กฎ ก.พ.ค.

วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข

พ.ศ. ๒๕๕๑

________

โดยทเปนการสมควรก าหนดหลกเกณฑและวธการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรอง

รองทกข

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๓๑ (๕) มาตรา ๑๒๓ มาตรา ๑๒๔ และมาตรา ๑๒๕ แหง

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ก.พ.ค. จงออกกฎ ก.พ.ค. ไว ดงตอไปน

ขอ ๑ กฎ ก.พ.ค. นเรยกวา “กฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรอง

ทกข พ.ศ. ๒๕๕๑”

ขอ ๒ 1 กฎ ก.พ.ค. นใหใชบงคบตงแตวนทประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ ๓ 2 ในกฎ ก.พ.ค. น

“คกรณ” หมายความวา ผรองทกขและคกรณในการรองทกข

“ผรองทกข” หมายความวา ผมสทธรองทกขตามกฎหมาย และใหหมายความรวมถงผทไดรบ

มอบหมายดวย

“คกรณในการรองทกข” หมายความวา ผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกข

“พนกงานผรบค ารองทกข” หมายความวา เจาหนาททส านกงาน ก.พ. มอบหมายใหเปน

ผด าเนนการเกยวกบการรบค ารองทกข การตรวจค ารองทกข และการด าเนนงานธรการอยางอนตามกฎ

ก.พ.ค. น และใหหมายความรวมถงเจาหนาทของผบงคบบญชาหรอของผบ งคบบญชาทเปนเหตแหงการ

รองทกข หรอของผมอ านาจวนจฉยรองทกข ทมหนาทรบหนงสอตามระเบยบวาดวยงานสารบรรณ ดวย

“พนกงานผรบผดชอบส านวน” หมายความวา เจาหนาททส านกงาน ก.พ. และ ก.พ.ค.

มอบหมายใหรบผดชอบส านวนเรองรองทกข

“องคคณะวนจฉย” หมายความวา ก.พ.ค. หรอกรรมการ ก.พ.ค. คนหนง หรอคณะกรรมการ

วนจฉยรองทกขท ก.พ.ค. ตง เพอท าหนาทเปนผพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ในกรณทเปนคณะกรรมการ

วนจฉยรองทกข ตองมกรรมการวนจฉยรองทกขอยางนอยสองคนจงจะเปนองคคณะวนจฉย

๒

“กรรมการวนจฉยรองทกข” หมายความวา บคคลหนงบคคลใดในองคคณะวนจฉย

“กรรมการเจาของส านวน” หมายความวา บคคลหนงบคคลใดในองคคณะวนจฉยทไดรบ

แตงตงใหเปนผรบผดชอบส านวนเรองรองทกข

“ผมอ านาจวนจฉยรองทกข” หมายความวา องคคณะวนจฉย และใหหมายความรวมถง

ผบงคบบญชาชนเหนอขนไปทมอ านาจหนาทพจารณาวนจฉยเรองรองทกขตามกฎ ก.พ.ค. น ดวย”

ขอ ๔ ใหประธาน ก.พ.ค. รกษาการตามกฎ ก.พ.ค. น และใหมอ านาจออกประกาศหรอค าสงเพอ

ประโยชนในการปฏบตตามกฎ ก.พ.ค. น

ในกรณทมปญหาเกยวกบการปฏบตตามกฎ ก.พ.ค. น ประธาน ก.พ.ค. อาจหารอทประชม ก.พ.ค.

เพอประกอบการพจารณาวนจฉยกได ค าวนจฉยนนใหเปนทสด

หมวด ๑

บททวไป

________

ขอ ๕ การรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกขของขาราชการพลเรอนสามญ ให

เปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎ ก.พ.ค. น

ขอ ๖ เพอใหเกดความเขาใจและความสมพนธอนดระหวางผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา

เมอมปญหาเกดขนระหวางกน ควรจะไดปรกษาหารอท าความเขาใจกน ฉะนน เมอขาราชการพลเรอน

สามญผใดมความคบของใจอนเกดจากการปฏบตหรอไมปฏบตตอตนของผบงคบบญชา หากแสดงความ

ประสงคจะปรกษาหารอกบผบงคบบญชา ใหผบงคบบญชานน ใหโอกาสและรบฟง หรอสอบถามเกยวกบ

ปญหาดงกลาวเพอเปนทางแหงการท าความเขาใจและแกปญหาทเกดขนในชนตน

ถาขาราชการพลเรอนสามญผมความคบของใจนน ไมประสงคจะปรกษาหารอ หรอปรกษาหารอ

แลวไมไดรบค าชแจง หรอไดรบค าชแจงแลวไมเปนทพอใจ กใหรองทกขตามกฎ ก.พ.ค. น

ขอ ๗ 3 ภายใตบงคบขอ ๖ ขาราชการพลเรอนสามญผใดมความคบของใจ อนเกดจากการ

ปฏบตหรอไมปฏบตตอตนของผบงคบบญชา และเปนกรณทไมอาจอทธรณ ตามหมวด ๙ การอทธรณ แหง

๓

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ได ผนนมสทธรองทกขตามหลกเกณฑและวธการ

ทก าหนดในกฎ ก.พ.ค. น

การปฏบต หรอไมปฏบตตอตนของผบงคบบญชา ซงท าใหเกดความคบของใจ อนเปนเหตแหง

การรองทกขนน ตองมลกษณะอยางหนงอยางใด ดงน

(๑) ไมชอบดวยกฎหมายไมวาจะเปนการออกกฎ ค าสง หรอปฏบต หรอไมปฏบตอนใดโดยไมม

อ านาจหรอนอกเหนออ านาจหนาทหรอไมถกตองตามกฎหมาย หรอโดยไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน

หรอวธการอนเปนสาระส าคญทก าหนดไวส าหรบการกระท านน หรอโดยไมสจรต หรอมลกษณะเปนการ

เลอกปฏบตทไมเปนธรรม หรอมลกษณะเปนการสรางขนตอนโดยไมจ าเปนหรอสรางภาระใหเกดขนเกน

สมควร หรอเปนการใชดลพนจโดยมชอบ

(๒) ไมมอบหมายงานใหปฏบต

(๓) ประวงเวลา หรอหนวงเหนยวการด าเนนการบางเรองอนเปนเหตใหเสยสทธ หรอไมไดรบ

สทธประโยชนอนพงมพงไดในเวลาอนสมควร

(๔) ไมเปนไปตาม หรอขดกบระบบคณธรรม ตามมาตรา ๔๒

ขอ ๘ การรองทกขใหรองไดส าหรบตนเองเทานน จะรองทกขส าหรบผอนไมได และใหท าค า

รองทกขเปนหนงสอยนตอผมอ านาจวนจฉยรองทกขภายในสามสบวนนบแตวนทราบหรอถอวาทราบเหต

แหงการรองทกขตามขอ ๗

ค ารองทกขใหใชถอยค าสภาพและอยางนอยตองมสาระส าคญดงน

(๑) ชอ ต าแหนง สงกด และทอยส าหรบการตดตอเกยวกบการรองทกขของผรองทกข

(๒) การปฏบตหรอไมปฏบตทเปนเหตแหงการรองทกข

(๓) ขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทผรองทกขเหนวาเปนปญหาของเรองรองทกข

(๔) ค าขอของผรองทกข

(๕) ลายมอชอของผรองทกข หรอผไดรบมอบหมายใหรองทกขแทนกรณทจ าเปนตามขอ ๑๐

ขอ ๙ ในการยนค ารองทกขใหแนบหลกฐานทเกยวของพรอมค ารองทกขดวย กรณทไมอาจแนบ

พยานหลกฐานทเกยวของได เพราะพยานหลกฐานอยในความครอบครองของหนวยงานทางปกครอง

เจาหนาทของรฐ หรอบคคลอน หรอเพราะเหตอนใด ใหระบเหตทไมอาจแนบพยานหลกฐานไวดวย

๔

ใหผรองทกขท าส าเนาค ารองทกขและหลกฐานทเกยวของ โดยใหผรองทกขรบรองส าเนาถกตอง

๑ ชด แนบพรอมค ารองทกขดวย กรณทมเหตจ าเปนตองมอบหมายใหบคคลอนรองทกขแทนตามขอ ๑๐ กด

กรณทมการแตงตงทนายความหรอบคคลอนด าเนนการแทนในขนตอนใด ๆ ในกระบวนการพจารณา

วนจฉยเรองรองทกขตามขอ ๑๑ กด ใหแนบหลกฐานการมอบหมายหรอหลกฐานการแตงตง ทงน ตามท

กฎ ก.พ.ค. น ก าหนด

ถาผรองทกขประสงคจะแถลงการณดวยวาจาในชนพจารณาของผมอ านาจวนจฉยรองทกข ให

แสดงความประสงคไวในค ารองทกขดวย หรอจะท าเปนหนงสอตางหากกไดแตตองยนหนงสอกอนทผม

อ านาจวนจฉยรองทกขเรมพจารณา

ขอ ๑๐ ผมสทธรองทกขจะมอบหมายใหบคคลอนรองทกขแทนได ในกรณมเหตจ าเปนอยาง

หนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) เจบปวยจนไมสามารถรองทกขไดดวยตนเอง

(๒) อยในตางประเทศและคาดหมายไดวาไมอาจรองทกขไดทนภายในเวลาทก าหนด

(๓) มเหตจ าเปนอยางอนทผมอ านาจวนจฉยรองทกขเหนสมควร

การมอบหมายตามวรรคหนง จะตองท าเปนหนงสอลงลายมอชอผมสทธรองทกข พรอมทง

หลกฐานแสดงเหตจ าเปนขางตน ถาไมสามารถลงลายมอชอได ใหพมพลายนวมอโดยมพยานลงลายมอชอ

รบรองอยางนอยสองคน

ขอ ๑๑ 4 ภายใตบงคบขอ ๘ คกรณอาจมหนงสอแตงตงใหทนายความหรอบคคลหนงบคคลใด

ซงบรรลนตภาวะ กระท าการอยางหนงอยางใดตามทก าหนดแทนตนในกระบวนพจารณาวนจฉยเรองรอง

ทกขขนตอนใด ๆ กได โดยใหแนบหนงสอแตงตง หลกฐานแสดงตนของทนายความหรอบคคลผไดรบ

แตงตงพรอมค ารองทกขหรอจะยนในภายหลงกอนการด าเนนการในขนตอนนน ๆ กได

ขอ ๑๒ ค ารองทกขใหยนตอพนกงานผรบค ารองทกข ในการน อาจยนค ารองทกขโดยสงทาง

ไปรษณยลงทะเบยนกได และใหถอวาวนทยนค ารองทกขตอพนกงานผรบค ารองทกขหรอวนททท าการ

ไปรษณยตนทางประทบตรารบทซองหนงสอรองทกข แลวแตกรณ เปนวนยนค ารองทกข

ขอ ๑๓ เพอประโยชนในการนบระยะเวลารองทกข การนบวนทราบหรอถอวาทราบเหตแหง

การรองทกขนน ใหถอปฏบตดงน

๕

(๑) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากการทผบงคบบญชามค าสงเปนหนงสอ ใหถอวาวนทผ

มสทธรองทกขลงลายมอชอรบทราบค าสงเปนวนทราบเหตแหงการรองทกข

(๒) ในกรณทไมมการลงลายมอชอรบทราบค าสงตาม (๑) แตมการแจงค าสงใหทราบพรอม

ส าเนาค าสง และท าบนทกวนเดอนป เวลา สถานททแจง โดยลงลายมอชอผแจงพรอมทงพยานรเหนไวเปน

หลกฐานแลว ใหถอวนทแจงนนเปนวนทราบเหตแหงการรองทกข

(๓) ในกรณทไมอาจแจงค าสงตาม (๒) และไดแจงเปนหนงสอสงส าเนาค าสงทางไปรษณย

ลงทะเบยนตอบรบ ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ ใหสงส าเนาค าสงไปสองฉบบเพอให

เกบไวเปนหลกฐานหนงฉบบ และใหลงลายมอชอและวนเดอนปทรบทราบค าสงแลวสงกลบคนเพอเกบไว

เปนหลกฐานหนงฉบบ กรณเชนนเมอลวงพนสามสบวนนบแตวนทปรากฏในใบตอบรบทางไปรษณย

ลงทะเบยนวามผรบแลว แมยงไมไดรบส าเนาค าสงฉบบทใหลงลายมอชอและวนเดอนปทรบทราบค าสง

กลบคนมา กใหถอวาผมสทธรองทกขไดรบทราบค าสงอนเปนเหตแหงการรองทกขแลว

(๔) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากการปฏบตหรอไมปฏบตของผบงคบบญชาโดยไมม

ค าสงเปนหนงสอ ใหถอวนทมหลกฐานยนยนวาผมสทธรองทกขรบทราบหรอควรรบทราบค าสงทไมเปน

หนงสอนน เปนวนทราบเหตแหงการรองทกข

(๕) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากการปฏบต หรอไมปฏบตของผบงคบบญชาโดยไมได

มค าสงอยางใด ใหถอวนทผรองทกขควรไดทราบถงการปฏบตหรอไมปฏบตของผบงคบบญชาดงกลาว

เปนวนทราบเหตแหงการรองทกข

ขอ ๑๔ ผรองทกขอาจถอนค ารองทกขทยนไวแลวในเวลาใด ๆ กอนทผมอ านาจวนจฉยรองทกข

จะมค าวนจฉยเสรจเดดขาดในเรองรองทกขนน กได

การถอนค ารองทกขตองท าเปนหนงสอและลงลายมอชอผรองทกข แตถาผรองทกขถอนค ารอง

ทกขดวยวาจาตอผมอ านาจวนจฉยรองทกข ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกขบนทกไว และใหผรองทกขลง

ลายมอชอไวเปนหลกฐาน

เมอมการถอนค ารองทกข ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกขอนญาต และสงจ าหนายค ารองทกขออก

จากสารบบ

๖

ขอ ๑๕ ในการพจารณาวนจฉยรองทกข ผมอ านาจวนจฉยรองทกขมอ านาจแสวงหาขอเทจจรง

ไดตามความเหมาะสม ในกรณน ผมอ านาจวนจฉยรองทกขอาจแสวงหาขอเทจจรงจากพยานบคคล พยาน

เอกสาร หรอพยานหลกฐานอนนอกเหนอจากพยานหลกฐานของคกรณทปรากฏในค ารองทกข ค าแกค ารอง

ทกข กได ในการแสวงหาขอเทจจรงเชนวาน ผมอ านาจวนจฉยรองทกขอาจด าเนนการตามทก าหนดใน

หมวด ๓ สวนท ๒ หรอตามทเหนสมควร

ในกรณทขอเทจจรงซงไดมาจากการแสวงหาเพมเตมตามวรรคหนงอาจกระทบถงสทธของคกรณ

ผมอ านาจวนจฉยรองทกขตองใหคกรณไดรบทราบขอเทจจรงอยางเพยงพอและมโอกาสไดโตแยงและ

แสดงพยานหลกฐานของตน

ขอ ๑๖ ค าวนจฉยในเรองรองทกขของผมอ านาจวนจฉยรองทกข อยางนอยตองประกอบดวย

(๑) ชอผรองทกข

(๒) ชอคกรณในการรองทกข

(๓) สรปค ารองทกขและค าขอของผรองทกข

(๔) สรปค าแกค ารองทกข

(๕) ประเดนทจะตองวนจฉย

(๖) ค าวนจฉยของผมอ านาจวนจฉยรองทกขพรอมทงเหตผล

(๗) สรปค าวนจฉยหรอค าสงทก าหนดใหหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐตองปฏบตหรอ

ด าเนนการตอไป

(๘) ขอสงเกตเกยวกบแนวทางหรอวธด าเนนการใหเปนไปตามค าวนจฉยหรอค าสงนน (ถาม)

ค าวนจฉยในเรองรองทกขตามวรรคหนงตองลงลายมอชอของผมอ านาจวนจฉยรองทกขท

วนจฉยเรองรองทกขนน ถาผใดมเหตจ าเปนไมสามารถลงลายมอชอได ใหจดแจงเหตดงกลาวไวในค า

วนจฉยนน ดวย

ขอ ๑๗ ระยะเวลาตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ.ค. น เมอผมอ านาจวนจฉยรองทกขเหนสมควร

หรอเมอคกรณมค าขอ ผมอ านาจวนจฉยรองทกขมอ านาจยนหรอขยายระยะเวลาไดตามความจ าเปน เพอ

ประโยชนแหงความยตธรรม

๗

ขอ ๑๘ การนบระยะเวลาตามกฎ ก.พ.ค. น ส าหรบเวลาเรมตนใหนบวนถดจากวนแรกแหงเวลา

นนเปนวนเรมนบระยะเวลา สวนเวลาสนสด ถาวนสดทายแหงระยะเวลาตรงกบวนหยดราชการ ใหนบวน

เรมเปดท าการใหมเปนวนสดทายแหงระยะเวลา

ขอ ๑๙ หลกเกณฑและวธการทก าหนดในหมวด ๑ ใหใชบงคบกบการรองทกขและการพจารณา

วนจฉยเรองรองทกขในหมวดอนดวย เวนแตจะมหลกเกณฑและวธการก าหนดไวเปนอยางอน กใหปฏบต

ใหเปนไปตามนน

หมวด ๒

การรองทกขตอผบงคบบญชาชนเหนอขนไป

________

ขอ ๒๐ การรองทกขทเหตแหงการรองทกขเกดจากผบงคบบญชา และกฎหมาย ไมไดบญญตให

รองทกขตอ ก.พ.ค. แตใหรองทกขตอผ บงคบบญชาช นเหนอขนไปตามล าดบ น น ใหรองทกขตอ

ผบงคบบญชาดงน

(๑) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากผบงคบบญชาในราชการบรหารสวนภมภาคทต ากวา

ผวาราชการจงหวด ใหรองทกขตอผวาราชการจงหวด และใหผวาราชการจงหวดเปนผมอ านาจวนจฉยรอง

ทกข

(๒) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากผบงคบบญชาในราชการบรหารสวนกลางทต ากวา

อธบด ใหรองทกขตออธบด และใหอธบดเปนผมอ านาจวนจฉยรองทกข

(๓) ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากผวาราชการจงหวดหรออธบด ใหรองทกขตอ

ปลดกระทรวงซงเปนผบงคบบญชาของผรองทกข และใหปลดกระทรวงเปนผมอ านาจวนจฉยรองทกข

ขอ ๒๑ การยนค ารองทกขอาจยนผานผบงคบบญชาหรอผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรอง

ทกขกได และใหน าความในขอ ๑๒ หมวด ๑ มาใชบงคบกบการยนค ารองทกขดงกลาวดวย

ขอ ๒๒ เมอผมอ านาจวนจฉยรองทกขไดรบค ารองทกขแลว ใหมหนงสอแจงพรอมทงสงส าเนา

ค ารองทกขใหผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกขทราบโดยเรว และใหผบงคบบญชาทเปนเหตแหง

การรองทกขนนสงเอกสารหลกฐานทเกยวของ และค าชแจงของตน (ถาม) ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกข

ประกอบการพจารณาภายในเจดวนนบแตวนทไดรบหนงสอรองทกข

๘

ในกรณทผบงคบบญชาไดรบค ารองทกข ใหผบงคบบญชานนสงค ารองทกขพรอมทงส าเนา

ตอไปยงผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกขภายในสามวนนบแตวนทไดรบหนงสอรองทกข

เมอผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกขไดรบค ารองทกขทยนผานตามขอ ๒๑ หรอ สงตาม

วรรคหนงหรอวรรคสอง ใหจดสงค ารองทกขพรอมทงส าเนาและเอกสารหลกฐานทเกยวของ และค าชแจง

ของตน (ถาม) ไปยงผมอ านาจวนจฉยรองทกขภายในเจดวนนบแตวนทไดรบหนงสอรองทกข

ขอ ๒๓ การพจารณาเรองรองทกข ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกขพจารณาจากเรองราวการปฏบต

หรอไมปฏบตตอผรองทกขของผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกข ในกรณทจ าเปนและสมควร

อาจจะขอเอกสารและหลกฐานทเกยวของเพมเตม รวมทงค าชแจงจากหนวยราชการ รฐวสาหกจ หนวยงาน

อนของรฐ หางหนสวน บรษท ขาราชการ หรอบคคลใด ๆ มาใหถอยค าหรอชแจงขอเทจจรงเพอ

ประกอบการพจารณาได

ในกรณทผรองทกขขอแถลงการณดวยวาจา หากผมอ านาจวนจฉยรองทกขเหนวาการแถลงการณ

ดวยวาจาไมจ าเปนแกการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข จะไมใหแถลงการณดวยวาจากได แตใหบนทก

เหตผลไวดวย

ในกรณทนดใหผรองทกขมาแถลงการณดวยวาจา ใหแจงใหผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรอง

ทกขทราบดวยวา ถาประสงคจะแถลงแกกใหมาแถลงหรอมอบหมายเปนหนงสอ ใหขาราชการทเกยวของ

เปนผแทนมาแถลงแกดวยวาจาในการพจารณาครงนนได ทงน ใหแจงลวงหนาตามควรแกกรณ และเพอ

ประโยชนในการแถลงแกดงกลาว ใหผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกขหรอผแทน (ถาม) เขาฟงการ

แถลงการณดวยวาจาของผรองทกขได

ขอ ๒๔ ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกขพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ใหแลวเสรจภายในหกสบ

วนนบแตวนไดรบค ารองทกข แตถามความจ าเปนไมอาจพจารณา ใหแลวเสรจภายในเวลาดงกลาว ใหขยาย

เวลาไดอกไมเกนสามสบวน และใหบนทกแสดงเหตผลความจ าเปนทตองขยายเวลาไวดวย 5

ในกรณทขอขยายเวลาตามวรรคหนงแลวการพจารณายงไมแลวเสรจ ใหผมอ านาจวนจฉยรอง

ทกขขยายเวลาพจารณาไดอกไมเกนสามสบวน และใหพจารณาก าหนดมาตรการทจะท าใหการพจารณาแลว

เสรจโดยเรวและบนทกไวเปนหลกฐาน และใหสงหลกฐานดงกลาวไปยงผบงคบบญชาชนเหนอขนไปของ

ผรองทกขภายในสบวนนบแตวนทครบก าหนดขยายเวลาตามวรรคหนง เพอทผบงคบบญชาชนเหนอขนไป

๙

จะไดตดตามแนะน าและชแจงใหการพจารณาแลวเสรจโดยเรว แตถาปลดกระทรวงเปนผพจารณาวนจฉย

รองทกข ใหสงหลกฐานดงกลาวไปยงเลขาธการ ก.พ. ในฐานะเลขานการของ ก.พ.ค. เพอด าเนนการตอไป

ขอ ๒๕ ในการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกข มอ านาจไมรบเรอง

รองทกข ยกค ารองทกข หรอมค าวนจฉยใหแกไขหรอยกเลกค าสง และใหเยยวยาความเสยหาย ใหผรอง

ทกข หรอใหด าเนนการอนใดเพอประโยชนแหงความยตธรรม โดยใหน าระเบยบท ก.พ.ค. ก าหนดในเรอง

เดยวกนนมาใชบงคบโดยอนโลม

เมอผมอ านาจวนจฉยรองทกขไดพจารณาวนจฉยเรองรองทกขประการใดแลว ใหผบงคบบญชาท

เปนเหตแหงการรองทกขด าเนนการใหเปนไปตามค าวนจฉยนนในโอกาสแรกทท าได และเมอไดด าเนนการ

ตามค าวนจฉยดงกลาวแลว ใหแจงใหผรองทกขทราบเปนหนงสอโดยเรว

ค าวนจฉยเรองรองทกขของผมอ านาจวนจฉยรองทกขใหเปนทสด ในกรณทผรองทกขไมเหน

ดวยกบค าวนจฉยนน มสทธฟองคดตอศาลปกครองชนตนตามกฎหมายวาดวยการจดตงศาลปกครองและวธ

พจารณาคดปกครองตอไปได

ขอ ๒๖ ในกรณทยงไมมระเบยบ ก.พ.ค. เรองการเยยวยาความเสยหายใหผรองทกขหรอให

ด าเนนการอนใดเพอประโยชนแหงความยตธรรมใชบงคบ ใหผมอ านาจวนจฉยรองทกขสงการในเรองการ

เยยวยาและด าเนนการอนใดเพอประโยชนแหงความยตธรรมไปพลางกอนตามทเหนสมควรไดโดยใหน า

ประโยชนของทางราชการมาประกอบการพจารณาดวย

เมอมระเบยบ ก.พ.ค. ในเรองเดยวกนนใชบงคบแลว หากการด าเนนการตามทไดสงการไปนนม

มาตรฐานต ากวาหลกเกณฑทก าหนดในระเบยบ ก.พ.ค. กใหด าเนนการเพมเตมใหครบถวนเทาทท าได และ

ใหถอวาเปนการเยยวยาหรอด าเนนการอนใดเพอประโยชนแหงความยตธรรมตามระเบยบ ก.พ.ค. แลว

ขอ ๒๗ ผบงคบบญชาผมอ านาจวนจฉยรองทกขอาจถกคดคานได โดยใหน าความในหมวด ๓

ขอ ๕๘ มาใชบงคบกบเหตแหงการคดคานและการยนค าคดคาน โดยอนโลม

ขอ ๒๘ ในกรณทผรองทกขคดคานผบงคบบญชาทมอ านาจวนจฉยรองทกข ใหผบงคบบญชา

ของผรองทกขเหนอผถกคดคานเปนผพจารณาค าคดคาน ถาเหนวาค าคดคานไมมเหตผลกใหมค าสงยกค า

คดคาน ค าสงดงกลาวใหเปนทสด และแจงใหผทเกยวของทราบเพอด าเนนการตอไป แตถาเหนวาค าคดคาน

มเหตผลรบฟงไดใหแจงใหผถกคดคานกบผรองทกขทราบ กรณนใหผพจารณาค าคดคานเปนผมอ านาจ

๑๐

วนจฉยรองทกขแทน และใหน าหลกเกณฑและวธการในเรองการพจารณาวนจฉยรองทกขขางตน มาใช

บงคบโดยอนโลม

ขอ ๒๙ ในกรณทปลดกระทรวงเปนผถกคดคาน ใหสงค าคดคานไปทเลขาธการ ก.พ. ในฐานะ

เลขานการ ก.พ.ค. และให ก.พ.ค. เปนผพจารณาค าคดคาน ถาเหนวาค าคดคานไมมเหตผลกใหมค าสงยกค า

คดคาน ค าสงดงกลาวใหเปนทสด และแจงใหผทเกยวของทราบเพอด าเนนการตอไป แตถาเหนวาค าคดคาน

มเหตผลรบฟงไดกใหแจงใหผรองทกขทราบและแนะน าผบงคบบญชาผมอ านาจวนจฉยรองทกขใหแตงตง

คณะกรรมการขนท าหนาทพจารณาเรองรองทกข ประกอบดวยผแทนผบงคบบญชาผมอ านาจวนจฉยรอง

ทกขหนงคน ผแทนผรองทกขหนงคน ผแทนผบงคบบญชาทเปนเหตแหงการรองทกขหนงคน ทงน ให

เลขาธการ ก.พ. ตงขาราชการส านกงาน ก.พ. หนงคนรวมเปนกรรมการ ดวย และใหผไดรบแตงตงเปน

กรรมการดงกลาวประชมและเลอกกนเองคนหนงเปนประธานกรรมการ และใหเจาหนาทของหนวยงานตน

สงกดเปนเลขานการและจะใหมผชวยเลขานการ กได

เ มอคณะกรรมการตามวรรคหนงพจารณามมตประการใด ใหเสนอตอปลดกระทรวง

ผบงคบบญชาผมอ านาจวนจฉยรองทกขเพอประกอบการพจารณาวนจฉยตามทเหนสมควร และการท าค า

วนจฉยในกรณน ใหน าขอ ๑๖ มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ ๓๐ เมอผบงคบบญชาผมอ านาจวนจฉยรองทกขไดพจารณาวนจฉยเรองรองทกขเสรจสนลง

แลว ใหรายงานผลการด าเนนการตามค าวนจฉยพรอมทงส าเนาค าวนจฉยไปยง ก.พ.ค. ภายในสบหาวนนบ

แตไดรบแจงผลการด าเนนการตามค าวนจฉยนนแลว เพอประโยชนในการศกษาวจยและพฒนาระบบพทกษ

ระบบคณธรรม ตอไป

หมวด ๓

การรองทกขตอ ก.พ.ค.

________

สวนท ๑

การยนค ารองทกข การตรวจค ารองทกข การตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกข

การจายส านวน และการสงรบหรอไมรบค ารองทกขไวพจารณา

________

๑๑

ขอ ๓๑ ในกรณทเหตแหงการรองทกขเกดจากหวหนาสวนราชการระดบกรมทอยในบงคบ

บญชาหรอรบผดชอบการปฏบตราชการขนตรงตอนายกรฐมนตรหรอตอรฐมนตร ปลดกระทรวง รฐมนตร

เจาสงกด หรอนายกรฐมนตร ใหรองทกขตอ ก.พ.ค. โดยยนค ารองทกขตอพนกงานผรบค ารองทกขท

ส านกงาน ก.พ. หรอจะสงค ารองทกขทางไปรษณยลงทะเบยนไปยงส านกงาน ก.พ. กได

ขอ ๓๒ ค ารองทกขทยนทส านกงาน ก.พ. ใหพนกงานผรบค ารองทกขออกใบรบค ารองทกข

และลงทะเบยนรบค ารองทกขไวเปนหลกฐานในวนทรบค ารองทกขตามระเบยบวาดวยงานสารบรรณ และ

ใหถอวนทรบค ารองทกขตามหลกฐานดงกลาวเปนวนยนค ารองทกข

ขอ ๓๓ ค ารองทกขทพนกงานผรบค ารองทกขไดรบไวแลว ใหลงทะเบยนเรองรองทกขในสา

รบบ และตรวจค ารองทกขในเบองตน

(๑) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทมการด าเนนการโดยถกตองตามหลกเกณฑทก าหนดไวในหมวด ๑

ใหเสนอค ารองทกขดงกลาวตอประธาน ก.พ.ค. เพอพจารณาด าเนนการตอไป

(๒) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทมการด าเนนการโดยไมสมบรณครบถวนตามหลกเกณฑทก าหนด

ไวในหมวด ๑ ใหพนกงานผรบค ารองทกขแนะน าใหผรองทกขแกไขใหครบถวนภายในระยะเวลาทก าหนด

(๓) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทไมอยในอ านาจของ ก.พ.ค. จะรบไวพจารณาได หรอเปนกรณตาม

(๒) แตผรองทกขไมแกไขภายในเวลาทก าหนด ใหบนทกไวแลวเสนอค ารองทกขดงกลาวตอประธาน

ก.พ.ค. เพอพจารณาด าเนนการตอไป

ขอ ๓๔ ให ก.พ.ค. ตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกขขนคณะหนงหรอหลายคณะเปนองคคณะ

วนจฉยกได แตละคณะประกอบดวยกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนประธาน และกรรมการวนจฉยรองทกข

อกสองคนเพอท าหนาทเปนผพจารณาวนจฉยรองทกข โดยจะก าหนดใหประธาน ก.พ.ค. หรอกรรมการ

ก.พ.ค. คนหนงท าหนาทประธานในคณะกรรมการวนจฉยรองทกขหลายคณะพรอมกนกได และใหม

เจาหนาทส านกงาน ก.พ. ทไดรบมอบหมายเปนเลขานการ และผชวยเลขานการไดตามความจ าเปน

ในกรณทมความจ าเปน ก.พ.ค. อาจแตงตงใหคณะกรรมการวนจฉยรองทกขหรอกรรมการ

วนจฉยรองทกขคนใดท าหนาทวนจฉยเรองอทธรณกได

ขอ ๓๕ เมอไดมการตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกขและไดมการจายส านวนแลว ใหประธาน

กรรมการวนจฉยรองทกขแจงค าสงตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกขใหผรองทกขทราบ โดยใหผรองทกข

๑๒

ลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐาน แลวมอบส าเนาค าสงใหไวหนงฉบบ หรอจะสงส าเนาค าสง

ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผรองทกข ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการกได ใน

กรณนเมอลวงพนสบหาวนนบแตวนสงส าเนาค าสงดงกลาว ใหถอวาผรองทกขไดรบทราบค าสงต ง

คณะกรรมการวนจฉยรองทกขแลว

ใหน าความตามวรรคหนงใชบงคบกบกรณทกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนผมอ านาจวนจฉยรอง

ทกขดวย

ขอ ๓๖ เมอประธาน ก.พ.ค. ไดรบค ารองทกขแลว ใหพจารณาจายส านวนตามหลกเกณฑท

ก าหนดไวในขอ ๓๗ ถงขอ ๔๓

ขอ ๓๗ ในกรณทประธาน ก.พ.ค. เหนวาค ารองทกขใดมปญหาขอกฎหมายทส าคญ หรอผลการ

วนจฉยอาจกระทบตอวถทางปฏบตราชการ หรอจะเปนการวางบรรทดฐานในการปฏบตราชการ หรอเปน

กรณส าคญทเกยวของกบระบบคณธรรมท ก.พ.ค. สมควรเปนผพจารณาวนจฉยเอง กใหจายส านวนค ารอง

ทกขนนให ก.พ.ค. เปนองคคณะวนจฉย โดยใหประธาน ก.พ.ค. ตงกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนกรรมการ

เจาของส านวน และมพนกงานผรบผดชอบส านวนเปนผชวย

ขอ ๓๘ ในกรณทประธาน ก.พ.ค. เหนวาค ารองทกขใดเปนกรณทวไปทไมมลกษณะตามขอ

๓๗ ใหจายส านวนค ารองทกขนนใหกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงหรอคณะกรรมการวนจฉยรองทกขคณะหนง

คณะใดเปนองคคณะวนจฉยกได

ในกรณทกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนองคคณะวนจฉย ใหผนนเปนกรรมการเจาของส านวน

และมพนกงานผรบผดชอบส านวนเปนผชวย

ในกรณทคณะกรรมการวนจฉยรองทกขคณะหนงคณะใดเปนองคคณะวนจฉย ใหประธาน

กรรมการวนจฉยรองทกขคณะนนตงกรรมการวนจฉยรองทกขในคณะคนหนงเปนกรรมการเจาของส านวน

และมพนกงานผรบผดชอบส านวนเปนผชวย

ขอ ๓๙ ในกรณทประธาน ก.พ.ค. เหนวาค ารองทกขเรองใดเปนรองทกขทไมอาจรบไวพจารณา

ได ใหจายส านวนค ารองทกขนนใหกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนกรรมการเจาของส านวน หรอจะจายให

คณะกรรมการวนจฉยรองทกขคณะหนงท าหนาทเปนองคคณะวนจฉย กได

๑๓

ขอ ๔๐ ในกรณทประธาน ก.พ.ค. เหนวาค ารองทกขเรองใดเปนรองทกขทรบไวพจารณาได ให

จายส านวนค ารองทกขใหแกกรรมการ ก.พ.ค. คนหนง หรอคณะกรรมการวนจฉยรองทกข เปนองคคณะ

วนจฉย หากมการตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกขขนหลายคณะ ใหประธาน ก.พ.ค. จายส านวนตาม

หลกเกณฑดงตอไปน

(๑) ถามการตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกข แยกตามความเชยวชาญในเรองใดเรองหนงเปน

การเฉพาะ ใหจายส านวนใหตรงกบความเชยวชาญของคณะกรรมการวนจฉยรองทกขทตงไว

(๒) ถามการตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกข แยกตามกลมของสวนราชการหรอพนทตงของ

สวนราชการใด ใหจายส านวนใหตรงกบกลมหรอพนทตงของสวนราชการนน

(๓) ในกรณทไมมการต งคณะกรรมการวนจฉยรองทกขตาม (๑) หรอ (๒) หรอมการต ง

คณะกรรมการวนจฉยรองทกขตาม (๑) หรอ (๒) ในลกษณะเดยวกนหลายคณะ หรอคณะกรรมการวนจฉย

รองทกขตาม (๑) หรอ (๒) มค ารองทกขคางการพจารณาอยเปนจ านวนมาก ซงหากจายส านวนใหแก

คณะกรรมการวนจฉยรองทกขนนอก จะท าใหการพจารณาลาชาหรอกระทบตอความยตธรรม ใหจาย

ส านวนค ารองทกขตามทประธาน ก.พ.ค. เหนสมควร

ขอ ๔๑ กรรมการเจาของส านวนอาจก าหนดประเดนใหพนกงานผรบผดชอบส านวนวเคราะห

และพจารณาท าความเหนเสนอในเบองตนประกอบการพจารณาขององคคณะวนจฉย เพอพจารณาสงรบ

หรอไมรบค ารองทกขไวพจารณาดงน

(๑) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทมการด าเนนการโดยถกตองตามหลกเกณฑทก าหนดไวในหมวด ๑

และเปนค ารองทกขทรบไวพจารณาได กใหองคคณะวนจฉยมค าสงรบค ารองทกขนนไวพจารณา แลว

ด าเนนการตามกระบวนพจารณาเรองรองทกขตอไป

(๒) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทยงไมชดเจนหรอทยงมการด าเนนการโดยไมถกตองตาม

หลกเกณฑทก าหนดไวในหมวด ๑ กใหมค าสงใหผรองทกขด าเนนการแกไขเพมเตมภายในระยะเวลาท

ก าหนด หากไมมการแกไขเพมเตมภายในระยะเวลาทก าหนด กใหเสนอองคคณะวนจฉยเพอพจารณามค า

วนจฉยตอไป

(๓) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทไมอาจรบไวพจารณาไดตามขอ ๔๒ กใหเสนอองคคณะวนจฉย

เพอพจารณามค าวนจฉยตอไป

๑๔

ขอ ๔๒ 6 หามมใหรบค ารองทกขดงตอไปนไวพจารณา

(๑) เปนค ารองทกขทไมอยในอ านาจการวนจฉยของ ก.พ.ค. ตามขอ ๗

(๒) ผรองทกขมใชเปนผมสทธรองทกขตามขอ ๗

(๓) ผรองทกขมใชเปนบคคลทไดรบมอบหมายจากผมสทธรองทกขแทนตามขอ ๑๐

(๔) เปนค ารองทกขทรองทกขเมอพนก าหนดสามสบวนตามขอ ๘ เวนแต ก.พ.ค. เหนควรรบไว

พจารณาเพอประโยชนแหงความยตธรรม

(๕) เปนเรองทไดเคยมการรองทกขและไดมค าวนจฉยหรอค าสงถงทสดแลว

(๖) เปนกรณตามขอ ๔๑ (๒)

ขอ ๔๓ เมอไดรบความเหนของกรรมการเจาของส านวนตามขอ ๔๑ (๒) หรอ (๓) ใหองคคณะ

วนจฉยพจารณามค าวนจฉยดงน

(๑) 7] ถาเหนวาเปนค ารองทกขทรบไวพจารณาไมไดตามขอ ๔๒ กใหมค าวนจฉยไมรบเรองรอง

ทกขนนไวพจารณาและสงจ าหนายเรองรองทกขดงกลาวออกจากสารบบ หรอใหมค าวนจฉยยกเลก

กระบวนพจารณาเรองรองทกขนน และสงจ าหนายเรองรองทกขดงกลาวออกจากสารบบ

ค าวนจฉยเรองรองทกขของคณะกรรมการวนจฉยรองทกข หรอกรรมการ ก.พ.ค. เจาของส านวน

ตามวรรคหนง ใหน าเสนอ ก.พ.ค. เพอพจารณาวนจฉยตอไปดวย

(๒) ถาเหนวาเปนค ารองทกขทอาจรบไวพจารณาได กใหมค าสงใหกรรมการเจาของส านวน

ด าเนนการตามกระบวนพจารณาเรองรองทกขตอไป

สวนท ๒

กระบวนพจารณาเรองรองทกข

________

ขอ ๔๔ 8 เมอไดมการสงรบค ารองทกขไวพจารณาแลว ใหกรรมการเจาของส านวนมค าสงให

คกรณในการรองทกขท าค าแกค ารองทกขภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบค าสงหรอภายในระยะเวลาท

ก าหนด โดยสงส าเนาค ารองทกขและส าเนาหลกฐานทเกยวของไปใหดวย ในกรณทเหนสมควร กรรมการ

เจาของส านวนจะก าหนดประเดน ทคกรณในการรองทกขตองชแจงหรอก าหนดใหจดสงพยานหลกฐานท

จะเปนประโยชน ตอการพจารณาวนจฉยรองทกขไปใหดวยกได เวนแตเปนกรณทก าหนดไวในขอ ๔๙

๑๕

ขอ ๔๕ ใหคกรณในการรองทกขท าค าแกค ารองทกขและค าชแจงตามประเดนทก าหนดใหโดย

ชดแจงและครบถวน พรอมสงพยานหลกฐานทเกยวของ และหลกฐานการรบทราบหรอควรไดทราบเหต

ของการรองทกข โดยจดท าส าเนาค าแกค ารองทกข ส าเนาค าชแจง และส าเนาพยานหลกฐานตามจ านวนท

กรรมการเจาของส านวนก าหนด ยนภายในระยะเวลาตามขอ ๔๔ วรรคหนง

ขอ ๔๖ ในกรณทกรรมการเจาของส านวนเหนวาค าแกค ารองทกขหรอค าชแจงของคกรณในการ

รองทกข หรอพยานหลกฐานทสงมาใหยงไมครบถวนหรอชดเจนเพยงพอ ใหสงใหคกรณในการรองทกข

แกไขเพมเตมค าแกค ารองทกขหรอจดท าค าชแจงเพมเตม หรอสงพยานหลกฐานเพมเตมมาใหภายใน

ระยะเวลาทก าหนด

ขอ ๔๗ ในกรณทคกรณในการรองทกขมไดจดท าค าแกค ารองทกขและค าชแจงตามประเดนท

ก าหนดใหชดเจน พรอมทงพยานหลกฐานยนตอกรรมการเจาของส านวนในระยะเวลาทก าหนด ใหถอวา

คกรณในการรองทกขยอมรบขอเทจจรงตามขอรองทกขของผรองทกข และใหกรรมการเจาของส านวน

พจารณาด าเนนการตอไปตามทเหนเปนการยตธรรม

ขอ ๔๘ การพจารณาวนจฉยเรองรองทกขใหกรรมการวนจฉยรองทกขพจารณา จาก

พยานหลกฐานทเกยวของในการด าเนนเรองนน ประกอบกบค ารองทกขและค าแกค ารองทกข ในกรณ

จ าเปนและสมควร ใหกรรมการวนจฉยรองทกขมอ านาจด าเนนการแสวงหาขอเทจจรงเพมเตมได ทงน ให

น ามาตรา ๑๑๗ มาใชบงคบโดยอนโลม

สวนท ๓

การสรปส านวน และการประชมวนจฉยเรองรองทกข

________

ขอ ๔๙ 9 เมอรบค ารองทกขไวพจารณาด าเนนการแลว หากกรรมการเจาของส านวนเหนวา

สามารถวนจฉยไดจากขอเทจจรงในค ารองทกขนน โดยไมตองด าเนนการแสวงหาขอเทจจรงอกหรอเหนวา

ขอเทจจรงทไดจากค าแกค ารองทกข เอกสารหลกฐานทเกยวของในการด าเนนการเรองนนหรอขอเทจจรงท

ไดมาจากการแสวงหาเพมเตม (ถาม) เพยงพอตอการวนจฉยเรองรองทกขนนแลว ใหกรรมการเจาของ

ส านวนท าบนทกของกรรมการเจาของส านวนสรปเสนอองคคณะวนจฉยเพอพจารณาวนจฉยตอไป

บนทกสรปส านวนตามวรรคหนง อยางนอยตองประกอบดวย

๑๖

(๑) ชอผรองทกขและคกรณในการรองทกข

(๒) สรปค ารองทกข

(๓) สรปค าแกค ารองทกข (ถาม)

(๔) สรปขอเทจจรงทกรรมการเจาของส านวนแสวงหาเพมเตม (ถาม)

(๕) ประเดนทจะตองวนจฉยทงขอกฎหมายและขอเทจจรง

(๖) ความเหนของกรรมการเจาของส านวนเกยวกบประเดนทจะตองวนจฉย และค าขอของผรอง

ทกข

ใหกรรมการเจาของส านวนเสนอบนทกสรปส านวนตามวรรคหนงและส านวนพรอมเอกสาร

หลกฐานทเกยวกบเรองรองทกขนนทงหมดใหองคคณะวนจฉยพจารณาวนจฉยตอไป

ขอ ๕๐ เมอองคคณะวนจฉยไดพจารณาบนทกสรปส านวนของกรรมการเจาของส านวน หาก

เหนวาขอเทจจรงทไดมายงไมเพยงพอหรอมขอทควรปรบปรง กใหกรรมการเจาของส านวนรบไป

ด าเนนการแสวงหาขอเทจจรงเพมเตมหรอด าเนนการปรบปรงตามความเหนขององคคณะวนจฉย แลวน าผล

การด าเนนการเสนอใหองคคณะวนจฉยเพอพจารณาอกครงหนง

ในกรณทองคคณะวนจฉยพจารณาตามวรรคหนงแลว เหนวาขอเทจจรงทไดมาเพยงพอตอการ

วนจฉยเรองรองทกขนน กใหด าเนนการตามขอ ๕๑ ตอไป

ขอ ๕๑ ในการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ใหองคคณะวนจฉยจดใหมการพจารณาหรอ

ประชมพจารณาเรองรองทกขอยางนอยหนงครง เพอใหผรองทกขหรอคกรณในการรองทกขมโอกาสมา

แถลงดวยวาจาตอหนาองคคณะวนจฉย เว นแตในกรณทองคคณะวนจฉยเหนวาเรองรองทกขน นม

ขอเทจจรงชดเจนเพยงพอตอการพจารณาวนจฉยแลวหรอมขอเทจจรงและประเดนวนจฉยไมซบซอน และ

การมาแถลงดวยวาจาไมจ าเปนแกการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข จะใหงดการแถลงดวยวาจาเสยกได 10

ในกรณทมการประชมและใหมการแถลงตามวรรคหนง เมอองคคณะวนจฉยไดก าหนดวน

ประชมพจารณาเรองรองทกขแลว ใหกรรมการเจาของส านวนแจงก าหนดวนประชมพจารณาเรองรองทกข

พรอมทงสงสรปค ารองทกขและสรปค าแกค ารองทกข ตลอดจนสรปขอเทจจรงทกรรมการเจาของส านวน

แสวงหาเพมเตม (ถาม) ใหแกคกรณทราบลวงหนากอนวนประชมพจารณาไมนอยกวาเจดวน เพอเปด

โอกาสใหคกรณไดแถลงสรปค ารองทกขและค าแกค ารองทกขของตน ทงน คกรณจะไมมาในวนประชม

๑๗

พจารณากได หากในกรณทผรองทกขหรอคกรณในการรองทกขไมมาในวนประชมพจารณา กใหพจารณา

ลบหลงไปไดและใหบนทกไวเปนหลกฐานดวย

ขอ ๕๒ ในกรณทมการประชมพจารณาเรองรองทกขตามขอ ๕๑ วรรคหนง เมอเรมการประชม

ใหกรรมการเจาของส านวนเสนอสรปขอเทจจรงและประเดนทจะตองวนจฉย แลวใหผรองทกขและคกรณ

ในการรองทกขแถลงดวยวาจาเพอประกอบการพจารณาวนจฉย

ค าแถลงดวยวาจาของผรองทกขและของคกรณในการรองทกขตองกระชบและอยในประเดน

โดยไมอาจยกขอเทจจรงหรอขอกฎหมายอนนอกจากทปรากฏในค ารองทกขและค าแกค ารองทกขได

สวนท ๔

การท าค าวนจฉย

________

ขอ ๕๓ ในการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ใหองคคณะวนจฉยมค าวนจฉยไมรบเรองรองทกข

ไวพจารณาตามขอ ๔๓ (๑) หรอมค าวนจฉยเปนอยางอน ดงน ยกค ารองทกข หรอมค าวนจฉยใหแกไขหรอ

ยกเลกค าสง และใหเยยวยาความเสยหายใหผรองทกข หรอใหด าเนนการอนใด เพอประโยชนแหงความ

ยตธรรมตามระเบยบท ก.พ.ค. ก าหนด

ขอ ๕๔ 11

ค าวนจฉยเรองรองทกขขององคคณะวนจฉย ใหน าความในขอ ๑๖ หมวด ๑ มาใช

บงคบโดยอนโลม

ค าวนจฉยขององคคณะวนจฉย ใหน าเสนอ ก.พ.ค. เพอพจารณา เมอ ก.พ.ค. มความเหนประการ

ใดแลว ใหองคคณะวนจฉยด าเนนการเพอใหมค าวนจฉยของ ก.พ.ค. ตอไป

การเยยวยา หรอการด าเนนการอนใด เพอประโยชนแหงความยตธรรม ระหวางทยงไมมระเบยบ

ก.พ.ค. ในเรองดงกลาว ใหน าความในขอ ๒๖ มาใชบงคบโดยอนโลมไปพลางกอน

ขอ ๕๕ 12

การพจารณาวนจฉยเรองรองทกข ทรองตอ ก.พ.ค. ใหองคคณะวนจฉยด าเนนการให

แลวเสรจภายในเกาสบวนนบแตวนไดรบค ารองทกข ถามความจ าเปนไมอาจพจารณาใหแลวเสรจภายใน

เวลาดงกลาวได ใหขยายเวลาไดอกสองครง ครงละไมเกนสามสบวน โดยใหบนทกเหตผลความจ าเปนไว

ดวย แตถาขยายเวลาแลวกยงไมแลวเสรจ ใหประธาน ก.พ.ค. พจารณาก าหนดมาตรการทจะท าใหการ

พจารณาวนจฉยแลวเสรจโดยเรว และบนทกไวเปนหลกฐาน

๑๘

ขอ ๕๖ เมอไดวนจฉยเรองรองทกขและด าเนนการตามขอ ๕๔ วรรคสองแลว ใหแจงใหคกรณ

ทราบเปนหนงสอโดยเรว ค าวนจฉยนนใหเปนทสด

ในกรณทผรองทกขไมเหนดวยกบค าวนจฉยเรองรองทกขตามวรรคหนง มสทธฟองคดตอศาล

ปกครองชนตนตามกฎหมายวาดวยการจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครองตอไปได

ขอ ๕๗ 13

ค าวนจฉยเรองรองทกขใหผกพนคกรณในการรองทกขและผทเกยวของทจะตอง

ปฏบตตามค าวนจฉยภายในระยะเวลาทก าหนดไวในค าวนจฉย หรอปฏบตตามค าวนจฉยในโอกาสแรกท

สามารถท าไดนบแตไดรบค าวนจฉย

สวนท ๕

การคดคานกรรมการวนจฉยรองทกข

________

ขอ ๕๘ ผรองทกขหรอคกรณในการรองทกขอาจคดคานกรรมการวนจฉยรองทกข ถาผนนม

เหตอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) เปนผ บงคบบญชาผ เปนเหตใหเกดความคบของใจ หรอเปนผ อยใตบงคบบญชาของ

ผบงคบบญชาดงกลาว

(๒) มสวนไดเสยในเรองทรองทกข

(๓) มสาเหตโกรธเคองกบผรองทกข

(๔) มความเกยวพนทางเครอญาตหรอทางสมรสกบบคคลตาม (๑) (๒) หรอ (๓) อนอาจ

กอใหเกดความไมเปนธรรมแกผรองทกข

การคดคานดงกลาวตองท าเปนหนงสอยนตอประธาน ก.พ.ค. ภายในเจดวนนบแตวนรบทราบ

หรอถอวาทราบค าสงตงคณะกรรมการวนจฉยรองทกข โดยแสดงขอเทจจรงทเปนเหตแหงการคดคานไวใน

หนงสอคดคานวา จะท าใหการพจารณาวนจฉยเรองรองทกขไมไดรบความจรงและความยตธรรมอยางไร

ดวย

ขอ ๕๙ เมอมการยนค าคดคานกรรมการวนจฉยรองทกขคนใด ใหประธาน ก.พ.ค. แจงให

กรรมการวนจฉยรองทกขทถกคดคานงดการปฏบตหนาทไวจนกวาประธาน ก.พ.ค. จะไดมการชขาดใน

เรองการคดคานนนแลว

๑๙

ในการพจารณาค าคดคานใหประธาน ก.พ.ค. พจารณาจากค าคดคานและบนทกชแจงของ

กรรมการวนจฉยรองทกขผถกคดคาน หากประธาน ก.พ.ค. เหนวามไดเปนไปตามค าคดคานและมเหตผล

สมควรทจะใหผถกคดคานปฏบตหนาทตอไป ใหน าเรองเสนอทประชมคณะกรรมการ ก.พ.ค. เพอพจารณา

ถาทประชมมมตดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสองในสามของกรรมการทไมถกคดคาน กใหกรรมการวนจฉย

รองทกขผนนปฏบตหนาทตอไปได มตดงกลาวใหกระท าโดยวธลงคะแนนลบ แลวใหเปนทสด

ในกรณทประธาน ก.พ.ค. เหนวาค าคดคานฟงขน หรอมเหตผลพอทจะฟงไดวาหากใหผถก

คดคานปฏบตหนาทตอไปอาจท าใหการพจารณาไมไดความจรงและความยตธรรม ใหมค าสงใหผถก

คดคานพนจากการเปนกรรมการวนจฉยรองทกขเรองนน แลวแจงใหผคดคานทราบดวย

ในกรณทประธาน ก.พ.ค. สงใหกรรมการวนจฉยรองทกขทถกคดคานถอนตวจากการพจารณา

ใหประธาน ก.พ.ค. แตงตงกรรมการวนจฉยรองทกขจากคณะหนงคณะใดหรอตนเองปฏบตหนาทแทนตาม

ความจ าเปน

ขอ ๖๐ กรรมการวนจฉยรองทกขผใดเหนวาตนมกรณอนอาจถกคดคานไดตามขอ ๔๐ หรอเหน

วามเหตอนทอาจจะมการกลาวอางในภายหลงไดวา ตนไมอยในฐานะทจะปฏบตหนาทโดยเทยงธรรม ให

แจงตอประธาน ก.พ.ค. และถอนตวจากการพจารณาวนจฉยรองทกข และใหน าขอ ๕๘ และขอ ๕๙ มาใช

บงคบโดยอนโลม

ขอ ๖๑ การทกรรมการวนจฉยรองทกขผถกคดคานทถกสงใหงดการปฏบตหนาทหรอกรรมการ

วนจฉยรองทกขทถกสงใหถอนตวเพราะมเหตอนอาจถกคดคานนน ยอมไมกระทบถงการกระท าใด ๆ ทได

กระท าไปแลว แมวาจะไดด าเนนการหลงจากทไดมการยนค าคดคาน

สวนท ๖

การปฏบตหนาทของพนกงานผรบค ารองทกขและพนกงานผรบผดชอบส านวน

________

ขอ ๖๒ ใหเลขาธการ ก.พ. แตงตงเจาหนาทของส านกงาน ก.พ. เปนพนกงานผรบค ารองทกข

เพอปฏบตงานเกยวกบการรบค ารองทกข การตรวจค ารองทกข และการด าเนนการทางธรการอยางอนตามท

ไดรบมอบหมาย

๒๐

ขอ ๖๓ ใหเลขาธการ ก.พ. แตงตงพนกงานผรบผดชอบส านวนท าหนาทชวยสนบสนนการ

ด าเนนงานของกรรมการเจาของส านวน เกยวกบการพจารณาวนจฉยรองทกขและปฏบตหนาทอนท

เกยวของตามทไดรบมอบหมาย

ประกาศ ณ วนท ๙ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๑

ศราวธ เมนะเศวต

ประธานกรรมการพทกษระบบคณธรรม

๒๑

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชกฎ ก.พ.ค. ฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตระเบยบขาราชการ

พลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๒๓ และมาตรา ๑๒๕ ก าหนดใหขาราชการพลเรอนสามญรองทกขตอ

ผบงคบบญชาชนเหนอขนไปตามล าดบ หรอ ก.พ.ค. แลวแตกรณ ในกรณทเกดความคบของใจอนเกดจาก

การปฏบตหรอไมปฏบตตอตนของผบงคบบญชา และเปนกรณทไมอาจอทธรณตามหมวด ๙ การอทธรณ

ได และบญญตใหคดคานกรรมการวนจฉยรองทกขไดดวย ทงน โดยใหการรองทกขและการพจารณา

วนจฉยเรองรองทกข การยนคดคาน และการพจารณาค าคดคาน ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ.ค. จง

จ าเปนตองออกกฎ ก.พ.ค. น

กฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒ 14

ขอ ๘ กรณทไดด าเนนการตามกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรอง

ทกข พ.ศ. ๒๕๕๑ มาแลวโดยชอบใหเปนอนใชได ส าหรบกรณทอยระหวางด าเนนการใหพจารณา

ด าเนนการตามกฎ ก.พ.ค. น

กฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖ 15

ขอ ๑๐ เรองรองทกขเรองใดทไดมการพจารณาด าเนนการโดยถกตองตามกฎ ก.พ.ค.วาดวยการ

รองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข พ.ศ. ๒๕๕๑ ซงแกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรอง

ทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒ เสรจไปแลวกอนวนท กฎ ก.พ.ค.

ฉบบนใชบงคบ ใหการพจารณาด าเนนการดงกลาวเปนอนใชได ถาเรองรองทกขใดอยในระหวางด าเนนการ

ใหพจารณาด าเนนการตามกฎ ก.พ.ค. ฉบบน

1 ราชกจจานเบกษา เลม ๑๒๕/ตอนท ๑๒๙ ก/หนา ๓๐/๑๑ ธนวาคม ๒๕๕๑ 2

ขอ ๓ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖

3 ขอ ๗ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒

4 ขอ ๑๑ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖

5 ขอ ๒๔ วรรคหนง แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๕๒ 6

ขอ ๔๒ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖

๒๒

7

ขอ ๔๓ (๑) แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ.๒๕๕๖ 8

ขอ ๔๔ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒

9 ขอ ๔๙ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒

10 ขอ ๕๑ วรรคหนง แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓)

พ.ศ. ๒๕๕๖ 11

ขอ ๕๔ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖ 12

ขอ ๕๕ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๕๒ 13

ขอ ๕๗ แกไขเพมเตมโดยกฎ ก.พ.ค. วาดวยการรองทกขและการพจารณาวนจฉยเรองรองทกข (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๖ 14

ราชกจจานเบกษา เลม ๑๒๖/ตอนท ๘๐ ก/หนา ๑๖/๒๖ ตลาคม ๒๕๕๒ 15

ราชกจจานเบกษา เลม ๑๓๐/ตอนท ๙ ก/หนา ๓/๓๑ มกราคม ๒๕๕๖