บทท 1

ประวตความเปนมาและแนวคดดานการสอความหมาย

By : Savichaya S. Trirat

ความเปนมาในตางประเทศ

• Freeman Tilden (1883-1980)

• ป 1957 เขยนหนงสอ “Interpreting Our Heritage” จนเปนทยอมรบวาเปน “บดาแหงการสอความหมายยคใหม”

• (1976) ผรเรมและคลกคลกบงานดานการสอความหมายธรรมชาตในอทยานแหงชาตของสหรฐอเมรกา

http://onlinelegacy.org/wp-content/uploads/2010/05/tilden.jpg

• Enos A. Mill (1870-1922)

• น าทางขนสยอดเขา “Longs Peaks” ในรฐโคโรลาโด

• เชอวา “หนาทในการน าทางนนมมากกวาการน าทางและดแลความปลอดภย” คอ เปนการน าเสนอขอมลเพอการซมซาบขอมล

• Nature Guide/Interpreter สามารถน าพาใหไดพบเหนความลบ ความมหศจรรยของธรรมชาต และไมจ าเปนทจะตองรอะไรเสยทกอยาง แตเปนผกระตนใหเกดความสนใจในหลกการทส าคญได

http://www.ejphoto.com/images_CO/CO_RMNP_LongsPeak01.jpg

http://www.oldestes.com/Enos%20Mills%20Snowshoes.jpg

ความเปนมาในประเทศไทย

• พ.ศ. 2518 (จดตงฝายสงเสรมเผยแพรขนในกองอนรกษสตวปา) ประเทศไทย กรมปาไมไดเหนความจ าเปนจะตอง

• จดเจาหนาทพรอมดวยเครองมอโสตทศนปกรณเพอบรรยายในเรองเกยวกบการอนรกษสตวปาตลอดจนการจดนทรรศการในโอกาสตางๆ ดวย

สงเสรม

- มความร

- ความเขาใจ

- ความส านก

กอใหเกด - ความรวมมอ

- อนรกษสตวปา

ความหมายของการสอความหมาย

• การสอความหมาย (Interpretation) คอ กจกรรมแสดงความหมายและความสมพนธของทรพยากร

• วธการ : การเลาเรองราวของทรพยากรธรรมชาตและวฒนธรรมทเปนวตถจรงหรอการไดสมผสดวยตนเอง หรอโดยสอตวกลางอนๆ

• ทรพยากร : ธรรมชาตทรพยากรหรอผลผลตทางวฒนธรรม เชน เรองราวทางธรณวทยา สตว พช นเวศวทยา ประวตศาสตร และโบราณคด

http://www.fotovlove.com/forum/files/posted_images/59/yakpkd23_1257267551_443398.jpg

• ความแตกตางกน ขนอยกบ

• ประวตความเปนมา

• ทรพยากรโดดเดน

• นโยบายหรอเปาหมายในการจดการพนทนนๆ

• และปจจยอนๆ เชน ระดบ ประเภทและจ านวนของผเขาใชพนท ก าลงเจาหนาท งบประมาณ

http://www.pixpros.net/forums/showthread.php?t=40135&page=3

แนวคดดานการสอความหมายธรรมชาต

• “การใหความรและการเพมพนประสบการณแกผมาเยอนในเรองเกยวกบธรรมชาตและทรพยากรธรรมชาตตลอดจนสงตางๆ ในพนท ถอเปนภารกจหลกอยางหนงของผทเกยวของ” (The International Union for the Conservation of the Natural Resources : IUCN)

http://mblog.manager.co.th/uploads/586/images/forest.jpg

• เชอมโยงนกทองเทยว VS ทรพยากรตางๆ

• จดการ, ดแล, บ ารงรกษา

• ชนชม, เรยนร, พกผอน

• บรการส าหรบผมาเยอน (Visitor)/นกทอง เทยว (Tourist)

Nature Interpretation

เปาหมายหลก

บทบาท ความส าคญ

หลกพนฐานของการสอความหมาย

• บอกความสมพนธของสงตางๆ โดยวธกระตนความรสกใหเขาใจ และรบรความหมาย ทงนตองเปนไปตามลกษณะผมาใชบรการ ตามขอบเขตความสนใจและประสบการณของนกทองเทยว

สรางความร

กระตนจตส านก

ปรชญาการสอความหมายธรรมชาต

Through interpretation understanding

Through understanding appreciation Through

understanding protection

ความเขาใจ (Understanding)

ความชนชม(Appreciation)

เกดจตส านก(Awareness)

เปาหมายหลกของงานสอความหมาย

• 1) เขาใจและซาบซงในคณคาของทรพยากร

• 2) สรางพลงในการชวยกนดแลและปกปองทรพยากร

• 3) สามารถปรบพฤตกรรมใหเหมาะสมกบสงแวดลอมได

• 4) การใชประโยชนทเหมาะสมปลอดภย และมผลกระทบตอทรพยากรและสงแวดลอมนอยทสด

วตถประสงคของการสอความหมาย

•สรชย ทวมสมบรณ (2533) • ประการแรก พฒนาจตส านก (Awareness) ความพงพอใจ (Appreciation) และความเขาใจ (Understanding) ไดประสบการณทมคณคา

• ประการทสอง ใชเปนเครองมอในการจดการพนท โดยกระตน และปลกฝงพฤตกรรมทถกตอง ลดผลกระทบตอทรพยากร

• ประการทสาม เสรมสรางภาพพจนโดยการประชาสมพนธองคการและกจกรรมตางๆ แกองคกรนนๆ