8 ิจัยทางด านเทคโนโลยีสารสนเทศhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/08... · 2015-06-17 · ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ

บทนา ความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทาใหมการพฒนาคดคนสงอานวยความสะดวกสบายตอการดารงชวตอยางตอเนองตลอดมา เทคโนโลยไดเขามาเสรมปจจยพนฐานในการดารงชวตของมนษย เปนตนวา การผลตสนคาและใหบรการตาง ๆ เพอตอบสนองความตองการของมนษยมากขน ชวยทาใหระบบการผลตสามารถผลตสนคาไดเปนจานวนมากแตมราคาถกลง ทาใหมการตดตอสอสารกนไดสะดวกอยางไมเคยมมากอน การเดนทางตดตอถงกนทาไดสะดวกมากขนทงทางตรงและทางออม ทาใหมนษยในโลกสามารถตดตอสอสารไดตลอดเวลา โดยเฉพาะววฒนาการของเครอขายอนเทอรเนตทไดเขามามบทบาทในสงคมมนษยอยางมากมาย พฒนาการของเทคโนโลยทาใหชวตความเปนอยของมนษยเปลยนแปลงไปอยางมาก จากสงคมยคดกดาบรรพเมอประมาณ 4,500 ลานปทแลว เปลยนไปสสงคมเกษตรกรรมเมอประมาณ 1,500 ปทผานมา และเปลยนไปสสงคมอตสาหกรรมในเวลาประมาณ 500 ป หลงจากนนจงเขาสสงคมยคสารสนเทศซงใชเวลาสน ๆ เพยงไมถง 100 ปทผานมา พฒนาการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไดเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว จนกระทงไมมผใดคาดคดถงการเปลยนแปลงทเกดขนในยคปจจบน จากการตดตอสอสารผานทางสายโทรศพทเมอประมาณ 100 ปทผานมาและมการสงภาพโทรทศนเมอประมาณ 50 ปทผานมา ไดกลายเปนการตดตอสอสารไรสายและไรขอบเขตโยงใยทวโลก เนองจากพฒนาการของคอมพวเตอรและเทคโนโลยเครอขายคอมพวเตอรทาใหมการใชสารสนเทศในรปแบบขาวสารมากขน ในปจจบนมสถานโทรทศน หนงสอพมพ และสอตาง ๆ ทใชในการกระจายขาวสาร มการแพรภาพทางโทรทศนผานดาวเทยมเพอรายงานเหตการณสดตลอด 24 ชวโมง โดยเฉพาะขาวสารขอมลทปรากฏอยบนเครอขาย World Wide Web ซงเหนไดอยางชดเจนวาเทคโนโลยไดเขามามบทบาทอยางมากมายตอการดารงชวตของมนษยในสงคม ทาใหเกดการเปลยนแปลงวงจรชวตการทางานของมนษยในสงคมปจจบนใหเปนไปในทศทางทดขนและมประสทธภาพมากขน ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลย (Technology) หมายถง การประยกตความรทางดานวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชนตอการทางานและการดารงชวต โดยการศกษาพฒนาองคความรตาง ๆ ใหเขาใจถงลกษณะธรรมชาต กฎเกณฑของสงตาง ๆ และหาทางนามาประยกตใหเกดประโยชน เทคโนโลยจงเปนคาทมความหมายกวางและพบเหนไดอยตลอดเวลาในสงคมปจจบน ประเทศใดทม

8 การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ Research on Information Technology

182 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

เทคโนโลยสงมกจะเปนประเทศทพฒนาแลว เทคโนโลยจงเปนหนทางทชวยในการพฒนาประเทศมงผลตสนคาและบรการใหมมลคาเพมขน ทกประเทศจงใหความสาคญในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย อาจกลาวไดวาเทคโนโลยเปนหวใจของการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและผลตภณฑตาง ๆ เนองจากมการนาเอาวตถดบมาผานกระบวนการทางเทคนคและผานขนตอนการควบคมคณภาพทเปนระบบเพอใหไดสนคาทมมลคาเพม สามารถทารายไดเปนจานวนมากใหกบประเทศ สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอเทจจรง ความร ขาวสาร ขอมล และความคดตาง ๆ ทไดมการสอสาร บนทก จดพมพ และเผยแพรในรปแบบตาง ๆ ทเปนประโยชนตอการดาเนนชวตของมนษย ขอมลเหลานไดมาจากสอตาง ๆ เชน วทย โทรทศน หนงสอพมพ เครอขายอนเทอรเนต รวมทงเกดขนในการสอสารระหวางบคคล จงไดมผกลาววายคนเปนยคของสารสนเทศหรอเปนยคของขอมลขาวสาร (Information Society) เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) หรอ IT หมายถง การนาเทคโนโลย คอมพวเตอรทใชในการเกบและประมวลผลขอมล มาใชรวมกบเทคโนโลยการสอสารทเปนระบบทาใหสามารถรบ สง และจดการขอมลไดถกตอง เปนระบบ และมประสทธภาพ ในเวลาอนรวดเรวเครองจกรหรออปกรณทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศจงมมากมาย นบตงแตเครองคอมพวเตอร อปกรณเครองพวง (Peripherals) และระบบสอสารโทรคมนาคมตาง ๆ ทาใหเกดการบรการทเออประโยชนตอการทางานและการดาเนนชวตประจาวน เชน ATM, e-Banking, e-Commerce, e-Ticket, Online Learning เปนตน เทคโนโลยสารสนเทศจงมความหมายกวาง ซงรวมถงเทคโนโลยทใชจดการสารสนเทศ นบตงแตการนาเขาขอมล การรวบรวม การจดเกบ การประมวลผล การพมพ การรายงาน การสอสารขอมล และอน ๆ ซงครอบคลมประเดนดงตอไปน 1. การเกบรวบรวมขอมล (Data Collection) เปนวธการรวบรวมและนาเขาขอมลตาง ๆ สระบบคอมพวเตอร โดยผานทางแปนพมพ ปากกาแสง เครองอานบตร แถบแมเหลก รหสแทง หรอผานทางเครองมอนาเขาอน ๆ สามารถพบเหนอยทวไป เชน การคดราคาสนคาตามหางสรรพสนคา การลงทะเบยนเรยนของนกศกษา การจดบนทกมเตอรไฟฟาของพนกงาน การซอขายหนในตลาดหน การใชบตรเครดตกบเครอง ATM เปนตน สวนนนบวาเปนสวนแรกของกระบวนการดาเนนการดานขอมล เพอนาขอมลเหลานไปผานการประมวลผลและแสดงผลลพธทตองการในขนสดทาย 2. การประมวลผล (Processing) หมายถง กรรมวธในการจดการและดาเนนการเกยวกบขอมลทรวบรวมมาจากขนตอนแรกเพอทาใหเกดประโยชน โดยการคานวณ จดกลม คดแยก เรยงลาดบหรอดาเนนการใด ๆ ตามความตองการของผใช โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรทพฒนา ขนมาโดยเฉพาะหรอใชโปรแกรมสาเรจรปตาง ๆ 3. การแสดงผลลพธ (Output) เปนการแสดงผลลพธทไดจากขนตอนการประมวลผลในรปของขาวสาร ขอมล หรอสารสนเทศใด ๆ เชน พมพออกเปนตวหนงสอ แสดงเปนกราฟก เสยง

การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ 183

ภาพนง ภาพเคลอนไหว และสญญาณตาง ๆ ตามทผใชตองการผานทางจอภาพ ลาโพง เครอง พมพ เครองพลอตเตอร หรอเกบบนทกลงในสอตาง ๆ ตามความตองการของผใช 4. การทาสาเนา (Duplication) เปนการเกบบนทกขอมลตาง ๆ ลงในสออเลกทรอนกสเพอทาสาเนาเกบไวในภายหลงผานสอประเภทตาง ๆ เชน ซดรอม เทป แผนบนทกแมเหลก บตรแมเหลก หรอสอประเภทอน ๆ ทงททางานระยะใกลและระยะไกล เปนตนวา การทาสาเนาโดยผานเครอขายคอมพวเตอรโดยอาศยชองทางการสอสารตาง ๆ เชน ไมโครเวฟ และเคเบล เปนตน ลกษณะสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศ ลกษณะสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศ มดงน 1. เทคโนโลยสารสนเทศสามารถชวยเพมผลผลต ลดตนทน และเพมประสทธภาพในการทางาน เปนทยอมรบกนวาเทคโนโลยสารสนเทศสามารถชวยเพมผลผลตไดอยางมประสทธภาพ อกทงยงชวยลดตนทน เชน พฒนาการของ e-Commerce ททาใหวงจรการซอขายสนคาสนลงและลดตนทนลง โดยตดพอคาคนกลางออก เปลยนเปนระบบการซอขายตรง ทาใหการซอขายสนคาทาไดรวดเรวขนโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเขาชวย ตวอยางเชน การใชบตรเครดต ระบบธนาคารออนไลน ระบบการตรวจสอบขอมลลกคาจากฐานขอมล ระบบการนาสงสนคาจากโกดงสนคาแบบอตโนมต และระบบสานกงานอตโนมต เปนตน 2. เทคโนโลยสารสนเทศ เปนการเปลยนรปแบบการบรการใหเปนแบบกระจายจากระบบรวมศนยแบบดงเดม ทาใหเกดการกระจายอานาจไปสสวนยอย ๆ ใหมความรบผดชอบและทาใหการบรการเขาสเปาหมายไดงายและรวดเรวขน ปจจบนจะพบวาการใหบรการตาง ๆ มกจะเปนรปแบบการกระจายโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเขาชวย เชน รานสะดวกซอทมการเปดสาขายอยเปนจานวนมากในชมชนตาง ๆ ซงเนนใหบรการกบลกคาในชมชนเฉพาะแหง ในแตละวนจะมการตรวจสอบยอดสนคาออนไลนผานเครอขายคอมพวเตอร เปนตน 3. เทคโนโลยสารสนเทศเกยวของกบบคคลทกระดบ ภายในองคกรใด ๆ จะประกอบไปดวยฝายบรหาร ฝายดาเนนการ และฝายปฏบตการ บคลากรทกระดบสามารถใชเทคโนโลยตาง ๆ รวมกนไดอยางมประสทธภาพทงการบรหารและการจดการ ฝายบรหารอาจใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการตดสนใจ ในขณะทฝายดาเนนการและฝายปฏบตการอาจใชเพอการดาเนนธรกรรมขององคกร แตบคลากรทกฝายสามารถทางานรวมกนไดอยางมประสทธภาพโดยใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ 4. เทคโนโลยสารสนเทศเปนสงทจาเปนสาหรบการดาเนนการในหนวยงานตาง ๆ ในยคปจจบนสามารถกลาวไดวาไมมหนวยงานหรอองคกรใด ๆ ทไมเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศ ทาใหการดาเนนงานเกยวกบภารกจตาง ๆ ภายในองคกรสามารถขบเคลอนไปไดอยางเปนระบบ รวดเรว และมประสทธภาพ เทคโนโลยเหลานไดแก เทคโนโลย


คอมพวเตอร เทคโนโลยการสอสารและโทรคมนาคม เทคโนโลยเครอขายคอมพวเตอร เทคโนโลยเครองมอโสตทศนปกรณ และอน ๆ ประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศ ประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศ มดงน 1. ชวยสรางเสรมคณภาพชวตทดขน สภาพความเปนอยของสงคมในยคปจจบนมการพฒนาการใชระบบสอสารโทรคมนาคมเพอตดตอสอสารใหสะดวกและกวางไกลยงขน ทาใหโลกเปรยบเสมอนไรพรมแดน มการประยกตใชกบเครองอานวยความสะดวกทจาเปนสาหรบชวต ประจาวนทกประเภท เชน เครองปรบอากาศ เครองทาความรอน เครองฟอกอากาศ เครองมอแพทย เครองวดระยะทาง และเครองมอตดตอสอสาร เปนตน 2. ชวยเสรมสรางความเทาเทยมในสงคมและเปนการกระจายโอกาส ใหเกดความเสมอภาคทงชมชนเมองและชมชนระดบรากหญา เทคโนโลยสารสนเทศทาใหเกดการกระจายโอกาสไปทวทกชมชน เชน พฒนาการของเครอขายอนเทอรเนต ทาใหเกดโครงการอนเทอรเนตชมชนทใชเปนชองทางในสงผานองคความรเพอสนบสนนการศกษาทางไกลหรอแพทยทางไกล รวมทงโครงการเพอการพาณชยตาง ๆ จากชมชนระดบทองถนใหเชอมกบชมชนเมอง เปนตน 3. มประโยชนตอการผลตในอตสาหกรรมและการพาณชยกรรม ปจจบนเปนยคของการแขงขนทางดานการผลตสนคาอตสาหกรรม เพอใหไดสวนแบงการตลาดทมปรมาณความตองการจานวนมากจงจาเปนตองคนหากระบวนการผลตใหไดสนคาทมราคาเหมาะสม โดยใชเทคโนโลยคอมพวเตอรเขามามบทบาทในกระบวนการผลต เพอควบคมคณภาพสนคาไมใหเกดการผดพลาด ซงจะสงผลใหเกดการยอมรบลกคาตอไป รวมทงมการบรหารและการจดการทด เพอเปนประโยชนโดยตรงกบลกคา 4. เปนประโยชนตอระบบการปองกนประเทศ ภารกจดานการทหารและการปองกนประเทศในปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศไดเขามามบทบาทสาคญตอระบบการเตอนภยและปองกนภย อาวธยทโธปกรณสมยใหมและระบบควบคมตาง ๆ ลวนแตเกยวของกบคอมพวเตอรแทบทงสน ประเทศทมความพรอมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศจงมกมระบบปองกนภยและระบบเฝาระวงทมคณภาพ เพอปกปองอธปไตยแหงดนแดนของตนใหพรอมเสมอตลอดเวลา 5. เปนเครองชวยสอนสาหรบการเรยนการสอนและการฝกอบรม ปจจบนกลาวไดวาสออเลกทรอนกสในรปของบทเรยนคอมพวเตอร ไดเขามามบทบาทอยางสงตอการเรยนการสอนและการฝกอบรม โดยใชเปนเครองชวยสอนในลกษณะตาง ๆ เชน e-Books, e-Learning, m-Books และ Online Learning ทาใหการเรยนการสอนเปนเรองทงายและสะดวกขน โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอและใชเปนตวกลางในการสงผานองคความรไปยงผเรยน ทาใหการเรยนการสอนในสถานศกษาและการฝกอบรมในสถานประกอบการเกดความเสมอภาคกนอยางทไมเคยเปนมากอน อกทงยงสามารถนาไปใชในการจดการและบรหารระบบการศกษาอกดวย


6. เปนประโยชนตอระบบสงแวดลอม การจดการทรพยากรธรรมชาตปจจบนจาเปนตองใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชน การดแลรกษาระบบนเวศน จาเปนตองใชขอมลภาพถายดาวเทยม การตดตามขอมลสภาพอากาศ การพยากรณอากาศ การจาลองรปแบบสภาวะสงแวดลอมเพอปรบปรงแกไข การเกบรวมรวมขอมลคณภาพของนาในแมนา การตรวจวดมลภาวะ ตลอดจนการใชระบบการตรวจวดระยะไกล เปนตน สารสนเทศดงกลาวนจาเปนอยางยงตอการปกปองและดแลระบบสงแวดลอม เนองจากสภาวะของโลกไดเปลยนไป 7. เปนประโยชนโดยตรงตอการวจยและพฒนาองคความรใหมในการพฒนาประเทศ การพฒนาองคความรใหม ๆ รวมทงการประดษฐสงของและนวตกรรมใหม ๆ จาเปนอยางยงทจะตองใชคอมพวเตอรและโปรแกรมคอมพวเตอรในการออกแบบและสรางสรรค รวมทงการทดลองใชและจาลองสถานการณตาง ๆ เพอการศกษาวจยใหเหนผลเปนรปธรรม ซงเปนสงทมความจาเปนอยางยงตอการพฒนาประเทศใหทดเทยมกบนานาประเทศ 8. เทคโนโลยสารสนเทศมผลเกยวของกบทกเรอง ในชวตประจาวนจะพบวาเทคโนโลยสารสนเทศจะเขามาเกยวของกบมนษยทกคนนบตงแตเกดจนกระทงถงแกกรรม จะตองอาศยเทคโนโลยสารสนเทศทเขามามบทบาทในสงคม แนวโนมบทบาทของเทคโนโลยเหลานนบวนจะยงมความสาคญมากขน ๆ จนกลายเปนสวนหนงในการดาเนนชวตประจาวนของมนษยทกคน แนวทางการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยพนฐาน เทคโนโลยสารสนเทศจะประกอบดวยเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลย สอสารโทรคมนาคม ทงสองสวนนนบวนจะรวมเขาดวยกนจนไมสามารถแยกออกจากกนได นอกจากนยงอาจจะประกอบดวยเทคโนโลยการนาเสนอ ทเออประโยชนดานการนาเสนอหรอการกระจายเสยง (Broadcasting) การผสมผสานของเทคโนโลยดงกลาวนจะเหนไดชดจากการประยกตใชงานดานตาง ๆ เชน เครอขายอนเทอรเนต เคเบลทว วทยผานเครอขาย เปนตน เมอพจารณาในเชงกายภาพ เทคโนโลยสารสนเทศประกอบดวย 4 สวนสาคญ ไดแก 1) ฮารดแวร 2) ซอฟตแวร 3) บคลากร และ 4) ฐานขอมล แตถาพจารณาภายในระบบเทคโนโลยสารสนเทศ จะประกอบดวย 4 สวน ไดแก 1) ฐานขอมล 2) ซอฟทแวร 3) เครอขายคอมพวเตอร และ 4) ระบบปฏบตการ (Available on : www.onec.go.th) กลาวโดยสรปไดวาองคประกอบหลกของเทคโนโลยสารสนเทศประกอบดวย 3 สวน ไดแก 1) เทคโนโลยคอมพวเตอร 2) เทคโนโลยสอสารและโทรคมนาคม และ 3) เทคโนโลยการนาเสนอ เมอพจารณาถงแนวทางการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เมอพจารณาภายใตกรอบขององคประกอบหลกของเทคโนโลยสารสนเทศทง 3 สวน สามารถจาแนกแนวทางการวจยเพอใหครอบคลมองคประกอบหลก ได 12 แนวทาง ดงน

http://www.onec.go.th)


1. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในการใหบรการและบรหารรฐกจ ตวอยางเชน ò ระบบบตรประจาตวประชาชาต (National ID Card System) ò ระบบการวางผงเมอง (City Plan System) ò ระบบการตดสนคดอาชญากร (Criminal Justice System) ò ระบบการใชทดน (Land Use System) ò การอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม (Natural and Environment Preservation System) ò ระบบฐานขอมลชมชน (Community Database System) ò ระบบสามะโนประชากร (Population Census System) ò ระบบฐานขอมลชาวตางชาต (Foreigner Database System) ò ระบบฐานขอมลสหกรณ (Cooperative Database System) ò ระบบการบนทกลายนวมอ (Fingerprint Record System) ò ระบบการสเกตซภาพคนรายโดยใชคอมพวเตอร (Computer-Based Criminal Sketch System) 2. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในภาคธรกจ ตวอยางเชน ò ระบบสานกงานอตโนมต (Office Automation System) ò ระบบฐานขอมลบคลากร (Personal Database System) ò ระบบฐานขอมลการขาย (Selling Database System) ò ระบบการบรการลกคาสมพนธ (Public Relations Services System) ò ระบบการบารงรกษา (Maintenance System) ò ระบบจาหนายผลตภณฑ (Product Distribution System) ò ระบบสนคาคงคลง (Inventory Control System) ò ระบบเอกสารออนไลน (Online Documentation System) ò ระบบการตดตอสอสารผาน EDI (EDI Communication System) ò ระบบเหมองขอมล (Data Mining System) ò ระบบโกดงสนคาอตโนมต (Automation Warehouse System) ò ระบบพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce System) 3. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในภาคอตสาหกรรม ตวอยางเชน ò การใชคอมพวเตอรชวยออกแบบผลตภณฑทางอตสาหกรรม (Computer-Based Design for Industrial Product) ò การออกแบบสถาปตยกรรม (Architecture Designing) ò การออกแบบเสอผาโดยใชคอมพวเตอร (Computer-Based Clothes Designing) ò ระบบควบคมอตโนมต (Automatic Control System)


ò ระบบการบารงรกษาเครองจกร (Machine Maintenance System) ò ระบบวางแผนการผลตโดยใชคอมพวเตอร (Computer-Based Manufacturing

System) ò ระบบการควบคมคณภาพผลตภณฑ (Product Quality Control) ò ฐานขอมลเครองจกรกล (Machine Database System) ò ระบบออกแบบดวยคอมพวเตอร (Computer-Aided Design) 4. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในทางการแพทย ตวอยางเชน ò ระบบสบคนเวชระเบยน (Medical Searching System) ò ระบบทางการแพทยระยะไกล (Telemedical System) ò ระบบฐานขอมลยา (Medicine Database System) ò ระบบฐานขอมลอาการโรค (Symptom Database System) ò ระบบการตดตามคนไข (Patient Monitoring System) ò ระบบสารสนเทศทางการแพทย (Medical Information System : MIS) ò ระบบคนหาสถานพยาบาล (Hospital Searching System) ò ระบบสนบสนนการตดสนใจทางการแพทย (Decision Support System for Medical) ò ระบบชวยเหลอการปฐมพยาบาลขนตน (First Aid Helping System) ò ระบบวนจฉยทางการแพทย (Medical Diagnostic System) 5. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบระบบภมสารสนเทศ (Geographical Information System : GIS) ตวอยางเชน ò ระบบการตดตามตวรายบคคลโดยใช GPS (Global Positioning System) ò ระบบการคนหาพกด (Coordinate Finding System) ò ระบบการตดตามยานพาหนะ (Vehicle Monitoring System) ò ระบบนาเสนอขอมลโดยใชสารสนเทศทางภมศาสตร (Geographical Information System) ò ระบบการสบคนโดยใชสารสนเทศทางภมศาสตร (Geographical Searching System) ò เวบไซตนาเสนอดวยสารสนเทศทางภมศาสตร (Website on GIS) 6. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบวทยาการคอมพวเตอร ตวอยางเชน ò ระบบปญญาประดษฐ (Artificial Intelligent System) ò ระบบประสาทเทยม (Neural System) ò ระบบเครอขายคอมพวเตอร (Computer Network System) ò การออกแบบวงจรคอมพวเตอรขนาดเลก (Small-scale Computer Designing)


ò การออกแบบชนสวนคอมพวเตอร (Computer Parts Designing) ò ระบบสนบสนนการทางานบนเครอขาย (Net-Based Working Support System) ò ระบบการควบคมอตโนมต (Automation Control System) ò ระบบอฉรยะ (Intelligence System) ò การพฒนาอปกรณทใชกบคอมพวเตอรและเครองพวงตาง ๆ (A Development of Devices for Computer and Peripherals) 7. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา ตวอยางเชน ò ระบบการลงทะเบยน (Register System) ò ระบบการบรหารหองสมด (Library System) ò ระบบการบรหารงานครภณฑ (Articles Administration System) ò ระบบการประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance System) ò การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร (Computer Instructional Development) ò ระบบการเรยนรรวมกน (Collaborative Learning System) ò ระบบการเรยนการสอนทางไกล (Distance Learning System) ò ระบบการเรยนการสอนออนไลน (Online Learning System) ò ระบบการประเมนผลการศกษา (Education Evaluation System) ò ระบบการตดตามผลการเรยน (Learning Monitoring System) ò ระบบรายงานผลการเรยน (Grade Report System) ò เครอขายคอมพวเตอรเพอการเรยนร (Computer Network for Learning) 8. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบเกษตรกรรม ตวอยางเชน ò ระบบฐานขอมลอาหารสตว (Animal Food Database System) ò ระบบสารสนเทศทางการเกษตร (Agriculture Information System : AIS) ò ระบบสารสนเทศปย (Fertilizer Information System : FIS) ò ระบบตดตามสตว (Animal Monitoring System) ò ระบบการใหอาหารสตวดวยคอมพวเตอร (Computer-Based Animal Feeding System) ò การจาลองระบบการปลกพชดวยคอมพวเตอร (Computer-Based Plant Simulation) ò ระบบปลกดอกไมผานเวบ (Web-Based Floriculture System) 9. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสรเทศเกยวกบคนพการ ตวอยางเชน ò บทเรยนคอมพวเตอรสาหรบผพการ (Computer Instruction for Handicaps) ò อปกรณคอมพวเตอรสาหรบผพการ (Computer Parts for Handicaps) ò แปนพมพดดแบบเปลงเสยงได (Voice Keyboard)


ò ซอฟทแวรสาหรบอานจอภาพ (Software for Reading from Screen) ò ระบบฐานขอมลสาหรบผพการ (Handicaps Database System) ò ระบบสารสนเทศสาหรบคนตาบอด (Blind Information System : BIS) 10. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการ ตวอยางเชน ò ระบบสารสนเทศเพอการจดการในองคกร (Management Information System in An Organization) ò ระบบการสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) ò ระบบการประมวลผลรายการ (Transaction Processing System) ò ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร (Executive Information System) ò ระบบสารสนเทศสาหรบพนกงานระดบกลาง (MIS for Middle-level Worker) ò ระบบสารสนเทศสาหรบงานเอกสารอเลกทรอนกส (MIS for e-Documents) ò ระบบบรรณสารอเลกทรอนกส (Electronic Archives System) ò ระบบผเชยวชาญ (Expert System) ò ระบบฐานขอมลองคความร (Knowledge-Based System) 11. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศบนระบบเครอขาย ตวอยางเชน ò ระบบการบรหารและการจดการเครอขายคอมพวเตอร (Computer Network Management System) ò ระบบบรหารเวบ (Web Administration System) ò การพฒนาเวบไซตแบบพลวตร (Dynamic Website Development) ò เวบชวยสอน (Web-Based Instruction) ò ระบบฐานขอมลองคความรบนเวบ (Web Knowledge Database System) ò การพฒนาบทเรยน e-Learning (e-Learning Development) ò การพฒนาบทเรยน c-Learning (c-Learning Development)

ò การประยกตใชเวบในงานตาง ๆ (Web Application) ò เวบเซอรวส (Web Services) 12. การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศบนเครองมอสอสาร ตวอยางเชน ò โปรแกรมประยกตบนเครองคอมพวเตอรพกพาและโทรศพทมอถอ (Application Software on PDA and Mobile Phone) ò ระบบการบรหารและการจดการระบบบนเครอง PDA (Management System on PDA) ò ระบบฐานขอมลบนเครอง PDA (PDA-Database System) ò การพฒนาบทเรยน m-Learning (m-Learning Development) ò การเชอมตอโทรศพทมอถอกบเครองคอมพวเตอรสวนบคคล (Mobile Phone and


Desktop Computer Connections) ò การประยกตใช Bluetooth (Bluetooth Applications) ò การประยกตใช Wi-Fi (Wi-Fi Applications) การวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เปนการวจยทผวจยพยายามศกษาอทธพลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทมผลตอตวแปรตาม โดยมงเนนการทดสอบสมมตฐานเพอหาความสมพนธเชงเหตและผลในการศกษาทดลอง เพอพจารณาผลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนเพยงตวเดยวทสงผลทาใหตวแปรตามเพยง 1 ตวหรอมากกวาเกดการเปลยนแปลงใด ๆ เนองจากการวจยทางเทคโนโลยดานสารสนเทศ สวนใหญมกจะเปนการพฒนาเทคโนโลย ระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวรตาง ๆ ขนมาใหม แลวนาไปใชกบกลมตวอยางกลมใดกลมหนงหรอหลาย ๆ กลม เพอศกษาผลทเกดขนหรอเพอเปรยบเทยบระหวางกลมทดลองกบกลมควบคมตามแบบแผนการทดลองทกาหนดไว ภายใตกรอบของสมมตฐานและประเดนปญหาของการวจย การวจยเชงทดลองจงเปนการศกษาและการสงเกตผลทเกดขนจากการนาระบบทพฒนาขนไปใชกบกลมตวอยาง ซงสามารถทาไดทงการกระทากบกลมทดลองเพยงกลมเดยวหรอการเปรยบเทยบระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม โดยทกลมทดลองจะถกกระทาดวยระบบทพฒนาขนในการวจย ในขณะทกลมควบคมจะไมไดรบการกระทาใด ๆ หลงจากนนจงเกบบนทกผลของการเปลยนแปลงทเกดขน โดยใชสถตวเคราะหขอมลในลกษณะของการเปรยบเทยบ (Available on : www.watpon.com) ขอสงเกตสาหรบการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ มดงน 1. การวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ สวนใหญมกจะเปนการพฒนาเทคโนโลย ระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวรตาง ๆ ขนมาใหม แลวนาไปใชกบกลมตวอยางในเชงของการศกษา เพอศกษาอทธพลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนซงกคอระบบหรอเครองมอทพฒนาขนวาสงผลอยางไรตอตวแปรตาม แตบางครงกเปนการวจยโดยใชระบบหรอเครองมอทมอยแลว โดยทาการวจยในลกษณะเดยวกน การวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จงเนนทตวระบบหรอตววตถมากกวาการวจยประเภทอน ๆ 2. ในกระบวนการวจยจะตองมการควบคมตวแปรอยางรดกม โดยควบคมไมใหตวแปรภายนอกสงผลตอการทดลองได เนองจากจะทาใหการศกษาไดผลลพธคลาดเคลอนไปจากขอเทจจรง แตเนองจากการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเปนการกระทาโดยใชเทคโนโลย ระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวรตาง ๆ ตวแปรภายนอกจงควบคมไดงายกวา การวจยทางดานพฤตกรรมศาสตรหรอสงคมศาสตร เนองจากเปนการกระทากบมนษย

http://www.watpon.com)


3. ผลทไดจากการทดลองกบกลมตวอยางจะตองสามารถสรปอางองไปยงประชากรได ซงกลาวไดวาจะตองมความเทยงตรงภายใน เนองจากในกระบวนการทดลองสวนใหญเปนการกระทากบกลมตวอยางขนาดเลก 4. ตองมวธการบางอยาง มาดาเนนการเปรยบเทยบระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม ในขณะทกลมควบคมจะไมไดรบการทดลองใด ๆ เนองจากกลมทดลองเพยงกลมเดยวเทานนทไดรบการทดลอง สวนกลมควบคมจะตองดาเนนการเหมอนกบปกตทเคยเปนอย 5. ขอมลทไดรบจากการทดลองจะตองมความพอเพยงสาหรบการทดสอบสมมตฐาน โดยสอดคลองกบสถตทเลอกใช และสามารถสรปผลการทดลองไดตรงตามประเดนปญหาของการวจยอกทงขอมลทไดจะตองสามารถสะทอนผลทเกดจากการทดลองได 6. กระบวนการวจยและผลทไดจากการวจยเชงทดลอง จะตองสามารถใชเปนตวอยางทดในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนดานของวตถประสงค สมมตฐาน วธวจย และการสรปผล ทสามารถนาไปใชอางองได 7. ขนตอนการวจยเชงทดลองสวนใหญมกเปนกระบวนการงาย ๆ ไมซบซอน เนองจากการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เนนการพฒนาระบบหรอองคความรขนมาใหม ซงใหผลเปนรปธรรมมากกวาการวจยประเภทอน ๆ ดงนน จงไมตองอาศยกระบวนการวจยทซบซอนมากนก 8. แบบแผนการทดลอง (Experimental Design) จะใชเปนแนวทางสาหรบการวจยเชงทดลองเพอมงสการคนหาคาตอบทตองการ แบบแผนการทดลองจงมความสาคญตอการวจยเชงทดลองเปนอยางมาก โดยเฉพาะการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ สวนใหญจะตองกาหนดแบบแผนการทดลอง เพอใชเปนแนวทางการตงสมมตฐานการวจย และการดาเนน การวจย 9. ผลการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จะตองมสวนชวยสนบสนนใหสามารถนาไปขยายผลตอไปไดดวย เชน นาไปพฒนาตอเพอใหเกดผลเปนรปธรรม หรอนาไปใชงานจรงได เนองจากการวจยทางดานนมงเนนการพฒนาเชงวตถมากกวาดานพฤตกรรม ดงนนจงพบวาเครองมอ เครองจกร และอปกรณสมยใหม ลวนเกดจากการวจยเชงทดลองทงสน ขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ สามารถอาศยรปแบบตอไปนเพอใชเปนขนตอนของกระบวนการวจย ซงจาแนกได 3 แนวทาง ไดแก 1. แนวทางการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป 2. แนวทางการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศ 3. แนวทางการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร


รายละเอยดแตละแนวทาง มดงน 1. แนวทางการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป ขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ สาหรบแนวทางการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป ไดมการจาแนกออกเปนขนตอนยอย ๆ ไวหลายแนวความคด ขนอยกบผวจยและวธคดของผวจยแตละคน ซงไพโรจน ตรณธนากล ไดจาแนกแนวทางการวจยเชงทดลองทว ๆ ไปออกเปน 6 ขนตอนดงน (ไพโรจน. 2532 : 12) 1. การกาหนดปญหา 2. การกาหนดสมมตฐานเพอทดสอบปญหา 3. การออกแบบแผนการทดลองหรอการสรางเครองมอการทดลอง 4. การดาเนนการทดลอง 5. การวเคราะหผลการทดลอง 6. การสรปผลการทดลองหรอใหขอเสนอแนะตอปญหาทวจย

ภาพท 8-1 ขนตอนการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป แนวทางแรกนเปนขนตอนการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป สามารถนาไปใชในกระบวนการ วจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศได เรมตงแตการกาหนดปญหาซงอาจเกดจากการ

กาหนดปญหา

กาหนดสมมตฐาน

ดาเนนการทดลอง

วเคราะหผลการทดลอง

เพอทดสอบปญหา

ออกแบบแผนการทดลอง หรอสรางเครองมอทดลอง

สรปผลการทดลองหรอให ขอเสนอแนะตอปญหาทวจย


วเคราะหความตองการมากอนแลวจงกาหนดสมมตฐานเพอทดสอบปญหา ขนตอไปเปนการออกแบบแผนการทดลองหรอสรางเครองมอทดลอง ซงในทนกคอระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวร หลงจากนนจงดาเนนการทดลองกบกลมตวอยางทมการคดเลอกไวกอน ขนตอไปจงทาการวเคราะหผลการทดลองและสรปผลการทดลองในขนตอนสดทาย 2. แนวทางการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศ ขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานระบบสารสนเทศ สามารถนาตวแบบในการพฒนาซอฟทแวรคอมพวเตอร (Software Development Model) ไปใชเปนขนตอนในการวจยเชงทดลองได เนองจากการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศสวนใหญจะเปนการพฒนาระบบ เครองมอซอฟทแวรหรอโปรแกรมประยกตตาง ๆ ขนมาใหม จงสามารถใชตวแบบสาหรบพฒนาซอฟทแวรดงกลาวเปนขนตอนการวจยได ตวแบบเหลาน ไดแก วงจรชวตการพฒนาซอฟทแวร (SDLC : Software Development Life Cycle), The Waterfall Model, The Michael Jackson Model, The DOD-STD-2167A Method และ The Spiral Method เปนตน ผวจยจะตองพจารณาเลอกตวแบบ เหลานเองวา ตวแบบแบบใดเหมาะสมกบการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทกาลงดาเนนการอย ในทนขอนาเสนอเพยง 2 ตวแบบ ดงน Software Development Life Cycle (SDLC) วงจรชวตการพฒนาซอฟทแวร (Software Development Life Cycle : SDLC) เปนตวแบบพนฐานในการพฒนาซอฟทแวรหรอโปรแกรมประยกตตาง ๆ ทใชงานแพรหลาย เนองจากเปนขนตอนทครอบคลมการพฒนาซอฟทแวร ตงแตการศกษาความเปนไปไดจนถงการบารงรกษาระบบ ซงครบตามกระบวนการพฒนาซอฟทแวร จงเปนตวแบบทไดรบความนยมมากรปแบบหนงในการพฒนาซอฟทแวรในเชงของวศวกรรมซอฟทแวร (Software Engineering) สาหรบขนตอนของวงจรชวตการพฒนาซอฟทแวร แบงออกเปน 7 ขนตอนดงน 1. การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) 2. การวเคราะหความตองการของระบบใหม (Requirement Analysis) 3. การวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis and Design) 4. การพฒนาระบบ (Development) 5. การทดลองใชระบบ (Implementation) 6. การทดสอบระบบ (System Testing) 7. การดแลรกษาระบบ (Maintenance) ขนตอนของวงจรชวตการพฒนาซอฟทแวร ทใชเปนตวแบบในการพฒนาซอฟทแวรทว ๆ ไป เรมจากการศกษาความเปนไปไดในขนตอนแรก หลงจากนนจงวเคราะหความตองการของระบบใหม เพอวเคราะหความตองการหรอสงทคาดวาควรจะเปน เพอนาผลทไดไปวเคราะหและ


Feasibility Study

Development

Implementation

Requirement Analysis

System Testing

Maintenance

System Analysis and Design

ออกแบบระบบ ตงแตระบบยอย ๆ จนถงระบบใหญ ๆ ทเกยวของทงหมด หลงจากนนจงทาการพฒนาระบบซงกคอการเขยนโปรแกรมนนเอง ขนตอไปจะเปนการทดลองใชระบบทพฒนาขนเพอหาขอบกพรองทเกดขน โดยทาการเปลยนแปลงแกไขกอนนาไปทดสอบระบบเพอหาคณภาพและดแลรกษาระบบเปนขนตอนสดทาย ซงอาจกาหนดแผนการดแลรกษาระบบทงระยะสนและระยะยาว วงจรชวตการพฒนาซอฟทแวรดงกลาวนจดวาเปนขนตอนทมการนาไปใชในการพฒนาซอฟทแวรทว ๆ ไป การวจยทางดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ สามารถนาตวแบบ SDLC นไปเปนขนตอนในการดาเนนการวจยเชงทดลองได

ภาพท 8-2 ขนตอนของวงจรชวตการพฒนาซอฟทแวร (SDLC) The Waterfall Model The Waterfall Model เปนตวแบบทใชในการพฒนาซอฟทแวรหรอโปรแกรมประยกตอกรปแบบหนงทรจกกนแพรหลาย เนองจากเปนขนตอนทไมยงยากซบซอนและเปนระบบปด (Closed System) ทมกระบวนการตรวจสอบ (Verify) ทกขนตอน ทาใหเกดความมนใจใน


คณภาพของผลลพธทไดในแตละขนตอนยอย ๆ สาหรบขนตอนของ The Waterfall Model แบงออกเปน 7 ขนตอนดงน 1. การกาหนดความตองการและการตรวจสอบ (Requirement & Verify) 2. การกาหนดรายละเอยดและการตรวจสอบ (Specification & Verify) 3. การออกแบบและการตรวจสอบ (Design & Verify) 4. การทดลองใชและการทดสอบ (Implementation & Test) 5. การรวมระบบและการทดสอบ (Integration & Test) 6. การบารงรกษา (Maintenance) 7. การปรบปรงความตองการและการตรวจสอบ (Updated Requirement & Verify)

ภาพท 8-3 ขนตอนของ The Waterfall Model

Requirement Verify

Specification Verify

Design Verify

Implementation Test

Integration Test

Maintenance

Updated Requirement Verify


The Waterfall Model จดวาเปนตวแบบระบบปดทสามารถนาไปใชเปนขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศได เรมจากการกาหนดความตองการในขนตอนแรก หลงจากนนจงกาหนดรายละเอยดของระบบ ออกแบบระบบ ทดสอบระบบ รวมระบบยอย ๆ เขาดวยกน และบารงรกษาระบบ ทกขนตอนจะมการตรวจสอบหรอการทดสอบ เพอนาผลลพธทไดไปปรบปรงรายละเอยดของระบบ เพอใหไดผลลพธทมประสทธภาพ 3. แนวทางการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร แนวทางการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เปนแนวทางการวจยเชงทดลองทางดานการศกษา การเรยนการสอน การพฒนาหลกสตร หรอระบบการสอน เปนตน ซงสามารถนาตวแบบสาหรบการออกแบบระบบการสอน (Instructional System Design Model : ISDM) ไปประยกตใชในกระบวนการวจยเชงทดลองได อยางไรกตาม ตวแบบในการออกแบบระบบการสอนทมการพฒนาขนมาในปจจบนมเปนจานวนมาก เชน ADDIE Model, Rapid Prototyping Design Model, Gerlach and Ely Design Model, Jerold Kemp Design Model, Briggs and Bichael Mayer Design Model, ADAPTER และ ASSURE เปนตน ซงผวจยจะตองพจารณาเองวา ตวแบบใดเหมาะสมกบการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอรทกาลงดาเนนการอย ในทนขอนาเสนอเพยง 2 ตวแบบ ดงน ADDIE Model ADDIE Model เปนตวแบบสาหรบการออกแบบระบบการสอนทนยมใชกนอยางแพรหลายในการออกแบบและพฒนาระบบการเรยนการสอนทางการศกษา เชน การพฒนาสออเลกทรอนกสหรอการพฒนาบทเรยน e-Learning ขนตอนของ ADDIE Model แบงออกเปน 5 ขนตอนดงน 1. การวเคราะห (A : Analysis) 2. การออกแบบ (D : Design) 3. การพฒนา (D : Development) 4. การทดลองใช (I : Implementation) 5. การประเมนผล (E : Evaluation) ขนตอนการวจยตามแนวทางของ ADDIE Model เรมตงแตการวเคราะห ซงประกอบดวยการศกษา การรวบรวม และการสรป หลงจากนนจงทาการออกแบบ ซงในทนกคอการออกแบบโครงสรางบทเรยน ออกแบบระบบ และการออกแบบหนาจอ ขนตอไปเปนการพฒนาบทเรยนโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร หลงจากนนจงนาไปทดลองใชกบกลมตวอยางตามแบบแผนการทดลอง และประเมนผลในขนตอนสดทาย


Assess Needs and Analyze Content Set Objectives

Construct Prototype (Design)

Utilize Prototype (Research)

Install and Maintenance System

ภาพท 8-4 ขนตอนของ ADDIE Model

Rapid Prototyping Design Model Rapid Prototyping Design Model เปนตวแบบสาหรบออกแบบระบบการเรยนการสอนทมการใชงานคอนขางแพรหลาย โดยมความหมายในลกษณะของการสรางตนแบบอยางรวดเรวกอนสรางจรง ขนตอนการสรางตนแบบอยางรวดเรวจงเปนขนตอนกวาง ๆ ทสามารถนาไปใชในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศได โดยแบงออกเปน 5 ขนตอนใหญ ๆ ดงน 1. การประเมนความตองการและการวเคราะหเนอหา (Assess Needs and Analyze Content) 2. การกาหนดวตถประสงค (Set Objectives) 3. การสรางตนแบบ (Construct Prototype) 4. การนาตนแบบไปใช (Utilize Prototype) 5. การตดตงและระบบบารงรกษา (Install and Maintenance System)

ภาพท 8-5 ขนตอนของ Rapid Prototyping Design Model

D : Development

E : Evaluation

A : Analysis

D : Design I : Implementation


ขนตอนของ Rapid Prototyping Design Model เรมจากการประเมนความตองการและการวเคราะหเนอหาเปนขนตอนแรก หลงจากนนจงกาหนดวตถประสงค การสรางตนแบบอยางรวดเรว เพอนาตนแบบไปใชในขนตอไป และตดตงและบารงรกษาระบบเปนขนสดทาย แมวาจะเปนขนตอนกวาง ๆ แตกสามารถนาไปใชเปนขนตอนการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศได ตวแปรการทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ วตถประสงคหลกของการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ กเพอศกษาผลของ ตวแปรตามทเกดจากอทธพลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทกระทากบกลมตวอยาง ซงตวแปร อสระหรอตวแปรตนเปนตวแปรทผวจยกาหนดขน เพอจะทาการทดลองวาเปนสาเหตททาใหตวแปรตามเกดการเปลยนแปลง จงเรยกอกอยางหนงวา ตวแปรการทดลอง (Experimental Variable) เนองจากเปนสงทจะตองทาการทดลองเพอสรปผลทเกดขน สาหรบตวแปรการทดลอง ทสาคญในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ มดงน 1. ประสทธภาพ (Efficiency) 2. ความพงพอใจ (Satisfactory) 3. สมรรถนะ (Competency) 4. ผลสมฤทธ (Effectiveness) 5. ความคงทน (Retention) ประสทธภาพ (Efficiency) ประสทธภาพ (Efficiency) ตามความหมายทวไป หมายถง ความสมพนธระหวางปรมาณทรพยากรทใชไปกบปรมาณผลผลตทเกดจากกระบวนการ (Available on : www.scs.ku.ac.th) สวนความหมายอน ๆ หมายถง ความสามารถในการผลตหรอการใชงานและความคมคาของการลงทน ในทางการศกษา หมายถง ความสามารถของระบบทพฒนาขนในการทาใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคผายตามเกณฑทกาหนดไว ดงนน ประสทธภาพจงเปนการพจารณาทางดานผลลพธทไดรบเมอเปรยบเทยบกบสงทใชไป ไมวาจะเปนทรพยากร งบประมาณ เวลา หรอปจจยอน ๆ ในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ หลงจากทพฒนาระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวรขนมาใหมแลว ผวจยสวนใหญนยมหาประสทธภาพ โดยกาหนดประสทธภาพเปนตวแปรการทดลองอยเสมอ ๆ เนองจากเปนตวบงชคณภาพของระบบทพฒนาขนทเขาใจไดงาย การหาประสทธภาพสาหรบการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จาแนกตามลกษณะการทดลองได 2 วธ ดงน 1. การหาประสทธภาพ สาหรบการวจยเชงทดลองตามแนวทางการวจยดานระบบสารสนเทศ โดยวธ Blackbox และ Whitebox

http://www.scs.ku.ac.th)


2. การหาประสทธภาพ สาหรบการวจยเชงทดลองตามแนวทางการวจยดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร โดยวธ E1/E2 รายละเอยดแตละวธ มดงน 1. การหาประสทธภาพสาหรบการวจยเชงทดลองตามแนวทางการวจยดานระบบ สารสนเทศ โดยวธ Blackbox และ Whitebox การหาประสทธภาพ กลาวไดวาเปนตวแปรการทดลองทนยมประเมนกนอยางแพรหลายในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ สาหรบแนวทางการวจยดานระบบสารสนเทศ โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาซอฟทแวรหรอโปรแกรมประยกตตาง ๆ ขนมาใหม เพอนาไปใชกบบคลากรหรอใชงานภายในองคกร เชน การพฒนาระบบฐานขอมล ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสนบสนนการตดใจ ระบบชวยเหลอการบรหาร และระบบสารสนเทศอน ๆ การหาประสทธภาพของระบบสารสนเทศทพฒนาขนใหมน สวนใหญจะนยมใชวธ Blackbox และ Whitebox ซงประยกตมาจากวธการทดสอบซอฟทแวร (Software Testing) ในกระบวนการพฒนาซอฟทแวรเชงวศวกรรม Blackbox เมอแปลความหมายตรงตวกคอ กลองดา ซงหมายถง การประเมนทไมพจารณาภายในของระบบ อนไดแก ตวโปรแกรม โครงสราง ขอมล อลกอรทม การจดการขอมล ตวแปร นพจน และอน ๆ จงเปรยบเสมอนภายในระบบเปนกลองดา แตจะพจารณาเฉพาะสวนนาเขา (Input) และสวนแสดงผล (Output) ซง Technosoft Inc. (Available on : www.onestoptesting. com) ไดอธบายไววา การประเมนดวยวธ Blackbox มวตถประสงคเพอการประเมนขอผดพลาดตาง ๆ ไดแก 1) การทางานของสวนตาง ๆ 2) การปฏสมพนธ 3) ขอมลและฐานขอมล 4) สมรรถนะ และ 5) ผลลพธ การหาประสทธภาพดวยวธ Blackbox จงประเมนไดจากผใชหรอผทเกยวของกบการใชระบบสารสนเทศทพฒนาขน ซงไมจาเปนตองมความร ทกษะและประสบการณ ดานตวโปรแกรมแตอยางใด เนองจากเปนการประเมนภาพรวมของการนาเขาและการแสดงผลทสมผสหรอมองเหนไดโดยตรง จงประเมนไดงาย ซงนยมใชแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคา เพอประเมนระดบความคดเหนของผใชในแตละสวน ผลการประเมนจะถกวเคราะหโดยใชคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน สาหรบรายการประเมนดวยวธ Blackbox จะมประเดนหลก ๆ ทสาคญดงน 1. Functional Testing เปนการทดสอบดานหนาทและความถกตองในการทางานของระบบแตละสวนในลกษณะภาพรวม นบตงแตสวนนาเขา สวนประมวลผล จนถงสวนแสดงผล 2. Functional Requirement Testing เปนการทดสอบดานหนาทและความถกตองในการทางานของระบบวาเปนไปตามความตองการหรอไม ตงแตสวนนาเขา สวนประมวลผล จนถงสวนแสดงผล ซงมลกษณะคลายกบการประเมนดาน Functional Test แตกตางกนทการประเมนในดานน จะตองเปรยบเทยบกบความตองการหรอขอกาหนดตาง ๆ ทมอย


3. Usability Testing เปนการทดสอบดานการใชงาน เชน ความงายในการตดตง การใชงานในสวนตาง ๆ การปฏสมพนธ การนาเสนอ และการแสดงผลลพธ และคมอ เปนตน 4. Security Testing เปนการทดสอบดานความปลอดภยของระบบ เชน ระบบการพสจน สทธ การรกษาความปลอดภย และการเขารหส เปนตน 5. Performance Testing เปนการทดสอบดานความสามารถในการทางานของระบบ เชน ความถกตอง ความรวดเรว สมรรถนะ และประสทธภาพโดยรวม เปนตน

ภาพท 8-6 แนวคดของการประเมนประสทธภาพดวยวธ Blackbox และ Whitebox Whitebox เมอแปลตามตวกคอ กลองขาว ซงหมายถง การประเมนโดยพจารณาภายในตวโปรแกรมเพอทดสอบการทางานของโปรแกรมวามขนตอนอยางไร อนไดแก โครงสราง ขอมล อลกอรทม การจดการขอมล ตวแปร นพจน และอน ๆ จงเปรยบเสมอนภายในระบบเปนกลองขาว โดยจะไมเนนการพจารณาสวนนาเขาและสวนแสดงผล จงเปนการหาประสทธภาพทตรงกนขามกบวธ Blackbox ซงประเมนไดจากผออกแบบหรอผพฒนาระบบเทานน ซงผประเมนกลมนจะตองมความร ทกษะ และประสบการณดานการโปรแกรมเปนอยางด เชน โปรแกรมเมอร หรอนกวเคราะหระบบ เปนตน เนองจากเปนการประเมนทางดานเทคนค จงประเมนไดยากกวาวธ Blackbox และจะมการประเมนดวยวธ Whitebox กอนวธ Blackbox เสมอ เนองจากเปนการประเมนภายใน สาหรบรายการประเมนดวยวธ Whitebox จะมประเดนหลก ๆ ทสาคญดงน 1. Unit Testing เปนการทดสอบสวนยอย ๆ ของโปรแกรมแตละสวน อาจจะเปนฟงกชนใด ๆ หรอคลาสใดคลาสหนง โดยการกาหนดขอมลนาเขา แลวทดสอบสวนแสดงผลทปรากฏ 2. Integration Testing เปนการทดสอบการทางานโดยการรวมระบบ โดยการนาเอา Unit แตละฟงกชนมารวมกน แลวทดสอบการทางาน เพอพจารณาการไหลของขอมลและการควบคมแตละสวน

Input Output

Process

Input Output

Process

Blackbox Technique

Whitebox Technique


3. System Testing เปนการทดสอบการทางานทงระบบเพอทดสอบการทางานของระบบทพฒนาขนโดยรวม การหาประสทธภาพดวยวธ Blackbox และ Whitebox สาหรบแนวทางการวจยดานระบบสารสนเทศ จงเปนการศกษาผลลพธทเกดขนจากการนาระบบไปทดลองใชกบกลมตวอยางตามแบบแผนการทดลองทกาหนดไว โดยใชเครองมอตาง ๆ เชน แบบสอบถาม แบบทดสอบ หรอแบบประเมนใด ๆ กระทากบกลมตวอยางเพอเกบรวบรวมขอมล หลงจากนนจงทาการวเคราะหขอมลและสรปผลทไดตามสมมตฐานทกาหนดไว ตวอยางหวของานวจย ò การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต (A Development of MIS for an Office Automation) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต 2. เพอหาประสทธภาพของระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงาน อตโนมตทพฒนาขน โดยใชวธ Blackbox Technique จากผใชระบบ ò การพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร (A Development of Image Database System for Organization) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร 2. เพอหาประสทธภาพระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกรทพฒนาขน โดยใชวธ Whitebox Technique จากผเชยวชาญระบบฐานขอมล 2. การหาประสทธภาพ สาหรบการวจยเชงทดลองตามแนวทางการวจยดานการเรยนการ สอนดวยคอมพวเตอร โดยวธการหาคา E1/E2 การหาประสทธภาพ เปนตวแปรการทดลองทมการประเมนมากทสดในการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เนองจากเปนการประเมนดานคณภาพขนพนฐานเพอสรางความมนใจใหกบผเรยนและผสอนกอนทจะนาไปใชในการเรยนการสอนจรง ดงนน จงพบวาระบบการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร ไดแก บทเรยนคอมพวเตอร e-Learning, e-Books ระบบบรหารการจดการบทเรยน และสออเลกทรอนกส เปนตน จะมการประเมนประสทธภาพของระบบทกครงหลงจากทพฒนาระบบขนมาใหม ประสทธภาพของระบบการเรยนการสอน หมายถง ความสามารถของระบบการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร ในการสรางผลสมฤทธใหผเรยนมความสามารถทาแบบทดสอบระหวาง บทเรยน แบบฝกหด หรอแบบทดสอบหลงบทเรยน ไดบรรลวตถประสงคในระดบเกณฑขนตาท


กาหนดไว การหาประสทธภาพของระบบจงตองกาหนดเกณฑมาตรฐานขนกอน โดยทวไปจะใชคะแนนเฉลยจากแบบฝกหดหรอคาถามระหวางบทเรยน กบ คะแนนเฉลยจากแบบทดสอบแลวนามาคานวณเปนรอยละ เพอเปรยบเทยบกนในรปของ Event 1/Event 2 โดยเขยนอยางยอเปน E1/E2 เชน 90/90, 85/85 หรอ 80/80 เปนตน โดยจะตองกาหนดคา E1 และ E2 ใหเทากนเสมอ เนองจากงายตอการเปรยบเทยบและการแปลความหมาย ถาหากคา E1/E2 ยงมคาสงมากเทาใด กจะแสดงวาระบบการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอรมประสทธภาพสงขนเทานน ปกตจะกาหนด E1/E2 ไวทระดบ 80/80 และ 85/85 สาหรบระบบการเรยนการสอนทว ๆ ไป แตถาเปนระบบการเรยนการสอนสาหรบเดกเลก จะกาหนดคา E1/E2 ไวสงกวา เชน ทระดบ 90/90 เนองจากตองการความถกตองแมนยาสาหรบเนอหาขนพนฐานสาหรบเดกเลก เพอการศกษาตอในระดบ สงขน สาหรบสตรทใชกคอ Efficiency = E1/E2 เมอ E1 = Event 1 เกดจาก คะแนนเฉลยของผเรยนทงหมดจากการ ทาแบบฝกหด (Exercise) หรอแบบทดสอบ (Test) ของ บทเรยนแตละชด หรอ คะแนนเฉลยของผเรยนทงหมด จากการตอบคาถามระหวางบทเรยนของบทเรยนแตละชด E1 = Event 2 เกดจาก คะแนนเฉลยของผเรยนทงหมดจากการ ทาแบบทดสอบหลงบทเรยน (Posttest) ตวอยางเชน ประสทธภาพของ e-Learning ทพฒนาขนมคา E1/E2 เทากบ 88/86 แปลความไดวา บทเรยน e-Learning มความสามารถในการสรางผลสมฤทธใหผเรยนสามารถทาแบบทดสอบของบทเรยน (Test) แตละชดไดคะแนนเฉลยรอยละ 88 และสามารถทาแบบทดสอบหลงบทเรยน (Posttest) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 86 แสดงวาเปนบทเรยนทมประสทธภาพในขนดพอใช (Fairly Good) สามารถนาไปใชงานได นอกจากการหาประสทธภาพของระบบการเรยนการสอน โดยวธ E1/E2 ตามทกลาวมาแลว ยงมการหาประสทธภาพโดยใชสตรของ Meguigans ซงเปนการหาประสทธภาพอยางงาย โดยนาคาเฉลยของแบบทดสอบหลงบทเรยน กบแบบทดสอบกอนบทเรยนมาหารกน ผลลพธทไดถามคามากกวา 1 มากเทาใด เชน 1.55 แสดงวาระบบการเรยนการสอนมประสทธมากกวาเกณฑมาตรฐาน แตถามคาเปน 1.00 แสดงวาระบบการเรยนการสอนทพฒนาขน มประสทธภาพระดบเกณฑมาตรฐาน สาหรบสตรทใชกคอ


Efficiency = Posttest/Pretest เมอ Posttest = คะแนนเฉลยของผเรยนทงหมดจากการทาแบบทดสอบ หลงบทเรยน Pretest = คะแนนเฉลยของผเรยนทงหมดจากการทาแบบทดสอบ กอนบทเรยน ตวอยางหวของานวจย ò การพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมล ระดบ ปวส. หลกสตรกระทรวงศกษาธการ (A Development and Efficiency Validation of Computer Instruction on Data Structure in High-Level Certificate Program, Ministry of Education) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมล ระดบ ปวส. หลกสตร กระทรวงศกษาธการ 2. เพอหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมลทพฒนาขน โดยใชสตร E1/E2 ò การพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนบนคอมพวเตอรแบบพกพา (m-Learning) เรองการสนทนาภาษาองกฤษในชวตประจาวน (A Development and Efficiency Validation of m-Learning on English Conversation in Daily Life) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาบทเรยนบนคอมพวเตอรแบบพกพา เรองการสนทนาภาษาองกฤษใน ชวตประจาวน 2. เพอหาประสทธภาพของบทเรยนบนคอมพวเตอรแบบพกพาทพฒนาขน โดยใช สตรของ Meguigans ความพงพอใจ (Satisfactory) ความพงพอใจ (Satisfactory) ตามพจนานกรมทางดานพฤตกรรมศาสตร หมายถง สภาพความรสกของบคคลทมความสข ความอมเอมใจ ความยนด เมอความตองการหรอแรงจงใจของตนไดรบการตอบสนอง สวนความหมายทางดานจตวทยา หมายถง ความรสกในขนแรกเมอบรรลวตถประสงคและความรสกในขนสดทายเมอบรรลถงจดมงหมายโดยมแรงกระตน (Available on :


www.stou.ac.th) สาหรบความหมายทว ๆ ไป หมายถง ความชนชม ความนยม หรอความรสกยอมรบในสงทไดเหนหรอไดสมผส ความพงพอใจหรอความพอใจจงเปนตวแปรการทดลองทสาคญอกตวหนง ทนยมใชในการประเมนผลระบบทพฒนาขนในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทงการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป การวจยดานระบบสารสนเทศ และการวจยดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เนองจากเปนการประเมนผลดานคณภาพในลกษณะภาพรวมของระบบทไมซบซอน ซงเปนการสอบถามความรสก เจตคต หรอความชอบ เกยวกบระบบหรอเครองมอทพฒนาขน ซงไมมเกณฑพจารณาวาควรสอบถามในประเดนใดหรอมกรอบของประเดนคาถามอยางไร เนอง จากเปนการสอบถามในภาพรวม อยางไรกตามแนวทางทใชในการกาหนดประเดนของคาถามทนยมใช มอย 2 แนวทางดงน 1. แนวทางการประเมนภาพรวมทว ๆ ไป เชน สอบถามเกยวกบ สวนนาเขา (Input) สวนประมวลผล (Process) และสวนแสดงผล (Output) โดยพจารณารายละเอยดแตละสวน ๆ วามขอคาถามใดบางทจะสอบถามผใชเกยวกบความพงพอใจ ในการใชระบบหรอเครองมอทพฒนาขนจากการวจย เกยวกบสวนนาเขา สวนประมวลผล และสวนแสดงผล กลาวไดวาแนวทางนเปนแนวทางทมการใชประเมนความพงพอใจมากทสด 2. แนวทางการใชทฤษฎประเมนผล เชน อาจจะประยกตใช CIPP Model หรอ Alkin Model เปนตน โดยสามารถนาทฤษฎประเมนผลทมอย มากาหนดกรอบในการประเมนความพงพอใจได ตวอยางเชน ถาประยกตใช CIPP Model จะเปนการพจารณาความพงพอใจของผใชเกยวกบ สาระ (Context) สวนนาเขา (Input) สวนประมวล ผล (Process) และผลลพท (Product) เปนตน การเกบรวบรวมขอมล จะนยมใชแบบสอบถามมากกวาการสมภาษณ โดยกระทากบกลมตวอยางทเปนผใชงานโดยตรง เพอประเมนความพงพอใจหลงจากททดลองใชแลว ผลทไดจากการประเมนจะเปนดชนบงชความพงพอใจของกลมตวอยาง เพอนาผลสรปทไดไปปรบเปลยนระบบตอไป สาหรบสถตทใชในการวเคราะหความพงพอใจทไดจากแบบสอบถาม จะใชคาเฉลย มธยฐาน ฐานนยม และสวนเบยงเบนมาตรฐาน หรอใชสถตเปรยบเทยบความพงพอใจของผใช งานแตละกลมกได ตวอยางหวของานวจย ò การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต (A Development of MIS for an Office Automation) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต 2. เพอหาความพงพอใจของผใชเกยวกบระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงาน อตโนมตทพฒนาขน

http://www.stou.ac.th)


ò การพฒนาและหาความพงพอใจของผเรยนในการศกษาบทเรยนคอมพวเตอร วชาโครงสรางขอมลระดบ ปวส. หลกสตรกระทรวงศกษาธการ (A Development and Finding of Student Satisfactory for Studying in Computer Instruction on Data Structure in High-Level Certificate Program, Ministry of Education) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมล ระดบ ปวส. หลกสตร กระทรวงศกษาธการ 2. เพอหาความพงพอใจของนกศกษา หลงจากใชบทเรยนคอมพวเตอร วชาโครงสรางขอมลทพฒนาขน 3. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจระหวางนกศกษาเพศชายกบเพศหญง หลงจากใช บทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมลทพฒนาขน ò การพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร (A Development of Image Database System for Organization) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร 2. เพอหาความพงพอใจของผใชเกยวกบระบบฐานขอมลภาพทพฒนาขน 3. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจของผใช ระหวางระบบฐานขอมลภาพท พฒนาขนใหม กบระบบฐานขอมลภาพทมอยเดม ความพงพอใจหรอความพอใจ มความหมายใกลเคยงกบคาวา การยอมรบ (Acceptance) ซงเปนการประเมนทางดานคณภาพเชนกน ดงนน จงมผวจยบางคนประเมนผลระบบทพฒนาขนโดยวดเปนระดบคาการยอมรบแทนความพงพอใจ เมอแปลความแลวจะพบวามความหมายใกล เคยงกน กลาวคอ ถาระบบทพฒนาขนผานการยอมรบของผใชกยอมจะแสดงวาผใชมความพงพอใจในระบบเชนกน สมรรถนะ (Competency) สมรรถนะ (Competency) เมอใชกบมนษย จะหมายถง ความร ทกษะ ความสามารถ และพฤตกรรมทบคคลประยกตใชในการทางาน ซงเปนปจจยหลกในการบรรลผลงาน อนนาไปสความ สาเรจของกลยทธภายในองคกร สมรรถนะจงแตกตางจากความร และทกษะ แตจะครอบคลมพฤตกรรมทแสดงออกดวยผลการปฏบตงานทไดตามมาตรฐานหรอสงกวา สมรรถนะจงไมใชแรงจงใจหรอเจตคต แตเปนแรงขบภายในททาใหบคคลแสดงพฤตกรรมทตนมงหวงไปสสงทเปนเปาหมาย เชน ความสามารถในการนาเสนอผลตภณฑใหมถอวาเปนทกษะ แตความสามารถใน


การวางตาแหนงผลตภณฑใหม (Positioning) ในตลาดใหแตกตางจากคแขง ถอวาเปนสมรรถนะ สวนความหมายทว ๆ ไป หมายถง ความสามารถของเครองยนตหรอสงประดษฐ เชน เครองมอ เครองจกร อาวธ หรอยานพาหนะ เปนตน ทแสดงออกในรปของการกระทา (Available on : http : //203.155.220.217) สมรรถนะจงเปรยบเสมอนความมประโยชนของระบบทพฒนาขน จงมกใชเปนตวแปรการทดลองตวหนง เพอใชในการประเมนผลระบบทพฒนาขนในการวจยเชงทดลองทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะการวจยดานระบบสารสนเทศเพอพฒนาเทคโนโลย ระบบ เครองมอหรอเครองจกรใหม ๆ ขนมา และตองการประเมนผลในเชงเทคนคเกยวกบความสามารถของระบบดงกลาว ซงการประเมนสมรรถนะจะมความซบซอนและหาขอยตไดยากวาจะประเมนอยางไร โดยทวไปจงนยมเปรยบเทยบสมรรถนะกบเกณฑมาตรฐานหรอเรยกวา Benchmark Test ซงหมายถง การวดเปรยบเทยบสมรรถนะกบเกณฑ เชน การเขยนและอานขอมลของฮารดดสค เพอประเมนความสามารถในการทางานของฮารดดสคในดานความเรวโดยใชโปรแกรมทดสอบ การทดสอบการทางานของไมโครโพรเซสเซอรโดยเปรยบเทยบกบไมโครโพรเซสเซอรตวอน ๆ เปนตน การประเมนสมรรถนะจงเปนเรองยากกวาการประเมนทางดานอน ๆ ซงจะตองอาศยผเชยวชาญหรอผทรงคณวฒทาการประเมนเทานน การประเมนสมรรถนะ สรปไดดงน 1. การประเมนสมรรถนะจะตองกาหนดเกณฑการประเมนขนกอน เชน ความเรว ความ สามารถ ความถกตอง ความแมนยา หรอความสมบรณ เปนตน รวมทงตวแปรหรอขอมลทางเทคนคทไดจากเครองวดหรออปกรณทใชประกอบการทดลองเพอประเมนสมรรถนะ 2. วธการประเมนสมรรถนะทาได 2 วธ ไดแก 1) การประเมนเปรยบเทยบกบเกณฑทปรากฏอยในเอกสาร คมอ หรอ แผนขอมล (Data Sheet) และ 2) การประเมนเปรยบเทยบกบระบบอน ๆ หรอเครองมออน ๆ ทมอยเดม ตงแต 2 ระบบขนไปตามเกณฑทกาหนดไว 3. ผทจะประเมนจะตองมความร ทกษะ และประสบการณ เกยวกบระบบทจะประเมนเปนอยางด ดงนน การประเมนสมรรถนะจงตองอาศยผเชยวชาญเฉพาะทางเทานน ไมสามารถประเมนจากผใชระบบได 4. กระบวนการประเมน จะตองมการควบคมตวแปรตาง ๆ เพอปองกนไมใหมอทธผลตอผลการประเมน รวมทงจะตองจดสภาพแวดลอมของระบบหรอเครองมอตาง ๆ ทพฒนาขน ใหอยในสภาพจรง แตบางกรณอาจประเมนสมรรถนะโดยการจาลองสถานการณกได แตตองกาหนดเงอนไขของการประเมนใหใกลเคยงกบสภาพจรงมากทสด ตวอยางหวของานวจย ò การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต (A Development of MIS for an Office Automation) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการสานกงานอตโนมต


2. เพอเปรยบเทยบสมรรถนะระหวางระบบทพฒนาขนกบระบบทมอยเดม ทางดาน ความเรวในการทางาน และเทคนคในการเกบบนทกขอมล ò การพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร (A Development of Image Database System for Organization) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาระบบฐานขอมลภาพสาหรบองคกร 2. เพอหาความเรวในการคนหาภาพของระบบฐานขอมลภาพทพฒนาขน โดยใช โปรแกรมทดสอบ ผลสมฤทธ (Effectiveness) ผลสมฤทธหรอประสทธผล ตรงกบภาษาองกฤษวา Effectiveness หรอ Performance หรอ Achievement เปนตวแปรการทดลองทผวจยนยมประเมนกนมากรองจากประสทธภาพ ในการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร ผลสมฤทธหรอประสทธผล ตามความหมายทว ๆ ไป หมายถง ผลสาเรจของงานทเปนไปตามเปาหมายทกาหนดไวในวตถประสงค ความมประสทธผลจงพจารณาจดสนสดของกจกรรมหรอของการดาเนนงานวาไดผลตามทกาหนดไวหรอไม ซงมกจะมตวชวดทชดเจน (Available on : www.eitjournal.org) ในทางการเรยนการสอน จะหมายถง ความรของผเรยนทแสดงออกในรปของคะแนนหรอระดบความสามารถในการทาแบบทดสอบหรอแบบฝกหดไดถกตอง หลงจากทศกษาบทเรยนแลว จงเรยกวา ผลสมฤทธทางการเรยน (Learning Achievement) ซงสามารถแสดงผลไดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ แตไมนยมนาเสนอเปนคาโดด ๆ มกจะเปรยบเทยบกบเหตการณ เงอนไข หรอเปรยบเทยบระหวางกลม เชน มคาสงขน หรอมคาไมเปลยนแปลงเมอเปรยบเทยบกบผเรยน 2 กลม เปนตน แมวาผลสมฤทธทางการเรยนสามารถนาเสนอไดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพกตาม แตในทางปฏบตมกจะนาเสนอในเชงคณภาพมากกวา เชน หลงจากศกษาบทเรยนคอมพวเตอรแลว ผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบกบกอนการเรยน เปนตน ถาเปนการแสดงผลในเชงปรมาณ ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน จะหมายถง คาระดบคะแนนทผเรยนทาไดจากแบบฝกหดหรอแบบทดสอบ เชน หลงจากศกษาบทเรยนคอมพวเตอรแลว ผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน 10% เปนตน ซงการนาเสนอกรณหลงนจะไมเปนทนยมกน เนองจากแปลความหมายไดยากและไมมขอเปรยบเทยบ แนวทางการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน สามารถทาได 3 แนวทางดงน 1. การกระทากบกลมตวอยางเพยงกลมเดยว จาแนกออกได 2 วธดงน 1.1 การเปรยบเทยบกอนและหลงการทดลอง ซงอาจจะดาเนนการทดลองตามแบบแผนการทดลองแบบ One-group Pretest Posttest Design หรอแบบ Time Series Design

http://www.eitjournal.org)


ตวอยางของสมมตฐานการวจย เชน ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนหลงจากศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากอนการเรยนทระดบนยสาคญ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนหลงจากศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากอนการเรยนไมตากวา 15% เปนตน 1.2 การเปรยบเทยบหลงการทดลองกบเกณฑทกาหนดไว เชน การเปรยบเทยบผล สมฤทธกบคาเฉลยทกาหนดไว ตวอยางของสมมตฐานการวจย เชน หลงจากศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอรแลว ทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาคาเฉลยทระดบ 3.50 เปนตน 2. การกระทากบกลมตวอยางตงแตสองกลมขนไป จาแนกออกได 2 วธดงน 2.1 การเปรยบระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม ซงอาจจะดาเนนการทดลองตามแบบแผนการทดลองแบบ Static Group Comparison, Pretest Posttest Only Control Group Design หรอ Solomon Four Group Design เปนตน ตวอยางของสมมตฐานการวจย เชน ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทดลองทศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากลมควบคมทระดบนยสาคญ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทดลองทศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากลมควบคมไมตากวา 15% เปนตน ถามกลมตวอยางมากกวา 2 กลมกจะสามารถทาการทดลองไดหลายแนวทาง โดยการเปรยบเทยบระหวางกลมทละค ๆ เพอศกษาผลการทดลองท เกดขนวาเกดการเปลยนแปลงอยางไร 2.1 การเปรยบเทยบกอนและหลงการทดลองของกลมทดลอง ตวอยางของสมมตฐานการวจย เชน ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทดลองหลงจากศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากอนการเรยนทระดบนยสาคญ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนของของกลมทดลองหลงจาก ศกษาดวยบทเรยนคอมพวเตอร มคาสงกวากอนการเรยนไมตากวา 15% เปนตน การหาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน จะเปนไปตามแบบแผนการทดลองทใชในกระบวนการวจย สวนใหญจงใชวธทางสถตเพอสรปความหมายในเชงของการเปรยบเทยบแตละแนวทาง สถตทใช ไดแก t-test, f-test, ANOVA และสถตอน ๆ โดยแปลความหมายในเชงคณภาพหรอการเปรยบเทยบ ในการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรสาหรบการวจยเชงทดลองนนเพอยนยนดานคณภาพของบทเรยน นอกจากจะตองประเมนประสทธภาพของบทเรยนแลวมกจะมการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนดวย ถาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนมคาสงขนหลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรทพฒนาขน เมอเปรยบเทยบกบกอนการเรยน กจะเปนสงทยนยนไดถงความสามารถของผเรยนทเกดจากบทเรยนคอมพวเตอรทพฒนาขน ซงกคอประสทธผลหรอผลสมฤทธนนเอง ตวอยางหวของานวจย ò การพฒนาและเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนกอนและหลงจากการ เรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอร วชาโครงสรางขอมลระดบ ปวส. กระทรวงศกษาธการ (A Development and Effectiveness Comparison of Students Before and After Studying of Computer Instruction on Data Structure in High-Level Certificate


Program, Ministry of Education) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมล ระดบ ปวส. หลกสตร กระทรวงศกษาธการ 2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน กอนและหลงจากการเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรวชาโครงสรางขอมลทพฒนาขน โดยใช t-Test ò การพฒนาและเปรยบเทยบประสทธผลของผเรยน 2 กลม จากการศกษาบทเรยนบน คอมพวเตอรแบบพกพา (m-Learning) เรองการสนทนาภาษาองกฤษในชวตประจาวน (A Development and Effectiveness Comparison Between 2 Groups of Students for m-Learning Studying on English Conversation in Daily Life) วตถประสงค : 1. เพอพฒนาบทเรยนบนคอมพวเตอรแบบพกพา เรองการสนทนาภาษาองกฤษใน ชวตประจาวน 2. เพอเปรยบเทยบประสทธผลของผเรยน 2 กลม ระหวางกลมทเปนนกศกษาระดบ อดมศกษา กบ กลมททางานแลว ในการศกษาบทเรยนบนคอมพวเตอรแบบ พกพาทพฒนาขน โดยใช f-test ผลสมฤทธหรอประสทธผล เปนตวแปรการทดลองทพบเหนอยเสมอในการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เนองจากการวจยดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอรสามารถประเมนผลความสาเรจไดงาย ซงกคอ ผลคะแนนทผเรยนทาไดนนเอง การพจารณาผลคะแนนของผเรยนวาบรรลตามวตถประสงคหรอไม ทาไดโดยการเปรยบเทยบกบเกณฑทตงไวเปนหรอเปรยบเทยบกบผเรยนคนอน ๆ ในขณะทการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศจะประเมนความสาเรจของผใชระบบสารสนเทศทพฒนาขน แลวแปลผลออกมาเปนคะแนนไดยากและแปลความหมายไมไดเหมอนคะแนนทผเรยนทาแบบทดสอบได การพฒนาระบบสารสนเทศขนใหม จงประเมนไดเพยงประสทธภาพ สมรรถนะ หรอความพงพอใจของผใชเทานน เนองจากประเมนผลสมฤทธไมได ความคงทน (Retention) ความคงทน (Retention) ถาแปลตามตวจะหมายถง การคงอย หรอความคงไว สาหรบความคงทนทางการเรยน (Learning Retention) หมายถง การคงไวซงผลการเรยนหรอความ สามารถของผเรยนทจะระลกถงองคความรทเคยมประสบการณผานมา หลงจากทไดผานไปชวระยะเวลาหนง เชน สปดาหหนง หรอเดอนหนง ซงการทจะจดจาองคความรไดมากนอยเพยงใดนน สวนสาคญสวนหนงขนอยกบกระบวนการเรยนรทเปนสงเรากระตนใหผเรยนจดจาได


ความคงทนจงเปนตวแปรการทดลองอกตวแปรหนง ทนยมประเมนในการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เชน การประเมนความคงทนทางการเรยนของผเรยนหลงจากศกษาบทเรยนคอมพวเตอรแลว หลงจากทมการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนแลว สวนใหญมกจะมการตดตามผลโดยการประเมนความคงทนทางการเรยนของผเรยนอยเสมอ เพอศกษาวาผเรยนมความคงทนทางการเรยนหรอไม เพยงใด ผลลพธทไดจะนาไปใชปรบเปลยนแกไขบทเรยนคอมพวเตอรใหดยงขนตอไป การประเมนความคงทนทางการเรยนสาหรบบทเรยนคอมพวเตอร ทาไดโดยการทดสอบผเรยนดวยแบบทดสอบชดเดมเปนระยะ ๆ หลงจากสนสดบทเรยนแลว ในทางปฏบตจะทาการทดสอบผเรยน 2 ครงดวยกน ไดแก ครงท 1 หลงจากทสนสดบทเรยนแลว 7 วน (1 สปดาห) และครงท 2 หลงจากสนสดบทเรยนแลว 30 วน (1 เดอน) หรอหางจากครงท 1 จานวน 21 วน หลงจากนนจงนาผลการทดสอบทง 2 ครงไปพลอตกราฟเพอวเคราะหผลทได ถาบทเรยนคอมพวเตอรสามารถกระตนใหผเรยนเกดความคงทนทางการเรยนสง จะตองมคณสมบตดงน 1. ครงท 1 หลงจากผานกระบวนการเรยนรไมเกน 7 วน (1 สปดาห) ผลการทดสอบจะตองลดลงไมเกน 10% เมอเปรยบเทยบกบการทดสอบหลงสนสดบทเรยน 2. ครงท 2 หลงจากผานกระบวนการเรยนรไมเกน 30 วน (1 เดอน) ผลการทดสอบจะตองลดลงไมเกน 30% เมอเปรยบเทยบกบการทดสอบหลงสนสดบทเรยน

ภาพท 8-7 การลดลงของความคงทนทางการเรยน สาหรบการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร ความคงทนทางการเรยน ถอวาเปนตวแปรการทดลองทสาคญในการประเมนผล นอกเหนอจากประสทธภาพของบทเรยนและผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน กลาวโดยสรปไดวา บทเรยนคอมพวเตอรทดนน

7 30 วน

คะแนน

คะแนนทดสอบหลงสนสดบทเรยนทนท

* * ครงท 1 ครงท 2

ลดลงไมเกน 30%

ลดลงไมเกน 10%

0


นอกจากจะมประสทธภาพผานเกณฑและทาใหผเรยนมผลสมฤทธสงขนแลว ยงจะตองสงผลใหผเรยนมความคงทนทางการเรยนดอกดวย นอกจากตวแปรการทดลองตามทกลาวมาแลว ยงมตวแปรการทดลองตวอน ๆ ทใชในการศกษาเพอการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เชน ความเสยง (Risk) ความมประโยชน (Usefulness) และความเหมาะสม (Appropriateness) เปนตน ซงตวแปรการทดลองเหลานมการศกษานอยกวาตวแปรการทดลองทง 5 ตวแปรดงกลาวขางตน ตวอยางบทคดยองานวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ หวของานวจย : การสรางโปรแกรมระบบการรบ-สงขอมลรายงานแจงเหตเสยเขาหาศนย รวมขอมลโดยการเชอมตอแบบออนไลน ผวจย : มงคล บรรยง สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปการศกษา : 2541 บทคดยอ : ศนยบรหารโครงขาย (Network Management Center - NMC) มหนาทในการบรหารโครงขายและเปนจดศนยกลางของหนวยงานตาง ๆ ในการรบแจงขอมลเหตเสยของโครงขายแลวทาการพจารณากระจายขอมลเหตเสยนนตอไปยงหนวยงานอน ๆ ทดแลรกษาอปกรณโครงขายโดยมสถานทปฏบตการอยในเขตพนทรบผดชอบตาง ๆ รอบกรงเทพมหานคร เพอแจงใหทราบและเตรยมรบสถานการณ อกทงยงปองกนผลกระทบรายแรงทอาจเกดขนตอการใชโทรศพทของประชาชน การรบและสงขอมลของหนวยงานดแลรกษาโครงขาย (Switching Management Center - SMC และ Transmission Management Center - TMC) กบ NMC ทเปนอย ใชวธการกรอกขอมลเหตเสยลงในแบบฟอรมแลวสงไปทางโทรสาร ซงการจดทารายงานแจงเหตเสยในปจจบนยงคงมความซบซอนใชขนตอนมาก ทาใหเสยเวลาในขนตอนการปฏบตตาง ๆ อกทงยงสญเสยกระดาษเปนจานวนมาก ทาใหการแกปญหาของเหตเสยดงกลาวเกดความลาชา สงผลกระทบตอการใหบรการโทรศพท ทงภาพพจนและรายไดทควรจะเปน ผวจยจงไดสรางโปรแกรมระบบการรบ-สงขอมลรายงานแจงเหตเสยเขาหาศนยรวมขอมล โดยการเชอมตอแบบออนไลน พรอมทงสรางคมอการใชงานโปรแกรม ซงเปนการวจยเชงทดลอง โดยมเปาหมายเพอรายงานแจงเหตเสยของบรษทเทเลคอมเอเซยคอรปอเรชน จากด (มหาชน) จากหนวยงาน SMC มายงหนวยงาน NMC และหนวยงาน NMC กระจายขอมลขาวสารกลบไปยงหนวยงาน SMC ใหมความสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพ โดยผวจยทาการประเมนผลการใชงานจากคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ทไดจากการตอบแบบสอบถามทางดานความเหมาะสมของการใชงาน


จากพนกงานททาหนาทในการแจงรายงานขาวสารเหตเสยตาง ๆ ของโครงขาย รวมกลมตวอยางทเปนผตอบแบบสอบถามทงสน 65 คน จากหนวยงาน SMC และ NMC ผลของการวจยพบวา โปรแกรมระบบการรบ-สงขอมลรายงานแจงเหตเสยเขาหาศนยรวมขอมลและคมอการใชงานมความเหมาะสมมากทกดาน ไดแก ดานการตดตงโปรแกรมและอปกรณเชอมตอ ดานการปอนขอมลรายงานเหตเสย ดานการจดการฐานขอมลและการตรวจสอบแกไข ดานการรบ-สงขอมลรายงาน เหตเสยระหวางหนวยงาน ดานความเหมาะสมของคมอการใชโปรแกรม และดานความเหมาะสมโดยทวไปของโปรแกรม โดยมคาเฉลยเทากบ 3.64, 3.56, 3.83, 3.77, 3.57 และ 3.62 ตามลาดบ สรปไดวาสามารถนาโปรแกรมทสรางขนไปใชงานได หวของานวจย : การสรางและหาคณภาพ WBT (Web-Based Training) เพอใชฝกอบรม หลกสตรระยะสนวชาวศวกรรมแทรฟฟค องคการโทรศพทแหงประเทศไทย ผวจย : จระวฒน อโศกวฒนะ สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปการศกษา : 2542 บทคดยอ : ความกาวหนาทางเทคโนโลยการนาเสนอสารสนเทศ ไดมการพฒนาสรปแบบการฝกอบรมผานเครอขายอนเตอรเนต สามารถลดขอจากดของเวลาและสถานทและงายตอการพฒนา สามารถสนองความตองการเรยนรไดอยางเพยงพอ การฝกอบรมโดยใช WBT (Web-Based Training) ทพฒนาขนนจะเหมาะสาหรบการฝกอบรม ทสามารถเขามาศกษาดวยตนเองบนเครองคอมพวเตอรสวนบคคลซงตอเชอมกบเครอขายอนเตอรเนต วตถประสงคการวจย เพอพฒนาและ หาคณภาพของ WBT ในการฝกอบรมหลกสตรระยะสน วชาวศวกรรมแทรฟฟคขององคการโทรศพทแหงประเทศไทย การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง เพอพฒนา WBT โดยนาเสนอบทเรยน WBT เปนลกษณะโมดลยอย แบงออกเปน 4 โมดล กลมตวอยางทใชในการวจย ไดเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จากพนกงานองคการโทรศพทททางานเกยวของกบงานทางดานโครงขายโทรศพท/แทรฟฟค จานวน 20 คน เครองมอทใชในการวจยเปนโปรแกรม WBT แบบฝกหดทายบทเรยนและแบบทดสอบรวม เพอหาประสทธภาพของบทเรยนทตงไวไมตากวา 80/80 รวมทงแบบสอบถามความคดเหนจากผเชยวชาญ เพอหาความเหมาะสมของสอการสอน ผลการวจยการหาประสทธภาพของบทเรยนจากกลมตวอยาง พบวาไดคะแนนจากการทาแบบฝกหดทายบทเรยนและแบบทดสอบรวม คดเปนรอยละ 85.87/80.2 ซงมคาสงกวาเกณฑทตงไวและผเชยวชาญมความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของสอการสอน อยในระดบด สรปไดวา WBT ทสรางขนน สามารถนาไปใชฝกอบรมกบกลมเปาหมายได


หวของานวจย : การสรางและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ระบบมลตมเดย (MMCAI) วชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน สาหรบนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ตามหลกสตรสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ผวจย : นพศกด ตนตสตยานนท สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปการศกษา : 2544 บทคดยอ : วชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน เปนวชาหนงในหลกสตรระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) สาขาคอมพวเตอรธรกจ สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ความสาคญของวชานมงหวงใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบเครอขายคอมพวเตอร จากการสารวจสถาบนเทคโนโลยราชมงคลทเปดสอนวชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน จานวน 20 วทยาเขต จากจานวนทงหมด 30 วทยาเขต พบวามปญหาในการสอนทสาคญทสดกคอ เนอหาอธบายใหเหนภาพไดยากและสอไมโตตอบกบผเรยน นอกจากนยงพบอกวา ผสอนสวนใหญเหนดวยมากทสด ถาหากมการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนระบบมลตมเดยขน ฉะนนการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนระบบมลตมเดยวชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน จะสามารถแกปญหาดงกลาวขางตนได การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอสรางและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนระบบมลตมเดย (MMCAI) วชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน สาหรบนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงชนปท 2 สถาบนเทคโนโลยราชมงคล 2) เพอเปรยบเทยบผล สมฤทธทางการเรยนวชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตนของผเรยนกอนและหลงการเรยน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทสรางขน และ 3) เพอเปรยบเทยบความคงทนทางการเรยนของผเรยนหลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแลว 1 สปดาห และ 1 เดอน วธดาเนนการวจย เรมจากใหกลมตวอยางทดลองใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทสรางขน ซงเปนนกศกษาจานวน 60 คน จากสถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตวงไกลกงวล หลงจากทกลมตวอยางเรยนจบบทเรยนแลว ใหทาการทดสอบดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทนท จากนนนาคะแนนทไดจากการทดสอบมาทาการวเคราะหตามหลกสถตและดาเนนการเกบรวบรวมขอมลความคงทนทางการเรยนจากกลมตวอยาง ภายหลงจบบทเรยนไปแลว 1 สปดาหและ 1 เดอนตามลาดบ ผลการวเคราะหขอมลพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทพฒนาขน มประสทธภาพ 86.18/85.02 สงกวาเกณฑ 85/85 ทตงไวตามสมมตฐาน เมอนาคะแนนการทดสอบมาวเคราะหโดยการทดสอบคา z ทางการเรยนของผเรยนกอนและหลงเรยน พบวาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนกอนและหลงเรยนเพมขนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 และเมอพจารณาผลคะแนนสอบหลงเรยน ปรากฏวาคะแนนเฉลยรวมจากการทดสอบหลงเรยนเทากบ


142.67 ซงสงกวาคะแนนเฉลยรวมทไดจากการทดสอบกอนเรยนซงมคาเทากบ 88.20 คะแนน หลงจากนน ไดนาคะแนนเฉลยรวมจากการทดสอบหลงเรยนมาเปรยบเทยบกบขอมลความคงทนทางการเรยนของผเรยน หลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแลว 1 สปดาห และ 1 เดอน ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนเฉลยรวมจากการทดสอบลดลง 5.16% และ 15.73% ตามลาดบ ผใชบทเรยนและผเชยวชาญมความคดเหนตอบทเรยนในระดบด แสดงใหเหนวาบทเรยนคอมพวเตอรระบบมลตมเดยทพฒนาขน สามารถนาไปใชในการเรยนการสอนวชาเครอขายคอมพวเตอรเบองตน สาหรบนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ตามหลกสตรของสถาบนเทคโนโลยราชมงคลได หวของานวจย : การพฒนาระบบฐานขอมลองคความรเรองปญหาการใชงานคอมพวเตอร ผวจย : จฑามาศ กระจางศร สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปการศกษา : 2545 บทคดยอ : งานวจยทไดจดทาขนครงน มวตถประสงคเพอพฒนาระบบฐานขอมลองคความรเรอง ปญหาการใชงานคอมพวเตอร เพอเปนฐานขอมลความรแกผใชคอมพวเตอรทมปญหาการใชงานคอมพวเตอรทว ๆ ไป และเพออานวยความสะดวกในการแกปญหาการใชงานคอมพวเตอรตามอาการเสย งานวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง พฒนาขนบนระบบปฏบตการ Windows ซงทางานในลกษณะ Client/Server โดยใชภาษา PHP เปน Software Tool และใชระบบการจดการฐานขอมล MySQL เปนระบบฐานขอมล สาหรบเครองมอทใชทดสอบระบบเปนแบบสอบถามซงประเมนโดยใชวธ Blackbox Testing โดยทาการประเมนประสทธภาพของระบบรวมทงหมด 5 ดาน จากกลมตวอยาง 2 กลม ไดแก กลมผดแลระบบ และกลมผใชทวไป ผลการวจยปรากฏวา ประสทธภาพทางดาน Functional Requirement Test มคาเฉลยอยท 4.08 และ 3.80 ตามลาดบ แสดงใหเหนวาโปรแกรมทพฒนาขนมความถกตองตรงความตองการของผใชด ดาน Functional Test มคาเฉลยอยในระดบ 4.02 และ 4.08 ตามลาดบ แสดงใหเหนวาโปรแกรมทไดพฒนามความถกตองในการทางานด ดาน Usability Test มคาเฉลยอยในระดบ 3.84 และ 4.04 ตามลาดบ แสดงใหเหนวาโปรแกรมทไดพฒนามความงายตอการใชงานด ดาน Performance Test มคาเฉลยอยในระดบ 3.96 และ 3.96 ตามลาดบ แสดงใหเหนวาโปรแกรมทพฒนาขนมประสทธภาพตามทตองการด ดาน Security Test มคาเฉลยอยในระดบ 3.93 แสดงใหเหนวาโปรแกรมทไดพฒนามระบบรกษาความปลอดภยของขอมลด เมอนาคะแนนเฉลยของแตละดานไปหาคาเฉลยรวม พบวาคาเฉลยของกลมผดแลระบบอยในระดบ 3.96 และคาเฉลยของกลมผใชงานทวไปอยในระดบ 3.97 แสดงใหเหนวาโปรแกรมทพฒนาขนมประสทธภาพอยในระดบด สามารถนาไปใชงานได


หวของานวจย : การพฒนาระบบฐานขอมลสาหรบการวเคราะหจดเสยและซอมเครองรบ โทรทศน ผวจย : วจนา ขาวฟา สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปการศกษา : 2545 บทคดยอ :

งานวจยเรอง “การพฒนาระบบฐานขอมลองคความรสาหรบการวเคราะหจดเสยและซอมเครองรบโทรทศน” เปนระบบทพฒนาขนเพออานวยความสะดวกใหแกชางมอใหมหรอผทสนใจทวไป เพอใชชวยในการวเคราะหจดเสยและซอมเครองรบโทรทศน โดยรวบรวมความรตาง ๆ จากชางมออาชพและผมประสบการณทางดานการตรวจซอมเครองรบโทรทศน มาใชเปนฐาน ความร ลกษณะการทางานของระบบชวยใหผใชสามารถวเคราะหจดเสยไดดวยตวเอง เพอใหทราบถงแนวทางและวธในการตรวจซอมเครองรบโทรทศน โดยใชระบบ Q/A ตามหลกทฤษฎ IF/THEN/ELSE ชวยใหผใชงายตอการทาความเขาใจและเกดความสะดวก โดยผวจยไดอางองเครองรบโทรทศนส ยหอ SONY Wega รน KV-PF14P40/KV-PF14Q40 เปนกรณศกษา ผลการพฒนาระบบฐานขอมลองคความร สาหรบการวเคราะหจดเสยและซอมเครองรบโทรทศน พฒนาขนบนระบบปฏบตการ Windows ME โดยใชภาษา PHP และใชระบบจดการฐานขอมล MySQL หลงจากพฒนาระบบเสรจสนแลว ไดนาไปทดลองใชกบกลมผใชจานวน 10 คน โดยใชแบบประเมนประสทธภาพของโปรแกรม โดยใชวธ Blackbox Testing จานวน 5 ดาน ไดแก ดาน Functional Requirement Test ดาน Functional Test ดาน Usability Test ดาน Performance Test และ ดาน Security Test ผลปรากฏวาระบบทสรางขนมประสทธภาพอยในระดบดทกดาน โดยมคาเฉลยรวมอยท 4.46 สรปไดวา ระบบฐานขอมลองคความรเรองนสามารถนาไปใชประโยชนตามวตถประสงคได บทสรป การวจยเชงทดลอง เปนการวจยทมงเนนการศกษาอทธพลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทมผลตอตวแปรตาม โดยการทดสอบสมมตฐานเพอหาความสมพนธเชงเหตและผลในการศกษาทดลอง เพอพจารณาผลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทสงผลทาใหตวแปรตามเกดการเปลยนแปลง โดยเฉพาะการวจยทางเทคโนโลยดานสารสนเทศ ซงสวนใหญมกจะเปนการพฒนาเทคโนโลย ระบบ เครองมอ อปกรณ หรอซอฟทแวรขนมาใหม แลวนาไปใชกบกลมตวอยางเพอศกษาผลทเกดขน อนจะสงผลใหมการขยายผลสกระบวนการผลตทเปนรปธรรมตอไป สาหรบแนวทางการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จาแนกออกเปน 12 แนวทาง ดงน 1) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในการใหบรการและบรหารรฐกจ 2) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในภาคธรกจ 3) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในภาคอตสาหกรรม


4) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในทางการแพทย 5) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบระบบภมสารสนเทศ 6) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบวทยา การคอมพวเตอร 7) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา 8) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกยวกบเกษตรกรรม 9) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสรเทศเกยวกบคนพการ 10) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการ 11) การวจยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศบนระบบเครอขาย และ 12) การวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศบนเครองมอสอสาร ในกระบวนการวจยตามแนวทางดงกลาวน จะตองอาศยรปแบบตาง ๆ เพอเปนขนตอนในกระบวน การวจย ไดแก 1) แนวทางการวจยเชงทดลองทว ๆ ไป 2) แนวทางการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศ และ 3) แนวทางการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร เพอทาใหการวจยไดผลสรปทมประสทธภาพ สามารถนาไปใชงานได อยางไรกตามในกระบวนการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จะตองมการกาหนดตวแปรในการทดลองทกครง ซงตวแปรในการทดลองของการวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทนยมศกษา ไดแก ประสทธภาพ ความพงพอใจ สมรรถนะ ผลสมฤทธ และความคงทน การประเมนตวแปรในการทดลองดงกลาวมวธการทแตกตางกนไปตามลกษณะของการวจย ซงการประเมนผลสวนน กลาวไดวาเปนตวบงชคณภาพของงานวจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทไดพฒนาขน แบบฝกหดทายบท จงตอบคาถามตอไปน 1. ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถงอะไร มวธการหาไดอยางไรบาง 2. ความพงพอใจ (Satisfactory) หมายถงอะไร มวธการหาไดอยางไรบาง 3. สมรรถนะ (Competency) หมายถงอะไร มวธการหาไดอยางไรบาง 4. ความคงทน (Retention) หมายถงอะไร มวธการหาไดอยางไรบาง 5. เพราะเหตใด การวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศจงประเมนโดยการหาผลสมฤทธไมได เหมอนกบการวจยเชงทดลองดานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร 6. การประเมนประสทธภาพของการวจยเชงทดลองดานระบบสารสนเทศ โดยวธ Blackbox และ Whitebox แตกตางกนอยางไร ในประเดนตาง ๆ ดงน 6.1 แนวทางการประเมน 6.2 ผประเมน 6.3 ประโยชนทไดรบจากการประเมน 7. จงออกแบบแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคา สาหรบการประเมนผลระบบฐานขอมลภาพ (Image Database System) ทพฒนาขน โดยวธ Blackbox และ Whitebox 8. จงออกแบบแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคาเพอวดความพงพอใจ สาหรบการประเมนผลผใชงานเกยวกบระบบฐานขอมลบคลากรในองคกรทพฒนาขน