บทท 3

มาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศก และผประกอบธรกจนาเทยวของประเทศไทย

จากการศกษาเ นอหาในบทท 2 พบวา อตสาหกรรมการทองเ ทยวเปนหนงในอตสาหกรรมหลกของโลกทชวยขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ สงผลใหเกดการลงทนในธรกจและเกดการสรางงานหรออาชพทเกยวของหลายแขนง รวมถงอาชพมคคเทศกดวย นอกจากน อตสาหกรรมการทองเทยวยงมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาตามสภาวการณโลกและพฤตกรรมของผบรโภค แตละประเทศจงตองมการวางแผนพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวในประเทศตนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน รวมถงปจจยสาคญทจะเปนตวกาหนดและสงผลกระทบตอการพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวคอกฎหมายทงในระดบกฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายภายในประเทศ ซงเปนสงทกาหนดขอบเขตวาอตสาหกรรมการทองเทยวจะสามารถพฒนาไปในทศทางใดและมขอจากดอยางไร ซงไดศกษาแนวคดเกยวกบการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกและแนวคดเกยวกบการเปดเสรดานการทองเทยวแลว ในบทนจะศกษาถงมาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกและผประกอบธรกจนาเทยวของประเทศไทย เพอนาไปสการวเคราะหเปรยบเทยบกบมาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของตางประเทศในบทตอไป

3.1 มาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของประเทศไทย ปจจบนการประกอบอาชพมคคเทศกในประเทศไทยตองเปนไปตามหลกเกณฑทกาหนดไวในพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 25511 นอกจากน ยงตองเปนไปตามกฎกระทรวง ระเบยบ ประกาศตาง ๆ ซงเปนกฎหมายลาดบรองทออกตามพระราชบญญตดงกลาวดวย โดยในหวขอนจะศกษามาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของ

                                                            1 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. (2551, 6 กมภาพนธ). ราชกจจานเบกษา. เลม 125 ตอนท 29 ก, หนา 1-27.

67 ประเทศไทยตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 เพอนาไปเปรยบเทยบกบแนวทางของตางประเทศในบทท 4 นาไปสการว เคราะหหามาตรการท เหมาะสมและ มประสทธภาพในการแกไขปญหากฎหมายเกยวกบการกระทาความผดและบทลงโทษผประกอบอาชพมคคเทศกในประเทศไทยตอไป

3.1.1 คณสมบตและเงอนไขในการประกอบอาชพมคคเทศก ผทประสงคจะประกอบอาชพมคคเทศก จะตองยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกจากนายทะเบยน2 โดยพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหลกเกณฑคณสมบตและเงอนไขในการประกอบอาชพมคคเทศกไวดงตอไปน

(1) คณสมบตของผขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศก3 1) มอายไมตากวาสบแปดปบรบรณในวนยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศก 2) มสญชาตไทย 3) สาเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทาในสาขามคคเทศกหรอสาขาการทองเทยวทมวชาเกยวกบมคคเทศก หรอสาเรจการศกษาระดบอนปรญญาหรอประกาศนยบตรวชาชพชนสงในสาขามคคเทศกหรอสาขาการทองเทยวทมวชาเกยวกบมคคเทศกไมนอยกวาทคณะกรรมการกาหนด หรอไดรบวฒบตรวาไดผานการฝกอบรมวชามคคเทศกตามหลกสตรและสถานฝกอบรมทคณะกรรมการกาหนด 4) ผานการทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศกาหนด และไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน 1) เปนโรคพษสราเรอรงหรอตดยาเสพตดใหโทษ หรอเปนโรคตดตอทคณะกรรมการกาหนด 2) เปนผอยในระหวางถกสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกหรอใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 3) เคยถกเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 46 (1) (3) หรอ (4) หรอใบอนญาตเปนมคคเทศกตามมาตรา 63 (1) (2) (3) หรอ (4) และยงไมพนกาหนดหาปนบถงวนยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศก

                                                            2 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 49. 3 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 50.

68 4) เคยถกเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 46 (5) หรอใบอนญาตเปนมคคเทศกตามมาตรา 63 (5) 5) เคยถกเพกถอนทะเบยนเปนผนาเทยวมาแลวยงไมถงหาปนบถงวนยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศก

อยางไรกตาม พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ไดใหอานาจคณะกรรมการประกาศกาหนดเขตพนทในทองถนหรอชมชนใดเพอใหมคคเทศกซงไดรบการยกเวนคณสมบตบางประการทาหนาทมคคเทศก รวมทงกาหนดมาตรการตาง ๆ เพอประโยชน ในการสงเสรมการทองเทยวในทองถนหรอชมชนนน ซงเมอคณะกรรมการไดประกาศเขตพนท ในทองถนหรอชมชนใดแลว รฐมนตรจะประกาศยกเวนคณสมบตเรองอาย ระดบการศกษา หรอการผานการทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกสาหรบผยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกซงจะใหบรการเฉพาะในเขตพนทน น รวมตลอดท งยกเวนหรอลดคาธรรมเนยมใบอนญาตเปนมคคเทศกใหดวยกได จะเหนไดวาบทบญญตดงกลาวเปนการเปดกวางในเรองคณสมบตของผขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกมากยงขน4

(2) ประเภทของมคคเทศก ประเภทของมคคเทศกและประเภทของใบอนญาตเปนมคคเทศก แตเดมกาหนดไวในกฎกระทรวงฉบบท 6 (พ.ศ. 2539) ออกตามความในพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 25355 ซงแบงประเภทมคคเทศกเปน 2 ประเภท ดงน 1) มคคเทศกทวไป คอมคคเทศกซงมความรเกยวกบงานนาเทยวครอบคลมในทกสาขา สาหรบนานกทองเทยวไปยงทตาง ๆ โดยใชภาษาไทยหรอภาษาตางประเทศในการปฏบตงาน ซงมคคเทศกทวไปยงแบงเปนประเภทยอยได 2 ประเภท คอ 1. มคคเทศกทวไป (ตางประเทศ) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางประเทศ สามารถนาเทยวไดทวราชอาณาจกร 2. มคคเทศกทวไป (ไทย) นาเทยวไดเฉพาะนกทองเทยวชาวไทย สามารถ นาเทยวไดทวราชอาณาจกร 2) มคคเทศกเฉพาะ คอมคคเทศกซงมความรเกยวกบงานนาเทยวเฉพาะสาขา เชน สาขาประวตศาสตร โบราณคด และการนาเทยวปา เปนตน อนเปนการใหความรแก

                                                            4 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 51. 5 กฎกระทรวงฉบบท 6 (พ.ศ. 2539) ออกตามความในพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535. (2539, 11 พฤศจกายน). ราชกจจานเบกษา. เลม 113 ตอนท 59 ก, หนา 22-23.

69 นกทองเทยวทมความสนใจในสาขานน ๆ ตามทนกทองเทยวตองการจะทราบ ซงมคคเทศกเฉพาะยงแบงเปนประเภทยอยได 8 ประเภท คอ 1. มคคเทศกเฉพาะ (ตางประเทศ-เฉพาะพนท) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทยหรอชาวตางประเทศเฉพาะจงหวดทระบไวบนบตร และจงหวดทมพนทตดตอ 2. มคคเทศกเฉพาะ (ไทย-เฉพาะพนท) นาเทยวเฉพาะนกทองเทยว ชาวไทย เฉพาะจงหวดทระบไวบนบตรและจงหวดทมพนทตดตอ 3. มคคเทศกเฉพาะ (เดนปา) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทย หรอชาวตางประเทศในเขตพนทปา 4. มคคเทศกเฉพาะ (ศลปวฒนธรรม) นาเทยวใหแกนกทองเทยว ชาวไทย หรอชาวตางประเทศทางดานประวตศาสตร, โบราณคด, ศลปวฒนธรรม และวรรณคดไทยไดทวราชอาณาจกร 5. มคคเทศกเฉพาะ (ทางทะเล) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทย หรอชาวตางประเทศในเขตพนททางทะเล 6. มคคเทศกเฉพาะ (ทะเลชายฝง) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทยหรอชาวตางประเทศ ในเขตพนททางทะเลหรอเกาะตาง ๆ โดยมระยะหางจากชายฝง ถงสถานททองเทยวไดไมเกน 40 ไมลทะเล 7. มคคเทศกเฉพาะ (แหลงทองเทยวธรรมชาต) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทย หรอชาวตางประเทศเฉพาะภายในแหลงทองเทยวธรรมชาตทระบชอไวบนบตร 8. มคคเทศกเฉพาะ (วฒนธรรมทองถน) นาเทยวใหแกนกทองเทยวชาวไทย หรอชาวตางประเทศทางดานวฒนธรรมทองถน เกยวกบศลปวฒนธรรม ประเพณ ประวตศาสตร ภมศาสตร โบราณคด เฉพาะภายในแหลงทองเทยววฒนธรรมทองถนทระบชอไวในบตรเทานน

จากการแบงประเภทของมคคเทศกและประเภทของใบอนญาตเปนมคคเทศกออกเปน 2 ประเภทใหญดงกลาวนน เปนการแบงหนาทความรบผดชอบของมคคเทศกแตละประเภทแตกตางกนอยางชดเจน กลาวคอ มคคเทศกทวไปสามารถทาหนาทนาเทยวไดทวราชอาณาจกร แตมคคเทศกเฉพาะสามารถทาหนาทนาเทยวไดเฉพาะภายใตเงอนไขทกาหนดไวในใบอนญาต เชน มคคเทศกเฉพาะ (เดนปา) สามารถทาหนาทนาเทยวไดเฉพาะในเขตพนทปาเทานน ไมสามารถเขามาทาหนาทเปนมคคเทศกในเขตเมองได เปนตน6

                                                            6 วรยะ เกดผล . (2544). การควบคมธรกจนาเทยว . วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง, หนา 19-21.

70 ทงน กองทะเบยนธรกจนาเทยวและมคคเทศก กรมการทองเทยว ไดแจงสถตจานวนยอดจดทะเบยนมคคเทศก ณ วนท 24 ตลาคม 2561 โดยมคคเทศกทจดทะเบยน มจานวน 76,950 ราย7 แยกจานวนมคคเทศกทจดทะเบยนตามประเภทไดดงตอไปน8 1) มคคเทศกทวไป 1. มคคเทศกทวไป (ตางประเทศ) จานวน 50,346 คน 2. มคคเทศกทวไป (ไทย) จานวน 739 คน 2) มคคเทศกเฉพาะ 1. มคคเทศกเฉพาะ (ตางประเทศ-เฉพาะพนท) จานวน 20,152 คน 2. มคคเทศกเฉพาะ (ไทย-เฉพาะพนท) จานวน 412 คน 3. มคคเทศกเฉพาะ (เดนปา) จานวน 200 คน 4. มคคเทศกเฉพาะ (ศลปวฒนธรรม) จานวน 4 คน 5. มคคเทศกเฉพาะ (ทางทะเล) จานวน 33 คน 6. มคคเทศกเฉพาะ (ทะเลชายฝง) จานวน 2,991 คน 7. มคคเทศกเฉพาะ (แหลงทองเทยวธรรมชาต) จานวน 241 คน 8. มคคเทศกเฉพาะ (วฒนธรรมทองถน) จานวน 201 คน

อยางไรกตาม ปจจบนไดมการออกกฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 25619 ซงไดแบงประเภทของมคคเทศกและใบอนญาตเปนมคคเทศกออกเปน 3 ประเภท ไดแก10 1) มคคเทศกทวไป คอมคคเทศกซงมความรเกยวกบงานนาเทยวครอบคลมในทกสาขา และนานกทองเทยวไปยงสถานทตาง ๆ ไดทวราชอาณาจกร

                                                            7 กองทะเบยนธรกจนาเทยวและมคคเทศก กรมการทองเทยว. (2561). สถตจานวนยอดจดทะเบยนธรกจนาเทยวและมคคเทศก. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://tourism.go.th/view/1/สถตกองทะเบยน/TH-TH. [2561, 27 ธนวาคม]. 8 ศนยขอมลสารสนเทศเพอการทองเทยวของประเทศไทย. (2561). ขอมลธรกจบรการดานการทองเทยว. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: https://thailandtic.com/th/graph/travelrank/index. [2561, 27 ธนวาคม]. 9 กฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ .ศ . 2561. (2561, 22 มถนายน). ราชกจจานเบกษา . เลม 135 ตอนท 43 ก, หนา 10-15. 10 กฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561. ขอ 3.

71 2) ประเภทมคคเทศกเฉพาะภมภาค คอมคคเทศกซงมความรเกยวกบงาน นาเทยวเฉพาะภายในภมภาคทกาหนดในใบอนญาต และนานกทองเทยวไปยงสถานทตาง ๆ ไดเฉพาะภายในภมภาคตามทกาหนดไวในใบอนญาตเทานน ภมภาคการนาเ ทยวของมคคเทศกดงกลาว แบงออกเปน 4 ภมภาค ดงตอไปน11 1. ภาคกลาง ครอบคลมพนทจงหวด กรงเทพมหานคร กาญจนบร จนทบร ฉะเชงเทรา ชลบร ชยนาท ตราด นครนายก นครปฐม นนทบร ปทมธาน ประจวบครขนธ ปราจนบร พระนครศรอยธยา เพชรบร ระยอง ราชบร ลพบร สมทรปราการ สมทรสงคราม สมทรสาคร สระแกว สระบร สงหบร สพรรณบร และอางทอง รวม 26 จงหวด 2. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ครอบคลมพนทจงหวด กาฬสนธ ขอนแกน ชยภม นครพนม นครราชสมา บงกาฬ บรรมย มหาสารคาม มกดาหาร ยโสธร รอยเอด เลย ศรสะเกษ สกลนคร สรนทร หนองคาย หนองบวลาภ อานาจเจรญ อดรธาน และอบลราชธาน รวม 20 จงหวด 3. ภาคใต ครอบคลมพนทจงหวด กระบ ชมพร ตรง นครศรธรรมราช นราธวาส ปตตาน พงงา พทลง ภเกต ยะลา ระนอง สงขลา สตล และสราษฎรธาน รวม 14 จงหวด 4. ภาคเหนอ ครอบคลมพนทจงหวด กาแพงเพชร เชยงราย เชยงใหม ตาก นครสวรรค นาน พะเยา พจตร พษณโลก เพชรบรณ แพร แมฮองสอน ลาปาง ลาพน สโขทย อตรดตถ และอทยธาน รวม 17 จงหวด 3) มคคเทศกทองถน สาหรบมคคเทศกซงมความรเกยวกบงานนาเทยวเฉพาะภายในเขตพนททองถนหรอชมชนทคณะกรรมการประกาศกาหนดตามมาตรา 12 (4) และนานกทองเทยวไปยงสถานทตาง ๆ ไดเฉพาะภายในเขตพนททองถนหรอชมชนตามทกาหนดไวในใบอนญาตเทานน ซงเมอคณะกรรมการไดประกาศเขตพนทในทองถนหรอชมชนใดแลว รฐมนตรจะประกาศยกเวนคณสมบตเรองอาย ระดบการศกษา หรอการผานการทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกสาหรบผยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกซงจะใหบรการเฉพาะในเขตพนทนน รวมตลอดทงยกเวนหรอลดคาธรรมเนยมใบอนญาตเปนมคคเทศกใหดวยกได ในกรณทมมคคเทศกดงกลาวทาหนาทมคคเทศกในเขตพนททคณะกรรมการประกาศกาหนดตามมาตรา 12 (4) แลว หามมใหมคคเทศกอนเขาไปทาหนาทมคคเทศกในเขตพนทน น12 ท งน ปจจบนมประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง กาหนดเขตพนทในทองถนหรอชมชน เพอให                                                            11 กฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561. ขอ 4. 12 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 51.

72 มคคเทศกซงไดรบการยกเวนคณสมบตทาหนาทมคคเทศก พ.ศ. 256113 กาหนดเขตพนทในทองถนหรอชมชน ไวดงตอไปน 1. ชมชนบานนาตนจน ประกอบดวยพนท หมท 5 บานนาตนจน ตาบลบานตก อาเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย 2. ชมชนบานน าเชยว ประกอบดวยพนท หมท 1 บานทายเขา หมท 2 บานหนองใหญ หมท 3 บานน าเชยว และหมท 4 บานทาประด ตาบลน าเชยว อาเภอแหลมงอบ จงหวดตราด 3. ชมชนบานรวมไทย ประกอบดวยพนท หมท 7 บานรวมไทย หมท 8 บานพบอน และหมท 9 บานยานซอ ตาบลหาดขาม อาเภอกยบร จงหวดประจวบครขนธ 4. ชมชนแหลมสก ประกอบดวยพนท หมท 1 บานหนราว หมท 2 บานอาวน า หมท 3 บานแหลมสก หมท 4 บานสมหลง หมท 5 บานคลองแรด และหมท 6 บานในไส ตาบลแหลมสก อาเภออาวลก จงหวดกระบ

จะเหนไดวา ตามกฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561 ซงเปนกฎกระทรวงฉบบใหมน มการแบงประเภทของมคคเทศกและใบอนญาตเปนมคคเทศกใหมเปน 3 ประเภท จากเดมทแมจะแบงประเภทมคคเทศกไว 2 ประเภท แตแบงเปนประเภทยอยไดถง 10 ประเภท ซงมคคเทศกทไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศกอยแลวตามกฎหมายเดม หากประสงคจะขอตออายใบอนญาตเปนมคคเทศก จะตองยนคาขอเขารบการอบรมและทดสอบความรความสามารถในการตออายใบอนญาตเปนมคคเทศกตามหลกเกณฑทกาหนดไวในประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง การอบรมและทดสอบความรความสามารถในการตออายใบอนญาตเปนมคคเทศกสาหรบกรณเปลยนผานประเภทใบอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 256114 ซงจะเปนการเปลยนผานประเภทใบอนญาตเปนมคคเทศกใหเปน 3 ประเภทตามกฎกระทรวงฉบบใหม

                                                            13 ประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง กาหนดเขตพนทในทองถนหรอชมชน เพอใหมคคเทศกซงไดรบการยกเวนคณสมบตทาหนาทมคคเทศก พ.ศ. 2561. (2561, 31 พฤษภาคม). ราชกจจานเบกษา. เลม 135 ตอนพเศษ 124 ง, หนา 38. 14 ประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง การอบรมและทดสอบความรความสามารถในการตออายใบอนญาตเปนมคคเทศก สาหรบกรณเปลยนผานประเภทใบอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561. (2561, 13 กนยายน). ราชกจจานเบกษา. เลม 135 ตอนพเศษ 224 ง, หนา 10-12.

73 (3) อายและการตออายใบอนญาตเปนมคคเทศก พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดใหใบอนญาตเปนมคคเทศกมอาย 5 ป นบแตวนทออกใบอนญาต15 โดยใบอนญาตเปนมคคเทศกจะสนสดลง เมอมคคเทศกตาย หรอไมไดรบการตออายใบอนญาตเปนมคคเทศก หรอถกเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศก16 มคคเทศกอาจตออายใบอนญาตเปนมคคเทศกได โดยผขอตออายใบอนญาตเปนมคคเทศกตองผานการอบรมและทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศกาหนดดวย มคคเทศกทประสงคจะขอตออายใบอนญาตเปนมคคเทศก ตองยนคาขอตออายใบอนญาตภายในหนงรอยยสบวนกอนวนทใบอนญาตสนอาย พรอมดวยเอกสารและหลกฐาน ดงตอไปน17 1) สาเนาใบอนญาต 2) สาเนาบตรประจาตวประชาชน 3) สาเนาทะเบยนบาน 4) หนงสอรบรองวาไดผานการฝกอบรมและทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกทออกโดยกรมการทองเทยว 5) ใบรบรองของผประกอบวชาชพเวชกรรมทรบรองวาไมเปนโรคพษสราเรอรง หรอตดยาเสพตดใหโทษ หรอเปนโรคตดตอตามทคณะกรรมการกาหนด ซงออกใหไมเกนสามสบวนนบถงวนยนคาขอตออายใบอนญาต โดยเมอยนคาขอตออายใบอนญาตแลว มคคเทศกซงยนคาขอตออายใบอนญาตนนสามารถปฏบตหนาทเปนมคคเทศกตอไปไดจนกวาจะมคาสงไมอนญาตใหตออายใบอนญาต18 3.1.2 หนาทของมคคเทศก พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหนาทของมคคเทศกไวหลายประการ ดงตอไปน (1) ในการรบทางานเปนมคคเทศก หามไมใหมคคเทศกจายเงนหรอใหประโยชนอนใดแกผประกอบธรกจนาเทยวหรอบคคลอนใด หรอยอมตนเขารบผดชอบในคาใชจายทงหมด

                                                            15 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 56. 16 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 61. 17 กฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561. ขอ 11. 18 กฎกระทรวงการอนญาตเปนมคคเทศก พ.ศ. 2561. ขอ 12.

74 หรอบางสวนเพอใหไดมาซงการนานกทองเทยวไปทองเทยว19 หรอเรยกการกระทาดงกลาววา "การซอหวนกทองเทยว" พฤตกรรมการซอหวนกทองเทยวเกดจากความตกลงกนระหวาง ผประกอบธรกจนาเทยวและมคคเทศก โดยผประกอบธรกจนาเทยวใหมคคเทศกรบนกทองเทยวกลมหนงหรอจานวนหนงไปบรหารจดการเอง หรอเกดจากการทมคคเทศกเสนอคาตอบแทนแก ผประกอบธรกจนาเทยวเพอแลกกบการใหผประกอบธรกจนาเทยวสงนกทองเทยวใหตนบรหารจดการ โดยมคคเทศกเปนผรบผดชอบคาใชจายเกยวกบคาทพก คาอาหาร และการนาเทยวทงหมดไปกอน และมคคเทศกจะมวธหารายไดใหคมคากบการลงทนซอหวนกทองเทยวดงกลาวจาก ผประกอบธรกจนาเทยว โดยการเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตม (Optional Tour) หรอนานกทองเทยวไปซอสนคาบรการจากรานคาหรอผประกอบธรกจทตกลงกนไวและไดรบคานายหนาจากการกระทาดงกลาว ซงในบางกรณอาจเปนสนคาปลอม สนคาหรอบรการทไมไดมาตรฐานหรอราคาสงเกนไป กรณดงกลาวกอใหเกดความเสยหายแกนกทองเทยวอยางมาก20 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จงบญญตหามไมใหมคคเทศกจายเงนหรอใหประโยชน อนใดแกผประกอบธรกจนาเทยวหรอบคคลอนใด หรอยอมตนเขารบผดชอบในคาใชจายทงหมดหรอบางสวนเพอใหไดมาซงการนานกทองเทยวไปทองเทยว หากฝาฝนนายทะเบยนมอานาจสง พกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษจาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอท งจาท งปรบ นอกจากนพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ยงบญญตหามไมใหผประกอบธรกจนาเทยวมอบหมายใหมคคเทศก ผนาเทยวหรอบคคลอนใด นานกทองเทยวในความรบผดชอบของตนไปทองเทยว โดยเรยกเกบเงนจากมคคเทศก ผนาเทยว หรอบคคลอนนน หรอโดยใหบคคลดงกลาวรบผดชอบคาใชจายเกยวกบคาเดนทาง คาทพก คาอาหาร หรอคาอานวยความสะดวกอนใดของนกทองเทยว ไมวาทงหมดหรอบางสวน อยางไรกตาม พฤตกรรมการซอหวนกทองเทยวของมคคเทศกนนยงเปนปญหาทมความรนแรงและมกรณทเกยวของสบเนองมาจากปญหาทวรศนยเหรยญ ซงจะไดศกษารายละเอยดในหวขอ 3.2 ตอไป

(2) มคคเทศกตองปฏบตหนาทตามรายการนาเทยวทไดตกลงไวกบผประกอบธรกจนาเทยว และจะดาเนนการใดใหเกดความเสยหายแกนกทองเทยวมได21

                                                            19 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 58. 20 คณาธป ทองรววงศ, (2551). "ผลกระทบของพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ตอการประกอบธรกจนาเทยวและมคคเทศก". วารสารเซนตจอหน, 11 (มกราคม - ธนวาคม), หนา 113. 21 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 59.

75 (3) มคคเทศกตองไมใหหรอยนยอมใหบคคลอนซงไมมใบอนญาตเปนมคคเทศกทาหนาทเปนมคคเทศกแทนตน22 ดวยพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดใหผทประสงคจะเปนมคคเทศก ใหยนคาขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกจากนายทะเบยน ทงน ผใด ทาหนาทเปนมคคเทศกโดยไมไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศก ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอท งจาท งปรบ โดยคณสมบตของผขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกทสาคญประการหนงคอ ผนนตองมสญชาตไทย นอกจากน ตามกฎหมายเกยวกบการทางานของคนตางดาวในประเทศไทยต งแตอดตจนถงปจจบน มคคเทศกถอเปนอาชพทหาม คนตางดาวทาโดยเดดขาด เนองจากอาชพมคคเทศกมความสาคญในการเสนอสงทดงามทางประวตศาสตร ภมศาสตร โบราณคด ศาสนา ตลอดจนศลปะและวฒนธรรมแหงชาตของคนไทย การทคนตางดาวไมสามารถประกอบอาชพมคคเทศกอยางถกกฎหมายในประเทศไทยไดนน สวนทางกบสภาพขอเทจจรงของอตสาหกรรมการทองเทยวในประเทศไทย เนองจากปจจบนนอกจากจะมนกทองเทยวตางชาตซงใชภาษาองกฤษในการสอสารแลว ยงมนกทองเทยวชาตอนซงมภาษาเปนของตนและจานวนนกทองเทยวดงกลาวมแนวโนมจะเพมจานวนมากขนในอนาคต เชน จน เกาหล อนเดย รสเซย เปนตน แตมคคเทศกของไทยทมใบอนญาตและสามารถใชภาษาเฉพาะของแตละประเทศนนมจานวนไมเพยงพอตอความตองการของตลาด สงผลใหคนตางดาวทสามารถใชภาษาเฉพาะเขามานาเทยวและทาหนาทเปนมคคเทศกในประเทศไทย นอกจากกรณทมคคเทศกไทยทมใบอนญาตไมสามารถใชภาษาตางประเทศทเปนภาษาเฉพาะ ยงมกรณทธรกจนาเทยวจากตางชาตทนานกทองเทยวของตนเขามาเทยวในประเทศไทย มความตองการใหผทมสญชาตเดยวกบนกทองเทยวทาหนาทนาเทยว อนเนองมาจากทศนคตของนกทองเทยวตางชาตดวย การทคนตางดาวเขามาทาหนาทเปนมคคเทศกดงกลาวยอมเปนความผดตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จงทาใหมการหลกเลยงกฎหมาย เกดการกระทาโดยมคคเทศกของไทยผมใบอนญาตเปนมคคเทศกอยางถกตองตามกฎหมายจะตดตามไปกบกลมนกทองเทยวตางชาต มหนาทในการประสานงานกบสถานททองเทยว รานอาหาร รานคา และหวหนาคณะทวรชาวตางชาต โดยตนมไดเปนผใหบรการเกยวกบคาแนะนาและความรดานตาง ๆ แกนกทองเทยว แตไดยนยอมใหคนตางดาวซงมความรความสามารถในการใชภาษาเฉพาะแตไมมใบอนญาตเปนมคคเทศกกระทาการในบทบาทมคคเทศกแทนตน หากมเจาหนาทมาตรวจสอบ มคคเทศกทมใบอนญาตโดยถกตองกจะแสดงตนวาเปนมคคเทศก และอางวาคนตางดาวนนเปนเพยงผนาเทยว (Tour Leader) ซงมไดบรรยายใหความรในฐานะมคคเทศกแตอยางใด ทงน                                                            22 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 60.

76 มคคเทศกของไทยจะไดรบคาตอบแทนแลกกบการกระทาดงกลาว ซงกรณเชนนเรยกในทางปฏบตวา "ซตตงไกด" (Sitting Guide)23 การทมคคเทศกไทยกระทาการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) ถอวายงมขอดในบางประการ เ นองจากเปนโอกาสของมคคเทศกไทยทมใบอนญาตเปนมคคเทศก แตย งมประสบการณนอยเกยวกบการนาเทยว หรออยระหวางการฝกฝนภาษาตางประเทศทเปนภาษาเฉพาะ มคคเทศกไทยกจะอาศยการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) เพอฝกฝนและสงสมประสบการณ ภาษา รวมถงมโอกาสไดศกษาอปนสยและแนวทางการทองเทยวของนกทองเทยวตางชาตดวย แตอยางไรกตาม การเปนซตตงไกด (Sitting Guide) ถอเปนการกระทาทผดกฎหมายในปจจบน และการปลอยใหคนตางดาวทาหนาทเปนมคคเทศก กอาจใหขอมลเกยวกบสถานททองเทยวในประเทศไทยไดไมถกตอง เนองจากไมไดผานการอบรมตามหลกสตรมคคเทศกของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงเกยวกบประวตศาสตร ศลปะ วฒนธรรมของประเทศไทย กอนทพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จะมผลใชบงคบ มการใชพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 ซงไมไดมบทบญญตทเกยวของกบซตตงไกด (Sitting Guide) ไวแตอยางใด แตมปรากฏอยในประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง ขอกาหนดในการประกอบธรกจนาเทยวและมคคเทศกในตลาดจน ประกาศ ณ วนท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2543 ขอ 2.6 ทกาหนดใหมคคเทศกตองไมใหหรอยนยอมใหบคคลอนทไมไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศกมาทาหนาทเปนมคคเทศกแทนตน แตตามประกาศดงกลาวกมผลเปนการกาหนดหามมคคเทศกไทยกระทาการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) ในกรณทเกยวของกบตลาดจนเทานน หากกลมนกทองเทยวตางชาตไมใชกลมนกทองเทยวจากประเทศจน การเปน ซตตงไกด (Sitting Guide) กไมถอวาเปนการฝาฝนประกาศฉบบดงกลาว คดทนาสศาลปกครองทนาสนใจ เปนคดทเกยวของกบผประกอบธรกจนาเทยว คนตางดาว และซตตงไกด (Sitting Guide)24 ผฟองคดเปนผประกอบธรกจนาเทยว วาจางนายปารคซงเปนบคคลสญชาตเกาหล ทไมมใบอนญาตเปนมคคเทศก ทาหนาทนาเทยวแกนกทองเทยว ชาวเกาหล โดยผฟองคดใหการวาไดวาจางนายปารคใหทาหนาทเปนผประสานงานใหความสะดวกในดานภาษาเกาหลแกนกทองเทยวโดยไมไดจายคาจางให เนองจากนายปารคจะมรายไดจากการขายรายการนาเทยวนอกรายการปกต และนานกทองเทยวไปซอสนคา และผฟองคดวาจาง นางภาพร เปนมคคเทศกทมใบอนญาตใหทาหนาทเปนมคคเทศกประเภทซตตงไกด (Sitting

                                                            23 คณาธป ทองรววงศ. (2550). "พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 กบปญหาการควบคม ซตตงไกด". วารสารเซนตจอหน, 10 (มกราคม - ธนวาคม), หนา 83-95. 24 คาพพากษาศาลปกครองท อ. 192/2548.

77 Guide) รวมอยในคณะนกทองเทยวชาวเกาหล ซงซตตงไกด (Sitting Guide) คอการยอมให คนตางชาตมาปฏบตหนาทเปนมคคเทศกในการนาเทยวแทนทงหมดหรอบางสวน โดยมคคเทศกไทยเพยงแตนงรวมไปกบคณะนกทองเทยว อนเปนการชวยเหลอหรอเปดโอกาสใหคนตางชาตปฏบตหนาทเปนมคคเทศกโดยผดกฎหมาย สวนนางภาพรไดใหถอยคาวา ไดรบการวาจางจาก ผฟองคดทาหนาทบรรยายความรเกยวกบพระราชวง สถานททองเทยวทางประวตศาสตร สวนทเหลอเปนหนาทของนายปารคทจะขายรายการนาเทยวเพมเตม แสดงใหเหนวา ผฟองคดไดมอบหมายใหนายปารคทาหนาทเปนมคคเทศกรวมกบมคคเทศกไทยในลกษณะแบงหนาทกนทา ตอมาศาลจงหวดพทยาไดมคาพพากษาวานายปารคมความผดตามพระราชบญญตการทางานของคนตางดาว พ.ศ. 2521 มาตรา 4 มาตรา 5 มาตรา 6 และมาตรา 33 และมความผดตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 มาตรา 39 และมาตรา 65 ลงโทษจาคก 3 เดอน ปรบ 2,500 บาท แตโทษจาคกใหรอการลงโทษไวมกาหนด 2 ป ตามคดหมายเลขแดงท 3318/2544 ลงวนท 18 มถนายน 2544 ขอเทจจรงตองฟงเปนยตวาการกระทาของนายปารคเปนการทาหนาทมคคเทศกโดยไมไดรบอนญาต สวนการทผฟองคดวาจางนายปารคทาหนาทพานกทองเทยวไปยงสถานททองเทยวตาง ๆ ไมวาจะเปนการจายคาจางหรอใหมรายไดจากการขายรายการนาเทยวอนนอกรายการปกต ลวนแตเปนการยอมใหคนตางดาวกระทาการหรอดาเนนการธรกจทองเทยวของผฟองคดโดยมไดรบอนญาตใหเขาทางานในประเทศไทยตามพระราชบญญตการทางานของคนตางดาว พ .ศ . 2521 และทาหนา ท เ ปนมคค เทศกโดยไมชอบดวยมาตรา 39 และมาตรา 65 แหงพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 แกไขเพมเตมโดยกฎกระทรวง ฉบบท 9 (พ.ศ. 2543) อกทงยงเปนการเออประโยชนใหแกคนตางดาวใหเขามาประกอบอาชพและแสวงหารายไดในประเทศไทยโดยมชอบดวยกฎหมาย สงผลใหธรกจทองเทยวตองเสอมเสยชอเสยง เกยรตยศ และจรรยาบรรณของธรกจนาเทยวตามขอ 9 วรรคหนง (8) ของกฎกระทรวง (พ.ศ. 2536) จงมคาสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวของผฟองคดเปนเวลา 3 เดอน25 จะเหนไดวา คาพพากษาศาลปกครองดงกลาวไมไดมการพจารณากรณมคคเทศกไทยกระทาการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) เนองจากในขณะนนพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 ไมไดมบทกาหนดโทษกรณดงกลาวแตอยางใด รวมถงการเปน ซตตงไกด (Sitting Guide) ตามคาพพากษาดงกลาวไมเกยวของกบตลาดจน จงไมถอวาเปนการ ฝาฝนประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง ขอกาหนดในการประกอบธรกจ นาเทยวและมคคเทศกในตลาดจน ประกาศ ณ วนท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2543                                                             25 วรนชนนท ศรเรองพนธ. (2556). องคกรควบคมในการประกอบอาชพมคคเทศกในประเทศไทย. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, หนา 118-121.

78 แตในปจจบน มพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ซงมบทบญญตเพอปองกนมใหเกดการฝาฝนกฎหมาย รวมถงปองกนกรณคนตางดาวซงทาหนาทเปนมคคเทศกใหความรหรอคาแนะนาเกยวกบประเทศไทยโดยไมถกตองเนองจากขาดความรความเขาใจเกยวกบประวตศาสตร ศลปวฒนธรรมไทย พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จงบญญตใหมคคเทศกตองไมใหหรอยนยอมใหบคคลอนซงไมมใบอนญาตเปนมคคเทศกทาหนาทเปนมคคเทศกแทนตน หากฝาฝนตองระวางโทษจาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจาทงปรบ ซงเปนความผดครอบคลมไมวาจะกระทาการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) ทเกยวของกบนกทองเทยวตลาดใดกตาม จากบทสมภาษณรองอธบดกรมการทองเทยว พ.ศ. 2558 (นายพรหมโชต ไตรเวช)26 เกยวกบปญหาการบงคบใชพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ในสวนทเกยวของกบการซตตงไกด (Sitting Guide) นน พบวามคคเทศกทกระทาการเปนซตตงไกด (Sitting Guide) สวนใหญจะเปนผทเรยนจบใหม หรอเพงจะไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศก ยงขาดความเชยวชาญดานภาษา จงหาความรและประสบการณจากการตดตามไปกบกลมนกทองเทยวตางชาต แตผททาหนาทนาเทยวจรง ๆ คอคนตางชาตนนเอง เพราะสามารถสอสารกบนกทองเทยวไดดกวามคคเทศกไทย การรวมมอกนของมคคเทศกไทยและคนตางชาตนนเปนการแสวงประโยชนรวมกน ทาใหเจาหนาทททาหนาทตรวจสอบและจบกมผกระทาความผดทางานไดยากลาบาก ประกอบกบปญหาในทางปฏบตทยากตอการแกไขคอจานวนเจาหนาทมนอยไมเพยงพอตอการปฏบตหนาทตรวจสอบและจบกม

(4) มคคเทศกตองปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3) โดยปจจบนมระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศกวาดวยมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยว และมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศกและผ นาเ ทยวทพงปฏบตตอนกทองเทยว และความรบผดชอบทมตอนกทองเทยวและผประกอบธรกจนาเทยว ตลอดจนคาตอบแทนหรอความคมครองทมคคเทศกและผนาเทยวจะพงไดรบจากผประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2562 ขอ 5 ถงขอ 12 ไดกาหนดมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศกไว ดงตอไปน 1) มคคเทศกตองไมกระทาการอยางหนงอยางใดอนจะนามาซงความเสอมเสยชอเสยง เกยรตยศและจรรยาบรรณแหงวชาชพ ดงตอไปน

                                                            26 ณฐพชร สเงน. (2558). ปญหาการบงคบใชพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 : ศกษากรณ

ซตตงไกด (Sitting Guide) และคณสมบตของมคคเทศก. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตรปรด พนมยงค มหาวทยาลยธรกจบณฑต, หนา 98.

79 1. อธบายหรอบอกกลาวเรองราวแกนกทองเทยว อนจะนามาซงความไมถกตองและเสอมเสยแกชาต ศาสนา พระมหากษตรย รวมทงภาพพจนของอตสาหกรรมทองเทยวไทยและตางประเทศ 2. ไมรบผดชอบงานในหนาทของมคคเทศก ซงจะตองคานงถงประโยชนของนกทองเทยวตามขอตกลงเกยวกบรายการนาเทยวเปนสาคญ หรอละทงหนาทการงาน 3. ปฏบตหนาทโดยไมซอสตยสจรต แสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ หรอกระทาการใดเพอใหนกทองเทยวอยในสภาพทตองปฏบตตามโดยไมสมครใจ 4. ปฏบตตนอนเปนการฝาฝนศลธรรม ขดตอขนบธรรมเนยมประเพณอนดงามของประเทศไทย หรอกระทาอนเปนการฝาฝนตอกฎระเบยบของสถานททองเทยวแตละแหง รวมทงอธบายใหนกทองเทยวปฏบตเชนเดยวกน 2) มคคเทศกตองสงผลการตรวจสขภาพแกนายทะเบยนหรอพนกงานเจาหนาทเมอมการรองขอ 3) มคคเทศกตองไมกระทาการใดอนจะกอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมทองเทยว แหลงทองเทยว ผประกอบธรกจนาเทยว หรอนกทองเทยว 4) มคคเทศกตองแตงกายสภาพตามกาลเทศะ 5) มคคเทศกตองมใบสงงานมคคเทศก (JOB ORDER) เพอแสดงใหนายทะเบยนหรอพนกงานเจาหนาทตรวจสอบในขณะปฏบตหนาท ทงน ใบสงงานมคคเทศก (JOB ORDER) จะแสดงในรปแบบขอมลอเลกทรอนกสกได 6) มคคเทศกตองปฏบตหนาทตรงตอเวลาในการนานกทองเทยวไปทองเทยวตามขอตกลงทไดกระทาไวกบผประกอบธรกจนาเทยว 7) ในกรณทมคคเทศกไดรบเงนทดรองจากผประกอบธรกจนาเทยว มคคเทศกตองคนเงนดงกลาวภายในสบหาวนนบแตวนทสนสดการนาเทยว 8) มคคเทศกตองไมประกอบอาชพ หรอสงเสรมสนบสนนหรอมสวนรเหนใหมการกระทา ดงตอไปน 1. การกระทาผดกฎหมาย เชน กฎหมายเกยวกบการทาลายสงแวดลอม โบราณสถาน หรอโบราณวตถ การทารณสตว การคาแรงงานขามชาต การคาประเวณหรอกจกรรมทางเพศและยาเสพตด การกระทาผดเกยวกบงาชาง รวมถงสตวปาและพชปาตาง ๆ ทไดรบความคมครองตามกฎหมาย เปนตน 2. การกระทาทขาดมนษยธรรม

80 3. การกระทาอนใดทนามาซงความเสอมเสยอยางรายแรงตอศลธรรมและวฒนธรรมอนดของประเทศไทย ซงหากมคคเทศกฝาฝนหรอไมปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3) นายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกไดไมเกนครงละหกเดอน

3.1.3 มาตรการควบคมมคคเทศกและบทลงโทษ พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 มบทบญญตในการควบคมมคคเทศก รวมถงมการกาหนดบทลงโทษทงทางปกครองและทางอาญาดงตอไปน (1) โทษทางปกครอง 1) การพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศก พระราชบญญตธรกจนาเ ทยวและมคคเทศก พ .ศ . 2551 ใหอ านาจ นายทะเบยนในการสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกไดไมเกนครงละหกเดอน เมอปรากฏวามคคเทศกกระทาการดงตอไปน27 1. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3) หรอมาตรา 57 2. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 51 หรอมาตรา 58 3. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามคาสงของนายทะเบยนหรอพนกงานเจาหนาทซงสงตามมาตรา 76 โดยมคคเทศกซงถกสงพกใชใบอนญาตจะปฏบตหนาทมคคเทศกในระหวางถกสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกไมได เวนแตเปนกรณทนายทะเบยนอนญาตใหดาเนนการไดเฉพาะกรณเพอปองกนความเสยหายทจะเกดขนแกนกทองเทยวหรอธรกจนาเทยว

2) การเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศก พระราชบญญตธรกจนาเ ทยวและมคคเทศก พ .ศ . 2551 ใหอ านาจ นายทะเบยนในการสงเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศกไดเมอปรากฏวามคคเทศกมกรณใดกรณหนงดงตอไปน28 1. ขาดคณสมบตตามมาตรา 50 (1) หรอมลกษณะตองหามตามมาตรา 50 (2) (ก) (ค) (ง) และ (จ)

                                                            27 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 62. 28 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 63.

81 2. เคยถกสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกตามมาตรา 62 มาแลว และภายในหนงปนบแตวนทถกสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกน น มกรณทอาจถกสงพกใชใบอนญาตเปนมคคเทศกอกไมวาจะเปนเหตเดยวกนหรอไมกตาม 3. ประพฤตหรอปฏบตการใดอนเปนการฝาฝนพระราชบญญตธรกจ นาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 หรอกอใหเกดความเสยหายแกนกทองเทยวหรอธรกจนาเทยวอยางรายแรง และนายทะเบยนไดตกเตอนและสงระงบหรอใหแกไขแลว แตไมดาเนนการ 4. เปนบคคลวกลจรตหรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ หรอ 5. ตองคาพพากษาอนถงทสดวากระทาความผดฐานชงทรพย ปลนทรพย ฉอโกง โกงเจาหน หรอยกยอกตามประมวลกฎหมายอาญา หรอความผดฐานฉอโกงประชาชนตามกฎหมายวาดวยการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชน

ท งนไมวาจะเปนกรณพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศก ให นายทะเบยนสงหนงสอแจงคาสงพกใชหรอเพกถอนดงกลาวแลวแตกรณ ใหมคคเทศกทราบภายใน หาวนนบแตวนทมค าสงดงกลาว โดยนายทะเบยนจะสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ทางโทรสาร ทางสออเลกทรอนกส หรอวธอนใดตามทคณะกรรมการกาหนดกได อยางไรกตาม มคคเทศกซงถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศก มสทธอทธรณคาสงดงกลาวเปนหนงสอตอคณะกรรมการภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคาสงจากนายทะเบยน29

(2) โทษทางอาญา มคคเทศกทฝาฝนพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 นอกจากจะไดรบโทษทางปกครองในการสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศกแลว การฝาฝนดงกลาวอาจตองรบโทษทางอาญาดวย ดงตอไปน 1) ผใดทาหนาทเปนมคคเทศกโดยไมไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศก หรอทาหนาทมคคเทศกในระหวางถกสงพกใชใบอนญาต ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบ ไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจาทงปรบ30 แตเดมตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 ไมไดบงคบใหผประกอบธรกจนาเทยวตองจดใหมมคคเทศกเดนทางไปกบนกทองเทยวในการจดบรการ นาเทยวแตละครง แตในปจจบนพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 มาตรา 33 กาหนดใหผประกอบธรกจนาเทยวจดใหมมคคเทศกเดนทางไปกบนกทองเทยว เพอใหเกดความ

                                                            29 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 47-48. 30 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 86.

82 เปนระเบยบเรยบรอยในการจดนาเทยวและปองกนการแอบอางเปนมคคเทศกของผทไมไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศก หากผประกอบธรกจนาเทยวผใดไมปฏบตตาม ตองระวางโทษปรบ ไมเกนหาแสนบาท และอาจถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวได ปจจบนมคคเทศกในประเทศไทยกาลงประสบปญหาทงเชงคณภาพและปรมาณ โดยปญหาในเชงคณภาพคอระบบการศกษาผลตมคคเทศกทขาดคณภาพอยางรนแรง ทาใหมบณฑตเพยงรอยละ 10 เทานนทสามารถทางานไดจรง สวนทเหลอตองมการฝกฝนอบรมเพมเตม ขณะทปญหาในเชงปรมาณคอมการสงวนอาชพนไวใหเฉพาะสาหรบคนไทย แตระบบการฝกอบรมมคคเทศกขาดคณภาพ ทาใหมคคเทศกมไมเพยงพอกบจานวนนกทองเทยวทขยายตวสง ซงอาจกอใหเกดปญหามคคเทศกเถอนรนแรงขน31 ประกอบกบการพฒนามคคเทศกของไทยถอวาพฒนาไมทนตอการขยายตวของการทองเทยว เนองจากมคคเทศกจานวนมากยงไมมคณภาพตามมาตรฐานสากล ขาดความร ความเชยวชาญในภาษาตางประเทศ และวฒนธรรมของนกทองเทยว เชน ภาษารสเซย เยอรมน สวเดน จน และภาษาทใชในกลมประเทศอาหรบ32 นอกจากนในปจจบนพบวา ผประกอบธรกจนาเทยวไดมการวาจาง คนตางดาวใหเปนมคคเทศกเพอบรการลกคาทเปนนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต โดยมเหตผลหลกเนองจากมคคเทศกตางดาวมคาแรงถกกวามคคเทศกทมใบอนญาตถกตองตามกฎหมาย และมคคเทศกตางดาวมทกษะและความรเฉพาะดานทดกวา เชน ทกษะทางดานภาษาเฉพาะตาง ๆ รวมถงจานวนมคคเทศกทมใบอนญาตถกตองตามกฎหมายและมทกษะทางดานภาษาเฉพาะ มจานวนนอยไมเพยงพอตอการใหบรการนกทองเทยวตางชาต ผประกอบธรกจนาเทยวจงเลอกใหคนตางดาวประกอบอาชพมคคเทศกเพอจะไดสอสารกบนกทองเทยวไดดกวา33 ซงปญหาทตามมาคอ ปญหาดานคณภาพการใหบรการของมคคเทศก เนองจากมคคเทศกตางดาวอาจไมไดจบการศกษาในสาขามคคเทศกหรอสาขาการทองเทยว และทสาคญคอไมไดผานการทดสอบความรความสามารถในการเปนมคคเทศกตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศกาหนด จงทาใหเกดปญหาการใหขอมลของสถานททองเทยวตาง ๆ ผดพลาดหรอไมถกตอง นอกจากน

                                                            31 เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2556). ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและโลกาภวตน : แนวทางการปรบตวของ

มคคเทศกไทย (2). (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/506602. [2561, 23 ธนวาคม]. 32 คณะกรรมการนโยบายการทองเทยวแหงชาต. (2554). แผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต พ.ศ. 2555-2559, หนา 18. 33 ขจรกาญจน อดมธรรมภกด. (2557). การสงเสรมคณภาพและคมครองอาชพมคคเทศกในอตสาหกรรมการ

ทองเทยวไทย. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตรและคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลย ธรรมศาสตร, หนา 42.

83 ยงมความเสยงทมคคเทศกตางดาวจะกออาชญากรรมตอนกทองเทยว มคคเทศกตางดาวไมมใบอนญาตทาใหไมมขอมลหลกฐานตาง ๆ เมอเกดปญหาอาชญากรรมขนกไมสามารถหาตวผกระทาความผดได34 นอกจากน พฤตกรรมของมคค เทศก เ ถอนยง เ กด ขนจากการท มผประกอบการจากตางประเทศเขามาเปดบรษทนาเทยวหรอรานขายของตาง ๆ ในประเทศไทย แมการกอต งบรษทจะถกตองตามกฎหมายไทย แตการบรหารงานอยภายใตการควบคมของชาวตางชาต ซงคนตางชาตในบรษทนนเองททาหนาทเชญชวนนกทองเทยวของชาตตนใหเขามาในประเทศไทยและทาหนาทเปนมคคเทศกอกดวย เนองจากสามารถสอสารดวยภาษาเดยวกนได และมการพานกทองเทยวไปยงรานอาหารหรอรานขายของทระลกทเปนรานของตน ทาใหรายไดอยในมอของคนตางชาตท งหมด สงผลใหเกดความเดอดรอนเสยหายแกมคคเทศกไทยและ ผประกอบธรกจนาเทยวของไทย และสงผลกระทบตออตสาหกรรมการทองเทยวในประเทศไทยดวย35 จากบทสมภาษณรองอธบดกรมการทองเทยว พ.ศ. 2558 (นายพรหมโชต ไตรเวช)36 เกยวกบปญหาการบงคบใชพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ในสวนทเกยวของกบการแกไขปญหาคนตางดาวลกลอบเขามาประกอบอาชพมคคเทศกในประเทศไทยนน เนองจากมคคเทศกไทยขาดความเชยวชาญในการใชภาษาตางประเทศ รวมถงมคคเทศกไทยบางสวนขาดคณภาพ มการนานกทองเทยวไปเทยวในสถานททไมด รวมถงมกรณคนไทยท ไมมใบอนญาตเปนมคคเทศก แอบอางตนเปนมคคเทศกเพอแสวงหาผลประโยชน ในสวนของการแกไขปญหาเกยวกบความเชยวชาญดานภาษาตางประเทศของมคคเทศกนน กรมการทองเทยวไดเปดโอกาสใหผทมความเชยวชาญทางดานภาษา แมจะขาดคณสมบตเกยวกบคณวฒการศกษากตาม สามารถยนคารองขอรบใบอนญาตเปนมคคเทศกได โดยจะพจารณาเปนรายกรณไป นอกจากน กรมการทองเทยวไดมการออกหนงสอเตอนผประกอบธรกจนาเทยวทวประเทศให ยกเลกการใชบรการมคคเทศกเถอนเนองจากเปนความผดตามกฎหมาย รวมถงซกซอมความเขาใจกบผประกอบธรกจนาเทยว โดยกาชบใหใชบรการมคคเทศกทถกตองตามกฎหมายในการนาเทยว37

                                                            34 เรองเดยวกน, หนา 43. 35 ณฐพชร สเงน. อางแลว เชงอรรถท 26, หนา 121. 36 เรองเดยวกน, หนา 101. 37 กรมการทองเทยวปรามบรษททวรใชไกดผผดกฎหมาย ชงเรองปรบปรงแกไข พ.ร.บ. ทวร ใหเขมขนกวาเดม. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: https://www.ryt9.com/s/prg/1917982. [2562, 3 เมษายน].

84 2) มคคเทศกผใดฝาฝนประกอบอาชพมคคเทศกในเขตพนททคณะกรรมการประกาศกาหนดเขตพนทในทองถนหรอชมชน ตามมาตรา 12 (4) ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท38 3) มคคเทศกผใดไมปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดหรอไมตดใบอนญาตเปนมคคเทศกตลอดเวลาททาหนาทมคคเทศก ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท39 4) มคคเทศกผใดฝาฝนจายเงนหรอใหประโยชนอนใดแกผประกอบธรกจ นาเทยวหรอบคคลอนใด หรอยอมตนเขารบผดชอบในคาใชจายทงหมดหรอบางสวนเพอใหตนไดมาซงการนานกทองเทยวไปทองเทยว ตองระวางโทษจาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกน หาหมนบาท หรอทงจาทงปรบ40 5) มคคเทศกผ ใดยนยอมใหบคคลอนซงไมมใบอนญาตเปนมคคเทศก ทาหนาทเปนมคคเทศกแทนตนตองระวางโทษจาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจาทงปรบ41

เมอพจารณามาตรการทางกฎหมายในการควบคมมคคเทศกและบทลงโทษตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 แลว จะเหนไดวามการกาหนดหลกเกณฑไวคอนขางชดเจน อยางไรกตามในบทท 4 จะทาการศกษามาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของตางประเทศ เพอนามาเปรยบเทยบกบของประเทศไทย และนาไปสการวเคราะหเพอหามาตรการในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของคนตางดาวในประเทศไทยใหเหมาะสมและมประสทธภาพตอไป

3.2 มาตรการทางกฎหมายในการควบคมผประกอบธรกจนาเทยวของประเทศไทย ดงทไดศกษามาแลวในบทท 2 วา ธรกจนาเทยวเปนหนงในอตสาหกรรมการทองเทยว และมความเกยวของกบมคคเทศกโดยตรง เนองจากมคคเทศกเปนหนงในการใหบรการหรอการอานวยความสะดวกทผประกอบธรกจนาเทยวจดใหมขน และในปจจบนพระราชบญญตธรกจ นาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดใหผประกอบธรกจนาเทยวจดใหมมคคเทศกเดนทางไปกบนกทองเทยว ซงในการเดนทางไปปฏบตหนาทของมคคเทศกนน ใหถอวาเปนการกระทาใน

                                                            38 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 87. 39 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 88. 40 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 89. 41 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 89.

85 ทางการทจางของผประกอบธรกจนาเทยว42 ทงนเพอใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอยในการ จดนาเทยวและปองกนการแอบอางเปนมคคเทศกของผทไมไดรบใบอนญาตเปนมคคเทศก43 หากผประกอบธรกจนาเทยวผใดไมปฏบตตาม ตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท44 ดงนน จะเหนไดวาธรกจนาเทยวมความเกยวของกบมคคเทศกเปนอยางมาก ดงนนในหวขอนจะศกษาเกยวกบการประกอบธรกจนาเทยว และมาตรการในการควบคมผประกอบธรกจนาเทยวโดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวของกบมคคเทศก

3.2.1 คณสมบตและเงอนไขในการประกอบธรกจนาเทยว ผทประสงคจะประกอบธรกจนาเทยว จะตองยนคาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวจากนายทะเบยน45 โดยพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหลกเกณฑคณสมบตและเงอนไขในการประกอบธรกจนาเทยวไวดงตอไปน

(1) คณสมบตของผขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 1) กรณบคคลธรรมดา จะตองมคณสมบตดงตอไปน46 1. มอายไมตากวายสบปบรบรณในวนยนคาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 2. มสญชาตไทย 3. มภมลาเนาหรอถนทอยในราชอาณาจกรไทย และไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน 1. เปนบคคลลมละลาย หรออยในระหวางถกพทกษทรพย 2. เปนบคคลวกลจรตหรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ หรอเปนคน ไรความสามารถหรอเสมอนไรความสามารถ 3. เปนผอยในระหวางถกสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวหรอใบอนญาตเปนมคคเทศก

                                                            42 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 33. 43 สานกกฎหมาย สานกงานเลขาธการวฒสภา. (2559). เอกสารประกอบการพจารณา รางพระราชบญญตธรกจ

นาเทยวและมคคเทศก (ฉบบท ..) พ.ศ. .... (คณะรฐมนตรเปนผ เสนอ). กรงเทพฯ: สานกการพมพ สานกงานเลขาธการวฒสภา, หนา 15. 44 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 85. 45 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 15. 46 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 16.

86 4. เคยถกเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 46 (1) (3) หรอ (4) หรอใบอนญาตเปนมคคเทศกตามมาตรา 63 (1) (2) (3) หรอ (4) และยงไมพนกาหนดหาปนบถงวนยนคาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 5. เคยถกเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 46 (5) หรอใบอนญาตเปนมคคเทศกตามมาตรา 63 (5) 6. เคยถกเพกถอนทะเบยนเปนผนาเทยวมาแลวยงไมถงหาปนบถงวนยน คาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 2) กรณนตบคคล จะตองมคณสมบตดงตอไปน47 1. เปนนตบคคลตามกฎหมายไทยทมวตถประสงคเพอดาเนนกจการเกยวกบการทองเทยว ถาเปนหางหนสวนนตบคคล ผเปนหนสวนประเภทไมจากดความรบผดตองเปนผมสญชาตไทย ถาเปนบรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากด ทนของบรษทไมนอยกวารอยละ หาสบเอดตองเปนของบคคลธรรมดาซงมสญชาตไทย และกรรมการของบรษทเกนกงหนงตองเปนผมสญชาตไทย 2. กรรมการหรอผมอานาจจดการแทนนตบคคลตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามมาตรา 16 และไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน 1. เปนนตบคคลทมลกษณะตองหามตามมาตรา 16 (2) (ค) (ง) หรอ (จ) 2. มผเปนหนสวนซงมลกษณะตองหามตามมาตรา 16 (2) (ค) (ง) หรอ (จ) หรอซงพนจากการเปนหนสวนของหางหนสวนนตบคคลทมลกษณะตองหามตาม (2) (ก) มาแลวยงไมถงหาปนบถงวนยนคาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 3. มผถอหนซงถอหนเกนรอยละหามลกษณะตองหามตามมาตรา 16 (2) (ค) (ง) หรอ (จ) หรอซงพนจากการเปนกรรมการหรอผมอานาจจดการแทนนตบคคลทมลกษณะตองหามตาม (2) (ก) มาแลวยงไมถงหาปนบถงวนยนคาขอรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว

(2) ประเภทของใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว ใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวมสประเภท ดงตอไปน48 1) ประเภทเฉพาะพนท สาหรบการประกอบธรกจนาเทยวในจงหวดหนงจงหวดใดและจงหวดทมเขตพนทตดตอกบจงหวดนน

                                                            47 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 17. 48 กฎกระทรวงการอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2561. ขอ 4.

87 2) ประเภทในประเทศ สาหรบการประกอบธรกจนาเทยวภายในราชอาณาจกร 3) ประเภทนาเทยวจากตางประเทศ สาหรบการประกอบธรกจนาเทยวโดยการนานกทองเทยวทเดนทางจากตางประเทศเขามาทองเทยวภายในราชอาณาจกร 4) ประเภททวไป สาหรบการประกอบธรกจนาเทยวภายในราชอาณาจกรและภายนอกราชอาณาจกร โดยผไดรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตาม 3) ใหถอวาไดรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตาม 1) และ 2) ดวย และผไดรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตาม 4) ใหถอวาไดรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตาม 1) 2) และ 3) ดวย

(3) อายและการตออายใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดใหใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวมอายสองปนบแตวนทออกใบอนญาต49 โดยใบอนญาตประกอบธรกจ นาเทยวจะสนสดลง เมอผประกอบธรกจนาเทยวตายหรอสนสดความเปนนตบคคล หรอไมไดรบการตออายใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 22/1 หรอเลกประกอบกจการตามมาตรา 38 หรอถกเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 4650 ผประกอบธรกจนาเทยวอาจตออายใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวได โดยใหยนคาขอตออายใบอนญาตภายในสามสบวนกอนวนทใบอนญาตสนอาย พรอมดวยเอกสารและหลกฐานทกาหนดในกฎกระทรวงการอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2561 ขอ 4 โดยเมอยนคาขอตออายใบอนญาตแลว ใหผประกอบธรกจนาเทยวซงยนคาขอตออายนนเปนผประกอบธรกจนาเทยวตอไปไดจนกวาจะไดรบแจงคาสงไมอนญาตใหตออายใบอนญาต51

3.2.2 หนาทของผประกอบธรกจนาเทยว พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหนาทของ ผประกอบธรกจนาเทยวไวหลายประการ ในหวขอนจะศกษาเฉพาะหนาททเกยวของกบมคคเทศก ดงตอไปน

                                                            49 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 22/1. 50 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 36. 51 กฎกระทรวงการอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2561. ขอ 4.

88 (1) ผประกอบธรกจนาเทยวตองไมกระทาการใดอนจะกอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมทองเทยว แหลงทองเทยว หรอนกทองเทยว52 หากฝาฝนตองระวางโทษปรบไมเกน หาแสนบาท

(2) ผประกอบธรกจนาเทยวตองปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3)53 ท งน ในปจจบนมระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก วาดวยมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยว และมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศกและผนาเทยวทพงปฏบตตอนกทองเทยว และความรบผดชอบทมตอนกทองเทยวและผประกอบธรกจนาเทยว ตลอดจนคาตอบแทนหรอความคมครองทมคคเทศกและผนาเทยวจะพงไดรบจากผประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2562 ขอ 4 ไดกาหนดมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยวไว ดงตอไปน 1) มสถานทประกอบการทแนนอน โดยมหลกฐานแสดงกรรมสทธหรอสทธครอบครองสถานททใชเปนสถานทประกอบธรกจนาเทยว 2) ผประกอบธรกจนาเทยวตองจดใหมโทรศพทหรออปกรณทใชในการตดตอสอสารไวประจาสถานทประกอบธรกจนาเทยว 3) พาหนะทใชในการนาเทยวและผควบคมพาหนะตองปฏบตตามหลกเกณฑวธการตามกฎหมายทเกยวของกาหนด 4) เกบเอกสารโฆษณารายการนาเทยวตามทกาหนดไวในมาตรา 26 และใบสงงานมคคเทศก (JOB ORDER) ไวเปนหลกฐานเปนเวลาไมนอยกวาหนงรอยแปดสบวนนบแตวนสนสดการนาเทยวตามโฆษณาหรอสนสดการปฏบตหนาทตามใบสงงานมคคเทศก (JOB ORDER) ดงกลาว 5) ผประกอบธรกจนาเทยวตองจดใหมหลกฐานเกยวกบการใหบรการ นาเทยวใหไวกบนกทองเทยว 6) ผมอานาจจดการแทนนตบคคล หนสวนผจดการ หรอกรรมการผจดการจะตองไมใหหรอยนยอมใหบคคลอนดาเนนกจการธรกจนาเทยวของตน 7) ผ ประกอบธรกจนา เ ทยวตองไมหาประโยชนทไม เ ปนธรรมจากนกทองเทยว เชน คาบาเหนจ การขอรบการสนบสนนและรบการอปถมภดานพาหนะ และอน ๆ จากผขายสนคาทระลก รานคาอญมณหรอผประกอบการทเกยวเนองโดยตอบแทนดวยการนานกทองเทยวไปซอสนคาหรอบรการจากรานดงกลาวถาเปนการกระทาไปโดยทราบวาสนคา หรอ

                                                            52 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 24. 53 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 25.

89 บรการนนมราคาสงผดปกต หรอหลอกลวงเพอใหไดรบสวนแบงรายไดจากการขายสนคาหรอบรการดงกลาว หรอโดยบงคบหรอขเขญนกทองเทยว 8) ผ ประกอบธรกจนาเทยวตองจายคาตอบแทนตามปกต หรอคนเงนคาใชจายทมคคเทศกตองสารองจายไปกอนในกรณฉกเฉน และจาเปน เพอการจดนาเทยวใหกบมคคเทศกภายในสบหาวนนบแตวนทสนสดการนาเทยว 9) ผประกอบธรกจนาเทยวตองไมดาเนนการประกอบธรกจนาเทยว หรอสงเสรมสนบสนนหรอมสวนรเหนใหมการกระทา ดงตอไปน (ก) การกระทาผดกฎหมาย เชน กฎหมายเกยวกบการทาลายสงแวดลอมโบราณสถานหรอโบราณวตถ การทารณสตว การคาแรงงานขามชาต การคาประเวณหรอกจกรรมทางเพศและยาเสพตด การกระทาผดเกยวกบงาชาง รวมถงสตวปาและพชปาตาง ๆ ทไดรบความคมครองตามกฎหมาย เปนตน (ข) การกระทาทขาดมนษยธรรม (ค) การกระทาอนใดทนามาซงความเสอมเสยอยางรายแรงตอศลธรรมและวฒนธรรมอนดของประเทศไทย 10) ผประกอบธรกจนาเทยวตองจดใหมใบสงงานมคคเทศก (JOB ORDER) เพอใหนายทะเบยนหรอพนกงานเจาหนาทตรวจสอบการดาเนนงาน ใบส ง ง านมค ค เทศก ( JOB ORDER) ตองใชภาษาไทย โดยจะ มภาษาตางประเทศกากบไวหรอไมกไดและอยางนอยตองมรายการตามทนายทะเบยนธรกจนาเทยวและมคคเทศกกลางกาหนด 11) ในการจดบรการหรอการอานวยความสะดวกทผประกอบธรกจนาเทยว พงตองจดใหแกนกทองเทยวตามรายการนาเทยว ผประกอบธรกจนาเทยว ตองระมดระวงตรวจสอบวาผประกอบกจการทเกยวของกบรายการนาเทยววาไดปฏบตตามหลกเกณฑ วธการตามกฎหมายทเกยวของกาหนดไว หากผประกอบธรกจนาเทยวฝาฝนหรอไมปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3) นายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาท

(3) ในการโฆษณาหรอชชวนเกยวกบรายการนาเทยว ผประกอบธรกจนาเทยวตองจดทาเปนเอกสารซงอยางนอยตองมรายละเอยด ดงตอไปน54

                                                            54 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 26.

90 1) ชอผประกอบธรกจนาเทยว และสถานทและเลขทใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว 2) ระยะเวลาทใชในการนาเทยว 3) คาบรการและวธการชาระคาบรการ 4) ลกษณะและประเภทของยานพาหนะทใชในการเดนทาง 5) จดหมายปลายทางและทแวะพก รวมทงสถานทสาคญในการนาเทยว 6) ลกษณะและประเภทของทพก และจานวนครงของอาหารทจดให 7) การจดใหมมคคเทศกหรอผนาเทยว 8) จานวนขนตาของนกทองเทยวสาหรบการนาเทยว ในกรณมเงอนไขวาตองมนกทองเทยวไมนอยกวาจานวนทกาหนด 9) การจดใหมการประกนภยสาหรบอบตเหต จะเหนไดวาพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหนาทเกยวกบการโฆษณาหรอชชวนรายการนาเทยวดงกลาว แสดงถงการทกฎหมายเขามาควบคมเนอหาของการโฆษณารายการนาเทยว เพอใหนกทองเทยวไดรบขอมลสาคญเกยวกบบรการทองเทยวทตนจะไดรบ55

(4) ผประกอบธรกจนาเทยวจะเรยกเกบคาบรการอนใดนอกจากทระบไวใน มาตรา 26 (3) หรอทตกลงกนไวลวงหนาไมได56 ดงทไดศกษามาแลววา ผประกอบธรกจนาเทยวจะตองจดทารายการนาเทยวเปนเอกสารโดยระบรายละเอยดเกยวกบรายการนาเทยวไวอยางชดเจน โดยเฉพาะอยางยงคาบรการและวธการชาระคาบรการตามมาตรา 26 (3) แหงพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ผประกอบธรกจนาเทยวจงไมสามารถเรยกเกบคาบรการอนเพมเตมในภายหลงได เนองจากกฎหมายประสงคจะคมครองนกทองเทยวไมใหถกเอาเปรยบ57 อยางไรกตาม ในกรณทผประกอบธรกจนาเทยวหรอมคคเทศกชชวนใหนกทองเทยวไปในสถานทหรอทากจกรรมใดนอกเหนอจากทระบไวในเอกสารโฆษณาหรอชชวน (Optional Tour) ผประกอบธรกจนาเทยวหรอมคคเทศกตองแจงคาบรการของตนและคาบรการทตองจายเนองจากการเขาไปในสถานทหรอทากจกรรมนนใหนกทองเทยวทราบลวงหนา และจะเรยกเกบคาบรการเกนทแจงไวมได

                                                            55 คณาธป ทองรววงศ. (2558). กฎหมายเกยวกบการทองเทยว. กรงเทพฯ: นตธรรม, หนา 195. 56 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 30. 57 คณาธป ทองรววงศ. อางแลว เชงอรรถท 55, หนา 202.

91 นอกจากน สาหรบกรณการเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมนน ยงมระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก58 ไดกาหนดมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยวไว โดยสวนทเกยวของกบการเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมคอ ผประกอบธรกจนาเทยวตองไมหาประโยชนทไมเปนธรรมจากนกทองเทยว เชน คาบาเหนจ การขอรบการสนบสนนและรบการอปถมภดานพาหนะ และอน ๆ จากผขายสนคาทระลก รานคาอญมณ หรอผประกอบการทเกยวเนองโดยตอบแทนดวยการนานกทองเทยวไปซอสนคาหรอบรการจากรานดงกลาว ถาเปนการกระทาไปโดยทราบวาสนคาหรอบรการนนมราคาสงผดปกต หรอหลอกลวงเพอใหไดรบสวนแบงรายไดจากการขายสนคาหรอบรการดงกลาว หรอโดยบงคบหรอขเขญนกทองเทยว ซงหาก ผประกอบธรกจนาเทยวฝาฝนไมปฏบตตาม นายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาท เมอพจารณาถงมาตรา 30 แหงพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 และระเบยบทเกยวของ กรณทมการเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตม (Optional Tour) ใหแกนกทองเทยว ในความเปนจรงนอกจากผประกอบธรกจนาเทยวจะเปนผเสนอขายรายการ นาเทยวเพมเตมใหแกนกทองเทยวแลว ยงมกรณมคคเทศกทเปนผเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมแกนกทองเทยวโดยตรงอกดวย เนองจากมคคเทศกมงประสงคจะไดรบคานายหนาจากเจาของธรกจทตนเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมนน แตพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ไมไดบญญตบทกาหนดโทษสาหรบมคคเทศกทชชวนใหนกทองเทยวไปในสถานทหรอทากจกรรมใดนอกเหนอจากทระบไวในเอกสารโฆษณาหรอชชวนหรอเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมไวแตอยางใด และเมอพจารณาระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก59 ในสวนทเกยวของกบมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศก พบวามการกาหนดไวอยางกวางวามคคเทศกตองไมปฏบตหนาทโดยไมซอสตยสจรต แสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ หรอกระทาการใดเพอใหนกทองเทยวอยในสภาพทตองปฏบตตามโดยไมสมครใจ หรอตองไมกระทาการใด

                                                            58 ระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก วาดวยมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยว และมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศกและผนาเทยวทพงปฏบตตอนกทองเทยว และความรบผดชอบทมตอนกทองเทยวและผประกอบธรกจนาเทยว ตลอดจนคาตอบแทนหรอความคมครองทมคคเทศกและผนาเทยวจะพงไดรบจาก ผประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2562. ขอ 4. 59 ระเบยบคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก วาดวยมาตรฐานการประกอบธรกจนาเทยว และมาตรฐานการปฏบตหนาทของมคคเทศกและผนาเทยวทพงปฏบตตอนกทองเทยว และความรบผดชอบทมตอนกทองเทยวและผประกอบธรกจนาเทยวตลอดจนคาตอบแทนหรอความคมครองทมคคเทศกและผนาเทยวจะพงไดรบจาก ผประกอบธรกจนาเทยว พ.ศ. 2562. ขอ 5.

92 อนจะกอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมทองเทยว แหลงทองเทยว ผประกอบธรกจนาเทยว หรอนกทองเทยว กรณดงกลาวไมไดมบทบญญตชดแจงรวมถงไมไดมบทกาหนดโทษสาหรบมคคเทศกทชชวนใหนกทองเทยวไปในสถานทหรอทากจกรรมใดนอกเหนอจากทระบไวในเอกสารโฆษณาหรอชชวนหรอเสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมไวแตอยางใด

(5) หามไมใหผประกอบธรกจนาเทยวจดบรการนาเทยวใหแกนกทองเทยวโดย ไมเรยกเกบคาบรการหรอเรยกเกบคาบรการในอตราทเหนไดวาไมเพยงพอกบคาใชจาย ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกาหนด โดยหลกเกณฑดงกลาวอยางนอยใหกาหนดอตราคาบรการขนตาและกาหนดใหมการจดทาเอกสารทแสดงใหเหนถงคาบรการทเรยกเกบ60 การทพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 กาหนดหนาทของผประกอบธรกจนาเทยวดงกลาวไว เนองจากมกรณทวรศนยเหรยญทเกดจากพฤตกรรม บางประการของผประกอบธรกจนาเทยวของไทยทรบนกทองเทยวตางชาตเขามาทองเทยวในประเทศไทยจนสงผลกระทบตออตสาหกรรมการทองเทยว พฤตกรรมทวรศนยเหรยญสวนใหญมกเกดกบนกทองเทยวจากประเทศจน เนองจากการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศจนทาใหชาวจน มชวตความเปนอยทดขน รวมถงรฐบาลจนเปดโอกาสใหชาวจนเดนทางไปทองเทยวนอกประเทศมากขน และประเทศไทยกมแหลงทองเทยวทหลากหลายทาใหประเทศไทยเปนทนยมในการเขามาทองเทยวของชาวจน ตลาดนกทองเทยวจนเตบโตรวดเรวจนตดอยในกลมตลาดทองเทยวทมขนาดใหญ 10 อนดบแรกของประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2536 เปนตนมา61 สาเหตหลกทชาวจนนยมเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทย เนองจากประเทศไทยมแหลงทองเทยวทหลากหลายและมเอกลกษณแตกตางจากประเทศจน ไดแก สถานทสาคญทางประวตศาสตร แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ธรรมชาต รวมถงสถานบนเทงเรงรมย ตาง ๆ นอกจากนเมอเปรยบเทยบคาใชจายในการเดนทางไปเทยวประเทศอน ประเทศไทยถอวามคาใชจายทประหยดกวา ตงแตคาเดนทางจนถงคาครองชพ เมอจานวนนกทองเทยวชาวจนเขามาเทยวในประเทศไทยมากขน กทาใหเกดพฤตกรรมทวรศนยเหรยญ (Zero-dollar tour หรอ Zero-tour fare) คอ ผประกอบธรกจนาเทยวทตองการขายรายการนาเทยวประเทศไทยใหกบนกทองเทยวชาวจนจะตดตอไปยงผประกอบธรกจนาเทยวจน ซงจะทาการหานกทองเทยวใหซอรายการนาเทยวดงกลาว โดยผประกอบธรกจนาเทยว

                                                            60 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 31. 61 ชยฤกษ แกวพรหมมาลย. (2558). "ปญหาทวรศนยเหรยญและผลกระทบตอประเทศไทย". วารสารสถาบนวชาการปองกนประเทศ, 6(4) (กนยายน - ธนวาคม), หนา 41.

93 ของไทยจะแขงขนกนเพอเสนอราคารายการนาเทยวจนบางครงมการลดราคาตามากกวาตนทน โดยปกตของรายการนาเทยวลกษณะนน เพอใหผประกอบธรกจนาเทยวชาวจนตกลงทาสญญาดวย การแขงขนระหวางผประกอบธรกจนาเทยวของไทยรนแรงจนถงมการเสนอราคารายการนาเทยวในอตราศนยใหกบผประกอบธรกจนาเทยวชาวจน นอกจากน ยงอาจเสนอคาตอบแทนอกจานวนหนงใหกบผประกอบธรกจนาเทยวชาวจนเพอแลกกบการสงนกทองเทยวจนนนมาทองเทยวในประเทศไทย ซงเรยกวาเงนคาหวหรอคา Kick Back เมอผประกอบธรกจนาเทยวของไทยและ ผประกอบธรกจนาเทยวชาวจนตกลงทาสญญาและนกทองเทยวจนไดเดนทางมาประเทศไทยแลว ผประกอบธรกจนาเทยวของไทยจะพยายามแสวงหารายไดจากนกทองเทยวจนเพอชดเชยตนทนทเสยไป เชน เสนอขายรายการนาเทยวเพมเตมนอกจากรายการทระบไวในรายการนาเทยว (Optional Tour) พานกทองเทยวไปซอสนคาและบรการกบผจาหนายหรอผใหบรการ โดยผประกอบธรกจ นาเทยวจะไดคานายหนาจากยอดซอสนคาหรอบรการนน การเรยกพฤตกรรมดงกลาววาทวรศนยเหรยญ เนองจากผประกอบธรกจนาเทยวของไทยไมไดรบคาตอบแทนจากผประกอบธรกจนาเทยวชาวจนเลย ขอเพยงแตใหสงนกทองเทยวจนเขามาเทยวในประเทศไทยโดยใชบรการของผประกอบธรกจนาเทยวไทยตามทตกลงกนไว62 นอกจากน ผประกอบธรกจนาเทยวทเสนอราคารายการนาเทยวโดยมอตราคาบรการทตาหรอเปนศนยนน อาจผลกภาระของตนโดยตกลงกบมคคเทศกใหเปนผรบผดชอบพานกทองเทยวไปทองเทยว และใหมคคเทศกเปนผรบภาระตนทนเกยวกบทพก อาหาร และการ นาเทยวตาง ๆ มคคเทศกจะทาการจายเงนจานวนหนงซงอาจคดเปนจานวนตอหวของนกทองเทยวกลมนนใหกบผประกอบธรกจนาเทยวเพอแลกเปลยนกบการทมคคเทศกจะไดสทธในการพานกทองเทยวไปทองเทยว พฤตกรรมดงกลาวนเรยกวาเปนการ "ซอหวนกทองเทยว" และเมอมคคเทศกไดสทธในการนานกทองเทยวไปทองเทยวแลว มคคเทศกกจะพยายามกระทาการตาง ๆ เพอแสวงหารายไดจากนกทองเทยวเพอชดเชยกบเงนคาซอหวนกทองเทยวทตนจายใหกบ ผประกอบธรกจนาเทยว เชน การนาเทยวเพมเตมนอกจากทระบไวในรายการนาเทยว (Optional Tour) การพานกทองเทยวไปซอสนคาและบรการกบผจาหนายหรอผใหบรการโดยมคคเทศกจะไดคานายหนา การกระทาดงกลาวมลกษณะรนแรงและกอใหเกดความเสยหายแกนกทองเทยว เชน เกดความไมพงพอใจกบการทองเทยวเนองจากรสกวาถกบงคบใหไปซอสนคามากกวาการไดมาทองเทยว การพาไปซอสนคาทไมไดมาตรฐานหรอราคาสงกวาทองตลาดทวไป การพานกทองเทยวไปชมการแสดงทผดกฎหมายหรอมงประสงคคานายหนาจากผใหบรการและ                                                            62 ทพวรรณ พมมณ. (2555). ทวรศนยเหรยญ มะเรงรายทาลายการทองเทยวไทย-จน. วารสารรามคาแหง, 29 ฉบบพเศษ วทยานพนธ ฉบบท 1, หนา 269.

94 คาตอบแทน (ทป) จากนกทองเทยว เปนตน63 นอกจากนผททาหนาทนาเทยวในทวรศนยเหรยญ มกจะเปนมคคเทศกทไมมใบอนญาต หรอมคคเทศกเถอน ซงเปนชาวจน ไตหวน หรอฮองกง เนองจากเปนผรพนฐานนสยและรสนยมในการทองเทยวของนกทองเทยวเปนอยางด สามารถชกจงนกทองเทยวไดงาย64 นกทองเทยวจนทเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทยแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมนกทองเทยวทเดนทางมาดวยตนเอง มประมาณรอยละ 60 และกลมนกทองเทยวทเดนทางมากบบรษทนาเทยว มประมาณรอยละ 40 ซงกลมนกทองเทยวทเดนทางมาดวยตนเองเปนกลมทมการวางแผนการเดนทาง การจองทพก และการทองเทยวดวยตนเอง นกทองเทยวกลมนสรางรายไดใหกบประเทศไทยเปนจานวนมาก สวนกลมนกทองเทยวทเดนทางมากบบรษทนาเทยวนน กวาครงหนงเปนรปแบบทวรศนยเหรยญ ท งน ปจจยสาคญทมอทธพลตอทวรศนยเหรยญ คอ นกทองเทยวจากจนทมประสบการณในการทองเทยวนอยหรอเปนนกทองเทยวทเพงเรมทองเทยวเปนครงแรก ซงมกจะเปนนกทองเทยวทเนนความประหยด ทาใหถกหลอกใหซอทวรราคาถกหรอทวรศนยเหรยญไดงาย65 กอนทพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จะมผลใชบงคบนน พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 ไมไดมบทบญญตทกาหนดกฎเกณฑเกยวกบทวรศนยเหรยญไวเปนการเฉพาะ แตไดมประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง ขอกาหนดเพอแกไขปญหาทเกดขนกบอตสาหกรรมทองเทยวตลาดจน (ฉบบท 2) พ.ศ. 254266 โดยในขอ 1 กาหนดใหผประกอบธรกจนาเทยวจะตองขายบรการนาเทยวในราคาท ไมตากวามาตรฐานขนตาท ททท. ประกาศกาหนด ซงประกาศฉบบดงกลาวมขอบเขตเฉพาะ ทวรศนยเหรยญหรอทวรทราคาตาผดปกต ทเกยวของกบตลาดจนซงหมายถงนกทองเทยวทมาจากประเทศจนและเขามาทองเทยวในประเทศไทยแตไมครอบคลมกรณนกทองเทยวทมาจากประเทศอน

                                                            63 ไทยรฐออนไลน. (2561). ทวรศนยเหรยญกระทบภาพลกษณทองเทยวไทย ชง ก.ม. คมเขม. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: https://www.thairath.co.th/content/1334810. [2561, 15 กรกฎาคม]. 64 ทพวรรณ พมมณ. อางแลว เชงอรรถท 62, หนา 269. 65 เปรม ถาวรประภาสวสด. (2561). ทวรศนยเหรยญ ปญหาของการทองเทยวไทย. สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, หนา 1-2. 66 ประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง ขอกาหนดเพอแกไขปญหาทเกดขนกบอตสาหกรรมทองเทยวตลาดจน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2542. (2542, 27 กนยายน). ราชกจจานเบกษา. เลม 116 ตอนพเศษ 72 ง, หนา 23-24.

95 ในปจจบน เพ อแกไขปญหาทว ร ศนยเห รยญท เ กดกบอตสาหกรรม การทองเทยว พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จงบญญตหามไมให ผประกอบธรกจนาเทยวจดบรการนาเทยวใหแกนกทองเทยวโดยไมเรยกเกบคาบรการหรอเรยกเกบคาบรการในอตราทเหนไดวาไมเพยงพอกบคาใชจาย ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกาหนด โดยหลกเกณฑดงกลาวอยางนอยใหกาหนดอตราคาบรการขนตาและกาหนดใหมการจดทาเอกสารทแสดงใหเหนถงคาบรการทเรยกเกบ ซงปจจบน ประกาศคณะกรรมการธรกจนาเทยวและมคคเทศก เรอง หลกเกณฑการกาหนดอตราคาบรการนาเทยวสาหรบนกทองเทยวทเดนทางมาจากตางประเทศ (เฉพาะตลาดจน) พ.ศ. 2559 ในขอ 2 กาหนดใหการจดบรการนาเทยวใหแกนกทองเทยวทเดนทางมาจากตางประเทศ (เฉพาะตลาดจน) ใหมอตราคาบรการตามรายการนาเทยวแบบหมคณะไมตากวา 1,000 บาท ตอคนตอคน อยางไรกตาม แมพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 จะบญญตหลกการควบคมพฤตกรรมทวรศนยเหรยญและการซอหวนกทองเทยวไวคอนขางชดเจน แตสาเหตสาคญอกประการหนงของปญหานกทองเทยวถกหลอกลวงหรอบบบงคบใหซอรายการนาเทยวเพมเตมหรอใหซอสนคาตาง ๆ อนสบเนองจากพฤตกรรมทวรศนยเหรยญและการซอหวนกทองเทยวนน มสาเหตมาจากปจจยอนทมใชปจจยทางกฎหมาย ไดแก พฤตกรรมนกทองเทยวทตอบสนองตอราคาเปนสาคญ การตดสนใจเลอกซอแพคเกจทวรโดยการพจารณาราคาเปนหลก นามาสการทผประกอบธรกจนาเทยวตงราคาเสนอขายรายการนาเทยวไวต า และเสนอขายรายการนาเทยวนอกรายการหรอรายการนาเทยวเพมเตม (Optional Tour)67 ผประกอบธรกจนาเทยวทฝาฝนจดบรการนาเทยวใหแกนกทองเทยวโดย ไมเรยกเกบคาบรการหรอเรยกเกบคาบรการในอตราทเหนไดวาไมเพยงพอกบคาใชจาย นายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนหาแสนบาท หรอทงจาทงปรบ

(6) หามไมใหผประกอบธรกจนาเทยวมอบหมายใหมคคเทศก ผนาเทยวหรอบคคลอนใด นานกทองเทยวในความรบผดชอบของตนไปทองเทยว โดยเรยกเกบเงนจากมคคเทศก ผนาเทยว หรอบคคลอนนน หรอโดยใหบคคลดงกลาวรบผดชอบคาใชจายเกยวกบคาเดนทาง คาทพก คาอาหาร หรอคาอานวยความสะดวกอนใดของนกทองเทยว ไมวาทงหมดหรอบางสวน68

                                                            67 คณาธป ทองรววงศ. อางแลว เชงอรรถท 20, หนา 102-117. 68 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 32.

96 ดงทไดศกษามาแลววาพฤตกรรมการซอหวนกทองเทยวเกดจากกรณท ผประกอบธรกจนาเทยวและมคคเทศกมการตกลงรวมกน โดยผประกอบธรกจนาเทยวใหมคคเทศกรบนกทองเทยวกลมหนงหรอจานวนหนงไปบรหารจดการเอง หรอเกดจากการทมคคเทศกเสนอคาตอบแทนแกผประกอบธรกจนาเทยวเพอแลกกบการใหผประกอบธรกจนาเทยวสงนกทองเทยวใหตนบรหารจดการ รวมถงมกรณทสบเนองมาจากพฤตกรรมทวรศนยเหรยญ ซงพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ไดกาหนดหนาทรวมถงบทกาหนดโทษสาหรบมคคเทศกไว โดยหามไมใหมคคเทศกจายเงนหรอใหประโยชนอนใดแกผประกอบธรกจนาเทยวหรอบคคลอนใด หรอยอมตนเขารบผดชอบในคาใชจายท งหมดหรอบางสวนเพอใหไดมาซงการนานกทองเทยวไปทองเทยว69 สาหรบการแกไขปญหากรณการซอหวนกทองเทยวทางดานของ ผประกอบธรกจนาเทยวนน พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 หามไมให ผประกอบธรกจนาเทยวมอบหมายใหมคคเทศก ผนาเทยวหรอบคคลอนใด นานกทองเทยวในความรบผดชอบของตนไปทองเทยว โดยเรยกเกบเงนจากมคคเทศก ผนาเทยว หรอบคคลอนนน หรอโดยใหบคคลดงกลาวรบผดชอบคาใชจายเกยวกบคาเดนทาง คาทพก คาอาหาร หรอคาอานวยความสะดวกอนใดของนกทองเทยว ไมวาทงหมดหรอบางสวน หากฝาฝนนายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนหาแสนบาท หรอทงจาทงปรบ

(7) ใหผประกอบธรกจนาเทยวจดใหมมคคเทศกเดนทางไปกบนกทองเทยวตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกาหนด ซงในการเดนทางไปปฏบตหนาทของมคคเทศกนน ใหถอวาเปนการกระทาในทางการทจางของผประกอบธรกจนาเทยว70 หากฝาฝนนายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท

(8) ผประกอบธรกจนาเทยวตองจดใหมการประกนภยสาหรบอบตเหตใหแกนกทองเทยว มคคเทศก และผนาเทยวในระหวางเดนทางทองเทยว ท งน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกาหนด71 หากฝาฝนนายทะเบยนมอานาจสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน และตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท

                                                            69 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 58. 70 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 33. 71 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 34.

97 3.2.3 มาตรการควบคมผประกอบธรกจนาเทยวและบทลงโทษ พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 มบทบญญตในการควบคมผประกอบธรกจนาเทยว รวมถงมการกาหนดบทลงโทษทงทางปกครองและทางอาญาดงตอไปน (1) โทษทางปกครอง 1) การพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พระราชบญญตธรกจนาเ ทยวและมคคเทศก พ .ศ . 2551 ใหอ านาจ นายทะเบยนในการสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไดไมเกนครงละหกเดอน เมอปรากฏวาผประกอบธรกจนาเทยวกระทาการดงตอไปน72 1. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนดตามมาตรา 12 (3) 2. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 23 มาตรา 26 มาตรา 30 มาตรา 31 มาตรา 32 มาตรา 33 หรอมาตรา 34 3. ไมวางหลกประกนเพมจนครบถวนเกนหกเดอนนบแตวนครบกาหนดเวลาตามมาตรา 42 หรอมาตรา 44 (1) หรอ 4. ฝาฝนหรอไมปฏบตตามคาสงของนายทะเบยนหรอพนกงานเจาหนาทซงสงตามมาตรา 76 โดยผประกอบธรกจนาเทยวซงถกสงพกใชใบอนญาตจะประกอบธรกจนาเทยวในระหวางถกสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวไมได เว นแตเปนกรณท นายทะเบยนอนญาตใหดาเนนการไดเฉพาะกรณเพอปองกนความเสยหายทจะเกดขนกบนกทองเทยวหรอธรกจนาเทยว

2) การเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว พระราชบญญตธรกจนาเ ทยวและมคคเทศก พ .ศ . 2551 ใหอ านาจ นายทะเบยนในการสงเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศกไดเมอปรากฏวามคคเทศกมกรณใดกรณหนงดงตอไปน73 1. ขาดคณสมบตตามมาตรา 16 (1) หรอมาตรา 17 (1) หรอมลกษณะตองหามตามมาตรา 16 (2) (ก) (ข) (ง) (จ) หรอ (ฉ) หรอมาตรา 17 (2)

                                                            72 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 45. 73 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 46.

98 2) เคยถกสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 45 มาแลว และภายในหนงปนบแตวนทถกสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวนน มกรณทอาจถกสงพกใชใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวอก ไมวาจะเปนเหตเดยวกนหรอไมกตาม 3) ประพฤตหรอปฏบตการใดอนเปนการฝาฝนพระราชบญญตน หรอกอใหเกดความเสยหายแกนกทองเทยวหรอธรกจนาเทยวอยางรายแรง และนายทะเบยนไดตกเตอนและสงระงบหรอใหแกไขแลว แตไมดาเนนการ หรอ 4) ตองคาพพากษาอนถงทสดวากระทาความผดเกยวกบการคา หรอความผดฐานชงทรพย ปลนทรพย ฉอโกง โกงเจาหน หรอยกยอกตามประมวลกฎหมายอาญา หรอความผดฐานฉอโกงประชาชนตามกฎหมายวาดวยการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชน

ทงนไมวาจะเปนกรณพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยว ใหนายทะเบยนสงหนงสอแจงคาสงพกใชหรอเพกถอนดงกลาวแลวแตกรณ ใหผประกอบธรกจ นาเทยวทราบภายในหาวนนบแตวนทมคาสงดงกลาว โดยนายทะเบยนจะสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบทางโทรสาร ทางสออเลกทรอนกส หรอวธอนใดตามทคณะกรรมการกาหนด กได อยางไรกตาม ผประกอบธรกจนาเทยวซงถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต มสทธอทธรณคาสงดงกลาวเปนหนงสอตอคณะกรรมการภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคาสงจาก นายทะเบยน74

(2) โทษทางอาญา ผประกอบธรกจนาเทยวทฝาฝนพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 นอกจากจะไดรบโทษทางปกครองในการสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตเปนมคคเทศกแลว การฝาฝนดงกลาวอาจตองรบโทษทางอาญาดวย ดงตอไปน 1) ผใดประกอบธรกจนาเทยวโดยไมไดรบใบอนญาตประกอบธรกจนาเทยวตามมาตรา 15 หรอประกอบธรกจนาเทยวในระหวางถกสงพกใชใบอนญาตอนเปนการฝาฝนมาตรา 45 วรรคสอง ตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนหาแสนบาท หรอทงจา ทงปรบ75

                                                            74 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 47-48. 75 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 80.

99 2) ผประกอบธรกจนาเทยวผใดฝาฝนกระทาการใดอนจะกอใหเกดความเสยหายแกอตสาหกรรมทองเทยว แหลงทองเทยว หรอนกทองเทยวตองระวางโทษปรบไมเกน หาแสนบาท76 3) ผประกอบธรกจนาเทยวผใดไมปฏบตตามมาตรา 25 มาตรา 26 มาตรา 27 หรอมาตรา 37 ตองระวางโทษปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาท77 4) ผประกอบธรกจนาเทยวผใดฝาฝนมาตรา 31 หรอมาตรา 32 ตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนหาแสนบาท หรอทงจาทงปรบ78 5) ผประกอบธรกจนาเทยวผใดไมปฏบตตามมาตรา 33 หรอมาตรา 34 วรรคหนง ตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท79 ในสวนของโทษทางอาญาสาหรบผประกอบธรกจนาเทยวนน แตเดมตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 มการกาหนดโทษทางอาญาทนาสนใจคอ ผใดฝาฝนประกอบธรกจนาเทยวโดยไมไดรบใบอนญาต ตองระวางโทษปรบตงแตหนงแสนบาทถงหาแสนบาท และปรบอกวนละหนงพนบาทตลอดเวลาทยงฝาฝนอย80 และผประกอบธรกจ นาเทยวผใดฝาฝนประกอบธรกจนาเทยวในระหวางทถกสงพกใชใบอนญาต ตองระวางโทษปรบตงแตหนงแสนบาทถงหาแสนบาท และปรบอกวนละหนงพนบาทตลอดเวลาทยงฝาฝนอย81 แตตอมาเมอมการใชบงคบพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ไมปรากฏวามบทกาหนดโทษปรบรายวนดงกลาวแตอยางใด แตไดมการเพมโทษจาคกเขามาใชบงคบ เมอพจารณาทฤษฎเกยวกบโทษ โทษในความหมายทวไป ตองมลกษณะดงตอไปน82 1) โทษจะตองลงแกผกระทาผดเนองจากการกระทาผดตามกฎหมาย 2) โทษตองเปนไปโดยเสมอภาค

                                                            76 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 82. 77 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 83. 78 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 84. 79 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551. มาตรา 85. 80 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535. มาตรา 59. 81 พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535. มาตรา 63. 82 ทวเกยรต มนะกนษฐ. (2552). คาอธบายกฎหมายอาญาทวไป. (พมพครงท 11). กรงเทพฯ: วญญชน, หนา 208-212.

100 3) โทษจะตองบงคบใชโดยรฐ 4) โทษนนจะตองเปนผลราย 5) ผลรายนนเปนไปเพอตาหนการกระทา สาหรบโทษปรบ เปนโทษทบงคบเอาแกทรพยสนของผกระทาความผดเพอตกเปนรายไดของแผนดน และเปนโทษทมภาระแกสงคมนอยทสดเมอเทยบกบโทษรปแบบอน และเปนวธการลงโทษทมประโยชนสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจสงคมแบบอตสาหกรรม83 เปนการลงโทษทกฎหมายเหนวาการชาระเงนตามจานวนทกาหนดไวเปนความเหมาะสมกบความผด และพอทจะใหผกระทาสานกตน โดยโทษปรบในปจจบนทใชบงคบตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2551 ทงกรณลงโทษมคคเทศกและผประกอบธรกจนาเทยวเปนโทษปรบแบบตายตว กลาวคอเปนการกาหนดคาปรบในอตราทแนนอนโดยกาหนดอตราคาปรบขนสง และในบางมาตรามการกาหนดอตราท งขนตาและขนสงดวย84 โดยอาจเปนมลคามากหรอนอย ไมไดกาหนดตามฐานะทางเศรษฐกจของผถกลงโทษ ดงนน ผกระทาความผดจงตองรบโทษปรบเทากนไมวาจะเปนผมฐานะทางการเงนทดหรอคนยากจน ขอจากดอกประการหนงของโทษปรบแบบตายตวคอขาดความยดหยน ไมปรบเปลยนใหสอดคลองตามคาเงนในปจจบน ซงการกาหนดโทษปรบแบบตายตวดงกลาวอาจไมมากพอทจะทาใหมคคเทศกและผ ประกอบธรกจนาเทยว เกรงกลวและยบย งไมกระทาความผด85 อยางไรกตาม ศาลสามารถใชดลยพนจในการกาหนดอตราคาปรบโดยอยภายในการกาหนดกรอบของการใชดลยพนจตามบทกาหนดโทษ ซงยอมขนอยกบวาศาลจะนาปจจยใดมาใชประกอบการพจารณา86 อยางไรกตาม โทษปรบเปนเรองของฐานะทางการเงนของแตละบคคล วตถประสงคของการลงโทษปรบคอเพอทาใหเกดความเสยหายหรอกระทบตอความเปนอยทางเศรษฐกจ ความสญเสยทางการเงนหรอโอกาสทางเศรษฐกจของผกระทาความผด ซงอาจนาไปสการกระทบกระเทอนตอชวตความเปนอยหรอทาใหบคคลตองลดความมงม ความมงคง หรอความสามารถในการมทรพยลงได87

                                                            83 ประเสรฐ เมฆมณ. (2525). หลกทณฑวทยา. กรงเทพฯ: บพตรการพมพ, หนา 34. 84 วราภรณ ศรสจจวฒน. (2540). โทษปรบ: ศกษากรณระบบวนปรบ. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, หนา 40. 85 กนกวรรณ วงศกว. (2553). มาตรการลงโทษทางอาญาแกนตบคคลทกอใหเกดความเสยหายตอสงแวดลอม. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, หนา 52. 86 วราภรณ ศรสจจวฒน. อางแลว เชงอรรถท 84. หนา 40. 87 เรองเดยวกน, หนา 42.

101 การกาหนดโทษปรบตามพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ. 2535 นน เปนโทษปรบรายวน หรอโทษปรบตลอดระยะเวลาททาการฝาฝน แนวคดโทษปรบรายวนเกดจากการทผกระทาความผดไดกระทาความผดในกรณนน ๆ ตอเนองกน ซงถอวาความผดเกดขนตลอดเวลาจนกวาจะยตการกระทา เจตนาของการลงโทษปรบตลอดระยะเวลาทมการฝาฝน เปนวธการทกฎหมายกาหนดไวเพอใหความผดยตลง ซงหากไมยตการกระทาความผดกจะตองถกปรบรายวนตอไปจนกวาจะไดปฏบตใหถกตองตามกฎหมาย88 ในพระราชบญญตโรงแรม พ .ศ . 2547 ซงเปนกฎหมายทเ กยวกบการทองเทยว พบวามการกาหนดบทลงโทษผทฝาฝนประกอบธรกจโรงแรมโดยไมไดรบใบอนญาต ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ และปรบอกวนละไมเกนหนงหมนบาทตลอดเวลาทยงฝาฝนอย89 ซงปจจบนโทษปรบรายวนตามพระราชบญญตโรงแรม พ.ศ. 2547 กยงคงมผลใชบงคบอย ดงนน แนวทางการลงโทษปรบรายวนจงนาจะทาใหผกระทาความผดเกดความเกรงกลว หากนามาใชบงคบกบการกระทาความผดของมคคเทศกและ ผประกอบธรกจนาเทยว และจะบรรลวตถประสงคในการยบย งการกระทาความผดของบคคลดงกลาวดวย จากการศกษาเนอหาในบทน ทาใหไดทราบถงมาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกและผประกอบธรกจนาเทยวของประเทศไทย โดยในบทท 4 จะไดศกษามาตรการทางกฎหมายในการควบคมการประกอบอาชพมคคเทศกของตางประเทศ เพอนามาวเคราะหเปรยบเทยบและหาแนวทางในการแกไขปญหากฎหมายเกยวกบการกระทาความผดและบทลงโทษผประกอบอาชพมคคเทศกในประเทศไทยตอไป

                                                            88 กนกวรรณ วงศกว. อางแลว เชงอรรถท 85, หนา 58-60. 89 พระราชบญญตโรงแรม พ.ศ. 2547. มาตรา 59.