Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ĐỨATRẺTHỨ44
Tácgiả:TomRobSmith
Dịchgiả:VõHồngLong
Nhàxuấtbản:NXBThờiĐại
Ngàyxuấtbản:09-2014
Sốtrang:364
Thểloại:Trinhthám;Hìnhsự
Đánhmáy:HoaQuânTử
Nguồn:truyentrinhtham
Ngàyhoànthành:26-03-2016
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
Nếucóđiềukiệnhãymuasáchđểủnghộtácgiảvànhàxuấtbảnnhé!
GIỚI THIỆU
TOMROBSMITH(sinhnăm1979) lànhàvănngườiAnh, sinh ravà lớn lên tạiLondon.
AnhtốtnghiệpđạihạcCambridgenăm2001.Đứatrẻthứ44làtácphẩmđầutaycủaanhnhưngđãtừngđượcđềcửtới17giảithưởngquốctế/baogồmcả giải Man Booker, và giành được 7 giải, trũng đá có giải CWA lanFlemingSteelDaggernăm2008vàWavertanGoodReadnăm2009.
NhữnglờikhentặngnổibậtdànhchoĐỨATRẺTHỨ44BESTSELLERQUỐCTẾGIÀNHGIẢICWAIANFLEMINGSTEEL
DAGGER“Xuấtsắc...Mộttrongnhữngniềmvuihiếmhơicủanghềđiểmsáchlà
đầutiêntađượcnghetrướcđủthứquảngcáocườngđiệuvềmộttiểuthuyếtvàrồipháthiệnratừngtừmộtđềuđúng.”-ChicagoTribune
“Smithđãvẽnênmộtbứctranhlạnhgáyvềmộtkỷnguyênnơicônglýkhôngtồntạivàtươnglaicủacácgiađìnhvôtộinằmcảtrongtaybọntộiphạmvịkỷ."-WashingtonPostBookWorld
“Mộttiểuthuyếtđầutayxuấtsắc.”-SanDiegoUnion-Tribune“Cuốntiểuthuyếtđầutaynàyđãgặtháiđượcnhiềungợica,vàđiềuđó
chẳng có gì đáng ngạc nhiên. Nhữngmiêu tả xã hội sinh động trong tácphẩmnàycóthểsosánhvớiMartinCruzSmith.”-USAToday
“Cuốntrinhthámlykỳhấpdẫnnàysẽbắtchúngtathứcquágiờđingủ."-BostonHerald
“Mộttiểuthuyếtđầutayhay...đángchúýtrênnhiềucấpđộ,khôngchỉvớitưcáchmộtcâuchuyệnlykỳhấpdẫnmàcònnhưmộtsựgiảimãxuyênsuốtnhữnggìđượccoi làcông lý... cốt truyệndiễn tiếnnhanh từđầuđếncuối...VàtahồhởicổvũLeosuốtchặngđường.”-Newsweek
“Cốttruyệnthôngminh,đầykịchtínhtâmlý."-WallStreetJournal“Smithđãxuấtsắc tái tạocâuchuyện thậtvềmộtsát thủNga.”-New
YorkDailyNews“Mộttiểuthuyếtđầutayđángchúý-sángtạo,hồihộp,vàkhôngngơi
thu hút được chú ý của ta từ trang đầu tiên đến tận trang cuối.” - ScottTurow,nhàvăn
“Lykỳđếnnghẹtthở,đầycảmxúcvànhữngthắtmởnútmàtavẫnchờđợikhỉđọcnhữngtácphẩmhaynhấtcủaleCarré,ĐỨATRÉTHỨ44dữ
dộinhưmộtconsóiNga.Nótómlấycổhọngtavàkhôngbuôngranữa."-RobertTownetnhàvăn,nhàbiênkịch
"Mộttiềuthuyếtlykỳnổibật...mộttrongnhữngchuyệnvụánhaynhấtnăm."-RoanokeTimes(VA)
“Sốngđộng...Câuchuyệnkhiến tachìmđắmcòncácnhânvậtnhưcóthậtbằngthịtbằngxương."-TampaTribune
“Không thểnáođánhgiácôngbằngchokiệt tácđầu taynàychỉ trongmộtcộtbáo,bởicóquánhiềucảnhtrinhthámtỉmỉ,quánhiềunhữngquyếtđịnhbấtngờđượcđưa rabởicácnhânvậtđượcxâydựnghoànchỉnh,vàmột cốt truyệnphức tạpmà trongđó, cuối cùng,mọimảnhghépđềuvừakhítvớinhau.Tácphẩmnày,buộcphảimượntừđãđượcdùngnhiềunhấtthậpkỷnày:thậttuyệtvời."-NewYorkSun.
“Mộttiểuthuyếtlykỳđầykíchthích...mớilạ...đầythuyếtphụcvàđángsợ...chắcchắnsẽđượcdựngthànhphimvàbộphimsẽvôcùnggâyhưngphấn."-RaleighNews&Observer{NC)
“Thuyếtphục...mộttiểuthuyếtđiềutratộiphạmđượcđoniđónggiàyđểđọcmùahèvàchomộtbộphimđiệnảnh."-AustinAmerican-Statesman
“HyvọngĐỨATRẺTHỨ44sẽkhởiđầuchonhiềucuốnsáchtuyệtvờikhác...mộtcốttruyệnđộcnhấtvônhị."-Olympian(WA)
“Mộttácphẩmđầutayđángchúý...mộtsựhòatrộnhiếmcócủasựhiểubiết sâu sắc, văn phong tuyệt hảo vàmột câu chuyện độc đáo." - NelsonDeMille,nhàvăn.
“Cuốntiểuthuyếtlykỳnàycómọiđiềubạnmuốnởmộtcuốnsáchđọctrongkỳnghỉ -vàcònhơn thế-uámnhưnghấpdẫn,đâychính là thứsẽkhiến cho những chuyến bay dài lê thê qua mau." - The Independent(London)
“ĐỨATRẺTHỨ44đãbáohiệutàinăngvàđẳngcấpcủangườiviếtranóngaytừnhữngtrangđầutiên."-RaymondKhoury,tácgiảDấuchâncủaChúa
“TomRobSmithđãkểmộtcâuchuyệnmạnhmẽvềconngườivớisựrõràngmẫumựcvànhịpđộcừkhôi."-MailOnSunday(London)
“Một tác phẩm đầu tay đáng kinh ngạc - khác biệt, hoàn chỉnh, chínchắn...và rất lykỳ.H -LeeChild, tácgiảMộtphátmộtmạng,Khôngcóngàymai,Reacherbáothù
MATXCƠVAMỘTNGÀYTHÁNGHAIThanhtraLeoDemidovnhậnđượcthôngtincómộtvụánmạngxảyra
trênđườngray,mộtđứatrẻhơnbốntuổibịlộttrần,mổruột,miệngnhétđất.Mọilờikhaiđềuxácthựcđâyđơnthuầnchỉ làmộttainạnthảmkhốc.SựviệctưởngđãdừnglạichotớikhiLeotìnhcờpháthiệnra,bênngoàiphạmviMatxcơvacòncórấtnhiềucáichếtthươngtâmvàbíẩnnhưthế.Khôngthểcôngkhaiđiềutra,Leo-vớisựsátcánhcủangườivợ-từngbướcvéntấmmànđentốiđãchedậycáichếtcủanhữngđứatrẻtrênkhắpđấtnước,cùnglúcấyquákhứcủaanhcũngđượchélộ,vàconngườianhlầnđầutiênhiệnrachânthậtngaycảvớichínhanh.
Kịchtính,dữdộiđôilúcđếncườngđiệu,Đứatrẻthứ44làmộttrongsốkhôngnhiềucâuchuyệntrinhthámcókhảnănggâyxúcđộngngaycảvớinhữngngười ítquantâmđếnthể loạinàynhất.Khôngchỉ làhànhtrìnhđitìmsự thậtđằngsaunhữngkỳán,nócòn làhành trình tìmlạichínhmìnhcủacánhân, làcâuchuyệnvềtìnhyêuvàgiađình,vàtrênhết thảy, là lờikhẳngđịnhkhókhănnhưngquảquyếtvềchiếnthắngcuốicùngcủaniềmtinvàocônglývàlươngtâmconngười.
Bộphimdựatrêntiểuthuyếtnàydựkiếnsẽcôngchiếutrongnăm2014.
LIÊN XÔ UKRAINA
LÀNG CHERVOY 25 THÁNG GIÊNG, 1933
VÌMARIAĐÃQUYẾTĐỊNHCHẾTnênconmèocủabà sẽphải tựxoayxởlấy.Bàđãchămsócnóđếnquácáinghĩalýcủaviệcnuôithúcưng.Đãtừlâu,chuộtlớnchuộtnhắtđềubịdânlàngbẫyănthịt.Giasúcbiếnmấtkhônglâusauđó.Hếtsạch,chỉtrừmộtcon,conmèonày,convậtbầubạnmàbàgiấuđi.Saobàlạikhôngthịtnóư?Bàcầncáigìđóđểsốngvìnó;cáigìđóđểbàchechởvàthươngyêu-cáigìđóđểvìnómàbàtồntại.Bàđãthềtiếptụcnuôinóchođếnngàybàkhôngcòntựnuôithânđượcnữa.Ngàyấylàhômnayđây.Bàđãxắtđôiủngdacủamìnhthànhsợimỏngrồiluộcvớicâytầmmavàhạtcủcảiđường.Bàcũngđãđàotìmgiunđất,mútvỏcây.Sángnaytrongconsốtmêsảngbàđãgặmchânghếtrongbếp,nhaimãichođếnkhinướugămđầyvụngỗ.Thấybà,conmèobỏtrốn,nấpdướigầmgiường,khôngchịulómặtrangaycảkhibàquỳxuống,gọitênnó,cốdỗnóra.ĐấylàlúcMariaquyếtđịnhchết,vìkhôngcógìđểănvàkhôngcòngìđểthươngyêunữa.
Mariachờđếnđêmxuốngrồimớimởcửatrước.Bàchorằngnhờbóngtốiconmèosẽcócơmayvàotớirừngmàkhôngbịaithấy.Cóaitronglàngmàtrôngthấythìhọsẽđuổibắtnó.Ngaycảkhichínhbàđãgầnkềcáichếtthếnày,cáiýnghĩconmèobịlàmthịtvẫnkhiếnbàkhổsở.Bàtựanủivớiniềmtinrằngbấtngờsẽđứngvềphíanó.Trongmộtngôilàngmàngườilớnphảinhaiđấtvớihyvọngtìmthấykiếnhoặctrứngcôntrùng,nơitrẻconbớiphânngựamongtìmđượcvỏhạtchưatiêucònđànbàthìđánhnhaugiànhsởhữumấymẩuxươngthìMariatinchắckhôngainghĩrằngmộtconmèolạicònsống.
***PAVELKHÔNGTINNỔIMẮTMÌNH.NÓxấuxí,gầycòm,mắtxanh
vàbộlôngđốmđen.Rõràngđólàmộtconmèo.ĐangnhặtcủithìnóthấyconmèotừtrongnhàMariaAntonovnaphóngrabăngquaconđườngtuyếtphủ,hướngvềphía rừng.Nónín thở liếcnhìnxungquanh.Khôngcònaikhácpháthiệnraconmèocả.Khôngcóaiquanhđây;khôngcóánhđènnàonơinhữngôcửasổ.Nhữnglànkhói,dấuhiệuduynhấtcủasựsống,bốclêntừchưađượcphânnửasốốngkhói.Như thể làngnóbị tuyết rơidàydìm
chết;mọidấuhiệucủasựsốngđềubịdậptắt.Phầnlớnbềmặttuyếtvẫncònnguyên:hầunhưkhôngcódấuchânvàkhôngcólấymộtlốiđiđàoxuống.Ngàyvắngvẻnhưđêm.Khôngaidậylàmlụng.Bạnbènókhôngcóđứanàorachơi,màởtrongnhà,thulutrêngiườngcùnggiađình,hàngmắttrũngsâunhìnđămđămtrầnnhà.Ngườilớnbắtđầutrôngnhưtrẻcon,trẻcontrôngnhư người lớn. Hầu hết mọi người đã thôi không rúc rỉa tìm cái ăn nữa.Trongtìnhcảnhnàythìsựxuấthiệncủamộtconmèoquảđúnglàdiệukỳ-sựtáixuấthiệncủamộtsinhvậttừlâuđãđượcxemlàtuyệtchủng.
Pavelnhắmmắtvàcốnhớlạilầnsaucùngnóđượcănthịt.Khimởmắtra,nóđangchảynướcdãi.Nướcdãinhểuxuốngbênmặtnóthànhdòng.Nóđưamubàntaychùiđi.Háohức,nóthảđốngcủiđấychạyvềnhà.NóphảibáochomẹOksanatinquantrọngnày.
***OKSANANGỒIQUẤNMÌNHtrongchănlennhìnxuốngsàn.Chịcứ
ngồi imphắc,bảo tồnnăng lượng trongkhinghĩ racáccáchcứusốnggiađìnhmình,nhữngýnghĩxâmchiếmchịtừnggiờthứcvàtừnggiấcmơchậpchờn.Chịlàmộttrongsốítngườikhôngchịuđầuhàng.Chịsẽkhôngbaogiờ đầu hàng. Không đầu hàng chừng nào chị vẫn còn mấy thằng con.Nhưngquyếttâmkhôngthôivẫnchưađủ,chịphảithậntrọng:mộtcốgắngsailầmcóthểnghĩalàkiệtsức,vàkiệtsứcluôncónghĩalàchết.
Vài tháng trước,Nikolai Ivanovich,hàngxómvà làmộtngườibạn,đãtuyệtvọnglaovàocướpkhongũcốccủanhànước.Anhtađãkhôngtrởvề.Sáng hôm sau chị vợ Nikolai và Oksana đi tìm. Họ thấy xác anh ta bênđường,nằmngửa- thânhìnhdabọcxươngvớicáibụngcăngtròn,baotửanhtađầycứnghạtcònsốngmàanhtađãníchvàonhữngphútsaucùng.NgườivợkhóclóctrongkhiOksanalấychỗhạtcònlạitrongtúianhta,chiađôi. Lúc trở về làng, vợNikolai báo tin cho dân làng biết. Thay vì đượcthươngxót,chị ta lạibịghen tị,điềuduynhấtmọingườinghĩđến làmấyvốchạtchịtacó.Oksananghĩchịtalàmộtkẻngốcnghếchthậtthà-chịtađãgâynguyhiểmchocảhai.
Ýnghĩ củachịbịgiánđoạnvì có tiếngaiđóđangchạy.Khôngai lạichạytrừphicótinquantrọng.Chịđứnglên,sợhãi.Pavelàovàophòngvàhổnhểnthôngbáo:
-Mẹ,conthấymộtconmèo.Chịbướcđếncầmchặttaycontrai.Chịcầnkiểmchochắclànókhông
bịảogiác:cáiđóicó thểchơikhăm.Nhưngmặtnókhôngcóvẻgì làmêsảng.Mắtnósắcsảo,vẻmặtnghiêm trọng.Nómớimười tuổimàđãnhư
mộtngườiđànông.Hoàncảnhbuộcnóquênđituổithơ.Bốnógầnnhưđãchết:nếuchưachếtthìđốivớihọcũngnhưchếtrồi.ÔngbỏlênthànhphốKievnhữngmongmanglươngthựcvề.ÔngkhôngbaogiờtrởlạivàPavelhiểu,khôngcầnainóihayanủi,rằngbốnósẽkhôngbaogiờquayvề.GiờOksanaphụthuộcvàocontraicũngnhưnóphụthuộcvàochị.HọlàbầubạncủanhauvàPavelđã thề thành tiếng lànósẽ làmđượcđiềumàbốnóđãkhônglàmđược:nósẽlàmsaochogiađìnhmìnhsống.
Oksanađưataylênmácontrai.-Conbắtnóđượckhông?Nómỉmcười,kiêuhãnh:-Nếuconcómộtmẩuxương.Aonướcđóngbăng.Oksanathọctaysâuqualớptuyếttìmmộthònđá.
Sợtiếngồnthuhútsựchúý,chịgóihònđátrongkhănchoàngđểgiảmbớttiếngđộngkhichịđụcmộtlỗnhỏtrênbăng.Chịbỏhònđáxuống.Lấytinhthầntrướclànnướclạnhcóng,đenngòm,chị thòtayvào, thởdốcvì lạnh.Chỉvàigiâythôilàcánhtaychịsẽtêcứngđi,nênchịnhanhtayhơn.Bàntaychịchạmtớiđáymàkhôngsờthấygìngoàibùn.Nóđâurồinhỉ?
Lo lắng,chị cúixuống, thọccảcánh tay,mòbênnàybênkia,bàn taymấthếtcảmgiác.Mấyngóntaychịquẹtphảithủytinh.Nhẹnhõm,chịnắmlấycáichailôilên.Dachịtímtái,nhưthểbịđấm.
Điềuđóchẳnglàmchịbậntâm-chịđãtìmđượccáimuốntìm,mộtcáichaikhằnkínhắcín.Chịlausạchlớpbùntrênthànhchairồinhìnvàobêntrong.Trongchailàmộtmớxươngvụn.
Vềtớinhà,chịthấyPavelđãnhómlửa.Chịhơnắpchaitrênngọnlửa,nhựađườngnhỏxuốngthanhồngthànhtừnggiọttrònsánhđặc.Trongkhihọchờ,Pavelnhận thấydachị tímnênxoaxoacánh taychịchomáu lưuthông trở lại,nó lúcnàocũngđể tâm lochochịnhư thế.Khinhựađườngchảyhết,chịdốcngượccáichaimàlắc.Vàimẩuxươngthòrabênmiệngchai.Chịrútra,đưachocontrai.Pavelxemxétcẩnthận,chàchàlênbềmặt,ngửitừngmẩumột.Khichọnxong,nóđãsẵnsàngđi.Chịngănnólại.
-Choemconđicùng.Pavelnghĩđấylàmộtsailầm.Emtrainóvụngvềvàchậmchạp.Vàdù
saoconmèocũngthuộcvềnó.Nóđãthấyconmèo,vàsẽbắt.Đấylàchiếncôngcủanó.Aksanadúithêmmộtmẩuxươngvàotaynó:
-ChoAndreitheo.***
ANDREISẮPLÊNTÁMvànóyêuquýanhtraimìnhlắm.Nóhiếmkhirakhỏinhà,hầuhếtthờigiannóngồichơibàitrongphòngsau,nơicảbamẹconngủ.Nhữngquânbàidobốnólàmtừnhữngtờgiấycắtthànhôvuôngrồidánvàonhau,mộtmónquàchiataytrướckhibốnólênKiev.Andreivẫncònchờbốquayvề.KhôngaibảochoAndreibiếtphảitrôngchờkhácđi.
Mỗikhinhớbố,màđiềunàythìthườngxuyên,nóchiabàiragiữasànvàchơibàimộtmình.Nóđinhninhrằngnếunóchơiđượchếtvánbàithìbốnósẽquayvề.Đốchẳngphải là lýdobốchonócỗbài trướckhiđisao?TấtnhiênAndreithíchchaibàivớianhtraihơn,nhưngPavelđãkhôngcóthờigianmàchơinữarồi.Anhluônbậngiúpmẹvàchỉchơivàobuổitốingaytrướckhiđingủ.
Pavelvàophòng.Andreimỉmcười,hyvọnganhnósẵnsàngchơimộtván,nhưnganhnócúixuốngxếpbàilại:
-Cấtbàiđi.Mìnhrangoài.Laptyscủaemđâu?Hiểucâuhỏi làmệnh lệnh,Andreibòxuốnggiường lôiđôi laptyscủa
mìnhra,haimảnhđượccắttừlốpmáykéovàmộtmớgiẻráchmàdùngdâybuộclạisẽthànhmộtđôiủngtạmbợ.Pavelgiúpnóbuộcchặtdâygiày,giảithíchrằngđêmnaychúngsẽcódịpănthịtmiễnlàAndreilàmylời.
-Bốsẽvềư?-Bốkhôngvềđâu.-Bốmấttíchrồihảanh?-Ừ,bốmấttíchrồi.-Aiđemthịtchomình?-Mìnhsẽtựđibắtlấy.Andreibiếtanhnó làmột thợsănsànhsỏi.Anhbẫyđượcnhiềuchuột
hơnbấtcứthằngbénàotronglàng.ĐâylàlầnđầutiênAndreiđượcanhrủđicùngtrongmộtviệcquantrọngnhưvậy.
Ra ngoài tuyết,Andrei hết sức để ý để không ngã.Nó thường vấp vàtrượtchân,vìnóchỉthấyđượcthếgiớibênngoàilờmờ.Chỉnhữngthứnócầmlêntậnmặtthìnómớithấyrõ.Khiaiđónhậnrađượcmộtngườiởđằngxa-trongkhiAndreichỉthấymỗimộtvệtlờmờ-nósẽchođólàsựthôngminhhoặckinhnghiệmhoặcmộtnănglựcnàođómànóchưacóđược.Đêmnay,nósẽkhôngngãvàbiếnmìnhthànhthằngngốc.Nósẽkhiếnanhtraithấytựhào.Điềunàyquantrọngvớinóhơncáihyvọngđượcănthịt.
Paveldừnglạiởbìarừng,cúixuốngxemxétdấuvếtconmèotrêntuyết.Andreichorằngkỹnănglầntheodấuvếtcủaanhnóthậtxuấtsắc.Sợsệt,nó
khumxuống,theodõianhnósờmộtdấuchânmèo.Andreichẳngbiếtgìvềtìmvếthaysănbắn:
-Conmèođiquađâyhảanh?Pavelgậtvànhìnvàorừng:-Dấumờquá.Bắtchướcanh,Andreiđưangóntaysờquanhdấuchânmèo,hỏi:-Thếlàsaohảanh?-Conmèokhôngnặnglắm,nghĩalàsẽcóítthịtchota.Nhưngnếunó
đóithìrấtcóthểnósẽđitìmmồi.Andreicốhiểuthôngtinnàynhưngđầuócnócứvẩnvơ.-Anhơi,nếuanhlàquânbàithìanhsẽlàquânnào?Anhlàquânáthay
quânK,quânpíchhayquâncơ?Pavel thở dài vàAndrei, đau nhói vì sự phật ý của anh trai, cảm thấy
nướcmắtbắtđầuứara:-Nếuanhtrảlờithìemcóhứasẽthôikhôngnóinữakhông?-Emhứa.-Mìnhsẽkhôngbắtđượcconmèonàyđâunếuemcứnóivà làmcon
mèosợchạymất.-Emsẽgiữyênlặng.-AnhsẽlàquânJ,mộthiệpsĩ,ngườimangkiếm.Emđãhứarồi-không
nóigìđâuđấy.Andreigật.Pavelđứnglên.Chúngđivàorừng.Chúngđimộthồilâu-tưởngnhưhàngnhiềugiờđãtrôiquamặcdùcảm
nhậncủaAndreivềthờigian,cũngnhưthịgiáccủanó,khôngsắcbénlắm.Cóánh trăngvà lớp tuyếtphảnchiếu,anhnódườngnhưdễdàng lần theodấuvết.Cảhaitiếptụctiếnsâuvàorừng,xahơnmọilầnAndreivẫnđi.Nóthườngphảichạyđểtheochokịp.Chânnónhứcnhối,bụngnóđautức.Nólạnhvàđói,vàdùởnhàkhôngcócáiănthìítnhấtnócũngkhôngcảmthấyđau.Sợidâybuộcmớgiẻvớidảilốpxeđãbungravànócóthểcảmthấytuyếtlenxuốnglòngbànchân.Nókhôngdámbảoanhdừngđểbuộclại.Nóhứa rồi - khôngnói gì hết.Chút nữa tuyết sẽ tan,mấymiếnggiẻ sẽ sũngnước,vàthếlàhaibànchânnósẽtêcóng.Đểkhôngnghĩđếnsựkhóchịunữa,nóbẻmộtcànhcontrêncâynhỏrồigặmvỏ,nhainátthànhmộtthứbộtthôcốcảmgiácxạoxạonơirăngvàlưỡi.Ngườitabảonóbộtvỏcâylàmthỏacảmgiácđói.Nótinhọ;tinchuyệnđóthậthữuích.
ĐộtnhiênPavel rahiệuchonóđứngyên.Andreidừnglạigiữachừng,
răngnónâusìvỏcây.Pavelkhomngườixuống.Andreilàmtheo,nhìnquanhrừngtìmcáianhnóđãthấy,bấtcầnbiếtđó
làgì.Nónheomắt,cốnhìnchorõmấythâncây.Pavel nhìn chằm chằm conmèo và conmèo dường như cũng nhìn nó
chằmchằmbằngcặpmắtnhỏmàuxanh.Nóđangnghĩgì?Saonókhôngbỏchạy?ĐượcgiấutrongnhàbàMaria,cólẽnóchưabiếtsợngười.Pavelrútdao ra, cứa đầu ngón tay rồi bôimáu lênmẩu xương gàmẹ đưa.Nó làmtươngtựvớikhúcmồicủaAndrei-mộtđầuchuộtnát-lấymáumìnhvìnókhôngdámtinthằngemsẽkhôngthétlênlàmconmèohoảngsợ.Khôngnóimộtlời,haianhemtáchra,tiếnvềhaihướngngượcnhau.LúcởnhàPavelđãchỉdẫncặnkẽchoAndreinênkhôngcầnphảinóinữa.Khichúngđãcáchnhaumộtđoạn,ởhai phía của conmèo, chúngđặtmẩuxương trên tuyết.Pavelliếcquathằngem,kiểmchochắclàAndreikhônglàmhỏngviệc.
Làmylờidặn,Andreilôisợidâytrongtúira.Pavelđãthắtmộtđầudâythànhcáithònglọng.Andreichỉphảilàmmỗimộtviệclàquấnthònglọngquanhcáisọchuột.Nólàmvậyxongrồibướclùilạihếtchiềudàisợidây,nằmúpbụngxuống,làmtuyếtbịnénlạoxạo.Nónằmđợi.Chỉgiờđây,nằmtrênđất,nómớinhậnranóhầunhưkhôngthấymồicủamình.Nólàmộtvệtmờ.Bỗng nhiên nó sợ, hy vọng conmèo sẽ đi về phía anh trai. Pavel sẽkhôngmắcsailầm,anhnósẽbắtconmèo,rồichúngsẽvềnhàăn.Losợvàlạnh,taynóbắtđầurun.Nócốgiữchohaibàntayyênlại.Nónhìnracáigìđó:mộthìnhthùđenđendichuyểnvềphíanó.
Hơi thở củaAndrei bắt đầu làm tan tuyết trướcmặt; những giọt nướclạnhlăntớirồithấmvàoquầnáonó.Nómuốnconmèođivềphíađằngkia,vềchỗcáibẫycủaanhnó,nhưngkhicáihìnhdánglờmờtiếngầnhơnthìkhôngthểphủnhậnrằngconmèođãchọnnó.Tấtnhiên,nếunóbắtđượcconmèonàythìPavelsẽyêuquýnó,sẽchơibàivớinó,vàkhôngbaogiờnổicáunữa.Viễncảnhấylàmnósungsướng, tâmtrạngnóbiếntừsợhãisangchờđợi.Đúng,nósẽ làngườibắtđượcconmèonày.Nósẽ thịt conmèo.Nỏsẽtựchứngtỏmình.Anhnóđãdặngìnhỉ?Anhđãdặnkhôngđượcgiậtdâyquásớm.Nếuconmèogiậtmình,tấtcảsẽđitong.Vìlýdonày,vàvìnókhôngthểbiếtchắcconmèođangđứngđâu,Andreiquyếtđịnhlàsẽchờ,chochắcăn.Nóđãgầnnhìnrõđượcbộlôngđenvớibốnchân.Nósẽđợithêmchútnữa,mộtlúcnữa...Nónghetiếnganhnórítlên:
-Làmđi!Andreihoảnghốt.Nóđãnghecáigiọngđiệuấynhiềulầnrồi.Thếnghĩa
lànóvừa làmgìsai.Nócốhếtsứcnheomắt thì thấyconmèođangđứnggiữacáibẫycủanó.Nógiậtsợidây.Nhưngquámuộn,conmèođãvọtđi.
Thònglọngđãtrượt.Dùvậy,Andreivẫnkéosợidâymảnhvềphíamình,hyvọngthathiếtrằnglàmsaođóởphíađầukiasẽcómộtconmèo.Thònglọngtrống không đến tay và nó cảm thấymặtmình đỏ lên vì xấu hổ.Quá tứcgiận,nósẵnsàngđứnglênđuổitheoconmèo,tómlấynómàsiếtcổvàđậpnátsọnó.Nhưngnókhôngnhúcnhích:nó thấyanhtraicònnằmbẹptrênmặtđất.VàAndrei,biếtlàluônphảilàmtheosựdẫndắtcủaônganh,cũnglàmtheo.Nónheomắt,căngmắtthìnhậnralàcáihìnhthùđenmờmờấygiờđangtiếnvềphíabẫycủaanhnó.
Nỗitứcgiậnvìcáivôtíchsựcủathằngemđãnhườngchỗchosựphấnchấnvìsựkhinhsuấtcủaconmèo.CáccơtrênlưngPavelgồnglên.Chắcchắnconmèođãngửithấymáu,vàconđóimạnhhơnsựthậntrọng.Nónhìnconmèodừnglạigiữachừng,mộtchângiơlên,nhìnnóchằmchằm.Nónínthở:mấyngóntaynắmchặtsợidâyvàchờđợi,thầmgiụcconmèođitiếp.
Nào.Nào.Nào.Conmèo chồm tới trước, hámiệng ngoặm lấymẩu xương. Canh thật
đúng lúc,nógiật sợidây.Cái thòng lọngquấnquanhbànchânmèo,chântrướcsậpbẫy.Pavelbậtdậy,kéomạnhsợidây,siếtchặtcáithònglọng.Conmèocốchạynhưngsợidâygiữchặt.Nóvậtconmèoxuốngđất.Tiếnggàoré vọng khắp rừng, như thểmột sinh vật lớn hơn rất nhiều đang cố thoátthân,giãygiụatrongtuyết,vồngmìnhlên,cắnsợidây.Pavelsợlànútthắtsẽđứt.Sợidậyquámảnhvàxơrồi.Khinóthửtiếngầnhơn,conmèogiậtra,xakhỏitầmvới.Nóhétvềphíaemtrai:
-Giếtđi!Andreivẫncònnằmyênkhôngnhúcnhích,khôngmuốnmắcthêmsai
lầmnữa.Nhưnggiờnóđãđượcchỉthị.Nóbậtdậy,chạylên,liềntrượtvàngãsấp.Ngócmũirakhỏi tuyết,nó thấyconmèođằngtrướcđangrít,sùibọtmép,vàgiãygiụa.Nếusợidâyđứt,conmèosẽsổngmấtvàanhnósẽghétnósuốtđời.Pavelhétlên,giọngkhảnđi,điêncuồng:
-Giếtđi!Giếtnó!Giếtnóđi!Andrei loạngchoạngđứng lên,khônghềbiết rõmìnhđang làmgì,nó
nhảy tới chồm lênmìnhconmèođanggiãygiụa.Có lẽnóhyvọngcúvachạmsẽlàmconmèochết.Nhưnggiờ,nằmtrênconvật,nócảmthấyđượclàconmèocònsốngvàcựaquậydướibụngnó,càocấucáiáokhoácbaobốkhâulạicủanó.Cứnằmbẹptrênconmèođểnókhôngchạythoát,Andreinhìnrasau,mắtcầuxinPaveltớiloliệu:
-Nócònsống!Pavelchạyđếnvàquỳxuống,chuồitayxuốngdướimìnhthằngemthì
trúngngaycáitápcủaconmèo.Nóbịcắn.Nógiậttayra.Mặckệngóntaychảymáu,nótrèoquaphíabênkiavàlạiđúthai tayxuống, lầnnàychạmtrúng đuôimèo.Mấy ngón tay nó bắt đầu lầnmò lên phía lưngmèo. Từhướngtấncôngnày,convậtkhôngcònđườngchốngcự.
Andreivẫnnằmyênkhôngnhúcnhích, cảm thấycuộcvật lộndiễn radướibụngmình,cảmthấytayanhtraigầnđếnđầuconmèo,gầnhơn,gầnhơnnữa.Conmèobiếtthếnghĩalàchếtvàbắtđầucắnloạn-áokhoáccủaAndrei,tuyết-điênlênvìsợ,nỗisợmàAndreicóthểcảmthấynhưnhữngrungđộngtrongbụngmình.Bắtchướcanhnóhétlên:
-Giếtnóđi!Giếtđi!Giếtnóđi!Pavel thộpcổconvật.Trongmột lúckhôngaiđộngđậy,chỉnằmyên,
thởsâu.PaveltựađầutrênlưngAndrei,haitayvẫnnắmchặtcổmèo.Cuốicùngnó rút taydướibụng thằngemra rồiđứng lên.Andreivẫnnằm trêntuyết,khôngdámđộngđậy.
-Giờemđứnglênđượcrồi.Nócóthểđứngcạnhanhtrai.Nócóthểđứngtựhào.Andreiđãkhông
thấtvọng.Nóđãkhôngthấtbại.Nóđưatayra,nắmlấytayanhtrai,đứnglên.Pavelchẳngthểbắtđượcconmèonếukhôngcónó.Sợidâycóthểđãđứt.Conmèocóthểđãthoátđược.Andreimỉmcười,rồicườilớn,vỗtayvànhảynhótngayđó.Trongđờimình, chưabaogiờnó thấyhạnhphúcnhưvậy.Chúnglàmộtđội.Anhtraiômchặtnóvàcảhainhìnxuốngchiếnlợiphẩmcủamình:mộtconmèogầygòđãchếtlúntrongtuyết.
Mangchiếnlợiphẩmcủamìnhvềlàngđểkhôngaithấylàsựcẩnthậncần thiết.Mọi người sẽ đánh nhau, giết nhau vìmộtmón bở như vậy, vàtiếnggàorécủaconmèocóthểđãbáođộngchoaiđórồi.Pavelkhôngchịuđểmặcchosựmayrủi.Chúngđãkhôngmangtheotúiđểgiấuconmèo.Nóứngbiếnvàquyếtđịnhsẽgiấuconmèodướimộtbócủi.Nếuchúnggặpaitrênđườngvề,ngườitasẽtưởngchúngđangđinhặtcủivàsẽkhônghỏigì.Nóxáchconmèodướituyếtlên:
-Anhsẽđểmèodướibócủiđểkhôngainhìnthấy.Nhưngnếumìnhđinhặtcủithậtthìemcũngphảiômcủi.
Andreithấyrấtấntượngvìlogiccủaanhtrai-nóthìsẽkhôngbaogiờnghĩđượcnhưvậy.Nóbắtđầuđinhặtcủi.Vìmặtđấtbịtuyếtphủnênkhómàtìmđượcthứcủilộra,vànóbuộcphảiđểtaytrầnmàbới.Saumỗilầnbớinólạichàmấyngóntayvàonhaumàthổi.Nóbắtđầuchảymũi,nướcmũiđọnglạinơimôitrên.Dùvậy,nókhôngnềhà,đêmnaythìkhôngđâu,sauthànhcôngcủachúng,vànócấttiếngngâmngamộtbàibốnóthường
hát,lạichọcngóntayvàotuyết.Pavelcũngthấykhanhiếmcủi,nóđixachỗthằngem.Chúngphảitáchra.Xaxanóthấymộtcâyđổ,nhánhtỏaramọihướng.Nóvộitiếnđến,bỏconmèodướituyếtđểrảnhtaybẻcànhkhônơithân cây.Ởđây có rất nhiều, dư sức cho cảhai anh em,vậynênnónhìnquanhtìmAndrei.Nóđịnhgọithìnghẹnlại.Cótiếngđộng.Nóquayngoắtlại,nhìnquanh.Rừngrậmvàtối.Nónhắmmắt,tậptrungvàocáiâmthanhđó-mộtnhịpđiệu:tiếnglạoxạocủatuyết,lạoxạo,lạoxạo.Tiếngấytrởnênnhanhhơn,tohơn.AdrenalinechạykhắpngườiPavel.Nómởmắtra.Trongbóngđencómộtcáigìđộngđậy:mộtngườiđànôngđangchạy.Hắncầmmộtcànhcâylớnvànặng.Nhữngbướcchânsảidài.HắnđangphóngthẳngvềphíaPavel.Hắntađãnghethấyanhemnógiếtconmèovàgiờhắnsắpcướpchiếnlợiphẩmcủachúng.NhưngPavelsẽkhôngđểhắnlàmvậy:nósẽkhôngđểchomẹchếtđói.Nósẽkhôngthấtbạinhưbốnó.Nóbènđưachânhấttuyếtlấpconmèo,cốgiấunóđi.
-Chúngcháuđangnhặt...GiọngPavellạcđikhingườiđànônglaoquanhữngrặngcây,giơcành
câylên.Chỉgiờđây,khithấybộmặthốchácvàánhmắthoangdạicủagãnày,Pavelmớinhậnrangườiđànôngnàykhôngmuốnconmèo.Hắnmuốnnó.
MiệngPavelháhốcđâuchừngcùng lúccànhcâybổxuống,đầucànhcâynệnvào đỉnh đầu nó.Nókhông cảm thấy gì hết, nhưngnó biếtmìnhkhông còn đứng nữa.Nó đang quỳ.Ngước nhìn lên, đầu ngoẹomột bên,máutràoxuốngmộtbênmắt,nónhìnngườiđànônggiơcànhcâylênđịnhgiángmộtđònthứhai.
***ANDREINGỪNGNGÂMNGA.Cóphải anh trai vừagọi nókhông?
Nókhôngkiếmđượcnhiềucủilắm,chắcchắnlàkhôngđủchokếhoạchcủachúng,nókhôngmuốnbịmắng,nhấtlàsaukhinóđãlàmđượccừnhưthế.Nórúttaydướituyếtlênvàđứngdậy.Nónhìnvàorừng,nheomắt,dùcáicâygầnnhấtthìcũngchỉthấylòalòa:
-Pavel?Không có tiếng đáp.Nó lại gọi.Đây có phải trò chơi không?Không,
Pavelkhônggiỡnchơi,khôngvậynữa.Andreiđivềhướngnóđãthấyanhlầncuối,nhưngnókhôngthấygìhết.Thậtngớngẩn.Cógìđókhôngổn.Nólạigọi,lầnnàytohơn.Saoanhnókhôngtrảlời?Andreiquẹtmũivàoốngtayáovàtựhỏiđâycóphảilàmộtthửtháchkhông.Anhnósẽlàmgìtrongtìnhhuốngnày?Anhnósẽlầntheodấuvếttrêntuyết.Andreithảmớcủivà
quỳxuống,mòmẫmbòtìmtrênđất.Nótìmthấydấuchâncủanóvàlầntrởlạichỗnóbỏanhtrai.Tựhào,nóchuyểnsangdấuchâncủaanh.Nếuđứnglên,nókhôngthểthấydấuchân,nênnókhomxuống,mũichỉcáchmặttuyếtmộtcánhtay,nócứtiếptục,nhưconchóđangđánhhơi.
Nótớiđượcchỗmộtcâyđổ,nhữngquecủirơivãixungquanhdấuchânkhắpnơi-mộtsốdấurấtsâuvàlớn.Tuyếtcómàuđỏ.Andreivốcmộtnắm,mănmăntrongtay,bópchặtvàthấytuyếthóathànhmáu.
-Pavel!Nó cứ gọimãi cho đến khi cổ họng rát và giọng lạc đi. Thút thít, nó
muốnnóivớianhtrairằnganhănphầnthịtmèocủanócũngđược.Nóchỉmuốnanhquayvề.Nhưngchẳngíchgì.Anhnóđãbỏnómàđirồi.Vànóchỉcònmộtmình.
***OKSANAĐÃGIẤUmộttúinhỏbộtcâyngô,câyraumuối,vàvỏkhoai
tâynghiềnđằngsaumấyviêngạchlòsưởi.Trongcáccuộckiểmtrachịluônđểlửacháyriuriutronglò.Nhữngngườiđitịchthuđượccửđếnkiểmchochắclàchịkhôngtíchtrữlúamìkhôngbaogiờnhìnquabênkiangọnlửa.
Đêmnay,giađìnhchịsẽcómộtbữatiệc.Chịlàmtanvàinắmtuyết,đemđunsôi rồiđổbộtcâyngôvàochođặc.Chị thêmvàophầnxươngcòn lạitrongchai.Khiđãchín,chịnghiềnchỗấythànhbột.Tấtnhiênchịchỉđanglàm trước. Phần việc củaPavel vẫn chưa xong.Nhưng chị cảm thấy chắcchắnlànósẽlàmđược.NếuChúabắtchịchịugiantruânthìNgườicũngđãcho chịmột đứa con trai để đỡđần.Ngay cả nếu nó khôngbắt được conmèo,chịtựhứacũngsẽkhôngnổigiận.Khurừngquálớn,màconmèoquánhỏ,vàdùgìtứcgiậnchỉlàmhaosứcthôi.Thậmchí,khichịcốchuẩnbịtrước tâm lý đón nỗi thất vọng thì chị cũng không cưỡng được cảm giácchếnhchoángtrướcviễncảnhbữathịtvàxúpkhoaitây.
Andreiđứngnơingưỡngcửa,mặtmàytrầytrụa,tuyếtdínhtrênáo,mũichảynướcmũivàmáu.Đôi laptyscủanó ráchbươmvàngónchân lòi ra.Oksanachạyđến:
-Anhconđâu?-Anhbỏconrồi.Andreiòarakhóc.Nókhôngbiếtanhtraiởđâu.Nókhônghiểuchuyện
gìđãxảyra.Nókhônggiảithíchđưọc.Nóbiếtmẹsẽghétnó.Nóbiếtsẽlàlỗicủanó,chodùnóđãlàmđúngmọichuyện,chodùchínhanhtraimớilàngườibỏnó.
Oksananghẹt thở.ChịxôAndreisangmộtbênvàhấptấprakhỏinhà,
nhìnvềphíarừng.KhôngthấyPavelđâu.Cólẽnóngãvàbịthương.Cólẽnócầnđượcgiúp.Chịchạy trởvàonhà, thiết tha tìmcâu trả lời, chỉ thấyAndreiđứngbênnồixúpvàchiếcthìatrongmiệng.Bịbắtquảtang,nórụtrènhìnmẹ,một dòngxúpkhoai tâynơimiệngnó chảygiọt xuống.Quá tứcgiận-vìngườichồngđãchết,đứacontraimấttích-chịchạylại,đánhnóngãlănrađất,tọngchiếcthìagỗvàohọngnó:
- Khi tao rút chiếc thìa ra, mày phải kể cho tao nghe xem đã xảy rachuyệngì.
Nhưngkhichịrútchiếcthìarathìnóchỉbiếthosặcsụa.Điêntiết,chịlạitọngchiếcthìavàohọngnó:
-Cáithằngvôtíchsự,vụngvề,đầnđộnnày.Contraitaođâu?Nóđâurồi?
Chị lại rút chiếc thìa ra, nhưng nó vẫn khóc và nghẹn. Nó không nóiđược.Nócứkhócvàsặcvàthếlàchịđánhnó, thụivàolồngngựcnhỏbécủanó.Chỉkhinồixúpsắptràothìchịmớidừnglại.Chịđứnglên,bắcnồixúptrênbếpxuống.
Andrei thút thítgiữasànnhà.Oksananhìnnó,cơngiậnnguôidần.Nócònbéquá.Nórấtyêuanh trai.Chịquỳxuống,bếnó lên, rồiđặtnó trênghế.Chịlấychănquấnquanhngườinóvàmúcxúpvàobátchonó,mộtsuấtthịnhsoạnhơnmọikhinóđượcăn.Chịcốbónchonó,nhưngnókhônghámiệng.Nókhôngtinchị.Chịđưathìachonó.Nónínkhócvàbắtđầuăn.Nóănxongbátxúp.Chịlạimúcđầy.Chịbảonóănchậmthôi.Nókhôngnghe,chénhếtbát thứhai.Rấtkhẽchịhỏiđãcóchuyệngìvàlắngnghenógiảithíchvệtmáutrêntuyết,nhữngcànhcủibỏlại,khôngthấyanhđâu,vàdấuchâninsâu.Chịnhắmmắt.
-Anhconchếtrồi.Anhconbịbắtănthịtrồi.Conhiểukhông?Khicácconđangsănconmèođóthìcóngườiđangsăncáccon.Conhiểukhông?
Andreivẫnimlặng,nhìnchằmchằmnhữnggiọtnướcmắtcủamẹ.Thựcra,nókhônghiểu.Nónhìnchịđứnglênrakhỏinhà.Nghethấytiếngmẹ,nóchạyracửa.
Oksanađangquỳtrêntuyết,ngướcnhìnvầngtrăngtròn.-ConcầuxinChúatrảlạicontraichocon.GiờthìchỉcóChúamớicóthểmangnóvề.Vàingườihàngxómxuấthiện trướccửanhàhọ.HọnhìnOksana.Họ
nghechịkhóc.Nhưngnỗiđaukiểunàykhôngcógìlàlạ,nênngườitacũngchẳngđứngnhìnlâu.
HAI MƯƠI NĂM SAU
MÁTXCƠVA 11 THÁNG HAI, 1953
HÒNTUYẾTĐẬPMẠNHvàosauđầuJora.Cúvachạmbấtngờkhiếntuyếtvỡtungquanhtainó.Đâuđóđằngsau,nónghethấythằngemcười,cườirõto-tựhàovềbảnthân,tựhàovềcúném,dùrằngđólàănmay,chỉxảyxamộtlần.Joraphủituyếttrêncổáokhoácnhưngmấymẩuvụncũngđã trôi xuống lưngnó rồi.Tuyết tan ra, trượt trêndanó, để lại nhữngvệtnướclạnhcóng.Nókéoáosơmibỏrangoàiquần,vớitayhếtmứcđểcàochỗtuyếtdính.
Khôngthểtinđượctínhtựphụcủaanhtrai-cứlochiếcáothayvìdèchừngđốithủ-Arkadycứtừtừ,vunmấyvốctuyếtlênnhau,nắmnàychồnglên nắm kia.Quá lớn nên quả bóng tuyết trở nên vô dụng: khó ném, baychậm,vànéđượcdễdàng.Lâunay,đấy là sai lầmcủanó, làmquảbóngtuyếtquáto.Thayvìlàmđốithủđauhơnthìmấyhòntuyếtđócóthểvỡragiữakhôngvàvụnra,tantànhvàcònkhôngtrúnganhnónữa.NóvàJorarấthaychơingoàituyết.Đôikhicócảtụiconnítkhácnữa,nhưngthườngthìchỉcóhaianhem.Tròchơithườngbắtđầungẫunhiên,rồicànglúccànggay cấn saumỗi cú ném trúng.Arkady luôn thua, bị tốc độ và sứcmạnhnhữngcúnémcủaanhápđảo.Tròchơi luônkết thúccùngmộtkiểu: thấtvọng,đầuhàng,bựcbội,hoặctệhơn,khóclócvàgiậndỗibỏđi.Nókhôngthíchchuyệnnóbaogiờcũnglàngườithua,vàtệhơnnữa,nóghétchuyệnnóquácaycúvềchuyệnđó.Lýdoduynhấtmànóvẫnchơi làbởivìnóchắcchắnhômnaysẽkhác,hômnaynósẽthắng.Vàhômnaylàngàyđóđây.Cơhộicủanóđâyrồi.Nótiếnđếngầnhơnnhưngkhôngquágần:nómuốncúnémnàyđượctính.Bắnthẳngthìkhôngtính.
Jora thấynắm tuyếtbayđến:một cục tròn trắngbayvòng trênkhông,khônglớnquá,khôngnhỏquá,chỉnhưhònnóvẫnném.Nóchẳngthểlàmgìđượcnữarồi.Taynócònởsaulưng.Nóphảithừanhậnlàemtrainóhọcnhanh.
Hòntuyếtđậpvàođầumũinó,bắnvàomắtnó,thốclênmũinó,miệngnó.Nólùilại,mặtnóđóngcảtuyết.Mộtcúnémhoànhảo-thếlàtrậnđấukết thúc.Nóđãbị thằng emđánhbại -một thằngnhỏ còn chưađầynămtuổi.Thếnhưngchỉgiờđâykhilầnđầutiênthuacuộcnómớiđánhgiácao
tầmquantrọngcủachiếnthắng.Emnólạicười-cốlàmbộlàmtịchranữa,nhưthểmộtnắmtuyếttrênmặtlàthứbuồncườinhất.À,ítnhấtthìnóchưabaogiờhảhênhưArkadybâygiờ;nóchưabaogiờcườingặtnghẽothếhaythỏamãnchiếnthắngnhưthế.Emnólàmộtđứathuathảmhạivàlàmộtkẻchiếnthắngcòntệhạihơnnữa.Thằngnhỏcầnphảiđượcdạychomộtbàihọc,bịbẽmặt.Nóđãthắngmộttrận,chỉcóvậy:mộtcúănmay,mộtcuộcchơibìnhthường,mộttrongcảtrămcuộcchơi:không-mộttrongcảngàn.Vàbâygiờ,nógiảvờlàkhônghiểusaochúnglạihuề,haytệhơnnữa,emnólạigiỏihơnnóư?Joracúixuống,bớitrongtuyết,xuốngtậnmặtđấtđóngbăngbêndưới,gommộtnắmbùnđóngbánhlẫncátvàsỏi.
Thấyanhmìnhđangchuẩnbịmộthòntuyếtkhác,Arkadyquayđầubỏchạy.Đâysẽlàmộtcúphụcthù:đượcvocẩnthậnvàđượcnémhếtsứcbìnhsinh.Nókhôngđịnhhứngmộttrongmấycúnémkiểuđóđâu.Nếubỏchạythìnósẽantoàn.Cúném,dùđượclàmngonlànhthếnào,dùchínhxácđếncỡnào,cũngchỉcóthểbaytrênkhôngrồibắtđầuméomóđi,vàrãra.Màdùchocótrúngđinữa,saumộtkhoảngxanhấtđịnh,nócũngvôhại,gầnnhư không đáng ném gì hết.Nếu nó chạy, nó sẽ kết thúc ở cửa trên.Nókhôngmuốnchiếnthắngcủamìnhbịlậtnhào,bịtìvếtvìmộtloạtnhữngcúnémtớitấptừphíaanhtrai.Không,chạyvàtuyênbốthắngcuộc.Kếtthúctròchơingaybâygiờ.Nósẽtậnhưởngđượccảmgiácnàyítnhấtcũngđếnngàymaikhinócóthểlại thuatiếp.Nhưngđấylàchuyệnngàymai.Hômnaylàchiếnthắng.
Nóngheanhtraihéttênnó.Vànóngoảnhlại,vẫnchạy,mỉmcười-chắcrằngmìnhđãngoàitầmnémrồi.
Cúvachạmnhưmộtquảđấmvàomặtnó.Đầunóquaycuồng,chânnóhẫngkhỏimặtđất,vàtrongtíchtắcnóđangbềnhbồngtrênkhông.Khibànchânnóchạmđấttrởlạithìhaigiònókhuỵuxuống,nóté,bấtđộng-choángvángquácònkhôngchìatayrađượcnữa-đổsầmxuốngtuyết.Trongmộtlúc,nóchỉnằmđó,khôngthểhiểuchuyệngìđãxảyra.Cócát,bùn,nướcbọt vàmáu trongmiệngnó.Nó thử chọcngón tayđeogăngvàogiữahaimôi.Răngnócócảmgiáclạoxạonhưbị tọngcátvàomiệng.Cómộtkhehở.Một cái răng đã gãy.Nó òa khóc, nhổ nước bọt xuống tuyết, đào bớitrongđốnglộnxộn;tìmchiếcrăngrơimất.Khônghiểusaođólàđiềuduynhấtnócóthểnghĩđếnlúcnày,đólàđiềuduynhấtnóquantâm.Nóphảitìm ra cái răng.Nóđâu rồi?Nhưngnókhông thể tìm thấy, trênnền tuyếttrắngnhưvậy.Mấtrồi.Vàđấykhôngphảicáiđau,mà lànỗi tứcgiận,sựoánhậnvìnỗibấtcôngnày.Nókhôngthểthắngmộttrậnsao?Nóđãgiànhđượcmộtcáchngaythẳng.Anhnókhôngchonóđiềuđóđượcsao?
Jorachạylạiemtrai.Ngaykhinắmbùn,cát,tuyếtvàsỏirờikhỏitaythìnóđãhốitiếcquyếtđịnhcủamình.Nóđãhétgọithằngem,muốnemnócúixuống,đểtránhcúném.Thayvìngồixuống,Arkadyquaylạiđónngaycúném.Thayvìgiúpđứaemthìhànhđộngđódườngnhưlàmộtcáivungtayđặcbiệthiểmác.Khiđếngần,nóthấymáutrêntuyếtvàcảmthấybuồnnôn.Nóđãgâyrachuyệnnày.Nóđãbiếntròchơicủachúng,mộttròchơimànóthíchthúnhưthíchthúbấtcứthứgì,thànhmộtchuyệnkhủngkhiếp.Saonólạikhôngthểđểemnóthắng?Nócóthểthắngngàymai,ngàykiarồingàykianữa.Nócảmthấyxấuhổ.
Joracúixuống,đặttaylênvaiem.Arkadygạtđi,ngướcnhìnlênvớihaimắtđỏngầuđầynướcmắtvàmiệngđầymáu,trôngnhưmộtconthúhoang.Nókhôngnói gì.Cảkhuônmặt nóđanh lại vì giậndữ.Nóđứng lên, hơiloạngchoạng.
-Arkady?Đáplại,emtrainóchỉhámiệngvàhétlên,tạoramộtâmthanhnhưcon
thú. Jora chỉ nhìn thấyđượcmỗi hàm răngbebét.Arkadyquayngười bỏchạy.
-Arkady,đợiđã!NhưngArkadykhôngđợi-khôngdừnglại,khôngmuốnnghelờixinlỗi
củaanhtrai.Nócắmđầucắmcổchạy, lưỡinóđưalêntìmkhehởmớicóchỗrăngcửa.Tìmthấyrồi,nólầnđầulưỡilênnướu,nóhyvọngsẽkhôngbaogiờgặplạianhtrainữa.
14 THÁNG HAI
LEONGƯỚCNHÌNlôchungcư18-mộtkhóibêtôngxám,bèbè, íttầng.Lúcđóxếchiều,trờiđãtối.Cảngàylàmchomộtviệcdễghétvàvụnvặt.Theobiênbảnkhámnghiệmcủabêndânquân,người tađãpháthiệnmộtcậubébốntuổimườithángchếttrênđườngray.Cậubéđangchơitrênđườngray,cáchđâybađêm,rồibịmộttàuchởkháchđâmphải,ngườinóbịbánhtàucắtnát.Láitàuchuyến9giờtốiđiKhabarovskđãthuậtlạiởtrạmdừngđầutiênrằnganhtađãthoángthấyaiđóhoặccáigìđótrênđườngrayngaysaukhirờinhàgaYaroslavskiyVokzal.Contàuquảcóđâmtrúngcậubéhaykhôngthìcònchưachắcchắn.Cólẽláitàukhôngmuốnthừanhậnđãđâmphảiđứatrẻ.Nhưngkhôngcầnthiếtphảinhấnmạnhvấnđềnày:đấylàmộttainạnthảmkhốckhôngcầnđặtvấnđềđổlỗichoai.Sựviệclẽrađãkhéplại.
Thôngthường,khôngcólýgìmàLeoStepanovichDemidov-mộtnhânviênMGB,cơquanAnninhNhànước- lại thamgiavàovụviệcnhư thếnày.Ởđâythìcóviệcgìchogã?Mấtmộtđứaconlàchuyệnđauđớnchogiađìnhvàngườithân.Nhưng,nóitrắngra,nóchẳngcónghĩalýgìởtầmmứcquốcgia.Trẻconsơý,trừphichúngkhôngbiếtgiữmồmgiữmiệng,khôngphảilàvấnđềcủaAnninhNhànước.Tuynhiên,tìnhhuốngcụthểnàylạitrởnênphứctạpngoàidựkiến.Nỗiđaucủabậcchamẹđãmangmộthìnhthứckhácthường.Dườngnhưhọkhôngthểchấpnhậnrằngcontraihọ(Leođãxembiênbản,ghinhớcái tênArkady)phảichịu tráchnhiệmchochínhcáichếtcủanó.Họbáovớimọingườirằngnóđãbịgiết.Doai-họkhôngbiết.Vìlýdogì-họkhôngbiết.Làmsaomộtchuyệnnhưthếmàlạicóthểxảyrađược-mộtlầnnữa,họkhôngbiết.Nhưngdùkhôngcómộtlậpluậnhợplẽvàđángtinthìhọcũngcómộtsứcmạnhtinhthầnđứngvềphíahọ.Cómộtkhảnăngrấtthựctếlàhọđangthuyếtphụcnhữngngườicảtinhàngxóm,bạnbè,vàngườilạ,bấtcứaichịunghe.
Như để cho sự việc còn trầm trọng hơn, chính bố đứa bé, FyodorAndreev,làmộtnhânviênMGBcấpthấpvàlàmộttrongnhữngthuộccấpcủaLeo.ĐánglẽanhtaphảihiểubiếthơnthìanhtalạilàmchoMGBmangtiếngxấubằngcáchsửdụngảnhhưởngquyềnlựccủamìnhđểtăngtínhxáctínchokhẳngđịnhvôlýnày.Anhtađãđiquágiớihạn.Anhtađãđểtìnhcảmchemờlýtrí.Nếutìnhhìnhkhôngdịubớt,nhiệmvụcủaLeoởđâyắthẳnsẽlàbắtngườiđànôngnày.Toànbộvụnàyđangrốitinhlên.VàLeobuộcphảitạmthờigáclạimộtnhiệmvụnhạycảm,nhiệmvụthựcsự,đểxử
lývấnđềnày.KhônghamgặpmặtFyodor,Leothongthảđicầuthang,ngẫmnghĩlàm
thếnàogã lại thếnày-giámsátphảnứngcủadân.GãchưabaogiờcóýđịnhgianhậpBộAnninhNhànước;sựnghiệpnàyđãbắtnguồntừthờigãlàmnghĩavụquânsự.TrongChiếntranhVệquốcVĩđại,gãđượctuyểnmộvàomộtđơnvịđặcnhiệm,OMSBON-LữđoànMôtôcơgiớiĐặcnhiệmĐộc lập.Các tiểuđoànbavàbốn củađơnvị nàyđược tuyển lựa từViệnGiáodụcThểchấtTrungương,nơigãlàhọcviên.Đượclựachọnvìnănglực thể chất và tính lực lưỡng, họ được đưa đến một trại huấn huyện ởMytishchi,phíaBắcMátxcơva,ởđâyhọđượcdạycậnchiến,đàotạovềvũkhí, nhảy dù tầm thấp, và sử dụng chất nổ. Trại huấn luyện này thuộcNKVD,đượcxemlàmậtvụ trướckhiAnninhNhànước trở thànhMGB.CáctiểuđoànnàytrựcthuộcNKVD,khôngphảiquânđội,vàbảnchấtcácnhiệmvụcủahọphảnánhđiềunày.Đượcđưarasaugiới tuyếnquânthù,pháhủycơsởhạtầng,thuthậpthôngtin,thựchiệncáccuộcámsát,họlànhữngtayđộtkíchbímật.
Leothíchsựđộclậptrongcácchiếndịchcủagã,mặcdùgãthậntrọnggiữkínýnghĩnày.Gãthíchcáithựctế,haycólẽchỉlàcáiấntượng,rằngsốmệnhcủagãnămtrongtaygã.Gãđãrấtxuấtsắc.KếtquảlàgãđượctraoHuânchươngSuvorovhạnghai.Sựđiềmtĩnhcủagã,thànhcôngtrongbinhnghiệp,ngoạihìnhđiểntrai,vàtrênhếtlàniềmtintuyệtđốivàchânthànhcủagãvàođấtnướcđãkhiếngã trở thànhchàng trai trênápphích -hoàntoàn theonghĩa đen - choquânLiênXôgiải phóng lãnh thổbị quânĐứcchiếmđóng.GãcùngmộttoánlínhtừcácsưđoànhổlốnđượcchụpđứngquanhxácthiếtgiápĐức,súngchĩalêntrời,niềmhânhoanchiếnthắngtrênmặt.Đằngsau,khóibốclên từnhữngngôi làngcháyâmỉ.Sựpháhủyvàchếtchócvànhữngnụcườichiếnthắng-Leo,vớihàmrăngđẹpvàđôivairộng,đượcđưalênđứnghàngtrước.Một tuầnsau, tấmảnhlên trangnhấtbáoPravdavàLeonhậnđượclờichúcmừngtừnhữngngườilạ,lính,thườngdân,nhữngngườimuốnbắttaygã,ômgã,biểutượngcủachiếnthắng.
Sau chiến tranh,OMSBONđổi thànhNKVDvàLeo chuyển theo. Sựthăngtiếnđódườngnhưhợplẽ.Gãkhônghỏigì:đólàconđườngdocấptrêntrảiravàthếlàgãbướcđi,đầungẩngcao.
Đấtnướccóthểyêucầugãbấtcứđiềugìvàgãsẽsẵnlòng.GãcóthểđiềuhànhtrạiGulagởlãnhnguyênBắcCựcvùngKolymanếungườitayêucầu.Thamvọngduynhấtcủagãlàmộtthamvọngchung:phụcvụđấtnước,mộtđấtnướcđãđánhbạichủnghĩaphátxít,mộtđấtnướcđãđemlạinềngiáodụcvàchămsócytếmiễnphí,đãgiónglênquyềncủangườilaođộng
trên toàn thếgiới,đã trả lươngchochagã-mộtcôngnhân trongmộtdâychuyềnlắprápđạndược-mộtmứclươngtươngđươngvớilươngcủamộtbácsĩcóđầyđủbằngcấp.MặcdùcôngviệccủagãtrongBộAnninhNhànướcthườngkhóchịunhưnggãcũnghiểusựcầnthiếtcủanó,sựcầnthiếtbảo vệ cáchmạngkhỏi thù tronggiặc ngoài, khỏi nhữngkẻ tìm cách pháhoạivànhữngkẻquyếtchứngkiếnnó thấtbại.Vìmụcđíchnày,Leosẵnsànghysinhđờimình.
Chủnghĩaanhhùnghayhuấnluyệnquânsựgãđượcrèndạykhôngdínhdánggìđếnviệchômnay.Ởđâykhôngcókẻthù.Đâylàmộtđồngnghiệp,mộtngườibạn,mộtngườichakiệtquệvìđaubuồn.Thếnhưng,chodùlàvậy,đâylàmộtnguyêntắccủaMGBvàngườichađaukhổnàylàmụctiêu.Leocầnphảigiảiquyếtthậntrọng.Gãkhôngthểchophépmìnhbịchiphốibởi chính thứ tình cảmđãkhiến choFyodormùquáng.Sựquákhíchnàyđangđẩymộtgiađìnhlươngthiệnvàochỗnguyhiểm.Nếukhôngkìmlại,nhữngđồnđạithiếucăncứvềánmạngnàycóthểpháttriểnnhưcỏdại,lantràntrongcộngđồng,làmdânchúnglolắng.
NhiệmvụcủaLeolàdậptắtbấtcứsuyluậnvôcăncứnào,vàdìudắthọtrởvềtừbờvực.Câuchuyệngiếtngườicómộtkịchtínhtựnhiênmàchắcchắnsẽlôicuốnđượcmộtsốtípngườiưatưởngtượng.Nếuđãđếnmứcấythìgãsẽnhẫntâm:cậubéđãmắcsailầmvàđãphảitrảgiábằngmạngsốngcủamình.Khôngcầnthêmaiđaukhổvìsựsơýcủanónữa.Chắcnhưvậylàquánhiều.Gãkhôngcầnđiquáxa.Chuyệnnàycóthểđượcxửlýkhéoléo.Họđangđaubuồn-thếthôi.Hãykiênnhẫnvớihọ.Họkhôngsuynghĩđượcrõràng.Trìnhbàycácbằngchứng.Gãởđâykhôngphảiđểđedọahọ,ítrathìcũngkhôngngaylúcnày:gãởđâyđểgiúphọ.
LeogõcửavàFyodorramở.Leocúiđầuchào:-Tôirấtlấylàmtiếcvềnỗimấtmátcủaanh.Fyodorlùilại,đểLeovào.Ghế nào cũng đã có người ngồi.Căn phòng chật cứng người, như thể
mộtcuộchọplàngđãđượctriệutập.Cóngườigià,trẻnhỏ-rõràngcảgiađìnhđã tậphợp.Trongkhôngkhí thếnày,khôngkhó tưởng tượngnhữngcảmxúcđượcdồnđẩythếnào.Chắcchắnhọđãkhíchlệnhaunghĩrằngcómột lực lượngbíhiểmnàođấychịu tráchnhiệmchocáichếtcủacậuconnhỏcủahọ.Cólẽnhưthếmớikhiếnhọdễchấpnhậnnỗimấtmáthơn.Cólẽhọcảmthấycólỗivìđãkhôngdạydỗđứabéphảitránhxađườngray.Leonhậnramộtsốgươngmặtquanhmình.HọlàđồngnghiệpcủaFyodor.Vàbỗngnhiênhọbối rốikhibịbắtgặpởđây.Họkhôngbiếtnên làmgì,họtránhánhmắtnhìn,muốncáotừnhưngkhôngthể.LeoquaysangFyodor:
-Cólẽsẽdễdàngnóichuyệnhơnnếuchỉcóhaichúngta?-Xinmời,đâylàgiađìnhtôi,họmuốnngheđiềuanhnói.Leonhìnquanh-chừnghaimươicặpmắtđangdánvàogã.Họbiếtgã
địnhnóigìvàhọkhôngthíchgãvìđiềuđó.Họtứcgiậnvìrằngthằngbéđãchếtvàđâylàcáchhọbiểulộnỗiđauđó.Leochỉcầnphảichấpnhậnrằnggãlàtâmđiểmcủanỗigiậndữđó.
-Tôikhôngthểnghĩrađiềugìnặngnềhơnlàmấtđimộtđứacon.Tôilàđồngnghiệpvàlàbạncủaanh,đãcómặtkhivợchồnganhmừngsinhnhậtcậucon trai.Tôinhớđãchúcmừnganh.Và tôibiết tôibuồnkhủngkhiếpkhiphảinóilờianủianhthếnày.
Cólẽcóchútcứngnhắc,nhưngLeonói thật lòng.Đáplạigã làsựimlặng.Leocânnhắcnhữnglờitiếptheomộtcáchthậntrọng:
-Tôi chưabaogiờ trảiquanỗiđau saucái chết củamộtđứacon.Tôikhôngbiếtchuyệnđósẽkhiếnmìnhphảnứngthếnào.Cólẽtôisẽcảmthấycầnphảiđổ lỗichoaiđó,aiđóđể tôicămghét.Nhưng,bằngcáiđầu tỉnhtáo, tôi có thể cam đoan với mọi người rằng nguyên nhân cái chết củaArkadylàkhôngcầnbàncãi.Tôicómangtheođâytờbiênbản,tôicóthểđểnólạiđâynếumọingườimuốn.Ngoàira,tôiđượccửđếnđâyđểtrảlờibấtcứcâuhỏinào.
-Arkadybịgiết.Chúngtôimuốnanhgiúpđiềutra.NếuđíchthânanhkhônglàmthìchúngtôimuốnMGBgâyáplựcvớibênkiểmsátđểkhởitốvụánhìnhsự.
Leogậtđầu,cốgiữvẻhòahợp.Khảnăngxấunhấtlàphảitranhcãivớihọ.Ngườichathậtkiênquyết,quanđiểmcủahọthậtkiênđịnh.Anhtađangđòihỏichínhthứckhởitốmộtugolovnoyedelo,mộtvụánhìnhsự,khôngcónódânquânsẽkhôngđiềutra.Anhtađangkêugọiđiềukhôngthể.Leonhìnchằmchằmcácđồngnghiệp.Họnhậnra,trongkhinhữngngườikhácthìkhông, rằngcái từnày-ánmạng-đã làmôuế tấtcảmọingười trongphòng.
-Arkadybịtàuchạyquađâmphải.Cáichếtcủacháulàmộttainạn,mộttainạnkhủngkhiếp.
-Vậytạisaocháulạibịtrầntruồng?Tạisaomiệngcháubịnhétđất?Leocốhiểuxemđiềuvừanóilàgì.Cậubétrầntruồng?Lầnđầutiêngã
nghethấy.Gãmởbiênbảnra:Cậubéđượctìmthấycómặcquầnáo.Giờđâykhigãđọc lạidòngđó lầnnữa thìgã thấynónhưmộtcâukỳ
quặc.Nhưngnóđâythôi:cậubémặcquầnáo.Gãtiếptụcđọckỹtàiliệu:
Bịkéolêtrênmặtđất,trongmiệngcóđất.Gãgậpbiênbảnlại.Cảphòngđangchờđợi.-Cậubégiađìnhquývịvẫnmặcnguyênquầnáo.Đúnglàcóđấtởtrong
miệng.Nhưngngườicháubịtàulôiđi;cóchútđấttrongmiệngcũnglàdễhiểu.
Mộtbàcụđứnglên.Mặcdùlomkhomdotuổigiànhưngmắtbàsắcsảo:-Đấykhôngphảiđiềuchúngtôiđượcnghe.-Thậtkhôngmay,nhưngcácvịđãkhôngđượcthôngtinđúng.Bàcụsấntới.Rõràngbàlàmộtthếlựcđángkểđằngsausựphỏngđoán
này.-Ngườiđànôngpháthiệnrathithể-TarasKuprin-lúcđangquétdọn.
Ôngtasốngcáchđâyhaidãyphố.ÔngtakểvớichúngtôirằngArkadytrầntruồng, anh nghe rõ chưa?Khôngmộtmảnh vải che thân. Tàu đâm cũngkhôngthểlộttrầncháubéđược.
-Ngườinày,Kuprin,đúnglàđãtìmthấythithể.Lờikhaicủaôngtacótrongbiênbản.Ôngtakhẳngđịnhthithểnằmtrênđườngray,cònnguyênquầnáo.Ông takháchắcchắnvềchuyệnđó.Lờikhaicủaông ta rõ rànggiấytrắngmựcđenđây.
-Saoôngtalạinóivớichúngtôikhác?-Cólẽôngtalẫnlộn.Tôikhôngbiết.Nhưngcóchữkýcủaôngtatrong
lờikhai,cònlờikhaicủaôngtathìtrongbiênbản.Tôikhôngtinôngtasẽnóigìkhácđinếugiờtôihỏiôngta.
-Anhđãxemthithểcháubéchưa?CâuhỏicủabàcụlàmLeobấtngờ.- Tôi không điều tra vụ việc này: nó không thuộc nhiệm vụ của tôi.
Nhưngdùcólàviệccủatôiđinữathìcũngchẳngcógìphảiđiềutracả.Đâylàmộttainạnkhủngkhiếp.Tôiởđâyđểnóivớimọingười,đểlàmrõmọichuyệnkhinóbịnhầmlẫnmộtcáchkhôngcầnthiết.Tôicóthểđọctotoànbộbiênbảnnếumọingườimuốn.
Bàcụlạinói:-Biênbảnkialàdốitrá.Mọingườicăngthẳng.Leovẫnyênlặng,cốgiữbìnhtĩnh.Họphảinhận
rakhôngcósựthỏahiệp.Họphảinhậnralàkhôngcónhượngbộ.Họphảithừanhận,họphảichấpnhậnrằngcậubécủahọkhôngmayđãchết.Leoởđâylàvìlợiíchcủahọ.GãquaysangFyodor,chờanhtachỉnhbàcụ.
Fyodorbướclên:
-Leo,chúngtôicóchứngcứmới,chứngcứvừamớitìmthấyhômnay.MộtphụnữsốngtrongmộtcănhộnhìnrađườngrayđãthấyArkadyđicùngmộtngườiđànông.Chúngtôikhôngbiếtgì thêm.Phụnữnàykhôngphảibạncủachúngtôi.Chúngtôichưatừnggặpcôấy.Côấyđãnghevềvụgiếtngười...
-Fyodor...-Côấyđãnghevềcáichếtcủacontraitôi.Vànếuđiềuchúngtôiđược
nghelàđúngthìcôấycóthểmôtảngườiđànôngnày.Côấycóthểnhậnmặthắnta.
-Ngườiphụnữnàyđâu?-Chúngtôiđangchờcôấyđến.-Côtađếnđây?Tôirấtmuốnnghexemcôtasẽnóigì.NgườitađưaghếmờiLeongồi.Gãxuađi.Gãsẽđứng.Không ai nói gì,mọi người chờ tiếnggõ cửa.Leo tiếc đãkhôngnhận
chiếc ghế ấy.Gầnmột tiếng trôi qua, trong im lặng, rồi có tiếng gõ nhẹ.Fyodormởcửa,tựgiớithiệuvàmờingườiphụnữvào.Côtachừngbamươituổi:mộtkhuônmặtdịudàng,đôimắtto,lolắng.Bởicôhoảngvìquáđôngngười,Fyodorcốtrấntĩnhcô:
-Đâylàbạnbèvàgiađìnhtôi.Khôngcógìphảiengại.Nhưngcôtakhôngnghe.CôtanhìnchằmchằmLeo.-TêntôilàLeoStepanovich.SĩquanMGB.Tôiđượcgiaovụnày.Tên
côlàgì?Leo giở sổ ra, tìm đượcmột trangmới.Người phụ nữ không đáp.Gã
ngướclên.Côtavẫnkhôngnóigì.Leosắpnhắclạicâuhỏithìcuốicùngcôtanói:
-GalinaShaporina.Giọngcôtalínhí.-Vàcôđãnhìnthấygì?-Tôithấy...Côtanhìnquanhphòng,nhìnxuốngsàn,rồinhìnlạiLeo,lạichìmvào
imlặng.Fyodorthúcgiụccôta,sựcăngthẳnglộrõtronggiọngnói:-Côđãthấymộtngườiđànông?-Đúng,mộtngườiđànông.Fyodor,đứngngaybêncạnhcôta,mắtnhìnxoáyvàocô,thởphào.Côta
tiếptục:
-Mộtngườiđànông,cólẽlàcôngnhân,trênđườngray-tôiđứngởcửasổnhàmìnhvàthấyanhta.Lúcđấyrấttối.
Leogõgõbútchìlênsổ:-Côđãthấyanhtacùngmộtcậubé?-Không,khôngcócậubé.MiệngFyodorháhốc,lờinóichennhautuônra:-Nhưngchúngtôinghenóicôđãnhìnthấymộtngườiđànôngdắttay
contraitôi.-Không,không,không-khôngcócậubénàocả.Anhtaxáchmộtchiếc
túi,tôinghĩvậy-mộtchiếctúiđầydụngcụ.Đúngthế,mộtchiếctúi.Anhtađang làmviệc trênđường ray, có lẽ sửachữa.Tôikhôngnhìn rõ lắm,chỉthoángqua, thếthôi.Đángratôikhôngnênởđây.Tôirất tiếcchuyệncontraianhchết.
Leogậpsổ.-Cảmơncô.-Còncâuhỏinàonữakhông?LeochưakịptrảlờithìFyodorđãnắmcánhtayngườiphụnữ:-Côđãthấymộtngườiđànông.Ngườiphụnữgiằngtayra.Côtanhìnkhắpphòng,mọiconmắtđềuđổ
dồnvàocôta.CôtaquaysangLeo:-Anhcócầngặptôilúckhácnữakhông?-Không.Côcóthểđi.Tránhnhữngcặpmắtxungquanh,Galinađivộiđếncửa.Nhưngcô ta
chưakịptớicửathìbàcụgọito:-Côlosợdễdàngthếư?Fyodortiếnlạibàcụ.-Mẹ,ngồixuốngđi.Bàcụđáp,khôngghêtởmcũngkhôngđồngtình:-Arkadylàcontraiconđấy.-Vâng.LeokhôngthấyđượcánhmắtFyodor.Gãtựhỏiđiềugìđãđượcngầm
traođổigiữahaingườinày.Chodùlàgì,bàcụcũngđãngồixuống.GiữalúcđóthìGalinađãlẻnđimất.
LeohàilònglàFyodorđãcanthiệp.Gãhyvọngđiềuđócónghĩahọđãđếnđượcmộtbướcngoặt.Bàntánvềchuyệnnhảmvàtinđồnchẳnggiúpgì
choaicả.FyodorquaylạiphíaLeo:-Xinthứlỗichomẹtôi,bàấyquábuồnkhổ.-Đó là lý do tôi ở đây.Để chúng ta có thể nói cho hết nội trong căn
phòngnày.Cáikhôngthểxảyralàmộtkhitôiđãrờiphòngnàyrồi,nhữnglờibàntánvẫntiếptục.Nếucóaihỏianhvềcontraianh,anhkhôngthểnóinó bị giết. Không phải vì tôi ra lệnh cho anh như thếmà bởi vì điều đókhôngđúng.
-Chúngtôihiểu.-Fyodor,tôimuốnanhnghỉlàmngàymai.Điềunàyđãđượcchophép.
Nếucòngìkháctôigiúpđượcanh...-Không,khônggìnữa.Tạicửacănhộ,FyodorbắttayLeo:-Tấtcảchúngtôiđềurấtđaukhổ.Xinthứlỗichochúngtôinếuđãcó
nóngnảy.-Điềuđókhôngđượcghivàobiênbản.Nhưng,nhưtôiđãnói,chuyện
nàykếtthúcởđây.MặtFyodorcứngnhắc.Anh tagậtđầu.Như thểnhững lờiấyđắngvà
anhtabuộcphảithốtra:-Cáichếtcủacontraitôilàmộttainạnkhủngkhiếp.Leobướcxuốngcầuthang,thởsâu.Bầukhôngkhítrongphòngthậtngột
ngạt.Gãmừngđãxửlýxong,mừngvìvấnđềđãđượcgiảiquyết.Fyodorlàngườitốt.Mộtkhianhtađãchấpnhậncáichếtcủađứacontrai,sựthậtsẽđượcchấpnhậndễdànghơn.
Gãngừnglại.Cótiếngaiđóđằngsau.Gãquaylại.Làmộtcậubé,khôngquábảytámtuổi:
- Thưa chú, cháu là Jora. Cháu là anh của Arkady. Cháu có thể nóichuyệnvớichúđượckhông?
-Tấtnhiênrồi.-Làlỗicủacháu.-Lỗicháugìkia?-Cáichếtcủaemcháu:cháuđãnémnắm tuyếtvàoem.Cháuđã trộn
vàođósỏicátvàđất.Arkadybịthương,hòntuyếttrúngvàođầuemcháu.Emcháubỏchạy.Cólẽnólàmemcháuchoángváng,cólẽđólàlýdoemcháukhôngđểýcontàu.Đấtmàngườitatìmthấytrongmiệngemcháulàlỗicủacháu.Cháuđãnémtuyếtvàoem.
-Emtraicháuchếtlàvìtainạn.Khônglýdogìcháuphảicảmthấyhối
lỗi.Nhưngcháurấtngoanvìnóithậtvớichú.Nào,giờquaylạivớibốmẹcháuđi.
-Cháuchưanóivớibốmẹchuyệnquảbóngtuyếttrộnđấtvàbùn,đá.-Cólẽhọkhôngcầnphảibiếtđâu.-Bốmẹcháu sẽ tứcgiận.Bởiđó là lầncuốicùngcháunhìn thấyem.
Thưachú,mọilầnchúngcháuvẫnchơitửtế.Vàlẽrachúngcháusẽlạichơirấtvuivẻ, chúngcháu sẽ làmhòa, chúngcháu sẽ lại làbạnbè, cháuchắcchắnđiềuđó.Nhưnggiờcháukhôngbùđắpchoemđượcnữarồi,cháucònkhôngthểnóixinlỗi.
Leođangnghelờitựthúcủacậubé.Cậubémuốnsựthathứ.Nóòalênkhóc.Bốirối,Leovỗvỗđầunó,thìthầm,nhưthểđólànhữnglờihátru:
-Khôngphảilỗicủaaihết.
LÀNG KIMOV
MỘT TRĂM SÁU MƯƠI KI LÔ MÉT VỀ PHÍA BẮCMÁTXCƠVA CÙNG NGÀY
ANATOLYBRODSKYkhôngngủđãbangàyrồi.Ôngmệtmỏiđếnnỗinhữngviệccơbảnnhấtcũngcần tập trung.Cửachuồnggiasúc trướcmặtôngkhóa.Ôngbiếtmìnhphảiphácửa ra.Dù làvậy thìýnàydườngnhưcũngkhótrởthànhhiệnthực.Đơngiảnlàôngkhôngcònsức.Tuyếtđãbắtđầurơi.Ôngnhìnlênbầutrờiđêm;tâmtrílơlửngvàcuốicùngnhớramìnhđangởđâuvàđángraphảilàmgìthìtuyếtđãphủlênmặt.Ôngliếmnhữngbông tuyết trênmôivànhận ranếukhôngvàođược trongchuồng,ông sẽchết.Dồnhếtsứclực,ôngđávàocửa.Bảnlềlunglay,cánhcửavẫnđóng.Ôngđátiếp.Thanhgỗtoácra.Phấnchấnbởiâmthanhđó,ôngdồnchútsứccuốicùngnhắmvàocúđáthứbavàoổkhóa.Gỗtoácra,cửabậtmở.Ôngđứngtrướccửa,chờchoquenvớibóngtối.
Ởmộtbêntrongchuồngcóhaiconbòbịquâylại.Bênkialàdụngcụvàrơmrạ.Ôngtrảivàicáitúithôlênsànnhàđóngbăng,càikínnútáokhoác,nằmxuống,khoanhtaylạirồinhắmmắt.
Anatolymởmắtvàthấyđôiủngbámtuyếtcáchmặtmìnhchỉmấyxăngtimét.Ôngnằmngửa ravànhìn lênngườiđànôngđang lù lù trướcmặt.Răngchĩangaytrênbụngông,runrun.Khôngaiđộngđậy.Hơithởcủahọtạo thành một làn sương mỏng trước mặt, hiện ra rồi biến mất. Anatolykhôngcốnắmlấycâychĩa.Ôngkhôngcốtránhra.
Họcứyênnhư thế,nhưhìnhđóngbăng,chođếnkhicảmgiácxấuhổxâmchiếmMikhail.Anhtathởhồnghộcnhưvừabịmộtsứcmạnhvôhìnhnàođóthoivàobụng,rồithảcáichĩavôhạixuốngđất,quỳsụpxuống:
-Hãythalỗichotôi.Anatoly ngồi dậy.Adrenaline đã lay ông dậy nhưng cơ thể đau nhức.
Ôngngủđượcbaolâurồi?Chưalâu,chưađủlâu.Giọngôngkhảnđặc,cổhọngkhôkhốc:
-Tôihiểu.Lẽratôikhôngnênđếnđây.Tôikhôngnênđềnghịcậugiúpđỡ.Cậucònphảinghĩđếngiađình.Tôiđãđẩycậuvàotìnhthếnguyhiểm.Chínhtôimớilàngườiphảixincậuthalỗi.
Mikhaillắcđầu:-Tôisợ.Tôilolắng.Thalỗichotôi.Anatolyliếcnhìnrangoàitrờituyếtvàbóngđêm.Ôngkhôngthểđibây
giờ.Ôngsẽkhôngsốngsótđược.Tấtnhiênôngkhôngthểchophépmìnhngủ.Nhưngôngvẫncầnmộtchỗẩnnáu.Mikhailvẫnchờcâutrả lời,chờđợisựthathứ:
-Khôngcógìmàthathứcả.Cậukhôngđángtrách.Làtôi,tôicũngsẽlàmnhưvậy.
-Nhưngônglàbạntôi.-Tôivẫnlàbạncậuvàtôisẽluônlàbạncậu.Hãynghetôi:tôimuốncậu
quên rằngbuổi tối nayđã từngxảy ra.Quên rằng tôi từngđếnđây.Quênrằngtôitừngđềnghịcậugiúpđỡ.Hãynhớchúngtanhưtrướckia.Nhớrằngchúngtalànhữngngườibạnthânnhất.Hãylàmđiềunàychotôivàtôicũngsẽlàmnhưthếvớicậu.Tôisẽđitrướckhitrờihửngsáng.Tôihứa.Cậusẽthứcdậyvàtiếptụccuộcsốngcủacậunhưthườnglệ.Tôiđảmbảovớicậusẽkhôngaibiếttôiởđây.
ĐầuMikhail gụcxuống: anh takhóc.Trướcđêmnay thì anh tađã tinmìnhsẽlàmbấtcứgìchobạn.Đấylàdốitrá.Sựtrungthành,dũngcảm,tìnhbạncủaanh,thảyđềuđãtỏrachỉlàtờgiấymỏng-chúngráchtoạcngaylầnthửtháchthựcsựđầutiên.
Khi Anatoly đến bất ngờ chiều hôm đó, Mikhail dường như đã ngạcnhiênmộtcáchdễhiểu.Anatolyđãđếnlàngmàkhôngbáotrước.Tuyvậy,ôngvẫnđượcchàođónnồnghậu,đượcmờiăn,mờiuống,vàcóchỗngủ.ChỉkhichủnhàhaytinrằngôngđangđivềphíaBắcđếnbiêngiớiPhầnLanthìcuốicùnghọmớihiểulýdocủachuyếnviếngthămbấtngờ.ÔngchưabaogiờnhắcđếnviệcđangbịAnninhNhànước,MGB,truynã.Ôngkhôngcầnphảinói.Họhiểuđược.Ônglàkẻbỏtrốn.Khisựthậtrõra,sựchàođónkhôngcòn.Hìnhphạtchohànhvigiúpđỡvàtiếptaykẻđàotẩulàtửhình.Ôngbiếtđiềunàynhưnghyvọngbạnmìnhsẽ sẵn sàngchấpnhận rủi ro.Ông thậm chí còn hy vọng bạnmình sẽ đi cùng đến phương Bắc.MGBkhôngtruytìmhaingười,vàhơnnữa,MikhailcóngườithânquenởcácthịtrấnđếntậnLeningrad,cócảTvervàGorky.Thựcra,đòihỏinhưthếlàquánhiều,nhưngAnatolyđãmộtlầncứumạngMikhail,vàdùôngchưabaogiờxemđólàmónnợcólúcnàođócầnphảitrảthìđóchỉlàvìôngchưabao
giờnghĩmìnhsẽcầuviệnđếnnó.TronglúchọnóichuyệnthìrõrarằngMikhailkhôngsẵnlòngchấpnhận
kiểurủirođó.Thựcra,anhtakhôngsẵnsàngchấpnhậnbấtcứthứrủironào.Vợanhtathườngxenvàocuộctraođổicủahọ,muốnnóichuyệnriêngvớichồngmình.Mỗi lầnxenngangchị ta thường trừngmắtnhìnAnatolyvớiácýkhôngcheđậy.Hoàncảnhđòihỏisựkhônngoanvàthậntrọngnhưlàmộtphầncủacuộcsốnghằngngày.Vàkhôngthểchốicãiđượcrằngôngđãđemhiểmnguyđếnchogiađìnhbạnmình,mộtgiađìnhmàôngyêuquý.Hạthậtthấpnhữngkỳvọngxuống,ôngbảoMikhailrằngôngkhôngmuốngìhơnlàmộtđêmngủtrongchuồngbòcủahọ.Ôngsẽrađivàosángngàymai.Ôngsẽđibộđếnnhàgagầnnhất,theocáchôngđãđếnđây.Ngoàira,chínhôngđãcóýphákhóachuồngbò.Trongtrườnghợprấtkhóxảyralàôngbịbắtthìgiađìnhcóthểkhailàkhôngbiếtvàvờnhưcókẻđộtnhập.Ôngđãtinrằngsựphòngxanàytrấnanđượcchủnhà.
Khôngthểnhìnbạnmìnhkhóc,Anatolycúisát:-Khôngcógìphảicảmthấycốlỗicả.Chúngtaaicũngchỉcốsinhtồn
thôimà.Mikhailthôikhóc.Anhtangướclên,gạtnướcmắt.Nhậnrađâycólẽlà
lầncuốihọnhìnthấynhau,haingườibạnômchầmlấynhau.Mikhailluilại:-Ônglàngườitốthơntôi.Chúcôngmaymắn.Anh ta đứng lên, rời chuồng bò và cẩn thận đóng cửa, lấy chân gạt ít
tuyếtđểchènlạinhưcũ.Anhtaquaylưngvềhướnggiórồilêbướcvềnhà.GiếtAnatolyvàkhaibáoông làkẻxâmnhậpsẽđảmbảoan toànchogiađìnhmình.Giờanhtasẽphảiliều.Anhtaphảicầunguyện.Anhchưabaogiờnghĩmìnhlàkẻhènnhát,vàtrongchiếntranh,khitínhmạngcủachínhanhlâmnguy,anhcũngchưabaogiờhànhđộngnhưmộtkẻhènnhát.Mộtsốngườithậmchícònnóianhdũngcảm.Nhưngcógiađình,đãkhiếnanhsợhãi.Anhcó thểmường tượng ranhữngđiều tồi tệhơncả cái chết chochínhmìnhnhiều.
Vàođếnnhà,anh tacởiủngvàáokhoác, rồi lêngiường.Mởcửa,anhgiật mình bởi bóng người bên cửa sổ. Vợ anh thức, nhìn chằm chằm rachuồngbò.Nghetiếnganhđivào,chịquaylại.Thânhìnhnhỏnhắnkhôngtỏgì làchịcóthểbưngbê,mangvácvàchặthái, làmviệcmườihai tiếngmỗi ngày để nuôi sống gia đình.Chị không quan tâm chuyệnAnatoly đãtừngcứumạngchồngmình.Chịkhôngquan tâmvềquákhứcủahọ, tìnhbạncủahọ.Sựtrungthànhvàlòngbiếtơnlànhữngthứtrừutượng.Anatoly
làmộtmốiđedọachosựan toàncủagiađìnhhọ.Điềuđómới thực.Chịmuốnông tađiđi, càngxagiađìnhhọcàng tốt,vàngay lúcnàychịcămghétôngta-ngườibạnhòanhãvàlịchsựchị từngyêumếnvàtrântrọngvớitưcáchlàmộtvịkháchnày-hơnbấtcứngườinàocònsống.
Mikhail hôn vợ.Má chị lạnh. Anh nắm tay chị. Chị ngước nhìn anh,nhậnthấyanhđãkhóc:
-Anhlàmgìngoàikia?Mikhailhiểuvẻsốtsắngcủachị.Chịhyvọnganhđãlàmđiềucầnthiết.
Chịhyvọnganhđặtgiađìnhmìnhtrênhết.-Ôngấyđểcửachuồngbòmở.Bấtcứaicũngcóthểthấy.Anhđóngnó
lại.Anhtacóthểthấynắmtayvợmìnhlơira,cảmthấysựthấtvọngcủachị.
Chị nghĩ anhyếuđuối.Chị đúng.Anhkhôngmạnhmẽđểgiết bạnmình,cũngkhôngmạnhmẽđểgiúpbạn.Anhtacốtìmlờianủi:
-Khôngcógìphảilocảđâu.Khôngaibiếtôngấyởđây.
MÁTXCƠVA CÙNG NGÀY
CÁIBÀNBỊĐẬPBẸPRÚM,giườnglậtngượclên,thảmrạchnát,gốibịxératừngmảnhcònvánsànthìbịcạylên,nhưngđếngiờ,cuộclụcsoáttrongcănhộAnatolyBrodskyvẫnchưamanglạimanhmốichobiếtôngtađangởđâu.Leocúixuốngkiểmlòsưởi.Mộttậpgiấybịđốt.Nhữnglớptromịntừthưtừđãbịchấtthànhđốngrồiđốt.Gãđưahọngsúngcờicờiđốngtromongtìmthấyvàimảnhchưabịlửabéntới.Trorụmra-tấtcảđãcháyđen.Kẻphảnbộiđãtrốnthoát.Leođángbịkhiểntrách.Gãđãcònnghingờnênchưabuộctộingườiđànôngnày,mộtngườilạ.Gãđãchorằngôngtavôtội;mộtkiểusailầmchỉkẻmớivàonghềmắcphải.
Gãđãxem thườngmộtnguyên tắccơbản trongcôngviệccủahọ:giảđịnhcótội.
Mặcdùnhậntráchnhiệm,Leovẫnkhôngthểthôitựhỏinếugãkhôngbuộcphảiuổngphícảngày trờixử lýcái chếtdo tainạncủacậubé, liệuBrodsky có trốn thoát được không?Gặpgỡngười thân, dập tắt những tinđồnthiếucăncứ-đâykhôngphảicôngviệccủamộtsĩquanMGBcấpcao.Thayvìđíchthângiámsátchiếndịch,gãlạiđồngýđứngngoàinóđểđigỡrốimộtchuyệnchỉlàmộtvấnđềcánhân.Lẽragãkhôngnênđồngý.
GãđãtựtintrướcmốiđedọamàlãoBrodskynàygâyra-nhậnđịnhsailầmnghiêm trọngđầu tiên của gã từ khi gia nhậpAnninhNhànước.Gãhiểurằngítcónhânviênnàocócơhộimắcsailầmlầnthứhai.
Gãđãkhôngnghĩnhiềuvềvụánnày:Brodskylàngườicóhọc,cóbiếtđôichúttiếngAnh,thườngxuyêngiaodịchvớingườinướcngoài.Đâylàcơsởđểcảnhgiác,nhưng,nhưLeođãchỉ ra,ngườinày làmộtbác sĩ thúyđángkínhtrongmộtthànhphốcóítbácsĩthúyđượcđàotạo.Cácnhàngoạigiaophảimangchómèocủahọđếnchỗaiđó.Hơnnữa,đâylàngườiđànôngđãtừngphụcvụtrongHồngQuân,làbácsĩtrậnđịa.Lýlịchcủaôngtakhônggìchêtráchđược.Theohồsơquânđội,ôngtađãtìnhnguyện,vàmặcdùtheoquyđịnhthìôngtakhôngđủbằngcấplàmbácsĩ,mặcdùchuyênmôncủaôngtalàchữabệnhchothúvật,ôngtađãlàmviệctrongnhiềutrạmxá và hai lần liên tiếp được tuyên dương.Kẻ bị tình nghi hẳn đã cứu rấtnhiềumạngsống.
ThiếutáKuzminđãnhanhchóngđoánbiếtlýdodèdặtcủangườiđượcôngtabảotrợ.TrongđờilínhcủaLeo,gãđãđượcnhiềubácsĩtrậnđịachữatrịchorấtnhiềuvếtthươngvàrõràngmộtdạngtìnhđồngchíđãngăngãlại.
KuzminnhắcnhởLeorằngthóiđacảmcóthểlàmngườitamùquángtrướcsựthật.Ngườinàotỏrađángtinnhấtthìđángbịnghingờnhất.
Tintưởngnhưngphảiđiềutra.Tráchnhiệmcủamộtđiềutraviênlàđàobớitungsựvôtộilênchođến
khitộilỗilộra.Nếukhôngcótộilỗinàolộracảthìcónghĩalàhọchưađàobớiđủsâu.TrongvụBrodsky,vấnđềkhôngphảilàliệucácnhàngoạigiaonướcngoàicógặpôngvìônglàbácsĩ thúykhông,màlàcóphảikẻkhảnghinàyđãtrởthànhmộtbácsĩthúyđểcácnhàngoạigiaonướcngoàicóthểcôngkhaigặpôngtahaykhông?TạisaoôngtamởphòngkhámchỉcáchĐạisứquánHoaKỳtrongtầmđibộ?Vàtạisao-ngaysaukhiôngtamởphòngkhámnày -nhiềunhânviên sứquánHoaKỳ lạiđikiếm thúnuôi?Cuốicùng,tạisaonhữngconvậtnuôicủacácnhàngoạigiaonướcngoàilạicầnđược chăm sócnhiềuhơnvật nuôi củadân thường?Kuzmin là ngườiđầutiênđồngýrằngcómộtkhíacạnhkhôihàitrongtoànbộchuyệnnày,vàchính cái nét gây cười nàykhiếnông ta khôngyên.Tínhvôhại nơi hoàncảnhlàmộtthứngụytrangthôngminh.TưởngnhưMGBđangbịcườivàomũi.Cóíttộinàonghiêmtrọnghơnthế.
Sau khi xemxét vụ án và ghi nhận ý kiến của người hưởng dẫn, Leoquyếtđịnhrằngthayvìbắtngaynghican,họsẽchongườitheodõiôngta,lậpluậnrằngnếucôngdânnàyđanglàmgiánđiệpthìđấylàcơhộiđểpháthiệnraôngtalàmviệcvớiaivàbắthếtmộtmẻ.Mặcdùgãchưabaogiờnóinhiềunhưnggãkhóchịukhibắtbớmàkhôngcóchứngcứ.Tấtnhiên,đólànỗidằnvặtmàgãđãđànhchịusuốtcảsựnghiệp.Gãlàmộtđiềutraviên.Gãmuốnđiềutra.GãkhôngchútnghingờrằngcuốicùngrồigãcũngsẽbắtAnatolyBrodsky,gãchỉmuốnbằngchứng;mộtdấuhiệucótộinàođóthayvìphỏngđoánđơnthuần.Nóitómlại,gãmuốncảmthấyđúngđắnkhibắtôngta.
MộtphầncủachiếndịchgiámsátlàLeotrựccangày,theodõikẻbịtìnhnghi trongkhoảngtừtámgiờsángđếntámgiờtối.Trongbangàyqua,gãkhôngthấygìbấtthường.Kẻkhảnghilàmviệc,ăntrưaởngoài,rồivềnhà.Tómlại,ôngtadườngnhưlàmộtcôngdântốt.Cólẽchínhcáivẻngoàivôthưởng vô phạt này đã che mờ giác quan của gã. Khi, sáng nay, gã bịKuzminnổigiậnkéoriêngra,chogãbiếttinvềtìnhhìnhFyodorAndreev-cậubébịchết,phảnứngkíchđộng-vàđượclệnhxửlývụnàyngaylậptức,gãđãkhôngphảnđối.Thayvì cươngquyếtchỉ ragãcónhữngviệcquantrọnghơnphảilàmthìgãlạiđồngý.Nghĩkỹlạimớithấytấtcảdườngnhưthậtlốbịchbiếtbao.Thậtbựclàmsaokhigãđangtròchuyệnvớingườithâncủađứatrẻ,dỗdànhbọntrẻ,thìkẻbịtìnhnghinày,tênphảnbộinàyđang
tẩu thoát, đang chế nhạogã.Mật vụ đượcgiao nhiệmvụ theo dõi đã ngungốckhônghềnghingờtạisaokhôngcólấymộtkháchhàngnàoởphòngkhámthúycảngàyhômđó.Mãichođếnlúcnhánhemtaymậtvụmớinghingờvàđivào,giảlàmkháchhàng.Anhtathấyphòngtrống.Cửasổsaubịcạymở.Nghicanhẳnđãtrốnthoátkhôngbiếttừkhinào,rấtcókhảnănglàvàolúcsáng,ngaysaukhiôngtađến.
Brodskyđãtẩuthoát.KhiLeonghemấy lờiđó,gãnhưmuốnnôn:gãđềnghịmộtcuộcgặp
khẩnvớithiếutáKuzmintạinhàriêngôngta.Leogiờđãcóbằngchứngvềtộimàgãđangtìmkiếm,nhưnggãkhôngcònkẻbịtìnhnghinữa.Gãngạcnhiênkhithấycấptrêncủamìnhcốvẻhàilòng.Hànhvicủakẻphảnbộiđãxácnhậngiả thiếtcủaông ta:côngviệccủahọ làkhông tin.Nếumộtcáobuộcchỉchứamộtphầntrămsựthậtthìnênxemlạitoànbộcáobuộcđúnghơnlàbácbỏnó.Leođãđượcchỉthịphảibắtkẻbịtìnhnghibằngmọigiá.Gãkhôngđượcngủ,ănhaynghỉngơi,gãkhôngđượclàmgìhếtchođếnkhingườiđànôngkiabịhọgiamgiữtạinơi-nhưKuzminhợmhĩnhchỉra-lẽraôngtađãphảiởbangàytrướcrồi.
Leo dụimắt.Gã cảm thấy ruột gan như thắt lại.Maymắn lắm thì gãdườngnhưngâythơ,còncùnglắmthìlàgãbấttài.Gãđánhgiáthấpđốithủ,cảmthấymộtcơntứcgiậnkhácthườngđộtngộtbùnglên,gãđịnhđásấpcáibàn.Gãquyếtđịnhkhônglàmthế.Gãđãluyệnchomìnhphảigiữkíncảmxúc.Mộtnhânviêncấpdướivộivãvàophòng, có lẽhămhởmuốngiúp,muốnchứngminhsựtậntụycủaanhta.Leoxuaanhtađi,muốnđượcmộtmình.Gãdànhchútthờigianđểbìnhtĩnhlại,nhìnrangoàicửasổ,tuyếtđãrơikhắpthànhphố.Gãchâmđiếuthuốc,nhảkhóilênmặtkính.Đãphátsinhkhôngổntừđâu?Kẻbịtìnhnghihẳnđãthấycácmậtvụtheodõimìnhnênlậpkếhoạchchạytrốn.Nếuôngtađốtcácgiấytờthìnghĩalàôngtamuốngiấucáctàiliệuliênquanđếnhoạtđộnggiánđiệphoặcnơiđếnhiệntạicủaông ta.Leochắcchắn làBrodskyđãcókếhoạch tẩu thoát,mộtcách trốnkhỏiđấtnước.Gãphảitìmravàimảnhghépcủakếhoạchnày.
***Hàngxómlàmộtcặpvợchồngđãnghỉhưu,ởđộbảymươi,sốngvới
con trai, con dâu và hai đứa cháu.Một gia đình sáu người ở hai phòng,khôngphảilàtỉlệbấtbìnhthường.Cảsáungườiđangngồibênnhautrongbếp,mộtsĩquancấpthấpđứngsaulưngvớimụcđíchhămdọa.Leocóthểthấylàhọhiểumìnhvướngvàotộicủamộtngườikhác.Gãcóthểthấynỗisợcủahọ.Xuađiquansátnàycholàkhôngthíchhợp-gãđãmộtlầnmắclỗivìquáđacảmrồi-gãbướcđếnbàn:
-AnatolyBrodskylàkẻphảnbội.Nếucácngườigiúpđỡôngtabấtcứbằngcáchgì,dùchỉlàbằngcáchkhôngnóigì,cácngườisẽbịxemlàđồngphạm.
Ông cụ, ôngnội, rõ ràng là người khônngoan, nhanhnhảuđưa ra hếtmọithôngtinôngtacó.SaochépcáchchọntừcủaLeo,cụnóikẻphảnbộiđãđi làmsánghômđósớmhơnmộtchút,xáchchiếccặpmọingày,cũngmặcáokhoácvàđộichiếcmũmọingày.Khôngmuốntỏrabấthợptác,ôngcụđưaracácýkiếnvàgợiývềnơiẩnnáucủakẻphảnbội,tấtcảnhữngthứđóLeocảmnhậnchỉlàsựđoánliều.Ôngcụkếtluậnlàtronggiađìnhhọaicũngghétôngta,khôngaitinngườihàngxómBrodsky,vàrằngngườiduynhấtthíchôngtalàZinaMorosovna,ngườiphụnữsốngởtầngdưới.
ZinaMorosovnađâuchừngngoàinămmươivàrunrẩynhưmộtđứatrẻ,mộtthựctếmàbàtađangcốchegiấukhôngmấythànhcôngbằngcáchhútthuốc. Leo thấy bà ta đứng bên cạnhmột bản sao rẻ tiền bức chân dungStalin -damịn,mắt thôngminh -được treonổibậtphía trên lòsưởi.Leokhôngthèmgiớithiệuhaytrìnhchứngminhthưmàđithẳngvàovụtruynãnhằmlàmbàtamấtphươnghướng.
-TạisaobàlạilàbạntốtcủaAnatolyBrodskytrongkhimọingườikháctrongtòanhànàyđềukhôngthíchvàkhôngtinôngta?
Zinabịbấtngờ,ýthứcthậntrọngcủabàtamờmịtđivìphẫnnộtrướclờidốitránày:
-MọingườitrongtòanhànàyđềuquýAnatoly.Ôngấylàngườitốt.-Brodskylàgiánđiệp.Thếmàbàgọiôngtalàngườitốt?Phảnbộimàlà
mộtphẩmchấttốthả?Nhận ra sai lầm quámuộn, Zina bắt đầu đính chính lời nhận xét của
mình:-Tôichỉcóýnóilàôngấyrấtýtứkhônglàmồn.Ôngấylàngườilịch
thiệp.Lờidèdặtnàythốtralắpbắpvàkhôngănnhậpgì.Leolờđi.Gãlấygiấy
ravàviếtxuốngnhữnglờithiếucânnhắccủabàtavớinhữngchữtothấyrõ:ÔNGTALÀNGƯỜITỐTGãviếtrõràngđểbàtacóthểthấychínhxácgãđangviếtgì.Zina lùi vào gốc phòng, dụi điếu thuốc, và ngay lập tức hối tiếc, quờ
quạngtìmđiếukhác:-TôikhôngbiếtAnatolyđãđiđâunhưng tôibiếtông takhôngcógia
đình.Vợôngtabịgiếttrongchiếntranh.Contraiôngtabịchếtvìbệnhlao.
Ôngtahiếmkhicókhách.Nhưtôiđượcbiết,ôngtacórấtítbạnbè...Bàdừng.Anatolytừnglàbạncủabà.Họđãcónhiềubuổi tốiănuống
cùngnhau.Thậmchícólúcbàtađãhyvọngôngyêubà,nhưngôngkhôngtỏchútquantâm.Ôngkhôngbaogiờvượtquađượcnỗimấtmátngườivợ.Đắmtronghồitưởng,bàliếcnhìnLeo.Gãkhôngđộnglòng.
-Tôimuốnbiếtôngtaởđâu.Tôikhôngquantâmđếnbàvợhaythằngconđãchếtcủaôngta.Chuyệnđờiôngtakhôngkhiếntôibậntâm,trừphinóliênquanđếnviệcngaylúcnàyôngtaởđâu.
Tínhmạngcủabàđangtrênbàncân-chỉcómộtcáchduynhấtđểsốngcòn.Nhưngliệubàcóthểphảnbộingườiđànôngmàbàyêukhông?Thậtngạcnhiên,quyếtđịnhnàycầnítsựcânnhắchơnbàtưởng:
- Anatoly tách biệt mộtmình. Tuy nhiên, ông ta có nhận và gửi thư.Thỉnhthoảngôngtanhờtôigửithư.ThưtừthườngxuyênduynhấtđượcgửiđếnaiđóởlàngKimov.ĐâuđóphíaBắc,tôinghĩvậy.Ôngtanóicómộtngườibạnởđấy.Tôikhôngnhớtênngườibạn.Đólàsựthật.Đólàtoànbộnhữnggìtôibiết.
Giọngbà tanghẹnlạivì tội lỗi.Mặcdùkhôngthể thừanhậnmộtbiểuhiệncảmxúcnàotheovẻbềngoàicủanó,bảnnăngcủaLeomáchbảogãrằngbàtađangphụlạilòngtin.Gãxétranggiấykếttộitrongcuốnsổravàđưanóchobà ta.Bàtanhậnlấy tờgiấynhưlàmóntrảcôngchosựphảnbội.Gãnhìnthấysựghêtởmtrongmắtbàta.Gãkhôngđểnólàmmìnhphảinghĩngợi.
Tên ngôi làng phía Bắc Mátxcơva là một đầu mối nhỏ nhoi. NếuBrodskyđanglàmgiánđiệpthìcónhiềukhảnăngôngtađangđượcnhữngkẻôngtalàmviệcchochechở.TừlâuMGBđãtinrằngcótồntạimộtmạnglướinhữngngôinhàantoànnằmdướisựkiểmsoátcủanướcngoài.Ýkiếnrằngmộtkẻphảnbộiđượcnướcngoàitàitrợphảicầuđếnmộtmốiliênhệcánhân-mộtnôngdâncủanôngtrangtậpthể-mâuthuẫnvớiquanniệmrằngôngtalàgiánđiệpchuyênnghiệp.Tuynhiên,Leovẫncảmthấychắcchắnđâylàđầumốigãnêntheođuổi.Gãgạtbỏnhữngđiềubấtnhấtsangmộtbên:việccủagã làbắtđượcngườiđànôngnày.Đây làđầumốiduynhấtgãcó.Sựngầnngừđãkhiếngãphảitrảgiárồi.
Gãvộivãđếnchiếcxetảiđỗbênngoàivàbắtđầuđọclạihồsơvụviệc,tìmkiếmđiềugìcóthểliênhệđếnlàngKimov.Gãbịcắtngangkhiviênchỉhuyphó -Vasili IlyichNikitin -quay lại.Ba lăm tuổi,hơnLeonăm tuổi,VasilicóthờilàmộttrongnhữngnhânviêntriểnvọngnhấtcủaMGB.Tànnhẫn,ganhđua,hắnkhôngtrungthànhvớibấtkỳaingoàiMGB.Leongầm
coilòngtrungthànhđólàyêunướcthìítmàvìlợiíchcánhânthìnhiều.Vừalụcsoátxongphòngkhámthúy,Vasilirõràngrấttựmãn.Hắnđưa
choLeomộtbứcthưvònátmàhắngiảithíchlàđãtìmthấysaubànviếtcủakẻphảnbội.Tất cả thư từ khác đều bị đốt - giốngnhưở cănhộ - nhưngtronglúcvội,kẻbịtìnhnghiđãbỏsótbứcthưnày.Leođọcnó.BứcthưcủamộtngườibạnnóivớiAnatolyrằngôngtacứtựnhiênđếnởvớianhtabấtkỳlúcnào.Địachỉbịmờmộtphần,nhưngtênthànhphốthìrõràng:Kiev.Leogấpbứcthưvàđưalạichoviênthuộccấp:
- Cái này là Brodsky viết. Không phải của người bạn. Ông ta muốnchúngtatìmthấynó.ÔngtakhôngđếnKiev.
Bức thưđượcviết tayvộivã.Chữviết rời rạc,khómàđánh lừađược.NộidungthậtnựccườivàdườngnhưchỉnhằmthuyếtphụcngườiđọcrằngngườiviếtlàmộtngườibạnmàBrodskycóthểnhờcậylúcngặtnghèo.Địachỉ được cố ý làm nhòe đi nhằm ngăn cản việc xác định ra nhanh chóngngườigửithựcsự,vàvìvậylàbằngchứngchosựgiảmạocủabứcthư.Chỗcóbứcthư-đượcthảsaubàn-dườngnhưđượcsắpđặt.
Vasiliquảquyếtvềtínhchânthựccủabứcthư:-Sẽ là tắc tráchnếukhôngđiềutrađầyđủđầumốiKiev.MặcdùLeo
khôngchútnghingờbứcthưlàgiảmạo,gãtựhỏicókhônngoankhôngnếucửVasiliđiKievnhưlàmộtbiệnphápphòngngừa,đểkhỏicólờibuộctộicóthểcólàgãđãbỏquabằngchứng.Gãbácngayýtưởngnày:gãtiếnhànhđiềutrathếnàokhôngquantrọng,nếugãkhôngtìmthấykẻbịtìnhnghithìsựnghiệpcủagãsẽđitong.
Gãquayquachúývàotậphồsơ.Theohồsơ,Brodskylàbạncủamộtngười tênMikhailSviatoslavichZinoviev,ngườinàyđãđượcchogiảingũHồngQuânsaukhibịphátcướckinhniên.Gầnbịhoạitử,vàingónchâncủaanh tabịcắtcụt,anh tađượcchămsócchođếnkhisứckhỏephụchồivàđượcgiảingũ.Brodskyđãthựchiệncuộcphẫuthuật.Leoràngóntaytrêntàiliệu,tìmkiếmđịachỉhiệnnay:
KimovLeoquaysangcấpdưới,bắtgặpvẻmặtcáukỉnhcủaVasili:-Chúngta
sẽđi.
BA MƯƠI KI LÔ MÉT VỀ PHÍA BẮC MÁTXCƠVA
15 THÁNG HAI
CONĐƯỜNGRAKHỎIMÁTXCƠVAbịđóngbăngvàmặcdùlốpxetảiđãđượcgắnxíchđituyếtthìtốcđộcủahọcũnghiếmkhivượtquámườilămkilômétmỗigiờ.Gióvàtuyếtthổiquanhhọdữdộiđếnmứcnhưthểnócólợiíchriêngnếuhọkhôngtớiđượcđíchcủagã.Cầngạttrênkínhchắngió,lắpvàomáicabintrước,khókhănlắmmớigiữđượcmộtmảngnhỏcửasổđượcsạch.Vớitầmnhìnxachưatớimườimét,chiếcxetảicốtiếnlên.Leocốgắngthựchiệnchuyếnđitrongđiềukiệnnhưthếnàythìchẳngkhácgìmộtsựliềulĩnh.
Leongồikhomlưng,bảnđồtrảitronglòng,haibênlàVasilivàtàixế.Cảbađềumặcnhưthểhọđangởngoàitrời-áokhoác,găngtay,mũ.Cabinthép,máithépvàsànthépchỉđượcủấmbởihơinóngcònsótlạitừcáiđộngcơầmầm.Nhưngítrathìcabincũngchechởđượctrướcthờitiết.Phíasauxe, chínmật vụ được vũ trang lỉnh kỉnh không được xa xỉ đến như vậy.Chiếcxe tảiZiS-151đượcchemáibạtmàkhôngkhí lạnhvà thậmchí cảtuyếtvẫnluồnvào.Vìnhiệtđộcóthểxuốngđếnâmbamươiđộ,mọingănsaucủachiếcZiS-151đềucómộtlòđốtbằngcủiđóngvàosàn.Cáivậtkỳcụchìnhcủhànhnàychỉcóthểsưởiấmchonhữngaingồicáchnómộtsảitay, nênhọbuộcphải túm tụm lại và thườngxuyênđổi chỗ.Leo cũngđãnhiều lầnngồiởđó: cứ saumườiphúthaingườingồigần lò sưởinhất sẽmiễncưỡngrờixachỗấm,tớichỗlạnhnhấttítđầukiaghếtrongkhinhữngngườicònlạinhíchlạigần.
LầnđầutiêntrongsựnghiệpcủamìnhLeocóthểcảmthấysựbấtđồngtrongđộicủamình.Lýdokhôngphảilàsựkhóchịuhaythiếungủ,línhcủagãđãquenvớiđiềukiệnkhắcnghiệt.Không,cógìđókhác.Có lẽ làviệcđáng rađãcó thểnéđượcnhiệmvụnày.Có lẽhọkhông tinvàođầumốiKimov.Nhưnggãđãyêucầulínhcủamìnhtintưởng,vàhọđãtintưởngrồi.Đêmnay,gãcảmthấysựthùnghịch,chốngđối.KhôngtínhtớiVasilithìgãkhôngquenvớichuyệnnày.Gãgạtýnghĩđósangmộtbên.Ngaybâygiờ,trongnhữngmốibậntâmcủagã,sựquýmếncủamọingườinằmhạngbét.
Nếugiả thiếtcủagã tỏ ra làđúng,nếukẻkhảnghiđangởKimov, thìLeonghĩcókhảnăngôngtasẽtrốnđikhitrờimờsáng,chodùlàtựđihoặc
cósựtrợgiúpcủangườibạn.Leođangliềumàđánhcượclàhọsẽđếnngôilàngkịpthời.GãquyếtđịnhkhôngđiềuđộngdânquânđịaphươngđóngởZagorsk, thị trấnlớngầnnhất,vì theogãbọnhọkhôngchuyênnghiệp,kỷluậtkém,vàkhôngđượcđàotạođầyđủ.ThậmchícácsưđoànMGBtạiđịaphươngcũngkhôngđángtincậytrongmộtchiếndịchnhưthế.Đãbiếttrướcmìnhlàngườibịtruynã,khócókhảnăngBrodskysẽđầuhàng.Ôngtasẽchiếnđấutớicùng.Cầnphảibắtsốngôngta.Lờithútộicủaôngtacótầmquantrọngtốicao.Hơnnữa,việcôngtatrốnthoátlàmbẽmặtcánhânLeovàgãquyết tâmsửachữa,quyết tâmrằnggãsẽ làngười thựchiệnvụbắtnày.Đâykhôngđơnthuầnlàvấnđềdanhdự.Cũngkhôngđơnthuầnrằngsựnghiệpcủagãphụthuộcvàosựthànhcôngnày.Hậuquảcònsâuxahơnthế.ThấtbạitrongmộtvụángiánđiệpgâynhiềuchúýthếnàycóthểdẫnđếnnhữnglờicáobuộcrằngLeođãcốýpháhoạicuộcđiềutra.Thấtbạitrongviệcbắtkẻbịtìnhnghisẽkhiếngãbịvướngvíusâuhơn.
NếuBrodskykhôngcóởKimov,nếuLeosai,thìVasilisẽlàngườiđầutiênđứngralàmchứngtườngtậnviệccấptrêncủahắnxemthườngđầumốikhảquanKiev.Đánhhơi thấysựkémcỏicủagã,nhữngngườikháctrongBanchỉhuy,nhưnhữngconthúbaovâyconmồibịthương,hầunhưchắcchắnsẽđứngratốcáogãlàchỉhuykémcỏi,trongkhiVasillsẽtựđứngraứngcửlàmngườikếnhiệmquáhợplýcủaLeo.
Leo liếcqua thuộccấpcủamình,mộtkẻđiển traivàkhôngkémphầngớmghiếc-nhưthểvẻđiểntraicủahắntađượctrátđầylêncáitâmthốinát,mộtgươngmặtanhhùngvớitráitimcủakẻtaysai.Chỉcónhữngvếtnhỏnhoinhìnthấyđượctrênvẻmặtcuốnhútcủahắnta,ởkhóemiệng,mộtkiểucườihơinhếchmép,nếutabiếtcáchdiễngiảinó,gợichothấynhữngsuynghĩđentốinằmsaucáivẻbềngoàitốtđẹpcủahắn.Cólẽnhậnthấymìnhbịchúý,Vasiliquaysangvàcười,mộtcáicườimímmôi,mơhồ.Điềugìđólàmhắnhàilòng.Leobiếtngaychắcchắncógìđókhôngổn.
Gãxembảnđồ.Vớidânsốchưađếnmộtnghìnngười,làngKimovchỉlàhạtbụitrêntấmbạtLiênXô.Gãđãbáotrướctàixếkhôngđượctrôngchờvàobiểnchỉđường.Thậmchívớitốcđộmườilămkilômétmỗigiờngôilàngnàycũngcóthểxuấthiệnvàbiếnmấtchỉtronglúcsangsố.NhưngkhiLeolầnngóntay theochỗdấuchỉđường,gãbắtđầungờrằnghọđãchạyquáchỗrẽ.BọnhọvẫncònđangđivềphíaBắctrongkhilẽraphảiđihướngTây.Vì gần như không thể xác định phương hướng dựa trên khung cảnhxungquanhthếnày,gãtínhtoánhọđangởđâutínhtheokilômét.HọđãquáxavềphíaBắc.Láixeđãđiquá.
-Quaylại!
Leonhận thấy cả tài xế lẫnVasili dườngnhưkhôngngạc nhiên trướcyêucầuđó.Tàixếlắpbắp:
-Nhưngchúngtakhôngnhìnthấylốira.-Chúngtachạyquárồi.Dừngxelại.Tàixếchoxechậmlại,nhấpphanhđểtránhbịtrượttrênbăng.Chiếcxe
dầndầndừnglại,Leonhảyravàgiữatrờibãotuyếtbắtđầuhướngdẫnchotàixế loayhoayquayxengoặthìnhchữu,chiếcZiS-151nganggầnbằngcon đường. Xe mới quay đầu giữa chừng, tạo với đường thành một gócvuôngthìtàixếdườngnhưphớtlờlệnhcủaLeo,lùixequáxavàquánhanh.Leochạyđếnđấmthìnhthìnhvàocửanhưngđãquámuộn.Mộtlốpsauđãlănkhỏiđường.Nócứquaytrònbấtlựctrongđốngtuyết.ContứcgiậncủaLeobừnglênbởi lòngngờvựcmỗi lúcmột tăngđốivới têntàixế,anhtadườngnhưbộc lộmộtmứcđộkémcỏi không tin được.Vasili đã sắpđặtchuyếnxe,vàtàixế.Leomởcửacabin,quátlên:
-Cútra!Tàixếbướcra.Lúcnày,cácđặcvụđằngsauxecũngđãnhảyrađểxem
xéttìnhhình.HọnhìnLeokhônghàilòng.Đấylàsựbựcdọcdobịtrìhoãn,vềchínhnhiệmvụ,haylàbựcdọcvìsựlãnhđạocủagã?Gãkhôngthểhiểunổi.Gãra lệnhchomộtngườigiữ tay lái, trongkhicảđội,gồmcảVasili,đẩychiếcxerakhỏituyết.Lốpxexoaytròn,bắnbùnvàoquânphụccủahọ.Cuốicùng,xíchđituyếtbámđượcmặtđườngvàchiếcxetảitròngtrànhvềphíatrước.Leochotaytàixếthấtsủngrasaungồi.Leotựhỏicònbaonhiêungườitrongđộicủagãđầutưvàothấtbạicủagãthayvìthànhcôngcủagã.Cảmthấyđơnđộc,bịcôlậptrongđộicủamình,gãcầmtaylái.Gãláixe.Gãtìmđường.Gãsẽđưahọtớiđó.Gãkhôngthểtinaiđược.Vasilivàoxengồibêncạnhgã,khônngoanyênlặng.Leovàosốxe.
Lúchọvềđúngđường,đitheophíaTâytiếnđếnlàngKimov,cơnbãođãqua.Mặttrờimùađôngyếuớtbắtđầumọclên.Leokiệtsức.Láixetrongtrờituyếtđãvắthếtsứclựccủagã.Cánhtayvàhaivaitêcứng,mímắttrĩuxuống.Họđangđiquatrungtâmnôngthôn-nhữngcánhđồng,nhữngkhurừng.Quay sang phía thung lũng thoai thoải, gã nhìn thấy ngôi làng:mộtcụmnhàgỗ,mộtsốnhànằmbênđường,sốkhácnằmcáchxa,tấtcảđềucónềnnhàhìnhvuôngvàmáicaohìnhtamgiác,mộtkhungcảnhvẫnkhôngđổisuốttrămnămqua.ĐâylànướcNgaxưacũ:nhữngcộngđồngxâydựngxungquanhnhữnggiếngnướcmúcbằnggàuvàtruyệncổtích,nơisứckhỏecủagiasúcđượcquyếtđịnhbởiđặcâncủaDvorovoi,thầnvườn,nơicácbậcchamẹ dặn dò con trẻ rằng nếu chúng không ngoan, các linh hồn sẽ bắtchúngvàbiếnchúngthànhvỏcây.Cácbậcchamẹcũngtừngđượckểcâu
chuyệnđókhihọcònnhỏ,vàhọkhôngbaogiờquênchúng,bỏhàngthángtrờikhâuquầnáochỉđểdângtặngthầnrừng,Rusalki,ngườiđượccholàcóthểnhảychuyềnquacácngọncâyvàcóthể,nếumuốn,cùmộtngườichođếnchết.Leolớnlênởthànhphốvànhữngmêtínlàngquênàychẳngcóýnghĩagìvớigãcả.
Gãdừngxeởngôinhàđầutiên.Gãlấytrongtúiáokhoácramộtlọthủytinhchứanhữngviênnhỏ,xùxìmàutrắngđục-methamphetaminenguyênchất,mộtthứmatúyđượcĐứcQuốcxãưachuộng.GãbiếtđếnnótừthờiđangchiếnđấuởmặttrậnphíaĐông.CónhữngchiếndịchLeokhôngđượcnghỉngoi.Đây làmột trongnhữngchiếndịchđó.Giờgãđượcbác sĩ củaMGBkêđơn,gãliêntụcsửdụngnótừsauchiếntranh,mỗikhinhiệmvụđòihỏiphảichạycảđêm.Khôngthểđánhgiáthấptácdụngcủanó.Nhưngcáigiácủanó là sựsuysụphoàn toànchừnghai tư tiếngsau: sựkiệt sứchoàntoànchỉcóthểhồiphụcbằngcáchdùngthêmthuốchoặcngủmườihaitiếng.Tácdụngphụđãbắtđầubộclộ.Gãsútcân;cácđườngnét trênmặtthắtlại.Trínhớkémdần,gãkhôngthểnhớđượcnhữngchitiếtchínhxácvànhữngcái tên,nhũngvụánvàcácvụbắtngười trướcđâytrởnênlộnxộntrongtrínhớvàgiờgãphảighilạichonhớ.Khôngthểnóigãcóbịhoangtưởnghơndoviệcdùng thuốchaykhông, bởi hoang tưởng làmột tài sảnthiết yếu,một phẩm chất tốt đẹp cần được trui rèn và vun trồng.Nếu nóđượctánrộngthêmbằngmethamphetamine,nhưthếchỉcàngtốthơnthôi.
Gãlắcmộtlượngnhỏvàolòngbàntay,rồimộtítnữa,cốnhớdùngđúngliều.Quánhiềucònhơn làquá ít.Thấyđãvừa,gãnuốtsạchcùngvới thứđựngtrongchaibênhông.Vodkađốtcháycổhọng,khôngátđiđượcvịhóachấtcaysẽkhiếngãmuốnnônọe.Gãchờchocảmgiácđóquađitrongkhithămdòxungquanh.Tuyếtmới đổxuống che lấpmọi thứ.Leohài lòng.Bênngoài làngKimovcóítchỗđểẩnnáu.Cóthểnhìnthấymộtngườitừkhoảngcáchhàngkilômét,dấuvếtcủahọtrêntuyếtdễdànglầntheo.
GãkhôngbiếtnhànàolàcủaMikhailZinoviev.Vìmộtxenhàbinhđỗbênđườngsẽlàmmấtđiyếutốbấtngờ,Leonhảyra,rútsúng,vàtiếnđếnngôinhàgầnnhất.Mặcdùmethamphetaminechưapháthuytácdụng,gãđãcảmthấytỉnhtáohơn,sắcsảohơnkhibộnãosẵnsàngchođợthưngphấntấtyếunhờmatúy.Gãđếncổng,kiểmlạivũkhí.
Trướckhigãkịpgõcửa,mộtcụbàdanâuxuấthiện.Bàmặcmộtchiếcváycóhọa tiếtxanh,ống taymàu trắngvàquàngkhăn trùmđầu thêu.BàkhôngbậntâmđếnLeo,haykhẩusúng,quânphục,haychiếcxenhàbinhcủagã.Bàkhôngsợvàkhôngthèmchegiấunhữngnếpnhănkhinhbỉhằntrêntrán.
-TôitìmMikhailSviatoslavichZinoviev.Đâylànhàanhtaphảikhông?Anhtađâurồi?
NhưthểLeonóitiếngnướcngoài,bàcụnghếchđầuvàkhôngtrảlời.Đólà lần thứhai tronghaingàymộtbàgià tỏraganlìvớigã, lộrõvẻkhinhthườngvới gã.Cógì đóởnhữngbà cụnàykhiếnhọkhông thể chạm tớiđược;quyềnlựccủagãchẳngcónghĩagìvớihọcả.Thậtmay,thếbíđượcgỡkhingườicontraicủabàcụ,mộtngườicóthânhìnhlựclưỡngvàănnóilắpbắp,vộivãđira:
-Hãythôngcảmchomẹtôi.Bàấygiàrồi.Tôicóthểlàmgìgiúpanh?Mộtlầnnữangườicontraixinlỗithaychongườimẹ.-MikhailSviatoslavich.Anhtađâu?Nhàanhtaởđâu?Nhận raLeokhôngđịnhbắt họ, rằng anh ta vàgia đìnhđược an toàn
thêmmộtngàynữa,ngườicontraithấyvôcùngnhẹnhõm.Anhtavuivẻchỉvềngôinhàcủangườibạnmình.
Leoquaylạixe.Quâncủagãđãtậphợp.Gãchiađộirathànhbanhóm.Họsẽ tiếnđếnngôinhà từcácphíakhácnhau,một từphía trước,một từphíasau,vànhómthứbasẽtiếntớivàbaovâychuồngbò.MỗingườiđượctrangbịmộtkhẩusúnglụctựđộngStechkinAPS9mmđượcthiếtkếriêngchoMGBsửdụng.Ngoàira,mỗinhómcómộtngườimangkhẩuAK47.Họđãsẵnsàngchotrậnđánhdàntrận,nếuphảiđếnmứcấy.
-Chúngtasẽbắtsốngkẻphảnbội.Chúngtacầnlờithútộicủahắn.Nếucónghingờ,bấtcứnghingờgì,thìkhôngđượcbắn.
Leolặplạimệnhlệnh,đặcbiệtnhấnmạnhvớinhómdoVasilidẫnđầu.GiếtAnatolyBrodskysẽ làmột lỗibị trừngphạt.Sựantoàncủachínhhọchỉlàthứyếusovớimạngsốngcủakẻbịtìnhnghi.Đáplại,VasilicầmlấykhẩuAK47củanhómmình:
-Chochắcăn.NhằmhạnchếkhảnăngVasilipháhoạichiếndịchnày,Leogiaochohọ
siếtchặtkhuvựcítquantrọngnhất:-Nhómanhsẽlụcsoátchuồngbò.Vasilicấtbước.Leonắmvaihắn:-Chúngtaphảibắtsốngôngta.Giữađườngtớingôinhà,binhlínhchiathànhbanhóm,táchratheocác
hướng khác nhau.Hàng xómđứng bên cửa sổ liếc trộm rồi biếnmất vàotrongnhà.Khicáchcửabamươibướcchân,Leodừnglạiđểhainhómkiavàovịtrí.ĐộicủaVasilibaovâychuồngbò,trongkhinhómthứbađãtới
saunhà,tấtcảchờtínhiệucủaLeo.Bênngoàinhà,khôngcódấuhiệucủasựsống.Mộtlànkhóibốclêntừốngkhói.Quầnáotảtơitreotrướcnhữngôcửasổnhỏ.Khôngthểnhìnthấycácphòngbêntrong.NgoạitrừtiếngđánhtáchcủakhóaantoànkhẩuAK47,cònthìchỉlàtĩnhlặng.Bỗngnhiênmộtcôbébướcratừmộtngôinhànhỏhìnhchữnhật,hốvệsinh,nằmphíasaunhàchính.Côbéđangngâmnga,âmthanhxuyênqualàntuyết.Bamậtvụđứng gần Leo nhất quay lại, chĩa súng vào cô bé. Cô bé chết trân, kinhhoàng.Leogiơtay:
-Khôngđượcbắn.Gãnínthở,hyvọngkhôngphảinghetiếngsúngmáynổ.Khôngainhúc
nhích.Thếrồicôbébachânbốncẳngchạyvụtvềphíangôinhà,thétlêngọimẹ.
Leocảm thấycơnphấnchấnđầu tiên củamethamphetamine - cáimệtmỏitanbiến.Gãchồmtới,thuộchạtheosau,tiếnvềphíangôinhànhưmộtcáithònglọngquanhcổ.Côbémởtoangcửatrước,vụtvàotrongnhà.Leochỉtheosauvàigiây,đưavaihấtcửa,giơsúnglên,xôngvàonhà.Gãthấymìnhđangở trongmộtgianbếpnhỏ,ấmcúng,mùibữaăn sáng tỏakhắpphòng.Cóhaicôbé-đứachịkhoảngmườituổivàđứaemkhoảnglênbốn-đứngbêncạnh lòsưởinhỏ.Mẹchúng,mộtphụnữkiêncường,khắckhổ,trôngnhưthểchịtacóthểnuốtđạnrồiphunra,đứngtrướcchúng,haibàntaychetrướcngựchaiđứabé.Mộtngườiđànôngtrạctứtuầntừphòngsaubướcvào.Leoquaysanganhta:
-MikhailSviatoslavich?-Vâng?-Tôi làLeoStepanovichDemidov, sĩ quanMGB.AnatolyTarasovich
Brodskylàgiánđiệp.Ôngtađangbịtruynãvềđểxéthỏi.Chotôibiếtôngtaởđâu?
-Anatoly?-Bạncủaanh.Ôngtađâu?Vàđừngcómànóidối.-AnatolysốngởMátxcơva.Ôngấy làbácsĩ thúy.Nhiềunămrồi tôi
khônggặpôngấy.-Nếuanhchotôibiếtôngtaởđâu,tôisẽbỏquachuyệnôngtatừngđến
đây.Anhvàgiađìnhanhsẽantoàn.VợMikhail liếcnhìnchồng:chị tabịcámdỗbởi lờiđềnghị.Leo tràn
ngậpcảmgiácnhẹnhõm.Gãđãđúng.Kẻphảnbộiđãởđây.Khôngchờcâutrảlời,gãrahiệuchoquânlụcsoátngôinhà.
***
VASILIVÀOCHUỒNGBÒ,súnggiơcao,ngóntaytrêncò.Hắnbướcđếnđốngrơm,chỗẩntrốnduynhất,đủcaođểchegiấumộtngười.Hắnbắnmấyphát.Từngmớ rơm tung lên.Khóibốc ra từnòngsúng.Mấyconbòđằngsauhắnthởphìphì,lùixa,càotungđất.Nhưngkhôngthấymáurỉra.Khôngcóaiởđây,bọnhọđang lãngphí thìgiờ.Hắn rangoài, lẳngkhẩusúngmáylênvai,vàchâmthuốc.
Hốthoảngvìtiếngsúngmáy,Leochạyrakhỏinhà.Vasilinóito:-Khôngcóaiởđây.Phấnchấnhẳnlêndosứcmạnhcủamatúy,Leochạyvộiđếnchuồngbò,
hàmgãnghiếnchặt.Bựcmìnhvìbịphớt lờ,Vasiliném thuốcgiữa tuyết,nhìnnó tanchảy
xuốngđất:-Hắnkhôngcóđó,trừphihắncóthểngụytrangthànhbò.Cólẽanhnên
bắnchúng,nhỡđâu.Vasililiếcquanhchờtiếngcười,cácthuộchạliềntuântheo.Hắnkhông
nhầm:hắnnhậnrarằngkhôngai trongsốhọthấyhắnbuồncười.Hơnthếnữa,tiếngcườicủahọchothấyrằngcáncânquyềnlựcđãbắtđầuthayđổi.LòngtrungthànhcủahọvớiLeođangsuygiảm.Cólẽdochuyếnđivắtsức.CólẽlàdoquyếtđịnhcủaLeođểBrodskytựdotrongkhilẽraôngtađãbịbắt.NhưngVasilitựhỏiliệunócóliênquangìđếnFyodorvàcáichếtcủađứabékhông.Leođãđượccửđếnđểdẹpyênvụđó.NhiềungườiởđâylàbạncủaFyodor.Nếucósựcămgiận,thìcóthểkhaithác,thaotúng.
Leoquỳxuống,kiểmtradấuvếttrêntuyết.Códấuủngcònmới;mộtsốlàcủaquânlính,nhưngbêndướiđólànhữngdấuchântừchuồngbòđiravàhướngvềphíacánhđồng.Gãđứnglênvàđivàochuồng.Vasilinóivớitheo:
-Tôiđãtìmtrongđórồi!Phớtlờhắnta,Leosờvàothencửabịphá:gãthấybaobốtrảidướiđất
thìgãquayrangoài,nhìnvềphíacánhđồng:-Tôimuốnbangườiđitheotôi,bangườinhanhnhẹnnhất.Vasili,anhở
đây.Tiếptụclụcsoáttrongnhà.Gãcởibỏchiếcáolạnhnặngnề.Khôngcóýlàmmấtmặt,gãđưanócho
taycấpphócủamình.Khôngvướngvíunữa,có thểchạyđượcrồi,gãbắtđầutheodấuvếtracánhđồng.
Bangườiđượclệnhđitheochẳngbuồncởibỏáokhoác.Cấptrêncủahọđangmuốnhọchạytrongtuyếtmàkhôngmặcáokhoác
trongkhigãthậmchíkhôngthèmxemxétthi thểđứacontraiđãchếtcủa
đồngnghiệphọ.Cáichếtcủamộtđứabéđãbịbácđinhưthểchuyệnvặt.Mấy tên thuộchạkhôngđịnhđểbịviêmphổi,khôngmùquáng tuân theomột ngườimà quyền uy của anh ta đang dần chấmhết,một người khôngthèmquantâmđếnhọ.Tuynhiên,Leovẫnlàcấptrêncủahọ,ítnhấtlàvàolúcnày,vàsaukhinhìnVasili,cảbangườibắtđầuuểoảivờnhưtuânlệnh,lúpxúptheosaungườiđãcáchhọhàngtrămmét.
Leotăngtốc.Methamphetaminegiúpgãtậptrung:khônggìkháctồntạingoàidấuvếttrêntuyết,nhịpbướcchâncủagã.Gãkhôngthểdừnglạihaychậmlại,khôngthểthấtbại,khôngthểcảmthấycáilạnh.Dùgãđoánnghicanđãđitrướcđóítnhấtmộttiếng,nhưngđiềuđócũngkhôngkhiếngãbậntâm.Ngườiđànôngkiakhôngbiếtmìnhbịrượtđuổi,ôngtachắcchắnđangbướcbộ.
PhíatrướclàmỏmđồithoaithoảivàLeohyvọngtừđỉnhđồigãsẽnhìnthấykẻbịtìnhnghi.Lênđếnđỉnhgãdừnglại,quansátxungquanh.Bốnbềlànhữngcánhđồngtuyếtphủ.Xahơnphíatrướclàbìamộtkhurừngrậm,nhưngđằngtrướcđó,cáchchừngmộtkilômét,dướichânđồi,cómộtngườiđànôngđang lê chân trên tuyết.Đấykhôngphải nôngdânhayngười laođộng.Đấy làkẻphảnbội.Leodámchắc.Ông tađangđivềphíaBắcđếnkhurừng.Nếuôngtađếnđượcrừng,ôngtasẽẩnnấp.Leokhôngcóchóđểtìmdấuôngta.Gãnhìnrasau-batênmậtvụđangìạch.Mộtmốiliênkếtnàođónóigãvớihọđãđứt.Khôngthểtrôngmongởhọđược.Tựgãsẽphảibắtkẻphảnbội.
Nhưcógiácquanthứsáumáchbảo,Anatolydừngbướcvàquaylại.Cómộtngườiđànôngđangchạytừtrênđồixuống.Khôngnghingờgìnữa,đólàmậtvụcủaNhànước.Anatolychắcchắnmọibằngchứngliênhệôngvớingôi làng xa xôi này đã đượcxóa sạch.Vì vậymàôngdừng lạimột lúc,không làmgìhết,bị thôimiênkhi thấykẻ sănđuổimình.Ôngđãbịpháthiện.Ôngthấythótdạ,mặtđỏbừng,vàrồi,nhậnrangườiđànôngnàycónghĩalàcáichết,ôngquaylạivàbắtđầuchạyvềphíarừng.Vàibướcđầucònvụngvềvàsợhãi,lảođảođổnghiêngvàođốngtuyếtđãdàyhơn.Ôngnhanh chóng hiểu ra chiếc áo khoác chính là vật cản.Ông cởi nó ra, vứtxuốngđất,vàchạythụcmạng.
Anatolykhôngcònmắccáisailầmnhìnrasaunữa.Ôngtậptrungvàocánhrừngphíatrước.Ởtốcđộnày,ôngsẽtớiđượccánhrừngtrướckhikẻsănđuổibắtkịp.Cánhrừngsẽchomộtcơhộiđểbiếnmất,đểẩnnấp.Vànếuphảiđánhnhau,ôngsẽcónhiềucơmaytrongkia,nơicónhữngcànhcâyvàhònđá,hơnlàtaykhôngngoàitrời.
Leo tăng tốc,cốsứchơnnữa,như thểđang trênđườngchạyđua.Một
phầntrongtâmtrígãvẫnnhớrằngđịathếkhôngđángtinvàchạyvớitốcđộnàylàliềulĩnh.Nhưngmethamphetaminekhiếngãtinrằngbấtcứgìcũngcóthể-gãcóthểthuhẹpkhoảngcáchgiữahọ.
BỗngnhiênLeosẩychân, trượt sangbên rồingãúpmặtầm lên tuyết.Choángváng,vùitrongtuyết,gãnằmngửara,tựhỏikhôngbiếtmìnhcóbịthươngkhôngtrongkhinhìn lênbầutrờixanhlợt.Gãkhôngthấyđau.Gãđứnglên,phủituyếttrênmặtvàtay,nhìnnhữngvếtxướctrêntaymàkhôngchút cảmgiác.Gã tìmbóngdángBrodsky,những tưởng thấyông tađangbiếnvàorừng.Nhưngthậtngạcnhiên,kẻbịtìnhnghicũngđãngừngchạy.Ông tađứngyên.Bối rối,Leovộivãchạy lên.Gãkhônghiểu -ngaykhiviệc trốn thoátdườngnhưcó thể thìngườiđànôngnàydườngnhưkhônglàmgìhết.Ôngtađangnhìnmặtđấtđằngtrước.Giữahọgiờchỉcòncáchnhaumộttrămmét.Leorútsúng,chạychậmdầnrồibước.Gãnhắmsúng,biếtrõrằnggãkhôngdámmạohiểmbắnởkhoảngcáchnày.Timgãthìnhthịch,đậphailầntheomỗibướcchân.Sứcmạnhcủamethamphetaminelạidânglên:môigãkhôkhốc.Ngóntayrunrẩyvìquáthừanănglượng,mồhôichảyxuốnglưng.Họchỉcòncáchnhaunămmươibướcchân.Brodskyquaylại.Ông takhôngcóvũkhí.Ông takhôngcógì trong tay;như thểông tachịu thuamộtcáchđộtngộtvàkhônggiải thíchnổi.Leo tiếp tục tiến lên,gầnhơnvàgầnhơn.CuốicùnggãcóthểthấyđiềugìngăncảnBrodsky.Cómộtconsôngđóngbăngrộngchừnghaimươimétngăncáchôngtavớicánhrừng.Từtrênđồikhôngthểnhìnthấyconsông,khuấtdướithảmtuyếtdàybaophủkhắpbềmặtđóngbăng.Leogọito:
-Kếtthúcrồi!Anatoly cân nhắc nhận định này, ông quay lại nhìn về phía rừng, rồi
bước lên trên băng.Bước chân ông loạng choạng, trượt theo bềmặt trơn.Mặtbăngnứtravìsứcnặng,gầnnhưkhôngchịunổiông.Ôngkhôngchịuchậm lại.Hếtbướcnày sangbướckhác,mặtbăngbắt đầu rạn ra - nhữngđườngnứtđen,ngoằnngoèohìnhthànhtrênmặtbăng,cắtchéonhauvàlandầnradướichânông.Ôngcàngđinhanhthìvếtnứtcàngnhiều,tỏaracáchướng.Nướcbăng tràn lênquacác thớnứt.Ôngbước tiếp:ôngđãởgiữasông, mười mét nữa sẽ đến bờ bên kia. Ông nhìn xuống dòng nước đenngòmvàlạnhgiáđangchảyphíadưới.
Leođếnmépbờsông,chosúngvàobao,vớitayra:-Băngkhôngtrụnổiđâu.Ôngkhôngđếnđượcrừngđâu.Brodskydừngbướcvàquaylại:-Tôikhôngcốđếnđượcchỗrừng.
Ôngcochânphải lênvàbằngmộtđộng tác thình lìnhnệnủngxuống,khiếnmặtbăngvỡtan,vàthọcchânxuốngdòngsông.Nướcbắnlên,băngvỡra,vàôngrơixuống.
Têcứnghoàn toàn,bịsốc,ôngđểchomìnhchìmxuống:nhìn lênánhnắng.Rồi,cảmthấymìnhtrồilên,ônglạiđạpchongườichìmxuống,cáchxachỗbăngvỡ.Ôngkhôngđịnhnổi lên.Ôngsẽbiếnmấtvàodòngnướcđennày.Phổiôngbắtđầuđaubuốtvàôngđãcảmthấycơthểchốngchọilạiquyết định tựvẫn.Ôngđạp chongười xuống sâu thêm, càngxa ánh sángcàng tốt,xabấtkỳcơhội sốngsótnào.Cuốicùng,khảnăngnổi tựnhiênkhiếnôngtrồilên;thayvìngóplênkhôngkhí,mặtôngvavàomộtlớpbăngdàyđặc.Dòngnướcchảychậmkéoôngxuốngsâuhơn.
***KẺPHẢNBỘISẼKHÔNGNỔILÊN;chắcchắnôngtađangbơixalỗ
trốngđểtựsátvàđểbaocheđồngbọn.Leovộivãchạydọctheobờsông,ướcchừngchỗcủaôngtadướimặtbăng.Gãtháodâylưngdanặngnềvàkhẩusúngra,vứtxuốngđất,vàbướcradòngsôngbăng,ủnggãtrượttrênmặtbăng.Hầunhưngaylậptứcbăngbắtđầucăngra.Gãvẫnđi,cốgiữchobướcchânthậtnhẹ,nhưngbăngđangrạnvàgãcóthểcảmthấynóchìmdầndướisứcnặngcủagã.Đếngiữasông,gãngồixuống,điêncuồngđàobớilớptuyết.Nhưngkhông thấykẻbị tìnhnghiđâucả -bốnbềchỉ cónướcđenngòm.Leođi xuôi dòngxa hơnnữa và nhữngvết rạn nứt đuổi theo từngbướcchângã,baovâygãkhắpmọiphía.Nướcbắtđầudânglên,cácvếtnứtnốivàonhau.Gãnhìnlêntrời,hítđầyphổi,sẵnsàngđểnghethấymộttiếngrắc.
Băngsụpxuống.Mặc dù không hoàn toàn cảm thấy hết cái lạnh, mê man vì
methamphetamine,nhưnggãcũngbiếtmìnhphảidi chuyển thậtnhanh.Ởnhiệtđộnàythờigianđượctínhbằnggiây.Gãxoaylại.Cónhữngtiasángnơibăngđãvỡlàmđôi,nhưngxahơn,nướcđenkịt,bịchắnmấtnắngbởimộtmảng tuyếtdàyđặc.Gãđạpchân,hướng theodòngnước.Không thểthấybấtcứthứgì,gãbơixahơnvàxahơnnữa,quángquàngmòmẫmtứphía.Cơ thểgãkêugàođòikhôngkhí.Đáp lại,gã tăng tốcđộ,đạpmạnhhơn,đẩymìnhnhanhhơntrongdòngnước:khônglâunữagãsẽkhôngcólựachọnnàokhácngoàiquaylạihoặcchết.Nhậnrakhôngcócơhộithứhai,vàquayvề taykhông cónghĩa là phải chết, gã cốmột sải nữaxuôi dòngnước.
Tay gã quờ phải cái gì đó: vải, áo,một ống quần.Đó làBrodsky, bấtđộngdướibăng.Nhưngnhưthểvachạmđókhiếnôngtasốnglại,ôngtabắt
đầugiãygiụa.Leobơixuốngdướiôngta,túmlấycổ.Conđautrongngựcgãnhứcnhối.Gãphải trồi lênmặt nước.Một tayquàngquanh cổkẻbị tìnhnghi,gãcốđấmvỡlớpbăngphíatrên,nhưngmấycúđấmtrượttheobềlớpbăngcứngláng.
Brodsky thôiđộngđậy.Ông tập trung,khôngchịunghe theomọikhátvọngsốngcủacơthể,ônghámiệng,hớpnướclạnhvàophổi,chàođóncáichết.
Leotậptrungvàonhữngtiasángởđầunguồn.Gãđạpthậtmạnh,đẩycảhaingườitớichỗsáng.Tùnhâncủagãđãimlìm,bấttĩnh.Leochoángváng,gãkhôngthểnínthởlâuhơnđượcnữa.Gãđạplầnnữa-cảmthấyánhnắngchiếuvàomặt-bơitớitrước.Cảhaingườingoilênmặtnước.
Leothởgấprồilạithởgấp.NhưngBrodskythìkhôngthở.Leokéoôngvàobờ.Phávụnnhữngmảngbăngđểmởđường.Chângãchạmđượcbờ.Gãleolên,kéotheotùnhâncủagã.Dahọtáinhợt.Leokhôngngớtrunlẩybẩy.Ngượclại,kẻbịtìnhnghivẫnhoàntoànbấtđộng.Leomởmiệngôngta,hútnướcra,thổikhívàophổiôngta.Gãấnvàongựcôngta,hàhơivàophổi,rồiấnlênngực,hàhơivàophổi:
-Nào!Brodskyúớtỉnhlại,gậpngườivànônthốcnướcđátrongbụngra.Leo
khôngcóthờigianđểcảmthấynhẹnhõm.Họchỉcóvàiphúttrướckhichếtvìbịhạthânnhiệt.Gãđứnglên.Gãthấybatênlínhtớigần.
BangườinàyđãthấyLeokhuấtdướidòngsôngvànhậnracấptrêncủahọ đã đúng ngay từ đầu. Trong tích tắc, cán cân quyền lực lại chuyển từVasilivềLeo.CảmgiáchậmhựcvềviệcgãxửlývụFyodorgiờkhôngcònýnghĩa.LýdoduynhấthọcảmthấyđủantoànđểchotìnhcảmxenvàolàhọmườngtượngtrướcrằngchiếndịchnàysẽthấtbạivàLeosẽbịtướcbỏquyềnlực.Khôngcóchuyệnđó:vịtrícủagãsẽmạnhhơnbaogiờhết.Họchạynhanhhếtsứcmình;mạngsốngcủahọtùythuộcvàođiềuđó.
Leoquỳxuốngbêncạnhkẻbị bắt.MắtBrodskynhắm lại - ông ta lạiđangchìmvàohônmê.Leovảvàomặtôngta,cầnphảigiữchoôngtatỉnhtáo.Gãlạitát.Kẻbịtìnhnghimởmắt,nhưnghầunhưngaylậptứcnhắmlại.Leotát,vàtát,tátnữa.Họđanghếtgiờ.Gãđứnglên,hétto:
-Nhanhlên!Giọnggãtrởnênyếuớt,nănglượngcạndầnkhigãbịcảmlạnhvàsức
mạnhcủathuốcbắtđầutan.Thuốcđãquađỉnhđiểm.Sựmệtmỏilạthườnglạixâmchiếmcơthểgã.Quâncủagãtớinơi:
-Cởiáokhoácra.Nhómlửađi.
Cảbangườicởiáokhoác,quấnmộtchiếcchoLeovàhaichiếckiachoBrodsky.Nhưvậyvẫnchưađủ.Họcầnmộtđốnglửa.Bangườihọđikiếmcủi.Cónhữngcọcràocáchđókhôngxa,thếlàhaimậtvụchạylạiđó,trongkhingườithứbabắtđầuxéốngtayáosơmivảithôcủamìnhthànhdải.Leovẫntậptrungvàotùnhân,vẫntátđểôngtatỉnhtáo.NhưngLeocũngcảmthấybuồnngủ.Gãmuốnnghỉngơi.Gãmuốnnhắmmắtlại.
-Nhanhlên!Mặcdùýgãlàgàotonhưngtiếnggãrấtkhónghethấy.Hainhânviênquaylạicùngnhữngtấmvánnhổởhàngrào.Họdọnmột
khoảng đất, gạt tuyết ra và để gỗ trên đất lạnh. Trên đống gỗ này, họ đểnhữngmảnhvải.Rồihọchụmmấytấmgỗmỏng, tạothànhhìnhtháptrênnhữngmảnhvảiđó.Mộtngườilấybậtlửa,đổxănglênvải.Đáphátlửa,vảibénlửa,bắtđầucháy.Củicháyâmỉ.Nhưngcủiquáướtvàkhôngchịubénlửa.Khói từtừbốclên.Leokhôngcảmthấychúthơiấmnào.Phảirất lâucủimớikhô.Gãxélớpvảilótbêntrongáokhoácra,némvàolửa.Nếulửatắt,cảhaiđềuchết.
Họchỉcònmộtchiếcbậtlửa.Mộtngườicẩnthậntháorờibậtlửaravàrướiphầnxăngcònlạilênđốmlửalaylắt.Lửabùnglên,đượctiếpsứcbởibao thuốc vò nát và giấy thuốc lá xé tưa.Cảmấy taymật vụ quỳ xuống,thêmcủivào.Gỗbắtđầucháy.
Anatolymởmắt,nhìnvàođốnglửatrướcmặt.Củikêuláchtáchvìhơinóng.Dùôngcómuốnchếtđinữathìhơiấmcũngkhiếnôngcảmthấythậtdễchịu.Khilửacháytovàhổpháchđỏrực,ôngnhậnravớicảmxúclẫnlộnrằngmìnhsẽsốngsót.
Leongồiđó,ánhmắtchúmụcvàotâmđốnglửa.Hơitừquầnáogãbắtđầubốclên.Haimậtvụ,hốihảtìmlạilòngtincủagã,tiếptụcđikiếmcủi.Ngườithứbađứnggác.Mộtkhikhôngcònlolửatắtnữa,Leolệnhchomộtngườiquay trở lại cănnhàvà chuẩnbị trởvềMátxcơva.Quayvềphía tùnhân,gãhỏi:
-Ôngcònđủsứcđikhông?-Tôitừngđicâucávớicontraitôi.Banđêmchúngtôiđốtlửanhưthế
này và ngồi quanh. Nó không thích câu cá lắm, nhưng tôi nghĩ nó thíchnhữngđốnglửa.Nếunóchưachết,cólẽgiờnócũngtrạctuổicậu.
Leokhôngnóigì.Ngườitùnóitiếp:-Nếucậuchophép,tôimuốnđượcởđâymộtlátnữa.Leochothêmcủivàolửa.Họcóthểđợithêmmộtlúcnữa.
***
TRÊNĐƯỜNGVỀ không ai nói gì. Khoảng cách Leo đã chạy trongchưađầybamươiphútđãkhiếnhọmấtgầnhaitiếngđểquaylại.Mỗibướcchândườngnhưcànglúccàngnặngnềhơnbởimethamphetamineđãbiếnmấtkhỏicơthểgã.Chỉcósựthànhcôngmớigiữchogãđứngvững.GãsẽtrởvềMátxcơvasaukhiđãtựchứngtỏ,saukhiđãkhôiphụcđịavị.Gãđãđứngbênbờvựcthấtbạivàquaytrởlạitừđó.
Gầnđếnngôinhà,Anatolybắtđầu tựhỏi làmsaohọ tìm raông.ÔngnhậnrarằnghẳnôngđãnhắcđếntìnhbạngiữaôngvàMikhailvớiZina.Bàtađãphảnbộiông.Nhưngôngkhôngcảmthấyoángiậnbà.Bàchỉđangcốsốngcòn.Khôngaicóthểtráchmócbàvềđiềuđó.Dùsao,chuyệnđócũngkhông liên quan.Vấn đề bây giờ là thuyết phục kẻ bắt ông rằngMikhailkhôngtiếptaychoông.Ôngquayvềphíakẻbắtmình:
-Khitôiđếnđâytốiqua,giađìnhhọđãđuổitôiđi.Họkhôngmuốnliênquangìtớitôihết.Họdọasẽbáochínhquyền.Đólàlýdotôibuộcphảilẻnvàochuồngbò.Họtưởngtôiđãđirồi.Giađìnhhọkhônglàmgìsaicả.Họlànhữngngườitốt,nhữngngườilaođộngvấtvả.
Leocốtưởngtượngđiềugìthựcsựxảyratốiqua.Kẻphảnbộinhờbạnmình nhưng sự giúp đỡ không đến. Đấy không hẳn là một kế hoạch tẩuthoát.Đấy hoàn toàn không phải là kế hoạch tẩu thoát củamột gián điệpchuyênnghiệp.
-Tôikhôngquantâmgìđếnbạnôngcả.Họđếnkhuđấtnông trại.Ngay trướcmặthọ,xếphàngquỳbênngoài
cổngchuồngbòlàMikhailZinoviev,vợanhta,vàhaicôcongái.Tayhọbịtróisaulưng.Họđangruncầmcập,lạnhcóngdướitrờituyết.Rõrànghọởtrongtìnhtrạngnàyđãlâu.MặtMikhailbầmgiập.Máuchảyratừcáimũinátbét;quaihàmsáihẳnmộtgóckinhhãi.Nóbịvỡ.Nhữngtaylínhđứngthànhmộtvòngtảnmác,ngậpngừngquanhhọ.Vasiliđứngngaysaulưnggiađìnhkia.Leodừngbước,địnhnói, thìVasili bỏ taykhoanh trênngựcxuống,lấysúngra.HắngíhọngsúngvàbắnmộtphátvàosauđầuZinoviev.Âmthanhphátra.Thânngườiđànôngđổậpxuốngtuyết.Vợanhtavàhaicôcongáivẫnbấtđộng,trântrốinhìnthithểtrướcmặthọ.
Chỉ cóBrodskyphảnứng, ôngkêu lên,một âm thanhkhôngphải củangười-khôngmộtlờinàomàlànỗiđauxenlẫncămgiận.Vasilibướcsangbênmộtbướcvàchĩasúngvàosauđầungườivợ.Leogiơtay:
-Hạsúngxuống!Đâylàmệnhlệnh.-Nhữngkẻnàyđềulàphảnbội.Chúngtaphảilàmgương.Vasilibópcò,
tayhắngiậtlại,phátsúngthứhainổ,tấmthânngườiphụnữđổvậtxuống
tuyếtbêncạnhchồng.Brodskycốvùngranhưnghailínhápgiảiđãđáôngkhuỵugốixuống.Vasilitiếnthêmmộtbướcsangbên,chĩasúngvàosauđầuđứachị.Mũicôbéđỏvìlạnh.Ngườirunrun.Côbéđangnhìnthithểmẹ.Côsẽchếttrêntuyếtbêncạnhbốmẹmình.Leorútsúng,nhằmvàocấpphócủagã:
-Hạsúngxuống.Bổngnhiênmọimệtmỏitanbiến,khôngphảivìmộtthứmatúynào.Sự
giậndữvàadrenalinechạydọccơthểgã.Taygãgiữchắc.Gãnheomộtmắtvànhắmcẩnthận.Ởkhoảngcáchnày,gãsẽkhôngbắntrượt.Nếugiờgãnổsúng,côbésẽsống.Cảhaicôbésẽsống-khôngđứanàobịgiết.Khônghềnghĩtới,nhưnglờiấyđãvanglêntrongđầugã:
BịgiếtGãlêncòsúng.Vasili đã sai về đầumốiKiev.Hắn bị bức thư củaBrodsky đánh lừa.
HắndámchắcvớimấygãkialàhọđangphíthờigianđếnKimov.Hắnđãbónggiórằngthấtbạiđêmnaysẽkhiếnhắntrởthànhsếpmới.NhữngnhầmlẫnđángxấuhổnàysẽđượcđưavàobáocáovềLeo.NgaybâygiờVasilicóthểcảmthấymấysĩquankiađangnhìnhắn.Vịthếcủahắnđãbịgiángmộtđònbẽmặt.MộtphầntronghắnmuốnxemliệuLeocódámgiếthắnkhông.Hậuquảsẽ rấtnghiêm trọng.Nhưnghắnkhôngkhờ.Trong thâm tâmhắnbiết rằnghắn làkẻhèncònLeo thìkhông.Vasilihạsúng.Giảvờnhưhàilòng,hắnrahiệuvềhaiđứatrẻ:
-Các cô bé đã học đượcmột bài học quý.Có lẽ lớn lên chúng sẽ trởthànhnhữngcôngdântốthơnchamẹchúng.
Leo tiến tới chỗ viên thuộc cấp, qua hai xác chết, để lại dấu ủng trêntuyếtdínhmáu.Gãvungkhẩu súng thànhmộtđườngcong,đánhgờ súngvàobênđầuVasili.Vasilingãngửa,ômlấytháidương.Cómộtvệtmáuởchỗ trándabịxước.Nhưnghắnchưakịpđứng thẳngdậy thìđãcảm thấynòngsúngLeogívàotháidươnghắn.Ngoạitrừhaiđứabé,đangnhìnxuốngđất,chờchết,mọingườiđềunhìn.
Hếtsứctừtừ,Vasilinghiêngđầunhìnlên,hàmhắnđánhlậpcập.Hắnsợchết,kẻxemcái chết củangườikhác làbình thường.Ngón tayLeochạmvàocòsúng.Nhưnggãkhôngthểlàmthế.Không,dùđanglúcmáulạnh.Gãkhôngthểlàngườihànhquyếtkẻnày.
-Anhsẽởđâychờdânquânđến.Anhsẽphảigiảithíchchuyệngìxảyravàgiúpđỡhọ.AnhcóthểtựvềMátxcơvalấy.
Leogiúphaibégáiđứnglênvàđưachúngvàonhà.
PhảicầntớibamậtvụmớiđưađượcAnatolyBrodskylênthùngxetải.Ngườiôngrũliệttựanhưsựsốngđãbịhútđi.Ôngđanglẩmnhẩmkhóhiểu,hoảngloạnvìđauđớnvàkhôngnghethấygìkhinhữngtaylínhbảoôngimmiệng.Họkhôngmuốnngheôngkhóc.
***TRONGNHÀ,haibégáikhôngnóigì,vẫnchưathểhiểurằngnhữngthi
thểnằmngoàituyếtkialàchamẹchúng.Bấtcứlúcnàochúngcũnghyvọngchanấubữasángchochúnghoặcmẹchúngđilàmđồngvề.Khôngcógìlàthựccả.Chamẹchúnglàcảthếgiới.Làmsaothếgiớitồntạimàkhôngcóhọđược?
Leohỏichúngcònngười thânnàokháckhông.Khôngđứanào trả lời.Gãbảođứalớngóighémđồđạc-họsẽlênMátxcơva.Chẳngđứanàonhúcnhích.Gã vào phòng ngủ và bắt đầu gói đồ cho chúng, tìm kiếmđồ đạc,quầnáocủachúng.
Taygã bắt đầu run rẩy.Gãdừng lại, ngồi trên giường, và nhìn xuốngủng.Gãchụmhaiđếgiàylạivànhìnchằmchằmnơimấyvệtđầytuyếtlẫnmáunéncứng,mỏngtangđangrãtrênsànnhà.
***VASILIBÊNLỀĐƯỜNGNHÌNTHEO,hútđiếuthuốccuốicùngkhi
chiếcxe tải chạyđi.Hắnnhìnhai bégái đangngồi trongkhoang lái, bêncạnh Leo, chỗ đáng ra là của hắn. Chiếc xe quành lại rồi mất dạng cuốiđường.Hắnnhìnquanh.Cónhữngkhuônmặtbêncáccửasổcủanôngtrạigầnđó.Lúcnàyhọkhôngquayđi.Hắnmừng làvẫncònkhẩusúngmáy.Hắnđivàonhà,nhìnhaithithểđangnămtrêntuyết.Hắnvàobếp,nấunướcvàphatrà.Tràrấtđặcnênhắnthêmđườngchongọt.Giađìnhnàycómộtlọđườngnhỏ,cólẽđểdùngtrongmộttháng.Hắnđổgầnhếtchỗđườngvàocốc,thànhmộtthứngọtlợm.Hắnnhấptràvàđộtnhiênthấymệtmỏỉ.Hắntháoủngvàcởiáo,đivàophòngngủ,kéochăn,vànằmxuống.Hắnướccóthểlựachọngiấcmơ.Hắnsẽchọngiấcmơtrảthù.
MÁTXCƠVA 16 THÁNG HAI
DÙĐÂYLÀnơigã làmviệcnămnămqua,nhưngLeochưabaogiờcảmthấy thoảimáiởLubyanka, trụsởcủaMGB.Nhữngcuộcnóichuyệnphiếmrấthiếm.Cácphảnứngđều thận trọng.Tấtcảchuyệnnàykhógâyngạcnhiênnếuxétđếnbảnchấtcôngviệccủahọ,nhưngtrongtâmtrígãthìchínhtòanhàcócáigìđókhiếnmọingườithấykhóchịu,nhưthểnỗisợlàmộtyếutốđượcđưavàothiếtkếtòanhà.Chẳngbiếtgìvềýđồcủakiếntrúcsư,gãđànhchấpnhậnrằnggiảthiếtcủamìnhlàvớvẩn.Tòanhàđượcxâytừtrướccáchmạng,chỉtồntạinhưmộtvănphòngbảohiểmtrướckhiđượclựclượnganninhmậtBolsheviktiếpquản.
Nhưnggãvẫnthấythậtkhótinlàngườitalạingẫunhiênchọnmộttòanhàcókíchthướcgâyáingạinhưvậy:khôngcaokhôngthấp,khôngrộngcũngkhônghẹp,nằmđâuđólưngchừngmộtcáchkhóchịugiữanhữngthứấy.Mặt tiền tạo ấn tượng về sự canh gác: hàng hàng cửa sổ sít sịt nhau,chồnglêncaodần,tớimộtchiếcđồnghồđặttrênchópnhìnxuốngtoànbộthànhphốnhưthểmộtconmắttrònduynhất.Mộtđườngranhgiớivôhìnhtồn tạixungquanh tòanhà.Ngườiquađường tránhxacáivànhđai tưởngtượngnàynhưlosợhọsẽbịhútvào.Vượtquađườngrãnhấycónghĩatalànhân viên hoặc người bị kết án. Khi ở bên trong những bức tường này,khôngcócơmay tađượcxem làvô tội.Có lẽLubyankakhôngđượcxâydựngvớichủýgâysợhãi,tuynhiênnỗisợvẫnchiếmcứnó,nỗisợhãiđãbiếntòanhàtrướcđâyvốnlàvănphòngbảohiểmthànhcủariêngnó,thànhnơitrúngụcủanó.
Leoxuấttrìnhchứngminhthư,mộttấmthẻkhôngchỉcónghĩalàgãcóthểđivàotòanhàmàcòncóthểđirakhỏiđó.Tuyđãvàobêntrong,Leovẫnđangmặcđồngoàitrời,gồmgăngtaydavàchiếcáokhoáclendài.Gãvẫnruncầmcập.Khigãđứngyên,sànnhàdườngnhưtròngtrành.Nhữngcơnchóngmặtchoánlấygã,kéochừngvàigiây.Gãcảmthấynhưmìnhsắpgụcxuống.Đãhaingàyrồigãkhôngăngì,nhưngnghĩđếnthứcănkhiếngãbuồnnôn.Chodùvậy,gãvẫnngoancốkhôngchịunghĩđếnkhảnăngmìnhbịốm:gãchắcchắnbịcảmlạnhmộtchút,cólẽmệtmỏi,nhưngnósẽquathôi. Trong cơn suy sụp sau khi dùngmethamphetamine, gã chỉ cần ngủ.Khôngcócáchnàođểgãcóthểnghỉlàmmộtngày.Khôngphảihômnay,khivẫncònđócuộcchấtvấnAnatolyBrodsky.
Cáccuộcthẩmvấnđúngrakhôngphảilàphầntráchnhiệmcủagã.MGBcócácchuyêngiakhônglàmgìkhácngoàithẩmvấnkẻbịtìnhnghi,đitừ
phònggiamnàysangphònggiamkhác,lấylờithútộivớimộtsựdửngdưngchuyênnghiệpvàniềmtựhàocánhân.Họđượckhíchlệ,giốnghầuhếtmọinhânviên,bởinhữngđiềuđơngiảnnhưkhảnăngđượcthưởngtheothànhtích,đượcthưởngnếunhưkẻbịtìnhnghikýngayvàobảnthútộivôđiềukiệnmàkhôngsửađổi.Leobiếtđôichútvềphươngthứccủahọ.Gãkhôngquen riêngai trong sốhọ.Nhữngchuyêngia thẩmvấn tạo thànhmộtphecánhriêng, làmviệcnhưmộtđội, thườngthẩmvấnchungkẻbị tìnhnghi,phốihợptàinăngđặcbiệtcủahọđểtấncôngsựngoancốtừnhiềugócđộkhácnhau.Tànnhẫn,rànhmạch,biếtxoadịu:tấtcảnhữngphẩmchấtnàyđược sử dụng đúng chỗ. Bên ngoài công việc, những người này ăn cùngnhau,đivớinhau,chiasẻnhữngcâuchuyện,vàsosánhcácphươngpháp.Dù họ ít nhiều giống như những người khác, nhưng cómột lý do nào đókhiếnLeonhậnrahọkhádễdàng.Đasốcáchoạtđộngcựcđoanhơncủahọchỉdiễnradướitầnghầm,nơihọcóthểkiểmsoátcácyếutốmôitrườngnhưnhiệtđộvàánhsáng.Ngượclại,vaitrònhânviênđiềutracủaLeocónghĩalàgãdànhhầuhếtthờigianởphíatrênhoặcngoàitrời.Tầnghầmlàmộtthếgiớigãhiếmkhibướcxuống,mộtthếgiớimàgãnhắmmắtkhôngnhìnvào,mộtthếgiớimàgãmuốngiữdướichânmình.
Saumột lúc chờ đợi, Leo được gọi vào.Gã loạng choạng đi vào vănphòngthiếutáKuzmin.Khôngcógìtrongcănphòngnàylàngẫunhiên:mọithứ đều được trù liệu và sắp xếpmột cách tỉmỉ.Những bức tường đượctrang trí ảnh đen trắng đóng khung, trong đó có tấm ảnh Stalin bắt tayKuzmin,một tấmảnhđượcchụpvàosinhnhật thứbảymươicủaLãnhtụ.Xungquanhlàmộtbộsưutậpápphíchtuyêntruyềnđượcsưutầmquanhiềuthậpniênkhácnhau.Leochorằngviệcphânchiatheothờikỳnhằmngụýrằng Kuzmin vẫn luôn chiếm giữ văn phòng này mà điều này thì khôngđúng;cómộtthờikỳdàiôngtalàmtìnhbáoquânđội.Cómộttấmápphíchhìnhmộtconthỏtrắngbéomúptrongchuồng.HÃYĂNTHỊTTHỎNHIỀUHƠN!Cóbangườiphụnữđangtươicườiđivàonhàmáy.HÃYGỬITIỀNTIẾTKIỆMCỦABẠN CHOCHÚNG TÔI! CHÚNG TÔI ở đây khôngphảilàbaphụnữtươicườikia,màlàtàikhoảntiếtkiệmquốcgia.Mộttờápphíchhìnhmộtngườiđànôngbéo trònmặcbộvestvàđộichiếcmũchópcao,xáchhaichiếctúiđầytiền.NHỮNGGÃHỀTƯBẢN!Hìnhbachiềunhữngbếntàu,nhàmáyđóngtàu,đườngxelửa,nhữngcôngnhântươicười,nhữngcôngnhânmệtmỏi,mộtđoàntàu,tấtcảđềuvinhdanhLenin.HÃYXÂYDỰNG!NhữngápphíchnàyđượcthayđổithườngxuyênvàKuzmincẩn thận trưng ra bộ sưu tập phong phú của ông ta.Cũng được quan tâmkhôngkémlàbộsưutậpsách.Giásáchcủaôngtachấtđầynhữngcuốnvới
mọi nhan đề phù hợp.Thậm chí thùng giấy lộn cũng chỉ chứa những thứđượcôngtalựachọncẩnthận.Mọingười,từviênthưkýcấpthấpnhấtđếnsĩquancấpcaonhất,đềuhiểurằngnếumuốnvứtđicáigìđóthìtaphảilénlấynórangoài,rồikínđáovứtnótrênđườngvềnhà.
KuzminđứngbêncửasổnhìnquaquảngtrườngLubyanka.Ôngtamậplùnvàmặc,nhưvẫnthườngvậy,mộtbộquânphụcvớikíchcỡquánhỏsovớikhungngườiông ta.Cặpkínhdàycộpvà thường tuộtxuốngmũi.Dù,như Leo biết, Kuzmin không còn tham gia vào các cuộc thẩm vấn nữa,nhưngcótinđồnrằngtrongthờihưngthịnhcủamìnhôngtađãgầnnhưmộtchuyêngia, thíchdùngbàntaynhỏnhắnbéomúpcủamìnhhơn.Giờnhìnôngta,điềuđóthậtkhótin.
Leongồixuống.Kuzminvẫnđứngbêncửasổ.Ôngtamuốnđặtcâuhỏitrongkhinhìnrangoài.Điềunàylàvìôngtatin,vàthườngnhắcnhởLeo,rằngnênxemxétnhữngbiểuhiệncảmxúcbênngoàibằngtháiđộhoàinghitậncùngtrừphingườikiakhôngnhậnrarằngmìnhđangbịquansát.Ôngtađã trởnênlão luyệntrongviệc tỏra làđangngắmcảnh,nhưngthựctế thìvẫnquansátmọingườiquatấmkính.Cái lợicủathủthuậtnàybịgiảmđiđángkểbởihầuhếtmọingười,kểcảLeo,đềubiếtrằnghọđangbịquansát.Và dù gì thì cũng rất ít người hạ thấp mức độ cảnh giác khi ở trongLubyanka.
-ChúcmừngLeo.Tôibiếtcậusẽbắtđượcôngta.Kinhnghiệmlàmộtbàihọcquýgiáchocậu.
Leogậtđầu.-Cậubệnhsao?Leongậpngừng.Rõràngtrônggãtệhơngãtưởng:-Khôngsao.Mộtđợtcảm,cólẽvậy,nhưngsẽkhỏithôi.-TôiđoánlàcậubựcmìnhvớitôivềviệcđãlôicậurakhỏivụBrodsky
vàbắtcậuxửlývụFyodorAndreev.Cóđúngkhông?CậunghĩvụFyodorkhôngliênquanvàlẽratôinênđểcậutiếptụcchiếndịchBrodsky?
Ôngtađangcười,điềugìđó làmôngta thích thú.Leotập trung,đánhhơiđượchiểmnguy:
-Không, thưathiếutá.Tôikhôngbựcmình.LẽratôinênbắtBrodskyngay.Đấylàlỗicủatôi.
-Đúng,nhưngcậuđãkhôngbắtôngtangay.Nên,trongtrườnghợpđó,liệutôicósaikhôngkhilôicậurakhỏimộtvụángiánđiệpvàbắtcậuđinóichuyệnvớimộtôngbốđangđaukhổ?Đấylàcâuhỏicủatôi.
-TôichỉnghĩvềviệctôiđãkhôngbắtBrodskyngay.
-Cậuđang lảng tránhcâuhỏiđấy.Ýtôiđơngiản thếnày:vụviệcgiađìnhFyodor khôngphải làmột vấn đề tầm thường.Đó làmột sự suy đồingay trong chínhMGB.Mặc dù tôi hài lòng vì cậu đã bắt đượcBrodskysongtôixemcôngviệccủacậuvớiFyodorquantrọnghơn.
-Tôihiểu.-GiờchúngtaquavấnđềVasiliNikitin.Thậtkhótránhđượcrằnghànhđộngcủagãsẽkhôngbịtốgiác.Vasilisẽ
khôngngầnngạicốgắngsửdụngnóđểchốnglạigã.LeokhôngthểtrôngchờsựủnghộcủaKuzminhayđoánkhíacạnhnàocủasựviệcnàykhiếngãlongạinhất.
-Cậuchĩasúngvàoanhta?Vàrồicậuđánhanhta?Anhtabảocậumấtbìnhtĩnh.Anhtabảocậudùngmatúy.Nókhiếncậumấthếtkhônngoan.Anhtađangthúcépđìnhchỉcôngtáccủacậu.Anhtađangtứctối,cậuhiểurồiđấy.
Leohiểurấtrõ:xửtửkhôngphảilàvấnđềởđây.-Tôilàsĩquancấpcaocómặtnêntôiralệnh.Vasilibấttuân.Làmsao
tôicóthểduytrìsựchỉhuy,làmsaoaitrongchúngtacóthểduytrìsựchỉhuy,nếumệnh lệnhbịphớt lờ?Có lẽđó làdoxuất thânnhàbinhcủa tôi.Trongcáccuộchànhquân,sựbấttuânvàkhôngphụctùngsẽbịphạtbằngcáichết.
Kuzmingậtđầu.Leođãlựachọncáchbiệnhộkhônngoan-kỷluậtnhàbinh:
-Tấtnhiênlàcậuđúng.Vasililàngườinóngnảy.Anhtacũngthừanhậnnhưthế.Anhtabấttuânmệnhlệnh.Điềunàyđúng.Nhưnganhtatứcgiậnvìsựtiếptaycủagiađìnhkia.Tôisẽkhôngbỏquađiềuanhtađãlàm,cậuhiểukhông?Chúngtacósẵnmộtcơchếchonhữngviphạmđó.Nónênđượcápdụngởđây.VàVasiliđãbịkhiểntráchđíchđáng.Cònvềchuyệnmatúy...
-Tôiđãkhôngngủhaitưtiếngrồi.Vàthuốckialàdocácbácsĩởđâycấpchotôi.
-Chuyệnđókhônghềkhiến tôibận tâm.Tôiđãbảocậu làmđiềucầnthiết,nghĩalàởmứcđộdùngđếncáigìcần.Nhưngtôimuốncảnhbáocậumộtlời.Đánhmộtđồngnghiệp,cậusẽbịchúý.Mọingườisẽnhanhchóngquênrằng lýdocủacậu làchínhđáng.NgaykhiVasilihạsúngxuống thìchuyệnlẽranênkếtthúc.Nếucậumuốntrừngphạtanhtanữa,cậunênbáocáochotôivềsựkhôngphụctùngcủaanhta.Cậuđãxemthườngcônglý.Đấy làđiềukhông thểchấpnhậnđược.Điềuđókhôngbaogiờchấpnhậnđược.
-Tôixinlỗi.Kuzminrờikhỏicửasổ.ĐứngbêncạnhLeo,ôngtađặttaylênvaigã:-Thếlàđủrồi.Coinhưvấnđềđãkhéplại.Tôicómộttháchthứckhác
chocậu:cuộcthẩmvấnBrodsky.Tôimuốncậuđứngrathựchiện.Cậucóthểgọibấtkỳaihỗtrợ-mộtchuyêngiathẩmvấn-nhưngtôimuốncậuphảicómặtkhiôngtagục.Quantrọnglàcậuphảinhậnrabộmặtthậtcủaôngta,đặcbiệtlàvìcậuđãtừngbịvẻvôtộicủaôngtađánhlừa.
Đâylàmộtlờiđềnghịbấtthường.KuzminnhậnthấyvẻngạcnhiêncủaLeo:
-Điềunàysẽcólợichocậu.Chúngtaphảiđánhgiámộtngườidựatrênđiềumàngườiđósẵnlònglàm.Chứkhôngphảiđiềuhọsẵnlòngđểngườikháclàmthayhọ.Cậucóphảnđốigìkhông?
-Thưakhông.Leođứnglên,chỉnhlạiáokhoác:-Tôisẽbắtđầungay.-Điềucuốicùng:tôimuốncậuvàVasilicùnglàmviệcnày.
***BUỒNGGIAMCÓBALOẠI.Buồng để nhốt phòng vuông, sàn phủ
rơm,khônggianđủđểbangườilớnnằmcạnhnhau.Trongloạibuồnggiamnàothìcũng luôncónămngười,đượcnhétchặtđếnnỗimộtngườikhôngthểgãingứamàngườikháckhôngđộngđậytheo,mộtbộhìnhlắpghépchântayngười.Dokhôngcónhàxí,phảicómộtkhoảngtrốngđểđặtbôvàngườitùbuộcphảiđivệsinhtrướcmặtngườikhác.Khibôđầy,cáctùnhânphảiđưađếnrãnhgầnnhất.
Cuốicùng,loạibuồnggiamcuốicùnglàbuồngthẩmvấn.Leođãtớimộttrong những phòng giamnhư vậy, nơi người ta giữ kẻ phản bội:một cửathéptròn,có lỗnhìnqua.Gãgõcửa, tựhỏisẽnhìn thấygìbên trong.Mởcửalàmộtthanhniênchừngmườibảytuổi.Cănphòngnhỏhìnhchữnhật,tườngbê tôngvà sànhoàn toànbê tông,nhưngcóđèn sángđếnmứcLeophảinheomắt.Nămbóngđèncôngsuấtlớnmắctrêntrần.Phíabứctườngsau,nằmphilýgiữakhônggianlạnhlẽolàchiếcghếsofa.AnatolyBrodskyđangngồitrênđó:taychânbịtới.Taynhânviêntrẻtựhàogiảithích:
-Ôngtavẫnnhắmmắt,vẫncốngủ.Tôi thềlàôngtakhôngđượcmộtchútnghỉngơi.Chiếcghếsofakialàchỗtốtnhất.Ôngtachỉmuốnngồilênvàngủthiếpđi.Nóthậtthoảimái,thựcsựmềmmại.Tôiđãngồitrênđórồi.Nhưngtôikhôngchoôngtangủ.Nógiốngnhưđểđồănngoàitầmvớicủakẻđangchếtđói.
Leogậtđầuvàcóthểthấycậunhânviêntrẻhơithấtvọngvìkhôngnhậnđượcthêmthậtnhiềukhenngợichosựcốnghiếncủamình.Cậutaluivềvịtríởgócphòng,cầmchiếcdùicuigỗmàuđen.Cứngnhắc,sốtsắng,máđỏphừng,cậutatrôngnhưmộtchúlínhđồchơi.
Brodsky ngồi trênmép ghế sofa, cúi gập xuống,mắt ông ta nhắmhờ.Khôngcònchiếcghếnàokhác,Leođànhngồicạnhôngta.Thậtlàmộtsắpđặtphilý.ChiếcsofathựcsựrấtêmvàLeongảngườira,đánhgiácaokiểuthẩmvấnkhác thườngcủacănphòngnày.Nhưnggãkhôngđược lãngphíthờigiờ,gãphảilàmviệcngay.VasilisẽđếnbấtkỳlúcnàovàLeohyvọngrằngAnatolysẽchịuhợptáctrướckhihắnđến.
Anatolyngướcnhìn,mắtôngmởtohơn.Phảimấtmộtlúcbộnãothiếungủmớinhậnrangườibêncạnhông.Đâylàngườiđãbắtông.Đâylàngườiđãcứumạngông.Ônguểoải,giọnglíunhíu,ôngnóinhưthểđangbịthuốc:
-Bọntrẻ?CácconcủaMikhail?Giờchúngởđâu?-Chúngđượcđưavàotrạitrẻmồcôi.Chúngantoàn.Trạitrẻmồcôi-đócóphảilờinóiđùa,cóphảimộtphầncủahìnhphạt?
Không,ngườinàykhôngđùa.-Cậuđãbaogiờđếntrạitrẻmồcôichưa?-Chưa.-Cáccôbésẽcónhiềucơhộisốngsóthơnnếucậuđểchúngtựloliệu.-Bâygiờnhànướcsẽchămsócchúng.Leongạcnhiênkhingườitùđưataylên,vẫnbịtrói,sờtrángã.Cậunhân
viêntrẻtiếnđến,giơdùicuigỗlên,sẵnsànggiángmộtcúvàođầugốingườitù.Leoxuatayvàcậutamiễncưỡnglùilại.
-Cậubịsốt.Cậunênởnhà.Cậucónhàriêngchứ?Nơicậungủvàănvàlàmnhữngviệcmàngườibìnhthườnglàm?
Leolấylàmlạvềngườiđànôngnày.Ôngtavẫnlàbácsĩ,thậmchíngaylúcnày.Ông tavẫn tỏrabấtkính, thậmchíngay lúcnày.Ông tavẫncanđảm,thôsơvàLeokhôngthểkhôngquýmếnôngta.
Leolùilại,ốngtayáoquệtlêntránướtlạnh:-Ôngcóthểtránhđượcsựđauđớnkhôngcầnthiếtbằngcáchnóicho
tôi.Khôngmộtngườinàochúngtôixéthỏilạikhôngướcgìhọđãthúnhậntấtcảngay.Ôngyênlặngthìđượcgìnào?
-Tôisẽchẳngđượcgìcả.-Vậyôngsẽnóichotôisựthậtchứ?-Vâng.
-Ônglàmviệcchoai?-AnnaVladislavovna.Conmèocủabàấysắpmù.DoraAndreyeva.Con
chócủabàấykhôngchịuăn.ArkadiMaslow.Conchócủaôngấybịgãychântrước.MatthiasRakosi.Ôngấycómộtbộnhữngconchimhiếm.
-Nếuôngvôtội,tạisaoôngchạytrốn?-Tôichạytrốnbởivìcácanhtheodõitôi.Khôngcólýdogìkhác.-Vôlý.-Tôiđồngýnhưngnóvẫncứ làsự thật.Mộtkhianhbị theodõi,anh
luônbịbắt.Mộtkhianhbịbắt,anhluônlàkẻcótội.Khôngngườivôtộinàolạibịđưađếnđây.
-ÔnglàmviệcchonhữngquanchứcnàoởĐạisứquánMỹ,vàôngđãtuồnchohọnhữngthôngtingì?
CuốicùngAnatolycũngđãhiểura.Vàituầntrướcđây,mộtthưkýcấpthấp làm việc choĐại sứ quánHoaKỳ đãmang con chó của anh ta đếnkhám.Conchóbịmộtvếtxướcnhiễmtrùng.Nócầnmột liềukhángsinh,nhưngdokhôngcókhángsinhnênôngđãrửasạchvàkhửtrùngvếtthươngchoconvật, vàgiữnó lạiđể theodõi.Không lâu sau,ôngnhận thấymộtngười đàn ông lảng vảng ngoài nhàmình.Đêm đó ông không ngủ được,khônghiểumìnhđãlàmgìsai.Sánghômsau,ôngbịtheodõiđếnnơilàmviệc,và lạibị theodõivềnhà.Điềunày tiếpdiễn trongbangày.Saubốnđêmkhôngngủ,ôngquyếtđịnhchạytrốn.Bâygiờ,cuốicùng,đâylàchitiếttộitrạngcủaông.Ôngđãđiềutrịchoconchócủamộtngườinướcngoài.
- Tôi chắc chắn rằng cuối cùng rồi tôi cũng sẽ nói bất cứ điều gì anhmuốn tôinói,nhưnghiệngiờ tôi sẽnói thếnày:Tôi -AnatolyTarasovichBrodsky-làmộtbácsĩthúy.Khônglâusauhồsơcủaanhsẽnóitôilàgiánđiệp.Anhsẽcóchữkýcủatôivà lời thútộicủa tôi.Anhsẽbuộctôiphảiđưaranhữngcáitên.Sẽcónhiềuvụbắtbớkhác,nhiềuchữkýnữa,vànhiềulờithútộinữa.Nhưngbấtcứđiềugìsaucùngtôinóivớianhthìđấycũnglàlờidốitrá,bởivìtôilàbácsĩthúy.
-Ôngkhôngphảilàtộinhânđầutiênkêuoan.-Anhcóthựcsựtintôilàgiánđiệpkhông?-Chỉtừcuộctròchuyệnnàythôitôicũngđãcóđủđểkếtôngtộilậtđổ
chínhquyền.Ôngđãtỏtháiđộrõrànglàôngghétđấtnướcnày.-Tôikhôngghétđấtnướcnày.Anhghétđấtnướcnày.Anhghétngười
dâncủađấtnướcnày.Nếukhông tại saoanh lạibắtquánhiềungườinhưvậy?
Leobắtđầuhếtkiênnhẫn.-Ôngcóhiểuđiềugìsẽxảyravớiôngnếuôngkhôngchịunóivớitôi?-Ngayđếntrẻconcũngbiếtđiềugìđangxảyraởđây.-Nhưngôngvẫnkhôngchịuthútội?-Tôisẽkhôngđểanhđượcthoảimáiđâu.Nếuanhmuốntôinhậnmình
làgiánđiệp,anhsẽphảitratấntôi.-Tôiđãhyvọngtránhđượcchuyệnnày.-Anhnghĩvẫncònchínhtrựcđượcngaydướinàysao?Đimàlấydao.
Đimàlấyđồnghềcủaanh.Khitayanhdínhmáutôi,lúcđóhẵngnghelờilẽđạođứccủaanh.
-Tôichỉcầnmộtdanhsáchnhữngcáitên.-Khôngcógìkhólaychuyểnhơnsựthật.Thếnêntạisaoanhghéthọ
nhưvậy.Họxúcphạmanh.Đólàlýdotôicóthểlàmanhthấtvọngchỉbằngcáchđơngiảnnóirằngtôi-AnatolyTarasovichBrodsky-làmộtbácsĩthúy.Sựvôtộicủatôixúcphạmanhbởivìanhmuốntôicótội.Anhmuốntôicótộibởivìanhđãbắttôi.
Cótiếnggõcửa.Vasiliđãđến.Leođứnglên,lẩmbẩm:-Lẽraôngnênchấpnhậnđềnghịcủatôi.-Cólẽmộtngàyanhsẽhiểutạisaotôikhôngthể.Cậunhânviêntrẻmởcửa.Vasilibướcvào.Hắnmangbăngdánvôtrùng
chỗbịđánh,việcmàLeonghĩlàkhôngcótácdụngthựcsựnàongoàiviệcnhằmthuhútsựthămhỏivàđểhắnđượcmôtảlạisựviệcchocàngnhiềungườicàngtốt.ĐicùngVasili làmộtngườiđànôngtrungniêntóclơthơ,mặcmộtbộvestnhàunhĩ.ThấyLeođangởchỗAnatoly,Vasilidườngnhưlolắng:
-Hắnđãthútộichưa?-Chưa.Vasililộrõnhẹnhõm,rahiệuchotênnhânviênđỡngườitùđứnglên,
trongkhigã trungniênmặcbộvestnâubước lên,cườivàchìa tay rachoLeo:
-BácsĩRomanHvostov.Tôilàchuyêngiatâmlý.-LeoDemidov.-Rấtvuiđượcgặpanh.Họbắttay.Hvostovchỉvềphíangườitù:-Đừnglovềôngta.
Hvostov dẫn họ đến phòngmổ của ông ta, cánh cửa đãmở, ông ta rahiệuchohọvào,nhưthểhọlànhữngđứatrẻvàđâylàphòngchơicủaôngta.Phòngmổnhỏvàsạchsẽ.Cómộtchiếcghếbọcdamàuđỏgắnxuốngsànnhàlátgạchtrắng.Bằngcáchsửdụngmộtloạtcácnấcđẩy,chiếcghếcóthểhạxuốngthànhgiườngnằmrồinânglênlại.Trêntườngcónhữngngănkínhđầynhữngchaivàthuốcbộtvàthuốcviên,đượcdánnhãnmàutrắngcóchữviếttaymàuđencẩnthậnvàgọngàng.Dướingănkínhlàmộtdãydụngcụphẫuthuậtbằngthép.Cốmùithuốckhửtrùng.Brodskykhôngkhángcựkhibịbuộcchặtvàoghế.Cổtay,cổchânvàcổcủaôngbịbuộcdâydađen.
-CóthờitôilàmviệcởmộtnhàtùGulag,gầnthànhphốMolotov.Bệnhviệnđầynhữngngườigiảvờbịtâmthần.Bọnhọlàmbấtcứgìđểtrốnviệc.Họchạyloăngquăngnhưthú,chửibớitụctằn,xéquầnxéáo,thủdâmcôngkhai,ỉađáitrênsànnhà,bấtcứđiềugìvàđủkiểuđểbuộctôitinlàhọmấttrí.Cáccậuđừngcótin.Việccủatôilàxácđịnhainóidốivàaiđiênthật.Cónhiềubàithửlýthuyếtnhưngtùnhânnhanhchóngbắtbàivàthôngtinnàyđượcchiasẻrồichẳngbaolâuaicũngbiếtcáchlàmthếnàođểđánhlừahệthống.Vídụ,mộttùnhânnghĩhắntalàHitlerhaymộtconngựahoặccáigìđókỳdịtươngtựvàrõrànglạlùngthìhầunhưchắcchắnlàgiảđiên.VàrồicáctùnhânthôigiảvờlàmHitlervàtrởnêntinhvi,phứctạphơntrongcácmánhkhóe.Cuốicùngchỉcómộtcáchđểbiếtsựthật.
Ôngtahútchấtdầumàuvàngđặcquánhvàoốngtiêm,rồiđểlênkhaysắtvàcẩn thậncắtmộtvạt trênáongười tù,buộcga rôcaosudâyquanhcánh tay trên làm nổi lênmột đường ven lớnmàu xanh.Hvostov nói vớingườitù:
-Nghenóiônghiểuchútítvềy.Tôisẽtiêmdầulongnãovàomáuông.Ôngcóhiểunósẽkhiếnôngrasaokhông?
-Hiểubiếtyhọccủatôichỉgiớihạntrongviệcgiúpngười.-Điều này cũng giúp người.Nó có thể giúp những kẻ bị lừa.Ông sẽ
khôngthểnóidối.Thựcsựôngkhôngcókhảnănglàmđượcgìhết.Nếuôngcóthểnói,ôngsẽchỉcóthểnóisựthật.
-Vậythìcứlàmđi.Cứtiêmdầucủaôngđi.Cứnghecáitôiphảinói.HvostovnóivớiLeo:-Chúngtasẽdùngmộtcáigạccaosu.Đểôngtakhỏicắnlưỡikhilên
đếnđỉnhđiểmcơnsốc.Tuynhiên,khiôngtabìnhtĩnhlại,chúngtacóthểyêntâmlấygạcravàanhcóthểhỏi.
Vasililấymộtcondaovàbắtđầudùngđầudaogảymóngtay,làmviênđấtbúngvàobênáokhoác.Khilàmxong,hắnbỏcondaoxuốngvàchotay
vàotúi,rútthuốclára.Taybácsĩlắcđầu:-Vuilòngkhônghúttrongđây.Vasilivứtđiếuthuốc.Taybácsĩkiểmtraốngtiêm-cóvàigiọtdầuvàng
ởđầukimtiêm.Ôngtahàilòng,cắmsâuđầukimvàovencủaBrodsky.-Đượcrồi.Cácanhhỏiđi.Xemôngtanóigì.Vasilibướclênvàlấytấmgạccaosura.Vasiliquayđivớiánhmắtngờ
vực:-Thếnàylàôngtađịnhnóicáichógì?-Thửđi.-Ônglàmviệcchoai?Đáplại,đầuôngtarũxuống.Tiếnglụcbụctrongcổhọng.-Thửlạixem.-Ônglàmviệcchoai?ĐầuBrodskynghiêngsangbên,nhưconrối,conbúpbê:ynhưthật,có
thểcửđộngnhưngkhôngthựcsựsống.Miệngôngtamởravàkhéplại,lưỡithèra-sựbắtchướcmáymóclờinóinhưngkhôngphátraâmthanh:
-Thửlại.-Ônglàmviệcchoai?-Thửlạiđi.Vasililắcđầu,quaysangLeo:-Vớvẩnquá.Anhthửđi.Leođangdựalựngvàotường,nhưthểđangcốlùicàngxacàngtốt.Gã
bướclên:-Ônglàmviệcchoai?Mộtâm thanhphát ra từmiệngông ta.Thật lốbịch,hàihước,như trẻ
conthổilìphì.HvostovkhoanhtayvànhìnvàomặtBrodsky.-Thửlạiđi.Bắtđầubằngcâuđơngiản.Hỏitênôngta.-Têngì?-Thửlại.Tintôiđi.Ôngtasắpnóiđấy.Thửlạiđi.Leobướcđếngầnhơn.Gãgầntớimứccóthểgiơtayravàsờvàotrán
ôngta.-Ôngtêngì?Môiôngtamấpmáy.-Anatoly.
-Ônglàmviệccùngnhữngai?Ôngtakhôngcònrunggiậtnữa.-Ônglàmviệcchoai?Một thoáng yên lặng.Rồi ông ta nói, ú ớ, lắp bắp - như người ta nói
trongkhingủ:-AnnaVladislavovna.DoraAndreyeva,ArkadiMaslow, vớiMatthias
Rakosi.Vasililấysổtay,nguệchngoạcnhữngcáitên,rồihỏi:-Cónhậnratênnàokhông?Có,Leonhậnranhữngcáitênnày:AnnaVladislavovna:conmèocủabà
ấy sắp mù. Dora Andreyeva: con chó của bà ấy không chịu ăn. ArkadiMaslow:conchócủaôngtabịgãychântrước.Cáihạtmầmnghihoặc,nằmimlìmvàkhôngtiêudướiđáydạdàyLeo,nứttoácra.
AnatolyTarasovichBrodskylàmộtbácsĩthúy.AnatolyTarasovichBrodskychỉlàmộtbácsĩthúy.
17 THÁNG HAI
BÁCSĨZARUBINĐỘIchiếcmũlótlôngchồn,cầmchiếctúidalên,vàchenrakhỏixeđiệnđôngđúc,hờihợtxinlỗi.Vỉahèlạnhbăng,vàkhibướcxuống,ôngtaphảidựavàothànhxe.Độtnhiênôngtacảmthấygiàđi;chânkhôngvững,sợbị trượtngã.Xeđiệnchạyđi.Ôngtanhìnquanh,hyvọngđâylàtrạmdừngcầnđến-vùngngoạiôphíaĐônglànơiôngtabiếtrấtmơhồ.Nhưngkhálàđơngiảnđểxácđịnhphươnghướng-điểmđếncủaôngtanổibậttrênnềntrờiđônguám.Bênkiađường,cáchchừngmấytrămmét,caohơnôngtavàhơntấtcảcáigìkháclàkhucănhộgồmbốntòanhàhìnhchữU,đượcsắpxếp theocặpnhư thểchúngphảnchiếunhau.Taybác sĩngạcnhiên trước thiếtkếhiệnđạinày,nhàởcủahàngngàngiađình.Đâykhôngchỉlàmộtdựánnhàở.Đâylàmộtcôngtrìnhchomộtthờiđạimới.Khôngcònnhàriêngmộthaitầng.Chúngđãbiếnmất,bịsanbằng,đậpnátthành trobụi, và thayvàochỗcủachúng lànhữngcănhộđượcxâydựnghoànhảo,donhànước thiếtkếvàsởhữu,mỗicănđượcsơnmàuxámvàchồnglênnhau,sátcạnhnhau.Ôngtachưahềthấyởđâunhữnghìnhdạnggiốngnhauyhệt;đượclặplạinhiềulầntheonhiềuhướngnhưvậy,mỗicănhộlàsựsaochéphoànhảocănhộbêncạnh.LớptuyếtdàybámtrênmáimỗitòanhàgiốngnhưThượngđếđãvẽmộtđườngtrắngvàbảokhôngđượctiếnthêmnữa,phầnbầutrờicònlạilàcủata.Điềuđó,Zarubinnghĩ,làthửtháchtiếptheocủahọ:phầnbầutrờicònlại.NóchắcchắnkhôngthuộcvềChúa.Đâuđóởmộttrongbốntòanhàlàcănhộ124-nhàcủanhânviênMGBLeoStepanovichDemidov.
Đầubuổisángnay,taybácsĩđãđượcthiếutáKuzminchobiếtchitiếtvềsựbiếnmấtđộtngộtcủaLeo.Gãđãbỏđivào lúckhởiđầumộtphiênchấtvấnquantrọng,kêurằngbịsốtvàkhôngthểtiếptụcnhiệmvụ.Kuzminđãbănkhoănvềthờiđiểmgãbỏđi.Leocóthựcsựbịốmkhông?Haycólýdokhácchosựvắngmặtcủagã?Tạisaogãđãbảođảmrằngđủsứckhỏeđểlàmviệc,đểrồiđổiýsaukhiđượcgiaonhiệmvụthẩmvấnkẻbịtìnhnghi?Và tại saogãcốxéthỏikẻphảnbộimộtmình?TaybácsĩđượcpháiđếnđiềutratínhxácthựcconbệnhcủaLeo.
Từ góc độ y khoa, tay bác sĩ cho rằng, thậm chí trước khi khám, tìnhtrạngsứckhỏekémcủaLeolàdotiếpxúcquálâuvớinướclạnh,cóthểbịviêmphổitrầmtrọngdogãdùngmatúy.Vànếuđiềunàyđúng,nếugãốmthựcsự, thìZarubinphảixửsựnhư làmộtbácsĩvàgiúpgãnhanhchóngphụchồi.Tuynhiên,nếugãgiảốmvìbấtkỳlýdogì,Zarubinsẽhànhđộng
nhưmộtnhânviênMGBvà tiêmchogãmột liềugiảmđau thậtmạnh,vờnhưđólàthuốcchữabệnhhoặcthuốcbổ.Leosẽbịnằmliệtgiườngtronghai tư tiếng,gãsẽkhông thể tẩu thoátvàchoông thiếu táđủ thờigianđểquyếtđịnhphảitiếptụcthếnàohaynhất.
Theosơđồtầnglầubằngthépđượcgắnvàocộtbêtôngởtầngtrệttòanhàđầutiên,cănhộsố124nằmởđơnnguyênthứba,tầngmườibốn.Thangmáy,mộtkhoangkimloạivừachohaingười,hoặcbốnnếu takhôngngạiđứngsátvàonhau,rầmrậpchạylêntầngmườibarồidừnglạimộtlúc,nhưđểlấyhơi,trướckhilênđoạncuối.Zarubincầncảhaitayđểkéocánhcửacọtkẹtsanghaibên.Ởđộcaonày,gióngoàihànhlanglộthiênkhiếnôngbácsĩchảynướcmắt.ÔngtanhìnquangcảnhquanhữngđườngnéttồitàncủathànhphốMátxcơvatuyếtphủtrướckhirẽtráivàđếncănhộ124.
Mởcửalàmộtphụnữtrẻ.TaybácsĩđãđọchồsơcủaLeovàbiếtrằnggã kết hôn vớimột phụ nữ tênRaisaGavrilovnaDemidova: hai bảy tuổi,giáoviên.Hồsơkhôngnóicôấyđẹp.Côấyđẹp,đẹplạthường,vàđiềuđólẽraphảiđượcnêutronghồsơ.Nhữngđiềunàyrấthệtrọng.Ôngtachưachuẩnbịtinhthầnchotìnhhuốngnày.Ôngtavốnưavẻđẹp.Khôngphảivẻđẹpphôtrương,vịkỷ;ôngtathíchvẻđẹpkínđáohơn.Đâylàmộtphụnữnhưvậy.Khôngphảicôcốgắngtrauchuốtbềngoài;ngượclại,côlàmmọicáchđểtỏratầmthường,đểgiảmbớtvẻđẹpcủacô.Máitóccô,quầnáocôđềutheolốithờitrangthôngthườngnhất,nếucóthểgọiđólàthờitrang.Rõràngcôkhôngmuốngâychúývớiđànông,điềunàylạikhiếncôcàngthêmquyếnrũđốivớitaybácsĩ.Côsẽlàmộttháchthức.Nhữngnămcòntraitrẻ,taybácsĩvốnlàmộttaylăngnhăng,thựcsựlàmộthuyềnthoại,trongmộtsốgiớixãhộinhấtđịnh.Kýứcvềnhữngvụchinhphụctrongquákhứkhiếnôngtamỉmcườivớicô.
Raisa thoángthấyhàmrăngnhuốmmàu,chắcchắnvàngvìnhiềunămnghiềnthuốcnặng.Côcườiđáplại.CôđãdựtínhMGBsẽchongườiđếndùhọkhôngbáotrước,vàcôđợingườiđànôngnàytựgiớithiệu:
-TôilàbácsĩZarubin.TôiđượccửđếnđểkhámchoLeo.-TôilàRaisa,VợLeo.Ôngcóchứngminhthưkhông?Taybácsĩbỏmũ,tìmthẻvàđưara:-XincứgọitôilàBoris.Trongnhàthắpnến.Raisagiảithíchrằngđiệntạmthờibịcắt-từtầng
mườitrởlênđiệnthườngcótrụctrặc.Họphảichịucắtđiệnđịnhkỳ,đôikhichỉmộtphút,cókhicảngày.Cônóixinlỗi;côkhôngbiếtkhinàosẽcóđiệnlại.
Zarubinnóinhưđểphatrò:-Anhấysẽquathôi.Anhấykhôngphảimộtbônghoa.Miễnlàanhấy
vẫngiữấm.Côhỏitaybácsĩcóuốngnướckhông:đồuốngnóng,cólẽbởitrờilạnh
bênngoài.Ôngtađồngý,chạmtrênbàntaycôkhicônhậnchiếcáokhoáccủaôngta.
Trongbếp, taybácsĩđứngdựavào tường, tayđể trong túi,ngắmnhìnkhicôphatrà.
-Tôihyvọngnướcvẫnnóng.Côcógiọngnóithậtdễchịu,dịudàngvàđiềmđạm.Côchotràvàotách
nhỏtrướckhirótvàochiếccốccao.Tràrấtđặc,gầnnhưđenngòm,vàkhiđãngangnửacốc,côquayquaôngta:
-Ôngthíchtràđặccỡnào?-Cứhếtmứccôphađược.-Nhưthếnày?-Cólẽthêmchútnướcnữa.Khi cô lấy ấm samovar đổ thêm nước vào cốc, đôi mắt Zarubin lướt
xuốngcơthểcô,langthangởđườngnétbộngực,vòngeo.Quầnáocủacôthậttuềnhtoàng-chiếcváyvảimàuxám,bíttấtdày,áolenđanbênngoàiáosơmitrắng.ÔngtatựhỏitạisaoLeokhôngdùngđịavịcủamìnhmàsắmchocônhữnghàngcắtmayxaxỉcủanướcngoài.Nhưngthậmchíthứquầnáosảnxuấthàng loạtvàchấtvải thôcũngkhông làmcôkémđiphầngợicảm:
-Chồngcôthếnào?- Anh ấy sốt. Anh ấy thấy lạnh khi người nóng. Anh ấy run. Anh ấy
khôngchịuăn.-Nếuanhtabịsốtthìtốtnhấtlúcnàykhôngnênăngì.Tuynhiên,không
thèmăncũngcóthểdodùngmethamphetamine.Côcóbiếtgìvềchuyệnnàykhông?
-Nếulàliênquanđếncôngviệcthìtôikhôngbiếtgìhết.-Côcónhậnthấybấtcứthayđổinàoởanhấykhông?-Anhấybỏbữa,anhấyrangoàicảđêm.Nhưngđólàkhicôngviệcđòi
hỏi.Tôinhậnthấysaunhữngquãngthờigianlàmviệcdàithìanhấythườngtrởnênlơđễnh.
-Anhấyquêncáinàycáinọà?Côđưacốcnướcchovịbácsĩ:
-Ôngcódùngđườngkhông?-Nếucómứtthìtốtquá.Cô với lên giá trên cùng.Khi cô với tay, lưng áo hếch lên, lộ ramột
khoảngdatái,tuyệtvời-đườngtrũngsaulưng.Zarubincảmthấymiệngkhôkhốc.Côlấyxuốnglọmứtmàutíathẫm,mởnắpvàlấychoôngtacáithìa.Ôngtaxoáymộtthìavàđưalênlưỡi,nhấptrànóng,cảmnhậnmứttanra.Vớimộtcảmxúcmãnhliệtđầychủý,ôngtanhìnchằmchằmvàomắtcô.Nhậnrahammuốncủaôngta,côđỏmặt.Ôngtanhìnsắcđỏkhichúnglanxuốngtậncổcô.
-Cảmơncô.-Cólẽôngsẽkhámngay?Côvặnđậynắplọmứt,đểnósangbênvàbướcvàophòngngủ.Ôngta
khôngđộngđậy.-Tôiuốngxongtràđã.Cógìvộiđâu.Côbuộcphảiquaylại.Zarubinnhúmmôithổitrà.Tràthậtnóngvàngọt.
Côlạibốirối.Ôngtathíchthúbắtcôphảiđợi.***
PHÒNGNGỦKHÔNGCỬASỔTHẬTNÓNGBỨC,khôngkhíngộtngạt.ChỉtừcáimùithôiZarubincũngbiếtrằngngườinằmtrêngiườngbịốm.Ôngtangạcnhiênthấymìnhcảmthấynhưthấtvọng.Ngẫmnghĩxemđiềugìđằngsaucảmxúcấy,ôngtangồixuốnggiường,cạnhLeo.Ôngtacặpnhiệt độ.Nhiệt độ cao,nhưngkhôngquánguyhiểm.Ông takiểm trangựcLeo.Ôngtakhôngnghethấygìbấtthường.Leokhôngbịlao.Khôngcódấuhiệunàochothấygìkhácngoàicảmlạnh.Raisađứngbêncạnhôngtavàquansát.Taybácsĩcóthểcảmthấymùixàphòngtrêntaycô.Ôngtathíchđượcởgầnsátcôthếnày.Ôngtalấymộtlọthủytinhmàunâutrongtúixáchvàđongkhoảngmộtthìachấtlỏngmàuxanhlá:
-Nhấcđầuanhấylên.Côgiúpchồngmìnhngồidậy.Zarubinchochấtlỏngvàohọnggã.Khi
gãnuốtrồi,côhạđầuLeoxuốnggối.-Thứđấyđểlàmgìvậy?-Thuốcbổ-đểgiúpanhấyngủ.-Anhấykhôngcầnthứđó.Taybácsĩkhôngnóigì.Ôngtakhôngthèmbịaramộtlờinóidối.Thứ
thuốckianóilàđểchữabệnhnhưngthựcralàloạidotaybácsĩchếra:hỗnhợpthuốcanthần,chấtgâyảogiác,vàđểđánhlừavịgiác,đượcthêmvịxi
rôngọt.Mụcđíchcủanólàlàmvôhiệuhóacơthểvàđầuóc.Saukhiuốngvào, trongchưađầymột tiếngcơbắpsẽbị tácđộngtrướchết- trởnênuểoải,yếuớtđếnmứcthậmchímộtcửđộngnhẹnhấtcũnggâycảmgiácnhưcôngviệcvấtvảkhôngthểtưởngtượngnổi.Chấtgâyảogiácsẽkíchhoạtmauchóngsauđó.
Mộtý tưởngđãchoán lấyZarubin:nóđãđịnhhình trongnhàbếpkhiRaisađỏmặtvàkếtthànhkếhoạchngaylúcôngtangửithấymùixàphòngtrêntaycô.NếuôngtabáocáorằngLeokhôngbịốm,rằnggãbịalýdonghỉviệc,thìgãchắcchắnsẽbịbắtvàthẩmvấn.Vớitấtcảnhữngngờvựckhácxoayquanhứngxửcủagã,sẽcómộtgánhnặngnghingờđổlêngã.Gãgầnnhưsẽngồitù.Vợgã,côvợxinhđẹpcủagã,rútcuộcsẽcôđơnvàdễtổnthương.Côsẽcầnmộtđồngminh.VịtrícủaZarubintrongBộAnninhNhànướcnganghaythậmchícònhơnvịtrícủaLeo,vàôngtachắcchắnmìnhcóthểngỏmộtkhảnăngthaythếdễchịuvàchấpnhậnđược.Zarubinđãcógia đình nhưng ông ta có thể nhận cô làmnhân tình.Ông ta tin rằng bảnnăngsinhtồncủaRaisađãlêntiếng.Dùmọithứđãđượccânnhắc,vẫncóthểcònmộtcáchítphứctạphơnđểđạtđượcđiềuôngtamuốn.Ôngtađứnglên:
-Chúngtanóichuyệnriêngđượckhông?Trongbếp,Raisakhoanhtay.Nếpnhăntrêntrán-mộtnếpnhănnhỏtrên
làndatáihoànhảocủacô.Zarubinmuốnlàlưỡicủamìnhlênđó.-Chồngtôisẽổnchứ?-Anhtabịsốt.Vàtôisẽsẵnsàngnóinhưvậy.-Ôngsẽsẵnsàngnóigì?-Tôisẽsẵnsàngnóianhtaốmthựcsự.-Anhấyốmthựcsự.Ôngvừanóiđấythôi.-Côcóhiểutạisaotôiởđâykhông?-Vìônglàbácsĩvàchồngtôibịốm.- Tôi được cử đến đây xem chồng cô ốm thật không, hay chỉ cố trốn
tránhcôngviệc.-Nhưngrõrànganhấyốm.Chodùcóphảilàbácsĩhaykhông,aicũng
cóthểthấyđiềuđó.-Đúng,nhưngtôilàngườiởđây.Tôilàngườiquyếtđịnh.Vàhọsẽtin
vàođiềutôinói.-Bácsĩ,ôngvừanóianhấyốm.Ôngnóianhấysốt.-Vàtôisẽsẵnsàngnóinhưthế,tronghồsơ,nếucôsẵnsàngngủvớitôi.
Côthậmchícònkhôngchớpmắt.Khôngmộtphảnứnghiểnhiệnnào.SựlạnhlùngcủacôcònkhiếnZarubinhammuốncôhơn.Ôngtanóitiếp:
-Chỉmộtlầnthôi,trừphilàcôthíchtôi,trongtrườnghợpđóthìchuyệnấysẽtiếptục.Chúngtacóthểsắpxếpđược:côsẽđượcbấtcứđiềugìcômuốn,trongphạmvìhợplý.Vấnđềlàkhôngchoaibiếtcả.
-Cònnếutôinóikhông?-Tôisẽnóichồngcôlàkẻdốitrá.Tôisẽnóianhtaliềulĩnhtrốntránh
côngviệcvìlýdochưarõ.Tôisẽđềnghịđiềutraanhta.-Họsẽkhôngtinông.-Côcóchắckhông?Sựnghingờđãcó.Chỉcầnmộtcúhíchnhẹcủatôi.Nghĩrằngsựyênlặngcủacôchínhlàlờichấpnhận,Zarubinbướcđến
cô,ngậpngừngápbàntaylênchâncô.Côkhôngđộngđậy.Họcóthểlàmtình trongbếp.Khôngaibiết.Chồngcôsẽkhông tỉnhdậy.Côcó thểkêugàosungsướng,côcóthểgâyồnàobaonhiêutùythích.
Raisa liếcquabên,ghê tởm,khôngbiếtphải làmgì.TayZarubinxuôixuốngchâncô:
- Đừng lo. Chồng cô sẽ ngủ nhanh thôi. Anh ta sẽ không quấy rầy.Chúngtakhôngquấyrầyanhta.
Tayôngtaluồndướiváycô:-Ắtcôcònthíchthúchuyệnnày.Nhiềuphụnữkhácthìđã..Ôngtagầnsátđếnnỗicôcóthểngửithấyhơithởôngta.Ôngtacúixuốngcô,môihéra,bộrăngốcủaôngtasátgầncônhưthể
côlàmộttráitáoôngtađịnhcắn.Côtránhôngta.Ôngtanắmcổtaycô.-Mười phút không phải là cái giá quá cao để trả chomạng sống của
chồngcô.Hãylàmvìanhta.Ôngtakéocôlạigần,nắmtaychặthơn.Bỗngnhiênôngtathảra,giơcảhaitaylên.Raisađãkềdaolêncổông
ta:-Nếuôngkhông rõvề tình trạngcủachồng tôi thìđibáovới thiếu tá
Kuzmin-mộtngườibạntốtcủachúngtôi-đểchongườikhácđến.Ýkiếncủangườithứhaisẽđượchoannghênhnhất.
Cảhaiđinénhau,condaotrêncổôngta,chođếnkhiZarubinlùikhỏibếp.Raisavẫnởcửabếp,cầmcondaonganghông.Taybácsĩlấyáokhoác,ungdungmặcvào.Ôngtalấychiếctúida,mởcửatrước,nheomắtvìánhnắngmùađông:
-Chỉcótrẻconmớicòntinvàotìnhbạn,màchỉcóbọntrẻconngungốc
mớithế.Raisabướclên,giậtlấychiếcmũđangtreotrênmócvứtxuốngchânông
ta.Khiôngtacúixuốngđểnhặtnó,côđóngsầmcửa.Nghetiếngôngtađixarồimàtaycôvẫncònrunrẩy.Côvẫncầmcon
dao.Cólẽcôđãtạolýdođểôngtanghĩcôsẽngủvớiôngta.Cônhẩmlạinhữngsựkiệntrongđầu:mởcửa,cườitrướccáchphatròlốbịchcủaôngta,lấyáokhoáccủaôngta,phatrà.Zarubinđãtưởngbở.Côchẳnglàmgìnhưvậy.Nhưngcólẽcônênđùabỡnvớilờiđềnghịcủaôngta,giảvờrằngcôbịquyếnrũ.Cólẽlãogiàkiachỉcầnnghĩrằngcôkhoáinhữngtántỉnhcủalão.Côquẹttrán.Côđãxửlýchuyệnnàythậttệ.Họđanggặpnguy.
CôvàophòngngủvàngồixuốngcạnhLeo.Môigãmấpmáynhư thểđang lặng lẽ cầu khẩn. Cô cúi sát hơn, cố nghe xem gã nói gì. Hầu nhưkhôngngheđược,những lời rời rạckhôngănkhớp.Gãđangmêsảng.Gãnắmtaycô.Dagãẩmướt.Côrụttaylạivàthổitắtnến.
***LEOĐANGĐỨNGTRÊN TUYẾT, con sông trướcmặt gã, Anatoly
Brodskyởbờbênkia.Ôngtađãquasôngvàgầnđượcantoàntrongrừng.Leobướctheoôngtathìnhậnradướichângã,bịnhốttrongmảngtuyếtdày,lànhữngngườiđànôngvàđànbàmàgãđãbắt.Gãnhìnsanghaibên-cảdòngsôngđầynhữngxácngườiđôngcứng.Nếugãmuốnđếnkhurừng,nếugãmuốnbắtngườiđànôngkia,gãphảigiẫmlênhọ.Khôngcólựachọn-đấylàphậnsựcủagã-gãnhanhbướcchân.Nhưngbướcchâncủagãdườngnhư làm những xác chết sống lại. Băng bắt đầu tan chảy.Dòng sông hồisinh, quằn quại. Ngập chân vào chỗ băng tan, Leo giờ cảm thấy nhữngkhuônmặtdướiủnggã.Dùgãcóchạynhanhthếnào,họcũngởkhắpnơi,đằngsau,phíatrước.Mộtbàntaytómlấychângã-gãgiãyra.Mộtbàntaykhác tóm lấy cổ chân, rồi bàn tay thứ hai, thứ ba, thứ tư. Gã nhắmmắt,khôngdámnhìn,chờbịkéoxuống.
KhiLeomởmắt,gãđangđứngtrongvănphòngxámxịt.Raisabêncạnhgã,cômặcchiếcváyđỏnhạt,chiếcváycômượnmộtngườibạnvàongàyđámcướicủahọ,đượcsửavộiđểkhicômặc trôngkhôngquárộng.Trênmáitóc,côcàiduynhấtmộtbônghoatrắngháiởcôngviên.Gãmặcmộtbộvestxámkhôngđượcvừavặn.Bộvestkhôngphảicủagã:gãmượncủamộtđồng nghiệp.Họ ở trongmột văn phòng tồi tàn củamột công sở tồi tàn,đứngbênnhau,trướcchiếcbàncóngườiđànônghóiđầuđanghùihụivớimớgiấytờ.Raisaxuấttrìnhgiấytờcủahọvàhọđợitrongkhingườitakiểmtra căn cuớc. Không lời thề thốt, không lễ cưới hay những bó hoa chúcmừng.Khôngcókháchmời,khôngnướcmắthaylờicầuchúc-chỉcóhai
ngườihọ,mặcnhữngbộđồđẹpnhấthọcóthểkiếmđược.Khôngđìnhđám:chỉcótưsảnmớilàmđìnhđám.Ngườilàmchứngduynhấtcủahọgãcôngchứchóitránnày,ôngtađiềncácchitiếtvàomộtcuốnsổdàycộmsờnrách.Khigiấytờxongxuôi,họđượctraomộttấmgiấychứngnhậnkếthôn.Họđãlàvợchồng.
Quayvềcănhộcũcủachamẹgã,nơihọtổchứclễcưới,cóbạnbè,hàngxóm,mọi người đều hăm hở tận dụng lòngmến khách.Mấy ông già hátnhững bài hát xa lạ.Nhưng có gì đó không ổn với ký ức này.Có nhữngkhuônmặt lạnh lùngvàkhắcnghiệt.GiađìnhFyodorởđó.Leovẫnđangnhảynhưnglễcướibiếnthànhđámtang.Mọingườinhìnchằmchằmvàogã.Cótiếnggõnhẹnơicửasổ.Leoquaysangchỉthấydángmộtngườiđànôngápmặtvàocửakính.Leobướcđếnanhta,lauhơinướcđọngtrêncửa.ĐólàMikhail SviatoslavichZinoviev,một viên đạn xuyên qua đầu anh ta, quaihàmanh tavỡnát,đầuméomó.Leo lùi lại,quayđi.Cănphònggiờhoàntoàntrốngtrải,ngoạitrừhaicôbé-cácconcủaZinovievkhoácnhữngtấmgiẻbẩnthỉu.Trẻmồcôi,bụngchúngtrươnglên,daphồngrộp.Rậnrệpbòkhắpquầnáochúng,trênlôngmàyvàcảmáitócđenbùxùcủachúng.Leonhắmmắtvàlắcđầu.
Run rẩy, lạnh cóng, gã mở mắt. Gã đang chìm dưới nước, chìm rấtnhanh.Phía trên làbăng.Gãcốbơi lênnhưngdòngnướcnhậngãxuống.Trên băng có người, đang nhìn gã, đang xem gã chết chìm.Một cơn đaunhứcnhốiráttrongphổi.Khôngthểnínthở,gãmởmiệngra.
***LEOTHỞDỐC,MỞMẮT.Raisangồibêncạnhgã,đangcốtrấntĩnh
gã.Gãnhìnquanh,bốirối: tâmtrígãnửamơnửatỉnh.Đâylàthực:gãđãquay về căn nhà củamình, quay về hiện tại. Thấy nhẹ nhõm, gã nắm tayRaisa,thìthầmmộttràngvộivã:
-Emcònnhớlầnđầutagặpnhaukhông?Emnghĩanhthôlỗ,nhìnchằmchằmvàoem.Anhxuốngbếntàuđiệnngầmkhácđichỉđểhỏitênem.Vàemkhôngchịuchoanhbiết.Nhưnganhkhôngchịuđichừngnàoemchưanóichoanh.NênemđãnóidốitênemlàLena.SuốtcảtuầnanhchỉcónóivềngườiphụnữxinhđẹptênlàLena.AnhbảovớimọingườirằngLenathậtxinhđẹp.Khicuốicùnganhgặplạiem,vàthuyếtphụcemdạobộcùnganh,anhđãgọiemlàLenasuốtcảbuổi.Cuốibuổihômđấy,anhsẵnsànghônemvàemđãsẵnsàngnóiratênthậtcủamình.Ngàyhômsau,anhkểvớimọingười rằngngườiphụnữRaisaxinhđẹpnhườngnào,mọingười trêuanhmànóirằngtuầntrướcđólàLena,còntuầnnàylàRaisa,vàtuầnsausẽlàngườikhác.Nhưngkhôngbaogiờnhưvậy.Mãimãivẫnlàem.
Raisalắngnghechồngmìnhnóivàlấylàmlạtrướcsựbiểulộtìnhcảmủymịbấtngờnày.Nóxuấtpháttừđâu?Cólẽaicũngtrởnênủymịkhihọốm.Côđỡgãnằmxuống,vàkhông lâu saugãngủ thiếpđi.ĐãmườihaitiếngkểtừkhibácsĩZarubinravề.Mộtlãogiàtầmthường,tựphụlàmộtkẻthùnguyhiểm.Đểxuađilolắng,côđilàmmónxúp-nướcluộcthịtgàvớinhữngmiếngthịt,khôngchỉlàrauluộcvàxươnggà.Nósôisủibọttrênlửanhỏ,sẵnsàngchoLeoănkhigãcóthểănđược.Côkhuấyxúp,lấymộtbátchomình.Vừaxongviệc,cônghecótiếnggõcửa.Đãmuộn.Côkhôngchờcókhách.Côcầmcondao,cũngcondaoấy,đểsaulưngtrướckhitiếngầnđếncửa:
-Aiđấy?-ThiếutáKuzmin.Taycôrunrẩy,cômởcửa.ThiếutáKuzminđangđứngngoàicùngcậnvệ,haingườilínhtrẻtrông
dữdằn:-BácsĩZarubinđãnóivớitôi.Raisathốt:-Làmơn,ônghãyvàotậnmắtxemLeo...Kuzmindườngnhưngạcnhiên:-Không,khôngcầnthiết.Tôikhôngcầnquấyrầycậuấy.Tôitinôngbác
sĩvềnhữngvấnđềykhoa.Ngoàira,đừngnghĩtôilàkẻnhútnhát,nhưngtôisợlâycảmtừcậuấy.
Côkhôngthểhiểuđiềugìđãxảyra.Taybácsĩđãnóisựthật.Côcắnmôi,cốkhôngđểlộrasựnhẹnhõmcủamình.Ôngthiếutátiếptục:
-Tôiđãbáochotrườngcô.Tôigiảithíchlàcôsẽnghỉđểgiúpchồnghồiphục.Chúngtacầncậuấykhỏemạnh.Cậuấylàmộttrongnhữngnhânviêntốtnhấtcủachúngtôi.
-Anhấythậtmaymắnvìđượcđồngnghiệpquantâmnhưvậy.Kuzmin xua lời nhận xét đi. Ông ta ra hiệu cho người lính đằng sau.
Ngườinàyđangcầmmộttúigiấy.Anhtabướclên,đưanóchocô:-ĐâylàquàcủabácsĩZarubin.Nênkhôngcầncảmơntôi.Raisavẫncầmcondaosaulưng.Đểđónlấytúiquà,côcầncảhaitay.
Côluồnlưỡidaosauváy.Khinóđãyênvị,côđưatayra,đónlấytúiquà,nónặnghơncôtưởng:
-Ôngcóvàokhông?-Cảmơncô,nhưngđãmuộnrồivàtôicũngmệt.
Kuzminnóilờitạmbiệt.Côđóngcửavàbướcvàobếp,đặttúilênbànvàlấycondaosaulưngra.
Cômởtúi.Trongtúicócamvàchanh,thứxaxỉtrongmộtthànhphốkhanhiếmthựcphẩm.Cônhắmmắt,tưởngtượngsựthỏamãnmàZarubinđangthíchthútrướclòngbiếtơncủacô,khôngphảivìtúihoaquả,màvìôngtađơnthuầnlàmcôngviệccủamình,vềviệcôngtađãbáocáorằngLeoốmthật.Nhữngquảcamvàchanhchỉlàcáchôngtanóirằngcônêncảmthấymắcnợôngta.Nếuôngtacóýkhác,ôngtađãkhiếncảhaingườihọbịbắt.Côđổcảtúitráicâyvàothùngrác.Cônhìnchằmvàonhữngmàusắcrựcrỡrồimớinhặt từngquả lên.Côsẽănquàcủaông ta.Nhưngcôkhôngchịukhóc.
19 THÁNG HAI
LẦNĐẦUTIÊNtrongsuốtbốnnăm,Leonghỉlàmmàkhôngxinphéptrước.Cónhữngngườiphảiđi tùvì tộivìphạmđạođức laođộng;nhữngngườirờichỗlàmkhichưalàmđủthờigianhoặcnhữngngườiđếnmuộncalàmviệcnửatiếng.Tuynhiên,Leosẽkhôngbịnguyhiểmnàohết.TheolờiRaisa,gãđãđượcbácsĩkhámvàthiếutáKuzminđãđếnthăm,chophépgãđượcnghỉ.Điềunàycónghĩanỗilolắnggãđangcảmthấylàvềchuyệngìkhác.Càngnghĩđếnnó thìnócànghiện rõ.Gãkhôngmuốnquay lại làmviệc.
Trongbangàyqua,gãkhông rờikhỏinhà.Táchbiệtkhỏi thếgiới,gãnằmtrêngiường,uốngnướcchanhđườngnóng,ănxúpcủcảivàchơibàivớivợ,ngườiđãkhôngchiếucốchosựđauốmcủagã, thắnghầuhếtcácván.Hầuhếtthờigiangãngủ,vàsaungàynghỉđầutiêngãkhôngcòngặpácmộngnữa.Nhưng thayvàođó làgãcảm thấyuểoải.Gãhyvọngcảmgiác đó sẽ mờ dần đi, tin rằng sự u buồn là tác dụng phụ củamethamphetamine.Cảmgiácấyngàycàng tệhơn.Gãđã lấymấy lọđựngthuốc-nhữnglọthủytinhđựngnhữngtinhthểtrắngđục-vàđổxuốngbồnrửa.Khôngcònnhữngvụbắtngườiphảidùngmatúytrợlực.Cóphảidomatúykhông?Haylànhữngvụbắtbớ?Khikhỏelêngãthấydễdànggiảithíchcác sự kiện trong những ngày qua hơn.Họ đãmắcmột sai lầm:AnatolyTarasovichBrodskylàmộtsailầm.
Trước mặt gã là tượng đài nhà lãnh đạo Cheka, giữa quảng trườngLubyanka,baoquanhlàmảngcỏxanhvàluồnggiaothông.Leothuộclòngcâuchuyệncủaông.Mọimậtvụđềuthuộclòngcâuchuyệnvẻôngta.LàlãnhđạođầutiêncủaCheka,cơquanmậtvụdoLeninthànhlậpsaukhilậtđổchếđộSahoàng,ônglàôngtổcủaNKVD.Ôngtalàmẫuhìnhtiêubiểu.Cácsáchhuấnluyệnđầyrẫylờitríchđượccholàcủaôngta.Cólẽcâunóinổitiếngnhấtvàthườngđượctríchdẫnnhấtcủaôngtalà:
MộtmậtvụphảirènluyệnchocontỉmmìnhtrởnênVôtình.Vôtìnhchiếmvịtríthiêngliêngtrongquytắclàmviệccủahọ.Vôtình
làmộtphẩmchất.Vôtìnhlàcầnthiết.Hãykhátkhaovôtình!Vôtìnhnắmgiữchiếcchìakhóamởcánhcửađếnmộtnhànướchoànthiện.NếulàmmộtChekacũnggiốngnhưtuântheomộthọcthuyếttôngiáothìvôtìnhlàmộttrongnhữngđiềurăncủahọ.
TrướcđâyviệchọctậpcủaLeotậptrungvàothểthao,sứcmạnhthểchất
-mộtđiềuchođếnnayvẫngiúpíchhơnlàcảntrởsựnghiệpcủagã,chogãcáilốtcủamộtkẻđángtin,mànếulàmộthọcgiảthìsẽlàđángnghi.Nhưngnócónghĩagãbuộcphảidànhítnhấtmỗituầnmộtđêmđểviếtlạicẩnthậnnhữngtríchdẫnmàmộtmậtvụphảithuộclòng.Vìtrínhớkém,tìnhtrạngcòntồitệhơndosửdụngmatúy,gãkhôngphảilàmộtkẻhamsáchvở.Tuynhiên,khảnăngnhớnhữngphátbiểuchínhtrịchủchốtlàcầnthiết.Bấtcứmộtlờinói lỡnàocũngbiểuhiệnsựthiếulòngtinvàtậntụy.Vàbâygiờ,saubangàynghỉviệc,khigãbướcđếncánhcửavàoLubyankavànhìnlạibứctượngnhàlãnhđạoCheka,gãnhậnratâmtrímìnhrờirạc-mấycụmtừđãquaylạivớigãnhưngkhôngđủvàkhôngđứngtrậttự.Điềuduynhấtgãcóthểnhớchínhxác, tronghàngngànhàngngànlời, trongtoànbộnhữngchânlývànguyêntắccủacuốnkinhthánhCheka,làtầmquantrọngcủasựvôtình.
LeođượcđưađếnphòngKuzmin.Taythiếutáđangngồi.ÔngtachỉchoLeongồivàochiếcghếđốidiện.
-Cậuđãkhỏehơnchưa?-Tôiđãkhỏehơn,cảmơnthiếutá.Vợtôinóithiếutáđãđếnthăm.-Chúngtôilochocậu.Đâylàlầnđầucậuốm.Tôiđãkiểmtrahồsơ.-Tôixinlỗi.-Không phải lỗi của cậu. Cậu dũng cảm, bơi dưới dòng sông đó.Và
chúngtôimừngvìcậucứuđượcôngta.Ôngtađãcungcấpmộtsốthôngtinhệtrọng.
Kuzminvỗtậphồsơmỏngmàuđenởgiữabàn.-Khicậuvắngmặt,Brodskyđãthútội.Phảimấtđếnhaingày,hailượt
trịliệusốcbằnglongnão.Ôngtacứngđầulạlùng.Nhưngcuốicùngôngtagụcngã.ÔngtađưatêncủanhữngngườicốcảmtìnhvớiAnh-Mỹ.
-Ôngtagiờởđâu?-Brodskyà?Ôngtabịxửtửtốihômqua.Leođãhyvọnggìchứ?Gãtập trungkhôngbiểulộgì,nhưthểgãvừa
nghenóitrờibênngoàilạnhlắm.Kuzminlấytậphồsơmàuđenlên,đưachogã:
-Trongnày,cậusẽcóđầyđủbảnghilờithútội.Leomởhồsơ.Mắtgãbắtgặpdòngđầutiên:Tôi-AnatolyTarasovichBrodsty-làgiánđiệp.Leolậtgiởcáctrangđánhmáytiếptheo.Gãnhậnracáimẫu,mởđầulà
lờixỉnlỗi,bàytỏhốitiếctrướckhimôtảbảnchấttộitrạngcủamình.Gãđã
thấymẫunàyhàngngànlần.Chúngkhácnhauởnhữngchitiết:tên,địachỉ.-Ôngcómuốntôiđọcnóbâygiờkhông?Kuzminlắcđầu,đưachogãmộtphongbìdánkín.- Ông ta kể tên sáu công dân Xô viết và một người Hungary. Họ là
nhữngngườiđangcộngtác,làmviệcchochinhphủnướcngoài.Tôiđãđưasáucáitênchocácmậtvụkhác.Tênngườithứbảycậuphảiđiềutra.Vìcậulàmộttrongnhữngnhânviênxuấtsắcnhấtcủatôi,tôigiaochocậuvụkhónhất.Trongphongbìnàycónhữngcôngviệcchúngtađãlàmsơbộ,vàitấmảnh,vàtoànbộthôngtinhiệnchúngtabiếtvềcánhânnày, trongđó,nhưcậusẽthấy,khôngnhiềulắm.NhiệmvụcủacậulàthuthậpthêmthôngtinvànếuAnatolyđúng,nếungườinàylàkẻphảnbội,câusẽphảibắtvàmangngườiđóđếnđây,thủtụcthôngthường.
Leoxémởphongbì,lôiravàitấmảnhlớnđentrắng.Chúnglàảnhtheodõi,đượcchụptừkhoảngcáchngangđường.
NhữngtấmảnhvợLeo.
CÙNG NGÀY
RAISANHẸNHÕMvìsắphếtngày.Côđãmấttámtiếngđểdạyđúngcùngmộtbàigiảngchotấtcảmọilớphọc.Thườngthìcôdạymônchínhtrịbắt buộc, nhưng sáng nay cô nhận được chỉ thị củaBộGiáo dục gửi đếntrườnglệnhchocôphảilàmtheokếhoạchgiảngdạyđínhkèm.DườngnhưnhữngchỉthịnàyđượcgửiđếntấtcảcáctrườngởMátxcơvavàphảicóhiệulựctứcthì-nhữngbàihọcngàythườngcóthểđểđếnngàymai.Nhữngchỉthịnàyquyđịnhcôphảidànhcảngàyđểthảoluậnvớitừnglớpvềtìnhyêuđốivớimầmnoncủađấtnước.Nhữngbàihọcđểtấtcảtrẻem,chodùchúngbaonhiêutuổi,phảiđượcnhắcnhởnhữngđiềuthậntrọngcơbảntrongcuộcsốnghằngngày.Chúngkhôngđượcquađườngmàkhôngnhìn trướcnhìnsau,chúngphảicẩnthậnkhiđitàuđiệnngầm,vàcuốicùng-điềunàyđượcnhấnmạnhđặcbiệt-chúngkhôngđượcchơiđùatrênđườngray.Trongnămqua,cónhữngvụtainạnthảmthươngtrênđườngray.Sựantoàncủamầmnonđấtnướclàtrênhết.Chúnglàtươnglai.Nhiềuminhhọalốbịchvàmờnhạtđượcđưara.Mỗi lớphọckết thúcbằngmộtcâuhỏinhỏđểbảođảmmọithôngtinđãđượctiếpthu.
Điềugìcácemkhôngbaogiờnênlàm?Câutrảlờiđúng:chơitrênđườngray.Tươngđốimànói,côcóítlýdođểthanphiền.Ngôitrườngmàcôgiảng
dạy,TrườngTrunghọcsốBảy-tòanhàhìnhchữnhậtdựngtrênnhữngcộtbêtôngchắcchắn-hóaralạilàmộttrongnhữngviênngọccủachínhsáchgiáodụcnhànước.Đượcchụpnhiềuảnhvàquảngbánhiều,ngườithànhlậpranókhôngaikháclàNikitaKhrushchev,ngườiđãcómộtbàiphátbiểuởphòngtậpthểthaomới,sànnhàđượcđánhsápđếnmứcmấyvệsĩcủaôngtaphảiđánhvậtđểkhỏi trượtngã.Ôngtanói rằnggiáodụcphảiđápứngnhucầucủađấtnước.Vàđiềuđấtnướccầnlànhữngnhàkhoahọc,kỹsưvàvậnđộngviênđoạthuychươngvàngOlympichiệuquảcao,trẻkhỏe.Phòngtậpthểdụcbềthếnhưnhàthờ,nằmbêncạnhtòanhàchính,rộnghơnvàsâuhơncảchínhngôitrường,đượctrangbịđườngchạytrongnhàvàmộtloạtthảm,vồng,thangdây,vàvánnhún,tấtcảđượcsửdụngtốiđanhờmộtthờigianbiểungoàigiờ,gồmmộttiếngrènluyệnhằngngàyđốivớimỗihọcsinhbấtkểđộtuổihaykhảnăng.
Trong số các đồng nghiệp, cô chỉ làm bạn với một người - IvanKuzmitchZhukov,mộtgiáoviênngônngữvàvănchương.Côkhôngbiếtrõ
tuổicủaanhta-anhtakhôngnói-nhưnganhtachừngbốnmươi.Tìnhbạncủahọđến thật tìnhcờ.Anh tangẫunhiên thanphiềnvềquymôcủa thưviện-mộtcănphòngnhỏnhưphòngđựngbátđĩaởdướitầnghầm,cạnhnồihơi,chấtđầynhữngcuốnsáchmỏng,ấnphẩmPravdacũmèm,nhữngsáchđượcphêduyệt,vàkhônghềcómộttácgiảnướcngoàinào.Ngheanhtanóithế,Raisanóikhẽrằnganhtanêncẩnthậnhơn.Lờinóinhỏđóđãbắtđầumộttìnhbạnbấtngờ,màtừphíacô,cólẽlàkhôngkhônngoanlộclợigìnếutínhđếnchuyện Ivancókhuynhhướngnói toạc raýnghĩ.Trongmắtmọingười,anhtalàmộtkẻbịđểý.Nhữnggiáoviênkháctinrằnganhtachứachấptàiliệucấmdướisànnhà,hoặctệhơn,anhtađangviếtmộtcuốnsáchvàchắcchắnlénlútchuyểnnhữngtrangviếtphảnđộngsangphươngTây.Raisacócơhộigiữmốiquanhệnàychỉbởivìlòngtrungthànhcủacôchưabaogiờbịdòmngóquá sát saonhưvậy.Suychocùng, cô làvợcủamộtnhânviênanninhnhànước,mộtchuyệnhầunhưaicũngbiết,cócảmộtsốhọcsinh.TheologicthìIvannêngiữkhoảngcách.ChắcchắnanhtatựtrấnanvớisuyluậnrằngnếuRaisamuốntốcáoanhtathìcôđãlàmrồi,nếutínhđếnnhiềukhinhsuấtcôđãngheanhtanóivàthậtdễdàngđểcôthìthầmtênanh ta vào tai chồng cô bên gối. Nên hóa ra rằng, người duy nhất cô tintưởngtrongđámgiáoviênlạilàngườiítđượctintưởngnhất,vàngườiduynhấtanhtatinlàngườiphụnữlẽraanhtakhôngnêntintưởngnhất.Anhtađãkếthôn,cóbacon.Dùvậy,côđãngờanhtayêucô.Đókhôngphải làđiềucôtrôngmong,vàcôhyvọngvìlợiíchcủacảhaingười,anhtacũngkhôngtrôngmongchuyệnđó.
***NGOÀICỔNGCHÍNHvàotrườnghọc,bênkiađường,trongtiềnsảnh
củamột tòachungcư thấp tầng,Leođứngđó.Gãđãcởibỏđồngphụcvàmặc thường phục, loại đồ gãmượn được ở chỗ làm. Trong Lubyanka cónhữngtủchứađủcácthứlinhtinh:áokhoác,áovest,quần-nhiềukíchcỡvàchấtlượngvải,đượcgiữlạichochínhmụcđíchnày.Mặcchiếcáokhoáclenxámdàitậnmắtcáchânvàchiếcmũlôngdàylấptrán,Leotinrằngvợgãsẽkhôngnhậnranếutìnhcờnhìnvềphíagã.Gãgiậmgiậmchânđểgiữấm,xemđồnghồ,mộtchiếcPoljotAviatorbằng thépkhônggỉ -quà tặngsinhnhậtcủavợgã.Khônglâunữalớphọccủacôhômnaysẽkếtthúc.Gãnhìn ngọn đèn trên đầu.Gã lấy cái chổi lau nhà bỏ đi, chọc vỡ bóng đènkhiếntiềnsảnhtốilại.
Đâykhôngphảilầnđầuvợgãbịtheodõi.Banămtrước,Leođãdànxếpmộtcuộcgiámsátvìlýdochẳngliênquanđếnviệccôcóphảilàmốiđedọaanninhkhông.Họkếthônchưađầymộtnăm.Côdầntrởnênxacách.Họ
sống cùng nhaumà như sống riêng, làmviệc nhiều giờ, thoáng nhìn thấynhauvàobuổisángvàbuổitốimàrấtítgiaotiếp,giốngnhưhaitàuđánhcárờicùngmộtcảngmỗingày.Gãkhôngtinrằnggãđãthayđổi,vớitưcáchngườichồng,nênkhôngthểhiểutạisaocôlại thayđổivới tưcáchlàmộtngườivợ.Mỗikhigãđềcậpđếnchủđềnày,côlạikêulàcảmthấykhôngkhỏe,nhưngcôtừchốiđigặpbácsĩ,nhưngdùsao,ailạicứkhôngkhỏe,hếtthángnàysangthángkhác?Lờigiải thíchduynhấtgãcóthểnghĩralàcôđangyêumộtngườikhác.
Nghingờhếtmọilẽ,gãcửmộttaylínhmới,mộtmậtvụtrẻtriểnvọng,theodõivợgã.Taymậtvụnàyđãtheodõimỗingàytrongsuốtmộttuần.Leobiệnminhchohànhđộngnày,mặcdùkhóchấpnhậnnổi,làdotìnhyêuthúcđẩy.Tuynhiên,việcnàycũngmạohiểm,khôngchỉvìRaisacóthểpháthiện ra.Nếu đồng nghiệp gã phát hiện ra, họ giải thích việc này khác đi.NhưngRaisakhôngngoạitìnhvàkhôngaipháthiệnravụtheodõinày.Leothấynhẹnhõm,gãchấpnhậnrằnggãchỉcầnkiênnhẫn,chuđáo,vàgiúpđỡcôtrongnhữngkhókhăncôgặpphải.Saunhiềutháng,mốiquanhệcủahọdần dần khá hơn. Leo đã thuyên chuyển taymật vụ trẻ sangmột vị trí ởLeningrad,mộtđộngtháimàgãgiớithiệulàmộtsựthăngchức.
Tuynhiên,nhiệmvụnàylạihoàntoànkhác.Lệnhđiềutradocấptrênđưaxuống.Đâylàcôngviệcnhànước;mộtvấnđềanninhquốcgia.Mốinguyhiểmkhôngphảilàcuộchônnhâncủahọmàlàtínhmạnghọ.Leobiếtchắc rằng tên của Raisa đã được Vasili đưa vào trong bản thú tội củaAnatolyBrodsky.Việcmộtmậtvụkhácchứngthựcchitiếtcủamộtbảnthútộichẳngcónghĩagìhết:hoặcđấylàmộtâmmưu,hoặclàlờinóidốitrắngtrợn,hoặcVasiliđãcấycáitênđóvàođầuBrodskymộtlúcnàođótrongquátrìnhthẩmvấn,mộtviệcquádễlàm.Leotựtráchmình.ThờigiangãnghỉlàmđãchoVasilicơhộimàhắntậndụngmộtcáchtànnhẫntuyệtđối.Leođãbịgàibẫy.Gãkhôngthểđổrằngbảnthúnhậnđólàdốitrá-đấylàvănbảnchínhthứchợplývàchânthựcnhưmọibảnthútộikhác.Phươnghướnghành động duy nhất là xác định nỗi ngờ vực của gã, rằng kẻ phản bộiBrodskyđang cố đổ tội choRaisa để trả thù.Khi nghe lời giải thích này,Kuzminđãhỏi tạisaokẻphảnbội lạibiếtgãđãkếthôn.Tuyệtvọng,Leobuộcphảinóidối,chorằnggãđãnhắctênvợmìnhtrongkhihọtròchuyện.Leokhôngphảilàkẻcótàinóidối.Bằngviệcbảovệchovợ,gãđãtựbuộctộichínhmình.Bảovệchoaiđónghĩalàkhâusốmệnhcủamìnhvàolớpvải lót sốmệnhcủahọ.Kuzminđãkết luận rằngviphạmanninhcókhảnăngxảyrađósẽphảiđượcđiềutratoàndiện.HoặcLeocóthểtựlàmhoặcchophépmộtmậtvụkháclàm.Ngheđếnkếtluậncuốicùngnhưvậy,gãđã
nhậnvụnàytrêncơsởrằngchỉcầncốgắngminhoanchovợmình.Cũngtheođúngcáchmàbanămtrướcđâychấmdứtnhữngmốinghingờvềsựchung thủycủavợgã,giờgãphải chấmdứtnhữngmốinghingờvề lòngtrungthànhcủacôvớinhànước.
Bênkiađường, trẻemđổracổng trường,xuốngđường, rồi tỏaramọihướng.Một cô bé chạy sang đường, hướng thẳng về phíaLeo và vào tòachungcưnơiLeođangnấp.Khicôbéđiquachỗtối,bànchânnógiẫmphảimảnhvỡbóngđèn,côbédừnglại,cânnhắcxemcónênnóigìkhông.Leoquaysangnhìnnó.Nócómáitócdàibuộcdâyđỏ.Cólẽchừngbảytuổi.Đôimáhồngvìlạnh.Hếtsứcđộtngột,nóvụtchạy,đôigiàynhỏvỗlênmấylượtcầuthang,chạyxakhỏingườilạmặtvàvềnhànơicôbévẫncònbébỏngđểtinrằngnóvẫnantoàn.
Leobướcđếncửakính,nhìnnhữnghọcsinhcuốicùngrakhỏitòanhà.GãbiếtRaisakhôngcólịchhoạtđộngngoạikhóađặcbiệtnào-nêncôsẽvềsớm.Vàcôởkia,ngaycổng,đứngvớimộtđồngnghiệpnam.Anhtacóbộrâu xámgọnghẽ,mắt kính tròn,Leo nhận thấy anh ta khôngphải làmộtngườithiếucuốnhút.Anhtatrôngcógiáodục,cóhọcthức,lịchsự,đôimắtlanhlợivàchiếccặpđầysách.ĐâyhẳnlàIvan:Raisađãnhắcđếnanhta,giáoviênngônngữ.Theophỏngđoán,Leochorằngngườiđànôngnàygiàhơngãítnhấtmườituổi.
Leomuốnhọtạmbiệtnhauởcổng,thếmàhọlạiđicùngnhau,bướcbênnhauvàtròchuyệnthoảimái.Gãchờđợi,đểhọđitrước.Họthậtthânthiếtvới nhau:Raisa cười vìmột câuđùavà Ivandườngnhưhài lòng.Leo cókhiếncôcườikhông?Khônghẳn,khôngthườngxuyên.Gãchắcchắnkhôngphảnđốiviệcbịcườinhạokhigãngớngẩnhayvụngvề.Gãcókhiếuhàihướcởkhíacạnhấy,nhưngkhông,gãkhôngbaogiờnóitếu.Raisathìcó.Côvuitínhcảtronglờinóilẫntrongsuynghĩ.Ngaytừlầnđầuhọgặpnhau,từhồicôlừachogãtinrằngcôtênLena,gãchưabaogiờnghingờrằngcôthôngminhhơngã.Nếutínhđếncácrủiroliênquanđếnsựthôngminhlanhlợi,gãchưabaogiờthấyghentị-chođếngiờ,khinhìncôđicùngvớingườiđànôngnày.
BướcchânLeotêcứng.Gãmừnglàđangđi, theodõivợgãởkhoảngcáchnămmươimét.Dướivầngsángbóngđènđườngcamnhạt,theodõicôkhôngkhókhăngì-hầunhưcórấtítngườikháctrênđường.ĐiềuđóthayđổikhihọrẽsangAvtozavodskaya,phốlớn,cũnglàtêncủamộtgatàuđiệnngầmmà chắc chắn họ sắp đi vào. Có những hàng người đang xếp hàngngoàicửahàngtạpphẩm,choánhếtvỉahè.Leothấythậtkhótheodấuvợ,càngkhóhơnkhivợgãmặctrangphụckhóphânbiệt.Gãkhôngcòncách
nàokháclàphảirútngắnkhoảngcáchgiữahọ,gãnhanhbướcchân.Gãcáchsaucôchưađầyhaimươimét.Ởkhoảngcáchnày,cónguycơcôsẽthấygã.RaisavàIvanrẽxuốnggaAvtozavodskaya,khuấttầmmắt.Leovộivãtiếnlên,lenlỏigiữanhữngngườibộhành.Trongđámđôngngườiđitàu,côsẽdễdàngbiếnmất.Đây là,nhưbáoPravda thườngkiêuhãnh,hệ thống tàuđiệnngầmnhộnnhịpnhấtvàtốtnhấttrênthếgiới,vớihàngtrămnghìnlượtkháchmỗingày.
Đếncửaga,gãđi theobậc thềmđáxuốngsảnhdưới -mộtvănphòngsangtrọng,mộtphòngtiếpđạisứ,cộtđácẩmthạchmàukem,lancanmàugụbóng loáng,vàđượcchiếu sángdướimáivòmkínhđục.Đanggiờcaođiểmvàmộtxăngtimétsànnhàcũngkhómàthấyđược.Hàngngànngườisùsụáokhoácdàivàkhănquàngcổchenlấnxếphàngởthanhsoátvé.Đingượcdòngngười,Leochạyngượclêncầuthang,dùngchỗcaođểquansátnhữngcáiđầutrongđámđông.RaisavàIvanđãđiquahàngràothépsoátvévà đang đợi lên cầu thang cuốn. Leo hòa vào đám đông, len vào nhữngkhoảngtrống,rồilấnlên.Nhưngbịkẹtcứngtrongbiểnngười,gãkhôngcólựachọnnàokháclàphảidùngđếnbiệnphápkémlịchsựnhất,đưatayđẩymọingườisangbên.Khôngaidámlàmgìhơnlàtỏrabựcbội,khôngaibiếtLeocóthểlàai.
Đếnchỗsoátvé,đúnglúcgãthấyvợmìnhkhuấttầmmắt.Gãbướcqua,xếphàngvàlấyngaychỗđầutiêncònsẵntrênthangcuốn.Dọctheođườngchéonhữngbậcthanggỗxuốngdướichânthanglàchópcủahàngtrămchiếcmũđông.Khôngthểphânbiệtđượcailàai,gãnghiêngsangphải.Raisacólẽ cách gãmười lămmười sáu bước chân.Để nói chuyện được với Ivan,đangđứngởbậcsaulưngvàphíatrêncô,côquayrasauvànhìnlên.Leođãởtrongtầmnhìncủacô.Gãnấpđằngsaungườiđànôngtrướcmình,khôngmuốnmạohiểmnhìnthêmlầnnữa,đợichođếnkhigãởthấphơnrồimớidámnhìn lại.Lốiđi đượcchia thànhhaiđườnghầm: cho tàu chạyhướngBắcvàNam,vàlốinàocũngđầyhànhkháchđanghốihảbướcđi,đangcốtìmcáchlênsânga,đuanhaugiànhlấymộtchỗởchuyếntàutiếptheo.Leokhôngthấyvợđâucả.
NếuRaisatrênđườngvềnhà,côsẽphảiquabatrạmphíaBắctrêntuyếnZamoskvorestkayađiTeatralnayanơicôsẽđổituyến.Khôngcòncáchnàokháclàphảigiảđịnhđấylàđiềucôđanglàm,gãđidọcsânga,nhìnsangphảirồitrái,nhìnkỹnhữngkhuônmặtđangxếphàng,chenchúcnhau,nhìnchằmchằmvềmộthướng.Raisakhôngcóởđây.Lẽnàocôđãbắtchuyếntàu theohướngkhác?Saocô lạiđiphíaNam?BỗngnhiênmộtngườiđànôngdichuyểnvàLeothoángthấychiếctúi.Ivanđằngkia.Raisabêncạnh
anhta,cảhaiđangđứngởmépsânga.Leoởquágần,đếnmứccóthểvớitayrachạmvàomácô.Nếucôquayđầu, thậmchíchỉmộtchút, thìhọsẽchạmmắtnhau.Chắcchắngãgầnnhưđangởtrongtầmnhìncủacô;nếucôkhôngthấygãthìđấylàbởivìcôkhôngnghĩsẽgặpgã.Gãkhôngthểlàmgì,khôngcóchỗđểnấp.Gãtiếptụcđidọctheosânga,chờcôgọitêngã.Gãsẽkhôngthểgiảithíchrằngđâylàngẫunhiên.Côsẽbiếttỏnglàgãnóidối,côsẽbiếtgãđangtheodõicô.Gãđếmhaimươibước,rồidừnglạibênmépsânga,nhìnchằmchằmvàobứctranhkínhtrướcmặt.Badòngmồhôichảydọcbênmặtgã.Gãkhôngdámchùihayquaylạixemcôcónhìnvềphíagãkhông.Gãcốtậptrungvàobứctranh,biểudươngsứcmạnhquânsựXôviết-mộtchiếcxetăngnònggiươngcao,bêncạnhlàkhẩutrọngpháo,vàtrênxelànhững línhNgaáokhoácdàiphấpphớiđangkhuasúng.Gã từ từquayđầulại.RaisađangnóichuyệnvớiIvan.Côkhôngnhìnthấygã.Mộtlàngióấmthổixuốngsângađôngđúc.Contàuđangđến.
Khimọingườiquaylạinhìn,Leobắtgặpmộtngườiđànôngđangnhìntheohướngngượclại,khôngphảivềcontàuđangtiếnđến,mànhằmthẳngvàogã.Đólàmộtcáiliếcnhìnthoángmộtcái,mộtphầntíchtắcnhìnvàomắt.Ngườikiachừngbamươituổi.Leochưabaogiờthấyanhta.NhưnggãbiếtngayngườinàylàđồngnghiệpCheka,mộtnhânviênBộAnninhNhànước.Cómộtmậtvụthứhaitrênsânga.
Đámđôngdồnvềnhữngcánhcửa tàu.Mậtvụkiađãbỏđi,khuất tầmmắt.Những cánh cửamở ra.Leo không nhúc nhích; người gã vẫn khôngxoay về con tàu, mà nhìn chằm vào đúng cái điểm gã đã thấy ánh mắtchuyênnghiệplạnhlùngkia.Bịnhữnghànhkháchxuốngtàuxôđẩy,gãhếtngạcnhiênmàlêntàu,sauRaisamộttoa.Mậtvụnàylàai?Saongườitacầnmộtmậtvụnữatheodõivợgã?Họkhôngtingãsao?Tấtnhiênlàhọkhôngtin.Nhưnggãkhôngngờhọlạidùngbiệnphápbổsungcựcđoannhưvậy.Gãđixuốngphíacửasổđểcóthểnhìnsangtoabêncạnh.GãcóthểnhìnthấytayRaisa,đanggiữthanhngang.Khôngthấybóngdángmậtvụthứhai.Cánhcửasắpđóng.
MậtvụthứhailêncùngtoaLeo,điquagãlàmvẻthờơrõràngvàchọnmộtchỗcáchxagãvàimét.Anhtađượchuấnluyệnbàibản,tỏrabìnhtĩnh,vànếukhôngcócáinhìnthoángngắnngủiđó,cólẽgãkhôngnhậnraanhta.MậtvụnàykhôngđitheoRaisa.AnhtatheodõiLeo.
Lẽragãphảihiểurằngchiếndịchnàykhôngđượcgiaohoàntoànvàotaygã.Cókhảnănggã sẽ thỏahiệp.Họ thậmchícó thểnghingờgã làmviệccùngRaisa,nếucôlàgiánđiệp.CấptrêncủaLeocónghĩavụđảmbảorằnggãlàmđúngviệccủamình.Bấtcứđiềugìgãbáocáovềsẽđượckiểm
trachéovớimậtvụkia.Vìvậy,điềuthiếtyếulàRaisavềthẳngnhà.Nếucôtớibấtkỳchỗnàokhác-quánxákhôngđúng,hiệusáchkhôngđúng,ngôinhàkhôngđúng,nơingườikhôngđúngsống-côsẽtựđặtmìnhvàohiểmnguy.Cơhộiduynhấtđểthoát,vàlàmộtcơhộimỏngmanh,làkhôngnóigì,khônglàmgì,khônggặpai.Côcóthểlàmviệc,muasắm,vàngủnghỉ.Bấtcứsinhhoạtnàokhácđềucóthểbịhiểusai.
NếuRaisađangvềnhà,côsẽởlạitrêntàunàyởbađiểmdừngtiếptheomàđếngaTeatral'naya,nơicôsẽđổisangtuyếnArbatsko-PokrovskayavàđivềphíaĐông.Leothămdòtaymậtvụtheodõigã.Aiđóđãđứnglênđểxuốnggavàthếlàtaymậtvụkiangồivàoghếtrống.Giờanhtađangthờơnhìnrangoàicửasổ,chắcchắnđangliếctheodõiLeo.Taymậtvụkiabiếtmìnhđãbịlộ.Cólẽcảcáiđócũnglàchủđíchcủaanhtanữa.KhôngcógìlànghiêmtrọngmiễnlàRaisavềthẳngnhà.
Con tàudừng lạiởga thứhai -Novokuznetskaya.Một trạmnữahọsẽđổituyến.Cánhcửamởra.LeonhìnIvanxuốngga.Gãnghĩ:
Ởlạitrêntàuđi.Raisaxuốngtàu,bướcxuốngsângavàtiếnvềlốira.Côkhôngvềnhà.
Leokhôngbiếtcôđiđâu.Đitheocônghĩalàphơicôratrướcsựtheodõicủamậtvụkia.Khôngtheocôlàgãđặttínhmạngmìnhvàotìnhtrạngnguyhiểm.Gãphảilựachọn.Gãquayđầu.Taymậtvụkiakhôngđộngđậy.Từvịtríđó, anh takhông thể thấyRaisaxuống tàuđược.Anh tađang theođầumốiLeochứkhôngphảiRaisa,khianhtagiảđịnhrằnghaingườisẽcóhànhtungănkhớpnhau.Cửasắpđóng.Leođứngyêntạichỗ.
Leoliếcsangbên,quacửasổ,nhưthểRaisavẫnởtoabêncạnh,nhưthểgã vẫn đang theo dõi cô.Gã đang làmgì đây?Đó làmột quyết định bốcđồng,thiếuthậntrọng.Kếhoạchcủagãdựatrênviệctaymậtvụkiatinrằngvợgãcònởtrêntàu,maymắnlắmthìđócũnglàmộtkếhoạchmongmanh.Leokhông trôngmongvàođámđông.Raisavà Ivanvẫncòn trên sânga,tiếnvềlốiramộtcáchchậmchạpkhôngthểchịunổi.Vìtaymậtvụkiađangnhìnracửasổ,anhtasẽnhìnthấyhọngaykhitàuchạy.Raisađãđếngầnlốira,xếphàngkiênnhẫn.Côkhôngvộivã,côkhôngcólýdophảivậy,khôngbiếtrằngcảtínhmạngcôvàLeođanggặpnguyhiểmtrừphicôđikhuấttầmnhìn.Contàubắtđầulănbánh.Toacủahọgầnnhưnằmngangvới lốira.ChắcchắnmậtvụkiasẽthấyRaisa-anhtasẽbiếtLeođãcốýđểlỡ.
Contàutăngtốc-nóđãsongsongvớilốira.Raisađangđứnglồlộ.Leocảmthấymáusôitrongbụng.Gãtừtừquayđầusangxemphảnứngcủataymậtvụ.Mộtngườiđànông trungniêncường trángvàbàvợ trungniên tobéocủaôngtađangđứnggiữalốiđi,chechắnbấtcứgócnhìnnàorasânga
của taymậtvụ.Con tàu rầmrậpchạyvàođườnghầm.Anh takhông thấyRaisaởlốira.AnhtakhôngbiếtRaisakhôngcònởtrêntàu.Hầunhưkhóchegiấunổisựnhẹnhõmcủamình,Leotiếptụcmànkịchcâmnhìnchằmchằmvàotoabêncạnh.
ỞnhàgaTeatral'naya,Leođợithậtlâuhếtmứcrồimớixuốngtàu,vờnhưgãvẫntheodõivợmình,nhưthểcôđangđivềnhà.Gãtiếnđếnlốira.Liếcrasau,gãthấytaymậtvụđãxuốngtàuvàđangcốthuhẹpchútkhoảngcáchgiữahọ.Leonhấnbước.
Lốiđimởrộngrathànhđườnglớndẫnđếncáctuyếnđườngkhácnhauhoặctớilốiralênmặtđường.Gãphảicắtcáiđuôinàymàkhôngtỏrađanglàmvậy.Đườnghầmsangphảisẽđưagã tớinhữngchuyếntàuđivềphíaĐông ở tuyến Arbatsko- Pokrovskaya, đường về nhà. Leo rẽ phải. Mọichuyệnphụ thuộcnhiềuvàocon tàu tiếp theo.Nếugãcó thểđi thêmmộtquãngđủxa,gãcóthểlêntàutrướckhitaymậtvụbắtkịpvànhậnraRaisakhôngcótrênsânga.
Giờtrênđườnghầmdẫnđếnsânga,gãđốimặtvớiđámđôngphíatrước.Bỗngnhiêngãnghetiếngcontàuchạyđến,nódừnglạitrênsânga.Khôngcócáchnàotớiđókịp,khôngthểkhimàđầyngườiđằngtrước.Gãchotayvàotúiáo,lấythẻAnninhNhànướcravàvỗlênvaingườiđànôngđằngtrước.Nhưthểbị trúngnướcsôi,ngườiđànôngkia tránhsangbên,ngườiphụnữtránhsangbên,đámđôngrẽra.Lốiđiđãrộngrãi,gãcóthểnhanhchóngtiếnlênphíatrước.Contàuởđó,cửamở,sẵnsàngchạy.Gãcấtthẻvàlêntàu.Gãquaysangxemcáiđuôibaoxa.Nếungườinàybắtkịpvàlênchuyếntàunày,tròchơikếtthúc.
Nhữngngườiđãtránhđườngnayđãdồnlại.Taymậtvụkẹtlạisaulưnghọ,dùngđếncáchkémtếnhịhơn,cốxôđẩytìmrađườngđi.Anhtađangtớigần.Saocửakhôngđóngđi?Mậtvụđangởtrênsânga,chỉcáchvàimét.Cửa bắt đầu đóng. Tay anh ta với ra, nắm lấy thành cửa.Nhưng cỗmáykhôngthểbịkéolại,vàngườiđànôngnày-màLeolầnđầutiênthấyrõmặt-khôngcòncáchnàokháclàphảithảra.Vẫngiữvẻthờơtựnhiên,Leocốgắngkhôngcóphảnứng,liếcnhìntaymậtvụkiabịbỏlại.Trongbóngtốiđườnghầm,Leocởibỏchiếcmũđẫmmồhôi.
CÙNG NGÀY
THANGMÁYDỪNGởtầngnăm,tầngtrêncùng,cánhcửamởra,vàLeobướcvàohànhlanghẹp.Hànhlangcómùithứcăn.Đãbảygiờtối,thờiđiểmnhiềugiađìnhănuzhin,bữaăncuốitrongngày.Khigãđingangquanhữngcănhộ,gãcóthểngheâmthanhchuẩnbịbữatốiquanhữngcánhcửagỗdánmỏngmanh.Càngđếngầnnhàchamẹ,gãcàngthấymệt.Gãđãmấtmấytiếngđidọcngang thànhphố.Saukhicắtđuôi taymậtvụ theodõiởnhàgaTeatral'naya,gãvềnhà,lênđếncănhộ124,bậtđènvàradio,kéorèm-mộtsựthậntrọngcầnthiếtchodùhọởtầngmườibốn.Rồigãrờinhà,cốýđilòngvòngđểđếntàuđiệnngầmrồiđingượctrởlạithànhphố.Gãchưathayquầnáovàtiếcvìkhônglàmvậy.Nóđãtrởnênkhóchịu;áosơmi,ướtsũngmồhôi,đãkhôvàdínhvàolưnggã.Gãchắcnóđãbốcmùimặcdùgãkhôngthểngửi thấy.Gãxuađinhữngnghĩngợinày.Chamẹgãsẽchẳngquantâm.Họsẽquáphântâmbởiviệcgãđếnxinlờikhuyêncủahọ;điềulâulắmrồigãkhônglàm.
Cáncânmốiquanhệcủahọđãthayđổi-bâygiờgãgiúpđỡhọnhiềuhơnlàhọgiúpgã.Leothíchnhưvậy.Gãthíchcáicảmgiáccóthểđảmbảochohọnhữngcôngviệcnhẹnhàngtạinơilàmviệc.Chỉcầnmộtcâuhỏilịchsự, cha gã đã trở thành quản đốc củamột nhàmáy đạn dược, rời xa dâychuyềnlắpráp,trongkhimẹgã,suốtngàyngồikhâudù,cũngđượcđềbạttươngtự.Gãđãcảithiệnkhảnăngđượcmuathựcphẩmcủahọ-họkhôngcònphảixếphàngnhiềugiờđồnghồđểmuacácnhuyếuphẩmnhưbánhmìvàkiềumạch.Họđượcđếncácspetztorgi,cửahàngđặcbiệtkhôngdànhchođạichúng.Trongnhữngcửahànggiớihạnnàycónhữngniềmsungsướnglạkỳnhưcá tươi,nghệ tây,và thậmchínhữngmiếng sôcô lađen thứ thiệtthay vì cái thứ giảmà ca cao được thay bằng hỗn hợp lúamạch đen, đạimạch,bộtmìvàđậu.Nếuchamẹgãgặprắcrốivớihàngxómlắmchuyệnthìhàngxómkiakhôngbaogiờđượclắmchuyệnnữa.Khôngcầndùngđếnbạolực,khônghămdọathôlỗ,chỉmộtgợiýrằnghọđangđốimặtvớimộtgiađìnhcónhữngmốiquanhệtốthơn.
Cănhộnày,cănhộmàgãdànxếpđểhọđượcphânphối,nằmtrongmộtkhudâncưdễchịuởphíaBắcthànhphố-mộttòanhàthấptầngtrongđómỗicănhộcónhà tắmriêngvàbancôngnhỏnhìnxuống thảmcỏnhỏvàconphốyêntĩnh.Họkhôngphảiởchungvớiai:mộtđiềukhácthườngtrongthành phố này. Sau năm mươi năm vất vả, cuối cùng họ cũng được tậnhưởngcuộcsốngđặcquyềnđặclợi,điềumàchamẹgãbiếtơnsâusắc.Họ
đâmnghiệntiệnnghi.VàtấtcảnhưnghìncântreosợitócvìsựnghiệpcủaLeo.
Leogõcửa.Khimẹgã,bàAnna,mởcửa,bàdườngnhưngạcnhiên.Sựngạcnhiênấy,khiếnbàtrongthoángchốckhôngnóiđượcgì,đãtanbiến.Bàbướclên,ômcontrai,nóiphấnkhởi:
-Tạisaoconđếnmàkhôngbáotrước?Bốmẹnghenóiconốm.Bốmẹđếnthămconnhưngconcònngủ.Raisamởcửachobốmẹvào.Bốmẹđãnhìncon.Mẹ thậmchícònnắmtaycon,nhưngbốmẹcó thể làmgìchứ?Concầnnghỉngơi.Conđãngủnhưmộtđứatrẻ.
-Raisađãchoconbiếtlàbốmẹđến.Cảmơnbốmẹmanghoaquả-camvàchanh.
-Bốmẹnàocómanghoaquảđến.Ítnhấtthìmẹkhôngnghĩbốmẹđãlàmthế.Nhưngmẹgiàrồi.Cólẽkhibốmẹđãmangtớithật.
Nghecuộctraođổi,chagã,ôngStepan,từnhàbếpđira,nhẹnhàngchenquavợ.Gầnđâybàbéolên.Cảhaingườiđềuhơibéolên.Trônghọkhỏemạnh.
Stepanômcontrai:-Conkhỏehơnchưa?-Conkhỏehơnrồi.-Tốtlắm.Bốmẹlochoconquá.-Cáilưngbốsaorồi?-Lâurồikhông thấyđau.Một trongnhững lợi íchcủacôngviệchành
chính,tachỉlàmcómỗiviệcgiámsátcôngviệcvấtvảcủangườikhác.Tađiloanhquanhvớibútvàbìagiấy.
-Bốđừngcảmthấytộilỗi.Bốlàmcôngviệckiađủrồi.-Có lẽ, nhưngmọi người nhìn con khác đi khi con không còn làmột
trongbọnhọ.Bạnbècủabốkhôngcònthânthiệnnữa.Nếuaiđóđếnmuộn,bốlàngườiphảibáocáohọ.Rấtmaylàđếngiờchưaaimuộnlàm.
Leonghĩđinghĩlạinhữnglờinàytrongđầu:-Bốsẽlàmgìnếuhọmuộnlàm?Bốsẽbáocáochứ?-Bốchỉcứnhắchọmỗibuổitốilàđừngđếnmuộn.Không,nóicáchkhác,chagãsẽkhôngbáocáohọ.Cólẽôngđãbỏqua
vài trườnghợp.Ngaybâygiờ,khôngphải lúcđểcảnhbáoông,nhưng sựrộnglượngđócóthểbịpháthiện.
Trongbếp,cảibắpđangsôi sùngsục trongnồiđồng.Chamẹgãđangchuẩn bị golubsty nên Leo bảo họ cứ tiếp tục làm, họ có thể nói chuyện
trongbếp.Gãluilạinhìnchagãtrộnthịt(thịttươi,khôngphảithịtkhô,chỉcóthểlànhờcôngviệccủaLeo),bộtcàrốttươi(mộtlầnnữachỉcóthểlànhờgã),vànấucơm.Mẹgãchuẩnbịtáchnhữngchiếcláđãnhạtmàucủabắpcảivừanấuchín.Chamẹgãbiếtcógìđókhôngổnvàchờ,khônggiụcgiãchoLeomởlời.Gãmừngvìhọbậnrộnchuẩnbịđồăn:
-Tachưabaogiờnóinhiềuvềcôngviệccủacon.Nhưthếlàtốtnhất.Đãcónhữnglúcconthấycôngviệcgặpkhókhăn.Conđãlàmnhữngviệcmàconkhôngtựhàonhưnglànhữngthứluôncầnthiết.
Leodừnglại,cốtìmracáchtốtnhấtđểnóitiếp.Gãhỏi:-Cóngườithânquennàocủabốmẹbịbắtchưa?Câuhỏithậtvụngvề,Leohiểurấtrõ.StepanvàAnnaliếcnhìnnhaurồi
tiếptụclàmđồăn,chắcchắnhọmừngvìcóviệcgìđóđểlàm.Annanhúnvai:
-Aicũngcóquenmộtaiđóbịbắt.Nhưngbốmẹkhôngthắcmắcgì.Mẹtựnhủ:các sĩquancáccon làmviệccóbằngchứng.Mẹchỉbiếtđiềumẹnhìn thấy ởmọi người và thật dễ tỏ ra tốt bụng và bình thường và trungthành.Côngviệccủaconlànhìnxahơnnhữngthứđó.Conbiếtđiềugìtốtnhất.Nhữngngườinhưbốmẹkhôngcóquyềnphánxét.
Leogậtđầu,nóitiếp:-Hômqua,ngườitabảocontốcáoRaisa.Cấptrêncủacontinrằngcô
ấylàkẻphảnbội.Họtincôấylàmgiánđiệpchocơquannướcngoài.Conđượclệnhđiềutra.
MộtgiọtdầutừngóntayStepanrơixuốngsànnhà.Ôngnhìnchằmchằmvàogiọtdầurồihỏi:
-Nócóphảilàkẻphảnbộikhông?-Bố,vợconlàgiáoviên.Côấylàmviệc.Côấyvềnhà.Côấyđilàm.
Rồicôấyvềnhà.-Vậyconhãybảohọnhưthế.Cóchứngcứnàokhông?Tạisaohọđặt
điềunhưvậy?-Cólời thútộicủamộtgiánđiệpbịxửtử.Ôngtanhắcđếntêncôấy.
Ôngtakhaiđãlàmviệcvớicôấy.Nhưngconbiếtlờithútộiđódốitrá.Conbiếtrằnggiánđiệpkiathựcrachỉlàmộtbácsĩthúy.Chúngconđãmắcsailầmkhibắtôngta.Continlời thútộicủaôngtalàđiềungụytạocủamộtnhânviênkhácđangcốlàmhạicon.Conbiếtvợconvôtội.Toànbộchuyệnnàylàhànhđộngtrảthù.
StepanlautayvàotạpdềcủaAnna:
-Nói với họ sự thật.Đểhọ lắngnghe.Tốgiácnhânviênnày.Con làngườicóchứcquyềnmà.
-Lờithútộinày,chodùcógiảtạohaykhông,đãđượcchấpnhậnlàsựthật.Đólàvănbảnchínhthứcvàtêncủacôấycótrongđó.
-Conkhôngthểnóiviệcbắtngườigiánđiệpnày-bácsĩthúynày-làsailầmsao?
-Có.Đólàđiềuconđịnhlàm.Nhưngnếucongiảithíchhọsẽkhôngtincon,lúcấythìhọkhôngchỉbắtcôấy;họcònbắtcảconnữa.Nếucôấycótộimàconlạinóirằngcôấyvôtộithìconcũngcótội.Thếchưahết.Conbiếtchuyệnnàysẽthếnào.Cónhiềukhảnănghọsẽbắtcảbốmẹnữa.Mộtphầncủaluậttốtụngnhằmvàobấtcứngườinhànàocủatộiphạmbịkếtán.Chúngtaphạmtộivìliênđới.
-Vànếucontốcáonó?-Conkhôngbiết.-Conbiếtđấy.-Chúngtasẽthoát.Côấythìkhông.Nướcvẫnsôitrênbếp.CuốicùngStepannói:-Conởđâyvìkhôngbiếtchắcphảilàmgì.Conởđâyvìconlàngườitốt
vàmuốnbốmẹdạyconlàmđiềuđứngđắn,điềuphảilẽ.Conmuốnbốmẹđưaralờikhuyênđúngđắn.Đấysẽlànóivớihọrằnghọđãsai,rằngRaisavôtộiư?Vàdùngcảmđónnhậnhậuquảcóthểxảyraư?
-Đúng.Stepangậtđầu,nhìnAnna.Saumộtlúc,ôngnóithêm:-Nhưngbốkhông thểkhuyênconnhưvậy.Vàbốkhôngchắccon tin
rằngbốsẽchoconlờikhuyênnhưvậy.Làmsaobốcóthểđây?Sựthậtlà,bốmuốnvợbốsống.Bốmuốncontraibốsống.Vàbốmuốnsống.Bốsẽlàmbấtcứđiềugìđểđảmbảođiềuđó.Nhưbốhiểutìnhhìnhthìđấylàmộtmạngđổibamạng.Bố rất tiếc.Bốbiết rằngconchờđợinhiềuhơnởbố.Nhưngbốmẹgiàrồi,Leoạ.BốmẹsẽkhôngquanổiởGulag.Bốmẹsẽbịchiacắt.Bốmẹsẽchếtcôđơn.
-Thếnếubốcòntrẻ,bốsẽkhuyênconthếnào?Stepangậtđầu:-Connóiđúng.Lờikhuyêncủabốcũngvậythôi.Nhưngđừnggiậnbố.
Contrôngđợiđiềugìkhiconđếnđây?Contrôngđợibốmẹnói“được,bốmẹkhôngsợchết”sao?Vàcáichếtcủabốmẹđápứngyêucầugì?Vợconcóđượccứukhông?Cácconsẽđượcchungsốnghạnhphúckhông?Nếucó,
bốsẽvuilònghysinhđờimìnhvìhaicon.Nhưngđấykhôngphảilàđiềusẽxảyra.Điềuduynhấtsẽxảyralàchúngtasẽchết-tấtcảchúngta,cảbốnngườichúngta-nhưngconphảichếtmàbiếtrằngconlàmđiềuđúngđắn.
Leonhìnmẹ.Khuônmặtbàtáinhưnhữnglácảibàcầmtrêntay.Bàkháđiềmtĩnh.BàkhôngphủnhậnStepan,màhỏi:
-Baogiờconphảiquyếtđịnh?-Concóhaingàyđểthuthậpbằngchứng.Rồiconphảibáocáolại.Chamẹgãtiếptụcchuẩnbịbữatối,quấnthịttronglábắpcải,đặtmấy
miếngcạnhnhautrongkhaynướng,trôngchúngnhưmộtdãyngóntaycáiúcnúccắtcụt.Khôngainóigìchođếnkhikhayđầy.Stepanhỏi:
-Consẽănvớibốmẹchứ?Theomẹvàophòngkhách,Leothấycóbabộbátđĩađãdọnsẵn:-Bốmẹđangchờkháchạ?-BốmẹchờRaisa.-Vợcon?-Nósẽđếnăntối.Khicongõcửa,bốmẹtưởngconlànó.Annađặtchiếcđĩathứtưlênbàn,giảithích:-Hầunhưtuầnnàonócũngđếnđây.Nókhôngmuốnconbiếtnócôđơn
thếnào,ăntốimộtmìnhchỉcóchiếcđàiradiolàmbầubạn.Giờbốmẹđâmquýnó.
ĐúnglàLeochưabaogiờđilàmvềlúcbảygiờ.Có tiếng gõ cửa. Stepanmở cửa, để Raisa vào phòng trước. Cô ngạc
nhiênchẳngkémchamẹgãkhithấygã.Stepangiảithích:-Nócóviệcgầnđây.Đâylàlầnđầutiêncảnhàăncùngnhau.Côcởiáokhoác,Stepannhậnlấy.CôbướclạigầnLeo,nhìngãtừtrên
xuống:-Quầnáocủaaivậy?Leonhìnxuốngquần,áosơmi-đồcủangườichết.-Anhmượn-ởchỗlàm.Raisacúisáthơn,thìthầmvàotaiLeo:-Áoanhhôiquá.Leođếnphòngtắm.Ởcửa,gãliếcrasau,nhìnRaisagiúpbốmẹchuẩn
bịbànăn.TừnhỏđếngiờLeokhôngquendùngnướcnóng.Chamẹgãởchung
cănhộcũvớigiađìnhngườichúcủachagã.Chỉcóhaiphòngngủ,mỗigia
đìnhmộtphòng.Cănhộkhôngcónhàvệsinhhayphòngtắmriêng;nhữngngườisốngtrongtòanhàphảidùngcôngtrìnhphụngoàitrời,ởđókhôngcónướcnóng.Buổi sáng,nhữnghàngdài,vàbuổichiều tuyết rơi lênđầuhọtrongkhihọchờ.Mộtbồntắmđầynướcnónglàmộtsựxaxỉquáđáng,mộtgiấcmơ.Leocởiáo, tắmrửa.Saukhixong,gãmởcửa,hỏimượnbốmộtchiếcsơmi.Mặcdùcơ thểôngcụbịcôngviệc làmchosuyyếu -bịdâychuyền lắp ráp cũng như những cái nắp xe tăngmà ông lắp ráp làm chokhòmxuống-phomngườiôngcũnggầnbằngcontrai,vairộngvàrắnchắc.Chiếcáovừavặn.
Thayđồxong,Leongồivàobànăn.Trongkhimóngolubstyđangnướngtronglò,họănzakuski,mónxàláchdưachua,nấmvàthêmmộtlátmỏnglưỡibênấuvớikinhgiớiôđểnguộitrongthịtđôngvàănkèmvớicâycảingựa.Thật làmộtbữa tiệc thịnhsoạnhiếmcó.Leokhôngcưỡngnổiphảinhìnchằmchằmvàomónăn,nhẩmtínhchiphítừngmón.Cảmthấybuồnnôn,gãnhậnxét:
-Anhcóthểhiểutạisaoemđếnđâyhằngtuần.Raisacười:-Đúng.Bốmẹlàmhưem.Emđãbảobốmẹlàcháolúamạchcũngđược
rồinhưng...Stepanxenvào:-Đólàcáicớđểbốmẹlàmhưmìnhmà.Cốgắngtỏratựnhiên,Leohỏivợ:-Emtừchỗlàmđếnthẳngđâyà?-Đúngvậy.Đólàlờinóidối.CôđãđiđâuđóvớiIvantrước.NhưngtrướckhiLeo
kịpnghĩthêm,Raisađínhchính:-Khôngphảivậy.Thườngemđếnđâyngaysaugiờlàm.Nhưngtốinay
emcócuộchẹn,thếnênemđếnhơimuộn.-Cuộchẹn?-Vớibácsĩ.Raisanhoẻnmiệngcười:-Emđịnhnóivớianhkhichỉcóhaita,nhưngvì...-Nóigìcơ?Annađứnglên:-Concómuốnbốmẹrangoàikhông?
Leorahiệuchomẹngồixuống:-Đừngmẹ.Chúngtalàgiađình.Khôngcógìbímậtcả.-Emđãcóthai.
20 THÁNG HAI
LEOKHÔNGNGỦĐƯỢC.Gãnằmtỉnhráo,nhìnchằmchằmlêntrầnnhà, lắngnghenhịp thởchầmchậmcủavợ, lưngcô tìbênmìnhgãkhôngphảivìcốýtỏdấuhiệuthânmậtmàchỉlàcửđộngngẫunhiên.Côlàngườikhóngủ.
Gãcóthểchuyểntráchnhiệmđiềutrachongườikhác.Gãcóthểtựlừaphỉnhrằnggãđangphụctùngtheophánquyết.Gãquáthânthiết,quá liênquan.Nhưngbấtcứđiềutranàonhưvậycũngsẽchỉđiđếnmộtkếtluận.Vụviệcđãmởrarồi.Sẽkhôngaiđưaraýkiếnchốnglạigiảđịnhcótội.
Leo rời giường, ra đứng bên cửa sổ phòng khách, từ đây không nhìnđượcthànhphốmàlàlôcănhộđốidiện.Mộtbứctườngđầycửasổ,chỉcóbaôsángđèn,batrongsốchừngmộtngànôcửa,vàgãtựhỏiưuphiềngìđanglàmrốibờinhữngngườicưngụbênkia,vàđiềugìkhiếnhọmấtngủ.Gãcảmthấymộtmốithântìnhlạkỳvớibaôvuôngánhđènvàngnhạtkia.
Đãbốngiờsáng,giờbắtbớ-thờiđiểmtốtnhấtđểbắtngười,tómlấyhọkhiđangngủ.Họyếuđuốivàmấtphươnghướng.Nhữnglờinóithiếuthậntrọngthốtra,khicácmậtvụtrànvàonhà,thườngđượcsửdụngđểchốnglạikẻ bị tình nghi trong quá trình chất vấn. Thật không dễ giữ được sự thậntrọngkhivợmìnhbịtúmtóclôiđitrênsànnhà.
ĐãbaonhiêulầnLeođạpđếgiàyphácửara?Đãbaonhiêulầngãchứngkiếnmộtcặpvợchồngbịlôirakhỏigiường,đènpinchiếuvàomặtmàcònđangmặcđồngủ?Đãbaonhiêulầngãnghetiếngmộtmậtvụcườikhinhìnthấychỗkíncủaaiđó?Đãbaonhiêungườibịgãlôikhỏigiường?Đãbaonhiêu căn hộ bị gã phá tan?Còn những đứa trẻ bị gã giữ lại khi chamẹchúngbịbắtđi?Gãkhôngthểnhớ.Gãxuađinhữngcáitên,nhữngkhuônmặt.Trínhớkémđiđãgiúpgãrấtnhiều.Gãđãrènluyệnnó?Cóphảigãdùngmatúykhôngphảiđểlàmviệcnhiềuhơn,màđểtiêuhủydầndầnkýứcvềcôngviệc?
Cómộtcâuchuyệncười,phổbiếntronggiớimậtvụ,nhữngngườicóthểkểramàkhôngbịtrừngphạt.Mộtngườiđànôngvàvợmìnhđangngủtrêngiường,bịđánh thứcbởi tiếnggõcửa thình lình.Esợđiều tồi tệnhất,họthứcdậy,hônchàotạmbiệtnhau:
Anhyêuem,vợơi.Emyêuanh,chồngơi.Saukhinóilờitừbiệt,họramởcửa.Trướcmặthọlàngườihàngxóm
hoảngloạn,hànhlangđầykhóilửacaotậntrầnnhà.Ngườiđànôngvàvợmình cười nhẹ nhõm và tạ ơnChúa: chỉ là tòa nhà bị cháy. Leo đã nghenhiềubiếnthểcủacâuchuyệnnày.Thayvìhỏahoạnlàkẻcướpcóvũkhí,thayvìkẻcướpcóvũkhílàbácsĩmangtinxấu.Trướcđây,gãđãcườigiễu,tựtinrằngchuyệnđósẽkhôngbaogiờxảyravớimình.
Vợgãmangthai.Việcnàycó thayđổigìkhông?Cólẽnósẽ thayđổitháiđộcủacấp trênđốivớiRaisa.Họchưabaogiờquýmếncô.CôchưasinhchoLeođượcđứaconnào.Thờinày,người ta trôngchờ,đòihỏicáccặpvợchồngphảicócon.Saukhihàngtriệungườiđãchếttrongkhichiếnđấu,cóconlàmộtnghĩavụvớixãhội.TạisaoRaisakhôngcóthai?Câuhỏinàycứbámriếtcuộchônnhâncủahọ.Kếtluậnduynhấtlàcógìđókhôngổnvềphíacô.Áplực tăng lêngầnđây:nhữngcâuhỏi thườngxuyênhơn.Raisađikhámbácsĩthườngxuyênđểgiảiquyếtvấnđề.Quanhệtìnhdụccủahọthậtthựcdụng,bịthúcđẩybởinhữngáplựcbênngoài.MỉamaithaychoLeolàngaykhicấptrêncủagãcóđượcđiềuhọmuốn-Raisacóthai-họlạimuốncôchết.Haylàgãnênđềcậpđếnchuyệncôcómang?Gãdẹpngayýkiếnnày.Mộtkẻphảnbộilàmộtkẻphảnbội,khôngcótìnhtiếtmiễntruycứu.
Leođitắm.Nướclạnh.Gãthayđồvàchuẩnbịbữasáng,mónyếnmạch.Gã khôngmuốn ăn và nhìn nó đông cứng trong bát. Raisa vào bếp, ngồixuống,dụimắtchotỉnhngủ.Gãđứnglên.Khôngainóigìkhigãchờyếnmạchđượchâmnóng.Gãđểmộtbáttrướcmặtcô.Côkhôngnóigì.Gãphamộtlytrànhạt,đặtnótrênbàn,cạnhlọmứt:
-Anhsẽcốvềnhàsớmmộtchút.-Anhkhôngphảithayđổisinhhoạthằngngàyvìem.-Dùsaoanhcũngsẽcố.-Leo,anhkhôngphảithayđổisinhhoạthằngngàyvìem.Leokhépcửa.Đãhừngsáng.Quagờhànhlanggãcóthểnhìnthấymọi
ngườiđứngcáchxahàngtrămmétdướikiađangchờxeđiện.Gãlạithangmáy.Khi thangmáy tới,gãnhấnnút lên tầng thượng.Tầngbamươi, tầngcaonhất,gãbướcrakhỏithangmáyvàđixuốngcuốihànglangđếncửabảodưỡng,trênđóghi:CẤMVÀO.Khóađãbịphátừlâu.Cửadẫnralượtcầuthanglênsânthượng.Trướcgãđãlênđây,khilầnđầutiênhọchuyểnnhàđến.NhìnvềphíaTâycóthểthấythànhphố.QuayphíaĐôngcóthểnhìnthấynôngthôn,nơiMátxcơvatáchravànhườngchỗchonhữngcánhđồngtuyếtphủ.Cáchđâybốnnăm,khichiêmngưỡngcảnhnày,gãđãchomìnhlàngườimaymắnnhấttrênđờicònsống.Gãlàmộtanhhùng-gãcótấm
hìnhtrênbáochứngminhđiềuđó.Gãcómộtcôngviệcđầyquyềnlực,mộtcôvợđẹp.Niềmtincủagãởnhànướclàtuyệtđối.Gãcónhớcảmgiácđókhông-tựtintuyệtđối,khônglaychuyển?Có,gãnhớ.
Gãđithangmáyxuốngtầngmườibốn,quayvềcănhộcủamình.Raisađãđilàm.Bátănsángcủacôchưarửa,đểtrongbếp.
Gãcởiáokhoác,tháoủng,hơtaychoấm,sẵnsànglụctìm.Leođãtổchứcvàgiámsátlụcsoátnhiềungôinhà,cănhộvàvănphòng.
Cácmậtvụkểchonhaunghevềsựtỉmỉkhácthườnghọmuốntrưngrađểchứngminhchosựtậntụycủahọ.Chodùđâylànhàgãvàđâylàđồvậtcủagã,Leocũngdựđịnhthựchiệncuộclụcsoátnàykhôngcókhácbiệt.Gãxégatrảigiường,baogốivàchăn,lậtnệmlênvàdòtìmcẩnthận,từngxăngtimétvuông,nhưngườimùđọcchữnổi.Giấytờtàiliệucóthểđượckhâuvàotrongtấmnệm,trởnênvôhìnhtrướcmắtnhìn.Cáchduynhấtđểxácđịnhđồvậtcấtgiấunàylàdùngtaymò.Khôngtìmđượcgì,gãchuyểnsanggiásách.Gãlụctìmmọiquyểnsách,kiểmtraxemcógìgiấubêntrongkhông.Gãtìmthấymộttrămrúp,bằngtiềnlươngmộttuần.Gãnhìnmóntiềnnày,tựhỏithếnghĩalàgì,chođếnkhinhớracuốnsáchlàcủamìnhvàsốtiềnlàcủamình,mộtmóntiềngiấuriêng.Mộtmậtvụkháccólẽsẽtuyênbốnólàbằngchứngngườisởhữulàmộtkẻđầucơ.Leobỏchỗtiềnlại.Gãmởcácngănkéo, nhìnxuốngquần áo củaRaisa đượcgấpgọngàng.Gãnhặt lêntừngchiếc,lầnsờvàgiũgiũrồimớithảxuốngthànhđốngtrênsànnhà.Khimọingăntủđãtrốngtrơn,gãkiểmtraphíasauvàhaibên.Khôngtìmđượcgì,gãquaylại,lụctìmcănphòng.Gãápngườivàotường,lầnnhữngngóntaydọctheotườngxemcógìhìnhdạngmộtngănbímậthoặcchỗhõmhaykhông.Gãgỡxuốngtờbáođượcđóngkhung,tấmhìnhchụpgãbêncạnhxethiếtgiápbốccháy.Thậtlạthườngkhinghĩrằngkhoảnhkhắcđó,vớinhữngxác chếtvâyquanh, làquãng thờigianhạnhphúchơn.Gã tháokhung ra,mảnhbáorơixuốngsàn.Lồngtấmảnhvàkhunglại,gãlậtgiườnglên,dựanóvàotường.Gãquỳxuống.Vánsànđượcvítchắcchắn.Gãvàobếplấytuốc nơ vít rồi lật từng tấm ván lên. Bên dưới không có gì ngoài đất vàđườngống.
Gãvàobếprửatay.Ítnhấtthìcũngcónướcấm.Gãthongthảchàmiếngxàphòngnhỏ:cọrửadathậmchíkhiđấtđãtrôihết.Gãđangcốtẩyrửagìkhỏibàntay?Sựphảnbội,không-gãkhôngquantâmđếnnhữngẩndụ.Gãđangrửa taybởivìnóbẩn.Gãđanglụcsoátcănhộcủamìnhvìphải làmnhưvậy.Gãkhôngđượcsuynghĩquánhiều.
Cótiếnggõcửa.Gãrửabàntaydínhđầybọtxàphòngmàukemtừcổtayđếnkhuỷutay.Cótiếnggõcửalầnhai.Nướcvẫncònnhỏgiọttrêncánh
tay,gãđivàophòngtrước,gọira:-Aiđó?-Vasiliđây.Leonhắmmắt,cảmthấytimmìnhđậpnhanhvàcốgắngkiểmsoátcơn
tứcgiậntràolên.Vasililạigõcửa.Leobướctới,mởcửa.ĐicùngVasililàhai người.Đầu tiên làmột sĩ quan trẻmà Leo không nhận ra.Anh ta cóđườngnétmềmmạivàlàndatáinhợtnhưgiấy.AnhtanhìnchằmchằmLeobằngđôimắtvôcảm,nhưhaiviênbiveấnvàotrongviênbộtnhồi.Viênsĩquan thứhai làFyodorAndreev.Vasili đã lựa chọnnhữngngười này cẩnthận.Ngườidatáiđểbảovệhắn,chắcchắnrấtkhỏe,mộttaythiệnxạhoặcmộtcondaolanhlẹ.HắnmangtheoFyodorđểtrảthù.
-Cóviệcgì?-Chúngtôiđếngiúp.ThiếutáKuzmincửchúngtôiđến.-Cảmơncácanh,nhưngviệcđiềutrađangtrongtầmkiểmsoát.-Tôichắcchắnlàanhlàmđược.Chúngtôiđếnđểhỗtrợ.-Cảmơn,nhưngkhôngcầnđâu.-Thôinào,Leo.Chúngtôiđãđimộtquãngđườngxa.Vàngoàitrờilạnh
quá.Leodịchsang,đểhọvàonhà.Khôngai cởibỏủngđóngđầybăng,nhữngmiếng rã rakhỏiđế, chảy
trênthảm.Leođóngcửa,hiểurằngVasiliđếnđâyđểnhửmình.HắnmuốnLeonổinóng.Hắnmuốnmộtcuộctranhcãi,nhữnglờilẽthiếucânnhắc,bấtcứđiềugìlàmtrầmtrọngthêmvụnày.
Leohỏikháchuốngtràhayvodka.SởthíchuốngcủaVasiliđãquánổitiếng,nhưngnếuđóđượcxemlàtậtxấuthìđólàtậtxấunhỏnhặtnhấttrongsốcáctậtxấu.HắntakhướctừlờimờicủaLeobằngmộtcáilắcđầurồiliếcnhìnvàophòngngủ:
-Anhtìmđượcgìrồi?Khôngđợitrảlời,Vasilivàophòng,nhìntấmnệmđãbịlậtngược:-Anhcònchưacắtnóra.Hắncúixuống,lôidaora,sẵnsàngrạchtấmnệm.Leochụptayhắnlại:-Cómộtcáchđểtìmđồvậtkhâuvàotrongđồ.Anhkhôngphảicắtnó.-Vậyanhđịnhdọndẹpmọithứlạinhưcũsao?-Đúngthế.-Anhvẫnnghĩvợanhvôtội?
-Tôichẳngtìmđượcgìgợiýkhácđi.-Tôikhuyênanhvàiđiềuđượckhông?Tìmcôvợkhácđi.Raisaxinh
đẹp.Nhưngcònrấtnhiềuphụnữxinhđẹp.Cólẽanhsẽsốngyênổnhơnvớinhữngngườikhôngquáxinhđẹpnhưthế.
Vasilichotayvàotúi,lấyramộttậpảnhgấplại.HắnđưachoLeo.ÁnhchụpRaisabênngoàitrườngvớiIvan,giáoviêndạyvăn.
-Côtađanghúhívớihắn,Leoạ.Côtaphảnbộianhvàphảnbộinhànước.
-Ảnhnàychụpởtrường.Cảhaiđềulàgiáoviên.Tấtnhiênchụphọởcùngnhaulàphảirồi.Nóchẳngchứngminhđượcgìhết.
-Anhcóbiếttênhắnkhông?-Ivan,tôinghĩvậy.-Chúngtađãtheodõihắnmộtthờigianrồi.-Chúngtatheodõirấtnhiềungười.-Cólẽanhcũnglàmộtngườibạncủahắn?-Tôichưabaogiờgặpgỡanhta.Chưabaogiờnóichuyệnvớianhta.Thấyđốngquầnáotrênsàn,Vasilicúixuốngvànhặtmộtchiếcquầnlót
củaRaisa.Hắnvòtrongngóntay,cuộntrònrồicholênmũivàkhôngthôirờimắtkhỏiLeo.Thayvì thấy tứcgiận trướchànhđộngkhiêukhíchnày,Leoghêtởmtêncấpphómàgãchưabaogiờthèmghêtởmtrướcđây.Chínhxácthìcáikẻghétgãnhiềuđếnthếlàai?Hắntabịthúcđẩybởiganhghétnghềnghiệphaybởithamvọngbấtchính?GiờnhìnhắntađangngửiđồcủaRaisa,Leonhậnracógìđócánhântrongsựcămghétnày.
-Tôicóthểxemcănnhàđượckhông?Sợcócáibẫynàođó,Leođáp:-Tôisẽđicùng.-Không,tôimuốnxemmộtminh.Leogậtđầu.Vasilibướcđi.Gần như tức thở, cổ họng nghẹn lại vì tức tối, Leo nhìn trân trân cái
giườngbị lậtngược.Gãngạcnhiênbởigiọngnóinhẹnhàngbêncạnh.LàFyodor:
- Anh phải làm tất cả việc này. Lục soát hết quần áo của vợ anh, lậtngượcgiườnglại,lậtgiởhếtvánsàn-xétancuộcsốngriêngcủaanh.
-Chúngtasẵnsàngchịunhữngkhámxétnhưvậy.-Vậymàanhkhôngđiềutracáichếtcủacontôi?Anhđiềutravợanh,
bản thânanh,bạnbèanh,hàngxómanh,nhưnganhkhông thèmnhìnquaxáccontôi?Anhkhôngdànhramộttiếngđểxembụngnóbịmổrathếnào,vànóchếtmiệngbịnhétđầybùnđấtthếnào?
Fyodorbình tĩnh,giọnganh tanhẹnhàng -cơngiậncủaanh takhôngcònmãnh liệt nữa.Nóđã thànhbănggiá.Anh ta có thểnóivớiLeo theocáchđó-cởimở,thẳngthắn-bởivìanhtabiếtLeokhôngcònlàmốiđedọanữa.
-Fyodor,anhcũngđâucónhìnthấyxácnó.-Tôiđãnóichuyệnvớiônggiàpháthiệnraxácnó.Ôngtakểchotôi
điềuôngtathấy.Tôithấytrongmắtônggiàđó,cơnsốccủaôngta.Tôiđãnóichuyệnvớinhânchứng,ngườiphụnữbịanh làmkhiếpsợbỏđi.Mộtngườiđànôngđãdắt taycontrai tôi,dẫnnóđidọctheođườngtàu.Côtathấykhuônmặtngườiđànôngkia.Côtacóthểmôtảhắn.Nhưngkhôngaimuốncôtanói.Vàgiờcôtaquásợhãikhôngdámnói.Contrai tôiđãbịgiết,Leo.Ngườitađãlàmchotấtcảnhânchứngsửalạilờikhai.Điềunàytôiđãnghĩđến.Nhưnganhtừnglàbạntôi.Vàanhđếnnhàtôivàbảocảnhàtôiphải immồm.Anhđãđedọamộtgiađìnhđangđaukhổ.Anhđọcchochúngtôinghemộtcâuchuyệnhoangđườngvàbảochúngtôiphảighivàolòngnhữnglờidốitrákia.Thayvìtìmrakẻgiếtcontraitôi,anhlạilogiámsátđámtangcẩnthận.
-Fyodor,tôiđãcốgiúpanh.-Tôitinanh.Anhbảochúngtôicáchtồntại.-Đúng.-Vàtheocáchnàođấy,tôibiếtơnanh.Nếukhông,kẻđãgiếtcontraitôi
cũngcóthểđãgiếttôivàgiađìnhtôirồi.Anhđãcứutínhmạngchúngtôi.Đó là lýdo tôiởđây,khôngphảiđểhảhê,màđểđáp lạianhcáiânhuệ.Vasilinóiđúng.Anhphảihysinhvợanh.Đừngnhọccôngtìmbằngchứng.Tố cáo cô ấy rồi thì anh sẽ sống sót.Raisa là gián điệp, điều đó đã đượcquyếtđịnh.TôiđãđọcbảnthútộicủaAnatolyBrodsky.Nóđượcviếtcùngloạimựcđennhưtrongbiênbảnvềtainạncủacontôi.
Không,Fyodorđãsai.Anhtađangtứcgiận.Leotựnhủ,gãcómộtmụctiêuđơngiản-điềutravợmìnhvàbáocáonhữnggìpháthiệnđược.Vợgãvôtội.
-Tôitinrằnglờinóicủakẻphảnbộiliênquanđếnvợtôichỉxuấtpháttừđộngcơtrảthùmàthôi.Chođếnnayđiềutracủatôiủnghộhướngđó.
Vasilitừphòngbênđira.Thậtkhónóihắnđãngheđượcbaonhiêuphầncuộctròchuyện.Hắntrảlời:
-Trừchuyệnrằngsáucái tênkhácôngtakhaiđãbịbắt.Vàtấtcảsáungườinàyđềuđãthútội.ThôngtincủaAnatolyBrodskylàvôgiá.
-Vậythìtôirấthàilònglàngườiđãbắtôngta.-Vợcủaanhđãđượcmộtgiánđiệpbịkếtánkhaira.-TôiđãđọclờithútộicủaôngtavàtênRaisanằmcuốidanhsách.-Nhữngcáitênkhôngđượcsắpxếptheothứtựquantrọng.-Tôi tin rằngvì thùhậnmàông tađưavào.Tôi tin rằngông tamuốn
hãmhạicánhântôi.Thậtkhómàlừađượcbấtkỳai,mộttròlừavôvọng,rõrànhrành.Cácanhđượchoannghênhđếngiúptôilụcsoát-nếuđólàlýdocácanhđến.Nhưcácanhthấy...
Leochỉvềphíavánsànđãbịlậtlên.-Tôiđãtìmrấtkỹ.-Bỏcôtađi,Leo.Anhcầnphảithựctế.Mộtmặtlàsựnghiệpcủaanh,
bốmẹanh-mặtkialàanhcómộtkẻphảnbội,mộtconđiếm.LeoliếcnhìnFyodor.Mặtanhtakhôngtỏvẻvuisướng,khônglộvẻác
độc.Vasllitiếptục:-Anhbiếtcôtalàmộtconđiếm.Đólàlýdotrướcđâyanhđãchongười
theodõicôta.CongiậncủaLeobịcúsốcthaythế.Họđãbiết.Họđãbiếtngaytừđầu.-Anhđãnghĩđólàbímậtsao?Tấtcảchúngtôiđềubiết.Tốcáocôtađi,
Leo.Kếtthúcchuyệnnày.Kếtthúcnghingờ,kếtthúcnhữngcâuhỏivụnvặttrongthâmtâmanhđi.Bỏcôtađi.Sauđóchúngtasẽđiuống.Rồiđếntối,anhsẽcómộtphụnữkhác.
-Maitôisẽbáocáopháthiệncủamình.NếuRaisalàkẻphảnbội,tôisẽnóivậy.Nếucôấykhôngphải,tôisẽnóikhông.
-Vậythìchúcanhmaymắn,đồngchí.NếuanhthoátđượcvụtaitiếngnàythìmộtngàynàođóanhsẽđiềuhànhMGB.Tôichắcchắnđiềuđó.Vàsẽlàmộtvinhdựchotôiđượclàmdướiquyềnanh.
Ởcửachính,Vasiliquaylại:-Nhớnhữnggìtôinói.Tínhmạngcủaanh,củabốmẹanhđangđượcđặt
lênbàncânvớitínhmạngcủacôta.Đâykhôngphảilàmộtquyếtđịnhkhókhăn.
Leođóngcửa.Khinghehọbỏđi,gãnhậnrataymìnhđangrunrun.Gãquaylạiphòng
ngủ,nhìnđốngngổnngang.Gãsắpxếplạivánsàn,vặnvítlại.Gãdọnlạigiường,trảivuốtchăncẩnthậnvàrồilàmnóhơinhàuchút,chogiốngnhư
gãđãthấy.GãsắpxếplạicảquầnáocủaRaisa,gấplạivàxếplên,nhậnrarằnggãkhôngthểnhớchínhxácthứtựmàgãđãlôira.Nênphảilàmchogầngiống.
Khigãnhặtchiếcáosơmivảilên,mộtvậtnhỏrơira,trúngvàochângãvàlăntrênsànnhà.Leocúixuốngnhặtlên.Đồngxumộtrúp.Gãnémlêntủcạnhgiường.Khichạmmặttủ,đồngxutáchlàmđôi,hainửalănvềhaiphía.Gãngỡngàng,đi lạichỗ tủ.Gãquỳxuốngvànhặthainửa lên.Bên trongmộtnửa,cómộtkherỗng.Khilắpvàonhau,trôngchúngnhưthểmộtđồngxubìnhthường.Leođãnhìnthấyđồngxuthếnàytrướcđây.Đólàthiếtbịđểmanglénviphim.
***CÓMẶTTẠI PHÒNGCUNGKHAICỦALEO là thiếu táKuzmin,
VasiliNikitin,vàTunurRaphaelovich -người thayLeo thẩmvấnAnatolyBrodsky.Leochỉbiếtsơquangườinày:mộtkẻthamvọng,kiệmlờivàđầyuy tín. Phát hiện ra Raphaelovich sẵn sàng cam đoanmọi điều trong nộidungtờthútội,gồmcảphầnnóivềRaisa,thậtlàkhủngkhiếp.NgườinàykhôngphảilàtaysaicủaVasili.Raphaelovichkhôngtôntrọnghayesợhắn.LeotựhỏicóphảiVasiliđãcàitêncôvàobảnthútộihaykhông.HắnkhôngcókhảnăngthaotúngRaphaelovich,khôngảnhhưởng,vàtheothứbậccủahọthìhắnlànhânviêncấpdướitrongquátrìnhthẩmvấn.Haingàyqua,Leođã làmviệc với giả định rằng đây là hành động trả thù củaVasili.Gã đãnhầm.Vasili không đứng sau chuyện này.Người duy nhất có thể sắp đặtngụytạolờithútộicósựyểmtrợcủamộtnhânchứngcấpcaonhưvậylàthiếutáKuzmin.
Đólàmộtcuộcsắpđặt,đượcchỉhuybởikhôngaikhácngoàingườithầycủagã,ngườiđãnhậndìudắtLeo.Leođãphớtlờđilờikhuyêncủaôngtatrong vụ Anatoly Brodsky và giờ gã đang được dạy cho một bài học.Kuzminđãnóigìvớigã?
Tìnhcảmkhiếnngườitamùquáng.Đâylàmộtcuộcsáthạch,mộtbàitập.VấnđềđượcxemxétởđâylàLeo
cóđápứngđượcvaitròmộtmậtvụkhông:chẳngcógìliênquanđếnRaisahết,khônghề.Tạisaolạichỉđịnhchồngkẻkhảnghiđiềutravợmìnhtrừphiquanngạichủyếulàngườichồngsẽứngxửthếnàotrongcuộcđiềutrađó?Không phải Leo là người bị theo dõi sao?Không phảiVasili đã đếnkiểmtraxemgãcókhámxétcănhộđúngmứckhôngư?HắnkhôngquantâmđếnnhữnggìtìmđượctrongnhàLeo:hắnquantâmđếnphươngpháplàmviệccủaLeo.Đãrõcảrồi.Vasiliđãchọctứcgãhômqua,bảogãnêntốcáovợmìnhchínhxácchỉvìhắnhyvọngrằngLeosẽlàmđúngđiềungược
lạivàbảovệcô.HắnkhôngmuốnLeo tốcáoRaisa.Hắnkhôngmuốngãquađượccuộcsáthạchnày.Đólàmộtcáibẫy.Tấtcảnhữnggìgãcầnlàmlàchothiếu táKuzminthấyrằnggãsẵnsàngtốcáovợmình,chứngminhlòngtrungthànhcủagãvớiMGBlàtuyệtđối,chứngminhlòngtincủagãlàdứtkhoát,chứngminhcon timgãcó thể tànnhẫn-nếugã làmđượcđiềunàythìtấtcảhọđềuantoàn:Raisa,đứaconchưarađờicủagã,chamẹgã.TươnglaicủagãởMGBsẽđượcđảmbảo,cònVasilisẽrarìa.
Nhưngchẳngphảiđâylàmộtgiảđịnhsao?Nếukẻphảnbội,nhưôngtađãthúnhận,đúnglàkẻphảnbộithìsao?NếubằngcáchnàođóôngtađãlàmviệccùngRaisathìsao?Cólẽôngtađãkhaithật.TạisaoLeolạichắcchắnđếnvậyrằngngườiđànôngnàyvôtội?Tạisaogãlạichắcchắnđếnvậyrằngvợgãvôtội?Suychocùng,tạisaocôlạiđikếtbạnvớimộtgiáoviêndạyvăncótưtưởngchốngđối?Đồngxukiađanglàmgìtrongcănhộcủahọ?Khôngphảisáucáitênkháctronglờithútộiđãbịbắtvàtấtcảđềuđượcthẩmvấnthànhcôngrồisao?DanhsáchđãđượcchứngminhvàRaisacótrongdanhsách.Đúng,côlàgiánđiệpvàởđây,trongtúigã,làđồngxu,bằngchứngđể chứngminhđiềuđó.Gãcó thểđặt đồngxu lênbànvàđềnghịbắtcảcôvàIvanZhukovđểxéthỏi.Gãđãbịlừa.Vasilinóiđúng:côlàkẻphảnbội.Cômangthaiconngườikhác.Khôngphảigãluônbiếtrằngcôkhôngchungthủyvớigãsao?Côkhôngyêugã.Gãchắcnhưthế.Tạisaolạimạohiểmmọithứvìcô-mộtphụnữlạnhlùngvớigã,mộtphụnữmaymắnlắmthìchỉchịuđựnggã.Côlàmốiđedọatớitấtcảnhữnggìgãđangphụcvụ,tấtcảnhữnggìgãgiànhđượcchochamẹmìnhvàchochínhbảnthângã.
Chuyệnđãhếtsứcrõràng:nếuLeonóirằngcôcótộithìchuyệnnàysẽkết thúctốtđẹpchocảgãvàchamẹgã.Điềuđólàchắcchắn.Làđiềuantoànduynhấtphảilàm.NếuđâylàmộtphépthửphẩmchấtcủaLeo,Raisacũngsẽđượctha.Vàcôsẽkhôngbaogiờcầnphảibiết.NếucôlàgiánđiệpthìnhữngngườinàyđãcóbằngchứngvàchờxemliệuLeocólàmviệcvớicôkhông.Nếucô làgiánđiệp thìgãsẽ tốcáocô,côđángchết.Điềuduynhấtphảilàmlàtốcáovợmình.
ThiếutáKuzminbắtđầuthủtục:-LeoStepanovich,chúngtôicólýdotinrằngvợcậuđanglàmviệccho
cơquannướcngoài.Cánhâncậukhôngbịnghingờvềbấtcứtộigìhết.Đâylàlýdochúngtôiđềnghịcậuđiềutranhữngcáobuộc.Hãychochúngtôibiếtcậutìmthấygì.
Leođãcólờixácnhậnmàgãchờđợi.ĐềnghịcủathiếutáKuzminrấtrõ.Nếugãtốcáovợmình,gãsẽtiếptụcđượchọtintưởng.Vasiliđãnóigì?
Nếuanh thoát khỏi vụ tai tiếngnày thìmột ngàynàođấy anh sẽ điềuhànhMGB.Tôichắcchắnđiềuđó.
Sựthăngtiếnchỉcòncáchmộtcâunóithôi.Cănphòngyênắng.ThiếutáKuzminrướnngườilên:-Leo?Leođứngdậy,chỉnhlạiáokhoácđồngphục:-Vợtôivôtội.
BA THÁNG SAU
PHÍA TÂY DÃY NÚI URAL THỊ TRẤN VOUALSK
13 THÁNG BA
DÂYCHUYỀNLẮPRÁPÔTÔchuyểnsangcatối.Ilinayađãngừngcôngviệcvàbắtđầucọrửabàntay,dùngmiếngxàphòngđenhôirình:loạixàphòngduynhấtsẵncó.Nướclạnh,xàphòngkhôngsủibọt-nóchỉvữarathànhnhữngmẩunhờn-nhưngđiềuduynhấtảcóthểnghĩđếnlàmấytiếngđồnghồtừbâygiờđếncalàmviệctiếptheo.Ảđịnhtốinayđichơi.Trướchết,ảphảitẩyrửadầuvàkimloạibámdướimóngtay.Rồiảsẽvềnhà,thayđồ,tôchútphấnmàulênmárồitớiBasarov,nhàhànggầngaxelửa.
NhàhàngBasarov lànơiquenthuộcvớinhữngngườiđếnđâyvìcôngviệc,cácviênchứcdừngnghỉchântrướckhihọtiếptụcchuyếnđitrêntuyếnđườngsắtxuyênSiberiavềphíaĐônghoặcTây.Nhàhàngphụcvụđồăn-xúphạtkê,cháolúamạch,cátríchmuối-màIlinayanghĩthậtkinhkhủng.Quantrọnghơn,cóbánrượu.Vìbánrượunơicôngcộngmàkhôngbánđồănlàphipháp,đồănchỉlàphươngtiệnđểđạtđượcmụcđích,mộtđĩathứcăn làmột loạigiấyphépuốngrượu.Thựcraquánnàycóphầnnhưmộtổchogáiđứngđườnghơn.Quyđịnhkhôngcánhânnàođượcmuahơnmộttrămgamvodkađãbịphớtlờ.Basarov,gãchủđứngtênquánrượu,luônsayxỉnvàthườngthôbạo,vànếuIlinayamuốnhànhnghềtạiquáncủahắnta,hắnmuốnchiaphần.Khôngcáchnàoảcóthểgiảvờlàuốngrượuởđóđểgiảisầu,trongkhidòtìmkháchhàngvãnglai.Khôngaiđếnđấyuốngrượuchovui;quántoànkháchtạtqua,khôngcóngườiđịaphương.Nhưngđólàmộtlợithế.Ảkhôngthểkiếmănvớidânđịaphươngđượcnữa.Gầnđâyảbịốm-đau,đỏửng,phátban,đạikháithế.Vàikháchquenbịcáctriệuchứngtươngtựvànóixấuảkhắpthịtrấn.Giờảchỉcònkiếmănvớinhữngngườikhôngbiếtả,nhữngngườikhôngởlạithịtrấnlâunênkhôngthểpháthiệnrahọđitiểunướcđụctrướckhihọtớiVladivostokhayMátxcơva,tùylàhọđivềhướngnào.Ảkhôngvuithúgìviệctruyềnmấyconvikhuẩnchodùhọchẳngphảihạngngườitốtđẹpgì.Nhưngởthịtrấnnày,đibácsĩkhámmộtbệnh lâyquađường tìnhdụccònnguyhiểmhơnchính sự lây truyền.Với
mộtphụnữkhôngchồng,thếchẳngkhácnàođinộpmộtlờithútội,kýdướibằngmộtvếtnhơ.Ảphảiđếnphòngkhámchuiđểchữatrị.Việcđócầnphảicótiền,cóthểrấtnhiềutiền,màngaylúcnàyảđangtiếtkiệmchomộtviệckhác,mộtviệcquantrọnghơnnhiều-thoátkhỏithịtrấnnày.
Lúcảđến,quánđôngnghịtvàcáccửasổphủđầyhơinước.Khôngkhísặcmùimakhorka,loạithuốclárẻtiền.Ảnghetiếngcườisayxỉncáchnămmươi bước chân, trước khi bước qua cửa. Ả đoán là lính. Ả đoán đúng.Thườngcómộtkiểutậptrậndiễnraởvùngnúi,vànhữngtaylínhlúcrảnhviệcthườngđếnđây.Basarovchủyếulophụcvụdạngkháchhàngnày.Hắnbánrượuphanướclã,nóirằng,khicóaicựnự,màbọnhọthìthườnglàmthế,đấylàmộtnỗlựccaothượngnhằmhạnchếsayxỉn.Thườngcónhữngvụẩuđả.Tuynhiên,ảbiếtrằngbấtchấpnhữngkểlểcủahắnnàolàcuộcsốngcủahắnkhókhănrasaovàkháchhàngtệhạithếnào,hắncũngkiếmđượckhakhánhờbánsốrượunguyênchấtmàhắnđãlấybớtđi.Hắnlàkẻđầucơ.Hắnlàtêncặnbã.Chỉvàithángtrước,ảlêntầngtrênđểđưaphầntiềnhằng tuầnvà, quakhehở cửaphòngngủhắn, ả thấyhắnđếmnhữngđồng rúphết tờnàyđến tờkhác, nhữngđồng tiềnhắnđể trongchiếchộpthiếccódâybuộcchặt.Ảđãtheodõi,khôngdámthở,khihắngóihộpthiếcvàotấmvảitrướckhigiấutrongốngkhói.Từlúcđó,ảđãmơăntrộmmóntiềnđórồichạytrốn.Tấtnhiên,Basarovchắcchắnsẽbẻcổảnếuhắnbắtkịpả,nhưngả tínhrằnghắncópháthiệnrahộp thiếc trốngkhông thì timhắnđãnổtungra,ngaytạiốngkhói.Ảrấtchắcquảtimhắnvàcáihộpkiachỉlàmột.
Theoảnghĩ,mấytaylínhcònuốngchừngmộtgiờnữa.Lúcnàybọnhọchỉsờsoạngảthôi,mộtưuđãibọnhọkhôngphảimấttiềntrừphingườitacoivodkamiễnphí là tiềnboamàảkhôngcho làvậy.Ảdòquanhnhữngkháchhàngkhác, tin rằngảcó thểkiếm thêmchút ítkhimấy tay línhkiaphảiquayvềtrại.Toánlínhchiếmhếtmấybànđầu,đểcáckháchhàngcònlại những bàn sau.Những khách hàng này ngồimộtmình - chỉ họ và đồuốngcủahọvàmónthứcănchưađộngđến.Chắcchắn:họđangkiếmtình.Chẳngcólýdonàokhácđểlảngvảngnơiđây.
Ilinayachỉnh lạivạtváy,bỏ lyrượuđấy,vàđiquagiữađámrấtnhiềulínhvớinhữngcáivéovàbìnhphẩmchođếnkhitớimộttrongnhữngbànsau.Ngườiđànôngngồiđóchừngbốnmươi,cólẽtrẻhơnmộtchút.Thậtkhóđoán.Hắnkhôngđiểntrai,nhưngảnghĩcólẽvìthếmàhắnsẽtrảthêm.Bọnđẹpmãđôikhinhồivàođầuýnghĩtiềnkhôngcầnthiết,kiểunhưmộtthỏathuậnsẽlàmhàilòngcảđôibên.Ảngồixuống,bắttréochânvàmỉmcười:
-TôilàTanya.Nhữnglúcthếnày,cứnghĩmìnhlàmộtaikháclạicóích.Gãđànông
châmđiếu thuốcrồiđặt tay lênđầugối Ilinaya.Chẳng thèmmuađồuốngchoả,hắnrótmộtnửavodkacònlạicủahắnvàomộttrongcảđốngcốcbẩnthỉuquanhđấyrồiđẩysangchoả.Ảnghịchchiếccốc,chờhắnnóigìđó.Hắnuốngxong,khôngcóvẻgìlàmuốntròchuyện.Cốđểkhôngtrợnngượcmắtlên,ảbắtchuyện:
-Anhtêngì?Hắnkhôngđáp,chotayvàotúiáo,lụclọi.Hắnđưatayra,nắmtaysiết
chặt.Ảhiểuđâynhưmộtdạngtròchơivàảphảichơicùng.Ảgõlênkhớpngóntayhắn.Hắnlậtnắmtaylại,từtừxòengóntayra,từngngónmột...
Trongbàntayhắnlàmộtmẩuvàngnhỏ.Ảcúinhìn.Ảchưakịpnhìnrõthìhắnđãnắm tay lạivàchovào túi áo.Hắnvẫnkhôngnóigì.Ảdòxétkhuônmặthắn.Mắthắnđỏngầuvàsayxỉn,vàảchẳngthíchhắntẹonào.Nhưngmàảcũngkhôngthíchnhiềungườivàchắcchắnkhôngthíchmộtgãđànôngnào ả từngngủcùng.Nếuảmuốn trởnên cầukỳ thì ắt ả sẽgiảinghệ,rồilấymộtngườitrongvùng,vàđànhởlạithịtrấnnàysuốtđời.ConđườngduynhấtđểquayvềLeningrad,nơigiađìnhảsống,nơiảđãsốngcảđờimìnhchođếnkhicólệnhchuyểnđếnđây,mộtthị trấnảchưabaogiờngheđến,làliệuảcókiếmđủtiềnđểhốilộđámcôngchứckhông.Vìkhôngcóbạnbèquyềnthếchophépchuyểnnơicưtrúnênảcầnmẩuvàngđó.
Hắnchạmchiếccốccủaả,thốtralờiđầutiên:-Uốngđi.-Anhphảitrảtiềnchotôitrướcđã.Rồianhcóthểbảotôiphảilàmgì.
Đấylàluật,luậtduynhất.Mặtngườiđànôngxáođộngnhưthểảvừanémmộthònđáxuốngbề
mặtnhữngbiểuhiện củahắn.Trongmột lúc ả thấy cái gì đó ẩngiấubêndướivẻngoàibéophị,nhạtnhẽocủahắn,cáigìđókhóchịu,cáigìđókhiếnảmuốnquaymặt đi.Nhưngmẩuvàngkhiến ả vẫnnhìnhắn, khiến ả vẫnngồiyêntạichỗ.Hắnlấymẩuvàngtrongtúi,giơra.Khiảvớitayravànhặtnónơilòngbàntayẩmướtcủahắnthìhắnkhumbàntaylại,giữmấyngóntayảtheo.Khôngđaunhưngdùgìmấyngóntayảvẫnbịkẹp.Ảkhôngthểđểhắnnắmtaycũngkhôngthểrúttayramàkhôngcómẩuvàng.Đoánđượchắnmuốnảphảilàmgì,ảmỉmcườirồicườivangnhưđứacongáiyếuthế,thả lỏng cánh tay.Hắnbungnắm tay.Ảcầm lấymẩuvàngvànhìn chằmchằm.Nócóhìnhdạngmộtchiếcrăng.Ảnhìnchằmchằmngườiđànông:
-Anhlấyởđâuthế?
-Thờibuổikhókhăn,ngườitabánbấtcứthứgìhọcó.Hắncười.Ảthấybuồnnôn.Kiểutiềntệgìthếnày?Hắngõgõcốcrượu.
Chiếcrăngkialàtấmvéchoảthoátkhỏiđây.Ảuốngcạncốcrượu.***
IUNAYADỪNGBƯỚC:-Anhlàmviệctrongnhàmáyà?Ảbiếtlàhắnkhônglàmviệctrongnhàmáy,nhưngkhôngcóngôinhà
nào quanh đây ngoại trừ nhà của công nhân nhàmáy. Hắn thậm chí cònkhôngthèmđáp.
-Này?Chúngtađiđâuthế?-Sắptớirồi.Hắndẫnảđếnnhàgaởrìathịtrấn.Dùnhàgacònmới,nhưnglạinằmở
khu vực cũ kỹ nhất, gồm những căn nhàmột phòng xiêu vẹomái tôn vàtườnggỗmỏng,nằmsansátnhautrênnhữngconđườngbốcmùicốngrãnh.Nhữngcănnhànàylàcủacôngnhânnhàmáygỗ,họsốngnămhaysáuhoặcthậmchíbảyngườitrongmộtphòng,khôngphùhợpchochuyệnhaingườisắplàm.
Trờilạnhcóng.Ilinayađangtỉnhtáolại.Chânảbắtđầumỏi.-Thờigiancủaanhthếnày.Cáirăngvàngchoanhđượcmộtgiờ.Đấylà
điềuchúngtađãthỏathuận.Nếuanhlấyđithờigiantôicầnquaylạiquán,nghĩaanhchỉcònhaimươiphútkểtừbâygiờ.
-Nónằmphíasaunhàga.-Sauđóchỉcórừngthôi.-Côsẽthấy.Hắntiếnlên,đếnbênhôngnhàgavàchỉvàobóngđêm.Ảchotayvào
túi áo, bước theo hắn, nheo nheomắt theo hướng hắn chỉ. Ả có thể thấyđườngraymấthútvàorừngvàkhônggìkhác:
-Tôiđangnhìncáigìđây?-Đằngkia.Hắnchỉmộtngôinhàgỗnhỏnằmbêncạnhđườngray,cáchkhôngxa
bìarừng:-Tôilàkỹsư.Tôilàmviệcởđườngsắt.Kialànhàbảodưỡng.Chỗđấy
rấtkínđáo.-Mộtcănphòngthìrấtkínđáo.-Tôikhôngthểmangcôvềchỗtôiởđược.
-Tôibiếtmộtchỗlẽrachúngtanênđến.-Thếnàyhayhơn.-Khôngphảivớitôi.-Chỉcómộtluậtchơi.Tôitrảtiền,cônghelời.Hoặctrảlạivàngchotôi,
hoặclàmnhưtôibảo.Chuyệnnàychẳngcógìhayngoàimẩuvàng.Hắnđưatayra,chờmẩu
vàngđượctrảlại.Hắndườngnhưkhôngthấtvọngcũngchẳngbựctứchaymấtkiênnhẫn.Ilinayathấydễchịuvớisựthờơnày.Ảcấtbướcvềphíacănnhàgỗ:
-Ởtrongđấyanhcómườiphút,thỏathuận?Khônglờiđáp-ảcoiđólàchấpnhận.Cănnhàbịkhóa,nhưnghắncómộtchùmchìakhóavàsaumộthồimò
mẫmtìmđúngcáichìathìhắnloayhoayvớicáiổkhóa:-Nóbịđóngbăngrồi.Ảkhôngđáp,quayđầusangbênvàthởdàitỏýkhóchịu.Kínđáolàmột
chuyệnvàảnghĩhắnđãcóvợ.Nhưngvìhắnkhôngsốngtrongthịtrấnnày,ảkhônghiểuvấnđềcủahắnlàgì.Cólẽhắnsốngvớigiađìnhhoặcbạn;cólẽhắnlàmộtviênchứccấpcao.Ảkhôngquantâm.Ảchỉmuốnmườiphúttiếptheokếtthúc.
Hắncúixuống,khumhaitaybênổkhóavàthổihơivào.Chìakhóađãtra vào, ổ khóa bậtmở.Ả vẫn đứng ngoài.Nếu không có ánh sáng, thỏathuậnsẽhủy,màảthìđãgiữmẩuvàngởdướiủng.Ảđãchokẻnàynhiềuthời gian hơn cần thiết.Nếuhắnmuốnphungphí thời gian chomột cuộchànhtrìnhchẳngtớiđâuthìtùyhắn.
Hắnbướcvàonhà,biếnmấttrongbóngtối.Ảnghetiếngquẹtdiêm.Ánhsánglóelêntừcâyđènbão.Gãđànôngnhấcđènvàtreolêncáimócnhôratừmáinhà.Ảliếcvàotrong.Ngôinhàđầynhữngđoạnraythừa,đinhvít,bulông,dụngcụ,vàthanhgỗ.Cómùihắcín.Hắnbắtđầudọndẹpmộtbànthợ.Ảcười:
-Môngtôisẽdínhdằmmất.Ảngạcnhiênthấyhắnđỏmặt.Ứngbiến,hắntrảiáokhoáclênmặtbàn.
Ảbướcvàotrong:-Mộtquýôngtuyệtvời...Thườngảsẽcởiáokhoác,cólẽngồitrêngiườngvàcởibỏtất,diễntrò.
Nhưngvìkhôngcógiườngvàkhôngcólòsưởi,ảđịnhchỉchophéphắnkéováyảlên.Ảsẽvẫnmặcáo:
-Hyvọnganhkhôngphiềnnếutôivẫnmặcáokhoác?Ảđóngcửa,khôngtrôngchờviệcnàysẽkhiếnnhiệtđộkhácđi, trong
nhàvốnlạnhcóngnhưbênngoài.Ảquayngười.Ngườiđànôngởgầnsáthơnlàảnhớđược.Ảbắtgặpcáigìđónhưkim
loạibayvềphíamình-ảkhôngkịphiểurađólàgì.Vậtkiađãđâmvàobênmặt ả.Cái đau từ điểm tiếp xúc xuyên suốt cơ thể, chạy dọc xương sốngxuốngtậnbànchân.Cơbắpảchùngxuống;chânảsụmxuốngnhưthểgânđã bị cắt đứt.Ả ngã vào cửa.Mắtmờ đi, ả thấy nóngmặt, cómáu trongmiệng.Ảsắpxỉu,bấttỉnh,nhưngảcốgắngchốngcựlạinó,bắtmìnhphảitỉnhtáo,tậptrungvàogiọnghắn:
-Làmynhưtaobảo.Liệusựquyphụccólàmngườiđànôngnàyhàilòngkhông?Mấymẩu
rănggãycắmtronglợikhiếnảnghĩkhác.Ảkhôngmuốntinvàosựkhoandungcủahắn.Nếuảchếttrongmộtthịtrấnảcămghét,mộtthịtrấnảbịlưuđày,cáchgiađìnhảmộtngànbảytrămkilômét,thìảthàsẽchếttrongkhimócmắttênkhốnkiếpnày.
Hắntúmlấycánh tayả,chắchắnnghĩ làmọichốngcựđã tanbiến.Ảnhổmộtmiệngđầymáuvàđâmvàomắthắn.Chắchắnquábấtngờvìhắnbuôngảra.Ảquờtaylêncánhcửaphíasaumình,vàđẩynóra-cánhcửabậtmở và ả ngã ra ngoài trời tuyết, nằmngửa,mắt ngước nhìn trời.Hắnchộp lấyhaibànchânả.Ảđiêncuồngquẫyđạp,cố tránhxa ra.Hắnnắmđượcmộtchân,kéoảvàotrongnhà.Ảtậptrung,nhắmmụctiêu:gótgiàyảđátrúngquaihàmhắn.Cúđárấttốt,đầuhắnngoặtrasau.Ảnghehắnhétlên.Hắnthảtayra.Ảlănsấplại,đứngdậyvàchạy.
Lảođảomòmẫm,phảimấtvàigiâyảmớinhậnramìnhđangchạythẳngrakhỏingôinhàgỗ,xathịtrấn,cáchxanhàgavàdọctheođườngray.Bảnnăngmáchbảophảitránhxahắn.Bảnnăngkhiếnảthấtvọng.Ảđangchạyxasựantoàn.Ảnhìnrasau.Hắnđangđuổitheo.Hoặcảphảitiếptụchướngnàyhoặclàquaylạivềphíahắn.Khôngcáchnàocóthểláchquahắnđược.Ảcốhéttolênnhưngmiệngđầymáu.Ảbịnghẹn,lắpbắp,làmgiánđoạnnhịpđộvàlàmthuhẹplạichútkhoảngcáchgiữahọ.
Hắnsắpbắtkịp.Bỗngnhiênmặtđấtbắtđầurungchuyển.Ảngướcnhìn.Mộtcontàuchở
hàngđang tiếnđến, rầmrầmchạyvềphíahọ,nhữngchụmkhóibốc ra từphíatrướcbằngsắtcao.Ảgiơcánhtay,vẫyvẫy.Vớikhoảngcáchgầnnămtrămmét,thậmchínếuláitàucóthấyảchăngnữathìcũngchẳngkịpdừnglạiđúnglúc.Chỉcóvàigiâytrướccúđâmsầm.Nhưngảkhôngchạykhỏi
đường tàu, tiếp tục tiếnđếnnó, chạynhanhhơn -địnhchuidưới con tàu.Con tàu không có dấu hiệu dừng lại. Không có tiếng rít phanh kim loại,khôngcótiếngcòi.Ảgầncontàuđếnmứcnhữngrungchấngầnnhưlắcảxuốngtậnhaibànchân.
Contàubắtđầulaovàoả.Ảlaomìnhsangbên,tránhđườngrayvàngãxuốngđốngtuyếtdày.Đầumáyvàđoàntàugàorúchạyqua,laytuyếttrênđầu những ngọn cây gần đấy rơi xuống.Nghẹt thở, ả liếc nhìn ra sau, hyvọngkẻtheođuổiđãbịcắtđuôi,nghiềnnátdướicontàu,hoặcbịmắckẹtphíabênkiađườngray.Nhưnghắnvẫnbìnhtĩnh.Hắnđãnhảyvềcùngphíavớiảvàđangnằmtrêntuyết.Hắnđứngdậy,lảođảovềphíaả.
Ảnhổmáu trongmiệng ravàhét lên:kêucứu, tuyệtvọng.Đây là tàuchởhàng,khôngcóaimànghehoặcnhìnthấy.Ảđứngdậyvàchạy,đếnbìarừng, không chậm đi, đâm xuyên qua những cành cây chìa ra. Ả định đivòngrồitrởlạiđườngrayvềthịtrấn.Ảkhôngthểtrốnởđây:hắnquágần,ánh trăng sángquá.Dùảbiết tốthơn là tập trungmàchạy,nhưngảcũngkhôngcưỡngnổicáithôithúc.Ảphảinhìn.Ảphảibiếthắnởđâu.Ảquaylại.
Hắnđãbiếnmất.Ảkhôngthấyhắn.Còntàuvẫnrầmrầmchạyqua.Ảhẳnđãmấtdấuhắnkhiảvàorừng.Ảđổihướng,chạyvềthànhphố,vềnơiantoàn.
Gãđànông từmộtgốccâybước ra,ôm lấyeoả.Họngãnhàoxuốngtuyết.Hắnnằmtrênả,xéáoảvàchửirủa.Tiếnghắnkhôngátnổitiếngtàunên ả không nghe được.Ả chỉ thấy răng và lưỡi hắn. Rồi ả nhớ ra: ả đãchuẩnbịcholúcnày.Ảchotayvàotúiáokhoác,tìmcáiđụcđãlấycắpởchỗlàm.Trướcđâyảđãdùngnónhưngchỉđểhămdọa,chỉđểchothấyảcóthểchốngcựnếucần.Ảcầmchặtcáicángỗ.Ảchỉcómộtcơhộiđể làmthôi.Khihắnđểtaylầnlênváyả,ảđâmđầukimloạivàobênđầuhắn.Hắnngồiđậy,ômlấytai.Ảlạibạthắnmộtnhátnữa,cắtbàntayđangômlấytai.Ảnênđâmliêntiếp,ảnêngiếthắn,nhưngmongmuốnbỏchạyquámạnhmẽ.Ảlùilại,bòđinhưcôntrùng,vẫncònnắmcáiđụcđầymáu.
Gãđànôngquỳhaichânhaitayxuống,bòtheoả.Mộtmiếngvànhtaihắnráchra,treolủnglẳngnơimiếngda,vẻmặtnhănnhúmvìtứcgiận.Hắnlaolênchụpcổchânả.Ảcũngxoayxởtránhđượcsátnút,bònhanhhơnchođếnkhiảdựavàomộtthâncây.Vìảđộtngộtdừnglại,hắnbắtkịp,nắmlấycổchânả.
Ảchémtayhắn,đâmvàrạchhắn.Hắnnắmlấycổtayả,kéoảvềphíahắn.Mặtgiápmặt,ảcúingười,cốcắnmũihắn.Taykiahắngiữcổả,siếtchặt,giữkhôngchoảcắn.Ảhổnhển,cốvùngra,nhưnghắnsiếtquámạnh.
Ảnghẹtthở.Ảngãngườisangbên.Cảhaingãnhào-lănđèlênnhauvòngvòngtrêntuyết.
Hắnbuôngramộtcáchkhóhiểu,thảtaysiếtcổảra.Ảsặc,thởdốc.Gãđànôngvẫnnằmtrên,ghìảbêndưới,nhưngkhôngcònnhìnvàoảnữa.Hắnđangchúýđếnđiềugìkhác,cáigìđóbêncạnhhọ.Ảquayđầusang.
Lúntrongtuyết,bêncạnhảlàcáixáctrầntruồngcủamộtđứabé.Dacôbétáinhợt,gầnnhưtrongmờ.Côbétócvàng,gầnnhưtrắng.Miệngcôbéháto,nhétđầyđất.Nólồilên,trênđôimôimỏngxanhlợt.Tayvàchânvàmặtcôbédườngnhưkhôngbịtổnthương,phủdướimộtlớptuyếtmỏngbịxôlệchđikhihọlănlên.Ngườicôbébịrạchtung.Nộitạngphơira,bịcắtxé.Hầuhếtphầndakhôngcòn,bịcắtđihoặcbịbócra,nhưthểcôbébịmộtđànsóitấncông.
Ilinayangướcnhìnkẻsănđuổimình.Hắndườngnhưquênmấtả.Hắnđangnhìnchằmvàoxácđứacongái.Hắnbắtđầuọe,gậpcảngườilại,vàbuồnnôn.Vôtình,ảđặtbàntaylênlưnghắnnhưđểanủi.Nhớramìnhlàai,nhớrangườiđànôngnàylàaivàhắnđãlàmgìvớimình,ảrụttaylại,đứnglênvàchạy.Lầnnày,bảnnăngkhônglàmảthấtvọng.Ảxuyênquabìarừng,chạyvềphíanhàga.Ảkhôngbiếtngườiđànôngcóđuổitheohaykhông.Lầnnàyảkhôngkêuthét,khôngchạychậmlại,và....
MÁTXCƠVA
14 THÁNG BA
LEO MỞ MẮT.
Ánhđènpinkhiếngãlóamắt.Gãkhôngcầnxoaynhìnđồnghồmớibiếtthờigian-giờbắtngười,bốngiờsáng.
Gã ra khỏi giường, tim đập thình thịch. Trong bóng tối gã đi loạngchoạng, mất phương hướng, va phải một người, né sang bên. Gã loạngchoạng, lấylại thăngbằng.Ánhđènbật lên.Khiđãquenvớiánhsáng,gãnhìnthấybasĩquan:thanhniên,chưaquámườitámtuổi.Bọnhọcóvũkhí.Leokhôngnhậnrahọnhưnggãbiếtbọnhọthuộchạngnào:cấpthấp,tuânthủmùquáng,bọnhọnghetheobấtcứmệnhlệnhnàođượcđưara.Họtrởnênhungbạokhôngchútdèdặt:bấtcứchốngđốinhỏnhặtnàocũngsẽđượcđáplạibằngsứcmạnhkinhkhủng.Họnồngnặcmùithuốclávàrượu.Leochorằngnhữngngườinàychưađượcngủ:uốngsuốtcảđêm, thứcđể làmnhiệmvụnày.Rượukhiếnhọtrởnênkhóđoán,bấtthường.Đểtồntạitrongvàiphút tới,Leophải thận trọng, phục tùng.GãhyvọngRaisa cũnghiểuđiềuđó.
Raisađangđứngmặcbộđồngủ,runrẩynhưngkhôngphảivìlạnh.Côkhôngbiếtđólàcơnsốchaysợhãihaytứcgiận.Côkhôngthểngừngrunrẩy.Nhưngcôcũngkhôngquayđichỗkhác.Côkhôngxấuhổ;hãyđểbọnhọxấuhổvìsựhunghãncủahọ,cứđểhọthấychiếcváyngủnhàunhĩcủacô,máitócrốibùcủacô.Không,bọnhọthờơ.Điềuđóchẳngcónghĩagìhết,mộtphầntrongcôngviệccủahọlàvậy.Côkhôngthấychútcảmxúcgìtrongmắtnhữngthanhniênnày.Nhữngcặpmắtđờđẫn:liếcqualiếclạinhưconthằnlằn-mắtcủaloàibòsát.Họkiếmđâuranhữngcậubétâmhồnchaisạnthếnày?Ngườitabiếnhọthànhnhưthế,côchắcvậy.CôliếcnhìnLeo.Gãđangđứng,haitayđểtrước,đầucúixuống,tránhánhmắtnhìn.Hènyếu,dễbảo:cólẽđấylàcáchxửsựkhônngoan.Nhưngngaylúcnàycôkhôngcảmthấyvậylàkhônngoan.Cóbatêncônđồtrongphòngngủcủahọ.Cômuốngãphảingangngạnh,nổigiận.Chắcchắnđấylàphảnứngtựnhiên?Bấtcứngườibìnhthườngnàocũngcảmthấybịsỉnhục.
Mộtngườirờiphòng,rồigầnnhưngaylậptứcquaylạimangtheohaivalinhỏ:
-Đâylàtấtcảnhữnggìcácngườicóthểmangtheo.Cácngườikhôngđượcmanggìtheongoạitrừquầnáovàgiấytờ.Trongmộttiếngnữatasẽđichodùhaingườiđãxonghaychưa.
Leonhìnvàochiếcva li,vảicăngchặtkhunggỗ.Nóquánhỏ,đủchomộtchuyếnđitrongngày.Gãquaysangvợ:
-Cốmặccàngnhiềucàngtốt.Gãliếcrasau.Mộtngườiđangnhìnhọ,hútthuốc.-Cậucóthểchờbênngoàikhông?-Đừngphíthìgiờyêucầu.Câutrảlờichotấtcảlàkhông.Raisathayđồ,
cảm thấy conmắtbò sát của tên línhđangbò trênngười cô.Cômặc thậtnhiềuquầnáo trongchừngmựccó thể: lớpnàychồng lớpkhác.Leocũngvậy.Cóthểtrongtìnhhuốngkhácthìbuồncười, taychânhọphồnglênvìvải và len.Mặcđồxong, côvật lộnvới câuhỏi nênmanggì vàđể lại gìtrongsốtấtcảđồđạc.Côkiểmtravali.Dàikhôngquáchínmươixăngtimét,cólẽrộngsáumươixăngtimétvàcaohaimươixăngtimét.Cuộcsốngcủahọphảigóigọnlạitrongkhoảngtrốngnày.
Leobiếtcókhảnănghọđượcbảophảigóighémđồnhưlàmộtcáchbịđưađimàkhôngcóxáotrộntâmlý,mộtcuộcvậtlộnxảyrakhibiếtđượcrằngđangtớigầncáichết.Vìsẽluôndễdànghơnkhibắtngườitađinếuhọvẫnbámlấyýnghĩ,dùnhỏnhoiđếnthếnào,rằnghọsẽsốngsót.Tuynhiên,gãcóthểlàmgì?Đầuhàng?Chốngcự?Gãtínhtoánthậtnhanh.Taylínhtrẻcanhhọđangquansát tấtcả, thấycáigìđượcchovào,họđã lựachọngì.LeochạmtayRaisa:
-Lấygiàyđi.Chọnđôitốtnhất,mỗingườimộtđôi.Giàytốtlàloạihànghóacógiátrịrấtkhanhiếm,cóthểmuabánđược.Leothudọnquầnáo,vậtdụngcógiátrị,tậpảnh:ảnhcưới,ảnhchamẹ
gã,StepanvàAnnanhưngkhôngcóảnhgiađìnhRaisa.ChamẹcôđãbịgiếttrongChiếntranhVệquốcVĩđại,ngôilàngcủacôbịquétsạch.Cômấttấtcảchỉcònbộquầnáođangmặctrênngười.Vìvaligãđãđầy,mắtLeonhìnlêntờbáođóngkhungtreotrêntường:bứcảnhcủagã,anhhùngchiếntranh,dũngsĩdiệtxetăng,chiếnsĩgiảiphóngvùngbịchiếmđóng.Đốivớinhữngngườilínhnày,quákhứcủagãchẳngcóýnghĩaquantrọnggì:vớiviệckýlệnhbắt,mọihànhđộnganhhùngvàsựhysinhcủacánhân trởnênvôýnghĩa.Leolấymảnhbáokhỏikhung.Saunhiềunămgìngiữcẩnthận,sùngkínhnótrêntườngnhưmộtbứctượngthánh,gãgấptờbáolạinémvàovali.
Đãhếtgiờ.Leođóngvalicủamình.Raisađóngvalicủacô.Gãtựhỏicònđượcgặplạicănhộnàynữakhông.Điềuđókhóxảyra.
Bịápgiảixuốngcầuthang,cảnămngườichenchúctrongthangmáy,ápsátvàonhau.Cómộtchiếcxeđangđợi.Haingườilínhngồiđằngtrước.Mộtngườingồisau,hơithởhắntahôihám,haibênlàLeovàRaisa.
-Tôimuốngặpchamẹtôi.Tôimuốntạmbiệthọ.-Khôngyêucầuchếttiệtgìhết.
***NĂM GIỜ SÁNG mà phòng khởi hành đã đông đúc. Có lính, hành
khách làdân thường,nhânviênnhàga, tất cảđềuđổvềcon tàu tốchànhxuyênSiberia.Trongkhihànhkhách lên tàu,LeovàRaisachờởcuốisânga,xáchvalivàbịnhữngkẻápgiảimangvũkhíkèhaibên.Nhưthểhọbịnhiễmmộtloạivirustruyềnnhiễm,khôngaiđếngầnhọ,mộtquảbóngcôlậptrongnhàgađôngđúc.Khôngaigiảithíchgìchohọ,vàLeocũngkhôngbuồnhỏi.Gãkhôngbiếthọsẽđiđâuhayđangchờai.VẫncókhảnănghọsẽbịđưađếncáctrạicảitạoGulagkhácnhau,khôngbaogiờgặplạinhaunữa.Tuynhiên,đâyđúnglàcontàuchởkháchkhôngthểnhầmlẫnđược,khôngphảilàxezak,loạixemàuđỏchởgiasúcdùngđểchởtùnhân.Liệuhọcóthểsốngsótkhông?Chắcchắnchođếngiờhọvẫnmaymắn.Họvẫncònsống,vẫnởgầnnhau,hơnsovớinhữnggìLeodámhyvọng.
Saubuổi lấy lờikhai,Leođượcchovề,chịusựquảnthúcchođếnkhiquyếtđịnhđượcbanra.Gãnghĩsẽkhôngmấtquámộtngày.Trênđườngvềnhà,cănhộởtầngmườibốn,nhậnramìnhcònđồngxurỗngkếttộitrongtúi,gãvứtnóbênđường.CólẽVasiliđãbỏvào,cólẽkhôngphải.Khôngcònlàvấnđềnữa.KhiRaisatừtrườngvề,côthấyhaitaylínhcóvũtrangbênngoàicửa;côbịlụcsoátvàđượclệnhphảiởyêntrongnhà.Leođãgiảithíchtìnhthếcủahọ:nhữngcáobuộcchốnglạicô,việcđiềutracủagãvàviệcgãđãbácbỏcáobuộc.Gãkhôngcầngiảithíchrằngcơhộisốngsótcủahọrấtmongmanh.Trongkhigãnói,côlắngnghekhônghềbìnhluậnhayđặtcâuhỏi,khôngchútbiểuhiệngì.Khigãnóixong,phảnứngcủacôkhiếngãngạcnhiên:
- Thật ngây thơ khi nghĩ chuyện này sẽ không xảy ra với ta.Họ ngồitrongcănhộ,chờMGBđếnbấtkỳlúcnào.Khôngaibuồnnấuăn;khôngaiđóimặcdùviệcnênlàmlàăncàngnhiềucàngtốtđểchuẩnbịchođiềuchờđợiphíatrước.Họkhôngthayđồđingủ,họkhôngrờibànăn.Họngồilặnglẽ-chờđợi.Xemnhưhọcóthểkhôngbaogiờcòngặplạinhaunữa,Leocảmthấythôithúcmuốnnóivớivợ:nóinhữngđiềucầnphảinói.Nhưnggã
khôngthểhìnhdungranhữngđiềuđólàgì.Nhiềugiờtrôiqua,gãnhậnrađâylàlầnhọởbênnhaunhưthếnày,đốidiệnnhau,khôngbịquấyrầy,lâunhấtmàgãnhớđược.Khôngaibiếtphảilàmgì.
Đêmhômđókhôngcótiếnggõcửa.Bốngiờsángtrôiqua,khôngcóbắtbớ.Khitrờiđãsangbuổitrưangàyhômsau,Leodọnbữasáng,tựhỏisaolạilâuđếnvậy.Khicuốicùngthìcũngcótiếnggõcửađầutiên,gãvàRaisađãđứnglên,thởgấp,nghĩrằngđâylàkếtthúc,bọnlínhđếnđưahọđi,chiarẽhọvàmanghọđếnnhữngcuộcthẩmvấnkhácnhau.Thếmà,chỉlàviệcvặt;đổilínhgác,mộttêndùngnhàtắmcủahọ,hỏivềviệcmuađồăn.Cólẽhọkhôngthểtìmthấybằngchứngnào,cólẽhaingườisẽđượcminhoanvàvụánchốnglạihọsẽsụpđổ.Leochỉđùagiỡnvớiýnghĩnàytrongthoángchốc:nhữngcáobuộckhôngbaogiờsụpđổvìthiếubằngchứng.Tuynhiên,mộtngàytrởthànhhaingày,haingàytrởthànhbốnngày.Vàongày6thángBa, thayvìnghe tiếnggõcửabáo tinsốmệnhcủahọ,LeovàRaisađượcphépdựlễtangcấpnhànướccủaLãnhtụ.
Theoquyđịnhlàvẫnđangbịquảnthúctạinhà,nhưngLeovàRaisavàhailínhcanhđãhòavàođámđôngmộtcáchđầytráchnhiệm,tấtcảđềutiếnvềQuảngtrườngĐỏ.Nhiềungườikhóc,mộtsốkhôngkìmnénđược-đànôngđànbàvàtrẻem.
Bầukhôngkhítrànngậpnỗibuồn.CácphốchínhvàtòanhàXôviếtTốicaochậtníchngườiđếnmứckhó
thở, tiến tới trướckhôngkiểmsoátđược,giốngnhưmộthònđákẹt trongmộttrậnsụtlở.LeokhônglầnnàođểtuộttayRaisa,vàmặcdùvaithiênhạchengãtứphíagãcũngcốchochắclàhọkhôngbịxônhaura.Họliềnbịtáchkhỏiđámlínhcanh.Khihọgầnquảngtrường,đámđôngépchặthơn.Cảm thấysựchen lấn, cơncuồng loạndângcao,Leođãquyếtđịnhxong.Tìnhcờ,họbịđẩyrarìađámđôngvàthếlàgãbướcvàomộtcánhcửa,giúpRaisathoátkhỏiđámđông.Họnấpđó,nhìndòngngườitiếptụcđiqua.Đólàquyếtđịnhđúng.Phíatrước,mọingườichenlấngiẫmđạplênnhau.
Trong cơnhỗn loạn, họ có thể thử tẩu thoát.Họđã cân nhắc điều đó,giằngcovớinó,thìthầmvớinhauđiềuđóởngưỡngcửa.Mấytaylínhgáctheohọđãmấtdấu.Raisamuốnbỏchạy.Nhưngbỏchạysẽchongười tamọilýdocầnthiếtđểtửhìnhhọ.Vàthựctếlà,họkhôngcótiền,khôngbạnbè,vàkhôngchỗẩnnấp.Nếuhọquyếtđịnhbỏchạy,chamẹLeosẽbịxửtử.Chođếngiờhọvẫnmaymắn.Leođãđặtcượcmạngsốngcủahọbằngviệcởlạiđươngđầu.
***
HÀNHKHÁCHCUỐICÙNGĐÃLÊNTÀU.Trưởngga, thấynhữngngườimặcquânphụctúmtụmtrênsângagầnđầumáy,nánlạichờhọ.Láitàu thòđầu rakhỏibuồng lái, cố tìmhiểuxemcóvấnđềgì.Nhữnghànhkháchtòmòliếctrộmracửasổnhìnđôivợchồngtrẻđanggặpmộtrắcrốinàođó.
Leothấylàmộtnhânviênmặcquânphụcđangbướcvềphíahọ.ĐólàVasili.Leođãnghĩ làhắn.Hắn takhómàbỏ lỡcơhộinàyđểhảhê.Leocảmthấythoánggiậndữnhưnggãbuộcphảinéncảmxúclại.Cólẽvẫncònmộtcáibẫyđượcgiăngra.
RaisachưabaogiờgặpVasilitrướcđó,nhưngcôđãngheLeotảvềhắn:Mộtkhuônmặtngườihùngcótráitimcủakẻtaysai.Thậmchínhìnquacôcũngcóthểbiếtcógìđórấtlệchlạcởhắn.Hắn
cườinhưthểnụcườiđóđượctạorakhôngđểbiểulộgìhơnáctâm.Khihắnđếnchỗhọ,cônhận thấyhắnsungsướngtrướcsựbẽmặtcủaLeovàhắnthấtvọngvìnókhôngnhiềuhơn.Vasilinhănrăngcười:
-Taokhăngkhănglàhọphảiđợi,đểtaocóthểnóilờitạmbiệt.Vàgiảithíchcáigìđãđượcquyếtđịnhchomày.Taomuốnđứngralàmviệcnày,màyhiểuchứ?
Hắnđangthíchthú.DùkẻnàyđanglàmLeokinhtởm,nhưngthậtngungốcnếuliềulĩnhchọcgiậnhắnkhihọđãsốngsótđượcđếngiờnày.Bằngmộtgiọngvừađủnghegãlẩmbẩm:
-Tôirấtcảmkích.-Màybịthuyênchuyển.KhôngthểgiữmàylạiMGBkhitrênđầumày
vẫn treo quá nhiều câu hỏi chưa được trả lời.Mày sẽ gia nhập dân quân.Không phải là syshchik, không phải thanh tra, mà là cấp thấp nhất, mộtuchastkovyy.Màysẽlàthằngđirửadọnphònggiam,mộtthằngghichép-mộtkẻlàmnhữnggìđượcbảo.Màyphảiquenvớiviệcnhậnlệnhnếumàymuốnsống.
LeohiểusựthấtvọngcủaVasili.Hìnhphạtnày-lưuđàyđilàmviệccholựclượngdânquânđịaphương-quảlànhẹnhàng.Căncứvàosựnghiêmtrọngcủacáccáobuộc,họcóthểphảiđốimặtvớihaimươi lămnămlàmviệcởmỏvàngKolyma,nơinhiệtđộlàâmnămmươiđộ,vàbàntaytùnhânbịbiếndạngvìphátcướcvàchỉcònmongsốngđượcbatháng.Họkhôngchỉthoátđượccùngmạngsốngmàcòntựdo.LeokhôngảotưởngrằngthiếutáKuzminđãlàmđiềunàyvìtìnhcảm.Sựthậtlàôngtacũngsẽtựgâykhóchomìnhnếutruytốngườiôngtađỡđầu.Sẽtốthơn,khônngoanhơnnếuchỉcầnchogãđixadướichiêubàithuyênchuyển.Kuzminkhôngmuốncác
đánhgiácủaôngtabịsoimói;dùgì,nếuLeolàgiánđiệpthìtạisaoKuzminlạiưuáigãbằngnhữnglầnthăngchức?Không,nhữngcâuhỏiđóthậtrắcrối.Sẽđơngiảnhơnvàantoànhơnnếuquétlùagãdướimộtgócthảmnàođó.HiểurằngbấtcứbiểulộnhẹnhõmnàocũngsẽlàmVasilibựcmình,Leocốhếtsứctỏvẻchánnản:
-Tôisẽlàmnhiệmvụởnơicầnđếntôi.Vasilibước lên,dúimấy tấmvévàgiấy tờvào tayLeo.Leonhận lấy
giấytờvàtiếnvềphíatàu.Raisabướclêntoa.KhicôđangbướcthìVasilinóivớitheo:-Thậtkhó
khănkhibiếtralàchồngcôđãchongườitheodõicô.Màkhôngchỉmộtlần.Tôichắchắnđãkểchocônghe.Hắntatheodõicôhailần.Lầnkialạikhôngphảiviệccông.Hắnkhôngnghĩcôlàgiánđiệp.Hắnnghĩcôlàconđiếm.Côphảithathứchohắn.Mọingườiaicũngcónhữngnghingờ.Vàcôlạiquáxinhđẹp.Cánhântôi,tôikhôngnghĩcôxứngđángđểmàphảitừbỏtấtcả.Tôingờrằngkhichồngcônhậnracáihốxíchúngtôichuyểnhắnđến,hắnsẽdầnghétbỏcô.Cònnếulàtôi,thìtôiđãchọncănhộvàđểcôbịbắnnhưmộtkẻphảnbội.Tôichỉcònbiếtnghĩrằnghẳncôrấtgiỏikhitrêngiường.
Raisathắcmắcvềsựámảnhcủakẻnàyđốivớichồngcô.Nhưngcôvẫnyên lặng:sự trảđũacó thểkhiếnhọphải trảgiácả tínhmạng.Khôngbậntâmđếnsợidâybịtuột,côxáchvalilênvàmởcửatoatàu.
Leo theo sau cô, thận trọngkhôngquay lại.Cókhảnăng,nếugã thấyVasilinhếchmép,gãsẽkhôngthểkiểmsoátbảnthânđượcnữa.
***RAISANHÌNRAcửasổkhicontàurờinhàga.Khôngcònchỗngồivàhọbuộcphảiđứng,épsátnhau.Trongmộtlúc
lâu,khôngainóigì,chỉnhìnthànhphốchạyqua.CuốicùngLeonói:-Anhxinlỗi.-Tôichắcchắnlàhắntanóidối.Hắntasẽnóibấtcứđiềugìđểchọctức
anh.-Hắnnóisựthật.Anhđãchongườitheodõiem.Vàchuyệnđókhông
liênquangìđếncôngviệchết.Anhđãtưởng...-Làtôingủvớingườikhác?-Cómột thờigianemkhôngnóichuyệnvớianh.Emkhôngđộngvào
anh.Emkhôngngủvớianh.Tanhưnhữngngườilạ.Vàanhkhôngthểhiểutạisao.
-Takhông thể lấymộtnhânviênMGBmàkhôngnghĩsẽbị theodõi.
Nhưng cho tôi biết đi,Leo, làm sao tôi lại có thểkhông chung thủy?Nóithực,làmthếlàtôisẽmạohiểmcảtínhmạngmình.Chúngtasẽkhôngtranhcãigìhếtvàanhsẽchongườibắttôi.
-Đólàđiềuemnghĩsẽxảyra?-AnhcònnhớZoyabạntôikhông,anhtừnggặpcôấymộtlần,tôinghĩ
vậy?-Cólẽ...-Đúng,đúngthế-anhkhôngbaogiờnhớtênai,đúngkhông?Tôitựhỏi
tạisao.Cóphảiđólàcáchđểanhcóthểngủbanđêm,xóasạchcácsựkiệntrongđầuanh?
Raisa nói nhanh, điềm tĩnh, và với sự dữ dộimàLeo chưa từng nghetrướcđây.Cônóitiếp:
-AnhđãgặpZoya.Côấybịkếtánhaimươinăm.-Saoemkhôngnóivớianh?Anhcóthểgiúp.Raisalắcđầu.Leohỏi:-Emnghĩanhtốcáocôấy?-Anhthìcóbiếtgìđâu?Anhthậmchícònkhôngnhớcôấylàai.Leosửngsốt:gãvàvợchưabaogiờnóivớinhauthếnày,chưabaogiờ
nóigìkhácngoàinhữngviệcvặttronggiađĩnh,nhữnglờilịchsự-họchưabaogiờtotiếng,chưabaogiờtranhcãi.
-Tuy là anhkhông tố cáo cô ấy,Leo, nhưng làm sao anh có thểgiúpđược?Khinhữngngườibắtcôấycũnggiốngnhưanh-nhữngcôngchứctậntụy,mẫncán?Cũngđêmđóanhkhôngvềnhà.Vàtôinhậnracólẽanhđangđibắtbạnthânnhấtcủaaiđó,bốmẹcủaaiđó,concủaaiđó.Nóiđi,anhđãbắtbaonhiêungười?Anhcóbiết không?Nóimột con số, nămmươi, haitrăm,mộtnghìn?
-Anhđãkhôngchịunộpemchohọ.-Họkhôngtheodõitôi.Họtheodõianh.Khibắtnhữngngườilạ,anhcó
thểlừaphỉnhbảnthânrằnghọcótội.Anhcóthểtinrằngđiềuanhđanglàmphụcvụmụcđíchnàođó.Nhưngthếkhôngđủvớihọ.Họmuốnanhchứngminhanhlàmbấtcứđiềugìhọđòihỏichodùthâmtâmanhbiếtđiềuđólàsai trái,chodùanhbiếtđiềuđólàvônghĩa.Họmuốnanhchứngminhsựtuân thủmùquángcủaanh.Tôinghĩnhữngngườivợ làphép thửhữu íchchoviệcđó.
-Cólẽemđúng,nhưnggiờtađãthoátkhỏinórồi.Emcóhiểuchúngtamaymắnthếnàovìcóđượccơhộithứhaikhông?Anhmuốnmìnhbắtđầu
mộtcuộcsốngmới,nhưmộtgiađình.-Leo,khôngđơngiảnnhưvậy.Raisadừnglại,thậntrọngdòxétgươngmặtchồng,nhưthểlầnđầutiên
họgặpnhau:-Buổitốichúngtaănởnhàbốmẹanh,tôiđãnghethấycuộcnóichuyện
từcửatrước.Tôiởphòngtrước.Tôinghecuộctraođổivềviệccónêntốcáotôilàgiánđiệphaykhông.Tôikhôngbiếtphảilàmgì.Tôikhôngmuốnchết.Nêntôixuốngphốvàđibộmộtlúc,cốtậptrungýnghĩ.Tôitựhỏi-liệuanhtacólàmđiềuđókhông?Liệuanhtacótừbỏmìnhkhông?Bốanhđãcólýlẽrấtthuyếtphục.
-Bốanhsợ.-Bamạngsốngsovớimộtngười?Thậtkhómàtranhluậnvớiconsốđó.
Nhưngnếubachốnghaithìsao?-Emkhôngcóthai?-Anhcóbảovệtôinếutôikhôngcóthai?-Vàemđợiđếnlúcnàymớinóichoanh?-Tôisợanhsẽđổiý.Đâylàmốiquanhệcủahọ, trần trụi.Leocảmthấyloạngchoạng.Con
tàumàgãđangđứng,nhữngngườigầngã,nhữngchiếcva li,quầnáogã,thànhphốbênngoài-phútnàykhôngcógìcóvẻthậthết.Gãkhôngthểtinbấtkỳđiềugì, thậmchí lànhữngđồvậtgãcó thểnhìn,chạmvàovàcảmthấy.Tấtcảnhữnggìgãtinvàođềulàdốitrá.
-Raisa,cóbaogiờemyêuanhkhông?Một lúc trôi qua yên lặng, câu hỏi vương lại nhưmộtmùi hôi, cả hai
ngườilắclưtheochuyểnđộngcủacontàu.Cuốicùng,thayvìtrảlời,Raisaquỳxuốngvàbuộclạidâygiày.
VOUALSK
15 THÁNG BA
VARLAMBABINICHđangngồikhoanhchântrênsànbêtôngbẩnthỉutrongmộtgóccủakýtúcxá,lưngquayracửa,dùngthânchenhữngđồvậtsắpxếptrướcmặtnó.Nókhôngmuốnnhữngđứakhácxíavàovìchúngdễlàm thế nếu có gì đó khiến chúng quan tâm. Nó liếc quanh. Có khoảngchừng bamươi đứa trong phòng, chúng chẳng thèmđể ý đến nó; hầu hếtchúng nằm cạnh nhau trên tám cái giường dầmnước tiểumà chúng buộcphảidùngchung.Nónhìnhaiđứađangcàolưngchonhau,nhữngcáilưngbịlũbọcắnsưngphồng.Hàilòngvìkhôngbịquấyrầy,nóquaylạinhũngmónđồsắptrướcmặt,nhữngđồvậtnólượmlặtđượcnhữngnămqua,tấtcảđềuquýgiávớinó,baogồmthứmớithêmvàogầnđây,trộmđượcsángnay-mộtđứabébốnthángtuổi.
Varlamlờmờhiểurằnglấycắpđứabélànóđãlàmđiềusaitráivànếubịbắtnósẽgặprắcrối,rắcrốihơnnótừngdínhvàotrướcđây.Đứabéđangkhóc.Nó không đặc biệt lo lắng về tiếng ồn này bởi sẽ không ai nhận ratiếnggàocủamộtđứatrẻkhác.Khiđứabékhóc,nókhôngquantâmđứabébằngquantâmcáichănvàngquấnquanh.Tựhàovềmónđồmớinày,nóđặtđứabéngaygiữabộ sưu tập, hộp thiếcvàng, áo sơmi cũmàuvàng,mộtviêngạchsonvàng,mộtmẩuxératừtấmápphíchcónềnvàng,chiếcbútchì vàng, cuốn sách bìamềmvàng.Vàomùahè, nó thêmvàobộ sưu tậpnhữngbônghoadạimàuvànghái trongrừng.Nhữngbônghoakhônggiữđược lâu và không gì làm nó buồn hơn khi nhìn những sắc vàng phai đi,nhữngcánhhoatrởnênhéoúa.Nótựhỏi:
Màuvàngđiđâurồi?Nókhôngbiết.Nhưngnóhyvọngrồimộtngàynósẽđếnđượcnơiđấy,
cólẽkhinóchết.Màuvàngvớinócònquantrọnghơnbấtcứgìhaybấtkỳai.Màuvàng là lýdocuốicùngnó lạiởđây, InternatVoualsk,mộtcơsởnhànướcdànhchotrẻthiểunăngtrítuệ.
Khicònnhỏ,nócứđuổitheomặttrời,chắcrằngnếunóchạyđủxathìnó sẽbắtđượcmặt trời, kéoxuốngkhỏibầu trời, vàmangvềnhà.Nóđãchạygầnnămtiếngđồnghồtrướckhibịbắtvàmangvề,gàothéttứctốivìcuộcchinhphụccủanóbịngănchặn.Chamẹđãđánhđậpnóhyvọngrằng
nhưvậy sẽuốnnắnđược tínhcáchquáidị củanó, rồi cuối cùnghọcũngchấp nhận rằng phương pháp của họ không hiệu quả và giao nó cho nhànước.TronghainămđầuởIntemat,nóbịxíchvàokhunggiường,nhưconchóởnôngtrangbịtróivàogốccây.Tuynhiên,nólàđứakhỏemạnh,vairộng và quyết tâm ngoan cường. Sau mấy tháng, nó đã phá được khunggiường,tháodâyxíchvàtrốnthoát.Nórakhỏithị trấn,đuổitheotoamàuvàngcủacontàuđangchạy.CuốicùngnóđượcđưavềIntemat,bịkiệtsứcvàmấtnước.Lầnnàynóbịnhốtvàotủđựngbát.Nhưngchuyệnđấyđãlâu-bây giờ các nhân viên đã tin tưởng nó.Nó đãmười bảy tuổi và đủ khônngoanhiểurằngnókhôngthểchạyđủxađểchạmtớimặttrờihoặctrèolêncaođủđểháimặt trời.Thayvì thế,nó tập trungvàoviệc tìmnhữngmàuvànggầnhơn,nhưđứabénàyđây,nóđánhcắpbằngcáchthòtayquaôcửasổđểmở.Nếunókhôngvộithếthìnóđãcốgỡcáichănravàđểđứabélại.Nhưngnóđãhoảnghốt,sợsẽbịbắtquảtangnênnóđãmangđicảhai.Bâygiờ,nhìnxuốngđứabéđanggàothét,nónhậnthấytấmchănkhiếndađứabénhưvàngnhạt.Vàcuốicùngthìnómừngvìđãđánhcắpcảhai.
***BÊNNGOÀI,HAICHIẾCXEĐẬULẠIvàsáudânquânVoualskcó
vũtrangbướcra,dẫnđầulàchỉhuyNesterov,mộtngườitrungniêncóvócdángngang,chắcnịchcủamộtlaođộngtrongnôngtrangtậpthể.Anhtarahiệu chođội củamìnhbaovâykhunhà trongkhi anh ta và cấpphó,mộttrungúy,đivàocổng.Mặcdùdânquânthườngkhôngđượcvũtrang,nhưnghômnayNesterovđãchỉthịchonhânviênmangsúng.Họsẽbắngiết.
Phònghànhchínhmởcửa:chiếc radiomởâm lượngnhỏ,mộtvánbàiđangbỏdởtrênbàn,mùirượulởnvởntrongkhôngkhí.Khôngthấybóngnhân viên. Nesterov và viên trung úy tiến đến, vào hành lang.Mùi rượunhườngchỗchomùiphânvà lưuhuỳnh.Lưuhuỳnhđượcdùngđểxuabọchét.Mùi phân thì khỏi phải giải thích. Phân đầy trên sàn nhà và tường.Những phòngmà họ đi qua có rất nhiều trẻ em, có lẽ bốn chục đứamỗiphòng,khôngmặcgìkhácngoàimộtchiếcáobẩn thỉuhoặcquầnđùibẩnthỉunhưngdườngnhưkhôngbaogiờmặccảhai.Bọn trẻnằm la liệt trêngiường,bahaybốnđứavắtngangtrên tấmnệmmỏngtangdơdáy.Nhiềuđứabấtđộng-nhìnchằmchằmlêntrầnnhà.Nesterovthắcmắccóphảicómấyđứađãchếtrồikhông.Thậtkhómàbiếtđược.Bọntrẻđứnglên,chạylại,cốchụpmấykhẩusúng,sờquânphụccủahọ,thèmkhátđượctiếpxúcvớingườilớn.Chẳngmấychốchọbịbaovâygiữanhữngbàntaybubám.ChodùNesterovđãchuẩnbịchotìnhhuốngkinhkhủng,anhtacũngthấythậtkhómàhiểunổitạisaomọithứlạitồitệthếnày.Anhtađịnhsẽđưavấn
đềnàyravớigiámđốctrại.Tuynhiên,chuyệnđóđểlúckhác.Sau khi lục soát ở tầng trệt, Nesterov đi lên cầu thang trong khi viên
trungúyngănđám trẻ conbám theo, nói bằng cái nhìnvà cử chỉ nghiêmkhắcnhưngđiềuđóchỉkhiếnchúngbậtcườinhưthểấylàtròchơi.Mỗikhianhtanhẹnhàngđẩyđámtrẻlùilại,chúnglạiùalênngay,muốnbịđẩytrởlại.Hếtkiênnhẫn,vàngNesterovnói:
-Kệchúng,đểchúngtheo.Họchỉcòncáchđểchúngtheosau.Bọntrẻtrongnhữngphòngtrênlớntuổihơn.Nesterovđoáncácphòng
đượcphânchiatheođộtuổi.Kẻkhảnghicủahọlàmộtđứamườibảytuổi-độtuổitốiđatạicơsởnày.Sauđộtuổinày,chúngsẽđượcchuyểnđếnlàmnhữngviệcnặngnhọc chánnản còn lại - côngviệcmàkhôngngười bìnhthường nào muốn làm, công việc mà những người làm nó tuổi thọ chỉkhoảngbamươi.Họđangđến cuối hành lang.Chỉ cònmột phòngđể lụctìm.
Lưngvẫnquay ra cửa,Varlamđangmảivuốtvecái chăncủađứabé,thắcmắclàmsaođứabékhôngkhócnữa.Nóđưangóntaybẩnthỉuchọtđứabé.Bỗngnhiênmộtgiọngnóivẳngquaphòng,khiếnlưngnócứngđơ:
-Varlamđứnglênvàquaylại,từtừ.Varlamnín thởvànhắmmắtnhư thểđiềunàysẽkhiếngiọngnóibiến
mấtđi.Khôngcótácdụng.-Chúsẽkhôngnhắclạinữa.Đứnglênvàquaylại.Nesterovbướclên,tiếnvềchỗVarlam.Anhtakhôngthấyđượcthằngbé
đanggiấucáigì.Anhtakhôngngheđượctiếngmộtđứatrẻđangkhóc.Mấythằngbékháctrongphòngđềuđứngdậy,nhìnchằmchằm,háohức.ThìnhlìnhVarlamcửđộng,nhặtlấygìđótrongtay,đứnglênvàquaylại.Nóđangômđứabé.Đứabérélênkhóc.Nesterovthấynhẹnhõm:ítrathìđứabévẫncònsống.Nhưngkhôngphảiđãhếtnguyhiểm.Varlamđangômchặtđứabévàongực,taynóquàngquanhcáicổmongmanhcủađứabé.
Nesterovnhìn ra sau.Cấpphócủaanh tavẫnđứngởcửacùngnhữngđứa trẻ khác tòmòvâyquanh.Anh ta nhắmvàođầuVarlam, lên cò, chờlệnh,sẵnsànggiết.Tầmbắnthoáng.Nhưngcùnglắmthìanhtacũngchỉlàmộttaysúnghạngtầmtầm.Khinhìnthấysúng,mấyđứatrẻbắtđầugàolên,nhữngđứakháccườicợtvàđậpnệm thình thình.Tìnhhuống trởnênmấtkiểmsoát.Varlamđâmhoảng.Nesterovchosúngvàobao,giơtaylênnhằmtrấnanVarlam,nóiáttiếngầmĩ:
-Đưađứabéchochú.
-Cháugặprắcrốilắmrồi.-Khôngđâu.Chú thấyđứabévẫnổn.Chúhài lòngvềcháu.Cháuđã
làmrấttốt.Cháuđãchămsócnó.Chúđếnđâychúcmừngcháu.-Cháuđãlàmviệctốtạ?-Đúngvậy.-Cháucóthểgiữnókhông?-Chúcầnkiểmtraxemđứabécósaokhôngđã,chochắc.Rồichúcháu
tasẽnóichuyện.Chúcóthểkiểmtrađứabéđượckhông?Varlambiếthọđanggiậndữvàhọđịnhlấyđứabéđivàsẽnhốtnótrong
phòngkhôngcómàuvàng.Nókéođứabésáthơn,chặthơn,siếtlạikhiếncái chănvàng trùm lênmiệngđứabé.Nó lùi lạiphíacửa sổ,nhìn ramấychiếcxedânquânđỗdướiđườngvànhữngngườicóvũtrangbaovâytòanhà:
-Cháugặprắcrốilắmrồi.Nesterovtiếntừtừlên.Khôngcócáchnàoanhtacóthểdùngvũlựcgỡ
đứatrẻkhỏivòngtaycủaVarlam-đứabécóthểbịbópchếtkhigiànhgiật.Anh ta liếc nhìn viên trung úy, người này gật đầu, ám chỉ rằng anh ta đãngắmđườngđạn:anhtađãsẵnsàng.Nesterovlắcđầu.ĐứabéquágầnmặtVarlam.Rủiroxảyratainạnquálớn.Phảicócáchkhác.
-Varlam,sẽkhôngaiđánhcháuhayhạicháucả.Đưađứabéchochúrồitasẽnóichuyện.Khôngaitứcgiậnhết.Chúđãnóirồi.Chúhứa!
Nesterovtiếnthêmmộtbước,chắntầmbắncủaviêntrungúy.Nesterovliếc xuống bộ sưu tập những đồ vật màu vàng trên sàn. Anh ta đã biếtVarlamtrongmộtsựcốtrướcđây,mộtchiếcváyvàngtrêndâyphơibịmấttrộm.Anhtathấyngaylàđứabéđượcquấntrongchănmàuvàng:
-Nếucháuđưađứabéchochú,chúsẽbảobàmẹxemcháucóthểgiữlạicáichănvàngđượckhông.Chúchắclàcôấysẽđồngý.Chúchỉcầnđứabé.
Ngheđiềudườngnhưlàmộtthỏathuậnhợplý,Varlamthấythoảimái.Nóđưa tay ra, traođứabé.Nesterovchồmtới,chộp lấyđứabé từ taynó.Anh ta kiểm tra thì thấy rằng đứa bé dường như không bị tổn thương gì,trướckhichuyểnsangchoviêncấpphó:
-Mangnóđếnbệnhviện.Viêntrungúyvộivãđira.Như thể không có chuyện gì xảy ra,Varlam ngồi xuống xoay lưng ra
cửa,sắpxếplạinhữngmónđồtrongbộsưutậpđểlấpkhoảngtrốngdođứabéđểlại.Nhữngđứakháctrongphòngyênlặngtrởlại.Nesterovquỳxuống
bêncạnhnó.Varlamhỏi:-Khinàocháucócáichăn?-Cháuphảiđivớichúđã.Varlamtiếptụcsắpxếplạibộsưutập.Nesterovliếcnhìncuốnsáchmàu
vàng.Đấylàmộttàiliệuquânsự,mộttàiliệumật.-Saocháucóđượcnó?-Cháunhặtđược.-Chúsẽxemmộtchút.Cháucóbìnhtĩnhđểchúxemmộtkhông?-Taychúcósạchkhông?NesterovnhậnthấymấyngóntayVarlambẩnthỉu.-Taychúsạch.Nesterovnhặtcuốnsáchlên,lậtgiởngẫunhiên.Giữasáchcógìđó,kẹp
giữacác trang.Anh ta lậtngượccuốnsách lạivà lắc lắc.Một lọn tócdàymàuvàngrơixuốngsànnhà.Anhtanhặtlên,vêvêgiữangóntay.Varlamđỏmặt:
-Cháugặprắcrốilắmrồi.
TÁM TRĂM KI LÔ MÉT ĐÔNG MÁTXCƠVA
16 THÁNG BA
KHIĐƯỢCHỎIcôcóyêugãkhông,Raisađãkhôngchịu trả lời.Côvừathừanhậnnóidốiviệcmangthai,nêndùcôcónói"Có,emyêuanh,emluôn yêu anh", Leo cũng sẽ không tin cô. Cô chắc chắn không định nhìnthẳngvàomắtgãmàthốtranhữnglờitưởngtượngnàođấy.Dùsaothìcâuhỏicóíchgì?Nónhưthểgãngộrađiềugìđấy,pháthiệnrahônnhâncủahọkhôngđượcxâydựngtrêntìnhyêuvàsựtrìumến.Nếucôtrảlờithậtlòng-Không,tôichưabaogiờyêuanh-bỗngđâugãsẽlànạnnhân,vìcáingụýrằnghônnhâncủahọlàmộttròbịpcôlừagã.Côlàmộtchuyêngialườnggạtđãđùanghịchvớicontimkhờkhạocủagã.Khikhônggãlạilãngmạn.Cólẽlàdocúsốcmấtviệc.Nhưngtừbaogiờtìnhyêulàmộtphầncủacáixếpđặtnàyvậy?Gãchưabaogiờhỏicôđiềunàytrướcđây.Gãchưabaogiờnói:
"Anhyêuem!".Cô không trông đợi gã nói. Gã đã cầu hôn cô, đúng vậy. Cô đã ưng
thuận.Gãmuốnmộtcuộchônnhân,gãmuốnmộtngườivợ,gãmuốncôvàgãđãcóđiềugãmuốn.Giờthếkhôngđủ.Saukhimấtquyềnlực,mấtđicáiquyềnbắtbấtkỳaigãmuốn,gãlạinghẹnngàođacảm.Vàtạisaotròlừagạtthựcdụngcủacô,màkhôngphảilànỗingờvựcsâuxacủagã,lạikhiếncáiảo tưởngvềsựmãnnguyệnhônnhânnàyđổxuốngquanhhọ?Tạisaocôkhôngthểđòihỏigãphảithuyếtphụccôtintìnhyêucủagã?Saunữa,gãđãgiảđịnhsai lầmrằngcôđãphảnbội,gãđãsắpđặtmộtđội theodõi,mộtchuyệncóthểdễdàngdẫnđếnviệccôbịbắt.Gãđãphávỡniềmtingiữahọtừrấtlâutrướckhicôbuộcphảilàmthế.Độngcơcủacôkhilàmvậylàđểtồntại.Độngcơcủagãlànỗilolắngđángthươngcủađànông.
Từkhihọđiền tênmình làvợvàchồngvàocuốnsổđăngkýkếthôn,thậmchítrướcđó,từkhihọbắtđầugặpgỡ,côđãnhậnthứcđượcrằngnếucôkhônglàmgãhàilòng,gãcóthểchongườigiếtcô.Điềuấyđãtrởthànhmộtthựctếphũphàngcủađờicô.Côphảilàmchogãvuivẻ.KhiZoyabịbắtthìcáihìnhảnhvềgã-đồngphụcgã,nhữngcâunóicủagãvềnhànước-khiếncôtứcgiậnđếnmứckhôngthểhéraquáhailờivớigã.
Cuốicùngcâuhỏithậtđơngiản.Côcómuốnsốngkhông?CônóiCó,là
ngườisốngsót,vàsự thậtvềsựsốngcòncủacô,sự thật rằngcô làngườicònlạiduynhấttronggiađìnhcô,đãxácđịnhconngườicô.CămphẫnvìviệcZoyabịbắtlàmộtsựxaxỉ.Nóchẳngđemđếngìhết.Vàvìthếcôlêngiườngvớigã,nằmbêncạnhgã,ngủvớigã.Cônấubữatốichogã-ghétcáiâmthanhlúcgãăn.Côgiặtđồchogã-ghétcáimùicủagã.
Vài tuầnqua, côđãngồi đờđẫn trong cănhộ, biết rất rõ gãđang cânnhắcmìnhđãquyếtđịnhđúngchưa.Gãcónêncứumạngcôkhông?Côcóđángđểmạohiểmkhông?Côcóđủxinhđẹp,đủdịudàng,đủ tốtkhông?Trừphimọicửchỉvàcáinhìnđềulàmgãhàilòng,nếukhôngcôsẽbịnguyhiểmđếntínhmạng.À,thờikhắcđóđãqua.Côphátớnvìbấtlực,phảilệthuộcvào thiệnchí củagã.Vậymàgiờgãnhưđangcóấn tượng rằngcômắcnợgã.Gãđãtuyênbốrõràng:côkhôngphảilàđiệpviênquốctế,côlàgiáoviênphổthôngtrunghọc.Đểđềnđáp,gãmuốncôbàytỏtìnhyêucủacô.Thậtxúcphạm.Gãkhôngcònởvịthếđòihỏiđiềugìnữa.Gãkhôngcóưuthếhơncô,cũngnhưcôkhôngcóưuthếgìvớigã.Cảhaiđềucùngtrongtìnhtrạngkhốncùng:đồđạcchocuộcsốngcủahọgóigọntrongmộtchiếcvalichomỗingười,bịđàyđếnmột thị trấnxaxôi.Họchưabaogiờbìnhđẳngvớinhaunhưthế.Nếugãmuốnnghenóivềtìnhyêu,vầnthơđầutiênphảidogãxướnglên.
Leongồiđó,nghiềnngẫmvềnhữnglờicủaRaisa.Dườngnhưcôđãchomìnhcáiquyềnphánxétgã,khinhmiệtgã, trongkhigiảvờnhưcô trongsạch.Nhưngcôđãlấygãkhibiếtrằnggãlàmnghềgìđểsống,côđãhưởngnhữnglợiíchtừđịavịcủagã,côđãănthựcphẩmkhanhiếmgãcóthểmangvề,côđãmuaquầnáoởnhữngspetztorgiđầyhànghóa.Nếucôquákinhsợcôngviệc củagã, tại sao côđãkhôngcự tuyệt những tán tỉnh củagã?Aicũnghiểurằngđểtồntạicầnphảithỏahiệp.
ContàudừngởMutavamộttiếng.Raisaphátansựimlặngcảngàydàigiữahọ:
-Chúngtanênăngìđó.Bằngcửchỉnàycômuốnrằnghọnêntiếptụcnhữngdànxếpthựcdụng:
đólànềntảngmốiquanhệcủahọchođếngiờ.Tồntạitrướcbấtkỳtháchthứcnàoxảyđến,đólàthứkeohồkếtdínhhọ,khôngphảitìnhyêu.Họrakhỏitoa.Mộtphụnữđidọcsângabêmộtrổđanbằngliễugai.Họmuamấyquảtrứngluộc,mộtgóimuối,bánhmìđen.Ngồicạnhnhautrênchiếcghếdài, họbốc trứng,đểvỏ trong lòng, chianhaugóimuốivàkhôngnóivớinhautiếngnào.
***
CON TÀU GIẢM TỐC ĐỘ khi chạy lên những ngọn núi băng quanhữngrừngthôngthẫmmàu.Từxa,bêntrênnhữngngọncây,cóthểnhìnthấynhữngngọnnúinhôlêncaonhưnhữngchiếcrăngkhôngđềucủahàmdưới.
Conđườngmởramộtkhupháthoang-kéodàitrướchọlàmộtnhàmáylắpráprộngmênhmông,nhữngốngkhóicaongunngút,nhữngtòanhànhưnhữngnhàkholiềnnhauđộtngộthiệnragiữavùnghoangvu.Nhưthểmộtvị thầnđãngồi trêndãyUral, dằnnắmđấmxuốngphong cảnh trướcmặtngài,hấttungcànhcây,vàđòihỏikhoảngtrốngmớitạoranayphảiđầyốngkhóivànhàmáythép.Đâylàhìnhảnhđầutiênvềchỗở.
HiểubiếtcủaLeovềthịtrấnnàylàquatàiliệuvàsáchbáotuyêntruyền.Trước chỉ là những nhàmáy gỗ vàmột loạt những căn nhà gỗ dành chongười làmviệc trongnhàmáy,nhưng rồinơiđã từng làkhuđịnhcưbìnhthườngcủahaimươinghìncưdânđã lọtvàomắtStalin.Xemxétkỹhơnnhữngtàinguyênthiênnhiênvàdoconngườitạora,ôngtuyênbốrằngnókhôngđạtnăngsuất.SôngUfagầnđó,cónhữngnhàmáychếbiếnsắtthépởSverdlovsk chỉ cáchmột trăm sáumươi ki lômét về phía Đông, cácmỏquặngtrênnúi,vànóhưởnglợitừđườngtàuxuyênSiberia-nhữngtoatàulớnchạyquathịtrấnnàymỗingàymàkhôngcógìchấtlênngoàinhữngtấmgỗ.Ôngquyếtrằngđâysẽlànơilýtưởngđểlắprápôtô,GAZ-20,loạixenhằmcạnhtranhvớinhữngxeđượcsảnxuấtởphươngTây,đượcsảnxuấttheonhữngquychuẩncaonhất.Loạixekế tiếp,hiệnđangđượcthiếtkế-VolgaGAZ-21 - đang được coi là đỉnh cao của công nghệXô viết, đượcthiếtkếđểchốngchọilạimôitrườngkhắcnghiệt,gầmcao,hệthốnggiảmxócđángthèm,độngcơchốngđạn,vàđặctínhchốnggỉởquymôchưatừngđượcbiếtđếnởHợpchúngquốcHoaKỳ.Chodùcó thậthaykhông,Leovẫnkhôngcócáchnàobiếtđược.GãbiếtđólàloạiôtômàchỉmộtsốrấtítcôngdânLiênXômuađược,vượtxakhảnăngtàichínhcủanhữngngườilàmviệctrongnhàmáylắprápnó.
Việcxâydựngnhàmáybắtđầusauchiếntranhvàmườitámthángsau,nhàmáy lắprápxeVolgamọc lêngiữarừng thông.Leochỉ thamgia tíchcực sau khi nhàmáy hoàn thành.Hàng nghìn lao động nhàn rỗi đã đượckiểmtravàchuyểnđếntừcácthànhphốtrêntoànquốcđểlấpđầykhoảngtrốnglaođộngmớiđượctạora,dânsốtănglêngấpnămlầntrongnămnămqua.LeođãkiểmtranănglựccủanhữngcôngnhânMátxcơvađượcchuyểnđếnđây.Nếuhọquađượccuộckiểmtra,họsẽbịtậptrungrồiđưađitrongvòngmộttuần.Gãtừnglàmộttrongsốnhữngtaygáccổngvàothịtrấnnày.GãchắcrằngđâylàmộttrongnhữnglýdoVasilichọnnơinày.Sựmỉamai
hẳnlàmhắntathíchthú.Raisa đã bỏ lỡ hình ảnh đầu tiên về chỗ ởmới của họ.Cô ngủ, quấn
trongáokhoác,đầudựavàocửa sổ, lắc lưnhẹ theochuyểnđộngcủacontàu.Dịchđếnchỗngồibêncạnhvợvàhướngvềnơihọđangđi,gãcóthểthấythịtrấnlớnbámlấynhàmáylắprápkhổnglồnhưthểnólàmộtconveđanghútmáu trêncổchó.Đầu tiênvà trướchếtđây lànơi sảnxuất côngnghiệp,vàthứnhì,khôngchắcchắnlắm,đâylàmộtnơiđểsống.Ánhđiệncủacáckhucănhộsángmờmàudacamtrênnềntrờixám.LeohuýchRaisa.Côtỉnhdậy,nhìnLeo,rồinhìnracửasổ.
-Mìnhđếnnơirồi.Con tàu vào ga. Họ lấy va li, bước xuống sân ga. Ở đây lạnh hơn ở
Mátxcơva-nhiệtđộgiảmítnhấtvàiđộ.Họđứngnhưhaiđứa trẻ lầnđầutiênditảnvềnôngthôn,nhìnchằmchằmxungquanhlạlẫm.Họkhôngnhậnđượcchỉdẫngì.Họkhôngquenai.Họthậmchícũngkhôngcósốđiệnthoạinàomàgọi.Khôngaichờđợihọ.
Nhàga trống trơnngoại trừmộtngườiđànôngđangngồi trongphòngvé.Anhtacòntrẻ,chưaquáhaimươi.Anhtanhìnhọchămchúngaykhihọvàoga.Raisađếnchỗanhta:
-Chàoanh.Chúngtôicầnđếntrụsởdânquân.-AnhchịtừMátxcơvađến?-Đúngvậy.Ngườiđànôngmởcửaphòngvé,bướcraphòngđợi.Anhtachỉracửa
kínhvềphíangoàiđường.-Họđangđợicácvị.Cáchcổngnhàgamộttrămbướcchânlàmộtchiếcxedânquân.Đi ngang qua tượng đá phủ tuyết khắc chân dung nhìn nghiêng của
Stalin,đượcchạmtrổtrênphiếnđá,trôngnhưhóathạch,RaisavàLeotiếnđến chiếc xe,một chiếcGAZ-20, chắc chắn làmột trong những chiếc xeđượcsảnxuấtởthịtrấnnày.
Khi lạigầnhơn,họthấyhaingườiđànôngngồiởghếtrước.Cửamở,mộtngườibướcra,ngườinàytuổitrungniên,cóbờvairộng:
-LeoDemidov?-Vâng.-TôilàchỉhuyNesterov,trưởngdânquânVoualsk.Leotựhỏitạisaoanhtalạimuốngặphọ.ChắcchắnVasiliđãchỉthịcho
họphảilàmchosựkiệnnàycàngkhóchịucàngtốt?NhưngdùVasilicónói
gì-thìviệcmộtcựumậtvụMGBtừMátxcơvađếncũngsẽkhiếnchodânquânphảithậntrọng.
Họsẽkhôngtingãđếnđâyđểgianhậpvàocùnghàngngũvớihọ.Họchắcchắnsẽnghingờđangcómộtchươngtrìnhbímậtnàođóvàgiảđịnhrằng, vì bất kỳ lý do nào, gã sẽ báo cáo vềMátxcơva.Vasili càng thuyếtphụchọnghĩkhácthìhọcàngnghingờ.Tạisaomộtmậtvụlạiđihàngtrămdặmđểgianhậpvàomộtđơnvịdânquâncỡnhỏ?DânquânkhônggìhơnlàmộtbộphậnthấpkémthuộcBộNộivụ:lươngthấp,ítđượctôntrọng-mộtlựclượnggồmhọcsinhcấphaibỏhọc,laođộngbịđuổikhỏinôngtrangtậpthể, quânnhânbị giải ngũ, vànhữngngườimàýkiến củahọ có thểmuachuộcđượcvớigiánửachaivodka.
ChínhthứcthìtỉlệtộiphạmởLiênbangXôviếtgầnbằngkhông.BáochíthườngđăngtinrằnghàngđốngtiềnđượcnướcMỹtiêutốnđể
ngănchặn tộiphạm,vìcầnphảicónhữngchiếcxecảnhsát sángbóngvànhânviêncảnhsáttrongnhữngbộđồngphụcgọngàng,sạchsẽcóthểnhìnthấyởmọigócphố,khôngcóhọxãhội tưbảnsẽsụpđổ.PhươngTâysửdụng nhiều con người dũng cảm của mình vào việc đấu tranh chống tộiphạm,nhữngcôngdânđángranêndànhthờigianđểxâydựngnêncáigìđó.Nhânlựcnhưthếkhôngbịhoangphíởđây:chỉcầncómộtlũkhốrácháoômkhỏemạnhnhưngvôtíchsự,cáibọnchẳngđượcviệcgìhơnngoàiviệcđidẹpnhữngcuộcầmĩsayxỉn.Đólàlýthuyết.Leokhôngbiếtsốliệutộiphạmthựctếlàthếnào.Gãkhôngmuốntìmhiểu.Sốliệusảnxuấtcủacácnhàmáyđầyrẫy trangnhấtPravda,mấytranggiữa,vàcảmấy trangchót.Tintốtlàloạitintứcduynhấtđángđượcinra-tỉlệsinhcao,đườngtàunhưlênđỉnhnúi,vànhữngconkênhmới.
Căncứvàođó thìviệcLeođếnquả thật làbất thường.MộtchứcvụởMGBsẽđemlạinhiềutôntrọng,nhiềuảnhhưởng,lợiíchvậtchấthơnhầuhếtcôngviệckhác.Mộtsĩquansẽkhôngtìnhnguyệnhạbậc.Vànếugãbịgiángchức thì tại saogãkhôngbịbắt?Dùđãbịcho rakhỏiMGB,yvẫnmangcáibóngcủanó-mộttàisảngiátrịtiềmtàng.
Nesterovmangvalicủahọlênxedễdàngnhưthểchúnglàvalirỗng.Anh tađể chúngvàokhoanghành lý, trướckhimởcửa sau chohọ.Ngồitrongxe,Leonhìncấptrênmớicủamìnhkhianhtalênghếcạnhtàixế.Anhtaquá to cao, thậmchí sovới chiếcxe ấn tượngnày.Đầugối anh tagầnchạmcằm.Cómộtnhânviêntrẻngồisautaylái.Nesterovkhôngthèmgiớithiệungườinày.CũngtươngtựnhưMGB,mỗichiếcxeởđâycómộttàixếriêngphụtrách.Cácnhânviênkhôngcóxeriêng,vàkhôngtựláixe.Tàixếvàosố,láixevàoconđườngtrống.Khôngcóchiếcxenàokháctrongtầm
mắt.Nesterovđợimộtlúc,chắcchắnkhôngmuốntỏranhưanhtađangchất
vấnnhânviênmớicủamình,trướckhiliếcnhìnLeotronggươngchiếuhậu,vàhỏi:
-Chúngtôiđượcbáocáchđâybangàylàcậusẽđến.Đâylàvụthuyênchuyểnbấtthường.
-Chúngtôiphảiđếnnơicầnchúngtôi.-Đãlâukhôngcóaithuyênchuyểnđếnđây.Tôithìchắcchắnđãkhông
đềnghịbổsungngười.-Sảnlượngcủanhàmáyđượccholàưutiêncaonhất.Takhôngbaogiờ
cóthểgọi làcóquánhiềungườilàmviệcđểđảmbảoanninhchothị trấnnày.
Raisaquaysangchồngmình,đoánrằngnhữngcâutrảlờikhóhiểucủagãlàcốý.Thậmchíkhibịmấtchức,thậmchíbịnémrakhỏiMGB,gãvẫnlợidụngsựsợhãimànóluôntiêmnhiễmđược.Tronghoàncảnhbấpbênhcủahọthìđấydườngnhưlàmộtviệclàmkhônngoan.Nesterovhỏi:
-Chotôibiết:cậulàsyshchik, lànhânviênđiềutra?Chúngtôirấtbốirốivềmệnhlệnh.Họbảokhôngphải.Họbảocậusẽlàuchastkovyy,nghĩalàmộtcúgiángchứcđángkểđốivớimộtngườiởđịavịnhưcậu.
-Mệnhlệnhcủatôilàphảibáocáovớianh.Cấpbậccủatôilệthuộcvàoanh.
Im lặng. Raisa cho rằng tay chỉ huy này không thích câu hỏi bị đẩyngượclạichomình.Khóchịuvìtìnhhuốngnày,anhtacộccằnnóithêm:
-Tạmthời,cậusẽởnhàkhách.Khitìmđượccănhộthìsẽphânbổchocậu.Tôinênbáotrướcrằngdanhsáchđợirấtdài.Vàtôikhôngthểlàmđượcgì.Làdânquâncũngkhôngđược.
Chiếcxedừnglạibênngoàinơidườngnhưlàmộtnhàhàng.Nesterovmởcửaxe, lấyvalivàthảchúnglênlềđường.LeovàRaisa
đứngchờchỉdẫn.QuaysangLeo,Nesterovnói:-Saukhimangvalilênphòng,cậuhãyquaylạixe.Vợcậukhôngphải
quaylại.Raisanénnỗitứcgiậnkhibịnóinhưthểcôkhôngcómặt.Cônhìnkhi
Leo,bắtchướcNesterov,xáchlêncảhaivali.Côkinhngạctrướcvẻhiênngangnàynhưngquyếtđịnhkhônglàmgãxấuhổ.Gãcóthểvậtvãvớicáivalicủacônếugãmuốn.Đitrước,côđẩycửamở,vàoquán.
Trongquántốiom,cửađãđóng,vàkhôngkhíbốcmùikhóingộtngạt.
Nhữngcốcbẩnđêmquanằmlộnxộntrênbàn.Leođặtvalixuốngvàgõlênmột trongcácmặtbànnhầynhụa.Bóngmộtngườiđànôngxuấthiệnnơicửa:
-Chúngtôikhôngmởcửa.-TôilàLeoDemidov.Đâylàvợtôi,Raisa.ChúngtôimớitừMátxcơva
đến.-DanilBasarov.-ChỉhuyNesterovbảoanhcóchỗởchochúngtôi.-Ýanhlàphòngởtầngtrên?-Tôikhôngbiết.Đúng,tôinghĩvậy.Basarovgãigãimấykhoanhmỡtrênbụng.-Tôidẫnanhchịlênphòng.Cănphòngnhỏbé.Haigiườngđơnđượcghépvàonhau.Cómộtkhoảng
hởởgiữa.Cảhaitấmnệmbẹpdí.Giấydántườngnổivảynhưdatuổidậythì,mépgiấybámmộtloạidầunhờnnàođó,sờvàodinhdính.Leođoánđóhẳnlàdầuăn,vìphòngngủngaytrênnhàbếp,cóthểnhìnthấyquanhữngkhehởtrênvánsàn,nhữngkhehởkhiếnchocănphòngcómùinấunướngbêndưới-thịtrẻonấu,xương,vàmỡđộngvật.
BasarovkhóchịuvìlờiđềnghịcủaNesterov.Mấychiếcgiườngnày,vàcănphòngnày,đểnhânviêncủahắnsửdụng,nghĩalànhữngphụnữphụcvụkháchhàng củahắn.Tuynhiên, hắn không thể khước từ đề nghị.Hắnkhôngphảichủngôinhà.Vàhắncầnthiệnchícủadânquânđểhoạtđộngkinhdoanh.Họbiếthắnkiếmbộnvàhọđểyênmiễnlàhọcóphần.Điềuđókhôngcôngkhai,khôngchínhthức-mộthệthốngkhépkín.Nếunóithậtthìhắncũnghơiesợnhữngvịkháchcủamình,saukhinghenóihọlàMGB.Nókhiếnhắn thôingaycái thói thô lỗbảnchất.Hắnchỉxuốnghành langdẫntớimộtcánhcửahémở:
-Kialàphòngtắm.Chúngtôicóphòngtắmtrongnhà.Raisacốmởcửasổ.Nóbịchốt.Cônhìnkhungcảnh.Nhàcửađổnát,
tuyếtbẩn:đâylànhà.Leocảmthấymệtmỏi.Gãđãcóthểđốimặtvớinỗinhụckhinócònlà
mộtkháiniệm,nhưnggiờthìnóđãmanghìnhthùvậtchất-cănphòngnày-gãchỉmuốnngủ,muốnnhắmmắtvàgạtbỏthếgiớibênngoài.Buộcphảiquay ra, gã thả va li lên giường, không thể nhìnRaisa, không phải vì tứcgiận,màvìxấuhổ.Gãbướcrakhôngnóimộtlời.
***
ĐƯỢCCHỞĐẾNquầyđiệnthoạicủathịtrấn,Leođượcdẫnvàotrong.Cómộthàngdàivàitrămngườiđangđợithờigianphânchiachomình,vàiphút.Vìhầuhếtmọingườiởđâybuộcphảibỏlạigiađìnhđểđếnđâylàmviệc,Leohiểunhữnggiâyphútnàycựckỳquýgiá.Nesterovkhôngcầnphảixếphàng,tiếnthẳngđếnphòngmáy.
Khiđãnốicuộcgọi,liênquanđếnmộtcuộctraođổimàLeokhôngthểngheđược,anhtađưaốngnghechogã.Leođặtlêntai.Gãđợi:
-Chỗởthếnào?LàVasili.Hắnnóitiếp:-Màymuốnngắtmáy,đúngkhông?Nhưngmàykhôngthể.Màythậm
chíkhôngthểlàmthế.-Anhmuốngì?-Muốngiữliênlạcvớimày,đểmàycóthểkểchotaonghevềcuộcsống
ởđóvàtaocóthểkểcuộcsốngởđây.Nóikẻotaoquên,cănhộngonlànhmàmàysắpxếpchobốmẹmàyấy,nóđãbịthuhồi.Chúngtaotìmchohọmộtchỗđâuđóphùhợpvớiđịavịhọhơn.Cólẽhơilạnhvàđôngđúc.Bẩnthỉu,chắcchắnrồi.
Họphảiởchungvớimộtgiađìnhbảyngười, taonghĩthế, trongđócónămđứatrẻ.Nhântiện,taokhôngbiếtbốmàybịđaulưngnặng.Thậtxấuhổlàônggiàphảiquaylạidâychuyềnlắpráp,chỉmộtnămtrướckhinghỉhưu:mộtnămcóthểnhưmườinăm,khingườitakhôngthíchcôngviệc.Nhưngmàysẽsớmbiếthếtthôi.
-Chamẹtôilàngườitốt.Họđãlàmlụngvấtvả.Họđâucólàmhạianh.-Nhưngdùsaotaovẫnsẽkhiếnhọđauđớn.-Anhmuốngìởtôi?-Mộtlờixinlỗi.-Vasili,tôixinlỗi.-Màycònkhôngbiếtmàyxinlỗivìviệcgì.-Tôiđãđốixửkhôngtốtvớianh.Vàtôirấtxinlỗi.-Mày rất xin lỗi cái gì.Nói cho rõ.Chamẹmàyđangphụ thuộcvào
mày.-Tôikhôngnênđánhanh.-Màychưacốgắngđúngmức.Chotaotinđi.Tuyệtvọng,giọngLeorunrẩy:-Tôikhônghiểuanhmuốngì.Anhcótấtcả.Tôikhôngcógìhết.
-Đơngiảnlắm.Taomuốnnghemàycầuxin.-Tôicầuxinanh,Vasili,hãynghegiọngtôinày.Tôicầuxinanh.Hãy
đểchamẹtôiđượcyên.Làmơn...Vasiliđãngắtmáy.
VOUALSK
17 THÁNG BA
ĐIBỘ SUỐTCẢĐÊM - chân gã bỏng rộp, tất thấmmáu. Leo ngồixuốngghếcôngviên,haitayômđầuvàkhóc.
Gãchưangủ,chưaăn.Đêmqua,khiRaisacốnóichuyệnvớigã,gãđãphớtlờcô.Khicômangđồăntừdướicửahànglênchogã,gãcũnglờđi.Khôngthểởtrongcănphòngbétí,hôihámthêmđượcnữa,gãxuốngnhà,chenqua đámđông, và đi ra ngoài.Gãđi bất kể phươnghướng, quá thấtvọng,quágiậndữđếnmứckhôngthểngồimộtchỗvàkhônglàmgìhếtmặcdùgãnhậnrarằngđấychínhlàbảnchấttìnhcảnhcủamình-gãkhôngthểlàmgìhết.Mộtlầnnữagãđốimặtvớisựbấtcông,nhưnglầnnàygãkhôngcòncanthiệpđượcnữa.Chamẹgãsẽkhôngbịbắnvàosauđầu-nhưvậysẽquánhanhgọn,quágiốngnhưmộtânhuệ.Thayvìvậy,họsẽbịngượcđãitừtừtừngchútmột.Gãcóthểtưởngtượngranhiềulựachọnđểngỏchomộtkẻ có đầu óc thủ đoạn, tàn ác, và hèn hạ. Trong nhàmáy, họ sẽ bị giángchức,bịgiaonhữngcôngviệcvấtvảnhất,bẩnthỉunhất-nhữngcôngviệcmàthanhniêncũngthấykhókhăn.HọsẽbịdằnvặtbởinhữngcâuchuyệnvềLeo,bị lưuđàyhổ thẹn, sựbẽmặtvànhụcnhãcủagã.Có lẽngười tathậmchícònnóivớihọrằnggãđangởmộttrạiGulag,bịkếtánhaimươinămkatorga,khổsai.Vềgiađìnhmàchamẹgãbuộcphảisốngchungcănhộ,chắcchắnbọnhọsẽgâygổvàlàmkhóchịuhếtmứccóthể.Bọntrẻconđượchứachosôcôlanếuchúnggâyầmĩ,cònngườilớn,đượchứahẹnsẽcócănhộriêngnếubọnhọtrộmđồăn,cãicọ,vàbằngbấtcứcáchnàocóthể,làmchocuộcsốngtrongcănnhàtrởnênkhôngchịuđựngnổi.Gãkhôngcầnphảiđoánchitiết.
Vasilisẽthíchthúkểlại,biếtrằngLeosẽkhôngdámngắtmáybởigãsợnhư vậy sẽ khiến những cực khổmà cha mẹ chịu đựng sẽ tăng gấp đôi.Vasiliđánhgụcgãtừxa,gâyáplựcmộtcáchcóhệthốngvàonơigãdễbịtổnthương-giađìnhgã.Khôngcósựtựvệnàohết.Chỉchịukhómộtchút,Leocóthểtìmrađịachỉcủachamẹgã,nhưngđiềuduynhấtgãcóthểlàm,nếuthưtừcủagãkhôngbịchặnlạirồiđốtđi,làlàmhọanlòngrằnggãantoàn.Gãđãtạodựngchohọmộtcuộcsốngdễchiu,đểrồithấynóbịsụpđổdướichânhọngaylúchọítcókhảnăngứngbiếnvớithayđổinhất.
Gãđứnglên,runrẩyvìlạnh.Rấtkhókhăn,vàkhôngbiếtsẽlàmgìtiếptheo,gãbắtđầulầnbướcchân,quaytrởvềngôinhàmới.
Raisađangởtầngdưới,ngồibênmộtchiếcbàn.Côđãchờgãsuốtđêm.Côbiết,đúngnhưVasiliđãđoán, rằngLeogiờđãhối tiếccáiquyếtđịnhkhôngtốcáocô.Cáigiáquáđắt.Nhưngcôphảilàmgìđây?Giảvờnhưgãđãliềumọithứchomộttìnhyêuhoànhảoư?Đókhôngphảilàđiềucôcóthểgọi lên theoyêucầu.Thậmchínếucômuốngiảvờnhưvậy, côcũngkhôngbiếtlàmthếnào:côkhôngbiếtnênnóigì,hànhđộngthếnào.Côcóthểtỏranhẹtayhơnvớigã.Thựcramànói,mộtphầntrongcôhẳnđãthíchthúvìgãbịgiángchức.Khôngphảivìcămghéthay thùoángìnhưngcômuốngãbiếtrằng:
Điềutôicảmthấyhằngngàylàthếnàyđây.Bấtlực,sợhãi-cômuốngãcũngcảmthấyđiềuđó.Cômuốntựgãphải
hiểu,phảitrảiqua.Kiệt sức,mắt cô trĩu nặng vì buồn ngủ, cô ngước lên khi Leo đi vào
quán.Côđứngdậy,đếnbênchồngmình,nhậnthấycặpmắtđỏngầucủagã.Trướcđâycôchưabaogiờthấygãkhóc.Gãquayđivàrótrượutừcáichaigầnnhất.Côđặttaylênvaigã.Chuyệnxảyratrongmộttíchtắc:Leoquaylại,bópcổcôvàsiếtmạnh:
-Côđãgâyrathếnày.Gân cổ cô thắt lại, mặt cô đỏ bừng - cô không thở được, cô đang bị
nghẹt.Leonhấcbổngcôlên:côđangnhóntrênđầungónchân.Taycôquờquạngnắmbàntaygã.Nhưnggãkhôngchịubuôngvàcôkhônggỡđược.
Côvớitayxuốngmặtbàn,ngóntayvớitìmchiếccốc,mắtcônhòeđi.Cô chạm được chiếc cốc, làm đổ.Nó đã nằm trong tầm với: cô nắm lấy,xoaylại,phangvàobênmặtLeo.Chiếccốcvỡravàcắtvàolòngbàntaycô.Nhưthểbùachúbịhóagiải,gãbuôngcôra.Côngãrasau,hosặc,ômlấycổ.Họnhìnnhauchằmchằm,nhưnhữngngườilạ,nhưthểtoànbộquákhứcủahọđãbịxóasạchtrongtíchtắcấy.MảnhthủytinhcắmtrongmáLeo.Gãsờvàomảnhvụnvàrútra,nhìnnótronglòngbàntay.Côkhôngquaylưng,menđếncầuthang,vộivãđi lên,bỏgãlại.Leokhôngđuổi theo,gãnuốthếtlyrượuvàlạirótlykhácrồithêmmộtlykhác,vàlúcnghetiếngxecủaNesterovbênngoàithìgãđãlàmgầnhếtchairượu.Gãchếnhchoáng,chưatắmrửa,chưacạorâu,saynhòe,tànácvàhungbạomộtcáchđiêndại-chưamấtđếnmộtngàymàgãđãchìmxuốngtầmmứccủakẻdânquân.
Lúctrênxe,NesterovkhônghỏigìvềvếtxướctrênmặtLeo.Anhtanóinhátgừngvềtìnhhìnhthịtrấn.Leokhôngnghe,hầunhưkhôngýthứcgìvề
xungquanh,gãcònbậntâmvớicâuhỏimìnhvừalàmgì.Gãđãcốbópcổvợ,hayđấychỉlàảogiácdobộnãothiếungủgâyra?Gãsờvếtxướcnơimá,thấymáutrênđầungóntay-làthật,gãđãlàmvậyvàgãcóthểđãlàmhơnthế.Thêmvàigiâynữa,siếttaychặtthêmchútnữa,thìcôđãchết.Ngọnnguồnthúcđẩylàviệcgãđãgiaonộptấtcả:chamẹ,sựnghiệp,tấtcảvìmộtcáicớgiảdối,sựhứahẹnvềmộtgiađình,ýnghĩrằngcómốiliênhệnàođógiữahọ.Côđãlừagã,dànxếpmọichuyện,làmlệchđiquyếtđịnhcủagã.Chođếnkhicôđãantoànvàchamẹgãchịukhổsởthìcômớithừanhậnchuyệnmangthailàdốitrá.Rồicôcònđixahơnnữa,ramặtmôtảcôcoithườnggãthếnào.Côđãthaotúngthóiđacảmcủagãvàphỉnhổvàomặtgã.Đổilạichosựhysinhcủamình,đổilạiviệcbỏquabằngchứngtốcáotộitrạngcủacô,gãchẳngnhậnđượcgì.
NhưngLeokhông tin dù chỉmột giây.Thời gian tự biện bạch đã hết.Điềugãđãlàmlàkhôngthểthathứđược.Côđãđúngkhicoithườnggã.Cóbaonhiêungườianh,ngườichị,baonhiêungườimẹ,ngườichamàgãđãbắt?Gãthìcókhácgìsovớikẻmàgãcholàđốinghịchvềđạođứcvớimình-VasiliNikitin?CóphảisựkhácbiệtchỉởchỗVasilitànnhẫnvôcảm,còngãtànnhẫncólýtưởng?Mộtbênlàtànnhẫntrốngrỗng,thờơ,cònbênkiatàn nhẫnmột cách phép tắc, ngạomạn tự chomình là cần thiết, hợp lý.Nhưngnóimột cách thực tế,nóimột cách tiêucực,giữahaikẻđókhôngmấykhácnhau.Leothiếutrí tưởngtượngđếnmứckhôngnhậnrarằnggãdính líu vào chuyện gì ư?Hay tệ hơn nữa - gã đã lựa chọn không tưởngtượng?Gãđãđóngchặtnhữngsuynghĩđó,gạtbỏchúngsangbên?
Trongđốngvụnnátnhữngxáctínluânlýcủagãcònlạimộtsựthật.GãđãhysinhđờimìnhchoRaisađểrồi lạicốgiếtcô.Điềunày thậtđiênrồ.Nếunhưvậy,gãkhôngcógìhết,khôngcóthậmchíngườiphụnữmàgãđãcưới.Gãmuốnnóingườiphụnữmàgãyêu.Gãcóyêucôkhông?Gãđãcướicô,khôngphảihaiđiềunàygiốngnhausao?Không,khônghẳn-gãđãcướicôbởicôxinhđẹp, thôngminh,vàgãtựhàocócôbênmình, tựhàobiếncôthànhcủagã.Đấylàmộtbướcnữatiếntớicuộcđờihoànhảo-côngviệc, gia đình, và con cái. Trên nhiều khía cạnh, cô chỉ là một món tầmthường,mộtcáirăngtrongnhữngbánhxethamvọngcủagã,mộtnềntảnggia đình cần thiết cho sự nghiệp thành công của gã, cho địa vịCông dânKiểumẫu của gã. Vasili chẳng đã đúng khi hắn nói có thể thay cô bằngngườikhácsao?Lúctrêntàu,gãđãđòihỏicôbàytỏtìnhyêuđốivớigã,xoadịu gã, thưởng công cho gã bằngmột câu chuyện lãngmạn tưởng tượngtrongđógãlàngườihùng.Thậtlâmli.Gãbuộtratiếngthởdài,rồidaytrán.Gãđãthuacơ-vàđấychínhlàýnghĩacủachuyệnnàyvớiVasili,mộttrò
chơi,và thẻchơiđượcgánbằngnỗiđau.ThayvìVasilihànhhungvợgã,khiến cô đau đớn,Leo đã làmphần việc đó cho hắn, làm tất cảmọi việctrongkếhoạchcủakẻkia.
Họđếnnơi.Chiếcxedừnglại.Nesterovđãrakhỏixevàchờgã.Khôngbiếtmìnhđãngồithếnàylâuchưa,Leomởcửaxe,bướcravàtheocấptrênvàotrụsởdânquânđểbắtđầubuổisánglàmviệc.Đượcgiớithiệuvớicácnhânviên,bắttay,gậtđầu,chàohỏi,đồngtìnhnhưngkhôngthểnhớđiềugì;nhữngcái tên,nhữngchi tiết -chúngkhônghềđọng lại tronggã -vàmãichođếnkhiởmộtmình trongphòng thayđồvớibộđồngphục treo trướcmặt,gãmớibắtđầutậptrungvàothựctại.Gãcởigiày,từtừtháotấtkhỏinhữngngónchândínhmáuvàxảchândưới lànnước lạnh,nhìnnướcngảsangmàuđỏ.Vìgãkhôngcótấtmới,vàkhôngthểđihỏixinđôimới,gãđànhphảidùnglạiđôicũ,nhănmặtđauđớnkhikéolớpvảitrênnhữngvếtbỏngrộp.Gãcởiquầnáo,đểđồdânsựthànhđốngởchântủrồimặcvàobộđồngphụcmới,quầnvải thôcósọcđỏvàáokhoácdânquânnặngnề.Gãngắmnhìntronggương.Cóvếtđendướimắt,mộtvếtcắtrỉmáudọcxuốngmátrái.Gãliếcnhìnphùhiệutrênáo.Gãlàmộtuchastkovyy,gãchẳnglàgìhết.
Những bức tường trong văn phòngNesterov được trang hoàng nhữngbằngkhencóđóngkhung.Đọctừbênnàysangbênkia,LeopháthiệnrasếpmớicủagãđãgiànhchiếnthắngtrongnhữngcuộcthivậtvàgiảibắnsúngnghiệpdưvànhậnđượcnhiềudanhhiệuNhânviêncủaThángvàonhiềudịpởcảđâyvànơiởcũ,Rostov.Thậtlàmộtsựtrưngbàykhoekhoang,vàđiềunàycóthểhiểuđượckhitínhđếnvịtríanhtanắmgiữtầmthườngđếnvậy.
Nesterov dò xét nhân viênmới, không thể hiểu nổi gã. Tại sao ngườinày,mộtcựunhânviênMGBcấpcao,đượctặnghuânchươngtrongchiếntranh,lạitrongtìnhtrạngbệrạcnhưvậy-móngtaycáubẩn,mặtchảymáu,đầu tócbẩn thỉu,ngườisặcmùi rượu,và rõ ràng thờơ trướcsựgiángcấpnày?Cólẽgãđúngnhưngườitamôtả:hếtsứcbấttàikhôngđángđượcgiaotráchnhiệm.Vẻngoàicủagã thậtđúngmô tả rồi.NhưngNesterovkhôngtin:cólẽvẻngoàinhếchnhácnàylàmộtcáimẹo.Anhtađãthấykhôngyênngaytừlúcnghetinvềvụthuyênchuyểnnày.Ngườinàycókhảnănggâythiệthạikhólườngchoanhtavàngườicủaanhta.Mộtbảnbáocáochếttiệt,chỉcầnthếthôi.Nesterovquyếtđịnhtốtnhấtlànênquansátngườinày,thửgã,vàgiữgãkèkèbênmình.Leocuốicùngsẽđểlộýđịnhcủamình.
Nesterov đưa cho Leomột tập hồ sơ. Leo nhìnmột lúc, cố nghĩ xemngườitatrôngchờgãlàmgì.Tạisaolạiđưachogãthứnày?Chodùlàgì,gãkhôngquantâm.Gãthởdài,buộcmìnhxemxéttậphồsơ.Bêntrongcó
nhữngtấmảnhđentrắngchụpmộtcôbé.Côbénằmngửa,xungquanhlàtuyết đen.Tuyết đen... đen bởi vì nó ngấmmáu.Như thể cô bé đanggàothét.Nhìnkỹhơn,cógìđótrongmiệngcôbé.Nesterovgiảithích:
-Miệngcôbébịnhétđất.Nêncôbékhôngkêucứuđược.NgóntayLeosiếtchặttấmảnh,tấtcảnhữngsuynghĩvềRaisa,vềcha
mẹ, về bản thân đã biếnmất khi mắt gã tập trung vàomiệng cô bé. Cáimiệngháto,bịnhétđầyđất.Gãnhìntấmảnhtiếptheo.Côbéởtrần:dacôbé,phầnkhôngbịhủyhoại,trắngnhưtuyết.Bụngbịxớinát,rạchtoang.Gãlậtgiởtấmtiếptheovàtiếptheorồitiếptheo,khôngphảiđangthấycôbémàlàđứacontraiútcủaFyodor,mộtcậubékhôngbịlộthếtquầnáo,haybụngkhôngbịrạchtoang,mộtcậubémiệngkhôngbịnhétđất-mộtcậubékhôngphảiđãbịsáthại.Leođặtnhữngtấmảnhxuốngmặtbàn.Gãkhôngnóigì,nhìnchằmvàonhữngbằngkhentreotrêntường.
***CÙNGNGÀYHAIBIẾNCỐkhông có gì liên quan với nhau - cái chết của con trai
Fyodorvàvụgiếtbégáinày-khôngthểnào.Chúngxảyracáchnhauhàngtrămkilômét.Đâylàmộtsựmỉamaiácý,khônggìhơn.NhưngLeođãsaikhi bác bỏ những cáo buộc của Fyodor. Đây là một đứa trẻ bị giết nhưFyodorđãmôtả.Mộtchuyệnnhưvậylàcóthểxảyra.GiờkhôngcòncáchnàođểbiếtđiềugìđãthựcsựxảyravớiđứacontraicủaFyodor,béArkady,bởiLeođãkhôngthèmkiểmtrathithểđứabé.Cólẽcáichếtkialàmộttainạn.Hoặccólẽsựviệcđãbịcheđậy.NếulàcheđậythìLeođãlàmcôngcụthựchiệnmộtvụbưngbít.Gãđãlàmkhôngchútnghingờ-màcònnhạobáng,ápbức,vàcuốicùnglàđedọamộtgiađìnhđangđaukhổ.
ChỉhuyNesterovnóithẳngthắnvềchitiếtcủavụgiếtngườinày,khônggọinóbằngtênkhácmàchỉ-ánmạng-vàkhôngtỏýmuốnmôtảnólàcáigìkhácngoàitộiácdãmankhủngkhiếp.SựthẳngthắncủaanhtakhiếnLeolongại.Làmsaoanhtalạilạnhlùngnhưvậy?Sốliệuhằngnămcủađơnvịanhtaphảiphùhợpvớicôngthứcxácđịnhtrước:tỉ lệtộiphạmgiảm,hàihòaxãhộităng.Mặcdùthịtrấnnàyđãtrảiquasựtăngvọtvềdânsố,támmươingànlaođộngbịcưỡngbứcdồnvềđây,tộiphạmhẳnphảigiảmvìlýthuyếtchỉrarằngcàngnhiềuviệclàm,sựcôngbằngtănglên,bóclộtcànggiảmđi.
Nạnnhân tênLarisaPetrova, người ta tìm thấy cô bé bốn ngày trước,trongrừng,cáchkhôngxanhàga.ChitiếtliênquanđếnvụpháthiệnthithểnàyrấtmơhồvàkhiLeonhấnmạnhvấnđềnày,Nesterovdườngnhưmuốn
gạtđi.TấtcảnhữnggìLeocóthể thuthậpđượclàmộtcáixácđượcpháthiệndomộtcặptraigáisayquávàchuivàorừngđểdandíu.Họvấpphảixáccôbénằmtrêntuyếtđãvàitháng,thithểđượcbảoquảnhoànhảodướitrờilạnhbăng.Côbélàhọcsinh,chừngmườibốntuổi.Dânquânbiếtcôbé.Côbénổitiếngvìcóquanhệtìnhdụcbừabãikhôngchỉvớibạntraicùngtuổi,mà với cả người lớn tuổi hơn; có thểmua chuộc cô bé chỉ với chaivodkamộtlít.Larisađãcãicọvớimẹvàongàycôbémấttích.Sựvắngmặtcủacôbéchẳnglàmaibậntâm;côbéđãdọasẽbỏnhàđivàdườngnhưđãlàmđúngnhưđãnói.Khôngaiđitìmcôbé.TheoNesterov,chamẹcôbélànhữngngườiđượckínhtrọngtrongcộngđồng.Chacôbélàkếtoánởnhàmáy lắp ráp.Họxấuhổvềcongáimìnhvàkhôngmuốn liênquangìđếnviệcđiềutracả,chuyệnnàyđượcgiữbímật,khôngbịchegiấu,nhưngcũngkhôngđượccôngkhai.Chamẹcôbéđồngýkhôngtổchứcđámtangchoconmìnhvàsẵnsàngvờnhưcôbéchỉmấttích.Khôngcầnphầnlớncộngđồngphảibiết.Chỉmộtítngườingoàigiớidânquânbiếtvềvụgiếtngười.Nhữngngườiđó,gồmcảcặptraigáiđãpháthiệnrathithể,đãhiểurõhậuquảnếunóira.Vấnđềkếtthúcnhanhchóngbởihọđãbắtgiammộtngười.
Leonhậnthấyrằngdânquânchỉcóthểđiềutrasaukhimộtvụánhìnhsựđãđượckhởitốvàmộtvụánhìnhsựchỉđượckhởitốnếuchắcchắnkếtthúcthànhcông.Khôngkếttộiđượcnghicanlàđiềukhôngchấpnhậnđượcvàhậuquảsẽrấtnghiêmtrọng.Đưavụánratòachỉcónghĩamộtđiều:nghicancótội.Nếumộtvụkhó,phứctạp,vàmậpmờthìđơngiảnlàkhôngnênkhởitố.ViệcNesterovvàcấpdướicủaanhtađiềmnhiênthếnàychỉcóthểlàhọtinđãbắtđúngngười.Côngviệccủahọđãxong.Côngviệcvắtócđiềutra,trìnhbàychứngcư,thẩmvấnvàcuốicùnglàtruytố,làtráchnhiệmcủađộiđiềutranhànước,việnkiểmsátvàđộingũsledovatyel,luậtsư.NgườitakhôngđềnghịLeotrợgiúp:gãđượcdẫnđixemmộtvòngvànêntỏrakinhngạctrướchiệuquảcủahọ.
Phònggiamnhỏhẹp,vàkhôngmộtchút thayđổisángtạonàođặc thùnhưphònggiamởLubyanka.Nhữngbứctườngbêtông,sànbêtông.Nghicanngồi,taybịcòngđằngsau.Nócòntrẻ,cólẽkhoảngmườisáumườibảy,thânhìnhvạmvỡngười lớnnhưngkhuônmặt còn trẻ con.Mắtnódườngnhưvẩnvơkhôngmụcđích.Dườngnhưnókhôngsợsệt.Nóbìnhtĩnhmặcdùkhôngtheokiểukhônngoanvàkhôngchothấydấuhiệubịđánhđập.Tấtnhiên cónhiều cáchgây thương tíchmàkhôngđể lại dấuvết, nhưng linhtínhLeomáchbảonókhôngbịthương.
Nesterovchỉvàonghican:-ĐâylàVarlamBabinich.
Nghe tên mình, cậu bé nhìn chằm chằm Nesterov như chó nhìn chủ.Nesterovnóitiếp:
-Chúngtôi tìmthấynógiữmột lọntóccủaLarisa.NócótiềnsửbámtheoLarisa-điquanhnhàcôbé,gạgẫmcôbétrênđường.MẹLarisanhớđãgặpnómấylần.Bàtanhớcongáimìnhhaykêucavềnó.Nótừngcốsờlêntóccôbé.
Nesterovquaysangnghican,nóichậmrãi:-Varlam,chocácchúbiếtchuyệngìđãxảyra,chochúngtabiếtlàmthế
nàocháucólọntóccủabạnấy.-Cháuđãcắt.Làlỗicủacháu.-Hãynóivớingườinàytạisaocháugiếtbạnấy.-Cháu thích tóc bạn ấy.Cháumuốn nó.Cháu cómột cuốn sáchmàu
vàng,mộtchiếcáovàng,mộthộpsắtvàng,vàmộtíttócvàng.Đólàlýdocháu cắt bạn ấy.Cháuxin lỗi.Cháukhôngnên làm thế.Baogiờ thì cháuđượccáichăn?
-Chuyệnđónóisau.Leoxenvào:-Cáichănnào?-Cáchđâyhai ngày, nóbắt cócmột đứabé.Đứabéđượcquấn trong
chănmàuvàng.Nóbịámảnhvớimàuvàng.Thậtmaylàđứabékhôngsao.Tuynhiên,nókhônghiểuthếnàolàđúngsai.Nólàmbấtcứđiềugìnóthíchmàkhôngcầnbiếthậuquả.
Nesterovlạigầnnghican:-KhichúthấytócLarisatrongsáchcủacháu,saocháulạinghĩmìnhgặp
rắcrối?Hãynóichongườinàyngheđiềucháuđãnóivớichú.-Bạnấykhôngthíchcháu,bạnấycứđuổicháuđinhưngcháumuốntóc
bạnấy.Cháurấtmuốn.Vàkhicháucắttócbạnấy,bạnấykhôngnóigìhết.NesterovquaysangLeo,đềnghịgãđặtcâuhỏi.-Cậucóhỏigìkhông?Gãnênlàmgìđây?Leonghĩmộtlúctrướckhihỏi:-Saocháunhétđấtvàomiệngbạnấy?Varlamkhôngtrảlờingay.Nónhưbốirối:-Đúngrồi,cógìđótrongmiệngbạnấy.Cháunhớrồi.Đừngđánhcháu.Nesterovtrảlời:-Sẽkhôngaiđánhcháucả,cháutrảlờiđi.
-Cháukhôngbiết.Cháuquênrồi.Cóđấttrongmiệngbạnấy,đúngthế.Leotiếptục:-Hãygiảithíchchuyệnxảyrakhicháugiếtbạnấy.-Cháuđãcắtbạnấy.-Cháucắtbạnấyhaycắttócbạnấy?-Cháuxinlỗi,cháucắtbạnấy.-Nghechúchorõnày.Cháucắtngườibạnấyhaycắttócbạnấy?-Cháu nhìn thấy bạn ấy và cắt bạn ấy. Lẽ ra cháu nên nói cho ai đó
nhưngcháusợ.Cháukhôngmuốngặprắcrối.Varlamòarakhóc:-Cháugặprắcrốilắmrồi.Cháuxinlỗi.Cháuchỉmuốntóccủabạnấy.Nesterovbướclên:-Lúcnàythếlàđủrồi.Vớinhững lời trấnanđó,Varlamnínkhóc.Nóbình tĩnh trở lại.Nhìn
khuônmặtnóthìkhôngthểnàonóiđâylàmộtkẻâmmưugiếtngười.LeovàNesterovbướcrahànhlang.Nesterovđóngcửaphònggiam:-Chúngtôicóbằngchứngnócómặttạihiệntrườngtộiphạm.Dấuvết
trêntuyếtkhớpvớidấuủngcủanó.Cậucóbiếtnóởtrongintemat?Nólàmộtthằngkhờ.
GiờLeohiểurasựbạodạncủaNesterovkhinóithẳngvềánmạngnày.Họcónghicanlàkẻrốiloạnthầnkinh.Nólàkẻbấtthường.Nesterovnóithêm:
-Cậukhôngnênvìthếmànghĩrằngnókhôngcókhảnăngbạolực.Nóthừa nhận đã giết cô bé. Nó có động cơ, một động cơ không thích hợp,nhưngvẫnlàmộtđộngcơ.Nómuốnmộtthứnókhôngthểcó-tócvàngcủacôbé.Nócótiềnsửthựchiệnhànhviphạmtộikhinókhôngthểcóđượccáinómuốn:trộmcắp,bắtcóc.Giờnóchuyểnsanggiếtngười.Đốivớinó,giếtLarisakhôngkhácvớibắtcócmộtđứabé.Ýthứcđạođứccủanócònkém.Buồn thay. Lẽ ra phải nhốt tù nó từ lâu rồi. Giờ đây là vấn đề củasledovatyel.
Leođãhiểu.Việcđiềutrađãkếtthúc.Cậubénàysẽchết.***
CÙNGNGÀYPHÒNGNGỦTRỐNGTRƠN.Leoquỳxuống,đầugục lênsàn.Va li
củacôđãbiếnmất.Gãđứnglên,chạyrakhỏiphòng,xuốngcầuthang,rồiđi
vào bếp quán ăn. Basarov đang cắt những mảng mỡ khỏi khói thịt vàngkhôngbiếtlàthịtgì:
-Vợtôiđâu?-Trảtiềnchairượurồitôinói.Hắnchỉchairượusạchtrơn-chaivodkarẻtiềnLeođãuốnghếthồisáng
sớm-nóithêm:-Tôichẳngquantâmlàanhhayvợanhuống.-Làmơn,hãychotôibiếtcôấyởđâu.-Trảtiềnrượuđã.Leokhôngcònchúttiềnnào.Gãvẫnđangmặcbộđồngphụcdânquân.
Gãđểmọithứtrongphòngthayđồ.-Tôisẽtrảsau.Anhmuốnbaonhiêucũngđược.-Trảsau,chắcrồi,trảsauanhphảitrảtôimộttriệurúp.Basarovtiếptục
cắtthịt,tỏýkhônglaychuyển.Leochạylêntầng,lụclọitrongvali,vứthếtmọithứra.Trongbìa saucuốncẩmnang tuyên truyềnviên,gãcómấy tờhai lăm
rúp,bốntờ,móntiềndựphòng.Gãđứnglên,chạyrakhỏiphòng,xuốngcầuthangvàoquán,dúimột tờvào tayhắn,khánhiều sovớigiá trịmột chairượu:
-Côấyđâu?-Côấyđiđượcvàigiờ.Côấymangtheovali.-Côấyđiđâu?-Côấykhôngnói.Tôikhôngnóichuyệnvớicôấy.-Baolâu,chínhxáclàbaolâu?-Haihoặcbatiếnggìđấy...Batiếng-nghĩalàcôđãđi,khôngphảirakhỏiquán,mànhiềukhảnăng
đãrờithịtrấn.Leokhôngthểđoánđượccôsẽđếnđâuhaycôsẽđivềhướngnào.
Cảmthấyhàophóngsauphầnthưởnghậuhĩnh,Basarovtựnguyệnthêmchútthôngtin:
-Khócókhảnăngcôấykịpgiờbắtchuyếntàucuốichiều.Nhưtôibiếtthìkhôngcóchuyếntàunàokhácchođếnlúcnày.
-Mấygiờ?-Bảygiờbamươi...Leocònmườiphút.
Quên hếtmệt nhọc, gã cắm đầu chạy. Nhưng sự tuyệt vọng khiến gãnghẹnthở.Gãthấykhóthở,gãchỉcóýnghĩrấtlờmờvềvịtrínhàga.Gãđangchạymột cáchmùquáng, cốnhớ lạiđườngchiếcxeđãđi.Bộđồngphụcướt sũngvìbùn tuyết trênđường, thứvải rẻ tiềnngày càngnặngnềhơn.Nhữngvếtphồngrộpcọvàonhauvàloétra,ngónchângãlạichảymáu-đôigiàyđầymáu.Mỗibướcchạylạiđaubuốtlênhaichân.
Gãrẽởgócđểrồibịkẹttrongngõcụt-mộtdãynhàgỗ.Gãlạcđường.Quámuộnrồi.Vợgãđi rồi;gãkhông thể làmđượcgìnữa.Gãgậpngườixuống,cốlấyhơi,gãnhớranhữngcănnhàgỗđổnátnày,mùihôithốicủaphânngười.Gãđãgầnđếnga;gãchắcnhưvậy.Thayvìquaylại,gãchạytiếp,vàophíasaumộtcănnhà,bướcvàogiữamộtgiađìnhđangngồigiữađất,đangăn.Tụmquanhlòsưởi,họngướcnhìngã,khôngnóigì,losợkhithấyđồngphụccủagã.Khôngnóigì,gãbướcquađámtrẻvàchạyra,đivàođườngchính;đườngphốhọđãchạyxequalúcmớiđến.Nhàgađằngkia.Gãcốchạynhanhhơnnhưnggãđangchậmlại.Adrenalinekhôngthểbùđắpnổisựkiệtsức.Gãkhôngcònchútsứctrongngười.
Gãđâmsầmvàocửanhàga,dùngvaiđẩycửa.Đồnghồchỉbảygiờbốnlăm.Gãtrễmườilămphút.Ýnghĩrằngcôđãđirồi,cólẽmãimãi,bắtđầuxuấthiệntrongđầugã.Leobámvàocáihyvọngviễnvôngrằnglàmthếnàođómàcôvẫnởtrênsânga,bằngcáchnàođómàcôcònchưalêntàu.Gãbướcra,nhìntráirồiphải.Gãkhôngthấyvợmìnhđâu,gãkhôngthấytàuđâu.Gãcảmthấyyếu.Gãcúitớitrước,taygãtìlêngối,mồhôichạydọchaibênmá.Liếcnhìnquathìgãthấymộtngườiđànôngđangngồitrênghế.Tạisaovẫncóngườitrênsânga?Anhtađangđợitàu?Leođứngthẳngdậy.
Raisađứngởđầukiasânga,khuấttrongbóngtối.Phảinỗlựchếtsứcgãmớikhôngchạyvồđếnmànắmlấytaycô.Gãlấyhơi,cốnghĩsẽnóigì.Gãnhìnlạimình-gãnhếchnhác,nhớpnháp,hôihám.Nhưngcôthậmchícònkhôngnhìngã:côđangnhìnquavaigã.Leoquaylại.Mộtđámkhóidàybốcbêntrênnhữngngọncây.Chuyếntàumuộnđangđến.
Leođãhìnhdungsẽtừtừrồinóilờixinlỗi,tìmlờilẽthíchhợp,nóisaochothuyếtphục.Tuynhiên,kếhoạchđóđãsụpđổ.Ngaybâygiờ,gãchỉcóvàigiâyđểthuyếtphụccô.Lờigãlắpbắpthốtra:
-Anhxinlỗi,anhđãkhôngsuynghĩ.Anhđãbópcổemnhưngđókhôngphảilàanh-hayconngườimàanhmuốn.
Vôvọng-gãphảilàmtốthơn.Từtừ,tậptrung-gãchỉcònmộtlầnthửnày:
-Raisa,emmuốnbỏanh.Emđãđúngkhimuốnbỏanh.Anhcóthểnói
choembiếtsẽkhókhănchoemthếnàokhitựmìnhxoayxở.Emcóthểbịchặnlại,bịchấtvấn,bịbắt.Emkhôngcógiấytờhợplệ.Emsẽlàmkẻlangthang.Nhưngđókhôngphảilýdođểởlạivớianh.Anhbiếtemthàliềucònhơn.
-Giấytờcóthểlàmgiả,Leo.Tôithàlàmgiảgiấytờcònhơngiảcuộchônnhânnày.
Đâyrồi.Cuộchônnhânlàgiảdối.TấtcảlờilẽcủaLeotiêutan.Contàudừng lạicạnhhọ.MặtRaisavôcảm.Leonhườngđườngchocô.Côbướcđến toa.Gã có thể để cô ra đi không?Nghe tiếng phanh ken két, gã caogiọng:
-Lýdoanhkhông tốcáoemkhôngphảibởianh tinemcó thaivànókhông liênquangìđếnviệcanh làmộtngười tốt.Anh làmvậybởivìgiađìnhlàphầnduynhấttrongđờianhkhôngcảmthấyxấuhổ.
LeobấtngờvìRaisangoảnhlại:-Nóởđâura,cáigiácngộchớpnhoángnày?Nghethậtrẻtiền.Saukhi
bị lộtbỏhếtđồngphục,vănphòng,quyền lực,giờanhcốvớtvátvới tôi.Phảithếkhông?Điềuchưabaogiờquantrọngvớianhtrướcđây-làchúngta-lạitrởthànhquantrọngbởivìanhthấymìnhkhôngcòngìkhác?
-Emkhôngyêuanh,anhbiếtthế.Nhưngcómộtlýdokhiếntalấynhau,cóđiềugìđógiữahaita,mộtmốiliênhệnàođó.Tađãđánhmấtnó.Anhđãđánhmấtnó.Tacóthểtìmlại.
Cửa toamở ra,mộtnhómhànhkháchđangxuống.Thờigianhếtdần.Raisa nhìn vào toa, cân nhắc những lựa chọn. Họ thật đáng thương. Côkhôngcóbạnbèđể tìmđến,khônggiađìnhđểchechở,khôngcó tiềnvàphươngtiệnđểlochobảnthân.Côthậmchícònkhôngcóvé.Leođãphântíchđúng.Nếucôđi,cóthểcôsẽbịchínhquyềnbắtgiữ.Cônhụthếtýchítrướcýnghĩđó.Cônhìnchồngmình.Họchỉcòncónhau,chodùhọcóquýmếnnhauhaykhông.
Côthảvalixuống.Leomỉmcười,rõràngtinlàhọcóthểlàmlành.Bựcmìnhvìcáchhiểungâyngônày,côgiơtaydậptắtngaynụcườicủagã:
-Tôiđãlấyanhbởivìtôisợ,sợrằngnếutôikhướctừsựtheođuổicủaanhtôisẽbịbắt,cólẽkhôngbịbắtngaymàmộtlúcnàođó,vìmộtcáicớnàođó.Tôicòntrẻ,Leo,màanhlạiquáuyquyền.Đólàlýdochúngtalấynhau.CâuchuyệnanhkểrằngtôigiảvờlấytênLenaư?Anhthấychuyệnđóbuồncười,lãngmạnư?Tôinóitêngiảchoanhbởitôilosợanhsẽtìmratôi.Cáimàanhhiểulàsựquyếnrũthìtôilạihiểulàsựgiámsát.Mốiquanhệcủachúngtađượcxâydựngtrênsựsợhãi.Cóthểkhôngtừcáchnhìncủa
anh-anhchẳngcólýdogìphảisợtôi,tôithìcóquyềnlựcgì?Tôiđãbaogiờcóquyềnlựcgìchưa?Anhhỏicướitôivàtôiđồngývìđólàđiềumọingườilàm.Họchấpnhậnmọithứ;họchịuđựngđểtồntại.Anhchưabaogiờđánhtôihaychửimắngtôi,anhchưabaogiờsayxỉn.Nên,chungquylại,tôichorằngmìnhmaymắnhơnnhiềungười.Nhưngkhianhbópcổtôi,Leo,anhđãvứtbỏđilýdoduynhấtmàtôicóđểởlạicùnganh.
Tàuđãchuyểnbánh.Leonhìnnó rờiđi, cốgắnghiểuhếtđiềucôvừanói.Nhưngcôkhôngchogãnghỉngơi,cônóinhưthểnhữnglờinàyđãđịnhhìnhtrongđầucônhiềunămqua.Bâygiờ,đượckhơira,chúngtựdotuôntrào:
-Vấnđềkhikhôngcònquyềnlực,nhưanhbâygiờ,làmọingườibắtđầunóivớianhsựthật.Anhkhôngquenvớinó,anhđãsốngtrongmộtthếgiớiđượcbảovệbằngsựsợhãianhgâyra.Nhưngnếuchúngtasẽởvớinhau,hãydẹpbỏsựlãngmạnảotưởngấyđi.Hoàncảnhlàchấtkeogiữachúngta.Tôi có anh.Anh có tôi.Chúng ta không còngì khác.Vànếu chúng ta sẽsống cùng nhau, từ bây giờ tôi sẽ nói cho anh nghe sự thật, không phảinhững lờidối trádễchịu - chúng tabìnhđẳngnhưchưabaogiờnhư thế.Anhchấpnhậnđiềuđóhoặclàtôisẽđợichuyếntàusau.
Leo không đáp.Gã chưa sẵn sàng bị vùi dập, bị át lời. Trước đây, gãquenvớiđịavịcóchỗởtốt,cóthứcănngon.Gãkhôngtưởngtượnggãđãsửdụngđiềuđóđểlấyvợ.Giọngcôdịuđichútít:
-Cóquánhiềuthứphảisợrồi.Anhkhôngthểlàmộttrongsốđó.-Anhsẽkhôngbaogiờnhưthếnữa.-Tôi lạnhquá,Leo.Tôiđãđứngtrênsânganàyba tiếngđồnghồrồi.
Tôisẽquaylạicănphòng.Anhcóđikhông?Không,gãkhôngmuốnquaylại,đibênnhau,mộthốngăncáchgiữahọ.-Anhsẽởlạimộtlátnữa.Hẹngặpemởnhà.Côxáchvali,quayvàonhàga.Leongồitrênghế,nhìnchằmchằmvào
rừng,lụclạinhữngkýứctrongmốiquanhệcủahọ,kiểmnghiệmlạitừngkýứcmột,điềuchỉnhlạihiểubiết,viếtlạiquákhứ.
Gãđãngồiđâykhôngbiếtđượcbao lâu thìgãnhận racóngườiđangđứngbêncạnh.Gãnhìnlên.Đấylàngườiởtrongphòngvé,mộtcậuthanhniên,ngườihọđãgặplúcđếnđây:
-Tốinaykhôngcònchuyếntàunàonữa.-Cậucóthuốckhông?-Tôikhônghútthuốc.Tôicóthểlấychoanhmộtđiếuởnhàtôi.Ởtrên
tầngthôi.-Thôi,khôngcầnđâu.Cảmơncậu.-TôilàAleksande.-TôilàLeo.Cậucóphiềnkhôngnếutôiởđâymộtchútnữa?-Khôngđâu,đểtôiđilấyđiếuthuốcchoanh.Leochưakịptrảlờithìanhtađãvộivãchạyđi.Leo ngồi dựa ra và đợi. Gã thấy một căn nhà gỗ nằm lùi sâu so với
đườngray.Đólànơixáccôbéđượctìmthấy.Gãnhậnrađượcchỗbìarừng,hiệntrườngtộiphạm-mặttuyếtbịgiàyxéobởicácthámtử,thợảnh,luậtsưđiềutra-tấtcảđềuđiềutracôbébịchếtkia,miệnghárộng,bịnhétđất.
Mộtýnghĩlóelên,Leođứngdậy,vộivãbướctới,khommìnhrakhỏisânga,điquađườngrayvàtiếnđếnchỗrừng.Cótiếnggọivớiđằngsau:
-Anhđanglàmgìđấy?Gã quay lại và thấy Aleksandr đứng bên mép sân ga, cầm một điếu
thuốc.Gãrahiệuchoanhtađitheo.Leo đến chỗ tuyết bị giẫm xuống. Có dấu ủng hình chữ chi theomọi
hướng.Gãvào rừng,đibộvàiphút,đếnngaynơigãnghĩ là cáixác từngnằmđó.Gãcúixuống.Aleksandrbắtkịp.Gãnhìnlên:
-Cậubiếtchuyệnxảyraởđây?-TôilàngườiđãnhìnthấyIlinayachạyvàoga.Côấybịđánhbầmgiập,
runrẩy-mãicôấymớinóiđược.Tôiđãgọidânquân.-Ilinaya?-Côấyđãnhìnthấycáixác,đãgiẫmphảinó.Côấyvàngườiđicùng.Đôitraigáitrongrừng-Leobiếtcógìđókhôngổn.-Tạisaocôấybịđánh?Aleksandrtỏvẻlolắng:-Côấylàgáiđiếm.Ngườiđicùngcôấyđêmhômđólàmộtquanchức
quantrọng.Làmơn,đừnghỏitôinữa.Leohiểu rồi.Quanchứcnàykhôngmuốnđể lộ tênmình tronghồ sơ.
Nhưngcóthểôngtalàkẻkhảnghigiếtcôbékhông?Leogậtđầuvớingườithanhniên,cốtrấnananhta:
-Tôisẽkhôngnóitêncậuđâu,tôihứađấy.Taygãthọcqualớptuyếtmỏng.-Miệngcôbébịnhétđất,đấtmềm.Thửtưởngtượngtôiđangvậtlộnvới
cậu,ngayởđây,vàtôivớitayratìmthứgìđóđểnhétvàomiệngcậubởivì
tôisợcậusẽhétlên,tôisợaiđónghethấy.NgóntayLeochạmtớimặtđất.Đấtrấtcứng,nhưbềmặtcủamộttảng
đá.Gãthửchỗkhác,rồichỗkhácvàchỗkhácnữa.Khôngcóđấtmềm.Đấtcứngđóngbăng.
18 THÁNG BA
ĐỨNGNGOÀIBỆNHVIỆN379,Leođọclạibiênbảnkhámnghiệmtửthi,nhữngđiểmchínhmàgãchéptaylạitừbảngốc:
Nhiều vết đâm.Độ dài lưỡi dao không xác định được. Bị tổn thươngnặngởphầnthânvànộitạng.Bịcưỡnghiếptrướchoặcsaukhichết.Miệngcónhiềuđấtnhưngcôbékhôngbịngạtthở;mũivẫnthông.Cólẽđấtdùngchomụcđíchkhác-đểbịtmiệng?
Leokhoanhvòngđiểmcuối.Vìđấtbịđóngbăngnênkẻgiếtngườihẳnphảimangtheođất.Hắntahẳnđãcókếhoạchgiếtngười.Cóýđịnhtrước,có chuẩn bị. Nhưng tại sao lại mang theo đất? Đấy là một phương cáchvướngvíuđểbịtmiệngaiđó;mộtmiếnggiẻ,mảnhvải,hoặcthậmchíbàntay cũng có thể dễ dàng hơn nhiều.Không có câu trả lời, Leo đành phảimuộnmằnnghetheolờikhuyêncủaFyodor.Gãsẽtựmìnhđixemcáixác.
Khigãhỏixáccôbéđượcgiữởđâu,ngườitachobiếtởbệnhviện379.Gãkhôngtrôngđợisẽcóphòngkhámnghiệmphápy,bácsĩbệnhhọc,hoặcmộtnhàxácriêng.Gãbiếtkhôngcómộtbộphậnchuyênbiệtnàođểxửlýnhữngcáichếtsaitrái.Làmsaocóđượckhimàcáichếtsaitráikhôngtồntại.Trongbệnhviện,dânquânbuộcphảitranhthủthìgiờrảnhrỗicủabácsĩ,nhưgiờnghỉăntrưahoặcmườiphúttrướckhiphẫuthuật.Nhữngbácsĩnày,khôngđượcđàotạonhiềuhơnchuyênmônykhoacủamình,sẽphánđoándựatrênhiểubiếtcủahọvềchuyệngìđãxảyravớinạnnhân.BáocáokhámnghiệmtửthiLeođãđọcdựatrênnhữngghichéptrongcáccuộchỏiýkiếnngắnngủinày.Nhữngghichépđượcđánhmáytổnghợplạivàingàysau,bởimộtngườikháchoàntoàn.Cóthểchắcchắnrằngphầnlớnsựthậtđãlọtmấttrongquátrìnhđó.
Bệnhviện379làmộttrongnhữngbệnhviệnnổitiếngnhấtcảnướcvàđượccholàmộttrongnhữngbệnhviệnmiễnphíchomọingườitốtnhấtthếgiới.NằmởcuốiđườngChkalova,nórộngchừngvàihéctavàcómặtbằngđược tạohìnhkhungcảnhđẹpđẽkéodàiđến tận rừng.Leo rất ấn tượng.Đâykhôngđơnthuầnlàdựántuyêntruyền.Rấtnhiềutiềnđãđượcđầutưxâydựngcơsởhạ tầngvàgãcó thểhiểu tại saongười tanói rằngnhữngquan chứcđi nhiềuki lômét đểđiềudưỡng trongkhung cảnhđẹpđẽ thếnày.GãchorằngsốtiềnấybanđầunhằmbảođảmduytrìsứckhỏevànăngsuấtlàmviệccủanguồnnhânlựcởVolga.
Ởbànlễtân,gãđềnghịđượcnóichuyệnvớibácsĩ,giải thíchrằnggã
cầngiúpđỡkhámnghiệmmộtnạnnhânbịgiết,mộtcôbémàhọđanggiữtrongnhàxác.Nhânviênlễtândườngnhưkhóchịutrướcyêucầuđó,đãhỏiviệcnàycókhẩncấpkhôngvàgãkhôngthểđếnvàolúcrảnhrỗihơnsao.Leohiểu:ngườinàykhôngmuốnliênquangìđếnvụán.
-Khẩncấp.Ngườiđànôngmiễncưỡngđitìmxemcóairảnhrỗikhông.Ngón tayLeogõgõ trênbàn.Gã thấy lo, liếc ra sauvềphía cửavào.
Chuyếnviếng thămcủagã chưađược chophép,đấy làviệc làm....Gãhyvọngđạtđượcgì?Côngviệccủagãlàtìmbằngchứngxácnhậntộitrạngcủanghican,khôngphảiđinghingờbảnthântội trạng.Mặcdùgãđãbịđuổikhỏicái thếgiớidanh tiếngnhững tộiphạmchính trịxuốngnhữngbímậtbẩnthỉucủatộiphạmthôngthườngthìquytrìnhcũnghầunhưkhôngđổi.GãđãbácbỏcáichếtcủacontraiFyodor,coiđólàmộttainạnkhôngphảivìbấtkỳbằngchứngnào.Gãđãthựchiệnnhữngvụbắtbớdựatrêndanhsáchnhữngcái tênđưachogã,nhữngcái tênđượcviếtrađằngsaunhữngcánhcửakhépkín.Đótừnglàphươngphápcủagã.Leokhôngngâythơđếnmứcnghĩrằnggãcóthểthayđổihướngđiềutra.Gãkhôngcóthẩmquyền.Thậmchínếugãlàmộtquanchứccấpcaogãcũngkhôngthểđảongượcquytrình.Một quy trình đã được xác lập,một kẻ bị tình nghi đã được chọn.Không thể tránhkhỏi rằngBabinichsẽbịcho làcó tộivàkhông thể tránhkhỏirằngcậutasẽchết.
Vàdùsaothìđiềuđócóliênquangìtớigã?Đâykhôngphảilàthịtrấncủagã?Đâykhôngphảingườicủagã?Gãđãkhôngthềthốtvớibốmẹcôbérằnggãsẽtìmrakẻgiếtngười.Gãkhôngbiếtcôbéhoặcxúcđộngvìcâuchuyệncuộcđờicôbé.Vànữa,nghicanlàmộtmốinguyhiểmchoxãhội-nóđãăncắpmộtđứabé.Đâychínhlànhữnglýdotuyệthảođểkhôngphảilàmgìvàbêncạnhđólạicònmộtlýdonữa:
"Mìnhcóthểthayđổiđượcgì?"Ngườilễtânquaylạicùngmộtngườiđànôngđâumớingoàibốnmươi
tuổi,bác sĩTyapkin,ngườiđồngýdẫnLeoxuốngnhàxácmiễn làkhôngliênquangìđếngiấytờhồsơvàvớimộtđiềukiệnlàtênanhtakhôngxuấthiệntronggiấytờgìhết.
Khihọbướcđi,vịbácsĩtỏýkhôngchắcxáccôbécócònởđókhông:-Chúngtôikhônggiữxáclâutrừphiđượcyêucầu.Chúngtôicócảm
giácrằngdânquânđãcótấtcảthôngtinhọcần.-Anhcóthựchiệnkhámnghiệmbanđầukhông?-Không.Nhưng tôi đã nghe về vụ ánmạng. Tôi nghĩ các anh đã bắt
đượcngườichịutráchnhiệm.-Đúng,cóthểvậy.-Tôihyvọnganhkhôngphiềnnếutôihỏi,nhưngtrướcgiờtôichưagặp
anh.-Tôimớiđến.-Anhởđâuđến?-Mátxcơva.-Thuyênchuyểnđếnđây?-Đúng.-Tôibị điều tới đâybanăm trước, cũng từMátxcơva.Chắc chắnanh
thấtvọngvìphảiởđây?Leoimlặng.-Đúng,đừngtrảlời.Lúcđầutôicũngthấtvọng.Tôicódanhtiếng,quen
biết,giađình.TôilàbạnthâncủagiáosưVovsi.Tôicảmthấyđếnđâygiốngnhưmộtsựgiángchức.Tấtnhiên,hóarađólạilàmộtđiềumaymắn.
Leonhậnracáitên-giáosưVovsilàmộttrongnhữngbácsĩDoTháihàngđầubịbắt.
Khônghiểuđượcdòngsuynghĩcủangườiđồnghành,Tyapkinvuivẻnóitiếp:
-Tôiđãlomìnhbịchuyểnvềmộtbệnhxánôngthôn.Nhưng379đãtrởthành chỗ đáng thèm muốn của vùng này. Có lẽ quá thành công. Nhiềungười lao động trong nhàmáy thích ởmột đêm trên những chiếc giườngsạchsẽ,cóphòngvệsinhtrongnhàvàvòinướchơnlàởnhàhọ.Chúngtôibiếttỏngrằngkhôngphảiaicũngốmnhưhọkêu.GiảiphápduynhấtlàcónhânviênMGBcanhgácbệnhviện.Chẳngphảichúngtôikhôngthôngcảmvớicôngnhânnhàmáy.Chúngtôiđãxemnhàcủahọ.Nhưngnếunăngsuấtchunggiảmxuốngdotìnhhìnhốmđauthìchúngtôilạibịbuộctộitắctrách.Giữsứckhỏechomọingườitrởthànhvấnđềsốngcònkhôngchỉchobệnhnhânmàchocảnhữngbácsĩchúngtôinữa.
-Tôihiểu.-AnhtừnglàmdânquânởMátxcơva?LeocónênthừanhậngãlànhânviênMGBhaynóidốivàgiảvờgãchỉ
làdânquân?Mộtlờinóidốisẽdễdànghơn.Gãkhôngmuốnlàmhỏngtâmtrạnghaychuyệncủaôngbácsĩnày.Đúngvậy.
Nhàxácnằmởtầnghầm,đượcxâysâudướilòngđất, lạnhbăngtrongsuốtmùađôngdài.Dođó,hành lang lạnh tựnhiên.TyapkindẫnLeođến
mộtphònglớncósànlátgạchvàtrầnthấp.Mộtbêncómộtcáibểtohìnhchữnhật,nhưmộtbểbơinhỏ.Đầukiacănphònglàcánhcửathépdẫnvàonhàxác.
-Trừphingười thâncó thểsắpxếp,nếukhôngchúng tôi sẽ thiêuxáctrong vòngmười hai tiếng. Bệnh nhân lao bị thiêu trong vòngmột tiếng.Chúngtôikhôngcónhucầukhotrữnhiềulắm.Chờởđây,tôisẽquaylại.
Bácsĩmởcánhcửathépvàđivàonhàxác.Trongkhichờ,Leođilạichỗbể,nhìnquathành.Trongbểchứathứchấtlỏngsềnsệt,tốiđen.Gãkhôngthể thấygìngoại trừbóngcủamình.Bềmặt lặngyên,đenngòm,mặcdùnhìnnhữngvếtbẩn trên thànhbê tông,gãcó thể thấymàucamsẫm.Trênthànhcómộtcáimóc,cáigậykimloạidàivớimộtđầubẻcong.Gãcầmnólên,ngậpngừngthọcquabềmặt.Nhưxirô,nóvỡrarồikếtlại,phẳnglìtrởlại.Leonhúngcáimócsâuhơn,lầnnàycảmthấygìđóđộngđậy-cáigìđónằngnặng.Gãnhấnmạnhhơn.Tyapkinrakhỏinhàxácđẩytheomộtbăngca:
-NhữngxáckiasẽđượcướpđávàchuyểnđếnSverdlovskđểmổxẻ.Ởđóhọcótrườngy.Tôiđãtìmthấycôbéchoanh.
LarisaPetrovanằmngửa.Dacôbétáinhợt,nhằngnhịtmạchmáuxanhnhỏnhưmạngnhện.Tóccôbémàuvàng.Mộtmảng lớn tócbịcắtkhôngđều:phầntócVarlamđãlấy.Miệngcôbékhôngcònđấtnữa-đãbịlấyđi-nhưnghàmvẫnhára,cứngtrongtưthếcũ.Răngvàlưỡirấtbẩn,vẫndínhmàunâudođấtbịnhétvàocònsótlại.
-Cóđấttrongmiệngcôbé.-Vậysao?Tôixinlỗi,đâylàlầnđầutôinhìnthấyxác.-Miệngcôbébịnhétđất.-Cólẽbácsĩđãlấyrađểkhámnghiệmcổhọng.-Nókhôngđượcgiữlạisao?-Tôinghĩítkhảnănglắm.Mắtcôbémởto.Mắtmàuxanh.Cólẽmẹcôbébịchuyểnđếntừmột
thànhphốgầnbiêngiớiPhầnLan,mộtvùngởBaltic.Nhớlạiđiềumêtínrằngkhuônmặtkẻsátnhânbịchụplạitrongmắtnạnnhân,Leocúigầnhơn,xemxétđôimắtxanhcủacôbé.Bỗngnhiên thấyngượng,gãđứng thẳnglên.Tyapkinmỉmcười:
-Tất cả chúng tôi đã xem - các bác sĩ cũngnhư các điều tra viên. Sẽchẳngsaonếulýtríbảovớichúngtarằngkhôngcógìtrongđó;chúngtachỉmuốnchắcchắn.Tấtnhiênđiềuđósẽkhiếncôngviệccủaanhdễdànghơnrấtnhiềunếuđúngnhưvậy.
-Nếuđúngthìnhữngkẻgiếtngườisẽluônmócmắtnạnnhân.Trướcđâychưabaogiờgãkhámxétmộtxácchết,ítralàvềmặtphápy,
Leo không biết phải làm gì tiếp. Trong suy nghĩ của gã, phanh thây làchuyệnđiênrồđếnmứcnóchỉcóthểlàsảnphẩmcủakẻmấttrí.Thântrêncôbébịxétoang.Gãthấyđủrồi.VarlamBabinichthậtquáphùhợp.Hẳnnóđãmangtheođấtvìlýdonàođókhôngthểhiểuđược.
Leođãsẵnsàngquayđi,nhưngTyapkin,vìđãxuốngtậntầnghầmrồi,dườngnhưkhôngvộigì.Anhtacúixuốngsáthơn,nhìnchằmvàocáidườngnhưkhônggìkháchơnlàmộtđốnghổlốnthịtvàmô.Dùngđầubútchọcvàophầncơhoànhbịcắtnhamnhở,kiểmtravếtthương:
-Anhcóthểchotôibiếtbáocáonóigìkhông?Leolôitờghichépravàđọcto.Tyapkintiếptụckiểmtra:-Nóđãkhôngnóiđượclàdạdàycủacôbébịmất.Nóbịcắtra,từthực
quản.-Cắtchínhxácrasao,ýtôilàtheogócđộ...-Ýanhlàmộtbácsĩcólàmviệcnàykhôngà?Taybácsĩmỉmcười,nhậnxét:-Cóthể,nhưngvếtcắtlởmchởm,khôngphảiphẫuthuật.Khôngkhéo
léolắm.Mặcdùtôisẽrấtngạcnhiênnếuđâylàlầnđầuhọdùngdao,ítnhấtlàđểcắtthịt,vếtcắtkhôngphảikhéolắm,nhưngrấttựtin.Nólàcóchủýhẳnhoi,khôngphảingẫunhiên.
-Đâycólẽkhôngphảiđứabéđầutiênmàhắngiết?-Tôingạcnhiênđấy.Leosờ tránvà thấyrằngdùđanglạnhnhưnggãđangđổmồhôi.Làm
saohaicáichết-contraicủaFyodorvàcôbénày-lạiliênquanvớinhauđược?
-Dạdàycôbélớnthếnào?Ởvùngthântrêncôbé,Tyapkindùngbútkhoanhmộtvònghìnhdạdày
côbé.Anhtahỏi:-Khôngtìmthấyởgầnđósao?-Không.Cóthểbịbỏquatrongkhitìmkiếm,điềunàyítcókhảnăng,hoặcnóđã
bịkẻgiếtngườilấyđi.Leovẫnyênlặngmộtlúc,rồihỏi:-Côbécóbịhiếpkhông?
Tyapkinkiểmtraâmđạo:-Côbékhôngcòntrinh.-Nhưngthếkhôngcónghĩacôbébịhiếp.-Côbécóquanhệtìnhdụctrướcđó?-Tôinghenóivậy.-Khôngcótổnthươngởbộphậnsinhdục.Khôngvếtthâm,khôngvết
rách.Cũng lưu ý rằng các vết thươngkhôngnhằmvào bộ phận sinh dục.Không có vết cắt ở ngực hay trên mặt. Kẻ làm điều này quan tâm đếnkhoảnghẹpdướilồngngựcvàphíatrênâmđạo,làphầnbụng-bộphậntiêuhóa.Trôngkhámanrợnhưngthựcsựcóchủý.
Leođãvộivãkếtluậnrằngđâylàmộtvụtấncôngđiênrồ.Máuvàsựphanh thâynói lênsựhỗnđộn trongđầuhắn.Nhưngkhôngphảinhưvậy.Nócótrậttự,chínhxácvàđượclậpkếhoạch.
-Cácanhcóđánhdấungườichếtkhixácđượcmangvềđây-vìmụcđíchxácminhdanhtính?
-Theotôibiếtthìkhông.-Cáigìkia?Quanhcổchâncôbélàmộtvòngdây.Nóbịbuộcchặtvàmộtđoạnngắn
thõngxuốngbăngca.Trôngnhưvòngchâncủakẻănxin.Cóvếtthâmdosợidâysiếtvàoda.
Tyapkin nhìn thấy anh ta trước. Chỉ huy Nesterov đang đứng ở cửa.Khôngthểnóianhtađãởđóbaolâu,nhìnhọ.Leobướcxakhỏicáixác.
-Tôiđếnđâyđểlàmquenvớithủtục.NesterovnóivớiTyapkin:-Chúngtôinóichuyệnriêngđượckhông?-Tấtnhiên.Tyapkin liếc nhìn Leo, như thể chúc gãmaymắn, trước khi bước đi.
Nesterovtiếnđến.Bằngmộtcáchthôthiểnđểđánhlạchướng,Leobắtđầutómtắtnhữngquansátmớiđây:
-Báocáobanđầukhôngnhắcđếnviệcdạdàycôbébịmất.ChúngtacómộtcâuhỏicụthểđặtrachoVarlam:tạisaonócắtdạdàycôbéravànóđãlàmgìvớicáidạdàysauđấy?
-CậuđanglàmgìởVoualsk?NesterovđangđứngđốidiệnvớiLeo.Giữahọlàxáccôbé:-Tôibịthuyênchuyểnđếnđây.
-Tạisao?-Tôikhôngthểnói.-TôinghĩcậuvẫnlàmộtMGB.Leokhôngnóigì.Nesterovtiếptục:- Điều đó không giải thích được tại sao cậu quá quan tâm đến vụ án
mạngnày.ChúngtôiđãthảMikoyanmàkhôngcáobuộcgì,nhưchúngtôiđãđượcchỉthị.
LeokhôngbiếtMikoyanlàai.-Phải,tôihiểu.-Ôngtakhôngliênquangìđếncáichếtcủacôbénày.Mikoyanhẳnlàtênvịquanchức.Ôngtađãđượcbảovệ.Nhưngcóphảingườiđãđánhcôgáiđiếmcũng làngườiđãgiếtcôbé
này?Leokhôngnghĩvậy.Nesterovtiếptục:-TôikhôngbắtVarlamvìnónóiđiềusaitrái.Tôibắtnóvìnógiếtcôbé,
vìnónguyhiểm,vàvìthịtrấnnàyantoànhơnkhinóbịgiamgiữ.-Nókhônglàmchuyệnđó.Nesterovgãimặt:-Chodùcậuđượccửđếnđâylàmgìthìcũngnênnhớlàcậukhôngcòn
ởMátxcơvanữa.Ởđây, chúng tacómộtdànxếp.Ngườicủa tôiđượcantoàn.Chưaaitrongsốhọbịbắtvàsẽkhôngbaogiờbịbắt.Nếucậulàmbấtcứ điều gì nguy hại cho đội của tôi, nếu cậu báo cáo bất cứ điều gì ảnhhưởngđếnquyềnlựccủatôi,nếucậukhôngtuânlệnh,nếucậulàmsailệchcáotrạng,nếucậumôtảnhânviêncủatôilàthiếunănglực,nếucậucóbấtcứtốcáonàoliênquanđếnngườicủatôi:nếucậulàmbấtcứgìtrongnhữngđiềunày,tôisẽkhôngbuôngthachocậu.
20 THÁNG BA
RAISASỜVÀOKHUNGCỬAsổ.Nhữngđinhốcđóngvàođểkhóachặtcửasổphòngngủđãbịcạyrahết.Côquaylại,đivềphíacửavàmởra.Tronghànhlang,côcóthểnghetiềngồnởquánbêndướinhưngkhôngthấyBasarov đâu.Đã chiều tối, thời điểm bận rộn nhất của hắn.Đóng cửa vàkhóalại,Raisaquayvềcửasổ,mởravànhìnxuống.Ngaybêndướilàphầnmáinghiêngcủanhàbếp.TuyếtbịxáotrộnnơiLeođãtrèoxuống.Cônổiđóa.Saukhiđãthoátchếttrongchântơkẽtóc,giờgãlạiđánhcượcvớitínhmạngcủacảhaingười.
Hôm nay là ngày thứ hai của Raisa ở Trường Trung học 151. Hiệutrưởng,VitaliKozlovichKapler,mộtngườitrạccuốitứtuần,đãhếtsứcvuimừngkhiRaisagianhậpđộingũgiáoviênbởicôsẽđảm tráchnhiềugiờdạycủaanhta,chophépanhta,nhưanhtanói,làmkịpmấycôngviệchànhchínhcủamình.Liệuviệccôđếnđâycóthựcsựgiảiphóngchoanhtađểlàmnhữngviệckháckhông,haychỉchoanhtalàmviệcíthơn,Raisakhôngthểbiếtchắc.Theonhữngấntượngbanđầu,anhtadườngnhưlàngườithíchcáccôngviệcgiấymáhơn làgiảngdạy.Nhưngcôhết sứchạnhphúckhiđượclàmviệcngay.Họcsinhtừđủthànhphầnxuấtthânkhácnhau,nhữnggiađìnhtớiđâytừmọimiềnđấtnước-kinhnghiệmchungcủachúngđốilậpnhaumộttrờimộtvực.Điềuđócũngđúngvớinhữnggiáoviên.HầuhếtcácgiáoviênbịchuyểnvềVoualsk từmọimiềnkhácnhau.Cũngtrảiquabiếnđộngtươngtựnhưcôvừamới trảiqua,họđốixửvớicôkhá tốt.Họcũngnghingờcô,tấtnhiênrồi.Côlàai?Tạisaocôởđây?Côcóđúngnhưvẻbềngoàikhông?Nhưngcôkhôngbậntâm,đâylànhữngcâuhỏimàmọingười đều hỏi về nhau. Lần đầu kể từ khi đến thị trấn này, Raisa có thểtưởngtượngtạolậpmộtcuộcsốngởđây.
Cônấnnáở lại trườngchođến tốimuộn,đểđọc tài liệu,chuẩnbịbàigiảng.Trường151dễchịuhơnnhiềusovớicănphòngầmĩphía trêncửahànghôihám.Điềukiệntồitànấycódụngđíchlàmộthìnhphạt,vàtrongkhinókhiếnLeokhóchịuthìnólạilàthứvũkhívôhạiđốivớicô.Trêntấtcảmọi điều, cô có khả năng thích nghi siêu việt. Cô không quyến luyếnnhữngtòanhàhaythànhphốhayvậtsởhữu.Nhữngtìnhcảmấyđãbịtướcđitrongconngườicô,đãbịgộtsạchvàocáingàycôchứngkiếnsựtànphángôinhàthờithơấu.Trongnămđầutiênchiếntranh,lúcmườibảytuổi,côđi tìm thức ăn ở trong rừng, nấm ở túi này, quảmọng ở túi bên kia, rồinhữngquảbomrơixuống.Chúngkhôngđánhxuốnggầncô,màở rấtxa.
Leolêncâycaonhất,cảmthấysứcrungchuyểnquathâncây,côđứngtrênmộtcànhcao,nhưmộtchúchim,nhìnvềngôilàngcáchxavàikilômétđãbiếnthànhkhóibụi,mộtthịtrấnthựcsựhấttunglênbầutrời.Chântrờibiếnmấtđằngsaulànkhóinhântạo,bịpháhủytừmặtđất.Sựtànpháquánhanhchóng,quámênhmông,quátriệtđểđếnmứccôkhôngcảmthấymộtchúthy vọng nhỏ nhoi về gia đìnhmình. Sau khi bom đã ngừng ném, cô trèoxuống và xuyên rừng quay về trong tình trạng sững sờ, túi bên phải nhỏnhữnggiọtnướcquảmọnggiậpnát.
Bướclùikhỏicửasổ,Raisađangcốgiữbìnhtĩnh.Leođãcầuxincôởlạivớigã,nóichitiếtnhữngrủirokhibỏđi.Côđồngýkhôngvìlýdonàokhácngoàiviệcđâylàcơmaytốtnhấtcủacô,khôngnhiềunhặngì,nhưngvẫncứlàcơmaytốtnhất.Vàbâygiờgãđanggâynguyhiểmchocơhộithứhaicủahọ.Nếuhọsốngsótđượctrongthịtrấnmớinày,họphảigiữkínđáo,khônglàmgìbất thường-khôngnóigìvàkhônggâyhấnvớiai.Họchắcchắnđangchịusựgiámsát.Basarovrấtcóthểlàchỉđiểm.Vasilihầunhưcóthểcómậtvụtrongthịtrấntheodõihọ,chỉchờcólýdođểđixahơn,nângmứchìnhphạtcủahọtừlưuđàysangtửhình.
Raisatắtđèn.Trongbóngđêm,côđứngnhìnquacửasổ.Côkhôngthấyaibênngoài.Nếucómậtvụđangtheodõihọ,chắcchắnbọnchúngphảiởdướinhà.Cólẽđólàlýdocửasổbịđóngchặt.CôphảinhớnhắcLeomangmấyconđinhốcvềlạiđểthay.Basarovcóthểsẽkiểmtracửasổkhihọđilàm.Côđeogăngtayvàmặcáokhoácvào,rồitrèoracửasổ,hạthấpngườisátxuốngmáinhàbăngphủ,cốkhônggâytiếngđộng.Côđóngcửasổlạivàleo xuốngđất.Côđã bắtLeophải hứamột điều kiện họ nganghàngnhưchưabaogiờlànhữngngườinganghàngtrướcđó.Thếmàgãđãnuốtlờirồi.Nếu gã nghĩ rằng cô sẽ âm thầm ủng hộ gã - một người vợ vâng lời vàkhuyếnkhíchchồngtrongkhigãgâynguyhiểmchotínhmạngcủacôvìlýdocánhâncủagã,thìgãđãnhầm.
CÙNGNGÀYMỘTKHUVỰCVỚIBÁNKÍNHgầnnămtrămmét tính từnơi thấy
xácLarisađãđượclụcsoáttrongcuộcđiềutrachínhthức.Mặcdùkhôngcókinhnghiệmvềđiềutraánmạng,nhưngLeothấyhìnhnhưmộtphạmvinhưvậylànhỏ.Khôngpháthiệnđượcgìngoạitrừquầnáocôbé,vứtcáchcáixácchừngbốnmươibướcchân,sâuvàotrongrừng.Tạisaoquầnáo-áosơmi,váy,mũ,áokhoác,vàgăngtay-lạiđượcchấtthànhđốnggọngàngcáchxa cô bé như vậy?Quần áo không có vếtmáu, chúng không có dấu dao,khôngvết rạchhaycắt.LarisaPetrovabị lộtbỏquầnáohay tựcôbé làmđiềuđó.Cólẽcôbécốchạytrốn,đếnbìarừng,đểrồibịbắttrướckhiđến
chỗ rừng thưa.Nếu đúng như vậy, cô bé chạymà khôngmặc gì.Kẻ giếtngườihẳnđãthuyếtphụccôbéđitheohắn,cólẽđòimuadâm.Khitrốnkhásâu trongrừng, lúccôbécởiquầnáora,hắn tamới tấncông.NhưngLeothấykhómàápdụnglogicchovụtộiphạmnày.Chitiếtkhóhiểu-đất,cắtbỏdạdày,sợidây-thậtxalạvớigã,nhưngđồngthờigãkhôngthểthôinghĩvềnó.
Ít cókhảnăng tìmđượcbấtcứđiềugìmới liênquanđếncáichếtcủaLarisa,ngaycảkhiđã tínhđếnsự thiếunăng lựcvàviệcbỏsótcủanhómđiềutratrước.DođóLeođangởtrongtìnhthếmâuthuẫnkhithấycầnphảitìmcáixácthứhai.Vàomùađông,khurừnghoangvắng,mộtcáixáccóthểnằmđóhàngtháng,đượcgìngiữnhưxáccủaLarisa.Leocólýdotinrằngcôbékhôngphảinạnnhânđầutiên.Ôngbácsĩđãchorằngkẻgiếtngườibiếthắnmuốngì,mộtnănglựcvàmộtsựtựtincóđượctừthựchành.Cáchthứcđógợiýmộtsựthườngxuyên,mộtsựthườngxuyêngợiýmộtchuỗihànhđộng.Vànữa,tấtnhiên,cócáichếtcủaArkady-mộtsựviệcvẫnđọnglạitrongLeolúcnày.
Tìmkiếmnhờánhtrăngvàkínđáodùngđènpin,tínhmạngcủaLeophụthuộcvàoviệckhôngbịphátgiác.Gãtinhoàntoànvàolờiđedọacủataychỉhuy.Tuynhiên,nhucầugiữbímậtcủagãgặptrởngạikhingườithanhniên làmviệcởnhàga,Aleksandr, thấygãđivào rừng.Anh tađãgọivàLeo,không thểnghĩ ra lờinóidốihợp lýnào,đànhphảinói thật, rằnggãđang thu thập bằng chứng liên quan đến cái chết của cô bé. Rồi gã bảoAleksandrđừngnóivớiai,rằngđiềuđósẽpháhỏngviệcđiềutra.Aleksandrđồngývàchúcgãmaymắn,rồianhtanhậnđịnhrằnganhtavẫnluônchorằngkẻgiếtngườiđangđitrênmộtchuyếntàu.Nếukhôngthìtạisaocáixáclạigầnnhàganhưvậy?Aiđósốngtrongthịtrấnphảibiếtrõhơnvềnhữngnơihẻolánhtrongrừng.Leođồngýrằngvịtrílàmộtgợiý,gãtựnhắcmìnhghinhớđểkiểmtralạianhta.Mặcdùanhtadườngnhưkhátửtếnhưngvẻvôtộithìkhôngđángtincậymấy,mặcdù,Leongẫmnghĩ,sựvôtộicũngchẳngđángtincậyhơn.
Sửdụngbảnđồlấytrộmởvănphòngdânquân,Leođãchiakhurừngxungquanhnhàgathànhbốnvùng.Gãkhôngtìmthấygìởvùngđầutiên,lànơixácnạnnhânđượcpháthiện.Nhiềuchỗđấtbịgiẫmđạpdướihàngtrămgótủng.Thậmchívết tuyếtdínhmáucũngkhôngcòn,màbịmấtđi,chắcchắn trong nỗ lực nhằm xóamọi dấu vết của tội ác này.NhưLeo có thểđoán,bakhuvựccòn lạichưađược tìmkiếm: tuyếtchưabịđộngvào.Gãphảimấtchừngmộttiếngđểtìmkiếmvùngthứhai,lúcđónhữngngóntaygã têcứngvì lạnh.Tuynhiên, lợi thếcủa tuyết làgãcó thểđikhánhanh,
quétmộtvùngđấtkhárộngđểtìmdấuchân,dùngvếtchâncủagãđểđánhdấunhữngphầngãđãđiqua.
Sau khi kết thúc vùng thứ ba, gã dừng lại.Gã nghe thấy bước chân -tiếng lạoxạo của tuyết.Gã tắt đènpin, gãđến saugốc cây, khomxuống.Nhưnggãkhôngthểtrốnđược,ngườikiadườngnhưđangtheodấuchângã.Gãcónênchạykhông?Đólàcơhộiduynhấtcủagã.
-Leo?Gãđứnglên,bậtđèn.LàRaisa.Leohạánhđèntránhmặtcô.-Emcóbịtheodõikhông?-Không.-Saoemởđây?-Tôiởđâyđểhỏianhcâuđó.-Anhnói rồi.Một côbébị giết, người tađãbắt đượckẻbị tìnhnghi
nhưnganhkhôngnghĩ...Raisacắtngang,hếtkiênnhẫnvàcộclốc:-Anhkhôngnghĩnócótội?-Đúng.-Từbaogiờchuyệnđólạiquantrọngvớianh?-Raisa,anhchỉcố...-Leo,dừnglại,vì tôikhôngnghĩ tôicó thểchịunổiviệcanhnóirằng
anhđượcýthứccônglýthúcđẩy.Chuyệnnàysẽkếtthúctồitệ,vàkhinókếtthúctồitệchoanh,nócũngkếtthúctồitệchocảtôi.
-Emmuốnanhkhônglàmgìư?Raisatrởnêntứcgiận:-Tôiphảituânphụccáicuộcđiềutracánhânnàycủaanhsao?Cóđầy
ngườivôtộibịkếttộioanức,bịbỏtùvàđangchếtdầnvàtôikhôngthểlàmgìngoàiviệccốkhôngtrởthànhmộttrongsốhọ.
-Emtinrằngcứcúimặtxuống,khônglàmgìsai,cáchđósẽbảovệtasao?Trướcđâyemkhônglàmgìsai,nhưnghọmuốnxửtửemlàkẻphảnbội.Khônglàmgìkhôngbảođảmđượcrằngtasẽkhôngbịbắt-anhđãhọcđượcbàihọcđó.
-Nhưnganhnhưmộtđứa trẻcómộtdữkiệnmới.Mọingườiđềubiếtkhôngcósựbảođảmnào.Đólàrủiro.Vàđâylàrủirokhôngthểchấpnhậnđược.Anhnghĩnếuanhcóthểbắtmộtngườithựcsựcótộithìtấtcảnhững
ngườiđànôngđànbàvôtộimàanhđãbắtsẽbịxóamờđisao?Đâykhôngphảilàchuyệncôbé,màlàvềanh.
-Emghétanhkhianhphục tùng.Emghétanhkhianh làmđiềuđúngđắn.
Leo tắt đèn. Gã khôngmuốn cô thấy gã thất vọng. Tất nhiên, cô nóiđúng, mọi điều cô nói đều đúng. Số mệnh của họ gắn liền với nhau; gãkhôngcóquyềndấnthânvàocuộcđiềutranàymàkhôngđượcsựđồngýcủacô.Vàgãkhôngđủtưcáchtranhluậnđạođức.
-Raisa,anhkhôngtinbọnhọsẽđểtayên.Anhđoánbọnhọsẽchờvàitháng,cólẽmộtnăm,từlúctađếnđâytớilúcanhbịbắt.
-Anhkhôngbiếtđiềuđó.-Bọnhọkhôngđểmọingườiđượcyên.Cólẽbọnhọcầntạomộtvụán
chốnglạianh.Cólẽbọnhọchỉmuốnanhchếtmòntrongtămtốitrướckhihạgụcanh.Nhưnganhkhôngcónhiềuthờigian.Vàđâylàcáchanhmuốndùngthờigianấy,cốgắngtìmrakẻđãlàmđiềunày.Hắnphảibịbắt.Anhrấthiểuđiềuđókhônggiúpgìem.Tuynhiên,cómộtcáchđểemsốngsót.Ngaytrướckhianhbịbắt,họsẽtăngcườnggiámsát.Lúcđó,emnênđitimhọ,chohọbiếtvàichuyệnvềanh,haytỏrađangphảnbộianh.
-Thếtôiphảilàmgìtừgiờđếnlúcđó?Ngồitrongcănphòngkiavàđợiư?Nóidốichoanhư?Chegiấuchoanhư?
-Anhxinlỗi.Raisalắcđầu,quaybướcvềthịtrấn.Cònlạimộtmình,Leobậtđènlên.
Nănglượngcủagãđãcạnkiệt,cửđộnguểoải-nhữngýnghĩcủagãkhôngtậptrungvàovụánnữa.Đâychẳnglàgìhếtngoàisựliềumạngíchkỷ,vôbổsao?Gãchưađiquáxathìlạinghethấytiếngchântrêntuyết.Raisaquaylại:
-Anhcóchắckẻnàygiếtngườitrướcđây?-Anhchắc.Vànếutatìmthấymộtnạnnhânkhácthìvụánsẽmởlại.
BằngchứngchốnglạiVarlamBabinichliênquancụthểđếncôbénày.Nếucómộtvụánmạngthứhai,vụánchốnglạicậubésẽkhôngcònnữa.
- Anh nói cậu bé Varlam này có vấn đề về hiểu biết. Nghe nhưmộtngườihoànhảođểgánchobấtcứtộinào.Cólẽhọsẽcáobuộcnóvìcảhaivụgiếtngười.
-Emnóiđúng.Đólàmộtnguycơ.Nhưngcáixácthứhailàcơhộiduynhấtanhcóđểmởlạivụnày.
-Vậy,nếu ta tìmđượccáixáckhác,anhsẽcómộtcuộcđiều tra.Nếu
khôngtìmđược,nếutakhôngtìmthấygìhết,anhcóhứabuôngxuôichuyệnnày.
-Đồngý.-Đượcrồi.Anhđitrước.Lúngtúng,khôngchắcchắn,họbướcđi,vàosâutrongrừng.Saugầnba
mươi phút, cả hai người bước cạnh nhau,Raisa chỉ phía trước, cắt ngangđườngđicủahọlàhailoạtdấuchân,mộtcủangườilớnvàmộtcủatrẻcon,bêncạnhnhau.Khôngcódấuhiệubịxáotrộnnàocả.Đứatrẻkhôngbịkéođi.Dấuủngcủangười lớn tovàsâu.Hắn tacaovànặngngười.Dấuchânđứatrẻmờnhạt.Đứatrẻcònbé.
RaisaquaysangLeo:-Mấydấunàyắtkéodàihàngdặm,đếnthẳngmộtngôilàngnôngthôn
nàođó.-Cóthểlắm.Côhiểura.Leođịnhtheodấuđếncùng.Họđãđiđượcmột lúc, theodấuchân,khôngthấycódấuhiệukhác lạ
nàohết.LeobắtđầutựhỏiliệuRaisacóđúngkhông.Cólẽcómộtlờigiảithíchvô tội.Bỗngnhiêngãdừngbước.Phía trước,mộtvùng tuyếtbị sanbằng,nhưthểaiđónằmxuống.Leobướclên.Dấuchânbắtđầubịnhòeđi,nhưcómộtcuộcgiằngco.Ngườilớnbướcđikhỏichỗnhòevết,trongkhidấu của đứa trẻ mờ dần theo hướng ngược lại, dấu chân của họ bước đikhôngđều,chệchchoạc-đứatrẻđangchạy.Từnhữnggìtrêntuyết,rõràngđứatrẻbịngã;chỉcómộtdấutay.Nhưngđứatrẻđứnglênvàtiếptụcchạytrướckhilạingãtiếp.Mộtlầnnữađứatrẻgiãygiụatrênđất,mặcdùkhôngthể biết được họ đang vật lộn với ai hoặc với cái gì.Không có dấu chânkhác.Chodùchuyệngìxảyraởđây,đứa trẻvẫnđứngdậyđược, tiếp tụcchạy.Cóthểđọcthấytrêntuyếtsựtuyệtvọng.Tuynhiên,dấuchânngườilớnkhôngthấyđâunữa.Rồi,cáchvàimétphíatrước,nólạixuấthiện.Dấuủngsâuxuấthiệnsaunhữnggốccây.Nhưngcógìthậtlạ-ngườilớnchạytheođườngdíchdắc,bênnàyrồibênkia,hướngmộtcáchthiếuchínhxácvềvịtrícủađứabé.Khôngthểhiểunổi.Saukhiđixađứatrẻ,ngườiđànônglạiđổiývàloạngchoạngquaylại.Xéttừgóccủadấuchân,ngườilớnnàyđãbắtkịpởcâytiếptheo.
Raisadừng lại,nhìnchằmvàođiểmphía trướckhicácdấuvếtsẽphảigặpnhau.Leovỗlênvaicô:
-Ởyênđây.Leotiếnlên,bướcrasaucây.Gãthấytrướchếtlàtuyếtdínhmáu,rồiđôi
chân trần, rồi thân trên bị cắt nhiều chỗ.Làmột cậu bé, có lẽ không quámườibamườibốntuổi.Cậubéngườinhỏ,nhẹ.Cũngnhưcôbénằmngửa,cậubénàycũngvậy,nhìnchằm lên trời.Cógìđó trongmiệng.Nhìn liếcLeo thấy có gì động đậy.Gã quay lại thì thấyRaisa đứng đằng sau, nhìnchằmchằmxuốngthithểđứabé:
-Emcósaokhông?Raisatừtừgiơtaychemiệng.Côkhẽgậtđầu.Leoquỳxuốngbêncạnhđứabé.Códâybuộcquanhcổchânnó.Sợidây
đãbịcắt:chỉmộtđoạnngắnthòratrêntuyết.Dacậubéđỏửngnơisợidâycọxát,cắtvàodathịt.Leolấycanđảm,
quaysangnhìnkhuônmặtcậubé.Miệngbịnhétđất.Nókhiếncậubétrôngnhưđanggàothét.KhônggiốngLarisa,khôngcó
lớptuyếtnàotrênngườicậubé.Cậubébịgiếtsaucôbé,cólẽtrongkhoảngvài tuầnqua.Leocúi tới trước,đưa tayđếngầnmiệngcậubévà lấymộtnhúmđấtđen.Gãvòchúngtrongngóntay.Nóthôvàcứng.Thớkhôngnhưđất.Cónhữngmẩugỗlớn,xùxì.Dướisứcépngóntaygã,nhữngmẩuvụnvỡra.Khôngphảiđất.Đólàvỏcây.
KhoảngbamươisáutiếngsaukhigãvàRaisapháthiệnraxácđứabé,Leovẫnchưabáocáopháthiệnnày.Raisanóiđúng.Thayvìmởlạivụán,vụgiếtngườithứhainàycóthểbịvuchoVarlamBabinich.Nókhôngcóýthứctựvệ,nódễnghetheogợiý-cứthìthầmgìđóvàotainólànósẽlàmtheo.Nóđúnglàgiảiphápthuậnlợivànhanhchóngchohaivụgiếtngườikinhhoàng.Tạisaophảitìmmộtkẻkhảnghithứhaikhiđãcómộtngườibịbắtgiữ?KhócókhảnăngBabinichcóchứngcứngoạiphạm,xétrằngnhữngnhânviên làm trong Internat sẽkhôngnhớnổicáchoạtđộngcủanóhoặckhôngsẵnsànglàmchứngchonó.Cáobuộchầunhưsẽvọttừmộtvụgiếtngườithànhhai.
Leokhôngthểchỉđơngiảnthôngbáođãpháthiệnthấyxáccủađứabé.Trước hết gã phải chứngminhVarlamBabinich không biết gì về chuyệnnày.Đólàcáchduynhấtđểcứunó:đánhđổnhữngcáobuộcđốivớinghicanchínhcủadânquân-nghicanduynhấtcủahọ.Tuynhiên,đâylạiđúnglàđiềuNesterovđãcảnhbáoLeokhôngđượclàm.Nócónghĩamộtvụánhìnhsựsẽđượcmởramàkhôngcónghicannào:mộtvụánhìnhsựchốnglạinhữngngườichưabiết.VấnđềcàngtrầmtrọnghơnbởiviệcBabinichđãthúnhận.CácnhânviênMGBđịaphươnghầunhưchắcchắnsẽ thamgiavàonếuhọbiếtlờithútộibịdânquânnghingờ.Lờithútộilànềntảngcủahệ thống tưphápvà tínhbấtkhảxâmphạmcủanócầnđượcbảovệbằng
mọigiá.Nếucó ai khácpháthiện ra cái xác thứhai trướckhiLeo chứngminh sựvô can củaBabinich, người ta có thểquyếtđịnh rằng sẽdễdànghơn,đơngiảnhơnvàantoànhơnchomọingườiliênquanbằngcáchsửađổilờithútộivàmớmcungchonghicannhữngchitiếtcầnthiết-mộtcậubémườibatuổibịđâmtrongrừng,phíabênkiađườngray,cáchđâyvàituần.Giảiphápnàythậtgọngàng,hiệuquảvàkhônglàmaithấtvọng,thậmchívớicảBabinich,bởivìcólẽnósẽkhôngthểhiểuchuyệngìđangxảyra.ChỉcómộtcáchđảmbảorằngtintứcvềcáixácthứhaikhônglantruyềnđilàLeophảigiữmiệng.Khiquay lạinhàga,gãkhôngbáođộnghaygọi cấptrêncủamình.Gãkhôngtrìnhbáovềvụánmạnghaydựnghiệntrườngtộiphạm.Gãkhônglàmgìhết.Raisahoangmangkhigãđềnghịcôkhôngnóigìcả,giảithíchrằngsánghômsaugãmớitiếpcậnBabinichđược,thếnghĩalàđểchocáixácvẫnở trongrừngquađêm.Nếucậubésẽcómộtcơhộitrướccônglý,gãkhôngthấycònlựachọnnàokhác.
Babinich không còn làmối quan tâm của dân quân - nó đã được việnkiểmsátchuyểnsangbênluậtsư.MộtđộisledovatyelđãcólờithútộigiếtLarisaPetrova.Leođãđọctài liệu.Cónhữngđiểmkhácnhaugiữalời thútộidânquânlấyđượcvàlờithútộidosledovatyelthuđược,nhưngchuyệnđócũngchẳngquantrọngmấy:vềđạithểchúnggiốngnhau-cậutacótội.Trongbấtkỳtrườnghợpnào,tàiliệucủadânquânkhôngphảilàchínhthứcvàsẽkhôngđượcviệndẫnởtòa:côngviệccủahọchỉđơnthuầnlàchỉranghicankhảdĩnhất.LúcLeođềnghịnóichuyệnvớitùnhânthìcuộcđiềutragầnnhưđãhoàntất.Họđãsẵnsàngratòa.
Leobuộcphải lập luận rằngnghicancó lẽđãgiếtnhiềucôbénữavàrằngtrướckhicậutabịmangraxétxử,dânquânvàsledovatyelnêncùngxéthỏicậutađểxácđịnhxemcònnạnnhânnàokhácnữakhông.Nesterovđãthậntrọngđồngý:đấylẽralàđiềuhọnênlàmrồi.Anhtakhăngkhăngđược thamgia thẩmvấn, điều này rất hợp ýLeo; càng nhiều nhân chứngcàngtốt.Vớihaisledovatyelvàhaidânquânkháccómặt,Babinichđãbácbỏ,nóirằngnókhôngbiếtbấtcứnạnnhânnàokhác.Sauđó,độithẩmvấnđãthốngnhấtrằngkhôngthểnàobịcáogiếtthêmaikhác.Theonhưhọbiết,khôngcòncôgáitócvàngnàokhácmấttích,làđộngcơtrongvụnày.SaukhiđạtđượcthỏathuậnchunglàBabinichkhôngthểgiếtthêmaikhác,Leogiảvờchưachắcchắn,nóirằnghọnêntìmkiếmtrongrừngđểchochắc,mởrộngphạmvitìmkiếmracáckhuvựckháctrongkhurừngtrongchuvibamươiphútđibộtừthịtrấn.ĐánhhơithấyLeođangcókếhoạch,sựbấtancủaNesterovtăngdần.Tronghoàncảnhbìnhthường,nếuLeokhôngcóliênhệvớiMGB,đềnghịcủagãđãbịbácbỏrồi.Ýnghĩrằngnhânlựccủadân
quân phải được sử dụng để tích cực tìm kiếmmột tội ác thật là lố bịch.NhưngdùkhôngtinLeo,Nesterovdườngnhưcũngkhôngdámchốnglạiđềnghị này, sợ rằng như vậy sẽ quá nguy hiểm vì có thể mệnh lệnh là từMátxcơvađưaxuống.Cuộctìmkiếmđãđượcsắpđặtdiễnrahômnay:basáutiếngsaukhiLeovàRaisatìmthấyxácđứabé.
Trongnhữnggiờqua,kýứcvềcậubénằmtrêntuyếtchiếmhếtsuynghĩcủaLeo.Gãgặpnhữngcơnácmộng trongđómộtcậubénằmgiữa rừng,trầntrụi,bịmoiruột,hỏitạisaohọbỏmặcnó:
"Saocôchúbỏcháu?"CậubétrongmơlàArkady-contraicủaFyodor.RaisanóivớiLeolàlúcởtrườngcôthấykhómàtậptrungđượckhibiết
rằngcómộtcậubéchếttrongrừngtrongkhimìnhvẫngiảvờnhưkhôngcógìsaitrái.Côcảmthấycáithôithúcmuốncảnhbáolũtrẻ,bằngcáchnàođóbáođộngchocảthịtrấn-cácbậcchamẹkhôngbiếtgìvềmốinguyhiểmnày.Khôngaibáocáocómộtđứaconmấttích.Sổsáchcủatrườngkhôngchothấycóhọcsinhnàonghỉhọcbấtthường.Cậubétrongrừnglàai?Cômuốnbiếttênnó,tìmragiađìnhnó.ĐiềuduynhấtLeoyêucầucôlàchờđợi.Mặcdùthấykhóchịunhưngcônghetheoýkiếncủagãrằngđólàcáchduynhấtđểtrảtựdochocậubévôtộivàbắtđầumộtcuộctruytìmkẻchịutráchnhiệm.Tínhngờnghệchtrongcáchlậpluậnđólàmchonócóvẻhoàntoànchấpnhậnđược.
***SAUKHIHUYĐỘNGCÔNGNHÂNnhàmáygỗđểlậpđộitìmkiếm,
Nesterovchiahọ thànhbảynhóm,mỗinhómmườingười.Leođượcphânvàonhómtìmkiếmvùngrừngbêncạnhbệnhviệnnhànước379,đốidiệnvớiphầnbênkiathịtrấnnơicóxácđứabé.Điềunàythậtlýtưởng,vìsẽtốthơnnếugãkhôngphải làngườipháthiện.Cũngcókhảnăng rằng sẽ tìmthấynhiềucáixácnữa.Gãtinrằngnhữngnạnnhânnàykhôngphảilàđầutiên.
Mười thànhviêncủađộiLeochia ra thànhhainhómbavàmộtnhómbốn.LeođicùngcấpphócủaNesterov,mộtngườiđượcchỉthị,chắcchắn,đểmắtđếngã.Đicùnghọlàmộtphụnữ,côngnhânnhàmáy.Họmấtgầncảngàytrờimớihoàntấtkhuvựctìmkiếmcủamình,vàiki lômétvuôngquanhữngđốngtuyếtgaygovàphảidùnggậychọcđểchochắclàkhôngcógìbêndưới.Khôngtìmthấycáixácnào.Tậptrunglạiởbệnhviện,haiđộikiacũngkhôngtìmthấygì.Vùngrừngnàytrốngtron.Leonónglòngmuốnbiếtchuyệnxảyraphíabênkiathịtrấn.
***NESTEROVĐANGĐỨNGỞbìarừnggầnnhàbảotrìđườngrayđược
trưng dụng làm trụ sở tạm thời. Leo tiến đến, cố tỏ ra tự nhiên và thờ ơ.Nesterovhỏi:
-Cậutìmthấygìkhông?-Khôngcógì.Vàsaumộtlúcngừngcótínhtoán,Leonóithêm:-Cònởđây?-Không,khôngcógì,khôngcógìhết.VẻlạnhlùngthờơcủaLeobiếnmất.Nhậnraphảnứngcủamìnhđang
bị theo dõi, gã quay đi, cố nghĩ xem đã có gì sai. Làm sao họ lại có thểkhông thấy cái xác được?Nó cònđó không?Dấuvết rất rõ ràng.Cókhảnăngphạmvitìmkiếmchưaxađếnchỗcáixác,nhưnghẳnphảixađếnnơicódấuvết.Độitìmkiếmcótheodấuvếtđếntậncùngkhông?Nếuhọkhôngcóđộnglựcgì,cólẽhọđãtừbỏngaykhidấuvếtđitiếpquávùngranhgiớikhuvựchọđượcphâncôngtìmkiếm.Hầuhếtcácđộiđãtrởlại:khôngcònnhiềuthờigiantrướckhitoànbộcuộctìmkiếmchấmdứtmàxáccậubévẫnởtrongrừng.
Leobắtđầuhỏinhữngngườiquayvề.Haidânquân,khôngaiquámườitámtuổi, là thànhviênnhómtìmkiếmkhuvựcrừnggầncáixácnhất.Họthừanhậncóthấydấuvết,nhưngchúngdườngnhưvôcanbởihọthấybốnloạtdấuchân thayvìhai:họchorằngđóchỉ làmộtgiađìnhđangđidạo.Leođã sơ suất không tính đến việc gã vàRaisa đã thêmvàohai loạt dấuchânsongsongvớinhữngdấucủanạnnhânvàkẻgiếtngười.Cốnénbựctức,gãquênrằnggãkhôngcònthẩmquyềngìvàralệnhchohaingườiquaytrởlạirừngđểtheodấuvếtđếncùng.Haidânquânkiakhôngnghe.Dấuvếtđấycóthểkéodàiđếnhàngkilômét.Vàquantrọnghơn:Leolàaimàđòiralệnh?
LeokhôngcòncáchnàokhácđànhphảiđếnchỗNesterov,dùngbảnđồđểchothấylàkhôngcóngôilàngnàotheohướngđó,lậpluậnrằngdấuvếtkialàkhảnghi.NhưngNesterovđồngtìnhvớihaidânquânkia.Sựthậtlàcóbốnloạtdấuchânnênđókhôngthểlàdấuvếtđượcvàkhôngđángđểlầntheo.Khôngthểkiềmchếđượcnỗithấtvọng,Leonói:
-Tôisẽđimộtmình.Nesterovnhìngãchằmchằm:-Cảhaichúngtasẽđi.
Leođitheodấuchânmìnhsâuvàorừng,đicùnggãchỉcóNesterov.Gãmuộnmằnnhậnramìnhđanggặpnguy,khôngcóvũkhívàmộtmìnhcùngvớingườiđangmuốngãphảichết.Nếugãsắpbịgiếtthìđâylàmộtchỗthậttiện.Nesterovdườngnhưbìnhtĩnh.Anhtađanghútthuốc.
-NóiđiLeo,chúngtasẽthấygìởcuốidấuvếtnày?-Tôikhôngbiết.-Nhưngđâylàdấuchâncủacậu?NesterovchỉdấuchânđằngtrướcvàrồidấuchânmàLeovừamớitạo
ra.Chúngyhệtnhau.-Chúngtasẽthấyxácmộtđứatrẻ.-Màcậuđãpháthiệnra?-Cáchđâyhaingày.-Nhưngcậukhôngtrìnhbáo?-TôimuốnchứngminhVarlamBabinichkhôngbiếtgìvềvụgiếtngười
này.-Cậulochúngtôisẽbuộctộicậuta?-Giờtôivẫnlo.Nesterovcórútsúngrakhông?Leochờđợi.Nesterovhúthếtđiếuthuốc
vàtiếptụcbước.Họkhôngnóigìchođếnkhitớichỗcáixác.CậubénằmngaychỗnhưLeonhớ,nằmngửa,trầntruồng,miệngđầyvỏcây,thântrênbị tànphá.Leođứng lui ra,nhìnNesterovkhámxét.Anh ta rất chậm rãi.Leocóthểthấyrằngcấptrêncủamìnhghêtởmtrướctộiácnày.Vậylàkháyêntâm.
Cuốicùng,NesterovđếnbênLeo:-Tôimuốncậuquay lại,gọi choviệnkiểmsát.Tôi sẽởđâycanhcái
xác.NhớranghingạicủaLeo,Nesterovnóithêm:-RõrànglàVarlamBabinichkhôngliênquangìđếnvụgiếtngườinày.-Tôiđồngý.-Đâylàhaivụkhácnhau.Leonhìntrântrân,ngơngáctrướcsựquảquyếtnày:-Nhưngnhữngđứatrẻnàydocùngmộtngườigiết.-Mộtcôbébịcưỡnghiếprồibịgiết.Cònmộtcậubébịcưỡnghiếprồi
bịgiết.Đâylàhaitộiphạmkhácnhau.Chúnglànhữnghànhvisuyđồikhácnhau.
-Nhưngcảhaiđềucóvỏ,vỏcây,vỏcâynghiềnnátnhéttrongmiệng.
-MiệngLarisabịnhétđất.-Khôngđúng.-VarlamBabinichđãthừanhậnnhétđấtvàomiệngcôbé.-Đólàlýdonókhôngthểgiếtcôbé-đấtđóngbăng.Nếuđólàđấtthì
cậutalấyởđâu?Miệngcôbébịnhétvỏcâycũnggiốngnhưcậubénày.Vỏcâyđượcchuẩnbịtừtrước,tôikhôngbiếttạisao.
-Babinichđãthúnhận.-Cậutathúnhậnbấtkỳđiềugìnếuanhyêucầucậutanhiềulần.-Tạisaocậulạiquáchắclàcùngmộtkẻgiếtngười?Mộtđứatrẻbịgiết
gầnnhàga:bấtcẩn,khinhsuất,gầnnhưlồlộra.Hànhkhách cũngcó thểnghe thấy tiếng thét.Đó là tội ác củamộtkẻ
điênvàmộtkẻđiênđãthútội.Nhưngđứatrẻnàybịdẫnđivàorừngchừngmộttiếngđibộ.Cósựthậntrọng,đểkhôngaicóthểcảntrởhắnta.Đâylàmộtngườikhác.
-Aibiếtchuyệngìxảyravớicôbé,cólẽhắnmuốnđisâuvàorừngvàcôbéđổiýnênhắngiếtcôbéởđó.Tại saocảhaiđềucódâybuộcởcổchân?-Đâylàmộttộiphạmkhác.
-Đừngnóirằnganhmuốntruytốđếnmứcanhsẽnóivà-tinbấtcứđiềugì.
-Vậycậuthửnóixemloạingườinàolạihiếpmộtcôbé,rồigiết,vàrồihiếpmột cậubévàgiết?Người này là ai?Tôi đã làm trongdânquânhaimươinăm.Tôichưabaogiờgặpphảihạngngườinhưthế.Tôichưabaogiờnghenóiđếnmộtngườinhưthế.Cậucóthểchovídụđượckhông?
-Côbékhôngbịhiếp.-Cậunóiđúng.Cómộtlýdocôbébịgiết-côbébịgiếtvìmáitócvàng.
Côbébịgiếtbởimộtkẻbệnhhoạn.Cómộtlýdocậubénàybịgiết.Cậubébịgiếtbởimộtkẻkhác,vớimộtloạibệnhhoạnkhác.
23 THÁNG BA
ALEKSANDRĐÓNGCỬAPHÒNGVÉ,hạrèmxuốngvàngảngườiraghế.Mặcdùphòngvénhỏ,khôngquávàimétvuôngnhưnganhtathíchởchỗnólàcủaanhta.Anhtakhôngchiasẻnóvớiaicũngnhưkhôngcóaigiámsátcôngviệccủaanhta.Anhtacómộtthứtựdo,khôngchịuáplựcvềchỉtiêu,hiệuquả.Chỉcómộtnhượcđiểmkhilàmcôngviệcnày.Mọingườibiếtanhtađềuchorằnganhtahẳnthấtvọngvớicuộcsống.
Cách đây năm năm, Aleksandr là người chạy nước rút nhanh nhất ởTrườngTrunghọc151.Mọingườitinanhtasẽđạtthànhcôngởtầmquốcgia,cólẽthậmchíởtầmquốctếnếuLiênXôthiđấuởcáckỳThếvậnhội.Thếmàcuốicùnganhtalạilàmcáicôngviệcnhànhạngồiphòngvé,ngắmnhìnmọingườilêntàutrongnhữngchuyếnđitrongkhianhtakhôngđiđâucả.Anhtamấtnhiềunămtheođuổichếđộtậpluyệnhàkhắc,thắngởcáccuộcthitrongvùng.Rồiđểlàmgì?Nhữnglịchtàuvànhữngchiếcvé:côngviệcmàaicũngcóthểlàm.Anhtanhớchínhxáckhoảnhkhắcgiấcmơtanvỡ.AnhvàôngbốđãbắttàuđiMátxcơva,thamdựcuộctuyểnlựatạiCâulạc bộ Thể thao Quân đội Trung ương - CSKA - thuộc Bộ Quốc phòng.CSKAnổitiếnglàlựachọnnhữngvậnđộngviêngiỏinhấttrêntoànquốcvàđào luyện họ trở thành đặc biệt. Chín mươi phần trăm ứng viên bị loại.Aleksandr đã chạy cho đến khi anh nôn bên lề đường đua. Anh đã chạynhanh hơn bao giờ hết, vượt qua chínhmình.Anh ta không qua nổi cuộctuyểnchọn.Trênchuyếntàutrởvề,ôngbốđãcốnêurađiểmtíchcựckhibịloại.Nósẽthúcđẩyhọtậpluyệngiankhổhơnnữa,anhtachắcchắnsẽquađượckỳtuyểnchọnnămtới,vàanhtasẽmạnhmẽhơnvìđãđấutranhchoướcmơcủamình.NhưngAleksandrđãdồnhếttấtcảmànhưthếvẫnchưađủ.Sẽkhôngcónămsau.MặcdùôngbốtiếptụcnhấnmạnhnhưngtâmtríAleksandrđãkhôngđặtvàonónữavàrồikhônglâusauôngbốcũngvậy.Aleksandrnghỉhọc,bắtđầuđilàm,quenvớinhịpsốngđơngiản.
Lúcanhtaxongviệcthìđãtámgiờtối.Anhtarờiphòngvé,khóacửalại.Anhkhôngphảiđixa,vìanhsốngchungvớibốmẹởkhunhàphụphíatrên nhà ga. Thực ramà nói, cha anh ta chịu trách nhiệm ở nhà ga. Tuynhiên,ôngkhôngđượckhỏe.Khôngaitrongbệnhviệnbiếtôngbịgìngoạitrừviệcôngbịtăngcânvàuốngrấtnhiều.Mẹanhcònkhỏe,ngoàicănbệnhcủachồngrathìnóichungbàkhávuivẻ.Bàcólýdo-họlàmộtgiađìnhmaymắn.Tiềnlươnglàmviệcchođườngsắtnhànướcrấtítỏi,thếlựckhánhỏnhoi.Nhưnglợithếthựcsựlàchỗở.Thayvìphảiởchungvớimộtgia
đìnhkhác,họđượctoànquyềnsửdụngcănhộcóhệthốngốngnước,nướcnóng,vàcáchnhiệt-cònmớinhưnhàga.Đổilại,họphảitúctrựchaitưgiờmỗingày.Cómộtcáichuôngcóthểrunglênbấtkỳlúcnàođượcnốitừnhàgathẳngđếncănhộ.Nếucóchuyếntàuđêmhaytàusớmhọphảiluônsẵnsàng.Nhưngnhữngbấttiệnnhỏnhặtnày,màmọingườitronggiađìnhchiasẻcùngnhau,cònlâumớisánhđượcvớisựthoảimáimàhọtậnhưởng.Họcómộtcănhộkhálớnchohaigiađình.ChịcủaAleksandrlấymộtnhânviênlaudọn làmviệcởnhàmáy lắp rápô tô,nơi chị cũng làmviệc,vàhọđãchuyểnđếncănhộmớitrongmộtkhurấttốt.Họsắpsinhconđầulòng.Điềunàynghĩa làAleksandr,haimươihai tuổi,khôngcònphải lo lắnggì.Mộtngàynàođó,anhtasẽtiếpquảnđiềuhànhnhàgavàcănnhàphụsẽlàcủaanhta.
Trongphòngngủ,anhtathaybộđồngphục,mặclạithườngphục,vàvàobàn ăn cùng bố mẹ: có món xúp đậu với cá ê phin, rồi bánh kiều mạchnướng.Ôngbốănmộtphầnnhỏganbònấuchín.Mặcdùrấtđắtvàcựckỳkhókiếmnhưnggan làmónăncácbácsĩkhuyếnnghị.BốcủaAleksandrđangởchếđộănkiêngnghiêmngặt,gồmcảkiêngrượu,điềumàôngtinsẽkhiếnôngtrầmtrọngthêm.Họkhôngnóichuyệntrongbữaăn.Ôngbốtỏrahơikhóở.Ônghầunhưkhôngăngì.Saukhi rửabátđĩaxong,Aleksandrcáo lui:anh tasẽđixemphim.Lúcnàyôngbốđãđinằm.Aleksandrhônchúc ông ngủ ngon, bảo ông đừng lo lắng, anh sẽ thức dậy lo liệu chochuyếntàuđầutiên.
ChỉcómộtrạpchiếuphimởVoualsk.Banămtrướckhôngcócáinào.Một nhà thờ đã biến thành phòng chiếu sáu trăm chỗ ngồi, ở đó có hàngđốngphimnhànướcđượctrìnhchiếu,đasốcácbộphimngườidânthịtrấnkhôngxem.TrongđógồmcảNhữngchiếnbinh,Tội lỗikhông tội lỗi,Bímậtphảngián,vàGặpnhauởElbe,nhữngbộphimthànhcôngnhất trongmườinămqua, tấtcảAleksandrđềuđãxemvài lần.Từkhi rạpchiếumởcửa,nóđãnhanhchóngtrởthànhnơigiảitríưathíchcủaanhta.Dođãtừngchạy,anhtakhôngthíchuốngrượuvàanhtacũngkhôngbặtthiệplắm.Đếnphòngchờ,anhtanhậnthấyphimNezabyaemyGodđangchiếu.Aleksandrmớixemphimnàycáchđâyvàiđêm,chưakể rấtnhiều lần trướcđónữa.Aleksandrquyếtđịnhkhôngxemphimnữa.Anhtađiquaphòngchờ.Anhtakhôngxếphàng,màđithẳngđếncôngviên.
Ở giữa công viên Chiến Thắng cómột tượng đài ba người lính bằngđồng,nắmtaysiếtchặtvung lên trời,súngkhoác trênvai.Theoquyđịnh,côngviên đóng cửa vào ban đêm.Nhưngkhông có hàng rào và quy địnhchưabaogiờđược tuân thủ.Aleksandr biết đi lối nào:một lối đi cáchxa
đường chính và hầu như không thấy được, khuất đằng sau cây cối và bụirậm.Anhtacảmthấyđượcnhịptimđậpnhanhháohức,luônlànhưvậy,khianhtabướcchậmvòngquanhcôngviên.Dườngnhưđêmnaychỉcóanhta,vàsauvòngthứhai,anhtađịnhvềnhà.
Phía trước cóngười.Aleksandrdừng lại.Ngườiđànôngquayvềphíaanhta.Mộtkhoảngngừngcăngthẳngbáorằngcảhaingườihọởđâycùngchunglýdo.Aleksandrtiếptụcđitớivàngườiđànôngvẫnđứngyên,chờanhtatheokịp.Khiđãởcạnhnhau,cảhailiếcquanh,đểchắcrằngchỉcóhai người họ, rồi mới nhìn nhau. Người kia trẻ hơn Aleksandr, có lẽ chỉmườichínđôimươi.Anhta tỏvẻngầnngạivàAleksandrđoánngayrằngđâylàlầnđầutiêncủaanhta.Aleksandrphátansựimlặng:
-Tôibiếtmộtnơichúngtacóthểđến.Người thanh niên nhìn quanh một lần nữa rồi gật đầu, không nói gì.
Aleksandrnóitiếp:-Theotôi,giữkhoảngcách.Họbướcđicáchxanhau.Aleksandrđitrước,cáchvàitrămbướcchân.
Anhtaquaylạinhìn.Ngườikiavẫnđitheo.Quayvềnhàga,Aleksandrchắcchắnrằngbốmẹmìnhkhôngđứngnơi
cửasổcănhộ.Khôngainhìnthấyanhtavàotòanhàgachínhnhưthểanhtasắpbắtchuyến tàu.Anh tamởcửaphòngvémàkhôngbậtđèn lên, rồiđivàotrongvàđểmởcửa.Anhtađẩychiếcghếsangbên.Khôngcónhiềuchỗtrốngnhưngvừađủ.Anhtađợi,xemđồnghồ,tựhỏisaongườikialâuđếnvậyrồimớinhớrarằngmìnhđinhanhquá.Cuốicùng,anhnghetiếngaiđóvàonhàga.Cánhcửaphòngvéđẩymở.
Ngườithanhniênbướcvàotrongvàcảhaingườilầnđầutiênnhìnnhauhẳnhoi.Aleksandrbướcđếnđóngcửa.Tiếngkhóacửakhiếnanh taphấnkhích.Thếnghĩalàhọđượcantoàn.Họgầnnhưđãchạmvàonhaunhưngkhông hẳn, không ai dám chắcmình sẽ hành động trước.Aleksandr thíchkhoảnhkhắc này và anh ta đợi cho tới khi hết chịu đượcnữa rồimới cúixuốnghônngườikia.
Aiđóđậpthìnhthìnhlêncửa.Aleksandrthoạtđầunghĩhẳnlàbốanhta-hẳnôngđãnhìnthấy,hẳnôngđãbiếtngaytừđầu.
Nhưngrồianhtanhậnratiếngđậpcửakhôngphảitừbênngoài.Ngườithanhniênnàyđangđấmthìnhthịchlêncửa,gọivớira.Anhtađãđổiýchăng?Anhtađangbáochoai?Aleksandrbốirối.Anh
ta nghe thấy tiếng nói ngoài văn phòng. Người thanh niên không còn vẻngoanngoãnvàlolắngnữa.Đãcósựthayđổi.Anhtatứcgiận,kinhtởm.
AnhtanhổnướcbọtvàomặtAleksandr.Đốngnướcdãidínhvàomáanhta.Aleksandrquệtđi.Khôngbiếtnghĩgì, khônghiểuchuyệngìđangxảy ra,anhtađấmngườithanhniên,làmngườinàytéxuốngsàn.
Númcủakêucách.Gỉọngnóibênngoàigọivào:-Aleksandr, chỉhuyNesterovđây,ngườiđangởvới cậu làdânquân.
Tôiralệnhchocậumởcửa.Hoặclàcậutuânlệnhhoặctôisẽgọichamẹcậuvàđưahọđếnđâychứngkiếntôibắtcậu.Chacậuđangốm,đúngkhông?Chacậusẽchếtmấtkhipháthiệnratộicủacậu.
Nesterovnóiđúng-chuyệnnàysẽgiếtchếtôngbố.Aleksandrvộivãcốmởcửa,nhưngcănphòngnhỏquá,mà thânhìnhcậu thanhnhiên thìnằmmộtđốngchặnlối.Anhtaphảilôicậutasangbênrồimớimởkhóavàmởcửađược.Ngaykhicửamởra,mộtbàntayvớivào,nắmlấyanhtavàlôitừphòngvéraphònglớn.
Leo nhìn Aleksandr, người đầu tiên gã gặp khi xuống chuyến tàu từMátxcơva, người đã kiếm cho gã điếu thuốc, người đã giúp gã tìm kiếmtrongrừng.Gãkhôngthểlàmgìđểgiúpanhta.
Nesterovliếcvàophòngvé,nhìnxuốngnhânviêncủamình,vẫnchoángvángtrênsàn,xấuhổvìbịápđảo.
-Lôicậutara.Hainhânviênđivàovàgiúpngườibị thươnglênxe.Chứngkiếnđiều
anhtađã làmvớiquâncủamình,cấpphócủaNesterov thụimộtđấmvàomặtAleksandr.Trướckhianhtakịpđánhtiếp,Nesterovđãcan:
-Đủrồi.Anhtađiquanhnghican,cânnhắclờilẽ:-Tôithậtthấtvọngthấycậulàmchuyệnnày:tôichưabaogiờnghĩđólà
cậu.Aleksandrphunmáuxuốngsànnhưngkhôngđáp.Nesterovnóitiếp:-Chotôibiếttạisao?-Tạisaoư?Tôikhôngbiếttạisao.-Cậuđãphạmmộttộirấtnghiêmtrọng.Quantòasẽchocậuítnhấtnăm
năm,vàôngtakhôngquantâmcậuđãnóixinlỗibaonhiêulần.-Tôichưanóixinlỗi.-Canđảmđấy,Aleksandr, nhưngcậu có canđảmnhưvậykhôngnếu
mọingườibiết?Cậusẽbịsỉnhục,bịghétbỏ.Thậmchísaunămnămởtù,cậusẽkhôngthểsốnghaylàmviệcởđâynữa.Cậumấthết.
Leobướcđến:
-Chỉhỏicậutathôi.-Cómộtcáchđểtránhđượcnỗiônhụcnày.Chúngtôicầndanhsáchtất
cảđànôngtrongthịtrấnnàycóquanhệtìnhdụcvớinhữngđànôngkhác,nhữngđànôngquanhệ tìnhdụcvớinhữngngườiđànông trẻhơn,nhữngngườiđànôngquanhệ tìnhdụcvớicáccậubé.Cậusẽgiúpchúng tôi lậpdanhsáchnày.
-Tôikhôngbiếtbấtkỳaikhác.Đâylàlầnđầutôi...-Nếucậuquyếtđịnhkhônggiúpthìchúngtôisẽbắtcậu,đưacậuratòa,
vàmờichamẹcậuđếntòa.Giờhọđãchuẩnbịđingủchưa?Tôicóthểcửngườiđixemthử,vàđưahọxuống.
-Đừng.-Hợptácvớichúngtôithìcólẽchúngtôisẽkhôngcầnphảinóigìcho
chamẹcậu.Hợptácvớichúngtôirồithìcólẽcậusẽkhôngphảiratòa.Cólẽđiềuhổthẹnnàyđượcgiữkín.
-Chuyệnlàthếnào?-Vụgiếtmộtcậubé.Cậusẽlaođộngcôngíchvàsửachữasaiphạmcủa
mình.Cậucólậpdanhsáchkhông?Aleksandrsờvệtmáunơimiệng:-Chuyệngìsẽxảyrachonhữngngườitrongdanhsách?
29 THÁNG BA
LEONGỒIBÊNMÉPGIƯỜNGnghĩngợivềviệclàmsaonỗlựccủagãnhằmmởlạivụđiềutra lạiđẩyđếncuộctànsát toànthànhphố.Trongtuầnqua, dân quân đã lùng bắtmột trămnămmươi người đồng tính.ChỉriênghômnayLeođãbắtsáungười,đưaconsốngườigãbắtlênhaimươi.Mộtsốbịbắt tạinơi làmviệc,bịcòngtaygiảiđi trướcsựchứngkiếncủađồngnghiệp.
Nhữngngườikhácbịbắttạinhàriêng,cănhộ,bịgiảiđikhỏigiađình-vợhọvanxin, tin rằnghẳncósựnhầm lẫnnàođấy,không thểhiểuđượcnhữngcáobuộc.
Nesterovcó lýdođểhài lòng.Khá tìnhcờ,anh ta tìmrađượcmộtkẻđángkhinh ghét thứhai:một nghi can anh ta có thể gọi là giết ngườimàkhônglàmxáotrộnlýthuyếtxãhội.Giờanhtacóthểtuyênbốrằnghọđangkhởiđộngmộtcuộcsănlùngkẻgiếtngười lớnnhấtmàdânquânVoualsktừngphátđộng,mộtlờituyênbốcóthểkhiếnanhtatiêutansựnghiệpnếuanhtakhôngnhằmvàomộtnhómthiểusốngườikhôngthểthathứnhưvậy.Do thiếu phòng giam, các văn phòng được chuyển thành phòng giam vàphòngthẩmvấn tạmthời.Thậmchívớinhữngbiệnphápứngbiếnnàyhọvẫnbuộcphảinhốtvàingườichungmộtphòng,bảovệđượcchỉthịrõphảiluôntheodõinhữngngườinày.Nguyênnhânlàdolongạicónhữnghànhvitình dục lầm lạc tự phát.Không ai biết rõmình đang đốimặt chuyện gì.Nhưnghọchắcchắnnếusinhhoạttìnhdụcnhưvậymàdiễnratạitrụsởdânquânlàhọlàmtổnhạitrụsở.Nólẽralàmộtsựlăngmạnguyêntắccônglý.Bêncạnhsựcẩnmậtcaođộnày,mọinhânviêncònđượcxếplịchlàmviệctheocamườihaitiếng,trahỏinhữngnghicanliêntục,haimươitưtiếngmỗingày.Leobuộcphảihỏiđi hỏi lại chừngấy câuhỏi, từnhữngcâu trả lờiphảilựachọnrađiểmbấtnhấtdùlànhỏnhoinhất.Gãđãthựchiệnnhiệmvụnàynhưmộtngườimáyvôtri,tinngaycảtrướckhihọbắtmộtairằngnhữngngườinàyvôtội.
DanhsáchcủaAleksandrbịràtừngngườimột.Khilậpdanhsáchnày,anhtagiảithíchrằnganhtacóthểlàmvậykhôngphảivìanhtatừngchungđụng,ítnhấtcũngkhôngtớimứccóquanhệtìnhdụcvớichừngmộttrămngười.Thực tế,nhiềucái tên trongdanh sách lànhữngngười anh ta chưabaogiờgặp.Thôngtincủaanhtacóđượclàdotròchuyệnvớichừngmườingườimàanhtađãcóquanhệtìnhdục.Mỗingườikểlạimốiquanhệcủamìnhvớinhữngngườikhácnên,tựutrunglại,cóthểvẽramộtsơđồnhững
mối quan hệ tình dục trong đómỗi người biết vị trí củamình trongmốitươngquanvớingườikhác.
Leo đã nghe lời giải thích này,một thế giới ngầmmở ra,một tồn tạiniêm phong kín đáo hình thành trong phạm vi gần như toàn xã hội. Sựnguyên vẹn của những tem niêm phong là thiết yếu. Aleksandr mô tả lànhữngngườitrongdanhsáchgặpnhautìnhcờtrongnhữngtìnhhuốngquenthuộc, đứng xếp hàngmua bánhmì, ăn cùng bàn trong căn tin nhàmáy.Trongbốicảnh thườngnhậtnày,việc tròchuyệnngẫunhiênbịcấmđoán,chỉđượcphépnhiềunhấtlàmộtcáiliếcnhìn,vàthậmchíđiềuđócũngcầnphảingụytrang.Nhữngquytắcnàyđượcđưarakhôngphảidothỏathuậnhaymệnhlệnh,khôngaicầnphảinóira,chúngxuấtpháttừsựtựvệ.
Ngaykhilànsóngbắtbớđầutiêndiễnra,tintứcvềvụthanhtrừnghẳnđãlanratrongtoàncộngđồngcủahọ.Nhữngđiểmgặpgỡbímật-khôngcònbímậtnữa-trởnênvắngvẻ.Nhưngbiệnphápđốiphótuyệtvọngnàyđãvôích.Đãcócáidanhsách.Cáiniêmphongquanhthếgiớicủahọđãbịxé.Nesterovkhôngcầnphảibắtngườiđang làmhànhvi tìnhdụcsuyđồi.Thấytêncủamìnhđượcliệtkêra,hếtngườinàyđếnngườikhác,vànhậnragiớicủamìnhbịvỡ,hầuhếtmọingườichịuthuatrướcsứcépsựphảnbộinày.NhưchiếctàungầmĐứcđãnấpdướimặtnướcquálâu,bỗngdưnghọthấytấtcảvịtrícủamìnhbịtiếtlộ.Khihọbuộcphảilộdiện,họđượcbanchomộtlựachọn,khôngnhiềunhặnlắmtuynhiêncũnglàmộtlựachọn:họcóthểphảnbácbuộctộikêgianvàđốimặtvớikiểmsát,chắcchắncóbảnán,bỏtù,vânvân.Hoặchọchỉmặtkẻđồngtínhchịutráchnhiệmchotộiáckinhkhủngnày,tộigiếtmộtcậubé.
NhưLeo có thể dám chắc,Nesterov dường như tin rằng tất cả nhữngngười này bị một chứng bệnh nào đó. Trong khi vài người bị bệnh theonghĩanhẹnhàngnhất,bịgiàyvòvìtìnhcảmdànhchođànôngkhácnhưmộtngười bình thườngbị hành hạ bởi chứngđau đầu kinh niên, nhữngngườikhác thì lại bị bệnhnghiêm trọng,những triệu chứngbiểuhiệndướidạngnhu cầu với những bé trai.Đây là dạng đồng tính cực đoan nhất.Kẻ giếtngườilàmộtkẻnhưthế.
KhiLeođưaracácbứcảnhhiệntrườngtộiphạm,nhữngbứcảnhchụpcậubébịphanhbụng,tấtcảnghicanđềuphảnứngnhưnhau-họkhiếpsợ,hoặc ít nhất cũng tỏ ranhưvậy.Ai có thể làmmộtđiềunhưvậy?Khôngphảimộttrongsốhọ,khôngphảibấtcứaimàhọbiết.Khôngaitrongsốhọthích các cậubé.Nhiềungười cũng có con.Mỗi người đềuquảquyết: họkhôngbiếtkẻgiếtngườinào tronggiớicủamình,vàhọsẽkhôngbaochechohắntanếuhọbiết.Nesterovnhữnghyvọngsẽbắtđượckẻbịtìnhnghi
chính trongvòngmột tuần.Saumột tuần,họkhôngcógìđểkhoekhoangngoạitrừmộtdanhsáchdàira.Nhiềucáitênđượcthêmvào,mộtsốchỉlàdothùhằn.Danhsáchtrởthànhmộtthứvũkhíhiệuquảthựckhủngkhiếp.Cácdânquânđưa tênkẻ thùcủahọvào,cho rằngnhữngngườinàyđượcnhắcđếntronglờithútội.Mộtkhitênđãvàodanhsách,thậtkhócóthểcholàvôtội.Nênsốngườibịbắtgiữtănglêntừmộttrămtớigầnmộttrămnămmươi.
Nảnlòngvìkhôngcótiếntriển,MGBđịaphươngđãđềnghịđểhọtiếpquảnviệc thẩmvấn, có ámchỉ dùng tra tấn.Trước sự thất vọng củaLeo,Nesterovđãđồngý.Mặcdùsànnhàlốmđốmnhữngmáunhưngvẫnkhôngcóbướcđộtphánào.Nesterovkhôngcònlựachọnnàokháclàkhởitốmộttrămnămmươingườinày,hyvọngviệcnàysẽkhiếnmộttrongsốhọphảinóira.Bangườiđãnảnlòngvàbắtđầuchỉđiểm.Tuynhiên,khôngaitrongsố họ nêu ra cùngmột người. Không chấp nhận rằng hướng điều tra củamìnhsailệch,Nesterovtựchomìnhđangđươngđầuvớimộtdạngliênminhtộiphạm,đồibại-niềmvinhdựcủanhữngkẻcóhànhvìlệchlạc.
Leogiậndữ,gãđếngặpcấptrêncủamình:-Nhữngngườinàyvôtội.Nesterovnhìnchằmchằmgã,khóhiểu:-Tấtcảnhữngkẻnàycótội.Vấnđềlàaiđãphạmcảtộigiếtngười.
***RAISANHÌNLEOđậpgótủngvàonhau.Nhữngmẩutuyếtbẩnrơira
sàn.Gãnhìnxuống,khôngbiếtcôđangởtrongphòng.Côthấysựthấtvọngcủagãthậtkhómàchịuđựng.Gãđãtin,thậtlòngtin,rằngcuộcđiềutracủagãmở ramột cơ hội.Gã đã đặt hy vọng vàomột giấcmơ hão huyền vềchuộctội:hànhđộngcônglýcuốicùng.Đấylàýtưởngmàcôđãnhạobángvàođêmhômđóở trong rừng.Nhưngnó cònbị nhạobáng tànnhẫnhơnnhiềubởisựxoaychuyểntìnhhình.Trongkhitheođuổicônglý,gãđãgâyrasựkinhhoàng.Trongquátrìnhtruytìmkẻgiếtngười,mộttrămnămmươingườiđànôngcóthểsẽmấtmạng,nếukhôngtheonghĩađenthìởmộtmứcđộkhác-họsẽmấtgiađình,máiấm.Vàcônhậnra,khithấyđôivaithõngxuốngvàkhuônmặtgầyrộcđicủachồngmình,rằnggãchưabaogiờlàmgìmàkhôngtinvàođiềuđó.Khôngmộtchúthoàinghihaytoantínhởgã.Nếuđiềunàyđúngthìhẳngãcũngtinvàohônnhâncủahọ:hẳngãtinrằngnóđượcxâydựngtrêntìnhyêu.Dầndần,tấtcảmọisựtưởngtượnggãdựnglênđãtantác.Raisathấyghentịvớigã.Thậmchíbâygiờ,thậmchísautấtcảnhữnggìxảyra,gãvẫncònhyvọngđược.Gãvẫnmuốntinvàođiềugìđó.
Côbướcđến,ngồibêncạnhgãtrêngiường.Ngậpngừng,côcầmtaygã.Gãngạcnhiênnhìncônhưngkhôngnóigì,đónlấycửchỉđó.Rồihọcùngnhìntuyếtbắtđầutan.
30THÁNGBATRẠIMỒCÔI80làtòanhàgạchnămtầngvớihàngchữsơntrắngphai
màubênhông:LAOĐỘNGCHĂMCHỈTUỔITHỌTĂNGLÊN.Trênmáinhàcómộtdãydàinhữngốngkhói.Trạimồcôitrướcđâylàmộtnhàmáynhỏ.Giẻráchbẩnthỉutreokhắpcáccửasổsongchắnnênrấtkhónhìnvàobêntrong.Leogõcửa.Khôngaitrảlời.Gảthửvặnnúmcửa.Cửakhóa.Gãđếncửasổ,gõlênmặtkính.Mấymiếnggiẻvénra.Khuônmặtmộtcôbéxuấthiệnchừnghơnmộtgiây,sựxuấthiệncủamộtcáibẩnthỉu,trướckhimớgiẻđổvềchỗcũ.
ĐicùngLeolàMoiseyev,gãdânquânmàLeocholàchỉnhỉnhhơnkẻcônđồmặcquânphụcmộtchút.
Saukhichờmột lúc lâu,cánhcửamởra.Mộtônggiàcầmchùmchìakhóađồngnhìnchằmchằmhaingười.Thấyđồngphụccủahọ,vẻmặtôngtabiếntừbựcdọcsangnểtrọng.Ôngtahơicúiđầu:
-Tôicóthểlàmgìchocácanh?-Chúngtôiđếnvìmộtcậubébịgiết.Phònglớncủatrại trẻtừnglàsànnhàmáy.Toànbộmáymócđãđược
dọnđivànóđượcchuyểnthànhphòngăn,khôngphảibằngcáchthêmbànghế, vì chẳng có cái nào cả,mà là vì khắp sàn nhà đầy lũ trẻ đang ngồikhoanhchân,tựavàonhauvàđangcốđểăn.Mỗiđứaômchặtmộtcáibátgỗđựngthứcóvẻnhưlàxúpcảibắplõngbõng.Tuynhiên,dườngnhưchỉnhữngđứalớnnhấtmớicóthìa:Nhữngđứacònlạingồichờthìahoặchúpngay trongbát.Khimộtđứaănxong,nó liếmthìa từđầuđếncánrồimớiđưachođứabêncạnh.
ĐâylàkinhnghiệmđầutiêncủaLeovềmộttrạitrẻmồcôi.Gãbướclạigần,quansátcănphòng.Thậtkhóđoánđượccóbaonhiêuđứa-haitrăm,batrăm-tuổitừbốnđếnmườibốn.KhôngđứanàothèmđểýđếnLeo:chúngcònmảiănhoặcnhìnđứabêncạnh,chờlấythìa.Khôngainóigì.Âmthanhduynhấtngheđượclàtiếngvéttrongbátvàtiếnghúpxìxụp.Leoquaysangônggià:
-Ônglàgiámđốccơsởnày?Vănphònggiámđốcở tầnghai,quaymặtvềphíasànnhàmáyđầy lũ
trẻ,giốngnhưthểchúngđượcsảnxuấthàngloạt.Trongvănphòng,cóvàicậuthanhthiếuniên,lớntuổihơnnhữngđứadướitầng.Chúngđangchơibài
trênbàngiámđốc.Ônggiámđốcvỗtay:-Thôinào,vềchơitiếptrongphòngcáccháuđi.MấythằngbénhìnLeovàMoiseyev.Leochỉcóthểchorằngsựtứcgiận
củachúnglàvìbịbảophảilàmgì.Chúngcóđôimắtkhônngoan,giàtrướctuổi.Khôngnóigì,chúngđồngloạtcửđộng,nhưmộtđànchóhoang,nhặtbàilên,nhữngquediêm-dùngđểsátphạt-rồiđira.
Khichúngđirồi,ônggiámđốcrótchomìnhmộtlyrượuvàradấuchoLeovàMoiseyevngồixuống.Moiseyevngồixuống.Leovẫnđứng,quansátcănphòng.Cómộtchiếctủđơnđựnghồsơbằngkimloại.Ngăndướicùngcómộtvếtlõmdomộtcúđá.Ngăntrêncùnghémởvànhữngtàiliệunhàunátlòiratứphía:
-Cómộtcậubébịgiếttrongrừng.Ôngđãnghechuyệnnàychưa?-Mộtvàidânquânkhácđãđếnđâychotôixemmấybứcảnhcậubé,hỏi
tôicóbiếtnólàaikhông.Tôielàkhông.-Nhưngôngkhôngthểbiếtchắcliệuôngcómấtđứabénàokhôngsao?Ônggiámđốcgãitai:-Chúngtôicóbốnngườitrôngcoichừngbatrămđứa.Bọntrẻđếnrồi
đi.Baogiờ cũngcónhữngđứamới.Các anhphải thứ lỗi cho tôi vì lơ làchuyệngiấytờchứ.
-Cóđứanàotrongcơsởnàybándâmkhông?-Nhữngđứalớnlàmbấtcứđiềugìchúngmuốn.Tôikhôngthểtheodõi
chúngđược.Chúngcósaykhôngư?Có.Chúngcóbándâmkhôngư?Rấtcóthể,mặcdùtôikhôngchophépđiềuđónhưngtôicũngkhôngdínhdánggìđếnchuyệnnày,vàtôichắcchắnkhôngtrụclợitừchuyệnđó.Côngviệccủatôilàđảmbảochochúngcócáiănvàchỗngủ.Vàxétnguồnlựccủamình,tôiđãlàmrấttốt.Tôinóivậykhôngphảimongđượckhenngợi.
Ônggiámđốcđưahọ lên tầng trên,đếnchỗngủ.Khihọđiquaphòngtắm,ôngtanói:
-Anhnghĩrằngtôithờơvớiquyềnlợicủabọntrẻ?Khôngđâu,tôiđãcốhếtsức.Tôiđảmbảochúngtắmhằngtuần,tôibảođảmchúngcắttócvàbắtchấyrậnhằngtháng.Tôiluộchếtquầnáochochúng.Tôikhôngđểtrạitrẻnàycóchấyrận.Cácanhcứđếnbấtkỳtrạitrẻnàokhácthìsẽthấytócbọntrẻnhungnhúcnhữngchấy,lôngmàychúngđầynhữngrận.Thậtghêtởm.Ởđâythìkhông.Khôngphảivìthếmàchúngcảmơntôi.
-Chúngtôicóthểnóichuyệnriêngvớibọntrẻđượckhông?Cólẽchúngngạikhiôngcómặt.
Ônggiámđốccười:-Chúngkhôngsợtôiđâu.Nhưngtấtnhiênrồi...Ôngtachỉvềlượtcầuthang:-Mấyđứa lớnsốngở tầng trêncùng.Trênđấynhư lãnhđịa riêngcủa
chúng.Phòngngủtầngtrên,lọtthỏmdướimáinhà,khôngcógiường,chỉcóvài
tấmnệmmỏngtrênsàn.Nhữngđứalớnrõràngăntrưalúcnàochúngmuốn;chắcchắnchúngđãănvàlấyphầnthứcănngonnhất.
Leobướcvàophòngđầutiênởđầucầuthang.Gãbắtgặpmộtcôbénấpsaucửavàthấyánhkimloại.Côbéthủsẵnmộtcondao.Thấyđồngphụccủagã,côbégiấuđi,lưỡidaobiếnmấttrongnếpváy.
-Chúngcháunghĩcácchú làbọncon traikia.Chúngkhôngđượcvàođây.
Ước chừng có hai mươi cô bé, tuổi từmười bốn đếnmười sáu, nhìnchằmchằmLeo,mặt đanh lại.TrongđầuLeodội lại lời hứavớiAnatolyBrodskyrằnghaiđứabéđượcantoàndướisựchămsóccủamộttrạitrẻởMátxcơva. Đó là một cam đoan hợm hĩnh, rỗng tuếch. Giờ Leo đã hiểu.Brodskynóiđúng.Haicôbékiasẽsốngtốthơnnếuchúngtựxoayxở,chămsóclẫnnhau.
-Cáccậubéngủởđâu?Nhữngđứacontrailớntuổi,vàiđứađãởtrongphònggiámđốc,đãtúm
tụmởcuốiphòngcủachúngmàchờ,nghĩlàhọsẽđến.Leovàophòngvàquỳxuống,đặtmộtalbumảnhtrênsàntrướcmặtchúng:
-Chúmuốncáccháunhìnnhữngtấmảnhnày,rồinóichochúxemcóaitrongnhữngngườinàyđã từng tiếpcậncáccháu,chocáccháu tiềnđểcóquanhệtìnhdục.
Khôngđứanàođộngđậyhaytỏýrằnggiảthiếtcủagãlàđúng:-Cáccháukhônglàmgìsaicả.Cácchúcầncáccháugiúp.Leomởalbum,từtừlậtcáctrangảnh.Gãlậthết.Bọntrẻnhìncácbức
ảnhnhưngkhôngphảnứnggì.Gã lật lại.Vẫnkhông cóphảnứngnào từmấycậubé.Gãđịnhgấpalbumlạithìmộtcậubéđứngởsaugiơtayrachỉvàomộtbứcảnh.
-Ngườinàyđãđềnghịvớicháuà?-Trảtiềnchocháu.-Ôngtatrảtiềnchocháu?-Không,chútrảtiềnchocháurồicháusẽnói.LeovàMoiseyevchung
tiền,chocậubébarúp.Cậubélậtalbum,dừnglạiởmộttrangvàchỉvàomộttrongnhữngbứcảnh:-Ngườinàytrônggiốngngườiđấy.
-Vậykhôngphảingườinày?-Không,nhưnggiống.-Cháubiếttênôngtakhông?-Không.-Cháucóthểnóigìđóvềôngtakhông?-Đưacháutiền.Moiseyevlắcđầu,khôngchịutrảthêm:-Chúngtacóthểbắtcháuvìtrụclợi.Chặnngaylờiđedọa,Leolấyrasố
tiềncònlạicủagã,đưanóchođứabé.-Chúcònchừngnàythôi.-Ôngtalàmtrongbệnhviện.CÙNGNGÀYLEORÚTSÚNGRA.Họđangởtầngtrêncùngchungcưsố7:cănhộ
14ởcuốihành lang.Họđượcnhânviênbệnhviệnchođịachỉnày.Kẻbịtìnhnghicáoốmvàđãnghỉmộttuần,khoảngthờigianấynghĩalà,nếutấtcảnhânviênMGBkhôngbậnrộnviệcthẩmvấn,anhtachắcchắnđãbịnghivấnrồi.Hóarangàyđầunghỉốmcủaanhtatrùngvớilànsóngbắtbớđầutiênđốivớicộngđồngđồngtínhcủathịtrấn.
Leogõcửa.Khôngcótiếngtrảlời.Gãgọito,xưngtênvànghềnghiệp.Khôngcóaitrảlời.Moiseyevgiơủng,sẵnsàngđạpổkhóa.Cánhcửamởra.
Thấysúngchĩavàomình,bácsĩTyapkingiơtayvàlùilại.Leogầnnhưkhôngnhậnraanhta.Đâychínhlàngườiđãgiúpgãkiểmtrathithểcôbé,vị bác sĩ uy tín bị thuyên chuyển từMátxcơvavềđây.Tócvàmắt anh tahoangdại.Anhtasụtcân.Quầnáonhàunhĩ.Leođãgặpnhiềungườibịsuynhượcvìlolắng;gãđãthấycơbắpmấtđihìnhdạngvàsứcmạnhnhưthểbịnỗisợgặmnhấm.
Leodùngchânđẩycửamởra,quansátcănhộ.-Anhởmộtmình?-Contraiúttôiởđây.Nhưngcháuđangngủ.-Nóbaonhiêutuổi.-Bốntháng.Moiseyev bước vào, đập báng súng lên mũi Tyapkin. Tyapkin khuỵu
xuống,máuchảyvàobàntaybụmlại.Moiseyev,cấpcaohơn,ralệnhcho
Leo:-Khámxétôngta.Moiseyevbắtđầukhámxétcănhộ.Leocúixuống,giúpTyapkinđứng
lên,đưaanhtavàobếpvàđỡanhtangồixuốngghế.-Vợanhđâu?-Đimuađồăn...côấysẽvềngaythôi.-Bệnhviệnbảoanhbịốm.-Đúngvậy,ởmứcđộnàođấy.Tôinghevềvụbắtbớ.Tôibiếtchỉlàvấn
đềthờigiantrướckhicácanhtìmđếnđây.-Chotôibiếtchuyệngìxảyra.-Tôiđãđiênrồ,khôngcònlờigiải thíchnàokhácchođiềuấycả.Tôi
khôngbiết tuổicủanó.Nócònnhỏ.Cólẽmười lămmườisáu.Tôikhôngmuốnaiđócóthểnóichuyệnvớitôihoặcđikểlạichongườikhácvềtôi.Tôikhôngmuốnphảigặphọnữa.Hoặctrôngthấyhọ.Hoặcnóichuyệnvớihọ.Tôimuốnẩndanh.Tôiđãlậpluậnrằngsẽkhôngaiđinghemộtđứatrẻmồcôi.Lờicủanóchẳngđángtin.Tôicóthểchonóíttiềnvàthếlàxong.Tôimuốnmộtkẻvôhình-anhcóhiểukhông?
Saukhikhámxétqualoa,Moiseyevquaylạiphòngvàchosúngvàobao.Anh tanắm lấycáimũigãycủaTyapkin,vặnmẩuxươngvỡsang trái rồiphải,khiếntaybácsĩkêulênđauđớn.Mộtđứatrẻthứcdậyởphòngbênvàcấttiếngkhóc:
-Ôngđóngcọcnhữngđứabénàyrồigiếtchúnghả?Molseyev buông mũi Tyapkin ra. Tay bác sĩ ngã xuống sàn, co rúm
ngườilại.Phảimộtlúcsauanhtamớinóiđược:-Tôikhôngquanhệvớinó.Tôichưalàmđược.Tôichưalàmđược.Tôi
đãđềnghịnó,đãtrảtiềnchonó,nhưngtôikhôngthểlàmđược.Tôiđãbỏđi.
-Đứnglên.Chúngtađi.-Chúngtaphảiđợivợtôivề-khôngthểbỏmặccontôiđược.-Đứabésẽsống.Màyđứnglên.-Ítnhấtđểtôicầmmáuchứ.Moiseyevgậtđầu:-Đểmởcửaphòngtắm.Tyapkin rời bếpvà lảođảovàonhà tắm, để lại dấu taydínhmáu trên
cửa,cửađểmởtheolệnh.Moiseyevquansátcănhộ.Leocóthểnóianhta
ghentị.Taybácsĩcómộtngôinhàđẹpđẽ.Tyapkinxảnướctrongbồn,lấykhănchấmlênmũivànói,vẫnquaylưngvềphíahọ:
-Tôixinlỗivềđiềuđãlàm.Nhưngtôichưabaogiờgiếtaicả.Cácanhphảitintôi.Khôngphảibởitôinghĩdanhtiếngbịhủyhoại.Tôibiếtmìnhlàkẻthốitha.Nhưngkẻkhácđãgiếtcậubékia,hắnphảibịbắt.
Moiseyevtrởnênmấtkiênnhẫn:-Thôiđi.-Tôichúccácanhmaymắn.Nghemấylờiđó,Leochạyvàophòngtắm,xoayTyapkinlại.Cắmtrong
tayanhtalàcáiốngtiêm.Chânanhtanhũnra.Anhtangãxuống.Leochụplấy anh ta, đặt nằmxuống sàn, rút ống tiêm ra.Gã bắtmạch.Tyapkin đãchết.Moiseyevnhìnxuốngcáixác:
-Thếsẽkhiếncôngviệccủatadễdànghơn.Leonhìn lên.VợTyapkinđãvề.Chị tađangđứngởcửa, taycầm tạp
phẩmmuachogiađình.***
ALEKSANDRĐÓNGCỬAPHÒNGVÉ.Nhưanhtabiết,Nesterovđãgiữlờihứa.Bímậtsinhhoạttìnhdụccủaanhtađượcgiữkín.Khôngmộtkháchhàngnàoliếcnhìnanhtavớivẻkỳlạ.Khôngainhỏtogìvềanhta.Giađìnhkhônglảngtránhanhta.Bàmẹvẫnyêuanhta.Ôngbốvẫncảmơnanhtavìcôngviệcnặngnhọc.Cảhaingườihọvẫntựhàovềanhta.Cáigiácủasựyênbìnhnàylàtêncủahơnmộttrămngười,nhữngngườiđãbịvâybắttrongkhiAleksandrtiếptụcbánvé,trảlờicáccâuhỏicủahànhkhách,vàxửlýcôngviệcđiềuhànhhằngngàyởnhàga.Cuộcsốnganhtađãtrởlạibìnhthường.Côngviệcthườngngàygiốnghệtnhau.Anhăntốivớibốmẹ,đưa ông bố đến bệnh viện.Anh lau dọn nhà ga, đọc báo. Tuy nhiên, anhkhôngcònđixemphimnữa.Thựcsự,anh takhôngcònvào trungtâmthịtrấn nữa. Anh ta sợ những người anh ta sẽ gặp, có lẽ là người dân quânnhếchmépcườiranhmãnhvớianhta.Thếgiớicủaanhtacolại.Nhưngnóđãcolạikhianhtừbỏgiấcmơtrởthànhmộtvậnđộngviên,vàanhtatựnhủsẽthíchnghiđượcnhưanhtađãthíchnghitrướcđây.
Sựthậttừnggiâyphútanhtađãtựhỏiliệunhữngngườiđànôngkiacóđoánđượcanhtaphảnbộihọkhông.Cólẽhọđãnghe.Consốrấtlớnnhữngngườibịbắtnghĩa làhọcó lẽbuộcphảiởcùngphònggiamvớinhau.Họcònlàmgìkhácnữangoàiviệcđoánxemailàngườiđãlậpdanhsách?Lầnđầutiêntrongđờihọ,họkhôngcòngìphảichegiấu.Vàkhianhtanghĩvềnhữngngười kia, anh thấymình aoước có thểđổi tựdo củamình lấy sự
nhụcnhãcôngkhaiởmộttrongnhữngphònggiamđó.Tuynhiên,anhtasẽkhôngđượcchàođónởđó.Anh takhôngcònchỗnào, trong thếgiớinàycũngnhưtrongthếgiớicủahọ.
Anhtađóngcửaphòngvé,khóalạirồikiểmtraổkhóaởphònglớn.Anhtachochìakhóavàotúivàbướcđếnsânga.Mộtcặpvợchồngđangđợitàu.Anhtanhậnrahọvìthấyquenmặtmặcdùkhôngbiếttên.Họvẫychàoanhtavàanhtavẫytaychàolại,bướcđếncuốisànga,nhìncontàuchạyđến.Con tàu này đến đúng giờ. Aleksandr bước xuống sân ga và nằm ngangđườngray,nhìnlênbầutrờiđêm.
Anhtahyvọngchamẹmìnhsẽtinbứcthưanhtađểlại.Trongbứcthưanhtagiảithíchrằnganhtachưabaogiờphụchồisaunỗithấtvọngkhôngđượctrởthànhvậnđộngviênchạyđườngdài.Vàanhtasẽkhôngbaogiờthathứchobảnthânvìđãlàmchamìnhthấtvọng.
CÙNGNGÀYBỐNNĂMQUANESTEROVcứhứahẹnvớigiađìnhmìnhmộtchỗở
tốthơn,mộtlờihứaanhtừngnhắclạithườngxuyên,mãichođếngầnđây.Anhkhôngcòntinhọsẽđượcphânchỗởtốthơn;khôngcòntinnếuanhtalàmviệcchămchỉ,nếuvợanhtalàmviệcchămchỉ,côngsứccủahọsẽbiếnthànhlợiíchvậtchất.HọsốngtrênphốKropotkinsky,ngoạiôthịtrấn,gầncácnhàmáygỗ.Nhữngngôinhàtrênphốnàyđượcxâydựngbừabãi;tấtcảcóhìnhdạngvàkíchthướckhácnhau.Nesterovdànhnhiềuthờigianrảnhrỗiđểcảitạongôinhà.Anhlàmộtthợmộccótaynghềvàđãthaynhữngkhungcửasổ,cánhcửa.Nhưngquanhiềunăm,móngnhàđãlúnvàmặttiềnngôinhàđổratrước,nghiêngthànhmộtgóckhiếncánhcửachỉcóthểmởrồicắmvàomặtđất.Vàinămtrước,anhtađãxâymộtgiannhànhỏ,dùnglàmxưởng.Anhvàvợ,Inessa,đóngbànghếvàsửasangngôinhà,làmbấtcứthứgìhọcần.Họkhôngchỉlàmchogiađìnhmìnhmàcònchocácgiađìnhkháctrênđườngnày.Ngườitachỉcầnmangvậtliệuđếnvàcólẽ,nhưmộtcửchỉđềnđáp,mộtítđồănthứcuống.
Nhưngrốtcuộc,côngviệcvávíucũngchẳngthểbùđắpnổinhữngthiếuthốncủangôinhà.Khôngvòinướcvàonhà-giếngnướcgầnnhấtcũngcáchmườiphútđibộ.Khôngcóhệthốngốngnước-cómộtcáihốxíđằngsaunhà.Khihọmớichuyểnđến,cáihốxíhôithốivàđổnát.Cáihốquácạnvàthậtkhôngthểnàođivàomàkhôngnônọevìmùihôithối.Nesterovđãlàmmộtcáimới,ởcáchxa,phảilàmthâuđêmmớixong.Tườngđượclàmtửtế,cómộtcáihốsâuhơnvàmộtthùngmùncưađểđổvàosaukhiđixong.Dùvậy,anhtacũngbiếtrằnggiađìnhmìnhsốngkhôngđượccảithiệnhơnvềtiệnnghivàvệsinh,khôngcóhứahẹngìvềmộttươnglaikhákhẩmhơn.
Anhtađãbốnmươituổi.Lươngcủaanhtathấphơnchừnghaimươilầnsovớilươngcôngnhânởnhàmáylắprápxeôtô.Cáiaoước-cómộtcănnhàtươmtất-chẳngđiđếnđâuhết.
Có tiếng gõ cửa. Đã muộn. Nesterov, còn mặc đồng phục, nghe thấyInessaramởcửa.Mộtlúcsau,chịxuấthiệntrongbếp:
-Cóngườiđếntìmanh.Anhtaởchỗlàmvớianh.Emkhôngbiếtanhta.Nesterov bước vào phòng trước. Leo đang đứng bên ngoài. Nesterov
quaysangvợ:-Đểanhlochuyệnnày.-Anhtacóvàonhàkhông?-Không,việcnhanhthôi.InessaliếcnhìnLeovàquayđi.Nesterovbướcrangoài,đóngcửalại.Leođãchạythẳngđếnđây.TinvềcáichếtcủaAleksandrđãxóahếtmọi
ýthứcvềsựthậntrọng.Gãkhôngcòncảmthấynỗithấtvọngvàưuphiềnđãgiàyvògãsuốtcảtuầnnay.Gãthấyrốitrí,mộtphầncủamộttròđốchữvôlý,rùngrợn,mộtvaidiễntrongmộttròhềlốbịch-kẻnằmmơngâythơ,đấutranhchocônglýnhưngđểlạimộtvệtdàitànphákhitỉnhdậy.Khátvọngcủagã-rằngmộtkẻgiếtngườisẽbịbắt-đãđượctrảlờibằngcuộcđổmáu.Raisađãbiếtngay từđầu,côđãbiết lúcở trong rừng,côđãbiếthaiđêmtrướcđó, côđã cố cảnhbáogã, vàgãvẫndấn tới, nhưđứa trẻ trongmộtchuyếnphiêulưu.
Mộtngườithìcóthểđạtđượcgì?Gãđãcócâutrảlời:cáichếtcủahaitrămmạngngười,vụtựtửcủamột
thanhniên,vàcáichếtcủamộtbácsĩ.Xácmộtthanhniênbịtàucắtđôi:đâylàthànhquảlaođộngcủagã.Đâylàcáigãđãliềucảtínhmạngmình;đâylàcáimàgãđãliềucảtínhmạngcủaRaisa.Đâylàsựchuộclỗicủagã.
-Aleksandrchếtrồi.Cậutatựtử,laovàodướitàu.Nesterovcúiđầu:-Tôirấttiếckhinghevậy.Chúngtađãchocậutacơhộiđứngngoài.Có
lẽcậutakhôngthể.Cólẽcậutabệnhquánặng.-Chúngtachịutráchnhiệmvềcáichếtcủacậuấy.-Không,cậutabịbệnh.-Cậutamớihaimươihaituổi.Cậutacómẹvàcha,vàcậutathíchđi
xemphim.Vàgiờcậutachếtrồi.Nhưngđiềutốtlà,nếuchúngtatìmramộtđứatrẻnữabịchết,chúngtacóthểcứđổtộichoAleksandr,phávụántrongthờigiankỷlục.
-Đủrồiđấy.- Anh làm điều này vì cái gì? Bởi anh không làm vì tiền hay phần
thưởng.LeonhìncănnhàxậpxệcủaNesterov.Nesterovđáp:-Tyapkintựtửbởianhtacótội.-Ngay khi chúng ta bắt những người kia, anh ta biết chúng ta sẽ hỏi
nhữngđứatrẻđó,anhtabiếtchúngtasẽlầnraanhta.-Anh tacókỹnănggiảiphẫucần thiếtđểcắtdạdàycủamộtđứa trẻ.
Anhtachocậu lờikhaigiảvềvụgiếtcôbéđểđánh lừachúngta.Anhtamưumôvàxảotrá.
-Anhtađãnóivớitôisựthật.Rằngdạdàycủacôbékiabịcắt.Miệngcôbébịnhétvỏcâycũnggiốngnhưdạdàycậubébịcắtvàmiệngbịnhétvỏcây.Côbébịbuộcdâyquanhcổchân,vàcậubécũngvậy.Chúngdocùngmộtngườigiết.VàđấykhôngphảilàbácsĩTyapkinvàcũngkhôngphảicậuthiếuniênVarlamBabinich.
-Vềnhàđi.-CómộtxácchếtởMátxcơva.Mộtcậubé,tênArkady,chưađầynăm
tuổi.Tôikhôngnhìn thấyxácnhưng tôinghekểngười ta tìm thấyđứabétrầntruồng,bụngphanhra,miệngbịnhétđất.Tôingờmiệngđứabécũngbịnhétvỏcây.
-Bỗngđâu lại cómột đứa trẻ bị giết ởMátxcơva?Thật tiện quá đấy,Leo.Tôikhôngtin.
-Tôicũngđãkhôngtin.Tôiđãgặpgiađìnhđaukhổkia,họbảovớitôirằngcontraihọbịgiết,và tôiđãkhôngtin.Tôinóivớihọđiềuđókhôngđúng.Cóbaonhiêuvụkhácđãbịchegiấu?Chúngtakhôngcócáchnàobiếtđược,khôngcáchnàotìmrađược.Hắnsẽgiếtnhiềunữa,cònchúngtasẽtiếptụcbắtnhầmngười.
Nesterovkhôngtinngườinày.Anhtachưabaogiờtingãvàanhtachắcchắn sẽkhôngbị savàocuộcchỉ tríchnhànước.Anh taquay lưng,đivềcửa.
Leonắmlấyvaianhta,xoayanhtalạiđểhọmặtđốimặt.Ýđịnhlàđưaramột quan điểm nữa, nhấnmạnh tranh luận của gã bằng lý lẽ và logic,nhưngthayvìvậy,Leolúngbúngkhôngralời,gãđấmanhta.Mộtcúđấmtốt,rấtmạnh.ĐầuNesterovngoẹosangbên.Anhtavẫnđứngnguyênvịtrí,đầuquayquamộtbên.Rồi,từtừ,anhtaquaylạiđốimặtvớicấpdưới.Leocốgiữgiọngbìnhtĩnh:
-Chúngtachưagiảiquyếtđượcgìhết.CúđấmcủaNesterovhấtLeolên.Gãngãngửarađất.Khôngđau,chưa
đau.Nesterovnhìnchằmchằmgãvàsờquaihàmmình:-Vềđi.Leođứnglên:-ChúngtachưagiảiquyếtđượcgìhếtGãđấmmộtcúnữa.Nesterovđỡ,đấmtrả.Leoné.Gãlàmộtvõsĩgiỏi:
đượcđàotạo,cókỹnăng.NhưngNesterovtoconhơnvànhanhnhẹndùvócngườiđồsộ.Bịđấmvàobụng,Leogậpngườilại.Nesterovtungcúđấmthứhaivàobênmặthởcủagã,khiếngãkhuỵuxuốngvàdatrênmáráchtoạcra.Mắt mờ đi, Leo ngã nhào tới trước. Gã nằm ngửa người ra, thở dốc.Nesterovgiẫmchânlênngườigã:
-Vềnhàđi.Đáplại,Leođáthẳngvàohánganhta.Anhtarụtlại,khomngườixuống.
Leoloạngchoạngđứnglên:-Chúngtachưa...Trướckhi gã kịp dứt lời thìNesterov đã chạyđến, đâm sầmvàoLeo,
đấmgã ngã xuốngđất, đè lên gã.Anh ta đấmvàobụnggã, vàomặt, vàobụng,rồivàomặt.Leonằmđó,lãnhhếtcúđấmnàyđếncúđấmkhác,khôngthể vùng ra. Nắm tay Nesterov bê bết máu. Anh ta dừng lại để thở. Leokhôngđộngđậy.Mắtgãnhắmlại-mộtchụmmáutụlạibênmắtphải,chảyxuốngtừvếtráchnơi lôngmày.Nesterovđứnglên, lắcđầutrướcbộdạngcủaLeo.Anhtađivàocửa,chùimáulênquần.Khianhtachạmvàonắmcửa,anhtanghetiếngđộngđằngsau.
Nhănnhóvìđauđớn,Leocốgượngdậy.Đứngloạngchoạng,gãgiơhaitay,nhưthểsẵnsàngđánhtiếp.Gãlảođảotừbênnàyquabênkia,nhưthểđangđứngtrêntàungoàibiểnkhơi.Gãchỉcóýnghĩlờmờ.Nesterovđứngởđâu.Giọnggãthềuthào.
-Chúngta...chưagiảiquyết.,đượcgìhết.NesterovnhìnLeođangchaođảo.Anhbướcđếngã,nắmtaysiếtchặt,
sẵnsàngchogãđován.Leotungracúđấmngớngẩnvàvôvọng-NesterovnésangvàtómlấydướicánhtayLeovừalúcchângãkhuỵuxuống.
***LEONGỒIỞBÀNTRONGNHÀBẾP.Inessađãhâmítnướctrênbếp.
Chịđổnướcvàobát.NesterovthảmộtcáikhănvàonướcvàđểLeolạimộtmìnhchogãlaumặt.Môigãbịrách.Lôngmàychảymáu.Cáiđaunơibụng
đãdịuđi.Gãấnngóntayvàongựcvàsườn,khôngkhúcxươngnàobịgãy.Mắtphảisưngvù.Gãkhôngmởmắtđược.Tuynhiên,đấylàcáigiákhárẻđểNesterovchúý.Leotựhỏivụviệccủagãcóthêmchútthuyếtphụcnàokhôngnếuđượctraođổitrongnhàthayvìbênngoài,vàliệuNesterovcóthểthôbạonhưvậykhôngtrướcmặtvợanhta,khibọntrẻnhàhọngủởphòngbêncạnh:
-Anhchịcómấycháu?Inessađáp:-Chúngtôicóhaicontrai.-Chúngcóđiquarừngtrênđườngđihọcvềkhông?-Chúngtừngđilốiđó.-Giờkhôngđinữasao?-Chúngtôibắtchúngphảiđiđườngtrongthànhphố.Đinhưvậylâuhơn
nênchúngphànnànsuốt.Tôiphảiđicùngchúngđểchắcrằngchúngkhônglẻnvàorừng.Lúcvề,chúngtôikhônglàmgìđượcnênbuộcphảitintưởngchúng.Cảhaichúngtôicònởchỗlàm.
-Ngàymaichúngcóđiquarừngkhông?Vìgiờkẻgiếtngườiđãbịbắt?Nesterovđứnglên,róttràvàđểmộtcốctrướcmặtLeo:-Cậucómuốnthứgìmạnhhơnkhông?-Nếuanhcó.Nesterovlấyrachaivodkacòndở,rótrabacốc,mộtchoanhta,mộtcho
vợ,vàmộtchoLeo.Rượu làm đau rát vết thương trong miệng Leo. Có lẽ như thế sẽ tốt.
Nesterovngồixuống,rótthêmchoLeo:-SaocậuđếnVoualsk?Leothảchiếckhăndínhmáuvàobátnước,vắtkhôvàđắplênmắt:-Tôiởđâyđểđiềutravụgiếtnhữngtrẻemnày.-Nóidối.Leophảichiếmđượclòngtincủangườinày.Khôngcósựgiúpđỡcủa
anhta,gãkhôngthểlàmgìkhác.-Anhnóiđúng.NhưngcómộtvụánmạngởMátxcơva.Tôiđãkhông
đượclệnhđiềutravụđó.Tôiđãđượclệnhlấpnóđi.Vềmặtnày,tôiđãlàmphậnsựcủamình.Điềutôikhônglàmlàtốcáovợmìnhlàmgiánđiệp.Tôibịxemlàthỏahiệp.Đểtrừngphạt,tôibịđiềuđếnđây.
-Vậycậuthựcsựlànhânviênbịthấtsủng?
-Đúng.-Vậytạisaocậulạilàmviệcnày?-Vìcóbađứatrẻđãbịgiết.-CậukhôngtinVarlamgiếtLarisabởicậuchắcrằngLarisakhôngphải
lànạnnhânđầutiêncủakẻgiếtngười.Tôinóiđúngkhông?- Larisa không phải nạn nhân đầu tiên.Không thể.Hắn đã giết người
trướcđó.CókhảnăngcậubéởMátxcơvacũngkhôngphảinạnnhânđầutiên.
-Larisalàđứatrẻđầutiênbịgiếtmàchúngtôipháthiệnởthịtrấnnày.Đólàsựthật.Tôiđảmbảo.
-KẻgiếtngườikhôngsốngởVoualsk.Cácvụgiếtngườiđềuởgầngatàu.Hắntadichuyển.
-Hắndichuyển?Hắngiếttrẻem?Hắnlàloạigìchứ?-Tôikhôngbiết.NhưngcómộtphụnữởMátxcơvađãthấyhắn.Côta
thấyhắnđicùngnạnnhân.Mộtnhânchứngcóthểmôtảkẻnàychochúngta.NhưngchúngtacầnthôngtincácvụgiếtngườiởtấtcảcácthànhphốlớntừSverdlovskđếnLeningrad.
-Khôngcóhồsơtậptrung.-Thếnênanhphảiđến từng thànhphốvà thu thậphồ sơcácvụviệc.
Anhsẽphảithuyếtphụchọ,vànếuhọtừchối,anhsẽphảinóichuyệnvớingườidânsốngởđấy.Tìmthôngtintừhọ.
Ýtưởngthậtkỳquặc.Nesterovlẽrađãcườiphálên.AnhtalẽrađãbắtLeo.Thayvìthế,anhtahỏi:
-Tạisaotôiphảilàmđiềuđóchocậu?-Khôngphảichotôi.Anhđãthấykẻnàyđãlàmgìvớinhữngđứatrẻ.
Anhlàmđiềuđóchonhữngngườimàchúngtasốngcùng.Hàngxómchúngta, những người ngồi cạnh chúng ta trên tàu, cho những đứa trẻ chúng takhôngbiếtvàsẽkhôngbaogiờgặpmặt.Tôikhôngcóthẩmquyềnyêucầunhữnghồsơđó.Tôikhôngquenbiếtaitronggiớidânquân.Anhthìbiếtanhbiếtnhữngngườiđó-họtinanh.Anhcóthểlấyđượcnhữnghồsơđó.Anhsẽtìmnhữngsựvụtrẻembịgiết:cácvụviệccóthểđượcgiảiquyếtrồihoặcchưađượcgiảiquyết.Sẽcómộtmôthức:miệngchúngbịnhétvỏcâyvàdạdàybịcắtmất.Xácchúngcólẽđượctìmthấyởnơicôngcộng:trongrừng,dướisông,hoặccólẽgầnnhàga.Chúngbịbuộcdâyởcổchân.
-Nếutôikhôngtìmthấygì?-Nếucóbavụ,nhưtôitìnhcờbắtgặp,thìsẽcónhiềuvụkhác.
-Tôisẽlãnhrủirorấtlớn.-Đúngthế.Vàanhsẽphảinóidối.Anhkhôngthểchoaibiếtlýdothực.
Anhkhôngthểnóichobấtkỳnhânviênnàocủaanh.Anhkhôngthểtinai.Vàđổilấysựdũngcảmcủaanh,giađìnhanhrốtcụccóthểvàoGulag.Vàanhcóthểsẽchết.Đấylàlờiđềnghịcủatôi.
Leoduỗitayratrênbàn:-Anhsẽgiúptôichứ?Nesterov đến bên cửa sổ, đứng cạnh vợ.Chị không nhìn anh ta, chao
chaorượuvodkanơiđáycốc.Anhtacómạohiểmgiađìnhmình,tổấmcủamình,tấtcảmọithứanhtađãgâydựngkhông?
-Không.
ĐÔNG NAM VÙNG ROSTOV PHÍA TÂY THỊ TRẤNGUKOVO
2 THÁNG TƯ
PETYATHỨCDẬYTRƯỚCKHITRỜISÁNG.Nóngồitrênbậcthềmđálạnh,kiênnhẫnchờmặttrờilênđểxinphépbốmẹvàothịtrấn.Saunhiềuthángtiếtkiệm,nóđãđủtiềnmuamộtcontemnữa,contemsẽlấpđầytrangcuốicuốnalbum.Vàongàysinhnhậtthứnăm,nóđượcbốtặngbộtemđầutiên.Nókhôngđòihỏi,nhưngnóđãhìnhthànhsởthíchnày,thậntrọngbanđầurồingàycàngkiêntrìhơnchođếnkhi trở thànhnỗiámảnh.Hainămqua,nóđãsưutầmđượcnhữngcontemkháctừnhữnggiađìnhlàmviệcởnôngtrangtậpthể-Nôngtrangtậpthể12,nơibốmẹnóđượcphânvề.Nócòn làm quen với những người dưng ởGukovo, trị trấn gần nhất, với hyvọngxinđược temcủahọ.Khi bộ sưu tậpnhiềudần lên, nóđãmuamộtcuốnalbumgiấyrẻ tiềnđểdánnhữngcon temvào,xếpchúng thànhhàngngănnắp.Nócấtcuốnalbumtrongmộtchiếchộpgỗmàbốđãlàmchonóvớimụcđíchrõrànglàđềphòngmọirủiro.MộtcáihộpnhưthếlàcầnthiếtbởibanđêmPetyakhôngtàinàongủđược,nóliêntụckiểmtrađểnướcdộttrênmái nhàkhôngngấmvàohoặcđểbọn chuột khônggặmnhững trangtemquýgiá.Trongsốnhữngcontemnósưutầmđược,nóyêuquýnhấtbốncontemđầutiênbốnóđãtặng.
Thỉnh thoảng bố mẹ nó cho nó vài kopeck, không phải những đồngkopecktiếtkiệm,bởinóđãđủlớnđểhiểurằngkhôngcótiềndưdảmàtiếtkiệm.Đổilại,nóluônphảiđảmbảolàmthêmcôngviệclặtvặtởnôngtrang.Phảirấtlâu,tậnvàitháng,mớitiếtkiệmđủtiền,nênđiềuduynhấtnócóthểlàmlànghĩngợixemsẽmuacontemnàotiếptheo.Tốiqua,nóđượcthêmmộtkopecknữa,mẹnónghĩchotiềnlúcấylàdởlắm,khôngphảichịphảnđốinómuatem,màchịbiếtrằngchắcchắnbuổitốihômđấynósẽkhôngngủ.Chịđãđúng.
Khimặttrờivừamọc,Petyavộivãvàonhà.Mẹnónhấtđịnhcứbảonóphảiăncháolúamạchđãrồiđiđâuthìđi.Nóănrấtnhanh,lờđichuyệnmẹnó lo là nó có thể bị đau dạ dày.Ăn xong, nó chạy ra khỏi nhà, đến chỗđườngraychạyngoằnngoèoquanhữngcánhđồngvàothịtrấn.Nóchậmlạivàbướcđihồhởi.Giờnàycửahàngchưamở.Nónhấmnhápcáicảmgiác
chờđợicũngđược.ỞGukovo,cáckiốtbántemvàbáocònđóngcửa.Petyakhôngcóđồng
hồ.Nókhôngbiếtchínhxácmấygiờkiốtsẽmở,nhưngnókhôngnềhàphảiđợi.Thậtphấnkhíchkhiởtrongthịtrấnvàbiếtrằngnócóđủtiềnmuacontemmới,vànóđiloanhquanhtrênphố,khôngđếnnơinàocụthể.Nódừnglạicạnhbếnelektrichka,biếtrằngtrongđấycómộtcáiđồnghồ.Bâygiờlàbảygiờnămmươiphút.Mộtchuyếntàusắpchạy,vànóquyếtđịnhđứnglạixem,nóđibộtrênsângarồingồixuống.Nóđãđielektrichkarồi.Đólàloạitàuchậm,dừngởmọibếntrênđườngđếnthànhphốRostov.MặcdùchỉmớiđixađếnRostovcùngbốmẹ,nóvàvàiđứabạnhọcthỉnhthoảngvẫnlêntàuchỉvìchúngcóthểlàmvậymàkhôngmấttiền.Ngườitahiếmkhikiểmtravé.
Nógầnnhưđãsẵnsàngquaylạikiốtđểmuatemthìmộtngườiđànôngngồixuốngcạnhnó.Ngườiđànôngănmặclịchsựvàcómộtchiếccặpđenđểdướiđất,ởgiữahaichân,nhưthểysợaiđósẽlấymất.Petyangướcnhìnmặtngườiđànông.Yđeocặpkínhvuôngdày,tócđengọngàng.Ymặcđồvest.Petyakhôngbiếtngườinàybaonhiêutuổi.Ykhônghẳnquágià,dùcómáitócbạc.Nhưngycũngkhônghẳnlàtrẻ.YdườngnhưkhôngbiếtđếnsựhiệndiệncủaPetya.Petyađịnhđứng lênđi thìbỗngnhiênngườiđànôngquaysangvàmỉmcười:
-Hômnaycháuđiđâu?-Cháukhôngđiđâucả,thưachú.Ýcháulà,cháukhôngđitàu.Cháuchỉ
ngồiđâythôi.Petyađượcdạybảophảitỏralịchsựvàtôntrọngngườilớn.-Đâylàmộtchỗlạđờinếungồimàkhôngcólýdonàocả.-Cháuđangchờđểmuavàicontem,nhưngkiốtchưamở.Giờchắcnó
mởrồi,cháuphảiđixem.Nghethế,ngườiđànôngxoayhẳnngườisangPetya:-Cháusưutậptem?-Vâng,thưachú.-Chúcũngtừngchơitemkhiởtuổicháu.Petyangồixuống,thảlỏngngười-nóchưaquenbiếtaỉsưutậptem:-Chúsưutậptemmớihaytemcũạ?Cháusưutậpcảhai.-Tấtcảtemcủachúđềumới.Chúmuachúngởkiốt.Giốngnhưcháu.-Cháuướctấtcảtemcủacháuđềumới.Nhưnghầuhếtđềulàtemcũ.
Cháucắtchúngratừnhữngphongbì.
Petyachotayvào túi, lôi ranắmxukopeckđồngđỏvàchongườiđànôngxem:
-Cháuphảitiếtkiệmtậnbathángđấy.Ngườiđànôngliếcnhìnnắmtiềnxunhỏnhoi:-Lâunhưvậymàkhôngđượclàbao.Petyanhìnxuốngmấyđồngxucủamình.Ngườiđànôngnóiđúng.Nó
khôngcónhiềulắm.Vànónhậnranósẽkhôngbaogiờcónhiềutiền.Niềmhồhởicủanóxìuđi.Nósẽkhôngbaogiờcómộtbộsưu tập lớn.Nhữngngườikhácsẽluôncónhiềuhơnnó:bấtkểnócólàmviệcchămchỉthếnào,nócũngkhôngbaogiờtheokịp.Nóxuốngtinhthần,nómuốnbỏđivàđịnhđứnglênthìngườiđànônghỏi:
-Cháulàmộtcậubéngănnắpchứ?-Vângthưachú.-Cháucógiữgìntemcủacháukhông?-Cháugiữgìncẩnthậnlắmạ.Cháubỏchúngtrongmộtcuốnalbum.Và
bốcháulàmchocháumộtchiếchộpgỗ.Đểchoalbumđượcantoàn.Máinhàcháuthỉnhthoảngbịdột.Vàđôikhicóchuộtnữa.
-Thậthợp lýkhiđểcuốnalbumcủacháuởnơian toàn.Chúcũngđãlàmvậylúcởtuổicháu.Chúđểcuốnalbumcủachútrongngăntủ.
Ngườiđànôngdườngnhưđangcânnhắcgìđótrongđầu:-Nghenày,chúcũngcócon.Haicôcongái,nhưngkhôngđứanàoquan
tâmđếntemcả.Chúngthậtlànhữngđứabừabộn.Cònchú,chúkhôngcònthờigianchơitemnữa-chúbậnlàmviệc.Cháuhiểuđiềuđóchứ?Chúchắcbốmẹcháucũngrấtbậnrộn.
-Lúcnàocũngbậnạ,thưachú,bốmẹcháulàmviệcrấtvấtvả.-Họkhôngcóthờigiansưutầmtem,đúngkhông?-Vâng,thưachú.-Chúcũngởtrongtìnhcảnhnhưvậy.Chúcóýnày:chúrấtmuốntặng
bộsưutậpcủamìnhchoaiđóbiếtquýnó,mộtngườisẽquantâmđếnnó,mộtngườinhưcháu.
Petyaxemxétviễncảnhmộtcuốnalbumđầynhữngtemmới.Chúngcótừngàyngườiđànôngnàychơi tem.Đấysẽ làbộsưu tậpmànóhằngaoước.Nókhôngnóigì,khôngthểtinvậnmaycủamình.
-Thếnào?Điềuđócókhiếncháuquantâmkhông?-Cóthưachú,cháucóthểđểnótronghộpgỗvànósẽantoàn.
Ngườiđànôngdườngnhưkhôngchắclắm,ylắcđầu:-Nhưngcuốnsổcủachúđầytemlàtem,cólẽnóquálớnsovớicáihộp
nhỏcủacháu.-Vậythìbốcháusẽlàmmộtchiếchộpkhác.Bốcháurấtkhéotay.Và
bốsẽkhôngphiềnchútnàođâu.Bốcháuthíchlàmcácđồvật.Bốrấtkhéo.-Vàcháuchắclàcháusẽgiữgìnnhữngcontemchứ?-Vângthưachú.-Cháuhứađi.-Thưachú,cháuhứa.Ngườiđànôngmỉmcười:-Cháuđãthuyếtphụcđượcchúrồi.Cháusẽđượcnó.Nhàchúchỉcách
đâybatrạm.Đinào,chúsẽmuavéchocháu.Petyađịnhnóirằngkhôngcầnmuavé,nhưngnónuốtlờivào.Nókhông
muốnthừanhậnviphạmquyđịnh.Chođếnkhinócóbộtem,nócầngiữấntượngtốtvớingườiđànôngnày.
Ngồi trên ghế gỗ trong elektrichka, nhìn ra ngoài rừng qua ô cửa sổ,Petyađungđưachân,giàynógầnchạmsàn.Bâygiờcómộtvấnđềlànócónên tiêumấykopeck chomột con temmớikhông.Dườngnhưkhông cầnthiết,xétđếnnhữngcontemnósắpcó,vànóquyếtđịnhsẽđưatiềnlạichobốmẹ.Sẽthậttốtnếuhọcóthểchiasẻvậnmaycủanó.Ngườiđànônglàmgiánđoạnnhữngsuynghĩcủanókhivỗnhẹvàovainó:
-Chúngtađếnnơirồi.Elektrichkadừnglạiởmộtbếngiữarừng,cáchkháxathịtrấnShakhty.
Petyabốirối.Đâylàchỗthưgiãnchonhữngngườimuốnlánhxathị trấn.Có những con đường cây cỏ bị rạp xuống đất do người đi bộ giẫm lên.Nhưngđâykhôngphải thờigianphùhợpchoviệcđi dạo.Tuyếtmới tan.Khu rừng hoang vắng và không thân thiện. Petya quay sang người đồnghành,nhìnđôigiàylịchlãmcủayvàchiếccặpđen:
-Chúsốngởđâyạ?Ngườiđànônglắcđầu.-Nhànghỉhècủachúởđây thôi.Chúkhông thểcất temởnhàđược.
Chúlolàcácconchúsẽtìmthấychúngvàđộngmấyngóntaybẩnthỉuvào.Nhưngchúsẽphảibáncănnhànày,cháubiếtđấy.Nênchúkhôngcònchỗnàođểgiữbộsưutậpnữa.
Yxuống tàu.Petyađi theo, bướcxuống sânga.Không ai khácxuốngtàu.
Ngườiđànôngđivào rừng,Petyangaysau lưng.Câuchuyệncănnhànghecũnghợplý.Petyakhôngquenaigiàuđếnmứccónhànghỉhè,nhưngnóbiếtnhữngngôinhàấythườngởtrongrừng,bênhồhoặcgầnbiển.Trongkhiđingườiđànôngtiếptụcnói:
- Tất nhiên sẽ thật tốt nếu các con chú hứng thú với những con tem,nhưngchúngchẳngquantâmgìcả.
Petyađịnhnóivớingườiđànôngrằngcólẽcácconcủaycầnthêmchútthờigian.Cũngphảimộtthờigiannómớitrởthànhmộtngườisưutầmcẩnthận.Nhưngnóđủkhônngoanđểhiểurằngviệccácconcủangườiđànôngnàykhôngquantâmđếntemlàmộtlợithếchonó.Vậynên,nókhôngnóigìcả.
Ngườiđànôngbướckhỏiđườngmòn,đivàolớpcỏdạivớitốcđộkhánhanh.Petyaphảiđánhvậtmớitheokịp.Ngườiđànôngsảinhữngbướcdài.Petyagầnnhưđãphảichạy.
-Thưachú,chútêngìạ?Cháumuốncóthểkểchobốmẹcháubiếttêncủangườiđãchocháubộtem,nhỡhọkhôngtincháu.
-Đừnglolắngvềbốmẹcháu.Chúsẽviếtchohọmộtbứcthư,giảithíchlàmthếnàocháucóđượccuốnalbum.Chúsẽchohọđịachỉnhỡhọmuốnkiểmtra.
-Cháucảmơnchúrấtnhiều.-CứgọichúlàAndrei.Mộtlúcsau,ngườiđànôngdừngbướcvàcúixuống,mởcặpra.Petya
cũngdừnglại,nhìnquanhxemcóthấycănnhànghỉđâukhông.Nókhôngthấycáinàocả.Cólẽhọphảiđithêmchútnữa.Nólấyhơi,nhìnchằmlênnhữngnhánhcây trụi lácủanhững thâncâycaođanchéokhắpbầu trờiuám.
***ANDREINHÌNXUỐNG thân thể đứa bé.Máu chảy trên đầu đứa bé
xuốnghaibênmá.Andreiquỳxuống,đặtmộtngóntaytrêncổđứatrẻ,bắtmạch.Nóvẫncònsống.Thậttốt.Lậtđứabénằmngửara,ybắtđầucởiđồđứabénhưthểnólàmộtconbúpbê.Ycởiáokhoáccủanó,áosơmi,rồiđôigiàyvàtất.Cuốicùng,ycởiquầndàinóvàquầnlót.Ychấtđồlạithànhđốngrồi lấychiếccặplên,bướcxachỗđứatrẻ.Sauchừnghaimươibướcchân,ydừnglạibênmộtthâncâyđổ.Ythảmớquầnáo,mộtđốngnhỏloạiquầnáorẻtiền.Yđặtchiếccặpxuốngđất,mởcặp,vàlôiramộtđoạndâythôdài.Yquaylạiđứabé,buộcmộtđầusợidâyquanhcổchânnó.Ythắtnútchặt,thửnútthắtbằngcáchkéochânđứabé.Dâythắtlại.Yđithụtlùi,
cẩnthậnkéosợidâyranhưthểđangđặtkípchomộtkhốithuốcnổ.Yđếnchỗthâncâyđổ,nấpsauđó,vànằmxuốngđất.
Yđãchọnmộtđiểm thuận lợi.Vị trícủa thâncâynghĩa làkhiđứabétỉnhdậy,nósẽkhôngnhìnthấyy.Mắtydõi theosợidâyởtaymình,dọctheomặtđấtđếnchânđứabé.Trongtayysợidâycònthừamộtđoạnkhádài,đoạnchùngcònrấtnhiều,ítnhấtphảiđếnmườilămbướcchân.Đãsắpxếpxongxuôivàgầnnhưsẵnsàng,yphấnkhíchđếnmứcbuồnđái.Sợsẽbỏlỡthờiđiểmđứabétỉnhdậy,ynằmnghiêngngười,cởicúcquần,vàvẫnnằmtrênđất,yxảra.Xongviệc,ynhíchkhỏichỗđấtướt, thayđổitưthếmộtchút,kiểmtrađứabé.Nóvẫnnằmbấttỉnh.Đủđếnlúcchoviệcchuẩnbị cuối cùng: Andrei tháo kính ra, bỏ trong hộp đựng và cho vào túi áokhoác.Bâygiờ,quaylạinhìn,nhữngthâncây,sợidây,vàđứabétrởnênmờmờ.Ynhíumắt,chỉnhìnthấyhìnhdạng,mộtvệtlờmờdahồngtươngphảnvớimàuđất.Andreivớitayra,quơlấycànhcâygầnđóvàbắtđầunhaivỏcây,răngcủaytrởnênthônhámvànâu.
***PETYAMỞMẮT, tập trungnhìn lênbầu trờixámxịtvànhữngcành
câytrơtrụi.Đầunódínhmáu.Nósờvàođầurồinhìnngóntay,nóòakhóc.Nó lạnh.Nó trần truồng.Chuyệngì đã xảy ra.Nóbối rối, nó khôngdámngồidậyvìsợnhìnthấyngườiđànôngkiabêncạnh.Nóchắcchắnngườiđànôngởgầnđây.Ngaybâygiờ,điềuduynhấtnóthấylàbầutrời.Nhưngnókhôngthểởđâyđược,trầntruồngdướiđấtnhưthếnày.Nómuốnvềnhàvớibốmẹ.Nóyêubốmẹrấtnhiềuvànóchắchọcũngyêunó.Môinórunrun,toànthânlẩybẩy,nóngồidậy-nhìnsangphảirồitrái,hầunhưkhôngdámthở.Nókhôngthấyngườiđànôngđâu.Nónhìnrasau,sangbêncạnh.Ngườiđànôngđirồi.Petyalomkhomđứngdậy,nhìnvàorừng.Nóchỉcómộtmình,bịbỏrơi.Nóthởsâu,nhẹnhõm.Nókhônghiểu.Nhưngnókhôngmuốnhiểu.
Nóliếcquanhtìmquầnáo.Chúngcũngmấtđâurồi.Chúngkhôngquantrọng.Nóbậtdậyvàbắtđầuchạy,cắmđầucắmcổchạy,chânnógiẫmphảicànhcâyđổ,mặtđấtẩmướtvìmưavàtuyếttan.Đôichântrần,khikhôngnghiếnrăngrắclênnhữngcànhcâythìtạothànhtiếnglạchbạch.Nókhôngbiếtmìnhcóchạyđúnghướngkhông.Nóchỉbiếtlànóphảibỏchạy.
Bỗngnhiênchânphảinóbịgiậtlạinhưthểmộtbàntaynắmlấycổchân.Khônggiữđượcthăngbằng,nóchúingãxuốngđất.Khôngkịpdừnglạiđểthở,nóxoayngửangười,nhìnrasau.Nókhôngthấyaicả.Hẳnnóbịtrượtchânvànóđịnhđứnglênthìthấysợidâythắtnơicổchânphải.Mắtnónhìntheosợidâyvàotậntrongrừng,nóthấylàsợidâygiăngdàitrênđấtgiống
nhưdâycâu.Sợidâydàiđếntậnmộtthâncâyđổcáchxachừngbốnmươibước.
Nónắmlấysợidây,cốtuộtrakhỏichân.Nhưngsợidâythắtquáchặt,thítsâuvàoda.Sợidâylạigiật,lầnnàymạnhhơn.Petyabịkéomạnhquamặtđất, lưngnóphủđầybùn,rồidừnglại.Nónhìn lên.Ngườiđànôngởkia, đứng sau thân cây đang quấn sợi dây để kéo nó lại gần. Petya chộpnhữngcànhcây,càoxuốngđất.Nhưngkhôngănthua:nólạibịkéođếngầnhơn.Nótậptrungvàonútthắt.Nókhônggỡđược.Nókhôngbứtđứtsợidâyđược.Nókhôngcòncáchnàokháclàphảikéonútthắtxuống,làmtrầyxướcdacổchân.Sợidâylạikéo,lầnnàyxớivàothịtnó.Nónghiếnrăng,khôngchịuhétlên.Nónắmmộtítbùnướt,bôitrơnsợidây.Ngaykhingườiđànôngkiakéolại,Petyađãthoátđượcnútthắt.Nónhỏmdậyvàchạy.
SợidâychùngxuốngtrongtayAndrei.Khôngcógìởđầudâybênkia.Ylại giật, cảm thấymặtđỏbừng.Ynhíumắtnhưngkhoảngcáchquáxa, ykhôngthểthấygìhết,yluôndựavàosợidây.Ycónênđeokínhvàokhông?Không,ykhôngbaogiờcólựachọnđólúccònbé.Yđãbịmắckẹtnhưthếnày-gầnnhưmù,đơnđộc,loạngquạngtrongrừng.
Nóbỏmìnhlạirồi.Andreinhỏmdậy,trèoquathâncâyđổ.Mũigíxuốngmặtđất,ylầntheo
sợidây.ChưabaogiờPetyachạynhanhđếnnhưvậy.Nóphảiđếnbến-tàuđiện
sẽtới.Nósẽlêntàu.Vàcontàusẽchạytrướckhingườiđànôngkiađến.Nósẽthoát.
Mìnhlàmđược.Nóquaylại.Ngườiđànôngđằngsaunó,đangchạy,nhưngđầusátmặt
đất,nhưthểđangtìmthứgìyđánhrơi.Hơnnữa,yđangsaihướng.Khoảngcáchgiữahọtăngdần.Petyasẽlàmđược,nósẽchạythoát.
Đếncuốisợidây,nútthắt,nhịptimđậpnhanhhơn-Andreidừnglạivànhìnquanh,nheomắt.Ycảmthấynướcmắtsắptràolên,ykhôngthểnhìnthấyđứabé.Đứabéđãchạymất.Andreicònmộtmình,bịbỏmặc.Rồi,kia,phíabênphải,cócáigìđộngđậy-màusáng,màuda,mộtđứabé.
Petyaquay ra saunhìn,hyvọngkhoảngcáchgiữahọsẽ tăng lên.Lầnnày,nóthấyngườiđànôngđangchạy,chạyrấtnhanhvàtheohướngcủanó.Y chạy từng bước dài, áo khoác bay lật phật hai bên. Y cười hoang dại.Petyacóthểthấyrăngcủaykhônghiểusaođãnâuhếtcả,nódừnglại,hiểurằngkhôngcóđườngthoát.Cảmthấyyếuớt,đôichânkhôngcònmáunữa.Nóđưataylênđầu,nhưthểđiềunàycóthểbảovệnó,vànhắmmắt,tưởng
tượngđangởtrongvòngtaybốmẹ.Andrei đâm sầm vào đứa bé với tốc độ khiến cả hai ngã xuống đất.
Andreinằmtrên,đứabégiãygiụaphíadưới;càocấuvàcắnxéáokhoáccủay.Vẫnnằmbẹptrênđứabé,khôngchonóchạythoát,Andreilẩmbẩm:
-Nócònsống!Ylôiracondaosăndàigiắtởdâynịt.Ynhắmmắt,đâmlưỡidaovào
bêndướimình, banđầu lànhữngnhátđâm thận trọng, chỉ đâmbằngmũidao,nhữngnhátđâmnhỏ,rồilắngnghetiếngthétcủanó.Ychờđợi,nhấmnhápkhoảnhkhắcnày, cảmnhậnnhững rungđộngcủa cuộcvật lộndướibụngy.Cảmgiácthậtdễchịu!Hăngmáu,lưỡidaođâmsâuhơnvànhanhhơn,sâuhơnvànhanhhơn,chođếnkhilưỡidaođâmlútcán.Lúcnàyđứabékhôngcònđộngđậynữa.
BA THÁNG SAU
MIỀN ĐÔNG NAM VÙNG ROSTOV
BIỂN AZOV NGÀY 4 THÁNG BẢY
NESTEROVNGỒIvùingónchântrongcát.ĐoạnbờbiểnnàylàchỗưathíchcủanhữngngườidânsốnggầnthànhphốRostovbênsôngĐôngcáchchừngbốnmươikilômétvềphíaĐôngNam.Hômnaykhôngphảingoạilệ.Bãibiểnđôngnghịtngười.Như thểngườidân thànhphố thứcdậy saukỳngủđông,cơthểhọmấthếtsắctốbởimùađôngdài.Anhcóthểđoáncôngviệccủamọingườithôngquahìnhdạngcơthểhọkhông?Nhữngngườibéotốt lànhữngngườiquantrọngtheocáchnàođó.CólẽhọlàquảnđốcnhàmáyhoặcquanchứchoặcnhânviêncấpcaocủaBộAnngànhNhànước,khôngphảihạngđiđạpcửamàlànhữngngườikýcácgiấytờ.Nesterovthậntrọngđểkhôngbịhọđểmắt.Anhtậptrungvàogiađìnhmình.Haiđứacontraiđangchơiởđoạnnướcnông,vợanhnằmnghiêngbêncạnh,chịđangngủ-chịnhắmmắt,đầukêtrênhaitay.Mớinhìnqua,họdườngnhưmãnnguyện:mộtgiađìnhhoànhảo.Họcómọi lýdođể thưgiãn-họđangđinghỉ,đượcphépsửdụngxedânquân,cótemphiếunhànướctrảxăngdầu,nhưlàmộtphầnthưởngchoviệcxửlýthànhcông,kínđáovàhiệuquảhaivụđiềutragiếtngườikhácnhau.Ngườitabảoanhkhôngnênlonghĩlàmgì.Đólàmệnhlệnhvớianhta.Anhnhắclạinhữnglờiđótrongđầu,nuốtlấysựmỉamaicủanó.
PhiêntòaxétxửVarlamBabinichkéodàihaingày,luậtsưbiệnhộviệnđếnlờibàochữavềsựmấttrí.Theothủtụctốtụng,bênbàochữabuộcphảidựavào lời khai của chính các chuyêngiadobênkiểmsát trưngcầu.Họkhôngthểmờinhânchứngđộclậpcủamình.Nesterovkhôngphảiluậtsư,và không cần phải là luật sư mới hiểu lợi thế to lớn của sự sắp đặt nàynghiêngvềbênkiểmsát.TrongvụBabinich,bênbàochữaphảichứngminhsựmất trí khi không thểmờimột nhân chứngmà không do bên kiểm sátchuẩnbịtrước.Bởikhôngcóchuyêngiatâmlýlàmviệcởbệnhviện379,mộtbácsĩkhôngđượcđàotạochuyênmônđãđượcbênkiểmsátlựachọnvàmờiđếnđểđánhgiá.BácsĩnàytuyênbốôngtatinVarlamBabinichhiểu
sựkhácnhaugiữacáiđúngvàcáisai,vàbiếtrằnggiếtngườilàsai;lýtrícủabịcáocóhạn,chắcchắnvậy,nhưngđủđểhiểucáckháiniệmnhưphạmtội.Cuốicùng,cậutanóilúcbịbắt:
-Cháugặprắcrốilắmrồi.Luậtsưbiệnhộbấygiờkhôngcólựachọnnàokhácđànhphảimờichính
ôngbácsĩkiavàcốđưaramộtquanđiểmphảnbác.VarlamBabinichbịcholàcó tội.Nesterovđãnhậnđượcbức thưđánhmáy,xácnhậnrằngcậubémườibảytuổiđãchếtkhiquỳgối,bịbắnvàosauđầu.
Vụbác sĩTyapkinmất ít thờigianhơn,gầnmộtngày.Vợanh ta làmchứngrằnganhtalàngườithôbạo,môtảnhữngtưởngtượngbệnhhoạncủaanhta,vàchorằnglýdoduynhấtchịtakhôngtốcáolàbởichịtalosợchotínhmạngcủamìnhvàchođứatrẻ.Đểđổilạilờikhainày,chịđượcchuyểnđếnShakhty,mộtthịtrấnởUkraina,nơichịtacóthểtiếptụcsốngmàkhôngphảichịuvếtnhơtộiáccủachồng.BởivìkhôngaingoàiVoualsknghenóivềtộiphạmđó,thậmchíchịtacũngkhôngcầnthaytênđổihọ.
Haivụánkếtthúc.Nhữngngườiđồngtínhbịtùkhổsaitừnămđếnhaimươinăm.Bấtchấptínhchấtlặplạicủanhữngphiênxétxửnày,Nesterovđãngồinghehết toànbộcácphiên tòa,chừnghai trămvụ.Saukhingườicuốicùngbịkếtán,anhtarờitòađểrồithấymìnhnhậnđượclờichúcmừngcủacácquanchứcởđịaphương.Anhtađãlàmtốt.Hầunhưchắcchắnanhtasẽđượcphâncănhộmớitrongvàithángtới,hoặcnếukhôngthìcũngcuốinăm.
Nhiềuđêmsaukhikếtthúcnhữngphiêntòa,khianhtanằmthaothức,vợanhđãnóiviệcanhtađồngýgiúpLeochỉlàvấnđềthờigian;chịmonganhtacứđồngývàlàmđiềuđó.Anhtađangchờđợisựchophépcủachị?Cólẽvậy.Anhtađangđánhcượckhôngchỉtínhmạngcủamìnhmàcảcủagiađìnhnữa.Khôngphảianhtađanglàmđiềugìsaitráivớiquyđịnhkhihỏinhữngcâuhỏivàtiếnhànhđiềutra,màlàanhtađangtựýhànhđộng.Hànhđộngđộclậpluônrủiro.Dùvậy,anhtinrằngmìnhcóthểbắtđầumộtkiểu điều tra thầm lặng,một cuộc điều tra ngẫu nhiênmang vẻ bề ngoàikhônggì hơn là những cuộc traođổi giữa cácđồngnghiệp.Nếu anhpháthiệnrakhôngcócáctrườnghợptươngtự,khôngcótrẻemnàokhácbịgiếtthìanhcóthểdámchắcrằngnhữngtrừngphạttànbạomàanhthamgiagâynênlàhợplẽ,côngbằng,vàthíchđáng.DùanhkhôngtinLeo,vàkhóchịuvìmốinghingờgãgợilên,nhưnganhtacũngphảithừanhậngãđãđặtramộtcâuhỏirấtcơbản.Côngviệccủaanhcóýnghĩakhônghayđóchỉ làphươngcáchđểtồntại?Cốgắngsốngsótthìchẳngcógìphảixấuhổ-đấylàmốibậntâmcủađasố.Tuynhiên,liệucóđủkhôngkhiphảisốngtrong
nhơ nhuốc và thậm chí không nhận được chút cảm thức tự hào, thậm chíkhôngđượcnângđỡbởimộtýthứcrằngnhữngđiềuanhtalàmphụcvụchomụcđíchnàođấy?
Mườituầnqua,NesterovđãtựhànhđộngmàkhôngbànbạchayhợptácgìvớiLeo.BởiLeochắcchắnđangbịgiámsát,giữahọcàngíttiếpxúcthìcàngtốt.ĐiềuduynhấtanhtalàmlàviếtchoLeongắngọn-Tôisẽgiúp-baogồmcảdặndòphảihủybứcthưngay.
Khôngcócáchnàodễdàngtiếpcậncáchồsơtộiphạmtrongvùng.Anhđãgọiđiện,viết thư.Trongcảhaicách liên lạcđó,anhchỉđềcập thoángquachủđề,cangợisựhiệuquảcủađơnvịmìnhvìgiảiquyếtnhanhchónghaivụánnhằmkíchthíchsựkhoekhoangtươngtự.Khinhữnghồiđápbắtđầuđến,anhbuộcphảibắttàuđinhữngchuyếnngoàicôngviệc,đếnnhữngthịtrấnvàgặpgỡcácđồngnghiệpcủamình,uốngvớihọ,thảoluậnvớihọvề nhữngvụviệc liên quan trong chưađầymột phút trước khi đánh sangnhữngchuyệnkhác.Đấylàmộtcáchthứccựckỳkémhiệuquảđểlấythôngtin.Ba tiếngnhậunhẹtmớiđượchaiphút traođổihữu ích.Sau tám tuần,Nesterovkhôngkhaiđượcmộtvụtộiphạmnàochưađượcphá.Đếnlúcnày,anhtagọiLeovàophòngmình.
Leovàophòng,đóngcửa,ngồixuống.Nesterovkiểmlạihànhlangtrướckhiquaylại,đóngcửaphòng,vàchotayxuốngbàn.AnhtalấyramộttấmbảnđồLiênXôrồi trảira trênbàn, lấymấyquyểnsáchchặncácgóc.Rồianhtanhặtmộtnắmghim.AnhtagắnhaichiếcghimvàovùngVoualsktrênbảnđồ,haiởMolotov,haiởVyatka,haiởGorky,vàhaiởKazan.NhữngcáighimnàytạothànhmộtdãycácthịtrấndọctheotuyếnđườngtàutheohướngTâyđếnMátxcơva.NesterovchưađếnMátxcơva,cốýtránhnhữngdânquânởthànhphốnày,nhữngngườianhtasợsẽnghingờtrướcbấtcứcâuhỏinào.PhíaTâyMátxcơva,dùviệcthuthậpthôngtinkémthànhcônghơn,nhưnganhtapháthiệnmộttrườnghợpkhảdĩởTver.ĐivềphíaNam,anh gắn ba chiếc ghim ở thành phố Tula, hai ở thị trấn Orel, và hai ởBelgorod.GiờđếnUkraina,anhtanhặthộpghimlên,lắcraítnhấthaimươicáivào tay.Anh ta tiếp tục:baghimởcác thị trấnKharkovvàGorlovka,bốnghimởthànhphốZaporoshy,baởthịtrấnKramatorsk,vàmộtởKiev.RakhỏiUkraina,cónămghimởTaganrogvàcuốicùngsáughimởtrongvàquanhthànhphốRostov.
Nesterov hiểu phản ứng của Leo - im lặng kinh hãi. Về nhiều mặt,Nesterovđãthuthậpnhữngthôngtinnàyvới tâmtrạngtươngtự.Lúcđầuanhcốgắngbácbỏsựtươngđồng:cóchấtnghiềnnátnhétvàomiệngnhữngđứatrẻ,chodùcácdânquângọiđólàđấthaybùn, thânngườibịcắtxẻo.
Nhưngnhữngđiểmtươngđồngquádễnhậnra.Cósợidâybuộcquanhcổchân.Nhữngcáixáctrầntruồng,quầnáochấtthànhđốngcáchxamộtđoạn.Hiệntrườngtộiphạmluônởtrongrừnghoặccôngviênvàthườnggầnnhàga,khôngbaogiờlàtronggiađình,khôngbaogiờởtrongnhà.Khôngmộtthịtrấnnàotraođổivớithịtrấnkhácchodùcáctộiácxảyracáchnhauchưađầynămmươikilômét.Khôngmốiliênhệnàođượcvạchra,khinốinhữngchiếcghimnàylại.Chúngđượcgiảiquyếtbằngcáchđổchonhữngkẻsay,hoặcbọntrộmhoặcnhữngkẻhiếpdâmbịkếtán-nhữngkẻkhôngaimongmuốn,màvớihọbấtcứcáobuộcnàocũngđúng.
Theo tính toáncủaanh ta, tổngcộngcóbốnmươibavụ.Nesterovvớitaylên, lấymộtchiếcghimnữatronghộp,vàđínhnóvàogiữaMátxcơva,làmchoArkadythànhđứatrẻthứ44.
***NESTEROVTỈNHGIẤCthấybênmácủamìnháp trêncát,miệnghá
ra.Anhngồidậyvàphủicát.Mặttrờiđãbiếnmấtsaumộtđámmây.Anhtìmbọn trẻ, nhìndọc chiềudài bờbiển, nhữngngườiđangchơiđùa.Đứalớn,Efim,bảytuổi,ngồigầnmépnước.Nhưngđứanhỏ-mớinămtuổi-thìkhôngthấyđâu.Nesterovquaysangvợ.-Chịđangcắtlátthịtkhôđểchuẩnbịbữatrưa.
-Vadimđâurồi?Inessangướclên,chịthấyngayđứalớn,nhưngkhôngthấyđứanhỏ.Chị
vẫncầmcondao,đứnglên,quaylạitìmđằngsau.Khôngthấynóđâu,chịthảcondaoxuống.CảhaiđếnchỗEfim,quỳxuốnghaibênnó:
-Emconđâurồi?-Embảolạichỗbốmẹ.-Lúcnào?-Conkhôngbiết.-Connhớxem.-Mớiđâythôi.Conkhôngchắcạ.-Bốmẹbảohaianhemphảiởbênnhaumà.-Embảolạichỗbốmẹmà!-Emkhôngxuốngnướcchứ?-Emđiđằngkia,vềchỗbốmẹ.Nesterov đứng lên, nhìn xuống nước. Vadim không xuống biển, nó
không muốn bơi. Nó ở trên bãi biển, đâu đó giữa hàng trăm người này.Nhữnghìnhảnhtrongmấyhồsơánmạnghiệnlêntrongđầuanh.Mộtcôbé
bịgiếtcáchxamộtlốiđivensôngnhiềungườiqualại.Mộtcôbékhácbịgiết trong công viên, đằng saumột tượng đài, cách nhà cô bé chừngmộttrămthước.Anhngồikhomxuốngcạnhcontrai:
-Conquaylạichỗtrảikhănđi.Cứởđó,bấtkểaicónóichuyệnvớicon,bấtkểhọnóigì.Ngaycảlàngườilớntuổivàhọbảoconphảitôntrọnghọthìconcũngphảiởyênmộtchỗ.
Nhớrabiếtbaođứatrẻbịthuyếtphụcbiếnmấtvàorừng,anhđổiývàcầmtaycontrai:
-Đivớibố.Haibốconmìnhsẽđitìmemcon.Vợ anh ta đi lên phía trên bờ biển, theo hướng ngược lại, trong khi
Nesterov đi xuống, loanh quanh tìm giữa đám đông, anh bước vội khiếnEfimkhôngtheokịp,nênanhbếđứacontrailên.Bãibiểnkhôngcòn,thuônlạithànhthảmcỏdàivàcâydại.VẫnkhôngthấyVadimđâu.
Efimbiếtchút ítvềcôngviệccủabốmình.Nóbiếthaiđứa trẻbịgiếttrongthịtrấnbởivìbốmẹđãkểchonóbiết,mặcdùhọbắtnóthềkhôngkểchoaikhácnghe.Khôngaiphảilolắngvềchúng.Chúngđãđượcgiảiquyết.Efimbiếtemtraicủamìnhđanggặpnguyhiểm.Nólàđứamaumiệng,thânthiện.Nóthấykhólòngtỏravôlễvớibấtkỳai.Efimnêntrôngcoinócẩnthậnhơn,vànhậnramìnhđángtrách,thằngbéòarakhóc.
Ởđầukiabãibiển,Inessagọitêncontrai.Chịđãđọctàiliệuliênquanđến cuộc điều tra của chồng. Chị biết chính xác chuyện gì đã xảy ra vớinhữngđứatrẻmấttíchkia.Losợ,chịđổhếtlỗichomình.ChịđãbảochồngmìnhgiúpLeo.Chịđãđộngviênanh,khuyênanhcácbiệnphápthậntrọngđểgiữkínviệcđiềutra.Bảntínhcủaanhbộctrựcmàcôngviệcnàylạicầnthậntrọng.Chịđãđọcnhữngbứcthưanhviếttrướckhichúngđượcgửiđi,đềnghịthêmvàonhữngcâu,phòngkhithưbịchặnlại.Khianhchochịxembảnđồđánhdấubằngnhữngchiếcghim,chịđãsờtừngchiếcmột.Mộtconsốkhôngthểnàotinđượcvàđêmhômđóchịđãngủcùnggiườngvớicáccon.Gắnkỳnghỉcủahọvớimộtcuộcđiềutralàýtưởngcủachị.VìsựtậptrunglớnnhấtcácvụánmạngxảyraởmiềnNamđấtnước,cáchduynhấtNesterovcó thể thựchiệnchuyếnđiquan trọngnàymàkhôngbịchúý làdùngkỳnghỉcủagiađìnhnhưmộtvỏbọc.Chỉđếnbâygiờchịmớihiểutrọnrằngchịđãđẩyconmìnhvàonguyhiểm.Chịđãđưachúngvàotrungtâmcủatộiácbíẩnnày.Chịđãđánhgiáthấpsứcmạnhcủađiềuhọđangtìmkiếm.Khôngđứatrẻnàođượcantoànhết.Chúngdườngnhưbịbắtđibấtcứlúcnào,bịgiếtchỉcáchxanhàchúngvàimét.Bâygiờ,contraichịđãbịbắt.
Chịthấykhóthở,chịhétlớngọitênđứacon,gọitênnóvàomặtnhữngngườitắmbiểnkhác,mắtchịđẫmlệ.Mọingườivâyquanhchịvớiconmắtthờơ,câmlặng.Chịcầuxinhọgiúpđỡ.
-Nómớinămtuổithôi.Nóbịbắtrồi,Chúngtôiphảitìmnó.Mộtphụnữtrôngnghiêmnghịcốgiữlấychị:-Nóchỉởđâuđâythôi.-Côkhônghiểu:nóđangrấtnguy.-Vìcáigì?Chịđẩyngườiphụnữra,xoayquanh,gọitênđứatrẻ.Bỗngchịcảmthấy
haibàntaymộtngườiđànôngnắmlấycánhtaychị.-Contraitôibịbắt.Làmơngiúptôitìmlạinó.-Saocôkhôngbìnhtĩnhlại?-Không,nósẽbịgiết.Nósẽbịsáthại.Anhphảigiúptôitìmnó.Ngườiđànôngcười:-Khôngcóaibịgiếtcả.Nósẽantoànthôi.Chịbắtđầuvùngranhưngngườinàykhôngbuôngchị.Bịbaoquanhbởi
nhữngkhuônmặtthươnghại,chịcốvùngra:-Thảtôira!Tôiphảiđitìmcontôi.Nesterovxôđẩyđámđông,tìmđếnchỗvợ.Anhtađãtìmthấyđứacon
traiútđangchơitrongmộtđámsậycao,giờanhđangbếhaiđứatrẻ.NgườiđànôngthảtayInessara.ChịômlấyVadim,giữchặtđầunónhưthểcáiđầuthậtmongmanhvàsẽvỡmất.Cảgiađìnhđứngbênnhau,baoquanhhọlànhữngkhuônmặthằnhọc.Tạisaohọlạicưxửnhưvậy?Cóchuyệngìvớihọthế?Efimthìthầm:
-Mìnhđithôi.Họrờiđámđông,vộivãthudọnđồvàraxe.Chỉcóbốnchiếcxekhác
đậu bên con đường đất. Những người đi tắm biển đến đây bằng xe điện.Nesterovnổmáy,láixeđi.
TRÊNBỜBIỂNmộtphụnữgầygò,cóđốmhoarâmtrênmáitóc,dõitheochiếcxebiếnmất.Chịtaghinhớbiểnsố,quyếtđịnhrằnggiađìnhnàyphảiđượcđiềutra.
MÁTXCƠVA5THÁNGBẢYCHOĐẾNNGÀYHÔMQUA,nếuLeobịbắt thìchẳngcógì liênhệ
trựctiếpRaisavớicuộcđiềutratráiphépcủagã.Côcóthểtốcáogãvàcócơmaycôsẽthoát.Điềuđókhôngcònđúngnữa.Trênmộtchuyếntàuđang
đếngầnMátxcơva,dùnggiấytờgiả,tộicủahọkhôngthểtáchrờiđược.TạisaoRaisalạilêntàu,đicùngLeo?Điềuđótráingượcvớinguyêntắc
chủđạocủacô-sinh tồn.Côđãchấpnhậnmộtrủi rokhônlườngkhimàmìnhvẫncònmộtlựachọnkhác.CôcóthểởlạiVoualskvàkhônglàmgìcả,hoặc,đểantoànhơn,côcóthểphảnbộiLeovàhyvọngsựphảnbộinàysẽbảođảmchotươnglaicủacô.Đólàmộtchiếnlượcđángghét,đạođứcgiảvàhènhạ,nhưngcôđãlàmrấtnhiềuviệcđángghétnhândanhsựtồntại,gồmcảviệclấyLeo,ngườiđànôngcôtừngghêtởm.Điềugìđãthayđổi?Đâykhôngphảivì tìnhyêu.Leogiờ làbạnđồnghànhcủacô,khôngphảitheonghĩahônnhânthựcsự.Họlàđối tác trongcuộcđiềutranày.Gãtintưởngcô,lắngnghecô-khôngphảinhưmộtngườilịchsựmàlàmộtngườibìnhđẳng.Họlàmộtđội,cóchungmộtmụctiêu,đoànkếtlạiđằngsaumộtmụcđíchcònquantrọnghơntínhmạngcủahọ.Nhưđượctiếpsinhlựcvàphấnkhích,côkhôngmuốnquaylạiconngườisinhtồntrướcđâycủamình,côtựhỏibaonhiêuphầntâmhồncôđãphảicắtvàbánđiđểtồntại.
ContàudừnglạiởYaroslavskiyVokzal.Leohiểurấtrõýnghĩacủaviệcquaytrởlạiđây,quachínhđoạnđườngtàunơixácArkadyđượctìmthấy.HọđangquaylạiMátxcơvalầnđầutiênkểtừkhibịtrụcxuấtcáchđâybốntháng.Họkhôngcócôngcángìởđây.Tínhmạngcủahọvàcuộcđiềutraphụ thuộcvàoviệckhôngbị phát hiện.Nếubị bắt, họ sẽ chết.Lýdo củacuộcphiêulưunàylàmộtphụnữtênGalinaShaporina,mộtphụnữđãnhìnthấykẻgiếtngười,mộtnhânchứngcóthểmôtảkẻnày,ướcchừngtuổicủahắn,làmchohắncódacóthịt-làmchohắntrởnênhiệnthực.HiệntạicảLeovàRaisakhônghềbiếtdạngngườinàohọđangtìmkiếm.Họkhôngcómanhmốinàovềkẻnày,giàhaytrẻ,gầyhaybéo,ănmặcluộmthuộmhaychỉnhtề.Tómlại,hắngầnnhưcóthểlàbấtkỳai.
NgoàiviệcnóichuyệnvớiGalina,RaisađãđềnghịnóichuyệnvớiIvan,đồngnghiệpcủacôởtrường.AnhtađọcnhiềutàiliệuphươngTâybịkiểmduyệtvàtiếpcậncácấnphẩm,cácbàibáo, tạpchíhạnchế,vànhữngbảndịchbịcấm.Hẳnanhtabiếtnhữngnghiêncứutìnhhuốngvềtộiáctươngtựở nước ngoài: những vụ ánmạng ngẫu nhiên, hàng loạt, và có nghi thức.Raisachỉbiếtvềnhữngtộiácnhưvậyvớirấtítchitiết.Côtừngnghenóivềmột ngườiMỹ, Albert Fish, người đã giết và ăn thịt trẻ em. Cô đã nghenhữngcâuchuyệnvềmộtngườiPháp,bácsĩPetiot,ngườitrongcuộcChiếntranhVệquốcVĩđạiđãdụngườiDoTháivàohầmrượunhàmình,chohọnơitrúẩn,vàrồigiếthọ,đốtxáchọ.Nhưngrõràngkẻgiếtngườiđikhắpđấtnướcmộtcáchdễdàng,hắnnóitiếngNgavàdụdỗtrẻem.Đâylàmộtkẻgiết người đang hành động ngay trong lòng đất nước họ.Mọi thứ họ biết
hoặcnghenóivềdạngtộiphạmnàyđềusaihoặckhôngliênquan.Họphảiquênđimọigiảđịnhvàbắtđầulạitừđầu.VàRaisatinrằngviệcIvantiếpcậnvớinhữngthôngtinnhạycảmlàrấtthiếtyếuđểhọtìmhiểulại.
Leohiểu rõ rằngnhững tư liệunhưvậysẽ rấthữu ích,nhưnggãcũngmuốnkhôngkémrằngphảithuhẹpsựtiếpxúcvớicàngítngườicàngtốt.MụctiêuchínhcủahọlànóichuyệnvớiGalinaShaporina.Ivanchỉ là thứyếu.Leokhônghoàntoàntinrằnganhtađángđểhọchịurủiro.Tuynhiên,gãcũnghiểurằngđánhgiácủagãcũngcóhơihướmcánhân.CóphảigãghentịvềmốiquanhệcủaIvanvớivợgã?Đúng,gãghen.GãcómuốnchiasẻviệcđiềutracủahọvớiIvankhông?Khônghề.
Leonhìnracửasổ,chờchomọingườixuốngtàu.Cácgatàucónhữngmật vụ và nhân viênmặc đồng phục đi tuần tra.Mọi điểm trung chuyểnchínhđượccholànhữngđiểmdễbịxâmnhập.Trênđườngcónhữngchốtkiểm soát được vũ trang. Cảng sông và cảng biển chịu giám sát thườngxuyên.KhôngmộtnơinàocónhiềulớpbảovệnhưởMátxcơva.Họđangcốlọtvàothànhphốđượcgiámsátgắtgaonhấtcảnước.Lợithếduynhấtcủahọ làVasili ít có lýdonghĩ rằnghọ táobạođếnmức thựchiệnmộtcuộcphiêulưunhưvậy.Lúcsắpxuốngtàu,LeoquaysangRaisa:
-Nếuemtìnhcờbịhọchúý,mộtlínhcanhhoặcbấtkỳaikhác,thậmchímộtngườicóvẻnhưdânthường,thìđừngquaymặtđingay.Đừngcườihaycóbất cứcửchỉnào.Cứgiữánhmắtnhưvậy rồi sauđónhìnmột thứgìkhác.
Họbướcxuốngsânga,khôngaimangnhiềuhànhlý.Nhữngtúihànhlýlớncókhảnăng thuhútchúýhơn.Bướcđi rấtnhanh,họphảingănmìnhkhôngđượcvộivã.Leomừngvìnhàganàyđangđôngngười.Vậymàgãvẫncảmthấycổáosơmiđangướtđẫmmồhôi.Gãcốtrấntĩnhmìnhrằnghầunhưkhôngcómậtvụnàoởđâyđangtìmhọ.HọđãrấtthậntrọngđánhlạchướngmọigiámsátkhảdĩngaytừởVoualsk.Họđãlàmnhưlàhọđangđicuốcbộtrênvùngnúivàongàynghỉ.Phảilàmđơnxinphépđểđinghỉ.Bởiđịavịhạnchếcủahọ,họchỉđượcnghỉvàingày.Chịuáplựcthờigianghêgớmnhưvậy,banđầuhọvào rừng,đi theođườngvòngđểchắc rằngkhôngbị theodõi.Khiđãtin làchỉcómìnhhọ,họmớiquaylạikhurừnggầnnhàga.Họthayquầnáobùnđấtcủamình,chônxuốngđấtcùngđồcắmtrại,vàngồiđợichuyếntàuđiMátxcơva.Họlêntàuvàophútcuối.Nếumọiviệcdiễnranhưdựđịnh,họsẽ thu thập lờikhaicủanhânchứng,quayvềVoualsk, lẻnvàorừng, lấylạiđồđạc,mặclạinhữngbộđồbùnđất.HọsẽquayvềthịtrấntừmộttrongnhữngconđườngmònphíaBắckhurừng.
Họgầnđếnlốirathìmộtngườiđànôngđằngsaugọilại:
-Giấytờ.Khôngchútdèdặt,Leoquaylại.Gãkhôngcườihaycốtỏrathoảimái.
NhânviênhọđangđốimặtlàmộtngườicủaBộAnninhNhànước.NhưngLeokhôngnhậnraanhta.Thậtmay.Gãđưagiấytờra.Raisađưagiấytờcủacô.
Leonhìnkỹkhuônmặtcủangườikia.Anhtacao,to.Mắtanhtachậmchạp,độngtácuểoải.Đâychỉlàmộtcuộcchặnkhámxétthôngthường.Tuynhiên,dùthôngthườnghaykhôngthìgiấytờcủahọcũnglàgiảvàmaymắnlắmcũngchỉlàthứđồgiảtàmtạm.Khicònlàmmậtvụ,Leokhôngbaogiờbịnhữngthứấyđánhlừa.Nesterovđãgiúphọcógiấytờnày,làmgiảchúngvớisựgiúpđỡcủaLeo.Họđãlàmrấtcốgắng,nhưngcàngcốgắnggãcàngnghi ngờ điểm yếu của chúng: vết cào xước trên giấy, những điểm mựcnhòe,nhữngđườngchồngnhaudobịđóngdấuhai lần.Giờgã tựhỏi làmsaogãlạiđặtniềmtinvàonhữngthứgiấytờnàyvànhậnrakhôngphảivậy-gãhyvọnghọkhôngbịkiểmtra.
Raisanhìntaymậtvụđangđămđămvàonhữngdòngchữvànhậnrataynàyhầunhưkhôngđọcđược.Anhtađangcốgiấusựthậtnàybằngcáchgiảvờkiểmtrarấtcẩnthận.Nhưngcôđãgặpquánhiềuhọcsinhđánhvậtvớicùngrắcrốiđómàkhôngthểnàochegiấuđược.Môingườikiamấpmáykhimắt liếcquacácdòngchữ.Hiểurằngnếucô tỏchútdấuhiệu làmìnhbiếtđiểmyếukém,anhtasẽnổinóng,nêncôvẫngiữvẻmặtsợsệt.Côlýluậnrằnganhtathíchngườikhácsợ:điềuđósẽxoadịunỗibấtanmàanhtađangcảm thấy.Chắcchắn taymậtvụxemvẻmặtcủahọ,khôngphảibởianhtacónghingờgìvềgiấytờmàvìanhtalolàhọbớtsợanhta.Hàilòngrằnganhtavẫn làngườiđểphảisợ,anh taphephẩygiấy tờvào lòngbàntay,tỏrõrằnganhtađangđánhgiáhọ,rằnganhtavẫncóuyquyềnđốivớitínhmạngcủahọ:
-Chotôixemtúicủahaingười.LeovàRaisamởmấychiếctúinhỏcủahọ.Họkhôngmanggìngoàiít
quần áovàvài vật dụng thiết yếu.Taymật vụ trởnên chánngán.Anh tanhúnvai.Đáplại,họcúiđầucungkínhchàoanhta,rồiđếncửara,cốkhôngđiquánhanh.
***SAUKHIĐÃBÁCBỎcuộcđiềutracủaPyodorvềvụgiếthạicontrai
anhta, lừaphỉnhvàhămdọaanhtaphải imtiếng,giờLeolạisắpđềnghịanhtagiúpđỡvềchínhvấnđềnày.GãcầnFyodorđưagãđếnnhàGalinaShaporinabởigãkhôngthểtìmđượcđịachỉ.Thựcra,cóthểgãkhôngnhớ
chínhxácmặtchịta.Lúcấygãđãkhôngchúýlắmvàtừlúcđóđếnnayđãcóquánhiềuchuyệnxảy ra.KhôngcóFyodor thì rất íthyvọng tìmđượcnhânchứngnày.
Leosẵnsàngchịusỉnhục,mấtmặt;gãsẵnsàngđónnhậnsựkhinhbỉvàxúcphạm,miễnsaochắcchắngãcóđượclờikhaicủanhânchứngkia.MặcdùFyodorlàmậtvụMGB,nhưngLeotintưởngrằnganhtasẽtrungthànhvớiviệctưởngnhớđứacontraihơn.ChodùFyodorcócảmthấycămghétLeođến thế nào, chắc chắnkhaokhát công lý của anh ta sẽ buộc họ liênminhvớinhau?NhưngcũngcóthểFyodorđãchấpnhậnthỏahiệpvớiđánhgiá củaLeovề tìnhhìnhbốn tháng trước, rằngmột cuộcđiều tra bất hợpphápvềcáichếtcủaanhtasẽđẩycảgiađìnhanhtavàonguyhiểm.Thàbảovệngườicònsống,thàgiaonộpLeo;bằngcáchđóanhtavừađượcantoànvừađượctrảthù.Anhtasẽquyếtđịnhthếnào?Leokhôngcólựachọnnàokhácngoàiviệcgõcửaxemrasao.
Lôchungcư18,tầngbốn,mộtcụbàramởcửa-bàcụđãchốngđốigã,bàđãdámgọithẳnglàvụgiếtngười:
-TôilàLeo,đâylàvợtôi,Raisa.BàcụnhìnchằmLeo,bànhớragã,bàcămghétgã.BàliếcnhìnRaisa:-Cácngườimuốngì?Raisatrảlời,giọngcôkhekhẽ:-ChúngtôiđếnđâyvìvụgiếtArkady.Mộtkhoảngimlặngthậtlâu,bàcụdòxétmặthaingườitrướckhitrảlời:-Anhchịđếnnhầmđịachỉrồi.Ởđâykhôngcóđứabénàobịgiếtcả.Khibàcụđịnhđóngcửa,Leothòchânlên.-Cụnóiđúng.Leochờthấysựtứcgiận.Nhưngthayvìthế,bàcụbậtkhóc.
***FYODOR, VỢ ANH TA, và bà cụ, mẹ của Fyodor, đứng với nhau,
nhómbacôngdân-mộttòaáncôngdân-nhìnLeocởiáokhoác,thảnótrênghế.Gãcởiáolenrồiquacởiáosơmi.Saulớpáo,dánvàongườigã,làcácchitiếtcủanhữngvụgiếtngười-nhữngbứcảnh,nhữngmôtả,lờikhai,bảnđồchỉvịtrícủacácvụphạmtội-nhữngmẩuchứngcứquantrọngnhấthọgópnhặtđược:
-Tôiphảicựckỳthậntrọngkhimangnhữngtàiliệunàyđi.Đâylàchitiếtcủahơnbốnmươivụgiếtngười,nhữngđứatrẻ,cả trai lẫngái,bịgiếtsuốtnửamiềnTâyđấtnước.Chúngđãbịgiếttheocùngmộtcách,cùngvới
cáchthứcmàgiờtôitinlàcontraianhchịbịgiết.Leolôigiấytờtrongngựcra:nhữngthứgầndagãnhấtướtđẫmvìmồ
hôi.Fyodorcầmlấychúngvànhìnqua.Vợanhtabướctới,vàcảmẹanhtanữa.Khônglâusau,bangườihọtruyềntaynhauđọchếttàiliệu.VợFyodornóitrước:
-Vànếuanhbắtđượchắnta,anhsẽlàmgì?RõràngđâylàlầnđầutiênLeobịhỏicâuđó.Chođếngiờhọchỉmới
tậptrungvàoviệckhôngbiếtcóbắtđượchắnhaykhôngnữa.-Tôisẽgiếthắn.Một khi Leo đã giải thích bản chất cuộc điều tra cá nhân của mình,
Fyodorkhônglãngphíthờigianchoviệclăngmạhaybuộctộinữa.Rõrànganhtakhôngmảymaycóýtừchốigiúpđỡhọhaynghingờgìsựthànhthựccủahọhoặclolắngvềnhữnghậuquả.Vànhữngýnghĩđócũngkhôngnảyratrongđầuvợhaymẹanhta,ítnhấtlàtheomộtcáchđángkểnào.FyodorsẽđưahọđếnnhàGalinangaylậptức.
Conđườngngắnnhất tớiđó làđiquađường raynơiArkadyđược tìmthấy.Cóvàituyếnđườngchạysongsong,mộtkhoảngrộng,dọchaibênlànhữngcâycốivàbụicâyumtùm.Khiánhsángchiềuhômtàndần,Leothấythíchvẻquyến rũcủachốnhẻo lánhkhôngngườinày.Ở trung tâm thànhphố thì nó có vẻ vắng vẻmột cách kỳ quái. Có phải cậu bé đã chạy quanhữngtàvẹtnày,bịngườiđànôngkiarượtđuổi?Cậubécóbịngãxuốngđất,chạy trongvôvọng?Trongbóngđêm,cócon tàunào thờơchạyquakhông?Leomừngvìđãrakhỏiđườngray.
Tớigầncănhộ,FyodorbảoLeonênđứngởngoài.Galinađãbịgãlàmchosợhãitrướcđây:họkhôngthểliềuđểgãlàmchịtakhiếpsợkhôngdámmởmiệnglầnnữa.Leođồngý.ChỉcóRaisavàFyodorvào.
Raisađi theoFyodor lêncầu thang,đếncănhộvàgõcửa.Cônghe ratiếngtrẻemđangchơi trongnhà.Côhài lòng.Tấtnhiêncôkhôngtinmộtphụnữphảilàmmẹmớihiểuhếtsựnghiêmtrọngcủavụánnày,nhưngviệcconcủachínhGalinađanggặpnguyhiểmsẽkhiếnchịtadễdàngthamgia.
Mởcửalàmộtphụnữmớingoàibamươi.Chịtaănmặckínmítnhưthểtrờiđanggiữamùađông.Chịtacóvẻốm.Đôimắtlolắng,ghinhậntừngchitiếtbềngoàicủaRaisavàFyodor.Fyodordườngnhưnhậnrachịta:
-Galina,côcónhớtôikhông?TôilàFyodor,bốcủaArkady,đứabébịgiết.Đâylàbạntôi,Raisa.CôấysốngởVoualsk,thịtrấngầnUral.Galinaạ,lýdochúngtôiđếnđâylàvìngườiđànônggiếtcontraitôiđanggiếtnhữngđứatrẻkhácởcácthịtrấnkhác.ĐólàlýdoRaisađếnMátxcơva,đểchúng
tacóthểhợptáccùngnhau.Chúngtôicầncôgiúpđỡ.GiọngGalinanhỏnhẹ,gầnnhưthìthầm:-Tôicóthểgiúpgìđược?Tôikhôngbiếtgìhết.Đoánđượccâutrảlờinhưvậy,Raisanóirõ:-FyodorđếnđâykhôngphảivớitưcáchnhânviênMGB.Chúngtôilà
mộtnhómnhữngngườilàmchamẹ,bấtcứcôngdânnàocũngphẫnnộtrướctộiácnày.Têncủachịsẽkhôngxuấthiệntrongbấtcứtàiliệunào,khôngcótàiliệunàohết.Chịsẽkhôngnghehoặcgặplạichúngtôinữa.Chúngtôichỉcầnbiếthắntatrôngthếnào.Hắnbaonhiêutuổi?Hắncaokhông?Tóchắnmàugì?Hắnmặcquầnáođắttiềnhayrẻtiền?
-Nhưngngườiđànôngtôiđãnhìn thấykhôngđicùngđứa trẻ.Tôiđãnóivớianhrồi.
Fyodortrảlời:-Làmơnđi,Galina,chochúngtôivàomộtlúcthôi.Đừngnóichuyệnở
hànhlang.Chịtalắcđầu:-Tôikhôngthểgiúpanhđược.Tôikhôngbiếtgìhết.Fyodorbắtđầunổinóng.Raisachạmtayanhta,bảoanhtaimlặng.Họ
phảibìnhtĩnh,họkhôngthểdọanạtchịta.Sựkiênnhẫnlàchìakhóa:-Đượcrồi,đượcrồi.Galina.Chịkhôngthấyngườiđànôngđicùngmột
đứabé.Fyodorđãgiảithíchlàchịthấymộtngườiđànôngvớitúidụngcụ,cóphảithếkhông?
Chịtagậtđầu.-Chịcóthểmôtảhắnkhông?-Nhưnghắnkhôngđicùngđứatrẻ.-Chúngtôihiểu.Hắnkhôngđicùngđứatrẻ.Chịđãnóirõđiềuđó.Hắn
chỉcómộttúidụngcụ.Nhưngtrônghắnthếnào?Galinacânnhắc.Raisanínthở,cảmthấychịtasắpnóirồi.Họkhôngcần
thôngtinđượcviếtra.Họkhôngcầnkývàobảnkhai.Họchỉcầnmôtả,nósẽđượcvứtđi,vàcóthểchốibỏđược.Bamươigiây,chỉcầnthếthôi.
BỗngnhiênFyodorcắtngangsựyênlặng,nói:-Khôngcónguyhạigìvìkểchochúngtôivềngườiđànôngcótúidụng
cụ trông thế nào.Không ai có thể gặp rắc rối khimiêu tảmột công nhânđườngsắt.
RaisanhìnFyodor.Anhtađãmắcsailầm.Ngườitacóthểgặprắcrốivì
môtảmộtcôngnhânđườngsắt.Họcóthểgặprắcrốivì íthơnthếnhiều.Cáchantoànnhấtluônlàkhônglàmgìhết.Galinalắcđầu,bướclùilại.
-Tôixinlỗi,trờilúcđótốiquá.Tôikhôngthấyhắnta.Hắncómộtcáitúi,tôichỉnhớđượcthế.
Fyodorđặttaylêncửa.-Không,Galina,làmơn...Galinalắcđầu:-Điđi.-Làmơn,làmơnmà...Nhưmộtconthúhoảngsợ,giọngchịtarunrẩylolắng:-Điđi!Mộtthoảnglặngyên.Tiếngồnbọntrẻchơiđùangừnglại.ChồngGalina
xuấthiện.-Cóchuyệngìthế?Cáccánhcửadọchànhlangmởra,mọingườinhìnchằm,bìnhphẩm,chỉ
trỏlàmGalinalolắngthêm.Nhậnthấyhọđangmấtkhảnăngkiểmsoáttìnhhình,họsắpmấtnhânchứng,Raisabướclên,ômlấyGalina,nhưthểnóilờitạmbiệt:
-Hắntrôngthếnào?Nóichotôiđi,hãynóithầmvàotaitôi.ChồngGalinacốtáchhọra:-Đủrồiđấy!Galinavùngvẫy.NhưngRaisaníulại,nắmchặtcánhtayngườilạnày-
cầuxin,lặplại:-Trônghắnthếnào?Mákềmá,Raisachờđợi,nhắmmắt,hyvọng.Côcó thểcảmthấyhơi
thởGalina.NhưngGalinakhôngđáp.ROSTOV-SÔNGĐÔNGCÙNGNGÀYCONMÈOĐỨNGtrêngờcửasổ,ngoenguẩyđuôi,đôimắtxanhlạnh
lùngdõitheoNadyađiquanhphòngnhưthểnóđangtoantínhxôngvàocôbé,nhưthểcôbékhônggìhơnmộtconchuộttoquácỡ.Conmèogiàhơncôbé.Côbémới lênsáu;conmèođã támhaychín tuổi.Điềuđấycó lẽgiảithíchđượctạisaonócótháiđộkẻcảnhưvậyđốivớicôbé.Theolờibốcôbé,vùnghọđangsốngđâycónạnchuộtvàvìvậymèorấtquan trọng.À,điều đó chỉ đúng một phần thôi: Nadya thấy rất nhiều chuột, những conchuộtlớnvàrấtbạodạnnữa.Nhưngcôbéchưabaogiờthấyconmèonày
làmgìhữuíchvềlũchuộtấy.Nólàconmèolườibiếng,bịchacôbélàmhư.Làmsaomộtconmèolạinghĩnóquantrọnghơnbé?Nókhôngbaogiờchocôbéchạmvàothânnó.Mộtlần,tìnhcờnóđiqua,côbévuốtlưngnó,vàđáp lạinóxoaymình lại,gầmgừ, rồiphóngvào tronggócxù lông lênnhư thểcôbéđãphạmmột tội ácnàođó.Lúcđấy,côbéđã từbỏcáicốgắngkếtbạnvớinó.Nếuconmèomuốnghétcôbé,côbésẽghétlạinógấpđôi.
Không thể ở trong nhà hơn nữa với conmèo cứ nhìn chằm chằmvàomình,Nadyarakhỏinhà,mặcdùtrờiđãmuộnvànhữngngườikháctronggia đình đang ở trong bếp chuẩn bị uzhin.Biết rằngmình sẽ không đượcphépđidạo,côbékhôngthèmxinphép,xỏchânvàogiàyvàlẻnrangoàicửa.
HọsốngbênbờsôngĐông,emgái,mẹvàbốcôbé,ởmộtvùngngoạiôcónhững conđườnggồghềvànhữngngôi nhàgạchnhỏ.Hệ thống cốngrãnhvàrácthảinhàmáyđổvàosôngởthượngnguồnvàNadyađôilúcngồingắm nhìn vệt dầumỡ, rác thải, và hóa chất trênmặt nước. Cómột conđườngmòndọcbờsông,chạytheohaihướng.Nadyađixuống,vềphíanôngthôn.Mặcdù trời không còn sángnữa, nhưng côbévẫn tự tinmình rànhđường.Côbécảmnhậnphươnghướngrấttốt,vànhưcôbécònnhớthìcôbésẽchưahềbịlạc,chưamộtlầnnào.Côbétựhỏimộtđứacongáicócảmgiácphươnghướng tốt thì lớn lên sẽ làmcôngviệcgì.Có lẽ côbé sẽ trởthànhphicôngchiếnđấu.Khôngcólýgìlạitrởthànhláitàubởihọkhôngbaogiờphảinghĩvềviệcsẽđiđâu:mộtcontàukhómàbịlạcđược.Chacôbéđãkểnhữngcâuchuyệnvềnữphicôngđánhbomtrongthờichiến.Côbéthấycâuchuyệnthật tuyệt,côbémuốntrởthànhnhưhọ,khuônmặtcôsẽlêntrangnhấtmộttờbáo,đượctặngHuânchươngLenin.Điềuđósẽkhiếnbốcôchúý,sẽkhiếnbốtựhào.Điềuđókhiếnbốcôthôiđểýđếnconmèongungốckia.
Côbécuốcbộđượcmột lúc,hátmộtmình,vuimừngvìđược rakhỏinhàvàtránhxaconmèothìbỗngdưngcôbédừnglại.Phíatrước,côbéthấybóngmộtngườiđànôngđangbướcvềphíamình.Ôngtacaongười,nhưngtrongbóngmờ,côbékhôngthấygìkhácởôngta.Ôngtamangmộtchiếccặp.Thườngthìthấymộtngườilạcũngchẳnghềkhiếncôbéítbậntâm.Saophảithế?Nhưnggầnđâymẹcôbélàmmộtviệckhácthường:mẹbắtNadyavàemcôbéngồixuốngmàdặnchúngkhôngđượcnóichuyệnvớibấtkỳngườilạnào.Mẹthậmchícònnóirằngthàtỏravôlễvớingườilạcònhơnlànghetheolờihọ.Nadyanhìnlạiphíangôinhà.Côbéchưacáchxanhàlắm;nếuchạythìcôsẽvềnhàtrongchưađầymườiphút.Vấnđềlà,côbé
thựcsựmuốndạođếncáicâyyêuthíchtậncuốisông.Côbéthíchtrèolêncâymà ngồimơmộng. Phải đến khi làm xong việc đó, phải đến khi đếnđược cái cây kia thì cô bémới cảm thấy cuộc đi bộ làmột chuyến thànhcông.Côbé tưởng tượngđây lànhiệmvụquânsựcủamình:đếnchỗgốccây và cô bé không thể thất bại. Quyết định vội vã, cô bé quyết định sẽkhôngnóichuyệnvớingườiđànôngnày:côbécứđithẳngquay,nếuynóichuyệnvớicô,côsẽnóixinchàonhưngkhôngdừngbước.
Côbétiếptụcdọcconđườngvàngườiđànôngđếngầnhơn.Yđangđinhanhlên?Dườngnhưthế.Trờiquátốinênkhôngnhìnthấymặty.Yđộimộtchiếcmũ.Côbébướcsangmépđường,nhườngchỗrộngrãichoybướcqua.Họchỉcáchnhauvàimét.Nadyacảmthấylosợ,mộtsựthôithúckhóhiểumuốnchạyquakhỏiy.Côbékhônghiểutạisao.Côbéđổlỗichomẹ.Phicôngđánhbomkhôngbaogiờbiếtsợ.Côbévùngchạy.Sợđiềunàysẽxúcphạmngườiđànông,côbénói:
-Xinchào.CánhtayAndreiômlấyhôngcôbé,nhấcbổngthânhìnhbénhỏlên,đưa
mặtcôbélạigầny,nhìnchằmchằmvàomắtcôbé.Côbékinhhãi,nínthở,thânhìnhbénhỏđơravìcăngthẳng.
RồiNadyabắtđầucườiphálên.Khiđãhếtngạcnhiên,côbéquàngtayquanhcổbốvàômy:
-Bốlàmconsợquá.-Saoconđichơimuộnthế?-Conmuốnđidạo.-Mẹcóbiếtconđichơikhông?-Cóạ.-Connóidối.-Khôngđâu.Tạisaobốđihướngnày?Bốchưabaogiờđihướngnày.
Bốđãởđâu?-Bốđilàm.Bốcóviệcởmộtngôilàngngoàithànhphố.Khôngcócách
nàoquayvề,nênphảiđibộ.Chỉmấtvàitiếngthôi.-Chắcbốmệtlắm.-Đúngvậy.-Conxáchcặpchobốnhé.-Nhưngbốbếconrồi,nênnếuconxáchcặpthìbốcũngxáchluôncả
sứcnặngcủanó.-Concóthểtựđivàxáchcặpchobố.
-Bốnghĩbốliệuđược.-Bốơi,conrấtvuivìbốvề.Vẫnbếcongái,ydùngcặpđẩycửamở.Ybướcvàobếp.Đứacongáiút
chạyđếnchàoytrìumến.Ychứngkiếnniềmvuicủagiađìnhlúcyquayvề.Họtinchắcrằngkhiyđixa,ysẽquayvề.
Nadya nhìn conmèo.Rõ ràng đang ghen tị về sự quan tâmmà cô bégiành được từ người bố, conmèo trên cửa sổ nhảy xuống, tham dự cuộcđoàntụgiađình,nócọmìnhvàochânAndrei.Khiythảcôbéxuống,côbévôtìnhgiẫmlênchânconmèo,khiếnnórítlênvàchạymất.Côbéchưakịpthích thú thỏa thuê thìôngbốđãnắm lấycổ taycôbé,ycúixuống,nhìnchằmchằmquacặpkínhvuôngdàycộp,khuônmặtyrunlêngiậndữ:
-Đừngbaogiờđộngvàonó.Nadyamuốn khóc.Vậymà cô bémímmôi. Cô bé đã học được rằng
khóckhônggâyấntượnggìvớibốmìnhhết.Andrei thả tay con gái ra, đứng thẳng lên.Y cảm thấy cái hồi hộp và
nóngran.Ynhìnvợ.Côtavẫnkhôngbướcđến,nhưngcômỉmcườivớiy:-Anhănchưa?-Anhphảicấtđồđã.Anhkhôngmuốnăngìhết.Vợykhôngmuốnômhayhôny,khônglàmvậytrướcmặtbọntrẻ.Yrất
nghiêmkhắcvớinhữngđiềuthếnày.Côhiểu.-Côngviệccủaanhcótốtđẹpkhông?-Vàingàytớihọlạimuốnanhđixa.Anhkhôngbiếtchắcbaolâu.Khôngđợilờiđáplại-yđãcảmthấymuốnởmộtmình-ybướclạicánh
cửadẫnxuốngtầnghầm.Conmèođitheo,đuôinóvểnhlên,khoáichí.Ykhóacửa,bướcxuốngcầuthang,tứcthìcảmthấythoảimáihơnkhiđã
đượcmộtmình.Trướcđâycóhaiôngbàgiàsốngdướitầnghầmnàynhưngbàcụđãchết,vàôngcụđãchuyểnđếncănhộcủangườicontrai.Cơquannhàđấtvẫnchưaphânchovợchồngnàokhácđếnthaythếhọ.Cănphòngkhôngđượctươmtấtlắm:mộttầnghầmnằmchìmdướibờsông.Gạchluônẩmướt.Vàomùađông,cănphònglạnhbăng.Cómộtbur-zhuika,lòđốtcủi,màhaiôngbàgiàbuộcphảiđốttámthángtrongnăm.Mặcdùtầnghầmcónhiềubấttiệnnhưvậynhưngnóvẫncómộtlợithế.Đấylàkhônggianriêngcủay.Ycómộtchiếcghếđểtronggócvàmộtchiếcgiườngnhỏtrướclàcủaôngbàgià.Thỉnhthoảngyngủdướinày,khiđiềukiệnchophép.Ythắpđènga, và chẳngmấy chốc một con mèo khác đã chui vào qua lỗ hổng trêntườngchỗcácđườngốngcủaburzhuikachạyrabênngoài.
Ymởcặp.Lẫntrongđốnggiấytờvàphầncònlạicủabữatrưalàmộtlọthủytinhcónắpđậy.Yvặnmởnắp.Trongchiếclọ,bọctrongmộttờPravdacũ,thấmđầymáu,làcáidạdàycủacôbéyđãgiếtvàigiờtrướcđây.Ybóclớpbáo,cẩnthậnkhôngđểchútbáonàodínhtrênthịt.Yđặtcáidạdàytrênmộtchiếcđĩasắt,cắtratừngmiếngdài,rồicắthìnhvuông.Khilàmxong,yđốtlò.Khilòđủnóngđểnấuthịt,đãcósáuconmèovâyquanhy.Ynướngthịt,chờtớilúcthịtchuyểnsangmàunâurồimớiđểlạilênđĩasắt.Andreiđứngnhìnlũmèovâydướichân,thíchthúthưởngngoạncơnđóicủachúng,ygiơmónđồăn,vờnnhửchúng,nhìnchúngkêugào.Chúngđóithảmthiết,điênloạnbởimùithịtchín.
Saukhivờnnhửchánchê,ythảthứcănxuống.Lũmèochenlấnnhauquanhđĩavàbắtđầuăn,kêurừrừthíchthú.
***ỞTRÊNNHÀ,NADYANHÌNchămchămvàocửatầnghầmtựhỏicó
kiểuôngbốnào lại thích lũmèohơnconmình.Ychỉởnhàcóhaingày.Không, cô bé sai vì đã tức giận với bố.Cô bé khôngmuốn đổ lỗi cho y;chínhlũmèomớicólỗi.Mộtýnghĩnảyratrongđầucô.Sẽchẳngkhókhăngìđểgiếtmộtconmèo.Phầnkhónhấtlàlàmsaođểkhôngbịtráchmắnggìcả.
CÙNGNGÀYTRÊNPHỐVOROVSKI,LeovàRaisaxếpvàocuốihàngngườitrước
cửa hàng thực phẩm. Việc xếp hàng phảimất vài tiếngmới đi được vàotrong,nơimỗingườisẽđặthàngmuatrướckhibuộcphảiđợiđếnhàngthứhaiđểtrảtiềnchocácmónhàng.Sauhaihàngkia,cònmộthàngthứbađểlấyđồđãmua.Họcóthểdễdàngxếptrongcáchàngnàytớitậnbốntiếngđồnghồmàchẳngmuagìhết,kínđáochờIvanvềnhà.
SaukhikhôngthuyếtphụcđượcGalinaShaporinanóira,họcónguycơphảirờiMátxcơvataykhông.Raisabịđẩyrakhỏicănhộ,cánhcửađónglạitrướcmặtcô.Đứngtronghànhlang,xungquanhlànhữngngườihàngxómnhìnchằmchằm,nhiềungườicóthểlàchỉđiểm,họkhôngthểnàothửlạilầnnữa.Có thểGalinavàchồngchị tađãbáochoBộAnninhNhànước.Leokhôngnghĩđiềuđósẻxảyra.Galinarõràngtinrằnghànhđộngcàngítcàng tốt làcáchan toànnhất.Nếuchị tacốbáo tin, cókhảnăng làchị tađangtựtốgiácmình,lôikéosựchúývềphíachịta.Đólàniềmanủinhỏ.Chođếngiờ,thànhcôngduynhấtcủahọlàlôikéođượcFyodorvàgiađìnhanhtavàovụđiềutra.LeođãdặnFyodorgửichoNesterovbấtcứthôngtinnàoanhtacóthểpháthiệnra,vìthưgửichoLeosẽbịchặn.Ngaycảlàvậyhọcùngkhôngtiếngầnhơnviệcxácđịnhdạngngườimàhọđangtìm.
Trongtìnhcảnhnày,RaisađãnỗlựcthúcgiụcviệcnóichuyệnvớiIvan.Họ còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải rời thành phố tay không?Leomiễncưỡngđồngý.RaisađãkhôngthểgửithưtừgìchoIvan.Họkhôngcócáchnàođểgửimột lá thưhaygọimộtcuộcđiện thoại.Côđãchấpnhậnmộtviệccókhảnăngthấtbại,hyvọnganhtavẫnởđây.Nhưcôbiết,anhtahiếm khi rời Mátxcơva, chắc chắn không đi trong thời gian dài. Anh takhôngđinghỉ,anhtakhôngquantâmđếnnôngthôn.Lýdoduynhấtcôcóthểnghĩranếuanhtakhôngởnhàlàanhtađãbịbắt.Vềmặtnày,côchỉcóthểhyvọnganhtavẫnantoàn.Chodùcôđangmonggặplạianhtathìcôcũngkhônghềảotưởng-đâysẽlàmộtcuộcgặpmặtlúngtúng.CôđangđicùngLeo,ngườimàIvanghétnhưanhtaghétmọinhânviênMGB,mộtquytắcanhtakhôngcóngoạilệ.Khôngcóngườitốt.Tuynhiên,chuyệnanhtaghétLeokhôngphảilàđiềucôlolắngnhất.MàlàtìnhcảmcủacôdànhchoIvan.DùcôchưabaogiờphảnbộiLeothìcôcũngcùngIvanđãlừadốiLeoởhầuhếtkhíacạnhkhác,vềtrítuệ,tìnhcảm,chỉtríchgãsaulưng.CôđánhbạnvớimộtngườichốnglạitấtcảnhữnggìLeobảovệ.Cóđiềugìđókhủngkhiếpkhiđưahaingườiđànôngnày lạibênnhau.Cômuốnnóivới IvanngaykhicốthểrằngLeokhôngcònlàconngườitrướcđây,rằnggãđãthayđổi.Cômuốngiảithíchrằngcôđãsaivềchồngmình.Cômuốncảhaingườihiểusựkhácbiệtgiữahọlànhỏhơnhọtưởng.Nhưngcórấtíthyvọnglàmđượcđiềuđó.
LeokhôngmongmỏigìđượcgặpIvan-tâmhồnđồngđiệucủaRaisa.Gã buộc phải chứng kiến khimối thâmgiao bùng lên giữa họ, buộc phảithấytậnmắtkiểungườimàRaisasẽ lấy làmchồngnếucôđượctựdolựachọn.Điềuđóvẫnkhiếngãđaunhói,nhiềuhơnnỗiđaumấtđịavị,nhiềuhơnnỗiđaumấtniềmtin.Gãđãtinmùquángvàotìnhyêu.Cólẽgãđãbámvíuvàoýniệmđónhưmộtcáchđểphảnkhánglạibảnchấtcôngviệccủagã.Cólẽ trongtiềmthức,gãcầnphải tinvàotìnhyêunhưlàmộtcáchđểnhânbảnhóachínhmình.Điềuđógiảithíchchonhữngbiệnminhcựcđoangãnghĩrađểlýgiảisựlạnhnhạtcủacôđốivớigã.Gãkhôngchịunghĩđếnkhảnăngcôcămghétgã.Thayvìthế,gãnhắmmắtnhắmmũivàchúcmừngbảnthânvìđãcótấtcả.Gãnóivớichamẹmìnhrằngcôlàngườivợgãluônmongước.Gãđãđúng-côchỉlànhưvậy,mộtgiấcmơ,mộtvọngtưởng,vàcôđãđóngkịchtheomộtcáchđauđớn,luônlosợchosựantoàncủabảnthân,chỉbộcbạchvớiIvannhữngcảmxúcchânthựccủacô.
Nhữngvọngtưởngnàyđãtantànhnhiềuthángtrướcđây.Nhưngtạisaovếtthươngkhônglành?TạisaogãkhôngthểtiếptụcnhưgãđãtiếptụcđitiếpsausựtậntâmcủagãvớiMGB?GãđổisựtậntâmchoMGBlấymột
mụctiêukhác,sựtậntâmchocuộcđiềutranày.Nhưnggãkhôngcóaikhácđểyêu; chưabaogiờcóaikháccả.Sự thật làgãkhông thểbuôngcáihyvọngnhỏnhoi,mộtýnghĩkhôngthựctếrằngcólẽ,chỉcólẽthôi,làcôsẽyêugãthậtlòng.Dùgãmiễncưỡngtinvàocảmxúccủamìnhbởigãđãsailầmhoàntoàntrướcđây,nhưnggãcũngcảmthấygãvàRaisagầngũinhauhơnbaogiờhết.Cóphảiđóchỉ làdohọ làmviệccùngnhau?Đúnglàhọkhôngcònhônnhauhaylàmtìnhnữa.VìRaisađãnóirasựthậtcâuchuyệncủahọnênchuyệnđấykhôngcòncócảmgiácthoảimáinữa.Gãbuộcphảichấpnhậnrằngnhữngáiângiữahọtrướcđókhôngcóýnghĩagìvớicôcả,hoặc tệ hơn, chúng còn gây khó chịu nữa.Chẳngnhữngkhôngphải hoàncảnhlàđiềuduynhấtkhiếnhọởcùngnhau-Anhcótôi.Tôicóanh-Leothíchnghĩrằnghoàncảnhđãtừnglàmchohọxacách.LeotừnglàngườimàRaisakhinhmiệt.Nhưnggiờgãkhôngcònđạidiệnchobấtkỳcáigìkhácngoàichínhbảnthângã,bịtướcbỏquyềnlựcvàbịgạtbỏkhỏihệthốngmàcôkhinhghét.
HọgầnđếncánhcửaởcửahàngthìhọthấyIvanđitừphíađầukiaconphố.Họkhônggọitohaygâychúývềphíahọ,họkhôngbướcrakhỏihàng,mànhìnanhtađivàotòanhà.RaisađịnhrờikhỏihàngthìLeochạmvàotaycô,ngăncôlại.Họđangđigặpmộtkẻbấtđồng:cóthểanhtađangbịtheodõi.BỗngdưngLeonghĩđồngxucókhehởkialàcủaIvan:cólẽanhtalàgiánđiệp.NólàmgìtrongquầnáocủaRaisa?CôđãcởiđồtrongcănhộcủaIvan,rồivôtìnhnhặtđồngxulênư?Leogạtbỏýnghĩđó,nhậnracơnghentuôngđangtrêuđùagã.
Leokiểmtraquanh trênphố.Gãkhôngthấycómậtvụnàođứngcanhquanhkhunhà.Cóvài điểm lộ liễu - phòng chờ rạp chiếu phim, dãy xếphàngcủacửahàngnày,nhữngcửacómáiche.Chodùcácmậtvụcóđượcđàotạobàibảnthếnàothìtheodõimộttòanhàcũnglàrấtkhóbởiđólàmộthànhđộngkhông tựnhiên:đứngyên,mộtmình,vàkhông làmgìhết.SauvàiphútLeotinrằngkhôngcóaitheodõiIvan.Khôngthèmlấylýdohaylàmbộquênmangtheoví,họrờikhỏihàngngaylúchọsắpvàocửahàng.Thậtđángngờ,nhưngLeocóthểtincậyvàosựthựcrằnghầuhếtmọingườiđềuđủkhônngoanđểchỉquantâmđếnviệccủariêngminh.
Họ vào tòa chung cư, lên cầu thang. Raisa gõ cửa. Có thể nghe tiếngbướcchânbêntrong.Mộtgiọnglolắnghỏiquacánhcửa:
-Aiđó?-Ivan,Raisađây.Chốtcửakéo ra, Ivan thận trọngmởcửa.Khi thấyRaisa, sựnghingờ
củaanhtabiếnmấtvàanhtamỉmcười.Cômỉmcườiđáplại.
Cáchvàibướcchântừphíasau,Leođứngtrongbóngtốihànhlangnhìncuộctáingộcủahọ.Côvuimừnggặplạianhta,họbênnhauthậtthoảimái.Ivanmởcửa,tiếnlên,ômlấycô,nhẹnhõmthấycôvẫncònsống.
IvannhậnraLeolầnđầutiên.Nụcườicủaanhtarơituộtnhưbứctranhrơikhỏibứctường.AnhtabuôngRaisa,bỗngdưngngầnngừ,liếcnhìnvẻmặtcô,muốnbiếtrằngđâykhôngphảilàmộtsựphảnbộinàođó.Cảmthấysựlolắngcủaanhta,cônói:
-Bọnemcórấtnhiềuđiềucầngiảithích.-Saoemlạiởđây?-Tốthơnvàotronghãynói.Ivandườngnhưkhôngtin.Raisađặttaylêntayanhta.-Làmơn,hãytinem.Cănhộnhỏnhắn,đồđạcđầyđủ,sàngỗbóngloáng.Córấtnhiềusách.
Cánh cửaphòngngủđóngkín, và trongphòng lớnkhông cógiường.Leohỏi:
-Chỉcóchúngtathôichứ?-Cáccontôiởvớiôngbà.Vợtôitrongviện.Côấybịlao.Raisalạichạmtayanhta:-Ivan,emrấttiếc.-Bọnanhnghĩemđãbịbắt.Anhlosợđiềutệhạinhất.-Bọnemgặpmay.Bọnembịđưavềmột thị trấnphíaTâyUral.Leo
khôngchịutốcáoem.Ivankhông thểgiấunỗingạcnhiên trênvẻmặt,như thểmộtđiềunhư
vậylàphithường.Leonhưbịchâmchích,gãcứnghọngkhiIvannhìngã,dòhỏi:
-Vìsao?-Côấykhôngphảigiánđiệp.-Từbaogiờsựthậtlạiquantrọngvậy?Raisaxenvào:-Đừngnóichuyệnđóbâygiờ.-Nhưngnóquantrọng.AnhcònlàmởMGBchứ?-Không,tôibịgiángchứcxuốngthànhdânquân.-Giángchức?Anhthoátnhẹnhàngquá.Đólàmộtcâuhỏi,đầylênán:-Nóchỉlàmộtsựlưuđày,giángchức,trìhoãntạmthời-mộthìnhphạt
kéodàikhôngaihaybiết.ĐểanhtayêntâmRaisanóithêm:-Bọnemkhôngbịtheodõiởđây.Bọnemcóthểchắcđiềuđó.-HaingườiđãtừrấtxađếnMátxcơva?Tạisao?-Bọnemcầngiúpđỡ.Nghethế,anhtabốirối:-Tôicóthểlàmgìgiúphaingười?Leocởiáokhoác,áolen,áosơmi-lấyranhữnghồsơdánvàongườigã.
Gãtómtắtvụviệc,đưacácgiấytờchoIvan.Ivannhậnlấygiấytờnhưngkhôngnhìnchúng,màngồixuốngghếvàđặtbằngchứnglênbàn.Saumộthồianhtađứnglên,lấytẩuthuốc,cẩnthậnchothuốcvào:
-Tôicholàdânquânkhôngđiềutranhữngvụgiếtngườinày?-Nhữngvụgiếtngườinàyđãđượcgiảiquyếtsailầm,bịchegiấuhoặc
đổtộichongườibịbệnhtâmthần,mộtsốkẻthù,sayrượu,hoặcngườilangthang.Chưacómốiliênhệnàođượcvạchragiữacácvụcả.
-Vàgiờhaingườiđanglàmviệccùngnhau...?Raisađỏmặt:-Đúng,bọnemlàmviệccùngnhau.-Emtinanhta?-Đúng,emtinanhấy.LeobuộcphảigiữyênlặngkhỉIvanhỏivợgã,chămchúnhìnsựnguyên
vẹncủamốiquanhệgiữahọtrướcmặtgã:-Vàhaingườiđịnhphávụánnày?Tôikhông tin.Tôinghĩđây làcái
bẫy.Anhxinlỗi,Raisa,anhnghĩanhtađangcốtìmđườngquaylạiMGB.Anhtađãlừaem,vàanhtamuốnbắtanhgiaochobọnhọ.
-Khôngphảiđâu,Ivan.Hãynhìnbằngchứng.Đâylàsựthật,khôngcólừabịpgìcả.
-Từlâurồianhkhôngtinvàocácgiấytờbằngchứng,emcũngnênnhưvậy.
- Em đã nhìn thấy một trong những cái xác, một cậu bé, bụng nó bịphanhra,miệngnhétvỏcây.Emđãthấy,Ivan.Emđãởđó.Kẻnàođólàmđiềunàyvớimộtđứa trẻ, kẻnàođó thích thú làmviệcnàyvàhắnkhôngđịnhdừnglại.Vàhắnsẽkhôngbịdânquânbắt.Embiếtanhcóquyềnnghingờbọn em.Nhưng emkhông thể chứngminhđiều đó với anh.Nếu anhkhôngtinemthìemxinlỗivìđãđếnđây.
Leobướclên,đãđịnhnhặtlạihồsơ.Ivanđểtaylêntrênmấygiấytờ.-Tôisẽxem.Đóngrèmcửalại.Vàcảhaingườingồixuống,haingười
làmtôicăngthẳngquá.Khi căn phòng đã tách biệt với thế giới bên ngoài, Leo vàRaisa ngồi
cạnhIvan,vàkểlạicácchitiếtvụán,tríchnhiềuthôngtinnhấtcóthểmàhọnghĩlàquantrọng.Leotómlạinhữngkếtluậncủamình:
-Hắnđãthuyếtphụcnhữngđứatrẻnàyđicùnghắn.Dấuchântrêntuyếtnằmcạnhnhau,đứabébằnglòngđivàorừng.Mặcdùtộiácnàycóvẻđiênrồnhưngmộtkẻrõràngbịđiênthìsẽđilungtung,khôngcóýthức,mộtkẻđiênrõràngsẽkhiếnnhữngđứatrẻnàyhoảngsợ.
Ivangậtđầu:-Đúng,tôiđồngý.-Vìrấtkhóđểđikhắpđấtnướcnàymàkhôngcólýdorõràng,hắnphải
cómộtcôngviệc,loạicôngviệcliênquanđếnđilại.Hắnhẳncógiấytờ,tàiliệu.Hắnhẳnphải trà trộn vào xã hội chúng ta; hắn hẳn được thừa nhận,đượckínhtrọng.Câuhỏichúngtôikhôngthểtrảlờilà...
-Tạisaohắnlàmvậy?-Làmsaotôicóthểbắtđượchắnnếutôikhônghiểutạisao?Tôikhông
cóchúthìnhdunggìvềhắntrongđầumình.Hắnlàhạngngườinào?Hắntrẻhaygià?Hắngiàu hay nghèo?Chúng tôi đơngiản là khôngbiết phải tìmhạngngườinào-ngoàinhữngđiềucơbản,rằnghắncómộtcôngviệcvàhắnphảicóvẻ,ítnhấtởbềngoài,làtỉnhtáo.Nhưnghầuhếtmọingườiđềunhưvậy.
Ivanhútốngtẩu,tiếpthumọiđiềuLeonói:-Tôisợkhônggiúpanhđược.Raisachồmngườiratrước:-NhưnganhcónhữngbàibáocủaphươngTâyvề tộiphạmdạngnày,
nhữngvụánmạngkhôngtheođộngcơbìnhthường?-Điềuđósẽnóigìvớihaingười?Cólẽtôicóthểtậphợpvàibàibáo.
Nhưng chúng sẽ không đủ để đưa ramột hình ảnh về kẻ này.Hai ngườikhôngthểxâydựngmộthìnhảnhvềhắntừhaibabàiviếtgiậtgâncủabáochíphươngTây.
Leongảlưngra:đâyđúnglàmộtchuyếnđivôích.Điềuđánglohơn:cóphảihọđãđặtchomìnhmộtnhiệmvụbấtkhảthi?Họđượctrangbịkémcỏimộtcáchtuyệtvọngvềvậtchấtvàvềtrithứcxửlýnhữngtộiácnày.
Ivanhútốngtẩu,nhìnphảnứngcủahọ:
-Tuynhiên, tôi biếtmộtngười có lẽ sẽgiúpđược.Ôngấy làgiáo sưZauzayez,mộtnhàtâmlýđãnghỉhưu,cựunhânviênthẩmvấncủaMGB.Ôngấybịmù.Bịmùkhiếnôngấythayđổitháiđộ,mộtsựgiácngộ,giốngnhưanh,Leo.Ôngấygiờkhátíchcựctrongcácgiớingầm.Anhcóthểkểchoôngấyngheđiềuđãnóivớitôi.Cólẽôngấycóthểgiúp.
-Chúngtôicóthểtinôngấykhông?-Nhưanhcóthểtintôi.-Chínhxácthìôngấycóthểlàmgì?-Anhsẽđọcchoôngấycáctàiliệunày,môtảnhữngbứcảnh:cólẽông
ấysẽsoisángđôichútvềhạngngườilàmđiềunày,nhưtuổicủahắn,xuấtthâncủahắn-đạikháivậy.
-Ôngấysốngởđâu?-Ôngấysẽkhôngchophéphaingườiđếnnhàôngấy.Ôngấyrấtthận
trọng.Ôngấysẽđếnđây,nếuôngấychịuđến.Tôisẽcốhếtsứcthuyếtphụcôngấy,nhưngtôikhôngđảmbảogìhết.
Raisamỉmcười:-Cảmơnanh.Leovuimừng:mộtchuyêngiachắcchắntốthơnmấybàibáochắpvá.
Ivanđứnglên,đặtốngtẩuxuống,đếnbêntủ,điệnthoại.CáiđiệnthoạiNgườinàycóđiệnthoại,trongcănhộcủaanhta,cănhộngănnắpvàtiện
nghicủaanhta.Leođểýchitiếtcănphòng.Cógìđókhôngổn.Đâykhôngphảichỗởgiađình.Tạisaoanhtasốngtrongmộtchỗkhálàxaxỉnhưvậy?Vàlàmthếnàomàanhtakhôngbịbắt?Saukhihọbịlưuđày,lẽraanhtađãbịbắt.Saunốt,MGBcóhồsơcủaanhta.VasiliđãchoLeoxemcácbứcảnh.Làmsaoanhtalẩntránhđượcchínhquyền?
Cuộcgọiđãđượcnối.Ivangiờđangnóitrênđiệnthoại:-GiáosưZauzayez,IvanZhukovđây.Tôicómộtnhiệmvụthúvịcần
ông giúp. Tôi không thể nói qua điện thoại được. Lúc này ông có rảnhkhông?Ôngcóthểđếnnhàtôiđượckhông?Đúng,ngaylậptứcnếuđược.
NgườiLeocănglên.Tạisaoanhtagọiôngtalàgiáosư-nếuhọđãthânthiếtnhưvậy?Tạisaogọiôngtanhưvậytrừphiđấylàvì lợi íchcủahọ?Điềunàykhôngổn.Mọithứkhôngổn.
Leobậtdậy,chiếcghếcủagãbayrasau.Gãchạybăngquaphòng,vàtrướckhiIvankịpphảnứngthìgãđãchộplấyđiệnthoại,siếtdâyquanhcổIvan.GiờLeođãđứngsauanhta, lưngápvàogócphòng,gãsiếtchặtsợi
dây.ChânIvanthảtuộttrênsànnhàbóngloáng,anhtaháhốcmiệng,khôngnóiđược.Raisakinhhãi,vụtchạykhỏighế:
-Leo!Leogiơngón tay, rahiệuchocô imlặng.Sợidâyđiện thoạivẫnquấn
quanhcổIvan,gãnhấcốngnghelên.-GiáosưZauzayez?Điệnthoạiđãngắt.Họđãcúpmáy.Họđangtrênđườngđến.-Leo,thảanhấyra!NhưngLeosiếtchặtsợidây.MặtIvanđỏlừ.-Hắntalàmậtvụ,hoạtđộngngầm.Nhìnxemhắnsốngthếnào.Nhìn
cănnhàcủahắn.KhôngcógiáosưZauzayeznàohết.Đólàđầumốiliênlạccủahắn;ôngtađangđếnbắtta.
-Leo,anhđangmắcsailầmđấy.Embiếtngườinày.-Hắnlàkẻbấtđồnggiảdanh,hoạtđộngngầm, tiết lộnhữngnhânvật
chốngđốikhác.-Leo,anhsairồi.-Khôngcógiáosưgìcả!Bọnhọđangđếnđây.Raisa,takhôngcónhiều
thờigianđâu!NgóntayIvanđiêncuồngnắmlấysợidây,cốbứtra.Raisalắcđầu,cô
chạyđến,kêmấyngóntaydướisợdây,làmgiảmáplựclêncổanhta:-Leo,thảanhấyra,đểanhấytựchứngminh.-Khôngphảibạnbècủaembịbắt,tấtcả,trừhắntasao?CôbạnZoya
kia,emnghĩMGBcócái tênđó từđâura?Họkhôngbắtcôấyvì lờicầunguyệncủacôấy.Đóchỉlàcáicớcủahọ.
Không thể thoátđược,chânIvanbắtđầu trượt trênsàn,buộcLeophảilãnhhếtsứcnặnganhta.Leokhôngthểgiữlâuhơnđượcnữa.
-Raisa,emchưabaogiờnóivớianhvềbạnbècủaem.Emchưabaogiờtinanh.Emđãtâmsựvớiai?Nghĩđi!
RaisanhìnLeo,rồinhìnIvan.Đúngvậy:tấtcảbạnbècôđãchếthoặcbịbắt,tấtcả,ngoạitrừanhta.Côlắcđầu,côkhôngmuốntin.CôbắtgặptayIvanvớivàongăntủ.Côthảsợidâyra:
-Leo,đợiđã!-Takhôngcóthìgiờ!-Đợiđã!Cômởngăntủ,lụclọi.Trongtủlàmộtcondaorọcgiấy,rấtsắc-vậtmà
Ivanđangvớilấyđểtựvệ.Côkhôngthểtráchmócanhtachuyệnđó.Đằngsau đấy làmột cuốn sách, cuốnChuông nguyện hồn ai.Cô cầm lên.Mộtmảnh giấy trong sách. Trên đó là danh sách những cái tên: những ngườiđượcchomượncuốnsáchnày.Mộtsốtênđãbịgạch.Têncủacôcũngbịgạch.Ởmặtkiatờgiấylàdanhsáchnhữngngườisẽđượcchomượnsách.
CôquaysangIvan,giơmảnhgiấylêntrướcmặtanhta,taycôrunrun.Có lờigiải thíchvô tộinàokhông?Không,côbiếtkhôngcó lờigiải thíchnàocả.Khôngcókẻchốngđốinàolạiđingungốcmàghiramộtdanhsáchtên.Anhtachomượnsáchlàđểtốcáo.
LeođangvấtvảgiữIvan:-Raisa,quaymặtđi.Côlàmtheo,bướcđếnđầukiacănphòng,quyểnsáchvẫntrongtay,lắng
nghekhiIvanđạpchânvàotủ.CÙNGNGÀYVÌRIANLÀmậtvụBộAnninhNhànướcnêncáichếtcủaanh tasẽ
nhanhchóngđượcxếp loại làvụánmạng,mộtsự lăngmạhẳnphảiđượcthựchiệnbởikẻchốnglạihệthống,mộtphầntửchốngXôviết.Thủphạmlàkẻngoàilềxãhội,mộtkẻkhôngcóniềmtin,rấthợpphápđểphátđộngmộtcuộcđiềutratoàndiện.Khôngcầnphảicheđậygìcả.ThậtmaychoLeovàRaisa, Ivanhẳncó rấtnhiềukẻ thù.Anh ta làkẻđã sốngcảđờiphảnbộinhữngcôngdân tòmò, lôicuốnhọbằngnhữnghứahẹnvềcác tài liệubịkiểmduyệtnhưkẻđisănlôicuốnconmồibằngthứmồinhửcámdỗ.
Trước khi rời căn hộ,Raisa đã lấy danh sách những cái tên, vòmảnhgiấychovàotúi.Leovộivãgomlạihồsơvụán.HọkhôngbiếtbaolâuthìAnninhNhànước sẽ tiếpứngcuộcgọi của Ivan.Họmởcửa trước, chạyxuốngcầuthangrồigiảvờbìnhtĩnhbỏđi.Khihọđếncuốiconphố,họliếcrasau.Cácmậtvụđangvàotòanhà.
KhôngaiởMátxcơvacólýdonàođểtinrằngLeovàRaisađãquaylại.Họsẽkhôngbịnghingờngay.Ngườichịutráchnhiệmđiềutra,ngaycảnếuanhtacóchợtsuyramốiliênhệ,cũngsẽkiểmlạivớiMGBởVoualskvàpháthiệnrahọđangđinghỉ.Lýdođócóthểcóđượcngoàiviệctrừphicónhân chứng xác định rằngmột người đàn ông vàmột phụ nữ đã vào tòachungcư.Nếuchuyệnđóxảyra,chứngcứngoạiphạmcủahọsẽbịkiểmtragắtgao.NhưngLeobiếttoànbộnhữngviệcnàylàkhôngmấyquantrọng.Thậmchínếukhôngcóbằngchứngnào,thậmchínếuhọcóthựcsựđinghỉ,thìvụgiếtngườinàycũngđượcsửdụnglàmcáicớđếbắthọ.Tráchnhiệmdẫnchứnghoàntoànkhôngcầnthiết.
Trong tìnhhìnhnguyhiểmcủahọhiệnnay, cốgặp chamẹgã làmộthànhđộnghếtsứcliềulĩnh.Nhưngchođếnnămgiờsáng,khôngcóchuyếntàunàovềVoualsk,vàhơnnữa,Leohiểuđâylàcơhộicuốicùnggãđượcnóichuyệnvớihọ.MặcdùngườitatừchốikhôngchogãliênlạcvớihọkhirờiMátxcơva,vàgãkhôngđượcbiếtthôngtingìvềnơiởcủahọ,nhưnggãcũngđãcóđượcđịachỉvàituầntrướcđây.Biếtrằngcáccơquannhànướccóxuhướnghoạtđộngriêngbiệt,gãcảmthấycócơmaylàyêucầuthôngtinvềStepenvàAnnagửitớiBộNhàởsẽkhôngbịchúývàtựđộngchuyểnđếnMGB.Đểđềphòng,gãđãdùngtêngiả,vàcốlàmnhưthểđềnghịđólàmộtviệccông,hỏimộtloạttên,baogồmcảGalinaShaporina.Mặcdùtấtcảnhữngtênkhácđềukhôngchokếtquả,gãcũngđãxácđịnhđượcnơiởcủachamẹmình.Vasilihẳnđoánbiếtđượcýđịnhđó;thựcra,hắnthậmchícòncóthểralệnhchocungcấpđịachỉấy.HắnbiếtđiểmyếucủaLeokhibịlưuđàylàchamẹgã.Nếuhắnmuốnbắtgãvìviphạmmệnhlệnhthìchamẹgãlàcáibẫyhoànhảo.Nhưngxemrakhôngthểnàochamẹgãlạibịgiámsátthườngtrựcđếnbốntháng.Khảnăngnhiềuhơnlàgiađìnhmàôngbàbuộcphảiởcùngsẽkiêmluônchỉđiểm.Gãphảiđếnchỗchamẹmình,khôngđểchogiađìnhkiatrôngthấyhoặcnghenóihoặcbiếtđược.Sựantoàncủachamẹgãphụthuộcvàosựbímậtnàychẳngkémgìsựantoàncủachínhhọ.NếuhọbịbắtgặpthìhọsẽbịbuộcvàovụgỉếtIvanvàcảgiađìnhLeosẽchết,cólẽthậmchítrướckhiđêmtàn.Leođãsẵnsàngchấpnhậnrủiro.Gãphảinóilờitạmbiệt.
Họđã tớiUlitsaVorontsovskaya.Ngôinhàcần tìm làmột tòanhàcũ,trướccáchmạng-loạinhàđượcchiathànhhàngtrămcănhộnhỏ,ngăncáchnhauchỉbằngnhữngtấmkhăntrảigiườngbẩnthỉumắctrêndây.Khôngcótiệnnghi, khôngvòi nướcvàkhông cónhàvệ sinh trongnhà.Leo có thểthấymấycáiốngbắcranhữngôcửasổđểthôngkhóilòđốtcủi,hìnhthứcsưởiấmrẻtiềnnhấtvàbẩnthỉunhấtcóđược.Quansáttòanhàtừkhoảngcáchxaan toàn,họchờđợi.Muỗibu trêncổhọ,buộchọphải liên tục tétvàodachođếnkhitaydínhđầymáumình,Leobiếtchodùgãcóđứngđâybao lâu thì cũng không có cách nào gã biết chắc đây có phải là cái bẫykhông.Gãphảiđivàotrong.GãquaysangRaisa.Trướckhigãmởlời,côđãnói:
-Emsẽđợiởđây.Raisacảmthấyxấuhổ.CôđãtintưởngIvan.Kẻbấtđồngđãphảnbội
cô,cònngườikiađãcứumạngcô.CôkhôngthểnàonóilờitạmbiệtvớichamẹLeo,khibêncạnhchồngcô,nhưthểcôlàmộtngườitrungthành,thươngyêu.Leonắmtaycô:
-Anhmuốnemđicùng.Cửachungcưkhôngkhóa.Khôngkhíbêntrongthậtnóngbức,tùđọng,
vàngaylậptứchọđổmồhôi,quầnáohọdínhvàolưng.Trêntầng,ởcănhộ27,cánhcửađãkhóa.Leođãđộtnhậpvàonhiềungôinhà.Nhữngổkhóakiểucũthườngkhómởhơnsovớikhóakiểumới.Dùngđầucondaobấm,gã vặnmở nắp khóa, bộmáy bên trong khóa lộ ra.Gã đẩy con dao vào,nhưngkhóakhôngchịumở.Gãlaumồhôitrênmặt,dừnglạimộtlúc, thởsâu,nhắmmắt.Gãquệttaylênquầnchokhô,mặckệlũmuỗi-cứđểchúnghútmáu.Gãmởmắt.Tậptrung,ổkhóabậtmở.
Ánhđènduynhất là từphíacửasổnhìnrađường.Cănphòngsặcmùinhữngthânngườiđangngủ.LeovàRaisachờbêncửachoquenvớibóngtối.Họcóthểnhậnrahìnhbachiếcgiường:haigiườngcócáccặpvợchồng.Mộtchiếcgiườngnhỏhơnhìnhnhưcóbađứatrẻđangngủ.Trongkhubếp,cóhaiđứabéhơnngủtrênnhữngtấmthảmgiữanhànhưchónằmdướibàn.Leobướcđếnchỗmấyngườilớnđangngủ.Khôngphảichamẹgã.Ngườitađưanhầmđịachỉchogã?Saisótnhưvậyvẫnthườngxảyra.Cólẽngườitacốýđưanhầmđịachỉchogã?
Thấyhìnhdángmộtcánhcửakhác,gãbướcđến,vánsànoằnxuốngtheotừngbướcchân.Raisađingaysauvàbướcchânnhẹnhànghơn.Haingườiởgiườnggầnnhấtbắtđầucựaquậy.
Leodừnglại,chờchohọnằmyên.Haivợchồngkiavẫnngủ.Leotiếptục,Raisatheosau.Gãvớitayra,nắmlấynúmcửa.
Khôngcócửasổtrongphòngnày,khôngchútánhsáng.Leophảiđểcửamởmớithấyđược.Gãcóthểnhậnracóhaigiườngvà
hầunhưkhôngcókhoảngcáchgiữachúng.Thậmchí cũngkhôngcómộttấm rèm mỏng ngăn giữa hai giường. Một giường có hai đứa trẻ. Trêngiườngkialàhaingườilớn.Gãđếngầnhơn.Chamẹgãởđây,đangngủápvàonhau,trênmộtchiếcgiườngđơnnhỏhẹp.Leođứnglên,quaylạiRaisavànóinhỏ:
-Đóngcửa.Buộcphảidichuyểntrongbóngtốihoàntoàn,Leodòdẫmđilạichiếc
giườngchođếnkhigãcúilomkhomtrênsànbêncạnhchamẹ.Gãlắngnghehọngủ,thấymừnglàtrờitối.Gãđangkhóc.Cănphònghọbịnhétvàocònnhỏhơncảnhàtắmtrongcănhộtrướckia.Họkhôngcókhônggianriêngvàkhôngcáchnàotáchrờigiađìnhkiađược.Họbịđưađếnđâyđểchếtcùnglúcvớicáikếtcụcđãđịnhcủacontraihọ:bịlàmnhục.
Cùng lúcgãđặt cảhai tay lênmiệnghọ.Gãcó thểcảm thấyhọđang
thứcdậy,giậtmình.Đểngănhọkhỏikêulên,gãthìthầm:-ConLeođây.Đừnggâytiếngđộng.Căngthẳngtrênngườihọbiếnmất.Gãthảtaykhỏimiệnghọ.Gãcóthể
nghethấyhọđangngồidậy.Gãcảmthấytaymẹtrênmặtgã.Mùmờ,trongbóngtốinày,bàđangchạmvàogã.Nhữngngóntaybàdừnglạikhichúngchạmvàonướcmắt.Gãnghetiếngbà,thìthầm:
-Leo...Tay cha gã theo cùng tay bà.Leo áp tay họ vàomặt gã.Gãđã thề sẽ
chămsóchọvàgãđãkhônglàmđược.Gãchỉcóthểnóilínhí:-Conxinlỗi.Chagãđáp:-Conkhôngphảixin lỗigìcả.Bốmẹhẳnđãsống thếnàycảđờinếu
khôngcócon.Mẹgãxenvào,trongđầubàđầynhữngcâubàmuốnhỏi:-Bốmẹtưởngconđãchết.Ngườitanóicảhaiconbịbắt.-Họnóidối.ChúngconbịđưađếnVoualsk.Conbịcáchchức,khôngbị
tù.Giờconlàmviệcchodânquân.Conđãviếtthưchobốmẹnhiềulần,đềnghịthưchuyểnđếnchobốmẹ,nhưnghẳnchúngđãbịchặnlạivàhủyđi.
Bọntrẻgầnđócựaquậy,giườngcủachúngkêucọtkẹt.Ainấyđềuimlặng.Leođợichođếnkhigãcóthểnghetiếngthởsâu,chậmrãicủabọntrẻ:
-Raisaởđây.Gãđưatayhọsangcô.Cảbốnngườinắmtaynhau.Mẹgãhỏi:-Đứabé?-Không.Leonóithêm,khôngmuốnlàmphứctạpbuổiđoàntụ:-Sẩythai.Raisalạinói,giọngcôngắtquãngvìxúcđộng:-Conxinlỗi.-Khôngphảilỗicủacon.Annanóithêm:- Các con ở Mátxcơva lâu không? Ngày mai nhà ta gặp nhau được
không?-Không,chúngconkhôngnênởđâychútnào.Nếubịbắtgặp, chúng
consẽvàotùvàcảbốmẹnữa.Chúngconsẽđingaylúcsángsớm.-Tanênrangoàinóichuyện?
Leođãnghĩvềđiềunày.Khôngcáchnàohọcóthểrờicănhộmàkhôngđánhthứcvàingườitrongnhà:
-Chúngtakhôngthểliềulĩnhđánhthứchọ.Chúngtaphảinóichuyệnởđây.
Một lúckhông ai nói gì, cả bốnbàn taynắm lấynhau trongbóng tối.CuốicùngLeonói:
-Conphảikiếmchobốmẹmộtchỗởtốthơn.-Không,Leo.Nghenày.Conthườngcưxửnhưthểtìnhyêucủabốmẹ
phụthuộcvàonhữngthứconcóthểlàmchobốmẹ.Thậmchíkhicònbé.Điềuđókhôngđúng.Conphảitậptrungvàocuộcsốngcủacáccon.Bốmẹđã già rồi.Bốmẹ sốngở đâu cũng không quan trọng nữa.Điều duy nhấtkhiếnbốmẹcònsống,làchờđợitintứccủacon.Chúngtaphảichấpnhậnrằng đây là lần cuối nhà ta gặp nhau. Chúng ta không phải lập những kếhoạchvôíchlàmgì.Chúngtaphảinóilờitạmbiệtkhicòncócơhội.Leo,mẹyêucon,mẹtựhàovềcon.
GiọngAnnagiờkhábìnhtĩnh:-Cácconcónhau,cácconyêunhau.Cácconsẽcómộtcuộcsốngtốt,
mẹtinnhưvậy.Mọithứsẽkhácđichocáccon,vàconcáicủacácconnữa,Mẹcảmthấyđầyhyvọng,
Mộtsựvọngtưởng,nhưngbàthíchtinvàođiềuđó,vàLeokhôngnóigìphảnbác.
StepancầmtayLeo,đặtvàođómộtchiếcphongbì:-Đây làbức thưbốviếtnhiều tháng trước.Bốchưabaogiờcócơhội
đưanóchoconbởicácconbịđưađirồi.Bốkhôngmuốngửiđi.Hãyđọcthưnàykhiconantoàntrêntàu.Hứavớibốlàkhôngđọcnósớmhơn.Conhứađi.
-Cáigìđâyạ?Mẹ con và ta đã cân nhắc cẩn thận nội dung bức thư.Nó chứa tất cả
nhữnggìbốmẹđãmuốnnóivớiconnhưngđãkhôngthểnóivìlýdonàykhác.Nóchứamọiđiềuchúngtanênnóicáchđâylâulắmrồi.
-Bố...-Cầmlấy,Leo,vìbốmẹ.Leonhậnlấybứcthưvàtrongbóngtối,bốnngườihọômnhaulầncuối.6THÁNGBẢYLEOTIẾNĐẾNCONTÀU,Raisađicạnhgã.Cónhiềumậtvụtrênsân
gahơnbìnhthường?Lẽnàongườitađangtìmhọ?Raisađangđiquánhanh:
gãnắm taycô, thoángmộtcái,vàcôchậmbước.Bức thưchamẹgãviếtđượcgiấucùngtậphồsơđínhvàongựcgă.Họđãgầnđếntoacủamình.
Họlêncontàuđôngnghẹt.LeothìthầmvàotaiRaisa:-Emởđâynhé.Côgậtđầu.Gãđivàonhàvệsinhchậtchội,khóacửalại,đậynắpbệxí
chobớtmùi.Gãcởiáokhoác,mởnútsơmi,gỡcáitúivảimỏnggãkhâuđểgiữcáctàiliệu.Nóướtnhoẹtvìmồhôi,vàmựccủanhữngtàiliệuđánhmáyindấulêndagã,nhữngdòngchữintrênngựcgã.
Gãtìmthấybứcthư,lậtgiởnótrongtay.Khôngcótênngoàiphongbì,nónhàunhĩ,bẩnthỉu.Gãtựhỏilàmthếnàochamẹgãgiữkínđượcbứcthưkhỏicáigiađìnhkia,nhữngngườichắcchắnđãlụclọiđồđạccủahọ.Hẳnmộttronghaingườiphảigiữbứcthưbênmìnhmọilúc,ngàycũngnhưđêm.
ContàubắtđầuchuyểnbánhrờiMátxcơva.Gãgiữlờihứa.Giờgãđượcphépđọcnó.Gãđợichođếnkhihọrờigarồimớimởphongbìvàgiởbứcthư.Chữviếttaycủachagã:
Leo,cảmẹvàbốđềukhônghốitiếcgìcả.Bốmẹyêucon.Bốmẹluônmongđến cái ngày bốmẹ sẽ nói với con chuyệnnày.Thật ngạc nhiên vìngàyđóđãkhôngbaogiờđến.Bốmẹđãnghĩconsẽnêuchuyệnnàyrakhicon sẵn sàng.Nhưng conkhôngbaogiờ làm thế, con luôn xử sự như thểchuyệnđóchưabaogiờxảyra.Cólẽsẽdễdànghơnđểconhọccáchquênđichăng?Đâylàlýdobốmẹđãkhôngnóigì.Bốmẹnghĩđâylàcáchconxửlýchuyệnquákhứ.Bốmẹerằngconđãxóasạchnóvàkhơilạichỉlàmtổnthươngvàđauđớn.Nóitómlại,chúngtahạnhphúcbênnhauvàchúngtakhôngmuốnhủyhoạihạnhphúcđó.Chúngtathậthènnhát.
Bốnhắclại,cảbốvàmẹyêuconrấtnhiều,vàcảbốlẫnmẹkhôngaicógìphảihốitiếccả.
Leo-Leokhôngđọcnữa,quayđầuđi.Đúngvậy,gãnhớchuyệngìđãxảyra.
Gãbiếtbứcthưsẽnóitiếpđiềugì.Vàđúngvậy,gãđãdànhcảđờimìnhcốquên.Gãgấpbứcthưrồicẩnthậnxénórathànhnhữngmảnhnhỏ.Gãđứnglên,mởcánhcửanhỏ,némcácmảnhvụn rangoài.Gặpgió,nhữngmảnhgiấyvuônglởmchởmbaylênkhôngvàkhuấttầmmắt.
ĐÔNGNAMVÙNGROSTOVMƯỜISÁUKILÔMÉTVỀPHÍABẮCROSTOV-SÔNGĐÔNGCÙNGNGÀYNESTEROVDÀNHNGÀYCUỐI còn ở vùngRostov để đi thăm thị
trấn Gukovo. Giờ anh đang trên elektrichka quay về Rostov. Dù báo chíkhônghềđềcậpđếnnhữngvụtộiphạmnàythìnhữngvụviệctrẻembịgiếtcũngđãđivàođịahạtcôngcộngdướihình thức truyềnmiệngvà tinđồn.Chođếngiờdânquântạicácđịaphươngkhépkíncủahọkhôngmuốnnhìnnhậnmỗivụgiếtngườilàgìkhácngoàimộtsựkiệnxảyrabiệtlập.Nhưngnhữngngườingoàigiớidânquân,khôngphảichịugánhnặnggiảthiếtnàovềbảnchấttộiác,đãbắtđầuxâuchuỗilạinhữngcáichếtnày.Nhữngcáchgiảithíchkhôngchínhthứcđãbắtđầulantruyền.NesterovđãnghenóicómộtconthúhoangtrongcáckhurừngquanhShakhtyđigiếttrẻem.Cácnơikhácnhaudựng ra những con thúkhácnhau, vànhững lời giải thích siêunhiêndướidạngnàyhaydạngkhácđượckểđikểlạitrongkhắpvùng.Anhđãnghemộtbàmẹsợhãiquảquyếtrằngquáivậtnửangườinửathú,làmộtđứatrẻđượcgấunuôidưỡng,nênbâygiờnócămghéttấtcảnhữngtrẻembìnhthường,biếnchúngthànhnguồnthứcăncủanó.Mộtngôilàngđãquảquyếtđólàmộtconmarừngbáooán,nhữngngườidânlàngtổchứcnhữngbuổilễtếcôngphunhằmxoadịuconquỷnày.
NgườidânsốngởvùngRostovkhôngbiếtrằngcónhữngtộiáctươngtựxảyracáchđấyhàngtrămkilômét.Họtinrằngđâylàtaiươngcủahọ,mộtthế lực xấu xa đã gây tai họa cho họ. Trongmột chừngmực nào đó thìNesterovđồngývớihọ.Trongđầuanhkhôngchútnghingờrằngmìnhđangởtrungtâmcủanhữngtộiácnày.Mậtđộnhữngvụánmạngởđâycaohơnso với bất kỳ nơi nào khác.Dù anh không cúi đầu tin vào những lời giảithíchsiêunhiênthìanhcũngphầnnàobịcámdỗbởigiảthiết thuyếtphụcnhấtvàphổbiếnnhất,đólàýkiếnchorằnglínhĐứcQuốcxãđượccàilạinhưlàhànhđộngtrảthùcuốicùngcủaHitler:nhữngtênlínhcómệnhlệnhcuốicùnglàgiếthạitrẻemcủanướcNga.Nhữngtênlínhquốcxãnàyđượchuấn luyện theo lối sốngNga, trà trộnvàoxãhội, rồi giết hại trẻ emmộtcáchcóhệthống,theomộtnghithứcđãđịnh.Điềuđógỉảỉthíchđượcquymôcácvụgiếtngười,phạmviđịalý,tínhdãman,vàcảviệckhônghềcólạmdụngtìnhdục.Khôngphảicómộtkẻgiếtngườimàlàrấtnhiều,cólẽchừngmườihaymườihaitên,mỗitênhànhđộngđộclập,đếncácthịtrấnvàgiếtvôtộivạ.Giảthiếtnàyđãpháttriểnthànhmộtcáiđàđếnmứcmộtsốdânquânđịaphương,nhữngngườitựnhậnmộtcáchmâuthuẫnrằngđãpháđược toàn bộ các vụ phạm tội, lại bắt đầu nghi ngờnhữngngười biết nóitiếngĐức.
Nesterov đứng lên và duỗi chân. Anh đã ở trên elektrichka chừng batiếng.Tàuchạychậmvàkhôngđượcthoảimáilắm,vàanhkhôngquenngồiyên lâunhưvậy.Anhđidọc theo toa tàu,mởcửasổ,nhìnnhữngánhđèn
thànhphốgầnlại.SaukhinghenóivụgiếtcậubéPetyasốngởmộtnôngtrangtậpthểgầnGukovo,anhđãđếnđósángnay.Khôngmấykhókhănanhđãtìmrachamẹđứabé.Mặcdùanhdùngtêngiả,nhưnganhcũngthànhthựcgiảithíchrằngmìnhđangtiếnhànhmộtvụđiềutraliênquanđếnmộtsốvụgiếttrẻemtươngtự.BốmẹđứabélànhữngngườinhiệttìnhủnghộgiảthiếtlínhĐứcQuốcxã,giảithíchrằngquânĐứchẳnđượcnhữngngườiUkrainaphảnquốctiếptay,giúpchúnghòanhậpvàoxãhộirồigiếtngườibừabãi.ChacậubéchoNesterovxemcuốntemcủaPetyamàvợchồnghọcấttrongchiếchộpgỗdướigiường,mộtnơilinhthiêngvớiđứacontraiđãchếtcủahọ.Khôngainhìnnhữngcontemmàkhôngbậtkhóc.Cảhaingườihọkhôngmuốnxemxácconmình.Nhưnghọđãnghekểcontraihọbịlàmsao.Nóbịhànhhungnhưthểbởimộtconthúdữ,cóbùnnhéttrongmiệngnhưmuốntrêutứchọthêm.Ngườicha,đãchiếnđấutrongcuộcChiếntranhVệquốcVĩđại,biếtrằngquânlínhĐứcQuốcxãđượctiêmthuốcđểđảmbảochúngtrởnênxấuxa,vôđạođức,vàtànác.Anhtadámchắcnhữngkẻgiếtngườinàylàsảnphẩmcủathứmatúyquốcxãnhưvậy.Cólẽbọnhọđượclàmchonghiệnmáutrẻem,khôngcóthứmáunàybọnchúngsẽchết.Nếu không thì làm sao những kẻ này lại thực hiện cái tội ác như vậy?Nesterovkhôngbiếtanủirasaomàchỉbiếthứarằngthủphạmsẽbịbắt.
ElektrichkađếnRostov.Nesterovxuốngtàu,tinchắcmìnhđãtìmđượctrung tâm của những tội ác này.Từng là dân quânởRostov, trước khi bịchuyểnđếnVoualskcáchđâybốnnăm,anhdễdàngthuthậpthôngtin.Theotínhtoángầnđâynhất,cónămmươibảyđứatrẻđãbịgiếttrongnhữngtìnhhuốngmàanhcholàtươngtự.Phầnlớncácvụgiếtngườixảyratrongvùngnày.Có lẽnàoquânQuốcxãxâmnhậpđượcbỏ lại trên toànbộnửaphíaTây đất nước? Một vùng đất rộng lớn bị quân Wehrmacht chiếm đóng.ChínhanhđãchiếnđấuởUkrainavàchứngkiếntậnmắtcảnhhiếpdâmvàgiếtngườicủađộiquân tháo lui.Quyếtđịnhkhôngchắcchắnđi theomộtgiả thiếtnàyhaygiả thiếtkia,anhgạtnhữnggiải thíchnàysangmộtbên.Nhiệm vụ củaLeo ởMátxcơva sẽ là rất thiết yếu để đem lại chút ý kiếnchuyênmôn cho việc phỏngđoán danh tính kẻ giết người.Nesterov đượcgiaonhiệmvụtổnghợpsựkiệnliênquanđếnnơiởcủakẻgiếtngười.
Trongkỳnghỉ,giađìnhanhtađãởtạicănhộcủamẹanhtrongmộtKhuđịnhcưMớiđượcxâydựngtrongmộtchươngtrìnhnhàởthờihậuchiếnvớimọiđặcđiểmthôngthường:đượcxâyđểhoànthànhchỉtiêuhơnlàđểngườita vào ở. Chúng đã ở vào tình trạng hư hại thậm chí trước khi được xâyxong.Khôngcóvòinước,hệthốngdẫnnướctrungtâm,chúngcũnggiốngnhưngôinhàcủaanhtaởVoualsk.AnhtavàInessanhấttrínóidốibàmẹ,
trấnanbàrằnghọđangsốngtrongmộtcănhộmới.Mẹanhhàilòngbởilờinóidốiđónhưthểchínhbàcũngđangsốngtrongmộtcănhộmớivậy.Lúcđếnnhàmẹ,anhxemđồnghồ.Anhrờinhàlúcsáugiờsángvàgiờđãgầnchíngiờđêm.Mườilămtiếngbỏramàkhôngkiếmđượcthôngtinthựcsựgìcả.Thìgiờcủaanhđãhết.Ngàymaihọsẽvềnhà.
Anhvàosânkhuđịnhcư.Quầnáophơisansátnhau.Anhcó thể thấyquầnáocủamìnhtrongsốđó.Anhsờvào.Áoquầnđãkhô.Điquadãyquầnáo,anhbướcđếncửacănhộcủamẹ,vàobếp.
Inessangồitrênchiếcghếgỗ,mặtchịđầymáu,taychịbịtrói.Đằngsauchị làmộtngườiđànôngmàanhkhôngnhận ra là ai.Khôngcố tìmhiểuxemchuyệngìđãxảyrahoặcngườiđànôngnàylàai,Nesterovbướcđếngiậndữ.Anhkhôngcầnbiếtrằngngườiđànôngnàymặcđồngphục:anhsẽgiếthắnbấtchấptấtcả,chodùhắnlàai.Anhgiơnắmđấm.Trướckhianhcóthểtớigầnhơn,mộtcáiđaubuốttrùmkhắpbàntayanh.Nhìnsangbên,anhthấymộtphụnữ,cólẽchừngbốnmươi.Mụđangcầmmộtchiếcdùicuiđen.Anhđãthấykhuônmặtnàytrướcđây.Anhnhớra-trênbãibiển,cáchđâyhaingày.Trongtaykia,mụcầmkhẩusúng,điềmtĩnh,hưởngcáivịthếcủakẻmạnh.Mụrahiệuchonhânviêncủamình.Hắnbướclên,némmộttậpgiấytờlênsàn.Rơiquanhchânhọlàmọitàiliệuanhthuthậpđượchaithángqua,nhữngbứcảnh,nhữngmôtả,bảnđồ-hồsơvụánnhữngđứatrẻbịgiết.
-ChỉhuyNesterov,anhđãbịbắt.VOUALSK7THÁNGBẢYLEOVÀRAISAXUỐNGTÀU,chờtrênsânga,vờnhưđangsắpxếp
hànhlýchođếnkhimọihànhkháchkhácđềuđãvàotòanhàchínhcả.Đãmuộnnhưngtrờichưatối,vàcảmthấybịlộ,họrờikhỏisânga,vộivãvàorừng.
Đếnnơigiấuđồ,Leodừnglại,nínthở.Gãnhìnlênnhữngthâncây,bănkhoăn về cái quyết định hủy bức thư. Liệu gã có làm cha mẹ mình tổnthươngkhông?Gãhiểutạisaohọmuốnviếtrasuynghĩvàcảmxúccủahọ:họmuốnđượcthanhthản.NhưngRaisađãđúngvềgãkhicônói:
Cóphảiđólàcáchđểanhcóthểngủyênbanđêm,xóasạchcácsựkiệntrongđầu?
Côcònđúnghơncảcôbiết.Raisachạmtaygã:-Anhổnchứ?Côhỏigãbứcthưnóigì.Gãđãnghĩsẽnóidối,bảorằngnóchứanhững
thôngtinvềgiađình-cácchitiếtcánhânmàgãđãquên.Nhưngcôhẳnsẽ
biếtgãnóidối.Nên,thayvìvậy,gãnóivớicôsựthật;rằnggãđãhủybứcthư,xénóthànhtrămmảnh,vànémracửasổ.Gãkhôngmuốnđọcnó.Chamẹgãcóthểdễdàngthanhthảntinrằnghọđãtrútđượcgánhnặng.Gãthấynhẹnhõmvìcôkhôngthắcmắcgìquyếtđịnhcủagãvàtừlúcấykhôngđềcậpđếnnónữa.
Họ lấy tayđào lớp lávàđấtmềmchephủ,đồđạc lộ ra.Họcởibộđồthànhthị,địnhmặclạibộđồcũbanđầu-mộtphầnthiếtyếutrongvỏbọccủahọ.Khicởiđồra,chỉcómìnhhọ,họdừnglại, trầntruồng,nhìnnhau.Cólẽnhưvậylànguyhiểm,cólẽnhưvậylàcơhộichủnghĩa,nhưngLeomuốncô.Khôngchắcchắncảmgiáccủacôvềgãthếnào,gãkhônglàmgì,chờđợi,losợkhôngdámhànhđộngtrước,nhưthểtrướcđấyhọchưabaogiờlàmtình,nhưthểđâylà lầnđầucảhaikhôngdámchắcvềnhữnggiớihạn,khôngchắcđiềugìlàchấpnhậnđượcvàđiềugìkhông.Côvớitayra,chạmvàotaygã.Thếlàđủ.Gãkéocôvềphíamình,hôncô.Họđãcùnggiếtngười, cùng lừa dối, cùng nhaumưu toan lập kế hoạch và dối trá. Họ lànhữngtộiphạm,cảhaingười,họchốnglạicảthếgiới.Đâylàlúcđểthănghoamối quanhệmới này.Giá nhưhọ có thểở lại đây, sốngở đây trongchínhkhoảnhkhắcnày,trốntrongrừng,tậnhưởngnhữngcảmxúcnàymãimãi.
Họquaylạiconđườngmòntrongrừng,đibộvềthịtrấn.LúcđếnquánBasarov,họvàophòngchính.Leonínthở,nghĩrằngsẽcóbàntaynắmlấyvaigã.Nhưngkhôngcóaiởđây,khôngcómậtvụvàkhôngcódânquân.Họantoàn,ítnhấtthêmmộtngàynữa.Basarovtrongbếp,thậmchíkhôngquaylạikhihắnnghetiếnghọvề.
Trên lầu, họmởkhóa phòng.Một bức thư dưới cửa.Leo thả túi xáchxuốnggiường.Gãnhặtbứcthưlên.CủaNesterov,ghingàyhômnay:
Leo,nếucậuquayvềnhưkếhoạch,gặptôitốinayởvănphònglúcchíngiờ.Đếnmộtmình.Mang theomọi tài liệu liênquanđếnvấnđềchúng tađangbànbạc.Leo,điềurấtquantrọnglàcậukhôngđếnmuộn.
Leonhìnđồnghồ.Chỉcónửatiếng.CÙNGNGÀYTHẬMCHÍQUAYTRỞLẠITRỤSỞDÂNQUÂNLeocũngkhông
dámliềulĩnh.Gãđãgiấucáctàiliệutronghồsơchínhthức.Mấybứcrèmvăn phòngNesterov đã kéo xuống và không thể nhìn vào trong. Gã xemđồnghồ:gãđếnmuộn,trễhaiphút.Khôngthểhiểuchuyệnđóthìđặcbiệtquantrọngrasao,gãgõcửa.Hầunhưngaykhigãlàmvậy,cánhcửamởra,nhưthểNesterovđangđợiphíasaucửa.Leobịdẫnvàovớimộtsựcấpbách
độtngộtvàkhóhiểu,cánhcửađónglạisaulưnggã.Nesterovđiđilạilạivớimộtsựsốtruộtkháclạ.Bàncủaanhtađầytài
liệutrongtậphồsơvụán.AnhtanắmhaivaiLeovànóivớimộtgiọngthấpxuống,vộivã:
-Nghechokỹvàđừngngắtlờitôi.TôiđãbịbắtởRostov.Tôibuộcphảithúnhận.Tôikhôngcó lựachọnnàocả.Họđãbắtgiađình tôi.Tôiđãkểchohọtấtcả.Tôinghĩcóthểthuyếtphụchọgiúpđỡ,thuyếtphụchọrằnghọnên đưa vụ án của chúng ta lên mức độ chính thức. Họ đã báo cáo vềMátxcơva.Họbuộcchúngtatộikhíchđộng.Họnghĩđâylàtưthùcủacậu,mộthànhđộngtrả thù.Họbácbỏnhữngpháthiệncủachúngta,gọiđólàmộtthủđoạntinhvicủatuyêntruyềnphươngTây:họchắcrằngcậuvàvợcậuđang làmgiánđiệp.Họcho tôimột lựachọn.Họsẵnsàngđểchogiađìnhtôiyênnếutôigiaonộpcậuvàtoànbộthôngtinchúngtađãthuthập.
ThếgiớicủaLeosụpđổ.Dùđãbiếtnguyhiểmgầnkề,nhưnggãnghĩnóchưacắtngangconđườngcủagã:
-Khinào?-Ngaybâygiờ.Tòanhàđãbịbaovây.Cácmậtvụ sẽvàophòngnày
trongmườilămphútnữa,sẽbắtcậutrongvănphòngnàyvàlấymọibằngchứngchúng tađãgópnhặt.Tôiphải tranh thủmấyphútnàyđể tìmhiểutoànbộthôngtincậupháthiệnđượcởMátxcơva.
Leolùilại,xemđồnghồ;chíngiờnămphút:-Leo,cậuphảinghetôi.Cómộtcáchđểcậutrốnthoát.Nhưngđểthành
công,đừngnóigì,đừnghỏigìhết.Tôiđãnghĩramộtkếhoạch.Cậusẽdùngsúngđánhvàođầutôi,khiếntôibấttỉnh.Rồilúcđấycậusẽrờiphòngnày,xuốngmộtlượtcầuthang,nấptrongmấyvănphòngphíabênphải.Leo,cậungheđấychứ?Cậucầnphảitậptrung.Cửakhôngkhóa.Cậuvàotrong,đừngbậtđèn,vàkhóacửalại.
NhưngLeokhôngnghe-điềuduynhấtgãnghĩđếnlà:-Raisa?-Côấyđangbịbắtngaylúcchúngtanóichuyện.Tôirấttiếc,nhưngcậu
không thể làm gì cho cô ấy cả.Cậu cần tập trung, Leo, hoặc chuyện nàychấmdứt.
-Chuyệnchấmdứtrồi.Nóchấmdứtkhianhkhaivớihọtấtcả.-Họcómọithứ,Leo.Họcónhữnggìtôitìmđược.Họcóhồsơcủatôi.
Tôiphảilàmgìđây?Đểhọgiếtgiađìnhtôisao?Họcòncóthểbắtđượccậunữa.Leo,cậucóthểtứcgiậntôi,hoặccậucóthểthoát.
Leo gạt tayNesterov, gã bước đi trong phòng, đầu óc gã cố gắng suynghĩ.Raisađãbịbắt.Cảhaingườiđềubiếtgiờphútnàysẽđến,nhưngchỉhiểunónhưmộtkháiniệm,mộtý tưởng.Họkhônghiểu thếnghĩa làsao.Cáiviễncảnhkhôngbaogiờgặplạicônữakhiếngãkhóthở.Mốiquanhệcủahọ,mốiquanhệmớitáisinh,đượcthănghoacáchđâyhai tiếngtrongrừng,giờđãkếtthúc.
-Leo?Côấythìsẽmuốngì?Côsẽkhôngmuốngãủymị.Cômuốngãthành
công,trốnthoát,lắngnghengườiđànôngnày.-Leo?-Đượcrồi,kếhoạchthếnào?Nesterovtiếptục,nhắclạiphầnđầu:-Cậu sẽ dùng súng đánh tôi, làm tôi bất tỉnh.Rồi cậu rời phòng này,
xuốngmộtlượtcầuthang,vànấptrongmấyphòngphíabênphảicầuthang.Nấptrongđó;chờđếnlúccácmậtvụvàotòanhà.Họsẽlênthẳngtầngnày,sẽđiquacậu.Khihọqua rồi, cậusẽxuống tầng trệt, rangoàiquacửasổphíasau.Cóchiếcxeđậuởđó.Đâylàchìakhóa,cậusẽtrộmnócủatôi.Cậuphảirờithịtrấn,đừngtìmaihaydừnglạivìbấtcứviệcgì,cứláiđi.Cậusẽcómộtlợi thếnhỏ.Họsẽtinlàcậuchạybộ,đâuđótrongthị trấn.Lúchọnhậnrarằngcậucóxe,cậuđãphảitựdorồi.
-Tựdođểlàmgì?-Đểphávụánnày.-ChuyếnđiđếnMátxcơvalàcôngtoi.Nhânchứngkhôngchịunói.Tôi
vẫnkhôngcóthêmchútýtưởnggìvềkẻnày.ĐiềuđókhiếnNesterovngạcnhiên.- Leo, cậu làm được chuyện này, tôi biết. Tôi tin cậu. Cậu cần đến
Rostov-sôngĐông.Đâylàtrungtâmcủanhữngvụánmạng.Tôitinrằngđólànơicậunêntậptrungvào.Cónhiềugiảthiếtvềkẻgiếtnhữngđứatrẻnày.MộtgiảthiếtlàliênquanđếnmộtnhómlínhQuốcxã...
Leoxenngang:-Không,đấylàviệclàmcủamộtcánhân,hànhđộngđơnlẻ.Hắntacó
một côngviệc.Hắncóvẻnhưbình thường.Nếuanh tin chắcmứcđộ tậptrungcácvụgiếtngườinằmởRostovthìcókhảnănghắnsốngvàlàmviệcởđó.Côngviệccủahắnlàmốiliênhệgiữatấtcảnhữngđịađiểmnày.Côngviệccủahắnnghĩalàhắnđiđâyđiđó:hắngiếtngườitrênđườngđicủahắn.Nếuchúngtabiếtđượccôngviệccủahắn,chúngtasẽbắtđượchắn.
Leoxemđồnghồ.Cònvàiphútnữatrướckhigãphảiđi.Nesterovchỉtaylênhaithịtrấnliênquan:
-MốiliênhệgiữaRostovvàVouaslklàgì?KhônghềcóvụgiếtngườinàoởphíaĐôngthịtrấnnày.Ítnhấtlàtheochúngtabiết.Điềuđógợiýrằngđâylàđiểmcuối,đíchđếncủahắn.
Leođồngý:-Voualskcónhàmáylắprápô tô.Khôngcóngànhcôngnghiệpquan
trọngnàokhácởđâyngoàingànhgỗ.NhưngcórấtnhiềunhàmáyởRostov.NosterovbiếtrõcảhainơinàyhơnLeo:-NhàmáylắprápôtôvàRostelmashcóquanhệmậtthiếtvớinhau.-Rostelmashlàgì?-Mộtnhàmáysảnxuấtmáykéo,rấtlớn,lớnnhấtLiênXô.-Chúngdùngchungcácphụkiện?-LốpxecholoạiGAZ-20đượcsảnxuấtởđó.Cácphầnđộngcơđược
làmởđây.Có thể đó làmối liên hệ chăng?Những vụ giết người dọc theo tuyến
đườngsắttừphíaNamvàchạysangphíaTây,từngđiểmmột.Theogiảthiếtnày,Leonhậnxét:
-NếuVouaslkgửihàngđếnRostelmashthìnhàmáykiaphảidùngmộttolkach.Aiđóđếnđâyđểđảmbảonhàmáylắprápôtôhoànthànhchỉtiêubắtbuộc.
-Chỉcóhaivụgiếttrẻemởđâyvàchúngmớixảyragầnđây.Cácnhàmáyhợptáccùngnhauđãđượcmộtthờigian.
-CácvụgiếtngườiởphíaBắcđấtnướclàmớigầnđâynhất.Thếnghĩalàhắnchỉmớicócôngviệcnày.Hoặchắnchỉđượcgiaonhiệmvụdọctheotuyếnđườngnày.ChúngtacầnhồsơlaođộngởRostelmash.Nếuchúngtađúng,bằngcáchkiểmtrachéohồsơvớiđịađiểmcácvụgiếtngười,chúngtasẽbắtđượckẻnày.
Họsắp tớiđích.Nếuhọkhôngbị sănđuổi,nếuhọđược tựdođểungdunghànhđộng,họcóthểpháthiệnratênkẻgiếtngườivàocuốituầnnày.Nhưnghọkhôngcómột tuần,haysựhỗtrợ.Họcóbốnphút.Đãchíngiờmườimộtphút,Leophảiđi.Gãcầmhồsơ-danhsáchnhữngvụgiếtngười,cùngngàythángvàđịađiểm.Gãchỉcầncóthế.Saukhigậphồsơbỏvàotrong túi, gã bước đến cửa. Nesterov ngăn gã lại. Anh ta đang cầm khẩusúng.Leonhận lấymónvũkhí, chầnchừmột lúc.Nesterov thấy sựngầnngạiđóvànói:
-Hoặclàgiađìnhtôisẽchết.Leođánhvàobênđầu,làmanhtaxướcdavàquỵxuống.Vẫncòntỉnh,
Nesterovngướclên:-Chúcmaymắn,giờhãyđánhchorađánh.Leogiơsúnglên.Nesterovnhắmmắt.Vộiđivàohànhlang,Leođếncầuthangthìnhậnralàgãquênlấykhóa
xe.Nóởtrênbàn.Gãquaylại,chạydọchànhlangđếnvănphòng,bướcquaNesterov,chộp lấychùmchìakhóa.Gãđãmuộn-chíngiờmười lăm,cácmậtvụđangđivàotòanhà.Leovẫncònởtrongvănphòng,đúngnơibọnhọmuốngãở.Gãchạy ra,xuôihành lang,xuốngcầu thang.Gãcó thểnghetiếngbướcchântiếnvềphíamình.Đếntầngba,gãlaosangphải,nắmlấycánhcửaphònggầnnhất.NómởnhưNesterovđãhứa.Gãvàotrong,khóacửalạingaykhicácmậtvụđilêncầuthang.
Leođợitrongbóngtối.Cácrèmcửađãđóngnênkhôngaibênngoàicóthểnhìnvàotrong.Gãcóthểnghenhữngbướcchândồndập.Cóítnhấtbốnmậtvụđangởtrêncầuthangnày.Gãmuốnởlạitrongcănphòngnày,đằngsaucánhcửakhóanày,trongsựantoàntạmbợ.Cáccửasổmởrasânlớn.Gãliếcra.Cómộtvòngngườibênngoàicổngchính.Gãlùikhỏicửasổ.Gãphảixuốngtầngtrệtvàraphíasau.Gãmởcửa,nhìnhéra.Hànhlangkhôngngười.Gã đóng cửa lại, đi lại cầu thang.Gã nghe giọngmộtmật vụ bêndưới.Leochạyđếnlượtcầuthangtiếptheo.Gãkhôngthấyhaynghetiếngmộtai.Ngaykhigãbắtđầuchạy,cótiếnghétphátraởtầngtrêncùng:họđãtìmthấyNesterov.
Mộtđợtmậtvụthứhaixôngvàotòanhà,bịbáođộngbởitiếngkêucủađồngnghiệp.Sẽquánguyhiểmnếuchạythêmmộtlượtcầuthangnữa,từbỏkếhoạchcủaNesterov,Leocònở trên tầnghai.Gãchỉcóvàigiâyđể tậndụng sự hoảng loạn trước khi những người kia tổ chức thành các đội lụcsoát.Khôngthểxuốngđượctầngtrệt,gãchạydọchànhlang,đivàonhàvệsinh,mộtphònghướngvềphíasau tòanhà.Gãmởcửasổ.Cửasổcaovàhẹp,chỉvừađủđểlenngườiqua.Cáchduynhấtlàphảichođầuratrước.Gãxembênngoài,không thấymậtvụnàocả.Có lẽgãchỉcáchmặtđấtnămmét.Gã chuồi người qua cửa sổ, lơ lửng trênmặt đất, dùng chân để níu.Khôngcógìbámvào.Gãphảithảchongườirơixuống,lấytaycheđầu.
Gãđưabàntayrađểtiếpđất,cổ taybịsái.Gãnghetiếnghét,gãnhìnlên.Mộtmậtvụởcửasổtầngtrên.Leođãbịpháthiện.Mặckệconđauởcổtay,gãđứngdậy,chạyvềbênđườngnơichiếcxephảiđỗởđó.Tiếngsúngphát ra.Những luồng bụi gạch bùng lên bên đầu gã.Gã thụp xuống, lom
khomvàvẫnchạy.Nhiềuphátsúngnữa,kêuvèovèotrênđường.Gãrẽởgócđường,thoátkhỏilànđạn.
Chiếcxeởđó,đỗởđó,đãsẵnsàng.Gãleolên,trakhóavàoổ.Độngcơxìxìrồitắtngấm.Gãthửlại.Nókhôngkhởiđộng.Gãthửlầnnữa-thôinào-lầnnàynónổ.Vàosốxe,gãláiđi,tăngtốc,cẩnthậnkhôngđểlốpxegâytiếng rít.Làmsaođểnhữngmậtvụđuổi theokhôngnhìn thấychiếcxe làđiều cực kỳ quan trọng.Gã ở trênmột trong số ít ỏi những chiếc xe trênđường.Dođâylàxedânquân,hyvọngbấtcứdânquânnàothấynócũngchorằnggãcùngphevớihọtrongkhihọtiếptụctìmkiếmngườichạybộ.
Đường vắng tanh. Leo lái quá nhanh, quá xóc, chạy ra khỏi thị trấn.Nesterovđã sai: gã không thể lái thẳngđếnRostov.Trướchết, đấy là vàitrămkilômét,gãkhônggặpnơinàogầncóxăng,vàgãkhôngcócáchnàođểlấythêmxăng.Quantrọnghơn,khingườitapháthiệnragãlấymộtchiếcxe,bọnhọsẽchặnmọingảđường.Gãphảichạycàngxacàngtốt,rồivứtchiếcxe,giấunóđi,vàlẻnvàomộtvùngnôngthônrồilêntàu.Miễnlàhọchưatìmthấychiếcxebịvứtlạithìcơhộichogãsẽnhiềuhơnkhikhôngcónó.
Gã tăng tốcchạyvàoconđường lớnduynhấtvàovà ra thị trấn,đivềphíaTây.Gãxemgươngchiếuhậu.Nếuhọđịnhtổchứcmộtcuộclụcsoáttoàndiệnởnhữngtòanhàlâncận, tinrằnggãvẫnchạybộ, thìgãsẽcó ítnhất chừngmột tiếng trước họ.Gã tăng tốc, xe đạt đến tốc độ tối đa támmươikilôméttrêngiờ.
Phíatrướccóngườiđứngtrênđường,vâyquanhmộtchiếcxeđỗ:xedânquân.Nólàvậtchắnđường.Bọnhọkhôngloại trừmộtkhảnăngnàohết.NếuđườngphíaTâybịchặnthìđườngphíaĐôngcũngvậy.Họvâykíntoànbộthịtrấn.Hyvọngduynhấtcủagãlàđâmquavậtchắnđườngnày.Gãsẽtăngtốcđộ,húcvàochiếcxeđỗngangđường.Chiếcxesẽbịlật.Gãsẽkiểmsoátđượccúvachạm.Khixehọbịhỏng,bọnhọsẽkhôngthểđuổitheogãngay.Thậtliềulĩnh,chuyệnnàysẽgiảmlợithếcủagãxuốngcòntínhbằngphút.
Cácmậtvụđằngtrướcbắtđầunổsúng.Đạncắmvàophíatrướcxe,tóelửakhichạmvàokimloại.Mộtviênđạnxuyênquakínhchắngió.Leocúithấpsautaylái,khôngthểthấyđườngđượcnữa.Chiếcxeđangvàovịtrí:gãchỉcầnnắmchặt tay lái.Đạn tiếp tụcphánátkínhchắngió.Nhữngmảnhkínhvỡtrútxuống.Gãvẫnđangđúnghướng-sẵnsàngchovụvachạm.
Chiếcxelắclưđổnghiêngquamộtbên.Ngồithẳnglại,Leocốgiữtaylái,nhưngchiếcxengoặtsangtrái,khôngchịutheođiềukhiểncủagã.Lốpxebịbắnlủng.Gãkhôngthểlàmgìđược.Chiếcxebịlậtnghiêng,cửabên
hôngbẹpgí.Gãbịhấtvàocánhcửa,cáchđườngvàimilimét,trượtdàitrênđường,nhữngtialửalóelên.Phầntrướcđâmnátchiếcxekia,khiếnxecủaLeoxoaytròn.Nólậtngược,văngralềđường.Leobịhấttungtừcửađếnmuixe,rồigãnằmcuộntrònkhichiếcxedừnglại.
***GÃMỞMẮT. Gã không chắc gã có thể cử động được không và gã
khôngthểvậnđủsứcđểthử.Gãnhìnlênbầutrờiđêm.Ýnghĩcủagãtừtừhiệnvề.Gãkhôngcònởtrongxenữa.Aiđóhẳnđãlôigãra.Mộtkhuônmặtxuấthiệnphíatrêngã,chechắnnhữngvìsao,nhìnxuốnggã.Tậptrungvào,Leonhìnkỹkhuônmặtngườikia.
LàVasili.ROSTOV-SÔNGĐÔNGCÙNGNGÀYARONCÓCẢMTƯỞNGRẰNGmộtcôngviệctrongdânquânhẳnthú
vịlắm,hoặcítnhấtlàthúvịhơnlàmviệcởnôngtrang.Anhtaluônbiếtlàmởđâytiềnlươngkhôngcao,nhưngưuđiểmlàcạnhtranhkhôngkhốcliệt.Khiđitìmviệc,anhtachưabaogiờlàmộtứngcửviênsánggiá.Ởanhtakhôngcógìkhôngtốtcả.
Sụthực,anhtahọcrấtkháởtrường.Tuynhiên,lúcsinhramôitrêncủaanhtabịsứt.Đólàđiềubácsĩđãnói-nóbịsứtvàôngtakhôngthểlàmgìhết.Trôngnhưthểmộtphầnmôitrêncủaanhtabịcắtđi,vàphầncònlạidínhvàonhaukhiếnmôivểnhlênởgiữa,đểlộmộtphầnrăngcửa.Hậuquảlà, trông anh ta như nhếch mép trường kỳ. Mặc dù điều này không ảnhhưởnggìđếnkhảnăng làmviệccủaanh ta,nhưngchắcchắnnó tạokhácbiệt trongkhảnăngcủa anhkiếmđượcviệc làm.Dânquândườngnhư làmộtgiảipháphoànhảo,họđangđóikhátngườixinviệc.Họsẽbắtnạtanhta,bàntánsaulưnganhta-anhtađãquenchuyệnđórồi.Anhtasẽchấpnhậntấtcảnhữngđiềuđó,miễnlàanhtađượcdùngtríóccủamình.
Anhtaởđây,giữađêm,ngồitrongbụirậm,bịbọchétcắn,theodõimộttrạmchờxebuýtđểtìmdấuhiệucủa:
Hoạtđộngbấtthường.NgườitakhôngchoAronbiếttạisaoanhtađangngồiđâyhayhoạtđộng
bấtthườngcóthểnghĩalàgì.Làmộttrongnhữngnhânviêntrẻnhấtcủadânquân,chỉmớihaimươituổi,anhtatựhỏiliệuđâycóphảimộtkiểulễkếtnạpnàođó-mộtbàithửtháchlòngtrungthành,đểxemanhtacóthểtuânthủmệnhlệnhkhông.Tuânlệnhđượcđánhgiácaohơnbấtcứđiềugìkhác.
Chođếngiờ,ngườiduynhấtlảngvảnglàmộtcôgáiđứnggầntrạmxebuýt.Côcòntrẻ,cólẽmườibốnmườilăm,nhưngcôcốtỏratrônggiàdặn
hơn.Côbédườngnhưsayrượu.Chiếcáosơmikhônggàicúc.Anhtanhìncôbéchỉnhlạichiếcváyvànghịchđùamáitóc.Côbélàmgìởđâytạitrạmxebuýt?Khôngcóchuyếnxebuýtnàochođếnsángmai.
Mộtngườiđànôngtiếnđến.Ydángcao,độimộtchiếcmũvàmặcáokhoácdài.Yđeokínhcógọng,mắtkínhdàyvàmangmộtchiếccặprấtđẹp.Yđứngcạnhbảnglịchtrình,lầntayđọctrênbảng.Côbénhưthểmộtconnhệnnhỏbéẩnkhuất,chờtronggóc,côđứnglênngay,tiếnvềphíay.Ytiếptụcđọclịchchạyxekhicôbéđivòngquanh,sờchiếccặpcủay,tayy,áokhoáccủay.Ngườiđànôngdườngnhưphớtlờnhữngkhơigợinàychođếnkhicuốicùngyrờimắtkhỏilịchxe,vàdòxétcôbé.Họnóichuyện.Aronkhôngthểngheđượchọnóigì.Côbékhôngđồngýđiềugìđó,lắcđầu.Rồicôbénhúnvai.Họđã thỏa thuậnxong.Ngườiđànôngquay lạivàdườngnhưnhìn thẳngvàoAron,nhìnngayvàođámcây thấpbêncạnhnhàchờ.Ngườiđànôngcóthấyanhtakhông?Cóvẻlàkhông-họđangởchỗsángđèn,anhtaởtrongbóngđen.Cảngườiđànôngvàcôbébắtđầubướcđếnchỗanhta,đếnthẳngnơianhtađangnấp.
Aronbốirối,kiểmlạivịtrí-anhhoàntoànbịchekhuất.Họkhôngthểnàothấyanhtađược.Thậmchínếucóthấy,tạisaohọvẫnđivềphíaanhta?Họchỉcòncáchvàimét.Anhtacóthểnghehọnóichuyện.Anhđợi,khumtronglùmcâythìmớinhậnrahọđiquaanhtavềphíanhữnggốccây.
Aronđứnglên:-Dừnglại!Ngườiđànôngvụtđứngyên,vaiygồlên.Yquaylại.Aroncốhếtsứctỏ
rauyquyền:-Haingườiđịnhlàmgì?Côbé,dườngnhưkhônghềsợhaylolắng,trảlời:-Chúngtôiđidạo.Môianhbịlàmsaothế?Trôngxấuquá.Aronđỏmặtxấuhổ.Côbénhìnchằmchằmmôianhtavớivẻghêtởm
lộrõ.Anhtangừngmộtlúc,trấntĩnhlại:-Cácngườiđịnhdâmloạn,ngaynơicôngcộng.Côlàđồgáiđiếm.-Không,chúngtôiđịnhđidạo.Ngườiđànôngnóithêm,giọngyxúcđộng,gầnnhưkhôngngheđược:-Chưaailàmgìsaicả.Chúngtôichỉnóichuyệnthôi.-Chotôixemgiấytờ.Ngườiđànôngbướcđến,lụctìmgiấytờtrongtúiáo.Côbélùilại,thờơ.
Chắcchắntrướcđâycôbétừngbịchặnhỏi.Côkhôngravẻlolắng.Anhta
kiểmtragiấytờcủangườiđànông.NgườiđànôngtênAndrei.Giấytờhợplệ.
-Mởcặpra.Andreingầnngừ,mồhôivãra.Yđãbịbắt.Ychưabaogiờtưởngtượng
chuyệnnàysẽxảyra:ychưabaogiờtưởngtượngkếhoạchcủamìnhbịthấtbại.Ynhấcchiếccặplên,mởkhóa.-Anhdânquântrẻnhìnvào,tayanhtamòmẫmtìmkiếm.Andreinhìnxuốnggiày,chờđợi.Khiyngướclên,ngườidânquânđangcầmcondaocủay,mộtcondaodài lưỡi răngcưa.Andreicảmthấysắpbậtkhóc.
-Saoanhmangthứnày?-Tôiphảiđirấtnhiều.Thườngtôiphảiăntrêntàu.Tôidùngdaođểcắt
xúcxích.Loạixúcxíchrẻtiềnvàcứng,nhưngvợtôikhôngmuốnmuathứxúcxíchkhác.
Andreiquảcódùngcondaotrongbữatrưavàtối.Anhdânquântìmthấymộtnửakhúcxúcxích.Nólàthứrẻtiềnvàcứng.Bênméplởmchởm.Nóbịcắtbởichínhcondaonày.
Aronlấyramộtlọthủytinhcónắpdánkín.Lọsạchvàtrốngrỗng.-Cáinàyđểlàmgì?-Mộtsốthànhphầnmàtôithuthập,đểlàmmẫu,rấtdễvỡ,mộtsốthì
bẩn.Lọnàygiúpíchchocôngviệccủa tôi.Anhdânquânà, tôibiếtmìnhkhôngnênđi cùngcôgáinày.Tôikhôngbiếtmìnhđãnghĩgìnữa.Tôiởđây,xemlịchchuyếnxebuýtngàymai,rồicôtatiếnđến.Anhbiếtchuyệnthếnàomà -những thôi thúc.Một thôi thúcđã chiếm lấy tôi.Nhưnghãynhìnvàocácngăntrongcặp,anhsẽthấythẻđảngcủatôi.
Arontìmthấytấmthẻ.Anhtacũngtìmthấymộtbứcảnhchụpvợcủangườiđànôngvàhaiđứacongái.
-Cáccongáicủatôiđấy.Khôngcầnphảiđưaviệcnàyđixahơn,đứngkhông,anhdânquân?Côgáinàymới làngườicó lỗi: lẽragiờnày tôiđãtrênđườngvềnhàmìnhrồi.
Mộtcôngdânđúngmựcnhấtthờibịlunglạcbởimộtcôbésayxỉn,mộtcôbétrụylạc.Ngườiđànôngnàylịchthiệp:ykhôngnhìnchằmchằmvàomôiAronhaycólờinhậnxétmiệtthịnào.Yđốixửvớianhnhưngườibìnhđẳngmặcdùynhiềutuổihơn,cócôngviệctốthơnvàlàmộtđảngviên.Ylànạnnhân.Côgáimớilàtộiphạm.
Saukhiđãcảmthấytấmlướibủavâyquanhmình,Andreinhậnramìnhgầnthoátrồi.Bứcảnhgiađìnhytỏravôgiátrongnhiềutìnhhuống.Đôikhiydùngnóđểthuyếtphụcnhữngđứatrẻdèdặtrằngylàmộtngườicóthểtin
tưởngđược.Y cũng làmột người cha.Trong túi quần, y có thể cảm thấyđoạn dây thô.Không phải đêmnay; sau này y phải tập kiên nhẫn hơn.Ykhôngthểgiếtngườitrongthịtrấncủamìnhđượcnữa.
Aronsắpđểchongườiđànôngđi,bỏtấmthẻvàbứcảnhvàothìanhtanhìnthấycógìđótrongcặp:mộtmảnhbáogấpđôi.Anhtalôitờbáovàgiởra.
Andreikhôngthểđứngnhìntênngốccócáimôighêtởmnàychạmvàomảnhbáobằngnhữngngóntaybẩnthỉucủahắnđược.Yhầunhưkhôngthểngănmìnhgiậtlạinótừtayanhta:
-Tôicóthểlấynólạiđượckhông?Lầnđầutiên,giọngngườiđànôngtrởnênbựcdọc.Tạisaotờbáonày
quantrọngvớiynhưvậy?Aronxemxéttờbáo.Nóđượccắtratừvàinămtrướcđây,mựcđãphai.Khôngcóchữ,khôngghisốbáo-tấtcảđềubịcắtbỏđinênkhôngthểbiếtnólàcủabáonào.CáiduynhấtcònlạilàbứcảnhđượcchụptrongcuộcChiếntranhVệquốcvĩđại.Bứcảnhmộtchiếcthiếtgiápbốc cháy.Những línhNgađứngbồng súngchĩa lên trời.Đấy làmộtbứcảnhchiến thắng,mộtbức ảnh tuyên truyền.Vì cáimôi sứt củamình,Aronhiểuquá rõ tại saobứcảnhnàyđược in trênbáo.Người línhNgaởtrungtâmbứcảnhlàmộtngườiđiểntraivớinụcườiquyếnrũ.
MÁTXCƠVA10THÁNGBẢYMẶTLEOSƯNGVÙ,chạmvàolàđau.Mắtphảigãvẫnnhắm,bịlấp
dướimấylớpdasưngphồng.Cómộtcơnđaunhóibênhôngnhưthểmấychiếcxươngsườnbịgãy.Gãđượckiểmtray tếsơqua tạihiện trường tainạn,nhưngngaykhichắcchắntínhmạngcủagãkhôngcònbịnguyhiểm,gãđượcđưalênxecóđộivũtrangcanhgác.TrênđườngvềMátxcơva,gãcảm thấymỗi lần xóc đường nhưmột cú thụi vào bụng.Không có thuốcgiảmđau trongsuốthành trình,gãđãbất tỉnhvài lần.Những tên línhgácđánhthứcgãbằngcáchlấybángsúngthúcvàogã,vìsợgãchếttrongphiênhọcanhchừng.Trongsuốtchuyếnđi,Leoluânphiênthayđổigiữanhữngcơnsốtvàcảmlạnh.Nhữngvếtthươngnày,gãthừanhận,chỉlàbắtđầu.
Cáimỉamaikhicuốicùng lạiởđây-bịcộtchặtvàoghế trongphòngthẩmvấndướitầnghầmLubyanka-khôngthoátkhỏisựchúýcủaLeo.Mộtngườibảovệnhànướcđãtrởthànhtùnhâncủanó,khôngphảimộtsựđảolộnbấtthườngcủavậnsố.Cảmgiáclàmmộtkẻthùcủađấtnướclàthếnàyđây.
Cánh cửamở ra.Leongẩngđầu lên.Người đàn ông da vàngbủngvàrăng ố vàng này là ai?Ông ta là cựu đồng nghiệp, gã chỉ nhớ chừng ấy.
Nhưnggãkhôngthểnhớtênôngta.-Anhkhôngnhớtôisao?-Không.-TôilàbácsĩZarubin.Chúngtađãgặpnhauvàilần.Tôiđếnthămkhám
lúcanhbịốmmấythángtrước.Tôirấttiếcgặpanhtrongtìnhcảnhnày.Tôinóivậykhôngphảiđểchỉtríchhànhđộngđangđượcsửdụngchốnglạianh;đólàcôngbằngvàhợplẽ.Ýtôichỉlàtôiướcgìanhđãkhônglàmđiềuđó.
-Tôiđãlàmgì?-Anhđãphảnbội.BácsĩkiểmtraxươngsườnLeo.Mỗicáiđộngvàokhiếngãphảinghiến
răng:-Sườncủaanhkhônggãynhưngườitanóivớitôi.Chúngbịbầm.Chắc
chắnrấtđau.Nhưngkhôngvết thươngnàocầnmổ.Tôiđược lệnh lau rửacácvếttrầyxướcvàthayđồ.
-Tôitừngcứumạngmộtngườiđànôngchỉđểrồimangôngtađếnđây.LẽratôinênđểBrodskychếtchìmdướiconsôngkia.
-Tôikhôngbiếtngườimàanhđangnói.Leoimlặng.Bấtcứaicũngcóthểhốitiếcvềhànhđộngcủamìnhkhi
tìnhthếthayđổi.Gãhiểu,rõhơnbaogiờhết,rằngcơhộichuộclỗiduynhấtđãtrượtquakẽtay.Kẻgiếtngườisẽtiếptụcgiếtngười.
Ôngbácsĩbăngbóxongnhữngvết thươngcủaLeo,cúixuốngvànóinhỏvàotaiLeo:
-Giờtôisẽđichămsócvợanh.Côvợxinhđẹpcủaanh,côtabịtróiởphòngbên.Khálàvôvọng,nhưngđâylàlỗicủaanh.Mọithứtôisẽlàmvớicôtalàlỗicủaanh.Tôisẽlàmchocôtaghétbỏcáingàycôtayêuanh.Tôisẽlàmcôtanóiđiềuđóra.
Nhưthểđangnghetiếngnướcngoài,phảimấtmộtlúcLeomớihiểuđiềuvừangheđược.Gãkhôngcóthùoángìvớingườiđànôngnày.Gãgầnnhưkhôngnhậnraôngta.TạisaoôngtađedọaRaisa?Leocốđứnglên,chồmvềphíataybácsĩ.Nhưngchiếcghếgắnchặtvàosàncòngãthìbịcộtchặtvàoghế.
BácsĩZarubinlùilại,nhưmộtngườighéđầuquágầnchuồngsưtử.ÔngtanhìnLeogắngsứcchốnglạisựgiamcầm,mạchmáugãnổitrêncổ,mặtgãđỏngầu,mắtlồilênthảmhại.Thậtthíchthú-nhưnhìnmộtconruồimắcdướitấmkính.Ngườiđànôngnàykhônghiểubảnchấttìnhtrạngcủagã:
Vôvọng
Taybácsĩxáchcặplênvàchờlínhgácmởcửa.ÔngtanghĩLeosẽgọitheo,cólẽdọagiếtôngta.Nhưngvềmặtnày,ítnhất,ôngtaphảithấtvọng.
Ôngtađixuốnghànhlangtầnghầm,chỉvàimét,đếnphònggiambêncạnh.Cửađãmở.Zarubinđivào.Raisangồivàbị tróigiốngynhưchồngcô.Taybácsĩphấnkhíchbởiviễncảnhkhicônhậnraôngtavàthừanhậnrằnglẽracônênưngthuậnlờiđềnghịcủaôngta.Nếucôưngthuậnthìcôđãantoànrồi.
Côrõràngkhôngphảilàngườisinhtồnkhônkhéomàôngtađãtưởng.Côcómộtvẻđẹpkhác thường, thứcôđãkhông tậndụngđược,mà lạiđichọnlòngchungthủy.Cólẽcôtinvàokiếpsau,mộtthiênđườngnơilòngtrungthànhcủacôsẽđượcđềnđáp.
Nókhôngcógiátrịgìnơiđây.Tinrằngsẽthấycôhốitiếckhiếnôngtathíchthú,ôngtatrôngchờcôsẽ
cầuxin.Giờcôsẽchấpnhậnvớibấtcứđiẻukiệngì:ôngtacóthểđòihỏibấtcứ
điềugìởcô.Ôngtacóthểđốixửvớicônhưrácrưởivàcôsẽsẵnsàngchấpnhậnvàcầuxinthêm.Côsẽquyphụcôngtahoàntoàn.Taybácsĩmởcáiôcửa trên tường.Mặcdùôcửadườngnhư làmộtphầncủahệ thống thônggió,nhưngthựctếnóđượcthiếtkếnhằmtruyềnâmthanhtừphòngnàysangphòngkhác.ÔngtamuốnLeonghetừnglời.
Raisa ngước lênnhìn chằmchằmZarubin, quan sát khi ông ta làmbộbuồnbã,chắcchắncốtỏrathươnghại,nhưthểmuốnnói:
Giánhưcôchấpnhậnđềnghịcủatôi.Ông ta đặt chiếc cặp xuống và bắt đầu khám cho cô, dù cô không bị
thương.-Tôicầnkiểmtratừngphầntrênngườicô.Đểlàmbáocáo,côbiếtđấy.Raisabịbắtmàkhônggâychútầmĩ.Nhàhàngbịbaovây:cácmậtvụ
xôngvàovàgiữlấycô.Khicôbịgiảira,Basarovhétlênvớisựhiểmácdễhiểu,rằngcôxứngđángvớibấtcứhìnhphạtnàonhậnđược.Bịtróichặtởkhoangsauxe,khôngbiếtmộtthôngtingì,côkhôngbiếtchuyệngìxảyravớiLeo chođếnkhi nghe trộm từmộtmật vụnói họđãbắt đượcgã.Côđoán,từgiọngmãnnguyệncủahắn,rằngítnhấtLeocũngcốchạytrốn.
Côcốnhìnthẳngtrướcmặtkhibàntaylãobácsĩlầnmòtrênngườicô,nhưthểôngtakhôngởđó.Nhưngcôkhôngcưỡngnổiphảiliếctrộmôngta.Bàntaylônglá,móngtaysạchsẽhoànhảovàđượccắtcẩnthận.Taylínhcanhphíasaucôbắtđầucười,tràngcườingớngẩn.Côtậptrungvàoýnghĩrằngcơthểcôngoàitầmvớivàôngtakhôngchạmtớiđượcchodùôngta
cólàmgì,ôngtasẽkhôngthểđặtmộtngóntaylêncô.Đấylàmộtýnghĩkhôngthểduytrìđược.Mấyngóntayôngtaluồnvàotrongchâncôvớisựchậmrãicốývàđángsợ.Côcảmthấynướcmắttràolên.Côchớpmắtxuađi.Zarubintiếngầnhơn:mặtôngtasátmặtcô.Ôngtahônlênmácô,mútdacônhưthểsắpcắnmộtmiếng.
Cánhcửamởra,Vasilibướcvào.Gãbácsĩrụtngười,đứnglên,bướclùilại.Vasilikhóchịu:
-Côtakhôngbịthương.Ôngkhôngcầnphảiởđây.-Tôichỉkiểmtrachochắcchắnthôi.-Ôngđiđượcrồi.Zarubinxáchcặpvàbướcra.Vasiliđóngvỉlòsưởi.Hắncúixuốngcạnh
Raisa,nhìnnhữnggiọtnướcmắtcô:-Cômạnhmẽlắm.Cólẽcônghĩcôcóthểchốngcựđược.Tôihiểucái
khaokhátcủacômuốntrungthànhvớichồngcô.-Thếư?-Cônóiđúng.Tôikhônghiểu.Ýtôilàsẽtốthơnchocônếucôkhaitất
cảvới tôingaybâygiờ.Cônghĩ tôi làquái thú.Nhưngcôcóbiết tôihọcđiềuđótừaikhông?Chồngcôđấy,đólàđiềuhắntừngnóivớimọingườitrướckhitratấnhọ-mộtsốngườingaytrongchínhcănphòngnày.Hắnnóirấtchânthành,nếuđiềuđóquantrọng.
Raisanhìnchằmchằmnhữngđườngnétđiểntraicủangườiđànôngnàyvàtựhỏi,nhưcôtừngtựhỏikhiởtrênnhàgacáchđâyvàitháng,tạisaohắnlạixấuxíđếnvậy.Haiconmắthắnđờđẫn,khôngphảikhôngcósinhkhí,khôngphảivôhồnhayngâydại,màlạnhlùng.
-Tôisẽnóihết.-Nhưngthếcóđủkhông?
***LẼRALEONÊNdànhsứcchođếnkhigãcócơhộihànhđộng.Giờ
khôngphải lúc.Gãđãchứngkiếnnhiều tùnhânphísứcđấmnắmtayvàocửa,chửibới,bướcđiliêntụctrongphònggiamnhỏbé.Lúcđấygãtựhỏitạisaohọkhôngthấysựvôíchtronghànhđộngcủahọ.Giờgãởngaytronghoàncảnhấy,cuốicùnggãđãhiểurõhọcảmthấythếnào.Nógiốngnhưcơthểgãbịdịứngvớisựgiamgiữnày.Nóchẳngliênquangìđếnlogichaylýlẽ.Đơngiảnlàgãkhôngthểngồivàđợivàkhônglàmgìhết.
Thayvì thế, gãgồng lênbứt khỏi chỗ trói chođếnkhi cổ taybắt đầuchảymáu.Phầnnàotronggãthựcsựtingãcóthểpháđượcnhữngsợixích
nàychodùgãđãchứngkiếncảtrămngườibịcộtvàođâyvàkhôngmộtlầnnàohọpháđược.Đượcthắpsángbởiýnghĩvềcuộcđàothoátvĩđại,gãđãbỏquasựthậtrằngthứhyvọngnàycũngnguyhiểmchẳngkémbấtcứsựtratấnnàobọnhọcóthểgâyra.
Vasilibướcvào,rahiệuchotaylínhđặtmộtchiếcghếđốidiệnvớiLeo.Taylínhcanhtuântheo,đặtnóngayngoàitầmvớicủaLeo.Vasilibướctới,kéochiếcghếlênvàdịchnólạigầnhơn.Đầugốihọgầnchạmnhau.HắnnhìnLeochằmchằm,đểýcáchtoànbộcơthểgãđangchốngcựlạichỗtrói:
-Bìnhtĩnhđi,vợmàykhôngsao.Côtaởphòngbên.Vasilivẫytaycholínhgáctớichỗcửathônggió.Anhtamởra.Vasili
gọito:-Raisa,nóigìvớichồngcôđi.Hắnlochocôđấy.GiọngRaisacóthểnghenhưtiếngvọngnhẹ:-Leo?Leongồi lui ra, thả lỏng cơ thể.TrướckhiLeocó thể trả lời, tay lính
canhđóngsầmcửathônggió.LeonhìnVasili-Khôngcầnphảitratấnchúngtôi.Anhbiếttôiđãchứngkiếnbaonhiêu
cuộcrồi.Tôihiểukhôngthểnàocầmcựđược.Cứhỏitôibấtcứcâugì,tôisẽtrảlời.
-Nhưngtaođãbiếtcảrồi.Taođãđọccáctưliệumàythuthập.Taođãnói chuyện với chỉ huyNesterov. Hắn ta thực lòngmuốn con cái hắn sẽkhônglớnlêntrongtrạimồcôi.Raisađãxácnhậnmọithôngtincủahắnta.Taochỉcómộtcâuhỏichomày.Tạisao?
Leokhônghiểu.Nhưngcuộcđấutranhcủagãđãhết.Gãchỉmuốnnóibấtcứđiềugìmàkẻnàymuốnnghe.Gãnóinhưmộtđứatrẻnóivới thầygiáo:
-Tôi xin lỗi.Tôi không cóývô lễ.Tôi khônghiểu.Anhđanghỏi tạisao...?
-Tại sao lạimạohiểmchútcơhộimàycó,chútcơhộichúng taochophépmàygiữlại,đểlàmchuyệnhoangtưởngnày?
-Anhđanghỏivềnhữngvụgiếtngười?-Nhữngvụgiếtngườiđãđượcgiảiquyếtcảrồi.Leokhôngđáp.-Màykhôngtinchuyệnđó,đúngkhông?Màytinrằngaiđóhoặcnhóm
ngườinàođóđanggiếtbừabãinhữngđứatrẻNgatrênđấtnướcnàykhôngvìlýdogìhết?
-Tôiđãsai.Tôicómộtgiảthiết.Tôiđãsai.Tôirútlạiýkiến.Tôisẽkývàobảnrútlạilờikhai,bảnthútội,vàthừanhậntộilỗi.
-Màynhậnramàyphạmphảihànhđộngnghiêmtrọngnhất.Taocóthểhiểuđiềuđó.NếumàylàmviệcchophươngTâythìmàylàkẻphảnbội.Cólẽbọnchúnghứachomàytiền,quyềnlực,mọithứmàyđãmất.Ítnhấtthìtaohiểuđiềuđó.Cóđúngvậykhông?
-Không.-Đólàđiềukhiến tao lo lắng.Nghĩa làmàythựcsự tinnhữngvụgiết
ngườinàycóliênquanvớinhauchứkhôngphảilàhànhđộngcủanhữngkẻhưhỏng,kẻlangthangvàkẻnátrượuvàkẻbịghétbỏ.Nóitrắngra,đólàsựđiên rồ.Taođã làmviệccùngmày.Taođã thấymày làmviệccóphươngphápthếnào.Vànóithật,taothậmchíđãngưỡngmộmày.Nghĩalà,trướckhimàylúlẫnđivìconvợmày.Nênkhinghevềcuộcphiêulưumớicủamày,taokhônghiểu.
-Tôicómộtgiảthiết.Tôiđãnhầm.Tôikhôngbiếtcóthểnóigìkhác.-Tạisaocókẻnàođómuốngiếtnhữngđứatrẻnày?Leonhìnchằmchằmvàongườiđốidiện,kẻđãmuốnxửtửhaiđứatrẻvì
mốiliênhệcủachamẹchúngvớimộtbácsĩthúy.Hẳnhắnđãbắnvàosauđầuchúngvàchẳngnghĩgìvềchuyệnđó.NhưngVasiliđãnghiêmtúchỏicâuhỏinày.
Tạisaocókẻnàođómuốngiếtnhữngđứatrẻnày?HắnđãgiếtngườiởmứcđộtươngđươngvớikẻLeođangsăntìm,cólẽ
lànhiềuhơn.Vàthếmàhắnlạigãiđầugãitaivềcáilogiccủanhữngtộiácnày.Cóphảihắnkhôngthểhiểutạisaokẻnàomuốngiếtngười lạikhônggianhậpMGBhoặctrởthànhcaingụcGulag?NếuđólàýcủahắnthìLeohiểuđược.Cóquánhiềucửahợpphápdànhchosựtànbạovàgiếtngười,tạisaolạichọnmộtcửakhôngchínhthức?Nhưngđấykhôngphảiýcủahắn.
Nhữngđứatrẻnày.SựbốirốicủaVasilixuấtpháttừsựthậtrằngnhữngtộiácnàyrõrànglà
khôngcóđộngcơ.Khôngphảivìchuyệngiết trẻemnàykhóhiểu.Mà làlàmthếthìđượcgì?Phảixemxétdướigócđộnào?Khôngcómộtnhucầuchínhthứcnàophảigiếtnhữngđứatrẻnày,khôngmộtýđịnhnàovềphụcvụcáitốthơn,khônglợiíchvậtchất.Đấylàđiềuhắnphảnđối.
Leođáp:-Tôiđãcómộtgiảthiết.Tôiđãsai.-CólẽbịtrụcxuấtkhỏiMátxcơva,khỏimộtcơquanmàmàyđãtrung
thành phục vụ trong nhiều năm, là một cú sốc quá lớn so với chúng taotưởng.Dùsao,màylàngườibiếttựtrọng.Sựđúngmựccủamàyrõràngđãbịảnhhưởng.Đólàlýdotaosẽgiúpmày,Leo.
Vasiliđứnglên,ngẫmnghĩtìnhhuống.BộAnninhNhànướcđãđượclệnhchấmdứtmọiviệcsửdụngbạolựcđốivớinhữngngườibịbắt.Làmộtsinhvậtsinhtồn,Vasiliđãthíchnghingaylậptức.NhưngđâylàLeotrongtầmtayhắn.CólẽnàoVasililạibỏđivàđểgãđốimặtvớibảnáncủagã?Thếđãđủchưa?Thếcó làmhắn thỏamãnkhông?Hắnquayvềphíacửa,nhậnranhững thôi thúccủahắnđốivớiLeogiờcũngnguyhiểmchohắnchẳngkémgìchoLeo.Hắncóthểthấysựthậntrọngthôngthườngcủamìnhđangnhườngchỗchođiềugìđócánhân,điềugìđónhưsựthèmkhát.Hắnthấykhôngthểkhángcựđược.Hắnrahiệuchotaylínhcanhlạigần:
-GọibácsĩHvostov.Chodùđãmuộn,Hvostov cũngkhông cảm thấykhó chịuvì cuộcgọi
côngviệcđộtxuất.Ôngtatòmòvìcóchuyệngìquantrọngđếnthế.Ôngtabắt tayVasilivànghe tìnhhìnhhắn tóm tắt,nhận ra rằngVasilinhắcđếnLeo làbệnhnhânchứkhôngphải tùnhân.Ông tahiểu rằngđiềunàycầnthiết để tránh khỏi bị cáo buộc dùng nhục hình. Sau khi nghe vắn tắt vềnhữngảogiácphứctạpcủabệnhnhânvềmộtkẻgiếttrẻem,ôngbácsĩralệnhchotay línhcanhđưaLeovàophòngtrị liệucủaôngta.Ôngtaphấnkhíchđượcgạnlọcrađiềugìđằngsaucáiýtưởngkỳquặcnày.
CănphòngđúngynhưLeonhớvềnó:nhỏvàsạchsẽ,chiếcghếbọcdađỏ gắn vào sàn lát gạch trắng, những tủ kính đầy chai lọ và thuốc bột vàthuốcviên,đượcdánnhãntrắngngănnắp,chữviếttaymựcđengọngàng,cẩnthận,vàmộtdãydụngcụmổbằngthép,mùithuốckhửtrùng.GãbịtróivàođúngchiếcghếAnatolyBrodskyđãbịtrói;cổtay,cổchânvàcổgãbịtróichặtbằngchínhnhữngdâydakia.BácsĩHvostovhútdầulongnãovàoốngtiêm.
Vasiliđứng-runrẩychờđợikhihắnnhìncôngviệcchuẩnbị.HvostovtiêmdầuvàoLeo.Vàigiâytrôiqua;bỗngnhiêngãbắtđầurunlên.ĐâylàkhoảnhkhắcVasiliđãmơtưởngđến,mộtkhoảnhkhắchắnđãlênkếhoạchtrongđầuhàngnghìnlần.Leotrôngbuồncười,yếuđuối,thảmhại.
Họchờphảnứngcựcđộcủacơthểdịulại.Hvostovgậtđầu,đồngý:-Xemanhtanóigì.Vasilibướcđếnvàgỡgạccaosura.ĐầuLeogụctớitrước,rũrượi.-Nhưtrướcđây,bắtđầubằngnhữngcâuđơngiản.-Màytêngì?
ĐầuLeorớttừbênnàysangbênkia.-Màytêngì?Khôngđáp.-Màytêngì?MiệngLeomấpmáy.GãnóigìđónhưngVasilikhôngthểngheđược.
Hắnbướcgầnhơn:-Màytêngì?Mắtgãdườngtậptrunglại-gãnhìnthẳngvànói:-Pavel.CÙNGNGÀYMàytêngì?PavelMởmắt ra, gã thấymình đứng giữamột khu rừng, tuyết ngập sâu cổ
chân,mặttrăngsángtrênđầu.Áokhoáccủagãlàmbằngbaobố,đượcmaycẩnthận,nhưthểlàmtừloạidatốtnhất.Gãnhấcmộtchânrakhỏituyết.Gãkhôngmanggiày.Thayvìvậy,quấnquanhmỗichânlàgiẻvànhữngdảicaosu,đượcbuộcchặtvàonhaubằngdâynhợ.Cònhaibàn taygã làbàn taymộtđứatrẻ.
Cảmthấyvạtáobịgiật,gãquaylại.Đứngsaugãlàmộtđứatrẻmặcthứáomaybằngtúivảithônhưvậy.Dướichânnócũnglànhữngdảicaosuvàgiẻquấnvàonhaunhưvậy.Đứabéđangnheomắt.Mũichảythòlò.Tênnólàgì?Vụngvềvàsốtsắngvàngờnghệch-nólàAndrei.
Phíasaugãlàconmèođenloangtrắnggầygò,bắtđầukêurítlên,vùngvẫy trên tuyết,bịgiàyxéobởisứcmạnhvôhình.Nóbịkéovàorừng.Cómộtsợidâybuộcquanhchânmèo.Aiđóđangkéosợidây,lôinótrêntuyết.Pavelchạytheo.Nhưngconmèo,vẫnvùngvẫy,bịkéomỗilúcmộtnhanhhơn.Paveltăngtốc.Quaylạinhìn,gãthấyAndrei,nókhôngthểtheokịpvàđãbịbỏlạiđằngsau.
Bỗng dưng gã dừng lại. Đứng trướcmặt gã, nắm đầu kia sợi dây, làStepan,chacủagã,khôngcòntrẻmàlàmộtônggià,ngườimàgãnóilờitừbiệtởMátxcơva.Stepannhặtconmèolên,bẻcổnó,vàthảvàomộtbaobốlớn.Pavelbướcđếnôngta:
-Bố?-Takhôngphảibốcon.Stepangiơcànhcâyto,sẵnsàngbổxuốngđầugã.Mởmắt ra,Pavel lại thấymìnhđangở trongbao tải, đầugãdínhđầy
máukhô,miệngkhannhưtro.Gãđangbịmangđi,nảytrênlưngngườiđànôngnày.Đầugãđauđếnnỗigãcảmthấybuồnnôn.Cógìđóbêndưới.Gãthòtayxuống,chạmvàoconmèochết.Kiệtsức,gãnhắmmắt.
Cảmthấyhơiấmcủangọnlửa,gãtỉnhlại.Gãkhôngcònởtrongbaotảinữa;gãđãbịđổragiữasànđấtcủamộtcănnhànôngthôn.Stepan-giờlàmộtngườicòntrẻ,ngườiđànôngtrongrừng,hốchácvàdữdằn-đangngồibêncạnhđốnglửa,ômxácmộtđứabé.BêncạnhanhtalàAnna:cũngcòntrẻ.ĐứabétrongtayStepannửangười,nửama,nửanhưbộxương-dađứabénhãonhoẹt,xươnglồira,mắttokhủngkhiếp.StepanvàAnnađangkhóc.AnnavuốtvemáitócđứaconđãchếtvàcuốicùngStepanthìthầmtênđứacon:
-Leo.ĐứabéđãchếtnàylàLeoStepanovich.CuốicùngAnnaquaylại,mắtchịđỏngầu,vàhỏi:-Têncháulàgì?Gãkhôngđáp.Gãkhôngbiếttênmình.-Cháusốngởđâu?Mộtlầnnữagãkhôngbiết.-Chacháutêngì?Đầugãtrốngrỗng.-Cháucótìmđượcđườngvềnhàkhông?Gãkhôngbiếtnhàmìnhởđâu.Annatiếptục:-Cháucóhiểusaomìnhởđâykhông?Gãlắcđầu:-Đángracháuphảichết,đểcontađượcsống.Cháucóhiểukhông?Gãkhônghiểu.Chịnóitiếp:-Nhưngcontakhôngthểcứuđượcnữa.Nóđãchếttrongkhichồngtađi
săn.Vìcontađãchết,nêncháuđượctựdorađi.Tựdođiđâu?Gãkhôngbiếtmìnhđangởđâu.Gãkhôngbiếtmìnhtừ
đâuđến.Gãkhôngbiếtgìvềbảnthâncả.Đầuócgãtrốngrỗng.Annađứnglên,bướcvềphíagã,đưatayra.Gãcốđứnglên,yếuớtvà
choángváng.Gãđãởtrongchiếctúikiabaolâurồi?Gãđãbịmangđibaoxarồi?Tưởngnhưđãnhiềungày.Nếukhôngđượcăngì,sớmmuộnrồigãsẽchết.Chịđưagãcốcnướcấm.Ngụmnướcđầutiênkhiếngãbuồnnôn,nhưngngụmnướcthứhaikháhơn.Chịmanggãrakhỏinơihọđangngồi,
cùngquấnchungvớigãtrongnhiềulớpchăn.Gãmệtmỏi,ngủgụctrênvaichị.Khithứcdậy,Stepanđãđirangoài.
-Xongrồi.Quayvàonhà,xácđứabéđãmất.Trênđốnglửalàmộtcáinồilớn,thịt
sôisùngsục.Annachỉchogãngồixuốnggầnđốnglửa,gãđónlấycáibátStepanđãmúcđầy.Gãnhìnxuốngbátnướcxuýtbốchơi:nổilềnhbềnhlànhững quả dầu đập nát cùng nhữngmảng thịt trắng hếu. Stepan vàAnnanhìngã.Stepannói:
-Đángracháuphảichết,đểcontađượcsống.Vìcontachếtrồi,cháuđượcsống.
Họđangchođimáuthịtcủamình.Gãnângbátnướcxuýtlênmũi.Đãlâurồikhôngđượcăn,gãbắtđầunhỏdãi,bảnnăngchiếmngựvàgãđưavàomiệng.
Stepangiảithích:-NgàymaichúngtabắtđầuchuyếnđiđếnMátxcơva.Chúngtakhông
thể sống ở đây được nữa.. Ta có người chú ở thành phố, ông ấy sẽ giúpchúngta.Đâylàbữaăncuốicùngcủachúngtatrướckhiđi.Bữaănnàylàđểđưachúngtađếnthànhphố.Cháucóthểđicùngchúngta.Hoặccháucóthểởđâyvàcốtìmđườngvềnhà.
Gãcónênởlạikhông,khôngbiếtgìvềdanhtínhcủamình,khôngbiếtmìnhởđâu?Nếugãkhôngbaogiờnhớlạithìsao?Nếukhôngcógìquaylạivớigãthìsao?Aisẽchămsócgã?Gãcóthểlàmgì?Haygãnêntheonhữngngườinày?Họcóthứcăn.Họcómộtkếhoạch,mộtconđườngsinhtồn.
-Cháumuốnđicùngcôchú.-Cháucóchắckhông?-Chắc.-TalàStepan.VợtalàAnna.Têncháulàgì?Gãkhông thểnhớracái tênnào.Ngoại trừmộtcái tênmàgãđãnghe
trướcđó.Gãcóthểnóicáitênấykhông?Họcótứcgiậngãkhông?-CháulàLeo.
***RAISABỊĐẨYTỚITRƯỚCmộtdãybàn,mỗibàncóhainhânviên,
mộtngườingồivàkiểm tra chồnggiấymá trongkhingườikiakhámxét.Khôngcósựphânbiệtgiữađànôngvớiđànbà:họbịkhámxétcùngnhau,cạnhnhau,theocùngmộtcáchthôbạonhưnhau.Khôngcócáchnàođểbiếtbànnàocógiấytờcủamình.Raisabịđẩyđếnmộtbàn,rồibịvẫysangbàn
khác.Côbịxửlýnhanhtớimứcchưakịplấygiấytờ.Cógìđónhưcáikhều,côbị taylínhápgiảikéosangbên, tùnhânduynhấtcóngườihộtống,bỏqua phầnđầu tiên của thủ tục.Nhữnggiấy tờ không lấy kịp này chứa lờituyên tội trạngvà ánphạt của cô.Những tùnhânxungquanhđềuđờđẫnnghetộitrạngcủamình,AKA,KRRD,PSh,SVPsh,KRM,SOEhaySVE,nhữngmậtmãkhôngthểgiảinổi,chúngxácđịnhphầncònlạicuộcđờihọ.Nhữngmứcánbịquăngravớisựthờơchuyênnghiệp:
Nămnăm!Mườinăm!Hailămnăm.Nhưngcôphảithôngcảmchonhữngtênlínhnàyvềsựchaisạncủahọ-
họlàmviệcquátải,họphảixửlýquánhiềungười,quánhiềutùnhânphảixửlý.Khihọđọclênnhữngbảnán,cônhậnthấyphảnứngnhưnhaucủahầuhếtmọitùnhân:khôngtin.Cógìlàthựckhông?Cảmgiácnhưmơ,nhưthểhọbịlôirakhỏithếgiớithựcvàbịnémvàomộtthếgiớihoàntoànmới,ởđókhôngaibiếtchắcvềnhữngquytắc.Phápluậtnàođiềuchỉnhnơinày?Người ta ăngì?Họ cóđược tắm rửakhông?Họmặcgì?Họ cóquyềngìkhông?Họlànhữngngườimớiđượcsinhra,khôngcóaibảovệvàkhôngaidạyhọcácquytắc.
Đượcdẫnrakhỏiphòngxửlý,lênsânga,taycôbịngườilínhcanhgiữlại,Raisakhônglêntàu.Màcôđợikhitấtcảcáctùnhânkháclêndãytoa,vốnlàxechởsúcvật,giờđượcdùngđểchuyểncáctùnhânđếnGulag.Sânganày,mặcdùlàmộtphầncủanhàgaKazan,đãđượcxâysaochokhuấttầm nhìn của hành khách thường. Khi Raisa bị chuyển từ tầng hầmLubyankađếnnhàganày,côđượcchuyểnđitrongchiếcxetảiđencósơndòngchữRAU&QUẢ.
Cókhoảngvàinghìntùnhântrênsânga.Họđangbịéplêntoatàutheocáchnhưthểlínhcanhđangcốphákỷlụcnàođó,hàngtrămngườibịđánhdồnvàonhữngkhônggian,mớinhìnqua,chỉchứađượckhôngquábamươiđếnbốnmươingười.Nhưngcôđãquên-quytắccủathếgiớicũkhôngcònđượcápdụng.Đây làmột thếgiớimớivớinhữngquy tắcmới, vàkhônggianchobamươingườilàkhônggianchobatrămngười.Giữamọingườikhôngcầnkhôngkhí.Khoảngtrốnglàmộtthứhànghóaxaxỉtrongthếgiớimới, là thứ không thể bị lãng phí.Việc chuyên chở người không khác gìchuyênchởthócgạo;chấtlênvàthấytrướcsẽcóhaohụtnămphầntrăm.
Trongsốnhữngngườinày-đủlứatuổi,mộtsốmặcnhữngbộđồmaytayrấtđẹp,cònhầuhếtlànhữngcáigiẻráchrưới-khôngthấybóngdángchồngcôđâu.Thôngthường,cácgiađìnhbịchiacắtrakhivàotrạiGulag,bịđưađếnnhữngmiềnđốicựcnhaucủađấtnước.Raisađãdạybàihọcđócho học sinh của cô. Cho rằng Leo sẽ bị đưa đếnmột trại khác, cô ngạc
nhiênkhitaylínhgiữcôlạitrênsânga,lệnhchocôphảiđợi.Côđãbịbuộcphảiđợitrênsângatrướcđây,khihọbịđàyđiVoualsk.Đâylàdấuhiệuđặcbiệt củaVasili, kẻdườngnhư sung sướngchứngkiến càngnhiều sựnhụcnhãcủahọcàngtốt.Họchịuđauđớnthôichưađủ.Hắnmuốncómộtchỗtrênkhánđàiđểchứngkiến.
Cô thấyVasili bước về phíamình, dẫn theomột người già hơn, lưngkhòm.Khicáchchưađầynămmétcômớinhậnrangườiấylàchồngmình.CônhìnLeo,sửngsốttrướcsựbiếnđổicủagã.Gãyếuđuối,giàđicảchụctuổi.Ngườitađãlàmgìvớigã?KhiVasilithảgãra,gãdườngnhưsắpbổnhào.Raisađỡgãdậy,nhìnvàomắtgã.Gãnhậnracô.Côđưataylênmặtgã,sờtrángã:
-Leo?Phảivấtvảlắmgãmớiđáplại,miệnggãrunrẩykhicốthốtralời:-Raisa.CôquaysangVasili,kẻđangchứngkiếntấtcả.Côtứcgiậnvìnướcmắt
cô cứ trào ra. Hắnmuốn như thế. Cô gạt nướcmắt đi. Nhưng nướcmắtkhôngngừngtuôn.
Vasilikhôngthểcưỡnglạicảmgiácthấtvọng.Khôngphảivìhắnkhôngcóđúngcáiđiềuhắnhằngmongmuốn.Hắnđãcó,nhiềuhơn thế.Khônghiểusao,hắnđãtrôngđợichiếnthắngnày-vàđâylàgiờphútđăngquang-phảingọtngàohơn.HắnnóivớiRaisa:
-Thườngnhữngcặpvợchồngsẽbịchiatách.Nhưngtôinghĩhaingườicólẽmuốnđichuyếnnàycùngnhau,mộtchútcửchỉhàophóngcủatôi.
Tấtnhiên,hắnđịnhnóinhữnglờichâmchọc,caynghiệt,nhưngchúngmắckẹttronghọnghắnvàkhiếnhắnkhônghàilòng.Hắnlấylàmlạnhậnrahành động của hắn thảm hại. Đó là do không có chống đối thực sự nào.Ngườinày,mụctiêutừrấtlâucủahắn,giờlàmộtconngườiyếuớt,bịhànhhạvà suynhược.Thayvì cảm thấymạnhmẽhơn,đắc thắng,hắn lại cảmthấynhưthểmộtphầntronghắnbịhủyhoại.HắnrútngắnbàidiễnvănđãđịnhvànhìnchằmchằmvàoLeo.Cảmgiácnàylàsao?Đấycóphảimộtthứcảmmếnvớiconngườinàykhông?Ýtưởngđóthậtlốbịch:hắnghétgã.
Raisa đã thấy cái nhìn đó ở Vasili trước đây. Lòng căm thù của hắnkhôngphảivìnghềnghiệp;đólàsựámảnh,sựkếttụ,nhưthểmộttìnhyêukhôngđượcđềnđápđãpháttriểnlạkỳ,biếnthànhcáigìđóxấuxa.Mặcdùcôkhôngcảmthấythươnghạichohắn,nhưngcôchorằngtừngcólúchẳnhắnphảicóchútgìnhânbảntrongconngười.Hắnrahiệuchotaylính,gãnàyđẩyhọlêntàu.
RaisađỡLeovàotoa.Họlànhữngtùnhâncuốicùngbịđưavào.Cánhcửađónglạiđằngsauhọ.Trongbóngtối,côcóthểcảmthấyhàngtrămánhmắtnhìnchằmvàohọ.
Vasiliđứngtrênsânga,chắptaysaulưng.-Đãsắpxếpchưa?Taylínhcanhgậtđầu:-Sẽkhôngaisốngsótkhitớinơi.MỘTTRĂMKILÔMÉTVỀPHÍAĐÔNGMÁTXCƠVA12THÁNGBẢYRAISAVÀLEONGỒIKHOMởcuốitoa,mộtvịtrímàhọlấyđượctừ
khilêntàungàyhômtrước.Vìlànhữngtùnhâncuốicùnglêntàu,họbuộcphảibằnglòngvớichỗtrốngduynhấtcònlại.Nhữngchỗđángaoướcnhất,hàngghếgỗthôrápnằmdọcthànhtoavớibađộcaokhácnhau,đãbịchiếmhết.Trêncácghếnày,bềrộngchỉquábamươixăngtimétmộtchút,cótậnbangườinằmcạnhnhau,ápsátvàonhaunhưthểhọđanglàmtình.
Nhưngkhônghềcódục tìnhgìởsựchungđụngkhủngkhiếpnàyhết.ChỗtrốngduynhấtLeovàRaisatìmthấylàgầncáilỗtobằngnắmtayđượckhoéttrênsàntoanày–chỗvệsinhchocảtoatàu.LeovàRaisacáchcáilỗkhôngquámộtbànchân.
Banđầu, trongbóngđêmnhớpnhápnày,Raisacảmthấy tứcgiậnđếnmứckhôngthểkiểmsoátnổi.Sựlàmnhụcnàykhôngchỉbấtcông,làmkinhhoàng,mànócònkỳquái-ácđộccốý.Nếuhọsắpđếnnhữngtrạinàyđểlaođộng, tại saohọ lạibị chuyểnđinhư thểhọ sắpbịxử tử?Cô tựngănmìnhkhỏitheođuổimạchsuynghĩnày:họsẽkhôngsốngđượcnhưthếnày,bừngbừngphẫnnộ.Côphảithíchnghi.Côcứtựnhắcnhởmình:
Thếgiớimới,quytắcmới.Côkhôngthểsosánhhiệntạivớiquákhứ.Cáctùnhânkhôngcóquyền
lợivàkhôngnênkỳvọng.Dùkhôngcóđồnghồhayđượcnhìnrabênngoài,côcũngbiếtgiờđã
quátrưa.Trầnthépbịmặttrờinungnóng,thờitiếthợplựccùngnhữngtaylínhcanh,tạonênmộtsựtrừngphạtliênhồi,phảhơinóngkhôngngớtlênhàng trăm thân người. Con tàu đi ì ạch đếnmức khôngmột con gió nàoxuyênquacáckhenhỏcủathànhgỗ.Nếucócơngiónhỏnhưvậythìchúngcũngđãbịhútlấybởinhữngtùnhânmaymắnngồitrênhàngghế.
Buộcphải xuađi nỗi tứcgiận, cái nhiệt độvàmùi hôi thối không thể
chịuđựngnổinàyrồicũngtrởnênchịuđựngđược.Tồn tạinghĩa là thíchnghi.Một tùnhânđã lựachọnkhôngchấpnhận
nhữngquytắcmớinày.Raisakhôngbiếtchínhxácôngtađãchếttừlúcnào:mộtngườitrungniên.Ôngtakhônglàmomsòm-khôngaiđểýđếnôngta,haynếucóđểýthìcũngkhôngainóigì.Tốihômqua,khicontàudừnglạivàmọi người xuống tàu để đượcuống chút nước, ai đó kêu lên rằngmộtngườiđãchết.Khiđingangquaxácôngta,Raisangờrằngôngtađãquyếtđịnhlàthếgiớimớikhôngdànhchoôngta.Ôngtađãđầuhàng,đóngcửa,tắtđèn,chỉnhưmộtcáimáy.Nguyênnhâncáichết:vôvọng,khôngmàngđếntồntạinếutồntạichỉđượcthếnàythôi.Thithểôngbịnémkhỏitàu,lănxuốngbờđất,khuấttầmnhìn.
RaisaquaysangLeo.Gãđãngủgầnsuốtcảchuyếnđi,dựavàongườicônhưmộtđứa trẻ.Khigã thứcdậy,gã tỏ rabình thản,khôngkhóchịuhaythấtvọng, tâmtrívàsuynghĩcủagãnhưởnơikhác, trángãnhănlạinhưđangcốlýgiảiđiềugì.Côtìmtrênngườigãxemcódấuvếttratấnkhông,và tìmđượcmột vết thâm lớn trên cánh tay.Quanh cổ chânvà cổ tay cónhững vết lằn đỏ.Gã đã bị trói. Cô không biết gã đã trải qua chuyện gì,nhưngnóliênquanđếntâmlývàhóahọchơnlànhữngvếtcắtthôbạovànhữngvếtbỏng.Côxoađầugã,nắmtaygã-hôngã.Đâylàliềuthuốcduynhấtcôcóthểmanglạichogã.Côtìmchogãmộtkhoanhbánhmìđenvàmộtmẩucámuốikhô,bữaănduynhấtcủahọchođếngiờ.Miếngcá,vớinhữngchiếcxươngtrắngnhỏvàgiòn,đôngcứngthànhmuốivàkhiếnmộtsốtùnhâncứcầmtrongtay,họđóilảđinhưngvẫnbịđàyđọabởicáiviễncảnhănvàomàkhôngcónước.Tệhơncáiđóilàcáikhát.RaisacốphủichohếtlớpmuốitrướckhibónchoLeotừngmiếngnhỏ.
Leongồidậy,nóilờiđầutiênkểtừkhilêntàu,lờicủagãhầunhưkhôngngheđược.Raisacúisáthơn,căngtailênnghe:
-Oksanalàmộtngườimẹtốt.Mẹyêuanh.Anhđãbỏhọ.Anhđãchọnkhôngquayvề.Emtraianhluônmuốnchơibài.Anhđãbảolàanhquábận.
-Họlàai,Leo?Oksanalàai?Emtraianhlàai?Anhđangnóivềaithế?-Mẹcủaanh.-Anna?AnhđangnóivềAnnaphảikhông?-Annakhôngphảimẹanh.Raisalạiômđầugã, tựhỏicóphảigãmất trírồikhông.Cônhìnkhắp
toa tàu,cônhậnra tình trạngyếuđuốicủaLeokhiếngãdễ trở thànhmụctiêutấncông.
Hầuhếttùnhânquásợhãinênkhôngthểlàmốiđedọa,ngoạitrừnăm
ngườiđànôngởgócxa,ngồi trêndãyghếcao.Khônggiốngnhữnghànhkhách khác, bọn họ không sợ hãi,mà bình thản trong thế giới này.Raisađoánhọlàtộiphạmchuyênnghiệp,cóántùvềtộitrộmcắphoặchànhhung.Tùlàđấtcủahọ,môitrườngcủahọ.Bọnhọdườngnhưhiểunhữngquytắccủathếgiớinàyhơnnhữngquytắccủathếgiớikia.Sựtrịchthượngnàytoátrakhôngchỉtừsứcmạnhthểchấtrõràngcủahọ;cônhậnrasứcmạnhnàyđượcnhữngtênlínhcanhbanchohọ.Bọnhọnóivớinhaunhưnhữngngườibình đẳng, hoặc nếu không bình đẳng thì ít nhất cũng nhưmột người nóichuyệnvớimộtngườikhác.Nhữngtùnhânkhácsợbọnhọ.Họnhườnglốichobọnhọ.Bọnhọcóthểrờighế,dùngchỗvệsinh,vàđilấynước,làmtấtcảmàkhôngsợbịmấtđichỗngồiđánggiákia.Khôngaidámchiếmchỗbọnhọ.Bọnhọđãyêucầumộtngười,người rõ ràngbọnhọkhôngquen,đưađôigiàycủaanhtachobọnhọ.Khianhtahỏitạisao,bọnhọgiảithích,vớigiọngthảnnhiên, rằnggiàycủaanh tabịmất trongmộtcuộccácược.Raisamừngrằngngườiđànôngnàykhôngthắcmắccáilogicthếnày:
Quytắcmới,thếgiớimới.Anhtađưađôigiàycủamình,nhậnlạiđôigiàynátbươm.Contàudừnglại.Nhữngtiếnggọinướcvanglênkhắpmọitoa.Những
tiếngkêunàybịlờđihaybịbắtchước,dộitrởlạihọ:Nước!Nước!Nước!Nhưthểlờiyêucầulàmsaođótrởnênđángghét.Dườngnhưmọitên
línhđangbaoquanhtoacủahọ.Cánhcửamởra,mệnhlệnhquátrabắttùnhânlùilại.Mấytênlínhgọinămngườiđànôngkia.Bọnhọbậtdậytừtrênghếnhưnhữngconthúhoang,chenlấnquatùnhân,vàrờikhỏitàu.
Cóđiềugìkhôngổn.Raisacúiđầuxuống, thởgấp.Khônglâusau,cônghethấymấyngườikiaquaylại.Côđợi.Rồi,từtừ,côngẩngđầulên,liếcnhìnmấyngườiđànôngkhihọleolêntoatàu.Tấtcảnămngườiđangnhìncôchằmchằm.
CÙNGNGÀYRAISAÔMMẶTLEO:-Leo.Cônghe họ đến gần.Không có cách nào để đi qua cái toa đông cứng
ngườimàkhôngxôđẩycáctùnhângiữasànđểlấylốiđi.-Leo,ngheemnày,mìnhgặpchuyệnrồi.Gãkhôngđộngđậy,dườngnhưkhônghiểu,dườngnhưkhôngnhậnthấy
mốinguyhiểm.
-Leo,nào.Emxinanh.Không íchgì.Côđứng lên,quaysangđốimặtvớinhữngkẻđang tiến
đến.Côcònbiếtlàmgìkhácđây?Leovẫnrũngườitrênsànđằngsaucô.Kếhoạchcủacô:chốngcựhếtmứccóthể.
Têncầmđầu, là têncaonhất,bướclên,nắmlấytaycô.Đãđoántrướchànhđộngnhưvậy,Raisadùngtaykiađấmvàomắthắn.Móngtaycô,dàivà bẩn thỉu, đâmvàoda hắn.Đáng lẽ cô nênmócmắt hắn ra.Ýnghĩ đóthoánghiệntrongđầucô,nhưngcôchỉgâyravếtráchdài.Tênkianémcôxuốngsàn.Côrơilênngườinhữngtùnhânkhác,họvộivãnéra.Đâykhôngphảitrậnchiếncủahọvàhọkhôngđịnhgiúpđỡ.Côchỉcómộtmình.Cốbòthoátkhỏinhữngkẻtấncông,Raisanhậnracôkhôngthểcửđộng.Cóaiđóđangnắmlấycổchâncô.Thêmnhiềubàntaynắmlấycô,nhấccôlênvàlậtcônằmngửa.Mộttênquỳxuống,giữhaitaycô,ghìcôxuống,trongkhitêncầmđầuđáchâncôgiạngra.Tayhắncầmmộtmiếngsắtdày, lởmchởm,nhưmộtchiếcrănglớn:
-Saukhitựtaohiếpmày,taosẽhiếpmàybằngcáinày.Hắnnhếchđầuvềphíamẩusắt,màRaisahiểulàbọnlínhcanhvừađưa
chohắn.Khôngthểcửđộng,côquaysangLeo.Gãđâurồi.ÝnghĩcủaLeođãđikhỏikhurừng,conmèo,ngôi làng,vàngườiem
trai.Vợgãđanggặpnguyhiểm.Cốgắngđánhgiátìnhhình,gãtựhỏitạisaogãlạibịbỏqua.Cólẽmấytênnàyđượcchobiếtrằnggãbấttỉnhvàkhônggâyđedọagì.Vìlýdogìđinữa,gãcóthểđứnglênmàkhôngkhiếnchúngphảnứng.Têncầmđầucởicúcquần.Khihắnnhận raLeođangđứng thìbọnhọchỉcáchnhaumộtsảitay.
Têncầmđầunhếchmépvàquaylại,đấmvàomặtgã.Leokhôngchốnglạihayné,màngãtrênsàn.Nằmtrênmặtsàngỗ,môigãbịrách,gãnghemấy tênkiađangcười.Cứđểchobọnchúngcười.Cơnđau lạicó ích,nókhiếnchogãtậptrung.Bọnchúngquátựtin,khôngđượchuấnhuyện-khỏemạnh,nhưngthiếukỹnăng.Cốtỏrarunrẩyvàvụngvề,gãtừtừđứnglên,lưngvẫnquayvềmấytênkia,mộtmụctiêumờimọc.Gãcóthểngheaiđóđangtiếnvềphíamình,aiđóđãdínhmồi.Liếcnhìnquavai,gãthấytêncầmđầuđanglaotớicùngvớimiếngthép,địnhkếtliễugã.
Leobướcsangbên,dichuyểnbằngmộttốcđộkhiếntênkiangạcnhiên.HắnchưakịphoànhồnthìLeođãđấmvàohọnghắn,làmhắnđứthơi.Tênkiathởhổnhển.Leochụplấytayhắn,vặnsiếtkhiếnmiếngthéprơira,đâmđầumiếngthépvàobêncổrắnchắccủatênkia.Leolạiđâmmiếngsắtlầnnữa,chọcsâuvào,cắtđứtmột loạtmọiđườnggâncơ, tĩnhmạchvàđộng
mạch.Gãrútmiếngthépravàtênkiađổvậtxuống,ômchặtvếtthươngnơicổ.
Tênđứnggầnnhấttrongnhómbướclên,tayvớira.Leođểchohắnbópcổgã,đểđáp trảgãđâmmiếng thépvàobụnghắn,xuyênqua lớpáo, rồirạchsangmộtbên.Máuhắnchảyồngộc,nhưngLeovẫncứkéomiếngthép,cắtxuyêndathịtvàcơcủahắn.BuôngtayrakhỏicổLeo,tênbịthươngkiavẫn đứng, liếc xuống bụng hắn, như thể bàng hoàng, trước khi ngã quỵxuống.
Leoquaysangbatêncònlại.Bọnchúngmấthếtnhuệkhíđánhđấm.Dùvụdànxếpcónhưthếnàothì
nócũngkhôngđángđểđánhnhau.Cólẽtấtcảbọnchúngđượchứanhữngkhẩuphần thứcănngonhơnhoặccôngviệcnhẹnhànghơnở trạicải tạo.Mộttên,cólẽxácđịnhđâylàmộtcơhộilênchứctrongbăngnhóm,đãđứngra.
-Chúngtôikhôngđổlỗigìanhđâu.Leokhôngnói gì, tay gã dính đầymáu,miếng thép thò ra nơi tay gã.
Mấy tên kia lùi lại, bỏ rơi người chết và kẻ bị thương.Kẻ thất bại nhanhchóngbịchốibỏ.
LeođỡRaisađứnglên,ômlấycô:-Anhxinlỗi.Họ bị cắt ngang bởi tên bị thương kêu cứu. Tên đầu tiên, cổ bị rách
toang,thìđãchết.Nhưngtênbịđâmởbụngvẫnsống,còntỉnh,cònômchặtvếtthương.Leonhìnxuốnghắn,đánhgiávếtthươngcủahắn.Phảimộtlúclâunữahắnmớichết:sẽđauđớnvàchậmchạp.Hắnkhôngđángđượcânhuệ.Nhưngngượclại,sẽtốthơnchonhữngtùnhânkhácnếuhắnchếtphắtđi.Khôngaimuốnnghetiếngkêugàocủahắn.Leocúixuống,bópchặtcổtênkia,làmhắntắtthở.
Khitênkiachết,Leoquaysangvợmình.Côthìthầm:-Mấytênkiađượcbọnlínhralệnhgiếtmình.Cânnhắcđiềunày,Leođáp:-Cơhộiduynhấtcủamìnhlàbỏtrốn.Con tàuchậmdần.Khinódừnghẳn lại,những tay línhsẽmởcửa,hy
vọngthấyLeovàRaisađãchết.Khipháthiệnrahaisátthủđãchết,bọnhọsẽmuốnbiếtaiđãgiếtchúng.Mộtsốtùnhânchắcchắnsẽlêntiếng,vìsợtratấnhoặcmuốnđượcbanthưởng.ThếlàquáđủlýdođểbọnlínhxửtửLeovàRaisa.
Leoquaymặtvềphíanhữngtùnhân.Cónhữngbàmẹmangthai,nhữngcụgiàquágiàkhósốngsótnổiởGulag,nhữngôngbố,nhữngngườianhngườichị-thườngdân,bìnhthường,hạngngườichínhgãđãbắtvàđưavàoLubyanka.Giờgãbuộcphảicầuxinhọgiúpđỡ:
-Têntôi làgìkhôngquantrọng.Trướckhibịbắt, tôiđangđiềutravụgiếthơnbốnmươiđứatrẻ,nhữngvụgiếtngười trảidài từnúiUralxuốngtậnBiểnĐen.Nhữngbétraibégáiđãbịgiết.Tôibiếtrằngtộiácnàythậtkhó tin, có lẽđốivớimột sốngườiởđậy thậmchícònkhông thể tinnổi.Nhưngtôiđãtậnmắtthấynhữngcáixácvôtộichắcrằngđấylàcôngviệccủachỉmộtngười.Hắnkhônggiếtnhữngđứa trẻnàyvì tiềnhay tìnhdụchayvìbấtcứlýdonàotôicóthểgiảithíchđược.Hắnsẽgiếtbấtcứđứatrẻnào,ởbấtcứthànhthịnào.Vàhắnsẽkhôngdừnglại.Tộicủatôilàđiđiềutrahắn.Tôibịbắtnghĩalàhắntựdotiếptụcgiếtngười.Khôngaikháctìmkiếmhắn.Vợtôivàtôiphảitrốnthoátđểngănchặnhắn.Chúngtôikhôngthể trốn thoátmàkhôngcósựgiúpđỡcủamọingười.Nếumọingườigọilínhcanh,chúngtôisẽchết.
Imlặng.Contàugầnnhưdừnghẳn.Trongvàigiâynữa,cánhcửasẽmởra, línhcanhsẽvào, súngsẵnsàng.Aicó thể tráchcứhọkhiđốimặtvớihọngsúngmàkhôngnóirasựthật?Mộtphụnữngồitrênmộtghếnói:
-TôiởMátxcơva.Tôiđãnghenóivềnhữngvụgiếtngườinhưthế.Trẻembị rạchbụng.Người tađổchomộtnhómgiánđiệpphươngTâyđã tràtrộnvàođấtnước.
Leođáp:-Tôitinkẻgiếtngườisốngvàlàmviệctrongthànhphốcủachị.Nhưng
tôikhôngtinhắnlàgiánđiệp.Mộtphụnữkháchétlên:-Khianhtìmthấyhắn,anhsẽgiếthắnchứ?-Vâng.Contàudừnglại.Cóthểnghethấytiếnglínhcanhđangtiếnđến.Leonói
thêm:-Tôikhôngcólýdođểtrôngđợisựgiúpđỡcủamọingười.Nhưngdù
sao,tôichỉthỉnhcầunhưvậy.LeovàRaisangồikhomgiữanhữngtùnhân.CôômlấyLeo,chebàntay
dínhmáucủagã.Cánhcửamởra,ánhmặttrờitrànvàotoatàu.Thấyhaixácchết,bọnlínhcanhgàolênyêucầulờigiảithích:-Aigiếtchúng?Trảlờibọnhọsựimlặng.Leonhìnquavaivợ,vềphíanhữngtênlính.
Bọn chúng còn trẻ, thờ ơ. Bọn chúng tuân thủ mệnh lệnh, nhưng chúngkhôngbiếttựsuynghĩ.ViệcchúngkhôngtựrataygiếtLeovàRaisanghĩalàchúngkhôngnhậnđượcchỉthịlàmvậy.Điềuđóphảiđượcthựchiệnkínđáo, quamột trung gian.Không có chỉ thị rõ ràng, chúng sẽ không hànhđộng.Nhữngtênlínhcanhnàykhôngcósángkiến.Tuynhiên,nếucóchútlý lẽ để biệnminh, chúng có thể nắm lấy cơ hội.Mọi thứ phụ thuộc vàonhữngngườilạtrongtoa.Nhữngtaylínhcanhchửibới,gísúngvàonhữngkhuônmặtgầnnhất.Nhưngnhữngtùnhânkhôngnóigìcả.Bọnchúngchọnhaiôngbàgià.Họyếuớt.Họsẽnói.
-Aigiếtnhữngngườinày?Chuyệngìđãxảyra?Nói!Mộttênlínhgiơủngmũisắttrênđầubàcụ.Bàkhóclóc.Chồngbàvanxin.Nhưngcảhaikhôngaitrảlờicâuhỏicủachúng.Một
tênlínhthứhaibướcđếnLeo.Nếuhắnbắtgãđứnglên,hắnsẽthấyáogãdínhmáu.
Một tên trongbăngnhóm, tênđãnóivớiLeo rằnggiữahọkhôngcònxíchmíchgìnữa,nhảykhỏighế,tiếnđếnmấytaybảovệ.Chắcchắnhắnsẽđòiphầnthưởngđãđượchứa.Tênnàynóito:
-Đểhọyênđi.Tôibiếtchuyệngìxảyra.Tôisẽnói.
Nhữngtaybảovệbướckhỏiôngbàcụ,bướckhỏiLeo.-Nóiđi.-Bọnhọgiếtnhau,vìmộtvánbài.Leohiểurằngcómộtthứlogicngangngượccủanhómbăngđảngnày,
khiếnchúngkhôngkhairahọ.Bọnchúngsẵnsànghiếpdâmvàgiếtngườivìmộtmónlợinhỏ.Nhưngbọnchúngkhôngsẵnsàngchỉđiểm,làmcòmồichobọn línhcanh.Đấy làvấnđềuy tín.Nếumộturkikhác,mộtkẻ tronggiớitộiphạm,pháthiệnrachúngbánrẻbạntùđểlĩnhthưởng,bọnchúngsẽkhôngbaogiờđượcthathứ.Bọnchúngcóthểsẽbịgiết.
Mấytaylínhnhìnnhau.Khôngbiếtphảilàmgì,chúngquyếtđịnhkhônglàmgìhết.Chúngkhôngvội.ChuyếnđiđếnVtorayaRechka,trênbờbiểnTháiBìnhDương,sẽmấtvài tuần.Sẽcònnhiềucơhội.Bọnchúngsẽđợimệnhlệnhkhác.Bọnchúngsẽnghĩrakếhoạchkhác.Mộttênlínhnóivớicảtoa:
-Để trừngphạt,chúng taosẽkhôngvứtmấyxácnày.Rồichóng thôi,trong cái nóng này, chúng sẽ bắt đầu phân hủy và bốcmùi và tất cả cácngườisẽphátốm.Cólẽbấygiờcácngườisẽnói.
Tựđắc,tênlínhcanhnhảykhỏitoa.Nhữngtênkháclàmtheo.Cửađónglại.
Saumộtlúc,contàulạibắtđầuchạy.Mộtthanhniênđeocặpkínhvỡ,nhìnLeoquamắtkínhrạnnứt,hỏinhỏ:
-Anhđịnhthoátbằngcáchnào?Anh ta cóquyềnbiết.Cuộcchạy trốncủahọgiờphụ thuộcvào tất cả
mọingườitrongtoa.Tấtcảhọđãthamgiavào.Đáplại,Leogiơmiếngthépdínhmáulên.Nhữngtaylínhcanhđãquênlấynótheo.
HAITRĂMHAIMƯƠIKILÔMÉTVỀPHÍAĐÔNGMÁTXCƠVA13THÁNGBẢYLEOĐANGNẰMẸPTRÊNSÀN,taygãđútquacáilỗnhỏmàcáctù
nhânđivệ sinh.Gãdùngmảnh thépcạonhữngconốc thépđóngvánsànvàođáytoatàu.Từtrongtàu,khôngthểvớitớinhữngconốcđược:chúngbịđóngchặtvàobêndưới.Điểmtiếpcậnduynhấtlàcáilỗnhỏkhôngrộngquácổtaygã.Leodùngchiếcáocủangườibịchếtcốlauthậtsạchvùngquanhlỗvệ sinh,chỉ làmộtnỗ lựchình thức.Đểvới tớinhữngconốc,gãbuộcphảiápmặtxuốngsàngỗnhớpnhápcứtđáihôi thối,vừanônọevừamòmẫm,chỉnhờvàobàntaylầnmò.Dằmđâmvàodagã.Raisangỏýmuốnlàmviệcnày,vìtayvàcổtaycônhỏhơn.Mặcdùđiềunàyđúng,nhưngLeolạicótầmvớidàihơn,vàphảivớihếtmứccóthểchạmtớitừngconốcmột.
Dùngmộtdảiáoquấnquanhmiệngvàmũinhưmộtbiệnpháptránhmùihôithốidùchẳngmấyhiệuquả,gãcạyconốcthứbavàlàcuốicùng,càcà,xénvàogỗ,moimảnhgỗvàchogãđủkhoảngtrốngđểnêmđầumảnhthépdướiconốcvàcạynóra.Phảimấtnhiềutiếngmớicạyđượchaiconốc,vìcôngviệcnàybịgiánđoạnbởinhucầuđivệsinhcủabấtcứtùnhânnào.
Conốccuốicùngnàytỏracứngnhất.Mộtphầnlàdomệtmỏi-đãquámuộn,cólẽmộthoặchaigiờsáng-nhưngcòncógìđókhôngổn.Leocóthểđểđầungóntayvàođầuconốc,nhưngnókhônglỏngra.Cảmgiácnhưnóbịgậpcong,nhưthểnóbịđóngvàotheogócxiên,đinhốccongxuốngvìnhữngnhátđóng.Khôngkéorađược.Gaphảiđàosâuhơnvào trong tấmgỗ,cólẽphảiđàoxuyên.Khinhậnrađiềunày,làphảimấtthêmmộttiếngnữa,mộtcơnmệtmỏichoánlấygã.Ngóntaygãchảymáuvàđaubuốt,cánhtaynhứcmỏi,gãkhôngthểtốngcáimùiphânhôithốikhỏimũiđược.Bỗngnhiêncontàuxócsangbên,gãmấttậptrung,vàmiếngthéptuộtkhỏitay,rơixoảngxuốngđườngraybêndưới.
Leorúttayrakhỏilỗ.Raisaởngaybêncạnhgã:-Xongchưa?-Anhlàmrơirồi.Bực bội với sự ngu ngốc củamình vì đã vứt đi những con ốc kia, gã
khôngcòndụngcụgìkhác.Thấyngóntaychảymáucủachồng,Raisanắmlấytấmvánvàcốnhấc
nó lên.Mộtbên tấmvánnâng lên,chỉmộtphần,nhưngkhôngđủđểnắmvàobêndưới,khôngđủđểkéonóra.Leolautay,tìmxungquanhxemcógìdùngđượckhông:
-Anhphảicàoxuyêntấmgỗđểtớichânconốccuốicùngnày.Raisađãthấymọitùnhânđềuđãbịkhámxétkỹtrướckhiđượcphéplên
tàu.Côchắckhôngaicómảnhkimloạinàocả.Ngẫmnghĩvềvấnđề,mắtcôlướtđếnngườichếtgầnnhất.Ngườinàyđangnằmngửa,miệnghắnháto.Côquaysangchồng:
-Cầnphảidàihoặccứngthếnào?-Anh làmsắpxong rồi.Anhcầnbấtcứcáigìcứnghơnđầungón tay
anh.Raisa đứng lên, bước đến xác kẻ đã cố cưỡng hiếp và giết cô.Không
chútýthứcvềcôngbằnghaythỏamãn,chỉcócảmgiáckinhtởm.Leobòlại,lầntìmtrongmiệngngườiđànôngvàlôiramộtchiếcrăng
cònđínhvàolợiđầymáu,mộtchiếcrăngcửa,khôngthậtlýtưởngnhưngđủsắcvàđủcứngđểtiếptụccôngviệccàobớiđãlàm.Gãquaylạicáilỗ,nằm
sấpxuống.Gãcầmchiếcrăng,luồncánhtayqua,tìmconốccònlạivàtiếptụccạovàotấmgỗ,lôinhữngmảnhvụnkhichúngrãra.
Conốclộrahoàntoàn.Gãcầmchiếcrăngtronglòngbàntay,phòngkhicần phải cào thêm, Leo nắm đầu con ốc nhưng ngón tay gã đau buốt, gãkhôngthểnắmchặtđược.Gãrúttayra,laumồhôivàmáutrênmấyngóntay,quấnchúngvàodảimỏngcủachiếcáotrướckhicốlầnnữa.Cốgiữkiênnhẫn,gãgiậtconốc,dầndầnkéonórakhỏitấmván.Thếđấy:việcđãxong.Conốc thứbađãbị lấy ra.Gãkiểm tra tấmván, lần tìmxemcònconốckháckhông,nhưngkhôngcònconnàonữa,ítnhấtnhưgãbiết.Gãngồidậy,rúttayrakhỏilỗ.
Raisa nhúng cảhai bàn tayqua lỗ, nắm lấy tấmván.Leo thêm taygãvào.Đâychỉlàthử.Cảhaicùngkéo.Mặttrêncủatấmvánnânglêntrongkhiphầnphíadướivẫndínhchặt.Leoquabênkia,nắmlấyđầukiavànânglêncaonhấtcóthể.Nhìnxuốngdưới,gãcóthểthấyđườngtàudướitoa.Kếhoạchđãthànhcông.Nơiđặttấmvángiờlàmộtkhoảngtrốngrộngchừngbamươixăng timétvàdàimộtmét, chỉvừađủchomộtngười luồnqua,nhưngdùsaocũngđủ.
Sẽkhôngthểnếukhôngcósựgiúpđỡcủacáctùnhânkhácgiữlấytấmván.Nhưng,longạirằngtiếngồncóthểđánhđộngmấytaylính,họquyếtđịnhkhônglàmồn.Leoquaylạimọingười:
-Tôicầnmọingườigiữtấmgỗnàytrongkhichúngtôichuiquakhehở,xuốngdướiđườngtàu.
Vàingườitìnhnguyệnđứnglênngay,bướcđếnvàgiữlấytấmgỗ.Leonhậnđịnhkhoảngtrống.Saukhihọluồnqua,họsẽrơi thẳngxuống,ngayphíadướicontàu.Khoảngcáchtừmặtdướicủatoađếnđườngtàucólẽhơnmộtmét,cólẽmétrưỡi.Contàuchạychậmnhưngvẫnđủnhanhđểcúrơitrởnênnguyhiểm.Tuynhiên,họkhôngthểđợi.Họphảiđingaybâygiờ,khitàuvẫnchạy,trongđêm.Khitàudừnglạivàogiờnghỉbanngày,họsẽbịbọnlínhnhìnthấy.
RaisanắmtayLeo:-Emsẽxuốngtrước.Leolắcđầu.Gãđãxembảnthiếtkếcủanhữngphươngtiệnchởtùnhân
thếnày.Họphảiđốimặtvớimộtkhókhănnữa:cáibẫycuốicùngchocáctùnhânđịnhthựchiệnđúngkiểutẩuthoátnày.
-Phíadướicontàunày,ngayởtoacuốicùng,cómộtloạtnhữngcáimócthòngxuống.Nếumìnhrơixuốngđườngtàungaybâygiờvàđợi,khitoatàucuốicùngchạyqua trênđầu,nhữngcáimóc treoở trênsẽgămvàomình,
kéomìnhtheocontàu.-Takhôngthểtránhđượcsao?Lănngườitránhnhữngcáimócđó?-Cóhàngtrămcáimóc,tấtcảđềutreotrêndâythép.Khôngcócáchnào
láchquađược.Tasẽbịcuốnvàotrongđó.-Vậytaphảilàmgì?Takhôngthểđợichotớikhitàudừngđược.Leonhìnhaixácchết.Raisađứngsaugã, rõràngkhôngrõýđịnhcủa
gã.Gãgiảithích:-Khiemrơixuốngđườngtàu,anhsẽnémmộtcáixácnàytheoem.Hy
vọngnósẽnằmđâuđógầnem.Dùnórơixuốngđâuthìemcũngphảibòtớinó.Rồi,mộtkhiemtìmđếnđượccáixác,nằmbêndướinó.Đặtsaochonónằmngay trênngườiem.Khi toacuốichạyqua,cáixácsẽbịmócvàovàtreolên.Nhưngemsẽkhôngviệcgì.
Gãkéohaicáixácgầnđếntấmgỗhở,nóithêm:-Emcómuốnanhxuống trướckhông?Nếukhôngđược thìemnênở
đây.Kiểuchếtnàocũngcònđỡhơnlàbịkéotheocontàunày.Raisalắcđầu:-Kếhoạchrấttốt.Emlàmđược.Emsẽxuốngtrước.Khicôsẵnsàngleoxuống,Leodặndòlại:-Contàuchạykhôngnhanh.Cúrơisẽđaunhưngkhôngquánguyhiểm.
Hãychắcrằngemsẽlăncùngkhitiếpđất.Anhsẽnémmộtcáixácxuống.Emsẽkhôngcónhiềuthờigianđâu...
-Emhiểumà.-Emphảilượmcáixác.Khilấyđượcrồi,hãynằmxuốngdướinó.Phải
chochắclàkhôngđểhởmìnhrachỗnàocả.Dùchỉmộtcáimócmắcvàoemthôiemcũngcóthểbịkéođi.
-Leo,emhiểumà.Raisahôngã.Côđangrun.Côchenngườiquakhehởgiữacác tấmgỗ.Châncôđangđuđưa trên
đườngtàu.Côbuôngtaykhỏitấmvánvàrơixuống,biếnmấtkhỏitầmnhìn.Leolôicáixácđầutiênvàhạnóxuốngquakhehở,nhétnóqua.Cáixácrơixuốngđườngtàu,biếnmất.
***RAISAĐÃTIẾPĐẤTKHÓKHĂN,làmthâmtímmộtbênmìnhvàlăn
nhào.Cômấtphươnghướng, choángváng, côvẫnnằmyênmột lúc.Quálâu,côđanglãngphíthờigian.ToacủaLeođãởrấtxa.Côcóthểthấycáixácgãnémxuốngbènbòđếnnó,bò theohướng tàuchạy.Cô liếc rasau.
Chỉcònbatoanữalàđếncuốicontàu.Nhưngcôkhôngnhìnthấycáimócnàocả.CólẽLeođãsai.Chỉcònhaitoanữa.Raisavẫnchưatớichỗcáixác.Côbịvấpngã.Giờchỉcònmộttoanữangăncáchcôvớiđuôicontàu.Khicòncáchvàiméttrướckhitoacuốibăngquacô,cômớithấynhữngcáimóc-hàng trămcái, tấtcảđềugắnvàodây thépchắcchắn,ởcácđộcaokhácnhau.Chúnggiăngnganghếtchiềurộngtoatàu,khôngthểtránhkịp.
Cônhổmdậy, bò tiếp, nhanhhết sứcmình, chạm tới cái xác.Nónằmsấp,đầugầnphíacô.Côkhôngcóthờigianxoaynólại,nêncôphảitựxoaymình,nângcáixáclênvàbòxuốngdướingườinày,đểđầucôdướiđầucủahắn.Mặtđốimặtvớikẻđãtấncôngmình,nhìnchằmchằmvàocặpmắtchếtđờcủahắn,côthungườilạihếtmức.
Bỗngnhiêncáixácbịgiậtmạnhkhỏingườicô.Côthấynhữngsợidâythépkhắpquanhmình,nhưnhữngdâycâu,mỗicáicódínhrấtnhiềumóclởmchỏm.Cáixácbịnânglên,nhưthểcònsống,nhưmộtconrối,cuốnlên,thậmchíkhôngchạmxuốngđườngtàu.Raisavẫnnằmbẹptrênđườngtàu,hoàntoànbấtđộng.Côcóthểthấynhữngngôisaotrênđầu.Từtừ,côđứnglên.Khôngcáimócnàodínhvàocôcả.Cônhìncontàuchạyxa,Côđãlàmđược.NhưngkhôngthấyLeođâu.
VÌGÃLỚNHƠNRAISA,Leohiểurằnggãcầnmộtcáixáclớntrongsốhaingườichết,gãcầncáixáctohơnđểchegãkhỏinhữngcáimóc.Tuynhiên,xácchếtnàyquá to,nênhắnkhông lọtquakhehởđược.Họđã lộtquầnáocủaxácchết,nhằmgiảmbềngang,nhưnghắnquátolớn.Khôngcócáchnàođểtuồnhắnquakhehở.LúcnàyRaisađãởtrênđườngrayđượcvàiphút.
Vôvọng,Leochúcđầuxuốngquakhehở.Gãcóthểthấycáixácbịmócvàocuốicontàu.ĐólàRaisahaylàxácchết?Thậtkhócóthểbiếtđượctừkhoảngcáchnày.Gãphảihyvọngđólàxácchết.Thayđổikếhoạch,gãchorằngnếugãchỉnh tư thếđúngcách,gãcó thể thoátphíadướicáixác treonày.Hẳnnóđãbắthếtmọicáimócởphầnđó.Gãsẽantoànchuiquadướinó.Gãnóilờitạmbiệtnhữngtùnhânkhác,cảmơnhọ,vàthảmìnhxuốngđườngray.
Lăngầnđếnnhữngbánhtàuthéptotướng,gãthungườilại,mặtquayvềphía cuối con tàu.Cáixácmắc trêndâynhanhchóng tiến lại gần, bịmócnghiêngvềphíabên trái.Gãchỉnh tư thế theo.Gãkhông thể làmgìngoàichờđợi,cốthumìnhcàngnhỏvàcàngdẹpxuốngcàngtốt.Phầncuốicontàu gần đi qua gã.Gãnhấc đầu lên khỏimặt đất, vừa đủ để thấy rằngđókhôngphảiRaisa.Côđãthoát.Gãcũngphảilàmđượcnhưvậy.Gãnằmsátxuốngvànhắmmắt.
Xácchếtchạyquétquangườigã.Rồi,mộtcáiđau-mộtcáimóclạcchỗđãdínhvàocánhtaytráigã.Gã
mởmắtra.Cáimócđãxuyênqualớpáo,đâmvàothịt.Chỉtrongmộttíchtắctrướckhidâythépcănglên,kéogãtheo,gãnắmlấycáimócvàgiậtra,lấytheomộtmiếngdathịt.
Gãômcánhtay,cảmthấychóngmặtkhimáutừvếtthươngtràora.Lảođảođứnglên,gãthấyRaisađangvộichạyđếnphíamình.Lờđiconđau,gãômchầmcô.
Họđãthoát.MÁTXCƠVACÙNGNGÀYVASILIKHÔNGĐƯỢCKHỎE.Hắn đã làm điều chưa hề làm trước
đây-hắnnghỉviệc.Hànhđộngấykhôngchỉẩnchứanguyhiểmmàcònbấtthườngvớihắn.Hắnthàbịốmlúcđanglàmviệccònhơnốmởnhà.Hắnđãgianlậnđểđượcsắpxếpchỗởsaocho,phầnlớnthờigian,hắncóthểsốngmộtmình.Hắnđãkếthôn,hẳnrồi;thậtkhócóthểnghĩđượcrằngmộtngườiđànôngcóthểsốngđộcthân.Tráchnhiệmxãhộicủahắnlàphảicócon.Vàhắntuântheonhữngquytắctươngứng,cướimộtphụnữkhôngcóýkiến,hay ítnhấtchị takhôngbày tỏmộtýkiếnnàocả -mộtphụnữ làmđúngtrách nhiệm sinh ra hai đứa con - số lượng tối thiểu chấp nhận được đểkhôngbịtrahỏigì.Chịtavàbọntrẻsốngtrongmộtcănhộởngoạiôthànhphố,trongkhihắnlạiởmộtchỗtrongnộithànhđểlàmviệc.Hắnđãsắpxếpchuyệnnàymộtcáchkínđáođểhắncóthểcónhântình.Nhưngthựctế,hắnrấthiếmkhingoạitình.
SaukhiLeobịđàyđiUral,VasiliđãlàmđơnxinchuyểnđếncănhộcủaLeovàRaisa,cănhộ124.Hắnđãcóđiềuhắnmuốn.Vàingàyđầutiênquảlàthíchthú.Hắnlệnhchovợđispetztorgi,nhữngcửahàngưutiên,đểmuathựcphẩmvàđồuốngngon.Hắntổchứcởcănhộmớimộtbữatiệccùngcácđồngnghiệp,khôngbàvợnàođượcphép thamdự,ởđócấpdướicủahắnănuốngnhậunhẹtvàchúcmừngvềthànhcôngcủahắn.MộtsốngườiđãphụcvụdướitrướngLeogiờlàcấpdướicủahắn.Nhưngbấtchấpmọisựmỉamai và xoay chuyển vậnmệnh ngọt ngào này, hắn cũng không thấythích thúgìbữa tiệc.Hắncảmthấy trốngrỗng.Hắnkhôngcònaiđểghét.Hắnkhôngcònaiđểmưuhại.Hắnkhôngcòntứctốivìsựthăngchứchayhiệuquảhay tiếng tămcủaLeo.Còncónhữngngườikháchắnphải cạnhtranh,nhưngcảmgiáckhônggiốngnhưvậynữa.
Vasill rờikhỏigiườngvàquyếtđịnhuốngchokhuâykhỏa.Hắn rót rakha khá vodka và nhìn chằm chằm vào cốc, lắc thứ chất lỏng sóng sánh,
khôngthểđưalênmôi.Mùirượulàmhắnthấybuồnnôn.Hắnđặt lyrượuxuống.Leođãchết.Hắnsẽnhậnđượcthôngbáochínhthứcsớmthôirằnghai tùnhânkhôngđếnđích.Họbịchết trênđườngnhưnhiềungườikhác,saukhiphảiđánhnhaugiànhgiậtlấyđôigiàyhayquầnáohaythứcănhaybấtcứthứgì.Đólàsựđạibạisaucùngcủakẻđãlàmnhụchắn.ChínhsựtồntạicủaLeotừnglàmộthìnhphạtchungthânđốivớiVasili.Vậymà,bâygiờ,tạisaohắnnhớgã?
Cótiếnggõcửa.HắnđãnghĩMGBchongườiđếnxácthựcviệchắnốm.Hắnbướcđếncửa,mởcửara,thấyhainhânviêntrẻđứngtrướcmặt.
-Thưasếp,haitùnhânđãbỏtrốn.Hắncóthểcảmthấycơnđautrongngườitanbiếnkhihắnnóicáitên:-Leo?Hainhânviêngậtđầu.Vasiliđãcảmthấytốthơnrồi.HAITRĂMKILÔMÉTVỀPHÍAĐÔNG-ĐÔNGNAMMÁTXCƠVACÙNGNGÀYHỌLÚCTHÌCHẠY,LÚCTHÌĐI,liêntụcngoáirasau-tốcđộcủahọ
tùythuộcvàoviệcsựsợhãihaymệtmỏilấnáthơn.Thờitiếtcólợichohọ:nắngnhẹvàítmây,khôngquánóng,ítnhấtthìcũnglàsovớibêntrongtoatàu kia. Xem bóng mặt trời, Leo và Raisa biết giờ đã cuối chiều, nhưngkhôngcáchnàobiếtchínhxáclàmấygiờ.Leokhôngthểnhớđồnghồcủagãbịmấtởđâuhaybaogiờhay lànóđãbị lấymất.Gãướcchừnghọđãchạytrướcnhữngbọnlínhcanhnhiềunhấtbốntiếngđồnghồ.Tínhsơsơ,tốcđộcủahọlàtámkilômétmỗigiờtrongkhicontàudichuyểnvớitốcđộbìnhquânkhôngquámườikilômétmỗigiờ,nênkhoảngcáchgiữahọvớicon tàuchừng támmươiki lômét.Đó là tính toánkhảquannhất.Có thểnhữngtaylínhgácđãđượccảnhbáovềvụtẩuthoátsớmhơnnhiều.
Họrakhỏivùngrừngđếnvùngnôngthônmôngquạnh.Không có cây che, họ có thể bị phát hiện từ cách hàng ki lômét.Họ
khôngcó lựa chọnnàokhác làphải tiếp tục lồ lộnhưvậy.Thấymột consôngnhỏởchânmộtbờđấtthoải,họđổihướng,đinhanhhơn.Đólàvùngnướcđầu tiênhọđiqua.Đếnđượcconsông,họquỳxuống,chụmtay lại,vốcvàomiệng,uốnglấyuốngđể.Nhưthểvẫnchưađủ,họvụcmặtxuốngnước.Leođùa:
-Ítnhấtthìtacùngsẽchếtsạchsẽ.Lờinóiđùabịhiểunhầm,vẫnchưađủnếuhọđãlàmhếtmứccóthểđể
ngănchặnkẻnày.Sẽkhôngaiđánhgiácaonỗ lựccủahọ.Họphải thànhcông.
Raisa để ý đến vết thương của Leo, vết cắt chưa khép miệng; nó sẽkhôngngừngchảymáu,nhiềuphầndathịtbịráchraquá.Mảnháosơmihọquấnvàogiờđãthấmmáu.Leotháonóra:
-Anhchịuđược.-Nósẽđểlạimùirấtnặngcholũchó.Raisa bước lên bờ, đến cây gần nhất.Mộtmạng nhện chăng giữa hai
cànhcây.Rấtcẩnthận,côdùngngóntayđâmthủngmạngnhện,rồimanghếtđếnđắpvàophầnthịtbịđứttrêncánhtayLeo.Ngaylậptức,máudườngnhư đông lại khi tiếp xúc những sợi mỏng ánh bạc. Cô cứ làm như vậychừngvàiphút,tìmkiếmthêmmạngnhện,tìmthấyrồi,lấyvề,vàđắplên,chođếnkhinhữngsợitơbắtchằngchịttrênvếtthương.Khicôlàmxongthìmáuđãngừngchảy.
Leonhìncôchămsócvếtthươngcủagã:-Tanênđitheoconsôngnàycànglâucàngtốt.Câycốilàthứcheduy
nhấtcònnướcsẽgiấuđimùicủata.Dòng nước nông, chỗ sâu nhất cũng chỉ ngập đến đầu gối.Không đủ
nhanh,khôngđủmạnhđểhọcóthểthảmìnhtrôi theodòngnước.Nênhọphảiđibộ.Đói,kiệtsức,Leobiếthọkhôngthếcầmcựthếnàylâuđược.
Dùbọnlínhcanhthờơvớichuyệnsốngchếtcủatùnhân,nhưngviệctẩuthoátlàkhôngthểthathứđược.Đólàsựnhạobángkhôngchỉđốivớibọnlínhmàcònvớicảtoànbộhệthống.Chodùtùnhâncólàai,chodùhọcótầmthườngđếnthếnào,việchọtrốnthoátkhiếnhọtrởnênquantrọng.Mộtkhicontàudừnglạivàbọnlínhnhậnthấyxácchếtmắctrêndâythép,bọnhọsẽđếmtoànbộtùnhân.Toatàucủanhữngkẻđàotẩusẽđượcxácđịnh;nhữngcâuhỏisẽđượchỏi.Nếukhôngcócâutrảlời,cáctùnhâncóthểbịbắn.Leohyvọngrằngcóngườisẽđủkhônngoanđểnóingay rasự thật.Nhữngngườiđànôngvàđànbàkiađãlàmquámứcbổnphậncủamìnhđểgiúpđỡhọ.Thậmchínếuhọthúnhậnthìcũngkhôngcógìbảođảmlàbọnlínhsẽkhônggiếtmộtngườiđểlàmgươngchocảtoa.
Cuộc săn lùng sẽ bắt đầu dọc đường tàu. Chúng sẽ dùng chó. Mỗichuyến tàusẽcómộtđànchóđượchuấn luyệnđi theo,đượcở trongđiềukiệntốthơnnhiềusovớihànghóaconngười.Nếukhoảngcáchtừđiểmhọchạytrốnđếnđiểmcuộctìmkiếmbắtđầuđủxathìđiểmkhởiđầucủadấuvếtmùisẽrấtkhótìm.Xétrằnghọđãchạytrốnkhoảngbaphầntưngàymàkhôngthấybóngdángkẻsănđuổi,Leocóthểgiảđịnhtìnhhuốngquảnhưvậy.NghĩalàMátxcơvacóthểđãđượcthôngbáo.Cuộctruytìmcóthểđãđượcmởrộng.Nhữngxe tảivàxenhỏđãđượchuyđộng,vùngchạy trốn
khảdĩđượcchiathànhcácvùngnhỏhơn.Máybaysẽlùngsụcvùngnôngthôn.Cáctổchứcdânquânvàanninhđịaphươngsẽđượcthôngtin,nỗlựccủabọnhọphốihợpvớicáctổchứcquốcgia.Họsẽbịsănđuổibằngmộtsựhăngsayvượtxatráchnhiệmnghềnghiệp.Phầnthưởngvàtiềnthưởngsẽđượcđưara.Nhânlựcvàmáymócđượctungrakhônggiớihạnđểsăntìmhọ.Gãhẳnphảibiết.Chínhgãđãthamgiavàonhữngcuộcsănlùngnhưthếnày.Vàđólàlợithếduynhấtcủahaingườihọ.Leobiếtcuộcsănđuổihọđượctổchứcthếnào.GãđãđượcNKVDhuấnluyệnđểhànhđộngđằngsaugiớituyếnquânthùmàkhôngbịpháthiện,vàbâygiờgiớituyếnquânthùlàranhgiớicủachínhgã,nhữngbiêngiớigãchiếnđấubảovệ.Quymôcủacáccuộctìmkiếmnàykhiếnchúngcồngkềnh,khóquảnlý.Chúngsẽđượcchỉhuytậptrung,tầmbaoquátrấtlớnnhưngkhônghiệuquả.Quantrọnghơncả,gãhyvọngbọnhọsẽnhằmsaivùng.Theologic,LeovàRaisaphảichạyvề phía biên giới gần nhất, về phía Phần Lan, bờ biển Baltic.Một chiếcthuyềnlàcơhộitốtnhấtđểhọrờikhỏiđấtnước.NhưnghọđangđivềphíaNam-vàquachính trung tâmnướcNga,vềphía thànhphốRostov.Theohướngnày,hầunhưkhôngcócơhộiđược tựdo,khônghứahẹngìvềantoànởđíchđến.
Lộitrongdòngnước,dichuyểnvốitốcđộchậmhơnnhiều,họthườngbịvấpngã.Mỗilầnnhưvậylạicàngkhóđứnglênhơn.Thậmchíadrenalinecódođangbịsănlùngcũngkhôngthểgiúphọtrụnổi.Leocẩnthậnkhôngđểchonướccuốnđimạngnhệntrêncánhtay,gãđưataytrêncao.Chođếngiờ,cảhaikhôngainhắcgìvềtìnhcảnhcủahọ,nhưthểsựtồntạicủahọngắnngủichưađầygangtay,chẳngcần lậpkếhoạchgìnữa.LeođoánhọcáchMátxcơvachừnghaitrămkilômétvềphíaĐông-ĐôngNam.Họởtrêntàuchừngbốnmươi támtiếng.Nhưvậy,ướcchừnghọđangởđâuđógần thịtrấn Vladimir. Nếu gã đúng thì giờ họ đang đi về hướng Ryazan. Bìnhthườngtừđiểmnày,nếuđibằngôtôhoặctàu,RostovítnhấtcũngcòncáchhọhaimươibốntiếngvềphíaNam.Tuynhiên,họkhôngcótiền,khôngcóthức ăn; họbị thương,mặcđồbẩn thỉu.Họbịmọi cơquanAnninhNhànướctrungươngvàđịaphươngtruynã.
Họdừng lại.Dòngsôngchạyxuyênquamộtngôi làngnhỏ,mộtnôngtrangtậpthể.Họlênbờ,cáchchừngnămtrămbướcchânởthượngnguồnlànhữngcụmnhà.Đãmuộn,ánhsángnhạtdần.Leonói:
-Vàingườilàngcólẽvẫnđanglàmviệc;họvẫnđangởngoàiđồng.Tacóthểlẻnvàonhà,khôngđểaibiết,xemcóthểtìmđượcthứcănkhông.
-Anhmuốnăncắpsao?-Takhôngthểmuagìđược.Nếuhọthấyta,họsẽgiaonộpta.Luôncó
phầnthưởngđốivớitùnhânbỏtrốn,nhiềuhơnhọlàmlụngcảnăm.-Tacònphảivượthàngtrămkilômétnữa.Takhôngthểlàmnhưvậy
mộtmình.Tachỉ làkhông thể.Anhphảinhận thấyđiềuđó.Takhôngcóbạn,khôngtiền,khônggìhết.Taphảithuyếtphụcnhữngngườilạgiúpmình-taphảichohọbiếtmụcđíchcủamình.Đólàcáchduynhất.Đólàcơhộiduynhấtcủata.
-Mìnhlànhữngkẻbịruồngbỏ,chứachấpmìnhhọsẽbịbắn,khôngchỉcánhânngườigiúpmìnhmàcảlàng.Họsẽthậtđiênrồnếugiúpta.
-Anhquênnhanhquá,Leo.Tavừachạythoátthếnào?Tađãnóisựthậtvớibạntù trên toa.Họđãgiúpta, tấtcảhọ,vài trămngười,có lẽbằngsốngườisốngtronglàngnày.Nhữngtùnhântrongtoacủamìnhgầnnhưcũngchắcchắnsẽđốimặtvớisựtrừngphạttậpthểvìkhôngbáođộngcholínhcanh.Họlàmthếvìcáigì?Anhđãđềnghịchohọcáigì?
Leovẫnyênlặng.Raisanhấnmạnhlậpluận:-Nếuanhăncắpcủanhữngngườinày,anhsẽlàkẻthùcủahọtrongkhi
thựcratalàbạncủahọ.-Vậyemmuốnvàogiữalàng,nhưthểtalàgiađình,vàchàohọư?-Đấychínhlàđiềumìnhsẽlàm.Bênnhau,họđivàolàngnhưthểvừađilàmvề,nhưthểhọcóquyềnở
đây.Đànông,phụnữ,vàtrẻem,vâyquanhhọ,baolấyhọ.Nhữngngôinhàđượclàmtừbùnvàgỗ.Nôngcụđãlỗithờicảbốnchụcnăm.Điềuduynhấtnhữngngười làngcần làmlàgiaonộphọvàdân làngsẽđược thưởnghậuhĩnh.Làmsaohọcóthểtừchốiđược?Nhữngngườinàykhôngcógìcả.
Giữanhữngkhuônmặtthùnghịchvâyquanh,Raisacấttiếng:-Chúng tôi là tù nhân.Chúng tôi đã chạy trốnkhỏi con tàuđang chở
chúngtôiđếnvùngKolyma,nơichúngtôisẽchết.Giờchúngtôiđangbịsănđuổi.Chúng tôicầnmọingườigiúpđỡ.Chúng tôicầuxinsựgiúpđỡnàykhôngphảivìbảnthânchúngtôi.Cuốicùngthìchúngtôicũngsẽbịbắtvàbịgiết.Chúngtôichấpnhậnđiềuđó.Nhưngtrướckhỉchết,chúngtôicònmộtnhiệmvụphảithựchiện.Hãyđểchúngtôigiảithíchlýdochúngtôicầnsựgiúpđỡcủamọingười.Nếumọingườikhôngthíchngheđiềuchúngtôinóithìmọingườikhôngnêndínhdánggìđếnchúngtôihết.
Mộtngườiđànôngchừnggiữatứtuầnbướclên,anhtalàmravẻtađâyquantrọng:
-Làchủnhiệmnôngtrang,tôicótráchnhiệmchỉrarằngđiềucólợinhấtchochúngtalàgiaonộphọ.
Raisaliếcnhìnnhữngngườilàngkhác.Côđãsaichăng?Mộtngườiđànôngcấttiếng:
-Vàanhsẽlàmgìvớiphầnthưởng?Cũngnộpluônhả?Có tiếngcườiồ.Taychủnhiệmđỏmặtxấuhổ.Raisa thấynhẹnhõm,
nhậnrakẻnàychỉlàmộttayhề,mộtconrối.Anhtakhôngcóthựcquyền.Từphíasauđámđông,mộtbàcụnói:
-Chohọănnào.Nhưthểlờisấmđượcbanra,cuộctranhluậnchấmdứt.Họđượcdẫnvàongôinhàlớnnhất.Tronggianphònglớn,thứcănđược
bàyra,họđượcngồixuốngvàđượcmờinước.Mộtbếplửađốtlên.Tronglúcđókhángiảcủahọcàng lúccàngnhiều thêmchođếnkhingôinhàđãchậtcứng.Trẻemngồitronglòngngườilớn,nhìnngâyLeovàRaisanhưlũtrẻxemvườnthú.Bánhmìmới,cồnấm,đượcmangtừnhàkhácsang.Họăntrongkhiquầnáoướtcủahọbốchơitrướcbếplửa.Khimộtngườiđànôngxinlỗivìkhôngthểchohọbộquầnáomới,Leochỉgậtđầu,bốirốibởisựrộngrãicủahọ.Gãchỉcóthểkểchohọmộtcâuchuyện,chỉvậythôi.Ănbánhvàuốngnướcxong,gãđứnglên.
Raisanhìnnhữngngườiđànông,đànbà,vàtrẻemkhihọlắngngheLeo.GãbắtđầubằngvụgiếtArkady,cậubéởMátxcơva,mộtvụgiếtngườigãđượclệnhphảicheđậy.Gãkểvềnỗixấuhổvìđãnóivớigiađìnhcậubérằngđólàmộttainạn.GãtiếptụcgiảithíchtạisaogãbịđuổikhỏiMGB,bịđưavềVoualsk.Gãgiải thíchsựkinhngạccủamìnhkhipháthiệnramộtđứatrẻkhácbịgiếttheocùngmộtcách.Mọingườiháhốcnhưthểgãđangdiễn tròảo thuật,khihọđượckểvềnhữngvụgiếtngườinàyđangxảy ratrênkhắpđấtnước.MộtsốchamẹdẫnconmìnhrakhỏinhàkhiLeocảnhbáohọvềđiềugãsắpmôtả.
Thậmchí trướckhiLeokểxongcâuchuyện,khángiảcủagãcũngđãhìnhthànhýniệmvềkẻphảichịutráchnhiệm.Khôngaitronghọnghĩrằngnhữngvụgiếtngườinày là tácphẩmcủamộtngườicómộtviệc làm,mộtngườicógiađình.Nhữngngườiđànôngtrongđámthínhgiảthấykhómàtinđượcrằngkẻgiếtngườikhôngthểđượcxácđịnhdanhtínhngay.Tấtcảhọđềuchắcrằngchỉcầnnhìnvàomắthắnhọcũngbiếthắnlàmộtconquáivật.Liếcquanhphòng,Leonhậnraviễncảnhcủahọvềthếgiớiđãlunglay.Gãxin lỗivìđãkểchohọvề thực trạngsự tồn tạicủakẻgiếtngườinày.Trongnỗ lực trấn anhọ, gãvẽ ranhữnghoạtđộngcủakẻgiết ngườidọctheo đường ray, qua những thị trấn lớn.Hắn đã giết người nhưmột phầncôngviệc thườngngày; côngviệc sẽ khôngđưahắnvàonhữngngôi làng
nhưthếnày.Thậmchívớinhữnglờitrấnanđó,Raisacũngtựhỏiliệunhữngngười
nàycócòntinngườivàchàođónnhưvậynữahaykhông.Họcóchongườilạănnữakhông?Haytừgiờtrởđi,họsợngườilạchegiấutaihọahọkhôngthể nhìn thấy? Cái giá của câu chuyện này là sự ngây thơ của khán giả.Khôngphảivìhọchưanhìnthấysựtànbạovàngườichết.Nhưnghọchưabaogiờtưởngtượngrằngviệcgiếttrẻemlạimanglạiniềmvuithú.
Bênngoàitrờitối,vàLeođãnóichuyệnkhálâu,hơnmộttiếng.Gãgầnkếtthúccâuchuyệnthìmộtđứabéchạyvàonhà:
-CháuthấyánhđèntrênđồiphíaBắc.Cóxetải.Họđangđếnđây.Mọingườiđứnglên.Đọcnhữngkhuônmặtquanhmình,Leobiếtrằng
khôngcócơmaynàonhữngchiếcxetảinàylạilàgìkhácngoàixesănđuổihọ.Gãhỏi:
-Chúngtacóbaolâu?Hỏicâuđó,gãđãtựnhậnmìnhcùngnhómvớihọ,giảđịnhmộtmốiliên
hệkhithựcsựchẳngcómốiliênhệnàocả.Ngườilàngcóthểdễdàngdângnộphọvàđòiphần thưởng.Nhưngdườngnhưgã làngườiduynhất trongphòngmớicóýnghĩnhưvậy.Thậmchítaychủnhiệmđãnhượngbộtheoquyếtđịnhtậpthểlàsẽgiúphọ.
Mộtsốngườilớnvộivãrakhỏinhà,cólẽđểthấytậnmắt.Nhữngngườiởlạihỏicậubé:
-Đồinào?-Cóbaonhiêuxe?-Lâuchưa?Cóbaxetải,bacặpđèn.Cậubéđãthấychúngởrìanôngtrạinhàmình.
HọtừphíaBắcđến,cáchvàidặm.Họsẽđếntrongmấyphútnữa.Trongnhữngngôinhànàykhôngcónơiẩnnấp.Ngườilàngkhôngcóđồ
đạc,thậmchíbànghếcùngkhôngcó.Vàcuộctìmkiếmsẽrấtkỹcàng,vàtànbạonữa.Nếucómộtchỗẩnnấp,nósẽbịpháthiện.Leobiếtbọnlínhlấylàmtựhàorasaotrongviệclụctìmnày.Raisaníutaygã:
-Mình có thể chạy trốn.Bọnhọ sẽ phải lục tìmngôi làng trước.Nếungười làngvờnhưmìnhkhôngđếnđây,mìnhcó thểđãchạyxarồi,có lẽtrốntrongnôngthôn.Bâygiờtrờitốimà.
Leolắcđầu.Cảmthấybụngthắtlại,gãnghĩđếnAnatolyBrodsky.ĐâyhẳnlàđiềuôngtađãcảmthấykhiôngtangoảnhlạivàthấyLeotrênđỉnhđồi,khinhậnrarằngcáilướiđãvâylấyôngta.Leonhớngườiđànôngkia
đãdừnglại thếnào,nhìnngâymộtlúc,khôngthểlàmgìkháchơnlànghĩrằngôngtađãbịbắt.Ngàyhômđó,ôngtađãchạy.Nhưngkhôngcócáchnàochạynhanhhơnnhữngtênlínhcanhnày.Bọnhọđượcnghỉngơi,đượctrangbịđể săn tìm -nhữngkhẩu súng trường tầmxa,ốngnhòm,đènphachiếusángbầutrời,vàchósăntìmdấuvếtkhảnghi.
Leoquaysangcậubéđãnhìnthấyxetải.-Chúcầncháugiúp.CÙNGNGÀYCĂNGTHẲNG,TAYRUNLÊN,thằngbécúixuốngngaygiữađường
gầnnhưtốiđen,mộttúinhỏlúamìđổvãitrướcmặtnó.Nócóthểnghexetảiđang tiến tớigần, lốpxe tungbụimù:chúngchỉcáchxavài trămmét,chạyrấtnhanh.Nónhắmmắt,hyvọnghọsẽthấynó.Cóthểnàohọđiquánhanhnênkhôngdừnglạiđúnglúckhông?Cótiếngphanhkenkét.Nómởmắtra,quayđầu,thấyánhđènphasángrực.Nógiơtaylên.Mấychiếcxetảichaođảodừnglại,phầnhãmxungkimloạigầnnhưchạmmặtthằngbé.Cửacabinmởra.Mộtngườilínhnóito:
-Màylàmchógìthế?-Túimìcủacháubịrách.-Cútra!-Bốcháusẽgiếtnếucháukhôngnhặtchohết.-Taosẽgiếtmàynếumàykhôngcútđi.Thằngbéngầnngừkhôngbiếtnênlàmgì.Nótiếptụcnhặtlúamì.Nó
nghetiếngláchcáchkimloại:cóphảilàtiếngmộtkhẩusúng?Nóchưabaogiờthấysúng:nókhôngbiếttiếngsúngkêuthếnào.Hoảngsợ,nótiếptụcnhặtlúamìbỏvàotúi.Bọnhọsẽkhôngbắnnó:nóchỉlàđứabénhặtlúamìchocha.Rồinónhớcâuchuyệncủangườilạkia:trẻemđangbịgiếtbấtcứlúcnào.Cólẽnhữngngườinàycũngnhưvậy.Nócốnhặtcàngnhiềulúamìcàngtốt,nhặtcáitúilên,vàchạyvềlàng.Nhữngxetảiđitheosau,đuổitheonó,nổicòi,khiếnnóchạynhanhhơn.Nócóthểnghebọnlínhcườicợt.Nóchưabaogiờchạynhanhnhưvậytrongđời.
Leo vàRaisa đang nấp ở nơi duy nhất họ có thể hy vọng bọn lính sẽkhôngtìm-dướixecủabọnchúng.Trongkhithằngbéđangđánhlạchướngbọnlính,Leođãlénchuixuốngchiếcxethứhai,vàRaisadướichiếcxethứba.Bởihọkhôngcócáchnàobiếtđượchọsẽphảibámvàođóbaolâu,cólẽchừngmộttiếng,Leoquấnbàntayhọtrongnhữngmảnháođểchobớtđau.
Khinhữngchiếcxedừng lại,Leochènchânvào trụcxe,mặtgãchạmgầnmặtgỗdướigầmxe.Nhữngtấmgỗtrũngxuốngphíagãkhiquânlínhđi
qua,nhảyxuốngsauxe.Nhìnxuốngdướichân,gãthấymộtngườicúixuốngbuộcdâygiày.NgườinàychỉcầnngoảnhsanglàLeosẽbịpháthiệnvàbịbắt.Tênlínhđứnglên,vộivãchạyvềmộtngôinhà.Leokhôngbịpháthiện.Gãchỉnhlạitưthếđểcóthểnhìnsangxethứba.
Raisalosợ,nhưngchủyếulàcôthấytứcgiận.Kếhoạchnàythậtthôngminh,quảvậy,vàcôthìđãkhôngthểnghĩrakếhoạchnàohayhơn,nhưngnóphụthuộchoàntoànvàokhảnăngbámvàoxecủahọ.Côkhôngphảilàmộtngườilínhđượcrènluyện:côkhôngcónhiềunămbòtrườnquanhữnghàorãnh,leobờtường.Côkhôngcóphầnthântrênkhỏemạnhcầnthiếtđểlàmđượcviệcnày.Taycôđãmỏi,khôngchỉmỏi-màchúngcònđaunhói.Côkhông thểmường tượng làmthếnàođểgiữ thêmmộtphútnữa,nóigìđếncảtiếngđồnghồ.Nhưngcôkhôngchấpnhậnrằngcôsẽlàngườikhiếnhọbịbắt,chỉbởivìsứckhỏecôkhôngđủ,khôngmuốnchấpnhậncáiýnghĩrằnghọthấtbạivìcôyếu.
Néncáiđau,khócthầmtrongthấtvọng,côkhôngthểbámlâuhơnđượcnữa,côphảihạngườixuốngđấtvàchođôitaynghỉngơi.Tuynhiên,thậmchívớichútnghỉngơi,côcũngchỉhồiphụcđủđểchốngchọithêmmộtvàiphútnữa.Khoảngthờigiancôcóthểđungườilênsẽgiảmnhanhchóngchođếnkhicôkhôngthểlàmđượcnữa.Côphảitìmcáchthoátkhỏirắcrốinày.Giảiphápnàokhôngdựavàosứcmạnh?Nhữngdảiáo-nếucôkhôngníuđược,côsẽtreomìnhlên,buộccổtaycôvàotrụcxe.Thếsẽổnchừngnàoxetảivẫnnằmyên.Tuynhiên,côvẫnphảihạngườixuốngnềnđấtchừngvàiphúttrongkhitựbuộcchomình.Khiđãxuốngđấtrồi,thậmchívẫnởdướixe,nguycơcôbịpháthiệncũng tăng lênđángkể.Cônhìnsanghaibên,kiểmtrabêntráivàbênphải,cốnhìnxembọnlínhđangởđâu.Tênláixevẫnđứngcanhxe.Côcó thể thấyủnghắnvàmùikhói thuốccủahắn.Thựcra,sựhiệndiệncủahắnlạigiúpchocô.Nghĩalà,bọnchúngkhôngthểngờrằngcóngườibámdướixe.Từtừ,thậntrọng,Raisahạhaichânxuốngđất,cốkhônggâytiếngđộng.Thậmchímộtsựtrượtchânnhẹnhấtcũngbáođộngchotênlínhkiavềsựhiệndiệncủacô.Côtháodảiáora,rồibuộccổtaybêntráivàotrụcxetrướckhibuộchờcổtaybênphải.Côdùngbàntayđãbịbuộckiađểhoànthànhnútthắt.Làmxongrồi,đãbuộcxongrồi,côrấthàilòng,côđịnhnângchânlênthìnghetiếnggầmgừ.Quaysanghaibên,côngâyngườinhìnmộtconchó.
Leo có thể thấy đàn chó bị buộc bên cạnh xe tải thứ ba.Người trôngchúngkhôngbiếtcóRaisa,chưabiết.Nhưngđànchóđãbiết.Gãcóthểnghetiếnggầmgừ:chúngởđúngngangtầmmắt.Khôngthểlàmgì,gãquayđầuvàthấythằngbé,đứabéđãởtrênđườnggiúphọ.Chắcchắnbịmêhoặcbởi
sựkiệnnày,nóđangđứngtrongnhàquansát.Leohạngườixuốngđất,đểnhìnrõhơn.Ngườilínhcanhgácđịnhbỏđi.Nhưngmộtconchóđãtrìdâylại,hầunhưchắcchắnđãnhìnthấyRaisa.Leoquaysangđứabé.Gãcầnnógiúplầnnữa.Gãrahiệuvềphíađànchó.Thằngbévộivãchạyrakhỏinhà.Leonhìntheo,ấntượngvìcáiđầulạnhcủathằngbé,khinóđitớichỗđànchó.Gầnnhưngaylập tứccảđànchóquayvềphíanósủanó.Người línhnóito:
-Ởyêntrongnhàmàyđi.Thằngbéđưatayra,nhưthểvuốtvemộtcon.Ngườilínhcười:-Nósẽcắncụttaymàyđấy.Thằngbéthụtlại.Ngườilínhdắtđànchóđi,nhắclạilệnhrằngthằngbé
phảiquayvàonhà.Leolạiđungườilên,ápngườivàogầmxe.Họnợthằngbécảtínhmạngmình.
Raisakhôngbiếtcôđãbịcộtvàoxebaolâu.Cảmgiáclâukhôngtưởngtượngnổi.Côlắngnghekhibọnlínhtiếnhànhlụcsoát:nhữngđồđạcbịđátung,nồiniêubìnhlậtngượclên,đồđạcbịđậpnát.Cônghetiếngchósủavàthấyánhsángbùnglênkhiđènphabậtmở.Bọnlínhđangtrởlại,quayvềphíaxe.Mệnhlệnhphátra.Đànchóđượcđưalênsauxecô.Bọnhọsắpđi.
Côhớnhở, nhận ra kế hoạchđã thành công.Rồi động cơ bắt đầu nổ.Trụcxerunglên.Trongvàigiâynữa,nósẽbắtđầuxoay.Côvẫnbịtróivàonó.Côphảithoátra.Nhưngcổtaycôđãbịbuộcvàthậtkhótháonútthắt,taycô têcứng,ngón taycôkhôngchịuđộngđậy.Côđangvật lộn.Ngườilínhcuốicùngđãlênxe.Dânlàngxúmlạiquanhnhữngchiếcxe.Raisavẫnchưathoátđược.Mấychiếcxesắpchạy.Côrướnngườilên,dùngrăngkéonútthắt.Nócũngmởravàcôrơixuốngđất,lưngđánhthụp,mộttiếngồnđược tiếngđộngcơchegiấu.Chiếcxechạyđi.Côđangnằmgiữađường.Trong ánh sáng của ngôi làng, cô có thể bị nhữngngười lính ngồi sau xenhìnthấy.Côkhôngthểlàmgì.
Dânlàngtiếnđến,quâytrònlại.Khichiếcxechạyđi,đểlạiRaisatrênđường,họbaoquanhcô.Khinhìn lại,đámlínhkhông thấygìbất thường.Raisađượcchegiữachânnhữngngườilàng.
Raisachờđợi,vẫnởtrênđường,cuộnngười.Cuốicùng,mộtngườiđưatay ra.Côđã an toàn.Côđứng lên.Leokhôngởđấy.Gãkhông liều lĩnhbuôngrachođếnkhichiếcxechạyvàobóngđen.Côđoángãlosợbịtàixếởxethứbanhìnthấy.Cólẽgãđợichođếnkhihọvàokhúcrẽ.Nhưngcôkhônglolắng.Gãbiếtphảilàmgì.Tấtcảmọingườiimlặngchờđợi.Raisanắmtaythằngbé,đứabéđãgiúphọ.Vàkhônglâusau,họcóthểnghetiếng
ngườichạyvềphíahọ.MÁTXCƠVACÙNGNGÀYMẶCDÙHÀNGTRĂMBINHLÍNHvàmậtvụđangsănlùngnhững
kẻbỏtrốn,Vasilivẫntinrằngsẽkhôngaithànhcông.Họđangsăntìmmộtngười từngđượchuấnluyệnđể tránhsựsănđuổivà tồn tại tronglãnhthổquânthù.CómộtsốngườitinrằngởmộtsốnơiLeovàRaisaphảiđượcsựtiếp taycủanhữngngười línhcanhphảnbộihoặccủanhữngngườiđợi tạimộtđiểmđãấnđịnh trên tuyếnđườngray,nhữngkẻ tổchứcvụ tẩu thoát.ĐiềunàytráivớithúnhậncủacáctùnhâncùngtoavớiLeo.Bọnhọđãkhai,dướisựcưỡngép,rằngLeovàRaisabỏtrốnđơnđộc.Đókhôngphảiđiềunhữngngười lính canhmuốnnghe - nókhiến chúngbẽmặt.Chođếngiờcuộc truy tìm tập trung vào những tuyến đường khả dĩ đến biên giới cácnướcBắcÂu,bờbiểnphíaBắc,vàbiểnBaltic.NgườitanghĩđươngnhiênlàLeosẽcốvượtbiênquamộtnướckhác,cólẽdùngmộtchiếcthuyềnđánhcá.MộtkhisangphươngTâyrồi,gãsẽliênlạcvớinhữngnhânvậtcấpcaotrongchínhphủ,nhữngngườisẵnlòngtrợgiúpvàchogãchỗnươngnáuđểđổilấythôngtin.Vìlýdonày,việcbắtlạigãđượcxemlàvấnđềkhẩncấptốicao.Leocótiềmnănggâythiệthạikhônlường.
VasilibácbỏýkiếnchorằngviệcLeotẩuthoátcósựtrợgiúp.Đơngiảnlà không ai biết được họ đi chuyến tàu nào.Quá trình đưa họ đếnGulagđượcthựchiệnvộivã,tùycơứngbiếnvàophútcuối.Hắnđãxúctiếnxongviệcnàymàkhông theogiấy tờvà thủ tụchợp lệ.Ngườiduynhất có thểgiúphọ làhắn.Điềunàynghĩa là cómộtkhảnăng, chodùý tưởngđó lốbịchthếnào,rằnghắnlàngườiphảichịu tráchnhiệm.RốtcuộcthìdườngnhưLeocókhảnăngsẽkhiếnhắntiêutùng.
Chođếngiờchưacónhómtruylùngnàotìmthấychútdấuvếtgìcủahọ.CảLeovàRaisađềukhôngcógiađìnhhaybạnbè trongkhuvựcđó-họphải đơn độc, rách rưới, không đồng xu dính túi. Khi lần cuối hắn nóichuyệnvớiLeo,gãcònkhôngbiếtcả tênmình.Rõrànggãđãhồiphụcýthức.VasiliphảitìmxemLeođịnhđiđâu:đólàcáchtốtnhấtđểgiăngbẫygã thayvì cứ tìmkiếmhúhọakhắpđất nước.Hắnphải thành công trongviệcbắtlạiLeo.Hắnsẽkhôngsốngsótđượcsaumộtthấtbạinữa.
Vasili không tin Leo có chút quan tâm gì đến chuyện chạy trốn sangphương Tây. Gã có quay lại Mátxcơva không? Cha mẹ gã sống ở đây.Nhưngchamẹgãkhôngthểgiúpgãvàhọsẽmấtmạngnếugãxuấthiệnnơicửanhàhọ.Giờhọđangchịugiámsátcủalínhcóvũtrang.Cólẽgãmuốntrảthù,cólẽgãmuốnquaylạigiếtVasilichăng?Hắnsuytínhthoảngquaýtưởngnày,thấyhãnhdiệnvìnó,trướckhibácbỏnó.Hắnchưabaogiờcảm
thấychútyếutốcánhângìtrongviệcLeoghéthắn.Khôngđờinàogãliềulĩnhtínhmạngcủagãvàvợgãvìhànhđộngtrảthù.Leocómộtkếhoạchvànóbắtnguồntừnhữngtrangtàiliệubịthugiữ.
VasilinghiêncứuchồngtàiliệuthuthậptrongmấythángquacủaLeovàngườidânquânđịaphương,ngườigãđãthuyếtphụcgiúpđỡgã.Cónhữngbứcảnhmấyđứatrẻbịgiết,lờikhaicủanhânchứng.Cáctàiliệuvềphiêntòaxétxửnhữngnghicanbịkếtán.Trongcáccuộcthẩmvấn,Leođãchốibỏchuyệnnày.Vasilibiếtsựchốibỏấylàdốitrá.Leolàmộtkẻcóniềmtinvàgã tinvàogiả thiếtquái lạnày.Nhưngchínhxác thìhọ tinvàocáigì?Mộtkẻgiếtngườiduynhấtphảichịu tráchnhiệmvềnhữngvụgiếtngườikhôngcóđộngcơnày-nhữngvụgiếtngườitrảidàihàngtrămkilômétởhơn bamươi địa điểmkhác nhau sao?Ngoài việc cái giả thiết đó thật kỳquặcthìnócòncónghĩalàhọcóthểđangđivềbấtcứđâu.Vasilikhôngthểchọnlấymộttrongsốnhữngđịađiểmnàyvàchờđợi.Hắnnảnchí,hắnkiểmtra lại tấmbảnđồđánhdấubằngnhữngvụđượccho làánmạng,đánhsốtheothứtựthờigian:
44NgóntayVasiligõgõlênconsốnày.Hắnnhấcđiệnthoại.-Gọisĩquan
FyodorAndreevđếnchotôi.VìVasiliđượcthăngchứcnênhắncóphònglàmviệcriêng-phảithừa
nhậnlàmộtkhônggiannhỏ,nhưnglàcáihắnhếtmựctựhào,nhưthểmỗimétvuôngđềuđượcchínhhắnchinhphụctrongmộtchiếndịchquânsự.Cótiếnggõcửa.FyodorAndreevbướcvào,giờlàmộttrongcácthuộccấpcủaVasili:mộtthanhniên, trungthành,làmviệcchămchỉ,vàkhôngquásángdạ, những phẩm chất hoàn hảo củamột thuộc cấp.Anh ta lo lắng.Vasilimỉmcười,rahiệuchoFyodorngồixuống:
-Cảmơncậuđãđến.Tôicầncậugiúp.-Tấtnhiênrồi,thưasếp.-CậucóbiếtLeoDemidovlàkẻbỏtrốn?-Vâng,thưasếp.Tôicốnghenói.-CậubiếtgìvềlýdođằngsauvụbắtLeo?-Khônggìhết.-ChúngtađãtinrằnghắnlàmviệcchochínhphủphươngTây,thuthập
thông tin - làmgiánđiệp.Nhưnghóa rakhôngphảivậy.Chúng tađã sai.Leokhôngkhaigì trongcáccuộc thẩmvấn.Giờ, thậtmuộnmằn, tôipháthiệnrahắnđanglàmviệcnày.
Fyodorđứnglên,nhìnchằmchằmvàotậphồsơtrênbàn.
Anhtađãthấynhữngtàiliệunàytrướcđây.ChúngđượcdánvàongựcLeo.Fyodorbắtđầutoátmồhôi.Anhtacúitớitrước,nhưthểxemxétcáctàiliệunàylầnđầutiên,cốchegiấusựthậtrằnganhtađangrunrẩy.Anhtaliếcmắtnhìnvàcó thể thấyVasiliđãdichuyểnvàđứngbêncạnhanh ta,nhìnxuốngcác tranggiấy,như thểhọđang làmviệccùngnhau, lànhữngcộngsự.NgóntayVasililướttrênbảnđồ,từtừ,tiếnđếnMátxcơvavàgõgõ:
44Fyodorcảmthấybuồnnôn.AnhtaquayđầuthìthấymặtVasillsátmặt
mình.-Fyodor,chúngtôibiếtLeođãđếnMátxcơvagầnđây.Giờtôitinrằng
thayvìlàmgiánđiệp,chuyếnđinàythựcranằmtrongcuộcđiềutracủahắn.Cậuthấyđấy,hắntinrằngcómộtvụgiếtngườiđãxảyraởđây.Contraicậubịgiết,tôinóiđúngkhông?
-Khôngthưasếp.Nóbịchếtdotainạn.Nóbịcontàucắtđôi.-Leođãđượccửđếngiảiquyếtchuyệnnày?-Vâng,nhưng...-Vàlúcđócậutinrằngthằngbébịgiết,đúngkhông?-Lúcđó,tôiquáđaubuồn,thậtkhó...-Vậy,khiLeoquaylạiMátxcơvađểđiềutra,chẳngphảihắnquantâm
đếnvụcontraicậusao?-Khôngthưasếp.-Làmsaocậubiết.-Thưasếp?-LàmsaocậubiếtLeoquantâmhaykhôngquantâm?Vasilingồixuống,liếcnhìnmóngtaycủahắn,vờnhưbịtổnthương:-Fyodor,rõràngcậunghĩxấuvềtôi.-Khôngđúng,thưasếp.-CậuphảihiểurằngnếuLeođúng,nếucómộtkẻgiếttrẻem,thìkẻnày
cầnbịbắt.TôimuốngiúpLeo.Fyodor,tôicũngcócon.Làmộtngườichavàlàmộtmậtvụtôicótráchnhiệmngănchặntộiáckhủngkhiếpnày.Điềunày sẽxóađibất cứ thùoáncánhânnào tồn tạigiữa tôivàLeo.Nếu tôimuốnLeochết,tôichỉcầnđơngiảnlàkhônglàmgìhết.Lúcnày,mọingườiđềuxemhắnvàvợhắn làgiánđiệp.Bọnhọ sẽbịbắnngaykhiđược tìmthấyvà tôi sợ rằngcuộcđiều tracủahọsẽkết thúc.Sẽcó thêm trẻembịgiết.Tuynhiên,nếutôicómọithôngtin,tôisẽcóthểthuyếtphụccấptrênhủycuộctruynã.Nếutôikhônglàmvậy,LeovàRaisacócơhộikhông?
-Không.Vasiligậtđầu,hàilòngvớisựxácnhận.Điềuđólàđúng,vậythì:Leotin
rằngcómộtkẻchịu tráchnhiệmcho tấtcảnhữngcáichếtnày.Vasili tiếptục:
-Ýcủatôicũngđúnglàvậy.Họkhôngcótiền,họcònhàngtrămkilômétnữamớitớiđượcđíchđến.
-Họtrốnđiđâu?SailầmthứhaicủaFyodor,lộrarằnganhtacũngtinLeođịnhđibắtkẻ
giếtngười.GiờVasilichỉcầncáiđíchđếnđómàthôi.HắnchỉvềphíaĐôngMátxcơva,tuyếnđườngtàu,vànhìnmắtFyodordịchchuyểntừvịtríđó,dọctheobảnđồ,vềphíaNam.LeođangtiếnvềphíaNam.NhưngVasilivẫncầnmộtcáitên.DụdỗFyodoryhắnnhậnxét:
-PhầnlớncácvụgiếtngườixảyraởphíaNam.-Chỉnhìntừbảnđồnày...Fyodorngừnglại.CóthểgợiýchoVasilimàkhôngtựtốgiácmình.Họ
cóthểcùngđềnghịcấptrênthayđổiýkiếnvềLeovàRaisa.Fyodorđangtìmcáchgiúphọ.Vànóđây:anhtasẽkhiếngãtừtộiphạmthànhanhhùng.KhihọgặpnhauởMátxcơva,LeonhắcđếnchuyệnmộtdânquânđãđếnRostovđểxácnhậnrằngthànhphốnàyrấtcóthểlàchỗởcủakẻgiếtngười.Fyodorvờnhưtòmòxemtậpgiấytờ:
-Xétmứcđộtậptrungcácvụgiếtngười, tôisẽnóithànhphốRostov-sôngĐông.TấtcảcácvụgiếtngườiđầutiênlàởphíaNam.Kẻgiếtngườihẳnphảisốngởđóhoặcgầnđó.
-Rostovư?-Anhnghĩcáchnàotốtnhấtđểthuyếtphụccấptrên?-Tôicầnhiểumọithứ.Chúngtađangnhậnlấymộtrủirolớn,đặttính
mạngcủachúngtavàochỗhiểmnguy.Chúngtaphảichắcchắn.Hãynóilại,tạisaocậutinkẻgiếtngườinàysốngởphíaNam?
KhiFyodorđangmảichúýđếnmớtàiliệu,nóivềchuyệnnàychuyệnkia,Vasiliđứnglên,bướcquanhbàn,rútsúngra,nhằmvàotimFyodor.
ĐÔNGNAMVÙNGROSTOV14THÁNGBẢYLEO VÀ RAISA Ở TRONGMỘT CHIẾC THÙNG cao một mét và
rộnghaimét:hànghóaconngười -hàng lậu -đangđượcchở lénvềphíaNam.Saukhidânquânlụcsoátnôngtrangtậpthể,ngườilàngđãdùngxetảiđưaLeovàRaisađếnthịtrấngầnnhất,Ryazan,ởđâyngườitagiớithiệuhọ
vớibạnbèvàgiađình.Trongcáinóngngộtngạt củacănhộnhỏvớimộtnhómthínhgiảgầnbamươingườivàmùmịtkhóithuốcrẻtiền,Leokểlạicâuchuyệnđiềutracủahọ.Khôngaicầnphảithuyếtphụcgìvềsựbứcthiếtcủamụctiêuvàkhôngaigặpchútkhókhănđểtinrằngdânquânđãtỏravôdụngtrongviệcđốiphóvớikẻgiếtngười.Họchưabaogiờnhờvảdânquângiúpđỡhayđưatranhchấpcủahọđếnchínhquyềngiảiquyết,màluônlệthuộc vào nhau.Trong chuyện này cũng vậy, ngoại trừ việc cái đang lâmnguychínhlàkhôngbiếtbaonhiêumạngsốngcủatrẻem.
Cùngvớinhau,nhưmộttậpthể,cáckếhoạchđượcvạchrađểchởhọvềphíaNam.Mộtngườitrongđámthínhgiảlàtàixếxetảichuyênchởhàngđilại giữaMátxcơva và các thị trấn như Samara vàKharkov.Kharkov cáchRostov chừng ba trăm ki lômét về phía Bắc,mất nửa ngày đi ô tô. Tuynhiên,ngườitađãquyếtrằngláixevàotậnRostovlàquámạohiểm,vìtàixếkhôngcócôngviệcởđó,anhtađãsẵnsàngđưahọđếnthịtrấnShakhtygầnđó.Anhtacóthểquađượcmộtcáchhợplệsựtráituyếnnàybằngcáchnóirằngđangđithămgiađình.Chínhgiađìnhấy,saukhinghecâuchuyện,hầunhưchắcchắnsẽđồngýgiúpLeovàRaisađivàothànhphố.
Ítnhấthọcómộtngàyrưỡiởtrongthùngxenày,bịnhốttrongbóngđenhoàntoàn.Ngườiláixeđangchởchuối,thứhànghóanướcngoàixaxỉdànhchospetztorgi.Chiếcthùngđặtsauxetải,nằmdướinhữngthùngkhácchấttráicâyquý.Trờinóngvàkhô,vàchuyếnđithậtkhóchịu.Khoảngbađếnbốntiếngsẽcómộtquãngnghỉ,khiláixedừnglại,kéonhữngthùnghàngphíatrênhọra,đểhànghóaconngườicủaanhtaduỗichânvàđivệsinhbênđường.
Trongbóngtối,chânhọgáclênnhau,ởhaigócđốidiệnnhaucủathùnghàng,Raisahỏi:
-Anhcótinanhtakhông?-Aicơ?-Tàixế.-Emkhôngtinsao?-Emkhôngbiết.-Emhẳncólýdokhihỏivậy?-Trongtấtcảnhữngngườilắngnghecâuchuyện,chỉcóanhtalàngười
không hỏi gì.Anh ta dường như không dính dáng gì đến câu chuyện.Nókhôngkhiếnanhtarunlênnhưnhữngngườikhác.Emthấydườngnhưanhtathờơ,thựcdụng,vôcảm.
-Anhtakhôngbuộcphảigiúpta.Vàanhtasẽkhôngphảnbộitavàrồi
quaylạivớibạnbèvàgiađình.-Anhtacóthểbịaragìđó.Đườngbịchặn.Chúngtabịbắt.Anhtađãcố
giúpnhưngkhôngthểlàmgì.-Emđịnhthếnào?-Ởđiểmdừngtiếptheo,anhcóthểkhốngchếanhta,tróilại,rồianhlái
xe.-Emcóđùakhôngđấy?-Cáchduynhấtđểchắcchắn,tuyệtđốichắcchắn,làcướpxeanhta.Ta
sẽnắmgiấytờcủaanhta.Tasẽlại làmchủtínhmạngcủamình.Nhưthếnàythìtabấtkhảkháng.Takhôngbiếtanhtasẽđưatađiđâu.
-Chínhemlàngườibảoanhphảitinvàolòngtốtcủangườilạđấy.-Ngườinàykhôngnhưnhữngngườikhác.Anhtacóvẻthamvọng.Anh
tadànhcảngàyđểchởnhữnghànghóaxaxỉ.Anhtahẳnphảinghĩ:mìnhmuốnthứđó,mìnhmuốnnhữngvảivóctốtđó,nhữngthựcphẩmquýhiếmđó.Anhtahiểurằngtalàmộtcơhội.Anhtabiếtcóthểbántavớigiábaonhiêu.Vàanhtabiếtcáigiáanhphảitrảnếubịbắtcùngta.
-Thậtkhótinanhlạilàngườinóirađiềunày,nhưngRaisaạ,emđangnóivềmộtngườivôtộiđấy,ngườidườngnhưliềucảmạngsốngđểgiúpta.
-EmđangnóivềviệcbảođảmchohaitađếnđượcRostov.-Khôngphảinóbắtđầuthếnàysao?Tacómộtmụcđíchđểtinvào,một
mụcđíchđángđểliềutínhmạng.Rồinhanhchóng,cáimụcđíchđóđángđểgiếtngười.Rồinhanhchóng,mộtmụcđíchđángđểgiếtngườivôtội.
-Takhôngcầnphảigiếtanhta.-Cóđấy,bởivìtakhôngthểbỏmặcanhtabịtróitrênđường.Nhưthế
cònnguyhiểmhơn.Tahoặcphảigiếtanhta,hoặctinvàoanhta.Raisa,mọiviệchỏngbétthếnàyđây.Tađượcchoăn,choở,vàđượcnhữngngườinàychở đi.Nếu ta quay lưng với họ, giếtmột trong những người bạn của họkhôngvìlýdonàokhácngoàisựthậntrọng,thìanhsẽchínhconngườimàemđãkhinhthườngởMátxcơva.
Chodùkhôngnhìnthấycô,gãbiếtcôđangcười.-Emthửanhđấyà?-Chỉnóichuyệnthôimà.-Anhcóquakhông?-CòntùytacóđếnđượcShakhtykhông.Saumộtkhoảngyênlặng,Raisahỏi:
-Điềugìxảyrakhichuyệnnàykếtthúc?-Anhkhôngbiết.-PhươngTâysẽmuốncóanh,Leo.Họsẽbảovệanh.-Anhsẽkhôngbaogiờrờibỏđấtnướcnày.-Chodùhọđịnhgiếtanh?-Nếuemmuốntrốnđi,anhsẽlàmnhữnggìcóthểđểđưaemlênmột
chiếctàu.-Anhđịnhlàmgì?Trốntrênnúisao?-Khikẻkiachếtrồi,khiemđãantoànrakhỏiđấtnướcrồi,anhsẽđi
đầuthú.Anhkhôngmuốnsốnglưuvong,giữanhữngngườichỉmuốnthôngtincủaanh,nhưnglạighétanh.Anhkhôngmuốnsốngnhưmộtngườinướcngoài.Anhkhôngthể làmđược.Thếcónghĩa làmọi thứmànhữngngườinàyởMátxcơvanóivềanhđềulàđúng.
-Vàđólàđiềuquantrọngnhất?GiọngRaisacóvẻtổnthương.Leochạmvàotaycô:-Raisa,anhkhônghiểu.-Nóphứctạpquásao?Emmuốnmìnhsốngbênnhau.TrongmộtlúcLeokhôngnóigì.Cuốicùnggãđáp:-Anhkhôngthểsốngnhưmộtkẻphảnbội.Anhkhôngthểlàmđược.-Nghĩalàtachỉcònchừnghaitưtiếngnữa?-Anhrấttiếc.-Tanêntậndụngtốtnhấtthờigianbênnhau.-Bằngcáchnào?-Tanóichonhausựthật.-Sựthậtư?-Ta chắc chắnphải có nhữngbímật.Embiết em có vài bímật.Anh
khôngcósao?Nhữngđiềuanhchưabaogiờkểchoem.-Có.-Vậyemnói trước.Emđãnhổnướcbọtvào tràcủaanh.Saukhi em
ngheZoyabịbắt,emđãtinanhtốcáocôấy.Nêntrongchừngmộttuần,emnhổnướcbọtvàotràcủaanh.
-Emnhổvàotràcủaanh?-Mộttuần.-Saoemlạithôi?
-Dườngnhưanhchẳngquantâm.-Anhkhôngnhậnthấy.-Chínhxác.Đượcrồi,đếnlượtanh.-Nóithật...-Đólàmấuchốtcủatròchơinày.-Anhkhôngnghĩemcướianhvìemsợanh.Anhnghĩemtheodõianh.
Emtỏranhưlàemsợ.Emnóitêngiảchoanh,vàanhtheođuổiem.Nhưnganhnghĩemnhằmvàoanh.
-Emlàmậtvụnướcngoàisao?-Cóthểemquenbiếtnhũngngườilàmviệcchocơquannướcngoài.Có
thểemđanggiúphọ.Cólẽđólàýnghĩtrongthâmtâmemkhiemcướianh.-Đókhôngphảibímật,đólàsựphỏngđoán.Anhphảichiasẻbímật-
nhữngsựthậtphũphàng.-Anhtìmthấymộtđồngkopecktrongmớđồcủaem,mộtđồngxucó
thể tách làm đôi - nó là thiết bị dùng để giấu vì phim. Cácmật vụ dùngchúng.Khôngaikháccóđồngxuđó.
-Saoanhkhôngtốcáoem?-Anhkhôngthể.Chỉlàanhkhôngthể.-Leo,emkhôngcướianhnhằmtiếpcậnMGB.Emđãnóisựthậtrồi,em
sợ.-Cònđồngxu?-Đồngxulàcủaem...Giọngcôchùnglại,nhưthểcânnhắccónêntiếptụckhông:-Emkhôngdùngđồngxu để chứa vi phim.Emdùngnó để chứa bột
xyanua,khiemcòntrongtrạitịnạn.Raisa chưa bao giờ nói về giai đoạn sau khi nhà của cô bị phá hủy,
những thángngày lang thang- thờikỳđen tốicủađờicô.Leochờđợi, lolắngtrướcđiềugãsắpnghe.
-Emchắcanhcó thể tưởng tượngnhữngchuyệnxảy ravớiphụnữ tịnạn.Nhữngtênlính,họcónhucầu,họđãliềucảtínhmạng-ngườitanợhọ.Bọnemlàtiềncôngcủahọ.Saumộtlần-vàsauvàilần-emrấtđauđớn,emđãthềnếuchuyệnđóxảyralầnnữa,nếucóvẻnhưchuyệnđóxảyralầnnữa,emsẽquệtchấthồđóvàomồmhắn.Chúngcóthểgiếtem,treocổem,nhưngcóthểđiềuđósẽkhiếnbọnhọcânnhắckhilàmnhưthếvớiphụnữkhác.Dùsao,nóđãtrởthànhđồngxumaymắncủaem,từkhimangnóemkhôngbaogiờgặpvấnđềgìnữa.Cólẽđànôngcóthểđánhhơithấyphụnữ
mangxyanuatrongtúi.Tấtnhiên,nókhôngchữalànhnhữngtổnthươngemđãchịuđựng.Khôngcóthuốcnàochữađược.Đólàlýdoemkhôngthểcóthai,Leo.
Leonhìnvàobóngđen,vàonơigãhìnhdungvợgãđangngồi.Trongchiếntranh,phụnữbịcưỡnghiếp.Xyanuađượcmộtsốngườidùngđểtựtửkhiđốimặtvớiđiềukinhhoàngkhôngthểchịuđựngnổi.Leochorằnghầuhếtđànôngsẽkiểmtraxemphụnữcómangdaohoặcsúngkhông,nhưngmộtđồngxu-nósẽthoátkhỏisựchúýcủabọnhọ.Gãxoaxoalòngbàntaycô.Gãcònbiếtlàmgìđây?Xinlỗichăng?Nóirằnggãhiểuchăng?Gãđãđóngkhungmảnhbáo,treonótrêntườngvàtựmãn,khôngbiếtcuộcchiếntranhkianghĩalàgìđốivớicô.
-Leo,emcònmộtbímậtnữa.Emđãyêuanh.-Anhvẫnluônyêuem.-Đókhôngphảibímật,Leo.Anhđãthuaembabímậtrồi.Leohôncô:-Anhcómộtngườiemtrai.ROSTOV-SÔNGĐÔNG15THÁNGBẢYNADYAỞNHÀMỘTMÌNH.Mẹcôbévàemgáiđithămbà,mặcdù
lúcđầuNadyađicùng,nhưngkhigầnđếnnhàbà,côbégiảvờđaubụngvàxinphépvềnhà.MẹcôđồngývàNadyavộiVãvềnhà.Kếhoạchcủacôbéthậtđơngiản.Côbésẽmởcửatầnghầmvàtìmhiểuxemtạisaochacôlạidànhquánhiềuthờigiandướiđó,cáinơihẳnphảilàcănphòngtốităm,lạnhlẽo.Côbéchưabaogiờxuốngđó, chưamột lầnnào.Côbướcquanhcănnhà,sờnhữngviêngạchẩmướtvàtưởngtượngbêntrongsẽnhưthếnào.Khôngcócửasổ,chỉmột lỗ thôngkhí lòsưởi.Đây lànơibịcấmnghiêmngặt,khôngđượcbénmảngđến,mộtquyướctrongnhà.
Bốcôlúcnàyđangđicôngtác.Nhưngôngsẽvềsớm,cólẽsángsớmmai,vàcôđãngheôngnóivềchuyệnsửanhà,gồm làmcái cửamớichotầnghầm.Khôngphảicửatrước,cánhcửamàmọingườidùngvàcáicánhcửagiữấmbên trongnhà.Ưutiênhàngđầucủaông làcửa tầnghầm.Dùphảicôngnhậnnómỏngmảnh.Tại sao lạiquan trọngnhưvậy?Vàingàynữaônhsẽlắpcánhcửamới,nghĩalàcôbésẽkhôngmởđược.Nếucôbémuốnlẻnvào,nếucômuốncócâutrảlờichonhữngcâuhỏicủamình,côphảihànhđộngngaybâygiờ.Khóacửachỉlàcáichốtđơngiản.Côbéđãnghiêncứucẩnthậnvàthửxemcóthểdùngdaolènquagiữacánhvàkhungcửakhông,rồibẩychốtlên.Cóthểđược.
Chốt đã nâng lên,Nadyađẩy cửamở.Phấn khích, sợ hãi, cô bé bướcxuốngmộtbước.Côbéthảcánhcửaravànóđóngsầmlại.Chútánhsángxuyênquaphía sau côbé, dưới cửavàởhai bên.Ngoài ra, ánh sángduynhấtlàqualỗthônggiócủatầnghầm.Chờchomắtquenvớibóngtối,côbéđixuốngchâncầuthangvàquansátcănphòngbímậtcủabốmình.
Mộtchiếcgiường,mộtbếplò,mộtbànnhỏ,vàmộtchiếcrương-khôngcó gì bí ẩn. Thất vọng, cô bé dò tìm chung quanh.Một đèn cũ treo trêntường,cạnhđóghimmột loạtnhữngmảnhcắt từbáo ra.Côbébướcđến.Chúngđềugiốngnhau:bứcảnhmộtngườilínhNgađứngcạnhmộtchiếcxetăngbốccháy.Mộtsốbứcảnhcắtsaochođểchỉthấymỗingườilính.Mộtngườiđiểntrai.Côbékhôngnhậnrangườinày.Khóhiểuvìnhữngtấmảnhnày,côbénhặtlênmộtchiếcđĩasắttrênsàn,chắcchắnnódùngđểchomèoăn.Quaysangchúýđếnchiếcrương,côbéđặttaylênnắpvànhấclên,chỉmột chút, chỉ để xem nó bị khóa không. Cái nắp gỗ khá nặng nhưng nókhôngkhóa.Cógìbêntrongnhỉ?Côbénhấclênchútnữa;thìnhlìnhcôbénghetiếngđộng-từcửachính.
Cóbướcchânnặngtrịch,quánặng,khôngphảimẹcôbé.Bốcôbéhẳnvềnhàsớm.Ánhsángxuấthiệnkhicửatầnghầmmởra.Tạisaoônglạivềsớmnhưvậy?Hoảnghốt,Nadyahạnắprương,cốkhônggâytiếngồn,lắngnghebướcchânbốmìnhđangxuốngcầuthang.Khinắpđónglại,côbéquỳxuốngvàchuixuốnggầmgiường, thumình lại trongkhônggiannhỏhẹp,nhìnrachâncầuthang.Nókiarồi-đôiủngđentocủaông,đếnngaychỗcôbé.
Nadyanhắmmắt,nghĩ rằngkhimởmắt ra sẽ thấykhuônmặtgiậndữcủaôngchỉcáchvàitấc.Thayvìvậy,cảchiếcgiườngcọtkẹtvàtrĩuxuống.Ôngđangngồi trên giường.Mởmắt ra, cô bé phải chui tránh ra.Khoảngcáchgiữagiườngvàmặtsàncònhẹphơnnữa,côbénhìnkhiôngbắtđầutháodâygiày.Ôngkhôngbiếtcôởđấy.Hẳnthencửađãcàilạisaukhicôđóngcửa.Côchưabịbắtquảtang,chưa.Côphảilàmgìđây?Bốcôcóthểởhànggiờdướinày.MẹcôsẽquayvềvàbiếtrarằngNadyakhôngcónhà.Cólẽhọnghĩcômấttíchvàđitìm.Nếunhưvậy,côcóthểlénđilênnhàvànóidốivềchuyệncôvừaởđâu.Đấylàhyvọngcókhảnăngnhất.Chođếnlúcđó,côbéphảiởnguyêntạichỗvàgiữyênlặng.
Bốcôcởitấtravàduỗingónchân.Ôngđứnglên,chiếcgiườngnânglêncùngông,vàthắpđèn,ánhsángtỏarayếuớt.Ôngbướcđếnchiếcrương.Nadyacóthểnghenắprươngmởnhưngkhôngthểthấyônglấygìra.Hẳnôngvẫnđểnắprươngmở,vìcôbékhôngnghenóđónglại.Bốcôđanglàmgìvậy?Giờôngđangngồitrênchiếcghế,buộcgìđóquanhchân.Đólàmột
dảidâycaosu.Dùngmộtsợidâyvàmớgiẻ,dườngnhưôngđanglàmmộtkiểugiàythủcôngnàođó.
Nhận ra có gì đó đằng sau,Nadya quay đầu lại thì thấy conmèo.Nócũngthấycôbé,lưngnóconglên,lôngdựngđứng.Côbékhôngthuộcvềdướinày.Nóbiếtrõnhưvậy.Sợhãi,côbéquaysangxembốmìnhcóđểýkhông.Ôngquỳxuống,mặtôngxuấthiệnnơikhehởdướigiường.Côbékhôngbiếtphảinóigì,khôngdámđộngđậy.Ôngkhôngnóigì,đứngdậy,nânggiườnglên,đểlộracôbéđangcuộntrònvo.
-Đứnglên.Côbékhông thểđộngđậy taychân- toàncơ thểcôdườngnhưkhông
hoạtđộng.-Nadya.Nghetênmình,côbéđứnglên.-Bướcraxatường.Côbétuântheo,bướcvềphíaông,đầucôbécúixuống,nhìnmộtchân
trầncủabốmìnhvàchânkiaquấntronggiẻ.Yhạgiườngxuống,đặtnólạivịtrí.
-Saoconởdướinày?-Conmuốnbiếtbốlàmgìởdướinày.-Tạisao?-Conmuốnởbênbốnhiềuhơn.Andreilạicảmthấycáithôithúcđó-chỉcóhọởnhà.Conbékhôngnên
xuốngđây:yđãdặnconbévìsựannguycủanó.Yđãlàmộtngườikhác.Ykhôngcònlàbốcônữa.Ybướcxakhỏicôbéchođếnkhilưngychạmvàotường,cáchxacônhiềunhấtcóthểđược.
-Bố?Andreigiơmộtngóntaylênmiệng.Kiềmchếbảnthân.Nhưngykhôngthể.Ytháokínhra,gấplạivàchovàotúiáo.Khinhìn
lạicôbéthìcôbéchỉcònlàmộthìnhbónglờmờ,khôngcònlàcongáiynữa-chỉlàmộtđứabé.Lờmờ,phảngphất,hìnhdạngđócóthểlàbấtcứđứabénàoymuốntưởngtượng.
-Bốơi?Nadyađứnglên,bướcthẳngtớibốmìnhvànắmtayy:-Bốkhôngmuốnởvớiconsao?
Côbégiờởquágần,thậmchíykhôngđeokính.Ycóthểnhìnthấymáitóc,khuônmặtcôbé.Yquệttrán,yđeokínhvàolại.
-Nadya,concóemgáimà-tạisaoconkhôngthíchchơivớiem?Lúcởtuổicon,bốdànhhếtthờigianchơivớianhtraicủabố.
-Bốcóanhtraiư?-Ừ-Bácấyởđâu?Andreichỉlêntường,nhữngbứcảnhngườilínhNga.-Bácấytêngìạ?-Pavel.-Saobácấykhôngđếnthămnhàta?-Bácấysẽđến.VÙNGROSTOVTÁMKILÔMÉTVỀPHÍABẮCROSTOV-SÔNGĐÔNG16THÁNGBẢYHỌNGỒITRÊNmộtelektrichka,đivềngoạiôthànhphố,tiếngầnđích
hơn-trungtâmcủaRostov-sôngĐông.Ngườiláixetảikhôngphảnbộihọ.Anh ta đã đưa họ qua vài trạm kiểm soát và cho họ xuống tại thị trấnShakhty,nơihọđãởquađêmvớimẹvợcủangườiláixe,mộtphụnữtênSarraKarrlovna,vàgiađìnhcủabà.Sarra,ngoàinămmươituổi,sốngcùngconbà,gồmcảmộtngườicongái,côgáinàylấychồngvàcóbacon.Bốmẹcủa Sarra cũng sống cùng căn hộ, cả thảy có mười một người, trong baphòngngủ;mỗithếhệtrongmộtphòng.Lầnthứba,Leokểcâuchuyệnđiềutracủagã.Khôngnhưnhững thị trấnởmiềnBắc,ởđâyngười tađãnghethấynhữngtộiácnày-nhữngđứatrẻbịgiết.TheolờiSarra,ítcóaitrongvùngnàykhôngbiếtvềnhữngtinđồn.Chodùvậy,họkhôngbiếtsựthật.Khiđốimặtvớiconsốnạnnhânướctính,cănphòngchìmtrongimlặng.
Chưabaogiờviệchọđồngýgiúpđỡhaykhônglàvấnđềcầncânnhắc:giađìnhnhiềuthếhệnàyngaylậptứcbàyranhữngkếhoạch.LeovàRaisaquyếtđịnh chờđếnchạngvạngmớivào thànhphố,vì banđêm trongnhàmáysẽcóítngười.Cónhiềukhảnănghơnrằngkẻgiếtngườisẽởnhà.Việccũngđãđượcquyếtđịnhlàhọsẽkhôngđimộtmình.Vìlýdonày,giờđicùnghọlàbađứatrẻvàhaiôngbànăngnổ.LeovàRaisađóngvaibốvàmẹtrongkhibốvàmẹthậtvẫnởShakhty.Tạoracáivẻgiađìnhnàylàmộtbiệnpháp thận trọng.Nếu cuộc truynãhọđãđến tậnRostov, nếungười ta đãđoánramụctiêucủahọkhôngphảilàchạytrốnkhỏiđấtnước,thìngườita
sẽ tìmmột người đànôngvàmột phụnữđi cùngnhau.Xem ra không aitronghaingườihọcóthểthayđổidiệnmạoởmộtmứcđángkể.Cảhaiđềuđãcắttócngắn,đượcchonhữngbộđồmới.Chodùnhưvậy,khôngcógiađìnhnàybêncạnh,họsẽdễdàngbịpháthiện.Raisabàytỏlongạikhiđưabọntrẻtheo,lorằngcôđanggâynguyhiểmchochúng.Nhưngmọingườiđãnhấttrívớinhaurằngnếucóchuyệnkhôngổn,nếuhọbịbắt,thìôngbànọsẽkhairằngLeođãđedọahọvàhọsợnguyhạiđếntínhmạngnếukhônggiúp.
Contàudừnglại.Leonhìnquacửasổ.Nhàganhộnnhịp:gãcóthểthấyvàingườimặcđồngphụcđangtuầntratrênsânga.Bảyngườihọxuốngtàu.Raisađangbếđứanhỏnhất,mộtcậubé.Cảbađứatrẻđượcbảophải làmnáoloạn.Haiđứalớnhiểubảnchấtcủamánhkhóenàyvàchúngđóngkịch,nhưng đứa nhỏ nhất lại bối rối và cứ nhìn chằm chằmRaisa,môi nó bĩuxuống, nónhạybénvới nguyhiểmvà chắc chắnnóướcđượcởnhà.Chỉnhữngnhânviêntinhýmớinghingờrằnggiađìnhnàylàgiảmạo.
Cómấy tay lính gác đứng quanh sân ga và trong phòng chờ lớn, quánhiềuchomộtngàybìnhthườngtạimộtnhàgabìnhthường.Bọnhọđangtìmaiđó.MặcdùLeocốtựtrấnanrằngcórấtnhiềungườibịtruynãvàbắtbớ,nhưng linh tínhmáchbảo rằngngười tađang tìmhọ.Lối racáchnămmươibướcchân.Tậptrungvàođó.Họgầnđếnnơirồi.
Haicôngancóvũtrangbướcđếntrướcmặthọ:-Cácngườitừđâuđếnvàđịnhđiđâu?TrongmộtlúcRaisakhôngnóiđược.Lờilẽcứbiếnmất.Đểtỏrakhông
chếttrân,côđổiđứabétừtaynàysangtaykiavàvàcười:-Taytêquárồi!Leoxenvào:-Chúngtôiđến thămemcôấy.CôemsốngởShakhty.Côấysắp lấy
chồng.Ngườibànóithêm:-Lấymộttênsayrượu:tôikhôngđồngý.Tôiđãbảonóđừnglấy.Leocười,quaysangnóivớingườibà:-Mẹmuốncôấycướimộtkẻchỉuốngnướclãsao?-Thếtốthơn.Ngườiônggậtđầutrướckhinóithêm:-Cậutauốngrượucũngđược,nhưngtạisaocậutalạixấuxíthếchứ?Cả hai ông bà đều cười.Mấy tay lính gác thì không.Một người quay
sangcậubé:-Tênnólàgì?CâuhỏinhằmvàoRaisa.Một lầnnữađầuóccôtrốngrỗng.Côkhông
thểnhớra.Côkhôngnghĩrađượcgìhết.Côchọnbừamộtcáitêntrongtrínhớ:
-Aleksandr.Đứabélắcđầu:-LàIvanchứ.Raisacười.-Tôithíchchọccháu.Tôiluônlàmlẫnlộntênbọntrẻvàđiềunàykhiến
chúngphátđiên.CậubétôiđangbếđâylàIvan.CònkialàMikhail.Đó là tên đứa thứ hai. Raisa giờ mới nhớ ra tên đứa lớn là Aleksei.
Nhưng để lời nói dối có tác dụng, thằng bé phải giả vờ như tên nó làAleksandr.
-VàcontrailớncủatôilàAleksandr.Thằngbémởmiệng,địnhphảnđối,nhưngngườiôngnhanhnhẹnbước
đếnvàxoađầunótrìumến.Thằngbébựcdọc,nóngúngnguẩy:-Ôngđừnglàmthế.Cháucócònbénữađâu.Raisacốkhôngđểlộsựnhẹnhõm.Haicôngantránhđườngchohọ,và
côdẫngiađìnhgiảmạocủamìnhrakhỏiga.Khihọkhuấttầmnhìnnhàga,họchàotạmbiệtgiađìnhnọ,táchra.Leo
vàRaisalênmộtchiếctaxi.HọđãchogiađìnhSarratoànbộthôngtinliênquanđến cuộcđiều tra.NếuLeovàRaisa thất bại vì bất kể lýdogì, nếunhữngvụgiếtngườivẫntiếptụcxảyra,thìgiađìnhkiasẽtiếpnốiviệcđiềutra.Họsẽ tổchứcnhữngcuộcđiều trakhácnhằmtìmrakẻnày,đảmbảorằng nếu một nhóm này thất bại thì sẽ có nhóm khác sẵn sàng thay thế.Khôngđượcđểkẻgiếtngườisốngsót.Leohiểurõđólàmộtkiểuhànhhìnhcônđồ,không tòaán,khôngchứngcứhayxétxử -mộtcuộc tửhìnhdựatrênbằngchứngsuydiễn-vàtrongkhicốthựcthicônglýhọbuộcphảibắtchướcchínhcáihệthốnghọđangchốnglại.
Ngồisauxetaxi,mộtchiếcVolga,hầunhưchắcchắnlàchiếcxeđượcsảnxuấtởVoualsk,cảLeovàRaisađềukhôngnóigì.Họkhôngcầnphảinói.Kếhoạchđâuvàođó.LeosẽvàonhàmáyRostelmashvàđộtnhậpvàophònggiữhồsơlaođộng.Gãkhôngbiếtchínhxácphảilàmgì,gãphảitùycơứngbiến.Raisasẽở lạicùngchiếc taxi, thuyếtphục tàixếmọichuyệnvẫnổnnếuanhtacóđâmnghi.Anhtađãđượctrảtrướcmộtmónrấthậu,để
anhtagiữbình tĩnhvànghe lời.MộtkhiLeo tìmra tênvàđịachỉkẻgiếtngườirồi,họcầnngườitàixếđưahọđếnnơikẻđósống.Nếukẻgiếtngườikhôngởnhà,nếuhắnđangđicôngtác,họsẽcốtìmhiểuxembaogiờhắnvề.HọsẽquaylạiShakhty,ởlạinhàSarra,vàchờđợi.
Chiếc taxidừng lại.Raisanắm tayLeo.Gãđang lo lắng, giọnggã thìthầm:
-Nếumộttiếngnữaanhkhôngquaylại...-Embiếtrồi.Leorakhỏixe,đóngcửa.Cóbảovệgácởcổngchính,mặcdùbọnhọdườngnhưkhôngtỏracảnh
giácđặcbiệt.Từcáchsắpxếpanninh,LeohầunhưchắcchắnkhôngaiởMGBđoán ra nhàmáy sảnxuấtmáykéonày là đíchđến củagã.Cókhảnăngbảovệtrướccổnggiảmquânsốcóchủýnhưlàmộtcáchđểnhửgã,nhưng gã nghi ngờ điều đó. Bọn họ có thể đoán ra được gã đến Rostovnhưnghọkhôngbiếtchínhxácgãđiđâu.Đivòngraphíasau,gãpháthiệnmộtđiểmởđóhàngràothépgaibịbênhôngmộttòanhàgạchchekhuấttầmnhìn.Gãleolên,đưachânquadãythépgai,vàrơingườixuống.Gãđãvàotrong.
Nhàmáycómộtdâychuyềnsảnxuấthoạtđộng24/24.Cónhữngcôngnhânlàmca,nhưngquanhđâykhôngcónhiềungười.Khuônviênrấtrộng.Hẳnphảicóvàingànngườilàmviệcởđây,Leochorằngcóđếntậnchụcngànngười - nhữngngười làmkế toán, nhân viên vệ sinh, nhân viên chởhàng,vàcôngnhândâychuyềnsảnxuất.Cộngvớisựphâncalàmviệcngàyvàđêm,gãngờrằngchẳngcóainhậnragãlàngườilạ.Gãbướcbìnhtĩnh,cóchủý,như thể thuộcvềnơinày,đi thẳngđến tòanhà lớnnhất.Cóhaingườiđira,họđanghútthuốc,tiếnvềphíacổngchính.Cólẽhọđãhếtcavềnghỉbuổitối.Họthấygãvàdừnglại.Khôngthểlờhọđi,Leovẫytay,tiếnvềphíahọ:
-TôilàtolkachlàmviệcchonhàmáyôtôởVoualsk.Lẽratôiphảiđếnsớmhơnnhưngtàubịtrễ.Tòanhàhànhchínhởđâunhỉ?
- Không có tòa nhà riêng. Văn phòng chính ở trong, trên một trongnhữngtầngtrên.Tôisẽđưaanhđến.
-Tôichắcsẽtìmđược.-Tôikhôngvộivềnhàđâu.Tôisẽđưaanhlên.Leomỉmcười.Gãkhôngthểtừchối.HaingườikiatạmbiệtnhauvàLeo
đitheongườihộtốngkhôngmờivàonhàmáylắpráp.Bướcvàotrong,Leoquênbảnthântrongthoángchốc-quymôkhổng
lồ,mái nhà cao, tiếng ồnmáymóc, tất cả tạo ramột cảmgiác kinh ngạcthườngvốnchỉdànhchonhữngcơsởtôngiáo.Nhưngtấtnhiên,đâylàmộtthứnhàthờmới,nhàthờlớncủanhândân,mộtcảmgiáckínhsợhầunhưcũngquantrọngchẳngkémgìnhữngmáymócnótạora.Leovàngườikiabướccạnhnhau, thỉnh thoảng tròchuyện.Leochợt thấyvuivì sựhộ tốngcủaanhta;nghĩalàkhôngaingoáinhìnhọlầnthứhai.Tuynhiên,gãtựhỏisẽtốngkhứanhtathếnàođây.
Họđicầuthangtừsànnhàmáychính,lênphònghànhchính.Ngườiđànôngnói.
-Tôikhôngbiếtởtrênđấycóbaonhiêungười.Thườnghọkhônglàmviệccađêm.
Leovẫnkhôngcóýtưởngrõrànggãsẽlàmgìtiếptheo.Gãcóthểvàođấyđượckhông?Dườngnhưkhôngthểnếuxétđếnthôngtinnhạycảmgãcần.Họ sẽ không cho gã, cho dù gã có đưa ra lý do gì.Nếu gã vẫn cònchứngminhthưcủaBộAnninhNhànước,việcsẽdễdàng.
Họrẽởmộtgóc.Từsànnhàmáycóthểnhìnlênhànhlangdẫntớivănphòng.Dù choLeo quyết định làm gì thì gã cũng vẫn trong tầmmắt củanhữngcôngnhânbêndưới.Ngườiđànônggõcửa.Mọi thứgiờ tùy thuộcvàoviệccóbaonhiêungườitrongphòng.Ramởcửalàmộtônggià,cólẽlàngườikếtoán,mặcmộtbộvest,làndavàngvọt,vẻmặtkhổsở.
-Cácanhcầngì?Leoliếcnhìnquavaingườikếtoán.Vănphòngtrốngtrơn.Leoquaylại,đấmvàobụngngườihộtống,khiếnanhtagậpcảngười.
Trướckhiôngkếtoáncóthờigiờphảnứng,Leođãsiếtchặtcổôngta:-Làmnhưtôibảothìôngsẽsống,hiểuchưa?Ôngtagậtđầu.Leotừtừnớitaytrêncổôngta:-Đónghếtrèmcửa.Vàtháocàvạtra.Leo lôingười trẻhơnvàobên trong,anh tavẫn thởhổnhển.Gãđóng
cửa,khóalại.Ôngkếtoántháocàvạtra,némchoLeotrướckhiđếnchỗcửasổ,chekhuấttầmnhìnranhàmáy.Leolấycàvạttróitayngườithanhniênsaulưng,tronglúcđógãvẫnđểmắtđếnôngkếtoán.Gãkhôngcholàcóvũkhíhaychuôngbáođộng trongnày,vìkhôngcógìđánggiáđể trộmcắp.Khirèmcửađónglại,ngườiđànôngquaysangLeo:
-Anhmuốngì?-Hồsơlaođộng.Ông tabối rốinhưngvẫn tuân theo,mởkhóa tủhồ sơ.Leobướcđến,
đứngcạnhôngta:-Đứngởđây,khôngcửđộng,vàđểtaytrêntủ.Cóhàngngànhồ sơ,hàngđống tư liệukhôngchỉ chocôngnhânhiện
thời,màcảnhữngngườikhôngcònlàmởđây.Tolkachhẳnkhôngcótrongnày,vìsựcầnthiếtcủahọámchỉnhữngsaisóttrongphânphốivàsảnxuất.Khôngthểnàobọnhọlạiđượcliệtkêdướicáichứcdanhđó.
-Hồsơtolkachởđâu?Ônggiàmởmộtngăntủ,lấyramộttậphồsơdày.ỞtrêncóghiNHÀ
NGHIÊNCỨU,mộtcáingụytrang.NhưLeobiết,hiệntrongbảnglươngcónămtolkach.Lo lắng- toànbộcuộcđiều tracủahọdựa trênnhữnghồsơnày-gãkiểmtralịchcôngtáccủanhữngngườinày.Họđượccửđiđâuvàbaogiờ?Nếunhữngngàythángtươngứngvớinhữngvụgiếtngười,gãsẽtìm ra kẻ giết người, ít nhất trong đầu gã.Nếu tìm đượcmột trường hợptrùngkhớp,gãsẽđếnthẳngchỗngườiđóvàđốimặtvớihắn-gãchắcrằngkhiđốimặt tộiáccủamình,kẻgiếtngườisẽkhuấtphục.Gã lầnngón taytrên danh sách, so sánh với những ngày tháng và địa điểm trong đầu gã.Ngườiđầutiênkhôngkhớp.Leodừnglạimộtlúc,bănkhoănvềkhảnăngtrínhớcủamình.NhưngcóbangàygãkhôngthểquênlàhaivụgiếtngườiởVoualskvàvụỞMátxcơva.TêntolkachnàychưabaogiờđếnđóhoặcbấtkỳđâudọctuyánđườngtàuxuyênSiberi.Leomởhồsơthứhai,bỏquathôngtincánhânvàchuyểnsangphầnghichépcôngviệc.Ngườinàychỉmớilàmviệc từ tháng trước.Leogạtnó sangbên,mở tậphồ sơ thứba.Nókhôngkhớp.Chỉcònhaihồsơ.Gãlậtsanghồsơthứtư.
Voualsk, Molotov, Vyatka, Gorky - một loạt thị trấn, dọc theo tuyếnđườngsắtvềphíaTâyđếnMátxcơva.TừMátxcơvavềphíaNam,cóTulavàOrel. Giờ sang Ukraina, Leo thấy các thị trấn Kharkov và Gorlovka,ZaporoshyvàKramatorsk.Trongtấtcảcácthịtrấnnàyđềucónhữngvụgiếtngười.Gãgấphồsơnàylại.Trướckhikiểmtrathôngtincánhân,gãxemhồsơ thứ năm.Hầu như không tập trung được, gã lần ngón tay xuống danhsách.Cóvàiđịađiểmliênquan,nhưngkhôngkhớphoàntoàn.Leoquaylạihồsơthứtư.Gãlậtsangtrangnhất,nhìnchằmchằmvàotấmảnhnhỏđentrắng.Ngườiđànôngđeokính.TênylàAndrei.
CÙNGNGÀYVASILINGỒITRÊNGIƯỜNGKHÁCHSẠN,hútthuốc,hấttànthuốc
xuốngthảm,vànốcrượungaytừchai.Hắnkhôngảotưởng:nếuhắnkhônggiaonộpkẻchạytrốn,LeovàRaisa,chocấptrên,thìhọsẽnhìncáichếtcủaFyodorAndreevbằngconmắthiểmác.Đólàthỏathuậnhọđãcótrướckhi
hắnrờiMátxcơva.HọchỉtincâuchuyệncủahắnrằngFyodorlàmviệccùngLeo,họchỉ tinFyodorđãcốtấncôngVasilikhianhtabị lộ,nếunhưhắnmangđượcLeovề chohọ.MGBbẽmặt bởi không thể bắt cặp vợ chồngkhôngcóvũkhí,khôngtiềnbạc,họdườngnhưđãtanbiếnmất.NếuVasilibắtđượchọ,ngườitasẵnsàngthachohắnbấtcứtộilỗinào.CácquanchứcđangsẵnsàngchấpnhậnviệcLeođãranướcngoàidướisựcheđậycủacácnhà ngoại giao Tây phương. Các điệp viên của họ ở nước ngoài đã đượcthôngbáo.NhữngbứcảnhcủaLeovàvợgãđãđượcgửiđicácđạisứquántrên toàn thếgiới.Kếhoạchámsáthọđãđượcvạchra.NếuVasilicó thểcứuvãnhọkhỏirắcrốicủaviệcphátđộngmộtcuộctruynãquốctếtốnkémvàphứctạpvềmặtngoạigiao,hồsơcủahắnsẽđượcsạchsẽ.
Hắnthảmẩuthuốcxuốngthảm,nhìnnóâmỉcháymộtlúcrồinghiềnnátnódướigótgiày.Hắnđã liênhệvớiAnninhNhànướcởRostov.Hắnđãđưaảnhchobọnhọ.HắnđãbảocácmậtvụởđóphảilưuýrằngLeocóthểđểrâuhoặccắttócngắn.Họcóthểkhôngđilạinhưmộtcặpvợchồng.Họcóthểđãtáchnhaura.Cólẽmộtngườiđãchết.Hoặccólẽhọđicảnhóm,đượcnhữngngườikhácgiúpđỡ.Cácmậtvụkhôngnênchúýnhiềuvàogiấytờ,vìLeobiếtcáchlàmgiảcả.Bọnhọnêngiữlạibấtcứaihọthấydùchỉcómộtchútkhảnghi.Vasilisẽđưaraquyếtđịnhcuốicùngcóthảhọkhông.Vớitổngsốbamươingười,hắnlậpmộtloạtđiểmkiểmsoátvàlụcsoátbừabãi. Hắn lệnh chomỗi nhân viên phải báo cáomọi sự kiện, cho dù bìnhthườngthếnào,đểhắncóthểkiểmtrachúng.Nhữngbáocáonàyđượcđưađếnchohắncảngàylẫnđêm.
Chotớigiờchưacógìhết.LiệuđiềunàycóphảilàmộtcơhộinữađểLeolàmnhụchắn?CólẽtênFyodorđầnđộnđãsai.
CólẽLeođangđếnmộtnơihoàntoànkhác.NếuđúngnhưvậythìVasilisẽchết.
Cótiếnggõcửa.-Vàođi.Mộtnhânviêntrẻmặtđỏgay,đứngnghiêm,đangcầmmộtmảnhgiấy.
Vasilirahiệuchoanhtađưachohắn.NhàmáyRostelmash.PhòngHànhchính.Haingườibịtấncông,hồsơnhânviênbịđánhcắp.Vasiliđứnglên:-Hắnởđây.CÙNGNGÀYHỌĐỨNGCẠNHNHAU,cáchcửachínhnămmươibướcchân.Leo
liếc nhìn vợ.Cô không biết cái cơn điên rồ đã ập xuống đầu gã.Gã thấychoángváng:nhưthểgãđãnuốtmatúy.Gãcóphầnhyvọngrằngcảmgiácđósẽnguôiđivàsựbìnhthườngsẽtrởlại,sẽcólờigiảithíchkhácvàđâykhôngphảilàngôinhàcủaemtraigã:
AndreiTroylmovichSidorov.Nhưngđólàtênemtraigã.PavelTroylmovichSidorovVàđólàtêncủagã,chođếnkhigãlộtbỏđượcnhândạngtuổithơcủa
mìnhnhưbòsátthayda.MộttấmảnhnhỏtronghồsơlaođộngđãxácnhậnđólàAndrei.Nhữngđặcđiểmvẫnynguyênnhưvậy-mộtvẻlạclõng.Cặpkính làmới.Nhưngđó là lýdo tạisaoy lạivụngvềđến thế,ybịcận thị.Đứaemtraixấuxí,nhútnhátcủagã-kẻđãgiếtítnhấtbốnmươitưđứatrẻ.Thậtvôlýnhưnglạihoàntoàncólý:sợidây,vỏcâybịnát,cuộcsăn.Buộcphảitậptrungvàonhữngkýứcgãđãxuađuổi,Leonhớđãdạyemtraimìnhcách làmdâybẫy,gãđãbảonógặmvỏcâyđểkìmnéncơnđói.Cóphảinhữngbàihọckiatrởthànhhìnhmẫuchomộtdạngđiênloạntâmlýchăng?Tại sao trướcđâyLeokhông thấy ramối liênhệ?Không, thật lốbịchkhitrôngđợigãphải làmvậy.Biếtbao trẻemđượcdạynhữngbàihọcđóvàđượcchỉcáchsănthú.Khithấynạnnhân,nhữngchitiếtnàyđãkhôngghisâuvàotâmtríLeo.Haylàcó?Gãđãchọnconđườngnày,haychínhnóđãchọngã?Đâycóphảilàlýdogãlaovàocuộcđiềutratrongkhicóđủlýdođểgãquaymặtđi?
Khigãthấytêncủaemtraimìnhđượcghimộtcáchrõràng,Leobuộcphảingồixuống,nhìnchằmchằmvàohồsơ,kiểmtrangàytháng,kiểmtrađikiểmtralại.Gãbịsốc,quênđimốinguyhiểmxungquanh.Mãichođếnkhigãnhậnthấyôngkếtoánđangđingangđếnđiệnthoạigãmớibừngtỉnh.Gã trói ông ta vào ghế, ngắt điện thoại, và khóa cả hai người kia trongphòng,bịtmiệnghọ.Gãphảithoátra.Gãphảitrấntỉnhlại.Nhưngđixuốnghànhlang,gãthậmchícònkhôngđithẳng,màlảođảotừbênnàysangbênkia.Gãthấychoángváng.Khirangoàirồi,suynghĩcủagãvẫncứrốitung,thếgiớicủagãvẫnbịđảolộn,gãcứđivềcổngchínhmàkhônghềsuynghĩ,đếnlúcnhậnrarằngsẽantoànhơnnhiềunếutrèoquahàngràonhưlúcđivàothìđãquámuộn.Nhưnggãkhôngthểđổihướng;bảovệđãthấygãtiếnđến.Gãphảiđiquangaychỗhọ.Gãbắtđầuvãmồhôi.Họđểgãđichẳngthắcmắc.Khiđã lên taxi,gãcho tàixếđịachỉ,bảoanh tanhanh lên.Gãđangrunrẩy,cảchânlẫntay-gãkhôngthểđừngđược.GãnhìnkhiRaisaxemtậphồsơ.Giờcôđãbiếtcâuchuyệnemtraigã:côbiếttêncủay,nhưngkhôngbiếthọtênđầyđủ.Gãnhìnphảnứngcủacôkhicôxemtậpgiấytờ.Côkhôngkếtnốihaisựviệcvàonhau,côkhôngđoánđược.Làmsaocôcó
thể?Gãkhôngthểnóivớicô:Kẻđólàemtraianh.Không cách nào biết được có bao nhiêu người trong nhà em trai gã.
Nhữngngườikhácởcùngđặt ramột tình thếkhókhăn.Họhầunhưchắcchắnkhôngbiếtđượcbảnchấtcủaconngườinày,kẻgiếtngườinày,khôngbiếtnhữngtộiáccủay-chắcchắnmộtphầnlàbởiygiếtngườiởcáchxanhà.Emtraigãđãtạoramộtnhâncáchphânđôi,cuộcsốngởnhàyvàcuộcđờimộtkẻgiếtngười,cũngnhưLeođãtáchdanhtínhcủamìnhthànhhai,cậubé làgã trướcđâyvàcậubégãđã trở thành.Leo lắcđầu:gãphải tậptrung.Gãởđâyđểgiếtkẻnày.Vấnđề là làmsaoquađượcnhữngngườikháctrongnhà.CảgãvàRaisađềukhôngcósúng.Raisacảmnhậnđượcdodựcủagãbènhỏi:
-Điềugìkhiếnanhlolắngthế?-Nhữngngườikháctrongnhàkia.-Anhthấykhuônmặtkẻnày.Anhđãthấyảnh.Anhcóthểlẻnvàovà
giếtkhihắnđangngủ.-Anhkhôngthểlàmthế.-Leo,hắnkhôngxứngđánggìhơn.-Anhphảichắcchắn.Anhphảinóichuyệnvớihắn.-Hắnsẽchốithôi.Càngnóichuyệnanhcàngkhógiếthắn.-Cólẽđúngvậy.Nhưnganhsẽkhônggiếtkhihắnđangngủ.HọđượcSarrađưachomộtcondao.LeođưanóchoRaisa:-Anhsẽkhôngdùngthứnày.Raisakhôngchịucầm.-Leo,kẻnàyđãgiếthơnbốnmươitrẻem.-Vàanhsẽgiếthắnvìđiềuđó.-Nếuhắnchốngcựthìsao?Hẳnhắnphảicódao.Thậmchímộtkhẩu
súng.Hẳnhắnphảirấtkhỏe.-Hắnkhôngphảimộtchiếnbinh.Hắnvụngvề,nhútnhát.-Leo,làmsaoanhbiết?Cứcầmcondaođi.Làmsaoanhgiếthắnbằng
taykhôngđược?Leođưacondaochocô,nhấncándaovàotaycô:-Emquênrồi:anhđượchuấnluyệnđểlàmviệcnày.Tinanhđi.Lầnđầutiêngãxincôtingã.-Emtin.
Không có tương lai nào cho họ, không hy vọng chạy thoát, không hyvọngđượcởbênnhausausựkiệnđêmnay.Raisanhậnramộtphầntrongcômuốnkẻnàykhôngởnhà,cômuốnhắnvắngnhàvìcôngchuyệnnàođó.Đểhọcólýdoởbênnhau,tránhviệcbịbắtítnhấtthêmvàingàynữa,trướckhiquaylạihoàntấtcôngviệc.Xấuhổvìýnghĩđó,côgạtbỏnósangbên.Cóbaonhiêungười đã liều tínhmạng củamìnhđểhọ tới đượcđây?CôhônLeo,muốngãthànhcông,muốnngườiđànôngkiaphảichết.
Leobướcđếnngôinhà,cònlạiRaisatìmchỗnấp.Kếhoạchđãnhấttrí.Côphảiởngoàingôinhà,quansátvàchờđợi.Nếukẻđótrốnchạy,côsẽngăncảny.Nếucógìđókhôngổn,nếuLeothấtbại,vìbấtkểlýdogì,côsẽmộtlầnnữatìmcáchgiếty.
Gãđếncửa.Cóánhđènmờtrongnhà.Thếnghĩalàcóngườicònthức?Gãdèdặtđẩycửa,nóbậtmở.Trướcmắtgãlàkhubếp,mộtchiếcbàn,mộtbếplò.Ánhsángphátratừchiếcđèndầu:mộtngọnlửaleolắttrongchụpkínhđầymuộiđèn.Gãbướcvàonhà,điquaphòngbếpvàokhônggianbêncạnh.Gãngạcnhiênthấychỉcóhaichiếcgiường.Trênmộtgiườnglàhaicôbéngủcùngnhau.Mẹcủachúngởgiườngkia.Côtangủmộtmình:khôngthấyAndrei.Đâycóphảigiađìnhcủaemtraigãkhông?Nếuvậy,đócũngchínhlàgiađìnhcủagãsao?Đâycóphảilàemdâugã?Đâylàcáccháugáigãsao?Không,có lẽcòngiađìnhkhácở tầngdưới.Gãquayđi.Mộtconmèonhìngãchằmchằm,đôimắtxanhlạnhlùng.Bộlôngnómàuđenđốmtrắng.Mặcdùnóđượcănuốngtốthơnconmèoởtrongrừng,conmèohọsăngiết,nhưngnócũngcócùngmàu,cùngloại.Leocảmthấynhưgãđangởtrongmộtgiấcmơ,nhữngmảnhvỡquákhứvâyquanhgã.Conmèolenquacánhcửathứhai,đixuốngtầng.Leotheosau.
Cầuthanghẹpdẫnxuốngcănhầmđượcchiếusángbởiánhđènleolắt.Conmèoxuốngbậcthangvàquayđibiếnmất.Từđầucầuthang, toànbộcănphòngbịchekhuất.Leochỉnhìnthấymépcủamộtchiếcgiườngkhác.Giườngtrống.CólẽnàoAndreikhôngởnhà?Leobướcxuốngbậcthang,cốkhônggâytiếngđộng.
Đếnchâncầu thang,gãnhìnquanhgóchầm.Mộtngườiđànôngđangngồi trướcbàn.Yđeocặpkínhvuôngdàycộp, áo sơmi trắng sạch sẽ.Yđangchơibài.Ynhìnlên.Andreidườngnhưkhôngngạcnhiên.Yđứnglên.TừnơiLeođangđứng,gãcóthểthấybứctườngphíasauemtraimình,nhưthểnởratrênđầuemtraigã,mộtloạtnhữngmẩubáocắtra,dánlêntường,nhữngbứcảnhgiốngnhauliêntiếp,bứcảnhcủagã-Leo,đangđứng,chiếnthắng,bêncạnhđốngđổnátbốckhóicủachiếcthiếtgiáp,khuônmặtbiểutượngchiếnthắng.
-Pavel,saomãigiờanhmớiđến?Emtraigãchỉchiếcghếtrốngđốidiệny.Leocảmthấybấtlực,khônglàmgìđược,ngoàiviệctuântheo,nhậnra
gãkhôngcònkiểmsoátđượctìnhhìnhnữa.Khônghềhoảngsợhaybấtngờ,khônghềlắpbắptìmlờihaythậmchíchạytrốn,Andreidườngnhưsẵnsàngchocuộcđốimặtnày.Ngượclại,Leomấtphươnghướng,bốirối:thậtkhómàkhônglàmtheochỉdẫncủaemtraigã.
Leongồixuống.Andreingồixuống.Anhtraiđốidiệnvớiemtrai:đoàntụsauhơnhaimươinăm.Andreihỏi:
-Anhbiếtđólàemngaytừđầuđúngkhông?-Ngaytừđầu?-Từcáixácđầutiênanhtìmthấy?-Không.-Cáixácnàoanhtìmthấyđầutiên?-LarisaPetrova,Voualsk.-Mộtcôbé,emnhớ.-VàArkady,Mátxcơva?-CóvàivụởMátxcơva.Vài-ydùngtừđómộtcáchthảnnhiên.Nếucóvàivụ,hẳnchúngđãbị
chegiấu:-ArkadybịgiếtthángHainămnay,trênđườngray.-Mộtcậubécon?-Nómớibốntuổi.-Emcũngnhớranó.Nhữngvụđólàgầnđây.Lúcđó,emđãhoànthiện
phươngpháp.Nhưnganhvẫnkhôngbiếtđólàemsao?Nhữngvụđầutiênkhôngrõrànglắm.Emđãlolắng.Anhthấyđấy,emkhôngthểquálộliễuđược.Nóphảilàcáigìđóchỉcóanhmớinhậnra.Emkhôngthểviếttênem.Emđãliênlạcvớianh,chỉanhthôi.
-Emđangnóigìthế?-Anhtrai,emchưabaogiờtinanhbịchết.Emluônbiếtanhcònsống.
Vàemvẫnluôncómộtmongmuốnduynhất,mộtkhátvọngduynhất...làtìmanhvề.
CóphảiđólàsựtứcgiậntronggiọngnóicủaAndreihaylòngyêumếnhaycảhaicảmxúctrộnlẫn?Khátvọngduynhấtcủaylàđưagãvềhaytrởvềvớigã?Andreimỉmcười,mộtnụcườiấmáp-rộngmởvàchânthành-
nhưyvừamớithắngmộtvánbài.-Đứaemngốcnghếch,vụngvềcủaanhđãđúngmộtđiều.Nóđãđúng
vềanh.Emđãcốnóivớimẹrằnganhcònsống.Nhưngmẹkhôngquantâmđến em.Mẹ chắc rằng ai đó đã bắt anh đi, giết anh.Emnói vớimẹ rằngkhôngđúng,emnóivớimẹlàanhbỏtrốn,cùngvớiconmèo.Emđãhứađitìmanh,vàkhitìmđượcemsẽkhôngtứcgiận,emsẽthathứchoanh.Mẹkhôngnghe.Mẹphátđiên.Mẹquênemlàaivàvờnhưemlàanh.MẹgọiemlàPavelvàbảoemgiúpbà,nhưanhtừnggiúpbà.Emsẽgiảvờlàanh,vìnhư thếdễhơn,vìđiềuđókhiếnmẹvui,nhưngngaykhiemmắc lỗi,mẹnhậnraemkhôngphải làanh.Mẹnổigiận,mẹđánhem,vàđánhemchođếnkhimọitứcgiậnquađi.Vàlúcđómẹlạikhócthươnganh.Mẹchưabaogiờthôikhócthươnganh.Aicũngđềucómộtlýdođểsống.Anhlàlýdocủabà.Nhưnganhcũnglàlýdocủaem.Sựkhácnhauduynhấtgiữaemvàmẹlàemtinchắcanhcònsống.
Leolắngnghe,nhưmộtđứatrẻngồitrướcmặtngườilớn,imlặngchămchúnghegiảithíchvềthếgiới.Gãcònkhôngthểgiơtay,hayđứnglên-làmbấtcứđiềugìkhác-đểcắtngang.Andreinóitiếp:
-Trongkhimẹcủachúngtađểmìnhsuysụp,emphảitựchămsócbảnthân.Thậtmaychoemlàmùađôngkếtthúcvàmọithứdầntrởnêntốthơn.Tronglàngchỉcómườingườisốngsót,mườimột,tínhcảanh.Nhữngngườikhácchếthết.Khimùaxuânđến,vàtuyếttanđi,xácngườihôithối,cảngôilàng thối rữa và bệnh tật.Ta không thể tới gần họ được.Nhưngvàomùađôngnóyênắng,thanhbìnhvàhoàntoàntĩnhmịch.Vàtrongsuốtthờigianđó,emđisăntrongrừng,hằngđêm,mộtmình.Emlầntheodấuvết.Emtìmanhvàgọitênanh,héttênanhvàorừng.Nhưnganhkhôngquayvề.
Nhưthểnãogãtiêuhóanhữnglờiđómộtcáchchậmchạp,mổxẻchúngra,Leohỏi-giọngngậpngừng:
-Emgiếtnhữngđứatrẻkiabởivìemnghĩanhđãbỏem?-Emgiếtchúngđểanhđitìmem.Emgiếtchúngđểkhiếnanhquayvề
nhà.Emgiếtchúngnhưlàmộtcáchđểnóivớianh.Cònaikháccóthểhiểuđượcnhữngmanhmốicủatuổithơchúngta?Embiếtanhsẽtheodấuchúngtìmđếnem,giốngnhưanhđãtìmdấuchântrêntuyết.Anhlàmộtthợsăn,Pavel, thợ săn giỏi nhất thế giới. Em không biết anh có phải là dân quânkhông.Khiemthấybứcảnhcủaanh,emđãnóichuyệnvớinhânviêncủaPravda.Emđãhỏitênanh.EmgiảithíchrằngchúngtabịthấtlạcvàrằngemnghĩtênanhlàPavel.HọnóiPavelkhôngphảitênanhvàthôngtinvềanhđượcbảomật.Emcầuxinhọchoembiếtanhchiếnđấuởsưđoànnào.Thếmà họ còn không chịu trả lời. Em cũng là línhmà.Không như anh,
không phải người hùng, không phải yếu nhân.Nhưng em hiểu đủ để biếtrằnganhhẳnphảiởtronglựclượngđặcnhiệm.Từsựbímậtthôngtintêncủaanh,embiếtcónhiềukhảnănganhhoặclàtrongquânđộihoặclàtrongBộAn ninhNhà nước hoặc trong chính phủ. Em biết anh là người quantrọng,anhkhôngthểlàgìkhácđược.Anhcóthểtiếpcậnthôngtinvềnhữngvụgiếtngườinày.Tấtnhiên,điềuđócũngkhôngmấyquantrọng.Nếuemgiếtđủsốtrẻem,đủđịađiểm,emchắcanhsẽbắtgặpvụviệccủaem,bấtkểanhlàmnghềgì.Emchắcanhsẽnhậnrađólàem.
Leorướnngườiratrước.Emtraigãdườngnhưhiềnlành,lýlẽcủaythậtcẩnthận.Leohỏi:
-Emtrai,chuyệngìđãxảyravớiem?-Ýanhlàsaukhirờilàng?Cũnglàđiềuxảyravớimọingười:embịđưa
đilính.Embịmấtkínhtrongkhichiếnđấu,rơivàotayquânĐức.Embịbắt.Emđãđầuhàng.KhiemtrởvềNga,làtùbinh,emđãbịbắt,bịthẩmvấn,bịđánh.Bọnhọdọasẽchoemvàotù.Emnóivớihọ, làmsaoemcóthểtrởthànhkẻphảnbộikhiemhầunhưkhôngnhìnthấygì?Trongsáuthángtrờiemkhôngcókính.Thếgiớixahơncáimũicủaemchỉmùmờ.Vàmọiđứatrẻemnhìnthấyđềulàanh.Lẽraemđãbịtửhình.Nhưngbọncaitùcườicợtkhiemvađậpvàomọithứ.Emđãngãmọilúc,nhưkhiemcònbé.Emđãsốngsót.Emquángốcnghếchvụngvề,nênkhôngthểlàgiánđiệpchoquânĐứcđược.Bọnhọchửibớiem,đánhem,rồi thảemra.Emquayvềđây.Thậmchíởđâyemcũngbịghétbỏvàbịgọi làkẻphảnbội.Nhưngkhônggìkhiếnembậntâm.Emđãcóanh.Emtậptrungđờimìnhvàomộtnhiệmvụduynhất-đưaanhvềvớiem.
-Vậylàembắtđầugiếtngười?-Embắtđầu trongvùngnày trước tiên.Nhưngsausáu thángemphải
tínhđếnviệcanhcóthểởbấtkỳđâutrênđấtnước.Đólàlýdoemlàmcôngviệctoikach,đểemcóthểđilại.Emcầnđểlạidấuhiệutrênkhắpđấtnước,nhữngdấuhiệuđểanhlầntheo.
-Dấuhiệu?Đâylànhữngđứatrẻ.-Lúcđầu emgiết nhữngcon thú,bắt chúngnhưkhi chúng tabắt con
mèo.Nhưngkhôngcótácdụng.Khôngaichúý.Khôngaiquantâm.Khôngaiđểý.Mộtngày,cómộtđứatrẻtìnhcờgặpemtrongrừng.Nóhỏiemđanglàmgì.Emgiảithíchemđangnhửmồi.Đứabécùngtuổivớianhkhianhbỏem.Vàemnhậnrađứabélàconmồitốthơnnhiều.Mọingườisẽchúýmộtđứatrẻbịgiết.Anhsẽhiểuýnghĩa.Anhnghĩtạisaoemgiếtnhiềuđứatrẻnhư vậy trong những thángmùa đông?Để anh theo dấu vết của em trên
tuyết.Anhkhôngtheodấuủngcủaemsâutrongrừng,nhưkhianhtheodấuconmèosao?
Leolắngnghegiọngnóinhẹnhàngcủaemtraigãnhưđangnghetiếngnướcngoàimàgãgầnnhưkhônghiểu:
-Andrei,emcógiađình.Anhthấyconcủaemtrênkia,nhữngđứatrẻgiốngnhưnhữngđứa trẻ emđã giết.Emcó hai cô congái xinh đẹp.Emkhônghiểuđiềuemlàmlàsaiư?
-Nócầnthiết.-Không.Andreiđấmnắmtayxuốngbàn,giậndữ:-Đừnggiởgiọngđóvớiem!Anhkhôngcóquyềntứcgiận!Anhchưa
baogiờthèmđitìmem!Anhchưabaogiờquaylại!Anhbiếtemcònsốngvàanhkhôngquantâm!QuênđithằngAndreivụngvềngungốc!Nóchẳnglàgìvớianh!Anhbỏlạiemvớibàmẹđiênrồchếttiệtvàngôilàngđầyxácthối!Anhkhôngcóquyềnphánxétem.
Leonhìnchằmchằmvàokhuônmặtbỗngnhiênbiếndạng,nhănnhóvìgiậndữcủaemgã.Đâycóphảikhuônmặtbọntrẻtrôngthấy?Emtraigãđãtrải qua chuyệngì?Nỗi kinhhoàngnàokhông thể chịuđựngnổi?Nhưngthờigiờđể thươnghạivà thấuhiểuđãqua lâurồi.Andrei laumồhôi trêntrán:
-Đólàcáchduynhấtemcóthểkhiếnanhtìmraem,cáchduynhấtemcó thể làmanhchúý.Anhcó thểđãđi tìmem.Nhưnganhkhôngđi tìm.Anh tách em ra khỏi đời anh.Anhxóa em ra khỏi đầu anh.Khoảnhkhắchạnhphúcnhấtđờiemlàkhichúngtabắtđượcconmèođó,cùngnhau,nhưmộtđội.Khichúngtaởcùngnhau,emkhôngbaogiờcảmthấythếgiớibấtcông,thậmchíkhichúngtakhôngcóthứcăn,thậmchíkhitrờilạnhcóng.Nhưngrồianhbỏđi.
-Andrei,anhkhôngbỏem.Anhbịbắt.Anhbịmộtngườiđánhvàođầukhiởtrongrừng.Anhbịbỏvàomộtchiếctúivàmangđi.Anhkhôngbaogiờcóthểbỏem.
Andreilắcđầu:-Đólàđiềumẹchúngtanói.Nhưnglànóidối.Anhđãphảnbộiem.-Anhgầnnhưđãchết.Ngườiđànôngkiabắtanh,ôngtađịnhgiếtanh.
Họđịnhchocontraihọăn thịtanh.Nhưngkhivềđếnnhà,con traihọđãchết. Anh đã bị chấn động.Anh thậm chí không nhớ tênmình. Phảimấtnhiềutuầnanhmớihồiphục.Lúcđó,anhđãởMátxcơvarồi.Bọnanhrờibỏnôngthôn.Họphảitìmthứcăn.Anhnhớraem.Anhnhớmẹcủachúngta.
Anhnhớchúng ta sốngcùngnhau.Tấtnhiên làanhnhớ.Nhưnganhphảilàmgì?Anhkhôngcólựachọn.Anhphảisốngtiếp.Anhxinlỗi.
Leođangxinlỗi.Andreinhặtcỗbàilênvàxáo:-Anhcóthểtìmemkhianhlớnlên.Anhcóthểbỏchútcôngsức.Em
khôngđổitên.Hẳnsẽdễdàngtìmraem,nhấtlàđốivớimộtngườicóquyềnlực.
Đúngvậy,Leocóthểtìmemtrai;gãcóthểtìmray.Gãđãcốchônvùiquákhứ.Vàgiờemtraigãđãpháhỏngconđườngquaylạicuộcsốngcủagã.
-Andrei,anhđãsốngcảđờimìnhcốquênđiquákhứ.Anhlớnlênsợhãiđốimặtchamẹmới.Anhsợnhắchọnhớlạiquákhứvìanhsợgợilạilúchọmuốngiếtanh.Anh từng thứcdậyhằngđêm-vãmồhôi,kinhhoàng- lorằnghọcóthểđổiývàrằnghọlạigiếtanh.Anhlàmmọithứtrongkhảnăngcủamìnhđểhọthươngyêuanh.Đólàchuyệnsinhtồn.
-Anhluônmuốnlàmmọiviệckhôngcóem,Pavel.Anhluônmuốnbỏrơiem.
-Embiếttạisaoanhđếnđâykhông?-Anhđếnđểgiếtem.Thợsănđếnđểlàmgìkhácđây?Saukhianhgiết
em,emsẽbịghétbỏvàanhsẽđượcyêuthương.Luônlànhưthế.-Emtrai,anhbịxemlàkẻphảnbộivìcốngănemlại.Andreidườngnhưthựcsựngạcnhiên:-Tạisao?-Họđổtộigiếtngườicủaemchonhữngngườikhác-nhiềungườivôtội
đãchếttrựctiếpvàgiántiếpvìtộiáccủaem.Emcóhiểukhông?MặtAndreivẫnthờơ.Cuốicùngynói:-Emsẽviếtlờithútội.Mộtlờithútộikhác:vànósẽnóigì?Tôi-AndreiSidorov-làmộtkẻgiếtngười.Emtraigãkhônghiểu.Khôngaimuốnlờithútộicủay:-Andrei,anhởđâykhôngphảiđểlấylờithútộicủaem.Anhởđâyđể
đảmbảoemkhônggiếttrẻemnữa.-Emsẽkhôngngăncảnanh.Emđãđạtđượctấtcảnhữnggìemđặtra
phảiđạtđược.Emđãtỏralàđúng.Anhbuộcphảihốitiếcvìkhôngtìmemsớmhơn.Nếuanhtìm,nghĩxembaonhiêumạngsốngđãđượccứu.
-Emđiênrồi.-Trướckhianhgiếtem,emmuốnchơimộtvánbài.Làmơn,anhtrai,ít
nhấtđâylàđiềuanhcóthểlàmchoem.Andreichiabài.Leonhìnquânbài:-Làmơnđi,anhtrai,chỉmộtvánthôi.Nếuanhchơi,emsẽđểanhgiết
em.Leolấybàilên,khôngphảivìlờihứacủaemtraigã,màvìgãcầnthời
gianđểrũsạchtâmtrí.GãcầntưởngtượngAndreilàmộtngườilạ.Họbắtđầutròchơi.Tậptrung,Andreitỏrahoàntoànhàilòng.Cótiếngđộngbêncạnh.Leohoảnghốtquaylại.Mộtcôbéxinhxắnđứngởchâncầuthang,tócxõarối.Côbévẫnđứngởchâncầuthang,gầnnhưtoànbộthânngườibịchekhuất,mộtkẻtọcmạchdèdặt.Andreiđứnglên:
-Nadya,đâylàanhtraicủabố,Pavel.-Ngườianhbốđãkểchoconđúngkhôngạ?Ngườimàbốnóisẽđến
thămnhàtaphảikhông?-Đúng.NadyaquaysangLeo:-Báccóđóikhông?Bácđicóxakhông?Leokhôngbiếtphảinóigì.Andreitrảlờithay:-Conquayvềgiườngđi.-Con tỉnh ngủ rồi. Con sẽ không ngủ lại được.Con nằm trên nhà và
nghebốnóichuyệnthôi.Conngồivớibốđượckhông?Concũngmuốngặpbácnữa.Conchưabaogiờgặpaitronggiađìnhbố.Conrấtthích.Conxinbố,đimàbố?
-BácPavelđirấtxađếnđểtìmbố.Córấtnhiềuđiềuphảinói.Leophảitốngcôbénàyđi.Gãđangcónguycơlọtvàomộtcuộcđoàntụ
giađình,nhữngcốcvodka,nhữngmiếngthịtlạnh,vànhữngcâuhỏivềquákhứcủagã.Gãđếnđâyđểgiết.
-Cólẽchúngtauốngchúttrà,nếucó?-Cóạ.Conbiếtcáchphatrà.Conđánhthứcmẹnhé?Andreinói:-Không.Đểmẹngủ.-Vậyconsẽphatràmộtmình.-Ừ,conlàmmộtmìnhđi.Côbémỉmcườivàchạylênnhà.
Phấnkhích,Nadyaleolêncầuthang.Côbébiếtchắcbácmìnhcónhiềucâuchuyệnthúvịđểkể.Báclàlính,làanhhùng.Báccóthểchỉbảochocôlàm cách nào trở thành phi công chiến đấu.Có lẽ bác cũng cướimột phicông.Côbémởcửavàophòngkháchvàháhốc.Cómộtphụnữxinhđẹpđứngtrongbếp.Côđứngimkhe,mộttayđểsaulưng,nhưthểbàntaykhổnglồnàođóđãthòquacửasổvàđặtcôởđó-mộtconbúpbêtrongngôinhàbúpbê.
Raisagiữcondaosaulưng, thépápvàováycô.Côđợibênngoàimộtlúc lâu tưởngnhưkhông thể chịuđựngnổi.Hẳncóđiềugì khôngổn.Côphảikếtthúcviệcnày.Ngaykhicôbướcvàocửa,cônhẹnhõmnhậnracóítngười trongnhà.Cóhaichiếcgiường,mộtcôbévàmộtngườimẹ.Côbétrướcmặt cô là ai?Côbé từđâu ra?Côbédườngnhưvuivẻvàhớnhở.Khôngcócảmlolắnghaysợhãi.Chưacóaichếtcả:
-TêncôlàRaisa.Chồngcôcóởđâykhông?-ÝcôlàbácPavelphảikhông?Pavel-tạisaogãtựnhậnlàPavel?Tạisaogãlạidùngcáitêncũấy?-Đúng...- Cháu là Nadya. Cháu rất vui được gặp cô. Cháu chưa bao giờ gặp
ngườinhànàocủabốcháu.Raisagiữcondaosaulưng.Giađình-côbénàyđangnóigì?-Chồngcôđâurồi?-Ởphíadướiạ.-Côchỉmuốnbácấybiếtlàcôđangởđây.Raisađếncầu thang,đưa condao ra trước,đểNadyakhôngnhìn thấy
lưỡidao.Côđẩycửa.Đitừtừ,lắngngheâmthanhđềuđềucủacuộctraođổi,Raisaxuốngbậc
thang.Côgiơcondaoratrước,runrẩy.Côtựnhắcnhởrằngcàngmấtnhiềuthờigian,việcgiếtkẻnàycàngkhóthựchiện.Đếnchâncầuthang,côthấychồngmìnhđangchơibài.
VASILILỆNHCHOQUÂNCỦAHẮNbao vây ngôi nhà - không aichạythoátđược.Đitheohắncómườilămngười,đasốlàngườiđịaphương,vàhắnkhôngcóquanhệgìvớihọ.Losợhọlàmmọiviệctheosáchvở,bắtLeovàvợgã,Vasiliphảicángđánglấymọichuyện.Hắnsẽkếtthúcchuyệnnàyởđây,chochắclàsẽxóasạchbấtcứbằngchứngnàocólợichohọ.Hắntiếnlên,súngđãsẵnsàng.Haingườiđicùnghắn.Hắnrahiệuchohọđứngyêntạichỗ.
-Chotôinămphút.Trừphitôigọicácanh,nếukhôngthìđừngvào.Rõchưa?Nếutôikhôngrasaunămphút,ậpvàonhà,giếthết.
***TAY RAISA RUN RẨY, giữ con dao trước mặt. Cô không thể làm
được.Côkhôngthểgiếtkẻnày.Hắnđangchơibàivớichồngcô.Leobướcđếncô:
-Anhsẽlàm.-Tạisaoanhchơibàivớihắn?-Vìđólàemtraianh.Trênnhà côbéhét lên.Có tiếngquát tháo, giọngmột người đànông.
Trướckhimọingườikịpphảnứng,Vasiliđãxuấthiệnởchâncầuthang,hắngiơsúng.Hắnquansátcảnhtượng.Hắncũngtỏrabốirối,nhìnchằmchằmnhữnglábàitrênbàn:
-Màyđicảchặngđườngchỉđểchơimộtvánbài.Taonghĩmàyđangsănlùngcáigọilàkẻgiếttrẻcon.Hayđâylàmộtphầntrongquátrìnhthẩmvấnkiểumớicủamày?
Leođãđểquámuộn.KhôngcòncáchnàogiếtAndreiđượcnữa.Nếucómanhđộngnào,gãsẽbịbắnvàAndreivẫntựdo.Thậmchíkhilýdođãrõcủaemtraigãvềviệcgiếtngười-cuộcđoàntụcủahọ-khôngcònnữa,LeokhôngtinAndreicóthểdừnglại.Leođãthấtbại.Gãđãquánhiềulờitrongkhilẽraphảiratay.Gãđãkhôngthấyđượcrằngnhiềungườimuốngãchếthơnlàmuốnemtraigãchết:
-Vasili,tôicầnanhlắngnghetôi.-Quỳxuống.-Làmơn...Vasililênnòng.Leoquỳxuống.Gãchỉbiếttuânthủ,cầukhẩn,vanxin,
nhưngđây làkẻkhôngchịu lắngnghe,hắnchẳngquan tâmgìkhácngoàihằnthùcánhân:
-Vasili,điềunàyquantrọng...Vasiligísúngvàođầugã.-Raisa,quỳxuốngcạnhchồngcô,quỳngay!Côquỳxuốngcạnhchồngmình,giốngnhưvụxửtửởngoàichuồngbò.
Khẩusúngđưasangsauđầucô.Raisanắmtaygã,nhắmmắt.Leohétlên:-Không!Đáplại,Vasiligõnòngsúngvàođầucô,trêungươigã:
-Leo...GiọngVasililạcđi.RaisanắmchặttayLeo.Nhiềugiâytrôiqua;chỉcó
yênlặng.Khôngchuyệngìxảyra.Rấtchậmrãi,Leoquaylại.Lưỡi dao răng cưa đã đâm vào lưng Vasili và xuyên qua bụng hắn.
Andreiđứngđó,cầmcondao.Yđãcứuanhtraimình.Ybìnhthảnlấycondao-ykhôngvấpngã-vàyđâmkẻnàysạchsẽvàlặnglẽ,rấtthuầnthục.Andreihạnhphúc,hạnhphúcnhưkhibọnhọcùngnhaugiếtconmèo,hạnhphúcnhưchưabaogiờcótrongđờiy.
Leođứnglên,cầmlấykhẩusúngtừtayVasili.MáutừmépVasilingoằnngoèo chảy ra. Hắn vẫn còn sống, nhưng mắt hắn không còn toan tính,nhữngkếhoạchkhôngbaogiờđượclậpranữa.Hắngiơmộttay,đặtlênvaiLeo,nhưthểnóilờitạmbiệtmộtngườibạn,trướckhiđổxuống.Kẻnày,kẻmàcảđờihắnchỉnhằmvàoviệcngượcđãiLeo,đãchết.NhưngLeokhôngcảmthấynhẹnhõmhaythỏamãn.Gãchỉcóthểnghĩđếnnhiệmvụcònlạiphảithựchiện.
Raisađứnglên,cạnhchồngmình.Andreivẫnởđó.Khôngailàmgì.Từtừ,Leođưasúnglên,nhắmbắn,ngayphíatrênsốngmũinơimắtkínhcủaemtraigã.Trongcănphòngnhỏ,họngsúngchỉcáchđầuemtraigãbamươixăngtimét.
Mộtgiọngthétlên:-Báclàmgìthế?Leoquaylại.Nadyaởchâncầuthang.Raisathìthầm:-Leo,takhôngcónhiềuthờigian.NhưngLeokhônglàmđược.Andreinói:-Anhtrai,emmuốnanhbắn.Raisavới tayra,đặt tayvàotayLeo.Họcùngnhaubópcò.Súngphát
hỏa,giậtlại.ĐầuAndreigiậtgiậtvàyngãxuốngsànnhà.Nghetiếngsúng,nhữngquânlínhvũtrangậpvàongôinhà,chạyxuống
cầuthang.RaisavàLeothảsúngra.TêntrưởngnhómnhìnchằmchằmvàoxácVasili.Leonóitrước,taygãrunrun.GãchỉvàoAndrei-emtraigã:
-Đâylàkẻgiếtngười.Cấptrêncủacácanhđãchếtkhicốbắthắn.Leonhặtchiếccặpđenlên.Khôngbiếtphánđoáncủagãcóđúngkhông,
gãmởnóra.Bêntronglàmộtlọthủytinhđượcbọctrongmộttờbáo.Gãvặnmởnắp,đổthứtronglọra,lêntrênvánbài.Đólàdạdàycủanạnnhâncuốicùngcủaemtraigã,đượcgói trongmộtấnphẩmbáo.Leonói thêm,giọnggãgầnnhưkhôngngheđược:
-Vasiliđãchếtnhưmộtanhhùng.Khi công an đi quanhbàn, xemxét cái phát hiện gớmghiếc này,Leo
bướclùilại.Nadyachằmchằmnhìngã,sựgiậndữhệtbốnóhiệnlêntrongmắt.
MÁTXCƠVA18THÁNGBẢYLEOĐỨNGTRƯỚCTHIẾUTÁGRACHEV trong chính văn phòng
nơigãđãtừchốitốcáovợmình.Leokhôngnhậnrataythiếutá.Gãchưanghenóiđếnôngta.Nhưnggãkhôngngạcnhiêncóngườimớiphụtráchởđây.KhôngaitồntạilâubênnhữngnấcthangcaotrongBộAnninhQuốcgia,vàbốnthángđãtrôiquatừkhigãđứngđây.Lầnnàykhôngđờinàohọbịtrừngphạtlưuđày,khôngbịgiámsáthayđưavàoGulag.Việcxửtửhọsẽxảyratạiđây,ngayhômnay.
ThiếutáGrachevnói:-CấptrêntrướcđâycủacậulàthiếutáKuzmin,ngườiđượcbổnhiệm.
Cảhaiđãbịbắt.Vụviệccủacậugiờđượcgiaochotôi.TrướcmặtgãlàtậphồsơnhàunátthugiữđượcởVoualsk.Grachevlật
giởcáctranghồsơ,nhữngbứcảnh,lờikhai,hồsơtòaán:-Trongtầnghầmđó,chúngtôitìmthấyphầncònlạicủabacáidạdày,
haicáiđãđượcnấuchín.Chúnglàdạdàycủanhữngđứatrẻ,mặcdùchúngta vẫn còn đang cố tìm hiểu xem nạn nhân là ai. Cậu đã đúng. AndreiSidorov làkẻgiếtngười.Tôiđãxemlại tiểusửcủahắn.Hìnhnhưhắn làđồngbọncủaquânĐứcQuốcxãvàdonhầmlẫnđãđượctrảvềxãhộichúngtasaucuộcchiến,thayvìbịxửlýđúngđắnhơn.Đấylàmộtsailầmkhôngthểthathứcủachúngta.
Ôngtangừnglại,nhìnLeo:-Cậukhôngnghĩvậysao?-Đóchínhlàđiềutôinghĩ,thưathiếutá.Grachevgiơtayra:-Sựphụcvụcủacậuvớiđấtnướcthậtphithường.Tôiđượclệnhthăng
chức cho cậu, một vị trí cao hơn trong Bộ An ninh Nhà nước.Một conđườngthênhthangđiđếnmộtvaitròchínhtrị,nếucậumuốn.Chúngtađangởthờikỳmới,Leo.Vợcậuđãđượcthả.Vìcôấyđãgiúpđỡcậutruytìmtêngiánđiệpnướcngoàinày,bấtkỳnghingờnàovềsựtrungthànhcủacôấygiờđãđượctrảlời.Hồsơcủahaingườisẽđượctrongsạch.Bốmẹcậusẽcólạicănhộcũ.Nếunókhôngcòn,họsẽđượcmộtcănhộtốthơn.
Leovẫnimlặng.
-Cậukhôngcógìđểnóisao?-Thậtlàlờiđềnghịrộnglượng.Tôirấtvinhdự.Thiếutáhiểulàtôiđã
hànhđộngmàkhônghềnghĩđếnthăngtiếnhayquyềnlực.Tôichỉbiếtkẻnàyphảibịngănchặn.
-Tôihiểu.-Nhưngtôixinphépđượctừchốilờiđềnghị.Vàthayvìthế,tôiđưara
mộtđềnghịcủamình.-Cứnóiđi.-TôimuốnđiềuhànhBanChốngTộiphạmGiếtngườiởMátxcơva.Nếu
mộtbannhưvậykhôngtồntạithìtôimuốnthànhlậpnó.-Cầngìphảithànhlậpmộtbannhưvậy?-Nhưthiếutáđãnói,giếtngườisẽtrởthànhmộtvũkhíchốnglạixãhội
chúng ta. Tôi tin tội phạm sẽ trở thànhmộtmặt trậnmới trong cuộc đấutranhcủachúngtavớiphươngTây.Chúngsẽdùngnóđểxâmhạibảnchấthàihòacủaxãhội.Khichúnglàmthế,tôimuốncómặtđểngănchặn.
-Nóitiếpđi.-TôimuốnchỉhuyNesterovđượcchuyểnđếnMátxcơva.Tôimuốnanh
talàmviệccùngtôiởbanmớinày.Grachevxemxétlờiđềxuất,vàgậtđầulongtrọng.
***RAISA ĐANG ĐỢI BÊN NGOÀI, nhìn lên tượng đài nhà lãnh đạo
Cheka.Leorakhỏitòanhàvànắmtaycô,mộtcửchỉtrângtráothểhiệntìnhyêu chắc chắn sẽ khiến nhữngkẻ đangnhìn từLubyanka phải dò xét.Gãkhôngquantâm.Họđãantoàn,ítnhấtlàlúcnày.Vậylàđủlâu;đủlâumàaicũngcó thểhyvọng.Gã liếcnhìn lên tượngđàinhà lãnhđạoChekavànhậnragãkhôngthểnhớmộtđiềugìmàôngtatừngnói.
MÁTXCƠVA25THÁNGBẢYLEOVÀRAISANGỒItrongphònggiámđốcTrạitrẻmồcôi12,cách
khôngxavườnthú.Leoliếcnhìnvợvàhỏi:-Saolâuthếnhỉ?-Emkhôngbiết.-Cógìđókhôngổn.Raisalắcđầu:-Emkhôngnghĩvậy.-Giámđốckhôngthíchtalắm.
-Emthấyanhtacógìđâu.-Nhưnganhtanghĩgìvềmình?-Emkhôngbiết.-Emcónghĩanhtathíchtakhông?-Anhtanghĩgìthựcsựkhôngquantrọng.Quantrọnglàbọntrẻnghĩgì.Leođứnglên,bồnchồn,vànói:-Anhtaphảichấpnhận.-Anhtasẽkýgiấytờ.Đókhôngphảivấnđề.Leolạingồixuống,gậtđầu:-Emnóiđúng.Anhlolắngquá.-Emcũngvậy.-Trônganhthếnào?-Ổn.-Khôngquánghiêmnghịchứ?-Thưgiãnnào,Leo.Cánhcửamởra.Giámđốc,ngoàibốnmươi,bướcvàophòng:-Tôiđãtìmthấychúng.Leotựhỏiđóchỉlàcáchnóihàihướchayquảthậtanhtađãtìmkhắpcả
tòanhà.Anhtabướcsangbên.Đứngsauanhtalàhaicôbé-ZoyavàElena-congáicủaMikhailZinovìev.Đãvàithángtrôiquakểtừkhichúngchứngkiếnbốmẹbịgiếtdướituyếtngoàingôinhàcủachúng.Lúcnàynhữngthayđổithểchấtthậtkinhhoàng.Chúngsụtcân,damấtsắc.Đứaem,Elena,chỉmớibốntuổi,đầucạotrọc.Đứachị,Zoya,mườituổi, tóccắtngắn.Chúnghầunhưchắcchắnbịchấyrậncắnxé.
Leođứnglên,Raisabêncạnh.Gãquaysangvịgiámđốc:-Chúngtôinóichuyệnriêngđượckhông?Vịgiámđốckhôngthíchlờiđềnghịnày.Nhưnganhtabuộcphảinghe
theovàrangoài,đóngcửalại.Cảhaicôbédựalưngvàotường,cáchhọxanhấtcóthể.
-Zoya,Elena,chúlàLeo.Cháucónhớchúkhông?Khôngtrảlời,khôngthayđổivẻmặt.Mắtchúngcảnhgiác,chờđợinguy
hiểm.Zoyanắmtayem.-Đâylàvợchú,Raisa.Côấylàgiáoviên.- Chào cháu Zoya.Chào cháuElena. Sao các cháu không ngồi xuống
nhỉ?Ngồixuốngsẽthoảimáihơnnhiều.
Leolấymấycáighế,đặtchúnggầnhaicôbé.Mặcdùmiễncưỡngbướclạicửanhưngchúngcũngngồixuống,vẫnnắmtaynhau,vẫnkhôngnóigì.
LeovàRaisakhomxuốngđểhọdướitầmmắtbọntrẻ,vẫngiữkhoảngcáchvớichúng.Móngtaycủachúngđenbẩn-nhữngvếtcáughétrõràng-nhưng bàn tay chúng lại sạch sẽ.Rõ ràng là chúng được soạn sửa vội vãtrướccuộcgặp.Leobắtđầu:
-Vợchúvàchúmuốnchocáccháumáinhà,nhàcủacôchú.- Chú Leo đã giải thích cho cô lý do các cháu ở đây. Cô xin lỗi nếu
chuyện này làm các cháu lúng túng, nhưng quan trọng là cô chú phải nóinhữngđiềunàybâygiờ.
-Mặcdùchúđãcốngănchặnđểbốmẹcháukhỏibịgiết,chúcũngđãkhông làm được.Có lẽ các cháu không thấy gì khác nhau giữa chú và sĩquanđãlàmcáitộiáckhủngkhiếpkia.Nhưngchúhứavớicáccháu,chúlàmộtngườikhác.
Leongậpngừng.Gãchờmộtlúcđểlấylạibìnhtĩnh:-Cáccháucóthểcảmthấyrằngsốngvớicôchúlàphảnbộilạibốmẹ
cháu.Nhưngchútinrằngbốmẹcháusẽmuốnđiềutốtnhấtchocáccháu.Vàcuộc sốngở trong trại trẻkhôngđem lại cho các cháuđiềugì cả.Saunămtháng,chúchắccáccháuhiểuđiềuđóhơnaihết.
Raisanóitiếp:-Đâylàquyếtđịnhkhókhănmàcôchúmongcáccháuphảiđưara.Các
cháucònnhỏquá.Thậtkhôngmay làchúng ta sống trong thờimà trẻembuộcphảiđưaraquyếtđịnhcủangườilớn.Nếucáccháuởđây,cuộcsốngcủacáccháusẽvấtvảvàcũngkhómàdễdànghơnđược.
-Vợchúvàchúmuốnđưacáccháuvềsốngvớituổithơcủacáccháu,côchúmuốntạochocáccháumộtcơhộicótuổithơ.Côchúsẽkhôngthaythếbốmẹcháuđược.Khôngaicóthểthaythếbốmẹcháuđược.Côchúsẽlànhữngngườibảovệcáccháu.Côchúsẽchămsóccáccháu,chocáccháuăn,vàchocáccháumộtmáiấm.
Raisamỉmcười,nóithêm:-Côchúkhônghyvọngđượcđềnđápgìcả.Cáccháukhôngphảiyêu
thươngcôchú:cáccháuthậmchíkhôngbuộcphảithíchcôchú,mặcdùcôchúhyvọngcuốicùngrồicáccháusẽquýmến.Cáccháucóthểlợidụngcôchúđểrakhỏichỗnày.
Nghĩrằngcáccôbésẽtừchối,Leonóithêm:-Nếu các cháu không bằng lòng, cô chú sẽ cố gắng tìmmột gia đình
khácđónnhậncáccháu,mộtgiađìnhkhôngcóliênhệgìvớiquákhứcủacáccháu.Nếuđiềuđódễdànghơnchocáccháu,cáccháucóthểnóivớicôchú.Sựthậtlàchúkhôngthểsửachữachuyệnđãxảyra.Tuynhiên,côchúcó thể cho các cháumột tương lai tốt đẹphơn.Các cháu sẽ cónhau.Cáccháusẽcóphòngriêng.Nhưngcáccháuluônbiếtchúlàngườiđãđếnnhàcáccháu,ngườiđãđếnbắtbốcháu.Cólẽkýứcđósẽmờdầnđitheothờigian,nhưngcáccháusẽkhôngbaogiờquên.Điềuđósẽkhiếnquanhệcủachúngtaphứctạp.Nhưngchútin,từkinhnghiệmcánhân,rằngchúngtacóthểsốngchungđược.
Hai cô bé ngồi lặng lẽ, nhìn chằm chằm Leo, nhìn đăm đăm Raisa.Chúngkhôngphảnứnggìvàchúngkhôngthayđổivịtrí,vẫnngồitrênghếnắmtaynhau.Raisanói:
-Cáccháuđượctựdonóiđồngýhoặckhông.Cáccháucóthểđềnghịcôchútìmchocáccháumộtgiađìnhkhác.Điềuđóhoàntoàntùythuộcvàocáccháu.
Leođứnglên:-Côchúsẽđidạomộtlúc.Côchúsẽđểcáccháubànvềchuyệnđó,hai
cháu,chỉhaicháuthôi.Cáccháusẽởmộtmìnhtrongphòngnày.Đưarabấtcứquyếtđịnhgìcáccháumuốn.Cáccháukhôngcógìphảisợcả.
Leođivòngquahaicôbévàmởcửa.Raisađứnglênvàbướcrahànhlang;Leođitheo,đóngcửalại.Họcùngbướcxuốnghànhlang,trongđờihọchưabaogiờlolắnghơnthế.
***TRONGVĂNPHÒNGZoyaômchầmemgái.
ĐỨATRẺTHỨ44
Chịutráchnhiệmxuấtbản:
GiámđốcVŨVĂNHỢP
Chịutráchnhiệmnộidung:
PhógiámđốcNGUYỄNTHANH
Biêntập:
NguyễnThủy
BiêntậpviênNhãNam:
ThùyLinh
Thiếtkếbìa:
TạQuốcKỳ
Trìnhbày:
NamHồngNhung
Sửabảnin:
PhạmThủy
NHÀXUẤTBẢNTHỜIĐẠI
B15-Lô2-MỹĐìnhI-TừLiêm-HàNội
Tel:(04)62872617-(04)62872348Fax:(04)62871730
Website:www.nxbthoidai.vn-Email:[email protected]
ChinhánhtạiThànhphốHỒChíMinh
Số1101TrầnHưngĐạo,P5,Q5,TPHỒChíMinhTel:(08)39225769-Fax:(08)39225770Email:[email protected]
LIÊNKẾTXUẤTBẢNVÀPHÁTHÀNH
CÔNGTYVĂNHÓA&TRUYỀNTHỐNGNHÃNAM
59ĐỗQuang,TrungHòa,cầuGiấy,HànộiĐiệnthoại:0435146875–
Fax:0435146965Website:www.nhanam.vnEmail:[email protected]://www.fecebook.com/nhanampublishing
ChinhánhtạiTPHồChíMinh
Nhà015LôBchungcư43HồVănHuê,Phường9,QuậnPhúNhuận,TPHỒChíMinh
Điệnthoại:08384798531Fax:0838443034Email:[email protected]
In2.000cuốn,khổ15x24cmtạiCôngtyCPInViễnĐông.
GiấyđăngkýKHXBsố674-2014/CXB/08-27/TĐ
vàquyếtđịnhxuấtbảnsố694/QD-NXBTĐcủaNhàxuấtbảnThờiĐại
ngày10.6.2014.Inxongvànộplưuchiểunăm2014.