Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
54
บทท 3
การน าเสนอเรองมอญในงานเขยนเกยวกบมอญ
ประเดนการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและความหลากหลายในสงคมไทย
บทนจะน าเสนองานเขยนเกยวกบมอญในสงคมไทยในประเดนเกยวกบ การสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน และความหลากหลายในสงคมไทย เนองมาจากการจดแบงประเดนของงานเขยนเกยวกบมอญในสงคมไทยในบทท 2 จากเนอหาในบททแลว ท าใหทราบวาเนอหาในงานเขยนเกยวกบมอญสามารถแบงไดเปน 7 ประเดน ดงตอไปน 1. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนต านานและความเชอมอญ 2. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนภาษามอญ 3. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนประวตศาสตรมอญ 4. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนบทบาทมอญในสงคมไทย 5. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนวฒนธรรมมอญ 6. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนบคคลส าคญ 7. งานเขยนเกยวกบมอญประเดนการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและความหลากหลายในสงคมไทย
การน าเสนอเนอหาเรองมอญในงานเขยนประเดนการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและความหลากหลายในสงคมไทย มความแตกตางจากงานเขยนประเดนอน เนองจากงานเขยนในประเดนนมจดมงหมายทไปไกลกวางานเขยนในประเดนอนคอความพยายามสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและเรยกรองใหเหนความหลากหลายในสงคมไทย งานเขยนทง6เลมของนกเขยนทง 3 คน พสณฑ ปลดสงห ดร.จ าลอง ทองด และองค บรรจน ไดน าเสนอสารมาสผอาน โดยสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเดน ไดดงน
1.ประเดนการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน 2.ประเดนความหลากหลายในสงคมไทย โดยจะมงานเขยนเกยวกบมอญทง 6 เรอง ทถกจดมาอยในงานเขยนประเดนการ
สรางความเปนอนหนงอนเดยวกน ไดแก งานเขยนของพสณฑ ปลดสงหเรองมอญชนชาตไร
55
แผนดน88 คนมอญ89พลกแผนดนมอญ90งานเขยนของดร.จ าลอง ทองด เรองแผนดนประเทศมอญ91 และประเดนความหลากหลายในสงคมไทย ไดแก งานเขยนขององค บรรจน เรองตนทางจากมะละแหมง92 และตนธาร วถมอญ93
3.1งานเขยนทน าเสนอภาพมอญเพอสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน
ในชวงระยะเวลาทผานมาตงแตป พ.ศ.2474 ทปรากฏมงานเขยนเกยวกบมอญขนซง
ไดมการอธบายถงความเปนมอญในเรองของประวตศาสตรมอญ อตลกษณและวฒนธรรมมอญ แตในชวงพ.ศ. 2525 ไดปรากฏงานเขยนทสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน ซงไดแก งานเขยนของ พสณฑ ปลดสงห และดร.จ าลอง ทองด ซงเปนงานเขยนทมจดเดนในประเดนของการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน โดยงานเขยนของทงสองคนพยายามทจะสอสารกบกลมคนมอญ
3.1.1.งานเขยนของ พสณฑ ปลดสงห
พสณฑ ปลดสงห เปนชางถายท าภาพยนตร ไดรบชอเสยงจากภาพยนตรไทยเรอง “ขาวนอกนา” ผานการถายภาพยนตรไทยมากกวาสามสบเรอง ภาพยนตรโฆษณา ภาพยนตรสารคด เปนคนไทยทมเชอสายมอญ ซงบรรพบรษเปนชาวมอญอพยพมาจากเมองเมาะล าเลงและไดมาตงถนฐานทอยบนฝงแมน าแมกลอง อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบรและกอนหนานนพวกบรรพบรษเคยไดรบต าแหนงเปนเจาเมองชนจตวาซงทางการไทยไดมอบให “เจดพระมอญ” คมสมครพรรคพลเปนหนาดานกนชนใหกบเมองกาญจนบร คอ เมองทองผาภม เมองทากระดาน เมองทาตะกว เมองทาขนน เมองลมสม เมองไทรโยคและเมองสงห และบรรพบรษคอพระสมงสงหบรนทร เจาเมองสงหหรอปราสาทเมองสงหปจจบนตงอยบนฝงแมน าแควนอยเหนอจากตวจงหวดกาญจนบรขนไปประมาณ30กโลเมตร94พสณฑ ปลดสงหไดเขยนงานเรอง มอญชนชาตไรแผนดน
88 พสณห ปลดสงห, มอญ-ชนชาตไรแผนดน , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2525) 89 พสณห ปลดสงห, คนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2526) 90 พสณห ปลดสงห, พลกแผนดนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพสญญลกษณ,2527) 91 ดร.จ าลอง ทองด, แผนดนประเทศมอญ ,(กรงเทพมหานคร:โรงพมพเรอนแกว, 2529) 92 องค บรรจน, ตนทางจากมะละแหมง ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2549) 93 องค บรรจน, ตนธาร วถมอญ ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2552) 94 พสณห ปลดสงห, มอญ-ชนชาตไรแผนดน , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2525)
56
คนมอญพลกแผนดนมอญ ซงงานเขยนทง3ชนแมจะมความแตกตางกนในรายละเอยดแตยงเนนการน าเสนอเพอการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน 3.1.1.1 งานเขยนเรองมอญชนชาตไรแผนดน
งานเขยนเรองนเปนงานเขยนเกยวกบมอญเรองแรกของ พสณฑ ปลดสงห โดยงานเขยนเรอง มอญชนชาตไรแผนดน ของพสณฑ ปลดสงห ไดเขยนเรองของประวตศาสตรมอญทไมไดแตกตางจากงานเขยนเกยวกบ ประวตศาสตรมอญของสด แสงวเชยร ส.พลายนอย และ กตต วรกลกตต ทกลาวเหมอนกนถงเรองชาตมอญทมถนเดม อยในเอเชยอาคเนยซงชนชาตมอญนยงคงอยทงในแผนดนไทยและแผนดน พมา วามอญนนเดมมอาณาจกรเปนของตน แตเมอถกรกรานจงอพยพมายงประเทศไทย ซงชาวมอญกมทงทอพยพมาไทยและอยทพมาซงความเปนอยในพมามฐานะ เปนเชลยเปนทาส สงทปรากฏวาเปนมอญนนเปนเรองของเชอชาตของตน รกษาขนบประเพณ หนงสอ และภาษาซงยงคงมการใชภาษามอญเปนเอกลกษณของตน เรองราวเหลานถกน ามากลาวซ าในงานเขยนในยคของพสณฑ ปลดสงหเชนกน ดงจะเหนไดจาก
คนมอญทอยในแผนดนพมานนมความนกคดฝงอยในหวใจของเขาอยอยางหนงคอ เมอครงอดตทมอญถกพมาเขาท าลายลาง จนแผนดนลกเปนไฟ ประชาชนคนมอญตางทยอยหลบหนศกกนมากมาย จงควรพดถงฐานะของผคน กลาวโดยทวไปหากเปนคนมงมกจะรวบรวมสมครพรรคพวกบรวารหลกหน ซอนเรนตามปาตามเขากอนทจะอพยพเดนทางตอไปสวนคนจนนน กไมมโอกาสจะไปไหนและไมคอยหวาดวตกวาตนจะเปนเชนไรเมอถกพมาเขาครอบครอง95
จากตวอยางทยกมาจะเหนไดวา พสณฑ ปลดสงห ไดเสนอใหเหนวาประวตศาสตรชนชาตมอญ ท าใหคนมอญมความคดไปในแนวทางเดยวกน มจดรวมเดยวกนคอการถกพมาท าราย
95 พสณห ปลดสงห, มอญ-ชนชาตไรแผนดน, (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2525),น.15
57
นอกจากนงานเขยนเรอง มอญชนชาตไรแผนดน ยงน าเสนอภาพมอญโดยมเรองราวของประเพณมอญ เพลงมอญ สถาปตยกรรมมอญ งานวนชาตมอญ ทซงสามารถบงบอกถงความเปนมอญไดทงสนอกทงยงอธบายถงขบวนการกชาตมอญทเสมอนเปนสอรวมใจ โดย แสดงใหเหนถงความขมขนของชาวมอญในพมา อนมผลกระทบท าใหตองตอสดนรนเพอความอยรอดของชาตพนธมอญ งานเขยนเรอง มอญชนชาตไรแผนดน ชใหเหนวาพมาเปนผ รายและมอญเปนฝายทถกกระท า อกทงการใชภาษาทสอใหเกดอารมณในการมความเปนอนหนงอนเดยวกน ซงแตกตางจากงานเขยนประเภทอนๆ โดยจะเหนไดจากเรองการน าเสนอเกยวกบขบวนการก ชาตมอญ นอกจากนเรองของสญลกษณมอญกถกน ามาใชเพอกระตนใหระลกถงชนชาตมอญขบวนการกชาตมอญ เปรยบเสมอนตวแทนของความเปนอนหนงอนเดยวกนของมอญ ทรวมกนตอส เรยกรอง เพอใหไดมาซงความเปนชาตมอญ ดงจะเหนไดจากขอความทยกมาดงตอไปน
ลองมาฟงค าพดของรอยโทปนโยนท ผ ไมมนามสกล ลมบอกไปวาคนมอญคนพมาเขายงไมมการใชนามสกล โดยใชแตชออยางเดยวและถาชอไปพองกน เขากจะพดตอทายวาแหงบานโนนบานนท าใหเขาใจไดวาคอผใด ผหมวดไมมนามสกลบอกวา...
“คน มอญในประเทศพมา ถามความเปนอยดมความสขเหมอนกบคนมอญทอยในประเทศไทย กไมแนวาเราจะมขบวนการก ชาตขนมาหรอไม แตพอแมของผมถกความกดดนตางๆนองสาวคนเดยวของผมถกคนทมอ านาจเอาตว ไปจนบดนไมเคยไดรบขาวคราววายงอยหรอตายจงท าใหผมตองจบปนส และเมอสแลวกจะขอส ไมถอย เราส เพออะไรคณรไหม ผมจะบอกให เราส เพอใหคนทเกดมาทหลงไดมแผนดนเปนของตวเอง ไมเปนกาฝาก อยางในปจจบน จะส ไดหรอไมนนเปนเรองของอนาคต แตคนมอญกเคยมแผนดนของตวเองมากอน ไมใชหรอ คณคงรประวตศาสตรดกวาผม แลวมอญจะเอาแผนดนของตวเองคนมนเปนการกระท าทผดหรอ?”96
จากตวอยางทยกมาขางตน ชใหเหนภาพของพมาทเปนผ ราย โดยจะแสดงใหเหนวามอญทอยทพมาถกขมเหงรงแกอยางหนก พสณฑ ปลดสงหไดน าเสนอใหเหนผ ทตองเผชญกบ
96 พสณห ปลดสงห, มอญ-ชนชาตไรแผนดน, (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2525),น.111-112
58
ชะตากรรมทโหดรายอนท าให เกดการรวมตวกนเปนขบวนการกชาตมอญทมงหวงตอตานรฐบาลพมา
นอกจากนในงานเขยนเรอง มอญ ชนชาตไรแผนดน ยงสอถงสญลกษณประจ าชาต
มอญอยางรปหงส คนมอญเชอวา หงส เปนสญลกษณแหงความอดมสมบรณ ความมงคง และสนตสข และยงคงใชสญลกษณรปหงสมาจนถงปจจบน เนองมากจากความเชอทวาพนททจะสรางเมองหงสาวด ไดมหงสผ เมยคหนงมาหากนในทะเลสาบใหญแหงน ชาวมอญจงถอเปนนมตรทด จงไดตงเมองขน เรยกวาเมองหงสาวด ไมวาชาวมอญจะอพยพไปอยทใด เมอรวมกลมกนชาวมอญจะใชหงสเปนสญลกษณ ดงจะเหนไดจาก
สญลกษณ ประจ าชาต ของมอญทใชมาตงแตโบราณกาลคอรปหงสและยงใชอยในปจจบน ในเมองไทยตามวดบางวดทานอาจจะเหนเสาหงส อยบางบางแหง และพรรคมอญใหมกไดใชสญลกษณของธงประจ าชาตตนเปนรปหงสก าลงบนสเหลอง อยใจกลางผนผาสแดง มดาวสฟาอยมมบน แตถาคนมอญในเมองตางๆจะใชสญลกษณชาตของตนเปนรปหงสบางกได ทางการพมาไมหาม แตรปหงสทจะอยในสงพมพหรอจะเปนรปปนรปแกะสลกกด หงสเปนสญลกษณนนจะตองยน ถาใครท าเปนรปหงสบนจะถกทางการจบทนท เพราะเมอเปนรปหงสบนแลวทางการพมาจะถอวาเปนศตร97
จากตวอยางทยกมาขางตนจะเหนไดวา สญลกษณรปหงส ใชสอถงความเปนมอญเปนสงทเขาใจกนในกลมชาวมอญ เพอระลกถงความเปนชาต เนองจากมอญนบถอหงสมาก โดยจะเหนไดวามอญจะสรางรปหงสไวทสงพมพหรอปนรปแกะสลก และเสาหงสทวด เพอระลกถงความเปนชาตมอญ เปนสญลกษณทสอใหเหนถงความเปนอนหนงอนเดยวกนของมอญ
97 พสณห ปลดสงห, มอญ-ชนชาตไรแผนดน , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2525),น.31
59
3.1.1.2. งานเขยนเรองคนมอญ
งานเขยนในเลมตอมาอยางเรองคนมอญ ของ พสณฑ ปลดสงห ยงน าเสนอประเดนเหมอนกนกบงานเขยนเลมแรกคอ การพยายามสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน โดยผานเรองของ ประวตศาสตรมอญ ขบวนการกชาตมอญ และเรองราวในวยเดก 3 เรองราวเหลาน พสณฑ ปลดสงห กยงน ามาใชในการน าเสนอภาพมอญ เพอสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนของชาวมอญ ส าหรบงานเขยนชนน น าเสนอใหเหนวาประวตศาสตรมอญ ไดถกน ามาใชเปนเครองมอในการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน ดงจะเหนไดจาก
พมาเคยฉวยโอกาส ในการท าแบบเรยนสอน เดกๆโดยอางถงพระเจากรงหงสาวดวาเปนชนชาตเดยวกน เพราะกรงหงสาวดนนบางครงเมอมอญมอ านาจมอญกปกครอง กเรยกพระเจากรงหงสาวด พอพมารบชนะเขาปกครอง พมากเรยกพระเจากรงหงสาวด ท าใหเกดการสบสนวาพระเจากรงหงสาวดนนเปนใครกนแน แตทแนๆ คอในปจจบนนพมากไมสามารถทจะบดเบอน เรองของประวตศาสตรไปไดและพรอมกบยอมรบวามอญกคอมอญ มอญจะเปนพมาไมได98
จากตวอยางทยกมาท าใหเหนวา การเรยนประวตศาสตรในสงคมพมาไดสอดแทรกความพยายามกลนชาตพนธ อนของพมา ซงจากการกระท าขางตนพสณฑ ปลดสงหไดสะทอนใหเหนการกระท าของพมาทพยายามมอทธพลเหนอประวตศาสตรมอญ ซงพสณฑ ปลดสงหไดเนนย าใหเหนวา มอญกคอมอญ ไมใชพมา
นอกจากนงานเขยนเรอง คนมอญ กยงคงน าเสนอเรองของ ขบวนการก ชาตมอญ และเรยกรองใหคนไทยเชอสายมอญรวมตวกนเพอเปนก าลงสนบสนนคนมอญใหตอตานพมา ดงจะเหนไดจาก
98 พสณห ปลดสงห, คนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2526),น.18-19
60
นายโนนลารกลาวกบเราวา ตวเขาเองมงมนทจะท างานเพอตองการกอบก เอกราชใหกบชนชาตมอญอยางจรงใจ ผ ทรบผดชอบซงจดเปนรปคณะกรรมการกประกอบไปดวย นายตะละโมน ซงมความรชนปรญญาโทในแขนงอกษรศาสตร นายทน บรษอาวโสอกคนหนงทคนมอญใหความเคารพรก นายทอโมนและนายอองนาย รวมทงหมดจ านวนหาคน ท าหนาทบรหารงานของขบวนการกชาตมอญกลมน
คนไทยเชอสายมอญ เปนสวนหนงทท าใหกองก าลงมอญกชาต เกดก าลงใจวา พวกเขาไมไดโดดเดยวกบการไขวควาหาเอกราชนเสยเลย นายโนนลาร ไดกลาวถงบรรดาคนไทยเชอสายมอญ ทอยในเมองไทยนนเปนเสมอนยาชก าลงใหกบคนมอญ ทอยในแผนดนพมาไดมก าลงใจในการสรบ เพอเรยกรองหาอสรภาพ พวกเขาพรอมทจะตายเพอใหไดมา ซงเอกราชอธปไตยของชาตมอญ99
จากตวอยางทยกมาขางตน สะทอนใหเหนวามความพยายามโนมนาวใจผอานใหเกดความรสกวาตนกเปนสวนหนงของขบวนการกชาตมอญ ท าใหเกดความรสกความเปนอนหนงอนเดยวกนของชาวมอญ โดยยอมสละชวตเพอชาตเปนการตอกย าใหผ อานไดซมซบความเปนชาตนยมมอญ และตองการใหก าลงใจเพอนพองพนองคนมอญดวยกน
สง ทถกเพมจากงานเขยนเลมแรกคอในงานเขยนเรอง คนมอญ จะเพมเรองราวของ วธการสอนลกสอนหลาน เปนการเลาเรองราวในวยเดกซงเสนอใหเหนวธการถายทอดและธ ารงรกษา ความเปนมอญมาสลกหลาน จงเหนไดวางานเขยนน ไดปลกฝงจตส านกความเปนมอญใหแกลกหลาน หรอกลมคนรนใหม ใหสามารถสบทอดรวมใจได ดงจะเหนไดดงตอไปน
ความ เปนมอญในชวตของผมไดถกหลอหลอมมาจากบรรพบรษ ดงทไดเลามานเปนสง ทท าใหผมมความตง ใจ ทจะท าประโยชนใหกบ ชาตบรรพบรษ ตามแตความสามารถทจะกระท าได การตงใจในความบรสทธทไมไดถกครอบง าจากฝายหนงฝายใดท าใหผมกลา ท จะแสดงออก ในความเปนมอญไดอยางไมตองไปอายใครและผมกไดคดตอไปอกวาการทจะกลา แสดงออกเพยงอยางเดยวนนมนยงไม
99 พสณห ปลดสงห, คนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2526),น. 49
61
เปนการเพยงพอส าหรบชนชาตมอญชนชาต ทไรแผนดน ผมจงจ าเปนทจะตองพยายามหาหนทางตางๆทจะชวยชนชาตบรรพบรษใหไดเปน ทยอมรบของชาวโลกทงปวงวาชาตมอญนนมจรง100
จากตวอยางทยกมาขางตน แสดงใหเหนวาครอบครวมอญมสวนส าคญในการรกษาความเปนมอญใหคงอยและสบทอดมายงลกหลานทงทางตรงและทางออม ซงเปนการปลกฝงจตส านกและเรยกรองใหลกหลานรวมกนคงความเปนมอญตอไป
ซงประเดนดงกลาวทงหมดทปรากฏในงานเขยนเรองมอญ ชนชาตไรแผนดนและเรอง คนมอญยงคงปรากฏอยในงานเขยนเรองพลกแผนดนมอญ ของพสณฑ ปลดสงหเองดวยเชนกน
3.1.1.3. งานเขยนเรองพลกแผนดนมอญ
งานเขยนเรองพลกแผนดนมอญเปนงานเขยนชนท 3 ของ พสณฑ ปลดสงห ซงในงานเขยนชนนจะเนนการน าเสนอประวตศาสตรมอญเปนสวนใหญ และยงเนนย าใหเหนถงความความขมขนของชาวมอญอนเกดจากการกระท าของพมา ในเรอง “พลกแผนดนมอญ” โดย พสณฑ ปลดสงห ยงคงเนนย าใหเหนถงความขมขนของคนมอญ ดงจะเหนไดจาก
นบแตยคของมางลองอองไชยะหรอราชวงศอลองพระยาของพมาทมสนดานแหงความโหดเหยมมงแตการท าลายลางคตอส ไมวาจะเปนมอญหรอไทย กรงหงสาวดนนพมาไดเผาพระไตรปฎกซงนบวาบาปอยางแรงเพราะพระไตรปฎกชาวพทธศาสนกชนถอวาเปนคมภรทศกดสทธ รวมทงใบลานทจารไวเปนบนทกประวตศาสตร รวมถงการทพยายามท าลายลางเผาพนธคนมอญใหหมดสนไปจากโลก ภาษาและวฒนธรรมทเปนสงประดษฐสงกอสรางกถกพมาท าลายเกอบหมด แตความตงใจอนแนวแนและมนคงของคนชาตมอญในพมารวมไปถงความเมตตาปรานของพระมหากษตรยแหงชาตไทย คนมอญจงไดรอดพนเงอมมอพระยามารมาจนทก
100 พสณห ปลดสงห, คนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอาทตย,2526),น.191
62
วนนและพรอมทจะอางสทธเพอทจะขอกลบคนมาตอดนแดนเดม คออาณาจกรหงสาวดซงเปนของชนชาตมอญอนชอบธรรม101
จากตวอยางทยกมาขางตน ยงคงชใหเหนภาพของพมาทเปนผ รายจากการกระท าทรนแรงในสงครามของพมาและมอญ ในประวตศาสตรของมอญ มอญจงเปนผถกกระท าและไทยเปนวรบรษทใหความชวยเหลอมอญ อกทงไดยกเอาเรองของ การท าลายศาสนาซงท าใหภาพพมายงทวความรนแรงเนองจากไดท าลายสงทมคณคาทางจตใจของชาวมอญและพทธศาสนกชนทกคน
นอกจากน งานเขยนยงคงตอกย าความรสกของกลมคนมอญ ในเรองพลกแผนดนมอญทถกเขยนโดย พสณฑ ปลดสงหเชนกน ยงคงมเรองของขบวนการกชาตมอญปรากฏอยในงานเขยน ดงจะเหนไดจาก
ใจจรงของผมนนในบางครงนกอยากจะเดนทางเขาไปสมครเปนทหารมอญเพอเขาไป รวมบรรเลงกบเขาบาง แตถาหากวาผมเกดกระท าไปเชนนนจรงผมกไมสามารถกลบเขามาอยในประเทศ ไทยไดเพราะมนล าเสนของกฎหมายไทยทขดไวให เรองความล าบากในการครองชวตในปาหรอแมแตเรองของโรคภยไขเจบนนผม ไมเคยหวงแตจากเหตผลบางประการผมจงตองอยในประเทศไทยในฐานะกองเชยร คอคอยออกขาวใหทกคนไดรบรถงความเคลอนไหวในสถานการณตางๆของมอญและ ทส าคญทสดคอจะคอยดความรสกของคนทมเช อสายมอญเชนผมนนจะเกด ความรสกอะไรบางเมอเขาไดรและไดทราบเรองราวความเปนมาของชนชาต มอญ ซงเปนสายเลอดเดยวกน102
จาก ตวอยางทยกมาขางตน จะเหนไดวาผ เขยนก าลงตานรฐบาล แมจะไมไดเขารวมกองก าลงก ชาตมอญ เพราะการเขารวมถอเปนการท าผดกฎหมายไทยแตกไดใชการเขยนงานเขยนส าหรบใชเปนสอในการเรยกรองชาวไทยเชอสายมอญใหรวมเปนกองเชยรสงแรงใจไปชวย
101 พสณห ปลดสงห, พลกแผนดนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพสญญลกษณ,2527),น.151-152
102 พสณห ปลดสงห,เพงอาง,น.128
63
ชาวพมาเชอสายมอญ โดยพยายามเชอมความสมพนธระหวางคนไทยเชอสายมอญและคนพมาเชอสายมอญ
จากทเหนคอมอญในไทยท าหนาทเปนเหมอนกองเชยร และอกหนาททส าคญไมแพกนกคอการธ ารงรกษาความเปนมอญ เนอหาในเรองของการสอนลกสอนหลานจงถกน ามาถายทอดซ า ดงจะเหนไดจาก เรองพลกแผนดนมอญ โดย พสณฑ ปลดสงห
เมอสมยเดก ทกเวลาเยนหรอประมาณหนงทม ป เลกคอนองชายของป ผม ผซงเปนบดาของทานเจาคณวดสงเวชเจาอาวาสองคปจจบน ทานชอป ดวด จะบงคบใหหลานๆมานงเรยนหนงสอภาษามอญกบทานเปนประจ าทกวน และทกครงทานจะพดภาษามอญวา “โปะเบยะโปะ ตอยอะเลยงเดงโมน” ซงแปลวา”อานมงอาน แลวจะไดกลบเมองมอญ” ผมเองนนเปนเดกซกซน แถมเกเรมกจะปวดหวเปนไขอยเปนประจ า จนแลวจนรอดหลานหลายๆคนของป อานภาษามอญกนเกง สวนผมนนไมกระดกหเอาเลยยงนกเสยดายอยจนทกวนน แตความหมายของค าพดทป พดนนมนตดตรงอยในความทรงจ าเสมอ103
จากตวอยางทยกมาขางตน แสดงใหเหนวาครอบครวมอญกยงมสวนส าคญในการรกษาความเปนมอญใหคงอยและสบทอดมายงลกหลานทงทางตรงและทางออม ซงเปนการปลกฝงจตส านกและเรยกรองใหลกหลานรวมกนคงความเปนมอญนนจะเหนไดวาไดกระท าผานการสอนภาษามอญ นอกจากนเดกจะซบซบวถความเปนอยของมอญไดจากการเลยงดอกดวยตอไป
3.1.2.งานเขยนของ ดร.จ าลอง ทองด
ดร.จ าลอง ทองด เปนคนไทยเชอสายมอญเกดทหมบานชนบท จงหวดฉะเชงเทรา บดามารดาเปนชาวนา เตบโตและไดรบการศกษาจากปากลด(พระประแดง) อาศยวดมอญอย
103 พสณห ปลดสงห, พลกแผนดนมอญ , (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพสญญลกษณ,2527),น.119-120
64
ขณะเรยนหนงสอเรมอาชพดวยการเปนครประชาบาล เปนนกดนตรสมครเลน จบปรญญาตรทางการศกษา ศกษาตอและท างานอยในสหรฐอเมรกา เปนเวลา 10 ปเตม เปนคนไทยคนแรกทสอบใบอนญาตเปนครไดและท าการสอนในวชาวทยาศาสตร สาขาชววทยา ณ โรงเรยนไฮสกล ในมลรฐจอเจยร, เคยเปนอาจารยในมหาวทยาลยนวออลนส มลรฐหลยเซยนา อย2ป
กลบสแผนดนเมองแม เปนอาจารยและประธานสภาคณาจารย มหาวทยาลยศลปากรอยเพยงปเดยว ลงสมครรบเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ป พ.ศ.2522 เคยเปนรองอธการวทยาลยเทคนคสยามอย3ป ตอมาสภาเมองพทยาไดเชญใหไปบรหารเมองพทยา ในต าแหนง รองปลดเมองไดฝากผลงานไวหลายอยาง ในชวงระยะเวลา1ป(ผ เขยนพทยาทรก ตพมพในป พ.ศ.2526 )พนวาระจากรองปลดเมองเพราะปลดเมองขอลาออก กลบมาใชชวตเปนอาจารยมหาวทยาลยตามเดม ทวทยาลยอสสมชญบรหารธรกจ
วฒการศกษา ป.กศ.สง,พ.ม.,กศ.บ.(ชววทยา) จบปรญญาตรครงท2 (B.S) จากมหาวทยาลยทรอยสเตท ทรฐอลาบามาไดประกาศนยบตรการดนตรขนสง จาก นวยอรคสคล ออฟมวสคจบปรญญาโททางชววทยาภาคพนทะเล และบรหารการศกษาจากมหาวทยาลย มสซร(SEMO)เรยนจบปรญญาเอกคนแรกทางการบรหาร มหาวทยาลยของมหาวทยาลยดงกลาวดวยและตอมาไดเปนคนเดยวของรนทจบ ปรญญาเอกทางการบรหารการศกษา จากมหาวทยาลยนวออลนส(UNO)หรอชอเดมLSU in New Orleans ไดรบทนหลายประเภทขณะศกษาและวจยอยในมหาลยตางๆ, ไดรบรางวลประเภทตางๆเมอกลบมาเมองไทยกไดใชความรความสามารถใหกบวงการศกษาของไทย เปนผ รเรมจดตง Phi Delta Kappa : Thailand Chapter,เปนผจดตงและสถาปนาวทยาลยชมชนเมองพทยา
ทางดานการเมองเปนสส.สอบตกมาแลว2ครงเปนผ ใหการอบรมผน าทางการเมองมาแลวนบไมถวน เรองของชนชาตมอญ เขาเปนเพยงทปรกษาของชมรมเยาวชนมอญ กรงเทพฯเทานน และสนใจทจะผลกกนชนชาตมอญเขาสองคการสหประชาชาตภายใตกฎหมายระหวางประเทศ และสทธมนษยชน
ดร.จ าลอง ทองด ไดเขยนงานเกยวกบมอญ ในประเดนเดยวกนกบพสณฑ ปลดสงห คอการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน ตางทงานเขยนของดร.จ าลอง ทองด เปนการรวบรวมบทความตางๆซงรวมอยในงานเขยนเรอง แผนดนประเทศมอญ ดร.จ าลอง ทองดไดเขยนบรรยายมอญทอยในไทย โดยกลาวถงประวตศาสตรชนชาตมอญทพมาถอเปนศตรของมอญและรวบรวมบทความอนๆไดแกเรองเอกลกษณมอญ โดย ประเสรฐ หลวงทพย ไดอธบายนสยทเปนเอกลกษณ
65
ของมอญ คอออนนอม ถอมตน อดทน และซอสตย โดยน าเรองราวในประวตศาสตรของมอญมาเปนตวอยางของนสยทเปนเอกลกษณมอญเหลาน 104
เรองประวตศาสตรมอญในเมองไทยโดยสงเขปคดมาจากหนงสอของสมาคมไทยรามญ ฉบบ พ.ศ.2504 เขยนโดย พระยาสฤดการบรรจง วามอญไดอยในไทยกอนเขมรและชาวสมาตราจะมอ านาจ ดจากหลกฐานภาษามอญทจารกตามฐานพระพทธรปและศลาจารก ภายหลงมอญกไดพากนอพยพเขามาในไทย เนองจากถกพมารกรานคนมอญไดอยอยางมสทธเทาเทยมกบคนไทยทกอยาง105
เรองความสมพนธระหวางมอญกบไทยตามหลกฐานทางประวตศาสตร ชใหเหนวามอญกบไทยมความสมพนธกนตงแตอยธยา ธนบร และ รตนโกสนทรเปนเรองของมอญทอพยพเขามาไทยจนกระทงมอญตกเปนเมองขนขององกฤษ106
เรองอทธพลของกฎหมายมอญเหนอกฎหมายไทย จากหนงสอค าสอนชนปรญญาโทวชาประวตศาสตรกฎหมายไทยโดยดร.แลงกาต ดอกเตอรกฎหมายฝรงเศส ซงจดพมพโดยมหาวทยาลยวชาธรรมศาสตรและการเมอง เมอ พ.ศ.2478 ยกเหตการณตวอยางโดยกลาวถงอทธพลของกฎหมายฮนดทมอยเหนอไทย โดยทางออมกคอกฎหมายมอญเปนตวกลาง107
เรองมอญรองไห โดยน.พ.พนพศ อมาตยกล รพ.รามาธบด การรองไหของมอญเปนประเพณหรอเปนกลอบายส าหรบการเมอง แตผ เขยนไดถามมอญทพมาปรากฏวาเรองมอญรองไหนนไมม มแตในไทยทกลาววามอญรองไหเพราะคดถงบานเกดและส านกในพระมหากรณาธคณทใหอยอาศย108 เรองมอญในความทรงจ าของชาวโลกจากหนงสอเลมโต”Insight Guides-BURMA” ผ เขยนไดเขยนถงหนงสอเลมนวากลาวถงอดตอนเกรยงไกรของพมา แตไมไดกลาววาดนแดนแถบนคออาณาจกรมอญมากอนและเรยกพวกมอญวาตะเลงซงเปนค าทมอญไมชอบเพราะหมายถงคนทสงคมไมตองการเปนการน างานเขยนตางชาตมาวเคราะห109 เรองแนวรวมหาเอกราชการรวมตวผลกดนมอญเขาสหประชาชาต โดย พสณห ปลดสงห เรองนเปนการเรยกรองใหชาวไทยเชอสายมอญรวมเปนก าลงใจใหกบกองทพมอญกชาตทอย
104 ดร.จ าลอง ทองด, แผนดนประเทศมอญ ,(กรงเทพมหานคร:โรงพมพเรอนแกว, 2529),น.19-24 105 ดร.จ าลอง ทองด, เพงอาง ,น.25-30 106 ดร.จ าลอง ทองด, เพงอาง,น.31-40 107 ดร.จ าลอง ทองด, เพงอาง,น.41-52 108 ดร.จ าลอง ทองด, เพงอาง,น.53-60 109 ดร.จ าลอง ทองด, เพงอาง,น.67-74
66
นอกเหนอเขตไทยโดยยกวตถประสงคและหลกการของชมรมทกลาววาเราพรอมจะสนบสนนชาตพนธเพอใหไดมาซงเอกราชอธปไตยและเสรภาพของชาตมอญ110
นอกจากนเปนเรองราวของขบวนการก ชาตมอญ ซงงานเขยนพยายามเรยกรองใหเหนวามอญอยากไดแผนดนคน แสวงหาเสรภาพ เอกราช และการปกครองตนเอง โดยถอเปนเรองทไมผดกฎหมายหากจะสนบสนนมอญกชาต
3.1.2.1 งานเขยนเรองแผนดนประเทศมอญ
งานเขยนเลมนเปนการรวบรวมบทความตางๆเกยวกบมอญ ในหลายๆดาน อาทเรอง
ประวตศาสตรมอญ เอกลกษณมอญ กฏหมายตลอดจนวฒนธรรมมอญ งานเขยนชนนแตกตางจากงานเขยนเกยวกบมอญชนอนตรงทเปนการน าเสนอมมมองของคนหลายคน ท าใหเกดความหลากหลายไมวาจะเปนมมมองของประเสรฐ หลวงทพย น.พ.พนพศ อมาตยกล และพสณห ปลดสงห เปนตน งานเขยนชนนน าเสนอ 3 เรองเปนส าคญ เรองแรกคอ ประวตศาสตรมอญ เรองขบวนการกชาตมอญและเรองราวในวยเดก โดยทง3ประเดนจะเหมอนกนกบงานเขยนของพสณฑ ปลดสงห ทพยายามสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนของมอญ
ในงานเขยนเรอง แผนดนประเทศมอญ กลาวถงเรองประวตศาสตรมอญโดยแสดงใหเหนวามอญเปนพวกทรจกพฒนาการเพาะปลก เชนปลกขาวในทลม ดวยวธทดน าเขามา มอญไดรบเอาพทธศาสนาลทธเถรวาทเขาเปนศาสนาประจ าชาตของตนจะเหนไดวา รากฐานทางวฒนธรรม ภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณ และศาสนาทพมามอยในปจจบนวาไดมาจากมอญทงสน หรอแมกระทงกลาวในประวตวาพมา ถอวามอญคอศตรอนฉกาจ แสดงใหเหนวามอญจะเกยวพนกบพมาอยางใกลชด ดงจะเหนไดจาก
ไมวาจะเขยนประวตศาสตรอยางไร มอญ จะเปนฐานของพมาอยเสมอ เพราะมอญ มอาณาจกรของตนเองอยในลมน าอระวดและแมน าสะโตง มอญในอดตเคยอาศยอยในลมแมน าเจาพระยามากอนและมอาณาจกรมอญเอง พมายกมารกรานและรบชนะในศตวรรษท11 ประวตศาสตรระบไววาพมามความเจรญนอยกวามอญ มอญไดใชความพยายามอยตลอดมา ในการทจะขบไลพมาออกไป ผลดกนแพ ผลดกนชนะ ในทสดกเรมถกกลนชาต มากทสดในชวงศตวรรษท 18 โดยการผสมเผาพนธบางและ
110 ดร.จ าลอง ทองด, แผนดนประเทศมอญ ,(กรงเทพมหานคร:โรงพมพเรอนแกว, 2529),น.79-83
67
ถกบงคบกดขหรอทารณกรรมทางเพศบาง ปจจบนมอญสวนมากยงอยตามลมแมน าสะโตง เรอยลงมาตามแนวสนเขาตะนาวศรและยงเรยกตนเองวา มอญ จวบจนทกวนน 111
จากตวอยางทยกมานน จะสะทอนใหเหนวาความพยายามมอ านาจเหนอพมาใน
ดานของประวตศาสตร โดยใชประวตศาสตรในการรกษาความเปนมอญไวไมใหจางหาย นอกจากเรองประวตศาสตร ยงมเนอหาในสวนอนทปรากฎวาไดสรางความเปน
อนหนงอนเดยวกน อยางเรองเอกลกษณมอญ เพลงมอญ มหาวทยาลยแหงชาตมอญ ทบงบอกความเปนมอญทงสน ทงนยงมเรองของขบวนการกชาตมอญ ซงกอนหนานกพบไดจากงานเขยนของพสณฑ ปลดสงห แตกลบถกเสนอในมมมองทตางไป ใน “เรองแผนดนประเทศมอญ” โดย ดร.จ าลอง ทองด เปนทนาสนใจวางานเขยนใชสอสารกบผอานใหรวมตวกนเพอตอสกบรฐบาลพมาดวยวธอนเนองจากเหนวาขบวนการกชาตมอญ ไมอาจท าใหไดมาซงเอกราชอกตอไป ดงจะเหนไดจาก
การเขยนของผมใครจะวาผมบากบงานของมอญ หรอจะตงขอหาวาผมเขยนบทความ เปนปฏปกษกบรฐบาลพมา ผมกจะถอวา ทนประเทศไทย ครบ การทผมรณรงคเรองของการฟนฟชนชาตมอญ ผมกตองขออางกฎหมายระหวางประเทศเปนเกราะปองกนตวของผมและคณะท างานวา งานทเราก าลงท าอยนนคองานสงเสรม สทธมนษยชน(Human Rights) ดง ทมปรากฏอยในกฎบตรแหงสหประชาชาต ผมยงนกเสยดายท ไมมคนมอญคนไหน ในแผนดนทพมายดครองอยกระโจนเขาสวงการเมองระหวาง ประเทศและฟองศาลโลกวา รฐบาลพมากระท าผดกฎหมายวาดวยสทธมนษยชน กระท าการกดข, ทารณฆา, ลางผลาญเผาพนธ , จ ากดสทธมนษยชนท าลายลางใหสญชาต เหมอนกบสงครามฆาลางเผาพนธ ทเวยดนามก าลงท ากบเขมรอยขณะน
คงจะถงเวลาแลวท คนมอญ จะตองเดนบนเสนทางใหมเสยท มใชมแตกองก าลงตดอาวธตอส อยแตในปา ซงนบวนจะออนเปรยเพลยแรงและสญสนอดมการณไปในทสด กฎหมายระหวางประเทศนน มไวใหมวลมนษยและมนษยชาตไดใชเพอ
111 ดร.จ าลอง ทองด, แผนดนประเทศมอญ ,(กรงเทพมหานคร:โรงพมพเรอนแกว, 2529),น.16-17
68
เรยกรองความเปนธรรมและความยตธรรมกลบคนมา สมาชกของชนชาตมอญทเรยกตวเองวามอญหรอรามญ ควรจะตองมความส านกและคดสกนดวา เรองของมอญนนเปนทงหนาทและงานททกคนจะตองชวยกนท า112
จากตวอยางทยกมานน สะทอนใหเหนวามความพยายามสราง ความเปนอนหนงอน
เดยวกน โดยน าเรองของขบวนการก ชาตมอญเปนตวสอถงความเปนมอญทส เพอชาต สงเหลาน ไดกระตนใหเกดความรสกรวม และซมซบความเปนชาตนยมมอญ
นอกจากนนในเรองแผนดนประเทศมอญ โดย ดร.จ าลอง ทองด มเนอหาทสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนโดยผานวธการสอนลกหลานยงย าใหเหนวาความเปนมอญสามารถสบทอดโดยผานทางภาษาทผานมาจากบรรพพบรษเปนส าคญ ดงจะเหนไดจาก
และบดน...ผมเองภายหลงไดประกาศตนเองอยางเปดเผยแลววา ผมคงจะไมใชคนมอญคนสดทายทหลงเหลออยในเมองไทยเปนแน ความส านกในชนชาตท าใหผมสละแลวซงบทบาทและหนากากอนเกาทหลายคนถามอยเสมอวา ท าไมจงมผวพรรณแตกตางไปจากบคคลอนๆหวใจของผมคอ คนไทยเชอสายมอญเพราะ พอแม ป ยา ตายายของผม พดภาษามอญ
จากตวอยางทยกมาขางตน ท าใหเหนวาครอบครวมสวนส าคญและเปนแบบอยางให
ลกหลานมอญ ในการรกษาความเปนมอญใหคงอย เปนการตอกย าใหเหนวาคนมอญตางชวยกนอนรกษ และธ ารงความเปนมอญใหคงอยสบตอไปยงลกหลานแมไมมชาตมอญแตยงคงม ภาษามอญ วฒนธรรมมอญ ประเพณมอญ ใหสบทอดกนตอไป
3.2งานเขยนทน าเสนอภาพมอญเพอสรางความหลากหลายในสงคมไทย
ประเดนการน าเสนอภาพมอญเพอสรางความหลากหลายแสดงใหเหนวามอญเปนสวนหนงของไทย ไดน าเสนอเรองของ ชมชนมอญ ภาษามอญ วดมอญ และเรองราวในวยเดกทถก
112 ดร.จ าลอง ทองด, แผนดนประเทศมอญ, (กรงเทพมหานคร: โรงพมพเรอนแกว, 2529),น.239
69
ความเปนชาตนยมไทยกดทบความเปนมอญ อนแสดงใหเหนถงพลงของมอญทไดท าการตอสกบกระแสชาตนยมของไทย งานเขยนทน าเสนอเนอหาทแสดงใหเหนถงพลงของมอญทไดท าการตอสกบกระแสชาตนยมของไทยเพอเรยกรองวามอญเปนสวนหนงของไทย ปรากฏในงานเขยนของคณองค บรรจน โดยงานเขยนขององค บรรจน พยายามทจะสอสารกบกลมคนมอญกบคนอนๆในสงคมไทย
3.2.1.งานเขยนของ องค บรรจน
องค บรรจน คนไทยเชอสายมอญทยนหยดอยอยางมนคงกบการท างานเพอด ารงอตลกษณ ความเปนมอญ รวมถงสรางความเขาใจในความเปนมอญทงกบลกหลานคนไทยเชอสายมอญ องค บรรจน สบเชอสายชาวมอญจากจงหวดสมทรสาคร ปจจบน องค บรรจน ยงคงสบสานตนทางแหงวฒนธรรมมอญทงยงมบทความเกยวกบมอญสหนานตยสารสม าเสมอ และเปนประธานชมรมเยาวชนมอญ
3.2.1.1 งานเขยนเรองตนทางจากมะละแหมง
งานเขยนเรองนเปนงานเขยนเกยวกบมอญเรองทสอง ขององค บรรจน ซงตอจากงานเขยนงานศกษาวจยเรอง หญงมอญ ซงในเรองน องค บรรจนไดน าเสนอภาพชมชนมอญ เพอทจะท าใหสงคมเหนถงชมชนอนๆทอาศยอยในประเทศไทย อกทงท าใหเหนวาคนมอญในไทยนนไมไดอยกนเพยงกลมเลกๆ หรอกลมวฒนธรรมยอยๆ แตจะเหนวากลมมอญนนมอยในประเทศไทยเปนจ านวนมากอกทงยงมการรวมกลมกนอยางหนาแนน ดงจะเหนไดจาก
ชาวมอญทอยในจงหวดสมทรสาครอพยพเขามาตงถนฐานในแถบต าบลบานเกาะและต าบลทาทรายตงแตเมอใดนนไมมหลกฐานยนยน แตจากการตงขอสงเกตของนายเจยน คงศล ชาวมอญต าบลบานเกาะ ไดเลาใหฟงวาชาวมอญในจงหวดสมทรสาครเขามารนเดยวกนกบชาวมอญทอ าเภอ บานโปง จงหวดราชบร เพราะม
70
ความเกยวเนองกนหลายประการ ทเหนเดนชดคอเจดยมอญ เปนหลกฐานยนยนถงยคสมย วถชวต และส าเนยงภาษาทใช มความใกลเคยงกนมาก113
จากตวอยางทยกมาขางตนสะทอนใหเหนวา ชมชนมอญ ไดอพยพเขามาในไทยและตงชมชนอยมาจนปจจบนโดยชมชนเหลานยงท าหนาทเปนแหลงรกษาความเปนมอญไดอยางด
นอกจากเรองชมชนมอญแลว ยงมการน าเสนอใหเหนถงเรองภาษามอญ เนองจากภาษามอญเปนสญลกษณทชดเจนทใชบงบอกความเปนมอญ ซงชาวมอญไดใชเปนสงส าคญทจะสามารถรกษาความเปนมอญไวไมใหจางหายไปได ฉะนนภาษามอญจงเปนสงทท าใหคนมอญยงคงรวมกลมกนไดอยางเหนยวแนน โดยการสอสารระหวางคนมอญดวยกนทงในไทยและพมา แตองค บรรจนก าลงชใหเหนวาสภาพสงคมไทยท าใหภาษามอญกลายเปนสงทท าใหพวกเคารสกแปลกแยก ดงจะเหนไดจาก
ผมรสกอายอยางมากทเกดมาเปนคนมอญ ผมอยากเปนคนไทยไมอยากเปนคนมอญ ไมอยากพดภาษามอญอกตอไป ความรสกเชนนพานท าใหผมไมอยากไปไหนมาไหนกบพอ เพราะพอจะพดแตภาษามอญกบคนมอญดวยกนเสมอไมวาจะอยแหงใด โดยเฉพาะกบลกๆทกคน ผมจะรสกอบอายทกครงทตองพดภาษามอญกบพอตอหนาผคนมากมายเวลาไปตลาด หรอแมแตเวลาอยบนรถสองแถวในหมบาน หากพอนงทายรถ ผมกจะตองเดนไปหวรถ หากพอเดนไปหวรถ ผมกจะเดนมาโหนอยทายรถ ท าอยางไรกไดใหอยไกลพอเขาไว จะไดไมตองพดคยภาษามอญใหคนอนไดยน114
นอกจากนไมใชแคเฉพาะในสงคมไทยแตยงเกดขนเชนเดยวกนในสงคมพมา
เนองมาจากไมเหนประโยชนทจะตองใชภาษามอญ ดงจะเหนไดจาก
คนมอญในเมองยางก งกเชนเดยวกนกบคนมอญในเมองไทย คนมอญหลายคนทน โดยเฉพาะวยรนหนมสาวและเดกๆพดภาษามอญไมได เพราะอยกลางเมองใหญ ชวตสมพนธอยแตกบคนพมา การศกษาและการท างานประกอบอาชพใชภาษาพมาในการสอสาร เดกๆจงไมยอมพดภาษามอญเพราะไมเหนประโยชนอนใด มแตคนวย
113 องค บรรจน, ตนทางจากมะละแหมง ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2549),น.20 114 องค บรรจน, ตนทางจากมะละแหมง ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2549),น.18
71
กลางคนขนไปเทานนทยงคงพดภาษามอญ แตหลายคนกมส าเนยงมอญทย าแย มภาษาพมาและองกฤษปนมากจนผมฝงไมออก เปนลกษณะกนกบมอญในเมองไทยในชมชนทมความเจรญเขาไปมากอยางกรงเทพ สามโคก และพระประแดง กกลายเปนไทยไปหมดเหลอแตชมชนใหญๆทหางไกลออกไปอยางบานโปง โพธาราม สมทรสาครและบางกระด ทส าเนยงเสยงภาษามอญยงคงเหลออยมาก115
จากตวอยางทยกมาขางตน มนยยะส าคญของความเจรญและระบบการศกษาทได
ปรบเปลยนความคดของลกหลานมอญซงเกดขนกบชมชนมอญในไทยและพมา อกทงจะเหนไดวายงมมอญบางกลมทยงคงใชภาษามอญและสบทอดความเปนมอญตอมา ซงพวกมอญกลมนมกเปนคนรนเกาอยางรนพอขององค บรรจน กเลอกทจะรกษาความเปนมอญ116 ใหสบตอไปสลกหลานใหนานทสดเทาทจะท าได
นอกจากนนในงานเขยนมอญของคณองค บรรจน ยงแสดงใหเหนถงความส าคญของวดมอญ โดยจะมเรองราวของวดมอญทงในไทยและพมา ซงวดมอญกนบเปนอกหนงพนทของคนมอญทเปนจดศนยรวมใหคนมอญมารวมตวกนทไมวาจะอยทแหงไหน วดมอญจะยงคงท าหนาทเปนศนยรวมจตใจ ทยงคงยดเหนยวจตใจชาวมอญไวไดอยางเหนยวแนน และไมวาชาวมอญจะอยทแหงใด เมอไดพบกบวดมอญกจะสามารถสอความไดวามเพอนพองพนองชาวมอญอยทกท ดงนนวดมอญจงมความหมายในตวเอง ท าหนาทแสดงตวตนของมอญในสงคมทวดมอญตงอยใหเหนวาความเปนมอญเปนอกหนงความหลากหลายในสงคม ดงจะเหนไดจาก
ในเรองตนทางจากมะละแหมงทเขยนโดย องค บรรจน วดแหงนมสญลกษณตางๆทแสดงความเปนมอญออกมาอยางมาก ตงแตรปแบบอาคาร สถาปตยกรรม รปปนหงสสทอง ภาพนนต าและรปปนลอยตวหลายแหง รปปนตวละครตามต านานนทานมอญหลายเรอง รวมทงตวหนงสอบนปายถาวร
115 องค บรรจน,ตนทางจากมะละแหมง ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2549),น.110 116 จากการสมภาษณคณองค บรรจน ความเปนมอญ หมายถง เรองของส านก เรองของจตใจ คน
ทภาคภมใจในความเปนชาตพนธ ในความเปนเชอชาต การพดถงชาตพนธไมไดหมายถงวาเราแปลกแยกออกจากสงคมไทยเราเกบในสงทชมชนในสงทบรรพบรษให อยางวฒนธรรมประเพณ ภาษาเคาเกบ เคาสงมาใหเรา เรากอยากเกบมนไวตออยางภาคภมใจ แตถาคนมอญทไมไดส านกแลวเคากจะบอกวา ฉนไมไดเปนมอญพอฉนเปนมอญแตฉนไมใ ช บางคนอาจจะวดกนทพดภาษามอญไดหรอไมได แตส าหรบคนมอญทพดไมได เคากจะบอกวา เคาคงไมใชมอญแลวละ พอฉนอะใช แตฉนอะหายแลวไมไดเปนแลว เรองนมนจงอ ยทส านก
72
ใบปลวชวคราว จารกหนปนปนทกแหงลวนเปนภาษามอญทสะดดตาและสะดดใจคอเสาคอนกรตสเหลยมขนาดกวางประมาณหนงฟตสงเลยศรษะ จารกบทกวภาษามอญ เนอหานนแปลเปนไทยท านองวา ใหลกหลานมอญมสต อยาหลงลมชาตก าเนด และใหรจกรากเหงาตนเองเพอรกษาความเปนชนชาตมอญเอาไว
การททางวดมการสรางสญลกษณความเปนมอญ รวมทงเสาคอนกรตจารกภาษามอญขอความเตอนใจลกหลานมอญไว นนแสดงใหเหนวาสถานการณและลมหายใจของมอญทยางกงออนแรงเบาบางลงทกขณะ สญลกษณจงกลายเปนเครองมอทตองหยบยกขนมาใชเพอเรยกส านกของลกหลานมอญกลบคนมา117
จากตวอยางทยกมา จะเหนไดวาวดมความส าคญอยางมากโดยภายในวดจะม
สญลกษณทสอความหมายออกมาเปนเรองเลา สถาปตยกรรมตางๆทสะทอนออกมาถงความเปนมอญ เลาเรองความเปนมาของมอญผานทางตวสถาปตยกรรมรวมไปถงภาพวาด และทเหนไดชดคอรปหงส วดมอญจงมความส าคญทสรางความเปนมอญรวมกนใหกบคนมอญ
ทงหมดเปนการแสดงใหเหนสงทชาวมอญมรวมกนทสรางขนเพอบงบอกความเปน
มอญทมรวมกน และเปนสงทคนมอญตองรกษาเอาไวแมจะไมมประเทศของตวเองแตกมภาษา วฒนธรรม ประเพณของตนเองและสามารถอยรวมกนกบคนในสงคมอนไดโดยยงคงความเปมอญเอาไว เกดเปนความหลากหลายในสงคมทสามารถอยรวมกนไดอยางปกตสข สงทท าใหมอญยงคงธ ารงรกษาความเปนมอญไวไดนน นนกคอการถายทอดภายในครอบครว โดยตองตอสกบกระแสชาตนยมไทยทกดทบความเปนมอญ ดงจะเหนไดจาก
สมยเปนเดกเลกๆ ผมไมรสกอะไรกบการเกดมาเปนคนมอญ เพราะผกพนอยกบความเปนมอญตงแตเชาจรดเยน เลยคดไปวาคนทงโลกนมแตมอญ ความรสกดงกลาวเรมเปลยนไปเมออายครบเกณฑเขาเรยนชนประถมศกษาทโรงเรยนวดปากบอบานเกด ท าใหรวาคนในสงคมโลกภายนอกทเปนประเทศไทยสวนใหญเขาเปนคนไทย หากเราจะยนหยดอยในสงคมโลกภายนอก เราตองพดภาษาไทย ทงๆทเดก
117 องค บรรจน, ตนทางจากมะละแหมง ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2549),น.109
73
นกเรยนเกอบทงโรงเรยนเปนลกหลานมอญ แตครกบงคบใหพดภาษาไทย หากใครพดภาษามอญจะถกต เหตผลเพราะครฟงไมออกและเดกจะไมเกงภาษาไทย
จากตวอยางทยกมาจะเหนไดวา การทคนมอญสอออกมาใหเหนถงตวตนความเปน
มอญ กมกจะถกกระแสหลกในทนกคอคณครซงเปนตวแทนของชาตนยมไทย กดกน และถกท าโทษ เนองจากท าใหเกดความรสกวาไมใชพวกของเราไมใชคนไทย
3.2.1.2งานเขยนเรองตนธารวถมอญ
งานเขยนเรองนเปนงานเขยนเกยวกบมอญเรองทสาม ขององค บรรจน ซงแตกตาง
จากงานเขยนเรองตนทางจากมะละแหมง จากเรองตนธารจากมะละแหมงทองค บรรจนไดอธบายถงแหลงชมชนมอญมอญในประเทศไทยทท าใหเหนภาพรวมวามกลมคนมอญทอยในสงคมไทยเปนจ านวนมาก แตในงานเขยนเรองตนธารวถมอญ องค บรรจนไดน าเสนอใหเหนการตงชมชนของมอญทนยมตงอยรมคลองท าใหคลองกลายเปนเสนทางสญจรของวฒนธรรมมอญทยงคงรวมกลมกนไดอยางเหนยวแนนมาจนถงปจจบนแมจะอยคนละยานชมชนกน ดงจะเหนไดจาก
คลองปากบอเปนล าคลองสายเลกๆ ชวงทไหลผานหนาบานนนกวางแค 4-5 วาเหนจะได ทกคนตางกใชน าในล าคลองแหงนสญจรไปมา เพาะปลก พชผล ซกลางกระทงตกใสตมแกวงสารสมเอาไวตมแกง ล าคลองมตนสายจาก “วดปากบอ” ทตงอยตรงจดบรรจบของรองน าขนาดเลกสองรองกอนจะไหลรวมกนไปเปนคลองปากบอ วดนจงมชอเรยกอกชอทผคนเรมลมกนไปแลววา “วดสามงาม” เปนวดประจ าหมบาน อยในพนทต าบลชยมงคล คลองปากบอไหลคดเคยว แตเกอบจะเปนเสนขนานแลวไปบรรจบกบแมน าทาจน รวมระยะทางกวา 30 กโลเมตร คลองปากบออยไมหางทะเล น าขนลงทกวนชวนาตาป ผคนทงสองฝงคลองสวนมากมเชอสายมอญ การจะเรยกล าคลองสายนวา “คลองมอญ” จงไมนาจะผดอะไรนกเพราะคลองมอญทวานไมไดมความหมายถงคลองมอญยานบางกอกนอย คลองมอญยานบางพลด หรอคลองมอญยานลาดกระบงแตคลองมอญในทนหมายถงวฒนธรรมประเพณ แบบแผน ท านอง(คลองธรรม)ทงหมดทงมวลของมอญ118
118 องค บรรจน, ตนธาร วถมอญ ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2552),น.4
74
จากตวอยางทยกมาขางตนสะทอนใหเหนวาชมชนมอญในประเทศไทยยงคงมความ
หนาแนนโดยมคลองเปนเสมอนพนททแสดงใหเหนถงวถชวตชาวมอญผานการสญจรไปมาซงรกษาความเปนมอญไวไมใหจางหายไป
นอกจากเรองชมชนแลวยงมเรองของวฒนธรรมอาหารการกน ทอยอาศย และประเพณตางๆทงหมดถกใชเพอบอกถงความเปนมอญ ท าใหเหนวาในสงคมไทยยงมกลมชาตพนธอนโดยองค บรรจนไดสรางความเขาใจใหคนในสงคมยอมรบความแตกตางหลากหลายและสงทท าใหมอญยงคงรกษาความเปนมอญไวไดทามกลางกระแสชาตนยมไทยกคอ การถายทอดภายในครอบครว ครอบครวจงกลายเปนกลมทรกษาเอกลกษณของชนชาตมอญเพราะตองการปกปองความเปนตวเองหรอรากเหงาของตนใหนานทสดเทาทจะเปนไปได ซงพวกเขาไมตองการใหสงทบรรพบรษสรางมานานนนสญหายไป ดงจะเหนไดจาก
พอบอกอยเสมอวา แมไมไดอยากกลบไปอยเมองมอญ แตกอยากใหมอญมประเทศ พอชอบเลาเรองเมองมอญและประวตศาสตรมอญใหฟงบอยๆบนนอยใจทกครงทชนชาตมอญซงมอารยธรรมสง แตกลบไมมแผนดนเอกราชปกครองตนเอง พอรกชาตมอญของพอเหลอเกน พอบอกวาจะพยายามท าทกอยางทท าไดเพอประเทศมอญของเรา119
จากตวอยางทยกมาจะเหนไดวาครอบครวโดยเฉพาะพอแมเปนผ ขดเกลาและ
ถายทอดความคดใหลกหลานมอญแตสงเหลานกขนอยกบตวของลกหลานดวยวาจะยงคงรกษาตอไปหรอไม เพราะปจจบนไดเกดสงเราจากภายนอกโดยเฉพาะประแสชาตนยมเขามากลนวถชวตดงเดมของคนมอญในประเทศไทยไปมาเลยทเดยว พอแมจงพยายามสอดแทรกความเปนมอญเขาไปในชวตประจ าวนเพอใหเกดซบซบรากเหงาความเปนมอญใหคงอยตอไปได
ฉะนน จะเหนไดวาองค บรรจน ไดน าเสนอภาพมอญเพอเรยกรองวามอญนนเปนสวนหนงในสงคมไทย ดวยวธการตานความเปนชาตนยมไทย ทกดทบความเปนมอญของคนมอญในไทย โดยวธการกลน และปรบเปลยนความคดดวยระบบการศกษา ท าใหองค บรรจนส รางงานเขยนทบงบอกถงความเปนมอญสรางกระแสของกลมตนขนมา เพอตานกบความพยายามกลนความเปนมอญใหเปนไทย แสดงใหเหนวาคนมอญเองยงมตวตนและเปนสวนหนงในสงคมไทย
119 องค บรรจน, ตนธาร วถมอญ ,(กรงเทพมหานคร:แพรวส านกพมพ, 2552),น.221
75
กลาวโดยสรปคอในบทนจะน าเสนองานเขยนเกยวกบมอญในสงคมไทยในประเดนสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและความหลากหลายในสงคมไทย งานเขยนตางๆของทง พสณฑ ปลดสงห และ ดร.จ าลอง ทองด ลวนเปนการตอกย าใหเหนชดถงการรวมกนของมอญเพอสรางความเปนอนหนงอนเดยวกน และใหสบทอดความเปนมอญใหลกหลานสบตอไปโดยยงคงความพยายามเรยกรองใหผอานตระหนกถงความส าคญทคนมอญสมควรรวมกนเรยกรองเพอใหเกดชาตมอญขนตอไป แตส าหรบงานเขยนขององค บรรจนซงถอวาเปนงานเขยนเกยวกบมอญในยคปจจบน ไดน าเสนอภาพมอญเพอเรยกรองวามอญนนเปนสวนหนงในสงคมไทย ดวยวธการตานความเปนชาตนยมไทย ทกดทบความเปนมอญของคนมอญในไทย โดยวธการกลน และปรบเปลยนความคดดวยระบบการศกษา ท าใหองค บรรจน สรางงานเขยนทบงบอกถงความเปนมอญสรางกระแสของกลมตนขนมา เพอตานกบความพยายามกลนความเปนมอญใหเปนไทย แสดงใหเหนวาคนมอญเองยงมตวตนและเปนสวนหนงในสงคมไทย งานเขยนเหลานเปนการสะทอนใหเหนถงสวนเลกๆในสงคมทพยายามสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนและพยายามคงความเปนมอญไว ทงนกเพราะกลมคนเหลานตองการรกษาจดยนและความเปนตวเองไวทามกลางกลมคนสวนใหญในสงคม ดงนนพวกเคาจงตองพยายามรกษาความเปนตวเองไว เพอใหเกดการยอมรบจากกลมคนสวนใหญและเพอใหรวาคนมอญยงคงมอยทามกลางการเปลยนแปลงของโลกในปจจบนน