๑๕

แผนทและเครองมอทางภมศาสตร๑

ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑

สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก

ความรทวไปเกยวกบโลก

ทวปยโรป ทวปอเมรกาเหนอ

ทวปแอฟรกา ทวปอเมรกาใต

ภมภาคของโลก

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมของโลก

เครองมอและ เทคโนโลยทางภมศาสตร

ภมศาสตร

๑๖

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๑ เครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑

เรอง แผนทและเครองมอทางภมศาสตร ๒ ชวโมง ภมศาสตร๑เปนวชาทศกษาความ สมพนธ๑ระหวางมนษย๑สถานทและสงแวดลอม โดยการใชเครองมอทางภมศาสตร๑และขอมลทางแผนท ในการอธบายปรากฏการณ๑และความ สมพนธ๑ทางดานพนท การตงถนฐาน วถการด าเนนชวต ดงนน การศกษาวชาภมศาสตร๑จงมความเกยวของกบการ ส ารวจและการบนทกขอมลลงในแผนท แผนทจงเปนองค๑ประกอบส าคญของวชาภมศาสตร๑ ซงในปจจบนไดมการน าเทคนคตางๆ ทงทางดานปรมาณ วเคราะห๑ การใช สถตในลกษณะตางๆ ประกอบกบการน าคอมพวเตอร๑ ความรทางดานภาพถาย รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม รโมตเซนซง มาใชในการวเคราะห๑และตความหมายพนทไดสะดวกและเปนทยอมรบทวไป

๑. อธบายเกยวกบแผนทภมประเทศและแผนทเฉพาะเรองได ๒. บอกประโยชน๑ของรโมตเซนซง รปถายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยมได ๑. แผนท ๑.๑ แผนทภมประเทศ ๑.๒ แผนทเฉพาะเรอง ๒. รโมตเซนซง ๒.๑ รปถายทางอากาศ ๒.๒ ขอมลจากดาวเทยม

๑

๒

๓

๑

๑๗

๑. ครปฐมนเทศนกเรยนเกยวกบการจดกระบวนการเรยนรสาระภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ ในหวขอตอไปน มาตรฐานการเรยนรสาระภมศาสตร๑ จดประสงค๑การเรยนร ขอบขายเนอหาสาระ เวลาเรยน ครแจงเกณฑ๑การวดและประเมนผลเกยวกบ - การวดผลสมฤทธจากแบบทดสอบ - การประเมนใบงาน - การประเมนพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม - แบบประเมนผลงานกลม ๒. ครและนกเรยนท าความตกลงรวมกนเกยวกบการจดการเรยนรสาระภมศาสตร๑และเนอหา โดยทบทวนเนอหาทเรยนมาแลวในชนมธยมศกษาปท ๑ และ ๒ ดวย และใหท าเปนแผนผงความคด ๓. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาทบทวนความรเดมเกยวกบสาระภมศาสตร๑เรอง เครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ ๔. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง เครองมอและเทคโนโลย ทางภมศาสตร๑ ๕. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๖. ครอธบายเกยวกบแผนทภมประเทศ และแผนทเฉพาะเรอง โดยใหนกเรยนศกษาจากแผนทตวอยางทครเตรยมไวให และใหนกเรยนรวมกนท าแผนทอยางงาย โดยการใหนกเรยนส ารวจเ สนทางการเดนทางของนกเรยนจากบานมาโรงเรยน และใหแตละคนจดบนทกลกษณะภมประเทศ สถานทส าคญ แหลงทองเทยวส าคญ โดยฝกใชเครองมอทางภมศาสตร๑ ใช สญลกษณ๑ตางๆ ของแผนท เชน ถนน บานเรอน โรงเรยน วด ทงนา สระน า บอน า และโบราณ สถาน เปนตน จากนนระบายสใหสวยงาม แลวใหตวแทน ๒ - ๓ คน ออกมาน าเสนอผลงาน ๗. ครอธบายเพมเตมเสรมความรและใหนกเรยนชวยกนสรปขอความรทไดจากการท าแผนทครงน

ชวโมงท ๑

๔

๑๘

๑. ครและนกเรยนสนทนารวมกนเกยวกบรโมตเซนซง รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม ชวยกนยกตวอยางชอดาวเทยมส ารวจทางภมศาสตร๑ พรอมทงบอกประโยชน๑ของดาวเทยมเหลานนตอ การศกษาทางดานภมศาสตร๑ ๒. นกเรยนศกษา การใชขอมลจากดาวเทยมดานภมศาสตร แลวท าใบงานท ๑.๑ เรองการใชขอมลดาวเทยมส ารวจดานภมศาสตร๑ ๓. นกเรยนศกษา การส ารวจหาไฟดวยดาวเทยม แลวท าใบงานท ๑.๒ เรอง การตรวจหาไฟดวยดาวเทยม และรวมกนสรปถงประโยชน๑ของดาวเทยมในการคนหาไฟ ๔. นกเรยนแบงกลมสบคนขอมลเทคโนโลยทใชสญญาณดาวเทยม กลมละ ๑ ตวอยาง แลวใหตวแทนออกมาน าเสนอขอมลหนาชนเรยน ๕. ครและนกเรยนรวมกนสรปความรเกยวกบแผนทและเครองมอทางภมศาสตร๑ เพอการศกษาวชาภมศาสตร๑ ๑. แผนทแสดงลกษณะภมประเทศ แผนทเฉพาะเรอง ๒. ใบงานท ๑.๑ เรอง การใชขอมลดาวเทยมดานภมศาสตร๑ ๓. ใบงานท ๑.๒ เรอง การตรวจหาไฟดวยดาวเทยม ๔. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๕. หนงสออานเพมเตม เชน วโรจน๑ เอยมเจรญ. แผนทและการแปลความหมายจากแผนท. กรงเทพมหานคร : สถาบน

ราชภฏพระนคร, ๒๕๓๙. ๖. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.gista.or.th บรการขอมลแผนทและระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจแบบทดสอบ

ชวโมงท ๒

๕

๖

๑๙

๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๒๐

เรอง การใชขอมลดาวเทยมดานภมศาสตร ใหนกเรยนศกษาการใชขอมลจากดาวเทยมดานภมศาสตรและตอบค าถามทก าหนดให ๑. ในการส ารวจพนทเชงภมศาสตร๑ ขอมลจากดาวเทยมมขอไดเปรยบกวาขอมลส ารวจทวไปอยางไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๒. จงบอกประโยชน๑จากการใชดาวเทยมส ารวจทรพยากร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

ววฒนาการการส ารวจโลกมความเจรญกาวหนา มการใชดาวเทยมส ารวจพนโลกครอบคลมพนทบรเวณกวาง และใหรายละเอยดไดมากกวาแผนท สามารถบนทกขอมลทมนษย๑มองไมเหน หรอใชฟล๑มธรรมดาบนทกไมได ท าใหไดภาพทครอบคลมพนทในบรเวณทกวางขวางและท าใหเขาใจปฏสมพนธ๑ของสงตางๆ ในบรเวณทกวางขน ขอมลทางภมศาสตร๑ทใชจากดาวเทยมไดอยางกวางขวางแบงเปน ๒ ประเภท ไดแก ขอมลดานกายภาพ ไดแก ลกษณะภมประเทศ เชน ทราบลกษณะตางๆ ภเขารปรางตางๆ หนาผา รอยหก รอยเลอน แหลงน า อางเกบน า ลกษณะดน ชายฝง ปาไม ปาไมถกท าลาย เปนตน ขอมลดานมนษย ไดแก พนทเพาะปลกพชแตละชนด พนทเกบเกยวและยงไมเกบเกยว เสนทางการคมนาคม การสรางบานเรอน การขยายตวของเมอง การกระจายตวของประชากร เปนตน

การใชขอมลจากดาวเทยมดานภมศาสตร

๑.๑

๒๑

เรอง การตรวจหาไฟดวยดาวเทยม

ใหนกเรยนศกษาความรเกยวกบการตรวจหาไฟดวยดาวเทยมและท ากจกรรมทก าหนดให ๑. การใชดาวเทยมตรวจหาไฟมประโยชน๑อยางไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๒. ขอจ ากดในการใชดาวเทยมตรวจหาไฟ ไดแกอะไรบาง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

เมอนกเรยนศกษาแลว สามารถบอกประโยชน๑ ขอด ขอจ ากด ในการใชประโยชน๑จากดาวเทยมได

ในปจจบนเทคโนโลยมความเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว มการน าดาวเทยมมาใชอยางแพรหลายในการส ารวจตาง ๆ เพอใหไดรบรขอมลขาวสารอยางสะดวกรวดเรวยงขนและสามารถปองกนแกไขเหตตางๆ ไดทนทวงท ซงการใชดาวเทยมส ารวจทส าคญเปนอยางมากในปจจบนนนคอ "การตรวจหาไฟดวยดาวเทยม" เทคโนโลยการตรวจหาไฟจากระยะไกล โดยใชอปกรณ๑การตรวจทตดตงอยบนดาวเทยมหลกการตรวจหาไฟดวยดาวเทยม อาศยอปกรณ๑การตรวจวดคลนรง สความรอนทตดตงอยบนดาวเทยม ตรวจการณ๑บรเวณผวโลกทมอณหภม สงกวาปกต ซงบรเวณดงกลาวจะมการแผรงสความรอนออกมามากกวาปกต ดาวเทยมทนยมใชในการตรวจหาไฟ ไดแก ดาวเทยมในตระกลโนอา (NOAA) ซงเปนดาวเทยมทางอตนยมวทยา และการส ารวจทรพยากรธรรมชาต โคจรในระดบความสง ๘๕๐ กโลเมตร และโคจรกลบมาทจดเดมในทกๆ ๑๐๐ นาท

การตรวจหาไฟดวยดาวเทยม

๑.๒

๒๒

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๑ เครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑

เรอง ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยทางภมศาสตร ๒ ชวโมง ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร๑เปนเครองมอทใชในการวเคราะห๑ขอมลเชงพนท โดยท าการศกษาและรวบรวมขอมลลกษณะตางๆ ในพนททท าการศกษา และจะน าขอมลเหลานนมาจดเกบอยางเปนระบบ มความสมพนธ๑เชอมโยงกน โดยใชระบบคอมพวเตอร๑เพอประ สทธภาพในการจดเกบขอมล การปรบปรงขอมล การค านวณ และการวเคราะห๑ขอมลใหแสดงผลทกรปแบบของสารสนเทศทสามารถอางองต าแหนงบนพนโลก หรอการใช สมรรถนะของคอมพวเตอร๑ในการจดเกบขอมล และการใชขอมลเชงพนทอธ บาย สภาพตางๆ บนพนผวโลก โดยอาศยลกษณะทางภมศาสตร๑เปนตวเชอมโยงความ สมพนธ๑ของขอมลและความตอเนองของขอมล ๑. อธบายเกยวกบระบบสารสนเทศ แหลงขอมลสารสนเทศ และเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ได ๒. วเคราะห๑ประโยชน๑ของระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ได ๓. วเคราะห๑ความส าคญของระบบสารสนเทศ และเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ ๑. ระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๒. การใชประโยชน๑ของระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๓. แหลงขอมลสารสนเทศ ๑. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๒. ครและนกเรยน สนทนาความรเกยวกบระบบสารสนเทศและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ จากนนทบทวนความรทเรยนมาแลวเกยวกบความรความเขาใจเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ องค๑ประกอบของระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ฐานขอมลเชงภมศาสตร๑ และหนาทของระบบ GIS

ชวโมงท ๑ - ๒

๑

๒

๓

๔

๒

๒๓

๓. นกเรยนชวยกนระดมพลง สมองยกตวอยางการใชประโยชน๑ของระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ แลวสรปเปนแผนผงความคด ๔. นกเรยนแบงกลมสบคนระบบสารสนเทศทางภมศาสตร๑ของจงหวดตางๆ หรอกระทรวง สถาบน หนวยงานตางๆ ของรฐ เชน กรมพฒนาทดน กลมละ ๑ แหลง จากอนเทอร๑เนตหรอจากหนวยงานนนๆ โดยตรง แลวน ามาเสนอหนาชนเรยน ๕. นกเรยนท าใบงานท ๒.๑ เรอง ระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๖. ครและนกเรยนรวมกนสรปความรเกยวกบเครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ ๗. นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง เครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร๑ ๑. ใบงานท ๒.๑ เรอง ระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๒. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๓. หนงสออานเพมเตม เชน พฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ , ส านกงาน. จากหวงอวกาศสพนแผนดนไทย พ.ศ. ๒๕๔๖. กรงเทพมหานคร : บรษทสยาม เอม แอนด๑ บ พบลชชง จ ากด, ๒๕๔๖. ๔. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.rs.psu.ac.th ความรเกยวกบรโมตเซนซงและระบบสารสนเทศทางภมศาสตร๑ http://www.gis2me.com ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ http://www.geography.arts.chula.ac.th รวบรวมความรเกยวกบระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจแบบทดสอบ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๒๔

เรอง ระบบสารสนเทศภมศาสตร

ใหนกเรยนศกษาความรเกยวกบระบบสารสนเทศภมศาสตร แลวตอบค าถามตอไปน

ระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ หรอ GIS : Geographic Information System เปนเครองมอทใชในการวเคราะห๑ขอมลพนท โดยใชระบบคอมพวเตอร๑เขามาชวยในการน าขอมลทจะศกษามาจดใหอยในรปแบบทมความสมพนธ๑เชอมโยงระหวางกน กระบวนการในการวเคราะหขอมล ๑. เปนการน าขอมลในรปแผนทหรอลายเสนตางๆ ถายลงบนแผนใส แลวน ามาซอนทบกนเพอใหไดผลตามทตองการ ๒. การวเคราะห๑ขอมลในรปของตวเลขหรอดจทล โดยการเปลยนรปแบบของขอมลแผนทหรอลายเสนใหอยในรปของตวเลขแลวท าการซอนทบกนโดยน าหลกตรรกศาสตร๑เขามาชวยในการวเคราะห๑ขอมล ขอมลในระบบ GIS ประกอบดวย ๒ สวน ๑. ขอมลเชงพนท เชน ทตงของบอน า ทตงของเ สาไฟ แมน า ถนน พนทปา และขอบเขตการปกครอง เปนตน ๒. ขอมลบอกคณลกษณะตางๆ เชน ชอถนน และความกวางของถนน เปนตน สวนประกอบของ GIS ๑. ฮาร๑ดแวร๑ ( Hardware) หรอคอมพวเตอร๑ ใชเกบประมวลผลและแสดงผลขอมลแผนท ๒. ซอฟต๑แวร๑ ( Software) สามารถ สรางความ สมพนธ๑เชอมโยงขอมล แกไขขอมล เรยกขอมลมาดไดสะดวก สามารถวเคราะห๑ขอมล และแสดงผลขอมลในรปทเขาใจงาย เชน ตาราง และแผนท ๓. ขอมลน าเขา เปนขอมลทอาจอยในแผนท ตวเลข ขอมลจากภาค สนาม ภาพจากดาวเทยม รปถายทางอากาศ ๔. ขนตอนการท างาน ประกอบดวยการเตรยมขอมลน าเขา แกไข วเคราะห๑ และแสดงผลขอมล ๕. บคลากร ตองเปนบคลากรทมความรในระบบ GIS GIS มขอไดเปรยบมากกวาการใชแผนท ในเรองการเกบขอมลในเชงพนทใหทนสมยอยเสมอ และสามารถรวบรวมขอมลในเชงพนททงหมดใหอยในลกษณะฐานขอมลเดยว ซงใหประโยชน๑ในการวเคราะห๑ขอมลไดอยางมประสทธภาพ นอกจากน GIS ยงเปนเครองมอส าคญทชวยใหสามารถตดสนใจในดานการบรหารสภาพแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตทมอยใหเปนไปอยางมประสทธภาพมากทสด

ระบบสารสนเทศภมศาสตร

๒.๑

๒๕

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน ๑. ระบบ GIS มผลดตอการจดเกบรวบรวมขอมลอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. เพราะเหตใดในปจจบนระบบ GIS จงเปนทนยมอยางแพรหลาย ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ขอมล GIS ประกอบดวยอะไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๔. ระบบ GIS มประโยชน๑อยางไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๕. ใหนกเรยนยกตวอยางระบบ GIS ของหนวยงาน กระทรวง หรอจงหวดตางๆ มา ๑ แหลง พรอมทง

บอกถงวธการสบคนขอมล การอานและการตความขอมลอยางสงเขป ................................................................................................. ..................................................................................................... ...................................................................................................... .............................................................................................................................. ............................................................................................................................... . .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ..............................................................................................................................

ปจจบนหนวยงานตางๆ ไดน าระบบGIS มาใชในการจดเกบขอมล ทมอยมากมายใหเปนระบบเดยวกน

๒๖

แบบทดสอบกอน – หลงเรยน

เครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (๑๐ คะแนน)

๑. "แผนท" มความหมาย สอดคลองกบขอใดมากทสด ก. แผนภาพ สมมตทเขยนขนแทนพนแผนดน ข. สญลกษณ๑ทใชแทนของจรงทปรากฏบนพนโลก ค. อปกรณ๑ทท าขนเพอแสดงลกษณะ สณฐานของโลก ง. ว สดทมนษย๑สรางขนเพอน ามาใชท าเสนทางคมนาคม ๒. แผนทเปน สงทท าใหเราทราบถงสงใด ก. สภาพภมประเทศ ข. สภาพดนฟาอากาศ ค. ทตงของประเทศตางๆ ง. สงทเกดขนเองตามธรรมชาตและมนษย๑สรางขน ๓. แผนทโดยทวไปผคนมกใชเพอวตถประสงค๑ใด ก. ศกษาพนทโลก ข. ฝกทกษะการจ า ค. ค านวณหาเวลา ง. หาต าแหนงทตง ๔. บคคลใดตอไปนนาจะใชแผนทในการประกอบอาชพมากท สด ก. เอกชย วศวกรส ารวจเ สนทาง ข. ศวะ นกศกษาปรญญาโท สาขาบรหารธรกจ ค. รอยต ารวจเอกวนชย นายต ารวจนอกเครองแบบ ง. นายแพทย๑วชย ศลยแพทย๑โรงพยาบาลเอกชนชอดง ๕. นกทองเทยวมกมแผนทเปนคมอ เพราะเหตใด ก. ใชตรว จสอบเสนทาง ข. ใชแทนหนงสอเดนทาง ค. ใชเปนขอมลในการซอ สนคา ง. ใชคนหาขอมลลบของ สถานทนนๆ ๖. แผนทแสดงภมประเทศของประเทศไทย มาตรา สวน ๑ : ๕๐,๐๐๐ หมายความวาอยางไร ก. ระยะทางในแผนท ๑ กโลเมตร เทากบระยะทางจรง ๕๐ ,๐๐๐ เมตร ข. ระยะทางในแผนท ๑ นว เทากบระยะทางจรง ๕๐ ,๐๐๐ กโลเมตร ค. ระยะทางในแผนท ๑ เซนตเมตร เทากบระยะทางจรง ๕๐ ,๐๐๐ กโลเมตร ง. ระยะทางในแผนท ๑ เซนตเมตร เทากบระยะทางจรง ๕๐ ,๐๐๐ เซนตเมตร

๑

ตอนท ๑

๒๗

๗. ผ สชา ไดรบมอบหมายจากหนวยงาน ใหท าวจยเกยวกบปญหาสภาพแวดลอมของจงหวดนาน ผสชาควรจะใชแผนทใดเปนขอมลประกอบการวจยในครงน

ก. แผนทแหลงทองเทยวธรรมชาตจงหวดนาน ข. แผนทแสดงแหลงโบราณ สถานของภาคเหนอ ค. แผนทเฉพาะเรองดานสงแวดลอมและธรรมชาต ง. แผนทแสดงความหนาแนนของชมชนเมองของภาคกลาง ๘. ขอใดเปนประโยชน๑จากการใชรโมตเซนซง ก. น าขอมลไปใชวางแผนท าการกอการรายขามชาต ข. การจดเกบขอมลทางภมศาสตร๑อยางมประ สทธภาพ ค. น าขอมลมาวางแผนในการลกลอบตดไมในเขตหวงหาม ง. การวางแผนการบรหารทรพยากรธรรมชาตและ สภาพแวดลอม ๙. ขอใดเปนคณ สมบตของดาวเทยมส ารวจทรพยากร ก. สามารถบนทกขอมลเปนบรเวณกวาง ข. สามารถเชอมตอ สญญาณกบเคเบลใยแกวได ค. สามารถดภาพ สามมตหรอทรวดทรงของผวโลกได ง. ไดภาพถายทชดเจน ไมตองแปลขอมลมาเปนภาพอกครง ๑๐. ระบบสารสนเทศภมศาสตร๑เกยวของกบขอใด ก. เครองมอทใชในการวเคราะห๑ขอมลพนท ข. การเกบรวบรวมขอมลและแสดงขอมลใหปรากฏบนกระดาษหรอวตถแบน ค. การบนทกขอมลขาว สารเกยวกบวตถพนทเปาหมายดวยอปกรณ๑บนทกขอมล ง. สงทแสดงลกษณะภมประเทศของผวโลก ทงทอยตามธรรมชาตและทมนษย๑สรางขน

๒๘

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๑๐ คะแนน) ๑. รโมตเซนซง หมายถงอะไร และมประโยชน๑ตอการศกษาวชาภมศาสตร๑อยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. เราสามารถใชประโยชน๑ของระบบสารสนเทศภมศาสตร๑ไดอยางไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

๒๙

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๒ ความรทวไปเกยวกบโลก

เรอง สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก ๓ ชวโมง เนองจากโลกมพนทกวางใหญไพศาลมาก ท าใหพนทตางๆ ของโลกมลกษณะแตกตางกนออกไป ไมวาจะเปนลกษณะภมประเทศ ลกษณะภมอากาศ ซงความแตกตางทางดานพนทดงกลาว สงผลตอการด าเนนชวตของประชากรโลกในแตละพนทใหแตกตางกนไปดวย ดงนน การทจะศกษาเรองราวของโลกจงจ าเปนตองมพนฐานความรเกยวกบสภาพแวดลอมทางกายภาพของโลกกอน เพอจะไดรและเขาใจลกษณะทางดานภมประเทศและภมอากาศทแตกตางกนในภมภาคตางๆ ของโลก ซงลกษณะภมประเทศและภมอากาศดงกลาวทแตกตางกนนยงสงผลใหพชพรรณธรรมชาต การด ารงชวตของมนษย๑ ลกษณะทางดานสงคม กจกรรมทางเศรษฐกจ วฒนธรรม และการเมองการปกครองในภมภาคตางๆ ของโลกแตกตางกนออกไปดวย ๑. อธบายสภาพแวดลอมทางกายภาพของโลกได ๒. วเคราะห๑ความเหมอนและความแตกตางเกยวกบลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ และพชพรรณธรรมชาตของทวปตางๆ ในโลกได ๑. สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก ๑.๑ ขนาดและพนทผวเปลอกโลก ๑.๒ เปลอกโลกและการเกดทวปตางๆ ๒. ลกษณะภมประเทศ - เขาและเนนเขา - ภเขา - ทวเขา - ทราบสง - ทราบ - ทะเลสาบ - เกาะ - คาบสมทร

๑

๒

๓

๓

๓๐

๓. ลกษณะภมอากาศ ๓.๑ การเกดกลางวนและกลางคน ๓.๒ การเกดฤดกาล ๓.๓ อณหภมของอากาศ ๓.๔ ความกดอากาศและการไหลเวยนของอากาศ ๓.๕ ทศทางของลมประจ าป ๓.๖ ความชนในอากาศ ๔. เขตภมอากาศของโลก ๔.๑ ภมอากาศแบบฝนชกเขตรอน ๔.๒ ภมอากาศแบบแหงแลง ๔.๓ ภมอากาศแบบชนเขตอบอน ๔.๔ ภมอากาศแบบชนเขตหนาว ๔.๕ ภมอากาศแบบเขตขวโลก ๔.๖ ภมอากาศแบบทสงหรอแบบภเขา ๕. พชพรรณธรรมชาต ๑. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก ๒. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๓. ครน าลกโลกมาใหนกเรยนดแลวสนทนาเกยวกบขนาด รปราง โครง สรางและสวนประกอบของโลกเพอใหนกเรยนเขาใจวา โลกมรปทรงเกอบกลม นกเรยนจะไดเขาใจรปรางของโลกมากยงขน ๔. ครอธบายใหนกเรยนเขาใจวาโลกมพนทประมาณ ๕๐๙ ,๕๐๙,๐๐๐ ตารางกโลเมตร แบงออกเปนพนดน ๑ สวน พนน า ๓ ใน ๔ สวน ซงเปนทะเลและมหาสมทร โดยใชลกโลกประกอบการอธบาย ๕. ครอธบายใหนกเรยนเขาใจวาโลกของเราประกอบดวยทวปและประเทศตางๆ แลวอธบายถงเปลอกโลกและการเกดทวปตางๆ ของโลก โดยแบงโลกออกเปน ๖ ทวป และใชภาพแสดงการเกดทวปเลอนประกอบการอธบาย ๖. นกเรยนศกษาแผนทโลกแสดงลกษณะภมประเทศ จากนนครอธบายถงการใช สในแผนทแสดงลกษณะภมประเทศ แลวตงค าถามใหนกเรยนอภปรายแสดงความคดเหน เชน แนวค าถาม เมอนกเรยนดแผนทแลวบอกไดหรอไมวาลกษณะภมประเทศของโลกโดย รวมมลกษณะอยางไรบาง แนวค าตอบ มทงเปนพนน า พนดน โดยพนน ามากกวาพนดน และในสวนทเปนพนดน ยงมความแตกตางกนออกไป แนวค าถาม มลกษณะภมประเทศแบบใดบาง แนวค าตอบ มทงทเปนภเขา เนนเขา ทวเขา ทราบ สง ทราบ ทะเล เกาะ คาบ สมทร แหลม และภเขาไฟ เปนตน

ชวโมงท ๑

๔

๓๑

๗. ครอธบายการเกดลกษณะภมประเทศแบบตางๆ บนโลก และรวมกนยกตวอยางลกษณะภมประเทศทเดนๆ ของภมภาคตางๆ ของโลก เชน เทอกเขาแอลป ในประเทศสวตเซอร๑แลนด๑ เปนภเขาหนแกรนต ทราบ สงทเบต ในทเบต เกดจากการโกงตวของเปลอกโลก ทราบลมแมน าม สซสซปป ในประเทศสหรฐอเมรกาเกดจากการกดเซาะของธารน าแขง ๘. นกเรยนจบคท าใบงานท ๓.๑ เรอง สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลกและชวยกนตรวจสอบค าตอบ ๙. นกเรยนแบงกลมออกเปน ๖ กลม เพอศกษาลกษณะภมประเทศของโลกจากแผนทแสดงลกษณะภมประเทศและท าใบงานท ๓.๒ เรอง ส ารวจพนทโลก ดงน กลมท ๑ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปยโรป กลมท ๒ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ กลมท ๓ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต กลมท ๔ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา กลมท ๕ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปเอเชย กลมท ๖ ศกษาลกษณะภมประเทศของทวปออ สเตรเลย - โอเชยเนย ตวแทนกลมน าเสนอผลงานของกลมตน โดยใชแผนทโลกแสดงลกษณะภมประเทศประกอบการน าเสนอผลงาน และครสรปสาระเพมเตม ๑๐. นกเรยนชวยกนสรปลกษณะภมประเทศของโลกโดยรวม ๑. นกเรยนดภาพคนและสตว๑ทอาศยอยบรเวณเขตหนาว ขวโลกเหนอ คนผวด าในทวปแอฟรกา การใชชวตของคนอนเดย พชพรรณธรรมชาตในเขตตางๆ ของโลก จากนนใหนกเรยนสงเกตการด าเนนชวต การแตงกายของคนเหลานน แลวใหวเคราะห๑ความเหมอนและความแตกตางของประชากรในเขตตางๆ ของโลก ๒. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบลกษณะภมอากาศ การเกดฤดกาล การเกดกลางวน กลางคน อณหภมของอากาศ ความกดอากาศ การไหลเวยนของอากาศ ทศทางของลมประจ าป และความชนในอากาศ ๓. นกเรยนศกษาเกยวกบภมอากาศของโลก และการแบงเขตภมอากาศของโลกตามเกณฑ๑ของวลาดเมยร๑ เคปเปน โดยใชแผนทโลกแสดงเขตภมอากาศของโลก และแบงออกเปนกลม A-E โดยใหศกษาลกษณะภมอากาศ ลกษณะพชพรรณธรรมชาตตามตวอกษรของกลมตนเอง แลวสรปใหเพอนๆ ฟง ๔. นกเรยนท าใบงานท ๓.๓ เรอง ปจจยก าหนดสภาพภมอากาศ ๕. ครและนกเรยนรวมกนสรปสภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก

ชวโมงท ๒ - ๓

๕

๓๒

๑. ลกโลก ๒. แผนทโลกแสดงประเทศและทวปตางๆ แผนทโลกแสดงลกษณะภมประเทศ และแผนทโลกแสดงเขตภมอากาศของโลก ๓. ภาพประกอบเกยวกบคน สตว๑ พชพรรณธรรมชาตในเขตตางๆ ของโลก และภาพการเกดทวปเลอน ๔. ใบงานท ๓.๑ เรอง สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก ๕. ใบงานท ๓.๒ เรอง ส ารวจพนทโลก ๖. ใบงานท ๓.๓ เรอง ปจจยก าหนด สภาพภมอากาศ ๗. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๘. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thai.net/lokkongrao/default. รวบรวมความรเกยวกบโลกของเรา และเรองราวเกยวกบทวปตางๆ ของโลก ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจแบบทดสอบ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๖

๓๓

การเลยงสตว๑บนทราบสงในทเบต การเพาะปลกในทวปแอฟรกา การลาสตว๑ในขวโลกเหนอ

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๓

การด าเนนชวตของชาวชนบทในภฐาน

๓๔

เรอง สภาพแวดลอมทางกายภาพของโลก ใหนกเรยนเตมค าลงในตารางตอไปน

ภมประเทศ การเกด ลกษณะภมประเทศ ตวอยางของบรเวณทพบ

๑. ภเขา ..................................... ................................ .... ................................ .... ................................ ....

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

๒. ทราบสง ..................................... ................................ .... ................................ .... ................................ ....

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

๓. ทราบ ..................................... ................................ .... ................................ .... ................................ ....

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

๔. ทะเสสาบ ..................................... ................................ .... ................................ .... ................................ ....

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

๕. เกาะ ..................................... ................................ .... ................................ .... ................................ ....

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

๓.๑

๓๕

เรอง ส ารวจพนทโลก

ใหแตละกลมตอบค าถามในหวขอทกลมของตนรบผดชอบตอไปน

(เฉลยตามความคดเหนของนกเรยน และอยในดลยพนจของครผสอน)

๑. ทวป ............................. ................................ แบงลกษณะภมประเทศออกเปนกเขต ไดแกอะไรบาง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ๒. แตละเขตมลกษณะภมประเทศอยางไรบาง .............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

๓. จาก สภาพลกษณะภมประเทศดงกลาวมขอด ขอจ ากดอยางไรบาง ขอด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขอจ ากด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ส ารวจพนททวป ........................................................

๓.๒

๓๖

เรอง ปจจยก าหนดสภาพภมอากาศ

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

ปจจยก าหนดสภาพภมอากาศ

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

เพราะแตละบรเวณของโลกไดรบอทธพลจากปจจยทก าหนดสภาพภมอากาศแตกตางกนออกไปนะส

ท าไมสภาพภมอากาศในแตละบรเวณของโลก

ถงแตกตางกนนะ

๓.๓

๓๗

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๒ ความรทวไปเกยวกบโลก

เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของโลก ๓ ชวโมง ลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของประเทศตางๆ ในโลกแตกตางกนออกไปตามสภาพแวดลอมทางกายภาพ และภมหลงทางประวตศาสตร๑ของประเทศเหลานน ส าหรบลกษณะส าคญทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ มปจจยสนบสนนหลายอยาง ทงลกษณะภมประเทศ สภาพภมอากาศทแตกตางออกไป แตการทประชากรในแตละภมภาคมอาชพทแตกตางกนนน ไดสงผลใหฐานะทางเศรษฐกจและความเปนอยของประชากรในแตละภมภาคแตกตางกน ประเทศทประชากร สวนใหญประกอบอาชพทางการเกษตรกรรมจะเปนประเทศทพฒนาชากวาประเทศทประชากรสวนใหญประกอบอาชพทางดานอตสาหกรรม ซงวถชวต สภาพทางสงคมกจะแตกตางกนออกไปดวย ๑. วเคราะห๑กจกรรมทางเศรษฐกจของประชากรในภมภาคตางๆ ของโลกได ๒. อธบายสภาพแวดลอมทางสงคม ประชากร และวฒนธรรมของโลกได ๓. อธบายลกษณะการเมองการปกครองของโลกได ๑. ลกษณะทางเศรษฐกจ ๑.๑ เกษตรกรรม ๑.๒ การท าปาไม ๑.๓ การท าเหมองแร ๑.๔ พลงงาน ๑.๕ อต สาหกรรม ๑.๖ การพาณชยกรรม ๑.๗ การคมนาคมขน สง ๒. ลกษณะทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรม ๒.๑ ลกษณะทางดานประชากร ๒.๒ ลกษณะทางสงคม ๒.๓ ลกษณะทางวฒนธรรม ๓. ลกษณะทางการเมองการปกครอง

๑

๒

๓

๔

๓๘

๑. นกเรยนดภาพเปรยบเทยบระหวางประเทศทยากจน ประชากรมความเปนอยอยางยากล าบาก กบภาพประเทศทร ารวย ประชากรมความเปนอยทสะดวกสบาย พรอมทงรวมกนวเคราะห๑ถง สาเหตของความยากจนและความร ารวยดงกลาว ๒. ครน าภาพกจกรรมทางเศรษฐกจของประชากรในภมภาคตางๆ ของโลก เชน การปลกขาวสาลในประเทศสหรฐอเมรกา การเลยง สตว๑แบบเรรอนในทวปแอฟรกา การเลยง สตว๑เปนฟาร๑มขนาดใหญในทวปยโรป การผลตรถยนต๑ในทวปยโรป การผลตขดเจาะน ามนในทวปเอเชย เปนตน มาถามนกเรยนวา แนวค าถาม - เปนภาพเกยวกบอะไร - บคคลในภาพหรอการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจในภาพ มกจะท ากนมากบรเวณใดในภมภาคตางๆ ของโลก - มปจจย สนบสนนใดทท าใหสามารถประกอบอาชพเหลานนไดผลประโยชน๑ สงสด เปนตน โดยครถามค าถามเปนการกระตนใหนกเรยนชวยกนตอบและรวมกนแสดงความคดเหน ๓. นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบกจกรรมทางเศรษฐกจของประชากรโลกทปรากฏในภาพ โดยใชแผนทโลกแสดงลกษณะทางเศรษฐกจประกอบการอภปราย ๔. ครสรปใหนกเรยนเขาใจวาสงทปรากฏในภาพ เปนกจกรรมทางเศรษฐกจของประชากรในภมภาคตางๆ ของโลก ทประกอบอาชพแตกตางกนออกไป ซงมปจจยส าคญ เชน ลกษณะทางภมศาสตร๑ทเอออ านวยตอการประกอบอาชพเหลานน ความพรอมและความอดม สมบรณ๑ของทรพยากรธรรมชาต ความพรอมของบคลากรและเทคโนโลย เปนตน ๕. นกเรยนแบงออกเปนกลมๆ ละ ๕ - ๘ คน แตละกลมศกษาลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง โดยใหสมาชกในแตละกลมแบงกนศกษาเรองดงกลาวภายในกลม เพอแขงขนเกม "๒๐ ค าถาม" ๖. นกเรยนแตละกลมตงค าถามจากเนอหาทศกษา กลมละ ๑๐ ค าถาม เปนลกษณะค าถาม "ใชหรอไม" ใหนกเรยนรวมกนคดเลอกตวแทนนกเรยน ๒ คน (เปนผชาย ๑ คน ผหญง ๑ คน) เพอเปนพธกรด าเนนการแขงขนตอบปญหา พธกรคดเลอกค าถามจากกลมตางๆ ประมาณ ๒๐ ค าถาม พธกรเรมรายการ "๒๐ ค าถาม" ดวยค าถาม "ใชหรอไม" สมาชกในแตละกลมชวยกนคดค าตอบ ในกรณทมกลมตอบผด พธกรจะไมเฉลยค าตอบ แตจะใหกลมทตอบถกเฉลย กลมทตอบผดจะไดเรยนรท าความเขาใจ นกเรยนแตละกลมบนทกคะแนนทไดเปนคะแนน สะสมของกลม

ชวโมงท ๑

๔

๓๙

๑. ครน าขาว ภาพขาวเกยวกบเศรษฐกจ การประชมกลมเศรษฐกจตางๆ ของโลก มาใหนกเรยนชวยกนวเคราะห๑ในประเดน ขาวเกยวกบอะไร บคคลในขาวเปนใคร บคคลในขาวก าลงท าอะไร เพอวตถประสงค๑ใด ผลทคาดวาจะไดรบจากเหตการณ๑ในภาพขาว ๒. นกเรยนแบงออกเปน ๖ กลม แตละกลมประกอบดวยผเรยนทมความสามารถคละกน คอ เกง ปานกลางคอนขางเกง ปานกลางคอนขางออน และออน ๓. ครและนกเรยนสนทนาถงลกษณะทางเศรษฐกจของโลก กจกรรมทางเศรษฐกจของประชากรในภมภาคตางๆ โดยครชใหเหนถงปจจยส าคญท สงผลใหประชากรในภมภาคหรอประเทศเหลานนประกอบอาชพตางๆ พรอมทงใหนกเรยนชวยกนสรปภาวะเศรษฐกจของภมภาคตางๆ ของโลก ๔. นกเรยนดภาพชาตพนธ๑ตางๆ ของโลก เชน พวกนกรอยด๑ในทวปแอฟรกา มองโกลอยด๑ในทวปเอเชย คอเคซอยด๑ในทวปยโรป แลวอธบายใหนกเรยนเขาใจวาชาตพนธ๑ใหญๆ ของประชากรโลกมอย ๓ ชาตพนธ๑ มรปรางลกษณะทแตกตางกน และอาศยอยในสวนตางๆ ของโลก ๕. นกเรยนอภปรายเกยวกบการด าเนนชวตและลกษณะทางสงคม วฒนธรรมของคนในทวปตางๆ ของโลก ๖. นกเรยนชวยกนยกตวอยางระบอบการเมองการปกครองของโลก ซงไดแก ระบอบประชาธปไตย ระบอบคอมมวน สต๑ และระบอบเผดจการ โดยครสรปใหนกเรยนเขาใจวาปจจบนประเทศสวนใหญในโลกมการปกครองระบอบประชาธปไตย ๗. ครแจกใบงานท ๔.๑ เรอง ลกษณะทางเศรษฐกจของโลก ใบงานท ๔.๒ เรอง สภาพ-แวดลอมทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรมของโลก และใบงานท ๔.๓ เรอง ลกษณะทางการเมองการปกครองของโลกกลมละ ๑ เรอง โดยใหสมาชกคนท ๑ ของกลมเขยนค าตอบแลวสงใบงานไปใหสมาชกคนท ๒ อานค าตอบ แลวตอบค าถามเพมเตม ๘. สมาชกแตละคนในกลมจะไดมโอกาสอานและเขยนค าตอบหมนเวยนกนไปเรอยๆ จนครบทกคน และสามารถตอบปญหาไดชดเจนครบถวนทกค าถาม ๙. ตวแทนของนกเรยนในแตละกลมออกมาเฉลยค าตอบในแตละขอ และใหรวมกนอภปรายค าตอบโดยมครเปนผคอยแนะน าความรเพมเตม ๑๐. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของโลก

ชวโมงท ๒ - ๓

๔๐

๑๑. นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของโลก ๑. ภาพประกอบ เชน การปลกขาว สาลในประเทศสหรฐอเมรกา การเลยง สตว๑แบบเรรอนในทวปแอฟรกา การเลยงสตว๑เปนฟาร๑มใหญในทวปยโรป เปนตน ๒. ภาพขาวเกยวกบเศรษฐกจ และการประชมเศรษฐกจของโลก ๓. ใบงานท ๔.๑ เรอง ลกษณะทางเศรษฐกจของโลก ๔. ใบงานท ๔.๒ เรอง สภาพแวดลอมทางดานประชากร สงคม วฒนธรรมของโลก ๕. ใบงานท ๔.๓ เรอง ลกษณะทางการเมองการปกครองของโลก ๖. บตรค าถาม เกม "๒๐ ค าถาม" ๗. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๘. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thai.net/lokkongrao/default. รวบรวมความรเกยวกบโลกของเราและเรองราว เกยวกบทวปตางๆ http://www.mfa.go.th รวบรวมเรองราวของประเทศตางๆ ทวโลก ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจแบบทดสอบ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๔๑

การเลยงสตว๑เปนฟาร๑มขนาดใหญในประเทศสหรฐอเมรกา

ปลกขาวสาลในประเทศสหรฐอเมรกา เลยงสตว๑แบบเรรอนในทวปแอฟรกา

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๔

การท าการประมงในทวปยโรป

๔๒

เรอง ลกษณะทางเศรษฐกจของโลก

ค าชแจง ใหนกเรยนน าตวอกษรไปวางหนาขอใหถกตองสมพนธกน

๑. บอกไซต๑ ก. ตวปองกนการเ สยดส

๒. ตะกว ข. ปย

๓. ดบก ค. เครองบน

๔. ทองแดง ง. ผลตแกว

๕. ปรอท จ. ฟล๑มถายรป

๖. สงกะส ฉ. แบตเตอร

๗. เงน ช. เหรยญกษาปณ๑

๘. ทองค า ซ. มาตรฐานแลกเปลยนเงนตรา

๙. ยเรเนยม ฌ. กระปองเครองดม

๑๐. เหลก ญ. ทนความรอนไดด

๑๑. ฟอสเฟต ฎ. เชอเพลงนวเคลยร๑

๑๒. แมงกานส ฏ. ตวน าความรอนและไฟฟาไดด

๑๓. นกเกล ฐ. ตวก าเนดไฟฟา

๑๔. โครเมยม ฑ. เหลกเ สน เหลกแผน ฒ. เครองมอวทยาศาสตร๑ เชน เทอร๑โมมเตอร๑และ

บารอมเตอร๑ ณ. เรอ

ตอนท ๑

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

๔.๑

๔๓

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

ตอนท ๒

๑. ประเทศทมฐานะยากจนกบประเทศทร ารวย มความแตกตางทางดานเศรษฐกจและการพฒนาประเทศอยางไรบาง

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

๒. ประชากรสวนใหญของโลกประกอบอาชพใดมากทสด เพราะเหตใด

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

๓. เขตเพาะปลกทส าคญของโลกอยบรเวณใดบางและมปจจยสนบสนนใดทท าใหบรเวณนนเหมาะแกการเพาะปลก

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

๔. เขตอต สาหกรรมส าคญของโลก อยบรเวณใดบาง และมปจจย สนบสนนใดทท าใหบรเวณนนเหมาะแกการท าอตสาหกรรม

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

๕. ประเทศทมฐานะเปนยกษ๑ใหญทางดานอตสาหกรรมของโลก ไดแกประเทศใดบาง และผลตอตสาหกรรมใดเปนหลก

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

๔๔

เรอง สภาพแวดลอมทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรมของโลก

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

๑. ชาตพนธ๑ทเดนๆ ของโลกแบงออกเปน ๓ กลมและอาศยอยบรเวณตางๆ ของโลก ใหนกเรยนหาภาพ ตวอยางกลมชาตพนธ๑ตางๆ และบอกลกษณะเดนๆ ของแตละชาตพนธ๑มาพอ สงเขป

ตอนท ๑

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

๔.๒

๔๕

๒. การกระจายตวของประชากรโลกมลกษณะอยางไร จงอธบายการกระจายตวของประชากรในบรเวณ ตางๆ ของโลก

.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๓. ลกษณะทางสงคมและการด าเนนชวตของประชากรในเขตตางๆ มความแตกตางกนเปนอยางมาก เชน

ชาวสลาฟ ในทวปยโรปทมชวตอยอยาง สขสบาย ประกอบอาชพทางดานอต สาหกรรมและบรการ ในขณะทชาวเผามาไซ ในทวปแอฟรกาเลยงชพดวยการหาของปา ลาสตว๑ ใชชวตแบบเรรอน จากลกษณะการด าเนนชวตดงกลาวพอจะสรปหรอจดแบงลกษณะสงคมของประชากรโลกออกเปนกประเภท ไดแกอะไรบางและมวถการด าเนนชวตอยางไร

.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

๑. ชนเผาทกลาวมาขางตนคอชนเผาใด .................................................................................................................................................................... ๒. ลกษณะสงคมของชนเผานเปนแบบใด มลกษณะอยางไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๓. ลกษณะสงคมของชนเผานแตกตางจากสงคมในปจจบนอยางไร .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

ชนเผาหนงเปนทรจกกนในชอ "ซาน" อาศยอยในทวปแอฟรกาตอนใต ด ารงชวตดวยการเกบของปา ลาสตว๑ ชาวทะเลทรายเหลานเปนนกอนรกษ๑ทยงใหญท สดในโลก เพราะมความเชอวาถาใชทรพยากรธรรมชาตไปอยางผดๆ พระเปนเจาจะพโรธ ท าใหชาวซานลาและเกบอาหารเพยงเพอเลยงชพเทานน ผชายชาวซานจะเปนนกลา สตว๑ตวยง โดยมลกธนอาบยาพษทท าจากตวออนของดวงหมดในการลาสตว๑ ส วนผหญงและเดกจะเกบพชทอวบน าและสตว๑เลกๆ ไวเปนอาหาร ชนเผานจะมรปรางเลกคลายพวกปกมแหงแอฟรกากลาง แตงกายโดยน าผาชนเลกๆ มาปดบรเวณอวยวะเพศเทานน

๔๖

เรอง ลกษณะทางการเมองการปกครองของโลก

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง ๒. ใหนกเรยนยกตวอยางเหตการณ๑ความไมสงบทางการเมองมา ๑ เหตการณ๑ พรอมทงอธบายถงกรณทเกดขน .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

รปแบบทางการเมองการปกครองของโลก แบงออกเปนกระบอบ

..................................................................................

..................................................................................

.................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

.................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

.................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

๔.๓

๔๗

“ เกม ๒๐ ค าถาม”

แบบทดสอบกอน – หลงเรยน

บตรค าถามบตรค าถาม

ตวอยาง

ใชหรอไม ทกลมประเทศพฒนาแลวจะใชเทคโนโลยการผลตททนสมย สวนกลมประเทศทดอยพฒนาจะท าการเกษตรแบบดงเดม มการพงพาธรรมชาตเปนหลก

ขอ ๑ ใชหรอไม การเพาะปลกในทวปเอเชย สวนใหญมการเพาะปลกแบบไรขนาดใหญ

ขอ ๒

ใชหรอไม ทประเทศสหรฐอเมรกาเปนประเทศทปลกขาวสาลมากทสดในโลก

ขอ ๓

ใชหรอไม ทประเทศในภมภาคเอเชยตะวนตกเฉยงใตร ารวยจากการคาน ามน

ขอ ๗

ใชหรอไม ทประชากรสวนใหญนบถอครสต๑ศาสนา

ขอ ๙

ใชหรอไม ทประเทศจน อนเดย อนโดนเซย บงกลาเทศ เวยดนามและไทย เปนแหลงปลกขาวทส าคญของโลก

ขอ ๔

ใชหรอไม ทการเลยงโคนมในประเทศแถบยโรปมกท าเปนฟาร๑มขนาดใหญ

ขอ ๕ ใชหรอไม ททวปเอเชยมปาไมมากทสดในโลกและยงคงเปนปาทอดมสมบรณ๑

ขอ ๖

ใชหรอไม ทสนแรบอกไซต๑น าไปถลงเปนโลหะผสมอะลมเนยม เพอใชในโรงงานอตสาหกรรม ผลตเครองบน รถยนต๑ และกระปอง

ขอ ๘

ใชหรอไม หลงจากทอดตประเทศสหภาพโซเวยตลมสลาย การปกครองระบบคอมมวนสต๑กลมสลายตาม และไมมประเทศใดๆ ในโลกปกครองระบบคอมมวนสต๑

ขอ ๑๐

๔๘

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของโลก ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (๑๕ คะแนน)

๑. พนทของโลก สวนใดทมเนอทมากทสด ก. ชวภาค ข. ธรณภาค ค. อทกภาค ง. บรรยากาศภาค ๒. เพราะเหตใดพนน า สวนทเปนมหาสมทรอาร๑กตก จงมความส าคญทางเศรษฐกจนอย ก. อยหางไกลจากทวปใหญของโลก ข. พนผวเปนน าแขงท าใหการคมนาคมไม สะดวก ค. อากาศหนาวเยนมนษย๑ไมสามารถอาศยอยได ง. เปน สถานททดลองอาวธนวเคลยร๑ของประเทศมหาอ านาจ ๓. ลกษณะภมประเทศแบบใดของโลกทมอาณาบรเวณนอยท สด ก. ภเขา ข. เนนเขา ค. ทราบ ง. ทราบ สง ๔. ดร. เจม ส๑ ตองการไปศกษาสภาพภมประเทศแถบเทอกเขาสง เขาควรเดนทางไปศกษาทใด ก. ตะวนออกของทวปแอฟรกา ข. ตะวนตกของทวปอเมรกาใต ค. ตอนกลางของทวปออ สเตรเลย ง. ตอนเหนอของทวปอเมรกาเหนอ ๕. เขตภมอากาศแบบปาดบชนมลกษณะเดนอยางไร ก. มฝนตกชกทกเดอน ข. ฤดรอนอากาศอบอน ค. ฤดหนาวอากาศแหงแลง ง. ปรมาณน าฝนตลอดปนอยกวา ๒๕๐ มลลเมตร ๖. ถานกเรยนเดนทางไปยงตอนกลางของทวปแอฟรกา จะพบลกษณะภมอากาศแบบใดมากท สด ก. มร สม ข. ทะเลทราย ค. ทงหญา สะวนนา ง. เมดเตอร๑เรเนยน ๗. พชพรรณธรรมชาตในเขตภมอากาศแบบทนดรา สวนใหญจะเปนพชลกษณะใด ก. ตน สน ข. ทงหญา ค. ไมพม ง. ตะไครน า ๘. ปญหาใดทก าลงเกดขนกบทรพยากรธรรมชาตของโลกท สงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตมาก

ทสด ก. การใชทรพยากรธรรมชาตอยาง สนเปลองไมคมคา ข. ทรพยากรธรรมชาตกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม ค. ความรอยหรอและเ สอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต ง. ทรพยากรธรรมชาตลดลงอยางรวดเรวผลตทดแทนไมทน ๙. พชชนดใดปลกมากในเขตภมอากาศแบบเมดเตอร๑เรเนยน ก. มะกอก องน สม ข. ไผตนโอ๏ก ตนเฟอร๑ ค. มะนาว ปาล๑ม ยคาลปต ส ง. มะละกอ แอปเปล กลวย

๒

ตอนท ๑

๔๙

๑๐. บรเวณใดของโลกตอไปนทเหมาะแกการเพาะปลก ก. ทราบชายฝงมหาสมทรแปซฟก ข. ทราบลมแมน าคองโกในทวปแอฟรกา ค. ทราบใหญไซบเรยทางเหนอของทวปเอเชย ง. ทราบชายฝงตะวนออกของทวปอเมรกาเหนอ ๑๑. ประชากร สวนใหญของโลกประกอบอาชพในขอใด ก. คาขาย ข. เพาะปลก ค. เลยง สตว๑ ง. อต สาหกรรม ๑๒. การเพาะปลกแบบไรขนาดใหญ มกท ากนในประเทศทพฒนาแลว มความเจรญทางดานเทคโนโลย

เนองมาจากสาเหตใด ก. แรงงานราคาถก ข. มพนทกวางขวาง ค. การคมนาคม สะดวก ง. มเงนทนและการบรหารจดการทด ๑๓. แหลงประมงส าคญของโลกอยบรเวณใด ก. อาวไทย ข. ครลแบงก๑ ค. อาวฮด สน ง. ทะเล สาบทงหา ๑๔. เขตอต สาหกรรมส าคญของโลกอยในบรเวณใด ๑. ประเทศญปน ๒. ประเทศแอฟรกาใต ๓. ภมภาคอเมรกากลาง ๔. ประเทศออ สเตรเลย ๕. ภมภาคยโรปตะวนตก ๖. ประเทศ สหรฐอเมรกา ขอใดเปนค าตอบทถกตองท สด ก. ๑ ๕ ๖ ข. ๔ ๕ ๖ ค. ๓ ๔ ๖ ง. ๒ ๔ ๕ ๑๕. ปจจยใด สงผลตอการก าหนดเขตอตสาหกรรมของโลก ก. ตงอยในเขตรอน ข. การคมนาคม สะดวก ค. มทนและเทคโนโลยททน สมย ง. มประชากรอาศยอยหนาแนน ๑๖. ในปจจบนการพาณชยกรรมของโลกไดขยายตวไปอยางรวดเรว เนองมาจาก สาเหตใด ก. สนคามมากมายหลายชนด ข. ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยการ สอสาร ค. จ านวนประชากรเพมมากขนในทวทกภมภาคของโลก ง. ความตองการในการบรโภค สนคาขยายตวอยางรวดเรว

๕๐

๑๗. บรเวณใดของโลกทมประชากรอาศยอยอยางหนาแนนมากท สด ก. เกาะกรนแลนด๑ ข. ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ค. ภมภาคยโรปตะวนตกและยโรปกลาง ง. ตะวนออกของประเทศ สหรฐอเมรกา ๑๘. ภาษาใดเปนภาษาทมคนพดมากท สดในโลก ก. ภาษาจน (แมนดารน) ข. ภาษาฮนด ค. ภาษาอาหรบ ง. ภาษาองกฤษ ๑๙. ประชากรทนบถอศาสนาคร สต๑สวนใหญอาศยอยบรเวณใดของโลก ก. ทวปออ สเตรเลย-โอเชยเนย ข. ทวปยโรป และอเมรกาเหนอ ค. ทวปแอฟรกา และอเมรกาใต ง. ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ๒๐. ประเทศใดตอไปนมการปกครองระบอบประชาธปไตย ก. อยปต๑-ควบา ข. ญปน-เกาหลเหนอ ค. จน- สหพนธรฐรสเซย ง. สหรฐอเมรกา-ฝรงเศส

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๕ คะแนน)

การรวมกลมทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ สงผลดตอประชากร เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และ การเมองการปกครองของโลกอยางไร

................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

๕๑

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๓ ภมภาคของโลก

เรอง ทวปยโรป ๔ ชวโมง ทวปยโรปเปนดนแดนทมความส าคญมาตงแตสมยโบราณ เปนจดก าเนดความเจรญดานตางๆ ของมนษยชาต เปนแหลงเรมแรกของวทยาการ สมยใหม และเปนศนย๑กลางความเจรญทางดานเศรษฐกจ การเมอง สงคมและวฒนธรรม ยโรปเปนทวปทมขนาดเลก พนท สวนใหญลอมรอบไปดวยพนน า ยกเวนทางดานตะวนออก การพฒนาของทวปยโรปเปนไปอยางรวดเรว เนองจากเปนทวปทประชากรมคณภาพและมคณภาพชวตทด ซงเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศ ประกอบกบการรจกน าทรพยากรธรรมชาตมาใชอยางคมคาและเกดประโยชน๑สงสด มการน าเทคโนโลยตางๆ มาใชในการผลตทงทางภาคอต สาหกรรมและภาคเกษตรกรรม ในปจจบนทวปยโรปเปนตลาดการคาทส าคญของโลกทม สนคาจากหลากหลายประเทศ และจากการรวมกนจดตงสหภาพยโรป ท าใหทวปยโรปมความมนคงทางเศรษฐกจมากขน ๑. อธบายเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศของทวปยโรปได ๒. จ าแนกลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของทวปยโรปได ๓. วเคราะห๑สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปยโรปได ๑. ภมหลงทางประวตศาสตร๑ ๒. ลกษณะทางกายภาพ ๒.๑ ท าเลทตงและขนาด ๒.๒ อาณาเขต ๓. ลกษณะภมประเทศ ๔. ลกษณะภมอากาศและพชพรรณ

๑

๒

๓

๕

๕๒

๕. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕.๑ ทรพยากรธรรมชาต ๕.๒ สงแวดลอม ๖. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง ๖.๑ ลกษณะทางดานเศรษฐกจ ๖.๒ ลกษณะทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรม ๖.๓ ลกษณะทางดานการเมองการปกครอง ๑. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ทวปยโรป ๒. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๓. ครทบทวนความรเดมเกยวกบทตงของทวป และมหาสมทรตางๆ ของโลก โดยใชแผนทโลกแสดงทตงของทวปและมหาสมทรตางๆ จากนนใหนกเรยนออกไปชทตงของทวปและมหาสมทรตางๆ ในโลกของเราบนแผนทโลก ๔. นกเรยนศกษาเกยวกบท าเลทตง ขนาด อาณาเขตของทวปยโรปบนแผนทโลกและจากแผนทเลม (ATLAS) แลวเปรยบเทยบขนาดของทวปยโรปกบทวปอนๆ ของโลก ๕. นกเรยนออกมาชแผนทชอประเทศและอาณาเขตของทวปยโรป ๖. นกเรยนชวยกนคดและตอบค าถาม ตอไปน เมอกลาวถงทวปยโรป นกเรยนคดถงอะไร เพราะเหตใด ถานกเรยนมโอกาสไดเดนทางไปทวปยโรป นกเรยนจะเลอกเดนทางไปประเทศใด เพราะเหตใด ๗. นกเรยนดวดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปยโรป และรวมกนสรปความรทไดจากการดวดทศน๑

๑. นกเรยนแบงกลมออกเปน ๕ กลม เพอศกษาท าเลทตง และประเทศตางๆ ของทวปยโรป โดยจ าแนกเปนภมภาคตางๆ ดงน กลมท ๑ ยโรปเหนอ กลมท ๒ ยโรปกลาง กลมท ๓ ยโรปตะวนตก กลมท ๔ ยโรปตะวนออก กลมท ๕ ยโรปใต

ชวโมงท ๑

ชวโมงท ๒

๔

๕๓

ครแจกแผนทปฏบตการ ๑ แสดงท าเลทตง อาณาเขต ชอประเทศของทวปยโรป แลวใหนกเรยนแตละกลมชวยกนแบงเขตประเทศของภมภาคทกลมไดรบมอบหมาย พรอมทงระบาย สใหสวยงาม แลวใหแตละกลมน าแผนทของแตละภมภาคมารวมกน โดยใหนกเรยนชวยกนลงชอประเทศและอาณาเขตในแผนททวปยโรปทงทวป และระบายสใหสวยงาม ๒. ครและนกเรยนทบทวนความรเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปยโรป จากการทไดชมวดทศน๑โดยใชแผนททวปยโรปชวยในการอธบาย และใหนกเรยนท าใบงานท ๕.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปยโรป ๓. นกเรยนสนทนาถงลกษณะภมประเทศของทวปยโรป โดยใชแผนทแสดงลกษณะภมประเทศของทวปยโรป ภาพประกอบเกยวกบสถานทและลกษณะภมประเทศทเดนๆ ของทวปยโรป เชน ฟยอร๑ด ในประเทศนอร๑เวย๑ เทอกเขาแอลป ในประเทศ สวตเซอร๑แลนด๑ ปา สนแถบสแกนดเนเวย ประกอบการสนทนา แลวใหนกเรยนออกมาชแผนทเพอบอกลกษณะภมประเทศทเดนๆ ของทวปยโรป ๔. ครแจกแผนทปฏบตการ ๒ แสดงลกษณะภมประเทศของทวปยโรป ใหนกเรยนกลมเดมชวยกนแบงเขตลกษณะภมประเทศของภมภาค และระบาย สใหสวยงาม ใหแตละกลมน าแผนทของแตละภมภาคมารวมกน และชวยกนลงรายละเอยดลกษณะภมประเทศของทวปยโรปทงทวป พรอมทงระบาย สใหสวยงาม น าผลงานมาตดทปายนเทศในหองเรยน ๕. นกเรยนท าใบงานท ๕.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปยโรป ใหสมาชกแตละกลมชวยกนท า สมาชกคนท ๑ ของกลม เขยนค าตอบอยางนอย ๑ ขอ จากค าถามทครผสอนสงให แลวสงใบงานใหคนท ๒ เพออานค าตอบหรอตอบค าถามเพมเตมจากสมาชกคนท ๑ และตอบค าถามขอตอไป สมาชกในแตละกลมจะไดมโอกาสอานและเขยนค าตอบหมนเวยนไปเรอยๆ จนเ สรจ และสามารถตอบค าถามไดชดเจน ครบถวนทกค าถาม ๖. ครและนกเรยนรวมกนสรปเกยวกบลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศของทวปยโรป

๑. นกเรยนดภาพทแสดงถงลกษณะเดนๆ เกยวกบภมอากาศของทวปยโรป เชน ทงน าแขง คนเลนสกน าแขง ดอกไม สวยๆ และการเกดพาย เปนตน มาใหนกเรยนด แลวตงค าถามเปนการกระตนการเรยนรของนกเรยน เชน ชอภาพอะไร จากภาพเกดเหตการณ๑อะไรขน และเกดมาจากสาเหตใด สงผลกระทบตอการด าเนนชวตของมนษย๑และสงมชวตอยางไร นกเรยนชวยกนสรปถงอทธพลของภมอากาศตอการด าเนนชวตของมนษย๑

ชวโมงท ๓

๕๔

๒. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรป ๓. นกเรยนกลมเดมไปศกษาลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมของทวปยโรปใหเขาใจ แลวใหสมาชกแตละคนในกลมเลารายละเอยดของเรองทกลมตนไดรบมอบหมาย ถายทอดใหสมาชกในกลมฟงและซกถามขอสงสยใหสมาชกในกลมทกคนมความเขาใจกระจางชด จากนนใหสมาชกในกลมชวยกนท าใบงานท ๕.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต และแผนทปฏบตการ ๓ แสดงลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรป ๔. ตวแทนของแตละกลมออกมาน าเสนอผลงานของกลมตนใหเพอนฟง และเปดโอกา สใหมการซกถามขอสงสย โดยมครชวยอธบายความรเพมเตม และชแจงในกรณทขอมลผดพลาด ๕. ครและนกเรยนชวยกนอภปรายสรปเกยวกบลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรป และอภปรายถงอทธพลของ สภาพภมอากาศตอการด าเนนชวตของผคนในทวปยโรป โดยเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนอยางหลากหลาย ๑. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบลกษณะประชากรของทวปยโรป โดยใหนกเรยนสบคนขอมลจ านวนประชากรและการกระจายตวของประชากร แลวสนทนาแลกเปลยนความรระหวางกน ๒. นกเรยนรวมกนอภปรายสนทนาถงลกษณะทางเศรษฐกจของทวปยโรป พรอมทงยกตวอยางการประกอบอาชพทส าคญๆ ของทวปยโรป และใหนกเรยนท าใบงานท ๕.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปยโรป ๓. ครใหนกเรยนดภาพเกยวกบประเพณ วฒนธรรม และการเมองการปกครองในทวปยโรป เชน การเตนร า ดนตร การประกอบพธกรรมตางๆ และชวยกนหาตวอยางประเพณและวฒนธรรมทเดนๆ เปนเอกลกษณ๑ของทวปยโรป และท าใบงานท ๕.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรมและการเมองการปกครองของทวปยโรป ๔. ครและนกเรยนชวยกนสรปความรเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ลกษณะทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและการเมองการปกครองของทวปยโรป ๕. ครแนะน าแหลงเรยนรเพมเตมเกยวกบทวปยโรป โดยการสบคนขอมลทางอนเทอร๑เนต

ชวโมงท ๔

๕๕

๑. แผนทโลกแสดงทวปตางๆ แผนททวปยโรป แสดงลกษณะภมประเทศและภมอากาศ ๒. แผนทปฏบตการทวปยโรป ๓. ตารางสถตประชากรโลก ค.ศ. ๒๐๐๓ ๔. วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปยโรป ๕. ภาพประกอบ เชน ฟยอร๑ด ในประเทศนอร๑เวย๑ เทอกเขาแอลป ประเพณ วฒนธรรม เหตการณ๑ทางการเมองการปกครองในทวปยโรป เปนตน ๖. ใบงานท ๕.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปยโรป ๗. ใบงานท ๕.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปยโรป ๘. ใบงานท ๕.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรป ๙. ใบงานท ๕.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปยโรป ๑๐. ใบงานท ๕.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรมและการเมองการปกครองของทวปยโรป ๑๑. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๑๒. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thai.net/lokkongrao/europe1. รวบรวมความรเกยวกบโลกของเรา มเรองราวเกยวกบทวปตางๆ http://www.mfa.go.th เวบไซต๑ของกระทรวงตางประเทศ รวบรวมเรองราวของทวปตางๆ ของโลก ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจแบบทดสอบ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๕๖

แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปยโรป

ใหนกเรยนแบงเขตภมภาคของทวปยโรป ระบายสใหสวยงาม พรอมทงน าหมายเลขใน แผนทไปเตมลงในชองวางหนาชอประเทศและนานน าทก าหนดใหถกตองสมพนธกน ๑. ............ ฝรงเศ ส ๘. ............... ทะเลตร๑เรเนยน ๑๕. ............... ทะเลเหนอ ๒. ........... โรมาเนย ๙. ............... ทะเลอเจยน ๑๖. ............... ทะเลแค สเปยน ๓. ............. บลแกเรย ๑๐. ............... ทะเลเอเดรยตก ๑๗. ............... ทะเลด า ๔. ............. โปแลนด๑ ๑๑. ............... ทะเลไอโอเนยน ๑๘. ............... ทะเลบอลตก ๕. ............. สหราชอาณาจกร ๑๒................ ชองแคบยบรอลตาร๑ ๑๙. ............... ทะเลแบเรนต๑ ส ๖. ............. เยอรมน ๑๓. ............... อาวบ สเกย๑ ๒๐. ....................มหาสมทรแอตแลนตก ๗. ............ ทะเลเมดเตอร๑เรเนยน ๑๔. ............... ทะเลนอร๑วเจยน ๒๑. ...............ยโก สลาเวย

แผนทปฏบตการทวปยโรป ๑

ทวปเอเชย

ทวปเอเชย ทวปแอฟรกา

น ๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

๖๐๐

๔๐๐ ๔๐๐

๖๐๐

๐๐ ๑๐๐ ๒๐๐ ๓๐๐ ๔๐๐ ๕๐๐

๑: ๔๐,๐๐๐,๐๐๐

๕๗

แสดงลกษณะภมประเทศของทวปยโรป

ใหนกเรยนแบงลกษณะภมประเทศของทวปยโรป พรอมทงระบายสใหสวยงาม

แผนทปฏบตการทวปยโรป ๒

ทวปเอเชย

ทวปเอเชย

ทวปแอฟรกา ๑:๔๐,๐๐๐,๐๐๐

๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

๖๐๐

๔๐๐

๖๐๐

๐๐ ๑๐๐ ๒๐๐ ๓๐๐ ๔๐๐ ๕๐๐

๔๐๐

น

๕๘

ธารน าแขงในมหาสมทรแอตแลนตก ทราบสงไอบเรย ปาสนแถบสแกนดเนเวย ตนบลเบล

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๕

๕๙

เรอง ภมหลงทางประวตศาสตรของทวปยโรป ใหนกเรยนเตมค าหรอขอความลงในชองวางใหไดใจความทถกตองและสมบรณ

๑. ทวปยโรปมความเจรญรงเรองมาชานานทงทางดานการเมอง การปกครอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม เพราะ................................................................................................................................

................................................................................................................................... ............................ ๒. "ยคมด" ของทวปยโรป คอ ...................................................................................................................

........................................................................................................................................................... ๓. การปฏวตอต สาหกรรมในครสต๑ศตวรรษท ๑๘ เกดการเปลยนแปลง ...................................................

............................................................................................................................................................ ๔. ความขดแยงทางการเมองน าไป สเหตการณ๑ ..........................................................................................

ภายหลงจากสงครามสงบลงเกดการเปลยนแปลงในทวปยโรป คอ ................................................... ............................................................................................................................................................

๕. ทวปยโรปในปจจบนมการรวมตวกนจดตง สหภาพยโรป มวตถประสงค๑เพอ ....................................... .............................................................................................................................................................

ทวปยโรปเปนทวปทมความเจรญรงเรอง มววฒนาการทางการเมองการปกครองและ สภาพสงคมทสงสมมายาวนาน ซงไดรบการถายทอดมาจากวฒนธรรมกรก-โรมน และแพรหลายไปทวโลก ครสต๑ศตวรรษท ๕ เปนตนมาความเจรญตางๆ หยดชะงกเขาสยคมด และเมอครสต๑ศตวรรษท ๑๔-๑๕ ไดเขาสยคฟนฟศลปวทยาการ มการพฒนาความรทางวทยาศาสตร๑ น าไปสความเปนเหตผลและเกดการปฏวตอตสาหกรรมขน มการผลตเครองจกรเพอใชแทนแรงงานมนษย๑ สงผลใหเกดการลาและแสวงหาอาณานคม เพอตองการวตถดบมาปอนโรงงานอตสาหกรรมและระบายสนคา การพฒนาของทวปยโรปมาหยดชะงกลงเมอหลายประเทศตางมงแขงขนแสวงหาผลประโยชน๑จนเกดความขดแยง น าไปสสงครามโลกครงท ๑ และครงท ๒ ในปจจบนเหตการณ๑ทางการเมองภายใน สงบลง ยโรปไดหนมาพฒนาประเทศโดยมการรวมกลมทางเศรษฐกจ เพอความมนคงของภมภาคทงทางเศรษฐกจ การเมองและการปกครอง

เมอนกเรยนศกษาขอความตอไปนแลวจะมพฤตกรรมดงน มความรความเขาใจเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปยโรป

๕.๑

๖๐

เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปยโรป

ใหนกเรยนแบงเขตภมประเทศของทวปและอธบายลกษณะภมประเทศใหถกตอง

๒. เขตเทอกเขา สแกนดเนเวย ............ ............................................................. .............................................................

๕. เกาะขนาดใหญ ไดแก ................... ...............................................................

๑. เขตเทอกเขาอราล ..................... ......................................................... .........................................................

๖. อาวและชองแคบ ........................... ........................................................................................................................

๓. เขตเทอกเขาทางทศใต ................ ............................................................. .............................................................

๔. ทราบ สงกลางทวป ....................... ........................................................................................................................

น ๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

๖๐๐

๔๐๐ ๔๐๐

๖๐๐

๐๐ ๑๐๐ ๒๐๐ ๓๐๐ ๔๐๐ ๕๐๐

๕.๒

ทวปแอฟรกา ทวปเอเชย

๖๑

เรอง สภาพภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรป ใหนกเรยนบอกลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปยโรปมาพอสงเขป

๑. ภมอากาศแบบเขตขวโลก ......................... ..... ............................................................................................................................................................ .............................................................................. .............................................................................. ..............................................................................

๒. ภมอากาศแบบเขตหนาว......... ........................ .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ...............................................................................

๓. ภมอากาศแบบเขตอบอน ๑) ภมอากาศแบบภาคพน สมทรชายฝง

ตะวนตก......................................................... .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ๒) ภมอากาศแบบเมดเตอร๑เรเนยน ...... ....... .............................................................................. .............................................................................. ............................................................................. ๓) ภมอากาศแบบอบอนชน ......................... .............................................................................. ..............................................................................

๔. ภมอากาศแบบท สงและภเขา ......................... .............................................................................. .............................................................................. ...............................................................................

๕. ภมอากาศแบบกงทะเลทรายแบบอบอน .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ...............................................................................

๕.๓

๖๒

เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปยโรป

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

๑. ทวปยโรปมภมอากาศทเหมาะสมและมเทคโนโลยทเจรญกาวหนา ท าใหสามารถเพาะปลกพชไดหลายชนด พชทเพาะปลกมากทสดและมความส าคญทางเศรษฐกจคออะไร

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

๒. ทวปยโรปไดชอวาเปนแหลงเกษตรกรรมเหมาะแกการเลยง สตว๑ ท าใหสามารถเปนแหลงผลตนม ทส าคญของโลก เปนเพราะสาเหตใด และเลยงสตว๑กนมากบรเวณใด

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

๓. สภาพภมประเทศของทวปยโรปเอออ านวยตอการท าประมงน าลก เพราะเหตใด

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

๔. ประเทศในยโรปผลต สนคาอตสาหกรรมเปนหลกและผลตไดทกชนดตามทตลาดตองการ ดวยความสามารถของมนษย๑และเทคโนโลย สงผลตอการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาอยางไร

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

๕. กลมตลาดการคาทส าคญของทวปยโรป เรยกวาอะไร ตงขนเพอวตถประสงค๑ใด

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

๕.๔

๖๓

เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปยโรป

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง ๑. ทวปยโรปมประชากรประมาณเทาไร ประเทศใดมประชากรมากท สดและประเทศใดมประชากรนอย

ทสด .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๒. ประชากรในทวปยโรปสามารถแบงออกไดเปน ๓ กลม อะไรบาง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๓. สงคมของทวปยโรปเปนแบบใด และมลกษณะเดนอยางไรบาง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๔. ประเทศในแถบทวปยโรปมการใชภาษาหลากหลาย แตทนยมใชกนมากไดแกกลมภาษาใดบาง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๕. ชาวยโรป สวนมากนบถอศาสนาอะไร .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

ค าชแจง ใหนกเรยนบอกลกษณะทางการเมองการปกครองของทวปยโรปตอไปน ๑. ทวปยโรปเปนแมแบบในการปกครองของโลก และมการเปลยนแปลงมาจนถงปจจบนโดยมววฒนาการ

อยางไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๒. ในปจจบนรปแบบการเมองการปกครองของทวปยโรปสามารถแบงออกไดกกลม อะไรบาง .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

ตอนท ๑

ตอนท ๒

๕.๕

๖๔

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๓ ภมภาคของโลก

เรอง ทวปอเมรกาเหนอ ๓ ชวโมง ทวปอเมรกาเหนอเปนทวปใหมทมการคนพบเมอประมาณ ๕๐๐ ปมาแลว แตเปนทวปทไดรบการบกเบกและพฒนาไปอยางรวดเรว โดยเฉพาะในประเทศ สหรฐอเมรกาและแคนาดา ทงนเพราะความเหมาะสมของท าเลทตง ความอดม สมบรณ๑ของทรพยากรธรรมชาต ความมนคงทางดานเศรษฐกจ การเมองการปกครอง การพฒนาทางดานวทยาการและเทคโนโลยทน สมย และมประชากรทมคณภาพ ท าใหทวปอเมรกาเหนอเปนประเทศทพฒนาไปอยางรวดเรว และท าใหประเทศ สหรฐอเมรกาเปนมหาอ านาจของโลกในปจจบน ๑. อธบายเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอได ๒. จ าแนกลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของทวปอเมรกาเหนอได ๓. วเคราะห๑ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอได ๑. ภมหลงทางประวตศาสตร๑ ๒. ลกษณะทางกายภาพ ๒.๑ ท าเลทตงและขนาด ๒.๒ อาณาเขต ๓. ลกษณะภมประเทศ ๔. ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ๕. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕.๑ ทรพยากรธรรมชาต ๕.๒ สงแวดลอม ๖. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง

๑

๒

๓

๖

๖๕

๖.๑ ลกษณะทางดานเศรษฐกจ ๖.๒ ลกษณะทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรม ๖.๓ ลกษณะทางดานการเมองการปกครอง ๑. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๒. นกเรยนดภาพเทพ สนตภาพ แลวครตงค าถามนกเรยนวาเมอเหนภาพนแลวนกถงประเทศอะไร และภาพนมความส าคญอยางไรตอประเทศนน ๓. นกเรยนดภาพใบเมเปล หรอรปเมองของประเทศแคนาดา แลวถามนกเรยนวาเมอเหนภาพนแลวนกถงประเทศอะไร เพราะเหตใด ๔. ครสรปใหนกเรยนเขาใจวาเทพ สนตภาพ เปน สงทแสดงถงความมสนตภาพ โดยประเทศฝรงเศสมอบใหประเทศสหรฐอเมรกา และเมอเหนภาพใบเมเปลแลวจะท าใหนกถงประเทศแคนาดา ซงมใบเมเปลเปนสญลกษณ๑อยในธงชาต นอกจากนเมเปลยงเปนพนธ๑ไมทมมากในเขตทมอากาศหนาวในประเทศแคนาดาและประเทศทมลกษณะภมอากาศทใกลเคยงกน จากนนครสรปใหนกเรยนเขาใจวา ภาพทงสองตางกเปนเอกลกษณ๑ทส าคญของทงสองประเทศทอยในทวปอเมรกาเหนอ ๕. นกเรยนดแผนทโลกแสดงทวปตางๆ และแผนททวปอเมรกาเหนอ จากนน สนทนาถงทตง อาณาเขต และประเทศตางๆ ในทวปอเมรกาเหนอ โดย สมใหนกเรยนออกมาชและอานชอประเทศใหเพอนๆ ในชนเรยนฟง ๖. ครตงค าถามใหนกเรยนชวยกนตอบ เชน "เมอพดถงทวปอเมรกาเหนอ นกเรยนนกถงอะไรบาง" ใหนกเรยนชวยกนแสดงความคดเหนโดยครเขยนค าตอบบนกระดานด า และครคอยพดกระตนใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนใหมากทสด ๗. ครจดกลมค าตอบ โดยจดประเภทค าตอบทมลกษณะเดยวกนใหอยในกลมเดยวกน และแบงเปนหมวดๆ จากนนจงสรปใหนกเรยนเขาใจวา ทนกเรยนชวยกนตอบมาทงหมดเปนลกษณะเดนของทวปอเมรกาเหนอ ๘. นกเรยนดวดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปอเมรกาเหนอ และรวมกนสรปความรทไดจากการดวดทศน๑ ๑. นกเรยนจบค แลวแจกแผนทปฏบตการ ๑ แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปอเมรกาเหนอ แลวใหนกเรยนชวยกนแบงเขตประเทศของทวปอเมรกาเหนอ พรอมทงระบายสใหสวยงาม ๒. ครและนกเรยนทบทวนความรเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาเหนอ โดย

ชวโมงท ๑

ชวโมงท ๒

๔

๖๖

ใชแผนททวปอเมรกาเหนอประกอบการอธบาย และใหนกเรยนท าใบงานท ๖.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาเหนอ ๓. ครและนกเรยน สนทนาเกยวกบลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ โดยใชแผนทแสดงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอประกอบการสนทนา และใหนกเรยนออกมาชแผนทแลวบอกลกษณะภมประเทศทเดนๆ ๔. นกเรยนแบงกลมออกเปนกลมๆ ละ ๔ คน แลวแจกแผนทปฏบตการ ๒ แสดงลกษณะภมประเทศ พรอมทงระบาย สใหสวยงาม และใหชวยกนท าใบงานท ๖.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ ๑. ครน าภาพคนเลน สกน าแขง ความเสยหายจากพายเฮอรเคน หรอพายทอร๑นาโด มาใหนกเรยนดแลวตงค าถามเปนการกระตนการเรยนรของนกเรยน เชน ชอภาพอะไร จากภาพเกดเหตการณ๑อะไรขน และเกดมาจากสาเหตใด สงผลกระทบตอการด าเนนชวตของมนษย๑และสงมชวตอยางไร นกเรยนชวยกนสรปถงอทธพลของภมอากาศตอการด าเนนชวตของมนษย๑ ๒. นกเรยนแบงกลมออกเปน ๕ กลม เพอศกษาลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาเหนอ ดงน กลมท ๑ ภมอากาศแบบขวโลก กลมท ๒ ภมอากาศแบบเขตหนาว กลมท ๓ ภมอากาศแบบอบอน กลมท ๔ ภมอากาศแบบแหง กลมท ๕ ภมอากาศแบบทสง ๓. สมาชกแตละคนในกลม เลารายละเอยดของเรองทกลมตนไปศกษาใหสมาชกในกลมฟง โดยถายทอดความรทตนไดไปศกษามา และซกถามขอสงสยใหสมาชกในกลมทกคนมความเขาใจตรงกน ๔. ตวแทนของแตละกลมน าเสนอผลงานของกลมตนใหเพอนฟง และเปดโอกา สใหมการซกถามขอสงสย โดยครชวยอธบายความรเพมเตม และชแจงในกรณทขอมลผดพลาด ๕. ครอธบายสรปถงลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมของทวปอเมรกาเหนอและรวมกนอภปรายถงอทธพลของสภาพภมอากาศตอการด าเนนชวตของประชากรในทวปอเมรกาเหนอ โดยเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนใหมากทสด ๖. นกเรยนแตละกลมท าแผนทปฏบตการ ๓ แสดงลกษณะภมอากาศ ของทวปอเมรกาเหนอ

ชวโมงท ๓

๖๗

พรอมทงระบายสใหสวยงาม ๗. นกเรยนกลมเดมชวยกนท าใบงานท ๖.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ของทวปอเมรกาเหนอ ๑. นกเรยนอภปรายเกยวกบลกษณะทางดานประชากรของทวปอเมรกาเหนอ โดยใหนกเรยนไปสบคนขอมลเกยวกบจ านวนประชากร และการกระจายตวของประชากร แลวมา สนทนาแลกเปลยนความรระหวางกนในชนเรยน ๒. ครและนกเรยนวเคราะห๑ถงวถการด าเนนชวตของประชากร ลกษณะทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอ โดยใชแผนททวปอเมรกาเหนอและ สถตประชากรโลกประกอบการสนทนา ๓. นกเรยนท าใบงานท ๖.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาเหนอ และใบงานท ๖.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอ ๔. ครและนกเรยนชวยกนสรปความรเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ และพชพรรณธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ลกษณะทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอ ๕. ครแนะน าแหลงเรยนรเพมเตมเกยวกบทวปอเมรกาเหนอ โดยการสบคนขอมลทางอนเทอร๑เนต ๑. แผนทโลก แสดงทวปและประเทศตางๆ และแผนททวปอเมรกาเหนอ แสดงลกษณะภมประเทศ และภมอากาศ ๒. แผนทปฏบตการทวปอเมรกาเหนอ ๓. ตาราง สถตประชากรโลก ค.ศ. ๒๐๐๓ ๔. วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปอเมรกาเหนอ ๕. ภาพประกอบ เชน ใบเมเปล เทพ สนตภาพ เปนตน ๖. ใบงานท ๖.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาเหนอ ๗. ใบงานท ๖.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ ๘. ใบงานท ๖.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาเหนอ ๙. ใบงานท ๖.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาเหนอ ๑๐. ใบงานท ๖.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง

ชวโมงท ๔

๕

๖๘

ของทวปอเมรกาเหนอ ๑๑. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๑๒. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.thai.net/duangden/2-North American. รวบรวมเรองราวเกยวกบภมประเทศ ภมอากาศ ลกษณะเศรษฐกจ สงคม การเมองการปกครอง และวฒนธรรมของทวปอเมรกาเหนอ http://www.mfa.go.th/web/478. ขอมลเกยวกบประเทศตางๆ ในทวปอเมรกาเหนอ http://www.thai.net/lokkongrao/northamerica1. รวบรวมความรเกยวกบโลกของเรา มเรองราวเกยวกบทวปตางๆ ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๖

๖๙

แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปอเมรกาเหนอ ใหนกเรยนน าหมายเลขในแผนท มาเตมลงในชองวางหนาชอตอไปนใหถกตอง และสมพนธกน พรอมทงระบายสใหสวยงาม ๑. ............... เฮต ๙. ............... อะแล สกา ๑๗. ............... เอลซลวาดอร๑ ๒. ............... เบลซ ๑๐. ............... นการากว ๑๘. ............... สหรฐอเมรกา ๓. ............... ควบา ๑๑. ............... อาวฮด สน ๑๙. ............... ทะเลแครบเบยน ๔. ............... เมกซโก ๑๒................ กวเตมาลา ๒๐. ............... มหาสมทรแปซฟก ๕. ............... แคนาดา ๑๓. ............... คอ สตารกา ๒๑. ............... มหาสมทรอาร๑กตก ๖. ............... ปานามา ๑๔. ............... อาวเมกซโก ๒๒. ............... มหาสมทรแอตแลนตก ๗. ............... ฮอนดร ส ๑๕. ............... ชองแคบเบรง ๘. ............... โดมนกน ๑๖. ............... ชองแคบเดว ส

แผนทปฏบตการทวปอเมรกาเหนอ ๑

ทวปอเมรกาใต

น

๑๐๐๐ ตะวนตก

๕๐๐

๓๐๐

๖๐๐

๔๐๐

๒๐๐

๗๐๐ ๘๐๐ ๑๐๐๐ ๑๓๐๐

๕๐๐

๗๐

แสดงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ ใหนกเรยนแบงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ พรอมทงระบายสใหสวยงาม

แผนทปฏบตการทวปอเมรกาเหนอ ๒

ทวปอเมรกาใต

น

๕๐๐

๓๐๐

๖๐๐

๔๐๐

๒๐๐

๑๐๐๐ ตะวนตก

๑๓๐๐ ๑๐๐๐ ๘๐๐ ๗๐๐

๗๑

คนเลนสก สงแวดลอมเปนพษ ความเสยหายจากพายทอร๑นาโด

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๖

กวางมส

๗๒

เรอง ภมหลงทางประวตศาสตรของทวปอเมรกาเหนอ ใหนกเรยนเตมค าหรอขอความลงในชองวางใหไดใจความทถกตองและสมบรณ

๑. "โลกใหม" เปนชอเรยกทวปอเมรกาเหนอ เพราะ .......................................... ........................................ ผส ารวจพบทวปนคนแรก คอ ................................................................................................................ ๒. อเมรกนอนเดยนหรออนเดยน คอ ................................................................................ .......................... แบงออกเปน ๓ เผาใหญ ไดแก เผามายา อาศยอยในบรเวณ ............................................................................. ....................................... เผาแอซแทค อาศยอยในบรเวณ ..................................................... ........................................................ เผาอนคา อาศยอยในบรเวณ .............................................................................. ..................................... ๓. ประเทศ สหรฐอเมรกาเคยตกเปนเมองขนของประเทศ ............................ ไดรบเอกราชเมอ .......... ....... ๔. สงครามกลางเมอง เปนการสรบของ ..................................................................................................... สงผลให ................................................................................................................................................. ๕. หลงจาก สงครามโลกครงท ๑ และ ๒ สนสดลง สงผลใหประเทศสหรฐอเมรกาพฒนาตนเองเปน

มหาอ านาจโลก โดย ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................

เมอนกเรยนศกษาขอความตอไปนแลวจะมพฤตกรรมดงน มความรความเขาใจเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาเหนอ

ทวปอเมรกาเหนอเปนทวปใหม คนพบใน สมยการส ารวจนานน าเมอปลายครสต๑ศตวรรษท ๑๕-๑๖ ชาวพนเมองดงเดม คอ ชาวอเมรกนอนเดยนหรออนเดยน มเชอ สายมองโกลอยด๑ ประกอบไปดวย ๓ เผา คอ เผาแอซแทค อนคา และมายา ชาว สเปนและโปรตเกส เปนชาวผวขาวพวกแรกทอพยพเขามา ภายหลงจากทคร สโตเฟอร๑ โคลมบ ส เดนทางมาพบทวปอเมรกาเหนอแลว ในตอนปลายครสต๑ศตวรรษท ๑๘ ไดมชนผวขาวจากทวปยโรปอพยพเขามา เชน ชาวฮอลนดา ร สเซย จนถงในปจจบนกยงมเชอสายตางๆ จากทวปแอฟรกา และเอเชย เขามาในรปแบบผใชแรงงานเปนจ านวนมาก

๖.๑

๗๓

เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอ ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

ตอนท ๑

๑. เขตเทอกเขา สงทางภาคตะวนตก ........................................................................ ........................................................................

๓. เขตหนเกาภาคตะวนออก ...... ................ ....................................................................... ........................................................................

๒. เขตทราบภาคกลาง...... ............ ....................................................... ......................................................

จากการส ารวจลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอสามารถแบงออกเปนเขตใหญๆ ได ๓ เขต ดงน

น

๕๐

๓๐

๑๐๐ ตะวนตก

๖๐

๔๐

๒๐

๗๐ ๘๐ ๑๐๐ ๑๓๐

๖.๒

๗๔

ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพตอไปน ตงชอภาพและอธบายลกษณะภมประเทศทปรากฏ ในภาพมาพอสงเขป ชอภาพ .................................................................................... อยในประเทศ .......................................................................... ลกษณะภมประเทศทปรากฏ ................................................... ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................ ................................................................................................ ชอภาพ .................................................................................... อยในประเทศ .......................................................................... ลกษณะภมประเทศทปรากฏ ................................................... ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................ ................................................................................................ ชอภาพ .................................................................................... อยในประเทศ .......................................................................... ลกษณะภมประเทศทปรากฏ ................................................... ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................. .................................................................................................

ตอนท ๒

๗๕

เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาเหนอ

ค าชแจง ใหนกเรยนบอกเขตภมอากาศทเปนลกษณะเดนของทวปอเมรกาเหนอมา กลมละ ๓ เขต

เขตภมอากาศ ลกษณะภมอากาศ ลกษณะพชพรรณธรรมชาต สถานทพบ

ภมอากาศแบบขวโลก

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

ตอนท ๑

ภมอากาศเขตแบบหนาว

ภมอากาศแบบชนภาคพนสมทรชายฝงตะวนออก

ภมอากาศแบบเมดเตอรเรเนยน

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

ภมอากาศแบบทงหญาสะวนนา

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

ภมอากาศแบบกงทะเลทรายเขตรอน

...................................

...................................

...................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

..........................................

..........................................

..........................................

๖.๓

๗๖

ค าชแจง ใหนกเรยนศกษากรณศกษาตอไปนแลวตอบค าถาม ใหนกเรยนชวยโจน สในการศกษาและรวบรวมขอมลของทวปอเมรกาเหนอมาพอสงเขป แลวชวยโจนสตดสนใจวาเขาควรจะเดนทางไปทใด และชวงเวลาไหนจงจะเหมาะสม .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

โจน สนกธรกจหนมวย ๓๕ ป เปนผทชนชอบการทองเทยวผจญภยในตางแดนเปนชวตจตใจ โจนส เปนคนททมเทใหกบการท างานอยางหนก และในทกปโจนส จะใหก าไรชวตกบตวเอง โดยเขาจะตองเดนทางไปทองเทยวตางประเทศปละ ๑ ครง เปนเวลาครงละ ๓๐ วน โจน ส เปนนกวางแผนตวยง เพราะฉะนนในการเดนทางทองเทยวแตละครง เขาจะศกษาสถานททเขาจะไปเปนอยางด ปนเขาวางแผนไววาจะเดนทางไปยงทวปอเมรกาเหนอ ดงนน เขาจะตองศกษา สภาพภมประเทศ ภมอากาศ สถานททองเทยวส าคญเพอวางแผนการเดนทางทองเทยว

โจนส ...หนมนกเดนทาง

๗๗

เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาเหนอ

ค าชแจง ใหนกเรยนหาภาพลกษณะทางเศรษฐกจทส าคญของประชากรในทวป อเมรกาเหนอ มากลมละ ๓ อาชพ บอกแหลงผลตทส าคญ พรอมทงวเคราะห ถงปจจยทสงเสรมใหอาชพเหลานนมความส าคญตอระบบเศรษฐกจ

การเพาะปลก ....................................................................... .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. อตสาหกรรม ....................................................................... .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. การบรการและพาณชยกรรม .................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. ..............................................................................................

ตอนท ๑

๖.๔

๗๘

ค าชแจง ใหนกเรยนเปรยบเทยบวถการด าเนนชวตของประชากรในทวปอเมรกาเหนอ และอเมรกากลาง

วถชวตของประชากรในทวปอเมรกาเหนอ .............................. ................................................................................................. .................................................................................................. ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... วถชวตของประชากรในทวปอเมรกาเหนอ วถชวตของประชากรในทวปอเมรกากลาง............................... ................................................................................................. .................................................................................................. ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... วถชวตของประชากรในทวปอเมรกากลาง

ตอนท ๒

ทวปอเมรกาเหนอเปนทวปแหงความแตกตางทงในดานลกษณะภมประเทศ การด าเนนชวต ความเปนอย ความแตกตางทางดานเศรษฐกจ จากขอความขางตนใหนกเรยนบอกความแตกตางของวถชวตของประชากรในทวปอเมรกาเหนอและอเมรกากลาง โดยบอกเปนขอๆ มาพอสงเขป

๗๙

เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม

และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอ

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง ๑. ทวปอเมรกาเหนอมประชากรประมาณเทาไร ประเทศใดมประชากรมากท สดและนอยทสด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. การตงถนฐานและการกระจายตวของประชากรมลกษณะอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ทวปอเมรกาเหนอเปนทวปทมประชากรจากหลายเชอชาตอาศยอย เปนเพราะเหตใด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๔. ทวปอเมรกาเหนอประกอบดวยประชากรหลากหลายเชอชาต โดยมเชอชาตใหญๆ ไดแกเชอชาต

ใดบาง ยกตวอยางมา ๓ เชอชาต ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ค าชแจง ใหนกเรยนบอกลกษณะทางการเมองการปกครองของทวปอเมรกาเหนอมา พอสงเขป ๑. การเมองการปกครองในประเทศกลมแองโกล-อเมรกา มลกษณะอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. การเมองการปกครองในทวปอเมรกากลาง มลกษณะอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท ๑

ตอนท ๒

๖.๕

๘๐

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๓ ภมภาคของโลก

เรอง ทวปอเมรกาใต ๔ ชวโมง ทวปอเมรกาใตเปนดนแดนทตอเนองมาจากทวปอเมรกาเหนอ มพนทกวางใหญทางตอนบนแลวคอยๆ เรยวแคบลงมาทางตอนใต มประชากรประมาณ ๓๕๐ ลานคน พนท สวนใหญของทวปตงอยในเขตรอน สภาพภมประเทศสวนใหญเปนปาทบและเขาสงชน จงท าใหการพฒนาประเทศเปนไปไดชา ประกอบกบความไมมนคงทางการเมอง เนองจากมการปฏวตรฐประหารกนบอยครง จง สงผลท าใหการลงทนพฒนาในดานตางๆ กระท าไดอยางจ ากด

๑. อธบายเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใตได ๒. จ าแนกลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของทวปอเมรกาใตได ๓. วเคราะห๑ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใตได ๑. ภมหลงทางดานประวตศาสตร๑ ๒. ลกษณะทางกายภาพ ๒.๑ ท าเลทตงและขนาด ๒.๒ อาณาเขต ๓. ลกษณะภมประเทศ ๔. ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ๕. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕.๑ ทรพยากรธรรมชาต ๕.๒ สงแวดลอม ๖. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง ๖.๑ ลกษณะทางดานเศรษฐกจ ๖.๒ ลกษณะทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรม

๑

๒

๓

๗

๘๑

๖.๓ ลกษณะทางดานการเมองการปกครอง ๑. ครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๒. นกเรยนดภาพ สถานทส าคญ เชน อาวรโอเดจาเนโร ในประเทศบราซล ทมฟตบอลบราซล การเตนร าของชาวบราซล เปนตน แลวรวมกน สนทนาเกยวกบภาพ และสรปใหนกเรยนเขาใจวาภาพทใหนกเรยนดแตละภาพนนเปนลกษณะเดนๆ ของทวปอเมรกาใต ๓. นกเรยนดแผนทโลกแสดงประเทศและทวปตางๆ แลวใหตวแทนนกเรยนออกมาชวา ทวป อเมรกาใตอยบรเวณใด จากนนครและนกเรยนชวยกนเปรยบเทยบขนาดของทวปอเมรกาใตกบทวปอนๆ ๔. ครและนกเรยน สนทนาเกยวกบท าเลทตง อาณาเขตของทวปอเมรกาใต โดยใชแผนทโลกแสดงชอประเทศและทวป แลวใหนกเรยนออกมาชชอประเทศตางๆ ของทวปอเมรกาใตพรอมทงอานใหเพอนฟง ๕. นกเรยนเลนเกม "เพราะเราคกน" โดยแบงนกเรยนออกเปน ๕ กลมเทาๆ กน ครเตรยมบตรค า ๒ ชด ชดท ๑ ส าหรบคร เปนบตรค าชอประเทศ เมองหลวง สถานทส าคญ บคคลส าคญของประเทศในทวปอเมรกาใต จ านวน ๒๐ ชอ ชดท ๒ ส าหรบนกเรยน เปนบตรค าทคละกนทงชอประเทศ เมองหลวง สถานทส าคญของประเทศตางๆ ในโลกประมาณ ๒๐ ชอ กตกาในการเลนเกม ครแจกบตรค าชดท ๒ และตารางบนทกคะแนน "ฉนคเธอ" ใหสมาชกในกลมแบงหนาทกนดงน สมาชกคนท ๑ จดบนทกลงในตารางบนทกคะแนน "ฉนคเธอ" สมาชกคนท ๒ ท าหนาทยกบตรและอานค าตอบ สมาชกคนอนๆ ชวยกนตอบ คะแนนในแตละขอไมเทากน โดยครจะเขยนบตรคะแนนใสลงในกลองคะแนน ตวแทนนกเรยนออกมาหยบบตรคะแนนขอละ ๑ คน และอานคะแนนใหสมาชกทกกลมเขาใจตรงกน โดยสมาชกในกลมทท าหนาทบนทกคะแนน จะตองจดบนทกคะแนนลงในตาราง ครหยบบตรค าชดท ๑ อานใหนกเรยนฟงดงๆ สมาชกแตละกลมชวยกนคด สมาชกทท าหนาทอานค าตอบ จะตองยกบตรค าทคกบของครขนมาแลวอานค าตอบใหเพอนฟง และเขยนค าตอบลงในตาราง "ฉนคเธอ"

ชวโมงท ๑ - ๒

๔

๘๒

กลมใดตอบถกเปนกลมแรกจะไดคะแนนเทากบบตรคะแนน กลมทตอบถกอนดบตอมาคะแนนจะลดลงครงละ ๑ คะแนน รวมคะแนน กลมทไดคะแนนมากทสดเปนผชนะ

ตาราง "ฉนคเธอ" กลมท ๑

ชอประเทศ เมองหลวง/เมองส าคญ/สถานท/บคคล/ประเพณวฒนธรรม คะแนน

คะแนนเตม คะแนนทได

ตวอยางเชน ๑. เปร ลมา ๕ ๕ ๒. บราซล โรนลโด ๓ ๑ รวมคะแนน ๘ ๖

ตวอยางการแขงขน - ตวแทนกลมท ๑ หยบบตรคะแนน ได ๕ คะแนน - ครหยบบตรค า "ลมา" อานใหนกเรยนฟงดงๆ - กลมท ๑ หยบบตรค า "เปร" และอานค าตอบใหเพอนฟงดงๆ จากนนบนทกคะแนน ๕ คะแนนลงในตาราง - ตวแทนกลมท ๒ หยบบตรคะแนนได ๓ คะแนน - ครหยบบตรค า "บราซล" อานใหนกเรยนฟงดงๆ - กลมท ๑ หยบบตรค า "โรนลโด" และอานค าตอบใหเพอนฟงดงๆ จากนนบนทกคะแนน ๓ คะแนนลงในตาราง ๖. ครตงประเดนค าถาม "เมอพดถงทวปอเมรกาใต นกเรยนนกถงอะไรบาง ใหนกเรยนชวยกนตอบ และแสดงความคดเหน จากนนครเขยนค าตอบบนกระดานด า โดยแยกหมวดหมใหชดเจน และชวยกนสรปประเดนส าคญ ๕-๖ ประเดน ซงครยงไมตองสรปสาระส าคญ แตใหนกเรยนตงประเดน เพอใหหาค าตอบหลงจากทดวดทศน๑แลว ๗. นกเรยนรวมกนสรปคะแนนจากการเลนเกม และสรปความรทได ๑. นกเรยนดวดทศน๑สารคดเกยวกบทวปอเมรกาใต และรวมกนสรปความรทไดจากการดวด ทศน๑ ๒. นกเรยนชวยกนอภปรายประเดนค าถามเกยวกบทวปอเมรกาใตทเคยตงประเดนไวในชวโมง ท ๑

ชวโมงท ๓ -๔

๘๓

๓. ครแจกแผนทปฏบตการ ๑ แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปอเมรกาใต โดยใหนกเรยนจบคชวยกนลงชอประเทศ และอาณาเขตของทวปอเมรกาใต พรอมทงระบาย สใหสวยงาม จากนนครคดเลอกแผนททถกตองและสวยทสดเพยง ๑ แผน เพอเกบไวจดปายนเทศในหองเรยน พรอมทง สนทนาเกยวกบอาณาเขตและประเทศของทวปอเมรกาใต ๔. นกเรยนทบทวนความรเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาใต โดยใชแผนททวปอเมรกาใตประกอบการสนทนา และใหนกเรยนท าใบงานท ๗.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาใต ๕. นกเรยนแบงกลมออกเปน ๘ กลมๆ ละเทาๆ กน คละกนตามความสามารถมทงเกง ปานกลาง และออน เพอศกษาเกยวกบทวปอเมรกาใต ในหวขอตอไปน หมายเลข ๑ ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต หมายเลข ๒ ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาใต หมายเลข ๓ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาใต หมายเลข ๔ ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรมและการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใต ใหแตละกลม สงตวแทนออกมาจบหมายเลขเรองทตองไปศกษาท าความเขาใจและมอบหมายใหท าใบงานตามหมายเลขทกลมไดรบ นนคอ กลมทไดหมายเลข ๑ ท าใบงานท ๗.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต กลมทไดหมายเลข ๒ ท าใบงานท ๗.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาใต กลมทไดหมายเลข ๓ ท าใบงานท ๗.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาใต กลมทไดหมายเลข ๔ ท าใบงานท ๗.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใต ๖. ตวแทนแตละกลมออกมาน าเสนอผลงานจากการศกษาคนควาและการท าใบงานรวมกนโดยการแลกเปลยนความคดเหนในสงทไดรบจากการเรยนรซงกนและกน จากนนครสรปความรเพมเตมจากการน าเสนอผลงานของนกเรยน ๗. ครแจกแผนทปฏบตการ ๒ แสดงลกษณะภมประเทศ พรอมทงระบาย สใหสวยงาม จากนนครคดเลอกผลงานของนกเรยนทท าไดถกตองและสวยงามเอาไว เพอเกบไวส าหรบจดปายนเทศของหองเรยน ๘. ครและนกเรยนชวยกนสรปความรเกยวกบทวปอเมรกาใต ในเรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ลกษณะทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใต ๙. ครแนะน าแหลงเรยนรเพมเตมเกยวกบทวปอเมรกาใต โดยการสบคนขอมลจากแหลงเรยนร ทางอนเทอร๑เนต

๘๔

๑. แผนทโลก แสดงทวปและประเทศตางๆ แผนททวปอเมรกาใต แสดงลกษณะภมประเทศ ๒. แผนทปฏบตการทวปอเมรกาใต ๓. วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปอเมรกาใต ๔. ภาพ สถานทส าคญ เชน อาวรโอเดจาเนโร ทมฟตบอลบราซล การเตนร าของบราซล เปนตน ๕. ใบงานท ๗.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาใต ๖. ใบงานท ๗.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต ๗. ใบงานท ๗.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาใต ๘. ใบงานท ๗.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาใต ๙. ใบงานท ๗.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการ ปกครองของทวปอเมรกาใต ๑๐. บตรค าชดท ๑ และ ๒ ส าหรบการเลนเกม "เพราะเราคกน" ๑๑. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๑๒. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.geocities.com/Athens/Crete/4710/samerica. รวบรวมเรองราวเกยวกบทวปอเมรกาใต http://www.mfa.go.th/business/page29. ใหขอมลความเคลอนไหวลาสดของเศรษฐกจทวปอเมรกาใต http://www.thai.net/lokkongrao/southamerica1. รวบรวมขอมลเกยวกบโลกของเรา ใหขอมลเกยวกบทวปตางๆ http://www.school.net.th/library/new/display. รวบรวมเรองราวตางๆ เกยวกบทวปอเมรกาใต ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจปายนเทศ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบประเมนการจดปายนเทศ ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๘๕

แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปอเมรกาใต

ใหนกเรยนเตมชอประเทศและหมเกาะในทวปอเมรกาใตใหถกตองและ สมพนธ กนตามหมายเลขทก าหนดใหในแผนท พรอมทงระบาย ใหสวยงาม ๑. ประเทศ ............................. ๖. ประเทศ ........................ ....... ๑๑ . ประเทศ .................................. ๒. ประเทศ .............................. ๗. ประเทศ ........................... ..... ๑๒. ประเทศ .................................. ๓. ประเทศ ............................. ๘. ประเทศ ............................. .. ๑๓. ประเทศ .................................. ๔. ประเทศ .............................. ๙. ประเทศ .............................. . ๑๔. ประเทศ .................................. ๕. ประเทศ ...............................๑๐. ประเทศ .................................. ๑๕. หมเกาะ ..................................

แผนทปฏบตการทวปอเมรกาใต ๑

น

๒๐๐ ๔๐๐ ๗๐๐ ๘๐๐

๐๐

๒๐๐

๔๐๐

๘๐๐ ๖๐๐ ๔๐๐

๔๐๐

๒๐๐

๐๐

๘๖

แสดงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต

ใหนกเรยนแบงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต พรอมทงระบายสให สวยงาม

แผนทปฏบตการทวปอเมรกาใต ๒

น

๔๐๐ ๗๐๐ ๒๐๐ ๘๐๐

๐๐ ๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๔๐๐ ๔๐๐

๘๐๐ ๖๐๐ ๔๐๐

๘๗

อาวรโอเดจาเนโร ประเทศบราซล ทมฟตบอลบราซล ก ารเตนร าของชาวบราซล

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๗

๘๘

เรอง ภมหลงทางประวตศาสตรของทวปอเมรกาใต

ใหนกเรยนเตมค าหรอขอความลงในชองวางใหไดใจความทถกตองและสมบรณ ๑. นกเดนเรอชาวยโรปทคนพบทวปอเมรกาใต คอ .......................................................................... ๒. อาณาจกรทมเรองราวเกยวของกบทวปอเมรกาใตมากท สด คอ .................................................... โดยมเมอง ...................................................... เปนศนย๑กลางของอาณาจกร ๓. ประเทศตางๆ ในทวปยโรป เชน ........................................................................... ไดเขามาส ารวจ

และยดครองดนแดนในทวปอเมรกาใต เพอเปนอาณานคมของประเทศนน และไดผลประโยชน๑จาก ดนแดนในทวปอเมรกาใตเปนระยะเวลาหลายรอยป

๔. ใน ค.ศ. ๑๗๑๘ ประเทศอาร๑เจนตนาและชล ไดรบการปลดปลอยใหเปนอสระจากทวปยโรป โดยม ผน า คอ ..................................................................................................... และตอมาประเทศตางๆ ก ไดรบการปลดปลอยจากอาณานคมของทวปยโรป

๕. สงครามเกาะฟอล๑กแลนด๑ เปนสงครามระหวางประเทศอาร๑เจนตนากบองกฤษ สาเหตเกดจาก ........... ................................................................................................................................................................ ผลจาก สงคราม .......................................................................................................................................

เมอนกเรยนศกษาขอความตอไปนแลวจะมพฤตกรรมดงน มความรความเขาใจเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาใต

ทวปอเมรกาใตเปนดนแดนทตอเนองมาจากทวปอเมรกาเหนอ เรองราวของทวปอเมรกาใตในอดตมความสมพนธ๑อยางใกลชดกบอนเดยนแดง ในอาณาจกรอนคาซงเปนชนพนเมองเดม ความมงคงของอาณาจกรอนคาไดกลายเปนแรงจงใจใหนกผจญภยชาวยโรป โดยเฉพาะประเทศสเปนโปรตเกส พยายามจะขยายอทธพลเขามาครอบครอง น าไปสสงครามระหวางอาณาจกรอนคากบทวปยโรป ตอมาอาณาจกร อนคาเปนฝายแพสงคราม ท าใหดนแดนทวปอเมรกาใตตกเปนของประเทศโปรตเกส ฝรงเศ ส และองกฤษ ภายหลงสงครามโลกครงท ๒ บรรดาอาณานคมตางๆ ไดรบอ สรภาพ แต สถานการณ๑ทางการเมองภายหลงไดรบอธปไตยกยงไมสงบราบรนนก

๗.๑

๘๙

เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาใต ค าชแจง ใหนกเรยนเตมค าลงในชองวางตอไปนใหถกตอง

ตอนท ๒

๑. เขตท สงกายอานา ............................. ................................................................ .................................................................

๒. เขตลมน าแอมะซอนและท สงบราซล ................................................................ .................................................................

๓. เขตเทอกเขาแอนด ส .......................... ................................................................ .................................................................

๔. เขตลมน าภาคใต................ ............... ................................................................ .................................................................

น

๒๐๐ ๔๐๐ ๗๐๐ ๘๐๐

๐๐ ๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๔๐๐ ๔๐๐

๘๐๐ ๖๐๐ ๔๐๐

๗.๒

๙๐

ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพตอไปน ตงชอภาพและอธบายลกษณะภมประเทศทปรากฏ

ในภาพมาพอสงเขป ชอภาพ ....................................................................................

อยในประเทศ .......................................................................... ลกษณะภมประเทศทปรากฏ ................................................... .................................................................................................

................................................................................................. ................................................................................................. .................................................................................................

ชอภาพ ..................................................................................... อยในประเทศ ........................................................................... ลกษณะภมประเทศทปรากฏ .................................................... ...................................................................................................

................................................................................................... ................................................................................................... ...................................................................................................

ชอภาพ ...................................................................................... อยในประเทศ ............................................................................ ลกษณะภมประเทศทปรากฏ ..................................................... ....................................................................................................

.................................................................................................... .................................................................................................... ....................................................................................................

ตอนท ๒

๙๑

เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปอเมรกาใต

ค าชแจง ใหนกเรยนพจารณาขอความทก าหนดให ขอความใดถกตองใหท า เครองหมายถก ลงในชองเครองหมายถกผด ถาไมถกตอง ใหขดเสนใต ขอความทผด และท าเครองหมายผด ลงในชองเครองหมายถกผด พรอมแกไขขอความใหถกตอง

ตอนท ๑

ขอความ แกไขขอความ เครองมอ

ถกผด

๑. พนทของทวปอเมรกาใต สวนใหญอยในเขตภมอากาศแบบ หนาวเยนจด

..........................

๒. พนทสวนใหญของประเทศบราซล มภมอากาศแบบทงหญาสะ

วนนา(Aw)

๓. ทางทศตะวนตกของเทอกเขาแอนดส มภมอากาศแบบทะเลทราย อากาศหนาวเยน (BWk) ๔. เขตภมอากาศแบบอบอน (C) อยในบรเวณประเทศอาร๑เจนตนา และอรกวยทตดกบมหาสมทรแปซฟก

๕. บรเวณพนทปลายแหลมฮอร๑นทางใตของทวป จะมอากาศหนาว เยนตลอดป เนองจากไดรบอทธพลจากขวโลกเหนอ

๖. ปาดบชนทส าคญของโลก คอ ปาแพมพาส ในบรเวณประเทศ บราซล

๗. ปาดบเขตอบอน พบมากบรเวณเทอกเขาแอนด และทสงบราซล

๘. ปาทมไมเนอแขง ใบมขน และมเปลอกหนานนพบมากใน บรเวณประเทศปารากวย

๙. เขตทะเลทรายในทวปอเมรกาใต ใชประโยชน๑ในการเลยงสตว๑ ไดเปนอยางด

๑๐. ปาผลดใบในฤดรอนพบไดทางปลายแหลมฮอร๑นทางตอนใต ของทวป

..........................

..........................

..........................

..........................

..........................

..........................

..........................

..........................

..........................

๗.๓

๙๒

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง ๑. ทวปอเมรกาใตอดมสมบรณ๑ไปดวยทรพยากรปาไม โดยเฉพาะบรเวณลมแมน าแอมะซอนทางตอน

เหนอและตะวนออกของทวป ในปจจบนปรมาณปาไมไดลดจ านวนลง สาเหตเกดจากอะไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. แหลงแรธาตทส าคญของทวปอเมรกาใตอยบรเวณใด และทรพยากรแรธาตทส าคญ ไดแกอะไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ทวปอเมรกาใตม สตว๑ปาทงบนบกและในน าจ านวนมากสตว๑บางชนดดราย บางชนดมลกษณะเฉพาะ ใหนกเรยนยกตวอยางสตว๑ทมลกษณะพเศษเหลานในทวปอเมรกาใตมา ๓ ชนด พรอมทงบอกแหลงทพบ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

๙๓

เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาใต

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

ค าชแจง ใหนกเรยนดภาพแลวอธบายถงกจกรรมทางเศรษฐกจทปรากฏในภาพ

ชอภาพ .................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ..............................................................................

ตอนท ๑

๑. ลกษณะทางเศรษฐกจของทวปอเมรกาใตมพนฐานการพฒนามาจากกจกรรมทางเศรษฐกจประเภทใด ........................................................................... ........................................................................... ...........................................................................

๒. การเพาะปลกในทวปอเมรกาใต มลกษณะอยางไร ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ...........................................................................

๓. การท าอต สาหกรรมของทวปอเมรกาใต มลกษณะอยางไร. ...................................................................................................................................................... ........................................................................... ...........................................................................

ตอนท ๒

๗.๔

๙๔

เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใต

ค าชแจง ใหนกเรยนวงกลมค าตอบทถกตองทสด

ตอนท ๒

๑. (โคลอมเบย , บราซล, อาร๑เจนตนา) คอประเทศทมประชากรมากทสดในทวปอเมรกาใต ๒. เมอง (บวโนสไอเรส , ลมา, เซาเปาโล) ในประเทศบราซล เปนเมองทมประชากรมากทสดของทวป ๓. หลงจากศตวรรษท ๑๗ ชาวยโรปไดน าทา สชาว (เอเชย, แอฟรกน, อนเดยน) เขามาสทวปอเมรกา

ใต เพอใชแรงงานในการปลกออย ๔. ประชากร สายเลอดผสมระหวางชนพนเมองอนเดยนกบชาวยโรป เรยกวา (เมสตโซ, มแลตโต,

แซมโบ) ๕. ในประเทศปารากวยยงคงมการใชภาษา (ฮนด , สเปน, กวราน) อนเปนภาษาดงเดมของตน ๖. ประเทศ สวนใหญในทวปอเมรกาใตใชภาษา (สเปน, โปรตเกส , องกฤษ) เปนภาษาราชการ ๗. ประเทศ (อรกวย , ปารากวย, เอกวาดอร๑) มประชากรหนาแนนทสดในทวปอเมรกาใต ๘. ประชากร สายเลอดผสมระหวางชนพนเมองอนเดยนกบชาวแอฟรกน เรยกวา (เมสตโซ, มแลต

โต, แซมโบ) ๙. ประเทศบราซลเคยตกเปนอาณานคมของประเทศ ( สเปน, องกฤษ, โปรตเกส ) ๑๐. การตงถนฐานในยคเรมแรกของชนพนเมองในทวปอเมรกาใตนนจะอยบรเวณเทอกเขา (แอนด ,

รอกก, อปปาเลเชยน)

๗.๕

๙๕

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง ๑. ทวปอเมรกาใตมประชากรประมาณเทาไร ประเทศใดมประชากรมากท สดและนอยทสด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. ประชากร สวนใหญในทวปอเมรกาใต มการตงถนฐานอยบรเวณใดของทวป ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ทวปอเมรกาใตจะมประชากรหลายเชอชาตอาศยอยปะปนกน ทงเผาอนเดยนแดงซงเปนชาวพนเมอง

ดงเดมกบพวกทอพยพจากทวปอนๆ ท าใหการอยรวมกนของประชากรมลกษณะอยางไร อธบาย พรอมยกตวอยางประกอบ

................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๔. วถชวตของประชากรในทวปอเมรกาใต จะมความแตกตางกนระหวางประชากรในเมองกบประชากร ในชนบท จงอธบายวถการด าเนนชวตของประชากร ๒ กลมนมาพอสงเขป ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๕. ใหนกเรยนดภาพตอไปนแลวอธบายถงวถชวต ความเปนอยของประชากรกลมนมาพอ สงเขป

ชอภาพ ............................................................................................. ..........................................................................................................

.......................................................................................................... .......................................................................................................... ..........................................................................................................

ตอนท ๒

๙๖

ค าชแจง ใหนกเรยนบอกลกษณะการเมองการปกครองของทวปอเมรกาใตตอไปน ๑. การเมองการปกครองของทวปอเมรกาใตไดรบอทธพลมาจากทใด เพราะเหตใด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................๒. เพราะเหตใดการปกครองระบอบประชาธปไตยในทวปอเมรกาใตจงไมมนคง มการปฏวตรฐประหาร เกดขนบอยครง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ใหนกเรยนหาภาพเหตการณ๑ทางการเมองในอดตหรอในปจจบนของประเทศตางๆ ในทวปอเมรกาใต พรอมทงเขยนบรรยายเหตการณ๑ทางการเมองทปรากฏในภาพ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอนท ๓

๙๗

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๓ ภมภาคของโลก

เรอง ทวปแอฟรกา ๒ ชวโมง ทวปแอฟรกาเปนทวปทมขนาดใหญ มเนอทประมาณ ๓๐ ลานตารางกโลเมตร หรอประมาณรอยละ ๒๐ ของพนแผนดนของโลก ประกอบดวยประเทศตางๆ มากกวา ๕๐ ประเทศ เปนทวปทไดชอวาเปนทวปมดหรอกาฬทวป เพราะเปนทวปทคอนขางกนดารและลาหลง ประชากร สวนใหญขาดการศกษา และยงยดตดกบความเชอและวฒนธรรมดงเดม สขภาพอนามยไมด ท าใหเกดภาวะทพโภชนาการ นอกจากนยงขาดแคลนเงนทน สงผลใหการพฒนาประเทศท าไดยากล าบาก ๑. อธบายเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ ลกษณะทางกายภาพ ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกาได ๒. จ าแนกลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของทวปแอฟรกาได ๓. วเคราะห๑ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปแอฟรกาได ๑. ภมหลงทางประวตศาสตร๑ ๒. ลกษณะทางกายภาพ ๒.๑ ท าเลทตงและขนาด ๒.๒ อาณาเขต ๓. ลกษณะภมประเทศ ๔. ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาต ๕. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕.๑ ทรพยากรธรรมชาต ๕.๒ สงแวดลอม ๖. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครอง ๖.๑ ลกษณะทางดานเศรษฐกจ ๖.๒ ลกษณะทางดานประชากร สงคม และวฒนธรรม

๑

๒

๓

๘

๙๘

๖.๓ ลกษณะทางดานการเมองการปกครอง

ใชเทคนคการสอนวฏจกรการเรยนร (๔ MAT) เรมตนดวยครแจงจดประสงค๑การเรยนร ๑. นกเรยนท าความรจกกบทวปแอฟรกา โดยใชแผนทโลกแสดงประเทศและทวป และใชแผนททวปแอฟรกาแสดงชอประเทศและอาณาเขตประกอบการอธบาย แลวใหนกเรยนออกมาชชอประเทศตางๆ จากนนครแจกแผนทปฏบตการทวปแอฟรกา ๑ แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศ ใหนกเรยนลงชอประเทศ อาณาเขตและระบายสใหสวยงาม และแผนทปฏบตการ ๒ แสดงลกษณะภมประเทศ พรอมทงระบายสใหสวยงาม แลวใหนกเรยนสมมตวาตนเองเปนนกทองเทยว ตองการจะเดนทางไปทองเทยวยงดนแดนทวปแอฟรกาในชวงปดเทอม ใหนกเรยนตดสนใจวาจะไปภมภาคใดของทวป เพราะเหตใด ๒. นกเรยนแตละคนแสดงความคดเหนวาท าไมตนจงตองการเดนทางทองเทยวไปยงภมภาคตางๆ เหลานน โดยใหชวยกนเขยนแผนผงความคดบนกระดานด า จากนนครและนกเรยนรวมกนอภปรายถงวธการเดนทางไปยงดนแดนตางๆ ในทวปแอฟรกา วามความสะดวกหรอมอปสรรคอยางไร เพราะเหตใด โดยใชแผนททวปแอฟรกาประกอบการอภปราย ๓. นกเรยนดภาพ วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปแอฟรกา แลวใหนกเรยนวาดภาพความประทบใจในภาพใดภาพหนง หรอหลายภาพพรอมกบเขยนค าบรรยายใตภาพ เชน ควรตงชอภาพวาอะไร ลกษณะภมประเทศแบบนอยในภมภาคใดของทวปแอฟรกาและนาจะมภมอากาศแบบใด จดเดนของภาพคออะไร ใหขอคดอะไรบาง ในกรณทนกเรยนถนดในการเขยนบรรยายหรอแตงบทประพนธ๑ กใหเขยนเรยงความหรอแตงบทประพนธ๑สนๆ ถงความประทบใจ แลวสรปประเดน เชน มความประทบใจเกยวกบอะไร เรองราวทเปนจดเดนหรอมความส าคญเปนเอกลกษณ๑ของทวปแอฟรกา ๔. นกเรยนรวมกลมกน ๕ กลม ศกษาหาความรเพมเตมจากหนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ม.๓ และแหลงความรตางๆ โดยแบงกลมศกษาตามความ สนใจในหวขอตอไปน ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปแอฟรกา ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปแอฟรกา สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปแอฟรกา

๔

ชวโมงท ๑ -๒

๙๙

ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรมและการเมองการปกครองของทวปแอฟรกา ๕. น าความรทไดศกษาเพมเตมมาเปนพนฐานในการท าใบงานกลมละ ๑ ใบงาน ดงน ใบงานท ๘.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปแอฟรกา ใบงานท ๘.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา ใบงานท ๘.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปแอฟรกา ใบงานท ๘.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปแอฟรกา ใบงานท ๘.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปแอฟรกา นกเรยนแตละกลมท าใบงานท ๘.๖ เรอง การเดนทางของกงกบเก๐ ๖. นกเรยนแตละกลมน าผลงานของตนจากใบงาน มา สรางสรรค๑งานของตนในรปแบบทหลากหลายตามความถนดหรอความสนใจ เชน สมดภาพ ภาพวาด นทาน บทกว และบทละคร เพอกระตนและสงเสรมใหนกเรยนเกดความคดรวบยอด ๗. นกเรยนแตกลมตรวจ สอบผลงานของตนเองและปรบปรงตามความเหมาะสม แลวน ามาแลกเปลยนเรยนรระหวางกน โดยการน าเสนอผลงานตอชนเรยนดวยวธการทหลากหลาย ๘. นกเรยนแตละกลมน าผลงานมาจดปายนเทศในหองเรยน แลวใหประเมนผลงานของกลมตนเองและกลมเพอน จากนนครและนกเรยนรวมกนสรปประเดนส าคญจากการจดปายนเทศ

แผนผงการจดการเรยนรตามแนววฏจกรการเรยนร (๔ MAT) เรอง ทวปแอฟรกา

๑. นกเรยนศกษาขอมลพนฐานของ ทวปแอฟรกา ท าแผนทปฏบตการ แลวสมมตวาตนเองเปนนกทองเทยวตองการเดนทางไปยง ดนแดนตางๆ

ในทวปแอฟรกา ๒. ครและนกเรยนอภปรายและชวยกนเขยนแผนผงความคด

๓. นกเรยนดภาพ วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบ ทวปแอฟรกาและใหนกเรยนวาดภาพ เขยนเรยงความหรอแตงค าประพนธ๑

๔. นกเรยนรวมกลมกนศกษา หาความรเพมเตมจากหนงสอเรยนและแหลงการเรยนรตางๆ

๕. นกเรยนท าใบงาน

๖. นกเรยนสรางสรรค๑ผลงานในรปแบบทหลากหลาย

๗. นกเรยนตรวจ อบผลงานของตนเองแลวแลกเปลยนเรยนรระหวางกน

๘. จดปายนเทศในหองเรยน

๑๐๐

๑. แผนทโลก แสดงทวปและประเทศตางๆ แผนททวปแอฟรกา แสดงลกษณะภมประเทศ และภมอากาศ ๒. แผนทปฏบตการทวปแอฟรกา ๓. วดทศน๑ หรอสารคดเกยวกบทวปแอฟรกา ๔. ภาพประกอบเกยวกบทวปแอฟรกา ๕. ใบงานท ๘.๑ เรอง ภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปแอฟรกา ๖. ใบงานท ๘.๒ เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา ๗. ใบงานท ๘.๓ เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปแอฟรกา ๘. ใบงานท ๘.๔ เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปแอฟรกา ๙. ใบงานท ๘.๕ เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปแอฟรกา ๑๐. ใบงานท ๘.๖ เรอง การเดนทางของกงกบเก๐ ๑๑. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๑๒. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.school.net.th/library/create-web/10000/history/10000-5403. รวบรวมขอมลตางๆ เกยวกบทวปแอฟรกา http://www.geocities.com/seebird_th/seebirdnature. รวบรวมเรองราวของทวปแอฟรกา ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ตรวจใบงาน ๓. ตรวจปายนเทศ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ๒. ใบงานและแบบประเมนใบงาน ๓. แบบประเมนการจดปายนเทศ ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๑๐๑

แสดงท าเลทตง อาณาเขต และชอประเทศของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนน าหมายเลขในแผนท มาเตมลงในชองวางหนาชอตอไปนใหถกตองและ ส มพนธกน พรอมทงระบายสใหสวยงาม ๑. ............... โมรอกโก ๙. ............... ซดาน ๑๗. ............... แทนซาเนย ๒. ............... แอลจเรย ๑๐. ............... เอธโอเปย ๑๘. ............... องโกลา ๓. ............... ลเบย ๑๑. ............... บร๑กนาฟาโซ ๑๙. ............... แซมเบย ๔. ............... อยปต๑ ๑๒. ............... แกมเบย ๒๐. ............... มาดาก สการ๑ ๕. ............... มอรเตเนย ๑๓. ............... โกตดววร๑ ๒๑. ............... ซมบบเว ๖. ............... มาล ๑๔. ............... แคมเมอรน ๒๒. ............... บอต สวานา ๗. ............... ไนเจอร๑ ๑๕. ............... แอฟรกากลาง ๒๓. ............... นามเบย ๘. ............... ชาด ๑๖. ............... ซาอร๑ ๒๔. ............... แอฟรกาใต

แผนทปฏบตการทวปแอฟรกา ๑

๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๐๐ ๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

น

๑๐๒

แสดงลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนแบงลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา พรอมทงระบายสใหสวยงาม

แผนทปฏบตการทวปแอฟรกา ๒

๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๐๐ ๐๐

๒๐๐ ๒๐๐

๖๐๐ ๔๐๐ ๒๐๐ ๒๐๐ ๐๐

๑๐๓

ภเขาคลมนจาโร ในประเทศแทนซาเนย

เดกอดอยากในทวปแอฟรกา นกพลแกน

ตวอยางภาพประกอบการสอนแผนการจดการเรยนรท ๘

ทะเลสาบวกตอเรย อยทางตะวนออกของทวปแอฟรกา

เพาะปลกบนทสง

๑๐๔

เรอง ภมหลงทางประวตศาสตรของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

๑. "กาฬทวปหรอทวปมด" เปนการขนานนามใหทวปแอฟรกา เปนเพราะเหตใด .................................................................................................................................................................... ๒. ชาวยโรปเขามาส ารวจทวปแอฟรกามจดมงหมายใด .................................................................................................................................................................... ๓. เพราะเหตใดนกวชาการจงเรยกประวตศาสตร๑ของทวปแอฟรกาวา "ยคแหงการแยงกนครอบครองแอฟรกา" .................................................................................................................................................................... ๔. หลง สงครามโลกครงท ๒ ประเทศทตกเปนอาณานคมตางกเรยกรองอสรภาพ ท าใหชาตตะวนตกตอง ทยอยใหเอกราช การเรยกรองเอกราชของประเทศตางๆ ในทวปแอฟรกาเกดมาจากสาเหตใด .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ๕. ทวปแอฟรกายคใหมประเทศตางๆ ลวนไดรบเอกราชเปน สวนใหญ มอธปไตยเปนของตนเอง แตท าไม ทวปแอฟรกาจงยงเปนทวปทยากจน และลาหลงกวาทวปอนๆ ในโลก .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

๘.๑

เมอนกเรยนศกษาขอความตอไปนแลวจะมพฤตกรรมดงน มความรความเขาใจเกยวกบภมหลงทางประวตศาสตร๑ของทวปแอฟรกา

ทวปแอฟรกาไดชอวาเปนทวปมดหรอกาฬทวป ชาวยโรปเรมแรกทเดนทางมายงทวปน เพราะตองการแสวงหาวตถดบ และแรงงานจากคนพนเมอง เพอน าไปเปนทาสตามไรการคาขนาดใหญในโลกใหมหรอทวปอเมรกาเหนอ ความอยากรอยากเหนของนกผจญภยชาวยโรปท าใหมการส ารวจทวปแอฟรกามากขน โดยครงส าคญมนกส ารวจหลายคน เชน มชชนนาร พอคา นกผจญภย เขามาส ารวจในดนแดนน ท าใหประเทศในทวปยโรปตางเขามาครอบครองและยดดนแดนของทวปแอฟรกาไวเปนอาณานคมของตน กอน สงครามโลกครงท ๒ ดนแดนเกอบทกประเทศในทวปแอฟรกาตกเปนอาณานคมของชาตตะวนตก และภายหลงจากสงครามโลกครงท ๒ สนสดลง กระแสชาตนยมไดเกดขนทวไป มการเรยกรองอสรภาพในการปกครองตนเอง ท าใหชาตตะวนตกทยอยปลดปลอยอาณานคมของตนใหเปนเอกราช

๑๐๕

เรอง ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนเตมค าในชองวางตอไปนใหถกตอง

๘.๒

ภาคเหนอ ................................ ................................................. .................................................

ภาคตะวนออก........................... ................................................. .................................................

ภาคใต..................................... ................................................. .................................................

ภาคกลาง ................................ ................................................. .................................................

ภาคตะวนตก............................... ................................................. .................................................

น ๒๐๐

๐๐

๒๐๐

๖๐๐ ๔๐๐ ๒๐๐ ๐๐ ๒๐๐

๐๐

๒๐๐

๒๐๐ ๐๐ ๔๐๐ ๖๐๐

จากการส ารวจสภาพทางภมศาสตร๑ ของทวปแอฟรกา พบวาในแตละภาคของทวปแหงน มลกษณะภมประเทศทส าคญ ดงตอไปน

๑๐๖

เรอง ลกษณะภมอากาศและพชพรรณธรรมชาตของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

๘.๓

ลกษณะภมอากาศสวนใหญของ ทวปแอฟรกามลกษณะอยางไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

การททวปแอฟรกามสภาพ

ภมอากาศทแตกตางกน เกดจากปจจยใด

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

ลกษณะภมอากาศสงผลตอการพฒนาทวปแอฟรกาอยางไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

พชพรรณธรรมชาตสวนใหญของทวปแอฟรกามลกษณะอยางไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

นเชามอาชพเกษตรกร เพาะ-ปลกพชผกผลไมแตไมไดผล นกเรยนคดวาสาเหตมาจากอะไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

๑๐๗

เรอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของทวปแอฟรกา

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

๘.๔

ฐานะทางเศรษฐกจของทวปแอฟรกาขนอยกบสงใด

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

การเพาะปลกเปนอาชพของประชากรสวนใหญ การเพาะปลกในทวปแอฟรกามลกษณะอยางไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

การเลยงสตว๑ในทวปแอฟรกาสวนใหญมการเลยงแบบใด

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

เพราะเหตใดก าลงการผลตอตสาหกรรมของทวปแอฟรกาจงอยในขนต า

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

การคมนาคมเปนปจจยส าคญในการพฒนาเศรษฐกจ การคมนาคมในทวปแอฟรกาสวนใหญเปนอยางไร

.....................................................................

.....................................................................

.....................................................................

๑๐๘

เรอง ลกษณะทางดานประชากร สงคม วฒนธรรม และการเมองการปกครองของทวปแอฟรกา

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

๑. ทวปแอฟรกามประชากรประมาณเทาไร ประเทศใดมประชากรมากท สดและนอยทสด ................................................................................................................................................................ ๒. การตงถนฐานและการกระจายตวมลกษณะอยางไร ................................................................................................................................................................ ๓. ทวปแอฟรกาเปนทวปทมความแตกตางกนทางดานสงคม สามารถแบงออกไดเปน ๓ ประเภท ไดแก ๓.๑ สงคมของพวกทมวฒนธรรมดงเดม มวถการด าเนนชวตอยางไร ................................................................................................................................................................ ๓.๒ สงคมของชาวแอฟรกนทอาศยอยในชนบท มวถการด าเนนชวตอยางไร ................................................................................................................................................................ ๓.๓ สงคมของพวกทไดรบวฒนธรรมตะวนตก มวถการด าเนนชวตอยางไร ................................................................................................................................................................ ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน ๑. รปแบบการเมองการปกครองของทวปแอฟรกาไดรบรปแบบมาจากทใด เพราะเหตใด ................................................................................................................................................................ ๒. แมวาประเทศตางๆ ในทวปแอฟรกาไดรบเอกราชแลว แตกตองประ สบปญหาการขาดความมนคง ทางดานการเมองการปกครอง นกเรยนคดวามาจากสาเหตใด ................................................................................................................................................................

๘.๕

ตอนท ๑

ตอนท ๒

๑๐๙

กงกบเก๐รอคอยวนประกาศปดเทอมใหญ เพราะทกๆ ปคณพอคณแมจะพาไปเทยวตางประเทศ ปดเทอมใหญครงนกงกบเก๐อยากเดนทางไปทองเทยวดนแดนแอฟรกาทงซาฟาร ทองแดนสตว๑ปา เคนยา

แทนซาเนย ทองทงแหงสรรพสตว๑แอฟรกาตะวนออก และเหมอนเชนเคยทงสองไมผดหวง เพราะคณพอคณแมตกลงทจะไปทองดนแดนทงซาฟาร โดยมตตมคคเทศก๑หนมชาวเคนยาเปนผน าเทยวชมอทยานสตว๑ปาทยงใหญทสดของโลก ดนแดนทเตมไปดวยเรองราวของชวตธรรมชาต

เรอง การเดนทางของกงกบเก

ใหนกเรยนอาน "การเดนทางของกงกบเก" แลวตอบค าถามทก าหนดให

รถแลนออกนอกเมองมงหนาไปทางตะวนตก ไปยงเมองมโต วา มบ ซงแปลวา "แมน ายงชม" แวะชมทะเล สาบมนยารา เมองทร าลอวามกพบสงโตนอนบนตนไม นงรถมาเรอยๆ มองเหนแผนดนทมทงหญา สน าตาล สตว๑ปามากมายและเหนพวกชาวมาไซใสชดสด าอยางนกรบ เอาแปงขาวมาแตมเขยนหนาพอกหนา ยนกระโดดแบบเขยงตวขน ซงชาวมาไซจะปลกกระทอมท าดวยดนและมลสตว๑

กงสงสยวาพวกมาไซนคอใคร จงถามตตมคคเทศก๑หนม ตตตอบวา..................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... รถแลนมาเรอยๆ ถงทราบเซเรนเกต มองเหนภาพมหศจรรย๑ปรากฏ

แกสายตา มนเปนทงหญาทราบกวางใหญไพศาล มองออกไปไกลๆ เตมไปดวยทงหญาแทบไมมตนไมใดๆ เลย คลายกบทะเลทราย

๘.๖

๑๑๐

ชอภาพ ........................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ทงหญาทปรากฏแกสายตากงกบเก๐ คอ ทงหญาสะวนนามลกษณะ ............................................................. ...................................................................................................................................................................... ท าใหทราบวาบรเวณนมลกษณะภมอากาศแบบ ........................................................................................ เวลาเชาเปนชวงทอากาศ สดชนสตว๑ปาจะนอนพกผอนใตตนไม บนตนไม และตามแหลงน าจะพบฝงกา ฝงชาง จระเข ฮปโปโปเตมสนอนแชน าอยางส าราญใจ ตามทงหญาชายน าเจอสงโตหลายฝงก าลงพกผอน มาลายก าลงหากน เสอชตาห๑ก าลงเดนไปทพงหญา นกฟลามงโกก าลงหากนอยรมทะเลสาบ ท าใหบรเวณนนเปนทะเลสชมพ กงกบเก๐กดชตเตอร๑ภาพกนมอระวง เพอใหไดภาพทเปนธรรมชาตมากทสด หลงจากกลบมาจากทองเทยว กงกบเก๐นงดรปถายทองซาฟาร ซงลวนเปนรปของ สตว๑นานาชนด นกเรยนคดวามสตว๑อะไรบาง ใหนกเรยนวาดภาพทงซาฟารดนแดนทเตมไปดวยสตว๑นานาชนด พรอมทงระบายสใหสวยงาม ตงชอภาพและเขยนบรรยายใตภาพพอเขาใจ

๑๑๑

สาระการเรยนร ภมศาสตร๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ หนวยการเรยนรท ๓ ภมภาคของโลก

เรอง โลกของเราในยคปจจบน ๒ ชวโมง จากความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยการ สอสารในปจจบน ท าใหประเทศตางๆ ในโลกสามารถตดตอสอสารถงกนได สงผลใหเกดการถายทอดแลกเปลยนวถการด าเนนชวตซงกนและกน สามารถเดนทางไปมาหาสกนไดในชวงระยะเวลาสนๆ ในยคโลกไรพรมแดนนสงผลดใหหลายๆ ประเทศหนมารวมกลมกน เพอพฒนาทางดานเศรษฐกจ ความเปนอย และคณภาพชวตของประชากรโลกใหดขน ๑. อธบายเกยวกบลกษณะเดนๆ ของประเทศและทวปตางๆ ของโลกได ๒. วเคราะห๑ถงการรวมกลมระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคของโลก และความ สมพนธ๑ของประเทศไทยกบประเทศตางๆ ในภมภาคของโลกได ๑. ลกษณะเดนดานตางๆ ของประเทศและทวปตางๆ ของโลก ๒. การรวมกลมของประเทศตางๆ ในโลก ๒. ความ สมพนธ๑ของไทยกบประเทศตางๆ ในภมภาคของโลก ๑. ครและนกเรยนรวมกน สนทนาถงลกษณะเดนๆ ของประเทศและทวปตางๆ ของโลก โดยกลาวถงความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยทท าใหประเทศตางๆ ในโลกสามารถตดตอกนไดในยคโลกาภวตน๑ และการถายทอดแลกเปลยนประเพณ วฒนธรรม การตดตอสมพนธ๑กนของประเทศตางๆ ท าใหเกดการรวมกลมระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคของโลก ๒. นกเรยนวเคราะห๑ถงความเจรญทางเทคโนโลยการ สอสารในยคโลกาภวตน๑ ท าใหคนบนพนโลกนสามารถตดตอสอสาร และเดนทางไปยงประเทศตางๆ ไดสะดวกรวดเรวยงขน

๑

๒

๓

๔

ชวโมงท ๑ -๒

๙

๑๑๒

๓. นกเรยนรวมกนวเคราะห๑เกยวกบความ สมพนธ๑ของประเทศไทยกบประเทศตางๆ และนโยบายการตางประเทศของไทยในการอยรวมกนกบประเทศตางๆ ในโลก โดยสามารถสบคนขอมลเพมเตมไดจากแหลงขอมลสารสนเทศ ๔. นกเรยนแบงกลมๆ ละ ๔ คน คละความสามารถ ครแจกบตรค าถามใหนกเรยนชวยกนตอบค าถาม ตวอยาง ในปจจบนเรามกจะไดยนค าวา ยคโลกาภวตน๑ โลกไรพรมแดน ท าใหประชากรในภมภาคตางๆ ของโลกสามารถเดนทางตดตอกนได มการเดนทางจากซกโลกหนงไปยงอกซกโลกหนงในเวลาอนรวดเรว จากค ากลาวขางตน เกดขอดและขอจ ากดอยางไรบาง สมาชกคนท ๑ มหนาทอานค าถามและแยกประเดนส าคญ คอ กระแสโลกาภวตน๑ท าใหการเดนทางไปมาหาสเปนไปอยางรวดเรว ในปจจบนการพฒนาทางดานเทคโนโลยขาวสาร ท าใหสามารถ ตดตอสอสารกบประเทศตางๆ ไดอยางรวดเรว ในปจจบนมนษย๑สามารถเดนทางไปมาหาสกนไดอยางสะดวก เกดการแลกเปลยนวถการด าเนนชวตซงกนและกน สมาชกคนท ๒ มหนาทวเคราะห๑หาแนวทางตอบค าถาม คอ ท าใหเราสามารถเดนทางไปยงประเทศตางๆ ไดสะดวกขน ท าใหเรารบรขาวสาร เรยนรวถการด าเนนชวตของประชากรใน ประเทศตางๆ ไดรวดเรว ท าใหมการรวมกลมประเทศเพอชวยเหลอกนในดานตางๆ สมาชกคนท ๓ รวบรวมขอมลทสมาชกคนท ๑ และสมาชกคนท ๒ ไดเ สนอแนะและเขยนตอบ ไดดงน ` ท าใหเราสามารถเดนทางตดตอกนไดสะดวก ` ท าใหเกดการถายทอดแลกเปลยนวฒนธรรม สามารถตดตอสอสารกนไดสะดวกรวดเรว เกดการเลยนแบบวฒนธรรมตางๆ ท าใหวฒนธรรมอนดงามของ ไทยบางอยางถกละเลยไป สมาชกคนท ๔ ตรวจค าตอบ ในการแขงขนตอบค าถามขอท ๒ สมาชกคนท ๒ มหนาทอานค าถามและแยกแยะประเดนส าคญ สมาชกคนท ๓ มหนาทวเคราะห๑หาแนวทางตอบค าถาม สมาชกคนท ๔ มหนาทเขยนค าตอบ สมาชกคนท ๑ ตรวจค าตอบ

๑๑๓

ส าหรบการถามตอบขอตอไปกจะเวยนหนาท สลบกนไปโดยเรยงตามล าดบหนาทในแตละค าถาม นกเรยนชวยกนถามค าถามจนครบจ านวนขอทก าหนดไว เมอทกคนในกลมเขาใจกนดแลวกเตรยมแขงขนกบกลมอน โดยสมาชกทกคนจะตองแยกยายกนไปแขงขนในโต๏ะทสมาชกมความสามารถใกลเคยงกน ๕. เตรยมการแขงขน ครจดโต๏ะแขงขน และใหตวแทนแตละกลมในขอ ๑ ซงมความสามารถแตกตางกนแยกยายไปแขงขนในโต๏ะทจดไวตามความสามารถ เชน ผเรยนทเกงของแตละกลมจะมาแขงขน ส าหรบโต๏ะคนเกง ผเรยนทมความสามารถอยระดบปานกลางคอนขางเกงของแตละกลม กจะมาแขงขนในโต๏ะทจดไวส าหรบคนทมความสามารถอยในระดบปานกลาง เปนตน ทมการแขงขนจะมแผนผงดงน ๖. การด าเนนการแขงขน ครแจกซองค าถามใหนกเรยนทกโต๏ะ ซงมค าถามเทากบจ านวนผแขงขน จากนนครชแจงใหนกเรยนทราบวาทกคนจะผลดกนเปนผอานค าถาม ขอใหอานชาๆ ชดๆ ซงผอานค าถามจะมหนาทอานค าเฉลยและใหคะแนนผทตอบถกตามล าดบ สวนซองค าเฉลยใหวางไวใกลๆ ซองค าถาม ๗. เรมการแขงขน สมาชกคนท ๑ หยบซองค าถาม ๑ ซอง เปดอานค าถามแลวางลงกลางโต๏ะ สมาชกคนท ๒, ๓, ๔ แขงขนกนตอบค าถาม โดยเขยนค าตอบลงในกระดาษค าตอบของตน แลว สงใหสมาชกคนท ๑ อานและตรวจค าตอบ (อยในซองเฉลย) คนทตอบถกเปนคนท ๑ ได ๒ คะแนน คนทตอบถกเปนคนท ๒ ได ๑ คะแนน คนทตอบถกเปนคนท ๓ ได ๑ คะแนน ทกคนผลดกนท าหนาทอานค าถามจนครบทกขอ แลวรวมคะแนนของแตละคนโดยใหทกคน น าคะแนนทไดจากการตอบกลบไปยงกลมเดม แลวรวมคะแนนเขาดวยกนและเฉลยคะแนนของกลมตน กลมทไดคะแนนสงสดเปนฝายชนะ ๘. ครสรปความรเกยวกบภมศาสตร๑โลก

๑ ๑

๑ ๑

๒ ๒

๒ ๒

๔ ๔

๔ ๔

๓ ๓

๓ ๓

ผเรยนทเกง ผเรยนทอยในระดบ

ปานกลางคอนขางเกง ผเรยนทอยในระดบ

ปานกลางคอนขางนอย ผเรยนทออน

โต๏ะหมายเลข ๑ โต๏ะหมายเลข ๒ โต๏ะหมายเลข ๓ โต๏ะหมายเลข ๔

๑๑๔

๙. นกเรยนท าโครงงานสาระภมศาสตร๑ เรอง โลกของเรา โดยจดแบงงานและมอบหมายงานกนเอง แลวใหน าเสนอโครงงานตอครผสอน เมอท าโครงงานเ สรจแลวใหนกเรยนแสดงผลงานโดยการจดปายนเทศ ๑๐. นกเรยนท าแบบทดสอบหลงการเรยน หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ภมภาคของโลก ๑. บตรค าถาม ๒. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.๓ ๓. แหลงขอมลสารสนเทศ http://www.geocities.com รวบรวมเรองราวเกยวกบภมภาคตางๆ ของโลก http://www.thai.net/lokkongrao/default. รวบรวมขอมลเกยวกบโลกของเรา http://www.mfa.go.th เวบไซต๑กระทรวงการตางประเทศรวบรวมนโยบายความสมพนธ๑ของไทยกบประเทศตางๆ ๖.๑ วธการวดและประเมนผล ๑. สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม ๒. ตรวจแบบเ สนอโครงงาน ๓. ตรวจปายนเทศ ๔. ตรวจแบบทดสอบ ๖.๒ เครองมอวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก) ๑. แบบ สงเกตพฤตกรรมการท างานกลม ๒. แบบเ สนอโครงงาน ๓. แบบประเมนการจดปายนเทศ ๔. แบบทดสอบ (ผานเกณฑ๑การประเมนรอยละ ๖๐) ๖.๓ เกณฑการวดและประเมนผล (อยในภาคผนวก)

๕

๖

๑๑๕

แบบทดสอบกอน – หลงเรยน ภมภาคของโลก

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (๒๐ คะแนน)

๑. ประวตศาสตร๑ของทวปยโรปมความเกยวพนกบอารยธรรมใดมากท สด ก. กรก - โรมน ข. บาบโลเนย ค. เมโ สโปเตเมย ง. อยปต๑ - ฮบร ๒. ทวปยโรปเปนแหลงก าเนดวทยาการตางๆ ตงแตอดตและพฒนาการมาจนถงปจจบน เปนเพราะเหต ใด ก. สภาพภมประเทศเอออ านวย ข. บานเมอง สงบสข ไมมศกสงคราม ค. ประชากรมคณภาพ ชอบประดษฐ๑คดคน สงใหมๆ ง. อดม สมบรณ๑ไปดวยทรพยากรธรรมชาตและวตถดบ ๓. การส ารวจทางทะเลของชาวยโรปมจดมงหมายหลกเพออะไร ก. พ สจน๑วาโลกกลม ข. แ สวงหาผลประโยชน๑ ค. หาเ สนทางไปสอนเดย ง. ขยายตลาดทางการคา ๔. ลกษณะภมประเทศ สวนใหญของทวปยโรปเปนแบบใด ก. ทราบ ข. ทราบ สง ค. เทอกเขา ง. แองแผนดน ๕. ชาวร สเซยทอาศยอยในเขตไซบเรยตองสวมใสเสอผาขนสตว๑หนาๆ เพราะอาศยอยในเขตภมอากาศแบบใด ก. ทนดรา ข. ทงน าแขง ค. อบอนชนภาคพนทวป ง. อบอนชนภาคพน สมทรชายฝงตะวนตก ๖. "ดนแดนแหงโคนม" หมายถงประเทศใด ก. เ สปน ข. สวเดน ค. เดนมาร๑ก ง. ออ สเตรย ๗. เพราะเหตใดจงมการเรยกทวปอเมรกาเหนอวา "โลกใหม" ก. เกดอารยธรรม สมยใหม ข. เปนดนแดนทเพงกอก าเนด ค. เปนทวปทเพงคนพบใหม ง. เรองราวของทวปยงไมชดเจน

๓

ตอนท ๑

๑๑๖

๘. "แกรนด๑ แคนยอน" เมอเอยถงชอนคน สวนใหญจะนกถงลกษณะภมประเทศแบบใดของทวปอเมรกา เหนอ ก. ภเขา สง มหนาผา เปนทชนชอบของนกปนเขา ข. น าตก สงอยในเขตทะเลสาบอร และออนตารโอ ค. หบเขาลก รปรางแปลกตา เกดจากการกดเซาะของน า ง. หมเกาะทมความสวยงาม เปนทชนชอบของนกทองเทยว ๙. เขตทราบใหญของทวปอเมรกาเหนอ จะมพชพรรณธรรมชาตเปนแบบใด ก. ตนเมเปล ข. ปาไมผลดใบ ค. ตน สนใบยาว ง. ทงหญาแพร๑ร ๑๐. สหรฐอเมรกาเปนประเทศทมแหลงพลงงานปโตรเลยมอยมาก แตท าไมจงตองสงซอจากตางประเทศ ก. ตนทนในการขดเจาะ สง ข. เกบไวเปนปรมาณ ส ารองภายในประเทศ ค. ปรมาณการใชพลงงานภายในประเทศ สง ง. ตองการชวยเหลอกลมประเทศผคาน ามน ๑๑. ความเจรญกาวหนาดานอต สาหกรรมของประเทศสหรฐอเมรกากบแคนาดามาจากปจจยใด ก. ระบบธรกจแบบเ สร ข. นโยบายตางประเทศทแนนอน ค. คณภาพของ สนคาและวตถดบ ง. จ านวนประชากรทมากและมคณภาพ ๑๒. ประวตศาสตร๑ของทวปอเมรกาใต สวนใหญจะเปนเรองราวเกยวของกบชนกลมใด ก. มายา ข. อนคา ค. อนเดยน ง. แอซแทค ๑๓. ขอใดเปนท าเลทตงของทวปอเมรกาใต ก. อยในซกโลกใต ทางตะวนออกของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ข. อยในซกโลกเหนอ ทศเหนอตดกบทวปยโรป มมหาสมทรใหญขนาบขาง ค. อยถดจากทวปอเมรกาเหนอ ขนาบขางดวยมหาสมทรแปซฟกและแอตแลนตก ง. อยทางตอนใตของยโรป ทศเหนอจดทะเลเมดเตอร๑เรเนยน ทศใตจดมหาสมทรแอตแลนตก ๑๔. ทรพยากร สตว๑ปาของทวปอเมรกาใตพบมากบรเวณใด ก. ทงหญายาโน ส ข. เทอกเขาแอนด ส ค. เกาะฟอล๑กแลนด๑ ง. ลมแมน าแอมะซอน ๑๕. สงทพสจน๑วาการเมองการปกครองของประเทศในทวปอเมรกาใตยงไมมนคง คอขอใด ก. มการตอตานรฐบาล ข. มพรรคการเมองมาก ค. เกดรฐประหารบอยครง ง. มการเปลยนรฐบาลบอยครง

๑๑๗

๑๖. ขอใดเปนอป สรรคในการพฒนาเสนทางคมนาคมขนสงของทวปอเมรกาใต ก. ภมประเทศทรกนดาร ข. จ านวนผ สญจรมนอย ค. ไมไดรบความรวมมอจากชาวพนเมอง ง. ไมไดรบความรวมมอจากประเทศตางๆ ๑๗. ปอฝายตองการไปศกษาเกยวกบแหลงอารยธรรมเกาแกของทวปแอฟรกา ปอฝายควรไปส ารวจทใด ก. ปาดบคองโก ข. ลมแมน าไนล๑ ค. ทะเลทราย สะฮารา ง. เทอกเขาแอตลา ส ๑๘. ลกษณะภมประเทศของทวปแอฟรกา สวนใหญมลกษณะอยางไร ก. ทราบ สง ข. เทอกเขา สง ค. แองแผนดน ง. ทราบลมแมน า ๑๙. ทวปแอฟรกามอากาศคอนขางรอนเพราะเหตใด ก. อยหางไกลทะเล ข. ไดรบแ สงแดดมาก ค. ใตพนทวปรอนระอ ง. เปนพนทโลง สวนใหญ ๒๐. การพาณชยกรรมของทวปแอฟรกามมลคาต าเพราะเหตใด ก. สนคามนอยชนด ข. ประชากรยากจน ค. ขาดแคลนเงนทน ง. ถกประเทศ สหรฐอเมรกากดกนทางการคา

๑๑๘

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๑๐ คะแนน) ๑. การททวปยโรปสามารถพฒนาไดเจรญกาวหนาทงทางดานการศกษา สงคม เศรษฐกจ วทยาศาสตร๑

เทคโนโลยและการคมนาคมขนสง เปนเพราะเหตใด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๒. บรเวณใดจดเปนเขตอต สาหกรรมส าคญของประเทศสหรฐอเมรกา เพราะเหตใด ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๓. ลมน าแอมะซอนมความส าคญตอทวปอเมรกาใตอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๔. เพราะเหตใดประชากรในทวปแอฟรกา สวนใหญยากจน และตองประสบกบภาวะทพโภชนาการ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๕. การรวมกลมทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ มผลดตอทกประเทศในโลกอยางไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท ๒

๑๑๙