ปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

Selected Influencing Factors on Quality of Life of Children with Epilepsy

Perceived by Caregivers

ธญลกษณ ตตยไตรรงค

Tanyaluk Tatiyatrirong

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต (การพยาบาลเดก)

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of

Master of Nursing Science (Pediatric Nursing)

Prince of Songkla University

2559

ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(1)

ปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

Selected Influencing Factors on Quality of Life of Children with Epilepsy

Perceived by Caregivers

ธญลกษณ ตตยไตรรงค

Tanyaluk Tatiyatrirong

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต (การพยาบาลเดก)

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of

Master of Nursing Science (Pediatric Nursing)

Prince of Songkla University

2559

ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(2)

ชอวทยานพนธ ปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผเขยน นางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค

สาขาวชา พยาบาลศาสตร (การพยาบาลเดก)

_____________________________________________________________________

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

.........................................................................

(รองศาสตราจารย ดร. บษกร พนธเมธาฤทธ)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

.........................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร. วนธณ วรฬหพานช)

คณะกรรมการสอบ

............................................ประธานกรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร. ปยะนช จตตนนท)

........................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร. บษกร พนธเมธาฤทธ)

........................................................กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร. วนธณ วรฬหพานช)

........................................................กรรมการ

(ดร.รจนา วรยะสมบต)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของ

การศกษา ตามหลกสตรปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต (การพยาบาลเดก)

........................................................................

(รองศาสตราจารย ดร. ธระพล ศรชนะ)

คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และไดแสดงความขอบคณบคคลท

มสวนชวยเหลอแลว

ลงชอ ....................................................................

(รองศาสตราจารย ดร. บษกร พนธเมธาฤทธ)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

ลงชอ ...................................................................

(นางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค)

นกศกษา

(4)

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และ

ไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน

ลงชอ ....................................................................

(นางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค)

นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ ปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผเขยน นางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค

สาขาวชา พยาบาลศาสตร (การพยาบาลเดก)

ปการศกษา 2558

บทคดยอ

การวจยเชงบรรยาย เพอศกษาระดบความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของ

ผดแล และคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล และศกษาอทธพลของความ

เหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตาม

การรบรของผดแล กลมตวอยางเปนผดแลทพาเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนมารบการตรวจรกษา

ทคลนกเดก โรงพยาบาลสงขลานครนทร จานวน 70 คน คดเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง

เกบขอมลหลงจากไดรบอนญาตจากคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมคณะพยาบาลศาสตรและคณะ

แพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยใหผดแลตอบแบบสอบถามจานวน 4 ชด คอ

แบบสอบถามขอมลสวนบคคลความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแล และ

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ตรวจสอบความตรงตามเนอหาโดย

ผทรงคณวฒจานวน 3 ทาน ทดสอบความเทยงของแบบสอบถามความเหนอยลาจากภาระการดแล

ความวตกกงวลของผดแล และคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลไดคา

สมประสทธครอนบาคแอลฟาเทากบ .98, .88 และ .77 ตามลาดบ วเคราะหขอมลดวยสถตเชง

บรรยายและสถตถดถอยพหแบบขนตอน

ผลการวจยพบวา

1) คะแนนเฉลยโดยรวมของความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวล

ของผดแล และคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลอยในระดบปานกลาง

2) ผลการวเคราะหโดยใชสถตถดถอยพหแบบขนตอนพบวา ความวตกกงวล

ของผดแลสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลไดรอยละ 8.7 อยาง

มนยสาคญทางสถต (R2 = .087, F(1,68) = 6.45, p < .05) และมคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน

(β) เทากบ - .29 (t = - 2.54, p < .05)

ความวตกกงวลของผดแลสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการพฒนาคณภาพชวตของเดก

โรคลมชกใหดขนตอไป

(6)

Thesis Title Selected Influencing Factors on Quality of Life of Children with Epilepsy

Perceived by Caregivers

Author Miss Tanyaluk Tatiyatrirong

Major Program Nursing Science (Pediatric Nursing)

Academic Year 2015

ABSTRACT

This descriptive study aimed to explore the levels of burden fatigue and anxiety of caregivers,

and the quality of life of children with epilepsy perceived by caregivers and examine the influences

of burden fatigue and anxiety of caregivers on quality of life of children with epilepsy perceived by

caregivers. The sample comprised 70 caregivers who took school age children and adolescents with

epilepsy to the pediatric clinic at Songklanagarind Hospital. The sample was selected by purposive

sampling. The study was initiated after receiving approval from the Research Ethics Committee of

the Faculty of Nursing and Medicine, Prince of Songkla University. The data were collected using

four questionnaires: demographic data, burden fatigue, anxiety of caregivers and quality of life of

children with epilepsy perceived by caregivers. The questionnaires were tested for content validity by

three experts and for reliability using Cronbach’s alpha coefficient; yielding values for burden fatigue,

anxiety of caregivers and quality of life of children with epilepsy perceived by caregivers of .98, .88,

and .77, respectively. Descriptive statistics and stepwise multiple regression were used for data

analysis.

The results revealed that:

1) The mean total scores of burden fatigue, anxiety of caregivers and quality of

life of children with epilepsy perceived by caregivers were at a moderate level.

2) Stepwise multiple regression analysis showed that 8.7 percent of the variance

of the quality of life of children with epilepsy perceived by caregivers was explained by the anxiety

of caregivers (R2 = .087, p < .05) with regression coefficients equal to - .29 (p < .05).

The anxiety of caregivers could be used as basic information to develop nursing care to

improve the quality of life of children with epilepsy.

(7)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนเสรจลลวงไปดวยดดวยความกรณา และความชวยเหลออยางดจากรอง

ศาสตราจารย ดร. บษกร พนธเมธาฤทธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก และผชวยศาสตราจารย

ดร. วนธณ วรฬหพานช อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ผทใหความร ขอแนะนาทเปนประโยชน

ตลอดจนแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสตลอด จนวทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงได

ผวจยจงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน และกราบขอบพระคณคณาจารยคณะ

พยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทรทกทานทประสทธประสาทความร และชแนะแนว

ทางการเรยนรทเปนประโยชนแกผวจยตลอดระยะเวลาของการศกษา

ขอกราบขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทไดเสยสละเวลาในการตรวจสอบเครองมอทใช

ในการวจย คณะกรรมการสอบวทยานพนธทกรณาใหค าแนะนาทเปนประโยชน เพอให

วทยานพนธฉบบนสมบรณมากยงขน

ขอกราบขอบพระคณผอานวยการโรงพยาบาลสงขลานครนทร หวหนาฝายบรการพยาบาล

หวหนางานแผนกผปวยนอก หวหนาพยาบาลหนวยคลนกเดก พยาบาลและเจาหนาทหนวยคลนก

เดก โรงพยาบาลสงขลานครนทรทกทาน ทไดใหความอนเคราะหและอานวยความสะดวกในการ

เกบขอมลเปนอยางด ขอขอบคณกลมตวอยางซงเปนกาลงสาคญอยางยงททาใหงานวจยครงนสาเรจ

ลงได ขอขอบคณเพอนนกศกษาพยาบาลศาสตรมหาบณฑตรวมรนทกทานทใหกาลงใจ ชวยเหลอ

ในการทาวทยานพนธเสมอมา

ทายทสดขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ญาตพนอง ทกทานทคอยหวงใย เปนกาลงใจ

ใหการสนบสนนการศกษาทกดานมาโดยตลอด

คณประโยชนทเกดจากการวจยในครงน ขอมอบแดบดา มารดา ญาตพนอง เพอนๆ และ

คณาจารยทกทานทประสทธประสาทความร รวมทงผดแลและเดกโรคลมชกทกทาน

ธญลกษณ ตตยไตรรงค

(8)

สารบญ

หนา

บทคดยอ…………………………………………………………………………………...

ABSTRACT…………………………………………………………………………….…

กตตกรรมประกาศ………………………………………………………………………....

สารบญ…………………………………………………………………………………….

รายการตาราง………………………………………………………………………………

รายการภาพประกอบ……………………………………………………………………....

บทท 1 บทนา……………………………………………………………………………...

ความเปนมาและความสาคญของปญหา…………………………………………...

วตถประสงคการวจย………………………………………………………………

คาถามการวจย……………………………………………………………………..

กรอบแนวคด………………………………………………………………………

สมมตฐานการวจย…………………………………………………………………

นยามศพทการวจย…………………………………………………………………

ขอบเขตของการวจย……………………………………………………………….

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ………………………………………………………...

บทท 2 วรรณคดทเกยวของ………………………………………………………………..

โรคลมชก………………………………………………………………………….

คาจากดความ…………………………………………………………….

ชนดของโรคลมชก………………………………………………………

ผลกระทบของโรคลมชก………………………………………………...

คณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชก………………………………...

ความหมายของคณภาพชวต……………………………………………..

องคประกอบของคณภาพชวต…………………………………………...

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน……………………….

การประเมนคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน…………..

ปจจยทมความสมพนธตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการ

รบรของผดแล…………………………………………………………………….

ความเหนอยลา……………………………………………………………………

(5)

(6)

(7)

(8)

(11)

(13)

1

1

6

6

6

10

11

12

12

13

14

14

15

17

18

18

19

21

25

29

29

(9)

สารบญ (ตอ)

หนา

ความหมายของความเหนอยลา………………………………………….

องคประกอบของความเหนอยลา……………………………………….

ความเหนอยลาของผดแลโรคลมชกวยเรยนและวยรน………………….

การประเมนความเหนอยลาของผดแลโรคลมชกวยเรยนและวยรน…….

ความวตกกงวล……………………………………………………………………

ความหมายของความวตกกงวล…………………………………………

องคประกอบของความวตกกงวล……………………………………….

ความวตกกงวลของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน……………………

การประเมนความวตกกงวลของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน………

ความสมพนธของความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแล

ตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการรบรของผดแล……...

ปจจยอนๆทเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน……….

สรปการทบทวนวรรณคดและงานวจยทเกยวของ………………………………..

บทท 3 วธดาเนนการวจย…………………………………………………………………..

ประชากรและกลมตวอยาง………………………………………………………..

การกาหนดขนาดกลมตวอยาง…………………………………………………….

เครองมอทใชในการวจย…………………………………………………………..

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ………………………………………………

การเกบรวบรวมขอมล…………………………………………………………….

การพทกษสทธกลมตวอยาง………………………………………………………

การวเคราะหขอมล………………………………………………………………..

บทท 4 ผลการวจยและการอภปรายผล……………………………………………………..

ผลการวจย…………………………………………………………………………

ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก………………………….

ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแลและคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล………………………….

ความสามารถในการทานายความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวล

ของผดแลและคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล…...

29

30

31

32

35

35

36

37

38

41

42

47

49

49

50

50

53

54

55

56

58

58

58

66

69

(10)

สารบญ (ตอ)

หนา

การอภปรายผล………………………………………………..……………….....

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ………………………………………………….

สรปผลการวจย……………………………………………………………………

ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแล และคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล………………………….

ความสามารถในการทานายความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวล

ของผดแล ตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล…...

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช…………………………………………..

เอกสารอางอง……………………………………………………………………………....

ภาคผนวก…………………………………………………………………………………..

ก ตวอยางเครองมอทใชในการวจย………………………………………………..

ข จดหมายขออนญาตใชเครองมอวจยและเอกสารการพจารณาจรยธรรมการวจย..

ค หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจยและใบพทกษสทธกลมตวอยาง

สาหรบผปกครอง……………………………………………………………….

ง การตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอน……...

จ ตารางวเคราะหผลการศกษาเพมเตม…………………………………………….

ช รายนามผทรงคณวฒ…………………………………………………………….

ประวตผเขยน………………………………………………………………………………

70

82

82

82

83

83

85

98

99

116

122

127

132

152

153

(11)

รายการตาราง

ตาราง หนา

1

2

3

4

5

6

7

8

9

จานวน รอยละ คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวน

เบยงเบนควอไทล (QD) ความเบ (Skewness value) และความโดง (Kurtosis

value) ของกลมตวอยาง จาแนกตามขอมลสวนบคคลของผดแลเดกโรคลมชก

(N = 70)………………………………………………………………………….

จานวน รอยละ คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวน

เบยงเบนควอไทล (QD) ความเบ (Skewness value) และความโดง (Kurtosis

value) ของกลมตวอยาง จาแนกตามขอมลสวนบคคลของเดก (N = 70)………...

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ

(Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของความเหนอยลาจาก

ภาระการดแลเดกโรคลมชกแบงตามรายดานและโดยรวม (N = 70)…………….

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ

(Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของความวตกกงวลตอ

สถานการณของผดแลเดกโรคลมชก (N = 70)…………………………………..

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ

(Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของคณภาพชวตเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแลแบงตามรายดานและโดยรวม (N =70)…………….

คาสมประสทธการถดถอยพหแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression) ระหวาง

ความวตกกงวลของผดแลกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

(N = 70)……………………………………………………………………………...

การทดสอบความสมพนธกนของตวแปรอสระ (multicollinearity) คา Tolerance

และคา Variance Inflation Factor………………………………………………..

จานวน และรอยละของความเหนอยลาจากภาระการดแลของเดกโรคลมชกตาม

การรบรของผดแลแบงตามรายขอ (N = 70)……………………………………...

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบนควอไทล

(QD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความโดง (Kurtosis

value) และระดบของความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชกแบงตาม

รายขอ (N = 70)…………………………………………………………………..

59

67

67

68

68

70

131

133

135

(12)

รายการตาราง (ตอ)

ตาราง หนา

10

11

12

13

จานวนและรอยละของความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชกแบงตามรายขอ

(N = 70)………………………………………………………………………….

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ

(Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) ของความวตกกงวลของผดแลเดก

โรคลมชกแบงตามรายขอ (N = 70)………………………………………………

จานวนและรอยละของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

แบงตามรายขอ (N = 70)…………………………………………………………

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบนควอไทล

(QD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความโดง (Kurtosis

value) และระดบของคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตามการ

รบรของผดแลแบงตามรายขอ (N = 70)………………………………………….

138

139

140

147

(13)

รายการภาพประกอบ

ภาพ หนา

1

2

3

4

5

6

7

กรอบแนวคดการวจย……………………………………………………………

ทดสอบความสมพนธเชงเสน (linearity) ของตวแปรอสระกบตวแปรตาม……...

การกระจายแบบโคงปกตของความเหนอยลาจากภาระการดแล………………...

การกระจายแบบโคงปกตของความวตกกงวลของผดแล………………….…….

การกระจายแบบโคงปกตของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล…………………………………………………………………………….

การแจกแจงแบบโคงปกตของตวแปรตามบนทกคาของตวแปรอสระ…………..

ตวแปรอสระมความแปรปรวนของความคลาดเคลอนอยในระดบเดยวกน….......

10

127

128

129

129

130

130

1

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

โรคลมชกเปนโรคทางระบบประสาททเรอรงและมกเกดอาการชกขนโดยไมมปจจยใดๆ

มากระตน สรางความตกใจ วตกกงวลหรอหวาดกลวตอบดา มารดา ผพบเหน หรอเพอนรวมชน

เรยน รอยละ 10.0 ของประชากรทวโลกทกเพศทกวยทมปญหาทางดานสมองและจตเวชนนม

สาเหตมาจากโรคลมชก (World Health Organization [WHO] อางตามพธจต, 2552) ปจจบนมผปวย

โรคลมชกทวโลกราว 50 ลานคน (WHO, 2012) สาหรบอบตการณของโรคลมชกในเดกและวยรน

ในแถบยโรปพบเดกโรคลมชกประมาณ 900,000 คน หรอประมาณ 4.5 - 5.5 คนตอประชากรเดก

และวยรน 1,000 คน (Forsgren, Beghi, Oun, & Sillanpaa, 2005) ประเทศไทยพบอบตการณเดกโรค

ลมชก 40 คนตอ 100,000 คนตอป (ผกายมาศ, 2550) โรคลมชกในเดกสวนใหญเรมเปนในวยเดก

เลกโดยรอยละ 18.0 เกดขนในขวบปแรก รอยละ 33.0 เกดขนในชวงอาย 2 - 5 ป รอยละ 31.0

เกดขนในชวงอาย 6 - 10 ป และรอยละ 18.0 เกดขนในชวงอาย 11 - 15 ป (ผกายมาศ & วนด, 2550)

จากสถตผปวยทคลนกเดกโรคระบบประสาท หนวยผปวยนอกโรงพยาบาลสงขลานครนทร

ระหวางปพ.ศ. 2548 - 2558 พบผปวยเดกโรคลมชกอายตงแต 6 - 17 ป จานวน 332, 353, 346, 368,

366, 354, 324, 294, 399, 354 และ 361 รายตามลาดบ โดยจะมทงผปวยทเปนโรคลมชกอยางเดยว

และผปวยทมปญหาดานอนๆ รวมดวย (โรงพยาบาลสงขลานครนทร, 2558)

โรคลมชกกอใหเกดผลกระทบตอรางกาย จตใจและสงคมของเดกอยางมาก ผลกระทบ

ทางดานรางกาย ไดแก อบตเหตทอาจเกดขนเมอเกดอาการชก ภาวะพรองออกซเจนหากเกดอาการ

ชก (ผกายมาศ, 2550; มยธชและคณะ, 2553) รวมทงการตายฉบพลน (sudden unexpected death;

SUD) (พธจต, 2552) อาการเหนอยลา (fatigue) และการนอนหลบผดปกต (sleep disturbance)

อาการชกทาใหเดกโรคลมชกสญเสยพลงงานเกดอาการเหนอยลาตลอดวน เมอรางกายสญเสย

พลงงานจงตองการการพกผอนนอนหลบทมากกวาปกต และอาการทางกายอนๆ ซงสงผลตอ

กจวตรประจาวนเปนอยางมาก สวนผลกระทบทางดานจตใจ ไดแก ความรสกเศราและซมเศรา

(depression) ความอาย หงดหงด โกรธ กาวราว อาการชกทเกดขนโดยไมทราบลวงหนาทาใหเดก

โรคลมชกเกดความอาย หงดหงด โกรธ ความวตกกงวลและซมเศรา อกทงยงกงวลตอการสญเสย

2

การควบคม พฤตกรรมเปลยนแปลงและสงผลกระทบตอการเรยน (Malhi & Singhi, 2005) ซง

ปญหาทางดานจตใจสวนหนงเกดขนจากปญหาทางดานสงคม เดกโรคลมชกจานวนมากรสกวา

สงคมรงเกยจ เชน การถกมองในชนเรยน การเขารวมกลมสงคม (Yong, Chengye, & Jiong, 2006)

เดกวยเรยนและวยรนอาจมความรสกวามปมดอย หรอเสยคณคาในตนเองทปวยเปนโรคลมชก เชน

การถกมองวาเปนตวประหลาด (Alien) (Elliott, Lach, & Smith, 2005) ทาใหเดกตองทกขทรมาน

จากปญหาสงคมและวฒนธรรมจากอาการชก

นอกจากผลกระทบตอเดกแลว โรคลมชกยงสงผลกระทบตอผดแล ทงดานรางกาย จตใจ

(ปชตา, ชนฤด, อจฉรยา, 2554) และบทบาทการดาเนนชวต ผลกระทบทางดานรางกายไดแก ความ

เหนอยลา อาการปวดศรษะ (Anjum, Chaudhry, & Irfan, 2010; Yusuf, Nuhu, & Olisah, 2013)

ผลกระทบทางดานจตใจ ไดแก วตกกงวล เครยดอยางมากเพราะไมรวาเดกจะเกดอาการชกขนมา

เมอใด (ผกายมาศและวนด, 2550) อารมณแปรปรวน (mood swings) (Anjum et al., 2010; Yusuf et

al., 2013) รสกผด โกรธ คณคาในตนเองลดลง สบสน ซมเศรา แยกตวออกจากสงคม (ปชตา, ชนฤด,

อจฉรยา, 2554) ผลกระทบทางดานบทบาทการดาเนนชวต ไดแก การปรบเปลยนพฤตกรรมการ

ดาเนนชวต เชน การรบประทานอาหารเรวขน นอนหลบพกผอนนอยลง (ปชตา, ชนฤด, อจฉรยา,

2554) ทาใหมปญหาการปรบตว เกดปญหาการขดแยงกนในครอบครว และปญหาทางดานการเงน

(Yusuf et al., 2013)

ผลกระทบของโรคลมชกท งในเดกโรคลมชกและผดแล ทาใหเดกโรคลมชกมปญหา

เกยวกบคณภาพชวต ซงคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชก หมายถง การรบรของเดก

วยเรยนและวยรนโรคลมชก ความรสกพงพอใจซงเปนความผาสกทกดานของชวต (มณ, 2555;

Taylor, Gibson, & Franck, 2008) ขนอยกบทศนคต ความเชอ และสถานะในชวตทแวดลอมไปดวย

คานยมและวฒนธรรมของสภาพความเปนอยของบคคลนนๆ ซงจะสมพนธกบเปาหมาย ความ

คาดหวง ทศนคต ความเชอและภาระของบคคลนนๆ (Verhey et al., 2009) ประกอบดวย 4 ดาน

ไดแก ดานรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม (Devinsky et al., 1999) เดกโรคลมชกมปญหาคณภาพ

ชวตในทกๆ ดาน เมอเปรยบเทยบกบเดกปกตทไมไดเปนโรค โดยเฉพาะดานจตใจและสงคม

(Montanaro, Battistella, Boniver, & Galeone, 2004)

จากการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของกบคณภาพชวตเดกโรคลมชก พบวาม

ปจจยหรอตวแปรทมความเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

สามารถสรปไดเปน 2 ลกษณะ คอ ตวแปรทไมสามารถจดกระทาหรอปรบเปลยนได (non

modifiable factors) และตวแปรทสามารถจดกระทาหรอปรบเปลยนได (modifiable factors) ซงม

รายละเอยดดงน

3

ปจจยทไมสามารถจดกระทาหรอปรบเปลยนไดทเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแลเดกโรคลมชก คอ อายทเรมมอาการชกมความสมพนธกบคณภาพชวต

อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = .25, p < .00) (Yong et al.,

2006) ซงสอดคลองกบวลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) ทพบวา จานวนปทเดกไดรบการ

วนจฉยวาเปนโรคลมชกมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถต

ตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (r = .31, p < .05) มลไฮและสงไฮ (Malhi &

Singhi, 2005) พบวาระยะเวลาในการรกษาโรคลมชก (Treatment duration) สมพนธกบคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (r = .36, p < .05) ปจจยตอมาคอ ชนด

ของอาการชกมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการ

รบรของผดแลในประเทศอนเดย (p < .05 ไมไดรายงานคา r) (Aggarwal et al., 2011; Nadkarni et al.,

2011) โดยอาการชกท งตวมคณภาพชวตทแยกวาอาการชกเฉพาะท (Aggarwal et al., 2011;

Nadkarni et al., 2011) นอกจากนวลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) พบวาผปวยทมอาการชก

หลายรปแบบ (mixed seizure) จะมคณภาพชวตทแยกวาเดกทมอาการชกเพยงชนดเดยว นอกจากน

ยงมปจจยอนๆอกหลายปจจย เชน ทอยอาศย โดยเดกโรคลมชกทอยในชนบทจะมคณภาพชวตทแย

กวาเดกโรคลมชกทอาศยอยในเมอง (Nadkarni et al., 2011) อายของเดกในปจจบน เดกโรคลมชกท

มอายมากกวาจะมคณภาพชวตทแยกวาเดกโรคลมชกทมอายนอยกวา (Aggarwal et al., 2011;

Nadkarni et al., 2011) เดกทมการศกษาสงจะมคณภาพชวตทดกวาเดกทมการศกษาตา (Yong et al.,

2006) เปนตน

สวนปจจยทสามารถจดกระทาหรอปรบเปลยนไดทเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแลเดกโรคลมชก ปจจยแรก คอ ความถของการชก ยงและคณะ (Yong et

al., 2008) กลาววา ความถของอาการชกมความสมพนธกบความวตกกงวลของมารดาอยางม

นยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (p < .00) ซงสอดคลองกบงานวจยของ

วลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) ทกลาววา ความถของอาการชกมผลทาใหมารดาวตกกงวล

ซงสงผลตอคณภาพชวตเดกโรคลมชก ซงยงและคณะสนบสนนเพมเตมวา เมอเดกมอาการชกครง

แรกสงผลทาใหอารมณของครอบครวและเดกแยลง เมอเดกเกดอาการชกมากๆ ทาใหพฤตกรรม

และการเรยนรของเดกลดลงจากตวเดกเองและครอบครวทวตกกงวล ปจจยทสอง คอ จานวนยากน

ชกทไดรบมความสมพนธกบคณภาพชวตเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของ

ผดแลในประเทศจน (r = - .32, p < .00) (Yong et al., 2006) และประเทศอนเดย (p < .05 ไมได

รายงานคา r) (Nadkarni et al., 2011) นอกจากนยงสามารถทานายคณภาพชวตเดกโรคลมชกอยางม

นยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .55, p < .01 ไมไดรายงานคา β)

4

(Williams et al., 2003) ปจจยอนๆ เชน ความผดปกตเกยวกบการพกผอนนอนหลบ โดยเดกโรค

ลมชกมการหลบตนทผดปกตเมอเปรยบเทยบกบพนองทอายใกลเคยงกน (chan et al., 2011;

Wirrell et al., 2005) ความตองการการศกษาพเศษสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแล (β = .40, p < .01) (Turkey et al., 2008)

จากการทบทวนวรรณกรรมทงในและตางประเทศ พบวา งานวจยสวนใหญมงเนนใน

การสารวจผลกระทบทเกดกบผปวยเดกโรคลมชก ซงผดแลกลายเปนผปวยทถกมองขาม (Yusuf,

Nuhu, & Olisah, 2013) จรงๆ แลวผดแลเกดผลกระทบตางๆ มากมายตามทไดกลาวแลวขางตน

โดยเฉพาะความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลซงสงผลกระทบตอ

คณภาพชวตและความเปนอยของเดกโดยตรง จากการสารวจเชงคณภาพของ ลวว, ไคฮรสสาแมน

เอซส, และฟววในประเทศมาเลเซย (Lua, Khairuzzaman, Aziz, & Foo, 2015) พบวา ผดแลจะ

ละเลยความเปนอยของตนเองระหวางดแลเดกโรคลมชกเพราะเปนหวงความเปนอยของเดกโรค

ลมชกมากกวาสงอนๆ ทาใหสญเสยพลงงานและเหนอยลา เดกพนองคนอนๆ ทไมเขาใจจะคดวา

ผดแลไมสนใจตวเองอกตอไป ทาใหเกดปญหาในการบรหารจดการดแลเดกโรคลมชกและพนอง

คนอนๆ ซงทาใหผดแลตองแบกรบสถานการณเชนน เกดความเหนอยลาเพมขนและความวตก

กงวล บางครอบครวรสกวตกกงวลและเศราตอโชคชะตาทมลกไมปกตเหมอนกบครอบครวอนๆ

ทาใหไมสามารถใชชวตตามปกตได วตกกงวลตออาการชกของเดก เนองจากไมสามารถทราบไดวา

เดกจะมอาการชกเมอไหร วลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) และยงและคณะ (Yong et al.,

2006) สนบสนนเพมเตมวา ผดแลมความวตกกงวลวาอาการชกหรอยากนชกจะทาใหเดกสญเสย

ความฉลาดหรอเปนเนองอกในสมอง สาหรบงานวจยทเกยวของกบความเหนอยลากบคณภาพชวต

ของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล พบวายงไมมใครศกษา แตมงานวจยทเกยวของอย 1 เรอง

ทเปนงานวจยเชงสมพนธทกลาวถงความเหนอยลาของผดแลกบคณภาพชวต คอ ความรสกเหนอยลา

ในผดแลผปวยมะเรงระยะสดทายในระดบทสงขนมความสมพนธกบผปวยในดานคณภาพชวต

ลดลง (O’hala et al. อางตามวรสรา, 2556) นอกนนเปนงานวจยทศกษาความสมพนธและทานาย

ของภาระการดแลกบคณภาพชวตซงภาระการดแลทาใหผดแลเกดความเหนอยลาไดแก ภาระการ

ดแลมความสมพนธทางลบกบคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศ

สหรฐอเมรกา (r = -.40, p < .00) (Karakis, Cole, Montouris, San Luciano, Meador, & Piperidou, 2014)

และประเทศอนเดย (r = - .56, p < .00) (Sirari, Dhar, Vishwakarma, & Tripathi, 2014) ภาระการดแล

สามารถทานายคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศสหรฐอเมรกา

(p < .02 ไมไดรายงานคา β) (Karakis, Tsiakiri, & Piperidou, 2014) โดยภาระการดแลทสงม

ความสมพนธกบผปวยทมอายนอยกวา 20 ป (x2 = 6.66, p < .05) และระยะเวลาเจบปวยทยาวนาน

5

(x2 = 9.52, p = .009) อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศไนจเรย (Nuhu et

al., 2010) ดงนนเดกโรคลมชกทมระยะเวลาเจบปวยทยาวนาน ทาใหผดแลตองดแลผปวยนานและ

หลายชวโมงตอวนสงผลใหผดแลรสกเปนภาระและเกดอาการเหนอยลา (พทยาภรณ, 2548) สวน

ความวตกกงวลของมารดาสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถต

ตามการรบรของผดแลในประเทศจน (R2 = .24, p < .05, p = .00 ไมไดรายงานคา β) (Yong et al., 2006;

Yong et al., 2008) และประเทศสหรฐอเมรกา (p < .01) (Williams et al., 2003) โดยความวตกกงวล

ของมารดาทเพมขนจะทาใหคณภาพชวตของเดกโรคลมชกลดลง วลเลยมและคณะ (Williams et

al., 2003) และยงและคณะ (Yong et al., 2006) กลาวเหมอนกนวาสาเหตของความวตกกงวลของ

มารดานนเกดจากความกลววาเดกจะตายเมอมอาการชก ซงทาใหเกดพฤตกรรมการปกปองคมครอง

เดกมากเกนไป และจากดกจกรรมการเคลอนไหวของเดกมผลทาใหคณภาพชวตทงของเดกและ

ครอบครวลดลง

จากทกลาวมาขางตน จะเหนปญหาของผดแลทถกมองขามโดยเฉพาะความเหนอยลาจาก

ภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชก ซงเปนปจจยทปรบเปลยนได จากการ

ทบทวนวรรณกรรมตงแตป 2540 ถง 2558 ทกลาวมาขางตน พบวา ยงไมมงานวจยเกยวกบปจจยคดสรร

ทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกในประเทศไทยตามการรบรของผดแล สวนงานวจยจาก

ตางประเทศไมสามารถนามาใชกบเดกไทยไดเนองจาก มขอจากดในเรองของสภาพอากาศ

วฒนธรรม สงแวดลอมทแตกตางกน เชน ลกษณะความเปนอยของผดแล การเลยงดเดกของผดแล

ภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแล ซงจะสงผลโดยตรงกบความวตกกงวลและคณภาพ

ชวตของเดก เปนตน ดงนน ผวจยจงสนใจทจะทาการศกษาวจยเกยวกบความเหนอยลาจากภาระ

การดแลและความวตกกงวลของผดแลทสงผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

ตามการรบรของผดแล ซงจากการทบทวนวรรณกรรมขางตน พบวา เดกโรคลมชกทมปญหา

คณภาพชวตสวนใหญเปนเดกวยเรยนและวยรน เดกวยเรยนเปนชวงหวเลยวหวตอ (สพตรา, 2542)

เปนชวงวยทตองปรบตวเพอใหเขาสสงแวดลอมใหม เชน คร บทเรยน สถานท ระเบยบวนย (สพตรา,

2542) เมอเดกวยเรยนตองเผชญกบการเจบปวยโรคลมชก และแรงกดดนจากผดแล ทาใหเกดผล

กระทบตอคณภาพชวต เชนเดยวกบวยรนทเปนชวงไปโรงเรยน คนหาสงใหมๆ หากตองเผชญกบ

โรคลมชก แรงกดดนในครอบครวและอคตทางสงคมทเกดขน ทาใหเกดปญหาคณภาพชวตตามมา

ดวยเหตน ผวจยจงเลอกทาการศกษาเฉพาะตวแปรหรอปจจยคดสรรทสาคญทสามารถจดกระทาได

หรอปรบเปลยนได 2 ตวแปร (modifiable factors) คอ ความวตกกงวลและความเหนอยลาจาก

ภาระการดแลของผ ดแล เพราะนอกจากผ ดแลมกจะถกมองขามตามทไดจากการทบทวน

วรรณกรรมแลว การเกบขอมลในเดกโรคลมชกทมปญหาดานสมองโดยการใหตอบแบบสอบถาม

6

ทมความยาวและเนอหามาก อาจกระตนใหเดกเกดอาการชกไดและไดขอมลไมครบถวน ดงนน

ผวจยจงทาการสารวจในผดแล ทงนเพอประโยชนในการนาผลวจยไปจดกระทากจกรรมการ

พยาบาลทเหมาะสม หากผดแลมความรในการดแล และสามารถจดระเบยบการดาเนนชวตไดอยาง

ถกตอง มคณภาพชวตทด ยอมทาใหเดกโรคลมชกมคณภาพชวตทด ไมเปนภาระของสงคมตอไป

ในอนาคตอกดวย

วตถประสงคของการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ

1. ศกษาระดบของความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแลและ

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

2. ทดสอบความสามารถในการทานายปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจาก

ภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล

คาถามการวจย

1. ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแลและคณภาพชวต

ของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลโดยรวมและรายดานอยในระดบใด

2. ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลสามารถทานาย

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลไดหรอไม

กรอบแนวคด

การวจยครงนเปนการศกษาปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจากภาระการดแล และ

ความวตกกงวลของผดแลทมตอคณภาพชวตในเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ซงผวจยไดมา

จากการทบทวนวรรณกรรมทผานมา

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

พบวา คณภาพชวตของเดกวยเรยน และวยรนโรคลมชกเปนความรสกพงพอใจซงเปนความผาสก

ในทกดานของชวต (มณ, 2555; Taylor, Gibson, & Franck, 2008) ขนอยกบทศนคต ความเชอ และ

7

สถานะในชวตทแวดลอมไปดวยคานยมและวฒนธรรมของสภาพความเปนอยของบคคลนนๆ ซง

จะสมพนธกบเปาหมาย ความคาดหวง ทศนคต ความเชอและภาระของบคคลนนๆ (Verhey et al.,

2009) ประกอบดวย 7 ดาน ตามแนวคดของคราเมอรและคณะ (Cramer et al., 1998) คอ 1) ดาน

ความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) 2) ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL)

3) ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well - being) 4) ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา

(energy, fatigue) 5) ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) 6) ดานผลจากการใชยากนชก

(medication effects) และ 7) ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) ซงในการ

วจยครงนองคประกอบของคณภาพชวตทง 7 ดานสามารถสรปเหลอเพยง 4 ดานคอ 1) ดานรางกาย

ประกอบดวย ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue) และดานผลจากการใชยากนชก

(medication effects) ในสวนผลกระทบตอรางกาย 2) ดานจตใจ ประกอบดวย ดานความวตกกงวล

เกยวกบอาการชก (seizure worry) ดานผลจากการใชยากนชก (medication effects) ในสวน

ผลกระทบตอจตใจ และดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) 3) ดานอารมณ ประกอบดวย

ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well-being) และ 4) ดานสงคม ประกอบดวย ดานบทบาท

หนาททางสงคม (social function health status) เดกโรคลมชกมปญหาคณภาพชวตในทกๆ ดาน

เมอเปรยบเทยบกบเดกปกตทไมไดเปนโรคโดยเฉพาะดานจตใจและสงคม (Montanaro,

Battistella, Boniver, & Galeone, 2004) ความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกและความวตกกงวล

สงผลตอคณภาพชวตดานจตใจของเดก เชน ความวตกกงวลตออาการชกเพมขน สขภาวะทาง

อารมณแยลง เปนตน ซงผลกระทบดานจตใจสงผลกระทบตอดานรางกาย นอกจากนแรงกดดนและ

ความวตกกงวลของผดแลทาใหเดกรบรไดถงความผดปกตของตนเองเกดความเครยด และ

ความรสกอตมโนทศนในตนเองตา รสกเปนปมดอย สญเสยความเปนตวเอง ทาใหมปญหาการเขา

สงคม สงผลตอคณภาพชวตดานสงคม

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบความเหนอยลาจากภาระการดแล พบวา ผดแลจะ

ละเลยความเปนอยของตนเองระหวางดแลเดกโรคลมชกเพราะเปนหวงความเปนอยของเดกโรค

ลมชกมากกวาสงอนๆ ทาใหสญเสยพลงงานและเหนอยลา อกทงตองบรหารจดการดแลพนองคน

อนๆ ดวย (Lua et al., 2015) สงผลตอความเหนอยลาทเพมขน เกดอาการทางกายตางๆ (Anjum et al.,

2010; Yusuf et al., 2013) นอนไมหลบ (Lua et al., 2015) อารมณทแปรปรวน (mood swings)

และขดแยงภายในครอบครว (Anjum et al., 2010; Yusuf et al., 2013) นอกจากนยงมงานวจย

เชงสมพนธทกลาวถงความเหนอยลา คอ ความรสกเหนอยลาในผ ดแลในระดบทสงขนม

ความสมพนธกบผปวยในดานคณภาพชวตลดลง (O’hala et al. อางตามวรสรา, 2556) ภาระ

การดแลมความสมพนธทางลบกบคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตใน

8

ประเทศสหรฐอเมรกา (p < .00) (Karakis, Cole, Montouris, San Luciano, Meador, & Piperidou,

2014) และประเทศอนเดย (p < .00) (Sirari, Dhar, Vishwakarma, & Tripathi, 2014) ภาระการดแล

สามารถทานายคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศสหรฐอเมรกา

(p < .02) (Karakis, Tsiakiri, & Piperidou, 2014) เดกโรคลมชกทมระยะเวลาเจบปวยทยาวนานทาให

ผดแลตองดแลผปวยนานและหลายชวโมงตอวนสงผลใหผดแลรสกเปนภาระ และเกดอาการ

เหนอยลา (พทยาภรณ, 2548) ความเหนอยลาเปนประสบการณของผดแลเดกวยเรยนและวยรน

โรคลมชกทรสกเหนดเหนอยจนทาใหรางกายไมสามารถคงความสมดลของการสรางและการใช

พลงงานไวได ทาใหรสกออนเพลย ไมมแรงจนกระทงหมดกาลง หากไมมการปรบตวทเหมาะสม

จะสงผลกระทบตอรางกาย จตใจ สถานการณการใชชวตหรอการทางานในแตละวน (Piper et al.,

1998) และคณภาพชวต จากแนวคดความเหนอยลาของไปเปอรและคณะ (Piper et al., 1998) ไดทา

การพฒนาเครองมอทใชวดความเหนอยลา พบวา ความเหนอยลาสามารถแบงไดเปน 2 มต คอ มต

จตวสย (subjective dimension) ประกอบดวย 4 ดาน คอ 1) ดานความรสก (sensory dimension) เปน

ความรนแรงของความเหนอยลา อาการและอาการแสดงทบงบอกถงความเหนอยลาในผปวย ซง

อาจจะเฉพาะทหรอเจาะจงสวนใดสวนหนงของรางกาย เชน เหนดเหนอยจากการใชสายตา หรอ

อาจจะเหนดเหนอยทวรางกาย เชน รสกเหนอยมาก รสกหมดพลง ออนเพลยและเปนมตทเปนตว

บงบอกความออนแรงของกลามเนออกดวย 2) ดานอารมณ (affective meaning dimension) เปน

อาการและอาการแสดงทสะทอนถงระดบความรสกทกข หรอการตอบสนองตอความเหนอยลา เชน

การหงดหงด ไมพอใจ และซมเศรา เปนการใหความหมายของอารมณตอความเหนอยลา 3) ดาน

สตปญญา (cognitive dimension) เปนอาการและอาการแสดงทสะทอนถงผลกระทบของความ

เหนอยลาตอความสามารถในการตงใจจดจอ ความจา ความคด และ 4) ดานพฤตกรรม (behavioral

dimension) เปนอาการและอาการแสดงทสะทอนถงการเปลยนแปลงประสทธภาพของรางกายหรอ

ประสทธภาพในการทากจกรรมประจาวน และมตวตถวสย (objective dimension) ประกอบดวย

อาการของความเหนอยลาทแสดงออกทางรางกาย ชวเคม และพฤตกรรมทแสดงออกมา สาหรบการ

วจยในครงน ผวจยจะเลอกศกษาความเหนอยลาเฉพาะทเปนมตจตวสย (subjective dimension) ซงม

4 ดานดงกลาวตามแนวคดของไปเปอรและคณะในป ค.ศ. 1998 (Piper et al., 1998)

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบความวตกกงวลของผดแล พบวา ผดแลมความวตก

กงวลในการบรหารจดการดแลพนองคนอนๆ วตกกงวลตอโชคชะตาทมลกไมปกตเหมอนกบ

ครอบครวอนๆ วตกกงวลเนองจากไมทราบวาเดกจะมอาการชกเมอไหร (Lua et al., 2015) วตก

กงวลวาอาการชกจะทาใหสญเสยความฉลาดและเปนกอนเนอในสมอง (Williams et al., 2003;

Yong et al., 2006) นอกจากนยงมงานวจยเชงสมพนธและทานายทกลาวถงความวตกกงวลของ

9

ผดแล คอ ความวตกกงวลของมารดาสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญ

ทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (p = .00) และประเทศสหรฐอเมรกา (p < .01)

(Williams et al., 2003) โดยความวตกกงวลของมารดาทเพมขนจะทาใหคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกลดลง วลเลยมและคณะและยงและคณะ (Williams et al., 2003; Yong et al., 2006) กลาว

เหมอนกนวาสาเหตของความวตกกงวลของมารดานนเกดจากความกลววาเดกจะตายเมอมอาการชก

ซงทาใหเกดพฤตกรรมการปกปองคมครองเดกมากเกนไป และจากดกจกรรมการเคลอนไหวของ

เดกมผลทาใหคณภาพชวตทงของเดกและครอบครวลดลง ซงผวจยใชกรอบแนวคดความวตก

กงวลตอสถานการณของสปลเบอรเกอร (Spielberger, 1973) โดยสปลเบอรเกอรไดกลาวถง

ทฤษฎความวตกกงวลตอสถานการณ (State anxiety) ไววา เปนความวตกกงวลทสมพนธกบ

เหตการณ ซงเปนการตอบสนองตอความวตกกงวลชวคราวขนอยกบเหตการณทมาคกคามนนๆ ม

ลกษณะเปนปรนยทมความกลว เครยด และมการทางานของระบบประสาทอตโนมต โดยความวตก

กงวลตอเหตการณเปนระดบทตนตวมาก การรบรแคบลง กระฉบกระเฉงมากขน หากความวตก

กงวลเปนระดบรนแรงจะทาใหการรบรแคบลงไปมาก กระสบกระสาย ไมสามารถอยนงได

ความสามารถในการรบรความสมพนธของสงแวดลอมลดลงหรอหมดไป และหากความวตกกงวล

จนถงระดบรนแรงสดขด จะทาใหเกดภาวะตนกลวสดขด การรบร การสอสารเสยไป ไมสามารถ

ควบคมตนเอง อาจกลวมากจนเกดความกาวราวรนแรง มพลงมหาศาล หรออาจหมดแรงหรอหมด

สตไปเลย

ดงนนความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลคาดวาจะสงผลตอ

คณภาพชวตของเดกตามการรบรของผดแล ดงภาพ 1

10

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

ภาพ 1. กรอบแนวคดในการศกษาปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความ

วตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

สมมตฐานการวจย

ปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแล

สามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ความเหนอยลาจาก

ภาระการดแล

- ดานความรสก

(sensory)

- ดานอารมณ

(affective meaning)

- ดานสตปญญา

(cognitive)

- ดานพฤตกรรม

(behavioral)

คณภาพชวตของเดกโรคลมชก

- ดานรางกาย ประกอบดวย ดานพละกาลง

หรอความเหนอยลา (energy, fatigue) และ

ดานผลจากการใชยากนชก (medication

effects) ในสวนผลกระทบตอรางกาย

- ดานจตใจ ประกอบดวย ดานความวตกกงวล

เกยวกบอาการชก (seizure worry) ดานผลจาก

การใชยากนชก (medication effects) ในสวน

ผลกระทบตอจตใจ และดานกระบวนการคดร

(cognitive functioning)

- ดานอารมณ ประกอบดวย ดานสขภาวะทาง

อารมณ (emotional well - being)

- ดานสงคม ประกอบดวย ดานบทบาทหนาท

ทางสงคม (social function health status)

ความวตกกงวลตอ

สถานการณเดก

โรคลมชกของ

ผดแล

11

นยามศพทการวจย

ปจจยคดสรร หมายถง ตวแปรทมอทธพลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบร

ของผดแล ซงเปนตวแปรทสามารถปรบเปลยนหรอพฒนาใหดขนได ประกอบดวย ความเหนอยลา

จากภาระการดแล และความวตกกงวลของผดแล

ความเหนอยลาจากภาระการดแล หมายถง ประสบการณของผดแลเดกวยเรยนและวยรน

โรคลมชกทรสกเหนดเหนอยตลอดเวลา จนทาใหรางกายไมสามารถคงความสมดลของการสราง

และการใชพลงงานไวได ทาใหรสกออนเพลย ไมมแรงจนกระทงหมดกาลง หากไมมการปรบตวท

เหมาะสมจะสงผลกระทบตอรางกาย จตใจ สถานการณการใชชวตหรอการทางานในแตละวน

ประกอบดวย 4 ดาน คอ ดานความรสก (sensory dimension) ดานอารมณ (affective meaning dimension)

ดานสตปญญา (cognitive dimension) และดานพฤตกรรม (behavioral dimension) ประเมนโดยใช

แบบสอบถามความเหนอยลาของพธจต (2552)

ความวตกกงวล หมายถง อารมณของผดแลเดกโรคลมชกทประกอบดวยความรสกทไมม

ความสข ไมสบายใจ ไมอยนง เกดความตงเครยด กงวล กลววาเดกจะตาย หวาดหวน คลมเครอ ซง

เปนอารมณทเกดจากปฏกรยาตอบสนองของรางกายผดแลเดกโรคลมชกตอสงคกคามหรอเปน

อนตราย วดโดยใชแบบสอบถามความวตกกงวลของบญเพยรและคณะ (2544)

คณภาพชวตของเดกโรคลมชก หมายถง ความรสกนกคดทเปนการรบรและการใหคณคา

ของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลถงความรสกพงพอใจในชวตซงเปนความผาสกทกดาน

ของชวต ครอบคลม 4 ดานของชวต คอ 1) ดานรางกาย ประกอบดวย ดานพละกาลงหรอความ

เหนอยลา (energy, fatigue) และดานผลจากการใชยากนชก (medication effects) ในสวนผลกระทบ

ตอรางกาย 2) ดานจตใจ ประกอบดวย ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) ดาน

ผลจากการใชยากนชก (medication effects) ในสวนผลกระทบตอจตใจ และดานกระบวนการคดร

(cognitive functioning) 3) ดานอารมณ ประกอบดวย ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well-

being) และ 4) ดานสงคม ประกอบดวย ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status)

วดโดยใชแบบสอบถามคณภาพชวตทผวจยไดดดแปลงมาจากแบบสอบถามคณภาพชวตผปวยโรค

ลมชกฉบบภาษาไทยของจนทรทพย (2549)

12

ขอบเขตการวจย

การวจยครงน เปนการศกษาปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจากภาระการดแลและ

ความวตกกงวลของผดแลทมผลตอคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตามการรบร

ของผดแล โดยเกบขอมลจากผดแลเดกวยเรยนและวยรนทพาเดกโรคลมชกมารบบรการในคลนก

เดก โรงพยาบาลสงขลานครนทร

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. สามารถนาผลงานวจยไปใชเปนขอมลพนฐานทจะชวยใหพยาบาลไดตระหนก

ถงคณภาพชวตของเดกโรคลมชกและปจจยคดสรรทมอทธพลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแล เพอเปนแนวทางสาหรบบคลากรทางการพยาบาลและผทเกยวของในการ

วางแผนใหการพยาบาลเดกโรคลมชกไดอยางเหมาะสม เพอใหเดกโรคลมชกมคณภาพชวตทดขน

2. ใชเปนแนวทางในการศกษาวจยเกยวกบปจจยคดสรรอนๆ ทมอทธพลตอ

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกทงในเดกวยเรยนและวยรน หรอวยอนๆ เพอใหเกดการขยายของ

องคความรทกวางขนเกยวกบปจจยคดสรรทมอทธพลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตอไป

13

บทท 2

วรรณคดทเกยวของ

การวจยครงนเปนการศกษาปจจยคดสรรทมอทธพลตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกตามการ

รบรของผดแลเดกโรคลมชกเฉพาะเดกวยเรยนและวยรน โดยผวจยไดทบทวนเอกสารและงานวจย

ทเกยวของ ตามลาดบดงน

1. โรคลมชกในเดก

1.1 อบตการณ

1.2 คาจากดความ

1.3 ชนดของโรคลมชก

1.4 ผลกระทบของโรคลมชกในเดก

2. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

2.1 ความหมายของคณภาพชวต

2.2 องคประกอบของคณภาพชวต

2.3 คณภาพชวตของเดกโรคลมชก

2.4 การประเมนคณภาพชวตของผปวยเดกโรคลมชก

3. ปจจยคดสรรทมความสมพนธตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล

3.1 ความเหนอยลา

3.2 ความวตกกงวล

3.3 ความสมพนธของความเหนอยลาและความวตกกงวลตอคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

4. ปจจยอนๆทเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

5. สรปผลการทบทวนวรรรณกรรม

14

โรคลมชก (Epilepsy)

ปจจบนมผปวยโรคลมชกทวโลกราว 50 ลานคน (WHO, 2012) โดยแถบยโรปพบประมาณ

4.5 – 5.5 คนตอประชากรเดกและวย รน 1,000 คน (Forsgren, Beghi, Oun, & Sillanpaa, 2005)

ประเทศไทยพบอบตการณเดกโรคลมชก 40 คนตอ 100,000 คนตอป (ผกายมาศ, 2550) จากสถต

ผปวยทคลนกเดกโรคระบบประสาท หนวยผปวยนอกโรงพยาบาลสงขลานครนทร ระหวางป

พ.ศ. 2548 – 2558 พบผปวยเดกโรคลมชกอายตงแต 6 - 17 ป เฉลย 338.91 คน (โรงพยาบาล

สงขลานครนทร, 2558)

คาจากดความ

โรคลมชก (epilepsy) หมายถง อาการทผปวยเกดอาการชกเทากบหรอมากกวา

2 ครงโดยไมมปจจยกระตน (unprovoked seizures) (คชรนทรและคณะ, 2555; WHO, 2012) โดย

จะตองเวนชวงเวลาหางระหวางอาการ 2 ครงนนอยางนอย 24 ชวโมง ซงเกดจากการเปลยนแปลง

ของคลนไฟฟาในสมอง (WHO, 2012) กลไกการเกดดงกลาวเนองมาจากความไมสมดลระหวาง

กระบวนการกระตนและกระบวนการยบย งโดยผานสารสอประสาท โดยอาจจะเกดจากกระบวนการ

กระตนเพมมากขน หรอกระบวนการยบย งลดลง (คชรนทรและคณะ, 2555) สารสอประสาททชวยใน

กระบวนการกระตนไดแก สารกลตาเมท (glutamate) และสารแอสไพเรท (aspirate) สารสอประสาททชวย

ในกระบวนการยบย งไดแก สารแกมมา - กรดอะมโนบตารก (gamma - aminobutaric acid)

กอใหเกดอาการชก (seizures) โดยอาการชก (seizures) หมายถง อาการหนงซงแสดงถงการทางาน

ของเซลลประสาทในสมองทปลอยกระแสไฟฟาผดปกตอยางทนทและรนแรง (ผกายมาศ, 2550)

โดยอาการผดปกตทแสดงออกมาขนอยกบตาแหนงของสมองทมความผดปกตของกระแสไฟฟาใน

สมอง อาการผดปกตดงกลาว แบงเปน 2 ชนด คอ อาการชกทมการเกรงกระตกของกลามเนอ

(convulsion) เชน การชกชนดเกรงกระตกทวไป (generalized tonic – clonic seizures) และอาการ

ชกทไมมการเกรงกระตกของกลามเนอ (non - convulsion) เชน การชกชนดไมปรากฏอาการ

(absence seizures) (คชรนทรและคณะ, 2555)

15

ชนดของโรคลมชก

ชนดของโรคลมชกแบงออกไดเปนหลายชนดขนอยกบลกษณะของการแบง คอ

1. แบงตามสาเหตและพยาธสภาพ

สมาพนธตอตานโรคลมชกนานาชาต (Engel, 1998) ไดแบงแยกตามสาเหตและ

พยาธสภาพในสมองเปน 3 ประเภทดงน

1.1 โรคลมชกชนดไมมสาเหต (idiopathic epilepsy) หมายถง โรคลมชกทไมไดม

สาเหตจาเพาะชดเจน แตมกใชในโรคลมชกทมความผดปกตทางพนธกรรม แตไมมความผดปกต

อยางอนรวมดวย

1.2 โรคลมชกชนดมสาเหตชดเจน (symptomatic epilepsy) หมายถง โรคลมชกท

มสาเหตชดเจน เชน เนองอกในสมอง เปนตน

1.3 โรคลมชกชนดหาสาเหตไมได (cryptogenic epilepsy) หมายถง โรคลมชกท

ไดมการตรวจหาสาเหต เชน การตรวจเพมเตมทางหองปฏบตการ แลวแตยงไมพบสาเหตทแนชด

เนองดวยวทยาการในปจจบนยงไมสามารถตรวจพบพยาธสภาพได แตเชอวามสาเหตมาจากรางกาย

2. แบงตามลกษณะของการชก

ลกษณะอาการชกมหลายแบบมากมาย แตผวจยจะขอกลาวถงชนดของโรคลมชก

ตามลกษณะของการชกในเดกวยเรยนและวยรนเทานนดงน

2.1 โรคลมชกชนดโรแลนดก (benign childhood epilepsy with centrotemporal

spikes; rolandic seizures) เปนโรคลมชกทพบบอยทสดในเดกวยเรยน สวนใหญเรมชกเมออาย

7 - 10 ป (คชรนทรและคณะ, 2555) พบในเดกชายมากกวาเดกหญง โดยลกษณะอาการชกม 2 ลกษณะ

(อนนตนตย, 2554) ดงน

2.1.1 ผปวยทมอาการตรงแบบ สวนใหญมกเกดอาการขณะหลบหรอ

กาลงจะตน มกเรมดวยรสกชา หรอรสกแปลกๆทบรเวณปาก เหงอก ลน เพยงซกเดยว มอาการ

ขากรรไกรแขง ลนขยบไมได อาจมอาการพดไมได น าลายไหล โดยทรสตด บางรายอาจมอาการ

กระตกทหนา ปาก ลน (อนนตนตย, 2554; Loddenkemper, 2010) ระยะเวลาในการเกดอาจสนเปน

วนาท หรอเปนนาทและมกหายไปใน 2 – 4 ปหลงชก และกอนอาย 16 ป (คชรนทรและคณะ,

2555)

2.1.2 ผปวยทมอาการนอกแบบ ผปวยรอยละ 50 เกดอาการชกไมตรงกบ

รปแบบขางตน มกเกดในเดกกอนอาย 6 ป ลกษณะอาการชก เปนแบบการกระตกขา ตวบด การ

16

รบความรสกผดปกตครงซก ปวดทอง มองไมเหนไปชวขณะ บางคนมอาการออนแรงครงซกชว

คณะ (todd’s paralysis) เกดอาการชกไดทงขณะหลบและตน (อนนตนตย, 2554)

2.2 โรคลมชกซเออ (children absence epilepsy; CAE) โรคลมชกชนดนเกดขน

บอยในเดกวยเรยน โดยเกดขนมากทสดในเดกวย 6 - 7 ป (Wheless, Willmore, & Brumback, 2009)

โดยโรคลมชกชนดนเกดจากพนธกรรมเปนสวนใหญ (idiopathic epilepsy) (Allen, 2010) โดยม

ลกษณะสาคญคอ ผปวยจะหยดทากจกรรมทกาลงทาอยทนททนใด ตาจองนง ไมรตว เปนสนๆ

4 – 20 วนาท และหยดทนททนใด (คชรนทรและคณะ, 2555) โดยเกดขนบอยมาก 10 - 100 ครงตอวน

(Allen, 2010) โรคลมชก ชนด น เ ก ด ใ น เพ ศห ญงมาก ก ว า เ พ ศชาย (Wheless, Willmore, &

Brumback, 2009) สามารถวนจฉยไดโดยทาการทดสอบหายใจเรวเกนปกต (hyperventilation test)

โดยใหผปวยหายใจเขาออกลกๆ นาน 3 - 5 นาท และบนทกคลนสมองระหวางทาการทดสอบ ผปวย

จะมอาการชกชนดเหมอ (absence seizure) ไดถงมากกวารอยละ 90 คลนสมองไฟฟาทบนทกจะ

พบคลนชกลกษณะแหลม (spike - wave) ซงมกมคลนความถ 3 เฮรตซ (คชรนทรและคณะ, 2555;

อนนตนตย, 2554)

2.3 โรคลมชกเจเออ (juvenile absence epilepsy; JAE) โรคลมชกชนดนเกด

ในชวงวยรนหรอเมอเขาสวยหนมสาว (อนนตนตย, 2554) ลกษณะอาการจะคลายกบโรคลมชกชนด

ซเออ คอมอาการชกเหมอเกดขนทนทและเปนชวงสนๆ ระยะเวลา 4 - 30 วนาท และไมตอบสนอง

ตอสงกระตน แตโรคลมชกชนดนจะพบอาการหนงตากระตก (eyelid myoclonia) ไดบอยกวาท

พบในโรคลมชกชนดซเออ แทบทกรายจะมการชกชนดทมการเกรงกระตกของกลามเนอ (general

tonic - clonic seizures; GTC) รวมดวย เรมชกเมออาย 9 - 13 ป สามารถวนจฉยไดโดยการทดสอบ

การหายใจเรวเกนปกต (hyperventilation test) โดยใหผปวยหายใจเขาออกลกๆ นาน 3 - 5 นาท และ

บนทกคลนสมองระหวางทาการทดสอบเชนเดยวกบโรคลมชกชนดซเออ คลนสมองไฟฟาทบนทก

จะพบคลนชกลกษณะแหลม (spike - wave) ซงอาจมคลนความถสงกวา 3 เฮรตซ (คชรนทรและคณะ,

2555; อนนตนตย, 2554)

2.4 โรคลมชกชนดเจเอมอ (juvenile myoclonic epilepsy; JME) โรคลมชกชนดน

จดอยในกลมโรคลมชกทไมทราบสาเหต (ideopathic) โดยอาการชกมการเรยงตามอาย เมออาย

5 - 16 ป จะเรมมอาการชกชนดเหมอ (absence) ตามดวยอาการชกแบบสะดง (myoclonic jerks) ใน

1 - 9 ปตอมา และมการชกทงตว (GTC) ในอก 2 - 3 เดอนหลงจากนน (คชรนทรและคณะ, 2555;

อนนตนตย, 2554)

17

ผลกระทบของโรคลมชก

โรคลมชกเปนโรคทมกเกดอาการชกขนโดยไมทราบลวงหนาและไมมปจจยใดๆมากระตน สงผล

กระทบทงตอผดแลและเดกโรคลมชก ดงน

1. ผลกระทบของโรคลมชกตอผดแล

1.1 ดานรางกาย ผดแลบางสวน กลาววา ภาระการดแลเดกโรคลมชกมผลตอ

รางกาย โดยเฉพาะผดแลผหญงจะรสกเหนอยลาในการดแลและสญเสยพลงงานอยางชดเจน (Lua

et al., 2015) นอกจากนผดแลบางสวนยงมอาการเหนอยลา ปวดศรษะ (Anjum et al., 2010; Yusuf

et al., 2013) นอนไมหลบ (Lua et al., 2015) ภาระการดแลทหนกจะสมพนธกบอายของเดกทนอย

และระยะเวลาการเจบปวยทยาวนาน (Karakis et al., 2014)

1.2 ดานจตใจ ผดแลจะมความวตกกงวลและเครยดอยางมากเพราะไมรวาเดกจะ

เกดอาการชกขนมาเมอใด (ผกายมาศและวนด, 2550; Lua et al., 2015) อารมณแปรปรวน (Yusuf et

al., 2013) รสกผด โกรธ คณคาในตนเองลดลง สบสน ซมเศรา แยกตวออกจากสงคม (ปชตา, ชนฤด,

อจฉรยา, 2554) วลเลยมและคณะและยงและคณะ (Williams et al., 2003; Yong et al., 2006) กลาว

เหมอนกนวาสาเหตของความวตกกงวลของมารดานนเกดจากความกลววาเดกจะตายเมอมอาการชก

ซงทาใหเกดพฤตกรรมการปกปองคมครองเดกมากเกนไป และจากดกจกรรมการเคลอนไหว

1.3 ดานบทบาทการดาเนนชวต ไดแก การปรบเปลยนพฤตกรรมการดาเนนชวต

เชน การรบประทานอาหารเรวขน นอนหลบพกผอนนอยลง (ปชตา, ชนฤด, อจฉรยา, 2554) การ

เปลยนแปลงบทบาทการดาเนนชวตสงผลกระทบตอผดแลและคนรอบขาง เชน พนองเกดความไม

เขาใจในผดแลและผปวย ผดแลบางสวนตองลาออกจากงาน ใชเงนการรกษาจานวนมาก (Lua et al.,

2015) กอใหเกดปญหาการขดแยงกนในครอบครว และปญหาทางดานการเงน (Yusuf et al., 2013)

2. ผลกระทบของโรคลมชกตอเดกโรคลมชก

2.1 ดานรางกาย ขณะเกดอาการชกอาจเกดอบตเหตกระแทกกบวตถรอบตว ฟาด

กบของแขง ของมคม อนตรายตางๆ จากอบตเหต เชน จมน า ตกจากทสง ไฟไหม น ารอนลวก

(ผกายมาศ, 2550; มยธชและคณะ, 2553) รวมทงการตายฉบพลน (sudden unexpected death, SUD)

(พธจต, 2552) ผลทางดานชววทยา เชน ภาวะพรองออกซเจน (hypoxia) ภาวะความเปนกรดสง

(metabolic acidosis) การสดสาลก (aspiration) กระดกสนหลงหรอกระดกซโครงหก (fracture spine

or rib) การกดลน (มยธชและคณะ, 2553) ผลทเกดขนระยะยาว หากอาการชกซ าๆ ไปเรอยๆ ทาให

สงผลตอสตปญญาและการคดร (cognitive impairment) โดยเดกอาจมความคดอานและ

สตปญญาเสอมลง สมองพการ (มยธชและคณะ, 2553; Williams et al., 2003) อาการชกซ าๆ

18

มากกวา 2 ครงขนไปในชวต อาการชกทเกดขนมากกวา 10 นาท มความเสยงทจะทาใหเกดภาวะ

สมองบวม อวยวะลมเหลว เซลลประสาทสมองถกทาลายในตาแหนงทเกดอาการชกซาๆ (neuronal

damage) การเ กดจดกา เ นดชกเพม ขนจากการชกตดตอกนเปนเวลายาวนาน (secondary

epileptogenesis) (พธจต, 2552) ผลทเกดระหวางชวงทไมชกและภายหลงชก ไดแก ความเหนอยลา

เนองจากสญเสยพลงงานในการชก ความรสกอยากนอนหลบ และความตองการการพกผอน

มากกวาปกต (Chan et al., 2011; Elliot et al., 2005; Moffat et al., 2009) การบกพรองในการจา โดย

หลงจากฟนจากอาการชกเดกโรคลมชกมกลมทกสง ทกอยาง ลมวาตนเองเคยทาอะไรไป (Elliot et

al., 2005)

2.2 ดานจตใจ เดกโรคลมชกมกเกดความรสกโกรธและอาย เนองจากอาการชก

เกดขนโดยไมทราบลวงหนาและสญเสยการควบคม (Elliot et al., 2005; Moffat et al., 2009)

ความรสกเศราและซมเศรา ความมคณคาในตนเองลดลง และตอบดา มารดา โดยบดา มารดามก

กงวลกลววาเดกจะตายขณะชก (Williams et al., 2003; Yong et al., 2008)

2.3 ดานสงคม จากการสารวจในสหราชอาณาจกร (U.K.) ของรอบสน (Robson

as cited in Jacoby & Austin, 2007) พบวาเดกสวนใหญเพกเฉยตอเดกโรคลมชกและเกดอคตขน

เนองมาจากไมรวาจะทาอยางไรหากเดกโรคลมชกเกดอาการชกขน เดกโรคลมชกจานวนมากรสก

วาสงคมรงเกยจ เชน การถกมองในชนเรยน การเขารวมกลมสงคม (Yong, Chengye, & Jiong,

2006) ซงสงผลโดยตรงตอเดกโรคลมชกคอ เขากบสงคมไดยาก มทศนคตตอสงคมแยทาใหเกดผล

กระทบตางๆ ตามมามากมาย

คณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชก

ความหมายของคณภาพชวต

คณภาพชวต หมายถง สงทเกยวกบความรสกนกคดทเปนการรบรและการให

คณคากบชวตของบคคลถงความพงพอใจ (มณ, 2555; Moons & Norekval, 2006) ซงเปนความ

ผาสกของบคคลในทกดานของชวต (Malhi & Singhi, 2005) ทงทางกาย จตใจ จตสงคม (จนทรทพย,

2006; Aguilar et al., 2004) ทมลกษณะเปลยนแปลงไดและแตกตางกนในแตละบคคล (มณ, 2555)

สามารถประเมนไดจากความรสกและการรบรสวนบคคลทมตอสงทสาคญกบชวตทงแงบวกและ

แงลบ (Moons & Norekval, 2006) ขนอยกบทศนคต ความเชอ คานยมและวฒนธรรมของสภาพ

ความเปนอยของบคคลนนๆ ซงสมพนธกบเปาหมาย ความคาดหวงและภาระของบคคลนนๆ

19

(Verhey et al., 2009) และเกยวของกบกจกรรมทกอยางของชวต (เพญใจ, 2552) ทบคคลประสบกบ

กจกรรมทางกาย อารมณและสงคม (Ronen et al., 2010) เชน ความสามารถในการปฏบตภารกจ

ตามบทบาทในสงคม (นภา, 2552) การไดรบการตอบสนองทบคคลตองการ ทงทางรางกาย และ

จตใจในครอบครวทอบอน มความมนคงทางเศรษฐกจอยในสงคมและสภาพแวดลอมทด มการ

พกผอนหยอนใจ มความพรอมและสามารถทจะดารงสภาพเศรษฐกจ สงคมและการเมองให

สอดคลองกบสภาพแวดลอมหรอสงรอบตว คานยมทางสงคมและวฒนธรรม สามารถแกไขปญหา

เฉพาะหนาและปญหาทสลบซบซอนได ใหมความเปนอยทด หรอกนด อยดมสข ในสงคมได (สวชร,

2551)

ความหมายของคณภาพชวตทใชในงานวจยครงนคอ สงทเกยวกบความรสกนกคดทเปน

การรบรและการใหคณคากบชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลถงความพงพอใจ ซงเปน

ความผาสกของเดกโรคลมชกในทกดานของชวตทงทางกาย จตใจ อารมณ และสงคม ทมลกษณะ

เปลยนแปลงไดและแตกตางกนในแตละบคคล สามารถประเมนไดจากความรสกและการรบรสวน

บคคลทมตอสงทสาคญกบชวตทงแงบวกและแงลบ ขนอยกบทศนคต ความเชอ คานยมและ

วฒนธรรมของสภาพความเปนอยของบคคลนนๆ โดยจะสมพนธกบเปาหมาย ความคาดหวง และ

จะเกยวของกบกจกรรมทกอยางของชวต ทเดกโรคลมชกประสบทงทางกาย จตใจ อารมณ และ

สงคม

องคประกอบของคณภาพชวต

คณภาพชวตเปนแนวคดทมหลายมต ขนอยกบทศนคตของแตละบคคลหรอสงคม ซงมผกลาวถง

องคประกอบของคณภาพชวตไวหลากหลาย โดยแตละองคประกอบของคณภาพชวตมความสาคญ

ทแตกตางกนไป โดยสรปไดดงน

1. ดานรางกาย (physical domain) คอ การรบรสภาพดานรางกายของบคคลทมผลตอ

ชวตประจาวน การรบรสขภาพของตนเอง การเคลอนไหว ความสามารถในการปฏบตกจวตร

ประจาวน การนอนหลบพกผอน ความสขสบาย ความเจบปวยทเปนอปสรรคในการดาเนนชวต

(วนสนนท, 2553; Kanjanasilp et al., 2004) ความตองการขนพนฐานตางๆ เชน ความตองการ

พกผอน ความตองการดานอาหาร นา อากาศ เปนตน (นภา, 2552)

2. ดานจตใจ (psychological domain) คอ การรบรสภาพจตใจของตนเอง เชน ความกลว

(Elliott et al., 2005) ความผาสก (Kanjanasilp et al., 2004) การรบรทางบวกและทางลบทบคคลม

ตอตนเอง นอกจากนการเปลยนแปลงจากการสญเสยในลกษณะตางๆ เชน การสญเสยภาพลกษณ

20

ความภมใจในตนเอง ขาดการตดตอสมาคมกบเพอนฝง จะสงผลใหบคคลเกดความรสกมคณคาใน

ตนเองลดลง (วนสนนท, 2553) ความตองการและตองการการตอบสนองดานจตใจ เชน ความตองการ

ความปลอดภย การปกปองชวตใหรอดพนจากอนตรายทงปวง และเปนอสระจากความกลวและ

ความยงยากสบสน นอกจากนมนษยยงตองการทจะไดรบความรก ความเปนเจาของ ตองการ

สมพนธภาพและเปนทยอมรบจากผอน จะทาใหบคคลรสกวาตนเองมคณคา ความตองการมความ

นบถอตนเอง ความเชอมนในตนเอง ตองการเปนผทมความสามารถแขงแกรง ไมตองพงพาคนอน

ตองการความสนใจและยกยองชมเชย (นภา, 2552)

3. ดานอารมณ (emotional domain) คอ การรบรสภาพอารมณของตนเอง เชน ความรสก

อาย หงดหงด โกรธ (Elliott et al., 2005) โดยเกดจากการเปลยนแปลงจากการสญเสย เชนเดยวกบ

ดานจตใจ โดยการเปลยนแปลงดานอารมณมกจะเกดขนพรอมๆ กบการเปลยนแปลงดานจตใจ

4. ดานสงคม (social domain) คอ การรบรดานความสมพนธของตนเองกบบคคลอนใน

สงคม (Elliott et al., 2005; Kanjanasilp et al., 2004) ทงสมพนธภาพสวนบคคล และการสนบสนน

ทางสงคม อปสรรคในดานนม 2 องคประกอบคอ ความรสกเกดขอจากดภายในซงเกดขนจาก

ความรสกวาแตกตางจากคนอนรวมถงขาดความมนใจและหลกหนสงคม และขอจากดทเกดขน

ภายนอกรวมถงอคตจากสงคม การถกปฏเสธจากเพอน (Elliott et al., 2005) บคคลทมความสมพนธ

อนดกบบคคลกลมใดกลมหนง จะเปนผทมความสขและความพงพอใจในชวตมากกวาบคคลทไมม

ความสมพนธกบบคคลอน ถงแมบคคลจะมบทบาทในสงคมนอยลง แตบคคลสามารถแสวงหา

แหลงสนบสนนทางสงคมทงภายในและภายนอกครอบครวได เชน การเขารวมกลมเพอน จะสงผล

ตอคณภาพชวตดานจตใจของบคคล บคคลทมความสมพนธกบบคคลอน ไมวาจะรวมวยหรอ

ตางวย ไมวาจะในครอบครวหรอนอกครอบครว จะเปนผทมสขภาพจตด มความสข และสามารถ

รบรตอสงเปลยนแปลงตางๆ ในชวตไดด (วนสนนท, 2553)

5. ดานการคดรและการเรยน (cognitive; academic domain) การรบรของตนเองเกยวกบ

ความจา ความสนใจ สมาธ (Elliott et al., 2005) เชน การรบรวาตนเองมปญหาดานความจา การเรยนร

ความคด การเรยนร ความจา และสมาธ เปนมมมองของบคคลเกยวกบความคด ความจา การ

ตดสนใจ สมาธ และความสามารถในการเรยนรเรองราวตางๆ ของตนเอง รวมไปถงความเรวและ

ความชดเจนของความคด (Elliott et al.)

6. ดานสภาพแวดลอม (environmental domain) คอการรบรเกยวกบสภาพแวดลอมทม

ผลตอการดาเนนชวต เปนการรบรเกยวกบการมปฏสมพนธระหวางตนเองกบสงแวดลอม ไดแก

ระบบการปกครอง การคมนาคม สวสดการ และบรการทางสงคม ตลอดจนความสมพนธกบบคคล

อนในสงคม เนองจากสงคมเปนสงแวดลอมทมอทธพลตอพฤตกรรม ดงนนสภาพแวดลอมทดยอม

21

สงผลใหมคณภาพชวตทด สภาพแวดลอมในทน หมายรวมถง สภาพทอยอาศย ความปลอดภยใน

ชวต บรการทางสงคม สาธารณปโภค ขาวสาร มลภาวะและกจกรรมพกผอน นนทนาการ กลาวคอ

ถาบคคลมความรสกทดตอบานและชมชนทอยอาศย เชน ความรสกปลอดภยจากโจรผราย มเพอน

บานทด การไดรบบรการทดดานสาธารณปโภคของชมชน มกจกรรมทเหมาะสม การอาศยอยใน

บานทคงทนถาวร มความสะดวกสบาย มความสงบและเปนสวนตว ยอมทาใหบคคลเกดความพง

พอใจและเปนสขได (วนสนนท, 2553)

องคประกอบของคณภาพชวตทใชในงานวจยครงนประกอบดวย 4 ดาน คอ

1. ดานรางกาย คอ การรบรของผดแลเกยวกบสภาพดานรางกายของเดกโรคลมชกทมผล

ตอชวตประจาวน การรบรสขภาพของเดก การเคลอนไหว ความสามารถในการปฏบตกจวตร

ประจาวน ความสขสบาย ความเจบปวยทเปนอปสรรคในการดาเนนชวต

2. ดานจตใจ คอ การรบรของผดแลเกยวกบสภาพจตใจของเดกโรคลมชก เชน ความกลว

การรบรทางบวกและทางลบทมตอเดก การเปลยนแปลงจากการสญเสยในลกษณะตางๆ เชน การ

สญเสยภาพลกษณ ความภมใจในเดก

3. ดานอารมณ คอ การรบรของผดแลเกยวกบอารมณของเดกโรคลมชก เชน หงดหงด

ราคาญใจ ความรสกโกรธ อาย ซงจะสงผลตอพฤตกรรมของเดก เชน พฤตกรรมกาวราว ไมอยนง

4. ดานสงคม คอ การรบรของผดแลเกยวกบดานความสมพนธของเดกกบบคคลอนใน

สงคม ทงสมพนธภาพสวนบคคล และการสนบสนนทางสงคม โดยอปสรรคในดานนประกอบดวย

2 สวน คอ ความรสกเกดขอจากดภายในซงเกดขนจากความรสกวาแตกตางจากคนอนรวมถงขาด

ความมนใจและหลกหนสงคม และขอจากดทเกดขนภายนอกรวมถงอคตจากสงคม การถกปฏเสธ

จากเพอน

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

โรคลมชกเปนโรคทสงผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมาก เนองจากเดกมกจะเกดอาการ

ชกโดยไมทราบลวงหนา อกทงสงคมสวนใหญไมมความรเกยวกบโรคลมชกและมกเกดอคตขน

สงผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของเดกและผดแลดงน

1. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของเดกโรคลมชก

1.1 ดานรางกาย

1.1.1 ขาดพลงงานและเฉอยชา โรคลมชกทาใหเดกมอาการเฉอยชา ม

ความบกพรองในการแสวงหาความรทวไปทสมพนธกบอายของเดก เชน เมอเดกอยทโรงเรยน เดก

22

ไมสามารถทาการทดลองไดนาน รสกวาตองหยดพกในขณะทเดกคนอนๆ ในวยเดยวกนสามารถ

ทาการทดลองไดนานกวาเดกโรคลมชก เมออยทบาน เดกจะรสกขเกยจมาก ไมอยากออกไปไหน

อยากนงอยบนทนอนตลอดเวลาและตลอดไป ในขณะทเดกคนอนๆ ชอบออกไปวงเลนและ

แสวงหาความร (Elliott et al., 2005)

1.1.2 อาการทางกายอนๆ มอฟแฟดและคณะ (Moffat et al., 2009) ได

สรปงานวจยไววา เดกโรคลมชกจะเกดอาการปวดศรษะ ผมรวง การมองเหนผดปกต ซมซาม ความ

อยากอาหารเพมขน น าหนกเพมขน และมนศรษะ อาการทางกายทกลาวขางตน ทาใหเดกมความ

บกพรองในการใชชวตประจาวน การเคลอนไหวบกพรอง

1.2 ดานจตใจ

1.2.1 อตมโนทศนในตนเองตา ปมดอยทเกดจากความรสกวาตนเองไม

เหมอนเพอนคนอนๆ ความรสกทเพอนแสดงออกตอเดก สงผลใหเดกโรคลมชกมความภาคภมใจ

ในตนเองลดลง และอตมโนทศนในตนเองตา (Elliott et al., 2005; Malhi & Singhi, 2005)

1.2.2 ความกลวและกงวลตออาการชกทไมทราบลวงหนา รอยละ 49 เดก

โรคลมชกมความกลวและกงวลกบอาการชกทจะเกดขนโดยไมทราบลวงหนา นอกจากนอาการชก

ทไมสามารถควบคมไดทาใหเดกเกดอาการกงวล เชน กงวลเกยวกบการบาดเจบหากเกดอาการชก

ขน กงวลเกยวกบการตาย เดกโรคลมชกมอาการตกใจกลวทกครงทเกดอาการชกขนโดยไมทราบ

ลวงหนา เดกบางคนมความกงวลเนองจากไมรสต กลววาจะกดลนตวเอง หวกระแทกพน บางคน

รสกวาเมอมอาการชกเกดขนอาจตองตายเนองจากไมสามารถควบคมการหายใจ (Elliott et al.,

2005)

1.2.3 ความบกพรองดานความจา รอยละ 70 ของเดกวยเรยนและวยรน

โรคลมชกมปญหาดานความจาและการเรยน เดกมสภาพจตใจไมพรอมในการเรยน เมอเดกไป

โรงเรยน เดกมกรสกวาตวเองโง เนองจากเดกไมสามารถจดจาในสงทตนเองทาในแตละวน ไม

สามารถจาสงตางๆ ทโรงเรยน มกลมของไวทโรงเรยน ลมทาการบาน ลมสงทครสอนในหอง

(Elliott et al., 2005)

1.2.4 การตดขาดจากภายนอกชวคราว เมอเดกเกดอาการชกขน เดกจะลม

หมดทกอยาง สงทกาลงจะพด ทกสงททาไป เดกจะรสกเหมอนวา สมองวางเปลา (Elliott et al.,

2005)

1.2.5 ความบกพรองในการตงใจจดจอ เมอเดกเกดอาการชกขน อาการ

หลงชกคอ เดกไมสามารถตงใจจดจอได ยากทจะตงใจฟงในสงทอาจารยสอนได หากกาลงทา

การบานจะรสกเหมอนวา สญเสยความคดทตอเนองไป (Elliott et al., 2005)

23

1.3 ดานอารมณ

1.3.1 อาการหงดหงด และความโกรธ รอยละ 67 มอาการหงดหงด โกรธ

เดกโรคลมชกมกมอาการหงดหงดและความโกรธสมพนธกบอาการชกทเกดขน (Elliott et al.,

2005) โดยเดกทสญเสยการควบคมตนเองบอยๆ ทงจากภาวะปกปองคมครองมากเกนไปของผดแล

และจากอาการชกทเกดขนโดยไมทราบลวงหนา ทาใหเดกเกดอาการหงดหงด โกรธและเศรา

(Elliott et al., 2005; Moffat et al., 2009)

1.3.2 ความอาย เดกโรคลมชกเกดความอายและเกดปมดอยทคดวาตนเอง

ไมเหมอนเพอนและกลววาเพอนจะรงเกยจ สาเหตนทาใหเดกเกดอาการแยกตวจากเพอนและจากด

การเขารวมกจกรรมตางๆ ของตนเอง บางคนพยายามทจะรกษาอาการทเกดขนกบตนเอง ทาใหเกด

ปญหาพฤตกรรม อารมณความวตกกงวลและซมเศรา (Elliott et al., 2005)

1.4 ดานสงคม

1.4 .1 ขอจากดภายใน (internal constraints) เปนความรสกทเกดจาก

ภายในจตใจของเดกเอง เชน ความรสกไมมนใจในตนเอง ความรสกวาเปนตวประหลาด (alien)

หรอรสกแตกตางไปจากเพอนคนอนๆ (Elliott et al., 2005; Moffat et al., 2009) เดกโรคลมชกมก

รสกไมอยากอยในกลมเพอนและกลวจะถกไลออกจากกลมหากเกดอาการชกขนขณะอยในกลม

เพอน (Moffat et al., 2009) นอกจากนความอายทเกดจากตองรบประทานยากนชกทาใหเดกออก

หางจากกลมเพอน (Moffat et al., 2009)

1.4.2 ขอจากดภายนอก (external constraints) เปนความรสกทเกดจาก

เพอนหรอบคคลภายนอกซงสงผลตอเดก เชน พฤตกรรมจากเพอนทแสดงออกตอเดก เดกบอกวา

เพอนพดกบตนเองวา เธอไมควรมาเรยนรวมกบพวกเรา เธอพเศษและแตกตางจากเดกคนอนๆ

เพอนๆ ทกๆ คนไมยอมเลนกบฉน ภาวะปกปองคมครองมากเกนไปจากผปกครอง รอยละ 80

ใหความเหนวาพอและแมเปนกงวลเกยวกบอาการชกของเดกมากเกนไป เดกเกดความหงดหงด

เนองจากผปกครองเขมงวดมากจนลกลาความเปนตวเองของเดกและการจากดพฤตกรรม ทาใหเดก

เกดความรสกไมเปนอสระ (Elliott et al., 2005) สอดคลองกบงานวจยของเวอรเรลล, แบลกแมน,

บารโลว, มาทชและฮามวกา (Wirrell, Blackman, Barlow, Mah, & Hamiwka, 2005) ทพบวาเดก

โรคลมชกมคะแนนเฉลยสงอยางมนยสาคญทางสถตในหวขอ แยกตว (withdrawn) และปญหาทาง

สงคม (social problems) เมอเปรยบเทยบกบกลมควบคมและงานวจยของไฟลวลนเจอรและคณะ

(Freilinger et al., 2006) ทพบวา เดกทมอาการชกต งแตอายนอย (earlier age of seizure onset) ม

ปญหาดานสงคม รวมไปถงเดกทไดรบการรกษาดวยยากนชกหลายชนด มปญหาดานสงคม และ

24

งานวจยของยงและคณะ (Yong et al., 2006) พบวาเดกโรคลมชกจานวนมากรสกวาสงคมรงเกยจ

เชน การถกมองในชนเรยน การเขารวมกลมสงคม

2. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลเดกโรคลมชก

2.1 ดานรางกาย

2.1.1 ขาดพลงงานและเฉอยชา อาการชกแบบเฉพาะสวน (partial epilepsy)

ถกพบวามผลตอระดบพลงงานในรางกายของเดกโรคลมชกรนแรงมากกวาอาการชกแบบทวตว

(generalized epilepsy) (Aggarwal et al., 2011) สอดคลองกบงานวจยของอารยา, จฮลาวด, เคาวชกก,

และเกธวาล (Arya, Gehlawat, Kaushik, & Gathwala, 2014) ทสรปผลวา เดกโรคลมชกทมอาการชก

แบบทวตว (generalized epilepsy) จะมคะแนนการทากจกรรมทางกายทดกวาอาการชกแบบเฉพาะ

สวน (partial epilepsy) ตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (p = .028) เนองจากเดกทม

อาการชกเฉพาะสวนจะมความถในการชกมากกวา อาการชกทเกดขนบอย หรอเกดอาการชกอก

ครงในระยะเวลาอนสนมผลทางลบตอการทากจกรรมทางกาย เดกโรคลมชกทมอายมากกวาจะม

ระดบพลงงานมากกวาเดกโรคลมชกทอายนอยกวาอยางมนยสาคญทางสถต (p < .05) ตามการ

รบรของผดแลในประเทศอนเดย (Aggarwal et al., 2011)

2.1.2 อาการทางกายอนๆ เดกโรคลมชกมอาการทางกายตางๆเรอรง เชน เปน

แผลในกระเพาะอาหารหรอลาไส ภมแพ (Fang & Chen., 2006; Tsai et al., 2013) ปวดหลง ปวด

ศรษะ ปวดเมอยกลามเนอ ปวดทอง คลนไสอาเจยน ปญหาทางตาและเปนผน (Tsai et al., 2013)

2.2 ดานจตใจ

2.2.1 อตมโนทศนในตนเองตา คาคะแนนในหวขออตมโนทศนในตนเอง

(self - esteem) ตาทสดของคณภาพชวตในทกหวขอ (Arya et al., 2014) โดยเดกโรคลมชกทมอายยง

มากจะมอตมโนทศนทแยมากกวาเดกทมอายยงนอย (Aggarwal et al., 2011)

2.5.1 ความบกพรองในการตงใจจดจอ เดกโรคลมชกมคะแนนเฉลยสง

กวาในหวขอปญหาดานการใสใจจดจอ (attention problems) เมอเปรยบเทยบกบกลมควบคมอยางม

นยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศแคนาดา (p < .05) (Wirrell et al., 2005) และ

ความยากลาบากในการตงใจจดจอทโรงเรยน (school attendance difficulty) มผลลดคะแนนรวม

คณภาพชวตอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศองกฤษ (p < .05) (Reilly et

al., 2015)

2.3 ดานอารมณ

2.3.1 อาการหงดหงด และความโกรธ เดกโรคลมชกจะมอารมณแปรปรวน

บอย เอาแตใจตนเอง รสกเศราและตองการความชวยเหลอ คาคะแนนความผาสกดานอารมณ

25

(emotional well - being) ตกลงมาอยในระดบ “เกดขนบางเวลา” หรอ “เกดขนเลกนอย” ตามการ

รบรของผดแลในประเทศอเมรกา (Clary, Vander Wal, & Titus, 2010)

2.4 ดานสงคม

สดสวนของเดกโรคลมชกทมคะแนนความสามารถทางดานสงคมตาและ

ตกอยในชวงทมความผดปกตทางคลนกมสงขนอยางมนยสาคญทางสถตเมอเปรยบเทยบกบฐาน

คะแนนขอมลของเดกปกต (p < .05) (Sabaz et al., 2003)

การประเมนคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

คณภาพชวตไมสามารถมองเหนหรอสมผสไดเหมอนคณภาพสนคา การประเมน

คณภาพชวตจงมความยากลาบากในการวดและประเมนออกมาใหเหนหรอรบรไดอยางเปนปรนย

รวมถงโรคลมชกเปนโรคทประชากรสวนใหญมกไมเขาใจอาการและอาการแสดงของโรค ทาให

เกดการคาดคะเนไปในทางทไมดและเกดอาการรงเกยจเดกโรคลมชก เดกโรคลมชกจงมคณภาพ

ชวตทแตกตางจากโรคอนๆ จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา เครองมอประเมนคณภาพชวตของ

เดกโรคลมชกทมอยในปจจบน ม 2 เครองมอ นอกนนอกเครองมอใชประเมนคณภาพชวตผปวย

ผใหญโรคลมชก ดงน

1. แบบสอบถามคณภาพชวตผปวยโรคลมชกควโอแอลไออสามหนง (Quality of life in

epilepsy: QOLIE - 31) พฒนาในประเทศสหรฐอเมรกาโดยคราเมอรและคณะ (Cramer et al., 1998)

เหมาะสาหรบผปวยโรคลมชกวยผใหญตามการรบรของผปวยโรคลมชกทไมจาเปนตองเขารบการ

รกษาโดยการผาตด ประกอบดวย 7 ดานรวมขอคาถามทงหมด 31 ขอคอ 1) ดานความวตกกงวล

เกยวกบอาการชก (seizure worry) 5 ขอ 2) ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL) 2 ขอ 3) ดานสขภาวะ

ทางอารมณ (emotional well - being) 5 ขอ 4) ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue)

4 ขอ 5) ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) 6 ขอ 6) ดานผลจากการใชยากนชก (medication

effects) 3 ขอและ 7) ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) 5 ขอ นอกจากนยง

มขอคาถามเดยวเปนการสอบถามถงภาวะสขภาพ (health status question) 1 ขอไมนามารวมกบ

คะแนนรวม แตละขอมการวดแตละระดบไมเทากนขนอยกบขอคาถามนนๆ การคดคะแนนจะ

แปลงคะแนนแตละขอเปน 0 - 100 และนามาหาคาเฉลยรายดาน จากนนนามาเฉลยเปนคะแนน

คณภาพชวตโดยรวมอกครงหนง คะแนนทสงหมายถงการมคณภาพชวตทด แบบสอบถามนถก

ตรวจสอบความตรงภายใน (internal consistentcy) โดยคราเมอรและคณะ (Cramer et al., 1998)

ทาการตรวจสอบแบบสอบถามกบชายและหญงโรคลมชกจานวน 304 คน ทมความแตกตางกนของ

26

ความรนแรงของอาการชกและชนดของอาการชก และไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา

(cronbach’s alphas) เทากบ .77 - .93 แบบสอบถามนเปนทนยมใชทวโลก และถกแปลหลายภาษา

เชน ภาษาสเปนของทอรเรส, อารโรโย, อารายา, และพาโบล (Torres, Arroyo, Araya, & Pablo,

1999) ผานการตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas)

เทากบ .92 ภาษาเยอรมนของเมย, พลาฟฟลน, และคารเมอร (May, Pfäfflin, & Cramer, 2001) ผาน

การตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .76 - .90

ประเทศไทยของจนทรทพย (2549) ไดนามาใชกบผปวยผใหญโรคลมชกโดยไดผานการตรวจสอบ

ความตรงภายในของเครองมอไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .91

พธจต (2552) ไดนาเครองมอของจนทรทพยมาใชในผปวยผใหญโรคลมชกผานการตรวจสอบ

ความตรงภายในของเครองมอไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .85

จดดของแบบสอบถามนคอ ถกพฒนามาอยางเปนระบบและถกตองตามหลกวชาการ มการ

ตรวจสอบความเทยงทนาเชอถอ สวนจดดอยคอ เปนแบบสอบถามทถกพฒนามาแลวเปนระยะเวลา

ยาวนาน ซงหากนามาใชในปจจบนอาจมการเปลยนแปลงในเรองของสงแวดลอม วฒนธรรม เปน

ตน

2. แบบสอบถามคณภาพชวตของเดกโรคลมชกควโอแอลซอ (The Quality of Life in

Childhood Epilepsy Questionnaire: QOLCE) พฒนาโดยซาแบซและคณะ (Sabaz et al., 2000) ใช

สาหรบประเมนคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอาย 4 - 18 ปตามการรบรของบดา มารดา โดยจะ

ประเมนความถบอยของประสบการณเฉพาะกบโรคทเกดขนใน 4 สปดาหทผานมา แบบสอบถามม

ทงหมด 5 ดาน (domains) 16 หวขอ (subscales) และขอเดยว (single item) 2 ขอ รวมทงสน 77 ขอ

ไดแก 1) ดานรางกาย (physical function) ประกอบดวย ขอจากดทางกายภาพ (physical restrictions)

10 ขอ และพลงงานหรอความเหนอยลา (energy, fatigue) 2 ขอ 2) ดานการคดร (cognitive function)

ประกอบดวย ความตงใจหรอการจดจอ (attention; concentration) 5 ขอ ความจา (memory) 6 ขอ

ภาษา (language) 8 ขอ และการคดรอนๆ (other cognitive) 3 ขอ 3) ดานอารมณและความผาสก

(emotional well - being) ประกอบดวย ความซมเศรา (depression) 4 ขอ ความวตกกงวล (anxiety)

6 ขอ การควบคมตนเองหรอการชวยเหลอตนเองไดนอย (control, helplessness) 4 ขอ และการนบถอ

ตนเอง (self - esteem) 5 ขอ 4) ดานสงคม (social function) ประกอบดวย ปฏสมพนธทางสงคม

(social interaction) 3 ขอ กจกรรมทางสงคม (social activities) 3 ขอ และอคต (stigma) 1 ขอและ

5) ดานพฤตกรรม (behavioral function) ประกอบดวย พฤตกรรม (behavior) 15 ขอ สาหรบขอเดยว

(single item) 2 ขอ ไดแก คณภาพชวตจากอาการชก (seizure quality of life) 1 ขอและสขภาพ

โดยทวไป (general health) 1 ขอ แตละขอวดดวยมาตรวดความพงพอใจ 5 ระดบ (likert scale) นามา

27

แปลงเปน 0 - 100 คะแนน (1 = 0, 2 = 25, 3 = 50, 4 = 75, 5 = 100) การคดคะแนนคอ นาคะแนนแตละ

ขอมาเฉลยเปนคะแนนรวมแตละดานและนาคะแนนเฉลยแตละดานมาหาคาเฉลยรวม คะแนนแตละ

ดานทสงและคะแนนรวมทสงบงชวามระดบการทางานของดานนนๆ สงและคณภาพชวตทด

แบบสอบถามคณภาพชวตของเดกโรคลมชกนไดผานการตรวจสอบความตรงภายใน (internal

consistency) ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) ระหวาง .72 - .93 แบบสอบถาม

นเปนทนยม ถกแปลหลายภาษาและนามาใชกบเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนหลายประเทศ เชน

งานวจยเกยวกบการประเมนคณภาพชวตในเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนประเทศอนเดยของ

แอกกราโวลและคณะ (Aggrawal et al., 2011) ซงไดถกแปลเปนภาษาฮนด และผานการตรวจสอบ

ความตรงภายในดวยสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) ระหวาง .72 - .92 ประเทศ

เกาหลของลม, แคง, และคม (Lim, Kang, & Kim, 2002) ซงไดถกแปลเปนภาษาเกาหลและนาไปใช

ในเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกเกาหล และผานการตรวจสอบความตรงภายในไดคา

สมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) ระหวาง .77 - .94 ประเทศไทยของเออวชญาแพทย

และคณะ (Auvichayapat et al., 2013) ไดนามาแปลเปนภาษาไทยและนามาใชกบเดกโรคลมชก

วยเรยนและวยรนในประเทศไทย ไมไดรายงานการตรวจสอบความตรงภายใน

จดดของเครองมอน คอ เครองมอนสามารถวดความรสกออนไหวงาย (sensitive) ตออาการ

ชกทเกดขนรนแรง นอกจากนยงวดภาวะสขภาพทสมพนธกบคณภาพชวตหลายดาน ทาใหได

คะแนนคณภาพชวตทครอบคลมในเดกโรคลมชก สวนจดดอยของเครองมอน คอ ขอคาถามม

จานวนขอมากซงทาใหตองใชเวลาในการตอบนาน ทาการวดในบดา มารดาหรอผดแลเพยงอยาง

เดยว ซงจากการทบทวนวรรณกรรมพบวา การประเมนโดยบดา มารดาหรอผดแลเพยงอยางเดยว

ไมเพยงพอตอการประเมนคณภาพชวตของเดกโรคลมชก เนองจากบดา มารดาหรอผดแลมก

ประเมนคณภาพชวตตากวาเดกประเมนเอง (Ronen et al., 2010; Verhey et al., 2009)

3. แบบสอบถามคณภาพชวตเดกโรคลมชกซเอชอควโอแอลยสบหา (CHEQOL - 25) พฒนา

โดยโรเนน, สเตรนเนอร, และโรเซนบารม (Ronen, Streiner, & Rosenbaum, 2003) ใชไดกบเดกโรค

ลมชกอาย 6 – 15 ปตามการรบรของบดา มารดาและเดก แบบสอบถาม CHEQOL - 25 เปนแบบ

ประเมนการแสดงออกของคณภาพชวตของเดกโรคลมชก ประกอบดวย 5 ดาน แตละดานม 5 ขอ

รวมท งหมด 25 ขอไดแก 1) ดานความสมพนธระหวางบคคลหรอสงคม (interpersonal, social)

2) ดานความเขาใจตนเองหรออารมณ (intrapersonal, emotional) 3) ดานความกงวลในปจจบน

(present worries, concern) 4) ดานความตองการในการปกปดโรค (secrecy) และ 5) ดานการ

แสวงหาหนทางททาใหตนเองเปนเดกปกต (quest for normality) ซงประเมนโดยเดก หรอดาน

ความกงวลในอนาคต (future worries, concerns) ซงประเมนโดยบดา มารดาของเดก แตละขอวด

28

4 ระดบ จาก 1 ถง 4 การแปลผลคะแนนโดยคะแนนทสงบงบอกถงคณภาพชวตทด แบบสอบถามน

ผานการตรวจสอบความตรงภายใน (internal validity) โดยโรเนนและคณะ (Ronen et al., 2003) ได

คาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .64 - .86 แบบสอบถามนใชอยาง

แพรหลายกบเดกโรคลมชกและ/หรอบดา มารดาในประเทศแคนาดา เชน งานวจยของเวอรเฮยและ

คณะ (Verhey et al., 2009) โรแนนและคณะ (Ronen et al., 2010) มารเนอรและคณะ (Manor et al.,

2013) นอกจากนยงถกแปลเปนภาษาเซอรเบยน (Serbian) ในประเทศเซอรเบยของสตวาโนวกและ

คณะ (Stevanovic et al., 2009) และผานการตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาค

แอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .64 - .86

จดดของแบบสอบถามนคอ เปนแบบสอบถามทประเมนทงในเดกและบดา มารดา ทาให

ไดการรบรของทงบดา มารดาและเดกเพอนามาเปรยบเทยบกน สวนจดดอยของแบบสอบถาม คอ

การวดไมครอบคลม ขาดการประเมนคณภาพชวตดานรางกาย ทาใหการประเมนเดกไดไม

ครอบคลม

ในการศกษาครงน ผวจยไดดดแปลงแบบสอบถามคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกควโอ

แอลไออสามหนง (QOLIE - 31) ฉบบภาษาไทยของจนทรทพย (2549) ซงแปลมาจากแบบสอบถาม

คณภาพชวตของผปวยโรคลมชกฉบบภาษาองกฤษ ทงนเพอใหเหมาะสมกบผดแลเดกวยเรยนและ

วยรนโรคลมชก สาเหตทเลอกใชแบบสอบถามนเนองจาก เปนแบบสอบถามทถกพฒนามาเปน

อยางเปนระบบถกตองตามหลกวชาการ และไดผานการตรวจสอบความเทยงทนาเชอถอหลายครง

และเปนฉบบแปลภาษาไทยเขากบสงคมและวฒนธรรม สวนสาเหตทไมเลอกแบบสอบถามอนๆ

ตามทไดทบทวนวรรณกรรมมา เชน แบบสอบถาม QOLCE เพราะไมสามารถเขาถงแบบสอบถาม

น และแบบสอบถาม CHEQOL – 25 มการวดคณภาพชวตเดกโรคลมชกไมครอบคลมทงองครวม

คอ ขาดดานรางกาย

29

ปจจยทมความสมพนธตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการรบรของผดแล

ความเหนอยลา

ความหมายของความเหนอยลา

จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาความเหนอยลา (fatigue) หมายถง

ประสบการณของบคคลทรสกเหนดเหนอย (tiredness) (Piper, 2003) สาเหตเกดจากทากจกรรมจน

เหนอย (Siniscalchi, Gallelli, Russo, & De Sarro, 2013) หรอทากจกรรมทตองใชความพยายามทาง

รางกายและจตใจจนเหนอย นอกจากนอาจเกดจากการนอนหลบพกผอนทไมเพยงพอ (Fritchi &

Quinn, 2010) อาการเหนดเหนอยทเพมขนเรอยๆ จนรางกายไมสามารถคงความสมดลของการสราง

และการใชพลงงานไวได จะทาใหรสกออนเพลย ไมมแรงจนกระทงหมดกาลง ซงสงผลตอรางกาย

และจตใจ (Hernandez-Ronquillo, Moien-Afshari, Knox, Britz, & Tellez-Zenteno, 2011) รางกาย

จะตองการการหยดพกเพอปองกนอนตรายจากอวยวะทางานหนกเกนไป โดยคนปกตความเหนอยลา

จะลดลงหรอหายเมอผานระยะเวลาหยดพกหรอการนอนหลบพกผอน (Fritchi & Quinn, 2010) แต

อาการเหนอยลาทไมลดลงหรอหายชากวาปกตเกดจากรางกายพยายามควบคมระบบอวยวะใหปกต

แตไมสามารถทาไดหรอทาไดชากวาปกตแมจะผานระยะเวลาหยดพกหรอการนอนหลบพกผอน

(Siniscalchi et al., 2013) ทาใหเกดอาการเหนอยลาตลอดเวลา (Hernandez-Ronquillo et al., 2011)

อาการเหนอยลาทเกดขนตลอดเวลานอาจเกดจากอาการของโรคหรอผลขางเคยงจากการรกษา

(Dittner, Wessely, & Brown, 2004) และผลขางเคยงของยาหลายๆ ชนด นอกจากนความเครยด

ภาวะซมเศรากอาจทาใหเกดอาการเหนอยลาได (Siniscalchi et al., 2013) อาการเหนอยลาทเกดขน

ตลอดเวลานอกจากจะสงผลตอรางกายและจตใจแลว ยงสงผลกระทบตอสถานการณการใชชวต

หรอการทางาน (Landmark, 2008) ในแตละวนอกดวย

สาหรบความหมายของความเหนอยลาของผดแลเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกทใชใน

การวจยครงน หมายถง ประสบการณของผดแลเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกทรสกเหนดเหนอย

ตลอดเวลา จนทาใหรางกายไมสามารถคงความสมดลของการสรางและการใชพลงงานไวได ทาให

รสกออนเพลย ไมมแรงจนกระทงหมดกาลง จนถงสงผลกระทบตอรางกาย จตใจและสถานการณ

การใชชวตหรอการทางานในแตละวน

30

องคประกอบของความเหนอยลา

ความเหนอยลาเปนกลมอาการทมหลากหลายมต แสดงออกมาเปนอาการและอาการ

แสดงทเปนผลกระทบของอาการไดอยางชดเจน (Piper, 2003) ดงน

1. ดานรางกาย (physiological) สะทอนถงพนฐานของกลไกทอาจเปนสาเหตใหเกดความ

เหนอยลา เชน กลไกดานกายวภาค ชวเคม ยนส การเผาผลาญ ระบบประสาทของกลามเนอ รางกาย

และตอมไรทอ (Piper, 2003)โดยแบงไดเปน 2 แบบ ดงน

1.1 ความเหนอยลาแบบเพอรเฟอรล (Peripheral fatigue) หมายถง อาการเหนอยลา

ทปรากฏออกมาเนองจากรางกายและโครงสรางรางกายหรอกลามเนอหวใจทางานไมปกต และ

ความสามารถของความตงตวของกลามเนอลดลงหลงจากถกกระตนซ าๆ เชน การออกกาลงกายอ

อยางหนก นอกจากนอาจเกดจากความผดปกตของโครงสรางกลามเนอ และระบบเผาผลาญ เชน

การทางานของตบลดลง การสะสมไกลโคเจนของกลามเนอลดลง การเผาผลาญออกซเจนลดลง

ระหวางทากจกรรม ภาวะพษในเลอด และระบบกลามเนอเปลยนแปลงเปนผลมาจากการ

เคลอนไหวรางกายนอยหรออายมากขน (Siniscalchi et al., 2013)

1.2 ความเหนอยลาแบบเซนทรล (Central fatigue) เปนผลมาจากวงจรของระบบ

ประสาทซบซอนทเชอมตอกบศนยประสานระบบประสาทสงการเชน แบซอลแกลงเกลย (basal

ganglia) ในสมองสวนหนาและสวนกลางไมสมดล ซงอาจเกดขนไดเนองจากภาวะพรองออกซเจน

(hypoxia) การอกเสบ บวมแดง (inflammation) การเปลยนแปลงของการหลงสารสอประสาท เชน

ซโรโทนน (serotonin) หรอโดพามน (dopamine) และการถกรบกวนของระบบประสาทสวนกลาง

(central neuvous system) อนๆ ความเหนอยลาทเกดจากสมองโดยตรงน ทาใหเกดความลมเหลวใน

การทาสงตางๆ เชน การทางาน การทากจกรรมตางๆ ความเหนอยลาชนดนเปนไดทงแบบชวคราว

เชน การตดเชอไวรสหรอการถกรบกวนจากการนอนหลบ และแบบทเกดขนตลอดเวลา เชน โรค

พารกนสน (Parkinson’s disease) (Lavidor, Weller, & Babkoff , 2002; Siniscalchi et al., 2013)

2. ดานเวลา (temporal) เปนอาการและอาการแสดงทสมพนธกบเวลา เกดเปนชวงเวลา

ของความเหนอยลา อาจเกดขนระหวางวน ระยะหางเปนสปดาหหรอเปนเดอน รปแบบของความ

เหนอยลา (แตละวน ความถบอย ชวคราว ถาวร เฉยบพลน หรอเรอรง) (Piper, 2003)

3. ดานความรสก (sensory) เปนความรนแรงของความเหนอยลา อาการและอาการแสดง

ทบงบอกถงความเหนอยลาในผปวย ซงอาจจะเฉพาะทหรอเจาะจงสวนใดสวนหนงของรางกาย

เชน เหนดเหนอยจากการใชสายตา หรออาจจะเหนดเหนอยทวรางกาย เชน รสกเหนอยมาก รสก

หมดพลง ออนเพลยและเปนมตทเปนตวบงบอกความออนแรงของกลามเนออกดวย (Piper, 2003)

31

4. ดานอารมณ (emotional) เปนอาการและอาการแสดงทสะทอนถงระดบความรสกทกข

หรอการตอบสนองตอความเหนอยลา เชน การหงดหงด ไมพอใจ และซมเศรา เปนการให

ความหมายของอารมณตอความเหนอยลา (Piper, 2003)

5. ดานสตปญญา (cognitive) เปนอาการและอาการแสดงทสะทอนถงผลกระทบของ

ความเหนอยลาตอความสามารถในการตงใจจดจอ ความจา ความคด (Piper, 2003)

6. ดานพฤตกรรม (behavioral) เปนอาการและอาการแสดงทสะทอนถงการเปลยนแปลง

ประสทธภาพของรางกายหรอประสทธภาพในการทากจกรรมประจาวน

สาหรบองคประกอบในการประเมนความเหนอยลาทใชในงานวจยครงน ประกอบดวย

4 ดาน คอ (1) ดานความรสก (sensory) (2) ดานอารมณ (affective meaning) (3) ดานสตปญญา

(cognitive) (4) ดานพฤตกรรม (behavioral) ซงไปเปอรและคณะ (Piper et al., 1998) ไดทาการ

วเคราะหองคประกอบ (factor analysis) ของแบบประเมนความเหนอยลาในมตจตวสย (subjective

dimension) พบวา มเพยง 4 ดาน คอ ดานความรสก ดานอารมณ ดานสตปญญา และดานพฤตกรรม

ดงนนในการวจยครงน ผวจยจงประเมนความเหนอยลาเพยง 4 ดานดงกลาว

ความเหนอยลาของผดแลเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

ผดแลเดกโรคลมชกมกมอาการเหนอยลาจากภาระการดแลเดก แสดงออกมาเปนอาการ

และอาการแสดงทเปนผลกระทบของความเหนอยลาไดอยางชดเจน เชน อาการปวดศรษะ

ความเครยด เปนตน โดยผดแลเดกโรคลมชกมกเกดอาการเหนอยลาจากภาระการดแลไดดงน

1. ดานรางกาย (physiological) รอยละ 49 ของผดแลมภาระการดแลสง (Anjum et

al., 2010) และผดแลมกจะละเลยความเปนอยของตนเองเพราะเปนหวงความเปนอยของเดกมากกวา

สงอนๆ (Lua et al., 2015) สงผลใหเกดอาการทางกายตางๆ มากมาย เชน อาการเหนอยลา ปวด

ศรษะ ปวดกลามเนอและขอ (Anjum et al., 2010; Yusuf et al., 2013) นอนไมหลบ (Lua et al.,

2015) ระยะเวลาทใชในการดแลเดกเพมขน ทาใหเกดโรคตางๆ ในผดแลเพมขน (Karakis et al.,

2014)

2. ดานความรสก (sensory) ผดแลบางสวนจะรสกเหนอยลาจากภาระการดแลเดก

และสญเสยพลงงานอยางชดเจน ผดแลบางสวนตองเผชญกบปญหาในการบรหารจดการดแลเดก

โรคลมชกและพนองคนอนๆ เชน ผดแลทานหนงกลาววา “ฉนหวงทจะใหลกคนอนๆ เขาใจความ

เจบปวยของพสาว ฉนรสกเหนอยมากทจะตองแบกรบสถานการณเชนน ฉนตองการหยดพกจาก

ทงหมด” (Lua et al., 2015)

32

3. ดานอารมณ (affective or emotional) ผดแลเดกโรคลมชกมกจะประสบกบ

อารมณทแปรปรวน (mood swings) และขดแยงภายในครอบครว (Anjum et al., 2010; Yusuf et al.,

2013) อทธพลของระดบอารมณทไดรบจากครอบครว ทาใหผดแลถกครอบงาจากอารมณเหลานน

และถกยกระดบองคประกอบหลกของความรสกในแงลบในชวตของผดแล กลายเปนอปสรรค

สาคญในการดแลเดกประจาวน เพมความเครยดใหกบทงผดแลและเดก (Lua et al., 2015)

4. ดานสตปญญา (cognitive or mental) ความเหนอยลาจากภาระการดแลท

เพมขนสงผลตอการถกรบกวนดานสตปญญา ภาระการดแลของผดแลมความสมพนธกบสถานะ

ทางสตปญญา (cognitive status) ของผดแลอยางมนยสาคญทางสถต (r = .26, p < .00) (Chappell, &

Reid, 2002)

5. ดานพฤตกรรมหรอการดาเนนชว ต (behavioral or functional) ผดแลถก

รบกวนการนอนหลบจากการนอนหลบทผดปกตของเดกโรคลมชก ทาใหออนเพลย เหนอยลา

ตองการการพกผอนสงผลตอการดาเนนชวต จากการทบทวนวรรณกรรมสนบสนนขอความขางตน

ดงน ผดแลเดกโรคลมชกมการนอนหลบทผดปกตและมอาการเหนอยลาเมอเปรยบเทยบกบกลม

ควบคมอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (p < .05) (Larson

et al., 2012) และมการปรบเปลยนพฤตกรรมการดาเนนชวต เชน การรบประทานอาหารเรวขน

นอนหลบพกผอนนอยลง (ปชตา, ชนฤด, อจฉรยา, 2554) จากงานวจยของเวอรเรลลและคณะ

(Wirrell et al., 2005) พบวา เดกโรคลมชกมการหลบตนทผดปกตเมอเปรยบเทยบกบพนองทอาย

ใกลเคยงกน สอดคลองกบงานวจยของชานและคณะ (Chan et al., 2011) ทสรปผลงานวจยวา เดก

โรคลมชกมรปแบบการนอนหลบทคลายคลงกบเดกปกตแตเดกโรคลมชกมการหลบตนทผดปกต

โดยเฉพาะเดกโรคลมชกทมอาการชกไมเดนชด (อาการชกในแตละวนไมแนนอนและเกดขนโดย

ไมทราบลวงหนา) ในฮองกงตามการรบรของผดแลอยางมนยสาคญทางสถต (p < .01) คณภาพการ

นอนหลบของเดกสามารถทานายคณภาพการนอนหลบของแมไดอยางมนยสาคญทางสถต (p < .05)

และคณภาพการนอนหลบของมารดาสามารถทานายความเหนอยลาของมารดาไดอยางมนยสาคญ

ทางสถต (p < .05) (Meltzer & Mindell, 2007)

การประเมนความเหนอยลาของผดแลเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

ในการประเมนความเหนอยลา ควรมการประเมนในหลายมตของความเหนอยลา เชน

ประเมนการรบรความเหนอยลาตามความรสกของผปวย ความรนแรงของความเหนอยลา ปจจยท

ทาใหเกดความเหนอยลาเพมขนหรอลดลง รวมทงอาการแสดงอนๆ ททาใหเกดความเหนอยลา

33

(Piper, 2003) จากการทบทวนวรรณกรรมไมพบแบบสอบถามทใชวดความเหนอยลาจากภาระการ

ดแลในผดแลเดกโรคลมชกแตมแบบสอบถามความเหนอยลาทนยมใชในผปวยโรคอนๆ ดงน

1. แบบสอบถามความเหนอยลาของไปเปอร (Revised piper fatigue scale; PFS)

พฒนาโดยไปเปอรและคณะ (Piper et al., 1998) ไปเปอรไดสรางแบบสอบถามความเหนอยลาขนในป

ค.ศ. 1987 ประกอบดวยขอคาถาม 41 ขอ และไดปรบปรงใหมในป ค.ศ. 1998 เหลอขอคาถามเพยง

22 ขอ ใชสาหรบประเมนความเหนอยลาตามความรสกของบคคลในวยผใหญ ฉบบป ค.ศ. 1998

ประกอบดวย 4 ดาน คอ 1) ดานความรสก (sensory) 5 ขอ 2) ดานอารมณ (affective meaning) 5 ขอ

3) ดานสตปญญา (cognitive) 6 ขอ และ 4) ดานพฤตกรรม (behavioral) 6 ขอ แตละขอคาถามมการ

วด 10 ระดบ (0 - 10) คะแนนความเหนอยลาทมาก บงชวาผถกประเมนมความเหนอยลามาก

แบบสอบถามนไดผานการตรวจสอบความเทยงโดยไปเปอรและคณะ (Piper et al., 1998) โดยทา

การทดสอบกบผปวยมะเรงเตานมเพศหญงในประเทศสหรฐอเมรกาจานวน 2,250 คนไดคา

สมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .97 สวนในประเทศไทยมการแปลเปน

ภาษาไทยโดยปยาภรณ (2544) ซงไดแปลและตรวจสอบความเทยงกบผปวยผใหญตดเชอเอชไอว

ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .95 เพยงใจ (2545) ไดดดแปลง

เครองมอของปยาภรณ (2544) และตรวจสอบความเทยงกบผปวยมะเรงเตานมวยผใหญทไดรบยา

เคมบาบดไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .97 นอกจากนพธจต

(2552) ไดนาแบบสอบถามฉบบแปลภาษาไทยของเพยงใจ (2545) มาดดแปลงใชกบผปวยโรค

ลมชกวยผใหญ ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .94 จดด คอ

แบบสอบถามนสามารถประเมนความเหนอยลาไดครอบคลมทงดานความรสก พฤตกรรม จตใจ

และสตปญญา และสามารถประเมนความเหนอยลาไดตงแตระยะเรมแรก สวนขอดอยคอ ไปเปอร

ไดพฒนาแบบสอบถามนมาใชในผใหญทเปนโรคมะเรง ซงหากนามาใชในผดแล วยเดก วยสงอาย

หรอผปวยโรคอนๆ อาจมความแตกตางในดานความเหนอยลาจากอวยวะทเสอมลงแตกตางกนและ

ผลกระทบของความเหนอยลาจากโรคหากนาไปใชกบผปวย

2. แบบสอบถามความเหนอยลาเพดสควแอล (PedsQL Multidimensional Fatigue

Scale) พฒนาโดยวารน, เบอรวนเคอว, และสเซอร (Varni, Burwinkle, & Szer, 2004) สาหรบวด

ความเหนอยลาในผปวยเดกโรครมาตคอาย 2 – 18 ปตามการรบรของบดา มารดาและเดกโดย

ดดแปลงมาจากแบบสอบถามคณภาพชวตเดอะเพดสควแอลวสจดศนย (The pedsQL.v.4.0) ของ

วารนและคณะ(Varni et al., 2001) แบบสอบถามนประกอบดวย 3 ดาน ทงหมดมขอคาถาม 18 ขอ

คอ 1) ดานการประเมนความเหนอยลาทวไป (general fatigue scale) 6 ขอ 2) ดานการประเมนความ

เหนอยลาจากการนอนหลบหรอการหยดพก (sleep, rest fatigue scale) 6 ขอและ 3) ดานการประเมน

34

ความเหนอยลาจากการคดร (cognitive fatigue scale) 6 ขอ แตละขอวด 5 ระดบ (0 - 4) การคดคะแนนจะ

แปลงเปน 0 - 100 คะแนน (0 = 100, 1 = 75, 2 = 50, 3 = 25, 4 = 0) คะแนนมากบงชวามคณภาพชวต

ทดและมความเหนอยลานอย แบบสอบถามนไดมการตรวจสอบความเชอถอไดโดยวารนและคณะ

(Varni et al., 2004) ในผปวยเดกโรครมาตก (rheumatic) ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาเทากบ .95

แบบสอบถามนถกแปลเปนภาษาดชทเพอใชวดความเหนอยลาในเดกปกตและเปนโรคเรอรง

ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาเทากบ .64 - .93 (Gordijn, Cremers,

Kaspers, & Gemke, 2011) ขอดของเครองมอนคอ มการตรวจสอบความเชอถอไดของเครองมอ

หลายครงในผปวยหลายโรค ทาใหไดคาความเชอถอของเครองมอทเชอถอได สามารถนาไปใชได

จรง สวนขอดอยของเครองมอคอ ไมไดออกแบบมาเฉพาะกบผดแลเดกโรคลมชก ถาหากนาไปใช

อาจมความแตกตางดานผลกระทบของการดแลหรอโรคทเกดขนกบผดแล

3. แบบสอบถามความรนแรงของความเหนอยลา (Fatigue Severity Scale; FSS)

พฒนาโดยครปป, ลารอคคา, เมยร – แนช, และสเตรนเบรก (Krupp, LaRocca, Muir-Nash, &

Steinberg, 1989) ใชประเมนความเหนอยลาในวยผใหญและวยสงอายโรคปลอกประสาทเสอมแขง

(multiple sclerosis) และโรคแพภมตวเอง (systemic lupus erythematosus) ประกอบดวยขอคาถาม

จานวน 9 ขอ เชน คณมความเหนอยลางาย ความเหนอยลารบกวนชวตประจาวน ประเมน 7 ระดบ

จาก 1 เทากบไมเหนดวยอยางยงไปจนถง 7 เทากบเหนดวยอยางยง คะแนนทสงบงชวามความ

เหนอยลามาก แบบสอบถามนถกตรวจสอบความเชอถอไดโดยครปปและคณะ (Krupp et al., 1989)

ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาเทากบ .81 และถกแปลเปนภาษาสวดช (Swedish) เพอใชกบ

ผปวยโรคแพภมตวเองวยผใหญ ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา

เทากบ .94 (Mattsson, Möller, Lundberg, Gard, & Boström, 2008) จดดของแบบสอบถามนคอ ม

มาตรวดความเหนอยลา 7 ระดบ ซงสามารถประเมนความเหนอยลาไดละเอยดตรงตามความรสกของ

ผปวย สวนจดดอยของแบบสอบถามคอ มจานวนขอคาถามนอย อาจทาใหวดคาความเหนอยลาได

ไมครอบคลมทกดาน

ในการศกษาครงน ผวจยเลอกใชแบบสอบถามความเหนอยลาของพธจต (2552) ซงพธจต

นามาจากเพยงใจ (2545) โดยเพยงใจดดแปลงมาจากปยาภรณ (2544) และปยาภรณเปนตนฉบบชด

แปลภาษาไทยมาจากแบบสอบถามความเหนอยลาของไปเปอร (piper fatigue scale) โดยผวจย

นามาดดแปลงกอนนาไปใช สาเหตทเลอกใชแบบสอบถามนเนองจากเปนแบบสอบถามประเมน

ความเหนอยลาฉบบแปลภาษาไทยทาใหลดปญหาเรองความแตกตางทางดานวฒนธรรม นอกจากน

ยงถกนามาใชและตรวจสอบความตรงภายในหลายครง แบบสอบถามจงนาเชอถอและถกพฒนามา

อยางเปนระบบถกตองตามหลกวชาการ แตเนองจากไมไดออกแบบมาเพอผดแลเดกวยเรยนและ

35

วยรนโรคลมชก ทาใหผวจยนามาดดแปลงอกครงหนง และสาเหตทไมเลอกใชแบบสอบถามอนๆ

ตามทไดทบทวนวรรณกรรมมา เนองจากแบบสอบถามความเหนอยลาเพดสควแอล (PedsQL

Multidimentional Fatigue Scale) ไ มไดออกแบบมาเพอผ ดแลเดกโรคลมชกโดยตรง และ

แบบสอบถามมงเนนไปทการวดความเหนอยลาในเดก หากนาไปใชอาจมความแตกตางในเรอง

ความเหนอยลาจากอวยวะทเสอมลงแตกตางกน สวนแบบสอบถามความรนแรงของความเหนอยลา

(Fatigue Severity Scale; FSS) มขอคาถามจานวนนอย แบบสอบถามทเลอกใชจงสามารถประเมน

ความเหนอยลาไดละเอยดมากกวา

ความวตกกงวล

ความหมายของความวตกกงวล

ความวตกกงวล (anxiety) คอ อารมณชนดหนงซงประกอบดวยความรสก

ทไมมความสข ไมสบายใจ ไมอยนง เกดความตงเครยด กงวล กลววาจะตาย (Spielberger อางตาม

นาตยา, 2545) หวาดหวน คลมเครอ (Chaiyawat & Brown, 2000) ซงอารมณทเกดขนนเปนปฏกรยา

ตอบสนองตอสงคกคามหรอเปนอนตราย ความวตกกงวลทยงใหญทสดเกดจากความไมร ทาใหเกด

การคาดคะเนสงทจะเกดขนลวงหนา (Beland & Passoes, 1975) และเกดความคลมเครอ ไมมนใจ

และไมสามารถเขาใจเหตการณทจะเกดขนไดท งหมด เชน เหตการณทกอใหเกดความปวด

เหตการณทเกดขนอยางรวดเรวโดยไมทราบเหตการณลวงหนา เปนกระบวนการความรสกทเกดขน

ภายในตนเอง ทาใหเกดแรงกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตอบสนองตอสงแวดลอมโดยกระตน

ระบบประสาทอตโนมต เพอใหรางกายเกดการหลกหนหรอตอส เชน ความซมเศรา การยอมจานน

การรองไห การตอตาน (นาตยา, 2545) โดยความวตกกงวลตอเหตการณเปนระดบทตนตวมาก การ

รบรแคบลง กระฉบกระเฉงมากขน หากความวตกกงวลเปนระดบรนแรงจะทาใหการรบรแคบลง

ไปมาก กระสบกระสาย ไมสามารถอย นงได ความสามารถในการรบรความสมพนธของ

สงแวดลอมลดลงหรอหมดไป และหากความวตกกงวลจนถงระดบรนแรงสดขด จะทาใหเกดภาวะ

ตนกลวสดขด การรบร การสอสารเสยไป ไมสามารถควบคมตนเอง อาจกลวมากจนเกดความ

กาวราวรนแรง มพลงมหาศาล หรออาจหมดแรงหรอหมดสตไปเลย ความวตกกงวลทเกดขนจน

กลายเปนอปนสยสวนตว หรอบคลกภาพวตกกงวล (personality trait anxiety) จะเปนตวเสรมหรอ

เพมความรนแรงในการประสบกบสงคกคามหรอเปนอนตราย ซงบคคลทมบคลกภาพวตกกงวลสง

จะแสดงอาการวตกกงวลไดมากกวาบคคลทมบคลกภาพวตกกงวลตา (Spielberger et al. อางตาม

36

นาตยา, 2545) อาการวตกกงวลทเกดขนเปนเวลานาน จะมอาการหงดหงด ไมคอยอยนง ย าทาซ าๆ

ฝนราย นอนไมหลบ ระมดระวงตวมากเกนไป ความจาบกพรอง (แจมจนทร, เกศรา, เสาวนย, และ

ภาวนา, 2550)

ความหมายของความวตกกงวลทใชในงานวจยครงน หมายถง อารมณของผดแลเดกวย

เรยนและวยรนโรคลมชกทประกอบดวยความรสกทไมมความสข ไมสบายใจ ไมอยนง เกดความ

ตงเครยด กงวล กลววาเดกจะตาย หวาดหวน คลมเครอ ซงเปนอารมณทเกดจากปฏกรยาตอบสนอง

ของรางกายผดแลเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตอสงคกคามหรอเปนอนตราย

องคประกอบของความวตกกงวล

องคประกอบของความวตกกงวลขนอยกบลกษณะของการแบงดงน

1. แบงตามองคประกอบของรางกาย จตใจและพฤตกรรม (แจมจนทร, เกศรา, เสาวนย,

และภาวนา, 2550) ดงน

1.1 ดานรางกาย การเปลยนแปลงทางสรรวทยาของรางกายทสมพนธกบความวตก

กงวลทพบบอย คอ เหงอออก มอเยน หนาแดง รสกหนาวๆ รอนๆ หายใจเรวและแรง ถอนหายใจ ปวด

ทอง เบออาหาร คลนไส ปากแหง ทองเสย ทองผก ปสสาวะบอย ขาดความสนใจ

1.2 ดานจตใจ มกจะเกดความคดในทางลบตอสงทวตกกงวล โดยความวตกกงวล

นนอาจปรากฏภาพหรอเปนสถานการณนากลว ซงลวนมาจากประสบการณทเคยเรยนรหรอได

รบมากอน ซงการคดในลกษณะนทาใหมผลตอการรบรขอมลและเกดการคาดการณลวงหนา ซงผล

ทตามมาคอการไดรบขอมลทไมถกตองตามความเปนจรง หรอเขาใจขอมลแตกตางไปจากความจรง

1.3 ดานพฤตกรรมและการแสดงทางอารมณ ความวตกกงวลทาใหบคคลสวน

ใหญพยายามหลกหนจากเหตการณหรอสถานการณททาใหเกดความกลว พฤตกรรมทพบบอยไดแก

ความโกรธ ทารายตวเอง พฤตกรรมกาวราว มพฤตกรรมถดถอย เชน การชวยเหลอตวเองลดลง

2. แบงตามลกษณะทแสดงออก (Spielberger et al. อางตามนาตยา, 2545) คอ

2.1 ภาวะวตกกงวล (state anxiety) เปนความวตกกงวลทตอบสนองตอสถานการณท

เกดขนในขณะนน ทาใหเกดความรสกเครยด หวาดหวน กระวนกระวาย เชน การไดรบขาววาบคคล

อนเปนทรกไดรบอบตเหตหรอเสยชวต เปนตน

2.2 ความวตกกงวลจากอปนสยสวนตว (trait anxiety) เปนความวตกกงวลตอ

เหตการณทวไป ทเกดขนจนกลายเปนอปนสยสวนตว หรออกอยางหนงคอ บคลกภาพวตกกงวล

(personality trait anxiety) ซงจะเปนตวเสรมหรอเพมความรนแรงของการประสบกบเหตการณวตก

37

กงวล (state anxiety) บคคลทมบคลกภาพวตกกงวลสงจะแสดงภาวะวตกกงวลไดมากกวาบคคลทม

บคลกภาพวตกกงวลตา

3. แบงตามการรบรตอเหตการณททาใหเกดความวตกกงวล (Gorman, Sultan, & Raines,

1989)

3.1 ความวตกกงวลทเกดขนแบบปกต (normal anxiety) เปนการรบรตอเหตการณ

ททาใหเกดความวตกกงวลอยางถกตองตรงตามความเปนจรง ความวตกกงวลในลกษณะนบคคลจะ

สามารถเตรยมพรอมเพอตอสหรอเผชญกบภาวะคกคามหรอเหตการณททาใหเกดความวตกกงวลได

อยางถกตอง

3.2 ความวตกกงวลทเกดขนแบบผดปกต (abnormal anxiety) เปนการรบรตอ

เหตการณททาใหเกดความวตกกงวลเบยงเบนไปไมตรงตามความเปนจรง ทาใหบคคลตอบสนองได

ไมถกตอง มพฤตกรรมการปรบตวไมเหมาะสม

ในการวจยครงน ผ วจยเลอกใชองคประกอบความวตกกงวลของสปลเบอรเกอร

(Spielberger et al. อางตามนาตยา, 2545) เฉพาะสวนความวตกกงวลตอสถานการณ (state anxiety)

เนองจากมการวดความวตกกงวลไดทงดานรางกาย จตใจ พฤตกรรม และการแสดงอารมณ อกทง

การวดทเจาะจงตอสถานการณทาใหสามารถวดความวตกกงวลในขณะนนๆไดอยางด

ความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

จากการทบทวนวรรณกรรมถงความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชก พบวา

ผดแล (บดา มารดา) เดกโรคลมชกมความวตกกงวลรอยละ 21.67 และมความวตกกงวลมากกวา

ผดแล (บดา มารดา) ทมบตรปกตทมคณสมบตใกลเคยงกนอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบร

ของผดแลในประเทศจน (p < .00) (Lv et al., 2009) มารดาเดกโรคลมชกมความวตกกงวลตอ

สถานการณ (state anxiety) มากกวามารดาทมเดกปกตทมคณสมบตใกลเคยงกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตตามการรบรของมารดาในประเทศตรก (p = .001) (Akay et al., 2011) โดยผดแลจะมความ

วตกกงวลอยตลอดเวลาวา เดกจะเกดอาการชกขนเพราะไมทราบไดวา เดกจะมอาการชกขน

เมอไหร วตกกงวลเกยวกบการบรหารจดการดแลพนอง ผดแลทานหนงกลาววา “มอยครงหนงเมอ

ลกชายฉนโกรธฉนเพราะฉนดแลนองชายทปวยมากกวาเขา และกลาวหาวาฉนจะไมใสใจเขาอก

ตอไป” (Lua et al., 2015) วตกกงวลวาเดกจะตายเมอเกดอาการชกขน วตกกงวลวาอาการชกหรอยา

กนชกจะทาใหเดกสญเสยความฉลาดและเปนกอนเนอในสมอง (Williams et al., 2003; Yong et al.,

2006) นอกจากนในเดกโรคลมชกทควบคมไดยาก (มอาการชกอยางนอย 1 ครง ใน 3 เดอน) ผดแล

38

เดกโรคลมชกมความวตกกงวลมากกวาผดแลเดกโรคลมชกปกต (มอาการชกนอยกวา 1 ครงใน

3 เดอน) อยางมนยสาคญทางสถต (p < .00) (Lv et al., 2009) ผดแลเหลานจะถกจากดบทบาท (role

restriction) ซงทาใหผดแลถกจากดอสระภาพ สงทตนเองสนใจและการพบปะเพอนฝง เดกโรค

ลมชกทควบคมอาการชกไดยากจะมปญหาพฤตกรรม อารมณ ความใสใจและการคดร และผดแล

ในกลมนจะรสกวาครอบครวถกแยกออกจากสงคม เกดความรสกเปนตราบาป (stigma) เพราะ

ไมสามารถควบคมเดกโรคลมชกได ความรสกซงสงเหลานเพมความวตกกงวลใหกบผดแล

ตลอดเวลา (Lv et al., 2009; Wirrell, Wood, Hamiwka, & Sherman, 2008)

จากทกลาวมาขางตนจะเหนวา ผดแลเดกโรคลมชกมความวตกกงวลเกดขนตลอดเวลา

แตความวตกกงวลในผดแลเดกโรคลมชกมกจะถกมองขาม (Baki, Erdogan, Kantarci, Akisik,

Kayaalp, & Yalcinkaya, 2004; Anjum et al., 2010; Yusuf et al., 2013) เนองจากคนในครอบครว

มกจะใหความสนใจกบผปวยเดกโรคลมชก โดยคนในครอบครวจะเกดความรสกกลววาเดกจะเกด

อาการชกขน กลวการบาดเจบทจะเกดขนกบเดกโรคลมชก (Baki et al., 2004; Lua et al., 2015) กลววา

เดกจะตายเมอเกดอาการชกขน (Williams et al., 2003; Yong et al., 2006) และความหงดหงด

บางอยางทเกดขนกบผดแลกเปนสาเหตใหคนในครอบครวเกดความวตกกงวล อทธพลของระดบ

อารมณทไดรบจากครอบครว ทาใหผ ดแลถกครอบงาจากอารมณเหลานและถกยกระดบ

องคประกอบหลกของความรสกในแงลบในชวตของผดแล กลายเปนอปสรรคสาคญในการดแล

เดกประจาวน เพมความวตกกงวลใหกบทงผดแลและเดก (Lua et al., 2015) ความวตกกงวลท

เพมขนของผดแลสงผลตอเดกตางๆ เชน เกดพฤตกรรมปกปองคมครองเดกโรคลมชกมากเกนไป

(over protection) และจากดการเคลอนไหวของเดก (Williams et al., 2003; Yong et al., 2006) ซงม

ผลทาใหคณภาพชวตของทงครอบครว ผดแลและเดกโรคลมชกลดลง

การประเมนความวตกกงวลของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

มนษยทกคนไมวาจะเปนวยใด มกมความวตกกงวล ความวตกกงวลทเกดขนเปนแรง

ขบเคลอนใหบคคลตนตว คดอยางมเหตผลและสามารถจดการกบปญหาได แตเมอบคคลตองเผชญ

กบวกฤตการณของชวต เชน ภาวะเจบปวย ทาใหบคคลถกคกคามทางรางกาย จตใจ อารมณและ

สงคม ความวตกกงวลนสงผลกระทบตอการดาเนนชวตประจาวน หากประเมนไดและไดรบการ

ชวยเหลอยอมทาใหชวตของบคคลนนดาเนนไปไดตามปกต แบบสอบถามความวตกกงวลทใชใน

งานวจยอยางแพรหลายและไดรบความนยมใชมดงน

39

1. แบบสอบถามความวตกกงวลสาหรบผใหญ (State - Trait Anxiety Inventory;

STAI) พฒนาโดยสปลเบอรเกอร, กอรซส, ลเชนน, แวกก, และจาคอบบ (Spielberger, Gorsuch,

Lushene, Vagg, & Jacobs, 1983) ใชไดกบวยผใหญ อาย 18 - 60 ป ประกอบดวย 2 สวนคอ แบบสอบถาม

ความวตกกงวลตอสถานการณ (state anxiety) 20 ขอ วดดวยมาตรวดความพงพอใจ 4 ระดบ

(4 likert’s scale) คอ ไมเลย มบาง มคอนขางมาก และมมากทสด และแบบสอบถามความวตกกงวล

ทเปนบคลกภาพของเดก (trait anxiety) 20 ขอ วดดวยมาตรวดความพงพอใจ 4 ระดบ (4 likert’s

scale) คอ เกอบจะไมเคยเลย บางครง บอยๆ และเกอบจะตลอดเวลา คะแนนสงบงชวามความวตก

กงวลมาก การตรวจสอบความตรงภายในปรากฏอยในคมอทดสอบ (Spielberger, 1983) โดยสปลเบอรเกอร

ทาการทดสอบกบเดกมธยมปลายและเดกมหาวทยาลย โดยสวนท 1 แบบสอบถามความวตกกงวลตอ

สถานการณทาการทดสอบกบเดกมหาวทยาลยหลงจากดภาพยนตเรองเศรา (distressing film) และ

ใหรายงานถงความรสกขณะดภาพยนต ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาค

แอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .94 และสวนท 2 แบบสอบถามความวตกกงวลทเปนบคลกภาพ

ของเดก ทาการทดสอบกบเดกมธยมปลายและเดกมหาวทยาลยปกต ตรวจสอบความตรงภายในได

คาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .86 แบบสอบถามนเปนทนยมใชและ

ถกแปลหลายภาษา เชน ภาษากรก (Fountoulakis et al., 2006) โดยทาการทดสอบกบประชาชน

สขภาพดอาย 27.22 +/- 10.61 ป และผปวยโรคซมเศราอาย 29.48 +/- 9.28 ป ตรวจสอบความตรง

ภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .93 (state anxiety) และ .92

(trait anxiety) ภาษาโปรตเกส (Andrade, Gorenstein, Vieira Filho, Tung, & Artes, 2001) ทาการ

ทดสอบกบเดกนกศกษามหาวทยาลยหญงจานวน 845 คน นกศกษามหาวทยาลยชาย 235 คน

ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .81 - .84

(trait anxiey) ภาษาไทย (บญเพยร, นงลกษณ, พรทพย, วาสนาและMelnyk, 2544) ทาการทดสอบ

กบมารดาทมบตรทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล 40 ราย เปรยบเทยบกบมารดาปกต 29 ราย

ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .89

(state anxiety) และมผนาแบบสอบถามมาใชมากมาย นอกจากนยงมชดแปลภาษาไทยโดยนตยา,

สายฤด และมาล (2526) ซงมผนาแบบสอบถามมาใชมากมายเชนกน จดดของแบบสอบถามนคอ ม

2 สวน ทาใหสามารถประเมนไดครอบคลมทงตอสถานการณและบคลกภาพของเดกเอง สวนจด

ดอยคอ มขอคาถามททาใหสบสนระหวางความกลวและความวตกกงวล

2. แบบสอบถามความวตกกงวลเอมเอเอสซ (Multidimensional Anxiety Scale for

Children; MASC) แบบสอบถามนพฒนาโดยมารท, พารกเกอร, เซาลแวน, สตอลลง, และคอนเนอร

(March, Parker, Sullivan, Stallings, & Conners, 1997) ใชไดดในเดกทมความวตกกงวลและสมาธสน

40

(ADHD) อาย 8 - 18 ปตามการรบรของเดก ประกอบดวย 4 ดาน 39 ขอ คอ 1) ดานอาการทางกาย

(physical symptoms) 12 ขอ 2) ดานการหลกเลยงอนตราย (harm avoidance) 9 ขอ 3) ดานความวตก

กงวลทางสงคม (social anxiety) 9 ขอ และ 4) ดานความวตกกงวลจากภาวะแยกจาก (separate

anxiety) 9 ขอ ประเมนดวยมาตรวดลเครท (likert scale) 4 ระดบ (0 - 3) เรมจาก 0 ไมเคยมผลกบฉน

(never applies to me) จนถง 3 มผลกบฉนบอยๆ (often applies to me) คะแนนทสงบงชวามความ

วตกกงวลสง โดยมารทและคณะ (March et al., 1997) ไดทาการทดสอบความเชอถอไดของ

แบบสอบถามกบเดกวยเรยนและวยรนทมความวตกกงวลและสมาธสน (ADHD) ไดคาสมประสทธ

สหสมพนธ (intraclass correlation coefficient) ครงท 1 เทากบ .785 ในระยะเวลา 3 สปดาห และ

.933 ในระยะเวลา 3 เดอน จากนนไดทาการทดสอบอกครงกบเดกนกเรยนเกรด 4 – 12 (อาย 8 – 18 ป)

โดยมารท, ซาลแวน, และปารกเกอร (March, Sullivan, & Parker, 1999) ในระยะเวลา 3 สปดาหได

คาสมประสทธสหสมพนธ (intraclass correlation coefficient) เทากบ .88 แบบสอบถามนเปนท

นยมใชและถกแปลเปนหลายภาษา เชน ภาษาสวดชโดยอวาสสน (Ivarsson, 2006) ตรวจสอบความ

ตรงภายในกบเดกวยรนไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา (cronbach’s alphas) เทากบ .87

ภาษาจนตรวจสอบความตรงภายในกบเดกนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนไดคาสมประสทธครอนบาค

แอลฟาเทากบ .91 (Yao, Zou, Zhu, Abela, Auerbach, & Tong, 2007) จดดของแบบสอบถามน คอ

วดภาวะวตกกงวลในเดกไดละเอยดและตรงจด สามารถแยกภาวะวตกกงวลกบภาวะผดปกต

อยางอนๆ ไดชดเจน สวนจดดอยคอ วดภาวะวตกกงวล โดยเอนเอยงไปทางการคดแยกโรควตก

กงวล ซงเปนการวดภาวะวตกกงวลทเปนโรค จงไมเหมาะสมทจะนามาวดความวตกกงวลในระยะ

แรกเรม หรอเปนความวตกกงวลจากสงคกคามหรอเปนอนตราย

3. แบบสอบถามความวตกกงวลอารซเอมเอเอส (The Revised Children’s Manifest

Anxiety Scale; RCMAS) พฒนาโดยเรโนวและรชมอนด (Reynolds & Richmond, 1979) ใชสาหรบ

ประเมนความวตกกงวลในเดกนกเรยนอาย 6 - 19 ปตามการรบรของเดก ประกอบดวย 3 ดานจานวน

37 ขอ คอ 1) ดานความวตกกงวลทแสดงออกทางกายอยางเดนชด (physiological manifestations of

anxiety) 9 ขอ 2) ดานความกงวลและความรสกไวเกน (worry and oversensitivity) 10 ขอและ

3) ดานปญหาตอความกลวและความตงใจ (problems with fear/concentration) 9 ขอ นอกจากนยงม

ขอคาถามเรองการโกหก (lie scale) หรออคต (bias) ในเดกทไดรบการดแลทไมดหรอมปญหา

ทางดานสงคม 9 ขอ ซงจะไมนามารวมกบคะแนนจาก 28 ขอ ขอคาถามเปนการตอบแบบถกหรอผด

ดงนนคะแนนรวมจงมคาเทากบ 0 - 28 คะแนน คะแนนทสงบงชวามความวตกกงวลสง ตรวจสอบ

ความเชอถอไดกบเดกนกเรยนอเมรกนจานวน 329 คน อาย 6 - 19 ปโดยเรโนวและรชมอนด

(Reynolds & Richmond, 1979) ดวยวธคเดอรรชารตสน (Kuder - Richardson) เทากบ .60 - .65

41

แบบสอบถามนถกแปลเปนภาษาสแปนช และตรวจสอบความตรงภายในเชอถอไดกบเดกนกเรยน

อรกวยจานวน 1,423 คน (Richmond, Rodrigo, & de Rodrigo, 1988) ขอดของแบบสอบถามนคอ

ทาการตรวจสอบความเทยงกบเดกจานวนมาก ทาใหไดคาความเทยงทเชอถอได สามารถนามาใช

และไดคาความคลาดเคลอนนอย สวนขอดอยคอ เปนการประเมนเพยงแค 2 ระดบคอ ถกหรอผด

ทาใหประเมนไดยากวาเดกมความวตกกงวลอยในระดบใด และมขอคาถามทอาจจะใชไมไดใน

สถานททมความแตกตางทางดานวฒนธรรม

ในการศกษาครงน ผวจยใชแบบสอบถามความวตกกงวลของสปลเบอรเกอร (Spielberger,

1983) ฉบบแปลภาษาไทยโดยบญเพยรและคณะ (2544) เฉพาะสวนความวตกกงวลตอสถานการณ

(state anxiety) สาเหตทเลอกใชแบบสอบถามนเนองจาก มความครอบคลมท งรางกาย จตใจ

พฤตกรรม และการแสดงอารมณ อกทงการวดทเจาะจงตอสถานการณทาใหสามารถวดความวตก

กงวลในขณะนนๆ ไดอยางด และสาเหตทเลอกฉบบแปลภาษาไทยเพอใหมความแตกตางทางดาน

วฒนธรรมนอยทสด และสาเหตทไมเลอกแบบสอบถามอนๆ ตามทไดทบทวนวรรณกรรมมา

เนองจากแบบสอบถามเอมเอเอสซ (Multidimensional Anxiety Scale for Children; MASC) เปน

แบบสอบถามทโอนเอยงไปทางการแยกโรควตกกงวล ซงไมเหมาะกบการวดความวตกกงวล

เบองตนในผดแลเดกโรคลมชก สวนแบบสอบถามอารซเอมเอเอส (The Revised Children’s

Manifest Anxiety Scale; RCMAS) มการประเมนเพยง 2 ระดบถกหรอผด ทาใหยากตอการประเมน

ระดบความวตกกงวล

ความสมพนธของความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลตอ

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการรบรของผดแล

ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลมความสมพนธกบคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการรบรของผดแลเดกโรคลมชก จากการทบทวน

วรรณกรรมพบวา ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลทมากทาให

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกลดลงมากเชนกน ซงจากการทบทวนวรรณกรรมสรปไดดงน

1. ความสมพนธของความเหนอยลาจากภาระการดแลกบคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกวยเรยนและวยรน

งานวจยทเกยวของกบความเหนอยลากบคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแล พบวายงไมมใครศกษา แตมงานวจยทเกยวของอย 1 เรองทเปนงานวจยเชง

สมพนธทกลาวถงความเหนอยลาของผดแลกบคณภาพชวต คอ ความรสกเหนอยลาในผดแลผปวย

42

ระยะสดทายในระดบทสงขนมความสมพนธกบผปวยในดานคณภาพชวตลดลง (O’hala et al. อาง

ตามวรสรา, 2556) นอกนนเปนงานวจยทศกษาความสมพนธและทานายของภาระการดแลกบ

คณภาพชวตซงภาระการดแลทาใหผดแลเกดความเหนอยลาไดแก ภาระการดแลมความสมพนธทาง

ลบกบคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศสหรฐอเมรกา (r = -.40,

p < .00) (Karakis et al., 2014) และประเทศอนเดย (r = -.56, p < .00) (Sirari et al., 2014) และภาระ

การดแลสามารถทานายคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศ

สหรฐอเมรกา (p < .02, ไมไดรายงานคา β) (Karakis, Tsiakiri, & Piperidou, 2014) โดยภาระการ

ดแลทสงมความสมพนธกบผปวยทมอายนอยกวา 20 ป (x2 = 6.66, p < .05) และระยะเวลาเจบปวยท

ยาวนาน (x2 = 9.52, p = .009) อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศไนจเรย

(Nuhu et al., 2010)

2. ความสมพนธของความวตกกงวลของผดแลกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

วยเรยนและวยรน

ยงและคณะ (Yong et al., 2006; Yong et al., 2008) ไดสรปผลงานวจยวา

ความวตกกงวลของมารดาสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถต

ตามการรบรของผดแลในประเทศจน (R2 = .24, p < .05; F = 18.1, p = .00 ตามลาดบ ไมไดรายงาน

คา β) และประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .50, p < .01 ไมไดรายงานคา β) (Williams et al., 2003) โดย

ความวตกกงวลของมารดาทเพมขนจะทาใหคณภาพชวตของเดกโรคลมชกลดลง

ปจจยอนๆ ทเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรน

จากการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของกบคณภาพชวตเดกโรคลมชก พบวาม

ปจจยหรอตวแปรทมความเกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกมากมาย สามารถสรปไดเปน

2 ลกษณะ คอ ตวแปรทไมสามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยนได (non modifiable factors) และ

ตวแปรทสามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยนได (modifiable factors) โดยปจจยทเกยวของกบ

คณภาพชวตของเดกตามการรบรของบดา มารดาหรอผดแลหลก มดงน

1. ปจจยทสามารถจดกระทาหรอปรบเปลยนได (modifiable factors)

1.1 ความถของอาการชกของเดกโรคลมชก

จากงานวจยของแนดคานและคณะ (Nadkarni et al., 2011) พบวา ความถ

ของอาการชกมความสมพนธทางลบกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถต

ตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (p < .05 ไมไดรายงานคา r) และประเทศจน (r = -.32,

43

p < .00) (Yong et al., 2006) นอกจากนวลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) ไดสรปผลงานวจย

คลายกนวา การควบคมอาการชกทไมดสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญ

ทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .55, p < .01 ไมไดรายงานคา β)

ยงและคณะ (Yong et al., 2008) กลาววา ความถของอาการชกมความสมพนธ

กบความวตกกงวลของมารดาอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = 0.18,

p < .00) ซงสอดคลองกบงานวจยของวลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) ทกลาววา ความถ

ของอาการชกมผลทาใหมารดาวตกกงวลซงสงผลตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกดงทไดกลาวแลว

ขางตน ซงยงและคณะสนบสนนเพมเตมวา เมอเดกมอาการชกครงแรกสงผลทาใหอารมณของ

ครอบครวและเดกแยลง เมอเดกเกดอาการชกมากๆ ทาใหพฤตกรรมและการเรยนรของเดกลดลง

จากตวเดกเองและครอบครวทวตกกงวล

1.2 จานวนยากนชกทไดรบ

จานวนยากนชกทไดรบมความสมพนธกบคณภาพชวตเดกโรคลมชก

อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = -.42, p < .00) (Yong et al.,

2006) และประเทศอนเดย (p < .05 ไมไดรายงานคา r) (Nadkarni et al., 2011) นอกจากนยงสามารถ

ทานายคณภาพชวตเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศ

สหรฐอเมรกา (R2 = .57, p < .01 ไมไดรายงานคา β) (Williams et al., 2003)

จากงานวจยของชานและคณะ (Chan et al., 2011) พบวาเดกโรคลมชก

สวนใหญรอยละ 89.0 ไดรบยากนชกอยางนอย 1 ชนด และรอยละ 55.0 ไดรบยากนชกชนดโซเดยมวาล

โพรเอต (sodium volproate) ซงยากนชกชนดนมความสมพนธตอการหลบตนของเดกโรคลมชก

อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศฮองกง (p < .01 ไมไดรายงานคา r) และ

สมพนธตอการตนในเวลากลางคน (Night waking) อยางมนยสาคญทางสถต (p < .05 ไมไดรายงาน

คา r) รอยละ 8.0 ไดรบยากนชกชนดโครบาแซม (clobazam) ยากนชกชนดนสมพนธตอการหายใจ

ทผดปกตขณะนอนหลบ (sleep - disordered breathing) ของเดกโรคลมชก (p < .05 ไมไดรายงานคา r)

โดยชานและคณะสนบสนนเพมเตมวา ผลขางเคยงของยากนชกทาใหเดกโรคลมชกมอาการเหนอยลา

งวงนอน ปญหาความจา และปญหาการตงใจจดจอ

1.3 พฒนาการดานจตใจ

พฒนาการดานจตใจมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = .14, p < .05) (Yong et al., 2006)

เดกโรคลมชกสวนใหญมพฒนาการดานจตใจตา (Malhi & Singhi, 2005)

44

พฒนาการดานจตใจ คอ ปญหาความวตกกงวล ซมเศรา อตมโนทศนใน

ตนเองตา ปญหาพฤตกรรม และมปญหาเกยวกบการเรยน (Malhi & Singhi, 2005) จากการสารวจ

พบวาเดกโรคลมชกทสามารถปรบตวและพฒนาจตใจไดตามปกตจะมคณภาพชวตทดกวาเดกโรค

ลมชกทมการปรบตวและพฒนาการดานจตใจไมด และครอบครวทมภาวะสขภาพทดกวาเดกโรค

ลมชกจะมคณภาพชวตทดกวาเดกโรคลมชกทครอบครวมภาวะสขภาพทไมด (Yong et al., 2006)

1.4 ตราบาปทางสงคม (stigma)

การรบรตราบาปทางสงคมของบดา มารดามความสมพนธกบการรบรตราบาป

ของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตในประเทศเกาหล (r = .16, p < .05) สะทอนถง

ความสาคญของการมสภาพแวดลอมในครอบครวททาใหเดกรบรตราบาป โดยครอบครวมกจะ

ปกปดโรคลมชกของเดกไมใหเพอนบานหรอคนรจกร ซงสาเหตนทาใหเดกรบรตราบาปทางสงคม

อยางมาก (Ryu et al., 2015) จากผลการสารวจของจาโคบและออสตน (Jacoby & Austin, 2007)

พบวา เดกโรคลมชกมกประสบกบประสบการณทไมดและเกดตราบาปขนทางสงคมซงพบไดทง

3 ระดบคอ เกดขนภายในตนเอง ความสมพนธระหวางบคคล และระหวางองคกรหรอสงคมท

เปนอย ความรสกทเกดขนภายในตนเอง คอ เดกรสกวาตวเองเปนตวประหลาดและแตกตางไปจาก

เพอนคนอนๆ (Elliot et al., 2005; Moffat et al., 2009) เดกโรคลมชกทมความรเกยวกบโรคลมชก

นอยจะมผลตอความสมพนธระหวางบคคลและการสนบสนนทางสงคม โดยเฮอรฟารโนกลและ

คณะ (Hirfanoglu et al., 2009) พบวา เดกทมความรเกยวกบโรคลมชกนอยมความสมพนธทางลบ

กบการขาดการสนบสนนทางสงคม (r = -.16, p < .01) และมตราบาปทางสงคมเพมมากขนตามการ

รบรของเดกโรคลมชกในตรก (r = -.18, p < .00) นอกจากนการรบรเกยวกบตราบาปทเพมขนของ

เดกโรคลมชกมความสมพนธกบความรสกอคตตอโรคลมชก (r = .19, p < .00) และสมพนธกบ

อตมโนทศนทลดลงของเดกโรคลมชกตามการรบรของเดกโรคลมชกในประเทศตรก (r = -.18, p < .00)

ซงสงผลตอคณภาพชวตของเดกในทกๆดานตามความรนแรงของตราบาปทเพมขนของเดก

1.5 ความผดปกตเกยวกบการพกผอนนอนหลบ

เดกโรคลมชกตองการการพกผอนทมากกวาเมอเทยบกบเดกปกต และ

ตองการการนอนหลบระหวางวน (Elliott et al., 2005; Moffat et al., 2009) เดกโรคลมชกตองการ

การนอนหลบ 2 - 3 ชวโมงหลงเลกเรยน เดกปกตเขานอนตอน 22.00 น. แตเดกโรคลมชกตองเขา

นอนตงแต 20.30 น. ในเวลากลบบานเดกจะนอนหลบในรถทกครงแตเพอนไมหลบ (Elliott et al.,

2005) สอดคลองกบงานวจยของเวอรเรลลและคณะ (Wirrell et al., 2005) ซงสรปผลงานวจยวา เดก

โรคลมชกมการหลบตนทผดปกตเมอเปรยบเทยบกบพนองทอายใกลเคยงกนและการหลบตนท

ผดปกตสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกไดอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของ

45

ผดแลในประเทศแคนาดา (p < .05 ไมไดรายงานคา β) สอดคลองกบงานวจยของชานและคณะ

(Chan et al., 2011) ทสรปผลงานวจยวา เดกโรคลมชกมรปแบบการนอนหลบทคลายคลงกบเดก

ปกตแตเดกโรคลมชกมการหลบตนทผดปกต โดยเฉพาะเดกโรคลมชกทมอาการชกไมเดนชด

(อาการชกในแตละวนไมแนนอนและเกดขนโดยไมทราบลวงหนา) ตามการรบรของผดแลใน

ฮองกง (p < .01 ไมไดรายงานคา r)

ยากนชกจะสงผลตอวงจรการนอนหลบและเปนสาเหตใหงวงนอนงาย

ผดปกต (Xu, Brandenburg, McDermott, & Bazil อางตามพธจต, 2552) ทาใหความสามารถในการ

เรยนลดลง มความยากลาบากในการคดวเคราะห ซงสงผลตอกจกรรมในชวงกลางวนและกระทบ

กบคณภาพชวต (พธจต, 2552)

1.6 การศกษาพเศษ

ความตองการไดรบการศกษาพเศษสามารถทานายคณภาพชวตของเดกทง

ตามการรบรของผดแล (β = .40, p < .01) และตามการรบรของเดกวยรนโรคลมชกในสหราช

อาณาจกร (β = -.34, p < .05) (Turky et al., 2008)

2. ปจจยทไมสามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยนได (non modifiable factors)

2.1 ระยะเวลาในการเปนโรคลมชก

อายทเรมมอาการชกมความสมพนธกบคณภาพชวตอยางมนยสาคญทาง

สถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = .25, p < .00) (Yong et al., 2006) ซงสอดคลองกบ

วลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) ทพบวา จานวนปทเดกไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชกม

ความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลใน

ประเทศสหรฐอเมรกา (r = .31, p < .05) และมลไฮและสงไฮ (Malhi & Singhi, 2005) ทพบวาระยะเวลา

ในการรกษาโรคลมชก (Treatment duration) สมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการ

รบรของผดแลในประเทศอนเดย (r = .36, p < .05)

เดกทเรมมอาการชกและไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชกตงแตอายยง

นอยรวมทงมระยะเวลาการรกษาโรคลมชกทมากกวาจะมคณภาพชวตทแยกวาเดกทมอาการชกและ

ระยะเวลาการรกษาทนอยกวา (Aguilar et al., 2004; Yong et al., 2006)

2.2 ชนดของอาการชก

ชนดของอาการชกมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยาง

มนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (p < .05 ไมไดรายงานคา r) (Aggarwal

et al., 2011; Nadkarni et al., 2011) โดยอาการชกทงตวมคณภาพชวตทแยกวาอาการชกเฉพาะท

(Aggarwal et al., 2011; Nadkarni et al., 2011) แตกยงมงานวจยทใหผลขดแยง คอชนดของอาการ

46

ชกไมมผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชก (Montanaro et al., 2004; Williams et al., 2003; Yong

et al., 2006; Yong et al., 2008) นอกจากนวลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) พบวาผปวยทม

อาการชกหลายรปแบบ (Mixed seizure) จะมคณภาพชวตทแยกวาเดกทมอาการชกเพยงชนดเดยว

2.3 สถานะทางเศรษฐกจของครอบครว

ยงและคณะ (Yong et al., 2006) พบวาสถานะทางเศรษฐกจของครอบครว

(familial economic) สามารถทานายคณภาพชวตของเดกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของ

ผดแลในประเทศจน (R2 = .60, p < .00 ไมไดรายงานคา β) สวนอากรลลาและคณะ (Aguilar et al.,

2004) พบวา เดกโรคลมชกทมาจากครอบครวทมสถานะทางสงคมตาจะมระบบรางกาย การ

สนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมทโรงเรยนตาดวย (p < .05 ไมไดรายงานคา r)

2.4 ทอยอาศย

แนดคานและคณะ (Nadkarni et al., 2011) พบวา ทอยอาศย (ชนบทและ

ในเมอง) มความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบร

ของผดแลในประเทศอนเดย (p < .00 ไมไดรายงานคา r) โดยเดกโรคลมชกทอาศยอยในชนบทจะม

คณภาพชวตทแยกวาเดกโรคลมชกทอาศยอยในเมอง

2.5 อายของเดกในปจจบน

อายของเดกมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางม

นยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (Aggarwal et al., 2011; Nadkarni et al.,

2011) โดยเดกโรคลมชกทมอายมากกวาจะมคณภาพชวตทแยกวาเดกโรคลมชกทมอายนอยกวา แต

กยงมงานวจยทใหผลขดแยง คอ อายของเดกโรคลมชกไมมผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแลในประเทศจน (Yong et al., 2006) และประเทศสหรฐอเมรกา (Williams et

al., 2003)

2.6 การศกษาของเดกในปจจบน

การศกษาของเดกในปจจบนมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = .39, p < .00) (Yong et al.,

2006) ซงสอดคลองกบแอกกราโวลและคณะ (Aggarwal et al., 2011) ทพบวาระดบการคดร ความจา

ภาษา ของเดกโรคลมชกมผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ยงและคณะ (Yong et al., 2006) ทาการสารวจเดกโรคลมชกตงแตไมได

รบการศกษาจนถงเรยนชนประถมหรอมากกวา พบวา เดกทมการศกษาสงกวาจะมคณภาพชวตท

ดกวาเดกทมการศกษาตากวา สวนแอกกราโวลและคณะ (Aggarwal et al., 2011) พบวาเดกทม

ระดบการคดร ความจา ภาษาทดกวาจะมคณภาพชวตทดกวา

47

2.7 โรควนจฉยรวม

วลเลยมและคณะ (Williams et al., 2003) พบวา เดกโรคลมชกทมอาการ

ชกบอยๆ หรอการควบคมอาการชกทไมดทาใหเดกมโอกาสเสยงทจะเกดความผดปกตจากโรค

อนๆ รวม เชน ความพการทางสมอง ความรนแรงของโรคทปรากฏรวมกบโรคลมชกสามารถ

ทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .39, p < .01

ไมไดรายงานคา β) (Williams et al., 2003) สอดคลองกบงานวจยของเตอรกและคณะ (Turky et al.,

2008) ทพบวาการบกพรองทางการคดร (cognitive impairment) และความถของอาการชกทสง

สามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลในสหราชอาณาจกร (R2 = .33,

β = .31, p < .00) และตามการรบรของเดกวยรน (R2 = .39, β = - .46, p < .01) โดยการบกพรองทางการ

คดรและความถของอาการชกทสงจะเพมคะแนนคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล และลดคะแนนคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของเดก นอกจากนบากา, วครย,

คาแพลน, วาสสาร, และเบอรก (Baca, Vickrey, Caplan, Vassar, & Berg, 2011) พบวา เดกโรคลมชก

ทมโรควนจฉยรวมทงอาการทางจต (psychiatric) เชน โรคอารมณสองขว (Bipolar disorder) โรคย า

คด ย าทา (Obsessive - compulsive disorder) และอาการทางกาย เชน โรคหอบหด โรคเบาหวาน

โรคภมแพ มผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกทงทมารดาและเดกประเมน โดยเดกทเปนโรค

ลมชกและมอาการของโรควนจฉยรวมมาก จะมคณภาพชวตทตามากดวย

สรปผลการทบทวนวรรณกรรม

จากการทบทวนวรรรณกรรมพบวาโรคลมชกเกดในเดกวยรนและวยเรยนเปนจานวนไม

นอย ซงโรคลมชกเปนโรคทเดกโรคลมชกเกดอาการชกเทากบหรอมากกวา 2 ครง โดยไมมปจจย

กระตนและไมทราบลวงหนา ทาใหสงผลกระทบตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกทงดานรางกาย

จตใจ อารมณและสงคม โดยผลกระทบของคณภาพชวตดานรางกาย เชน ความรสกเฉอยชา ทาให

ไมสามารถปฏบตกจวตรประจาวนไดอยางคลองแคลว อาการทางกายอนๆ เชน อาการปวดศรษะ

ทาใหสงผลกระทบตอการเรยน ผลกระทบของคณภาพชวตดานจตใจ เชน ความรสกกลว ความ

ภาคภมใจในตนเองตาเนองจากรสกวาตนเองไมเหมอนเพอนคนอนๆ ผลกระทบของคณภาพชวต

ดานอารมณ เชน ความรสกโกรธและอายเนองจากอาการชกทเกดขนไมทราบลวงหนา ผลกระทบ

ของคณภาพชวตดานสงคม เชน การเกดปมดอย ไมกลาเขาสงคม นอกจากนจากการทบทวน

เอกสารและวรรณกรรมทเกยวของกบคณภาพชวตเดกโรคลมชก พบวามปจจยหรอตวแปรทมความ

เกยวของกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกมากมาย สามารถสรปไดเปน 2 ลกษณะ คอ ปจจยทไม

48

สามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยนได (non modifiable factors) และปจจยทสามารถจดกระทาได

หรอปรบเปลยนได (modifiable factors) ปจจยหรอตวแปรทไมสามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยน

ไดตามการรบรของบดามารดาหรอผดแล ไดแก ระยะเวลาในการเปนโรคลมชก ชนดของอาการชก

สถานะทางเศรษฐกจของครอบครว ทอยอาศย อายของเดกในปจจบน การศกษาของเดกในปจจบน

และโรควนจฉยรวม สวนปจจยหรอตวแปรทสามารถจดกระทาไดหรอปรบเปลยนไดตามการรบร

ของบดามารดาหรอผดแล ไดแก ความถของอาการชก จานวนยากนชกทไดรบ พฒนาการดานจตใจ

ตราบาปทางสงคม ความผดปกตเกยวกบการพกผอนนอนหลบ และการศกษาพเศษ

จากปจจยทงหมดทกลาวขางตนจะพบวา งานวจยสวนใหญจะมงเนนไปทเดกโรคลมชก

ทาใหผดแลกลายเปนผปวยทถกมองขาม ซงจรงๆ แลวผดแลเกดผลกระทบมากมาย เชน ความ

เหนอยลา อาการปวดศรษะ ความรสกผด โกรธ อาย เครยด วตกกงวล อารมณแปรปรวน สบสน

ซมเศรา แยกตวออกจากสงคม ฯลฯ โดยเฉพาะความเหนอยลาจากภาระการดแล และความ

วตกกงวลของผดแลสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของเดก ซงเปนปจจยทเปลยนแปลงได

ตามการรบรของผดแล และสามารถนามาจดกระทาตอไปในอนาคต เชน โปรแกรมการพยาบาล

เพอลดความเหนอยลาจากภาระการดแลเดก โปรแกรมการใหความรเกยวกบโรคลมชกเพอลดความ

วตกกงวลในผดแล เพอประโยชนในการลดความเหนอยลาในผดแลและความวตกกงวลในผดแล

ตอไปในอนาคต เดกโรคลมชกมคณภาพชวตทด สามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางปกตสข

49

บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงบรรยาย (descriptive research) มวตถประสงคเพอศกษาปจจย

ทานายความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแล โดยมวธการดาเนนการวจยดงตอไปน

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงน คอ ผดแลเดกโรคลมชก

กลมตวอยางในการวจยครงน คอ ผดแลทพาเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนทมอาย 6 - 17 ป

จานวน 70 คน มารบการตรวจรกษาทคลนกเดก โรงพยาบาลสงขลานครนทร เนองจากการสารวจ

ขอมลเบองตนพบวา โรงพยาบาลสงขลานครนทรเปนโรงพยาบาลทมเดกโรคลมชกวยเรยนและ

วยรนเขามาใชบรการจานวนมากเมอเปรยบเทยบกบโรงพยาบาลอนๆ ในภาคใต กลมตวอยางท

เลอกเปนกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) โดยกาหนดคณสมบต ดงน

1. เปนผดแลหลกททาหนาทดแลเดกโรคลมชกและอยรวมครอบครวเดยวกบเดก

โรคลมชกมาอยางนอย 1 เดอน ไดแก บดา มารดาหรอญาต เนองจากเปนระยะเวลานานพอตอการ

ไดรบประสบการณในฐานะผดแลเดกโรคลมชก และเพยงพอตอการรบรความเหนอยลาจากภาระ

การดแล และความวตกกงวล

2. สามารถสอสาร ฟงและโตตอบภาษาไทยได

3. ดแลเดกโรคลมชกทไดรบการรกษาดวยการใชยากนชก ไมเคยไดรบการผาตด

รกษาโรคลมชก และมอาการชกอยางนอย 1 ครง ใน 1 ปทผานมา

4. ดแลเดกโรคลมชกทไมมภาวะแทรกซอนจากการเปนโรคลมชกทรนแรง เชน

อาการพการทางสมอง ภาวะผดปกตของสมองขนรนแรงจนไมสามารถปฏบตกจวตรประจาวนดวย

ตนเองได เปนตน

5. ดแลเดกโรคลมชกทไมมโรคเรอรงอยางอนรวมดวยทงอาการทางกายและ

อาการทางจต เชน ออทสตก สมาธส น โรคย าคดย าทา โรคหอบ โรคปอดเรอรง โรคไตเรอรง

โรคธาลสซเมย ไทรอยด

50

การกาหนดขนาดกลมตวอยาง

การสมกลมตวอยาง ใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง เลอกกลมตวอยางทก

รายทพบและมคณสมบตครบตามเกณฑทกาหนด โดยไมมการจากดจานวนในแตละวน จนครบ 70 ราย

การศกษาครงนใชสถตวเคราะหถดถอยพหคณ (multiple regression) เพอทดสอบอานาจการทานาย

ของปจจยคดสรรทคาดวามผลตอตวแปรตาม โดยการใชการคานวณจากตวแปรอสระ 1 ตวตอกลม

ตวอยาง 10 ราย แลวเพมจานวนกลมตวอยางเขาไปในขนสดทายอก 50 ราย หรอเขยนเปนสตร

N = 10k + 50 เมอ N คอขนาดของกลมตวอยาง และ k คอจานวนตวแปรตน (Thorndike, อางตาม

ธวชชย, 2532) ซงจากการศกษาครงนมตวแปรอสระจานวน 2 ตว ไดแก ความเหนอยลาจากภาระ

การดแลและความวตกกงวลของผดแล ผวจยจงคานวณหาขนาดกลมตวอยางโดยการใชสตรไดดงน

N = 10 (2) + 50 = 70

ดงนนขนาดกลมตวอยางทใชในการศกษาครงนมจานวน 70 ราย

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวยแบบสอบถามจานวน 4 ชด (ภาคผนวก ก)

เกบรวบรวมขอมลโดยผดแลเปนผตอบแบบสอบถามดวยตนเอง ซงแบบสอบถามท งหมด

ประกอบดวย

ชดท 1 แบบสอบถามขอมลสวนบคคล ซงผวจยสรางขน ประกอบดวย 2 สวน

สวนท 1 แบบสอบถามขอมลสวนบคคลของผดแล เปนแบบสอบถามทผวจยสราง

ขน ประกอบดวย เพศ อาย ความเกยวของกบเดก สถานภาพสมรส ศาสนา อาชพ ระดบการศกษา

รายไดของครอบครว ความเพยงพอของรายได การจายคารกษาพยาบาล ผลกระทบดานการเงน

จานวนสมาชกในครอบครว ลกษณะครอบครว ประสบการณการดแลเดกรายอน ระยะเวลาในการ

ดแลเดก จานวนชวโมงทดแลเดกโรคลมชกตอวน บตรหลานคนอนๆ ทตองเลยงด และภาวะ

สขภาพของฉนในปจจบน

สวนท 2 แบบสอบถามขอมลสวนบคคลของเดกโรคลมชก ผวจยสรางขนเพอใช

สอบถามขอมลสวนบคคลของเดก ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ลาดบบตร ศาสนา อายเมอเรม

ชก อายและวน/เดอน/ป ทไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชก มอาการชกกครงตอป จานวนครงทมา

51

พบแพทย และเขาพกรกษาตวในโรงพยาบาล ชนดของโรคลมชก ระยะเวลาเฉลยของอาการชกแต

ละครง อาการชกในชวง 1 และ 2 สปดาหทผานมา โรคประจาตวอนๆ ทไมใชโรคลมชก

ชดท 2 แบบสอบถามความเหนอยลาจากภาระการดแล ผวจยใชแบบสอบถามความ

เหนอยลาของพธจต (2552) ประกอบดวย 4 ดาน ขอคาถาม 22 ขอ คอ 1) ดานความรสก (sensory)

5 ขอ 2) ดานอารมณ (affective meaning) 5 ขอ 3) ดานสตปญญา (cognitive) 6 ขอ และ 4) ดาน

พฤตกรรม (behavioral) 6 ขอ แตละขอคาถามมลกษณะคาตอบแบบวดดวยระดบสายตา (Visual

Analogue Scale) ซงมลกษณะเปนเสนตรงยาว 10 เซนตเมตร เปนตวเลขตงแต 0 - 10 ปลายเสนตรง

แตละดานกากบดวยวลทสอถงสงทตองการวด โดยมความหมายทตรงขามกน ใหคะแนนเปน

0 – 10 คะแนนในแตละขอ การคดคะแนนคอ นาคะแนนรวมทไดมาหารดวยจานวนขอคาถาม

ทงหมด 22 ขอ จะไดคะแนนเฉลยของความเหนอยลาแลวนามาแปลผล ซงสามารถแบงระดบความ

เหนอยลาไดดงน (พธจต, 2552)

00.00 คะแนน หมายถง ไมมความเหนอยลา

0.01 -3.99 คะแนน หมายถง มความเหนอยลาเลกนอย

4.00 - 6.99 คะแนน หมายถง มความเหนอยลาปานกลาง

7.00 – 10.00 คะแนน หมายถง มความเหนอยลามาก

การตรวจสอบความตรงของเนอหา สาหรบแบบสอบถามทปรบปรงโดยเพยงใจ (2545) ได

ผานการหาความตรงตามเนอหาจากผทรงคณวฒจานวน 5 ทาน ในการศกษาเรอง ปจจยทสมพนธ

กบความเหนอยลาของผปวยมะเรงเตานมทไดรบเคมบาบด โรงพยาบาลจฬาลงกรณและสถาบน

มะเรงแหงชาต โดยเพยงใจ (2545) ซงพธจต (2552) ไดนาแบบสอบถามของเพยงใจมาใช ไมได

ตรวจสอบความตรงตามเนอหาแตไดตรวจสอบความเทยงโดยการนาไปใชกบผปวยโรคลมชกท

ไดรบการรกษาดวยการรบประทานยากนชกและไมไดรบการรกษาดวยการผาตดทมารบการตรวจท

แผนกผปวยนอก โรงพยาบาลศนยตรง จานวน 150 คน ไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา

(Cronbach’s alpha) เทากบ .94

ชดท 3 แบบสอบถามความวตกกงวลของผ ดแลเดกโรคลมชก (State-Trait Anxiety

Inventory; STAI) เฉพาะความวตกกงวลตอสถานการณ (state subscale) ของสปลเบอรเกอร

(Spielberger et al., 1983) แปลเปนภาษาไทยโดยบญเพยรและคณะ (2544) แบบสอบถามนม

จานวน 20 ขอ จาแนกเปนคาถามเชงลบจานวน 10 ขอ คอ ขอ 3, 4, 6, 7, 9, 12, 13, 14 ,17 และ 18 ซง

คะแนนจะเรยงจากนอยไปหามาก 1, 2, 3, 4 และคาถามเชงบวกจานวน 10 ขอ คอ ขอ 1, 2, 5, 8, 10,

11, 15, 16, 19 และ 20 ซงคะแนนจะเรยงจากมากไปหานอย การคดคะแนนไดจากการนาคะแนนทก

ขอมารวมกน คะแนนโดยรวมมคาระหวาง 20 – 80 คะแนนรวมสงหมายถง มความวตกกงวลสง

52

คะแนนรวมตาหมายถง มความวตกกงวลตา แปลความหมายของคาคะแนนแบงความวตกกงวลเปน

3 ระดบ (Speiberger, Gorsuch, & Lushene อางตามเอองพร, จฑาไล, สกญญาและอรทย, 2554)

คะแนนตากวา M - SD ความวตกกงวลตา

คะแนนอยในชวง M ± SD ความวตกกงวลปานกลาง

คะแนนสงกวา M + SD ความวตกกงวลสง

การตรวจสอบความตรงภายในของแบบสอบถามน บญเพยร, นงลกษณ, พรทพย, วาสนา

และเมลนก (2544) ทาการทดสอบกบมารดาทมบตรทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล 40 ราย

เปรยบเทยบกบมารดาปกต 29 ราย ตรวจสอบความตรงภายในไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา

(cronbach’s alphas) เทากบ .89 (state anxiety)

ชดท 4 แบบสอบถามคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ผวจยนา

แบบสอบถามคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกฉบบภาษาไทยของจนทรทพย (2549) ซงแปลมาจาก

แบบสอบถามคณภาพชวตผปวยโรคลมชก (QOLIE: 31) ฉบบภาษาองกฤษ (Cramer et al., 1998)

มาดดแปลงเพอใหเขากบผดแลเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชก แบบสอบถามประกอบดวย 7 ดาน

จานวน 31 ขอ คอ 1) ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) 5 ขอ 2) ดานคณภาพ

ชวตโดยรวม (overall QOL) 2 ขอ 3) ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well - being) 5 ขอ 4) ดาน

พละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue) 4 ขอ 5) ดานกระบวนการคดร (cognitive

functioning) 6 ขอ 6) ดานผลจากการใชยากนชก (medication effects) 3 ขอ และ 7) ดานบทบาท

หนาททางสงคม (social function health status) 5 ขอ ซงแบบสอบถามทง 7 ดานน สามารถวดให

ครอบคลมคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ซงแบงเปน 4 ดานคอ ดานรางกาย

ดานจตใจ ดานอารมณและดานสงคม ดงทไดกลาวไวในนยามศพทการวจย โดยมรายละเอยดของ

ขอคาถาม ดงน

ขอคาถามท 1 ลกษณะคาตอบเปนแบบวดระดบดวยสายตา (Visual Analogue Scale) มรป

หนาคนประกอบ โดยเปนตวเลขตงแต 10 - 0 โดยดานซายกากบดวยวล “ดมากทสด” และทางขวา

กากบดวยวล “แยมากทสด”

ขอคาถามท 2 - 13 และ 16 - 18 ลกษณะคาตอบเปนแบบประมาณคา 6 ระดบ แตละคาถาม

ใหผดแลใหคะแนนจาก 1, 2, 3, 4, 5 หรอ 6 ในระดบทผดแลรบรวามเดกมความรสกอยในระดบใด

ขอคาถามท 14, 19, 20 และ 25 - 30 ลกษณะคาตอบเปนแบบประมาณคา 5 ระดบ แตละ

คาถามใหผดแลใหคะแนนจาก 1, 2, 3, 4 หรอ 5 ในระดบทผดแลรบรวาเดกมความรสกอยในระดบ

ใด

53

ขอคาถามท 15, 21, 23 และ 24 ลกษณะคาตอบเปนแบบประมาณคา 4 ระดบ แตละคาถาม

ใหผดแลใหคะแนนจาก 1, 2, 3 หรอ 4 ในระดบทผดแลรบรวาเดกมความรสกอยในระดบใด

ขอคาถามท 22 ลกษณะคาตอบเปนแบบประมาณคา 3 ระดบ แตละคาถามใหผดแลใหคะแนน

จาก 1, 2 หรอ 3 ในระดบทผดแลรบรวาเดกมความรสกอยในระดบใด

ขอคาถามท 31 มลกษณะคาตอบเปนตวเลขต งแต 100 - 0 โดยดานบนกากบดวยวล

“สขภาพดเยยม” และทางดานลางกากบดวยวล “สขภาพแยทสด”

สาหรบแบบสอบถามทดดแปลงโดยจนทรทพย (2549) ไดผานการหาความตรงตามเนอหา

จากผทรงคณวฒจานวน 3 ทาน ในการศกษาเรอง เภสชจลนศาสตรของประชากรและการใหการ

บรบาลทางเภสชกรรมสาหรบผปวยทใชยาเฟนโตอน และผานการตรวจสอบความเทยงกบผปวย

โรคลมชกวยผใหญจานวน 89 ราย ซงมคณสมบตคอ ไมจาเปนตองไดรบการผาตดรกษา และไมได

เปนโรคพการทางสมองไดคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาเทากบ .91

เกณฑการแปลคะแนน คานวณตามคมอควโอแอลไออสามหนง (QOLIE – 31; Scoring

manual) (ภาคผนวก ก) (Cramer et al., 1993) โดยนาคะแนนทงหมดหารดวยจานวนขอในแตละดาน

และนาคะแนนแตละดานมาคณกบนาหนกในแตละดานตามคมอ ไดคะแนนรวมตงแต 0 - 100 คะแนน

คะแนนรวมสง หมายถง มคณภาพชวตระดบทด คะแนนรวมตา หมายถง มคณภาพชวตระดบตา

แปลความหมายของคาคะแนนแบงเปน 3 ระดบ (RAND อางตามพธจต, 2552)

1.00 – 50.00 คะแนน หมายถง มคณภาพชวตระดบตา

50.01 – 75.00 คะแนน หมายถง มคณภาพชวตระดบปานกลาง

75.01 – 100.00 คะแนน หมายถง มคณภาพชวตระดบด

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ประกอบดวย การตรวจสอบดานความตรงตามเนอหา

(content validity) และหาคาความเทยงของแบบสอบถาม (reliability) ดงน

การตรวจหาความตรงของเครองมอ (content validity)

ผวจยนาแบบสอบถามขอมลสวนบคคลของผดแลและเดก และคณภาพชวตเดกวยเรยน

และวยรนโรคลมชกฉบบดดแปลงไปใหผทรงคณวฒทมความเชยวชาญดานการดแลเดกโรคลมชก

จานวน 3 ทาน ไดแก แพทยผชานาญการเกยวกบเดกโรคลมชก จานวน 1 ทาน อาจารยพยาบาล

54

จานวน 1 ทาน และพยาบาลผชานาญดานการดแลเดกโรคลมชก จานวน 1 ทาน ตรวจสอบความ

ตรงตามเนอหา สวนแบบสอบถามความเหนอยลาจากภาระการดแลและแบบสอบถามความ

วตกกงวลตอสถานการณเปนเครองมอทผานการตรวจสอบความตรงแลว ผวจยจงนาแบบสอบถาม

นใหผทรงคณวฒตรวจสอบวามความเหมาะสมกบเดกโรคลมชกหรอไม หลงจากผานการ

ตรวจสอบความตรงตามเนอหาและความเหมาะสมกบเดกโรคลมชก ไดขอคดเหนและขอเสนอแนะ

จากผทรงคณวฒแลว ผวจยนาแบบสอบถามมาปรบปรงแกไขตามขอคดเหนและขอเสนอแนะของ

ผทรงคณวฒใหมความชดเจนของเนอหา และความเหมาะสมกบเดกโรคลมชก โดยเพมขอความฉน

รบรวา.., ฉนรบรวาเดก… หนาทกขอในแบบสอบถามคณภาพชวตเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล

การตรวจหาความเทยงของเครองมอ (reliability)

ผวจยนาแบบสอบถามทงหมด ไดแก แบบสอบถามความเหนอยลา แบบสอบถามความ

วตกกงวลและแบบสอบถามคณภาพชวตเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกไปทดลองใช (try out) กบ

ผดแลเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนทมคณสมบตคลายคลงกนกบกลมตวอยางจานวน 20 คน เพอ

ทดสอบความเขาใจของภาษาและระยะเวลาทใชในการตอบแบบสอบถามและความเทยงของ

เครองมอ หลงจากนน นาขอมลทไดมาคานวณหาคาความเทยงของเครองมอ (reliability) โดยใช

สมประสทธครอนบาคแอลฟา (Cronbach’s alpha coefficient) ไดคาความเทยงเทากบ .98, .88 และ

.77 ตามลาดบ ซงเปนคาทยอมรบไดสาหรบเครองมอเกาและเครองมอทดดแปลง (มากกวา .80 และ

.70 ตามลาดบ) (วจตร, 2552)

การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงน ผวจยทาการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยดาเนนการเปนขนตอน ดงน

1. ขนเตรยมการ ผ วจยนาเสนอโครงรางวทยานพนธทผานการพจารณาแลวให

คณะกรรมการประเมนจรยธรรมในงานวจยคณะพยาบาลศาสตร (ศธ 0521.1.05/711) และ

คณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษยคณะแพทยศาสตร (REC: 58-073-19-9) มหาวทยาลย

สงขลานครนทร (ภาคผนวก ข) เพอตรวจสอบดานจรยธรรมในการวจยและทาหนงสอขออนญาต

ในการทาวจยจากคณบดคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ถงผอานวยการ

โรงพยาบาลสงขลานครนทร เพอชแจงรายละเอยดและขออนญาตในการเกบรวบรวมขอมล

55

2. ขนดาเนนการ

2.1 เมอไดรบหนงสออนมตแลว ผวจยเขาพบหวหนาฝายการพยาบาลและหวหนาคลนก

เดก โรงพยาบาลสงขลานครนทร เพอชแจงวตถประสงคของการวจย รวมทงรายละเอยดในการเกบ

รวบรวมขอมลและขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

2.2 ผวจยสารวจคณสมบตของผดแลและเดกโรคลมชกทตองการเกบรวบรวมขอมล

เพอคดเลอกกลมตวอยางทมคณสมบตครบถวนตามเกณฑทกาหนด

2.3 ผวจยทาการพทกษสทธกลมตวอยางกอนการเกบรวบรวมขอมล โดยการแนะนา

ตวเอง บอกวตถประสงคในการวจย และแจงสทธในการปฏเสธหรอยอมรบการเขารวมในการวจย

ดวยภาษาทเขาใจงายวา การศกษาครงนขนอยกบความสมครใจของทานและบตรของทานทจะเขา

รวมในการวจยหรอไม ทานและบตรของทานสามารถปฏเสธการเขารวมหรอถอนตวจากการวจย

ไดทกเวลา ตลอดจนสามารถขอหยดพกการตอบแบบสอบถามหากเกดความตองการพกหรอ

เหนอยลา โดยไมมผลกระทบใดๆ ตอการรกษาและการพยาบาล ทงนเพอขอความรวมมอ และลง

นามในคายนยอมในใบพทกษสทธการเขารวมวจย

2.4 ผวจยทาการเกบรวบรวมขอมล โดยการใหผดแลเดกโรคลมชกทมคณสมบตตามท

กาหนดตอบแบบสอบถามดวยตนเอง ใชเวลาในการตอบแบบสอบถามประมาณคนละ 1 ชวโมง

2.5 ตรวจความสมบรณของแบบสอบถามทกชด ถาพบวา ขอมลไมสมบรณจะขอความ

รวมมอกลมตวอยางใหตอบเพมเตมจนครบทกขอคาถาม

2.6 ดาเนนการตามขอ 2.2 - 2.5 จนไดกลมตวอยางครบตามขนาดกลมตวอยางทกาหนด

70 คน จงนาขอมลทไดทงหมดไปวเคราะหขอมล

การพทกษสทธกลมตวอยาง

การวจยครงน ไดผานการพจารณาจรยธรรมการวจยจากคณะกรรมการประเมนจรยธรรม

ในงานวจยคณะพยาบาลศาสตร (ศธ 0521.1.05/711) และคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษย

คณะแพทยศาสตร (REC: 58-073-19-9) มหาวทยาลยสงขลานครนทร (ภาคผนวก ข) ซงผเขารวม

วจยสมครใจเขารวมโครงการวจยโดยไมบงคบ โดยคดเลอกกลมตวอยางตามคณสมบตทกาหนด

จากนนทาการสรางสมพนธภาพ แนะนาตว อธบายวตถประสงคของการวจย วธการวจย ประโยชน

การวจย และขอความรวมมอในการทาวจย รวมทงการอธบายใหทราบวาการตอบรบหรอปฏเสธ

การเขารวมวจยในครงน จะไมมผลกระทบตอกลมตวอยางหรอตอการรกษาของแพทยและการ

ใหบรการพยาบาลแตอยางใด ถากลมตวอยางตอบรบเขารวมวจย จะมเอกสารใบพทกษสทธ

56

(ภาคผนวก ข) ใหเซนยนยอมโดยไมมการบงคบใดๆ คาตอบและขอมลทกอยางของกลมตวอยางจะ

ถอเปนความลบ ไมมการเปดเผยใหกบผไมเกยวของ และจะนามาใชเพอวตถประสงคของการวจยน

เทานน ผลการวจยจะนาเสนอในภาพรวม และผดแลสามารถแจงออกจากการวจยไดกอนทการวจย

จะสนสดลง โดยไมตองใหเหตผลหรอคาอธบายใดๆ หากผดแลเกดอาการเหนอยลาหรอตองการขอ

หยดพกจากการตอบแบบสอบถาม ผดแลสามารถแจงขอหยดพกการตอบแบบสอบถามได

ตลอดเวลา โดยไมตองใหเหตผลหรอคาอธบายใดๆ การขอขอมลครงนจะพยายามใหเปนการ

รบกวนกลมตวอยางนอยทสด และระหวางการตอบแบบสอบถาม หากกลมตวอยางมขอสงสย

เกยวกบการวจยกสามารถสอบถามไดตลอดเวลา

การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหขอมล โดยทาการทดสอบขอมลตามขอตกลงเบองตนของการใชสถต

วเคราะหถดถอยพหคณ (multiple regression analysis) ซงมรายละเอยดดงน

1. การทดสอบขอมลตามขอตกลงเบองตนของการใชสถตวเคราะหถดถอยพหคณ มการ

ตรวจสอบคณสมบตตามขอตกลง ดงน

1.1 ตวแปรอสระและตวแปรตามมระดบการวดมาตราชวง (interval scale)

1.2 ทดสอบการแจกแจงปกต (normality) ของตวแปรทศกษาและคาคลาดเคลอน

1.3 ทดสอบความสมพนธเชงเสนตรง (linearity) ระหวางตวแปรอสระ (x) และตวแปร

ตาม (y) และทดสอบความสมพนธเชงเสนตรงระหวางคาคลาดเคลอนและตวแปรตาม

1.4 ทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (multicollinearity)

1.5 ทดสอบความเปนอสระของคาคลาดเคลอน (autocorrelation)

1.6 ทดสอบความความแปรปรวนของคาความคลาดเคลอน (homoscedasticity)

2. การวเคราะหขอมล โดยมขนตอนการวเคราะห ดงน

2.1 ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดก วเคราะหโดยใชการแจกแจงความถ รอยละกบ

ขอมลทเทากบและตากวาระดบเรยงอนดบ (ordinal data) และใชคะแนนเฉลยและสวนเบยงเบน

มาตรฐานกบขอมลทเทากบหรอสงกวาระดบอนตรภาคชน (interval data)

2.2 คะแนนความเหนอยลาจากภาระการดแล และคณภาพชวตเดกวยเรยนและวยรน

โรคลมชกตามการรบรของผดแล วเคราะหเปนรายดานและโดยรวม โดยใชคาเฉลยและสวน

เบยงเบนมาตรฐาน และแบงระดบคะแนนเปนรายดานและโดยรวมตามเกณฑการแปลผลคะแนน

สวนความวตกกงวลของผดแลวเคราะหโดยรวม

57

2.3 ทดสอบความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแลและความ

วตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตามการรบรของผดแล โดยใช

คาสมประสทธการถดถอยพหแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression)

58

บทท 4

ผลการวจยและการอภปรายผล

การวจยครงนเปนการศกษาเชงบรรยาย (descriptive research) เพอศกษาปจจยคดสรร

ทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ผลการศกษาครงน ผวจยนาเสนอใน

รปของตารางประกอบคาบรรยาย ตามลาดบดงน

1. ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก

2. ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแล และคณภาพชวตของเดก

โรคลมชกตามการรบรของผดแล

3. ความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวล

ของผดแล ตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผลการวจย

ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก

1. ขอมลสวนบคคลของผดแล

ผลการศกษาครงนพบวา ผดแลเดกโรคลมชกสวนใหญเปนมารดา

(รอยละ 72.9) เกอบครงหนงมอาย 31 - 40 ป (รอยละ 47.1) (M = 39.26, SD = 7.32) สวนใหญม

สถานภาพสมรสค (รอยละ 78.6) มากกวาครงหนงนบถอศาสนาพทธ (รอยละ 64.3) หนงในส

ประกอบอาชพคาขาย (รอยละ 25.7) จบการศกษาระดบมธยมศกษามากทสด (รอยละ 30.0) มรายได

ของครอบครวเฉลยตอเดอนอยในชวง 10,001 - 20,000 บาทมากทสด (รอยละ 30.0) (Md = 20,888.00,

QD = 14,125.00) เกอบครงหนงมรายไดเพยงพอแตไมเหลอเกบ (รอยละ 47.1) มากกวาครงหนงม

สทธการรกษาพยาบาลเปนบตร 30 บาท (รอยละ 60.0) สวนใหญไมมผลกระทบตอการเงน

ครอบครว (รอยละ 81.4) มจานวนสมาชกในครอบครว 1 - 5 คน (รอยละ 81.4) มลกษณะครอบครว

เปนครอบครวเดยว (รอยละ 70.0) ผดแลทงหมดไมเคยมประสบการณในการดแลเดกโรคลมชกราย

อน (รอยละ 100) มระยะเวลาในการดแลเดกโรคลมชก 3 - 5 ป (รอยละ 40.0) (Md = 3.10, QD = 1.50)

59

มากกวาครงหนงมบตรหลานคนอนทตองดแล (รอยละ 57.1) และสวนใหญมภาวะสขภาพแขงแรง

(รอยละ 91.4) (ตาราง 1)

ตาราง 1

จานวน รอยละ คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบน

ควอไทล (QD) ความเบ (Skewness value) และความโดง (Kurtosis value) ของกลมตวอยาง จาแนก

ตามขอมลสวนบคคลของผดแลเดกโรคลมชก (N = 70)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

ความเกยวของของผดแลเดกโรคลมชก

บดา

มารดา

ญาตฝายบดา

ญาตฝายมารดา

อายผดแลเดกโรคลมชก (ป)

นอยกวาหรอเทยบเทา 20 ป

21 – 30 ป

31 – 40 ป

41 – 50 ป

51 – 60 ป

15

51

1

3

2

7

33

24

4

21.4

72.9

1.4

4.3

2.9

10.0

47.1

34.3

5.7

(M = 39.26, SD = 7.32, Skewness value = - 1.29, Kurtosis value = 1.39, Min = 18.00,

Max = 56.00)

สถานภาพสมรส

โสด

ค

หมาย

หยา/แยกกนอย

ศาสนา

พทธ

ครสต

อสลาม

4

55

2

9

45

1

24

5.7

78.6

2.8

12.9

64.3

1.4

34.3

60

ตาราง 1 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

อาชพ

แมบาน/พอบาน

รบราชการ/รฐวสาหกจ

เกษตรกร

รบจาง

คาขาย

อสระ

ระดบการศกษา

ประถมศกษา

มธยมศกษา

อาชวศกษา

อนปรญญาหรอเทยบเทา

ปรญญาหรอเทยบเทา

สงกวาปรญญาตร

รายไดของครอบครวเฉลยตอเดอน

นอยกวาหรอเทยบเทา 10,000 บาท

10,001 - 20,000 บาท

20,001 – 30,000 บาท

30,001 – 40,000 บาท

40,001 – 50,000 บาท

มากกวา 50,000 บาท

9

13

11

16

18

3

17

21

1

10

20

1

14

21

13

5

9

8

12.9

18.6

15.7

22.8

25.7

4.3

24.3

30.0

1.4

14.3

28.6

1.4

20.0

30.0

18.6

7.1

12.9

11.4

(Md = 20,888.00, QD = 14,125.00, Skewness value = 17.06, Kurtosis value = 55.60,

Min = 3,000.00, Max = 300,000.00)

ความเพยงพอของรายได

เหลอเกบ

เพยงพอแตไมเหลอเกบ

ไมเพยงพอ

(วธแกไข ยมญาตพนอง, ก)

24

33

13

34.3

47.1

18.6

61

ตาราง 1 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

สทธการรกษาพยาบาล

เบกคารกษาพยาบาล

จายคารกษาเอง

บตร 30 บาท

สทธตางๆ

ผลกระทบตอการเงนของครอบครว

ไมมเลย

บางเลกนอย

ปานกลาง

มาก

จานวนสมาชกในครอบครว

1 – 5 คน

6 – 10 คน

ลกษณะครอบครว

ครอบครวเดยว

ครอบครวขยาย

20

6

42

2

57

9

3

1

57

13

49

21

28.6

8.6

60.0

2.8

81.4

12.9

4.3

1.4

81.4

18.6

70.0

30.0

(สวนใหญประกอบดวย บดา มารดา ป ยา ตา ยาย)

ประสบการณในการดแลเดกโรคลมชกรายอน

ไมเคย

ระยะเวลาทดแลเดกโรคลมชก

0 – 2 ป

3 – 5 ป

6 – 8 ป

9 - 11 ป

มากกวา 11 ป

70

27

28

12

2

1

100.0

38.6

40.0

17.1

2.9

1.4

(Md = 3.10, QD = 1.50, Skewness value = 4.43, Kurtosis value = 3.27, Min = 1 เดอน,

Max = 13.00)

62

ตาราง 1 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

บตรหลานคนอนๆ ทตองดแล

ไมม

ม

ภาวะสขภาพของฉนในปจจบน

แขงแรง

ไมแขงแรง

30

40

64

6

42.9

57.1

91.4

8.6

(ประกอบดวย เชงกรานหก เบาหวาน ความดน ภมแพ ใสขาเทยม และโรคเครยด )

2. ขอมลสวนบคคลของเดกโรคลมชก

ผลการศกษาครงนพบวา เดกทเปนโรคลมชกทงหมดม 70 คน มากกวา

ครงหนงเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 52.9 เปนเดกวยเรยน อาย 6 - 12 ป (รอยละ 67.1) (M = 11.01,

SD = 3.00) มากกวาครงหนงกาลงศกษาในระดบประถมศกษา (รอยละ 57.1) และเปนบตรคนแรก

(รอยละ 54.3) นบถอศาสนาพทธ (รอยละ 67.1) อายเมอเดกเรมชกอยระหวาง 6 - 12 ป (รอยละ 65.7)

(M = 7.30, SD = 3.39) อายทไดรบการวนจฉยวา เปนโรคลมชกอยระหวาง 6 - 12 ป (รอยละ 68.6)

(M = 7.34, SD = 3.38) เดกมอาการชก 1 ครงใน 1 ป (รอยละ 37.1) (Md = 2.85, QD = 3.00) มาพบแพทย

4 ครงตอป (รอยละ 64.3) (Md = 3.83, QD = 0.13) สวนใหญมาพบแพทยตามนดทกครง (รอยละ 98.6)

ไมเคยนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาล (รอยละ 62.9) เกอบทงหมดรบประทานยากนชกครบตาม

แพทยสง (รอยละ 95.7) เปนโรคลมชกชนดทงตว (รอยละ 60.0) ไมทราบวามอาการชกครงละก

นาท (รอยละ 65.7) สวนใหญไมมอาการชกใน 2 สปดาหทผานมา (ณ วนทเกบขอมล) (รอยละ 80.0)

และทงหมดไมมโรคประจาตวอนๆ ทไมใชโรคลมชก (รอยละ 100.0) (ตาราง 2)

63

ตาราง 2

จานวน รอยละ คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบน

ควอไทล (QD) ความเบ (Skewness value) และความโดง (Kurtosis value) ของกลมตวอยาง

จาแนกตามขอมลสวนบคคลของเดก (N = 70)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

เพศ

ชาย

หญง

อาย

6 - 12 ป (วยเรยน)

13 - 17 ป (วยรน)

37

33

47

23

52.9

47.1

67.1

32.9

(M = 11.01, SD = 3.00, Skewness value = - 0.22, Kurtosis value = - 1.66, Min = 6.00,

Max = 17.00)

ระดบการศกษา

ไมไดเรยนหนงสอ

อนบาล

ประถมศกษา

มธยมศกษา

ลาดบบตรคนท

1

2

3

4

5

ศาสนา

พทธ

อสลาม

4

5

40

21

38

21

7

3

1

47

23

5.7

7.2

57.1

30.0

54.3

30.0

10.0

4.3

1.4

67.1

32.9

64

ตาราง 2 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

อายเมอเดกเรมชก

0 – 5 ป

6 – 12 ป

13 – 17 ป

21

46

3

30.0

65.7

4.3

(M = 7.30, SD = 3.39, Skewness value = - 0.84, Kurtosis value = - 0.76, Min = 1 เดอน,

Max = 15.00)

อายทไดรบการวนจฉยวาเดกเปนโรคลมชก

0 – 5 ป

6 – 12 ป

13 – 17 ป

19

48

3

27.1

68.6

4.3

(M = 7.34, SD = 3.38, Skewness value = - 1.05, Kurtosis value = - 0.67, Min = 1 เดอน,

Max = 15.00)

จานวนครงในการชกตอป (ครง/ป)

1 ครง

2 ครง

3 ครง

4 ครง

มากกวา 4 ครง

26

8

6

11

19

37.1

11.4

8.6

15.8

27.1

(Md = 2.85, QD = 3.00, Skewness value = 5.46, Kurtosis value = 1.20, Min = 1.00,

Max = 30.00)

จานวนครงทมาพบแพทย (ครง/ป)

1 ครง

2 ครง

3 ครง

4 ครง

มากกวา 4 ครง

2

8

7

45

8

2.9

11.4

10.0

64.3

11.4

(Md = 3.83, QD = 0.13, Skewness value = 8.72, Kurtosis value = 11.46, Min = 1.00,

Max = 12.00)

65

ตาราง 2 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

มาพบแพทยดวยโรคลมชก

ทกครง

ไมไดมาทกครง

เคยนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาล

เคย

ไมเคย

69

1

26

44

98.6

1.4

37.1

62.9

(สวนใหญเขาพกรกษาตวในโรงพยาบาลดวยโรคลมชก 1 ครง)

จานวนครงทเขานอนรกษาตวในโรงพยาบาล (ครง/ป)

ไมเคย

1 – 2

3 – 4

5 – 6

รบประทานยากนชก

ครบตามแพทยสง

ไมครบตามแพทยสง

ชนดของโรคลมชก

ชกเฉพาะสวน

ชกทวตว

ทงสองแบบ

ระยะเวลาในการชกแตละครง (นาท)

0.01 – 3.00

3.01 – 6.00

ไมทราบ

44

24

1

1

67

3

22

42

6

16

8

46

62.9

34.3

1.4

1.4

95.7

4.3

31.4

60.0

8.6

22.9

11.4

65.7

ชวง 2 สปดาหทผานมา (ณ วนทเกบขอมล) เดกมอาการชก (ครง)

ไมมอาการชก

1 ครง

2 ครง

3 ครง

56

6

4

2

80.0

8.5

5.7

2.9

66

ตาราง 2 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ

4 ครงขนไป 2 2.9

ระยะเวลาในการชกแตละครง (นาท) ในชวง 2 สปดาหทผานมา

ไมมอาการชก

0.01 – 3.00

โรคประจาตวอนๆทไมใชโรคลมชก

ไมม

56

14

70

80.0

20.0

100.0

ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแล และคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแล

1. ความเหนอยลาจากภาระการดแล

ผลการศกษาครงนพบวา ความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแลโดยรวมอยในระดบปานกลาง (M = 4.43, SD = 2.02) เมอพจารณารายดาน

ตามลาดบพบวา คะแนนเฉลยสงสด 3 อนดบแรกทอยในระดบปานกลาง คอ ดานอารมณ (affective

meaning) (M = 5.61, SD = 2.63) ดานพฤตกรรม (behavioral) (M = 4.28, SD = 2.43) และดาน

สตปญญา (cognitive) (M = 4.06, SD = 1.92) สวนดานความรสก (sensory) อยในระดบเลกนอย

(M = 3.88, SD = 2.40) (ตาราง 3)

67

ตาราง 3

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness

value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชก

แบงตามรายดานและโดยรวม (N = 70)

ความเหนอยลา M SD Min Max Skewness

value

Kurtosis

value

ระดบ

โดยรวม

ดานพฤตกรรม

(behavioral)

ดานอารมณ

(affective meaning)

ดานความรสก

(sensory)

ดานสตปญญา

(cognitive)

4.43

4.28

5.61

3.88

4.06

2.02

2.43

2.63

2.40

1.92

1.23

0.33

0.40

0.00

0.83

9.50

10.00

10.00

9.00

9.00

1.38

2.21

- 0.50

1.06

1.60

- 1.24

- 0.58

- 1.90

- 1.12

- 0.67

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

เลกนอย

ปานกลาง

2. ความวตกกงวลของผดแล

ผลการศกษาครงนพบวา ความวตกกงวลตอสถานการณของผดแลอยใน

ระดบปานกลาง (M = 53.19, SD = 9.01) (ตาราง 4)

ตาราง 4

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness

value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของความวตกกงวลตอสถานการณของผดแลเดกโรค

ลมชก (N = 70)

ความวตกกงวล M SD Min Max Skewness

value

Kurtosis

value

ระดบ

ดานความวตกกงวลตอ

สถานการณ

53.19 9.01 34.00 75.00 1.20 - 0.25 ปานกลาง

68

3. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผลการศกษาครงนพบวา คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

โดยรวม (overall score) อยในระดบปานกลาง (M = 60.53, SD = 11.15) เมอพจารณาคะแนนเฉลย

รายดานจากมากไปนอยตามลาดบพบวา คะแนนเฉลยของคณภาพชวตอยในระดบปานกลางทก

ดาน คอ ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) (M = 70.67, SD = 19.44) ดาน

คณภาพชวตโดยรวม (overall QOL) (M = 62.54, SD = 17.25) ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional

well - being) (M = 62.51, SD = 13.74) ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue) (M = 58.64,

SD = 15.06) ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) (M = 57.24, SD = 21.33) ดาน

ผลจากการใชยากนชก (medication effect) (M = 54.45, SD = 22.50) และดานกระบวนการคดร

(cognitive function) (M = 53.00, SD = 20.04) (ตาราง 5)

ตาราง 5

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness

value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของคณภาพชวตเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

แบงตามรายดานและโดยรวม (N = 70)

คณภาพชวต M SD Min Max Skewness

value

Kurtosis

value

ระดบ

โดยรวม (overall score)

ดานความวตก

กงวลเกยวกบ

อาการชก

(seizure worry)

ดานคณภาพชวต

โดยรวม

(overall QOL)

ดานสขภาวะทาง

อารมณ

(emotional well

- being)

60.53

57.24

62.54

62.51

11.15

21.33

17.25

13.74

38.09

9.00

22.50

32.00

85.27

100.00

95.00

88.00

- 0.01

- 0.93

- 2.29

- 0.58

- 1.44

- 0.97

- 0.61

- 0.66

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

69

ตาราง 5 (ตอ)

คณภาพชวต M SD Min Max Skewness

value

Kurtosis

value

ระดบ

ดานพละกาลง

หรอความ

เหนอยลา

(energy, fatigue)

ดานกระบวนการ

คดร (cognitive

functioning)

ดานผลจากการ

ใชยากนชก

(medication

effects)

ดานบทบาท

หนาททางสงคม

(social function

health status)

58.64

53.00

54.45

70.67

15.06

20.04

22.50

19.44

15.00

3.33

0.00

30.00

90.00

93.33

100.00

100.00

- 0.82

- 1.14

- 0.08

- 0.96

0.17

- 0.31

- 0.93

- 1.27

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวลของ

ผดแล ตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ในการศกษาหาความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล

และความวตกกงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล โดยใชสถต

ถดถอยพหแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression) กอนการวเคราะหผวจยไดทาการทดสอบ

ตามขอตกลงเบองตน พบวา เปนไปตามขอตกลงเบองตนของการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอน

ทกประการ ดงแสดงในภาคผนวก ง ความวตกกงวลของผดแลและความเหนอยลาจากภาระ

การดแลมความสมพนธทางลบในระดบตากบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของ

70

ผดแลอยางมนยสาคญทางสถต (r = -.29, p = .007; r = -.23, p = .028 ตามลาดบ) ผลการวเคราะห

โดยใชสถตถดถอยพหแบบขนตอน พบวา ตวแปรทสามารถทานายความแปรปรวนของคาคะแนน

ทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลคอ ความวตกกงวลของผดแลสามารถ

ทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลไดรอยละ 8.7 อยางมนยสาคญทาง

สถต (R2= .087, F (1,68) = 6.45, p < .05) และมคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน (β)

เทากบ -.29 (t = - 2.54, p < .05) สวนความเหนอยลาจากภาระการดแลไมสามารถทานาย

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลได (ตาราง 6)

ตาราง 6

คาสมประสทธการถดถอยพหแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression) ระหวางความวตก

กงวลของผดแลกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล (N = 70)

ปจจย B β t p

ความวตกกงวลของผดแล - 0.36 - .29 - 2.54 .013

R 2 = .087 Adjust R2= .073 F (1,68) = 6.45, p = .013

การอภปรายผล

การศกษาปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ผวจย

ขออภปรายผลตามลาดบ ดงน 1) ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก 2) ความเหนอยลา

จากภาระการดแล 3) ความวตกกงวลของผดแล 4) คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของ

ผดแล และ 5) ความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตก

กงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

1. ขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก

การศกษาครงนผดแลสวนใหญเปนมารดา (รอยละ 72.9) เนองจากพนฐาน

ทางสงคมและวฒนธรรมไทยยงคงคาดหวงใหเพศหญงทาหนาทดแลบตร (จอม, 2541) สวนใหญม

อายอยในชวง 31 - 40 ป (รอยละ 47.1) นบเปนชวงอายทเหมาะสมตอการใหการดแลบตร เพราะ

เปนวยทมวฒภาวะและมความรบผดชอบตอบทบาทในการดแลครอบครวสง (ศรเรอน, 2540)

สถานภาพสมรสค (รอยละ 78.6) ซงสถานภาพสมรสเปนตวบงชถงโอกาสทจะใหความชวยเหลอ

ซงกนและกนในครอบครว และอาจสงผลใหมการตดสนใจแกปญหาตางๆ ภายในครอบครว

ไดด (อชยา, 2545) ผดแลสวนใหญนบถอศาสนาพทธ (รอยละ 64.3) ซงสอดคลองกบลกษณะของ

71

ประชากรไทยทพบวา ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธถงรอยละ 92.6 รองลงมานบถอ

ศาสนาอสลามรอยละ 5.3 (สวทย, 2542) สวนระดบการศกษาผดแลจบชนมธยมศกษา (รอยละ 30.0)

รองลงมาคอ ระดบปรญญาตร (รอยละ 28.6) จงสามารถเขาใจสภาวะความเจบปวยทเกดขนไดด

(นนทรตน, 2550) และสวนใหญประกอบอาชพคาขาย (รอยละ 25.7) ทาใหมรายไดไมแนนอน

ขนอยกบการคาขายในแตละวน รายไดเฉลยตอเดอนสวนใหญ 10,001 – 20,000 บาท (รอยละ 30.0)

เมอนารายไดครอบครวเฉลยตอเดอนมาพจารณารวมกบภาวะเศรษฐกจในปจจบนทมภาวะของ

ราคาน ามนในตลาดโลกสงขน สนคาอปโภค บรโภคขนราคา คาครองชพสงขน จะเหนวาผดแลม

รายไดคอนขางนอย อยางไรกตามการจายคารกษาพยาบาลของเดกโรคลมชกไมสงผลกระทบตอ

การเงนของครอบครว (รอยละ 81.4) เนองจากผดแลใชสทธการรกษาพยาบาลบตร 30 บาท

(รอยละ 60.0) สวนใหญยงมรายไดเพยงพอแตไมเหลอเกบ (รอยละ 47.1) สมาชกในครอบครว

สวนใหญ 1 – 5 คน (รอยละ 81.4) ซงเปนลกษณะครอบครวแบบครอบครวเดยว (รอยละ 70.0)

ผดแลทงหมดไมมประสบการณในการดแลเดกโรคลมชกรายอน (รอยละ 100.0) แตผดแลสวน

ใหญใหการดแลเดกมานานถง 3 - 5 ป (รอยละ 40.0) การดแลบตรในระยะเวลายาวนาน ทาให

มารดามทกษะและประสบการณในการดแลบตรเพมขน (เพยงใจ, 2540)

เมอพจารณาขอมลดานเดก เดกโรคลมชกเปนเพศชาย (รอยละ 52.9)

มากกวาเพศหญง ซงเทยบเคยงไดกบการศกษาทผานมา ทพบวากลมตวอยางเปนเดกเพศชาย

อ ย ใ น ชว ง รอ ย ล ะ 50.4 – 67.4 (Ronen et al., 2003; Malhi & Singhi, 2005; Yong et al., 2006)

อายเมอเดกเรมชกและอายทไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชกอยในชวง 6 - 12 ป (รอยละ 65.7

และรอยละ 68.6 ตามลาดบ) เทยบเคยงไดกบการศกษาของยงและคณะ (Yong et al., 2006) ท

พบวา อายเมอเดกเรมชกคอ 4.8 ± 3.5 ป จากขอมลอายเมอเดกเรมชกอยในชวงวยเรยน และ

นาจะมการการดแลตนเองทด เนองจาก ผดแลเอาใจใสพาเดกมาพบแพทยตามนดทกครง

(รอยละ 98.6) รบประทานยากนชกครบตามแพทยสง (รอยละ 95.7) และไมมปญหาในการเขา

สงคม จากแบบสอบถามคณภาพชวตเรอง ความจากดในการเขาสงคมอยในระดบด จากขอมล

นาจะทาใหจานวนครงในการชกตอปลดลง ชก 1 ครงในรอบปมากทสด (รอยละ 37.1) สวนใหญ

ไมมอาการชกใน 2 สปดาหทผานมา (รอยละ 80.0) และเนองจากเกบขอมลในเดกทยงมอาการชก

อย างนอย 1 ครงใน 1 ปท ผ านมา อาย ของกล มตวอย างจงอย ในชวงวย เรยน 6 – 12 ป

(รอยละ 67.1) มากกวาวยรน และเรยนอยระดบชนประถมศกษา (ตามวย) (รอยละ 57.1) นาจะ

เนองจากเดกวยรนโรคลมชกทยงมอาการชกอยางนอย 1 ครงใน 1 ปมจานวนนอยกวา

72

2. ความเหนอยลาจากภาระการดแล

ผลการศกษาพบวา ความเหนอยลาจากภาระการดแลโดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง เมอเทยบเคยงจากการทบทวนวรรณกรรมไมพบงานวจยเกยวกบความเหนอยลาจากภาระ

การดแลเดกโรคลมชก แตพบวาภาระการดแลโดยรวมของผดแลผปวยโรคลมชกอยทเสนขอบ

(border line) ระหวางระดบนอย – ปานกลาง (Karakis et al., 2014) และเมอเทยบเคยงกบความ

เหนอยลาจากภาระการดแลในโรคอนพบวา อาการเหนอยลาของผดแลผปวยผใหญทบาดเจบศรษะ

ขณะรบการรกษาในโรงพยาบาลอยในระดบปานกลางเชนกน (พทยาภรณ, 2548) สาเหตททาให

ความเหนอยลาจากภาระการดแลอยในระดบปานกลาง อธบายไดวา ถงแมจะมปจจยสงเสรมความ

เหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชก แตกมปจจยยบย งหรอตวชวยจดการกบความเหนอยลา ดงน

2.1 ปจจยสงเสรมใหเกดความเหนอยลาจากภาระการดแล คอ ผดแลมภาระ

ตองดแลเดกโรคลมชกทกๆ วน เดกโรคลมชกมวงจรการหลบตนทผดปกต (Chan et al., 2011) ทาให

ผ ดแลถกรบกวนการนอนหลบ รสกออนเพลยและเหนอยลา (Larson et al., 2012) อกท งไมม

ประสบการณในการดแลเดกโรคลมชกรายอน (รอยละ 100.0) และมบตรหลานคนอนๆ ทตองดแลดวย

(รอยละ 57.1)

2.2 ปจจยยบย งหรอจดการกบความเหนอยลา คอ เดกโรคลมชกซงเปน

วยเรยนและวยรนสามารถชวยเหลอตวเองได ไมมความพการหรอความบกพรองในการดแลตนเอง

ความพการหรอความบกพรองของผปวยมผลตอความเหนอยลาในการดแล โดยระดบความพการ

ของผปวยจะเปนตวบงชลกษณะงานและปรมาณงานของผดแล (พทยาภรณ, 2548) สวนใหญผดแล

มสถานภาพสมรสค (รอยละ 78.6) มสมพนธภาพในครอบครวทด (รอยละ 80.0) ผดแลจงชวยกน

ดแลบตร พงพาอาศยกน สมพนธภาพในครอบครวมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการดแล

อยางมนยสาคญทางสถต (นนทรตน, 2550) สมพนธภาพ ความรก ความเอออาทรทมตอกนใน

ครอบครวจะนาไปสความรก ความอบอนในครอบครว สามารถเผชญกบปญหาไดอยางม

ประสทธภาพ (นนทรตน, 2550) และผดแลมสขภาพรางกายทแขงแรง (รอยละ 91.4) ทาใหมต

ทางดานรางกาย เชน กลไกดานกายวภาค ชวเคม ยนส การเผาผลาญ ระบบประสาทของกลามเนอ

รางกาย และตอมไรทอมกระบวนการทางานทดตามทฤษฎของไปเปอร ไมบกพรองจากภาวะ

เจบปวย (Piper, 2003) เมอพจารณารายดานพบวา

ดานพฤตกรรม (behavioral) อยในระดบปานกลาง (M = 4.28, SD = 2.43) ถงแมภาระงาน

จะหนกจากอาชพของผดแล คอ คาขาย (รอยละ 25.7) รบจาง (รอยละ 22.8) และเกษตรกร (รอยละ 15.7)

ทาใหรสกวาความเหนอยลาทาใหทกขและรนแรงระดบปานกลาง แตผดแลประสบปญหาในการ

เขารวมสงคมและงานอดเรกนอย ทาใหมกาลงใจในการดแลเดกด อธบายจากคะแนนเฉลยรายขอ

73

คอ ความรสกเหนอยลาทมคะแนนเฉลยอย ในระดบปานกลางม 3 ขอ คอ ขอท 2 รบกวน

ความสามารถในการทางาน ขอท 6 มความรนแรง และขอท 1 ความเหนอยลาทกขทรมานและ

รายขอทมคะแนนเฉลยอยในระดบเลกนอยม 2 ขอคอ ขอท 3 รบกวนการพบปะสงสรรคกบ

เพ อนฝง และขอท 5 รบกวนความสามารถในการเขารวมกจกรรมทสรางความเพลดเพลน

(ตาราง 9 ภาคผนวก จ) จงทาใหคะแนนเฉลยรวมของดานนอยในระดบปานกลาง จากการพดคยกบ

ผดแลเพมเตม พบปญหาในผดแลรอยละ 5.7 ทครอบครวมสมาชก 2 คน คอ ผดแลและเดกโรค

ลมชก โดยผดแลมสหนาอดโรย และบอกวา นอนหลบพกผอนไมเพยงพอ ตองปรบเปลยน

พฤตกรรมการดาเนนชวตหลงจากเดกเปนโรคลมชก ซงสอดคลองกบงานวจยทผานมาไดแก ผดแล

ถกรบกวนการนอนหลบเนองจากการนอนหลบผดปกตของเดกโรคลมชก (Larson et al., 2012) ม

การปรบเปลยนพฤตกรรมการดาเนนชวต (ปชตา, ชนฤด, และอจฉรยา, 2554)

ดานอารมณ (affective meaning) อยในระดบปานกลาง (M = 5.61, SD = 2.63) ถงแมภาระหนาท

การงานจะหนกจากอาชพของผดแล และตองมภาระการดแลเดกในทกๆ วน แตเนองจากสภาพ

สมรสค (รอยละ 78.6) ครอบครวมความรกใครกนในครอบครว โดยเฉพาะเดกโรคลมชก ทาให

คะแนนเฉลยรายขอทกขอของดานนอยในระดบปานกลาง (ตาราง 9 ภาคผนวก จ) จากรายขอผดแล

ยอมรบความรสกเหนอยลาจากภาระการดแลในระดบปานกลาง ไมรบรวาเปนอนตรายหรอเปน

โทษตอผดแลมาก เนองจากวฒนธรรมไทย มการชวยเหลอเกอกล มความจรงใจ ใหเกยรตซงกน

และกน มความยดหยน เหนอกเหนใจกน มสตทจะกระทาดวยความรสกถงความเปนสขของ

ครอบครวเปนหลก (ประสพและคณะ, 2554) ซงจะแตกตางจากการทบทวนวรรณกรรมทผานมา

เนองจากความแตกตางทางดานวฒนธรรม เชน ผดแลมกจะอารมณแปรปรวนและขดแยงกนใน

ครอบครว (Anjum et al., 2010) ทาใหถกครอบงาจากอารมณและเกดความรสกในแงลบในชวตและ

กลายเปนอปสรรคสาคญในการดแลเดก รวมถงเพมความเครยดใหกบผดแลและเดก (Lua et al.,

2015) ความเครยดในครอบครวสงผลตออารมณของผดแลและอคตตอความเหนอยลา

ดานความรสก (sensory) อยในระดบเลกนอย (M = 3.88, SD = 2.40) จากคะแนนเฉลยราย

ขอ (ตาราง 9 ภาคผนวก จ) ขอท 12, 13, 16 ผดแลมความรสกวาตนเองแขงแรง ตนตวและกระฉบกระเฉง

สอดคลองกบขอมลสวนบคคลเกยวกบผดแลสขภาพแขงแรง (รอยละ 91.4) มการชวยกนดแลเดก

และสมพนธภาพในครอบครวด (รอยละ 80.0) สวนขอท 14 ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความม

ชวตชวา – เซองซมและขอท 15 ความสดชน – เหนอยหนายมเทาๆ กน โดยผดแลบอกวา มบางท

นอนหลบพกผอนนอยเนองจากปจจยหลายๆ อยาง เชน ภาระงาน ความเจบปวยของบคคลอนๆ ใน

ครอบครว ทาใหความมชวตชวาและสดชนลดลง แตไมมปญหาการบรหารจดการในครอบครว

ถงแมจะมบตรหลานคนอนๆ ทตองดแล (รอยละ 57.1) โดยพนองจะเขาใจความเจบปวยของเดก

74

โรคลมชกและไมกดดนผดแล สอดคลองกบวฒนธรรมไทยทวา เดกควรเคารพผใหญตามวยวฒ ม

ความกตญ�เปนโซทอง และผใหญมกจะแสดงความรกตอเดก เชน การกอด อกทงความรก ความ

เมตตา และมน าใจเปนคณลกษณะนสยของคนไทย (ประสพและคณะ, 2554) ซงจะแตกตางจากการ

ทบทวนวรรณกรรมทผานมา เนองจากความแตกตางทางดานวฒนธรรม เชน ผดแลตองเผชญ

ปญหากบการบรหารจดการดแลเดกโรคลมชกและพนองคนอนๆ และรสกเหนอยมากทตองรบ

สถานการณเชนน (Lua et al., 2015)

ดานสตปญญา (cognitive) อยในระดบปานกลาง (M = 4.06, SD = 1.92) สอดคลองกบ

งานวจยของพทยาภรณ (2548) ซงพบวาความเหนอยลาดานสตปญญาอยในระดบปานกลางเชนกน

โดยความรสกทมตอตนเองเกยวกบความใจเยน – ใจรอน ความผอนคลาย – ตงเครยด ความราเรง –

ซมเศรา และความมสมาธ – ไมมสมาธ มเทาๆ กน แตความจาและความปลอดโปรงของสมองอยใน

ระดบเลกนอย ซงพทยาภรณ (2548) พบวา ผดแลทมปญหาเรองหลงลมรอยละ 2.8 และคดอะไร ไมออก

มรอยละ 2.3 ซงเปนสวนนอยเชนกน

3. ความวตกกงวลของผดแล

ผดแลมความวตกกงวลตอสถานการณอยในระดบปานกลาง เทยบเคยง

กบงานวจยทผานมา คอ ผดแลเดกโรคลมชกมความวตกกงวลมากกวาผดแลทมบตรปกตอยางม

นยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (p < .00) (Lv et al., 2009) และประเทศตรก

(Akay et al., 2011) สาเหตททาใหความวตกกงวลตอสถานการณของผดแลอยในระดบปานกลาง

อธบายไดวา ถงแมจะมปจจยสงเสรมความวตกกงวลตอสถานการณเดกโรคลมชกของผดแล แตกม

ปจจยยบย งหรอตวชวยจดการกบความวตกกงวล ดงน

3.1 ปจจยสงเสรมความวตกกงวลของผดแล คอ ผดแลมความวตก

กงวลเนองจากไมทราบวาเดกโรคลมชกจะเกดอาการชกขนอกเมอไหร และวตกกงวลวาเดกจะตาย

ขณะชก (รอยละ 27.1) จากการพดคยเพมเตมกบผดแล พบวา บดา มารดาหรอผดแลเดกโรคลมชก

(รอยละ 80.0) เกดความวตกกงวลเปนอยางมากเกยวกบอาการชกและยากนชก เนองจากผลการ

เรยนของเดกตกตาลง วตกกงวลวาอาการชกหรอยากนชกจะทาใหเดกสญเสยความฉลาดและเปน

กอนเนอในสมอง สอดคลองกบคะแนนเฉลยรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 11) คอ ขอท 7 ฉนรสก

กงวลกบเคราะหรายตางๆ ทอาจเกดขน (M = 2.72, SD = 0.86) ผดแลรอยละ 5.7 ทครอบครวมสมาชก

2 คนคอ ผดแลและเดกโรคลมชก รสกวาตนเองนนถกจากดอสระภาพจากสงทตนเองเคยสนใจและ

การพบปะเพอนฝง ผดแลเดกโรคลมชกทเดกมอาการชกอยางนอย 1 ครงใน 3 เดอน (รอยละ 27.1)

จะมความวตกกงวลอยางมากเนองจากไมทราบวาเดกจะเกดอาการชกขนอกเมอไหร วตกกงวลวา

เดกจะตายเมอเกดอาการชกขนอก ทงหมดนสอดคลองกบการทบทวนวรรณกรรมทผานมาไดแก

75

ผดแลมความวตกกงวลเกยวกบอาการชกและยากนชกจะทาใหเดกสญเสยความฉลาดและเปนกอนเนอ

ในสมอง วตกกงวลวาเดกจะตายเมอเกดอาการชกขน (William et al., 2003; Yong et al., 2006)

ผดแลเดกโรคลมชกถกจากดบทบาท (role restriction) ทาใหถกจากดอสระภาพ สงทตนเองสนใจ

และการพบปะเพอนฝง เดกโรคลมชกทควบคมอาการชกไดยากจะมปญหาพฤตกรรม อารมณ

ความใสใจ และการคดร (Lv et al., 2009; Wirrell et al., 2008) วตกกงวลเกยวกบอาการชกเนองจากไม

สามารถทราบไดวา เดกจะเกดอาการชกขนเมอไหร (Luv et al., 2015)

3.2 ปจจยยบย งหรอจดการกบความวตกกงวลของผดแล คอ ประสบการณ

การดแลเดกโรคลมชก ผดแลมประสบการณในการดแลเดกอยางนอย 1 ป (รอยละ 92.9) มประสบการณ

ในการดแลเดกโรคลมชกมา 3 - 5 ป (รอยละ 40.0) ทาใหมขอมล ความร การปรบตว และมความวตก

กงวลไมอยในระดบมาก อธบายจากรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 10) คอ ผดแลตอบมบางในขอ

คาถามเชงลบ ขอท 6 ฉนรสกหงดหงด (รอยละ 57.1) และขอท 12 ฉนรสกตนเตนงาย (รอยละ 62.8)

แตผดแลตอบมบางในขอคาถามเชงบวก คอ ขอท 16 ฉนรสกพงพอใจ (รอยละ 47.1) และขอท 10

ฉนรสกสะดวกสบาย (รอยละ 57.1) เนองจากผดแลเดกโรคลมชกเรมปรบตวไดทาใหมอาการ

หงดหงด ตนเตนลดลง แตยงคงไมพงพอใจทเดกเปนโรคลมชก ไมรสกสะดวกสบาย รบกวนการ

พกผอน (ขอ 8 ฉนรสกวาไดพกผอน มบางรอยละ 54.3) และความรสกแจมใส (ขอท 20 ฉนรสก

แจมใส มบางรอยละ 48.5) สอดคลองกบทฤษฎความวตกกงวลตอสถานการณของสปลเบอรเกอร

และคณะ (Spielberger, 1973) โดยเปนความรสกวตกกงวลทสมพนธกบสถานการณ โดยเกดการ

กระตนระบบประสาทสวนกลาง มการหลงฮอรโมน และสารแคทโคลามน ทาใหหวใจเตนเรว

ความดนโลหตสง โดยคะแนนเฉลยรายขอทเกยวกบการเปลยนแปลงทางดานรางกาย (ภาคผนวก จ

ตาราง 11) เชน ขอ 12 ฉนรสกตนเตนงาย (M = 2.23, SD = 0.64) ขอ 18 ฉนรสกตนตระหนก (M = 2.24,

SD = 0.67) จะนอยกวาขอคาถามทเปนความวตกกงวลตอจตใจ เชน ขอ 16 ฉนรสกพงพอใจ

(M = 3.09, SD = 0.81) ขอ 10 ฉนรสกสะดวกสบาย (M = 3.05, SD = 0.65) และขอ 19 ฉนรสกราเรง

เบกบาน (M = 2.90, SD = 0.75) เนองจากผดแลปรบตว

4. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

คณภาพชวตเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลโดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง (M = 60.53, SD = 11.15) สอดคลองกบงานวจยทผานมาไดแก คณภาพชวตของเดก

โรคลมชกอยในระดบปานกลางตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (Aggarwal et al., 2011)

และโปแลนด (Felsmann, Futyma, Felsmann, Humanska, & Haor, 2012) สาเหตททาใหคณภาพชวต

ของเดกโรคลมชกอยในระดบปานกลาง อธบายไดวา ถงแมจะมปจจยททาใหคณภาพชวตของเดก

โรคลมชกตามการรบรของผดแลลดลงแตกมปจจยททาใหคณภาพชวตเพมขน ดงน

76

4.1 ปจจยททาใหคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ลดลง คอ 1) ความวตกกงวลของผดแลอยในระดบปานกลาง 2) การรบประทานยากนชกสงผล

กระทบตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกโดยเฉพาะดานรางกายและดานจตใจ เชน จากรายขอ

(ภาคผนวก จ ตาราง 13) ขอท 10 ฉนรบรวาเดกเหนอยอยในระดบปานกลาง ขอท 29 ผลทางรางกาย

ของยากนชก เชน ทาใหเกดอาการวงเวยน งวงนอน ปวดทอง อยในระดบปานกลาง ขอท 24 กงวล

มากวายากนชกจะมผลไมดเมอทานไปนานๆ อยในระดบตา ขอท 15 ปญหาเรองความจา และขอท 18

ปญหาเรองสมาธอยในระดบตา จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบการรบประทานยากนชกท

สงผลตอคณภาพชวตมงานวจยทสนบสนนคอ ผลขางเคยงจากการรบประทานยากนชกทาใหขาด

พลงและหมดแรง เนองจากการออกฤทธของยากนชกมผลตอการเปลยนแปลงการหลงของสารสอ

ประสาทเพอยบย งอาการชกทาใหเกดอาการเหนอยลาแบบเซนทรล (Lavidor, Weller, & Babkoff,

2002; Siniscalchi et al., 2013) การรบประทานยากนชกทาใหเดกโรคลมชกเกดความเหนอยลา

สงผลตอความจาและสมาธในการเรยน (Elliott et al., 2005) การรบประทานยากนชกสงผลตอวงจร

การนอนหลบเปนสาเหตใหงวงนอนงายผดปกต (Xu, Brandenburg, McDermott, & Bazil อางตาม

พธจต, 2552) ทาใหความสามารถในการเรยนลดลง มความยากลาบากในการคดวเคราะห ซงสงผล

ตอกจกรรมในชวงกลางวนและกระทบกบคณภาพชวต (พธจต, 2552) 3) ความถของอาการชก เดก

โรคลมชกมอาการชกมากกวา 4 ครงตอป (รอยละ 27.1) ความถของอาการชกมความสมพนธทาง

ลบกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศ

อนเดย (p < .05 ไมไดรายงานคา r) และประเทศจน (r = -.32, p < .00) (Yong et al., 2006) 4) ระยะเวลา

ในการรกษาโรคลมชก จากขอมลอายเมอเดกเรมชกและอายทไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชกม

คาเฉลยใกลเคยงกน (M = 7.30, SD = 3.39 และ M = 7.34, SD = 3.38 ตามลาดบ) แสดงวาเดกโรค

ลมชกมารบการรกษาหลงจากเกดอาการชกขนไมนาน ซงเดกเปนโรคลมชกมานานกวา 1 ป (รอยละ 92.9)

และ 3 – 5 ป (รอยละ 38.6) ระยะเวลาในการรกษาโรคลมชกมความสมพนธกบคณภาพชวตของเดก

โรคลมชกตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย (Malhi & Singhi, 2005)

4.2 ปจจยททาใหคณภาพชวตเพมขน คอ 1) เดกโรคลมชกสามารถชวยเหลอ

ตวเองได (รอยละ 100) ไมมความพการหรอบกพรอง ความพการทางสมอง ความรนแรงของโรคท

ปรากฏรวมกบโรคลมชกสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลใน

ประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .39, p < .01 ไมไดรายงานคา β) (Williams et al., 2003) 2) เดกมกาลงใจ

จากครอบครวทด บดา มารดามสถานภาพสมรสค (รอยละ 78.6) มสมพนธภาพในครอบครวทด

(รอยละ 80.0) สมพนธภาพ ความรก ความเอออาทรทมตอกนในครอบครวจะนาไปสความรก ความ

อบอนในครอบครว (นนทรตน, 2550) 3) เดกมกาลงใจจากเพอนทด ไมเกดตราบาปหรออคตทาง

77

สงคม จากรายดาน ดานบทบาททางสงคมอยในระดบปานกลางแตมคาเฉลยสงสดเมอเปรยบเทยบ

กบดานอนๆ และรายขอเรอง ความจากดในการเขาสงคมอยในระดบด การรบรเกยวกบตราบาปท

เพมขนของเดกโรคลมชกมความสมพนธกบความรสกอคตตอโรคลมชก (r = .19, p < .00) และ

สมพนธกบอตมโนทศนทลดลงของเดกโรคลมชกตามการรบรของเดกโรคลมชกในประเทศตรก

(r = -.18, p < .00) (Hirfanoglu et al., 2009) ซงสงผลตอคณภาพชวตของเดก เมอพจารณารายดาน

พบวา

ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) อยในระดบปานกลาง (M = 57.24,

SD = 21.33) สอดคลองกบงานวจยทผานมาไดแก คณภาพชวตของเดกโรคลมชกดานความ

วตกกงวลเกยวกบอาการชกอยในระดบปานกลางตามการรบรของผดแลในประเทศอนเดย

(Aggarwal et al., 2011) โรคลมชกเปนโรคทเกดอาการชกขนโดยไมมปจจยใดๆ มากระตน (WHO,

2012) เมอเดกเกดอาการชกขนจะสญเสยการควบคม (Elliot et al., 2005; Moffat et al., 2009) ซงทาให

เดกความมคณคาในตวเองลดลง (Williams et al., 2003, Yong et al., 2008) จากทฤษฎของฟรอยด

(Freud, 1964) ในเรองกลไกการปองกนตวเอง เมอเกดความตองการตามพลงงานทตดตวมาแต

กาเนด (id) คอ ความไมอยากเกดอาการชกเพราะจะสญเสยการควบคม อโก (ego) คอ ความร ความ

เขาใจเกยวกบโรค ไมเพยงพอทาใหเดกโรคลมชกวตกกงวลเกยวกบอาการชก หรอซปเปอรอโก

(superego) คอ ความคดในสวนคณธรรมกบอโกไมสมดลทาใหเดกเกดความวตกกงวลไดเชนกน

เชน ความรเกยวกบโรคไมพอ (ego) ถกปลกฝงวาตองเชอผดแล (superego) ไมอยากชกแตไมอยาก

เชอผดแล (id) สอดคลองกบคะแนนเฉลยรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 13) คอ ขอ 25 อาการชกมผล

รบกวนเดกระดบปานกลาง ขอ 21 เดกกลววาจะมอาการชกในเดอนหนาระดบปานกลางและขอ 11

เดกวตกกงวลวาจะมอาการชกอกระดบปานกลาง แตเนองจากเดกมกาลงใจจากบดา มารดาและ

เพอนทดสอดคลองกบคะแนนเฉลยรายขอในครงนคอ ขอ 28 ความจากดในการเขาสงคมอยใน

ระดบด คณภาพชวตในดานนจงอยในระดบปานกลาง ซงจะแตกตางจากการทบทวนวรรณกรรมท

ผานมา เชน ความรสกวาเปนปญหาทางสงคม (social problems) (Freilinger et al., 2006; Wirrell et

al., 2005) เนองจากวฒนธรรมทแตกตางกน

ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL) อยในระดบปานกลาง (M = 56.86, SD = 27.06)

สอดคลองกบงานวจยของอากราโวลและคณะ (Aggarwal et al., 2011) และแนดคานและคณะ

(Nadkarni et al., 2011) ซงพบวาดานคณภาพชวตโดยรวมอยในระดบปานกลางเชนกน โดยคะแนน

เฉลยรายขอ ขอท 1 คณภาพชวตโดยรวมของเดกในขณะนอยในระดบปานกลาง (M = 56.86,

SD = 27.06) สาเหตทดานนอยในระดบปานกลางอาจเนองจากสาเหตจากการรบประทานยากนชก

ดงทไดอธบายในคณภาพชวตโดยรวมทกดาน และขอท 14 ในชวง 1 เดอนทผานมาฉนรบรวา

78

ภาพรวมของชวตเดกเปนอยางไร (Md = 75.00, SD = 3.13) ซงคะแนนคอนขางดอาจเนองจากเดก

โรคลมชกมปจจยแวดลอม ไดแก กาลงใจจากครอบครวและจากเพอนทด และไมมอาการชกใน

2 สปดาหทผานมา (รอยละ 80.0)

ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well - being) อยในระดบปานกลาง (M = 62.51,

SD = 13.74) สอดคลองกบงานวจยของเฟลสแมนนและคณะ (Felsmann et al., 2012) ซงคณภาพ

ชวตดานสขภาวะทางอารมณอยในระดบปานกลางเชนกนตามการรบรของผดแลในประเทศ

โปแลนด จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา เดกโรคลมชกจะมอาการหงดหงด โกรธ วตกกงวล

และซมเศรา เนองจากสญเสยการควบคมจากอาการชก (Elliott et al., 2005) เทยบเคยงกบคะแนน

เฉลยรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 13) คอ ขอท 3 ฉนรบรวาเดกมความวตกกงวลสง (M = 54.57,

SD = 26.79) ขอท 5 ฉนรบรวาเดกมความสขและสงบ (Md = 60.00, QD = 10.00) ขอท 9 ฉนรบรวา

เดกเปนคนทมความสขด (M = 61.71, SD = 19.48) แตเนองจากวฒนธรรมไทยทอยดวยกนแบบ

พงพาอาศยกนมากกวาบางวฒนธรรมทมงเนนในการเอาตวรอด ทาใหคะแนนเฉลยขอท 7 ฉนรบร

วาเดกเศรา หดห ทอแท ทอใจ (M = 65.14, SD = 23.27) และขอท 9 ฉนรบรวาเดกเศราลงอยาง

กระทนหนและไมมอะไรทจะทาใหเดกมกาลงใจดขน (M = 70.57, SD = 26.09) มคะแนนเฉลย

สงสดหมายถงมคณภาพชวตทดใน 2 ขอน ทาใหคณภาพชวตในดานนอยในระดบปานกลาง

ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue) อยในระดบปานกลาง (M = 58.64,

SD = 15.06) สอดคลองกบงานวจยของแอกราโวลและคณะ (Aggarwal et al., 2011) และ เฟลลแมนน

และคณะ (Felsmann et al., 2012) ซงพบวาดานพละกาลงหรอความเหนอยลาอยในระดบปานกลาง

เชนกน สาเหตทดานนอยในระดบปานกลางนาจะมาจากความถในการชก ซงพจารณาจากขอมล

พบวา จานวนครงในการชกตอป 1 ครง (รอยละ 37.1) และมากกวา 4 ครง (รอยละ 27.1) (Md = 2.85,

QD = 3.00, Min = 1 ครง, Max = 30 ครง) สรปไดวา เดกทมอาการชกนานๆ ครง กบเดกทมอาการ

ชกบอยหรอควบคมอาการชกไมได (มากกวา 1 ครงใน 3 เดอน) มจานวนตางกนไมมาก อาการชกท

เกดขนบอย หรอเกดอาการชกอกครงในระยะเวลาอนสนมผลทางลบตอการทากจกรรมทางกาย

(Aggarwal et al., 2011) โดยอาการเหนอยลาทเกดขนทาใหเดกเปนทกข ทากจกรรมรวมกบสงคม

ลาบาก (Elliot et al., 2005) ทาใหคะแนนเฉลยรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 13) ทกขออยในระดบ

ปานกลาง และเนองจากเดกโรคลมชกสวนใหญไมมอาการชกใน 2 สปดาหทผานมา (รอยละ 80.0)

ทาใหคะแนนเฉลยขอท 6 เดกมพลงในการทาสงตางๆ (M = 61.71, SD = 20.07) สงทสด

ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) อยในระดบปานกลาง (M = 53.00, SD = 20.04)

แตมคะแนนเฉลยต าทสดเมอเทยบกบดานอนๆ โดยมคะแนนเฉลยอยในระดบตาถง 3 ขอ

(ภาคผนวก จ ตาราง 13) คอ ขอท 15 ใน 1 เดอนทผานมาฉนรบรวาเดกมปญหาเรองความจา (M = 49.00,

79

SD = 32.58) ขอท 17 ฉนรบรวาเดกมปญหาเรองสมาธในการอาน (M = 46.00, SD = 27.53) และขอ

ท 18 ฉนรบรวาเดกมปญหาเรองสมาธในการทาอะไรตางๆ (M = 47.71, SD = 26.44) จากการทบทวน

วรรณกรรมพบวา อาการชกและยากนชกทาใหเดกเกดความเหนอยลาและสงผลตอความจา ความ

ตงใจทาสงตางๆ (Elliott et al., 2005) สาเหตทผดแลรบรวาเดกมปญหาความจาและสมาธ อาจ

เนองมาจากผดแลบอกวา เดกโรคลมชกมผลการเรยนตกตาลง (รอยละ 80.0) และผดแลมความวตก

กงวลในเรองนมาก สอดคลองกบการทบทวนวรรณกรรมคอ ผดแลมความวตกกงวลเกยวกบอาการ

ชกและยากนชกจะทาใหเดกสญเสยความฉลาดและเปนกอนเนอในสมอง (William et al., 2003;

Yong et al., 2006) แตเมอพจารณาถงปจจยแวดลอม คอ ขอท 16 มคนบอกวาฉนมปญหาเรอง

ความจา (M = 63.71, SD = 29.74) ขอท 26 ความบกพรองเรองความจาเชน หลงๆ ลมๆ (M = 59.29,

SD = 28.29) และขอท 12 ความยากลาบากในการหาเหตผลหรอแกปญหาตางๆ (เชน การวางแผน

การตดสนใจ การเรยนรใหมๆ) (M = 52.29, SD = 23.41) พบวามคะแนนเฉลยมากกวา 10 คะแนน

ถง 2 ขอ ทาใหภาพรวมของดานนอยในระดบปานกลาง และเดกอาจจะไมมปญหาเกยวกบความจา

และสมาธในระดบตา เนองจากเดกไมมภาวะบกพรองทางสมอง เทยบเคยงไดกบงานวจยของเฟลลแมนน

และคณะ (Felsmann et al., 2012) ทพบวา คะแนนเฉลยในเรองความตงใจจดจอ (M = 64.07) ความจา

(M = 58.53) และความสามารถในการวางแผนหรอการแกไขปญหาตางๆ (M = 59.11) อยในระดบ

ปานกลาง

ดานผลจากการใชยากนชก (medication effect) อยในระดบปานกลาง (M = 54.45, SD = 22.50)

สาเหตทดานนอยในระดบปานกลางเนองจากคะแนนเฉลยรายขอ (ภาคผนวก จ ตาราง 13) มขอท

อยในระดบตา 1 ขอคอ ขอท 24 ฉนรบรวาเดกกงวลวายากนชกททานจะมผลไมดเมอทานไปนานๆ

(M = 40.50, SD = 37.25) นอกนนอยในระดบปานกลาง โดยขอทมคะแนนเฉลยสงสดในดานนคอ

ขอท 29 ผลทางรางกายของยากนชก เชน ทาใหเกดอาการวงเวยน งวงนอน ปวดทอง เปนตน

(M = 69.29, SD = 30.15) ซงจากภาคผนวก จ ตาราง 12 พบวาผดแลตอบวาไมรบกวนมากทสด

(รอยละ 38.6) แสดงวาเดกโรคลมชกสวนใหญมผลขางเคยงทางกายพอควร แตมผลทางจตใจ

มากกวา คอ ขอท 24 มความกงวลเกยวกบการรบประทานยากนชกไปนานๆ (M = 40.50, SD = 37.25)

มคะแนนเฉลยอยในระดบตา และขอท 30 ผลทางจตใจของยากนชก เชน วตกกงวลวาจะมอาการ

ขางเคยงจากยาทกน เปนตน (M = 53.56, SD = 32.77) ซงผดแลสวนหนง (รอยละ 2.9) บอกวา หยด

การใชยากนชกและยอมใหเดกเกดอาการชก เนองจากวตกกงวลวาเดกจะสญเสยความฉลาดจากการ

รบประทานยากนชก สอดคลองกบงานวจยของวลเลยมและคณะและยงและคณะ(William et al.,

2003; Yong et al., 2006) ซงพบวา ผดแลมความวตกกงวลเกยวกบยากนชกจะทาใหเดกสญเสยความ

ฉลาดและเปนกอนเนอในสมอง

80

ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) อยในระดบปานกลาง (M = 70.67,

SD = 19.44) แตมคะแนนเฉลยสงสดเมอเทยบกบดานอนๆ โดยผดแลทงหมดบอกวา โรคนสามารถ

รกษาใหหายขาดไดจงไมมปญหาเรองอคตหรอตราบาปทางสงคม เมอเทยบเคยงกบงานวจยอนๆ

พบวา ดานบทบาทหนาททางสงคมอยในระดบสง โดยเฉพาะหวขออคตหรอตราบาปทางสงคม

(M = 83.82) ซงผดแลบอกวา โรคลมชกทเดกเปนไมมปญหาในการเขาสงคม (Felsmann et al.,

2012) แ ตจาโคบและออสตน (Jacoby & Austin, 2007) พบวา เดกโรคลมชกมกประสบกบ

ประสบการณทไมดและเกดตราบาปขนทางสงคมซงพบไดทง 3 ระดบคอ เกดขนภายในตนเอง

ความสมพนธระหวางบคคล และระหวางองคกรหรอสงคมทเปนอย เดกเกดความอายและเกดปมดอย

คดวาตวเองไมเหมอนเพอนและแยกตว (Elliott et al., 2005) สาเหตททาใหดานนอยในระดบปานกลาง

อาจเนองจากขอท 27 (ภาคผนวก จ ตาราง 13) ความจากดในการทางานเชน ทางานอะไรไมคอยได

มคะแนนตาสด (M = 62.14, SD = 30.02) เดกทเปนโรคลมชกจะสงผลตอสมองโดยตรงทาใหเกด

ความเปลยนแปลงจากเมอไมเปนโรค แตขอท 28 ความจากดทางการเขาสงคมมคะแนนสงสด อย

ในระดบด (M = 77.14, SD = 23.60) เดกไมอายหากจะตองชกตอหนาเพอน เมอนาคะแนนในดาน

นมาเฉลยรวมกนจงทาใหอยในระดบปานกลาง

5. ความสามารถในการทานายความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตก

กงวลของผดแลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผลการศกษาพบวา ความวตกกงวลของผดแลสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแลไดรอยละ 8.7 อยางมนยสาคญทางสถต อธบายไดวา เมอผดแลม

ความวตกกงวล เชน วตกกงวลเกยวกบยากนชกและอาการชกวามผลตอความฉลาดและกอนเนอ

ในสมอง วตกกงวลวาเดกจะตายเมอเกดอาการชกขน (William et al., 2003; Yong et al., 2006) ซง

สงผลมาถงเดกโรคลมชก ทาใหเดกมอาการวตกกงวล หงดหงด โกรธ อารมณแปรปรวน เอาแตใจ

ตวเอง (Clary, Vander Wal, & Titus, 2010) โดยสงผลทาใหคณภาพชวตของเดกโรคลมชกลดลง

แตเนองจากวฒนธรรมไทย มการชวยเหลอเกอกล มความจรงใจ ใหเกยรตซงกนและกน มความ

ยดหยน เหนอกเหนใจกน มสตทจะกระทาดวยความรสกถงความเปนสขของครอบครวเปนหลก

(ประสพและคณะ, 2554) เชน ชวยกนดแลเดกโรคลมชกในครอบครว ทาใหเดกโรคลมชกมคณภาพชวต

ทดขน ทาใหความสมพนธของตวแปรตนกบตวแปรตามอยในระดบตา เมอมความสมพนธกนใน

ระดบตา จงทานายไดเพยงรอยละ 8.7 สวนความเหนอยลาจากภาระการดแลไมสามารถทานาย

คณภาพชวตของเดกโรคลมชก อธบายไดวา เมอผดแลตองใชความพยายามทางรางกายและจตใจจน

เหนอย เชน ตองปฐมพยาบาลเดกโรคลมชกหรอนอนหลบพกผอนไมเพยงพอเนองจากกงวลวาเดก

โรคลมชกจะเกดอาการชกขน (Fritchi & Quinn, 2010) ทาใหรางกายไมสามารถคงความสมดลของ

81

การสรางและการใชพลงงานไวได เกดความรสกออนเพลยจนสงผลตอรางกายและจตใจของผดแล

(Hernandez-Ronquillo, Moien-Afshari, Knox, Britz, & Tellez-Zenteno, 2011) แตเนองจากผดแลม

สขภาพแขงแรง (รอยละ 91.4) ทาใหความเหนอยลาจากภาระการดแลสามารถหายไดตามปกตเมอ

พกผอน ซงผดแลไมเกดอาการเหนอยลาตลอดเวลาเหมอนกบความวตกกงวล (เหนอยลาเฉพาะบาง

เวลา) ทาใหความเหนอยลาจากภาระการดแลไมสามารถทานายคณภาพชวตได นอกจากน นาจะม

ปจจยตวอนๆ ทไมไดศกษาทนาจะมผลตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

เชน ภาระการดแล ซงพบวา ภาระการดแลสามารถทานายคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกอยางม

นยสาคญทางสถตในประเทศสหรฐอเมรกา (p < .02) (Karakis, Tsiakiri, & Piperidou, 2014)

พฒนาการดานจตใจ (คอ ปญหาความวตกกงวล ซมเศรา อตมโนทศนในตนเองตา ปญหา

พฤตกรรมและปญหาการเรยน) มความสมพนธกบคณภาพชวตของเดกโรคลมชกอยางมนยสาคญ

ทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศจน (r = .14, p < .05) (Yong et al., 2006) เมอเปรยบเทยบ

กบงานวจยทผานมา ไมพบวามงานวจยทศกษาปจจยทานายทง 2 ตวดงกลาวรวมกนทานายคณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชก แตมงานวจยทานายปจจยเพยงตวเดยว ซงพบวา มอานาจการทานายสงกวา

ในการวจยครงน กลาวคอ ความวตกกงวลของมารดาสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

อยางมนยสาคญทางสถตตามการรบรของผดแลในประเทศสหรฐอเมรกา (R2 = .50, p < .01 ไมได

รายงานคา β) (Williams et al., 2003) และในประเทศจน (R2 = .24, p < .05; F = 18.1, p = .00 ไมได

รายงานคา β) (Yong et al., 2006; Yong et al., 2008)

82

บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาครงนเปนการวจยเชงบรรยาย เพอศกษาปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดก

โรคลมชกตามการรบรของผดแล กลมตวอยางเปนผดแลทพาเดกโรคลมชกทมอาย 6 - 17 ป มารบ

การตรวจรกษาทคลนกโรคระบบประสาทเดก โรงพยาบาลสงขลานครนทร เครองมอทใชในการ

วจยประกอบดวยแบบสอบถามจานวน 4 ชด คอ 1) แบบสอบถามขอมลสวนบคคลของผดแลและ

เดกโรคลมชก 2) ความเหนอยลาจากภาระการดแล 3) ความวตกกงวลของผดแลและ 4) คณภาพ

ชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล ประมวลขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป วเคราะห

ขอมลโดยการหาคาความถ รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน คานวณหาความสามารถใน

การทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวลของผดแลทมตอคณภาพชวต

ของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลโดยใชสถตถดถอยพหแบบขนตอน (Stepwise multiple

regression)

สรปผลการวจย

ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวลของผดแล และคณภาพชวตของเดกโรค

ลมชกตามการรบรของผดแล

1. ความเหนอยลาจากภาระการดแล

คะแนนเฉลยความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชกโดยรวมอย

ในระดบปานกลาง (M = 4.43, SD = 2.02) เมอพจารณาคะแนนเฉลยรายดานเรยงตามลาดบจากมาก

ไปนอยพบวา ความเหนอยลาจากภาระการดแลอยในระดบปานกลางม 3 ดานคอ ดานอารมณ

(affective meaning) (M = 5.61, SD = 2.63) ดานพฤตกรรม (behavioral) (M = 4.28, SD = 2.43) และ

ดานสตปญญา (cognitive) (M = 4.06, SD = 1.92) สวนดานความรสก (sensory) อยในระดบเลกนอย

(M = 3.88, SD = 2.40)

2. ความวตกกงวลของผดแล

คะแนนเฉลยความวตกกงวลตอสถานการณของผ ดแลอยในระดบ

ปานกลาง (M = 53.19, SD = 9.01)

83

3. คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

คะแนนเฉลยของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

โดยรวม (overall score) อยในระดบปานกลาง (M = 60.53, SD = 11.15) โดยดานทมคะแนนเฉลย

สงทสดคอ ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) (M = 70.67, SD = 19.44)

และดานทมคะแนนเฉลยตาทสดคอ ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) (M = 53.00,

SD = 20.04)

ความสามารถในการทานายของความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวลของ

ผดแล ตอคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

ความวตกกงวลของผดแลสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการ

รบรของผดแลไดรอยละ 8.7 อยางมนยสาคญทางสถต (R2 = .087, F (1,68) = 6.45, p < .05) และม

คาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน (β) เทากบ - .29 (t = - 2.54, p < .05)

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

ดานการปฏบตการพยาบาล

1. นาผลวจยทไดไปเปนแนวทางใหแกพยาบาลและบคลากรทางการแพทยในการ

ใหการดแลผดแลเดกโรคลมชกในเรองความวตกกงวลของผดแล เชน แนวทางในการดแลผดแลทม

ความวตกกงวลเกยวกบอาการชกและยากนชก

2. นาผลวจยทไดไปเปนแนวทางใหแกพยาบาลและบคลากรทางการแพทยในการ

ใหการดแลเดกโรคลมชกทเกยวกบการพฒนาคณภาพชวตของเดกใหดยงขน โดยเฉพาะในดาน

กระบวนการคดรและผลจากการใชยากนชก เชน การจดกจกรรมกลมแสดงความรสกระหวาง

ผดแลและเดกโรคลมชก โดยใชขอมลจากการทบทวนวรรณกรรมเปนพนฐาน

ดานการวจย

1. ทาวจยเชงทดลองเกยวกบการหาแนวทางลดความวตกกงวลในผดแล หรอการ

พฒนาคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

84

2. ศกษาปจจยทมผลตอคณภาพชวตเดกโรคลมชกเพมเตม เชน ภาระการดแล

ภาวะซมเศรา อตมโนทศนในตนเองตาในเดกโรคลมชก ทงนเพอพฒนาองคความรใหกวางขวาง

เพมขนตอไป

3. เพมการศกษาในกลมอนๆ เชน ในกลมเดกโรคลมชกทไดรบการวนจฉยใหม

กลมเดกโรคลมชกทควบคมอาการชกไดยาก เปนตน เพอสามารถพฒนาแนวปฏบต/รปแบบการ

ดแล/โปรแกรม ใหเหมาะสมกบผดแลและเดกโรคลมชกมากยงขน

85

เอกสารอางอง

คชรนทร ภนคม, นนทพรรณ ชยนรนดร, ณรงค เออวชญาแพทย, วรนทร พทธรกษ, ศรพร

เทยมเกา, ศรลกษณ ใจซอ.,…อจฉราวรรณ โตภาคงาม. (2555). แนวทางการรกษาโรค

ลมชก: สาหรบแพทยเวชปฏบตทวไปและทมสหสาขา. ขอนแกน: คลงนานาวทยา.

จอม สวรรณโณ. (2541). ญาตผดแล: แหลงประโยชนทสาคญของผปวยเรอรง. วารสารพยาบาล,

47(3), 147-157.

จราภรณ บตรทอง. (2551). ผลของโปรแกรมการจดการความเหนอยลารวมกบโยคะตอความ

เหนอยลาในผปวยมะเรงทไดรบรงสรกษา. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการพยาบาลผใหญ คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา.

จนทรทพย กาญจนศลป. (2549). เภสชจลนศาสตรของประชากรและการใหการบรบาลทาง

เภสชกรรมสาหรบผปวยทใชยาเฟนโตอน. (วทยานพนธปรญญาเอก). คนจาก โครงการ

เครอขายหองสมดประเทศไทย (ThaiLIS-Thai Library Integrated System).

แจมจนทร กลวจตร, เกศรา แสนงาม, เสาวนย สารดษฐ, และภาวนา อานวยตระกล. (2550). ผลของ

การใหขอมลประกอบภาพการตน และการสรางสถานการณจาลองตอความวตกกงวลของ

เดกวยเรยนจากการเจาะเลอดทางหลอดเลอดดา. เอกสารตนฉบบไมไดตพมพ, คณะ

พยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา.

ธวชชย วรพงศธร. (2532). ขอพจารณาการใชสถตการถดถอยพหสาหรบงานวจย. วารสารวจย

วทยาศาสตรการแพทย, 3(2), 55-62.

นาตยา พงสวาง. (2545). ผลของการเตรยมผปวยกอนผาตดโดยการใหขอมลแบบรปธรรม-ปรนย

ผานการตนตวแบบตอระดบความวตกกงวลและการใหความรวมมอในการเตรยมผาตด

ของผปวยเดกวยเรยน. (วทยานพนธปรญญาโท). คนจาก โครงการเครอขายหองสมด

ประเทศไทย (ThaiLIS-Thai Library Integrated System).

นภา อยยสานนท. (2552). การเปรยบเทยบคณภาพชวตของผปวยไตวายเรอรงทไดรบการบาบด

ทดแทนไตโดยการฟอกเลอดและการลางไตทางชองทองอยางถาวร. (สารนพนธปรญญา

โท, มหาวทยาลยศลปากร). คนจาก http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis _th.

asp?id=0000003590

นตยา คชภกด, สายฤด วรกจโภคาทร, และมาล นสสยสข. (2526). แบบประเมนความวตกกงวล

(อดสาเนา).

86

นนทรตน พทกษบตร. (2550). อทธพลของสมพนธภาพในครอบครวและภาระการดแลตอ

พฤตกรรมการดแลของมารดาเดกออทสตก.วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการพยาบาลเดก คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา.

บญเพยร จนทวฒนา, นงลกษณ จนตนาดลก, พรทพย อาปณพนธ, วาสนา แฉลมเขตร, และ

Melnyk, M. B. (2544). ผลของการใหขอมลเพอลดความวตกกงวลของมารดาทมบตรตอง

เขารบการรกษาในโรงพยาบาล. วารสารการพยาบาลกมารเวชศาสตร, 1(2), 26-36.

ปยาภรณ เบญจบนลอกล. (2544). ความสมพนธระหวางปจจยทางคลนก ปจจยสวนบคคลและ

ความเหนอยลาในผตดเชอเอชไอว. (วทยานพนธปรญญาโท). คนจาก โครงการเครอขาย

หองสมดประเทศไทย (ThaiLIS-Thai Library Integrated System).

ประสพ รตนากร, ชนกา ตจนดา, เกษม ตนตผลาชวะ, กลยา ตนตผลาชวะ, สพตรา สภาพ, พรรณ

พมล วปลากร.,…สนนท ดวงจนทร. (2554). สายใยรก สายใยครอบครว. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.

ปชตา ทาเนา, ชนฤด คงศกดตระกล, และอจฉรยา ปทมวน. (2554). ปจจยทานายการปรบตวของ

ผดแลเดกโรคลมชก. รามาธบดพยาบาลสาร, 17(2), 218-231.

ผกายมาศ กตตวทยากล. (2550). คมอการดแลผปวยเดกโรคลมชก. คนจากhttp://medinfo.psu.ac.th/

pr/pr2008/Epilepsy_in_Children.pdf

ผกายมาศ กตตวทยากล, และวนด ชณหวกสต. (2550). ความตองการของผดแลผปวยเดกโรคลมชก

และปจจยทมความสมพนธตอความตองการ. สงขลานครนทรเวชสาร, 26(4), 339-347.

พทยาภรณ นวลสทอง. (2548). อาการเหนอยลาและการจดการอาการเหนอยลาของผดแลผปวย

บาดเจบศรษะขณะรบการรกษาในโรงพยาบาล. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการพยาบาลผใหญ คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา.

พธจต วงสโรจน. (2552). ปจจยทสมพนธกบคณภาพชวตของผปวยโรคลมชกภาคใต. วทยานพนธ

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพยาบาลศาสตร คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, กรงเทพมหานคร.

เพชรนอย สงหชางชย. (2546). หลกการและการใชสถตการวเคราะหตวแปรหลายตวสาหรบการ

วจยทางการพยาบาล. สงขลา: ชานเมองการพมพ.

เพยงใจ ดาโลปการ. (2545). ปจจยทสมพนธกบความเหนอยลาของผปวยมะเรงเตานมทไดรบเคม

บาบด. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพยาบาลศาสตร คณะพยาบาล

ศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพมหานคร.

87

เพยงใจ ตรไพรวงศ. (2540). สมพนธภาพระหวางผดแลกบผปวยและภาระการดแลของสมาชก

ครอบครวผดแลผปวยหลอดเลอดสมอง. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การพยาบาลอนามยชมชน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล, กรงเทพมหานคร.

เพญใจ จตรนาทรพย. (2552). คณภาพชวตของผปวยมะเรงเมดเลอดขาวชนดเฉยบพลนใน

โรงพยาบาลศรราช. (สารนพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยศลปากร). คนจาก http://www.

thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000003542

มณ แสงแกว. (2555). ปจจยคดสรรททานายคณภาพชวตในผปวยโรคเรอรงระยะสดทาย.

(วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยสงขลานครนทร). คนจาก http://kb.psu.ac.th/

psukb /bitstream/2010/8829/1/360910.pdf

มยธช สามเสน, พงษศกด วสทธพนธ, กลยาณ ธระวบลย, ชยชน โลวเจรญกล, สมชาย โตวณะบตร,

สรางค เจยมจรรยา.,…พรรณ วาสกนานนท. (2553). แนวทางการรกษาโรคลมชกสาหรบ

แพทย. กรงเทพมหานคร: สถาบนประสาทวทยา.

โรงพยาบาลสงขลานครนทร. (2556). หนวยเวชสถต งานเวชระเบยนโรงพยาบาลสงขลานครนทร.

คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา.

วจตร ศรสพรรณ. (2552). การวจยทางการพยาบาล: หลกการและแนวปฏบต. เชยงใหม:

นนทพนธพรนตง.

วนสนนท แฮคา. (2553). การมสวนรวมของครอบครวในการสงเสรมคณภาพชวตผสงอาย ชมชน

เทศบาลตาบลหนองผง อาเภอสารภ จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาการสงเสรมสขภาพ มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

วรสรา ลวระ. (2556). การดแลสขภาพของผดแลผปวยระยะสดทาย. ศรนครนทรเวชสาร, 28(2),

266-270.

ศรเรอน แกวกงวาล. (2540). จตวทยาพฒนาการชวตทกชวงวย แนวคดเชงทฤษฎ-วยเดกตอนกลาง.

กรงเทพมหานคร: สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สพตรา สภาพ. (2542). สงคมและวฒนธรรม คานยม ครอบครว ศาสนา ประเพณ (พมพครงท 10).

กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช.

สวทย วบลผลประเสรฐ. (2542). การสาธารณสขไทย พ.ศ. 2540-2541. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ

องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

สวชร หวนทา. (2551). การศกษาระดบคณภาพชวตของผใชแรงงานในโรงงานอตสาหกรรม:

กรณศกษา เขตอตสาหกรรมกบนทร จงหวดปราจนบร. (วทยานพนธปรญญาโท,

88

มหาวทยาลยศลปากร). คนจาก http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?

id=0000002817

อนนตนตย วสทธพนธ. (2554). ตาราโรคลมชกในเดก. กรงเทพมหานคร: โฮลสตก พบลชชง.

อชยา เขอนมน. (2545). สขภาพจตและความสามารถในการดแลบตรทตองพงพาของมารดาเดก

ออทสตก. การคนควาแบบอสระ พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสขภาพจตและการ

พยาบาลจตเวช บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

Aggarwal, A., Datta, V., & Thakur, L. C. (2011). Quality of life in children with epilepsy. Indian

Pediatrics, 48(11), 893-896.

Aguilar, B., Blanquez, C. M., Rubio, E. A., & Rey, J. M. (2004). Quality of life of adolescents

suffering from epilepsy living in the community. Journal of Pediatric Child Health,

40(3), 110-113.

Akay, A. P., Kurul, S. H., Ozek, H., Cengizhan, S., Emiroglu, N., & Ellidokuz, H. (2011).

Maternal reactions to a child with epilepsy: Depression, anxiety, parental attitudes and

family functions. Epilepsy Research, 95(3), 213-220.

Allen, R., Childhood absence epilepsy. In Werz, M. A., & Pita, I. L. (2010). Epilepsy syndromes.

Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier.

Andrade, L., Gorenstein, C., Vieira Filho, A. H., Tung, T. C., & Artes, R. (2001). Psychometric

properties of the Portuguese version of the State-Trait Anxiety Inventory applied to

college students: Factor analysis and relation to the Beck Depression Inventory. Brazilian

Journal of Medical and Biological Research, 34(3), 367-374.

Anjum, W., Chaudhry, H. R., & Irfan, M. (2010). Burden of care in caregivers of patients with

schizophrenia and epilepsy. Journal of Pakistan Psychiatric Society, 7(2), 79-83.

Arya, V., Gehlawat, V. K., Kaushik, J. S., & Gathwala, G. (2014). Assessment of parent reported

quality of life in children with epilepsy from Northern India: A cross-sectional

study. Journal of Pediatric Neurosciences, 9(1), 17.

Auvichayapat, N., Rotenberg, A., Gersner, R., Ngodklang, S., Tiamkao, S., Tassaneeyakul, W., &

Auvichayapat, P. (2013). Transcranial direct current stimulation for treatment of

refractory childhood focal epilepsy. Brain Stimulation, 6(4), 696-700.

89

Baca, C. B., Vickrey, B. G., Caplan, R., Vassar, S. D., & Berg, A. T. (2011). Psychiatric and

medical comorbidity and quality of life outcomes in childhood-onset epilepsy.

Pediatrics, 128(6), e1532–e1543.

Baki, O., Erdogan, A., Kantarci, O., Akisik, G., Kayaalp, L., & Yalcinkaya, C. (2004). Anxiety

and depression in children with epilepsy and their mothers. Epilepsy & Behavior, 5(6),

958-964.

Beland, I. L., & Passos, J. Y. (1975). Clinical nursing: Pathophysiological & psychological

approaches. New York: Macminllan.

Chaiyawat, W., & Brown, J. K. (2000). Psychometric properties of the Thai versions of state‐trait

anxiety inventory for children and child medical fear scale. Research in Nursing &

Health, 23(5), 406-414.

Chan, B., Cheong, E. Y. K., Ng, S. F. G., Chan, Y. C., Lee, Q. U., & Chan, K. Y. (2011).

Evaluation of sleep disturbances in children with epilepsy: A questionnaire-based case–

control study. Epilepsy & Behavior, 21(4), 437-440.

Chappell, N. L., & Reid, R. C. (2002). Burden and well-being among caregivers: Examining the

distinction. The Gerontologist, 42(6), 772-780.

Clary, L. E., Vander Wal, J. S., & Titus, J. B. (2010). Examining health-related quality of life,

adaptive skills, and psychological functioning in children and adolescents with epilepsy

presenting for a neuropsychological evaluation. Epilepsy & Behavior, 19(3), 487-493.

Cramer, J. A., Devinsky, O., Hays, R. D., Hermann, B. P., Meader, K. J., Perrine, K. R., &

Vickrey, B. G. (1993). Quality of life in epilepsy QOLIE-31 (version 1.0): Scoring

manual. Retrieved from C:\Users\Administrator\Desktop\qolie31_scoring.pdf

Cramer, J. A., Perrine, K. R., Devinsky, O., Bryant‐Comstock, L., Meador, K. J., & Hermann, B.

P. (1998). Development and cross‐cultural translations of a 31‐item quality of life in

epilepsy inventory. Epilepsia, 39(1), 81-88.

Devinsky, O., Westbrook, L., Cramer, J., Glassman, M., Perrine, K., & Camfield, C. (1999). Risk

factors for poor health‐Related quality of life in adolescents with epilepsy. Epilepsia,

40(12), 1715-1720.

Dittner, A. J., Wessely, S. C., & Brown, R. G. (2004). The assessment of fatigue: A practical

guide for clinicians and researchers. Journal of Psychosomatic Research, 56(2), 157-170.

90

Elliott, I. M., Lach, L., & Smith, M. L. (2005). I just want to be normal: A qualitative study

exploring how children and adolescents view the impact of intractable epilepsy on their

quality of life. Epilepsy & Behavior, 7(4), 664-678.

Engel, J. (1998). Classifications of the International League Against Epilepsy: Time for

reappraisal. Epilepsia, 39(9), 1014-1017.

Fang, P. C., & Chen, Y. J. (2006). Using the child behavior checklist to evaluate behavioral

problems in children with epilepsy. Acta paediatrica Taiwanica, 48(4), 181-185.

Felsmann, M., Futyma, B., Felsmann, M. Z., Humanska, M. A., & Haor, B. (2012). Quality of life

in children with epilepsy, evaluated by the parents on the basis of qolce

questionnaire. Medical and Biological Sciences, 26(1), 99-105.

Forsgren, L., Beghi, E., Oun, A., & Sillanpää, M. (2005). The epidemiology of epilepsy in

Europe–a systematic review. European Journal of Neurology, 12(4), 245-253.

Fountoulakis, K. N., Papadopoulou, M., Kleanthous, S., Papadopoulou, A., Bizeli, V.,

Nimatoudis, I., ... & Kaprinis, G. S. (2006). Reliability and psychometric properties of

the Greek translation of the state-trait anxiety inventory form Y: Preliminary data. Annals

General Psychiatry, 5(2), 1-10.

Freilinger, M., Reisel, B., Reiter, E., Zelenko, M., Hauser, E., & Seidl, R. (2006). Behavioral and

emotional problems in children with epilepsy. Journal of Child Neurology, 21(11),

939-945.

Freud, S. (1964). Group psychology and the analysis of the ego Sigmund Freud. New York:

Bantam Books.

Friis, M. L., Kristensen, O., Boas, J., Dalby, M., Deth, S. H., Gram, L., ... & Jensen, P. K. (1993).

Therapeutic experiences with 947 epileptic out‐patients in oxcarbazepine treatment. Acta

Neurologica Scandinavica, 87(3), 224-227.

Fritschi, C., & Quinn, L. (2010). Fatigue in patients with diabetes: A review. Journal of

Psychosomatic Research, 69(1), 33-41.

Garson, G. D. (2010). Testing of assumptions: Statnotes, from North Carolina State University,

public administration program. Retrived from http://www2.chass.ncsu.edu/garson/pA

765/assumpt.htm

91

Gordijn, M. S., Cremers, E. M., Kaspers, G. J., & Gemke, R. J. (2011). Fatigue in children:

Reliability and validity of the Dutch PedsQLTM Multidimensional Fatigue

Scale. Quality of Life Research, 20(7), 1103-1108.

Gorman, L. M., Sultan, D., & Luna-Raines, M. (1989). Psychosocial nursing handbook for the

nonpsychiatric nurse. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins.

Hernandez-Ronquillo, L., Moien-Afshari, F., Knox, K., Britz, J., & Tellez-Zenteno, J. F. (2011).

How to measure fatigue in epilepsy? The validation of three scales for clinical

use. Epilepsy Research, 95(1), 119-129.

Hirfanoglu, T., Serdaroglu, A., Cansu, A., Soysal, A, S., Derle, E., & Gucuyener, K., (2009). Do

knowledge of, perception of, and attitudes toward epilepsy affect the quality of life of

Turkish children with epilepsy and their parents? Epilepsy & Behavior, 14(1), 71-77.

Ivarsson, T. (2006). Normative data for the Multidimensional Anxiety Scale for Children

(MASC) in Swedish adolescents. Nordic Journal of Psychiatry, 60(2), 107-113.

Jacoby, A., & Austin, J. K. (2007). Social stigma for adults and children with epilepsy. Epilepsia,

48(9), 6-9.

Kanjanasilp, J., Khaewwichit, S., Richards, R. M., & Preechagoon, Y. (2004). Thai version of the

quality-of-life in epilepsy inventory: Comparison between the QOLIE-31 and the QOLIE

-10. Chiang Mai University Journal, 3(1), 35.

Karakis, I., Cole, A. J., Montouris, G. D., San Luciano, M., Meador, K. J., & Piperidou, C.

(2014). Caregiver burden in epilepsy: Determinants and impact. Epilepsy Research and

Treatment, 2014(2014).

Karakis, I., Tsiakiri, A., & Piperidou, C. (2014). Caregiver burden in epilepsy in greece. Eaahnikh

Neypoaotikh Etaipeia, 23(5), 29-36.

Krupp, L. B., LaRocca, N. G., Muir-Nash, J., & Steinberg, A. D. (1989). The fatigue severity

scale: Application to patients with multiple sclerosis and systemic lupus

erythematosus. Archives of Neurology, 46(10), 1121.

Landmark, C. J. (2008). Antiepileptic drugs in non-epilepsy disorders. CNS Drugs, 22(1), 27-47.

Larson, A. M., Ryther, R. C., Jennesson, M., Geffrey, A. L., Bruno, P. L., Anagnos, C. J., ... &

Thiele, E. A. (2012). Impact of pediatric epilepsy on sleep patterns and behaviors in

children and parents. Epilepsia, 53(7), 1162-1169.

92

Lavidor, M., Weller, A., & Babkoff, H. (2002). Multidimensional fatigue, somatic symptoms and

depression. British Journal of Health Psychology, 7(1), 67-75.

Lim, K., Kang, H. C., & Kim, H. D. (2002). Validation of a korean version of the quality of life in

childhood epilepsy questionnaire (K-QOLCE). Journal of Korean Epilepsy Society,

6(1), 32-44.

Loddenkemper, T., Benign focal epilepsy of childhood with centrotemporal spikes. In Werz, M.

A., & Pita, I. L. (2010). Epilepsy syndromes. Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier.

Lua, P. L., Khairuzzaman, N. K. W., Aziz, Z. A., & Foo, J. L. K. (2015). The needs and problems

in epilepsy caregiving: A qualitative exploration. ASEAN Journal of Psychiatry, 16(1),

116-126.

Lv, R., Wu, L., Jin, L., Lu, Q., Wang, M., Qu, Y., & Liu, H. (2009). Depression, anxiety and

quality of life in parents of children with epilepsy. Acta Neurologica

Scandinavica, 120(5), 335-341.

Malhi, P., & Singhi, P. (2005). Correlates of quality of life with epilepsy. Indian Journal of

Pediatrics, 72(2), 131-135.

Manor, L., Streiner, D. L., Yam, W. K., Rosenbaum, P. L., Verhey, L. H., Lach, L., & Ronen, G.

M. (2013). Age-related variables in childhood epilepsy: How do they relate to each other

and to quality of life?. Epilepsy & Behavior, 26(1), 71-74.

March, J. S., Parker, J. D., Sullivan, K., Stallings, P., & Conners, C. K. (1997). The

multidimensional anxiety scale for children (MASC): Factor structure, reliability, and

validity. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 36(4), 554-

565.

March, J. S., Sullivan, K., & Parker, J. (1999). Test-retest reliability of the multidimensional

anxiety scale for children. Journal of Anxiety Disorders, 13(4), 349-358.

Mattsson, M., Möller, B., Lundberg, I. E., Gard, G., & Boström, C. (2008). Reliability and

validity of the fatigue severity scale in Swedish for patients with systemic lupus

erythematosus. Scandinavian Journal of Rheumatology, 37(4), 269-277.

May, T. W., Pfäfflin, M., & Cramer, J. A. (2001). Psychometric properties of the German

translation of the QOLIE-31. Epilepsy & Behavior, 2(2), 106-114.

93

Meltzer, L. J., & Mindell, J. A. (2007). Relationship between child sleep disturbances and

maternal sleep, mood, and parenting stress: A pilot study. Journal of Family

Psychology, 21(1), 67.

Mikaeloff, Y., Saint-Martin, A. D., Mancini, J., Peudenier, S., Pedespan, J. M., Vallée, L., ... &

Chiron, C. (2003). Topiramate: Efficacy and tolerability in children according to epilepsy

syndromes. Epilepsy Research, 53(3), 225-232.

Moffat, C., Dorris, L., Connor, L., & Espie, C. A. (2009). The impact of childhood epilepsy on

quality of life: A qualitative investigation using focus group methods to obtain children’s

perspectives on living with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 14(1), 179-189.

Montanaro, M., Battistella, A. P., Boniver, C., & Galeone, D. (2004). Quality of life in young

Italian patients with epilepsy. Neurological Sciences, 25(5), 264-273.

Moons, P., & Norekval, T. M., (2006). Is sense of coherence a pathway for improving the quality

of life of patients who grow up with chronic diseases? A hypothesis. European Journal

of Psychiatry in Medicine, 36(4), 469-481.

Nadkarni, J., Jain, A., & Dwivedi, R. (2011). Quality of life in children with epilepsy. Annals of

Indian Academy of Neurology, 14(4), 279-282.

Nuhu, F., Yusuf, A., Akinbiyi, A., Babalola, O., Fawole, J., Sulaiman, Z., & Ayilara, O. (2010).

The burden experienced by family caregivers of patients with epilepsy attending the

government psychiatric hospital, Kaduna, Nigeria. Pan African Medical Journal, 5(1).

Pender, N. J., Murdaugh, C., & Parsons, M. A. (2006). Health promotion in nursing practice.

Trenton, NJ: Upper Saddle River.

Piper, B. F., Dibble, S. L., Dodd, M. J., Weiss, M. C., Slaughter, R. E., & Paul, S. M. (1998). The

revised Piper Fatigue Scale: Psychometric evaluation in women with breast cancer.

Oncology Nursing Forum, 25(4), 677-684.

Piper, B. F. (2003). Fatigue. In V. K. Carrieri, A. M., Lindsey, & C. M. West. (Eds.),

Pathophysiological phenomena in nursing (pp. 209-234). Philadelphia: Saunders.

94

Reilly, C., Atkinson, P., Das, K. B., Chin, R. F., Aylett, S. E., Burch, V., ... & Neville, B. G.

(2015). Factors associated with quality of life in active childhood epilepsy: A population-

based study. European Journal of Paediatric Neurology, 19(3), 308-313.

Reynolds, C. R., & Richmond, B. O. (1979). Factor structure and construct validity of 'What I

think and feel': The revised children's manifest anxiety scale. Journal of Personality

Assessment, 43(3), 281-283.

Richmond, B. O., Rodrigo, G., & de Rodrigo, M. (1988). Factor structure of a Spanish version of

the revised children's manifest anxiety scale in Uruguay. Journal of Personality

Assessment, 52(1), 165-170.

Ronen, G. M., Streiner, D. L., & Rosenbaum, P. (2003). Health related quality of life in children

with epilepsy: Development and validation of self report and parent proxy

measures. Epilepsia, 44(4), 598-612.

Ronen, G. M., Streiner, D. L., Verhey, L. H., Lach, L., Boyle, M. H., Cunningham, C. E., &

Rosenbaum, P. L. (2010). Disease characteristics and psychosocial factors: Explaining

the expression of quality of life in childhood epilepsy. Epilepsy & Behavior, 18(1), 88-

93.

Rosenfeld, W. E., Benbadis, S., Edrich, P., Tassinari, C. A., & Hirsch, E. (2009). Levetiracetam

as add-on therapy for idiopathic generalized epilepsy syndromes with onset during

adolescence: Analysis of two randomized, double-blind, placebo-controlled

studies. Epilepsy research, 85(1), 72-80.

Ryu, H. U., Lee, S. A., Eom, S., Kim, H. D., & Korean QoL in Epilepsy Study Group. (2015).

Perceived stigma in Korean adolescents with epilepsy: Effects of knowledge about

epilepsy and maternal perception of stigma. Seizure, 24, 38-43.

Sabaz, M., Cairns, D. R., Bleasel, A. F., Lawson, J. A., Grinton, B., Scheffer, I, E., & Bye, A. M,

E. (2003). The health related quality of life of childhood epilepsy syndromes. Journal of

Paediatrics and Child Health, 39(9), 690-696.

Sabaz, M., Cairns, D. R., Lawson, J. A., Nheu, N., Bleasel, A. F., & Bye, A. M. E. (2000).

Validation of a new quality of life measure for children with epilepsy. Epilepsia, 41(6),

765-774.

95

Siniscalchi, A., Gallelli, L., Russo, E., & De Sarro, G. (2013). A review on antiepileptic drugs-

dependent fatigue: Pathophysiological mechanisms and incidence. European Journal of

Pharmacology, 718(1), 10-16.

Sirari, S., Dhar, D., Vishwakarma, R., & Tripathi, S. (2014). Association between quality of life,

depression and caregiver burden in epileptic patients in Haldwani, Uttarakhand,

India. International Journal of Curent Science, 10, 54-60.

Spielberger, C. D. (1973). Preliminary manual for the state-trait anxiety inventory for children

(“How I Feel Questionnaire”). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists.

Spielberger, C. D. (1983). Manual for the state-trait anxiety inventory: STAI (Form Y). Palo Alto,

CA: Consulting Psychologists.

Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., Lushene, R., Vagg, P. R., & Jacobs, G. A. (1983). Manual for

the state-trait anxiety inventory. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists.

Stevanovic, D., Tepavcevic, D. K., Jocic-Jakubi, B., Jovanovic, M., Pekmezovic, T., Lakic, A., &

Ronen, G. M. (2009). Health-related quality of life measure for children with epilepsy

(CHEQOL-25): Preliminary data for the Serbian version. Epilepsy & Behavior, 16(4),

599-602.

Taylor, R. M., Gibson, F., & Franck, L. S. (2008). A concept analysis of health-related quality of

life in young people with chronic disease. Journal of Clinical Nursing, 17(14), 1823-

1833.

Torres, X., Arroyo, S., Araya, S., & Pablo, J. (1999). The Spanish Version of the Quality of Life

in Epilepsy Inventory (QOLIE‐31): Translation, validity, and reliability. Epilepsia, 40(9),

1299-1304.

Tsai, F. J., Liu, S. T., Lee, C. M., Lee, W. T., Fan, P. C., Lin, W. S., ... & Gau, S. S. F. (2013).

ADHD-related symptoms, emotional/behavioral problems, and physical conditions in

Taiwanese children with epilepsy. Journal of the Formosan Medical Association, 112(7),

396-405.

Turky, A., Beavis, J. M., Thapar, A. K., & Kerr, M. P. (2008). Psychopathology in children and

adolescents with epilepsy: An investigation of predictive variables. Epilepsy &

Behavior, 12(1), 136-144.

96

Varni, J. W., Burwinkle, T. M., & Szer, I. S. (2004). The PedsQL Multidimensional Fatigue Scale

in pediatric rheumatology: Reliability and validity. The Journal of Rheumatology, 31(12),

2494-2500.

Varni, J. W., Seid, M. & Kurtin, P. S. (2001). PedsQL 4.0TM: Reliability and validity of the

pediatric quality of life inventory TM version 4.0 generic core scales in healthy and

patient populations. Medical Care, 39(8), 800–812.

Verhey, L. H., Kulik, D. M., Ronen, G. M., Rosenbaum, P., Lach, L., & Streiner, D. L. (2009).

Quality of life in childhood epilepsy: What is the level of agreement between youth and

their parents? Epilepsy & Behavior, 14(2), 407-410.

Werz, M. A., & Pita, I. L. (2010). Epilepsy syndromes. Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier.

Wheless, J. W., Willmore, J., & Brumback, R. A. (2009). Advanced Therapy in Epilepsy. Shelton,

CT: People's Medical Publishing House.

Williams, J., Steel, C., Sharp, G. B., DelosReyes, E., Phillips, T., Bates, S., ... & Griebel, M. L.

(2003). Parental anxiety and quality of life in children with epilepsy. Epilepsy &

Behavior, 4(5), 483-486.

Wirrell, E., Blackman, M., Barlow, K., Mah, J., & Hamiwka, L. (2005). Sleep disturbances in

children with epilepsy compared with their nearest-aged diblings. Developmental

Medicine & Child Neurology, 47(11), 1936-1942.

Wirrell, E. C., Wood, L., Hamiwka, L. D., & Sherman, E. M. (2008). Parenting stress in mothers

of children with intractable epilepsy. Epilepsy & Behavior, 13(1), 169-173.

World Health Organization. (2012). Epilepsy: Fact sheet (Online). Retrieved from

http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs999/en/index.html

Yao, S., Zou, T., Zhu, X., Abela, J. R., Auerbach, R. P., & Tong, X. (2007). Reliability and

validity of the Chinese version of the Multidimensional Anxiety Scale for Children

among Chinese secondary school students. Child Psychiatry and Human

Development, 38(1), 1-16.

Yong, L., Chengye, J., & Jiong, Q. (2006). Factors affecting the quality of life in childhood

epilepsy in China. Acta Neurologica Scandinavica, 113(3), 167-173.

Yong, L., Chengye, J., Jiong, Q., & Zhang, Z. X. (2008). Parental anxiety and quality of life of

epileptic children. Biomedical and Environmental Sciences, 21(3), 228-232.

97

Yusuf, A. J., Nuhu, F. T., & Olisah, V. O. (2013). Emotional distress among caregivers of

patients with epilepsy in Katsina State, Northern Nigeria. African Journal of

Psychiatry, 16(1), 41-44.

98

ภาคผนวก

99

ภาคผนวก ก

ตวอยางเครองมอทใชในการวจย

เลขทแบบสอบถาม ………………..

วนท……เดอน………..พ.ศ………….

แบบสอบถามการวจย

เรอง ปจจยคดสรรทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

คาชแจง แบบสอบถามฉบบน ประกอบดวยเนอหาทงหมด 4 ชด

ชดท 1 แบบสอบถามขอมลสวนบคคลของผดแลและเดก ประกอบดวย 2 สวน คอ

สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผดแล จานวน 18 ขอ

สวนท 2 ขอมลสวนบคคลของเดกโรคลมชก จานวน 18 ขอ

ชดท 2 แบบสอบถามความเหนอยลาจากภาระการดแล จานวน 22 ขอ

ชดท 3 แบบสอบถามความวตกกงวลของผดแล จานวน 20 ขอ

ชดท 4 แบบสอบถามคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรน จานวน 31 ขอ

โรคลมชกตามการรบรของผดแล

ผวจยขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงมากทสดและขอขอบคณ

ทกรณาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามเพอการวจยเปนอยางยง

100

ชดท 1 แบบสอบถามขอมลสวนบคคลของผดแลและเดกโรคลมชก

คาชแจง : กรณาทาเครองหมาย ✕ ลงในชอง ( ) และเตมคาในชองวางตามความเปนจรงมากทสด

สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผดแล

1. ความเกยวของของฉนกบเดก

( ) 1. บดา ( ) 2. มารดา

( ) 3. ญาตฝายบดา ระบความสมพนธกบเดก……………...

( ) 4. ญาตฝายมารดา ระบความสมพนธกบเดก…………….

2. ฉนเปนผดแลหลกททาหนาทดแลเดกโรคลมชกในทกๆ วน อยรวมครอบครวเดยวกบเดก

โรคลมชกอยางนอย 1 เดอน และไมไดรบคาตอบแทนใดๆ ในการดแลเดก

( ) 1. ใช ( ) 2. ไมใช ระบ ……………………....

3. อาย……………..ป

4. สถานภาพสมรส

( ) 1. โสด ( ) 2. ค

( ) 3. หมาย ( ) 4. หยา/แยกกนอย

5. ศาสนา

( ) 1. พทธ ( ) 2. ครสต

( ) 3. อสลาม ( ) 4. อนๆ ระบ………………….

6. อาชพ

( ) 1. แมบาน/พอบาน ( ) 2. รบราชการ/รฐวสาหกจ

( ) 3. เกษตรกร ( ) 4. รบจาง

( ) 5. คาขาย ( ) 6. อนๆ ระบ …………………….

7. ระดบการศกษา

( ) 1. ไมไดเรยนหนงสอ ( ) 2. ประถมศกษาปท …………

( ) 3. มธยมศกษาปท ………. ( ) 4. อาชวศกษาระดบ ………..

( ) 5. อนปรญญาหรอเทยบเทา ( ) 6. ปรญญาตรหรอเทยบเทา

( ) 7. สงกวาปรญญาตร ระบ ……….. ( ) 8. อนๆ ระบ ……………….

8. รายไดของครอบครวเฉลยตอเดอน ……………..บาท

101

9. ความเพยงพอของรายได

( ) 1. เหลอเกบ ( ) 2. เพยงพอแตไมเหลอเกบ

( ) 3. ไมเพยงพอ วธแกไข ……………………………………………...

10. การจายคารกษาพยาบาล

( ) 1. เบกคารกษาพยาบาล ( ) 2. จายคารกษาเอง

( ) 3. สงคมสงเคราะห ( ) 4. บตร 30 บาท

( ) 5. ประกนสงคม ( ) 6. พรบ.

( ) 7. อนๆ

11. ความเจบปวยและการรกษาของเดกกอใหเกดผลกระทบเกยวกบการเงนในครอบครวมาก

นอยเพยงใด

( ) 1. ไมเลย ( ) 2. บางเลกนอย

( ) 3. ปานกลาง ( ) 4. มาก

12. จานวนสมาชกในครอบครว …………. คน

13. ลกษณะของครอบครว

( ) 1. ครอบครวเดยว (หมายถง อาศยอยในบานทมเฉพาะบดา มารดา และบตร)

ประกอบดวย ……………………………………………………………………

( ) 2. ครอบครวขยาย (หมายถง อาศยอยในบานทมป ยา ตา ยาย ลง ปา นา อา บดา มารดา

บตร ฯลฯ) ประกอบดวย ………………………………………………………..

14. ประสบการณการดแลเดกโรคลมชกรายอน

( ) 1. เคย ระบความสมพนธกบเดกทดแล ……………………….. ระยะเวลา…………..

( ) 2. ไมเคย

15. ระยะเวลาในการดแลเดกรายน (นบตงแตเดกไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชก)

………. ป ………….เดอน

16. จานวนชวโมงทดแลเดกโรคลมชกตอวน………….ชวโมง

102

17. ในขณะนฉนมบตรหลานคนอนๆ ทตองรบการดแลหรอตองเลยงดหรอไม

( ) 1. ไมม

( ) 2. มจานวน ….. คน ระบอาย …………….. ป ระบชวโมงในการดแลบตรหลานคน

อนๆโดยรวมตอวน ….. ชวโมง

18. ภาวะสขภาพของฉนในปจจบน

( ) 1. แขงแรง

( ) 2. ไมแขงแรง ระบ …………………………….

สวนท 2 ขอมลสวนบคคลของเดกโรคลมชก

1. เพศ

( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง

2. อาย …………….ป ……………..เดอน

3. ระดบการศกษา

( ) 1. ไมไดเรยนหนงสอ ( ) 2. ประถมศกษาปท…………….

( ) 3. มธยมศกษาปท……………… ( ) 4. อนๆ โปรดระบ……………...

4. ลาดบบตรคนท

( ) 1. บตรคนแรก ( ) 2. บตรคนท 2

( ) 3. บตรคนท 3 ( ) 4. บตรคนท 4

( ) 5. บตรคนท 5 ( ) 6. อนๆ ระบ ………..

5. ศาสนา

( ) 1. พทธ ( ) 2. ครสต

( ) 3. อสลาม ( ) 4. อนๆ ระบ………………….

6. อายเมอเรมชก …………..ป………….เดอน

7. อายทไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชก ………….ป ………..เดอน

8. ในชวง 1 ปทผานมา

( ) 1. มอาการชก 1 ครง ( ) 2. มอาการชก 2 ครง

( ) 3. มอาการชก 3 ครง ( ) 4. มอาการชก 4 ครง

( ) 5. อนๆ ระบ ……………

103

9. ในชวง 1 ปทผานมาไดพบแพทยดวยโรคลมชก

( ) 1. 1 ครง ( ) 2. 2 ครง

( ) 3. 3 ครง ( ) 4. 4 ครง

( ) 5. อนๆ ระบ ……………

10. มาพบแพทยตามนดดวยโรคลมชกทกครงหรอไม

( ) 1. ทกครง

( ) 2. ไมไดมา ระบเหตผล....................................................................................

11. เคยนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาลหรอไม

( ) 1. เคย (ใหตอบขอ 12 ตอ)

( ) 2. ไมเคย (ใหขามไปตอบขอ 13)

12. ในชวง 1 ปทผานมา เขานอนพกรกษาตวในโรงพยาบาล…………….ครง โดยระบวาเปน

12.1 โรค………………………… จานวน…………..ครง เมอไร……………………..

12.2 โรค………………………… จานวน…………..ครง เมอไร……………………..

12.3 โรค………………………… จานวน…………..ครง เมอไร……………………..

13. รบประทานยากนชก

( ) 1. ครบตามแพทยสง

( ) 2. ไมครบตามแพทยสง โปรดระบชนดของยาทขาด (ถาทราบ) พรอมระบ

เหตผล……………………………………………………………………

14. เดกเปนโรคลมชกชนดใด (ถาไมทราบใหขามขอน ผวจยจะเปนผเกบเอง)

( ) 1. ชกเฉพาะสวน ( ) 2. ชกทวตว

( ) 3. ทงสองแบบ ( ) 4. อนๆ โปรดระบ………………

15. ใน 1 ปทผานมา มระยะเวลาโดยเฉลยของอาการชกแตละครง

( ) 1. กอนกนยากนชก …………………..นาท……………….วนาท

( ) 2. หลงกนยากนชก …………………..นาท……………….วนาท

( ) 3. หลงปรบยากนชก…………………..นาท……………….วนาท

( ) 4. ไมทราบ

16. ในชวง 2 สปดาหทผานมา

( ) 1. ไมมอาการชก ( ) 2. มอาการชก 1 ครง

( ) 3. มอาการชก 2 ครง ( ) 4. มอาการชก 4 ครง

( ) 5. อนๆ ระบ ……………

104

17. ในชวง 2 สปดาหทผานมา มระยะเวลาโดยเฉลยของอาการชกแตละครง………...นาท

………วนาท

18. โรคประจาตวอนๆทไมใชโรคลมชก

( ) ไมม

( ) ม โปรดระบ……………………………………………………………

105

ชดท 2 แบบสอบถามความเหนอยลาจากภาระการดแล

คาชแจง: ขอความตอไปนมจานวน 22 ขอแตละขอถามถงความรสกของฉนเกยวกบความเหนอยลา

จากภาระการดแลเดกโรคลมชก โดยความรสกของฉนในแตละขอมคะแนนอยในชวง 0 – 10

คะแนนบนเสนตรง ขอใหอานขอความทจดเรมตนทางดานซายมอและจดสดทายทางดานขวามอ

แลวทาเครองหมาย ✕ ลงบนตวเลขทตรงกบตาแหนงทบงบอกถงความรสกของฉนมากทสด

ในชวง 1 เดอนทผานมา

ความเหนอยลาจากภาระการดแล หมายถง ประสบการณของผดแลเดกโรคลมชกทรสก

เหนดเหนอยตลอดเวลา จนทาใหรางกายไมสามารถคงความสมดลของการสรางและการใชพลงงาน

ไวได ทาใหรสกออนเพลย ไมมแรงจนกระทงหมดกาลงจากการดแลเดกโรคลมชก จนถงสงผล

กระทบตอรางกาย จตใจและสถานการณการใชชวตหรอการทางานในแตละวน

ตวอยาง

ความรสกเหนอยลาทาใหฉนมความสขในระดบใด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ไมมความสขเลย มความสขมากทสด

ถา กากบาทระดบนแสดงวาความเหนอยลาทาใหฉนมความสขนอย

106

มตดานพฤตกรรม (behavioral)

1. ความรสกเหนอยลาทาใหฉนมความทกขทรมานในระดบใด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ไมมความทกขทรมานเลย มความทกขทรมานมากทสด

2. ความรสกเหนอยลามผลรบกวนความสามารถในการทางานของฉนในระดบใด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ไมมผลเลย มผลมากทสด

.

.

.

.

.

.

22.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

สมองปลอดโปรง สมองไมปลอดโปรง

107

ชดท 3 แบบสอบถามความวตกกงวลของผดแล

คาอธบาย: ขอความขางลางตอไปนเปนขอความทฉนใชบรรยายเกยวกบตวของฉนเอง เมอนกถง

การทเดกในปกครองของฉนเปนโรคลมชก โปรดอานขอความในแตละขอแลวทาเครองหมาย

กากบาท ✕ ในชองซงอยดานขวาของขอความซงฉนพจารณาวาตรงกบ ความรสกของฉนใน

ขณะน ขอความตอไปนไมมคาตอบทถกหรอผด ดงนนโปรดอยาใชเวลาในการพจารณาคาตอบขอ

หนงขอใดนานเกนควร แตจงเลอกคาตอบทฉนคดวาบรรยายความรสกของฉนในขณะนไดชดเจน

ทสด

ความวตกกงวล หมายถง อารมณของผดแลเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกทประกอบดวย

ความรสกทไมมความสข ไมสบายใจ ไมอยนง เกดความตงเครยด กงวล กลววาเดกจะตาย

หวาดหวน คลมเครอ ซงเปนอารมณทเกดจากปฏกรยาตอบสนองของรางกายผดแลเดกวยเรยนและ

วยรนโรคลมชกตอสงคกคามหรอเปนอนตราย เชน วตกกงวลเนองจากไมทราบวาเดกโรคลมชกจะ

มอาการชกเกดขนเมอไหร วตกกงวลวาเดกจะตายเมอเกดอาการชกขน วตกกงวลวาอาการชกจะทา

ใหเดกพการทางสมอง เปนตน

ตวอยาง

ขอความ ไมเลย มบาง ม

คอนขางมาก

มมาก

ทสด

ฉนรสกกระวนกระวายใจ ✕

ถากากบาทชองนแสดงวาความวตกกงวลเกยวกบเดกโรคลมชกทาใหฉนมความรสกกระวน

กระวายใจคอนขางมาก

108

ขอความ ไมเลย มบาง ม

คอนขางมาก

มมาก

ทสด

1. ฉนรสกสงบ

2. ฉนรสกมนคงในชวต

3. ฉนรสกตงเครยด*

4. ……………………

5. ……………………

.

.

.

.

.

.

20. ฉนรสกแจมใส

*ขอคาถามทเปนลบ

109

ชดท 4 แบบสอบถามคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตามการรบรของผดแล

คาชแจง : แบบสอบถามนเปนการสอบถามเกยวกบการรบรคณภาพชวตของเดกโรคลมชกใน

ปกครองของฉน กรณาตอบทกขอโดยการกากบาท ✕ ทตวเลขหรอชองทฉนตองการเลอก ถาฉน

ไมแนใจวาจะตอบอยางไร กรณาเลอกคาตอบทฉนคดวาดทสด ถาฉนตองการความชวยเหลอใน

การอานคาถามหรอทาเครองหมายในแบบสอบถาม กรณาสอบถามเพอความชดเจนในการตอบ

แบบสอบถาม อยางไรกตาม แตละลกษณะการตอบมตวอยางประกอบความเขาใจ

คณภาพชวตของเดกโรคลมชก หมายถง ความรสกนกคดทเปนการรบรและการใหคณคา

ของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชกตามการรบรของผดแลถงความรสกพงพอใจในชวตซงเปน

ความผาสกทกดานของชวต ครอบคลม 4 ดานของชวต คอ ดานรางกาย ดานจตใจ ดานอารมณและ

ดานสงคม

แบบสอบถามจะประกอบดวย 7 ดาน 31 ขอ คอ

1) ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry) 5 ขอ ไดแก ขอ 11, 21, 22, 23, 25

2) ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL) 2 ขอ ไดแก ขอ 1, 14

3) ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well-beiong) 5 ขอ ไดแก ขอ 3, 4, 5, 7, 9

4) ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy; fatigue) 4 ขอ ไดแก ขอ 2, 6, 8, 10

5) ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning) 6 ขอ ไดแก ขอ 12, 15, 16, 17, 18, 26

6) ดานผลจากการใชยากนชก (medication effects) 3 ขอ ไดแก ขอ 24, 29, 30

7) ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status) 5 ขอ ไดแก ขอ 13, 19, 20, 27, 28

110

ตวอยางท 1

ฉนรบรวาภายใน 24 ชวโมงแรกหลงจากเกดอาการชกขน ชวตของเดกโรคลมชกใน

ปกครองของฉนเปนอยางไร (กากบาทเลอกตวเลขตามรปขางลาง)

ดมากทสด แยมากทสด

ถาฉนกากบาทในระดบนแสดงวาภายใน 24 ชวโมงแรกหลงจากเกดอาการชกขน ฉนรบรวาชวต

ของเดกโรคลมชกเกอบจะแยมากทสด

1. ฉนรบรวาในภาพรวม ชวตของเดกโรคลมชกในปกครองของฉนเปนอยางไร (กากบาท

เลอกตวเลขตามรปขางลาง)

ดมากทสด แยมากทสด

111

คาถามตอไปนเกยวกบการรบรของฉนตอความรสกบางอยางของเดกโรคลมชกในปกครองของฉน

ในชวง 1 เดอนทผานมา สาหรบแตละคาถาม ขอใหเลอกคาตอบทใกลเคยงกบการรบรของฉนตอ

ความรสกบางอยางของเดกโรคลมชกในปกครองของฉนมากทสด (กากบาทในชองทตองการเลอก)

ตวอยางท 2

คาถาม

ตลอด

เวลา

(1)

สวน

มาก

(2)

พอ

ควร

(3)

เปน

บาง

(4)

เลก

นอย

(5)

ไม

ม

(6)

ฉนรบรวาเดกไมมความสงบ ✕

ถากากบาททชองนแสดงวา ในชวง 1 เดอนทผานมา ฉนรบรวาเดกโรคลมชกไมมความสงบเปน

สวนมาก

คาถาม

ตลอด

เวลา

(1)

สวน

มาก

(2)

พอ

ควร

(3)

เปน

บาง

(4)

เลก

นอย

(5)

ไม

ม

(6)

2. ฉนรบรวาเดกมความกลาหรอ

กระตอรอรนทจะทาสงตางๆ (ม

ชวตชวา)

3. ฉนรบรวาเดกมความวตกกงวลสง

4. …………………………

5. …………………………

6. …………………………

7. ………………………..

.

.

.

.

112

31. ฉนรบรวาสขภาพของเดกในภาพรวมดหรอแยอยางไร โดยคดวาสขภาพดทสด คอ 100 และแย

ทสดคอ 0 กรณากากบาทตวเลขทแสดงถงสขภาพทฉนรบรตอสขภาพของเดก และคดวาการชกเปน

สวนหนงของสขภาพของเดกเมอตอบคาถาม

= สขภาพดเยยม

= สขภาพแยทสด

113

ขอเสนอแนะอนๆ (ถาม)

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณทใหความรวมมอ

114

115

ทมา : http://www.rand.org/health/surveys_tools/qolie.html

116

ภาคผนวก ข

จดหมายขออนญาตใชเครองมอวจยและเอกสารการพจารณาจรยธรรมการวจย

117

118

119

Re: ขออนญาตใชเครองมอ

ผศ.ดร.จนทรทพย กาญจนศลป (juntip.k@msu.ac.th) เพมในรายชอผตดตอ

27/9/2556 ถง: tanyaluk tatiyatrirong

อนญาตคะ แตตอนนอยตางประเทศ อาทตยหนาถงกลบคะ อกประเดนคอใชในเดกไดไหม ลองด

นะคะ > On 22 กนยายน 2556, 12 นาฬกา 40 นาท, "tanyaluk tatiyatrirong" <jajunum1@hotmail.com> wrote: > กราบเรยน ผศ.ดร.จนทรทพย กาญจนศลป ทเคารพ > ดฉนนางสาว > ธญลกษณ ตตยไตรรงค รหสนกศกษา 5410420028 หลกสตรปรญญาโท > สาขาการพยาบาลเดก (ภาคปกต) มหาวทยาลยสงขลานครนทร กาลงดาเนนการวจยเรอง

อทธพลของความเหนอยลาและความวตกกงวลตอคณภาพชวตของเดกวยเรยนและวยรนโรคลมชก > โดยมอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลกคอ ผศ.ดร. มยร นภาพรรณสกล ในการน > ดฉนมความประสงคจะขออนญาตใชเครองมอวจยชอ แบบประเมนคณภาพชวตของผปวยโรค

ลมชกฉบบแปลภาษาไทยมาจาก RAND, 1993 เพอประกอบการศกษาวจยครงน และขอ

รบกวนอาจารยชวยสงแบบประเมนฉบบทแปลภาษาไทยฉบบเตมใหดวย จะเปนพระคณอยางสง > ดวยความเคารพอยางสง ธญลกษณ ตตยไตรรงค

120

121

122

ภาคผนวก ค

หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจยสาหรบผดแลและ

ใบพทกษสทธกลมตวอยางสาหรบผปกครอง

123

124

125

126

ใบพทกษสทธกลมตวอยางสาหรบผปกครอง

ขาพเจา นาย/นาง/นางสาว………………………………………..เปนบดา/มารดา/ผดแล

หลกของบตร/เดกในปกครองของขาพเจา ด.ช./ ด.ญ. ……………………………..ยนยอมเขารวม

เปนกลมตวอยางและใหขอมลการทาวจยซงทาโดยนางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค นกศกษา

ปรญญาโท สาขาการพยาบาลเดก คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยม

รศ. ดร.บษกร พนธเมธาฤทธ และ ผศ. ดร. วนธณ วรฬหพานช เปนอาจารยทปรกษา วตถประสงค

ของการวจยเพอศกษาปจจยคดสรร ไดแก ความเหนอยลาจากภาระการดแลและความวตกกงวลของ

ผดแลวาสามารถทานายคณภาพชวตของเดกโรคลมชกวยเรยนและวยรนตามการรบรของผดแลได

หรอไม ขอมลทไดจากการศกษาสามารถนาไปใชประโยชนและนาไปเปนแนวทางในการดแลเดก

โรคลมชกวยเรยนและวยรนใหมคณภาพชวตทดขน ซงโครงการวจยนไดผานการพจารณาจาก

คณะกรรมการประเมนงานวจยดานจรยธรรมของคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยสงขลานครนทร

แลว

หากขาพเจาตกลงใจในการวจยครงน ขาพเจาจะยนยอมตอบแบบสอบถาม จานวน 4 ชด

ซงใชเวลาในการตอบประมาณ 60 นาท การเขารวมวจยในครงน ขาพเจาไมตองเสยคาใชจายใดๆ

ขอมลทไดจากการตอบแบบสอบถามจะถกเกบไวเปนความลบและนาเสนอผลงานทางวชาการโดย

ภาพรวมเทานน

ขาพเจามสทธทจะถามขอสงสย ขอหยดพกการตอบแบบสอบถาม หรอถอนตวออกจาก

การวจยไดทกเมอทตองการ โดยไมมผลกระทบตอการรกษาและการพยาบาลของเดก ขาพเจา

รบทราบวาการศกษาครงนไมมโทษทางดานการแพทย กฎหมายและสงคม การวจยครงนจะม

ประโยชนตอเดกโรคลมชกคนอนๆ ถาขาพเจามขอสงสยหรอตองการซกถามขอมลเกยวกบการวจย

ครงน สามารถสอบถามนางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค ไดทเบอรโทรศพท 081-8720068 หรอ

email : jajunum1@hotmail.com

ลงชอ………………………………….(บดา/มารดา/ผดแลหลกผเขารวมวจย)

วนท………………เดอน…………………พ.ศ………………….

ลงชอ………………………………….(ผวจย)

วนท………………เดอน…………………พ.ศ…………………

127

ภาคผนวก ง

การตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอน

ผวจยไดตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอนพบวา

1. ตวแปรอสระและตวแปรตามมระดบการวดแบบมาตราชวง (เพชรนอย, 2546) ใน

การศกษาครงนมทงหมด 3 ตวแปร ประกอบดวย ความเหนอยลาจากภาระการดแล ความวตกกงวล

ของผดแลและคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล มระดบการวดมาตราชวงทก

ตวแปร แสดงวาเปนไปตามขอตกลงเบองตนในการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอน

2. ความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามมความสมพนธกนแบบเชงเสนตรง

โดยทาการทดสอบรปแบบความสมพนธของตวแปรอสระกบตวแปรตามวาเปนความสมพนธเชง

เสน (linearity) ดงภาพ

Normal P-P Plot of Regression Standardized Residual

Dependent Variable : quality of life in children with epilepsy

Normal P-P Plot of Regression Stand

Dependent Variable: QOL

Observed Cum Prob

1.00.75.50.250.00

Expe

cted

Cum

Pro

b

1.00

.75

.50

.25

0.00

ภาพ 2 ทดสอบความสมพนธเชงเสน (linearity) ของตวแปรอสระกบตวแปรตาม

128

จากการทดสอบรปแบบความสมพนธโดยดจากกราฟ Normal Probability (P-P) plot พบวา

คาทไดสวนใหญอยเหนอและใตเสนตรง บางคาอยบนเสนตรง ไมมคาใดทอยหางจากคาอนๆ

สรปวาตวแปรอสระกบตวแปรตามมความสมพนธเชงเสนใกลเคยงเสนตรงหรอคอนขางสมมาตร

ซงเปนไปตามขอตกลงเบองตนในการวเคราะหถดถอยพหแบบขนตอน

3. ตวแปรอสระคอ ความเหนอยลาจากภาระการดแล และความวตกกงวลของผดแล ตว

แปรตามคอ คณภาพชวตของเดกโรคลมชก มการกระจายแบบโคงปกต และตวแปรตามบนคาตว

แปรอสระ มการกระจายแบบโคงปกต ทาการทดสอบลกษณะการแจกแจงขอมลของตวแปรตาม

บนทกคาของตวแปรอสระวามการแจกแจงเปนโคงปกต (normal distribution) โดยการตรวจสอบ

ฮสโตแกรม (histogram) ดงภาพ

FATIGUE

9.509.00

8.508.00

7.507.00

6.506.00

5.505.00

4.504.00

3.503.00

2.502.00

1.501.00

12

10

8

6

4

2

0

Std. Dev = 2.02 Mean = 4.43

N = 70.00

ภาพ 3 การกระจายแบบโคงปกตของความเหนอยลาจากภาระการดแล

Max = 9.5

Min = 1.23

Skewness value = 1.38

Kurtosis value = - 1.24

SD = 2.02

M = 4.43

N = 70

129

ANXIETY

75.070.065.060.055.050.045.040.035.0

20

10

0

Std. Dev = 9.01 Mean = 53.2

N = 70.00

ภาพ 4 การกระจายแบบโคงปกตของความวตกกงวลของผดแล

QOL

85.082.5

80.077.5

75.072.5

70.067.5

65.062.5

60.057.5

55.052.5

50.047.5

45.042.5

40.037.5

8

6

4

2

0

Std. Dev = 11.15 Mean = 60.5

N = 70.00

ภาพ 5 การกระจายแบบโคงปกตของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

Max = 75

Min = 34

Skewness value = 1.20

Kurtosis value = - 0.25

SD = 9.01

M = 53.19

Max = 85.27

Min = 38.09

Skewness value = - 0.01

Kurtosis value = - 1.44

SD = 11.15

M = 60.53

N = 70

130

Regression Standardized Residual

2.001.75

1.501.25

1.00.75.50.250.00

-.25-.50

-.75-1.00

-1.25-1.50

-1.75-2.00

-2.25-2.50

Histogram

Dependent Variable: QOLFr

eque

ncy

12

10

8

6

4

2

0

Std. Dev = .99 Mean = 0.00

N = 70.00

ภาพ 6 การแจกแจงแบบโคงปกตของตวแปรตามบนทกคาของตวแปรอสระ

จากการทดสอบลกษณะการแจกแจงขอมล โดยดจากฮสโตแกรม พบวามลกษณะใกลเคยง

การแจกแจงขอมลแบบโคงปกต (normality) ทกกราฟ แสดงวาเปนไปตามขอตกลงเบองตนในการ

วเคราะหถดถอยพหแบบมาตรฐาน คาความเบ (skewness) และความโดง (kurtosis) อยในเกณฑท

ยอมรบได (+3 ถง -3) ทกกราฟ (Garson, 2010)

4. ทดสอบความแปรปรวนของคาความคลาดเคลอน (homoscedasticity) คอ ความ

แปรปรวนของความคลาดเคลอนอยในระดบเดยวกนในตวแปรอสระ ซงจากภาพแสดงวา ตวแปร

อสระมความแปรปรวนของความคลาดเคลอนอยในระดบเดยวกน

Scatterplot

Dependent Variable: QOL

Regression Standardized Predicted Value

3210-1-2-3

Reg

ress

ion

Sta

ndar

dize

d R

esid

ual

2

1

0

-1

-2

-3

ภาพ 7 ตวแปรอสระมความแปรปรวนของความคลาดเคลอนอยในระดบเดยวกน

SD = 0.99

M = 0.00

N = 70

131

5. ทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ (multicollinearity) จากการทดสอบ

ความสมพนธระหวางตวแปรอสระ ไมพบตวแปรอสระมความสมพนธกนเองสง (มากกวา .65)

นอกจากนคา Tolerance ไมเขาใกล 0 และคา Variance Inflation Factor ไมมากกวา 10 (เพชรนอย,

2546) (ตาราง 7)

ตาราง 7

การทดสอบความสมพนธกนของตวแปรอสระ (multicollinearity) คา Tolerance และคา Variance

Inflation Factor

ปจจย 1 2 Tolerance VIF

1. ความเหนอยลา 1.00 0.58 1.73

2. ความวตก

กงวล

.65 1.00 1.00 1.00

6. ทดสอบความเปนอสระของคาคลาดเคลอน (autocorrelation) คาเฉลยของความ

คลาดเคลอนเปนศนย คาความแปรปรวนคงท คาความคลาดเคลอนไมมความสมพนธกนเอง

เนองจากคา Dubin-Watson เทากบ 2.31 (มคาระหวาง 1.5 ถง 2.5) (เพชรนอย, 2546) และคณลกษณะ

ของคาความคลาดเคลอนจากการทานาย (residuals) ไมมความสมพนธกนเองและมการกระจาย

แบบโคงปกต

132

ภาคผนวก จ

ตารางวเคราะหผลการศกษาเพมเตม

ตาราง 8 จานวนและรอยละของความเหนอยลาจากภาระการดแลของเดกโรคลมชกตาม

การรบรของผดแลแบงตามรายขอ (N = 70)

ตาราง 9 คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบนควอไทล

(QD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความโดง (Kurtosis

value) และระดบของความเหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชกแบงตามราย

ขอ (N = 70)

ตาราง 10 จานวนและรอยละของความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชกแบงตามรายขอ

(N = 70)

ตาราง 11 คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ

(Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) ของคะแนนความวตกกงวลของผดแล

เดกโรคลมชกแบงตามรายขอ (N = 70)

ตาราง 12 จานวนและรอยละของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลแบง

ตามรายขอ (N = 70)

ตาราง 13 คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบน

ควอไทล (QD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความ

ความโดง (Kurtosis value) และระดบของคะแนนคณภาพชวตของเดกโรคลมชก

ตามการรบรของผดแลแบงตามรายขอ (N = 70)

133

ตาราง 8

จานวนและรอยละของความเหนอยลาจากภาระการดแลของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแล

แบงตามรายขอ (N = 70)

ความเหนอยลา ไมม

จานวน

(รอยละ)

เลกนอย

จานวน

(รอยละ)

ปานกลาง

จานวน

(รอยละ)

มาก

จานวน

(รอยละ)

ดานพฤตกรรม (behavioral)

1. ความรสกเหนอยลาทาใหฉนมความทกข

ทรมาน

2. ความรสกเหนอยลามผลรบกวน

ความสามารถในการทางานหรอการเรยน

หนงสอ

3. ความรสกเหนอยลามผลรบกวนการพบปะ

สงสรรคกบเพอนฝง

4. ความรสกเหนอยลามผลรบกวน

ความสามารถในการมเพศสมพนธ

5. ความรสกเหนอยลามผลรบกวน

ความสามารถในการเขารวกจกรรมทสราง

ความเพลดเพลนใหกบฉน

6. ฉนคดวาความเหนอยลาทฉนรสกมความ

รนแรง

ดานอารมณ (affecting meaning)

7. ความรสกทมตอความเหนอยลาเกยวกบ

ความนาพอใจ – ไมนาพอใจ

8. ความรสกทมตอความเหนอยลาเกยวกบ

ยอมรบได – ยอมรบไมได

9. ความรสกทมตอความเหนอยลาเกยวกบไม

เปนอนตราย – เปนอนตราย

10. ความรสกทมตอความเหนอยลาเกยวกบ

เปนคณ – เปนโทษ

2(2.9)

6(8.6)

20(28.6)

32(45.7)

21(30.0)

4(5.7)

3(4.3)

9(12.8)

3(4.3)

0(0.0)

12(17.1)

23(32.9)

21(30.0)

17(24.3)

22(31.4)

23(32.9)

15(21.4)

20(28.6)

18(25.7)

9(12.9)

18(25.7)

22(31.4)

17(24.3)

10(14.3)

12(17.2)

21(30.0)

23(32.9)

18(25.7)

16(22.9)

27(38.6)

38(54.3)

19(27.1)

12(17.1)

11(15.7)

15(21.4)

22(31.4)

29(41.4)

23(32.9)

33(47.1)

34(48.6)

134

ตาราง 8 (ตอ)

ความเหนอยลา ไมม เลกนอย ปานกลาง มาก

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

11. ความรสกทมตอความเหนอยลาเกยวกบ

ความปกต – ไมปกต

ดานความรสก (sensory)

12. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

ความแขงแรง – ออนแอ

13. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความตนตว

– งวงเหงาหาวนอน

14. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความม

ชวตชวา – เซองซม

15. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

ความมชวตชวา – เซองซม

16. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความ

กระฉบกระเฉง – ไมมเรยวแรง

ดานสตปญญา (cognitive)

17. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

ความใจเยน – ใจรอน

18. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความผอน

คลาย – ความตงเครยด

19. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

ความราเรง – ความซมเศรา

20. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบความม

สมาธ – ไมมสมาธ

21. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

จาอะไรไดด – จาอะไรไมไดเลย

22. ความรสกทมตอตนเองเกยวกบ

สมองปลอดโปรง – สมองไมปลอดโปรง

6(8.6)

9(12.9)

12(17.1)

8(11.5)

6(8.6)

6(8.6)

2(2.9)

3(4.3)

6(8.6)

6(8.6)

9(12.9)

6(8.5)

16(22.9)

26(37.1)

27(38.6)

21(30.0)

25(35.7)

31(44.3)

29(41.4)

20(28.6)

27(38.6)

30(42.8)

34(48.5)

28(40.0)

26(37.1)

22(31.4)

18(25.7)

26(37.1)

25(35.7)

22(31.4)

27(38.6)

23(32.9)

22(31.4)

27(38.6)

18(25.7)

27(38.6)

22(31.4)

13(18.6)

13(18.6)

15(21.4)

14(20.0)

11(15.7)

12(17.1)

24(34.2)

15(21.4)

7(10.0)

9(12.9)

9(12.9)

135

ตาราง 9

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบนควอไทล (QD) คาตาสด

(Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของความ

เหนอยลาจากภาระการดแลเดกโรคลมชกแบงตามรายขอ (N = 70)

ความเหนอยลา M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

ดานพฤตกรรม

(behavioral)

1. ความรสกเหนอยลาทา

ใหฉนมความทกขทรมาน

2. ความรสกเหนอยลามผล

รบกวนความสามารถใน

การทางานหรอการเรยน

หนงสอ

3. ความรสกเหนอยลามผล

รบกวนการพบปะสงสรรค

กบเพอนฝง

4. ความรสกเหนอยลามผล

รบกวนความสามารถใน

การมเพศสมพนธ

5. ความรสกเหนอยลามผล

รบกวนความสามารถใน

การเขารวมกจกรรมทสราง

ความเพลดเพลนใหกบฉน

6. ฉนคดวาความเหนอยลา

ทฉนรสกมความรนแรง

6.74

4.65

3.27

-

3.30

5.17

3.17

3.13

3.20

-

3.32

3.26

-

-

-

1.00

(2.50)

-

-

0

0

0

0

0

0

10

10

10

10

10

10

- 1.78

1.05

2.61

3.80

2.44

0.73

- 1.80

- 1.59

- 1.00

0.03

1.45

- 2.05

ปานกลาง

ปานกลาง

เลกนอย

-

เลกนอย

ปานกลาง

136

ตาราง 9 (ตอ)

ความเหนอยลา M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

ดานอารมณ

(affecting meaning)

7. ความรสกทมตอความ

เหนอยลาเกยวกบความ

นาพอใจ – ไมนาพอใจ

8. ความรสกทมตอความ

เหนอยลาเกยวกบ

ยอมรบได – ยอมรบ

ไมได

9. ความรสกทมตอความ

เหนอยลาเกยวกบไมเปน

อนตราย –เปนอนตราย

10. ความรสกทมตอ

ความเหนอยลาเกยวกบ

เปนคณ – เปนโทษ

11. ความรสกทมตอ

ความเหนอยลาเกยวกบ

ความปกต – ไมปกต

ดานความรสก (sensory)

12. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

แขงแรง – ออนแอ

13. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

ตนตว – งวงเหงา

หาวนอน

5.88

4.79

5.94

6.45

4.95

3.70

3.58

3.18

3.36

3.22

2.68

2.91

2.65

2.86

-

-

-

-

-

-

-

0

0

0

1

0

0

0

10

10

10

10

10

9

10

- 0.32

0.51

- 0.67

- 1.04

- 0.37

1.26

1.84

- 2.12

- 2.29

- 2.28

- 1.43

- 1.64

- 1.62

- 1.27

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

เลกนอย

เลกนอย

137

ตาราง 9 (ตอ)

ความเหนอยลา M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

14. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความม

ชวตชวา – เซองซม

15.ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

สดชน – เหนอยหนาย

16. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

กระฉบกระเฉง – ไมม

เรยวแรง

ดานสตปญญา

(cognitive)

17. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความใจ

เยน -ใจรอน

18. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความผอน

คลาย – ความตงเครยด

19. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

ราเรง – ความซมเศรา

20. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบความ

มสมาธ – ไมมสมาธ

21. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบจาอะไร

ไดด – จาอะไรไมไดเลย

4.22

4.17

3.70

4.32

5.15

4.00

3.70

3.28

2.72

2.67

2.58

2.39

2.71

2.65

2.28

2.37

-

-

-

-

-

-

-

-

0

0

0

0

0

0

0

0

10

10

10

10

10

9

10

9

0.49

0.91

1.93

1.44

- 0.24

0.85

1.75

1.68

- 1.48

- 1.39

- 0.81

- 0.87

- 1.78

- 1.85

0.31

- 1.64

ปานกลาง

ปานกลาง

เลกนอย

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

เลกนอย

138

ตาราง 9 (ตอ)

ความเหนอยลา M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

22. ความรสกทมตอ

ตนเองเกยวกบสมอง

ปลอดโปรง – สมองไม

ปลอดโปรง

3.91

2.40 - 0 10 0.87 - 0.88 เลกนอย

ตาราง 10

จานวนและรอยละของความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชกแบงตามรายขอ (N = 70)

ความวตกกงวล ไมเลย มบาง มคอนขางมาก มมากทสด

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

1. ฉนรสกสงบ

2. ฉนรสกมนคงในชวต

3. ฉนรสกตงเครยด*

4. ฉนรสกเสยใจ*

5. ฉนรสกสบายใจ

6. ฉนรสกหงดหงด*

7. ฉนรสกกงวลกบเคราะหรายตางๆท

อาจจะเกดขน*

8. ฉนรสกวาไดพกผอน

9. ฉนรสกวตกกงวล*

10. ฉนรสกสะดวกสบาย

11. ฉนรสกเชอมนในตนเอง

12. ฉนรสกตนเตนงาย*

13. ฉนรสกกระสบกระสาย*

14. ฉนรสกอดอดใจ*

15. ฉนรสกผอนคลาย

16. ฉนรสกพงพอใจ

8(11.4)

6(8.6)

4(5.7)

5(7.1)

22(31.4)

12(17.2)

4(5.7)

12(17.1)

3(4.3)

17(24.3)

9(12.9)

6(8.6)

4(5.7)

4(5.7)

11(15.7)

23(32.9)

44(62.9)

43(61.4)

30(42.9)

36(51.4)

30(42.9)

40(57.1)

26(37.2)

38(54.3)

27(38.6)

40(57.1)

38(54.2)

44(62.8)

43(61.5)

46(65.7)

39(55.7)

33(47.1)

18(25.7)

17(24.3)

23(32.9)

23(32.9)

13(18.6)

17(24.3)

25(35.7)

18(25.7)

24(34.3)

13(18.6)

21(30.0)

18(25.7)

22(31.4)

17(24.3)

19(27.1)

11(15.7)

0(0.0)

4(5.7)

13(18.5)

6(8.6)

5(7.1)

1(1.4)

15(21.4)

2(2.9)

16(22.8)

0(0.0)

2(2.9)

2(2.9)

1(1.4)

3(4.3)

1(1.4)

3(4.3)

139

ตาราง 10 (ตอ)

ความวตกกงวล ไมเลย มบาง มคอนขางมาก มมากทสด

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

17. ฉนรสกกงวลใจ*

18. ฉนรสกตนตระหนก*

19. ฉนรสกราเรงเบกบาน

20. ฉนรสกแจมใส

1(1.4)

6(8.6)

15(21.4)

13(18.6)

37(52.8)

44(62.8)

34(48.6)

34(48.5)

23(32.9)

17(24.3)

20(28.6)

21(30.0)

9(12.9)

3(4.3)

1(1.4)

2(2.9)

* ขอคาถามทเปนลบ

ตาราง 11

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คาตาสด (Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness

value) ความโดง (Kurtosis value) ของคะแนนความวตกกงวลของผดแลเดกโรคลมชกแบงตามราย

ขอ (N = 70)

ความวตกกงวล M SD Min Max Skewness Kurtosis

value value

1. ฉนรสกสงบ

2. ฉนรสกมนคงในชวต

3. ฉนรสกตงเครยด*

4. ฉนรสกเสยใจ*

5. ฉนรสกสบายใจ

6. ฉนรสกหงดหงด*

7. ฉนรสกกงวลกบเคราะหรายตางๆท

อาจจะเกดขน*

8. ฉนรสกวาไดพกผอน

9. ฉนรสกวตกกงวล*

10. ฉนรสกสะดวกสบาย

11. ฉนรสกเชอมนในตนเอง

12. ฉนรสกตนเตนงาย*

13. ฉนรสกกระสบกระสาย*

2.86

2.70

2.64

2.43

2.99

2.10

2.72

2.86

2.75

3.05

2.77

2.23

2.86

0.60

0.70

0.85

0.75

0.89

0.68

0.86

0.72

0.85

0.65

0.70

0.64

0.59

2

1

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

0.18

- 2.13

0.66

1.24

- 2.09

0.53

0.05

- 0.83

0.25

- 0.21

- 0.54

1.53

0.89

- 0.39

1.01

- 1.36

- 0.24

- 0.55

- 0.22

- 1.47

- 0.17

- 1.65

- 1.09

- 0.16

1.06

0.23

140

ตาราง 11 (ตอ)

ความวตกกงวล M SD Min Max Skewness Kurtosis

value value

14. ฉนรสกอดอดใจ*

15. ฉนรสกผอนคลาย

16. ฉนรสกพงพอใจ

17. ฉนรสกกงวลใจ*

18. ฉนรสกตนตระหนก*

19. ฉนรสกราเรงเบกบาน

20. ฉนรสกแจมใส

2.27

2.86

3.09

2.57

2.24

2.90

2.82

0.63

0.69

0.81

0.73

0.67

0.75

0.76

1

1

1

1

1

1

1

4

4

4

4

4

4

4

2.62

- 0.29

- 2.31

2.27

2.00

- 0.18

- 0.37

1.71

- 0.41

0.13

- 0.88

1.25

- 1.18

- 0.81

* ขอคาถามทเปนลบ

ตาราง 12

จานวนและรอยละของคณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลแบงตามรายขอ

(N = 70)

ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry)

คณภาพชวต ตลอดเวลา สวนมาก พอควร เปนบาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

11.ฉนรบรวาเดกวตก

กงวลวาจะมการชก อก

2(2.9) 18(25.7) 10(14.3) 16(22.8) 17(24.3) 7(10.0)

คณภาพชวต มาก บางครง ไมเลย

จานวน

(รอยละ)

จานวน(รอยละ) จานวน(รอยละ)

22. ฉนรบรวาเดกวตกกงวลวาจะม

อาการบาดเจบขณะชก

19(27.1) 22(31.4) 29(41.5)

141

ตาราง 12 (ตอ)

คณภาพชวต มากทสด บางครง เลกนอย ไมเลย

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

21.ฉนรบรวาเดกกลววาจะมอาการชกใน

เดอนหนา

23. เมอเดกคดวาเดอนหนามโอกาสจะชกอก

ฉนรบรวาเดกกงวลมากแคไหนวาจะอายคน

อนหรอมปญหาทางสงคมอนๆ

16(22.9)

6(8.6)

15(21.4)

13(18.6)

22(31.4)

18(25.7)

17(24.3)

33(47.1)

คณภาพชวต ไม

รบกวน

รบกวน

นอย

รบกวน

ปานกลาง

รบกวน

มาก

รบกวน

มากทสด

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

25. อาการชก 5(7.1) 20(28.6) 27(38.6) 12(17.1) 6(8.6)

ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL)

คณภาพชวต จานวน รอยละ

1.คณภาพชวตโดยรวมของเดกในขณะนเปนอยางไร

0 – 3

4 – 6

7 – 10

14. ในชวง 1 เดอนทผานมาฉนรบรวาภาพรวมชวตของเดก เปน

อยางไร

ดมาก (ไมมอะไรดกวานอกแลว)

คอนขางด

ดและแยพอๆ กน

คอนขางแย

แยมาก (ไมมอะไรแยกวานอกแลว)

16

20

34

3

50

12

5

0

22.8

28.6

48.6

4.3

71.4

17.1

7.1

0.0

142

ตาราง 12 (ตอ)

ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well - being)

คณภาพชวต ตลอดเวลา สวนมาก พอควร เปนบาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

3. ฉนรบรวาเดกมความวตก

กงวลสง

4. ฉนรบรวาเดกเศราลง

อยางกระทนหน และไมม

อะไรทจะทาใหเดกม

กาลงใจดขน

5. ฉนรบรวาเดกมความสข

และสงบ

7. ฉนรบรวาเดกเศรา หดห

ทอแท ทอใจ

9. ฉนรบรวาเดกเปนคนทม

ความสขด

2(2.9)

0(0.0)

0(0.0)

1(1.4)

4(5.7)

15(21.4)

6(8.6)

21(30.0)

5(7.1)

15(21.4)

12(17.1)

11(15.7)

36(51.5)

9(12.9)

42(60.0)

17(24.3)

14(20.0)

8(11.4)

25(35.7)

2(2.9)

19(27.2)

18(25.7)

4(5.7)

20(28.6)

6(8.6)

5(7.1)

21(30.0)

1(1.4)

10(14.3)

1(1.4)

ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue)

2. ฉนรบรวาเดกมความกลา

หรอกระตอรอรนทจะทาสง

ตางๆ (มชวตชวา)

6. ฉนรบรวาเดกมพลงใน

การทาสงตางๆ

8. ฉนรบรวาเดกเบอหนาย

เหนอยหนาย เหมอนหมด

แรงและกาลงทจะทาอะไร

ตอไป

10. ฉนรบรวาเดกเหนอย

3(4.3)

4(5.7)

1(1.4)

0(0.0)

9(12.9)

19(27.1)

9(12.9)

10(14.3)

32(45.7)

32(45.8)

10(14.3)

15(21.4)

19(27.1)

10(14.3)

22(31.4)

21(30.0)

4(5.7)

4(5.7)

21(30.0)

21(30.0)

3(4.3)

1(1.4)

7(10.0)

3(4.3)

143

ตาราง 12 (ตอ)

ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning)

คณภาพชวต ตลอดเวลา สวนมาก พอควร เปนบาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

12. ฉนรบรวาเดกมความ

ยากลาบากในการหาเหตผล

หรอแกปญหาตางๆ (เชน

การวางแผน การตดสนใจ

การเรยนรสงใหม

16. มคนบอกวาฉนมปญหา

เรองความจา

17. ฉนรบรวาเดกมปญหา

เรองสมาธในการอาน

18. ฉนรบรวาเดกมปญหา

เรองสมาธในการทาอะไร

ตางๆ

0(0.0)

3(4.3)

4(5.8)

2(2.9)

14(20.0)

10(14.3)

21(30.0)

20(28.6)

18(25.7)

8(11.4)

(21.4)

18(25.7)

25(35.7)

14(20.0)

15(21.4)

14(20.0)

7(10.0)

20(28.6)

10(14.3)

11(15.7)

6(8.6)

15(21.4)

5(7.1)

5(7.1)

คณภาพชวต มาก มบาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

15. ใน 1 เดอนทผานมา ฉนรบรวาเดกม

ปญหาเรองความจาหรอไม

11(15.7) 28(40.0) 18(25.7) 13(18.6)

144

ตาราง 12 (ตอ)

คณภาพชวต ไมรบกวน รบกวน

นอย

รบกวน

ปานกลาง

รบกวน

มาก

รบกวน

มากทสด

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

26. ความบกพรองเรองความจา เชน

หลงๆลมๆ

12(17.1)

22(31.4)

20(28.7)

12(17.1)

4(5.7)

ดานผลจากการใชยากนชก (medication effect)

คณภาพชวต มากทสด บางครง เลกนอย ไมเลย

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

24. ฉนรบรวาเดกกงวลวายากน

ชกททานจะมผลไมดเมอทาน

ไปนานๆ

26(37.2) 14(20.0) 19(27.1) 11(15.7)

คณภาพชวต ไมรบกวน รบกวน

นอย

รบกวน

ปานกลาง

รบกวน

มาก

รบกวน

มากทสด

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

29. ผลทางรางกายของยากนชก

เชน ทาใหเกดอาการวงเวยน

งวงนอน ปวดทอง เปนตน

30. ผลทางจตใจของยากนชก เชน

วตกกงวลวาจะมอาการขางเคยง

จากยาทกน เปนตน

27(38.6)

13(18.6)

14(20.0)

17(24.2)

18(25.7)

16(22.9)

8(11.4)

15(21.4)

3(4.3)

9(12.9)

145

ตาราง 12 (ตอ)

ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status)

คณภาพชวต ตลอดเวลา สวนมาก พอควร เปนบาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

13. ฉนรบรวาสขภาพของ

เดกทาใหเดกมขอจากดใน

เรองกจกรรมทางสงคม

(เชน การไปเยยมเยยนญาต

สนทหรอพบปะเพอนฝง)

1(1.4) 4(5.7) 7(10.0) 16(22.9) 8(11.4) 34(48.6)

คณภาพชวต มากทสด มาก ปานกลาง เลกนอย ไมม

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

19. ฉนรบรวารบกวนการทา

กจกรรมในเวลาวางเชน งาน

อดเรก ไปนอกบาน

20. ฉนรบรวารบกวนการขบรถ

ของเดก (รถ หมายถง รถทกชนด

เชน รถจกรยาน รถมอเตอรไซด

รถยนต) หรอฉนรบรวา

รบกวนการเดนทางของเดก

5(7.1)

6(8.6)

5(7.1)

7(10.0)

19(27.2)

10(14.3)

18(25.7)

19(27.1)

23(32.9)

28(40.0)

146

ตาราง 12 (ตอ)

คณภาพชวต ไมรบกวน รบกวน

นอย

รบกวน

ปานกลาง

รบกวน

มาก

รบกวน

มากทสด

จานวน จานวน จานวน จานวน จานวน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

27. ความจากดเรองการทางาน

เชน ทางานอะไรไมคอยได

28. ความจากดทางการเขาสงคม

เชนไมอยากพบปะหรอพดคยกบ

ใคร

17(24.3)

30(43.0)

20(28.6)

19(27.1)

17(24.3)

19(27.1)

12(17.1)

1(1.4)

4(5.7)

1(1.4)

คณภาพชวต จานวน รอยละ

31. ภาวะสขภาพของเดกโดยรวมอยในระดบใด

0 – 30

31 – 60

61 – 70

71 - 100

3

14

12

41

4.3

20.0

17.1

58.6

147

ตาราง 13

คาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คามธยฐาน (Md) สวนเบยงเบนควอไทล (QD) คาตาสด

(Min) คาสงสด (Max) ความเบ (Skewness value) ความโดง (Kurtosis value) และระดบของคะแนน

คณภาพชวตของเดกโรคลมชกตามการรบรของผดแลแบงตามรายขอ (N = 70)

คณภาพชวต M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

ดานความวตกกงวลเกยวกบอาการชก (seizure worry)

11.ฉนรบรวาเดกวตก

กงวลวาจะมการชก อก

21.ฉนรบรวาเดกกลว

วาจะมอาการชกใน

เดอนหนา

22. ฉนรบรวาเดกวตก

กงวลวาจะมอาการ

บาดเจบขณะชก

23. เมอเดกคดวาเดอน

หนามโอกาสจะชกอก

ฉนรบรวาเดกกงวล

มากแคไหนวาจะอาย

คนอนหรอมปญหาทาง

สงคมอนๆ

25. อาการชก

54.00

52.41

57.14

70.50

52.14

28.35

36.67

41.08

33.41

26.15

-

-

-

-

-

0

0

0

0

0

100

100

100

100

100

- 0.15

- 0.54

- 0.95

- 2.70

- 0.89

- 2.06

- 2.26

- 2.59

- 1.07

- 0.61

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ดานคณภาพชวตโดยรวม (overall QOL)

1. คณภาพชวตโดยรวม

ของเดกในขณะน

14. ในชวง 1 เดอนท

ผานมาฉนรบรภาพรวม

ชวตของเดก

56.86

-

27.06

-

-

75.00

(3.13)

0

25

100

100

- 2.11

- 4.26

- 1.23

2.84

ปานกลาง

-

148

ตาราง 13 (ตอ)

คณภาพชวต M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

ดานสขภาวะทางอารมณ (emotional well - being)

3. ฉนรบรวาเดกม

ความวตกกงวลสง

4. ฉนรบรวาเดกเศรา

ลงอยางกระทนหน

และไมมอะไรทจะทา

ใหเดกมกาลงใจดขน

5. ฉนรบรวาเดกม

ความสขและสงบ

7. ฉนรบรวาเดกเศรา

หดห ทอแท ทอใจ

9. ฉนรบรวาเดกเปน

คนทมความสขด

54.57

70.57

-

65.14

61.71

26.79

26.09

-

23.27

19.48

-

-

60.00

(10.00)

-

-

0

20

0

0

0

100

100

80

100

100

- 0.54

- 1.63

- 3.81

- 1.62

- 2.64

- 1.80

- 1.63

2.67

- 0.00

2.87

ปานกลาง

ปานกลาง

-

ปานกลาง

ปานกลาง

ดานพละกาลงหรอความเหนอยลา (energy, fatigue)

2. ฉนรบรวาเดกม

ความกลาหรอ

กระตอรอรนทจะทา

สงตางๆ (มชวตชวา)

6. ฉนรบรวาเดกม

พลงในการทาสง

ตางๆ

8. ฉนรบรวาเดกเบอ

หนาย เหนอยหนาย

เหมอนหมดแรงและ

กาลงทจะทาอะไร

ตอไป

56.86

61.71

61.14

27.06

20.07

24.53

-

-

-

0

0

0

100

100

100

- 2.11

- 1.85

- 1.40

- 1.23

1.27

- 0.88

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

149

ตาราง 13 (ตอ)

คณภาพชวต M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

10. ฉนรบรวาเดก

เหนอย

57.71 22.47 - 20 100 - 0.74 - 1.54 ปานกลาง

ดานกระบวนการคดร (cognitive functioning)

12. ฉนรบรวาเดกม

ความยากลาบากใน

การหาเหตผลหรอ

แกปญหาตางๆ (เชน

การวางแผน การ

ตดสนใจ

การเรยนรสงใหม)

15. ใน 1 เดอนทผาน

มา ฉนรบรวา เดกม

ปญหาเรองความจา

หรอไม

16. มคนบอกวาฉนม

ปญหาเรองความจา

17. ฉนรบรวาเดกม

ปญหาเรองสมาธใน

การอาน

18. ฉนรบรวาเดกม

ปญหาเรองสมาธใน

การทาอะไรตางๆ

26. ความบกพรอง

เรองความจา เชน

หลงๆลมๆ

52.29

49.00

63.71

46.00

47.71

59.29

23.41

32.58

29.74

27.53

26.44

28.29

-

-

-

-

-

-

20

0

0

0

0

0

100

100

100

100

100

100

1.25

0.63

- 1.81

1.15

1.29

- 1.01

- 0.81

- 1.65

- 1.40

- 1.45

1.43

- 1.16

ปานกลาง

ตา

ปานกลาง

ตา

ตา

ปานกลาง

150

ตาราง 13 (ตอ)

คณภาพชวต M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

ดานผลจากการใชยากนชก (medication effect)

24. ฉนรบรวาเดก

กงวลวายากนชกท

ทานจะมผลไมดเมอ

ทานไปนานๆ

29. ผลทางรางกาย

ของยากนชกเชน ทา

ใหเกดอาการวงเวยน

งวงนอน ปวดทอง

เปนตน

30. ผลทางจตใจของ

ยากนชก เชน วตก

กงวลวาจะมอาการ

ขางเคยงจากยาทกน

เปนตน

40.50

69.29

53.56

37.25

30.15

32.77

-

-

-

0

0

0

100

100

100

0.94

- 1.97

- 0.39

- 2.37

- 1.26

- 1.95

ตา

ปานกลาง

ปานกลาง

ดานบทบาทหนาททางสงคม (social function health status)

13. ฉนรบรวาสขภาพ

ของเดกทาใหเดกม

ขอจากดในเรอง

กจกรรมทางสงคม

(เชน การไปเยยมเยยน

ญาตสนทหรอพบปะ

เพอนฝง)

19. ฉนรบรวารบกวน

การทากจกรรมใน

เวลาวางเชน งาน

อดเรก ไปนอกบาน

76.57

67.50

27.23

30.20

-

-

0

0

100

100

- 2.96

2.31

- 0.50

- 0.58

ด

ปานกลาง

151

ตาราง 13 (ตอ)

คณภาพชวต M SD Md Min Max Skewness Kurtosis ระดบ

(QD) value value

20. ฉนรบรวารบกวน

การขบรถของเดก

(รถ หมายถง รถทก

ชนดเชน รถจกรยาน

รถมอเตอรไซด

รถยนต) หรอฉนรบร

วารบกวนการ

เดนทางของเดก

27. ความจากดเรอง

การทางาน เชน

ทางานอะไรไมคอย

ได

28. ความจากด

ทางการเขาสงคม เชน

ไมอยากพบปะหรอ

พดคยกบใคร

31. ภาวะสขภาพของ

เดกโดยรวมอยใน

ระดบใด

-

62.14

77.14

-

-

30.02

23.60

-

75.00

(25.00)

-

-

80.00

(6.25)

0

0

0

20

100

100

100

90

- 3.03

- 1.23

- 2.46

- 4.52

- 0.66

- 1.47

- 0.02

2.83

-

ปานกลาง

ด

-

152

ภาคผนวก ช

รายนามผทรงคณวฒ

1. อาจารยนายแพทยรพพฒน เทวมตร

กมารแพทย ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

2. ผชวยศาสตราจารย ดร. วนธณ วรฬหพานช

ภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

3. นางผกายมาศ กตตวทยากล

พยาบาลชานาญการพเศษ ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลา

นครนทร

153

ประวตผเขยน

ชอ สกล นางสาวธญลกษณ ตตยไตรรงค

รหสประจาตวนกศกษา 5410420028

วฒการศกษา

ปทสาเรจการศกษา วฒ

พยาบาลศาสตรบณฑต

ชอสถาบน

วทยาลยพยาบาลสภากาชาด

ไทย

2551

ตาแหนงและสถานททางาน (ถาม)

ตาแหนงพยาบาลวชาชพ