เอกสารประกอบการสอน

นางรงนภา จำนงกจ

ครแผนกวชาการบญช

วทยาลยอาชวศกษารอยเอด สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

รหสวชา 2201-2005

ภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช

เอกสารประกอบการสอน

นางรงนภา จำนงกจ

ครแผนกวชาการบญช

วทยาลยอาชวศกษารอยเอด สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

รหสวชา 2201-2005

ภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช

ก

ค าน า

เอกสารประกอบการสอนวชาภาษเงนไดบคคลกบการบญช รหสวชา 2201 – 2005 จ านวน 3 หนวยกต 3 ชวโมง/สปดาห หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) พทธศกราช 2556 ประเภทวชา พาณชยกรรม สาขาวชา พณชยการ ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ

เนอหาแบงออกเปน 9 หนวย ประกอบดวยหนวยท 1 ความรเบองตนเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 2 เงนไดพงประเมน หนวยท 3 เงนไดสทธ หนวยท 4 การค านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 5 การยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 6 การยนแบบผานอนเตอรเนต หนวยท 7 ภาษเงนไดบคคลธรรมดาหก ณ ทจาย หนวยท 8 การบนทกบญชตามประมวลรษฎากร และหนวยท 9 ภาษมลคาเพม

เอกสารประกอบการสอนฉบบน ไดล าดบเนอหา ขนตอนการเรยนรอยางชดเจน ซงผสอนสามารถน าไปใชในการเรยนสอนไดอยางเหมาะสม ผเรยนสามารถน าไปเรยนรดวยตนเองได ผเขยนไดเรยบเรยงจากประสบการณตรงในการเปนผมหนาทเสยภาษ และในการสอนมาอยางตอเนองหลายป รวมทงจากหนงสอหลายๆเลมทไดศกษาคนควา ในโอกาสนขอขอบพระคณเจาของหนงสอในบรรณานกรมทกทานเปนอยางยง และขอขอบพระคณ นางประดบ พลเวยง นกวชาการสรรพากร ช านาญการพเศษ และ นางชราวรรณ พลเยยม นกวชาการสรรพากร ช านาญการพเศษ ส านกงานสรรพากรพนทรอยเอด ครยพา ภมนรนทโชต ครช านาญการพเศษ วทยาลยอาชวศกษารอยเอด ครส าล บญวเศษ ครช านาญการพเศษ วทยาลยอาชวศกษารอยเอด และครสพรรณ จนทะเกด ครช านาญการพเศษ วทยาลยการอาชพรอยเอด ทใหค าแนะน าในการจดท าเอกสารประกอบการสอนฉบบนเปนอยางดยง หากมขอผดพลาดประการใดผเขยนยนดนอมรบค าแนะน าจากทกทาน เพอน ามาปรบปรงและพฒนาใหดยงขน เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยนตอไป

รงนภา จ านงกจ ผเรยบเรยง

ข

สารบญ

เรอง หนา

ค าน า ก สารบญ ข หลกสตรรายวชา ค ค าชแจงการใชเอกสารประกอบการสอน ง

โครงการสอน ฉ

แบบทดสอบกอนเรยน หนวยท 2 31

หนวยท 2 เงนไดพงประเมน 33

ความหมายของเงนไดพงประเมน 34

ลกษณะของเงนไดพงประเมนในทางภาษ 34

ประเภทและทมาของเงนไดพงประเมน 34

วตถประสงคของการแบงประเภทเงนไดพงประเมน 38 เงนไดทไดรบการยกเวนภาษ 39

การค านวณเงนไดพงประเมน 48

สรปสาระส าคญ 52

แบบฝกหดท 2.1 54

แบบฝกหดท 2.2 56

แบบฝกหดท 2.3 57

แบบทดสอบหลงเรยน หนวยท 2 58 บรรณานกรม

ค

ชอรายวชา ภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช รหสวชา 2201-2005 วชาบงคบกอน : การบญชเบองตน 1 (2200-1003) ประเภทวชา พาณชยกรรม สาขาวชา พณชยการ สาขางาน การบญช หลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556 จดประสงครายวชา 1. มความเขาใจหลกการบนทกบญช วธการค านวณและขนตอนการยนแบบแสดงรายการเสย ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 2. มทกษะปฏบตงานบญชเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาตามทกฎหมายก าหนด 3. มกจนสย มระเบยบ ละเอยดรอบคอบ ซอสตย มวนยตรงตอเวลา และมเจตคตทดตอวชาชพบญช สมรรถนะรายวชา 1. แสดงความรเกยวกบหลกการภาษเงนไดบคคลธรรมดา 2. บนทกบญชและค านวณรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดาตามประมวลรษฎากร ค าอธบายรายวชา ศกษาและปฏบตเกยวกบผมหนาทเสยภาษเงนไดบคลธรรมดา เงนไดพงประเมน เงนไดพงประเมนทไดรบการยกเวน การหกคาใชจายคาลดหยอนเงนบรจาค การค านวณภาษ วธการกรอกแบบและก าหนดเวลาในการยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษหก ณ ทจาย ภาษมลคาเพม และการบนทกบญชตามประมวลรษฎากร

หลกสตรรายวชา

ง

เอกสารประกอบการสอยวชาภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช รหสวชา 2201-2005

เลมน ไดเรยบเรยงขน ตามแนวทางของส านกงานมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ โดยศกษาจากจดประสงครายวชา มาตรฐานรายวชา และค าอธบายรายวชา ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556 ประเภทวชาพาณชยกรรม สาขาพณชยการ สาขางานการบญช ผเรยบเรยงไดแบงเนอหาเอกสารประกอบการสอนออกเปน 9 หนวยการเรยน ดงน

หนวยท 1 ความรเบองตนเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 2 เงนไดพงประเมน หนวยท 3 เงนไดสทธ หนวยท 4 การค านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 5 การยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา หนวยท 6 การยนแบบผานอนเตอรเนต หนวยท 7 ภาษเงนไดบคคลธรรมดาหก ณ ทจาย หนวยท 8 การบนทกบญชตามประมวลรษฎากร หนวยท 9 ภาษมลคาเพม

โดยน ากระบวนการเรยนรทหลากหลายวธ การวดผลประเมนผลทหลากหลายมาใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนมความรความเขา สามารถน าไปใชไดจรง โดยน าตวอยางจรงของบคคลธรรมดาทมตวตนจรงและเปนผมหนาทเสยภาษจรง และยนแบบแสดงรายการเสยภาษจรง มาเปนกรณศกษา เพอใหนกเรยนสามารถทดลองยนแบบแสดงรายการเสยภาษดวยตวเองไดถกตองตามประมวลรษฎากร ในฐานะประชาชนคนไทยทมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา เมอมเงนไดเกดขนระหวางปภาษ

พรอมทงจดกจกรรมใหนกเรยนตระหนกถงหนาททพงปฏบตของคนไทย ตามแนวทางคานยมหลก 12 ประการ ตามนโยบายของคณะรกษาความสงบแหงชาต( คสช.) เพอใหผเรยนสามารถด าเนนชวตอยางพอประมาณ มเหตผล มภมคมกนในตวทด มความรคคณธรรม และปรบตวเพออยในสงคมไดอยางมความสข ดงนนเพอใหการเรยนการสอนในรายวชาภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช บรรลตามวตถประสงคของหลกสตร จงมขอแนะน าวธการใชเอกสารประกอบการสอนดงน

ค าชแจงการใชเอกสารประกอบการสอน

วชา ภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช รหส 2201-2005

จ

กอนทนกเรยนจะศกษาเนอหาและท ากจกรรมตามกระบวนการเรยนการสอนในแตละหนวยการเรยน แจงใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนของแตละหนวยการเรยนกอน เพอวดความรพนฐานของตนเอง

1. ใหนกเรยนศกษาเนอหาและท ากจกรรมการเรยนการสอนในแตละหนวยการเรยน ใหครบทกกจกรรม ซงประกอบดวย สาระส าคญ หวขอเรอง จดประสงคการเรยนร เนอหา สรปสาระส าคญ กจกรรมตามหลกคานยมไทย 12 ประการ ค าศพทประจ าหนวย แบบฝกหด และกจกรรมเสรมความร

2. หลงจากนกเรยนศกษาเนอหาและท ากจกรรมการเรยนการสอนในแตละหนวยการเรยน ครบทกกจกรรม แลว ใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนดวยตวเอง เพอประเมนผลความรความเขาใจของตนเอง

3. การวดผลในแตละหนวยการเรยน ควรมผลจากการวดจากแบบทดสอบหลงเรยนมากกวารอยละ 50 จงจะถอวาผานการวดผลในแตละหนวยการเรยน หากนกเรยนมผลไมถงตามเกณฑควรท าการจดสอนซอมเสรมในหนวยนนๆส าหรบนกเรยนทไมผานเกณฑกอนทจะผานไปในหนวยการเรยนตอไป

4. การประเมนผลในรายวชาภาษเงนไดบคคลธรรมดา มรายละเอยด ดงน 5.1 เมอวดผลครบทง 9 หนวยการเรยน นกเรยนจะไดคะแนน 100 คะแนน จาก

5.1.1 คะแนนประเมนผลการเรยนร 80 คะแนน 5.1.2 คะแนนคณธรรม จรยธรรม 20 คะแนน

5.2 การประเมนผล คะแนนระหวาง 0-49 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 0 คะแนนระหวาง 50-54 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 1

คะแนนระหวาง 55-59 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 1.5 คะแนนระหวาง 60-64 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 2 คะแนนระหวาง 65-69 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 2.5 คะแนนระหวาง 70-74 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 3 คะแนนระหวาง 75-79 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 3.5 คะแนนระหวาง 80-100 คะแนน ไดผลการเรยนระดบเกรด 4

....................................................................................................................

ฉ

วชา ภาษเงนไดบคคลธรรมดากบการบญช จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห

รหสวชา 2201-2005 จ านวนรวม 54 ชวโมง

หนวยท ชอหนวย จ านวนชวโมง

สปดาหท

1 ความรเบองตนเกยวภาษเงนไดบคคลธรรมดา 3 1

2 เงนไดพงประเมน 6 2-3

3 เงนไดสทธ 9 4-6

4 การค านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา 9 7-9

5 การยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา 6 10-11

6 การยนแบบผานอนเตอรเนต 6 12-13

7 ภาษเงนไดบคคลธรรมดาหก ณ ทจาย 6 14-15

8 การบนทกบญชตามประมวลรษฎากร 6 16-17

9 ภาษมลคาเพม 3 18

รวม 54

โครงการสอน

31

แบบทดสอบกอนเรยน หนวยท 2

ค าชแจง ใหท าเครองหมาย X หนาค าตอบทถกตองเพยงค าตอบเดยว 1. ความหมายของเงนไดพงประเมนตรงกบขอใด ก. เงนเดอนของประชาชนในประเทศ

ข. รายไดทประชาชนหาไดในประเทศ ค. เงนไดทเขาลกษณะตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ง. เงนไดทเขาลกษณะตองน าสงใหรฐบาลเปนประจ าทกป

2.ขอใดตอไปนไมใชลกษณะของเงนไดพงประเมน ก. เงนสดหรอเงนฝากธนาคาร

ข. เงนไดทกประเภททบคคลไดรบ ค. เงนคาภาษอากรทผอนออกแทนให ง. ทรพยสนทไดรบทสามารถตราคาได

3. วตถประสงคของการแบงประเภทของเงนไดพงประเมนคอขอใด ก. เพอก าหนดวธหกคาใชจาย

ข. เพอแบงประเภทของบคคลธรรมดา ค. เพอก าหนดอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา ง. เพองายแกการค านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา

4. ขอใดตอไปนเปนเงนไดทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษ ก. ดอกเบยเงนฝากธนาคารประเภทออมทรพย ข. ดอกเบยเงนฝากธนาคารประเภทเงนฝากประจา ค. ดอกเบยสลากออมทรพยของรฐบาลประเภทเผอเรยก

ง. ดอกเบยเงนฝากธนาคารออมทรพยจากสหกรณการเกษตร

5. ผมเงนไดตามขอใดมเงนไดพงประเมนประเภทท 1 ก. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 บาท

ข. นายอนรกษเปนทนายความมรายไดจากการวาความปละ 350,000 บาท ค. นางร ารวยมเงนไดจากการดอกเบยเงนฝากประจ าปละกวา 1,350,000 บาท

ง. นายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานใหกบหมบานจดสรรปละ 550,000 บาท

32

6. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 แสดงวานายแพทยสญญามเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 ประเภทใด ก. เงนไดพงประเมนประเภทท 1

ข. เงนไดพงประเมนประเภทท 2 ค. เงนไดพงประเมนประเภทท 3 ง. เงนไดพงประเมนประเภทท 4

7. ผมเงนไดตามขอใดมเงนไดพงประเมนประเภทท 4 ก. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 บาท

ข. นายอนรกษเปนทนายความมรายไดจากการวาความปละ 350,000 บาท ค. นางร ารวยมเงนไดจากการดอกเบยเงนฝากประจ าปละ 1,350,000 บาท ง. นายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานใหกบหมบานจดสรรปละ 550,000 บาท

8. นางร ารวยมเงนไดฝากประจ ากบธนาคารพาณชยจ านวน 10,550,000 บาท ฝากมาแลว 3 ป อตราดอกเบยรอยละ 2.50 ตอปทกๆสนปนางร ารวยจะถอนดอกเบยมาทงหมดเพอไวใชจายในชวตประจ าวน ดงนนเงนไดพงประเมนปทผานมาของนางร ารวยตรงกบขอใด

ก. 31,650,000 บาท ข. 10,550,000 บาท ค. 791,000 บาท ง. 263,750 บาท

9. ขอใดกลาวถงทมาของเงนไดพงประเมนแตละประเภทไดถกตอง ก. นายอนรกษเปนทนายไดรบเงนคาวาความแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 8

ข. นายสญญาไดรบเงนเดอนจากโรงงานแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 6 ค. นายวศวะมรายไดจากการเขยนแบบอาคารแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 5

ง. นางร ารวยไดรบดอกเบยจากเงนฝากประจ าแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 4

10. นายวศวะมรายไดจากการเขยนแบบอาคารใหกบหมบานจดสรรในราคา หลงละ 200,000 บาท ในปทผานมานายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานจ านวน 5 หลง แสดงวา นายวศวะมรายไดพงประเมนเทาใด ก. 2,400,000 บาท

ข. 1,000,000 บาท ค. 200,000 บาท ง. 100,000 บาท

33

หนวยท 2 เงนไดพงประเมน

สาระส าคญ

เนองจากบคคลธรรมดาทมเงนไดจากการประกอบอาชพทแตกตางกน และมความยากงายหรอตนทนในการไดมาซงเงนไดเหลานนแตกตางกนดวย ดงนนเพอความเปนธรรมในการนารายไดเหลานนไปคานวณเพอเสยภาษ กฎหมายจงไดแบงลกษณะเงนได ออกเปนกลมๆ ตามความเหมาะสมเพอกาหนด วธคานวณภาษใหเกดความเปนธรรมมากทสด ตามประมวลรษฎากร มาตรา 40 ไดจาแนกประเภทของเงนไดพงประเมนตามลกษณะการไดมาของเงนไดออกเปน 8 ประเภท ประกอบได เงนไดประเภทท 1 คอ เงนไดจากการจางแรงงาน เงนไดประเภทท 2 คอ เงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา เงนไดประเภทท 3 คอ เงนไดคาแหงกดวลล คาแหงลขสทธหรอสทธอยางอน เงนไดประเภทท 4 คอ ดอกเบย เงนปนผล เงนสวนแบงกาไรตางๆ เงนไดประเภทท 5 คอ เงนไดจากการใหเชาทรพยสนตางๆ เงนไดประเภทท 6 คอ เงนไดจากวชาชพอสระ เงนไดประเภทท 7 คอ เงนไดจากการรบเหมา และเงนไดประเภทท 8 คอ เงนไดอนๆทไมไดระบไวใน เงนไดประเภท 1-7

สาระการเรยนร 1. ความหมายของเงนไดพงประเมน 2. ลกษณะของเงนไดพงประเมน 3. ประเภทและทมาของเงนไดพงประเมน 4. วตถประสงคของการแบงประเภทเงนไดพงประเมน 5. เงนไดทไดรบยกเวนภาษ 6. การคานวณเงนไดพงประเมน

จดประสงคการเรยนร

1. บอกความหมายของเงนไดพงประเมนได 2. บอกลกษณะของเงนไดพงประเมนได 3. บอกทมาของเงนไดพงประเมนแตละประเภทได 4. บอกวตถประสงคของการแบงประเภทเงนไดพงประเมนได 5. แยกเงนไดทตองเสยภาษและเงนไดทไดรบการยกเวนได 6. คานวณเงนไดพงประเมนแตละประเภทได

34

1. ความหมายของเงนไดพงประเมน

เงนไดพงประเมนหมายถง เงนไดอนเขาลกษณะพงเสยภาษเงนไดตามประมวลรษฎากร โดยจะตองเปนเงนไดทเกดขนเนองจากหนาท งานททา หรอเนองจากทรพยสน หรอเนองจากกจการททา หรอประโยชนอยางอนทไดรบซงอาจคานวณเปนตวเงนได (มาตรา 39 ประมวลรษฎากร)

2. ลกษณะของเงนไดพงประเมนในทางภาษ

1. เงนสด เหรยญกษาปณ หรอตราสารทมคาใชแทนเงน เชน ธนาณต เชค ตวเงน เปนตน 2. ทรพยสนซงอาจคดคานวณไดเปนเงน เชน คาเชานาทไดรบเปนขาวเปลอก รางวลจากการ

ประกวดแขงขนหรอชงโชคทไดรบเปนบาน รถยนต ทองคา หรอสนคา เปนตน 3. ประโยชนซงอาจคดคานวณไดเปนเงน เชน การไดอยบานของนายจางโดยไมเสยคาเชา

ประโยชนจากการทนายจางเลยงอาหาร ประโยชนจากการไดทองเทยวหรอประโยชนจากการรบประทานอาหารโดยไมตองเสยคาบรการตามบตรรางวล เปนตน

4. เครดตภาษตามมาตรา 47 ทว แหงประมวลรษฎากร ไดแก จานวนเงนภาษเงนไดทกฎหมายใหถอวา ผมเงนไดไดรบเครดตหรอไดชาระภาษเงนไดไวแลวในอตราภาษเงนไดนตบคคลทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลนนตองเสย หารดวยผลตางของหนงรอยลบดวยอตราภาษเงนไดนตบคคลดงกลาวของเงนได เนองจากผมเงนไดซงเปนผอยในประเทศไทย หรอเปนผมภมลาเนาในประเทศไทย และไดรบเงนไดทเปนเงนปนผลหรอเงนสวนแบงของกาไร (เงนไดตามมาตรา 40(4)(ข) แหงประมวลรษฎากร) จากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย ทงน ผมเงนไดตองนาเครดตภาษทคานวณไดดงกลาว มารวมคานวณเปนเงนไดพงประเมนในปภาษทไดรบเงนไดพงประเมนดวย และเมอคานวณภาษไดเปนจานวนเทาใด ใหนาเครดตภาษทไดรบมาหกออก ถายงขาดใหชาระเพมสาหรบจานวนทขาด แตถาเกนใหมสทธขอคนตามจานวนทเหลอนน

5. คาภาษอากรทผจายเงนหรอผอนออกแทนให ทงน ไมวาคาภาษอากรทออกแทนใหดงกลาวจะเปนคาภาษอากรประเภทใดกตาม คาภาษอากรทผจายเงนหรอผอนออกแทนใหสาหรบเงนไดประเภทใด ไมวาทอดใด หรอในปภาษใดกตาม ใหถอเปนเงนไดประเภทและของปภาษเดยวกนกบเงนไดทออกแทนใหนน (มาตรา 40 วรรคทาย แหงประมวลรษฎากร)

3. ประเภทและทมาของเงนไดพงประเมน

ตามประมวลรษฎากร มาตรา 40 ไดจาแนกประเภทของเงนไดพงประเมนตามลกษณะการ ไดมาของเงนไดออกเปน 8 ประเภท ดงน 1. เงนไดประเภทท 1 ตามมาตรา 40(1) ไดแก เงนไดเนองจากการจางแรงงาน ไมวาจะเปน (ก) เงนเดอน คาจาง เบยเลยง โบนส เบยหวด บาเหนจ บานาญ (ข) เงนคาเชาบานทไดรบจากนายจาง

35

(ค) เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบาน ซงนายจางใหอยโดยไมเสยคาเชา (ง) เงนทนายจางจายชาระหนใด ๆ ซงลกจางมหนาทตองชาระ (จ) เงน ทรพยสน หรอประโยชนใด ๆ บรรดาทไดเนองจากการจางแรงงาน เชน มลคาของการไดรบประทานอาหาร เปนตน

ตวอยางท 2.1 นายสมพร รบราชการทอาเภอแหงหนง ไดรบเงนเดอนๆละ 35,000 บาท ดงนน นายสมพรมเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คอ เงนเดอน

ตวอยางท 2.2 นายสมพงษ เปนพนกงานบรษทแหงหนง ไดรบเงนคาจางเดอนละ 18,000 บาท

ดงนน นายสมพงษ มเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คอ คาจาง

2. เงนไดประเภทท 2 ตามมาตรา 40(2) ไดแก เงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา หรอจากการรบทางานให ไมวาจะเปน (ก)คาธรรมเนยม หรอคาคอมมชชน คานายหนา คาสวนลด (ข)เงนอดหนนในงานททา เบยประชม บาเหนจ โบนส (ค)เงนคาเชาบานทไดรบเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา หรอจากการรบทางานให (ง) เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบาน ทผจายเงนไดใหอยโดยไมเสยคาเชา (จ)เงนทผจายเงนไดจายชาระหนใด ๆ ซงผมเงนไดมหนาทตองชาระ (ช) เงน ทรพยสน หรอประโยชนใด ๆ บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาหรอ จากการรบทางานใหนน ไมวาหนาทหรอตาแหนงงาน หรองานทรบทาใหนนจะเปนการประจาหรอชวคราว

ตวอยางท 2.3 นายสมพงษ เปนพนกงานบรษทแหงนง ไดรบคาจางเดอนละ 18,000 บาท และไดรบคาธรรมเนยม(คาคอมมชชน)จากยอดขาย เดอนละ 4,000 บาท

ดงนน นายสมพงษ มเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คอ คาจาง และเงนไดพงประเมนประเภทท 2 คอ คาธรรมเนยมหรอคาคอมมชชน

ตวอยางท 2.4 นายสมพร รบราชการทอาเภอแหงหนง ไดรบเงนเดอนๆละ 35,000 บาท และไดรบเงนประจาตาแหนงเดอนละ 3,500 บาท

ดงนน นายสมพรมเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คอ เงนเดอน และเงนไดพงประเมนประเภทท 2 คอ เงนประจาตาแหนง

3. เงนไดประเภทท 3 ตามมาตรา 40 (3) ไดแก คาแหงกดวลล หรอคาความนยม คาแหงลขสทธหรอสทธอยางอน เงนป หรอเงนไดทมลกษณะ เปนเงนรายปอนไดมาจากพนยกรรม นตกรรมอยางอน หรอคาพพากษาของศาล

36

ตวอยางท 2.5 นางสมส เปนนกประพนธเพลง ไดแตงเพลงสงใหคายเพลงชอดงแหงหนงนางสมสจะไดรบคาลขสทธเพลงๆละ 500,000 บาท

ดงนน นางสมส มเงนไดพงประเมนประเภทท 3 คอ คาลขสทธ

ตวอยางท 2.6 นางสาวสมสวย เปนคนสวยมากมตาแหนงเปนนางงามหลายเวท ไดรบตดตอใหเปนพนกงานประชาสมพนธใหกบศนยความงามทมชอเสยงแหงหนง ซงนางสาวสมสวย จะไดรบคาจางเปนงานๆละ 40,000 บาท และศนยความงามแหงนตกลงจายคาความนยมใหกบ นางสาวสมสวย เปนรายเดอนๆละ 100,000 บาท เปนเวลา 3 ป

ดงนน นางสาวสมสวย มเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คอ คาจางงานเปนรายครง และมเงนไดพงประเมนประเภทท 3 คอ คาความนยมทไดรบเปนรายเดอน

4. เงนไดประเภทท 4 ตามมาตรา 40(4) ไดแก ดอกเบย เงนปนผล เงนสวนแบงก าไร เงนลดทน เงนเพมทน ผลประโยชนทไดจากการโอนหน ฯลฯ เปนตน (ก) ดอกเบยพนธบตร ดอกเบยเงนฝาก ดอกเบยหนก ดอกเบยตวเงน ดอกเบยเงนกยม ไมวาจะม หลกประกนหรอไม ดอกเบยเงนกยมทอยในบงคบตองถกหกภาษไว ณ ทจายตามกฎหมายวาดวยภาษเงนไดปโตรเลยมเฉพาะสวนทเหลอจากถกหกภาษไว ณ ทจายตามกฎหมายดงกลาว หรอผลตางระหวางราคาไถถอน กบราคาจาหนายตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนทบรษท หรอหางหนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอน เปนผออกและจาหนายครงแรกในราคาตากวาราคาไถถอน รวมทงเงนไดทมลกษณะทานองเดยวกนกบดอกเบย ผลประโยชนหรอคาตอบแทนอน ๆ ทไดจากการใหกยมหรอจากสทธเรยกรองในหนทกชนดไมวาจะมหลกประกนหรอไมกตาม (ข) เงนปนผล เงนสวนแบงของกาไร หรอประโยชนอนใดทไดจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล กองทนรวม หรอสถาบนการเงนทมกฎหมายไทยใหจดตงขนโดยเฉพาะสาหรบใหกยมเงน ฯลฯ (ค) เงนโบนสทจายแกผถอหน หรอผเปนหนสวนในบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล (ง) เงนลดทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเฉพาะสวนทจายไมเกนกวากาไรและเงนทกนไวรวมกน (จ) เงนเพมทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงตงจากกาไรทไดมาหรอรบชวงกนไวรวมกน (ฉ) ผลประโยชนทไดจากการทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลควบเขากนหรอรบชวงกนหรอ เลกกน ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน (ช) ผลประโยชนทไดจากการโอนการเปนหนสวนหรอโอนหน หนก พนธบตร หรอตวเงน หรอตราสารแสดงสทธในหน ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอนเปนผออก ทงนเฉพาะซงตราคา เปนเงนไดเกนกวาทลงทน เงนไดประเภทท 4 ในหลาย ๆ กรณ กฎหมายใหสทธทจะเลอกเสยภาษโดยวธหกภาษ ณ ทจาย แทนการนาไปรวมคานวณกบเงนไดอนตามหลกทวไป ซงจะทาใหผมเงนไดทตองเสยภาษตามบญชอตราภาษ ในอตราทสงกวาอตราภาษ หก ณ ทจาย สามารถประหยดภาษได

37

ตวอยางท 2.7 นายสมทรพย ซอหนกนบรษทหลกทรพยแหงหนง ไดรบเงนปนผลหนละ 150,000 บาท ซงเขามหนกบบรษทน 5 หน

ดงนน นายสมทรพย มเงนไดพงประเมนประเภทท 4 คอ เงนปนผล

ตวอยางท 2.8 นางสมทรง ฝากเงนไวกบธนาคารพาณชยแหงหนง จานวน 5ลานบาท ประเภทเงนฝากประจา วนท 31 ธนวาคม ของทกปเขาจะนาสมดไปเพอใหธนาคารบนทกรบดอกเบยเงนฝากให จานวน 175,000

ดงนน นางสมทรง มเงนไดพงประเมนประเภทท 4 คอ ดอกเบยเงนฝากธนาคาร

5. เงนไดประเภทท 5 ตามมาตรา 40(5) เงนไดจากการใหเชาทรพยสน เงนหรอประโยชนอยางอน ทไดเนองจาก การใหเชาทรพยสน การผดสญญาเชาซอทรพยสน การผดสญญาซอขายเงนผอนซงผขายไดรบคนทรพยสนทซอขายนนโดยไมตองคนเงนหรอประโยชนทไดรบไวแลว

ตวอยางท 2.9 นายสมรกษ มบานใหเชา 5 หลงๆละ 5,000 ตอเดอน และหองเชาจานวน20 หอง ใหเชาหองละ 2,000 บาท ตอเดอน

ดงนน นายสมรกษ มเงนไดพงประเมนประเภทท 5 คอ คาเชาบานพกและคาเชาหองพก

ตวอยางท 2.10 นายสมรวย มบานแผงเชาในตลาดใหเชาวนละ 300บาท ดงนน นายสมรวย มเงนไดพงประเมนประเภทท 5 คอ คาเชาอนๆ

6. เงนไดประเภทท 6 ตามมาตรา 40(6) ไดแก เงนไดจากวชาชพอสระ คอวชากฎหมาย การประกอบโรคศลป วศวกรรม สถาปตยกรรม การบญช ประณตศลปกรรม หรอวชาชพอนซงจะไดมพระราชกฤษฎกากาหนดชนดไว

ตวอยางท 2.11 นางสาวสมด เปนผสอบบญชรบอนญาต ไดรบเงนไดจากการทาบญชและรบรองงบการเงนใหกบบรษทตางๆ ปละ 1,800,000 บาท

ดงนน นางสาวสมด มเงนไดพงประเมนประเภทท 6 คอ เงนไดจากการทาบญชและจากการรบรองงบการเงนใหกบบรษทตาง ๆ (เงนไดจากการประวชาชพการบญช)

ตวอยางท 2.12 นายสมดล เปนทนายความ ไดรบคาวาความใหกบลกความ ปละ 2,000,000 บาท

ดงนน นายสมดล มเงนไดพงประเมนประเภทท 6 คอ คาวาความ(เงนไดจากวชาชพนกกฎหมาย)

7. เงนไดประเภทท 7 ตามมาตรา 40(7) ไดแก เงนไดจากการรบเหมา ทผรบเหมาตองลงทนดวยการจดหาสมภาระ ในสวนสาคญนอกจากเครองมอ

38

ตวอยางท 2.13 นายสมประสงค เปนผรบเหมากอสรางบาน ไดรบเงนคารบเหมากอสรางบานหลงละ 600,000 บาท

ดงนน นายสมประสงค มเงนไดพงประเมนประเภทท 6 คอ เงนไดจากการเหมางานกอสรางบาน

ตวอยางท 2.14 นายสมประทวน ใหบรการรบเหมาถมท โดยคดคาเหมาเปนลกบาศกเมตรละ 1,000 บาท

ดงนน นายสมประทวน มเงนไดพงประเมนประเภทท 6 คอ รายไดจากการรบเหมาถมท

8. เงนไดประเภทท 8 ตามมาตรา 40(8) ไดแก เงนไดจากการธรกจ การพาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม การขนสง การขายอสงหารมทรพย หรอการอนนอกจากทระบไวในประเภทท 1 ถงประเภทท 7 ไดแก ตดเยบเสอผา คาขาย ทาประมง ชางเสรมสวย เลยงสตว รานซกรด เปนตน

ตวอยางท 2.15 นายสมถวล เปดรานขายของเบดเตลด(รานขายของชา) มรายไดทงป600,000 บาท

ดงนน นายสมถวล มเงนไดพงประเมนประเภทท 8 คอ เงนไดจากการคาขาย

ตวอยางท 2.16 นางสมรชน เปดรานเสรมสวย ไดรบรายไดคาบรการตดผม ตกแตงทรงผล บารงผม วนละ 2,000 บาท

ดงนน นางสมรชน มเงนไดพงประเมนประเภทท 8 คอ รายไดจากการดด ตด แตงผม

4. วตถประสงคของการแบงประเภทเงนไดพงประเมน

มาตรา 40 แหงประมวลรษฎากร ไดแบงประเภทเงนไดพงประเมนออกเปน 8 ประเภทดงทกลาวมาขางตน โดยมวตถประสงคเพอ

1. เพอคานวณคาใชจายวาจะหกอยางไร และหกจานวนเทาใด เนองจากตนทนในการ

ไดมาซงเงนไดแตละประเภทแตกตางกน

2. เพอกาหนดวธการคานวณภาษ

3. เพอกาหนดหนาทในการเสยภาษครงป มาตรา 56 ทว กาหนดใหผมเงนไดพงประเมน

ประเภทท 5 ถง 8 ตองเสยภาษเงนไดครงป แตไมรวมถงเงนกนเปลา เงนชวยคากอสราง เงนคาซอมแซม คาแหงอาคารหรอโรงเรอนทไดรบกรรมสทธ

4. เพอกาหนดแบบแสดงรายการภาษ

5. เพอกาหนดอตราการหกภาษ ณ ทจาย

39

5. เงนไดทไดรบการยกเวนภาษ

เงนไดทไดรบยกเวนภาษ มอยหลายกรณทสาคญๆ ไดแก การยกเวนตามมาตรา 42 แหงประมวลรษฎากร การยกเวนตามกฎกระทรวง ฉบบท 126 การยกเวนตามพระราชกฤษฎกา ฉบบตางๆ เปนตน เงนไดทไดรบยกเวนภาษมดงน

1. คาเบยเลยง หรอ คาพาหนะ ซงลกจางหรอผรบหนาทหรอตาแหนงงาน หรอผรบทางาน ใหไดจายไปโดยสจรต ตามความจาเปนเฉพาะในการทตองปฏบตการตามหนาทของตน และไดจายไปทงหมด ในการนน

2. คาพาหนะและเบยเลยงเดนทางตามอตราทรฐบาลกาหนดโดยพระราชกฤษฎกาวาดวยอตรา คาพาหนะและเบยเลยงเดนทาง

3. เงนคาเดนทางซงนายจางจายใหแกลกจาง เฉพาะสวนทลกจางไดจายทงหมดโดย จาเปน เพอการเดนทางจากตางถนในการเขารบงานเปนครงแรก หรอในการกลบถนเดมเมอการจางสนสดลงแลว แตขอยกเวนนมใหรวมถงเงนคาเดนทางทลกจางไดรบในการยายกลบถนเดม และในการเขารบงานของนายจางเดมภายใน 365 วน นบแตวนทการจางครงกอนไดสนสดลง

4. ในกรณทนายจางและลกจางไดท าสญญากนโดยสจรตกอนใชพระราชบญญตภาษเงนได พทธศกราช 2475 มขอกาหนดวา นายจางจะช าระเงนบาเหนจ เงนคาธรรมเนยม เงนคานายหนา หรอเงนโบนส ใหแกลกจางเปนจ านวนเดยวเมอการงานทจางไดสนสดแลว แมเงนเตมจานวนนนจะไดชาระภายหลงทใช บทบญญตในสวนนกด เงนบาเหนจ เงนคาธรรมเนยม เงนคานายหนา หรอเงนโบนส สวนทเปนคาจางแรงงาน อนไดทาในเวลากอนใชพระราชบญญตภาษเงนได พทธศกราช 2475 นน ไมตองรวมคานวณเพอเสยภาษเงนได

5. เงนเพมพเศษประจ าต าแหนง และเงนคาเชาบาน หรอบานทใหอยโดยไมตอง เสยคาเชาสาหรบขาราชการสถานทต หรอสถานกงสลไทยในตางประเทศ

6. เงนไดจากการขาย หรอสวนลดจากการซออากรแสตมป หรอแสตมปไปรษณยากร ของรฐบาล

7. เบยประชมกรรมาธการหรอกรรมการ หรอคาสอน คาสอบททางราชการหรอสถานศกษาของทางราชการจายให

8. ดอกเบย ดอกเบยทไดรบยกเวนภาษ ไดแก ดอกเบยดงตอไปน (ก) ดอกเบยสลากออมสน หรอดอกเบยเงนฝากออมสนของรฐบาลเฉพาะประเภท ฝากเผอเรยก (ข) ดอกเบยเงนฝากประเภทออมทรพยทไดรบจากสหกรณ (ค) ดอกเบยเงนฝากธนาคารในราชอาณาจกรทตองจายคนเมอทวงถามประเภท ออมทรพยเฉพาะ กรณทผมเงนไดไดรบดอกเบยดงกลาวในจานวนรวมกนทงสนไมเกน 10,000 บาท ตลอดปภาษนน ทงน ตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทอธบด ประกาศ(มาตรา 42(8))

40

(ง) ดอกเบยเงนฝากทเกดจากการฝากเงนกบธนาคารในประเทศไทยและจากสหกรณออมทรพยตามกฎหมายวาดวยสหกรณในประเทศ เปนรายเดอนตดตอกนมระยะเวลาไมนอยกวา 24 เดอน นบแตวนทฝาก โดยมยอดเงนฝากแตละคราวเทากนแตไมเกน 25,000 บาทตอเดอนและรวมทงหมดแลวตองไมเกน 600,000 บาท

9. การขายสงหารมทรพยอนเปนมรดก หรอสงหารมทรพย ทไดมาโดยมไดมงในทางการคาหรอหากาไร แตไมรวมถงเรอกาปน เรอทมระวางตงแต 6 ตนขนไป เรอกลไฟหรอเรอยนตทมระวางตงแต 5 ตนขนไปหรอแพ

10. เงนไดทไดรบจากการอปการะโดยหนาทธรรมจรรยา เงนไดทรบจากการรบมรดก หรอจากการใหโดยเสนหาเนองในพธ หรอตามโอกาสแหงขนบธรรมเนยมประเพณ

11. รางวลเพอการศกษาหรอคนควาในวทยาการ รางวลสลากกนแบงหรอสลากออมสน ของรฐบาล รางวลททางราชการจายใหในการประกวดหรอแขงขน ซงผรบมไดมอาชพในการประกวดหรอแขงขน หรอสนบนรางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปราบปรามการกระทาความผด

12. บ านาญพเศษ บ าเหนจพเศษ บานาญตกทอด หรอบาเหนจตกทอด 13. คาสนไหมทดแทนเพอละเมด เงนทไดจากการประกนภยหรอการฌาปนกจสงเคราะห 14. เงนไดทไดรบจากสวนแบงของก าไรจากหางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนต

บคคล ทไดรบจาก (ก) การใหเชาอสงหารมทรพยทเปนกรรมสทธรวมอนไดมาโดยทางมรดก หรอไดรบจากการใหโดยเสนหา ซงตองเสยภาษเงนไดตามสวน 2 หมวด 3 ลกษณะ 2 แหงประมวลรษฎากร (ข) ดอกเบยเงนฝากตามมาตรา 40 (4) (ก) แหงประมวลรษฎากร และถกหกภาษเงนได ณ ทจาย ตามมาตรา 50 (2) แหงประมวลรษฎากร ทงน เฉพาะกรณทผมเงนได ดงกลาวไมขอรบเงนภาษทถกหกไวนนคนหรอไมขอเครดตเงนภาษทถกหกไวนนไมวาทงหมดหรอบางสวน (ดกฎกระทรวง ฉบบท 309 (พ.ศ. 2558) ใชบงคบสาหรบเงนไดพงประเมนประจาป พ.ศ. 2558 เปนตนไป)

15. เงนไดของชาวนาทไดจากการขายขาว อนเกดจากกสกรรมทตนและหรอครอบครว ไดทาเอง

16. เงนไดทไดรบจากกองมรดกซงไดเสยภาษเงนไดไวในนามของกองมรดกแลว 17. รางวลสลากบ ารงกาชาดไทย เงนไดจากการขายหรอสวนลดจากการซอสลากบารง

กาชาดไทย 18. ดอกเบยทไดรบจากการคนเงนภาษอากรตามประมวลรษฎากร 19. เงนไดทเปนเงนปนผลหรอเงนเฉลยคนทสหกรณจายใหแกสมาชก 20. เงนปนผลทไดจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทประกอบการขนสงทางทะเลและ

ถอกรรมสทธเรอไทย หรอทประกอบกจการอเรอทไดรบสทธประโยชนตาม พ.ร.บ. สงเสรมการพาณชยนาว พ.ศ.2521 ซงจะไดรบยกเวนภาษเงนไดกตอเมอไดตราเปนพระราชกฤษฎกาตามประมวลรษฎากรแลว

41

21. เงนไดจากการขายหนวยลงทนในกองทนรวม 22. เงนไดของกองทนรวม 23. เงนประโยชนทดแทนทผประกนตน ไดรบจากกองทนประกนสงคมตามกฎหมายวาดวย

การประกนสงคม 24. เงนไดจากกจการโรงเรยนราษฎร (โรงเรยนเอกชน) แตไมรวมถงเงนไดจากการขายของ

การรบจางทาของหรอการใหบรการอนใดทโรงเรยนราษฎร ซงเปนโรงเรยนอาชวศกษาไดรบจากผซงมใชนกเรยน

25. เงนไดจากการจ าหนายหรอสวนลดจากการจ าหนายสลากกนแบงของรฐบาล 26. เงนไดสวนทเปนคาจางการท างานในระหวางเวลาปดภาคการศกษาของคนตางดาว

ซงเปนนกเรยน นกศกษา หรอนสตทเขามาศกษา ณ สถานศกษาในประเทศไทย ทงน ใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน

27. เงนไดสวนทเปนคารกษาพยาบาลทนายจางจายให หรอจายแทนลกจางเปนคารกษาพยาบาล สาหรบ (ก) ลกจาง สาม ภรยา บพการหรอผสบสนดาน ซงอยในความอปการะเลยงดของลกจาง ทงน เฉพาะสาหรบการรกษาพยาบาลทกระทาในประเทศไทย (ข) ลกจางในกรณทจาเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลในตางประเทศในขณะทปฏบตการตามหนาทในตางประเทศเปนครงคราว ทงน เงนจานวนดงกลาวไดจายไปทงหมดในการนน

28. เงนไดททางราชการจายใหเปนเงนคาเชาบาน หรอเงนทคานวณไดจากมลคาของการได อยบานทใหอยโดยไมเสยคาเชา เงนชวยการศกษาบตร เงนชวยเหลอบตร เงนคาเบยกนดาร เงนยงชพหรอ เงนคาอาหารทาการนอกเวลา

29. เงนคาเชาบานทไดรบจากรฐวสาหกจ ซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเทาทผม เงนไดไดจายไปโดยสจรตตามความเปนจรง หรอเงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบานทรฐวสาหกจดงกลาวใหอยโดยไมตองเสยคาเชาและรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนไดสาหรบเงนไดจานวนดงกลาวให

30. เงนชวยการศกษาบตร เงนชวยเหลอบตร เงนคาเบยกนดารหรอเงนยงชพทไดรบจาก รฐวสาหกจ ซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลในอตราเดยวกบททางราชการใหแกขาราชการและรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนไดจานวนดงกลาวให

31. รางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปองกนมใหมการกระทาความผดเกยวกบภาษอากร

42

32. ดอกเบยเงนสะสมทไดรบจากรฐวสาหกจ ซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลในอตราเดยวกบททางราชการจายใหแกขาราชการและรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนไดจานวนดงกลาวให

33. เงนไดทเจาหนาทของรฐบาลตางประเทศ ซงปฏบตหนาทในประเทศไทยไดรบจากรฐบาลของตน ทงน โดยใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน

34. เงนไดสวนทเปนเงนเดอนและเงนใดๆ บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาหรอจากการรบทางานใหทคนตางดาวซงเปนผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศปฏบตหนาทในประเทศไทยไดรบจากคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

35. ดอกเบยเงนฝากสหกรณเฉพาะเงนฝากทตองจายคนเมอทวงถามประเภทออมทรพย ซงใชสมดคฝากในการฝากถอน

36. เงนไดททางราชการจายใหเพอประโยชนในการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกรและกระทรวงการคลงไดอนญาตใหเบกจายได

37. เงนไดสวนทเปนเงนเดอนหรอคาจางและเงนใดๆ บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาหรอจากการรบทางานใหทคนตางดาวซงไมมถนทอยในประเทศไทยไดรบจาก (ก) คณะกรรมการระหวางรฐบาลเกยวกบการโยกยายถนฐานในการปฏบตงาน ในประเทศไทย (ข) รฐบาลแหงประเทศของตนในการปฏบตงานเกยวกบการชวยเหลอผอพยพจาก อนโดจนในประเทศไทย

38. เงนไดจากการขายอสงหารมทรพยอนเปนมรดกหรออสงหารมทรพยทไดรบจากการ ใหโดยเสนหาทตงอยนอกเขตกรงเทพมหานคร เทศบาล สขาภบาล หรอเมองพทยาหรอการปกครองทองถนอนทมกฎหมายจดตงขนโดยเฉพาะ ทงน เฉพาะเงนไดจากการขายในสวนทไมเกน 200,000 บาท ตลอดปภาษนน

39. เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยใหแกบตรโดยชอบดวยกฎหมายของตนโดยไมมคาตอบแทน บตรชอบดวยกฎหมายดงกลาวไมรวมถงบตรบญธรรมดวย

40. เงนไดจากการขายสนคายาสบทโรงงานยาสบ กระทรวงการคลงไดเสยภาษเงนไดแทน ผขายสนคาดงกลาวทกทอดตามมาตรา 48 ทว แหงประมวลรษฎากร

41. ดอกเบยพนธบตรหรอดอกเบยหนก หรอผลตางระหวางราคาไถถอนกบราคาจ าหนายพนธบตร หรอหนกทออกจ าหนายครงแรกในราคาต ากวาราคาไถถอน หรอผลประโยชนทไดจากการโอนพนธบตรหรอหนก ทงน เฉพาะพนธบตรหรอหนกของรฐบาล องคการของรฐบาล หรอสถาบนการเงนทมกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจดตงขน สาหรบใหกยมเงนเพอสงเสรมเกษตรกรรม พาณชยกรรม หรออตสาหกรรม และผมเงนไดนนมไดเปนผอยในประเทศไทย

42. ดอกเบยเงนฝากประเภทออมทรพยของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

43

43. เงนไดจากการขายหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย แตไมรวมถงเงนได จากการขายหลกทรพยทเปนหนกหรอพนธบตร

44. เงนไดจากการขายโลหะดบกตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2531 สาหรบโลหะดบกทซอมาระหวางวนทกฎกระทรวงนใชบงคบถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2530 ทงน เฉพาะทไมนารายจายในสวนทเกยวกบกจการซอและขายโลหะดบกดงกลาวไปรวมคานวณเปนรายจายในการคานวณเงนไดสทธ

45. เงนปนผลหรอเงนสวนแบงของก าไร แลวแตกรณจากหางหนสวนสามญหรอคณะบคคล ทมใชนตบคคลหรอจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย ทงนเฉพาะสวนทเปนการคานวณจากเงนไดจากการขายโลหะดบกตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2531 สาหรบโลหะดบกทซอระหวางวนท กฎกระทรวงนใชบงคบถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2530 และรายจายในสวนทเกยวกบกจการซอและขายโลหะดบกดงกลาว

46. เงนไดจากการโอนกรรมสทธ หรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพย โดยไมม คาตอบแทนใหแกมลนธชยพฒนา

47. เงนไดจากการโอนกรรมสทธ หรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพย โดยไมม คาตอบแทนใหแกมลนธสงเสรมศลปาชพในสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ

48. เงนคาทดแทนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย ทงน เฉพาะทดนทตองเวนคน และอสงหารมทรพยอนบนทดนทตองเวนคน

49. เงนไดพงประเมนดงตอไปน (ก) ผลตางระหวางราคาไถถอนกบราคาซอตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนใดๆ ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออกและมการจาหนายครงแรกในราคาตากวาราคา ไถถอน แตไมรวมถงกรณทผมเงนไดซงเปนผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนผทรงคนแรก (ข) ผลประโยชนทไดจากการโอนตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนใดๆ ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออก ทงน เฉพาะตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนทไมม ดอกเบย (ค) ดอกเบยทไดจากตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนใดๆ ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออก เฉพาะสวนทเกดขนกอนการเปนผทรงตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนของผมเงนได ทงน ตองมการหกภาษเงนได ณ ทจาย ตามมาตรา 50 (2) แหงประมวลรษฎากร จากดอกเบย ดงกลาว ทงจานวนไวแลว

50. เงนไดทผเชยวชาญของประชาคมยโรปทเปนคนตางดาวและไมมถนทอยในประเทศไทยไดรบเนองจากการเขามาทางานในประเทศไทย ภายใตโครงการความชวยเหลอทประเทศไทยไดรบจากประชาคม ยโรป

44

51. เงนไดจากการขายหนวยลงทนในกองทนรวมทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพย และตลาดหลกทรพย แตไมรวมถงเงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทไดรบเนองจากการขายหนวยลงทนคนใหแกกองทนรวมเพอการเลยงชพ หรอกองทนรวมหนระยะยาวตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

52. เงนไดทคณะกรรมการอ านวยการปรบปรงพระทนงจกรมหาปราสาทไดรบเพอประโยชนในการสรางพระทนงองคใหมและปรบปรงพระทนงจกรมหาปราสาท

53. เงนไดทค านวณไดจากมลคาของเครองแบบซงลกจางไดรบจากนายจางในจานวนคนละ ไมเกนสองชดตอปและเสอนอกในจานวนคนละไมเกนหนงตวตอป

54. เงนไดเทาทลกจางจายเปนเงนสะสมเขากองทนส ารองเลยงชพ ตามกฎหมายวาดวยกองทนสารองเลยงชพในอตราไมเกนรอยละ 15 ของคาจางเฉพาะสวนทเกน 10,000 บาท แตไมเกน 490,000 บาท สาหรบปภาษนน ทงน สาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2551 เปนตนไป

55. เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทไดรบจากกองทนส ารองเลยงชพตามกฎหมายวาดวยกองทนส ารองเลยงชพ ดงตอไปน (ก). เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทไดรบจากกองทนสารองเลยงชพเนองจากลกจางออกจากงานเพราะตาย ทพพลภาพ หรอออกจากงานเมอมอายไมตากวาหาสบหาปบรบรณ (ข). เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทมสทธไดรบจากกองทนสารองเลยงชพเนองจากลกจางออกจากงานกอนอายครบหาสบหาปบรบรณ แตเมอออกจากงานแลวไดคงเงนหรอผลประโยชนนนไวทงจานวนในกองทนสารองเลยงชพ และตอมาไดรบเงนหรอผลประโยชนหลงจากลกจางผนนตาย ทพพลภาพ หรออายครบหาสบหาปบรบรณ ประกาศนใหใชบงคบสาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2553 เปนตนไป และใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด (ดประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 223) )

56. เงนปนผลหรอเงนสวนแบงของก าไรจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดจากกจการโรงเรยนเอกชนทตงขนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนหรอกจการสถาบนอดมศกษาเอกชนทตงขน ตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชน ทงน บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลดงกลาวจะตองมไดประกอบกจการอนนอกจากกจการโรงเรยนเอกชนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนหรอกจการสถาบนอดมศกษาเอกชนตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชน

57. ดอกเบยเงนฝากธนาคารในราชอาณาจกรทตองจายคนเมอทวงถามประเภทออมทรพย เฉพาะกรณทผมเงนไดไดรบดอกเบยดงกลาวในจานวนรวมกนทงสนไมเกน 20,000 บาทตลอดปภาษนน

45

58. เงนไดสวนทเปนเงนเดอนหรอคาจางทคนประจ าเรอไดรบเนองจากการปฏบตงาน บนเรอไทยตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการพาณชยนาวทใชในการขนสงสนคาระหวางประเทศ

59. เงนไดทคณะกรรมการบรหาร "ทนการกศลสมเดจพระเทพฯ" ไดรบเพอประโยชน ของการกศลสมเดจพระเทพฯ

60. เงนไดจากการขายอสงหารมทรพย ดงตอไปน (ก) บาน โรงเรยน หรอสงปลกสรางอน ซงโดยปกตใชประโยชนเพอเปนทอยอาศย (ข) อสงหารมทรพยตาม (ก) พรอมทดน (ค) หองชดสาหรบการอยอาศยในอาคารชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชด ทงน เฉพาะกรณทผมเงนไดไดอสงหารมทรพยตาม (ก) (ข) หรอ (ค) โดยจดทะเบยนการไดมาใน พ.ศ. 2540 และขายอสงหารมทรพยนนภายหลงจากการจดทะเบยนไมนอยกวา 1 ป แตไมเกนวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2550

61. ผลประโยชนทไดจากการควบเขากนของธนาคารตามกฎหมายวาดวยการธนาคารพาณชย และหรอบรษทเงนทน บรษทหลกทรพย หรอบรษทเครดตฟองซเอร ตามกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพย และธรกจเครดตฟองซเอร ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน

62. เงนไดเทาทสมาชกกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการจายเปนเงนสะสมเขากองทนบาเหนจบานาญขาราชการตามกฎหมายวาดวยกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ เฉพาะสวนทไมเกน 500,000 บาท สาหรบปภาษนน ทงน สาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2551 เปนตนไป

63. เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทไดรบจากกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการตามกฎหมายวาดวยกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการดงตอไปน (ก) เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทไดรบ เนองจากสมาชกกองทนบาเหนจบานาญขาราชการออกจากราชการเพราะตาย เหตทพพลภาพ เหตทดแทน หรอเหตสงอาย (ข) เงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทมสทธไดรบจากกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ เนองจากสมาชกกองทนบาเหนจบานาญขาราชการออกจากราชการในกรณอนนอกจาก (ก) แตเมอออกจากราชการแลวไดคงเงนหรอผลประโยชนนนไวทงจานวนในกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ และตอมาไดรบเงนหรอผลประโยชนหลงจากสมาชกผนนตาย ทพพลภาพ หรออายครบหกสบปบรบรณ ประกาศนใหใชบงคบสาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2553 เปนตนไป ตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการทอธบดกาหนด (ประกาศอธบดกรมสรรพากรเกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 189))

64. เงนไดทคณะกรรมการกองทนลานกฬาตานยาเสพตด สานกนายกรฐมนตรไดรบ เพอประโยชนของกองทนลานกฬาตานยาเสพตดดงกลาว

65. ดอกเบยพนธบตรออมสน รนพนธบตรเงนฝากชวยชาต

46

66. เงนไดทเปนเงนเดอนหรอคาตอบแทนทเจาหนาทของศนยวจยวนเกษตรนานาชาต ซงเปนคนตางดาวและไมมถนทอยในประเทศไทย ไดรบจากศนยวจยวนเกษตรนานาชาต เนองจากการเขามาทางาน ในประเทศไทย ภายใตขอตกลงระหวางรฐบาลไทยและศนยวจยวนเกษตรนานาชาต

67. รางวลบตรออมทรพยของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร 68. เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนโดยไมมคาตอบแทนใหแก วด

วดบาทหลวงโรมนคาทอลก หรอมสยด ทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยการนน ทงนเฉพาะการโอนทดนสวนททาใหวด วดบาทหลวงโรมนคาทอลก หรอมสยดมทดนไมเกนหาสบไร

69. ผลประโยชนทไดจากการทผประกอบกจการซงเปนบรษทมหาชนจากด หรอบรษทจากดควบเขากน หรอโอนกจการทงหมดใหแกกนตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศกาหนด ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน

70. คาชดเชยทลกจางไดรบตามกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงานและคาชดเชยทพนกงานไดรบตามกฎหมายวาดวยพนกงานรฐวสาหกจสมพนธ แตไมรวมถงคาชดเชยทลกจางหรอพนกงานไดรบเพราะเหตเกษยณอายหรอสนสดสญญาจาง ทงน เฉพาะคาชดเชยสวนทไมเกนคาจางหรอเงนเดอนคาจางของการทางานสามรอยวนสดทาย แตไมเกน 300,000 บาท

71. เงนไดเทาทไดจายเปนดอกเบยเงนกยม สาหรบการกยมเงนเพอซอ เชาซอ หรอสรางอาคารทอยอาศยโดยจานองอาคารทซอหรอสรางเปนประกนการกยมนน ตามจานวน ทจายจรงแตไมเกน 100,000 บาท ตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกาหนด ทงนเฉพาะดอกเบยเงนกยมทไดจายตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 เปนตนไป ซงจายใหแก (ก) กองทนรวมอสงหารมทรพยเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ข) กองทนรวมเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมาย วาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ค) นตบคคลเฉพาะกจซงจดตงขนเพอดาเนนการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย ตามกฎหมายวาดวยนตบคคลเฉพาะกจ เพอแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย ทงน เฉพาะกรณทนตบคคลเฉพาะกจ ดงกลาว เขารบชวงสทธเปนเจาหนเงนกแทนกองทนรวมตาม (1) หรอ (2) ธนาคารหรอสถาบนการเงนอน บรษทประกนชวต สหกรณหรอนายจาง

72. เงนไดเทาทไดจายเปนดอกเบยเงนกยมใหแกธนาคารหรอสถาบนการเงนอน บรษทประกนชวต สหกรณ หรอนายจางสาหรบการกยมเงนเพอซอเชาซอ หรอสรางอาคารทอยอาศยโดยจานองอาคาร ทซอหรอสรางเปนประกนการกยมนน ซงรวมถงอาคารพรอมทดนดวย เฉพาะสวนทเกน 10,000 บาท แตไมเกน 90,000 บาท และเฉพาะดอกเบยเงนกยมทไดจายตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 เปนตนไป ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกาหนด อาคารตามวรรคหนงใหหมายความรวมถงอาคารพรอมทดนดวย

47

73. เงนไดเทาทผอ านวยการ ผบรหาร ครหรอบคลากรทางการศกษาในโรงเรยนเอกชนจายเปนเงนสมทบเขากองทนสงเคราะห ตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนเฉพาะสวนทไมเกน 500,000 บาท สาหรบปภาษนน ทงน สาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2551 เปนตนไป

74. เงนไดเทาทไดจายเปน คาซอหนวยลงทน ในกองทนรวม เพอการเลยงชพ ตามกฎหมาย วาดวยหลกทรพย และตลาดหลกทรพย ใหยกเวน เทาทไดจายเปน คาซอหนวยลงทน ในอตราไมเกน รอยละ 15 ของเงนไดพงประเมน แตไมเกน 500,000 บาท สาหรบปภาษนน โดยผมเงนได ตองถอหนวยลงทน ดงกลาว มาแลวไมนอยกวา 5 ป นบตงแต วนซอหนวยลงทน ครงแรก และไถถอนหนวยลงทนนน เมอผมเงนได มอายไมตากวา 55 ปบรบรณ ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ทอธบดกาหนด ในกรณ ทผมเงนได จายเงนสะสม เขากองทน สารองเลยงชพ ตามกฎหมาย วาดวยกองทน สารองเลยงชพ หรอจายเงน สะสมเขากองทน บาเหนจบานาญขาราชการ ตามกฎหมาย วาดวยกองทนบาเหนจบานาญขาราชการ หรอกองทน สงเคราะห ตามกฎหมายวาดวย โรงเรยนเอกชนดวย เงนไดทไดรบยกเวน ตามวรรคหนง เมอรวมกบเงนสะสม ทจายเขา กองทน สารองเลยงชพ หรอกองทน บาเหนจบานาญขาราชการ หรอกองทนสงเคราะห ตองไมเกน 500,000 บาท ในกรณ ทผมเงนได ถอหนวยลงทน ไมครบ 5 ป นบตงแต วนซอหนวยลงทนครงแรก หรอ ไถถอนหนวยลงทนกอน ทผมเงนไดมอายครบ 55 ปบรบรณ ใหผมเงนไดนน หมดสทธไดรบยกเวน ตามวรรคหนง และตองเสยภาษเงนไดสาหรบเงนได ทไดรบยกเวนภาษ ตามวรรคหนงมาแลวดวย (ดประกาศ อธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 171)) ในปภาษ 2551 หากผมเงนได มการซอหนวยลงทน ระหวางวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2551 ใหเงนได ตามวรรคหนง เทากบสวนทไมเกน 700,000 บาท แตไมเกนรอยละ 15 ของเงนไดพงประเมน และในกรณ ทผมเงนไดดงกลาว ไดจายเงนสะสม ตามวรรคสองดวย เมอรวมเงนได กบเงนสะสมแลว ตองไมเกน 700,000 บาท ทงน เงนไดทไดรบ ยกเวนดงกลาว ใหเปนไปตาม หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ทอธบดกาหนด และใหนาความ ในวรรคสามมาใชบงคบดวย (ดประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 173))

75. เงนหรอผลประโยชนใดๆ ทผถอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ ตามกฎหมาย วาดวยหลกทรพย และตลาดหลกทรพย ไดรบจาก กองทนรวม ดงกลาว เพราะเหตสงอาย ทพพลภาพ หรอตาย ทงน ตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการ ทอธบดกาหนด (ดประกาศ อธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 91))

76. เงนหรอผลประโยชนใดๆ ทครใหญ หรอครโรงเรยนเอกชน ไดรบจากกองทนสงเคราะห ตามกฎหมายวาดวย โรงเรยนเอกชน เมอครใหญ หรอครโรงเรยนเอกชน ออกจากงาน เพราะเหตสงอาย ทพพลภาพ หรอตาย ทงน ตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการ ทอธบดกาหนด (ดประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 99))

48

77. ยกเวนเงนปนผลทไดจากการถอหนในบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ซงจดตงขนโดยมวตถประสงคเพอประกอบกจการธรกจเงนรวมลงทน และไดรบยกเวนภาษเงนไดมาตรา 5 อฏฐารส แหงพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 10) พ.ศ. 2500 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร

ตวอยางท 2.17 นายสมสมย มอาชพทานา ในปทผานมาเขาทานาจานวน 10 ไร ไดผลผลต 12 ตน นาไปขายไดเงน 120,000 บาท

ดงนน เงนไดดงกลาวไดรบการยกเวนภาษ

ตวอยางท 2.18 นางสมสงวน เปนพนกงานบรษทแหงหนง ไดรบเงนคาคลอดบตร ตามกฎหมายจากกองทนประกนสงคม จานวน 35,000 บาท

ดงนน เงนไดดงกลาวไดรบการยกเวนภาษ

ตวอยางท 2.19 นายสมสงา เปนนายแพทยทโรงพยาบาลแหงหนงในกรงเทพ ไดรบคาสงใหปฏบตงานนอกพนททจงหวดเชยงใหม โดยไดรบคาเบยเลยง คาพาหนะ และคาทพก จานวน 10,000 บาท

ดงนน เงนไดดงกลาวไดรบการยกเวนภาษ

6. การค านวณเงนไดพงประเมน

ในการคานวณเงนไดพงประเมน เพอใหไดตวเลขเงนไดทถกตองและเปนจรงของเงนไดพงประเมน ทกประเภทภายในปภาษนนๆ เพอรอนาไป หกคาใชจายของเงนไดแตละประเภท และหกคาลดหยอนแลวนาไปคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนลาดบตอไป ซงการจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา มหลกเกยวกบเงนไดพงประเมน ดงน

1. หลกการรบรรายไดตามเกณฑเงนสด หมายถง เงนไดทไดรบจะเกดขนเมอมการเงนสดหรอสนทรพยอนทตราคาไดในปภาษนน ๆ

2. เงนไดทไดรบในปภาษใดใหถอวาเปนเงนไดในปภาษนน คอเงนไดทไดรบระหวางวนท 1 มกราคม – 31 ธนวาคมของปนนใหถอเปนเงนไดพงประเมนของปนน เชน เงนไดทเกดขนระหวางวนท 1 มกราคม – 31 ธนวาคม 2560 ใหถอวาเปนเงนไดพงประเมนของป 2560 แลวยนแบบแสดงรายการเสยภาษภายในวนท 1 มกราคม – 31 มนาคม 2561

3. เงนไดของบคคลใด ใหถอเปนเงนไดพงประเมนของบคคลนน

49

ดงนนการคานวณเงนไดพงประเมนจงนาเงนไดทเกดขนระหวาง วนท 1 มกราคม – 31 ธนวาคม ของปทลวงมา เพอนาไปยนแสดงรายการเสยภาษภายในวนท 31 มนาคม ของปถดไป

วธการค านวณเงนไดพงประเมน

เงนได วธการค านวณ 1.ถาเปนเงนไดทไดรบเปน รายป

เงนไดพงประเมน = เงนไดแตละประเภท x 1 เชน นายสมปองไดรบคาเชาทเปนรายปๆละ 200,000บาท ดงนน เงนไดพงประเมน= 200,000 x 1 =200,000

2.ถาเปนเงนไดทไดรบเปน รายเดอน

เงนไดพงประเมน = เงนไดแตละประเภท x 12 เชน นายสมปองไดรบคาเชาบานเปนรายเดอนๆละ 20,000บาท ดงนน เงนไดพงประเมน= 20,000 x 12 =240,000

3.ถาเปนเงนไดทไดรบเปน รายวน

เงนไดพงประเมน = เงนไดแตละประเภท x จานวนวน เชน นายสมปองไดรบคาเชารถยนต เปนรายวนๆละ 1,000 บาท (ปทลวงมา รถยนตมคนเชาจานวน 250 วน) ดงนน เงนไดพงประเมน= 1,000 x 250 =250,000

4. เงนไดจากดอกเบย เงนไดพงประเมน = เงนตน x อตราดอกเบย เชน นายสมโชคฝากเงนไวกบธนาคารจานวน 1 ลานบาทอตราดอกเบยรอยละ 3.5 ตอป ดงนน เงนไดพงประเมน = 1,000,000x 3.5/100 = 35,000

5. เงนไดทไดรบเปนรายหนวยหรอรายชน

เงนไดพงประเมน = เงนตน x อตราดอกเบย เชน นายสมโชคฝากเงนไวกบธนาคารจานวน 1 ลานบาทอตราดอกเบยรอยละ 3.5 ตอไป ดงนน เงนไดพงประเมน = 1,000,000x 3.5/100 = 35,000

เครดตภาษ เงนปนผลหรอเงนสวนแบงกาไรx อตราภาษเงนไดนตบคคล 100 – อตราภาษเงนไดนตบคคล เชน นายปนผลไดรบเงนปนผลจากบรษทรอยเอดจากด 600,000 บาท โดยบรษทเสยภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 20 ดงนน เงนไดพงประเมน = 600,000 x 20 = 150,000 100- 20

50

ตวอยางท 2.20 นายสมพร รบราชการทอาเภอแหงหนง ไดรบเงนเดอนๆละ 35,000 บาท ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 35,000x12 = 420,000

ตวอยางท 2.21 นายสมพาน เปนขาราชการบานาญ เกษยณอายราชการเมอ 5 ปทแลว ไดรบเงนบานาญเดอนละ 12,500 บาท

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 12,500x12 = 150,000

ตวอยางท 2.22 นายสมพงษ เปนพนกงานบรษท ไดรบเงนคาจางเดอนละ 18,000 บาท ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 18,000x12 = 216,000

ตวอยางท 2.23 นายสมพงษ เปนพนกงานบรษทแหงนง ไดรบคาจางเดอนละ 18,000 บาท และไดรบคาธรรมเนยม(คาคอมมชชน)จากยอดขาย เดอนละ 4,000 บาท

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 18,000x12=216,000 เงนไดพงประเมน 40(2) = 4,000x12= 48,000 = 264,000

ตวอยางท 2.24 นายสมพร รบราชการทอาเภอแหงหนง ไดรบเงนเดอนๆละ 35,000 บาท และไดรบเงนประจาตาแหนงเดอนละ 3,500 บาท

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 35,000x12=420,000 เงนไดพงประเมน 40(2) = 3,500x12= 42,000 = 462,000

ตวอยางท 2.25 นายสมพบ เปนพนกงานบรษทแหงหนง ไดรบเงนเดอนละ 18,000 บาท และไดรบเงนโบนส จานวน 3 เทาของเงนเดอน

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(1) = 18,000x12=216,000 เงนไดพงประเมน 40(2) = 18,000x3= 54,000 = 270,000

ตวอยางท 2.26 นางสมส เปนนกประพนธเพลง ไดแตงเพลงสงใหคายเพลงชอดงแหงหนงเขาจะไดรบคาลขสทธเพลงๆละ 500,000 บาท ปทผานมาไดรบคาลขสทธ 1 เพลง

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(3) = 500,000x1 = 500,000

51

ตวอยางท 2.35 นายสมศกด เปนทายาทของผตายรายหนง กอนตายผตายไดเขยนพนยกรรมระบ ใหนายสมศกดไดรบสวนแบงจากรายไดของทรพยสนของตระกลปละ 2,000,000 บาท

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(3) = 2,000,000x1 = 2,000,000

ตวอยางท 2.36 นางสมรชน เปดรานเสรมสวย ไดรบรายไดคาบรการตดผม ตกแตงทรงผม บารงผม วนละ 2,000 บาท

ดงนน เงนไดพงประเมน 40(8) = 2,000x365 = 730,000

ตวอยางท 2.37 นางสมเดอน ไดรบเงนปนผลจากบรษทโชคอนนตจากด จานวน 400,000 บาท โดยบรษทเสยภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 15

ดงนน เงนไดพงประเมน = 400,000 x 15 = 70,588.23 100- 15

52

สรปสาระส าคญ

เงนไดทเขาขายจะตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาเรยกวา เงนไดพงประเมน ตามมาตรา 40 ประมวลรษฎากรจาแนกเงนไดพงประเมนออกเปน 8 ปะเภทดงน

1. เงนไดประเภทท 1 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (1) เงนไดเนองจาการจางแรงงานไมวาจะเปนเงนเดอน คาจาง เบยเลยง โบนส เบยหวด บาเหนจบานาญ

2. เงนไดประเภทท 2 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (2) เงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา หรอจากการรบทางานใหไมวาจะเปนคาธรรมเนยม คานายหนา คาสวนลด เงนอดหนนในงานททา เบยประชม บาเหนจ โบนส เงนคาเชาบาน เงนทคานวณ

3. เงนไดประเภทท 3 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (3) คาแหงกดวลล คาแหงลขสทธหรอสทธอยางอน เงนป หรอเงนไดมลกษณะเปนเงนรายปอนไดมาจากพนยกรรม นตกรรมอยางอน หรอคาพพากษาของศาล

4. เงนไดประเภทท 4 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (4) (ก) พนธบตร ดอกเบยเงนฝาก ดอกเบยหนก ดอกเบยตวเงน ดอกเบยเงนกยม (ข) เงนปนผล เงนสวนแบงของกาไร (ค) เงนโบนสทจายแกผถอหน (ง) เงนลดทน หรอ เงนเพมทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล (จ) ผลประโยชนทไดจากการทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลควบเขากน หรอรบชวงกนหรอเลกกน ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน (ช) ผลประโยชนทไดรบจากการโอนเปนหนสวนหรอโอนหน หนก พนธบตร หรอตวเงน หรอตราสารแสดงสทธ

5. เงนไดประเภทท 5 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (5) ไดแกเงนไดจากการใหเชาสนทรพยทกประเภท

6. เงนไดประเภทท 6 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (6) เงนไดจากวชาชพอสระ 7. เงนไดประเภทท 7 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (7) เงนไดจากการรบเหมา 8. เงนไดประเภทท 8 เงนไดพงประเมนมาตรา 40 (8) เงนไดจากการการธรกจ การ

พาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม การขนสง หรอการอน

53

คณธรรม 12 ประการ

1. ความรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย 2. ซอสตย เสยสละ อดทน มอดมการณในสงทดงามเพอสวนรวม 3. กตญตอพอแม ผปกครอง ครบาอาจารย 4. ใฝหาความร หมนศกษาเลาเรยนทงทางตรง และทางออม 5. รกษาวฒนธรรมประเพณไทยอนงดงาม 6. มศลธรรม รกษาความสตย หวงดตอผอน เผอแผและแบงปน 7. เขาใจเรยนรการเปนประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทถกตอง 8. มระเบยบวนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพผใหญ 9. มสตรตว รคด รทา รปฏบตตามพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว 10. รจกดารงตนอยโดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 11. มความเขมแขงทงรายกาย และจตใจ ไมยอมแพตออานาจฝายตา หรอกเลสมความ

ละอายเกรงกลวตอบาปตามหลกของศาสนา 12. คานงถงผลประโยชนของสวนรวม และของชาตมากกวาผลประโยชนของตนเอง

ค าศพททควรร

Assessable Income เงนไดพงประเมน Income under Section 40 (1)-(8) เงนได มาตรา 40 ( 1 )-( 8 ) Has no income ไมมเงนได tax-exempt ยกเวนภาษ assess the tax of ประเมนภาษ

54

แบบฝกหดท 2.1 บคคลตอไปนมเงนไดพงประเมนประเภทใดและมเงนไดประเภทเดยวกนกบบคคลทมอาชพอะไร 1. พยาบาล บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ.................... 2. วศวกร บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

3. นกแตงเพลง บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ.................... 4. นายปอกขายกวยเตยว

บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

5. รบเงนโบนส บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

55

6. รานรถเชา บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

7. ชางเสรมสวย

บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ.................... 8. ตารวจ

บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

9. คณคร บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

10. นกเขยนการตน บคคลดงภาพขางบนมเงนไดพงประเมนประเภทท......และมเงนไดประเภทเดยวกนกบ....................

56

แบบฝกหกท 2.2 1. ใหอธบายเนอหาในเรองตอไปนมาโดยสงเขป

1.1 ความหมายของเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 ประมวลรษฎากร 1.2 เงนไดพงประเมนมกประเภทอะไรบาง 1.3 เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดามอะไรบางยกตวอยาง 5 รายการ 1.4 เพราะเหตใด มาตรา 40 ประมวลรษฎากรจงจาแนกเงนไดพงประเมนออกเปนประเภทๆ 1.5 การคานวณเงนไดพงประเมน คานวณเงนไดทเกดขนในชวงใด

2. ใหเตมเครองหมาย / หนาขอทกลาวถกตอง และเตมเครองหมาย x หนาขอทกลาวผด

.............2.1) นายแพทยกนกทางานทโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงไดรบเงนเดอนๆละ 60,000 บาท ดงนนนายแพทยกนกมเงนไดพงประเมนประเภทท 1 .............2.2) นางสาวกญญาเปดรานใหเชารถจกรยานยนตมรายไดวนละ 3,000 บาท ดงนนนางสาวกญญามเงนไดพงประเมนประเภทท 4 .............2.3) นายพรเทพ เปนทนายความอสระ มรายไดจากการวาความใหกบลกความในปทผานมาจานวน 10 รายๆละ 50,000 บาท ดงนนนายพรเทพ มเงนไดพงประเมนประเภทท 6 .............2.4) นางปทมพร เปดรานเสรมสวยมรายไดโดยเฉลยวนละ 2,000 บาท ดงนนนางปทมพรม เงนไดพงประเมนประเภทท 5 .............2.5) นายนททาประมงทางทะเลมเงนไดจากการออกเรอลากอวนนาปลามาขายมรายไดปละ200,000 บาท ดงนนนายนท มเงนไดพงประเมนประเภทท 8 3. ใหค านวณเงนไดพงประเมนของบคคลตอไปน

3.1 นายแพทยกนกทางานทโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงไดรบเงนเดอนๆละ 60,000 บาท 3.2 นางสาวกญญาเปดรานใหเชารถจกรยานยนตมรายไดวนละ 3,000 บาท (ในปทผานมาเปดราน 315 วน และมรายไดทกวน) 3.3 นายพรเทพ เปนทนายความอสระ มรายไดจากการวาความใหกบลกความในปทผานมาเขาไดรบเงนคาวาความจากลกความจานวน 10 รายๆละ 50,000 บาท 3.4 นางปทมพร เปดรานเสรมสวยมรายไดโดยเฉลยวนละ 2,000 บาท(ในปทผานมาเขาเปดทาการ 365 วนและมรายไดทกวน) 3.5 นายนททาประมงทางทะเลมเงนไดจากการออกเรอลากอวนนาปลามาขายมรายไดปละ200,000 บาท

57

แบบฝกหดท 2.3 ใหนกเรยนแยกเงนไดตอไปลงในตารางวาเงนไดตามขอใดเปนเงนไดทตองเสยภาษ และเงนไดตามขอใดเปนเงนไดทไดรบการยกเวนภาษ

1. เบยเลยงเดนทางไปทางานนอกพนท 2. เงนเดอน 3. คารกษาคนไขของคณหมอ 4. เงนคาคลอดบตรรบจากสานกงานประกนสงคม 5. ดอกเบยเงนฝากออมทรพยจากสหกรณ 6. ดอกเบยเงนฝากประจาจากธนาคาร 7. รายไดจากการใหเชาทนา 8. โบนสทไดรบเมอสนป 9. คาความนยมทไดรบเปนรายป 10. เงนขายขาวของชาวนา 11. เงนขายบานทเปนทอยอาศย 12. เงนคารบเหมากอสราง 13. เงนคารบจางวาดภาพเหมอน 14. เงนจากการคาขาย 15. เงนบาเหนจบานาญพเศษ

เงนไดทตองเสยภาษ เงนไดทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษ

58

แบบทดสอบหลงเรยน หนวยท 2

ค าชแจง ใหท าเครองหมาย X หนาค าตอบทถกตองเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดตอไปนเปนเงนไดทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษ ก. ดอกเบยสลากออมทรพยของรฐบาลประเภทเผอเรยก

ข. ดอกเบยเงนฝากธนาคารออมทรพยจากสหกรณการเกษตร ค. ดอกเบยเงนฝากธนาคารประเภทออมทรพย

ง. ดอกเบยเงนฝากธนาคารประเภทเงนฝากประจา

2. ความหมายของเงนไดพงประเมนตรงกบขอใด ก. เงนไดทเขาลกษณะตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ข. เงนไดทเขาลกษณะตองน าสงใหรฐบาลเปนประจ าทกป

ค. เงนเดอนของประชาชนในประเทศ ง. รายไดทประชาชนหาไดในประเทศ

3.ขอใดตอไปนไมใชลกษณะของเงนไดพงประเมน ก. เงนสดหรอเงนฝากธนาคาร

ข. เงนไดทกประเภททบคคลไดรบ ค. เงนคาภาษอากรทผอนออกแทนให ง. ทรพยสนทไดรบทสามารถตราคาได

4. วตถประสงคของการแบงประเภทของเงนไดพงประเมนคอขอใด ก. เพองายแกการค านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา ข. เพอก าหนดอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา ค. เพอแบงประเภทของบคคลธรรมดา ง. เพอก าหนดวธหกคาใชจาย

5. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 แสดงวานายแพทยสญญามเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 ประเภทใด ก. เงนไดพงประเมนประเภทท 4

ข. เงนไดพงประเมนประเภทท 3 ค. เงนไดพงประเมนประเภทท 2 ง. เงนไดพงประเมนประเภทท 1

59

6. ผมเงนไดตามขอใดมเงนไดพงประเมนประเภทท 4 ก. นายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานใหกบหมบานจดสรรปละ 550,000 บาท

ข. นางร ารวยมเงนไดจากการดอกเบยเงนฝากประจ าปละ 1,350,000 บาท ค. นายอนรกษเปนทนายความมรายไดจากการวาความปละ 350,000 บาท ง. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 บาท

7. ผมเงนไดตามขอใดมเงนไดพงประเมนประเภทท 1 ก. นายแพทยสญญาท างานทโรงพยาบาลไดรบเงนเดอนๆละ 80,000 บาท

ข. นายอนรกษเปนทนายความมรายไดจากการวาความปละ 350,000 บาท ค. นางร ารวยมเงนไดจากการดอกเบยเงนฝากประจ าปละกวา 1,350,000 บาท

ง. นายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานใหกบหมบานจดสรรปละ 550,000 บาท

8. ขอใดกลาวถงทมาของเงนไดพงประเมนแตละประเภทไดถกตอง ก. นางร ารวยไดรบดอกเบยจากเงนฝากประจ าแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 4

ข. นายวศวะมรายไดจากการเขยนแบบอาคารแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 5 ค. นายสญญาไดรบเงนเดอนจากโรงงานแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 6 ง. นายอนรกษเปนทนายไดรบเงนคาวาความแสดงวามเงนไดพงประเมนประเภทท 8

9. นายวศวะมรายไดจากการเขยนแบบอาคารใหกบหมบานจดสรรในราคา หลงละ 200,000 บาท ในปทผานมานายวศวะมรายไดจากการออกแบบแปลนบานจ านวน 5 หลง แสดงวา นายวศวะมรายไดพงประเมนเทาใด ก. 100,000 บาท

ข. 200,000 บาท ค. 1,000,000 บาท ง. 2,400,000 บาท

10. นางร ารวยมเงนไดฝากประจ ากบธนาคารพาณชยจ านวน 10,550,000 บาท ฝากมาแลว 3 ป อตราดอกเบยรอยละ 2.50 ตอปทกๆสนปนางร ารวยจะถอนดอกเบยมาทงหมดเพอไวใชจายในชวตประจ าวน ดงนนเงนไดพงประเมนปทผานมาของนางร ารวยตรงกบขอใด

ก. 263,750 บาท ข. 791,000 บาท ค. 31,650,000 บาท ง. 10,550,000 บาท

บรรณานกรม

. การปรบปรงโครงสรางภาษเงนไดบคคลธรรมดา ปภาษ 2560 .(ออนไลน) แหลงทมา:www.rd.go.th.(วนทสบคน 4 เมษายน 2560) . ภาษเงนไดบคคลธรรมดา.(ออนไลน) แหลงทมา:www.rd.go.th. (วนทสบคน 16 พฤษภาคม 2560) . มาตรการภาษเพอกระตนเศรษฐกจในชวงปลายป2560 .(ออนไลน) แหลงทมา:www.rd.go.th.(วนทสบคน 15 พฤศจกายน 2560) กตตยา อาภากลอน และคณะ. 2560. ประมวลรษฎากร ฉบบสมบรณ. กรงเทพมหานคร:

ส านกพฒนาการบรหารธรรมนต จ ากด. คณะวชาการ The Justice Group. 2560. กฎหมายภาษอากร และประมวล

รษฎากร(ฉบบแกไขเพมเตมใหม พ.ศ.2560). กรงเทพมหานคร:พมพอกษร. มานต นธประทปและคณะ.2557.กฎหมายภาษอากร.นนทบร:มหาวทยาลยสโขทย ธรรมธราช

สเมธ ศรคณโชต. 2560. ภาษอากรตามประมวลรษฎากร 2560. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรรมศาสตร