ຫຼັກສູດ ໂກລບາເລ › fileadmin › files › Inhalte_Bilder_und... · ພາກສະເໜີ ຫຼັກສູດໂກລບາເລ 2 ຈັດພິມໂດຍ:

1ພາກສະເໜ ຫກສດໂກລບາເລ

ຫກສດໂກລບາເລ

ພາສາລາວ

ພາກສະເໜ ຫກສດໂກລບາເລ2

ຈດພມໂດຍ:

Institut für Internationale Zusammenarbeitdes Deutschen Volkshochschul-Verbandes e.V. (DVV International)Obere Wilhelmstraße 32, 53225 BonnFederal Republic of Germany

Tel.: +49 (0) 228-97569-0, Fax: +49 (0) [email protected], www.dvv-international.de

Deutsches Institut für Erwachsenenbildung Leibniz-Zentrum für Lebenslanges Lernen e.V. (DIE)Heinemannstraße 12-14, 53175 BonnFederal Republic of Germany

Tel.: +49 (0) 228-3294-0, Fax: +49 (0) [email protected], www.die-bonn.de

Bibliographic information published by Die Deutsche Bibliothek. The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data is available at http://dnb.ddb.de

ISBN 978-3-942755-24-5

© 2015 DVV International, DIE

ຂຽນໂດຍ: (2nd Edition): Maja Avramovska, Tania Czerwinski, Susanne Lattke

ຈດໜາໂດຍ: Gastdesign.de, Visuelle Kommunikation

ຈດພມໂດຍ: Warlich Mediengruppe

Climate-neutral printed on recycled paperproduced of 100% recovered fibre.

3ສາລະບານ

ຄຳນຳ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

A ຄຳແນະນຳຫກສດ globALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

1. ຄວາມເປນມາໂດຍຫຍຂອງຫກສດ globALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2. ຫກສດ globALE ໄດຖກພດທະນາຂນມາແນວໃດ? ແຫງທມາ ແລະ ການນຳໃຊ ວທການ 7

3. ສງທຄວນຄຳນງກຽວກບລກສະນະສາກນ ຂອງຫກສດ globALE. . . . . . . . . . . . . . 9

4. ຫກສດການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຫກການພນຖານກຽວກບສດທມະນດ . . . . . . . . . . . 11

5. ບນດາຫກການຂອງຫກສດ globALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

6. ພາບລວງຂອງຫກສດ globALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

7. ບາງຄຳແນະນຳໃນການຈດຕງປະຕບດຫກສດ globALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

8. ການຮບປະກນຄນນະພາບ ແລະ ການຕດຕາມ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

ບດສະແດງຄວາມຮບນຄນ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

ບດວໄຈທກຽວຂອງ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

B ລາຍລະອຽດແຕລະພາກ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

ພາກ 0: ຄຳແນະນຳ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

ພາກ 1: ການເຂາເຖງການສກສາຜໃຫຍ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

ພາກ 2: ການຮຽນຂອງຜໃຫຍ ແລະ ການສອນຜໃຫຍ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

ພາກ 3: ການສສານ ແລະ ການຂບເຄອນພາຍໃນກມການສກສາຜໃຫຍ. . . . . . . . . . . . . 33

ພາກ 4: ວທການ ທໃຊໃນການສກສາຜໃຫຍ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

ພາກ 5: ການວາງແຜນ, ການຈດຕງປະຕບດ ແລະ ການປະເມນຜນໃນການສກສາຜໃຫຍ 39

ພາກວຊາທາງເລອກຕາງໆ: ຫາກຫາຍຫວຂ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

ກຽວກບອງການ DIE ແລະ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

4 ຄຳນຳ

ປມເຫມນ ແມນແນະນຳຫກສດ globALE, ເຊງໄດກຳນດຂອບເຂດຄນວດທການສກສາ ສຳລບຜສະໜອງການສກສາຜໃຫຍໃນ ທວໂລກ. ໂດຍການສະໜອງຕວຊວດທນຳໃຊຢາງກວາງຂວາງໃນທກທະວບ. ຫກສດ globALE, ແມນມຄວາມເປນເອກະລກສະເພາະ ເຊງມເປາໝາຍ ໃນການຂບເຄອນ ຄວາມເປນມອາຊບ ຂອງການສກສາຜໃຫຍໃນຂອບເຂດສາກນ. ການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ເປນສນຍາລກອນສຳຄນຂອງການຮຽນຮຕະຫອດຊວດເຊງໃນປະຈບນແມນຮບຮກນຢາງກວາງຂວາງ ແລະ ມບດບາດສຳຄນໃນການແກໄຂສງທາທາຍທຜໃຫຍ ແລະ ສງຄມກາລງປະເຊນໜາໃນທວໂລກ. ອງຕາມ ແຜນດຳເນນງານ ເບລຽມ (Belém Framework for Action), ເຊງຖກຮບຮອງໃນກອງປະຊມ UNESCO ສາກນ ຄງທ 6 ກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ. (CONFINTEA VI) ໃນເດອນ ທນວາ ປ 2009, ກາວວາ, “ ການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ສາງໃຫຄນມຄວາມຮ, ຄວາມສາມາດ, ຄວາມຊຳນຊຳນານ, ມປະສບການ ແລະ ເຫນຄນຄາຄວາມສຳຄນໃນການນຳໃຊ ແລະ ການຍກລະດບ ສດທຂອງເຂາເຈາ ແລະ ສາມາດກຳນດຊາຕາກຳຂອງຕນເອງໄດ. ການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍຍງແມນສງຈຳເປນໃນການເຮດໃຫບນລຄວາມ ສະເໝພາບ ແລະ ການມສວນຮວມ, ເພອລບລາງຄວາມທກຍາກ ແລະ ສາງສງຄມທມຄວາມເທາທຽມກນ, ມການຍອມຮບ, ມຄວາມຮ ແລະ ມຄວາມຍນຍງ.” (UNESCO 2009). ເຖງແນວໃດກຕາມ, ຖາວາຢາກໃຫການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍບນລທາແຮງສງສດໄດ, ມນຕອງໄດຮບການສະໜນສະໜນຈາກຄນທມ ຄວາມ ສາມາດທາງດານວຊາການຢາງເໝາະສມ. ໃນຂະນະທຄອາຈານສອນນກຮຽນໃນໂຮງຮຽນ ຕາມປກກະຕແລວແມນຈະຕອງໄດຜານ ການຝກອບຮມກຽວກບການສກສາທເປນມອາຊບມາແລວ,ໂດຍສະເພາະກອນການເລມການ ສອນໃນລະດບມະຫາວທະຍາໄລ, ແຕວາ ຜທສອນຜໃຫຍນນ ສວນຫາຍແລວແມນ ບໄດຜານການຝກອບຮການສອນຜໃຫຍມາກອນ. ສະນນ ຄວາມເປນມອາຊບ ໃນການ ໃຫການສກສາແກຜໃຫຍ ແມນຮກນວາ ເປນສງທາທາຍທສຳຄນ, ບວາໃນລະດບປະເທດ ກຄ ໃນລະດບສາກນ. ແຜນດຳເນນງານ ເບລຽມ ໄດລະບໄວວາ ການເປນມອາຊບ ໃນການ ສກສາຜໃຫຍ ແມນໜງໃນບນດາສງທາທາຍທສຳຄນທສດໃນໂຂງເຂດວຽກງານນ ແລະ ບນທກໄວວາ “ຄວາມບກຜອງ ໃນການເປນມອາຊບ ແລະ ຂາດໂອກາດໃນການຝກອບຮມ ສາລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ແມນມຜນກະທບອນຮາຍແຮງຕກບຄນນະພາບຂອງການສະໜອງການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ.(…)” (UNESCO 2009). ປະມານໜງສວນສາມຂອງບດລາຍງານກຽວກບ ການສກສາຂອງຜໃຫຍ ຈາກ 150 ປະເທດ ທສງໃຫກອງປະຊມ ໃຫຮວາ ການຂາດແຄນບກຄະລາກອນທມຄວດທ ແມນບນຫາທໃຫຍທສດ ເຊງຕອງໄດຮບການແກໄຂ (UIL 2009). ໃນການແກໄຂສະຖານະການນ, ນອກຈາກສງອນໆແລວ ອງການ UNESCO ແລະ ບນດາປະເທດສະມະຊກໃນກອງປະຊມ CONFINTEA ໃຫຄວາມມງໝນສນຍາວາຈະ “ຝກອບຮມ, ສາງຄວາມສາມາດ, ສາງເງອນໄຂການຈາງງານ, ແລະ ສາງຄວາມ ເປນມອາຊບຂອງຜໃຫການ ສກສາແກຜໃຫຍ, ສະມາຄມຄສອນ ແລະ ອງການຈດຕງທາງສງຄມ.” (ibid.). ອງການ UNESCO ບແມນອງການດຽວທເນນໜກຄວາມສຳຄນໃນການພດທະນາ ຄວາມເປນມອາຊບ ໃຫຄອາຈານ ໃນການສະໜອງການສກສາຜໃຫຍ.ໃນລະດບສະຫະພາບເອຫບ, ຫວຂກຽວກບ ຄວາມເປນມອາຊບໃນການສກສາຜໃຫຍກໄດຮບຄວາມສນໃຈຫາຍຂນໃນ ລະດບນະໂຍບາຍ. ເປນເວລາຫາຍປຜານມາແລວ ເລມແຕໄດມການເນນໜກຢາງຊດເຈນໃນການສສານຄງທຳອດ ໃນຄະນະ ກຳມາທການສະຫະພາບເອຫບກຽວກບການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ. (ຄະນະກຳມະທການສະຫະພາບເອຫບ 2006), ໃນແຜນດຳເນນງານກຽວກບ ການສກສາຜໃຫຍ ເຊງໄດສາງຂນໃນ 1 ປ ພາຍຫງ (ຄະນະກຳມະທການສະຫະພາບເອຫບ 2007 ແລະ ໃນ ມະຕຕກລງຂອງສະພາ ກຽວກບການກຳນດ ວາລະການສກສາຜໃຫຍຄນໃໝ (ສະພາ 2011). ໄດມຫາຍໆ ໂຄງການລວມທງໂຄງການພາຍໃນ ແລະ ໂຄງການ ຮວມມລະຫວາງປະເທດ ໄດສາງຂນນບແຕເວລານນເປນຕນມາ ເພອກຳນດຄວາມສາມາດທຕອງການ, ກຳນດມາດຕະຖານ, ພດທະນາ ຫກສດການຝກອບຮມ ສາລບ ການສກສາຜໃຫຍ ລວມທງ ຄຝກ ແລະ ຄສອນ VET (ເບງຕວຢາງໃນ CEDEFOP 2013). ການພດທະນາເຫານ ເລມແຕຂນພນຖານ ສຳລບການລເລມ ແມນໄດຮວມມກບສະຖາບນເຢຍລະມນສຳລບການສກສາຜໃຫຍ-ສນ Leibniz ສາລບການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ (DIE) ແລະ ສະຖາບນການຮວມມສາກນຂອງສະມາຄມເຢຍລະມນ ສຳລບການສກສາຜໃຫຍ(DVV International) ເພອພດທະນາ, ທດສອບ, ແລະ ແຈກຢາຍຫກສດສຳຄນສຳລບການຝກອບຮມ ຜໃຫການສກສາ ແກຜໃຫຍນອກເໜອຈາກພາກສວນມະຫາວທະຍາໄລ ເຊງສອດຄອງກບຫກການພນຖານຂອງການສກສາຜໃຫຍ, ຖກຕອງກບມາດຕະຖານທາງດານວທະຍາສາດຂອງສາກນ ແລະ ເໝາະສມກບການນຳໃຊໃນລະດບສາກນ. ຫກສດ globALE ກແມນຜນໄດຮບຂອງໂຄງການນ. ເປາໝາຍຫກອນສຳຄນຂອງຫກສດ globALE ແມນເພອປະກອບສວນ 3 ຢາງລມນ:• ເພອຍກລະດບຄວາມເປນມອາຊບ ຂອງຜທໃຫການສກສາແກຜໃຫຍ ດວຍການສະໜອງໂຄງຮາງລວມເພອເປນບອນອງໃນການເຮດວຽກ.• ເພອສະໜບສະໜນຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍ ໃນການອອກແບບ ແລະ ຈດຕງປະຕບດໂຄງການຝກອບຮມຄຝກ• ເພອສງເສມ ການແລກປຽນຄວາມຮ ແລະ ຄວາມເຂາໃຈເປນເອກະພາບ ລະຫວາງຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍໃນທວໂລກ. ພາກ A ຂອງ ເອກະສານນ ແມນອະທບາຍຄຳແນະນຳລະອຽດກຽວກບຫກສດ globALE. ເອກະສານຈະເລມຕນຈາກການ ອະທບາຍ ພາບລວມທສຳຄນ ແລະ ຄວາມເປນມາໂດຍຫຍ ພາກ(A1). ຫງຈາກນນຈະນາສະເໜແຫງຂມນທສາຄນທສດໃນການສາງຫກສດນ ແລະ ກຳນດຂນຕອນວທການ ສຳລບການພດທະນາຫກສດນ ພາກ(A2). ພາກ A3 - A5 ແມນໄດອະທບາຍບນດາຫກການທວໄປ ແລະ ສງທຄວນຄຳນງກຽວກບຫກສດ globALE. ໂຄງຮາງ ແລະ ອງປະກອບຂອງຫກສດຈະໄດອະບາຍໃນລາຍລະອຽດເພມເຕມຢໃນພາກ A6ແລວຕດວຍ ພາກ (A7) ເຊງໄດເວາເຖງ ລກສະນະ ຫ ມນມອງທແຕກຕາງ ກຽວກບການຈດຕງປະຕບດຕວຈງຂອງຫກສດນ ພາກ A ໄດກວມເອາ ພາບລວມທວໄປ ກຽວກບການຕດຕາມ ແລະ ການຮບປະກນຄນນະພາບ ໃນຂອບເຂດວຽກງານທໄດກຳນດໄວໃນຫກສດນ ຄໃນພາກ (A8).

ການອະທບາຍສງລວມທງໝດຂອງຫກສດ globALE ແມນຢໃນພາກ B.

5

A ຄຳແນະນຳຫກສດ globALE

1. A ຄວາມເປນມາໂດຍຫຍຂອງຫກສດ globALE

ຫກສດ globALE (CG) ແມນຫກສດທອອກແບບໂດຍແບງເປນພາກ ແລະ ການຈດໂຄງຮາງແມນອງໃສຄວາມສາມາດເພອວດແທກສາລບການຝກອບຮມຜທໃຫການສກສາແກຜໃຫຍໃນທວໂລກ. ລະດບຄນວດທ ແມນຄນວດທພນຖານສາລບການສກສາຜໃຫຍ.ຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍສວນຫາຍແລວ ການເຮດວຽກກຽວກບການສອນໄດຖກນຳມາເປນວຊາສະເພາະທໃຊອາງອງ. ຫເວາອກຢາງໜງວາຜນຂອງ ການຮຽນທໄດອະທບາຍໄວໃນຫກສດນ ແມນເປນສງທໄດກຳນດເປນ ຄນວດທຂອງຜທສອນຫກສດ, ຄຝກ, ຄບນລະຍາຍ, ຜອນໆ ທເຮດ ໜາທຄາຍຄກນນ ຄວນມເປນພນຖານມາກອນແລວ ກອນຈະເລມເຮດວຽກຂອງເຂາເຈາໃຫກາຍເປນມອາຊບ. ໂດຍອງຕາມ ຂອບເຂດ ຄນວດທຂອງເອຫບ, ຄວາມສາມາດເປາໝາຍທຫກສດນເລງໃສແມນປະມານລະດບ EQF 51. ຜນໄດຮບຂອງການຮຽນທໄດອະທບາຍ ໄວໃນຫກສດນແມນເລມຈາກການກຳນດມາດຕະຖານທສຳຄນ ເຊງສອດຄອງກບທກໆ ປະເທດ ແລະ ບສາມາດປຽນແປງໄດ. ຕກບບນຫານ ຫກສດ ສາມາດພຈາລະນາເພອລວມເອາຂອບເຂດຄວາມສາມາດຂອງຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍ. ຜນໄດຮບຂອງການຮຽນ ທໄດອະທບາຍໄວໃນຫກສດນແມນຄວາມສາມາດທແທຈງເຊງຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍທກຄນຄວນມບວາເຂາເຫານນຈະເຮດວຽກຢໃນສະພາບທາງດານພມມປະເທດ, ສະຖາບນ ຫ ເຂດປກຄອງສະເພາະໃດໜງທແຕກຕາງກນປານໃດກຕາມ. ການຈດຕງປະຕບດຫກສດ globALE ພນຖານແລວແມນຈດຕງໂຄງການຝກອບຮມ ເຊງຮບປະກນວານກສຳມະນາກອນຈະໄດຮບຄວາມສາມາດ ຕາງໆທການດໄວໃນຫກສດນ. ລກສະນະ ແລະ ຮບແບບຂອງໂຄງການຝກອບຮມອາດຈະແຕກຕາງກນໄປ ເຊງພຈາລະນາຕາມຄວາມຕອງການ ຂອງທອງຖນ. ເພອຊວຍໃນການຈດຕງປະຕບດ, ຫກສດນໄດອະທບາຍວທການວດແທກວາຜນການຮຽນສາມາດບນລໄດແນວໃດ ແລະ ຄວາມສາມາດແຕລະຢາງຈະພດທະນາຂນໄດແນວໃດ. ຕກບຈດປະສງນ, ເນອໃນຂອງຫກສດແຕລະພາກ (ໃນພາກ B ໃນເອກະສານນ) ນອກຈາກຄານຍາມກຽວກບ ຜນການຮຽນ/ຄວາມສາມາດທຈະໄດຮບຈາກການຮຽນແລວ ຍງໄດລວມເອາຂມນການຈດຕງປະຕບດດງລມນ:• ຄວາມຊບຊອນຂອງຫວຂ ແລະ ຄຳຖາມຕາງໆ ສຳລບການທບທວນສວນບກຄນ ເຊງຈະຊວຍໃຫບນລຈດປະສງຂອງການຮຽນທກຳນດໄວ.• ການເລອກເອາບດຮຽນທເໝາະສມ ເພອຮຽນດວຍຕນເອງ ຫ ໃຊໃນການສອນ.• ຂແນະນຳຕາງໆ ກຽວກບ ການຈດຕງປະຕບດ ວທການສດສອນ.• ຂແນະນຳຕາງໆ ກຽວກບຂອບເຂດເວລາສຳລບ ຫກສດແຕລະພາກ2. ຫກສດທງໝດ ສະໜອງຂມນພນຖານທຄບຖວນ ໃນການອອກແບບໂຄງການຝກອບຮມຢາງເໝາະສມ ເຊງຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍສາມາດພດທະນາທກສະຄວາມສາມາດທຈຳເປນ. ຍອນສະພາບເງອນໄຂ ແລະ ຄວາມຕອງການສະເພາະຂອງແຕລະກມເປາໝາຍແມນມຄວາມແຕກຕາງກນພສມຄວນໃນແຕລະພາກພນ, ແຕລະສະຖາບນ ຫ ພນທຕາງໆ, ສະນນບນດາອງປະກອບທໄດກາວມາຂາງເທງນນ- ບນດາ ຫວຂຕາງໆ, ບດຮຽນອາງອງ, ວທການສດສອນທໄດແນະນາ ແມນເປນພຽງການແນະນຳແນວທາງເທານນ. ສງທງໝດນນສາມາດປບປຽນໄດ ໜອຍ ຫ ຫາຍ ແມນຂນຢກບການນຳໃຊໃນສະພາບແວດລອມສະເພາະໃດໜງ. ສະນນຫກສດນແມນມເຈດຕະນາໃນການສະໜອງຕວແບບ ເຊງສາມາດເປນພນຖານໃນການນຳໄປປບໃຊເຂາໃນໂຄງການຝກອບຮມສະເພາະໃດໜງໄດ. ເຊງມນອາດຈະແຕກຕາງກນໃນເລອງຂອງຫວຂ,ອປະກອນ, ວທການ ແລະ ໂຄງຮາງ, ອງຕາມຄວາມຈຳເປນຂອງສະພາບແວດລອມສະເພາະໃດໜງ. ເຖງແນວໃດກຕາມທງໝດນ ກມຄວາມສອດຄອງກບມາດຕະຖານຄວາມສາມາດ. ໃບຢງຢນການຮຽນ ຫກສດ globALE (CG-certificates) ສຳລບແຕລະພາກຂອງຫກສດ ແລະ ທງໝດຂອງຫກສດນນ ແມນສາມາດອອກໃຫ ແກຜຮຽນໄດພາຍຫງທເຂາເຈາໄດບນລມາດຕະຖານຄວາມສາມາດນ. ຕວຢາງ: ທນທທນໃດຫງຈາກທນກສຳມະນາກອນໄດຮບທກສະຄວາມສາມາດທໄດກຳນດໄວໃນຫກສດ. ທກສະຄວາມສາມາດເຫານອາດຈະບນລໄດໂດຍຜານໂຄງການຝກອບຮມຂອງ ຫກສດglobALE ຫວາ ຜານການຮຽນມາກອນແລວ ການຮບຮກຽວກບການຮຽນມາກອນ (Recognition of prior learning-RPL) ຄວາມຈງແລວມນກເປນອງປະກອບໜງໃນການອອກແບບໂຄງການຝກອບຮມອງຕາມ ຫກສດ globALE ທຈາເປນໃຫແກບກຄນ. ຜເຂາຮວມຝກ ອບຮມທໄດຜານຄວາມສາມາດບາງສວນ ທໄດການດໄວໃນຫກສດ globALE ຕວຢາງ ຖາວາຜານການຮຽນມາກອນແລວ (RPL) ອາດຈະຖກຍກເວນ ໃນບາງພາກຂອງການຝກອບຮມການນາໃຊ RPL ຮຽກຮອງໃຫມເຄອງມ ແລະ ຂນຕອນວທການຢາງເໝາະສມເພອຮບປະກນວາທກສະຄວາມສາມາດຂອງຜເຂາຮວມ ແມນຈະຖກຮບຮ ແລະ ບນທກໄວຢາງຍດຕທຳ ແລະ ໂປງໃສ. ເຖງຢາງໃດກຕາມ ຜສະໜອງການຝກອບຮມ CG ອາດຈະບສາມາດນາໃຊ RLP ໄດຕະຫອດ ບວາດວຍເຫດຜນໄດກຕາມ.

1 EQF level 5 approximately corresponds to a short university-level study programme below a Bachelor’s degree (which corresponds to EQF level 6) (European Parliament/Council of the European Union 2008). With regard to the UNESCO’s International Standard Classification of Education (ISCED), 2011 version, the reference level would be 5 as well. Given its shorter duration/volume, a training programme based on the Curriculum globALE would alone not normally be sufficient for the completion of ISCED level 5. However, considering the criterion of complexity of content, a CG training programme could be counted towards completion of an ISCED level 5 programme (UIS 2012).2 This refers merely in an exemplary fashion to a possible implementation format for the overall curriculum, namely a traditional training programme with compact lesson blocks. In practice, very different approaches and formats in different combinations are possible in order to achieve the learning outcomes: mentoring programmes or project work for instance, in addition to classic lesson blocks. A form of documentation and (partial) recognition of competences that have already been informally acquired would be conceivable. The authors of the CG also intend to investigate the specific form that such options could potentially take.


ສຳລບຜສະໜອງການຝກອບຮມທວາງແຜນເພອອອກໃບຢງຢນການຝກອບຮມຫກສດ CG ແບບຄບຖວນ, ແມນໄດມການການດ ຄວາມຕອງການສະເພາະ ເຊງຈະຕອງໄດມການສງເກດການໃນການຈດຕງປະຕບດການຝກອບຮມນ. ຄວາມຕອງການຂນພນຖານເຫານ ແມນສາງຂນເພອຮບປະກນຄນນະພາບຂອງການຝກອບຮມ CG. ເຖງແນວໃດກຕາມ ມນຍງໄດສະໜອງຄຳແນະນຳເພມເຕມສຳລບ ຜສະໜອງ ການສກສາ ທປາຖະໜາຢາກອອກແບບ ການຝກອບຮມ CG ດວຍຕນເອງອກດວຍ. ຄວາມຕອງການຂນພນຖານເຫານແມນໄດກຳນດເງອນໄຂຕາງໆ ທກຽວຂອງກບເນອໃນຂອງບດຮຽນທຈະສອນ ແລະ ພອມທງກຳນດກດຈະກຳການຮຽນ ແລະ ການປະເມນທເປນໄປໄດ ທຈະນຳໃຊໃນການຝກອບຮມນດວຍ. ຄວາມຕອງການຂນພນຖານເຫານຍງແມນສວນໜງຂອງຄມສະໜບສະໜນ ທໄດສາງຂນຢາງຕເນອງໃນການຈດຕງປະຕບດຂອງ CG ເຊງສາມາດດາວໂຫດຈາກ ເວບໄຊ CG (www.curriculum-globale.de). ເວບໄຊນຍງຈະຕອງສບຕພດທະນາໄປເທອລະຂນຕອນເພອເປນແຫງຂມນສຳລບຜໃຊ CG. ນອກຈາກເອກະສານຫກຂອງ CG ແລວ ຍງມເອກະສານສະໜບສະໜນໃນການຈດຕງປະຕບດເພມເຕມ ເຊນ: ເອກະສານສະໜອງຄຳແນະນຳກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ ຕວຢາງ ການຝກອບຮມທອງໃສຫກສດ CG, ເອກະສານກຽວກບການຮຽນ ແລະ ການສອນ, ບອນເຊອມຕຫາແຫງຂມນ, ລາຍການເອກະສານອາງອງ ແລະ ອນໆ

ອງປະກອບຂອງ CG ໜາທ ລກສະນະສະເພາະ ຊອກຫາໄດຢໃສເອກະສານສະໜບສະໜນໃນການຈດຕງປະຕບດ(ຄມ,ຕວຢາງ ບດຮຽນທດ, ເອກະສານ ກຽວກບການຮຽນ ແລະ ການສອນ)

ສະໜອງຕວແບບ, ຕວຢາງ ຕາງໆ ແລະ ເຄອງມຕາງໆທນຳໃຊ ໃນການ ຈດຕງປະຕບດ CG

ສາມາດນຳໃຊຢາງອດສະຫະ ຈາກການ ຈດຕງປະຕບດ CG

ຫກສດ globALE website (www.curriculum-globale.de)

ຄວາມຕອງການຂນພນຖານ ເຫານແມນ ສຳລບຢງຢນການຝກ ອບຮມ CG (ກຽວຂອງກບເນອໃນ ການຮຽນ ແລະ ກດຈະກຳ ແລະ ການຝກອບຮມ.

ຮບປະກນຄນະພາບ, ສະໜອງ ຄຳແນະນຳໃຫແກຜສະໜອງການຝກອບຮມ ກຽວກບການຈດບລມະສດເພອພດທະນາ ໂຄງການຝກອບຮມ CG

ເປນພາກບງຄບຖາວາຕອງການໃສ ກາໝາຍ ຫ ໂລໂກຂອງ CG ໃນໃບຢງຢນຂອງນກສຳມະນາກອນ.ຍກເວນແຕ: ນກສາມະນາກອນມຄວາມສາມາດມາແລວສວນໜງຈາກການ ຮຽນມາກອນ ສາມາດນາໃຊ RPLໄດ, ສະນນ ຄວາມຕອງການພນຖານກ ສາມາດຫດລງຕາມຄວາມເໜາະສມ)

ອະທບາຍ ໂຄງຮາງການຈດຕງ ປະຕບດ (ຫວຂການຮຽນ, ໄລຍະ ເວລາ, ຮບແບບການຝກອບຮມ, ແນະນຳເອກະສານອາງອງ ແລະ ອນໆ)

ສະໜອງແຮງບນດານໃຈ ແລະ ປະຖມນເທດ ໃຫກບຜຈດຝກອບຮມ ໃນການຈດຕງປະຕບດ CG

ຄຳແນະນຳ, ຂມນກຽວກບຕວຊວດ ອາດຈະຖກປບປຽນ ຕາມຄວາມຈຳເປນ.

ຫກສດ globALE (ພາກ B)

ຄຳນຍາມ ຂອງ ທກສະ ຄວາມສາມາດ/ ຜນການຮຽນ ເຊງຜຮຽນຈບ CG ຄວນໄດຮບ.

ກຳນດມາດຕະຖານ ເປນພາກບງຄບ, ອາດຈະບປຽນແປງ

ພາບລວມ: ອງປະກອບຫກ ແລະ ອງປະກອບສະໜບສະໜນຂອງຫກສດ globALE

ໃຜຈະເປນຜນຳໃຊຫກສດ globALE? ເປາໝາຍຫກຂອງຫກສດນແມນເລງໃສບນດາ ສະຖາບນ, ອງການຈດຕງທເຮດວຽກກຽວກບ ການສກສາຜໃຫຍ . ເຊງມເຈດຕະນາ ເພອຮບປະກນ ລະດບຄນວດທຂອງຜໃຫການສກສາຂອງເຂາເຈາ ໃຫເປນມອາຊບທໄດມາດຕະຖານ. ໃນນາມເປນໂຄງຮາງອາງອງໃນ ການຮບປະກນຄນນະພາບ, ຫກສດ globALE ຍງສະໜອງມາດຕະຖານສາກນ ທຕອບສະໜອງຄວາມສນໃຈຂອງຜຊຽວຊານ ແລະ ຜກຳນດນະໂຍບາຍການສກສາຕາງໆ ເໜອກວາລະດບ ສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍອກດວຍ. ອງຕາມການນຳໃຊໃນຈດປະສງສະເພາະໃດໜງ, ຫກສດ ແລະ ສງພມນ ແມນມເປາໝາຍຕນຕສຳລບບກຄນທເຮດວຽກກຽວຂອງກບການວາງແຜນ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດ ແຜນງານການສອນຫກສດການສກສາຜໃຫຍ3. ດວຍການກຳນດຜນໄດຮບຂອງການຮຽນ,ຫກສດໄດສະໜອງການປະຖມນເທດໂຄງຮາງການເຮດວຽກ ສຳລບວຽກງານນ ເຊງອງໃສເປາໝາຍທຈະບນລ ຜານໂຄງການສອນຫກສດນ. ໂດຍຜານການແນະນາ ແລະ ການສະໜອງຂມນສະໜບສະໜນທຈາເປນກຽວຂອງກບຫວຂ, ເນອໃນ, ວທການ ແລະ ຮບແບບ ຫກສດນໄດ ສະໜອງການຊວຍເຫອເພມເຕມ ກຽວກບການວາງແຜນ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດໂຄງການສະເພາະໃດໜງ.

3 The “adult educators” themselves thus form the indirect target group of the curriculum. What is to be understood by the term “adult educator” in individual cases and what expectations are associated with this professional role can vary greatly in different countries and world regions (see also below section A3).


2. ຫກສດ globALE ໄດຖກພດທະນາຂນມາໄດແນວໃດ? - ແຫງຂມນ ແລະ ວທການນາໃຊ

ແຫງຂມນຫກສດ globALE ແມນອງໃສ ສາມ ອງປະກອບຫກ:a) ແຜນງານຝກອບຮມຄຝກທກຳລງດຳເນນໃນສະພາບຕວຈງ ຂອງການຈດຕງປປະຕບດໂຄງການ DVV Internatinalb) ລະບບມາດຕະຖານ ແລະ ເງອນໄຂ ສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍທມຢໃນລະດບປະເທດ c) ມາດຕະຖານຄວາມສາມາດສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍໃນລະດບສາກນເຊງໄດສະຫບໄວໃນໂຄງຮາງຂອງໂຄງການໃນເອຫບ

a) ບນດາແຜນງານຈາກວຽກໂຄງການຂອງ DVV International ບນດາແຜນງານ ການຝກອບຮມຄຝກ ເຊງໄດພດທະນາຂນມາສຳລບການນຳໃຊສະເພາະໃນຫາຍດານທແຕກຕາງກນ ແລະໄດນຳໃຊມາເປນເວລາຫາຍປແລວໃນຂອບເຂດໂຄງການທຈດຕງປະຕບດໂດຍ DVV International. ບາງສວນຂອງເອກະສານເຫານແມນໄດ ແມມລກສະນະ ສາກນ ແລະ ພາກພນ ຕວຢາງ ໃນທງຖນ ອາຊ ແລະ ອາຟກກາ. ບາງສວນກກຽວຂອງກບລະດບປະເທດ ເຊນຕວຢາງ ປະເທດ ອານາຈກ ປາເລດສະຕຽນ, ອາຟກກາໃຕ ຫ ອເບກດສະຖານ. ແຜນງານທງໝດ ຖກພດທະນາຂນໂດຍການຮວມມລະຫວາງ ອງການ DVV International ແລະ ຄຮວາມງານທອງຖນ ພອມກນນນກໄດນາເອາຜຊຽວຊານຈາກ ເຄອຂາຍ DVV International ເຂາມາຊວຍ ຖາວາມຄວາມຈາເປນ.

b) ຄນນະວດທ, ລະບບມາດຕະຖານ ແລະ ເງອນໄຂ ລະດບປະເທດ. ດງທໄດສະແດງໃຫເຫນໃນບດລາຍງານ CONFINTEA VI, ແຜນງານການສາງຄວາມເປນມອາຊບ ສຳລບຜໃຫການ ສກສາຜໃຫຍ (ສາລບ ອະນາຄດ) ແມນມຢາງກວາງຂວາງ ໃນຫາຍໆປະເທດ. ສງເຫານແມນມຄວາມແຕກຕາງກນຫາຍ ກຽວກບ ຂອບເຂດ, ຫວຂທຫາກຫາຍ, ລະດບຄນວດທ ແລະ ລະດບປະລນຍາ. ເຊງນບແຕລະດບປະລນຍາຕໃນຂງເຂດການສກສາໃນ ມະຫາວທະຍາໄລທໃຊເວລາຫາຍປ ຈນເຖງ ການຝກອບຮມ 1 ວນ ທຕເນອງ ເຊງມຫາຍຫວຂສະເພາະທແຕກຕາງກນ. ແຜນງານ ເຫານສວນຫາຍ ແມນໄດແຍກກນ ໃນການຈດຕງປະຕບດເປນໂຄງການ ຕວຢາງ ແນວຄວາມຄດກຽວກບການ ຝກອບຮມທໄດພດທະນາຂນເພອຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການສະເພາະ ໃນສະພາບປະຈບນໂດຍບໄດມຈດປະສງໃນການ ພດທະນາແຜນງານໄລຍະຍາວ ຈາກພນຖານນ ຫ ບໄດມງໝນທຈະເຊອມໂຍງກບລະບບການສກສາຢາງເປນທາງການ. ເຖງແນວໃດກຕາມ, ຍງມຫາຍປະເທດທມແຜນງານຢາງຖາວອນ ແລະ ສະໜອງຄນວດທຢາງເປນລະບບ. ຜສະໜອງດງກາວ ປກກະຕແລວ ແມນສະຖາບນການສກສາຊນສງ (ໃນກລະນທມໃບປະກາດຈບຊນ) ຫ ຜສະໜອງການສກສາທສຳຄນທສະໜອງການສກສາໃຫແກບກຄະລາກອນຂອງຕນເອງ ຕວຢາງ ສະມາຄມການສກສາຜໃຫຍ ປະເທດເຢຍລະມນໄດສະໜອງຫກສດ ຄນວດທການສກສາພນຖານສຳລບຄສອນ. ໃນບາງປະເທດ ຕວຢາງ ອອດສະເຕຍ, ສະວດເຊແລນ, ແລະ ອງກດ ລະບບຄນວດທການສກສາອອກຈາກມະຫາວທະຍາໄລໄດສາງຕງຂນ ເປນເອກະພາບທວຜ ສະໜອງການສກສາພາຍໃນປະເທດ ສຳລບການສກສາຜໃຫຍ. ບາງລະບບ ເຫານກລວມເຖງໃບປະກາດທຢງຢນເຖງ ຄວາມສາມາດທເປນ ອງປະກອບໃດໜງແຕບເປນທາງການ. ໂດຍຜານຂນຕອນວທການທຖກຍອມຮບ ເຊງຄວາມສາມາດທໄດຮຽນມາ ແລະ ໄດຖກຮບຮອງ ແລະ ສມທບກບການເຂາຮວມຝກອບຮມເພມເຕມໃນບາງພາກຂອງຫກສດເພອໃຫໄດຮບທກສະຄວາມສາມາດຢາງຄບຖວນ. ຜໃຫການສກສາ ຜໃຫຍສາມາດເຂາຮບໃບປະກາດຊະນຍະບດທຢງຢນຄນວດທໃຫໃນລະດບປະເທດ ໃນບນດາປະເທດເຫານ. ການສາງ ລະບບຄນນະວດທ ແລະ ສາງຕວແບບ ແລະ ສາງມາດຕະຖານຄວາມສາມາດທສອດຄອງແມນສງອາງອງທ ສຳຄນສຳລບການພດທະນາຫກສດນ.

ເຊງສະແດງໃຫເຫນຜານບນດາຕວຢາງລມນ:• ໃບຢງຢນ SVEB. ໃບປະກາດນ ແມນສະໜອງໃຫໂດຍອງການ ສະຫະພນສະວດ ສຳລບການຮຽນຂອງ ຜໃຫຍ.(SVEB)

ເຊງແມນບາດກາວທາອດໃນລະບບຫກສດຂອງສະວດເຊແລນ. “ການຝກອບຮມຄຝກ” Ausbildung der Ausbildenden).ໃບປະກາດຊະນຍະບດນນ ແມນໄດກຳນດຄນວດທສຳລບຜທສອນຫກສດໃນການສກສາຜໃຫຍ ເຊງຖກຮບຮທວປະທດສະວດເຊແລນ.ເພອໃຫໄດຮບໃບປະກາດດງກາວຕອງໄດຮບການຝກອບຮມຈບຫກສດເຊງລວມມ 90 ຊວໂມງຮຽນ ໃນຫອງຮຽນ ແລະ 165 ຊວໂມງ ຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ຢາງໜອຍຕອງມປະສບການເຮກວຽກສອງປ ແລະ ເຄຍຜານການສອນໃນ ການສກສາຜໃຫຍຕວຈງຢາງໜອຍ 150 ຊວໂມງ. ເຊງຍງໄດປະຕບດຂນຕອນໃນການປະເມນຄນວດທຄວາສາມາດທມແລວທ ສາມາດທດແທນຫກສດການຝກອບຮມໄດ4.

4 http://www.alice.ch/de/ada/zertifikate/ (Last access: 08.10.2015)


• ໃບຢງຢນ WBA “ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍທໄດຖກຮບຮອງ (Certified Adult Educator)”: ໃບຢງຢນດງກາວໄດຮບຮອງເອາລະດບ ຄນວດທລະດບທຳອດ ໃນສອງລະດບຄນວດທສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ພາຍໃນຂອບເຂດການສກສາ ຢາງຕເນອງ ຂອງປະເທດອດສເຕຍ (WBA). WBA ແມນສວນໜງຂອງລະບບການຮວມມໃນການສກສາຜໃຫຍຂອງອດສເຕຍ ຂອງສນກາງສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍ ປະເທດອດສະເຕຍ. WBA ໄດວາງມາດຕະຖານໃນຮບແບບຂອງຫກສດ. ເພອໃຫໄດໃບປະກາດດງກາວນນ, ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ຈະຕອງ ໄດພສດຕວເອງວາເຂາເຈາໄດມທກສະຄວາມສາມາດທໄດລະບໄວນນ ແລະ ມນອາດຈະໃຊຫາກຫາຍວທ. ທກສະໃດທຍງຂາດຈະຕອງ ໄດເຂາຝກອບຮມເພມເຕມ. ນອກນນຍງຕອງມປະສບການເຮດວຽກຕວຈງທກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ ຢາງໜອຍ 300 ຊວໂມງ ຈງສາມາດໄດຮບໃບປະກາດນນໄດ5.

• ໃບຢງຢນການສດສອນໃນຂະແໜງການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ.(Diploma to Teach in the lifelong learning Sector (DTLLS). ໃນປ 2007, ການໄດຮບຄນວດທ ທກຽວຂອງ ແລະ ຖກຮບຮອງນນ ແມນໄດການດໄວໂດຍກດໝາຍໃນປະເທດອງກດ ສຳລບການເປນຄສອນ ເຊງພາກລດເປນຜສະໜບສະໜນໃນຂະແໜງການສກສາຢາງຕເນອງ. ນບແຕປ 2017, ຜສະໝກເຂາຮຽນໃໝກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ຕອງໄດຮຽນຈບຫກສດພນຖານໃນປທຳອດຂອງການສດສອນເຊງມ 30 ຊວໂມງ. ເພອໃຫໄດຮບໃບຢງຢນຄນວດທ DTLLS ຢາງເຕມ ຮບແບບ. ຈະຕອງໄດຮບການຝກອບຮມຈບຫກສດເລງລດ ໃນລະຫວາງການສດສອນ ໃນ 1-2 ປ ແລະ ຈະຕອງຮຽນຈບພາຍໃນ 5 ປນອກນນກຍງຕອງມປະສບການສອນຕວຈງ 150 ຊວໂມງ ຕປ ເຊງແມນເງອນໄຂທຈາເປນໃນແຜນງານຝກອບຮມດງກາວ. ເພອໃຫໄດຮບການຮບຮອງ, ແຜນງານ DTLLS ຈະຕອງສອດຄອງກບ LLUK ມາດຕະຖານຄວາມເປນມອາຊບໃນການສອນ, ຄສອນ ແລະ ຄຝກ ໃນຂະແໜງການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ. (“LLUK Professional Standards for Teachers, Tutors and Trainers in the lifelong learning Sector”), ເຊງໄດກຳນດຂອບເຂດ ເພອເປນບອນອງ ກຽວກບທກສະຄວາມສາມາດທຕອງມ6.

c) ທກສະຄວາມສາມາດ ທເປນມາດຕະຖານສາກນ ຈາກໂຄງການຂອງເອຫບ. ບອນອງ (ເສາຄາ) ທສາມ ທສະໜອງແຫງຂມນພນຖານໃຫແກຫກສດ globALE ແມນມາຈາກບນດາໂຄງການຕາງໆ ແລະ ການສກສາຄນຄວາຂອງບນດາປະເທດໃນເອຫບທໄດເວາກຽວກບທກສະຄວາມສາມາດຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ໃນສອງສາມປທຜານມາ.ສວນໜງຂອງໂຄງການເຫານແມນການຄນຄວາກຽວກບການກຳນດວາ ທກສະຄວາມສາມາດທສຳຄນອນໃດແດທຜໃຫການສກສາຜໃຫຍຄວນມ. ພອມກນນນ ບນດາໂຄງການອນໆ ກໄດສມໃສ ການພດທະນາຊດເຄອງມຕາງໆ ສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ເພອຕດຕາມ ບນທກທກສະ ຄວາມສາມາດທມຢແລວ, ຄວາມຕອງການໃນການພດທະນາທກສະຄວາມສາມາດເພມເຕມຈາກການຮຽນຮ ແລະ ການວາງແຜນພດທະນາ ຄວາມເປນມອາຊບຢາງຕເນອງສຳລບກມເປາໝາຍໃດໜງ. ຍອນວາພວກເຂາມຈດປະສງເພອສມໃສຄວາມເປນສາກນ ແລະ ການຕງມາດຕະຖານ, ສະນນຂອບເຂດຄວາມສາມາດທໄດກຳນດໄວໂດຍມຜນເນອງມາຈາກໂຄງການເຫານ ແມນເປນສງທໜາສນໃຈສຳລບການ ພດທະນາຫກສດ globALE.ຂາງລມນແມນລາຍການ ການສກສາຄນຄວາ ແລະ ຕວແບບຕາງໆ ທສຳຄນຂອງບນດາປະເທດເອຫບ: • ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍທດໃນເອຫບ (AGADE) (2004-2006): ໂຄງການນໄດຮວມມກບປະທດ ເອດສໂຕເນຍ,ໄອເຣແລນ, ລຕເນຍ,

ລດເວຍ, ນເວ, ປອກຕເກດ, ສະວເດນ, ຮງກາລ, ໃນການພດທະນາມາດຕະຖານ ຕາສດສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ໃນເອຫບລວມທງ ພດທະນາຫກສດຝກອບຮມ ອງຕາມມາດຕະຖານດງກາວນນ. ມາດຕະຖານເຫານແມນອງໃສ 4 ບດບດທແຕກຕາງກນຂອງຜໃຫ ການສກສາຜໃຫຍຄ: ເປນຄ, ເປນຜຊນຳ, ເປນຜອານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ເປນຄຝກ7. ລວມທງໝດມ 16 ມາດຕະຖານ ທໄດສາງຂນ ແລະ ຈດເປນໝວດ ມາດຕະຖານ ສາລບລກສະນະຂອງບກຄນ ແລະ ມາດຖານສຳລບຄວາມເປນມອາຊບ.

• ການຮບຮອງກຽວກບທກສະຄວາມສາມາດດານ ຈດຕະວທະຍາ-ການສດສອນ ຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ. (VINEPAC) (2006-08): ໂຄງການຮວມມລະຫວາງປະເທດ ເຢຍລະມນ, ຝະລງ, ມານຕາ, ໂຣມາເນຍ, ແລະ ສະເປນ, ໄດພດທະນາເຄອງມໃນການຮບຮອງ ທກສະຄວາມສາມາດດານ ຈດຕະວທະຍາ-ການສດສອນ ຂອງຄສອນ (ຄຝກ) ໃນການສກສາຜໃຫຍ. ເຄອງມດງກາວເອນວາ “Validpack”, ເຊງປະກອບດວຍ ການໄຈແຍກຮບແບບທກສະຄວາມສາມາດອອກເປນໝວດ “ຄວາມຮ” “ການຝກອບຮມ/ການບລຫານ”, “ການວດແທກ ແລະ ປະເມນຜນການຮຽນ”, “ການໃຫຄຳປກສາ ແລະ ສາງແຮງຈງໃຈ” ແລະ “ການພດທະນາບກຄນ ແລະ ການພດທະນາຄວາມເປນມອາຊບ”.

• ເສນທາງພດທະນາຄວາມເປນມອາຊບທສາມາດປບປຽນໄດ ສຳລບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍໃນລະຫວາງ ລະດບ EQF 6 ແລະ 7 (Flexi-Path):ໂຄງການຮວມມລະຫວາງປະເທດ ເຢຍລະມນ, ເອສໂຕເນຍ, ອງກດ, ອຕາລ, ໂຣມາເນຍ, ສະວດເຊແລນ ແລະ ສະເປນ ໄດ ພດທະນາເຄອງມສຳລບ ຂອບເຂດຄວາມສາມາດ ຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ທມຄນວດທສງ. ເຄອງມດງກາວໄດໃຈແຍກຄວາມ ສາມາດ ໃນສາມດານ ( ການຮຽນ, ຄນ, ການເຮດຕວຈງ) ທກຽວຂອງກບ ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ຜທຮບຜດຊອບໃນການວາງແຜນ, ການບລຫານ ແລະ ການນຳພາ ນອກຈາກວຽກການສດສອນຂອງເຂາເຈາ8. ເຄອງມດງກາວແມນອງຕາມຂອບເຂດຄນວດທຂອງປະເທດ ເອຫບ.

5 https://wba.or.at/kandidatinnen/kompetenzen_zertifikat.php 6 http://collections.europarchive.org/tna/20110214161207/http:/www.lluk.org/wp-content/uploads/2010/11/new-overarching-standards-for-ttt-in-lifelong-learning-sector.pdf (Last access: 08.10.2015)In 2013 the DTLLS was replaced by the Diploma in Education and Training (DET)7 http://www.vabaharidus.ee/public/files/LPIA_Agade_A4.pdf (Last access: 08.10.2015)8 http://www.flexi-path.eu/ (Last access: 08.10.2015)


• ຄວາມສາມາດຫກຂອງຜຊຽວຊານກຽວກບການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ (2010) ການສກສາຄວຄວາທວປະເທດ EU ໂດຍ ສະຖາບນຄນຄວາ ຂອງດດຈ (Dutch institute Research voor Beleid) ມເປາໝາຍເພອຄນຄວາ ຄວາມສາມາດທຕອງການອນສຳຄນສຳລບ ຜໃຫ ການສກສາຜໃຫຍໃນເອຫບ ແລະ ເພອກຳນດຂອບເຂດອາງອງກຽວກບ ຄວາມສາມາດຫກຂອງຜຊຽວຊານກຽວກບການຮຽນຮຂອງ ຜໃຫຍ ຂອບເຂດອາງອງ ໄດກວມເອາຄວາມເປນຊຽວຊານໃນຂະແໜງການສກສາຜໃຫຍທງໝດ ລວມທງບດບາດ ແລະ ໜາທ ຂອງຜຊຽວຊານ. ພາຍໃນໂຄງການນກຍງບໄດກຳນດຄວາມສາມາດປກຍອຍຂອງການສກສາຜໃຫຍ ຫ ບດບາດສະເພາະຂອງຊຽວຊານ. ເຖງແນວໃດກຕາມ, ຂອບເຂດອາງອງນກໄດສະໜອງພນຖານເພອເປນຈດເລມຕນສຳລບບນຫານ9.

• ຄວາມສາມາດໃນການສອນ (QF2Teach) (2009-2011): ໂຄງການຮວມມກບປະເທດເຢຍລະມນ, ອງກດ, ອຕາລ, ເນດເທແລນ, ໂປແລນ, ໂຣມາເນຍ, ສະວເດນ, ແລະ ສະວດເຊແລນ ໄດຮວມກນສກສາຄນຄວາ Delphi ໃນບນດາປະເທດຄຮວມງານໃນຄຳຖາມທວາ ມທກສະຫຍງແດທຄສອນຈຳຕອງມໃນການສກສາຢາງຕເນອງເຊງເປນອດສະຫະຈາກສະພາບການເຮດວຽກວຊາສະເພາະຂອງເຂາເຈາ. ຈາກຜນການສຳຫວດ, ກສະຫບໄດລາຍການຄວາມສາມາດທສຳຄນ 9 ຢາງ. ເຊງເຫານ ໄດພດທະນາລາຍລະອຽດໃນຮບແບບຂອງຂອບເຂດ ຄນວດທ ອງຕາມຂອບເຂດຄນວດທຂອງເອຫບ10.

ຂະບວນການໃນການພດທະນາການພດທະນາຫກສດ globALE ໄດດຳເນນຫາຍຂນຕອນ.ໄດວເຄາະໂຄງການຝກອບຮມທມຢຢາງເປນລະບບອງຕາມຫວຂ ແລະ ເນອໃນ ໂດຍສະເພາະກຽວກບເປາໝາຍຄວາມສາມາດຕາງໆ ແລະຜນໄດຮບຂອງການຮຽນ. ເປາໝາຍໃນການສກສາແມນເພອຄນຫາອງປະກອບຫກທກຽວຂອງກບທກໆ ປະເທດ ແລະ ທກໆ ໂຄງການ ທກຳລງສກສາ.• ອງຕາມເຫດຜນດງກາວ, ກສາມາດໄຈແຍກໄດ ບນດາຫວຂເລມຕນພນຖານຂອງຫກສດເປາໝາຍ ທສາມາດຄນພບໃນຫກສດຍອຍ

ແຕລະອນ. • ຫງຈາກນນການພດທະນາຫກແຕລະອນ ແລະ ການອອກແບບເປາໝາຍການຮຽນ, ຄວາມສາມາດຕາງໆ, ແລະ ເນອໃນຕາງໆ ກໄດດຳເນນ

ການສກສາໃນຫາຍຂະບວນການຂນຕອນ. ຂນຕອນພດທະນາແຕລະຂນຕອນກໄດສບທຽບກບສາກນ ແລະ ຮບແບບອາງອງຂອງເອຫບ ຢາງເປນປກກະຕ. ວທດງກາວນໄດຮບປະກນວາຫກສດນສາມາດເຊອມໂຍງກບມາດຕະຖານສາກນທມຢໄດ.

• ນອກຈາກການສມທຽບກບຮບແບບທມຢແລວ, ໃນໄລຍະພດທະນາຫກສດນ, ກມໂຄງການນກໄດຂຄຳຕານຕຊມຈາກບນດາເພອນຮວມງານແລະ ຊຽວຊານຕາງໆ. ການສອງແສງດງກາວນກໄດນຳໄປພຈາລະນາເຂາໃນການພດທະນາຫກສດຕໄປ. ຕະຫອດໄລຍະການພດທະນາ ຫກສດ, ກໄດມການປຽນແປງໂຄງຮາງຂອງຫກສດຫາຍຄງ.

• ສະບບທຳອດຂອງຫກສດໄດນຳມາສນທະນາ ແລະ ຮບຮອງໃນກອງປະຊມສຳມະນາຂອງຊຽວຊານການສກສາຜໃຫຍ ທມາຈາກສາຂາ ວທະຍາສາດ ແລະ ການປະຕບດຕວຈງ ໃນທາຍປ 2012. ອງຕາມການສນທະນານນຈງໄດປບປງຮາງເອກະສານສະບບປະຈບນນ ໃນກອງປະຊມສຳມະນາຜຊຽວຊານ.

• ໄດທດລອງນຳໃຊຫກສດໃນພາກສະໜາມ ໂດຍບນດາປະເທດຄຮວມງານຂອງອງການ DVV international ເລມຕນແຕປ 2013. ໄດນາເອາ ປະສບການຈາກການທດລອງນຳໃຊໃນພາກສະໜາມມາປບປງແກໄຂ ຄງທສອງ ເປນຫກສດ globALE ສະບບປະຈບນນ ແລະ ໄດສາງ ເວບໃຊ CG ແລະ ພດທະນາບນດາເອກະສານສະໜບສະໜນຢາງຕເນອງ ເຊງສາມາດເຂາເຖງໄດຜານເວບໄຊ (www.curriculum-globale.de).

3. ສງທຄວນຄຳນງກຽວກບລກສະນະສາກນຂອງຫກສດ globALE ເຖງວາສງທກາວມາຂາງເທງນນແມນມຕວຢາງໂຄງການຂອງສາກນ ແລະ ປະຕບດຢນອກປະເທດກຕາມ. ແຕບຄວນເບງຂາມ ຄວາມເປນຈງທວາປະສບການ ແລະ ໂຄງການສວນໃຫຍກຽວກບຄນວດທຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍແມນມລກສະນະຊາດ. ມນມຈດປະສງສຳລບສງຄມ ແລະ ວດທະນະທຳໃດໜງ ແລະ ໄດປບປຽນຈາກພນຖານຕາມຄວາມເໝາະສມ. ຄວາມຮບຮກຽວກບໂຄງການສວນໃຫຍ ແມນສມໃສບດບາດ ແລະ ຄວາມສາມາດທຄາຍຄກນ ສງຜນໃຫມການຂະຫຍາຍໂຄງການຫາຍຂນນອກຈາກປະເທດໃນເອຫບ. ເຊນ ຕວຢາງໂຄງການທໄດກາວມາຂາງເທງນນ. ເຖງແນວໃດກຕາມ, ໃນລະດບສາກນ, ກບໄດພະຍາຍາມ ຂະຫຍາຍໂຄງການຂາມທະວບ ເພອສາງ ຂອບເຂດຄວາມສາມາດ ຫ ມາດຖານຄນວດທທເປນອນດຽວກນ ແລະ ພດທະນາຫກສດອນດຽວກນ ຕກບບນຫາດງກາວນ. ອກຢາງໜງກຍອນຄວາມຊບຊອນໃນການຮວມມຂອງສາກນ, ເຊງເຮດໃຫມຄວາມເຂາໃຈແຕກຕາງກນໄປກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຜທເຮດວຽກ ໃນຂະແໜງການນ. ບນຫານ ກໄດຖກຍກຂນມາເວາໃນຫາຍໆໂອກາດໃນວງການຊຽວຊານສາກນ, ລວມທງ CONFINTEA VI ໃນ Belem ແລະ ກມບດບາດອນສຳຄນໃນການພດທະນາແບບຍນຍງ(SDGs). ໃນມມມອງຂອງສາກນ, ບດບາດຄວາມເປນມອາຊບຂອງຜໃຫ ການສກສາຜໃຫຍ ຄວບຄມໃນພາບກວາງຂວາງຫາຍ ມນມຫາກຫາຍຄວາມຄດເຫນກຽວກບໜາວຽກທເປນຄວາມຮບຜດຊອບຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ

9 http://www.ginconet.eu/sites/default/files/Key_Competences_For_Adult_Educators.pdf (Last access: 08.10.2015)10 http://asemlllhub.org/fi leadmin/www.dpu.dk/ASEM/events/RN3/QF2TEACH_Transnational_Report_fi nal_1_.pdf (Last access: 08.10.2015)


ແລະ ຄນວດທອນໃດແດທຈຳເປນສບລບວຽກນ. ໃນບາງປະເທດການສກສາຜໃຫຍແມນ ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍອາດເປນພຽງ ບກຄະລາກອນທມຄນວດທຫກພຽງແຕສາມາດອານອອກ ຂຽນເປນເທານນ ລວມທງຄວາມສາມາດໃນການສອນທກສະເຫານ ໃຫແກຜອນ. ມແຕບາງກລະນເທານນ ທຈະຕອງໄດກະກຽມແບບພເສດເພອຈດຕງການສດສອນນ. ໃນຫາຍໆປະເທດ ການສງຂມນຄວາມຮຖວາເປນໜາທຫກ ຂອງຜໃຫການ ສກສາຜໃຫຍ. ເວາອກຢາງໜງກຄາຍຄແນວຄວາມຄດແບບດງເດມຂອງຄສອນ. ໃນທາງກງກນຂາມ,ໃນປະເທດອນໆ ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງ ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ໜາທຜຊນຳ, ຜສະໜບສະໜນ ແລະ ຜອຳນວຍຄວາມສະດວກ ແມນສາມາດສງເກດເຫນໄດຊດເຈນ. ຄຝກ, ຜອຳນວຍຄວາມສະດວກ, ຜເປນສກາງ, ຜໃຫຄຳປກສາ, ແລະ ຜນຳພາ ແມນບນດາຊຕາງໆ ທເປນໜາຫກຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ. ໜາທເຫານໄດຄອຍໆແຍກອອກຈາກຄຳດງເດມທຄນເຄຍເຊນວາ ຄຝກຜໃຫຍ, ຄສອນຜໃຫຍ ແລະ ຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ. ບາງຄຳສບເຫານ ແມນເນນໃສໜາທການສງຂມນຄວາມຮ, ແລະ ຄວາມສາມາດ, ທກສະຕາງໆ ທຕອງໄດສສານ ໃນຂະນະທຄາສບອນໆ ແມນເນນໃສໜາທສະໜບສະໜນ ແລະ ອຳນວຍຄວາມສະດວກຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ໃນການຮບຮ ແລະ ການພດທະນາພດຕກຳຂອງຜຮຽນ ດວຍຕວເອງ. ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງ ການສມໃສໃນການສງຄວາມຮ ແລະ ການອຳນວຍຄວາມສະດວກທໄດກາວມາຂາງເທງນນ ກຍງມ ຜນຕການອອກແບບ ແນວຄວາມຄດສາລບການຝກອບຮມຜໃຫການສກສາຜໃຫຍອກດວຍ. ຕວຢາງ, ໃນທະວບອາເມລກາໃຕ ກໄດຮບ ອດທພນຈາກທານ Paolo Freire ຢາງເຫນໄດຊດເຈນ. ດວຍຄວາມຮບຮທຈງຈງໃນແນວຄວາມຄດຂອງທານ (conscientização), Freire ໄດມອດທພນອນໃຫຍຫວງຕກບຜໃຫການສກສາຜໃຫຍໃນອາເມລກາລາຕນ, ຜທມໜາທຫກຄການພດທະນາ ການທບທວນຢາງຈງຈງ (reflexão critica) ລະຫວາງຜເຂາຮວມ (ຜຮຽນ). ໃນປະເທດກຳລງພດທະນາຫາຍໆປະເທດ, ຄຳສບທວາ ຕວຄນ (multipliers) ແມນຖກນາໃຊເລອຍໆ. ຄາສບນສວນຫາຍແມນໃຊ ເວາກຽວກບ ອງການຈດຕງ ແລະ ໂຄງສາງຂອງການສກສາຜໃຫຍຫາຍກວາເນອໃນ ແລະ ບດບາດໜາທ. ແນວຄວາມຄດນແມນມປະໂຫຍດ ເພາະວາມນບໄດເຊອມໂຍງກບດານເນອໃນ ແລະ ມນສມໃສວທການຂອງການສກສາທແທດເໝາະກບຜໃຫຍ. ຄວາມຕກຕາງຢາງອນແມນ ຂນກບສະພາບ ຂອງຜສະໜອງ ແລະ ສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍ. ບດບາດຂອງຜໃຫການສກສາຜ ໃຫຍແມນແຕກຕາງກນຂນກບວາ ວຽກງານກຽວກບການສກສາຜໃຫຍນນຂນກບລະບບການສກສາທເປນທາງການເຊງອງການລດຖະບານ ເປນຜຈດຕງປະຕບດ ຫວາ ອງການຈດຕງທາງສງຄມເປນຜສະໜອງແຜນງານການສກສາດງກາວ. ຫກສດປະຈບນນ ບໄດອງໃສແນວຄວາມຄດດານບດບາດໃດໜງທໄດກາວມາຂາງເທງນນ. ແຕວາໄດກວມເອາສງສຳຄນທງໝດ.ໃນການ ປະຕບດຕວຈງ, ອາດຈະບສາມາດແຍກບດບາດທກາວມາຂາງເທງນນ ໄດສະເໝໄປ. ແລະ ຜນຂອງມນ ກຄມການປະສມປະສານບດບາດດງກາວ. ຫກສດປະຈບນນກຈະເປນລກສະນະນ. ອງປະກອບສຳຄນຂອງແຕລະບດບາດທແຕກຕາງກນແມນສາມາດເຫນໄດໃນບນດາ ຄວາມສາມາດຕາງໆ ທຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍຄວນມ, ເຖງຈະເຮດວຽກຢວດທະນະທຳ, ສະຖາບນ ແລະ ສະພາບເງອນໄຂການເຮດວຽກທ ແຕກຕາງກນກຕາມ. ຫກສດປະຈບນແມນສາງຂນບນຄວາມສາມາດພນຖານເຫານ. ດວຍການກຳນດເອາຄວາມສາມາດສະເພາະເຫານ,ມນໝາຍເຖງແນວຄວາມຄດທແນນອນຂອງບດບາດຂອງຜໃຫການສກສາແກຜໃຫຍ. ຕວຢາງ ຫກສດນໄດການດມາດຕະຖານ. ໃນການປະເມນເງອນໄຂພນຖານຄວາມແຕກຕາງສຳລບການສກສາຜໃຫຍ, ໃນຫາຍໆປະເທດ ແລະ ຫາຍພາກພນ, ມາດຕະຖານນມຄວາມຕງໃຈອາງອງໃສພຽງແຕປດໃຈຜນໄດຮບເທານນ - ຄວາມສາມາດທຕອງການພດທະນາ, ແຕຫກສດນບໄດການດສາລບສະພາບເງອນທສະເພາະເຈາະຈງ. ອງຕາມປດໃຈນຳເຂາ (ຕວປອນ) ຕວຢາງ ເນອໃນ ແລະ ຕວຢາງທສະເພາະເຈາະຈງເວລາຈດຕງປະຕບດ ແຜນງານໂຄງການ, ຫກສດໄດໃຫຊອງຫວາງໃນການລວມເອາລາຍລະອຽດທສະເພາະເຈາະຈງສຳລບວດທະນະທຳ, ທອງຖນໃດໜງ ແລະ ລາຍລະອຽດອນໆ ເຂາໃນການອອກແບບແນວຄວາມຄດຂອງໂຄງການຝກອບຮມໄດ. ຄວາມຢດຢນຂອງຫກສດນໄດຊວຍປະກອບສວນດງນ. ສະເພາະການສກສາຂອງຜໃຫຍແລວ, ບດບາດຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍແມນຂນກບສະພາບເງອນໄຂ ແລະ ປດໄຈທາງດານເສດຖະກດ, ສງຄມ, ແລະ ການພດທະນາໃນຂະແໜງການສກສານນ. ສະນນ ມນຈງມຂຈຳກດຂອງຫກສດທມເປາໝາຍ ໃນການນາໃຊ ໃນທກໆປະເທດ, ພາກພນ ແລະ ສາຂາວຊາຕາງໆ. ອກຢາງໜງ, ຄວາມຮບຮຕກບຄວາມສຳຄນໃນການພດທະນາຄວາມເປນມອາຊບຂອງການສກສາຜໃຫຍປະຈບນນແມນມຢພສມຄວນໃນທວໂລກ ເຊງແຜນປະຕບດງານຂອງເບລຽມ (Belém Framework for Action), ໃນພາກ ທເວາເຖງຄນນະພາບຂອງການສກສາ ເຊງໄດຮຽກຮອງຢາງຈງຈງໃຫມການ “ການປບປງການຝກອບຮມ, ການສາງຄວາມສາມາດ, ເງອນໄຂ ການຈາງງານ ແລະ ການພດທະນາຄວາມເປນມອາຊບຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ, ຕວຢາງ ຜານການຮວມມກບສະຖາບນການສກສາຊນສງ,ສະມາຄມຄສອນ ແລະ ອງການຈດຕງທາງສງຄມ,”11. ລວມທງ ໃນເປາໝາຍການພດທະນາແບບຍນຍງ (SDG), ໜງໃນຈດປະສງທສຳຄນຂອງ ເປາໝາຍທ 4: ຮບປະກນການມສວນຮວມ ແລະ ການສກສາທມຄນນະພາບສຳລບທກຄນ ແລະ ການສງເສມການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ແມນເພອ “ເພມການສະໜອງຄອາຈານທມຄນນະພາບແບບຍນຍງ, ລວມທງ ຜານການຮວມມສາກນໃນການຝກອບຮມຄ ໃນປະເທດທກຳລງພດທະນາ ພາຍໃນປ 2030. ມນແມນແນວໂນມຂອງສາກນ ແລະ ກແມນແຜນງານທມຢ ແລະ ຄວາມມງໝນຂອງຫາຍໆ ອງການຈດຕງ ແລະ ຜອນໆທເຮດວຽກໃນຂງເຂດນ ເພອເພມຄນນະພາບຂອງການສກສາຜໃຫຍໂດຍຜານການສາງຄວາມເປນມອາຊບ ໃນຂງເຂດນ. ເຊງສງນເປນພນຖານບອນອງໃນການເຮດໂຄງການພດທະນາຫກສດສາກນ. ຫກສດນແມນເພອດາເນນນຕາມເປາໝາຍການ ສະໜບສະໜນການສາງຄວາມເປນມອາຊບຂອງຜໃຫການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍການກຳນດຂອບເຂດຄວາມສາມາດ ສະເພາະເພອເປນບອນ ອາງອງສຳລບຜໃຫການ ສກສາຜໃຫຍຢາງເປນອດສະຫະຈາກການເຮດວຽກວຊາສະເພາະຂອງເຂາເຈາ. ມນແມນຫກສດສາກນ ເຊງບພຽງແຕກຽວຂອງກບເລອງຂອງພມມປະເທດ, ແຕຍງໄດຄວບຄມເຖງ ຄຝກໃນການສກສາວຊາຊບຕເນອງ, ລວມທງຄທເຮດວຽກກຽວກບການຮຽນ ຂຽນ ຮຽນອານ, ຄທເຮດວຽກໃນໂຮງຮຽນຂອງລດ ແລະ ຄນເທດທມສວນຮວມໃນການຂບເຄອນສງຄມອກດວຍ.

11 http://uil.unesco.org/home/news-target/belem-framework-for-action/0120c832d6d63fe6fb798a346c9b3419/ (Last Access: 08.10.2015)


4. ຫກສດການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຫກການພນຖານກຽວກບສດທມະນດຫກສດການສກສາຜໃຫຍ GlobALE ໄດປະຕບດຕາມຫກການພນຖານກຽວກບສດທມະນດ (HRBA)ໃນການຮວມມການພດທະນາ: ໃນຫກການພນຖານດານສດທມະນດ, ສດທມະນດຖກການດຄ: ດານການພວພນລະຫວາງບກຄນ, ກມຄນ ທມສດ ຮຽກຮອງທຖກຕອງ ແລະ ຜທປະຕບດໃນນາມລດ ແລະ ບແມນໃນນາມລດທມສດອານາດທກຽວຂອງ (ຜທໄດຮບມອບອານາດ/ຖສດ). ການດ ຜທຖສດ (ສດທອນຊອບທາຂອງເຂາ) ແລະ ເທາທຽມກນກບຜຖອານາດ (ໜາທທເຂາໄດຮບມອບໝາຍ), ແລະ ໜາວຽກເພອສາງ ແລະ ສງເສມຄວາມເຂມແຂງ-ຄວາມສາມາດຂອງຜຖສດເພອໃຫເຂາເຈາສາມາດຮອງຂ ແລະ ຂອງຜທຮບຜດຊອບວຽກ ເພອໃຫໄດມາ ຕາມພາລະບດບາດ (ອານາດທໄດຮບມອບໝາຍ)12. ຜນຕາມມາກຄການທຈະເປນຜໃຊບລການ ແຕເປນຜໃຫບລການແທນໃນສງທເປນໄປໄດ,ການສກສາແມນເປນສງທຮບປະກນສດ ຊງຕອງຖກຈດດວຍຜທໄດຮບມອບສດ/ຜຖສດ. ການສກສາຜໃຫຍແມນເປນຄກບສດທຂນພນຖານໃນຫາຍໆກລະນ, ໂດຍສະເພາະໃນຂອບຂອງການສກສາເພອທກຄນ (EFA)ແລະ ເປນສວນໜງຂອງສນທສນຍາສາກນວາດວຍສດທທາງເສດຖະກດ, ສງຄມ ແລະ ວດທະນະທາ: “ຂ 13 (d) ພນຖານການສກສາຄວນທຈະໄດຮບການຊກຍໃຫຫາຍເທາທຈະຫາຍໄດ ສາລບຄນຜທບໄດຮບ ຫ ບສາເລດການ ສກສາຊນປະຖມສມບນ” ຍງໄປກວານນການສກສາຜໃຫຍແມນເປນຄວາມຕອງການຂນພນຖານໜງ ເພອໃຫບນລໄດສດທຢາງເຕມສວນຂອງໃຜຜໜງ ແລະ ຮບປະກນຄວາມສາມາດຢາງເຕມສວນຂອງຄນຄນໜງໃນຂອບຂອງຫກສດການສກສາຜໃຫຍ (globALE) ຂສມມດຕຖານນແມນຖກ ຕມເຕມກບແນວຄດທາງດານຄນນະພາບ.

ເພອຮບປະກນສດທຕການສກສາສາລບຜຮຽນທເປນຜໃຫຍ, ມ 3 ກມຢຮບຜດຊອບດງນ:ບດບາດຂອງພາກລດ ແລະ ພາກປະຊາສງຄມ: ຄນນະພາບໃນລະບບ ປະກອບມອງປະກອບທງໝດຂອງຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ສວນສາຄນແມນຄຝກ ຫ ຜອານວຍຄວາມສະດວກທມ ມາດຖານໄດປບປງເຂາໃນຂະບວນການຮຽນຮເພອໃຫສາມາດບນລໄດພນທະກດທໄດວາງໄວ ເພອຮບປະກນສດຕການສກສາ, ລດ ແລະ ພາກປະຊາສງຄມຕອງຈດໃຫມລະບບທພຽງພ ເພອໃຫແຕລະຄນສາມາດເຂາເຖງການຮຽນຮຕະຫອດຊວດໄດ. ໃນລະດບທສງຂນ, ຜທມມາດຖານແລວຄວນທຈະໄດຮບການຝກອບຮມ ແລະ ຕອບສະໜອງສະພາບແວດລອມການເຮດວຽກທເໝາະສມ, ຊງປະກອບມການໄດຮບຜນຕອບແທນຢາງສມເຫດ-ສມຜນ. ໃນລະດບທອງຖນສງອານວຍຄວາມສະດວກໃນການຈດການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍຕອງໄດໃຫທກຄນ ເຂາເຖງ ແລະ ປະກອບໃຫພຽງພເພອຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການຂອງຜຮຽນທເປນຜໃຫຍ. ສະຫບ, ລດ ແລະ ພາກສງຄມຄວນຕອບສະໜອງສະພາບແວດລອມທພຽງພໃນການສງເສມການຮຽນຮຕະຫອດຊວດເພອທກຄນ.

ບດບາດຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ: ຄາເຫນທາອດຂອງອງການສະຫະປະຊາຊາດ, ອງຕາມຫກການພນຖານວາດວຍສດທແມນ “ຄນຖກເປນທຮບຮວາເປນຜທສາຄນໃນການພດທະນາຕວເຂາເຈາເອງ, ຫາຍກວາການທຈະໄດຮບການຊວຍເຫອທາງດານວດຖ ແລະ ບລການຈາກຄນອນ” ຜນທຕາມມາ ນກການສກສາຜໃຫຍຄວນທຈະສມທກຄວາມພະຍາຍາມເພອສງເສມຄວາມເຂມແຂງໃຫແກຜເຂາຮວມໃຫມຄວາມຮບຜດຊອບຕ ຄວາມສນໃຈ/ ສດຜນປະໂຫຍດຂອງຕນເອງ ແລະ ເພອໃຫບນລແຮງບນດານໃຈຂອງເຂາເຈາເອງ. ນາໃຊວທການຄວາມຮຂອງເຂາເຈາເອງ, ພວກເຂາຄວນເຮດໃຫຜເຂາຮວມເຮດບດບາດຫກໃນຂະບວນການຮຽນ ແລະ ຂນກບສະພາບຄວາມເປນຈງຂອງແຕລະບອນ, ຄວນທຈະ ສງເສມເຂາຮບມກບບນຫາທ ກາລງປະເຊນຢ.

ບດບາດຂອງຜເຂາຮວມ ການສກສາບແມນຜນຜະລດໃດໜງທພວກເຮາສາມາດຊມໃຊ ແຕມນແມນຂະບວນການໜງທພວກເຮາຕອງເຂາໄປມສວນຮວມ. ເຖງແມນວາ ສະພາບແວດລອມຕາງໆຕອບສະໜອງ, ການຮຽນຮຈະເກດຂນໄດກຕເມອມຜຮຽນ. ດງນນ, ພວກເຂາມຄວາມຮບຜດຊອບຮວມ ເພອໃຫໄດຜນສາເລດໃນການຮຽນຮຮວມກນ. ນລວມເຖງທດສະນະຄະຕ, ຄວາມສາມາດ ແລະ ພດຕກາທມຕການຮຽນ ແລະ ໃນຂະບວນການຕວຈງ, ການມສວນຮວມແມນຂະບວນການ 2 ທາງ ເຊງຈະເກດຂນໄດຖາໂອກາດເອອອານວຍຫາກເກດຂນເທານນ. ສາລບຜເຂາຮວມນລວມມສດ ແລະ ຄວາມເປນໄປໄດ ທຈະລເລມການຮຽນດວຍຕວເອງຫາຍຂນ, ຄກບວງຈອນການຮຽນ.ຖາມ ຄວາມຕອງການ, ໃນ 3 ບດບາດນມການປະສມປະສານເຊງກນ ແລະ ກນ ເພອເຮດໃຫເກດຂະບວນການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍທມຄວາມໝາຍ,ບນລຄວາມຕອງການ, ຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ປະສບການນນຕອງໄດມການສສານລະຫວາງພາກສວນຕາງໆເພອເຮດໃຫລະບບການຮຽນຮຕະຫອດຊວດມຊວດຊວາ. ຫກສດ globALE ໄດສມທບໃນການສງເສມນກສກສາຜໃຫຍເພອໃຫບນລຕາມບດບາດ ຂອງພວກເຂາຫາຍ ເທາທຈະຫາຍໄດ.

12http://hrbaportal.org/the-human-rights-based-approach-to-development-cooperation-towards-a-common-understanding-among-un-agencies(Last Access: 08.10.2015)


5. ຫກການຂອງຫກສດ globALE ຫກສດ globALE ຖກສາງມາຈາກຫາຍໆ ຫກການທວໄປ, ເນນສະມດຖະພາບ, ເນນການປະຕບດ, ເນນຜເຂາຮວມ ແລະ ເນນຄວາມຍນຍງຂອງການຮຽນຮ ເຊງອະທບາຍດງຂາງລມນ:

ຫກການເນນສະມດຖະພາບ ຄເວາຂາງເທງນນ, ຫກສດ globALE ໄດສາງມາຈາກຫກການ, “ເນນສະມດຖະພາບ” ເພອທຈະໃຫໄດແນວນນ ມນຕອງຕດພນ ກບການສາງຫກການທມບດບາດຍາວນານໃນຂງເຂດການສກສາ ນນກຄຫກການ “ເນນຜນໄດຮບ”. ການຫກລາງກນທາງດານເຫດຜນຂອງ ນກການສກສາ ແລະ ຄນນະພາບໃນການສກສາຕເນອງ ແມນນບມນບສງຂນຕແນວຄວາມຄດເຫານນ. ສະມດຖະພາບແມນແນວຄວາມຄດຂອນຂາງສບສນ ມປດໄຈຄາຍຄກນໃນນຍາມປດຈບນຂອງຄາວາ ຄວາມອາດສາມາດອງການຮວມມການພດທະນາທາງດານເສດຖະກດຫ OECD ນຍາມ ໃນປ 2005 ສະຫບໄດດງລມນ: “ສະມດຖະພາບແມນມຄວາມໝາຍເກນກວາຄວາມຮ ແລະ ທກສະ ມນຍງລວມມຄວາມສາມາດທຈະເຮດຕາມຄວາມຕອງການທຫາກຫາຍໄດ, ດວຍການເອາໃຈໃສ ແລະ ການລະດມທາງດານຊບພະຍາກອນທາງດານຈດວທະຍາສງຄມ (ປະກອບມທກສະ ແລະ ທດສະນະຄະຕ) ຢໃນແຕລະສະພາບແວດລອມ (OECD 2005)” ອງຕາມ, ສະມດຖະພາບລວມມບນດາຈານວນອງປະກອບຕາງໆ ເຊນ: ( ຄວາມຮ, ທກສະ, ມມມອງ ແລະ ອນໆ ) ເຊນດຽວກນກບຄວາມສາມາດທຈະນາສງເຫານເຂາມາພວພນເຊງກນ ແລະ ກນ ແລະ ນາໃຊມນໃຫ ເໝາະສມກບແຕລະສະຖານະການ. ສະມດຖະພາບໃນມມມອງນອາດໝາຍຄວາມວາ ຄວາມອາດສາມາດນຈະສະແດງອອກໃນສະພາບແວດລອມໃດໜງ ຕວຢາງ: ສະພາບແວດລອມວຊາ ສະເພາະຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ. ຫກສດ globALE ມຈດປະສງໃຫທກຄວາມສາມາດໄດສະແດງອອກມາ, ທກຄວາມພະຍາຍາມຄວນໄດຮບການພຈາລະນາໃນອງປະກອບຕາງໆ ຂອງສະມດຖະພາບໃນຫກສດ. ຫກສດຕອບສະໜອງທງ 2 ດານຄ: ພດທະນາຄວາມສາມາດທາງດານຄວາມຮ ແລະ ທກສະເຊນດຽວກນກບ ຄວາມສາມາດໃນ ການເຮດທບທວນ ຫ ຖອດຖອນບດຮຽນຄນ ເພອຊອກຫາມມມອງ ແລະ ຄນຄາຂອງຕວເອງ ແລະ ເພອເຮດວຽກກຽວກບການສາງແຮງຈງໃຈ ແລະ ຄວາມຮສກຂອງຄນ. ອງປະກອບອນຊງມຄວາມສາຄນເປນໃຈກາງ ຂອງຫກສດແມນຄວາມເຂາໃຈຕສະພາບແວດລອມຂອງສງຄມໃນມມກວາງຊງສງເຫານສາຄນຫາຍໃນການການດເງອນໄຂໃນການຈດຕງປະຕບດ ຂອງນກການສກສາຜໃຫຍແຕລະຄນ. ນລວມມບສະເພາະ ແຕເງອນໄຂທາງການເມອງ ແລະ ລະບຽບກດໝາຍຂອງປະເທດໃດໜງເທານນ, ແຕມນຍງລວມມບນດາແນວຄດ ແລະ ມມມອງການສກສາ ຜໃຫຍ, ປະກອບດວຍຜທຍງບມຄາເຫນໃນມມມອງທຖກລະເລຍ, ຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ອກຄະຕທເກດຂນໃນສງຄມ ແລະ ວດທະນາທາສງຜນ ສະທອນເຖງການກະທາຂອງ ນກການສກສາຜໃຫຍການທບທວນຄນຢາງຈງຈງ ໃນສວນນຈງສາມາດລວມສງທແຕກຕາງຂອງທກສະຂນພນຖານຂອງ ສະມດຖະພາບຂອງສະພາບການເຮດວຽກຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ. ນບພຽງແຕມໂຄງປະກອບທາງການເມອງ ແລະກດໝາຍເທານນ ແຕຍງມແນວຄດ ແລະ ທດສະນະໃນປດຈບນກຽວກບການສກສາຜໃຫຍຊງລວມມຜທຍງບທນມຄາຄດຄາເຫນ, ທດສະນະຂອງຄນທຍງບທນ ກາສະແດງອອກ. ຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ຄວາມອກຄະຕທເກດຂນຢໃນສງຄມ ແລະ ວດທະນະທາ ທຕດພນກບ ການຮຽນ-ການສອນຜໃຫຍສະທອນໃຫເຫນເຖງເງອນໄຂທຕດພນກບບລບດທຊກຍໃຫເກດການປະຕບດຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ. ການທບທວນຄນຢາງເອາໃຈໃສໃນສງເຫານ ຈະສາມາດລວບລວມສງທເປນອງປະກອບຂອງສະມດຖະພາບທຕດພນກບທດສະນະຂນພນຖານຂອງສະພາບ ການເຮດວຽກຂອງນກການສກສາຜໃຫຍຢາງມອາຊບ.

ການເນນການປະຕບດ (Action Oriented) ຫກສດ globALE ບໄດປະກອບມພຽງແຕທກສະທກຽວກບວຊາສະເພາະເທານນ ແຕຍງປະກອບດວຍທກສະຂອງບກຄນ ແລະທກສະທາງສງຄມອກດວຍ. ການນາໃຊຄວາມຮແມນຕດພນກບວທການທນກການສກສາຜໃຫຍຮບມກບຜຮຽນ ແຕລະຄນ ຫ ກມ ມນຍງຕດພນກບຄວາມສາມາດທຈະຮຽນຮຕະຫອດຊວດ. ຫກສດໄດໃຫທດສະດ ແລະ ການປະຕບດລວມກນທຫາກຫາຍ. ການຄນພບທດສະດທເປນວທະຍາສາດຂອງຂະບວນການຮຽນຮຜໃຫຍນນເປນພນຖານ ແລະ ມຄວາມສາຄນຫາຍອນຈະເປນຄວາມພອມໃຫແກການປະຕບດແລະ ຝກແອບເຊນດຽວກບການເຮດທບທວນຄນ ແລະ ການພດທະນາກບທດສະນາທຈະສາງການຝກປະຕບດການທບທວນຄນ. ສາລບ ການນາໃຊ ຫກສດນ, ການພວພນກນຂອງແຕໄລຍະຂອງ ທດສະດໃນການຮບຮໃນໄລຍະຂອງການຝກປະຕບດ, ການທດລອງ ແລະ ການນາໃຊແມນເປນ ພນຖານທສາຄນ. ມພຽງແຕຜານຂະບວນການນເທານນມນຈງຈະມ ຄວາມເປນໄປໄດທຈະເຕມເຕມຄວາມຕອງການ ຂອງນກການສກສາຜໃຫຍຜທມຄວາມສາມາດ ແລະ ປະຕບດຢາງມອາຊບ. ໃນທາງອດມຄະຕຂອງການປະຕບດ, ຫກສດຄວນທຈະປະກອບດວຍ ຫ ປະສມປະສານການຝກປະຕບດ ໃນສະຖານະການຈງຄກບອງປະກອບທຫາກຫາຍໃດໜງ. ນມຄວາມຈາເປນໃນການແບງຄວາມຕເນອງຂອງເນອໃນ ການສອນຕະຫອດໄລຍະເວລາ ທຂອນຂາງຍາວກບການປະຕບດເປນແຕລະໄລຍະສາລບນກຝກອບຮມ ລະຫວາງ ລຳດບ ການສອນ ຕວຢາງ: ການແບງອງຕາມຮບແບບຂອງປດໄຈນາເຂາ-ການຝກປະຕບດຜານປະສບການ-ການເຮດທບທວນຄນໃນສງທປະຕບດຜານມາ.


ຄວາມຕເນອງ (ລາດບ)ໃນການສອນ (ປດໃຈນາເຂາ)

ການຝກປະຕບດຜານປະສບການ ຄວາມຕເນອງໃນການສອນ(ການທບທວນຄນກຽວກບການປະຕບດ)

ການຈດລາດບປດໄຈນາເຂານນສາມາດສາງຜນໄດຮບການທບທວນການປະຕບດຄນ, ສາງຮບແບບຂະບວນການຮຽນ/ປບປງທເປນກນຫອຍ. ຊງໄດສະແດງໃນຮບທເປນລກສອນຂາງເທງນ. ໃນແຕລະໂມດນຜເຂາຮວມຝກຕອງໄດນາໃຊແນວຄດໃໝໃນການອອກແບບ ແລະ ປະຕບດການສອນຜໃຫຍທກຂນຕອນ. ພວກເຂາຄວນໄດຮບການແນະນາຢາງໃກຊດຈາກທປກສາ ແລະ ຊກຍໃຫຮວມກນເຮດການທບທວນຄນໃນການ ສອນຂອງພວກເຂາ.

ການເນນຜເຂາຮວມຝກອບຮມ ການເນນຜເຂາຮວມແມນເປນຫກການໃຈກາງຂອງຜໃຫຍ ຊງຫກສດນແມນໃຊຫກການນເປນຫກການພນຖານ. ຫກສດຍງໃຫ ອດສະຫະ ທຫາກຫາຍໃນທກຮບແບບຂອງການຈດຕງປະຕບດ. ນສາມາດໃຊເພອປບປງເນອໃນ ແລະ ວທການໃຫສອດຄອງກບເງອນໄຂ ແລະ ຄວາມຕອງການຂອງຜເຂາຮວມ. ເນນໃສໃນພາກນເປນໂມດນຫກ. ເພອເຮດໃຫມນມປະສດທພາບຍງຂນ, ຂອບເຂດການນາໃຊຄວນ ໃຫຍດຍນແລະແຕລະຄນສາມາດປບປງ-ໝນໃຊເປນໄປຕາມສະພາບ ແລະ ປດໄຈເອອອານວຍ, ນນລວມທງການອອກແບບທຫາກຫາຍອງຕາມເງອນໄຂ ຄວາມຕອງການສະເພາະຂອງກມເປາໝາຍ. ການເນນຜຮຽນຍງລວມເຖງດານຕາງໆ ດງນ: ກຽວຂອງ ແລະ ກຽວພນຕຄວາມເປນຈງຂອງເນອໃນການຮຽນ ແລະ ວທການ ສາລບຜເຂາຮວມຝກ, ການພຈາລະນາເຖງປະສບການ ແລະ ຄວາມຮທມຢຂອງຜເຂາຮວມ ແລະ ຄວາມລງເຄຍລະຫວາງຄຝກ ແລະ ຜເຂາຮວມບນພນຖານຄວາມເທາທຽມກນ ແລະ ຄວາມນບຖເຊງກນ ແລະ ກນ. ໃນຂນຕອນການປະຕບດ ຫກການເຫານຕອງການສງຕາງດງນເຊນ:ການສສານ ແລະ ການກະຕກຊກຍທສາງສນ, ການຈດການຝກອບຮມທຍດຍນ ແລະ ວທການຝກທຫາກຫາຍຄວນໄດຮບການພຈາລະນາ ໃຫສອດຄອງກບຄວາມຕອງການທຫາກຫາຍ.

ຄວາມຢນຍງໃນການຮຽນ ການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍຄວນສງເສມຄວາມສາມາດຂອງຜຮຽນ ໃນການຮຽນໃຫມປະສດທພາບ. ດງນນ, ຜນການ ຮຽນຮທງໝດຄວນໃຫຢນຍງ ແລະ ເປນການສະສມຄວນຮພນຖານເພອການຮຽນຮໃນຕໜາ. ເພາະສະນນການສກສາຜໃຫຍຈງເປນວຽກຂອງການສອນ, ບພຽງແຕສອນເນອໃນແຕຈະເປນການຊວຍຜຮຽນພດທະນາຄວາມຮນເປນອງລວມ (ຄວາມສາມາດໃນການທບທວນກຽວກບ ຂະບວນການຮຽນຂອງຕນເອງ) ແລະ ເພອນາສະເໜໃຫແກພວກມນໃຫຮຈກກບເຄອງມ ແລະ ເຕກນກທຕອງການເພອຊວຍໃນຂະບວນການຈດການຮຽນຮດວຍຕນເອງ. ໜາວຽກໜງທສາຄນແມນການສງເສມ ແລະ ສາງແຮງຈງໃຈໃຫຜຮຽນຢາງຕເນອງປະສານສມທບກບທກສະ ໃນການສະແຫວງຫາການສະທອນຄນ ແລະ ການປບປງຂະບວນການຮຽນຮຂອງຕນເອງ. ມນຍງເປນເງອນໄຂພນຖານຂອງຄວາມສາມາດທຈະນາໃຊຄວາມຮ, ໃຫປະສບຜນສາເລດ ແລະ ສະມດຖະພາບໃນສະພາບແວດລອມທແຕກຕາງ ແລະ ເພອລວມກນກບພວກມນເປນຄວາມຮ ແລະ ສະມດຖະພາບໃໝ. ທກສະການຮຽນຮທຈະຮຽນ ແລະ ການຮຽນຮວທການຮຽນທມປະສດທພາບແມນມຄວາມຈາເປນເພອທວາເຮດໃຫຜຮຽນທເປນ ຜໃຫຍເປນຜຮຽນຕະຫອດຊວດ.


6. ພາບລວມຂອງຫກສດໂກບາລ globALE ) ໃນພາກນຈະໄດອະທບາຍເຖງອງປະກອບທງໝດຂອງຫກສດ globALE ໂຄງສາງທງໝດໃນແຕລະໂມດນ. ເວລາທຈະນາໃຊໃນແຕລະໂມດນອງຕາມການທຽບໂອນແຕລະໜວຍກດຂອງສະຫະພາບເອລບ (ECTS) ຊງຈະໄດນາສະເໜໃນພາກຕໄປເມອຫາກຫກສດນຫາກໄດນາໄປໃຊຝກອບຮມຢາງເຕມຮບແບບ. ໃນກລະນທ RPL ຖກນາສະເໜໃນພາກໃດໜງສະເພາະຂອງຫກສດຮບແບບທກຽວຂອງກບການສດສອນອາດຈະຫດຜອນລງຕາມລາດບເຊນກນ. ເມອປຽບທຽບກບການຈດພມຄງທ 1 ຂອງຫກສດນ, ເວລາທໃຊໃນແຕລະໂມດນແມນໄດມການປບປຽນ ຄໄດເພມບດຮຽນຕວຢາງກຽວກບປະສບການທໄດໃນການທດລອງຈດຕງປະຕບດຜານມາ. ຫກສດທງໝດມ 33 ເຄດດ ຫ (33 ECTS)13 ຊງຜຮຽນຈະຕອງໄດເຮດວຽກປະມານ 830 ຊວໂມງ. ໃນຈານວນ 830 ຊວໂມງນແມນຖກແບງອອກເປນ 2 ພາກສວນຄ: ຊ ກ. ຫວຂໜວຍກດ ແລະ ຂ. ຮບແບບການຮຽນຮຊະນດຕາງໆ

ໃນໝວດຂອງໜວຍກດຂອງຫກສດໂກບາລປະກອບມໂມດນພາກນຳສະເໜ: 1 ໂມດນ.ໂມດນຫກ: 5 ໂມດນໂມດນພາກເລອກຮຽນ: 1-3 ໂມດນ( ອງຕາມຂະໜາດຂອງເນອໃນ)

13 According to the “European Credit Transfer and Accumulation System” 1 ECTS point equates to a 25- to 30-hour “workload” for learners.

ຄວາມສາມາດ ໃນການ ລງຕດຕາມ:

ການສກສາຊນສງ,ກດຈະກຳ ທກຽວເນອງກບວຽກງານຕວຈງ,

ການບລຫານ

ເງອນໄຂໃນເຂາຮຽນ:ປະສບການ ຕວຈງ

ທຜານມາ ພາກທ 1:ການເຂາເຖງ

ການສກສາຜໃຫຍ

30%

70%

ພາກປະ

ຕບດຕ

ວຈງ

ພາກປະຕ

ບດຕວຈງ

ພາກປະຕບດຕວຈງ



ຄວາມສາມາດຫກ

ການທ

�ບທວນ

ຄນ ການທ�ບທວນຄນ

ການທ�ບທວນຄນ



ພາກທ 0:ການ

ນຳສະເໜ

ພາກທ 2:ການຮຽນ ການສອນ

ຂອງຜໃຫຍ

ພາກທ 3:ການສສານ ແລະ

ການເຮດວຽກເປນທມ ໃນການສກສາຜໃຫຍ

ພາກທ 4:ເຕກນກ

ການສກສາຜໃຫຍ

ພາກທ 5:ການວາງແຜນ, ການຕດຕາມ & ການປະເມນຜນ ການສກສາຜຫຍ

ຫວຂທາງເລອກ I

ຫວຂທາງເລອກ II


70%

ຮບແບບການຮຽນໃນແຕລະໂມດນຂອງຫກສດນປະກອບມ:• ສອນຕາມລາດບໄປແຕລະໂມດນ• ຮຽນດວຍຕນເອງ ໄປຕາມແຕລະໂມດນ• ຮຽນຄວບຄກບການປະຕບດ - ຜເຂາຮວມນາໃຊ ແລະ ທບທວນຄນໃນສງທໄດຮຽນຮໃນສະພາບການຕວຈງໃນການແນະນາ ແລະ

ແນະແນວດວຍທມງານຄຝກ• ເຮດການປະເມນຕອນທາຍອາດຈະເຮດລວມກນທງໝດທກໂມດນ ແຕວາຄວນແບງອອກເປນພາກຂອງໂມດນໃຜລາວ ຕວຢາງ: ການ

ພດທະນາແນວຄດການຝກອບຮມຈາກຜເຂາຮບການຝກອບຮມ. ໃຫເບງແຕລະຫວຂ , ສດສວນລະຫວາງໂມດນຫກ ແລະ ໂມດນເລອກຮຽນແມນຢປະມານ 70:30, ໝາຍຄວາມວາ ປະມານ 570 ຊວໂມງໃນເວລາຮຽນຂອງສາມະນາກອນ ແມນໃຊເພອຮຽນເນອໃນທກຽວຂອງກບໂມດນຫກ ແລະ ປະມານ 170 ຊວໂມງແມນນາໃຊໃນຫວຂ ແລະ ວຊາທກຽວຂອງກບໂມດນພາກເລອກຮຽນ. ໃຫເບງຮບແບບການຮຽນ, ສດສວນລະຫວາງການສອນຕາມລາດບ ແລະ ການຮຽນດວຍຕນເອງຂອງຜຮຽນແມນສວນໜງ ແລະໃນສວນທສອງ ແມນການຝກປະຕບດ ປະມານ 60:40 ໝາຍຄວາມວາປະມານ 44 ຊວໂມງ ຖກນາໃຊໃນເວລາຮຽນຢໃນຫອງຮຽນ, ການອານເອກະສານ ແລະ ການຮດບດຝກຫດ. ໃນຂະນະທອກ 300 ຊວໂມງແມນເວລາທຜເຂາຮວມຢາງໜອຍໃຊໃນວຽກງານທຕນເອງຮບຜດຊອບ ແລະ ເຮດການທບທວນຄນໂດຍໄດຮບການຊວຍເຫອຈາກຄຝກໃນຮບແບບການໃຫຄາແນະນາ ແລະ ແນະແນວໃນຂະບວນການນ.

ດງທເຮາສາມາດສງເກດເຫນຜານການສນທະນານວາ, ການຝກປະຕບດຕວຈງ ແມນມຄວາມສາຄນຫາຍໃນຫກສດ gIobALE ຮບແບບການຝກປະຕບດຕວຈງອາດມຄລມນ:• ປະສບການຝກອບຮມຖກນາໃຊເພອປະຕບດທດສະດເຂາໃນຊວດຈງ ແລະ ເພອພດທະນາ ແລະ ຝກຄວາມອາດສາມາດ-ສະມດຖະພາບ

ໃຫພອມໃຊງານສະເໝ.• ການສະທອນຄນໃນຮບແບບ “ຊມຊນແຫງການປະຕບດ”, ການສງເກດດວຍຄວາມເຂາອກເຂາໃຈ, ການຈຳລອງອາຊບໃດໜງ ແລະ

ເຮດການທບທວນຄນໃນຫວຂການຝກອບຮມເພອໃຫພາກສວນພາຍນອກຈດຈາ/ລະນກຄນເຖງຈດແຂງ, ຈດອອນເປນຮບແບບການ ດາເນນການອບຮມຂອງຕນເອງ.

• ການແນະນາ ແລະ ແນະແນວຈາກຄຝກຈະຊວຍໃຫຜເຂາອບຮມສາມາດຮບມກບສງທາທາຍຕະຫອດໄລຍະການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຈະໄດປະໂຫຍດຈາກຄວາມຮ ແລະ ປະສບການຂອງເພອນຮວມງານ.

• ການກະກຽມການວາງແຜນ ແລະ ການທບທວນຄນການຝກອບຮມແມນມຄວາມຈາເປນພນຖານສາລບການປະຕບດແບບມອາຊບຂອງ ຄຝກ ແລະ ເພອປບປງຄນນະພາບການສກສາໃຫດຂນໃນຕໜາ.

ການແຈກຢາຍຂອງການຝກປະຕບດລະຫວາງຄວາມແຕກຕາງຂອງແຕລະໂມດນບແມນຈະໄດຮບການແກໄຂແບບສມບນແບບ. ພາຍໃນຫກການທແນນອນໃດໜງ, ຜເຂາຮວມສາມາດເລອກເອາບລມະສດຂອງຕນເອງ. ຫກການທຈາກດມພຽງບາງຫກການດງລມນ:

• 250 ຊວໂມງຂອງການປະຕບດວຽກຄວນທຈະເຮດໃນສະພາບແວດລອມຂອງ 5 ໂມດນຫກ ແລະ 50 ຊວໂມງໃນສະພາບຂອງໂມດນ ພາກເລອກຮຽນ.

• ໃນແຕລະໂມດນຢາງໜອຍສດແມນ 25 ຊວໂມງ ແລະ ສງສດ 120 ຊວໂມງຂອງການຝກປະຕບດ, ຈງສາມາດທຽບໂອນໄດໃນຫກສດ gIobALE. ຫກການນເພອຮບປະກນວາເຮາໄດກວມເອາເນອໃນທພຽງພໃນການຝກປະຕບດ ແລະເພອປອງກນວາເວລາທໃຊໄປທງໝດນນແມນໃຊໄປໃນຫວຂໜງເທານນ.

ຍງໄປກວານນມນກມຄວາມເປນໄປໄດສາລບຜເຂາຮວມທມປະສບການມາກອນ ແລະ ຄເປນນກການສກສາຜໃຫຍທມປະສບການ 60 ຊວໂມງ ທຽບເທາກບເວລາຈານວນທງໝດ 300 ຊວໂມງຂອງການຝກປະຕບດ.


ສາລບພາບລວມຂອງການແຈກຢາຍຂອງຊວໂມງ ແລະ ໜວຍກດທກຽວຂອງລະຫວາງຄວາມແຕກຕາງຂອງຫວຂ ແລະ ຮບແບບ ການຮຽນໃຫເບງຕາຕະລາງລມນ:

ຊໂມດນ ເນອໃນຫກ (ຫວຂ) ວຽກທຕອງເຮດ ECTS

ໂມດນ 0ພາກນາສະເໜ

• ຂມນກຽວກບຫກສດ gIobALE• ຂມນກຽວກບການຝກອບຮມ• ຂມນກຽວກບຜໃຫການຝກອບຮມ• ຂມນກຽວກບຄວາມຕອງການຂອງການຝກ ອບຮມ• ຄວາມຄາດຫວງຂອງຫກສດຕຜເຂາຮວມ• ການສາງຄວາມສາພນທດນາກນ

15 ຊວໂມງ

0.5

ໂມດນ 1ການສກສາຜໃຫຍ

• ຄວາມເຂາໃຈກຽວກບຄວາມຫາກຫາຍ ແລະ ຄວາມແຕກຕາງຂອງການສກສາຜໃຫຍ

• ການສກສາຜໃຫຍຢໃນໂລກ ແລະ ໃນປະເທດ• ການສກສາຜໃຫຍຄກບການເປນມອາຊບ ແລະ ບດບາດ

ຂອງນກການສກສາຜໃຫຍໃນຮບແບບຂອງຫກສດ gIobALE

32 ຊວໂມງສອນ32 ຊວໂມງອະທບາຍດວຍຕນເອງ

2.5

ໂມດນ 2ການຮຽນ-ການສອນຜໃຫຍ

• ທດສະດການຮຽນຮ ແລະ ເຫດຜນ• ກດຈະກາການສອນໃນການສກສາຜໃຫຍ• ການກເກດຂອງຄວາມຮ• ການຮຽນຮຜໃຫຍ• ການກະຕກຊກຍການຮຽນຮ

32 ຊວໂມງສອນ32 ຊວໂມງອະທບາຍດວຍຕນເອງ ແລະ ການວດຜນ 2.5

ໂມດນ 3 ການສສານ ແລະ ການເຮດວຽກ ເປນທມໃນການສກສາຜໃຫຍ

• ການສສານໃນການສກສາຜໃຫຍ• ການເຮດວຽກເປນທມໃນການສກສາຜໃຫຍ

32 ຊວໂມງສອນ32 ຊວໂມງອະທບາຍດວຍຕນເອງ ແລະ ການວດຜນ

2.5

ໂມດນ 4 ວທການສອນ ການສກສາຜໃຫຍ

• ການນາໃຊວທການສອນ ໃນການສອນ• ພາບລວມຂອງການສອນ

32 ຊວໂມງສອນ32 ຊວໂມງອະທບາຍດວຍຕນເອງ ແລະ ການວດຜນ

2.5

ໂມດນ 5ການວາງແຜນ ການຈດ ແລະ ການປະເມນຜນ ການສອນຜໃຫຍ

• ວງຈອນການຈດກດຈະກາຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ• ສາຫວດຄວາມຕອງການ• ວາງແຜນ• ດາເນນການ• ປະເມນ• ຮບປະກນຄນະພາບ

32 ຊວໂມງສອນ32 ຊວໂມງອະທບາຍ ດວຍຕນເອງ ແລະ ການວດຜນ

2.5

ໂມດນ ພາກເລອກຮຽນ: • ສອດຄອງກບສະພາບພມສນຖານຂອງຕນ• ກມເປາໝາຍສະເພາະເຈາະຈງ• ຫວຂສະເພາະເຈາະຈງ• ເຫດການສະເພາະເຈາະຈງ• ລະບຽບການສະເພາະເຈາະຈງ

64 ຊວໂມງສອນ56 ຊວໂມງອະທບາຍ ດວຍຕນເອງ ແລະ ການວດຜນ 5

ການຝກປະຕບດ ແລະ ບດຝກຫດ 300 ຊວໂມງ.- ໂມດນຫກ 250 ຊວໂມງ, ໂມດນເລອກ 50 ຊວໂມງຕໂມດນຫກ- ການແລກປຽນແຕລະໂມດນມຄວາມຫາກຫາຍ, ຕາສດຕໂມດນຫກ 25 ຊວໂມງ, ສງສດຕໂມດນຫກ 120 ຊວໂມງ.- ສງທຄວນປະກອບລວມມ: ການກະກຽມຂອງຜເຂາຮວມ, ການສອນ ແລະ ການທບທວນຄນຢາງໜອຍ 3 ບດ ຫ ປະມານ 75 ຊວໂມງ.- ຖາຜເຂາຮວມມປະສບການໃນການຝກອບຮມຜານມາຢາງໜອຍ 60 ຊວໂມງຈງສາມາດນບໄດວາເປນການຝກປະຕບດ

12

ການປະເມນທາຍ ( ຕວຢາງ: ແນວຄດການຝກອບຮມ ແລະ ການຝກປະຕບດ 75 ຊວໂມງ)

ໂມດນຫກທງໝດ: 570 ຊວໂມງ 160 ຊວໂມງສອນ160 ຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ປະເມນຜນ

12.5

250 ປະຕບດຕວຈງ 10

ໂມດນເລອກຮຽນທງໝດ 170 ຊວໂມງ 64 ການສອນ56 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ

5

50 ຊວໂມງປະຕບດຕວຈງ 2

ການນາສະເໜໂມດນ ແລະ ການປະເມນຜນຕອນທາຍ: 90 ຊມ 15 ການນາສະເໜໂມດນ75 ການປະເມນຜນ

3.5

ທງໝດ 830 ຊມ 33 ects

ໂຄງສາງຂອງຫກສດ ໂກລບາເລ: ລາຍລະອຽດໂດຍລວມ

ໄລຍະເວລາ 1ປ ບເກນ 2 ປ


ໂມດນທງໝດແມນໃຫເບງຄເປນໜວຍເອກະລາດ, ເຖງແນວໃດກຕາມພວກມນມຫາຍຫວຂທເຊອມໂຍງຫາກນ ແລະ ເປນປດໄຈ ທສຳພນກນ ນນຄວນທຈະໃຫຄວາມສຳຄນ ແລະ ຄຳນງເຖງຕະຫອດເວລາເພອປະຕບດຫກສດດງກາວ. ການນຳໃຊໃນແຕລະໂມດນນນ ມຄວາມສຳພນເຊງກນ ແລະ ກນເຊນ: ການຮຽນ-ການສອນຜໃຫຍ ແລະ ວທການສອນຜໃຫຍ ໂມດນວທການສອນແມນສາງຂນບນພນຖານໂມດນການຮຽນ-ການສອນຜໃຫຍ ເຊງມເປາໝາຍເພອໃຫຄວາມຮ-ຄວາມເຂາໃຈຂອງຫກການສອນ ຂນພນຖານ. ໃນຂະນະທຈດສນໃຈຂອງໂມດນການຮຽນ-ການສອນຜໃຫຍແມນກຽວກບຫກການ, ທດສະດ ເຊງຈະຕອງສໃຫເຫນ ແລະ ສະທອນໃຫເຫນຢາງຈະແຈງ ໂດຍນຳໃຊຕວຢາງທສະເພາະເຈາະຈງ (ວທການ) ນນຳໃຊກງກນຂາມກນໃນໂມດນ: “ວທການສອນຜໃຫຍ”, ເຊງໂມດນນເຮດໜາທໃນການອະທບາຍບນດາຫກການ ທອາງອງຕາມຈດປະສງທຕອງການພາຍໃຕການປະຕບດການສອນຢາງໃກຊດຂອງຄຜສອນ ນບໄດໝາຍຄວາມວາໂມດນນຈະບອະນຍາດໃຫນຳສະເໜ ແລະ ຝກວທການສອນຕາງໆ, ແຕກງກນຂາມການສະທອນຄນ ໃນການນຳໃຊວທການຕາງໆ ແລະ ນຳຜນເຫານນເຍອງກບບນດາຫກການ, ທດສະດ ທຕອງການນນແມນມຄວາມຈຳເປນຢາງຍງ. ໃນໂມດນ “ການຮຽນຮ ແລະ ການສອນຜໃຫຍ” ແລະ “ວທການສອນຜໃຫຍ” ບຈຳເປນຕອງແຍກພາກທດສະດ ແລະ ປະຕບດອອກຈາກກນ. ແຕວາ ຄວນສມໃສສາງພນທ ທແຕກຕາງກນໃນຮບແບບເປນໜວຍການຮຽນ (Unit) ທດສະດ ແລະ ພາກປະຕບດໄປນຳກນ ແລະ ໃຫເບງຄວາພວກມນເປນໜວຍການຮຽນດຽວກນ. ເພອຮບປະກນວາເຮາບນລບນດາທກສະຕາງໆ ທຕອງການ. ຜຝກອບຮມຕອງສະແດງໃຫ ເຫນດງນ:a) ມຄວາມສາມາດໃນການອອກແບບຫກສດຝກອບຮມໜງໂດຍອງຕາມຄວາມຕອງການຂອງຜຮຽນ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຂອງຫກສດ.b) ມຄວາມສາມາດໃນການນຳພາ ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ການຮຽນ-ການສອນ ໂດຍສອດຄອງກບຫກການການເຮດວຽກເປນກມ, ຈດວທະຍາການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ແລະ ອນໆ. ຄວາມສາມາດທງສອງດານນ ສາມາດປະຕບດດວຍຜນຳໃຊຫກສດນ ດວຍການທບທວນຄນແຜນການຝກອບຮມ ແລະ ດວຍການສງເກດການດຳເນນການຝກສອນສາທດຂອງສຳມະນາກອນ.

7. ບາງຂແນະນຳໃນການນຳໃຊຫກສດການສກສາຜໃຫຍ ບາງເງອນໄຂຄວາມຕອງການທວໄປຂອງຜເຂາຮວມຝກ, ຄຝກ ແລະ ຜໃຫບລການຝກອບຮມໄດອະທບາຍຢໃນຫວຂນ ສຳລບຄຳ ແນະນຳອນໆ ລະອຽດແມນໃຫເບງໃນເວບໄຊ. ເຊນເອກະສານປະກອບຫກສດຂອງຫກສດນ ຫ ຕດຕຫາທມງານຫກສດການສກສາຜໃຫຍຢ ກງບອນ ປະເທດເຢຍລະມນ.

7.1 ຫວຂທຄວນຄຳນງໃນແຕລະໂມດນ ມຫາຍຫວຂ ແລະ ຫກການທສາມາດເລອກເປນໂມດນພາກເລອກຮຽນ ແຕເນອງຈາກວານເປນຫກສດໃນລະດບສາກນ ເຊງໄດສະແດງ ໃນເອກະສານຫາຍອນເຊນ “ໂຄງງານເບເລມໃນການຈດຕງປະຕບດ Belem Framework for Action” ພວກເຂາຄວນທຈະພຈາລະນາ ຫວຂທປນອອມຕາງໆ (ເຊນຕວຢາງ: ຊງຄກບເປນຂອງບດບາດທາງສງຄມຂອງການສກສາຜໃຫຍ, ຄກບເປນສວນໜງຂອງສການຮຽນ ຄກບຫວຂຂອງການສນທະນາກມ ຫ ວທການສອນບາງຢາງ ແລະ ອນໆ) ຫວຂ ແລະ ຫກການປະກອບມ:• ບດບາດຍງ-ຊາຍ:ໃນການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍຈະຕອງສະແດງໃຫເຫນວາ ຜເຂາຮວມມຄວາມເທາທຽມກນທາງດານບດບາດ

ຍງ-ຊາຍ ແລະອງປະກອບທສຳຄນໃນການບລຫານ ຄວາມແຕກຕາງ-ຫາກຫາຍໃນການຝກປະຕບດການຮຽນຮຜໃຫຍ. ການຝກອບຮມຄວນສາງຈດສຳນກ ໃຫຜເຂາຮວມກຽວກບບດບາດຍງ-ຊາຍ ມຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ເອາໃຈໃສຕວດທະນະທຳທແຕກຕາງ ແລະ ເປດໂອກາດຍອມຮບຄວາມແຕກຕາງ ແລະ ສາມາດເຮດວຽກພາຍໃຕຄວາມເອາໃຈໃສບດບາດຍງ-ຊາຍ. ການມສວນຮວມ ການບຈຳແນກ ແລະ ຄວາມເປນທຳການສາງຄວາມເຂມແຂງໃຫແກແມຍງ ແລະ ກມຄນທມຄວາມຕອງການພເສດ, ສງເຫານແມນຫວໃຈ ສຳຄນຂອງຄນລກສະນະຄຝກ ຫ ນກການສກສາຜໃຫຍທຄວນມ.

• ການພດທະນາແບບຍນຍງ ແລະ ການປຽນແປງຂອງສະພາບດນຟາອາກາດແມນໄດຖກປະຕບດໃນບລບດຂອງບດບາດຍງ-ຊາຍ ໂດຍ ສະເພາະແມນສດທຂອງຊນຄນລນຕໄປ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບຕພວກເຂາ ແລະ ສະພາບແວດລອມ ເຊນ: ສະມາຄມອາຊໃຕເພອການ ສກສາຂນພນຖານ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ (ASPBEA) ເວາວາ: “ການສກສາເພອການພດທະນາແບບຍນຍງແມນເປນໂຄງການໃໝຜານ ການສກສາຊງເປນການຊອກຊອງທາງໃນການເຊອມສານຄນຄາ, ຫກການ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດໃນການພດທະນາດງກາວ ທງເປນການ ເພມຄວາມເອາໃຈໃສຕບນຫາຂອງສງຄມ, ເສດຖະກດ, ວດທະນະທຳ ແລະ ສງແວດລອມຕຊາວໂລກທປະເຊນໜາໃນສດຕະວດທ 21 ນ”14

• ຊງໄດລະບໃນ ໂຄງງານເບເລມໃນການຈດຕງປະຕບດ ການສກສາ ແລະ ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ຄວນປະກອບສວນຕການພດທະນາ ແບບຍນຍງ, ສນຕພາບ ແລະ ປະຊາທປະໄຕ. ດງນນ, ການປະຕບດຫກສດນຄວນອງຕາມຄນຄາຂອງສງຄມ, ຄວາມເປນມະນດ ແລະ ຄນຄາທາງປະຊາທປະໄຕ, ພດທະນາຄວາມສາມາດຂອງຜເຂາຮວມ ເພອເຮດວຽກໃນຮບແບບເອກະລາດ, ແນວຄດເປດ, ການເຮດວຽກ ຮວມກນຂອງກມທແຕກຕາງ ແລະ ດວຍຄວາມຕນຕວຢຕະຫອດ. ວໄສທດໃນການເບງໂລກກຽວກບການໃຊຄວາມຮນແຮງ-ຂຂດແຍງ ຕາງໆ ຄວນຖກປຽນແທນດວຍການໂອລມ ແລະ ວດທະນະທຳຂອງສນຕພາບ. ອງຄວາມຍດຕທຳເປນຖານ ຊງໄດອະທບາຍ ໃນຖະແຫງການຮຳບວກ ກຽວກບກອງປະຊມການສກສາຜໃຫຍຄງທ 5 (CONFINTEA V15) ແມນຄວາມຮຽກຮອງຕອງການໃນການສາງສະພາບແວດລອມ ໃນໄລຍະຝກອບຮມ ແລະ ຄວາມສາມາດທຈະສາງແຮງບນດານໃຈຜເຂາຮວມ ໃຫເຮດວຽກດວຍວທການທຄາຍຄກນ ສຳລບການຝກອບຮມ ຫ ການສກສາຜໃຫຍຂອງເຂາເຈາເອງ.

14 http://www.aspbae.org/node/46 (Last access: 08.10.2015)15 http://www.unesco.org/education/uie/confi ntea/declaeng.htm (Last access: 08.10.2015)


7.2 ຄນຄາສຳຄນທວໄປ ແລະ ອງປະກອບທເປນຕວປຽນຕາງໆ ຫກສດນສາມາດນຳໃຊໄດທວໂລກ, ບມພມແດນ, ອາດປະກດໃນຮບແບບຄສງທເປນໄປບໄດໃນບລບດຂອງສງຄມ ແລະ ວດທະນະທຳທແຕກຕາງ ແລະ ຫາກຫາຍ. ເຖງຢາງໃດກຕາມຜລເລມປະຕບດຫກສດນເຊອວາ: ບດບາດຂອງນກການສກສາຜໃຫຍຄກບ ການສາງຫກສດໂກ globALE ແມນຍງຮກສາຄນຄາຫກ ແລະ ບນດາຫກການ ທມຄວາມສອດຄອງກນໃນທວໂລກ. ໃນທດສະນະຂອງຫກສດ globlALE ປດໃຈທນກການສກສາຜໃຫຍທວໂລກມຄາຍຄກນຄ:• ໜາວຽກໃນການຊວຍເຫອຂະບວນການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ• ໜາວຽກໃນການສງເສມຄວາມເປນອດສະຫະ ແລະ ສະແຫວງຫາຕວຕນຂອງຜຮຽນທເປນຜໃຫຍເອງ.• ຄຳນງສະເໝວາຜໃຫຍຄກບຄນທມອາຍ ເຊນ: ເປນຜທມໄວຍະວດ ແລະ ເປນຄນທມຄວາມຮບຜດຊອບ ສາມາດຕດສນໃຈຮວມກຳນດ

ຂະບວນການຮຽນຮຂອງຕນເອງໄດ. ສຳລບຫກສດ globlALE ນ, ຫກການເຫານມຄວາມຈຳເປນຢາງຍງຂອງຫກການພນຖານ. ຍງໄປກວານນ, ຫກສດຍງໃຫຂອບເຂດສຳລບເພມເຕມສງທເປນໄປໄດໃຫພຽງພ, ເປດໂອກາດໃຫກບຄວາມຕອງການທແຕກຕາງເພອໃຫບນລໄດຄວາມຕອງການຂອງແຕລະບກຄນ.ຄວາມແຕກຕາງທາງດານວດທະນະທຳ ແລະ ປະເພນປດຈບນ ເຊນດຽວກນກບເງອນໄຂທາງດານສງຄມ, ການເມອງ ແລະ ເສດຖະກດ ແມນຖກຍອມຮບໃນຫກການ ແນວຄວາມຄດຂອງຫກສດນ ແລະ ຈະຖກນຳເອາໄປພຈາລະນາຢາງເໝາະສມ. ນຕອງສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ຕຂອບເຂດໃນການອອກແບບຢາງເສລ. ບວກກບໂມດນຫກ ແລະ ໂດຍສະເພາະພາກສວນ ທສາມາດປຽນແປງໄດຂອງຫກສດ (ໂມດນ ພາກເລອກຮຽນ) ທສາມາດອອກແບບໄດຢາງເສລທງໝດ ແລະ ໃຫກວມເອາ 30% ຂອງຈຳນວນຮຽນທງໝດຂອງຫກສດ. ຄວາມສາມາດໃນການປຽນແປງ ແລະ ອອກແບບໄດເສລ ສາມາດອາງອງໄດໃນຫາຍມມມອງທແຕກຕາງກນເຊນ:• ລກສະນະພມສນຖານ-ທອງຖນ ຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການສະເພາະຂອງລກສະນະທອງຖນ ຄວນໄດສະທອນໃຫເຫນ. ສງທເຮດໃຫ

ສະພາບແວດລອມທອງຖນມລກສະນະພເສດ ແມນປະເພນສະເພາະໃດໜງ, ຫວຂທມອດທພນຕຊມຊນທອງຖນ ຫ ແນວຄດພເສດ ສງເຫາ ນແມນມຄວາມສຳຄນຫາຍຕທອງຖນ, ປະເທດ, ທະວບນນໆ ກວາຢບອນອນ. ທງໝດນຕອງໄດນຳເອາເຂາມາພຈາລະນາ ໃນການອອກແບບ ຫກສດ.

• ລກສະນະພເສດຂອງກມເປາໝາຍ (ກມເປາໝາຍໃນທນແມນໝາຍເຖງ: ຜໃຫຍ ກບສງທຊງຜເຂາຮວມໃນຫກສດຝກອບຮມ ເຮດວຽກ ໃນຂອບເຂດການເຮດວຽກຂອງພວກເຂາຄນກການສກສາຜໃຫຍ, ປດຈບນ ຫ ໃນເວລາຕມາ): ຂນກບເງອນໄຂ ແລະ ຄນລກສະນະ ກຳນດກອນການຝກອບຮມ (ເພດ, ອາຍ, ການສກສາ, ປະສບການອາຊບ, ຊນເຜາ, ຄວາມພການ ແລະ ອນໆ) ແມນຖກນຳສະເໜດວຍ ຄວາມສອດຄອງກມເປາໝາຍສະເພາະຂອງທອງຖນ, ຫ ມສງທສນໃຈ ແລະ ເປາໝາຍພເສດ ແມນຖກຊກຍຜານການມສວນຮວມໃນ ໂຄງການຝກອບຮມ (ການສງເສມການຮໜງສ, ການສາງຄວາມເຂມແຂງ ແລະ ອນໆ). ຕຂອບເຂດຄຳຄນຕອນທາຍນສາມາດຖກສາງໃນການກຳນດເປາໝາຍໃນສວນທສາມາດປຽນແປງໄດໃນຫກສດ.

• ລກສະນະພເສດຂອງຫວຂ ແລະ ຂງເຂດວຊາ: ຫວຂເຫານແມນຖກກຳນດໄວຢາງກວາງຂວາງ, ເປນໄປໄດທຈະຂະຫຍາຍຫກສດນໃຫ ເລກເຊງ-ກວາງຂວາງ. ຈາກຂງເຂດຈດສນໃຈໃດໜງເຊນ: ການສກສາຂນພນຖານ ຫ ໃນສາຂາຕາງໆຂອງອາຊວະສກສາ ຈາກຮບແບບ ການສຳມະນາທເຄຍເຮດມາໃນຂະບວນການຮຽນ-ສກສາແບບເກາ, ຫ ຖາຕອງການ, ນສາມາດໃຊຮວມກບອງປະກອບການຮຽນຮອາຊບ-ວຊາຊບໃດໜງ ແລະ ອງປະກອບການສອນວຊາກຽວກບພາສາ (ຕວຢາງ: ການສອນພາສາ, ການຮຽນຮໜງສ ແລະ ອນໆ ທຄາຍຄກນ)

• ການຈດການໜາວຽກຂອງການສກສາຜໃຫຍ: ອງປະກອບຫກຂອງຫກສດນແມນເນນໃສການສອນວຽກທເຮດໂດຍກງກບຜຮຽນ. ການຈດການ, ການວາງແຜນ ແລະ ການປະສານງານວຽກ ແມນພຽງແຕຖກຄອບຄມໃນສວນທມຄວາມຈຳເປນໂດຍກງເທານນ. ໃນການກະກຽມ ແລະ ການຈດປະຕບດວຽກງານການສອນ ຊງເຮາສາມາດນຳໃຊ 30% ຂອງຫກສດເພອໃຫມນກວມລວມກວາງຂນໄປອກ ສຳລບວຽກຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ ດວຍການເພມຄວາມເອາໃຈໃສເພມອກໃນການວາງແຜນ, ການຈດການ ແລະ ຄມຄອງວຽກທກຽວ ຂອງທຢໃນລະດບຂອງສະຖາບນໃຫການຝກອບຮມ ຫ ໃນລະດບໂຄງການຫກສດນຳອກ.

• ລກສະນະສະເພາະເຈາະຈງກບສະຖານະການ-ເຫດການ: ຄວາມເປນໄປໄດອນໆ ແມນມາຈາກສະຖານະການສະເພາະໃດໜງ-ໂຄງການ ໜງ ທຕອງການນກການສກສາຜໃຫຍສະເພາະ; ໃນເຫດການວກດໃດໜງເຊນຕວຢາງ: ຄວາມບສະຫງບທາງການເມອງຊງຕອງການຄນທ ສາມາດແກໄຂບນຫາ ໂດຍການໃຊໂຄງການການສກສາ ເພອເຂາໄປມບດບາດໃນກມເປາໝາຍໃດໜງເປນຕນ.

• ລກສະນະສະເພາະທາງກດເກນ/ກດລະບຽບ: ໃນບາງກລະນຂອງເງອນໄຂມາດຖານສຳລບນກການສກສາຜໃຫຍສາມາດກຳນດໃນ ຮບແບບເກນ ຫ ລະບຽບການແຫງຊາດຂອງຜໃຫບລການການສກສາຜໃຫຍ. ໃນສວນທສາມາດຕມໄດຂອງຫກສດສາມາດຖກນຳໃຊ ເພອເຮດການປບດດໃຫເຂາກບມາດຖານທໃຫບລການໃນຫກສດນ.


ໃນສດສວນ 30% ນ ເປນສວນທສາມາດເຮດໃຫຫກສດນເຕມ, ແມນຖກນຳສະເໜ ເປນສດສວນເປເຊນຂອງການໃຫຄຳແນະນຳ, ໃນສວນນຄກນ ສາມາດທຈະປບປງປຽນແປງເພອໃຫສອດຄອງກບເງອນໄຂຂອງແຕລະປະເທດ ເຊນຕວຢາງ: ມາດຕະຖານປດຈບນອາດຈະເຮດໃຫມນງາຍຂນທຈະຜະໜວກ ຫ ລວມເຂາໃນສວນ 30 % ຂອງຫກສດໃຫສມບນຍງຂນ ແລະ ຄວາມສາມາດ. ຫ ໃນກລະນອນ, ມນມຄວາມ ເປນໄປໄດທຈະຍອມຮບປະສບການຂອງການຝກອບຮມ ຂອງຜເຂາຮວມສາມາດນຳມາ ພຈາລະນາ ແລະ ທຽບໂອນເປນທງໝດຂອງຫກສດ. ໃນແຕລະກະນ, ເປເຊນຂອງສດສວນໜວຍການສອນ ແລະ ການຮຽນນນແມນຕອງ ໃຫສຳເລດໃນສວນ 30 % ຂອງຫກສດນຄວນຖກຫດລງຕາມລຳດບ. ໃນສະພາບທບມເຫດຫຍງເປນທກງວນການປະສມປະສານລະຫວາງພາກຕາງໆ ຂອງໂມດນຫກ ໃນຫກສດນນຄວນຖກ ນຳສະເໜ ໃນຮບແບບວຊາການ. ພາກສວນໂມດນເສມນສາມາດໃຫບລການຢາງກາວໜາ ຫ ກວາງຂວາງກຽວກບສະມດຖະພາບທໄດຮບຂອງຫກສດ.ພາກເລອກຮຽນນມນຍງສາມາດຖກນຳໃຊສະເພາະເຈາະຈງໃນການນຳໃຊ ແລະ ສະທອນຄນກຽວກບເນອໃນ ທໄດເນນໜກໃນໂມດນຫກຂອງຫກສດ. ພາກສວນພາກເລອກຮຽນສາມາດ ເນນໃສການວເຄາະກລະນຕວຢາງ ຫ ຮບມກບມນດວຍວທການແບບພເສດ ແລະ ມມມອງສະເພາະຂອງການນຳໃຊ. ຜນທໄດຂອງຄວາມເປນໄປໄດທກວາງຂວາງໃນການປບດດຫກສດ globALE ໃຫແທດເໝາະກບສະພາບ ບລບດສະເພາະໃນການນຳໃຊຢໃນປະເທດ, ພາກພນ, ກມເປາໝາຍ, ເຫດການ ຫ ຂອບເຂດ. ໂດຍສງລວມແລວ: ເພອສາງຫກສດການຝກອບ ຮມໃຫແທດເໝາະກບກມເປາໝາຍທແຕກຕາງກນ. ທງໝດເຫານນ, ແນວຄດທໃຫການແນະນຳທຜເຂາຮວມເຮດອອກມາດວຍການຝກສອນ ດວຍຕນເອງ ເຊນດຽວກບພາກສວນທແຕລະຄນຮຽນ. ແມນເປນໂອກາດອນດສຳລບຮບມກບຄວາມແຕກຕາງທາງດານພນທ-ວດທະນະທຳ ຄວາມຕອງການທແຕກຕາງ ແລະ ສະພາບຂອງການ ສກສາຜໃຫຍທງໝດທຫາກຫາຍ.

7.3 ພດທະນາຫກສດ globlALE ສະບບຂອງຕນເອງ ເມອຫກສດຖກນຳສະເໜ, ມນຄວນປບດດໃຫມຄວາມສອດຄອງກບສະພາບຈດພເສດຂອງສະຖາບນ ແລະ ວຊາສະເພາະຂອງ ແຕລະບລບດ ເພອເປນການສງເສມໃນການພດທະນາລະບບການສກສາຜໃຫຍທກຽວຂອງ, ຄວາມສຳຄນຂອງການມສງນ ຊງຫກສດນ ບເຄຍ ມວາມນຈະຢໂດດດຽວແຕມນຕອງການຜະໜວກເຂາໃນບລບດທເປນຢປດຈບນສະເໝ. ໂດຍທວໄປແລວມຄຳແນະນຳບາງອນດງຕໄປນ:• ເຊອມໂຍງຫກສດທອງຖນເຂາໃນການຝກອບຮມທມແລວ.• ໃຫມສວນຮວມກບບນດາຄຮວມງານຫາຍເທາທຫາຍໄດ.• ປບທດແນວທາງຂອງລກສດໂກບຣາລ ໃຫເຂາເປນນະໂຍບາຍແຫງຊາດ ແລະ ຄວາມຕອງການຂອງທອງຖນ.• ປະສານງານຮວມມກບຂງເຂດພາກພນ. ກອນທຈະປບດດຫກສດ, ໃຫເຂາເປນບລບດຂອງທອງຖນນນຂແນະນຳວາຕອງວເຄາະບນດາຫກສດ ຫ ໂຄງການ ແນວຄວາມຄດ ຝກອບຮມທມຢ ນຄວນປະກອບມການຄດຕດລາຍລະອຽດຂອງຄຮວມງານທສຳຄນ ໂດຍທວໄປຈະມດງນ:

ລດຖະບານ: ກະຊວງສກສາ, ກະຊວງແຮງງານ ແລະ/ຫ ກະຊວງເສດຖະກດ, ກະຊວງພດທະນາສງຄມ, ກະຊວງແຜນການເປນຕນ.ສະຖາບນສາກນ: ຢແນດສະໂກ, ກມພະນກງານອາວໂສທາງການສກສາ, ອງການສງເສມການສກສາສາກນ, ອງການສາກນ ທບສງກດລດ, ແລະ ຜປະຕບດການ.ສະຖາບນການສກສາ: ມະຫາວທະຍາໄລ, ໂຮງຮຽນ-ວທະຍາໄລອາຊວະສກສາ, ວທະຍາໄລຄ, ສນການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ພາກສວນການສກສາໃນແຕລະຂນ, ສະມາຄມຝກອບຮມ.ບາງອງການຊງບາງຄງມບດບາດຄາຍຄພາກສວນອນ: ສະພາອດສະຫະກຳ-ການຄາ, ອງການຈດຕງທາງສງຄມ, ສະມາຄນທເຮດວຽກ ການພດທະນາຊນນະບດໂດຍກງ.

ຜນທໄດຮບຂອງການພດທະນານອາດຈະມຄວາມສຳຄນຫາກຫາຍຂນກບປະເພນທອງຖນ ຂນກບບລມະສດທຕງໄວ ແລະ ຄວາມຕອງການ. ອງຕາມການປະເມນຜນນທມງານທເຮດວຽກຄວນລວມຕວກນເພອເປນການຮບປະກນເປນໄປຕາມທດຂອງນະໂຍບາຍລດຖະບານ ທກຳນດໄວ ແລະ ຜໃຫທນ. ຊງເຊອມຈອດກນກບຜໃຫການຝກອບຮມທຄາຍຄກນ ແລະ ສາມາດເຂາເຖງຊຽວຊານ ແລະ ແຫງຊບພະຍາກອນ ເພອທຈະວາງແຜນ ແລະ ປະຕບດຫກສດນ ການພດທະນາແນວຄວາມຄດຂອງຫກສດ ຄວນໄດຮບການສນທະນາໃນທມງານທເຮດວຽກນຳກນ ແລະ ປະຕບດໂດຍການນຳໃຊຊບພະຍາກອນທມຮວມກນເທາທຈະເປນໄປໄດ. ກອນທຈະດຳເນນການຝກອບຮມ, ການໄດພບກບພາກສວນທກຽວຂອງເພອສອບຖາມຄວາມຕອງການທແຕກຕາງກນ, ອປະກອນ, ເຄອງມ ແລະ ຊບພະຍາກອນທມ ແມນມຄວາມຈຳເປທຈະຕອງໄດພຈາລະນາຢາງຖຖວນ. ໃນບາງທອງຖນການຮວມມໃນພມພາກສາມາດ ຫດຜອນຄາໃຊຈາຍດວຍການໃຊສທພດທະນາຮວມກນ ຫ ນຳໃຊອປະກອນຝກອບຮມນຳກນ.


7.4 ການຈດຕງປະຕບດຝກອບຮມຫກສດ globALE ດງທຮແລວວາຫກສດ globALE ອອກແບບໂດຍເນນໃສສະມດຖະພາບ, ຂມນຂອງໂຄງການທງໝດໄດລຳດບໃຫເຫນ ແລະ ຂອບເຂດ ຂອງແຕລະໂມດນໄດນຳສະເໜບາງຂແນະນຳ ນນແມນມາຈາກປະສບການໃນການປະຕບດຕວຈງຜານມາ. ຈະຈດໃຫສນເຂາກໄດ ຖາວາ ຜເຂາຝກອບຮມມຄວາມຮພນຖານຂອງເນອໃນໂມດນນນມາແລວ. ໃນການຈດຝກອບຮມຫກສດໂດຍຈດໃຫເປນບດຮຽນແຕລະ ໜວຍກດໃນເລອງຂອງເວລາ, ຮບແບບຂອງຕວຢາງຕາງໆທຫາກຫາຍແມນເປນໄປໄດໃນທາງຫກການ, ລຳດບຈາກໄລຍະເວລາ, ຝກອບຮມເຂມເຕມເວລາ, ແລະ ແຍກເປນໂມດນຫບດຮຽນຍອຍ. ຊງໃຊເວລາໃນການຮຽນ-ການຝກອບຮມຍາວ. ຄນຄາທໃຫຍຫວງຄວນຖກລວມເຂາກນ ຕນສະບບບດຮຽນໃນແຕລະໄລຍະ ແລະ ແຕລະກດຈະກຳການຮຽນ ຂອງຜເຂາຮວມແຕລະຄນ. ຕວຢາງ: ແນວຄວາມຄດແຕລະອນ ຄວນຈດ ໃຫເປນຕວຢາງ ໃນໄລຍະເວລາທຮຽນດວຍຕວເອງ. ຕວຢາງ: ຄວາມພະຍາຍາມທຈະເຮດ ແລະ ການຖອດຖອນບດຮຽນໃນສງ ທຕນເອງໄດຮຽນແມນການລວມກນລະຫວາງ ໄລຍະການສອນ 2 ເທອ/ຄງ. ສຳລບໂມດນທງໝດແມນໄດອທດໃຫແກການສອນ-ການຮຽນແລະ ຕວທການສອນ, ໃນທາງຫກການ ນຕອງການໃຫຜເຂາຮວມມຄວາມພອມໃນການຝກສອນສາທດຕວຈງ. ໄລຍະກຽມບດສອນຄວນ ກະກຽມຮບແບບການຮຽນດວຍຕວເອງ ແລະ ເພອສງເສມການນຳໃຊວຊາສະເພາະຂອງສງທໄດຮຽນຜານວຽກທຖກມອບໝາຍ ແລະກດຈະກຳການເຮດທບທວນຄນ ຕາມແນວທາງທດສະດ ແລະ ການປະຕບດໄປຄຽງຄກນຫາຍເທາທຈະຫາຍໄດ. ສງທເປນຫວງ, ແມນລະດບຂອງແຕລະໂມດນ: ຂແນະນຳວາ ໃຫເລມຈາກໂມດນທ 1 ແລະ ໂມດນທ 2 ຍອນວາມນເປນການປ ພນຖານໃຫຜເຂາຮວມຮເຖງ ທດສະດພນຖານ ແລະ ເຂາໃຈກຽວກບການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຂອງຜໃຫຍ. ລະດບໂມດນທ 3 ເຖງ 5 ອາດສາມາດປບດດໃຫເໝາະສມກບຄວາມເປນຈງ. ສງທຕອງການພນຖານໃນການຈດຝກອບຮມຫກສດ globALE ມພຽງບາງຫກການຄວນທຈະໄດເບງດງຂາງລມນ:

ຄວາມຕອງການທາງກາຍະພາບ ນປະກອບມຫອງທໃຊໃນການຝກອບຮມແຕລະໄລຍະ ແມນອງຕາມຫກການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ. ຜໃຫຍຕອງການຫອງທສາມາດ ປບປຽນໄດ ນບໄດໝາຍຄວາມວາເປນຫອງທໃຫຍ ສະດວກສະບາຍ ຫ ປະກອບໄປດວຍເຟນເຈທມຄນນະພາບຄບຊດ. ສງທສຳຄນແມນມນບພຽງ ແຕເປນຫອງທອອກແບບດງເດມ ສຳລບຄໃນການບນຍາຍຢຕໜາຫອງຮຽນໂດຍໃຫຜຮຽນນງເປນແຖວຄນກຮຽນໃນໂຮງຮຽນຜໃຫຍຄວນຮສກສະບາຍໃນເວລາຢໃນຫອງຮຽນ ແລະ ມພນທທເຮດກດຈະກຳໃນການເຮດວຽກເປນກມ ແລະ ການເຄອນໄຫວກດຈະກຳສາງ ບນຍາກາດ-ຜອນຄາຍ. ໃນສວນຂອງສການຮຽນ-ການສອນ ຄຄວນມສທເໝາະສມ ແລະ ໃຊສທາງວຊາການໃນເວລາຕອງການ, ໂດຍປາສະຈາກສງທເຊອມເຂາ ຫາກນສະເພາະໃນລາຍລະອຽດຢນ. ຈດປະສງ-ເປາໝາຍແມນເພອໃຫຕອບສະໜອງຄວາມຈຳເປນຂນຕາສດຂອງສງອຳນວຍຄວາມສະດວກ, ຍງໄປກວານນຄວນມກະດານດຳ, ກະດານຂາວ, ກະດານປກເຈຍ, ແລະ ເຄອງມຂອງງຄຝກ/ຜອຳນວຍຄວາມສະດວກຖາ ເປນໄປໄດຄວນມຄອມພວເຕ ແລະ ເຄອງສາຍໂປຣເຈກເຕໜງຊດ ໂດຍສະເພາະໃນການນຳໃຊທມຄວາມຈຳເປນໃນການໃຊ ເຄອງ IT.

ຜເຂາຮວມ ບໄດມເງອນໄຂສະເພາະໃດໆ ໃນການກຳນດຄນລກສະນະຂອງຜເຂາຮວມ ແຕແນວໃດກຕາມ ຄຫກສດໄດເນນໜກທສດ ແມນການນຳໃຊ ແລະ ການທບທວນຄນໃນວຽກທໄດປະຕບດ ຜເຂາຮວມຕອງນຳໃຊສະມດຖະພາບທໄດຮຽນມາເຂາໃນສະຖານະການຈງ, ໃນທາງ ອດມຄະຕ ຜເຂາຮວມຄວນໄດເຮດວຽກກຽວກບການສອນ ຫ ການຝກອບຮມການສກສາຜໃຫຍມາກອນ ກອນການຝກອບຮມຈະເລມຂນ.ໃນກລະນນ, ມຄວາມຈຳເປນວາພວກເຂາມໂອກາດທຈະເລມທກໜາວຽກໃນໄລຍະການຝກອບຮມ.


ຄຝກ ຄວາມຕອງການທຈະບນຈຜທຈະນຳໃຊຫກສດນໃນການວາງແຜນ ແລະ ການສອນບວາຈະເປນນກການສກສາ, ຄຝກແມນຈະບໄດລະບເປນທາງການໃນທນ ແຕວາຄວນເປນຜທມຄວາມຮກວາງຂວາງກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ມປະສບການສວນຕວໃນການເຮດວຽກກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ແມນມຄວາມສຳຄນຄກບເປນຄວາມຕອງການຕາສດ ໃນແຕລະສາຂາຜຊຽວຊານທມາແຕລະຂງເຂດ (ຈດຕະສາດ ຫ ພາສາສາດ) ທບມປະສບການກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ອາດພຈາລະນາແຕຄວນລວມຢກບທມທມປະສບການ ເພອຮບປະກນຄນນະພາບ ຂອງການຝກອບຮມ.

ຜໃຫບລການຝກອບຮມ ສະຖາບນທບລການການຝກອບຮມ ນຳໃຊຫກສດ globALE ຕອງໄດຮບການພຈາລະນາທາງດານວຊາການ (ໃນສວນທກຽວຂອງ ກບຄວາມຮ, ຄວາມເຊອມໂຍງກບຄຝກ ແລະ ຜເຂາຮວມ) ເຊນ ວຽກພນຖານໂຄງລາງ. ເພອຕອບສະໜອງສະພາບແວດລອມການຮຽນຮທມຄນນະພາບສຳລບຜເຂາຮວມຝກຫກສດນ ຖາວາພຽງແຕພາກສວນດຽວອາດຈະບສາມາດໃຫການຝກອບຮມໄດ ທກອງປະກອບຂອງຫກສດ ອາດຈະຮວມກບພາກສວນອນຊງຈະເປນການສງເສມການຝກອບຮມ ແລະ ຊກຍ ການສາງເຄອຂາຍ ແລະ ແລກປຽນຄວາມຮກຽວກບການ ສກສາຜໃຫຍນຳອກ.

8. ການປະກນຄນນະພາບ ແລະ ການຕດຕາມການຕດຕາມ ແລະ ການຊກຍ DIE ແລະ DVV International ຈະເປນພາກສວນສງເສມການຈດຕງປະຕບດໃຫແກອງການ DVV DVV International ແລະ ພາກສວນອນທສນໃຈນຳອກ ດວຍການໃຫຄຳແນະນຳໃນການສາງໂຄງການຝກອບຮມ, ການເຮດວໄຈ ແລະ ພດທະນາສການຝກອບຮມ ແລະ ຊອກຫາຄຝກທແທດເໝາະ ແລະ ໃຫການແນະນຳຕະຫອດໄລຍະ ຖາຫາກມບນຫາຫຍງທພບໃນການຈດຕງປະຕບດ. ດວຍການໃຫການຊວຍເຫອຄຮວມງານຢາງໃກຊດ, ປະສບການຄງທຳອດຈະຖກເກບກຽວອງໃສຄວາມເໝາະສມຂອງເນອໃນ ແລະ ໂຄງສາງຂອງຫກສດນ ຍງໄປກວານນມນຈະເຮດໃຫທມ ເຂາໃຈບນຫາໄດເລກເຊງຂອງສລະປະໃນການປະຕບດຫກສດໃນທາງປະຕບດ. ດງນນ, ຈະສາມາດລວບລວມບດຮຽນເພອປບປງໃຫດຂນ ໃນການນຳໃຊຄງຕໄປ. ພອມໆກບການສາງບນດາເອກະສານທກຽວຂອງໃນການຈດຕງປະຕບດແຕລະເຫດການ ການໃຫການແນະນຳຢາງໃກຊດນນຈະບພຽງແຕເປນການປະກອບສວນຕຄນນະພາບທສງຂອງໂຄງການຝກອບຮມ ແຕຍງເປນການຮບປະກນວາໂອກາດ, ສງທາທາຍ ແລະ ການ ພດທະນາຊງເປນໄປຕາມຕວຊວດ, ສາມາດນຳເຂາໄປເພມເຕມຂະບວນການປບປງຫກສດ globALE.

ຕວຊວດທາງຄນນະພາບສຳລບຫກສດ ແລະ ລະບບການຕດຕາມ ຈດເລມຕນໃນການວດຜນຂອງຫກສດນ ແມນຄໄດເວາຂາງເທງນນ, ສດໃນການໄດຮບການສກສາແມນຈະຖກນຳໃຊເປນຄ ຫກການ ໃນການອາງອງສຳລບເງອນໄຂເພອທຈະປະເມນຕາມເກນຂອງໂຄງການຊວຍເຫອເພອການພດທະນາ ຂອງຄະນະກຳມາທການການຊວຍເຫອ ເພອການພດທະນາຂອງອງການ OECD16.

16 http://www.oecd.org/dac/evaluationofdevelopmentprogrammes/49756382.pdf (Last Access: 08.10.2015)


ເກນ ຄຳຖາມນຳ ຜທເນນໜກ ເກນໃນການຕດຕາມ ແຫງຂມນ ຄຳເຫນ

ມຄວາມ ກຽວຂອງ

ຫກສດ globALE ໄດປະກອບສວນຕອບສະໜອງ ຄວາມຕອງການ ຂອງສງຄມ ຂອງປະເທດ/ຂງເຂດ ທນຳໃຊຫາຍໜອຍພຽງໃດ?

ຜເຂາຮວມ, ຄຝກ, ແລະ ຄຮວມງານ ທໄດເຂາຮວມ ໃນການ ປະຕບດ ຫກສດ globALE

ລະດບວຊາສະເພາະຂອງຄຝກ ໃນ ປະເທດທນຳໃຊຫກສດເປນແນວໃດ?

ການປະຕບດຫກສດນໄດບນຈຕາມ ບລມະສດ ທວາງໄວຂອງຄຮວມງານບ?

ໄດມການຖອດຖອນບດຮຽນກຽວກບ ການຝກອບຮມ ພາຍຫງສາງຄວາມ ເຂມແຂງ ສງທສນໃຈໃຫແກຄຮວມງານ

ສຳພາດເປນ ກມ ຫບກຄນ ແບບ ສອບຖາມ

ມຄວາມກຽວຂອງໃນ ລະດບສງຄມ, ໄດຖກ ກຳນດຢາງ ກວາງຂວາງດານ ຄວາມ ເໝາະສມຂອງ 30% ຂອງຫກສດ ພາກເລອກຮຽນ ແລະ ອງຕາມຈດສນໃຈ ຂອງຄຮວມງານ

ປະສດທຜນ ເປາໝາຍ ທຕງໄວໄປ ຮອດໃສແລວ?• ເພອເສມສາງ ຄວາມເປນມອາຊບ

ຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ ດວຍການ ຕອບສະໜອງໂຄງວຽກທຄາຍຄກນ ເພອອາງອງ

• ເພອສງເສມຜໃຫບລການການສກສາຜໃຫຍ ໃນການອອກແບບ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດ ການຝກອບຮມຄຝກ.

• ເພອຊກຍ ໃຫມການແລກປຽນຄວາມ ຮ ແລະ ຄວາມເຂາອກເຂາໃຈຢາງ ແທຈງລະຫວາງ ນກການສກສາ ຜໃຫຍ ໃນທວໂລກໄດພບກນ?


ຄວາມສາມາດ ຂອງຜເຂາຮວມ ໄດຮບ ການພດທະນາ ທາງດານໃດແດ?ຜເຂາຮວມ ທໄດຮບການ ພດທະນາ ອນເນອງມາຈາກ ການຝກອບຮມຜເຂາຮວມ ໄດບນລຕາມສະມດຖະພາບ ທເຂາເຈາຄາດໄວ/ຕງເປາໝາຍໄວຫບ?ການອອກແບບ ແລະ ການປະຕບດ ໂຄງການ ຫກສດການ ຝກອບຮມມຜນ ປະໂຫຍດແນວໃດແດ?ຫກສດນ ໄດປະກອບສວນ ຕການ ແລກປຽນ ຄວາມຮຫາຍໜອຍພຽງໃດ

ການສຳພາດ ກມ ແລະ ບກຄນແບບ ສອບຖາມ (ເຮດການ ສຳຫວດ ຜເຂາຮວມ ເບອງຕນ ເປນຖານ)

ປະສດທຜນ ແມນວດ ດວຍ ຄນນະພາບ ຝກອບຮມຕວຈງ ໂດຍສະເພາະ ຄຝກ ແລະ ແນວຄວາມຄດ

ປະສດທພາບ ສງທວດແທກຄວາມຕອງການຝກອບຮມຂອງຜທໄດເຂາຮວມຝກສາມາດບນລໄດໂດຍນຳໃຊງບປະມານໜອຍສດ?• ມວທທາງອນອກບ ທມປະສດທພາບ

ກວານ ທຈະນຳໃຊໃນການຊວຍເຫອ ຄຮວມງານ ພອສາງຫກສດຝກອບຮມ ການເປນຄຝກ

• ມທາງໃດແດ ທຈະເຮດໃຫເກດການ ແລກປຽນຄວາມຮ ລະຫວາງນກການ ສກສາຜໃຫຍເພອປະສບຜນສຳເລດ ດວຍໃຊງບປະມານຕາສດ?


ແມນຫຍງທເປນອປະສກໃນການ ຈດຕງ ປະຕບດ ຫກສດນ. • ຊອກຫາກດຈະກຳອນ ຊງທຄາດ

ມນຄາ ຄາດການເພອໃຫບນລ ຄວາມຕອງການຂອງຄຝກ, ພດທະນາ ແນວທາງ ການຝກອບຮມ ແລະ ຊກຍການແລກຄວາມຮ.

ການລະດມ ສະໝອງ ກບກມ ເປາໝາຍ

ປະສດທພາບຂອງວທ ການຝກອບຮມທ ກຳລງຖກ ພດທະນາ ແມນຍາກທຈະຈຳແນກ ອອກຈາກ ປະສດທພາບ ຂອງວທ ທກຳລງສງຄວາມຮ.

ຜນໄດຮບ ກມເປາໝາຍ ທຮຽນຊນສງຂນໄປ ໄດຮບ ຜນປະໂຫຍດ ຈາກການຝກ ອບຮມ ໃນສວນຂອງການມສວນຮວມ ແລະ/ຫ ປບປງເງອນໄຂ ຂອງການ ດຳລງຊວດຂອງເຂາເຈາແລວບ?

ຜເຂາຮວມ ຝກອບຮມ

ເນອໃນການຮຽນ ເໝາະສມ ແລະ ຖກນຳສະເໜ ໃນຮບແບບ ວຊາການບ? ການມ ສວນຮວມໄດຖກເນນໜກ ຫ ບ?

ໃຊແບບ ສອບຖາມ

ຊອງວາງ ຂອງລະດບ ຄາດໝາຍ ແມນຍາກ ທຈະສາມາດ ເຮດໄດ ຄກບເນອໃນການຝກ ອບຮມ, ສະພາບ ແວດລອມ, ແລະ ຮບແບບຂອງການຖາຍ ທອດ ແມນມຄວາມ ສຳຄນຫາຍຕ ຄນນະພາບ ຂອງ ຫກສດ.

ຄວາມຍນຍງ ຫກສດ globALE ຍງຈະສບຕ ນຳໃຊ ພາຍຫງ ສນສດ ການຊວຍເຫອ ຈາກ DVV ບ?ເຄອຂາຍ ຂອງກມ ນກການສກສາ ຜໃຫຍ ຍງຈະສບຕ ຕດຕຫາກນ ພາຍຫງໂຄງການ ຈບ 1 ປ?

ຜເຂາຮວມ, ຄຝກ, ແລະ ຄຮວມງານທໄດ ເຂາຮວມໃນ ການປະຕບດ ຫກສດ globALE

ຄກບຄຳຖາມນຳ ການສຳພາດ ພາຍຫງ ການຝກ ອບຮມ ໄລຍະໜງ

ສງທບໄດຄາດຫວງວາຈະເກດຂນ ແລະ ຜນກະທບທາງລບ ຄວນທຈະຄຳນງເຖງ (ເຊນ: ການວາງແຜນຝກອບຮມຄຝກອາດຈະພບຄວາມຫຍ ງຍາກຫາຍຢາງດວຍການນຳໃຊຫກສດ globALE. ເນອໃນຂອງຫກສດ ແລະ ຮບແບບການນຳສະເໜຄວນທຈະເຮດການທບທວນຄນກບຜເຂາຮວມແຕລະຄງເພອທຈະນຳເອາຂມນດງກາວມາປບປງຮາງຫກສດສະບບຂອງຕນໃຫດຂນ.


ບດສະແດງຄຳຂອບໃຈ ຜຂຽນຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ (Global Curriculum for Adult Learning and Education: globALE) ນຂສະແດງ ຄວາມຂອບໃຈມາຍງ ທານ Levan Kvatchadze ທໄດມສວນໃນການສາງໂຄງການນຂນ ແລະ ວເຄາະແນວຄວາມຄດເບອງຕນທານ ດຣ Markus Hoffer-Mehlmer, ຜທພດທະນາແນວຄວາມຄດຂອງຫກສດນທງໝດ Bianka Spies ທງນຂຂອບໃຈທມງານອອກແບບປມ ທເມອງ Berlin, Germany ແລະ Garegin Martirossian ຈາກ The Sign in Yerevan, ປະເທດອານບາເນຍ ໃນການໃຫການຊວຍເຫອພດທະນາ ເຄອງໝາຍສນຍາລກຂອງຫກສດ globALE. ຫກສດນໄດຖກສນທະນາໃນທມງານເຮດວຽກສະເພາະຂອງຂອງສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍເຢຍລະມນ German Volkshochschulenໃນການສາງຄວາມເຂມແຂງການພດທະນາຄນນະພາບ ແລະ ການໃຫການແນະນຳ-ແນະແນວ ຊງໄດຮບຄຳຄດເຫນທຫາກຫາຍໃນການປບປງໃສຮາງ ຕນສະບບທຳອດກຽວກບໂຄງສາງ ແລະ ຂອບເຂດຂອງມນ. ການປະກອບສວນທມຄນຄານຍງມາຈາກຊຽວຊານທໄດເຂາຮວມໃນການສຳມະນາ ຄງວນທ 3-4 ທນວາ 2012 ອກດວຍ17. ຂຂອບໃຈຢາງພເສດມາຍງ Jesco Weickert ແລະ ດຣ Katarina Popovic ໃນນາມເປນຄຮວມຂຽນຫກສດສະບບທຳອດ ແລະ ລວມເຖງ ສາສະດາຈານ ດຣ Ingeborg Schuessler ສາສດາຈານກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ການບລຫານຈດການການສກສາ ທມະຫາວທະຍາໄລການສກສາ Ludwigshafen ຜໃຫການແນະນຳ ແລະ ປບປງທເປນປະໂຫຍດໃນຂະບວນການພດທະນາຫກສດ. ທມງານຂຂອບໃຈຢາງຈງໃຈຕທກຄນທມສວນຮວມໃນການພດທະນາຫກສດ ຄກນກບເປນທມງານດຽວກນ. ຫກສດ globALE ແມນເປດໂອກາດຮບທກຄຳຕຳນຕຊມ ແລະ ຄຳເຫນຕາງໆ. ຖາທານຕອງການທຈະນຳໃຊຫກສດນເພອການ ພດທະນາຕຍອດ ກະລນາຕດຕ ທມງານຂອງພວກເຮາ (ລາຍຊທມງານລະອຽດສາມາເຂາຄນຫາໄດທ (www.curriculum-globale.de).

17 The experts taking part were: Emir Avdagic, DVV International, Bosnia Herzegovina; Maja Avramovska Trpevska, DVV International, Macedonia;Prof. John Jacques William Aitchison, University of KwaZulu-Natal, South Africa; Anita Borkar, ASPBAE, India; Dr. Kailash Choudhari, IAEA, India;Tania Czerwinski, DVV International, Germany; Filip Dedeurwaerder-Haas, Landesverband der Volkshochschulen von Nordrhein-Westfalen, Germany;Dr. Martha Farrell, PRIA, India; Dr. Marion Fleige, Technische Universität Chemnitz, Germany; PD Dr. Markus Höffer-Mehlmer, Johannes Gutenberg-Universität Mainz, Germany; Prof. Dr. Wolfgang Jütte, Universität Bielefeld, Germany; Susanne Lattke, DIE, Germany; Prof. Dr. Henning Pätzold,Prof. Dr. Michael Schlemmann, Justus-Liebig-Universität Gießen, Germany; Dr. Beate Schmidt-Behlau, DVV International, Germany; Prof. Syed Yusuf Shah,Yacine,Direction de la Lutte Contre l’Analphabétisme, Morocco


ເອກະສານອາງອງ• CEDEFOP (2013): Trainers in continuing VET: emerging competence profi le.

Luxembourg: Publications Office of the European Union• Council of the European Union: Council Resolution on a renewed European agenda for adult learning.

In: Official Journal of the European Union C 372 of 20.12.2011• European Commission: Communication from the Commission: Adult learning: It is never too late to learn.Brussels,

23.10.2006. COM(2006) 614 fi nal• European Commission: Communication from the Commission to the Council, the European Parliament,

the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Action Plan on Adult learning.It is always a good time to learn. Brussel, 27.09.07. COM(2007) 558 fi nal

• European Parliament/Council of the European Union: Recommendation of the European Parliament and of theCouncil of 23 April 2008 on the establishment of the European Qualifi cations Framework for Lifelong Learning.In: Official Journal of the European Union C 111 of 06.05.2008

• OECD: The defi nition and selection of key competencies. Executive summary.Online: http://www.oecd.org/dataoecd/47/61/35070367.pdf, 2005 (Last accessed: 04.08.12)

• UNESCO: Harnessing the power and potential of adult learning and education for a viable future.Belém Framework for Action. CONFINTEA VI. Belém, 4 December 2009

• UNESCO Institute for Lifelong Learning (UIL): Global Report on Adult Learning and Education. Hamburg 2009• UNESCO Institute for Statistics (UIS) (2012). International Standard Classification of Education, ISCED 2011.

Montreal: UNESCO Institute for Statistics

25

A ຄຳແນະນຳຫກສດ globALE

ພາກທ 0: ພາກສະເໜຈດປະສງ ຈດປະສງຂອງພາກສະເໜນແມນເພອໃຫຜເຂາຮວມຝກອບຮມຄນເຄຍກບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍ ໃນທວໂລກ ແລະ ເພອວາງພນຖານທມຄວາມເຂມແຂງໃຫແກການຮຽນໃຫຈບຫກສດຝກອບຮມຂອງຜເຂາຮວມໃນຕໜາ ເຊງປະກອບມ ຫາຍຮບຫາຍແບບ ດງລມນ:

• ຮບແບບທໜງ, ຜເຂາຮວມຈະໄດຮບການສະໜອງຂມນທກຽວຂອງກບຫກສດທງໝດ ລວມທງບນດາເປາໝາຍ ແລະ ປດຊະຍາຂອງ ຫກສດ ແລະ ລາຍລະອຽດຕວຈງກຽວກບການຮຽນຈບຂອງການຝກອບຮມ.

• ຮບແບບທສອງ, ຜເຂາຮວມຈະຕອງແລກປຽນຂມນສວນຕວຂອງໃຜລາວກຽວກບພນຖານຄວາມຮ (ຊຽວຊານ) ແລະ ຄວາມຕອງການແລະ ຄວາມຄາດຫວງຕການເຂາຮວມຝກອບຮມ ໂດຍມຄຝກ ເພອເຮດໃຫມການປບປຽນແຜນການຝກອບຮມໃຫເໝາະສມ.

• ຮບແບບທສາມ, ພາກສະເໜດງກາວນແມນເພອສະໜອງຄວາມເປນໄປໄດໃນການສບຕພວພນເຊງກນລະຫວາງຜທເຂາຮວມຝກອບຮມແລະ ຄຝກ, ເພອແລກປຽນຂມນ ແລະ ເພອສາງສາຍພວພນສວນຕວດວຍກນ ເພອໃຫມການສາງສງແວດລອມການຮຽນຮເກດຂນ.

ຮບແບບ ໂດຍຫກການແລວ, ພາກສະເໜນແມນຈະໄດນຳໃຊໃນກອງປະຊມເຊງໜາກນລະຫວາງຜເຂາຮວມ ແລະ ຄຝກ ເຊງໃຊເວລາ ຢາງໜອຍໜງວນເຕມ. ທາງເລອກໜງ, ແມນເປນໄປໄດທຈະນຳໃຊເອກະສານທພມອອກມາ ແລະ/ຫ ເອກກະສານຢນຳອນເຕເນດອອນລາຍ ເພອສະໜອງຂມນທຈຳເປນກຽວກບຫກສດ ແລະ ນຳໃຊອເມວ ແລະ/ຫ ເວທທາງອນເຕເນດອອນລາຍ ເພອແລກປຽນ ແລະ ຄນຄວາສນທະນາ ຮວມກນລະຫວາງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ ແລະ ຄຝ/ຜຊວຍຄຝກ. ແຕ ໃຫຄດວາ ຈດປະສງຂອງພາກສະເໜນ ແມນກຽວກບການສາງສາຍພວພນ ກນໃຫຫາຍເທາທຫາຍໄດ, ຂແນະນຳຢາງຈງໃຈວາໃຫມການຈດກອງປະຊມເຊງໜາກນຂອງຜທໄດຮວມຝກອບຮມແຕເບອງຕນຢບອນທເປນໄປໄດ ກອນຈະເຂາຮວມຝກອບຮມຢໃນພາກຕໄປ. ໃນກລະນໃດກໄດ, ສງສຳຄນແມນການສສານຢໃນພາກນແມນຫາຍທດທາງ ແລະ ຄຽງຄກບການແລກປຽນຂມນຄວາມຈງແລວ ຄຝກ/ຜຊວຍຄຝກ ແລະ ຜເຂາຮວມມຄວາມເປນໄປໄດ ເພອເຊອມຕຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ຄວາມ ຕອງການຂອງພວກເຂາຕການຝກອບຮມ.

ເນອໃນເນອໃນຢໃນພາກສະເໜນປະກອບມດງນ:ຂມນກຽວກບຫກສດຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ• ຂມນພນຖານກຽວກບຫກສດຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ, ປດຊະຍາ ແລະ ຫກການຕາງໆຂອງຫກສດ• ຈດປະສງຂອງຫກສດ • ຈດປະສງຂອງການຮຽນຮ ແລະ ຄວາມສາມາດທຕອງການ • ການນຳສະເໜທວໄປໃນແຕລະພາກ

ຂມນກຽວກບການຝກອບຮມ• ໂຄງຮາງຂອງການຝກອບຮມ • ຮບແບບການຝກອບຮມ • ກດຈະກຳການຮຽນຮ ແລະ ວທການຄາດການ• ວທການ ແລະ ຊອງທາງການສສານ• ຕາຕະລາງເວລາ • ສະຖານທຝກອບຮມ

26ລາຍລະອຽດໃນພາກ

ຂມນກຽວກບຜຈດກອງປະຊມຝກອບຮມ• ຂມນສວນບກຄນຂອງຄຝກ/ຜຊວຍ: ປະຫວດຄວາມຮ ແລະ ປະສບການກຽວກບການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍ• ລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກບຄຝກ/ຜຊວຍ• ລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກບພະນກງານບລຫານ ແລະ ຜຊວຍ

ຂມນ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ• ຂມນສວນບກຄນຂອງຜເຂາຮວມ: ປະຫວດຄວາມຮ ແລະ ປະສບການທຜານມາກຽວກບການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍ• ຄວາມຕອງການ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມ

ຄວາມຄາດຫວງຂອງການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍຕກບຜເຂາຮວມ• ຕອງການໃຫຮວມຝກອບຮມຢາງຫາວຫນ• ຕອງການໃຫສະທອນໃຫເຫນ ແລະ ນຳໃຊເນອໃນບດຮຽນໃນຕວຈງ

ການສາງສາຍພວພນ• ເລມຮຈກເຊງກນ ແລະ ກນ• ແລກປຽນລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກນໃນຕໜາລະຫວາງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ ແລະ ຄຝກ/ຜຊວຍ

ການຕດຕາມ: ການຮອງຮບຄວາມຄາດຫວງ ຂມນກຽວກບຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ປະຫວດຄວາມຮຂອງຜເຂາຮວມຝກອບຮມທໄດອະທບາຍຢໃນພາກສະເໜນຄວນຈະຖກນຳໃຊ ເປນພນຖານໜງໃນການປບປຽນໄປຕາມແຜນການຝກອບຮມໃຫສອດຄອງກບສະພາບຄວາມເປນຈງຂອງແຕລະຄນ. ການປບປຽນນອາດຈະເກດຂນໃນສອງລກສະນະຕນຕດງລມນ:• ການຄດເລອກຫວຂຢໃນ 5 ພາກທເປນຕນຕແມນອາດປບປຽນໃສປະຫວດຄວາມຮທເປນພນຖານຂອງຜເຂາຮວມເຊນ: ເລອກເອາ

ຕວຢາງ ສະເພາະຈາກເນອໃນທຜເຂາຮວມມຄວາມກະຕລລນ ແລະ ຫາວຫນ (ຝກອບຮມການຮຽນຮໜງສ, ການສກສາທເປນ ປະຊາທປະໄຕ, ການໃຫອຳນາດແກຊມຊນ, ການຝກອບທກສະວຊາຊບ ແລະ ອນໆ).

• ຄວາມຄາດຫວງຈາກຜເຂາຮວມອາດນຳໃຊເພອກຳນດຫວຂຮຽນຂອງພາກທເລອກຮຽນ. ພາກທເລອກຮຽນດງກາວອາດເປນຂອບແນວຄວາມຄດແບບບເສຍຄາຈນກວາມາດຕະຖານຄນນະພາບຂນພນຖານຈຳນວນໜງສາມາດບນລໄດ. ດງນນ ພາກທເລອກຮຽນ ນນສາມາດໃຊ ແລະ ຄວນຖກນຳໃຊໃຫຫາຍເທາທຫາຍໄດ ເທາທມທນ ເພອສະໜອງການການຝກອບຮມໃຫຖກຕອງຕາມຄວາມຕອງການຂອງ ແຕລະຄນ.

ທດທາງທສາມໃນການປບປຽນການຝກອບຮມອາດພບເຫນຢໃນຫກການ: ຜເຂາຮວມຜທມຄວາມສາມາດຕາງໆ ສຳຄນທຕອງຜານຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກອາດຖກຍກເວນຈາກໄດໃນບາງພາກ. ແຕກອນຈະຍກເວນກຕອງນຳໃຊຂນຕອນການຮບຮອງຄວາມກອນເຂາຮຽນທເໝາະສມ. ຍອນວາກນໄກການຮບຮອງຄວາມຮກອນເຂາຮຽນຍງບທນຮບຮຢາງກວາງຂວາງ, ດງນນ ໃນປດຈບນ ບາງກລະນແມນອງໃສຄວາມເປນເປນຈງເທານນ. ແຕອາດມການປຽນແປງໃນໄລຍະກາງ ຍອນວາເຄອງມສຳລບການຮບຮອງ ຄວາມຮກອນການເຂາຮຽນຈຳນວນໜງສຳລບຜໃຫຍແມນມແລວ ແລະ ອາດປບປຽນໄດສຳລບຈດປະສງຂອງຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການ ສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ (ເບງຢຂາງເທງ: Outlook).


ພາກທ 1: ວທການການສກສາຜໃຫຍຄວາມສາມາດ18

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍສາມາດຮ ແລະ ເຂາໃຈເຖງໜາທ ແລະ ຈດພເສດຂອງເນອໃນ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງການສກສາຜໃຫຍຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງສງຄມ, ເມອປຽບທຽບໃສສະພາວະທເປນໄດອນໆ ແລະ ໃນແສງສະຫວາງ ຂອງຂອບວຽກງານ ຂອງສາກນທກວາງຂວາງກເຊນດຽວກນ. ຜຮຽນຈບຫກສດນສາມາດວາງບດບາດທມຄວາມຊຳນານເຂາໃນສະພາວະ ຄວາມເປນຈງດງກາວນ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ• ຮບຮວາການປະຕບດຕວຈງຂອງການສກສາຜໃຫຍປະກອບດວຍຫາຍທດສະນະຂອງຄນເຮາທແຕກຕາງກນ ແລະ ຄວາມເຂາໃຈຂອງ

ການສກສາ ທແຕກຕາງກນ, ເຮດໃຫເຂາເຈາຕອງມຄວາມເຂາໃຈການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ແລະ ຈນຍາບນທເປນພນຖານ;• ເຂາໃຈຄວາມຫາກຫາຍຂອງເນອໃນການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳ; ຄນເຄຍກບຮບແບບຕາງໆ ຂອງ

ການສກສາຜໃຫຍຢໃນປະເທດຂອງເຂາເຈາ ແລະ ຮຄວາມໝາຍ ແລະ ເນອໃນຈດໃຈຂອງຄຳສບທຄນທໃຊເພອໝາຍເຖງຮບແບບຕາງໆ ຂອງການສກສາ ຜໃຫຍ;

• ມຄວາມເຂາໃຈພນຖານກຽວກບການພດທະນາຂອງສາກນທສອດຄອງກບສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງການສກສາຜໃຫຍຂອງພວກເຂາ;• ສາມາດວາງສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງການສກສາຜໃຫຍຂອງພວກເຂາຢພາຍໃນຄວາມຫາກຫາຍຂອງການສກສາທມຢໃນປດຈບນ;• ສາມາດວາງບດບາດຂອງພວກເຂາເປນຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍພາຍໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງດງກາວ;• ຄນເຄຍກບການສະໜອງເງອນໄຂທສຳຄນທສອດຄອງກບກບການສກສາຜໃຫຍຢໃນປະເທດ, ໃນຂງເຂດຂອງເຂາເຈາ ແລະ ໃນລະດບ

ສາກນ;• ສາມາດຈຳແນກຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງປະເພດ ແລະ ການອະທບາຍຮບແບບທສບສນຂອງການສະໜອງທນໃນການສກສາຜໃຫຍ;• ຄນເຄຍກບຄນລກສະນະທສຳຄນຂອງນະໂຍບາຍໃນປດຈບນທສອດຄອງກບການສກສາຜໃຫຍ;• ຮກຽວກບຜຈດຕງປະຕບດທສຳຄນທສດທສອດຄອງສຳລບການສກສາຜໃຫຍໃນຂງເຂດ, ໃນປະເທດຂອງພວກເຂາ ແລະ ຖາສອດຄອງ,

ໃນລະດບສາກນ; • ສາມາດຍກໃຫເຫນໜາທ ແລະ ຄວາມສນໃຈຜຈດຕງປະຕບດແຕລະພາກສວນທກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ, ສາຍພວພນໃນປດຈບນ

ກເຊນດຽວກນ.

ການເຊອມໂຍງກບພາກອນໆ ຈດປະສງທເປນສນກາງຂອງພາກນແມນເພອສາງຄວາມເຂາໃຈທສຳຄນຂອງເນອໃນໂດຍລວມຂອງການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາ ຜໃຫຍ ກຄແນວຄວາມຄດ ແລະ ລກສະນະຕນຕທພວພນເຖງການສກສາຜໃຫຍ. ໝາຍຄວາມວາ, ໃນພາກນແມນສະໜອງພນຖານສຳລບ ທກພາກ ແລະ ມການເຊອມໂຍງກບກບທກພາກ. ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳເຊງເປນແນວຄວາມຄດຕນຕຢໃນພາກນຕອງ ສະທອນໃຫເຫນຢໃນພາກອນໆ ເຊນດຽວກນ, ຕວຢາງ ໃນເມອຮຽນ ແລະ ທດສອບກຽວກບວທການສດສອນໃດໜງ (ພາກທ 3) ຫ ການປະເມນ (ພາກທ 5) ຫ ໃນເມອປະຕບດການຝກອບຮມທາງດານທດສະດການຮຽນຮຕາງໆ (ພາກທ 2) ຫ ຄວາມຮບຮຂອງການສສານ ແລະ ຄວາມເປນຈງຂອງກມ(ພາກທ 4). ເຊນດຽວກນນນ, ບນຫາຂອງຄວາມຫາວຫນ ແລະ ມສວນຮວມໃນການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ (ພາກທ 2) ແມນ ພວພນກນຢາງສະໜດແໜນກບທດທາງທການສກສາຜໃຫຍທຈດຂນສະພາວະຄວາມເປນຈງໃດໜງ. ບດບາດຂອງຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍ, ທດສະນະຄະຕ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງພວກເພນເຊງໄດຖກແນະນຳເປນຫວຂໜງ ຢໃນພາກນ ຈະຕອງໄດຍກຂນມາຢາງຈະແຈງອກເທອໜງໃນເມອຄນຄວາກຽວກບຫກການການຮຽຮ ແລະ ຫກການກດຈະກຳການທດສອບ (ພາກທ 2). ສະນນຕອງອາງອງຢາງຄບຖວນລະຫວາງສອງພາກນ.

ຫວຂການເຂາໃຈຄວາມແຕກຕາງ ແລະ ຫາກຫາຍຂອງການສກສາຜໃຫຍ• ຫກການຂອງວຊາຄ:

- ສມມດຖານກຽວກບມະນດວທະຍາຂນພນຖານ, ແນວຄວາມຄດຂອງຄນ, ການສກສາ, ສງຄມ - ທດສະດທາງດານການສກສາ, ເນອໃນການສກສາ, ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ- ຈນຍາບນຂອງການສກສາຜໃຫຍ

18 ການອະທບາຍຄວາມສາມາດຂອງພາກນບໄດໝາຍເຖງຄວາມສາມາດທສະແດງໃຫເຫນຢໃນຄວາມເຂາໃຈທແຄບໆ ແຕເປນພນຖານຄວາມຮ ແລະ ທດສະນະຄະຕເພອຈດຕງປະຕບດ

ຄວາມສາມາດທໄດອະທບາຍໃນພາກຕໄປດວຍຮບຜດຊອບ.


• ຄວາມເຂາໃຈດານເນອໃນ: “ການສກສາຜໃຫຍ” ມຄວາມໝາຍແນວໃດ ແລະ ໄດກວມລວມເອາຫຍງແດ? - ແບງປນຈາກເນອໃນອນໆ ຂອງການສກສາ- ການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ- ເນອໃນທາງດານທດສະດ ແລະ ນຍາມຂອງການສກສາຜໃຫຍໃນປດຈບນ- ຄວາມເຂາໃຈເນອໃນຕນຕ (ຕວຢາງ ການສກສາໃນໂຮງຮຽນ, ນອກໂຮງຮຽນ, ການຮຽນຮຄາມອດທະຍາໄສ ແລະ ອນໆ);- ເນອໃນການປະຕບດຕວຈງຕາງໆ, ຕວຢາງ: ການຝກອບຮມວຊາຊບ, ການສກສາຊມຊນ

• ບດບາດຂອງສະພາວະຄວາມເປນຈງທາງດານປະຫວດສາດ-ສງຄມ - ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳຂອງການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ

• ໜາທ ແລະ ຜນປະໂຫຍດຂອງການສກສາຜໃຫຍ- ເປນຫຍງຈງວາການສກສາຜໃຫຍ?- ຄວາມສນໃຈກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ

+ ຜຮຽນ+ ສງຄມ+ ເສດຖະກດ+ ໂຄງຮາງການຈດຕງຂອງລດ (ເທສະບານ, ພາກພນ, ລະດບຊາດ) + ຂະແໜງການສກສາ

- ຜນປະໂຫຍດຂອງການສກສາຜໃຫຍ + ບກຄນ+ ສງຄມ+ ເສດຖະກດ+ ທວໂລກ

- ລກສະນະສະເພາະຂອງບດບາດຍງ-ຊາຍຂອງການສກສາຜໃຫຍ• ບດບາດຂອງການຊກຍສງເສມການມສວນຮວມໃນການສກສາຜໃຫຍ • ຂອບເຂດ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບຂອງການສກສາຜໃຫຍ • ອຳນາດການພວພນທມຢໃນເນອໃນຂອງການສກສາຜໃຫຍ • ການສກສາຜໃຫຍເປນລະບຽບວໄນທາງດານວຊາການການສກສາຜໃຫຍຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງຊາດ ແລະ ໃນທວໂລກ• ການພດທະນາລະດບຊາດ ແລະ ສາກນໃນການສກສາຜໃຫຍ • ລກສະນະຕນຕຂອງນະໂຍບາຍການສກສາຜໃຫຍ • ສງທາທາຍຕາງໆ ໃນລະດບຊາດ: ຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງທກວາງຂວາງໃດແດທມການສກສາຜໃຫຍເກດຂນ • ຜປະຕບດຕນຕໃນການສກສາຜໃຫຍ

- ທອງຖນ- ລະດບຊາດ- ລະດບສາກນ- ຕະຫາດການສກສາຜໃຫຍ - ພມສນຖານຂອງຜສະໜອງ ແລະ ດານຄວາມຕອງການ- ກມເປາໝາຍ

• ຂອບເງອນໄຂແຫງຊາດ - ກດລະບຽບກດໝາຍ - ດານການເງນຂອງການສກສາຜໃຫຍ- ຂມນທາງດານຂອບສະຖຕ (ເຂາຮວມໃນການສກສາຕເນອງ ແລະ ອນໆ

ການສກສາຜໃຫຍຄດງມອາຊບ ແລະ ບດບາດຂອງຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍໃນຄວາມຄວາມເຂາໃຈຂອງຫກສດ globALE• ລກສະນະພເສດຂອງການສກສາຜໃຫຍຄດງມອາຊບ• ອາຊບຢໃນການສກສາຜໃຫຍ - ໂອກາດໃນການປອນຂມນ ແລະ ການພດທະນາ • ສດທ ແລະ ໜາທໃນນາມຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍ - ເງອນໄຂທາງການ • ສະແດງໃຫເຫນບດບາດຕນເອງ

- ຄວາມເຂາໃຈກຽວກບຊວະປະຫວດ: ເປນຫຍງຂາພະເຈາຈງຕອງການເຮດໃນການສກສາຜໃຫຍ?- ຄວາມເຂາໃຈກຽວກບຊນເຜາ, ທດສະນະຄະຕ, ຄວາມຮບຜດຊອບ (ຈດ ຈດອອນຂອງກດຈະກຳຕນເອງ)

• ຄວາມສາມາດຂອງຕນເອງ: ຫກການໃນການບລຫານເວລາ ແລະ ຕນເອງ ແລະ ການຕະຫາດຂອງຕນເອງ• ວຽກທແນະນຳທາງດານວທະຍາສາດ: ການແປຜນໄດຮບທາງດານການສກສາຄນຄວາ, ສະຖຕ ແລະ ອນໆ.


ເອກກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)• Freire, Paulo. Pedagogy of the Oppressed. New York, 2007 • Elias, John L.; Merriam, Sharran B.: Philosophical Foundations of Adult Education, Malabar, 1995 • World Education Forum, Dakar, Senegal. 2000. The Dakar Framework for Action. Education for All: Meeting our

Collective Commitments. Paris, UNESCO.

ໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ ເນອງຈາກວາການສກສາຜໃຫຍແມນໄດຖກສາງຂນ ໃນລກສະນະຂອງການແຊກຊອນເຂາໃນສະພາບການຂອງສງຄມ, ບດນຈະຕອງໄດມການປບປງໃຫຫາຍຂນສມທຽບກບບດອນໆ ເພອໃຫແທດເໝາະກບເນອໃນ ແລະ ສະພາບການຕວຈງໃນການສດສອນຜໃຫຍ. ດວຍເຫດນ, ການລເລມຈາກປະສບການຜານມາຂອງຜເຂາຮວມ ແລະ ສມໃສເນອໃນຂອງບດທເວາເຖງການສກສາຜໃຫຍໂດຍສມທຽບໃສຄວາມເປນຈງ ຂອງປະເທດ ແລະ ຂງເຂດນນໆ. ຫວຂ ແລະ ຄຳຖາມທໄດກາວມາຂາງເທງນນໄດກຳນດຂອບເຂດຂອງບນຫາທຄວນຈະທວນຄນຢໃນບດນ. ແຕວາການຕອບຄຳຖາມນນບຈຳເປນ ແລະ ບແນະນຳໃຫຕອບໄປເທອລະຂ. ແຕຂແນະນຳໃຫຄຝກ ແລະ ຜເຂາຮວມຄວນເລອກເອາແຕ ຫວຂທເຫນວາເໝາະສມທສດແລະຄນຄວາໃຫເລກເຊງແລະລະອຽດ.ໃນການທຈະຮບຮ ແລະ ເຂາໃຈສະພາບການ ໃດໜງສະເພາະ (ສະພາບການຂອງບກຄນໜງໆ), ມນມຄວາມສຳຄນຍງທຈະຕອງໄດມການສມທຽບເພອໃຫຮບຮເຖງຄວາມແຕກຕາງຂອງສະພາບການນນ ແລະ ເພອຊອກຫາວທທາງເລອກໃໝໆທເໝາະສມພອມ. ດວຍເຫດນ, ໃນຂະນະທການປບເນອໃນໃຫແທດເໝາະຖວາແມນຈດທສຳຄນໃນບດນ ແລະ ຄວນນຳສະເໜພນຖານທສຳຄນ, ແຕມນກຍງຈຳເປນທສດແລະແນະນຳໃຫເປດໂອກາດໃຫເຫນສະພາບທກວາງອອກໄປ ໃນແຕລະໄລຍະ ເພອໃຫ ມການສມທຽບ, ຕາມຄວາມເໝາະສມລະຫວາງປະສບການຕວຈງຂອງຜເຂາຮວມໃນການສດສອນຜໃຫຍໜງໂດຍສມທຽບກບຜອນໆ.ຕວຢາງ: ການສກສາຜໃຫຍຄວນຈະມເປາໝາຍທຕອບສະໜອງຕາມຄວາມຕອງການທເໝາະສມຕາງໆເຊນ: ການສາງແຮງງານ ຕະຫາດທເໝາະສມກບທກສະວຊາຊບ, ຫເພອເປນການສາງຄວາມເຂາໃຈເຊງກນ ແລະ ກນ ແລະ ສາງ ຄວາມສາມກຄໃນສງຄມ ຫ ເພອເປນການເສມສາງຄວາມເຂມແຂງ ແລະ ເປນເຈາການໃຫແກບກຄນ ແລະ ຊມຊນ. ຖາຫາກປະສບການຂອງຜເຂາຮວມໄດຮບການປຽນແປງໂດຍ ຈດປະສງໃດໜງ, ບດນຄວນຈະຊວຍສະໜບສະໜນໃຫເຂາເຈາຮໄດເຖງຈດປະສງອນເຊງອາດຈະມສວນກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ. ໃນການນຳໃຊຫກສດນບຈຳເປນທຈະໄປຕາມການຈດລຽງຫວຂ ແລະ ບໃຫຖວາມນແມນຫກການຕາຍໂຕ. ແຕຕາມຫກການແລວ ຄວນຈະເລມຈາກແນວຄວາມຄດ ແລະ ຫກການ ”ການສກສາຜໃຫຍ” ແລະ ເຊອມໂຍງໃຫມນກຽວຂອງກບແນວຄວາມຄດຂອງຜເຂາຮວມ, ກອນການຄນຄວາໃຫລະອຽດໃນແຕລະບດ. ການບນລຄວາມສມດນທດສະດການວເຄາະຄວາມຮ ແລະ ທດສະນະຄະຕຂອງສວນບກຄນ ຄວນຈະເປນອງປະກອບຫກຂອງບດນ. ດວຍເຫດນມນຈງມຄວາມສຳຄນຍງໃນການດງເອາປະສບການຕວຈງຂອງຜເຂາຮວມອອກມາແລກປຽນຮວມກນໃຫຫາຍເທາທຈະຫາຍໄດ.

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງ ຈດປະສງຫກຂອງຫວຂນແມນວທການນຳສະເໜຫກການພນຖານທສຳຄນຂອງການສກສາຜໃຫຍ, ເຊງກວມເອາເນອໃນໃຈຄວາມ ທດສະດ ແລະປະສບປະການຂອງຜເຂາຮວມ. ເນອງຈາກວາໃນບດນສວນໜງແມນປະກອບດວຍຄວາມຮພນຖານ, ສະນນວທການ ຫເຄອງມທເໝາະສມໃນການສດສອນແມນລວມມ ວທການຂນນຳສະເໜ, ການຮຽນຮດວຍຕນເອງ ແລະການເຮດກດຈະກຳເປນກມ. ພອມນນ, ການລງໄປຢຽມຢາມພນທຕວຈງ ຍງເປນອກວທໜງທສຳຄນ ແລະ ມປະໂຫຍດຢາງຍງ, ໂດຍສະເພາະແມນເພອເປາໝາຍໃນການເສມສາງ ຄວາມເຂມແຂງໃຫແກສະຖາບນການສກສາ. ການເຊອມໂຍງລະຫວາງໂຄງສາງພນຖານ ຫ ການຄນຄວທາງວທະຍາສາດ ກບສະຖານະການ ຂອງຜເຂາຮວມແຕລະຄນ ແລະ ພາລະບດບາດຂອງເຂາເຈາໃນການເປນຄສອນຜໃຫຍ ໂດຍສະເພາະແມນສະພາບການສກສາຂອງຜໃຫຍ ຖວາຍງເປນສງທາທາຍຢ. ຄວາມສຳພນທກາວມນນ ສາມາດເກດຂນໄດໂດຍຜານການເຮດກດຈະກຳກມຫຍອຍ ຫ ວທການທສາງສນພອມກນນນມນຍງສາມາດເກດຂນໂດຍຜານການສະທອນການເຮດກດຈະກຳຂອງແຕລະຄນ. ການທວນຄນສະພາບການ ຫ ປະສບການໃນການ ເປນຜສດສອນຜໃຫຍຂອງຜໃດໜງ ເພອສມທຽບກບພນຖານຂອງຄນອນໆ ທກວາງຂນ ແລະ ຄວາມຮພນຖານກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ ຄວນຈະເປນຈດສຳຄນຂອງບດນ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:• 32 ຄາແນະນາ (4ວນ)• 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ບດຝກຫດ• ການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການຝກ ລງໄປຢຽມຢາມໂຄງການ ຖາມຄວາມເໝາະສມ• ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ


ພາກທ 2: ການຮຽນ ແລະ ການສອນຜໃຫຍຄວາມສາມາດ ທານທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການ globALE ຈະມຄວາມຮທາງດານທດສະດຂອງການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ສາມາດ ນຳເອາຄວາມຮເຫານນມາປະຕບດໃນການສອນຕວຈງຂອງຕນໄດ. ຈະຄນເຄຍກບການສາງແຮງຈງໃຈ, ຈດຕະວທະຍາ, ແລະ ພາວະທາງ ສງຄມຂອງການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍອງໃສເຫດຜນເຫານໃນການວາງແຜນ ແລະການຈດຕງປະຕບດຂອງການສດສອນຂອງເຂາເຈາ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ• ຈະມຄວາມຄນເຄຍກບຄນລກສະນະພເສດຂອງການສກສາຜໃຫຍທມຄວາມແຕກຕາງຈາກການສກສາໃນໂຮງຮຽນທວໄປ.• ຈະມຄວາມສາມາດໃນການສງເກດເຫດຜນຂອງແຕລະບກຄນໃນການລເລມຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ສາມາດເພມແຮງຈງໃຈໃນການ

ຮຽນໃຫແກເຂາເຈາ.• ຈະສາມາດເຫນໄດເຖງອປະສກໃນການຮຽນ ແລະ ຈະສາມາດຊອກຫາວທທາງແກໄຂ ແລະ ຫດຜອນບນຫາເຫານນ ໃນທາງທເໝາະສມ.• ຈະມຄວາມຊນເຄຍກບປະເພດຈດຕະວທະຍາທກຽວກບພນກບຂະບວນການຂອງການຮຽນຮ.• ສາມາດນຳໃຊຮບແບບຕາງໆ ໃນການທຈະເຮດວຽກກບຜໃຫຍບວາຈະເປນການວາງແຜນກຄການສສານໂດຍກງເພອໃຫບນລການຮຽນ

ຮທຢນຢງ.

ການເຊອມໂຍງກບພາກອນໆ ໃນບດນແມນຈະສມໃສທດສະດຂອງການຮຽນ ໂດຍຈະເບງລະອຽດຂະບວນການການຮຽນ. ສະນນໃນບດນສວນຫາຍແມນເວາເຖງທດສະດການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ, ຄວາມເຂາໃຈ ແລະ ບດບາດໜາທຂອງການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ການຮຽນແບບພນຖານ (ບດທ 1). ໃນຂະນະ ດຽວກນ, ມນກມຄວາມສຳຄນຢາງຍງໃນການນຳໃຊວທການການສດສອນຜໃຫຍໃນແບບຕາງໆ (ບດທ 4) ແລະການສສານກບຜເຂາຮວມ ແຕລະປະເພດ (ບດທ 3). ຫກການຂອງການສອນ, ໂດຍສະເພາະແມນ, ທພວພນເຖງການນຳໃຊວທການຕາງໆ (ບດທ 4), ແຕມນກຍງ ພວພນເຖງທດສະນະຄະຕຂອງຜຊຽວຊານໃນການເປນອາຈານສອນຜໃຫຍ ແລະ ບດບາດຂອງເຂາເຈາ (ບດທ 2 ບດທ 5) .

ຫວຂທດສະດການຮຽນຮ ແລະ ເຫດຜນ:• ການຮຽນແມນຫຍງ?• ຫກການຂອງທດສະດການຮຽນໃນແບບຕາງໆ ແລະ ເຫດຜນຂອງການສກສາຜໃຫຍ ຕວຢາງ:

- ທດສະດການສາງຄວາມຮ- ທດສະດການຮຽນຮຜານການປະຕບດ- ທດສະດການຮຽນຮຜານປະສບການ- ການຮຽນຮເພອການປຽນແປງ- ການຮຽນຮທາງດານພດຕກຳ- ການຮຽນຮທດສະດວທະຍາສາດຂອງລະບບປະສາດ

• ສາຍພວພນລະຫວາງຄ ແລະ ນກສກສາໃນທດສະດການສກສາຜໃຫຍໃນແບບຕາງໆ• ທດສະດການສອນຜໃຫຍ ເປນວທະຍາສາດການສກສາຂອງຜໃຫຍ ແລະ ການຮຽນຮ

ກດຈະກຳໃນການສກສາຜໃຫຍ• ຜນກະທບຂອງທດສະດການຮຽນຮທແຕກຕາງກນ ແລະ ເຫດຜນກຽວກບການເປນເຈາຂອງກດຈະກາການຮຽນການສອນ• ຫກການການສອນຂອງການສກສາຜໃຫຍ

- ການສອນໂດຍເນນການມສວນຮວມ- ການສອນໂດຍໃສປະສບການ- ການສອນໂດຍເນນໃສສາຍພວພນຂອງຊວດ ກບສງແວດລອມ


ຮບແບບຂອງຄວາມຮ• ຄວາມຮທບສາມາດປຽນແປງໄດ ກບ ຄວາມຮທປບປຽນໄປຕາມສະຖານະການ• ການຮບເອາຄວາມຮຈາກການບອກເລາ ກບ ຄວາມຮໂດຍຜານຂະບວນການປະຕບດຄນຄວາຕວຈງ

ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ• ຜໃຫຍຮຽນແບບໃດ?• ຄວາມສາມາດໃນການຮຽນຮປຽນແປງໄປຕາມຊວງອາຍ• ປະເພດຂອງການຮຽນ:

- ການຮຽນຮດວຍການໃຊຄວາມຄດ- ການຮຽນຮຈາກການສງເກດຄວາມຮສກ- ການຮຽນຮຈາກການສງເກດພດຕກຳ- ການຮຽນຮຈາກການປະຕບດຕວຈງການຮຽນຮຕາມວດທະນາທຳຂອງຕນການຮຽນຮຈາກການປະເຊນໜາກບສງທາທາຍ

ແຮງຈງໃຈໃນການສກສາ• ເຫດຜນໃນການລເລມຂະບວນການຂອງການສກສາ

- ທາງດານຈດວທະຍາ- ພນຖານທາງດານກມ- ໂຄງສາງທາງສງຄມ- ເຫດຜນຂອງການຂາດການສກສາ ແລະການປະລະການຮຽນກາງຄນ- ປດໄຈພາຍນອກ ແລະການມສວນຮວມໃນຂະແໜງການສກສາ

+ ປດໃຈທາງສງຄມ ແລະ ສະພາບແວດລອມ+ ຂອບເຂດເງອນໄຂ

∙ ລາຄາ∙ ເວລາ∙ ທຕງ∙ ໄລຍະເວລາ∙ ເງອນໄຂ∙ ອງປະກອບສະເພາະທາງດານບດບາດຍງຊາຍ

ເງອນໄຂຂາງລມນແມນມຄວາມສຳຄນຫາຍສຳລບຄສອນຜໃຫຍທຈະເກບກຽວເອາຄວາມຮທກສະທເໝາະສມ:

- ເປນບອນອງໃຫບກຄນໂດຍອງຕາມສະພາບແວດລອມ ແລະ ວດທະນາທຳນນໆ- ໄຈແຍກຂມນຕາມແຕລະເນອໃຈສະເພາະຂອງກດຈະກຳ- ເພມເຕມ ຫ ຕດສງທບຈຳເປນອອກ

ເອກກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)Bélanger, Paul: Theories in Adult Learning and Education. Opladen & Farmington Hills 2011Jarvis, Peter: Lifelong Learning and the Learning Society, New York 2007Mezirow, Jack (Ed).: Learning as Transformation: Critical Perspectives on a Theory in Progress. San Francisco 2000Pätzold, Henning: Learning and Teaching in Adult Education, Contemporary Theories, Opladen 2011


ໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ນບຕງແຕການຮຽນຮສາລບຜໃຫຍແມນສະແດງບນພນຖານຂອງທດສະດວທະຍາສາດ, ມນມຄວາມສຳຄນ ແລະ ຈຳເປນໃນການອອກແບບຫກສດການຮຽນແຕລະວຊາໃຫແທດເໝາະ ໂດຍຜານການກະກຽມບດສອນ ແລະ ການກຽມການສອນທພຽງພ ແລະ ເໝາະສມຫງຈາກການໃຊວທການສງຂມນຂາວສານ ເຊນ: ການສາຍພາບ ຫ ການສນທະນາຮວມກນ, ສງເຫານຈະຊວຍໃຫຜເຂາຮວມສາມາດ ສາງປະສບການດວຍຕນເອງຈາກການສວມບດບາດ ແລະ ການຈຳລອງເຫດການ ພອມກບການເນນໃສສງທກຽວພນກບ ກດຈະກຳການສດສອນຂອງຜເຂາຮວມຈາກການເຮດກດຈະກຳກມ ແລະ ການເຮດວຽກບານຂອງແຕລະຄນ. ປະສບການຈາກການເຮດໂຄງການສາມາດ ທວນຄນໄດເຊນກນ.

ທານທສຳເລດການຮຽນຫກສດ globALE ຄວນຈະທວນຄນວາຕນເອງມຄນສມບດລກສະນະພເສດຫຍງແດ ແລະ ສາມາດ ປະກອບສວນ ເຂາໃນກດຈະກຳການສດສອນຂອງຕນແນວໃດ. ພອມນນຜເຂາຮວມຄວນຈະໄດຮບການກະຕກຊກຍ ໃນການສບຕຮຳຮຽນ ດວຍຕນເອງຕມ-ທງໃນຮບແບບທເປນທາງການ ແລະ ບເປນທາງການ.

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງ ພາກທດສະດໃນຫກສດນຖວາມຄວາມທາທາຍຫາຍໃນການສດສອນແບບມສວນຮວມຂອງຄຝກ. ມນສາມາດຖກນຳສະເໜໂດຍຜານການໃຊການຮຽນໃນສະພາບການແບບຕາງໆ, ເຊງສາມາດສະແດງເຖງທດສະດການຮຽນຕາງໆ. ປະສບການຊວດ ແລະ ການເຮດວຽກ ຂອງຜເຂາຮວມຕວຈງສາມາດນຳມາເປນຕວຢາງທດໄດໃນການຊໃຫເຫນຊວງ ຂອງການຮຽນຮໂດຍອງຕາມທດສະດຕາງໆ. ໃນຂະນະດຽວກນ,ກສາມາດສນທະນາເຖງຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ເຫດຈງໃຈໃນການຕດສນໃຈເຂາຮຽນໃນຫກສດຕາງໆ ພອມກບອປະກອນ ທໃຊໃນການ ນຳສະເໜຫວຂເລມຕນ. ໂດຍຜານການເຮດກດຈະກຳກມ, ແຮງຈງໃຈສຳລບຜເຂາຮວມກບອປະສກໃນການຮຽນຄວນ ຈະໄດຮບການວເຄາະ, ແລະ ປະເພດການຮຽນທເໝາະສມ ຄວນຈະໄດຮບການພຈາລະນາ ແລະ ແນະນຳ. ຜເຂາຮວມສາມາດເນນໃສ ສະພາບເງອນໄຂທອງຖນ ຕວຈງຂອງຕນໄດ ແລະ ນຳໃຊສະພາບຕວຈງນໃນການສນທະນາຫວຂຕາງໆ (ຕວຢາງເຊນ: ຂອບເຂດເງອນໄຂ, ກດຈະກຳການສອນທ ເໝາະສມ ແລະ ອນໆ).

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:• 32 ຄາແນະນາແລະຊວໂມງ (4ວນ)• 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ບດຝກຫດການນຳໃຊຕວຈງ ແລະ ການຝກ• ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ


ພາກທ 3: ການສສານ ແລະ ຮບແບບຂອງກມໃນການສກສາຜໃຫຍສະມດຖະພາບການຮຽນ ທານທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມຄວາມຮທາງດານທດສະດຫກການຂອງການສສານ ແລະ ສາມາດນຳໃຊຄວາມຮເຫານນເຂາໃນການສອນຕວຈງແລະພດທະນາຄວາມຮໃນການສອນໃຫແກຜໃຫຍ. ພອມນນເຂາເຈາຍງຈະມຄວາມຄນເຄຍກບທດສະດຫກຂອງຮບແບບຂອງກມ ແລະ ສາມາດນຳໃຊການຮຽນ ການສອນ ແລະ ສາມາດນຳເອາຄວາມຮເຫານນ ເຂາເຈາຈະຄນເຄຍກບການ ສາງແຮງຈງໃຈ, ຈດຕະວທະຍາ, ແລະ ພາວະທາງສງຄມຂອງການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍອງໃສເຫດຜນເຫານໃນການວາງແຜນ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດຂອງການສດສອນຂອງເຂາເຈາ. ນອກນເຂາເຈາຍງຈະໄດສກສາກຽວກບທດສະດຄວາມຫາກຫາຍຂອງກມ ແລະ ສາມາດ ນຳໃຊທດສະດເຫານເຂາໃນກດຈະກຳການສອນ ແລະ ການຮຽນໃນກມເພອທຈະເຮດໃຫເກດການພດທະນາທາງດານສງຄມ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ• ແມນມຄວາມຄນເຄຍກບຫກການຂອງການສສານດວຍການປາກເວາ ແລະ ສຳນຽງຂອງການເວາ ແລະ ການສສານທບແມນພາສາ

ປາກເວາ ແລະ ສາມາດນຳໃຊຄວາມຮນໃນການຮບມກບຜເຂາຮວມໃນແບບຕາງໆ.• ແມນມຄວາມສາມາດ ນຳໃຊອງປະກອບຕາງໆ ຂອງຄນເຮາໃນການສສານເຊນ: ການຮວມມ, ການສາງ, ແລະ ແຮງຈງໃຈໃນການ

ສສານ.• ມຄວາມສາມາດໃນການກຳຈດ ຫ ຫດຜອນອປະສກ ແລະ ບນຫາໃນການສສານ;• ສາມາດສາງບນຍາກາດໃນທາງບວກ ໂດຍໃຊວທການສສານໃນແບບຂອງຕນ;• ສາມາດຮບມກບການສສານໃນແບບຕາງໆ ແລະ ນຳພາຜເຂາຮວມເຂາສເນອໃນບດຮຽນ ກຄຂະບວນການການສອນ;• ມຄວາມສາມາດທຈະຮບຮໂຄງປະກອບສາງຂອງກມ “ສງທບສາມາດປະຈກດວຍຕາ” ແລະ ການສສານພາຍໃນກມ; ເຂາເຈາໄດຮບຮ,• ເຂາໃຈ, ເປນກາງ ແລະ ສາມາດນຳພາຂະບວນການຂອງກມ ເພອໃຫໝນໃຈຄວາມສຳເລດໃນການຮຽນຮທຍນຍງ;• ປບປຽນຊວງໄລຍະຂອງຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ຊວງໄລຍະຂອງການປຽນແປງພາຍໃນກມ.• ມຄວາມສາມາດໃນການແກໄຂບນຫາພາຍໃນກມເປນຢາງດ; ສາມາດຮບມກບຂໂຕຖຽງ ກຄຜເຂາຮວມທມ “ຄວາມຫຍງຍາກ” .• ຮບຮເຖງຄວາມສຳຄນທາງດານ ອາລມຈດຂອງການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ.

ການເຊອມໂຍງກບພາກອນໆ ບດນແມນມຄວາມໃກຄຽງແລະເຊອມຕກບບດອນໆ ຫາຍ (ບດທ 4), ໂດຍສະເພາະ ບດນແມນພນຖານຂອງຫາຍໆ ວທການ-ການຮບຮຫກການຂອງການສສານທດ ແລະ ການນຳພາກມ, ຜເຂາຮວມອາດສາມາດນຳໃຊບດຮຽນບດນ ເຂາໄປໄດເຖງແມນວາວທການ ເຫານນບໄດຮບການອະທບາຍລາຍລະອຽດ ຫ ໄດຮບການທດສອບໃນຂະນະທຮຽນ, ຫ ຜເຂາຮວມອາດຈະໄດຮຽນຮວທການໃໝໆ ມາຈາກການອານ ກຕາມ. ໃນຂະນະດຽວກນນນ, ໃນບດນແມນມຄວາມເຊອມໂຍງກບບດທ 1 ແລະ 2, ໂດຍສະເພາະແມນວທການ ຮຽນຂອງຜໃຫຍ, ລກສະນະສະເພາະຂອງຜໃຫຍ, ພນຖານ ແລະ ແຮງຈງໃຈ. ຄນລກສະນະເຫານແມນແມນພນຖານຕນຕຂອງການສສານເພອໃຊໃນການສອນຜໃຫຍ. ນອກນ, ການສສານທເໝາະສມ ແລະບນຍາກາດໃນການເຮດວຽກເປນກມຖວາແມນແຮງຈງໃຈທສຳຄນ ແລະມນຍງຖວາເປນອປະສກຫກຂອງການຮຽນຂອງຜໃຫຍອກ ຖາຫາກປດໃຈເຫານນຫາກບເໝາະສມ ແລະ ບເປນໄປໃນທາງບວກ. ເພາະສະນນ, ໃນບດນ, ຄວນຈະຕງຄຳຖາມທເນນໜກໄປໃນທາງປະຕບດໃຫຫາຍ ແລະ ຕວຢາງທປະຈກຕາ ຂອງທດສະດການຮຽນຂອງຜໃຫຍໃດໜງ, ໂດຍສະເພາະແມນສາຍສຳພນລະຫວາງຄກບນກຮຽນ.


ຫວຂ• ການສສານໃນການສກສາຜໃຫຍ• ຮບແບບ ແລະ ຫກການຂອງທດສະດການສສານ• ທດສະດການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ແນວຄວາມຄດຂອງການສສານ• ພນຖານ ແລະ ໂຄງສາງສຳຄນຂອງການສສານ• ປະເພດ ແລະ ລະດບຂອງການສສານ

- ສງປະຈກດວຍສາຍຕາ - ຂມນທຫາກຫາຍ- ສງທບປະຈກດວຍສາຍຕາ - ການສສານທາງດານລະດບຂອງຄວາມຮສກ- ພາສາປາກເວາ, ພາສາທາງກາຍ, ນາສຽງ, ການສຄວາມຮສກ

• ຫກການຂອງການສສານ (ຄວາມເຄາລບ, ແຮງຈງໃຈ, ການເຊອມໂຍງເຊງກນ ແລະ ກນ)• ອງປະກອບ ແລະ ເຕກນກຂອງການສສານ (ຜຟງທດ, ລະດບຂອງການສສານ, ຜຫກລຽງການເວາທເຮດໃຫການສນທະນາສນສດ,

ຖາມຄຳຖາມຫາຍ)• ປະກອບຄຳເຫນ, ສະແດງ ແລະ ຍອມຮບຄຳຕຳນຕຊມ, ໂດຍສະເພາະແມນໃນຂອບເຂດຂອງການສກສາ.• ການສສານເປນກມ ແລະ ການສສານແບບບກຄນ• ການສສານທປາສະຈາກການໃຊຄວາມຮນແຮງ ແລະ ການສະແດງອອກທເໝາະສມ, ການສະໜບສະໜນ ແລະ ການເພມຂດ

ຄວາມສາມາດ ໃນການຕດຕສສານ.• ການຈດການກບຮບແບບການສສານທແຕກຕາງກນໃນການສດສອນ ແລະ ຂະບວນການ ການຮຽນຮ• ຮບຮ ແລະ ກາຈດອປະສກໃນການສສານຖອດຖອນບດຮຽນແລະຂະບວນການການຮຽນຮ• ລກສະນະ ແລະ ເຕກນກການຂອງຄາແນະນາກຽວກບການສສານໃນບດຮຽນແລະຂະບວນການຮຽນຮ• ການສສານລະຫວາງວດທະນາທຳໂດຍຄຳນງເຖງເອກະລກສະເພາະຂອງວດທະນາທຳນນໆ ໃນການສສານ• ສມວນຊນສງຄມ ແລະ ການສສານດຈຕອນ• ພາສາບດບາດຍງຊາຍທເຫມາະສມ ແລະ ບດບາດຍງຊາຍໃນການສສານທລະອຽດອອນ• ປດໄຈພນຖານສະເພາະທສງຜນສະທອນຕການສສານ:

- ບດບາດຍງຊາຍ- ຄວາມຫາກຫາຍ- ຄວາມຢນຢງ- ວດທະນາທຳ- ຄວາມສອດຄອງ

• ພນຖານການສສານພາຍໃນ• ພນຖານການສສານພາຍນອກ (ການປະຊາສຳພນ, ການຕະຫາດ)

ການຂບເຄອນກມ ໃນການສກສາຜໃຫຍ• ຄວາມສຳຄນໃນການຂບເຄອນກມສຳລບຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ຂະບວນການສດສອນ• ຫກການທດສະດສຳລບການຂບເຄອນກມ• ຮບແບບ ແລະ ຄນລກສະນະຂອງການຮຽນຂອງກມ• ໄລຍະຂອງການພດທະນາໃນກມ (ລະດບຄວາມເພງພໃຈ ແລະ ຄວາມສຳພນ)• ການອອກແບບວດທະນະທຳ-ບດບາດກມ, ກມຍອຍ, ລຳດບຊນ, ຄານຍມ ແລະ ກດລະບຽບ.• ໂຄງສາງຂອງຂອງຂະບວນການຂບເຄອນກມ• ຮບແບບໃນການເຮດກດຈະກຳກມ (ຕວຢາງ: ການນຳໃຊຫວຂໃນການສສານ, ການສອບຖາມການມສວນຮວມຂອງບກຄນໃນກມ)• ຫກການໃນການເຮດວຽກ, ວທການ ແລະ ເຕກນກຂອງຂະບວນການຂບເຄອນກມ ແລະ ການມສວນຮວມໃນການຂບເຄອນກມ.• ບດບາດຕາງໆ ຂອງຄສອນຜໃຫຍໃນການສອນ/ການຮຽນຂອງກມ (ຄຝກ, ພທກອນ, ການເປນຜອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການຮຽນ,

ການເປນຜນຳພາ, ເປນສກາງ, ເປນຜແນະນຳ, ເປນຄຝກ ແລະ ອນໆ.) ແລະ ຄວາມສະຫບຊບຊອນຂອງການເຮດວຽກຫາຍໜາ.• ກນລະຍດໃນການສສານເພອແກໄຂບນຫາ ແລະ ຂຂດແຍງ, ຄວາມສາມາດໃນການຮບຮຂຂດແຍງ ແລະ ຄວາມສາມາດ ໃນການຮບມ

ກບບນຫານນໆ.• ວທການ ແລະ ເທກນກໃນການ ຮບມໃນສະຖານະການ ແລະ ຜເຂາຮວມທຫຍງຍາກ.


ເອກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)• Connolly, Brid: Adult learning in groups. 1. publ. Maidenhead 2008• Intercultural Learning T-kit, Council of Europe, Strasbourg Cedex 2000.• Johnson, David Read; Emunah, Renée (eds.): Current Approaches in Drama Therapy Springfield 2009

ໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ວທການຕາງໆແມນຈະໄດເອາມານຳໃຊໃນບດນ. ໂດຍເລມຈາກການນຳໃຊພາວເວພອຍໃນການນຳສະເໜ (ຕວຢາງ: ເມອນຳສະເໜທດສະດການສສານ) ແຜນວາດ ແລະ ຮບແຕມ (ຂອງຮບແບບການສສານ) ໂດຍຜານຮບພາບ, ວດໂອ ແລະ ຮບເງາສນ,ແນວຄວາມຄດຂອງ ບກຄນຕກບການສສານ ສາມາດນຳມາຊແຈງ ແລະ ນຳສະເໜໃນທາງສາງສນ, ໂດຍນຳໃຊສະຖານະການທ ແລະ ບກຄນທລງເຄຍ. ເຖງແມນວາບດນຈະປະກອບມພາກທດສະດ, ແຕກຄວນເອາຕວຢາງຕວຈງມາສນທະນາ. ພອມກນນນແມນແນະນຳໃຫເອາວທການທຫາກຫາຍ ແລະ ສາງສນມາໃຊອກ. ການສາງບນຍາກາດທຜອນຄາຍ ແລະ ການສາງບນຍາກາດເພອໃຫມຄວາມເຊອໝນແມນມຄວາມ ສຳຄນຫາຍ, ເພອເຮດໃຫຜເຂາຮວມສາມາດແລກປຽນປະສບການ, ເລາເລອງຂອງຕນ, ທບທວນຄນລກສະນະການສສານ ຂອງເຂາເຈາແລະ ປະສບການຈາກການເຂາຮວມກມຕາງໆ ແລະ ສາມາດເປດໃຈໃຫກວາງ ທຈະນຳໃຊເຄອງມທແຕກຕາງກນ, ພອມກບການນຳໃຊວທ ການຕາງໆ

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງ ໃນການຍກຕວຢາງນນແມນແນະນຳໃຫເອາຕວຢາງທເປນໄປໄດ, ໃຊບດຮຽນທຜານມາ, ປະສບການຂອງຜເຂາຮວມ ແລະ ສະພາບຂອງບນຫາ. ຄສອນຜໃຫຍຄວນກະຕນໃຫຜເຂາຮວມທບທວນຄນລກສະນະການສສານຂອງເຂາເຈາເອງ ພອມຍກຕວຢາງຈາກຊວດຈງກຄປະສບການຈາກບອນເຮດວຽກ (ເຫນດໃຫໃຊວທການປະເມນຕນເອງ). ຈດສຳຄນແມນການລເລມຂະບວນການທບທວນຄນ ພອມກບ ການສສານຂອງຄຝກກບຜເຂາຮວມ ຄວນຈະເອາມາເປນຕວຢາງທດ ວາຄວນຈະສນທະນາ ແລະ ແນະນຳຫຍງແດ (ໂດຍສະເພາະແມນ ການສສານໂດຍປາສະຈາກການໃຊຄວາມຮນແຮງ, ການໃຊອຳນາດຜະເດດການ, ແລະ ການສສານແບບສາງສນ). ແນະນຳໃຫມການ ເຮດບດຝກຫດນອຍ ແລະ ການທບທວນຄນສະຖານະການຕວຈງ, ການສວມບດບາດສມມດ, ການສາງສະຖານະການ ແລະ ກດຈະກຳກມ ຄວນນຳໃຊວທການເພອໃຫມການແລກປຽນສນທະນາຮວມກນຫາຍ ເພອຮບປະກນການຮຽນຮທມປະສດທພາບ, ການນຳໃຊຄວາມຮທໄດຮຽນມາເຂາ ໃນຊວດປະຈຳວນກຄເຂາໃນວຽກງານຕວຈງ ແລະ ເພອໃຫໄດຮບໝາກຜນໃນໄລຍະຍາວ. ໂດຍລວມແລວ, ຄວນຈະຍກເອາຕວຢາງຕາງໆ ອອກມາໂດຍສະເພາະແມນຕວຢາງຈາກຊວດຈງ ໃນການປະຕບດວຽກງານ ການສອນຂອງຜເຂາຮວມເອງ. ຜເຂາຮວມຄວນຈະທວນຄນປະສບການຈາກກມຕາງໆ ທໄດເຂາຮວມຜານມາ. ປະສບການໃນການສອນ ການຮຽນຂອງກມໃນອະດດ, ກມປະຈບນ, ກຄກດຈະກຳທກຳລງດຳເນນຢປະຈບນສາມາດກວດສອບ ແລະ ນຳມາທບທວນໄດ. ຄສອນຜໃຫຍສາມາດລຳດບຕວຢາງຈາກປະສບການຈງຂອງຕນໄດ. ເຊງຈະເຮດໃຫເຮາມຕວຢາງວທການໃນຫາຍຮບແບບເຊນ: ກດຈະກຳຍອຍ, ການເຮດຝກຫດໃນກມ, ການນຳສະເໜຮບພາບ, ການວດແທກລຳດບຄວາມສຳພນຂອງຄນ, ຮບພາບ ແລະ ຮບເງາເລອງສນ. ວທການຈາກ ຜລາຍງານ ການຝກອບຮມການສາງພະລງກມກສາມາດນຳມາໃຊໄດ: ວທການສະແດງ, ການສວມບດບາດ, ການຄວບຄມ ການສນທະນາ, ການຫນເກມນາຊາ, ບລສດລດຍນ, ການສາງຕກສງ ແລະ ອນໆ. ແຕວານອອກຈາກນຍງສາມາດເຮດກດຈະກຳ ກບກມທວໄປໄດ ໂດຍການສາງ, ຝກຊອມ ຫ ອອກແບບໃນການສາງຄວາມເຂາໃຈ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:• 32 ຊວໂມງໃນຫອງສອນ (=4 ມ)• 32 ຊວໂມງ ຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະການເຮດວຽກບານການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການເຮດທດລອງ• ສາມາດປບປຽນໄດ (ລະຫວາງ 25 ຫາ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ


ໂມດນ 4: ເຕກນກວທການສອນຜໃຫຍສະມດຖະພາບການຮຽນ: ທານທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ globALE ຈະມຄວາມ ຄນເຄຍກບເຕກນກຕາງໆ ຂອງວທການສກສາ ຜໃຫຍ ແລະ ສາມາດນາໃຊເພອບນລຜນສາເລດການຮຽນຮທດທສດໃນກມເປາຫມາຍທກຽວຂອງ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ• ຈະມເຕກນກວທການສອນຜໃຫຍທຫາກຫາຍ ແລະ ຍງສາມາດທຈະລະບໄດເຖງ ຂດ ແລະ ຂເສຍ, ຂຈາກດ ແລະ ຄວາມເປນໄປໄດ

ຂອງວທການສອນເຫານນ; • ມຄວາມສາມາດທຈະເລອກເອາວທການທເໝາະສມ ແລະ ແທດເໝາະກບສະພາບຄວາມເປນຈງຕະຫອດໄລຍະຫກສດຂອງການຂອງ

ຝກອບຮມທງຫມດ;• ສາມາດນຳໃຊ ແລະ ທບທວນຄນແຕລະຊດພນຖານຂອງວທການຝກອບຮມ;• ສາມາດນາໃຊວທການຕາງໆ ເພອບນລໄດຜນສາເລດການຮຽນຮແບບຍນຍງຂອງກມເປາຫມາຍຂອງເຂາເຈາທກຽວຂອງ.

ການເຊອມໂຍງກບພາກອນໆໃນບດນແມນຈະເຫມາະສມທຈະນຳໃຊຄວາມຮ ແລະ ທກສະຕາງໆ ທໄດຮຽນມາໃນພາກອນໆ. ແຕລະຫວຂສາມາດເອາມານຳໃຊເປນເຄອງມໃນການປະຕບດຕວຈງ, ໃນການອະທບາຍ, ນຳສະເໜ ຫ ວເຄາະການນຳໃຊແຕລະວທການສອນຜໃຫຍ. ຫວຂທງໝດຈາກພາກອນໆສາມາດວເຄາະໄດຈາກຄວາມເໝາະສມຂອງບາງວທການ, ປະກອບກບເງອນໄຂຕາງໆ (ກມເປາໝາຍ, ເວລາ, ເຄອງມອນໆ). ຕວຢາງເຊນ:ພາຍໃນກມສາມາດເລອກເອາວທການສອນທດທສດເພອອະທບາຍ ປະເພດການຮຽນຮຕາງໆ ຂອງຜໃຫຍ (ພາກທ 2) ຫ ເພອສມທຽບຜນປະໂຫຍດ ຂອງການສກສາຜໃຫຍ (ພາກທ 1) ຫ ເພອທຈະຄນຫາວທການແກໄຂບນຫາການສສານພາຍໃນກມ (ພາກທ 3). ສາມາດທຈະນຳເອາບດຮຽນ ໃນພາກອນໆ ອອກມາໃຊສຳລບແຕລະຫວຂ ຫ ເພອໃຫແທດເໝາະກບຜເຂາຮວມແຕລະກມ ແລະ ພາກນແນວຄວາມຄດເຫານ ສາມາດເອາມານຳໃຊໄດ.

ຫວຂການຮວບຮວມວທການໃນການສດສອນ• ມວທການຫຍງແດ?• ມເງອນໄຂໃນການເອາວທການໃຫພຽງພຄແນວໃດ?ພາບລວມຂອງວທການຕາງໆ• ພາບລວມ: ປະເພດຂອງວທການສດສອນ • ຄວາມສຳຄນ ແລະຜນປະໂຫຍດຂອງວທການແບບມສວນຮວມ• ຄວາມເໝາະສມຂອງວທການຕກບ ບດບາດຍງຊາຍ, ອາຍ, ວດທະນາທຳ ແລະ ລກສະນະຂອງກມເປາໝາຍ• ວທການເປດ

- ການສາງຄວາມລງເຄຍ- ການຫນເກມເພອສາງຄວາມຄນເຄຍ- ຖາມເຖງຄວາມຄາດຫວງ

• ວທການສງຂມນຂາວສານ, ຄວາມຮ ແລະ ການພດທະນາເນອໃນ - ການບນລະຍາຍ- ການນຳສະເໜ

+ ເຕກນກໃນການເວາ+ ການຮຽນການສອນແບບມສວນຮວມ+ ການສາທດ+ ສາຍສະໄລ+ເຈຍແຜນໃຫຍ & ອນໆ

- ເຕກນກວທການຂອງກມ+ ວທການນຳໃຊໂຄງການ, ການເຮດວຽກກມ+ ການຮຽນເປນຮບວງມນ, ການຮຽນໂດຍໃຊວທການສທດ ແລະ ວທການທຄາຍຄກນ.+ ການນຳໃຊວທການຕາງໆທແຕກຕາງກນ: ວທການ 5x5, ວທການແຊນວສ+ ການນຳໃຊຄອມພວເຕເຂາໃນການຮຽນ


- ການຮຽນຂອງແຕລະບກຄນ+ ການຮຽນຂອງບກຄນ+ ການບນທກການຮຽນ+ ເຕກນກໃນການອານ + ການໃຊຄອມພວເຕເຂາໃນການຮຽນ+ ການສງເກດ+ ເຕກນກວທການສງເສມການຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະການເອາຄວາມຮຈາກການຮຽນດວຍຕນເອງ

- ການຮຽນຮຈາກສງຄມ ແລະການຮຽນຮຈາກປະສບການຕວຈງ+ ການສນທະນາ+ ການສວມບດບາດສມມດ, ການສະແດງຕາມຕວລະຄອນ+ ການສະແດງ+ ການວາງສະແດງ, ການສນທະນາໂຕະກາເຟ, ການສນທະນາແບບເປດກວາງ + ການລງໄປຍຽມຢາມສະຖານທຕວຈງ: ຮຽນຮຈາກສະພາບຕວຈງຂອງທອງຖນນນໆ+ ການເຮດວຽກໂຄງການ+ ການແກໄຂບນຫາ + ການເລາຊວະປະຫວດຂອງບກຄນ (Biographical learning) + ວທການມສວນຮວມ

- ວທການແບບປະດດສາງ ຄດແຕງ+ ການລະດມສະໝອງ+ ການສາຍຮບພາບ+ ການປນ+ ການເຕນ+ ຮບເງາ+ ການຂຽນແບບສາງສນ

• ເຕກນກຂອງການດຳເນນລາຍການ- ບດບາດຂອງຜດຳເນນລາຍການແມນກງກນຂາມກບບດບາດຂອງຄຝກ ແລະ ຜໃຫຄວາມຮ. - ກດຂອງການດຳເນນລາຍການ- ເຕກນກໃນການຕງຄຳຖາມ- ວທການດຳເນນລາຍການ

• ການອນເຄອງ ແລະ ເຕກນກວທການເພອເພມການສາງຄວາມເອາໃຈໃສ• ເຕກນກວທການລງທາຍ ຫ ປດທາຍ

- ການປດ ແລະ ສະຫບ- ການຮກສາຜນໄດຮບ- ການປະກອບຄຳເຫນຕການແນະນຳ

• ວທການ ແລະ ເຕກນກ ສຳລບການວາງແຜນການຮຽນຮດວຍຕນເອງ

ປດໄຈດງຕໄປນມຄວາມສາຄນ ແລະ ເປນຈດໃຈກາງສາລບນກສກສາຜໃຫຍທຈະໄດຮບຄວາມສາມາດທກຽວຂອງ:• ການນຳໃຊວທການຕາງໆທໄດຮຽນມາໂດຍໃຫແທດເໝາະກບ “ສະພາບການຕວຈງຂອງກດຈະກຳ”; • ສງສຳຄນແມນຕອງເຂາໃຈວາມນບມວທການໃດທສມບນແບບ ຫ ດທສດ, ແຕຜນໄດຮບແມນມາຈາກຄວາມສມດນ ລະຫວາງກມເປາໝາຍ,

ເງອນໄຂກອບແນວຄວາມຄດ, ຈດປະສງໃນການຮຽນ ແລະ ຜໃຫຄວາມຮ. ແລະ• ການຝກປະຕບດໂດຍການໃຊວທການຕາງໆ ພາຍໃຕກອບແນວຄວາມຄດຂອງຄວາມຫາກຫາຍຂອງສງຄມ ພາຍໃນກມ.

ອກອນໜງ, ກຽວຂອງກບຄສອນຜໃຫຍ “ມກມເປາໝາຍ ແລະ ພນທສະເພາະຂອງຕນ, ວທການຄວນໄດຮບການປບປງເພມເຕມໂດຍອງໃສ ລກສະນະສະເພາະຂອງກມກຄຫວຂທເໝາະສມ (ຕວຢາງເຊນ: ການພດທະນາຊມຊນ ຫ ການສກສາໃນຄອບຄວ).


ເອກກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)• Pretty, Jules N.; Guijt, Irene; Scoones, Ian; Thompson, John: A Trainer‟s Guide for Participatory Learning and

Action, London 1995 • Society for Participatory Research in Asia (PRIA): A Manual for Participatory Training Methodology in Development,

New Delhi 2011 • Training Essentials, T-kit, Council of Europe publishing, Strasbourg Cedex, 2002

ໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ ເພາະວາເຕກນກວທການແມນບສາມາດຮຽນຮໄດຈາກທດສະດພຽງຢາງດຽວ ແລະ ຄວນມການອະທບາຍປະສດທພາບຂອງມນໃນການຝກການສອນ, ໃນບດນແມນໃຫໂອກາດໃນການເນນໃສການແລກປຽນ, ການທດລອງ ແລະ ການທບທວນຄນ. ໃນບດນແມນເນນໜກໃສການນຳສະເໜຫວຂໃດໜງສະເພາະເຊນວາການຄວບຄມ ຫການປະເມນ. ພາກນຄວນປະກອບມການເຮດກດຈະກຳຫາຍໆ ແລະ ພອມກບການທບທວນ ແລະ ການສນທະນາ. ຄວນເນນໜກໃສພນຖານ ແລະ ການເງອນໄຂຕາງໆ ຂອງແຕລະວທການ ປະກອບກບຂຈຳກດຂອງ ແຕລະວທການ ພອມນນຄວນຄຳນງເຖງຄາແນະນາການສກສາຜໃຫຍ. ເມອຜເຂາຮວມຫາກມຄວາມຊນເຄຍວທການຕາງໆ ແລະ ໄດຮບ ໝາກຜນຈາກການທດລອງວທການຕາງໆ ແລວ, ການນຳໃຊຫາຍໆ ວທເຂາກນໂດຍອງຕາມຄວາມເໝາະສມທາງດານວດທະນາທຳຂອງ ແຕລະທອງຖນກສາມາດພດທະນາຂນໄດ.

ໃນບດນຈດໜກແມນເນນໃສວທການທໄດນຳໃຊ ຂະນະທດຳເນນການນຳສະເໜຫກສດການສອນຜໃຫຍ.ວທການສຳລບການວາງແຜນ,ການຈດການການປະເມນຫກສດແມນຢອກບດໜງສະເພາະ (ການວາງແຜນ, ການຈດການ ແລະ ການປະເມນ).

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງ ຫວຂສຳລບເຕກນກວທການແມນເປນໂອກາດທດໃຫແກຜເຂາຮວມໃນການຝກທກສະຂອງເຂາເຈາ ແລະ ເປນໂອກາດໃນການປບປງໄປພອມໂດຍຜານຂະບວນການການຮຽນຮຈາກການປະຕບດຕວຈງ. ປະສບການຈາກການສອນຂອງຜເຂາຮວມແມນມປະໂຫຍດຫາຍ ສຳລບພາກນ, ບວກກບການທບທວນຄນ ແລະ ການປບປງການສອນຂອງຕນເອງ. ການສວມບດບາດສມມດແມນມແມນເປນວທທດ ແລະ ເປນກອບແນວຄວາມຄດໃນການນຳໃຊວທການສອນອນໆ-ບອນທສວນໜງຂອງກມສາມາດຫນກບກມ “ປກກະຕ” ກມເປາໝາຍທວໄປ- ຜເຂາຮວມໃນວຊາການ, ແລະ ອກຄນໜງ ຫ ຫາຍກວາຜເຂາຮວມສາມາດນາໃຊ ແລະ ປະຕບດວທການ, ແລະ ແບງປນປະສບການ ແລະ ຄວາມຄດເຫນກຽວກບຂະບວນການທງໝດໃນກມ. ພອມນນຍງສາມາດໃຊຫວຂດຽວກນກບຫາຍໆ ວທການ ໂດຍອາດຈະນຳສະເໜ 2-3 ວທການ ແລວມາສມທຽບເບງ ຈດດຈດອອນຂອງແຕລະວທການ ແລະເງອນໄຂໃນການນຳໃຊວທການເຫານນ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:• 32 ຄາແນະນາແລະຊວໂມງ (4ວນ)• 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ບດຝກຫດການນຳໃຊຕວຈງ ແລະ ການຝກ • ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ • ຄຳແນະນຳ: ຜເຂາຮວມກະກຽມ, ຂນສອນຕວຈງ ແລະທບທວນບດຮຽນຢາງໜອຍ3ບດຂອງຕນ (75 ຊວໂມງ), ການໄປຢຽມຢາມ

ສງເກດການສອນ, ແລະ ການທບທວນຄນກບເພອນ.


ໂມດນ 5: ການວາງແຜນ, ການດຳເນນການ ແລະ ການປະເມນຜນການສກສາຜໃຫຍ ສະມດຖະພາບການຮຽນ: ພາຍຫງຮຽນຈບໂມດນນ ຜຮຽນຈະສາມາດເຂາໃຈຂນຕອນຂະບວນການວາງແຜນ ຊງລວມທງການພດທະນາຫກສດການຝກອບຮມ,ສາມາດຈດການ, ດຳເນນການຝກອບຮມ ແລະ ດຳເນນການປະເມນຜນດວຍຕນເອງໄດ. ຊງກດຈະກຳເຫານແມນມຄວາມສຳພນຊງກນແລະ ກນ ແລະ ເປນໜາທປະຈຳຂອງຄຝກ ຫ ນກການສກສາທກຄນ. ສຳລບໄລຍະການວາງແຜນ, ການດຳເນນ ແລະ ການປະເມນຜນ ການຝກອບຮມ, ຄຝກມຄວາມຮກຽວກບວທການຕາງໆ ແລະ ສາມາດນຳໃຊຄວາມຮນນໄດຢາງເໝາະສມກບສະຖານະການ/ສະພາບການ ແລະ ມການທບທວນຄນໃນການນຳໃຊແຕລະຄງຢາງມເຫດ-ມຜນ19.2 ດວຍການທບທວນຄນກດຈະກຳຜານມາຂອງຕນເອງ, ນກການສກສາຜໃຫຍຈະສາມາດນຳໃຊປະສບການເຫານນເພອປບປງໜາວຽກຂອງເຂາໃຫດຂນໃນອະນາຄດ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດ ການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມ:• ຄວາມລງເຄຍກບວງຈອນການຝກອບຮມນກການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຈະໄດເຂາຄວາມເຊອມໂຍງຂອງແຕລະກດຈະກຳ• ຄວາມຮບຮກຽວກບວທການ ແລະ ເຄອງມຕາງໆເພອ:

- ການດ/ຊອກຫາ ຄວາມຕອງການຂອງການຝກອບຮມ.- ວາງເປາໝາຍການຮຽນຮທເນນສະມດຖະພາບຂອງຜຮຽນໃນຫກສດການຝກອບຮມ.- ອອກແບບວທການສອນສຳລບຂະບວນການການຮຽນ-ການສອນ- ວາງແຜນການສອນທຄຳນງເຖງປດໄຈທກຽວຂອງຕາງໆ- ສບຕຕດຕາມຄວາມຄບໜາຂອງການຮຽນ, ປະເມນຜນຢາງໂປງໄສ ແລະ ປບປງການອອກແບບແຜນການສອນເປນແຕລະໄລຍະ ເມອມຄວາມຈຳເປນ.- ຮບປະກນຜນໄດຮບ

• ມຈດສຳນກກຽວກບຜນສະທອນຂອງວທການ ແລະ ເຄອງມທໃຊ ທງສາມາດທບທວນຄນເຖງວທການຄດເລອກ ແລະ ການນຳໃຊ;• ນຳໃຊສງທຄນພບຈາກຜນຮບທໄດ ແລະ ມການປະເມນຜນ ເພອປບປງໜາວຽກໃຫມຄວາມໝນຄງ;• ຮບຮອງປະກອບພນຖານ ແລະ ຄວາມແຕກຕາງຂອງການປະກນຄນນະພາບ ຄວາມສຳພນກບໂມດນອນໆ ໃນໂມດນຜານມາຈະເປນພນຖານຊວຍໃຫເຮາສາງວງຈອນການຝກອບຮມທດໄດ. ເພາະພວກມນແມນອງຕາມຫກການ, ໄລຍະ ແລະ ຮບແບບຂອງການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ (ໂມດນ 1 ແລະ ໂມດນ 2), ມນມຄວາມສຳຄນຫາຍທຈະຕອງມທດສະດທເປນຫກການທຈະຕອງ ໄດຄຳນງຢສະເໝ ເມອພດທະນາການຝກອບຮມແຕລະໄລຍະ ໂດຍສະເພາະ ໄລຍະທ 1 ແລະ ທ 2 (ການຊອກຫາຄວາມຕອງການໃນການຝກ ອບຮມ ແລະ ການວາງແຜນ). ສຳລບໄລຍະທ 3 ແລະ ທ 4 (ການຈດການ ແລະ ການດຳເນນການຝກອບຮມ) ສະມດຖະພາບຈາກໂມດນ 3 ແລະ ໂມດນ 4 (ການສສານ ການເຮດວຽກເປນທມ ແລະ ວທການຝກອບຮມ) ຄວນທຈະຕອງໄດພຈາລະນາຢາງລະອຽດຖຖວນ.

ບນຫາຂອງການປະກນຄນນະພາບແມນມຄວາມສຳພນຢາງໃກຊດຕບລບດຂອງການເຮດວຽກຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ ໃນລະດບທອງຖນ ແລະ ລະດບຊາດ, ຊມຊນ, ຜໃຫບລການ ແລະ ອງການຄຮວມພດທະນາ.

ຫວຂໄລຍະຕາງໆຂອງວງຈອນກດຈະກຳການຝກອບຮມຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ• ວງຈອນຂອງໂຄງການ ທກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ• 5 ໄລຍະຂອງການຝກອບຮມປະກອບດວຍ: ປະເມນຄວາມຕອງການ, ວາງແຜນ, ຈດການ, ດຳເນນການ ແລະ ປະເມນຜນ• ການເຊອມໂຍງລະຫວາງແຕລະໄລຍະ ແລະ ຜນກະທບຂອງມນ.ປະເມນຄວາມຕອງການຝກອບຮມ• ປະເມນຄວາມຕອງການ ການສກສາ/ການຝກອບຮມ ແລະ ທກສະ• ປະເມນຄວາມຕອງການ ຂອງແຕລະຄນ• ປະເມນຄວາມຕອງການຂອງອງການ• ປະເມນຄວາມຕອງການຂອງຊມຊນ

192ໄລຍະດຳເນນການຝກອບຮມຈະກວມເອາລາຍລະອຽດໃນໂມດນ 4 (ວທການສອນຜໃຫຍ)


ການວາງແຜນ• ຫກການວເຄາະຄວາມຕອງການໃນການຮຽນ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງເຄອງມທໃຊການວເຄາະ. • ການພດທະນາຫກສດການຝກອບຮມ

- ຫກການໃນການພດທະນາຫກສດນແມນເນນສະມດຖະພາບ (ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງແນວຄດ ທອງໃສຜນໄດຮບເປນຫກ ແລະ ອງຕາມຄວາມຮເປນຫກ)- ລາຍລະອຽດຂອງກດຈະກຳ ແມນເປນພນຖານສຳລບການພດທະນາຫກສດ

• ການກຳນດຈດປະສງ (ຈດປະສງຂອງການຮຽນແບບແທກໂຊໂນມ, ແບບ SMART ແລະ ແບບລະບບ SPICE) • ການວເຄາະກມເປາໝາຍ: ໃຜແນເຂາຮວມໃນຫວຂຝກອບຮມດງກາວ ແລະ ເປນຫຍງ? (ລະດບການສກສາຂອງເຂາເຈາ, ຄວາມ

ຄາດຫວງ ແລະ ທດສະນະຄະຕຂອງກມເປາໝາຍ) • ການວາງແຜນການຝກອບຮມໃນແຕລະກດຈະກຳຕອງຄຳນງເຖງຄວາມສະເໝພາບຍງ-ຊາຍຕະຫອດເວລາ.

ການຈດການ• ການພຈາລະນະແຜນງານ/ໂຄງງານລວມຂອງການຝກອບຮມ

- ໂດຍສະເພາະກມເປາໝາຍ- ຄວາມຄາດຫວງຂອງເຂາເຈາ- ພນຖານໂຄງລາງ ແລະ ສງອຳນວຍຄວາມສະດວກຕາງໆ

• ສາງຕາຕະລາງກວດສອບວຽກທຈະເຮດ• ສາງແຜນການສອນ (ໂດຍກຳນດລາຍລະອຽດຂອງວທການທຈະໃຊ, ການສອນຕາງໆ ແລະ ກອບເວລາທໃຊ)• ການນຳໃຊຊບພະຍາກອນ (ອປະກອນ ແລະ ເຄອງມທໃຊໃນການວາງແຜນ)• ວາງແຜນສາງສາກ ຫ ບດເລອງທຈະໃຊໃນການສອນ ຫ ກຽມແຜນສຳຮອງເມອບາງເຫດການສດວໄສເກດຂນ.• ການກະກຽມຕນເອງໃນນາມເປນນກການສກສາຜໃຫຍ (ທາງດານຄວາມຮ, ຈດໃຈ, ຄວາມຮສກ ແລະ ຮາງກາຍ)• ສງຕາຕະລາງຝກອບຮມໃຫຜເຂາຮວມ ແລະ ພາກສວນທກຽວຂອງ• ຕດຕາມ ແລະ ໃຫຄຳແນະນຳພາຍຫງຝກອບຮມ

ການປະເມນຜນ• ແນວຄວາມຄດກຽວກບຄນນະພາບຂອງການສກສາຕເນອງ/ການສກສາຜໃຫຍ - ຄວາມສຳຄນ, ການອະທບາຍຄຳສບທາງວຊາການ• ອງປະກອບຂອງການປະກນຄນນະພາບ (ຄນນະພາບແມນຂນກບປດໃຈ: ສງອຳນວຍຄວາມສະດວກ-ສະຖານທ, ຫກສດ, ບກຄະລາກອນ),

ເກນການວດ ແລະ ຕວບງຊ.• ການປະເມນຜນ ແມນເປນພນຖານສຳລບການປະກນຄນະພາບ - ຫກການ, ການກຽມຄວາມພອມດານຕາງໆ ແລະ ທາແຮງ. • ການວດຜນໃນບລບດຂອງການປະເມນຜນ• ຮບແບບຕາງໆ ຂອງການປະເມນຜນ

- ກອນການຝກອບຮມ, ໄລຍະດຳເນນການຝກອບຮມ ແລະ ຕອນທາຍການຝກອບຮມ- ທາງປະລມານ ແລະ ຄນນະພາບ- ພາຍນອກ, ພາຍໃນ ແລະ ປະເມນດວຍຕນເອງ.- ປະເມນໄປເປນແຕລະບດຮຽນ

• ໄລຍະຕາງໆຂອງການປະເມນຜນ• ວທການ, ເທກນກ ແລະ ເຄອງມທໃຊໃນການປະເມນ

- ແບບທດສອບ, ແບບສອບຖາມ, ການໝາຍໃຫຄາແຕນອຍຫາຫາຍ, ການບນທກ (ອດສຽງ, ຮບພາບ, ວດໂອ)- ບນທກການຮຽນໃນແຕລະວນ- ແຟມສະສມຜນງານ, ແຟມບນທກສະມດຖະພາບການຮຽນ

• ບດລາຍງານ• ນຳໃຊຜນການປະເມນເພອປບປງຂະບວນການການຮຽນ• ການຊກຍຕດຕາມ ແລະ ການສາງເຄອຂາຍ

ຮບປະກນຄນນະພາບ• ຄນນະພາບຂອງປດໄຈນຳເຂາ, ຜານຂະບວນການ ແລະ ຜນຮບທໄດ• ລະດບ/ຊນຂອງຄນນະພາບ: ລະບບ, ການຈດການ, ຫກສດ ແລະ ອນໆ• ມາດຕະຖານ ແລະ ຕວບງຊ• ລະບບປະກນຄນນະພາບປດຈບນ


ເອກກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)• Archer, David; Cottingham, Sara: Reflect Mother Manual, London, o.J. http://www.reflect-action.org/sites/default/

files/u5/Reflect%20Mother%20Manual%20-%202012.pdf• Bramley, Peter: Evaluating Training, London 2003 • Caffarella, Rosemary S.: Planning programs for adult learners. A practical guide for educators, trainers, and staff

developers. 1. ed. San Francisco 1994

ແນະນຳກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ ສຳລບໂມດນນໄດເນນໃສການລວບລວມບນດາເຄອງມທຈຳເປນເພອຜສອນ ຫ ຄຝກຫກ. ບດບາດທສຳຄນແມນການໃຫຂມນ ກຽວກບເຄອງມທແທດເໝາະໃນການ ສຳຫວດຄວາມຕອງການຂອງການຮຽນ/ການຝກອບຮມ, ການວາງແຜນ, ການຈດການ ແລະ ການປະເມນຜນ ບດຮຽນ. ສະນນ, ມນຈງຕອບສະໜອງກບຄວາມຕອງການໃນການສອນຜໃຫຍ. ປະສບການຂອງຜຮຽນຈາກການປະຕບດ ດວຍຕນເອງ ຄວນຖກນຳໃຊຄກບເປນສວນໜງຂອງຂະບວນການຮຽນ. ການສກສາຜໃຫຍຄວນໄດຮບການທບທວນຄນເປນປະຈຳຢາງ ມເຫດມຜນກຽວກບຜນກະທບ/ຜນເນອງ ຂອງການຄດເລອກ ແລະ ການນຳໃຊວທການສອນແບບຕາງໆ ພາຍໃຕຂອບເຂດຫກການທດສະດ ທໃຫໃນແຕລະໂມດນ. ໃນໂມດນນເອນວາວທການແບບປະສມປະສານອນປະກອບມຫວຂນຳເຂາ, ການແລກປຽນທາງວຊາການ, ແລະ ການສນທະນາກມ. ໃນຕອນທາຍຂອງໂມດນ ຜເຂາຮວມຈະໄດຮບປະສບການຄງທຳອດ ໂດຍການນຳໃຊວທການທເລອກເຂາໃນການ ປະຕບດຕວຈງ ຊງຈະຮບປະກນຜນໄດຮບໃນການຮຽນໃຫມຄວາມຍນຍງ. ຍງໄປກວານນ, ຜເຂາຮວມຍງມຄວາມສາມາດຂນພນຖານໃນການວາງແຜນ, ການປະຕບດ, ແລະ ການປະເມນຜນຂະບວນການຮຽນຮຂອງຕນເອງໃນອະນາຄດ.

ການຝກນຳໃຊ ແລະ ການທບທວນຄນ ມຫາຍວທການສອນທສາມາດນຳມາໃຊເພອສງເສມໃຫຜເຂາຮວມຮຽນໄດດ ຊງປະກອບມ 5 ໄລຍະ/ຂນຕອນ. ເຊນຕວຢາງ: ຜເຂາຮວມຈະຖກແບງອອກເປນກມ, ຢາຍຫວຂ ແລະ ໜາວຽກໃຫເພອໃຫກມເຮດໃຫຄບທງ 5 ໄລຍະ, ຜສອນອະທບາຍລາຍລະອຽດ- ບາດກາວດຳເນນຂອງແຕລະໄລຍະ. ຜເຂາຮວມຈະໄດກະກຽມເຫດການຈຳລອງ ແລະ ກະກຽມຄວາມພອມໃນສະພາບການຝກອບຮມ ຫວຂໃດໜງຕວຈງ. ສະມາຊກພາຍໃນກມທງໝດຈະຕອງໄດທບທວນຄນແຕລະຂນຕອນທໄດກະກຽມມາ, ວເຄາະວທການແກໄຂແຕລະວທ, ແນວຄວາມຄດ ແລະ ທບທວນຄນແຜນການກະກຽມກອນການດຳເນນສອນຕວຈງ. ສວນໜງຂອງຂະບວນການຈດຕງປະຕບດອາດຈະຕອງ ໄດເຮດການຈຳລອງເຫດການ ດງນນ ການປະເມນຜນແມນອງຕາມຜນທໄດຮບຕວຈງຜານຂະບວນການກມ. ສວນເລອງຄນນະພາບແມນ ຕອງຕດພນກບບລບດຂອງການຝກສອນຕວຈງ.

ເວລາທໃຊສຳລບໂມດນນ (ຊວໂມງ):• 32 ຊວໂມງ (4 ມ): ຝກອບຮມໃຫຍ • 32 ຊວໂມງ (4 ມ): ການສກສາຫຄນຄວາດວຍຕວເອງ ແລະ ການປະເມນຜນການຮຽນ ການຝກປະຕບດ• ອງຕາມຄວາມເໝາະສມໂດຍປກກະຕຢລະຫວາງ 25 ເຖງ 120 ຊວໂມງ.


ຫວຂທາງເລອກ: ຫວຂສາມາດເລອກໄດຕາມຄວາມເໝາະສມສະມດຖະພາບການຮຽນ: ຜທຈບຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນນ ຈະຕອງມຄວາມຮ-ຄວາມຊານານທເລກເຊງ, ເຂາໃຈພດຕກຳ ແລະ ທດສະດທກຽວຂອງກບຢາງນອຍຂງເຂດ ຫ ໜາວຽກໃດໜງຂອງກດຈະກຳການສກສາຜໃຫຍ. ພວກເຂາຈະໄດຮບຄວາມຮ ແລະ ທກສະຊຳນານງານ ໃນຂອບເຂດ ໃດໜງ ຊງມຄວາມຈຳເປນໃນການປະຕບດງານໃນຂງເຂດນ ຫ ສາມາດຮບມກບໜາວຽກນນ.

ຄວາມສຳພນລະຫວາງໂມດນພາກເລອກຮຽນ ກບ ໂມດນອນໆໂມດນພາກເລອກຮຽນຈະເປດໂອກາດໃຫຜເຂາຮວມດງລມນ:• ເພອໃຫມຄວາມຮ ແລະ ທກສະກຽວກບໂມດນຫກ ເລກເຊງຂນກວາເກາ ໂດຍສະເພາະຫວຂໃດໜງ ດງນ: ການປະເມນຄວາມຕອງການ

ການຮຽນຮ, ການພດທະນາຫກສດ, ການໝນໃຊວທການສອນແບບຕາງໆ ໂດຍສອດຄອງກບສະພາບຂອງຜຮຽນ ແລະ ອນໆ)• ເພອພດທະນາ ແລະ ນຳໃຊຄວາມຮ ແລະ ທກສະຕາງໆທໄດຈາກໂມດນຫກ ເຂາໃນສະພາບການໃດໜງສະເພາະໄດຫາຍຂນເຊນ:

ໂຄງການຈດການຮຽນ-ການສອນບຳລງຍກລະດບຜໃຫຍ ແລະ ອນໆ.• ເພອເພມພນສະມດຖະພາບຂອງຜເຂາອບຮມດວຍການໃຫຄວາມຮ ແລະ ທກສະກຽວກບຫວຂ ຫ ຂງເຂດໜາວຽກໃດໜງທກຽວຂອງກບ

ກດຈະກຳນກການສກສາຜໃຫຍ ຊງສງເຫານນບໄດບນຈຢໃນເນອໃນຕນຕຂອງໂມດນຫກ ເຊນ: ການຄມຄອງການສກສາຜໃຫຍ, ການ ໂນມນາວການສກສາຜໃຫຍ, ອນໆ)

ຫວຂທກຽວຂອງທກຫວຂທກຽວກບການສກສາຂອງຜໃຫຍ ໃນສະພາບໃດໜງສາມາດນຳມາເປນຫວຂໄດ.

ແນະນຳກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ ໂຄງສາງ ແລະ ວທການສອນຈະຂນກບກບຫວຂທເລອກ ແລະ ບໄດມການກຳນດໃດໃດມານຳພອມນ. ໃນທກກລະນ, ໃນເວລາອອກແບບໂມດນພາກເລອກຮຽນຄວນຄຳນງ ແລະ ປະຕບດຕາມຫກການຂອງຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນນ ຄການຖເອາຜຮຽນ ແລະ ການລງມປະຕບດເປນສຳຄນ.

ການຝກນຳໃຊ ແລະ ການທບທວນຄນ ໂມດນພາກເລອກຮຽນແມນເປນສວນໜງໄດເຊອມສານເຂາກບຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ແລະ ດງນນ, ມນຈະບຖກລມ ໃນເວລາວາງແຜນລວມຂອງໂຄງການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນໃນແຕລະຄງ. ໂດຍສະເພາະມນຈະກຽວຂອງສະເພາະ ເມອເຮາພຈາລະນາໃຫໃບຢງຢນການຝກອບຮມ. ຄກນກບໂມດນຫກ RPL ແນນອນຈະຖກນຳໃຊເພອຈດປະສງຂອງການໃຫໃບຢງຢນ.

ໃນກລະນສອນພຽງແຕໜງໂມດນ (ຫ ຫາຍໂມດນ) ຂແນະນຳສຳລບພາບລວມທງໝດຄວນປະກອບດວຍ:• 64 ຊວໂມງ (8 ມ): ຝກອບຮມໃຫຍ• 56 ຊວໂມງ: ການສກສາຫຄນຄວາດວຍຕວເອງ ແລະ ການປະເມນຜນການຮຽນການຝກປະຕບດ 50 ຊວໂມງ

ສະຖາບນສຳລບການສກສາຜໃຫຍເຢຍລະມນ - ສນການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ Leibniz (DIE) ໂດຍການສະໜບສະໜນຈາກລດຖະບານກາງຂອງປະເທດເຢຍລະມນ ແລະ ເທດສະບານໃນແຕລະເຂດ. ການດຳເນນການວໄຈ ກຽວກບການຮຽນ ແລະ ການສອນຜໃຫຍ, ໂຄງການ ການສກສາຕເນອງ ແລະ ຕະຫອດເຖງເປນສະຖາບນທາງການເມອງ ໃນບລບດ ການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ. ການວໄຈ ແລະ ການພດທະນາ ຂອງສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍເຢຍລະມນ ກວມເອາຫາຍບນຫາໃນສງຄມ ເຊນ: ລະບບການ ສກສາຕເນອງ ແລະ ທກສະ ຄວາມຊຽວຊານທຊວຍຫດຜອນຄວາມແຕກໂຕນໃນສງຄມ, ສະຖາບນການສກສາຊວຍໃນການບລຫານ ແລະ ຈດການກຽວກບການສອນຜໃຫຍໃຫມປະສດທພາບ, ແຜນງານການສກສາຕເນອງທຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການຂອງສງຄມ, ບດບາດຂອງ ການສອນ, ການຮຽນຮ ແລະ ການໃຫຄຳປກສາ ແລະ ການສກສາຕເນອງ, ການບລການທາງວທະຍາສາດ ແລະ ການອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນກດຈະກຳການວໄຈ,ສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍ• ດຳເນນການວໄຈແບບທກຽວຂອງ ແລະ ຂນພນຖານ• ສະໜອງຂມນກຽວກບໂຄງສາງພນຖານຂອງການວໄຈ• ພດທະນາແນວຄວາມຄດໃໝໆ ສຳລບຜທເຮດວຽກກຽວຂອງ• ໃຫຄຳແນະນຳຄຮວມງານກຽວກບນະໂຍບາຍການສກສາຕເນອງໃນລະດບປະເທດ ແລະ ສາກນ ສະຖາບນການວໄຈ ແລະ ໃຫບລການດານການວໄຈ ສະໜບສະໜນການພດທະນາໃນດານວທະຍາສາດການສກສາຕເນອງ ແລະ ການປະຕບດ ແລະ ວທະຍາສາດການເມອງໃນສາຂາການສກສາຜໃຫຍ. ໃນສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍ ໄດແບງມສອງພາກສວນຄ: ສນການວໄຈ ແລະ ການພດທະນາ (FEZ) ແລະ ສນຂມນ ແລະ ຂາວສານ (DIZ). FEZ ໃຫບລການດານການວໄຈ ແລະ ການພດທະນາທ ແທດເໝາະກບສະພາບຄວາມເປນຈງ. DIZ ຊວຍໃຫການວໄຈໂດຍການຈດໂຄງສາງພນຖານ ແລະ ການໃຫຂມນຂາວສານຜານສງພມ, ຖານຂມນ ແລະ ການປະຊາສຳພນ. ສະຖາບນການສກສາຜໃຫຍ ປະສານງານກບຄຮວມງານ ໃນວຽກງານການສກສາຕເນອງທງພາຍໃນ ແລະ ຕາງປະເທດ ເປນສນກາງ ການຮວມມໃນຂງເຂດການສກສາຕເນອງ ເຊງເປນບດບາດທສຳຄນໃນຫາຍລະດບບນພນຖານໂຄງລາງຂອງປະເທດເຢຍລະມນ.

ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ແມນສະຖາບນການຮວມມສາກນຂອງການສກສາຜໃຫຍ (ສະມາຄມການສກສາ ຜໃຫຍຂອງເຢຍລະມນ) ດວວ ເປນຕວແທນຂອງສນການສກສາກວາ 920 ແຫງ ແລະ ສະມາຄມຂອງລດ ເຊງເປນສະຖາບນການສກສາທໃຫຍທສດໃນ ເຢຍລະມນ. ໃນຖານະທເປນອງກອນທເປນຜນຳທາງດານການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ການພດທະນາຄວາມຮວມມ, ໃນຕະຫອດ 45 ປ ຜານມາ ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ມຄວາມມງໝນໃນການສະໜບສະໜນການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ ແລະ ໃຫການສະໜບສະໜນການຈດຕງ ແລະ ພດທະນາ ໂຄງສາງທຍນຍງຂອງລະບບການສກສາ ສຳລບຊາວໜມ ແລະ ຜໃຫຍໃນທວໂລກ. ດວວ ແມນຄຮວມພດທະນາທມສວນຮວມໃນລະດບທອງຖນ. ເພອໃຫບນລເປາໝາຍດງກາວ, ດວວ ໄດມການຮວມມກບກວາ 200 ອງການປະຊາສງຄມ, ລວມທງລດຖະບານ ແລະ ສະຖາບນການສກສາ ໃນກວາ 30 ປະເທດ ເຊນ ອາຟຣກາ, ອາຊ, ອາເມລກາໃຕ ແລະ ເອຣບ. ຫອງການໃນພາກພນ ແລະ ປະເທດ ສາງຂນບນພນຖານການຮວມມໃນລະດບທອງຖນ ແລະ ລະດບພາກພນ ແລະ ເພອຮບປະກນຄນນະພາບ ແລະ ການຮວມມທມປະສດທພາບໃນການດຳເນນງານ ທສມໃສການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາຂນພນຖານ, ການຝກອບຮມວຊາຊບ, ການແລກປຽນລະຫວາງວດທະນະທຳໃນສາກນ, ສງແວດລອມສກສາ ແລະ ການພດທະນາແບບຍນຍງ, ການຍກຍາຍຖນຖານ ແລະ ການປະສມປະສານ, ການເຮດວຽກກບຜອບພະຍບ, ສຂະສກສາ, ການໄກເກຍ ແລະ ຄວາມເປນເອກະລາດທາງດານການສກສາ. ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ໄດທນສະໜບສະໜນຈາກບນດາສະຖາບນ ແລະ ພາກເອກະຊນ. ໂດຍການຮວມມກບສະມາຄມການສກສາຜໃຫຍໃນລະດບປະເທດ, ພາກພນ ແລະ ສາກນ, ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ສະໜບສະໜນການເຮດວຽກດານສດທມະນດ ແລະ ການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ. ເພອບນລເປາໝາຍການພດທະນາສະຫດສະວດ, ແຜນງານການສກສາເພອທກຄນ ແລະ ແຜນງານກອງປະຊມສາກນຂອງອງການອຍແນດສະໂກ (CONFINTEA). ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ ເປນເວທການແລກປຽນຂມນຂາງສານລະຫວາງບນດານກຊຽວຊານໂດຍຜານການປະຊມ, ສຳມະນາ ແລະ ສງພມ.

ກຽວກບ DIE ແລະ DVV International


Institute for Internationalcooperation of the GermanAdult Education AssociationDVV International

Obere Wilhelmstrabe 3253225 BonnGermanyTel.: +49 (0) 228 97569-0Fax: +49 (0) 228 [email protected]

German Institute forAdult EducationLeibniz Center forLifelong Learning (DIE)

Heinemanstrabe 12-1453175 BonnGermanyTel.: +49 (0) 228 3294-0Fax: +49 (0) 228 [email protected]

Further Information:www.curriculum-globale.de

ດວວ ອນເຕເນເຊນແນວ(ຫອງການຮວມມນາໆຊາດ ເພອການສກສາຜໃຫຍ ຂອງເຢຍລະມນ)ເຮອນເລກທ 351/19,ຖະໜນວດນາກໃຫຍ, ບານທາພະລານໄຊ,ເມອງສສດຕະນາກຕ ປ.ນ. 1215, ນະຄອນຫວງວຽງຈນໂທ: +856-21 315 832-3ແຟກ: +856-21 312 511www.dvv-international.laອເມວ: [email protected]

Documents

ຫຼັກສູດ ໂກລບາເລ › fileadmin › files › Inhalte_Bilder_und... · ພາກສະເໜີ ຫຼັກສູດໂກລບາເລ 2 ຈັດພິມໂດຍ: