152

9 сын.Қазақ тілі.docx

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 9 сын.Қазақ тілі.docx
Page 2: 9 сын.Қазақ тілі.docx

1 САБАҚ 2.09Тақырып: Отбасындағы асыл адамдар.Мақсаттары. 1.Отбасы туралы мәлімет беру. 2Оқулық мазмұнымен таныстыру, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3. Тілді мемлекеттік тіл ретінде құрметтеу сезімдерін қалыптастыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: еске алу, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: Отбасы суреті,кітап.

І.Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Күз айлары? Күзде бізге маңызды қандай мейрам-мереке болады?ІІ.Жаңа тақырып1 Кіріспе сөз Балалар, жаңа оқу жылымен сендерді құттықтаймын, денсаулық, жақсы бағалар тілеймін! Биылғы оқу жылы өте маңызды, себебі негізгі мектеп түлектерісіңдер, биыл МАБ тапсырасыңдар, емтихан тапсырасыңдар, сондықтан бос оқуға болмайды.2.Сендердің алдарыңда 9 сыныпқа арналған оқулық, авторы Т.М.Артыкова.Оқулық ХҮ модульдан. Әр модуль 5-6 сабақтан,әр модульдің соңында нәтиже сабақ, бақылау сұрақтары. Ал біз МАБ-қа дайындалу үшін әр модуль соңында тест тапсырамыз. Оқулықта жаңа сөздер, мақал-мәтелдер, жұмбақтар, өлең-тақпақтар, тақырыптық мәтіндер, жаттығулар, тірек-сызбалар бар.Осылардың бәрі сендердің әңгімелеу, сөйлеу, пікірлесу дағдыларыңды дамуына арналған. Ең соңғы беттерінде қазақша-орысша сөздік те орын алып тұр. 3. Өз бетімен оқулықпен танысып шығыңдар. -5 минут.4.Балалар, сендердің отбасыларында қанша адам бар? Олар кімдер?.Оқулықпен жұмыс: 4 бет. 1 тапсырма Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойындар5. 2 тапсырмаӨлеңді сөздіктің көмегіментүсініп оқып, жаттап алыңдар «Анаңды құрметтемесең»ІІІ Жазбаша жұмыс: 5-6 бет. тапсырмаларды орындау.Мәтінді оқу, сұрақтарға жауап беру.Бекіту: Отбасына байланысты сұрақтарға жауап беруСенің отбасыңда неше адам бар?Олар кімдер? т.б.ҮЙГЕ: 4 бет өлең жаттау

Page 3: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ 3.09Тақырып: Отбасындағы асыл адамдар.Мақсаттары. 1.Отбасы туралы мәлімет беру. 2Оқулық мазмұнымен таныстыру, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3. Тілді мемлекеттік тіл ретінде құрметтеу сезімдерін қалыптастыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: еске алу, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: Отбасы суреті,кітап.

І.Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Күз айлары? Күзде бізге маңызды қандай мейрам-мереке болады?ІІ.Жаңа тақырып1 Кіріспе сөз Балалар, жаңа оқу жылымен сендерді құттықтаймын, денсаулық, жақсы бағалар тілеймін! Биылғы оқу жылы өте маңызды, себебі негізгі мектеп түлектерісіңдер, биыл МАБ тапсырасыңдар, емтихан тапсырасыңдар, сондықтан бос оқуға болмайды.2.Балалар, сендердің отбасыларында қанша адам бар? Олар кімдер?3.Оқулықпен жұмыс: 4 бет. 1 тапсырма Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойындар4. Тұрақты тіркестер фразеологизмдер Белгілі бір тілдегі тұрақты сөз тіркесінің жиынтығыТұрақты тіркестер туралы ілім Тұрақты тіркеске тән ерекшеліктерҚұрамындағы сөздердің орны тұрақты, орнықтыТұтасып келіп, белгілі бір ұғымды білдіредіБір тілден екінші тілге аударылуға икемсіз келеді, әсіресе оларды тікелей сөзбе сөз аударуға болады. 5-тапсырмаТөмендегі тұрақты сөз тіркестерінің мағыналарымен сәйкестендіріңдер, олардыпайдалана отырып « Менің отбасымдағы аяулы жандар» тақырыбына әңгіме құрастыру.

Бекіту: Отбасына байланысты сұрақтарға жауап беруСенің отбасыңда неше адам бар?Олар кімдер? т.б.ҮЙГЕ: 6-7 бет ереже жаттау

Page 4: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ 5.09Тақырып: Отбасылық дәстүрлер шаңырақ тірегіМақсаттары. 1.Отбасы туралы мәлімет беру. 2Оқулық мазмұнымен таныстыру, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3. Тілді мемлекеттік тіл ретінде құрметтеу сезімдерін қалыптастыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: еске алу, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: Отбасы суреті,кітап.

І.Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Күз айлары? Күзде бізге маңызды қандай мейрам-мереке болады?ІІ.Жаңа тақырып1 Кіріспе сөз Балалар, жаңа оқу жылымен сендерді құттықтаймын, денсаулық, жақсы бағалар тілеймін! Биылғы оқу жылы өте маңызды, себебі негізгі мектеп түлектерісіңдер, биыл МАБ тапсырасыңдар, емтихан тапсырасыңдар, сондықтан бос оқуға болмайды.2.Балалар, сендердің отбасыларында қанша адам бар? Олар кімдер?3.Оқулықпен жұмыс: 4 бет. 1 тапсырма Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойындар4. Тұрақты тіркестер фразеологизмдер Белгілі бір тілдегі тұрақты сөз тіркесінің жиынтығыТұрақты тіркестер туралы ілім Тұрақты тіркеске тән ерекшеліктерҚұрамындағы сөздердің орны тұрақты, орнықтыТұтасып келіп, белгілі бір ұғымды білдіредіБір тілден екінші тілге аударылуға икемсіз келеді, әсіресе оларды тікелей сөзбе сөз аударуға болады. 5-тапсырмаТөмендегі тұрақты сөз тіркестерінің мағыналарымен сәйкестендіріңдер, олардыпайдалана отырып « Менің отбасымдағы аяулы жандар» тақырыбына әңгіме құрастыру.

Бекіту: Отбасына байланысты сұрақтарға жауап беруСенің отбасыңда неше адам бар?Олар кімдер? т.б.ҮЙГЕ: 6-7 бет ереже жаттау

Page 5: 9 сын.Қазақ тілі.docx

Сабақ жоспары "Жарасып тұр дәстүрім!"Ақмола облысы Зеренді ауданы №1 Зеренді орта мектебі Орыс мектебінде 9 сыныптың қазақ тілі сабағы «Жарасып тұр дәстүрім!» тақырыбы бойынша. Мұғалімі Катенова Б.К. 

Сабақтың тақырыбы: Жарасып тұр дәстүрім! Фразеологизм. Мақсаты Қазақ халқының дәсүрімен таныстыру, күнделікті тұрмыста қолануын білу, тұрақты сөз тіркестерін еске түсіру, қайталау тұрақты сөз тіркестерінің еркін сөз тіркестерінен айырмашылығын айыра білу. 

Сынып 9-сынып Негізгі идеялар -қазақ халқының дәстүрлері -фразеологизмдер Қүтілетін нәтиже Топпен жұмыс істеуге дағдыланады, тұрақты сөз тіркестерін біледі, еркін сөз тіркестерінен айырады, күнделікті өмірде қолданады қо 

Оқыту әдістері Топтық жұмыс, СТО-ның әдістері-талдау, сұрақ-жауап Көрнекіліктер мен материалдар Постер, түлі түсті маркерлер, фломастер, стикр, бағалау парағы Сабақты бағалау: СТО стратегиялары; «Ти» кестесі , «Еркін жазу» стратегиясы, «Бағалау парақшасын» топтаса толтырып, өзара бірін-бірі бағалау 

Сабақтың кезеңдері және тапсырмалар 1. Ұйымдастыру, сәлемдесу. Топқа бөлу (гометриялық фигуралар арқылы) Топ ережесін еске түсіру. Сабақтың мақсатын хабарлау, күтілетін нәтижемен таныстыру. 2. Үй тапсырмасын тексеру. Сұрақ – жауап. Жуан - жіңішке сұрақтар. -Отбасындағы асыл адамдарды атаңдар. -Әкенің орны қандай? -Отбасының бақыты неге байланысты? - Үйдің алтын қазығы кім? - Өмір сүру үшін не қажет? -Отбасылық дәстүрлерге не жатады? 3. Жаңа тақырып. «Еркін жазу» стратегиясын қолдану. Топтық жұмыс. Постермен жұмыс. - Қазақ халқының салт-дәстүрі дегенде көз адарыңа не елестейді? 

4. Оқулықпен жұмыс. Әңгімені түсініп оқып, не туралы айтылғанын түсіндіреді. Рөлге бөліп оқу. 5. Жаңа сөздердмен жұмыс. Мәтінен олардың анықтамасын табу, жасалу жолдарын анықтау. Сүйінші байғазы тоқымқағар базарлық шашу тоқым қағу сыйластық көрімдік 6. Әр топқа қима қағазға жазылған тапсырмаларды таратып беру. Сөйлемдерді оқу, аудару. Сұрақтар құрастыру. I-топ. Әйелдер үйде қалған балалары мен жақындарына мереке-тойларда болған жерлерінен сарқыт ала келетін. Мұның өзі, бір жағынан, тағамға деген кұрметті білдірсе, екінші жағынан, болып өткен мереке тойлардан үйде қалғандардың да дәм татып, қатысты болғанын сезінуге тәрбиелейді. II-топ. Дала тұрғындарының дәстүрлі әдет-ғұрыптарының бірі - асар. Онда ауыл тұрғыңдары ешқандай ақы алмастан бірлесе жұмылып, біреудің белгілі бір жұмысын бітіріп береді. Мәселен, олар біреудің қысқы баспанасын немесе мал қорасын салып беруге, сондай-ақ құдығын қазып беруге жұмыла көмектеседі. III-топ. Қазақтардың және бір жақсы әдет-ғұрпы - ерулік беру. Басқа жақтан жаңадан көшіп келгендерді оның туған-туыстары немесе көршілері арнайы дастарқанға шақырып, ерулік тамақ беретін болған. Бұл арқылы көшіп келген туыстарына немесе көршілеріне деген ыстық ықыласы мен ізгі ниетін білдірген. Ал көшіп келгендер жаңа қонысқа тез үйреніп, ондағы адамдармен жақсы қарым-қатынас орнатуға ықыласты болатын. Мұғалімнің сөзі:Біз салт-дәстүрімізді біліп, құрметтеп сонымен қатар сақтайтын болсақ, ұлтымыздың даналығымен мақтанатын боламыз. 

7. «Ти» кестесі Берілген тұрақты сөз тіркестерінің синонимдері мен антонимдерін табу. Синонимдер Антонимдер ________________________________________ туу дүние есігін ашу дүниеден өту 

Page 6: 9 сын.Қазақ тілі.docx

қуану екі езуі екі құлағына жету зәресі кету, қорқу момын қой аузынан шөп алмас шапшаң батыл жүрегінің түгі бар қорқақ жомарт қолы ашық сараң тату арасынан қыл өтпеу ала ауыз, араз 8. Берілген сөйлемдерге синтаксистік талдау жасау. Қой аузынан шөп алмас Қайраттың бұл қылығына бәрі таңданды. Көптен күткен жазғы демалыс та көзді ашып жұмғанша бітіп қалды. Оның еңбегі марапатталатынын естігенде екі езуі екі құлағына жетті. Өзінің қателігін мойындағаны сонша жұмған аузын ашпады. Кездесу сәті есіне түскенде жанын қоярға жер таппады. 9. Әр топқа Жаңа тақырыпты қолдана отырып «Дұрыс» не «Бұрыс» сөйлемдерін құрастыру. 10. Рөлдік ойын. 1-топ «Сөздің басы сәлем» Қазақ халықында амандасу мен жөн сұрасудың өзіндік дәстүрлері бар, осыны қалай көрсетуге болады? 2-топ «Кісі күту-қонақжайлық» Қазақтар қонақ келсе шабылып қалады. 3-топ «Қонақтарды шығарып салу» Үйімізге келген қонақтарды қалай шығарып саламыз? 11. Рефлексия. 12. «Бағалау парақшасы» толтырып, өзара бірін-бірі бағалауды жүзеге асыру 13. Үй тапсырмасы.

Тәрбие тал бесіктен басталадыЖарияланды 31-07-2013, 20:02 Категориясы: Тәрбие сағаты Сабақтың тақырыбы: Тәрбие тал бесіктен басталады.Сабақтың мақсаты: Халықтың ғасырлар бойы іріктеп, жинақтап алған озық тәжірибесін, дүниетанымын, өмірге деген көзқарасын оқушылардың бойына сіңдіру, соған сай мінез - құлқын қалыптастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Тақтаға ұлағатты сөздер жазған парақшалар ілінеді: «Ел болам десең, бесігіңді түзе», «Балаңды өз тәрбиеңмен тәрбиелеме, өз ұлтыңның тәрбиесімен тәрбиеле», «Ұяда не көрсе, ұшқанда соны алады», суреттер, тірек сызбалар, т. б.

Сабақтың барысы:Мұғалім: Тектілігі тереңге тамырланған қазақ халқы бала тәрбиесіне баса назар аударған. Ұлтымыз қашан да баласының рухани жағынан бай болуына көңіл бөлген. Сәби дүниеге келгеннен бастап, оның ойлы, дене бітімінің дұрыс қалыптасуына, ақыл - ойының жетілуіне назар аударған. Кішкентайынан бала бойына адалдық, әділдік, мейірімділік, адамгершілік сияқты бар ізгі қасиеттерді сіңіруде.Халықтық педагогиканың маңызы зор. Үнемі әдептілік тәрбиесін беру арқылы баланы жақсыдан үйренуге, жаманнан жиренуге баулуды да кішкентай кезінен бастаған дұрыс.

Бірде Мәдиналық бір кісі бақшасында өсіп тұрған құрмасына тас лақтырған баланы сүйреп отырып Пайғамбарымызға әкеледі. Бала жас та болса Ислам дінін қабылдаған Рафиғ ибн Амр еді. Келген кісі қатты кейіген сыңайда. Қабағы қатулы. Пайғамбарымыз болса сол сабырлы күйін сақтады. «Балапаным, құрма ағашына неге тас лақтырдың?», - деп сұрады. Бала: «Қарным қатты ашты. Құрма жегім келді», - дегеннен артық сөз айтпады. Мұхаммед(с. а. у.) балаға: «Жерге түскенін жесең же, бірақ ендігәрі құрмаларға тас лақтырма, жарай ма?», - деді. Сосын баланың басынан сипап, оған былай деп дұға жасады: «Уа, Алла Тағалам! Бұл баланың қарнын тойдыра гөр!».Ал, оқушылар, енді осы оқиғаға талдау жасап көрейікші! Бұдан қандай тәлім - тәрбие негіздерін ұғуға болады? Не себептен Пайғамбарымыз кінәлі балаға ұрыспады? Кәне, кім айтады?

1 – оқушы. Бұл жерде Пайғамбарымыздың ұрыспауының себебі – балаға ұрысқаннан гөрі оған жақсы көретініңді білдірдің маңыздылығында.Тәрбие берудің негізі – мейірім мен сүйіспеншілікте. Әсіресе, кішкене балалар үшін мейірім мен сүйіспеншіліктің орны ерекше. Олар тек сүйіспеншілік, махаббатпен ғана өсіп - жетіледі деп айтсам артық болмас.Ендеше, сүйіспеншілік – бала тәрбиесіндегі негізгі қағида.

2 - оқушы. Ең алдымен, баланың пікіріне құлақ асу керек. Сөйлеген бала өзінің ішкі дүниесін ашып береді. Ол қандай қателік жасаса да, әуелі тыңдау керек. Мүмкін, ол балалықпен жасаған шығар. Оның ішкі жан дүниесімен сырласпай жатып, оған ұрысып, жазалау дұрыс емес.3 - оқушы. Баланы шектен тыс көп тыя бермеу керек. Ол балаға барлық жағынан үлкен зиянын тигізеді. Кейін баланың ынжық болып өсуіне әкеп соқтыруы мүмкін.

4 - оқушы. Ата - ана қашан да баласының тілеуін тілеу керек. Оған әрқашанда сүйеу болып, өз көмегін тигізу қажет.

Page 7: 9 сын.Қазақ тілі.docx

Мұғалім: Рахмет, балалар! Енді мына ұлағатты сөздерге назар аударыңыздар. Кейбірінің авторын тауып, кейбірін жалғастырасыздар.«Адамның жақсы болуы тегінде емес, тәрбиесінде, ақылында, өнер, білімінде. Адамға үш алуан адамнан мінез жұғады: ата - анадан, ұстазынан, құрбысынан. Әсіресе, олардың қайсысын жақсы көрсе, содан көп жұғады.» (Абай)«Тәрбиесіз берілген білім -...» (адамзаттың қас жауы)«Ашу – дұшпан, ақыл -......» (дос, ақылыңа ақыл қос)«Қызды... тый» (қырық үйден)

Қорытындылау, бағалауҮйге тапсырма: тәрбие туралы баяндама жазу

2-3 САБАҚ. Тақырып.Алфавиттердің ауысуы. Араб жазуымен жазылған тұңғыш кітаптар.Мақсаттары: 1.Қазақстандағы алфавиттер туралы мәлімет беру. 2.Ойлану, мәнерлеп оқу,аудару дағдыларын меңгеру, сөз қорын молайту, тән дыбыстарын қайталау. 3.Өз тілінің тарихын білуге, зерттеуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: пікірлесу, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: қазақ алфавитінің тән әріптері.

І .Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: Бүгін аптаның қай күні? Кеше аптаның қай күні болды? Бүгін ауа райы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. карточкалар бойынша жұмыс (к.б.ж.) 2. жаппай түрде тексеріс: *Қазақстанда мемлекеттік тіл қандай? *Халықаралық тіл қандай? * «Тіл туралы» заң қашан 1-ші рет қабылданды? 3.Мәтіннің мазмұнын тексеру- 3 беттегі.ІІІ.Жаңа тақырып:

1. Кіріспе сөз: Қазақ тіл тарихында алфавиттердің орны ерекше. Үш рет алфавит ауысқаны белгілі. Қазан революциясына дейін қазақ халқы араб алфавитін қолданған. Содан кейін 1929 ж. – 1940 ж. дейін латын алфавитін қолданған.Ал

1940 ж. бастап орыс алфавит негізіндегі құрылған алфавитті қолданамыз. Бұл алфавитті құрған біздің белгілі жерлесіміз, мақтанышымыз -- Ы. Алтынсарин2. Қазақ алфавитінің тән әріптерін қайталау.3. Сөздік жұмысы.: 7 бет. А) мәнерлеп оқу, хормен, жекеше оқу

Ә) сөз тіркестерін құру.4. Топ арқылы жұмыс: 1 топ: 5-6 беттегі мәтінді қазақ тіліне аудару.

2 топ: 6-7 беттегі мәтінді орыс тіліне аудару5. 1-ші топ өз мәтіні бойынша сөйлесу құрады, 2-ші топ—мазмұнын айтады.

.ІҮ.Жазбаша жұмыс: 6 беттегі деңгейлік тапсырмаларды орындауБЕКІТУ: 7 бет 3 тапсырма: (ауызша.) сөздік диктант.ҮЙГЕ: 1. сөздерді білу, тән дыбыстарды қайталау. 2. мәтіннің мазмұнын білу (6 бет. 2 тапс.)

Page 8: 9 сын.Қазақ тілі.docx
Page 9: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ.Тақырып: «0» бақылау диктанты.Мақсат: 1. Оқушылардың жазбаша дағдыларын тексеру. 2. Есту арқылы жазу қабілеттерін меңгеру.

3.Өз сауаттылығын көтеруге міндеттерін қалыптастыру. САБАҚ ТҮРІ: бақылау. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.І. Ұйымдастыру кезеңі.ІІ. Сабақ тақырыбы мен мақсатын түсіндіру.ІІІ. Диктант мәтінін оқу. а) оқушыларға мақсат қою: тыңдаңдар, ойланыңдар: не туралы?ІҮ. Диктант мәтіні. Бұлан.Солтүстік Қазақстанда бұлан кездеседі.Өткен ғасырларда бұландар Ресей ормандарында, Оралда, Сібірде, Қазақстанда көп болған. Бұдан 60 жыл бұрын бұландар азайып кетті. Кеңес заңы бұландарды аулауға тыйым салды. Соның нәтижесінде олардың саны тез арта бастады.Қазір бұландар Мәскеу түбінде де кездеседі. Аң шаруашылығында Орал ормандарында бұлан көбейіп, Солтүстік Қазақстан жеріне тарала бастады. Бұланның биіктігі 2 метрге жетеді. Бұқаларының үлкен мүйіздері болады. Бұлан кәрі болса, мүйізіндегі бұтағы көп болады. Ескі мүйіздері қыста түседі, көктемде жаңасы өседі. (75 сөз)Ү.Диктантты тексеру.

ҮІ. Үй жұмысын тексеру.1. Карточкалар бойынша сөздерді тексеру.2. Мәтіннің мазмұнын тексеру (6 бет.)

ҮЙГЕ: 6 бет арқылы дайындалу.

Page 10: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Латын алфавиті. Мақсаттар: 1.Латын алфавит тарихы туралы мағлумат беру. 2. Сөйлесу, аудару дағдыларын меңгеру, сөз қорын молайту. 3.Тіл тарихын білуге, зерттеуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: карточкалар, алфавит үлгілері. І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Лексикалық сәті: Қазір күздің қай айы? Қыркүйектің нешесінде «Тіл мейрамы» болады? Қазақстанда неше ұлт өкілдері тату өмір сүріп келе жатыр? Сондықтан Қазақстанда неше тілде халық сөйлейді деуге болады? Мемлекеттік тіл қандай тіл? Халықаралық тіл қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К. б. ж. 2. Жаппай түрде: * тіл тарихында неше алфавит ауысылды?

*араб алфавитін қай жылға дейін қолдандық? *латын алфавитін ше ? *қазіргі алфавитті қай жылдан бері қолданамыз? *қазіргі қолданатын алфавитті кім құрастырған? 3. мәтіндердің мазмұнын тексеру, оқушылардың сөйлесуін тексеру.

ІІІ.Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз: Латын алфавиті біздің елде 1939 жылға дейін қолданылды.Бұл алфавит басқа шығыс елдерінде де пайдаланған.Қазақстанда 1939 жылы жаңа алфавитке көшу реті белгіленді.2. Сөздік жұмысы: 8 бет. А) мәнерлеп оқу, хормен, жекеше оқу. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру.3.Мәтінді (8 бет.) өз бетімен оқып, аударады. А) сөйлесу құрастыру. (жұп бойынша.) -- 1-ші топ. Ә) мазмұнын айтуға дайындалады. – 2-ші топ. ІҮ.Жазбаша жұмыс: 8 бет. 3 тапс. орындау. А) тұрлаулы мүшелерін еске алуБЕКІТУ: 1. 8 бет. 2 тапс. 2. 9 бет. 4 тапс.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді білу, тән дыбыстардың түрлерін қайталау. ІІ деңгей: 8 бет. сөйлесу құру, білу. ІІІ.деңгей: 8 бет. мазмұнын білу

Page 11: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6..САБАҚ. Тақырып: Орыс алфавиты Мақсаттар: 1.Орыс алфавитінін тарихынан мағлұмат. 2.Әңгімелеу, шығарма жазу дағдыларын меңгеру, 3. Өз тіл тарихын білуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: пікірлесу, шығарма жазу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: карточкалар, алфавит үлгісі.

І.Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: *22 қыркүйекте қандай мейрам өтеді? *Сендердің сыныбыңызда неше ұлт өкілдері тату өмір сүреді? *Қандай тіл арқылы араласасыңдар? *Мемлекеттік тіл қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж.2. Жаппай түрде: *қазақ халқы неше алфавит ауыстырған? *қай жылға дейін араб алфавитін қолдандық? *латын алфавитін қай жылға дейін қолдандық? *тән дыбыстар қандай топқа бөлінеді? (үлгілер бойынша.)3.Әңгіменің мазмұнын тексеру. Сөйлесуді тексеруІІІ.Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз: Қазақстанда 1939 жылы Ы. Алтынсарин – қазақ балаларының тұңғыш ұстазы, орыс алфавиті негізінде қазақ тән дыбыстарын қосып – 42 әріпті қазақ алфавитін құрастырады. Сол алфавтті біз бүгінгі күнге дейін қолданамыз2.Оқулықпен жұмыс: 9 бет. 1 тапсырма: А) өзім оқып беремін. (мәселе қоямын: мәтін не туралы? ) Ә) өз бетімен оқиды, әр бөлікке сұрақ, ат қояды. Б) төмендегі сызба арқылы әңгімелеу.ІҮ.Жазбаша жұмыс: 10 бет 2 тапсырма арқылы шығарма жазу.ҮЙГЕ: шығарманы аяқтау; 9 беттегі мәтіннің мазмұнын білу 3 – 10 беттер арқылы қайталау.

Page 12: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7. САБАҚ. Тақырып: Қазақ тілі мәселесі. Мақсаттар: 1.Тіл тарихы туралы мәліметтерді бекіту. 2.Пікірлесу, ойдағыларын дұрыс сөйлем арқылы айту дағдыларын қалыптастыру

3.Өз тілін құрметтеу, сыйлау сезімдерін тәрбиелеу.І.Ұйымдастыру кезеңі:1. Сабақ тақырып, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Кіріспе сөз: Балалар, сонымен өткен сабақтарда біз өз тіл тарихымен танысып, зерттедік. Көз түсіп отырғаны—тіл мәселесі әлі де өте маңызды.Бүгінгі сабақта осы мәселелер бойынша пікірлесіп көрейік.

1. Қазір оқулықтарыңды ашып, 3 – 10 беттер арқылы тағы еске алып шығайық.2. Пікірлерімізді мына сұрақтар бойынша бастайық: 10 бет 1 тапсырма.

А) берілген жоспар бойынша әңгімелейміз.Ә) топ арқылы: І топ: 1-ші сұрақ арқылы. ІІтоп: 2-ші сұрақ арқылы.

ІІІ.Сонымен пікірлерімізді алға салып, бір-біреуімізді тыңдадық. Енді менің сұрағыма жауап беріңдер: **Сендердің ойларыңызша, ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ БОЛАШАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДА БАР МА?А) Оқушыларға көмектесу (пікірлерін жасауға.)ІҮ. Жазбаша жұмыс: «Меніңше, қазақ тілінің болашағы ............» 4-6 сөйлем арқылы өз пікірлерін жазадыБЕКІТУ : 11 беттегі 2 тапсырма арқылы а) қазақ тілінде 5 сұрақ – жауап құру.ҮЙГЕ: 3—10 беттер бойынша дайындалу, модуль бойынша тестке дайындалу..

Page 13: 9 сын.Қазақ тілі.docx

8 САБАҚ : Тақырып: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар: 1.Тіл тарихы туралы білімдерін қорыту. 2.Еске салу арқылы жазу дағдыларын тексеру. 3.Білімді, белсенді қасиеттерін тәрбиелеу. САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: практикалықКӨРНЕКІЛІКТЕР: тест үлгілері..І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: *Қазақ өмірінен неше алфавит өтті? * Оларды қолданған жылдарын ата. *Қазіргі қолданатын алфавитті кім құрған?ІІ.Нәтиже сабақ: 11 бет – 12 беттегі 1 – 5 сұрақтарға жауап иберу.ІІІ. ТЕСТ. 1.Қазақ халқының ана тілі? А) түркі тілі. Ә) халық тілі. Б) қазақ тілі.2.Қазақ тілі қандай топқа жатады? А ) араб Ә) түркі. Б) қазақ.3.Қазақ, қарақалпақ, ноғай, татар, башқұрт тілдерін қалай атауға болады? А) бірдей. Ә) туыстас. Б) барлық.4.Жырлар, өлеңдер, мақал-мәтелдер,т.б. тіліміздің несі деуге болады? А) байлығы. Ә) мақтаны. Б) жетістігі.5.Қазақ өмірінде неше алфавит болды? А) 5. Ә) 7. Б) 3.6.Қазіргі қолданатын алфавитті қай жылдан қолданамыз? А) 1939. Ә) 1940. Б) 1941.7.Ең алғашқы, көп мезгіл пайдаланған алфавит? А) латын. Ә) араб. Б) орыс.8.Қазіргі алфавитті кім құрған? А) Ы.Алтынсарин. Ә)А.Байтұрсынов. Б) М.Әуезов.9.Қазақ тілінде неше тән дыбыстар бар? А) 10. Ә) 9. Б) 8.10.Тән дыбыстар неше топқа бөлінеді? А) 2. Ә) 3. Б) 4.11.Араб тілімен жазылған тұңғыш кітап? А) «Қутадгу білік.» Ә) «Диуани луғат-ат-түрік.» Б) «Өмірбаяным.»12.Тұңғыш кітапты кім жазған? А) Ж.Баласағұн. Ә) М.Қашкари.Б)А.Байтұрсынов.13.Араб алфавитімен жазылған кітаптардың нұсқасы қайда сақталуда? А) Каир мен Ташкентте. Ә) Ташкент пен Шымкентте. Б) Каир мен Шымкентте.14.Араб алфавиті Қазақстанда қашанға дейін қолданылды? А)1927. Ә) 1928. Б) 1929.15.Латын алфавитіне қашан көштік? А) 1925-1926. Ә) 1929-1939. Б) 1930-1931.

ІҮ. Бақылау сұрақтарына жауап ( уақыт қалса ғана.) ТЕСТ КІЛТІ:1б,2ә,3ә,4а,5б,6ә,7ә,8а,9а,10а,11а,12а,13а,14б,15ә.

ҮЙГЕ: сөздерді қайталау; 4 – 5 беттегі мақалдарды жатқа білу.

Page 14: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІІ МОДУЛЬ. Қазақ тілін зерттеген ғалымдар.Құрмалас сөйлем.

1 САБАҚТақырып: Радлов В.В.Мақсаттар: 1.Шығысты зерттеуші түрколог туралы мағлұмат беру. 2.Әңгімелеу, сөйлесу тілдерін даму, сөз қорын молайту. 3.Әйгілі түркологтардың шығармаларын зерттеуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: Радловтың суреті, таблица.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1 Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Күзде табиғатта қандай өзгерістер болады? Бүгін ауа райы қандай? .ІІ. .1. Өткен сабақтағы тестің қорытындысын анықтау. 2.Сөздік диктант. ( 3 минут қайталау.) А) Есте қалған сөздерді жазу.ІІІ. Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз: Жалпы қазақ тілін зерттеген ғалымдар аз емес. Ең әйгілі, белгілі, еңбектері көзге түскен ғалымдардың бірі – Радлов Василий Васильевич Бұл кісі шет елде туса да қазақ тіліне қызығуы соншалық, тіпті Ресейде қалып, ғылыми жұмысымен айналысқан түрколог2.Оқулықпен жұмыс: 13 беттегі сызба арқылы таныстыру жұмысы.3.Сөздік жұмысы: 13 бет: А) мәнерлеп хормен, жекеше оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлем құру.4.Мәтінмен жұмыс: 13-14 бет. А) өз бетімен оқиды. Түсінеді. Ә) топ арқылы: І топ: 1-ші бөлікті; ІІ топ: 2-ші бөлікті оқып, аударып, әр бөлікке сұрақ, ат қояды. Б) мазмұнын айтуға күш салады5.Жазбаша жұмыс: 14 бет. 4 тапсырманы орындау.БЕКІТУ: 14 бет. 3 тапсырма арқылы сөйлесуді жалғастыру.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді білу. ІІ.деңгей: 13 бет. 1 тапсырманы орындау. ІІІ деңгей: 13-14 бет мазмұнын білу.

Page 15: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ.Тақырып: Шығыстану ғылымынын өкілі.Мақсаттар:1.Шығыстану зерттеушісі Бартольд В.В. туралы мәлімет беру. 2.Оқу, аудару, сөйлесу дағдыларын меңгеру; құрмалас сөйлемнің түрлерімен танысу; сөз қорын байыту. 3.Қазақ тілін зерттеушілердің шығармаларын білуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: білім дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: Бартольд суреті, грамматикалық таблица.І.Ұйымдастыру кезеңі:1.Лексикалық сәті: * Қазір қай жыл мезгілі? *Қыркүйектің нешесінде «Тіл мейрамы» болады? *Халықаралық тіл қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж.

2.Жаппай түрде: * Қазақ тілін зерттеген ғалымдарын атаңдар *Радлов өмір сүрген жылдары? *Ол қандай елдерді аралаған? *Қандай көне ескерткішті оқиды? 3. Мәтіннің мазмұнын тексеру.. 4. Сөйлесуді тексеру (13 бет. 1 тапс.)ІІІ. Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз ( 13 бет. 1 тапсырмаға сүйеніп.)2.Сөздік жұмысы: 16 бет. А) оқу, аудару сөз тіркестерін құру.3.Мәтінмен жұмыс: 15 бет. А) В.В.Бартольд суретін тамашалау. Ә) мәтінді оқу, аудару. Б) әр бөлікке сұрақ, ат қою В) мазмұнын айтып көру.ІІІ.Грамматикалық тақырып: Қазақ тілінде сөйлемдердің жай түрі және құрмалас түрі болады.Жалпы 9-шы сынып жоспары бойынша құрмалас сөйлемдерді меңгеріп, емтиханға шығамыз .Құрмалас сөйлем 3 топқа болінеді: салалас, сабақтас, аралас.1. Таблица арқылы таныстыру.2. Оқулықпен жұмыс (15 бет.)3. Жазбаша жұмыс: 16 бет. 4 тапсырманы орындау.

БЕКІТУ: 16 беттегі деңгейлік тапсырмаларды орындау.ҮЙГЕ: І.деңгей: сөздерді, ережені білу. ІІ деңгей: 16 бет 1-ші деңгей тапсырмасын орындау ІІІ.деңгей: 15 бет мәтіннің мазмұнын білу.

.

Page 16: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3. САБАҚ. Тақырып: Қазақ тіл білімінің негізін салушылар.

Мақсаттар: 1.Тіл негізін салушылар туралы мәлімет. 2.жоспар құру, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3.тіл қызықтығына айналысу әдеттерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, сызба үлгілері.І.Ұйымдастыру кезеңі:1.Лексикалық сәті: *қазір қай жыл мезгілі? *қашан тіл мейрамы өтеді? *сендердің сыныбыңызда неше ұлт өкілдері тату өмір сүреді? *сендер қандай тіл арқылы араласасыңдар? *ал мемлекеттік тіл ретінде қай тілді қолданасыңдар?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б .ж 2.Жаппай түрде: *қазақ тілін зерттеген ғалымдарды атаңдар. *Радлов – кім? *Бартольд – кім? *олардың үлестерін атаңдар. *сөйлемнің неше түрі болады? *құрмалас сөйлемнің түрлерін ата. 3.А) 16 бет. 1-ші деңгейді тексеру. . Ә) 15 бет. мазмұн тексеру.ІІІ.Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз: (1-ші сабаққа қара.)2.Суреттерді тамашалау.3. Сөздік жұмысы: 17 бет: мәнерлеп хормен, жекеше оқу, аудару. А) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру.МӘТІНДЕРМЕН ЖҰМЫС: А) өзім оқимын (мәселе қоямын: кім туралы? не туралы? )

1. ТОП арқылы: 1-ші топ –16-17 бет ; 2-ші топ—18 бет2 Тапсырмалар: А) оқу, аудару, әр бөлікке сұрақ, ат қою.

Ә) сызбалар құрып, мазмұнын айту.ІҮ.Жазбаша жұмыс: 18 бет. 3 тапсырма: құрмалас сөйлемдер құрастыру.БЕКІТУ: 18 бет сұрақтар бойынша; 18 бет. 4 тапсырманы орындау.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді, ережені білу. ІІ деңгей: 17 беттегі сызба арқылы мазмұнын білу. ІІІ деңгей: 18 беттегі мәтінге сөйлесу құрып, білу.

Page 17: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4.САБАҚ. Тақырып:Ғылыммен жақын болсаң, қолың жетер Мақсаттар: 1.Тіл зерттеген ғалымдар туралы білімдерін пысықтау. 2.Мақал-мәтелдердің маңызын меңгеру, сөз қорын байыту, құрмалас сөйлемдеді бекіту 3.Білімді, сауатты болуға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: білімдерін қорыту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық тексеріс.КӨРНЕКІЛІКТЕР: карточкалар, ғалым суреті.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1,Лексикалық сәті: *шығыстану ғалымдарын атаңдар. *Бартольдтың қандай туындыларын білесің? *туындының негізі неде? *Радлов - кім?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.к.б,ж. 2.жапппай түрде: *қазақ тілінің негізін кімдер салған? *Сауранбаев – кім? *оның еңбектерін атап жіберіңдер. *Айдаров – кім? *оның еңбектері қандай тақырыпқа арналған?3 А).Өткен тақырыптың мазмұнын тексеру – 16-17 беттер. Ә) Сөйлесуді тексеру – 18 бет.ІІІ Сабақ тақырыбы бойынша жұмыс:1.Кіріспе сөз.2.Мақал-мәтелдермен түсініктеме жұмысы. 19 бет 1 тапсырманы орындау. А) құрмалас сөйлемдерді анықтау.3. «Радлов.» мәтінін өзім оқимын, мәселе қоямын: кім туралы? не туралы?ІҮ. Практикалық жұмыс: 20 беттегі деңгейлік тапсырмаларды орындау.БЕКІТУ: *қазақ тілін қандай ғалымдар зерттеген? *олардың шығармаларының негізгі тақырыбы? *қазақ тілінін негізін салған ғалымдарды атап беріңдер. *құрмалас сөйлемдердің неше түрі болады? *құрмалас сөйлем үлгісін құр.ҮЙГЕ: І деңгей: модуль бойынша сөздерді, ережені қайталау ІІ деңгей: 19 бет. мазмұнын білу. ІІІ. деңгей: 19 бет. мақал-мәтелдерді жатқа білу.

.

Page 18: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Әйгілі ғалымдар. Мақсаттар: 1.Қазақ тілін зерттеген ғалымдар туралы білімдерін пысықтау. 2.Пікірлесу, ойлану, сөйлесу дағдыларын қалыптастыру. 3.Өз білімдерін кеңейту сезімдерін тәрбиелеуСАБАҚ ТҮРІ: білім дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСі: білімдерін бекіту.КӨРНЕКІЛІКТЕР: жекеше карточкалар.І.Ұйымдастыру кезеңі:1.Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Күз ерекшілігі неде? Күзде қандай мейрам-мереке өтеді? (тіл мейрамы.) Тіл мейрамын елімізде қашан тамашалаймыз?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж.

2 .Жаппай түрде: *қазақ тілін зерттеген ғалымдарды атап беріңдер. *қазақ тілінің негізін салушылар ғалымдар? *Орхон Енисей жазуын оқыған ғалым? * Қай ғалымның 250-ден астам еңбектері бар? *қазақ тіл тарихы және диалектологиясымен кім шұғылданған? *»Түркі тілі грамматикасы» еңбектің авторы? 3 А) Мәтіннің мазмұнын тексеру (19 бет.) Ә) Мақал-мәтелдерді жатқа тексеру.

ІІІ.Бекіту жұмыс: 1. Кестені толықтыру: 20 бет. 1-ші тапсырма. 2.Әр оқушы жекеше карточкамен айналысады. (10 минуттай.) 3.Ауызша: 20 бет 3 тапсырманы орындау.ҮЙГЕ: диктантқа, тестке дайындалу -- 13-19 беттер арқылы

Page 19: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. Тақырып: ДИКТАНТ. Мақсаттар:1 Өткен тақырып бойынша білімдерін қорыту. 2.Есту арқылы жазу дағдыларын меңгеру. 3.Сауатты, ғылымды болуға шақыру.І.Ұйымдастыру кезеңі:1. сабақтың тақырып, мақсаттарымен таныстыру.2. Диктантты оқимын, МӘСЕЛЕ қоямын: тыңдаңдар, ойланыңдар: кім туралы? не туралы? А) орыс тілінде мазмұнын анықтаймыз. Ә) диктант жазу.

Орхон – Енисей жазба ескеркіштері.Қазіргі қазақ руларының ата-тегінен қалған рухани мұралардың бірі – О рхон - Енисейжазулары Ол тасқа қашап жазылған ескерткіштер.Бұлардың ішінде бізге кеңірек мәлім болғандары- түркі көсемі Күлтегін батыр мен ақылғөй Тоныкөк құлыптастары.Оларда Ұлы түркі қағанаты халықтарының тұрмысы, салты, мәдениеті туралы баяндалған Бұларда қазіргі қазақтардың сөз саптау үлгісіне жақын шешендік өнердің түрлері байқалады.Ескерткіште ел сақтау, ел қорғау реттері айтылады. Бұл жазулардан түрлі тап өкілдерінің ерекшеліктері, психологиясы жақсы аңғарылады. Орхон – Енисей жазба ескерткіштері ҮІ – ҮІІІ ғасырларға жатады. Бірақ бүгінгі күнде де оның мәндері әлі өте маңызды. (90 сөз.)

3.Диктантты тексеру.

Page 20: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІІ. ТЕСТ.1. Қазақ тілін зерттеген ғалымдарды атар беріңдер. А) Радлов, Бартольд. Ә) Радлов, Бартольд,Сауранбаев. Б) Радлов, Бартольд, Сауранбаев, Айдаров.2. »Құрмалас сөйлем» -- орысша аудармасын анықта А) сложное предложение, Ә) сложносочиненное предложение. Б) сложноподчиненное предложение3 .Орхон – Енисей жазуын кім оқыған? А) Радлов. Ә) Бартольд. Б) Сауранбаев.4.Сөздерді аудар: научно-исследовательская, социально-политическая, руководил, основоположник, видный представитель, исследователь5.Орталық Азия мен Орта Азия тарихын зерттеген ғалым? А) Радлов. Ә) Бартольд. Б) Сауранбаев.6.»Жетісу тарихының шежіресі» еңбекті кім жазды? А) Сауранбаев. Ә) Бартольд. Б) Айдаров.7.»Түрік тілінің сөздігі» еңбектің авторы кім? А) Бартольд. Ә) Айдаров. Б) Радлов.8.Жиренше шешеннің әңгімелерін, Доспамбет ақынның өлеңдерін зерттенген кім? А) Бартольд. Ә) Радлов. Б) Сауранбаев.9.Сөйлем түрін анықта«Радлов Берлинде туып, Ресейге келіп, қазақ тілін зерттеген ғалым» А) сабақтас құрмалас. Ә) құрмалас сөйлем. Б) салалас құрмалас.10.Қазақ тілінің негізін салушылар ғалым? А) Сауранбаев, Айдаров. Ә) Бартольд, Радлов. Б) Бартольд,Сауранбаев, Радлов.11.Сауранбаев қазақ тілінің тарихы, диалектологиясымен қай жылдан шұғылданады? А) 1950. Ә) 1952. Б) 1954.12.Қай ғалымның 250-ден астам еңбектері белгілі? А) Сауранбаевтің. Ә) Айдаровтың. Б) Бартольдтың.13.Айдаровтың еңбектері қандай тақырыпқа арналады? А) түркі ескерткіштері. Ә) Орхон-Енисей ескерткіштері. Б) моңғол ескерткіштері14 « Түркі тілі грамматикасы» еңбектің авторы? А) Сауранбаев. Ә) Айдаров. Б) Радлов.15.Сөйлем құрастыр: 1-профессор, 2-бірі. 3-түрколог,4-Н.Т.Сауранбаев,5-қазақ тіл, 6- салушылардың ,7-білімінің, 8-негізінің

ТЕСТ КІЛТІ: 1Б, 2А, 3А 4.ғылыми зерттеу,саяси-әлеуметтік,жетекшілік етті,негізін салушы, көрнекті өкілі, зерттеуші 5ә,6ә,7б,8ә,9ә,10а,11а,12ә,13а,14б ,15 «Сауранбаев-түрколог, профессор, қазақ тіл білімінің негізін салушылардың бірі.» .ҮЙГЕ: 13-19 бет. арқылы қайталау, сөздік диктантққа дайындалу.

Page 21: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІІІ МОДУЛЬ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ. Салалас құрмалас сөйлем. 1 САБАҚ Тақырып: Қазақстан Республикасы. Мақсаттар: 1.Қазақстан жері туралы мәліметті кеңейту. 2.Мәнерлі оқу, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3.Отаншылдық сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, көру.КӨРНЕКІЛІКТЕР: ҚР- ның картасы, .І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: *бүгін аптаның қай күні? *кеше аптаның қай күні болды? *ертең қай күні болады? *бір аптада неше күн болады? *бір аптада неше тәулік болады?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.Өздік диктант. А) 13-19 беттер арқылы қайталау (2 минут.) Ә) есте қалған сөздерді жазу (ІІ модуль бойынша.)ІІІ.Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз:* Балалар, біздің туған жеріміз қалай аталады? * ҚР тәуелсіздікке 1991 жылы ие болды.Жалпы, дүние жүзінде тәуелсіздік алғаннан бері бірінші Елбасы ауысылмай келе жатқан ел - ЮАР (1963), екінші орында - Қазақстан! Ол еліміздің тұрақты саясатының көрсеткіші Бүгінгі таңда ҚР әлемге өте танымал.Біздің еліміз жер көлеміне қарағанда

әлемде 9-шы орын алады. Ал біздің жерімізге ҰЛЫБРИТАНИЯ,ФРАНЦИЯ,ГЕРМАНИЯ,ИСПАНИЯ,АВСТРИЯ, ГОЛЛАНДИЯ,ДАНИЯ сияқты елдерді «көзбен» әкеліп салсақ, картада әлі де орын қалады.Еліміз пайдалы кендерге, егінге, мұнай, газ, т.б. бай. Еліміздің өз ұлттық валютасы, мемлекеттік рәміздері де бар.

А) карта арқылы ҚР жерін тамашалау.2.М.Хакимжанованың «Отан» өлеңін мәнерлеп оқу, мәнін түсіндіру.3.Сөздік жұмысы: 23 бет. А) мәнерлеп оқу, аудару, Ә) сөз тіркестерін құрастыруІҮ.Мәтінмен жұмыс: А) өзім оқимын (мәселе: не туралы?) Ә) топ арқылы: (3 топ.): әр топ бөлігіне сұрақ, ат қояды. Мәтіннің негізгі ойын анықтау. Мәтінге жоспар құру, әңгімелеу.Ү.Жазбаша жұмыс: 22 бет 3 тапс. грамм. тапсырмасын орындауБЕКІТУ: 22 бет.2 тапс арқылы; 23 бет 5 тапс.ҮЙГЕ: І деңгей: создерді білу. ІІ. деңгей: 23 бет 4 тапсырманы жазбаша. ІІІ деңгей: 22 бет мәтіннің мазмұнын білу..

Page 22: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып: Қ Р рәміздері. Мақсаттар: 1 Рәміздер тарихы туралы мәлімет. 2.Салалас құрмалас сөйлем түрлерін меңгеру, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру 3.Отаншылдық сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: көру.КӨРНЕКІЛІКТЕР: рәміздер суреттері.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: * ҚР тәуелсіздікке қашан ие болды?. * ҚР тәуелсіздік күнін атаңдар. * Республика күнін атаңдар. * Ата заң күнін атаңдар.ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1 Жаппай түрде: Сенің Отаның қай ел ? « ОТАН» деген сөзін қалай түсінесің? Сенің туған жерің? Туған жерің туралы не білесің?

2. Мәтіннің мазмұнын тексеру: 22 бет.3. Құрған сөйлемдерін тексеру.

ІІІ.Жаңа тақырып:1Кіріспе сөз: Егеменді, тәуелсіз елдің тарихы бойынша өз рәміздері қажет. Бір топ сәулетшілер, сазгерлер, ақындар Елбасы тапсыруымен рәміздер үлгілерін жасауға кіріседі. 1992 жылы маусымның 4-і - ҚР рәміздері қабылданған күн Жалаудың авторы – Шәкен .Ниязбеков Елтаңбаның авторлары: Шота Уәлиханов, Мәлібек Жандарбеков Ал әнұранның авторлары: әнін жазған: Шәмші Қалдаяқов. Сөздерін жазғандар: Жүмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев Жаңа әнұран 7 қаңтар 2006 жылы қабылданған.. Жаңа әнұран тұңғыш рет орындалған күні 11 қаңтар 2006 жылы Елбасымыздың иннагурациясында.Еліміздің мемлекеттік рәміздеріне, тәуелсіздік белгісіне ҰЛТТЫҚ валюта да жатады.Ұлттық теңгеміз 1993 жылы 15 қарашада енгізілді.2. Өлеңдерді мәнерлеп оқу, мазмұнын түсіну, жаттап алу - 23-24 беттерде.ІҮ.Грамматикалық тақырып:

1. Таблица бойынша түсініктеме.2. Оқулықпен жұмыс 24 бет – 25 бет

БЕКІТУ: жазбаша: 25 бет деңгейлік тапсырмалар арқылы.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздер, ережені білу. ІІ деңгей:26 бет 4 тапсырманы орындау. ІІІ деңгей: 23-24 беттегі өлеңдерді жатқа біл

Page 23: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. Тақырып: Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы. Мақсаттар:1.Қазақстан халықтарының тілдер дамуы туралы мағлұмат.. 2.Пікірлесу, әңгімелесу тілдерін меңгеру, салалас құрмалас сөйлемдерді игеру 3.Өз тіліне сүйіспеншілік сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша.КӨРНЕКІЛІКТЕР: грамматикалық таблица, І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Лексикалық сәті: *кім сыныпта кезекші? *кім сыныпта жоқ? *үйге қандай жұмыс берілді? *бүгін ауа райы, ауа температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.к.б.ж.2.Жаппай түрде: *ҚР қашан тәуелсіздікке ие болды? *Мемлекеттік рәміздері қашан қабылданды? *Мемлекеттік рәміздеріне нелер жатады? * Жалаудың авторын атаңдар *Елтаңбаның авторлары? *Әнұранның авторлары? *Ұлттық теңге қашан қабылданды?3.А) Өлеңді жатқа тексеру 23-24 бет. .

Ә) 26 бет арқылы сөйлесу тексеру. Б) Салалас құрмалас сөйлемдердің құрылу жолдарын еске алу: 24 бетІІІ.Жаңа тақырып:

1. Кіріспе сөз: Осы жылдың наурыз айында халық санағы өтті Сол санақ бойынша қазақстандық халқы саны – 16.198.800 адам Ал ұлт өкілдері 130-дан астам., соған қарағанда біздің елімізде 130 тілде араласамы! Біздің елімізде .әр ұлт өкілі өз тілін, дәстүрін, мәдениетін дамуға құқы бар.2.Сөздік жұмысы: 26-27 бет: А) мәнерлеп оқу, хормен, жекеше оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдерін құру3 Қазақстан халықтарының тілдерін дамуы туралы не білесіңдер?. А) 26 бет таблица арқылы жұмыс: мәселе мәнін анықтау Ә) Мәтінмен жұмыс: 26 бет. Б) Топ арқылы жұмыс: бөлік бойынша үш топ әр бөлікке сұрақ, ат қояды. В) Балалар, бұл мәтінді қалай атауға болады? Кім мазмұнын айтып береді?ІҮ. Грамматика. А) 24 бет арқылы қайталау. Ә) 26 бет. 2 тапсырмадан құрмалас сөйлемдерді теріп жазу. . ( жазбаша жұмыс.)БЕКІТУ: 27 беттегі сұрақтар арқылы.ҮЙГЕ: Ідеңгей: сөздер, ереже. ІІ деңгей: 26-27 бет. мазмұнын білу. ІІІ деңгей: 26 бет. сызба арқылы әңгімелеу.

4 САБАҚ. Тақырып: Тіл туралы Заң.

Page 24: 9 сын.Қазақ тілі.docx

Мақсаттар: 1.ҚР «Тіл туралы» заңымен таныстыру. 2.Конспект жазу, сөйлесу дағдыларын меңгеру. 3.Өз елінін отаншылы болу сезімдерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық КӨРНЕКІЛІКТЕР: «Тіл туралы» заңы. І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: *соңғы (2009ж.) санағы бойынша қазақстандық саны қанша? *қанша ұлт өкілдері тату-тәтті тұрады? *елімізде мемлекеттік тілі қай тіл? *халықаралық тілі қандай тіл? *басқа ұлт өкілдерінің өз тілін, мәдениетін дамуға құқығы бар ма?ІІ. Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз: Жалпы қазақ тілі туралы тұңғыш заң 1989 жылы қабылданған. Ол «Тіл туралы.» заң деп аталған.Бұл заң бойынша ҚР мемлекеттік тілі- қазақ тілі , халықаралық тіл – орыс тілі деп жарияланған. Енді, 1997 жылы шілде айынын 11-де « Қазақстан Республикасының тіл туралы» заңы қабылданды. (заңнын үлгісін көрсету, таныстыру.)2.Заңнын керекті баптарына конспект жазу: І-ші бөлім. 3-ші бап: ҚР-да тіл туралы заңдылығы Ата заңына негізделеді.Тіл туралы заңдылық ҚР азаматтарына, шетелдік азаматтарына, азаматсыздық тұлғаларға (ҚР тұрақты тұрғындарына) тарайды. 4-ші бап: ҚР мемлекеттік тілі—қазақ тілі.Мемлекеттік тіл – мемлекеттің барлық салаларының тілі, іс жүргізу тілі. ҚР –ның әр азаматының міндеті— мемлекеттік тілін білу. 5-ші бап: Мемлекетті және жергілікті ұйымдарда қазақ тілімен қатар орыс тілі қолданылады. ІІ-ші бөлім. 10-шы бап: ҚР – да іс құжаттары мемлекеттік тілде жүргізіледі, қажетті кезінде орыс тілінде жүргізуге мүмкіндіктері барІІІ-ші бөлім. 16-шы бап: ҚР-да балабақшада, негізгі, орта мектептерінде, жоғары білім алатын орындарында мемлекеттік тілін меңгеруі міндетті түрдеҚОРЫТЫНДЫ: Қазақстанда тұратын әр азамат мемлекет тілін меңгеруі, қадірлеуі,сыйлауы – міндетті түрде! .

3.Оқулықпен жұмыс: 27 бет 1 тапсырманы аудару, түсінуБЕКІТУ: 28 беттегі 3-ші тапсырма арқылы.

ІІІ. Үй жұмысын тексеру: 1. к.б.ж. 2. әңгіменің мазмұнын тексеру: 26-27 бет 2 тапсырма...

3.26 беттегі 1 тапсырма – сызба бойынша әңгімелерін тамашалау.

Үйге: І деңгей: сөздерді, ережені қайталау. ІІ деңгей 28 бет. 3 тапсырма. ІІІ деңгей: конспект арқылы дайындалу. ( МАБ –қа дайындалу)

Page 25: 9 сын.Қазақ тілі.docx

9 сынып 10.10.14 ж. Тақырып: Үлкенді сыйлау ұлылық. Мақсаттар: 1.Сыйлау туралы ұғым беру. 2.Пікірлесу, ойын білдіру дағдыларын меңгеру. 3. Үлкендерді сыйлау ету сана-сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: білімдерін бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: суреттер ., карточкалар.І.Ұйымдастыру кезеңі: ІІ.Үй жұмысын тексеру:

ІІІ.Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз: Суретке назарларыңды аударыңдар. Бұл суретте нені көріп тұрсыңдар? 1 тапсырма.Өлеңді түсінсіп оқыңдар. тапсырма.Өлең бойынша сұрақтарға жауап беру. Көмекші есімдерНегізгі сөздермен тіркесіп олардың кеңістікке, уақытқа қатысын толтырып нақтылап тұратын сөздер.

ҮЙГЕ: ереже жаттау 50 бет,52 бет 6- тапсырма.

Page 26: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар: 1.ҚР туралы білімдерін пысықтау. 2 Сауатты жазу дағдыларын меңгеру 3.Азаматтылық сана-сезімдерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: білімдерін бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.І.Ұйымдастыру кезеңі: . 1.Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Нәтиже сабақ: 29 беттегі 1, 2, 4 сұрақтарына жауап беру ( жазбаша)

ІІІ. ТЕСТ.1. «Отан» деген сөздің аудармасын анықта. А) адамның тұратын жері. Ә) адамның

жақсы көретін жері. Б) адамның туып-өскен жері.2. ҚР – ның жері қандай? А) кең-байтақ. Ә) өте үлкен. Б) өте жақсы.3. ҚР солтүстікте қандай елмен шектеседі? А) Ресеймен. Ә) Қытаймен. Б)

Моңғолиямен.4. Оңтүстікте қандай елмен шектеседі? А) Қырғызстан,Өзбекстан,Түркіменстан.

Ә) Өзбекстан, Ресей. Б) Моңғол, Түркіменстан, Қырғызстан. 5.ҚР –сы қашан тәуелсіздікке ие болды? А) 1990. Ә) 1991. Б) 1992. 6 Тәуелсіздік күні ? А) 14 желтоқсанда. Ә) 15 желтоқсанда. Б) 16 желтоқсанда.7.Мемлекеттік рәміздер қашан қабылданды? А) 1993 ж.Ә)1992 ж. Б)1994 ж.8.Әнұран қашан қабылданды? А) 2006 Ж. Ә) 2007 ж. Б) 2008 ж.9. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? А) 2. Ә) 3. Б) 4.10.Құрмалас сөйлемнің қандай түрлері бар? А) жалғаулықты, жалғаулықсыз. Ә) жалғаулықты. Б) жалғаулықсыз.11.Сөйлемнің түрін анықта: «ҚР көп ұлтты ел, олар тату-тәтті өмір сүреді.» А) жалғаулықсыз. Ә) жалғаулықты. Б) құрмалас.12.»Қазақстан Республикасының тіл туралы» заңы қашан қабылданды? А) 11 шілде 1997 ж. Ә) 11 қаңтар 1998 ж. Б) 11 сәуір 1999 ж.13. ҚР-да соңғы халық санағы қашан болды? А) 2007 ж. Ә) 2008 ж. Б) 2009 ж.14. Соңғы санақ бойынша халық саны? А) 16.198.800. Ә) 16.354.200. Б) 16.000.00015.ҚР-да мемлекеттік тіл қандай тіл? А) орыс Ә) ағылшын. Б) қазақ. ТЕСТ КІЛТІ: 1б, 2а,3а,4а,5ә,6б,7ә,8а,9ә,10а,11а,12а,13б,14а,15б. ІҮ: Қайталау жұмысы: А) «Қазақстан Республикасының тіл туралы» заңы бойынша әңгімелер құрастыру. Ә) Мақал-мәтелдерді тексеру: 28 бет.ҮЙГЕ: 22-28 беттерді қайталау, сөздік диктантқа дайындалу..

.

Page 27: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІҮ. МОДУЛЬ. ТАРИХИ ҚАЙРАТКЕРЛЕР. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем.1 САБАҚ. Тақырып: Хандар. Мақсаттар: 1.Қазақ хандары туралы мәлімет.

2.Сөйлеу, шағын шығарма жазу дағдыларын меңгеру,ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдер құрылу жолдарын түсіндіру. 3.Қазақ тарихын білу сана-сезімдеріе тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлеу, әңгімелеу.КӨРНЕКІЛІКТЕР: суреттер, грамм. таблицаІ.Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: *қазір қай жыл мезгілі? *күз айлары? *қазан айының соңында қандай мереке тойлаймыз? * тәуелсіздік күнін қашан өткіземіз? *Ата заңы күні қашан өтті?ІІ.Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз: Ерте заманда қазақ хандығын құрған азаматтардың бірі - Абылай хан Қазақ хандығында елді, жерді, жұртты қорғау деген ұғымға терең мән берілген.Қазақ хандығында ең жоғарғы билеуші хан болған.

2. Сөздік жұмысы: 30 бет. А) мәнерлеп хормен, жекеше оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдерін құрастыру.

3.Оқулықпен жұмыс: 30 бет. А) өзім оқимын, мәселе қоямын: ойланыңдар, кім туралы? не туралы? Ә) Топ арқылы жұмыс: әр топ өз бөлігін оқып, аударып, сұрақ, ат қояды. Б) Жұп арқылы жұмыс: сөйлесу құруІІІ.Грамматикалық тақырып: А) таблица арқылы түсініктеме жұмысы. Ә) Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем жалғауларымен танысу, сөйлемдер құрастыру.ІҮ.Жазбаша жұмыс: А) сөздік: 31 бет танысу, меңгеру. Ә) 31 беттегі 3 тапсырманы орындау БЕКІТУ:1 пікірлесу ( оқушылардың құрған сөйлесу негізінде) 2.сызба бойынша салалас құрмалас сөйлемдер құру - 30 бет 1-ші тапсырмаҮЙГЕ: Ідеңгей: 31 бет 4 тапс, сөздер. . ІІ.деңгей: 30 бет 2 тапс. мазмұнын білу. ІІІ деңгей:31 бет 3 тапс. сөйлесу құрастыру.

Page 28: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып: Сұлтандар. Мақсаттар: 1.Қазақ хандығында сұлтандар орны туралы мәлімет. 2.Сөйлесу, әңгімелеу;синтаксистік талдау; сөз қорын байыту. 3.Ел тарихын білуге, зерттеуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: машық, дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Лексикалық сәті: * бүгін ауа райы қандай? *ауа температурасы қандай? *аптаның қай күні? *кеше қай күні болды?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж.

3.Жаппай түрде: *қазақ хандығы қашан құрылған? *қазақ хандығы қай ғасырға дейін өмір сүрген? *көрнекті ханның есімін атаңдар. *қазақ хандығын күшті мемлекетке айналдырған хан кім?

4 Деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеріс.ІІІ.Жаңа тақырып: 1Кіріспе сөз. (өткен сабаққа қара.)2.Сөздік жұмысы: А) тақ, ұлыс,ер адамдар,соттай алмайды,басқару. . Ә) мәнерлеп хормен, жекеше оқу, аудару. Б) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру.3. Сөйлесу оқу, түсіну, жалғастыру - 31 бет 1-ші тапсырма.4.Мақал-мәтелдермен жұмыс: 32 бет. А) мәнін түсіндіру.ІҮ. Жазбаша жұмыс: Синтаксистік талдау: 32 бет 2-ші тапсырманы орындау.БЕКІТУ: 32 бет 3 тапсырма.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздер,ереже. ІІ деңгей: мақал-мәтелдерді білу. ІІІ. деңгей: сұлтандар туралы әңгіме құру. Озық тапсырма: Төле би туралы мәлімет құру.

Page 29: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3. САБАҚ. Тақырып: Билер. Мақсаттар: 1.Қазақ елінің белгілі билері туралы мәлімет беру. 2.Тіл дамыту, ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерін меңгеру 3. Ел тарихын, өз тарихын білуге, зерттеуге шақыру.

САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, көру.КӨРНЕКІЛІКТЕР: билер суреттері, карточкалар.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті: *қазақ хандығы қашан құрылған? *қандай хандар елді күшті мемлекетке айналдырған? *қазақ хандығында ең жоғарғы билеуші кім болған? *ханнан кейін билік кімде болған?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.к.б.ж. 2 жаппай түрде: *ханнан кейін билік кімде болған? *кімдерді сұлтандар деп атаған? *сұлтандар қандай құқықты пайдаланған? 3.А) мақал-мәтелдерді тексеру. Ә) сұлтандар туралы құрған әңгімелерін тексеру.ІІІ.Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз: Қазақ хандығында жұртқа жақын, жанашыр болғандары – билер. Билер халықтың қамын ойлаған, қарапайым халықтың өмірін көзге түсірген тұлғалар. Сондықтан да халық өмірін терең білген. Билердің ішінде ең атақтылары – Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би. Олардың әр бірі – бір тайпаларды атқарған.Халық олардың әділдігін, адамгершілігін, ұлылығын өз маңдайынан өткізген. 2.Сөздік жұмысы: 33-34 бет: хормен, жекеше оқу, аудару, мәнін түсіндіру. А) Сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру.

3.Бүгін біз әңгімемізді Төле биден бастаймыз А) Кім маған Төле би туралы әңгімелейді? 4. Оқулықпен жұмыс: 33 бет (топ арқылы) . ІҮ. Деңгейлік тапсырмалар арқылы жұмы (ІІ, ІІІ деңгейлер бойынша.) І топ- Қазыбек би туралы. ІІ топ – Әйтеке би туралы.Үйге: 1.сөздерді жатқа білу, қосымша әдебиет бойынша билер туралы реферат жазу. 2.озық тапсырма ( екі оқушыға): Қабанбай және Бөгенбай батырлар туралы мәлімет дайындау.

.

Page 30: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4.САБАҚ. Тақырып: Қазақтың батырлары.Мақсаттар: 1.Қазақ батырлары туралы мәлімет беру. 2.Пікірлесу тілдерін даму; ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерін меңгеру. 3.Ерлік, мақтан сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: пікірлесу дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: батырлардың суреттері, сызбалар..І. Ұйымдастыру кезеңі: сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Үй жұмысын тексеру:

1. к. б.ж.( сөздерді тексеру.)2. рефераттарды тамашалау.

ІІІ. Жаңа тақырып.1. Кіріспе сөз: Жалпы батырлар - халықтың әр әлеуметтік ұрпақтарынан шыққан адамдар.Бірақ батыр атағы босқа берілмеген. Сондықтан батыр атағы шығу үшін, азамат өз ерлігін үлкен шайқастарда көрсетуі тиіс. Қазақ батырлары аз емес. Әр тайпанын ішінде өз ерлігін көрсеткен, халық бостандығына қол салған өз батырлары болған. Бүгін біз атағы шыққан Қабанбай батыр мен Бөгенбай батыр туралы әңгімелейміз.2. Суреттерін тамашалау.3. Сөздік жұмысы: 35 бет.

А) мәнерлеп оқу, аудару, мазмұнын түсіндіру.Ә) сөз тіркестерін, шағын әңгімелер құрастыру.

4. Пікірлесу туралы мәлімет беру (34 беттегі мағлұматқа сүйеніп) 5. Оқушылардың дайындаған мәліметтерін тыңдау.ІҮ. Жазбаша жұмыс: 34 бет 1-ші тапсырма – пікір жазу.Бекіту: 35 бет 2-ші тапсырма – сөйлесу құрастыру (топ бойынша)ҮЙГЕ: сөздерді жаттау, батырлар туралы әңгіме құру.

Page 31: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Тарихи қайраткерлер Мақсаттар: 1.Тарихи қайраткерлер туралы мағлуматтарын пысықтау. 2.Білімдерін, ойларын жазу арқылы дағдыларын меңгеру. 3.Ел тарихын, өз тарихын білу сезімдерін тәрбиелеу. САБАҚ ТҮРІ: білім дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСІ: практикалықКӨРНЕКІЛІКТЕР: тарихи қайраткерлердің суреттері.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Қайталау жұмысы: 1. *қазақ хандығында ең жоғарғы билеуші кім болған? *сұлтандар қандай құқықтарын пайдаланған? *белгілі билерді атаңдар. *қандай батырлардың ерлігімен таныстыңдар? 2.сөз тіркестерін құрастырып, тақтаға жазу- 35 бет. 1 тапсырма.ІІІ. Шығарма . Тарихи қайраткерлер.

1. Жоспар құру: І. Қазақ хандығы. ІІ.Тарихи қайраткерлер. А) хандар. Ә) сұлтандар. Б) билер. В) батырлар. ІІІ Менің өмірімде тарихи қайраткерлердің мәні.

ІҮ. Шығарманы жазу.

ҮЙГЕ: І. ДЕҢГЕЙ:. шығарманы аяқтау. ІІ. ДЕҢГЕЙ:. 30—35 бет. қайталау. ІІІ. ДЕҢГЕЙ: диктантқа дайындалу.

. .

Page 32: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. Тақырып: Диктант. ТЕСТ. ( Нәтиже сабақ). Мақсаттар: 1.Қазақ хандығы туралы білімдерін бекіту. 2.Есту арқылы дұрыс жазу дағдыларын даму. 3.Өз тарихын мақтан ету сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: білім бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: тест үлгілері.І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Диктантқа дайындалу: 1. Өзім оқимын --- мәселе қоямын: не туралы? кім туралы? 2.Орысша мазмұнын айтқызамын.

ІІІ.Диктант жазу: ҚАЗАҚ ХАНДАРЫ. Қазақ хандығы ХҮ ғасырдың алпысыншы жылдары құрылды. Қазақ хандығының негізін салушы Жәнібек пен Керей. Олардан кейін Қасым хан, Тәуке хан, Абылай және басқалар ел биледі. Қазақтың ел билеген атақты хандарының бірі- Абылай хан. Ол орта жүзден шыққан хан.Абылай Жәңгір ханның бесінші ұрпағы. Абылайдың шын аты – Әбілмәнсүр. Абылайдың әкесі Уәли - Түркістан қаласының аға сұлтаны болған. Абылай көреген ел басы, батыл қолбасшы болған.Абылай үш жүздің басын біріктірген. Ол Ресей және Қытай мемлекеттерімен экономикалық қатынас жасаған. Абылай әрдайым ел бірлігін көздеген. Қазақ хандары қазақ елінің тәуелсіздігі мен бостандығы үшін күрескен. ( 94 сөз.)

ІҮ. Тексеру жұмысы.

Ү. ТЕСТ. 1. Қазақ хандығы қай ғасырда құрылған? А) ХҮ. Ә) ХҮІ. Б) ХҮІІ. 2.Қай ғасырға дейін қазақ хандығы болған? А) ХҮІІ. Ә) ХІХ. Б) ХҮІІІ. 3.Ең жоғарғы билеуші кім болған? А) сұлтан. Ә) хан. Б) би. 4.Шынғыс ханнан кейін тараған ерлерді қалай атаған? А) сұлтан. Ә) хан. Б) би. 5.Шайқастарда ерлік көрсеткен ерлерді қалай атаған? А) би. Ә) батыр. Б) хан. 6.Билер соттай алмайтын ерлерді қалай атаған? А) батыр. Ә) сұлтан. Б) хан. 7.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді анықта. А) «Қоңырау соғылды да мұғалім келді.» Ә) «Қоңырау соғылды, бірақ мұғалім келмеді.» Б) « Қоңырау соғылды,сондықтан сабақ басталды.» 8.Сөздерді аудар: примирение,племя, политик, усилил, власть, дубина. 9.Белгілі билерден кім 15-20 жасынан билікке араласқан? А) Әйтеке би. Ә) Қазыбек би. Б) Төле би. 10.Қабанбай батырдың шын аты? А) Ер Тарғын. Ә) Ерасыл. Б) Ералы. 11.Тайпаларды кім басқарған? А) би. Ә) батыр. Б) хан. 12. Сөздерді аудар: ұлыс, жусап жату,қауым, қолбасшылық, әйгілі, жүйрік ат. 13.Сарбаздар мектебінде оқыған кім? А) Қабанбай батыр. Ә) Бөгенбай батыр. Б) Төле би. 14.Мақалды қазақ тіліне аудар: Нет земли лучше своей, нет народа лучше своего. А) Туған елдей ел болмас, туған жердей жер болмас. Ә) Туған жердей ел болмас, туған елдей жер болмас. Б) Отан оттан да ыстық.15.Сөз тіркесін аудар: «Тарихи қайраткерлер.» А) общественный деятель. Ә) историческая личность. Б) исторические деятели. ТЕСТ КІЛТІ: 1а,2б,3ә,4а,5ә,6ә,7а,8(бітім жасау,тайпа,саясатшы,күшейтті,билік,шоқпар)НӘТИЖЕ САБАҚ -- 36 беттегі 4, 5 сұрақтарға жауап беруҮЙГЕ: І. деңгей: 3-35 бет. қайталау. ІІ. деңгей: оқу жылдамдығына дайындалу. ІІІ деңгей: аударма жұмысына сөздіктер әкелу.

Page 33: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7 САБАҚ: Тақырып: Қорытынды. Мақсаттар: 1.Оқушылардың жалпы тоқсандық білімдерін пысықтау. 2.Мәнерлеп оқу, аудару, жылдам оқу дағдыларын меңгеру. 3.Білімдерін кеңейту, арттыру сезімдерін тәрбиелеуСАБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР:. мәтін үлгілері ,аударма сөздіктері.І. Ұйымдастыру кезеңі: 1,Лексикалық сәті: *қазақ өмірінде неше алфавит ауысқан? *қазір қолданатын алфавитті кім құрған? *қазақ тіл білімінің негізін салушылар? *В.В.Радлов кім? *құрмалас сөйлем түрлері? *соңғы «Қ Р -ң тіл туралы» заңы қашан қабылданды? *ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулары? *қазақ хандығында тайпаларды кім басқарған? *Отан туралы қандай мақал-мәтелдер білесіңдер?ІІ. Аударма жұмысы: әр оқушы жекеше мәтін арқылы аудару жасайды.( 10-12 минут) А) бағалау реті: мәнерлеп оқу, мәтін мазмұнына жақын аударма. ІІІ. Оқу жылдамдығын тексеру: әр оқушы 1 минутта қатесіз, мәнерлі 90-100 сөз оқиды ( кейбір құжаттарда—80-85 сөз, оны директор орынбасарынан анықтауға болады.)ҮЙГЕ: 3 – 35 беттер арқылы қайталау.

Page 34: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІІ тоқсан.Ү Модуль. Көне қалалар. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем.1 САБАҚ: Тақырып: Көне қалалар. Мақсаттар: 1.Қазақстан көне қалалары туралы шағын мәлімет беру 2.Сөйлеу,әңгімелеу дағдыларын меңгеру. 3.Оқушылардың қызығу сезімдерін ашу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып: САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, көру.КӨРНЕКІЛІКТЕР: көне қалар суреттері, қосымша әдебиет

.І.Ұйымдастыру кезеңі1. Сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.

ІІ.Жаңа тақырып. 1,Кіріспе сөз:.Тарихсыз ел болмайды, тарихсыз адам да болмайды.Біздің тарихымыз – біздің шежіреміз, біздің кешегі өміріміз, кешегісіз ертеңгі де жоқ Бүгін біз Қазақстанның көне қалалары туралы әңгімелейміз.Көне қалалардың құрылысы сақталмаса да, оның сарайлары, жазбаша ескерткіштері,өлең- дастандары қалған Бізде көне қалалардан сақталғаны - Түркістан және Тараз қалалары. М.Жұмабаев мына сөздерімен өз сүйіспеншілігін білдіреді: «Түркістан – екі дүние есігі ғой. Түркістан – ер түріктің бесігі ғой. .Тамаша Түркістандай жерде туған Түркістан Тәңір берген несібі ғой.» . Біз өз тарихымызды құрметтейміз,сыйлаймыз, мақтан етеміз, себебі тарихсыз бүгінгінің ерекшелігі көзге түспес еді.Өз тарихына жылы сөздерін бір орыс ақыны айтыпты: «История не терпит суесловья, Трудна ее народная стезя. Ее страницы, залитые кровью, Нельзя любить бездумною любовью, И не любить без памяти нельзя.»

Көне қалалар : Отырар,Адахкет,Ақ-Қорған,Алматы,Баладж, Тараз, Берукет,Түркістан, Арқайым т. б.Бүгінгі күнге сақталған қалалар: Түркістан,Тараз. Түркістан 1500 жылдан келе жатыр, ал Тараз одан да көне.

2.Оқулықпен жұмыс: 37 бет. 2 тапсырма арқылы – сөйлесу .ІІІ.Грамматикалық тақырып: 24 беттегі ережені ескерту. А) таблица арқылы жұмыс. Ә) жазбаша жұмыс: 37 бет. 1-ші тапсырма: қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдер құруБЕКІТУ: топ арқылы: қарама- қарсы сұрақтар құру.ҮЙГЕ: І.деңгей: 37 бет. өлеңді жатқа білу. ІІ.деңгей: Түркістан қаласы туралы шағын мәлімет құру. ІІІ.деңгей:Тараз қаласы туралы шағын мәлімет құру

Page 35: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып: Түркістан қаласы. Мақсаттар: 1.Түркістан қаласы туралы мағлұмат. 2.Ауызша сөйлеу, мәнерлеп оқу дағдыларын меңгеру. 3.Өз тарихын құрметтеу сана-сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: қалалар суреті, карточкалар.І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. Лексикалық сәті: *қазір қай жыл мезгілі? *күздің нешінші айы? *қарашада ауа райы қандай болады? *2010 жыл қандай жануар атты? *Елбасымыздың жылсайынғы Жолдауы қашан қабылданды?

ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.к.б.ж. (қарсылықты сал. құрм. сөйлем құру.)2. Жаппай түрде: * Қазақстанның қандай көне қалаларын білесіңдер? *Ресей шекарасында қандай көне қала табылған? *Бізде қандай көне қалалар сақталған?3.Оқушылар Түркістан, Тараз қалалары туралы мағлұматтарын баяндайды.

ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Түркістан қаласы орта ғасырларда Орта Азия мен қыпшақ даласы халықтарының саяси орталығы болған .Түркістанды «Екінші Мекке» дейді..Бүгінгі күні Түркістан тарихи және түристік қала Түркістанда Йассауидің кесенесі көз тартады.. 2.Оқулықпен жұмыс: А) 38 бет. 3 тапсырма.—сызба арқылы шағын әңгіме құрастыру.3. Жазбаша жұмыс: 38 бет. 2-ші тапсырма. ӘҢГІМЕ ҚҰРАСТЫРУ --- 38 бет. 1 тапсырма арқылы.БЕКІТУ: сөйлесу құру ( жұп арқылы )ҮЙГЕ: І.деңгей: сөздер, ережені қайталау. ІІ деңгей: 38 бет. 2 тапс. – сөйлесу құру. ІІІ деңгей: 38 бет. 1 тапс. мазмұнын білу.

Page 36: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3. САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Ежелгі қалаларМақсаттар: 1.Ежелгі қалалар туралы шағын мәлімет беру. 2 Мәнерлеп оқу,жоспар құрастыру, ойлану дағдыларын меңгеру; сөз қорын байыту 3.Өз тарихын білуге, зерттеуге тырысу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: көру, ауызша.КӨРНЕКІЛІКТЕР: суреттер, карточкалар.

І. Ұйымдастыру кезеңі. А) сабақ тақырыбы мен мақсаттарын айту.ІІ. Үй жұмысын тексеру: 1 к.б.ж.(екі жай сөйлемнен қарсылықты сал. құрм. с. құру)

2.жаппай түрде: *Қазақстанның көне қалаларын атаңдар. *Бүгінгі күнге дейін сақталған көне қалаларды атаңдар. *Түркістан қаласына неше жыл болды? *Тараз қаласына ше? *Алматы қаласына ше?3.Деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеріс.

ІІІ. Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз: ( 1-ші сабаққа қара.)

2 Мәтінмен жұмыс: 38-39 беттер арқылы. А) өзім оқимын.(мәселе қоямын: не туралы?) Ә) балалар қысқаша түрде мазмұнын айтып береді (орысша.) Б) топ арқылы жұмыс (3 топ) : әр топ өз бөлігіне сұрақ құрады, атайды В) бір оқушы мазмұнын айтып береді (қазақша)

3.Мәтінге жоспар құру: І. Ежелгі қалалар тарихы. ІІ. А) Отырар қаласы Ә) Тараз қаласы. ІІІ. Ежелгі қалалардың бүгінгі өмірі.4.Жоспар бойынша шағын пікірлесу.5. Жазбаша жұмыс. 39 бет. ІІІ деңгейдің 2-ші тапсырмасын орындау.БЕКІТУ: 39 бет. 2 тапсырма.ҮЙГЕ: І деңгей: 24 бет арқылы ереже қайталау. ІІ деңгей: 38 бет. 1 тапс. сөйлесу құру. ІІІ. деңгей: жоспар бойынша мазмұнын жасау.

Page 37: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ: ТАҚЫРЫП: Менің қалам. МАҚСАТТАР: 1.Жергілікті аудан туралы мәлімет беру. 2.Ойлану, сөйлеу дағдыларын меңгеру; сөз қорын байыту. 3. Туған жерін мақтан ету сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: үлкен қалар суреттері.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1 Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру..ІІ. Үй жұмысын тексеру.

1. Жаппай түрде: *қазақ тілінде құрмалас сөйлемнің неше түрін білесің? *салалас құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? *ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жұрнақтары? *қарсылықты салалас құрмалас сөйлем қалай құрылады?

2.Деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеріс.ІІІ. Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз: Сонымен, балалар, көне қалалардың тарихын шет жағасымен таныстық. Ал өз туған жеріміз туралы білуіміз де қажет. Біздің Қостанай облысымыз Қазақстанның қай аймағында орналасқан? Қостанай жерінің байлығы неде? Қостанай облысында қанша аудан бар? Біз қай ауданда тұрамыз? Қостанай өңірінде, Затобол жерінде қандай тарихи тұлғалар өмір сүрген? Қазір өмір сүріп жатыр?ІV.Сөздік жұмыс: 40 бет. А) мәнерлеп оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлем құрастыру.V. Оқулықпен жұмыс: 1-ші тапсырма 39-40 бет А) сұрақтарға жауап беру. Ә) әңгіме құру.VІ. Жазбаша жұмыс: 40 бет. 2-ші тапсырманы орындау. А) қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдер құру.БЕКІТУ: ( тақтада үлкен ҚР картасы): 41 бет. 4-ші тапсырма арқылы жұмыс.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді, ережені (24 бет) білу; өз ауылыңнын тарихын зертте. ІІ.деңгей: реферат жазу «Менің болашақ қалам.». ІІІ деңгей: өз ауылының тарихынан әңгіме құру.

Page 38: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ: ТАҚЫРЫП: Болашақтағы қала. МАҚСАТТАР: 1 «Болашақ қала» тіркесінің мазмұнын шешу. 2.Оқушылардың қиялы ойларын даму; сөйлеу тілдерін меңгеру. 3.Қойған мақсатына жету ықтиярын қалыптастыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша.КӨРНЕКІЛІКТЕР: буклеттер.

І. Ұйымдастыру кезеңі..ІІ. Үй жұмысын тексеру.1. Жаппай түрде: Балалар, сендердің туған жеріңіз қай жер? Туған жерің туралы не білесіңдер? Қандай тарихи тұлғалар бұл жерде туған?2.Өз ауылыңның тарихынан әңгімесін кім ұсынады? ( оқушыларды тыңдау.) 3.Рефераттарды қорғау.ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Балалар, жана біз болашақ қала туралы шағын мәлімет естідік.Енді өзіміз қиялы ойларымызды алға салайық. Мысалы, сендер бүгінгі сәулетшісіңдер. Алдарыңа мынадай мақсат қойылған: «болашақтағы қала» жобасын құру, жалпы сендердің жобаңыз ұнаса-сол қаланы Қ Р-ң үкіметі Қостанай жерінде салады! Оған қалай дайындаласыңдар? Жобаға қатынасу – міндетті түрде қажет! ІV. Солай болса, оқулықты 41 бетте ашып, 1-ші тапсырманы орындауға кірісейік ( 15 минут беремін)V. Оқушылардың қиялдарын тамашалау (мүмкін бір қызықтысы болса, жақ болу, көмек білдіру.)VІ. Жазбаша жұмыс. 42 бет. 2-ші тапсырманы орындау.БЕКІТУ. ПІКІРЛЕСУ: *сенің болашақ қалаңда спорт кешені болама? *жастарға арнап өз қалаңда не саласың? *кішкентай сәбилерге өз қалаңда не арнайсың?

ҮЙГЕ: І. деңгей: 31 – 42 бет. қайталау, диктантқа дайындалу. ІІ.деңгей: «Менің болашақтағы қалам» - әңгіме құру. ІІІ. деңгей: «Менің болашақтағы қалам» сөйлесу құру.

Page 39: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Диктант. Нәтиже сабақ МАҚСАТТАР: 1.Көне қалалар туралы білімдерін пысықтау.

2.Есту арқылы дұрыс жазу дағдыларын меңгеру. 3.Өз тарихын қадірлейтін тұлғалар тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: тестер.

І. Ұйымдастыру кезеңі. А) сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Диктант жазу..Мәтінді оқимын (мәселе қоямын): мәтін не туралы? кім туралы? (қазақша, орысша жауап)

Көне Отырар.

Отырар – қазақ халқының ең көне қалаларының бірі. Бұл қала екі мың жыл өмір сүрген. Ежелде Отырар қаласының орнында Фараб немесе Бәрәб атты үлкен қоныс болған. Ежелгі Отырар қаласының орны қазіргі Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстік батысында жатыр. Отырар орнында бұл күндері басы бүгін жалғыз қалған құрылыс – Арыстанбаб ғимараты.Арыстанбаб – Отырар жеріне алғаш келген білімпаздардың бірі. Ол Қожа Ахмет Йасауидің ұстазы. Көне Отырарда қыштан салынған тасболат тамдары бар, көшелері кең, көрікті қала болған. Ежелгі Отырар қорғанын Александр Македонский де, Шыңғыс хан да жаулап алғылары келген. Отырардың тағдыры – халқымыздың тағдыры. (89 сөз.)

1. Диктантты тексеру.

ІІІ. Нәтиже сабақ 43 бет: 5 және 7 тапсырмаларды орындау.

ІҮ. ТЕСТ ( Ү модуль бойынша)1.Қазақ жерінде ежелгі нелер көп? А) халықтар. Ә) адамдар. Б) қалалар.2.Қалалар қандай жерлерге салынған? А) өзен жағасында. Ә) құм жағасында. Б) ағаш қасында3.Ең алғашқы қалалар қашан пайда болған? А) 2,5 мың жылдай бұрын.Ә) 1,5 мың жылдай бұрын. Б) 1 000 жылдай бұрын.4.Ол қалаларды кімдер ашқан? А) ғалымдар. Ә) тарихшылар. Б) тарихшы ғалымдар.5.Қандай ежелгі қалалар сақталған? А) Түркістан мен Тараз. Ә) Түркістан мен Отырар. Б) Отырар мен Тараз.6.Түркістан ертеде қалай аталған? А) Отырар. Ә) Шабғар. Б) Шымкент.7.Қай ғасырларда Түркістан ерекше гүлденген? А) ІХ-Хғ. Ә) Х-ХІ ғ. Б) ХІ-ХІІ ғ.8.Түркістанда кімнің кесенесі бар? А) Айша бибидің. Ә) А.Йасауидің. Б) Темір ханның.9.Түркістан қайда орналасқан? А) Шығыс Қазақстанда. Ә) Оңтүстік Қазақстанда. Б) Батыс Қазақстанда10.ҮІ-ҮІІІ ғасырларда қай ежелгі қала астана болған? А) Отырар. Ә) Түркістан. Б) Бағдат.11.Қай ежелгі қала ертеде Фараб деп аталған? А) Тараз. Ә) Отырар. Б).Түркістан.12.Айша биби кесенесі қай ежелгі қалада орналасқан? А) Таразда. Ә) Түркістанда. Б) Отырарда.13.Сөйлем құр: «Отырар, бірі, қалалардың, ежелгі»14.Салалас құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? А) 4. Ә) 5. Б) 615.Ыңғайлас с.қ.с.қандай жалғаулары бар? А) да-де, та-те, және. Ә) біресе. Б) кейде.Тест кілті: 1б,2а,3а,4б,5а,6ә,7а,8ә,9ә,10а,11ә,12а,13 «Отырар-ежелгі қалалардың бірі» 14ә,15а.ҮЙГЕ: 37-42 беттер арқылы қайталау.

Page 40: 9 сын.Қазақ тілі.docx

VІ МОДУЛЬ. Қазақ отбасы.Қазақ халқының салт-дәстүрлері. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем. 1 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Туыстық атаулар. МАҚСАТТАР: 1.Туыстық атаулары туралы мәлімет беру. 2.Сөйлеу, пікірлесу дағдыларын меңгеру, сөз қорын молайту 3.Қазақ ұлттық дәстүрлерін қадірлеу, құрметтеу сезімдерін тәрбиелеу,САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: көру, ауызша.КӨРНЕКІЛІКТЕР: отбасы суреттері.,тест.І. Ұйымдастыру кезеңі. А) Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Өткен модуль бойынша тест өткізу. ТЕСТ . V модуль.1.Қазақ жерінде ежелгі нелер көп? А) үйлер. Ә) қалалар. Б) мұражайлар.2.Ежелгі қалалар қалай пайда болған? А) халық саны көбейіп. Ә) халық саны азайып. Б) білмеймін.3.Ежелгі қалалардың көбі қайда салынған? А) өзен жағасына.Ә) тау жағасына.Б)ауылда.4.Ең алғашқы қалалар қашан пайда болған? А)2000 жыл бұрын.Ә) 2500 жыл бұрын. Б) өте ертеде.5.Ежелгі қалалардың сыр-сипатын кімдер ашқан? А) ғалым. Ә)археолог.Б)ғалымдар мен археологтар6.Қазір қандай көне қалаларымыз бар? А)Түркістан.Ә) Түркістан мен Тараз. Б) Тараз.7. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? А) 3. Ә) 2 Б) 5.8.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулары? А) бірақ, алайда, дегенмен. Ә) бірақ, әрине. Б) алайда, біресе.9.Сөздерді аудар: центр, известный, памятник, частный, заниматься.10.Түркістан қаласы Қазақстанның қай жерінде орналасқан? А) Батыста. Ә) Шығыста Б) Оңтүстікте.11. VІ – VІІІ ғасырларда қандай ежелгі қала ірі мемлекеттің астанасы болған? А) Фараб. Ә) Түркістан Б) Отырар12.Ұлы Жібек жолы бойындағы ежелгі қала? А) Тараз. Ә) Отырар. Б) Түркістан13.Сөйлем құрастыр: Сақталған, Түркістан, Тараз, қалалар,және.14.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді анықта: А) Бүгінгі Түркістан өте әсем қала. Ә) Х ғасырда бұл қала Шабғар деп аталған, бірақ ХV ғасырда оны Түркістан деп атап кетті.Б) Тараз қаласының тарихы ерекше.15.Орта Азия мен Қазақстандағы ең алғашқы монша қайда болған? А) Отырарда. Ә) Түркістанда. Б) Таразда.Тест кілті: 1ә,2а,3а,4ә,5б,6ә,7а,8а,9: орталық,атақты,ескерткіш,жеке меншік,шұғылдану. 10б, 11б, 12а, 13: Сақталған қалалар: Түркістан және Тараз. 14.ә,15б. ІІІ.Жаңа тақырып:. 1.Кіріспе сөз: Қазақ отбасында ежелден келе жатқан дәстүр – туған туысқандардың есімін атамайды, әсіресе ол балалар үшін маңызды.Өзінен үлкен кісіге сыпайы түрде сөйлесуі қажет.Бұл дәстүр ата – бабаларымыздан келе жатқан дәстүр.Балалар, кім үйдегі апа-ағасына «апа, әпке, аға, ағатай» дейді?ІV. Оқулықпен жұмыс: 1. 44 бет 1-ші тапсырма – сөз қорын молайту, 2.Сөздік жұмысы: 44-45 беттер арқылы: А) мәнерлеп оқу, аудару, сөз тіркестерін құру3.Мақал – мәтелдермен жұмыс: оқу, аудару, мәнін түсіну.(44-45бет) А) 44 бет 2-ші тапсырма Ү. Жазбаша жұмыс. 45 бет 4-ші тапсырма арқылы шығарма жазуБЕКІТУ: 44 бет. 3 тапсырма.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді білу. ІІ деңгей: мақал-мәтелдерді (44-45 бет.) білу. ІІІ деңгей: 45 бет сурет бойынша әңгіме құру.

Page 41: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ: ТАҚЫРЫП: Қазақ отбасы. МАҚСАТТАР: 1.Қазақ отбасы туралы мәлімет беру. 2. Сөйлесу құру, әңгімелеу дағдыларын меңгеру; себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемнің жалғауларымен танысыру. 3.Ата-ананы құрметтеу, сыйлау сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: көру, ауызша.КӨРНЕКІЛІКТЕР: суреттер, карточкалар.

І. Ұйымдастыру кезеңі. А) Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру. ІІ. Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (сөздерді тексеру.)

2. Жаппай түрде * Сен отбасыңда аға-апаңды қалай атайсың? * Нағашы деп кімдерді атаймыз? * Сен жеті атаңды білесін бе?3.Деңгейлік тапсырмаларды тексеру. А) мақал-мәтелдерді Ә) 45 бет. сурет арқылы.

ІІІ. Жаңа тақырып: Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдер1. Қазақ тілінде құрмалас сөйлемнің үш түрі болады: салалас құрмалас, сабақтас

құрмалас, аралас құрмалас .Салалас құрмалас сөйлемнің бес түрі болады: ыңғайлас, қарсылықты, себеп-салдар, талғаулы, кезектес. Бүгін біз себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерінің (с.қ.с.) құрылатын жалғауларымен танысамыз. Олар: сондықтан, себебі, өйткені, неге десең.

2. Таблица арқылы түсініктеме жұмыс.А) оқулықтың 25 бетіндегі ережеге назар аудару.Ә) 47 бет. 6 тапсырма: себеп-салдар с.қ.с құру – ЖАЗБАША орындау.

ІҮ. Лексикалық тақырып: 1.Кіріспе сөз: Қазақ отбасында үлкендерге көп құрмет көрсетеді. Ата-ана орны ерекше, ұл бала шаңырақ иесі деп құрметтеледі, қыз баланы басқа елге кетеді, басқа ел келіні деп сыйлайды.Ата-әжеге ерекше құрмет – отбасы үлкендері, салт-дәстүр үйретуші, сақтаушы деп қадірлейді.Ү.Оқулықпен жұмыс: Сөздік жұмысы: 46 бет. А) оқу, аудару, сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру. 1. топ: 46 бет «Ата-ана» мәтінін оқып, аударып, сөйлесу құрады. 2 топ: 46 бет 2 тапсырманы оқып, аударып, әр бөлікке сұрақ құрып, атайды. А) мазмұнын айтады.БЕКІТУ : 46 бет 4 тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді білу, ережені білу. ІІ деңгей: 46 бет 2 тапсырма. ІІІ деңгей: 47 бет. 7 тапсырма.

Page 42: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Отбасы мүшелерінің мінездері. Мақсаттар: 1.Мінез сипаты туралы мәлімет. 2.Пікірлесу, сөйлесу дағдыларын меңгеру; себеп-салдар с. қ. с. даму. 3. Өз мінездерін қалыптастыруға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: пысықтау. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕР: сипаттама үлгілері.

І.Ұйымдастыру кезеңі. А) Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.1.Лексикалық сәті: *қазір қай жыл мезгілі? *қандай мейрам қарсаңындамыз? *тәуелсіздік мейрамы қашан өтеді?ІІ. Үй жұмысын тексеру: 1.к.б.ж.

3. Жаппай түрде: * қазақ тілінде құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? * салалас қ.с. неше түрлі? * себеп-салдар с.қ.с. жалғаулары?

4. 47беттегі 7-ші тапсырманы тексеру. 5. 46 беттегі 2-ші тапсырманы тексеру.ІІІ. Жаңа тақырып:

1. Кіріспе сөз: Адамның мінезі сыпайы, сүйкімді, мәдениетті болуға тиіс. Сыпайы, мәдениетті адаммен араласу да, әңгімелесу да, қатынасу да өте жақсы. Ондай адамның достары да, ағайын-туғандары да жақын болады. Ал мінезі күрделі, жылқы мінезді болса, ондай адамның қасында жақындары да көп болмайды, достары да болмайды.Дәл сондай адамдар ешкіммен сырласа да алмай сорлайды

2. Бүгін біз бір-біреуімізге сипаттама береміз.Алдымен керекті тұрақты тіркестердің түрлерімен танысайық.А) 48 бет оқулықпен жұмыс. Ә) шағын сөйлемдер құрастыру.

3.Сөйлесу құру, толықтырып оқу – 47 бет 1-ші тапсырма. 4.Мәтінмен жұмыс: 48 бет 3-ші тапсырма. А) оқып, маңызын, мәнін түсіндіру. Ә) 48 беттегі жаңа сөздерді меңгеру, қолдану, жаттап алу

ІҮ.Жазбаша жұмыс: 47 бет. 2-ші тапсырманы орындау.

Бекіту: Өз досыңа сипаттама бер. ( 4-5 сөйлем).

ҮЙГЕ: Ідеңгей: сөздерді білу, ережені қайталау. ІІ.деңгей: 47 беттегі 1-ші тапсырманы жалғастыру ( тағы 5 сұрақ-жауап қосу) ІІІ.деңгей: «Отбасы мүшелерінің мінездері» - әңгіме құру.( 9-10 сөйлем).

.

.

Page 43: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ:. ТАҚЫРЫП : Адамның құндылығы.МАҚСАТ: 1.Адам құндылығы туралы мәлімет беру. 2.Ойлану, ойланып айту дағдыларын меңгеру. 3.Қайратты, сезімталды, қадірлі болу сана-сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық. І.Ұйымдастыру кезеңі.1.Лексикалық сәті: *қазақ отбасында ерекше кім құрметтелген? *қазақ отбасында қай баланы «қонақ» дейді? *сенің әжеңнің аты-жөні кім?ІІ.Үй жұмысын тексеру:1. К. Б. Ж.2. 47 бет. 1-ші тапсырманы тексеру.3. «Отбасы мүшелерінің мінездері» тақырыпқа әңгімелеу.

ІІІ.Жаңа тақырып.1,Кіріспе сөз:Бұл өмірде әр адамның міндеті бар. Ол – өзін тәртіпті ұстауы, үлкендерге сыпайы болу,ата-анасын құрметтеу, өзінің кішілерге үлгі болу,жалпы ұстамды болу.Бүгін біз адамның құндылықты болу қасиеттері туралы әңгімелейміз2.Оқулықпен жұмыс: Пікірлесу - 48 бет. 1-ші тапс. орындау .3. Даналық сөздермен жұмыс: мәнін түсіндіру.4. Диспут өткізу «Адамның құндылығы қалай қалыптасады?»

ІҮ. Жазбаша жұмыс: әр оқушы өз пікірін жазып, баяндайды.

ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді қайталау. ІІ деңгей: даналық сөздерді жатқа білу, ІІІ деңгей: тақырып бойынша өз пікірін білдіру

5

Page 44: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Қазақ халқының салт-дәстүрлері

Мақсаттар: 1. Салт-дәстүрлер туралы мәлімет беру.

2.Пікірлесу тілдерін меңгеру; сөз қорын байыту.

3. Мәдениетті, дәстүрлі болу қасиеттерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.

КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: бейнефильм үзінділері, суреттер.

І. Ұйымдастыру кезеңі.

1.Лексикалық сәті: *Біздің еліміз?

*Еліміз тәуелсіздікке қашан ие болды?

*Тәуелсіздіктен кейін қандай рәміздеріміз қабылданды?

ІІ. Үй жұмысын тексеру: 1. К.б. ж. (жаңа сөздер үшін)

2.Жаппай түрде:

*Отбасыңда неше адам бар?

*«Шөбере» деп кімді атаймыз?

*«Шаңырақ иесі» деп кімді атаймыз?

3. Даналық сөздерді жатқа тексеру.

А) пікірлерін тамашалау.

ІІІ. Жаңа тақырып.

1.Кіріспе сөз: Қазақ халқының ежелден келе жатқан салт-дәстүрлері көп. Ал бүгін

біз сәби балаға байланысты дәстүрлер туралы әңгімелейміз. Жалпы

әр отбасыда сәбидің дүниеге келгені өте қуанышты.Сондықтан салт-

дәстүрлер де маңызды да көңілді өтеді. Олар: шілдехана, қырқынан

шығару, бесікке салу, тұсау кесу т. б.

2.Сөздік жұмысы: 50 бет. а) мәнерлеп оқу, мазмұнын түсіну, хормен, жекеше айту.

ә) шағын сөйлемдер құрастыру.

3. Бейнефильм үзінділерін тамашалау, а) мәтіндермен танысу.

4. Топ арқылы жұмыс: 49-50 беттегі мәтіндер арқылы 2-ші тапсырманы орындау.

ІҮ. Бекіту: 50 беттегі ІІІ деңгейді жазбаша орындау.

ҮЙГЕ: 51 беттегі ІІ және І деңгейлерді орындау.

50 бет. сөздерді білу.

Page 45: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7 САБАҚ: ТАҚЫРЫП: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар:1.Қазақ отбасы бойынша білімдерін бекіту. 2.Есте қалдырып, еске салып отыру дағдыларын меңгеру 3.Ұлттық, отансүйгіштік сезімдерін ояту.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тестер үлгілері.І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Нәтиже сабақ 51 – 52 беттегі тапсырмаларды жазбаша орындау.ІІІ. ТЕСТ. І НҰСҚА.1.Қазақ халқының салт-дәстүрлерін анықта. А) мектепке бару. Ә) мектеп бітіру. Б) тұсау кесу.2.Қазақтың дәстүрлі дүниетанымдағы түсініктің бірін көрсет. А) қазына. Ә) 7 қазына. Б) жеті.3.Жеті қазынаны кімнің өмірімен байланыстырады? А) жігіттің. Ә) сәбидің. Б) әйелдің.4.«Қырқынан шығару» - аудармасын тап. А) родиться. Ә) 40 дней от рождения. Б) не родиться.5.Мына сөздердің қайссы жеті қазынаға жатады? А) бұлбұл. Ә) торғай. Б)қыран бүркіт.6.Отбасы мүшелерін көрсет. А) жеті ата. Ә) ата. Б) көрші ата.7.Мақалды толықтыр: «.....-балаға сыншы.». а) тәте. ә) көке. б) әке.8.Мақалдың дұрыс аудармасын тап: «Не знающий 7 прадедов – неразумный» А) «балалы үй-базар». Ә) «жеті атасын білмеген-жетесіз». Б) «он үште-отау иесі».9.Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемнің жалғауларын анықта. А) бірақ, алайда. Ә) сондықтан, себебі. Б) әлде, бірде.10. Сөйлем түрін анықта:«Мен кешігіп келдім, себебі – көлік сынып қалды.» А) сабақтас құрм. сөйлем. Ә) салалас құрм. сөйлем. Б) себеп-салдар құрм с-м. ІІ НҰСҚА. 1«Шаңырақ иесі» деп кімді атаймыз? А) қызды. Ә) ұлды. Б) жиенді. 2.«Нағашы әже» - аудармасын тап. А) мама. Ә) папина мама. Б) мамина мама. 3.Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемнің жалғауларын анықта. А) да-де. Ә) өйткені, неге десең. Б) және, әрі.4.Салалас құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? А) 5. Ә) 6. Б) 4.5. Сөздерді аудар: асқар тау,сыншы, бұлақ.6.Қазақ отбасында кімнің орны ерекше? А) әженің. Ә) әкенің. Б) апаның.7. «Родители» - дұрыс аудармасын тап. А) ата-әже. Ә) ата-тәте. б) ата-ана.8.Қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымдағы философиялық түсініктердің екіншісі не? А) 7 ат. Ә) 7 қазына. Б) 7 ырыс.9.«Жеті ырысқа» не жатады? А) адамның ақылы, ой-санасы. Ә) адамның маманы. Б) адамның киімі.10.Мақалды толықтыр: «.....не қылсаң, алдыңа сол келер.» А) әжеңе. Ә) әкеңе. Б) атаңа.ТЕСТІҢ КІЛТІ: І НҰСҚА: 1б, 2ә, 3а, 4ә, 5б, 6ә, 7б, 8ә, 9ә, 10б. ІІ НҰСҚА: 1ә, 2б, 3ә, 4а, 5 (неприступная гора, критик, родник) 6ә, 7б, 8б, 9а, 10б.ІҮ. Қорытынды: 1. 51 беттегі І деңгей тапсырмасын тамашалау. 2.өздік диктант (44 – 50 беттер арқылы) А) алдымен сөздерді қайталау – 2-3 минут.ҮЙГЕ: 44 – 52 беттерді қайталау.

Page 46: 9 сын.Қазақ тілі.docx

VII Модуль. Қолөнер: киіз үй және ұлттық киім. Талғаулы салалас құрмалас сөйлем.1 САБАҚ: Тақырып: Қолөнер. Талғаулы салалас құрмалас сөйлем.Мақсаттар: 1. Білімділік: оқушыларды ұлт қолөнер тарихымен таныстыру. 2 Дамытушылық: мәнерлеп айту, сөйлеу мәдениетін даму; талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің құрылу жолдарын меңгеру. 3. Тәрбиелік: отаншылдық сезімдерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, мәнерлеп оқу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, грамматикалық таблица.

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ.І. Ұйымдастыру кезеңі: а) қазір қай жыл мезгілі?

ә) қыс ерекшілігі неде? б) биыл қыс қандай? в) бүгін ауа райы қандай?ІІ. Жаңа тақырып: А) Сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру. 1.Кіріспе сөз: Қазақ халқы өмірінде қолөнер ерекше орын алған. Көшпелі халық өте өнерлі болған. Өздері мал бағып, малдың тері, жүнінен жіп иіріп, тон, ішек, етік тігіп, өзін-өзі киіндірген.Бүгін сабақта біз қолөнер түрлерімен танысамыз.

3. Суреттерді тамашалау.(ою-өрнек, кілем, алаша)4. суреттер арқылы 5-7 сөйлем құру.5. Сөздік жұмысы: 53-54 бет. а) хормен, жекеше оқу,аудару.

ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру.ІІІ . 1 Мәтін бойынша жұмыс. –топ арқылы: І топ.-53 бет 1 тапсырма. ІІтоп.-53 бет 2 тапс. а) өз бетімен оқып, аудару. ә) әр бөлікке (абзац) сұрақ, ат қою. 2. Тексеріс : І топ: 1-ші бөлікке сұрақ: Қазақ өмірінде қолөнер орны қандай? Бөлікті атау: Қолөнер түрлері. 2-ші бөлікке сұрақ: Зергерлер немен шұғылданды? Бөлікті атау: Қой жүні. ІІ топ: 1-ші бөлікке сұрақ: Қазақтар ертеде қолөнердің қай түрімен айналысқан? Бөлікті атау: Киіз басу. 2-ші бөлікке сұрақ: Қазір киіз басу процесі қандай? Бөлікті атау: Киіз өндірісі. 3.Тағы да өз бетімен бір оқып шығады . а) кім мазмұнын айтып көреді?ІV. Грамматикалық тақырып: 1. Қазақ тілінде сөйлем түрлері? (жай сөйлем, құрмалас с.) 2. Құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? ( 3.) 3. Салалас құрмалас сөйлем түрлері? ( оқулық. 24 бет.) 4. Ыңғайлас салалас құрм. сөйлемнің жалғаулары? (да-де, та-те, және, әрі.)

5.Себеп-салдар сал. құрм. сөйлемнің жалғ? (себебі, өйткені)Ал бүгін біз талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің құрылу жолдарымен танысамыз. Жалпы, сал. құрм. сөйлем екі немесе одан да көп сөйлемнің бір-біреуімен жалғаулық арқылы, немесе интонация арқылы байланысады .Талғаулы сал. құрм. сөйлемнің жалғаулықтары: не, немесе, я, яғни, әлде, бірде. Мысалы: Данат бүгін поезбен жетеді, немесе ол автобуспен келеді.2. Оқулықпен жұмыс: 24-25 бет. ережені қайталау

БЕКІТУ: 54.бет. 4тапсырма – жазбаша орындау. Бағалау.ҮЙ ТАПСЫРМАСЫ: сөздерді жатқа, ережені білу, мәтін мазмұндарын білу (әр топ өз мәтінінің.)

Page 47: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 сабақ. Тақырып: Киіз үй. Мақсат: 1.Ұлттық баспана туралы мәлімет беру. 2.Сөйлеу дағдыларын меңгеру, құрмалас сөйлемді бекіту, сөз қорын байыту. 3.Ұлттық мәдениетті тану сезімдерін тәрбиелеуСАБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлесу, әңгімелесу. КӨРНЕКІЛКІТЕРІ: киіз үй суреттері, карточкалар, грамматикалық таблица.

І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыруІІ. Үй жұмысын тексеру: 1. Карточка бойынша жұмыс. ( к. б. ж.)2. жаппай түрде: *Қазақ тұрмысында қолөнер орны қандай? *Қолөнер түрлері? Әйелдер немен шұғылданған?. *Ерлер немен айналысқан?3. Әр топ өкілі өз мәтініннің мазмұнын айтады.4. Құрмалас сөйлемдерін қайталау (ауызша)

ІІІ.Жаңа тақырып.Кіріспе сөз: ( киіз үй суреті арқылы). Киіз үй қазақ халқының ежелгі баспанасы.Ол өте

ыңғайлы болған: тез құрылып, тез жиналған, қыста жел өткізбейді, жазда жаңбыр өткізбейді.Балалар, сендер киіз үйдің ішіне кіріп көрдіңіз бе? Кім маған әңгімелейді? ( 4-6 сөйлем тыңдаймыз)

2. Сөздік жұмысы: 55бет. а) хормен, жекеше оқу, аудару. ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлем құрастыру3. Оқулықпен жұмыс: 54 бет. а) өзім оқимын, балаларға мәселе қоямын: тыңдаңдар, ойланыңдар, мәтін не туралы? ә) содан кейін оқушылар оқиды, әр бөлікке сұрақ, ат қояды. Тексеріс: І бөлікке сұрақ: Киіз үйдің пайдалығы? Бөлік атауы: Ұлттық баспана. ІІ бөлікке сұрақ: Киіз үйдің ыңғайлығы неде? Бөлік атауы: Киіздер. ІІІ бөлікке сұрақ: Қазақтар киіз үйді қай кезге дейін қолданған? Бөлік атауы: Киіз үйдің мәні. ІV бөлікке сұрақ: Киіз үй неше қанатты болған? Бөлік атауы: Киіз үйдің қанқасы.

4 Мәтіннің мазмұнын айтып көру5 Жазбаша жұмыс: мәтін арқылы сөйлесу құру. ( 9-10 сұрақ-жауап.)

БЕКІТУ: Мәтін бойынша 4-5 салалас құрмалас сөйлем құру. ҮЙГЕ: Сөздерді білу, 55 беттегі деңгейлік тапсырмаларды орындау. ( таңдау ретінде).

Page 48: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 сабақ. Тақырып: Киіз үй құрылысы. Мақсат: 1. Киіз үй құрылысымен таныстыру. 2. Ұлттық баспанаға құрмет қабілетін дамыту, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3. Отаншылдық, мақтан сезімдерін арттыру.

САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: киіз үй суреттері, карточкалар.

САБАҚ БАРЫСЫ.І. Ұйымдастыру кезені: 1. лексикалық сәті:* Бүгін ауа райы қандай? * Ауа температурасы қандай? . *Кеше ауа райы қандай болды? *Ауа температурасы қанша болды?ІІ. Үй жұмысын тексеру: 1. К. б. ж. (сөздік жұмысы) 2. Жаппай түрде:* Қазақ халқының ұлттық баспанасы? *Оның пайдалығы неде? * Нешінші ғасырға дейін киіз үйді қолданғанбыз? *Киіз үй неше қанатты болатын?3.Деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеріс.

ІІІ. Жаңа тақырып: Сабақтың мақсаттарымен таныстыру.1. Кіріспе сөз: (суреттер немесе сызбалар арқылы.) Жалпы, киіз үй төрт бөлшектен тұрады: шаңырақ, уық, кереге,

есік. Қаңқасынан басқа ерекшелігі киізде.Қыстыгүні, күздігүні киізді қабат-қабат жамылдырады. Қыста аязды өткізбейді, жазда ыстықты білдірмейді.

МӘТІНМЕН ЖҰМЫС.

Балалар, киіз үй туралы өздерің білетіңдеріңді әңгімелеп беріңдер. Киіз үйге кіріп, демалып көрдіңдер ме ?а) мәтінді өзім оқимын, (балаларға мәселе: не туралы?). Қысқаша мәлімет (мәтін арқылы)ә) оқушыоар өз бетімен бір рет оқып шығады.Топ арқылы тексеріс-жұмыс 1 топ. 54-55 бет. 1-ші бөлікті оқып, аударады, құрм. сөйлемнің түрлерін анықтайды.І Топ. 54-55 бет, 2- ші бөлікті ІІ Топ 55 бет, 3-ші бөлікті.. Жазбаша: 55 бет 2т. орындауБЕКІТУ: « киіз үй» сөзін септеу. ҮЙ ГЕ: сөздерді жатқа білу, 54-55 бет. 1 тапс. мазмұнын білу... 4 САБАҚ. Тақырып: Диктант. Мақсаттар: 1.Киіз үй туралы мәліметті қорытындау.

2.Есту арқылы дұрыс жазу дағдыларын даму. 3.Өнерлі, мәдениетті болу сезімдерін ояту.

САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша.І. Ұйымдастыру кезеңі. 1. Лексикалық сәті: * Қолөнер дегеніміз не? * Ертеде ерлер немен шұғылданған? * Әйелдер ше? *Әшекей бұйымдар неден жасалған? *Киіз үй туралы мәліметтеріңді алға салыңдар (оқушылар әңгімелейді) – 3 минуттай.ІІ. Сабақ мақсаттарымен таныстыру.ІІІ. ДИКТАНТҚА дайындық жұмыс:. А) мәтінді оқимын, мәселе қоямын: тыңдаңдар, ойланыңдар не туралы? Ә) орысша, қазақша мазмұнын айтқызамын.ІҮ. Диктант жазуы. Киіз үй.Киіз үйдің іші төртке бөлінеді. Жүк жиналған бөлігін төр деп атайды. Төрдің есік жақ шеті ошаққа келіп тіріледі.Төрге үлкен адамдар және қонақтар отырады.Төрдің оң босаға жағы үйленбеген ұлдың не ұзатылмаған қыздың орны болып есептеледі. Төрде қонақтар отырса, сол жақ босаға – үйдегі үлкендердің (ата, әже, әке, шеше) орны болып есептеледі. Оң босағаға да, сол босағаға да сол араға ұйықтайтын адамдардың жасына лайық шымылдық немесе перде құрылады.Шымылдық немесе перде күндіз жинаулы болады да, түнде түсіріледі.Көп балалы үйлер үлкен үйдің жанынан екінші үй, не жеке қос тігіп қояды. Ал, үйленген балаға арнап отау тігіледі. (95 сөз.) А) диктантты тексеру.Ү. Үй жұмысын тексеру. 1. к. б. ж. (сөздер үшін.) 2.54 – 55 бет арқылы тексеріс.ҮЙГЕ: 53 – 55 бет. қайталау, сөздерді білу.

Page 49: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Ұлттық киім. Мақсат: 1.Ұлттық киім түрлерімен таныстыру.

2.Ауызекі сөйлеу тілін дамыту, сөз қорын молайту. 3.Ұлттық киімін мақтан ретінде қадірлеу,тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас,ойлану. САБАҚ ӘДІСІ: баяндау.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: ұлттық киім суреттері.

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Лексикалық сәті:* Бүгін аптаның қай күні? *Кеше аптаның қай күні болды? *Ертең қай күні болады?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (сөздерді қайталау) 2.Жаппай түрде: (сурет бойынша.) * Киіз үйдің бөліктерін атаңдар.* Киіз үйдің пайдалығы неде? *Киіз үй қандай түрлерге бөлінеді?

3.Мәтіннің мазмұнын тексеру.ІІІ.Жаңа тақырып: 1,Кіріспе сөз:Ұлттық киім жасалу жолдары: матадан және теріден тігіледі. Матадан жейде, көйлек, шалбар, тақия, шапан, қамзол,т.б. тігіледі.Ал тон, құлақшын,етік,саптама,мәсі,ішік, т.б. теріден жасалады.Ұлттық киім түрлері- сыртқы киім, ішкі киім, әйелдер бас киімі,,ерлер бас киімі, аяқ киімдері

1. Оқулықпен жұмыс: 56-57 бет – суреттер арқылы сөздік жұмыс. А) шағын сөйлемдер құру.

ІҮ.Топ арқылы жұмыс – сөйлесу құру: І топ: киімдер туралы. ІІ топ: бас киім туралы. ІІІ топ: аяқ киім туралы.Ү.Жазбаша жұмыс: 58 бет 3 тапсырманы орындау. А) тұрақты сөз тіркестерінің мәнін түсіну. Ә) орыс тіліндегі баламасын еске салу.(в воздух чепчики кидали; не в бровь, а в глаз; инкогнито; пускать пыль в глаза.)БЕКІТУ: (жұп арқылы) сұрақ-жауап бойынша.ҮЙГЕ: сөздерді білу, ұлттық киімдері туралы әңгіме құру.

Page 50: 9 сын.Қазақ тілі.docx

8 сабақ. Тақырып: Қазақ халқының ерте кездегі кәсіптері. Мақсат: 1.Төрт түлік мал түрлерімен таныстыру. 2.Мазмұндама жазу дағдыларын меңгеру. 3.Мәдениетті, дәстүрді білуге тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: іздену, ойлану. САБАҚ ӘДІСІ: мәнерлеп оқу, сөздікпен жұмысКӨРНЕКІЛІКТЕРІ: төрт түлік мал суреттері.

І. Ұйымдастыру кезеңі. Лексикалық сәті: *Қазір қай жыл мезгілі? *Бүгін аптаның қай күні? *Кеше аптаның қай күні болды?ІІ. Жаңа тақырып: 1. Кіріспе сөз: Қазақ халқының көшпелі өмірінде мал бағу, мал өсіру ерекше орын алады.Себебі, малдың еті де, терісі де, сүті де, - бәрі адамға пайда болған.Сондықтан ,мал бағу – ертеден келе жатқан кәсібі. 2.Өз бетімен мәтінді оқып, сөздік қолданып, аударады. І топ – 1-2 бөлікті, ІІ топ – 3-4 бөлікті.

2. 61 бет – тексеремін. А) 61 бет. 2 тапсырманы ауызша орындау.3. Сұрақ-жауап жұмысы. (тақтаға жазу.)

А) Қазақтың ертеден келе жатқан кәсібі? Ә) Төрт түлік малдың түрлері. Б) Қойдың маңызы. Б) Жылқының маңызы.

ІІІ. А) мәтінді тағы да бір рет оқып шығу. Ә) Жазбаша жұмыс: тақтада жазылған сұрақтарды жоспар ретінде қолданып,ойланып, мәтіннің мазмұнын жазу. ІҮ. Мазмұндама жазу—8-9 сөйлем. ( 61 бет. мәтін арқылы)ҮЙГЕ: сөздік диктантқа д-лу, тестке д-лу ( 53-61 бет.)

Page 51: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7 сабақ. Тақырып: Қазақтың қолөнері. Мақсаттар: 1.Қазақ қолөнері туралы тереңірек мәлімет беру. 2.Іздену, ойлану, сөйлесу дағдыларын меңгеру, сөз қорын байыту 3.Өнерлі болуға қазірден тырысуға шақыру.

САБАҚ ТҮРІ: шығармашылық. САБАҚ ӘДІСІ: шығармашылық баяндау. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: киіз үйдің суреті, зергерлік бұйымдар, аспаптар, ұлттық киім суреті

САБАҚ БАРЫСЫ.І.Ұйымдастыру кезені: 1. Лексикалық сәті:* Қазір қай жыл мезгілі? *Қазақстанда жыл басы қай мезгілден басталады? * Шығыс халықтары жаңа жылды қашан қарсы алады? *2010 жыл қай жануарға аталған жыл?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. Мазмұндама қорытындысы туралы мәлімет. 2.К. б. ж. (сөздік жұм. 72-74 бет). 3.Ұлттық киімдер туралы әңгімелерін тексеру.ІІІ Жаңа тақырып. 1. Кіріспе сөз: қазақ халқының салт-дәстүрі де, мәдениеті де өте бай.Мысалы, біз қолөнер туралы бірнеше сабақ бойынша әңгімелеп келе жатырмыз. Ал бүгін біз білімімізді кеңейтеміз. Қолөнер түрлері: үйші, тігінші, тері өңдеуші,аспап шеберлері,зергерлер, саз, балшық шебері, темір ұстасы, т. б.2.Оқулықпен жұмыс: а) сөздік жұмысы.(аударма сөздік арқылы) бейтаныс сөздерді ә) 61 бет. 1 тапс. Өз бетімен оқып, шығады.3.Топ арқылы жұмыс: І қатар: (жұп арқ.) сөйлесу құрастыру: үйші, тігінші, тері өндеуші туралы. ІІ қатар: аспап шеберлері, зергерлер туралы әңгіме құрады.4.Жазбаша жұмыс. 61 бет. 2 тапс.а) тапсырманы түсіндіру.ә) Сөйлем үлгілері: 1.Қазақ халқы мал өсірумен айналысқан, немесе аң, балық аулаумен өмір сүрген. 2. Әйелдер бірде киіз басқан, бірде кілем, ши тоқыған, бірде киім тіккен. 3. Киіз үй жасайтын шеберлер біресе үй қанқасын құрған,біресе музыкалық аспаптарын жасаған, біресе әр түрлі жабдықтарды, бұйымдарды жасаған.

БЕКІТУ: *Бүгін сабақта қандай тақырып бойынша жұмыс құрдық? * Қолөнер түрлерін атаңдар. *Шолпы деген не? Әңгімелеңдер.

ҮЙ ГЕ: Сөзд. диктантқа д-лу,53-60 бет. қайталау. Қолөнер түрлерін білу.

Page 52: 9 сын.Қазақ тілі.docx

8 сабақ. Тақырып: Нәтиже сабақ. ТЕСТ. Мақсат: 1.оқушылардың білімдерін пысықтау.

2.Ойлану дағдыларын меңгеру 3.Сауатты, білімді болуға шақыру.

САБАҚ ТҮРІ: қайталау. САБАҚ ӘДІСІ: ойлану. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тестер үлгілері.

САБАҚ БАРЫСЫ.І. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Сабақ мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Оқулық арқылы өткен модульді қайталау.(3 мин.)

1.сөздік диктант. Өздік диктант.( есте сақталған сөзд. модуль арқылы.-8-9 сөз)

ТЕСТ . ҮІІ модуль бойынша. І НҰСҚА.

1.Сөйлемнің неше түрі болады? а)3. Ә) 2. Б) 4.2.Құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? а)3. Ә)2. Б)4.3.Салалас құрмалас сөйлем неше түрлі болады? а)3. Ә)2. Б)5.4.Талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын анықта. А) да-де, та-те.Ә) бірақ, алайда. Б) немесе, бірде.5. .Қазақ өмірінде қолөнер орны қандай? А) ерекше. Ә) белгісіз. Б) бейтаныс. 6.Әйелдер немен айналысқан? А)домбыра жасаған. Ә) киіз басқан. Б) кереге құрған.7.Киіз үй жабдықтарын,қанқасын кімдер құрастырған? А)әйелдер. Ә) қарттар. Б) ерлер.8.Алтын, күміс бұйымдарын кім соққан? А) зергер. Ә) ұста. Б) аспапшы 9.Жүннен тоқылатын төсеніш? А) кілем. Ә) көрпе. Б) алаша10.Қазақ халқының ежелгі баспанасы? А) киіз үй. Ә) қыстау. Б) күздеу. ІІ НҰСҚА.1.Киіз үй сырты немен жабылған? А) ағашпен. Ә) көрпемен. Б) киізбен.2.Қай мезгілге дейін киіз үйде тұрдық? А) 18.ғасырға. ә)19 ғас. б) 20 ғас.3.Сөйлемнің түрін анықта.. «Әйелдер бірде киіз басқан, бірде кілем, бірде ши тоқыған.» а)ыңғайлас с. қ. с. ә) қарсылықты с. қ с. б) талғаулы с. қ. с.4.Сөздерді аудар: қолөнер, бұйым, араластыру, ыңғайлы, қойма ретінде, киіз үй.5.Ұлттық киімдер неше түрлі? А) 4. Ә) 3. Б) 5.6.Жейде, көйлек, қамзол – қандай киім?а) аяқ киім ә) бас киім. б) киім.7.Мәсі, кебіс, етік – қандай киім? а) аяқ киім. ә) бас киім. б) киім.8.Қалыңдықтың бас киімі? А) жаулық. Ә) тақия. Б) сәукеле.9. « Тон жамылу» - сөз тіркесінің аудармасын тап: а) сильно радоваться. Ә) легко победить. Б) действовать тайно.10.Сөздерді аудар: рубашка, головной убор, мужские сапоги, брюки, пальто на лисьем меху

ҮЙГЕ: 53-62 бет арқылы қайталау.Тест кілті . І НҰСҚА: 1Ә; 2А; 3Б; 4Б; 5А; 6Ә; 7Б; 8А; 9Б; 10А; ІІ НҰСҚА: 1Б; 2А; 3Б; 4(рукоделие, предмет, перемеш, удобный, как склад, юрта) 5Б, 6Б, 7А, 8Б, 9Б, 10 (жейде, бас киім, ерлер етігі, шалбар,ішік)ҮЙГЕ: 53-61 бет. арқылы қайталау.

Page 53: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІІІ Тоқсан

ҮІІІ МОДУЛЬ. Тақырып: Музыка аспаптары. Кезектес салалас құрмалас сөйлем.1 сабақ. Тақырып: Музыканы зерттеу. Мақсаттар: 1.Орта Азияда музыка зерттеу туралы мәлімет беру. 2.Әңгімелеу, сөйлеу, жазу дағдыларын меңгеру,кезектес салалас құрмалас сөйлем құрылу жолдарымен таныстыру. 3.Шығыс музыкасын білуге, зерттеуге баулу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып, іздену. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлесу, монолог құру әдісі. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Әл-Фараби, Ибн Сина суреттері, грамматикалық таблица.

САБАҚ БАРЫСЫ.І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. Лексикалық сәті: *Қолөнер түрлерін атап беріңдер. .. *Қазақ өмірінде қолөнер орны? *Қазақ халқының ежелгі баспанасы? *Сәукеле, кемешек, тақия ұлттық қолөнерінің қандай түрлері?ІІ.Өткен сабақтың ( тестін) нәтижесін білдіруІІІ.Жаңа тақырып: 1. Сабақ мақсаттарымен таныстыру.2.Кіріспе сөз: Қазақ өмірінде өлең тыңдау, өлең айту, өлең шығару өте маңызды болған.Себебі ертеде сауатты адамдар өте аз болған, бірақ қазақ халқы білімге әрқашанда қызыққан халық. Олардың барлық білімдері жадында сақталған, өйткені олар жазу, оқу дегенді білмеген. Осыған дәлел ұрпақтан-ұрпаққа жеткен аңыз-дастандар.Ән шығарып, ән айтқан, әсіресе, ән зерттеген адамдарды қазақ халқы өте жоғары бағалаған.

3.Сөздік жұмысы: 63 бет. а) хормен, жеке оқу, аудару.. ә) сөз тіркестерін құрастыру.4. МӘТІНМЕН жұмыс: 63 бет 1 тапсырма. А) оқушылар өз бетімен оқиды, аударады. Ә) әр бөлікке сұрақ қояды, атайды.І бөлік: Музыканы зерттеу теориялық пікірлер қашан дамыды? Музыка зерттеушілер.ІІ бөлік: Ресейде ән, өнер зерттеуін қашан бастаған?..Ресей музыкасы.ІІІ бөлік: Басқа халықтардың ән зерттеуі қашан басталған? Басқа халық фольклоры. Б) мазмұнын айтып көру.

І. Грамматикалық тақырып 1. Кіріспе сөз: Сөйлемдер екі топқа бөлінеді: дара, күрделі (құрмалас.).Құрмалас сөйлемдер 3 топқа бөлінеді: салалас қ. с., сабақтас қ. с., аралас қ. с.

Салалас құрмалас сөйлемнің 5 түрі болады: ыңғайлас, қарсылықты, себеп-салдар, талғаулы және кезектес салалас құрмалас сөйлем.

2 Таблица арқылы жұмыс. 3 .Оқулық 24– 25 бет

4.ЖАЗБАША жұмыс: 63 бет 2 тапсырма. МЫСАЛЫ: Ерте замандарда музыка зерттеген ғалымдардың туындылары біресе Орта Азияда, біресе Қазақстанда газет-журналдарда басылған.Музыка зерттеушілер кейде украйн халқының шеберлігіне, кейде грузин халқының шеберлігіне таң қалған. Ән өнерін зерттеушілердің ой-пікірлері бірде 17 ғасыр құжаттарында, бірде 18 ғасыр құжаттарында кездестіруде болады.БЕКІТУ: 63 бет, сұрақтар арқылы.ҮЙГЕ : сөздерді жатқа, 64 бет.тапс. озық тапсырыс: белгілі күйшілер, композиторлар туралы мәлімет дайындау.

Page 54: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 сабақ. Тақырып: Белгілі күйші-композиторлар. Мақсаттар: 1.Тақырып бойынша қысқаша мәлімет . 2.логикалық ой-пікірлерін даму,кезектес салалас құрм. сөйлемдерді бекіту, сөз қорын молайту. 3.ұлт күйін, әндерін сүю қабілеттерін арттыру.

САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: баяндау. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: күйшлері, аспаптар суреттері.

І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.лексикалық сәті: * Қазір қай жыл мезгілі? *Ақпан жылдың нешінші айы? * Қыста ауа райы қандай болады? * Бүгін ауа райы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. Сөздерді тексеру ( ауызша) 2.жаппай түрде: *Музыканы кімдер зерттеген? * Олардың қандай еңбектерін білесіңдер? * Ресейде ән өнерін зерттеуі қашан басталды? 3. 64 бет, 3 тапс. тексеру. 4. Өздік диктант ( 7 модуль). алдымен сөзд. қайталау, есте қалғанын жазу (9-10 сөз.) ІІІ.Жаңа тақырып: 1.Кіріспе сөз. Қазақ халқының ән өнері өте бай және әнші, күйшілеріміз тарихта із қалдырған. Олар:Дәйлеткерей Шығайұлы, Сүгір Әлиұлы, Дина Нұрпейісова, Нұрғиса Тілендиев, т. б.2.Сөздік жұмысы: 65 бет. а) мәнерлеп, хормен, жекеше оқу, аудару. ә) шағын сөйлемдер құрастыру.3. Оқушылар баяндамасы. Кім белгілі күйші-композиторлар туралы әңгімелейді? ( озық тапсырыс бойынша 4 оқушы әңгімелейді)ІҮ. Жазбаша жұмыс: 65 бет. 3 тапс. орындау. БЕКІТУ: *Д. Нұрпейісова неше жаста қолына домбыра алды? *Д. Нұрпейісованың белгілі күйлерін ата. *С. Әлиұлы неше жасынан күй ойнаған? *Н. Тілендиевтің өмір сүрген жылдары?ҮЙГЕ: сөзд. білу, таңдау ретінде бір куйші туралы әңгімелеу. «Музыка аспаптары» туралы реферат жазу.

Page 55: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ: Тақырып: Музыка аспаптары. ДИКТАНТ. Мақсаттар: 1.Музыка аспаптар туралы мәлімет. 2.Ойлау, пікірлесу дағдыларын меңгеру, қайталау. 3. Мәдениетті, білімді болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: баяндау, пікірлесу, жазбаша.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: музыкалық аспаптар суреттері.

І.Ұйымдастыру кезеңі: А) Сабақ мақсаттарымен таныстыруІІ. ДИКТАНТ ЖАЗУ. Балалар, бүгін сабақтың бірінші бөлімінде біз диктант жазамыз Мен мәтінді оқимын, сендер тыңдаңдар, ойланыңдар: не туралы? А) оқушылар қазақша, орысша мазмұнын айтып береді ( қысқаша) Диктант. ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР. Қазақ халқының ұлттық киімдері үш түрге бөлінген. Олар: бір киер киім, күнделікті киімдер, жұмыс киімдері. Бір киер деп жиындарға, той-думанға барғанда киетін сәнді киімді атаған.Мұндай киімдер сәндеп тігіліп, жаға, жеңдерін әшекейлеп кестелеген. Олар: ашық түсті көйлек, қамзол, шапан, аң терісінен тігілген ішіктер мен үкілі тақия, сәукеле, бөрік сияқты көрнекті киімдер. Бұл киімдер тойдан кейін көп киілмей таза күйінде сақталады. Бір киер киімді күнделікті тұрмысқа киіп, өте жарқырап жүру – ұқыпсыздық, әрі ол сыпайгершілікке жатпайды. Бұл артық сәнқойлық деп есептеледі. Бірақ бойжеткен қыз бен жас келіншектер әрқашан сәнді киінуге, білезік, сырға, алқа салып, шолпы татуға ерікті еді. ( 99 сөз) Ә) Диктантты тексеру.

ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Жалпы, музыка аспатарының түрлері өте көп. Бүгін біз домбыра, қобыз, жетіген туралы әңгімелейміз. Қазір әр аспап бойынша рефераттар қорғайсыңдар.2.Оқулық арқылы түсініктеме жұмысы. ( суреттерді тамашалаймыз)3. Реферат арқылы жұмыс.4. Сөздік жұмысы: 66-67 бет. а) сөз тіркестерін, шағын әңгіме құру. МӘТІНМЕН ЖҰМЫС: 67 бет топ арқылы оқу, аудару.БЕКІТУ: жұп бойынша сұрақ-жауап.. ҮЙ ГЕ: сөздерді жатқа, 67 бет 2 тапс. мазмұнын білу.

Page 56: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ: Тақырып: Көңіл көтеру. Мақсаттар:1. Музыка аспаптар түрлері туралы тереңірек мәлімет беру . 2.Сөйлесу, әңгімелесу дағдыларын меңгеру; сөз қорын байыту; салалас құрмалас сөйлемдерін бекіту. 3.Ұлт мәдениетін мақтан ретінде, құрметтеу ретінде тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлесу, іздену. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: музыка аспап суреттері.

І. Ұйымдастыру кезеңі. 1. Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.1. Өткен сабақ нәтижесі (диктант) 2.Сөздерді тексеру (тақтада) 3.»Ғасыр сазы» мәтінді оқу, тұрлаусыз мүшелерін атау.ІІІ. Жаңа тақырып: 1). 67 бет 4 тапс. – сызба бойынша әңгімелеу.. 2) Қазақ музыка аспаптарының түрлері: 67 бет арқылы жұмыс. А) 67 бет. сызба арқылы әңгімелеуІҮ. Сөйлесуді жалғастыру: 68 бет 1тапсырма. (жұп арқылы.): І топ.; ІІтоп.Ү. Жазбаша жұмыс: 68 бет. 2 тапс. орындау, үлгі арқылы. 1.Біресе жетігенді қарап, біресе шаңқобызбен айналысып, бірақ домбыраға назар аударды. 2. Кейде сазсырнай үні естіледі, кейде асатаяқ шуы естіледі.

БЕКІТУ: *Сендерге қазақ музыкасы ұнай ма? *Қазір сендер қандай музыканы тыңдайсыңдар? *Қандай музыка аспаптарында ойнайсыңдар?

ҮЙГЕ: Сөздерді білу; 63-68 бет арқылы тестке дайындалу.

Page 57: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Нәтиже сабақ. Тест (ҮІІІ модуль бойынша.) Мақсаттар: 1.Музыка, музыка аспаптары туралы білімдерін пысықтау. 2.Еске салып, ой – пікірлерін ояту. 3. Мәдениетті, сауатты, білімді болу сезімдерін тәрбиелеу. САБАҚ ӘДІСІ: қорытынды. САБАҚ ТҮРІ: ойлану, жазбаша. КӨРНЕКІЛІКТЕР: тесттер үлгілері.

І. Ұйымдастыру кезеңі: сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Нәтиже сабақ. 1). 69 бет. бақылау сұрақтарына жауап: 1, 2, 3, 6, сұрақтарға ғана жауап . беру. ТЕСТ ( ҮІІІ модуль бойынша). І НҰСҚА.1.Сөйлемнің түрлері? А) дара, күрделі. Ә) күрделі, құрмалас. б) құрмалас, салалас.2.Салалас құрмалас сөйлем неше түрлі? А) 6. Ә) 4. Б) 5.3.Кезектес салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтары? А) бірде, яғни. Ә) біресе, бірде.

Б) яғни, немесе.4. Музыканы зерттеу ой-пікірлер қай ғасырда дамыды? А) орта ғасырда. Ә) ерте ғасырда. Б) соңғы ғасырда.5. Музыка зерттеушілердің ірі өкілдерін ата. А) Әбу Насыр әл-Фараби. Ә) Әбу Әли ибн Сина. Б) Әл-Фараби және ибн Сина.6. ХІХ-ХХ ғасырларда қандай халықтардың музыкалық фольклоры зерттеле басталды? А) украин, грузин, армян. Ә) армян, тәжік, неміс. Б) грузин, украин, латыш.7.Дәулеткерей Шығайұлы, Сүгір Әлиұлы, Дина Нұрпейісова – кімдер? А) белгілі әншілер. Ә) белгілі ақындар. Б) белгілі күйшілер.8.Нұргиса Тілендиев кім? А) домбырашы. Ә) ақын, сазгер. Б) композитор, дирижер.9.Ұлттық аспаптарын анықта. А) гармонь, қобыз. Ә) жетіген, домбыра. Б) домбыра, гармонь10. Абай мен Жамбыл ойнаған аспап? А) домбыра. Ә) жетіген. Б) қобыз. ІІ НҰСҚА.1.Қазақ музыка аспабының неше түрін білесің? А) 5. Ә) 4. Б) 3.2. Үрмелі аспапты көрсет. А) дауылпаз. Ә) сырнай. Б) қобыз.3. Сарнамалы аспапты анықта: а) асатаяқ. Ә) жетіген. Б) сырнай.4. Дабылды-шулы аспапты ата: а) домбыра. Ә) сыбызғы б) дабыл.5. Ішекті аспапты көрсет. А) домбыра. Ә) сазсырнай. Б) ауызсырнай.6. Мына сөздерді аудар: сильно развиваться, исследовать, представитель.7. Орыс тіліне аудар: күй шығару, ерекшелену, аса дарынды.8. Сөйлемді аяқта: « Дабылды-шулы аспаптар тобына дабыл, тоқылдақ, .......... жатады.»9. «Тойбастар» күйінің авторы? А) Н. Тілендиев. Ә) Д. Нұрпейісова. Б) С. Әлиұлы.10. Екі аспапты бірдей меңгерген күйші? А) Д. Шығайұлы. Ә) С. Әлиұлы. . Б) Д. Нұрпейісова.

ҮЙГЕ: 63-68 бет арқылы қайталау. ТЕСТ КІЛТІ: І НҰСҚА:1А; 2Б; Ә; 3Ә; 4А; 5Б; 6А; 7Б; 8Б; 9Ә; 10А; ІІ НҰСҚА: 1Ә; 2А; 3Б; 4Б; 5А; 6 мықтап даму, зерттеу, өкіл; 7: создавать күйі, выделяться, одаренная; 8 асатаяқ; 9 ә; 10ә.

Page 58: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІХ МОДУЛЬ. Тұңғыш ғалымдар. Сабақтас құрмалас сөйлем.1 САБАҚ. Тақырып: А.Байтұрсынов. Мақсаттар: 1. А.Байтұрсынов туралы мәлімет беру. 2.Сөйлесу дағдыларын меңгеру,пікірлесу дағдыларын меңгеру. 3.Өз жерлесіміздің өмірін, шығармаларын білуге шақыру.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, сөйлесу. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: А. Байтұрсыновтың суреті, кітаптарының үлгілері.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: *Бүгін аптаның қай күні? * Кеше қай күні болды? * Ертең қай күні болады *Бүгін аптаның нешесі?ІІ. Диктант нәтижесі: қателермен жұмыс.ІІІ.Жаңа тақырып. 1 Кіріспе сөз: Біздің Қостанай жері де белгілі адамдарға бай. Мысалы, қазақ балаларының тұңғыш ұстазы- Ы. Алтынсарин, белгілі ғалым-саяхатшы Ш. Уәлиханов,жазушы С.Көбеев- біздің жерлесіміз. Ал А. Байтұрсынов-көрнекті тілші-ғалым, әдебиет зерттеуші, ағартушы, аудармашы - біздің мақтанышымыз. Ол біздің Қостанай облысында туған. Қостанай мемлекеттік университеті, мұражай, алаң, ескерткіш - оның есімінде.

2.А.Б суреттерін, кітаптарын тамашалау.3.Оқулықпен жұмыс: 70 бет.1 тапс. А) өз бетімен оқып,аударады. Ә) әр бөлікке сұрақ, ат қояды.(І бөлік:А.Б. қайда І бөлік: А. Б. Қайда туған? А.Байтұрсынов. ІІ бөлік: Қашан мектеп бітіреді? Оқуға түсуі. ІІІ бөлік: Немен айналысады? Өмір жолы. )ІҮ. Сөйлесу құру (мәтін бойынша) 9-10 сұрақ-жауап.Ү. Жазбаша жұмыс: мәтіннен 3-4 құрмалас сөйлем теріп жазу.

БЕКІТУ: *1. А.Б. – кім? * 2.Ол қайда туған? *,Балаларға арнап нелер жазған? *.Қазір қостанайлықтар оны қалай есте сақтайды?ҮЙГЕ: 1. Мәтіннің мазмұнын білу.

2.«А.Б.- қазақ тілі емлесінің реформаторы.» реферат жазу.

Page 59: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып. Ш. Уәлиханов. Сабақтас құрмалас сөйлем. Мақсаттар: 1.Ш.Уәлиханов туралы мәлімет беру, 2. Сабақтас құрмалас сөйлем түрлерімен таныстыру; тіл дамыту 3. Белгілі жерлесімізді мақтан ету сезімдерін тәрбиелеу. САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, сұрақ-жауап. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Ш.Уәлихановтың суреті; грамматикалық таблица.

І.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Лексикалық сәті: * Қазір қай жыл мезгілі? *Ақпан қыстың қай айы? *Бүгін ауа райы, температурасы қандай?

ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. жаппай түрде: *Тұңғыш ғалымдардың ішінде біздің жерлесімізді ата. *А.Б.- кім? * Оның ғылымға қосқан үлесі? *А.Б. жұрт қалай құрметтейді? 2. Рефераттарды қорғау. 3. А.Б. туралы әңгімелеу.ІІІ. Грамматикалық тақырып.1. Кіріспе сөз: Қазақ тілінде сөйлем дара және күрделі (құрмалас) болады.Құрмалас

сөйлем үш топқа бөлінеді: салалас құрм.; сабақтас құрм; аралас құрм. сөйлемдер.Салалас құрм. сөйлемнің 5 түрі болады. Сабақтас құрм. сөйлемнің 6 түрі болады.

2. Оқулықпен жұмыс: 71 бет. сызба арқылы түсініктеме жұмыс. а) шартты бағыныңқылы сабақт. құрм. сөйлемнің сұрақтары, жұрнақтары түралы жұмыс. ЖАЗБАША: мысалы: Шоқан ертең мектепке барса, мен де барамын. Мұғалім бүгін келсе, сабақ үзілмей өтеді. Мен үйге кетсем де, сен анама келіп тұр.ІҮ.Лексикалық тақырып: Ш, Уәлиханов. А) Ш.У.суретін тамашалау. 2. Кіріспе сөз: Ш.У.-біздің жерлесіміз. Жас кезінен оқуға ықылас болған. Әкесі оны

кадет корпусына береді. Ол үздік оқиды.Жастайынан қазақ тарихын зерттеуге мақсат қойып, оны орындайды.

3. Оқулықпен жұмыс: 72-73 бет. А) өз бетімен оқиды, аударады. Ә) әр бөлікке сұрақ, ат қояды: І бөлік: Ш. Қайда туған? Ш.балалық шағы. ІІ бөлік: Жазда немен айналысқан? Зерттеуші қабілеті. ІІІ.бөлік: Ш. қандай шығарма жазған? Ш. еңбектері. ІҮ.бөлік: Ш-нның ең қызық шығармасының тақырыбы? Діни тарихы. Ү. бөлік: 1864 жылы Ш. қайда келеді? Ш-нның соңғы жылдары. Б) мәтіннің мазмұнын айтып көру.БЕКІТУ: мәтін бойынша сөйлесу құрастыру.ҮЙГЕ: ережені білу; 73 бет. деңгейлік тапсырмалар арқылы дайындалу.

Page 60: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ: Тақырып: Ы. Алтынсарин. Мақсаттар: 1. Ы.А. туралы мәлімет беру.

2.Пікірлесу дағдыларын меңгеру; сабақтас құрм. сөйлемдерін терең зерттеу; сөйлесу құру

3. Отаншылдық қабілеттерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: іздену, ойлану КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Ы.А.суреті, буклеттері, кітаптары.І. Ұйымдастыру кезеңі. 1. лексикалық сәті: * Бүгін аптаның қай күні? * Ертең қай күні болады? Кеше қай күні болды? * Бүгін ауа райы, температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. жаппай түрде: * Қостанай жері қандай адамдарға бай? *Қандай белгілі жерлесіміздерді білесіңдер? *А.Б.- кім? * Ш.У. – кім? 2. Ш.У. туралы әңгімелеріңді тыңдаймын. 3. Қазақ тіліндегі күрделі сөйлемдер түрлерін атаңдар. А) салалас құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? Ә) сабақтас құрмалас сөйлемнің неше түрі болады? Б) «Басыңқы сөйлем» - дегенді аударыңдар. В) « Бағыныңқы сөйлем» - дегеніміз не? Г) Шартты бағыныңқы сабақтас сөйлемнің сұрақтары?ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Ы.А.- біздің жерлесіміз, қазақ балаларының алғашқы ұстазы. Балаларға арнап мектептер ашып,оқулықтар жазған. Ы.А-нің «Кел, балалар, оқылық!» деген өлеңін барлық қазақ балалары біледі, сендер білесіңдер ме? Қазір Қостанайда Ыбырай атамыздың атында: дарынды балаларға арналған мектеп, мұражай, көше, кітапхана бар. Тобыл өзеннің жағасында Ы. АЛТЫНСАРИН жерленген жерінде кесенесі бар .Бүгін біз Ыбырай атамыз туралы әңгімелейміз. 2. Суреттерді тамашалаймыз: ( Ы.А. суреті, буклеттері, кітаптары.) а) әңгімелеу.3.Сөздік жұмысы: 75 бет. а) хормен, жекеше оқу, аудару. ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру.4.Оқулыкпен жұмыс: а) 74 бет. тірек-сызба бойынша әңгімелеу. ә) 75 бет. мәтінді өз бетімен оқып, аудару. б) әр бөлікке сұрақ, ат қою. ( І бөлік: Ресейде реформа бойынша қандай мәселе қолға алынды? Реформа ІІ.бөлік: Ы.А. қандай оқу орындарын ұйымдастырды? Мектептер. ІІІ.бөлік: 1883 ж. қандай мектеп ашылды? Педагогика тарихы. в) мәтіннің мазмұнын айтып көру.ІҮ. Жазбаша жұмыс: 75 бет. 2 тапсырманы орындау. (1 сөйлем: ........ қайтыс болғандықтан 2 сөйлем: ........ бітіргеннен соң,....). БЕКІТУ: *Қазақ балаларының тұңғыш ұстазы кім? *Ы.А.қайда туған? *Қостанайлықтар Ы.А. қалай есте сақтайды?

ҮЙГЕ: сөздерді білу; мәтіннің мазмұнын білу. «Ы.А. – ағартушы педагог» реферат жазу.

Page 61: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3. САБАҚ. Тақырып: Ғалымдардың еңбектері. Мақсаттар: 1 .Ы.А, Ш.У. туралы мәліметтерін тереңдету;

2.Пікірлесу дағдыларын қалыптастыру; сөз қорын байыту; сабақтас құрмалас сөйлемдерді қайталау. 3.Отаншылдық сезімдерін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: іздену. САБАҚ ӘДІСІ: пікірлесу, ойлану.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Ы.А., Ш.У. суреттері, буклеттері, кітаптары.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. Лексикалық сәті: * Бір жылда неше ай болады? *Қазір жылдың қандай мезгілі? *Қазақстанда жыл басы қай мезгілі? *Бүгін ауа райы, ауа температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: а) Қандай белгілі ғалымдармен біз таныстық? ә) А.Б.-кім? Ш.У.-кім? Ы.А.-кім? б) Осы ғалымдардың ерекшелігі неде?2. Бүгін біз Ы.А., Ш.У. туралы әңгімелерімізді жалғастырамыз А) Оқушылар рефераттарын қорғайды. Ә) Балалар мұқият тыңдап, сұрақтарын әзірлейді3 Ы.А. мектептері туралы кім әңгімелейді?

ІІІ. Ы.А., Ш.У.туындылары, шығармалары туралы әңгімені жалғастырамыз. А) суреттерді, буклеттерді тамашалаймыз, сұрақ-жауап құрастырамыз.ІҮ Сөздермен жұмыс: 76 бет. а) хормен, жекеше оқу, аудару. ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру.Ү. Оқулықпен жұмыс: а) І топ:75 бет.1 тапсырма. ІІтоп: 76 бет.2 тапсырма. ә) оқу, аудару, мазмұнын айтып беру.ҮІ. Жазбаша жұмыс: 76 бет. 2 тапс. – синтаксистік талдау.БЕКІТУ: 1. Ы.А «Қазақ хрестоматиясы» қашан шыққан? 2.Онда нелер көрсетілген?.ҮЙГЕ: сөздерді білу, мәтіндердің мазмұнын білу, 70-76 бет. арқылы д-лу.

Page 62: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Нәтиже сабақ. ТЕСТ. ( ІХмодуль бойынша) Мақсаттар 1.Тұңғыш ғалымдар туралы білімдерін қорытындау. 2.Еске алу арқылы жазу дағдыларын меңгеру. 3.Сауатты, мәдениетті, отаншылды болу қабілеттерін меңгеру.І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. 77 бет. бақылау сұрақтарына жауап беру: 1 және 6 сұрақтарға ғана жауап беру. ТЕСТ . ІХ модуль бойынша. І НҰСҚА.1.Қостанай жерінің тұңғыш ғалымдарын анықта. А) А.Б.; Б..Майлин, М.Әуезов. Ә) А.Байтұрсынов:Ы.Алтынсарин; Ш. Уәлиханов. Б) Ш.У.; С.Сейфуллин,І.Жансүгіров2.Құрмалас сөйлемнің неше түрін білесің? А) 5. Ә) 4. Б) 3.3.Салалас құрмалас сөйлемнің неше түрі бар?. а) 5. Ә) 4. Б) 3.4.Сабақтас құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? а) 5. Ә) 4. Б) 6.5.А.Байтұрсынов – кім? А) әнші, күйші. Ә) жазушы, өлеңші. Б) ғалым, ағартушы.6.А.Б .қайда туған? А) қазіргі Ақмола обл Ә) қазіргі Қостанай обл. Б) қазіргі Ақтөбе обл7.А.Б.әкесі қандай мектепке береді?. А) орыс-қазақ. Ә) орыс-татар. Б) қазақ-татар8.Қазақ тілінде тұңғыш әліппені кім жазған? А) Ы.А. Ә) Ш.У. Б) А.Б.9.Орынборда қандай газет шығарады? А) «Қазақ», ә) «Қырғыз», б) «Оян»10.Ш.Уәлихановтың шын есімі? А) Мұхаметжан. Ә) Мырзахмет. Б) Мұхаметханафия. ІІ НҰСҚА.1.Ш.Уәлиханов қайда туған? А) Павлодар обл. Ә) Ақтөбе обл. Б) Қостанай обл.2.Ш.У қайда оқиды? А) Омбыдағы кадет корпусында. Ә) Қостанайдағы кадет корпусында..Б) Орынбордағы кадет корпусында.3.Ш.У.қалай оқыған? А) жақсы. Ә) өте жақсы. Б) үздік.4. Ш.У-тың еңбектерінің бірі? А) «Алтын дала.» Ә) «Алтын адам». Б) «Алтын шаһардың жайы туралы.»5.Ш.У. қай жылы қайтыс болды? А) 1866. Ә) 1867. Б) 1865.6.Ш.У. қай жылы кадет корпусын бітірді? А) 1856. Ә) 1853. Б) 1857.7.Ы.А. қайда туған? А) Қостанай жерінде. Ә) Омбы жерінде. Б) Ақмола жерінде.8.Ы.А. қазақ балаларына арнап нелер ашқан? А) кітапханалар. Ә) мұражайлар. Б) мектептер. 9.Қостанайда Ы.А. атында нелер бар? А) көше, кітапхана, мұражай. Ә) мектеп, алаң. Б) көше, аула.10 Ы.А.. «Қазақ хрестоматиясы» қай жылы шыққан? А) 1870. Ә) 1876. Б) 1879.

ҮЙГЕ: сөзд. қайт.; 70-76 бет. арқылы қайталау.

ТЕСТ КІЛТІ: І НҰСҚА: 1ә; 2б; 3а; 4б; 5б; 6ә; 7а; 8б; 9а; 10б; ІІ НҰСҚА:1б; 2а; 3б; 4б; 5б; 6ә; 7а; 8б; 9а; 10б.

Page 63: 9 сын.Қазақ тілі.docx

Х МОДУЛЬ. Шешендік өнер. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем. 1 САБАҚ. Шешендік өнер.Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем. Мақсаттар: 1.Шешендік өнер туралы мәлімет беру. 2.Сөйлесу,әңгімелеу дағдыларын қалыптастыру, ш.б,с.қ.с. құрыл. 3.Өз тілін өзгертуге шақыру, тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: ойлану, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: шешен сөздерінің үлгілері, грам. таблица,\.

І. Ұйымдастыру кезеңі:1. Лексикалық сәті: А) Қостанай жерінде қандай белгілі адамдар дүниеге келген Ә) Ы.А.; А.Б.; Ш.У. – кімдер? Б) Қазақ халқы оларды есінде қалай сақтайды?

ІІ.Нәтиже сабақтың, тестің қорытындысы. А) қателермен жұмыс.ІІІ.Жаңа тақырып: 1. Кіріспе сөз: «Шешендік өнер» - красноречие, ораторское искусство .Қазақ халқы ерте заманда хат танымаған халық, бірақ өте сауатты, шешенді, өнерлі халық.Шешен сөйлеу, ынтыға сөйлеу қазақтың қанында. Естіген-көргенін қағазға жазбай, жадында сақтаған.Ерте заманда шешендік сөзбен соғыстар тоқтатылған - міне шешендік сөздің күші!2. Сөздік жұмыс: 78-79 бет. а) хормен, жекеше мәнерлеп оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру. ІҮ.Оқулықпен жұмыс:1) І топ.78бет 1тапс..-өз бетімен оқу, аудару; ІІтоп. 78 бет 2 тапс. оқу, аудару. 2) ауызша мазмұнын айту.Ү.Грамматикалық тақырып: 1. Таблица арқылы түсініктеме. 2. Оқулық: 71 бет. қайталау.ЖАЗБАША: 79 бет.. 3 тапсырманы орындау.

БЕКІТУ: 79 бет. деңгейлік тапсырмалар арқылы жұмыс.ҮЙГЕ: ережені білу, сөздерді жаттау, деңгейлік тапс. аяқтау.

Page 64: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ: Тақырып: Шешендік сөздердің түрлері Мақсаттар:1.Шешендік сөздер түрлері туралы мағлұмат. 2.Әңгімелесу дағдыларын меңгеру; с.қ.с. терең зерттеу; сөз қорын байыту 3.Шешенді сөйлеу қабілеттерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ойлау, пікірлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: белгілі шешендердің суреттері; грам. таблица.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Лексикалық сәті: * Қазір қай жыл мезгілі? *Қыс айларын атаңдар.. *Қазір қыстың нешінші айы? *Бүгін ауа райы, температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. Карточка бойынша жұмыс. (тақтада) 2. Жаппай түрде: *«шешендік» сөздің аудармасы? *«риторика» деп нені айтады? *қазақ шешендік өнерінің бастауы неде? 3.Деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеріс.

ІІІ.Жаңа тақырып. 1. Кіріспе сөз: Шешен сөйлеу, сайрап сөйлеу,дәлелдеп сөйлеу.Мұндай шешендік әр адамның басына қонбайды. Бірақта, жалпы, қазақ халқы-ақылды халық, сондықтан ең аздығы шешендік сөздің бір түрімен болса да айналысады. Бүгін біз шешендік сөздердің түрлерімен танысамыз.2. Сөздік жұмысы: 80 бет. а) хормен, жекеше оқу, аудару, мәнін түсіну. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру.ІҮ.Оқулықпен жұмыс: (терең зерттеу) 79-80 бет.МҰҒАЛІМ: Ұлы Абай 150-жылдық мерей тойына ЮНЕСКО басшыларының арнау сөздері арқылы, бүкіл әлемге АБАЙ танымал болды. Шешендік толғау үлгілерін қазіргі айтысты тыңдап, түсініп көрсек-дәл таңқалдыратын шешендік осы! Шешендік дау – ол өзіміздің сүйікті Төле би, Әйтеке би, Қазыбек билердің туындыларында көптеген үлгілер кездестіреміз. Қазіргі заманда шешендік дауларды реттейтін әдет заңы. Ерте де, қазір де шешендік сөздің құндылығы – сөздің шындығы мен тапқырлығы.Ү. Грамматикалық тақырып: таблица арқылы қайталау А) шартты бағыныңқылы саб. құрм. сөйлемнің сұрақтары? Жұрнақтары?ЖАЗБАША: 80 бет. 2 тапсырманы орындау

БЕКІТУ: А) терме диктант: 80 бет. 3 тапс. (тек шешендік толғауға жататын сөздерді жазу)ҮЙ ЖҰМЫСЫ: сөзд. білу; ережені қайт.; 79 бет 1 тапс. арқылы д-лу. озық тапсырыс: Төле, Әйтеке, Қазыбек билер туралы мәлімет құру.

Page 65: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ: Тақырып: Шешен билер. Мақсаттар: 1.Шешен билер туралы қысқаша мәлімет. 2.Сөйлеу, әңгімелеу арқылы тіл даму,шартты б. с. қ. с. меңгеру. 3.Шешендік сөздерге ынта сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлеу, баяндама.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: билердің суреттері, граматикалық таблица.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Лексикалық сәті: * Қазір қандай жыл келді? * Келген жыл қандай жануар атымен? * Өткен жыл қай жануар атында болды? * Келесі жыл қай жануар атты болады? (қоян)ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. Қ. б. ж. (сөздерді тексеру) 2.Жаппай түрде: * «шешендік өнер» сөзін аударыңдар.

* шешендік өнерінің ерекшклігі неде? (жадыда сақталған.) *шешендік өнер неше түрге бөлінеді? *шешендік арнау не туралы болатын?

3.Шешендік өнер түрлері туралы әңгімелеу.

ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз. Бүгін біз қазақтың ең белгілі, ең өнерлі шешендер туралы әңгімелесеміз.Шешендік сөзбен елдерді татуластырған, соғыстарды тоқтатқан,әділдікті жоғары деңгейге қөтерген-Төле би, Әйтеке би, Қазыбек билер туралы әңгімелейміз 2. Оқушылардың баяндамаларын тыңдаймыз ( озық тапсырмалар арқылы.) а) Төле би туралы. ә) Қазыбек би туралы. б) Әйтеке би туралы.

3.. Қорытынды : а) сөздік жұмысы. (81+81 бет.) 4.Мұғалім өзі 81 беттегі 2тапсырмадағы мәтінді оқып, мазмұнын түсіндіреді.

ІҮ. Грамматикалық таблица арқылы (71 бет.) жұмыс. 80 бет. 1. тапс. оқу,мәнін түсінуЖАЗБАША ЖҰМЫС: 80 бет. 1 тапсырманы орындау.

БЕКІТУ: 81 бет. сұрақтар арқылы.ҮЙГЕ: сөздерді білу; 78-81 бет . қайталау; 81 бет. 3 тапсырманы орындау.

Page 66: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ: Тақырып: Нәтиже сабақ. ТЕСТ. Мақсаттар: 1.Шешендік өнер туралы білімдерін пысықтау. 2.Есте сақтау арқылы жазып беру дағдыларын меңгеру. 3.Оқушыларды саналы ел азаматы болуға тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: жазба жұмыс. .КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тест үлгілері. І.Ұйымдастыру кезеңі: А) сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Оқулықпен жұмыс: 82 бет. бақылау сұрақтарының 1, 3, 4. жауап беру.

ТЕСТ. ( Х модуль арқылы.). І НҰСҚА. 1.»Шешендік өнер» тіркестің аудармасы? А) красивая речь. Ә) хорошая речь. Б) ораторская речь.2.»Риторика» деп нені атайды? А) шешендік өнерді. Ә) өнерлі сөзді. Б) шын сөзді..3.Қазақ шешен сөздерінің бастауы? А) сөз тіркесінде. Ә) мақал мен мәтелде. Б) мақалда.4.Шешендік өнер ерекшелігі? А) қағазда сақталған. Ә) кітапта сақталған. Б) жадыда сақталған5..Шешендік өнердің авторы кім дейміз? А) шешендер. Ә билер. Б) халық.6.Сабақтас құрмалас сөйлемнің неше түрі бар? а) 5. Ә) 6. Б) 7.7.Шартты бағыныңқы сабақт. құрм. сөйлемнің сұрақтары? А) қашан, қайда. Ә) қашан, қайтсе б) қашан, қай?.8.Шартты бағыныңқы саб. құрм. сөйлемнің жұрнақтары? А) па-пе. Ә) ба-бе. Б) са-се.9. Сөздерді аудар: ерекшелік, сақтау, жады, даусыз, қоғам.10.Шешендік сөздің неше түрі болады? а) 5. Ә) 4. Б) 3. ІІ НҰСҚА. 1.Бір адамға арнайы айтылған сәлем? А) шешендік толғау Ә) шешендік дау Б) шешендік.арнау 2.Шешендік мақал қайда жатады? А) щендік толғау. Ә) шешендік дау. Б) шешендік арнау.3.Мәселелерді реттейтін әдет заңы? А) шешенд. толғау. Ә)шешенд. дау. Б)шешенд. арнау4.Шешендік сөздердің шындығы, тапқырлығы не білдіреді? а)әділеттік. Ә)әділетсіздік. Б) құндылық.5.Қазақ шешендік өнері дамуының екінші кезеңі? А) ХҮІІ ғас ә) ХҮІІІ ғас. б) ХҮІІ- ХҮІІІғас6.Белгілі шешендерді ата.А)Бөгенбай батыр,Қабанбай батыр. Ә)Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би. Б)Тәуке хан, Жәңгір хан.7.Сөйлемнің аудармасын анықта: «Төле би ақылды,әділ шешен, халық қамын ойлаған қайраткер.» а) «Толе би справедливый оратор.» ә) «Толе би прекрасный общественный деятель». б) «Толе би умный, справедливый оратор,думавший о народе.» 8.Сөздерді аудар: забота, поэма, как соловей, обычай.9.Сөйлемнің дұрыс аудармасын тап: «Думающий о народе.» а) «Халық қаһарманы.» Ә) «Халық шешені.» б) «Халық қамын ойлаған.»10.Сызба арқылы шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем құрастыр: ( 2. ), ( 1. )А) Шешендік өнер туралы білсек, ол өте маңызды Ә) Ол өте маңызды, шешендік өнер туралы білсек. Б) Білсек шешендік өнер туралы, маңызды ол өтеҮЙГЕ: 78-82 бет. қайтадау, диктантқа дайындалу.ТЕСТ КІЛТІ: І НҰСҚА:1б; 2а; 3ә; 4б; 5б; 6ә; 7ә; 8б; 9 особенность, хранить, память, бесспорно, общество; 10б; ІІ НҰСҚА:1б; 2а; 3ә; 4б; 5б; 6ә; 7б; 8 қам, дастан, бұлбұлдай, әдет; 9б; 10а.

Page 67: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Диктант. Мақсаттар: 1. Шешендік өнер туралы білімдерін пысықтау. 2.Есту арқылы жазу дағдыларын меңгеру. 3.Сауатты, білімді болуға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша тексеріс.І.Ұйымдастыру. А) сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Диктанты оқимын. А) Мәселе қоямын: диктант не туралы? кім туралы? Ә) Орыс тілінде қысқаша мазмұнын айтып береді. ДИКТАНТ. Қазақ билері.Халқымыздың тарихында ел үшін еңіреп, ұрпағының болашағы үшін қам жеп өткен кемеңгерлері, ойшылары мен қайраткерлері аз болмаған Солардың бірі - Төле би,Қазыбек би және Әйтеке би.Ұлы жүзді - шаруа, Кіші жүзді - жауынгер,Орта жүзд і- бітімшіл би билеген. Төле би оқыған, сауатты, жастайынан халқының ақындық, шешендік өнерінен тәлім алған. Қазыбек би Орта жүздің «Төбе биі» атанған.Ол қазақ хандары алдында беделді болған. Қазыбек би – ең алдымен, асқан шешен, ақын, екіншіден, ел басқарған, үшіншіден, ол халықаралық дәрежедегі елші, қоғам қайраткері болған. Әйтеке би артына аталы сөз қалдырған шешен билердің бірі.Ол шешендігімен бірге кезінде ел басқарған, заң жобасын жасасқан қоғам қайраткері. (100 сөз)

А) диктанты тексеру.

ІІІ.Өткенді қайталау. А) шешендер туралы әңгімелеу.ҮЙГЕ: 78-82 арқылы дайындалу. сөздік диктантқа дайындалу.

Page 68: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ХІ МОДУЛЬ. Тақырып: Табиғатты қорғау. Қарсылықты бағыныңқылы саб. құрм. сөйлем.І САБАҚ. Тақырып:Сары шымшық. Мақсаттар: 1.Тақырыптың мазмұнын ашу. 2.Сөйлеу,әңгімелеу қабілеттерін даму,сөз қорын байыту. 3.Табиғатты аялау сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, түсіндірме сөздікпен жұмыс.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: қыс суреті, сары шымшық құстың суреті, түсіндірме сөздік.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1.Лексикалық сәті: * Қазір қай жыл мезгілі? * Қыстың ерекшелігі неде? * Табиғат қыста қандай болады? * Қыс табиғаты ұнай ма?2. Пікірлеріңді алға салайық, әңгімелесейік. (2-3 минут.)3.Нәтиже сабақтың, тестің қорытындысы.4.Еркін диктант – өткен модуль сөздерін алдымен қайталау, кейін оқулықты жауып, есте қалған сөздерді жазу.(5 минут.)ІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз. А) кыс суреттерін тамашалау. Ә) Қыстыгүні айнала өте сәнді.Дала ақ мамық көрпедей қар жамылып – бәрі аппақ! Табиғат демалыста деуге болады Табиғат күш – қуатын осы мезгілде толықтырады.Қысты күтіп, қуанатын кімдер?.Әрине, балалар! Оған дәлел мына суреттер. Қыста біздің қамқорымыз, көмегіміз кішкентай бауырларымызға- құстарға өте керек. Олар бізден пана күтеді.Біз жылы алақанымыз- ды, ыстық жүрегімізді оларға беруіміз керек.2.Сөздік жұмыс: 83 бет. А) сөздерді мәнерлеп, хормен, жекеше оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құрастыру3.Мәтінмен жұмыс: А) өзім оқимын.Мәселе қоямын: тыңдаңдар, ойланыңдар: не туралы? кім туралы? Ә) оқушылар қысқаша түрде мазмұнын қазақша айтады.4.Топ арқылы жұмыс: І топ І-ші бөлікті, ІІ топ ІІ-ші бөлікті оқып, әр бөлікке сұрақ, ат қояды. ( І топ: Аяғымның астына не түсті? Қысқы орман. ІІтоп: Автор неліктен таң қалды? Сары шымшық)5.Мәтіннің негізгі ойы қандай? ( сары шымшық адамды пана көріпті.)ІІІ. Пікірлесейік: неліктен сары шымшық адамды пана көрді?ІҮ.Жазбаша жұмыс: түсініктеме сөздік арқылы «Экология» сөзінің мағынасын көшіріп жазу. және 84 беттегі 2 тапсырманы орындауБЕКІТУ: *сабақта не туралы білдік? *біздің үлкен міндетіміз қандай? *кішкентай достарымыз бізден не күтеді?ҮЙГЕ: сөзд. білу, мәтінді оқу, аудару. озық тапсырма: "Арал теңізі туралы"; "Қорықтар" туралы мәлімет дайындау.

Page 69: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып: Арал теңізінің мәселесі. Қарсылықты бағыныңқылы саб. құрм. сөйлем.

Мақсаттар: 1. Арал мәселелері туралы мәлімет. 2. Мәнерлеп сөйлеу, пікірлесу дағдыларын қалыптастыру.. .

3. Отансүйгіш деген сүйіспеншілікке баулу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: баяндау, пікірлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Қазақстан картасы, Арал теңізінің суреті; грам. табл.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. Сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. к.б.ж. ( сөздерді тексеру.) 2."Экология" тақырыбы бойынша тексеріс.ІІІ. Жаңа тақырып. 1. Кіріспе сөз: Балалар, табиғат бізден қамқор күтеді. Себебі, бүгін біздің елімізде табиғат мәселелері аз емес.Мысалы, (картаға қарап) еліміздің осы жайнап тұрған жасыл, көгілдір жерлері жылдан-жылға құрып бара жатыр.Мына Арал теңізіне қараңдаршы, теңіздің суы ластанып, бітуге жақын. Ол өте маңызды, күрделі мәселе! Егерде бүкіл ел болып, көтерілмесек, теңіз жоғалады. Ол үшін қандай шешімдер қабылдау керек? бұл мәселерді өздерін дәлелдейсіңдер. 2. Озық тапсырмаларын тамашалаймыз. (1-2 оқушыны тыңдаймыз.) 3. Сөздік жұмысы: 84 бет. а) мәнерлеп оқу, хормен, жекеше оқу, аудару. ә) сөз тіркестерін, шағын сөйлемдер құру. 4. Мәтінмен жұмыс: топ арқылы: а) оқушылар өз бетімен оқиды, аударады, ә) 1 оқушы қысқаша мазмұнын айтады.ІҮ.Грамматикалық тақырып: а) таблица арқылы түсініктеме. ә) оқулықпен жұмыс: 71 бет. сұрағы: қайтсе де? б) жалғаулықтары: са да; ған+мен.Ү. Жазбаша жұмыс: Ол Арал теңізінің мәселесімен айналса да, әзірше көп өзгерістері жоқ. Біз Аралға барғанмен, еш көмек жасамадық.

1. Оқушыларға тапсырма: 84 беттегі мәтіннен тағы да 2 сөйлем құрастыру.

БЕКІТУ: мәтіннен септік жалғауларын тауып, анықтау.ҮЙГЕ: сөздерді, ережені білу, мәтіннің мазмұнын білу. озық тапсырма: "Қорықтар" туралы мәлімет жасау.

Page 70: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. Тақырып: Қорықтар. Мақсаттар: 1.Табиғат байлықтары туралы мәлімет. 2.Әңгімелеу, сөйлесу дағдыларын қалыптастыру. 3 Табиғатты аялау, сақтау сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: баяндау, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: қорықтар суреті, Қазақстан картасы.

І. Ұйымдастыру кезеңі. 1 Лексикалық сәті: * Біз қандай елде тұрамыз? * Еліміз немен бай? *Қандай қиыншылықтарымыз бар?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. к.б.ж. ( сөздерді тексеру.) 2. жаппай түрде: Біздің міндетіміз неде? (таб. қорғау.) Жыл сайын не құрып бара жатыр? Арал теңізінің мәселесі неде? Мәселе шешімді ме? 3. Арал мәселесі туралы әңгімелеу. 4. Пікірлесейік, әңгімелесейік "Экологиялық мәселелері"туралы. (әр топ өз пікірін)ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Табиғаттың бір байлығы-қорықтар. Қорықтар сирек қалған жануарлар, өсімдіктер, құстарды қорғайды Оның міндеті-табиғатты қорғау. Елімізде қорықтар саны көп болмаса да, бар!Бүгін атап шығатын қорықтардың ішінде-біздің Наурызым қорығы да бар. 2. Оқулықпен жұмыс.85 бет. кесте арқылы. 3. Жеке әңгімелеу: озық тапсырыс бойынша баяндама ( әр қорық бойынша бөлек) .БЕКІТУ: 85 бет. 2 тапсырманы орындау: 1.Ақсу-Жабағылы қорығына барсаң да, Наурызым қорығына барсаң да, көзге түсетіні- табиғатты қорғау, зерттеу. 2.Орманды дала болса да, саны азайып бара жаткан жануарларды қорғау- міндет. 3.Жануарлар мен құстар көп болғанмен, олардың да кейбір түрлерін қорғауымыз қажет. ІҮ. Топ арқылы жұмыс: Ітоп: Наурызым қорығы; ІІтоп: Ақсу-Жабағылы қорығы. ІІІ топ: Қорғалжын қорығы туралы әңгіме, сөйлесу құру.ҮЙГЕ: қорықтар туралы әңгіме, сөйлесу дайындау. ( таңдау ретінде.) «Наурызым қорығы» туралы реферат жазу.

Page 71: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ: Тақырып: Барсакелмес қорығы. Мақсаттар:1 Барсакелмес қорығы туралы мәлімет. 2.Тіл дамыту қабілеттерін қалыптастыру, сөз қорын байыту. 3.Табиғатты қорғау, туған жерін сүюге баулу.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу, сөйлесу.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: қорық суреті, құс, жануарлар суреттері.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Лексикалық сәті: биылғы жыл қай жануар атты? барыс қорықта қорғауда ма? қандай жануарлар қорық қорғауында? ( ақбөкен, қарақұйрық, құлан, т.б.)ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.к.б.ж. ( сөздерді тексеру,)2. Жаппай түрде: * Қазақстанда неше қорық бар? * Олардың мақсаттары неде? * Қорғалжын қорығы қайда орналасқан? *Қостанай жерінде қандай қорық бар? *Ол қай жылы құрылған? *Оның мақсаты? *Ең көне қорықты атаңдар.3.Қорықтар туралы жалпы әңгімелеу.4. Наурызым қорығы туралы жеке әңгімелеу.ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Бүгін біз Барсакелмес қорығы туралы сөйлесеміз. Біріншіден, «Барсакелмес» сөзінің аудармасы қандай? Иә, дүрыс: «пойдешь, не вернешься.». Осылай аталған арал бар.Ол өте алыс жерде орналасқан.3. Сөздік жұмысы: 86 бет. а) мәнерлеп оқу, хормен оқу, жекеше оқу, аудару. ә) сөз тіркестерін құрастыру.5. Мәтінмен жұмыс: 85-86 бет. А) өз бетімен оқиды, аударады. Ә) әр бөлікке сұрақ қояды. ( І бөлік:Бұл қорық қашан құрылған? Қорық жері. ІІ бөлік: Қорық мәселесі неде? Бүгінгі қорық.) Б) мазмұнын айту.ІҮ.Жазбаша жұмыс: 86 бет. 2 тапсырмаларды орындау.

БЕКІТУ: 86 беттегі жоспар арқылы .ҮЙГЕ: сөздерді білу; жоспар арқылы мазмұнын әңгімелеу.

Page 72: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ: Тақырып: Абайдың табиғат лирикасы. Мақсат:тар 1.Абайдың табиғат көзқарасы туралы мәлімет. 2. Тіл дамыту, сөйлеу, әңгімелеу, сөз қорын байыту. 3.Табиғатты сүю, қорғау сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: ойлану. САБАҚ ӘДІСІ: пікірлесу. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: Абайдың суреті, қыс суреттері.

І.Ұйымдастыру кезең. 1.Сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыруІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (сөздерді тексеру.) 2.Жаппай түрде: *Барсакелмес қорығы қайда орналасқан? *Ол қай жылы құрылған? *Қорықтың мақсаты? *Қазір қорықтың жағдайы қалай?4. 86 бет. жоспар бойынша тексеру.ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Бүгінгі сабақта біз табиғатты қорғау ретінле емес, табиғатты тамашалау ретінде әңгімелейміз және, қызықтысы, ұлы Абай көзімен қараймыз.Мұқият болыңдар.2. Сөздік жұмысы: 88 бет. А) мәнерлеп хормен, жекеше оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін құру.3.Оқулықпен жұмыс: 87-88 бет. А) өзім оқимын. Мәселе қоямын: тыңдаңдар, ойланыңдар, не туралы? Ә) оқушылардың пікірлерін тыңдау. Б) өз бетімен оқиды, аударады.4. Топ арқылы жұмыс: Ітоп – әр сөйлемге сұрақ қояды. ІІтоп- сөйлесу құрады. ІҮ. Жазбаша жұмыс: 88 бет, 4 т.: А) сабақтас құрмалас сөйлем құру. Ә) синтаксистік талдау құру.БЕКІТУ: 88 бет 3 тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: сөздік диктантқа д-лу, 83-88 бет қайталау, мәтіннің мазмұнын білу.

Page 73: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ: Тақырып: Нәтиже сабақ. Мақсаттар:1.Табиғат қорғау туралы білімдерін пысықтау. 2.Ойланып, есте сақтап,жазу дағдыларын мнңгеру. 3.Сүйіспеншілік қабілеттерін тәрбиелеу. САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тестер.

І.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Сабақтың тақырып, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Оқулықпен жұмыс: 89 беттегі бақылау сұрақтарына жауап: 2,3,4. Сұрақтарға. . ТЕСТ.1.Сабақтас құрмалас сөйлемнің неше түрін білесің? А) 7. Ә) 8. Б) 6.2.Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтары?А) са-се. Ә) са да. Б) са да,ғанмен.3.Сөздерді аудар: ұлпа, кенет, таңдану. 44.Мәселелі аймақ? А) Арал теңізі. Ә) Каспий теңізі? Б) Тобыл өзені.5.Қазақстанда неше қорықтар бар? А) 5. Ә) 6. Б) 7..6.Ең көне қорық? А) Ақсу-Жабагылы. Ә) Қорғалжын.б) Наурызым7.Арал теңізінің солтүстік бөлігіндегі қорық? А) Алматы. Ә) Наурызым. Б) Барсакелмес.8.Қостанай облысында қандай қорық орналасқан? А)Алматы. Ә)Наурызым.Б)Барсакелмес9.Алматы қорығы қай жылы құрылған? А) 1930. Ә) 1935. Б) 1940.10.1968 ж. қай қорық құрылған? А) Қорғалжын. Ә) Наурызым. Б) Алматы.11.Қорықтардың мақсаттары? А) Табиғатты қорғау, зерттеу. Ә) Табиғатты құрметтеу. Б) Табиғатты қалыптастыру.12.Сөйлемді аудар: «В Казахстане есть заповедники.» а) «Қазақстанда табиғат бар.» Ә) «Қазақстанда қорықтар бар.» Б) «Қазақстанда жануарлар бар.»13.Сөздерді аудар: совет, заповедник, проблема, остров, хребет.14.Табиғат туралы қай ақын әндеді? А) Шәкәрім. Ә) Абай. Б) Пушкин.15.Сөйлем құрастыр: 1,баршамызға, 2.Абайдың, 3.жетіп,4.лирикасының,5.байлығы,6.жататындай.А) 1,2,3,4,5,6. Ә) 2,4,5,1,3,6. Б) 5,6,1,3,2,4.

Тестің кілті: 1б,2б,3пушистый, внезапно, удивиться.4а,5а,6а,7б,8ә,9ә,10ә, 11а,12ә,13 кеңес, қорық,мәселе,арал, жота.,14ә,15ә.ІІІ.Үй жұмысын тексеру: 1.Сөздік диктант – творчестволық диктант.- 5 минут. 2.Абайдың табиғат лирикасы туралы әңгімелеу.ҮЙГЕ: 83-89 бет. арқылы қайталау.

Page 74: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ХІІ . ЗАМАН КЕРЕМЕТІ. Мезгіл және себеп бағыныңқылы саб. құрм. сөйлем.1 САБАҚ: Тақырып: Радио мен теледидар. Мақсаттар: 1.Радио қызметі туралы мәлімет. 2.Сөйлесу, әңгімелесу әдістерін меңгеру, мезгіл бағыныңқылы саб. құрм. сөйлем. танысу. 3.Сауатты, мәдениетті болуға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлесу, сұхбаттану. КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, грамматикалық таблица.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Лексикалық сәті: Қазір қай жыл мезгілі? Қазір қыстың нешінші айы? Қыста табиғат қандай болады? Бүгін ауа райы, температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (88 бет. сөзд.) 2.жаппай түрде: *Табиғатты қалай қорғауымыз керек? *Табиғат мәселелерін атаңдар. *Қазақстанда қанша қорық бар? *Біздің Қостанай облысында қандай қорық бар? *Ең көне қорық? *Қорғалжын қорығы қай жерде құрылған?3. Сөздік диктант – өздік диктант: 83-88 беттегі сөздерді қайталау – 2 минут. оқулықты жауып,есте сақталғанын жазу.-3мин.ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Бүгінгі күнде радио қызметі аз емес. Радио өте маңызды, әсіресе, жолаушыларға.Жол жүріп келе жатқанда радио тыңдау.Радио бізге хабар береді, жаңалық жеткізед 2.Сөздік жұмысы: жергілікті-местный, ертеде-раньше,көбінесе-часто, тыңдау-слушать,әсіресе-особенно,ұйықтау-спать. 3.Сөйлесу жалғастыру: 90 бет.1 тапсырма - жұп бойынша.ІҮ.Грамматикалық тақырып: А) ережені еске алу-71 бет. Ә) мезгіл бағыныңқылы саб. құрм. сөйлемнің сұрағы:қашан? жалғаулықтары: ған+да, ған+ша, ған+нан Б) 90 бет 2 тапсырманы – ЖАЗБАША орындау.Ү.Пікірлесу: 90 бет. 3 тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: сөздерді білу, сұхбат құру. ( 90 бет. 3 тапс.)

Page 75: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. Тақырып: Теледидар. Мақсаттар: 1.Теледидар қызметі туралы мәлімет. 2.Хабарлау,ойлану қабілеттерін меңгеру, сөз қорын байыту. 3.Зиялы болу, білімді болуға тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлеу, аударма сөздігімен жұмыс.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, буклеттер.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Лексикалық сәті: *Қазір қай жыл мезгілі? *Қыста табиғат қандай болады? *Қыстың ерекшелігі неде? *Бүгін ауа райы, температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (сөздерді тексеру.) 2.Сұхбатты тексеру.ІІІ.Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Теледидар қызметі бүгінгі күнде әсіресе маңызды.Себебі, көру дағдылары, есту дағдылары ,жалпы, адам өмірінде өте мәнді екен. Ғалымдардың пікірінше, есте көбірек сақталатыны – көргеніміз екен.Сондықтан да қазіргі бүлдіршіндер ақылды, біріншіден, екіншіден, теледидар. . алдында біз дем аламыз, үшіншіден, барлық мәселелерде осы уақытқа бос боламыз! 2.Сөздік жұмысы: болжам-прогноз, жаңалық-новость, хабар-информация,халықаралық- -международный. 3.Аударма сөздігімен жұмыс: 91 бет 3 тапсырманы орындау – сөздікке жазу.4. Топ арқылы жұмыс: Ітоп: сөйлесу құрады- «Спорт жаңалықтары.» ІІ.топ: әңгіме құрады – «Халықаралық жаңалықтар.» ІІІтоп: сұхбат құрады – «Ауа райы болжамы.»5.Тексеріс жұмысы.БЕКІТУ: пікірлесейік: Балалар, сендер теледидардың қандай бағдарламасын ұнатасыңдар? Ол бағдарламаның тақырыбы қандайы, саған несі ұнайды?ҮЙГЕ: сөздерді білу, 91 бет. 2 тапсырманы орындау.

Page 76: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. Тақырып: Сөйлесу. Мақсаттар: 1.Радио, теледидар туралы білімдерін пысықтау. 2.Ойлану, сөйлесу қабілеттерін қалыптастыру, сөз қорын молайту. 3 Жастардың тіл тазалығына назар аудару.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: сюжеттік суреттер.

І.Ұйымдастыру кезеңі. А) Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Үй жұмысын тексеру: 1. К.б.ж. (сөздерді тексеру.) . 2. Жаппай түрде: *Сен газет, журнал оқуды ұнатасың ба? *Теледидар көру ұнатасың ба? *Радио тыңдау ұнатасың ба? *Теледидардың жастарға арналған қандай бағдарламасын ұнатасың?3.Теледидар бағдарламасына ойын-сауық сценарийін үйде жаздыңдар, сөз сізге.ІІІ.Жаңа тақырып. 1. Кіріспе сөз: Бүгін біз үйренгемізді, білгенімізді пысықтаймыз. Сөйлесу, пікірлесу тілімізді меңгереміз, сауаттылық Ашамыз 2.Сөздік жұмыс: радиосықақ-радиосатира,ізіл-шутка,жергілікті радио-местное радио,үнемі-всегда,постоянно. А) сөз тіркестерін құру 3.Топ арқылы жұмыс: 91 бет 2 тапсырма бойынша: І топ: 1-ші тақырып; ІІ-ші топ: 2-ші тақырып ІІІ.топ: 3-ші тақырып.4. Жұптық жұмыс: 91 бет. 3 тапсырманы орындау.

БЕКІТУ: жазбаша- 91 бет. 4. тапсырма бойынша..ҮЙГЕ: сөздерді білу, 91 бет. 1 тапсырманы орындау.Қорытынды сабаққа д-лу.

Page 77: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ: Тақырып: Суретпен жұмыс. Мақсаттар: 1.Сурет мазмұнын түсіндіру. 2.Сөйлем құрастыру дағдыларын меңгеру. 3.Мәдениет қабілеттерін қалыптастыруСАБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: сөйлеу, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: сюжетті суреттер

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.Сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Үй жұмысын тексеру. 1. К.б.ж (сөздерді тексеру,) 2.Сұрақтарға жауап: 91 бет.1 тапсырма арқылы.ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Біз бүгін тіл дамыту сабағын өткіземіз. Суреттердің мәні белгілі, себебі сурет арқылы біз табиғат сұлулығын, өмір қызығын тамашалаймыз, кеше аңгармағанымызды бүгін суретші көзімен көреміз.Суретші не айтқысы келді екен? Суретшінің қылқалам күші жетті ме? Біздің санамызға түсінікті ме?2.Сөздік жұмысы: тамақ ішу, хабарды тыңдау, көру, ыңғайсыз отыру, ыңғайсыз жер. А) шағын сөйлемдер құру.- сюжеттік суреттер арқылы. ІҮ.Суретпен жұмыс: 92 бет. 1 тапсырма. 1. Суретте не көріп тұрмыз? Теледидар алдында кім отыр? Ол қалай отыр? Ұлдың қолында не бар? Осылай теледидар қарау мәдениетті ме? 2.Теледидарда қандай бағдарлама жүріп жатыр? Бала қалай қарап отыр? Оған мультфильм көру ұнай ма? Сендер қазақ тілінде қандай мультфильмдерді ұнатасыңдар? 3.Әңгімелесейік, пікірлесейік! – оқушылардың жауап-пікірлерін тыңдау.Ү.Сурет бойынша топ арқылы жұмыс: І.топ: Сурет бойынша ШЫҒАРМА жазады – 10-12 сөйлем. ІІ.топ: Сурет бойынша СӨЙЛЕСУ құрады – 5-6 сұрақ-жауап.ҮІ. Тексеру. Бағалау. (оқушылар өздері.)БЕКІТУ: 92 бет.. 2 тапсырманы орындау.ҮЙГЕ: 83-92 бет. қайталау, қорытынды сабаққа дайындалу.

Page 78: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. Тақырып: Қайталау. Қорытынды. Мақсаттар: 1. Өткен тақырып бойынша қорытынды жұмыс. 2.Ойда сақтап, жазу дағдыларын мнғгеру. 3.Мәдениетті, сауатты қабілеттерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: қорытынды, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тексеріс мәтіндер.

І.Ұйымдастыру кезеңі: тақырып, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Қайталау жұмысы: 83-92 беттер арқылы – 5 минут. ТЕСТ (ХІІ модуль бойынша.) – 3-5 минут.1.«Заман кереметі» деп нені атаймыз? А) радио, ә) дидар. Б) радио мен теледидар.2.Жергілікті жаңалықтарды не арқылы хабарлайды? А) ауыз арқылы. Ә) сөйлесу арқылы. б) радио арқылы.3.Бүгін теледидар жүргізуші қандай маман болу керек? А) өте керекті. Ә) өте білімді. Б) өте қажетті.4.Теледидар жүргізуші әңгімені қалай құрады? А) өлең арқылы. Ә) ән арқылы. Б) сұхбат арқылы.5Сұхбаттың қызықты болуы кімге байланысты? А) тілшіге. Ә) кейіпкерге. Б) әңгімеге.6.Үйде радионың үнемі қосылып тұрғанын ұнатасың ба? А) жоқ. Ә) иә. Б) бәрі-бір.7.Теледидардан қандай бағдарламаларды көруге ұнатасың? А) жаңалықтарды. Ә) мультфильмдерді. Б) көркемфильмдерді.8.Сөйлемді аудар:«Тілші міндетті түрде шындықты жазуға ұмтылуы керек.» А)«Журна- лист должен писать.» .Ә) «Журналист много пишет.» Б)«Журналист обязан писать только правду.»9.Сөздерді аудар: теледидар, шын, керемет, сұхбат, міндет.10.Сөз тіркесін аудар: «шетел тілін меңгерген». А) изучал языки. Ә) изучал иностранные языки. Б) знал языки. ТЕСТ КІЛТІ: 1б, 2б, 3ә, 4б, 5ә, 6ә, 7а, 8б, 9(телевизор, правда,чудесный, интервью, задача.) ІІІ.Өз бетімен бір-бірін тексереді.- 5 минут (жұп арқылы.)

ІҮ.Аударма жұмысы: әр оқушы жекеше мәтін алып, оқып, аударады, тексеріске мұғалім алдына отырады. .Ү. Жылдам оқуларын тексеремін: оқу стандарты бойынша тексеремін.( 9-шы сынып оқушысы 1 минутта 85-90 сөз оқуы қажет.)ҮІ.Сөздіктерді тексеремін, барлық жұмысымызды бағалап, оқушыларға жеткіземін.ҮЙГЕ: каникулда қазақ тілінде газет-журнал оқу. ( тіл дамыту үшін.)

Page 79: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ІV ТОҚСАН. 24 САҒАТ.ХІІІ. МОДУЛЬ. Мәдениет және өнер. Мақсат және қимыл-сын бағыныңқылы саб. құрм. сөйлем. Тақырып: Театр.1 САБАҚ. Мақсаттар: 1. Мәдениет және өнер туралы мәлімет беру.

2.Мақсат және қимыл-сын бағ. с.қ.с. сөйл. меңгеру;тіл дамыту. 3.Мәдениетті болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, таблица.І.Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: *қазір қай жыл мезгілі? *көктем айлары қандай? *көктемде табиғатта қандай өзгерістер болады? * бүгін ауа райы қандай? *бүгін ауа температурасы қандай?ІІ. Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз: Қазақ мәдениеті ерте заманнан сақталған кәсіп. Егер ертеде көбінесе мәдениет ауызша сақталуы арқылы ұрпаққа жетсе, совет үкімет кезінен кино, театр, сахна арқылы қарапайым адамға да көрініс болған. Бүгінгі күнде қазақ мәдениеті, өнері әлемге танымал. Мысалы,Әмірі Қашаубаев 1925 жылы Парижде қазақ әнін шырқап, әлемге қазақ өнерін танымал қылған.Ол бүкіләлемдік байқауға қатысып., жүлделі болып елге оралған Қазір қандай өнерлі , белгілі адамдарды білесіңдер?2.Сөздік жұмысы: 93 бет, 94 бет: а) мәнерлеп оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін құрастыру.3. Мәтінмен жұмыс. А) топ арқылы: І топ: 93 бет. 1-ші тапсырманы оқып, аударады, әр бөлікке сұрақ, ат қояды. ІІ.топ: 93-94 бет. 2-ші тапсырманы оқып, әр бөлікке сұрақ, ат қойып, театр рөлін дәлелдейдіІІІ..Грамматикалық тақырып: А) таблица арқылы түсініктеме жұмысы. Ә) 71 БЕТ ереже.ІҮ. Жазбаша жұмыс: 93 беттегі 1-ші тапсырманы қолданып, бірнеше мақсат және қимыл- сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдер құрып, жазу.Ү. Бекіту: 94 бет. 3-ші тапсырманы жалғастыру.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді, ережені білу. ІІ. деңгей: 93 бет. 1-ші тапс. мазмұнын білу. ІІІ. деңгей: 93-94 бет. 2-ші тапс. сөйлесу құрастыру

Page 80: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 – 3 САБАҚ. Тақырып: Кино өнері Мақсаттар: 1.Кино өнері туралы мәлімет беру. 2.Сөйлеу, әңгімелесу дағдыларын меңгеру, сөз қорын молайту.. 3.Мәдениетті қасиеттерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, карточкалар.І. Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: * қазір көктемнің нешінші айы? * көктемнің сарқыраған, сулы айы қандай ай? *көктемнің жарқыраған, шулы айы қандай ай?ІІ.Үй жұмысын тексеру:1. Жаппай түрде: * «Білім туралы заң» нелерге жол ашты?

*Қай жылы Қазақстан халықтарының форумы өтті? *Бүгінгі театр өнерінің әртистерін атап беріңдер.

2.Сөздерді тексеру (карточкалар арқылы) 3.93 бет. 1-ші тапсырманың мазмұнын тексеру. 4. 93-94 беттегі мәтініне құрылған сөйлесуді тексеру.ІІІ. Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз: Жалпы, кино өнері – синтезді өнер. Бұл өнердің төрт саласы болады: көркем фильм,деректі фильм, мультипликациялық фильм, ғылыми-кинематогра- фиялық фильм.Қазақ кино өнерінде белгілі әртистер: Әмина Өмірзақова, Бикен Римова,Асанәли Әшімов, т.б. Бүгінгі күнде қазақ кино өнері әлі қиыншылықта, сондықтан шет елдермен бірігіп те кино түсірілуде.Мысалы, «Көшпенділер» фильмы қазақ халқының тарихы туралы болса да, оны түсірген шетел режиссеры (өкінішке орай)

2. Сөздік жұмысы: 95 бет: а) мәнерлеп оқу, аудару. Ә) шағын сөйлемдер құрастыру.3. Мәтінмен жұмыс.А) оқу, аудару, әр сөйлемге сұрақ құру.Ә) тағы оқып, мазмұнын айту.4. Жазбаша жұмыс: 95 бет. 3-ші тапсырманы орындау: сұрақтарға жазбаша түрде жауап беруПікірлесу: 94 бет 1-ші тапсырма – жауап беру, жалғастыру, өз пікірін білдіру.ІҮ. Грамматиканы қайталау: а) ережені қайталау.(71 беттегі) Ә) 96 бет. 5-ші тапсырманы орындау – жазбаша.Бекіту: 95 бет. 3-ші тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: І. деңгей: сөздер, ережені білу. ІІ.деңгей: 95 бет. 2-ші тапсырманын мазмұнын білу. ІІІ. деңгей: бүгінгі кино әртистері туралы әңгімелеу. ҮЙГЕ: Реферат құру «Кино өнерінің белгілі адамдары» .

Page 81: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ. Тақырып: Ғылыми – мәдени орталық. Мақсаттар: 1.Әуезов үйі туралы мәлімет беру. 2.Мазмұнын айту, сөйлеу дағдыларын меңгеру. 3.Білімді, сабырлы болуға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: жаңа тақырып.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, сызбалар.І. Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: * « мәдениет» дегеніміз не? * Қазақстан мәдениеті қазір қандай деңгейде? * Бүгінгі кино өнерінде қандай әртистерді білесіңдер?ІІ. Үй жұмысын тексеру:

1. Карточка бойынша жұмыс.( сөздер арқылы)2. 95 бет. 2-ші тапс. мазмұнын тексеру.3. Рефераттарын қорғау.

ІІІ. Жаңа тақырып.1. Кіріспе сөз: Алматыда орталықта М.Әуезовтың соңғы жылдары тұрған екі қабатты үйі, қазір мұражай ретінде келушілерге есігі ашық. Мұражайдың төменгі қабатында М.Ә. кабинеті, онда үлкен кітапхана, үстелінде М.Ә. өзі болған кезіндей қағаздары жатыр, ал қара диванның үстінде М.Ә. домбырасы тұр. Екінші қабатта тұрмыс бөлмелері, суреттер орналастырылған.2. М.Ә. мұражай үйінің суреттерін тамашалау.

ІҮ. Сөздік жұмысы: 96 бет. а) мәнерлеп оқу, аудару. Ә) сөз тіркестерін құрастыру.Ү.Мәтінмен жұмыс. – топ арқылы (3 топ) а) әр топ екі бөліктен алып, оқиды, аударады, әр бөлікке сұрақ қояды, әр бөлікке ат қояды ә) жазбаша жұмыс: 97 беттегі сызбалар арқылы мазмұнын жазады.Бекіту: 97 бет. 2-ші тапсырманы жалғастыру.ҮЙГЕ: сөздерді білу, мәтіннің мазмұнын білу.

Page 82: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Абайдың мұражай үйі. Мақсаттар: 1.Абайдың мұражай – үйі туралы мәлімет беру. 2.Сөздікпен жұмыс құру дағдыларын меңгеру. 3. Ұлы Абайдың өмірін зерттеуге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, карточкалар.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: * бүгін аптаның қай күні? * кеше аптаның қай күні болды? * ертең аптаның қай күні болады?ІІ.Үй жұмысын тексеру.

1. Карточка бойынша сөздерді тексеру.2. Жаппай түрде: * қазақ театр өнерінің алғашқы пьесасы ?

*пьесаның авторы кім? *біздің Қостанайда қандай театрлар бар? 3. 96 бет. мәтіннің мазмұнын тексеру.ІҮ. Жаңа тақырып.1. Суреттер бойынша әңгімелеу. ( Абайдың мұражай-үйінің суреттері)2 Кіріспе сөз: 1995 жылы ЮНЕСКО шешімі бойынша ұлы Абайдың 150 жылдығын барлық әлем тойлады. Осы мерей тойға дайындық жүргізілгенде, Жидебайдағы Абайдың мұражай-үйі күрделі жөндеуден өтті. 2005 жылы бұл мұражай көптеген қонақтарға есігін ашты.

3. Аударма сөздігін қолданып, түсініксіз сөздерді анықтау.Ү. Мәтінмен жұмыс: Кім туралы? Не туралы?А) оқу, аудару, мазмұнын түсіну.Ә) мәтін бойынша сұрақтар құруҮІ. Деңгейлік тапсырмаларды орындау: 98 бет.БЕКІТУ: құрылған сұрақтары арқылы.ҮЙГЕ: 1. «Абайдың мұражай-үйі» реферат жазу.

2.Мазмұнын білу.

Page 83: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: №1 Диктант. Мақсаттар: 1.Кино, театр туралы бекіту.

2.Есту арқылы дұрыс жазу дағдыларын меңгеру. 3.Мәдениетті болу қабілеттерін тәрбиелеу.І. Ұйымдастыру кезеңі.1. Сабақтың тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру. ІІ. Диктант . Қазақ драма театры.Қазақ драма театры – қазақ өнерінің қара шаңырағы- Әуезов театры.Ол –қазақ әдебиетінің классигі, ұлы жазушы, сонымен қатар ұлы драматург М.Әуезов. Бір-бірінен ажырамайтын ұлы ұғымдар, бірі – сұлулықтың шырағы, бірі – ұлылықтың пырағы. Әуезовтың аты театрмен 1926 жылдан байланысты. Осы жылы театрдың шымылдығын М.Әуезовтың «Еңлік-Кебек» пьесасы ашты. М.Әуезов халықтың жар-жар, беташар, айтыстарының француздың күлкілі ойындарының да, немістік халық әңгімелерін де, итальянның маскалы комедияларынан да кем емес екендігі туралы айтты. «Әр халықтың өз театры болуы керек!» - деп тұжырымдады. М.Әуезов – қазақ драматургиясының негізін салған және оның теориясын бекіткен ғалым. (90 сөз)

ІІІ. Диктантты тексеру. ІҮ. Үй жұмысын тексеру.1. Рефератты қорғау.2. 98 бет. мәтіннің мазмұнын тексеру.

БЕКІТУ: 98 бет. 2-ші тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: 93 -98 бет арқылы қайталау

Page 84: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар: 1.Мәдениет және өнер туралы мәліметтерді бекіту 2.Есте сақтап, жады арқылы жазу. 3.Мәдениетті болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТКРІ: тест.

І. Ұйымдастыру кезеңі. 1.сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Бақылау сұрақтарына жазбаша жауап: 99 бет.ІІІ. ТЕСТ.1.Кино өнері неше салаға бөлінеді? А) 3. Ә) 4. Б) 5.2 «Білім беру туралы» заң нелер ашуға мүмкіндік берді? А) оқу орындарын Ә) театрлар. Б) мекемелер.3. Қай жылы Қазақстан халықтарының форумы өтті? А) 1991 ж. Ә) 1992 ж б) 1993 ж.4.Форумнан соң халықтар нелерін құрды? А) ұлттық мәдени орталықтарын Ә) рухани бірліктерін. Б) өз мектептерін.5.Актерлер күшімен бейнелейтін көркем өнердің түрі? А) кино. Ә) театр. Б) сахна.6.Театр өнері немен байланысты? А) халық өмірі, тарихы, мәдениетімен. Ә) халық ұлтымен. Б) халық дінімен.7.Қазақ драма театры қашан ұйымдасты? А) 1925 ж. Ә) 1924 ж. Б) 1926 ж.8. Қазақ театрының алғашқы қойылған пьесасы? А) М.Әуезовтың «Еңлік-Кебек». Ә) С.Мұқановтың «Өмір жолы». Б) М. Әуезовтың «Абай жолы»9.Кинодраматург деген кім? А) кейіпкер тұлғасы. Ә) сценарий авторы. Б) кадрға түсіруші.10. »Әуезов үйі» - қандай орталық? А) мәдени үй. Ә) ғылыми үй. Б) ғылыми-мәдени орталық11.Бұл орталықта неше бағытта жұмыс жүргізіледі? А) 5. Ә) 4. Б) 312.М. Әуезовтың мұражайы қайда? А) Қарқаралыда. Ә) Алматыда. Б) Семейде.13.Абайдың мұражай-үйі қайда орналасқан? А) Семейде. Ә) Жидебайда. Б) білмеймін14. Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын анықта. А) -ып, -іп; ә) –у үшін; б) –са, -се;. 15.Сөздерді аудар: 1.мәдениет наследие 2. тұлға духовный 3.ұлтаралық культура 4.рухани личность 5.мұра межнациональный.ТЕСТ КІЛТІ: 1Ә, 2А, 3Ә, 4А, 5Ә, 6А, 7Б, 8А, 9Ә, 10Б, 11б,12ә, 13ә, 14ә, 15.(культура,личность, межнац.,духовный, наследие)

ҮЙГЕ: 93-98 бет. қайталау.

Page 85: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ХІҮ МОДУЛЬ. САЯХАТ. Жалғаулықтар, септеуліктер, демеуліктер.1 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Астана – арман қала. Мақсаттар: 1.Астана қаласы туралы мәлімет беру. 2.Шылау сөздерін меңгеру; тіл даму. 3.Сауатты болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, таблица, бейнефильм.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті: *қазір көктемнің нешінші айы? *көктемнің бірінші айы қандай ай? *бүгін ауа райы қандай? *бүгін ауа температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру.1. Жаппай түрде: *кино өнері неше салаға бөлінеді?

*кино әртистерін атап жіберіңдер. *театр деген не? *қазақ драма театры қашан ұйымдастырылды?

2.Өздік диктант жазу: а) 4 минут 93-96 беттегі сөздерді қайталау. Ә) жадыда қалған сөздерді жазу. Б) өзара тексеріс, бағалау.

3.Абайдың мұражай-үйі туралы әңгімелеуІІІ: Жаңа тақырып.1. Кіріспе сөз.: 1997 жылы Елбасымыздың қабылдауымен ел астанасы Ақмола қаласына көшірілетін болды. Ал 1998 жылы Ақмола қаласы – Астана деп аталатын болды. Астана Сарыарқа,Ішім көлінде орналасқан.Қазір Астана Ақмола облысына жатады.Бүгінгі Астана – жоғары мәдениетті ел ортасы, Қазақстанның бас қаласы.2. Суреттерді тамашалау. А) сұрақ-жауап құру. Ә) бейнефильмді тамашалау.

ІҮ. Грамматикалық тақырып. А) таблица арқылы жұмыс. Ә) оқулықпен жұмыс – 100 бет. Б) сызба бойынша түсініктеме жұмысы. 1. Жазбаша жұмыс: 100 бет. 2-ші тапсырманы орындау. Ү. Топ арқылы жұмыс: а) 100 бет 3-ші тапсырманы оқу, аудару, әр бөлікке сұрақ қою, мәтінді атау.

. ә) мазмұнын айту. БЕКІТУ: 100 бет 1-ші тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: І деңгей: сөздерді, ережені білу. ІІ деңгей: Астана туралы мәлімет дайындау. ІІІ. деңгей: 100 бет 3-ші тапс. мазмұнын білу.

Page 86: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Саяхат. Мақсаттар: 1.Саяхаттау туралы мәлімет. 2 .Пікірлесу дағдыларын меңгеру 3.Саяхатшы болу үшін терең білімге шақыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: суреттер, карточкалар.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: *қай жылы астана Ақмолаға көшірілді? *қашан ел ордасы Астана деп аталды? *бүгінгі Астана қандай қала?ІІ.Үй жұмысын тексеру:

1.карточка бойынша. (сөздер)2.шылау сөздердің неше түрі болады?3.жалғаулықтарды атаңдар.4.септеуліктерді атаңдар5.100 бет тапсырманың мазмұнын тексеру.ІІІ. Жаңа тақырып:1. Кім маған үйден Астана туралы мәлімет дайындап келді?2. Сонымен біз бүгін Астанаға саяхат жасаймыз.

А) суреттер арқылы жұмысСаяхат: Астана – Ақмола облысының орталығы.Астана тұрғыны соңғы санақ (2009 ж) бойынша 700 мыңнан астам. Қала Есіл өзенінің оң жағасында орналасқан. Ауа райы қатал континентті. Бүгінгі Астана – жоғары мәдениетті ел ортасы.Қазір Астанада Аграрлық Университеті, Евразиялық Университеті, Мемлекеттік Медициналық Академиясы, «Астана – Моторс» автомашина сататын, жөндеу және күту компаниясы,т.б. көптеген мемлекеттік, мемлекеттік емес мекемелер бар.Астанада көптеген мектеп, гимназиялар, орта-мамандық оқу орындары,спорт, мәдениет сарайлары бар. Астана – Қазақстанның бас қаласы.ІҮ. Пікірлесу: *балалар, кім Астанада болды? *Бәйтерек мекемесі сендерге ұнады ма? *Тәуелсіздік символы ұнады ма? *қандай белгілі билердің сәулеттері бар? *тағы сендерге Астанада нелер ұнады? * жер үстіндегі қызықтарды көру үшін, білу үшін қандай болу қажет?Ү. Шағын шығарма (эссе) жазу. Тақырып: Астанаға саяхат.БЕКІТУ: сөйлесу арқылы (өздері құрастырады)ҮЙГЕ: І.деңгей: Шығарманы аяқтау, ережені қайталау. ІІ. деңгей: Астана туралы мәліметті білу. ІІІ. деңгей:Астана туралы сөйлесуді аяқтау.

Page 87: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Сапар шегу. Мақсаттар: 1.Сапарлау туралы мәлімет беру.

2.Сөйлеу тілдерін меңгеру,шылау сөздерін бекіту. 3.Көп білімді болу үшін тәрбиелеу.

САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ:суреттер, карта.І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті: *біз қандай елде тұрамыз? *еліміздің бас қаласы? *Астана қай жылы аталды? *қай жылы астана Ақмолаға көшірілді?ІІ.Үй жұмысын тексеру:

1. Жаппай түрде: *шылау сөздер неше топқа бөлінеді? *септеулік шылауларды ата. *жалғаулықтарды ата. *демеулік шылауларды ата.

2 а).Кім маған үйде аяқтаған шығармасын оқып береді? ә) Астана туралы мәліметтеріңді кім айтып береді? (карта арқылы) б) Астана туралы сөйлесуімен кім таныстырады?ІІІ.Жаңа тақырып:1.Кіріспе сөз. Балалар, жазғы демалыста сендер сапар жоспарлайсыңдар ма? Қазіргі дағдарыспен байланысты қиыншылықтар әр үйде баршығар.Бірақ, сендердің ата-аналарың бәрібір бір қызықты сапар жоспарлайды, ол түсінікті.Бүгін біздің ауылымызға (қаламызға) келген қонақтың пікірімен танысамыз.2.Оқулықпен жұмыс: а) сөздік жұмыс: 102 бет.оқу, аудару, шағын сөйлемдер құрастыру. ә) 102 бет. 3-ші тапсырманы оқу. (суреттер тамашалау) Б) әр топ (2) өз бөлігін оқып, аударып, бөлікке сұрақ құрып, атайды. В) тағы да бір рет оқып шығады.3. Шығармашылық жұмыс: 101 бет. 2- ші тапсырма арқылы (шылау сөздері) өз сөздерімен мәтіннің мазмұнын жазады. (102 б. 3 тапсырма).БЕКІТУ: 101 бет. 1-ші тапсырма арқылы.ҮЙГЕ: І. деңгей: Шығарманы аяқтау, ережені қайталау. ІІ. деңгей:102 бет. 3 тапс. мазмұнын білу. ІІІ.деңгей: Озық (опережающее задание) тапсырма: « Алматы – оңтүстік астана.»

Page 88: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4.САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Алматы қаласы бойынша экскурсия. Мақсаттар: 1.Оңтүстік астана туралы мәлімет. 2 Тіл дамыту, сөз қорын молайту

. 3.Білімді болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: карта, карточкалар, суреттер.І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті: *еліміздің бас қаласы? *қай өзенде орналасқан? *ауа райы қандай? *тұрғыны қанша?ІІ.Үй жұмысын тексеру:1.карточка бойынша (сөздер)2.жаппай түрде: *біздің қаламыз қалай аталады? *біздің Қостанайда қандай мәдениет орталығы бар? *біздің ауданда қандау оқу орындары бар?3.102 бет 3 тапс мазмұнын тексеру.ІІІ. Жаңа тақырып. 1.Кіріспе сөз: Қазақстан тарихында төрт астана болды. Ең алғашқы астана - Орынбор қаласы.Екінші астана – Қызылорда қаласы.Үшінші, ең ұзақты мерзім астана болған қала – Алматы қаласы. Бірақ 1997 жылы астана Ақмола қаласына көшірілетін болды.Қазір Алматы оңтүстік астана деп саналады.2.Енді озық тапсырма арқылы бүгінгі «Алматы – оңтүстік астана» туралы тыңдаймыз. А) 1-2 оқушы баяндайды. Ә) Балалар, сонымен кім қорытындайды: бүгінгі Алматы – қандай?3. Оқулықпен жұмыс: А) сөздік жұмыс. 103 бет: оқу, аудару, шағын сөйлемдер құрастыру. Ә) 102 бет. 1-ші тапсырманы оқу, аудару. Б) топ арқылы жұмыс. (әр топ өз бөлігіне сұрақ, ат құрады) В) мазмұнын айту.БЕКІТУ: жағдай мынадай: сіз Алматы тұрғынысыз, мен сіздердің Қостанайдан келген қонағыңызбын,мені Алматымен таныстырыңдар. ( бүгінгі естіген мәліметтер арқылы)ҮЙГЕ: І.деңгей: сөздерді білу, 100-103 бет. қайталау. ІІ.деңгей: Алматы туралы мәліметті білу. ІІІ. деңгей: Алматы туралы сөйлесу құру.

Page 89: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4. САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар: 1.Өткен тақырып арқылы қорытынды жұмыс.

2.Есте сақтап, еске салу дағдыларын меңгеру. 3.Сауаттылыққа тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тест.І.Ұйымдастыру кезеңі.1. сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ.Нәтиже сабақ: 104 бет. бақылау сұрақтарына жазбаша жауап.ІІІ. ТЕСТ.

1.Қай жылы астана Ақмолаға көшірілетін болды? А) 1996. Ә) 1997. Б) 1998.2.Қай жылы Ақмола – Астана деп аталды? А) 1996. Ә) 1997. Б) 1998.3.Астана қай облысқа жатады? А) Ақмола. Ә) Қызылорда. Б) Қостанай.4.Астана қай өзеннің оң жағасында? А) Есіл. Ә) Ішім. Б) Тобыл.5.Астананың ауа райы қандай? А) жалпы континентті. Ә) қатал континетті. Б) жылы.6.Еліміздің оңтүстік астанасы? А) Ақмола. Ә) Астана. Б) Алматы.7.Шылау сөздері неше топқа бөлінеді? А) 3. Ә) 6. Б) 4.8.Ма-ме; ба-бе; па-пе қандай шылаулар? А) септеулік. Ә) демеулік. Б) жалғаулық.9.Сөздерді аудар: а) төзімді,ә) жоба, б) саябақ, в) жүргінші, г) арнап.10«Ғимарат» дегеніміз не? А) ескерткіш, ә) құрылыс,үй. Б) қала.11.«Достық»,«Анкара» қандай ғимараттардың атауы? А) қонақ үй. Ә) кітапхана. Б)аудан.12.1941 жылы Алматыда не салынды? А) театр. Ә) опера және балет театры. Б) қонақ үй.13.Алматыда қандай әлемге белгілі айдын бар? А) «Медеу». Ә) «Сұңқар», б) «Алатау» .14.Қазақстанның ірі өнеркәсіп және қаржы орталығы? А) Астана. Ә) Ақмола. Б)Алматы.15.Қазақстанның бас қаласы? А) Астана. Ә) Ақмола. Б) Алматы.

ТЕСТ кілті: 1,2б,3а,4а,5ә,6б,7а,8 ә, 9а)крепкий,ә)проект,б)парк,в)прохожий,г)специально. 10ә,11а,12ә,13а,14б,15а.

ҮЙГЕ:100-103 БЕТ АРҚЫЛЫ ҚАЙТАЛАУ.

Page 90: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5. САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Диктант. Мақсаттар: 1.Жазбаша қорытынды. 2.Есту арқылы дұрыс жазу дағдыларын меңгеру. 3.Жоғары мәдениетті сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша.

І. Ұйымдастыру кезеңі.1. сабақ тақырып, мақсатымен таныстыру.ІІ. Диктант жазу. Саяхат.Биыл Самат жазғы демалыста Қазақстандағы көптеген тарихи орындарға саяхат жасады.Қаладан облыс орталығына автобуспен келді.Одан темір жол вокзалынан Түркістанға билет алды.Поезд кешкі сағат сегізде қозғалды.Поезға мінгеннен кейін,Самат тамағын ішіп алып,шамалы кітап оқыды және қасындағы жолаушылармен танысты. Бір тәуліктен соң, СаматТүркістан қаласына келді Келесі күні автобусқа мініп,қала сыртындағы тарихи орындарын аралады.Бірінші Ахмет Иассауи сағанасына барып, атамыздың қабіріне тағзым етті. Сағананың іші сондай керемет тамаша екен. Оюлап салған әшекейлер көздің жауын алады. Келесі күні Тараз тарихымен танысты. Тараз әуелі Әулие ата, одан кейін Жамбыл,ал қазір Тараз деп аталады.Тарихи орындардың ішінде таң қалдырғаны Айша бибі күмбезі мен Қарақан мазары. (107 сөз)

ІІІ. Диктантты тексеру.

ІҮ. Үй жұмысын тексеру: 100-103 бет арқылы.ҮЙГЕ: ережелерді қайталау: 71бет, 100 бет.

Page 91: 9 сын.Қазақ тілі.docx

ХҮ МОДУЛЬ. Уақытты бағала. Төл сөз. Автор сөзі. Төлеу сөз.1 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Уақытты бағала. Мақсаттар: 1.Уақыт құндылығы туралы мәлімет. 2.Сөйлесу қабілеттерін дамыту, сөз қорын молайту. 3 Уақытты бағалауға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. САБАҚ ӘДІСІ: әңгімелеу.І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті: *қазір жылдың қай мезгілі? *оқу жылы қашан аяқталады? *сендер биыл жазға не жоспарлайсыңдар?ІІ.Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз: Біз ХХІ ғасыр тұрғынымыз. Сондықтан біз уақытымызды бағалау сәтін білуімізге қажет.Әр адам өз уақытын жоспарлап өткізсе, онда уақыт бос өтпес еді.Жалпы, бос кеткен уақыт ,ол оралмас уақыт.Егерде уақытың жоспарың бойынша өтсе, ол босқа кетпеген, дұрыс пайдаланған уақыт, ол бір жетістік ғой! Сондықтан біз өз уақытымызды үнемдеу ретінде өткізуімізге керек.2.Қанатты сөздермен жұмыс: 105 бет. 2-ші тапсырма арқылы. А) оқу, аудару, мәнін түсіндіру. Ә) жаттап алу.3. Жазбаша жұмыс: 105 бет.1-ші тапсырманы орындау.ӘҢГІМЕЛЕУ: 105 бет. 3-ші тапсырма арқылы. 4.Шағын шығарма жазу «Менің бос уақытым».ҮЙГЕ: шығарманы аяқтау, қанатты сөздерді жаттау.

Page 92: 9 сын.Қазақ тілі.docx

2 сабақ. ТАҚЫРЫП: Төл сөз. Автор сөзі. Төлеу сөз. Мақсаттар: 1.Грамматикалық тапсырма туралы мәлімет. 2.Төл сөздің, төлеу сөздің құрылу жолдарын меңгеру. 3.Сауатты болу сезімдерін қалыптастыру.САБАҚ ТҮРІ: жаңа тақырып. Сабақ әдісі: практикалықКӨРНЕКІЛІКТКРІ: таблица.І.Ұйымдастыру кезеңі.1. лексикалық сәті: *уақыт дегеніміз не? *уақытты қалай бағалауға болады? *ол туралы қандай қанатты сөздерді білесіңдер?ІІ.Үй жұмысын тексеру:

1. Шығарма «Менің бос уақытым» (топ арқылы тексеріс.).ІІІ. Жаңа тақырып.1.Грмматикалық тақырып. А) анықтама – таблица арқылы. Ә) ережемен танысу : 105-106 бет Б) үлгілер арқылы бекіту: 106 бет мысалдар арқылы.ІҮ. Жазбаша жұмыс: 81 бет 2-ші тапсырма арқылы төл сөз, автор сөзі, төлеу сөздерін құрып, жазу. (тақтада жұмыс құру)БЕКІТУ: *төл сөз дегеніміз не? *айтылу мақсатына қарай төл сөз қандай болады? *оған қандай тыныс белгілері қойылады? *автор сөзі әр уақытта қандай болады? *сөйлемде төл сөз бен автор сөзінің жұмсалу реті қандай болады? *төлеу сөз дегеніміз не?Ү.Қайталау жұмысы: Ү модуль арқылы тестерді өткізу.ҮЙГЕ: 105-106 беттегі ережені жатқа білу.

Page 93: 9 сын.Қазақ тілі.docx

3 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Шығарма «Менің бос уақытым» Мақсаттар: 1.Шығарма жазу реттерімен таныстыру. 2.Ой-пікірлерін сауатты түрде жазу дағдыларын даму. 3.Білімді болуға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: жазу дағдыларын қалыптастыру. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша.І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Шығармаға дайындық жұмысА) әңгімелеу:Бүгінгі күнде біз өз уақытымызды қадағаламасақ, ештеңеге үлгіре алмаймыз. Сондықтан, жалқаулық,еріншек деген қасиеттер бізге лайық емес.Біз уақыт талабын қадірлеуіміз қа-жет, себебі бос кеткен уақыт оралмайды және қымбат болады.Уақытыңды үнемдеу жұмсасаң, бәріне үлгеруге болады.Ә) Балалар, енді сендер ойланып, маған өз бос уақыттарыңды қалай өткізетіңізді хабарлап беріңдер. ( 3-5 минут)Б) Енді пікірлесейік: * жалпы уақытыңызды жоспарлайсыңдар ма ? *жоспарлағанда уақытыңызды үнемі пайдаланасыңдар ма? *егерде қойған мақсатыңызға жетпесеңдер, не қыласыңдар? *мақсатыңызды орындау үшін уақытыңызды енді қалай жоспарлайсыңдар?ІІІ.Шығармаға кірісу жұмыс: Жоспар.І.Уақытты бағалай білу. А) уақытты босқа өткізбеу. Ә) еріншек, жалқау болмау.ІІ. Менің бос уақытым. А) уақытыңды жоспарлау. Ә) жоспар арқылы жұмыс құру. Б) бәріне үлгіру үшін- өзіңді қадағалау.ІІІ. Уақыт талабы. А) уақытты пайдалану, үнемдеу білу – сәттілік негізі.

ІҮ. Осы жоспар арқылы жазуға болады, бірақ өз пікірлер арқылы жазсаңдар, жазыңдар. ( жоспар құру міндетті емес).Ү. Шығарма жазуға кірісу.ҮЙГЕ: шығарманы аяқтау.

Page 94: 9 сын.Қазақ тілі.docx

4 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Уақыт алтыннан қымбат. Мақсаттар: 1.Тұрақты тіркестердің мәнін түсіндіру. 2.Мәнерлеп оқу, жаттау дағдыларын меңгеру. 3.Уақытты үнемді пайдалануға шақыру.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: карточкалар.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті: * қазір көктемнің қай айы? *бүгін ауа райы қандай? *ауа температурасы қандай?ІІ.Үй жұмысын тексеру.1. Жаппай түрде: *төл сөз дегеніміз не?

*төлеу сөзі дегеніміз не? *айтылу мақсатына қарай төл сөз қандай болады?

2.Үйде жазылған шығарманың 1-2 тексеру. (қалғанын сабақтан соң)ІІІ.Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз (1 сабақтан қара)2 Сөздік жұмысы: 107 бет. а) мәнерлеп оқу, аудару, сөз тіркестерін құру.3 Өлең арқылы жұмыс: 107 бет: 3-ші тапсырма. А) оқу,уадару, мазмұнын түсіну, жаттап алу.4. Тұрақты тіркестердін мәнін түсіндіру: 106 бет 1-ші тапсырма. А) жазбаша жұмыс: төл сөз бен автор сөзі бар сөйлемдер құру.5. Мәтінмен жұмыс: 107 бет.2-ші тапсырманы орындау. А) әр топ өз бөлігіндегі әр сөйлемге сұрақ, ат қояды. Ә) мәтіннің мазмұнын айту. Б) жазбаша тапсырмаларды орындау.БЕКІТУ: сұрақ-жауап құру.ҮЙГЕ: І деңгей: тұрақты тіркестерді жатқа білу. ІІ. деңгей: сөздерді, өлеңді жаттау. ІІІ. деңгей: 107 бет. мазмұнын білу.

Page 95: 9 сын.Қазақ тілі.docx

5 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: ТЕСТ. Мақсаттар: 1.Өткенді қайталау. 2.Емтиханға дайындалу. 3.Сауатты, білімді болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тестер.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1. сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Тестер үлгісі : ІІ МОДУЛЬ тестері - 1-ші нұсқа. ҮІ МОДУЛЬ тестері – 2-ші нұсқа. ҮІІІ МОДУЛЬ тестері – 3-ші нұсқа ХІ МОДУЛЬ тестері – 4-ші нұсқа

ІІІ. Әр оқушы екі нұсқа орындаса, жөн болады. (әр тесте 10 - 15 сұрақ)БАҒАЛАУ: 12-15 дұрыс жауап - «5» 10-11 дұрыс жауап –«4». 5-9 дұрыс жауап – «3».

ҮЙГЕ: 105-107 бет арқылы дайындалу.

Page 96: 9 сын.Қазақ тілі.docx

6 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Уақытты қалай өткізесің? Мақсаттар: 1.Өз күн тәртібі туралы мәлімет беру. 2.Әңгімелеу тілдерін даму. 3. Өз уақыңды қадірлеуге баулу.САБАҚ ТҮРІ: аралас. САБАҚ ӘДІСІ: ауызша, практикалық.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.лексикалық сәті: *бүгін аптаның қай күні? *кеше аптаның қай күні болды? *ертең аптаның қай күні болады?ІІ.Үй жұмысын тексеру. 1.жаппай түрде: * төл сөз дегеніміз не? *төлеу сөз дегеніміз не? *сен уақытыңды жоспарлайсың ба?2. 107 бет. өлеңді жатқа тексеру.3. 107 бет. мәтіннің мазмұнын тексеру.4. тақтаға сөздерді (үйде жаттаған) кім жазып береді?ІІІ. Жаңа тақырып.1.Кіріспе сөз: Уақытты жоспар арқылы өткізсең, ол бос кеткен уақыт деп айта алмаймыз. Адам барлық керекті жұмыстарын мезгілімен құрып отырса, ол ешқашанда ашушаңды болмайды.Жалпы бұндай адамды қадірлеу керек, өзіңе үлгі қылу қажет. Балалар, кім өз уақытын күн тәртібі арқылы өткізеді? А) балалардың баяндамасын тыңдау, көмектесу.2.Оқулықпен жұмыс. 107 бет. 1-ші тапсырманы орындау А) пікірлесу, әңгіме құрастыру.3.108 бет. 4-ші тапсырма арқылы дайындық жұмыс құру.

ІҮ. Шығарма жазу: 108 бет. 3-ші тапсырма бойынша.

БЕКІТУ: 107 бет. 2-ші тапсырманы орындау.ҮЙГЕ:108 бет. 4-ші тапсырманы толықтыру.

Page 97: 9 сын.Қазақ тілі.docx

7 САБАҚ.. ТАҚЫРЫП: Нәтиже сабақ. Тест. Мақсаттар: 1.Өткен тақырыпты бекіту. 2.Есте сақтап, жазу дағдыларын дамыту. 3.Сауатты болуға тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: жазбаша.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: тест.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Нәтиже сабақтың бақылау сұрақтарын орындау: 108 бет.ІІІ. Тест.1.Сөздерді аудар: тыс, куә, қадағалау2 «Сүт пісірім уақыт» қанша минут? А) 10 минут. Ә) 15 минут. Б) 20 минут.3«Шай қайнатым уақыт» аудар. А) много времени. Ә) немного времени.б) не знаю4«Төл сөз» - аудар. А) косвенная речь. Ә) прямая речь. Б) оборотная речь.

5«Уақытты үнемдеу» - аудар. А) время. Ә) мое время. Б) экономить время. 6.Мақалды аяқта: «Уақыт алтыннан ....». а) қадірлі. Ә) үнемді. Б) қымбат. 7.Сөйлем сызбасын анықта: «Бүгін ауа райы қандай?»-деп сұрады ол. А) «Т?» - а. Ә) А: «Т?». Б) «Т,-А,-Т?» 8.Сөйлемді аудар: «Уақытыңды бағалай біл». А) Умей экономить время. Ә) Умей хранить время. Б) Умей ценить время. 9.Аудар: «Еріншек болма». А) не будь лентяем. Ә) быть лентяем. Б) буду лентяем 10. Сөйлем құр: да, байланысты, адамзаттың, уақытқа, дамуы.

Тест кілті: 1вне, свидетель,наблюдать.2ә,3ә,4ә,5б,6б,7а,8б,9а,10- Адамзаттың дамуы да уақытқа байланысты.

ҮЙГЕ: диктантқа дайындалу.

Page 98: 9 сын.Қазақ тілі.docx

8 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: №3 Диктант. Мақсаттар: 1. Жылдық қорытынды жұмыс 2.Есту арқылы сауатты жазу дағдыларын даму. 3. Білімді болу сезімдерін тәрбиелеу.САБАҚ ТҮРІ: қорытынды. САБАҚ ӘДІСІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: билеттер үлгілері.

І.Ұйымдастыру кезеңі.1.лексикалық сәті. * бүгін аптаның қай күні? *бүгін ауа райы қандай? *ауа температурасы қандай?ІІ. Бүгін біз жылдық қорытынды жұмыс жазамыз. Осы тексерістен аман-есен өтсеңдер, емтиханға жеттік деуге болады.Балалар, бүгін ықыласпен жазыңыз.ІІІ. Диктант. Қазақ тілі.Қазақ тілі – қазақ халқының ана тілі.Ол түркі тілдер тобына жатады.Түркі тілдер тобына қырғыздар,ноғай,қарақалпақ және басқа көптеген тілдер жатады.Қазақ тілі – бай тіл.Ол қазақ халқының жазуы,кітабы мен мектебі жоқ кезде пайда болған тіл.Қазақ тілі халық тарихымен бірге жасап, ұрпақтан – ұрпаққа келе жатқан тіл..Қазақ тілі 1989 жылы мемлекеттік мәртебе алды.Қазақ тілі Республикада ғылым мен білімді үйрену және қазақ мәдениетін насихаттайтын тіл болып отыр.Қазақ тілі осы заманға дейін төрт әліпбиден өтті.Бірінші - руна жазуы, екінші- латын жазуы, үшінші - араб және төртінші- орыс графикасына негізделген қазіргі әліпби. (98 сөз)

ІҮ. Диктантты тексеру.

Ү. А) балалардың жылдам оқуын тексеру Ә) аударма жұмысын өткізу. Б) билеттер арқылы жұмыс.ҮЙГЕ: билеттер арқылы дайындалу.

Page 99: 9 сын.Қазақ тілі.docx

9 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Қайталау.10 – 11 САБАҚ. ТАҚЫРЫП: Қорытынды.

МАҚСАТТАР: Емтиханға дайындық.

САБАҚ ТҮРЛЕРІ: бекіту. САБАҚ ӘДІСТЕРІ: практикалық.КӨРНЕКІЛІКТЕРІ: билеттер.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 1.сабақ тақырыбы, мақсаттарымен таныстыру.ІІ. Билеттер арқылы жұмыстар. А) консультацияларда дайындаған билеттерді тексеру, қорыту. Ә) әр сабақтарда жаңа билеттерді бекіту, монологтармен жұмыс құру. Б) әр сабақта билеттердің грамматикалық тапсырмаларын орындау.ІІІ.Соңғы сабаққа дейін әр оқушы барлық билеттерді мұғалімге сынақ ретінде болса да тапсыруы қажет. ҮЙГЕ: билеттерді білу.