A nosa Bouza 2012

A Nosa Bouza nº 14, ano 2012

C.P.I. Celso Emilio Ferreiro - Vigo 2

SUMARIO

EDITORIAL Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade Entrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilación Onde imos chegar Onde imos chegar Onde imos chegar Onde imos chegar Taller de Bingo Taller de Bingo Taller de Bingo Taller de Bingo Outono Outono Outono Outono Circuitos Circuitos Circuitos Circuitos O InvernoO InvernoO InvernoO Inverno Tenis en Samil Tenis en Samil Tenis en Samil Tenis en Samil A PrimaveraA PrimaveraA PrimaveraA Primavera Como nos gusta ler Como nos gusta ler Como nos gusta ler Como nos gusta ler Unha bela flor Unha bela flor Unha bela flor Unha bela flor A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia A RosaA RosaA RosaA Rosa A Santa Compaña A Santa Compaña A Santa Compaña A Santa Compaña Talía e a pomba brancaTalía e a pomba brancaTalía e a pomba brancaTalía e a pomba branca O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior A Clase de Socias A Clase de Socias A Clase de Socias A Clase de Socias O Día da PazO Día da PazO Día da PazO Día da Paz Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música QuéroteQuéroteQuéroteQuérote Amor ao mar Amor ao mar Amor ao mar Amor ao mar Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar O Día das LetrasO Día das LetrasO Día das LetrasO Día das Letras O baño malditoO baño malditoO baño malditoO baño maldito Rebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio Poético O departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras Galegas PerdehoriñasPerdehoriñasPerdehoriñasPerdehoriñas Os rapaces de secundaria despidense do Celso Emilio FerreiroOs rapaces de secundaria despidense do Celso Emilio FerreiroOs rapaces de secundaria despidense do Celso Emilio FerreiroOs rapaces de secundaria despidense do Celso Emilio Ferreiro No Centenario de Celso Emilio FerreiroNo Centenario de Celso Emilio FerreiroNo Centenario de Celso Emilio FerreiroNo Centenario de Celso Emilio Ferreiro



EDITORIAL

O nº 14 de “ A Nosa Bouza” ten unha especial significación para este colexio xa que se publica no ano en que celebramos o cen-tenario de Celso Emilio Ferreiro e, ironias da vida, este centro deixa de ser un Colexio Público Integrado (CPI) para converterse nun Centro de Educación Infantil e Primaria (CEIP), e ainda que a po-testade organizativa da Administración non a nega ninguén, a sensibilidade, a cortesía e o dialogo cara á comunidade educativa non se pode dicir que estivesen á altura da prudencia demostrada polos que constituimos a comunidade escolar do “Celso Emilio Fe-rreiro”. Ten asi mesmo este ano 2012 especial relevancia porque á ce-lebración de Celso Emilio únese a de Valentin Paz Andrade, autor ao que estivo dedicado o Día das Letras Galegas, ámbolos dous non naceron en Vigo pero por residencia, vivencias e creatividade son vigueses. As figuras de Celso Emilio Ferreiro e Valentin Paz Andrade son tan relevantes na súa dimensión cidadá e estética que mere-cen ser resaltadas como exemplares para as actuais e futuras xene-racións. Son o exemplo do esforzo e o sacrificio que tiveron que arrostrar ante as dificultades. Nin a guerra nin o cárcere nin as adversidades frearon a súa capacidade para crear e deixar tras de si un legado imperecedoiro. Son a testetemuña da valía humana e intelectual da que tan necesitados estamos nun mundo onde se valora en demasía a frivolidade e as aparencias.



Valentín Paz Andrade naceu o 23 de abril de 1898, en Lérez, Pontevedra.

1917-1921: Valentín estuda Dereito na Universi-dade de Santiago de Compostela

1922-1926: Colabora co xornal A Gaceta de Galicia e no xornal Gali-cia. Iníciase, tamén, no movemento galeguista.

1931: É candidato, sen resultar electo, ás Cortes Constituíntes da segunda Republica , pola Candidatura Galeguista, xunto a Castelao e Ramón Cabanillas.

1936-1939: Co estalido da Guerra Civil axuda a fuxir a intelectuais galeguistas. É desterrado a Verín, Castro Cal-delas, A Pobra de Trives e Vila Nova da Serea. Durante o seu desterro coñeceu á súa muller coa que tivo un único fillo.

Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade Valentín Paz Andrade ---- 1 1 1 1 Manuel Rial Torres 3º ESO

1942: Foi director da revista Industrias Pesqueiras, avo-gado prestixioso en Vigo e impulsor de Pescanova (da que será o vicepresidente no ano 1960).



Valentín Paz AndrdeValentín Paz AndrdeValentín Paz AndrdeValentín Paz Andrde----2 2 2 2 Manuel Rial Torres 3º ESO

1945: Colaborou cos xornais: El Pueblo gallego, Faro de Vigo e a Noite, nos que publicou varios artigos asinados con pseudónimos

A partir de 1945: Organizou a tertulia do café Alameda, en Vigo, reuníndose con Carlos Maside, Laxeiro, Prego de Oliver, Fernández del Riego...

1977: É elixido como senador pola provincia de Pon-tevedra.

Este gran escritor, poeta, avogado, xornalista, viaxeiro... morreu o 19 de maio do 1987, en Vigo, deixándonos de legado as seguintes obras: Soldado da morte (1921) Los puertos nacionales de pesca. Aportacíón de Vigo al estudio del problema (1928) Producción y fluctuación de las pesquerías (1954)

Pranto matricial (1954) Sistema económico de la pesca en Galicia (1958) Galicia como Tarea (1959) Los derechos sobre el espacio marítimo (1960) La anunciación de Valle-Inclán (1967) Sementeira do vento (1968) La marginacíón de Galicia (1970) El capital como factor del desarrollo de Galicia (1970) El concepto de zona económica en el nuevo derecho del mar (1974) A galecidade na obra de Guimarães Rosa (1978) Cen chaves de sombra (1979) Castelao na luz e na sombra (1982). Galiza lavra a sua imagem (1985). Cartafol de homenaxe a Ramón Otero Pedrayo (1985)

As súas boas obras leranse por novas mentes, non se esquecerán e a el tampouco.



Entrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilaciónEntrevista a Carmen Oro na súa xubilación Maria García. Periodista

Di o poeta uruguaio, Mario Benedetti, nunha das súas poesías que a xubilación permite ver todo des-de outra perspectiva, a que aporta a tranquilidade. Iso é o que poderá facer, a partir de agora, a profesora Mª Carmen Oro que se xubila tras 45 anos dando clases. Uns anos nos que eu, coma filla, nunca a vin desfa-lecer un só día. Coñezo a poucas persoas ás que lles guste tanto acudir ao seu posto de traballo. Ver iso é todo un exemplo de superación. Todo un exemplo para min. O ensino é parte da súa vida e esta non se irá por moito que se xubile. A “Oro” será sempre a “Oro”. - Como se sente a poucos días de concluír

a súa etapa como profesora? - Con moita nostalxia despois de 45 anos

de traballo. - Que é o que máis vai botar de menos da

súa profesión? - Aos meus compañeiros, e ao contacto

cos alumnos no día a día. - Como cambiou o ensino ao longo de máis

de catro décadas? - Foron varios os plans que se modifica-

ron ao longo deste tempo aos que tive-mos que adaptarnos. Pasar dunha unitaria, onde tiña alumnos desde infantil ata os 14 anos, ao sistema actual.. todo é moi distinto.

- Que diferencia nota entre os alumnos de antes aos de agora? - Os de antes eran alumnos máis dóciles, máis educados, ademais os pais, en xeral, preocupábanse máis

dos fillos. Agora, son bos rapaces, pero pouco traballadores aínda que hai excepcións. - Pese a que os alumnos cambiaron, ¿estes tamén lle deron satisfaccións? - Moitas satisfaccións, pero tamén moitas rabietas. - Califíquese como profesora. - Creo que fun honrada, traballadora, xusta cos alumnos, aínda que me terían que me cualificar eles. - Como afronta esta nova etapa da súa vida? - De momento, non estou preparada para iso, pero, como todo na vida será cuestión de tempo. - Pero a maioría das persoas están desexando xubilarse. - Quizas a min me pasase o mesmo noutra situación persoal.

Que plans ten a curto prazo?

- O primeiro ano será de adaptación, despois viaxarei, irei a actividades culturais, visitarei máis á miña familia.....En fin terei máis tempo para aquilo que non mimas cando traballas.

- Que consellos lles daría aos alumnos que nuns días despedirá? - Que pensen no seu futuro, que aproveiten o tempo e non desperdicien o futuro porque é seu. Sen em-

bargo o máis importante é que sexan boas persoas.

Carmen cos seus alumnos da ESO na exposición multimedia das Letras galegas



Onde imos chegar Onde imos chegar Onde imos chegar Onde imos chegar Carme 3º Educación Secundaria Obrigatoria



A aprendizaxe significativa das mate-

máticas debe partir das concepcións previas do

alumnado. A modificación deses esquemas pre-

vios só será posible despois de pasar por unha

situación de conflito cognitivo. Hai que propo-

ñer situacións didácticas contextualizadas no

próximo e familiar nas que se consideren as

súas experiencias matemáticas previas como punto de partida para planificar novas aprendizaxes.

A integración de novas aprendizaxes require múltiples e variadas situacións, tempo e oportunidades para que

as nenas e os nenos poñan en xogo accións como comparar, establecer relacións, transformar, describir, in-

terpretar, analizar, anticipar resultados, ensaiar procesos ou descubrir regras e pautas.

É por isto que nos prantexamos unha actividade lúdica como un Bingo na que segundo a competencia matemá-

tica os alumnos-as poderán mediante esta activi-

dade:

Recoñecer os usos dos números para so-

lucionar problemas en contextos próximos

(contar, medir, ordenar, nomear...).

Comparar, ordenar e expresar cantidades

en situacións da vida cotiá.

Ler, recoñecer e descompoñer números

mostrando coñecemento da grafía, do nome e do

valor.

Recoñecer e utilizar os números ordinais para resolver problemas da vida diaria.

Utilizar obxectos e instrumentos do contexto cotián do alumnado para medir obxectos, espazos e

tempos, e para resolver problemas relacionados con tarefas habituais da aula ou con situacións familiares.

Taller de Bingo Taller de Bingo Taller de Bingo Taller de Bingo 1º de Educación Primaria



Outono Outono Outono Outono 3º de Educación Primaria



Os nenos e nenas de sexto, en grupos de cinco, fixe-mos un circuíto eléctrico. Para facelo, compramos estes ma-teriais: bombillas, cables, interruptor, batería, capuchóns e unha táboa de madeira. O que fixemos para construílo foi: pegar as bombillas e a batería na táboa de madeira. Logo pa-samos o cable polo interruptor para que pasase a corrente e pegamos o interruptor. E por último puxemos os cables nas bombillas e a batería e terminamos o circuito. Nicolás Rodríguez. 6ºA

En la clase de 6º A, hemos hecho varios circuitos. En mi grupo estábamos: Aroa, Viviana, Nicolás, Manuel y yo. Manuel trajo los cables, Aroa las bombillas y un ca-puchón. Viviana, el interruptor, Nicolás la madera y yo la pila. Primero pegamos la pila y las bombillas. Para que los cables no salieran, los atornillamos a la madera. Luego juntamos los cables a la bombilla. Soldamos todo para que no se cayera. Hicimos varios experimentos y.... a la terce-ra fue la vencida. Más tarde firmamos el trabajo todos los miembros del equipo. Éric López Iglesias. 6ºA

O circuíto que fixemos está composto por un xerador (pila), un cable, un interruptor e unha resis-tencia (bombilla). O seu funcionamento é o seguinte: a electricidade sae do polo positivo da pila, pasa polo ca-ble ata a resistencia e chega ao negativo, onde volve a empezar de novo todo o proceso. Ana Iglesias. 6º B

Circuitos Circuitos Circuitos Circuitos 6º de Educación Primaria



O InvernoO InvernoO InvernoO Inverno 3º de Educación Primaria



Tenis en Samil Tenis en Samil Tenis en Samil Tenis en Samil Departamento de Educación Física

A diversión empezou o día 30 de marzo. Non me acordo da hora á que saímos pero si me acordo de que o pasamos moi ben. Recordo ese día como se fose onte: saímos do cole cos alumnos da ESO e pareceume unha estupenda forma de levarnos mellor con eles. Despois dunha boa camiñata polo río Lagares, ¡¡¡por fin chegamos a Samil!!! Ao chegar estivemos sen-tados merendando para logo poder estar xogando ata non poder máis. Fomos ás pistas con tres monitores. Manolo era un deles e non me acordo do nome dos outros dous pero si me acordo de que ensinaban moi bien. Fixemos grupos e fomos alternando as pistas nas que había distintos exercicios. Ao rematar sacamos unhas fotos e nos regalaron unha pelota de tenis a cada un a pesar de aguantar-nos toda a mañá. O regreso ao centro fixémolo pola avenida de Europa. Ao chegar ao cole nos ían dar as no-tas ¡Ai que nervios! Logo empezamos as vacacións.”

Alexandre Areses Frean 5º A

O Departamento de E. Física quere darlle as grazas a Alex e Brais, monitores da Federación Galega de Tenis, que compartiron a súa “sapiencia” cos nosos nenos e nenas durante dúas horas; e tamén ao IMD pola súa colaboración deixando ao noso dispor tres pistas de tenis durante dúas horas.

Departamento de E. Física



A PrimaveraA PrimaveraA PrimaveraA Primavera 3º de Educación Primaria



Os nenos e nenas de 4º A todos os martes e os xoves do terceiro trimestre fomos lerlles en parellas con-tos aos pequenos de 1ºB. Cada parella escolliamos na biblioteca o libro que queriamos lerlles. Eliximos contos moi divertidos. In-tentamos ler o mellor que puidemos para que nos en-

tenderan ben.

Mentres un da parella lía o outro representaba con xes-tos a historia. Encantoulles! e portáronse fenomenal.

Despois de lerlles os contos, faciámoslles pre-guntas sobre o conto e respondíannos moi ben. Isto demostrou que estaban moi atentos e atentas.

Foi unha experiencia moi bonita. Gustounos moitísimo! E esperamos poder repetila o cur-so próximo.

Como nos gusta ler Como nos gusta ler Como nos gusta ler Como nos gusta ler 4º de Educación Primaria

Sandra e Álvaro

Xavi e Fani.



Unha bela flor Unha bela flor Unha bela flor Unha bela flor Weinddie 5º de Educación Primaria



Sabedes o que é a densidade de poboación? A densidade de poboación é a relación entre os habitantes dun territorio e o espazo que ocupa. Actualmente, na terra, habitan preto de 7.000 millóns de persoas, que se distribúen de maneira desigual por todo o planeta. Por exemplo, máis da metade de poboación mundial vive no continente asiático, mentres que, pola contra, Oceanía ten pouca poboación. Entra na paxina web www.ige.eu para saber os datos da túa localidade e doutras mais. Despois de buscar os datos podes buscar a superficie e a poboación da túa localidade . Para buscala entra no buscador IGE-superficie. E xa saberás a superficie e a poboación da túa localidade. A densidade de poboación calcúlase así: (por exemplo Vigo)

NÚMERO DE HABITANTES SUPERFICIE EN KM2

297.241 habitantes 109,06 km2

2,725 h/km2

Municipio Pontevedra Vigo Vilagarcía Bueu Baiona

Poboación 124.356 297.241 37.903 12.348 12.258

Superficie 117 km2 109,06 km2 58,6 km2 30,8 km2 34,5km2

Densidade de poboación

704,27 Hab /Km2

2.725,48 Hab/km2

648,80 Hab/km2

400,91 Hab/km2

355,30 Hab/km2

0,00

1.000,00

2.000,00

3.000,00

Vigo Vilagarcía Bueu Baiona Pontevedra

Poboación

Interpretación dos datos: A poboación no ano 2011 dos seguintes municipios se interpreta da seguinte maneira: a poboación en Vigo é 2.725,48 se interpreta en habitantes por kilómetro cadrado. En Vilagarcía é 648,80 (Hab./km2). En Bueu é de 400,91 (Hab./km2). En Baiona é 355,30 (Hab./km2). En Pontevedra é 704,27 (Hab./km2)

Agora calcula ti as densidades de poboación dos seguintes (municipios) localidades de Galicia.

Municipio Ourense Lugo Pontevedra A Coruña Santiago Vigo

Poboación 336.926 355.176 947.639 1.132.792 156.833 418.025

Superficie 7.273,3 9.856,6 4.494,6 7.950,4 688,8 613,4

Densidade

A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia –––– 1 1 1 1 5º de Educación Primaria



Sitúa no mapa de Galicia as densidades de poboación que calculaches.

Piramide de poboación de Pontevedra

Interpretación da pirámide de poboación de Pontevedra: Esta é a pirámide de poboación do 2011 no municipio de Pontevedra. A franxa de idade na que hai máis poboación é entre os 30 e os 40 anos de idade, isto é debido ás oportunidades de traballo que se ofrecen na industralización da zona, e outros aspectos que a benefician. A poboación diminúe. O total en homes é de 39.074 e de mulleres 43.326. Cantos homes hai entre 40 e 44 anos?

Como é a poboación de Galicia? Galicia rexistrou o maior descenso de poboación de España entre o 1 de xaneiro do 2011 e o 1 de xaneiro de 2012, polo tanto dimunúe, é dicir, a poboación faise vella.

OS GALEGOS NO VEN GRAVE A CRISE DEMOGRÁFICA, SEGÚN UN ESTUDO Os galegos non perciben a crise demográfica de Galiza como un dos principais problemas da comunidade. Conclusións que se desprenden dunha enquisa realizada pola Consellería de Traballo de Benestar sobre o envellecemento de Galiza, revelan que o emprego e a situación económica das familias son máis importantes que ter fillos. A visión dos expertos en análise de poboación, chegan a apuntar “que Galicia estase a suicidar sen decatarse”. As proxeccións máis negras sobre o comportamento demográfico de Galiza apuntan a que a comunidade terá dentro de 40 anos 1,7 millóns de habitantes, un millón menos que na actualidade. Galiza é a comunidade que aporta maior número de municipios con menos crecemento demográfico. Esto é alarmante, polo que estase a levar un plan para impulsar a natalidade. Sabedes por que Vigo adoita ter a maior densidade de poboación de Galicia? Porque ao ser unha zona con mar ten mellor clima que as zonas do interior, porque ao estar moi industralizada ten máis postos de traballo que as zonas de pouca industria, porque as Illas Cíes lle sirven como barreira natural contra catástrofes naturais como tsunamis, etc.

A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia A Poboación de Galicia –––– 2 2 2 2 5º de Educación Primaria



Durante todos os xoves do mes de xaneiro, a primeira hora da mañá, vi-ñeron a falarnos da drogodependencia. Explicáronnos que tipo de drogas existen, que tipo de enfermidades po-den provocar, como nos poden afectar ao cerebro ou aos pulmóns. Pódennos provocar excitación ou tranquilidade e sensación de pracer, facer ver cousas que non existen...; cando se proban varias veces poden crear a necesidade de volver a tomalas. Algunhas drogas son o tabaco, a cocaína, a heroína, o hachís, o éxtase ou o al-cohol tomado en exceso. O que non sabía era que a droga pode afectar a quen non a toma, como o tabaco; se alguén fuma perto dunha persoa e a persoa que non fuma respira o fume, é como se tamén fumara. Un dos xoves puxéronnos por grupos e cada un tiña que explicar algo so-bre a droga que lle tocara estudar. A que lle tocou ao meu grupo foi a mari-huana.

Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia Taller de Drogodependencia Álvaro Torronteras 6º de Educación Primaria



A RosaA RosaA RosaA Rosa Xuria Mosquera González 5º de Educación Primaria



A Santa Compaña A Santa Compaña A Santa Compaña A Santa Compaña Noelia Andrés e Samuel Bernárdez 3º ESO

A Santa Compaña é unha antiga lenda galega que é definida como unha procesión de mortos en pena que percorren os camiños dunha parroquia. Dise que esta lenda pode ter orixe na Idade Media. A lenda conta que a Santa Compaña aparece nos cruceiros dos camiños o 24 de Xuño a par-tir das 12 da noite para pedir a alma de quen pronto deixará o mundo dos vivos. Tamén din que os cans anuncian a súa visita ouveando de forma desmedida, os gatos foxen despavoridos,… e, aos seus pasos, cesan os ruídos dos animais do bosque, e faise un silencio sepul-cral soamente interrumpido polo tintineo dunha campaíña e os pregos dun fúnebre rosario. Esta lenda describe a Santa Compaña como unha procesión de ánimas en pena, encabezada por un mortal, que pode tratarse dun home ou dunha muller, dependendo de se o patrón da parro-quia é santo ou santa. Tamén se di que leva unha cruz e un balde de auga bendita, e que ao seu paso deixa un cheiro a cera e un aire pantasmal. Esa persoa mortal non pode en ningún momento volver a cabeza nin renunciar aos seus cargos precedendo a Santa Compaña. É recoñecida pola luz que a ro-dea e a palideza do seu rostro e está condeada a vagar noite tras noite ata a súa morte ou ata que outro incauto sexa sorprendido nun cruceiro. Nese intre recibirá a cruz e estará condeado a vagar todas as noites. Mentres tanto, a persoa que leva a cruz e o balde vólvese máis branco e adelgaza máis a cada paso que dá. Crese que a presenza da Santa Compaña sempre é indicio de desgraza, normalmente anuncia a morte dun coñecido do que ve a procesión, pero tamén pode aparecer para reprochar aos vivos erros ou faltas. A lenda tamén conta varios xeitos de protexerse diante desta procesión. algunhas delas son: subíndose aos chanzos do cruceiro, exhibir unha cruz, facer un círculo no chan e deitarse nel cara a abaixo, sen mirarlle a cara a ningún espirito, pregar e non escoitar o son que emite e xamais aceptar a candea que che ofreza ningún membro da procesión.



Talía e a pomba brancaTalía e a pomba brancaTalía e a pomba brancaTalía e a pomba branca Sandra Beiro 5º de Educación Primaria



Os días 25 e 26 de febreiro os cursos de 2 ESO fixemos unha visita ao Castelo de Soutomaior. Alí, todos puidemos observar como era a vida destas persoas que convivían nestes emprazamentos nesa época. Neste castelo si- tuado nunha zona tan bonita como é Souto- maior, puidemos obser-var os obxectos que em- pregaban tanto nas ar-mas, nas ferramentas, nas vestimentas etc... Cousas cun gran valor histórico que xa se dei-xaron de empregar na actualidade. Fumos dando u- nha visita a todas as áreas do castelo, excep- tuando algunhas xa que non nos daría tempo a velas todas. Observamos lugares como os calabozos, a torre de homenaxe etc... Cada unha destas partes do castelo estaban restauradas formando unha especie de mu-seo no que poder aprender esa historia de Soutomaior. Faláronnos do antigo do- no (Pedro Madruga) e de como era a súa acti- tude como nobre, falá-ronos de toda a historia do castelo, das triful-cas que houbo e de como tiveron que restauralo. Tamén intentaron ensi- narnos como utilizar esas armas que caracte- rizaban aos cabaleiros desta época, tales como os arcos, as catapultas, as espadas, os traxes que levaban, que pesaban máis que eles mesmos só para protexerse ou incluso un pequeno exemplo de co-mo sería un canón con pólvora, ou tales castigos que se levaban a cabo como os cinturóns de castidade, etc... Despois desta visita acompañada, puidemos disfrutar dun xardín perfectamente coidado no que aproveitamos para sacar máis fotos e non olvidar esta saída, que, sen lu-gar a dudas foi unha das mellores de todo o curso.

O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior O Castelo de Soutomaior 2º Educación Secundaria Obrigatoria



A Clase de Sociais A Clase de Sociais A Clase de Sociais A Clase de Sociais Daniel Iglesias Flores 3º PDCDaniel Iglesias Flores 3º PDCDaniel Iglesias Flores 3º PDCDaniel Iglesias Flores 3º PDC



O Día da PazO Día da PazO Día da PazO Día da Paz Rosana Hortelano Rodriguez 6º Educación Primaria



Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais ––––1111 Manuel Rial Torres 3º Educación Secundaria Obrigatoria



Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais Oficios Tradicionais ––––2222 Manuel Rial Torres 3º Educación Secundaria Obrigatoria



Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música ––––1111 Departamento de MúsicaDepartamento de MúsicaDepartamento de MúsicaDepartamento de Música

Sofía Rodríguez Rodríguez—Violín (4º de E. Primaria)

Dende cando levas estudando ou tocando o instrumento? Dende fai dous anos. Canto tempo lle dedicas á semana? Catro días, durante 10-15 minutos. Que satisfaccións te aporta o feito de poder expresarte a través dun instrumento? Estou con-

tenta de aprender o violín, ten unhas melodías moi bonitas. Participas nalgún proxecto musical (banda, orquestra, grupo…)? Non. Gustaríache? Si, nun grupo. Cales son os teus estilos, intérpretes ou artistas musicais favoritos? Non teño ningún favorito. Fálanos un pouco do teu instrumento. O violín empezou a usarse no século XVI por Claudio Mon-

teverdi na ópera “Orfeo”. O violín é un instrumento de corda. O funcionamento é: ti tocas unha corda e esta empeza a

vibrar e o sonido entra no violín, despois sae por unhas efes que están ao lado e finalmente escóitase o sonido. Un intérprete famoso de violín foi Antonio Vivaldi.

Diego Pérez Comesaña — Piano (2º de E. Primaria)

Dende cando levas estudando ou tocando o instrumento? Levo un ano e medio. Canto tempo lle dedicas á semana? Dedícolle dez minutos, máis ou menos, ao día. Que satisfaccións te aporta o feito de poder expresarte a través dun instrumento? Pois com-

partir a música cos demais. Participas nalgún proxecto musical (banda, orquestra, grupo…)? Toco no festival de Nadal e no

de Verán coa miña escola de música. Cales son os teus estilos, intérpretes ou artistas musicais favoritos? Gústame Michael Jackson

porque foi o rei do Pop. Fálanos un pouco do teu instrumento. Foi inventado no ano 1700 por Batolomeo Cristofori. O piano pertence á familia da corda percutida. Funciona percutindo as cordas de aceiro con

macillos forrados de feltro. Os compositores máis famosos de piano son: Chopin, Mozart e Beethoven.

Sofía e Diego no Festival das Letras Galegas 2012



Eloi Rodríguez Rodríguez—Clarinete (2º de E. Primaria)

Dende cando levas estudando ou tocando o instrumento? Un ano. Canto tempo lle dedicas á semana? Tres ou catro días, 15 minutos. Que satisfaccións te aporta o feito de poder expresarte a través dun instrumento? Gústame

escoitar o son do clarinete. Participas nalgún proxecto musical (banda, orquestra, grupo…)? Non. Gustaríache? Si, nun grupo. Cales son os teus estilos, intérpretes ou artistas musicais favoritos? Non teño ningún favorito. Fálanos un pouco do teu instrumento. Eu toco o clarinete. Pertence á familia dos instrumentos

de vento. O meu instrumento soa tocando botóns/teclas e soprando bastante forte. Eu non o sabía pero o clarinete foi inventado en 1690 por Johann Denner. Non coñezo ningún

clarinetista famoso aínda que o meu profesor toca moi ben.

Eloy e Lucía no festival das Letras Galegas 2012 Antón coa súa trompa

Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música Entrevistas aos alumnos estudantes de música ––––2222 Departamento de MúsicaDepartamento de MúsicaDepartamento de MúsicaDepartamento de Música

Antón Davila Torres—Trompa (1º de E. Primaria)

Dende cando tes a trompa? Desde os cinco anos. Alguén da túa familia é músico? Si, meu pai. Dende cando levas estudando música? Vou á escola de música desde os dous anos. Que fas nas clases de música? Canto e xogo. Coñeces algunha obra do compositor clásico Beethoven? Si, a quinta de Beethoven. Que canción te gusta tocar coa trompa? “A panteira rosa”. Como fas para facer soar a trompa? Apreto os beizos e sopro. Pesa moito? Non. Cres que un neno de tres anos é capaz de facer soar a a trompa? Si, a miña irmá que ten tres

anos o fai. Paréceche divertido tocar a trompa? Si, pero me gusta máis a guitarra.



QuéroteQuéroteQuéroteQuérote Analía Vázquez 5º de Educación Primaria



Amor ao mar Amor ao mar Amor ao mar Amor ao mar Sandra Beiro 5º de Educación Primaria



Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar ––––1111 2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria

Observamos como suceden o día e a noite co telurio O telurio é unha maqueta do Sistema Sol-Terra-Lúa na que se poden mostrar diver-sos fenómenos: como son as fases da Lúa, eclipses de Sol e de Lúa, a orixe dos conceptos de tempos que manexamos habitualmente (o día e a noite coas súas horas, o mes, as sema-nas, o ano a as estacións), as mareas a as súas causas, o ecuador da Terra e os conceptos de latitude, lonxitude e meridianos, a rotación da Lúa ou ¿Por qué vemos sempre a mesma cara?, os trópicos e os círculos polares Ártico e Antártico, etc. Neste caso os alumnos de segundo de primaria observan o día e noite.

Observamos o magnetismo

Se fixamos nunha me-sa dúas regras ou dúas escuadras que funcio-nen a modo de guías e polo medio delas face-mos circular dous ou tres imáns podemos observar os fenómenos de atracción repulsión de forma divertida.



Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar Aprendemos a observar ––––2222

2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria2º de Educación Primaria

Observamos o funcionamento do compás ou brúxula

Podemos usar una agulla ou un alfinete imantado. Para imantar una agulla ou calquera metal, frétase cun imán, sempre na mesma dirección e co polo positivo do imán repetidas veces, aproximadamente unhas 20 veces. Hai que separar o imán da agulla cando chegamos ao extremo, antes de fretala novamente.

Observamos como as agullas están imantadas. Con esta agulla podemos facer unha brúxula primitiva.

Poñemos a agulla nun anaco de cortiza (serve a dunha botella), cortando a cortiza en forma de pequeno disco cravamos o alfinete ou a agulla,ou pegámolo cun chisco de cinta ad-hesiva,de xeito que sobresaia polos extremos. Colocamos a cortiza coa agulla imanta-

da nun recipiente con auga, hai que esperar a que a auga estea calma. Enseguida veremos como a agulla se alinea cos polos magnéticos da terra. A cortiza flotará libremente hasta que a agulla queda marcando o norte. Se coñecemos o norte (o que podemos facer utilizando una brúxula), podemos debu-xar na cortiza os demais puntos cardinais.



O Día das LetrasO Día das LetrasO Día das LetrasO Día das Letras 3º de Educación Primaria



O baño malditoO baño malditoO baño malditoO baño maldito Mara Álvarez Sueiro 5º de Educación Primaria



Rebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio Poético————1111 4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria

Galiza Terriña Galiza terra de montes, terra de mares, terra de amores. Terra de labregos e de pescadores. Centos de ríos fillos do Miño e a sua fermosa Ría de Vigo. E ao norte Fisterra Galiza que fermosa terra.

Mara Álvarez

Poema de Galicia Galicia da miña alma, Galicia do meu nacemento, Galicia veume crecer e verame morir nela. Galicia verde e bonita, te querrei nos restos dos meus días.

Ramón Manuel Porto Hombre

Fun ao faro Silleiro Alí facía moito vento, Baixei ata a Praia Ia moi contento! Ata que atopei un cangrexo Nadando naquel momento.

Acaricio á miña cadeliña Nunca pelexamos: é a miña amiguiña Dende que nos coñecemos Rimos cando comemos É a mellor cadeliña!

Ratatui é un cociñeiro, Único no mundo enteiro. Bos platos cociña, E, no lume cunha piña,

A miña cadeliña chámase Suquiña Moito lle gusta dar mimiños! A miña cadeliña xa ten cinco añiños Non é grande nin pequerrechiña. Danlle moito medo as xoaniñas.

Son unha fermosa e longa estación Aínda que non me gusta a deforestación Uns póñenme un mural para aclamar

Longa vida celestial!

Amar á natureza Rima coa súa beleza. Illas e mares Amigas das artes. Despois de soñar Na natureza, Amigos has de atopar



Rebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio PoéticoRebumbio Poético–––– 2222 4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria4º e 5º de Educación Primaria

Bravo e sensato é o meu amigo Responsable durante todo o partido. É un rapaz moi tranquilo, Inquieto sempre no banquillo. Xoga todos os partidos…

Descansa tranquila Inconsciente e dormida Non sabe qué facer Aparentemente….Foise!

Hai un deporte que prefiro Un ao que salto e xogo Bos golpes e trompazos que me fago En todo o meu corpo. Non me gaña nin o meu amigo Iago

Lula nove anos ten Ata un bo día que cumpre dez… Unha mañá ao despertar Reventou ata chorar. A miña amiga Lula agora chámase Lola.

Grande e fermosa É esta boa rapaza. Nena moi cariñosa, Escribe coma unha rosa. Sempre está disposta. Intelixente e traballadora Simpática e amiga de todos! Nuria me chamo e, vou ao Alcampo,

Uxía é a miña amiga e vai conmigo. Riquirock é o mellor lugar para disfrutar Iglú vacacional tamén pode servir. A miña amiga, sempre está de vacacións!

Imaxínate que estás cantando Rindo e bailando. Intentando aprobar Acórdate de estudar!

Alet é o meu nome Lilo é o meu amigo Evelin é a miña irmá Torta e caramelos para todos!

Australia é un país moi belo De feito ten forma de neno Riana, a miña amiga, exclama: Inmenso igual que o incienso! Ana en cambio proclama: Non, é unha mazá!



Rebúmbio Poetico Rebúmbio Poetico Rebúmbio Poetico Rebúmbio Poetico ––––3 3 3 3 3º de Educación Primaria



O departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras GalegasO departamento de educación Física nas letras Galegas Departamento de Educación FísicaDepartamento de Educación FísicaDepartamento de Educación FísicaDepartamento de Educación Física

Xogos tradicionais e populares para o 1º ciclo de primaria. O luns 14 de maio du-rante unha hora os alumnos de 1º e 2º de primaria xogaron a seis xogos tan clásicos como a comba, os bolos, a rá, os aros, a ma-riquitilla e a petanca-diana. Os monitores dos xogos os alumnos de 4º de primaria. A diversión era o esperado e, así foi.

O 15 de maio, e en dúas tandas fixe-mos unha gran festa da petanca. Estamos en Coia barrio popular entre outras cousas por os numerosos veciños que xogan a petanca de xeito aficionado ou federado. Para poder le-var a cabo esta festa necesitabamos un bo número de bolas de petanca. O centro só dispón de 14. Entón puxémonos en contacto coa federación galega de petanca e coa aso-ciaón de veciños do Cristo da Victoria que puxeron ao noso dispor máis de 50 bolas de petanca.

Xa temos as bolas, faltan os campos. Con piquetas e cordas marcamos no noso campo de fútbol oito campos de petanca duns 8 metros por 10 metros. Foi unha verdadeira ledi-cia ver xogar a máis de 60 xogadores a vez.



PERDEHORIÑASPERDEHORIÑASPERDEHORIÑASPERDEHORIÑAS


Atopa as 5 diferenzas

SOPA DE LETRAS Atopa 13 nomes de alimentos

XEROGLÍFICO ¿Con qué está pechada a porta?



ºPERDEHORIÑASPERDEHORIÑASPERDEHORIÑASPERDEHORIÑAS


SOPA DE LETRAS Atopa 11 nomes de países

XEROGLÍFICO

¿ Qué animal viches?

SUDOKU



Os rapaces de secundaria despidense Os rapaces de secundaria despidense Os rapaces de secundaria despidense Os rapaces de secundaria despidense do Celso Emilio Ferreirodo Celso Emilio Ferreirodo Celso Emilio Ferreirodo Celso Emilio Ferreiro









No Centenario No Centenario No Centenario No Centenario de Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreiro

No ano 1989, dedicouse o día das Letras Galegas a Celso Emilio Ferreiro. Os pro-No ano 1989, dedicouse o día das Letras Galegas a Celso Emilio Ferreiro. Os pro-No ano 1989, dedicouse o día das Letras Galegas a Celso Emilio Ferreiro. Os pro-No ano 1989, dedicouse o día das Letras Galegas a Celso Emilio Ferreiro. Os pro-fesores e alumnos deste centro publicaron a revista fesores e alumnos deste centro publicaron a revista fesores e alumnos deste centro publicaron a revista fesores e alumnos deste centro publicaron a revista “A Gomariza” da que reproducimos da que reproducimos da que reproducimos da que reproducimos neste número de neste número de neste número de neste número de A Nosa BouzaA Nosa BouzaA Nosa BouzaA Nosa Bouza, precisamente no ano do centenario de Celso Emilio , precisamente no ano do centenario de Celso Emilio , precisamente no ano do centenario de Celso Emilio , precisamente no ano do centenario de Celso Emilio Ferreiro, algunhas partes dela como son: A portada, o editorial, o poema de Rafael Al-Ferreiro, algunhas partes dela como son: A portada, o editorial, o poema de Rafael Al-Ferreiro, algunhas partes dela como son: A portada, o editorial, o poema de Rafael Al-Ferreiro, algunhas partes dela como son: A portada, o editorial, o poema de Rafael Al-berti “Cantigas en verso de gaita galega para Celso Emilio Ferreiro” e o artigo final ti-berti “Cantigas en verso de gaita galega para Celso Emilio Ferreiro” e o artigo final ti-berti “Cantigas en verso de gaita galega para Celso Emilio Ferreiro” e o artigo final ti-berti “Cantigas en verso de gaita galega para Celso Emilio Ferreiro” e o artigo final ti-tulado “Carta a Celso Emilio Ferreiro. Sirva como homenaxe aos que nos precederon na tulado “Carta a Celso Emilio Ferreiro. Sirva como homenaxe aos que nos precederon na tulado “Carta a Celso Emilio Ferreiro. Sirva como homenaxe aos que nos precederon na tulado “Carta a Celso Emilio Ferreiro. Sirva como homenaxe aos que nos precederon na tarefa educativa e mesmamente a Celso Emilio no seu centenario.tarefa educativa e mesmamente a Celso Emilio no seu centenario.tarefa educativa e mesmamente a Celso Emilio no seu centenario.tarefa educativa e mesmamente a Celso Emilio no seu centenario.



No Centenario No Centenario No Centenario No Centenario de Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreirode Celso Emilio Ferreiro

Documents

A nosa Bouza 2012