มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-393-

บทท 5 สรป อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะ

การวจยนดาเนนการวจยดวยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ (qualitative research) ระเบยบวธการ

วจยเชงปรมาณ (quantitative research) และระเบยบวธวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (participatory action research) มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาบรบทชมชน วถชวต ภมปญญาทองถน และอตลกษณชมชนเกษตรกร เขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 2) เพอสงเคราะหงานวจยเกยวกบคณภาพชวต และการเสรมสรางคณภาพชวตเกษตรกร 3) เพอศกษาระดบคณภาพชวตของเกษตรกร และเปรยบเทยบกบประชาชนอาชพอน ในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 4) เพอพฒนาและตรวจสอบความเหมาะสมของโมเดลอทธพลเชงสาเหตเกยวกบปจจยทสงผลตอคณภาพชวตของเกษตรกร และประชาชนในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 5) เพอศกษาการทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 6) เพอพฒนารปแบบการเสรมสรางคณภาพชวตบนฐานเศรษฐกจเชงสรางสรรคและภมปญญาทองถนของเกษตรกร เขตฝงธนบร กรงเทพมหานคร

พนททศกษา คอ เขตตลงชน เขตทววฒนา เขตหนองแขม และเขตทงคร กรงเทพมหานคร วธดาเนนการวจย คอ ระเบยบวธการวจยแบบผสม (mixed methods research) ประกอบดวย การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงปรมาณ และการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม กลมผใหขอมล ไดแก ประชาชน เกษตรกร นกทองเทยว ผประกอบการตลาดน า ผประกอบการตลาดธนบร ประธานชมชน และภมปญญาทองถน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสารวจชมชน แบบสารวจครวเรอน แบบสมภาษณ แบบสงเกต และแบบสอบถาม วธการวเคราะหขอมล ไดแก การวเคราะหเนอหา การจาแนกประเภท การสรปเชงอปนย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ คารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน สถต t-test เทคนคการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว เทคนคการวเคราะหความแปรปรวนแบบพหตวแปร เทคนคการวเคราะหการถดถอยพหคณ โมเดลองคประกอบเชงยนยน และโมเดลสมการโครงสราง

สรปผลการวจย วตถประสงคการวจยขอท 1 เพอศกษาบรบทชมชน วถชวต ภมปญญาทองถน และอตลกษณชมชน

เกษตรกร เขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร ชมชนในเขตพนทฝงธนบรในอดตเปนสวนผกและสวนผลไมทอดมสมบรณ แตในปจจบนพนทฝง

ธนบรไดกลายเปนพนทสาหรบทอยอาศย บรษท รานคา และโรงงานอตสาหกรรม ทาใหพนทสาหรบทาการเกษตรไดลดลงไปอยางมาก แตกยงคงมประชาชนบางสวนทยงคงประกอบอาชพการเกษตรอย ไดแก

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-394-

สวนผกสวนครว สวนกลวยน าหวา สวนกลวยหอม สวนมะมวง สวนกลวยไม สวนผกปลอดสารพษ แหลงจาหนายผลผลตทางการเกษตรทสาคญ ไดแก ตลาดน าตลงชน ตลาดน าวดตลงชน ตลาดน าคลองลดมะยม ตลาดนาวดสะพาน และตลาดธนบร

การสมภาษณเกษตรกร จานวน 27 ครอบครว ผลการวเคราะหขอมล พบวา ผลตผลทางการเกษตร ไดแก กลวยน าวา เปนจานวนมากทสด รอยละ 70.37 ผกสวนครว (ขา ตะไคร ขง ผก ผกบงจน ผกหอม พรก เปนตน) รอยละ 62.96 กลวยหอม รอยละ 48.15 มะละกอ รอยละ 37.04 มะนาว 25.93 มะมวง รอยละ 22.22 ถวฝกยาว รอยละ 11.11 ตาลง รอยละ 11.11 ผกปลอดสารพษ รอยละ 7.41 และมะกรด รอยละ 7.41

จานวนทดนทถอครองกรรมสทธ ม 1 – 5 ไร รอยละ 66.67 รองลงมา คอ ตากวา 1 ไร รอยละ 18.52 และ 6 – 10 ไร รอยละ 14.81 ตนทนการผลต ไมเกน 10,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 51.85 รองลงมา คอ 20,001 – 30,000 บาท รอยละ 25.93 10,001 – 20,000 บาท รอยละ 18.52 และ 30,001 – 40,000 บาท รอยละ 3.70 ราคาทจาหนายได 10,001 – 20,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 48.15 รองลงมา คอ 20,001 – 30, 000 บาท รอยละ 29.63 มากกวา 50,000 บาท บาท รอยละ 14.81 ไมเกน 10,000 บาท รอยละ 3.70 และ 30,001 – 40,000 บาท รอยละ 3.70 กาไรทไดรบ คอ 10,001 – 20,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 44.44 รองลงมา คอ ไมเกน 10,000 บาท รอยละ 37.04 20,001 – 30,000 บาท รอยละ 11.11 30,001 – 40,000 บาท รอยละ 3.70 และ 40,001 – 50,000 บาท รอยละ 3.70

การสมภาษณผประกอบการตลาดนา จานวน 198 ราน ผลการวเคราะหขอมล พบวา สนคาทขาย คอ ขนมไทย เปนจานวนมากทสด รอยละ 18.18 รองลงมา คอ ผลไม รอยละ 7.07 เสอยด เสอผา รอยละ 5.05 ขนมหวาน รอยละ 4.04 กวยเตยว/กวยเตยวหลอด รอยละ 3.54 สมตา รอยละ 3.54 ตนไม รอยละ 3.03 น าดม/น าอดลม รอยละ 3.03 กาแฟสด รอยละ 3.03 หมสะเตะ รอยละ 3.03 น าผลไมปน รอยละ 3.03 และกาแฟโบราณ รอยละ 2.53 แหลงทรบสนคนมาขาย คอ ผลตจาหนายเอง เปนจานวนมากทสด รอยละ 60.10 รองลงมา คอ บรษททผลต/ผประกอบการ/รานขายสง รอยละ 9.09 รานคาทโบเบ/สาเพง รอยละ 5.05 สวนทอาเภอบางใหญ จงหวดนนทบร รอยละ 3.03 ตลาดมหาชย/รานคา/สวน จงหวดสมทรสาคร รอยละ 2.53 วสาหกจชมชนตลงชน รอยละ 2.02 ตลาดสมมเมอง รอยละ 2.02 และรานคาททาน านนท/ตลาดทาน านนท รอยละ 2.02 ระยะเวลาทมาจาหนายสนคา คอ 5 ปขนไป เปนจานวนมากทสด รอยละ 51.01 รองลงมา คอ 1 – 2 ป รอยละ 23.23 ไมเกน 1 ป รอยละ 16.16 3 – 4 ป รอยละ 9.60 ตนทนตอสปดาห คอ ไมเกน 5,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 68.69 รองลงมา คอ 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 23.74 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 5.05 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 2.02 และมากกวา 20,000 บาท รอยละ 0.51 กาไรทไดรบตอสปดาห คอ ไมเกน 5,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 80.30 รองลงมา คอ 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 15.15 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 2.53 และ 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 2.02

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-395-

การสมภาษณผประกอบการตลาดธนบร (สนามหลวง 2) จานวน 184 ราน ผลการวเคราะหขอมล พบวา อาชพหลก ผประกอบการมอาชพคาขาย เปนจานวนมากทสด รอยละ 88.04 รองลงมา คอ ธรกจสวนตว รอยละ 2.17 เกษตรกร รอยละ 2.17 จดสวน รอยละ 1.63 รบราชการ รอยละ 1.63 และทางานศลปะ รอยละ 1.09 สนคาทขาย คอ ไมดอกไมประดบ เปนจานวนมากทสด รอยละ 29.89 รองลงมา คอ ตนไม รอยละ 25.00 วสด อปกรณจดสวน/ปลกตนไม รอยละ 14.67 สตวเลยง วสด อปกรณสาหรบเลยงสตว รอยละ 5.98 ดอกไมประดษฐ/ของชารวย/ตนไมประดษฐ รอยละ 4.89 ปลาสวยงาม วสด อปกรณสาหรบเลยงปลาสวยงาม รอยละ 4.89 สนคาพนเมอง รอยละ 2.72 และขาวสาร ขาวกลอง ขาวไรซเบอรร รอยละ 2.72 แหลงทรบสนคามาขาย ผประกอบการผลตจาหนายเอง เปนจานวนมากทสด รอยละ 39.67 รองลงมา คอ โรงงาน/บรษท/รานคา/สวน/ฟารมทจาหนาย รอยละ 18.48 สวน/รานคาทคลอง 15 รงสต นครนายก รอยละ 10.87 ตลาดนดจตจกร รอยละ 6.52 สวน/รานคาทจงหวดนครปฐม รอยละ 4.35 ฟารม/รานคา/สวนทอาเภอบางบวทอง บางใหญ จงหวดนนทบร รอยละ 3.80 รานคา/ฟารม/สวนทจงหวดราชบร รอยละ 3.26 รานคาทจงหวดนครราชสมา รอยละ 2.72 ฟารม/รานคา/โรงงานทจงหวดสมทรปราการ รอยละ 1.63 ระยะเวลาทมาจาหนายสนคา ผประกอบการมาจาหนายสนคาเปนเวลา 5 ปขนไป เปนจานวนมากทสด รอยละ 63.04 รองลงมา คอ 1 – 2 ป รอยละ 15.22 ไมเกน 1 ป รอยละ 10.87 และ 3 – 4 ป รอยละ 10.87 ตนทนตอสปดาห เปนจานวน 5,001 – 10,000 บาท มากทสด รอยละ 34.24 รองลงมา คอ ไมเกน 5,000 บาท รอยละ 26.63 มากกวา 20,000 บาท รอยละ 15.76 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 15.22 และ 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 8.15 กาไรทไดรบตอสปดาห เปนจานวน ไมเกน 5,000 บาท มากทสด รอยละ 39.67 รองลงมา คอ 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 28.26 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 12.50 มากกวา 20,000 บาท รอยละ 12.50 และ 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 7.07 การศกษาชมชนในเขตพนทฝงธนบร สรปเปนอตลกษณชมชนของเขตพนทฝงธนบรไดดงน “เปนแหลงเกษตรกรรม แหลงวฒนธรรมและแหลงเรยนรชมชน การทองเทยวเชงวฒนธรรม การทองเทยวตลาดน า การทองเทยววถชวตรมคลอง ตลาดตนไม ไมดอกไมประดบ และผลตผลทางการเกษตร ความหลากหลายทางชาตพนธและวฒนธรรม” การศกษาชมชนในพนทเขตตลงชน เขตทววฒนา เขตหนองแขม และเขตทงคร ผลการวจยเกยวกบบรบทชมชน วถชวต ภมปญญาทองถน และอตลกษณชมชนเกษตรกร เขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร มดงน 1. ชมชนเขตตลงชน บรบทชมชน เขตตลงชนเปนทราบลม มคลองรอบสามดาน เปนพนทอดมสมบรณเหมาะแกการเพาะปลก สภาพทางเศรษฐกจมแหลงทองเทยวเชงอนรกษและแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรมทสาคญ เขตตลงชนมเนอท

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-396-

ประมาณ 32.855 ตารางกโลเมตร โดยมอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอตดตอกบอาเภอบางกรวย จงหวดนนทบร ทศตะวนออกตดตอกบเขตบางกอกนอยและเขตบางพลด ทศใตตดตอกบเขตภาษเจรญ ทศตะวนตกตดตอกบเขตทววฒนา มศนยสาธารณสข 1 แหง 3 สาขา สถานศกษา 34 แหง สงกดกรงเทพมหานคร 16 แหง สวนสงกดอนๆ 18 แหง วด 30 แหง โดยมพระอารามหลวง จานวน 3 แหง ไดแก วดชยพฤกษมาลาราชวรวหาร วดรชฎาธษฐานราชวรวหาร (วดใน) วดกาญจนสงหาสนวรวหาร (วดทอง) ชมชน 43 ชมชน ลานกฬา 29 ลาน ถนนสายหลกในพนทเขตตลงชน ม 3 สาย คอ ถนนบรมราชชนน ถนนราชพฤกษ และถนนพทธมณฑลสาย 1 คลองในพนท จานวน 27 คลอง อยในความรบผดชอบของสานกระบายน า จานวน 5 คลอง สานกงานเขต จานวน 22 คลอง วถชวตชมชน เขตตลงชนในปจจบนยงคงมพนททางการเกษตรเหลออย และยงมเกษตรกรททาการเกษตรเพอหารายไดดแลครอบครว แตกมเกษตรกรเปนจานวนมากทไมมทดนเปนของตนเอง ตองเชาทดนเพอเพาะปลกเปนรายป เพอใหเกษตรกรสามารถพงพาตนเองไดและสามารถอยไดอยางย งยน ตวแทนเกษตรกรและผนาชมชนจงไดมการกอตงตลาดน าขนหลายแหง เพอใหเปนตลาดทเกษตรกรในชมชนและพนทใกลเคยงไดนาผลผลตทางการเกษตรมาจาหนาย โดยตลาดน าเหลานมการบรหารโดยคนในชมชน มการจาหนายผลผลตทางการเกษตร ตนไม ไมดอกไมประดบ ผลตภณฑแปรรปทางการเกษตร ผลตภณฑชมชน อาหาร และสนคาบรโภคตางๆ จงถอวาตลาดน าในพนทเขตตลงชนเปนตลาดของชมชนและบรหารโดยคนในชมชน เขตตลงชนมคลองอยมากมายและยงคงอนรกษวถชวตรมคลองไวใหคงอย ประชาชนกมการเดนทางไปมาทงโดยทางเรอและรถยนต อตลกษณชมชน จากการศกษาชมชนในเขตตลงชน สามารถระบอตลกษณของชมชนในเขตตลงชนไดดงน “เปนแหลงเกษตรกรรม ตลาดนาคอตลาดของชมชน การทองเทยวตลาดนา วถชวตรมคลอง และธารงรกษาประเพณชกพระ” ภมปญญาทองถน ชมชนในเขตตลงชนมภมปญญาทองถนทสาคญ ดงน การปลกกลวยไม การทาธรกจกลวยไม การทาธกจโฮม-สเตย การแทงหยวก การบรหารจดการตลาดน า การทองเทยวตลาดน า การทองเทยววถชวตรมคลอง การจดการสงแวดลอมชมชน การเกษตรอนทรย การเกษตรแบบยงยน

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-397-

2. ชมชนเขตทววฒนา บรบทชมชน พนทเขตทววฒนาเมอกาหนดตามการใชประโยชนทดนสามารถแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ ตามแนวของคลองขนศรบรรกษ ดงน ทดนประเภทอนรกษชนบทและเกษตรกรรม (สเขยวลาย) และทดนประเภทชนบทและเกษตรกรรม (สเขยว) การปกครองเขตทววฒนาแบงเขตการปกครองออกเปน 2 แขวง ไดแก แขวงทววฒนา และแขวงศาลาธรรมศพน เขตทววฒนามพนทโดยรวม 50,219 ตารางกโลเมตร ตงอยบนพนทฝงขวาของแมน าเจาพระยา หรอฝงธนบร มอาณาเขตทศเหนอตดตอกบอาเภอบางกรวย จงหวดนนทบร มคลองมหาสวสดเปนเสนแบงเขต ทศตะวนออกตดตอกบเขตตลงชน มถนนกาญจนาภเษกฝงตะวนออกเปนเสนแบงเขต ทศใตตดตอกบเขตบางแค และเขตหนองแขม มคลองบางเชอกเหนอ คลองทววฒนา และคลองบางไผ เปนเสนแบงเขต ทศตะวนตกตดตอกบอาเภอสามพราน และอาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม มคลองในความรบผดชอบของกรมชลประทาน จานวน 1 คลอง ไดแก คลองมหาสวสด คลองในความรบผดชอบของสานกการระบายน า จานวน 8 คลอง อาท คลองทววฒนา คลองบางระมาด คลองขนศรบรรกษ คลองในความรบผดชอบของสานกงานเขตทววฒนา จานวน 17 คลอง ถนนในความรบผดชอบของกรมทางหลวง จานวน 2 เสนทาง ไดแก ถนนบรมราชชนน และถนนกาญจนาภเษก ถนนในความรบผดชอบของสานกงานโยธา จานวน 8 เสนทาง อาท ถนนอทยาน ถนนสวนผก ถนนพทธมณฑลสาย 2 ถนนพทธมณฑลสาย 3 ถนนในความรบผดชอบของสานกงานเขตทววฒนา จานวน 6 เสนทาง มสวนหยอมขนาดเลก จานวน 13 แหง อาท สวนบรเวณคลองทววฒนา สวนสขภาพถนนทววฒนา สวนเฉพาะทาง จานวน 1 แหง คอ สวนสมเดจยา บรเวณถนนบรมราชชนน ฝงขาออก สวนชมชน จานวน 2 แหง ไดแก สวนปาวดศาลาธรรม และสวนทววนารมย สวนถนน จานวน 17 แหง สวนหมบาน จานวน 3 แหง ชมชนแขวงทววฒนามจานวน 5 ชมชน แขวงศาลาธรรมสพน จานวน 11 ชมชน วถชวตชมชน เขตทววฒนาเปนพนททยงมการทาการเกษตรกรรมอยเปนจานวนมาก เกษตรกรสวนใหญจะทาสวนผก และสวนกลวยไม มตลาดธนบรเปนตลาดกลางแหลงใหญสาหรบจาหนายผลผลตทางการเกษตร และผลตภณฑทางการเกษตร วสดอปกรณในการจดตกแตงสวน พนธไมผล ไมยนตน ไมดอกไมประดบ สนคาอปโภคและบรโภค เกษตรกรสามารถนาสนคามาขายไดเองในวนจนทรและวนองคาร ทาใหตลาดธนบรเปนตลาดนดพนธไมทมพอคาและลกคาเปนจานวนมาก เนองจากมราคาจาหนายทสมเหตสมผล สวนทววนารมยเปนสวนสาธารณะขนาดใหญสาหรบใหประชาชนมาพกผอนหยอนใจ และออกกาลงกาย อยตดกบตลาดธนบร ประชาชนจงเดนทางไปมาสะดวกสบาย เขตทววฒนามคลองทสาคญ คอ คลองมหาสวสด ประชาชนรมสองฝงคลองยงคงมวถชวตรมคลอง มการทาสวนผก สวนบว ทาใหมการทองเทยววถชวตรมคลองมหาสวสด นกทองเทยวจะไดทงการพกผอนหยอนใจ และการชนชมธรรมชาต เพอใหการเกษตรในเขตทววฒนาและเขตพนทฝงธนบร มการพฒนาอยางย งยนและเหมาะสมกบโลกยคปจจบน ผนาเกษตรกร

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-398-

จงไดมการจดตงโรงเรยนเกษตรทฤษฎใหมเพอศกษาและพฒนาตอยอดดานการเกษตร เปนแหลงเรยนรในชมชน และปลกฝงใหเยาวชนรกและภาคภมใจในอาชพเกษตรกร โดยเปนการจดตงในพนทของตนเอง อตลกษณชมชน การศกษาชมชนในพนทเขตทววฒนาสามารถระบอตลกษณของเขตทววฒนาไดดงน “เปนแหลงเกษตรกรรม สวนผก สวนกลวยไม ตลาดผลผลตทางการเกษตรและผลตภณฑทางการเกษตร ตลาดธนบร วถชวตรมคลองมหาสวสด สวนทววนารมย” ภมปญญาทองถน เขตทววฒนามภมปญญาทองถนทสาคญ ดงน การทาการเกษตรตามแนวทฤษฎใหม การทาสวนกลวยไม การทาสวนผก การบรหารจดการตลาดผลผลตทางการเกษตร การบรหารจดการตลาดผลตภณฑทางการเกษตร การทองเทยวรมคลองมหาสวสด 3. ชมชนเขตหนองแขม บรบทชมชน เขตหนองแขม มพนทการปกครอง 2 แขวง และหมบาน 26 หมบาน แขวงหนองคางพล มหมบาน 14 หมบาน แบงออกเปน 42 ชมชน และแขวงหนองแขม มหมบาน 12 หมบาน แบงออกเปน 32 ชมชน ทศเหนอตดเขตทววฒนา มคลองบางไผเปนเสนแบงเขต ทศตะวนออกตดเขตบางแค มคลองทววฒนาเปนเสนแบงเขต ทศใตตดกบเขตบางบอน มคลองหนามแดงเปนเสนแบงเขต ทศตะวนตกตดกบอาเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร มคลองสวาเปนเสนแบงเขต และอาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม มคลองศรสาราญเปนเสนแบงเขต ทมาของชอ “หนองแขม” ชอเขตหนองแขมสนนษฐานวามาจากสภาพพนทในอดตเปนทราบลมน าทวมขงตลอดทงป และมหนองน าทมตนแขมขนอยเปนจานวนมาก โดยในป พ.ศ.2413 พระวนยธร (คา) เจาอาวาสวดเชงเลน ตาบลบางชาง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ไดมาสรางวดขนทรมหนองน าแหงน และตงชอวดวา “วดหนองแขม” ตามลกษณะของหนองน า ชาวบานกไดขดบอไวรมหนองน าเพอกกเกบน าจดไวใช เรยกวา “บอหนองแขม” จนกระทงเปนเขตหนองแขมในทสด นอกจากนยงมหนองน าอกแหงหนงคอ “หนองคางพล” ซงปจจบนเปนชอของแขวงหนองคางพล โดยหนองคางพลนนอยบนเสนทางลาเลยงพลในสมยกอน ซงชาวบานจะเดนทางหาบพลจากแถบนครไชยศร ซงเปนแหลงปลกพลแหลงใหญไปขายแถบบางกอกนอยและเปนจดแวะพกคางคน จงเปนทมาของชอ “หนองคางพล” จากสภาพพนทเปนทราบลมตาเหมาะแกการปลกขาว ในอดตจงมการทานากนทวไปในเขตหนองแขม โดยเฉพาะตามสองฝงคลองภาษเจรญและคลองทววฒนา จงมการขดคลองยอยหลายสายเพอชกน าจากคลองหลกทงสองเขาไปสพนทนาท

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-399-

อยหางออกไป แตปจจบนพนทเกษตรกรรมในเขตหนองแขมถกเปลยนเปนเขตทอยอาศยและทตงของโรงงานอตสาหกรรม แตกยงมการทาสวนอยบางตามแนวคลอง ตนแขมเปนไมลมลกจาพวกหญา สกลเดยวกนกบออ มกขนเปนกอขนาดใหญตามทลมตา มน าทวมขง ลาตนสงประมาณ 3 เมตร เปนปลองคลายตนออย ขางในกลวง ใบยาวปลายเรยว ใบแขมนยมใชหอขาวตมมด และขาวตมลกโยน วถชวตชมชน เขตหนองแขมเปนเขตทมพนทตดตอกบ อาเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร และอาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม วถชวตของชมชนจงเปนแบบผสมผสานระหวางชมชนเมองและชมชนชนบท ประชาชนของทงสามจงหวดไดไปมาหาสและทามาหากนรวมกนอยเสมอ ประชาชนในเขตหนองแขมมความผกพนกบศาสนาเปนอยางมาก วดทสาคญ ไดแก วดหนองแขม และวดศรนวล โรงพยาบาลในชมชนทสาคญ ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด อาชพเกษตรกรรมทสาคญ ไดแก การทาสวนกลวยไม การทาสวนผก อตลกษณชมชน การศกษาชมชนในพนทเขตหนองแขมสามารถระบอตลกษณของเขตหนองแขมไดดงน “เปนแหลงเกษตรกรรม สวนกลวยไม ผลตภณฑชมชน” ภมปญญาทองถน เขตหนองแขมมภมปญญาทองถนทสาคญ ดงน การทาสวนกลวยไม การตลาดกลวยไมไทย การเกษตรอนทรย การทาเรอจว การทาดอกไมประดษฐ 4. ชมชนเขตทงคร บรบทชมชน เขตทงคร คร หมายถง ภาชนะสานชนดหนงมรปกลมๆ ยาชน ใชสาหรบตกน า ทงครจงหมายถงพนทราบทใชภาชนะตกน ารปกลมๆ ยาชน จงแสดงใหเหนวาในอดตทองทของเขตทงครเปนทราบลม มแหลงน าทเหมาะสมแกการเพาะปลก ประชากรประกอบอาชพเกษตรกรรม ทาสวน และมฝมอทางการจกสาน เขตทงครมพนท 26.84 ตารางกโลเมตร เขตการปกครองแบงออกเปน 2 แขวง คอ แขวงบางมด มพนท 9.15 ตารางกโลเมตร และแขวงทงคร มพนท 17.69 ตารางกโลเมตร ทศเหนอตดตอกบเขตราษฎรบรณะ ทศตะวนออกตดตอกบจงหวดสมทรปราการ ทศใตตดตอกบจงหวดสมทรปราการ ทศตะวนตกตดตอกบเขต

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-400-

จอมทองและเขตบางขนเทยน มสถานศกษา จานวน 13 แหง มหาวทยาลย 1 แหง วด 4 แหง มสยด 10 แหง สวนสาธารณะในชมชน คอ สวนธนบรรมย มชมชน จานวน 29 ชมชน วถชวตชมชน เขตทงครมพนทตดตอกบอาเภอพระประแดง และอาเภอพระสมทรเจดย จงหวดสมทรปราการ จงทาใหวถชวตชมชนเปนทงชมชนเมอง และชมชนชนบท ผสมผสานกน ประชาชนของทงสองจงหวดมการไปมาหาส ประกอบอาชพ และการศกษา รวมกนอยเสมอ ประชาชนในเขตทงครมทงทนบถอศาสนาพทธ และศาสนาอสลาม ประชาชนจงมการเรยนรซงกนและกนระหวางวฒนธรรมของศาสนาพทธ และศาสนาอสลาม วถชวตรมคลองบางมดยงคงมธรรมชาตทรมรนสวยงาม ประชาชนในเขตทงครยงคงประกอบอาชพเกษตรกรรม ไดแก สวนสมบางมด สวนมะพราว การเลยงแพะและแกะ อตลกษณชมชน การศกษาชมชนในพนทเขตทงครสามารถระบอตลกษณของเขตทงครไดดงน “เปนแหลงเกษตรกรรม สวนสมบางมด การเลยงแพะและแกะ วถชวตรมคลองบางมด ชมชนมสลม” ภมปญญาทองถน เขตทงครมภมปญญาทองถนทสาคญ ดงน การทาสวนสมบางมด การเลยงแพะ การเลยงแกะ การทองเทยวรมคลองบางมด วตถประสงคการวจยขอท 2 เพอสงเคราะหงานวจยเกยวกบคณภาพชวต และการเสรมสรางคณภาพชวต

เกษตรกร 1. องคประกอบคณภาพชวตของประชาชนมดงตอไปน ดานสขภาพกาย ดานความสมพนธทาง

สงคม ดานสขภาพจต ดานทอยอาศยและสงแวดลอม ดานภาวะเศรษฐกจ ดานความสมพนธในครอบครว ดานการใชเวลาวาง ดานโอกาสเขารบการศกษา ดานความสามารถในการประกอบอาชพ

2. ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตของประชาชนมดงน เพศ อาย อาชพ รายได ระดบการศกษา สถานภาพสมรส จานวนสมาชกในครอบครว ประสบการณในการทางาน ศาสนา สขภาพ ศลปะ อาหาร การยม กจกรรมสงเสรมสขภาพ ลกษณะงานททา โรคประจาตว ความเครยด การแสวงหาความร ความมนคงทางอารมณ การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย บดามารดาทมอาชพเกษตรกร การมบานอยอาศยเปนของตวเอง การเหนคณคาในตนเอง ความเชออานาจภายในตน การสนบสนนทางสงคมจากครอบครว การทองเทยว การควบคมตนเอง การฝกอบรมและรบขาวสาร การมสวนรวมกบชมชน การสนบสนนทางสงคม

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-401-

การสนบสนนจากภาครฐ การนานโยบายดานการศกษาไปปฏบต การนานโยบายดานแรงงานไปปฏบต การนานโยบายดานศาสนา ศลปะ และวฒนธรรมไปปฏบต การนานโยบายบรหารราชการของรฐบาลไปปฏบต ความผกพนตอองคการ ประสทธภาพการผลต ความเชอความสามารถตนเอง การรบรถงโอกาสเสยง การรบรถงความรนแรง การรบรประโยชนของการมคณภาพชวตด การรบรถงอปสรรคของการมคณภาพชวตด การไดรบแรงสนบสนนจากเจาหนาทสาธารณสข การไดรบแรงสนบสนนจากผน◌าชมชนและชาวบาน ความพรอมดานรางกาย ความพรอมดานจตใจ 3. การสงเสรมคณภาพชวตของประชาชน มดงน การใหคาปรกษาแบบบรณาการ การสอดแทรกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การฝกอบรมเพอพฒนาอาชพแบบบรณาการ การสรางสายใยรกแหงครอบครว การสรางสขภาวะและเครอขายทางสงคม การสงเสรมการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวต การสรางคานยมความพอเพยง การสรางจตสานกความพอเพยง การอบรมเสรมความรความพอเพยง การพฒนาอาชพเสรมสรางรายได การศกษาดงาน การจดกจกรรมเสรมสขภาพ การทองเทยว การสรางความรความเขาใจ การมบทบาทและเขารวมกจกรรม การจดตงกลมหรอชมรม การจดกลมอาชพ การหาแหลงทนหรอแหลงสนบสนนปจจยส การจดอบรมใหความรเกยวกบโภชนาการ การใชเวลาวางใหเกดประโยชน การจดกจกรรมการออกกาลงกาย การจดสถานทและอปกรณสาหรบการออกกาลงกาย การเขารวมโปรแกรมการใชเวลาวาง 4. คณภาพชวตของประชาชนเมอรวมทกดานอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.63 เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ทกดานประชาชนมคณภาพชวตอยในระดบมาก มคาเฉลยตงแต 3.54 ถง 3.88 วตถประสงคการวจยขอท 3 เพอศกษาระดบคณภาพชวตของเกษตรกร และเปรยบเทยบกบประชาชนอาชพ

อน ในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 1. คณภาพชวตของประชาชนในเขตฝงธนบรรวมทกดาน ประชาชนมคณภาพชวตอยในระดบมาก

มคาเฉลยเทากบ 3.76 เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ทกดานประชาชนมความคดเหนวามคณภาพชวตอยในระดบมากทกดาน มคาเฉลยตงแต 3.50 - 4.00 โดยดานโอกาสเขารบการศกษา มคาเฉลยสงทสด เทากบ 4.00 รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว มคาเฉลยเทากบ 3.93 ดานสขภาพจต มคาเฉลยเทากบ 3.91 ดานความสมพนธทางสงคม มคาเฉลยเทากบ 3.86 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ มคาเฉลยเทากบ 3.83 ดานสขภาพกาย มคาเฉลยเทากบ 3.71 ดานภาวะเศรษฐกจ มคาเฉลยเทากบ 3.57 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม มคาเฉลยเทากบ 3.50 และดานการใชเวลาวาง มคาเฉลยเทากบ 3.50 ตามลาดบ 2. ครอบครวทมบดามอาชพเกษตรกรมคณภาพชวตรวมทกดานอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.80 มคณภาพชวตดานสขภาพจต สงทสด มคาเฉลยเทากบ 4.07 รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว มคาเฉลยเทากบ 4.06 ดานโอกาสเขารบการศกษา มคาเฉลยเทากบ 3.97 ดานความสมพนธทางสงคม มคาเฉลยเทากบ 3.91 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ มคาเฉลยเทากบ 3.76 ดานสขภาพ

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-402-

กาย มคาเฉลยเทากบ 3.70 ดานภาวะเศรษฐกจ มคาเฉลยเทากบ 3.67 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม มคาเฉลยเทากบ 3.61 และดานการใชเวลาวาง มคาเฉลยเทากบ 3.48 3. ครอบครวทมมารดามอาชพเกษตรกรมคณภาพชวตรวมทกดานอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.79 มคณภาพชวตดานสขภาพจต สงทสด มคาเฉลยเทากบ 4.00 รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว มคาเฉลยเทากบ 3.98 ดานความสมพนธทางสงคม มคาเฉลยเทากบ 3.91 ดานโอกาสเขารบการศกษา มคาเฉลยเทากบ 3.87 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ มคาเฉลยเทากบ 3.81 ดานสขภาพกาย มคาเฉลยเทากบ 3.74 ดานภาวะเศรษฐกจ มคาเฉลยเทากบ 3.68 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม มคาเฉลยเทากบ 3.59 และดานการใชเวลาวาง มคาเฉลยเทากบ 3.53 4. ครอบครวทบดามอาชพธรกจสวนตว มคาเฉลยสงทสด เทากบ 3.91 รองลงมา คอ พนกงานบรษท มคาเฉลยเทากบ 3.83 ขาราชการ/รฐวสาหกจ มคาเฉลยเทากบ 3.82 เกษตรกร มคาเฉลยเทากบ 3.57 เกษยณ มคาเฉลยเทากบ 3.78 คาขาย มคาเฉลยเทากบ 3.72 รบจาง มคาเฉลยเทากบ 3.68 และไมไดทางาน มคาเฉลยเทากบ 3.54 5. ครอบครวทมารดามอาชพธรกจสวนตว มคาเฉลยสงทสด เทากบ 3.96 รองลงมา คอ ขาราชการ/รฐวสาหกจ มคาเฉลยเทากบ 3.86 พนกงานบรษท มคาเฉลยเทากบ 3.81 เกษตรกร มคาเฉลยเทากบ 3.79 ไมไดทางาน มคาเฉลยเทากบ 3.77 คาขาย มคาเฉลยเทากบ 3.71 รบจาง มคาเฉลยเทากบ 3.68 และเกษยณ มคาเฉลยเทากบ 3.56 วตถประสงคการวจยขอท 4 เพอพฒนาและตรวจสอบความเหมาะสมของโมเดลอทธพลเชงสาเหตเกยวกบ

ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตของเกษตรกร และประชาชนในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 1. การเสรมสรางใหมงานทา มรายไดและมสวสดการ สามารถทานายคณภาพชวตของเกษตรกรได

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 8.859, p-value = 0.000 2. การเสรมสรางใหมสขภาพอนามยทด สามารถทานายคณภาพชวตของประชาชนไดอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 9.307, p-value = 0.000 การเสรมสรางใหมการศกษาทด สามารถทานายคณภาพชวตของประชาชนไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 7.006, p-value = 0.000 การเสรมสรางดวยการใหบรการทางสงคมทวไป สามารถทานายคณภาพชวตของประชาชนไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 3.540, p-value = 0.000 3. สถานภาพของครอบครว อาชพของบดา อาชพของมารดา ระดบการศกษาของบดา ระดบการศกษาของมารดา รายไดเฉลยตอเดอนของครอบครว จานวนสมาชกในครอบครว จานวนสมาชกในครอบครวททางานมรายได สงผลตอคณภาพชวตของประชาชน 4. สถานภาพของครอบครวมอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 3.444, p-value = 0.016 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.638, p-value = 0.003 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญ

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-403-

ทางสถตทระดบ .01 มคา F = 12.914, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.402, p-value = 0.004 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 26.683, p-value = 0.000 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 20.787, p-value = 0.000 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 8.845, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 9.021, p-value = 0.000 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 9.773, p-value = 0.000 5. อาชพของบดามอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.723, p-value = 0.000 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.237, p-value = 0.000 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.362, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.029, p-value = 0.000 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 3.127, p-value = 0.003 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 2.790, p-value = 0.007 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.630, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม ไมแตกตางกน มคา F = 1.016, p-value = 0.418 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.283, p-value = 0.000 6. อาชพของมารดามอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.369, p-value = 0.000 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 8.940, p-value = 0.000 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.492, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.432, p-value = 0.000 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 2.724, p-value = 0.008 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.396, p-value = 0.019 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 8.021, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม ไมแตกตางกน มคา F = 1.902, p-value = 0.065 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.676, p-value = 0.000 7. ระดบการศกษาของบดามอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 9.247, p-value = 0.000 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 13.941, p-value = 0.000 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 14.013, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 18.935, p-value = 0.000 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 3.710, p-value = 0.011 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.524, p-value = 0.004 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-404-

F = 9.964, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม ไมแตกตางกน มคา F = 1.735, p-value = 0.158 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.837, p-value = 0.000 8. ระดบการศกษาของมารดามอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 9.529, p-value = 0.000 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 13.437, p-value = 0.000 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 15.900, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 19.674, p-value = 0.000 ดานสขภาพจต ไมแตกตางกน มคา F = 2.354, p-value = 0.070 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 3.081, p-value = 0.026 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 16.319, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม ไมแตกตางกน มคา F = 0.380, p-value = 0.767 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 6.916, p-value = 0.000 9. รายไดเฉลยตอเดอนของครอบครวมอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 12.654, p-value = 0.000 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 13.810, p-value = 0.000 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 28.435, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 15.390, p-value = 0.000 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 9.051, p-value = 0.000 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 10.141, p-value = 0.000 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 24.997, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.746, p-value = 0.000 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 12.243, p-value = 0.000 10. จานวนสมาชกในครอบครวมอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ ไมแตกตางกน มคา F = 0.038, p-value = 0.990 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม ไมแตกตางกน มคา F = 1.301, p-value = 0.272 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 7.797, p-value = 0.000 ดานสขภาพกาย ไมแตกตางกน มคา F = 0.853, p-value = 0.465 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.776, p-value = 0.040 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.854, p-value = 0.036 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 3.877, p-value = 0.009 ดานความสมพนธทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.736, p-value = 0.003 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.399, p-value = 0.004 11. จานวนสมาชกในครอบครวททางานมรายไดมอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 5.120, p-value = 0.002 ดานทอยอาศยและ

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-405-

สงแวดลอม ไมแตกตางกน มคา F = 1.094, p-value = 0.350 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 3.985, p-value = 0.008 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.608, p-value = 0.050 ดานสขภาพจต ไมแตกตางกน มคา F = 1.132, p-value = 0.335 ดานความสมพนธในครอบครว ไมแตกตางกน มคา F = 1.824, p-value = 0.141 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 10.145, p-value = 0.000 ดานความสมพนธทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 4.887, p-value = 0.002 และดานการใชเวลาวาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 8.004, p-value = 0.000 12. จานวนสมาชกในครอบครวทเปนผสงอายมอทธพลตอคณภาพชวตของประชาชนดานภาวะเศรษฐกจ ไมแตกตางกน มคา F = 0.917, p-value = 0.453 ดานทอยอาศยและสงแวดลอม ไมแตกตางกน มคา F = 1.306, p-value = 0.265 ดานโอกาสเขารบการศกษา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา F = 3.418, p-value = 0.009 ดานสขภาพกาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 3.449, p-value = 0.008 ดานสขภาพจต อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ม คา F = 3.173, p-value = 0.013 ดานความสมพนธในครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.638, p-value = 0.032 ดานความสามารถในการประกอบอาชพ ไมแตกตางกน มคา F = 0.699, p-value = 0.592 ดานความสมพนธทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มคา F = 2.435, p-value = 0.045 และดานการใชเวลาวาง ไมแตกตางกน มคา F = 0.572, p-value = 0.683 วตถประสงคการวจยขอท 5 เพอศกษาการทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 1. ทรพยากรทองเทยวเชงเกษตรทนกทองเทยวอยากมาทองเทยว พกผอนหยอนใจและศกษาเรยนรเกยวกบการเกษตรในเขตพนทฝงธนบร เปนจานวนมากทสด คอ ตลาดน าคลองลดมะยม รอยละ 51.27 รองลงมา คอ ตลาดน าตลงชน รอยละ 46.63 สวนกลวยไม รอยละ 43.78 ตลาดน าวดตลงชนรอยละ 31.17 สวนผลไม รอยละ 28.76 วถชวตรมคลองลดมะยม รอยละ 25.11 สวนไมดอกไมประดบ รอยละ 23.07 ตลาดนาวดสะพาน รอยละ 21.52 ตลาดธนบร รอยละ 19.73 และสวนบว รอยละ 16.94 2. ศกยภาพของแหลงทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร เมอรวมทกดาน พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก มคาเทากบ 3.99 เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ทกดานมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยศกยภาพการดงดดใจของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยสงทสด เทากบ 4.02 รองลงมา คอ ศกยภาพการบรหารจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 4.00 ศกยภาพการรองรบของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 3.97 และศกยภาพการใหบรการของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 3.97 3. การสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร รวมทกดาน มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 4.11 เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ดานบทบาทของภาคประชาชน มคาเฉลยสงทสด เทากบ 4.14 รองลงมา คอ ดานบทบาทของภาคเอกชน มคาเฉลยเทากบ 4.13 ดานการจดการแหลงทองเทยว มคาเฉลย

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-406-

เทากบ 4.11 ดานบทบาทของภาครฐ มคาเฉลยเทากบ 4.10 ดานคมนาคมและสาธารณปโภค มคาเฉลยเทากบ 4.07 และดานการบรการและสงอานวยความสะดวก มคาเฉลยเทากบ 4.07 4. ศกยภาพการใหบรการของแหลงทองเทยวเชงเกษตร สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 8.256, p-value = 0.000 การสงเสรมดานบทบาทของภาคประชาชน สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 10.202, p-value = 0.000 ศกยภาพการดงดดใจของแหลงทองเทยวเชงเกษตร สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 9.242, p-value = 0.000 ศกยภาพการบรหารจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 7.133, p-value = 0.000 ศกยภาพการรองรบของแหลงทองเทยวเชงเกษตร สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 3.695, p-value = 0.000 การสงเสรมดานบทบาทของภาครฐ สามารถทานายแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตรไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มคา t = 3.057, p-value = 0.000 วตถประสงคการวจยขอท 6 เพอพฒนารปแบบการเสรมสรางคณภาพชวตบนฐานเศรษฐกจเชงสรางสรรค

และภมปญญาทองถนของเกษตรกร เขตฝงธนบร กรงเทพมหานคร รปแบบการเสรมสรางคณภาพชวตบนฐานเศรษฐกจเชงสรางสรรคและภมปญญาทองถนของ

เกษตรกร เขตฝงธนบร กรงเทพมหานคร คอ

VEP-TEAM-FEE Model ประกอบดวย Agricultural Value : การสรางคานยมใหอาชพเกษตรกรเปนอาชพทมเกยรตและศกดศรในสงคม Community Enterprise : การสงเสรมวสาหกจชมชนและเครอขายวสาหกจชมชน Agricultural Product : การพฒนาผลตภณฑทางการเกษตร Agro-Tourism : การสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตร Small and Medium-sized Enterprise : การสงเสรมธรกจขนาดกลางและขนาดยอม Agriculture Market : การจดตงตลาดสนคาเกษตร Floating Market : การสงเสรมการทองเทยวตลาดนา Agriculture Foundation : การจดตงกองทนชวยเหลอเกษตรกร Exercise and Health Center : การจดตง ปรบปรงลานกฬาและสงเสรมการออกกาลงกายเพอสขภาพ Environment : การอนรกษและฟนฟสงแวดลอม

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-407-

อภปรายผล ผลการวจยครงนพบวาครอบครวทบดามอาชพเกษตรกรมคณภาพชวตรวมทกดานอยในระดบมาก มคณภาพชวตดานสขภาพจต สงทสด รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว ดานโอกาสเขารบการศกษา ดานความสมพนธทางสงคม ดานความสามารถในการประกอบอาชพ ดานสขภาพกาย ดานภาวะเศรษฐกจ ดานทอยอาศยและสงแวดลอม และดานการใชเวลาวาง ตามลาดบ ครอบครวทมมารดามอาชพเกษตรกรมคณภาพชวตรวมทกดานอยในระดบมาก มคณภาพชวตดานสขภาพจต สงทสด รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว ดานความสมพนธทางสงคม ดานโอกาสเขารบการศกษา ดานความสามารถในการประกอบอาชพ ดานสขภาพกาย ดานภาวะเศรษฐกจ ดานทอยอาศยและสงแวดลอม และดานการใชเวลาวาง ตามลาดบ คณภาพชวตของประชาชนในเขตฝงธนบรรวมทกดาน ประชาชนมคณภาพชวตอยในระดบมาก เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ทกดานประชาชนมความคดเหนวามคณภาพชวตอยในระดบมากทกดาน โดยดานโอกาสเขารบการศกษา รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว ดานสขภาพจต ดานความสมพนธทางสงคม ดานความสามารถในการประกอบอาชพ ดานสขภาพกาย ดานภาวะเศรษฐกจ ดานทอยอาศยและสงแวดลอม และดานการใชเวลาวาง ตามลาดบ ทงนอาจจะเนองมาจากแตละครอบครวใหความสาคญเรองความสมพนธของสมาชกภายในครอบครว แตละคนกชวยเหลอเกอกลซงกนและกน ทาใหสมาชกในครอบครวมสขภาพจตทด ในขณะทสงแวดลอมในชมชนยงควรปรบปรง เนองจากพนทสเขยวหรอตนไมลดลงอยางมาก พนทเปลยนเปนทอยอาศย รานคา บรษท โรงงาน ดงนน หนวยงานทเกยวของควรไดมการเพมสวนสาธารณะ การปลกตนไมตามถนนและสถานทตางๆ แตละครอบครวกควรดแลเรองความสะอาด มลพษทางน า และทางอากาศ ตลอดจนการปลกตนไม ไมดอกไมประดบ เพอเพมความรมรนใหกบบานพกอาศย ถนน และสถานทตางๆ ซงสอดคลองกบผลการวจยของ เกษราภรณ คลงแสง (2553) พบวา ประชาชนมคณภาพชวตในภาพรวมอยในระดบมาก ดานการมความมนคงในการดารงชวต มคณภาพชวตอยในระดบมากทสด ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก ครวเรอนมขาวกนตลอดป รองลงมา คอ ครวเรอนมกรรมสทธในทอยอาศย และครวเรอนมความมนคงแขงแรงของบานทอยอาศย ตามลาดบ ดานการมและการจดการทรพยากรและสงแวดลอมทด มคณภาพชวตอยในระดบมากทสด ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก ครวเรอนและชมชนมน าสะอาดดม รองลงมา คอ ชมชนมแหลงอาหารธรรมชาตทเพยงพอ ครวเรอนและชมชนมสภาพอากาศทด ตามลาดบ ดานการสบทอดจารตประเพณปฏบตในชมชน มคณภาพชวตอยในระดบมากทสด ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก มความสมพนธในครวเรอนและเครอญาตทด รองลงมา คอ มการดารงและสบเนองประเพณวฒนธรรมทองถน และผนาเอาใจใส เสยสละ ตามลาดบ ดานความมนคงทางชวตในครวเรอนและชมชน มคณภาพชวตอยในระดบมากทสด ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก ไดรบการดแลและเยยมจากลกหลาน ญาตพนอง รองลงมา คอ สมาชกในครวเรอนมอาชพทสามารถเลยงตนเองไดอยางพอเพยง และชมชนมระบบการจดการความขดแยงและลดการใชความรนแรงในการแกปญหา ดานความปลอดภยจาก

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-408-

สงแวดลอมและสารพษ มคณภาพชวตอยในระดบมาก ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก ชมชนตงอยหางไกลพนททเกดภยธรรมชาต มอนตราย รองลงมา คอ ชมชนตงอยหางไกลพนททมอนตรายจากสารพษอนตราย และประชาชนมพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพตนเองอยางสมาเสมอ เชน ไมสบบหร ไมดมเหลาจนเปนนสย ออกกาลงกายสมาเสมอ ดานการมสขภาวะองครวม มคณภาพชวตอยในระดบมาก ตวชวดทมคาเฉลยมากทสด ไดแก ประชาชนมเวลาในการพกผอนหยอนใจ รองลงมา คอ มสวนรวมในกจกรรมของชมชน การไดชวยเหลอชมชน ไดทาบญใหทาน และไดเขาวดฟงธรรม ตามลาดบ ปนสะอาด สหนาวน (2553) พบวา ประชาชนมคณภาพชวตโดยรวมอยในระดบมาก ดานการมสขภาพด อยในระดบมาก ไดแก ไดดแลสขภาพสมาชกในครอบครวใหมสขภาพอนามยด ไดดแลจดการเรองอาหารอยางถกสขลกษณะปลอดภย และไดรบการดแลดานสขภาพอนามย ดานการมบานอาศย อยในระดบมาก ไดแก มบานทอยอาศยมความมนคง มสภาพคงทนถาวร อยในสภาพแวดลอมทดมความปลอดภยในชวตและทรพยสน และสมาชกในครอบครวไดอยพรอมหนากน ชวยเหลอซงกนและกน ดานการศกษา มอยในระดบมาก ไดแก สามารถใหการดแลเดกในครอบครวใหไดรบการศกษาภาคบงคบ มโอกาสในการไดรบการฝกอบรมดานอาชพ และไดรบรขาวสารทเปนประโยชนในดานอาชพ ดานการงาน มอยในระดบปานกลาง ไดแก มอาชพและมรายไดเพยงพอตอการดารงชวต มการเกบออมเงนไวใชยามจาเปน และมบางสวนทยงเปนหนสหกรณ ดานการนยมไทย มอยในระดบมาก ไดแก ไดปฏบตตนเปนแบบอยางทด ไดปฏบตกจกรรมทางศาสนาและประเพณสาคญ และไดดแลเอาใจใสในชวตความเปนอยของญาตผใหญ ดานการมสวนรวมในการพฒนา มอยในระดบมาก ไดแก มสวนรวมในการแสดงความคดเหนตอสาธารณะเพอประโยชนของชมชน มสวนรวมในการทากจกรรมสาธารณะของหมบานและไดไปใชสทธเลอกตงผนาชมชน อมพร ไทยขา (2553) พบวา เกษตรกรมคณภาพชวตในดานภาวะเศรษฐกจในภาพรวมอยในระดบสง รอยละ 80.30 ไดแก เกษตรกรมผชวยหารายได รอยละ 84.70 มการเกบเงนออม รอยละ 84.00 มการจดการทางการเงน รอยละ 73.70 และมภาระหนสน รอยละ 14.70 มคณภาพชวตดานภาวะสขภาพในภาพรวม อยในระดบสง รอยละ 77.00 ไดแก เกษตรกรมความรสกวามความสข รอยละ 93.00 มความพอใจในตนเอง รอยละ 92.30 มสมาธในการทางาน และมความพอใจกบสขภาพดานรางกาย รอยละ 91.30 มคณภาพชวตดานความสามารถในการประกอบอาชพของเกษตรกร ในภาพรวมอยในระดบสง รอยละ 45.30 ไดแก มทดนทากนเปนของตนเอง รอยละ 71.70 สามารถขายผลผลตไดในราคาตลาด เปนธรรม รอยละ 69.30 สามารถขายผลผลตไดในราคาตลาดทเหมาะสม รอยละ 66.00 มคณภาพชวตดานความสมพนธระหวางสมาชกในครอบครวของเกษตรกรในภาพรวมอยในระดบสง รอยละ 95.00 ไดแก สมาชกในครอบครวมการชวยเหลอซงกนและกนในการประกอบอาชพ รอยละ 97.00 สมาชกในครอบครวเคารพและใหเกยรตซงกนและกน รอยละ 95.00 สมาชกในครอบครวจะปรกษาหารอกนเมอมปญหา บตรหลานเชอฟงคาสงสอน และสมาชกในครอบครวมกจกรรมรวมกน รอยละ 93.30 มคณภาพชวตดานความสมพนธในชมชนของเกษตรกร โดยภาพรวมอยในระดบสง รอยละ 90.00 ไดแก มความพอใจตอการผกมตรหรอเขากบ

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-409-

คนอน รอยละ 97.00 การเปนทเคารพนบถอของคนในชมชน รอยละ 87.30 มความพอใจกบการชวยเหลอทเคยไดรบจากเพอนบาน รอยละ 86.30 ในเขตพนทฝงธนบรมตลาดน าทเปนแหลงจาหนายผลผลตทางการเกษตร ผลตภณฑแปรรปทางการเกษตร และผลตภณฑชมชน เปนแหลงทองเทยวและพกผอนหยอนใจของประชาชนไทย และนกทองเทยวตางประเทศ ไดแก ตลาดนาตลงชน ตลาดนาวดตลงชน ตลาดนาคลองลดมะยม และตลาดนาวดสะพาน ซงเปนธรกจชมชนทควรไดรบการสนบสนนสงเสรมจากหนวยงานภาครฐใหสามารถพฒนาไปอยางย งยนและเปนมตรกบสงแวดลอม การสมภาษณผประกอบการตลาดน า จานวน 198 ราน พบวา ผประกอบการมอาย 51 – 60 ป มากทสด รอยละ 27.78 รองลงมา คอ 41 – 50 ป รอยละ 24.75 31 – 40 ป รอยละ 22.22 21 – 30 ป รอยละ 11.11 มากกวา 60 ป รอยละ 10.61 และไมเกน 20 ป รอยละ 3.54 ระดบการศกษาสงสด ผประกอบการสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษา มากทสด รอยละ 31.82 รองลงมา คอ ปรญญาตร รอยละ 29.29 ประถมศกษา รอยละ 27.78 อาชวศกษา รอยละ 9.09 และสงกวาปรญญาตร รอยละ 2.02 อาชพหลก คอ คาขาย เปนจานวนมากทสด รอยละ 72.22 รองลงมา คอ พนกงานบรษท รอยละ 6.57 ขาราชการ รอยละ 5.05 ธรกจสวนตว รอยละ 3.54 นกเรยน/นกศกษา รอยละ 3.03 รบเหมากอสราง รอยละ 1.52 พนกงานมหาวทยาลย รอยละ 1.52 รบจาง รอยละ 1.52 เกษตรกร รอยละ 1.52 สนคาทขาย คอ ขนมไทย เปนจานวนมากทสด รอยละ 18.18 รองลงมา คอ ผลไม รอยละ 7.07 เสอยด เสอผา รอยละ 5.05 ขนมหวาน รอยละ 4.04 กวยเตยว/กวยเตยวหลอด รอยละ 3.54 สมตา รอยละ 3.54 ตนไม รอยละ 3.03 น าดม/น าอดลม รอยละ 3.03 กาแฟสด รอยละ 3.03 หมสะเตะ รอยละ 3.03 น าผลไมปน รอยละ 3.03 และกาแฟโบราณ รอยละ 2.53 แหลงทรบสนคามาขาย คอ ผลตจาหนายเอง เปนจานวนมากทสด รอยละ 60.10 รองลงมา คอ บรษททผลต/ผประกอบการ/รานขายสง รอยละ 9.09 รานคาทโบเบ/สาเพง รอยละ 5.05 สวนทอาเภอบางใหญ จงหวดนนทบร รอยละ 3.03 ตลาดมหาชย/รานคา/สวน จงหวดสมทรสาคร รอยละ 2.53 วสาหกจชมชนตลงชน รอยละ 2.02 ตลาดสมมเมอง รอยละ 2.02 และรานคาททาน านนท/ตลาดทาน านนท รอยละ 2.02 ระยะเวลาทมาจาหนายสนคา คอ 5 ปขนไป เปนจานวนมากทสด รอยละ 51.01 รองลงมา คอ 1 – 2 ป รอยละ 23.23 ไมเกน 1 ป รอยละ 16.16 3 – 4 ป รอยละ 9.60 ตนทนตอสปดาห คอ ไมเกน 5,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 68.69 รองลงมา คอ 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 23.74 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 5.05 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 2.02 และมากกวา 20,000 บาท รอยละ 0.51 กาไรทไดรบตอสปดาห คอ ไมเกน 5,000 บาท เปนจานวนมากทสด รอยละ 80.30 รองลงมา คอ 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 15.15 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 2.53 และ 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 2.02

สงทตองการใหปรบปรง ผประกอบการไดใหขอเสนอแนะเปนจานวนจากมากไปหานอยดงน 1) ขยายพนทขายของ นงพกผอน และทางเดนให เหมาะสมกบจานวนนกทองเทยว รอยละ 16.67 2) นกทองเทยวลดลงควรมแนวทางในการประชาสมพนธและสงเสรมใหดยงขน รอยละ 14.14 3) ความสะอาดของถนนและพนทตลาด รอยละ 14.14 4) ควรเพมพนทจอดรถใหเพยงพอกบนกทองเทยว รอยละ 14.14 5)

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-410-

ทนงนอยเกนไปควรเพมใหเพยงพอกบนกทองเทยว รอยละ 10.10 6) ควรแกไขปญหาดานนาทวมขง รอยละ 10.10 7) การระบายน าเวลาฝนตก รอยละ 9.09 8) ปรบปรงทางเดนภายในตลาดใหสะดวกสบายมากยงขนและสามารถเดนไดทะลกนทกสวน รอยละ 8.08 9) ควรทาหลงคากนแดดและกนฝนดวย รอยละ 6.06 10) ปรบปรงทางเขาดานหนาใหเหนเดนชดและสวยงาม รอยละ 4.04 11) ปรบปรงใหมบรรยากาศและการตกแตงแบบไทย รอยละ 4.04 12) ปลกตนไมใหรมรน สวยงามใหมากยงขน รอยละ 3.54

ซงสอดคลองกบ ธญชนก คลายสงข (2554) พบวา พฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวมดงน มจานวนครงทเดนทางมาทองเทยวประมาณ 3 ครง มลคาการซอสนคาในการมาเทยวเปนเงนตอครงประมาณ 771 บาท ระยะเวลาในการเดนชมและเลอกซอสนคานาน 2 ชวโมง ปจจยทสาคญททาใหรจกและเดนทางมาทองเทยว คอ มาจากการตดสนใจของตวเอง จากครอบครว จากเพอนแนะนา ลกษณะการเดนทางมาทองเทยว ไดแก มากบครอบครว มากบกลมเพอน มากบบรษททวร มาคนเดยว รปแบบของยานพาหนะทใชในการเดนทางมาทองเทยว ไดแก เดนทางโดยยานพาหนะสวนตว เดนทางโดยรถบรษทนาเทยว เดนทางโดยรถโดยสารประจาทาง ปญหาและอปสรรคในการเดนทางมาทองเทยว ไดแก ความไมสะดวกสบายในการเดนทางเขาถง ความพรอมของนกทองเทยวในเรองเวลาและคาใชจายในการเดนทาง สภาพอากาศ ความแออดของผคน สนคาและอาหารมราคาแพง ความไมสะอาดของแหลงทองเทยว ความไมปลอดภยในการเดนทาง การไดรบขาวสารขอมล ไดแก วทย โทรทศน นตยสาร อนเทอรเนต เพอน คนในครอบครว ชวงเวลาทเหมาะสมในการเดนทางมาทองเทยว ไดแก วนหยดเสาร-อาทตย วนหยดเทศกาล นกขตฤกษ และวนธรรมดา การเลอกซอสนคาหรอของฝากในการมาทองเทยว ไดแก ขนม ของกน ของทระลก ของใช สมหมาย เสถยรธรรมวทย (2554) พบวา นกทองเทยวตลาดน าคลองลดมะยม เขตตลงชน กรงเทพมหานคร เปนเพศหญง รอยละ 55.80 เพศชาย รอยละ 44.20 มอายต ากวา 20 ป รอยละ 35.50 อาย 20 – 30 ป รอยละ 22.00 อาย 31 – 40 ป รอยละ 20.80 อาย 41 – 50 ป รอยละ 17.50 อาย 51 ปขนไป รอยละ 4.20 สาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย รอยละ 47.00 ปรญญาตร รอยละ 33.50 สงกวาปรญญาตร รอยละ 12.80 มธยมศกษาตอนตน รอยละ 4.20 ประถมศกษา รอยละ 2.50 เปนโสด รอยละ 58.80 สมรส รอยละ 37.00 หมาย หยาราง แยกกนอย รอยละ 4.20 เปนนกเรยน นกศกษา รอยละ 40.25 ธรกจสวนตว อาชพอสระ ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ รอยละ 20.75 ลกจาง พนกงานเอกชน รอยละ 16.75 มรายไดตอเดอนตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท รอยละ 46.00 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป รอยละ 18.25 10,001 – 20,000 บาท รอยละ 17.50 วตถประสงคของการมาทองเทยว ไดแก มาพกผอนหยอนใจ รอยละ 31.25 มาเลอกซออาหารสาเรจรป รอยละ 20.00 มาเลอกซอผก ผลไม รอยละ 16.50 มาเลอกซอเสอผา เครองแตงกาย รอยละ 14.00 มาเลอกซอเครองดมน าสมนไพร รอยละ 10.00 มาเลอกซอไมดอกไมประดบ รอยละ 8.25 มากบญาตหรอคนในครอบครว รอยละ 48.00 มากบเพอน รอยละ 33.00 มาคนเดยว รอยละ 18.50 เดนทางโดยรถยนตสวนบคคล รอยละ 62.50 รถโดยสารประจาทาง รอยละ 19.75 รถจกรยานยนต รอยละ 9.00 รถนาเทยว รอยละ 7.75 ชวงเวลาทสะดวกเดนทางมาทองเทยว ไดแก วนอาทตย รอยละ 61.75 วนเสาร รอยละ 22.25 วนหยดนกขตฤกษ รอยละ 16.00 คาใชจายในการทองเทยว

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-411-

ไดแก มากกวา 500 บาท รอยละ 49.25 301 – 400 รอยละ 13.00 201 – 300 รอยละ 12.50 401 – 500 รอยละ 11.25 ไมเกน 100 บาท 101 – 200 บาท รอยละ 7.00

ดานผลตภณฑ พบวา สนคามความหลากหลายครอบคลมทกประเภท มคาเฉลยสงทสด รองลงมา คอ สนคามความสดใหม สะอาด และมความปลอดภย ภาชนะหรอบรรจภณฑเปนวสดธรรมชาต เชน กระทงใบตอง ใบบอน กระบอกไมไผ กะลามะพราว สนคาแบงหมวดหมชดเจน สะดวกตอการเลอกซอ มการตกแตงสนคาใหเกดความสวยงามนาเลอกใช และสนคาทจาหนายสามารถเลอกไดตามความตองการ ตามลาดบ ดานราคา พบวา ราคาเหมาะสมกบปรมาณ มคาเฉลยสงทสด รองลงมา คอ ราคาเหมาะสมกบคณภาพ ราคาถกกวาตลาดน าแหลงอน สนคาประเภทเดยวกนราคาเทากน และมปายแสดงสนคาใหเหนอยางชดเจน ตามลาดบ ดานทาเลทตง พบวา มความสะดวกในการเดนทางมาทองเทยว มคาเฉลยสงทสด รองลงมา คอ มความเปนสวนแบบดงเดม รมรน นาพกผอน มทางเดนสะดวก กวางขวาง และมบรเวณตลาดกวาง สะดวกตอการเลอกซอสนคา ตามลาดบ ดานการสงเสรมการตลาด พบวา การแนะนาสนคาทลกคามความสนใจ มคาเฉลยสงทสด รองลงมา คอ มปายบอกเสนทางจนถงตลาดน าคลองลดมะยม มสนคาใหชมฟรกอนตดสนใจเลอกซอ มสวนลดใหกบลกคาประจาและลกคาทซอสนคาจานวนมาก และมเวบไซตใหขอมลการทองเทยวตลาดน าคลองลดมะยม ตามลาดบ วรรษมน จนทดษฐ (2552) พบวา นกทองเทยวตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสาคร เปนเพศหญง รอยละ 62.00 เพศชาย รอยละ 38.00 อาย 21 – 30 ป รอยละ 45.70 31 – 40 ป รอยละ 26.70 41 – 50 ป รอยละ 11.00 ไมเกน 20 ป รอยละ 10.70 51 – 60 ป รอยละ 4.00 มากกวา 60 ป รอยละ 2 สาเรจการศกษาในระดบปรญญาตร รอยละ 46.70 ตากวาปรญญาตร รอยละ 42.30 สงกวาปรญญาตร รอยละ 11.00 มอาชพพนกงานบรษทเอกชน รอยละ 36.30 นกเรยน นกศกษา รอยละ 21.30 ขาราชการ รฐวสาหกจ รอยละ 18.00 อาชพอสระ รอยละ 12.70 คาขาย รอยละ 6.30 เกษตรกร รอยละ 4.70 พอบาน แมบาน รอยละ 0.70 รายไดตอเดอน 5,001 – 10,000 บาท รอยละ 22.70 10,001 – 15,000 บาท รอยละ 20.00 บาท 15,001 – 20,000 บาท รอยละ 15.30 มากกวา 30,000 บาท ไมเกน 5,000 บาท รอยละ 12.30 20,001 – 25,000 บาท รอยละ 10.00 25,001 – 30,000 บาท รอยละ 7.30 มสถานภาพโสด รอยละ 69.30 สมรส รอยละ 28.70 พฤตกรรมการทองเทยว ไดแก เคยมา 3 ครงขนไป รอยละ 37.00 ไมเคยมา รอยละ 33.00 เคยมา 1 ครง รอยละ 16.33 เคยมา 2 ครง รอยละ 13.67 วตถประสงคในการทองเทยว ไดแก พกผอนหยอนใจ รอยละ 85.00 ศกษาหาความร รอยละ 6.67 เยยมเยอนญาตพนอง รอยละ 3.33 การประชมสมมนา รอยละ 1.33 วธการเดนทางมาทองเทยว ไดแก รถสวนตว รอยละ 87.00 บรษทนาเทยว รอยละ 8.00 รถโดยสารประจาทาง เรอ รอยละ 1.33 จานวนสมาชกทรวมเดนทางมาทองเทยว ไดแก 4 – 5 คน รอยละ 41.00 6 คนขนไป รอยละ 29.00 2 – 3 คน รอยละ 27.33 มาคนเดยว รอยละ 2.67 ลกษณะความสมพนธของกลมบคคล

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-412-

ทรวมเดนทาง ไดแก ครอบครว รอยละ 43.67 เพอน รอยละ 27.00 เพอนรวมงาน รอยละ 14.00 เพอนสนท รอยละ 12.33 คาใชจายในการทองเทยว ไดแก ไมเกน 1,000 บาท รอยละ 61.33 1,001 – 1,500 บาท รอยละ 22.67 1,501 – 2,000 บาท รอยละ 8.67 2,001 ขนไป รอยละ 7.33 ขอเสนอแนะและแนวทางแกไข ไดแก สถานทจอดรถ ปายบอกทาง ถนนทางเขา ขยะมลฝอยตามทางเดน ขยะมลฝอยในลาคลอง การรกษาความปลอดภย นกทองเทยวมความพงพอใจดานรานคา รานอาหารและเครองดม มากทสด รองลงมา คอ ดานประชาชนในทองถน ดานสถานททองเทยว และดานการใหบรการของหนวยงานภาครฐ ตามลาดบ วนทกา หรญเทศ (2552) พบวา ปจจยทางการตลาดกบการตดสนในของนกทองเทยวชาวไทยทเลอกเดนทางทองเทยวตลาดน า ไดแก ปจจยทางผลตภณฑทพรอม ความเหมาะสมของทตง คณภาพของอาหารและเครองดม ทศนยภาพของตลาดน า ความเพยงพอของสถานทจอดรถ ปจจยทางดานราคา ไดแก ราคาของอาหาร เครองดม ของทระลก ปจจยทางดานชองทางการจดจาหนาย ไดแก ความสะดวกในการเขาถง ถนนกวางขวาง สาธารณปโภคพรอม ความสะดวกสบาย พฤตกรรมการตดสนใจของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาทองเทยวตลาดน า ไดแก อาหารอรอย ความสวยงามของทศนยภาพ มาไหวพระ ใกลบาน สนคาราคาถก คณภาพด นกทองเทยวสวนใหญเดนทางมาในวนเสาร อาทตย เดนทางโดยรถยนตสวนบคคล และไดรบขอมลจากเพอ ญาต พนทในเขตฝงธนบร มสวนกลวยไม สวนบว สวนผกปลอดสารพษ ตลาดน า ในพนทมลาคลองมากมาย มการเดนทางทางเรอทมทศนยภาพรมคลองทรมรน สวยงาม และยงคงรกษาวถชวตของชาวฝงธนบรไวอยางครบถวน ทาใหมประชาชน นกทองเทยวชาวไทย และนกทองเทยวตางประเทศ เดนทางมาทองเทยวเปนจานวนมาก หนวยงานทเกยวของ ประชาชน และผนาทองถน ควรไดสนบสนนสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตรใหมคณภาพมากยงขน และสามารถสรางรายไดใหกบชมชนอยางย งยน การเกบรวบรวมขอมลกบนกทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร พบวา นกทองเทยวมทพกอาศย สวนใหญอาศยอยในเขตพนทกรงเทพมหานคร รอยละ 75.14 รองลงมา คอ นนทบร รอยละ 10.02 นครปฐม รอยละ 8.97 สมทรสาคร รอยละ 4.14 ปทมธาน รอยละ 0.80 สมทรปราการ รอยละ 0.80 และสมทรสงคราม รอยละ 0.12 พาหนะในการเดนทางของครอบครว สวนใหญเดนทางดวยรถยนตสวนบคคล รอยละ 65.49 รองลงมา คอ รถประจาทาง รอยละ 23.31 รถจกรยานยนต รอยละ 10.33 และรถเชาเหมา รอยละ 0.87 แหลงขอมลสาหรบการทองเทยว สวนใหญไดขอมลจากอนเทอรเนต รอยละ 70.87 รองลงมา คอ เพอน/ญาต รอยละ 37.72 โทรทศน รอยละ 24.18 หนงสอ/วารสาร รอยละ 23.25 ประสบการณตนเอง รอยละ 21.15 หนงสอพมพ รอยละ 17.13 บรษทนาเทยว รอยละ 6.56 และวทย รอยละ 2.29 จานวนครงของการทองเทยวของสมาชกในครอบครว สวนใหญ 3 – 4 ครง / ป รอยละ 33.64 รองลงมา คอ 1 – 2 ครง / ป รอยละ 30.12 5 – 6 ครง / ป รอยละ 19.54 7 – 8 ครง / ป รอยละ 7.48 มากกวา 10 ครง / ป รอยละ 6.99 9 – 10 ครง / ป รอยละ 2.23 พฤตกรรมการทองเทยวของสมาชกในครอบครว สวนใหญนยมไปทองเทยวกบครอบครว รอยละ 72.85 รองลงมา คอ นยมไปทองเทยวกบเพอน / เพอนสนท รอยละ 50.15 นยมไป

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-413-

ทองเทยวเองสวนตว รอยละ 33.33 นยมไปทองเทยวกบสถานศกษา / ททางาน รอยละ 10.27 และนยมไปทองเทยวกบบรษททวร รอยละ 2.97

ทรพยากรทองเทยวทผใหขอมลอยากมาทองเทยว พกผอนหยอนใจและศกษาเรยนรเกยวกบการเกษตรในเขตพนทฝงธนบร เปนจานวนมากทสด คอ ตลาดน าคลองลดมะยม รอยละ 51.27 รองลงมา คอ ตลาดนาตลงชน รอยละ 46.63 สวนกลวยไม รอยละ 43.78 ตลาดนาวดตลงชนรอยละ 31.17 สวนผลไม รอยละ 28.76 วถชวตรมคลองลดมะยม รอยละ 25.11 สวนไมดอกไมประดบ รอยละ 23.07 ตลาดน าวดสะพาน รอยละ 21.52 ตลาดธนบร รอยละ 19.73 และสวนบว รอยละ 16.94

ศกยภาพของแหลงทองเทยวเชงเกษตรในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร เมอรวมทกดาน พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก มคาเทากบ 3.99 เมอวเคราะหในแตละดาน พบวา ทกดานมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยศกยภาพการดงดดใจของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยสงทสด เทากบ 4.02 รองลงมา คอ ศกยภาพการบรหารจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 4.00 ศกยภาพการรองรบของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 3.97 และศกยภาพการใหบรการของแหลงทองเทยวเชงเกษตร มคาเฉลยเทากบ 3.97 ซงผลการวจยแสดงใหเหนวาพนทในเขตพนทฝงธนบร มศกยภาพดานการทองเทยวเชงเกษตร มทรพยากรการทองเทยวเชงเกษตรทหลากหลายสามารถดงดดนกทองเทยวไดทงนกทองเทยวชาวไทย และนกทองเทยวชาวตางประเทศ ดงนน การพฒนาและการจดการการทองเทยวทย งยน ควรใหความสาคญกบสงแวดลอม วฒนธรรม วถชวต และอตลกษณของชมชน เทพกร ณ สงขลา (2556) พบวา รปแบบการเกษตรและกจกรรมทองเทยวของชมชนทเปนแหลงทองเทยวเชงเกษตร สวนใหญเปนระบบเกษตรทางเลอกภายใตแนวคดเกษตรยงยน ไดแก เกษตรธรรมชาต เกษตรอนทรย ชวภาพ และเกษตรแบบเศรษฐกจพอเพยง การจดการทองเทยวเชงเกษตรโดยชมชนอยางย งยน แหลงทองเทยวควรมการจดการทรพยากรเกษตรในรปแบบเกษตรทางเลอก กจกรรมการทองเทยวแบบการใหความร การสาธต การจาหนายผลตภณฑ การแนะนาลทางธรกจเกษตร แหลงทองเทยวตองออกแบบระบบเกษตรทางเลอกใหมรปแบบกจกรรมการทองเทยวตามหลกการของธรกจทองเทยวเชงเกษตร ทรวมถงการใชศกยภาพเชงพนท ความสวยงามทางภมทศน และวฒนธรรม กจกรรมการทองเทยวทตอบสนองหลกการทองเทยวเชงเกษตร ไดแก กจกรรมการมสวนรวมในกจกรรมการเกษตร กจกรรมการเรยนรประเพณวฒนธรรม กจกรรมการสมผสธรรมชาตการเกษตร การใหความร การสาธต การจาหนายสนคา กจกรรมการทองเทยวในลกษณะนจะตอบสนองความยงยนของการทองเทยวเชงเกษตรทงในแงการอนรกษทรพยากรเกษตร และการมกาไรจากธรกจทองเทยว การจดการทรพยากรเกษตรทกอใหเกดการทองเทยวเชงเกษตรอยางย งยน ไดแก เกษตรกรไดรบการพฒนาใหเปนวทยากร พนทในการผลตออกแบบใหเปนสดสวน แรงงานเกษตรในชมชนเขามามสวนรวมในการจาหนายสนคา ศนยถายทอดความรการเกษตรมความพรอมของสถานท ศกยภาพเชงพนท คอ ภมทศน ธรรมชาต วฒนธรรม มความรวมมอกนของชมชน รปแบบากรจดการทรพยากรเกษตรเพอการทองเทยวเชงเกษตรอยางย งยน ไดแก รปแบบการเกษตรของชมชนแหลงทองเทยว รปแบบกจกรรมการ

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-414-

ทองเทยว การจดการทรพยากรเกษตร ความยงยนของการทองเทยวเชงเกษตร ไดแก การจดรปแบบและกจกรรมการทองเทยวทสามารถดารงอยได มนกทองเทยวมาเยยมเยอนอยางสมาเสมอ การรกษาทรพยากรทองเทยวใหคงเอกลกษณและอตลกษณดงเดม ไมเสอมหาย การเปนธรกจบรการทมผลกาไร ผลกระทบของการทองเทยวเชงเกษตรตอการจดการทรพยากรเกษตร ไดแก มกจกรรมการเกษตรหลายประเภทเพมมากขน เนองจากการสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตร การอนรกษทรพยากรเกษตรบางประเภท การเกษตรอนทรย การสรางมลคาเพมใหแกทรพยากรเกษตรบางประเภทในทองถน การใชทรพยากรเกษตรเพอการทองเทยวเชงเกษตรทอยภายในระบบฟารม และระบบชมชน ไดแก ทดนทเปนพนทฟารม ททาการของกลมเกษตรกร ผประกอบการแหลงทองเทยว นา วสดอนทรยจากธรรมชาตและการเกษตร แรงงานภายในครอบครว เครอญาต สมาชกลมเกษตร และแรงงานในชมชน ความรการเกษตร เปนภมปญญาพนบาน และเทคโนโลยสมยใหมทใชในการทาการเกษตร ความหลากหลายทางชวภาพ เปนสงมชวตท งพชและสตว ในระบบนเวศนของฟารมทเปนประโยชนตอการผลตทางการเกษตร วสดในทองถน เครอขายเกษตรกร

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช 1. ผลการวจยนพบวาครอบครวทมบดาประกอบอาชพเกษตรกร มคณภาพชวตสงกวาประชาชนในเขตพนทฝงธนบรโดยรวม ดงนน หนวยงานทเกยวของและครอบครวเกษตรกร ควรไดปลกฝงคานยมและจตสานกใหเยาวชนไทย ไดภาคภมใจในความเปนเมองทมผลผลตทางการเกษตรทหลากหลายและอดมสมบรณ ตลอดจนการสรางเกษตรกรรนใหมทสามารถสรางผลผลตทางการเกษตรทมคณภาพตอไป 2. การวจยนมขอคนพบวาครอบครวทบดามอาชพธรกจสวนตว มคณภาพชวตสงทสด รองลงมา คอ พนกงานบรษท ขาราชการ/รฐวสาหกจ เกษตรกร เกษยณ คาขาย รบจาง และไมไดทางาน ตามลาดบ ดงนน หนวยงานทเกยวของควรไดมการสงเสรมใหเกษตรกรมคณภาพชวตทสงขน โดยการพฒนาคณภาพของผลผลตทางการเกษตร การแปรรปผลตภณฑทางการเกษตร การเปนผจาหนายเองไมผานคนกลาง และการพฒนาตนเองไปสผประกอบการทางการการเกษตร 3. ผลการวเคราะหขอมลพบวาครอบครวทมบดาประกอบอาชพเกษตรกร มคณภาพชวตดานสขภาพจต สงทสด รองลงมา คอ ดานความสมพนธในครอบครว ดานโอกาสเขารบการศกษา ดานความสมพนธทางสงคม ดานความสามารถในการประกอบอาชพ ดานสขภาพกาย ดานภาวะเศรษฐกจ ดานทอยอาศยและสงแวดลอม และดานการใชเวลาวาง เพอใหครอบครวเกษตรกรมคณภาพชวตทสงยงขน เกษตรกรควรไดใหความสาคญกบการใชเวลาวางของสมาชกในครอบครว ซงอาจจะเปนกจกรรมนนทนาการ การทองเทยว การออกกาลงกายใหครบทกสวน หรอการประดษฐสงของเครองใช ทจะเปนการพกผอนหยอนใจและสรางสรรคสายใยรกภายในครอบครวใหสมบรณมากยงขน

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

-415-

4. ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตของเกษตรกร คอ การเสรมสรางใหมงานทา มรายไดและมสวสดการ ดงนน หนวยงานทเกยวของควรไดสนบสนนสงเสรมใหครอบครวเกษตรกรมการวางแผนการผลต การจดจาหนาย การลดตนทน และการเพมกาไรใหกบผลผลตทางการเกษตร มการแปรรปผลผลตเพอเพมมลคาและเปนการเกบรกษาผลผลตทางการเกษตรใหไดนานยงขน 5. ปจจยทสงผลตอแรงจงใจในการทองเทยวเชงเกษตร ไดแก ศกยภาพการใหบรการของแหลงทองเทยวเชงเกษตร การสงเสรมดานบทบาทของภาคประชาชน ศกยภาพการดงดดใจของแหลงทองเทยวเชงเกษตร ศกยภาพการบรหารจดการแหลงทองเทยวเชงเกษตร ศกยภาพการรองรบของแหลงทองเทยวเชงเกษตร และการสงเสรมดานบทบาทของภาครฐ ดงนน หนวยงานทเกยวของ และประชาชนควรไดรวมมอกนพฒนาใหสวนเกษตร และตลาดน า เปนแหลงทองเทยวเชงเกษตรทมการบรหารจดการ และมการใหบรการในดานตางๆ ทมคณภาพ สะดวกสบาย สวยงาม รมรน ทสามารถดงดดใจใหนกทองเทยวและประชาชนทงชาวไทยและชาวตางประเทศไดมาทองเทยววถชวตของเกษตรกรไทยมากยงขน อนจะนามาซงรายไดทเพมขน เกษตรกรมความภาคภมใจในอาชพของตนเองมากขน และชมชนกมแหลงพกผอนหยอนใจมากขนดวยเชนเดยวกน ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. การวจยครงนไดขอคนพบวาการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตรทาใหผลผลตทางการเกษตรมมลคาเพมขน นอกจากจะเปนการเกบรกษาทยาวนานแลว ยงทาใหการจาหนายผลผลตมกาไรทสงขนดวย ดงนน จงควรมการวจยและพฒนาการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตรทสะทอนถงอตลกษณของชมชนในเขตพนทฝงธนบร กรงเทพมหานคร 2. พนทในเขตฝงธนบร กรงเทพมหานคร ในปจจบนไดมสวนกลวยไมหลากหลายพนธ หลายๆ สายพนธกมความสวยงามทมชอเสยงทงในประเทศ และตางประเทศ กลวยไมของสวนในเขตฝงธนบร จงเปนแหลงจาหนายกลวยไมทงในประเทศและตางประเทศ จงควรมการวจยเพอพฒนารปแบบการสงเสรมการผลตและจาหนายกลวยไมเพอการจาหนายภายในประเทศและการสงออก 3. ตลาดน าและตลาดธนบร ในอดตเปนพนทสวน แตไดมการพฒนามาเปนแหลงจาหนายสนคา และแหลงทองเทยว จงเปนสถานทจาหนายผลผลตทางการเกษตรทงเกษตรกรนามาจากสวนเพอจาหนายเอง และผประกอบการไดรบมาจากสวนของเกษตรกรเพอมาจาหนาย ซงถอวาเปนผลดตอเศรษฐกจในทกระดบ จงควรมการวจยเพอพฒนารปแบบการทองเทยวเชงเกษตรแบบมสวนรวมในเขตพนท ฝงธนบร กรงเทพมหานคร