคยงรวมกนชแนวเขต 7.1.4 สารวจการใชประโยชนในทดน เชน ใชประโยชนทางการเกษตร อยอาศย อน ๆหรอทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ 7.1.5 หากมการใชประโยชนในทดนหลายประเภท ใหวดขนาดของทดนตามการ ใชประโยชน เชน ทดนนนใชทาการเกษตร และใชเปนทอยอาศย

ทดนทใชเพอ อยอาศย (ตร.ว.)

ทดนทใชเพอการเกษตร (ตร.ว.)

Page 25: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

23

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๗.2 กรณทดนมสงปลกสราง ใหสารวจรายละเอยด ดงน 7.2.1 ชอและทอยของเจาของทดนและส งปลกสราง หรอผทครอบครองหรอ ทาประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางของรฐ (เจาของสงปลกสราง หมายถงผมกรรมสทธในสงปลกสราง ซงเปน ผปลกสรางสงปลกสรางนนในทดนของตนเอง หรอไดรบสทธปลกสรางสงปลกสรางในทดนของบคคลอน หรอเชาทดนเพอปลกสงปลกสราง ซงอาจไมไดเปนเจาบานตามกฎหมายวาดวยทะเบยนราษฎรกได) 7.2.2 เลขบตรประจาตวประชาชนของบคคลหรอนตบคคล 7.2.3 กรณเจาของทรพยสนใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางประเภทเดยว เชน ใชเพอการเกษตร หรอใชเพออยอาศย หรอใชเพอประกอบกจการอน ใหใชขนาดพนทของแปลงทดนตามเอกสารสทธของทดน ในกรณไมมเอกสารสทธ ใหวดขนาดพนทของแปลงทดนเปนตารางวา และวดขนาดของสงปลกสรางทกชนเปนตารางเมตร

7.2.4 กรณเจาของทรพยสนใชประโยชนในทดนและสงปลกสรางหลายประเภท ใหวดขนาดพนทของแปลงทดนและขนาดพนทของสงปลกสรางตามการใชประโยชนในแตละประเภท เขน อาคารพาณชย 3 ชน ชน 1 ใชประกอบกจการ ชน 2 และชน 3 ใชเพออยอาศย ใหวดพนทชนลางทใชประกอบกจการวามขนาดพนทเทาใด และวดพนทอยอาศย ชน ๒ และ 3 วามขนาดพนทเทาใด 2 ชนบน ใชอยอาศย ชนลางใชประกอบกจการ 7.2.5 ประเภทสงปลกสราง ใหสารวจสงปลกสรางตามขอเทจจรงเพอปรบเขากบประเภทสงปลกสรางตามบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยสงปลกสรางของกรมธนารกษ เชน ประเภท บานเดยว บานแถว (ทาวนเฮาส) หองแถว ตกแถว คลงสนคา เปนตน

Page 26: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

24

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ค านยามประกอบบญชก าหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสราง รอบปบญช พ.ศ. 2559 - 2562 ของกรมธนารกษ

รหส ประเภทโรงเรอน

สงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได

100 บานเดยว สงปลกสรางหรออาคารทกอสรางเพอการอยอาศยเปนหลงเดยวโดยไมมโครงสรางหลกตดตอกบอาคารอน และใหหมายความรวมถงบานพกอาศยไมชนเดยว บานพกอาศยไมสองชน บานพกอาศยไมชนเดยว ใตถนสง บานทรงไทยไมชนเดยวใตถนสง บานพกอาศยครงตกครงไมสองชน บานทรงไทยครงตกครงไมสองชน บานพกอาศยตกชนเดยว บานพกอาศยตกสองชน บานพกอาศยตกสามชน บานพกอาศยแฝดตกชนเดยว บานพกอาศยแฝดตกสองชน และบานพกอาศยแฝดตกสามชน

200 บานแถว (ทาวนเฮาส) สงปลกสรางหรออาคารทกอสรางเพอใชเปนทอยอาศยตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขนไป ซงมทวางดานหนาและดานหลงระหวางรวหรอแนวเขตทดนกบตวอาคารแตละคหา

300 หองแถว สงปลกสรางหรออาคารทกอสรางตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขนไป มผนงแบงอาคารเปนคหาและประกอบดวยวสดไมทนไฟเปน สวนใหญ และใหใหหมายความรวมถง หองแถวครงตกครงไมสองชน

400 ตกแถว สงปลกสรางหรออาคารทกอสรางตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขนไป มผนงแบงอาคารเปนคหาและประกอบดวยวสดทนไฟเปน สวนใหญ

501 คลงสนคา พนทไมเกน 300 ตารางเมตร

สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนทสาหรบเกบสนคาหรอสงของเพอประโยชนทางการคาหรออตสาหกรรม

502 คลงสนคา พนทเกนกวา 300 ตารางเมตรขนไป

504 โรงจอดรถ สงปลกสรางทใชสาหรบจอดรถยนต รถจกรยานยนต รถจกรยาน 505 สถานศกษา สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนสถานทพฒนาเดกปฐมวย โรงเรยน

ศนยการเรยน วทยาลย สถาบน มหาวทยาลย หนวยงานการศกษาของร ฐ ห ร อ ขอ ง เ อกชนท ม อ า น า จหน า ท ห ร อ ม ว ต ถ ป ร ะส งค ใ น การจดการศกษา

Page 27: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

25

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอน

สงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได

506/1 โรงแรม ความสงไมเกน 5 ชน

สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนสถานทพกทจดตงขนโดยมวตถประสงคในทางธรกจเพอใหบรการทพกชวคราวใหบรการผเดนทางในดานของทพกอาศย อาหาร และบรการอนๆ ทเกยวของกบการพกอาศยและเดนทาง โดยมคาตอบแทน ทงน ไมรวมถง (1) สถานทพกทจดตงขนเพอใหบรการทพกชวคราว ซงดาเนนการโดยสวนราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน หรอหนวยงานอนของรฐ หรอ เพอการกศล หรอกาศกษา ทงน โดยมใชเปนการหาผลกาไรหรอนารายไดมาแบงปนกน (2) สถานทพกทจดตงขนโดยมวตถประสงคเพอใหบรการทพกอยอาศยโดยคดคาบรการเปนรายเดอนขนไปเทานน

506/2 โรงแรม ความสงเกนกวา 5 ชนขนไป

507 โรงมหรสพ สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนสถานทสาหรบฉายภาพยนตร แสดงละคร แสดงดนตร หรอแสดงมหรสพอนใด ไมรวมถงโรงมหรสพทตงอยในหางสรรพสนคา และโรงมหรสพทตงอยในอาคารพาณชยกรรมประเภทคาปลกคาสง

508 สถานพยาบาล สงปลกสรางหรออาคารทจดไวเพอการประกอบโรคศลปะตามกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะ การประกอบวชาชพเวชกรรมตามกฎหมายวาดวยวชาชพเวชกรรม การประกอบวชาชการพยาบาลและการผดงครรภตามกฎหมายวาดวยวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ หรอการประกอบวชาชพทนตกรรมตามกฎหมายวาดวยวชาชพ ทนตกรรม แต ไมรวมถ งสถานทขายยาตามกฎหมายว าดวยยา ซงประกอบธรกจการขายยาโดยเฉพาะ

509/1 ส าน ก งาน ความส ง ไมเกน 5 ชน

สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนสานกงานหรอททาการ ท งของภาครฐและเอกชน

509/2 สานกงาน ความสงเกนกวา 5 ชนขนไป

510 ภตตาคาร สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนทขายอาหารหรอเครองดม โดยมพนทสาหรบตงโตะอาหารไวบรการ

511/1 หางสรรพสนคา อาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารทมพนทสาหรบแสดงหรอขายสนคาตาง ๆโดยมการแบงสวนของอาคารตามประเภทของสนคาหรอตามเจาของพนท ไมวาการแบงสวนนนจะทาในลกษณะของการกนเปนหองหรอไมกตาม

Page 28: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

26

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอน

สงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได

511/2 อาคารพาณชยกรรมประเภทคาปลกคาสง

สงปลกสรางหรออาคารทใชประโยชนเพอการพาณชยกรรมในอาคารหลงเดยวหรอหลายหลง ทมพนทใชสอยอาคารรวมกนเพอประกอบกจการขายปลกขายสงสนคาอปโภคและบรโภคหลากหลายประเภททใชในชวตประจาวน

512 สถาน บ ร ก า รน า ม นเชอเพลง

สถานททใชในการเกบและจาหนายเชอเพลง เพอใหบรการเชอเพลงแกยานพาหนะ และใหหมายความรวมถงบรเวณทเปนหองเปลยนถายนามนเครอง สานกงาน หองพกรอและแนวหลงคาคลมพนทบรเวณแทนเครองจายเชอเพลง

513 โรงงาน สงปลกสรางหรออาคารทใชสาหรบทา ผลต ประกอบ บรรจ ซอมบารง ทดสอบ ปรบปรง แปรสภาพ ลาเลยง เกบรกษา หรอทาลายสงใดๆ โดยใชเครองจกรหรอไมกตาม

514 ต ล า ด พ น ท ไ ม เ ก น 1,000 ตารางเมตร

สงปลกสรางหรออาคารทจดไวใหผคาใชเปนทชมนมเพอจาหนายสนคา ทงในรปของวตถดบและสนคาสาเรจรป

515 ตลาด พนท เ กนกว า 1,000 ตารางเมตร ขนไป

516 อาคารพาณชยประเภทโฮมออฟฟศ

สงปลกสรางหรออาคารทกอสรางตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขนไป มผนงแยกแตละคหา หรอคหาเดยว ผนงอาคารประกอบดวยวสดทนไฟเปนสวนใหญ ใชเพอประโยชนในการพาณชยกรรม หรอบรการธรกจ ซงอาจใชเปนอาคารเพอประโยชนในเชงพาณชยกรรม และทอยอาศยรวมกนได ม พนทจอดรถสวนตวและผมาตดตอ ม พนทแบงออกเปน 3 สวน ดงน 1. สวนสาธารณะ อนไดแก สวนประกอบธรกจ 2. สวนประชมพดคยหรอสวนสานกงาน 3. สวนพนทสวนตว

518 โรงงานซอมรถยนต สงปลกสรางหรออาคารประกอบกจการเกยวกบการซอมแซมเครองยนต แกไข บารงรกษา เคาะพนส และพนสกนสนม

519 อาคารจอดรถ สงปลกสรางหรออาคารทใชสาหรบจอดรถ โดยมทางวง/ทางขน-ลง และทกลบรถในอาคาร

520/1 อาคารอย อาศยรวม ความสงไมเกน 5 ชน

สงปลกสรางหรออาคารทใชเปนทอยอาศยสาหรบหลายครอบครว โดยแบงออกเปนหนวยแยกจากกนสาหรบแตละครอบครว ผอยอาศยมสทธแคเพยงเชาพกเทานนโดยกรรมสทธทงผนดนและทงอาคารนนยงเปนของเจาของอาคาร

Page 29: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

27

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอน สงปลกสราง

สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได

520/2 อาคารอย อาศยรวม ความสงเกนกวา 5 ชนขนไป

522 อ า ค า ร พ า ณ ช ย ประเภทโชวรมรถยนต

สงปลกสรางหรออาคารทใชเพอประโยชนในเชงพาณชยกรรม หรอบรการธรกจ ประเภทโชวรถยนต ทงน อาจมการใหบรการเกยวกบ การซอมบารงรกษารถยนตดวย และใหหมายความรวมถงอาคารทใชแสดงหรอจาหนายสนคาประเภทอน

523 หองนารวม สงปลกสรางหรออาคารทใหประชาชนสามารถเขาไปใชบรการเพอชาระลางหรอขบถายของเสย ซงเปนการอานวยความสะดวกแกประชาชนผใชบรการทมเปนจานวนมาก

524 สระวายนา สงปลกสรางหรออาคารทใชสาหรบการวายนาหรอกจกรรมนนทนาการ สามารถสรางใหลกลงไปในดนหรออยเหนอพนดนกได

525 ลานกฬาเอนกประสงค ลานคอนกรตท ใช เปนสถานทสาหรบออกกาลงกายเลนกฬาเพอนนทนาการ เพอสขภาพอนามย และใหหมายความรวมถงสนามเทนนส สนามแบดมนตน และสนามบาสเกตบอล

526 ลานคอนกรต ลานคอนกรตใชเปนทตากพชผลทางการเกษตร และใหหมายความรวมถงลานจอดรถคอนกรต

527 ทาเทยบเรอ สงปลกสรางทจดขนสาหรบใชจอดหรอเทยบเรอ เพอการขนสงผโดยสารหรอขนถายสนคา

528 โรงเลยงสตว สงปลกสรางหรออาคารทใชสาหรบเลยงสตว โดยไมรวมถงสงปลกสรางอนทดดแปลงมาใชเปนโรงเลยงสตว เชน ตกแถวเลยงนกนางแอน

529 รวคอนกรต สงทสรางขนเพอมาลอมใหเปนขอบเขตชดเจน โดยใชคอนกรตเปน สวนใหญ

530 รวลวดถก สงทสรางขนเพอมาลอมใหเปนขอบเขตชดเจนโดยใชลวดเปนสวนใหญ 531 ปายโฆษณา ปายหรอสงปลกสรางทกอสรางขนสาหรบตดตงปายบนพนดน

Page 30: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

28

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บญชเปรยบเทยบโรงเรอนสงปลกสรางของกรมธนารกษ รหส ประเภทโรงเรอนสงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได 100 บานเดยว 1) บานพกอาศยไมชนเดยว

2) บานพกอาศยไมชนเดยวใตถนสง 3) บานพกอาศยตกชนเดยว 4) บานพกอาศยไมสองชน 5) บานพกอาศยตกสองชน 6) บานพกอาศยครงตกครงไมสองชน 7) บานพกอาศยตกสามชน 8) บานพกอาศยแฝดตกสองชน 9) บานพกอาศยแฝดตกสามชน 10) บานทรงไทยไมชนเดยวใตถนสง 11) บานทรงไทยครงตกครงไมสองชน 12) บานพกอาศยแฝดตกชนเดยว 13) เรอนคนใช(ลกษณะเปนหลง) 14) บานสาเรจรป 15) บานเดยว(บานประกอบสาเรจ บานนอคดาวน บานเรอนแพ บานเรอบนพนดน บานบนตนไม บานผสงในสวนสนก) 16) ตคอนเทนเนอร ใชสาหรบเปนทอยอาศย/ สานกงาน/ประกอบพาณชยกรรม 17) ศาลาทรงไทย 18) เกสตเฮาสทมลกษณะเปนบานเดยว

200 บานแถว (ทาวนเฮาส) 1) บานแถว (ทาวนเฮาส ทาวนโฮม) ตงแตหนงชน ขนไป

300 หองแถว หองแถวหรอเรอนแถวไมชนเดยว หองแถวหรอเรอนแถวไมสองชน หองแถวหรอเรอนแถวครงตกครงไมสองชน

400 ตกแถว ตกแถวชนเดยว ตกแถวสองชน ตกแถวสองชนครง ตกแถวสามชนครง ตกแถวสชน ตกแถวสชนครง ตกแถวหาชน ตกแถวหกชน

Page 31: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

29

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอนสงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได 500 สงปลกสรางอนๆ 501 คลงสนคา พนทไมเกน 300 ตารางเมตร 1) อาคารเกบพสด

2) ศนยกระจายสนคา 3) โกดงเกบของ 4) หองเยนทเกบสนคา 5) โรงเกบผลผลตทางการเกษตร 6) ไซโล 7) รานรบซอของเกา เชน รไซเคลวงษพาณชย

502 คลงสนคา พนทเกนกวา 300 ตารางเมตรขนไป

1) อาคารเกบพสด 2) ศนยกระจายสนคา 3) โกดงเกบของ 4) หองเยนทเกบสนคา 5) โรงเกบผลผลตทางการเกษตร 6) ไซโล 7) รานรบซอของเกา เชน รไซเคลวงษพาณชย

504 โรงจอดรถ 1) ศนยบรการลาง อด ฉด 505 สถานศกษา ศนยพฒนาเดกปฐมวย

โรงเรยน ศนยการเรยนร วทยาลย สถาบน มหาวทยาลย หนวยงานการศกษาของรฐหรอของเอกชน สงปลกสรางภายในสถานศกษา - หอประชม - หองสมด - อาคารหรอศาลาเอนกประสงค - โรงยมออกกาลงกาย - โรงแรม หอพก - อาคารเกบวสดอปกรณการศกษา

506/1 โรงแรม ความสงไมเกน 5 ชน 506/2 โรงแรม ความสงเกนกวา 5 ชนขนไป

507 โรงมหรสพ 1) โรงภาพยนตร 2) โรงจดแสดงละคร ดนตร 3) หองจดประชม (ทอยภายนอกอาคาร) 4) สนามมวย

Page 32: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

30

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอนสงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได 508 สถานพยาบาล

509/1 สานกงาน ความสงไมเกน 5 ชน 509/2 สานกงาน ความสงเกนกวา 5 ชนขนไป

510 ภตตาคาร 1) สวนอาหาร/รานอาหาร (สวนทเปนอาคาร) 2) สถานบนเทง เชน โรงเบยรเยอรมน ตะวนแดง โรงเหลาแสงจนทร ชอคโกแลตวลล 3) อาคารสนามไดรฟกอลฟ 4) อาคารสโมสร 5) รานกาแฟ/คาเฟ ทเปนอาคารเดยว เชน Amazon Starbuck KFC MacDonald

511/1 หางสรรพสนคา ศนยการคา เชน community mall, Avenue, The walk

511/2 อาคารพาณชยกรรมประเภทคาปลกคาสง 1) รานจาหนายของฝาก 2) ศนยจาหนายสนคาพนเมอง 3) Outlet เชน Palio เขาใหญ

512 สถานบรการนามนเชอเพลง สถานบรการแกส เชน LPG , NGV 513 โรงงาน 1) โรงบมยาง โรงบมใบชา โรงสขาว

2) ครวการบน 3) โรงเผาถาน โรงเผาขยะ โรงคดแยกขยะ 4) โรงนาแขง 5) โรงฆาสตว 6) โรงผลตขนมจน

514 ตลาด พนทไมเกน 1,000 ตารางเมตร 1) ศนยอาหารในปมนามน 2) รานอาหารทไมมผนง 3) ตลาดนด (มหลงคาคลม ไมมแผงขายสนคา) เชน ตลาดนดสนคาเกษตร ตลาดนดสนคามอสอง ฯลฯ

515 ตลาด พนทเกนกวา 1,000 ตารางเมตรขนไป

516 อาคารพาณชย ประเภทโฮมออฟฟศ 518 โรงงานซอมรถยนต 1) อสถานตรวจสภาพรถยนต

2) คารแคร 3) รานประดบยนต 4) ศนยซอมรถยนตหรอรถจกรยานยนต (ไมมโชวรม) 5) รานยางรถยนต

519 อาคารจอดรถ

Page 33: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

31

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

รหส ประเภทโรงเรอนสงปลกสราง สงปลกสรางอนๆ ทสามารถเทยบเคยงได 520/1 อาคารพกอาศยรวม ความสงไมเกน 5 ชน 520/2 อาคารพกอาศยรวม ความสงเกนกวา

5 ชน ขนไป

522 อาคารพาณชย ประเภทโชวรมรถยนต 1) โชวรมแสดงสนคา 2) ศนยบรการรถยนต 3) โชวรมรถจกรยานยนต

523 หองนารวม 1) หองอาบนารวม 2) หองอบซาวนาทแยกจากตวอาคาร

524 สระวายนา 525 ลานกฬาเอนกประสงค สนามฟตซอลทไมรวมอาคาร 526 ลานคอนกรต 527 ทาเทยบเรอ 1) สะพานปลา 528 โรงเลยงสตว 1) โรงเพาะชา 529 รวคอนกรต 530 รวลวดถก 531 ปายโฆษณา

Page 34: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

32

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บญชสงปลกสรางทไมสามารถเทยบเคยงได จากบญชก าหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสรางของกรมธนารกษ

ล าดบ ประเภทสงปลกสราง หมายเหต

1 โรงไฟฟา

2 โรงแยกกาซ

3 สถานผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตย

4 สถานผลตไฟฟาพลงงานลม 5 สนามบน

6 หอบงคบการบน

7 โรงซอมเครองบน

8 สถานรบสงสญญาณภาคพนดน

9 โรงกลนนามน

10 บอขดเจาะนามน

11 แทนขดเจาะนามน

12 ถงเกบนามนเชอเพลง

13 ทางดวนยกระดบ

14 สะพาน สะพานสวนบคคล

15 เขอน

16 อควาเรยม

17 สถานรถไฟฟา

18 สนามมา

19 สนามแขงรถ

20 ทาเรอขนสงสนคาขนาดใหญ ทาเรอแหลมฉบง, ทาเรอสงขลา

21 ศนยแสดงสนคาขนาดใหญ ศนยประชมแหงชาตสรกต, ศนยวฒนธรรมแหงชาต, อมแพคอารนา, ไบเทคบางนา

7.2.6 ลกษณะของสงปลกสรางกอสรางดวยวสดอะไร เชน ตก ไม ครงตกครงไม 7.2.7 จานวนชนของสงปลกสราง 7.2.8 อายของสงปลกสราง โดยดจากหลกฐานการขออนญาตกอสรางอาคาร หลกฐานตามทะเบยนบาน หรอสอบถามจากเจาของสงปลกสราง

Page 35: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

33

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

7.3 กรณหองชด/อาคารชด ใหตรวจสอบขอมลของแตละหองชดวาประกอบดวย ทรพยสวนบคคลใดบาง มตาแหนงทตงและเนอทหองชด/อาคารชดอยางไร โดยใหตรวจสอบจากหนงสอกรรมสทธหองชด/อาคารชด ดงน 7.3.1 ชอและทอยของเจาของหองชด 7.3.2 รายละเอยดแปลงทดนทเปนทตงอาคารชด ประกอบดวย เลขทโฉนด หนาสารวจตาบล/แขวง อาเภอ/เขต และจานวนเนอทของแปลงทดนซงเปนทตงอาคารชด 7.3.3 ทตงหองชด ประกอบดวย หองชดเลขท ชนท อาคารเลขท ชออาคารชด ทะเบยนอาคารชดเลขท 7.3.4 แผนผงหองชด ประกอบดวย รปแผนผงแสดงทรพยสวนบคคลแตละประเภทของหองชด ซงอาจมหลายประเภทตามแผนผงทแสดงไวในหนงสอกรรมสทธหองชด เชน พนทหองชดพนทระเบยง ทจอดรถยนตสวนบคคล สระวายนา หรอพนทสวน เปนตน โดยทรพยสวนบคคลแตละประเภทจะแสดงเนอทแยกเปนรายการ และเมอรวมพนททกรายการแลวจะมเนอทเทากบเนอทหองชดรวมตามท ปรากฏในหนงสอกรรมสทธหองชด ๗.๔ ใหส ารวจเอกสารสทธการเชาเพออยอาศยหรอใชประโยชนสาธารณะ เชน สญญาเชา ทราชพสด/ส านกงานทรพยสนพระหหากษตรย/สปก./หรอสญญาเชากรหทดน/ทางราชการ ในคราวเดยวกน

ใหส ารวจสทธการเชารายสญญากรณทดนแปลงใหญ

พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 มาตรา 4 ไดกาหนดคาจากดความเกยวกบอาคารชดไวดงน “อาคารชด” หมายความวา อาคารทบคคลสามารถแยกการถอกรรมสทธออกไดเปนสวนๆ โดยแตละสวนประกอบดวยกรรมสทธในทรพยสวนบคคลและกรรมสทธรวมในทรพยสวนกลาง “ทรพยสวนบคคล” หมายความวา หองชด และหมายความรวมถงสงปลกสราง หรอทดนทจดไวใหเปนของเจาของหองชดแตละราย “หองชด” หมายความวา สวนของอาคารชดทแยกการถอกรรมสทธออกไดเปนสวนเฉพาะของ แตละบคคล “ทรพยสวนกลาง” หมายความวา สวนของอาคารชดทมใชหองชด ทดนทตงอาคารชดและทดนหรอทรพยสนอนทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกนสาหรบเจาของรวม และมาตรา 15 ไดกาหนดใหทรพยสนตอไปนถอวาเปนทรพยสวนกลาง (1) ทดนทตงอาคารชด (2) ทดนทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกน (3) โครงสรางและสงกอสรางเพอความมนคงและเพอการปองกนความเสยหายตอตวอาคารชด (4) อาคารหรอสวนของอาคารและเครองอปกรณทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกน (5) เครองมอหรอเครองใชทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกน (6) สถานททมไวเพอบรการสวนรวมแกอาคารชด (7) ทรพยสนอนทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกน การคานวณราคามลคาทรพยสนทเปนหองชด โดยใชราคาประเมนทนทรพยหองชดเปนราคาตอตารางเมตร โดยมใหมการคดคาเสอมราคา

Page 36: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

34

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๘. วธการวดขนาดพนทของสงปลกสราง ควรกาหนดหลกการของพนทของสงปลกสราง เชน ใชพนทใชสอยจรงของสงปลกสรางในการคานวณมลคา โดยการปฏบตใหวดจากภายนอกตก อาคาร โรงเรอน แพ หองชด ฯลฯ หรอใชหลกการวดพนทสงปลกสรางของกรมธนารกษ (ถาม)

๘.๑ บานอยอาศย

๘.๒ ถงน าหน

วดปรมาตรแปลง เปนตารางเมตร

๘.๓ สถานบรการน าหน

๘.๓ สถานบรการน าหน

- ดาดฟ าด านบน ไ ม ต อ ง ว ด ใ ห ว ดตามขนาดของตวอาคาร

- วดตามขนาดของตวอาคาร ไมตองวดบรเวณบนไดและชานหนาบาน

- วดตามแนวหลงคา

Page 37: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

35

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๘.๔ อซอหรถ/ตลาด

๘.๕ หางสรรพสนคา

ขอสงเกต 1. เจาพนกงานสารวจอาจใหเจาของทรพยสนนนลงลายมอชอรบทราบในแบบสารวจเพอรบรองความถกตองและลดขอโตแยงทอาจเกดขนได

2. กรณทรพยสนใหเชาอาจสอบถามขอมลจากผเชาหรอผครอบครองทรพยสนนนกได และ ใหหมายเหตไวขางทายแบบสารวจรายการทรพยสนถงปญหาหรออปสรรคในการสารวจ

3. กรณเจาของทรพยสนไมใหความรวมมอ ไมสงมอบเอกสารหรอหลกฐานอนใดทเกยวของ กบทดนหรอสงปลกสราง ใหเจาพนกงานสารวจหมายเหตไวในแบบสารวจขอมลรายการทรพยสน และรายงานใหผบรหารทองถนทราบเพอมหนงสอเรยกหลกฐานดงกลาวตอไป

- วดตามแนวหลงคา

- คดเฉพาะพนทใชสอยจรง

Page 38: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

36

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สวนท ๓ ขนตอนการจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง

บญชรายการทดนและสงปลกสราง หมายถง บญชแสดงรายการทดนและสงปลกสรางทตงอยในเขตพนทรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน

การจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง เมอเจาพนกงานสารวจสารวจรายการทดนและสงปลกสรางเรยบรอยแลว ใหนาขอมลทไดมากรอก ลงในแบบบญชรายการทดนและสงปลกสราง และแบบบญชรายการหองชด เพอปดประกาศใหประชาชนทราบ และจดสงขอมลทเกยวของใหกบผเสยภาษแตละรายทราบ ตามมาตรา 30 แหงพระราชบญญตภาษทดนและ สงปลกสราง พ.ศ. 2562 โดยมรายละเอยด ดงน

1 โฉนด 5439 546 5462 ม. 2 ต. ......... 10 2 60 4,000

260 1 178 บานเดยว 2 ชน ตก 100 7

ชน 1 50

ชน 2 50

โฉนด 5483 528 1234 ม. 2 ต. ......... 1 10 110

น.ส.3ก 25 256 ม. 3 ต. ......... 1 70 170 111 บานเดยว 1 ชน ไม 50 50 3

ท.ค. - - - ม. 1 ต. ......... 10 2 4 4204

ประเภททดน อนๆ

ประกอบเกษตรกรรม

ไร

ต าแหนงทดน

เลขทเอกสาร

สทธเลขทดน

แบบบญชรายการทดนและสงปลกสราง

ประเภทสงปลกสราง(ตามบญช

กรมธนารกษ)

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ม.)

หมายเหตงาน

อายโรงเรอนหรอสงปลกสราง

(ป)

บานเลขทอนๆอยอาศย

ชอองคกรปกครองสวนทองถน....................................................

ตร.ว.ประกอบ

เกษตรกรรม

รายการสงปลกสรางรายการทดนจ านวนเนอทดน

หนาส ารวจ

สถานทตง (หมท/ชมชน,

ต าบล)ท

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

ใชประโยชน

หลายประเภท

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ว.)

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

ลกษณะสงปลกสราง

(ตก/ไม/ครงตกครงไม)

ขนาดพนทรวมของสงปลกสราง

(ตร.ม.)อยอาศย

Page 39: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

37

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

1. แบบบญชรายการทดนและสงปลกสราง 1.1 รายการทดน ใหบนทกรายละเอยด ดงน

1 โฉนด 5439 546 5462 ม. 2 ต. ......... 10 2 60 4,000

260

โฉนด 5483 528 1234 ม. 2 ต. ......... 1 10 110

น.ส.3ก 25 256 ม. 3 ต. ......... 1 70 170

ท.ค. - - - ม. 1 ต. ......... 10 2 4 4204

ประเภททดน อนๆ

ประกอบเกษตรกรรม

ไร

ต าแหนงทดน

เลขทเอกสาร

สทธเลขทดน งาน อยอาศยตร.ว.

รายการทดนจ านวนเนอทดน

หนาส ารวจ

สถานทตง (หมท/ชมชน,

ต าบล)ท

ใชประโยชน

หลายประเภท

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ว.)

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

(1) ประเภททดน ใหบนทกชอประเภทหนงสอสาคญของทดนแปลงนน เชน โฉนดทดน โฉนดแผนท โฉนดตราจอง ตราจองทตราวา “ไดทาประโยชนแลว” น.ส.3 น.ส.3 ก ส.ค.1 เปนตน ทงน กรณผเสยภาษครอบครองหรอทาประโยชนในทดนของรฐทไมมเอกสารหลกฐาน หรอไมสามารถระบประเภททดนได ใหบนทกวา “ท.ค.” (๒) เลขทเอกสารสทธ แบงได ดงน

(2.1) เอกสารสทธทเปนโฉนดทดน โฉนดตราจอง ตราจองทตราวา “ไดทาประโยชนแลว” ใหบนทกเลขทของหนงสอสาคญสาหรบแปลงทดนนน เชน 543912

(2.2) เอกสารแสดงสทธครอบครองทเปน น.ส.3 หรอ น.ส.3 ก ใหระบเลขทของ น.ส.3 หรอ น.ส. 3 ก เปนตน

(2.3) เอกสารสทธครอบครองทเปน ส.ค. 1 ใหระบเลมทและหนาของ ส.ค.1 (2.4) กรณการครอบครองทดนประเภทอน ถามเลขทใหใสเลขท ถาไมมใหใสเครองหมายยตภงค (-) (3) ตาแหนงทดน ไดแก (3.1) เลขทดน ใหบนทกเลขทดนของแปลงทดน ซงปรากฏอยในระวางนนๆ (3.2) หนาสารวจ ใหบนทกเลขหนาสารวจของแปลงทดน ซงปรากฏอยในระวางทดนของ

เอกสารสทธทเปนโฉนด ตราจอง ตราจองทตราวา “ไดทาประโยชนแลว” สวนทเปนหนงสอสาคญอนๆ ใหใสเครองหมายยตภงค (-)

(4) สถานทตง ใหบนทกแปลงทดนทตงอยบนถนน ตรอก ซอย (5) จานวนเนอทดน ใหบนทกจานวนเนอทดน (ไร-งาน-ตารางวา)

(6) ลกษณะการทาประโยชนในทดน ใหบนทกขนาดเนอทดนแยกตามการใชประโยชน ดงน

Page 40: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

38

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

(6.1) ประกอบเกษตรกรรม หมายถง ทาไร ทานา ทาสวน เลยงสตว เลยงสตวนา รวมถงการประกอบการเกษตรตามนยามคาวา “ประกอบการเกษตร” ตามระเบยบคณะกรรมการนโยบายและแผนพฒนาการเกษตรและสหกรณวาดวยการขนทะเบยนเกษตรกร พ.ศ. 2560 และทแกไขเพมเตม โดยไมรวมถงการทาการประมง และทอผา ท งน รายละเอยดตามประกาศกระทรวงการคลงและกระทรวงมหาดไทย เรองหลกเกณฑการใชประโยชนทดนหรอสงปลกสรางในการประกอบเกษตรกรรม พ.ศ. .... - การใชประโยชนท ด นหรอส งปลกสราง ในการประกอบเกษตรกรรมใหหมายความถง ในชวงเวลาประกอบการเกษตรและพกการเกษตรเพอปรบปรงสภาพทดนดวย - ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม ใหครอบคลมถงทดนหรอสงปลกสรางอนใดในพนทตอเนองทใชประกอบการทาเกษตรกรรมนน - ทดนหรอสงปลกสรางของเกษตรกรทขนทะเบยนเกษตรกรกบกระทรวงเกษตรและสหกรณใหเปนทดนและสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม

- ทดนหรอสงปลกสรางอนทไมไดขนทะเบยนเกษตร ทใชเพาะปลกพชหรอเลยงสตวตามจานวนการเพาะปลกพชและเลยงสตวขนตาทเปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม ตามทกาหนดไวในบญชทายประกาศกระทรวงการคลงและกระทรวงมหาดไทย เรอง หลกเกณฑการใชประโยชน ในทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๖๒ (6.2) อยอาศย หมายถง การใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางทมลกษณะเปนบาน ตก ตกแถว อาคาร โรงเรอน กระทอม หรอสงปลกสรางอนใดทมลกษณะใหบคคลใชอยอาศย และใหรวมถงทดนหรอสงปลกสรางซงไดใชประโยชนตอเนองกนกบทอยอาศยดวย ทงน ไมรวมถงทดนหรอสงปลกสรางทเจาของนาไปใหเชาหรอหาประโยชนในลกษณะเดยวกน เวนแตการใหเชานนมวตถประสงคเพอใหใชเปนทอยอาศย และมการจดทะเบยนการเชาเปนระยะเวลาเกนกวาสามป (6.3) ใชประโยชนอน หมายถง การใชประโยชนอยางอนทไมใชเปนการประกอบเกษตรกรรม หรออยอาศย เชน ใชประโยชนในการประกอบกจการเชงพาณชย หรอใชประกอบอตสาหกรรม เปนตน (6.4) ใชประโยชนหลายประเภท หมายถง การใชประโยชนหลายประเภทในสงปลกสรางบนแปลงทด นเดยวกน และไมสามารถวดขนาดพนท ของท ดนแยกตามการใชประโยชน ได เชน ท ด น มสงปลกสราง โดยใชประโยชนสงปลกสรางนนเพออยอาศย และประกอบกจการเชงพาณชยบนแปลงทดนเดยวกน (6.5) วางเปลาหรอไมไดทาประโยชน หมายถง ทดนทมลกษณะอยางใดอยางหนง ดงน (1) ทดนททงไววางเปลา หมายถง ทดนทโดยสภาพสามารถใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอใชประโยชนเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอยางอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมหรอเปนทอยอาศย แตไมมการใชประโยชนในทดนนนตลอดปทผานมา ทงน กรณทดนทโดยสภาพแหงพนทนนไมสามารถใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมหรอเปนทอยอาศยได เพราะเหตธรรมชาตในทดนนนตลอดปทผานมา รวมถงทดนทไมสามารถใชประโยชนไดเพราะเหตอนพนวสยในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง ไมถอเปนทดนทงไววางเปลา (2) สงปลกสรางททงไววางเปลา หมายถง สงปลกสรางทกอสรางเสรจแลว หรอกอสรางยงไมแลวเสรจ ซงปลอยทงรางจนไมสามารถใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอใชประโยชนเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอยางอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมหรอเปนทอยอาศยไดในตลอดปทผานมา (3) ทดนทไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ หมายถง ทดนทใชประโยชนใน การประกอบเกษตรกรรม หรออยอาศย แตไมเปนไปตามประกาศกระทรวงการคลงและกระทรวงมหาดไทย

Page 41: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

39

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

เรอง หลกเกณฑการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางในการประกอบเกษตรกรรม และกาหนดการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางเปนทอยอาศยตลอดปทผานมา (4) สงปลกสรางทไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ หมายถง สงปลกสรางทกอสรางหรอปรบปรงเสรจแลวและโดยสภาพสามารถใชประโยชนได แตไม ไดใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรมหรอใชประโยชนเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอยางอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมหรอเปนทอยอาศยในตลอดปทผานมา (5) ทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ ไมใหหมายความรวมถงสงปลกสรางทอยระหวางการกอสราง ทดนหรอสงปลกสรางทถกรอนสทธในการใชประโยชนโดยผลของกฎหมาย หรอโดยคาสงของศาลหรอคาพพากษาของศาลหามมใหทาประโยชน หรออยระหวางการพจารณาพพากษาของศาลเกยวกบกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนหรอสงปลกสรางนน 1.2 รายการสงปลกสราง ใหบนทกรายละเอยด ดงน

1 178 บานเดยว 2 ชน ตก 100 7

ชน 1 50

ชน 2 50

111 บานเดยว 1 ชน ไม 50 50 3

ประเภทสงปลกสราง(ตามบญช

กรมธนารกษ)

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ม.)

หมายเหต

อายโรงเรอนหรอสงปลกสราง

(ป)

บานเลขทอนๆ

ประกอบเกษตรกรรม

รายการสงปลกสราง

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

ลกษณะสงปลกสราง

(ตก/ไม/ครงตกครงไม)

ขนาดพนทรวมของสงปลกสราง

(ตร.ม.)อยอาศย

(1) บานเลขท ใหบนทกบานเลขทในแตละหลงทตงอยบนทดนนน

(2) ประเภทสงปลกสราง ใหบนทกประเภทสงปลกสรางตามรายการทกาหนดในบญชราคาประเมนทนทรพยสงปลกสราง

(3) ลกษณะสงปลกสราง ใหบนทกลกษณะของสงปลกสรางนน เชน ตก, ไม, หรอครงตกครงไม (4) ขนาดพนท ใหบนทกขนาดพนทรวมของสงปลกสรางนน (5) ลกษณะการทาประโยชน ใหบนทกขนาดพนทสงปลกสรางตามการใชประโยชน หากใช

ประโยชนหลายประเภทในสงปลกสรางหลงเดยวกน ใหบนทกพนทรวมของสงปลกสรางตามการใชประโยชนหลายประเภทนน

(6) อายโรงเรอนหรอสงปลกสราง ใหบนทกอายโรงเรอนหรอสงปลกสราง (ป)

Page 42: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

40

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

2. แบบบญชรายการหองชด ใหบนทกตามรายการ ดงน

1 อาคารสนทรพย 2224 543 114 บางเขต บางเขน

อาคาร 1 200/1 50 50

200/2 50 50

อ าเภอ

เลขทะเบยนอาคารชด

เลขทหองชด

ทตง

โฉนดเลขท หนาส ารวจ ต าบลหมายเหต

อยอาศย อนๆวางเปลา/

ไมท าประโยชน

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ม.)

ชอ อปท. ....................................................

ท ชออาคารชดขนาดพนทรวม

(ตร.ม.)

(1) ชออาคารชด ใหบนทกชอของอาคารชด กรณทอาคารชดนนประกอบดวยหลายอาคาร ตองมการระบชออาคาร ซงการกาหนดชออาจกาหนดเปนอกษรภาษาไทย ภาษาองกฤษหรอตวเลขกได เชน อาคารสนทรพย อาคาร 1 อาคาร 2 หรออาคาร เอ อาคาร A เปนตน (2) เลขทะเบยนอาคารชด ใหบนทกเลขทะเบยนอาคารชด (3) ทตง ใหบนทกรายละเอยดเกยวกบทตงของอาคารชด ประกอบดวย โฉนดเลขท หนาสารวจ ตาบล และอาเภอ (4) เลขทหองชด (5) ขนาดพนทรวมของหองชด โดยใหนาขนาดพนทรวมทงหมดของทรพยสวนบคคลของเจาของหองชดแตละรายมารวมกน เชน ขนาดพนทหองชด ทจอดรถ เปนตน (6) ลกษณะการทาประโยชน ใหบนทกขนาดพนทตามการใชประโยชน

การปดประกาศและการสงบญชรายการทดนและสงปลกสรางใหผเสยภาษ หลงจากองคกรปกครองสวนทองถนจดทาบญชรายการทดนและสงปลกสรางแลว ใหองคกรปกครอง

สวนทองถนดาเนนการ ดงน 1. ปดประกาศบญชรายการทดนและสงปลกสรางไวทสานกงานหรอททาการขององคกรปกครอง

สวนทองถน หรอสถานทอนตามทเหนสมควรภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เชน ในเขตชมชน ฯลฯ เปนเวลาไมนอยกวา 30 วน เพอใหประชาชนตรวจสอบ ตามมาตรา 28

2. สงขอมลทดนและสงปลกสรางตามบญชรายการทดนและสงปลกสรางใหแกผเสยภาษ โดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หรอดาเนนการผานทางสออเลกทรอนกส ทงน เปนไปตามทองคกรปกครองสวนทองถนกาหนด

3. ขอมลรายการทดนและสงปลกสรางทสงใหแกผเสยภาษจะตองปรากฏลาดบเดยวกบทประกาศในบญชรายการทดนและสงปลกสราง

Page 43: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

41

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

การแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสราง การแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสรางสามารถดาเนนการได 2 แนวทาง ดงน 1. องคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบพบวาบญชรายการทดนและสงปลกสรางไมถกตอง ตามความเปนจรง ผบรหารทองถนมอานาจสงแกไขเพมเตมบญชรายการทดนและสงปลกสรางได 2. ผเสยภาษตรวจสอบรายการขอมลทดนและสงปลกสรางของตนเองแลวเหนวาไมถกตอง เชน ขนาดทดนและสงปลกสราง หรอลกษณะการใชประโยชน ไมตรงตามความเปนจรง ใหยนคารองตอผบรหารทองถนเพอขอแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสราง และใหผบรหารทองถนดาเนนการ ดงน

2.1 มคาสงใหเจาพนกงานสารวจดาเนนการตรวจสอบขอเทจจรง หากพบวาไมถกตองจรง ใหเจาพนกงานสารวจรายงานใหผบรหารทองถนทราบ

2.2 เจาพนกงานสารวจแกไขเพมเตมบญชรายการทดนและสงปลกสราง 2.๓ แจงผลการดาเนนการใหผเสยภาษทราบภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบคารองจากผเสยภาษ

การแจงเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง 1. ภายหลงจากท เจาพนกงานสารวจสารวจรายการทดนและสงปลกสรางแลว ผ เสยภาษ ไดเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสราง มผลทาใหทดนหรอสงปลกสรางตองเสยภาษ ในอตราทสงขนหรอลดลง ใน 4 กรณ ดงน 1.1 กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม เปนการใชประโยชนเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอนนอกจากเปนทอยอาศย หรอทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ 1.2 กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนเปนทอยอาศย เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรม หรอทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ 1.3 กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย หรอทงไววางเปลาหรอไม ไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ 1.4 กรณเปลยนแปลงจากการทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย เชน เดมเจาของทดนทงทดนไววางเปลา ตอมานาทดนไปใหเชา และผเชาประกอบเกษตรกรรม เปนกรณทผเสยภาษเปลยนแปลงการใชประโยชนทาใหตองเสยภาษลดลง ผเสยภาษตองแจงเปลยนแปลงการใชประโยชนตอองคกรปกครองสวนทองถนภายใน 60 วน นบแตวนทมการเปลยนแปลง ตามแบบแจงเปลยนแปลงการใชประโยชน เพอทองคกรปกครองสวนทองถนจะไดแกไขฐานขอมล 2. การเปลยนแปลงการใชประโยชนจะมผลตอการประเมนภาษในปตอไป เชน กรณเจาของทดนเปลยนแปลงการใชประโยชน ในทดนและส งปลกสรางกอนปทจะเรมการจดเกบภาษ ในป 2563 เชน วนท 1 มกราคม – วนท 30 พฤศจกายน ป 2562 เจาของทดนทงทดนไววางเปลาไมไดทาประโยชน ตอมาวนท 1 ธนวาคม 2562 เจาของทดนนาทดนไปใหเชา และผเชาประกอบเกษตรกรรม เจาของทดน

Page 44: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

42

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

จะตองแจงเปลยนแปลงการใชประโยชนภายในวนท 29 มกราคม 2563 เพอองคกรปกครองสวนทองถน จะไดแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสราง และประเมนภาษทดนและสงปลกสรางในป 2563 ตามการ ใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอกรณการเปลยนแปลงการใชประโยชนเกดขนในป 2563 จะมผลตอการประเมนภาษตามการใชประโยชนในป 2564

Page 45: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

43

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สวนท 4 ขนตอนการจดท าและประกาศราคาประเมนทนทรพยของทดนและสงปลกสราง อตราภาษ

และรายละเอยดอนทจ าเปนในการจดเกบภาษ

1. กรมธนารกษหรอสานกงานธนารกษพนทจะจดสงบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชดใหแกองคกรปกครองสวนทองถนซงทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชดนนตงอยในเขตองคกรปกครองสวนทองถน ภายใน 30 วน นบแตวนทคณะอนกรรมการประจาจงหวดประกาศใชราคาประเมนทนทรพย

2. ใหองคกรปกครองสวนทองถนนาบญชราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชด บญชเทยบเคยงราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนหรอสงปลกสราง ทไดรบจากกรมธนารกษหรอสานกงานธนารกษพนท มาปดประกาศใหประชาชนทราบ

3. ใหองคกรปกครองสวนทองถนนาขอมลรายการทดน สงปลกสราง และหองชด ทสารวจได ตามบญชรายการทดนและสงปลกสราง และบญชรายการหองชด มาจดทาบญชราคาประเมนทนทรพย ของทดนและสงปลกสราง และบญชราคาประเมนทนทรพยหองชด โดยมขนตอนในการคานวณราคาประเมนทนทรพยของทดน สงปลกสราง และหองชด ดงน

3.1 การค านวณราคาประเมนทนทรพยของทดน 3.1.1 นาขอมลทดนตามบญชรายการทดนมาตรวจสอบราคาประเมนทนทรพยทดนจาก

บญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนรายแปลงวาถกตองตรงกนหรอไม ซงไดแก โฉนดเลขทดน หนาสารวจ ตาบล อาเภอ แผนทภมประเทศ ระวาง แผน มาตราสวน เลขทดน เนอท หากขอมลถกตองตรงกน กสามารถนาราคาประเมนทนทรพยทดนทปรากฏในบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนไปใชได แตหากตรวจสอบแลวพบวา มขอมลรายการใดรายการหนงในบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนไมถกตองตรงกนกบรายการ ถอวาราคาประเมนทดนแปลงนนไมถกตอง ใหตดตอสานกงานทดนทรบผดชอบหรอสานกงานธนารกษพนทเพอตรวจสอบ และปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนตอไป

3.1.2 กรณแปลงทดนทแบงแยกใหม แปลงทดนตกหลน เฉพาะเอกสารสทธประเภทโฉนดทดน และหนงสอรบรองการทาประโยชน (น.ส.๓ ก) ทตรวจสอบแลวไมพบราคาประเมนทนทรพยทดน รายแปลง แตพบรปแปลงและราคาประเมนทดนในแผนทประกอบบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนรายแปลง หรอไมพบรปแปลงทดนในแผนทประกอบบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดน ตองตรวจสอบขอมลทปรากฏอยในโฉนดทดน ซงจะแสดงขอมลระวางในระบบพกดฉาก UTM (ระวาง-แผน) และเลขทดน ถาถกตองตรงกน ใหพนกงานประเมนเทยบเคยงราคากบแปลงทดนขางเคยงทมสภาพคลายคลงกน และ มระยะความลกของแปลงทดนใกลเคยงกน โดยตรวจสอบจากแผนทประกอบบญชกาหนดราคาประเมนทดน ทกรมธนารกษจดทาขน

3.1.3 หากปรากฏวาทดนแปลงใดไมไดกาหนดราคาประเมนทนทรพยไวในบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนและแผนทประกอบบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนรายแปลง ในการคานวณมลคาทดน ใหพนกงานประเมนเทยบเคยงราคากบแปลงทดนขางเคยงทมสภาพคลายคลงกน และมระยะความลกของแปลงทดนใกลเคยงกน โดยตรวจสอบจากแผนทประกอบบญชกาหนดราคาประเมนทดนทกรมธนารกษจดทาขน

Page 46: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

44

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

3.1.4 สาหรบเอกสารสทธประเภทอนทนอกเหนอจากโฉนดทดน หรอหนงสอรบรองการทาประโยชน (น.ส.3 ก) ใหใชบญชก าหนดราคาประเหนทนทรพยทดน ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรหเกยวกบอสงหารหทรพย ส าหรบทดนซงหเอกสารสทธประเภทอนนอกเหนอจากโฉนดทดน หรอหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.) โดยดาเนนการ

(1) ตรวจสอบขอมลจากเอกสารสทธเพอระบตาแหนงทตง ตาบล อาเภอ จงหวด จากบญชก าหนดราคาประเหนทนทรพยทดน ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรหเกยวกบอสงหารหทรพย ส าหรบทดนซงหเอกสารสทธประเภทอนนอกเหนอจากโฉนดทดน หรอหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.)

(2) พจารณาจากบรเวณทตงของทดนแปลงทจะประเมนราคาวาตงอยในบรเวณหนวยทดนใด เพอใหทราบราคาประเมนทดน (บาทตอตารางวา) จากบญชก าหนดราคาประเหนทนทรพยทดน ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรหเกยวกบอสงหารหทรพย ส าหรบทดนซงหเอกสารสทธประเภทอนนอกเหนอจากโฉนดทดน หรอหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.) เพอนามาคานวณ

(๓) วดควาหลกของแปลงทดนจากดานทตดถนนใหวดระยะควาหลกจากกงกลางแปลงดานทตดถนนไปจนถงสดแปลงทดนบรเวณกงกลางแปลง ยกเวนแปลงรปธงใหวดต งฉากจากขาธงไปสดแปลง และวดควาหลกแปลงทดนตาหหาตราสวนของแผนทหหนวยวดเปนเหตร

(๔) รปแปลงทดน ซงลกษณะรปแปลงทดนแตละพ นทหหลากหลายแบบ 3.1.5 ใหนาราคาประเมนทนทรพยทดนทกาหนดไวตามบญชก าหนดราคาประเหนทนทรพย

ทดน ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรหเกยวกบอสงหารหทรพย ส าหรบทดนซงหเอกสารสทธประเภทอนนอกเหนอจากโฉนดทดน หรอหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.) (บาทตอตารางวา) คณดวยจานวนเนอทของทดนแปลงนนๆ เชน

จานวนเนอทดน 4 ไร 3 งาน 41 ตารางวา คดเปน 1,941 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 1,500 บาท มลคาทดนทงแปลง = 1,941 x 1500 = 2,911,500 บาท

๑ โฉนด ๑๙๔๙๖ ๔ ๓ ๔๑ ๒ 1,941 1,500 2,911,500

หมายเหต ลกษณะการท าประโยชนทดน ๑. ประกอบเกษตรกรรม๒. อยอาศย๓. อนๆ๔. ทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ5. ใชประโยชนหลายประเภท

ลกษณะการท าประโยชน

รวมราคาประเมนทดน

(บาท)

เลขทเอกสารสทธ

จ านวนเนอทดน

งาน

ราคาประเมนตอ ตร.ว.

(บาท)

ราคาประเมนทนทรพยของทดน

วาไรท ประเภททดน

ค านวณเปน ตร.ว.

Page 47: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

45

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

3.2 การค านวณราคาประเมนทนทรพยสงปลกสราง 3.2.1 ใหตรวจสอบประเภทโรงเรอนสงปลกสรางบนแปลงทดน โดยพจารณาจากใบอนญาตกอสรางอาคาร (แบบ อ.1) หรอจากการสารวจเกบขอมล วาเปนอาคารประเภทใด และมประเภทโรงเรอน สงปลกสรางตรงตามบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสรางหรอไม (1) หากมประเภทโรงเรอนสงปลกสรางตรงตามบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพย ใหนาราคาประเมนตอตารางเมตรตามประเภทโรงเรอนสงปลกสรางในบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสรางมาคานวณราคาโรงเรอนสงปลกสรางและหกคาเสอมอาคาร (2) หากไมมประเภทโรงเรอนสงปลกสรางตรงตามบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพย ใหพนกงานประเมนเทยบเคยงราคาประเมนสงปลกสรางตามบญชเทยบเคยงสงปลกสรางทกรมธนารกษจดทาขน แลวคานวณตาม (1) (3) กรณสงปลกสรางทมลกษณะพเศษซงไมสามารถเทยบเคยงตามบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสราง ใหดาเนนการ ดงน (3.1) ใหผมหนาทเสยภาษแจงบญชแสดงมลคาสงปลกสรางและแบบแสดงปรมาณวสดและแรงงานทใชในการกอสรางใหกบองคกรปกครองสวนทองถนประเมนราคาสงปลกสรางนน หรอจางผประเมนราคาตามบญชรายชอทกระทรวงการคลงประกาศกาหนด เปนผประเมนราคาสงปลกสรางประเภทนนๆ และใชราคาประเมนดงกลาวเปนเกณฑในการคานวณภาษ โดยผมหนาทเสยภาษเปนผออกคาใชจาย ทงน ใหดาเนนการใหแลวเสรจภายใน 60 วน นบจากวนทไดรบแจงเปนหนงสอจากผบรหารทองถน (3.2) หากผมหนาท เสยภาษไมสงมลคาสงปลกสรางใหใชราคาประเมน สงปลกสรางลกษณะพเศษโดยเทยบเคยงจากสงปลกสรางทมลกษณะคลายคลงกน เพอประโยชนในการประเมนภาษในปนนไปพลางกอน แลวใหองคกรปกครองสวนทองถนจางผประเมนราคาตามบญชรายชอ ทกระทรวงการคลงประกาศกาหนดมาดาเนนการโดยใหผเสยภาษเปนผออกคาใชจาย (3.3) หากมลคาสงปลกสรางตามขอ (3.1) ไมเปนทยอมรบขององคกรปกครองสวนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนจางผประเมนราคาตามบญชรายชอทกระทรวงการคลงประกาศกาหนดรายอนมาดาเนนการ โดยองคกรปกครองสวนทองถนเปนผออกคาใชจาย 3.2.2 วธการคานวณราคาประเมนทนทรพยสงปลกสราง ใหนาพนทใชสอยของสงปลกสรางทงหมด x ราคาประเมนโรงเรอนสงปลกสราง ตอตารางเมตร x คาเสอมราคา

3.2.3 การคานวณคาเสอมราคา ใหพจารณาจากตารางกาหนดอตรารอยละของคาเสอมโรงเรอนสงปลกสรางทแนบทายบญชกาหนดราคาประเมนทนทรพยโรงเรอนสงปลกสราง ดงน

(1) วสดสวนใหญเปนคอนกรตหรอเหลกใหหกคาเสอมตามตารางกาหนดอตรารอยละของคาเสอมโรงเรอนสงปลกสรางประเภทตก โดยหกคาเสอมปท 1 ถงปท 10 รอยละ 1 ตอป ปท 11 ถงปท 42 รอยละ 2 ตอป ปท 43 เปนตนไป ใหหกคาเสอมรอยละ 76 ตลอดอายการใชงานของโรงเรอนสงปลกสรางนน

(2) วสดสวนใหญเปนครงตกครงไมใหหกคาเสอมตามตารางกาหนดอตรารอยละของ คาเสอมโรงเรอนสงปลกสรางประเภทครงตกครงไม โดยหกคาเสอมปท 1 ถงปท 5 รอยละ 2 ตอป ปท 6 ถงปท 15 รอยละ 4 ตอป ปท 16 ถงปท 21 รอยละ 5 ตอป และตงแตปท 22 เปนตนไป ใหหกคาเสอม รอยละ 85 ตลอดอายการใชงานของโรงเรอนสงปลกสรางนน

(3) วสดสวนใหญเปนไมใหหกคาเสอมตามตารางกาหนดอตรารอยละของคาเสอมโรงเรอนสงปลกสรางประเภทไม โดยใหหกปท 1 ถงปท 5 รอยละ 3 ตอป ปท 6 ถงปท 15 รอยละ 5 ตอป

Page 48: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

46

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ปท 16 ถงปท 18 รอยละ 7 ตอป และตงแตปท 19 เปนตนไป ใหหกคาเสอมรอยละ 93 ตลอดอายการ ใชงานของโรงเรอนสงปลกสรางนน

ตวอยาง บานเดยว มพนทใชสอย 376 ตารางเมตร อายการใชงาน 20 ป บญชกาหนดราคาประเมนทน

ทรพยประเภทบานเดยว ราคาประเมนตารางเมตรละ 7,500 บาท และตารางการหกคาเสอมฯ ประเภทตก กาหนดอตราคาเสอมของอาคารทมอาย 20 ป ทรอยละ 30 มลคาคงเหลอรอยละ 70 คานวณมลคาได ดงน

ราคาประเมนทนทรพยของโรงเรอนสงปลกสราง = พนทใชสอยทงหมด x ราคาประเมนตอตารางเมตร x (100 – คาเสอม)

= 376 x 7,500 x 70% = 1,974,000 บาท

1 บานเดยว ตก 2 376 - 7,500 2,820,000 20 30 1,974,000 4,885,500 - 50 - -

คงเหลอราคาประเมนทนทรพย

ทตองช าระภาษ (บาท)

ราคาประเมนทนทรพยของสงปลกสรางคดเปน

สดสวนตามการใช

ประโยชน(รอยละ)

อายสงปลกสราง (ป)

คาเสอม (รอยละ)

ประเภทของสงปลกสรางตามบญช

กรมธนารกษ

ลกษณะสงปลกสราง (ตก/ไม/

ครงตกครงไม)

อตราภาษ(รอยละ)

คาเสอมรวมราคา

สงปลกสราง (บาท)

ขนาดพนทสงปลกสราง

(ตร.ม.)

ราคาประเมนสงปลกสรางตอ ตร.ม.

ราคาประเมนของทดนและ

สงปลกสรางตามสดสวนการใช

ประโยชน

รวมราคาประเมนของทดนและสงปลกสราง

ทลกษณะการท าประโยชน

หกมลคาฐานภาษทไดรบ

ยกเวน (ลานบาท)

ราคาประเมนสงปลกสราง

หลงหกคาเสอม (บาท)

3.3 การค านวณราคาประเมนทนทรพยสงปลกสรางทเปนหองชด 3.3.1 ใหตรวจสอบชออาคารชด และชนทตงหองชดใหตรงกบบญชราคาประเมนทนทรพย หองชด เพอใหทราบราคาประเมนตารางเมตรละเทาใด 3.3.2 นาพนทรวมของทรพยสวนบคคล (ตารางเมตร) x ราคาประเมนทนทรพยหองชด (บาท/ตารางเมตร) โดยไมตองหกคาเสอม

อายสงปลกสราง (ป) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

ประเภทตกหกรอยละ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 72

ประเภทตกครงไมหกรอยละ

2 4 6 8 10 14 18 22 26 30 34 38 42 46 50 55 60 65 70 75 80

ประเภทไมหกรอยละ

3 6 9 12 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 72 79 86

76 % ตลอดอายการใชงาน

85 % ตลอดอายการใชงาน

93 % ตลอดอายการใชงาน

หมายเหต : การนบจ านวนปใหเรมนบจากวน เดอน ปทกอสรางแลวเสรจจนถงปภาษ โดยดจากวนก าหนดเลขทบานในทะเบยนบาน, ใบรบรองการกอสรางอาคารฯ หรอหนงสอรบรองอายอาคารจากหนวยงานทเกยวของ และใหนบจ านวนตามปปฏทนเปนปๆ เศษของปใหนบเปนหนงป

ตารางก าหนดอตรารอยละของคาเสอมสงปลกสราง

Page 49: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

47

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ตวอยาง หองชดพกอาศยเลขท 200/1 มเนอทหองชดรวม 50 ตารางเมตร อยในชน 1 ราคาประเมนทนทรพยตารางเมตรละ 25,000 บาท วธการคานวณราคาประเมนทนทรพยหองชด ราคาประเมนทนทรพยหองชด = 50 x 25,000 = 1,250,000 บาท

1 อาคารสนทรพย 2224 ต. บางเขน อาคาร 1 ชน 1 200/1 50 2 25,000 1,250,000 50 - -

200/2 50 2 25,000 1,250,000 50 - -

หมายเหต ๑. ประกอบเกษตรกรรม๒. อยอาศย๓. อนๆ๔. ทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ

ทตงอาคารชด/หองชด

คงเหลอราคาประเมน

ทนทรพยทตองช าระภาษ

(บาท)

อตราภาษ(รอยละ)

ลกษณะการท าประโยชน

หกมลคาฐานภาษ

ทไดรบการยกเวน

(ลานบาท)

เลขทะเบยนอาคารชด

ชออาคารชด/หองชด

ราคาประเมนอาคารชด/หอง

ชด (บาท)

ราคาประเมนตอ ตร.ม.

(บาท)

ขนาดพนทรวม (ตร.ม.)

เลขทหองชดลกษณะการท าประโยชน

4. ใหองคกรปกครองสวนทองถนประกาศราคาประเมนทนทรพยของทดน สงปลกสราง และ สงปลกสรางทเปนหองชด อตราภาษทจดเกบ และรายละเอยดอนทจาเปนในการจดเก บภาษทดนและ สงปลกสรางของผมหนาทเสยภาษแตละรายไว ณ สานกงานหรอททาการขององคกรปกครองสวนทองถนเพอใหประชาชนทราบกอนวนท 1 กมภาพนธของทกป หรอเผยแพรประชาสมพนธผานเวบไซตขององคกรปกครองสวนทองถน หรอสถานทอนตามทผบรหารเหนสมควร

Page 50: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

48

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 4 การประเมนภาษ

สวนท 1 ฐานภาษ

คอ มลคาทงหมดของทดนหรอสงปลกสราง โดยการคานวณมลคาของทดนหรอสงปลกสราง เปนไปตามหลกเกณฑ ดงน (มาตรา 32)

(1) ทดน ใหใชราคาประเมนทนทรพยทดนเปนเกณฑในการคานวณ (2) สงปลกสราง ใหใชราคาประเมนทนทรพยสงปลกสรางเปนเกณฑในการคานวณ (3) สงปลกสรางทเปนหองชด ใหใชราคาประเมนทนทรพยหองชดเปนเกณฑในการคานวณ

สวนท 2 การยกเวนมลคาของฐานภาษ

ใหองคกรปกครองสวนทองถนหกมลคาของฐานภาษออกกอนทจะนาไปคานวณภาษ หากเขาหลกเกณฑดงตอไปน 1. ทดนหรอสงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรมอยในเขตองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษของทดนหรอสงปลกสรางนนรวมกนไมเกน 50 ลานบาท โดยมวธการคานวณ ดงน (1.1) กรณเปนเจาของแปลงเดยว ใหนามลคาของทดนและสงปลกสรางนนหกดวย 50 ลานบาท สวนทเหลอคอมลคาของฐานภาษ หากมลคาของฐานภาษทคานวณไดดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย (1.2) กรณเปนเจาของมากกวา 1 แปลง ใหนามลคาทดนและสงปลกสรางนนหกดวย 50 ลานบาท โดยใหหกมลคาของทดนและสงปลกสรางของแปลงทมมลคาสงสดกอนแลวหกมลคาของทดนและสงปลกสรางทมมลคาสงในลาดบรองลงมาตามลาดบ เมอหกครบ 50 ลานบาทแลว มลคาทรพยสนทเหลอแตละแปลงคอมลคาของฐานภาษ หากมลคาของฐานภาษดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย 2. ทดนและสงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานในวนท 1 มกราคมของปภาษนน ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท โดยมวธการคานวณ คอ ใหนามลคาของทดนและสงปลกสรางหกดวย 50 ลานบาท สวนทเหลอคอมลคาของฐานภาษ หากมลคาของ ฐานภาษทคานวณไดดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย 3. กรณทบคคลธรรมดาเปนเจาของสงปลกสราง แตไมไดเปนเจาของทดนและใชสงปลกสรางดงกลาวเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบาน ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษไมเกน 10 ลานบาท โดยมวธการคานวณ คอ ใหนามลคาของสงปลกสรางนนหกดวย 10 ลานบาท สวนทเหลอคอมลคาของฐานภาษ หากมลคา ของฐานภาษทคานวณไดดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย

Page 51: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

49

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ขอสงเกต (1) ใน 3 ปแรกของการจดเกบภาษ คอ ป 2563 – 2565 ทดนของบคคลธรรมดาทใชประโยชน

ในการประกอบเกษตรกรรมใหไดรบยกเวนการจดเกบภาษ (2) ทดนหรอสงปลกสรางของนตบคคลไมไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษ (3) กรณเจาของทดนและสงปลกสราง หรอเจาของสงปลกสรางตองยายชอออกจากทะเบยนบานของ

ตนเพราะเหตจาเปนทางราชการ ทดนและสงปลกสรางยงคงไดรบการยกเวนมลคาของฐานภาษ โดยผเปนเจาของทดนและสงปลกสราง หรอเจาของสงปลกสรางตองนาหนงสอรบรองเหตจาเปนทางราชการในการยายชอออกจากทะเบยน ซงออกโดยหนวยงานตนสงกดททาใหตองยายชอออกจากทะเบยนบานนนมาแสดงตอองคกรปกครองสวนทองถนทเปนทตงของทดนและสงปลกสรางนน แตการยายชอนนตองไมเปนการยายเขาในทะเบยนบานของทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสรางอน ซงบคคลดงกลาวเปนเจาของ

สวนท 3 อตราภาษ 1. เพดานอตราภาษแยกตามการใชประโยชนไดดงน

1.1 ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม อตราภาษไมเกนรอยละ 0.15 ของฐานภาษ

1.2 ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนเปนทอยอาศย อตราภาษไมเกนรอยละ 0.3 ของฐานภาษ

1.3 ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนอนนอกจาก (1) หรอ (2) อตราภาษไมเกนรอยละ 1.2 ของฐานภาษ 1.4 ทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพอตราภาษ ไมเกนรอยละ 1.2 ของฐานภาษ

2. อตราทใชจดเกบจรง ใน 2 ปแรก คอป พ.ศ. 2563 และป พ.ศ. 2564 จะใชอตราภาษตามมลคาของฐานภาษ ดงน

ประเภททดนและสงปลกสราง มลคา (ลานบาท) อตราภาษ (รอยละ)

เกษตรกรรม (บคคลธรรมดาเปนเจาของ)

ไมเกน 75 0.01 เกน 75 - 100 0.03

เกน 100 - 500 0.05 เกน 500 – 1,000 0.07 เกน 1,000 ขนไป 0.10

Page 52: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

50

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ประเภททดนและสงปลกสราง มลคา (ลานบาท) อตราภาษ (รอยละ) เกษตรกรรม

(นตบคคลเปนเจาของ) ไมเกน 75 0.01

เกน 75 - 100 0.03 เกน 100 - 500 0.05

เกน 500 – 1,000 0.07 เกน 1,000 ขนไป 0.10

ประเภททดนและสงปลกสราง มลคา (ลานบาท) อตราภาษ (รอยละ)

ทอยอาศยหลงหลก (กรณทดนและสงปลกสรางท

เจาของเปนบคคลธรรมดาและมชอ อยในทะเบยนบานตามกฎหมาย วาดวยการทะเบยนราษฎรในวนท 1 มกราคม ของปภาษนน

ไมเกน 25 0.03 เกน 25 – 50 0.05 เกน 50 ขนไป 0.1

ประเภททดนและสงปลกสราง มลคา (ลานบาท) อตราภาษ (รอยละ)

ทอยอาศยหลงอนๆ ไมเกน 50 0.02 เกน 50 – 75 0.03 เกน 75 - 100 0.05 เกน 100 ขนไป 0.10

ประเภททดนและสงปลกสราง มลคา (ลานบาท) อตราภาษ (รอยละ)

1. อนๆ 2. ทดนหรอสงปลกสรางททงไว วางเปลาหรอไมไดท าประโยชน ตามควรแกสภาพ (เสยเพม 0.3% ทก 3 ป แตรวมแลวไมเกน 3%)

ไมเกน 50 0.3 เกน 50 - 200 0.4

เกน 200 – 1,000 0.5 เกน 1,000 – 5,000 0.6

เกน 5,000 ขนไป 0.7

3. ตงแตป 2565 อตราทใชในการจดเกบจะถกกาหนดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา กรณทองคกรปกครองสวนทองถนใดประสงคจะจดเกบภาษในอตราทสงกวาพระราชกฤษฎกาสามารถดาเนนการไดโดยตราขอบญญตทองถนกาหนดอตราภาษทใชจดเกบภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนนได แตตองไมเกนอตราทกาหนดตามมาตรา 37 โดยมขนตอนดาเนนการ ดงน 3.1 ในการตราขอบญญตทองถนขององคกรปกครองสวนทองถน ยกเวนกรงเทพมหานคร กอนการลงนามใชบงคบขอบญญตทองถน ใหผบรหารทองถนเสนออตราภาษตามรางขอบญญตทองถน ใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดใหความเหนชอบกอน เมอคณะกรรมการภาษทดนและ สงปลกสรางประจาจงหวดเหนชอบกบอตราภาษแลว ใหผบรหารทองถนลงนามใชบงคบขอบญญตทองถนตอไปได

Page 53: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

51

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

3.2 กรณทคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดไมเหนชอบกบอตราภาษ ใหสงความเหนเกยวกบอตราภาษคนผบรหารทองถนเพอเสนอสภาทองถนดาเนนการแกไขอตราภาษตามความเหนของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด หรอพจารณายนยนดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสองในสามใหแลวเสรจภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบความเหนเกยวกบอตราภาษคนจากคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวด หากสภาทองถนดาเนนการแกไขไมแลวเสรจหรอสภาทองถนพจารณายนยนดวยคะแนนเสยงนอยกวาสองในสามของจานวนสมาชกสภาทองถนทงหมดเทาทมอย ใหรางขอบญญตนนตกไป

สวนท 4 การลดและการยกเวนภาษ

ทดนหรอสงปลกสรางอาจไดรบการลดหรอยกเวนภาษหากเขาหลกเกณฑ ดงตอไปน 1. ลดภาษสาหรบทดนหรอสงปลกสรางบางประเภทตามทกาหนดในพระราชกฤษฎกา ดงน 1.1 ลดภาษใหรอยละ 50 ของจานวนภาษทจะตองเสยสาหรบทดนและสงปลกสราง หรอ สงปลกสราง หรอหองชด ทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานในวนท 1 มกราคมของปภาษนน ทไดโอนสทธในหนงสอแสดงสทธหรออสงหารมทรพยอนรบเปนมรดก กอนวนท ๑๓ มนาคม 2562 แตไมใชบงคบกบผรบโอนทดนและสงปลกสราง หรอหองชดในทอดตอ ๆ ไป 1.2 ลดภาษรอยละ 90 ของจานวนภาษทจะตองเสยของทรพยสน ดงตอไปน 1.2.1 อสงหารมทรพยรอการขายของสถาบนการเงนตามกฎหมายวาดวยธรกจสถาบนการเงนเปนเวลาไมเกน 5 ปนบจากวนทไดกรรมสทธ 1.2.2 อสงหารมทรพยรอการขายของบรษทบรหารสนทรพยตามกฎหมายวาดวยบรษทบรหารสนทรพย เปนเวลาไมเกน 5 ปนบจากวนทไดกรรมสทธ 1.2.3 อสงหารมทรพยรอการขายของสถาบนการเงนทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน ตามกฎหมายจดตงสถาบนการเงนเฉพาะกจ เปนเวลาไมเกน 5 ปนบจากวนทไดกรรมสทธ 1.2.4 ทดนหรอสงปลกสรางทนามาพฒนาเปนโครงการจดสรรเพออยอาศย หรออตสาหกรรม ตามกฎหมายวาดวยการจดสรรทดน เปนเวลาไมเกน 3 ป นบจากวนทไดรบอนญาตใหทาการจดสรรทดนดงกลาว 1.2.5 ทดนหรอสงปลกสรางทนามาพฒนาเปนอาคารชดเพออยอาศยตามกฎหมาย วาดวยอาคารชด เปนเวลาไมเกน 3 ป นบจากวนทไดรบอนญาตกอสรางอาคารชดดงกลาว 1.2.6 ทดนหรอสงปลกสรางทนามาพฒนาเปนนคมอตสาหกรรมตามกฎหมายวาดวย การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย เปนเวลาไมเกน 3 ป นบจากวนทไดรบอนญาตจดตงนคมอตสาหกรรมดงกลาว 1.2.7 ทดนหรอสงปลกสรางตามกฎหมายวาดวยการจดสรร กฎหมายวาดวยอาคารชด หรอกฎหมายวาดวยการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยทอยระหวางรอการขาย เปนเวลาไมเกน 2 ป นบจากวนท 13 มนาคม 2562 1.3 ลดภาษรอยละ 90 ของจานวนภาษทจะตองเสยสาหรบทดนและสงปลกสรางทใชประโยชนในกจการของสถานอดมศกษาและโรงเรยน ดงตอไปน 1.3.1 สถานอดมศกษาของเอกชนซงเปนการศกษาขนพนฐานตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชน

Page 54: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

52

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

1.3.2 โรงเรยนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน ไดแก โรงเรยนในระบบ และโรงเรยนนอกระบบ ประเภทสอนศาสนา ศนยการศกษาอสลามประจามสยด (ตาดกา) และสถาบนศกษาปอเนาะ 1.4 ลดภาษรอยละ 90 ของจานวนภาษทจะตองเสยของทรพยสนทใชเปนสถานทเลนกฬา สวนสตว สวนสนก หรอทจอดรถสาธารณะ 1.5 ลดภาษรอยละ 90 ของจานวนภาษทจะตองเสยของทรพยสนทเปนโครงสรางพนฐานดานคมนาคม ดงตอไปน 1.5.1 อสงหารมทรพยทเปนโครงสรางพนฐานดานคมนาคมทางอากาศ เฉพาะสวนของทดนทใชเปนทางขนลงอากาศยาน ทางขบ ลานจอดอากาศยาน และหลดจอดอากาศยานระยะไกล 1.5.2 อสงหารมทรพยทเปนโครงสรางพนฐานดานคมนาคมทางบก ทเปนทางพเศษและทางพเศษระหวางเมอง เฉพาะสวนดงตอไปน (ก) ทางยกระดบ (ข) ทดนทตงของถนนหรอทางยกระดบ (ค) ทดนทเปนลานจอดรถโดยสารสาธารณะในสถานขนสงผโดยสาร 1.5.3 อสงหารมทรพยทเปนโครงสรางพนฐานดานคมนาคมทางราง เฉพาะสวนดงตอไปน (ก) สงปลกสรางทใชเปนเสนทางเดนรถไฟฟา (ข) ทดนทตงของเสนทางเดนรถไฟฟาสวนทอยเหนอพนดน (ค) ทดนและสงปลกสรางทใชเปนทจอดรถยนตสาหรบผโดยสารรถไฟฟา 1.6 ลดภาษรอยละ 50 ของจานวนภาษทจะตองเสยของทรพยสนทเปนโครงสรางพนฐานดานพลงงาน ดงตอไปน 1.6.1 อสงหารมทรพยท เปนโครงสรางพนฐานดานพลงงาน เฉพาะสวนของทดนและ สงปลกสรางทใชเปนโรงผลตไฟฟา 1.6.2 อสงหารมทรพยท เปนโครงสรางพนฐานดานพลงงาน เฉพาะสวนของทดนและ สงปลกสรางทใชเปนเขอน 2. ลดหรอยกเวนภาษในกรณทดนหรอสงปลกสรางไดรบความเสยหายมากหรอถกทาลาย ใหเสอมสภาพดวยเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไป โดยมแนวทาง ดงน 2.1 เมอมเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไปเกดขนและเหตดงกลาวไดยตลงแลว ผบรหารทองถนอาจประกาศลดหรอยกเวนภาษในปตอไป โดยดาเนนการตามขนตอนดงน (1) ประกาศใหผเสยภาษทประสงคจะขอลดหรอยกเวนภาษมาลงทะเบยนแจงรายชอและรายละเอยดความเสยหายภายในระยะเวลา สถานท และวธการทผบรหารทองถนกาหนด (2) ประกาศรายชอผเสยภาษทมาลงทะเบยน ณ สานกงานหรอททาการขององคกรปกครองสวนทองถนเปนเวลาไมนอยกวา 15 วน (3) แตงตงเจาหนาทดาเนนการสารวจขอมลความเสยหายของผเสยภาษ (4) จดทาบญชรายชอ จานวนพนทและสดสวนของทดนและสงปลกสรางทไดรบความเสยหายหรอถกทาลาย และจานวนภาษทเหนควรลดหรอยกเวนภาษตามหลกเกณฑดงน (4.1) เสยหายไมเกน 2 ใน 3 ของจานวนเนอททงหมด ใหลดภาษตามสวนทเสยหาย (4.2) เสยหายเกนกวา 2 ใน 3 ของจานวนเนอททงหมด ใหไดรบยกเวนภาษ

Page 55: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

53

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

(5) รายงานบญชตาม (4) รวมทงขอเทจจรงและเอกสารทเกยวของไปยงคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ เพอขอความเหนชอบตามรอบระยะเวลาดงน (5.1) รอบท 1 ภายในเดอนเมษายน (5.2) รอบท 2 ภายในเดอนสงหาคม (5.3) รอบท 3 ภายในเดอนธนวาคม (6) เมอไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลว ใหผบรหารทองถนดาเนนการลดหรอยกเวนภาษทดนและสงปลกสรางแกผเสยภาษในปตอไป 3. ลดหรอยกเวนภาษในกรณทดนหรอสงปลกสรางของผเสยภาษรายใดไดรบความเสยหาย หรอ ถกรอถอน หรอทาลาย หรอชารดเสยหายจนเปนเหตใหตองซอมแซมในสวนสาคญ โดยมได มสาเหตมาจาก ผเสยภาษ โดยเนนการตามขนตอนดงน 3.1 ยนคารองตอผบรหารทองถนภายใน 15 วน นบแตวนททดนหรอสงปลกสรางไดรบความเสยหายฯ 3.2 ใหผบรหารทองถนแตงตงเจาหนาทดาเนนการสารวจขอมลความเสยหายของผเสยภาษ 3.3 ใหผบรหารทองถนจดทาบญชรายชอ จานวนพนทและสดสวนของทดนและสงปลกสรางทไดรบความเสยหายฯ และจานวนภาษทเหนควรลดหรอยกเวนภาษตามหลกเกณฑดงน (1) เสยหายแตสามารถใชประโยชนไดบางสวน ใหลดภาษตามสวนทไมไดใชประโยชน (2) เสยหายจนไมสามารถใชประโยชนไดทงหมด ใหไดรบยกเวนภาษ 3.4 ใหผบรหารทองถนรวบรวมและรายงานบญชตาม (3) รวมทงขอเทจจรงและเอกสารทเกยวของไปยงคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ เพอขอความเหนชอบตามรอบระยะเวลาดงน (1) รอบท 1 ภายในเดอนเมษายน (2) รอบท 2 ภายในเดอนสงหาคม (3) รอบท 3 ภายในเดอนธนวาคม 3.5 เมอไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลว ใหผบรหารทองถนดาเนนการลดหรอยกเวนภาษทดนและสงปลกสรางแกผเสยภาษในปตอไป

สวนท 5 การค านวณภาษ

1. การค านวณภาษส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทใชประกอบการเกษตร 1.1 ใหคานวณมลคาฐานภาษรายแปลง 1.2 นามลคาทกแปลงมารวมกนเปนฐานภาษ 1.3 นาฐานภาษมาหกมลคาฐานภาษท 50 ลานบาทโดยหกจากแปลงทมราคาสงสดตามลาดบ 1.4 หลงจากหกฐานภาษ 50 ลานบาทแลว คานวณแยกเปนรายแปลง แปลงใดมพนทดนตอกนใหนามลคาฐานภาษมารวมกนเพอคานวณภาษ

Page 56: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

54

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ตวอยาง กรณท 1 นาย ก.มทดนจานวน 2 แปลง ทาการเกษตร แปลงท 1 เนอทดน 10 ไร ราคาประเมน ตารางวาละ 1,000 บาท แปลงท ๒ เนอทดน 3 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 10,000 บาท วธการคานวณใหคานวณเปนรายแปลงคอ แปลงท ๑ = 10 x 400 (1 ไร = 400 ตารางวา) x 10,000 = 40,00,000 บาท แปลงท ๒ = 3 x 400 (1 ไร = 400 ตารางวา) x 10,000 = 12,000,000 บาท รวม 52,000,000 บาท ไดรบการยกเวนฐานภาษจานวน 50 ลานบาท คงเหลอฐานภาษทตองนามาคานวณ =52,000,000 - 50,000,000 = 2,000,000 =2,000,000 x 0.01% = 200 บาท

กรณท 2 นาย ก มทดนใน อปท. แหงหนง 10 แปลง ทดนไมตดตอกน ดงน แปลงท 1 เนอทดน 10 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 2 เนอทดน 8 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 3 เนอทดน 9 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 4 เนอทดน 7 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท ๕ เนอทดน 6 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 6 เนอทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 7 เนอทดน 4 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 8 เนอทดน 3 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 9 เนอทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท แปลงท 10 เนอทดน 4 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 20,000 บาท วธการคานวณ ใหคานวณมลคาฐานภาษรายแปลง แลวนาฐานภาษมาหกมลคาฐานภาษท 50ลานบาทโดยหกจากแปลงทมราคาสงสดตามลาดบ คอจะตองนาแปลงท 1 มาหกฐานภาษจานวน 50 ลานบาท ทเหลอคานวณเปนรายแปลง จะได ดงน

แปลงท

เนอท (ไร)

จ านวน ตร.ว./ไร

รวมจ านวน ตรว.

ตร.ว. ละ เปนเงน (บาท)

เหลอมลคาฐานภาษ

ภาษ ทตองช าระ

1 10 400 4,000 20,000 80,000,000 30,000,000 (หก 50 ลบ)

3,000

2 8 400 3,200 20,000 64,000,000 64,000,000 6,400 3 9 400 3,600 20,000 72,000,000 72,000,000 7,200 4 7 400 2,800 20,000 56,000,000 56,000,000 5,600 5 6 400 2,400 20,000 48,000,000 48,000,000 4,800 6 5 400 2,000 20,000 40,000,000 40,000,000 4,000 7 4 400 1,600 20,000 32,000,000 32,000,000 3,200 8 3 400 1,200 20,000 24,000,000 24,000,000 2,400 9 5 400 2,000 20,000 40,000,000 40,000,000 4,000

10 4 400 1,600 20,000 32,000,000 32,000,000 3,200 รวมภาษทตองช าระ 48,800 บาท

Page 57: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

55

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

กรณท ๓ นาย ก มทดนใน อปท.แหงหนง 10 แปลง ทดนตดตอกน ดงน แปลงท 1 เนอทดน 10 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 2 เนอทดน 8 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 3 เนอทดน 9 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 4 เนอทดน 7 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท ๕ เนอทดน 6 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 6 เนอทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 7 เนอทดน 4 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 8 เนอทดน 3 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 9 เนอทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท แปลงท 10 เนอทดน 4 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 4,000 บาท วธการคานวณ ใหคานวณมลคาฐานภาษรายแปลง แลวนาฐานภาษมาหกมลคาฐานภาษท 50 ลานบาท โดยหกจากแปลงทมราคาสงสดตามลาดบ คอจะตองนาแปลงท 1, 3 , 2 , 4 มารวมกนเพอหกฐานภาษจานวน 50 ลานบาท ทเหลอคานวณรวมทกแปลงจะได ดงน

แปลง ท

เนอท (ไร) จ านวน ตรว./ไร

รวมจ านวน ตร.ว. ตร.ว. ละ เปนเงน (บาท) เหลอมลคาฐาน

ภาษ ภาษ

ทตองช าระ

1 10 400 4,000 4,000 16,000,000.00 หกมลคาฐานภาษแปลงท 1

2 9 400 3,600 4,000 14,400,000.00 หกมลคาฐานภาษแปลงท 2

3 8 400 3,200 4,000 12,800,000.00 หกมลคาฐานภาษแปลงท 3

4 7 400 2,800 4,000 11,200,000.00

หกมลคาฐานภาษแปลงท 4

(บางสวน) 4,400,000

440

5 6 400 2,400 4,000 9,600,000.00 9,600,000.00 960 6 5 400 2,000 4,000 8,000,000.00 8,000,000.00 800 7 4 400 1,600 4,000 6,400,000.00 6,400,000.00 640 8 3 400 1,200 4,000 4,800,000.00 4,800,000.00 480 9 5 400 2,000 4,000 8,000,000.00 8,000,000.00 800

10 4 400 1,600 4,000 6,400,000.00 6,400,000.00 640 รวมภาษทตองช าระ 4,760 บาท

Page 58: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

56

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

กรณท 4 นาย ก มทดน 1 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท ปลกสรางโรงเรอนไม เลยงไกเพอขาย เนอท 700 ตารางเมตร ราคาประเมนของโรงเรอนเลยงสตวตารางเมตรละ 3,550 บาท อายโรงเรอน 4 ป คานวณมลคาของทดน 1 ไร = 400 x 5,000 = 2,000,000 บาท คานวณมลคาของโรงเรอนเลยงไก = 700 x 3,550 = 2,485,000 บาท หกคาเสอมราคารอยละ 12 คดมลคาทเหลอเพยง 88% = 2,485,000 x 88% = 2,186,800 บาท ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง = 2,000,000 + 2,186,800 = 4,186,800 บาท นาย ก ไดรบยกเวนภาษ เนองจากเปนกรณใชทดนเพอประกอบการเกษตรไดรบยกเวน ฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท

กรณท 5 บรษท ก มทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท ปลกสรางโรงเรอนไม เลยงไกเพอขาย เนอท 1,000 ตารางเมตร ราคาประเมนของโรงเรอนเลยงสตวตารางเมตรละ 3,550 บาท อายโรงเรอน 4 ป คานวณมลคาของทดน 5 ไร = (5 x 400) x 5,000 = 10,000,000 บาท คานวณมลคาของโรงเรอนเลยงไก = 1,000 x 3,550 = 3,550,000 บาท หกคาเสอมราคารอยละ 12 คดมลคาทเหลอเพยง 88% = 3,550,000 x 88% = 3,124,000 บาท ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง = 10,000,000 + 3,124,000 = 13,124,000 บาท บรษท ก ไมไดรบยกเวนภาษ เนองจากยกเวนใหเฉพาะบคคลธรรมดาทใชทดนเพอประกอบเกษตรกรรม ดงนน บรษท ก ตองเสยภาษตามอตราทกาหนดสาหรบทดนหรอสงปลกสรางทใชประกอบการเกษตร = 13,124,000 x 0.01% = 1,312.40 บาท

หมายเหตใน 3 ปแรก ยกเวนฐานภาษใหกบทดนหรอสงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชทดนหรอสงปลกสรางเพอประกอบเกษตรกรรม (กรณบคคลธรรมดาเปนผครอบครองหรอทาประโยชน ในทดนหรอสงปลกสรางของรฐไมไดรบการยกเวนภาษตามมาตรา 97 แหงพระราชบญญตภาษทดนและ สงปลกสราง พ.ศ. 2562 ดงนน การยกเวนฐานภาษในกรณนจงตองตราเปนกฎกระทรวง) 2. การค านวณภาษส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทใชอยอาศย 2.1 ใหคานวณมลคาของทดน 2.2 คานวณมลคาของสงปลกสรางและหกคาเสอมตามตารางการหกคาเสอม 2.3 นามลคาของทดนและมลคาของสงปลกสรางมารวมกน มลคาทไดถอเปนฐานภาษ 2.4 นามลคาฐานภาษทไดตามขอ 1.2 มาหกฐานมลคาฐานภาษทยกเวนตามเกณฑ ดงน 2.4.1 กรณบานหลงแรก จะตองมเอกสารสทธทดนเปนของตงเอง บานเปนของตวเอง และมชอในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 ใหยกเวนมลคาฐานภาษ 50 ลานบาท สวนทเกนคดในอตรา รอยละ 0.03 2.4.2 กรณบานหลกแรก มเอกสารสทธทดนเปนของคนอน บานเปนของตนเอง และมชอในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 ใหยกเวนมลคาฐานภาษ 10 ลานบาท สวนทเกน ใหคดอตรารอยละ 0.02 2.4.3 กรณบานหลงอน ๆ หมายถงไมมชอในทะเบยนบานแตเปนเจาของบานไมมการยกเวนฐานภาษใหคดในอตรารอยละ 0.02

Page 59: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

57

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ตวอยาง กรณท 1 นาย ก. มทดน 100 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30 ,000 บาท ปลกบานพกอาศย 1 หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนท 80 ตาราเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท มชอในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 คานวณมลคาของทดน = 100 x 30,000 = 3,000,000 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง (ตวบาน) = 80 x 7,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง = 3,000,000 + 360,000 = 3,600,000 บาท นาย ก. ไดรบการยกเวนภาษเพราะมลคาฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท

กรณท 2 นาย ก. มทดน 100 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30,000 บาท นาย ข. ปลกบานพกอาศย 1 หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนท 80 ตาราเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท และนาย ข. มชอในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 คานวณมลคาของทดน = 100 x 30,000 = 3,000,000 บาท (นาย ก. เจาของทดน เปนคนเสยภาษ) คานวณภาษทนาย ก. ตองเสย = 3,000,000 x 0.02% = 600 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง = 80 x 7,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท (นาย ข. เจาของบานเปนคนเสยภาษ) นาย ข. ไดรบการยกเวนภาษเพราะมลคาฐานภาษไมเกน 10 ลานบาท

กรณท 3 นาย ก. มทดน 200 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30,000 บาท ปลกบานพกอาศย ๒ หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนทหลงละ 80 ตาราเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท โดยบานทงสองหลงนาย ก. ใชพกอาศยเอง โดยมเลขทบานแยกกนและนาย ก. มชอในทะเบยนบานเพยงหลงท 1 ณ วนท 1 มกราคม 2563 คานวณมลคาของทดนจานวน 200 ตารางวา = 200 x 30,000 = 6,000,000 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง หลงท 1 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษของทดนและบานหลงท 1 = 6,000,000 + 360,000 = 6,360,000 บาท นาย ก. ไดรบการยกเวนภาษสาหรบทดนและบานหลงท 1 เพราะมลคาฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท ค านวณมลค าของส งปล กสร าง หล งท 2 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท คานวณภาษบานหลงท 2 จะได 360,000 x 0.02% = 72 บาท สรป นาย ก. เสยภาษทงหมดจานวน 72 บาท

Page 60: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

58

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

กรณท 4 นาย ก. มทดน 200 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30,000 บาท ปลกบานพกอาศย ๒ หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนทหลงละ 80 ตาราเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท โดยบานหลงท 2 มสวนของทดนทตงของตวบานและทดนตอเนองรวม 80 ตารางวา และนาย ก. มชอในทะเบยนบานเพยงหลงท 1 ณ วนท 1 มกราคม 2563 สวนหลงทสองใหเชา คานวณมลคาทดนของบานหลงท 1 จานวน 120 ตารางวา = 120 x 30,000 = 3,600,000 บาท ค านวณมลค าของส งปล กสร างหล งท 1 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดน และบานหลงท 1 = 3,600,000 + 360,000 = 3,960,000 บาท นาย ก. ไดรบการยกเวนภาษสาหรบทดนและบานหลงท 1 เพราะมลคาฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท คานวณมลคาทดนของบานหลงท 2 จานวน 80 ตารางวา = 80 x 30,000 = 2,400,000 บาท ค านวณมลค าของส งปล กสร าง หล งท 2 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดนและบานหลงท 2 = 2,400,000 + 360,000 = 2,760,000 บาท เนองจากเปนการเชาโดยไมไดจดทะเบยนการเชา ดงนน ทดนของบานหลงท 2 และบานหลงท 2 จะตองเสยภาษในอตราการใชประโยชนอน ๆ คานวณภาษสวนของทดนและบานหลงท 2 จะได 2,760,000 x 0.3% = 8,280 บาท สรป นาย ก. เสยภาษทงหมดจานวน 8,280 บาท

กรณท ๕ นาย ก. มทดน 200 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30,000 บาท ปลกบานพกอาศย ๒ หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนทหลงละ 80 ตาราเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท โดยบานหลงท 2 มสวนของทดนทตงของตวบานและทดนตอเนองรวม 80 ตารางวา และนาย ก. มชอในทะเบยนบานเพยงหลงท 1 ณ วนท 1 มกราคม 2563 หลงทสองใหเชาเพออยอาศยเกนกวา 3 ป และคนเชาไปจดทะเบยนการเชาทสานกงานทดน คานวณมลคาทดนของบานหลงท 1 จานวน 120 ตารางวา = 120 x 30,000 = 3,600,000 บาท ค านวณมลค าของส งปล กสร างหล งท 1 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดน และบานหลงท 1 = 3,600,000 + 360,000 = 3,960,000 บาท นาย ก. ไดรบการยกเวนภาษสาหรบทดนและบานหลงท 1 เพราะมลคาฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท คานวณมลคาทดนของบานหลงท 2 จานวน 80 ตารางวา = 80 x 30,000 = 2,400,000 บาท

Page 61: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

59

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ค านวณมลค าของส งปล กสร าง หล งท 2 พ นท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดนของบานหลงท 2 และบานหลงท 2 = 2,400,000 + 360,000 = 2,760,000 บาท เนองจากเปนการเชาโดยจดทะเบยนการเชาและใชอยอาศย ดงนน ทดนของบานหลงท 2 และบานหลงท 2 จะตองเสยภาษในอตราอยอาศย คานวณภาษทดนของบานหลงท 2 และบานหลงท 2 จะได 2 ,760,000 x 0.02% = 552 บาท สรป นาย ก. เสยภาษทงหมดจานวน 552 บาท

กรณท ๖ นาย ก. มทดน 200 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 30,000 บาท ปลกบานพกอาศย ๒ หลงเตมพนท เปนบานไม 1 ชน พนทหลงละ 80 ตารางเมตร ปลกสรางมาแลว 10 ป ราคาประเมน ตารางเมตรละ 7,500 บาท โดยบานหลงท 2 มสวนของทดนทตงของตวบานและทดนตอเนองรวม 80 ตารางวา และนาย ก. มชอในทะเบยนบานเพยงหลงท 1 ณ วนท 1 มกราคม 2563 หลงทสองใหเชาทาการคาเกนกวา 3 ป และคนเชาไปจดทะเบยนการเชาทสานกงานทดน คานวณมลคาทดนของบานหลงท 1 จานวน 120 ตารางวา = 120 x 30,000 = 3,600,000 บาท ค านวณมลค าของส งปล กสร างหล งท 1 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดน และบานหลงท 1 = 3,600,000 + 360,000 = 3,960,000 บาท นาย ก. ไดรบการยกเวนภาษสาหรบทดนและบานหลงท 1 เพราะมลคาฐานภาษไมเกน 50 ลานบาท คานวณมลคาทดนของบานหลงท 2 จานวน 80 ตารางวา = 80 x 30,000 = 2,400,000 บาท ค านวณมลค าของส งปล กสร างหล งท 2 พนท 80 ตารางเมตร = 80 x 7 ,500 = 600,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 40 คดมลคาทเหลอเพยง 60% = 600,000 x 60% = 360,000 บาท ฐานภาษสวนของทดนและบานหลงท 2 = 2,400,000 + 360,000 = 2,760,000 บาท แมวาจะเปนการเชาโดยจดทะเบยนการเชา แตใชทาการคาซงเปนการใชประโยชนอน ๆ ดงนน สวนของทดนและบานหลงท 2 จะตองเสยภาษในอตราการใชประโยชนอน ๆ คานวณภาษสวนของทดนและบานหลงท 2 จะได 2,760,000 x 0.3% = 8,280 บาท สรป นาย ก. เสยภาษทงหมดจานวน 8,280 บาท

Page 62: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

60

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

3. การค านวณภาษส าหรบหองชด 3.1 คานวณหามลคาของหองชด โดยนาจานวนเนอทหองชดไปคณกบราคาประเมนของ หองชด (ไมตองหกคาเสอมของหองชด) มลคาทไดถอเปนฐานภาษ 3.2 นามลคาฐานภาษไปหกฐานภาษทไดรบยกเวน กรณบานหลงแรก จะตองมเอกสารสทธทดนเปนของตงเอง บานเปนของตวเอง และมชอในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 ใหยกเวนมลคาฐานภาษ 50 ลานบาท สวนทเกนคดในอตรา รอยละ 0.03

ตวอยาง นาย ก ซอหองชด (คอนโดมเนยม) 1 หอง ราคาประเมนตารางเมตรละ 25,000 บาท พนท 30 ตารางเมตร โดยนาย ก ไมมชออยในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2562 คานวณมลคาของหองชด = 30 x 25,000 = 750,000 บาท ฐานภาษของหองชด = 750,000 บาท นาย ก ไมไดรบยกเวนฐานภาษ ตองเสยภาษในอตราอยอาศย คานวณภาษ 750,000 x 0.02% = 150 บาท สรป นาย ก ตองเสยภาษ 150 บาท 4. การค านวณภาษส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนอน 4.1 ใหคานวณมลคาของทดน 4.2 คานวณมลคาของสงปลกสรางและหกคาเสอมตามตารางการหกคาเสอม 4.3 นามลคาของทดนและมลคาของสงปลกสรางมารวมกน มลคาทไดถอเปนฐานภาษ 4.4 นามลคาฐานภาษทไดตามขอ 4.3. มาคานวณภาษตามอตราภาษทกาหนด

ตวอยาง กรณท 1 นาย ก. มทดน 100 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท ปลกตก 3 ชน อาย 15 ป พนท ชนละ 1,000 ตารางเมตร ราคาประเมนตารางเมตรละ 7,500 บาท ประกอบการคาทง 3 ชน คานวณมลคาของทดน = 100 x 5,000 = 500,000 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง = 1,000 x 3 x 7,500 = 22,500,000 บาท ปลกสรางมาแลว 15 ป หกคาเสอมรอยละ 20 คดมลคาทเหลอเพยง 80% = 18,000,000 บาท ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง = 500,000 + 18,000,000 = 18,500,000 บาท คานวณภาษ = 18,500,000 x 0.3% = 55,500 บาท สรป นาย ก. เสยภาษทงหมดจานวน 55,500 บาท

กรณท 2 นาย ก มทดน 100 ตารางวา ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท ปลกสราง อพารทเมนท 3 ชน อาย 10 ป จานวน 30 หอง ใหเชา จานวน 29 หอง อยเอง 1 หอง พนทหองละ 50 ตารางเมตร ราคาประเมนตารางเมตรละ 7,800 บาท นาย ก มชออยในทะเบยนบาน ณ วนท 1 มกราคม 2563 คานวณมลคาของทดน = 100 x 5,000 = 500,000 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง โดยนาพนทสงปลกสรางจานวน 30 หอง หองละ 50 ตารางเมตร คดเปนพนทของสงปลกสรางทงหมด 30 x 50 = 1,500 ตารางเมตร คานวณมลคาสงปลกสราง 1,500 x 7,800 = 11,700,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 10 คดมลคาทเหลอเพยง 90% = 10,530,000 บาท

Page 63: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

61

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ฐานภาษสวนของทดนและอพารทเมนท = 500,000 + 10,530,000 = 11,030,000 บาท นาย ก ใชประโยชนในอพารทเมนทเพออยอาศย และใหเชา จงเปนการใชประโยชนหลายประเภทในสงปลกสรางเดยวกน การคานวณภาษจงตองคานวณตามสดสวนการใชประโยชน คานวณหาสดสวนของการอยอาศย โดยนาพนทของสงปลกสรางทงหมดมาเทยบเพอหาสดสวน = ขนาดพนทของอพารทเมนททงหมด 1,500 ตารางเมตร ใชเพออยอาศย 1 หอง ขนาด 50 ตารางเมตร คดเปนสดสวน = 50 x 100 / 1,500 = 3.3% ฐานภาษของทดนและสงปลกสรางทใชเพออยอาศย = 11,030,000 x 3.3% = 363,990 บาท นาย ก ไดรบยกเวนไมตองเสยภาษสาหรบทดนและสงปลกสรางในสวนทใชเพออยอาศย เนองจากฐานภาษสาหรบทดนและสงปลกสราง 363,990 บาท ไมเกน 50 ลานบาท คานวณหาสดสวนของการใหเชา โดยนาพนทของสงปลกสรางทงหมดมาเทยบเพอหาสดสวน = ขนาดพนทของอพารทเมนททงหมด 1,500 ตารางเมตร ใหเชา 1,450 ตารางเมตร คดเปนสดสวน = 1,450 x 100 / 1,500 = 96.7% ฐานภาษของทดนและสงปลกสรางทใหเชา = 11,030,000 x 96.7% = 10,666,010 บาท คานวณภาษ 10,666,010 x 0.3% = 31,998.03 บาท สรป นาย ก ตองเสยภาษจานวน 31,998.03 บาท

กรณท 3 โรงแรม ก. มทดน 1 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท สรางอาคารโรงแรม 4 ชน ชนละ 1,850 ตารางเมตร สระวายนาขนาดพนท 50 ตารางเมตร อาย 10 ป ราคาประเมนโรงแรม ตารางเมตรละ 9,500 บาท ราคาประเมนสระวายนา 8,000 บาท คานวณมลคาของทดน เนอท 1 ไร คดเปน 400 x 5,000 = 2,000,000 บาท คานวณมลคาของสงปลกสราง - อาคารโรงแรม โดยนาพนทโรงแรม 4 ชน ๆ ละ 1,850 ตารางเมตร = 4 x 1,850 = 7,400 ตารางเมตร ราคาประเมน 9,500 บาท คดเปนมลคา 7,400 x 9,500 = 70,300,000 บาท ปลกสรางมาแลว 10 ป หกคาเสอมรอยละ 10 คดมลคาทเหลอเพยง 90% = 70,300,000 x 90% = 63,270,000 บาท - สระวายนา พนท 50 ราคาประเมน 8,000 บาท คดเปนมลคา 50 x 8,000 = 400,000 บาท หกคาเสอมรอยละ 10 คดมลคาทเหลอเพยง 90% = 400,000 x 90% = 360,000 บาท รวมมลคาของสงปลกสราง 63,270,000 + 360,000 = 63,630,000 บาท ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง = 2,000,000 + 63,630,000 = 65,630,000 บาท คานวณภาษ 50,000,000 x 0.3% = 150,000 บาท 15,630,000 x 0.4% = 62,520 บาท สรป นาย ก ตองเสยภาษทงหมด 150,000 + 62,520 = 212,520 บาท

Page 64: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

62

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

กรณท 4 บรษท ก มทดน 5 ไร ราคาประเมนตารางวาละ 5,000 บาท มโรงเรอนทใชประกอบอตสาหกรรมขนาดพนท 10,000 ตารางเมตร ราคาประเมนโรงงานตารางเมตรละ 6,000 บาท แพลนทปน (เครองผสมคอนกรต) ขนาดพนท 100 ตารางเมตร อายโรงเรอน 10 ป

คานวณมลคาของทดน 5 ไร = (5 x 400) x 5,000 = 10,000,000 บาท คานวณมลคาสงปลกสรางของโรงงาน = 10,000 x 6,000 = 60,000,000 บาท หกคาเสอมรอยละ 10 คดมลคาทเหลอเพยง 90% = 60,000,000 x 90% = 54,000,000 บาท (แพลนทปนถอเปนเครองจกร ไมใชสงปลกสราง จงไมตองนามาคานวณหามลคา) ฐานภาษของทดนและอาคารโรงงาน = 10,000,000 + 54,000,000 = 64,000,000 บาท คานวณภาษ 50,000,000 x 0.3% = 150,000 บาท 14,000,000 x 0.4% = 56,000 บาท สรป บรษท ก ตองเสยภาษทงหมด 150,000 + 56,000 = 206,000 บาท 5. การค านวณภาษส าหรบทดนททงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ กรณท 1 นาย ก มทดน 1 ไร ปลกกลวย 2 ตน บนทดนแปลงดงกลาว ราคาประเมน ตารางวาละ 7,000 บาท (ไมไดเปลยนแปลงการใชประโยชนมาตงแตป 2561) คานวณมลคาของทดน เนอท 1 ไร = 400 x 7,000 = 2,800,000 บาท ใชประโยชนในทดนโดยปลกกลวย 2 ตน มาตงแตป 2561 ดงนน จงถอเปนทดนทไมไดใชประโยชนตามควรแกสภาพ คานวณภาษในอตราทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ 2,800,000 x 0.3% = 8,400 บาท

กรณท 2 นาย ก มทดน 1 ไร เดมทดนดงกลาวปลกกลวย 2 ตน บนทดน และไมไดมการเปลยนแปลงการใชประโยชนจนกระทงเดอนพฤศจกายน 2562 นาย ก เอาทดนไปใหนาย ข เชา นาย ข ผเชาเขามาทานา ราคาประเมนตารางวาละ 7,000 บาท คานวณมลคาของทดน เนอท 1 ไร = 400 x 7,000 บาท = 2,800,000 บาท เดอนมกราคม – เดอนตลาคม 2562 นาย ก ไมไดใชประโยชนในทดนตามควรแกสภาพ แตเมอเดอนพฤศจกายน 2562 นาย ก เอาทดนไปใหนาย ข เชา ถอวานาย ก ไดนาทดนไปทาประโยชนแลว เมอผเชาทดนแปลงดงกลาวใชทดนเพอประกอบเกษตรกรรม จงถอวาทดนนนใชประกอบการเกษตร และไดรบยกเวนฐานภาษมลคา 50 ลานบาท เมอคานวณมลคาทดนของนาย ก แลว คดเปนมลคา 2,800,000 บาท ไมเกน 50 ลานบาท นาย ก จงไมตองเสยภาษ

Page 65: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

63

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

สวนท ๖ การแจงการประเมนภาษทดนและสงปลกสราง

6.1 ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงการประเมนแกผเสยภาษภายในเดอนกมภาพนธของทกป ทงน พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 ไมไดกาหนดใหองคกรปกครองสวนทองถน สามารถประเมนภายหลงเดอนกมภาพนธได ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนจงควรระมดระวงแจงการประเมนใหทนภายในระยะเวลาทกาหนด โดยหนงสอแจงประเมนใหเปนไปตามแบบทกาหนด พรอมสงรายละเอยดการคานวณภาษใหผเสยภาษทราบดวย 6.2 การสงหนงสอแจงประเมน ใหเจาหนาทสงใหแกผเสยภาษโดยตรง หรอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ โดยใหสง ณ ภมลาเนาหรอถนทอยหรอสถานททาการของบคคลนน ในระหวางเวลา พระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาทาการของบคคลนน ถาไมพบผเสยภาษ ณ ภมลาเนาหรอถนทอย หรอสถานททาการของผเสยภาษจะสงใหแกบคคลใดซงบรรลนตภาวะแลว และอย ณ ภมลาเนาหรอถนทอยหรอสถานททาการทปรากฏวาเปนของผเสยภาษนนกได 6.3 ถาไมสามารถสงหนงสอได ใหปดหนงสอในททเหนไดงาย ณ ภมลาเนาหรอถนทอย หรอสถานททาการของผเสยภาษนน หรอลงประกาศแจงความในหนงสอพมพกได เมอเวลาลวงพนไปไมนอยกวา 7 วน นบแตวนทไดดาเนนการดงกลาว ใหถอวาผเสยภาษไดรบหนงสอนนแลว 6.4 กรณทองคกรปกครองสวนทองถนพบวามการประเมนภาษผดพลาดหรอ ไมครบถวน องคกรปกครองสวนทองถนมอานาจทบทวนการประเมนภาษใหถกตองตามทผเสยภาษมหนาทตองเสยภาษได โดยทบทวนไดเพยง 3 ป นบแตวนสดทายแหงกาหนดเวลาการชาระภาษ โดยมขนตอน ดงน (1) กรณทตองชาระเพมเตม ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงการประเมนใหแกผเสยภาษ และใหผเสยภาษชาระภาษทตองเสยเพมเตมโดยไมตองเสยเบยปรบหรอเงนเพมภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบแจงการประเมน (2) กรณทมการชาระภาษไวเกนกวาจานวนทจะตองเสย ใหองคกรปกครองสวนทองถนมหนงสอแจงใหผเสยภาษทราบภายใน 15 วน นบแตวนทตรวจสอบพบวามการประเมนภาษผดพลาด เพอใหมารบเงนทชาระเกนคนภายใน 1 ป นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

Page 66: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

64

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 5 การรบช าระภาษ เบยปรบและเงนเพมกรณช าระภาษ

เกนก าหนดระยะเวลา และการคนเงนภาษ 1. การรบช าระภาษทดนและสงปลกสราง

1.1 เมอองคกรปกครองสวนทองถนมหนงสอแจงการประเมนแกผ เสยภาษภายในเดอนกมภาพนธแลว ผเสยภาษตองนาเงนมาชาระตอพนกงานเกบภาษภายในเดอนเมษายน ณ สานกงานเทศบาล ททาการขององคการบรหารสวนตาบล สานกงานเขต ศาลาวาการเมองพทยา ททาการขององคกรปกครองสวนทองถนทมกฎหมายกาหนด หรอสถานทอนทผบรหารทองถนกาหนด โดยใหถอวนทพนกงานเกบภาษ ลงลายมอชอในใบเสรจรบเงนเปนวนทชาระภาษ 1.2 องคกรปกครองสวนทองถนจะมอบใหสวนราชการรบชาระภาษแทนองคกรปกครองสวนทองถนกได โดยใหองคกรปกครองสวนทองถนทาความตกลงเปนหนงสอกบสวนราชการนน และใหสวนราชการทรบชาระภาษแทน สามารถหกคาใชจายในอตรารอยละ 3 ของภาษทรบชาระไวแทนได โดยใหถอวาวนทเจาหนาทของสวนราชการหรอหนวยงานของรฐซงไดรบมอบหมายลงลายมอชอในใบเสรจรบเงนเปนวนทชาระภาษ 1.3 ผเสยภาษอาจชาระภาษโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หรอโดยการชาระผานธนาคารหรอโดยวธการอนใด เชน ชาระภาษผานจดบรการ เปนตน กรณชาระภาษทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ โดยสงธนาณต ตวแลกเงนไปรษณย เชคธนาคาร หรอเชคทธนาคารรบรองสงจายใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ใหถอวาวนทหนวยงานใหบรการไปรษณยประทบตราลงทะเบยนเปนวนทชาระภาษ กรณชาระโดยผานทางธนาคารหรอวธการอนใด ใหถอวาวนทธนาคารไดรบเงนคาภาษหรอวนทมการชาระเงนคาภาษผานจดบรการ เปนวนทชาระภาษ

2. การผอนช าระภาษ ผเสยภาษจะขอผอนชาระภาษกได โดยวงเงนทจะขอผอนชาระจะตองมจานวนตงแต 3,000 บาท ขนไป และตองทาเปนหนงสอยนตอองคกรปกครองสวนทองถนภายในเดอนเมษายน ซงกาหนดเวลาในการผอนชาระใหแบงไดไมเกน 3 งวด ๆ ละ เทา ๆ กน ดงน 2.1 งวดท 1 ชาระภายในเดอนเมษายน 2.2 งวดท 2 ชาระภายในเดอนพฤษภาคม 2.3 งวดท 3 ชาระภายในเดอนมถนายน

3. การเรงรดภาษคางช าระ ถาผเสยภาษไมชาระภาษภายในเดอนเมษายน หรอไมชาระภาษภายในระยะเวลาทขอผอนชาระ หรอไมชาระภาษภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบแจงการประเมนเพมเตม ใหถอเปนภาษคางชาระ ทจะตองตดตามเรงรดภาษคางชาระดงกลาว โดยใหองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการ ดงน 3.1 มหนงสอแจงเตอนผเสยภาษทมภาษคางชาระภายในเดอนพฤษภาคมของป เพอใหมาชาระภาษคางชาระ พรอมเบยปรบและเงนเพม

Page 67: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

65

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

3.2 ถาผเสยภาษไมมาชาระภายในระยะเวลาทกาหนดในหนงสอแจงเตอน ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงรายการภาษคางชาระใหสานกงานทดนหรอสานกงานทดนสาขา ซงทดนหรอสงปลกสรางอยในเขตทองทของสานกงานทดนหรอสานกงานทสาขานนทราบ เพอใชเปนขอมลในการจดทะเบยนสทธและ นตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนและอสงหารมทรพยตอไป 3.3 การจดทะเบยนสทธและนตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนหรอ สงปลกสรางตามพระราชบญญตนจะทาไมได หากปรากฏหลกฐานจากองคกรปกครองสวนทองถนวามภาษ คางชาระสาหรบทดนหรอสงปลกสรางนน ดงนน หากตอมาผเสยภาษไดมาชาระภาษคางชาระพรอมเบยปรบและเงนเพมแลว องคกรปกครองสวนทองถนจะตองรบดาเนนการแจงใหสานกงานทดนหรอสานกงานทดนสาขาทราบ เพอถอนการอายดดงกลาวตอไป

4. การคดเบยปรบและเงนเพม ถาผเสยภาษไมมาชาระภาษภายในระยะเวลาทกาหนด จะตองเสยภาษคางชาระรวมทงเบยปรบและเงนเพม ดงน 4.1 ถาผเสยภาษมไดมาชาระภาษภายในเวลาทกาหนด แตตอมาไดมาชาระภาษกอนทจะไดรบหนงสอแจงเตอน ใหคดเบยปรบรอยละ 10 ของจานวนภาษคางชาระ 4.2 ถาผเสยภาษมาชาระภาษภายในระยะเวลาทกาหนดในหนงสอแจงเตอน ใหคดเบยปรบรอยละ 20 ของจานวนภาษคางชาระ 4.3 ถาผเสยภาษมาชาระภาษภายหลงจากทกาหนดในหนงสอแจงเตอน ใหคดเบยปรบรอยละ 40 ของจานวนภาษคางชาระ 4.4 ผเสยภาษทมไดชาระภาษภายในเวลาทกาหนด ใหเสยเงนเพมอกรอยละ 1 ตอเดอนของจานวนภาษคางชาระ เศษของเดอนใหนบเปน 1 เดอน โดยใหเรมนบเมอพนกาหนดเวลาชาระภาษจนถงวนทมการชาระภาษ แตไมใหเกนกวาจานวนภาษทตองชาระ 4.5 กรณทผบรหารทองถนใหขยายกาหนดเวลาชาระภาษ และไดมการชาระภาษภายในกาหนดเวลาทขยายใหนน ใหคดเงนเพมลดลงเหลอรอยละ 0.5 ตอเดอนหรอเศษของเดอน 4.6 เบยปรบอาจงดได ในกรณทดนและสงปลกสรางถกยดหรออายดตามกฎหมาย โดยผมหนาทเสยภาษจะตองยนคารองเปนหนงสอตอผบรหารทองถน เพอของดเบยปรบของภาษทคางชาระ และใหผบรหารทองถนมอานาจสงงดเบยปรบนบแตวนทศาลหรอเจาหนาทผมอานาจตามกฎหมายมคาสงใหยด อายดทดนหรอสงปลกสรางแลวแตกรณ

5. การขอรบเงนคน กรณทผเสยภาษเสยภาษโดยไมมหนาทตองเสย หรอเสยภาษเกนกวาจานวนทตองเสย ไมวาโดยความผดพลาดของตนเองหรอจากการประเมนขององคกรปกครองสวนทองถน ผนนมสทธไดรบเงนคน โดยดาเนนการ ดงน 5.1 ผเสยภาษยนคารองตอผบรหารทองถนภายใน 3 ปนบแตวนทชาระภาษ พรอมทงสงเอกสาร หลกฐาน หรอคาชแจงใด ๆ ประกอบคารองดวย 5.2 ผบรหารทองถนพจารณาใหแลวเสรจ และแจงผลการพจารณาคารองใหผยนคารองทราบภายใน 90 วน นบแตวนทไดรบคารอง 5.3 ถาผบรหารทองถนเหนวาผยนคารองมสทธไดรบเงนคน ใหผบรหารทองถนมคาสงคนเงนใหแกผยนคารอง โดยแจงใหผยนคารองทราบภายใน 15 วน นบแตวนทไดมคาสง

Page 68: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

66

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

5.4 กรณทผบรหารทองถนเหนวา องคกรปกครองสวนทองถนประเมนภาษผดพลาด ใหผบรหารทองถนสงใหดอกเบยแกผไดรบคนเงนในอตรารอยละ 1 ตอเดอน หรอเศษของเดอนของเงนทไดรบคน โดยไมคดทบตน นบแตวนทยนคารองขอรบคนเงนจนถงวนทคนเงน แตตองไมเกนจานวนเงนทไดรบคน 5.5 ถาผยนคารองไมมารบเงนคนภายใน 1 ป นบแตวนทไดรบแจง ใหเงนนนตกเปนขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 69: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

67

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 6 การอทธรณการประเมนภาษ

ผเสยภาษรายใดไดรบแจงการประเมนแลวไมเหนดวยกบการประเมนตามมาตรา 44 ประเมนเพมเตมตามมาตรา 53 หรอการเรยกเกบภาษตามมาตรา 61 เนองจากเหนวา การประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษไมถกตอง มสทธคดคานและขอใหผบรหารทองถนพจารณาทบทวนการประเมนหรอการเรยกเกบภาษได โดยมขนตอนดาเนนการ ดงน

1. ผเสยภาษยนคารองตอผบรหารทองถนภายใน 30 วน นบแตไดรบแจงการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษ

2. ผบรหารตองพจารณาใหแลวเสรจภายใน 60 วน นบแตวนทไดรบคารองดงกลาว และแจงคาสงพรอมดวยเหตผลเปนหนงสอไปยงผเสยภาษโดยไมชกชา

3. หากผบรหารทองถนพจารณาไมแลวเสรจภายใน 60 วน จะถอวาผบรหารทองถนเหนชอบกบคารองของผเสยภาษ

4. กรณทผบรหารทองถนเหนชอบกบคารองของผเสยภาษ ใหแจงจานวนภาษทจะตองเสยเปนหนงสอไปยงผเสยภาษ และใหผเสยภาษมารบชาระภาษคนภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงดงกลาว

5. กรณทผบรหารทองถนพจารณาไมเหนชอบกบคารองของผเสยภาษ ผเสยภาษมสทธอทธรณตอคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ โดยยนอทธรณตอผบรหารทองถน ภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

6. ใหผบรหารทองถนสงคาอทธรณไปยงคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบคาอทธรณดงกลาว

7. คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษมอานาจออกหนงสอเรยกผอทธรณหรอบคคลซงเกยวของ มาใหถอยคาหรอใหสงเอกสารหรอหลกฐานใดมาแสดงได โดยใหเวลาไมนอยกวา 15 วน นบแตวนทไดรบหนงสอเรยก หากผอทธรณไมปฏบตตามหนงสอเรยก โดยไมมเหตผลอนสมควร คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษจะยกอทธรณนนกได

8. คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษตองวนจฉยอทธรณใหแลวเสรจภายใน 60 วน นบแตวนทไดรบแจงคาอทธรณจากผบรหารทองถน และตองแจงคาวนจฉยอทธรณพรอมดวยเหตผลเปนหนงสอไปยงผอทธรณภายใน 15 วน นบแตวนทพจารณาเสรจ โดยจะเรยกเกบภาษเกนกวาจานวนภาษททาการประเมนไมได เวนแตจะไดมการประเมนภาษใหม

9. หากคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษพจารณาไมแลวเสรจภายในระยะเวลาทกาหนด อาจขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปอกได แตตองไมเกน 30 วน นบแตวนทครบกาหนดระยะเวลา 60 วน และใหมหนงสอแจงระยะเวลาทขยายออกไปพร อมกบวนครบกาหนดระยะเวลา ใหผอทธรณทราบดวย

10. ในกรณทคณะกรรมการพจารณาอทธรณพจารณาไมแลวเสรจภายในระยะเวลาทขยายออกไป ใหผอทธรณมสทธฟองเปนคดตอศาลไดโดยไมตองรอฟงผลการพจารณาของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ แตตองยนฟองตอศาลภายใน 30 วน นบแตวนพนกาหนดระยะเวลาดงกลาว

Page 70: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

68

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

11. กรณทคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษวนจฉยใหคนเงนแกผอทธรณ ใหแจงคาวนจฉยใหผบรหารทองถนเพอใหมคาสงคนเงน และแจงใหผอทธรณทราบภายใน 15 วน นบแตวนทไดมคาสงคนเงน

12. ใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ สงผบรหารทองถนใหดอกเบยแกผไดรบคนเงนในอตรารอยละ 1 ตอเดอนหรอเศษของเดอนของเงนทไดรบคน โดยไมคดทบตน นบแตวนทชาระภาษถงวนทมคาวนจฉยใหคนเงน แตตองไมเกนจานวนเงนทไดรบคน

13. ถาผอทธรณไมมารบเงนคนภายใน 1 ป นบแตวนทไดรบแจง ใหเงนนนตกเปนขององคกรปกครองสวนทองถน

14. ผอทธรณมสทธอทธรณคาวนจฉยของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ โดยฟองเปนคดตอศาลภายใน 30 วนนบแตวนทไดรบแจงคาวนจฉยอทธรณ

15. การคดคานและการอทธรณ ไมเปนการทเลาการชาระภาษ เวนแตผเสยภาษจะยนคารองตอผบรหารทองถนขอใหทเลาการชาระภาษไวกอน และผบรหารทองถนมคาสงใหทเลาการชาระภาษแลว ในกรณน ใหผบรหารทองถนมคาสงใหทเลาการชาระภาษเฉพาะสวนตางทเพมขนจากจานวนภาษทตองเสยในปกอน และจะสงใหวางประกนตามทเหนสมควรได

16. ในกรณทผบรหารทองถนสงใหทเลาการชาระภาษไวแลว ตอมาปรากฏวา ผเสยภาษไดกระทาการใด ๆ เพอประวงการชาระภาษ หรอจะกระทาการโอน ขาย จาหนาย หรอยกยายทรพยสนทงหมดหรอบางสวนเพอใหพนอานาจการยดหรออายด ผบรหารทองถนมอานาจเพกถอนคาสงใหทเลาการชาระภาษนนได

Page 71: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

69

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 7 การยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสน

การยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนในทางกฎหมายม ๒ ลกษณะ ดงน ๑. การยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนตามคาพพากษาศาล (มการนาคดขนสการพจารณาของศาล) ๒. การยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนตามกฎหมายเฉพาะ (ไมตองนาคดขนสการพจารณา

ของศาล) สาหรบการบงคบทางปกครองตามมาตรา ๖๒ แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ กาหนดใหอานาจผบรหารทองถนออกคาสงเปนหนงสอยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสน ของผคางชาระภาษ โดยการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนใหนาวธการตามประมวลกฎหมาย วธพจารณาความแพงมาใชบงคบโดยอนโลม ซงหมายถง การดาเนนการออกคาสงยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผคางชาระภาษโดยมตองนาคดขนสการพจารณาของศาล แตเนองจากพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ ไมไดกาหนดขนตอน วธการ และเงอนไขในการปฏบตไวอยางชดเจน ดงนน จงตองวางแนวทางไว ดงน 1. กอนทจะเสนอผบรหารทองถนเพอออกคาสงเปนหนงสอยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผคางชาระภาษ จะตองตรวจสอบกอนวาไดมการแจงการประเมนภาษตามแบบทกฎหมายกาหนดแลว หรอไม ๒. เมอไดแจงการประเมนภาษแลว แตผเสยภาษยงไมไดชาระภาษ ใหองคกรปกครองสวนทองถน มหนงสอแจงเตอนภายในเดอนพฤษภาคม เพอใหผคางชาระภาษมาชาระภาษ เบยปรบ และเงนเพม ใหครบถวน โดยกาหนดระยะเวลาแจงเตอนใหมาชาระภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงเตอนดงกลาว ๓. กอนเสนอใหผบรหารทองถนออกคาสงยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผคางชาระภาษ เบยปรบ และเงนเพม ตองพนกาหนด 90 วน นบแตวนทผคางชาระภาษไดรบหนงสอแจงเตอน ๔. เมอพนกาหนด ๙0 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงเตอนแลวใหองคกรปกครองสวนทองถน มหนงสอแจงเตอนใหผคางชาระภาษทราบอกครง เพอใหสอดคลองตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ทบญญตวา อานาจเจาหนาทฝายปกครองในการใชมาตรการบงคบทางปกครองไวในกฎหมายเฉพาะ การบงคบทางปกครองตองใชเทาทจาเปน ดงนน จงควรมหนงสอแจงเตอนกอนการบงคบทางปกครองเปนครงสดทาย ๕. ผบรหารทองถนมอานาจออกคาสงเปนหนงสอยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผ เสยภาษภาษทดนและสงปลกสรางดงกลาวได เพอนาเงนมาชาระภาษคางชาระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอน ๆ อนเนองมาจากการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนได แตถาในกรณผออกคาสง ดงกลาวเปนนายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนตาบล และนายกเมอง พทยา ตองไดรบความเหนชอบ จากผวาราชการจงหวดกอนแลวจงออกคาสงยดหรออายดแลวแตกรณ ๖. สาหรบวธการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผคางชาระภาษตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ.๒๕๖๒ กาหนดใหนาวธการตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบโดยอนโลม แตเพอประโยชนในการยดหรออายดทรพยสนผบรหารทองถนหรอเจาหนาทซงไดรบมอบหมายจากผบรหารทองถนมอานาจ ดงน

Page 72: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

70

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

6.1 มหนงสอเรยกผเสยภาษมาใหถอยคา 6.2 สงใหผเสยภาษนาบญช เอกสาร หรอหลกฐานอนอนจาเปนแกการจดเกบภาษคางชาระ มาตรวจสอบได 6.3 การออกคาสงเปนหนงสอใหเจาหนาททาการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสาร หรอหลกฐานอนของผเสยภาษ โดยคาสงใหเปนไปตามแบบทายระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการออกคาสง และทาการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนฯ และตองปดคาสงไว ณ สานกงานหรอททาการขององคกรปกครองสวนทองถน และทชมชนในตาบล หมบานทจะทาการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนกบสงคาสงใหผคางชาระภาษทราบ 6.4 เขาไปในทดนหรอสงปลกสรางหรอสถานทอนทเกยวของในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาทาการของสถานทนนโดยใหดาเนนการ ดงน (1) เจาหนาทตรวจคนตองมไมนอยกวา 2 คน โดยมผดารงตาแหนงไมตากวาประเภทวชาการระดบชานาญการ หรอประเภททวไประดบชานาญงานเปนหวหนาชดทาการตรวจคน (2) เจาหนาทตรวจคนตองแสดงบตรประจาตวเจาหนาทของรฐตอผรบการตรวจคน พรอมทงแจงใหผรบการตรวจคนทราบความประสงคในการตรวจคน พรอมทงแสดงความบรสทธใจ ใหเหนวาเจาหนาทผทาการตรวจคนไมมสงของผดกฎหมายตดตวมา และบนทกไวเปนหลกฐานดานหลงของคาสงตรวจคนฉบบท 1 พรอมทงใหผรบการตรวจคน ลงลายมอชอรบทราบคาสงตรวจคน หากไมยนยอมลงลายมอชอ ใหบนทกเหตไวดวย (3) ตองทาตอหนาผรบการตรวจคน หากไมสามารถตรวจคนได ใหแจงเจาพนกงานตารวจทองททราบ เพอเปนพยานในการตรวจคน (4) ตองใชความละเอยดรอบคอบมใหเอกสาร หลกฐานเกยวกบการบงคบชาระภาษ ถกปดบงซอนเรน และใชดลยพนจในการยดเอกสารหลกฐานเฉพาะทสาคญและเปนประโยชนตอการบงคบชาระภาษเทานน (5) ตองตรวจคนโดยสภาพ ใชความระมดระวงมให เกดความเสยหาย กระจดกระจาย บบสลายแกทรพยสนใด ๆ และตองไมเปนการขดขวางการประอบการของผรบการตรวจคนโดยไมจาเปน (6) กรณไมอาจตรวจคนตอหนาผรบการตรวจคน ใหนาพยานหลกฐานทไดไปยงสถานตารวจทองทเพอลงบนทกประจาวนไวเปนหลกฐาน (7) เมอทาการตรวจคนเสรจใหผทาการตรวจคนบนทกรายละเอยดการตรวจคนตามแบบแนบทายระเบยบนจานวน 3 ฉบบ พรอมทงอานใหผรบการตรวจคนฟง พรอมลงลายมอชอรบทราบ โดยมอบบนทกฉบบท 1 ใหผรบการตรวจคน ฉบบท 2 ตดไวกบสมดคาสงใหทาการตรวจคน และฉบบท 3 ตดไวกบบนทกเสนอคาสงแตงตงเจาหนาท พรอมทงใหผทาการตรวจคนและผรบการตรวจคนลงลายมอชอกากบเอกสารหลกฐานททาการตรวจยดทกฉบบดวย (8) ใหเจาหนาทผทาการตรวจคนจดทาบนทกรายงานผลการตรวจคนตามแบบทายระเบยบนใหผบรหารทองถนทราบทนท หรอในวนทาการแรก (9) การออกคาสงตรวจคนตองจดทาทะเบยนคมไวเปนหลกฐาน 7. เพอประโยชนในการสบหาทรพยสน ผบรหารทองถนควรกาหนดตวเจาหนาทสบทรพยอยางนอยสองคนขนไป เพอรวมกนสบหาขอมลทรพยสนของผคางชาระภาษวามขอมลทรพยสนอย ณ ทใดบางสาหรบตวอยางแหลงขอมลในการสบหาทรพยสนมดงน 7.๑ กรมทดนหรอสานกงานทดน ซ งมหนาทจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบอสงหารมทรพย สาหรบการขอตรวจสอบความเปนเจาของกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพย

Page 73: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

71

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ของผคางชาระภาษ หรอภาระผกพน หรอราคาประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพย และขอสาเนาโฉนดทดนหรอหนงสอรบรองการทาประโยชน เปนตน 7.๒ สถาบนการเงน /ธนาคารพาณชยซงเปนสานกงานใหญ หรอสาขา ซงผคางชาระภาษมภมลาเนาหรอสถานประกอบการตงอย โดยทาหนงสอขอขอมลในบญชเงนฝากของผคางชาระภาษ โดยแจงรายชอ นามสกล เลขบตรประชาชน/เลขประจาตวผเสยภาษเงนได จานวนเงนทคางชาระภาษ หรอขอมลอนทจาเปนใหสถาบนการเงน /ธนาคารพาณชยซงเปนสานกงานใหญ หรอสาขา ทราบ เพอทาการสงขอมลบญชเงนฝากของผคางชาระภาษตอไป 7.๓ สานกงานภาษสรรพากรพนท สานกงานสรรพากรจงหวด ซงมหนาทจดเกบภาษเงนได เพอทราบขอมลตางๆ เชน รายการทรพยสนของผคางภาษ เปนตน เปนการทราบถงทมาของรายไดของผคางชาระภาษในเบองตน 7.4 กรมการขนสงทางบก ซงมหนาทจดทะเบยนยานพาหนะตามกฎหมาย 7.5 ทวาการอาเภอ ซงมหนาทเกยวกบการจดทะเบยนซอขายสงหารมทรพยชนดพเศษ หรอการจดทะเบยนตวพมพรปพรรณสตวพาหนะตามทกฎหมายกาหนด 7.6 สวนราชการหรอองคกรปกครองสวนทองถนอน ทผคางภาษมสทธเรยกรองตามสญญาตางๆ เชน สญญาจาง สญญาเชา โดยผคางภาษไดมการวางหลกประกนสญญากบหนวยงานททาสญญาดงกลาว 7.7 เมอไดขอมลทรพยสนของผคางชาระภาษแลว ใหจดทาบนทกเปนหนงสอเพอเสนอรายงานตอผบรหารทองถน โดยจดทาตารางบญชแสดงรายการทรพยสน รายละเอยดประเภททรพยสน ประมาณราคาทรพยสน ภาระตดพนในทรพยสน เพอเสนอตอผบรหารทองถนทราบ เพอออกคาสงเปนหนงสอยดหรออายดแลวแตกรณ แตกรณการออกคาสงองคกรปกครองสวนทองถนจะตองขอความเหนชอบจากผวาราชการจงหวดกอนดาเนนการออกคาสงยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษภาษทดนและ สงปลกสรางดงกลาว ๘. เมอผวาราชการจงหวดไดใหความเหนชอบในการดาเนนการออกคาสงยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนแลว ผบรหารทองถนกสามารถออกคาสงเปนหนงสอเพอทาการยดหรออายดตอไปได โดยผบรหารทองถนตองมคาสงแตงตงเจาพนกงานบงคบภาษอยางนอยสองคนขนไป เพอรวมกนปฏบตหนาทตามคาสงดงกลาว ๙. กรณคาสงยดใหทาการปดคาสงยดทรพยสนไวทอาเภอ สานกงานหรอททาการขององคกรปกครองสวนทองถน และทชมชนในตาบล หมบานทยดทรพยสน พรอมกบสงคาสงยดทรพยสนนนใหเจาของทรพยสนทราบดวย และกรณมคาสงอายดใหสงคาสงอายดใหผคางชาระภาษทราบดวย เพอใหงดเวน การจาหนายจายโอนทรพยสนทถกอายดนน

แนวทางการด าเนนการยดทรพยสน ๑. ๑. ทรพยสนทไมอยในความรบผดแหงการบงคบภาษ (ยด) (๑) เครองนงหมหลบนอน/เครองใชในครวเรอน เครองใชสอยสวนตว รวมราคาไมเกน รวมราคาไมเกน ๕ ๕ หมนบาทหมนบาท (๒) เครองมอหรอเครองใชทจาเปนในการเลยงชพหรอประกอบวชาชพ รวมราคาไมเกน รวมราคาไมเกน ๑ ๑ แสนบาทแสนบาท

(๓) วตถ เครองใช และอปกรณทจาเปนตองใชทาหนาทแทนหรอชวยอวยวะของผคางภาษ (๔) ทรพยสนทโอนไมไดตามกฎหมาย หรอตามกฎหมายยอมไมอยในความรบผดแหงการบงคบภาษ (๕) ทรพยสนของผคางภาษอนมลกษณะเปนของสวนตวโดยแท เชน แหวนประจาตระกล เปนตน

Page 74: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

72

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๒. เจาพนกงานบงคบภาษจะตองทาการยดทรพยสนในเวลากลางวนหรอเวลาทาการของสถานประกอบการนน เวนแตในกรณมเหตฉกเฉนโดยไดรบอนญาตจากผมอานาจออกคาสงกใหกระทาได

๓. กอนยดทรพยสน เจาพนกงานบงคบภาษตองแสดงคาสงยดทรพยสนตอผคางชาระภาษ ถาไมปรากฏ ตวบคคลดงกลาวใหแสดงตอบคคลซงบรรลนตภาวะทอยในสถานทนนหรอผครอบครองทรพยสนทราบ แตถาไมพบบคคลใดใหแจงเจาพนกงานฝายปกครองหรอเจาหนาทตารวจมาเปนพยานเพอทาการยดทรพยสนดงกลาวนน และตองแจงใหผคางชาระภาษทราบโดยเรว

๔. เจาพนกงานบงคบภาษ มอานาจเทาทจาเปนในการคนสถานทใด ๆ อนเปนของผคางชาระภาษ หรอผคางชาระภาษไดครอบครองอย ทงมอานาจทจะยดและตรวจสมดบญชหรอกระทาการใด ๆ ตามสมควร หรอเพอเปดสถานทอยหรอสงปลกสรางดงกลาวแลว รวมทงตนรภยหรอทเกบของอน ๆ แลวรายงานใหผมอานาจออกคาสงทราบ

๕. การยดทรพยสนของผคางภาษใหเจาพนกงานบงคบภาษปฏบตหนาทรวมกนอยางนอยสองคน โดยแตงเครองแบบและแสดงบตรประจาตวขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนในระหวางปฏบตงาน พรอมอปกรณและเอกสารทเกยวของ

๖. วธการยดสงหารมทรพยใหจดเตรยมหลกฐานทตรวจสอบได /ไป ณ ทตงทรพย/บนทกรายละเอยดทรพย/ประทบตราทรพย

๗. การยดสงหารมทรพยอนมรปรางจะตองทาการยดใหเหนประจกษแจงโดยวธประทบตราหรอกระทาโดยวธอนใดทเหนสมควร

๘. การยดอสงหารมทรพย ใหนาหนงสอสาคญสาหรบทรพยสนนนมาเกบรกษาไวในทปลอดภย ถาเปนทดนตองแจงใหเจาพนกงานทดนผมหนาททราบ เพอจะไดบนทกการยดไวในทะเบยน ถาหนงสอสาคญแหงอสงหารมทรพยนนยงไมออกหรอนามาแสดงไมไดหรอหาไมพบ กใหบนทกไวเปนหลกฐานและใหถอวาการทไดแจงการยดตอผคางภาษและเจาพนกงานทดนนนเปนการยดตามกฎหมายแลว ๙. การยดทรพยสนทจะตองจดทะเบยนตามกฎหมาย ใหแจงตอเจาพนกงานผมหนาททราบเพอเจาพนกงานจะไดบนทกการยดไวในทะเบยน ๑๐. ถามผขดขวาง ใหเจาพนกงานบงคบภาษชแจงแตโดยดกอน ถาผนนยงขดขวางอยอกใหเจาพนกงานบงคบภาษขอความชวยเหลอจากเจาพนกงานฝายปกครองหรอเจาหนาทตารวจเพอดาเนนการยดทรพยสนตอไป

๑๑. กรณทรพยสนถกเจาพนกงานบงคบคดยดหรออายดไวแทนเจาหนตามคาพพากษาแลว หามมใหเจาพนกงานบงคบภาษทาการยดทรพยสนนนอก แตใหยนคาขอโดยทาเปนคารองตอศาลทออกหมายบงคบคดใหยดหรออายดทรพยสนนนตามแบบทศาลกาหนด เพอขอเขาเฉลยในทรพยสนหรอเงนทขายหรอจาหนายทรพยสนนน

๑๒. การเกบรกษาทรพยสนทยด (๑) เกบรกษาไว ณ สานกงานททาการขององคกรปกครองสวนทองถนททาการยด

(๒) ถาเปนอสงหารมทรพย หรอสงของขนยายลาบากใหผมอานาจออกคาสงยดพจารณามอบใหบคคลทสมควรดแล

(๓) การมอบตาม (๒) ผมอบตองรบผดชอบเมอเกดความเสยหาย เวนแตเปนเพราะเหตสดวสย

Page 75: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

73

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

แนวทางการด าเนนการขายทอดตลาดทรพยสนทยด ๑. ผบรหารทองถนมคาสงแตงตงคณะกรรมจดการขายทอดตลาดทรพยสนของผคางชาระภาษทดน

และสงปลกสราง ประกอบดวยผบรหารทองถน หรอผซงไดรบมอบหมาย เปนประธานกรรมการ มปลด ผอานวยการสานก/กองคลงทองถน และเจาพนกงานบงคบภาษเปนกรรมการ และฝายเลขานการจดทาสรปรายงานผลการขายทอดตลาดดงกลาว

๒. องคกรปกครองสวนทองถนจดทาประกาศขายทอดตลาดแสดงรายละเอยดทรพยสนทจะขาย ดงน

- ชอเจาของทรพย ผสงใหขาย - รายเอยดของทรพยทจะขาย โดยกาหนดประเภท ลกษณะ จานวน ขนาด อายทรพย เทาททราบ - ระบขอสญญา คาเตอน เงอนไขตางๆ เชน ราคาเรมตนของทรพย อตราการเพมราคา

การประมล เปนตน - กาหนดวน เวลา และสถานททขายทอดตลาด ๓. จดสงประกาศขายทอดตลาดใหแกผคางชาระภาษ และผมสวนไดเสยทราบดวย ๔. ปดประกาศไวโดยเปดเผย ณ สถานททจะขาย สถานททรพยสนตงอย ทชมชน สถานทราชการ

อนสมควรจะปดได และแจงในหนงสอพมพฉบบทแพรหลายทวไป ใหรลวงหนาไมนอยกวา ๓๐ วน ๕. กอนทาการขายตลาดจะตองปกธงเครองหมายการขายทอดตลาดเปนธงหมากรกขาวแดง

ณ สถานทขายทอดตลาด อานประกาศ ขอสญญา คาเตอน เงอนไขอนๆ ในการขายทอดตลาดโดยเปดเผย ณ สถานทขาย

๖. การขายทอดตลาดจะตองมการรองขานราคา ๓ ครง เชน หนงแสนบาท ครงท ๑ หนงแสนบาท ครงท ๒ หนงแสนบาท ครงท ๓ เมอไมมผใดใหราคาสงกวาหลงจากขานครงท 3 ใหตกลงขาย โดยวธการเคาะไม หรอทากรยาอนใด เพอใหผเขารวมการขายทอดตลาดไดทราบวาตกลงขายทรพยทยดนนแลว

๗. กาหนดวนขายทอดตลาดทรพยสนควรดาเนนการ ดงน 7.๑ กรณทรพยทยดมาเปนทดน ใหกาหนดวนขายทอดตลาดไมนอยกวา ๓๐ วน แตไมเกน ๖๐ วน

นบแตวนทยดทรพยสน 7.๒ กรณทรพยทยดมาเปนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตาง ๆ รวมทงทรพยสนอน ๆ กาหนดวนขาย

ทอดตลาดไมนอยกวา ๒๐ วน แตไมเกน ๓๐ วน นบแตวนทยดทรพยสน 7.๓ กรณทมเหตจาเปนและเรงดวน คณะกรรมการจดการขายทอดตลาดทรพยสนอาจ

ดาเนนการขายทอดตลาดไดเมอพนระยะเวลาอยางนอย ๕ วน นบแตวนยดทรพยสนเสรจ 7.4 กรณทรพยทยดมาเปนของสดหรอเสยงายใหนาออกขายไดทนทหรอขายโดยวธอน ๘. หามมใหยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษเกนกวาความจาเปนทพอจะชาระภาษคางชาระ เบยปรบ และเงนเพม และไมใหหมายความรวมถงการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผมหนาทชาระภาษแทน ๙. กรณทมการยดหรออายดทรพยสนของผเสยภาษไวแลว ถาผเสยภาษมาชาระเงนภาษคางชาระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยดหรออายดทรพยสนโดยครบถวนกอนการขายทอดตลาดแลว ใหผบรหารทองถนมคาสงเพกถอนการยดหรออายดทรพยสนนน และแจงถอนการยดหรออายดไปยง เจาพนกงานผยดหรออายดใหแลวเสรจภายใน 15 วน นบแตวนทชาระคาภาษคางชาระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยดหรออายดทรพยสนครบถวนแลว

Page 76: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

74

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๑๐. หามมใหขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษในระหวางเวลาทใหคดคานหรออทธรณ ตามมาตรา 73 หรอใหฟองเปนคดตอศาลตามมาตรา 82 แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ และตลอดเวลาทการพจารณาและวนจฉยคาคดคานหรออทธรณดงกลาวยงไมถงทสด ๑๑. เงนทไดจากการขายทอดตลาดทรพยสนใหหกไวเปนคาภาษค างชาระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนเหลอเทาใดใหคนแกผคางชาระภาษ ๑๒. กรณทเปนการขายทอดตลาดตามคาพพากษา ใหเจาพนกงานบงคบคดแจงองคกรปกครองสวนทองถน ใหแจงรายการภาษคางชาระสาหรบทดนหรอสงปลกสรางนนตอเจาพนกงานบงคบคด เพอให เจาพนกงานบงคบคดกนเงนทไดรบจากการขายทอดตลาดไวเทากบจานวนคาภาษคางชาระ และนาสงเงนดงกลาวใหองคกรปกครองสวนทองถนเพอชาระหนคาภาษทคางชาระดงกลาว

แนวทางการด าเนนการอายดทรพยสน ๑. การอายดทรพยสนเปนการสงใหผคางชาระภาษหรอบคคลภายนอก มใหจาหนาย จายโอนหรอกระทานตกรรมใด ๆ เกยวกบทรพยสน หรอสทธเรยกรองทได สงอายดไว หรอการสงใหบคคลภายนอกมใหนาสงทรพยสนหรอชาระหนแกผคางชาระภาษ และใหสงมอบหรอชาระหนแกองคกรปกครองสวนทองถนภายในระยะเวลาทกาหนดไว ตวอยาง - กรณอายดเงนฝาก = เลขทบญชธนาคาร (ถาม) ประเภทบญช ชอธนาคาร ฯลฯ - กรณอายดเงนเดอน = ชอสถานททางาน อตราเงนเดอน ๒. สทธเรยกรองทอายดได 2.1 เงนในบญชสถาบนการเงนของผคางภาษ 2.2 คางวดงานตามสญญาจางงาน 2.3 หลกประกนสญญาตางๆ 2.4 เงนเดอนของพนกงาน ลกจาง คนงานทไมไดทางานในหนวยงานราชการ 2.5 เงนคาปวยการ เงนประจาตาแหนง 2.6 เงนประจาตาแหนงของขาราชการ ๓. สทธเรยกรองทไมอยในความรบผดแหงการบงคบภาษ (อายด) 3.1 เบยเลยงชพ เงนรายไดเปนคราว ๆ อนบคคลภายนอกไดยกใหเพอเลยงชพ 3.2 เงนเดอน คาจาง บานาญ บาเหนจและเบยหวดของขาราชการ เจาหนาทหรอลกจางของรฐบาล และเงนสงเคราะหหรอบานาญทรฐไดจายใหแกคสมรสหรอญาตทยงมชวตของผคางชาระภาษ 3.3 เงนเดอน คาจาง บานาญ คาชดใช เงนสงเคราะห หรอรายไดอนในลกษณะเดยวกนของพนกงานลกจางหรอคนงาน นอกจาก (๒) ทนายจางจายใหแกผคางชาระภาษในฐานะทเปนบคคลเหลานน หรอคสมรส หรอญาตทยงมชวตของผคางชาระภาษตามจานวนทผบรหารทองถนเหนสมควร 3.4 เงนฌาปนกจสงเคราะหทผคางชาระภาษไดรบ เนองจากความตายของบคคลอนจานวน ตามทจาเปน 3.5 มกฎหมายอนบญญตไวเปนพเศษวา สทธเรยกรองใดไมอยในความรบผดแหงการบงคบคด 3.5.1 เงนกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ 3.5.2 เงนกองทนสารองเลยงชพ 3.5.3 คาทดแทน 3.5.4 คารกษาพยาบาลทลกหนมสทธไดรบจากประกนสงคม

Page 77: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

75

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

๔. ตองใหไดขอมลทรพยสนกอนทจะดาเนนการอายด เนองจากเปนขอมลของบคคลการกระทาการสบทรพยควรกระทาดวยความระมดระวง ทงน ปจจบนมบทบญญตเกยวกบการบงคบทางการปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครอง ยงไมมประสทธภาพในการบงคบใช โดยเฉพาะการบงคบตามคาสงทางปกครองทกาหนดใหชาระเงน ซงกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองกาหนดใหนาวธการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสน ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาบงคบใชโดยอนโลม จงไมมรายละเอยด วธปฏบตและระยะเวลาในการบงคบทางการปกครองทชดเจน ซงกอใหเกดความไมเปนธรรมแกผอยในบงคบของมาตรการบงคบทางปกครอง ประกอบกบเจาหนาทของหนวยงานของรฐสวนใหญไมมความเชยวชาญในการยด อายด ขายทอดตลาดทรพยสน อกทงไมมบทบญญตใหอานาจแกเจาหนาทในการสบหาทรพยสนและมอบหมายใหหนวยงานอนหรอเอกชนดาเนนการแทนได สงผลใหไมสามารถบงคบตามคาสงทางปกครองทกาหนดใหชาระเงนไดอยางมประสทธภาพและรฐตองสญเสยรายไดในทสด ดงนน จงไดปรบปรงหลกเกณฑในการบงคบทางปกครองเพอใหชดเจนมประสทธภาพ และเปนธรรมยงขน โดยพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ ไดกาหนดหลกเกณฑใหมไวเปนแนวทางในการใชมาตรการทางปกครอง ซงการบงคบตามคาสงทางปกครองทกาหนดใหชาระเงนจะแบงการบงคบเปน ๒ กรณ ไดแก (๑) การบงคบโดยเจาหนาทของหนวยงานของรฐ ซงตองดาเนนการยด อายด ภายในสบปนบแตคาสงใหชาระเงนเปนทสด โดยพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ ไดกาหนดเพมอานาจในการสบทรพย รวมทงขนตอนและวธการในการปฏบตในการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสน ตามมาตรา ๖๓/๑๒ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ โดยมกฎกระทรวงกาหนดขนตอนและวธการดงกลาวไว (ขณะนอยระหวางการออกกฎกระทรวง) (๒) การบงคบโดยเจาพนกงานบงคบคด หนวยงานของรฐจะตองสบทรพยกอน และถาไดขอมลทรพยสนมาแลว อาจยนตอศาลทมอานาจขอใหเจาพนกงานบงคบคดดาเนนการยดหรออายดทรพยสนแทนได โดยการบงคบคดจะตองดาเนนการยดหรออายดภายในสบปนบแตคาสงใหชาระเงนเปนทสด โดยทมาตรา ๖๓/๓ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ ไดกาหนดวา ถาบทกฎหมายใดกาหนดมาตรการบงคบทางปกครองไวโดยเฉพาะแลว หากเจาหนาทเหนวา การใชมาตรการบงคบนนจะเกดผลนอยกวามาตรการบงคบตามบทบญญตน เจาหนาทนนจะใชมาตรการบงคบทางปกครองตามพระราชบญญตนแทนได ดงนน หากองคกรปกครองสวนทองถนใดเหนวา การใชมาตรการบงคบทางปกครองบงคบภาษทดนและสงปลกสรางกบผคางชาระ นน อาจมประสทธภาพนอยกวา หรออาจเกดผลสาเรจในการดาเนนการนอยกวาการใชมาตรการทางปกครองตามพระราชบญญต วธปฏบตราชการ ทางปกครอง (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ เนองจากเจาหนาทไมมความเชยวชาญในการยด อายด ขายทอดตลาดทรพยสน หรอไมสามารถบงคบตามคาสงทางปกครองทกาหนดใหชาระเงนไดอยางมประสทธภาพ กสามารถใชดาเนนการตามขนตอนการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนตามพระราชบญญตดงกลาวได

Page 78: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

76

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 8 บทก าหนดโทษ

โทษทางอาญา 1. ผใดขดขวางการปฏบตหนาทของพนกงานสารวจตามมาตรา 28 หรอมาตรา 29 หรอของ

ผบรหารทองถนหรอเจาหนาทซงผบรหารทองถนมอบหมายตามมาตรา 63 (3) หรอ (4) ตองระวางโทษจาคกไมเกน 6 เดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

2. ผใดไมปฏบตตามหนงสอเรยกของผบรหารทองถน ตามมาตรา 29 หรอของพนกงานประเมน ตามมาตรา 45 หรอหนงสอเรยกหรอคาสงของผบรหารทองถนหรอเจาหนาทซงผบรหารทองถนมอบหมายตามมาตรา 63 (1) หรอ (2) ตองระวางโทษปรบไมเกน 2,000 บาท

3. ผใดไมแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนหรอสงปลกสรางตามทกาหนดไวใน มาตรา 33 ตองระวางโทษปรบไมเกน 10,000 บาท

4. ผใดขดขวางหรอไมปฏบตตามคาสงของผบรหารทองถนตามมาตรา 62 หรอทาลาย ยายไปเสย ซอนเรน หรอโอนไปใหแกบคคลอนซงทรพยสนทผบรหารทองถนมคาสงใหยด หรออายด ตองระวางโทษจาคก ไมเกน 1 ป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

5. ผใดไมปฏบตตามหนงสอเรยกของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษตาม มาตรา 80 ตองระวางโทษปรบไมเกน 2,000 บาท

6. ผใดแจงขอความอนเปนเทจหรอนาพยานหลกฐานอนเปนเทจมาแสดงเพอหลกเลยงการเสยภาษ ตองระวางโทษจาคกไมเกน 2 ป หรอปรบไมเกน 40,000 บาท หรอทงจาทงปรบ

7. ในกรณทผกระทาความผดเปนนตบคคล ถาการกระทาความผดของนตบคคลนนเกดจากการสงการหรอการกระทาของกรรมการ หรอผจดการ หรอบคคลใดซงรบผดชอบในการดาเนนงานของนตบคคลนน หรอ ในกรณทบคคลดงกลาวมหนาทตองสงการหรอกระทาการและละเวนไมสงการหรอไมกระทาการจนเปนเหตใหนตบคคลนนกระทาความผด ผนนตองรบโทษตามทบญญตไวสาหรบความผดนน ๆ ดวย

ความผดตามขอ 1 , 2 , 3 และ 5 ใหผบรหารทองถนหรอผซงผบรหารทองถนมอบหมายมอานาจเปรยบเทยบกาหนดคาปรบได และเมอผกระทาความผดชาระเงนคาปรบตามจานวนทเปรยบเทยบภายใน 30 วน ใหถอวาคดเลกกน ถาผกระทาผดไมยนยอมตามทเปรยบเทยบ หรอเมอยนยอมแลวไมชาระเงนคาปรบภายในระยะเวลาทกาหนด ใหดาเนนคดตอไป

เงนคาปรบทไดจากการเปรยบเทยบตามพระราชบญญตนเกดขนในเขตองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหตกเปนรายไดขององคกรปกครองสวนทองถนนน

Page 79: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

77

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

บทท 9 การรายงานขอมล

1. ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดสงขอมลรายงานสรปผลการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ทอยในขายตองเสยภาษของปทผานมา ประกอบดวย จานวนผเสยภาษ จานวนเงนภาษทจดเกบได จานวน ผคางชาระภาษ และจานวนเงนภาษคางชาระ ใหแกคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจาจงหวดภายในเดอนมกราคมของทกป เพอรวบรวมและเสนอแนวทางการแกไขปญหาการจดเกบภาษ ใหแกกระทรวงมหาดไทยภายในเดอนกมภาพนธของทกป โดยรายงานผานระบบขอมลกลางองคกรปกครองสวนทองถนทกรมสงเสรมการปกครองทองถนจดทาขน 2. ใหกรมสงเสรมการปกครองทองถนประมวลผลขอมลทไดรบแลวจดสงขอมลเฉพาะสวนทเกยวของใหกระทรวงการคลง และคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนภายในเดอนมนาคมของทกป

Page 80: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

78

ภาษ

ทดนแ

ละสง

ปลกส

ราง

ภาคผนวก

๑. พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ ๒. กฎกระทรวงกาหนดทรพยสนทไดรบยกเวนจากการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ ๓. ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดาเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 พ.ศ. 256๒ ๔. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑการพจารณาทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมให ทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน ๕. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑและวธการคานวณการยกเวนมลคาของฐานภาษทดนและ สงปลกสรางซงเจาของเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวย การทะเบยนราษฎร ๖. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง ยกเวนภาษทดนหรอสงปลกสรางทเปนทรพยสนของมลนธหรอองคการ หรอสถานสาธารณกศล ๗. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การดาเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

Page 81: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

พระราชบญญต

ภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ใหไว ณ วนท ๙ มนาคม พ.ศ. ๒๕๖๒

เปนปท ๔ ในรชกาลปจจบน

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร มพระราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดนและกฎหมายวาดวย ภาษบ ารงทองท

พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๖ ประกอบกบมาตรา ๓๓ และมาตรา ๓๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

เหตผลและความจ าเปนในการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามพระราชบญญตน เพอใหการด าเนนการเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางเปนไปดวยความเรยบรอยและมประสทธภาพ อนจะเปนประโยชนในดานเศรษฐกจของประเทศ ซงการตราพระราชบญญตนสอดคลองกบเงอนไขทบญญตไวในมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแลว

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ สภานตบญญตแหงชาตท าหนาทรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตน เรยกวา “พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒”

หนา ๒๑

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 82: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป เวนแตการจดเกบภาษส าหรบทดนและสงปลกสรางตามพระราชบญญ ตน ใหใชบงคบ ตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๓ เปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลก (๑) พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช ๒๔๗๕ (๒) พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดนแกไขเพมเตม พทธศกราช ๒๔๗๕ (๓) พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน (ฉบบท ๓) พทธศกราช ๒๔๘๕ (๔) พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๓๔ (๕) พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๔๓ (๖) พระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. ๒๕๐๘ (๗) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๕๖ ลงวนท ๔ มถนายน พทธศกราช ๒๕๑๕ (๘) พระราชบญญตภาษบ ารงทองท (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๑๖ (๙) พระราชก าหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. ๒๕๐๘ พ.ศ. ๒๕๒๔

(๑๐) พระราชก าหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. ๒๕๐๘ (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๒๙

(๑๑) พระราชบญญตภาษบ ารงทองท (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๔๓ (๑๒) พระราชบญญตก าหนดราคาปานกลางของทดนส าหรบการประเมนภาษบ ารงทองท

พ.ศ. ๒๕๒๙ มาตรา ๔ กฎหมาย กฎ ระเบยบและขอบ งคบใดท ใชบ งคบอย ในวนกอนวนท

พระราชบญญตนใชบงคบทกลาวถงหรออางถงภาษโรงเรอนและทดนตามกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดนหรอภาษบ ารงทองทตามกฎหมายวาดวยภาษบ ารงทองท ไมใหมความหมายเปนการกลาวถงหรออางถงภาษตามพระราชบญญตน

กฎหมายใดทใชบงคบอยในวนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ซงไดบญญตใหทรพยสน ของบคคลใดไดรบยกเวนภาษอากรตามกฎหมายโดยมไดระบถงภาษอากรประเภทใดประเภทหนงโดยเฉพาะ หรอไดรบการยกเวนภาษโรงเรอนและทดนตามกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดนหรอภาษบ ารงทองทตามกฎหมายวาดวยภาษบ ารงทองท ไมใหมความหมายเปนการยกเวนภาษตามพระราชบญญตน

หนา ๒๒

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 83: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ความในวรรคสองมใหใชบงคบกบการยกเวนภาษอากรตามกฎหมายทตราขนตามขอผกพนทประเทศไทยมอยตอองคการสหประชาชาต หรอตามกฎหมายระหวางประเทศ หรอตามความตกลงระหวางประเทศ หรอตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกนกบนานาประเทศ

มาตรา ๕ ในพระราชบญญตน “ภาษ” หมายความวา ภาษทดนและสงปลกสราง “ผเสยภาษ” หมายความวา บคคลธรรมดาหรอนตบคคลซงเปนเจาของทดนหรอสงปลกสราง

หรอเปนผครอบครองหรอท าประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางอนเปนทรพยสนของรฐ ซงเปนผมหนาทเสยภาษตามพระราชบญญตน และใหหมายความรวมถงผมหนาทช าระภาษแทนผ เสยภาษ ตามพระราชบญญตนดวย

“ทดน” หมายความวา พนดน และใหหมายความรวมถงพนททเปนภเขาหรอทมน าดวย “สงปลกสราง” หมายความวา โรงเรอน อาคาร ตก หรอสงปลกสรางอยางอน ทบคคล

อาจเขาอยอาศยหรอใชสอยได หรอทใชเปนทเกบสนคาหรอประกอบการอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรม และใหหมายความรวมถงหองชดหรอแพทบคคลอาจใชอยอาศยไดหรอทมไวเพอหาผลประโยชนดวย

“หองชด” หมายความวา หองชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชดทไดออกหนงสอแสดงกรรมสทธหองชดแลว

“องคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา เทศบาล องคการบรหารสวนต าบล กรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนตามทมกฎหมายจดตง แตไมหมายความรวมถง องคการบรหารสวนจงหวด

“เขตองคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา (๑) เขตเทศบาล (๒) เขตองคการบรหารสวนต าบล (๓) เขตกรงเทพมหานคร (๔) เขตเมองพทยา (๕) เขตองคกรปกครองสวนทองถนอนตามทมกฎหมายก าหนด แตไมหมายความรวมถง

เขตองคการบรหารสวนจงหวด “ผบรหารทองถน” หมายความวา (๑) นายกเทศมนตร (๒) นายกองคการบรหารสวนต าบล

หนา ๒๓

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 84: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(๓) ผวาราชการกรงเทพมหานคร (๔) นายกเมองพทยา (๕) ผบรหารทองถนอนตามทมกฎหมายก าหนด แตไมหมายความรวมถงนายกองคการบรหาร

สวนจงหวด “ขอบญญตทองถน” หมายความวา (๑) เทศบญญต (๒) ขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล (๓) ขอบญญตกรงเทพมหานคร (๔) ขอบญญตเมองพทยา (๕) ขอบญญตขององคกรปกครองสวนทองถนอนตามทมกฎหมายก าหนด แตไมหมายความ

รวมถงขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวด “คณะกรรมการก าหนดราคาประเมนทนทรพย” หมายความวา คณะกรรมการก าหนด

ราคาประเมนทนทรพยตามประมวลกฎหมายทดน “คณะอนกรรมการประจ าจงหวด” หมายความวา คณะอนกรรมการประจ าจงหวดตามประมวล

กฎหมายทดน “คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ” หมายความวา คณะกรรมการพจารณา

อทธรณการประเมนภาษประจ าจงหวด หรอคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษกรงเทพมหานคร แลวแตกรณ

“พนกงานส ารวจ” หมายความวา ผซงไดรบแตงตงใหมหนาทส ารวจทดนและสงปลกสราง ทผเสยภาษเปนเจาของหรอครอบครองอย

“พนกงานประเมน” หมายความวา ผซงไดรบแตงตงใหมหนาทประเมนภาษ “พนกงานเกบภาษ” หมายความวา ผซงไดรบแตงตงใหมหนาทรบช าระภาษ และเรงรด

การช าระภาษ “ป” หมายความวา ปปฏทน “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน มาตรา ๖ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

รกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจออกกฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน ทงน ในสวนทเกยวกบหนาทและอ านาจของตน

กฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หนา ๒๔

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 85: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมวด ๑ บททวไป

มาตรา ๗ ใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจจดเกบภาษจากทดนหรอสงปลกสราง ทอยในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน ตามทบญญตไวในพระราชบญญตน

ภาษทจดเกบไดในเขตองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหเปนรายไดขององคกรปกครอง สวนทองถนนน

มาตรา ๘ ใหทดนหรอสงปลกสรางทเปนทรพยสนดงตอไปนไดรบยกเวนจากการจดเกบภาษตามพระราชบญญตน

(๑) ทรพยสนของรฐหรอของหนวยงานของรฐซงใชในกจการของรฐหรอของหนวยงานของรฐ หรอในกจการสาธารณะ ทงน โดยมไดใชหาผลประโยชน

(๒) ทรพยสนทเปนทท าการขององคการสหประชาชาต ทบวงการช านญพเศษขององคการสหประชาชาตหรอองคการระหวางประเทศอน ซงประเทศไทยมขอผกพนทตองยกเวนภาษใหตามสนธสญญา หรอความตกลงอนใด

(๓) ทรพยสนทเปนทท าการสถานทตหรอสถานกงสลของตางประเทศ ทงน ใหเปนไป ตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน

(๔) ทรพยสนของสภากาชาดไทย (๕) ทรพยสนทเปนศาสนสมบตไมวาของศาสนาใดทใชเฉพาะเพอการประกอบศาสนกจหรอ

กจการสาธารณะ หรอทรพยสนทเปนทอยของสงฆ นกพรต นกบวช หรอบาทหลวง ไมวาในศาสนาใด หรอทรพยสนทเปนศาลเจา ทงน เฉพาะทมไดใชหาผลประโยชน

(๖) ทรพยสนทใชเปนสสานสาธารณะหรอฌาปนสถานสาธารณะ โดยมไดรบประโยชนตอบแทน (๗) ทรพยสนทเปนของมลนธหรอองคการหรอสถานสาธารณกศลตามทรฐมนตรวาการ

กระทรวงการคลงประกาศก าหนด ทงน เฉพาะทมไดใชหาผลประโยชน (๘) ทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน

ทงน ตามหลกเกณฑและเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนด (๙) ทรพยสวนกลางทมไวเพอใชหรอเพอประโยชนรวมกนส าหรบเจาของรวมตามกฎหมาย

วาดวยอาคารชด (๑๐) ทดนอนเปนสาธารณปโภคตามกฎหมายวาดวยการจดสรรทดน (๑๑) ทดนอนเปนพนทสาธารณปโภคตามกฎหมายวาดวยการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (๑๒) ทรพยสนอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

หนา ๒๕

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 86: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๙ ผซงเปนเจาของหรอครอบครองทดนหรอสงปลกสรางอยในวนท ๑ มกราคม ของปใด เปนผมหนาทเสยภาษส าหรบปนน ตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน

การเสยภาษของผเสยภาษตามพระราชบญญตน ไมเปนเหตใหเกดสทธตามกฎหมายอน มาตรา ๑๐ ในกรณทมการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองหรอการจดทะเบยนการเชา

ในทดนหรอสงปลกสรางใด ใหส านกงานทดนหรอส านกงานทดนสาขาแจงการโอนหรอการจดทะเบยนการเชาดงกลาวตอองคกรปกครองสวนทองถนททดนหรอสงปลกสรางตงอยตามรายการทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด ทงน ใหแจงเปนรายเดอนภายในวนทสบหาของเดอนถดไป

การแจงการโอนหรอการจดทะเบยนการเชาใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามวรรคหนง ใหองคกรปกครองสวนทองถนไดรบยกเวนคาธรรมเนยมหรอคาใชจายตามประมวลกฎหมายทดนและกฎหมายวาดวยอาคารชด

มาตรา ๑๑ ใหผบรหารทองถนมอ านาจแตงตงพนกงานส ารวจ พนกงานประเมน และพนกงานเกบภาษ เพอปฏบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตน

ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหพนกงานตามวรรคหนง เปนเจาพนกงาน ตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา ๑๒ ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนมอบหมายใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐรบช าระภาษแทนตามมาตรา ๕๐ สวนราชการหรอหนวยงานของรฐนนอาจไดรบสวนลดหรอคาใชจายในการจดเกบภาษตามอตราทก าหนดในกฎกระทรวง แตทงนตองไมเกนรอยละสามของภาษทรบช าระ

มาตรา ๑๓ การสงค าสงเปนหนงสอ หนงสอแจงการประเมนหรอหนงสออน ใหเจาหนาทสงใหแกผเสยภาษโดยตรง หรอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ โดยใหสง ณ ภมล าเนาหรอถนทอยหรอสถานทท าการของบคคลนนในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาท าการของบคคลนน ถาไมพบผเสยภาษ ณ ภมล าเนาหรอถนทอยหรอสถานทท าการของผเสยภาษจะสงใหแกบคคลใดซงบรรลนตภาวะแลว และอย ณ ภมล าเนาหรอถนทอยหรอสถานทท าการทปรากฏวาเปนของผเสยภาษนนกได

ถาไมสามารถสงหนงสอตามวธการทก าหนดในวรรคหนงได จะกระท าโดยวธปดหนงสอในท ทเหนไดงาย ณ ภมล าเนาหรอถนทอยหรอสถานทท าการของผเสยภาษนนหรอลงประกาศแจงความ ในหนงสอพมพกได

เมอไดด าเนนการตามวรรคสองและเวลาไดลวงพนไปไมนอยกวาเจดวนนบแตวนทไดด าเนนการดงกลาว ใหถอวาผเสยภาษไดรบหนงสอนนแลว

หนา ๒๖

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 87: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๑๔ ก าหนดเวลาการช าระภาษหรอแจงรายการตาง ๆ หรอก าหนดเวลาการคดคานการประเมนภาษตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน ถาผมหนาทตองปฏบตตามก าหนดเวลาดงกลาว มเหตจ าเปนจนไมสามารถจะปฏบตตามก าหนดเวลาได ใหยนค ารองขอขยายหรอเลอนก าหนดเวลากอนก าหนดเวลาสนสดลง เมอผบรหารทองถนพจารณาเหนเปนการสมควร จะใหขยายหรอใหเลอนก าหนดเวลาออกไปอกตามความจ าเปนแกกรณกได

ก าหนดเวลาตาง ๆ ทก าหนดไวในพระราชบญญตน เมอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยเหนเปนการสมควร จะขยายหรอเลอนก าหนดเวลานนออกไปเปนการทวไปตามความจ าเปนแกกรณกได

หมวด ๒ คณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสราง

มาตรา ๑๕ ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและ สงปลกสราง” ประกอบดวย ปลดกระทรวงการคลง เปนประธานกรรมการ ปลดกระทรวงมหาดไทย อธบดกรมทดน อธบดกรมธนารกษ อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน อธบดกรมสรรพากร และผอ านวยการส านกงานเศรษฐกจการคลง เปนกรรมการ

ใหผอ านวยการส านกงานเศรษฐกจการคลงแตงตงขาราชการของส านกงานเศรษฐกจการคลง เปนเลขานการ และอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถนแตงตงขาราชการของกรมสงเสรม การปกครองทองถน เปนผชวยเลขานการ

มาตรา ๑๖ คณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางมหนาทและอ านาจ ดงตอไปน (๑) วนจฉยปญหาเกยวกบการจดเกบภาษตามมาตรา ๒๓ วรรคสาม และตามทกระทรวงการคลง

หรอกรงเทพมหานครรองขอ (๒) ใหค าปรกษาหรอค าแนะน าเกยวกบการจดเกบภาษและการปฏบตตามพระราชบญญตน

กบคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด กระทรวงการคลง กระทรวงมหาดไทย หรอกรงเทพมหานคร

(๓) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนหนาทและอ านาจของคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสราง

มาตรา ๑๗ การประชมคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางตองมกรรมการ มาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด จงจะเปนองคประชม

หนา ๒๗

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 88: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ในการประชมคณะกรรมการ ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหทประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม

การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มาตรา ๑๘ ค าวนจฉยของคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางใหเปนทสด และในกรณทมการเปลยนแปลงค าวนจฉยในภายหลง ค าวนจฉยทเปลยนแปลงนน ใหมผลใชบงคบตงแตวนทมค าวนจฉยเปลยนแปลงเปนตนไป

มาตรา ๑๙ ในกรณทคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางไดมค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน าเกยวกบการจดเกบภาษและการปฏบตตามพระราชบญญตนแลว ใหแจง ค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน าดงกลาวไปยงผทยนขอค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน านน และใหสงเรองดงกลาวไปยงกระทรวงมหาดไทยเพอใหแจงหนวยงานทเกยวของทราบและถอปฏบตตอไป

มาตรา ๒๐ คณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางอาจแตงตงคณะอนกรรมการเพอปฏบตงานตามทคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางมอบหมายกได

ในการประชมคณะอนกรรมการ ใหน าความในมาตรา ๑๗ มาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด ๓ คณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด

มาตรา ๒๑ ในแตละจงหวดยกเวนกรงเทพมหานคร ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด” ประกอบดวย ผวาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ ปลดจงหวด เจาพนกงานทดนจงหวด ธนารกษพนท โยธาธการและผงเมองจงหวด สรรพากรพนททผวาราชการจงหวดแตงตงจ านวนหนงคน นายกองคการบรหารสวนจงหวด นายกเทศมนตร จ านวนหาคน นายกองคการบรหารสวนต าบลจ านวนหาคน เปนกรรมการ และใหทองถนจงหวด เปนกรรมการและเลขานการ

ในกรณทจงหวดใดมผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด ใหผบรหารทองถน ขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวดนน เปนกรรมการรวมดวยจ านวนหนงคน

ใหนายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล และผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด เปนผพจารณาเลอกนายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล หรอ

หนา ๒๘

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 89: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวดตามวรรคหนงและวรรคสอง แลวแตกรณ ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

คณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด มหนาทและอ านาจพจารณาให ความเหนชอบอตราภาษตามรางขอบญญตทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนตามมาตรา ๓๗ วรรคเจด ใหความเหนชอบการลดภาษหรอยกเวนภาษของผบรหารทองถนตามมาตรา ๕๖ หรอมาตรา ๕๗ และใหค าปรกษาหรอค าแนะน าแกผบรหารทองถนเกยวกบการจดเกบภาษขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวด รวมทงปฏบตการอนตามทก าหนดในพระราชบญญตน

เพอประโยชนแหงมาตราน ค าวา “ผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอน ในจงหวด” ใหหมายความรวมถงนายกเมองพทยาดวย

มาตรา ๒๒ การประชมคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด ใหน าความในมาตรา ๑๗ มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๒๓ เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดไดใหค าปรกษาหรอค าแนะน าแกผบรหารทองถนเกยวกบการจดเกบภาษขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดแลว ใหสงค าปรกษาหรอค าแนะน าดงกลาวไปยงกระทรวงมหาดไทยเพอพจารณาตอไป

ในกรณทกระทรวงมหาดไทยเหนดวยกบค าปรกษาหรอค าแนะน าของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดตามวรรคหนง ใหกระทรวงมหาดไทยแจงใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดทราบภายในสบหาวนนบแตวนไดรบค าปรกษาหรอค าแนะน า พรอมทงสงใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดอน และองคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทราบและถอปฏบตตอไป

ในกรณทกระทรวงมหาดไทยไมเหนดวยกบค าปรกษาหรอค าแนะน าของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดตามวรรคหนง ใหกระทรวงมหาดไทยสงเรองพรอมกบความเหนไปยงคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบค าปรกษาหรอค าแนะน าดงกลาว

การแจงและการสงเรองตามมาตราน ใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

มาตรา ๒๔ ในแตละป ใหองคกรปกครองสวนทองถนยกเวนกรงเทพมหานครจดสงขอมลเกยวกบการจดเกบภาษ จ านวนภาษทจดเกบได มลคาทดนและสงปลกสรางทใชเปนฐานในการค านวณภาษใหแกคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด

หนา ๒๙

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 90: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดรวบรวมขอมลขององคกรปกครองสวนทองถนตามวรรคหนง และจดสงใหแกกระทรวงมหาดไทย

ใหกรงเทพมหานครจดสงขอมลตามทก าหนดในวรรคหนงใหแกกระทรวงมหาดไทยโดยตรง ใหกระทรวงมหาดไทยประมวลผลขอมลทไดรบตามวรรคสองและวรรคสาม และใหจดสงขอมล

ทมการประมวลผลแลวใหแกกระทรวงการคลงและคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามกฎหมายวาดวยการก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

การรวบรวมและการจดสงขอมลตามมาตราน ใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

มาตรา ๒๕ ในการจดสงขอมลใหแกกระทรวงมหาดไทยตามมาตรา ๒๔ ใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดและกรงเทพมหานคร รายงานสภาพปญหาและอปสรรคเกยวกบการจดเกบภาษ พรอมกบเสนอแนวทางการแกไขดวย

หมวด ๔ การส ารวจและจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง

มาตรา ๒๖ เพอประโยชนในการจดเกบภาษ องคกรปกครองสวนทองถนอาจจดใหม การส ารวจทดนและสงปลกสรางทอยภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหทราบขอมลเกยวกบทดนและสงปลกสรางนน ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดไวในหมวดน

มาตรา ๒๗ กอนทจะด าเนนการส ารวจทดนและสงปลกสราง ใหผบรหารทองถนประกาศก าหนดระยะเวลาทจะท าการส ารวจทดนและสงปลกสราง และแตงตงพนกงานส ารวจเพอปฏบตการดงกลาว โดยปดประกาศลวงหนาไมนอยกวาสบหาวน ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนหรอสถานทอนตามทเหนสมควรภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน

มาตรา ๒๘ ใหพนกงานส ารวจมหนาทและอ านาจส ารวจทดนและสงปลกสรางภายใน เขตองคกรปกครองสวนทองถน ในสวนทเกยวกบประเภท จ านวน ขนาดของทดนและสงปลกสราง การใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง และรายละเอยดอนทจ าเปนแกการประเมนภาษ

ในการปฏบตหนาท พนกงานส ารวจตองแสดงบตรประจ าตวตอบคคลทเกยวของ บตรประจ าตวตามวรรคสอง ใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

ประกาศก าหนด

หนา ๓๐

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 91: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๒๙ ในการส ารวจทดนและสงปลกสราง ใหพนกงานส ารวจมอ านาจเขาไปในทดนหรอสงปลกสรางหรอสถานทอนทเกยวของในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอในเวลาท าการได และมอ านาจเรยกเอกสารหรอหลกฐานอนใดทเกยวของกบทดนหรอสงปลกสรางจากผเสยภาษ ทงน ใหผเสยภาษหรอบคคลซงเกยวของอ านวยความสะดวกตามสมควร

ในการด าเนนการตามวรรคหน ง พนกงานส ารวจอาจขอใหผ เสยภาษช เ ขตทดนหรอ ใหรายละเอยดเกยวกบทดนหรอสงปลกสรางได

ในกรณทผเสยภาษไมสงมอบเอกสารหรอหลกฐานอนใดทเกยวของกบทดนหรอสงปลกสรางตามวรรคหนงใหแกพนกงานส ารวจ ใหพนกงานส ารวจรายงานใหผบรหารทองถนทราบเพอมหนงสอเรยกเอกสารหรอหลกฐานดงกลาวตอไป

มาตรา ๓๐ เมอพนกงานส ารวจไดด าเนนการส ารวจทดนและสงปลกสรางภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนแลว ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง โดยตองแสดงประเภท จ านวน ขนาดของทดนและสงปลกสราง การใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง และรายละเอยดอนทจ าเปนแกการประเมนภาษ ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ประกาศก าหนด และใหประกาศบญชดงกลาว ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถน หรอสถานทอนดวยตามทเหนสมควร ภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เปนเวลาไมนอยกวาสามสบวน พรอมทงใหจดสงขอมลทเกยวของกบผเสยภาษแตละรายตามประกาศบญชดงกลาว ใหผเสยภาษรายนนทราบดวย

มาตรา ๓๑ ในกรณทปรากฏวาบญชรายการทดนและสงปลกสรางทไดจดท าขนไมถกตองตามความเปนจรง ใหผบรหารทองถนมอ านาจสงใหแกไขเพมเตมบญชรายการทดนและสงปลกสรางได

มาตรา ๓๒ ในกรณทผเสยภาษเหนวาบญชรายการทดนและสงปลกสรางทไดจดท าขน ไมถกตองตามความเปนจรง ใหผเสยภาษยนค ารองตอผบรหารทองถนเพอขอแกไขใหถกตองได

เมอไดรบค ารองตามวรรคหนง ใหผบรหารทองถนมค าสงใหพนกงานส ารวจด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงอกครงหนงโดยเรว ในกรณตองแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสราง ใหผบรหารทองถนด าเนนการแกไขบญชรายการทดนและสงปลกสรางใหถกตอง

ใหผบรหารทองถนแจงผลการด าเนนการตามวรรคสองใหผเสยภาษทราบภายในสามสบวน นบแตวนทไดรบค ารองจากผเสยภาษ

มาตรา ๓๓ ในกรณทการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางเปลยนแปลงไป ไมวา ดวยเหตใด อนมผลท าใหทดนหรอสงปลกสรางตองเสยภาษในอตราทสงขนหรอลดลง ใหผเสยภาษแจง

หนา ๓๑

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 92: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

การเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางนนตอองคกรปกครองสวนทองถน ภายใน หกสบวนนบแตวนทมการเปลยนแปลงหรอวนทผเสยภาษรถงเหตดงกลาว ทงน ตามหลกเกณฑ ทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

มาตรา ๓๔ การแจงประกาศก าหนดระยะเวลาทจะท าการส ารวจตามมาตรา ๒๗ การจดสงขอมลของผเสยภาษแตละรายตามประกาศบญชตามมาตรา ๓๐ การแจงผลการด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงตามมาตรา ๓๒ และการแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอ สงปลกสรางตามมาตรา ๓๓ อาจด าเนนการโดยผานทางสออเลกทรอนกสหรอดวยวธการอนใดได ทงน ตามทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

หมวด ๕ ฐานภาษ อตราภาษ และการค านวณภาษ

มาตรา ๓๕ ฐานภาษเพอการค านวณภาษตามพระราชบญญตน ไดแก มลคาทงหมด ของทดนหรอสงปลกสราง

การค านวณมลคาของทดนหรอสงปลกสราง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ ดงตอไปน (๑) ทดน ใหใชราคาประเมนทนทรพยทดนเปนเกณฑในการค านวณ (๒) สงปลกสราง ใหใชราคาประเมนทนทรพยสงปลกสรางเปนเกณฑในการค านวณ (๓) สงปลกสรางทเปนหองชด ใหใชราคาประเมนทนทรพยหองชดเปนเกณฑในการค านวณ กรณทดนหรอสงปลกสรางท ไมมราคาประเมนทนทรพย การค านวณมลคาใหเปนไป

ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง ราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชด ใหเปนไปตามราคา

ประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธและนตกรรม ตามประมวลกฎหมายทดน ทคณะอนกรรมการประจ าจงหวดก าหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการก าหนดราคาประเมนทนทรพย

มาตรา ๓๖ ใหกรมธนารกษหรอส านกงานธนารกษพนท แลวแตกรณ สงบญชก าหนดราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางทเปนหองชดตามมาตรา ๓๕ ใหแก องคกรปกครองสวนทองถนซงทดน สงปลกสราง หรอสงปลกสรางท เปนหองชดนนตงอยใน เขตองคกรปกครองสวนทองถน ภายในสามสบวนนบแตวนทคณะอนกรรมการประจ าจงหวดประกาศ ใชราคาประเมนทนทรพย

หนา ๓๒

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 93: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๓๗ ทดนหรอสงปลกสราง ใหจดเกบภาษตามอตรา ดงตอไปน (๑) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม ใหมอตราภาษไมเกน

รอยละศนยจดหนงหาของฐานภาษ (๒) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนเปนทอยอาศย ใหมอตราภาษไมเกนรอยละศนยจดสาม

ของฐานภาษ (๓) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนอนนอกจาก (๑) หรอ (๒) ใหมอตราภาษไมเกน

รอยละหนงจดสองของฐานภาษ (๔) ทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ ใหมอตรา

ภาษไมเกนรอยละหนงจดสองของฐานภาษ การใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรมตาม (๑) ตองเปนการท านา ท าไร ท าสวน เลยงสตว

เลยงสตวน า และกจการอนตามหลกเกณฑทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนประกาศก าหนด ทงน ในการจดท าประกาศดงกลาวใหน าความเหนของรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณมาประกอบการพจารณาดวย

การใชประโยชนเปนทอยอาศยตาม (๒) ให เปนไปตามหลกเกณฑทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนประกาศก าหนด

ทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพตาม (๔) ใหเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนดในกฎกระทรวง

อตราภาษทใชจดเกบตามวรรคหนง ใหตราเปนพระราชกฤษฎกา โดยจะก าหนดเปนอตราเดยวหรอหลายอตราแยกตามมลคาของทดนหรอสงปลกสรางกได ทงน ตองไมเกนอตราภาษทก าหนด ตามวรรคหนง และจะก าหนดแยกตามประเภทการใชประโยชนหรอตามเงอนไขในแตละประเภทการใชประโยชนกได

ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนใดมความประสงคทจะจดเกบภาษในอตราทสงกวาอตราภาษทก าหนดโดยพระราชกฤษฎกาตามวรรคหา ใหมอ านาจตราขอบญญตทองถนก าหนดอตราภาษทใชจดเกบภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนนได แตตองไมเกนอตราทก าหนดในวรรคหนง

ในการตราขอบญญตทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนตามวรรคหก ยกเวนกรงเทพมหานคร กอนการลงนามใชบงคบขอบญญตทองถนตามทบญญตไวในกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน ใหผบรหารทองถนเสนออตราภาษตามรางขอบญญตทองถนใหคณะกรรมการภาษทดน และสงปลกสรางประจ าจงหวดใหความเหนชอบกอน เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง

หนา ๓๓

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 94: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ประจ าจงหวดเหนชอบกบอตราภาษตามรางขอบญญตทองถนดงกลาวแลว ใหผบรหารทองถนลงนาม ใชบงคบขอบญญตทองถนตอไปได

ในกรณทคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดไมเหนชอบกบอตราภาษ ตามรางขอบญญตทองถนดงกลาว ใหสงความเหนเกยวกบอตราภาษคนผบรหารทองถนเพอเสนอ สภาทองถนด าเนนการแกไขอตราภาษตามความเหนของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด หรอพจารณายนยนดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสองในสามใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบความเหนเกยวกบอตราภาษคนจากคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด หากสภาทองถนด าเนนการแกไขไมแลวเสรจหรอสภาทองถนพจารณายนยนดวยคะแนนเสยงนอยกวาสองในสามของจ านวนสมาชกสภาทองถนทงหมดเทาทมอย ใหรางขอบญญตทองถนนนตกไป

มาตรา ๓๘ ในกรณททดนหรอสงปลกสรางใดมการใชประโยชนหลายประเภท ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดเกบภาษตามสดสวนของการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสราง ตามหลกเกณฑและวธการทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนประกาศก าหนด

มาตรา ๓๙ ใหองคกรปกครองสวนทองถนประกาศราคาประเมนทนทรพยของทดนและ สงปลกสราง อตราภาษทจดเกบ และรายละเอยดอนทจ าเปนในการจดเกบภาษในแตละป ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนกอนวนท ๑ กมภาพนธของปนน ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๔๐ ในกรณทดนหรอสงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชประโยชนใน การประกอบเกษตรกรรมอยภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนใด ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษของทดนหรอสงปลกสรางภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนนรวมกนในการค านวณภาษไมเกน หาสบลานบาท

การยกเวนมลคาของฐานภาษตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทรฐมนตรวาการ กระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนประกาศก าหนด

มาตรา ๔๑ ในกรณทดนและสงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรในวนท ๑ มกราคมของปภาษนน ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษในการค านวณภาษไมเกนหาสบลานบาท

หนา ๓๔

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 95: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ในกรณทบคคลธรรมดาเปนเจาของสงปลกสราง แตไมไดเปนเจาของทดน และใชสงปลกสรางดงกลาวเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรในวนท ๑ มกราคมของปภาษนน ใหไดรบยกเวนมลคาของฐานภาษในการค านวณภาษไมเกนสบลานบาท

ใหรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดหลกเกณฑและวธการเพอค านวณ การยกเวนมลคาของฐานภาษตามวรรคหนงและวรรคสอง

มใหน าความในวรรคหนงหรอวรรคสองมาใชบงคบกบทดนและสงปลกสรางหรอสงปลกสราง ทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวย การทะเบยนราษฎรในวนท ๑ มกราคมของปภาษนน ซงตองยายชอออกจากทะเบยนบานดงกลาวเพราะเหตจ าเปนทางราชการตามทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนประกาศก าหนด โดยใหถอเอาทดนและสงปลกสรางหรอสงปลกสรางกอนการยายชอออกจากทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร เปนทดนและสงปลกสรางหรอสงปลกสรางทไดรบการยกเวนมลคาของฐานภาษในการค านวณภาษตามวรรคหนงหรอวรรคสอง

มาตรา ๔๒ การค านวณภาษให ใชฐานภาษของทดนหรอสงปลกสรางซงค านวณได ตามมาตรา ๓๕ หกดวยมลคาของฐานภาษทไดรบยกเวนตามมาตรา ๔๐ หรอมาตรา ๔๑ แลวคณดวยอตราภาษตามมาตรา ๓๗ ตามสดสวนทก าหนดในมาตรา ๓๘ ผลลพธทไดเปนจ านวนภาษทตองเสย

เพอประโยชนในการค านวณจ านวนภาษตามวรรคหนง กรณทดนหลายแปลงซงมอาณาเขตตดตอกนและเปนของเจาของเดยวกน ใหค านวณมลคาทดนทงหมดรวมกนเปนฐานภาษ

มาตรา ๔๓ ในกรณททดนหรอสงปลกสรางทตองเสยภาษเปนทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพเปนเวลาสามปตดตอกน ใหเรยกเกบภาษส าหรบทดนหรอสงปลกสรางในปทส เพมขนจากอตราภาษทจดเกบตามมาตรา ๓๗ (๔) ในอตรารอยละศนยจดสามและหากยงทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพอกเปนเวลาตดตอกน ใหเพมอตราภาษอกรอยละศนยจดสามในทกสามป แตอตราภาษทเสยรวมทงหมดแลวตองไมเกนรอยละสาม

หมวด ๖ การประเมนภาษ การช าระภาษ และการคนภาษ

มาตรา ๔๔ ในแตละป ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงการประเมนภาษ โดยสง แบบประเมนภาษใหแกผเสยภาษตามมาตรา ๙ ภายในเดอนกมภาพนธ

หนา ๓๕

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 96: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

การแจงการประเมนภาษและแบบประเมนภาษ ใหเปนไปตามทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด ซงอยางนอยตองมรายการทดนหรอสงปลกสราง ราคาประเมนทนทรพย อตราภาษ และจ านวนภาษทตองช าระ

มาตรา ๔๕ ในการประเมนภาษ ใหพนกงานประเมนมอ านาจเรยกผเสยภาษหรอบคคล ซงเกยวของมาใหถอยค า หรอสงเอกสารหรอหลกฐานอนใดมาเพอตรวจสอบภายในระยะเวลาทก าหนด โดยจะตองมหนงสอแจงใหบคคลดงกลาวทราบลวงหนาไมนอยกวาเจดวน

มาตรา ๔๖ ใหผเสยภาษช าระภาษตามแบบแจงการประเมนภาษภายในเดอนเมษายนของทกป มาตรา ๔๗ ใหบคคลดงตอไปนมหนาทช าระภาษแทนผเสยภาษ (๑) ผจดการมรดกหรอทายาท ในกรณทผเสยภาษถงแกความตาย (๒) ผจดการทรพยสน ในกรณทผเสยภาษเปนผไมอยตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

วาดวยสาบสญ (๓) ผแทนโดยชอบธรรม ผอนบาลหรอผพทกษ ในกรณทผเสยภาษเปนผเยาว คนไรความสามารถ

หรอคนเสมอนไรความสามารถ แลวแตกรณ (๔) ผแทนของนตบคคล ในกรณทผเสยภาษเปนนตบคคล (๕) ผช าระบญช ในกรณทผเสยภาษเปนนตบคคลเลกกนโดยมการช าระบญช (๖) เจาของรวมคนหนงคนใด ในกรณททรพยสนทตองเสยภาษเปนของบคคลหลายคนรวมกน มาตรา ๔๘ ในกรณททดนและสงปลกสรางบนทดนนนเปนของตางเจาของกน ใหถอวา

เจาของทดนและเจาของสงปลกสรางเปนผเสยภาษ ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทตนเปนเจาของ มาตรา ๔๙ ใหผเสยภาษช าระภาษตอองคกรปกครองสวนทองถนตามจ านวนภาษทไดม

การแจงประเมน ณ สถานท ดงตอไปน (๑) ส านกงานเทศบาล ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทอยในเขตเทศบาล (๒) ทท าการองคการบรหารสวนต าบล ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทอยในเขตองคการบรหาร

สวนต าบล (๓) ส านกงานเขตททดนหรอสงปลกสรางนนตงอย ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทอยใน

เขตกรงเทพมหานคร (๔) ศาลาวาการเมองพทยา ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางทอยในเขตเมองพทยา (๕) ทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนอนตามทมกฎหมายก าหนด ส าหรบทดนหรอ

สงปลกสรางทอยในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน

หนา ๓๖

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 97: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ในกรณทมความจ าเปน ผบรหารทองถนอาจก าหนดใหใชสถานทอนภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน เปนสถานทส าหรบช าระภาษตามวรรคหนงไดตามทเหนสมควร

การช าระภาษตามวรรคหนง ใหถอวาวนทพนกงานเกบภาษลงลายมอชอในใบเสรจรบเงน เปนวนทช าระภาษ

มาตรา ๕๐ องคกรปกครองสวนทองถนอาจมอบหมายใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐรบช าระภาษแทนองคกรปกครองสวนทองถนกได

การช าระภาษตามวรรคหนง ใหถอวาวนทเจาหนาทของสวนราชการหรอหนวยงานของรฐ ซงไดรบมอบหมายลงลายมอชอในใบเสรจรบเงนเปนวนทช าระภาษ

มาตรา ๕๑ เพอเปนการอ านวยความสะดวกส าหรบการช าระภาษ ผเสยภาษอาจช าระภาษโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หรอโดยการช าระผานธนาคารหรอโดยวธการอนใด ทงน การช าระผานธนาคารหรอโดยวธการอนใดนน ใหเปนไปตามทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

กรณช าระภาษทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ใหผเสยภาษช าระภาษตามทไดรบแจง การประเมน โดยสงธนาณต ตวแลกเงนไปรษณย เชคธนาคารหรอเชคทธนาคารรบรอง สงจายใหแกองคกรปกครองสวนทองถนททดนหรอสงปลกสรางนนตงอย และใหถอวาวนทหนวยงานใหบรการไปรษณย ประทบตราลงทะเบยนเปนวนทช าระภาษ

กรณช าระโดยผานทางธนาคารหรอวธการอนใด ใหผเสยภาษช าระภาษตามทไดรบแจง การประเมนตอธนาคารหรอโดยวธการตามทก าหนด และใหถอวาวนทธนาคารไดรบเงนคาภาษหรอ วนทมการช าระเงนคาภาษโดยวธการทก าหนดเปนวนทช าระภาษ

มาตรา ๕๒ ในการช าระภาษตามพระราชบญญตน ผเสยภาษอาจขอผอนช าระเปนงวด งวดละเทา ๆ กนกได

จ านวนงวดและจ านวนเงนภาษขนต าทจะมสทธผอนช าระ รวมทงหลกเกณฑและวธการใน การผอนช าระใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง

ในกรณทผเสยภาษตามวรรคหนงไมช าระภาษตามระยะเวลาทก าหนดในการผอนช าระ ใหผ เสยภาษหมดสทธทจะผอนช าระ และตองเสยเงนเพมอกร อยละหนงตอเดอนของจ านวนภาษ ทคางช าระ เศษของเดอนใหนบเปนหนงเดอน

หนา ๓๗

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 98: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๕๓ ในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนพบวามการประเมนภาษผดพลาดหรอ ไมครบถวน ใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจทบทวนการประเมนภาษใหถกตองตามทผเสยภาษ มหนาทตองเสยได ทงน ใหน าความในมาตรา ๔๔ วรรคสอง และมาตรา ๔๕ มาใชบงคบโดยอนโลม

การทบทวนการประเมนภาษตามวรรคหนง จะกระท ามได เมอพนสามปนบแตวนสดทาย แหงก าหนดเวลาการช าระภาษตามพระราชบญญตน

ในกรณทตองมการช าระภาษเพมเตม ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงการประเมนภาษ ตามวรรคหนง และสงแบบประเมนภาษใหแกผเสยภาษ และใหผเสยภาษช าระภาษทตองเสยเพมเตมโดยไมตองเสยเบยปรบหรอเงนเพมภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงการประเมน

ในกรณทมการช าระภาษไวเกนจ านวนทจะตองเสย ใหองคกรปกครองสวนทองถนมหนงสอแจงใหผเสยภาษทราบภายในสบหาวนนบแตวนทตรวจสอบพบวามการประเมนภาษผดพลาดเพอให มารบเงนทช าระเกนคนภายในหนงปนบแตวนทไดรบหนงสอแจง

มาตรา ๕๔ ผใดเสยภาษโดยไมมหนาทตองเสยหรอเสยภาษเกนกวาจ านวนทตองเสย ไมวาโดยความผดพลาดของตนเองหรอจากการประเมนขององคกรปกครองสวนทองถน ผนนมสทธ ไดรบเงนคน

การขอรบเงนคนตามวรรคหนง ใหยนค ารองตอผบรหารทองถนตามแบบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด ภายในสามปนบแตวนทช าระภาษ ในการน ใหผยนค ารองสงเอกสาร หลกฐาน หรอค าชแจงใด ๆ ประกอบค ารองดวย

ใหผบรหารทองถนพจารณาค ารองใหเสรจสนและแจงผลการพจารณาค ารองใหผยนค ารองทราบภายในเกาสบวนนบแตวนทไดรบค ารอง ทงน ในกรณทผบ รหารทองถนเหนวาผยนค ารองมสทธ ไดรบเงนคน ใหผบรหารทองถนมค าสงคนเงนใหแกผยนค ารอง โดยตองแจงค าสงใหผยนค ารองทราบภายในสบหาวนนบแตวนทไดมค าสง

ในกรณทผบรหารทองถนเหนวา องคกรปกครองสวนทองถนประเมนภาษ ผดพลาด ใหผบรหารทองถนสงใหดอกเบยแกผไดรบคนเงนในอตรารอยละหนงตอเดอนหรอเศษของเดอนของเงน ทไดรบคนโดยไมคดทบตน นบแตวนทยนค ารองขอรบคนเงนจนถงวนทคนเงน แตตองไมเกนจ านวนเงนทไดรบคน

ถาผยนค ารองไมมารบเงนคนภายในหนงปนบแตวนทไดรบแจง ใหเงนนนตกเปนของ องคกรปกครองสวนทองถน

หนา ๓๘

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 99: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมวด ๗ การลดและการยกเวนภาษ

มาตรา ๕๕ การลดภาษส าหรบทดนหรอสงปลกสรางบางประเภท เพอใหเหมาะสมกบสภาพความจ าเปนทางเศรษฐกจ สงคม เหตการณ กจการ หรอสภาพแหงทองท ใหกระท าไดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา แตตองไมเกนรอยละเกาสบของจ านวนภาษทจะตองเสย

มาตรา ๕๖ ในกรณททดนหรอสงปลกสรางภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนใดไดรบความเสยหายมากหรอถกท าลายใหเสอมสภาพดวยเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไป ใหผบรหารทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด หรอผวาราชการกรงเทพมหานคร โดยความเหนชอบของรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย มอ านาจประกาศลดหรอยกเวนภาษภายในเขตพนททเกดเหตนนในชวงระยะเวลาใดชวงระยะเวลาหนงได ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

มาตรา ๕๗ ในกรณทม เหตอนท าใหทดนไดรบความเสยหายหรอท าใหส งปลกสราง ถกรอถอนหรอท าลาย หรอช ารด เสยหายจนเปน เหต ใหตองท าการซอมแซมในสวนส าคญ ใหผ เสยภาษมสทธยนค าขอลดหรอยกเวนภาษทจะตองเสยตอผบรหารทองถนไดตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

เมอมการยนค าขอลดหรอยกเวนภาษตามวรรคหนง ใหองคกรปกครองสวนทองถนท าการตรวจสอบ ขอเทจจรง หากปรากฏขอเทจจรงเปนทเชอไดวาม เหตอนสมควรลดหรอยกเวนภาษใหแกผยนค าขอ ใหผบรหารทองถนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด หรอผวาราชการกรงเทพมหานครโดยความเหนชอบของรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยมอ านาจออกค าสงลดหรอยกเวนภาษได ทงน โดยค านงถงสดสวนความเสยหายทเกดขนและระยะเวลาทไมไดรบประโยชนจากทดนหรอสงปลกสรางนน

หมวด ๘ ภาษคางช าระ

มาตรา ๕๘ ภาษทมไดช าระภายในเวลาทก าหนด ใหถอเปนภาษคางช าระ มาตรา ๕๙ การจดทะเบยนสทธและนตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดน

หรอสงปลกสรางตามพระราชบญญตน จะกระท ามได เมอปรากฏหลกฐานจากองคกรปกครองสวนทองถน ตามมาตรา ๖๐ วามภาษคางช าระส าหรบทดนหรอสงปลกสรางนน เวนแตเปนกรณตามมาตรา ๖๗

หนา ๓๙

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 100: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๖๐ ภายในเดอนมถนายนของป ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงรายการภาษคางช าระใหส านกงานทดนหรอส านกงานทดนสาขา ซงทดนหรอสงปลกสรางอยในเขตทองทของส านกงานทดนหรอส านกงานทดนสาขานนทราบ เพอใชเปนขอมลในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนและอสงหารมทรพยตอไป เวนแตองคกรปกครองสวนทองถนและส านกงานทดนหรอส านกงานทดนสาขาจะตกลงก าหนดเวลาเปนอยางอน

มาตรา ๖๑ เพอประโยชนในการเรงรดภาษคางช าระ ใหองคกรปกครองสวนทองถน มหนงสอแจงเตอนผเสยภาษทมภาษคางช าระภายในเดอนพฤษภาคมของป เพอใหมาช าระภาษคางช าระ พรอมทงเบยปรบและเงนเพมตามทก าหนดในหมวด ๙

มาตรา ๖๒ ถาผเสยภาษมไดช าระภาษคางช าระ เบยปรบและเงนเพมภายในเวลาทก าหนดไวในหนงสอแจงเตอนตามมาตรา ๖๑ เมอพนเกาสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงเตอนดงกลาวแลว ใหผบรหารทองถนมอ านาจออกค าสงเปนหนงสอยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษเพอน าเงนมาช าระภาษคางช าระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนนนได แตหามมใหยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษ เกนกวาความจ าเปนทพอจะช าระภาษคางช าระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายดงกลาว

การออกค าสงเปนหนงสอยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผบรหารทองถน ตามวรรคหนง ในกรณทเปนนายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล และนายกเมองพทยา ตองไดรบความเหนชอบจากผวาราชการจงหวด

วธการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษตามวรรคหนง ใหน าวธการ ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบโดยอนโลม

เพอประโยชนแหงมาตราน การยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษ ไมใหหมายความรวมถงการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของผมหนาทช าระภาษแทน ตามมาตรา ๔๗

มาตรา ๖๓ เพอประโยชนในการยดหรออายดทรพยสนตามมาตรา ๖๒ ใหผบรหารทองถนหรอเจาหนาทซงไดรบมอบหมายจากผบรหารทองถนมอ านาจ

(๑) เรยกผเสยภาษมาใหถอยค า (๒) สงใหผเสยภาษน าบญช เอกสาร หรอหลกฐานอนอนจ าเปนแกการจดเกบภาษคางช าระ

มาตรวจสอบ

หนา ๔๐

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 101: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(๓) ออกค าสงเปนหนงสอใหเจาหนาทท าการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสารหรอ

หลกฐานอนของผเสยภาษ

(๔) เขาไปในทดนหรอสงปลกสรางหรอสถานทอนทเกยวของในระหวางเวลาพระอาทตยขน ถงพระอาทตยตกหรอในเวลาท าการของสถานทนน ในการน ใหมอ านาจสอบถามบคคลทอยในสถานทนน

เทาทจ าเปนเกยวกบการจดเกบภาษ

การด าเนนการตาม (๑) หรอ (๒) ตองใหเวลาลวงหนาไมนอยกวาเจดวนนบแตวนทไดรบ

หนงสอเรยกหรอค าสง และการออกค าสงและท าการตาม (๓) หรอ (๔) ตองเปนไปตามระเบยบท

รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

มาตรา ๖๔ ในกรณทมการยดหรออายดทรพยสนของผเสยภาษไวแลว ถาผเสยภาษไดน าเงนมาช าระคาภาษคางช าระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยดหรออายดทรพยสน

โดยครบถวนกอนการขายทอดตลาด ใหผบรหารทองถนมค าสงเพกถอนการยดหรออายดทรพยสนนน

และด าเนนการแจงการถอนการยดหรออายดไปยงเจาพนกงานผยดหรออายดใหแลวเสรจภายในสบหาวน

นบแตวนทช าระคาภาษทคางช าระ เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยดหรออายด

ทรพยสนครบถวนแลว

มาตรา ๖๕ การขายทอดตลาดทรพยสนของผเสยภาษตามมาตรา ๖๒ จะกระท ามได ในระหวางระยะเวลาทใหคดคานหรออทธรณตามมาตรา ๗๓ หรอใหฟองเปนคดตอศาลตามมาตรา ๘๒

และตลอดเวลาทการพจารณาและวนจฉยค าคดคานหรออทธรณดงกลาวยงไมถงทสด

มาตรา ๖๖ เงนทไดจากการขายทอดตลาดตามมาตรา ๖๒ ใหหกไวเปนคาภาษคางช าระ

เบยปรบ เงนเพม และคาใชจายอนเนองมาจากการยด อายด และขายทอดตลาด ทรพยสนนน

เหลอเทาใดใหคนแกผเสยภาษ

มาตรา ๖๗ ในกรณทเปนการขายทอดตลาดทดนหรอสงปลกสรางใดตามค าพพากษา กอนท าการขายทอดตลาด ใหเจาพนกงานบงคบคดแจงองคกรปกครองสวนทองถน ใหแจงรายการภาษคางช าระ

ส าหรบทดนหรอสงปลกสรางนนตอเจาพนกงานบงคบคดภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงจาก

เจาพนกงานบงคบคด และเมอท าการขายทอดตลาดแลว ใหเจาพนกงานบงคบคดกนเงนทไดรบจาก

การขายทอดตลาดไวเทากบจ านวนคาภาษคางช าระ และน าสงเงนดงกลาวใหองคกรปกครองสวนทองถน

เพอช าระหนคาภาษทคางช าระดงกลาว

หนา ๔๑

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 102: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมวด ๙ เบยปรบและเงนเพม

มาตรา ๖๘ ในกรณทผเสยภาษมไดช าระภาษภายในเวลาทก าหนด ใหเสยเบยปรบรอยละ สสบของจ านวนภาษคางช าระ เวนแตผเสยภาษไดช าระภาษกอนจะไดรบหนงสอแจงเตอนตามมาตรา ๖๑ ใหเสยเบยปรบรอยละสบของจ านวนภาษคางช าระ

มาตรา ๖๙ ในกรณทผเสยภาษมไดช าระภาษภายในเวลาทก าหนด แตตอมาไดช าระภาษภายในเวลาทก าหนดไวในหนงสอแจงเตอนตามมาตรา ๖๑ ใหเสยเบยปรบรอยละยสบของจ านวน ภาษคางช าระ

มาตรา ๗๐ ผเสยภาษผใดมไดช าระภาษภายในเวลาทก าหนด ใหเสยเงนเพมอกรอยละ หนงตอเดอนของจ านวนภาษคางช าระ เศษของเดอนใหนบเปนหนงเดอน ทงน มใหน าเบยปรบมารวมค านวณเพอเสยเงนเพมดวย

ในกรณผบรหารทองถนอนมตใหขยายก าหนดเวลาช าระภาษ และไดมการช าระภาษภายในก าหนดเวลาทขยายใหนน เงนเพมตามวรรคหนงใหลดลงเหลอรอยละศนยจดหาตอเดอนหรอ เศษของเดอน

เงนเพมตามมาตราน ใหเรมนบเมอพนก าหนดเวลาช าระภาษจนถงวนทมการช าระภาษ แตมใหเกนกวาจ านวนภาษทตองช าระโดยไมรวมเบยปรบ และมใหคดทบตน

มาตรา ๗๑ เบยปรบอาจงดหรอลดลงไดตามทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๗๒ เบยปรบและเงนเพมตามหมวดนใหถอเปนภาษ

หมวด ๑๐ การคดคานและการอทธรณการประเมนภาษ

มาตรา ๗๓ ผเสยภาษผใดไดรบแจงการประเมนภาษตามมาตรา ๔๔ หรอมาตรา ๕๓ หรอการเรยกเกบภาษตามมาตรา ๖๑ แลวเหนวา การประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษนนไมถกตอง ใหมสทธคดคานและขอใหผบรหารทองถนพจารณาทบทวนการประเมนหรอการเรยกเกบภาษได โดยให ยนค ารองตอผบรหารทองถนตามแบบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด ทงน ภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษ แลวแตกรณ

หนา ๔๒

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 103: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ผบรหารทองถนตองพจารณาค ารองของผเสยภาษตามวรรคหนงใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบค ารองดงกลาว และแจงค าสงพรอมดวยเหตผลเปนหนงสอไปยงผเสยภาษโดยไมชกชา กรณทผบรหารทองถนพจารณาค ารองของผเสยภาษไมแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว ใหถอวาผบรหารทองถนเหนชอบกบค ารองของผเสยภาษ

ในกรณทผบรหารทองถนพจารณาเหนชอบกบค ารองของผเสยภาษ ใหแจงจ านวนภาษ ทจะตองเสยเปนหนงสอไปยงผเสยภาษ และใหผเสยภาษมารบช าระภาษคนภายในสบหาวนนบแต วนทไดรบหนงสอแจงดงกลาว

ในกรณทผบรหารทองถนพจารณาไมเหนชอบกบค ารองของผเสยภาษ ใหผเสยภาษนน มสทธอทธรณตอคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ โดยยนอทธรณตอผบรหารทองถนภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจง และใหผบรหารทองถนสงค าอทธรณไปยงคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบค าอทธรณดงกลาว

การคดคานและการอทธรณไมเปนการทเลาการช าระภาษ เวนแตผเสยภาษจะไดยนค ารองตอผบรหารทองถนขอใหทเลาการช าระภาษไวกอน และผบรหารทองถนมค าสงใหทเลาการช าระภาษแลว ในกรณเชนวาน ใหผบรหารทองถนมค าสงใหทเลาการช าระภาษเฉพาะสวนตางทเพมขนจากจ านวนภาษทตองเสยในปกอนและจะสงใหวางประกนตามทเหนสมควรกได

ในกรณทผบรหารทองถนไดสงใหทเลาการช าระภาษตามวรรคหาไวแลว ถาตอมาปรากฏวา ผเสยภาษไดกระท าการใด ๆ เพอประวงการช าระภาษ หรอจะกระท าการโอน ขาย จ าหนาย หรอ ยกยายทรพยสนทงหมดหรอบางสวนเพอใหพนอ านาจการยดหรออายด ผบรหารทองถนมอ านาจ เพกถอนค าสงใหทเลาการช าระภาษนนได

มาตรา ๗๔ ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการพจารณาอทธรณ การประเมนภาษประจ าจงหวด” ประกอบดวย ผ วาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ เจาพนกงานทดนจงหวด ธนารกษพนท โยธาธการและผงเมองจงหวด สรรพากรพนททผวาราชการจงหวดแตงตงจ านวนหนงคน ผแทนของผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดจ านวน ไมเกนสองคน เปนกรรมการโดยต าแหนง และผทรงคณวฒซงประธานกรรมการและกรรมการ โดยต าแหนงแตงตงอกจ านวนไมเกนสองคน เปนกรรมการ

ใหผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวด เปนผพจารณารวมกนเลอกผแทนของผบรหารทองถนตามวรรคหนง ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด

หนา ๔๓

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 104: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ใหผวาราชการจงหวดแตงตงขาราชการสงกดส านกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวด เปนเลขานการและผชวยเลขานการ

มาตรา ๗๕ ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการพจารณาอทธรณ การประเมนภาษกรงเทพมหานคร” ประกอบดวย ปลดกระทรวงมหาดไทย เปนประธานกรรมการ อธบดกรมทดน อธบดกรมธนารกษ อธบดกรมโยธาธการและผงเมอง อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน อธบดกรมสรรพากร ผอ านวยการส านกงานเศรษฐกจการคลง ปลดกรง เทพมหานคร เปนกรรมการ โดยต าแหนง และผทรงคณวฒซงประธานกรรมการและกรรมการโดยต าแหนงแตงตงอกจ านวน ไมเกนสองคน เปนกรรมการ

ใหผวาราชการกรงเทพมหานครแตงตงขาราชการสงกดกรงเทพมหานครเปนเลขานการและผชวยเลขานการ

เบยประชมของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษกรงเทพมหานคร ใหเบกจายจากงบประมาณของกรงเทพมหานคร

มาตรา ๗๖ ใหกรรมการผทรงคณวฒตามมาตรา ๗๔ และมาตรา ๗๕ มวาระการด ารงต าแหนงคราวละสามป

เมอครบก าหนดตามวาระในวรรคหนง หากยงมไดมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒซงพนจากต าแหนงตามวาระนน อยในต าแหนงเพอด าเนนงานตอไปจนกวากรรมการผทรงคณวฒซงไดรบแตงตงใหมเขารบหนาท

กรรมการผทรงคณวฒซงพนจากต าแหนงตามวาระอาจไดรบแตงตงอกได แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนสองวาระไมได

มาตรา ๗๗ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒตามมาตรา ๗๔ และมาตรา ๗๕ พนจากต าแหนงเมอ

(๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) เปนบคคลลมละลาย (๔) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (๕) ถกจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก (๖) คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษมค าสงใหออกเนองจากมเหตบกพรอง

อยางยงตอหนาทหรอมความประพฤตเสอมเสยอยางรายแรง

หนา ๔๔

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 105: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงกอนวาระ ใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษแตงตงผอนเปนกรรมการผทรงคณวฒแทน และใหผไดรบแตงตงแทนต าแหนงทวางนน อยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการผทรงคณวฒซงไดแตงตงไวแลว

มาตรา ๗๘ การประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ ใหน าความในมาตรา ๑๗ มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๗๙ ในการปฏบตหนาท กรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษผใดมสวนไดเสย ในเรองใดจะเขารวมพจารณาหรอรวมวนจฉยลงมตในเรองนนมได

มาตรา ๘๐ เพอประโยชนในการวนจฉยอทธรณ ใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณ การประเมนภาษมอ านาจออกหนงสอเรยกผอทธรณหรอบคคลซ งเกยวของ มาใหถอยค าหรอ ใหสงเอกสารหรอหลกฐานอนใดมาแสดงได โดยใหเวลาแกบคคลดงกลาวไมนอยกวาสบหาวนนบแต วนทไดรบหนงสอเรยก

ผอทธรณผใดไมปฏบตตามหนงสอเรยกตามวรรคหนง โดยไมมเหตผลอนสมควร คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษจะยกอทธรณนนเสยกได

มาตรา ๘๑ คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ มอ านาจสงไมรบอทธรณ ยกอทธรณ เพกถอนหรอแกไขการประเมนขององคกรปกครองสวนทองถน หรอใหผอทธรณไดรบ การลดหรอยกเวนภาษหรอไดคนภาษ

ใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษวนจฉยอทธรณใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบแจงค าอทธรณจากผบรหารทองถนตามมาตรา ๗๓ วรรคส และตองแจงค าวนจฉยอทธรณพรอมดวยเหตผลเปนหนงสอไปยงผอทธรณภายในสบหาวนนบแตวนทพจารณาเสรจ ทงน จะวนจฉยใหเรยกเกบภาษเกนกวาจ านวนภาษทท าการประเมนไมได เวนแตจะไดมการประเมนภาษใหม

ในกรณทมเหตจ าเปน คณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ อาจขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปอกได แตตองไมเกนสามสบวนนบแตวนทครบก าหนดระยะเวลาตามวรรคสอง และใหมหนงสอแจงระยะเวลาทขยายออกไปพรอมกบวนครบก าหนดระยะเวลาใหผอทธรณทราบดวย

ในกรณทคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษวนจฉยอทธรณไมแลวเสรจภายในระยะเวลาทก าหนดตามวรรคสองหรอวรรคสาม ใหผอทธรณมสทธฟองเปนคดตอศาลไดโดยไมตองรอฟงผลการพจารณาของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ แตตองยนฟองตอศาลภายในสามสบวนนบแตพนก าหนดระยะเวลาดงกลาว

หนา ๔๕

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 106: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ในกรณทคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ มค าวนจฉยใหคนเงนแกผอทธรณ ใหแจงค าวนจฉยไปยงผบรหารทองถนเพอใหมค าสงคนเงนและแจงใหผอทธรณทราบภายในสบหาวน นบแตวนทไดมค าสงคนเงน

ใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ สงผบรหารทองถนใหดอกเบยแกผไดรบคนเงนในอตรารอยละหนงตอเดอนหรอเศษของเดอนของเงนทไดรบคน โดยไมค ดทบตน นบแตวนทช าระภาษถงวนทมค าวนจฉยใหคนเงน แตตองไมเกนจ านวนเงนทไดรบคน

ถาผอทธรณไมมารบเงนคนภายในหนงปนบแตวนทไดรบแจง ใหเงนนนตกเปนขององคกรปกครองสวนทองถน

มาตรา ๘๒ ผอทธรณมสทธอทธรณค าวนจฉยของคณะกรรมการพจารณาอทธรณ การประเมนภาษ โดยฟองเปนคดตอศาลภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงค าวนจฉยอทธรณ

หมวด ๑๑ บทก าหนดโทษ

มาตรา ๘๓ ผใดขดขวางการปฏบตหนาทของพนกงานส ารวจตามมาตรา ๒๘ หรอมาตรา ๒๙ หรอของผบรหารทองถนหรอเจาหนาทซงผบรหารทองถนมอบหมายตามมาตรา ๖๓ (๓) หรอ (๔) ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๘๔ ผใดไมปฏบตตามหนงสอเรยกของผบรหารทองถน ตามมาตรา ๒๙ หรอ ของพนกงานประเมนตามมาตรา ๔๕ หรอหนงสอเรยกหรอค าสงของผบรหารทองถนหรอเจาหนาท ซงผบรหารทองถนมอบหมายตามมาตรา ๖๓ (๑) หรอ (๒) ตองระวางโทษปรบไมเกนสองพนบาท

มาตรา ๘๕ ผใดไมแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนหรอสงปลกสรางตามทก าหนดไวในมาตรา ๓๓ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท

มาตรา ๘๖ ผใดขดขวางหรอไมปฏบตตามค าสงของผบรหารทองถนตามมาตรา ๖๒ หรอท าลาย ยายไปเสย ซอนเรน หรอโอนไปใหแกบคคลอนซงทรพยสนทผบรหารทองถนมค าสงใหยดหรออายด ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๘๗ ผใดไมปฏบตตามหนงสอเรยกของคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษตามมาตรา ๘๐ ตองระวางโทษปรบไมเกนสองพนบาท

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบผอทธรณ

หนา ๔๖

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 107: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๘๘ ผใดแจงขอความอนเปนเทจหรอน าพยานหลกฐานอนเปนเทจมาแสดง เพอหลกเลยงการเสยภาษ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๘๙ ในกรณทผกระท าความผดเปนนตบคคล ถาการกระท าความผดของนตบคคลนนเกดจากการสงการหรอการกระท าของกรรมการ หรอผจดการ หรอบคคลใดซงรบผดชอบใน การด าเนนงานของนตบคคลนน หรอในกรณทบคคลดงกลาวมหนาทตองสงการหรอกระท าการและละเวนไมสงการหรอไมกระท าการจนเปนเหตใหนตบคคลนนกระท าความผด ผนนตองรบโทษตามทบญญตไวส าหรบความผดนน ๆ ดวย

มาตรา ๙๐ ความผดตามมาตรา ๘๓ มาตรา ๘๔ มาตรา ๘๕ หรอมาตรา ๘๗ ใหผบรหารทองถนหรอผซงผบรหารทองถนมอบหมายมอ านาจเปรยบเทยบได

เมอผกระท าผดไดช าระเงนคาปรบตามจ านวนทเปรยบเทยบภายในสามสบวน ใหถอวาคดเลกกนตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

ถาผกระท าผดไมยนยอมตามทเปรยบเทยบ หรอเมอยนยอมแลวไมช าระเงนคาปรบภายในระยะเวลาทก าหนด ใหด าเนนคดตอไป

เงนคาปรบทไดจากการเปรยบเทยบตามพระราชบญญตน เกดขนในเขตองคกรปกครอง สวนทองถนใด ใหตกเปนรายไดขององคกรปกครองสวนทองถนนน

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๙๑ บทบญญตแหงกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดน กฎหมายวาดวยภาษบ ารงทองท และกฎหมายวาดวยการก าหนดราคาปานกลางของทดนส าหรบการประเมนภาษบ ารงทองท ซงถกยกเลกโดยพระราชบญญตน ใหยงคงใชบงคบตอไป ในการจดเกบภาษโรงเรอนและทดนและ ภาษบ ารงทองท ทตองเสยหรอทพงช าระหรอทคางอยหรอทตองคนกอนวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๓

มาตรา ๙๒ ใหกรมทดนจดสงขอมลรปแปลงทดนและขอมลเอกสารสทธของทดนและ สงปลกสรางทตงอยในเขตพนทขององคกรปกครองสวนทองถนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนนน ๆ เพอใชในการเตรยมการจดเกบภาษภายในหกสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

การจดสงขอมลใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามวรรคหนง ใหองคกรปกครองสวนทองถนไดรบยกเวนคาธรรมเนยมหรอคาใชจายตามประมวลกฎหมายทดนและกฎหมายวาดวยอาคารชด

หนา ๔๗

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 108: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๙๓ มใหน าความในมาตรา ๖๗ แหงพระราชบญญตนมาใชบงคบแกการขายทอดตลาดทดนหรอสงปลกสรางของเจาพนกงานบงคบคดซงไดมการประกาศขายทอดตลาดทดนหรอสงปลกสรางไวในวนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

มาตรา ๙๔ ในสองปแรกของการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางตามพระราชบญญตน ใหใชอตราภาษตามมลคาของฐานภาษ ดงตอไปน

(๑) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม (ก) มลคาของฐานภาษไมเกนเจดสบหาลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดศนยหนง (ข) มลคาของฐานภาษเกนเจดสบหาลานบาท แตไมเกนหนงรอยลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยสาม (ค) มลคาของฐานภาษเกนหนงรอยลานบาท แตไมเกนหารอยลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยหา (ง) มลคาของฐานภาษเกนหารอยลานบาท แตไมเกนหนงพนลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยเจด (จ) มลคาของฐานภาษเกนหนงพนลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดหนง (๒) ทดนและสงปลกสรางท เจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยใน

ทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร (ก) มลคาของฐานภาษไมเกนยสบหาลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดศนยสาม (ข) มลคาของฐานภาษเกนยสบหาลานบาท แตไมเกนหาสบลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยหา (ค) มลคาของฐานภาษเกนหาสบลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดหนง (๓) สงปลกสรางทเจาของซงเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบาน

ตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร (ก) มลคาของฐานภาษไมเกนสสบลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดศนยสอง (ข) มลคาของฐานภาษเกนสสบลานบาท แตไมเกนหกสบหาลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยสาม (ค) มลคาของฐานภาษเกนหกสบหาลานบาท แตไมเกนเกาสบลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยหา (ง) มลคาของฐานภาษเกนเกาสบลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดหนง

หนา ๔๘

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 109: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(๔) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนเปนทอยอาศยกรณอนนอกจากการใชประโยชนเปน ทอยอาศยตาม (๒) และ (๓)

(ก) มลคาของฐานภาษไมเกนหาสบลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดศนยสอง (ข) มลคาของฐานภาษเกนหาสบลานบาท แตไมเกนเจดสบหาลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดศนยสาม (ค) มลคาของฐานภาษเกนเจดสบหาลานบาท แตไมเกนหนงรอยลานบาท ใหใชอตรา

ภาษรอยละศนยจดศนยหา (ง) มลคาของฐานภาษเกนหนงรอยลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดหนง (๕) ทดนหรอสงปลกสรางทใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมและเปนทอยอาศย (ก) มลคาของฐานภาษไมเกนหาสบลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดสาม (ข) มลคาของฐานภาษเกนหาสบลานบาท แตไมเกนสองรอยลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดส (ค) มลคาของฐานภาษเกนสองรอยลานบาท แตไมเกนหนงพนลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดหา (ง) มลคาของฐานภาษเกนหนงพนลานบาท แตไมเกนหาพนลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดหก (จ) มลคาของฐานภาษเกนหาพนลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดเจด (๖) ทดนหรอสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ (ก) มลคาของฐานภาษไมเกนหาสบลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดสาม (ข) มลคาของฐานภาษเกนหาสบลานบาท แตไมเกนสองรอยลานบาท ใหใชอตราภาษรอยละ

ศนยจดส (ค) มลคาของฐานภาษเกนสองรอยลานบาท แตไมเกนหนงพนลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดหา (ง) มลคาของฐานภาษเกนหนงพนลานบาท แตไมเกนหาพนลานบาท ใหใชอตราภาษ

รอยละศนยจดหก (จ) มลคาของฐานภาษเกนหาพนลานบาทขนไป ใหใชอตราภาษรอยละศนยจดเจด

หนา ๔๙

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 110: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

มาตรา ๙๕ ในสองปแรกของการค านวณภาษตามพระราชบญญตน ใหใชฐานภาษของทดนหรอสงปลกสราง ซงค านวณไดตามมาตรา ๓๕ หกดวยมลคาของฐานภาษทไดรบยกเวนตามมาตรา ๔๐ หรอมาตรา ๔๑ แลวคณดวยอตราภาษตามมาตรา ๙๔ ตามสดสวนทก าหนดในมาตรา ๓๘ ผลลพธทไดเปนจ านวนภาษทตองเสย

เพอประโยชนในการค านวณจ านวนภาษตามวรรคหนง กรณทดนหลายแปลงซงม อาณาเขตตดตอกนและเปนของเจาของเดยวกน ใหค านวณมลคาทดนทงหมดรวมกนเปนฐานภาษ

มาตรา ๙๖ เพอเปนการบรรเทาการช าระภาษ ในสามปแรกของการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางตามพระราชบญญตน ใหยกเวนการจดเกบภาษส าหรบเจาของทดนหรอสงปลกสรางซงเปนบคคลธรรมดาและใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม

มาตรา ๙๗ เพอเปนการบรรเทาการช าระภาษ ในสามปแรกของการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางตามพระราชบญญตน ในกรณทผเสยภาษไดรบการประเมนภาษในจ านวนทสงกวาจ านวนภาษโรงเรอนและทดนหรอภาษบ ารงทองททตองเสยหรอพงช าระในปกอนทการจดเกบภาษทดนและ สงปลกสรางตามพระราชบญญตนมผลใชบงคบ ใหผเสยภาษช าระภาษตามจ านวนทตองเสยหรอ พงช าระในปกอน เหลอจ านวนภาษเทาใด ใหผเสยภาษช าระภาษ ดงน

(๑) ปทหนง รอยละยสบหาของจ านวนภาษทเหลอ (๒) ปทสอง รอยละหาสบของจ านวนภาษทเหลอ (๓) ปทสาม รอยละเจดสบหาของจ านวนภาษทเหลอ มาตรา ๙๘ การด าเนนการออกกฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศตามพระราชบญญตน

ใหด าเนนการใหแลวเสรจภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนมผลใชบงคบ หากไมสามารถด าเนนการได ใหรฐมนตรรายงานเหตผลทไมอาจด าเนนการไดตอคณะรฐมนตรเพอทราบ

ผรบสนองพระราชโองการ

พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร

หนา ๕๐

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 111: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดนและกฎหมายวาดวยภาษบ ารงทองทไดใชบงคบมาเปนเวลานานแลว การจดเกบภาษตามกฎหมายทงสองฉบบไมเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน สมควรยกเลกกฎหมายทงสองฉบบดงกลาวและใหใชกฎหมายวาดวยภาษทดนและสงปลกสรางแทน โดยมองคกรปกครองสวนทองถนเปนผรบผดชอบการจดเกบภาษดงกลาว จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

หนา ๕๑

เลม ๑๓๖ ตอนท ๓๐ ก ราชกจจานเบกษา ๑๒ มนาคม ๒๕๖๒

Page 112: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

กฎกระทรวง

ก ำหนดทรพยสนทไดรบยกเวนจำกกำรจดเกบภำษทดนและสงปลกสรำง พ.ศ. ๒๕๖๒

อำศยอ ำนำจตำมควำมในมำตรำ ๖ วรรคหนง และมำตรำ ๘ (๑๒) แหงพระรำชบญญตภำษทดนและสงปลกสรำง พ.ศ. ๒๕๖๒ รฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรคลงออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ใหทดนและสงปลกสรำงทเปนทรพยสนดงตอไปน ไดรบยกเวนจำกกำรจดเกบภำษทดนและ สงปลกสรำง

(๑) ทรพยสนพระมหำกษตรยตำมกฎหมำยวำดวยกำรจดระเบยบทรพยสนพระมหำกษตรย และทรพยสนของบคคลซงไดรบเงนปพระบรมวงศำนวงศตงแตชนพระองคเจำขนไปตำมกฎหมำยวำดวยกำรจำยเงนเดอน เงนป บ ำเหนจบ ำนำญ และเงนอนในลกษณะเดยวกน เฉพำะสวนทไดใชเพอกำรดงตอไปน

(ก) ใชในรำชกำร รำชกำรในพระองค หรอหนวยงำนในพระมหำกษตรย (ข) ใชในกจกำรอนใดในพระมหำกษตรยและพระบรมวงศำนวงศ หรอใชเพอสำธำรณประโยชน (ค) ใชเปนศำสนสถำนไมวำของศำสนำใดทใชเฉพำะเพอกำรประกอบศำสนกจหรอกจกำร

สำธำรณะ หรอเปนทอยของสงฆ นกพรต นกบวช หรอบำทหลวง ไมวำในศำสนำใด หรอเปนศำลเจำ ทงน หำกเปนทรพยสนทไมไดใชเพอกำรตำมวรรคหนง ใหไดรบยกเวนเฉพำะสวนทมได

ใชหำผลประโยชน (๒) ทรพยสนของรฐวสำหกจทยงมไดใชในกจกำรของรฐวสำหกจและยงมไดใชหำผลประโยชน

“รฐวสำหกจ” หมำยควำมวำ (ก) องคกำรของรฐบำลตำมกฎหมำยวำดวยกำรจดตงองคกำรของรฐบำล กจกำรของรฐ

ตำมกฎหมำยทจดตงกจกำรนน หรอหนวยงำนธรกจทรฐบำลเปนเจำของ (ข) บรษทจ ำกดหรอบรษทมหำชนจ ำกดทกระทรวงกำรคลงมทนรวมอยดวยเกนกวำ

รอยละหำสบ

หนา ๑

เลม ๑๓๖ ตอนท ๘๗ ก ราชกจจานเบกษา ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๖๒

Page 113: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(๓) ทรพยสนทเปนทดนวำงเปลำในสนำมบนรอบบรเวณทำงวง ทำงขบ หรอลำนจอดอำกำศยำน ทกนไวเพอควำมปลอดภยตำมมำตรฐำนขนต ำของขอก ำหนดวำดวยมำตรฐำนสนำมบนทส ำนกงำน กำรบนพลเรอนแหงประเทศไทยก ำหนด

(๔) ทดนและสงปลกสรำงทใชเปนทำงรถไฟหรอทำงรถไฟฟำซงใชในกจกำรของกำรรถไฟหรอกำรรถไฟฟำโดยตรง

“ทำงรถไฟ” หมำยควำมวำ ถนนหรอทำงซงไดวำงรำงเพอกำรเดนรถไฟ และใหหมำยควำมรวมถง อโมงค สะพำน ทำงยกระดบ หองระบบอำณตสญญำณประจ ำสถำน ซมเครองกนถนนผำนเสมอระดบทำงรถไฟ ทท ำกำรหอสญญำณ และชำนชำลำสถำนเฉพำะพนทบรเวณทผโดยสำรรอเพอขนหรอลงจำกรถไฟ

“ทำงรถไฟฟำ” หมำยควำมวำ รำงหรอทำงส ำหรบรถไฟฟำแลนโดยเฉพำะ ไมวำจะจดสรำง ในระดบพนดน เหนอหรอใตพนดนหรอพนน ำ หรอผำนไปในอำคำรหรอสงปลกสรำงใด ๆ และ ใหหมำยควำมรวมถงเขตทำง ไหลทำง ทำงเทำ ทำงออกฉกเฉน อโมงค สะพำน ทำงยกระดบ เขอนกนน ำ ทอหรอทำงระบำยน ำ ทอหรอทำงระบำยอำกำศ ก ำแพงกนดน รวเขต และหลกระยะ

(๕) ทรพยสนทใชส ำหรบกำรสำธำรณปโภคและทรพยสนทใชประโยชนรวมกนในโครงกำรของกำรเคหะแหงชำตตำมกฎหมำยวำดวยกำรเคหะแหงชำต

(๖) ทรพยสนของเอกชนทใชเปนพพธภณฑตำมทรฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรคลงประกำศก ำหนด ทงน เฉพำะสวนทใชเปนแหลงศกษำเรยนรเพอสำธำรณประโยชน

(๗) สงปลกสรำงทเปนบอส ำหรบใชในระบบบ ำบดน ำเสยทใชประโยชนตอเนองกบอำคำร (๘) สงปลกสรำงทเปนบอน ำทใชประโยชนเพอสำธำรณะ (๙) สงปลกสรำงทเปนถนน ลำน และรว

(๑๐) ทดนทมกฎหมำยก ำหนดหำมมใหท ำประโยชน (๑๑) ทรพยสนทเปนทท ำกำรของส ำนกงำนเศรษฐกจและกำรคำของตำงประเทศทจดตงขน

ในประเทศไทยตำมควำมตกลงระหวำงรฐบำลไทยกบรฐบำลตำงประเทศ

ใหไว ณ วนท ๒๖ กรกฎำคม พ.ศ. ๒๕๖2 อตตม สำวนำยน

รฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรคลง

หนา ๒

เลม ๑๓๖ ตอนท ๘๗ ก ราชกจจานเบกษา ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๖๒

Page 114: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมำยเหต :- เหตผลในกำรประกำศใชกฎกระทรวงฉบบน คอ โดยทเปนกำรสมควรก ำหนดใหทรพยสนทเปนทดนหรอสงปลกสรำงบำงประเภทไดรบยกเวนจำกกำรจดเกบภำษตำมพระรำชบญญตภำษทดนและสงปลกสรำง พ.ศ. ๒๕๖๒ จงจ ำเปนตองออกกฎกระทรวงน

หนา ๓

เลม ๑๓๖ ตอนท ๘๗ ก ราชกจจานเบกษา ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๖๒

Page 115: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการด าเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

พ.ศ. 2562

โดยท เปนการสมควรก าหนดระเบยบกระทรวงมหาดไทยเกยวกบการด าเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 พ.ศ. ๒๕๖๒

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๖ วรรคหนง มาตรา ๒๑ วรรคสาม มาตรา 23 วรรคส มาตรา 24 มาตรา 30 มาตรา 56 มาตรา 57 วรรคหนง มาตรา 63 วรรคสอง และมาตรา 74 วรรคสอง แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยออกระเบยบนไว ดงตอไปน

ขอ ๑ ระเบยบน เรยกวา “ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการด าเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2562”

ขอ ๒ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป ขอ ๓ ในระเบยบน “กรรมการภาษทดนและสงปลกสราง” หมายความวา นายกเทศมนตร นายกองคการบรหาร

สวนต าบล และผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด ยกเวนนายกองคการบรหารสวนจงหวด ซงไดรบเลอกเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด

“กรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ” หมายความวา นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล และผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด ซงไดรบเลอกเปนกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด

“เหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไป” หมายความวา เหตทเกดจากสาธารณภย เชน อคคภย วาตภย อทกภย ภยแลง ภาวะฝนแลง ฝนทงชวง ภยจากลกเหบ ภยอนเกดจากไฟปา ภยทเกดจากโรคหรอการระบาดของแมลงหรอศตรพชทกชนด อากาศหนาวจดผดปกต ภยสงคราม และภยอนเนองมาจากการกระท าของผกอการราย กองก าลงจากนอกประเทศ ตลอดจนภยอน ๆ ไมวาเกดจากธรรมชาต หรอมบคคลหรอสตวท าใหเกดขนซงกอใหเกดความเสยหายแกทดนหรอสงปลกสราง และยากทจะปองกนไดโดยทวไป และใหหมายความรวมถงภยพบตตามระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยเงนทดรองราชการเพอชวยเหลอผประสบภยพบตกรณฉกเฉนดวย

ขอ 4 ใหปลดกระทรวงมหาดไทยรกษาการตามระเบยบน และมอ านาจตความวนจฉยปญหา ก าหนดหลกเกณฑและวธปฏบตเพอด าเนนการใหเปนไปตามระเบยบน

หนา ๑

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 116: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

หมวด 1 การเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา 21 วรรคสาม

และการเลอกกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ ตามมาตรา 74 วรรคสอง

สวนท 1 การเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา 21 วรรคสาม

ขอ 5 ในกรณไมมกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง หรอวางลง หรอมจ านวนนอยกวาหาคน ใหส านกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวด ส ารวจจดท าบญชรายชอนายกเทศมนตร หรอ นายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ ทด ารงต าแหนงและปฏบตหนาทอย เพอใหผวาราชการจงหวดประกาศรายชอ โดยปดไวในทเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวด และส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทจะด าเนนการคดเลอกผแทนต าแหนงนน

ประกาศตามวรรคหนงใหก าหนดจ านวนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางทจะรบสมครคดเลอก วนท เวลา และสถานทรบสมครคดเลอกดวย

ขอ 6 ใหผวาราชการจงหวดมหนงสอเชญผด ารงต าแหนงนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ ตามบญชรายชอตามขอ 5 รวมประชมเพอคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ทงน จะตองสงหนงสอใหบคคลดงกลาวทราบลวงหนาไมนอยกวาสามวน

ใหผวาราชการจงหวดหรอผทไดรบมอบหมายเปนประธานในการประชมคดเลอกกรรมการ ภาษทดนและสงปลกสราง

ขอ 7 องคประชมของการคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ตองมนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ เขารวมประชม ดงน

(1) มนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล ตามบญชรายชอนอยกวาสบคน ตองมผเขารวมประชมไมนอยกวาจ านวนสามคน ถอเปนองคประชม

(2) มนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล ตามบญชรายชอตงแตสบคนขนไป ตองมผเขารวมประชมไมนอยกวาหนงในสาม ถอเปนองคประชม

ขอ 8 ใหนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ คนหนง มสทธลงคะแนนคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางไดตามจ านวนทประกาศคดเลอกแตไมเกนหาคน

ขอ 9 วธการคดเลอกนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบลในจงหวด เพอเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ใหด าเนนการ ดงตอไปน

(1) วธลงคะแนน ใหแจกใบลงคะแนนทมรายชอผสมครใหแกผเขารวมประชมเพอท าเครองหมายกากบาท (X) แลวน ามาหยอนลงในภาชนะทก าหนด

หนา ๒

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 117: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(2) การตรวจนบคะแนน ใหผวาราชการจงหวดแตงตงขาราชการสงกดส านกงานสงเสรม การปกครองทองถนจงหวด เปนคณะกรรมการตรวจนบคะแนนจ านวนไมนอยกวาสามคน เปนผตรวจนบคะแนน

(3) กรณใบลงคะแนนตาม (1) มการลงคะแนนคดเลอกเกนจ านวนทคดเลอก ไมใหน า ใบลงคะแนนนนมานบคะแนน

(4) ในกรณทมผไดคะแนนเทากนในล าดบเดยวกนหลายคน ใหใชวธจบสลากรายชอ ผไดคะแนนเทากน เพอเรยงล าดบทในบญชรายชอดงกลาว

(5) เมอตรวจนบคะแนนเสรจแลว ใหคณะกรรมการตรวจนบคะแนนจดท าบญชรายชอ ผไดรบเลอกเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง โดยเรยงตามล าดบคะแนนจากสงไปหาต า พรอมกบแสดงคะแนนของแตละคนไวในบญชรายชอผไดรบเลอกดงกลาวดวย แลวใหผวาราชการจงหวดประกาศบญชรายชอผไดรบเลอกเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง โดยปดไวในทเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวด และส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทผนนเปนผแทน และมหนงสอแจงใหผไดรบคดเลอกเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางทราบตอไป

(6) ใหบญชรายชอผไดรบคดเลอกเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางตาม (5) มอายหนงปนบแตวนประชมคดเลอก

ขอ 10 ใหนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ เปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง โดยไมตองด าเนนการคดเลอก ในกรณดงตอไปน

(1) มผด ารงต าแหนงนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล ตามบญชรายชอตามขอ 5 จ านวนหาคน หรอนอยกวาหาคน หรอนอยกวาทจะประกาศรบสมคร

(2) มผสมครเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง จ านวนหาคน หรอนอยกวาหาคน หรอนอยกวาทจะประกาศรบสมคร

ขอ 11 ในกรณทไมมผสมครเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง หรอมผสมคร แตนอยกวาจ านวนทรบสมคร ใหด าเนนการคดเลอกโดยใชวธประชมนายกเทศมนตร หรอนายก องคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ คดเลอกกนเองใหครบตามมาตรา 21 วรรคหนง โดยใหน าความ ในขอ 9 (2) (3) (4) (5) และ (6) มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ 12 เมอกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง มจ านวนนอยกวาหาคนหรอนอยกวา ทจะประกาศรบสมครคดเลอกตามขอ 10 (1) และภายหลงมผด ารงต าแหนงนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบล แลวแตกรณ เพมขน ใหด าเนนการคดเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ใหครบจ านวนตามมาตรา 21 วรรคหนง ทงน ใหน าความในขอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ 8 ขอ 9 ขอ 10 และขอ 11 มาใชบงคบโดยอนโลม

หนา ๓

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 118: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ขอ 13 การเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางเปนอ านาจเฉพาะตว ผบรหารทองถนจะตองกระท าดวยตนเอง ผรกษาราชการแทนหรอผปฏบตหนาทแทนจะท าหนาทแทนหรอจะมอบใหผใดปฏบตหนาทแทนไมได

ขอ 14 เมอต าแหนงกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ไมมหรอวางลง หรอมจ านวน นอยกวาหาคน ไมวาดวยเหตใด ใหผมชอในบญชรายชอตามขอ 9 (6) ซ งมล าดบสงสดในขณะนนเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางแทนต าแหนงทวาง และใหผวาราชการจงหวดประกาศเหตดงกลาว โดยปดไวในทเปดเผย ณ ศาลากลางจงหวด และส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทผนนเปนผแทน พรอมทงมหนงสอแจงใหผเปนกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางแทนต าแหนงทวางทราบโดยเรว

สวนท 2 การเลอกกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ ตามมาตรา 74 วรรคสอง

ขอ 15 การเลอกผแทนของผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวด เพอเปนกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ จ านวนไมเกนสองคน ใหน าความในสวนท 1 การเลอกกรรมการภาษทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา 21 วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด 2 การแจงและการสงเรองเกยวกบค าปรกษาหรอค าแนะน าเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง

ตามมาตรา 23 วรรคส

ขอ 16 เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดไดใหค าปรกษาหรอค าแนะน าแกผบรหารทองถนเกยวกบการจดเกบภาษขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวดแลว ใหผวาราชการจงหวดสงค าปรกษาหรอค าแนะน าดงกลาวไปยงปลดกระทรวงมหาดไทยเพอพจารณา โดยอยางนอยใหมเอกสารประกอบการพจารณา ดงน

(๑) หนงสอขอค าปรกษาจากองคกรปกครองสวนทองถน (๒) รายงานการประชมคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดซงมการอางอง

ประเดนขอกฎหมายและระเบยบทเกยวของ (๓) หนงสอใหค าปรกษาหรอค าแนะน าของคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด (๔) เอกสารอนทเกยวของ (ถาม) ขอ 17 กรณทคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสราง หรอกระทรวงมหาดไทย

เคยมค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน าเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางในประเดนเดยวกน หรอในลกษณะเดยวกนมากอนแลว ปลดกระทรวงมหาดไทยจะตอบโดยสงค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน าทเคยใหไวไปใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด

หนา ๔

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 119: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

โดยไมตองด าเนนการใหมการพจารณาวนจฉยใหมกได เวนแต กรณทปลดกระทรวงมหาดไทยเหนสมควรพจารณาทบทวนค าวนจฉยดงกลาวตามมาตรา 23

ขอ 18 เมอคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางสงค าวนจฉย ค าปรกษา หรอค าแนะน าเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางใหแกกระทรวงมหาดไทยตามมาตรา 19 หรอกระทรวงมหาดไทยพจารณาใหค าปรกษาหรอค าแนะน าตามมาตรา 23 แลว ใหกระทรวงมหาดไทย แจงค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน าดงกลาวใหผวาราชการจงหวด เพอแจงใหคณะกรรมการ ภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดทราบภายในสบหาวนนบแตวนไดรบค าปรกษาหรอค าแนะน า พรอมทงสงใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดอน และองคกรปกครอง สวนทองถนทกแหงทราบและถอปฏบตตอไป

ขอ 19 กระทรวงมหาดไทยอาจด าเนนการเผยแพรค าวนจฉย ค าปรกษาหรอค าแนะน า ของกระทรวงมหาดไทย หรอคณะกรรมการวนจฉยภาษทดนและสงปลกสรางเกยวกบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางไดตามความเหมาะสม ทงน การเผยแพรดงกลาวจะตองสอดคลองกบกฎหมาย วาดวยขอมลขาวสารของราชการ

หมวด 3 การรวบรวมและจดสงขอมลการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา 24

ขอ 20 ขอมลเกยวกบการจดเกบ จ านวนภาษทจดเกบ มลคาทดนและสงปลกสรางทใชเปนฐานในการค านวณภาษของปทผานมา และแนวทางการแกไขปญหาการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ทตองจดสงและรวบรวมใหแกกระทรวงมหาดไทย ดงน

(1) รายงานสรปผลการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางทอยในขายตองเสยภาษของป ทผานมา โดยอยางนอยตองมขอมล ดงตอไปน

(ก) จ านวนผเสยภาษ (ข) จ านวนเงนภาษทจดเกบได (ค) จ านวนผคางช าระภาษ (ง) จ านวนเงนภาษคางช าระ (2) ขอมลการค านวณภาษทดนและสงปลกสรางของผเสยภาษทกรายตามแบบแสดงรายการ

ค านวณภาษทดนและสงปลกสรางทกระทรวงมหาดไทยประกาศก าหนด ขอ 21 ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดสงขอมลตามขอ 20 ใหแกคณะกรรมการภาษ

ทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดภายในเดอนมกราคมของทกป ใหคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวด และกรงเทพมหานครจดสงขอมล

ตามขอ 20 พรอมทงเสนอแนวทางการแกไขปญหาการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางใหแก

หนา ๕

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 120: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

กระทรวงมหาดไทยภายในเดอนกมภาพนธของทกป โดยรายงานผานระบบขอมลกลางองคกรปกครองสวนทองถนทกรมสงเสรมการปกครองทองถนจดท าขน

ขอ 22 ใหกรมสงเสรมการปกครองทองถนประมวลผลขอมลทไดรบรายงานตามขอ 21 แลวจดสงขอมลไปใหหนวยงานทเกยวของภายในเดอนมนาคมของทกป ดงน

(1) จดสงขอมลตามขอ 20 (1) และ (2) และขอเสนอแนวทางการแกไขปญหาตามขอ 21 ใหกระทรวงการคลง

(2) จดสงขอมลตามขอ 20 (1) และขอเสนอแนวทางการแกไขปญหาตามขอ 21 ใหคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

หมวด 4 การจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา 30

ขอ 23 ใหองคกรปกครองสวนทองถนน าขอมลทดนและสงปลกสรางภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนทส ารวจแลว มาจดท าบญชรายการทดนและสงปลกสราง เพอประกาศไว ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถน หรอสถานทอนตามท เหนสมควร ไมนอยกวาสามสบวน พรอมทงจดสงขอมลทเกยวของใหผเสยภาษแตละรายทราบภายในเดอนพฤศจกายน โดยมรายละเอยด ดงตอไปน

(๑) รายการทดน ประกอบดวย (ก) ประเภททดน (ข) เลขทเอกสารสทธ (ค) เลขทดน (ง) หนาส ารวจ (จ) จ านวนเนอทดน (ฉ) ลกษณะการท าประโยชนในทดน (๒) รายการสงปลกสราง ประกอบดวย (ก) ประเภทสงปลกสราง (ข) เลขทสงปลกสราง (ค) จ านวนพนทสงปลกสราง (ง) ลกษณะการท าประโยชนในสงปลกสราง (จ) อายสงปลกสราง (๓) รายการอาคารชด ประกอบดวย (ก) ชออาคารชด (ข) เลขทหองชด

หนา ๖

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 121: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(ค) จ านวนพนทหองชด (ง) ลกษณะการท าประโยชนในหองชด ขอ 24 บญชรายการทดนและสงปลกสรางใหเปนไปตามแบบทายระเบยบน โดยจดท าแยก

เปนชดเรยงล าดบตามประเภททดน และชออาคารชด ขอ 25 การจดสงบญชรายการทดนและสงปลกสรางใหแกผเสยภาษแตละรายทราบตามขอ 24

ใหระบล าดบทตามบญชในประกาศขององคกรปกครองสวนทองถนดวย

หมวด 5 การลดหรอยกเวนภาษ ตามมาตรา 56 และมาตรา 57 วรรคหนง

ขอ 26 เมอมเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไปเกดขนในพนทองคกรปกครองสวนทองถน และเหตดงกลาวไดยตลงแลว ผบรหารทองถนอาจประกาศลดหรอยกเวนภาษทดนและสงปลกสราง ในปตอไปเพอชวยเหลอและบรรเทาความเดอดรอนของผเสยภาษได โดยด าเนนการตามขนตอน ดงน

(1) ประกาศใหผ เสยภาษทประสงคจะขอลดหรอยกเวนภาษทดนและสงปลกสราง อนเนองมาจากเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไปมาลงทะเบยนแจงรายชอและรายละเอยด ความเสยหายของทดนและสงปลกสรางอนเนองมาจากเหตอน พนวสยตอผบรหารทองถนภายในระยะเวลา สถานท และวธการทผบรหารทองถนก าหนด

(2) ประกาศรายชอผเสยภาษทมาลงทะเบยนตาม (1) ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนใหทราบเปนเวลาไมนอยกวาสบหาวน

(3) แตงตงเจาหนาทเพอด าเนนการส ารวจเนอทดนและสงปลกสรางทไดรบความเสยหาย ของผเสยภาษทมรายชอในประกาศตาม (2)

(4) จดท าบญชรายชอผเสยภาษ จ านวนพนทและสดสวนของทดนและสงปลกสรางซงไดรบความเสยหายหรอถกท าลาย และจ านวนภาษทเหนควรลดหรอยกเวนภาษ โดยพจารณาตามหลกเกณฑดงน

(ก) เสยหายไมเกนสองในสามของจ านวนเนอททงหมด ใหลดภาษตามสวนทเสยหาย (ข) เสยหายเกนกวาสองในสามของจ านวนเนอททงหมด ใหไดรบยกเวนภาษ (5) รายงานบญชตาม (4) รวมทงขอเทจจรงและเอกสารทเกยวของไปยงคณะกรรมการภาษ

ทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ เพอขอความเหนชอบการลดหรอยกเวนภาษตามรอบระยะเวลาการพจารณา ดงน

(ก) รอบทหนง ภายในเดอนเมษายน (ข) รอบทสอง ภายในเดอนสงหาคม (ค) รอบทสาม ภายในเดอนธนวาคม

หนา ๗

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 122: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(6) เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ พจารณาลดหรอยกเวนภาษใหแกผใดแลว ใหสงบญชรายชอผทไดรบการลดหรอยกเวนภาษใหแกผบรหารทองถนเพอด าเนนการลดหรอยกเวนภาษตามหลกเกณฑ ดงน

(ก) กรณลดภาษ ใหเกบเงนภาษทดนและสงปลกสรางตามจ านวนทคณะกรรมการ ภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณสงลดแลว ในปตอไป

(ข) กรณยกเวนภาษ ใหงดเกบเงนภาษทดนและสงปลกสรางในปตอไป ขอ 27 นอกจากกรณมเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไป หากทดนหรอสงปลกสราง

ของผเสยภาษรายใดไดรบความเสยหาย หรอถกรอถอน หรอท าลาย หรอช ารดเสยหายจนเปนเหตใหตองซอมแซมในสวนส าคญ โดยมไดมเหตมาจากผเสยภาษ ผ เสยภาษมสทธยนค ารองขอใหผบรหารทองถนพจารณาลดหรอยกเวนภาษทดนและสงปลกสรางในปตอไปได โดยด าเนนการตามขนตอน ดงน

(1) ยนค ารองตอผบรหารทองถนภายในระยะเวลาสบหาวนนบแตวนททดนหรอสงปลกสรางไดรบความเสยหาย หรอถกรอถอน หรอท าลาย หรอช ารดเสยหายจนเปนเหตใหตองซอมแซม ในสวนส าคญ

(2) ใหผบรหารทองถนแตงตงเจาหนาทเพอด าเนนการส ารวจเนอทดนและสงปลกสราง ของผเสยภาษทมายนค ารองตาม (1)

(3) ใหผบรหารทองถนจดท าบญชรายชอผเสยภาษ จ านวนพนทและสดสวนของทดนและ สงปลกสรางซงไดรบความเสยหาย หรอถกรอถอน หรอท าลาย หรอช ารดเสยหายจนเปนเหตใหตองซอมแซมในสวนส าคญ และจ านวนภาษทเหนควรลดหรอยกเวนภาษ โดยพจารณาตามหลกเกณฑ ดงน

(ก) เสยหายแตสามารถใชประโยชนไดบางสวน ใหลดภาษลงตามสวนทไมไดใชประโยชน (ข) เสยหายจนไมสามารถใชประโยชนไดทงหมด ใหไดรบยกเวนภาษ (4) ใหผบรหารทองถนรวบรวมและรายงานบญชตาม (3) รวมทงขอเทจจรงและเอกสาร

ทเกยวของไปยงคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ เพอขอความเหนชอบการลดหรอยกเวนภาษตามรอบระยะเวลาการพจารณา ดงน

(ก) รอบทหนง ภายในเดอนเมษายน (ข) รอบทสอง ภายในเดอนสงหาคม (ค) รอบทสาม ภายในเดอนธนวาคม (5) เมอคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการ

กระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณ พจารณาลดหรอยกเวนภาษใหแกผใดแลว ใหสงบญชรายชอผทไดรบการลดหรอยกเวนภาษใหแกผบรหารทองถน เพอด าเนนการลดหรอยกเวนภาษตามหลกเกณฑ ดงน

หนา ๘

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 123: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(ก) กรณลดภาษ ใหเกบเงนภาษทดนและสงปลกสรางตามจ านวนทคณะกรรมการภาษทดนและสงปลกสรางประจ าจงหวดหรอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยแลวแตกรณสงลดแลว ในปตอไป

(ข) กรณยกเวนภาษ ใหงดเกบเงนภาษทดนและสงปลกสรางในปตอไป หมวด 6

การออกค าสงและท าการตรวจคน และการเขาไปในทดนหรอสงปลกสรางของผเสยภาษ ตามมาตรา 63 วรรคสอง

ขอ 28 การตรวจคนตองกระท าในเวลาระหวางพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก หรอ ในระหวางเวลาท าการของผเสยภาษทมไดช าระภาษคางช าระ เบยปรบและเงนเพม

ขอ 29 การตรวจคนตองมเหตอนควรเชอไดวาจะเปนประโยชนแกการบงคบช าระภาษคางช าระ เบยปรบและเงนเพม โดยตองมการสบสวนหรอประมวลหลกฐานตาง ๆ กอนด าเนนการตรวจคน

ขอ 30 ค าสงใหท าการตรวจคน ใหจดท าขนจ านวนสามฉบบ ตามแบบทายระเบยบน ฉบบทหนงน าไปแสดงแกผรบการตรวจคน ฉบบทสองตดไวกบสมดค าสงใหท าการตรวจคนขององคกรปกครองสวนทองถนนน และฉบบทสามตดไวกบบนทกเสนอค าสงแตงตงเจาหนาทเพอการท าการตรวจคน

ขอ 31 ในการตรวจคน (1) เจาหนาทซงท าการตรวจคนในแตละครง ตองมจ านวนไมนอยกวาสองคน โดยมขาราชการ

หรอพนกงานสวนทองถนซงด ารงต าแหนงไมต ากวาประเภทวชาการระดบช านาญการ หรอประเภททวไประดบช านาญงานขนไป เปนหวหนาชดทท าการตรวจคน

(2) เจาหนาทซงท าการตรวจคนจะตองแสดงบตรประจ าตวเจาหนาทของรฐตอผรบการตรวจคนทกกรณ พรอมทงแจงใหผรบการตรวจคนทราบถงความประสงคในการตรวจคน โดยแสดงความบรสทธใหผรบการตรวจคนเหนวาเจาหนาทผท าการตรวจคนไมมสงของผดกฎหมายตดตวมา และใหบนทก ไวเปนหลกฐานดานหลงของค าสงตรวจคนฉบบทหนง พรอมใหผรบการตรวจคนลงลายมอชอรบทราบค าสงตรวจคนนน หากผรบการตรวจคนไมยนยอมลงลายมอชอ ใหบนทกถงเหตนนไวดวย

(3) ตองกระท าตอหนาผรบการตรวจคน หากไมสามารถท าการตรวจคนไดดวยเหตอยางใดอยางหนง ใหแจงเจาพนกงานต ารวจแหงทองทนนทราบ เพอเปนพยานในการตรวจคน

(4) ตองใชความละเอยดรอบคอบมใหเอกสาร หลกฐานทเกยวกบการบงคบช าระภาษ ถกปดบงซอนเรนไว และใหใชดลยพนจในการยดเอกสารหลกฐานเฉพาะทส าคญและเปนประโยชน ตอการบงคบช าระภาษเทานน

(5) ตองท าการตรวจคนโดยสภาพ ใชความระมดระวงมใหเกดความเสยหาย กระจดกระจาย บบสลายแกทรพยสนใด ๆ และตองไมเปนการขดขวางการประกอบการของผรบการตรวจคนจนเกนความจ าเปน

หนา ๙

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 124: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ขอ 32 การตรวจคนทไมอาจกระท าตอหนาผรบการตรวจคน ใหเจาหนาทผท าการตรวจคนน าพยานหลกฐานทไดไปยงสถานต ารวจแหงทองทเพอลงบนทกประจ าวนไวเปนหลกฐาน ณ สถานต ารวจ แหงทองท

ขอ 33 การปฏบตเมอท าการตรวจคนแลวเสรจ (1) ใหเจาหนาทผท าการตรวจคนจดท าบนทกรายละเอยดการตรวจคนตามแบบทาย

ระเบยบนจ านวนสามฉบบ พรอมทงอานใหผรบการตรวจคนฟง และใหผรบการตรวจคนลงลายมอชอรบทราบถงรายละเอยดในบนทกดงกลาว โดยบนทกฉบบทหนงมอบใหกบผรบการตรวจคน ฉบบทสองตดไวกบสมดค าสงใหท าการตรวจคนขององคกรปกครองสวนทองถนนน และฉบบทสามตดไวกบบนทกเสนอค าสงแตงตงเจาหนาทเพอการท าการตรวจคน

(2) ใหเจาหนาทผท าการตรวจคนและผรบการตรวจคน ลงลายมอชอก ากบเอกสารหลกฐาน ทท าการตรวจยดทกฉบบ หากจ านวนเอกสารหลกฐานมจ านวนมาก ใหเปนดลยพนจของหวหนาชด วาจะลงนามเฉพาะในเอกสารทเหนวาส าคญกได

ขอ 34 ใหเจาหนาทผท าการตรวจคนจดท าบนทกเพอรายงานผลการตรวจคนตามแบบทายระเบยบนตอผบรหารทองถนทราบทนท หรอในวนท าการแรก โดยอยางนอยตองมรายละเอยด ดงน

(1) เจาหนาทไดมการแสดงค าสงตรวจคน การแสดงบตรประจ าตวเจาหนาทของรฐ และ การแสดงความบรสทธกอนเขาท าการตรวจคน

(2) ชอผรบการตรวจคน หากเปนกรณอนซงไมมผรบการตรวจคน หรอมการแจงให เจาพนกงานต ารวจแหงทองทนนทราบเพอเปนพยานในการตรวจคน ใหแสดงรายละเอยดไวดวย

(3) วน เวลาทเรมท าการตรวจคน และสนสดการตรวจคน (4) ลกษณะการตรวจคน การตรวจพบเอกสารหลกฐาน การไดมาซงเอกสารหลกฐาน

และปญหาอปสรรคตาง ๆ ของการตรวจคน ขอ 35 การออกค าสงตรวจคน จะตองจดท าทะเบยนคมไวเปนหลกฐาน และการนบเลข

ของค าสงตรวจคน ใหนบตามปปฏทน

ประกาศ ณ วนท 1 สงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ พลเอก อนพงษ เผาจนดา

รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

หนา ๑๐

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๐๗ ง ราชกจจานเบกษา ๒๐ สงหาคม ๒๕๖๒

Page 125: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. ๓

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

ใชประโยชน

หลายประเภท

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ว.)

วางเปลา/ไมท า

ประโยชน

ลกษณะสงปลกสราง

(ตก/ไม/ครงตกครงไม)

ขนาดพนทรวมของสงปลกสราง

(ตร.ม.)อยอาศย

ชอองคกรปกครองสวนทองถน....................................................

ตร.ว.ประกอบ

เกษตรกรรม

รายการสงปลกสรางรายการทดนจ านวนเนอทดน

หนาส ารวจ

สถานทตง (หมท/ชมชน,

ต าบล)ท

แบบบญชรายการทดนและสงปลกสราง

ประเภทสงปลกสราง(ตามบญช

กรมธนารกษ)

ลกษณะการท าประโยชน (ตร.ม.)

หมายเหตงาน

อายโรงเรอนหรอสงปลกสราง

(ป)

บานเลขทอนๆอยอาศย

ประเภททดน อนๆ

ประกอบเกษตรกรรม

ไร

ต าแหนงทดน

เลขทเอกสาร

สทธเลขทดน

Page 126: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล
Page 127: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ค ำสง (ชอองคกรปกครองสวนทองถน) ท........../....................

เรอง ใหตรวจคน ยดบญช เอกสำรหรอหลกฐำนอนของผเสยภำษทดนและสงปลกสรำง

ดวย.............................อยบานเลขท...............หมท... ........ถนน............................................ตรอก/ซอย...............................แขวง/ต าบล.......................เขต/อ าเภอ....................จงหวด.................. ... ส านกงานอยท......................................................... ................................................................................ ไดค างช าระภาษท ดนและส งปลกสราง ประจ าปภาษ ...................ถงปภาษ .....................เปน เงน.....................................บาท...........สตางค (.......... ...................) เบยปรบเปนเงน.....................................บาท...........สตางค (.............................) และเงนเพมเปนเงน.....................................บาท...........สตาง ค (.............................) โดย (ชอองคกรปกครองสวนทองถน) ไดมหนงสอเตอนครงสดทาย ท............/........... ลงวนท.....เดอน...................พ.ศ. .... ใหช าระคาภาษคางช าระแลว แตผคางภาษกยงไมช าระคาภาษคางช าระใหเปนการเสรจสนไป

เพอประโยชนในการยดหรออายดทรพยสนตามมาตรา 62 แหงพระราชบญญตภาษทดน และสงปลกสราง พ.ศ. 2562 อาศยอ านาจตามความในมาตรา 63 แหงพระราชบญญตภาษทดนและ สงปลกสราง พ.ศ. 2562 (ชอต าแหนงผบรหารทองถนทออกค าสง) จงสงใหเจาหนาทมาท าการตรวจคน ยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนของผเสยภาษดงกลาว โดยมนามและต าแหนงดงตอไปน 1. ...........................................................ต าแหนง........................................................ สงกด.......................................... ............................... 2. ...........................................................ต าแหนง........................................................ สงกด......................................................................... 3. ...........................................................ต าแหนง........................................................ สงกด......................................................................... ณ สถานทและหรอเกยวเนองกบสถานทดงตอไปน คอ............................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ในวนท................เดอน....................พ.ศ. .......... เวลา......................น. ถงเวลา........................ ..น. ลงชอ.......................................... (..........................................) (ต าแหนงผบรหารทองถน) ผออกค าสง : ไดแก นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล นายกเมองพทยา ผวาราชการกรงเทพมหานคร หรอผบรหารทองถนอนตามทมกฎหมายก าหนด แตไมรวมถงนายกองคการบรหารสวนจงหวด ค าเตอน : เจาหนาทผปฏบตตามค าสงน ตองแสดงบตรประจ าตวของตน และแสดงค าสงใหตรวจคนนใหแกผเกยวของ ทราบ และใหบนทกวนเดอนปทไดจดการดงกลาวไวในดานหลงของค าสงนดวย

Page 128: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ใบรบเอกสำรและหลกฐำนตำง ๆ

สถานทบนทก...................................................

วนท...........เดอน.............................พ.ศ. ....

ขาพเจา.................................................... ..............ต าแหนง...................................................

สงกด............................................................พรอมดวย.................................................. .....................................ต าแหนง............................................................................................................................................................. ไดมาท าการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนเพอประโยชนในการยดหรออายดทรพยสนของผเสยภาษทมไดช าระภาษคางช าระ เบยปรบและเงนเพม ราย.................................................................... ซงมภมล าเนาอยท เลขท................ถนน............................................ตรอก/ซอย......................... ......แขวง/ต าบล....................เขต/อ าเภอ....................จงหวด..................... ส านกงานอยท...................................... ............................................................................................................................ ............. ตามค าสงใหท าการตรวจคน ยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนของผ เสยภาษของ (ชอองคกรปกครองสวนทองถน ) เลขท.....................ลงวนท..............................

ในการตรวจคนดงกลาว ปรากฏวามเอกสารและหลกฐานดงตอไปนทเชอวามสวนเกยวของกบภาษคางช าระดงกลาวดวย จงไดยดไปเพอด าเนนการตรวจสอบมรายการแสดงชอและปรมาณของสงทยดไวดงตอไปน…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บรรดาเอกสารหลกฐานทยดไปน หากทานประสงคจะตรวจสอบเพอด าเนนกจการของทาน ขอใหทานตดตอไดท....................................(ชอองคกรปกครองสวนทองถน)..................................................... . ลงชอ.......................................... ผยด (..........................................) ลงชอ............................................ เจาของหรอผครอบครองสงทยด (..........................................) ลงชอ.......................................... พยาน (..........................................) ลงชอ.......................................... พยาน (..........................................)

Page 129: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

บนทกผลกำรตรวจคนยดบญช เอกสำรหรอหลกฐำนอนของผเสยภำษทดนและสงปลกสรำง

บนทกฉบบนไดท าท บานเลขท............หมท.............ถนน.................................................ตรอก/ซอย...............................แขวง/ต าบล....................เขต/อ าเภอ....................จงหวด..................... .......... เมอวนท....................................................เวลา...........................น.

วนน เมอเวลา.....................น. ขาพเจา............................................................................. ......ต าแหนง...................................................สงกด..... .......................................................พรอมดวย............................................................................................................ต าแหนง................................................... ไดมาท าการตรวจสอบ คน หรอยดบญช เอกสารหรอหลกฐานอนเพอประโยชนในการยดหรออายดทรพยสนของผเสยภาษทมไดช าระภาษคางช าระ เบยปรบและเงนเพม ราย............................................................. ....... ซงมภมล าเนาอยท เลขท................ถนน..... .......................................ตรอก/ซอย...............................แขวง/ต าบล....................เขต/อ าเภอ....................จงหวด..................... ส านกงานอยท............................ .......... ..................................... .................................................................................................... ตามค าสงใหท าการตรวจคน ยดบญช เอกสารหรอหลกฐาน อนของผ เสยภาษของ (ชอองคกรปกครองสวนทองถน ) เลขท.....................ลงวนท..............................

ในการตรวจคนครงน เจาหนาทไดแสดงค าสงตรวจคน และบตรประจ าตวใหผรบการตรวจคนดแลว โดยม....................................................................ซงมความเกยวพนกบ....................... ...........................โดยม..................................................................................เปนผท าการตรวจคน

ผลการตรวจคนปรากฏวา..............................……………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… บรรดาบญช เอกสาร และหลกฐาน เจาหนาทไดด าเนนการโดย......................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… และทรพยสนของผเสยภาษ (ถาม) เจาหนาทไดด าเนนการโดย……………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ในการตรวจคนครงนเจาหนาทมไดท าใหเกดความเสยหาย หรอบบสลายซงทรพยสนของผรบการตรวจคนแตอยางใด เจาหนาทไดอานใหฟง และรบวาถกตอง จงลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน ลงชอ.......................................... ผน าการตรวจคน (..........................................) ลงชอ............................................ เจาหนาท (..........................................) ลงชอ.......................................... ผรบการตรวจคน (..........................................)

Page 130: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑการพจารณาทรพยสนของเอกชน

เฉพาะสวนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๖ วรรคหนง และมาตรา 8 (๘) แหงพระราชบญญต ภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง จงก าหนดหลกเกณฑ ใหทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชนไดรบยกเวนจากการจดเกบภาษ ดงตอไปน

ขอ 1 ทรพยสนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใชเพอสาธารณประโยชน ตองเปนทรพยสนทประชาชนในองคกรปกครองสวนทองถนนน ไดใชประโยชนรวมกน

ขอ ๒ ใหองคกรปกครองสวนทองถนและเจาของทรพยสนรวมกนจดท าขอตกลงใหใชทรพยสนเพอสาธารณประโยชนเปนหนงสอลงลายมอชอทงสองฝาย โดยตองตกลงยนยอมใหองคกรปกครอง สวนทองถนจดใหใชเพอสาธารณประโยชนตลอดทงปภาษ

ขอ ๓ ใหองคกรปกครองสวนทองถนตดประกาศความยนยอมใหใชทรพยสนเพอสาธารณะ ณ ทท าการขององคกรปกครองสวนทองถนนน และในทซงทรพยสนทไดรบการอนมตตามประกาศฉบบนตงอย

ขอ ๔ ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท 2๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๖2 อภศกด ตนตวรวงศ

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง

หนา ๑๕

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๖๒ ง ราชกจจานเบกษา ๒๖ มถนายน ๒๕๖๒

Page 131: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ประกาศกระทรวงการคลง เรอง หลกเกณฑและวธการค านวณการยกเวนมลคาของฐานภาษทดนและสงปลกสราง

ซงเจาของเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบาน ตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎร

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๖ วรรคหนง และมาตรา 4๑ วรรคสาม แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง จงก าหนดหลกเกณฑและวธการค านวณการยกเวนมลคาของฐานภาษ ดงตอไปน

ขอ ๑ กรณทดนและสงปลกสรางทเจาของเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมช อ อยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยทะเบยนราษฎร ใหน ามลคาของทดนและสงปลกสรางนน หกดวยหาสบลานบาท หากมลคาของฐานภาษทค านวณไดดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย

ขอ ๒ กรณสงปลกสรางทเจาของเปนบคคลธรรมดาใชเปนทอยอาศยและมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยทะเบยนราษฎร ใหน ามลคาของสงปลกสรางนนหกดวยสบลานบาท หากมลคาของฐานภาษทค านวณไดดงกลาวมมลคานอยกวาหรอเทากบศนย ใหมลคาของฐานภาษดงกลาวเทากบศนย

ขอ 3 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท 2๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๖2 อภศกด ตนตวรวงศ

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง

หนา ๑๔

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๖๒ ง ราชกจจานเบกษา ๒๖ มถนายน ๒๕๖๒

Page 132: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ประกาศกระทรวงการคลง เรอง ยกเวนภาษทดนหรอสงปลกสรางทเปนทรพยสนของมลนธ

หรอองคการหรอสถานสาธารณกศล

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๖ วรรคหนง และมาตรา 8 (๗) แหงพระราชบญญต ภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงจงออกประกาศ ดงตอไปน

ขอ 1 ใหยกเวนภาษทดนและสงปลกสรางทเปนทรพยสนของมลนธหรอองคการหรอ สถานสาธารณกศล ตามรายชอทกระทรวงการคลงประกาศก าหนดตามมาตรา ๔๗ (๗) (ข) แหงประมวลรษฎากร และมาตรา ๓ (๔) (ข) แหงพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนภาษมลคาเพม (ฉบบท ๒๓๙) พ.ศ. ๒๕๓๔ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนภาษมลคาเพม (ฉบบท ๒๕๔) พ.ศ. ๒๕๓๕ ทงน เฉพาะทไมไดใชหาผลประโยชน

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท 2๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๖2 อภศกด ตนตวรวงศ

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง

หนา ๑๓

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๖๒ ง ราชกจจานเบกษา ๒๖ มถนายน ๒๕๖๒

Page 133: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การด าเนนการตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

โดยทเปนการสมควรก าหนดหลกเกณฑและวธการด าเนนการตามพระราชบญญตภาษทดน และสงปลกสราง พ.ศ. 2562

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 วรรคหนง มาตรา 10 มาตรา 28 วรรคสาม มาตรา 33 มาตรา 34 มาตรา 44 วรรคสอง มาตรา 51 วรรคหนง มาตรา 54 วรรคสอง และมาตรา 73 วรรคหนง แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562 รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย จงออกประกาศไว ดงน

ขอ 1 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป ขอ 2 ในกรณทมการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองหรอการจดทะเบยนเชาในทดน

หรอสงปลกสรางใดตามมาตรา 10 ใหส านกงานทดนจงหวดหรอส านกงานทดนจงหวดสาขาแจงการโอนหรอการจดทะเบยนการเชาดงกลาวตอองคกรปกครองสวนทองถนททดนหรอสงปลกสรางตงอยเปนรายเดอน ภายในวนทสบหาของเดอนถดไป ตามรายการทก าหนด ดงน

(1) กรณการโอนกรรรมสทธหรอสทธครอบครอง (ก) การโอนทดน ประกอบดวย ๑) รปแปลงทดนในกรณทมการเปลยนแปลงจ านวนเนอทดน ๒) เลขทหนงสอแสดงสทธในทดน เลขหนาส ารวจ และเลขทดน ๓) ทตงทดน ประกอบดวย ระวาง ต าบล อ าเภอ จงหวด และมาตราสวนในระวาง ๔) เนอท (ไร/งาน/ตารางวา) ๕) ชอของผถอกรรมสทธหรอผมสทธครอบครอง ๖) เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลขหนงสอเดนทาง หรอเลขทะเบยนนตบคคล

ของผถอกรรมสทธหรอผมสทธครอบครอง แลวแตกรณ ๗) ทอยของผถอกรรมสทธหรอผมสทธครอบครอง (ข) การโอนสงปลกสราง ประกอบดวย ๑) เลขทหนงสอแสดงสทธในทดน เลขหนาส ารวจ และเลขทดนทสงปลกสรางนนตงอย ๒) ทตงทดนทสงปลกสรางนนตงอย ประกอบดวย ระวาง ต าบล อ าเภอ และจงหวด ๓) ประเภทสงปลกสราง ๔) ชอของเจาของสงปลกสราง ๕) เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลขหนงสอเดนทาง หรอเลขทะเบยนนตบคคล

ของเจาของสงปลกสราง แลวแตกรณ ๖) ทอยของเจาของสงปลกสราง

หนา ๕

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๓๑ ง ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๒

Page 134: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(ค) การโอนหองชด ประกอบดวย 1) ชออาคารชด เลขทะเบยนอาคารชด และทตงอาคารชด ประกอบดวย โฉนดทดน

เลขท ต าบล อ าเภอ จงหวด 2) เลขทของหองชด ชนท และชออาคารหรอเลขทอาคาร 3) เนอทหองชด 4) ชอของผถอกรรมสทธ 5) เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลขหนงสอเดนทาง หรอเลขทะเบยนนตบคคล

ของผถอกรรมสทธ แลวแตกรณ 6) ทอยของผถอกรรมสทธ (2) กรณการจดทะเบยนการเชา (ก) ขอมลทดน สงปลกสรางหรอหองชดทใหเชาตามขอ (1) (ข) ขอมลของผใหเชาและผเชา 1) ชอของผใหเชาและผเชา 2) เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลขหนงสอเดนทาง หรอเลขทะเบยนนตบคคล

ของผใหเชาและผเชา 3) ทอยของผใหเชาและผเชา (ค) ขอมลเกยวกบการเชา 1) วนท าสญญาเชา และระยะเวลาการท าสญญาเชา 2) วตถประสงคของการเชา เชน เพอเกษตรกรรม อยอาศย พาณชยกรรม

อตสาหกรรม หรออน ๆ ขอ 3 ใหผบรหารทองถนเปนผออกบตรประจ าตวพนกงานส ารวจตามมาตรา 28 วรรคสาม

โดยก าหนดอายการใชงานบตรประจ าตวพนกงานส ารวจ ดงน (1) กรณเปนขาราชการ ลกจางประจ า หรอพนกงานจางสงกดองคกรปกครองสวนทองถน

ใหมอายการใชงานสปนบแตวนทออกบตร (2) กรณไมไดเปนบคคลตาม (1) ใหมอายการใชงานไมเกนก าหนดระยะเวลาตามทประกาศ

ก าหนดระยะเวลาทจะท าการส ารวจทดนและสงปลกสรางขององคกรปกครองสวนทองถน ขอ ๔ ในกรณทการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางเปลยนแปลงไป ไมวาดวยเหตใด

อนมผลท าใหทดนหรอสงปลกสรางตองเสยภาษในอตราทสงขนหรอลดลง ใหผเสยภาษแจงการเปลยนแปลง การใชประโยชนดงกลาว โดยยนแบบตอองคกรปกครองสวนทองถน หรอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบภายในหกสบวนนบแตวนทมการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางหรอวนท ผเสยภาษรถงเหตดงกลาวตามมาตรา 33 เฉพาะกรณ ดงน

หนา ๖

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๓๑ ง ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๒

Page 135: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

(1) กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม เปนการใชประโยชนเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอนนอกจากเปนทอยอาศย หรอทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ

(2) กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนเปนทอยอาศย เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรม หร อทงไววางเปลาหรอไมได ท าประโยชนตามควรแกสภาพ

(3) กรณเปลยนแปลงจากการใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย หรอทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ

(4) กรณเปลยนแปลงจากการทงไววางเปลาหรอไมไดท าประโยชนตามควรแกสภาพ เปนการใชประโยชนในการประกอบเกษตรกรรม หรอเปนทอยอาศย หรอใชประโยชนอนนอกจากการประกอบเกษตรกรรมหรอเปนทอยอาศย

เมอไดรบแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนจากผเสยภาษแลว ใหผบรหารทองถนตรวจสอบและมค าสงแกไขเพมเตมบญชรายการทดนและสงปลกสรางและบญชราคาประเมนทนทรพยเพอประเมนภาษตามการใชประโยชนในปถดไป

ขอ ๕ องคกรปกครองสวนทองถนอาจแจงประกาศก าหนดระยะเวลาทจะท าการส ารวจทดนและสงปลกสราง จดสงขอมลของผ เสยภาษแตละรายตามบญชรายการทดนและสงปลกสราง แจงผลการด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงในกรณทผเสยภาษเหนวาบญชรายการทดนและสงปลกสราง ทไดจดท าขนไมถกตองตามความเปนจรง และแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางตามมาตรา 34 ทางโทรสาร จดหมายอเลกทรอนกส หรอจดท าเปนรปแบบแอปพลเคชนการรบสงขอความผานสอคอมพวเตอรหรอโทรศพทเคลอนทเพอเพมประสทธภาพและอ านวยความสะดวกใหแกประชาชนตามกฎหมายวาดวยการบรหารงานและการใหบรการภาครฐผานระบบดจทลกได โดยจดท าเปนประกาศปดไวในทเปดเผย ณ ส านกงานหรอทท าการขององคกรปกครองสวนทองถน และเผยแพรประกาศดงกลาวใหประชาชนทราบทางเวบไซตขององคกรปกครองสวนทองถนนน ๆ

ขอ ๖ ใหองคกรปกครองสวนทองถนแจงการประเมนภาษทดนและสงปลกสรางเปนหนงสอใหแกผเสยภาษทราบภายในเดอนกมภาพนธของทกปตามมาตรา 44 วรรคสอง

ขอ ๗ การช าระภาษผานธนาคาร หมายความวา การช าระภาษทดนและสงปลกสราง ผานธนาคารทไดท าบนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอกบกรมสงเสรมการปกครองทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนในการจดท าระบบการรบช าระภาษทดนและสงปลกสรางผานธนาคารบนระบบบญชคอมพวเตอรขององคกรปกครองสวนทองถน เรยกโดยยอวาระบบ e-LAAS และใหหมายความรวมถงระบบอนทกรมสงเสรมการปกครองทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนหรอหนวยงานอนพฒนาขนเพอใหบรการและอ านวยความสะดวกแกผเสยภาษ ตามมาตรา 51 วรรคหนง

หนา ๗

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๓๑ ง ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๒

Page 136: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

การช าระภาษผานธนาคารใหเปนไปตามหลกเกณฑ ดงน (๑) ใหองคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบฐานขอมลผเสยภาษทดนและสงปลกสราง

บนระบบ e-LAAS กรณยงไมไดบนทกฐานขอมลผเสยภาษ ใหเพมฐานขอมลผเสยภาษบนระบบ e-LAAS (๒) ใหองคกรปกครองสวนทองถนตดตอธนาคารเพอแจงความประสงคขอใชบรการระบบ

ส าหรบช าระภาษทดนและสงปลกสรางผานธนาคาร โดยใชบญชเงนฝากประเภทกระแสรายวนขององคกรปกครองสวนทองถน และสมครใชบรการโอนเงนระหวางบญชอตโนมตส าหรบโอนเงนจากบญชเงนฝากกระแสรายวนไปบญชเงนฝากออมทรพย เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนไดรบดอกเบย เงนฝากธนาคาร เมอธนาคารตรวจสอบขอมลเรยบรอยแลว จะแจงรหสส าหรบการใชบรการช าระภาษทดนและสงปลกสรางผานธนาคาร

(๓) การช าระภาษผานธนาคารใหองคกรปกครองสวนทองถนน ารหส Company Code ส าหรบการใชบรการช าระภาษทดนและสงปลกสรางมาก าหนดขอมลการรบช าระภาษทดนและสงปลกสรางผานธนาคาร เพอสรางรหสบารโคดในการรบช าระภาษผานธนาคารบนระบบ e-LAAS และพมพแบบทดสอบรหสบารโคด เพอน าไปทดสอบทธนาคาร เมอผานการทดสอบ ใหองคกรปกครอง สวนทองถนเปดใชงานการรบช าระภาษผานธนาคารบนระบบ e-LAAS

(๔) ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดท าเอกสารแจงการประเมนภาษ และพมพแบบฟอรม การช าระเงนผานธนาคารจากระบบ e-LAAS

(๕) ใหผเสยภาษน าเอกสารแจงการประเมนภาษ และแบบฟอรมการช าระเงนผานธนาคาร จากระบบ e-LAAS ไปช าระภาษทธนาคาร เพอน าเงนภาษดงกลาวฝากเขาบญชเงนฝากธนาคาร ขององคกรปกครองสวนทองถนทนท

(๖) ใหธนาคารสงขอมลการรบช าระภาษผานธนาคารใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ผานระบบ e-LAAS ทกสนวน เพอใหระบบประมวลผลขอมลภายในวนรงขน

(๗) ใหองคกรปกครองสวนทองถนพมพใบเสรจรบเงนจากระบบ e-LAAS เพอสงใหกบ ผเสยภาษ พรอมจดท าใบน าสงเงน และใบส าคญสรปใบน าสงเงนเพอบนทกบญชบนระบบ e-LAAS

ขอ ๘ การช าระภาษโดยวธการอน หมายความวา การช าระภาษทดนและสงปลกสราง ผานนตบคคลทไดท าบนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอกบกรมสงเสรมการปกครองทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนในการจดท าระบบการรบช าระภาษทดนและสงปลกสรางผานการใหบรการของนตบคคลบนระบบบญชคอมพวเตอรขององคกรปกครองสวนทองถน เรยกโดยยอวา ระบบ e-LAAS และใหหมายความรวมถงระบบอนทกรมสงเสรมการปกครองทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนหรอหนวยงานอนพฒนาขนเพอใหบรการและอ านวยความสะดวกแกผเสยภาษ ตามมาตรา 51 วรรคหนง

การช าระภาษโดยวธการอนใหน าวธการช าระภาษผานธนาคารตามขอ ๗ วรรคสอง มาใชบงคบโดยอนโลม

หนา ๘

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๓๑ ง ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๒

Page 137: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ขอ ๙ แบบบตรประจ าตวพนกงานส ารวจตามมาตรา ๒๘ วรรคสาม แบบแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางตามมาตรา 33 แบบแจงการประเมนภาษตามมาตรา 44 วรรคสอง แบบค ารองขอรบเงนภาษคนตามมาตรา 54 วรรคสอง แบบค ารองคดคานการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษตามมาตรา 73 วรรคหนง และแบบใบเสรจรบเงนภาษ ใหเปนไปตามแบบทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท 29 สงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๒

พลเอก อนพงษ เผาจนดา รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

หนา ๙

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๒๓๑ ง ราชกจจานเบกษา ๑๖ กนยายน ๒๕๖๒

Page 138: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

เลขประจาตวประชาชน .....................................................

ชอ .................................................................... ตาแหนง............................................................ สงกด ............................................................... พนกงานสารวจตามพระราชบญญต ภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

.................................................... ...................... (...................................................) ลายมอชอ ตาแหนง .................................................... ผออกบตร

บตรประจาตวพนกงานสารวจ ตามพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

. (ชอองคกรปกครองสวนทองถน) . จงหวด......................................

เลขท ............../................

วนออกบตร ........../........../.......... บตรหมดอาย........../........../..........

บตรประจาตวพนกงานสารวจ

แบบบตรประจาตวพนกงานสารวจ ---------------------

ดานหนา

5.4 ซ.ม.

8.4 ซ.ม.

ตราประทบขององคกรปกครองสวนทองถนผออกบตร

ดานหลง

5.4 ซ.ม.

8.4 ซ.ม.

รปถายขนาด 2.5 x 3 ซม.

Page 139: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. 5

แบบแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสราง เขยนท...................................................

วนท............ เดอน.............................. พ.ศ. …. ขาพเจา...............................................................อยบานเลขท...............................หมท............ ถนน..................................................ตาบล......................................................อาเภอ........................................... จงหวด.......................................................ขอยนแบบแจงการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางตอองคกรปกครองสวนทองถน ดงมขอความตอไปน ขาพเจามทรพยสนประเภท

๑. ทดน จานวน.................แปลง ดงน ๑.๑ แปลงท......ตงอยหมท.....................ถนน.......................................ตาบล......................

อาเภอ...................................จงหวด...............................................เลขทโฉนดหรอหนงสอสาคญ........................เนอทดน.........ไร.........งาน..........ตร.ว. เดมทดนแปลงนใชทาประโยชน............................................................... บดน ทดนแปลงดงกลาวใชทาประโยชน...............................................................................................................ตงแตวนท............. เดอน........................... .พ.ศ. ....

ฯลฯ ๒. สงปลกสราง จานวน.................หลง ดงน ๒.๑ หลงท........ตงอยหมท.....................ถนน.............................ตาบล.........................

อาเภอ...................................จงหวด...................................บนทดนเลขทโฉนดหรอหนงสอสาคญ........................ขนาดพนทสงปลกสราง..................ตร.ม. เดมสงปลกสรางนใชทาประโยชน........................................................ บดน ทดนแปลงดงกลาวใชทาประโยชน................................................................................................................ตงแตวนท............. เดอน............................ พ.ศ. ....

ฯลฯ ๓. อาคารชด/หองชด จานวน.................หอง ดงน ๓.๑ ชออาคารชด/หองชด...........................................................เลขท/หองท.....................

ตงอยหมท...........ถนน.....................ตาบล..........................อาเภอ...............................จงหวด.............................บนทดนเลขทโฉนดหรอหนงสอสาคญ.............................................ขนาดพนทอาคารชด/หองชด........ตร.ม. เดมอาคารชด/หองชดนใชทาประโยชน..............................................................บดน อาคารชด/หองชดดงกลาวใชทาประโยชน..................................................................................................................................................... ตงแตวนท............. เดอน........................... .พ.ศ. ............

ฯลฯ (ลงชอ).............................................ผแจง

(.............................................) (ลงชอ)...........................................เจาหนาทผรบแจง

(...........................................) ตาแหนง..............................................

Page 140: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. 6

หนงสอแจงการประเมนภาษทดนและสงปลกสราง ประจาปภาษ พ.ศ. ....

ท............................/............................ สานกงาน/ททาการ...............................

วนท............ เดอน.............................. พ.ศ. …. เรอง แจงการประเมนเพอเสยภาษทดนและสงปลกสราง เรยน ................................................................................ ตามททานเปนเจาของทรพยสน ประกอบดวย

๑. ทดน จานวน .........แปลง ๒. สงปลกสราง จานวน..............หลง ๓. อาคารชด/หองชด จานวน........หอง/หลง

พนกงานประเมนไดทาการประเมนภาษท ดนและส งปลกสรางแลว เปนจานวนเงน.........................บาท (...................................................................................) ตามรายการทปรากฏในแบบแสดงรายการคานวณภาษทดนและสงปลกสรางแนบทายหนงสอฉบบน

ฉะนน ขอใหทานนาเงนภาษท ดนและสงปลกสรางไปชาระ ณ สานกงาน/ททาการ..................................ภายในเดอนเมษายนของทกป หรอ.............................................................................

ถาไมชาระภาษภายในกาหนดจะตองเสยเบยปรบและเงนเพมตามมาตรา ๖๘ มาตรา ๖๙ และมาตรา ๗๐ แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒ อนง หากทานไดรบแจงการประเมนภาษทดนและสงปลกสรางแลว เหนวาการประเมน ไมถกตอง มสทธยนคารองคดคานตอผบรหารทองถนเพอพจารณาทบทวนตามแบบ ภ.ด.ส. 9 ภายในสามสบวน นบแตวนทไดรบแจงการประเมน และหากผบรหารทองถนไมเหนชอบกบคารองคดคานน ใหมสทธอทธรณ ตอคณะกรรมการพจารณาอทธรณการประเมนภาษ โดยยนอทธรณตอผบรหารทองถนภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจง และกรณไมเหนดวยกบคาวนจฉยอทธรณ มสทธฟองเปนคดตอศาลภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคาวนจฉยอทธรณ ทงน ตามมาตรา ๗๓ และมาตรา ๘๒ แหงพระราชบญญตภาษทดนและ สงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒

ขอแสดงความนบถอ ............................................. (............................................) ตาแหนง.............................................. พนกงานประเมน

Page 141: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. ๗

ชอเจาของทดนและสงปลกสราง/เจาของทดน/ผครอบครองทดน...............................................................................................................................................................................

หมายเหต : ลกษณะการทาประโยชน ๑. ประกอบเกษตรกรรม๒. อยอาศย๓. อนๆ๔. ทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ5. ใชประโยชนหลายประเภท

จานวนภาษทตอง

ชาระ(บาท)

จานวนเนอทดนคานวณเปน

ตร.ว. ท

คาเสอมท

ลกษณะการทา

ประโยชน ไร งาน ตร.ว.

แบบแสดงรายการคานวณภาษทดนและสงปลกสราง

ประเภททดน/เลขท

คานวณราคาประเมนทนทรพยของทดน คานวณราคาประเมนทนทรพยของสงปลกสรางอตราภาษ

(รอยละ)

ราคาประเมนตอ ตร.ว.

(บาท)

ราคาประเมนของทดน

(บาท)

ประเภทของสงปลกสราง

ขนาดพนทสงปลกสราง

(ตร.ม.)

ราคาประเมน

ตอ ตร.ม. (บาท)

คงเหลอราคาประเมนทนทรพย

ทตองชาระ (บาท)

รวมราคาประเมน

สงปลกสราง (บาท)

อายโรงเรอน

(ป)

คดเปนคาเสอม(บาท)

ราคาประเมนสงปลกสราง

หลงหกคาเสอม (บาท)

รวมราคาประเมนของทดนและ

สงปลกสราง (บาท)

หกมลคาฐานภาษทไดรบยกเวน (บาท)

Page 142: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส.๘

ชอเจาของอาคารชด/หองชด..............................................................................................................

หมายเหต : ลกษณะการทาประโยชน ๑. อยอาศย๒. อนๆ๓. ทงไววางเปลาหรอไมไดทาประโยชนตามควรแกสภาพ

หกมลคาฐานภาษทไดรบการยกเวน

(บาท)

คงเหลอราคาประเมนทนทรพย

ทตองชาระภาษ (บาท)

อตราภาษ(รอยละ)

จานวนภาษทตองชาระ

(บาท)

แบบแสดงรายการคานวณภาษอาคารชด/หองชด

ทชออาคารชด

/หองชดเลขทะเบยนอาคารชด

ทตงอาคารชด/หองชด

ลกษณะการทาประโยชน เลขทหองชด

ขนาดพนทรวม (ตร.ม.)

ราคาประเมนตอ ตร.ม.(บาท)

ราคาประเมนอาคารชด/หองชด

(บาท)

Page 143: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. ๙

คารองขอรบเงนภาษทดนและสงปลกสรางคน ตามมาตรา ๕๔ วรรคสอง แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

วนท............ เดอน.............................. พ.ศ. …. เรยน.......................................................... ขาพเจา.........................................................................อยบานเลขท............หมท....................ตรอก/ซอย...............................ถนน.......................................แขวง/ตาบล.........................................................เขต/อาเภอ...........................................จงหวด................................................โทรศพท....................................... ได ชาระเงนค าภาษท ดนและส งปลกสราง ประจ าป พ .ศ . .............. จ านวน .......................บาท (......................................................) ตามใบเสรจรบเงนเลขท....................ลงวนท............................................(อาจมกรณมากกวาใบเสรจเดยว) มความประสงคขอรบเงนภาษทดนและสงปลกสรางทจายเกนคน จานวน........................บาท เนองจาก ไมมหนาทตองเสย เสยเกนกวาทควรจะเสย โดยไดยนเอกสารเพอเปนหลกฐานประกอบการพจารณา ดงน

๑. ใบเสรจรบเงนปทผานมา หรอหลกฐานการชาระเงน ๒. หนงสอมอบอานาจกรณยนคารองแทน ๓. บตรประจาตวประชาชน ๔. อน ๆ ................................................................. ขอรบรองวา ขอความขางตนเปนจรงทกประการ (ลงชอ)..............................................................ผยนคารอง (.............................................................) วนท........................................................

.............................................................................................................................................................................. ไดรบคารองฉบบน แตวนท............................................................... (ลงชอ)...............................................................เจาหนาทผรบคารอง (.............................................................) หมายเหต : ถาผเสยภาษมไดยนคารองขอรบเงนคนภายในสามปนบแตวนทชาระภาษ หรอไมมารบเงนคนภายในหนงปนบแตวนทไดรบแจง ใหเงนนนตกเปนขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 144: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. ๑๐

คารองคดคานการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษทดนและสงปลกสราง ตามมาตรา ๗๓ วรรคหนง แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562

วนท............ เดอน.............................. พ.ศ. …. เรอง ขอคดคานการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษทดนและสงปลกสราง เรยน ............................................................................. ตามทพนกงานประเมนไดแจงการประเมนหรอเรยกเกบภาษทดนและสงปลกสราง ประจาป พ.ศ. .... ตามหนงสอแจงการประเมน เลขท....../...........ลงวนท.......... เดอน............................. พ.ศ. ..... ซงขาพเจาไดรบเมอวนท....... เดอน...................................... พ.ศ. .... นน ขาพเจา.........................................................................ขอยนคารองคดคานการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษไมถกตอง เนองจาก............................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. โดยขาพเจาไดแนบเอกสารหลกฐาน จานวน...............ฉบบ มาเพอประกอบการพจารณาทบทวนการประเมนหรอการเรยกเกบภาษใหม (ลงชอ)........................................................ผยนคารอง (.......................................................) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ไดรบคารองฉบบนตงแตวนท......... เดอน............................ พ.ศ. ..... (ลงชอ)...............................................................เจาหนาทผรบคารอง (..............................................................) ตาแหนง..........................................................

Page 145: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

ภ.ด.ส. 11 -ตราองคกรปกครองสวนทองถน-

เลมท................

เลขท................ ใบเสรจรบเงนภาษทดนและสงปลกสราง

วนท............ เดอน.............................. พ.ศ. …. ไดรบเงนคาภาษทดนและสงปลกสรางจาก................................................................................ อยบานเลขท....................หมท...............ถนน..........................................ตาบล/แขวง..........................................อาเภอ/เขต ...............................จงหวด ............................................... ตามหนงสอแจงการประเมน เลขท............/.................ลงวนท........... เดอน..................... พ.ศ. .... ประจาปภาษ พ.ศ. ....

ท รายการ จานวนเงน หมายเหต บาท สตางค ๑ คาภาษทดนและสงปลกสราง ๒ เบยปรบ รอยละ….. ๓ เงนเพมกรณชาระเกนกาหนดเวลา..........เดอน

ตวอกษร (.......................................................)

ลงชอ...............................................ผรบเงน ลงชอ......................................พนกงานเกบภาษ (...................................................) (........................................)

การเสยภาษตามพระราชบญญตนไมเปนเหตใหเกดสทธตามกฎหมายอน (มาตรา ๙ วรรคสอง แหงพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. 2562)

Page 146: คู่มือปฏิบัติงานกล มงานนโยบายการคล งและพ ฒนารายได ส าน กบร หารการคล

กลมงานนโยบายการคลงและพฒนารายได

ส านกบรหารการคลงทองถน

กรมสงเสรมการปกครองทองถน

โทร. ๐๒-๒๔๑๙๐๐๐ ตอ ๑๔๒๙/๑๔๓๐

พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ๒๕๖๒