Embed Size (px)
Citation preview
CORONA VIRUS (tieáng Latin: Corona = Crown)
KHV e- nhuoäm aâm baûn: hình vöông mieän
PGS. TS. Cao Minh Nga
Boä moân Vi sinh – Khoa Y – ÑHYD TP. HCM
Noäi dung:
I. Phaân loaïi
II. Tính chaát virus
III. Trieäu chöùng LS
IV. Xeùt nghieäm
V. Dòch teã hoïc
VI. Phoøng
VII. Ñieàu trò
I. Phaân loaïi
* Tieâu chuaån:
- hình daïng,
- söï sao cheùp RNA,
- toå chöùc boä gen,
- söï ñoàng nhaát veà trình töï chuoãi.
I. Phaân loaïi (2)
* Hoï Coronaviridae coù 2 gioáng (genus):
- Virus Toro: ÑV coù moùng vuoát (tieâu chaûy).
- Virus Corona: 2 loaïi:
+ human coronavirus: doøng 229E & OC43
+ animal coronavirus.
- 2003: doøng môùi Virus Corona SARS:
nguoàn goác virus ? (cuûa ÑV,
cuûa ngöôøi ñoät bieán? taùi toå hôïp?)
II. Tính chaát virus
1. Caáu truùc vaø thaønh phaàn:
- corona (vöông mieän), 80 – 220 nm
- sôïi ñôn RNA khoâng phaân ñoaïn, M= 5 x 106
- Nucleocapsid xoaén oác (2R = 9 -11 nm)
- Maøng boïc: coù caùc gai nhoû, daøi 20 nm
- Protein:
+ Phosphoprotein (protein N): nucleocapsid.
+ Glycoprotein: 3 loaïi protein: M, S & HE
(HE: ngöng keát HC)
II. Tính chaát virus (2)
* Genome ( 30.000 nucleotid):
- gioáng nhau / 2 doøng Tor 2
(Toronto) & Urbani (USA)
- 50–60% so vôùi v. Corona cuõ
- möùc ñoä amino acid: ñoàng nhaát / toái thieåu
Cumulative Number of Reported Probable Cases of Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)
From: 1 Nov 20021 To: 27 May 2003, 18:00 GMT+2
NP
M
Gai
Lôùp ñoâi
lipid
RNA
Moâ hình virus Corona
II. Tính chaát virus (3)
2. Tính chaát nuoâi caáy:
- human coronavirus: khoù
- animal coronavirus & SARS coronavirus: deã
(TB Vero E6 vaø TB phoâi thaän khæ).
3. Virus nhaân leân / baøo töông TB
II. Tính chaát virus (4)
4. Söùc ñeà khaùng
- Nhieät: baát hoaït ôû 56oC / 15’
- ÔÛ phaân, nöôùc tieåu: > 1-2 ngaøy
- ÔÛ phaân tieâu chaûy: 4 ngaøy vì pH > phaân
- ÔÛ nöôùc noåi nuoâi caáy TB: [virus]
- ÔÛ 4oC vaø –20
oC / 21 ngaøy.
Tính chaát nuoâi caáy cuûa SARS coronavirus
Teá baøoVero E6 uû vôùi pheát
muõi haàu cuûa BN SARS.
Daïng CPE ñieån hình cuûa
coronavirus phaân laäp töø BN
SARS (Hình A (x40).
Teá baøo Vero nhieãm corona-
virus phaûn öùng vôùi huyeát
thanh BN ñaõ khoûi beänh trong
phaûn öùng MDHQ giaùn tieáp
(Hình B (x400).
III. Trieäu chöùng laâm saøng
* UÛ beänh: 2-7 ngaøy. (Cuùm: 2 ngaøy)
* TC:
- Soát > 38oC - Ho
- Thôû noâng - Khoù thôû
- Nhöùc ñaàu - Khoù chòu
- Ñau moûi cô baép - Nhaàm laãn
- Phaùt ban - Tieâu chaûy
- AÊn khoâng ngon
III. Trieäu chöùng laâm saøng (2)
* :
- nhieãm rhinoviruses, adenoviruses,
- myxoviruses, paramyxoviruses,
- enteroviruses,
- vi khuaån.
IV. Xeùt nghieäm
* Beänh phaåm
- Thôøi ñieåm laáy: ngay sau khi phaùt beänh
- Caùc loaïi: pheát muõi hoïng, ñaøm, huyeát thanh,
NT, phaân
- Töû thieát : 1 mieáng moâ nhoû/caùc cô quan chính
(phoåi, laùch, gan, thaän).
IV. Xeùt nghieäm (2)
* Toå chöùc labo:
- Ñeå laøm PCR / ELISA: BSL 2+
- Ñeå nuoâi caáy phaân laäp: BSL 3
• * An toaøn sinh hoïc caù nhaân:
• Muõ, kính, khaåu trang N95 (ngaên
95% phaàn töû coù 2R < 0,3 ), aùo,
quaàn, bao giaày duøng moät laàn
IV. Xeùt nghieäm (3)
* Caùc kyõ thuaät
1. RT-PCR:
Öu: - g/ñ sôùm
- phaùt hieän RNA / 6 giôø,
- ñaëc hieäu nhöng nhaïy
Nhöôïc:
- x/ñ ñöôïc beänh coù ñang laây truyeàn??
RT-PCR phaùt hieän SARS CORONA VIRUS
SARS Prot RT-PCR
Samples: 10-3 to 10-8 dilution of SARSV RNA positive control
-3 –4 –5 –6 –7 –8 M -3 –4 –5 –6 –7 –8 -3 –4 –5 –6 –7 –8
-3 –4 –5 –6 –7 –8 M -3 –4 –5 –6 –7 –8 -3 –4 –5 –6 –7 –8
BNI out s/as Cor p F2R Sar1 s/as
BNI in s/as n Cor p F3R n Cor p F3R
190 bp -------
368 bp -------
109 bp -------
--------348 bp
--------121 bp
IV. Xeùt nghieäm (4)
2. HTH: IgM-ELISA:
(+) muoän (~3 tuaàn), (-) giaû
3. MD HQ (IF):
ñaùng tin caäy, (+) ngaøy 10, (-) giaû
4. Nuoâi caáy / TB / 2-3 tuaàn:
Tieâu chuaån vaøng
IV. Xeùt nghieäm (4)
* Giaûi thích keát quaû
- Döông tính: chuù yù nhieãm cheùo
- AÂm tính:
+ nhieãm SARS virus
+ Laáy BP ñuùng thôøi ñieåm
+ (-) giaû
V. Dòch teã hoïc
* Phöông thöùc truyeàn beänh:
- Ngöôøi - Ngöôøi : ñöôøng hh (gioït nhoû hh),
chaát thaûi töø BN.
- Ñoäng vaät - Ngöôøi ? (Giaùn? Caày höông?
Gaáu truùc Baéc Myõ?)
- Nöôùc thaûi?
- Toác ñoä laây lan chaäm hôn cuùm.
V. Dòch teã hoïc (2)
* Nhoùm nguy cô cao: tieáp xuùc tröïc tieáp
* Dieãn tieán dòch SARS:
2003: (11/2002 - 29/5/2003)
26 nöôùc / 4 chaâu luïc: 805 töû vong /
8.459 maéc
2004: cas leû teû töø caùc labo NC coronavirus
SARS
- Dr. Carlo Urbani, 46 tuoåi,
ngöôøi YÙ
- Chuyeân gia WHO
- Töøng ñeán VN tröôùc ñaây
- Maéc beänh do chaêm soùc BN
Johnny Chen / Haø noäi
- Cheát ôû Bangkok ngaøy 29-3-03.
VI. Phoøng ngöøa
- Traùnh tieáp xuùc BN
- Neáu phaûi tieáp xuùc: trang bò phoøng choáng
laây nhieãm
- Vaccin: nhieàu trieån voïng
- Theo WHO:
+ giôùi haïn du lòch,
+ kieåm tra thaân nhieät
+ caùch ly 10 ngaøy / cas nghi ngôø.
Khaåu trang N95
(ngaên 95% phaân töû coù 2R < 0,3 )
VII. Ñieàu trò
* ñaëc hieäu: chöa
* hoã trôï:
- toång traïng
- Giuùp thôû: O2, maùy (neáu caàn)
- Thuoác:
+ Ribavirin (antiviral): hieäu quaû
+ Steroids t/d phuï cuûa thuoác
+ -Interferons () virus nhaân leân
+ Antiserum cuûa ngöôøi môùi laønh beänh:
coù ích
