บทที่ 1 ข้อมูลพื้นฐาน1.5 การคมนาคม มีถนนลาดยาง 2 สายเชื่อมต่อระหว่างต

1

บทท 1 ขอมลพนฐาน

1 .ขอมลดานกายภาพ

1.1 ทตงและอาณาเขตต าบลหวยขมน อยหางจากทวาการอ าเภอดานชาง 25 – 30 กโลเมตร พนทประมาณ 155 ตารางกโลเมตร หรอ 96,875 ไร พนทสวนใหญเปนทราบเชงเขา มอาณาเขตพนทใกลเคยง ดงน

ทศเหนอ ตดตอกบ อ าเภอบานไร จงหวดอทยธาน ทศใต ตดตอกบ ต าบลนคมกระเสยว อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร ทศตะวนออก ตดตอกบ ต าบลวงคน อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร ทศตะวนตก ตดตอกบ ต าบลองคพระ อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร

2

ต าบลหวยขมน แบงการปกครองเปน 16 หมบาน ดงน

หมท ชอบาน ชอ-สกล ผน าหมบาน ต าแหนง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

บานวงกม บานหนองยาว บานวงกกจาน บานทง บานพบอง บานนอยปาแฝก บานปาข บานกกเตน บานกกตาด บานกกเชยง บานปาเลา บานหวยแหง บานหนองพลบ บานหวยขมน บานใหมกกเตน บานใหมไทรทอง

นายชยญวฒน กนยา นางสวอง บตรทะวงษ นายศรนรนท บาลนคร นายสะอาด ละมน นายสมพร สาลออน นายมานพ วงษเวยง นางประทม เฟองฟ นายชาตร ภฆง นายเหรยญ พรมมา นายบญถอ ศรปมา นายสเทพ กวยกจรงเรอง นายวระพนธ ตงศรเสถยร นายอดร กนยา นายจอด สะราค า นายเสนห คงกษตรย นายยทธนา กนาม

ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน

ก านน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน ผใหญบาน

3

รายชอคณะผปฏบตงานสภาเกษตรกรระดบต าบลหวยขมน อ าเภอดานชาง

1.2 ลกษณะสภาพภมประเทศ ต าบลหวยขมน สภาพพนทโดยทวไปของต าบลมความลาดชน 50 % ทราบ 20 % ภเขาและอน ๆ 30 %

1.3 แหลงน า ต าบลหวยขมนมพนทตดกบอางเกบน ากระเสยวคอ หมท 1,2,6,12,13 แตไม

สามารถน าน าจากเขอนกระเสยวมาใช มอางเกบน าขนาดเลก

1. อางเกบน าทาเดอ 2. อางเกบน าน าปาเลา 3. อางเกบน าพบอง 4. อางเกบน าปาข

มฝายน าลน อย 5 แหง แตในฤดแลงไมสามารถกกเกบน าไวใชไดตลอดทงป แหลงน าธรรมชาต

- ล าน า/ล าหวย ๒๒ สาย - บงหนองอนๆ ๓ แหง

ล าดบ บานเลขท หม ต าบล อ าเภอ จงหวด1 นายขนทอง ค าม 71/1 1 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร2 นายวชย แซตน 18 2 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร3 นายประเดม กนยา 26 3 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร4 นายยวง กเกยรตก าธร 50 4 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร5 นายสมาน ทปะลา 109 5 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร6 นายประคอง น าทพย 76 6 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร7 นางยพน บกลอ 158 7 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร8 นายเดนชย สงหาวร 54 8 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร9 นายประสาร ยงไธสง 129 9 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร10 นายชลอ พลเสน 65 10 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร11 นายสเทพ กวยกจรงเรอง 147 11 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร12 นายประวทย ยอดทองด 122 12 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร13 นางบบผา ปากหวาน 19 13 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร14 นางส าลอง ภผา 51 14 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร15 นายเสนห คงกษตรย 7/1 15 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร16 นายเสง กนาม 259 16 หวยขมน ดานชาง สพรรณบร

ชอ - สกล

4

แหลงน าทสรางขน - ฝาย ๑๗ แหง - บอน าตน ๑๘๓ แหง - บอโยก ๓๓ แหง - อางเกบน า ๒ แหง - ประปาหมบาน ๑๖ แหง

1.4 สถตปรมาณน าฝน ถงแมจะมเขอนกระเสยวและอางเกบน าขนาดเลก , ฝายน าลนตาง ๆ แตกไมสามารถน าน าจาก แหลงตาง ๆมาใชในการเกษตรไดอยางพอเพยงกบความตองการของเกษตรกรได จากตารางสถตน าฝนตลอดทงป การท าการเกษตร 95 % ของต าบลยงตองอาศยน าฝนเปนหลก

สถตน าฝนยอนหลง 5 ป

ตาราง สถตน าฝนเฉลย ป พ.ศ. 2556 - 2560

วน/เดอน/ป 2556 2557 2558 2559 2560

มกราคม 0.0 26.5 60.0 0.0 9.0

กมภาพนธ 7.5

0.0 0.0 1.0

มนาคม 137.9 1.0 7.5 0.0 85.0

เมษายน 59.0 153.0 30.0 104.0 10.5

พฤษภาคม 114.0 132.0 87.2 66.0 26.0

มถนายน 40.2 116.0 105.0 84.0 37.0

กรกฎาคม 178.5 191.0 141.0 45.0 33.5

สงหาคม 70.0 106.2 53.0 292.0 87.0

กนยายน 209.9 374.0 233.0 109.0 298.0

ตลาคม 140.0 69.0 65.0 55.0 199.0

พฤศจกายน 0.0 48.0 10.0 56.0 73.0

ธนวาคม 0.0

0.0 0.0 0.0

รวม 957.0 1,216.7 791.7 811.0 859.0

ฝนสงสด 209.9 374 233.0 292.0 298.0

ทมา: สถานอตนยมวทยาสพรรณบร

5

1.5 การคมนาคม มถนนลาดยาง 2 สายเชอมตอระหวางต าบลหวยขมนกบอ าเภอดานชาง คอ

สายท 1 ถนนลาดยาง อ. ดานชาง – นคมกระเสยว สายท 2 ถนนลาดยาง อ.ดานชาง – ปาข

มถนนลกรง 5 สาย เชอมตอระหวางหมบานคอ สายท 1 ถนนลกรงสายบานวงกกจาน – บานกกเตน สายท 2 ถนนลกรงสายบานทบกระดาษ – บานนอยปาแฝก สายท 3 ถนนลกรงสายบานชฎหนองยาว – บานวงกกจาน สายท 4 ถนนลกรงสายบานกกตาด – บานหวยแหง สายท 5 ถนนลกรงสายบานทง –บานหวยขมน 1.6 ชด/กลมดนและความเหมาะสมของดน

6

ตารางท 1 แสดงชด/กลมดนของต าบลหวยขมน

ชด/กลมดน หมท ลกษณะดน ความเหมาะสมตอการ

เพาะปลกพช การแกไขปรบปรง

47 C 4,9,10 เปนกลมดนตนทพบชนหนพนภายในความลก 50 ซม. มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเปนเนนเขา มเนอดนเปนรวนทบอยบนชนหนพนดนบนมกม เศษหนมากอยบนผวดน ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอสแดง การระบายน าด

ขาวโพด พชตระกลถว ออย งา มะมวง ขนน

เลอกชนดพชทใชปลกใหเหมาะสมกบศกยภาพของดน เลอกใชพนท ทมหนาดนหนาเกนกวา 5 ซม .ปรบปร งหลมปลกดวยอนทรยวตถ ปยหมกหรอปยคอก



48D 11 เปนกลมดนตนทมช นลกรงหรอกอนกรวดมากภายในความลก 50 ซม. ม เน อด น เป นด นร ว น หรอดนเหนยวทบอยบนดนเหนยวปนกอนกรวดหรอลกรงมาก ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลอหรอสแดง การระบายน าด

มนส าปะหลง ขาวโพด อ อย พ ช ต ร ะก ล ถ ว แตงโม มะมวง ขนน

เลอกปลกพชในพนททมหนาดนหนามากกวา 25ซม.ในพนททมความลาดชนนอย ควรปลกพชคลมดนท าคนดนรวมกบปลกหญ า แฝก ใน พนท ท มความลาดชดสงควรท าขนบนไดรวมกบบอดกตะกอนและปล กหญ าแฝก

7



37 B 12 เปนกลมดนลกปานกลางทม ช นลกร งหร อกอนกรวดมากในชวงความลก 50 – 100 ซม. ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล ส เหลอหรอสแดง การระบายน าด ความอดมสมบรณของดนต า

ขาวโพด ออย แตงโม งา พชผกรบประทานใบและล าตน พชผกรบประทานผล พชผกทรบประทานหวทสะสมแปง ขนน มะมวง

จดระบบการปลกพชหมนเวนใหมการปลกพชบ ารงด น ป ร บ ป ร ง ด น ด ว ยอนทรยวตถปยพชสด ปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคม พฒนาแหลงน าและระบบการใหน าในแปลง ปลกพช

31 C 3,13,14 เปนกลมดนเหนยวลกม า ก ท เ ก ด จ า ก ก า รสลายตว ของหนเนอละเอยดหรอตะกอนล าน า มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเปนลกคลนลอนชน เลกนอย มเนอดนเปนดนเหนยว ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอสแดง การระบายน าด

พชตระกล ขาวโพด ออย ง า ม ะ ล ะ ก อ ข น น มะมวง พชผกรบประทานผล พชผกรบประทานตนแ ล ะ ใ บ พ ช ผ ก ทรบประทานหวทสะสมแปง

จากระบบการปลกพชหมนเวยนใหมการปลกพชบ ารงดนในพนททมความลาดชน ไถพรวนขวางความลาดชนปลกพชเปนแถบปลกพชคลมดน ท าแนวคนดนรวมกบปลกหญาแฝก

47 C 4,10,14 เปนกลมดนตนทพบชนหนพนภายในความลก 50 ซม. มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเปนเนนเขา มเนอดนเปนรวนทบอยบนชนหนพนดนบนมกม เศษหนมากอยบนผวดน ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอ สแดง การระบายน าด



8



55 C 5,7 เปนกลมดนลกปานกลางทม ช นลกร งหร อกอนกรวดมากในชวงความลก 50 – 100 ซม. ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล ส เหลอหรอสแดง การระบายน าด ความอดมสมบรณของดนต า


จดระบบการปลกพชหมนเวนใหมการปลกพชบ ารงด น ป ร บ ป ร ง ด น ด ว ยอนทรยวตถปยพชสด ปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคม พฒนาแหลงน าและ ระบบการใหน าในแปลง ปลกพช

29 C 7 เปนกลมดนเหนยวลกม า ก ท เ ก ด จ า ก ก า รสลายตว ของหนเนอละเอยดหรอตะกอนล าน า มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเปนลกคลนลอนชน เลกนอย มเนอดนเปนดนเหนยว ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอสแดง การระบายน าด

พชตระกล ขาวโพด ออย ง า ม ะ ล ะ ก อ ข น น มะมวง พชผกรบประทานผล พชผกรบประทานตนแ ล ะ ใ บ พ ช ผ ก ทรบประทานหวทสะสมแปง


56 C 2,3 เปนกลมดนลกปานกลางทม ช นลกร งหร อกอนกรวดมากในชวงความลก 50 – 100 ซม. ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลอง หรอสแดง การระบายน าด ความอดมสมบรณของดนต า


จดระบบการปลกพชหมนเวนใหมการปลกพชบ ารงด น ป ร บ ป ร ง ด น ด ว ยอนทรยวตถปยพชสด ปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคม พฒนาแหลงน าและ ระบบการใหน าในแปลง ปลกพช

9

35 C 4,14 เปนกลมดนรวนหยาบ ถงดนรวนละเอยดปนทรายลกมากทเกดจากการสลายตวของหนเนอหยาบหรอตะกอนน า ดนบนมสน าตาล ดนรางมสน าตาล สเหลอหรอสแดง และอาจพบจดประสเปลองสน าตาลหรอสเทาในดนลางการระบายน าด

พชตระกลถ ว ขาวโพด ออย สบปะรด งา พชผกรบประทานใบและล าตนพชผ ก ร บประทานผล พชผกรบประทานหวทส ะ ส ม แ ป ง แ ต ง โ ม มะมวง มะละกอ


55 C 5,7 เปนกลมดนลกปานกลางทม ช นลกร งหร อกอนกรวดมากในชวงความลก 50 – 100 ซม. ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอสแดง การระบายน าด ความอดมสมบรณของดนต า


จดระบบการปลกพชหมนเวนใหมการปลกพชบ ารงด น ป ร บ ป ร ง ด น ด ว ยอนทรยวตถปยพชสด ปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคม พฒนาแหลงน าและ ระบบการใหน าในแปลงปลกพช



40 C 2,3,6 เปนกลมดนรวนหยาบ ถงดนรวนละเอยดปนทรายลกมากทเกดจากการสลายตวของหนเนอหยาบหรอตะกอนล าน า ดนบนมสน าตาล ดนรางมสน าตาล สเหลอหรอสแดง และอาจพบจประสเปลอง สน าตาล หรอสเทาในดนลางการระบายน าด

พชตระกลถ ว ขาวโพด ออย สบปะรด งา พชผกรบประทานใบและล าตนพชผ ก ร บประทานผล พชผกรบประทานหวทส ะ ส ม แ ป ง แ ต ง โ ม มะมวง มะละกอ


10



47 D

3,14 เปนกลมดนตนทพบชนหนพนภายในความลก 50 ซม. มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเปนเนนเขา มเนอดนเปนรวนทบอยบนชนหนพนดนบนมกมเศษหนมากอยบนผวดน ดนบนมสน าตาล ดนลางมสน าตาล สเหลองหรอสแดง การระบายน าด



2.สภาพทางสงคม (1) การศกษา ศนยพฒนาเดกเลก จ านวน 4 แหง ไดแก - ศนยพฒนาเดกเลกบานปาข หม 7 - ศนยพฒนาเดกเลกบานกกเตน หม 8 - ศนยพฒนาเดกเลกบานกกตาด หม 9 - ศนยพฒนาเดกเลกบานหนองยาว หมท 2

โรงเรยนประถมศกษา จ านวน 3 แหง ไดแก - โรงเรยนบานพบองปาข หม 5 (อนบาล – ประถมศกษา 6) - โรงเรยนวดกกตาด หม 9 (อนบาล – ประถมศกษา 6) - โรงเรยนบานกกเชยง หม 10 (อนบาล – ประถมศกษา 6)

โรงเรยนประถมศกษา (ขยายโอกาส) ถงมธยมศกษาตอนตน (ม. 3) จ านวน 3 แหง ไดแก - โรงเรยนบานหนองยาว หม 2 (อนบาล – มธยมศกษาตอนตน) - โรงเรยนนคมสรางตนเองกระเสยว 2 หม 3 (อนบาล – มธยมศกษาตอนตน) - โรงเรยนวดกกเตน หม 15 (อนบาล – มธยมศกษาตอนตน)

(2) สถาบนและองคกรทางศาสนา ม วด / ส านกสงฆ จ านวน 16 แหง ดงน

1. วดวงกม หมท 1 9. วดปาข หมท 7 2. วดหนองยาว หมท 2 10. วดกกเตน หมท 8 3. วดทาเดอ หมท 3 11. วดกกตาด หมท 9 4. วดโปรงสะเดา หมท 3 12. วดกกเชยง หมท 10 5. วดเขาแกว หมท 3 13. วดปาเลา หมท 11 6. วดบานทง หมท 4 14. ส านกสงฆปาเขานอยอทยธรรม หมท 11 7. วดพบอง หมท 5 15. วดหนองพลบ หมท 13 8. วดบานนอยปาแฝก หมท 6 16. วดเขาตะเภาทอง หมท 14

11

(3) สาธารณสข

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ จ านวน 2 แหง ไดแก - โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหวยขมน หมท 4 บานทง - โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานหวยแหง หมท 12 บานหวยแหง สถานพยาบาลเอกชน จ านวน - แหง รานขายยาแผนปจจบน จ านวน 1 แหง

(4) ความปลอดภยในชวตและทรพยสน

- อาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน (อปพร.) จ านวน 243 คน - จดตรวจประจ าต าบล จ านวน 2 แหง

มวลชนจดตง - คณะกรรมการพฒนาสตรหมบาน จ านวน 80 คน - อาสาสมครสาธารณสขมลฐาน จ านวน 75 คน

(5) การบรการพนฐาน

การคมนาคมอาศยเสนทางบกโดยอาศยรถยนต มเสนทางคมนาคมทส าคญ ไดแก - ถนนสาย วงคน - ปาข - ถนนสาย วงคน - บอทอง - ถนนสาย กกตาด - นคมฯ

การโทรคมนาคม - ทท าการไปรษณยโทรเลข ( จดบรการยอย ) 1 แหง - ตโทรศพทสาธารณะ 21 ต

การไฟฟา - ประชากรทมไฟฟาใชประมาณ ๙๐ เปอรเซนตของต าบล

หนวยธรกจในเขต องคการบรหารสวนต าบล

- ปมน ามนและกาซ 15 แหง - โรงสขาว 2 แหง

6. ภยธรรมชาต ต าบลหวยขมน มภยธรรมชาตทอาจเกดขนไดคอ

- น าปาไหลหลาก - ภยแลง, ฝนทงชวง - โรคระบาดในพช/สตว

7. ทรพยากรธรรมชาตในพนท อทยานแหงชาตพเตย คณะรฐมนตรไดมมตอนมตในหลกการเมอวนท 1 กรกฎาคม 2560

โดยไดมพระราชกฤษฎกาก าหนดบรเวณทดนปาองคพระ ปาเขาพระก า และปาเขาหวยพล ในทองทต าบลองคพระต าบลหวยขมน ต าบลนคมกระเสยว ต าบลวงยาว และต าบลดานชาง อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร

12

เพอจดตงเปนอทยานแหงชาต โดยประกาศลงในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 67 ก ลงวนท 30 กนยายน พ.ศ. 2541 นบเปนอทยานแหงชาตล าดบท 85 ของประเทศไทย อทยานแหงชาตพเตย สภาพทวไปเปนเทอกเขาสงตดตอกนสลบซบซอน จดสงสดท ยอดเขาเทวดา ระดบความสง 1 ,122 เมตร เปนตนน าล าธาร ซงไหลลงอางเกบน าล าตะเพน ตามโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร มคลอง ล าหวยตาง ๆ เชน หวยเหลกไหล หวยวงน าเขยว หวยองคพระ หวยทาเดอ หวยขมน หวยองคต ซงเปนล าน าสายหลกของชาวสพรรณบร และเปนตนก าเนดของเขอนกระเสยว

3.ขอมลดานชวภาพ ต าบลหวยขมน มระบบการผลตดานเกษตรกรรมและอนๆโดยมวตถประสงคเพอเพมรายไดและความยงยนในการด ารงชวตใหแกเกษตรกรและประชาชนโดยทวไป ทส าคญประกอบดวย 3.1 ดานการผลตพช ของเกษตรกรต าบลหวยขมน มการเพาะปลกพชเศรษฐกจทส าคญดงน

ขาวไร ต าบลหวยขมน มพนทเพาะปลกขาวไร รวมทงสนประมาณ 500 ไร ซงพนทสวนใหญจะอยในเขตพนทรบน าฝน โดยมผลผลตเฉลยประมาณ ไรละ 380 - 400 กโลกรม ออยโรงงาน ต าบลหวยขมน มพนทปลกออยโรงงาน ในป รวมทงสน 41 ,400 ไร โดยมผลผลตออยโรงงานเฉลยไรละ 10 ตน เกษตรกรจะปลกออยเพอสงโรงงานอตสาหกรรมน าตาลทม ทตงอยในเขตพนทจงหวดสพรรณบร ไดแก โรงงานอตสาหกรรมน าตาลมตรผล อ าเภอดานชาง และทตงอยในเขตพนทจงหวดอทยธาน ไดแก โรงงานอตสาหกรรมน าตาลกาญจนบร อ าเภอบานไร ส าหรบพนธออยโรงงานทเกษตรกรใชปลกสวนใหญจะเปนพนธททางราชการสงเสรม ไดแก ล าปาง ขอนแกน เปนตน ขาวโพดเลยงสตว ต าบลหวยขมน มพนทเพาะปลกขาวโพดเลยงสตวในปเพาะปลก หมท 1-16 รวมพนทเพาะปลกขาวโพดเลยงสตวทงสน 6,220 ไร โดยสวนใหญเกษตรกรจะใชพนธขาวโพดลกผสมเดยวของภาคเอกชน ไดแก พนธ CP.888 CP.999 CP.222 CP.9955 , คารกลล 969 เปนตน ซงใหผลผลตขาวโพดเลยงสตวเฉลยไรละ 800 กโลกรม และราคาขาวโพดเลยงสตวเฉลยกโลกรมละ 4.00 บาท ขณะทพนทเพาะปลกขาวโพดเลยงสตวของต าบลหวยขมน มแนวโนมลดลง เนองจากตนทนการผลตสง และเปลยนไปเปนพชอน เชน ออย มนส าปะหลง เปนตน 3.2 ระบบการผลตดานปศสตว และการประมง ของต าบลหวยขมน มการท าการประมงและเลยงสตวเศรษฐกจทส าคญ ดงน 1. การเลยงโคเนอ ต าบลหวยขมน เกษตรกรผเลยงโคเนอ สวนใหญเลยงโคเนอพนธพนเมอง ปจจบนก าลงสนบสนนเกษตรกรใหมการรวมกลม เพอพฒนาพนธโคเนอ 2. การเลยงสกร ต าบลหวยขมน มเกษตรกรผเลยงสกรเปนลกษณะการเลยงเปนรายเลก ๆ รายละ 10 –20 ตว เพอเปนรายไดเสรม 3. การเลยงไกพนเมอง มเกษตรกรต าบลหวยขมน แทบทกครวเรอนมการเลยงไกพนเมอง การเลยงสวนใหญเปนการเลยงเพอบรโภคในครวเรอน การจดการตาง ๆ เกยวกบการเลยงไก เชน การท าวคซนไก สวนใหญไมไดด าเนนการเปนการเลยงแบบธรรมชาต ในกรณทเกษตรกรมการเลยงจ านวนมาก ๆ อาจจะมเหลอเพอขายสรางรายไดใหเกษตรกรครวเรอนละประมาณ 2,000 – 3,000 บาท ตอป 4 .การเลยงปลากนพช มการเลยงปลาอยบาง สวนใหญจะเลยงในสระเกบน าขนาดเลก ทไดรบการ สนบสนนจากกรมชลประทาน หรอกรมพฒนาทดนสวนใหญเลยงไวเพอบรโภคเทานน

13

3.3 การใชประโยชนทดน ต าบลหวยขมน มพนทใชประกอบอาชพดานการเกษตรของเกษตรกรในสาขาการผลตพชโดยมพช

เศรษฐกจทส าคญ ไดแก พชไร ออยโรงงาน ขาวโพดเลยงสตว มนส าปะหลง พชผก ไมผล ไมยนตน โดยม รายละเอยดตามตารางท 2

ตารางท 2 แสดงลกษณะการใชประโยชนทดนต าบลหวยขมน หมท ชอบาน พนท

การเกษตร พนทเพาะปลก (ไร)

(ไร) ออยโรงงาน

ขาวโพด เลยงสตว

มนส าปะหลง

พชผก ไมผล ไมยนตน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

บานวงกม บานหนองยาว บานวงกกจาน บานทง บานพบอง บานนอยปาแฝก บานปาข บานกกเตน บานกกตาด บานกกเชยง บานปาเลา บานหวยแหง บานหนองพลบ บานหวยขมน บานใหมกกเตน บานใหมไทรทอง

3,529 3,252 4,366 4,865 3,816 2,089 5,334 2,035 5,352 4,167 4,084 2,586 4,452 5,853 2,150 3,000

2,984 1,860 1,740 2,560 2,127 1,850 3,121 1,740 2,749 1,960 2,507 1,936 2,398 2,894 1,800 2,200

- -

1,824 1,580 1,507

50 1,893 140

2,423 1,622 448 50 -

1,657 120 160

533 1,360 627 565 120 145 180 130 180

1,015 1,085 557

2,040 1,150 215 640

12 20 25 - 2 4 10 - - -

20 20 - - - -

- 12 150 40 30 40 30 25 - -

24 3 14 52 15 -

- - -

120 30 -

100 - -

20 -

20 -

100 - -

รวม 61,380 39,400 13,717 7,542 113 435 390 4.ขอมลดานเศรษฐกจ

1. การใชแรงงานในการประกอบอาชพดานการเกษตร เกษตรกรสวนใหญจะมการประกอบอาชพดานการเกษตรทมความหลากหลายอาชพ การใชแรงงาน

ในการประกอบอาชพการเกษตรจงมความแตกตางกนอยางเหนไดชดเจน ซงสามารถจ าแนกออกเปนกลมอาชพหลกทส าคญดงน

1) กลมพฒนาและสงเสรมการผลตออย กลมพฒนาการผลตออยด าเนนการในเรองของการจดการหาปจจยการผลตมาสนบสนนสมาชก เชน จดการในเรอง ปย เมลดพนธ สารเคม ปองกนก าจดวชพช ศตรพช เพราะตนทนการผลตออย ในปจจบนนบวนวาจะสงขนเรอย ๆ ซงในขณะนมตนทนการผลตไร

14

ละ 7,600 บาท แนวโนมตนทนการผลตจะมปญหาในเรองปจจยการผลตทมาจากภายนอกคอสารเคม ปยเคม และคาแรงงานในการปลกและการเกบเกยว

2) กลมพฒนาและสงเสรมการผลตขาวโพดเลยงสตวกลมพฒนาการผลตขาวโพดด าเนนการในเรองของการจดการหาปจจยการผลตมาสนบสนนสมาชก เชน จดการในเรอง ปย เมลดพนธ สารเคม ปองกนก าจดวชพช ศตรพช เพราะตนทนการผลตขาวโพด ในปจจบนนบวนวาจะสงขนเรอย ๆ ซงในขณะนมตนทนการผลตไรละ 2,030 บาท แนวโนมตนทนการผลตจะมปญหาในเรองปจจยการผลตทมาจากภายนอกคอสารเคา ปยเคม และคาแรงงานในการปลกและการเกบเกยว

3) กลมอาชพกลมผลตผกปลอดภยจากสารพษ เปนกลมทพฒนามาจากเกษตรกรผปลกผกโดยใชสารเคมเปนหลก ซงทางกลมไดพฒนาโดยการลดตนทนการผลตลง โดยลดสารเคมแลวใชสมนไพรแทน ซงเกษตรกรกลมนสามารถลดตนทนการผลตไดในทนท ถง 40 – 50 % ของตนทนการผลตผก

2. รายได รายจายของครวเรอนเกษตรกร เกษตรกรสวนใหญจะมการประกอบอาชพดานการเกษตรทมความหลากหลายอาชพ ไดแก การปลกขาวโพด การปลกออย การปลกผก ซงเปนแหลงรายไดหลกของเกษตรกร เฉลยเกษตรกรจะมรายไดทงในภาคการเกษตรและนอกภาคเกษตรทงปประมาณ 40,000 บาท ส าหรบรายจายในครวเรอนของเกษตรกร สวนใหญจะเปนคาใชจาย ในการด ารงชวต (อาหาร ยา เครองนงหม) เฉลยทงปประมาณ 30,000 บาท จะเหนไดวา จากสภาพรายไดและรายจายของเกษตรกรจะเหนไดวา รายไดถารวมนอกภาคการเกษตรจะมรายได 40,000 บาท ในขณะทรายจายขอเกษตรกรเฉลย 30,000 บาท ดงนน จงมความจ าเปนอยางยงทตองพฒนาอาชพเสรมและลดตนทนการผลตอยางเรงดวนโดยเฉพาะการพฒนาดานการปลกพชไรในต าบลหวยขมน

3. สนเชอและภาวะหนของเกษตรกร จะเหนไดวา เกษตรกรโดยทวไปรายรบ และรายจายจะไมเทาเทยมกน หากมการวเคราะห

โดยละเอยดแลวจะพบวา เกษตรกรรอยละ 94 จะมหนสนทเปนหนทเปนตวเงนทงในและนอกระบบโดยเฉลยเกษตรกรจะเปนหนสนประมาณ 30,000 บาทตอครวเรอน ส าหรบแหลงสนเชอทเกษตรกรใชเปนแหลงเงนทนในการประกอบอาชพทงในและนอกภาคเกษตรทส าคญไดแก ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ สหกรณการเกษตร ธนาคารพาณชย ญาตพนอง และอนๆ คอ กองทนหมบาน ไดแก

1) ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ 2) สหกรณการเกษตร 3) ธนาคารพาณชยอนๆ 4) ญาต พ นอง 5) ตนเอง 6) กองทนหมบาน

** หมายเหต เกษตรกรหนงรายใชสนเชอจากหลายแหลง

15

4. เครองจกรกลในการเกษตร การใชเครองมอและเครองจกรกลทใชในการประกอบอาชพดานการเกษตร ซงสวนใหญ

เกษตรกรจะแบงออกเปน 2 สวน ไดแก เกษตรกรทมเครองมอและอปกรณ เครองจกรในการเกษตรเอง และเกษตรกรทไมมเครองมอและอปกรณ

5. การรวมกลมตางๆ เกษตรกรจะมการประกอบอาชพการเกษตรทมความหลากหลาย โดยมเปาหมายในการ

ประกอบอาชพทชดเจนจ าแนกออกเปน 1) การประกอบอาชพในเชงธรกจ/อตสาหกรรม 2) การประกอบอาชพเพอการบรโภคในครวเรอน 3) การประกอบอาชพเพอการยงชพ

จงท าใหเกษตรกรในแตละสาขาอาชพมการรวมกลมเพอด าเนนกจกรรมดานการเกษตร ดานเงนทน และการเสรมสรางความเขมแขงใหกบเกษตรกรในแตละอาชพ

6. วถการตลาดสนคาเกษตร 1. วถการตลาดขาวโพด เกษตรกรจะขายผลผลตโดยมขนตอนและรปแบบดงภาพท 1 แสดง

วถการตลาดขาวโพดของต าบลหวยขมน โดยมขนตอนและแนวทางปฏบตดงน สภาพการตลาดขาวโพดเลยงสตวต าบลหวยขมน เกษตรกรสวนใหญ จ าหนายผลผลตใหกบพอคาขาวโพดทองถน ถง 80 % เพราะพอคาทองถนเหลานจะจดการปจจยการผลตใหกบเกษตรกรและรบซอผลผลตในลกษณะตกเขยว และเกษตรกรทลงทนเองจะขายใหกบพอคาจร ซงไดราคาสงกวาประมาณ 20 % ทงพอคาจร และพอคาทองถนสวนใหญจะสงให “หยง” ซงเปนพอคาใหญในอ าเภออทองกอนทจะไปสโรงงานอาหารสตว ไซโล หรอโรงงานแปรรปอน ๆ

2. วถการตลาดของออย เกษตรกรจะขายผลผลตโดยมขนตอนและ แสดงวถการตลาดออยของต าบลหวยขมน โดยมขนตอนและแนวทางปฏบตดงน เกษตรกรทปลกออยต าบลหวยขมน สงออยเขาสโรงงานเองประมาณ 60 % เปนเกษตรกรรายยอยสงออยเขาสโรงงานผานหวหนาโควตาประมาณ 40 % ซงหวหนาโควตากเปนเกษตรกรรายใหญทมเครองมอ อปกรณการผลต การขนสงเปนของตนเอง โรงงานทเกษตรกรต าบลหวยขมน น าไปจ าหนายคอ โรงงานน าตาลมตรผล ซงตงอยในเขตพนทอ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร และโรงงานอตสาหกรรมน าตาลกาญจนบร อ าเภอบานไร จงหวดอทยธาน

16

5. ขอมลดานสงคม 1. ประชากร ต าบลหวยขมน แบงการปกครองออกเปน 16 หมบาน มประชากรรวมทงสน 9,276 คน จ าแนกเปน

ชาย 4,566 คน หญง 4,718 คน จ านวนครวเรอน 2,993 ครวเรอน (ขอมลเดอนกมภาพนธ 2558 จาก (ส านกบรหารการทะเบยนกรมการปกครอง อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร) มความหนาแนนเฉลย 59.85 คน/ตารางกโลเมตร

ตารางท 3 แสดงจ านวนประชากรและจ านวนครวเรอนทงหมดต าบลหวยขมน

หมท ชอบาน จ านวน ครวเรอน

เนอท (ไร)

ชาย (คน)

หญง (คน)

จ านวนประชากร

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

บานวงกม บานหนองยาว บานวงกกจาน บานทง บานพบอง บานนอยปาแฝก บานปาข บานกกเตน บานกกตาด บานกกเชยง บานปาเลา บานหวยแขง บานหนองพลบ บานหวยขมน บานใหมกกเตน บานใหมไทรทอง

308 226 311 211 207 126 235 146 188 187 203 142 106 153 125 119

6,108 6,782 7,362 5,737 5,827 4,696 5,536 4,437 7,096 7,096 5,190 7,515 5,721 6,373 3,840 7,559

475 314 472 338 344 179 365 207 316 260 308 211 200 192 224 206

501 301 480 344 365 186 366 212 299 270 367 210 196 178 229 206

976 615 907 682 709 365 731 419 615 530 675 421 396 370 453 412

รวม 2,993 96,875 4,560 4,710 9,276 ทมา : ส านกบรหารการทะเบยนกรมการปกครอง อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร 2. ครวเรอนเกษตรกร ต าบลหวยขมน มเกษตรกรทประกอบอาชพดานการเกษตร (ดานพช ประมง ปศสตว) รวม

ทงสน 1,432 ครวเรอน โดยแยกเปน 1) เกษตรกรทเพาะปลกพชอยางเดยว 2) เกษตรกรทเพาะปลกพชรวมกบการเลยงสตว 3) เกษตรกรท าอาชพอนๆ ระบคาขาย + รบจาง

17

3. รปแบบการตงถนฐานของชมชน การตงถนฐานของประชาชนต าบลหวยขมน อยกนเปนกลมชมชน สวนใหญมาตามเครอ

ญาตทชกชวนกนมา หาทท ามาหากน ปจจบนทต าบลหวยขมนเปนเกษตรทอพยพมาจากทกภาคของประเทศไทย 4. ขนบธรรมเนยม ประเพณ ศลปวฒนธรรม

1) ดานขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปวฒนธรรม ของต าบลหวยขมน มภาษาอยทใช 3 ภาษา คอ ภาษา ลาวขครง และภาษาไทย ซงเปนภาษาทประชาชนต าบลหวยขมนสวนใหญใชกน และภาษาอสานบางเปนบางสวน ส าหรบประเพณส าคญในต าบลตามวนส าคญทางศาสนาและเทศกาล

5. การศกษา/ศาสนา - การศกษา ต าบลหวยขมน มสถานศกษา (ชนอนบาล – มธยมศกษาตอนตน) จ านวน 6

แหง ประชาชนสวนใหญของต าบลหวยขมน จะเรยนจบการศกษา ชนประถมปท 6 ซงจะสงผลกระทบโดยตรงตอการพฒนาเกษตรโดยเฉพาะอยางยงคอ การเรยนร การถายทอดเทคโนโลยการผลตแผนใหม การรบรขอมลขาวสาร และการสอสารผานสอประเภทตางๆ เปนตน - ศาสนา ส าหรบการนบถอศาสนา ประชาชนรอยละ 100 ทนบถอศาสนาพทธ โดยมวดจ านวน 16 แหง

6. กองทน ประชาชนของต าบลหวยขมน ไดมสวนรวมในการก าหนดและกอตงกองทนตางๆ เพอโดยใช

แนวทาง/กระบวนการจดตงกองทนโดยผานเวทชาวบานของแตละต าบล เพออ านวยความสะดวกและสรางประโยชนใหแกชมชนในการผลตหรอประกอบอาชพดานการเกษตรอยางตอเนอง ส าหรบต าบลหวยขมน มกองทนเพอการพฒนาอาชพของเกษตรกร เชน กองทนกลมแมบานเกษตรกร , กองทนฌาปนกจ ฯ 2 รายได รายจายของครวเรอนเกษตรกร เกษตรกรสวนใหญจะมการประกอบอาชพดานการเกษตรทมความหลากหลายอาชพ ไดแก การปลกขาวโพด การปลกออย การปลกผก ซงเปนแหลงรายไดหลกของเกษตรกร เฉลยเกษตรกรจะมรายไดทงในและนอกภาคเกษตรทงปประมาณ 40,000 บาท ส าหรบรายจายในครวเรอนของเกษตรกร สวนใหญจะเปนคาใชจาย ในการด ารงชวต (อาหาร ยา เครองนงหม) เฉลยทงปประมาณ 30,000 บาท จะเหนไดวา จากสภาพรายไดและรายจายของเกษตรกรจะเหนไดวา รายไดถารวมนอกภาคการเกษตรจะมรายได 40,000 บาท ในขณะทรายจายขอเกษตรกรเฉลย 30,000 บาท ดงนน จงมความจ าเปนอยางยงทตองพฒนาอาชพเสรมและลดตนทนการผลตอยางเรงดวนโดยเฉพาะการพฒนาดานการปลกพชไรในต าบลหวยขมน

การประกอบอาชพดานเกษตรกรรมของเกษตรกรในเขตพนทต าบลหวยขมน มรปแบบการประกอบอาชพดานการผลตพชเปน 2 รปแบบ ไดแก

รปแบบท 1 การผลตเพอการยงชพและบรโภคในครวเรอนเปนส าคญ ไดแก ท าไร ปลกพชผกสวนครว และการเลยงสตว

รปแบบท 2 การผลตเพอการคาในทองถน/ชมชน รวมทงในพนทใกลเคยง สวนการผลตดานประมงและปศสตวเกษตรกรจะเลยงไวส าหรบการบรโภคในครวเ รอนเปน

ส าคญ เชน เปดไก สกร โค กระบอ ฯลฯ ดงทกลาวมาแลว เกษตรกรจะผลตโดยใชความรและเทคโนโลยการผลตขนพนฐาน ผนวกรวมกบความรท

ชาวบานไดสงสมมาตงแตบรรพบรษ ในขณะทผลผลตทางดานการการเกษตรสวนทเหลอเกษตรกรจะน ามาแลกเปลยนกนในชมชนระหวางผลผลตทางการเกษตร แลกกบสนคาอนๆ หรอปจจยสทจ าเปนตองใชใน

18

ครวเรอน หรอสนคาเกษตรดวยกน เชน สกร หรอโคเนอ เปนตนโดยใหชมชนรวมกนก าหนดขอตกลงและอตราสวนระหวางสงของสองสงทจะน ามาและเปลยนรวมกน บางสวนเกษตรกรกจะน าผลผลตทางการเกษตรทเหลอมาแปรรป เชน การหมก การดอง การตากแหง หรอการท าเคม เปนตน

การพฒนาและการประกอบอาชพดานการเกษตรในปจจบน

การรบรและเขาถงขอมลขาวสาร และเทคโนโลยการผลตพช ประมงและปศสตวของเกษตรกรในปจจบนท าไดงายและกวางขวางยงขน อกทงกบระบบการศกษาของเกษตรกรไดมการพฒนาและสรางความตนตวใหกบเกษตรกรในอนทจะพฒนาตวเอง รวมถงพฒนาระบบการผลตและเทคโนโลยทเหมาะสมกบการการผลตแผนใหม ใหเทยบเทากบประเทศทเจรญแลว ไดแก

1) ดานพนธศาสตรและการปรบปรงพนธพชเศรษฐกจทเหมาะสม และสอดคลองกบความตองการของตลาด รวมถงเทคโนโลยดานเมลดพนธพช พนธสตว เปนตน

2) เทคโนโลยการผลตพชเศรษฐกจทเหมาะสมกบศกยภาพของพนท 3) วทยาการหลงการเกบเกยวพชเศรษฐกจแตละชนด 4) การแปรรปและการเพมมลคาผลผลตทางการเกษตร 5) ดานความปลอดภยในผลผลตการเกษตรและสงแวดลอมตอระบบนเวศนของชมชน ฉะนน รปแบบในการประกอบอาชพดานการเกษตรจงเปลยนแปลงรปแบบจากเดมเปนการการผลตท

เนน “การผลตเพอธรกจ/อตสาหกรรมโดยใชตลาดน าการผลต” เปนส าคญ ทงน เกษตรกรจะตองใชเทคโนโลยการผลตชนสง เพอใหไดผลตอบแทนการผลตทคมกบการลงทนและตรงกบความตองการของตลาดอยางแทจรง ลกษณะการผลตและเทคนคการผลตสนคาเกษตร

การผลตสนคาเกษตรของต าบลหวยขมน ทส าคญ จ าแนกออกเปน 3 ดาน ไดแก การผลตดานพช การผลตดานปศสตว และการผลตดานประมง โดยสรปเกษตรกรจะด าเนนการโดยมเทคนคการผลตดงน

1) เกษตรกรจะมการรวมกลมผลตสนคาเกษตรทงดานพช ประมง และปศสตว ในลกษณะทเปนวตถดบทพรอมทจะด าเนนการในขนท 2 (การแปรรป) และเชอมโยงเปนระบบเครอขายกนในกลมเกษตรกรผผลต

2) การผลตสนคาเกษตรครบวงจร ทมการประสานกจกรรมและทางเลอกในการก าหนดชนดพชทมศกยภาพและเหมาะสมในแตละพนท ซงใชความตองการของตลาดเปนเปาหมายในการผลต ซงจะสรางความมนคงใหกบเกษตรกรมการตกลงราคาลวงหนา

3) การรวมกลมของเกษตรกร มเปาหมายทชดเจน มการวางแผนไดละเอยดขนเนองจากเกษตรกรรวมกลมผผลตทมลกษณะการผลตทเหมอนกนได สามารถจดการดานปจจยการผลตไดด เพราะมความตองการปจจยการผลตทเหมอนกนทงกลม

4) เกษตรกรมการวางแผนในดานการผลต และการหาความรเพมเตมเพอท าใหการผลตมคณภาพยงขน เชน การอยากรในเรองการลดตนทนการผลต ปจจย/เงอนไขในการผลตและผลตอบแทนทไดรบ

จากการทเกษตรกรตองผลตผลผลตทางการเกษตรตามความตองการของตลาดท าใหมเงอนไขเกดขนกบเกษตรกร เกษตรกรจะตองรบรอง ผลตภณฑเกษตรของตนเอง ซงกอนหนานเกษตรกรไมเคยค านงถงคณภาพของผลผลต ขอใหมผลตผลเปนรปธรรม ชดเจนแคนน ไมตองค านงถงคณภาพ

19

การรวมกลมซงกอนหนาน เปนการรวมกลมทหละหลวม รวมกลมกนเพอของบประมาณทางราชการเทานน ดงนนเมอในกระบวนการท างานแบบกลมเรมมความชดเจนขน เกษตรกรเหนผลประโยชนจากการรวมกลมมากขน การวางเงอนไขกลมจงคอย ๆ พฒนาจนกระทง ไดเงอนไขทอ านวยความสะดวกกบกลมและสมาชกในกลมเพมขน ดานการพฒนาแหลงน า

ต าบลหวยขมนมแผนการพฒนาแหลงน าตามศกยภาพพนทของแตละหมบาน เพอสรางโอกาสใหเกษตรกรมโอกาสไดเลอกกจกรรม การผลตทหลากหลายทดแทนพชไร ทตองอาศยน าฝน แผนการพฒนาแหลงน าเกดขนตามแนวความคดของเกษตรกร ดานเพมรายได: ลดตนทนการผลต

เกษตรกรต าบลหวยขมนสวนใหญมอาชพท าไรซงมตนทนการผลตตอไรสงจงพยายามจะลดตนทนการผลต เชน ลดปรมาณการใชสารเคม และปยเคม ใหลดนอยลง โดยการใชปยคอก ปยหมกเพอลดปรมาณการใชปยเคม

ดานปรบปรงบ ารงดน

พนทต าบลหวยขมนมการพงทลายของดนเนองจากปาไมถกท าลายไปมาก ควรมการอนรกษหนาดน โดย การปลกแฝกเปนตน และมความจ าเปนตองมการปรบปรงดนเพอปองกนการเสอมคณภาพของดน โดยปลกพชตระกลถว ปลกปอเทอง ใชปยคอก ปยหมก เปนตน ดานอาชพเสรม

พนทต าบลหวยขมนสวนใหญเปนพชไร มรายไดเปนรายป ควรมอาชพเสรมทมรายไดเปนรายวน หรอ รายเดอน มาสนบสนนเชนการปลกผก / การปลกไมผล/การเลยงสกร/การเลยงไกพนเมอง/การเลยงโคเนอ

20

บทท 2 บทวเคราะหขอมล

ต าบลหวยขมน อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร

1. ปญหาและความตองการของเกษตรกร จากการระดมความคดเพอคนหาปญหาและความตองการดานการเกษตรของสมาชกสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร คณะผปฏบตงานสภาเกษตรกรต าบลหวยขมน และผแทนเกษตรกรระดบหมบาน ไดขอมลปญหาและความตองการ รวมทง แนวทางแกไขปญหาดานการเกษตรของต าบลหวยขมน ดงน

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 1. ดานน า - ขาดแหลงกกเกบน าเพอการเกษตร - ปรมาณน าใตดนต า/ไมม

- ขาดแหลงงบประมาณสนบสนน - เกษตรกรไมมเงนทนในการขด

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - ขดสระน าขนาดเลกในพนทตนเอง เพอใชในการอปโภค การท าการเกษตร เชน การปลกพชใชน านอย

(ภาครฐ) 1. สรางสระน าขนาดใหญ, ฝาย, เขอน 2. ขดลอกฝายน าลนโปรงสระคราม ในพนท ม.9 ใหสามารถกกเกบน าไดในปรมาณมากขนเพอใชในฤดแลง 3. สงเสรมระบบการใหน าผานทอเพอการใชน าอยางมประสทธภาพ (การลดการใชน าโดยไมจ าเปนเพอเกบไวใชในกจกรรมอน ประหยดพลงงาน และแรงงาน ท าใหลดตนทนการผลตและเพมก าไร)

2. ดานดน - ดนเสอมสภาพ

- การใชปยเคมและสารเคม เปนระยะเวลานาน - การปลกพชชนดเดมเปนเวลานาน - การเผากอนตด/การเผาเศษวสดในไร - ปาไมถกท าลาย กอใหเกดการพงทลายของดน

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. รณรงคและสงเสรมใหเกษตรกรใชปยอนทรยทดแทนการใชปยเคม พรอมทงปลกพชปยสดเพอปรบปรงบ ารงดน 2. รณรงคใหลดการเผา 3. รณรงคการปลกปาในพนทปาเสอมโทรม เพอปองกนการพงทลายของดน

3. ดานหนสน (เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - ขาดความรในดานการบรหารการเงน การผลต และการตลาด - ไมมอาชพเสรมรายได - ภยธรรมชาต (น าทวม, ฝนแลง, โรคแมลงระบาด)

1. สรางอาชพเสรม 2. คนหาปราชญเกษตรทประสบความส าเรจ เปนตนแบบในการพฒนาอาชพ และพฒนาคณภาพผลผลต

21

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา (ตอ) 3. ดานหนสน - แหลงเงนทนในระบบม

หลกเกณฑมากจงไมสามารถเขาถงในระบบได จนเปนหนนอกระบบ (เตมวงเงนก, ใชปจจยการผลตจากนายทน)

(ภาครฐ) 1. พกช าระหน/ลดอตราดอกเบยในกรณทเกนขดความสามารถในการช าระหน 2. ใหรฐออกโฉนด นส.3 ใหเกษตรกร เพอสามารถเขาถงแหลงทนในระบบ 3. ปรบปรงโครงสรางหนนอกระบบเขาสระบบ

4. ดานตนทนการผลต 1. ใชปจจยการผลตมากเกนความจ าเปน ซงเกดจาก 2. ขาดแคลนแรงงาน เนองจาก - แรงงานหายาก มการเพมอตราคาแรงท าใหตนทนเพม - เกษตรกรไมลงมอปฏบตดวยตนเอง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. เกบพนธไวใชเอง 2. ลดการจาง ปฏบตดวยตนเองในบางกจกรรม 3. รณรงคการใชปยอนทรยทดแทนการใชปยเคม

(ภาครฐ) 1. สงเสรมการใชปยอนทรยแทนการใชปยเคมเพอลดตนทน โดย - อบรมใหความรดานการลดตนทนการผลต - สนบสนนวสด อปกรณ การจดท าปยอนทรย 2. สรางองคความรดานการลดตนทนการผลต

5. ดานราคาผลผลต 1. ขาดการวางแผนการผลต ท าใหผลผลตลนตลาด 2. ไมมการรวมกลมกนเพอผลตและการตลาด 3. ผลผลตไมไดคณภาพ 4. นโยบายการน าเขาสนคาทดแทน

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. สงเสรมใหชมชนมการรวมกลมเพอการผลตและขายสนคา รวมทง รวมกนจดหาตลาดทงในชมชนและนอกชมชน 2. สงเสรมการแปรรปผลผลต เพอสรางมลคาเพม

(ภาครฐ) 1. สนบสนนองคความร ดานการรวมกลมเพอพฒนาการผลตและการแปรรปเพอเพมมลคา

22

23

24

25

26

27

28

29

จากขอมลปญหาความตองการและแนวทางแกไขปญหาทไดจากการระดมความคดดงกลาว ไดมการจดเวทประชาคม เพอน าเสนอปญหาและความตองการ รวมทง แนวทางแกไขปญหาตอหนวยงาน ทเกยวของในต าบลหวยขมน รวมทง ผน าทองถน ทองท และเกษตรกรของต าบลใหมการเพมเตม และยนยนขอมลทไดจากการระดมความคดเหนดงกลาว โดยไดขอมลเพมเตมจากการจดเวทประชาคม ดงน

ผลจากการจดท าเวทประชาคมต าบลไดขอมล ปญหาความตองการ

และแนวทางแกไขปญหาเพมเตม ดงน

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 1. ดานน า - ขาดแหลงกกเกบน าเพอการเกษตร

1. พนทเปนเขตปาสงวน จงไมสามารถด าเนนการสนบสนนการขดสระ/สรางฝายได 2. สระกกเชยง และสระหวยแหง ตนเขน เนองจากการพงทลายของหนาดน

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - ปลกไมยนตน/ไมผล เพอปองกนการชะลางและพงทลายของหนาดน

(ภาครฐ) 1. สนบสนนการขดสรางความลก 15 – 20 เมตร ในพนทสาธารณะ 2. สรางเขอน/ฝาย ในพนทปากกเชยง หม 6 โดยการวางระบบทอเพอสงน ามายงแปลงเกษตรของเกษตรกร ซงใหภาครฐจายคาชดเชยและจดสรรทดนใหแกชมชนทอาศยในบานกกเชยงและพนทใกลเคยง ทไดรบผลกระทบตอการจดสราง 3. ขด ลอกสระกกเชยงและสระหวยแหง

- ปรมาณน าใตดนต า/ ไมม

- ไมสามารถเจาะบอบาดาลได เนองจากเปนพนทดนดาน


(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - การเกบตวอยางดน วเคราะหคาดน เพอใชปยตามคาวเคราะห

3. ดานหนสน (เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. วางแผนการบรหารดานการเงน - สรางจตส านกใหเกดการออม - ลดรายจายทไมจ าเปน 2. จดท าบญชครวเรอน

30

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 4. ดานราคาผลผลต 1. ถกเอารดเอาเปรยบจากผรบ

ซอ - ดานความชน - ดานเปอรเซนตแปงมนส าปะหลง - ดานเครองชงน าหนก

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. การท าการเกษตรแบบผสมผสาน 2. รวมกลมเพอจดตงสหกรณ

5. ดานการรวมกลม 1. ขาดการรวมกลมเนองจาก - ขาดความเชอมนในการรวมกลม/การบรหารจดการ

(ภาครฐ) - สงเสรมความรการรวมกลม/การผลต/การแปรรป/การตลาด และการบรหารจดการกลม

31

บทท 3 แนวทางพฒนาเกษตรกรรมต าบลหวยขมน

อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร

จากการวเคราะหขอมล ทงจากขอมลพนฐานทไดรวบรวมจากหนวยงานทเกยวของ ขอมลทไดจากการจดท าเวทระดมความคด และจดท าเวทประชาคมในต าบลหวยขมน โดยมเกษตรกร ผน าเกษตรกร ผน าทองทผน าทองถน สวนราชการทเกยวของ เขารวมจดเวทและใหขอมลของต าบลหวยขมน จงไดแนวทางพฒนาเกษตรกรรมต าบลและแผนพฒนาเกษตรกรรมต าบล ดงน

3.1 แนวทางพฒนาเกษตรกรรมต าบลหวยขมน ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา

1. ดานน า - ขาดแหลงกกเกบน าเพอการเกษตร - ปรมาณน าใตดนต า/ไมม

1. ขาดแหลงงบประมาณสนบสนน 2. เกษตรกรไมมเงนทนในการขด 3. พนทเปนเขตปาสงวน จงไมสามารถด าเนนการสนบสนนการขดสระ/สรางฝายได 4. สระกกเชยง และสระหวยแหง ตนเขน เนองจากการพงทลายของหนาดน 5. ไมสามารถเจาะบอบาดาลได เนองจากเปนพนทดนดาน

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. ขดสระน าขนาดเลกในพนทตนเอง เพอใชในการอปโภค การท าการเกษตร เชน การปลกพชใชน านอย 2. ปลกไมยนตน/ไมผล เพอปองกนการชะลางและพงทลายของหนาดน

(ภาครฐ) 1. สนบสนนการขดสรางความลก 15 – 20 เมตร ในพนทสาธารณะ 2. สรางเขอน/ฝาย ในพนทปากกเชยง หม 6 โดยการวางระบบทอเพอสงน ามายงแปลงเกษตรของเกษตรกร ซงใหภาครฐจายคาชดเชยและจดสรรทดนใหแกชมชนทอาศยในบานกกเชยงและพนทใกลเคยง ทไดรบผลกระทบตอการจดสราง 3. ขด ลอกสระกกเชยงและสระหวยแหง


1. การใชปยเคมและสารเคม เปนระยะเวลานาน 2. การปลกพชชนดเดมเปนเวลานาน 3. การเผากอนตด/การเผาเศษวสดในไร 4. ปาไมถกท าลาย กอใหเกดการพงทลายของดน

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. รณรงคและสงเสรมใหเกษตรกรใชปยอนทรยทดแทนการใชปยเคม พรอมทงปลกพชปยสดเพอปรบปรงบ ารงดน 2. รณรงคใหลดการเผา 3. รณรงคการปลกปาในพนทปาเสอมโทรม เพอปองกนการพงทลายของดน 4. การเกบตวอยางดน วเคราะหคาดน เพอใชปยตามคาวเคราะห

32

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 3. ดานหนสน - ขาดความรในดานการบรหาร

การเงน การผลต และการตลาด - ไมมอาชพเสรมรายได - ภยธรรมชาต (น าทวม, ฝนแลง, โรคแมลงระบาด)

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. สรางอาชพเสรม 2. คนหาปราชญเกษตรทประสบความส าเรจ เปนตนแบบในการพฒนาอาชพ และพฒนาคณภาพผลผลต 3. วางแผนการบรหารดานการเงน - สรางจตส านกใหเกดการออม - ลดรายจายทไมจ าเปน 2. จดท าบญชครวเรอน

- แหลงเงนทนในระบบมหลกเกณฑมากจงไมสามารถเขาถงในระบบได จนเปนหนนอกระบบ (เตมวงเงนก, ใชปจจยการผลตจากนายทน)

(ภาครฐ) 1. พกช าระหน/ลดอตราดอกเบยในกรณทเกนขดความสามารถในการช าระหน 2. ใหรฐออกโฉนด นส.3 ใหเกษตรกร เพอสามารถเขาถงแหลงทนในระบบ 3. ปรบปรงโครงสรางหนนอกระบบเขาสระบบ

4. ดานตนทนการผลต 1. ใชปจจยการผลตมากเกนความจ าเปน ซงเกดจาก 2. ขาดแคลนแรงงาน เนองจาก - แรงงานหายาก มการเพมอตราคาแรงท าใหตนทนเพม - เกษตรกรไมลงมอปฏบตดวยตนเอง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. เกบพนธไวใชเอง 2. ลดการจาง ปฏบตดวยตนเองในบางกจกรรม 3. รณรงคการใชปยอนทรยทดแทนการใชปยเคม

(ภาครฐ) 1. สงเสรมการใชปยอนทรยแทนการใชปยเคมเพอลดตนทน โดย - อบรมใหความรดานการลดตนทนการผลต - สนบสนนวสด อปกรณ การจดท าปยอนทรย 2. สรางองคความรดานการลดตนทนการผลต

33

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 5. ดานราคาผลผลต

1. ขาดการวางแผนการผลต ท าใหผลผลตลนตลาด 2. ไมมการรวมกลมกนเพอผลตและการตลาด 3. ผลผลตไมไดคณภาพ 4. นโยบายการน าเขาสนคาทดแทน 1. ถกเอารดเอาเปรยบจากผรบซอ - ดานความชน - ดานเปอรเซนตแปงมนส าปะหลง - ดานเครองชงน าหนก

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. สงเสรมใหชมชนมการรวมกลมเพอการผลตและขายสนคา รวมทง รวมกนจดหาตลาดทงในชมชนและนอกชมชน 2. สงเสรมการแปรรปผลผลต เพอสรางมลคาเพม 3. การท าการเกษตรแบบผสมผสาน 4. รวมกลมเพอจดตงสหกรณ

(ภาครฐ) 1. สนบสนนองคความร ดานการรวมกลมเพอพฒนาการผลตและการแปรรปเพอเพมมลคา

6. ดานการรวมกลม 1. ขาดการรวมกลมเนองจาก - ขาดความเชอมนในการรวมกลม/การบรหารจดการ

(ภาครฐ) - สงเสรมความรการรวมกลม/การผลต/การแปรรป/การตลาด และการบรหารจดการกลม

34

การวเคราะหสภาพแวดลอมดานการเกษตรต าบลหวยขมน คณะผปฏบตงานสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร ต าบลหวยขมน ผบรหารชมชน ผบรหารทองถน

ปราชญเกษตรกรและเกษตรกรต าบลหวยขมน ไดรวมกนวเคราะหขอมลดานกายภาพ – ชวภาพ เศรษฐกจและสงคม/องคกรชมชน โดยใชเทคนค การวเคราะหและบรหารองคกรเชงกลยทธโดยใชจดแขง โอกาส เปนประเดนก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนในระดบต าบล (SWOT : S : Strengths = จดแขง W : Weakness = จดออน O : Opportunitues = โอกาส และ T : Threats = อปสรรค ) โดยมแนวทางการพฒนาชมชนต าบลหวยขมนดงน

1. การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในทเกยวของกบการเกษตรของต าบลหวยขมน 1.1 จดแขง (Strengths : S) 1.1.1 เปนแหลงผลตออย มนส าปะหลง ขาวโพดเลยงสตว ทส าคญของจงหวดสพรรณบร 1.1.2 มแหลงเรยนรทสนบสนนการเกษตรครอบคลมทงการเพาะปลก การเลยงสตว ซงสนบสนนศกยภาพการเกษตร 1.1.3 มสถาบนเกษตรกร/กลมเกษตรกรทเขมแขง

1.2 จดออน (Weakness : W) 1.2.1 ขาดแคลนแหงน า 1.2.2 เกษตรกรสวนใหญขาดการยอมรบในเทคโนโลยทเหมาะสม บางสวนยงขาดความเขมแขงในการรวมกลม และขาดการวางแผนการผลต 1.2.3 เกษตรกรขาดความเขาใจเรองการลดตนทนการผลต การสรางมลคาเพม 1.2.4 การแปรรปและบรรจภณฑของเกษตรกร วสาหกจชมชน หรอกลมการเกษตรตางๆ ยงขาดการพฒนา ขาดการสงเสรมดานการตลาดอยางตอเนอง 1.2.5 ตลาดรบซอสนคาเกษตรมนอย 1.2.6 อาชพการเกษตรมรายไดไมแนนอน มความเสยงสง 1.2.7 เกษตรกรรนใหมไมนยมประกอบอาชพเกษตรกรรม 2. การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกทเกยวของกบการเกษตรของต าบลหวยขมน 2.1 โอกาส (Opportunities : O) 2.1.1 เกดวกฤตพลงงานน ามน ท าใหเกดการผลตพลงงานทดแทนจากพช เชอเพลงจากชวมวลถอเปนหนงในพลงงานหมนเวยนทรฐบาลใหความสนใจและผลกดนใหเกดผลเปนรปธรรมดวยนโยบายจงใจ เมอพจารณาศกยภาพของต าบลในการเปนแหลงผลต ออย ขาวโพด ปาลมน ามน ซงมผลพลอยไดน ามาใชในการผลตพลงงาน ดงนน ราคาผลผลตเหลานจะปรบตวสงขนอยางตอเนอง 2.1.2 การขยายตวองคความรดานนวตกรรมการเกษตรและอตสาหกรรมจากการศกษาวจยทเพมขนในชวงระยะเวลาทผานมา 2.1.3 กระแสโลกมความตองการบรโภคอาหารปลอดภย

2.1.4 ความกาวหนาทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ชวยใหการสอสารขอมลขาวสารดานการเกษตรท าไดสะดวกรวดเรว

2.1.5 นกทองเทยวใหความสนใจการทองเทยวเชงนเวศเกษตร

35

2.2 ภยคกคาม (Threats : T) 2.2.1 สภาวะการแขงขนการท าธรกจสง สงผลใหธรกจตองเผชญกบการแขงขน โดยเฉพาะอยางยงดานราคาทรนแรงยงขน 2.2.2 ปญหาจากภยธรรมชาต เชน น าทวม ภยแลง การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โรคระบาดสตว และพช และแมลงศตรพช สงผลกระทบตออาชพการเกษตรและเปนอปสรรคตอการควบคมปรมาณและคณภาพผลผลต ซงสงผลกระทบตอผลผลตการเกษตรและรายไดของเกษตรกร 2.2.3 ปญหาดานราคาผลผลตตกต า 2.2.4 การตลาดดานเคมเกษตรของภาคเอกชน จงใจใหเกษตรกรใชสารเคม 2.2.5 ความไมแนนอนทางการเมอง 2.2.6 มสารพษตกคางในผลผลตการเกษตรมาก ตาราง การวเคราะหสภาพแวดลอมดานการเกษตรต าบลหวยขมน

จดแขง (Strength) จดออน (Weakness)

1.1.1 เปนแหลงผลตออย มนส าปะหลง ขาวโพดเลยงสตว ทส าคญของจงหวดสพรรณบร 1.1 .2 ม แหล ง เ ร ยนร ท สน บสนนการ เกษตรครอบคลมท งการเพาะปลก การเลยงสตว ซ งสนบสนนศกยภาพการเกษตร 1.1.3 มสถาบนเกษตรกร/กลมเกษตรกรทเขมแขง

1. เกษตรกรสวนใหญขาดการยอมรบใน เทคโนโลยทเหมาะสม บางสวนยงขาดความ เขมแขงในการรวมกลม และขาดการวาง แผนการผลต 2. ผลจากการใชสารเคมทเปนพษในภาค เกษตรกรรมท าใหมสารพษตกคางทงในดน และแหลงน าเพอการเกษตร อาจกระทบตอ ภาพลกษณการเปนแหลงผลตสนคาเกษตร ปลอดภย 3. เกษตรกรขาดความเขาใจเรองการลดตนทนการผลต 4. ตลาดสนคาเกษตรปลอดภยในจงหวดมนอย 5. เกษตรกรสวนใหญของจงหวดสพรรณบร ไมนยมเกบขาวทตนปลก ไวบรโภคหรอเปน เมลดพนธ แตจะจ าหนายเปนขาวเปลอก และเลอกซอขาวสารเพอบรโภค และซอ เมลดพนธเพอการเพาะปลกในปตอไปท าให ตนทนการผลตสง 6. การแปรรปและบรรจภณฑของเกษตรกร วสาหกจชมชน หรอกลมการเกษตรตางๆ ยงขาดการพฒนา ขาดการสงเสรมดาน การตลาดอยางตอเนอง 7. อาชพการเกษตรมรายไดไมแนนอน มความเสยงสง 8. ขาดแหลงน านอกเขตชลประทาน

36

โอกาส (Opportunity) ภยคกคาม (Threat)

1. การขยายตวของตลาดสงออกสนคาประเภทอาหาร เชน ขาว น าตาล ไปยงกลมประเทศอาเซยน 2. การขยายตวองคความรดานนวตกรรมการเกษตรและ อตสาหกรรมจากการศกษาวจยทเพมขนในชวง ระยะเวลาทผานมา 3. กระแสโลกมความตองการบรโภคอาหารปลอดภย 4. กระแสโลกมความตองการบรโภคอาหารปลอดภย 5. ความกาวหนาทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการ สอสาร ชวยใหการสอสารขอมลขาวสารดานการเกษตร ท าไดสะดวกรวดเรวยงขน

1.ขาดแคลนแรงงานภาคการเกษตร 2. สภาวะการแขงขนการท าธรกจสง สงผลใหธรกจตองเผชญกบการแขงขน โดยเฉพาะอยางยงดานราคาทรนแรงยงขน 3. ปญหาจากภยธรรมชาต เชน น าทวม ภยแลง การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โรคระบาดสตวและพช และแมลงศตรพช สงผลกระทบตออาชพการเกษตรและ เปนอปสรรคตอการควบคมปรมาณและ คณภาพผลผลต ซงสงผลกระทบตอผลผลต การเกษตรและรายไดของเกษตรกร 4. ปญหาดานราคาผลผลตตกต า 5. การตลาดดานเคมเกษตรของภาคเอกชน จงใจใหเกษตรกรใชสารเคม 6. ความไมแนนอนทางการเมอง 7. มสารพษตกคางในผลผลตการเกษตรมาก

37

3.2 แผนพฒนาเกษตรกรรมต าบลหวยขมน

2561 2562 2563 2564 25651. การจดตงกลมเกษตรกรแบบแปลงใหญ 4 กลม/ 4 กลม/ 4 กลม/ 2 กลม/ 2 กลม/ หม 1-161) สรางการรบร 120 ราย 120 ราย 120 ราย 60 ราย 60 ราย

- ประชาสมพนธและชแจงใหเกษตรกรในพนทเหนถงประโยชน และความส าคญของระบบการสงเสรมการเกษตรแบบแปลงใหญ2) รวมกลมเกษตรกรเขารวมเปนสมาชกแปลงใหญ 120 ราย 120 ราย 120 ราย 60 ราย 60 ราย หม 1-16

3) ก าหนดพนทเปาหมาย1. จดตงศนยเรยนรการลดตนทนการผลต 4 ศนย 4 ศนย 4 ศนย 2 ศนย 2 ศนย หม 1-16

2. อบรมถายทอดความร 2.1 ดานลดตนทนการใชปยเคม 500 ราย /

5 ครง500 ราย /5 ครง

500 ราย /5 ครง



หม 1-16

ประกอบดวย - การเกบตวอยางดน - การใชปยตามคาวเคราะห - การผสมปยใชเอง - การผลตและใชสารชวภาพเพอการปรบปรงดน

- การใชปยพชสด /ปยชวภาพ และปยอนทรย เพอการปรบปรงบ ารงดน - การผลตและใชปยหมกเพอทดแทนปยเคม

หนวยงานทเกยวของโครงการ เหตผล

1.1 สงเสรมการรวมกลมเกษตร

กจกรรม กจกรรมยอยระยะเวลาด าเนนการ พนท

ด าเนนการ1. โครงการสงเสรมการท าเกษตรแบบแปลงใหญ

- เกษตรกรมปญหาในดานการท าการเกษตร อนเนองมาจากปญหาดานตางๆ ดงน1. ดน 1.1 ปลกพชซ าทเดมโดยไมมการพกดน 1.2 ขาดการปรบปรงบ ารงดน 1.3 การเผาเศษวสดทเหลอในไร2. ตนทนการผลตสง 2.1 ปจจยการผลตมราคาสง เชน ดานพนธ ปยเคม สารเคม 2.2 เกษตรกรไมเชอมนและไมน าวธการใชปจจยการผลตทถกตองและเหมาะสมมาใช 2.3 ปญหาดานแรงงาน (ไมมแรงงาน/ คาจางแรงงานสง) 2.4 คาเชาทดน ในรายทเชาทดนท าการเกษตรตองเสยคาเชาในราคาสงเนองจากการแขงขนในการเชาทดน

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต

- อบต./ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- พฒนาทดน- พาณชจงหวด- อตสาหกรรมจงหวด- ธกส.- สหกรณจงหวด

37

38

2561 2562 2563 2564 2565 2.2 อบรมถายทอดความรดานลดตนทนการใชสารเคม






หม 1-16

- ใหความรดานการก าจดศตรพช - รณรงคใหมการผลต และใชสารชวภาพ สารชวภณฑ และสมนไพร เพอการปองกน ก าจดโรคและแมลงศตรพช 2.3 อบรมถายทอดความรลดตนทนการใชพนธ 500 ราย /

5 ครง500 ราย /5 ครง




หม 1-16

- การใชพชพนธด ในอตราทเหมาะสมตามค าแนะน า - การจดท าแปลงพนธ3. จดท าแปลงเรยนร หม 1-16 - แปลงสาธตการลดตนทนการผลตพช - แปลงพยากรณและเตอนการระบาดของศตรพช4. รณรงค 4.1 รณรงคการปลกพชปยสด และการใชปยหมก/ ปยอนทรย เพอปรบปรงบ ารงดน โดย - จดท าแปลงตวอยางตนแบบ 1 แปลง 1 แปลง 1 แปลง 1 แปลง 1 แปลง หม 1-16

- สนบสนนเมลดพนธปยพชสดแกเกษตรกร 100 ไร 100 ไร 100 ไร 100 ไร 100 ไร หม 1-16

- สนบสนนปจจยในการจดท าปยหมก/ ปยอนทรย

4,000 ตน 4,000 ตน 4,000 ตน 4,000 ตน 4,000 ตน หม 1-16

พนทด าเนนการ

หนวยงานทเกยวของโครงการ เหตผล กจกรรม กจกรรมยอยระยะเวลาด าเนนการ

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต (ตอ)

1.โครงการสงเสรมการท าเกษตรแบบแปลงใหญ (ตอ)

3. ราคาผลผลตไมแนนอน 3.1 เกษตรกรขาดการวางแผนการผลต 3.2 คณภาพผลผลตไมไดมาตรฐาน ซงเกดจากการระบาดของโรคและแมลงศตรพช จากปญหาดงกลาว ท าใหเกษตรกรมรายไดทไมคมกบการลงทน รายไดทไดจากการท าการเกษตรไมเพยงพอกบคาใชจายในครอบครว จงสงผลใหเกดปญหาดานหนสนตามมา

1 แปลง/1 ไร


38

39

2561 2562 2563 2564 2565 4.2 รณรงคใหเกษตรกรใชเครองจกรและเทคโนโลย - สนบสนนเครองจกรใหแกกลมเกษตรกร เชน รถตดออย

หม 1-16

4.3 รณรงคการไมเศษวสดการเกษตรในไร

- สรางหมบานตนแบบลดการเผา โดยก าหนดกฎ ระเบยบ และมาตรการในการใหรางวลแกผปฏบตตาม และก าหนดบทลงโทษแกผฝาฝน อยางจรงจง

4 แหง หม1-4

4 แหง หม 5-8

4 แหง หม 9-12

2 แหง หม 13,14

2 แหง หม 15,16

หม 1-16

5. ประชาสมพนธผานสอ เชน - เสยงตามสายในชมชน/วทยชมชน/ปายโฆษณา/เวบไซต

24 ครง 24 ครง 24 ครง 24 ครง 24 ครง หม 1-16

- จดท าเอกสารเพอเผยแพรความรดานการลดตนทนแกเกษตรกร

500 เลม 500 เลม 500 เลม 500 เลม 500 เลมหม 1-16

1. สนบสนนการจดตงและฟนฟกลมอาชพ

1.1 สงเสรมและสนบสนนการจดตงกลมอาชพเสรมภายในหมบานหรอชมชน

5 กลม 5 กลม 5 กลม 5 กลม 5 กลม หม 1-16

- จดอบรมใหความรดานอาชพตามกจกรรมและความตองการของกลม 1.2 ส ารวจกลมทมอยแลว เพอฟนฟกลมใหมความเขมแขงสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนอง

2 กลม 2 กลม 2 กลม 2 กลม 2 กลม หม2,3,8,10,11,13,14

- จดอบรมเพอพฒนาและเพมประสทธภาพผน าและคณะกรรมการกลม

โครงการ เหตผล กจกรรม กจกรรมยอยระยะเวลาด าเนนการ พนท

ด าเนนการหนวยงานทเกยวของ

2.1 ฟนฟและสงเสรมสนบสนนกลมอาชพในชมชน

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต (ตอ)

2. โครงการสรางอาชพเสรมเพอเพมรายไดแกเกษตรกร

- เกษตรกรมรายไดนอยไมเพยงพอตอรายจาย ซงเกดจากมตนทนการผลตสง ราคาผลผลตตกต า ประสบปญหาภยธรรมชาต คาใชจายในครวเรอนสง สงผลใหเกดหนสนทงในระบบและนอกระบบ กรณ ทไมเกดกลม เนองจาก- เกษตรกรขาดความร ความเขาใจ ในการรวมกลม- ขาดความไววางใจซงกนและกน

1. โครงการสงเสรมการท าเกษตรแบบแปลงใหญ (ตอ)

- อบต./ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- พฒนาชมชน- อตสาหกรรมจงหวด- ธกส.- สหกรณจงหวด- กศน.

1 แหง


39

40

2561 2562 2563 2564 2565 - จดอบรมเพอพฒนาผลตภณฑใหมคณภาพและไดมาตรฐาน

2. สนบสนน วสด อปกรณ ตามความจ าเปนของกลม


1. สนบสนนการจดตงกลมผลตปยอนทรย 4 กลม 4 กลม 4 กลม 2 กลม 2 กลม หม 1-16

- ถายทอดความรกระบวนการท าปยอนทรย - สนบสนนโรงเรอน เครองปนปย พรอมวสดและอปกรณ

หม 12

1. สนบสนนการจดตงกลมแปรรปผลผลตทางการเกษตรเพอผลตเปนอาหารสตว


- อบรมใหความรดานการจดตงและการบรหารสหกรณ ,การผลต, การแปรรป, การตลาด ใหมคณภาพและไดมาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาด - สนบสนนโรงเรอน ลานตาก เครองชงพรอมวสดและอปกรณ - จดหาแหลงทนสนบสนนในการด าเนนธรกจ - จดตงสหกรณการเกษตรเพอรวมซอ - รวมขายผลผลต และปจจยการผลต บรการสนเชอดอกเบยต าใหแกสมาชก - จดหาแหลงตลาดภายนอก โดยการจดท าขอตกลงการคากบชมชน

กจกรรม กจกรรมยอยระยะเวลาด าเนนการ พนท

ด าเนนการหนวยงานทเกยวของ

2.1 ฟนฟและสงเสรมสนบสนนกลมอาชพในชมชน (ตอ)

4.1 จดตงกลมแปรรปผลผลตทางการเกษตรเพอผลตเปนอาหารสตว

3. โครงการสงเสรมการใชผลตปยอนทรย

- การใชปยเคมและสารเคมเปนระยะเวลานาน การปลกพชชนดเดมเปนเวลานาน การเผากอนตดสงผลใหดนเสอมสภาพโดยไมมการปรบปรงบ ารงดน และการใชปจจยการผลตมากเกนความจ าเปน

โครงการ เหตผล

3.1 จดตงกลมผลตปยอนทรย

- ขาดแรงจงใจจากภาครฐกรณ ทบางหมบานมกลมอยแลว แตไมด าเนนธรกจของกลมใหมประสทธภาพ เนองจาก ผน ากลมขาดประสทธภาพและความรบผดชอบ สมาชกขาดการมสวนรวม ขาดการดแลและสงเสรมอยางตอเนองจากภาครฐ

2. โครงการสรางอาชพเสรมเพอเพมรายไดแกเกษตรกร (ตอ)

4. โครงการสงเสรมการแปรรปผลผลตทางการเกษตร สเกษตรอตสาหกรรม

- ไมมการวางแผนการผลต- ไมมการรวมกลมเพอผลตและจ าหนาย- ผลผลตไมไดคณภาพ ถกเอารดเอาเปรยบจากผรบซอผลผลต ดานการความชน ดานเปอรเซนตแปงมนส าปะหลง และน าหนก

- อบต./ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- พาณชจงหวด- อตสาหกรรมจงหวด- ธกส.- สหกรณจงหวด

- อบต./ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- อตสาหกรรมจงหวด- ธกส.

1 แหง

40

41

2561 2562 2563 2564 2565

2. สนบสนนการขดลอกสระน าทตนเขน (สระกกเชยง /สระหวยแหง)

16 แหง 16 แหง 16 แหง 16 แหง 16 แหง หม 1-16

3. สนบสนนการขดสระน าขนาดเลก (2 งาน – 1 ไร) ในรายเกษตรกรทมความประสงคทจะขดสระน าในไรนาของตนเอง


4. สรางสระน าขนาดใหญ (5-10 ไร) เพอเปนแหงกกเกบน าของหมบาน เพอส ารองไวใชในฤดแลง


5. สรางฝายในพนทปากกเชยง หม 6 พรอมวางระบบทอสงน าเพอสงน าไปยงพนทท าการเกษตร

4 แหง 4 แหง 4 แหง 2 แหง 2 แหง หม 6

6. รณรงคใหมการปลกปาเพอปองกนการชะลางและพงทลายของหนาดน

หม 1-16 หม 1-16 หม 1-16 หม 1-16 หม 1-16 หม 1-16

1. จดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง 3 ศนย 3 ศนย 2 ศนย 2 ศนย 2 ศนย หม 1-16

- ส ารวจแหลงปราชญเกษตรกร - รวบรวมองคความรของปราชญ - สนบสนนปจจยและวสดอปกรณใหเกดเปนแหลงเรยนรดานขอมลในการตดสนใจเพอการประกอบอาชพ - จดการใหเกษตรกรในชมชนและนอกชมชนเขามาเรยนร

2. รณรงคและจดใหมเวทในการเสวนา เพอใหน าผลจากการเรยนรไปปฏบตจรงอยางตอเนอง และเปนประจ า

4 ครง /4 วน





หม 1-16

6. โครงการจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง (ตอ)

- ยดตดกบวถการผลตแบบเดม จากสาเหตตางๆ เหลาน ท าใหเกษตรกรมรายไดทไมคมกบการลงทน รายไดทไดจากการท าการเกษตรไมเพยงพอกบคาใชจายในครอบครว จงสงผลใหเกดปญหาดานหนสนตามมา

6.1 จดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน (ตอ)

3. ประชาสมพนธ ทางสอตางๆ เชน สอโทรทศน วทย หนงสอพมพ สอสงพมพ เวบไซต

24 ครง 24 ครง 24 ครง 24 ครง 24 ครง หม 1-16

พนทด าเนนการ

หนวยงานทเกยวของโครงการ เหตผล กจกรรม กจกรรมยอยระยะเวลาด าเนนการ

- ปจจยการผลตมราคาสง เชน พนธ ปยเคม สารเคม และเกษตรกรใชมากเกนความจ าเปน - เกษตรกรไมเชอมนและไมน าวธการใชปจจยการผลตทถกตองและเหมาะสมมาใช - เกษตรกรขาดการวางแผนการผลต - คณภาพผลผลตไมไดมาตรฐาน ซงเกดจากการระบาดของโรคและแมลงศตรพช - เกษตรกรไมเชอมนในองคความรทมอยทงจากภาครฐและภมปญญาของปราชญเกษตรทมอยในทองถน -มความเหนตางของบคคลในครอบครว

6. โครงการจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

6.1 จดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน

- ขาดแคลนแหลงกกเกบน าเนองจากเกษตรกรไมมเงนทนในการขดเจาะ - ภาครฐไมสามารถสนบสนนงบประมาณในการสรางแหลงกกเกบน า เนองจากตดขดระเบยบเพราะพนทอยในเขตปาสงวน - ฝายกกเกบน าช ารด ทรดโทรมและตนเขน มตะกอนดนไหลมาทบถมหนาฝายท าใหหนาฝายตนเขน

5. โครงการปรบปรงและสรางแหลงน าเพอการเกษตรอยางเปนระบบ

1. ปรบปรง ซอมแซม และขดลอกหนาฝาย 16 แหง 16 แหง 16 แหง 16 แหง หม 1-165.1 ปรบปรง พฒนาและกอสรางแหลงกกเกบน า

16 แหง - อบต./อบจ. - พฒนาทดน - ชลประทาน

- อบต./ทต. - อบจ. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- พฒนาทดน

- อบต./ทต. - อบจ. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด

41

Documents

บทที่ 1 ข้อมูลพื้นฐาน1.5 การคมนาคม มีถนนลาดยาง 2 สายเชื่อมต่อระหว่างต