08/03/55

1

เทคโนโลยพลงงาน

2

การใชพลงงานของประเทศไทย

http://www.energy.go.th/MOEN/Index.aspx?MenuID=25

08/03/55

2

3

4

พลงงานทางเลอก

• ไบโอดเซล • เชอเพลงเอธานอล • เซลลเชอเพลง • พลงงานนวเคลยร • พลงงานความรอนใตพภพ• แกสธรรมชาต• เซลลสรยะ • ชวมวล • ปลองลมพลงงานแสงอาทตย

ไฟฟาพลงนา กงหนลมผลตไฟฟาเชอเพลงชวภาพ กาซชวภาพ

08/03/55

3

5

Biodiesel

•ไบโอดเซล คอ สารผสมระหวางนามนดเซล กบสารสงเคราะหมาจากนามน/ไขมนจากธรรมชาต ทเรยกวา “เมทลเอสเทอร” (Methyl Ester)

•เมทลเอสเทอร เปนเชอเพลงเหลวทผลตจากทผลตจากนามนพชและไขมนสตว นามาทาปฏกรยาทางเคม "transesterification" รวมกบเมธานอลจนเกดเปนสารเอสเตอรทมคณสมบตใกลเคยงกบนามนดเซล

• B5 คอ ไบโอดเซลทมสวนผสมของ นามนดเซล 95% และ เมทลเอสเทอร 5%

http://www.dede.go.th/dede/index.php?id=351

พชพลงงาน

• ปาลม

• สบดา

• มะพราว

• ทานตะวน

• ถวเหลอง

• เมลดเรพ (rapeseed oil)

• นามนพช/นามนสตวทผานการใชงานแลว

ตนสบดา

http://it.doa.go.th/vichakan/news.php?newsid=15

08/03/55

4

rapeseed oil

http://www.tokyofoundation.org/en/topics/japanese‐traditional‐foods/vol.‐6‐rapeseed‐oil

http://en.wikipedia.org/wiki/Brassica_napus

8

Ethanol 85 หรอ E85

•สวนผสมเปนเอธานอล 85% และนามนเบนซน 15% •E85 มคาออกเทนเฉลย 100 - 105 (ปกตออกเทน 91, 95)•ใชสาหรบรถชนด FFV ( flexible-fuel vehicles ) เนองจากเปนรถทสรางมาเพอ E85 โดยเฉพาะ โดยรถ FFV มคณลกษณะพเศษคอเครองยนตจะไมมวสด แมกนเซยม, อลมเนยม และทอยางตางๆในระบบสงนามน และหวฉดสามารถทางานกบ electrically conductive ethanol (รถทวไปทาไมได)•สาหรบ E20 คอ สวนผสม เอธานอล 20% กบ นามนเบนซน 80%

http://www.bigsedan.com/index.php?topic=2024.0;wap2

08/03/55

5

http://dotoauto.blogspot.com/2010/06/e85.html

•ประเทศไทยมศกยภาพเพยงพอทจะผลตเอธานอลจากออยและ สาปะหลงไดอยางเพยงพอ •จงหวดนครราชสมามพนทปลกและผลผลตมนสาปะหลงไดมากทสดในประเทศ•มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มการจดตงศนยวจยมนสาปะหลงและผลตภณฑ (http://web.sut.ac.th/cassava/index.php)•มโครงการพฒนาการรวมกลมและเชอมโยงอตสาหกรรม (Industrial Cluster Development) การพฒนากลมอตสาหกรรมมนสาปะหลง จงหวดนครราชสมา เพอผลต E85

http://www.e85‐mopro.com/e85/index.php?option=com_content&view=article&id=60&Itemid=68

08/03/55

6

โครงการพลงงานทดแทนสาหรบ การใชนามนแกสโซฮอล E85 จากพชเศรษฐกจสาหรบรถจกรยานยนต ในมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

http://www.e85‐mopro.com/e85/index.php?option=com_content&view=article&id=65&Itemid=73

• อยางไรกตามหากมการใชเชอเพลงเอธานอลเพมมากขนเรอยๆ มากขน จะตองแนใจวาประเทศไทยมศกยภาพเพยงพอทจะผลตเอธานอลจากออยและสาปะหลงไดอยางเพยงพอ โดยไมกระทบตอการใชผลตเปนอาหารทงนประเทศไทยเคยมบทเรยนจากการขาดแคลนนามนปาลมเมอป 2554 ในกรณการใช นามนดเซล B5 http://news.tlcthai.com/news/5948.html

08/03/55

7

• และจากประสบการณในอดตของประเทศบราซล รฐบาลบราซลเคยประสบปญหาถงขนาดไมมเอธานอลพอจาหนายเมอราคานาตาลในตลาดโลกสงมาก• รฐบาลบราซลจงมการวาง

แผนการสงเสรมการปลกออยในชวงป 2555-2558 ใหเพมขนเปน 39.5 ลานไรมขนเพอสงเสรมการใชเอธานอลเปนเชอเพลง

http://www.vcharkarn.com/varticle/38199http://www.mcot.net/cfcustom/cache_page/335103.html

14 เซลลเชอเพลง (Fuel Cell)

•เซลลเชอเพลง คอ อปกรณททาใหเกดปฏกรยาเคม-ไฟฟา ระหวางออกซเจนกบไฮโดรเจนซงสามารถเปลยนแปลง ไปเปนพลงงานไฟฟาโดยตรง

Ref: Dan Rastler

08/03/55

8

15 ชนดของเซลลเชอเพลง (Fuel Cell)

1. Proton exchange membrane fuel cell (PEMFC) เปนชนดทถกนาไปใชในรถยนต

2. Alkaline fuel cell (AFC) เปนชนดแรกทถกสรางขนมาใชในโครงการอวกาศของสหรฐเมอป 1960 ใชไฮโดรเจนและออกซเจนบรสทธ ระบบมราคาสงมาก

3. Phosphoric-acid fuel cell (PAFC) เปนระบบทถกนาไปใชในสถานไฟฟาขนาดเลก เนองจากอณภมสงกวาแบบ PEMFC ทาใหไมเหมาะสาหรบการนามาใชในรถยนต

FTA Fuel Cell Transit BusGeorgetown Fuel Cell Transit Bus Program

Began the logical transit connection in 1994Generation II buses in 1998 and 2001Generation III bus program development began in 2006

Demonstrate 3 hydrogen fuel cell buses in ChicagoDemonstrate 3 different types of fuel cell buses at SunLine Transit

Ref: Stephen Cohen and Nathan Bonnett

08/03/55

9

17 เซลลเชอเพลง (Fuel Cell)

4. Solid oxide fuel cell (SOFC) เปนระบบสาหรบในสถานไฟฟาขนาดใหญ แตทางานทอณหภมทสงประมาณ 1,000 เซลเซยส

5. Molten carbonate fuel cell (MCFC) เปนระบบทเหมาะสมสาหรบสถานไฟฟาขนาดใหญ แตทางานอณหภมประมาณ 600 เซลเซยส

อาจารยททาวจยเรอง เซลลเชอเพลง ทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร คอรศ. ดร. สทน คหาเรองรอง จากสาขาวชาวศวกรรมเซรามก

Ref: Dan Rastler

08/03/55

10

Ref: Dan Rastler

โรงไฟฟานวเคลยร

Nuclear Power Plant

08/03/55

11

โรงไฟฟานวเคลยรทวโลก

• มทงหมด 436 แหง

• สหรฐอเมรกา 104 แหง

• ฝรงเศส 59 แหง

• ญปน 53 แหง

• รสเซย 30 แหง

• เกาหลใต 20 แหง

• เยอรมน 17 แหง

http://www.guardian.co.uk/environment/datablog/2009/aug/14/nuclear-power-world#

• รฐบาลเยอรมน อนมตแผนการปดโรงไฟฟานวเคลยร ทง 17 แหง ในประเทศภายในป พ.ศ. 2565 ภายในอก 10 ปขางหนาและจะทาให เยอรมน กลายเปนประเทศแรกในกลมประเทศอตสาหกรรมชนนา 8 ประเทศ หรอ G8 ทยกเลกการใชพลงงานนวเคลยร หลงจากท เกดวกฤตนวเคลยร ในประเทศญปน

08/03/55

12

• แผนปดโรงไฟฟานวเคลยรทงหมดนจะทาใหเยอรมนซงมเศรษฐกจใหญทสดของทวปยโรปกลายเปนชาตอตสาหกรรมชนนาของโลกทปลอดนวเคลยร

• ปจจบนนในกลมชาตอตสาหกรรมจ-8 แลว มเพยงอตาล ซงเปนเปนสมาชกชาตเดยวทไมมโรงไฟฟานวเคลยร เนองจากชาวอตาลมประชามตไมเอานวเคลยรหลงเกดวกฤตโรงไฟฟานวเคลยรเชอรโนบลตงแต 2529 หรอ เมอ 25 ปกอน

G-8 เปนกลมประเทศอตสาหกรรมชนนาของโลก ประกอบไปดวยประเทศสมาชก 8 ประเทศคอ แคนาดา ฝรงเศส เยอรมน รสเซย อตาล ญปน สหราชอาณาจกร และสหรฐอเมรกา

• เยอรมนใชไฟฟาทไดจากพลงงานนวเคลยรเพยงแค 1 ใน 4 ของไฟฟาทใชทงหมดในประเทศ

• ไฟฟาจากพลงงานทดแทนเชน ลม แสงอาทตย และ พลงนา นน มประมาณ17 % โดยรฐบาลเยอรมนวางแผนจะใชพลงงานทดแทนในสวนนใหไดถงรอยละ 50

http://homemadewindmill.org/wp-content/uploads/2011/05/Windmill-Energy.jpg

http://news.mthai.com/wp-content/uploads/2011/03/germannpp.jpg

08/03/55

13

เยอรมนเปลยน “โรงไฟฟานวเคลยร” เปนสวนสนก

• นอกจาก ประกาศยตการพงพานวเคลยรแลว เยอรมนยงเปลยน “โรงไฟฟานวเคลยร” ทไมเคยใชงานจรงใหเปนสวนสนก ทมคนเขาไปใชบรการถงปละ 600,000 คน

http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9540000067293

• “วนเดอรลนด คาลคาร” (Wunderland Kalkar) คอสวนสนกทสรางขนจากอดตโรงไฟฟานวเคลยรในเมองคาลคาร (Kalkar) ทางตะวนตกของเยอรมน และอยใกลชายแดนเนอเธอรแลนด ซงโรงไฟฟาดงกลาวสรางขนระหวางป 1977-1986 แตไมเคยไดเดนเครองผลตไฟฟาจรง

08/03/55

14

The Three Gorges Dam Project

http://www.mtholyoke.edu/~lpohara/Pol%20116/Images/dam.jpg

• The Three Gorges Dam เปนเขอนทใหญทสดในโลกโดยการกอสรางของรฐบาลจน กนแมนาแยงซ เมองอชาง มณฑลหเบย ประเทศจน มมลคางานกอสรางกวา 30,000 ลานเหรยญสหรฐ หรอ 1.2 ลานลานบาท ตวเขอนมความกวาง 2,309 เมตร ความสง 185 เมตร มเครองสรางกระแสไฟฟา (generators) จานวน 26 ตว เพอสรางพลงงานไฟฟามากกวา 18,000 เมกะวตต เปนสงกอสรางทมนษยสามารถมองเหนไดจากดวงจนทร นบตงแตกาแพงเมองจนเปนตนมา

• เปนแหลงพลงงานทางเลอกทใชผลตพลงงานไฟฟาได ซคงมความปลอดภยกวาโรงไฟฟานวเคลยร

http://www.cmhipmag.com/column_detail.php?cdid=135&ciid=11

08/03/55

15

ความรนแรงระดบท 7• เกดขนในโรงไฟฟานวเคลยรเชอรโน

เบล เปนระดบทรนแรงทสด เนองจากมการปลอยสารกมมนตภาพรงสปรมาณมาก ในบรเวณกวาง และยงสงผลกระทบตอสขภาพและสงแวดลอม

• เกดเมอ 26 เม.ย.2529 ทางตะวนออกของสหภาพโซเวยต (ประเทศยเครนในปจจบน)

http://www.marinerthai.com/forum/index.php?topic=724.0

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Chernobyl_Disaster.jpg

08/03/55

16

• สาเหตเกดจากเจาหนาทเดนเครองของโรงงานฝาฝนระเบยบการ เดนเครอง คอ จงใจปลดระบบควบคมอตโนมต และระบบความปลอดภยบางสวนออก เปนเหตใหแกนปฏกรณนวเคลยรขาดนาหลอเยน จงเกดการระเบดของไอนาทรนแรงดนทะลหมอปฏกรณและอาคารปฏกรณ นวเคลยร

• ผลทาใหสารกมมนตภาพรงสแพรกระจายในวงกวาง มผเสยชวต 31 คน และบาดเจบ 203 คนทนท และหลายแสนคนตองอพยพออกจากพนทแหงนนในทนทหลงเกดเหตการณ

http://amazingdata.com/chernobyl-wildlife-sanctuary/

http://www.belarusguide.com/chernobyl1/chernobyl.htm

08/03/55

17

ลาสดความรนแรงระดบท 7

• ญปนเขาสภาวะวกฤต มความรายแรงเทยบเทา โรงไฟฟานวเคลยร" เชอรโนบล" ของสหภาพโซเวยตทเกดระเบดและปลอยสารกมมนตภาพรงส สารไอโอดน-131 และสารซเซยม-137 สสงแวดลอม

http://www.ryt9.com/s/bmnd/1128885

http://matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1302583260&grpid=03&catid=&subcatid=

http://www.praphansarn.com/new/forum/forum_posts.asp?TID=11414&PN=28&TPN=62

แผนภาพแสดงตาแหนง โรงไฟฟานวเคลยรฟกชมะ ทมเตาปฎกรณ 6 เครอง โดยเครองหมายเลข 1-4 เรยงใกลกนจากเหนอลงใต สวนเครองท 5-6 อยทางทศเหนอสด (วอชงตนโพสต)

08/03/55

18

ภาพการระเบดทโรงไฟฟานวเคลยรฟกชมะ (เอพ)

• "เวยดนาม"กาลงจะกลายเปนประเทศแรกในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทจะเดนหนาโครงการโรงไฟฟานวเคลยร กาลง ผลต 4 พนเมกะวตต ทเมอง "นนหทวน (Ninh Thuan) " ทางตอนกลางของประเทศ กาหนดเรมกอสรางในอก 2 ปขางหนาน

• ซงหางจากประเทศไทยวดจาก

จงหวดศรสะเกษเปนระยะประมาณ

900 kmhttp://www.ch7.com/news/news_thailand_detail.aspx?c=3&p=9&d=178861

http://www.energythai.com/2010/รฟ-นวเคลยรเวยดนาม

08/03/55

19

พลงงานความรอนใตพภพGeothermal

• พลงงานความรอนตามธรรมชาตทไดจากแหลงความรอนทถกกกเกบอยภายใตผวโลก โดยปกตอณหภมใตผวโลกจะเพมขนตามความลก

http://geothermal.marin.org/geopresentation/sld037.htm

• ประเทศไทยมการใชแหลงพลงงานความรอนใตพภพ เพอผลตไฟฟาเพยงแหงเดยวคอ โรงไฟฟาจากแหลงพลงงานความรอนใตพภพฝาง ซงตงอยท ตาบลมอนปน อาเภอฝาง จงหวดเชยงใหม โดยไดเรมเดนเครองเมอวนท 5 ธนวาคม พ.ศ. 2532 มขนาดกาลงผลต 300

http://std.kku.ac.th/4730410088/page0.htm

http://protectionrelay.blogspot.com/2010/10/blog‐post_10.html

08/03/55

20

39 gas

•กาซธรรมชาตสาหรบยานยนต Natural Gas for Vehicles (NGV) หรอ กาซธรรมชาตอด (Compressed Natural Gas : CNG)

•กาซหงตม มชอเปนทางการวา กาซปโตรเลยมเหลว ( liquefied petroleum gas : LPG )

http://tentrodonline.igetweb.com/index.php?mo=3&art=169050

40

http://pttweb2.pttplc.com/webngv/kw_if.aspx

08/03/55

21

เซลลสรยะ

• กระบวนการผลตไฟฟาจากการตกกระทบของแสงบนวตถทมความสามารถในการเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟาไดโดยตรง

http://www.leonics.co.th/html/th/aboutpower/solar_knowledge.php

ชนดของเซลลแสงอาทตย

1. เซลลแสงอาทตยททาจากซลคอน ชนดผลกเดยว (Single Crystalline Silicon Solar Cell) หรอทรจกกนในชอ Monocrystalline Silicon Solar Cell และชนดผลกรวม (Polycrystalline Silicon Solar Cell) ลกษณะเปนแผนซลคอนแขงและบางมาก2. เซลลแสงอาทตยททาจากอะมอรฟสซลคอน (Amorphous Silicon Solar Cell) ลกษณะเปนฟลมบางเพยง 0.5 ไมครอน (0.0005 มม.) นาหนกเบามาก และประสทธภาพเพยง 5-10%3. เซลลแสงอาทตยททาจากสารกงตวนาอนๆ เชน แกลเลยม อารเซไนด, แคดเมยม เทลเลอไรด และคอปเปอร อนเดยม ไดเซเลไนด เปนตน มทงชนดผลกเดยว (Single Crystalline) และผลกรวม (Polycrystalline) เซลลแสงอาทตยททาจากแกลเลยม อารเซไนด จะใหประสทธภาพสงถง 20-25%

http://www.leonics.co.th/html/th/aboutpower/solar_knowledge.php

08/03/55

22

http://www.leonics.co.th/html/th/aboutpower/solar_knowledge.php

http://www.leonics.co.th/html/th/aboutpower/solar_knowledge.php

08/03/55

23

• โซลาฟารม โคราช 1 ต.ดอนชมพ อ.โนนสง จ.นครราชสมา โรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตยเชงพาณชยขนาดใหญทสดของไทยและใหญสดในอาเซยน ของ บรษท โซลา เพาเวอร จากด ททมทนกวา 700 ลาน ตดตงแผงโซลารเซลลรวม 3 หมนแผง มกาลงผลต 6 เมกะวตต และเรมจาหนายไฟฟาเขาสระบบ เฉลยวนละกวา 4.3 แสนบาท

http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9540000035535

โรงไฟฟาชวมวล

• ชวมวล (Biomass) หมายถง วสดหรอสารอนทรย ประเภทวสดเหลอทงทางการเกษตร เศษไม ปลายไมจากอตสาหกรรมไม มลสตว ของเสยจากโรงงานแปรรปทางการเกษตร วชพช และขยะของเสยจากชมชน ฯลฯ ซงวสดหรอสารอนทรยเหลานสามารถเปลยนแปลงเปนพลงงานได เรยกวา พลงงานชวมวล เนองจากไทยเปนประเทศเกษตรกรรม จงมปรมาณชวมวลจากเศษวสดเหลอใชทางการเกษตรมากมาย เชน ฟางขาว แกลบ กากออย กาก ใยและทะลายปาลม เปนตน ทาใหภาครฐและสถาบนการศกษาพยายามคดคนวธแปรรปเศษวสดเหลอใชทางการ เกษตรใหนากลบมาใชในรปพลงงานชวมวล เพอทดแทนพลงงานนามนทมตนทนสง

08/03/55

24

• โรงงานไฟฟาพลงงานชวมวล "สรนาร" แหงน ถอเปนโรงงานไฟฟาตนแบบขนาดเลก มกาลงการผลต 100 กโลวตต โดยนาวสดทเหลอใชทางการเกษตร เชน ตนกระถนยกษ กาบมะพราว ทางปาลมนามน ซงขาวโพด เปลอกและเหงามนสาปะหลง ฯลฯ มาใชเปนเชอเพลงผลตเปนกระแสไฟฟา แตปรมาณกระแสไฟฟาทผลตไดยงไมมากพอ เนองจากขอจากดของโรงงานไฟฟาขนาดเลกแหงนมกาลงการผลตกระแสไฟฟา ได เพยง 100 กโลวตต ซงกาลงผลตดงกลาวสามารถนาไปใชกบบานเรอนประชาชนไดถง 200 ครวเรอน ทเดยว เนองจากยงเปนเพยงโครงการทดลองนารองกระแสไฟฟาทผลตได จงใชงานไดภายในมหาวทยาลยเทานน ซงผลดทเกดขนกคอ ชวยประหยดคาใชจายในดานไฟฟาไดมากถง 50% ทเดยว เรยกวาชวยประหยดงบฯ มหาวทยาลยไปไดเยอะมาก

• ผศ.ดร.วรชย อาจหาญ หวหนาหนวยปฏบตการวศวกรรมพลงงานและสงแวดลอม สานกวชาวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (มทส.) บอกวา โรงงานไฟฟาชวมวลแหงน ใชเทคโนโลยกาซซฟเคชน ซงเปนกระบวนการผลตกาซเชอเพลง โดยนาแนวคดการเผาไหมทควบคมปรมาณอากาศมาใชเพอใหเกดการเผาไหมท ไมสมบรณ กาซเชอเพลงดงกลาวประกอบดวยกาซไฮโดรเจน และกาซมเทน ทใหคาความรอนเฉลย 4.5-5.5 เมกะจด ตอลกบาศเมตร สามารถนาไปใชเปนเชอเพลง ทดแทนเชอเพลงปโตรเลยมหรอกาซธรรมชาตได โดยกาซเชอเพลงทผลตได เมอนามาผานกระบวนการทาความสะอาด (กาจดฝน/ยางเหนยว) และผานกระบวนการลดอณหภมแลว สามารถใชเปนเชอเพลงใหกบเครองยนตสนดาป ทเปนตนกาลงใหกบเครองกาเนดไฟฟาได

http://www.warincity.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=2334:2010‐03‐29‐03‐05‐17&catid=160:2010‐03‐29‐02‐39‐14&Itemid=137

08/03/55

25

ปลองลมพลงงานแสงอาทตย

• หอคอยแดด(solar tower)เปนอปกรณทางเลอกหนงสาหรบผลต พลงงานไฟฟาโดยอาศยแสงแดด หลกการทางานของหอคอยแดด คอ การใหอากาศภายใต “หลงคารบแดด” รบพลงงานความรอนจาก แสงแดด เพอใหลอยตวขนยงปลองสง ดวยการไหลแบบการพาความ รอนธรรมชาต(natural convection) จากนนใชกงหนเทอรไบนดดซบพลงงานจากการไหลเพอผลตกระแสไฟฟาตอไป

http://www.21‐eme‐siecle.com/solar‐chimneys‐thai.php

08/03/55

26

• อาจารยททาวจยเรองปลองลมพลงงานแสงอาทตย ทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร คอ รศ. ดร. ทวช จตรสมบรณ จากสาขาวชาวศวกรรมเครองกล