Upload
blackdvd
View
221
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 1/61
CENTRO ERICKSONIANODE MÉXICOun lugar de encuentro...
APORTACIONES DE LAPSICOTERAPIA ERICKSONIANA A
LA PSIQUIATRÍA
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 2/61
Í N D I C E
1. Psiquiatría clásica:
1.1 Ls !u"#ls a$ti%us & la "$'"r(")a) ("$tal
1.* + Acerca de estar sano en un medio enfermo, -Ca!. * +E'"ct causa/
D"l li#r +La r"ali)a) i$0"$ta)a, Paul 2at3la4ic5 "t al Da0i) L.
Rs"$6a$ !. 778191
1. Estructura )"l DS; I<
1.= Trastr$s )isciati0s
1.> Trastr$s )" la !"rs$ali)a)
*. Tra#a? )" ;ilt$ @. Eric5s$ c$ !aci"$t"s !siquiátrics
*.1 T"rías )" S3as3
*.* Cass )" ;ilt$ @. Eric5s$
*. I$t"r0"$ci$"s )" Eric5s$ c$ !aci"$t"s !siquiátrics
. <isi$ )"l CE;
E?"rcici -c(!l"tar cas c$ cua)r )"l CE;B
E?"rcici -Clar8scurB
=. i#li%ra'ía
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 3/61
1. P S I Q U I A T R I A
1.1 LOS PUEBLOS ANTIGUOS Y LA ENFERMEDAD MENTAL
E$ !ri$ci!i la )"'i$ici$ )" "$'"r(")a) 8 )" su?"t "$'"r(8 $ )"!"$)" )" la"ist"$cia $ )" u$ !rc"s #il%ic si$ qu" "s "l !r!i %ru! scial qui"$)"ci)" cuá$) & cuál "s la !"rs$a )" "$tr" sus (i"(#rs qu" "stá "$'"r(a.
E$ "st" c$t"t !ri(iti0 )" !"$sa(i"$t (á%ic8irraci$al la "$'"r(")a) ti"$"u$ caráct"r u$itari ttal. Es c( u$a )"si$t"%raci$ "$ t)s ls s"$ti)s'ísica ("$tal scial si$ qu" "ista )i'"r"$cia "$tr" )ia%$stic & t"ra!utica lacual ti"$" !r 'i$ali)a) c$s"%uir la r"i$t"%raci$ a#sluta )" la !"rs$a "$ su%ru!.
E$ r"laci$ c$ la r"s!u"sta scial a la "$'"r(")a) ("$tal "$ "sts !u"#ls!ri(iti0s )s 6"c6s ("r"c"$ )"stacars" !r su ci"rta si(ilitu) alc(!rta(i"$t )"l (u$) cci)"$tal. D" u$a !art" cua$) al%F$ i$)i0i)utra$s%r")" las $r(as )" su %ru! t$ic 8a ("$u) !r su !artici!aci$ "$acti0i)a)"s qu" sta $ c$si)"ra s!rta#l"s c( !u")"$ s"r acti0i)a)"s(á%icas "$ las qu" "l su?"t "s c$si)"ra) c( 0ícti(a c( 6"c6ic"r(al0l8 !u")" s"r "clui) )" la c$0i0"$cia scial "!ulsa) )" la c(u$i)a).Es )"cir s" !r)uc" "l r"sulta) u$i0"rsal("$t" ac"!ta) )" "li(i$arlscial("$t".
Dic" Rs"$ GLa sci")a) si"(!r" 'i?a ls lí(it"s )"$tr )" ls cual"s ac"!tará
al ("$s tl"rará la c$)ucta )"s0ia)a )" () qu" ls 0alr"s cultural"s $ti"$"$ c( F$ica 'u$ci$ la )" '("$tar c$trlar las "!"ri"$cias acts )"las !"rs$as qu" c(!$"$ "sta c(u$i)a) si$ ta(#i$ la )" !r)ucir lscrit"ris !r ls qu" t) c(!rta(i"$t "s ?u3%a) & )i'"r"$cia) )" tra(a$"ra )" !rc")"r )"ci)i"$) "$ c$s"cu"$cia s#r" "l )"sti$ cali'ica)c( )i'"r"$t".G
P"r l 6a#itual si$ "(#ar% "s qu" "l !r"su$t !aci"$t" $ s"a )iscri(i$a)r"ali3a$) c$ l t)a s"ri" )" c"r"($ias 8qu" s$ i%ual"s a las !ractica)as c$cualqui"r tr "$'"r(8qu" s" "'"ctFa$ cl"cti0a("$t" & "$ las qu" s" ("3cla "l"'"ct )" la !ala#ra 8u$a "s!"ci" )" !sict"ra!ia8 & ci"rtas tc$icas cr!ral"s
-(asa?" )a$3a crisis )" !s"si$B. C( "$ las tc$icas G(ral"sG )" la!siquiatría cci)"$tal ta(#i$ aquí "$ "st" ti! )" c"r"($ias s" !ractica lai$ti(i)aci$ )"l !aci"$t" !r "l #ru? c6a(a$ !rc")i(i"$ts qu" ti"$" )""cul!aci$ )" tau(atur%ia !ara i(!r"si$arl" r"c$0"rtirl a la $r(a )"l%ru!.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 4/61
Es curis si$ "(#ar% qu" la c$si)"raci$ )" qu" la "$'"r(")a) ("$tal "st!r)uci)a !r causas s#r"$atural"s (al"'icis srtil"%is "$ca$ta(i"$ts "tc.s"a la qu" "$ "l s"$tir !!ular 6a&a ll"%a) 6asta $u"strs )ías.
LOS CRHNICOS EN LA ANTIUEDAD CLASICA
S" c$c" )" la "$'"r(")a) ("$tal "$ la sci")a) )" la a$ti%J")a) clásica cu&!r#l"(a "$ r"cia R(a Isra"l 'u" trata) !r )i0"rss autr"s 'ils's ()ics.
Pr l qu" 6a$ )"?a) "scrit s" sa#" qu" "l "$'"r( ("$tal r"ci#ía u$ trat qu"&a "ra si(ilar al qu" )"s!us a l lar% )" la 6istria l" 6a 0"$i) tr%a$) lasci")a) cci)"$tal. Es )"cir (i"$tras $ cr"ara !r#l"(as )" c$0i0"$cia s" l"s)"?a#a 0a%ar !r las call"s si$ (ás si"$) (uc6s )" "lls a#a$)$a)s !r sus'a(ilias & si$ qu" 6a&a c$sta$cia )" la "ist"$cia )" i$stituci$"s )")ica)as a suat"$ci$.
P"r &a "$ "sta !ca "s #asta$t" 'r"cu"$t" qu" cua$) la c$)ucta )"s0ia)a "rascial("$t" lla(ati0a c$'licti0a s" r"curri"ra al aisla(i"$t )" la !"rs$a"$'"r(a.
Así )ic" PLATON "$ Las L"&"s I: U$ 6(#r" aqu"?a) )" lcura $ )"#")"?ars" 0"r (ás "$ la ciu)a). E$ t)s ls cass sus 'a(iliar"s )"#"rá$c$'i$arl a la casa 0i%ilá$)l l ("?r qu" !u")a$: )" l c$trari !a%ará$ u$a(ulta.Es )"cir "l !rc")i(i"$t )" "clusi$ qu" lu"% s" i$stituci$ali3ará "$ "l si%lI !r "l !r!i ()ic.
Si$ "(#ar% ta(#i$ "ist"$ &a claras )i'"r"$cias )" trat s"%F$ la clas" sciala la qu" !"rt"$"c" "l "$'"r(. Si "s !u)i"$t" s" l" !$)rá al cui)a) )" u$$F("r )" cria)s "$ u$ #u"$ a!s"$t 8u$ !r"c")"$t" )"l sist"(a )"$$r"strai$t !u"st "$ !ráctica "$ la I$%lat"rra )"l si%l I !r CONOLL8 & si"ra !r"cis s" r"currirá a u$ ()ic.
Si "$ ca(#i "l "$'"r( "s !#r" s" l" r")ucirá "$ su casa "$ la cárc"l )$)"!u")" !"r(a$"c"r 6asta qu" (u"ra. El !rc"s )" "clusi$ scial "$ ls su?"tsc$si)"ra)s c( !"li%rss c$sisti a ("$u) "$ su "!ulsi$ )" la ciu)a).
Al ()ic rara 0"3 s" ti"$" acc"s. Di'"r"$cia cualitati0a qu" ac"$tua)a "$ lssi%ls 0"$i)"rs c$ la )is(i$uci$ )" la tl"ra$cia scial (arcará "l ti! &cali)a) )" la asist"$cia & la !si#ili)a) )" r"i$t"%rars" $ a la 0i)a $r(al. O lqu" s"rá l (is(: )"#" s"r c$si)"ra) $ cr$ic.
E$ r"cia & R(a s" )a &a "l !as )" la (")ici$a irraci$al a la raci$al &a!ar"c" !r !ri("ra 0"3 clara("$t" )i'"r"$cia)a la s"!araci$ "$tr" a'"cci$"sa%u)as & cr$icas. La (")ici$a s" !r"cu!a ta(#i$ )" las "$'"r(")a)"s("$tal"s ta$t )" su )"scri!ci$ c( "$ti)a)"s (r#sas c( )" sutrata(i"$t.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 5/61
Ar"t" )" CAPADOCIA -1>9 E.C.B I$clu&" "l trata(i"$t )" la ("la$clía & )" la'r"$itis "$ su trata) GS#r" las "$'"r(")a)"s a%u)as & cr$icasG.
Sra$ )" EMESO -199 E.C.B Escri#" )s %ra$)"s trata)s s#r" "$'"r(")a)"s
a%u)as & cr$icas i$clu&"$) "$tr" "stas Flti(as ca!ítuls s#r" "l ri%"$ &trata(i"$t )" la (a$ía & )" la ("la$clía. La (a$ía )ic" c( trastr$ )"l"$t"$)i(i"$t si$ 'i"#r" )"#" s"r trata)a !$i"$) u$ $F("r su'ici"$t" )"%uar)ia$"s qui"$"s )"#"$ a)(itir al%u$a )" las i)"as )"lira$t"s. P"r "$ "l cas)" qu" $ 6a&a #asta$t"s %uar)ia$"s 6a& qu" r"currir a la su?"ci$ ("cá$ica.
EURIPIDES -=9 AC8=9 ACB "$ u$a )" sus #ras !$" "$ #ca )" u$!"rs$a?": l "stá lc su !a)r" ta(#i$ "s u$ "'"ct crri"$t" qu" u$ tara)$a3ca )" tr tara). S" )a así carta )" $atural"3a al !a!"l 'atalista )" la6"r"$cia.
E;PEDOCLES -=79 AEC8=9 AECB )ic" qu" t)s ls r%a$s c"r"#r i$clui)!artici!a$ )" la i$t"li%"$cia !"r "sta ti"$" u$a r"laci$ )ir"cta c$ la Gcras"G c$"l t"(!"ra("$t )"l cu"r!: si la Gcras"G "s (ala r"sultará la i(#"cili)a) lai)icia & la lcura.
ANAAORAS -"$ %ri"% VWXY) (500 - 428 ad) 'u" u$ 'ils' %ri"%!r"scrátic qu" i$tr)u? la $ci$ )" nous -νοῦς mente pensamientoB "$ la'ils'ía )" ls rí%"$"s sus !r")"c"sr"s 6a#ía$ "stu)ia) ls "l"("$ts -ti"rraair" 'u"% a%uaB c( r"ali)a) Flti(a. Es "l !ri("r qu" "sta#l"c"rá )ict(ía'r(al "$tr" la (at"ria & "l "s!íritu.
ALENO.8 La (")ici$a )" al"$ -19 DC8*99 DCB ()ic %ri"% qu" a ls0"i$t" aZs s" c$0i"rt" "$ therapeutes -discípulo socioB )"l )is Ascl"!i "$ "lt"(!l lcal )ura$t" cuatr aZs & qu" 6a#la )" las 6"ri)as c( las G0"$ta$as"$ "l cu"r!G " @i!crat"s )" Cs -si%l < AEC 8 si%l I< AECB
Pa)r" i$)iscuti) )" la (")ici$a ()"r$a su (rit 'u$)a("$tal 'u" "l )")"sarrllar u$ sist"(a raci$al #asa) "$ la #s"r0aci$ & la "!"ri"$cia !ara "l"stu)i )" las "$'"r(")a)"s !"#a$ !a"$a$ a%&'"a a *+,+,/$ ,a%"&a+$ #,/ a ',%+&+,!'/,+$ d+ /$ d'/$+$ / a *+,+,/$ d+ %'/ 3'!/-&+''/$/.
S" )"scri#" "l cu"r! 6u(a$ c( u$a asciaci$ )" ls cuatr 6u(r"s: 'l"(a-a%uaB #ilis a(arilla -'u"%B #ilis $"%ra -ti"rraB & sa$%r" -air"B. Para @i!crat"s la"$'"r(")a) s" )"sarrlla !r u$a !r)i)a )"l "quili#ri )" "sts 6u(r"s. El(a$t"$i(i"$t )" la salu) s" "'"ctFa a tra0s )" la )i"ta & la 6i%i"$". stas i)"as!"rsist"$ )ura$t" la E)a) ;")ia & "l R"$aci(i"$t.
U$ c$c"!t i(!rta$t" "$ (")ici$a 6i!crática "ra "l )" crisis u$ !u$t "$ la!r%r"si$ )" la "$'"r(")a) "$ "l cual sta c("$3aría a )"rrtar al !aci"$t" &
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 6/61
c( c$s"cu"$cia "l !aci"$t" (riría )"l c$trari ls !rc"ss $atural"s6aría$ qu" "l !aci"$t" s" r"cu!"ras".
D"s!us )" u$a crisis !)ía s"%uir u$a r"caí)a & "$t$c"s u$a crisis )"'i$iti0a-'atalB. Las crisis curr"$ "$ ls días críticos qu" c( s" su!$ía "ra$ u$
ti"(! 'i?a) a$t"s )"l c$ta%i )" la "$'"r(")a). Si u$a crisis curr" "$ u$ )íal"?s )" u$ )ía crític s" !u")" "s!"rar u$a r"caí)a.
La sci")a) r(a$a c$ la (is(a actitu) qu" la %ri"%a )"sarrlla la ?uris!ru)"$cia "$ r"laci$ c$ "sts !aci"$t"s c$ u$ s"$ti) clar )" )"'"$sa )"la sci")a) )" sus )"s0arís ta(#i$ !ara "l cas )" las 'a(ilias !u)i"$t"s )")"'"$sa )" sus !r!i")a)"s: u$ 6(#r" qu" $ !u")" #t"$"r #"$"'icis )" laa%ricultura & s" "(!"Za "$ culti0ar 6a !"r)i) la ra3$ & sus !ari"$t"s & 'a(ilia)"#"rá$ 6ac"rs" car% )" l. S" c$'ir(a así "l !"$sa(i"$t )" PLATON.
A!ar"c" la !ri("ra l"%islaci$ s#r" tut"la i$ca!acitaci$"s. U$ 'urisus car"cía)" ca!aci)a) !ara "?"cutar u$a acci$ l"%al c( !)ía s"r t"star l qu" 'u"a(!lia) al 'i$al )"l I(!"ri a ls "sta)s !"r(a$"$t"s )" i$0ali)"3. I$clus $!)ía$ c$tra"r (atri($i. La )"cisi$ )"!"$)ía "clusi0a("$t" )"l ?u"3 a!"tici$ )" la 'a(ilia & si$ i$t"r0"$ci$ ()ica. Es )"cir c(i"$3a &a ai$staurars" "l (arc ?urí)ic qu" s !r"t"t )" !rt"%"r sus !r!i")a)"s li(itacua$) $ i$0ali)a ls )"r"c6s ci0il"s )" las !"rs$as.
Es [USTINIANO -= 8 >> ).C.B u$a 0"3 c$sli)a) "l cristia$is( cua$) al!ar"c"r c(i"$3a a ac"!tars" u$ ci"rt $F("r )" "$'"r(s ("$tal"s "$ c"$trs!ara !#r"s & "$'"r(s a#ri"$) así "l ca!ítul )" la asist"$cia i$stituci$ali3a)a)" la lcura.
LA EDAD MEDIA Y LA SOIEDAD PRE INDUSTRIAL
T+/&a d+ SAS
+D"s"a$) c$ la (a&r a$si")a) )" $u"str cra3$ si%ui"$) i$clus las"i%"$cias )icta)as !r Nu"str A!stla) qu" la M" Catlica 'lr"3ca"s!"cial("$t" "$ "st" )ía a Ns )")ica) & cr"3ca !r t)s ls c$'i$"s & qu"t)a )"!ra0aci$ 6"rtica s"a arr?a)a (ás allá )" ls lí(it"s & 'r$t"ras )"l!u"#l cr"&"$t". Ns !rcla(a(s c$ la (a&r al"%ría & r"$0a(s aqu"lls(")is !articular"s qu" ll"0"$ a Nu"str !ia)s )"s"a a la c$s"cuci$ )" sua$6"la) #?"ti0.
B"a aa
+E'"cti0a("$t" 6a ll"%a) a $u"strs í)s $ si$ a'li%ir$s c$ a(ar%!"sar qu" \ (uc6as !"rs$as )" a(#s s"s l0i)a)as )" su !r!ia
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 7/61
sal0aci$ & a!artá$)s" )" la M" Catlica s" 6a$ "$tr"%a) a ls )"($isí$cu#s & sFcu#s\
]Pr ta$t Ns\ )"cr"ta(s & r)"$a(s qu" ls a$t")ic6s I$quisi)r"s%c"$ )" la 'aculta) )" !rc")"r a la ?usta crr"cci$ "$ci"rr & casti% )"
cual"squi"ra !"rs$as si$ #stáculs $i i(!")i("$ts c$ t)s ls (")isc( si las !r0i$cias !arrquias )ic"sis )istrits t"rritris & l qu" "s(ás c( si las (is(as !"rs$as & sus crí("$"s )" "sta cat"%ría"stu0i"ra$ $(#ra)s & )"si%$a)s i$)i0i)ual("$t" "$ Nu"str)cu("$t...1*,
E$ la !ca ()"r$a c(i"$3a$ a !#lars" ls $Fcl"s ur#a$s )á$)s" u$au("$t )" "$'"r(s !#r"s & ("$)ica$t"s "$ las ciu)a)"s al (is( ti"(!qu" 'a(ilias acu(ula$ %ra$)"s riqu"3as & c(i"$3a la c$strucci$ )"6s!ital"s c$ "l )i$"r %a$a) a causa )"l )"t"rir )" ls )"(ás. a l )ic" u$c$ci) 0"rs:
El s"Zr D$ [ua$ )" R#r"sc$ cari)a) si$ i%ual
6i3 6ac"r "st" @s!ital& !ri("r 6i3 a ls !#r"s.
Dura$t" ls si%ls I< & < 6a& u$a aut$tica luc6a !r ("t"r "$ ci$tura a lac6us(a ciu)a)a$a. Es la !ri("ra & (ás i(!rta$t" (")i)a a)(i$istrati0a qu"a'"cta a ls "$'"r(s ("$tal"s "$ u$a sr!r"$)"$t" si(ilitu) c$ la situaci$actual.
El c$trl )" la "$'"r(")a) ^ c( "l )"l r)"$ & s"%uri)a) !ri0a)as ^ "s u$ )"ls #?"ti0s !ri(aris )" la #ur%u"sía ur#a$a !r l qu" "l "$'"r( ("$tal "llc c(i"$3a a s"r #?"t )" at"$ci$ )i'"r"$cia)a. A ls tra$quils qu" !u")"$tra#a?ar s" l"s i$%r"sa "$ 6s!ital"s cua$) $ s" cr"a$ i$stalaci$"s"s!"cí'icas !ara "lls c( 'u" "l cas )" las 'u$)aci$"s "s!aZlas la !ri("ra)" las cual"s suc")" "$ <al"$cia "$ 1=97.
aquí c(i"$3a c$ "sts cass $ 0il"$ts ^ #u"$a !art" )" "lls r"trasa)s("$tal"s u$a )" las !ri("ras causas )" cr'i$i'icaci$ u 6s!italis( )" "sts!aci"$t"s "qui0al"$t" a la "sta$cia "$ "l asil )" !r 0i)a: su utili3aci$ c('u"r3a )" tra#a? "$ t) ti! )" tar"as s#r" t) las (ás a#&"ctas las qu"$a)i" qui"r" 6ac"r.
A ls "$'"r(s (ás !"li%rss 0il"$ts $ s" l"s slía r"ci#ir "$ ls 6s!ital"squ" a ("$u) t"$ía$ !r6i#i) i$%r"sar a su?"ts "sca$)alss sucis 'uriss.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 8/61
E$ "l i$t"rir )" ls !r!is 6s!ital"s )$)" s" c("$3ará$ a c$struir las tí!icasc"l)as i$stituci$ali3a)as &a 6asta "st" si%l c( lu%ar )" aisla(i"$t )"s"%r"%aci$ )" ls "$'"r(s (l"sts !rqu" qui"$ )a su"lta a su a$i(ali)a)!"rt"$"c" a ls a$i(al"s.
Est" ti! )" asist"$cia $ "s t)a0ía ()ica. El ti! )" asist"$cia su"l" "star (arca) !r la r"!r"si$ (ás #rutal "s )"cir %rill"t"s lati%a3s !"rs$al)"s!ia)a) tra#a?s i$'a(a$t"s caract"rísticas qu" !"r)urará$ ls si%ls0"$i)"rs & c$0"rtirá$ al "$'"r( ("$tal "$ u$a 0ícti(a $"c"saria("$t" cr$icasi$ !si#ili)a)"s )" r"cu!"raci$. La (rtali)a) "$tr" "lls "ra (u& %ra$)"t"$i"$) a 0"c"s !r6i#i) ls %uar)ia$"s li#"rarls aF$ "$ cas )" i$c"$)i.
D" "sta (a$"ra "$ <al"$cia "$ "l aZ 119 s" !r"$)" 'u"% al 6s!ital & 'all"c"$qu"(a)s "$ sus c"l)as ?ust ls 11 lcs qu" 6a#ía & = )" ls lcs $ 'uriss.Ci"$ aZs (ás tar)" "$ 2al)6"i( )" ls (ás )" =99 i$t"r$a)s (u"r"$ "$ u$aZ 71.
PARACELSO -1=7181>=1B "$ su li#r s#r" "$'"r(")a)"s )" la ra3$ )isti$%u"la "!il"!sia la (a$ía la lcura 0"r)a)"ra "l #ail" )" Sa$ <it & la 6ist"ria)ici"$) qu" la lcura 0"r)a)"ra !"r(a$"$t" i$clu&"$) "$ "lla a ls qu" lla(a$+lu$atici ls i$sa$i ls 0"sa$i ls ("la$c6lici & ls #s"si,. Al%u$s )" ls+i$sa$i, )ic" s$ !"rtur#a)s ("$tal"s )" $aci(i"$t.
E$ 11 "l li#r )" ;ic6a"l DANTON T6" Cu$tr"& c$si)"ra tr"s ti!s )"!#r"3a u$ )" ls cual"s "s "l !#r" !r i(!t"$cia qu" i$clu&" la 0"?"3 & la)"cr"!itu) las !"rs$as i$ca!acita)as cr!ral("$t" & u$ %ru! )" "sta)s!"r(a$"$t"("$t" i$ca!acita)s !ara "l tra#a? "l i)ita "l lu$átic. S" !r)uc"u$a 0"3 (ás la 0i"?a i)"a )" i$cluir la lcura "$tr" )ic6s "sta)s !"r(a$"$t"s "s)"cir i$cura#l"s qu" $ $"c"sita$ trata(i"$t si$ r"'u%i.
C( s"Zala ATTALI 6asta a6ra c$ la 0isi$ r"li%isa )"l "$'"r( curar si%$i'ica#a !$"rs" a #i"$ c$ Dis t"r(i$ar c$ "l (al"'ici c$ "l D"($isu'rir %a$ars" la tra 0i)a s"r !#r" t"$"r a Dis )" tu la). P"r c$ la ll"%a)a)" la "c$(ía i$)ustrial ls !#r"s !asa$ a s"r tra#a?a)r"s & s" l"s c$si)"raa6ra c( (áqui$as )" tra#a?ar. A !artir )" a6ra "star sa$ !u")" si%$i'icar $s"r !#r".
E$ I$%lat"rra sur%" (u& !r"c3("$t" "l !ri("r "statut )" c$'i$a(i"$t#li%atri )" lcs !"li%rss a !artir )" la l"%islaci$ )" 0a%s )" 1_*=. E$1_1 s" 'u$)a "l !ri("r 6s!ital "s!"cí'ic !ara "$'"r(s ("$tal"s "l "t6"l@s!ital "$ Nr4ic6 & lu"% "$ 1_>1 "$ L$)r"s "l St. Lu5"`s !r la suscri!ci$qu" )"cía: +\!rqu" "sts ^ ls lcs ^ s$ i$ca!ac"s )" !r0""r sus$"c"si)a)"s las )" su 'a(ilia $ s$ a)(iti)s "$ trs 6s!ital"s\ si"$)$"c"sari su c$'i$a(i"$t,.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 9/61
P"r la 0"r)a)"ra asist"$cia a ls lcs )" I$%lat"rra c(i"$3a "$ "l si%l <IIc$ la !ráctica )" clcar !aci"$t"s c$ trastr$ ("$tal i$)i0i)ual("$t" #a? lacust)ia )" tras !"rs$as.
E$ Al"(a$ia & Mra$cia s" ("3cla$ a ls lcs c$ t) ti! )" !"rs$as
i$)i%"$t"s !articular("$t" ascial"s "$ cárc"l"s r"'u%is "s!"cial"s. S$c$ci)as !r sus )uras c$)ici$"s las uc6t & ^Tll6bus"r ?u$t a l"&"ss"0"ras qu" "i%"$ "l "$ca)"$a(i"$t )" ls lcs 'uriss.
A!ar"c" asi(is( la Or)"$ @s!italaria )" Sa$ [ua$ )" Dis qu" )")ica)a!ri("r a scrr"r t) ti! )" !#r"s i$clui)s ls lcs !r$t ac"!tará$ sl als qu" !a%a$ !"$si$ "lls (is(s la (u$ici!ali)a).
LOOS URABLES Y LOOS INURABLES. NAIMIENTO DE LOS ASILOS
Pu")" r"sultar ilustrati0a la 'u"rt" !l(ica li#ra)a "$ Es!aZa )ura$t" "l si%l<III "$tr" "l r"$0a)r CA;PO;ANES qu" )"'i"$)" la 'usi$ )" 6s!ital"sa)uci"$) su 'u$ci$ scial & la $"c"si)a) )" la i$t"r0"$ci$ )"l Esta) !ara%ara$ti3ar la c"$trali3aci$ )" la asist"$cia & !r tra !art" MLORIDALANCAqui"$ i$Ftil("$t" "s !arti)ari )" la asist"$cia )(iciliaria.
@a#la$) )"l @s!ital "l li#"ral SOL )ic": qu" $ !u")" $"%ars" qu" "$ "llss" scrr" la i$)i%"$cia )" () i(!"r'"ct las r"laci$"s & las cstu(#r"s s"alt"ra$ (ás ("$s !r la s"!araci$ qu" su'r"$ ls "$'"r(s )" las 'a(ilias(uc6s s$ 0ícti(as & ls qu" 0u"l0"$ cura)s a la sci")a) su"l"$ tra"r "$ sus"$ 0icis a)quiri)s "$ u$a clara alusi$ )" l qu" (ás tar)" s" c$c"rác( sí$)r(" )" 6s!italis( i$stituci$ali3aci$.
A 'i$al"s )"l si%l <III "l c$c"!t )" i$cura#ili)a) )" "sta) !"r(a$"$t"si%u" si"$) %"$"ral("$t" a)(iti).
A l lar% )" t)a la c"$turia si%ui"$t" s" 0a a asistir al !as )" u$ r"%istr (rala u$ r"%istr ()ic )" u$a )"$u$cia )" la i$(rali)a) a u$a "til%ía )" lalcura )"l suici)i )" la (is"ria qu" c(!rta u$ trata(i"$t & u$a asist"$cia.
La "$'"r(")a) ("$tal a irs" r")"'i$i"$) c$ti$ua("$t" !ara a)"cuar su!ráctica al !"$sa(i"$t !siquiátric. La cr$ici)a) a!ar"c"rá c( carta)a a$t"la !ara)?a )iria "$tr" "l $u"0 )iscurs )" cura#ili)a) )" la lcura a tra0s )""sta)ísticas 'alac"s qu" sl 6a#la$ )" curaci$ "$tr" ls "$'"r(s cura#l"s & )"tr la) "l s")i("$t i$i$t"rru(!i) & (asi0 )" !aci"$t"s )"s"c6a)s !r "lls (is(s c( i$cura#l"s.
E$ "l si%l <III CAANIS ^ qui"$ !"$sa#a qu" las "$'"r(")a)"s )"!"$)ía$ )"ls "rrr"s )" la sci")a) s" i$cli$a !r la )i0isi$ "$tr" 6s!ital"s !ara cura#l"s
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 10/61
"l i$cura#l"s i$icia$) la "ra )" c$'usi$ t"r(i$l%ica "$tr" i$cura#ili)a) &cr$ici)a).
TENON "$car%a) )" r"0isar la situaci$ "$ ls 6s!ital"s )" París r"c$c" "$1_ "l 0alr )" la i$stituci$ c( i$stru("$t t"ra!utic 6aci"$) la
r"'"r"$cia )" qu" a$t"s )" "$c"rrar a ls lcs sacá$)l"s )" la sci")a) s"ti"$" "l )"#"r )" as"%urars" si su "$'"r(")a) 6a si) c$si)"ra)a $ c(i$cura#l" )" () qu" sl s" i$t"r$" cua$) s" 6a$ a%ta) t)s ls (")is!si#l"s !ara %ara$ti3ar a t)s ls ciu)a)a$s su li#"rta). Sl s" #ti"$" sui$%r"s tras )"(strar qu" aqulls !ara ls qu" s" slicita 6a$ si) trata)s &qu" "l it $ 6a !)i) s"%uir a las "s!"ra$3as qu" s" 6a#ía$ !u"st "$ sucuraci$.
ESQUIROL -0"r ESQUIROLB a tra0s )" su "t"$sa #ra "s qui"$ cr"ará lsi$stru("$ts i)"l%ics )" la ()"r$a !siquiatría !ara )ar carta )" $atural"3a ala cr$ici)a).
1. El ali"$a) !u")" s"r a)(iti) sl si $ 6a si) trata) a$t"s.*. Su "$'"r(")a) $ )"#" )atar )" (ás )" u$ aZ.. N !)rá "star (ás )" )s aZs "$ "l 6s!ital.
PSIQUIATRÍA CIENTÍMICA.8 DEL INCURALE AL CRHNICO.Ls 6alla3%s a$at(ics "$c$tra)s "$ al%u$s "$'"r(s 0a$ a i$cli$ar )"'i$iti0a("$t" la #ala$3a 6acia "l la) #il%ista l"%a$) las causas (ral"s au$ s"%u$) !la$.
ALE.8 E$ 1* aisla u$a "$'"(")a) caract"ri3a)a a$at(ica("$t" !r u$a("$i$%itis cr$ica & qu" clí$ica("$t" s" ac(!aZa )" )"liri )" %ra$)"3a )"(a$ía & )" )"("$cia si"$) la !ri("ra )"scri!ci$ )" la !arálisis %"$"ral!r%r"si0a qu" ta$ta i$'lu"$cia t"$)rá c( ()"l "$ "l !"$sa(i"$t!siquiátric !st"rir.
MALRET -1_7=81_9B "l !ri("r qu" i$tr)uc" "l "stu)i l$%itu)i$al )" la"$'"r(")a) ("$tal. C$si)"ra qu" si$ c$c"r la "0luci$ $ "s !si#l""sta#l"c"r u$ #u"$ )ia%$stic critica$) "l c$c"!t )" "$'"r(")a) ("$tal qu"s" "$cu"$tra (u& )i'ícil )" )"'i$ir !rqu" $ ti"$" s"$ti) #uscar la c(!araci$c$ "l "sta) $r(al )"l "s!íritu. E!$"r la t"r(i$aci$ )" la lcura !r "l "sta)cr$ic & !r la i$cura#ili)a) "s )"scri#ir la )"("$cia.
RIESINER -11_^1B )ic": las "$'"r(")a)"s ("$tal"s s$ "$'"r(")a)"s)"l c"r"#r.Est si$t"ti3a "l "sta) )" !i$i$ & a#r" la $u"0a "ra s(aticista.
C$si)"ra#a qu" ta(!c "ra ac"!ta#l" la s"!araci$ rí%i)a "$tr" salu) ("$tal &"$'"r(")a). La i$)i0i)uali)a) !síquica "s u$ !r)uct )" la 6istria !"rs$al.D"'i"$)" así(is( qu" "l !siquiatra $ )"#" li(itars" a "stu)iar sl "l !aci"$t"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
19
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 11/61
6s!itali3a) c$ 'r"cu"$cia r"si%$a) a su )"sti$ "$ "l asil si$ qu" )"#"0"rl "$ su !r!i (")i c$c"r sus r"laci$"s & c(!rta(i"$t scial !rqu"$ s" )"scri#" )" ls cass "$ qu" "l "$'"r( 0u"l0" a las (is(as trist"sc$)ici$"s "$ qu" s" ri%i$ su "$'"r(")a) qu" )"t"r(i$ará$ s"%ur su!ri(a r"ci)i0a.
L qu" s" lla(ará asist"$cia "$ 'a(ilia t"$)rá (uc6s )"'"$sr"s t(a$) "l"?"(!l )" la cl$ia )"l !u"#l #"l%a )" 6""l a$ti%u lu%ar )" !"r"%ri$aci$ )"lcs )$)" "$ 1> 0i0"$ ac()a)s "$tr" 'a(ilias )"l (u$ici!i alr")")r )">99 "$'"r(s !ara ls qu" "ist"$ cuatr ()ics qu" cu"$ta$ c$ u$a !"qu"Za"$'"r("ría c( 'r(a )" i$%r"s )" !aci"$t"s 6asta qu" s$ ac"!ta)s !r al%u$a 'a(ilia !ara u$a "sta$cia crta cua$) s" a%u)i3a al%F$ cua)r.
N #sta$t" "l sist"(a 'a(iiar )" cl$ias )" lcs !ar"c" qu" sl c$si%u"i$tr)ucirs" "$ !art" "$ Esccia. Prqu" "l !)"r )" ls !siquiatras )" asil "s"$t$c"s &a c$si)"ra#l" & s" (u"stra$ ttal("$t" "$ c$tra )" "stas"!"ri"$cias alt"r$ati0as.
El r"c$ci(i"$t )"l asil c( i$stru("$t scial & !r'"si$al !ara laasist"$cia )"l "$'"r( ("$tal qu" 'icial("$t" s" 6ac" a6ra su!$" ta(#i$ "l'i$al )" tras i$iciati0as c$cr"ta("$t" )" la asist"$cia "$ 'a(ilia. C( s" 6a0ist !ara ls ()ics la c$c"$traci$ )" lcs "$ u$ (is( lcal 'r"c" la0"$ta?a )" !"r(itir c$ "lls la i$0"sti%aci$ ci"$tí'ica 'acilita$) así (is( "lc$trl a#slut. P"r a)"(ás $ !u")"$ !rs!"rar tras alt"r$ti0as qu" l $c$trla.
El "?"(!l )" 6""l )"(stra#a qu" u$a #u"$a !art" ls !aci"$t"s !)ía$ s"r a)(i$istra)s !r !"rs$al $ tc$ic si$ qu" "$ Flti(a i$sta$cia "l r"sulta)'i$al 'u"ra (u& )isti$t )" "l )" ls i$t"r$s )" ls asils.D" a6í su i$t"rs ta(#i$ !r u$ir "$ u$ sl "sta#l"ci(i"$t a(#s %ru!s &aqu" ls asils )" i$cura#l"s "sca!a$ i%ual("$t" a su c$trl.
KRAEPELIN.8 Su #ra ^ la Flti(a "$ 17*_ ^ s" c$0"rtirá "$ la #i#lia )" la!siquiatría ()"r$a. N 6ac" si$ "sta#l"c"r u$ catál% (i$ucis )" t)as las0ari")a)"s !si#l"s )" las lcuras )"scri#i"$) & rati'ica$) qu" la "0luci$c$'ir(a "l !r$stic i(!lícit "$ la "tiqu"ta )" ri%"$.Es "l cr"a)r )" la sist"(ática clí$ic8$sl%ica qui"$ (a%istral("$t" r)"$a &si$t"ti3a t) "l !"$sa(i"$t )" sus !r")"c"sr"s.Para l la "$'"r(")a) ("$tal "s u$a r"s!u"sta )" la (áqui$a cr!ral a lasa%r"si$"s !at%"$as )"l (")i au$qu" "$ la "til%ía 0" sl 'actr"s)"t"r(i$a$t"s )" ti! %"$tic qu" c$)ici$a "l )"sarrll a$r(al )" la"$'"r(")a). Dic": la $0")a) t"ra!utica acr)" c$ "l $u"0 ()"l ()ic "sla cli$t"ra!ia c$sist"$t" "$ (a$t"$"r 'r3a)a("$t" al !aci"$t" "$ la ca(a'("$ta$) la !asi0i)a) & su !as a la cr$ici)a).La )"("$cia )" Kra"!"li$ c( "sta) t"r(i$al 6a )"?a) !as a u$ si$'í$ )"tr(i$s )" () qu" au$qu" t)s $s "$t"$)"(s 0al" la !"$a a)0"rtir lar"lati0a i(!r"cisi$ c$ qu" s" (a$"?a$ ls tr(i$s qu" 6ac"$ r"'"r"$cia al
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
11
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 12/61
)"s"$lac" )" la "squi3'r"$ia: Curaci$ & r"(isi$ curaci$ i$c(!l"ta & scialcua)r r"si)ual !st!rc"sal )" )"'"ct "sta) t"r(i$al 'i$al )"("$cia\ s""(!l"a$ )" tal () qu" u$as 0"c"s 0aris )" "lls qui"r"$ )"cir l (is( &tras s" )"'i$" )i0"rsa("$t" "l (is( cua)r.Kra"!"li$ li(ita la catat$ia a u$ su#ti! )" )"("$cia !r"c3 !"r !st"rir("$t"
'u" r")"'i$i)a !r l"ul"r "$ 179 c( "squi3'r"$ia )" ti! catat$ic. D"s)""$t$c"s s" 6a 6"c6 ca)a 0"3 (ás "0i)"$t" su r"laci$ c$ !atl%ías"til%icas 'u"ra )" ls lí(it"s )" la "squi3'r"$ia & ls trastr$s )"l a'"ct lqu" 6a ll"0a) a a(!liar su cat"%ría "$ la clasi'icaci$ )" ls trastr$s ("$tal"s-DS; I<B !ara i$cluir "stas tras !atl%ías ascia)as.
EISSE.8 La (")i)a i$tr)uci)a !r NEISSE s" #asa "$ qu" c$ "l r"!scr!ral ta(#i$ s" c$si%u" "l )"l c"r"#r & "s c$si)"ra) aF$ "$ ls Trata)s)" 17 c( u$ %ra$ !as !rqu" )i a ls "sta#l"ci(i"$ts "l caráct"r )"6s!ital"s.
;OREL 6a#ía 6"c6 u$a #u"$a )"scri!ci$ clí$ica )" l qu" lu"% s" lla(aría6"#r"'r"$8catat$ia c$si)"rá$)la &a c( u$a )"("$cia !r"c3.
;ANAN )"'i"$)" "l caráct"r )"%"$"rati0 )" ls !rc"ss ("$tal"s !atl%ics.
@ECKER.8 E$ 11 acuZa "l tr(i$ 6"#"'r"$ia -)"l %ri"% hebe ?u0"$tu) & phren ("$t"B8 C(!l"? )" sí$t(as c$si)"ra)s u$a 'r(a )" "squi3'r"$iacaract"ri3a)s !r (a$i"ris(s sal0a?"s t$ts a'"ct i(!r!i qu"?as6i!c$)ríacas 'r"cu"$t"s & )"liris & aluci$aci$"s tra$sitris & $sist"(ati3a)s. Ta(#i$ s" l" lla(a "squi3'r"$ia )"sr%a$i3a)a. -lsari )"Psiquiatría "$ Lu#ra$.c(B
KA@LAU;.8 E$ 1_= acuZa "l tr(i$ )" catat$ia. La catat$ia "s u$ si$)r("$"ur!siquiátric caract"ri3a) !r a$r(ali)a)"s (tras qu" s" !r"s"$ta$ "$asciaci$ c$ alt"raci$"s "$ la c$ci"$cia "l a'"ct & "l !"$sa(i"$t.I$icial("$t" Ka6l#au( )"scri#i "l sí$)r(" "$ 1 cua$) #s"r0!aci"$t"s qu" !a)"cía$ u$a c$)ici$ )" +!r'u$)a ("la$clía,. E$ 17LEULER ca(#ia "l tr(i$ )" )"("$cia !r"c3 !r "l )" "squi3'r"$ia.
UIRAUD "$ 17*= !r!$" u$a c$c"!ci$ a$at('isil%ica )" la )"("$cia!r"c3 !ara qui"$ "sta "$ti)a) "s u$a "$'"r(")a) )" causa 6ar")itariacaract"ri3a)a !r la 'ra%ili)a) & la i$0luci$ !r"c3 & s"l"cti0a )" las clulas$"r0isas qu" %#i"r$a$ la sí$t"sis c"$"sttica & la acti0i)a) i$sti$ti0a.
MREUD "$ 171 s" cu!a ci"rta("$t" )" )"scri#ir las !"rtur#aci$"s !síquicas!r "lla #s"r0a)as & )" r"u$irlas 'r(a$) cua)rs clí$ics (as "$ sus(("$ts )" si$c"ri)a) ls (is(s !siquiatras )u)a$ )" si sus "!sici$"s!ura("$t" )"scri!ti0as ("r"c"$ r"al("$t" "l $(#r" )" ci"$cia.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 13/61
ADOLM ;EER.8 E$ Nrt"a(rica (arca u$a 0ía t"rica )isti$ta. El c"r"#r $sl "s u$a "$ti)a) a$at(ica si$ ta(#i$ "l r%a$ scial )"l 6(#r" qu"actFa & r"acci$a a$t" ls "stí(uls scial"s "t"r$s. la "$'"r(")a) ("$tal "su$ )"sa?ust" )" t)a la !"rs$ali)a) rara("$t" u$a "$'"r(")a) c"r"#ral "$ "ls"$ti) !ura("$t" 'isil%ic.
Pr al%u$s !siquiatras s" 0" &a c( "$ "l cas )" SI;HN "l "'"ct $ci0 )"l(a$ic(i s#r" "l "$'"r( & la !si#ili)a) )" "0itar "l i$%r"s a tra0s )" laasist"$cia a(#ulatria i$clus )(iciliaria.
Así s" )icta !r !ri("ra 0"3 )"s)" "l Esta) la #li%aci$ )" a6rrar "$ la A)(i$istraci$ PF#lica cr"a$) c(isi$"s !ara c$s"%uir "l a#arata(i"$t )"csts "$ ls c"$trs asist"$cial"s. C( 'rut )" "sta !r"si$ la ASOCIACIHN
ALE;ANA DE PSIQUIATRÍA cr"a "$ 171 u$ !r"(i c$ "l títul su%"sti0 )"Pu")" 6ac"rs" (ás #arata la asist"$cia a ls "$'"r(s ("$tal"s/ qu" %a$a "lDir"ctr )" u$a clí$ica )" "rlí$ -rat3B qui"$ !r!$" (")i)as %"r"$cial"s "$i$t"rs )" la salu) )" ls !aci"$t"s. S" !u")" !"r(itir "l a6rr "$ cal"'acci$lu3 c(i)a 0"sti) & (")icaci$.
Mrut )" "sta i)"l%ía ^ i)"l%ía $a3i ^ 0" la lu3 "l D"cr"t s#r" !rt"cci$ )""$'"r(")a)"s 6"r")itarias tras 6a#"rs" c$stitui) "$ ca)a 6s!ital u$as [u$tas$aci$al8scialistas al 'r"$t" )" las cual"s s" !$" u$ ()ic c$)uctr. ElD"cr"t #li%a a ls !siquiatras !F#lics & !ri0a)s a "st"rili3ar a aqu"lls"$'"r(s qu" !)ía$ tra$s(itir sus "$'"r(")a)"s i$cura#l"s.
La lista )" "stas "$'"r(")a)"s c(!r"$)" la li%'r"$ia "squi3'r"$ia lcuracircula cr"a )" @UNTIOTON "!il"!sia 6"r")itaria c"%u"ra 6"r")itaria(al'r(aci$"s %ra0"s & alc6lis( s"0"r.
@asta 17=> "st"rili3a$ "$ Al"(a$ia "$ *99 & >9999 !"rs$al & =*999 "$Nrt"a(rica. D"s!us "l Euta$asiasi"#"'"6l )" 177 ^ la sluci$ 'i$al ^ su!$"la (u"rt" )" u$s _9999 "$'"r(s "$ las cá(aras )" %as. N "s (ás qu" lac$stataci$ )"l $ul 0alr )" la 0i)a )" t)as "stas !"rs$as cali'ica)as c(cr$icas i$cura#l"s irr"cu!"ra#l"s !ara "l sist"(a & )" la actitu) ()ica qu"c$ 0isi$ ci"$tí'ica l"s $i"%a la cat"%ría )" !"rs$as raci$ali3a$) c( s")"(u"stra a tra0s )" la 6istria cualqui"r alt"r$ati0a s"%r"%ati0a )" "clusi$)" las qu" las cá(aras )" %as $ 6a$ si) si$ su "!r"si$ (ás #rutal.
P"r "$ "l '$) la !siquiatría 'icial s"%uirá #asta$t" 'i"l a sus raíc"s au$qu"al% "st ca(#ia$).
CONCEPCIHN ARENAL.8 E$ "l !asa) si%l )i? : +l qu" i(!rta $ "s qu" 6a&alcs "s qu" $ s" 0"a$,. A6ra l qu" i(!rta "s qu" $ s" 0"a$ ls (a$ic(is& $ sl !rqu" 6a& r"'"r"$cias su'ici"$t"s )" qu" la tra$si$stituci$ali3aci$ $si"(!r" ("?ra la 0i)a )" ls i$t"r$a)s si$ qu" la $u"0a situaci$ r"si)"$cial)ista (uc6 )" s"r "$ la (a&ría )" ls cass u$a )"0luci$ al (u$) r"al )"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 14/61
la c(u$i)a) r")uci$)s" su 0i)a scial a la si(!l" r"laci$ c$ lstra#a?a)r"s scial"s )" salu) qu" l"s 0"$ !"ri)ica("$t" dcua$) l"s 0"$e
1.2 6AERA DE ESTAR SANO EN UN MEDIO ENFERMO7 AP. 2 DEL LIBRO
6LA REALIDAD INENTADA97 DE PAUL :ATLA:I;.
Oc6 !"rs$as ("$tal("$t" sa$as c$si%u"$ s"r a)(iti)as !r (")issu#r"!ticis "$ )i'"r"$t"s clí$icas.
El %ru! )" c6 !s"u)!aci"$t"s "ra (u& 6"t"r%$". U$ )" "lls "ra"stu)ia$t" )" !sicl%ía & t"$ía al% (ás )" *9 aZs. Ls trs si"t" "ra$(a&r"s & (ás +as"$ta)s,. E$tr" "lls 6a#ía tr"s !sicl%s u$ !")iatra u$!siquiatra u$ !i$tr & u$a a(a )" casa. Tr"s )" ls !s"u)!aci"$t"s "ra$(u?"r"s & ls trs ci$c "ra$ 6(#r"s. T)s usar$ !s"u)$i( !ara qu" sus!r"su$ts )ia%$stics $ !u)i"ra$ acarr"arl"s lu"% situaci$"s "(#ara3sas.
Aqu"lls qu" t"$ía$ !r'"si$"s "$ "l ár"a )" salu) ("$tal )i?"r$ t"$"r tras!r'"si$"s. D"s"a#a$ "0itar qu" "l !"rs$al l"s )")icara at"$ci$ "s!"cial !r crt"sía !ru)"$cia !r tratars" )" cl"%as "$'"r(s.
C$ "c"!ci$ )" (í (is( -'ui "l !ri("r !s"u)!aci"$t" & (i !r"s"$cia "rac$ci)a !r "l a)(i$istra)r )"l 6s!ital & !r "l !sicl% ?"'": 6asta )$)"!u") as"%urarl sl !r "llsB. La !r"s"$cia )" ls !s"u)!aci"$t"s & "l ti!)" !r%ra(a )" i$0"sti%aci$ !"r(a$"ci cult al r"st )"l !"rs$al )" lasclí$icas.
S" #usc acc"s a clí$icas (u& )i'"r"$t"s. Las )c" i$stituci$"s )"l "$sa&
"sta#a$ situa)as "$ ci$c "sta)s )" la csta "st" & )" la csta "st" )" lsEsta)s U$i)s. Al%u$as "ra$ 0i"?as & )"sluci)as tras c(!l"ta("$t" $u"0as. Al%u$as "sta#a$ )")ica)as a la i$0"sti%aci$ tras $ al%u$as t"$ía$ u$a #u"$a!r!rci$ "$tr" !"rs$al & !aci"$t"s (i"$tras qu" "$ tras 'alta#a !"rs$al.Sl u$a )" las clí$icas "ra c(!l"ta("$t" !ri0a)a. Las )"(ás #t"$ía$su#si)is )"l Esta) '")"ral"s "$ u$ cas )" u$a u$i0"rsi)a).
D"s!us qu" "l !aci"$t" c$c"rta#a t"l"'$ica("$t" u$a '"c6a )" i$t"r$aci$c$ la clí$ica ll"%a#a a la 'ici$a )" a)(isi$ & s" qu"?a#a )" 6a#"r í) 0c"s.Pr"%u$ta) s#r" l qu" l" )"cía$ las 0c"s c$t"sta#a qu" "$ casi$"s "ra$!c claras !"r qu" "$ la (")i)a )" l qu" !)ía "$t"$)"rl"s )"cía$ +0ací,
+6u"c, & +rui) sr),. Las 0c"s "ra$ )"sc$ci)as & !"rt"$"cía$ a u$a!"rs$a )"l (is( s" )"l !s"u)!aci"$t". S" "li%i"r$ "sts sí$t(as )"#i)a su "0i)"$t" si(ilitu) c$ sí$t(as "ist"$cial"s. Tal"s sí$t(as )"ri0aría$ )" la!r"cu!aci$ )lrsa !r s"$tir la i$si%$i'ica$cia )" la 0i)a. Es c( si al )"cir )" la !"rs$a qu" !a)"c" )" aluci$aci$"s +la 0i)a "stá 6u"ca & 0acía,. Las"l"cci$ )" "sts sí$t(as 'u" )"t"r(i$a)a así (is( !r "l 6"c6 )" qu" "$ lalit"ratura $ "ist" $i u$a sla r"s"Za s#r" u$a !sicsis "ist"$cial.
Mu"ra )" la si(ulaci$ )" sí$t(as & )" ls ca(#is )" $(#r" !r'"si$ & lu%ar
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 15/61
)" tra#a? $ s" r"ali3ar$ ()i'icaci$"s )" la 0i)a a$t"rir )" las )"(áscircu$sta$cias )" la 0i)a )" la !"rs$a.
I$(")iata("$t" )"s!us )" su i$t"r$aci$ "$ "l s"r0ici !siquiátric )" lai$stituci$ ls !s"u)!aci"$t"s )"?ar$ )" a!ar"$tar sí$t(as )" a$r(ali)a).E$ al%u$s cass 0i0i"r$ u$ #r"0" !"rí) )" li%"ra $"r0isi)a) & )"sassi"%)a) qu" $i$%u$a )" "lls cr"ía r"al("$t" qu" s"ría a)(iti) c$ ta$ta 'acili)a).T)s t"(ía$ s"r )"s"$(ascara)s " i$(")iata("$t" s"r "!u"sts a u$asituaci$ (u& "(#ara3sa. Al%u$s su'ría$ a$%ustias aut$ticas !r l qu"!u)i"ra !asarl"s !"r "sa $"r0isi)a) "sta#a !l"$a("$t" ?usti'ica)a.
El !s"u)!aci"$t" 6a#la#a c$ ls )"(ás !aci"$t"s & c$ "l !"rs$al c( "$circu$sta$cias r)i$arias. Si l" !r"%u$ta#a "l !"rs$al c( s" s"$tía "lls)"cía$ qu" #i"$ acata#a las i$)icaci$"s )"l !"rs$al )" "$'"r("ría & #")"cíaal lla(a) a )istri#uci$ )" (")ica("$t"s -au$qu" $ ls t(a#aB & lasi$strucci$"s !ara "l c(")r.
Ls !s"u)!aci"$t"s "$trar$ "$ "l 6s!ital c( !aci"$t"s !siquiátricsaut$tics. A ca)a u$ )" "lls s" l"s )i? qu" )"#ía$ s"r )a)s )" alta !r sus!r!is "s'u"r3s. Las t"$si$"s !síquicas r"laci$a)as c$ la 6s!itali3aci$"ra$ c$si)"ra#l"s & t)s ls !s"u)!aci"$t"s ("$s u$ )"s" salir casii$(")iata("$t" )" su i$t"r$aci$. E$ c$s"cu"$cia $ sla("$t" s" ls (ti0!ara qu" s" c(!rtara$ $r(al("$t" si$ qu" s" c$0irti"ra$ "$ ()"l )"c!"raci$. Las "$'"r("ras c$'ir(ar$ qu" su c$)ucta $ "ra )" $i$%F$() )"sa%ra)a#l" & qu" "$ "lls s" (a$i'"sta#a qu" ls !aci"$t"s "ra$+a(a#l"s, & +c!"rati0s, & qu" +$ !r"s"$ta#a$ si%$s a$r(al"s.
Ni$%u$ )" ls !s"u)!aci"$t"s 'u"r$ )"s"$(ascara)s c( tal. Sal0 u$ )"
ls cass "$ "l qu" s" )ia%$stic "squi3'r"$ia +t)s ls )"(ás 'u"r$ )a)s)" alta c$ u$ )ia%$stic )" "squi3'r"$ia +"$ r"(isi$,. La clasi'icaci$ )" +"$r"(isi$, $ )"#" c$si)"rars" c( si(!l" 'r(ali)a) quitá$)l" i(!rta$ciasi$ qu" su a'"cci$ $atural("$t" )"#ía "star +"$ r"(isi$, !"r $ "sta#a("$tal("$t" sa$ & s"%F$ !i$i$ )" la i$stituci$ ta(!c l 6a#ía "sta)$u$ca. C$ "st s" 6a#ía c$struí) u$a +r"ali)a), 6u(a$a "0i)"$t".
Casi t)as las clí$icas "sc%i)as !ara "st" "!"ri("$t t"$ía$ 'a(a )" s"r "c"l"$t"s. Las i$t"r$aci$"s tu0i"r$ u$a )uraci$ )" "$tr" si"t" & >* )ías c$u$ !r(")i )" 17 )ías. D" 6"c6 ls !aci"$t"s si(ula)s $ 'u"r$ #s"r0a)sc$ "s!"cial !rli?i)a). Esta 'alla s" )"#" c$ s"%uri)a) (ás #i"$ a las
cstu(#r"s )" las clí$icas !siquiátricas qu" a la 'alta )" !rtu$i)a)"s.N "ra rar qu" ls trs !aci"$t"s +)"scu#ri"ra$, la $r(ali)a) )" ls!s"u)!aci"$t"s. Al%u$s )" "lls "$ 'r(a 0"6"("$t" (a$i'"star$: +N "stá$lcs. S$ !"ri)istas !r'"sr"s -r"laci$á$)l c$ las c$ti$uasa$taci$"sB. El 6"c6 )" qu" la $r(ali)a) )" ls !s"u)!aci"$t"s $ 'u"ra)"scu#i"rta !r ls ()ics )ura$t" su !"r(a$"$cia "$ "l 6s!ital si%$i'ica qu"ls ()ics s" i$cli$a$ (ás a c$si)"rar "$'"r(a a u$a !"rs$a sa$a +r"sulta)
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 16/61
!siti0 "rr$"B. Las causas )" "st $ s$ )i'ícil"s )" "$c$trar: "s (uc6 (ás!"li%rs $ )ars" cu"$ta )" la "$'"r(")a) qu" $ )ars" cu"$ta )" la salu). Es("?r "rrar )"l la) )" la !ru)"$cia su!$i"$) "$'"r(")a) aF$ "$ ls sa$s.
El "!"ri("$t "s ilustrati0. D"(u"stra la t"$)"$cia a clasi'icar a !"rs$assa$as c( )"("$t"s "s r"0"rsi#l" "$ la (")i)a "$ qu" 6a&a csas i(!rta$t"s"$ ?u"% S" !u")" as"%urar qu" cualqui"r !rc")i(i"$t )ia%$stic qu" "ssusc"!ti#l" )" c("t"r "rrr"s ta$ %ra0"s c$ ta$ta 'acili)a) $ !u")" s"r (u&c$'ia#l".
La$ !a$'*'!a!'/,+$ $'!/d'a,$%'!a$ $+ +a,
E$ cua$t "l !s"u)!aci"$t" 6a si) clasi'ica) u$a 0"3 )" "squi3'r$ic $a)a!u")" 6ac"r !ara li#rars" )" "s" "sti%(a. S" )istrsi$a !r'u$)a("$t" la!i$i$ )" trs ac"rca )" l & )" su !r!ia c$)ucta. E$ u$ s"$ti) "strict s" 6a
cr"a) así u$a r"ali)a).
Ta$ !r$t c( u$a !"rs$a "s catal%a)a c( a$r(al t)as sus tras'r(as )" c$)ucta )" ls !s"u)!aci"$t"s 'u"r$ !asa)as !r alt ttal("$t"(al i$t"!r"ta)as c$ "l 'i$ )" qu" crr"s!$)i"ra$ a la r"ali)a) !r"!ara)a. Al!ri$ci!i s" 'r"ci u$a )"scri!ci$ 'i"l )" la #i%ra'ía & )" las c$)ici$"s )"0i)a. Las c$)ici$"s )" 0i)a $ "ra$ !sicticas. C( s" 6i3 ci$ci)ir c$ "l)ia%$stic )" u$a !sicsis/ O s" ()i'ic "l )ia%$stic !ara qu" s" a)a!taraa las c$)ici$"s )" 0i)a )"l !s"u)!aci"$t" tal c( l las )"scri#ía/
E$ l qu" !u)" a!r"ciar "l )ia%$stic $ 'u" i$'luí) "$ () al%u$ !r la 0i)a
r"lati0a("$t" $r(al )" ls !s"u)!aci"$t"s. ;ás #i"$ currí l c$trari: lai(a%"$ )" la c$)ici$"s )" 0i)a 'u" c$'r(a)a )" acu"r) c$ "l )ia%$stic.
U$ "?"(!l )" u$a c$strucci$ )" "s" ti! s" a)0i"rt" "$ "l cas )" u$ )" ls!s"u)!aci"$t"s qui"$ tu0 )ura$t" su i$'a$cia u$a r"laci$ c"rca$a c$ su(a)r" (i"$tras qu" sus r"laci$"s c$ "l !a)r" "ra$ #asta$t" )ista$t"s. Dura$t"su ?u0"$tu) & "$ aZs !st"rir"s su !a)r" s" c$0irti "$ a(i% "$traZa#l" & lar"laci$ c$ su (a)r" "$ ca(#i s" "$'ri. Su r"laci$ actual c$ su "s!sa "ra"$ %"$"ral c"rca$a & cáli)a c$ "c"!ci$ )" casi$al"s )iscusi$"s. Lsrc"s "ra$ (í$i(s. O#0ia("$t" $ 6a#ía $a)a !articular("$t" !atl%ic "$a$t"c")"$t"s !"rs$al"s c( sts. O#sr0"s" "(!"r c( 'u"r$tra)uci)s tal"s a$t"c")"$t"s "$ "l c$t"t !sic!atl%ic. L qu" s"tra$scri#" a c$ti$uaci$ !rc")" )"l r"su("$ )" la )"scri!ci$ )"l cas qu" 'u"r")acta)a )"s!us )" )ar )" alta al !aci"$t":
+Est" !aci"$t" )" 7 aZs -\.B ti"$" a$t"c")"$t"s )" lar%a )ata )" u$a 'u"rt"a(#i0al"$cia "$ sus r"laci$"s c"rca$as )"s)" su $iZ"3. La cáli)a r"laci$ c$su (a)r" s" "$'ri lu"% )ura$t" su ?u0"$tu). U$a r"laci$ (ás #i"$ )ista$t" c$su !a)r" s" )"scri#" c( cr"ci"$t"("$t" i$t"$sa. Malta "sta#ili)a) a'"cti0a. Susi$t"$ts !r )(i$ar su irrita#ili)a) 'r"$t" a la "s!sa & ls 6i?s s" 0"$
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 17/61
i$t"rru(!i)s !r arr"#ats )" ira & "$ "l cas )" ls $iZs !r casti%s. Si #i"$(a$i'i"sta t"$"r 0aris #u"$s a(i%s s" si"$t" qu" ta(#i$ "$ "st" s"$ti)su#&ac"$ c$si)"ra#l"s a(#i0al"$cias -..B,
T)s ls !s"u)!aci"$t"s t(a#a$ "$ !F#lic sus "t"$sas a$taci$"s. "st"s l qu" curri "$tr" ls !aci"$t"s. C( s" t"$ía la a#sluta s"%uri)a) )" qu"las a$taci$"s )"s!"rtaría$ ss!"c6as s" 6a#ía$ t(a) !r"cauci$"ss'istica)as !ara $ sacarlas )iaria("$t" )"l s"r0ici !siquiátric. Las!r"cauci$"s r"sultar$ su!"r'luas. L (ás c"rca$ a u$a !r"%u$ta !r !art" )"l!"rs$al 'u" l si%ui"$t": u$ !s"u)!aci"$t" !r"%u$t a su ()ic qu(")ica("$t s" l" a)(i$istra#a & t( $ta )" la c$t"staci$. +N $"c"sitaa$tarl,. +Si $ !u")" r"cr)arl si(!l"("$t" 0ul0a(" a !r"%u$tar.
Ls i$'r("s )" las "$'"r("ras s#r" tr"s !aci"$t"s i$)ica$ qu" s" l "0alua#ac( !art" )" la c$)ucta !atl%ica. +El !aci"$t" "stá cu!a) c$ sucstu(#r" 6a#itual )" "scri#ir, )ic" u$ )" ls !s"u)!aci"$t"s qui"$ $u$ca 'u"i$t"rr%a) ac"rca )" l qu" "scri#ía. Da) qu" "l !aci"$t" s" "$cu"$tra
i$t"r$a) "$ "l 6s!ital ti"$" qu" "star !síquica("$t" trastr$a) & !r "st "l"scri#ir c$sta$t"("$t" )"#" s"r u$a (a$i'"staci$ )" la !atl%ía qui3á u$a'r(a )" c$)ucta c(!ulsi0a qu" (uc6as 0"c"s "stá r"laci$a)a c$ la"squi3'r"$ia.
<al%a "st" "?"(!l: u$a a(a#l" "$'"r("ra s" cru3a c$ u$ )" ls!s"u)!aci"$t"s (i"$tras st" r"crr" r"it"ra)a("$t" ls lar%s !asills )"l6s!ital: +N"r0is s"Zr , l" !r"%u$t +N a#urri), )i? l.
A ("$u) u$ !aci"$t" +!i"r)" ls "stri#s, !r u$ (i"(#r )"l !"rs$al !r "?"(!l. E$ "ss cass u$a "$'"r("ra $u"0a $i siqui"ra su"l" !r"%u$tar siqui"ra
su!"r'icial("$t" !r la causa "t"r$a )" la c$)ucta )"l !aci"$t". Su!$" (ás#i"$ qu" "l arr"#at "s !r!i )" la "$'"r(")a) & $ qu" 'u" !r0ca) !r lai$t"racci$ )" tr "(!l"a). E$ casi$"s "l !"rs$al su!$" qu" la 'a(ilia )"l!aci"$t" -"$ "s!"cial si 6a r"ci#i) 0isitas r"ci"$t"("$t"B u trs !aci"$t"s s$ls causa$t"s )"l "stalli). Nu$ca !i"$sa$ qu" al%ui"$ )" "$tr" "lls qu" la"structura )"l 6s!ital tu0i"ra$ al% qu" 0"r c$ la c$)ucta )" u$ )" ls!aci"$t"s. U$ )" ls !siquiatras s"Zal a u$ %ru! )" !aci"$t"s qu" (")ía 6raa$t"s )" la c(i)a s" s"$ta#a$ )"la$t" )" la ca'"t"ría. E!lic a u$ %ru! )"()ics ?0"$"s qu" tal c$)ucta "ra caract"rística )" la 'i?aci$ ral )"lsí$)r(". N s" l" curri qu" "$ u$ 6s!ital !siquiátric 6a& !c qu" s"a )i%$)" s"r "s!"ra) "c"!t la c(i)a.
U$a clasi'icaci$ !siquiátrica cr"a u$a r"ali)a) !r!ia & c$ "ll sus !r!is"'"cts. Ta$ !r$t c( s" 6a !r)uci) la i(!r"si$ )" qu" "l !aci"$t" "s"squi3'r$ic la "!"ctati0a "s qu" si%a si"$) "squi3'r$ic. Tal clasi'icaci$"$ #ca )" !r'"si$al"s )" la !siquiatría i$'lu&" ta$t "$ "l !aci"$t" c( "$ sus'a(iliar"s & a(i%s & $ "s "traZ qu" "l )ia%$stic actF" s#r" t)s "llsc( u$a !r'"cía qu" s" autcu(!l". Al suc")"r "st qui"r" )"cir qu" "l!aci"$t" s" 6a a)a!ta) a "sta c$strucci$ )" u$a +r"ali)a), i$t"r!"rs$al.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 18/61
Ta(#i$ las c$)uctas )" ls "$'"r(s ("$tal"s & las !"rs$as $r(al"s s"c$'u$)"$ $ta#l"("$t". La !"rs$a sa$a $ "s +sa$a, c$sta$t"("$t". S(s!r"sa )" la ira +si$ causa ra3$a#l",. E$ casi$"s "sta(s )"!ri(i)s a$%ustia)s ta(#i$ si$ causa r"al.
El 6"c6 )" qu" "sts s"$ti(i"$ts s" "$cu"$tr"$ "$ la %"$"rali)a) )" la!#laci$ qui3á $ s"a sr!r"$)"$t" au$qu" causa c$st"r$aci$. P"r "l 6"c6)" qu" ta(#i$ ls !r'"si$al"s asist"$t"s "$'"r("ras ()ics !sicl%s &tra#a?a)r"s scial"s qui"$"s ti"$"$ trat c$ "$'"r(s ("$tal"s & l"sa)(i$istra$ las t"ra!ias s"a$ !r"sa )" ls (is(s s"$ti(i"$ts r"sultasusta$cial("$t" (ás i$qui"ta$t" "$ !ri("r lu%ar !rqu" tal"s actitu)"s causa$)aZ & "$ s"%u$) !rqu" $ s i$t"$ci$al"s.
E$ cua$t a la r"acci$ )"l !"rs$al al c$tact 0"r#al i$icia) !r "l !aci"$t" s"sa#" )"s)" 6ac" (uc6 qu" "l ti"(! qu" al%ui"$ !asa c$ tr !u")" s"r0ir c( i$)ici )" cuá$ i(!rta$t" "s "sa !"rs$a !ara l. Si #usca c$tact 0isual& l (a$ti"$" !u")" cr""rs" qu" ati"$)" las !r"%u$tas & las $"c"si)a)"s )"l
tr. Si s" )"ti"$" !ara c6arlar 6asta s" !$" )" !i" !ara 6a#lar c$ l s"!u")" c$cluir qu" l t(a "$ s"ri c( !"rs$a.
E$ cuatr clí$icas ls !s"u)!aci"$t"s s" )iri%ía$ "$ la si%ui"$t" 'r(a a u$(i"(#r )"l !"rs$al: +Discul!" !r 'a0r s"Zr - )ctr s"Zra B P)ríaust") )"cir(" cuá$) (" crr"s!$)" 0isitar "l ?ar)í$ - +\ cuá$) s"r!r"s"$ta) "$ la r"u$i$ )" ()ics/, \ +cuá$) cr"" ust") s"r )a) )"alta/ E$ "l a$álisis )" r"sulta)s s" )"#" t"$"r "$ cu"$ta qu" la c$)ucta )" ls!s"u)!aci"$t"s $ "ra $i i$usita)a $i )"sa%ra)a#l". S" !)ía (a$t"$"r c$"lls si"(!r" u$a c$0"rsaci$ ra3$a#l". Las )i'"r"$cias ("$r"s "$tr" "l!"rs$al )" ()ics "$'"r("ras asist"$t"s "$tr" cuatr )" las clí$icas s"
!"r)i"r$ c(!l"ta("$t" "$ 0ista )" la (")i)a "$ qu" "l !"rs$al "0it c$s"$tir "l c$tact 0"r#al i$icia) !r ls !aci"$t"s. La r"acci$ (ás 'r"cu"$t" 'u" !r l"?s #i"$ u$a #r"0" r"s!u"sta a la !r"%u$ta arr?a)a +al !asar, c$ la ca#"3a)"s0ia)a 6acia tr la) $i$%u$a r"s!u"sta.
El "$cu"$tr s" )"sarrlla#a 'r"cu"$t"("$t" )" la si%ui"$t" "traZa (a$"ra:Ps"u)!aci"$t"f +Discul!" !r 'a0r )ctr !)ría )"cir(" cua$) !)r0isitar "l ?ar)í$/ ;)ic: +u"$s )ías Da0" C( s" "$cu"$tra 6&/ -Si%u"su ca(i$ si$ "s!"rar r"s!u"staB.
R"sulta i$t"r"sa$t" c(!arar "sts r"sulta)s c$ ls qu" s" #tu0i"r$ 6ac"
!c "$ la U$i0"rsi)a) )" Sta$)'r). Las u$i0"rsi)a)"s %ra$)"s & s#r"sali"$t"sti"$"$ 'a(a )" qu" su cu"r! )c"$t" "stá ta$ cu!a) qu" $ ti"$" ti"(! !arals "stu)ia$t"s. Para $u"stra c(!araci$ u$a ?0"$ s" ac"rc a u$ (i"(#r )"lcu"r! )c"$t" qu" i#a sl & (u& r"su"lt al !ar"c"r a su clas" & l" 'r(ul lassi%ui"$t"s !r"%u$tas:
1BDiscul!" !r 'a0r !)ría i$)icar(" c( s" 0a al )"ca$at -"$ la 'aculta) )";")ici$a: al c"$tr )" i$0"sti%aci$"s clí$icas/
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 19/61
*B +P)ría i$)icar(" )$)" "stá la Mu$)aci$ @ust$/, -N "ist" tal'u$)aci$ "$ la U$i0"rsi)a) )" Sta$)'r)B
B +E$s"Za ust") aquí/,
=B +Cuál "s "l trá(it" )" i$scri!ci$/,
>B +Es )i'ícil i$%r"sar/,
B +@a& a!& "c$(ic/,
T)as las !r"%u$tas 'u"r$ c$t"sta)as si$ i(!rtar "l a!ur qu" t"$ía$ lsi$t"rr%a)s $ sla("$t" t)s (a$tu0i"r$ "l c$tact 0isual si$ qu" s")"tu0i"r$ !ara 6a#lar. ;uc6s )" ls i$t"rr%a)s 6asta 6ici"r$ u$ r)" !arai$)icar "l ca(i$ !ara ac(!aZar a la i$t"rr%a)ra 6asta la 'ici$a #usca)a!ara a0"ri%uar )$)" s" "$c$tra#a la +Mu$)aci$ @ust$, !ara c$c"r las!si#ili)a)"s )" i$%r"s a la u$i0"rsi)a).
R"sulta)s si(ilar"s s" #tu0i"r$ "$ "l 6s!ital. Ta(#i$ "$ "st" cas la ?0"$t"$ía !r"!ara)as s"is !r"%u$tas. D"s!us )" la !ri("ra c("$t "(!"r a 1)" sus casi$al"s i$t"rlcutr"s: +"st& #usca$) u$ !siquiatra, & a trs 1> )""lls +"st& #usca$) a u$ "s!"cialista "$ "$'"r(")a)"s i$t"r$as,: D"$tr )" la'aculta) )" ;")ici$a s" $tar$ )i'"r"$cias. E$ cua$t la ?0"$ i$si$ua#a qu"a$)a#a "$ #usca )" u$ !siquiatra #tu0 ("$s a!& qu" cua$) )"cía qu"#usca#a a u$ ()ic "s!"cialista "$ "$'"r(")a)"s i$t"r$as.
I/%+,!'a # d+$+&$/,a'<a!',
El c$tact 0isual & la c(u$icaci$ 0"r#al r"'l"?a$ "l i$t"rs & "l )"sarrll )" la!"rs$ali)a): la 'alta )" a(#s si%$i'ica "0itaci$ & )"s!"rs$ali3aci$. Ps"t"sti($is "scrits )" !aci"$t"s qu" 'u"r$ casti%a)s !r "l !"rs$al !r 6a#"rs" atr"0i) a i$iciar u$ c$tact 0"r#al. Dura$t" (i "!"ri"$cia !r "?"(!lu$ !aci"$t" 'u" a#'"t"a) "$ !r"s"$cia )" trs "$'"r(s !r 6a#"rs" ac"rca)a u$ asist"$t" & )"cirl" +ust") (" %usta,.
Ls arr"#ats )" ira "ra$ csa )" t)s ls )ías. U$ !aci"$t" qu" $ 6a#ía í)"l lla(a) !ara r"tirar (")ica("$t"s "ra !u"st )" 0u"lta & (")ia. El asist"$t")" la (aZa$a %usta#a )"s!"rtar a ls !aci"$t"s c$ las !ala#ras +d<a(s 0a(s68)8!8 'u"ra )" las ca(ase,
Ni ls r"lats $i ls 6"c6s +)"s$u)s, !u")"$ tra$s(itir "l a0asalla$t"s"$ti(i"$t )" i(!t"$cia qu" "(#ar%a a u$a !"rs$a c$sta("$t" "!u"sta ala )"strucci$ )" su !"rs$ali)a) "$ u$ 6s!ital !siquiátric. Las i$stituci$"s!F#licas )" r"$(#r" & las "l"%a$t"s clí$icas !ri0a)as "ra$ "$ "st" s"$ti)("?r"s qu" las (ás a$ti%uas & ()"stas situa)as "$ "l ca(!.
La i(!t"$cia a!ar"c" "$ t)as !art"s. El !aci"$t" "s )"s!r0ist )" (uc6s )"sus )"r"c6s l"%al"s c( c$s"cu"$cia )" su i$t"r$aci$ !i"r)" cr")i#ili)a).
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
17
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 20/61
Su li#"rtas )" (0i(i"$t s" li(ita. N !u")" "sta#l"c"r r"laci$ c$ "l !"rs$alsl !u")" r"s!$)"r si st" s" ac"rca. Práctica("$t" $ "ist"$ "s'"ras!ri0a)as. Las 6a#itaci$"s & ls #?"ts )" !r!i")a) )" ls !aci"$t"s !u")"$ s"r 0isita)as r"0isa)s !r cualqui"r (i"(#r )"l !"rs$al & !r cualqui"r (ti0.Ls )"tall"s )" su 0i)a a$t"rir & sus a$%ustias s$ acc"si#l"s a t)a !"rs$a
qu" qui"ra l""r su 6istria clí$ica. Su 6i%i"$" !"rs$al & 6asta su 'u$ci$ i$t"sti$al"s 0i%ila)a "$ casi$"s !r l qu" ls #aZs $ su"l"$ t"$"r !u"rtas.
Pr (("$ts la )"s!"rs$ali3aci$ a)quiría ri#"t"s tal"s qu" ls!s"u)!aci"$t"s t"$ía$ la s"$saci$ )" s"r i$0isi#l"s !r l ("$s i$)i%$s)" s"r t(a)s "$ cu"$ta. D"s!us )" la a)(isi$ 'ui s("ti) al i%ual qu" lstrs !s"u)!aci"$t"s a u$a !ri("ra r"0isi$ 'ísica "$ r"ci$t s"(i!F#lic. Otrs(i"(#rs )"l !"rs$al s" )")ica#a$ a sus asu$ts c( si $ "istira(s.
E$ "l s"r0ici ls asist"$t"s s("tía$ a ls !aci"$t"s a i$sults & "$ casi$"s as"0"rs (als trats cr!ral"s a la 0ista )" trs !aci"$t"s. Al%u$s )" ls qu"#s"r0a#a$ -ls !s"u)!aci"$t"sB a$ta#a$ t). Ls "(!l"a)s )" las clí$icas
s$ t"sti%s )" cui)a) ls !aci"$t"s $.
E$ !r"s"$cia )" t)a la )taci$ )" u$ s"r0ici !siquiátric )" 6(#r"s u$a"$'"r("ra s" )"sa#rc6 "l u$i'r(" !ara r"ac()ar su cr!iZ. N t"$ía las"$saci$ )" qu" )"s"ara s"r s")uctra si$ (ás #i"$ c( si $ a)0irti"ra$u"stra !r"s"$cia.
R"s!"ct a ls (")ica("$ts qu" s" a)(i$istra$ a ls !aci"$t"s st" "s u$"?"(!l clarísi( )" )"s!"rs$ali3aci$ & )" $ qu"r"r 0"r. Ls !s"u)!aci"$t"sr"ci#i"r$ u$ ttal )" *199 ta#l"tas i$clus Ela0il St"la3i$ C(!a3i$ & T6(asi$!ara $(#rar sl al%u$as. T)s t(a#a$ )s c(!ri(i)s & "l r"st l
culta#a$ "$ "l #lsill & ls arr?á#a(s "$ "l i$)r.
Ls !s"u)!aci"$t"s r"acci$a#a$ i$t"$sa("$t" a "sta !r)i)a )" !"rs$ali)a).Si #i"$ 6a#ía$ ll"%a) a la clí$ica c( #s"r0a)r"s & "sta#a$ c(!l"ta("$t"c$sci"$t"s )" qu" +$ 'r(a#a$ !art", s" si$ti"r$ !r"ss i%ual("$t" "$ "l!rc"s )" )"s!"rs$ali3aci$ & luc6a#a$ c$tra l.
Al%u$s "?"(!ls:
U$ "stu)ia$t" )" !sicl%ía !i)i a su "s!sa qu" l" ll"0ara sus li#rs )" "stu)ia la clí$ica !ara !)"r +!$"rs" al )ía "$ sus "stu)i & "st a !"sar )" lass'istica)as (")i)as )" s"%uri)a) c$ las qu" )"s"a#a cultar sus c$"i$"s!r'"si$al"s. El (is( "stu)ia$t" qu" 6a#ía "sta) "$sa&a$) )ura$t" u$ti"(! r"lati0a("$t" lar% !ara s"r a)(iti) "$ la clí$ica & qu" 6a#ía !u"st%ra$)"s "!"ctati0as "$ "sta "!"ri"$cia +r"cr), qu" )ura$t" "l 'i$ )" s"(a$as" r"ali3aría$ u$as carr"ras (ás ("$s a#urri)as qu" 6a#ía )"s"a)!r"s"$ciar & s" "(!"Z "$ s"r )a) )" alta a$t"s )" "sa '"c6a. Otr!s"u)!aci"$t" i$t"$t i$iciar u$ r(a$c" c$ u$a "$'"r("ra. E$s"%ui)a "!lical !"rs$al )" la clí$ica qu" "sta#a 6aci"$) ls trá(it"s !ara i$%r"sar "$ la'aculta) )" Psicl%ía & qu" c$'ia#a s"r a)(iti) !u"s u$ )" ls !r'"sr"s l
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*9
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 21/61
0isita#a )iaria("$t". La (is(a !"rs$a i$ici u$a !sict"ra!ia c$ trs!aci"$t"s t) c$ "l F$ic 'i$ )" s"r !"rs$a "$ u$a r"ali)a) i(!"rs$al.
La *"+,%+ d+ a d+$+&$/,a'<a!',
Cuál"s s$ las causas )" la )"s!"rs$ali3aci$/ E$ !ri("r lu%ar "s la actitu)qu" t"$"(s t)s i$clui)s ls t"ra!"utas & asist"$t"s 'r"$t" a ls "$'"r(scaract"ri3a)a !r "l t"(r la )"sc$'ia$3a & las "!"ctati0as 6rri#l"s & ta(#i$ls !r!sits #i"$ i$t"$ci$a)s.
E$ s"%u$) lu%ar a la "structura ?"rárquica )"l 6s!ital !siquiátric c$tri#u&" a la)"s!"rs$ali3aci$. Ls qu" "stá$ "$ l alt )" la ?"rarquía s$ ls qu" ("$sc$tact ti"$"$ c$ ls !aci"$t"s & su c$)ucta i$'lu&" la )" ls )"(áscla#ra)r"s.
Es #0i qu" ls !aci"$t"s $ !asa$ (uc6 ti"(! "$ c$tact c$ ls ()ics &sts s$ "l "?"(!l qu" si%u"$ las "$'"r("ras & asist"$t"s. Ta(#i$ "l 6"c6 )"qu" s" us" %ra$ ca$ti)a) )" !sictr!ics c$)uc" tácita("$t" a la)"s!"rs$ali3aci$. D" "sta (a$"ra "l !"rs$al s" c$0"$c" )" qu" s" "stár"ali3a$) u$ trata(i"$t & )" qu" $ "s $"c"saria u$a (a&r c(u$icaci$ c$"l !aci"$t".
Si ls !aci"$t"s "$ lu%ar )" s"r i$"r("s 'u"ra$ !)"rss si 'u"ra$ 0ists (ásc( i$)i0i)us i$t"r"sa$t"s qu" c( cass clí$ics si !s"&"ra$ u$a !sici$"$ la sci")a) "$ lu%ar )" s"r c$si)"ra)s !arias !r sus !ar"s si sus a$%ustiasca!tara$ ttal & %l#al("$t" $u"stra si(!atía & $u"strs i$t"r"s"s $
#uscaría(s t"$"r c$tact c$ "lls aF$ t"$i"$) (")ica("$t" a )is!sici$!rqu" l 6aría(s c$ %ust/
La$ !/,$+!"+,!'a$ d+ a +$%'a%'<a!', # a d+$+&$/,a'<a!',
T)a 0"3 qu" la r"laci$ "$tr" l qu" sa#"(s & l qu" )"#"(s sa#"r s" ac"rcaa c"r $s i$cli$a(s a i$0"$tar gc$ci(i"$tg & a asu(ir qu" sa#"(s (ás )"l qu" "$ r"ali)a) sa#"(s. Par"c"ría qu" $ ls ()ics $ !u")"$ ac"!tar qu" sa#"$ sla("$t" al%. La $"c"si)a) )" "sta#l"c"r )ia%$stics & curar !r#l"(as "(ci$al"s & )" c$)ucta "s "$r(". P"r "$ lu%ar )" a)(itir qu"sl "sta(s "(!"3a$) a c(!r"$)"rls s"%ui(s "sti%(ati3a$) a ls!aci"$t"s c$ "l s"ll )" gg"squi3'r$icg g(a$íac )"!r"si0g & g)"("$t"g qu"$ s$ $i a)"cua)s $i c$'ia#l"s. A !"sar )" t) s"%ui(s sir0i$)$s )""lls.
R+$"+, # !/,!"$'/,+$
Es "0i)"$t" qu" "$ las clí$icas !siquiátricas $ "s !si#l" )isti$%uir las !"rs$assa$as )" ls "$'"r(s ("$tal"s. La !r!ia i$stituci$ cr"a u$a r"ali)a) "s!"cial.La c$s"cu"$cia !ara ls !aci"$t"s qu" !"r(a$"c"$ "$ "l (")i "s )"cir "l )"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 22/61
la i(!t"$cia la )"s!"rs$ali3aci$ "l aisla(i"$t la 6u(illaci$ & la)"s0alri3aci$ i$)u)a#l"("$t" $ !u")"$ 'a0r"c"r la t"ra!ia.
La c$)ucta )" ls !aci"$t"s "s i$)uci) !r las "!"ctati0as )" ls r"%la("$ts)" la i$stituci$ !siquiátrica & suc")" qu" 'u"ra )"l 6s!ital sta 0aría. E$t$c"scual s"rá la a&u)a qu" !)"(s r"al("$t" !r!rci$ar al !aci"$t"/ Ta(#i$ &r"acci$ "$ 'r(a )"ci)i)a("$t" $"%ati0a al (")i !siquiátric. N $satr"0"(s a )"scri#ir las 0i0"$cias su#?"ti0as )" ls !aci"$t"s aut$tics.Pu")"$ 6a#"r si) )i'"r"$t"s )" las $u"stras s#r" t) !r la )uraci$ )" la!"r(a$"$cia & "l $"c"sari !rc"s )" a)a!taci$ al (")i.
P)ría s"r u$ "rrr (u& la("$ta#l" "l su!$"r qu" l qu" $s suc")i 'u" !r (al)a) "stu!i)"3 )"l !"rs$al al c$trari "sta(s c$0"$ci)s )" qu" s"trata#a )" !"rs$as qu" s" i$t"r"sa#a$ r"al("$t" qu" "sta#a$ c(!r("ti)as &qu" "ra$ "trar)i$aria("$t" i$t"li%"$t"s. La causa )" qu" 'racasara$ & "$casi$"s l 6ici"r$ )" (a$"ra !"$sa )"#" a)?u)icars" (ás #i"$ a la r"ali)a)"$ la qu" ta(#i$ "lls s" "$c$tra#a$ & a u$a 'alta )" s"$si#ili)a) !"rs$al. Sus
r"!r"s"$taci$"s & 'r(as )" c$)ucta s$ )"t"r(i$a)as (ás !r la situaci$qu" !r u$ caráct"r (al0a). E$ u$ (")i #i"$i$t"$ci$a) "$ u$ (")i qu""stu0i"ra a)6"ri) a u$ )ia%$stic %l#al sus 'r(as )" c$)ucta así c( sus"0aluaci$"s 6u#i"ra$ !)i) r"sultar !r#a#l"("$t" (ás #"$i%$as & "'"cti0as.
1.= ESTRUTURA DEL DSM-I
El ;a$ual Dia%$stic & Esta)ístic )" ls Trastr$s ;"$tal"s -DS;8I<B "s u$a
clasi'icaci$ )" ls trastr$s ("$tal"s. Ls trastr$s s" cat"%ri3a$ )" acu"r)
c$ u$a )"scri!ci$ )" sí$t(as qu" sur%"$ "$ u$ )"t"r(i$a) !atr$ %ru!.
El DS;8I< !s"" u$ sist"(a (ultiaial cu& !r!sit "s 'acilitar la "0aluaci$
c(!l"ta al r"qu"rir qu" s" r"cl"ct"$ las ci$c cat"%rías )" i$'r(aci$ +"?"s,
!ara ca)a !"rs$a qu" s" 0alra.
A c$ti$uaci$ s" ("$ci$a$ ls ci$c "?"s )"l (a$ual:
E?"s )ia%$stics:
E?" I Trastr$s clí$ics. Otras "$'"r(")a)"s qu" !u")"$ s"r 'c
)" at"$ci$ clí$ica
E?" II Trastr$s )" !"rs$ali)a) & r"tar) ("$tal
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
**
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 23/61
E?" III Alt"raci$"s ()icas %"$"ral"s
Otrs )(i$is !ara la 0alraci$:
E?" I< Pr#l"(as !sicscial"s & a(#i"$tal"s
E?" < <alraci$ %l#al )"l 'u$ci$a(i"$t
LASIFIAI>N DE LOS TRASTORNOS MENTALES
SEG?N EL DSM-I
T&a$%/&,/$ d+ ','!'/ +, a ',*a,!'a7 a ,'@+< / a ad/+$!+,!'a
• R"tras ("$tal
• Trastr$s )"l a!r"$)i3a?"
• Trastr$s )" las 6a#ili)a)"s (tras
• Trastr$s )" la c(u$icaci$
• Trastr$s %"$"rali3a)s )"l )"sarrll
• Trastr$s !r )'icit )" at"$ci$ & c(!rta(i"$t !"rtur#a)r
• Trastr$s )" la i$%"sti$ & )" la c$)ucta ali("$ta'ria )" la i$'a$cia la
$iZ"3
• Trastr$s )" tics
• Trastr$s )" la "li(i$aci$
• Otrs trastr$s )" la i$'a$cia la $iZ"3 la a)l"sc"$cia
D+'&'"7 d++,!'a7 %&a$%/&,/$ a,$'!/$ # /%&/$ %&a$%/&,/$ !/,/$!'%'/$
• D"liriu(
•
D"("$cia• Trastr$s a($sics
• Otrs trastr$s c%$sciti0s
T&a$%/&,/$ +,%a+$ d+'d/$ a +,*+&+dad d'!a
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 24/61
• Trastr$ catat$ic )"#i) a...
• Ca(#i )" !"rs$ali)a) )"#i) a\
• Trastr$ ("$tal $ "s!"ci'ica) )"#i) a...
T&a$%/&,/$ &+a!'/,ad/$ !/, $"$%a,!'a$
• Trastr$s r"laci$a)s c$ "l alc6l
• Trastr$s r"laci$a)s c$ aluci$%"$s
•
Trastr$s r"laci$a)s c$ a$'"ta(i$as - susta$cias )" acci$ si(ilarB• Trastr$s r"laci$a)s c$ ca'"í$a
• Trastr$s r"laci$a)s c$ ca$$a#is
• Trastr$s r"laci$a)s c$ ccaí$a
• Trastr$s r"laci$a)s c$ '"$cicli)i$a - susta$cias )" acci$ si(ilarB
• Trastr$s r"laci$a)s c$ i$6ala$t"s
• Trastr$s r"laci$a)s c$ $icti$a
• Trastr$s r"laci$a)s c$ !iác"s
• Trastr$s r"laci$a)s c$ s")a$t"s 6i!$tics a$silítics
• Trastr$s r"laci$a)s c$ 0arias susta$cias
• Trastr$s r"laci$a)s c$ tras susta$cias - )"sc$ci)asB
E$C"'</*&+,'a # /%&/$ %&a$%/&,/$ $'!%'!/$
• Esqui3'r"$ia -!ara$i)" )"sr%a$i3a)a catat$ica i$)i'"r"$cia)a
r"si)ualB
• Trastr$ "squi3'r"$i'r("
• Trastr$ "squi3a'"cti0 -ti! #i!lar ti! )"!r"si0B
• Trastr$ )"lira$t"
• Trastr$ !sictic #r"0"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 25/61
• Trastr$ !sictic c(!arti)
• Trastr$ !sictic )"#i) a -"$'"r(")a) ()ica susta$ciasB
T&a$%/&,/$ d+ +$%ad/ d+ 3,'/
• Trastr$s )"!r"si0s -trastr$ )"!r"si0 (a&r trastr$ )istí(ic
trastr$ )"!r"si0 $ "s!"ci'ica)B
• Trastr$s #i!lar"s.
T&a$%/&,/$ d+ a,$'+dad
• Trastr$ )" a$%ustia -c$ si$ a%ra'#iaB
• A%ra'#ia si$ 6istria )" trastr$ )" a$%ustia
•
M#ia "s!"cí'ica• M#ia scial
• Trastr$ #s"si08c(!ulsi0
• Trastr$ !r "strs !strau(átic
• Trastr$ !r "strs a%u)
• Trastr$ )" a$si")a) %"$"rali3a)a
• Trastr$ )" a$si")a) )"#i) a -"$'"r(")a) ()ica susta$ciasB
• Trastr$ )" a$si")a) $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ $/a%//&*/$
• Trastr$ )" s(ati3aci$
• Trastr$ s(at(r' i$)i'"r"$cia)
• Trastr$ )" c$0"rsi$ -c$ sí$t(as )'icit (tr"s c$ crisis
c$0ulsi$"s c$ sí$t(as )'icit s"$srial"s c$ !r"s"$taci$ (itaB
• Trastr$ !r )lr
• @i!c$)ría
• Trastr$ )is(r'ic cr!ral
• Trastr$ s(at(r' $ "s!"ci'ica)
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 26/61
T&a$%/&,/$ *a!%'!'/$
• Trastr$ 'actici -c$ !r")(i$i )" si%$s & sí$t(as !sicl%ics
s(átics (itsB
• Trastr$ 'actici $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ d'$/!'a%'/$
• A($"sia )isciati0a
• Mu%a )isciati0a
• Trastr$ )" i)"$ti)a) )isciati0
• Trastr$ )" )"s!"rs$ali3aci$
• Trastr$ )isciati0 $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ $+"a+$ # d+ a 'd+,%'dad $+"a
aB Trastr$s s"ual"s:
• Trastr$s )"l )"s" s"ual -)"s" s"ual 6i!acti0 trastr$ !r
a0"rsi$ al s"B
• Trastr$s )" la "citaci$ s"ual -trastr$ )" la "citaci$ s"ual "$ la
(u?"r trastr$ )" la "r"cci$ "$ "l 0ar$B
• Trastr$s r%ás(ics -trastr$ r%ás(ic '"("$i$ trastr$ r%ás(ic
(asculi$ "&aculaci$ !r"c3B
• Trastr$s s"ual"s !r )lr -)is!ar"u$ia 0a%i$is(B
• Trastr$ s"ual )"#i) a -"$'"r(")a) ()ica susta$ciasB
#B Para'ilias:
• E6i#ici$is(
• M"tic6is(
• Mrtt"uris(
• P")'ilia
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 27/61
• ;asquis( s"ual
• Sa)is( s"ual
• M"tic6is( tras0"stista
•
<&"uris(• Para'ilia $ "s!"ci'ica)a
cB Trastr$s )" la i)"$ti)a) s"ual:
• Trastr$ )" la i)"$ti)a) s"ual -"$ la $iZ"3 "$ la a)l"sc"$cia "$ la
0i)a a)ultaB
• Trastr$ )" la i)"$ti)a) s"ual $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ d+ a !/,d"!%a a'+,%a&'a• A$r"ia $"r0isa
• uli(ia $"r0isa
• Trastr$ )" la c$)ucta ali("$taria $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ d+ $"+@/
aB Trastr$s !ri(aris )"l su"Z:
• Dis"(i$as -i$s($i !ri(ari 6i!"rs($ia !ri(aria $arcl"!sia trastr$)"l su"Z r"laci$a) c$ la r"s!iraci$ trastr$ )" rit( circa)ia$
)is($ia $ "s!"ci'ica)aB
• Paras($ias -!"sa)illas t"rrr"s $ctur$s s$a(#ulis( !aras($ia $
"s!"ci'ica)aB
#B Trastr$s )"l su"Z r"laci$a)s c$ trs trastr$ ("$tal -i$s($i
6i!"rs($iaB
cB Otrs trastr$s )"l su"Z -i$)uci)s !r "$'"r(")a) ()ica susta$ciasB
T&a$%/&,/$ d+ !/,%&/ d+ /$ '"$/$ ,/ !a$'*'!ad/$ +, /%&/$ aa&%ad/$
• Trastr$ "!lsi0 i$t"r(it"$t"
• Cl"!t(a$ía
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 28/61
• Pir(a$ía
• [u"% !atl%ic
• Trictil(a$ía
•
Trastr$ )"l c$trl )" ls i(!ulss $ "s!"ci'ica)
T&a$%/&,/$ ada%a%'/$
• Trastr$ a)a!tati0 -c$ "sta) )" á$i( )"!r"si0 c$ a$si")a) (it
c$ a$si")a) & "sta) )" á$i( )"!r"si0 c$ trastr$ )"
c(!rta(i"$t c$ alt"raci$ (ita )" las "(ci$"s & "l
c(!rta(i"$tB
T&a$%/&,/$ d+ a +&$/,a'dad
• Para$i)"
• Esqui3i)"
• Esqui3tí!ic
•
A$tiscial• Lí(it"
• @istri$ic
• Narcisista
• Pr "0itaci$
• Pr )"!"$)i"$cia
• O#s"si08c(!ulsi0
• N "s!"ci'ica)
1.4 TRASTORNOS DISOIATIOS
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 29/61
La caract"rística "s"$cial )" ls trastr$s )isciati0s c$sist" "$ u$a
alt"raci$ )" las 'u$ci$"s i$t"%ra)ras )" la c$ci"$cia la i)"$ti)a) la ("(ria
& la !"rc"!ci$ )"l "$tr$. Esta Flti(a !u")" s"r r"!"$ti$a %ra)ual tra$sitria
cr$ica.
I A,+$'a d'$/!'a%'a.
La a($"sia )isciati0a c$sist" la (a&r !art" )" las 0"c"s "$ u$ (ás
"!is)is )" i(!si#ili)a) !ara r"cr)ar ac$t"ci(i"$ts )" la 0i)a )"l
i$)i0i)u tras ac$t"ci(i"$ts trau(átics situaci$"s (u& "str"sa$t"s.
@a& ti!s )" a($"sia %"$"rali3a)a: la a($"sia lcali3a)a a($"sia
s"l"cti0a a($"sia %"$"rali3a)a.
E$ la a($"sia %"$"rali3a)a ls i(!si#ili)a) )" r"cr)ar a#arca t)a la 0i)a )"li$)i0i)u.
Crit"ris !ara "l )ia%$stic )" A($"sia )isciati0a.
A. La alt"raci$ !r")(i$a$t" c$sist" "$ u$ (ás "!is)is )"
i$ca!aci)a) !ara r"cr)ar i$'r(aci$ !"rs$al i(!rta$t" %"$"ral("$t"
u$ ac$t"ci(i"$t trau(átic "str"sa$t".
. La alt"raci$ $ a!ar"c" "clusi0a("$t" "$ "l trastr$ )" i)"$ti)a)
)isciati0 "$ la 'u%a )isciati0a "$ "l trastr$ !r "strs !strau(átic
"$ "l trastr$ !r "strs a%u) "$ "l trastr$ )" s(ati3aci$ & $ s"
)"#" a "'"cts 'isil%ics )ir"cts )" u$a susta$cia -)r%as 'ár(acsB
a u$a "$'"r(")a) ()ica $"url%ica. -E?. Trau(atis( cra$"alB
C. Ls sí$t(as !r)uc"$ (al"star clí$ic si%$i'icati0 )"t"rir scial
la#ral )" tras ár"as i(!rta$t"s )" la acti0i)a) )"l i$)i0i)u.
II F"a d'$/!'a%'a
S" caract"ri3a !r 0ia?"s r"!"$ti$s " i$"s!"ra)s l"?s )"l 6%ar )"l !u"st
)" tra#a? ac(!aZa)s )" i$ca!aci)a) !ara r"cr)ar "l !r!i !asa) )"
c$'usi$ ac"rca )" la !r!ia i)"$ti)a) & asu$ci$ )" tra i)"$ti)a) $u"0a.
Esta alt"raci$ $ "s )"#i)a a ls "'"cts 'isil%ics )ir"cts )" u$a susta$cia
a u$a "$'"r(")a) ()ica.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*7
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 30/61
Ls 0ia?"s qu" r"ali3a$ "sts "$'"r(s !u")"$ )urar (u& !c ti"(! -E?.
@ras )íasB !r "l c$trari c$sistir "$ lar%s !"rí)s )" 0a%a#u$)"
si$ ru(#.
La (a%$itu) & la )uraci$ )" la 'u%a !u")"$ 6ac"r qu" "l i$)i0i)u !i"r)a su
"(!l" t"$%a !r#l"(as !"rs$al"s 'a(iliar"s. Las !"rs$as c$ "st"
trastr$ !u")"$ su'rir a)"(ás )" trastr$s )"l "sta) )" á$i( trastr$
!r "strs !strau(átic trastr$s !r c$su(s )" susta$cias.
El i$ici )" la 'u%a )isciati0a s" "$cu"$tra $r(al("$t" ascia) a
ac$t"ci(i"$ts trau(átics "str"sa$t"s.
III T&a$%/&,/ d+ 'd+,%'dad d'$/!'a%'a/ (a,%+$ +&$/,a'dad %'+)
S" caract"ri3a !r la !r"s"$cia )" u$ (ás "sta)s )" i)"$ti)a) !"rs$ali)a) qu" c$trla$ "l c(!rta(i"$t )"l i$)i0i)u )" ()
r"curr"$t" ?u$t a u$a i$ca!aci)a) !ara r"cr)ar i$'r(aci$ !"rs$al
i(!rta$t" qu" "s )"(asia) a(!lia !ara s"r "!lica)a a !artir )"l l0i)
r)i$ari.
Est" trastr$ r"'l"?a u$ 'racas "$ la i$t"%raci$ )" 0aris as!"cts )" la
i)"$ti)a) la ("(ria & la c$ci"$ cia.
Ca)a !"rs$ali)a) s" 0i0" c( u$a 6istria !"rs$al u$a i(a%"$ u$a
i)"$ti)a) " i$clus u$ $(#r" )isti$ts. "$"ral("$t" 6a& u$a i)"$ti)a)
!ri(aria c$ "l $(#r" )"l i$)i0i)u qu" "s !asi0a )"!"$)i"$t" cul!a#l" &
)"!r"si0a.
Ls i$)i0i)us c$ "st" trastr$ !r"s"$ta$ 'r"cu"$t"("$t" la!ss )" ("(ria
qu" a'"cta$ a su 6istria !"rs$al "sts la!ss !u")"$ s"r )" ("(ria
r"(ta ("(ria r"ci"$t". La a($"sia "s 6a# itual("$t" asi(trica.
Las !"rs$as c$ trastr$ )" i)"$ti)a) )isciati0 !r l %"$"ral r"'i"r"$
6a#"r !a)"ci) a#uss 'ísics & s"ual"sl )ura$t" la i$'a$cia.
Las !"rs$as c$ "st" trastr$ !u")"$ s"r 6i!$ti3a#l"s & "s!"cial("$t"
0ul$"ra#l"s a t) l qu" !u")" !r0car su%"sti$. Pu")"$ (a$i'"star
sí$t(as !strau(átics -!."?. !"sa)illas 'las6#ac5s s#r"saltsB.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
9
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 31/61
Al%u$s i$)i0i)us !r"s"$ta$ u$ !atr$ r"!"ti) )" r"laci$"s c$ a#uss
'ísics & s"ual"s & ta(#i$ !u")"$ (a$i'"star sí$t(as c( trastr$s )"l
"sta) )" á$i( trastr$s r"laci$a)s c$ susta$cias trastr$s s"ual"s
trastr$s )"l su"Z & trastr$s )" la c$)ucta ali("$taria.
S" )ia%$stica (ás 'r"cu"$t"("$t" "$ (u?"r"s.
Crit"ris !ara "l )ia%$stic )"l Trastr$ )" i)"$ti)a) )isciati0.
8 Pr"s"$cia )" )s (ás i)"$ti)a)"s "sta)s )" !"rs$ali)a)
-ca)a u$a c$ u$ !atr$ !r!i & r"lati0a("$t" !"rsist"$t" )"
!"rc"!ci$ i$t"racci$ & c$c"!ci$ )"l "$tr$ & )" sí (is(.
8 Al ("$s )s )" "stas i)"$ti)a)"s "sta)s )" !"rs$ali)a)
c$trla$ )" 'r(a r"curr"$t" "l c(!rta(i"$t )"l i$)i0i)u.
8 I$ca!aci)a) !ara r"cr)ar i$'r(aci$ !"rs$al i(!rta$t" qu" "s)"(asia) a(!lia !ara s"r "!lica)a !r "l l0i) r)i$ari.
8 El trastr$ $ "s )"# i) a ls "'"cts 'isil%ics )ir"cts )" u$a
susta$cia -!."?. c(!rta(i"$t aut(átic catic !r
i$ticaci$ alc6licaB u$a "$'"r(")a) ()ica -!."?. crisis
!arcial"s c(!l"?as.
I T&a$%/&,/ d+ d+$+&$/,a'<a!',
S" caract"ri3a !r u$a s"$saci$ !"rsist"$t" & r"curr"$t" )" )ista$cia(i"$t
)" ls !rc"ss ("$tal"s & )"l !r!i cu"r! ?u$t a la c$s"r0aci$ )"l
s"$ti) )" la r"ali)a).
El i$)i0i)u s" si"$t" c( si 'u"ra u$ aut(ata "stu0i"ra 0i0i"$) "$ u$
su"Z "$ u$a !"lícula. ;a$ti"$" i$tact "l s"$ti) )" la r"ali)a).
La )"s!"rs$ali3aci$ "s u$a "!"ri"$cia c(F$. La )"s!"rs$ali3aci$
!u")" )ars" "$ (uc6s trs trastr$s ("$tal"s. N s" )"#" r"ali3ar u$
)ia%$stic )" trastr$ )" )"s!"rs$ali3aci$ si la alt"raci$ a!ar"c"
"clusi0a("$t" "$ "l tra$scurs )" tr trastr$ -!."?. "squi3'r"$ia
trastr$s )" a$%ustia trastr$ !r "strs a%u) u tr trastr$ )isciati0.
Ls i$)i0i)us c$ trastr$ )" )"s!"rs$ali3aciZ$ !u")"$ t"$"r )i'iculta)
!ara )"scri#ir sus sí$t(as & (i") )" qu" "stas "!"ri"$cias s"$saci$"s
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 32/61
si%$i'iqu"$ qu" "sta +lc,. Pu")" !"rci#ir u$a alt"raci$ "traZa )" la 'r(a &
"l ta(aZ )" ls #?"ts -(acr!sia (icr!siaB & la %"$t" !u")" !ar"c"rl" $
'a(iliar i$a$i(a)a. Otrs ras%s qu" s" !r"s"$ta$ c$ 'r"cu"$cia s$ ls
sí$t(as )" a$si")a) )" )"!r"si$ !"$sa(i"$ts #s"si0s !r"cu!aci$"s
s(áticas & alt"raci$ )" la s"$saci$ su#?"ti0a )"l !as )"l ti"(!. Pu")"
"istir 6i!c$)ría.
La )"s!"rs$ali3aci$ & )"sr"ali3aci$ i$)uci)as )" 'r(a 0lu$taria 'r(a$
!art" )" las !rácticas )" (")itaci$ & )" tra$c" "ist"$t"s "$ (uc6as
r"li%i$"s & culturas & $ )"#" c$'u$)irs" c$ "l trastr$ )"
)"s!"rs$ali3aci$.
Est" trastr$ )"#" )i'"r"$ciars" )" ls sí$t(as )"#i)s a u$a "$'"r(")a)
()ica -"!il"!siaB. La )"s!"rs$ali3aci$ )"#i)a a ls "'"cts 'isil%ics)ir"cts )" u$a susta$cia s" )i'"r"$cia )"l trastr$ "$ cu"sti$ !r "l 6"c6
)" qu" la susta$cia s" c$si)"ra "til%ica("$t" r"laci$a)a c$ la
)"s!"rs$ali3aci$.
Crit"ris !ara su )ia%$stic.
8 E!"ri"$cias !"rsist"$t"s r"curr"$t"s )" )ista$cia(i"$t )" s"r
u$ #s"r0a)r "t"r$ )" ls !r!is !rc"ss ("$tal"s )"l
cu"r! -!."?. s"$tirs" c( si s" "stu0i"ra "$ u$ su"ZB.
8 Dura$t" "l "!is)i )" )"s!"rs$ali3aci$ "l s"$ti) )" la r"ali)a)
!"r(a$"c" i$tact.
8 La )"s!"rs$ali3aci$ !r0ca (al"star clí$ica("$t" si%$i'icati0
)"t"rir scial la#ral )" tras ár"as i(!rta$t"s )" la acti0i)a)
)"l i$)i0i)u.
8 El "!is)i )" )"s!"rs$ali3aci$ a!ar"c" "clusi0a("$t" "$ "l
tra$scurs )" tr trastr$ ("$tal c( la "squi3'r"$ia ls
trastr$s )" a$si")a) "l trastr$ !r "strs a%u) u tr trastr$
)isciati0 & $ s" )"#" a ls "'"cts 'isil%ics )ir"cts )" u$a
susta$cia -!."?. )r%as 'ár(acsB a u$a "$'"r(")a) ()ica
-!."?. "!il"!sia )"l l#ul t"(!ralB.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 33/61
T&a$%/&,/ d'$/!'a%'/ ,/ +$+!'*'!ad/
S" i$clu&" !ara c)i'icar trastr$s "$ ls qu" la caract"rística !r")(i$a$t"
"s u$ sí$t(a )isciati0 qu" $ cu(!l" ls crit"ris !ara "l )ia%$stic )" u$
trastr$ )isciati0 "s!"cí'ic. E?"(!ls:
8 Cua)rs clí$ics si(ilar"s al trastr$ )" i)"$ti)a) )isciati0 qu"
$ cu(!l"$ c$ ls crit"rir !ara "st" trastr$.
8 Pr"s"$cia "$ a)ults )" )"sr"ali3aci$ $ ac(!aZa)a )"
)"s!"rs$ali3aci$.
8 La )"s!"rs$ali3aci$ !r0ca (al"star clí$ica("$t" si%$i'icati0 )"t"rir scial la#ral )" tras ár"as i(!rta$t"s )" la acti0i)a)
)"l i$)i0i)u.
8 El "!is)i )" )"s!"rs$ali3aci$ a!ar"c" "clusi0a("$t" "$ "l
trascurs )" tr trastr$ ("$tal c( la "squi3'r"$ia lis
trastr$s )" a$si")a) "l trastr$ !r "strs a%u) u tr trastr$
)isciati0 & $ s" )"#" a ls "'"cts 'isil%ics )ir"cts )" u$a
susta$cia.
Ta(#i$ 6a& sí$t(as )isciati0s "$ ls crit"ris "sta#l"ci)s !ara "l
trastr$ !r "strs a%u) "l trastr$ !r "strs !strau(átic & "l trastr$
)" s(ati3aci$. Cua$) ls sí$t(as )isciati0s s" !r"s"$ta$
"clusi0a("$t" "$ al%u$ )" "sts tr"s trastr$s $ "s $"c"sari "sta#l"c"r
"l )ia%$stic )" trastr$ )isciati0 a)ici$al.
Para la "0aluaci$ )" ls trastr$s )isciati0s )"#" t"$"rs" "$ cu"$ta la
!"rs!"cti0a i$t"rcultural &a qu" "sts trastr$s s$ u$a "!r"si$ 'r"cu"$t" &
ac"!ta)a )" las acti0i)a)"s cultural"s & )" las cstu(#r"s r"li%isas )"
(uc6as sci")a)"s.
1.5 TRASTORNOS DE PERSONALIDAD
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 34/61
• T&a$%/&,/ +$C"'</'d+ d+ a +&$/,a'dad
a. D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$ )" la !"rs$ali)a).
1. I$ca!aci)a) !ara s"$tir !lac"r -a$6")$ialB
*. Mrial)a) "(ci$al )"s!"% "(#ta(i"$t a'"cti0.
. I$ca!aci)a) !ara "!r"sar s"$ti(i"$ts )" si(!atía & t"r$ura
)" ira a ls )"(ás.
=. A!ar"$t" i$)i'ir"$cia a las ala#a$3as & a las críticas
>. Pc i$t"rs !r r"laci$"s s"ual"s c$ tras !"rs$as -t"$"r
"$ cu"$ta la ")a)B
. ;arca)a !r"'"r"$cia !r acti0i)a)"s slitarias.
_. Ec"si0a !r"cu!aci$ c$ 'a$tasías & "c"si0a i$trs!"cci$.
. Aus"$cia )" r"laci$"s !"rs$al"s í$ti(as & )" (utua c$'ia$3a
$i )"s" )" t"$"rlas.
7. ;arca)a )i'iculta) !ara r"c$c"r & cu(!lir las $r(as scial"s.
E$ cas )" s"r i$cu(!li)as )ic6as $r(as "s )" 'r(a $
i$t"$ci$a)a.
• T&a$%/&,/ d'$/!'a d+ a +&$/,a'dad
D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$s )" la !"rs$ali)a). Al ("$s cuatr )" ls si%ui"$t"s )"#"$ "star !r"s"$t"s:
1. Cru"l )"s!r"cu!aci$ !r ls s"$ti(i"$ts )" ls )"(ás & 'alta
)" ca!aci)a) !ara s"$tir "(!atía.
*. Actitu) (arca)a !"rsist"$t" )" irr"s!$sa#ili)a) & )"!r"ci )"
las $r(as r"%las & #li%aci$"s scial"s.
. I$ca!aci)a) !ara (a$t"$"r r"laci$"s !"rs$al"s )ura)"ras.
=. ;u& #a?a tl"ra$cia a la 'rustraci$ c$ u$ #a? u(#ral !ara
)"scar%as )" a%r"si0i)a) )a$) i$clus lu%ar a
c(!rta(i"$ts 0il"$ts.
>. I$ca!aci)a) !ara s"$tir cul!a & !ara a!r"$)"r )" la "!"ri"$cia
"$ !articular )"l casti%.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 35/61
. ;arca)a !r")is!sici$ a cul!ar a ls )"(ás a 'r"c"r
raci$ali3aci$"s 0"rsí(il"s )" ls c(!rta(i"$ts c$'licti0s.
S" !u")" aZa)ir u$a irrita#ili)a) !"rsist"$t" & !r"s"$cia )"
trastr$s )" c$)ucta )ura$t" la i$'a$cia & la a)l"sc"$cia au$qu"
$ s$ r"qu"ri(i"$ts $"c"saris !ara "l )ia%$stic.
• T&a$%/&,/ d+ ',+$%a''dad +/!'/,a d+ a +&$/,a'dad
Ti! i(!ulsi0
A. D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$s )" la !"rs$ali)a).
. Al ("$s tr"s )" ls si%ui"$t"s crit"ris u$ )" ls cual"s )"#" s"r "l
$F("r -*B.
1. ;arca)a !r")is!sici$ a actuar )" 'r(a i$"s!"ra)a & si$ t"$"r "$ cu"$ta
las c$s"cu"$cias.
*. ;arca)a !r")is!sici$ a u$ c(!rta(i"$t !"$)"$ci"r & a t"$"r
c$'licts c$ ls )"(ás "$ "s!"cial cua$) ls acts i(!ulsi0s !r!is
s$ i(!")i)s c"$sura)s.
. Pr")is!sici$ !ara ls arr"#ats )" ira & 0il"$cia c$ i$ca!aci)a) !ara
c$trlar las !r!ias c$)uctas "!lsi0as.=. Di'iculta) !ara (a$t"$"r acti0i)a)"s )ura)"ras qu" $ 'r"3ca$
r"c(!"$sa i$(")iata.
>. @u(r i$"sta#l" & ca!ric6s.
Ti! li(ítr'" -#r)"rli$"B
A. D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$s )" la !"rs$ali)a)
. D"#"$ "star !r"s"$t"s al ("$s tr"s )" ls sí$t(as ("$ci$a)s (ás
arri#a a)"(ás )" al ("$s )s )" ls si%ui"$t"s:
1. Alt"raci$"s & )u)as ac"rca )" la i(a%"$ )" sí (is( )" ls !r!is
#?"ti0s & !r"'"r"$cias í$ti(as -i$clu&"$) las !r"'"r"$cias s"ual"sB
*. Macili)a) !ara 0"rs" i(!lica)s "$ r"laci$"s i$t"$sas " i$"sta#l"s qu" a
("$u) t"r(i$a$ "$ crisis s"$ti("$tal"s.
. Es'u"r3s "c"si0s !ara "0itar s"r a#a$)$a)s.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 36/61
=. R"it"ra)as a("$a3as acts )" auta%r"si$
>. S"$ti(i"$ts cr$ics )" 0ací
• T&a$%/&,/ '$%&','!/ d+ a +&$/,a'dad
A. D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$ )" la !"rs$ali)a).
. Al ("$s cuatr )" ls crit"ris si%ui"$t"s )"#"$ "star !r"s"$t"s:
1 R"!r"s"$taci$ )" u$ !a!"l t"atrali)a) & "!r"si$ "a%"ra)a )" las
"(ci$"s.
*. Su%"sti#ili)a) & 'acili)a) !ara )"?ars" i$'luir !r ls )"(ás.
. A'"cti0i)a) lá#il & su!"r'icial
=. Fsqu")a i(!"risa )" "(ci$"s & acti0i)a)"s "$ las qu" s"r "l c"$tr )"
at"$ci$
>. C$)ucta a!ari"$cia i$a!r!ia)a("$t" s")uctra
. Pr"cu!aci$ "a%"ra)a !r !ar"c"r 'ísica("$t" atracti0.
C("$taris:
El cua)r clí$ic !u")" c(!l"tars" c$ "%c"$tris( i$)ul%"$cia !ara sí
(is(s )"s" c$ti$u )" "sti(aci$ 'alta )" c$si)"raci$ c$ ls )"(ás
'acili)a) !ara s"$tirs" 6"ri) & c(!rta(i"$t (a$i!ulatri c$sta$t". Au$qu"
"sts sí$t(as $ s$ $"c"saris !ara "l )ia%$stic.
• T&a$%/&,/ a,a,!3$%'!/ d+ a +&$/,a'dad.
N/%a.- A +,"d/ !/,/!'d/ !// %&a$%/&,/ /$+$'/-!/"$'/ d+ a
+&$/,a'dad.
A. D"#"$ cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$s )" la !"rs$ali)a).
. Al ("$s cuatr )" ls si%ui"$t"s:
1. Malta )" )"cisi$ )u)as & !r"cauci$"s "c"si0as qu" r"'l"?a$ u$a
!r'u$)a i$s"%uri)a) !"rs$al.
*. Pr"cu!aci$ !r ls )"tall"s $r(as listas r)"$ r%a$i3aci$ &
!r%ra(aci$ )"l ti"(!.
. P"r'"cci$is( )"s!r!rci$a) 6asta "l "tr"( )" ll"%ar a !"r)"r la
!"rs!"cti0a %l#al )" la situaci$.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 37/61
=. R"ctitu) & "scru!ulsi)a) "c"si0as.
>. Pr"cu!aci$ i$?usti'ica)a !r ls r"$)i(i"$ts 6asta "l "tr"( )"
r"$u$ciar a acti0i)a)"s !lac"$t"ras & r"laci$"s !"rs$al"s.
. P")a$t"ría & c$0"$ci$alis( c$ li(ita)a ca!aci)a) !ara "!r"sar
"(si$"s a'"ctusas.
_. Ri%i)"3 & #sti$aci$
. I$0i)"$cia $ ra3$a#l" "$ qu" ls )"(ás s" s("ta$ a su !r!ia 'r(a )"
6ac"r las csas #i"$ u$a irra3$a#l" r"sist"$cia a !"r(itir a ls )"(ás
6ac"r csas !r sí (is(s.
• T&a$%/&,/ a,$'/$/ (!/, !/,d"!%a$ d+ +'%a!',) d+ a
+&$/,a'dad. A. D"#" cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$ )" la !"rs$ali)a).
. Al ("$s cuatr )" las si%ui"$t"s:
1. S"$ti(i"$ts c$sta$t"s & %"$"rali3a)s )" t"$si$ "(ci$al & t"(r.
2. Pr"cu!aci$ c$sta$t" c$si% (is( & s"$ti(i"$ts )" i$s"%uri)a) "
i$'"riri)a).
3. @i!"rs"$si#ili)a) al r"c6a3 & a las críticas
4.
R"sist"$cia a "$ta#lar r"laci$"s !"rs$al"s a $ s"r qu" s" r"ci#a$'u"rt"s %ara$tías )" u$a ac"!taci$ si$ críticas.
5. R"stricci$ )"l "stil )" 0i)a )"#i)a a la $"c"si)a) )" c"rt"3a & s"%uri)a)
6. E0itaci$ )" acti0i)a)"s scial"s & la#ral"s qu" c$ll"0a$ u$ c$tact
i$t"r!"rs$al si%$'icati0 )"#i) al (i") a la crítica a la )"sa!r#aci$
al r"c6a3
• T&a$%/&,/ d++,d'+,%+ d+ a +&$/,a'dad
A. D"#"$ cu(!lir ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$ )" la !"rs$ali)a).
. Al ("$s cuatr )" ls si%ui"$t"s:
1. M("$tar !"r(itir qu" tras !"rs$as asu(a$ r"s!$sa#ili)a)"s
i(!rta$t"s )" la !r!ia 0i)a.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 38/61
*. Su#r)i$aci$ )" las !r!ias $"c"si)a)"s a las )" aqu"lls )" ls
qu" s" )"!"$)" & su(si$ "c"si0a a sus )"s"s.
. R"sist"$cia a 6ac"r !"tici$"s i$cllus las (ás ra3$a#l"s a las
!"rs$as )" las qu" s" )"!"$)"
=. S"$ti(i"$ts )" i$c()i)a) & a#a$)$ al "star sl a causa )"
u$ t"(r "a%"ra) a s"r i$c!a3 )" cui)ar )" sí (is(.
>. Pr"cu!aci$ ac"rca )" s"r a#a$)$a) a su !r!ia su"rt"
. Escasa ca!aci)a) !ara t(ar )"cisi$"s cti)ia$as si$ u$ a!&
c$s"? & r"as"%ura(i"$t "c"si0 !r !art" )" ls )"(ás
• O%&/$ %&a$%/&,/$ +$+!*'!/$ d+ a +&$/,a'dad
Utilícis" "sta cat"%ria si $i$%u$a )" las !r"c")"$t"s "s a)"cua)a cua$) s"
satis'ac"$ ls crit"ris %"$"ral"s )" trastr$s )" !"rs$ali)a) "$u$cia)s.
Pu")" aZa)irs" u$ )í%it "tra !ara i)"$ti'icar trastr$s "s!"cí'ics )"
!"rs$ali)a) $ r"c%i)s aF$ "$ la CIE819. Cua$) s" us" "l c)i% "s si"(!r"
r"c("$)a#l" a$tar u$a )"scri!ci$ "squ"(ática )" la )"s0iaci$ c$cr"ta )" la
!"rs$ali)a).
•
T&a$%/&,/ d+ a +&$/,a'dad ,/ +$+!'*'!ad/N s" 6a c$si)"ra) a)"cua) 'r"c"r crit"ris !ara "sts trastr$s (its.
Aqu"lls qu" s" )")iqu"$ a la i$0"sti%aci$ "$ "st" ca(! )"#"rá$ 'i?ar ls
su&s !r!is "$ 'u$ci$ )"l #?"ti0 )" su "stu)i.
• T&a$%/&,/$ '%/$ d+ a +&$/,a'dad
S" !r"s"$ta$ al%u$s )" ls crit"ris )" 0aris )" ls trastr$s !"r si$ ll"%ar a
cu(!lirs" ls crit"ris r"qu"ri)s !ara $i$%u$ )" "lls.
• a'/$ !/,*'!%'/$ d+ a +&$/,a'dad ,/ !a$'*'!a+$
Ests ca(#is $ s$ clasi'ica#l"s & s" c$si)"ra$ s"cu$)aris a u$ )ia%$stic
!ri$ci!al )" trastr$ a'"cti0 )" a$si")a) !"rsist"$t".
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 39/61
2. TRABAO DE MILTON H. ERI;SON ON PAIENTES
PSIQUITRIOS
2.1 T+/&a$ d+ T/a$ SAS
La I,C"'$'!', # a P$'C"'a%&a I,$%'%"!'/,a
Ca)a r%a$i3aci$ articula sus (t)s !r"si0s "$ tr(i$s t"ra!utics. El
I$quisi)r sal0a "l al(a )"l 6"r"?" & la i$t"%ri)a) )" su I%l"sia "l !siquiatra
)"0u"l0" la salu) ("$tal a su !aci"$t" & !rt"%" a la sci")a) )" u$ )"("$t"
!"li%rs. Al i%ual qu" "l !siquiatra "l i$quisi)r "s u$ "!i)"(il%: s"
i$t"r"sa !r la i$ci)"$cia )" la #ru?"ría. Es u$ )ia%$stica)r: )"t"r(i$a qui$"s u$a #ru?a & qui$ $. P"r ta(#i$ "s u$ t"ra!"uta "rci3a al )"($i &
)" "sta (a$"ra as"%ura la sal0aci$ )"l al(a & )" la !"rs$a !s"í)a. Pr
tr la) a la #ru?a i%ual qu" al !aci"$t" ("$tal i$0lu$tari s" l" 6a
asi%$a) u$ !a!"l )"!ra0a) & )"s0iaci$ista c$tra su !r!ia 0lu$ta) s"
6alla s("ti)a a )"t"r(i$a)s !rc")i(i"$ts c$ ls qu" s" qui"r"
"sta#l"c"r si )" 0"r)a) "s #ru?a $ l "s & 'i$al("$t" s" l" !ri0a )" li#"rta)
& a ("$u) i$clus )" la 0i)a a!ar"$t"("$t" "$ su !r!i #"$"'ici.
Para c$cluir )i%a(s qu" c( a$t"rir("$t" 6"(s #s"r0a) u$a 0"3
qu" s" 6a$ "sta#l"ci) ls !a!"l"s )" la #ru?a & "l !aci"$t" ("$tal las
!"rs$as #uscará$ )" 0"3 "$ cua$) & !r ra3$"s !r!ias cu!ar
0lu$taria("$t" )ic6as 'u$ci$"s.
[ul"s ;ic6"l"t "scri#" !r "?"(!l qu" $ !cas -#ru?asB !ar"cía$
!siti0a("$t" )"s"ar ir a la 6%u"ra & cua$t a$t"s ("?r\, U$a #ru?a
i$%l"sa al s"r c$)uci)a a la 6%u"ra ru"%a a la (ultitu) qu" $ c$)"$" a
sus ?u"c"s. + qu"ría (rir. ;i 'a(ilia (" r"c6a3 & (i (ari) (" 6a
r"!u)ia). Si 0i0i"ra ta$ sl acarr"aría la )"s%racia s#r" (is a(i%s\
D"s"a#a la (u"rt" & 6" ("$ti) !ara c$s"%uir "st" 'i$al, C6risti$a [l" $s
'r"c" la si%ui"$t" i$t"r!r"taci$ )" ls (ti0s qu" !)ía$ c$)ucir a las
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
7
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 40/61
!"rs$as a acusars" a sí (is(as & a tras )" #ru?"ría:
+Acusar )" #ru?"ría a u$ "$"(i% "ra u$ (")i 'ácil 0"$%a$3a. D"clarars"
"(#ru?a) "ra u$ (")i s"%ur )" c$s"%uir u$a slícita at"$ci$ ta$
)"s"a)a !r i$)i0i)us 6istrics & )"s"quili#ra)s. ;u& a ("$u) "l #?"ti0!rici!al )"l acusa)r c$sistía "$ atra"r la at"$ci$ s#r" sí (is( & 'i%urar
c( 0ícti(a )"l (al"'ici !"culiar )" al%u$a #ru?a. E$ "l aZ 1>77 T6(as
Darli$% ")" urt$8$8Tr"$t c$'"s qu" la 6istria qu" 6a#ía )"clara) tr"s
aZs a$t"s "ra c(!l"ta("$t" 'alsa & sus ataqu"s !ura si(ulaci$. La ra3$
qu" )i !ara "!licar su "$%aZ 'u" la si%ui"$t": +L 6ic" t) ^ )i? ^ qui3ás
!r i%$ra$cia qui3ás !ara c$s"%uir 'a(a c$ "ll.,
E$ la actuali)a) la Psiquiatría I$stituci$al $ "s (ás qu" u$a !rl$%aci$ )"
la I$quisici$.
La +"$', d+ a
Para "l (al "s s#r" t) "l 6a(#r" & la "st"rili)a) qu" si%$i'ica$ "l #i"$ qu"
6a& qu" as"%urar. Para "l (al "s s#r" t) "l 6a(#r" & la "st"rili)a). El #i"$
"s la c(i)a & '"rtili)a). La !ala#ra 6"#r"a a$ti%ua qu" si%$i'ica +#i"$,
ri%i$al("$t" c$$ta#a la #$)a) "$ la c(i)a. Al ca(#iar las circu$sta$ciascultural"s la su!"r0i0"$cia 'ísica & scial !asa a )"!"$)"r )" csas )isti$tas:
"l 0alr "$ la #atalla la #")i"$cia a la autri)a) & "l asc"tis( s"ual "st
!u"s s$ ls $u"0s 0alr"s )(i$a$t"s & sus a$tít"sis s$ ls !"ca)s
!rtal"s.
Para Plutarc ^ )ic" @arris$ ^ "l rit )" Qu"r$"a "ra r"li%is au$qu" $
i$clu&"ra $i i(!licara a $i$%F$ )is. El rit s"("?a$t" )" At"$as la "!ulsi$
)" la 0ícti(a !r!iciatria s" asci al cult )" A!l !"r st" $ "s !art"
i$t"%ra$t" su&a. E$ "l s"$ti) qu" l utili3a @arris$ aquí "l c$c"!t )"
r"li%i$ $ "i%" u$a )i0i$i)a). El #u)is( !r "?"(!l "s r"c$ci)
u$i0"rsal("$t" c( r"li%i$ au$qu" car"c" )" )is.
Es )"l t) "0i)"$t" qu" "l rit )" Qu"r$"a car"c" )" )i0i$i)a)"s &
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=9
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 41/61
sac"r)t"s. El (a$)atari ci0il "l arc$t" -"l (a%istra)B "!ulsa al "scla0 al
ti"(! qu" !r$u$cia la "!ulsi$ )"l @a(#r" & )a la #i"$0"$i)a a la Salu) &
Riqu"3a\ Es l qu" lla(a(s u$a acci$ (á%ica. D" acu"r) c$ "st
r"li%i$ "s u$a acti0i)a) cl"cti0a & (a%ia u$a acti0i)a) i$)i0i)ual )" ti!
c"r"($ial $ tc$ic.
Es i(!rta$t" qu" c(!r"$)a(s c$ clari)a) la $atural"3a )" "sta clas" )"
acci$ ritual & $ la c$'u$)a(s c$ u$a acci$ tc$ica. D" tra 'r(a
"staría(s "$ %ra0" !"li%r )" cr""r c( suc")" a ("$u) ^ qu" $u"str
c(!rta(i"$t scial "s si"(!r" tc$ic a ("$s qu" "!lícita("$t" l
s"Zal"(s c( r"li%is. Na)a !)ía "star (ás l"?s )" la r"ali)a).
@asta )ca)as (u& r"ci"$t"s %ra$ !art" )" la !ráctica ()ica c$sistía "$
u$a s"ri" )" acts (á%ics. Est "ra aF$ (ás ci"rt a!lica) a la !siquiatría.
@asta !ri$ci!is )"l $u"0 si%l la !ráctica !siquiátrica 'u" u$a ("3cla )"
acts c"r"($ial"s & tc$ics c$ u$ !r")(i$i )" ls !ri("rs s#r" ls
s"%u$)s c( la car$" )" ca#all s#r" "l c$"? "$ "l !r0"r#ial "st'a)
6F$%ar c(!u"st )" !rci$"s i%ual"s )" car$" )" a(#s a$i(al"s. L qu"
"ra ()ic "ra c"r"($ial l qu" "ra !ri(iti0 "ra tc$ic. Mr"u) ca(#i las
!r!rci$"s !"r $ "l caráct"r #ásic )" la ("3clas: au("$t "l c$stituti0tc$ic a "!"$sas )"l c"r"($ial. Al (is( ti"(! aZa)i $u"0s rits a ls
)" la !ráctica !siquiátrica tra)ici$al ^ !r "?"(!l "l )i0á$ la li#r" asciaci$
)" i)"as "l 0ia?" a tra0s )" las !r'u$)i)a)"s )"l i$c$sci"$t" "tc.
El 'i$ )" "sta "!sici$ "s 0l0"r a i$sistir "$ "l caráct"r )" la Psiquiatría
I$stituci$al c( c"r"($ia ()ica & s#r" t) (a%ia. Est "!lica !r qu
la "tiqu"taci$ )" !"rs$as ^ c( ("$tal("$t" sa$as "$'"r(as ^
c$stitu&" u$ c(!$"$t" ta$ )"cisi0 )" la !ráctica )" la !siquiatría. Es "lact i$icial )" u$a c$'ir(aci$ " i$0ali)aci$ scial !r$u$cia)a !r "l su(
sac"r)t" )" la r"li%i$ ()"r$a & ci"$tí'ica ^ "l !siquiatra 8 ?usti'ica la
"!ulsi$ )" la c(u$ica) )" la 0ícti(a !r!iciatria sacri'ical ^ "l !aci"$t"
("$tal.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 42/61
El rit "s "l !r)uct )" la r"!r"si$ (ral. La 'i$ali)a) )"l a$álisis )"l rit
c$sist" "$ r"cr"ar "l !r#l"(a (ral sluci$a) !r l 'r3sa("$t" tal
a$álisis "stá !r")"sti$a) a cr"ar a$si")a) scial & a s"r !r#a#l"("$t" (al
ac%i). Cua$) las sci")a)"s +a0a$3a)as, i$sist"$ "$ c$s"r0ar la 'icci$
)" "star li#r"s )" acts ritual"s (ás c$cr"ta("$t" )" qu" al%u$a
actuaci$ su&a clasi'ica)a c( rit !r sus crítics "s "$ r"ali)a) tc$ica
actFa$ c( i$)i0i)us +#i"$ i$t"$ci$a)s, qu" i$sist"$ "$ (a$t"$"r la
'icci$ )" $ "star r"ali3a$) $i$%F$ act $ci0. Al i%ual qu" suc")" c$ ls
i$)i0i)us ls %ru!s !r"'i"r"$ a$ali3ar & ca(#iar a ls trs qu" a sí (is(s.
El qui) )" la i$t"r!r"taci$ )"l rit )a)a !r @arris$ "s !u"s qu" al "!ulsar
"l (al " i$cr!rar "l #i"$ !rt"%" & !"r!"tFa la 0i)a. La 0ícti(a !r!iciatria
"s $"c"saria c( sí(#l )"l (al qu" "s c$0"$i"$t" "!ulsar )"l r)"$
scial & qu" !r "l (is( 6"c6 )" "istir c$'ir(a c( #u"$s a ls
r"sta$t"s (i"(#rs )" la c(u$ica). El !ri$ci!i 0ital !ara "l a$i(al !r")a)r
qu" 6a#ita "$ la s"l0a "s: (atar s"r (u"rt. Para "l !r")a)r 6u(a$ qu"
6a#ita "$ la sci")a) "st" !ri$ci!i "s: "sti%(ati3ar s"r "sti%(ati3a). La
su!"r0i0"$cia )"l 6(#r" )"!"$)" )" la situaci$ qu" cu!" "$ la sci")a)
)" a6í qu" )"#a (a$t"$"rs" a sí (is( c( (i"(#r ac"!ta#l" )"l %ru!.
Si $ l c$si%u" si !"r(it" qu" s" l" clasi'iqu" "$ "l !a!"l )" 0ícti(a
!r!iciatria s"rá "!ulsa) )"l r)"$ scial s"rá sacri'ica).
@"(s t"$i) casi$ )" c$t"(!lar l qu" "l 6(#r" 6a 6"c6 a sus
s"("?a$t"s al i$0ali)arls !r (ti0s r"li%iss ^ c( "(#ru?a) - $
#auti3a)B & !r (ti0s !siquiátrics ^ c( lc -!sicl%ica("$t" i$"!tB.
Al a)!tar "l "squ"(a a$tr!l%ic )" Mra3"r & @arris$ qu" )"scri#" a las
sci")a)"s -" i$)i0i)usB c( "$t"s qu" i$t"riri3a$ "l #i"$ & "!ulsa$ "l (al
la luc6a )" ls cristia$s -ls #u"$s "l #i"$B c$tra ls ?u)ís -"l (alB s"
c$0i"rt" "$ la )i$á(ica "s"$cial )"l a$tis"(itis(. N s" trata si(!l"("$t"
)" u$a 6i!t"sis u$a ("tá'ra "s u$a r"ali)a) 6istrica. E$ la E)a) ;")ia
"l Dis )"l "ur!" "ra u$ cristia$ su Dia#l "ra u$ ?u)í. E$ "l (u$)
()"r$ la 'u"$t" )" s"%uri)a) 6a si) tra$s'"ri)a )" Dis & El Pa!a a la
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 43/61
$aci$ & sus )iri%"$t"s )" la r"li%i$ a la ci"$cia. Sus sí(#ls )" i$s"%uri)a)
s" 6a$ )"s!la3a) "$ c$s"cu"$cia )" la #ru?a & "l ?u)í al trai)r & al lc.
El ?u)í si%u" si"$) 0ícti(a !r!iciatria $ &a !r su i)"$ti'icaci$ c$ "l
A$ticrist si$ !r 6a#"r si) r")ia%$stica) c( trai)r & c( a("$a3a
!ara la 6i%i"$". L (is( qu" suc")ía a$t"rir("$t" "l @(#r" [ust s"
c$'ir(a a sí (is( "$ "l !a!"l )" #u"$ !r (")i )" su luc6a )"$)a)a
c$tra "l tr
2.2 a$/$ P$'C"'3%&'!/$ d+ M'%/, H. E&'!J$/,
a$/ 1
G&ad"a,d/ a!'+,%+$ +, H/$'%a+$ M+,%a+$ !// +d'da %+&a"%'!a7(E&'!J$/,7 Milton, Julio 1931)
El (t) qu" a c$ti$uaci$ s" !r"s"$ta s" utili3 !r !ri("ra 0"3 "$ la
!risi$ )"l c$0ict irla$)s "$ 1>= !r "l s"Zr 2alt"r Cr't$. S"
"sta#l"ci u$ (t) c$sist"$t" "$ clasi'icar a ls c$0icts "$ cuali)a)"s &
!r(0"rls "$ u$ a(#i"$t" "$ "l cual "l !r"s t"$)ría la r"s!$sa#ili)a) )"
su ("?ra.
Eric5s$ utili3 "st" (t) !ara 6ac"r r"s!$sa#l" al !aci"$t" !siquiátric
)" su c$)ucta & r"%r"sarl" su ca!aci)a) )" autrr"%ulaci$ & autc$trl.
Eric5s$ )"cía: E$ ls 6s!ital"s ("$tal"s "l !aci"$t" ll"%a "$ u$ "sta) )"
t"$si$ "(ci$al qu" "s "l r"sulta) i$'ructus )" "star "$ u$ a(#i"$t" )"
c$sta$t" !ru"#a.
El a(#i"$t" )"l 6s!ital ti"$)" a !r(0"r c$'r(i)a) #stru&" la
i$)i0i)uali)a) & !ri0a al !aci"$t" )" i$t"r"s"s !"rs$al"s "$ !cas !ala#ras
s" i$stituci$ali3a.
Ls !siquiatras !u")"$ )ar u$ #u"$ c$s"? !"r s" car"c" )" (ti0aci$
6acia "l !aci"$t".
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 44/61
El #?"ti0 )" "sta !ráctica t"ra!utica 'u" "l )" !$"r "$ crr"laci$ ls
i$t"r"s"s )" ls !r!is !aci"$t"s c$ "l a(#i"$t" )"l 6s!ital.
D"#ía )" 6ac"rs" )" u$a (a$"ra !)"rsa !"r )iscr"ta.
El !aci"$t" "s "%c$tric $ s" 0isuali3a c( u$ !sictic.
Est" !la$ 'u" a)!ta) "$ "l @s!ital )"l Esta) )" 2rc"st"r "$ Esta)s
U$i)s.
• Es u$ !la$ a)!ta) "$ #as" a la c$)ucta )"l !aci"$t" .
• C$sist" "$ u$a s"ri" )" $i0"l"s "$ ls cual"s "l !aci"$t" !u")" ll"%ar al
$i0"l qu" l )"s"a "$ #as" a su c$)ucta !"r ca)a $i0"l ti"$" la 'ras"
KS/ $+ +,a, a!'+,%+$ a !a$a d+ !a'dad B9
• Ca)a s"(a$a s" a$u$cia#a$ las !r(ci$"s & )"%ra)aci$"s )" ls
!aci"$t"s.
• S" utili3ar$ si"t" cart"l"s.
S" %ra)Fa$ t)s ls !aci"$t"s s"%F$ su !r%r"s:
Sl s" "$0ía$ a casa !aci"$t"s )" cali)a) si ust") qui"r" ir a casa ("?r"
su cali)a).
Cali)a) A
• Ca!a3 )" actuar c( las !"rs$as $r(al"s.
• Ca!aci)a) & )"s"s )" tra#a?ar
• Ca!aci)a) !ara ll"0ars" #i"$ c$ su 'a(ilia & a(i%s.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
==
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 45/61
Cali)a)
• ;"?rá$)s" #asta$t" !ara irs" a casa.
•
Tra#a?a$) #i"$.
• Mia#l" "$ la li#"rta) !r0isi$al.
• Nu"0s i$t"r"s"s & $u"0as i)"as.
• Las 0i"?as i)"as s" c$trla$ & s" "$ti"$)"$
• Mu"r3a ("$tal r"c$strui)a !ara "star #i"$.
• Sl s" "$0ía$ !aci"$t"s a casa )" cali)a) .
Cali)a) C
Li#"rta) !r0isi$al
• Tra#a?a$) & ?u%a$) #i"$
• Nu"0as i)"as & t"$i"$) i$t"r"s"s "$ "llas.
• @aci"$) l ("?r "$ t).
• C!"ra$) #i"$ & #")"ci"$) r"%las
• GSl s" "$0ía$ !aci"$t"s )" cali)a) G
Cali)a) D
Pu!il )" Pri("ra clas"
• As"a) & r)"$a)
• Tra#a?a$) #i"$ & ?u%a$) #i"$.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 46/61
• E(!"3a$) a "$t"$)"r 0i"?as i)"as.
• A!r"$)i"$) a c!"rar "$ t)
•
Sl s" "$0ía$ !aci"$t"s a casa )" cali)a)
Cali)a) E
Pu!il )" S"%u$)a clas".
• P"r"3s
• Actitu) $ c!"rati0a.
• Arr%a$t"
• D"scui) )" la r!a.
• Sl s" "$0ía$ a casa !aci"$t"s )" cali)a)
Cali)a) M
Pu!il )" T"rc"ra clas"
Sil"$cis )"(asia) 6a#la)r.
• Ecita#l" & !"rtur#a).
• N c!"ra)r.
• [u%ar & $ tra#a?ar.
• Sl s" "$0ía$ a casa !aci"$t"s )" cali)a)
D"s!us )" "sts a$u$cis ls !aci"$t"s 6acía$ al%u$as "!r"si$"s c(:
• hGEst "s c( "star "$ la "scu"laG
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 47/61
• hG "st& "$ clas" D !"r !u") "$trar a CG
• GUst") (" ti"$" "$ C !"r !"rt"$"3c a GAG. s" la !as !r"%u$ta$) qu
t"$ia qu" 6ac"r !ara i$%r"sar a G
• S& )" cali)a) M. D"s!us )" (")ia 6ra )" 0"r "l cart"l )i? si & $
qui"r qu")ar(" allí i"$ !u"s $ (" qu")ar".
• Cua$) & 0i$" aquí "sta#a "$ M !"r & t"$ía qu" 6ac"r !cas csas &
lu"% tra & "$t$c"s s"%uir su#i"$) & a6ra "st& "$ .
C$clusi$.
Ls l%rs qu" s" c$si%ui"r$ c$ "st" (t) a!lica) !r Eric5s$ 'u"r$
(u& satis'actris #usca$) a!licar ls !ri$ci!is )" la !"rs$a )$)" s"
!art" qu" $strs (is(s t"$"(s la sluci$ a $u"str alca$c":
a$/ 2
La !r"scri!ci$ )"l sí$t(a !ara a(!liar "l (u$) )"l !sictic.
•
["''r"& "i% c("$ta u$a "!"ri"$cia qu" tu0 c$ ;ilt$ Eric5s$ "$17_.
• GEl 6(#r" )"'i"$)" su i$t"l"ct "(ci$al("$t" )s !"rs$as $
$"c"saria("$t" ti"$"$ las (is(as i)"as !"r t)as las !"rs$as
)"'"$)"rá$ sus i)"as si "stas "stá$ #asa)as cultural !sictica("$t"G
• GUst") )"#" c(!r"$)"r qu" la !ri("ra csa "$ !sict"ra!ia "s $ i$t"$tar
ca(#iar las i)"as (ás #i"$ ust") )"#" "star )" acu"r) c$ l & s"ca(#iará )" 'r(a %ra)ual & cr"ar situaci$"s "$ "l qu" "l !aci"$t" 0"a
#"$"'iciss ls ca(#is !ara su 0i)a.G
Pri("r "!"ri("$t r"al )" !sict"ra!ia 179
• E$ "l 6s!ital !siquiátric )" 2rc"st"r u$ !aci"$t" "i%i s"r "$c"rra)
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 48/61
c$ lla0" !r t"(r a s"r (ata) al s"r "$c"rra) !us cr)$"s a las
0"$ta$as !ara qu" "stu0i"ra$ r"'r3a)as & $ "$trara$ sus "$"(i%s
Eric5s$ "$tr al cuart & a&u) a 'rtal"c"r las 0"$ta$as. Al ca(i$ar cru?ía
"l !is & su%iri qu" )"#"ría s"r r"ll"$a) "l !is c$ !"ri)ic l cual s"
6i3. ra)ual("$t" Eric5s$ c$si%ui qu" ls tra#a?a)r"s )"l 6s!ital
"ra$ !art" )" su )"'"$sa & qu" "l !r!i 6s!ital s"ría u$a 'rtal"3a !ara
l "$t$c"s ta(#i$ "l sist"(a )" salu) l" s"r0iría c( )"'"$sa "l
%#"r$a)r "l sist"(a !licíac ls "sta)s cli$)a$t"s así "l c$taría
c$ u$ $F("r i$t"r(i$a#l" )" )"'"$sr"s "l !aci"$t" !u) 0a%a#u$)"ar
& tra#a? "$ las ti"$)as )"l 6s!ital.
• N s" crri%i la i)"a !ara$ica s" a(!liar$ ls lí(it"s )" "sa i)"a.
• Est" ()"l 'u" utili3a) !r Eric5s$.
• E$c$trá$)s" al !aci"$t" )$)" "l !aci"$t" "s.
• Esta#l"ci"$) ()i'icaci$"s !"qu"Zas c$ las qu" s" "s c$sist"$t"
si%ui$)las c$ las c$)uctas )"l !aci"$t".
• Esta#l"c"r c$)uctas & c(!r"$si$"s )"l !aci"$t" )" tal 'r(a qu" l"!"r(ita c("$3ar "l ca(#i.
C("$taris.
• Al a(arrar las 0"$ta$as ac"!ta al !aci"$t" c( "s: Gt"("rsG &
"sta#l"c" la "(!atía r"s!"ta la i$t"%ri)a) )"l !aci"$t" & su c$)ucta.
• E(!i"3a la t"ra!ia "$t"$)i"$) al !aci"$t".
• Al cu#rir c$ !"ri)ic "l su"l s" 6ac" u$ !rt"ctr i$$"%a#l" & s"Zala
)"#ili)a)"s "$ ls "s'u"r3s )"l !aci"$t" !r )"'"$)"rs".
• Tra$s!la su 'u$ci$ )" !rt"ctr a tras !"rs$as & al (u$). 8Tc$ica )"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 49/61
la ()i'icaci$ (í$i(a.
• Eric5s$ c$'ía qu" "l !aci"$t" ti"$" ls a!r"$)i3a?"s !ara actuar c(
u$a !"rs$a $ !ara$i)" -a!r"$)i3a?"s !asa)sB )" "sta (a$"ra la cura
s" saca )" )"$tr )"l !aci"$t". El #ail" "$ !sict"ra!ia.
• Est" !rc"s "s s"("?a$t" a u$ #ail" "$ "l cual "l c(!aZ"r "(!i"3a
si$cr$i3a$) sus !ass a ls !ass )" su c(!aZ"r & "$t$c"s -& sl
"$t$c"sB s" "(!i"3a a t(ar la i$iciati0a & !ri(acía.
a$/ =
@i!$sis c$ u$ !sictic =9s
• Las5arri su'ría "squi3'r"$ia (ita catat$ica86"#"'r$ica.
• @a#ía %rits 6a#la i$c6"r"$t" crría )" u$ la) a tr alr")")r )" &
s#r" las ca(as.
• Sus !sturas "ra$ !sici$"s c(!ara#l"s a las sillas & ("sas.
•
Par"cía qu" su (ira)a 0i%ila#a a ls )"(ás !aci"$t"s !"r al ac"rcars" al su (ira)a s" !"r)ía.
• Las5arri $ !"r(itía i$&"ctars".
I$)ucci$ i$)ir"cta a la catal"!sia.
• El t"ra!"uta s" !us u$a silla )" tal 'r(a qu" qu")ara "$'r"$t" )" l.
• El t"ra!"uta 6a#l s"ria " i$t"$sa("$t" al !aci"$t" !as(s 'rí !"r #i"$
c$sci"$t" )" las #s"r0aci$"s )" Las5arri.
• S" utili3 l"$%ua?" 6i!$tic !ara i$)ucir r"la?aci$ Gu$ "sta) )" su"Z
at"$t su"Z ss"%a) )ura$t" "l cual !)ría ír c(u$icar "!r"sar así
la $"c"si)a) )" u$ !")ir a&u)a !u"s s" !u")" "star )r(i) & si$
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
=7
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 50/61
(i").G
• El !aci"$t" qu" 6a#ía "sta) sl )" !i" i$(0il c$ u$a "!r"si$ 0acía
"$ sus ?s !u) s"$tars" c()a("$t" !u) #s"r0ar c( la tra
!"rs$a s" s"$t r"la?a)a("$t" & su 0isi$ si%ui ca)a u$ )" ls(0i(i"$ts s" )is(i$u&"r$ su%"r"$cias & s" sustitu&"r$ !r
Gur%"$ciasG & su%"sti$"s G(u& !r$t "$ "l ti"(! ust") s" )r(iráG.
• D" 'r(a %ra)ual "l t"ra!"uta 'u" )ici"$) Gqu" !asa cua$) ust") crr"
cua$) ust") s" tu"rc" cua$) ust") s" 0u"l0" s" arrastra "$ci(a )"
arrástr"s" #a? crri"$) )" 0u"lta %rit" al%F$ )ía !r$t )" al%F$ ()
)" al%u$a (a$"ra qui"ra )"#a r"0is" 0a&a a#a?.
• S" r"!iti"r$ (uc6as 0"c"s: Gsua0"("$t" i$sist"$t"("$t" & ur%"$t"("$t"
la ca#"3a ca#"c"ará ca#"c"" ca#"c"" sí...sí... )"s!aci la i$cli$aci$ si
... )"s!aci l 6ará l 6ará !r$t.G
• La ca#"3a )" La35arri ca#"c" si... sua0"("$t" & la su%"r"$cia 'u" qu" l
sua0"("$t" !)ría )r(ir ss"%a)a("$t" & tal 0"3 !r la tar)" quisi"ra
)"cir al%.
• Eric5s$ s" s"$t al Ia) )"l !aci"$t" )ura$t" *9 (i$uts.
• D" r"!"$t" "l !aci"$t" )i? G[" %ra$)". l 6a "$c$tra) u$a 'r(a
)i'"r"$t" )" )r(ir,.
• GCa$ta$) & %rita$) !r a!ri(a)a("$t" u$a 6ra.G
• S" utili3 u$a $u"0a "strat"%ia !ara G!$"r u$a i$&"cci$G.
• Pst"rir("$t" s" ac"rcar$ (ás las sillas & Las5arri )i?:
- su"Z ls su"Zs su"Zs 6rri#l"s.
• S" 'r"ci"r$ su%"r"$cias )" su"Z 6i!$tic. GSl !"r(ítas" )r(irG.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>9
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 51/61
• S" l" c$t"sta Gsi$t"s" aquí "$ la silla $ s" (u"0a $ s" l" )"s!i"rta.G
• T( la (uZ"ca )"l t"ra!"uta tra$s!ir si%ui "str"("ci$)s" &
%i(i"$).
• A ls 1> (i$uts )"s!"rt & c("$t:
• G;is su"Zs c$si%ui"r$ s"%uir sZa$) 6asta qu" a0"ri%J l qu" $
!)ría )"cir )" tra 'r(aG
• Al si%ui"$t" )ía !i)i a&u)a !ara sZar & "$c$trar u$a r"s!u"sta.
• El s"$ti) )"l su"Z "ra qu" "l "$ 0i)a t"$ia qu" 0i0ir "$ u$ "sta) 'r3a)
tirars" trc"rs" "l !aci"$t" !"rci#ía qu" 6a#ía u$ ar#ust "s!i$s
"s!i$as )" cruci'ii$ "l ala(#r" ar(a) c$ !Fas "s!a)as )a%as ...
T)a la 'r(a )" lac"rar )lrs !)ría aca#ar si l !asara !r t) "st"
)lr 6asta "$c$trar su #i"$"star.
• Las5arri $u$ca a$t"s 6a#ía r"0"la) 0"r#al("$t" al% a cualqui"ra )"l
!"rs$al.
Mi$al("$t" )"s)" (i !u$t )" 0ista 6a#ía !asa) t) "s" )lr & !u)
c(!r"$)"r qu" $ $"c"sita#a su'rir & !"r(iti s"r i$&"cta).
a$/ 4
Trata(i"$t "its )" u$ cas )" )"!r"si$ 6istrica a%u)a .
j ;u?"r )" * aZs qu" cursa#a c$ )"!r"si$ (a&r 6s!itali3a)a !r 0aris
("s"s 'u" )is(i$u&"$) sus r"laci$"s scial"s )"si$t"r"sa)a "$ su tra#a?
!asa$) %ra$ ti"(! sla "$ su cuart.
j Su c(!aZ"ra )" cuart qu" "ra c$ la F$ica qu" 6a#la#a )"cía qu"
sll3a#a )ura$t" (uc6 ti"(! "!r"sa#a )"s"s )" (rir. Dura$t" la ulti(a
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>1
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 52/61
!art" )" "sta 'as" ls sí$t(as )" la !aci"$t" s" a%u)i3ar$ ta$t qu" sus
!ari"$t"s & a(i%s #uscar$ a&u)a !siquiátrica.
j La !aci"$t" 'u" 0ista !r 0aris !siquiatras & !sica$alistas qu" ("$ci$ar$
qu" "ra u$a 'as" !ar"ci)a a la (a$iaca8)"!r"si0a8!sictica. Eric5s$ & u$!sica$alista cr"ía$ qu" "ra u$a )"!r"si$ r"acti0a a%u)a .
j La i$t"r0"$ci$ !siquiátrica l%r qu" r"cu!"rara su tra#a? !"r su c$)ucta
s"%uía i%ual aisla)a & si$ 6a#lar )" su !r#l"(a.
j C$ti$u c$ "l tra#a? !sica$alític !"r dN !u) r"ali3ar $i$%u$a
asciaci$ sl )"cía qu" $ sa#ia qu" csa 6rri#l" 6a#ía !asa) c$ "llae
sus sí$t(as s" ac"$tua#a$ ca)a 0"3 (ás & "l t"(r "s qu" 0l0i"ra a!r"s"$tar u$ "!is)i !sictic.
]La su%"r"$cia 'u" la t"ra!ia 6i!$tica a l qu" la !aci"$t" $ acc")ía !"r
sus 'a(iliar"s ac"!tar$.
Su (a)r" 6a#ía (u"rt cua$) la !aci"$t" t"$ía 1 aZs t"$ia u$a 'u"rt"
a(ista) c$ u$a 6i?a )" su 0"ci$a & c$ti$u 6asta qu" la !aci"$t" cu(!li *9
aZs. A(#as c$ci"r$ a u$ 6(#r" )"l cual a(#as s"$tía$ u$ a'"ct
"s!"cial !"r "l ?0"$ s" cas c$ la a(i%a "lla $u$ca ("$ci$ su
)"silusi$ & c$ti$F c$ la a(ista) )" la !ar"?a.
j Al aZ la a(i%a 'all"c" )" !ul($ía "l ?0"$ 0ia?a a tra ciu)a) & $ "s 6asta
)"s!us )" )s aZs qu" 0u"l0" a 0"r a la !aci"$t".
j La !aci"$t" c$'i a su c(!aZ"ra )" cuart qu" "sta#a "$a(ra)a )" l &
qu" s" s"$tía '"li3 GTa$ "$a(ra)a qu" ca(i$ "$ "l air"G
j U$ )ía r"%r"s sll3a$) & su 0"sti) ll"$ )" 0(it & )"cía GSuci
cc6i$G qu" &a $ qu"ría 0i0ir a!"$as l" $(#ra#a$ al ?0"$ "lla 0(ita#a &
!r"s"$ta#a $áus"as.
• La !aci"$t" ("$ci$ qu" "lla "ra la sucia & qu" "l ?0"$ $ t"$ia $a)a )"
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>*
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 53/61
cul!a.
• La !aci"$t" 6a#ía 0(ita) al ?0"$ cua$) st" l" )i u$ #"s .
j T)s ls "s'u"r3s !r !art" )" a(i%s ()ics !ara 6a#lar c$ la
!aci"$t" sl 6a#ía$ s"r0i) !ara ac"$tuar ls sí$t(as.
Pr"!araci$ !ara u$a 6i!$sis i$)ir"cta
j N ac"!ta#a $i$%u$a su%"r"$cia )" al%F$ (")ic (asculi$.
] S" t"$)ría qu" l"0a$tar si$ causar la ("$r a%itaci$ "$ la !aci"$t" si$
!r0car a$si")a) tra#a?aría sl si s" s"$tía !rt"%i)a si$ s"$tir qu" "l
t"ra!"uta )iri%i"ra su c$)ucta &a 'u"ra c$sci"$t" i$c$sci"$t"("$t".
j Pr l ta$t s" l" !i)i a&u)a a su c(!aZ"ra )" cuart la cual 6a#ía
r"ci#i) "$ al%F$ ti"(! t"ra!ia 6i!$tica. S" l" !i)i a la !aci"$t" qu"
ac(!aZara a su a(i%a "$ u$a s"si$ 6i!$tica )" "lla.
Pri("ra s"si$ 6i!$tica
j S" r"ali3 catal"!sia a su c(!aZ"ra !"r cualqui"r i$)icaci$ a su a(i%a
"ra 6"c6a !r la !aci"$t" & %ra)ual("$t" 'u" "$tra$) "$ tra$c" .
• G "s!"r $ "st )"(asia) ca$sa)a !r la "s!"raG8 )"cía Eric5s$.
• A la 6ra & (")ia la !aci"$t" "$tr "$ u$a catal"!sia !r'u$)a.
• S" l" )i? qu" !)ría r"ali3ars" t"ra!ia 6i!$tica c$ "lla "$ "l 'utur.
j Ella $ 6aría $a)a "$ c$tra )" su 0lu$ta) & qu" !r l ta$t $ i#a a s"r $"c"sari "star ac(!aZa)a "lla t"$ia la !ci$ )" r(!"r c$ la catal"!sia
si "lla s" s"$tía a("$a3a)a !r "l t"ra!"uta .
j La !ri("ra (a$i#ra "ra ll"0ar a la !aci"$t" atrás a u$a $iZ"3 )"s!r0ista )"
)lr. S" r"!ri(irá$ las csas (as )lrsas.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 54/61
j R"ri"$ta$) a la !aci"$t" a la ")a) )" 19 1 aZs la !aci"$t" l" !)rá
6a#lar a al%ui"$ (ás & $ )ir"cta("$t" c$ "lla .
j GUst") sa#" (uc6as csas a6ra csas qu" ust") $u$ca !)rá l0i)ar $
i(!rta la ")a) ust") cr"c" & ust") 0a a )"cir(" a6ra "sas csas así c(& l" )i% l qu" & "st& 6a#la$). "st& list.G
]D" 19
a 1 aZs (u"rt" )" su (a)r" )"sarrll !sics"ual
("$struaci$.
j La !aci"$t" r"acci$ c$ (i") & sus c("$taris 'u"r$ 6"c6s "$ 'ras"s
;i (a)r" (" )i? t) s#r" "s. Es suci. Las (uc6ac6as $ )"#"$ !"r(itir
qu" ls (uc6ac6s l"s 6a%a$ al%. N "$ la 0i)a. NO "$ l #u"$. @aría qu"
(i (a)r" "$'"r(ara. Ust") $ )"#" !"r(itir qu" la tqu"$. Ust") c$s"%uirá
s"$ti(i"$ts sucis. Ust") $ )"#" tcars". Las csas 6rri#l"s !asa$ si ust")
$ ti"$" cui)a). Ella $ (" a(aría si & l 6ici"ra .
• GPr qu su (a)r" l" )ic" t)as "stas csas/G
• GPara qu" & si"(!r" s"a u$a (uc6ac6a #u"$aG.
• GPr su!u"st ust") si"(!r" s"rá u$a (uc6ac6a #u"$aG
j A)"(ás s" l" 'u" al"$ta$) !ara al"%rars" )"#i) a qu" su (a)r" l" 6a#ía
c$ta) t)as "stas csas i(!rta$t"s qu" ca)a (a)r" )"#" r"al("$t" )"cir
a u$a 6i?a !"qu"Za
• Ust") (" !)rá s"%uir )ici"$) t) "st "$ al%F$ tr (("$t & al
)"s!"rtar )" su catal"!sia s" !)rá !r"%u$tar l qu" 'u"ra )" su $iZ"3 & "lla(is(a la c$t"staría si$ !r"%u$tars" )" la $atural"3a )" las !r"%u$tas.
j Al )"s!"rtar la !aci"$t" $ r"cr) 6a#"r "sta) 6i!$ti3a)a & "!r"s qu"
tal 0"3 la 6i!$sis l" s"r0iría c( a su c(!aZ"ra )" cuart.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>=
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 55/61
j GP)ría !r 'a0r )"cir(" s#r" cualqui"r i$strucci$ "s!"cial qu" i$0lucr"
l s"ual & qu" su (a)r" l" !u) 6a#"r 6a#la) al s"r u$ !c (as ?0"$ "
• ;i (a)r" (" )i la i$strucci$ )" s"r (u& cui)a)sa s#r" t) cua$)
"(!"c a ("$struar. ;i (a)r" (" 6a#l )" la i(!rta$cia qu" "$ la (u?"r ti"$" "l !rt"%"rs" )" las asciaci$"s i$)"s"a#l"s. ;i (a)r" (" 6i3
c(!r"$)"r qu ta$ $aus"a$t" ta$ cc6i$ & r"!u%$a$t" !u")" s"r "l s".
;i (a)r" (" 6i3 c(!r"$)"r "l caráct"r ta$ )"%ra)a) )" al%ui"$ qu"
c(!lac" "$ "l s". a!r"ci la i$strucci$ cui)a)sa )" (i (a)r" cua$)
& "ra a!"$as u$a (uc6ac6a.
j L" )i?"r$ qu" "lla )"#ía a%ra)"c"r qu" su (a)r" 6a#ía t(a) la 0"$ta?a
)" ca)a !rtu$i)a) !ara )"cirl" a su 6i?a !"qu"Za "sas csas qu" ca)a $iZ
!"qu"Z )"#" sa#"r & "(!"3ar a "$t"$)"r "$ la $iZ"3.
S"%u$)a s"si$
• I$(")iata("$t" la !aci"$t" "$tr "$ "sta) )" catal"!sia .
• L" !i)i"r$ r"!asar "l (at"rial qu" "lla 6a#ía )iscuti) al )"s!"rtar )"s!us
)"l !ri("r tra$c" sus r"cu"r)s c$ci"$t"s así (is( ls "0"$ts )" la
catal"!sia a$t"rir.
• S" "sta#l"ci u$ "sla#$ "$tr" ls r"cu"r)s )" la $iZ"3 & la ")a) a)ulta .
• GCua$ts aZs t"$ía cua$) (uri su (a)r"G
• Tr"c" aZs.
• Si
su (a)r" "stu0i"ra 0i0a "lla 6a#ría 6a#la) c$ ust") (uc6as (ás 0"c"s!ara )arl" c$s"?s !"r "lla $ !u) c(!l"tar su tar"a & su tar"a t"$)rá
qu" s"r c$t"(!la)a si$ su a&u)a.
• S"%ura("$t" si su (a)r" 6u#i"ra "$0"?"ci) l" t"$)ría u$ c$s"? a)ici$al
)" qu" las csas ca(#ia$ cua$) u$ cr"c".
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 56/61
j Esta i)"a s" r"!iti si"(!r" c$ la su%"r"$cia qu" "lla !)ría !r"%u$tars"
qu" tras csas su (a)r" l" 6a#ría )ic6.
j Las )s catal"!sias s" ("3claría$ "$ u$a sla "!"ri"$cia "l !r!sit "ra
r"u$ir ls !u$ts )" 0ista )"l $iZ & a)ult.
j La su%"r"$cia i$(")iata 'u" qu" "lla !)ría "(!"3ar la tar"a $ r"c$ci)a
)" c$ti$uar !ara "lla "l curs )" su i$strucci$ s"ual qu" su (a)r" 6a#ía
"(!"3a) !"r 6a#ía si) i$ca!a3 )" t"r(i$ar )"#i) a su (u"rt".
j La !aci"$t" 'u" )"s!"rta)a !"r al )"s!"rtar !)ría r)"$ar & 6a#lar )" t)
l qu" 6a#ía 0i0i) cr$l%ica("$t" c( "lla !r"'iri"ra.
j G;i (a)r" i$t"$t )ar(" u$a c(!r"$si$ )" s". Ella i$t"$t )ár("l )"
la 'r(a qu" u$ $iZ !)ría "$t"$)"rlG.
j R"!"ti)a("$t" )i? G (" !r"%u$t c( (i (a)r" (" 6a#ría )ic6 las
csas qu" & )"# sa#"r a6raG
T"rc"ra s"si$
j Mu" 6i!$ti3a)a r"!asa$) las )s s"si$"s a$t"rir"s "$ su !r!ia ("$t" &
sus a!r"$)i3a?"s.
j GUst") !)ría )"cir qu" (i (a)r" (" )i? las csas qu" & $"c"sita#a sa#"r
c( cui)ar )" (í al"%r"("$t" & c( "s!"rar "l ti"(! c$'ia)a("$t"
cua$) & !u)i"ra 6ac"r las csas qu" )"sti$a$ (i ")a) t"$"r u$ (ari) &
u$a casa & s& u$a (u?"r qu" 6a cr"ci) . j GUst") 6a l%ra) actitu)"s )"
a)ult c$0"$i"$t"sG.
j La i$strucci$ 'u" qu" al )"s!"rtar $ r"cr)aría $a)a )" las tr"s s"si$"s.
Ella "$c$traría "$t"$)i#l" sl 0"r)a)"s & si%$i'ica)s & a!licaci$"s a su
0i)a & a)quiriría u$a ca!aci)a) )" i$t"r!r"tar a!licar & r"c$c"r sus
!"$sa(i"$ts c( su&s.
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 57/61
Pr qu r"!ri(ir "l !rc"s.
La 0isi$ a'"cti0a !u")" !"r(a$"c"r !$"rs" "$ "l i$c$sci"$t" si$
)is(i$uir su 0alr t"ra!utic.
S" l" !r!rci$a la !rtu$i)a) )" r"cu!"rar su 0isi$ %ra)ual("$t".
Si s" l" !r"s"$ta t) "l (at"rial "lla ls c$c"#iría c( 6"c6s )"'i$i)s "
i$cu"sti$a#l"s "lla !)ría 6a#"r )"sarrlla) r"!r"si$"s sF#itas )" $u"0
c$ u$a !r)i)a "s!$tá$"a )" t) "l !rc"s.
j D"$tr )"l tra$c" la !aci"$t" 6i3 u$a r"0isi$ %"$"ral )"l )"sarrll & )"
las caract"rísticas s"ual"s s"cu$)arias la ("$struaci$ la a!ari"$cia )"
!"l !F#ic & ailar )"sarrll )" sus !"c6s "l i$t"rs !r#a#l" !r "l
cr"ci(i"$t )" sus !"3$"s ll"0ar !r !ri("ra 0"3 "l sst$ la !si#ili)a) )"
qu" ls (uc6ac6s 6a#ía$ $ta) su 'i%ura "$ 0ías )" )"sarrll.
M Al 'i$al la !aci"$t" sl )i? GUst") sa#" & !u") "$t"$)"r l qu" 6a "sta)
"qui0ca) c$(i% !"r & t"$% !risa a6ra & l" )ir (aZa$a.
j L" )i?"r$ qu" "lla )"#"ría s"$tirs" li#r" !ara !")ir c$s"?s su%"r"$cias &
s"r ta$ li#r" c( "lla quisi"ra la !aci"$t" 'u" )"s!"rta$) !"r l" %ustaría6ac"r a$t"s u$as !r"%u$tas.
• L" !i)i al t"ra!"uta qu" )"clarara su !i$i$ s#r" G#"sar acariciar
#"sarG .
j Ca)a csa )"#" 6ac"rs" )" tal 'r(a qu" c$cu"r)"$ c$ ls !r!is
i)"al"s & qu" sl la c$)ucta a(rsa !u)i"ra c(!lac"r "$ c( c$'r(ar
"ss i)"al"s "s"$cial"s )" la !"rs$ali)a) i$)i0i)ual.
j La !aci"$t" r"ci#i "sta )"claraci$ & "$t$c"s t"$ía ra3$ )" s"$tir )"s"s
s"ual"s. R"sulta) t"ra!utic.
j La !aci"$t" r"%r"s )"s!us )" !as"ar c$ su !r"t"$)i"$t" a%r"%a$)
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>_
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 58/61
G"sar "s u$ %ra$ )"!rt"G
S"(a$as )"s!us "lla )"s!l"%a#a "$ su (a$ i3qui"r)a u$ a$ill )"
c(!r(is .
j ;"$ci$a: GDura$t" la Flti(a c6arla 6a#ía %a$a) u$a $u"0a c(!r"$si$ &
l" 6a#ía 6"c6 !si#l" ac"!tar la "(ci$ )"l a(r & "!"ri("$tar )"s"s
s"ual"s & s"$ti(i"$ts & a6ra 6a#ía cr"ci) !ara 0i0ir la "!"ri"$cia )" la
'"(i$i)a).
j Par"cía i$0lu$taria !ara )iscutir (ás csas !"r !r"%u$t si !)ría t"$"r
tra "$tr"0ista "$ u$ 'utur c"rca$ "!lica$) qu" "$ "s" (("$t l"
%ustaría r"ci#ir i$strucci$"s s#r" "l cit !u"s "s!"ra#a casars"#r"0"("$t". A%r"% c$ al%u$a tur#aci$ )" )"sair".
j GDctr 6ac" ti"(! & quis" a!r"surar(" ust") $ !"r(itía ir )"(asia)
l"?s ... Ust") a6rr (i 0ir%i$i)a) & qu"ría ir al !u$t c$ l & 'r"cr("l"
"$s"%ui)a.G
]R"%r"s a s"r i$strui)a s#r" cui)a)s & "s!"ra$) '"li3("$t" su lu$a )"
(i"l.
• Ds aZs )"s!us 'u" )" 0isita )" $u"0 c$ su "s!s & u$a li$)a #"#.
2.= I,%+&+,!'/,+$ d+ E&'!J$/, !/, a!'+,%+$ $'C"'3%&'!/$
• /,!"$'/,+$
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 59/61
=. ISI>N DEL EM
E$ "l c"$tr !)"(s 0"r ca)a )"sr)"$ !siquiátric a !artir )" )i'"r"$t"s
l"$t"s:
aB Qu sa#" 6ac"r &a "l !aci"$t" qu 6a#ili)a)"s ti"$".
#B Qu l" 'alta !r a!r"$)"r c$ r"s!"ct a "st. Pu")" s"r utili3ar sus
6a#ili)a)"s "$ "l c$t"t a)"cua) )"sarrllar $u"0as.
cB Si(#lica("$t" qu "stá "!r"sa$) "st" )"sr)"$.
)B T(a$) al !aci"$t" c( s"r 6u(a$ c$ t)s sus )"r"c6s " irl"
quita$) "tiqu"tas. C( tra#a?ar c$ "sts !aci"$t"s -0"r"(s (ás "$ "l
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
>7
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 60/61
cua)"r$ )" !aci"$t"s !síquicsB !"r !r l !r$t sa$a$) 6"ri)as
)i%iri"$) "(ci$"s c$'ir(a$) tra$s'r(a$) "l ri%"$ )" "ss
s"$ti(i"$ts (u& !rt"%i)a("$t" c$ l qu" si(#li3a "l )"sr)"$ & s#r"
t) a&u)á$)ls a r"a!r"$)"r a 0i0ir )"s)" "l AC -"st l 0"r"(s "$ "l
ru! I< & !)rá$ 0"rl "$ la Casa )" ;")i Ca(i$B.
D'a,$%'!/ S,%/a$ Ha''dad+$&+!"&$/$ Q" +*a%aa&+,d+&
S//M+%3*/&a
B I B L I O G R A F A
ATTALI [. -17_7B Die Kannibalistische Ordung Mra$5'urt: Ca(!us.
ALE [. -1*B !rait des maladies du cer#eau et de ses membranes. Paris
LEULER ;. -17_1B Die $ntstehung der %chi&ophrenie "r$: @a$s @u#"r
DS;8I<. ;a$ual )is%$stic & "sta)ístic )" ls trastr$s ("$tal"s. ;ASSONESQUIRAL E. -1B Des 'aladies 'entales T. I & II. Paris: [. . allair"
MALRET [.P. -1=B Des maladies mentales et des asile d(alins. Paris: ailli"r"
"t 'ils.
MLORIDALANCA -1__B )ntroduccion reser#ada a la *unta de $stado cr"a)a
'r(al("$t" !r u$ D"cr"t )" "st" )ía )" ?uli )"#"rá #s"r0ar "$ t)s
Aportaciones de la Psicoterapia Ericksoniana a la PSIQUIAT!A "cuaderno de tra#a$o
9
7/25/2019 8. Aportaciones de La Psicoterapia Ericksoniana a La Psiquiatría
http://slidepdf.com/reader/full/8-aportaciones-de-la-psicoterapia-ericksoniana-a-la-psiquiatria 61/61
ls !u$ts & ra(s "$car%a)s a su c$ci(i"$t & "a("$. .A.E. T. LI
!á%. **
MREUD S. -17=B )ntroducci+n al psicoan,lisis. O#ras C(!l"tas T II ;a)ri):
i#lit"ca Nu"0a.
RIENSINER 2. -eber )rrenanstalten und deren eiter/$nt0i12elung in
Deutschland +Arc6i0.'.Ps&c6it.u.N"r0"$5r] 1: !á%. 8==
UIRAUD P. -17=B $#olution de l(idee de dmence. +a$$.;").!s&c6l,. 191
!a%. 18177
KRAEPELIN E. -17*_B -17*_B 3s4chiatrie 7 au'l. L"i!i%: art6
;OREL .A. -199B !rait des maladies mentales. Paris
ROSEN . -17B 5ocura 4 sociedad. ;a)ri): Alia$3a E)itrial.
ROSSI E. -17B 'i #o& ir, contigo los cuentos did,cticos de 'ilton 6. $ric2son.E)it. Pai)s.
TENON ;. -1_B 'moires sur les hospitau1 de 3aris Paris
2ATLA2ICK PAUL "t al -1779B 5a realidad in#entada 7ap. 8 97ausas o
efectos;< 9Acerca de estar sano en un medio enfermo< <arc"l$a:
E)itrial ")isa.
SAS T6(as 95a fabricaci+n de la locura< arc"l$a: E)itrial Kairs S.A.
D" ORTARI C&$t6ia %alir del !unel 4 Ol#idar . 3sicoterapia $ric2soniana con un
paciente con sintomatología psic+tica. Al( E)itr"s ;ic 1777
S@ORT Da$. $strategias 3sicoteraputicas de 'ilton 6. $ric2son. Al( E)itr"s
;ic *99_
DE LA MUENTE Al0ar"3 L""'(a$s M[. =iología de la 'ente. M$) )" Cultura
Ec$(ica ;ic *99