24
CORONA VIRUS (tieáng Latin: Corona = Crown) KHV e- nhuoäm aâm baûn: hình vöông mieän PGS. TS. Cao Minh Nga Boä moân Vi sinh – Khoa Y – ÑHYD TP. HCM

7. CORONAVIRUS.pdf

Embed Size (px)

Citation preview

CORONA VIRUS (tieáng Latin: Corona = Crown)

KHV e- nhuoäm aâm baûn: hình vöông mieän

PGS. TS. Cao Minh Nga

Boä moân Vi sinh – Khoa Y – ÑHYD TP. HCM

Noäi dung:

I. Phaân loaïi

II. Tính chaát virus

III. Trieäu chöùng LS

IV. Xeùt nghieäm

V. Dòch teã hoïc

VI. Phoøng

VII. Ñieàu trò

I. Phaân loaïi

* Tieâu chuaån:

- hình daïng,

- söï sao cheùp RNA,

- toå chöùc boä gen,

- söï ñoàng nhaát veà trình töï chuoãi.

I. Phaân loaïi (2)

* Hoï Coronaviridae coù 2 gioáng (genus):

- Virus Toro: ÑV coù moùng vuoát (tieâu chaûy).

- Virus Corona: 2 loaïi:

+ human coronavirus: doøng 229E & OC43

+ animal coronavirus.

- 2003: doøng môùi Virus Corona SARS:

nguoàn goác virus ? (cuûa ÑV,

cuûa ngöôøi ñoät bieán? taùi toå hôïp?)

II. Tính chaát virus

1. Caáu truùc vaø thaønh phaàn:

- corona (vöông mieän), 80 – 220 nm

- sôïi ñôn RNA khoâng phaân ñoaïn, M= 5 x 106

- Nucleocapsid xoaén oác (2R = 9 -11 nm)

- Maøng boïc: coù caùc gai nhoû, daøi 20 nm

- Protein:

+ Phosphoprotein (protein N): nucleocapsid.

+ Glycoprotein: 3 loaïi protein: M, S & HE

(HE: ngöng keát HC)

II. Tính chaát virus (2)

* Genome ( 30.000 nucleotid):

- gioáng nhau / 2 doøng Tor 2

(Toronto) & Urbani (USA)

- 50–60% so vôùi v. Corona cuõ

- möùc ñoä amino acid: ñoàng nhaát / toái thieåu

Cumulative Number of Reported Probable Cases of Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)

From: 1 Nov 20021 To: 27 May 2003, 18:00 GMT+2

NP

M

Gai

Lôùp ñoâi

lipid

RNA

Moâ hình virus Corona

II. Tính chaát virus (3)

2. Tính chaát nuoâi caáy:

- human coronavirus: khoù

- animal coronavirus & SARS coronavirus: deã

(TB Vero E6 vaø TB phoâi thaän khæ).

3. Virus nhaân leân / baøo töông TB

II. Tính chaát virus (4)

4. Söùc ñeà khaùng

- Nhieät: baát hoaït ôû 56oC / 15’

- ÔÛ phaân, nöôùc tieåu: > 1-2 ngaøy

- ÔÛ phaân tieâu chaûy: 4 ngaøy vì pH > phaân

- ÔÛ nöôùc noåi nuoâi caáy TB: [virus]

- ÔÛ 4oC vaø –20

oC / 21 ngaøy.

Tính chaát nuoâi caáy cuûa SARS coronavirus

Teá baøoVero E6 uû vôùi pheát

muõi haàu cuûa BN SARS.

Daïng CPE ñieån hình cuûa

coronavirus phaân laäp töø BN

SARS (Hình A (x40).

Teá baøo Vero nhieãm corona-

virus phaûn öùng vôùi huyeát

thanh BN ñaõ khoûi beänh trong

phaûn öùng MDHQ giaùn tieáp

(Hình B (x400).

III. Trieäu chöùng laâm saøng

* UÛ beänh: 2-7 ngaøy. (Cuùm: 2 ngaøy)

* TC:

- Soát > 38oC - Ho

- Thôû noâng - Khoù thôû

- Nhöùc ñaàu - Khoù chòu

- Ñau moûi cô baép - Nhaàm laãn

- Phaùt ban - Tieâu chaûy

- AÊn khoâng ngon

III. Trieäu chöùng laâm saøng (2)

* :

- nhieãm rhinoviruses, adenoviruses,

- myxoviruses, paramyxoviruses,

- enteroviruses,

- vi khuaån.

IV. Xeùt nghieäm

* Beänh phaåm

- Thôøi ñieåm laáy: ngay sau khi phaùt beänh

- Caùc loaïi: pheát muõi hoïng, ñaøm, huyeát thanh,

NT, phaân

- Töû thieát : 1 mieáng moâ nhoû/caùc cô quan chính

(phoåi, laùch, gan, thaän).

IV. Xeùt nghieäm (2)

* Toå chöùc labo:

- Ñeå laøm PCR / ELISA: BSL 2+

- Ñeå nuoâi caáy phaân laäp: BSL 3

• * An toaøn sinh hoïc caù nhaân:

• Muõ, kính, khaåu trang N95 (ngaên

95% phaàn töû coù 2R < 0,3 ), aùo,

quaàn, bao giaày duøng moät laàn

IV. Xeùt nghieäm (3)

* Caùc kyõ thuaät

1. RT-PCR:

Öu: - g/ñ sôùm

- phaùt hieän RNA / 6 giôø,

- ñaëc hieäu nhöng nhaïy

Nhöôïc:

- x/ñ ñöôïc beänh coù ñang laây truyeàn??

RT-PCR phaùt hieän SARS CORONA VIRUS

SARS Prot RT-PCR

Samples: 10-3 to 10-8 dilution of SARSV RNA positive control

-3 –4 –5 –6 –7 –8 M -3 –4 –5 –6 –7 –8 -3 –4 –5 –6 –7 –8

-3 –4 –5 –6 –7 –8 M -3 –4 –5 –6 –7 –8 -3 –4 –5 –6 –7 –8

BNI out s/as Cor p F2R Sar1 s/as

BNI in s/as n Cor p F3R n Cor p F3R

190 bp -------

368 bp -------

109 bp -------

--------348 bp

--------121 bp

IV. Xeùt nghieäm (4)

2. HTH: IgM-ELISA:

(+) muoän (~3 tuaàn), (-) giaû

3. MD HQ (IF):

ñaùng tin caäy, (+) ngaøy 10, (-) giaû

4. Nuoâi caáy / TB / 2-3 tuaàn:

Tieâu chuaån vaøng

IV. Xeùt nghieäm (4)

* Giaûi thích keát quaû

- Döông tính: chuù yù nhieãm cheùo

- AÂm tính:

+ nhieãm SARS virus

+ Laáy BP ñuùng thôøi ñieåm

+ (-) giaû

V. Dòch teã hoïc

* Phöông thöùc truyeàn beänh:

- Ngöôøi - Ngöôøi : ñöôøng hh (gioït nhoû hh),

chaát thaûi töø BN.

- Ñoäng vaät - Ngöôøi ? (Giaùn? Caày höông?

Gaáu truùc Baéc Myõ?)

- Nöôùc thaûi?

- Toác ñoä laây lan chaäm hôn cuùm.

V. Dòch teã hoïc (2)

* Nhoùm nguy cô cao: tieáp xuùc tröïc tieáp

* Dieãn tieán dòch SARS:

2003: (11/2002 - 29/5/2003)

26 nöôùc / 4 chaâu luïc: 805 töû vong /

8.459 maéc

2004: cas leû teû töø caùc labo NC coronavirus

SARS

- Dr. Carlo Urbani, 46 tuoåi,

ngöôøi YÙ

- Chuyeân gia WHO

- Töøng ñeán VN tröôùc ñaây

- Maéc beänh do chaêm soùc BN

Johnny Chen / Haø noäi

- Cheát ôû Bangkok ngaøy 29-3-03.

VI. Phoøng ngöøa

- Traùnh tieáp xuùc BN

- Neáu phaûi tieáp xuùc: trang bò phoøng choáng

laây nhieãm

- Vaccin: nhieàu trieån voïng

- Theo WHO:

+ giôùi haïn du lòch,

+ kieåm tra thaân nhieät

+ caùch ly 10 ngaøy / cas nghi ngôø.

Khaåu trang N95

(ngaên 95% phaân töû coù 2R < 0,3 )

VII. Ñieàu trò

* ñaëc hieäu: chöa

* hoã trôï:

- toång traïng

- Giuùp thôû: O2, maùy (neáu caàn)

- Thuoác:

+ Ribavirin (antiviral): hieäu quaû

+ Steroids t/d phuï cuûa thuoác

+ -Interferons () virus nhaân leân

+ Antiserum cuûa ngöôøi môùi laønh beänh:

coù ích