Upload
cengiz-bogoclu
View
218
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/6/2019 _A305__klima_projesi
1/18
1
BLM I
KLMA
1.1.TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR
Latin kkenli bir szck olan klima, iklim anlamna gelir.klim szcnden bir
lkeyi etkisi altnda bulunduran corafi ve atmosferik koullar ya da scaklk ,
atmosferik basn , rzgar ve frtna gibi atmosferin durumunu ve belirli bir
yerdeki deiimini karakterize eden meteorolojik olgularn tm anlalr.
nsann biyolojik yaps yannda ruh ve beden sal da meteorolojik olgulardan
ok etkilenir. evremizi ,evremizde geen doa olaylarn algladmz
duygularla ancak tanyabilir, anlayabilir ve deerlendirilebiliriz.Atmosferik
ortamda dokunma duyusu ile alglagmz duyularn banda scaklk ve soukluk
duygular gelir.Yerine gre , scaklk duygusunu algladmz zaman serinlemek
ve soukluk duygusunu algladmz zaman da snmak isteriz.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
2/18
2
Rahat alabileceimiz, rahat dinlenebileceimiz ve rahat elenebileceimiz bir
ortamn oluturulabilmesi iin yapay yollarla ve teknolojik yntemlerle atmosferik
evre koullarnn deitirilmesi gerekir. Gnmzde yaamamz rahatsrdrebileceimiz bir ortamn oluturulabilmesi iin atmosferik evre koullarnn
deitirilerek yerine gre scaklk yerine gre soukluk duygularna
dntrlmesini salayan yapay yollarn ve teknolojik yntemlerin tmne
KLMA denilmektedir.
Su , bilindii gibi, atmosferik basnta kolay buharlar. Yeryznn drtte
nn denizlerle rtl olmas ve suyun da atmosferik basnta kolaybuharlamas yeryzn evreleyen hava tabakasnn devaml olarak su buhar
ile beslenmesine neden olur. Yeryznn herhangi bir yerinde, atmosferin
ierdii su buharnn miktar bu yerin denizden uzaklna, yksekliine ve
scaklna baldr. Yeryzn evreleyen hava tabakasnn ierdii su buharna
NEM denir. Havann ierdii su buhar yani nem insan sal iin ok nemlidir.
Scakta terleyen bir kii, terin buharlamasyla rahatlar. Eer evrenin havas su
buhar ile doygun hale gelmi ise ter buharlamaz ve bunalma yol aar. Hava
su buhar yannda karbondioksit , kkrt dioksit , karbon monoksit gibi gazlarla
eitli nitelikte tozlar da ierir. Bunun iin tiyatro , sinema , konferans salonu gibi
kltr ve elence merkezleri ile iyerlerinde teneffs edilen havann bu gibi
sala zararl maddelerden temizlenmesi ve mensucat fabrikalarnda olduu gibi
iplik imal edilirken pamuk liflerinin kopmamas iin ortamn belirli bir nemlilikte
tutulmas gerekir. Kltr ve elence merkezleri ile iyerlerinde havann
temizlenmesi ve ortamn belirli bir nemlilikte tutulmas ancak klima cihazlarndan
yaralanarak gerekletirilebilir.
1.2.NEML HAVA
evremizi saran atmosfer, salt oksijen ve azot karm olan havadan
olumamtr. Havann ierisinde yksek oranda su buhar da vardr.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
3/18
3
Havann ierdii su buharnn miktar evre koullarna ve meteorolojik olgulara
bal olarak deiir. Havann ierdii su buhar , yukarda da ksaca deinmi
olduumuz gibi , insann hem biyolojik yapsn a hem de beden ve ruh salnaetkir. rnein deniz kysnda , (300 C) scaklk ta bunalan , nefes alp vermekte
glk eken ve hatta baygnlk geiren bir kii, (1500 m) ykseklikte , bir yayla
da yine (300 C) scaklk ta bunalmaz , nefes alp vermekte glk ekmez ve
kendisini zinde hisseder. Scakl ayn olmasna karn sonucun farkl olmasnn
nedeni , deniz kysnda havann ierdii su buhar miktarnn yaylada havann
ierdii su buhar miktarndan fazla olmasdr.
1.3.MUTLAK NEM
( 1 m3 ) nemli havann ierdii su buhar miktarnn kuru hava miktarna oranna
mutlak nem denir. Buna gre, mutlak nem 1 kg kuru havann ierdii su buhar
miktar olarak ta tanmlamak mmkndr. Mutlak nemi belirlemek iin 1 m3 nemli
hava , nem tutucu bir madde olan CaCl2 zerinden geirilir. CaCl2 nemli havannierdii su buharn tutar. CaCl2 n nemli hava geirilmeden nceki arl ile
nemli hava geirildikten sonraki arl arasnda ki fark , nemli havann ierdii
su buhar miktarn yani mutlak nemi ifade eder. 1 m3 nemli havann ierdii su
buharnn arln gs , kuru havann arln gh ve mutlak nemi x ile gsterecek
olursak ,
h
s
g
gx = ( 1 . 1 )
eitliini yazabiliriz. Nemli hava , su buhar ile kuru hava karmdr. Nemli
havay oluturan elemanlarda su buharnn ksmi basnc ok dktr. Bunun
iin yetkin gazlara uygulanabilen Genel Gaz Kanunu ve Dalton Kanunu nemli
havaya , nemli havay oluturan su buhar ile kuru havaya uygulanabilir.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
4/18
8/6/2019 _A305__klima_projesi
5/18
5
Rs ve Rh n bulmu olduumuz deerlerini
X=s
h
h
s
R
R
P
P. ( 1 . 9 )
eitliini elde ederiz. Bu aklama gstermektedir ki mutlak nem , nemli havay
oluturan elemanlardan su buharnn ksmi basncnn kuru havann ksmi
basncna orannn (0,6242) katna eit olmaktadr.
1.4.BAIL NEM
( 1 m3 ) nemli havann ierdii su buhar miktarnn ayn scaklk ve ayn toplam
basnta ierebilecei maksimum su buhar miktarna oranna bal nem denir.
Bal nemi , ( 1 m3 ) havann ierdii su buharnn arln gs , ayn scaklk ve
ayn toplam basnta ierebilecei maksimum su buhar miktarn da gd ile
gsterecek olursak yukarda yapm olduumuz tanm uyarnca
h
s
g
g= ( 1 . 10 )
eitliini yazabiliriz. Dier yandan ( 1 m3 ) nemli havann ierebilecei maksimum
su buharnn ksmi basncn Pd ile gsterelim. Bu durumunda Genel Gaz
Kanununa gre,
Ps . V =gs . Rs . T ( 1 . 11 )
ve
Pd . V =gd . Rs . T ( 1 . 12 )
eitliklerini yazabiliriz. Bu eitliklerle
d
s
g
g= ( 1 . 13 )
eitliinin birleimini yapacak olursak
d
s
P
P= ( 1 . 14 )
eitliini elde ederiz.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
6/18
6
X= 0,6242.h
s
P
P( 1 . 15 )
olduu iin
d
h
P
Px.
6242,0= ( 1 . 16 )
olur.
1.5. NOKTASI
Sabit basnta soutulan nemli havann ierdii su buharnn younlamaya
balad scakla i noktas denir. i noktasn saptayabilmek iin bu
tanmdan da anlald gibi su buhar ve kuru hava karmnn sabit basnta
soutulmas gerekir.
1.6.YA TERMOMETRE SICAKLII
Belirli bir su ktlesinin doygun olmayan hava tarafndan etkilendiini varsayalm.
Suyun scakln doygun olmayan havann scaklndan daha byk olursa
sudan havaya s akm balar ve su ar ar buharlaarak scakl der.
Suyun scakl havann scaklna eit olunca sudan havaya s akm son bulur.
Ancak hava doygunlamad iin buharlama devam eder. Buharlamann
devam etmesi suyun scaklnn altna dmesine sebep olur. Bu durumda
havadan suya ters ynde bir s aks balar. Buharlaan suyun kaybettii s
miktar havadan suya iletilen s miktarndan byk olursa dmeye devam eder.
Bir sre sonra yle bir scakla gelinir ki artk buharlaan suyun kaybettii s
miktar havadan suya iletilen s miktarna eit olur. te bu scakla
termodinamikte ve klima tekniinde YA TERMOMETRE SICAKLII denir.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
7/18
7
Haznesine slak pamuk sarlan bir termometrenin gsterdii scaklk ya
termometre scakldr. zerinden hava geirilen su ya termometre scaklna
kadar ancak soutulabilir.
1.7.BAIL NEMN BELRLENMES
1.7.1.PSKROMETRK ZELGELERDEN YARARLANARAK BAIL NEMN
BELRLENMES
Kuru termometre scakl ile ya termometre scakl arasndaki farklara gredzenlenmi olan psikrometrik izelgelerden yaralanlarak bal nemi belirlemek
mmkndr.
1.8.NEML HAVANIN ANTALPS (SU BUHARI-KURU HAVA
KARIIMININ SABT BASINTAK ISI TUTUMU)
Bir gaz karmnn antalpisi yani sabit basnta ki, s tutumu bu gaz karmn
oluturan elemanlarn antalpilerinin toplamna eittir. Gaz karmnn arln G
, gaz karmn oluturan elemanlarn arln da G1, G2,....Gn ile gsterelim.
Birim arlk iin gaz karmnn antalpisi h ve gaz karmn oluturan
elemanlarn antalpiside h ve gaz karmn oluturan elemanlarn antalpiside h1,
h2,......hn olursa yukarda yapm olduumuz aklama uyarnca
G.h = G1.h1+G2.h2+........+Gn.hn ( 1 . 17 )Eitliini yazabiliriz. Bu eitlii 1 kg kuru hava ve x kg su buharndan oluan bir
su buhar kuru hava karmnn antalpisi de hh ve su buhar-kuru hava
karmnn antalpiside h olduuna gre
(1+x).h = hh+x.hs ( 1 . 18 )
eklinde yazabiliriz.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
8/18
8
BLM II
2.KLMA N HAVA HAZIRLANIRKEN DENETM ALTINDA
BULUNDURULMASI GEREKEN ETKENLER
Klima iin hava hazrlanrken akm hz, scaklk ve bal nem derecesi gibi
etkenlerden denetim altnda bulundurulmas gerekir.
2.1.AKIM HIZI
Klima cihaznda istenilen nitelikte hazrlanan hava , iklimlendirilmesi gereken
yerler ana borularn aracl ile tanr. Ana borularda hava akm hz yksektir.
Ancak iklimlendirilecek yerlere hava damper ve zgaralardan geirilerek 2 m/sn
lik ya da 3 m/sn lik bir hzla flenmelidir. Havann iklimlendirilecek yerlere daha
yksek bir hzla flenmesi insan salna zararl hava akmlarnn olumasna
neden olur.
2.2.SICAKLIK VE BAIL NEM DERECES
Klima cihaznda hazrlanarak iklimlendirilecek yerlere gnderilen havann yaz
mevsiminde scakl minimum 19 0C , maksimum 24 0C ve k mevsiminde de
scakl minimum 17 0C maksimum 22 0C olmaldr. Yaz ve k mevsimlerinde
iklimlendirmede kullanlan havann bal nem derecesi 0,30 ve 0,60 arasnda
deiir. Fakat en uygunu bal nem derecesi 0,50 olan havadr.
2.3.KLMA CHAZI
Yukarda belirtilen nitelikte havay hazrlayan elemanter bir klima cihaz u
blmlerden oluur. Bu klima cihaz damper , filtre , nemlendirici yani du ,
soutucu , damla tutucu , vantilatr ve stc gibi organlardan olumutur.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
9/18
9
Ayrca klima cihaznn giriine bir aspiratr de yerletirilebilir. Dutan geen hava
beraberinde su tanecikleri srkler. Havann srkledii su taneciklerinin
ayrmas iin du kna nem tutucu maddelerden yaplm zgaralaryerletirilir.
Klima cihaznda yaz ve k koullarnda olmak zere iki tr iletme sz
konusudur. Havann k iletmesinde stlmas ve nemlendirilmesi yaz
iletmesinde de soutulmas ve kurutulmas gerekir.
2.4.KI LETMES HESABI
K iletmesinde , yukarda da deinmi olduumuz gibi , hava stlr ve
nemlendirilir. K iletmesinde stma ve havalandrlmann nasl yapldn
somut bir rnekle aklamaa alalm.
Klima cihaz tarafndan emilen d havann scakl 0 oC olsun ve bal nemderecesi de =0,80 olsun. Emilen havann rnein 18 0C scaklkta
iklimlendirilecek yere gnderilmesi ve yeterince nem tutmas yani su buhar
iermesi zorunluluu vardr. Sevk borularnda ki transmisyon kayplarn
karlamak iin konfor tesislerinde , fleme havas scaklnn 35 0C ve 40 0C
arasnda bulunmas arzu edilir. Ne kadar yaltlrsa yaltlsn sevk borularnda,
iklimlendirilecek yerlere gnderilen havann scakl s kayplar nedeniyle
der, fakat buna karn mutlak nemi sabit kalr. Bu koullar da gerekletirilmesiistenen bir k iletmesi hesab iin Mollier diyagramndan yaralanlr.klimaclkta
ok kullanlan bu diyagram , daha nce incelediimiz diyagramla esasta ayn
olmakla beraber dey konumda ki scaklk ve yatay konumdaki su buhar
tutumu eksenlerinden oluan dik al koordinatlar sistemin de bal nem erileri
ve eik konumdaki antalpi izgileriyle scaklk izgilerinden oluturulmutur.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
10/18
10
Diyagram zerinde alnan her nokta nemli havann belirli bir durumunu karlar
diyagram zerinde alnan bir noktay su buhar tutumu ve scaklk koordinatlar ilebal nem erisi zerinde ki ve antalpi dorular arasndaki konumu karakterize
eder.
2.5.YAZ LETMES HESABI
Yaz iletmesi hesabnda k iletmesi hesabndan biraz daha deiik bir yol
izlenir ve evre havasnn scaklnn en ok 7 0C azaltabilinecei kabul edilerek
hesaplar yaplr. nk evre havasnn scaklnda klima cihaznn aracl ile
daha byk bir deiikliin meydana getirilmesi sala zararl hava akmnn
olumasna neden olur. Uygulama da iklimlendirilecek ortamn scakl ile klima
cihaznda hazrlanarak flenen havann scakl arasnda ki farkn minimum 2 0C
ya da 3 0C olmas arzu edilir. klimlendirilecek ortamdan ekilmesi gereken s
miktar, transmisyon ve gne radyasyon slar ile canllarn yayd snn
toplam olarak dnlebilir.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
11/18
11
BLM III
3.KLMLENDRME PROJES
3.1.TEKNK RAPOR
Ankara da 1200 kiinin rahata oturup film seyredebilecei bir sinema salonuna
klima tesisat yaplacaktr. Sinema salonunun saat bana s kayb 16000 kcal ,
transmisyon ve gne radyasyon s kazanc 12000 kcal olarak hesaplanmtr.
Sinema salonunda film seyreden her kiinin evreye saat bana 100 kcal sverebilecei dnlmekte ve bu snn 40 kcal lik blmnn gizli s olduu
kabul edilmektedir. Sinema salonunda yazn hava scaklnn 25 0C , bal nem
derecesinin 0,50 ve kn ve kn hava scaklnn 20 0c , bal nem derecesinin
de 0,40 olmas istenmektedir. D hava koullar yaz iin 32 0C kuru termometre
scakl 0,34 bal ne derecesi ve k iin 12 0C kuru termometre scakl
0,85 bal nem derecesi olarak belirlenmitir. Bu verilenlerden yaralanarak yaz
ve k iletmesi iin sinema salonuna flenecek hava miktarn , k iletmesin
de saat bana 16000 kcal lik s kaybn karlayan scaklk farkn , gizli sy
tayan su buhar miktarn ve buna bal olarak havann yaz iletmesinde iin
soutma yk ile k iletmesi iin n ve son stma ykleri hesaplanacaktr.
3.2.HESAPLAR
3.2.1.Yaz ve k iletmesi iin sinema salonuna flenecek hava
miktar
QRT - Radyasyon ve transmisyon ss yani duyulur s kazanc
QRT - 12000 kcal / saat
Q - Sinema salonunda oturan seyircilerin saat bana yaydklar s miktar
h - Seyirci says
qi - Saat bana 1 kiinin yayd s miktar
h = 1200
8/6/2019 _A305__klima_projesi
12/18
12
qi = 60 kcal / saat
Q = n . qi =1200 . 60 =72000 kcal / saat
QD - Sinema salonundan saat bana ekilmesi gereken s miktar
QD = QRT + Q = 12000 + 72000 =84000 kcal / saat ( 3 . 1 )
Yaz iletmesinde flenen hava scaklnn t = 170C olmas gerekir. nk
flenen havann scakl ile sinema salonu havasnn scakl arasnda 8 0C lik
bir farkn bulunmas zorunluluu vardr.Psikrometrik diyagram da grlen d
havann , i havann yani sinema salonu havasnn ve flenen havann durumunubelirleyen noktalar saptanr. D havann durumunu belirleyen DHY noktas ile
flenen havann durumunu belirleyen HY noktas apsisi ayn noktalardr ve bu
noktalar mutlak nem eksenine dik ayn doru zerinde bulunurlar. Sinema
salonu havasnn durumunu belirleyen SHY noktas bir rastlant sonucu DHY ve
HY noktalarndan geen doru zerinde bulunmaktadr. SHY noktas DHY ve HY
noktalarn birletiren doru zerinde bulunduu iin durumu bu nokta ile
belirlenen sinema salonu havasnn mutlak nemi d havann mutlak nemi ile
flene havann mutlak nemine eit olur. Diyagram dan d havann mutlak nemi
x =10 g/kg bulunur. Yine diyagramdan HY noktasnda nemli havann antalpisi
hHY=10,1 kcal/kg ve SHY noktasnda nemli havann antalpisi de hSHY=12 kcal/kg
olarak bulmak mmkndr. Bu durumda HY ve SHY noktalarn snrladklar
arlkta nemli havann antalpi deiimi
h1 = hSHY - hHY = 12 10,1 =1,9 kcal/kg ( 3 . 2 )
olur.
G saat bana flene havann arl
G = QD / h1 =kgkcal
kgkcal
/9,1
/8400= 44210,526 kg/saat ( 3 . 3 )
- flenen havann zgl arl
= 1,21 kg/m3
8/6/2019 _A305__klima_projesi
13/18
13
V saat bana flenen havann hacmi
V =G =
3/21,1/526,44210
mkgsaatkg = 36537, 624 m3/saat ( 3 . 4 )
V = 36537,624 m3/saat
Genellikle , saat bana yaz iletmesinde ne kadar hava flenirse k iletmesinde
de o kadar hava flenir.
3.2.2.Gizli sy tayan su buhar miktar ve havann yaz iletmesinde
ne kadar kuru flenecei
17 0C scaklkta ve bunu karlayan doygunluk basncnda buharlama ss
r = 606,5 0,695 t eklinde ki Regnault denklemin den yaralanlarak hesaplanr.
t = t =170C
r = 606,5 x 0,595 x t =606,5 0,695 x 17 = 594,695 kcal/kg ( 3 . 5 )
Sinema salonunda film seyreden her kiinin saat bana yayd snn 40 kcal lik
blm gizli s kabul edilmektedir.
QG - toplam gizli s
qG - kii bana gizli s
qG = 40 kcal/saat
QG = n . qG =1200 x 40 = 48000 kcal/saat
GB gizli sy tayan su buhar miktar
GB =r
QG =kgkcal
saatkcal
/685,594
/48000= 80,715 kg/saat ( 3 . 6 )
Havann yaz iletmesine ne kadar kuru fleneceini belirleyebilmek iin gizli sy
tayan su buhar miktarnn 1 kg kuru havaya den miktarn bulmak gerekir.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
14/18
14
x gizli sy tayan su buhar miktarnn 1 kg kuru havaya den
miktar
x = GB / G =saatkg
saatgr
/526,44210
/80715= 1,825 gr/kg ( 3 . 7 )
X1 = flenmesi gereken havann mutlak nemi
X = 10 gr/kg
x = X X1 ( 3 . 8 )
X1 = X - x =10 1,825 = 8,175 gr/kg
Bu aklama flenecek havann mutlak neminin X1 = 8,175 gr/kg olmasgerektiini gstermektedir. Bunun iin havann mutlak neminin x = 1,825 gr/kg
kadar azaltlmas zorunluluu vardr.
3.2.3.Yaz iletmesi iin soutma ykVa sinema salonundan zorunlu olarak atlan yani saat bana deitirilmesi
gereken havann hacmi
va kii bana deitirilmesi gereken havann hacmi
va = 20 m3 / saat
Va = n . va = 1200 x 20 = 24000 m3/saat
d hava oran
= Va / v = 24000/36537,624 = 0,6568
D hava oran = 0,6568 olduu iin DHY ve SHY noktalar arasnda antalpi
farknn 1 - kadar daha az olmas gerekir. DHY ve SHY noktalarn birletiren
doru zerinde bu antalpi farkn veren KHY noktas bulunur. KHY noktas
diyagram zerinde emilen havann durumunu belirleyen noktadr. Havann
x = 1,825 gr/kg daha kuru flenmesi gerekir. 17 0C scaklkta x = 1,825 gr/kg
daha kuru flenen havann durumunu gsteren nokta diyagram zerinde
saptanr. Bu nokta HY1 noktasdr. HY ve KHY noktalarn birletiren doru
soutma srecini ifade eder.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
15/18
15
Bu dorunun doygunluk erisini kestii Sys noktasndan geen scaklk dorusu
klima cihaznda soutucu yzey scakln gsterir. Soutucu yzey scakl 9 0
C dir. Gerekte durumu HY1 noktas ile belirlenen nemli havann i noktasscakl 12 0 C dir. Soutma yzeyi scaklnn bundan daha dk alnmasnn
edeni soutma srecinde ki kayplar dr. HY1 noktasnda nemli havann antalpisi
hhy1 = 9,08 kcal/kg
ve KHy noktasnda nemli havann antalpiside
hKHy = 13,22 kcal/kg
olduu iin soutma srecinde antalpi deiimi
h2 = hhy1 - hKHy = 9,08 13,22 = - 4,14 kcal/kg olur.Soutma ykn bulmak iin antalpi deiimini slenecek flenecek havann
arl ile arpmak gerekir.
Qsy soutma yk
G flenecek havann arl
G = .G = 0,6568 . 44210,526 = 29037,473 kg/saat ( 3 . 9 )
Qsy = G . h2 = 29037,473 . (-4,414 ) = - 120215,13 kcal/saat ( 3 . 10 )
K iletmesinde s kaybn karlayan scaklk farkQ1K k iletmesin de saat bana s kayb
Q1K 16000 kcal/saat
tK k iletmesinde s kaybn karlayan scaklk fark
20 0C scaklkta bal nem derecesi D = 0,50 olan havann mutlak nemi x = 7,2
gr/kg dr.
Q1K =x
G
+1. tK . (0,2367 + x . 0,4445) olduu iin ( 3 . 11 )
tK =)4445,0.2367,0.(
).1( 1
xG
Qx K
+
+=
)4445,0.0072,02367,0.(526,44210
16000).0072,01(
+
+= 4,5194 0c olur.
( 3 . 12 )
3.2.4.K iletmesinde n stma yk ile son stma yk
D havann scakl - 12 0C bal nem derecesi 0,85 ve sinema salonu
havasnn scakl 20 0C olarak verilmitir.
8/6/2019 _A305__klima_projesi
16/18
16
Diyagramda d havann durumunu belirleyen DHK noktas ile salon havasnn
durumunu belirleyen SHK noktalar saptanr. DHK noktasnda havann mutlak nemi
x1=1,2 g/kg ve SHK noktasnda havann mutlak nemi x2=5,8 g/kg dr. Bunun iind hava koullarnda emilen havann nemlendirilerek stlmas gerekir. D hava
koullarnda emilen hava nce mutlak nemi ayn kalmak koulu ile stlr. Buna
n stma denir. Sonra adiyabatik ykama ile nemlendirilir yani mutlak nemi
artrlr ve adiyabatik ykama ile mutlak nemi artrlan hava stlarak salona
gnderilecek bir duruma getirilir. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen havann
stlarak salona gnderilecek duruma getirilmesine son stma ad verilir. n
stma noktasn bulmak iin SHK noktasndan indirilen dikmenin doygunlukerisini kestii noktadan antalpi dorusuna paralel bir doru izilir. Bu dorunun
DHK noktasndan geen mutlak nem eksenine dik olan doruyu kestii nokta n
stma noktasdr. n stma noktas diyagram zerinde K ile gsterilmitir.
(16000 kcal/saat) lik s kaybn karlayan scaklk fark bilindii gibi ( tK =
1,5194 0C ) dir. Bunun iin flenecek havann scaklnn salon scaklndan
tK kadar daha byk olmas gerekir. Diyagram zerinde ordinat SHK noktasnn
ordinatndan tK kadar daha byk olan HK noktas saptanr. Bu nokta salona
flenecek havann durumunu belirler. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen
havann HK noktasna dein stlmas zorunluluu vardr. DHK ile K noktas
arasnda ki antalpi fark n stma iin gerekli s miktarn ve K noktas ile HK
noktas arasnda ki antalpi fark da son stma iin gerekli s miktarn ifade eder.
hHK = 8,7 kcal/kg
hK = 5 kcal/kg
hDHK = - 2,115 kcal/kg
h = hK hDHK = 5 (-2,115) = 7,115 kcal/kg ( 3 . 13 )
hS = hHK - hK = 8,7 5 = 3,7 kcal/kg ( 3 . 14 )
h = h + hS = 7,115 + 3,7 = 10,815 kcal/kg ( 3 . 15 )
Q n stma yk
Q = G . h = 44120,526 . 7,115 = 313917,54 kcal/saat ( 3 . 16 )
QS son stma yk
QS = G. hS = 44120,526 . 3,7 =163245,94 kcal/saat ( 3 . 17 )
8/6/2019 _A305__klima_projesi
17/18
17
Q = Q + QS = 313917,54 + 163245,94 = 477163,48 kcal/saat ( 3 . 18 )
bu hesaplar salonun tm havas deitirildiine gre geerlidir. Ancak ekonomik
iletmelerde salonun tm havas deitirilmez. Yukarda yaz iletmesinde 24000m3 havann deitirildiini aklam ve d hava orann da = 0,6558 olarak
belirlemitik. K iletmesinde salon da kalan ve sonra bir aspiratr tarafndan
ekilerek klima cihazna getirilen hava atmosfer den emilen taze hava ile bir
karm oluturur. Bu karmn hem scakl hem de mutlak nemi atmosferden
emilen havann scaklndan ve mutlak neminden daha byk olur. Karmn
bal nem derecesinin 0,70 olduunu kabul edelim. Diyagram zerinde karmn
durumunu tanmlayan noktay bulmak iin nce DHK ve K noktalarnn birletirendoru zerinde DHK noktasndan 1- . KDHK kadar uzakta bulunan K noktas
saptanr. K noktasndan geen scaklk dorusunun 0,70 bal nem derecesine
ait bal nem erisini kestii KHK noktas bulunur. Bu nokta karmn diyagram
zerinde durumunu belirleyen noktadr. KHK noktasnda havann mutlak nemi
x = 2,25 gr/kg dir. KHK noktasndan geen mutlak nem eksenine dik olan doru
i noktasndan geen antalpi erisini K1 noktasnda keser. Bu nokta n stma
noktasdr. n stma noktasna dein stlan hava adiyabatik ykama ilenemlendirilir. Adiyabatik ykama ile nemlendirilen hava daha sonra son stma
ile flenecek duruma yani HK noktasna getirilir. KHK noktas ile K1 noktas
arasnda ki antalpi fark n stma iin gerekli olan s miktarn ve K1 noktas ile
HK noktas arasndaki antalpi fark da son stma iin gerekli olan s miktarn
ifade eder.
hHK = 8,7 kcal/kg
hK1
= 5 kcal/kg
hKHK = 1 kcal/kg
h = hK1 hKHK = 5 1 = 4 kcal/kg ( 3 . 19 )
hS = hHK - hK1 = 8,7 5 = 3,7 kcal/kg ( 3 . 20 )
h = h + hS = 4 + 3,7 = 7,7 kcal/kg ( 3 . 21 )
h = 7,7 kcal / kg
Q = G . h = 44120,526 .( 4 ) = 176482,1 kcal/saat ( 3 . 22 )
QS = G. hS = 44120,526 . 3,7 = 163245,94 kcal/saat ( 3 . 23 )
8/6/2019 _A305__klima_projesi
18/18
18
QG = Q + QS = 176482,1 + 163245,94 = 339728,04 kcal/saat ( 3 . 24 )
Q - QG = 477163,48 339728,04 = 137435,44 kcal/saat ( 3 . 25 )
Ak olarak grlmektedir ki tm salon havasnn boaltlmad ekonomikiletmelerde saat bana 137435,44 kcal s tasarruf edilmektedir. ekil de bu
rnee uygun bir klima cihaznn emas grlmektedir.