27
Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло 1/27 ОБ 7.5-2.1-34в01 Организациона единица ……………………………………………. Бр……………………………………….. Датум ................................... КОНТРОЛНA ЛИСТA за ЕУ сообразност на БОХ - EC 852/2004, 853/2004 – мелено месо, подготовки од месо, МОМ и производи од месо Членови на работна група: Официјален ветеринар Организациона единица Претставник на правното лице – оператор со храна 1. Податоци за правниот субјект Назив на правното лице Седиште Адреса Единствен даночен број Единствен матичен број Одгорно лице Лице за контакт Телефон e-mail: 2. Општи податоци за објектот Број и датум на решение од АХВ / Управата за Ветеринарство Назив на објектот Адреса на објектот Тип на производство Дополнителни активности Година на отварање на објект Година на последна реконструкција Планирани реконструкции 3. Податоци за производство Количество (годишно производство) просек за последните 5 (пет) години 3.1 Тип на производ 1) 2) 3) 4) 5) 3.3 Проектиран основен капацитет на објектот Моментален искористен капацитет на објектот 1) Количество на час 2) Количество на ден 3) Количество на месец 4) Количество на година 3.3 Капацитет на складирање 1) а) под темепратурен режим 2) б)без темепаратурен режим 3.4 Општи податоци за објектот - производство 1) Обработка: часови/дневно: 2) Број на работни денови/неделно: 3) Број на работни смени/дневно:

КОНТРОЛНA ЛИСТA - is.gov.mkis.gov.mk/content/docs/Самоконтрола/Контролни листови... · Одделение за безбедност на храна

  • Upload
    others

  • View
    56

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

1/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Организациона единица

……………………………………………. Бр……………………………………….. Датум ...................................

КОНТРОЛНA ЛИСТA за ЕУ сообразност на БОХ - EC 852/2004, 853/2004 – мелено месо, подготовки од месо,

МОМ и производи од месо

Членови на работна група: Официјален ветеринар Организациона

единица

Претставник на правното лице – оператор со храна

1. Податоци за правниот субјект Назив на правното лице Седиште Адреса Единствен даночен број Единствен

матичен број

Одгорно лице Лице за контакт Телефон e-mail: 2. Општи податоци за објектот Број и датум на решение од АХВ / Управата за Ветеринарство

Назив на објектот Адреса на објектот Тип на производство Дополнителни активности Година на отварање на објект

Година на последна реконструкција

Планирани реконструкции

3. Податоци за производство Количество (годишно производство) просек за последните 5 (пет)

години

3.1 Тип на производ 1) 2) 3) 4) 5) 3.3 Проектиран основен капацитет на објектот Моментален искористен капацитет на

објектот 1) Количество на час 2) Количество на ден 3) Количество на месец 4) Количество

на година

3.3 Капацитет на складирање 1) а) под темепратурен режим 2) б)без темепаратурен режим 3.4 Општи податоци за објектот - производство 1) Обработка: часови/дневно: 2) Број на работни

денови/неделно:

3) Број на работни смени/дневно:

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

2/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

4) Времетраење на

смена/часови:

5) Број на вработени во објектот:

6) Број на вработени вклучени во процесот на производство:

Печат на Официјален Ветеринар: Потпис на Официјален Ветеринар:

Преставник на правното лице Потпис и Печат:

I. Општи документи Да Не Забелешка

1. Одобрување од Агенција за храна и ветеринарство(МЗШВ Управа за ветеринарство)

2. Доказ за сопственост на објектот (имотен лист)

3. Документ потврда за регистрирана дејност од надлежниот орган со предмет на дејност

4. Одобрувања од Министерство за Урбанизам или Локална Самоуправа

5. Одобрувања од Министерство за животна средина

6 Архитектонски, градежени и технолошки карактеристики на објектот и приказ на инсталациите

7. Список на опрема со главни технолошко-технички карактеристики и атести за употреба

II. Документи од аспект на ветеринарно јавно здравство Да Не Забелешка

1. Шематски прикази на објектот со сите придружни елементи со прикажани димензии

а) кругот на објектот, пристапни патишта, самиот објект со распоред на административните и работените простории, простории за складирање

б) внатрешен приказ на просториите во објектот со распоред на опремата и работните места

в) спецификација на опрема и инсталации 2. Техничко технолошки елаборат

а) шема на производството со производни токови (патишта на движење на суровината – производот)

б) суровински биланс и асортиман на производите, опис на технолошките постапки и помошните фази на производство

в) максимален дневен/годишен капацитет на производство и складирање со пресметка врз основа на која е добиен капацитетот и опис на методот на работење (број на смени, работни часеви)

г) приказ на организацијата на работа на објектот и биланс на работната сила

д) список на санитарните уреди и на мерките што се применуваат за санитарна заштита на објектот, опремата, транспортните средства и производите

3. Приказ на организацијата на ветеринарската инспекција на објектот

4. Опис на систем за снабдување со вода и начинот на потврдување на хигиенската исправност на водата

5. Опис на системот за собирање и одстранување на отпадните материи

а) нус производи од животинско потекло

б) отпадни води

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

3/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

4/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Рeф

Бр. Regulation No (EC) 852/2004 Of The European Parliament And Council of 24 April 2004 on the hygiene of foodstuffs

Правилник за општи барања за примарно производство и придружните операции како и општите барања за храна

Оцена на сообразноста

Забелешка

А Б Н/А

Текст во ЕУ акт Текст во националното законодавство Опис на барањето - критериумот

General requirements for food premises Општи хигиенски барања за објект со храна Надворешен изглед на објектот

1. 1. Објектот се наоѓа на простор на кој нема очигледна опасност од контаминација.

2. 2. Надворешниот простор се одржува во добра состојба и хигиенски услови.

3. 3. Подрачјето во непосредна околина добро се одржува и нема отпад, неконтролина вегетација и опаснсот од поплави.

4. 4.Надворешниот дел од зградата се одржува во добра состојба.

5. Постои пристапен пат 6. Круг на објектот е заграден 7. Патиштата во кругот на објектот се поделени на

чисти и нечисти

8. Објектот е дизајниран, конструиран и одржуван на начин што:

9. а) спречува навлегување на глодари од надвор 10. б) сите отвори се заштитени 11. в)темелите и основата не дозволуваат истекување на

течности

12. Сите отвори во ѕидовите, таванит, подовите, прозорите се прописно изведени, така што спречуваат контаминација од надворешната средина и навлегување на штетници

General requirements for food premises Annex II Chapter I points 1 to 10

Чл.11 Внатрешност на објектот- Инфраструктура

1. Food premises are to be kept clean and maintained in good repair and condition

(1) Објектите за производство и промет на храна, треба да се одржуваат чисти и во добра состојба.

13. 2. The layout, design, construction, siting and size of food premises are to:

(2) Поставеноста, дизајнот, конструкцијата, сместеноста и големината на просториите треба:

14. (a) permit adequate maintenance, cleaning and/or disinfection, and

1) овозможат соодветно оддржување, чистење и /или дезинфекција.

15. avoid or minimise air-borne contamination, - одбегнување или минимизирање на аеробно загадување

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

5/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

16. provide adequate working space to allow for

the hygienic performance of all operations; - да овозможат соодветен работен простор за извршувањена хигиенските барања во сите фази на производство и промет со храна;

17. (b) be such as to protect against the accumulation of dirt, contact with toxic materials, the shedding of particles into food and the formation of condensation or undesirable mould on surfaces;

2) да спречуваат собирање на нечистотија, 18. - контакт со токсични материи19. - паѓање на честици во храната 20. - создавање кондензација или мувла на површините

21. (c) permit good food hygiene practices, including protection against contamination and, in particular, pest control; and

3) овозможат добра хигиенска пракса, 22. - вклучувајќи заштита од контаминација 23. - и особено, контрола на штетници; 24. (d) where necessary, provide suitable

temperature-controlled handling and storage conditions of sufficient capacity for maintaining foodstuffs at appropriate temperatures and designed to allow those temperatures to be monitored and, where necessary, recorded.

4) каде што е неопходно, да обезбедат соодветно температурно контролирани услови за ракување и складирање со соодветен капацитет за оддржување на прехрамбените производи на соодветнa температурa и дизајнирани да овозможат овие температури да бидат мониторирани и каде што е потребно, да се евидентираат.

Санитарни јазли 25. 3. An adequate number of flush lavatories

are to be available and connected to an effective drainage system.

(3) Постои соодветен број на санитарни јазли и истите се поврзани со ефикасен систем за одвод.

26. Lavatories are not to open directly into rooms in which food is handled.

Санитарните јазли не треба директно да се отвораат во просториите во кои се ракува со храна

27. Санитарните јазли се одржуваат чисти и во добра хигиенска состојба.

28. Санитарните јазли имаат соодветно природна или механичка вентилациа.

29. 4. An adequate number of washbasins is to be available, suitably located and designated for cleaning hands. Washbasins for cleaning hands are to be provided with hot and cold running water, materials for cleaning hands and for hygienic drying. Where necessary, the facilities for washing food are to be separate from the hand-washing facility.

(4) Достапни се соодветен број на мијалници наменети за миење раце, соодветно лоцирани, обезбедени со топла и ладна проточна вода, материјали за чистење раце и за хигиенско сушење. Каде што е потребно, капацитетите за миење на храна мора да бидат одделени од капацитетите за миење раце.

Вентилација 30. 5. There is to be suitable and sufficient

means of natural or mechanical ventilation. Mechanical airflow from a contaminated area to a clean area is to be avoided. Ventilation systems are to be so constructed

(5) Постои соодветна природна или вештачка вентилација.

31. Избегнат е механичкиот проток на воздух од потенцијално контаминираните простории во чистите простории.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

6/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

32. as to enable filters and other parts requiring

cleaning or replacement to be readily accessible.

Системот за вентилација е конструиран да овозможи филтрите и другите делови за чистење или замена, да бидат лесно достапни.

33. Системите за вентилација се заштитени од штетници и се одржуваат во хигиенска и исправна состојба.

34. 6. Sanitary conveniences are to have adequate natural or mechanical ventilation.

(6) Санитарните јазли имаат соодветна природна или механичка вентилација.

Осветлување 35. 7. Food premises are to have adequate

natural and/or artificial lighting. (7) Просториите за храна имаат соодветно природно и/или вештачко осветлување.

36. Уредите за осветлување се соодветно заштитени.

37. Уредите за осветлување се одржуваат во исправна и хигиенска состојба.

Одвод 38. 8. Drainage facilities are to be adequate for

the purpose intended. (8) Инсталациите за одвод се соодветни за својата намена.

39. They are to be designed and constructed to avoid the risk of contamination.

Тие се дизајнирани и конструирани на тој начин за да се избегне ризик од контаминација.

40. Where drainage channels are fully or partially open, they are to be so designed as to ensure that waste does not flow from a contaminated area towards or into a clean area, in particular an area where foods likely to present a high risk to the final consumer are handled.

Онаму каде што каналите за одвод се целосно или делумно отворени, тие мора да бидат дизајнирани на таков начин за да се обезбеди дека отпадот не протекува од потенцијално контаминирана област кон или во чиста област, особено област каде се ракува со храна која може да биде со потенцијално висок степен на ризик по крајниот потрошувач.

Гардероби 41. 9. Where necessary, adequate changing

facilities for personnel are to be provided. (9) Каде што е потребно мора да се обезбедат посебни простории за пресоблекување на персоналот.

42. Гардеробите се одржуваат во добра и хигенска состојба.

43. Гардеробите имаат соодветна природна или механичка вентилација.

Хемиски Средства 44. 10. Cleaning agents and disinfectants are not

to be stored in areas where food is handled. (10) Средствата за чистење и за дезинфекција не се складират во простории каде што се ракува со храна.

45. Средствата за чистење и дезинфекција се прописно обележани, и кога не се во употреба се сладирани надвор од подрачјата каде се ракува или складира со храна.

46. Хемиските средства за заштита на опремата од корозија, се користат согласно принциите на Добра

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

7/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Производна / Хигиенска Пракса.

Specific requirements in rooms where foodstuffs are prepared, treated or processed Annex II Chapter II

чл.12 Хигиенски барања за просториите каде што храната се подготвува, третира или преработува

47. 1. In rooms where food is prepared, treated or processed (excluding dining areas and those premises specified in Chapter III, but including rooms contained in means of transport) the design and layout are to permit good food hygiene practices, including protection against contamination between and during operations. In particular:

(1) Во просториите каде храната се подготвува, третира или преработува (со исклучок на мензите и привремените објекти, но вклучувајќи ги просторите кои се составен дел од превозните средства) дизајнот и поставеноста треба да овозможуваат добра хигиенска пракса, вклучувајќи заштита од контаминација помеѓу и за време на операциите. Особено:

Подови 48. (a) floor surfaces are to be maintained in a

sound condition and be easy to clean and, where necessary, to disinfect.

1) подните површини се оддржуваат во добра состојба, неоштетени, се лесни за чистење и каде што е потребно и за дезинфекција.

49. This will require the use of impervious, non-absorbent, washable and non-toxic materials unless food business operators can satisfy the competent authority that other materials used are appropriate.;

Употребени се непропустливи, неапсорбирачки, лесни за миење и нетоксични материјали освен во случај кога операторот со храна може да докаже дека други материјали кои се употребени, се соодветни.

50. Where appropriate, floors are to allow adequate surface drainage

Каде што е соодветно, подовите мора да овозможат соодветен површински одвод и истекување на течностите.

51. Подовите се одржуваат во чиста состојба. Ѕидови

52. (b) wall surfaces are to be maintained in a sound condition and be easy to clean and, where necessary, to disinfect.

2) ѕидните површини се оддржуваат во добра состојба, неоштетени, се лесни за чистење и каде што е потребно, за дезинфекција.

53. This will require the use of impervious, non-absorbent, washable and non-toxic materials and require a smooth surface up to a height appropriate for the operations unless food business operators can satisfy the competent authority that other materials used are appropriate;

Употребени се непропустливи, неапсорбирачки, лесни за миење и нетоксични материјали и мазна површина до висина соодветна за операциите, освен доколку операторот со храна докажат дека другите материјали кои се користат, се соодветни;

54. Ѕидовите се со мазни површини до висина која е соодветна за активностите кои се одвиваат.

55. Ѕидовите се одржуваат во чиста состојба. Тавани

56. (c) ceilings (or, where there are no ceilings, the interior surface of the roof) and overhead fixtures are to be constructed and

3) таваните (или, каде што нема тавани, внатрешната површина на покривот) и висечките конструкции и инсталации се конструирани и изведени така да спречат,

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

8/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

finished so as

57. to prevent the accumulation of dirt and насобирање на нечистотија 58. to reduce condensation, ја редуцират кондензација, 59. the growth of undesirable mould Ја редуцираат ширењето на мувла; 60. and the shedding of particles; и оневозможат паѓање на честици 61. Нема знаци на раст на мувла и паѓање честици 62. Се одржуваат во чиста состојба

Прозори и други отвори 63. (d) windows and other openings are to be

constructed to prevent the accumulation of dirt.

4) прозорците и другите отвори мора да бидат конструирани така да спречат насобирање на нечистотија и кондензати.

64. Those which can bewindows and other openings are to be constructed to prevent the accumulation of dirt.

65. Those which can be opened to the outside environment are, where necessary, to be fitted with insect-proof screens which can be easily removed for cleaning.

Оние кои што се отвораат кон надворешната средина, доколку тоа е потребно, се зацврстуваат со окна за заштита од инсекти, кои лесно се отстрануваат за чистење.

66. Where open windows would result in contamination, windows are to remain closed and fixed during production;

Каде што отворените прозорци може да резултираат со контаминација, прозорците мора да останат затворени и фиксирани за време на производството;

67. Прозорите и другите отвори се одржуваат во чиста и функционална состојба.

Врати 68. (e) doors are to be easy to clean and, where

necessary, to disinfect. 5) вратите се лесни за чистење и каде што е неопходно, за дезинфекција.

69. This will require the use of smooth and nonabsorbent surfaces unless food business operators can satisfy the competent authority that other materials used are appropriate; and

Употребени се мазни и неабсорбирачки површини освен ако операторите со храна докажат дека се соодветни и други употребени материјали; и

70. Сите надворешни и внатрешни врати (доколку е неопходно) херметички се затвараат за да го спречат влегувањето на штетниците.

71. Вратите се одржуваат во чиста и функционална состојба.

Површини, опрема и садови 72. (f) surfaces (including surfaces of equipment) in

areas where foods are handled and in particular those in contact with food are to be maintained in a sound condition and be easy to clean and,

6) површините (вклучувајќи ги и површините на опремата) во просторите каде се ракува со храна и особено оние кои доаѓаат во контакт со храна се оддржуваат во добра состојба и се лесни за чистење и

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

9/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

where necessary, to disinfect каде што е соодветно, за дезинфекција. 73. This will require the use of smooth, washable

corrosion-resistant and non-toxic materials, unless food business operators can satisfy the competent authority that other materials used are appropriate.

Изработени се од материјал кој е мазен, лесен за чистење, нетоксичен и отпорен на корозија.

74. Се одржуваат во чиста и неоштетена состојба

75. Уредно се сложени, исправни и во добра и функционална состојба.

76. Опремата е поставена на начин кој овозможува соодветно чистење на самата опрема и околните подрачја.

77. Каде е соодветно, опремата има адекватни контролни уреди.

Други структури 78. Сите други структури се конструирани на хигиенски

начин и се одржуваат во чиста, добра и функционална состојба.

Капцитети за чистење, дезинфекција и чување на приборот и опремата

79. 2. Adequate facilities are to be provided, where necessary, for the cleaning, disinfecting and storage of working utensils and equipment.

(2) Каде што е потребно, обезбени се соодветни капацитети за чистење, дезинфекција и чување на работниот приборот и опремата.

80. These facilities are to be constructed of corrosion-resistant materials, be easy to clean and have an adequate supply of hot and cold water.

Овие капацитети се конструирани од материјали кои се отпорни на корозија, да бидат лесни за чистење и да имаат соодвено снабдување со топла и ладна вода.

Опрема за миење на храна 81. 3. Adequate provision is to be made, where

necessary, for washing food. 3) Каде што е потребно, постои соодветна опрема за миење на храната.

82. Every sink or other such facility provided for the washing of food is to have an adequate supply of hot and/or cold potable water consistent with the requirements of Chapter VII and

секој мијалник или друг сличен капацитет за миење на храна има соодветно снабдување со ладна и/или топла проточна водада

83. be kept clean and, where necessary, disinfected.

се оддржува во чиста состојба и каде е потребно, се дезинфицира.

84. Каде е потребно, уредите за миење на храната асе одовоени од уредите за миење на раце.

Transport Annex II Chapter IV

чл. 14 Хигиенски барања за транспорт превоз утовар и истовар

чл. 14

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

10/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

85. 1. Conveyances and/or containers used for

transporting foodstuffs are, (1) Преносните средства и/или контејнерите кои се користат за транспорт на храната

86. are to be kept clean and maintained in good repair and condition to protect foodstuffs from contamination and where necessary,

се чисти и се оддржуваат во добра состојба за да ја заштитат храната од контаминација и каде што е неопходно,

87. to be designed and constructed to permit adequate cleaning and/or disinfection.

се дизајнирани и конструирани за да овозможат соодветно чистење и/или дезинфекција.

88. 2. Receptacles in vehicles and/or containers are not to be used for transporting anything other than foodstuffs where this may result in contamination.

(2) Просторот во возилата и/или контејнерите не се користат за транспорт на ништо друго освен за храна, кога тоа може да доведе до контаминација.

89. 3. Where conveyances and/or containers are used for transporting anything in addition to foodstuffs or for transporting different foodstuffs at the same time, there is, where necessary, to be effective separation of products.

(3) Кога преносните средства и/или контејнерите се користат за транспорт на други производи покрај храна или за транспорт на различни видови храна во исто време, доколку е неопходно, треба да постои ефикасно просторно одделување на производите.

90. 4. Bulk foodstuffs in liquid, granulate or powder form are to be transported in receptacles and/or containers/tankers reserved for the transport of foodstuffs. Such containers are to be marked in a clearly visible and indelible fashion, in one or more Community languages, to show that they are used for the transport of foodstuffs, or are to be marked ‘for foodstuffs only’.

(4) Непакована храна во течна, зрнеста состојба или во прав се транспортира во преносни средства и/или контејнери/танкери наменети за транспорт на соодветниот вид храна, обележани на јасен и читлив начин, кој укажува дека се користат за транспорт на храна или мора да ја носат ознаката ‘единствено за храна’.

91. 5. Where conveyances and/or containers have been used for transporting anything other than foodstuffs or for transporting different foodstuffs, there is to be effective cleaning between loads to avoid the risk of contamination.

(5) Кога преносните средства и/или контејнерите се користат за транспорт на други производи кои не се храна или за транспорт на различни видови храна, истите мора ефикасно да се исчистат помеѓу натоварите со цел да се избегне ризикот од контаминација.

92. 6. Foodstuffs in conveyances and/or containers are to be so placed and protected as to minimise the risk of contamination.

(6) Храната во преносните средства и/или контејнерите мора да биде сместена и заштитена на начин кој го минимализира ризикот од контаминација.

93. 7. Where necessary, conveyances and/or containers used for transporting foodstuffs are to be capable of maintaining foodstuffs at appropriate temperatures and allow those temperatures to be monitored.

(7) Преносните средства и/или контејнерите кои се користат за транспорт на храна мора да се во можност да ја оддржуваат храната на соодветна температура и да овозможат мониторинг на темпратурата.

Annex II Chapter V, Equipment requirements Чл. 15 Хигиенски барања за опрема

94. 1. All articles, fittings and equipment with which food comes into contact are to:

(1) Сите предмети, уреди и опрема со кои храната доаѓа во контакт треба

95. (a) be effectively cleaned and, where necessary, disinfected.

1) ефикасно да се чистат и каде што е потребно, дезинфицирани.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

11/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

96. Cleaning and disinfection are to take place

at a frequency sufficient to avoid any risk of contamination;

Чистењето и дезинфекцијата мора да се вршат со таква фреквенција што ќе се обезбеди одбегнување на секаков вид ризик од контаминација;

97. (b) be so constructed, be of such materials and be kept in such good order, repair and condition as to minimise any risk of contamination;

2) да се конструирани, изработени и да се оддржуваат во добра состојба што овозможува минимализирање на секаков ризик од контаминација;

98. (c) with the exception of non-returnable containers and packaging, be so constructed, be of such materials and be kept in such good order, repair and condition as to enable them to be kept clean and, where necessary, to be disinfected; and

3) да се конструирани, направени од соодветни материјали и да се одржуваат во исправна состојба и во соодветни услови на начин кој овозможува лесно чистење и дезинфицирање, освен котејнерите и пакувањата за еднократна употреба; и

99. (d) be installed in such a manner as to allow adequate cleaning of the equipment and the surrounding area.

4) да се поставени на начин со кој се овозможува соодветно чистење на опремата и околината

100. 2. Where necessary, equipment is to be fitted with any appropriate control device to guarantee fulfilment of this Regulation’s objectives.

(2) Каде што е потребно опремата мора да се обезбеди со соодветен контролен уред кој гарантира правилното функционирање.

101. 3. Where chemical additives have to be used to prevent corrosion of equipment and containers, they are to be used in accordance with good practice.

(3) Кога мора да се користат хемиски средства за да се спречи корозија на опремата и контејнерите, истите мора да се користат во согласност со добрата производствена пракса и упатствата на производителот.

Food waste Annex II Chapter VI, point 1- 4

Член16 Отпад од храна

102. 1. Food waste, non-edible by-products and other refuse are to be removed from rooms where food is present as quickly as possible, so as to avoid their accumulation.

1) Отпадот од храна, нус-производите и другите остатоци, во најбрз можен рок, мора да се отстранат од просториите каде што е присутна храната, со цел да се избегне нивно насобирање.

103. 2. Food waste, non-edible by-products and other refuse are to be deposited in closable containers, unless food business operators can demonstrate to the competent authority that other types of containers or evacuation systems used are appropriate.

(2) Отпадот од храна, нус-производи и другите остатоци мора да се депортираат во затворени контејнери, освен во случај кога операторите со храна докажат дека други видови на контејнери или системи за евакуација кои се користат, се соодветни.

104. These containers are to be of an appropriate construction, kept in sound condition, be easy to clean and, where necessary, to disinfect.

Контејнерите се соодветно конструирани, се чуваат во добра состојба, се неоштетени, лесни за чистење и каде што е потребно, за дезинфекција.

105. 3. Adequate provision is to be made for the storage and disposal of food waste, non-edible by-products and other refuse.

(3) Складирањето и одстранувањето на отпадоците од храна, нус производите кои не се јадат и останатите отпадоци се врши под утврдени процедури.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

12/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

106. Refuse stores are to be designed and

managed in such a way as to enable them to be kept clean and, where necessary, free of animals and pests.

Складиштата за отпадоци треба да се дизајнирани и управувани на начин кој им овозможува да се држат чисти, но и да оневозможат влез на животни и штетници.

107. 4. All waste is to be eliminated in a hygienic and environmentally friendly way in accordance with Community legislation applicable to that effect, and is not to constitute a direct or indirect source of contamination.

(4) Отпадот треба да нештетно да се отстрани на начин кој овозможува заштита на животната средина и не претставува директен или индиректен извор на загадување во согласност со националното законодавство од областа..

Water supply Annex II Chapter VII, point 1-6

Чл. 17 Снабдување со вода

108. 1. (a) There is to be an adequate supply of potable water, which is to be used whenever necessary to ensure that foodstuffs are not contaminated;

(1) Операторите со храна треба да обезбедат соодветно снабдување со вода за пиење која се користи за да обезбеди дека храната не е загадена

109. Снадбдувањето со вода на соодветен начин е заштитено од контаминација.

110. (b) Clean water may be used with whole fishery products. Clean seawater may be used with live bivalve molluscs, echinoderms, tunicates and marine gastropods; clean water may also be used for external washing.

(2, 3) Чистата вода може да се користи кај производи од риба, мекотели, ехинодерми, туникати и морски гастроподи. Чиста морска вода може исто така да се користи за надворешно измивање.

111. When such water is used, adequate facilities are to be available for its supply.

(4)Кога се користи таква вода, мора да бидат достапни соодветни капацитети за нејзина набавка;

112. 2. Where non-potable water is used, for example for fire control, steam production, refrigeration and other similar purposes,

(5) Кога се употребува вода која не е за пиење, како на пример вода која се употребува за контрола на пожари, производство на пареа, ладење и слично, истата треба да циркулира во одреден идентификуван и обележан систем.

113. it is to circulate in a separate duly identified system.

Оваа вода не треба да е поврзана со системот за водата за пиење, ниту пак да е поврзана со одлив во системот за водата за пиење..

114. Non-potable water is not to connect with, or allow reflux into, potable water systems.

Непитката вода не смее да дојде во контакт со или да се одлива во системите за питка вода.

115. 3. Recycled water used in processing or as an ingredient is not to present a risk of contamination. It is to be of the same standard as potable water, unless the competent authority is satisfied that the quality of the water cannot affect the wholesomeness of the foodstuff in its finished form.

(6) Рециклираната вода, употребена во преработката или како состојка, не треба да претставува ризик од загадување и треба да има ист стандард како водата за пиење, освен доколку му се докаже на надлежните служби дека квалитетот на водата не може да влијае врз храната како готов производ.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

13/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

116. 4. Ice which comes into contact with food

or which may contaminate food is (7) Мразот кој доаѓа во контакт со храна или кој може да ја контаминира храната

117. to be made from potable water or, when used to chill whole fishery products, clean water.

мора да биде добиен од питка вода или кога се користи за ладење на производите од риба, од чиста вода.

118. It is to be made, handled and stored under conditions that protect it from contamination.

мора да биде направен, со истиот да се ракува и да се складира под услови кои го штитат од контаминација.

119. 5. Steam used directly in contact with food is not to contain any substance that presents a hazard to health or is likely to contaminate the food.

(8) Пареата која доаѓа во директен контакт со храната не смее да содржи било какви супстанции кои претставуваат опасност по здравјето или се можни причинители на контаминација на храната.

120. 6. Where heat treatment is applied to foodstuffs in hermetically sealed containers it is to be ensured that water used to cool the containers after heat treatment is not a source of contamination for the foodstuff.

(9) Кога храната термички се третира во херметички затворени контејнери, треба да се обезбеди дека водата употребена за ладење на контејнерите по термичкиот третманот не е извор на загадување на храната.

Personal hygiene Annex II Chapter VIII, point 1, 2

Чл.18 Лична хигиена

121. 1. Every person working in a food-handling area is to maintain a high degree of personal cleanliness and is

(1) Секое лице, кое ракува со храна треба да одржува висок степен на лична хигиена и да носи соодветна, чиста работна облека и кога тоа е потребно и заштитна облека.

122. to wear suitable, clean and, where necessary, protective clothing.

носат соодветна, чиста и каде што е неопходно, заштитна облека.

123. 2. No person suffering from, or being a carrier of a disease likely to be transmitted through food or afflicted, for example, with infected wounds, skin infections, sores or diarrhoea is to be permitted to handle food or enter any food-handling area in any capacity if there is any likelihood of direct or indirect contamination.

(2 Лице заболено или носител на болест која може да се пренесе преку храната, или лице со инфицирани рани, инфекции на кожата, гнојници и диареа, не смее да ракува со храна, ниту пак да има пристап во просторот во која се ракува со храната, за да се избегне било какво директно или индиректно загадување.

124. Any person so affected and employed in a food business and who is likely to come into contact with food is to report immediately the illness or symptoms, and if possible their causes, to the food business operator.

Секое лице вработено во бизнис со храна и кое доаѓа во допир со храната, веднаш треба да го извести операторот со храна за симптомите или појавата на болеста.

Provisions applicable to foodstuffs Annex II Chapter IX, point 1- 8

Чл.19 Одредби применливи на храната

125. 1. A food business operator is not to accept raw materials or ingredients, other than live animals, or any other material used in processing products, if they are known to be, or might reasonably be expected to be, contaminated

(1) Операторот со храна не смее да прима сировини и состојки, освен живи животни, или било кој друг материјал кој се користи за преработка на производи, доколку за нив се знае или се претпоставува дека се

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

14/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

with parasites, pathogenic microorganisms or toxic, decomposed or foreign substances to such an extent that, even after the food business operator had hygienically applied normal sorting and/or preparatory or processing procedures, the final product would be unfit for human consumption.

контаминирани со паразити, патогени микроорганизми или токсини, разградени или страни супстанции до тој степен што дури и кога операторот со храна применува хигиенски начин на нормално сортирање и/или подготвителни или процедури за преработка, крајниот производ останува несоодветен за човечка употреба.

126. 2. Raw materials, ingredients, intermediate products and finished products likely to support the reproduction of pathogenic micro-organisms or the formation of toxins are not to be kept at temperatures that might result in a risk to health.

(2) Сировините и сите состојките складирани во објектот мора да се чуваат во соодветни услови наменети да спречат расипување и да ги заштитат истите од контаминација.

127. 3. At all stages of production, processing and distribution, food is to be protected against any contamination likely to render the food unfit for human consumption, injurious to health or contaminated in such a way that it would be unreasonable to expect it to be consumed in that state.

(3) Во сите фази на производство, преработка и дистрибуција, храната мора да се заштити од секаков вид контаминација која може да ја направи храната несоодветна за исхрана на луѓето во таа состојба.

128. 4. Adequate procedures are to be in place to control pests.

(4) Соодветни процедури за контрола на штетници мора да постојат.

129. Adequate procedures are also to be in place to prevent domestic animals from having access to places where food is prepared, handled or stored (or, where the competent authority so permits in special cases, to prevent such access from resulting in contamination).

Исто така, мора да постојат соодветни процедури за спречување животни да имаат пристап до местата каде што храната се подготвува, скадира и каде што се ракува со истата.

130. 5. Raw materials, ingredients, intermediate products and finished products likely to support the reproduction of pathogenic micro-organisms or the formation of toxins are not to be kept at temperatures that might result in a risk to health.

(5) Суровините, состојките, полупроизводите и крајните производи, кои лесно може да ја поддржат размножувањето на патогени микроорганизми или создавање на токсини, не се чуваат на температура која може да резултира со ризик по здравјето на луѓето.

131. The cold chain is not to be interrupted. Ладниот ланец на одржување на храната не смее да се прекинува

132. The cold chain is not to be interrupted. However, limited periods outside temperature control are permitted, to accommodate the practicalities of handling during preparation, transport, storage, display and service of food, provided that it does not result in a risk to health.

Меѓутоа, дозволени се ограничени временски периоди надвор од температурната контрола, за да се излезе во пресрет на практичните аспекти за ракување со храна за време на подготовка, транспорт, складирање, изложување и послужување на храната, доколку истото не резултира со ризик по здравјето.

133. Food businesses manufacturing, handling and wrapping processed foodstuffs are to have suitable rooms, large enough for the separate

Операторите со храна вклучени во производство, ракување и завиткување на преработена храна мора да располагат со соодветни простории, доволно големи за

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

15/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

storage of raw materials from processed material and sufficient separate refrigerated storage.

оделно складирање на сировините од преработениот материјал и соодветен одделен дел за разладено складирање.

134. 6. Where foodstuffs are to be held or served at chilled temperatures they are to be cooled as quickly as possible following the heat-processing stage, or final preparation stage if no heat process is applied, to a temperature which does not result in a risk to health.

(6) Кога храната треба да се чува или служи разладена, истата треба да се олади во најкус можен рок по фазата на термичка обработка или крајната фаза на преработка, доколку не се применува термички процес до степен до кој истата не претставува ризик по здравјето на луѓето

135. 7. The thawing of foodstuffs is to be undertaken in such a way as to minimise the risk of growth of pathogenic microorganisms or the formation of toxins in the foods.

(7) Одмрзнувањето на храната мора да се одвива на начин за да се минимализира ризикот од појава на патогени микро-организми или појава на токсини во храната.

136. During thawing, foods are to be subjected to temperatures that would not result in a risk to health.

За време на размрзнувањето, храната мора да се чува на соодветни температури кои нема да резултираат со ризик по здравјето.

137. Where run-off liquid from the thawing process may present a risk to health it is to be adequately drained.

Кога истекувањето на течности од процесот на размрзнување може да претствува ризик по здравјето, мора да се овозможи соодветно истекување на истите.

138. Following thawing, food is to be handled in such a manner as to minimise the risk of growth of pathogenic microorganisms or the formation of toxins.

По размрзнувањето, со храната мора да се ракува на начин со кој се минимализира ризикот од појава на патогени микро-организми или токсини.

139. 8. Hazardous and/or inedible substances, including animal feed, are to be adequately labelled and stored in separate and secure containers.

(8) Опасните и/или нејастивите производи, вклучувајќи ја и добиточната храна, мора да бидат соодветно означени и складирани во одделни и безбедни контејнери.

Wrapping and packaging of foodstuffs Annex II Chapter X

Чл.20 Амбалажа и пакување на храната

140. 1. Material used for wrapping and packaging are not to be a source of contamination.

(1) Материјалот кој се употребува за завиткување и пакување не треба да биде извор на контаминација..

141. 2. Wrapping materials are to be stored in such a manner that they are not exposed to a risk of contamination.

(2) Материјалите кои се користат за завиткување се складираат на начин што истите не се изложени на ризик од контаминација.

142. Материјалот е складиран во хигиенски услови и заштитен од контаминација.

143. 3. Wrapping and packaging operations are to be carried out so as to avoid contamination of the products

(3) Операциите на завиткување и пакување се спроведуваат така за да се избегне контаминација на производите.

144. Where appropriate and in particular in the Каде што е соодветни и особено, во случаите кај конзерви

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

16/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

case of cans and glass jars, the integrity of

the container’s construction and its cleanliness is to be assured.

и стаклени тегли, мора да се обезбеди целовитост на конструкцијата на контејнерот и неговата чистина.

145. 4. Wrapping and packaging material re-used for foodstuffs is to be easy to clean and, where necessary, to disinfect.

(4) Материјалот за завиткување и пакување на храна кој повторно се користи мора да биде лесен за чистење и каде што е соодветно и за дезинфекција.

Annex II Chapter XI Heat treatment Чл.21 Температурен третман 146. The following requirements apply only to

food placed on the market in hermetically sealed containers: 1. any heat treatment process used to process an unprocessed product or to process further a processed product is:

При ставање во промет на храна во херметички затворени контејнери: 1) секој термички третман кој се користи за преработка на непреработен производ или за понатамошна преработка на преработен производ, мора:

147. (a) to raise every party of the product treated to a given temperature for a given period of time; and

а) секој дел од производот кој се третира достигнува дадена температура за одреден временски период; и

148. (b) to prevent the product from becoming contaminated during the process;

б) постапката оневозможува производот да се контаминира за време на процесот;

149. Водата која се користи за ладење по термиичкиот третман не е извор на контаминација.

150. 2. to ensure that the process employed achieves the desired objectives, food business operators are to check regularly the main relevant parameters (particularly temperature, pressure, sealing and microbiology), including by the use of automatic devices;

2) за да се осигура дека применетиот процес ги постигнува посакуваните цели, операторот со храна мора редовно да ги проверуваат релевантните параметри (особено температурата, притисокот, затвореноста и микробиолошката исправност) вклучувајќи употреба на автоматски уреди, и тоа се евидентира.

151. Температурата се следи, а по потреба и евидентира 152. 3. the process used should conform to an

internationally recognised standard (for example, pasteurisation, ultra high temperature or sterilisation).

3) процесот кој се користи мора да биде во согласност со национално признаен стандард (како што е пастеризација, ултра-висока температура или стерилизација).

Annex II Chapter XII Training Чл.22 Обука Food business operators are to ensure: Операторот со храна мора да обезбеди дека:

153. 1. that food handlers are supervised and instructed and/or trained in food hygiene matters commensurate with their workactivity;

1) лицата кои ракуваат со храната се надгледуваат и имаат добиено инструкции и/или обука за прашања поврзани со хигиена на храната во однос на нивните работни задачи;

154. 2. that those responsible for the development and maintenance of the procedure referred to in Article 5(1) of this Regulation or for the operation of relevant guides have received

2) лицата одговорни за развој и одржување на постапките засновани врз НАССР принципите и операциите од релевантните упатства, минале низ соодветна обука за

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

17/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

adequate training in the application of the HACCP principles; and

примена на HACCP принципите, и

155. 3. compliance with any requirements of national law concerning training programmes for persons working in certain food sectors

3)се почитуваат сите барања од Законот за безбедност на храната кои се однесуваат на програмите за обука на лицата кои работат во одредени прехранбени сектори.

Regulation (EC) No 853/2004 Of The European Parliament And Of The Council of 29 April 2004 laying down specific hygiene rules for food of animal origin

Правилник за посебните барања за храна од животинско потекло (Сл.Весник на РМ бр.115/2008, 21/2009)

IDENTIFICATION MARKING Annex II, Section I, A Point 1-4

Чл.8 Идентификациона ознака (примена)

156. When required in accordance with Article 5 or 6, and subject to the provisions of Annex III, food business operators must ensure that products of animal origin have an identification mark applied in compliance with the following provisions.

Кога е потребно во согласност со Законот за ветеринарно јавно здравство, операторот со храна мора да обезбеди дека производите од животинско потекло имаат аплицирана идентификациона ознака, во согласност со следниве одредби:

157. 1. The identification mark must be applied before the product leaves the establishment.

1) идентификационата ознака мора да се аплицира пред производот да го напушти објектот;

158. 2. However, a new mark need not be applied to a product unless its packaging and/or wrapping is removed or it is further processed in another establishment, in which case the new mark must indicate the approval number of the establishment where these operations take place.

2) на производот не смее да се аплицира нова ознака, освен во случај кога е отстрането завиткувањето или пакувањето или кога подлежи на понатамошна преработка во друг објект, а во тој случај новата идентификациона ознака мора да укажува на бројот на одобрението на објектот каде што се одвиват овие операции;

159. 3. An identification mark is not necessary for eggs in respect of which Regulation (EC) No 1907/90 (1) lays down requirements concerning labelling or marking.

3) идентификационата ознака не е неопходна за јајца за кои со содветен проопис се пропишуваат барања кои се однесуват на обележувањето или маркирањето;

160. 4. Food business operators must, in accordance with Article 18 of Regulation (EC) No 178/2002, have in place systems and procedures to identify food business operators from whom they have received and to whom they have delivered products of animal origin.

4) операторот со храна, со цел да обезбеди следливост на производството, мора да имаа воведено системи и процедури за идентификација на операторите со храна од кои примил и на кои им испорачал производи од животинско поткло.

161. Операторот со храна воспоставува систем за идентификација и евиденција на сите добавувачи како и субјекти кои ги снадбдува со производи од животинско потекло.

FORM OF THE IDENTIFICATION MARK Annex II, Section I, B points 5- 7

Чл.9 Форма на идентификационата ознака

162. 5. The mark must be legible and indelible, (1) Идентификационата ознака мора да биде читлива и

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

18/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

and the characters easily decipherable. It

must be clearly displayed for the competent authorities.

неизбришива, а знаците лесни за толкување и мора да биде јасно истакната.

163. 6. The mark must indicate the name of the country in which the establishment is located, which may be written out in full or shown as a two-letter code in accordance with the relevant ISO standard.

(2) Идентификационата ознака мора да го содржи зборот ,,Република Македонија,, или кодот на Република Македонија во согласност со релевантниот ISO стандард - ,,МК,,.

164. 7. The mark must indicate the approval number of the establishment. If an establishment manufactures both food to which this Regulation appliesand food to which it does not, the food business operator may apply the same identification mark to both types of food.

(3) Идентификационата ознака треба да го наведува бројот на одобрување на објектот во форма на последните 4 цифри. Доколку објектот произведува и храна на којашто се однесува овој правилник и храна на кој не се однесува овој правилник, операторот може да ја употреби истата идентификациона ознака за двата типа на храна.

165. -е во во овална форма METHOD OF MARKING Annex II, Section I, C points 9 - 14

Чл.10 Начин на означување

166. 9. The mark may, depending on the presentation of different products of animal origin, be applied directly to the product, the wrapping or the packaging, or be printed on a label affixed to the product, the wrapping or the packaging. The mark may also be an irremovable tag made of a resistant material.

(1) Идентификационата ознака може, на различните производи од животинско потекло, да се стави директно на производот, на обвивката или на пакувањето или да биде испечатена на етикета прицврстена на производот, обвивката или пакувањето. Идентификационата ознака, исто така, може да биде неотстранлива ознака направена од резистентен материјал.

167.

10. In the case of packaging containing cut meat or offal, the mark must be applied to a label fixed to the packaging, or printed on the packaging, in such a way that it is destroyed when the packaging is opened. This is not neccessary, however, if the process of opening destroys the packaging. When wrapping provides the same protection as packaging, the label may be affixed to the wrapping

(2) Во случај на пакување со расечено месо или внатрешни органи, идентификационата ознака мора да биде прикачена на пакувањето или испечатена на пакувањето, на таков начин да истата се уништи при отварање на пакувањето. (3)Ова не е задолжително доколку при самиот процес на отварање се уништи пакувањето. Во случај кога завиткувањето ја обезбедува истата заштита како и пакувањето, идентификационата ознака може да се прикачи на обвивката.

168. 11. For products of animal origin that are placed in transport containers or large packages and are intended for further handling, processing, wrapping or packaging in another establishment, the mark may be applied to the external surface of the container or packaging.

(4)За производи од животинско потекло кои се ставени во транспортни контејнери или големи пакувања и се предвидени за понатамошно ракување, преработка, завиткување или пакување во друг објект, идентификационата ознака може да се аплицира на надворешната површина на контејнерот или пакувањето.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

19/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

169. 12. In the case of liquid, granulate and

powdered products of animal origin arived in bulk, and fishery products carried in bulk, an identification mark is not necessary if accompanying documentation contains the information specified in points 6, 7 and, where appropriate, 8.

(5) Во случај на течни, зрнести и производи во прав од животинско потекло кои се пренесуваат во големи количества и производи од риба кои се пренесуваат во големи количини, идентификационата ознака не е неопходна доколку придружната документација ги содржи информациите за земјата и бројот на одобрение.

170. 13. When products of animal origin are placed in a package destined for direct supply to the final consumer, it is sufficient to apply the mark to the exterior of that package only.

(6) Кога производите од животинско потекло се сместени во пакување кое е наменето за директна испорака до крајниот потрошувач, доволно е да се аплицира идентификациона ознака единствено на надворешниот дел од пакувањето.

171. 14. When the mark is applied directly to products of animal origin, the colours used must be authorised in accordance with Community rules on the use of colouring substances in foodstuffs.

(7) Кога идентификационата ознака е ставена директно на производите од животинско потекло, боите кои се користат мора да бидат одобрени во согласност со Законот за безбедност на храната и на производите и материјалите што доаѓаат во допир со храната.

Reg (EC) No 853/2004 Of The European Parliament And Of The Council of 29 April 2004 laying down specific hygiene rules for food of animal origin

Правилник за посебните барања за храна од животинско потекло

Reqirements for cutting plans Annex III, Section I, Chapter III

Услови за објект за расекување

Food business operators must ensure that cutting plants handling meat of domestic ungulates

Операторот со храна мора да обезбеди дека објектот за расекување во кој се ракува со месо од домашни чапункари:

172. 1. are constructed so as to avoid contamination of meat, in particular by:

1) е конструиран така да може да се избегне контаминација на месото, особено со:

173. a) allowing constant progress of the operations; or

а) обезбедување на континуиран тек на работата; или

174. (b) ensuring separation between the different production batches;

б) обезбедувајќи одвоеност помеѓу различни производствени серии.

175. 2. have rooms for the separate storage of packaged and exposed meat, unless stored at different times or in such a way that the packaging material and the manner of storage cannot be a source of contamination for the meat;

2) има простории за одделно складирање на пакувано и непакувано месо, освен ако не е складирано во различно време или на начин да материјалот за пакување и начинот на складирање не може да претставуваат извор на контаминација на месото;

176. 3. have cutting rooms equipped to ensure compliance with the requirements laid down in Chapter V;

3) има простории за расекување опремени за да обезбедат согласност со условите пропишани во член 15 од овој Правилник;

177. 4. have equipment for washing hands with taps designed to prevent the spread of contamination, for use by staff

4) има опрема за миење раце, која ја користи персоналот кој е ангажиран на ракување со непакувано месо, со славини дизајнирани на начин да спречат ширење на

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

20/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

engaged in handling exposed meat; and контаминација; и

178. 5. have facilities for disinfecting tools with hot water supplied at not less than 82 ーC, or an alternative system having an equivalent effect.

5) има опрема за дезинфекција на приборот со топла вода со температура не пониска од 82oC или алтернативен систем кој се постигнува еднаков ефект.

Requirements for cutting plans – poultry or lagomorphs Annex III, Section II, Chapter III;

Услови за објект за расекување од живина или зајци

179. 1. Food business operators must ensure that cutting plants handling meat from poultry or lagomorphs

(1) Операторот со храна мора да се обезбеди дека објектот за расекување во кој се ракува со месо од живина или зајци:

180. (a) are constructed so as to avoid contamination of meat, in particular by:

1.1) е конструиран на начин за да се избегне контаминација на месото, особено со:

181. (i) allowing constant progress of the operations; or

а) обезбедување на континуиран тек на работата; или

182. (ii) ensuring separation between the different production batches;

б) обезбедувајќи одвоеност помеѓу различни производствени серии.

183. b) have rooms for the separate storage of packaged and exposed meat, unless stored at different times or in such a way that the packaging material and the manner of storage cannot be a source of contamination for the meat;

1.2) има простории за одделно складирање на пакувано и непакувано месо, освен ако не е складирано во различно време или на начин да материјалот за пакување и начинот на складирање не може да претставуваат извор на контаминација на месото;

184. (c) have cutting rooms equipped to ensure compliance with the requirements laid down in Chapter V;

1.3) има простории за расекување кои се опремени да обезбедат согласност со условите пропишани во член 26 од овој Правилник;

185. (d) have equipment for washing hands used by staff handling exposed meat with taps designed to prevent the spread of contamination; and

1.4) има опрема за миење раце, која ја користи персоналот кој е ангажиран на ракување со непакувано месо, со славини дизајнирани на начин да спречат ширење на контаминација; и

186. (e) have facilities for disinfecting tools with hot water supplied at not less than 82oC, or an alternative system having an equivalent effect.

5) има опрема за дезинфекција на приборот со топла вода со тампература не пониска од 82oC или алтернативен систем со кој се постигнува еднаков ефект.

187. 2. If the following operations are undertaken in a cutting plant:

(2) Ако следниве операции се одвиваат во објектот за расекување:

188. (a) the evisceration of geese and ducks reared for the production of ‘Foie gras’, which have been stunned, bled and plucked on the fattening farm; or

2.1) евисцирација на гуски и патки кои се одгледани за производство на масен црн дроб, кои биле зашеметени, искрварени и искубани на фармата за гоење; или

189. (b) the evisceration of delayed eviscerated poultry, food business operators must ensure that separate rooms are available for that purpose.

2.2) евисцерација на задоцнето евисцерирана живина, операторот со храна мора да обезбеди дека постојат одделни простории за таа намена.

Requirements for production establishements Услови за објекти за производство

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

21/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Annex III, Section V, Chapter I;

190. Food business operators operating establishments producing minced meat, meat preparations or MSM must ensure that they:

Операторот со храна во објект за производство на мелено месо, подготовки од месо или механички одвоено месо (МОМ) мора да обезбеди дека објектот:

191. 1. are constructed so as to avoid contamination of meat and products, in particular by:

1) е конструирани на начин за да се избегне контаминација на месото и производите, особено со:

192. (a) allowing constant progress of the operations; or

a) обезбедување континуиран тек на работата; или

193. b) ensuring separation between the different production batches

b) обезбедувајќи одвоеност помеѓу различни производствени серии.

194. 2. have rooms for the separate storage of packaged and exposed meat and products, unless stored at different times or in such a way that the packaging material and the manner of storage cannot be a source of contamination for the meat or products

2) има простории за одделно складирање на пакувано и непакувано месо и производи, освен ако не складирано во различено време или на начин да материјалот за пакување и начинот на складирање не може да претставуваат извор на контаминација за месото или производите;

195. 3. have rooms equipped to ensure compliance with the temperature requirements laid down in Chapter III;

3) има простории опремени за да обезбедат согласност со температурните услови пропишани во член 40, 41 и 42 од овој Правилник;

196. 4. have equipment for washing hands used by staff handling exposed meat and products with taps designed to prevent the spread of contamination; and

4) има опрема за миење на раце која ја користи персоналот кој е ангажиран на ракување со непакувано месо и производи, со славини дизајнирани на начин да спречат ширење на контаминација; и

197. 5. have facilities for disinfecting tools with hot water supplied at not less than 82 ーC, or an alternative system having an equivalent effect.

5) има опрема за дезинфекција на приборот со топла вода со температура не пониска од 82oC или алтернативен систем кој постигнува еднаков ефект.

Reqirments for row material Annex III, Section V, Chapter II, point 1;

Услови за суровини кои се користат за подготовка на мелено месо (влезна суровина)

198. 1. The raw material used to prepare minced meat must meet the following requirements.

(1) Операторот со храна кој произведува мелено месо мора да обезбеди дека суровините кои се користат ги задоволуваат следниве критериуми:

199. (a) It must comply with the requirements for fresh meat;

1.1) се во согласност со условите за свежо месо;

200. b) It must derive from skeletal muscle, including adherent fatty tissues;

1.2) потекнуваат од скелетен мускул, вклучувајќи сврзни масни ткива;

201. c) It must not derive from: 1.3) не потекнуваат од: 202. (i) scrap cuttings and scrap trimmings

(other than whole muscle cuttings); а) остатоци од тримување (освен исечоци од цел мускул);

203. (ii) MSM; б) механички одвоено месо (МОМ);

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

22/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

204. (iii) meat containing bone fragments or

skin; or в) месо кое содржи делови од коска или кожа; или

205. (iv) meat of the head with the exception of the masseters, the non-muscular part of the linea alba, the region of the carpus and the tarsus, bone scrapings and the muscles of the diaphragm (unless the serosa has been removed).

г) месо од главата со исклучок на масетери, немускулниот дел од linea alba, месо од регионот на carpus и tarsus, месо стругано од коски и мускули од дијафрагма (освен ако серозата не е отстранета).

206.

(2) Покрај условите пропишани со став (1) од овој член, операторот со храна мора да изврши контрола на суровините кои влегуваат во објектот за да се обезбеди согласност со името на производот, даден во табелата подолу, во поглед на крајниот производ.

Row materials used to prepare meat preparation Annex III, Section V, Chapter II, point 2;

Услови за суровини кои се користат за производство на подготовки од месо

207. 2. The following raw material may be used to prepare meat preparations:

2.Операторот со храна кој произведува подготовки од месо мора да обезбеди дека суровините кои се користат ги исполнуваат следниве услови:

208. (a) fresh meat; 2.1) е свежо месо; 209. (b) meat meeting the requirements of

point 1; and 2.2) месо кое ги исполнува условите од член 37 од овој Правилник; и

210. c) if the meat preparation is clearly not intended to be consumed without first undergoing heat treatment:

2.3) ако подготовката од месо не е наменета за конзумирање без претходно спроведен топлотен третман

211. (i) meat derived from the mincing or fragmentation of meat meeting the requirements of point 1 other than point 1(c)(i); and

а) месо кое потекнува од мелење или фрагментација на месо кое ги исполнува условите од член 37 од овој Правилник, различни од став (1) точка 3); и

212. (ii) MSM meeting the requirements of Chapter III, point 3(d).

б) механички одвоено месо (МОМ) кое ги исполнува условите од член 42 став (1) точка 4) од овој Правилник.

The raw material used to produce MSM must meet the following requirements. Annex III, Section V, Chapter II, point 3;

Услови за суровини кои се користат за подготовка на механички одвоено месо (MОM)

213. (a) It must comply with the requirements for fresh meat;

1) мора да е во согласност со условите за свежо месо;

214. (b) The following material must not be used to produce MSM:

2) следниов материјал не смее да се користи за производство на МОМ:

215. (i) for poultry, the feet, neckskin and head; and

а) од живина, стапалата, кожата од вратот и главата; и

216. (ii) for other animals, the bones of the head, feet, tails, femur, tibia, fibula, humerus, radius and ulna.

б) од останати животни, коските од главата, стапалата, опашките, фемур, тибиа, фибула, хумерус, радиус и улна.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

23/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

217.

(2) Содржината на калциум во механички одвоеното месо (МОМ - да не преминува 0,1 % (= 100 мг/100 гр. или 1 000 ппм) од свеж производ - да бидат одредени со стандарден меѓународен метод.

Hygiene dring and after production Annex III, Section V, Chapter III, point 1;

Хигиенски услови за време и по производството

218. Food business operators producing minced meat, meat preparations or MSM must ensure compliance with the following requirements.

Операторот со храна кој произведуваат мелено месо, подготовки од месо или механички одвоено месо (МОМ) мора да обезбеди согласност со условите пропишани во овој Правилник.

219. 1. The work on meat must be organised in such a way as to prevent or minimise contamination. To this end, food business operators must ensure in particular that the meat used is:

(1) Работата со месото мора да биде организирана на начин да се спречи или минимализира контаминацијата.Во тој проглед операторот со храна мора да обезбеди дека месото кое се користи е:

220. (a) at a temperature of not more than 4oC for poultry, 3 oC for offal and 7oCfor other meat; and

1.1) со температура не повисока од 4oC за живина, 3oC за ситнеж и 7oC за друго месо; и

221. (b) brought into the preparation room progressively as needed

1.2) донесено во просторијата за подготовка постепено според потребата

Annex III, Section V, Chapter III, point 2; Хигиенски услови за производство на мелено месо и подготовки од месо

222. 2. The following requirements apply to the production of minced meat and meat preparations.

(1) Следните услови се однесуваат на производство на мелено месо и подготовки од месо

223. (a) Unless the competent authority authorises boning immediately before mincing, frozen or deep-frozen meat used for the preparation of minced meat or meat preparations must be boned before freezing. It may be stored only for a limited period.

1) освен ако надлежниот орган не одобри обескоскување веднаш пред мелењето, замрзнатото или длабоко замрзнатото месо кое се користи за подготовка на мелено месо, мора да се обескости пред да се замрзне. Тоа може да биде складирано само на одреден временски период.

224. (b) When prepared from chilled meat, minced meat must be prepared:

2) кога е подготвено од оладено месо, меленото месо мора да биде приготвено од:

225. (i) in the case of poultry, within no more than three days of their slaughter;

a) во случај на месо од живина во период од три дена од денот на колењето

226. (ii) in the case of animal other than poultry, within no more than six days of their slaughter; or

б) во случај на други животни освен живина во период од шест дена од денот на колењето

227. (iii) within no more than 15 days from the slaughter of the animals in the case of boned, vacuum-packed beef and veal.

в) најдоцна во рок од 15 дена од колењето на животните во случај обескостено, вакумирано телешко или јунешко месо.

228. (c) Immediately after production, minced 3) веднаш по производството, меленото месо и

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

24/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

meat and meat preparations must be

wrapped or packaged and be: подготовките од месо мора да бидат завиткани или спаковани и да бидат:

229. (i) chilled to an internal temperature of not more than 2 oC for minced meat and 4 oC for meat preparations; or

a) изладени на внатрешна температура не повисока од 2oC за мелено месо и 4 oC за подготовки од месо; или

230. (ii)frozen to aninternal temperature of not more than -18 oC.

b) замрзнати на внатрешна температура не повисока од -18oC.

231. These temperature conditions must be maintained during storage and transport.

Овие температурни услови мора да се оддржуваат за време на складирањето и транспортот.

Annex III, Section V, Chapter III,point 3,4 Хигиенски услови за производство на механички одвоено месо (МОМ)

232. 3. The following requirements apply to the production and use of MSM produced using techniques that do not alter the structure of the bones used in the production of MSM and the calcium content of which is not significantly higher than that of minced meat

(1) Следните услови се однесуваат на производството и употребата на механички одвоеното месо (МОМ) кое се произведува со помош на техники кои не ја менуваат структурата на коските, а кои се користат за производство на механички освоено месо (МОМ) и содржина на калциум која не е значително поголема од онаа кај меленото месо:

233. (a) Raw material for deboning from an on-site slaughterhouse must be no more than seven days old; otherwise, raw material for deboning must be no more than five days old. However, poultry carcases must be no more than three days old.

1) суровините за обескостување добиени на лице место во кланица каде постои објект за обескостување, не смеаат да бидат постари од седум дена, а во друг случај, суровината за обескостување не смее да биде постара од пет дена, додека труповите од живина не смеат да бидат постари од три дена;

234. (b) Mechanical separation must take place immediately after deboning.

2) механичкото одвојување мора да се изврши веднаш по обескостувањето;

235. (c) If not used immediately after being obtained, MSM must be wrapped or packaged and then chilled to a temperature of not more than 2 oC or frozen toan internal temperature of not more than 18 oC. These temperature requirements must be maintained during storage and transport.

3) доколку не се искористи веднаш по добивањето, механички одвоеното месо (МОМ) мора да биде завиткано или пакувано и потоа оладено на температура не повисока од 2oC или замрзнато на внатрешна температура на повисока од -18oC. Овие услови за температура мора да се оддржуваат и за време на складирањето и транспортот.

236. (d) If the food business operator has carried out analyses demonstrating that MSM complies with the microbiological criteria for minced meat adopted in accordance with Regulation (EC) No 852/2004 it may be used in meat preparations that are clearly not intended to be consumed without first undergoing heat treatment and in meat products.

4) ако операторот со храна има извршено анализи кои покажуваат дека механички одвоеното месо (МОМ) е во согласност со микробиолошките критериуми за мелено месо, тоа може да се користи за подготовки од месо кои не се наменети за употреба без претходно да бидат изложени на топлотен третман и во производи од месо;

237. (e) MSM not shown to comply with the 5) механички одвоеното месо (МОМ) кое не покажува

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

25/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

criteria referred to in (d) may be used

only to manufacture heat-treated meat products in establishments approved in accordance with this Regulation.

дека е во согласност со критериумите кои се наведени во точка 4) може да се користи само за производство на топлотно третирани производи од месо во одобрени објекти;

238. 4. The following requirements apply to the production and use of MSM produced using techniques other than those mentioned in point 3.

(2) Следните услови се однесуваат на производството и употребата на механички одвоеното месо (МОМ) произведено со помош на техники кои се поинакви од оние кои се наведени во став (1):

239. (c) Flesh-bearing bones obtained from frozen carcases must not be refrozen.

3) коски со месо добиени од замрзнати трупови не смеат да бидат повторно замрзнувани;

240. (d) If not used within one hour of being obtained, MSM must be chilled immediately to a temperature of not more than 2 oC .

4) доколку не се искористи во рок од еден час откако ќе се добие, механички одвоеното месо (МОМ) мора веднаш да биде оладено на температура не повисока од 2oC;

241. (e) If, after chilling, MSM is not processed within 24 hours, it must be frozen within 12 hours of production and reach an internal temperature of not more than - 18 oC within six hours.

5) ако по ладењето, механички одвоеното месо (МОМ) не се преработи во рок од 24 часа, тоа мора да биде замрзнато во рок од 12 часа од производството и да достигне внатрешна температура не повисока од -18oC во рок од шест часа;

242. (f) Frozen MSM must be wrapped or packaged before storage or transport, must not be stored for more than three months and must be maintained at a temperature of not more than - 18 oC during storage and transport.

6) замрзнатото механички одвоено месо (МОМ) мора да биде замотано или пакувано пред да се складира или транспортира, не смее да е складирано повеќе од три месеци и мора да се оддржува температура не повисока од -18oC за време на складирањето и транспортот;

243. (g) MSM may be used only to manufacture heat-treated meat products in establishments approved in accordance with this Regulation.

7) механички одвоеното месо (МОМ) може да се користи единствено за производство на производи од месо кои поминале низ топлотен третман во одобрни објекти.

244. 5. Minced meat, meat preparations and MSM must not be re-frozen after thawing.

(3) Механички одвоеното месо (МОМ) не смее да биде повторно замрзнато по одмрзнувањето.

Annex III, Section V, Chapter IV; Labelling Обележување 245. 1. In addition to the requirements of Directive

2000/13/EC (1), food business operators must ensure compliance with the requirement of point 2 if, and to the extent that, national rules in the Member State in the territory of which the product is placed on the market so require.

(1) Како надополнување на општите услови утврдени со Законот за ветеринарно јавно здравство, операториот со храна мора да обезбеди согласност со условите од став (2) и став (3) од овој член.

246. 2. Packages intended for supply to the final consumer containing minced meat from poultry or solipeds or meat preparations containing MSM must bear a notice indicating that such products

(2) Пакувањата кои се наменети за снабдување на крајниот корисник кои содржат мелено месо од живина или копитари или подготовки од месо кои содржат механички одвоено месо (МОМ), мора да носат ознака која укажува дека тие производи треба да бидат термички третирани

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

26/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

should be cooked before consumption. пред употреба.

247. (3) Означувањето мора да ги содржи следниве зборови: 248. - процент на масти под …;

249. - сврзно ткиво: протеини од месо пропорционално под…. Annex III,Section VI Meat products Производи од месо 250. 1. Food business operators must ensure

that the following items are not used in the preparation of meat products:

(1) Операторот со храна мора да обезбеди дека следните делови не се употребуваат во производство на производи од месо:

251. (a) genital organs of either female or male animals, except testicles;

1.1) генитални органи од машки или женски животни, со исклучок на тестиси;

252. (b) urinary organs, except the kidneys and the bladder;

1.2) мокрачни органи, со исклучок на бубрези и мочен меур;

253. (c) the cartilage of the larynx, the trachea and the extra-lobular bronchi;

1.3) р’скавицата на ларинксот, трахеата и екстра-лобуларните бронхи;

254. (d) eyes and eyelids; 1.4) очи и очни капаци; 255. (e) the external auditory meatus; 1.5) надворешен ушен канал; 256. (f) horn tissue; and 1.6) рожно ткиво; и

257. (g) in poultry, the head - except the comb and the ears, the wattles and caruncles the oesophagus, the crop, the intestines and the genital organs.

1.7) кај живина, главата, со исклучок на крестата и подбрадоците, подгушата и езофагус, бапката, цревата и гениталните органи.

258. 2. All meat, including minced meat and meat preparations, used to produce meat product must meet the requirements for fresh meat. However, minced meat and meat preparations used to produce meat products need not satisfy other specific requirements of Section V.

(2) Целото месо, вклучувајќи го меленото месо и подготовките од месо, кои се користат за производство на производи од месо мора да ги исполнуваат условите за свежо месо. Меѓутоа, меленото месо и подготовките од месо кои се користат за производство на производи од месо не треба да ги задоволат останатите посебни услови од овој Оддел.

259. Отстапки 260. 1.rather than indicating the approval number of

the establishment, the identification mark may include a reference to where on the wrapping or packaging the approval number of the establishment is indicated;

1) наместо да го вклучи бројот на одобрението на објектот, идентификационата ознака може да вклучи референца за тоа каде на завиткувањето или пакувањето е наведен бројот на одобрението на објектот;

Напомена: При пополнување на контролнта листа во делот на “Оцена на сообразноста”, може да се користи знакот “ √ ’’. *Во случај на несообразност на некое од прашањата потребно е да се даде објаснување на истото со посебен запис за корективна мерка . Несообразноста се оценува со Б 1 до Б 4 во зависност од степенот на несобразност.

Република Македонија Агенција за храна и ветеринарство Сектор за ветеринарно јавно здравство Одделение за безбедност на храна од животинско потекло

27/27 ОБ 7.5-2.1-34в01

Категорија Б 1 – оператори со недостатоци од помал тип кои може да ги исполнат критуерумите на ЕУ во пократок временски период, со

недостатоци кои имаат незначителен ризик за безбедноста на храната. Категорија Б 2 – оператори со недостатоци од поголем степен, но кои сепак може да ги одстранат во дадениот временски рок. Објектите од ова категорија може да продолжат да работат под одредени услови кои гарантираат соодветно ниво на безбедност на храната (исполнување на минималните ветеринарно-санитарни стандарди, планови за исполнување на критериумите). Категорија Б 3 – оператори кои немаат можност, потенцијал или спремност да ги исполнат критериумите на ЕУ, односно кои имаат голема или сериозна неправилност, која може да води кон ризик за безбедноста на храната во случаи кога истите не се контролирани. Категорија Б 4 – оператори кај кои се констатира неприфатлива или критична ситуација во делот на безбедноста на храната и за кои обврзувачки е итна реакција и корективни активности. Ако некое прашање е неапликативно се користи кратенката – Н/А – (Неапликативно) Оператор со храна

Официјален ветеринар Официјални лица 1.

2. 3. 4