72. N P R A V I L N I K O BLIŽIM USLOVIMA I NA AVANJA ... · kafana, restoran, kabina za presvla enje, tuš kabina, ulaz u vodu na plaži i na bazenu, mjesto u gledalištu, telefon,

10. februar 2009. SLU@BENI LIST CRNE GORE Strana 16 – Broj 10

72. Na osnovu lana 73 stav 4 Zakona o ure!enju prostora i izgradnji objekata („Službeni list CG“, broj 51/08), Ministarstvo za ekonomski razvoj, donijelo je

P R A V I L N I K

O BLIŽIM USLOVIMA I NA INU PRILAGO!AVANJA OBJEKATA ZA PRISTUP I KRETANJE LICA SMANJENE POKRETLJIVOSTI

I. OPŠTE ODREDBE

"lan 1 Ovim pravilnikom se propisuju uslovi i na in obezbje!ivanja nesmetanog pristupa, kretanja, boravka i rada licima smanjene pokretljivosti (u daljem tekstu: pristupa nost) objektima koji su u javnoj upotrebi, stambenim i stambeno-poslovnim objektima i uslovi i na in jednostavnog prilago!avanja pristupa nosti stambenim i stambeno-poslovnim objektima.

"lan 2 Pristupa nost i jednostavno prilago!avanje pristupa nosti objekata iz lana 1 ovog pravilnika obezbje!uje se izradom tehni ke dokumentacije i izgradnjom tih objekata na na in da sadrže obavezne elemente pristupa nosti i/ili da ispunjavaju uslove upotrebe pomagala lica sa invaliditetom. Kada su elementi pristupa nosti istovremeno i dio puta za evakuaciju u slu aju opasnosti, tada se moraju ispuniti zahtjevi po posebnom propisu.

"lan 3 Grafi ki prikaz oznaka pristupa nosti, uslova upotrebe pomagala i obaveznih elemenata pristupa nosti, dat je u Prilogu koji je odštampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni dio. Oznake pristupa nosti moraju biti odgovaraju#e veli ine i postavljene na lako uo ljivom mjestu.

"lan 4 Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljede#e zna enje:

1. lice smanjene pokretljivosti je lice koje ima privremene ili trajne smetnje pri kretanju usljed invalidnosti, starosti, trud-no#e ili drugih razloga;

2. lice sa invaliditetom je lice sa uro!enom ili ste enom fizi kom, senzornom, intelektualnom ili emocionalnom umanjenom sposobnoš#u;

3. pomagala lica sa invaliditetom su pomagala za orjentaciju i pomagala za pokretljivost; 4. pomagala za orjentaciju su bijeli štap i pas vodi ; 5. pomagala za pokretljivost su invalidska kolica, štap, štake, hodalica i pas pomaga ; 6. prepreka je komunikacijska i orjentaciona smetnja koja lice smanjene pokretljivosti može ometati i/ili sprje avati u

nesmetanom pristupu, kretanju, boravku i radu; 7. pristupa nost je rezultat primjene tehni kih rješenja u izradi tehni ke dokumentacije i gra!enju objekata, kojima se

licima smanjene pokretljivosti i licima sa invaliditetom obezbje!uje nesmetan pristup, kretanje, boravak i rad u tim objektima na istom nivou kao i ostalim licima;

8. pristupa ni objekat, dio objekta ili oprema (rampa, stepenište, lift, vertikalno-podizna platforma, koso-podizna sklopiva platforma, ulazni prostor, komunikacije, WC, kupatilo, kuhinja, soba, u ionica, radni prostor, stan/apartman, kafana, restoran, kabina za presvla enje, tuš kabina, ulaz u vodu na plaži i na bazenu, mjesto u gledalištu, telefon, tekstofon, faks, bankomat, elektri ne instalacije, kvake na vratima i prozorima, pult, oglasni pano, orjentacioni plan za kretanje u objektu, stajalište i peron, parking mjesto, javna pješa ka površina, semafor, pješa ki prelaz, pješa ko ostrvo i rakrsnica) je onaj objekat, dio objekta ili oprema koji obezbje!uje ispunjavanje obaveznih elemenata pristupa nosti propisanih ovim pravilnikom;

9. obavezni elementi pristupa nosti su elementi za izradu tehni ke dokumentacije i gra!enje, kojima se odre!uje veli ina, svojstva, instalacije, ure!aji i druga oprema objekata radi obezbje!ivanja pristupa, kretanja, boravka i rada lica sa invaliditetom i lica smanjene pokretljivosti na istom nivou kao i ostalim licima;

10. oznake pristupa nosti su oznake kojima se ozna avaju primijenjeni obavezni elementi pristupa nosti; 11. jednostavno prilagodljivi stan je stan koji se po potrebi može prilagoditi u pristupa ni, bez uticaja na upotrebljivost

objekta ; 12. vizuelno-svjetlosna najava je upozorenje i obavještenje gluvom licu i licu ošte#enog sluha putem svjetlosnih signala; 13. zvu na najava je upozorenje i obavještenje slijepom i slabovidom licu putem zvuka; 14. zvu na signalizacija je signalizacija koja pomaže slijepim i slabovidim licima pri snalaženju u prostoru; 15. induktivna petlja ili transmisioni obru je instalacija koja se ugra!uje u objekat radi otklanjanja šumova iz okoline i

poboljšanja kvaliteta zvuka;.


16. komunikaciono pomagalo je ure!aj koji omogu#ava licima koja koriste slušni aparat primanje zvu nih signala bez smetnji;

17. taktilna obrada je završna reljefna obrada hodne površine; 18. taktilna crta vo!enja je taktilna obrada hodne površine namijenjena usmjeravanju kretanja slijepih i slabovidih lica,

koja se na kraju puta vo!enja i na mjestu promjena smjera vo!enja ozna ava promjenom u strukturi reljefne obrade; 19. taktilna crta upozorenja je taktilna obrada hodne površine koja se postavlja sa svrhom upozorenja slijepim i slabovidim

licima na opasnost od vozila; 20. taktilno polje upozorenja je taktilna obrada hodne površine koja služi za upozorenje i obavještavanje slijepim i

slabovidim licima o promjeni nivoa kretanja; 21. tekstofon je prilago!eni telefon za gluva lica i lica ošte#enog sluha, pri emu oba sagovornika komuniciraju pismenim

putem; 22. tipski element je predmet ija je namjena razgrani avanje javne pješa ke površine od kolovoza, biciklisti ke staze i/ili

parkirališta, a može biti razli itog oblika i druge primarne namjene – na primjer: žardinjera za cvije#e, zid, klupa i sl; 23. javna pješa ka površina je: trotoar, pješa ka staza, pješa ki trg, pasarela, pješa ki prolaz, pješa ki most i sl.

"lan 5

Obaveze iz ovog pravilnika odnose se na objekte u javnoj upotrebi i na stambene i stambeno-poslovne objekte. Objekti u javnoj upotrebi su:

1. objekti trgova ke, ugostiteljske i/ili turisti ke namjene: robna ku#a; trgova ki i uslužni centar; samoposluživanje uslužne površine od 400 m2 i više; tržnica; caffe bar, kafana i restoran, sa 80 i više sjede#ih mjesta; disko klub i no#ni klub, površine od 400 m2 i više; turisti ki informativni centar; turisti ka agencija površine od 200 m2 i više; zasebno stoje#a recepcija; objekat nauti kog turizma; hotel (soba/TWC) sa 50 i više soba; hostel sa 50 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama; turisti ko naselje sa 50 i više apartmana; kamp za 500 i više gostiju; restoran uz magistralni put ili autoput; hotel sa posebnom oznakom – motel uz magistalni ili autoput; trgova ko-ugostiteljski sadržaj uz pumpu za gorivo i sl;

2. objekti poštanske i/ili telekomunikacione namjene: poštanska sala za rad sa strankama sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; poštanska sala za rad sa strankama sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; objekti u kojima se nude telekomunikacione usluge telefoniranja, faksiranja i sl. sa tri ili više ure!aja i sl;

3. objekti za pružanje finansijskih usluga: poslovnica banke sa dva ili više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; poslovnica finansijske agencije sa dva ili više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja i sl;

4. objekti zakonodavne, sudske, upravne i sli ne namjene: Vlada Crne Gore; Skupština Crne Gore; organi sudske vlasti; organi državne i lokalne uprave i sl;

5. objekti zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dje je zaštite: ustanove zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dje je zaštite; apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala; apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja; ambulanta; dom zdravlja; bolnica; lje ilište; zatvoreni bazen u lje ilištu; otvoreni bazen u lje ilištu; lje ilišna plaža; zatvoreno lje ilišno kupalište/banja; javno kupalište; dom za stare osobe sa 10 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama; dom za stare osobe hotelskog tipa (soba/TWC) sa 10 i više soba; dom za stare osobe apartmanskog tipa sa 10 i više apartmana; narodna kuhinja i sl;

6. objekti u kojima esto borave lica sa invaliditetom: objekti u kojima se nalaze poslovne prostorije saveza, društava i/ili udruženja lica sa invaliditetom; ustanova za vaspitanje i obrazovanje lica sa invaliditetom; ustanova za rehabilitaciju; ustanova za smještaj lica sa invaliditetom i sl;

7. objekti vaspitne i obrazovne namjene: dje ji vrti#; škola, visoko-obrazovna institucija; u eni ki i studentski dom sa 50 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama; u eni ki i studentski dom hotelskog tipa (soba/TWC) sa 50 i više soba; studentska apartmanska naselja sa 50 i više apartmana i sl;

8. objekti kulturne namjene: centralna biblioteka; gradska biblioteka; univerzitetska biblioteka; kulturni centar; kongresni centar; muzej, galerija, izložbeni prostor površine 300 m2 i više; bioskop, pozorište i koncertna dvorana, i sl;

9. objekti saobra"ajne namjene: aerodrom; autobuska i željezni ka stanica; autobusko stajalište, željezni ki peron; putni ka zgrada u trajektnim i brodskim pristaništima; odmorište uz magistralni ili auto-put; javno parkiralište; javna garaža; benzinska pumpa, i sl;

10. objekti sportsko - rekreacione namjene: sportski teren; sportska dvorana sa 100 i više mjesta u gledalištu i sl; 11. objekti zabavne namjene: zabavni park; zoološki i botani ki vrt i sl; 12. objekti vjerske namjene: obredna dvorana; vjerski i dobrotvorni centar; 13. objekti za izvršavanje krivi nih sankcija: zatvor; vaspitni zavod i sl; 14. prostori i površine javne namjene: pješa ki trg, ulica, staza u parku, dje jem igralištu i na šetalištu; pješa ki prolaz,

pasarela i pješa ki most; uli ni prelaz i sl; 15. objekti ostale namjene: sajamski i izložbeni centar; javni WC; objekat u kome je obavezno izvo!enje etiri ili više WC

jedinica za javnu upotrebu; kapela, mrtva nica i krematorijum; javno sklonište i sl. Stambeni i stambeno-poslovni objekti, u smislu ovog lana su:

1. stambeni objekat sa deset i više stanova, isklju ivo stambene namjene; 2. stambeno-poslovni objekat mješovite – stambene i druge namjene, koji ima deset i više stanova.


Kada se u objektu stambene namjene uspostavi prostor javne ili poslovne namjene, tada se na taj objekat, zavisno od vrste djelatnosti koja se u tom prostoru obavlja, primjenjuju odredbe ovog pravilnika kojima se propisuju uslovi za odgovaraju#e objekte iz stava 2 ovog lana.

II. USLOVI UPOTREBE POMAGALA

"lan 6 Pod uslovima upotrebe pomagala lica sa invaliditetom (u daljem tekstu: uslovi upotrebe pomagala) podrazumijeva se:

– prostor potreban za kretanje lica u invalidskim kolicima prikazan primjerom na slici 2 Priloga ovog pravilnika, – prostor potreban za upotrebu štapa, štaka, hodalica prikazan primjerom na slici 3 Priloga ovog pravilnika, i – prostor potreban za upotrebu bijeloga štapa i psa vodi a prikazan primjerom na slici 4 Priloga ovog pravilnika.

Ako ovim pravilnikom za odre!eni objekat nije odre!en obavezni element pristupa nosti, tehni ka dokumentacija mora sadržati rješenja koja #e zadovoljiti uslove upotrebe pomagala.

III. OBAVEZNI ELEMENTI PRISTUPA"NOSTI

"lan 7 Obavezni elementi pristupa nosti su:

A. elementi pristupa nosti za savladavanje visinskih razlika, B. elementi pristupa nosti samostalnog života i C. elementi pristupa nosti javnog saobra#aja.

Obavezni elementi pristupa nosti primjenjuju se odabirom najpovoljnijeg rješenja u odnosu na namjenu i druge osobine objekta.

Taktilna površina

"lan 8 Pristupa na taktilna površina izvodi se reljefnom obradom visine do 5 mm na na in da ne otežava kretanje invalidskih kolica, da je prepoznatljiva na dodir stopala ili bijelog štapa, da ne zadržava vodu, snijeg i ne isto#u, te da se lako održava. Primjer pristupa ne taktilne površine prikazan je na slici 5 Priloga ovog pravilnika. Najmanje dimenzije taktilne površine i mjesta na kojima je obavezna njena primjena odre!ena su zavisno od svakog pojedinog elementa pristupa nosti propisanog ovim pravilnikom. Taktilna crta vo!enja, taktilna crta upozorenja i/ili taktilno polje upozorenja, obavezno moraju imati karakteristike propisane za taktilnu površinu.

A. ELEMENTI PRISTUPA"NOSTI ZA SAVLADAVANJE VISINSKIH RAZLIKA

"lan 9 Za potrebe savladavanja visinskih razlika prostora kojim se kre#u lica smanjene pokretljivosti mogu se koristiti sljede#i elementi pristupa nosti: rampa, stepenište, lift, vertikalno-podizna platforma i koso-podizna sklopiva platforma.

Rampa

"lan 10 Rampa se koristi kao element pristupa nosti za potrebe savladavanja visinske razlike do 120 cm, u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru. Rampa mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– dopušteni nagib do 1:20 (5%), – svijetlu širinu od najmanje 120 cm u spoljašnjem prostoru, odnosno najmanje 90 cm u unutrašnjem prostoru, – odmorišni podest najmanje dužine od 150 cm na svakih 6 m dužine rampe, – vrstu, površinu obra!enu protiv klizanja, – izvedenu ogradu sa rukohvatima na nezašti#enim dijelovima, – rukohvate koji su presjeka 4 cm, oblikovani na na in da se mogu obuhvatiti dlanom, postavljeni na dvije visine – od 60

i od 90 cm, produženi u odnosu na nagaznu površinu rampe za 30 cm, sa zaobljenim završetkom, prema primjeru na slici 7 Priloga ovog pravilnika,

– na ogradi rampe koja se nalazi u spoljašnjem prostoru rukohvate izvedene od materijala koji nije osjetljiv na termi ke promjene,

– ogradu ispunjenu staklom uo ljivo obilježenu, – oznake pristupa nosti prema slici 1 i to: 1.5, 1.7 i 1.8 Priloga ovog pravilnika.

Primjer rampe i uslovi iz stava 2 ovoga lana prikazani su na slici 6 Priloga ovog pravilnika. Izuzetno, za visinsku razliku do 76 cm, dopušteni nagib smije biti do 1:12 (8,3%).


Izuzetno od stava 1 ovog lana, u spoljašnjem prostoru, kada za to postoje uslovi, za potrebe savladavanja visinske razlike ve#e od 120 cm, može se koristiti rampa uz primjenu uslova propisanih u stavu 2 ovog lana.

Stepenište

"lan 11 Stepenište mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– visinu stepenice najviše 15 cm, – širinu nagazne površine stepenice najmanje 33 cm, – svijetlu širinu stepenišnog kraka u unutrašnjem prostoru najmanje 110 cm, – svijetlu širinu stepenišnog kraka u spoljašnjem prostoru najmanje 120 cm, – ivicu nagazne površine stepenice obra!enu vizuelno kontrastno i protiv klizanja u širini od najmanje 2 cm, – rukohvate na zaštitnoj ogradi stepeništa izvedene u kontinuitetu cijelom dužinom stepeništa, a na po etku i na kraju

stepeništa produžene u odnosu na nagaznu površinu stepenice za 30 cm, sa zaobljenim završetkom, – rukohvate na ogradi stepeništa izvedene na na in da se mogu obuhvatiti dlanom, – rukohvate na ogradi stepeništa u spoljašnjem prostoru izvedene od materijala koji nije osjetljiv na termi ke promjene, – stepenišni krak širine 250 cm i više izveden sa centralnim rukohvatom prema primjeru na slici 9 Priloga ovog

pravilnika, – prostor ispod po etnog stepenišnog kraka ogra!en ogradom visine 70 cm do mjesta gdje je visina podgleda stepenišnog

kraka 210 cm ili pod ispod stepenišnog kraka denivelisan podizanjem za najmanje 3 cm do mjesta gdje je visina podgleda stepenišnog kraka 210 cm, prema primjeru na slici 10 Priloga ovog pravilnika,

– ogradu ispunjenu staklom uo ljivo obilježenu, – pred prvom i iza posljednje stepenice izvedeno taktilno polje upozorenja, u punoj širini stepenišnog kraka, širine

najmanje 40 cm sa užljebljenjima vertikalno u odnosu na smjer kretanja u skladu sa odredbama lana 8 ovog pravilnika,

– oznake pristupa nosti prema slici 1 i to: 1.2, 1.3, 1.5, 1.6 i 1.9 Priloga ovog pravilnika. Primjer stepeništa i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 8 Priloga ovog pravilnika.

Lift

"lan 12

Lift se koristi kao element pristupa nosti za potrebe savladavanja visinske razlike, a obavezno se primjenjuje za savladavanje visinske razlike ve#e od 120 cm u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru. Lift mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– unutrašnje dimenzije lifta najmanje 110 x 140 cm, – vrata svijetle širine najmanje 90 cm, – vrata lifta koja se otvaraju klizno ili prema spolja u odnosu na kabinu lifta, – komandnu plo u postavljenu u rasponu visine od 90 do 120 cm, – komandnu plo u sa tasterima kontrastno izvedenim, reljefno prepoznatljivih brojeva etaža i drugih informacija na

Brajevom pismu, – rukohvat u liftu na visini od 90 cm, – vizuelno-svjetlosnu i zvu nu najavu spratova, – kada se nalazi u objektima koji su u javnoj upotrebi iz lana 5 stava 2 ta . 5 i 6 ovog pravilnika, lift ima i govorno

najavljivanje spratova, – od ulaznih vrata objekta do lifta postavljenu taktilnu crtu vo!enja širine najmanje 40 cm, sa užljebljenjima u smjeru

vo!enja, – oznake pristupa nosti prema slici 1 i to: 1.2, 1.3, 1.4 i 1.10 Priloga ovog pravilnika.

Primjer lifta i uslovi iz stava 2 ovog lana prikazani su na slici 11 Priloga ovog pravilnika. Kada se savladavanje visinske razlike rješava sa više liftova, tada najmanje jedan lift mora biti riješen prema odredbama stava 2 ovog lana.

Vertikalno-podizna platforma

"lan 13

Vertikalno-podizna platforma se koristi kao element pristupa nosti za potrebe savladavanja visinske razlike ve#e od 120 cm u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru, kada se isto ne rješava pristupa nim liftom ili drugim elementom pristupa nosti propisanim ovim pravilnikom. Vertikalno-podizna platforma mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– nagaznu površinu platforme veli ine najmanje 110 × 140 cm, – bo ne stranice platforme zatvorene do visine od 120 cm, – ulazna vrata širine korisnog prostora namanje 90 cm koja se otvaraju klizno ili zaokretno prema spolja,


– oznaku pristupa nosti prema slici 1.11 Priloga ovog pravilnika. Primjer vertikalno-podizne platforme i uslovi iz stava 2 ovog lana prikazani su na slici 12 Priloga ovog pravilnika.

Koso-podizna sklopiva platforma

"lan 14 Koso-podizna sklopiva platforma koristi se kao element pristupa nosti za potrebe savladavanja visinske razlike ve#e od 120 cm u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru, kada se isto ne rješava liftom ili drugim elementom pristupa nosti propisanim ovim pravilnikom. Koso-podizna sklopiva platforma postavlja se na bo ne stepenišne zidove ili stepenišnu ogradu, koja se vodi dužinom cijelog stepeništa, a mora imati:

– nagaznu površinu platforme veli ine najmanje 90 × 100 cm, – bo nu podnu preklopnu zaštitu visine 20 cm i preklopni zaštitni rukohvat, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.12 Priloga ovog pravilnika.

Primjer koso-podizne sklopive platforme i uslovi iz stava 2 ovog lana prikazani su na slici 13 Priloga ovog pravilnika.

B. ELEMENTI PRISTUPA"NOSTI NEZAVISNOG ŽIVOTA

"lan 15 U svrhu omogu#avanja nezavisnog života licima smanjene pokretljivosti i licima sa invaliditetom služe sljede#i elementi pristupa nosti: ulazni prostor; komunikacije; WC; kupatilo; kuhinja; soba, u ionica, radni prostor; stan; kafana i restoran; kabina za presvla enje; tuš kabina; ulaz u vodu na plaži i na bazenu; mjesto u gledalištu; telefon, tekstofon, faks, bankomat; elektri ne instalacije (interfon, prekida za svjetlo, i zvonce, uti nica u kuhinji, ostale uti nice, izvodna plo a za elektri nu instalaciju); kvake na vratima i prozorima; šalter; pult; induktivna petlja ili transmisioni obru ; oglasni pano, orijentacioni plan za kretanje u objektima i sl.

Ulazni prostor

"lan 16

Ulazni prostor u objekat je ulaz do kojeg se dolazi direktno sa javne pješa ke površine ili uz pomo# elemenata pristupa nosti za savladavanje visinskih razlika. Ulazni prostor mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– jednokrilna vrata širine korisnog prostora od najmanje 110/210 cm, ili dvokrilna vrata širine korisnog prostora od najmanje 2 × 90/210 cm,

– vrata koja se otvaraju prema spolja ili klizno, – pristupa nu kvaku prema odredbama lana 30 ovog pravilnika, – prag vrata koji nije viši od 2 cm, – struga i otira izveden od materijala koji ne uliježe, ugra!eni u nivou poda, – u slu aju kada su glavna ulazna vrata kružna, uz njih i zaokretna ili klizna vrata širine korisnog prostora najmanje 90

cm, – u slu aju kada su glavna ulazna vrata klizna svijetli otvor od najmanje 90/210 cm, a ispred vrata, u tom slu aju,

obezbije!en upotrebni prostor veli ine najmanje 150 × 150 cm, – oznaku smjera otvaranja vrata, – u slu aju kada su ulazna vrata i pregradni zidovi ulaznog prostora izra!eni od staklenih plo a površine ve#e od 1,5 m2,

bez pre ki, uo ljivu oznaku u rasponu visine od 90 do 160 cm, – vjetrobran dužine od 240 cm, – kod usmjeravaju#eg ulaza obezbije!en i prolaz sa zaokretnom ogradom svijetle širine najmanje 90 cm, – osvjetljenje nivoom osvjetljenja od 200 luxa, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznake pristupa nosti prema slici 1 i to: 1.2, 1.3, 1.6 i 1.13 Priloga ovog pravilnika.

Primjer ulaznog prostora i uslovi iz stava 2 ovog lana prikazani su na slici 14 Priloga ovog pravilnika.

Komunikacije

"lan 17 Komunikacije moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– širinu hodnika najmanje 150 cm, – sve hodne površine, u pravilu, u istom nivou, – hodne površine koje nijesu u istom nivou, me!usobno povezane elementima pristupa nosti za savladavanje visinskih

razlika u skladu sa ovim pravilnikom, – vrata na komunikacijama izvedena bez praga, svijetle širine korisnog prostora najmanje 90 cm,


– vrata sa pristupa nom kvakom prema odredbama lana 30 ovog pravilnika, – ulazna vrata koja sa komunikacija vode u druge prostore i prostorije, stanove i sl. izvedena sa pragom koji nije viši od 2

cm, – u slu aju kada su vrata i pregradni zidovi komunikacije izra!ene od staklenih plo a površine ve#e od 1,5 m2, bez

pre ki, uo ljivu oznaku u rasponu visine od 90 do 160 cm, – podru je za kretanje osvijetljeno nivoom osvjetljenja od 100 luxa; – na mjestima gdje se ogradama usmjerava kretanje, razmak izme!u ograda od najmanje 90 cm, – svu instalacijsku i drugu opremu širu od 10 cm ugra!enu i/ili postavljenu u niše u zidu (protivpožarni aparati,

vatrogasna crijeva i sl.), – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznake pristupa nosti prema slici 1 i to: 1.1, 1.2, 1.3, 1.6 i 1.8 Priloga ovog pravilnika, – sve ostale oznake na komunikacijama postavljaju se u rasponu visine od 120 do 160 cm.

Primjer komunikacije i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 15 Priloga ovog pravilnika.

WC

"lan 18 WC mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– vrata širine svijetlog otvora najmanje 90 cm, koja se otvaraju prema spolja, – pristupa nu kvaku na vratima prema odredbama lana 30 ovog pravilnika, – ugra!en mehanizam za otvaranje vrata spolja u slu aju poziva u pomo#, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – WC šolju zajedno sa daskom za sjedenje visine od 45 do 50 cm, – uz WC šolju dva drža a za ruke dužine 90 cm, postavljena na zid u rasponu visine od 80 do 90 cm iznad površine poda, – najmanje jedan drža za ruke koji mora biti preklopni i to obavezno onaj sa pristupa ne strane WC šolje, a drugi može

biti fiksno pri vrš#en na zid, – udaljenost prednje ivice WC šolje od zida od najmanje 65 cm, – pokreta ure!aja za ispuštanje vode u WC šolju postavljen na visini od 70 cm iznad površine poda ili izvedeno

senzorsko ispuštanje vode u WC šolju, – konzolni umivaonik širine najmanje 50 cm na visini od 80 cm, sa sifonom smještenim u ili uz zid, – jednoru nu slavinu ili ugra!eno senzorsko otvaranje i zatvaranje vode, – širinu upotrebnog prostora ispred WC šolje najmanje 90 cm, – širinu upotrebnog prostora ispred umivaonika najmanje 90 cm, – slobodni prostor za okretanje invalidskih kolica najmanje površine kruga presjeka od 150 cm, – nagnuto zaokretno ogledalo postavljeno donjom ivicom na visinu od 100 cm, – vješalicu za odje#u na visini od 120 cm, – alarmni ure!aj sa prekida em na pritisak ili kanapom za povla enje, na visini od 60 cm, – svu drugu opremu dostupnu iz invalidskih kolica koja ne smeta kretanju, u vrš#enu na zid, izvedenu kontrastno u

odnosu na pod i zidove, – u slu aju da je WC u javnoj upotrebi, obavezno zaseban ulaz, izdvojen od muških i ženskih sanitarnih grupa, – od ulaznih vrata objekta do vrata javnog WC-a postavljenu taktilnu crtu vo!enja u širini od najmanje 40 cm, sa

užljebljenjima u smjeru vo!enja, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.14 Priloga ovog pravilnika.

Primjeri WC-a i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 16 Priloga ovog pravilnika. WC u sklopu pristupa nog stana i u okviru soba i/ili apartmana u objektima na primjer: hotel, !a ki i studentski dom, dom za stare osobe i sl, mora ispunjavati uslove iz stava 1 ovog lana, osim uslova propisanih al. 19, 20 i 21.

Kupatilo

"lan 19 Kupatilo mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– kadu visine gornje ivice najviše 50 cm i/ili prostor za tuširanje izveden bez pregrade, veli ine najmanje 90 × 90 cm, – lift za kadu, osim u slu aju kada se uz kadu postavlja i prostor za tuširanje, – drža za ruke uz kadu postavljen u rasponu visine od 80 do 90 cm od površine poda, odnosno drža uz prostor za

tuširanje postavljen na visinu od 75 cm, – u prostoru za tuširanje vodootporno preklopno sjedište postavljeno u rasponu visine od 45 do 50 cm, – svu opremu dostupnu iz invalidskih kolica koja ne smeta kretanju, u vrš#enu na zid, izvedenu kontrastnim bojama od

boja poda i zidova, – opremu propisanu za pristupa ni WC u skladu sa odredbama lana 18 ovog pravilnika i to: umivaonik, ogledalo,

slavina, vješalica, alarmni ure!aj, WC šolja i ure!aj za ispuštanje vode u WC šolju, ako je kupatilo predvi!ena sa WC-om u istom prostoru,

– širinu svijetlog otvora vrata od najmanje 80 cm,


– širinu vrata svijetlog otvora od najmanje 90 cm, ako se u kupatilo ulazi sa javne komunikacije (na primjer u bolnicama, lje ilištima i sl.),

– vrata i prozore sa pristupa nim kvakama u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznaku pristupa nosti prema slici 1 Priloga ovog pravilnika i to: 1.14 i 1.15. – primjeri kupatila i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 17 Priloga ovog pravilnika.

U objektima zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dje je zaštite i onima koje esto koriste lica sa invaliditetom, kada treba biti dostupna sa tri strane.

Kuhinja

"lan 20

Kuhinja mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – slobodnu radnu plo u dužine najmanje 90 cm, – radnu, grija#u plo u i sudoperu konzolno izvedene sa dubinom pristupa od najmanje 50 cm, gornjom plo om na visini

od najviše 85 cm, a podgled je na visini od najmanje 70 cm, – vise#e elemente postavljene donjom ivicom na visinu od 120 cm od površine poda, – donje elemente na izvla enje, – slobodni upotrebni prostor za korištenje kuhinjskih elemenata i okretanje invalidskih kolica najmanje površine kruga

presjeka od 150 cm; – prostor za kretanje oko namještaja širine najmanje 120 cm, – ulazna vrata širine korisnog prostora najmanje 80 cm, – vrata i prozore sa pristupa nim kvakama u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.1 Priloga ovog pravilnika, u slu aju kada se pristupa na kuhinja nalazi izvan

stana/apartmana, na primjer u kampu i sl. Primjeri kuhinje i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 18 Priloga ovog pravilnika.

Soba, u ionica, radni prostor

"lan 21

Soba, u ionica, radni prostor moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – slobodni prostor za okretanje invalidskih kolica u prostoriji, najmanje površine kruga presjeka od 150 cm, – prostor za kretanje oko namještaja širine najmanje 120 cm, – radni sto konzolno izveden tako da je gornja plo a na visini od najviše 85 cm, a podgled na visini od najmanje 70 cm sa

dubinom pristupa od najmanje 50 cm, – ulazna vrata u ionice i radnog prostora širine korisnog prostora najmanje 90 cm, a sobe najmanje 80 cm, – vrata i prozore sa pristupa nim kvakama u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.1 Priloga ovog pravilnika, osim sobe u sklopu stana/apartmana.

Primjeri sobe, u ionice, radnog prostora i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slikama 19, 20 i 21 Priloga ovog pravilnika.

Stan

"lan 22

Stan mora sadržavati elemente nezavisnog života namijenjenih stanovanju iz l. 18, 19, 20, 21, 29 i 30 ovog pravilnika te do njega mora biti obezbije!en pristup sa javne pješa ke površine, u pravilu, kroz glavni ulaz u objekat primjenom najprikladnijih rješenja pristupa nosti za savladavanje visinskih razlika u skladu sa l. 10, 11, 12, 13 i 14 ovog pravilnika. Kad se u objektu u kome se nalazi stan planira garažni prostor, od garažnog prostora do tog stana moraju se obezbijediti komunikacije u skladu sa lanom 17 ovog pravilnika. Jednostavno prilagodljiv stan se po pravilu gradi u prizemlju objekta, odnosno na etaži sa koje je najlakše obezbijediti izlaz u siguran prostor u slu aju opasnosti. Osim uslova iz stava 1 ovog lana stan mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– ulazna vrata širine korisnog prostora najmanje 110 cm, – preostala vrata širine korisnog prostora najmanje 80 cm, – vrata i prozore sa pristupa nim kvakama u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika, – pragove zaobljene i ne više od 2 cm, – hodnike širine najmanje 120 cm, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.1 Priloga ovog pravilnika.

Primjeri stana, odnosno apartmana i uslovi iz st. 1 i 4 ovoga lana prikazani su na slikama 22 i 23 Priloga ovog pravilnika.


Pri projektovanju i gra!enju objekata iz lana 5 stav 3 ovog pravilnika na svakih deset stanova obavezno se obezbje!uje jedan jednostavno prilagodljiv stan. Jednostavno prilagodljivim stanom smatra se stan kod kojeg je mogu#e posti#i uslove iz st. 1, 2, 3 i 4 ovog lana, izmjenama koje ne uti u na na in ispunjavanja lokacijskih uslova u skladu sa kojima je objekat izgra!en i/ili bitnih zahtjeva za objekat. Tehni ko rješenje jednostavnog prilago!avanja mora biti prikazano u projektu objekta. Pri projektovanju i gra!enju turisti kih naselja sa 50 i više apartmana, domova za stare osobe apartmanskog tipa sa 20 i više apartmana i studentskih apartmanskih naselja sa 50 i više apartmana, obavezno se obezbje!uje odgovaraju#i broj pristupa nih apartmana i to po jedan pristupa ni apartman za nazna eni minimalni broj apartmana i po jedan na svakih narednih dvadeset apartmana. Ukupni broj prilagodljivih apartmana odre!uje se zaokruživanjem na prvu višu deseticu. Obavezni elementi pristupa nosti propisani za stanove primjenjuju se i na apartmane.

Kafana i restoran

"lan 23

Kafana i restoran moraju obavezno sadržavati elemente pristupa nosti iz lana 16 za ulazni prostor, lana 17 za komunikacije i lana 18 za WC, ovog pravilnika. Osim uslova iz stava 1 ovog lana kafana i restoran moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– obezbije!en prolaz izme!u stolova, stolica i drugih vertikalnih prepreka širine najmanje 100 cm za najmanje 20% upotrebne površine kafane ili restorana namijenjene korisnicima usluga,

– šank i stolovi konzolno izvedeni tako da je gornja plo a na visini od najviše 85 cm, a podgled na visini od najmanje 70 cm sa dubinom pristupa od najmanje 50 cm, za najmanje 20% tog inventara,

– završnu obradu zidova, podova i vrata izvedenu kontrastno, – podnu oblogu od vrstog materijala koja ne otežava kretanje invalidskih kolica, – u slu aju kada su vrata i pregradni zidovi kafane i/ili restorana izra!eni od staklenih plo a površina ve#ih od 1,5 m2,

bez pre ki, uo ljivu oznaku u rasponu visine od 90 do 160 cm, – vrata sa pristupa nom kvakom u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika koja je izvedena u kontrastnoj boji sa

bojom podloge vrata, – oznaku pristupa nosti prema slici 1 i to 1.13 i 1.16 Priloga ovog pravilnika,

Primjer kafane i restorana i uslovi iz st. 1 i 2 ovoga lana prikazani su na slici 24 Priloga ovog pravilnika.

Kabina za presvla enje

"lan 24 Kabina za presvla enje mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– dimenzije osnove najmanje 160 x 210 cm, – vrata, sa pristupa nom kvakom u skladu sa odredbama lana 30 ovog pravilnika, širine korisnog prostora najmanje 90

cm, koja se otvaraju prema spolja, – vješalicu za odje#u na visini od 120 cm, – klupu na preklapanje postavljenu u rasponu visine od 45 do 50 cm, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.1 Priloga ovog pravilnika.

Primjer kabine i uslovi iz stava 1 ovoga lana prikazani su na slici 25 Priloga ovog pravilnika. U objektu koji prema lanu 44 ovog pravilnika mora imati kabinu za presvla enje, obavezno je izvesti najmanje 10% pristupa nih kabina, ra unaju#i od ukupnog broja kabina, ali najmanje jednu.

Tuš kabina

"lan 25

Tuš kabina mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – dimenzije u osnovi najmanje 230 x 230 cm, – vrata, sa pristupa nom kvakom u skladu sa lanom 30 ovoga pravilnika, širine korisnog prostora najmanje 90 cm koja

se otvaraju prema spolja, – odgovaraju#e elektri ne instalacije u skladu sa odredbama lana 29 ovog pravilnika, – površinu prostora ispod tuša najmanje 90 x 90 cm, izvedenu bez pragova sa nagibom za odvod vode, – jednoru nu slavinu ili onu sa ugra!enim senzorom, – alarmni ure!aj sa prekida em na pritisak ili kanapom za povla enje na visini od 60 cm, – vješalicu za odje#u postavljenu na visini od 120 cm, – drža za sapun postavljen na visinu od 90 cm, – oznaku pristupa nosti prema slici 1.15 Priloga ovog pravilnika.

Primjer tuš kabine i uslovi iz stava 1 ovoga lana prikazani su na slici 26 Priloga ovog pravilnika. U objektu koji prema lanu 44 ovoga pravilnika mora imati tuš kabinu, obavezno je izvesti najmanje 10% pristupa nih kabina, ra unaju#i od ukupnog broja kabina, ali najmanje jednu.


Ulaz u vodu na plaži i na bazenu

"lan 26 Ulaz u vodu na plaži i na bazenu mora imati pristupa nu rampu, koja doseže dno na dubini od 60 do najviše 80 cm u odnosu na srednji nivo površine vode (mora, rijeke, jezera, bazena). Izuzetno od stava 1 ovog lana na lje ilišnim plažama i bazenima kada nije mogu#e obezbijediti pristupa nost pristupa nim ulazom u skladu sa odredbom toga stava, pristupa ni ulaz se može obezbijediti pokretnom stolicom, liftom, i/ili elementima pristupa nosti za savladavanje visinske razlike. Uz ulaz u vodu iz stava 1 ovog lana, obavezno se postavlja mjesto za sun anje najmanje dimenzije 90x200 cm i visine 50 cm za lica sa tjelesnim ošte#enjem. Obavezni broj mjesta za sun anje iznosi 1% od ukupnog broja mjesta za sun anje na plaži/bazenu, ali najmanje jedno. Pristupa ni ulaz u vodu na plaži i bazenu ozna en je oznakom pristupa nosti prema slici 1.17 Priloga ovog pravilnika. Primjer ulaza u vodu na plaži i na bazenu i uslovi iz l. 1 i 3 prikazani su na slici 27 Priloga ovog pravilnika.

Mjesto u gledalištu

"lan 27 Mjesto u gledalištu mora imati dimenzije u osnovi najmanje 90 × 140 cm i biti ozna eno oznakom pristupa nosti prema slici 1.20 Priloga ovog pravilnika. Primjer mjesta u gledalištu i uslovi iz stava 1 ovoga lana prikazani su na slici 28 Priloga ovog pravilnika. Obavezni broj pristupa nih mjesta u gledalištu odre!uje se na osnovu ukupnog broja sjede#ih mjesta i to:

– od 100 do 300 sjede#ih mjesta, izvode se najmanje dva pristupa na mjesta, – od 301 do 1.000 sjede#ih mjesta, izvodi se najmanje 2% pristupa nih mjesta, – od 1.001 i više sjede#ih mjesta, izvodi se najmanje 1% pristupa nih mjesta.

Telefon, tekstofon, faks, bankomat

"lan 28

Telefon, tekstofon, faks, bankomat moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – telefon je sa gornjom ivicom tastature postavljenom na visini od 120 cm od površine poda, a slušalicom na visini

dohvata ruke od 100 cm, – tekstofon, faks, bankomat postavljene donjom ivicom na visinu od 70 cm od površine poda, – ure!aje postavljene na na in da obezbje!uje pristup svim funkcijama iz invalidskih kolica, – oznake pristupa nosti prema slici 1 Priloga ovog pravilnika i to 1.2, 1.3 i 1.4 za pristupa ni telefon i prema slici 1.18, a

za pristupa ni tekstofon, faks i bankomat i prema slici 1.19. Primjer telefona, tekstofona, faksa, bankomata i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 29 Priloga ovog pravilnika. Izuzetno od stava 1 ovog lana, pristupa nim telefonom, tekstofonom, faksom i bankomatom za slijepa, slabovida, gluva lica i lica ošte#enog sluha podrazumijevaju se ti ure!aji postavljeni na uobi ajenu visinu. Kada se ure!aji iz stava 1 ovog lana nalaze unutar objekta, pristupa nima za slijepa i slabovida lica smatraju se, ako je od ulaznih vrata objekta do ure!aja postavljena taktilna crta vo!enja širine najmanje 40 cm sa užljebljenjima u smjeru vo!enja.

Elektri ne instalacije

"lan 29 Elektri ne instalacije moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – interfon postavljen na visinu od 120 cm, sa svjetlosnom oznakom, – prekida i za svjetlo i zvonce postavljeni u rasponu visina od 90 do 120 cm, – uti nicu u pristupa noj kuhinji neposredno iznad radne plo e, – ostale uti nice postavljene u rasponu visina od 90 do 120 cm, – izvodnu plo u za elektri nu instalaciju postavljenu gornjom ivicom u rasponu visine od 90 do 120 cm, – svu opremu elektri nih instalacija izvedenu u kontrastnoj boji od boje podloge zida.

Kvake na vratima i prozorima

"lan 30 Kvake na vratima i prozorima moraju biti adekvatno oblikovane, postavljene na visinu od 90 cm za vrata, a za prozor kvaka ili ru ica mehanizma za otvaranje postavljeni u rasponu visina od 90 do 120 cm. Rukovanje kvakom za pokretanje mehanizma za otvaranje i zatvaranje vrata/prozora iz stava 1 ovog lana mora biti lagano. Primjer oblikovanja kvaka i uslovi iz stava 1 ovoga lana prikazani su na slici 30 Priloga ovog pravilnika.


Šalter

"lan 31 Šalter za lica u invalidskim kolicima mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – gornju plo u izvedenu na visini od najviše 85 cm, a podgled na visini od najmanje 70 cm, konzolno oblikovan, dubine pristupa od najmanje 50 cm; – oznaku pristupa nosti prema slici 1.23 Priloga ovog pravilnika. Pristupa nim šalterom za gluva lica i lica ošte#enog sluha, slijepa i slabovida lica, podrazumijeva se šalter uobi ajene visine, koji omogu#ava ispunjavanje slijede#ih uslova, odnosno imati: – komunikaciono pomagalo, – od ulaznih vrata objekta do šaltera postavljena taktilna crta vo!enja širine najmanje 40 cm sa užljebljenjima u smjeru vo!enja. – oznaku pristupa nosti prema slici 1 Priloga ovog pravilnika i to 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 i 1.21. Primjer šaltera i uslovi iz st. 1 i 2 ovog lana prikazani su na slici 31 Priloga ovog pravilnika. Kada se u dvorani nalaze tri ili više šaltera istog tipa poslovanja jedan od tri šaltera mora ispunjavati uslove pristupa nosti za lice u invalidskim kolicima, a jedan za gluva lica, lica ošte#enog sluha, slijepa i slabovida lica. Kada su posebnim propisima koji ure!uju zaštitu u poslovanju gotovim novcem i vrijednostima odre!eni uslovi za šaltere, pristupa ni šalteri obavezno obezbje!uju i ispunjavanje uslova tog propisa.

Pult

"lan 32 Pult za lica u invalidskim kolicima mora biti, odnosno imati:

– izveden najbliže ulazu u prostor i/ili prostoriju u kojoj se usluga pruža, – postavljen je gornjom ivicom na visinu od 80 cm, podgledom na visinu od najmanje 70 cm, – konzolno je oblikovan sa dubinom pristupa od najmanje 50 cm, – obezbije!en pristup od najmanje 120 cm, – ozna en oznakom pristupa nosti prema slici 1.23 Priloga ovog pravilnika.

Pristupa nim pultom za gluva lica, lica ošte#enog sluha, slijepa i slabovida lica, podrazumijeva se pult uobi ajene visine, koji omogu#ava ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno ima:

– komunikaciono pomagalo, – od ulaznih vrata objekta do pulta postavljena taktilna crta vo!enja širine najmanje 40 cm sa užljebljenjima u smjeru

vo!enja, – oznaku pristupa nosti prema slici 1 Priloga ovog pravilnika i to 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 i 1.21.

Kada se u dvorani nalaze tri ili više pultova istog tipa poslovanja jedan od tri pulta mora ispunjavati uslove pristupa nosti za lice u invalidskim kolicima, a jedan za gluva lica i lica ošte#enog sluha, slijepa i slabovida lica.

Induktivna petlja ili transmisioni obru

"lan 33 Induktivna petlja ili transmisioni obru ugra!uje se u prostoriji površine ve#e od 500 m2, odnosno u prostoriji koju istovremeno može koristiti više od 100 lica i u kojoj se govor reprodukuje putem zvu nika. Prostorija u kojoj je postavljena induktivna petlja ili transmisioni obru ozna ava se oznakom pristupa nosti prema slici 1.22 Priloga ovog pravilnika.

Oglasni pano

"lan 34 Oglasni pano mora biti postavljen svojom donjom ivicom na visinu u rasponu od 120 do 160 cm. Oglasni pano ozna ava se oznakom pristupa nosti prema slici 1.24 Priloga ovog pravilnika.

Orijentacioni plan za kretanje u objektu

"lan 35 Orjentacioni plan za kretanje u objektu mora biti reljefno izra!en te mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova:

– postavljen je horizontalno ili približno horizontalno na visinu od najviše 90 cm odnosno vertikalno ili približno vertikalno u odnosu na visinu gornje ivice, a najviše do 180 cm,

– postavljen je uz ulaz u objekat, – sadrži informacije na Brajevom pismu, – od ulaznih vrata objekta do plana postavljena je taktilna crta vo!enja širine najmanje 40 cm, sa užljebljenjima u smjeru

vo!enja, – ozna en je oznakom pristupa nosti prema slici 1 Priloga ovog pravilnika i to 1.2 i 1.3.


C. ELEMENTI PRISTUPA"NOSTI JAVNOG SAOBRA$AJA

"lan 36 Za obezbje!enje uslova samostalnog kretanja lica smanjene pokretljivosti i lica sa invaliditetom u javnom saobra#aju služe sljede#i elementi pristupa nosti: stajalište i peron; parking mjesto; javna pješa ka površina; semafor; pješa ki prelaz; pješa ko ostrvo i rakrsnica.

Stajalište i peron

"lan 37 Stajalište i peron moraju omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– dužinu stajališta, odnosno perona najmanje jednaku dužini saobra#ajnog sredstva (autobus i voz) koje se zaustavlja na tom stajalištu, odnosno peronu, a širinu najmanje 200 cm,

– visinu trotoara u nivou ulazne stepenice sa niskim podom saobra#ajnog sredstva, a izuzetno kada su u upotrebi saobra#ajna sredstva sa visokom prvom stepenicom, trotoar može biti i niži od prve stepenice, ali ne niži od 18 cm ispod nivoa nagazne stepenice saobra#ajnog sredstva, ako posebnim propisom kojim se ure!uju uslovi za objekat željezni ke infrastrukture nije druk ije propisano,

– na stajalištu u naselju gdje se izvodi trotoar, na mjesto prvog ulaza u saobra#ajno sredstvo izvedenu taktilnu crtu vo!enja širine najmanje 40 cm i dužine 150 cm sa užljebljenjima vertikalnim u odnosu na kolovoz/prugu,

– na stajalištima koja se nalaze u neposrednoj blizini objekta u kojoj esto borave lica sa invaliditetom taktilnu crtu vo!enja postavljenu cijelom širinom trotoara,

– na peronu voza, na udaljenosti 80 cm od ivice perona, itavom dužinom perona postavljenu taktilnu crtu upozorenja širine 20 cm sa užljebljenjima vertikalnim u odnosu na smjer ulaska u voz.

Primjer stajališta i perona i uslovi iz stava 1 ovog lana prikazani su na slici 32 Priloga ovog pravilnika.

Parking mjesto

"lan 38 Parking mjesto mora biti smješteno najbliže pristupa nom ulazu u objekat i mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– parking mjesto za jedan automobil kad se nalazi u nizu parkirališnih mjesta, vertikalnom, kosom, uzdužnom, u odnosu na trotoar, veli ine 370 x 500 cm, a prikazano je primjerom na slici 33 Priloga ovog pravilnika,

– parking mjesto za dva automobila koje se nalazi u nizu parkirališnih mjesta vertikalnom u odnosu na trotoar veli ine 590 x 500 cm sa me!uprostorom širine 150 cm, a prikazano je primjerom na slici 34 Priloga ovog pravilnika,

– izlaz sa parkirališnog mjesta na trotoar obezbije!en ukošenim ivi njakom nagiba najviše 10%, širine najmanje 120 cm, – površinu parkirališnog mjesta izra!enu od materijala koji ne otežava kretanje invalidskih kolica (šljunak, pijesak,

zatravljena površina i sl.), – oznaku pristupa nosti prema slici 1.25 Priloga ovog pravilnika ili odgovaraju#im znakom, odnosno oznakom u skladu

sa posebnim propisom.

Javna pješa ka površina

"lan 39 Javna pješa ka površina mora biti:

– uzdignuta u odnosu na kolovoz ivi njakom visine najmanje 3 cm, ili razdvojena tipskim elementom, a kada je u nivou kolovoza razdvojena je ogradom,

– široka najmanje 150 cm, – sa ostalim pješa kim površinama povezana bez prepreka, – od saobra#ajnice zašti#ena ogradom visine 90 cm kada se nalazi u podru ju poja anog pješa kog saobra#aja.

Razli iti nivoi javne pješa ke površine me!usobno se povezuju odgovaraju#im elementima pristupa nosti za savladavanje visinske razlike u skladu sa odredbama ovog pravilnika. Kada su razli iti nivoi javne pješa ke površine iz stava 2 ovog lana povezane pristupa nim liftom ili pristupa nom vertikalno podiznom platformom, obavezno se dodatno povezuju pristupa nim stepeništem. Sva komunalna oprema (klupe, stolovi, znakovi, rasvjetni stubovi, koševi, drža i za bicikl, reklamne plo e i sl.) postavlja se uz ivicu javne pješa ke površine, tako da ne predstavlja prepreku za slijepe i slabovide. Sve izbo ine komunalne opreme na zidu objekta uz javnu pješa ku površinu te sve druge izbo ine na tim zidovima koje se nalaze u visini od 70 cm do 220 cm i istaknute su više od 10 cm, moraju biti izvedene u svojoj punoj dužini i širini sve do javne pješa ke površine ili ozna ene na na in da se pješa ka površina ispod njih povisi najmanje 3 cm u odnosu na okolni nivo. Kada se uz javnu pješa ku površinu predvi!a biciklisti ka staza ili parkiralište, potrebno je izvesti razgrani enje od javne pješa ke površine denivelacijom od najmanje 3 cm, zelenom površinom, tipskim elementom ili sl. Primjer javne pješa ke površine i uslovi iz st. 1, 4 i 5 ovog lana prikazani su na slici 35 Priloga ovog pravilnika.


Semafor

"lan 40 Semafor mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati:

– semafor koji se nalazi u podru ju gdje se nalazi objekat u kome esto borave slijepa i slabovida lica, ima zvu nu signalizaciju,

– kod semafora na raskrš#u, zvu nu signalizaciju postavljenu na semafore jednog saobra#ajnog pravca koja se ne preklapa sa zvu nom signalizacijom postavljenom na semafore drugog saobra#ajnog pravca,

– zvu nu signalizaciju postavljenu na semaforu koja upozorava samo na promjenu svjetla na semaforu, a ne na intenzitet saobra#aja na saobra#ajnici,

– ta kastu disperziju zvuka zvu ne signalizacije postavljene na semaforu, usmjerenu tako da doziva slijepo ili slabovido lice koje prelazi saobra#ajnicu.

Pješa ki prelaz

"lan 41

Pješa ki prelaz mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova, odnosno imati: – prelaz sa trotoara sa ivicom saobra#ajnice, obezbije!en ukošenjem ivi njaka uz najve#i dopušteni nagib od 10%, širine

najmanje 120 cm, – na ukošenom ivi njaku izvedeno taktilno polje upozorenja epaste strukture koje završava na crti paralelnoj sa ivicom

kolovoza koja je od njega udaljena za širinu ivi nog kamena, ali ne manje od 15 cm, prema primjeru na slici 36 Priloga ovog pravilnika,

– u slu aju minimalne visine trotoara od 3 cm, izvedeno taktilno polje upozorenja epaste strukture širine najmanje 40 cm, prema primjeru na slici 37 Priloga ovog pravilnika,

– u slu aju kada je u funkciji prelaza saobra#ajnice izvan raskrš#a, taktilnu crtu vo!enja širine najmanje 40 cm sa užljebljenjima vertikalno u odnosu na saobra#ajnicu, izvedenu do ukošenja ivi njaka na prelazu, a u dužini od najmanje 110 cm prema primjeru na slici 38 Priloga ovog pravilnika.

Elementi pristupa nosti iz stava 1 ovog lana primjenjuju se na odgovaraju#i na in na pješa kim prelazima cestovnog i željezni kog saobra#aja i biciklisti kih staza.

Pješa ko ostrvo

"lan 42 Pješa ko ostrvo mora omogu#avati ispunjavanje sljede#ih uslova:

– izveden je u skladu sa lanom 41 stavom 1 al. 1, 2 i 3 ovog pravilnika, – u slu aju kada se pješa ko ostrvo nalazi u nivou kolovoza ili se njegov nivo na mjestu prelaza spušta na nivo kolovoza,

tada se on 15 cm od po etka i 15 cm od kraja ostrva ozna ava taktilnim crtama upozorenja sa užljebljenjima vertikalnim u odnosu na smjer kretanja, širine najmanje 40 cm, me!usobno povezanim taktilnom crtom vo!enja sa užljebljenjima u smjeru kretanja širine najmanje 40 cm, prema primjeru prikazanom na slici 39 Priloga ovog pravilnika,

– u slu aju kada je pješa ko ostrvo povišeno u odnosu na nivo kolovoza, prelaz sa kolovoza na pješa ko ostrvo izvodi se ukošenjem, prema primjeru prikazanom na slici 40 Priloga ovog pravilnika,

– u slu aju kada je ostrvo na mjestu prelaza spušteno na nivo kolovoza, a na povišenom dijelu sadrži stajalište autobusa, obavezno se izvodi ukošenje za pristup stajalištu, u skladu sa odredbama lana 41 al. 1 i 2.

Rakrsnica

"lan 43

Rakrsnica obavezno sadrži elemente pristupa nog pješa kog prelaza iz lana 41 i pristupa nog ostrva iz lana 42 ovog pravilnika. Na raskrš#u koje se nalazi u podru ju naselja gdje je smješten objekat u koji esto borave slijepa i slabovida lica, pješa ki prelaz mora imati pristupa ni semafor sa zvu nom signalizacijom i taktilne crte vo!enja širine najmanje 40 cm, sa užljebljenjima vertikalnim u odnosu na saobra#ajnicu. Taktilna crta upozorenja je izvedena do ukošenja ivi njaka na prelazu, u dužini od najmanje 110 cm, prema primjeru na slici 41 Priloga ovog pravilnika. Kada rakrsnicu nije mogu#e savladati u istom nivou, izvode se pješa ki prolazi ili pasarele primjenom odgovaraju#ih elemenata pristupa nosti za savladavanje visinskih razlika prema odredbama ovog pravilnika.

IV. OBAVEZNA PRIMJENA ELEMENATA PRISTUPA"NOSTI

"lan 44 Objekti u javnoj upotrebi moraju se projektovati i biti izvedeni tako da, zavisno od svoje namjene, sadrže elemente pristupa nosti iz sljede#ih lanova ovog pravilnika:


1. objekti trgova"ke, ugostiteljske i/ili turisti"ke namjene: – robna ku#a iz l. 16, 17, 18, 32, 34 i 35; – trgova ki i uslužni centar iz l. 16, 17, 18, 32, 34 i 35; – samoposluživanje uslužne površine od 400 m2 i više iz l. 16, 17, 18 i 32; – tržnica iz l. 16 i 17; – caffe bar, kafana i restoran sa 80 i više mjesta iz l. 16, 17, 18 i 23; – disko klub i no#ni klub, površine od 400 m2 i više iz l. 16, 17 i 18; – turisti ki informativni centar iz l. 16 i 17; – turisti ka agencija površine od 200 m2, više iz l. 16 i 17; – zasebno stoje#a recepcija iz l. 16 i 34; – objekti nauti kog turizma iz l. 16, 17, 18, 19 (ili 25) i 34; – hotel sa 50 i više soba (soba/TWC) iz l. 16, 17, 19 (ili 25+18), 21 i 34; – hostel sa 50 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama iz l. 16, 17, 18, 21, 19 (ili 25) i 34; – turisti ko naselje sa 50 i više apartmana iz l. 16, 17, 22 i 34; – kamp za 500 više gostiju iz l. 16, 17, 19 (ili 25), 20 i 34; – restoran uz magistralni i auto - put iz l. 16, 17 i 18; – hotel sa posebnom oznakom – motel uz magistralni i auto - put iz l. 16, 17 i 18; – trgova ko-ugostiteljski sadržaj uz benzinsku pumpu iz l. 16, 17, i 18;

2. objekti poštanske i/ili telekomunikacione namjene: – poštanska dvorana za rad sa strankama sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16 i 17; – poštanska dvorana za rad sa strankama sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i 31; – telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16 i

17; – telekomunikacioni centar za pružanje usluga korisnicima sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i

31; – objekti u kojim se nude telekomunikacione usluge telefoniranja, faksiranja i sl. sa tri ili više ure!aja iz l. 16, 17 i 28;

3. objekti za pružanje usluga saobra#aja novcem i druge finansijske usluge: – poslovnica banke sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i 28; – poslovnica banke sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i 31; – poslovnica finansijskih agencija sa manje od tri šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i 28; – poslovnica finansijskih agencija sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17 i 31;

4. objekti zakonodavne, sudske, upravne i sli"ne namjene: - objekti u kojima djeluju jedinice i tijela državne i lokalne uprave, Vlada Crne Gore; Skupština Crne Gore; organi sudske vlasti iz l. 16, 17, 18, 34 i 35; 5. objekti zdravstvene, rehabilitacione, socijalne i dje"je zaštite:

– ustanove socijalne i dje je zaštite iz l. 16, 17, 18, 31, 33, 34 i 35; – apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala iz lana 16; – apoteka i prodavnica ortopedskih pomagala sa tri i više šaltera ili pulta istog tipa poslovanja iz l. 16, 17, 31 (ili 32); – ambulanta iz l. 16, 17, 18, 33 i 34; – dom zdravlja iz l. 16, 17, 18, 31, 33, 34 i 35; – bolnica iz l. 16, 17, 18, 19, 21, 24, 25, 31, 34 i 35; – lje ilište iz l. 16, 17, 18, 19, 21, 24, 25, 31, 34 i 35; – zatvoreni bazen u lje ilištu iz l. 16, 17, 18, 24, 25, 26, 31 i 34; – otvoreni bazen u lje ilištu iz l. 16, 17, 18, 24, 25, 26 i 34; – lje ilišna plaža iz l. 16, 17, 18, 24, 25, 26 i 34; – zatvoreno lje ilišno kupalište/banja iz l. 16, 17, 18, 24, 25, 26, 31, 34 i 35; – javno kupalište iz l. 16, 17, 18, 24 i 25; – dom za stara lica sa 20 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama iz l. 16, 17, 18, 19 (ili 25), 21, 31 i 34; – dom za stara lica hotelskog tipa (soba/TWC) sa 20 i više soba iz l. 16, 17, 19 (ili 25+18), 20, 21, 31 i 34; – dom za stara lica apartmanskog tipa sa 20 i više apartmana iz l. 16, 17, 22, 31 i 34; – narodna kuhinja iz l. 16, 17, 18 i 34;

6. objekti koje "esto koriste lica sa invaliditetom: – objekat u kome se nalaze poslovne prostorije saveza, društva i/ili udruženja lica sa invaliditetom iz l. 16, 17, 18, 20,

21, 28, 29, 30, 33, 34 i 35; – ustanova za vaspitanje i obrazovanje lica sa invaliditetom iz l. 16, 17, 18, 21, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 i 35; – ustanova za rehabilitaciju iz l. 16, 17, 18, 19, 20, 21, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 32, 34 i 35; – ustanova za smještaj lica sa invaliditetom iz l. 16, 17, 18, 19, 20, 21, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 32, 34 i 35;

7. objekti vaspitne i obrazovne namjene: – dje ji vrti# iz l. 16 i 17; – škola, obrazovna institucija, ustanova za obrazovanje odraslih lica, visoko obrazovna institucija iz l. 16, 17, 18, 21 i

34;


– u eni ki i studentski dom sa 50 i više soba sa zajedni kim sanitarnim jedinicama iz l. 16, 17, 18, 19 (ili 25), 20, 21 i 34;

– u eni ki i studentski dom hotelskog tipa (soba/TWC) sa 50 i više soba iz l. 16, 17, 19 (ili 25+18), 21 i 34; – studentska apartmanska naselja sa 50 i više apartmana iz l. 16, 17, 22 i 34;

8. objekti kulturne namjene: – centralna, univerzitetska i gradska biblioteka iz l. 16, 17, 18, 32, 34 i 35; – kulturni centar iz l. 16, 17, 18, 34 i 35; – kongresni centar iz l. 16, 17, 18, 27, 33, 34 i 35; – muzej, galerija, izložbeni prostor površine 300 m2 i više iz l. 16, 17, 18, 32 i 34; – bioskop, pozorište i koncertna dvorana, sa 100 i više mjesta u gledalištu iz l. 16, 17, 18, 27, 33 i 34;

9. objekti saobra#ajne namjene: – aerodrom iz l. 16, 17, 18, 31 (ili 32), 33 i 34; – autobuska i željezni ka stanica iz l. 16, 17, 18, 31 ili 32, 33, 34, 37 i 39; – autobusko stajalište i željezni ki peron iz l. 34, 37 i 39; – putni ka zgrada u trajektnim i brodskim pristaništima iz l. 16, 17, 18, 31 (ili 32), i 35; – odmorište uz magistralni i auto - put iz l. 18, 28, 38 i 39; – javno parkiralište iz lana 38; – javna garaža kapaciteta 300 i više vozila iz l. 16, 17, 18 i 38; – benzinska pumpa iz lana 16;

10. objekti sportske i rekreacione namjene: – sportski teren iz l. 16, 17, 18 i 24; – sportska dvorana sa 100 i više mjesta u gledalištu iz l. 16, 17, 18, 24, 25, 27 i 34;

11. objekti zabavne namjene: – zabavni park iz l. 16, 17, 18, 34 i 39; – zoološki i botani ki vrt iz l. 16, 17, 18, 34 i 39;

12. objekti vjerske namjene: – obredna dvorana iz l. 16, 17, 33 i 34; – vjerski i dobrotvorni centar iz l. 16, 17, 18, 21 i 34;

13. objekti za izvršavanje krivi"nih sankcija: – zatvor iz l. 16, 17, 18, 19, 21 i 31; – vaspitni zavod iz l. 16, 17, 18, 19, 20, 21 i 31;

14. prostori i površine javne namjene: – pješa ki trg, ulica, staza u parku, dje jem igralištu i na šetalištu iz lana 39; – pješa ki prolaz, pasarela i pješa ki most iz lana 39; – uli ni prelaz iz l. 40, 41, 42 i 43;

15. objekti druge namjene: – sajamski i izložbeni centar iz l. 16, 17, 18 i 34; – javni WC iz l. 16, 17 i 18; – objekat u kome je obavezno izvo!enje 4 ili više WC jedinica za javnu upotrebu iz l. 16, 17 i 18; – mrtva nica i krematorijum iz l. 16, 17 i 34; – javno sklonište iz l. 16, 17 i 18.

Objekti stambene i stambeno-poslovne namjene moraju se projektovati i biti izvedeni tako da, zavisno od svoje namjene, sadrže elemente pristupa nosti iz slijede#ih lanova ovog pravilnika:

1. stambeni objekat iz l. 16, 17 i 22; 2. stambeno-poslovni objekat iz l. 16, 17 i 22. Osim tih elemenata pristupa nosti u dijelu objekta poslovne namjene

mora sadržavati i elemente pristupa nosti zavisno od namjene toga poslovnog dijela i to najmanje prema odgovaraju#im odredbama stava 1 ovog lana.

"lan 45

U sklopu ulaznog portala kod sljede#ih objekata: dom zdravlja, bolnica, lje ilište, zatvoreni bazen u lje ilištu, zatvoreno javno lje ilište-banja, dom za stara lica sa 20 i više soba sa zajedni kom sanitarnom jedinicom, dom za stara lica hotelskog tipa (soba/TWC) sa 20 i više soba, dom za stara lica apartmanskog tipa sa 20 i više apartmana, ustanova zdravstveno - socijalne i dje je zaštite za rad sa strankama, institucija za vaspitanje i obrazovanje lica sa invaliditetom, institucija za rehabilitaciju, institucija za smještaj lica sa invaliditetom, obavezno se izvodi pristupa ni šalter.

"lan 46 Sve sobe u bolnici, lje ilištu te instituciji za rehabilitaciju i smještaj lica sa invaliditetom moraju se izvesti kao pristupa ne. Obavezni broj, pristupa nih soba u domu za stara lica hotelskog tipa (soba/TWC) i u domu za stara lica u kojem se nalaze zajedni ke sanitarne jedinice, odre!uje se tako da se na prvih dvadeset soba izvodi obavezno jedna pristupa na soba, po jednu na svakih narednih deset. Ukupan broj pristupa nih soba odre!uje se zaokruživanjem broja soba na prvu višu deseticu.


Obavezni broj pristupa nih soba, u !a kom i studentskom domu hotelskog tipa (soba/TWC), te !a kom i studentskom domu u kojima se nalaze zajedni ke sanitarne jedinice, odre!uje se na na in da se na prvih 50 soba obavezno izvodi jedna pristupa na soba i po jedna za svakih narednih deset. Ukupni broj pristupa nih soba odre!uje se zaokruživanjem broja soba na prvu višu deseticu. Obavezni broj pristupa nih smještajnih jedinica za osobe u objektima za izvršavanje krivi nih sankcija je 5%, ali najmanje jedna.

"lan 47 Obavezni broj pristupa nih WC-a i kupatila u domu za stara lica sa zajedni kim sanitarnim jedinicama, odre!uje se tako da se na svakih deset soba obavezno izvodi jedan pristupa an WC i jedno pristupa no kupatilo. U hotelu, !a kom i studentskom domu, u kojima se nalaze zajedni ke sanitarne jedinice obavezno se na svakih 50 soba izvodi jedan pristupa an WC i jedno pristupa no kupatilo.

"lan 48 Kada je u objektu predvi!eno zapošljavanje lica sa invaliditetom mora se obezbijediti pristupa na radna prostorija i pristupa an WC.

"lan 49 Caffe-bar, kafana i restoran sa manje od 80 sjede#ih mjesta; disko klub i no#ni klub površine manje od 400 m2; muzej, galerija, izložbeni prostor površine manje od 300 m2; te bioskop, pozorište i koncertna dvorana sa manje od 100 mjesta u gledalištu, moraju obezbijediti pristupa nost za savladavanje visinske razlike prema odredbama ovog pravilnika i moraju imati pristupa an WC. Kada je posebnim propisima kojima su propisani uslovi za obavljanje djelatnosti u objektima iz stava 1 ovog lana, dopušteno odstupanje od tih uslova u smislu da nije potrebno izvo!enje WC-a, tada ne postoji obaveza izvo!enja ni pristupa nog WC-a. Ako je u skladu sa posebnim propisima iz stava 2 ovog lana obavezno izvo!enje samo jednog WC-a za žene i muškarce, tada se on izvodi kao pristupa an WC. U slu aju rekonstrukcije objekta iz stava 1 ovog lana, gra!evinskom dozvolom može se utvrditi odstupanje od elemenata pristupa nosti iz toga stava zbog zate enih uslova u objektu ili uslova nepristupa nosti javne površine sa koje se pristupa u objekat

"lan 50 Na javnom parkiralištu i u javnoj garaži izvodi se 5% pristupa nih parkirališnih mjesta u odnosu na ukupni broj parkirališnih mjesta, ali najmanje jedno. Uz objekat, odnosno u objektu iz lana 5 ovog pravilnika izvodi se 5% pristupa nih parkirališnih mjesta u odnosu na ukupni broj parkirališnih mjesta, ali najmanje jedno.

Unapre!enje pristupa nosti objekata

"lan 51 Djelovi objekata u javnoj upotrebi iz lana 44 stava 1 ovog pravilnika koji se rekonstruišu ili nastaju rekonstrukcijom moraju se projektovati i izvesti tako, da zavisno od svoje namjene, sadrže elemente pristupa nosti propisane tim lanom. Ulazni prostor i komunikacije do djelova objekata iz stava 1 ovog lana moraju se prilikom rekonstrukcije projektovati i izvesti tako da sadrže elemente pristupa nosti iz l. 16 i 17 ovog pravilnika. St. 1 i 2 ovog lana odnosi se i na objekte koji #e nakon namjeravane rekonstrukcije postati objekti iz lana 44 st. 1 i 2 ta ka 2 ovog pravilnika. "l. 45, 46, 47, 48, 49 i 50 primjenjuju se i na rekonstrukciju objekata navedenih u tim lanovima.

Izuzetno odstupanje od propisanih elemenata pristupa nosti

"lan 52 Ako se pri rekonstrukciji objekata iz lana 5 ovog pravilnika, koji su upisani u Centralni registar spomenika kulture na teritoriji Crne Gore, ne mogu obezbijediti propisani elementi pristupa nosti, a da se ne naruši utvr!eno svojstvo spomenika kulture, dopušteno je izuzetno odstupiti od propisanih elemenata pristupa nosti, uz uslov da se za odstupanje pribavi prethodna dozvola Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture.

"lan 53

U djelovima naselja i pojedinim objektima za koje je utvr!ena zaštita u skladu sa posebnim propisima iz podru ja zaštite prirode ne#e se primijeniti odredbe ovog pravilnika, ako bi se njihovom primjenom ugrozili ciljevi propisane zaštite. U slu ajevima iz stava 1 ovog lana kao zamjena za elemente pristupa nosti za savladavanje visinske razlike, obavezno se koriste montažno – demontažni i drugi ure!aji koji ne ugrožavaju ciljeve propisane zaštite.


V. OBAVEZAN SADRŽAJ PROJEKATA

"lan 54 Idejni projekat i glavni projekat za objekte iz lana 5 ovog pravilnika sadrže prikaz tehni kih rješenja kojima se elementi pristupa nosti primjenjuju za obezbje!enje pristupa nosti objekata te prikaz tehni kih rješenja za jednostavno prilago!avanje stanova (u daljem tekstu: tehni ka rješenja). Tehni ka rješenja iz stava 1 ovog lana prikazuju se, zavisno od nivoa razrade projekta, na odgovaraju#i na in u idejnom projektu i glavnom projektu objekta.

"lan 55 Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom listu Crne Gore“. Broj: 01-253/09-1 Podgorica, 4. februara 2009. god.

Ministar Branimir Gvozdenovi#, s.r.


PRILOG

GRAFI"KI PRIKAZ OZNAKA PRISTUPA"NOSTI, USLOVA UPOTREBE POMAGALA I

OBAVEZNIH ELEMENATA PRISTUPA"NOSTI Slika 1: Prikaz oznaka pristupa nosti iz lana 3 stav 1 ovog pravilnika Dimenzije i boja svake oznake pristupa nosti, kao i vrsta materijala od kojeg se izra!uje, odre!uju se u odnosu na:

– podlogu na koju se oznaka postavlja, – oblikovanost unutrašnjeg i/ili vanjskog prostora i – udaljenost sa koje osoba smanjene pokretljivosti može oznaku uo iti.

Pri smanjenju i/ili pove#anju pojedine oznake pristupa nosti ne može se mijenjati odnos (proporcija) grafi kih elemenata oznake, ve# se oznaka izvodi u skladu sa primjerima iz ove slike.



Sve dimenzije na slikama u ovom prilogu pravilnika izražene su u centimetrima. Slika 2 – Uslovi upotrebe pomagala – prostor potreban za kretanje osoba u invalidskim kolicima – iz lana 6 stava 1 alineje 1 ovoga pravilnika


Slika 3 – Uslovi upotrebe pomagala – prostor potreban za upotrebu štapa, štaka i hodalice – iz lana 6 stava 1 alineje 2 ovoga pravilnika


Slika 4 – Uslovi upotrebe pomagala - prostor potreban za upotrebu bijelog štapa i psa vodi a – iz lana 6 stava 1 alineje 3 ovoga pravilnika


Slika 5 – Taktilna površina – iz lana 8 ovoga pravilnika


Slika 6 – Rampa – iz lana 10 ovoga pravilnika


Slika 7 – Rukohvati – iz lana 10 stava 2 alineje 6 ovoga pravilnika


Slika 8 – Stepenište – iz lana 11 ovoga pravilnika

Slika 9. – Stepenište širine stepenišnog kraka od 250 i više – iz lana 11. stava 1. alineje 9. ovoga Pravilnika


Slika 10 – Prostor ispod po etnog stepenišnog kraka – iz lana 11 stava 1 alineje 10 ovoga pravilnika


Slika 11 – Lift – iz lana 12 ovoga pravilnika


Slika 12 – Vertikalno-podizna platforma – iz lana 13 ovoga pravilnika


Slika 13 – Koso-podizna sklopiva platforma – iz lana 14 ovoga pravilnika


Slika 14 – Ulazni prostor – iz lana 16 ovoga pravilnika


Slika 15 – Komunikacije – iz lana 17 ovoga pravilnika


Slika 16 – WC – iz lana 18 ovoga pravilnika


Slika 17 – Kupatilo – iz lana 19 ovoga pravilnika


Slika 18 – Kuhinja – iz lana 20 ovoga pravilnika


Slika 19 – Soba – iz lana 21 ovoga pravilnika


Slika 20. – U ionica – iz lana 21 ovoga pravilnika


Slika 21 – Radni prostor – iz lana 21 ovoga pravilnika


Slika 22 – Stan – iz lana 22 ovoga pravilnika


Slika 23 – Stan/apartman – iz lana 22 ovoga pravilnika


Slika 24 – Kafana i restoran – iz lana 23 ovoga pravilnika


Slika 25 – Kabina za presvla enje – iz lana 24 ovoga pravilnika


Slika 26 – Tuš kabina – iz lana 25 ovoga pravilnika

Slika 27 – Ulaz u vodu – iz lana 26 ovoga pravilnika


Slika 28 – Mjesto u gledalištu – iz lana 27 ovoga pravilnika


Slika 29 – Telefon, tekstofon, faks, bankomat – iz lana 28 ovoga pravilnika


Slika 30 – Kvake na vratima i prozorima – iz lana 30 ovoga pravilnika


Slika 31 – Šalter – iz lana 31 ovoga pravilnika


Slika 32 – Stajalište i peron – iz lana 37 ovoga pravilnika


Slika 33 – Parking mjesto u nizu – iz lana 38 stava 1 alineje 1 ovoga pravilnika


Slika 34 – Parking mjesto sa me!uprostorom – iz lana 38 stava 1 alineje 2 ovoga pravilnika


Slika 35 – Javna pješa ka površina – iz lana 39 ovoga pravilnika


Slika 36 – Pješa ki prelaz – iz lana 41 stava 1 alineje 2 ovoga pravilnika


Slika 37 – Pješa ki prelaz na mjestu najmanje visine trotoara – iz lana 41 stav 1 alineja 3 ovog pravilnika

Slika 38 – Pješa ki prelaz izvan ukrštanja – iz lana 41 stava 1 alineje 4 ovoga pravilnika


Slika 39 – Pješa ko ostrvo u nivou kolovoza – iz lana 42 stava 1 alineje 2 ovoga pravilnika


Slika 40 – Pješa ko ostrvo – iz lana 42 stava 1 alineje 3 ovoga pravilnika


Slika 41 – Raskrsnica – iz lana 43 ovoga pravilnika

Documents

72. N P R A V I L N I K O BLIŽIM USLOVIMA I NA AVANJA ... · kafana, restoran, kabina za presvla enje, tuš kabina, ulaz u vodu na plaži i na bazenu, mjesto u gledalištu, telefon,