_A305__klima_projesi

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    1/18

    1

    BLM I

    KLMA

    1.1.TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR

    Latin kkenli bir szck olan klima, iklim anlamna gelir.klim szcnden bir

    lkeyi etkisi altnda bulunduran corafi ve atmosferik koullar ya da scaklk ,

    atmosferik basn , rzgar ve frtna gibi atmosferin durumunu ve belirli bir

    yerdeki deiimini karakterize eden meteorolojik olgularn tm anlalr.

    nsann biyolojik yaps yannda ruh ve beden sal da meteorolojik olgulardan

    ok etkilenir. evremizi ,evremizde geen doa olaylarn algladmz

    duygularla ancak tanyabilir, anlayabilir ve deerlendirilebiliriz.Atmosferik

    ortamda dokunma duyusu ile alglagmz duyularn banda scaklk ve soukluk

    duygular gelir.Yerine gre , scaklk duygusunu algladmz zaman serinlemek

    ve soukluk duygusunu algladmz zaman da snmak isteriz.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    2/18

    2

    Rahat alabileceimiz, rahat dinlenebileceimiz ve rahat elenebileceimiz bir

    ortamn oluturulabilmesi iin yapay yollarla ve teknolojik yntemlerle atmosferik

    evre koullarnn deitirilmesi gerekir. Gnmzde yaamamz rahatsrdrebileceimiz bir ortamn oluturulabilmesi iin atmosferik evre koullarnn

    deitirilerek yerine gre scaklk yerine gre soukluk duygularna

    dntrlmesini salayan yapay yollarn ve teknolojik yntemlerin tmne

    KLMA denilmektedir.

    Su , bilindii gibi, atmosferik basnta kolay buharlar. Yeryznn drtte

    nn denizlerle rtl olmas ve suyun da atmosferik basnta kolaybuharlamas yeryzn evreleyen hava tabakasnn devaml olarak su buhar

    ile beslenmesine neden olur. Yeryznn herhangi bir yerinde, atmosferin

    ierdii su buharnn miktar bu yerin denizden uzaklna, yksekliine ve

    scaklna baldr. Yeryzn evreleyen hava tabakasnn ierdii su buharna

    NEM denir. Havann ierdii su buhar yani nem insan sal iin ok nemlidir.

    Scakta terleyen bir kii, terin buharlamasyla rahatlar. Eer evrenin havas su

    buhar ile doygun hale gelmi ise ter buharlamaz ve bunalma yol aar. Hava

    su buhar yannda karbondioksit , kkrt dioksit , karbon monoksit gibi gazlarla

    eitli nitelikte tozlar da ierir. Bunun iin tiyatro , sinema , konferans salonu gibi

    kltr ve elence merkezleri ile iyerlerinde teneffs edilen havann bu gibi

    sala zararl maddelerden temizlenmesi ve mensucat fabrikalarnda olduu gibi

    iplik imal edilirken pamuk liflerinin kopmamas iin ortamn belirli bir nemlilikte

    tutulmas gerekir. Kltr ve elence merkezleri ile iyerlerinde havann

    temizlenmesi ve ortamn belirli bir nemlilikte tutulmas ancak klima cihazlarndan

    yaralanarak gerekletirilebilir.

    1.2.NEML HAVA

    evremizi saran atmosfer, salt oksijen ve azot karm olan havadan

    olumamtr. Havann ierisinde yksek oranda su buhar da vardr.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    3/18

    3

    Havann ierdii su buharnn miktar evre koullarna ve meteorolojik olgulara

    bal olarak deiir. Havann ierdii su buhar , yukarda da ksaca deinmi

    olduumuz gibi , insann hem biyolojik yapsn a hem de beden ve ruh salnaetkir. rnein deniz kysnda , (300 C) scaklk ta bunalan , nefes alp vermekte

    glk eken ve hatta baygnlk geiren bir kii, (1500 m) ykseklikte , bir yayla

    da yine (300 C) scaklk ta bunalmaz , nefes alp vermekte glk ekmez ve

    kendisini zinde hisseder. Scakl ayn olmasna karn sonucun farkl olmasnn

    nedeni , deniz kysnda havann ierdii su buhar miktarnn yaylada havann

    ierdii su buhar miktarndan fazla olmasdr.

    1.3.MUTLAK NEM

    ( 1 m3 ) nemli havann ierdii su buhar miktarnn kuru hava miktarna oranna

    mutlak nem denir. Buna gre, mutlak nem 1 kg kuru havann ierdii su buhar

    miktar olarak ta tanmlamak mmkndr. Mutlak nemi belirlemek iin 1 m3 nemli

    hava , nem tutucu bir madde olan CaCl2 zerinden geirilir. CaCl2 nemli havannierdii su buharn tutar. CaCl2 n nemli hava geirilmeden nceki arl ile

    nemli hava geirildikten sonraki arl arasnda ki fark , nemli havann ierdii

    su buhar miktarn yani mutlak nemi ifade eder. 1 m3 nemli havann ierdii su

    buharnn arln gs , kuru havann arln gh ve mutlak nemi x ile gsterecek

    olursak ,

    h

    s

    g

    gx = ( 1 . 1 )

    eitliini yazabiliriz. Nemli hava , su buhar ile kuru hava karmdr. Nemli

    havay oluturan elemanlarda su buharnn ksmi basnc ok dktr. Bunun

    iin yetkin gazlara uygulanabilen Genel Gaz Kanunu ve Dalton Kanunu nemli

    havaya , nemli havay oluturan su buhar ile kuru havaya uygulanabilir.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    4/18

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    5/18

    5

    Rs ve Rh n bulmu olduumuz deerlerini

    X=s

    h

    h

    s

    R

    R

    P

    P. ( 1 . 9 )

    eitliini elde ederiz. Bu aklama gstermektedir ki mutlak nem , nemli havay

    oluturan elemanlardan su buharnn ksmi basncnn kuru havann ksmi

    basncna orannn (0,6242) katna eit olmaktadr.

    1.4.BAIL NEM

    ( 1 m3 ) nemli havann ierdii su buhar miktarnn ayn scaklk ve ayn toplam

    basnta ierebilecei maksimum su buhar miktarna oranna bal nem denir.

    Bal nemi , ( 1 m3 ) havann ierdii su buharnn arln gs , ayn scaklk ve

    ayn toplam basnta ierebilecei maksimum su buhar miktarn da gd ile

    gsterecek olursak yukarda yapm olduumuz tanm uyarnca

    h

    s

    g

    g= ( 1 . 10 )

    eitliini yazabiliriz. Dier yandan ( 1 m3 ) nemli havann ierebilecei maksimum

    su buharnn ksmi basncn Pd ile gsterelim. Bu durumunda Genel Gaz

    Kanununa gre,

    Ps . V =gs . Rs . T ( 1 . 11 )

    ve

    Pd . V =gd . Rs . T ( 1 . 12 )

    eitliklerini yazabiliriz. Bu eitliklerle

    d

    s

    g

    g= ( 1 . 13 )

    eitliinin birleimini yapacak olursak

    d

    s

    P

    P= ( 1 . 14 )

    eitliini elde ederiz.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    6/18

    6

    X= 0,6242.h

    s

    P

    P( 1 . 15 )

    olduu iin

    d

    h

    P

    Px.

    6242,0= ( 1 . 16 )

    olur.

    1.5. NOKTASI

    Sabit basnta soutulan nemli havann ierdii su buharnn younlamaya

    balad scakla i noktas denir. i noktasn saptayabilmek iin bu

    tanmdan da anlald gibi su buhar ve kuru hava karmnn sabit basnta

    soutulmas gerekir.

    1.6.YA TERMOMETRE SICAKLII

    Belirli bir su ktlesinin doygun olmayan hava tarafndan etkilendiini varsayalm.

    Suyun scakln doygun olmayan havann scaklndan daha byk olursa

    sudan havaya s akm balar ve su ar ar buharlaarak scakl der.

    Suyun scakl havann scaklna eit olunca sudan havaya s akm son bulur.

    Ancak hava doygunlamad iin buharlama devam eder. Buharlamann

    devam etmesi suyun scaklnn altna dmesine sebep olur. Bu durumda

    havadan suya ters ynde bir s aks balar. Buharlaan suyun kaybettii s

    miktar havadan suya iletilen s miktarndan byk olursa dmeye devam eder.

    Bir sre sonra yle bir scakla gelinir ki artk buharlaan suyun kaybettii s

    miktar havadan suya iletilen s miktarna eit olur. te bu scakla

    termodinamikte ve klima tekniinde YA TERMOMETRE SICAKLII denir.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    7/18

    7

    Haznesine slak pamuk sarlan bir termometrenin gsterdii scaklk ya

    termometre scakldr. zerinden hava geirilen su ya termometre scaklna

    kadar ancak soutulabilir.

    1.7.BAIL NEMN BELRLENMES

    1.7.1.PSKROMETRK ZELGELERDEN YARARLANARAK BAIL NEMN

    BELRLENMES

    Kuru termometre scakl ile ya termometre scakl arasndaki farklara gredzenlenmi olan psikrometrik izelgelerden yaralanlarak bal nemi belirlemek

    mmkndr.

    1.8.NEML HAVANIN ANTALPS (SU BUHARI-KURU HAVA

    KARIIMININ SABT BASINTAK ISI TUTUMU)

    Bir gaz karmnn antalpisi yani sabit basnta ki, s tutumu bu gaz karmn

    oluturan elemanlarn antalpilerinin toplamna eittir. Gaz karmnn arln G

    , gaz karmn oluturan elemanlarn arln da G1, G2,....Gn ile gsterelim.

    Birim arlk iin gaz karmnn antalpisi h ve gaz karmn oluturan

    elemanlarn antalpiside h ve gaz karmn oluturan elemanlarn antalpiside h1,

    h2,......hn olursa yukarda yapm olduumuz aklama uyarnca

    G.h = G1.h1+G2.h2+........+Gn.hn ( 1 . 17 )Eitliini yazabiliriz. Bu eitlii 1 kg kuru hava ve x kg su buharndan oluan bir

    su buhar kuru hava karmnn antalpisi de hh ve su buhar-kuru hava

    karmnn antalpiside h olduuna gre

    (1+x).h = hh+x.hs ( 1 . 18 )

    eklinde yazabiliriz.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    8/18

    8

    BLM II

    2.KLMA N HAVA HAZIRLANIRKEN DENETM ALTINDA

    BULUNDURULMASI GEREKEN ETKENLER

    Klima iin hava hazrlanrken akm hz, scaklk ve bal nem derecesi gibi

    etkenlerden denetim altnda bulundurulmas gerekir.

    2.1.AKIM HIZI

    Klima cihaznda istenilen nitelikte hazrlanan hava , iklimlendirilmesi gereken

    yerler ana borularn aracl ile tanr. Ana borularda hava akm hz yksektir.

    Ancak iklimlendirilecek yerlere hava damper ve zgaralardan geirilerek 2 m/sn

    lik ya da 3 m/sn lik bir hzla flenmelidir. Havann iklimlendirilecek yerlere daha

    yksek bir hzla flenmesi insan salna zararl hava akmlarnn olumasna

    neden olur.

    2.2.SICAKLIK VE BAIL NEM DERECES

    Klima cihaznda hazrlanarak iklimlendirilecek yerlere gnderilen havann yaz

    mevsiminde scakl minimum 19 0C , maksimum 24 0C ve k mevsiminde de

    scakl minimum 17 0C maksimum 22 0C olmaldr. Yaz ve k mevsimlerinde

    iklimlendirmede kullanlan havann bal nem derecesi 0,30 ve 0,60 arasnda

    deiir. Fakat en uygunu bal nem derecesi 0,50 olan havadr.

    2.3.KLMA CHAZI

    Yukarda belirtilen nitelikte havay hazrlayan elemanter bir klima cihaz u

    blmlerden oluur. Bu klima cihaz damper , filtre , nemlendirici yani du ,

    soutucu , damla tutucu , vantilatr ve stc gibi organlardan olumutur.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    9/18

    9

    Ayrca klima cihaznn giriine bir aspiratr de yerletirilebilir. Dutan geen hava

    beraberinde su tanecikleri srkler. Havann srkledii su taneciklerinin

    ayrmas iin du kna nem tutucu maddelerden yaplm zgaralaryerletirilir.

    Klima cihaznda yaz ve k koullarnda olmak zere iki tr iletme sz

    konusudur. Havann k iletmesinde stlmas ve nemlendirilmesi yaz

    iletmesinde de soutulmas ve kurutulmas gerekir.

    2.4.KI LETMES HESABI

    K iletmesinde , yukarda da deinmi olduumuz gibi , hava stlr ve

    nemlendirilir. K iletmesinde stma ve havalandrlmann nasl yapldn

    somut bir rnekle aklamaa alalm.

    Klima cihaz tarafndan emilen d havann scakl 0 oC olsun ve bal nemderecesi de =0,80 olsun. Emilen havann rnein 18 0C scaklkta

    iklimlendirilecek yere gnderilmesi ve yeterince nem tutmas yani su buhar

    iermesi zorunluluu vardr. Sevk borularnda ki transmisyon kayplarn

    karlamak iin konfor tesislerinde , fleme havas scaklnn 35 0C ve 40 0C

    arasnda bulunmas arzu edilir. Ne kadar yaltlrsa yaltlsn sevk borularnda,

    iklimlendirilecek yerlere gnderilen havann scakl s kayplar nedeniyle

    der, fakat buna karn mutlak nemi sabit kalr. Bu koullar da gerekletirilmesiistenen bir k iletmesi hesab iin Mollier diyagramndan yaralanlr.klimaclkta

    ok kullanlan bu diyagram , daha nce incelediimiz diyagramla esasta ayn

    olmakla beraber dey konumda ki scaklk ve yatay konumdaki su buhar

    tutumu eksenlerinden oluan dik al koordinatlar sistemin de bal nem erileri

    ve eik konumdaki antalpi izgileriyle scaklk izgilerinden oluturulmutur.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    10/18

    10

    Diyagram zerinde alnan her nokta nemli havann belirli bir durumunu karlar

    diyagram zerinde alnan bir noktay su buhar tutumu ve scaklk koordinatlar ilebal nem erisi zerinde ki ve antalpi dorular arasndaki konumu karakterize

    eder.

    2.5.YAZ LETMES HESABI

    Yaz iletmesi hesabnda k iletmesi hesabndan biraz daha deiik bir yol

    izlenir ve evre havasnn scaklnn en ok 7 0C azaltabilinecei kabul edilerek

    hesaplar yaplr. nk evre havasnn scaklnda klima cihaznn aracl ile

    daha byk bir deiikliin meydana getirilmesi sala zararl hava akmnn

    olumasna neden olur. Uygulama da iklimlendirilecek ortamn scakl ile klima

    cihaznda hazrlanarak flenen havann scakl arasnda ki farkn minimum 2 0C

    ya da 3 0C olmas arzu edilir. klimlendirilecek ortamdan ekilmesi gereken s

    miktar, transmisyon ve gne radyasyon slar ile canllarn yayd snn

    toplam olarak dnlebilir.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    11/18

    11

    BLM III

    3.KLMLENDRME PROJES

    3.1.TEKNK RAPOR

    Ankara da 1200 kiinin rahata oturup film seyredebilecei bir sinema salonuna

    klima tesisat yaplacaktr. Sinema salonunun saat bana s kayb 16000 kcal ,

    transmisyon ve gne radyasyon s kazanc 12000 kcal olarak hesaplanmtr.

    Sinema salonunda film seyreden her kiinin evreye saat bana 100 kcal sverebilecei dnlmekte ve bu snn 40 kcal lik blmnn gizli s olduu

    kabul edilmektedir. Sinema salonunda yazn hava scaklnn 25 0C , bal nem

    derecesinin 0,50 ve kn ve kn hava scaklnn 20 0c , bal nem derecesinin

    de 0,40 olmas istenmektedir. D hava koullar yaz iin 32 0C kuru termometre

    scakl 0,34 bal ne derecesi ve k iin 12 0C kuru termometre scakl

    0,85 bal nem derecesi olarak belirlenmitir. Bu verilenlerden yaralanarak yaz

    ve k iletmesi iin sinema salonuna flenecek hava miktarn , k iletmesin

    de saat bana 16000 kcal lik s kaybn karlayan scaklk farkn , gizli sy

    tayan su buhar miktarn ve buna bal olarak havann yaz iletmesinde iin

    soutma yk ile k iletmesi iin n ve son stma ykleri hesaplanacaktr.

    3.2.HESAPLAR

    3.2.1.Yaz ve k iletmesi iin sinema salonuna flenecek hava

    miktar

    QRT - Radyasyon ve transmisyon ss yani duyulur s kazanc

    QRT - 12000 kcal / saat

    Q - Sinema salonunda oturan seyircilerin saat bana yaydklar s miktar

    h - Seyirci says

    qi - Saat bana 1 kiinin yayd s miktar

    h = 1200

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    12/18

    12

    qi = 60 kcal / saat

    Q = n . qi =1200 . 60 =72000 kcal / saat

    QD - Sinema salonundan saat bana ekilmesi gereken s miktar

    QD = QRT + Q = 12000 + 72000 =84000 kcal / saat ( 3 . 1 )

    Yaz iletmesinde flenen hava scaklnn t = 170C olmas gerekir. nk

    flenen havann scakl ile sinema salonu havasnn scakl arasnda 8 0C lik

    bir farkn bulunmas zorunluluu vardr.Psikrometrik diyagram da grlen d

    havann , i havann yani sinema salonu havasnn ve flenen havann durumunubelirleyen noktalar saptanr. D havann durumunu belirleyen DHY noktas ile

    flenen havann durumunu belirleyen HY noktas apsisi ayn noktalardr ve bu

    noktalar mutlak nem eksenine dik ayn doru zerinde bulunurlar. Sinema

    salonu havasnn durumunu belirleyen SHY noktas bir rastlant sonucu DHY ve

    HY noktalarndan geen doru zerinde bulunmaktadr. SHY noktas DHY ve HY

    noktalarn birletiren doru zerinde bulunduu iin durumu bu nokta ile

    belirlenen sinema salonu havasnn mutlak nemi d havann mutlak nemi ile

    flene havann mutlak nemine eit olur. Diyagram dan d havann mutlak nemi

    x =10 g/kg bulunur. Yine diyagramdan HY noktasnda nemli havann antalpisi

    hHY=10,1 kcal/kg ve SHY noktasnda nemli havann antalpisi de hSHY=12 kcal/kg

    olarak bulmak mmkndr. Bu durumda HY ve SHY noktalarn snrladklar

    arlkta nemli havann antalpi deiimi

    h1 = hSHY - hHY = 12 10,1 =1,9 kcal/kg ( 3 . 2 )

    olur.

    G saat bana flene havann arl

    G = QD / h1 =kgkcal

    kgkcal

    /9,1

    /8400= 44210,526 kg/saat ( 3 . 3 )

    - flenen havann zgl arl

    = 1,21 kg/m3

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    13/18

    13

    V saat bana flenen havann hacmi

    V =G =

    3/21,1/526,44210

    mkgsaatkg = 36537, 624 m3/saat ( 3 . 4 )

    V = 36537,624 m3/saat

    Genellikle , saat bana yaz iletmesinde ne kadar hava flenirse k iletmesinde

    de o kadar hava flenir.

    3.2.2.Gizli sy tayan su buhar miktar ve havann yaz iletmesinde

    ne kadar kuru flenecei

    17 0C scaklkta ve bunu karlayan doygunluk basncnda buharlama ss

    r = 606,5 0,695 t eklinde ki Regnault denklemin den yaralanlarak hesaplanr.

    t = t =170C

    r = 606,5 x 0,595 x t =606,5 0,695 x 17 = 594,695 kcal/kg ( 3 . 5 )

    Sinema salonunda film seyreden her kiinin saat bana yayd snn 40 kcal lik

    blm gizli s kabul edilmektedir.

    QG - toplam gizli s

    qG - kii bana gizli s

    qG = 40 kcal/saat

    QG = n . qG =1200 x 40 = 48000 kcal/saat

    GB gizli sy tayan su buhar miktar

    GB =r

    QG =kgkcal

    saatkcal

    /685,594

    /48000= 80,715 kg/saat ( 3 . 6 )

    Havann yaz iletmesine ne kadar kuru fleneceini belirleyebilmek iin gizli sy

    tayan su buhar miktarnn 1 kg kuru havaya den miktarn bulmak gerekir.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    14/18

    14

    x gizli sy tayan su buhar miktarnn 1 kg kuru havaya den

    miktar

    x = GB / G =saatkg

    saatgr

    /526,44210

    /80715= 1,825 gr/kg ( 3 . 7 )

    X1 = flenmesi gereken havann mutlak nemi

    X = 10 gr/kg

    x = X X1 ( 3 . 8 )

    X1 = X - x =10 1,825 = 8,175 gr/kg

    Bu aklama flenecek havann mutlak neminin X1 = 8,175 gr/kg olmasgerektiini gstermektedir. Bunun iin havann mutlak neminin x = 1,825 gr/kg

    kadar azaltlmas zorunluluu vardr.

    3.2.3.Yaz iletmesi iin soutma ykVa sinema salonundan zorunlu olarak atlan yani saat bana deitirilmesi

    gereken havann hacmi

    va kii bana deitirilmesi gereken havann hacmi

    va = 20 m3 / saat

    Va = n . va = 1200 x 20 = 24000 m3/saat

    d hava oran

    = Va / v = 24000/36537,624 = 0,6568

    D hava oran = 0,6568 olduu iin DHY ve SHY noktalar arasnda antalpi

    farknn 1 - kadar daha az olmas gerekir. DHY ve SHY noktalarn birletiren

    doru zerinde bu antalpi farkn veren KHY noktas bulunur. KHY noktas

    diyagram zerinde emilen havann durumunu belirleyen noktadr. Havann

    x = 1,825 gr/kg daha kuru flenmesi gerekir. 17 0C scaklkta x = 1,825 gr/kg

    daha kuru flenen havann durumunu gsteren nokta diyagram zerinde

    saptanr. Bu nokta HY1 noktasdr. HY ve KHY noktalarn birletiren doru

    soutma srecini ifade eder.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    15/18

    15

    Bu dorunun doygunluk erisini kestii Sys noktasndan geen scaklk dorusu

    klima cihaznda soutucu yzey scakln gsterir. Soutucu yzey scakl 9 0

    C dir. Gerekte durumu HY1 noktas ile belirlenen nemli havann i noktasscakl 12 0 C dir. Soutma yzeyi scaklnn bundan daha dk alnmasnn

    edeni soutma srecinde ki kayplar dr. HY1 noktasnda nemli havann antalpisi

    hhy1 = 9,08 kcal/kg

    ve KHy noktasnda nemli havann antalpiside

    hKHy = 13,22 kcal/kg

    olduu iin soutma srecinde antalpi deiimi

    h2 = hhy1 - hKHy = 9,08 13,22 = - 4,14 kcal/kg olur.Soutma ykn bulmak iin antalpi deiimini slenecek flenecek havann

    arl ile arpmak gerekir.

    Qsy soutma yk

    G flenecek havann arl

    G = .G = 0,6568 . 44210,526 = 29037,473 kg/saat ( 3 . 9 )

    Qsy = G . h2 = 29037,473 . (-4,414 ) = - 120215,13 kcal/saat ( 3 . 10 )

    K iletmesinde s kaybn karlayan scaklk farkQ1K k iletmesin de saat bana s kayb

    Q1K 16000 kcal/saat

    tK k iletmesinde s kaybn karlayan scaklk fark

    20 0C scaklkta bal nem derecesi D = 0,50 olan havann mutlak nemi x = 7,2

    gr/kg dr.

    Q1K =x

    G

    +1. tK . (0,2367 + x . 0,4445) olduu iin ( 3 . 11 )

    tK =)4445,0.2367,0.(

    ).1( 1

    xG

    Qx K

    +

    +=

    )4445,0.0072,02367,0.(526,44210

    16000).0072,01(

    +

    += 4,5194 0c olur.

    ( 3 . 12 )

    3.2.4.K iletmesinde n stma yk ile son stma yk

    D havann scakl - 12 0C bal nem derecesi 0,85 ve sinema salonu

    havasnn scakl 20 0C olarak verilmitir.

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    16/18

    16

    Diyagramda d havann durumunu belirleyen DHK noktas ile salon havasnn

    durumunu belirleyen SHK noktalar saptanr. DHK noktasnda havann mutlak nemi

    x1=1,2 g/kg ve SHK noktasnda havann mutlak nemi x2=5,8 g/kg dr. Bunun iind hava koullarnda emilen havann nemlendirilerek stlmas gerekir. D hava

    koullarnda emilen hava nce mutlak nemi ayn kalmak koulu ile stlr. Buna

    n stma denir. Sonra adiyabatik ykama ile nemlendirilir yani mutlak nemi

    artrlr ve adiyabatik ykama ile mutlak nemi artrlan hava stlarak salona

    gnderilecek bir duruma getirilir. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen havann

    stlarak salona gnderilecek duruma getirilmesine son stma ad verilir. n

    stma noktasn bulmak iin SHK noktasndan indirilen dikmenin doygunlukerisini kestii noktadan antalpi dorusuna paralel bir doru izilir. Bu dorunun

    DHK noktasndan geen mutlak nem eksenine dik olan doruyu kestii nokta n

    stma noktasdr. n stma noktas diyagram zerinde K ile gsterilmitir.

    (16000 kcal/saat) lik s kaybn karlayan scaklk fark bilindii gibi ( tK =

    1,5194 0C ) dir. Bunun iin flenecek havann scaklnn salon scaklndan

    tK kadar daha byk olmas gerekir. Diyagram zerinde ordinat SHK noktasnn

    ordinatndan tK kadar daha byk olan HK noktas saptanr. Bu nokta salona

    flenecek havann durumunu belirler. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen

    havann HK noktasna dein stlmas zorunluluu vardr. DHK ile K noktas

    arasnda ki antalpi fark n stma iin gerekli s miktarn ve K noktas ile HK

    noktas arasnda ki antalpi fark da son stma iin gerekli s miktarn ifade eder.

    hHK = 8,7 kcal/kg

    hK = 5 kcal/kg

    hDHK = - 2,115 kcal/kg

    h = hK hDHK = 5 (-2,115) = 7,115 kcal/kg ( 3 . 13 )

    hS = hHK - hK = 8,7 5 = 3,7 kcal/kg ( 3 . 14 )

    h = h + hS = 7,115 + 3,7 = 10,815 kcal/kg ( 3 . 15 )

    Q n stma yk

    Q = G . h = 44120,526 . 7,115 = 313917,54 kcal/saat ( 3 . 16 )

    QS son stma yk

    QS = G. hS = 44120,526 . 3,7 =163245,94 kcal/saat ( 3 . 17 )

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    17/18

    17

    Q = Q + QS = 313917,54 + 163245,94 = 477163,48 kcal/saat ( 3 . 18 )

    bu hesaplar salonun tm havas deitirildiine gre geerlidir. Ancak ekonomik

    iletmelerde salonun tm havas deitirilmez. Yukarda yaz iletmesinde 24000m3 havann deitirildiini aklam ve d hava orann da = 0,6558 olarak

    belirlemitik. K iletmesinde salon da kalan ve sonra bir aspiratr tarafndan

    ekilerek klima cihazna getirilen hava atmosfer den emilen taze hava ile bir

    karm oluturur. Bu karmn hem scakl hem de mutlak nemi atmosferden

    emilen havann scaklndan ve mutlak neminden daha byk olur. Karmn

    bal nem derecesinin 0,70 olduunu kabul edelim. Diyagram zerinde karmn

    durumunu tanmlayan noktay bulmak iin nce DHK ve K noktalarnn birletirendoru zerinde DHK noktasndan 1- . KDHK kadar uzakta bulunan K noktas

    saptanr. K noktasndan geen scaklk dorusunun 0,70 bal nem derecesine

    ait bal nem erisini kestii KHK noktas bulunur. Bu nokta karmn diyagram

    zerinde durumunu belirleyen noktadr. KHK noktasnda havann mutlak nemi

    x = 2,25 gr/kg dir. KHK noktasndan geen mutlak nem eksenine dik olan doru

    i noktasndan geen antalpi erisini K1 noktasnda keser. Bu nokta n stma

    noktasdr. n stma noktasna dein stlan hava adiyabatik ykama ilenemlendirilir. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen hava daha sonra son stma

    ile flenecek duruma yani HK noktasna getirilir. KHK noktas ile K1 noktas

    arasnda ki antalpi fark n stma iin gerekli olan s miktarn ve K1 noktas ile

    HK noktas arasndaki antalpi fark da son stma iin gerekli olan s miktarn

    ifade eder.

    hHK = 8,7 kcal/kg

    hK1

    = 5 kcal/kg

    hKHK = 1 kcal/kg

    h = hK1 hKHK = 5 1 = 4 kcal/kg ( 3 . 19 )

    hS = hHK - hK1 = 8,7 5 = 3,7 kcal/kg ( 3 . 20 )

    h = h + hS = 4 + 3,7 = 7,7 kcal/kg ( 3 . 21 )

    h = 7,7 kcal / kg

    Q = G . h = 44120,526 .( 4 ) = 176482,1 kcal/saat ( 3 . 22 )

    QS = G. hS = 44120,526 . 3,7 = 163245,94 kcal/saat ( 3 . 23 )

  • 8/6/2019 _A305__klima_projesi

    18/18

    18

    QG = Q + QS = 176482,1 + 163245,94 = 339728,04 kcal/saat ( 3 . 24 )

    Q - QG = 477163,48 339728,04 = 137435,44 kcal/saat ( 3 . 25 )

    Ak olarak grlmektedir ki tm salon havasnn boaltlmad ekonomikiletmelerde saat bana 137435,44 kcal s tasarruf edilmektedir. ekil de bu

    rnee uygun bir klima cihaznn emas grlmektedir.