สัตวแพทย หญิง วิภารัตน ชูเชิด ส วนสุขภาพสัตว สํานักงานปศุ ...pvlo-yaa.dld.go.th/yaa25/images/stories/office/Project1.1-61.pdf ·

สัตวแพทยหญิง วภิารัตน ชูเชิดสวนสุขภาพสัตว สํานักงานปศุสัตวเขต ๙

สัตวแพทยหญิง วภิารัตน ชูเชิดสวนสุขภาพสัตว สํานักงานปศุสัตวเขต ๙ 1

• 1. โรคไขหวัดนก• 2. สถานการณโรคไขหวัดนกในปจจุบัน• 3. การควบคุมโรคและการทําลายเชื้อโรคไขหวัดนก

โดยน้ํายาฆาเชื้อ



Outlines





2

1.โรคไขหวัดนก1.โรคไขหวัดนก1.โรคไขหวัดนก1.โรคไขหวัดนก

3

• อยูในบัญชีหมายเลข 1 ขององคการโรคระบาดสัตวระหวางประเทศ (World Organization for AnimalHealth, OIE)

• Orthomyxoviridae family , enveloped RNA viruses with an 7-8 segmented, single-stranded, surface proteins the H and N antigens

4 genus in Orthomyxoviridae family• Influenza type A• Influenza type B• Influenza type C• Thogoto-like virus genusแยกเช้ือตามลักษณะของโปรตนีที่อยูบนผิวไวรัส ไดแก Hemagglutinin (H) และ Neuraminidase (N)• มี 19 H และ 9 N ในปจจุบัน

• Avian Influenza Virus อยูในจีนัส Influenza type A กอโรคในคนและสตัว ในสตัวปกติดเช้ือไดทั้งในสัตวปกที่เลี้ยงไวบริโภค ไกเน้ือ ไกไข ไกงวง ไกตอก นกกระทา สัตวปกหรือนกสวยงาม นกปา สัตวอื่นๆที่ติดเช้ือได เชน หนู แมวนํ้า หมู แมว เสอื สุนัข เฟอรเรต

• Avian Influenza Virus แบงสายพันธุตามความรุนแรงHighly Pathogenic Avian Influenza Virus (HPAI) ทําใหเกดิอาการรุนแรง อัตราการปวยและอตัราการตายสูง

พบวาเปน H5 และ H7 เสมอLow Pathogenic Avian Influenza Virus (LPAI) เกิดอาการเลก็นอยหรือไมแสดงอาการ อัตราการปวยและตายต่ํา

พบไดตั้งแต H1 ถงึ H16

Avian Influenza (AI)Avian Influenza (AI)

• อยูในบัญชีหมายเลข 1 ขององคการโรคระบาดสัตวระหวางประเทศ (World Organization for AnimalHealth, OIE)

• Orthomyxoviridae family , enveloped RNA viruses with an 7-8 segmented, single-stranded, surface proteins the H and N antigens

4 genus in Orthomyxoviridae family• Influenza type A• Influenza type B• Influenza type C• Thogoto-like virus genusแยกเช้ือตามลักษณะของโปรตนีที่อยูบนผิวไวรัส ไดแก Hemagglutinin (H) และ Neuraminidase (N)• มี 19 H และ 9 N ในปจจุบัน

• Avian Influenza Virus อยูในจีนัส Influenza type A กอโรคในคนและสตัว ในสตัวปกติดเช้ือไดทั้งในสัตวปกที่เลี้ยงไวบริโภค ไกเน้ือ ไกไข ไกงวง ไกตอก นกกระทา สัตวปกหรือนกสวยงาม นกปา สัตวอื่นๆที่ติดเช้ือได เชน หนู แมวนํ้า หมู แมว เสอื สุนัข เฟอรเรต

• Avian Influenza Virus แบงสายพันธุตามความรุนแรงHighly Pathogenic Avian Influenza Virus (HPAI) ทําใหเกดิอาการรุนแรง อัตราการปวยและอตัราการตายสูง

พบวาเปน H5 และ H7 เสมอLow Pathogenic Avian Influenza Virus (LPAI) เกิดอาการเลก็นอยหรือไมแสดงอาการ อัตราการปวยและตายต่ํา

พบไดตั้งแต H1 ถงึ H16

4

• โรคไขหวัดนก (Avian Influenza ) เปนโรคติดตอจากสัตวสูคน• การติดตอระหวางสัตวปก ผานการสัมผัสสัตวปวยโดยตรง หรือติดตอผานเย่ือเมือก

น้ําลาย อุจจาระ หรือการหายใจเอาละอองของเชื้อเขาสูรางกาย คนติดตอผานการสัมผัส• ระยะฟกตัวของโรค 2-3 วัน – 2-3 สัปดาห• อัตราการปวยตายขึ้นกับสายพันธุและความรุนแรงของเชื้อและภูมิคุมกันของสัตวปก• อาการที่พบ บางตัวแสดงอาการปวยเล็กนอย หรือแสดงอาการรุนแรงเม่ือมีการติดเชื้อ

เขาระบบของรางกาย ไดแก ระบบหายใจ ระบบสบืพันธุ ระบบยอยอาหาร ทําใหเกิดเลือดออกในอวัยวะภายใน

• การวินิจฉัย การตรวจทางหองปฏิบัตกิาร• เก็บตัวอยาง choanal และ cloacal swab หรือเก็บอวัยวะหรือซากสัตวปก• ตรวจโดยวิธีฉีดเชื้อเขาไขไกฟกหรือเซลลเพาะเลี้ยงซึ่งเปนวิธีมาตรฐาน หรือการตรวจทาง

โมเลกุล (RT-PCR)

Avian Influenza (AI)Avian Influenza (AI)

• โรคไขหวัดนก (Avian Influenza ) เปนโรคติดตอจากสัตวสูคน• การติดตอระหวางสัตวปก ผานการสัมผัสสัตวปวยโดยตรง หรือติดตอผานเย่ือเมือก

น้ําลาย อุจจาระ หรือการหายใจเอาละอองของเชื้อเขาสูรางกาย คนติดตอผานการสัมผัส• ระยะฟกตัวของโรค 2-3 วัน – 2-3 สัปดาห• อัตราการปวยตายขึ้นกับสายพันธุและความรุนแรงของเชื้อและภูมิคุมกันของสัตวปก• อาการที่พบ บางตัวแสดงอาการปวยเล็กนอย หรือแสดงอาการรุนแรงเม่ือมีการติดเชื้อ

เขาระบบของรางกาย ไดแก ระบบหายใจ ระบบสบืพันธุ ระบบยอยอาหาร ทําใหเกิดเลือดออกในอวัยวะภายใน

• การวินิจฉัย การตรวจทางหองปฏิบัตกิาร• เก็บตัวอยาง choanal และ cloacal swab หรือเก็บอวัยวะหรือซากสัตวปก• ตรวจโดยวิธีฉีดเชื้อเขาไขไกฟกหรือเซลลเพาะเลี้ยงซึ่งเปนวิธีมาตรฐาน หรือการตรวจทาง

โมเลกุล (RT-PCR)

5

• 1. สัตวปกที่ถูกเลี้ยงในระบบฟารม มีอัตราการตายอยางนอยรอยละ 1 ใน2 วัน หรือมีอัตราการกินอาหารและน้ําลดลงรอยละ 20 ใน 1 วัน

• 2. สัตวปกที่ถูกเลี้ยงแบบหลังบาน มีอัตราการตายอยางนอย รอยละ 5 ใน2 วัน

• 3. สัตวปกตามขอ 1 และ 2 แสดงอาการอื่นรวมดวยดังนี้• (1) ตายกะทันหัน• (2) อาการระบบทางเดินหายใจ เชน หายใจลําบาก หนาบวม น้ําตาไหล• (3) อาการทางระบบประสาท เชน ชัก คอบิด• (4) ทองเสีย หรือขนยุง ซึม ไมกินอาหาร ไขลด ไขรูปรางผิดปกติ หงอน เหนียงสี

คล้ํา หรือ หนาแขงมีจุดเลือดออก

นิยามโรคไขหวัดนก กรณีสงสัยวาสตัวปกปวยนิยามโรคไขหวัดนก กรณีสงสัยวาสตัวปกปวย

• 1. สัตวปกที่ถูกเลี้ยงในระบบฟารม มีอัตราการตายอยางนอยรอยละ 1 ใน2 วัน หรือมีอัตราการกินอาหารและน้ําลดลงรอยละ 20 ใน 1 วัน

• 2. สัตวปกที่ถูกเลี้ยงแบบหลังบาน มีอัตราการตายอยางนอย รอยละ 5 ใน2 วัน

• 3. สัตวปกตามขอ 1 และ 2 แสดงอาการอื่นรวมดวยดังนี้• (1) ตายกะทันหัน• (2) อาการระบบทางเดินหายใจ เชน หายใจลําบาก หนาบวม น้ําตาไหล• (3) อาการทางระบบประสาท เชน ชัก คอบิด• (4) ทองเสีย หรือขนยุง ซึม ไมกินอาหาร ไขลด ไขรูปรางผิดปกติ หงอน เหนียงสี

คล้ํา หรือ หนาแขงมีจุดเลือดออก

6

ไกเนื้อ ติดเชื้อไขหวัดนก H5N1ไกเนื้อ ติดเชื้อไขหวัดนก H5N1 ที่มา :Cornell university

7

ไกเนื้อ ติดเชื้อไขหวัดนก H5N1ไกเนื้อ ติดเชื้อไขหวัดนก H5N1 ที่มา :Cornell university

8

ที่มา : อ.ทวีศักดิ์ สงเสริม คณะสัตวแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร

HPAI H5N1 in chickens, Thailand, 2004

9

Emerg. Infect. Dis. 11 (5) May 2005 , Virology 334, 2006

10

• ที่มา : อ.ทวีศักดิ์ สงเสริม คณะสัตวแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร

2. สถานการณโรคไขหวัดนกในปจจุบัน




11

เอเชีย (17 ประเทศ)อิหราน ไตหวนัจีน อินเดียญี่ปุน เมียนมาบังกลาเทศ คูเวตอิสราเอล กัมพูชาเวียดนาม เนปาลมาเลเซีย เกาหลีใตลาว ฟลิปปนสเกาหลีใต ซาอุดีอาระเบีย

ยโุรป (25 ประเทศ)โครเอเชยี สวเีดนสาธารณรัฐเชก็ ฟินแลนด์โรมาเนยีโปแลนด์เยอรมนั

เนเธอรแ์ลนด์ เซอรเ์บยีสวติเซอรแ์ลนด์ ยเูครนองักฤษ กรซีสโลวาเกยี อติาลีมาซโิดเนยี บอสเนยีและเฮอรเ์ซโกวนีารัสเซยีบลัแกเรยีฮงัการี สเปนออสเตรยีลกัเซมเบริก์เบลเยยีม



สถานการณ HPAI ในสัตวปกทั่วโลกประจําป 2560 (1 ม.ค. 60 – 26 ธ.ค. 60)

เอเชีย (17 ประเทศ)อิหราน ไตหวนัจีน อินเดียญี่ปุน เมียนมาบังกลาเทศ คูเวตอิสราเอล กัมพูชาเวียดนาม เนปาลมาเลเซีย เกาหลีใตลาว ฟลิปปนสเกาหลีใต ซาอุดีอาระเบีย





www.oie.int/

แอฟริกา (9 ประเทศ)ยูกันดา ไนจีเรียไนเจอร อียิปตแคเมอรูน ซิมบบัเวคองโก แอฟริกาใตโตโก

กลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปีกกลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปีก

สํานักควบคุม ป้องกนั และบําบดัโรคสัตว์สํานักควบคุม ป้องกนั และบําบดัโรคสัตว์

อเมริกา (2 ประเทศ)สหรัฐอเมริกา เม็กซโิก

12

ไขหวัดนกชนิดความรุนแรงสูง (HPAI)ชนิด ประเทศที่พบ

H5N8

คองโก อยีปิต์ ไนเจอร์ ไนจีเรีย แอฟริกาใต้ซิมบับเว อนิเดีย อหิร่าน อสิราเอล คูเวตเนปาล เกาหลใีต้ ไต้หวนั ออสเตรีย เบลบัลแกเรีย โครเอเชีย สาธารณรัฐเช็ก ฟินแลนด์เยอรมัน กรีซ ฮังการี อติาลี ลกัเซมเบิร์กเนเธอร์แลนด์ โปแลนด์ มาซิโดเนีย โรมาเนีย รัสเซียเซอร์เบีย สโลวาเกยี สเปน สวเีดน สวติเซอร์แลนด์ยูเครน องักฤษ ซาอุดีอาระเบีย

สถานการณ HPAI ในสัตวปกทั่วโลก ต้ังแต 1 ม.ค. 60 – 26 ธ.ค. 60

ยูเครน องักฤษ ซาอุดีอาระเบีย

H5N1แคเมอรูน ไนเจอร์ ไนจีเรีย โตโก บังกลาเทศกมัพูชา จีน อนิเดีย อหิร่าน ลาวมาเลเซีย เมียนมา เนปาล เวยีดนาม

H5N2 ไต้หวนัH5N5 เยอรมัน โครเอเชีย

H5N6 จีน เกาหลใีต้ เมียนมา ฟิลปิปินส์ไต้หวนั เวยีดนาม กรีซ

H5 คองโก ยูกนัดา บอสเนีย บัลแกเรียรัสเซีย

H7N9 จีน อเมริกาH7N3 เม็กซิโก

www.oie.int/

กลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปีกกลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปีก

สํานักควบคุม ป้องกนั และบําบดัสํานักควบคุม ป้องกนั และบําบดัโรคสัตว์โรคสัตว์

13

เอเชีย (2ประเทศ)กัมพูชาไตหวัน

สถานการณ LPAI ในสัตวปกท่ัวโลกประจําป 2560 (1 ม.ค. 60 – 26 ธ.ค. 60)

อเมริกา (3ประเทศ)ชิลี โดมินิกันอเมริกา


เอเชีย (2ประเทศ)กัมพูชาไตหวัน

ยุโรป (3 ประเทศ)ฝรั่งเศส เนเธอรแลนดเยอรมัน

ยุโรป (3 ประเทศ)ฝรั่งเศส เนเธอรแลนดเยอรมัน

แอฟริกา (2ประเทศ)แอฟริกาใตลิเบีย



www.oie.int/

กลุมควบคุมปองกันโรคสัตวปกกลุมควบคุมปองกันโรคสัตวปก

สํานักควบคุม ปองกัน และบําบัดสํานักควบคุม ปองกัน และบําบัดโรคสัตวโรคสัตว

14

สถานการณ LPAI ในสัตวปกทั่วโลก ต้ังแต 1 ม.ค. 60 - 26 ธ.ค. 60

ไขหวัดนกชนิดความรุนแรงตํ่า (LPAI)ชนิด ประเทศที่พบH7 ลิเบีย ฝรั่งเศส

H7N6 ชิลีH5N1 ฝรั่งเศส

H5N2 แอฟริกาใต โดมินิกัน อเมริกา ไตหวันกลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์กลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปกปก


H5N2 แอฟริกาใต โดมินิกัน อเมริกา ไตหวันฝรั่งเศส เนเธอรแลนด เยอรมัน

H5N3 ฝรั่งเศส เยอรมันH5N9 ฝรั่งเศสH7N3 กัมพูชาH7N9 อเมริกา

www.oie.int/

กลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์กลุ่มควบคุมป้องกนัโรคสัตว์ปกปก


15

3.การควบคมุโรคและการทําลายเชื้อโรคไขหวัดนก

โดยน้าํยาฆาเชื้อ



16





Strategy 1 :Depopulationand disposal

infected birds

Strategy 2 :Active

survillenceand

investigation

Strategy 3:AI controlmeasure

Strategy 4:Movement

control

Strategy 5 :Educationcampaign

การควบคุมการระบาดของโรคไขหวัดนกการควบคุมการระบาดของโรคไขหวัดนก 17

WC1

17

WC1 Wiparat Choocherd, 4/1/2561

การทําลายการติดเช้ือ

Sterilization Disinfection

การทําใหปราศจากเชื้อ คือ การทําลายจุลชีพทุกชนิดรวมทั้งสปอรใหหมดส้ินไป

การทําใหปราศจากเชื้อ คือ การทําลายจุลชีพทุกชนิดรวมทั้งสปอรใหหมดส้ินไป

การทําลายการติดเชื้อคื อ ก า รลดหรื อ ก า รกําจัดจุลชีพ ทั้ งทําใหเกิดโรค และ ที่ไมทําใหเกิดโรค

การทําลายการติดเชื้อคื อ ก า รลดหรื อ ก า รกําจัดจุลชีพ ทั้ งทําใหเกิดโรค และ ที่ไมทําใหเกิดโรค

การทําลายการติดเชื้อการทําลายการติดเชื้อ

ตม น่ึง อบแหง ความรอน แสง Antiseptic Disinfectant

18

คือ สารเคมีที่ทําลายหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลชีพที่ทําใหเกิดโรค (มีความจําเพาะตอชนิดของเชื้อ)

ใชกับผิวหนังหรือเยื่อเมือกของส่ิงมีชีวิตและใชกับภายนอกรางกาย โดยไมทําอันตรายตอเนื้อเยื่อบริเวณนั้น

Antiseptic

คือ สารเคมทีี่ใชฆาหรือทําลายจุลชีพและใชกับสิ่งไมมีชีวิต (การออกฤทธิ์ไมมีความจําเพาะตอเช้ือ)

ใชกับพื้นหอง เครื่องมอืเครือ่งใช พาหนะ

Disinfectant

สวนผสมของยาฆาเช้ือที่ถูกระบุวาเปน

disinfectant ก็ตองฆาเช้ือในสิ่งไมมีชีวิตเทานั้นเพราะมฤีทธิ์ระคายเคือง

ตอเนื้อเยือ่การทําลายไวรัส จึง

หมายถึงทําลายไวรัสที่ปนเปอนในสิ่งแวดลอม

นอกรางกายสัตว






ใชกับผิวหนังหรือเยื่อเมือกของส่ิงมีชีวิตและใชกับภายนอกรางกาย โดยไมทําอันตรายตอเนื้อเยื่อบริเวณนั้น

เชน แอลกอฮอล (ethanol) ดางทับทิม(Sodium permanganate ) โพวิโดนไอโอดีน(Povidone iodine)

ใชกับพื้นหอง เครื่องมอืเครือ่งใช พาหนะ

เชน Para chloro metacresol (เดทตอล®)

19











ไวรัสท่ีมีเปลอืกหุมเปนสารจําพวกไขมันสามารถทําลายไดงายกับสารทําความสะอาด

และน้ํายาฆาเช้ือ



จุดออน !!จุดออน !!

การทําลายเชือ้ไขหวดันก





Orthomyxoviridae familyOrthomyxoviridae family

20

ระดับความไว เช้ือโรค/สิ่งแปลกปลอม1 Retroviruses , Orthomyxoviruses , Paramyxoviruses

,Herpesviruses, Coronaviruses, Other envelopedvirusesGram-negative rods and some filamentous fungi,some Gram positive rod

2 Staphylococcus aureus, some diphasic andfilamentous fungi , yeasts and algae , some Gram-negative rods , Hepatitis B

ความไวของเชื้อโรคตอการฆาเชื้อความไวของเชื้อโรคตอการฆาเชื้อ

3 Adenoviruses

4 Mycobacteriun tuberculosis , Rotaviruses ,Reoviruses, Some mold ascospores

5 Picornaviruses , Parvoviruses , Hepatitis A

6 Bacterial endospore

7 Prion

21

• 1. ทางกายภาพ• ความรอน 50 องศาเซลเซียส นาน 3 ช่ัวโมง , 60 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที• แสง• รังสี ไมโครเวฟ แกรมมา

• 2. ทางเคมี• นํ้ายาฆาเช้ือ

• Acid• Alcohol• Aldehyde• Alkalis• Biguanides• Halogens• Oxidizing agents• Phenols• Quaternary Ammonium Compounds

การทําลายเช้ือไขหวัดนกการทําลายเช้ือไขหวัดนก

• 1. ทางกายภาพ• ความรอน 50 องศาเซลเซียส นาน 3 ช่ัวโมง , 60 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที• แสง• รังสี ไมโครเวฟ แกรมมา

• 2. ทางเคมี• นํ้ายาฆาเช้ือ

• Acid• Alcohol• Aldehyde• Alkalis• Biguanides• Halogens• Oxidizing agents• Phenols• Quaternary Ammonium Compounds

22

23

1. ความเขมขน2. รูปแบบยาฆาเชื้อที่ใช ของเหลว กาซ3. เวลาที่ใช4. ความคงตัวและการเก็บรักษา5. สารอินทรียหรือสารเคมีอื่น6. อุณหภูมิ7. ความชื้น8. ความกระดางของน้ํา9. คาความเปนกรด ดาง

ประสิทธิภาพของการฆาเชื้อโดยน้ํายาฆาเชื้อประสิทธิภาพของการฆาเชื้อโดยน้ํายาฆาเชื้อ

1. ความเขมขน2. รูปแบบยาฆาเชื้อที่ใช ของเหลว กาซ3. เวลาที่ใช4. ความคงตัวและการเก็บรักษา5. สารอินทรียหรือสารเคมีอื่น6. อุณหภูมิ7. ความชื้น8. ความกระดางของน้ํา9. คาความเปนกรด ดาง

24

ช่ือ/กลุมสาร ความเขมขนที่ใช ขอดี ขอเสีย ขอบงใช ช่ือทางการคาSodiumhypochlorite

2-3% active chlorinesolution

- ไมแพง ใชงาย- ใชไดดีในน้ํา

กระดาง- สามารถใชความ

เขมขนไดหลากหลาย อยูท่ี1 : 10 – 1 : 100

- ความเขมขนสูงทําใหเสื้อผาซีดจาง

- มีฤทธิ์กัดกรอน ทําใหพ้ืนยางสึกหรอ

- ถูกทําใหออนฤทธิ์โดยสบูและสารอินทรีย

ใชฆาเชื้ออุปกรณเครื่องใช

ไฮเตอร®

Oxidizing agents 3% - ออกฤทธิ์กวาง ฆาเชื้อไวรัสไดหลายชนิด รวมถึงไวรัสท่ีไมมีเปลือกหุม

- ระวังการใชกับโลหะ เกิดการกัดกรอน

- กลิ่นฉุน- ถูกทําใหออนฤทธิ์

โดยความรอนและสารอินทรีย

- อุปกรณเครื่องใชพ้ืน ผนัง

Virkon® S, DuPontVirkon S Tablets

นก

- ออกฤทธิ์กวาง ฆาเชื้อไวรัสไดหลายชนิด รวมถึงไวรัสท่ีไมมีเปลือกหุม

- ระวังการใชกับโลหะ เกิดการกัดกรอน

- กลิ่นฉุน- ถูกทําใหออนฤทธิ์

โดยความรอนและสารอินทรีย


Virkon® S, DuPontVirkon S Tablets

Phenol 2-5% - ออกฤทธิ์ไดในสารอินทรีย

- ใชกับน้ํากระดางได

- มีความคงตัว

- ระคายเคืองตอเนื้อเยื่อตา ผิวหนัง


BioSentry 904Disinfectant, TEK-TROL

25

ช่ือ/กลุมสาร ความเขมขนท่ีใช ขอดี ขอเสีย ขอบงใช ช่ือทางการคา

Formaldehyde 37-50% - ไมกัดกรอนโลหะ

- ไอระเหยระคายเคืองตอเยื่อจมูกและตา

- อบฆาเช้ือตูฟกไขอาคาร

ฟอรมาลิน®

Glutaraldehyde 2% solution - คงตัวในสภาวะเปนกรด

- ไมกัดกรอนโลหะไมวาสภาวะกรดหรือดาง

- ไอระเหยระคายเคืองตอเยื่อจมูกและตา

- ผนัง พ้ืน อุปกรณเครื่องใช ลอรถ รองเทาบูท

Cidex® หรือ. Posedex®

Quaternary ammoniumcompounds

4% solution - กลิ่นไมเหม็นฉุน- ไมกัดกรอน- ความเขมขนต่าํ

ใชเปนantiseptic ได


- ออกฤทธ์ิคอนไปทางสภาวะกลางถึงดาง ไมออกฤทธ์ิท่ีสภาวะเปนกรด pH < 3.5

- ถูกทําใหออนฤทธ์ิโดยสบูสารอินทรีย และนํ้ากระดาง

- เปนพิษกับสัตวนํ้า

- ผนัง พ้ืน อุปกรณเครื่องใช

: Roccal®, Zepharin®,DiQuat®, D-256®

นก

Quaternary ammoniumcompounds

- กลิ่นไมเหม็นฉุน- ไมกัดกรอน- ความเขมขนต่าํ

ใชเปนantiseptic ได


- ออกฤทธ์ิคอนไปทางสภาวะกลางถึงดาง ไมออกฤทธ์ิท่ีสภาวะเปนกรด pH < 3.5

- ถูกทําใหออนฤทธ์ิโดยสบูสารอินทรีย และนํ้ากระดาง

- เปนพิษกับสัตวนํ้า

- ผนัง พ้ืน อุปกรณเครื่องใช

: Roccal®, Zepharin®,DiQuat®, D-256®

Calcium oxide - ราคาถูก- ใชงานงาย

- ระคายเคืองเน้ือเยือ่- ไมออกฤทธ์ิหากผิวสัมผัส

แหง และถูกทําใหหมดฤทธ์ิหากมีความช้ืนเยอะเกินไป

- ผนัง พ้ืน- เตาเผา หลุมกลบซาก

26

ประสิทธิภาพขึ้นกับความเขมขนและ

ระยะเวลาในการฆาเชื้อและการคงตัวของสารในนํ้ายาฆาเชื้อ



Disinfectant against AIV



27

ฟอรมลัดีไฮด(Formaldehyde) 8.0% w/v

กลูตารอลดีไฮด (Glutaraldehyde) 5.0% w/v

อลัคิลเบนซลิไดเมทิลแอมโมเนียมคลอไรด (Alkylbenzyl dimethyl ammonium chloride)12.0% w/v

Contact time 10 นาทีความเขมขนที่ใช 1 : 225

ฟอรมลัดีไฮด(Formaldehyde) 8.0% w/v


อลัคิลเบนซลิไดเมทิลแอมโมเนียมคลอไรด (Alkylbenzyl dimethyl ammonium chloride)12.0% w/v


28

ไดเดซลิไดเมทลิแอมโมเนียมคลอไรด (Didecyldimethyl ammonium chloride ) 8.0% w/v

กลูตารลัดีไฮด (Glutaraldehyde) 10.0% w/v

เอทานอล (Ethanol) 6.0% w/v

เอทลิลีนไกลคอนโมโนฟนิลอีเทอร (Ethyleneglycol monophenyl ether) 2.5% w/v

โพลเีอทอกซเีลเต็ดโพรพอกซีเลเต็ดอลัคิลแอลกอฮอล (Polyethoxylated propoxylatedalkyl alcohol) 3.0 % w/v



กลูตารลัดีไฮด (Glutaraldehyde) 10.0% w/v





29


ไดเดซลิไดเมทลิแอมโมเนียมคลอไรด (Didecyl dimethylammonium chloride ) 18.0% w/v


อลัคิล โพลไีกลโคไซด (Alkyl polyglycoside) 0.5% w/v

โพลเีอทอกซเีลเต็ดโพรพอกซีเลเต็ดอลัคิลแอลกอฮอล(Polyethoxylated propoxylated alkyl alcohol)4.0 % w/v


30


ไดเดซลิไดเมทลิแอมโมเนียมคลอไรด (Didecyl dimethylammonium chloride ) 18.0% w/v


อลัคิล โพลไีกลโคไซด (Alkyl polyglycoside) 0.5% w/v

โพลเีอทอกซเีลเต็ดโพรพอกซีเลเต็ดอลัคิลแอลกอฮอล(Polyethoxylated propoxylated alkyl alcohol)4.0 % w/v








31







ตัวอยางการคํานวนความเขมขนสารละลายตัวอยางการคํานวนความเขมขนสารละลาย

32

• กลูตารอลดีไฮด (Glutaraldehyde) 5.0% w/v ในนํ้ายาฆาเชื้อ ผสมนํ้า 1: 225• ความเขมขนของ Glutaraldehyde ที่สามารถทําลายเชื้อไขหวัดนกได คือ 2% w/v• แปลงหนวยนํ้ายาฆาเชื้อเพ่ือใหสามารถใชสูตรการเจือจางสาร : C1V1 = C2V2C1 คือความเขมขนของสารละลายเดิมC2 คือความเขมขนของสารละลาย ที่ตองการV1 คือปริมาตรของสารละลายที่ตองการเจือจางV2 คือปริมาตรของสารละลายที่ตองการกลูตารอลดีไฮด (Glutaraldehyde) 5.0% w/v หมายความวา ในนํ้ายาฆาเชื้อ 100 mL มีGlutaraldehyde 5 g.ดังน้ัน ถานํ้ายาฆาเชื้อ 1000 mL มี Glutaraldehyde (5 g * 1000 mL)/ 100 mL = 50 g. =50000 mg/L หรือ 50000 ppmความเขมขนของ Glutaraldehyde ที่สามารถทําลายเชื้อไขหวัดนกได คือ 2% w/v = 20000ppmหรือ 1% = 10000 ppm

• กลูตารอลดีไฮด (Glutaraldehyde) 5.0% w/v ในนํ้ายาฆาเชื้อ ผสมนํ้า 1: 225• ความเขมขนของ Glutaraldehyde ที่สามารถทําลายเชื้อไขหวัดนกได คือ 2% w/v• แปลงหนวยนํ้ายาฆาเชื้อเพ่ือใหสามารถใชสูตรการเจือจางสาร : C1V1 = C2V2C1 คือความเขมขนของสารละลายเดิมC2 คือความเขมขนของสารละลาย ที่ตองการV1 คือปริมาตรของสารละลายที่ตองการเจือจางV2 คือปริมาตรของสารละลายที่ตองการกลูตารอลดีไฮด (Glutaraldehyde) 5.0% w/v หมายความวา ในนํ้ายาฆาเชื้อ 100 mL มีGlutaraldehyde 5 g.ดังน้ัน ถานํ้ายาฆาเชื้อ 1000 mL มี Glutaraldehyde (5 g * 1000 mL)/ 100 mL = 50 g. =50000 mg/L หรือ 50000 ppmความเขมขนของ Glutaraldehyde ที่สามารถทําลายเชื้อไขหวัดนกได คือ 2% w/v = 20000ppmหรือ 1% = 10000 ppm 33

• C1V1 = C2V2• เม่ือ C1 = 50000 ppm• V1 = 1 L.

C2 = ?V2 = 225 L

ดังน้ัน 50000 ppm * 1 L = C2 * 225 LC2 = (50000 ppm * 1L)/225 L.

= 222.2 ppm หรือ 222.2 mg/Lในสารละลาย 1 L หรือ 1000 mL มี Glutaraldehyde 222.2 mg หรือ 0.222 gในสารละลาย 100 mL มี Glutaraldehyde (0.2222 * 100)/1000 = 0.022 g/ 100 mL หรือ0.02% w/v

• C1V1 = C2V2• เม่ือ C1 = 50000 ppm• V1 = 1 L.

C2 = ?V2 = 225 L

ดังน้ัน 50000 ppm * 1 L = C2 * 225 LC2 = (50000 ppm * 1L)/225 L.

= 222.2 ppm หรือ 222.2 mg/Lในสารละลาย 1 L หรือ 1000 mL มี Glutaraldehyde 222.2 mg หรือ 0.222 gในสารละลาย 100 mL มี Glutaraldehyde (0.2222 * 100)/1000 = 0.022 g/ 100 mL หรือ0.02% w/v

34

• http://mr-chemiiy.exteen.com/20070108/mr-chemiiy• http://www.oie.int• บรรจง จงรักษวัฒนา .2546. คูมือควบคุมโรคปากและเทาเปอย สาํนักสุขศาสตรสัตว สุขอนามัยท่ี 9.

สงขลา. 95 น.• ปรางกวิน แยงขจร ภาวิน ผดุงทศ นัทธิณ ีกิตติวรรณ นิภา จารุปาลี วีรวรรณ ลีวะพงษเพียร โรคไขหวัด

นก เชียงใหมสัตวแพทยสาร 2549;4(2):137-147.• R. L. Alphin , et all, Inactivation of avian virus using four common chemicals and one

detergent Department of Animal and Food Science , and Department of BioresourcesEngineering, University of Delaware , Newark , 2009

• Devid D. Frame , DVM Disinfectants Against Avian Influenza Viruses• Glenda Dvorak, DVM, MS, MPH Disinfection 101 Center for Food Security and Public

Health 2160 Veterinary Medicine Ames, IA 50011 515-294-7189

อางอิง

• http://mr-chemiiy.exteen.com/20070108/mr-chemiiy• http://www.oie.int• บรรจง จงรักษวัฒนา .2546. คูมือควบคุมโรคปากและเทาเปอย สาํนักสุขศาสตรสัตว สุขอนามัยท่ี 9.

สงขลา. 95 น.• ปรางกวิน แยงขจร ภาวิน ผดุงทศ นัทธิณ ีกิตติวรรณ นิภา จารุปาลี วีรวรรณ ลีวะพงษเพียร โรคไขหวัด

นก เชียงใหมสัตวแพทยสาร 2549;4(2):137-147.• R. L. Alphin , et all, Inactivation of avian virus using four common chemicals and one

detergent Department of Animal and Food Science , and Department of BioresourcesEngineering, University of Delaware , Newark , 2009

• Devid D. Frame , DVM Disinfectants Against Avian Influenza Viruses• Glenda Dvorak, DVM, MS, MPH Disinfection 101 Center for Food Security and Public

Health 2160 Veterinary Medicine Ames, IA 50011 515-294-7189

35

36

Documents

สัตวแพทย หญิง วิภารัตน ชูเชิด ส วนสุขภาพสัตว สํานักงานปศุ ...pvlo-yaa.dld.go.th/yaa25/images/stories/office/Project1.1-61.pdf ·