Süs balıkları nasıl salıklı ya˛atılır

67 rehber

Hastalıkların tanınmasıNedenlerin belirlenmesi ve ortadan kaldırılması

Bilimsel Danı˛man: Dieter Untergasser

Kapsamlı bi

r te˛his

Áizelgesi iÁe

rmektedir

2

Balık hastalıkları iÁin te˛his Áizelgesi 31 Akvaryum doal bir rahatlama kaynaıdır 102 Dahili ve harici hastalıklar (iÁ ve dı˛): Te˛histen tedaviye 113 Balık nasıl nakledilir ve sera aqutan nakil esnasında balıınızı nasıl korur 124 Siliatların neden olduu hastalıklar 13

4.1 Ichthyophthirius multifiliis (beyaz benek hastalıı)..............................................134.2 Cryptocarion irritans (tuzlu su beyaz benei) .......................................................154.3 Brooklynella hostilis ....................................................................................................164.4 Glossatella .....................................................................................................................164.5 Trichodina .....................................................................................................................164.6 Tetrahymena.................................................................................................................174.7 Chilodonella ..................................................................................................................17

5 Flagellatelerin neden olduu hastalıklar 185.1 Oodinium (kadife hastalıı) ........................................................................................185.2 Costia .............................................................................................................................195.3 Baırsak flagellateleri..................................................................................................20

6 Kurtların neden olduu hastalıklar 216.1 Gyrodactylidea..............................................................................................................216.2 Dactylogyridea .............................................................................................................216.3 Balık sülükleri................................................................................................................22

7 Viral hastalıklar 237.1 Lymphocystis................................................................................................................237.2 Sazan ÁiÁek hastalıı....................................................................................................247.3 Bahar virosis .................................................................................................................257.4 Sazanda olu˛an ödem .................................................................................................29

8 Bakteriyel hastalıklar 308.1 Vitiligo............................................................................................................................308.2 YüzgeÁ Áürümesi .........................................................................................................318.3 Bakteriyel solungaÁ Áürümesi ...................................................................................318.4 Columnaris ....................................................................................................................328.5 Deri üzerindeki kanlı iltahaplanmalar ......................................................................328.6 Akvaryum balıklarında ödem .....................................................................................338.7 Erythrodermatitis ........................................................................................................34

9 Mantar hastalıkları 3610 Karma enfeksiyon 3711 Krustaseler 38

11.1 Lernaea ..........................................................................................................................3811.2 Argulus...........................................................................................................................3911.3 Ergasilus ........................................................................................................................39

12 Yetersiz beslenmenin yol aÁtıı hastalıklar 4012.1 Mineral eksiklii............................................................................................................4012.2 Kafadaki delik hastalıı................................................................................................4112.3 Karacierin yalanıp bozulması ................................................................................4312.4 ›yot eksiklii ..................................................................................................................4412.5 Ozmotik ˛ok ..................................................................................................................45

13 Vitamin kürü 4614 Önlem tedaviden daha iyidir 4715 Nedenlerin bulunması iÁin kontrol listesi 4816 Endeks 55

›Áindekiler

›Áin

de

kile

r

A˛aıdaki te˛his Áizelgesi süs balıklarındagörülebilecek önemli hastalıklar ve olasınedenleri hakkında genel bir bakı˛ salaya-caktır. Tedaviden önce doru bir te˛his

iÁin Áizelgenin tamamını ayrıntılı olarakgözden geÁiriniz. Hastalıkların Áou aynıtürde belirtilere sahiptir, fakat farklı tedaviyöntemleri gerektirir.

Balık hastalıkları iÁin te˛his Áizelgesi

20 x

400 x

Deri ve yüzgeÁüzerinde aÁık bir˛ekilde görünen beyazbenekler (0,4 – 1,5 mm)

● Ichthyophthirius multifiliis

➤ sera ectopur + sera costapur● Cryptocarion irritans

(tuzlu su beyaz benei):

➤ sera cyprinopurBir büyüteÁ yardımıyla deri üzerindedola˛an protozoalar görebilirsiniz.

➤ syf. 13 – 15

Derinin bazı kısımla-rında gri ya da beyazadoru renk dei˛imle-ri; balıın uzun yüzge-Áleri varsa, yüzgeÁler-de saÁaklanma ba˛lar;balık yüzgeÁlerinikapatır

Costia necatrix: 300 x büyütmeyle sterilpamuk üzerine alınan deri örneiniinceleyiniz; küÁük, fasülye tanesinebenzeyen flagellateler oldukÁa hızlı ˛ekilde hareket eder.

➤ sera costapur➤ syf. 19

40 x

Mukoza zarî zarargördükten sonra balîküzerinde kürkümsübir tabaka olu˛mas˝naneden olur

Glossatella ya da Heteropolaria colisarum:Kuvvetli bir büyüteÁle bakıldıında ufak birsap üzerinde pek Áok uzamı˛ protozoagörebilirsiniz.

➤ sera costapur ➤ syf. 16

50 x

100 x

100 x

Chilodonella (eliptik ya da yuvarlakbölgelerde): 40 – 100 x büyütmeyle sterilpamuk üzerine alınan deri örneiniinceleyiniz; düz, kalbe benzer ˛ekillihareketli protozoalar.

➤ sera ectopur + sera costapur ➤ syf. 17Mukoza zarı üzerindeayrı ayrı beyazkalınla˛mı˛ bölgelergörülür

Deri üzerinde küÁüksoluk renkli alanlar;cansızlık ve i˛tahkaybı; mukozasalgılaması (sadecetuzlu suda)

Tetrahymena: 40 – 100 x büyütmeyle sterilpamuk üzerine alınan deri örneini incele-yiniz; armut ˛ekilli hareketli protozoalar.

➤ sera ectopur + sera costapur ➤ syf. 17

Trichodina: En az 40 – 100 x büyütmeylesteril pamuk üzerine alınan deri örneiniinceleyiniz; dairesel, ˛apkaya benzer ˛ekillihareketli protozoalar.

➤ sera ectopur + sera costapur ➤ syf. 16

Tuzlu su Brooklynellasî: 40 – 100 x büyüt-meyle steril pamuk üzerine alınan deriörneini inceleyiniz; düz, kalbe benzer˛ekilli hareketli protozoalar.

➤ sera cyprinopur ➤ syf. 16

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

Ba

lık h

asta

lıkla

rı iÁin

te˛h

is Áiz

elg

esi

3

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

4

400 x

Beyaz aız Áevresi;beyaz kenarlı pullar;birkaÁ saat iÁindeyayılır; kısık yüzgeÁler

Columnaris bakterisi: 100 – 800 xbüyütmeyle steril pamuk üzerine alınanderi örneini inceleyiniz;8 µm olan bakteri ileri geri sallanır.

➤ sera baktopur➤ syf. 32

Kenarları beyazla˛mı˛gittikÁe k˝salanyüzgeÁler

YüzgeÁ çürümesi: 400 x büyütmeyle pekÁok hızlı hareket eden bakteri görebilir-siniz.

➤ sera baktopur➤ syf. 31

Deri ve yüzgeÁlerüzerinde 0,5 ile 1 mmarasında olan sert,küre biÁiminde kistler

Lymphocystis: Parmakla dokunulduundakistler sert olarak hissedilir ve dökülmez.

➤ önlemek iÁin: sera cyprinopur➤ syf. 23

Patlak gözler vepullarda kalkma (tümbelirtilerin görülmesigerekmez)

Havuz balııkontrolsüz bir ˛ekildeyüzer; deriyle,yüzgecin birle˛imnoktasında vepullarda anlık ya dauzun süreli kanama-lar; soluk renktekisolungaÁlar;gövdedeki kanamalar,pullardaki kalkmalar,patlak gözler ile sona˛amaya gelinir(Exophthalmus), 15 – 18 °C de

● Ödem ya da böbrek enfeksiyonu,organik olarak kirli su

➤ syf. 33

● Bahar virosis, ödemÖzellikle nitrat aÁısından suyu kontrol ediniz; yeni ölmü˛ bir balık incelenmek üzere kesilmi˛tir (küÁük resme bak˝n˝z:gövde bo˛luu).

➤ sera cyprinopur, sera baktopurdirect ya da sera KOI BAKTO TABS

➤ syf. 25 den itibaren

40 x

Kimi bölgelerdemantar olu˛umuylabirlikte güÁlü mukozasalgılaması

Karma enfeksiyon: 40 – 100 x büyütmeylesteril pamuk üzerine al˝nan deri örneiniinceleyiniz;pek Áok farkl˝ hareketli protozoa, mantarve bakteri.

➤ sera ectopur + ilaÁların bir kar˝˛ımı➤ syf. 37

15 x

Ayr˝k duran uzunfilamentler ile birliktederi üzerinde beyazpamuksu olu˛umlar

Mantar: 50 x büyütmeyle steril pamuküzerine al˝nan deri örneini inceleyiniz.

➤ sera ectopur + sera mycopur➤ syf. 36

Ba

lık

ha

sta

lık

ları

iÁin

te

˛his

Áiz

elg

esi

5

Ba

lık h

asta

lıkla

rı iÁin

te˛h

is Áiz

elg

esi

Deri altînda beyazbölgeler

Bakteriyel enfeksiyon: 40 – 400 x büyütmesalayan bir mikroskopta steril pamuküzerine alınan deri örneini inceleyiniz.

➤ sera baktopur direct➤ syf. 30

Deri ve yüzgeÁlerüzerinde Áok küÁükbeyaz noktalar (< 0,3 mm); balık unabatırılmı˛ gibi görünür

Oodinium: 100 x büyütmeyle steril pamuküzerine alınan deri örneini inceleyiniz;hareketsiz oval olu˛umlar.

➤ sera oodinopur➤ syf. 18 – 19

Deriye yapı˛an,ucunda küÁük keselerbulunan beyaz, Áubuk˛eklindeki olu˛umlar

Anchorworm Lernaea: Çıplak gözlesaptanabilir.

➤ sera cyprinopur➤ syf. 38

Düz, neredeyse ˛effaf,kalkan ˛ekilli deridekikrustaseler; kanlıdelikler

Bal˝k kenesi Argulus: Çıplak gözlesaptanabilir.

➤ sera cyprinopur➤ syf. 39

Koi ve sazan balı˝üzerinde derin, beyazkenarlı delikleredönü˛en k˝rm˝z˝benekler

Erythrodermatitis: Çıplak gözle saptana-bilir.

➤ sera cyprinopur, sera baktopur directya da sera KOI BAKTO TABS

➤ syf. 34 – 35

SolungaÁ filamentleriüzerinde 0,5 – 2 mmarasındaki beyazkrustaseler

SolungaÁ krustasesi Ergasilus: Çıplak gözlesaptanabilir.

➤ sera cyprinopur➤ syf. 39

100 x

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

40 x

Deri üzerinde 3 – 8 mm arasındakidairesel kanlı iltihaplıbölgeler

Balık sülükleri: BirkaÁ santimetreboyundaki sülükleri Áıplak gözle görebilir-siniz.

➤ sera ectopur, sera cyprinopur➤ syf. 22

Resimler Ergasilus: Dr. Dirk Kleingeld

40 x

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

Ba

lık

ha

sta

lık

ları

iÁin

te

˛his

Áiz

elg

esi

6

Büyüyen balıktaopercula, yüzgeÁ veomurga deforma-syonları

Yumu˛ak suda mineral eksiklii: BelirtilerÁıplak gözle saptanabilir.

➤ sera mineral salt, sera fishtamin, sera activant

➤ syf. 40

Balık su yüzeyininaltında asılı olarakdurur her geÁen günsoluma daha fazlahale gelir ve hîzlan˝r;tek yönlü soluma;solungaÁ kapakların-dan bir ya da her ikisiaÁılır ya da sıkı˛ır;balık solungaÁkapaını sürter

SolungaÁ sülükleri, Dactylogyridea: 40 – 100 x büyütmeyle solungaÁtan alınanörnei inceleyiniz.

➤ sera ectopur + sera mycopur➤ syf. 21 – 22

Ba˛ ve etraf˝ndadelikler

Ba˛taki oyuklar cichlids hastalıı, mineraleksiklii hastal˝˝ – genellikle baırsaklar-da flagellate istilası ile birlikte gerÁekle˛ir:Çıplak gözle saptanabilir.

➤ sera baktopur direct veya sera bakto Tabs

➤ syf. 41 – 42

Balık etrafa sürtünürve ilgisizle˛ir

Deri sülükleri, Gyrodactylidea: Çıplak gözlegörülebilecek deri üzerindeki küÁükhareketli kurtlar.

➤ sera ectopur + sera mycopur➤ syf. 21

Balık, yüzgeÁlerikapalı olarak sadecesu yüzeyinin altındadurur ve sallan˝r ya da bir yerlere saklanır;görülen ba˛ka belirtiyoktur

Bakteriyel deri enfeksiyonu/dahilibakteriyel enfeksiyon: Parazitler vebakteriler aÁısından deriden alınan örneiinceleyiniz.

➤ sera baktopur, sera baktopur direct ya da sera bakto Tabs, sera costapur

➤ syf. 30 – 35

SolungaÁ bölgeleribeyaz ya da gri birrenk alır; solungaÁfilamentleri azal˝r yada Áürür

Alkalosis, amonyak zehirlenmesi ya da Áokyüksek pH deeri:pH deerini kontrol ediniz ve sera pH-minuskullanarak 7’ye indiriniz.

Soluk renktekisolungaÁlar, deridebulanık alanlar; sona˛amada solungaÁfilamentleri Áürür

Bakteriyel solungaÁ Áürümesi: Mikroskopaltında steril pamuk üzerine al˝nan deriörneini inceleyiniz.

➤ sera baktopur➤ syf. 31

Hasta solungaç(solungaç kapakçığı

çıkarılmıştır)

Karşılaştırma için: Sağlıklısolungaç (solungaç kapakçığıçıkarılmıştır)

10 x

50 x

40 x

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

7

Ba

lık h

asta

lıkla

rı iÁin

te˛h

is Áiz

elg

esi

Deri altında küÁükbelirgin kabart˝lar (0,5 – 2 mm)

Hava kabarcıı hastalıı, suyun gaz ile a˛ırıdoyurulmas˝:Hava motorunu kuvvetli olarak Áalı˛tırınız.

YüzgeÁlerde kopma

Balıın yeni bir yere ta˛ınmasının ardındanozmotik ˛ok: Iletkenlii ölÁünüz;sera ectopur ile tuzlar˝ suya ekleyiniz,böylece ta˛ımada kullanılan suyla aynıiletkenlii salayabilirsiniz.

➤ syf. 45

Sümüksü deri;beyazımsı ve bulanık;kanayan yaralar;gözler üzerinde kalınbulanık bir tabaka;solungaÁlar üzerindekahverengi bir tabaka

Acidosis: pH deerini ve karbonat sertliinikontrol ediniz, sera pH-plus ilave ediniz vepH deerinin dengelenmesi iÁin sera kH-plus ile yeterli karbonat sertliinisalayınız; daha sonra sera aqutan ilaveediniz.

Soluk renkler

Su deerleri uygun deil, Áok fazla ı˛ık var,saklanma yeri yok, yem uygun deil:Balıın gereksinimlerini göz önündebulundurunuz ve kaliteli sera yemlerinikullanınız.

Çürüyen yüzgeÁler

Baırsaklardaki flagellate istilası ya davitamin ve mineral eksiklii:Yiyecek kabas˝ yönünden zengin FD yemlerinden veriniz.

➤ sera baktopur, sera bakto Tabs, sera fishtamin, sera activant, sera mineral salt

➤ syf. 20, 40, 41, 46800 x

Resimler: Hava kabarciğı hastaliği: Dr. Lechleiter

Spironucleus sp.

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

Ba

lık

ha

sta

lık

ları

iÁin

te

˛his

Áiz

elg

esi

8

Balıkların tümü ya da a˝n˝ türdekilerinhepsi birkaÁ saat iÁinde ya da bir güniÁinde, ölür

➤ Akut zehirlenme:

Amonyak zehirlenmesi?

➤ pH deerini kontrol ediniz ve deeri sera pH-minus kullanarak 7’ye dü˛ürünüz.

Kontrolsüz CO2 verilmesi?

➤ Hava motorunu Áalı˛tırınız seramik CO2 kontrol sistemi kurunuz.

A˛ırı nitrit?

➤ BirkaÁ defa büyük miktarlarda suyu dei˛tiriniz, daha sonra suya seraaqutan ve sera nitrivec ilave ediniz.

A˛ırı bakır? Böcek ilacı?➤ Çift doz sera aqutan ilave ediniz, sera super carbon kullan˝n˝z.

pH deeri Áok mu yüksek?

➤ sera pH-minus kullanarak 7’ye dü˛ürünüz.

Bal˝k, akvaryumda ani hareketleryap˝yor ve z˝pl˝yor

➤ Zehirlenme:

pH deeri Áok mu dü˛ük?

➤ sera pH-plus ve sera kH-plus kullanarak yükseltiniz;bir saat sonra balıı sakinle˛tirmek iÁin suya sera aqutan ilave ediniz.

Böcek ilac˝:

➤ Suyu birkaÁ defa dei˛tiriniz; sera super carbon kullanınız.

Toksin salg˝layan dekoratif objeler var m˝?

➤ Objeleri Áıkartınız, suyu dei˛tirip sera super carbon ile filtre ediniz.

Renklerde anormallik, koyula˛ma;bal˝klar kolay korkuya kap˝l˝yor;akvaryumun cam˝na vurduunuzdabal˝k panik iÁinde ani hareketleryap˝yor

➤ Gizli zehirlenme:

A˛˝r˝ bak˝r ya da klor var m˝?

➤ Suyu dei˛tiriniz, Áift doz sera aqutan ilave ediniz ve su klor kokuyorsa sera chlorvec kullanınız.

Borulardan gelen suda toksin, dezenfektan ya da deterjan olabilir mi?

➤ Kullanmadan önce 24 saat musluk suyunu sera super carbon kullanarakfiltre ediniz.

Bal˝k, su yüzeyinin alt˝nda as˝l˝ gibiduruyor ve oldukÁa h˝zl˝ soluyor

➤ Oksijen yetersizlii ya da a˛˝r˝ CO2:

Filtre sirkülasyonu az m˝?

➤ Filtreyi temizleyiniz, hava motorunu Áalı˛tırınız.

Kontrolsüz CO2 verilmesi?

➤ seramik CO2 kontrol sistemi kurunuz.

sera oxygen-Test

➤ sera oxypur kullanınız.

Dikkat: A˛ırı CO2 durumunda, sudaki oksijen miktarı hala normal olabilir.

oksijen iÁerii

0,5 mg/l

2 mg/l

4 mg/l ve fazlası

deerlendirme

tehlikeli

tehlike i˛areti

yeterli

9

Ba

lık h

asta

lıkla

rı iÁin

te˛h

is Áiz

elg

esi

Zarar görmü˛ ya da sıkı˛mı˛ sinirler:

➤ Balıı bir karantina akvaryumuna alarak iyile˛tiriniz, stresi azaltmak iÁin sera aqutan ilave ediniz.

Pleistophora hastalıı (neon tetra hastalıı):

➤ Sporlarla birlikte kistler;doku örneini 40 – 400 büyütme salayan bir mikroskopla inceleyiniz;hastalanan balıı ayırınız.

Balık, yeterli ko˛ulları salamayan ya da kirli su yüzünden kendini kötühissediyor:

➤ Balıın ihtiyaÁlarını göz önünde bulundurunuz;su deerlerini test ediniz, suyu dei˛tirip sera aqutan ve sera nitrivecekleyiniz.

Mukoza zar˝nda yara, deri üzerinde Áizikler

Sert bir a ile balık yakalanırken ya da sürtünme sonucu olu˛an dokubozuklukları:

➤ sera balık kepÁesi kullanınız; iki doz sera aqutan ilave ediniz; daha kötü yaralanmalarda sera mycopur;bahÁe havuzlarında sera omnisan kullanınız.

55,639

Kanayan doku bozuklukları

Bahar virosis, bakteriyel enfeksiyon:

➤ sera baktopur direct ya da sera KOI BAKTO TABS, sera cyprinopur➤ syf. 25

SolungaÁ veya boaz etrafında tümör

Tiroid bezi tümörü, iyot eksiklii:➤ Haftada üÁ kez sera GVG-mix, sera GVG-mix marin, sera granumarin,

sera FD Krill veriniz; suya sera mineral salt ilave ediniz.

40 x

Balıın gövdesinin kimi kısımlarındakoyula˛malar olur

Belirti

ler olası

te˛his k

ar˛ı

tedbir

ler

Gövdenin kimi bölümleri koyula˛˝r yada solar;a˛ırı durumlarda gövde erilir; dengekaybı görülür

Tüm gövde de sürekli koyula˛ma

Kaygı ve stres ya˛amlarımızda yer alanbaskın iki öe. Bu durumda bo˛ zaman-lardaki rahatlama isteini anlamak hiÁ degüÁ deil. Akvaryumlardaki sakinlik vecanlılıın mükemmel birle˛imi ba˛kahiÁbir hobinin sunmadıı rahatlamafırsatını insanlara salamaktadır. ›˛te hergeÁen gün daha Áok insanın akvaryumedinmesinin nedeni de budur. Akvaryumruhunuzu rahatlatacaktır. Bir akvaryumunbakımını üstlenmek kelimenin tamanlamıyla elenceli bir hobidir.

Bir akvaryumun bakımını sürdürürken aynızamanda balıkların salıklarından dasorumlu olursunuz. KüÁük bir biyotop olanakvaryumu salıklı olarak korumak oldukÁakolaydır.

Biz, sera olarak en zor sorulara bile cevapverebilecek i˛inde profesyonel pek Áokbalık uzmanı ile Áalı˛maktayız. Bu ki˛ilerinprofesyonellikleri olu˛abilecek her türlü

sorunu te˛his edip Áözmeleri iÁin enuygun zemini hazırlamaktadır.

sera takımı, bu büyüleyici hobi ile ilgilenenherkesi sık sık kar˛ıla˛ılan sorunları kolayanla˛ılır bir dille yanıtlayan bir dizi rehber-le desteklemektedir.

Bu rehber balıklarınız hasta olduundasize yardımcı olacak ve tavsiyelerde bulun-acaktır. Rehber en önemli balık hasta-lıklarının hızlı ve doru tanımlanmasını,doru ilaÁların kullanımını ve tabii kihastalıklardan kaynaklanan sorunları önle-mek iÁin kapsamlı bir hastalık önleme pro-gramını iÁermektedir.

10

Ön

söz

Size hastalıklara kar˛ı yapacaınız

sava˛ta ba˛arı, balıklarınıza da salık

diliyoruz.

1 Akvaryum doal bir rahatlama kaynaıdır

A˛adıdaki sıraya göre hareket etmek gerekmektedir:

gözlem te˛his tedavi

›yi bakılan akvaryumlarda hastalıklara nadi-ren rastlanır. Yine de deneyimli akvaryum-cuların Áou bu problemle kar˛ıla˛mı˛tır.Akvaryumunuzda bir hastalık görüldü-ünde dü˛ünerek ve hızla atılan adımlarher zaman en kötüsünün olmasını engel-leyecektir.Harici balık hastalıkları dahili hastalıklardanfarklıdır. Özellikle yüzgeÁler ve deri üzerin-de harici hastalıkları farketmek ve tedavietmek genellikle kolaydır.

Dahili hastalıkları saptamak ise bu kadarkolay olmayacaktır, fakat hastalıkların çoudavranı˛larda anormalliklere neden olur,bunlar da balık incelenerek saptanabilir.›˛tah eksiklii, yüzmede anormallik,cansızlık ve renk dei˛iklii özellikle renk-teki koyula˛malar, bunlara örnek olarakverilebilir. Böylece, dahili hastalıklar dadahil olmak üzere bir akvaryumcu yanlı˛giden ˛eyleri kolayca fark edebilir.

Sık sık yapılan dikkatli gözlemlerlehastalıkların Áou daha ilk etaptayken sap-tanabilir. Hastalanan balık henüz zayıfdü˛memi˛tir ve salıklı balıkların zarar gör-memesi iÁin hala ˛ans vardır.

Ba˛arılı bir tedavi iÁin doru te˛his ˛arttır.Doru bir te˛histen sonra uygun ilaÁ kul-lanımı balık ve bitkilerin zarar görmeleriniönlemi˛ olur. Tedavi yöntemi te˛hisebalıdır. Farklı hastalıklar iÁin farklı ilaÁlarbulunmaktadır. Fakat tüm hastalıklardatemel bir nokta gözden kaÁırılmamalıdır:

hızlı davranmak tam iyile˛me ˛ansını büyükölÁüde artırır. Bu özellikle de bula˛ıcıhastalıklarda geÁerlidir.

A B C

11

Te

˛histe

n te

da

viy

e

En azından sera costapur ve sera bakto-

pur’u stokta bulundurmanızı öneriyoruz.

Böylece hafta sonlarında ya da tatillerde

ortaya Áıkan hastalıklarda Áok deerli olan

zaman aÁısından kayıp ya˛anmayacaktır.

2 Dahili ve harici hastalıklar (iÁ ve d˝˛):Te˛histen tedaviye

● Suyu temizler

● Biyolojik olarak mukoza zarını korur

● Aır metalleri birle˛tirerek zararsız hale getirir

● Klor ve kloramini nötralize eder

● Nakil sırasında ve akvaryumda stresi azaltmak

iÁin idealdir

sera aqutan balıı be˛ biÁimde korur:

sera pul ve granül yem ile süs balıınız iyotve dier önemli mineraleri alarak salıklı birdiyete tabi olacaktır. Bu düzenli besleme vebakım ile süs balıınız hastalıklar kar˛ısındaen iyi biÁimde korumu˛ olacaksınız.

Daha fazla bilgi iÁin lütfen “Doal akvar-yum bakımı ve su filtrelemesi” ba˛lıklı serarehberine bakınız.

Ba

l˝k

lar˝

n n

ak

led

ilm

esi

12

Balıkları yakalarken ve bir yerden bir yerenaklederken deride olu˛abilecek yaralan-malar bazen kaÁınılmaz olur. Uygun suko˛ulları altında suya sera aqutan ekle-mek yaraları hızla iyile˛tirecektir.

Bu yüzden balıı naklettiiniz torbayabirkaÁ damla sera aqutan ilave etmeniziöneriyoruz. Balık akvaryuma konulurkensuya sera aqutan ilave etmek faydalı ola-caktır.

* Vitamin–B–Kompleks

3 Balık nasıl nakledilir ve sera aqutan nakilesnasında balıınızı nasıl korur

13

Silia

tların

ne

de

n o

ldu

u

ha

stalık

lar

Siliatlar tek hücreli mikro organizmalard˝r.Her akvaryumda Áou Áıplak gözle görüle-meyecek kadar küÁük olan pek Áok farklıtürü vardır. Bakteri ve yüzen küÁük parti-küller üzerinde ya˛arlar. KüÁük balıklar iÁingüzel bir ek besin olu˛tururlar.

Fakat, bazı siliatlar parazittir. Bunlarya˛amlarının Áounu balıın üstündegeÁirir ve balıın gövdesinde asalak olarakya˛ar, balıa zarar verirler.

4.1 Ichthyophthiriusmultifiliis (beyaz benek hastalıı)

Tek hücreli Ichthyophthirius 1,5 mm’yekadar ölÁülebilir ve Áıplak gözle deriüzerinde görülebilir. Balıın üzerinikaplayan bu beyaz benekler balıı kum yada kaba kum ile kaplanmı˛ gibi gösterir.Ichthyophthirius’dan genellikle “beyazbenek hastalıı” olarak söz edilir.

Hastalık önce yüzgeÁlerde ya da balıınsırtında ortaya Áıkar. Hastalıın ilk etap-larında balık yüzgeÁlerini kapatır ve bitkile-re ve dekoratif objelere sürtünerek yüz-

geÁlerini parazitlerden kurtarmaya Áalı˛ır.Daha ilerki a˛amalarda derideki parazitmiktarı artar ve sarımsı-beyaz geni˛ lekelerolu˛turur.

Hastalık te˛his edildiinde derhal seracostapur ile tedaviye geÁmek gerekir. seracostapur kalabalık ve donanımlı akvaryum-larda her zaman kullanılır. Bu ˛ekilde, para-zitler serbest yüzü˛ dönemlerinde(yumurtadan Áıkmı˛ olan parazitler balıküzerine henüz yerle˛memi˛ olduklarıdönem) öldürülmü˛ olur. sera costapurbalıklara ya da bitkilere zarar vermez.

4 Siliatların neden olduu hastalıklar

20 x

Dier parazitlerin aksine

Ichthyophthirius deri üzerinde kalmaz,

mukoza zarı iÁinde ya˛ar bu yüzden

ilaÁlarla ula˛ması daha zordur.

Ichthyophthirius’un tedavisinde seraectopur’u sera costapur ile birlikte kullan-mak bir zorunluluk deildir, fakat yararlıolacak ve dier ectoparazitlerle yapılansava˛ı destekleyecektir. sera ectopurparazitleri balıın derisinden söker; ayrıcayava˛Áa oksijeni serbest bırakarak birdezenfektan olarak da rol oynar. Bu˛ekilde, sera costapur daha etkinle˛ir veparazitleri daha Áabuk öldürebilir.

Bu birle˛im hastalıın daha Áabuk iyile˛-mesine yardımcı olacaktır. Ichthyophthi-rius daha sonra da uzunca bir süreakvaryumda kalabilir. Stres durumunda,örnein yeni bir balık geldiinde, hastalıkherhangi bir zamanda yeniden ortayaÁıkabilir.

ÜÁ gün boyunca tedaviyi desteklemek iÁinsıcaklıı hafifÁe yükseltmenizi (maksimum2 °C; balıın tolerans seviyesini gözlemle-yiniz!) ve suyu havaland˝rmanızı öneririz.

Silia

tla

rın

ne

de

n o

ldu

u

ha

sta

lık

lar

Ichthyophthirius’un ya˛am döngüsü

1 Yeti˛kin parazitler balıı terk-ederek serbest yüzerler vesu akı˛ının az ya˛andıı iyikorunan yer arayı˛ınagirerler.

2 Parazit sert bir kapsül (kist)olu˛turur ve pek Áok defa bölünür. Yüz-lerce serbest parazitler bu kist iÁindegeli˛ir.

3 Serbest yüzen parazitler kapsülü deler,akvaryum iÁinde yüzer ve tekrar bölünür.

4 Serbest yüzen parazitler deriye nüfuzederek tekrar aynı balıın ya da bir ba˛kabalıın mukoza tabakasına yerle˛irler.

Su sıcaklıını artırarak parazitlerin geli˛imihızlandırılır ve balıın baı˛ıklık sistemiaktif duruma getirilir. Bu yolla ilaÁlar dadaha etkili olabilir.

14

Silia

tların

ne

de

n o

ldu

u

ha

stalık

lar

4.2 Cryptocarion irritans(tuzlu su beyaz benei)

Tuzlu suda görülen Cryptocarion hastalııtatlı suda görülen Ichthyophthirius hasta-lıına oldukÁa benzemektedir. Bu nedenlebu hastalıa da “tuzlu su beyaz benei”denir. Hastalıa derinin oldukÁa altına yer-le˛en siliat neden olur. AÁık biÁimde görü-nen beyaz ve gri benekler iyi korunan tek-hücreli organizmaların ya˛adıı mukozazarının epitel ˛i˛likleridir. Bunlardan örnekalmak oldukÁa güÁtür ve inceleme iÁinpamuklu Áubukla örnek al˝rken geneldeyarılır.

OldukÁa bula˛ıcı olan Cryptocarion hasta-lıı sera cyprinopur ile ba˛arılı bir ˛ekildeiyile˛tirilir, bu tedavi sırasında suda yüz-mekte olan serbest yüzen parazitler deölür.

sera cyprinopur bazı omurgasız hayvanla-ra zarar verir (örn. mercan, salyangoz, kari-des), bu nedenle bir önlem olarak karanti-na akvaryumunda uygulanmasında faydavardır.

sera cyprinopur, dört – altı gün arasındagünlük olarak suya eklenir. Proteinsüzücüler, ozonizatör ve UV su dezenfek-tanları kapatılmalıdır. Dozu tam olarak hes-aplamak iÁin filtrenin de dahil olduutoplam su miktarını, ilave su tankı gibi uns-urları dikkate almanız gerekmektedir. Butedavide gerekli olabilecek küÁük miktar-ları (0,2 ve 2 ml arası) eczaneden alınan birinsulin enjektörü ile ölÁebilirsiniz.

Ayrı bir akvaryumda ya˛ayan balıklar seracostapur ile tedavi edilebilir. Tedavininardından balıı direkt dier omurgasızlarınbulunduu akvaryuma koymamalısınız,Áünkü bu ilacın Áok küÁük miktarları bileomurgasız hayvanlar iÁin ölümcül olabilir.Bu nedenle balıı kendi akvaryumu dı˛ındatemiz deniz su doldurulmu˛ bir ba˛ka kap-ta yakla˛ık on dakika yüzmesine olanaksalayınız ve bu i˛lemin ard˝ndan nihaiakvaryuma koyunuz.

15

40 x

Deride Ichthyophthirius nedeniyleolu˛mu˛ beyaz benekler.

Silia

tla

rın

ne

de

n o

ldu

u

ha

sta

lık

lar

4.3 Brooklynella hostilis

Brooklynella görünü˛ ve büyüklük ba-kımından Chilodonella’ya benzer. Siliatderide ve denizde ya˛ayan tropik balıınsolungaÁlarında görülen bir parazittir.

Ba˛langıÁta deri üzerinde küÁük soluk böl-geler görebilirsiniz, balık i˛tahını kaybeder,hızlı solur, gittikÁe daha uyu˛uk bir hal alırve mukoza salgılar. Bu soluk bölgeler gitti-kÁe daha büyür ve son a˛amada deridenbüyük parÁalar dü˛er. Derinin büyükbölümü yok olduunda birkaÁ gün iÁindeölüm gerÁekle˛ir.Bu nedenle acil tedavi gerekmektedir.Omurgasızların bulunmadıı tuzlu suakvaryumlarının talimatlarına göre dört ilaaltı gün arasında hergün suya sera cypri-nopur ilave ediniz (ya da karantinaakvaryumuna). Su miktarını hesaplamanızgerekmektedir ve ilacın miktarını Crypto-carion hastalıında olduu gibi ayarla-malısınız. Omurgasızların olmadıı tuzlu suakvaryumlarında Brooklynella ile seracostapur aracılııyla mücadele etmek demümkündür. Dozu talimatlara göre ayar-layınız.

4.4 Glossatella

Glossatella ve Heteropolaria colisarum deri-deki doku bozukluklarına ya da yaralarayerle˛en oldukÁa benzer protozoalardır.Bu tür doku bozukluklarının kenarlarınakendilerini ili˛tirdikleri ufak saplar olu˛turur-lar, böylece tedaviyi engellerler. Bu tekhücreli organizmalar hızla üreyerek bozukdoku üzerinde Áoalırlar. Tüylü bir tabakagibi görünür. Mantarla karı˛tırılması zor-dur, Áünkü mantar daha uzun filamentlerolu˛turur. Bir büyüteÁ ile hareketli proto-zoaların saptanması kolaydır. Bozuk doku

bir kez kaplandıktan sonra organizmalaryava˛Áa Áevredeki salıklı deri üzerineyayılmaya ba˛lar. Direkt bozuk dokudandeil, tahri˛ olan dokunun hücrelerindenve ikincil bakterilerden beslenirler. seracostapur parazitlerle hızla mücadele ederve doku bozukluunun tekrar iyile˛meyeba˛lamasına olanak salar.

4.5 Trichodina

Trichodina siliat˝n neden olduu derienfeksiyonunu tanımak zordur. Balıkbazen sürtünür ve yüzgeÁleri ile geri Áeki-lir. Trichodina gerÁek bir parazit deildir.Bu tekhücreli organizmanın aız bo˛luubalıın tersine yan taraftadır; buradanaldıı bakteri ve ayrı hücre parÁalar˝ ilebeslenir. Bu nedenle, Trichodina ba˛ka derihastalıkları ile birlikte ikincil olarak ortayaÁıkar. Protozoa balıın derisi üzerine tutu-nur ve hücrenin alt tarafında kancalar kul-lanarak balıı rahatsız eder.Bu derinin kalınla˛masına ve Trichodina’nınbeslendii mukozanın salgılamasına yolaÁar.

Ba˛ka enfeksiyonlar yüzünden japon ba-lıının ya da Koi’nin derisi zaten kalınla˛-mı˛sa, organizma, kancaları ile mukozazarının derinliklerine girer.

16

40 x

40 x

100 x

Silia

tların

ne

de

n o

ldu

u

ha

stalık

lar

sera costapur yardımıyla Trichodina ileetkin biÁimde mücadele etmek mümkün-dür. BahÁenizdeki havuzda kullanım tali-matlarına uygun olarak sera omnisankullanınız.

4.6 Tetrahymena

Tetrahymena protozoa da gerÁek bir para-zit deildir ve sadece mukoza zarı ba˛kabir mantar ya da bakteriden zarar gör-düünde ortaya Áıkar. Bakteri ve derininzarar gören parÁaları ile beslenir. Kalabalıkakvaryumlarda su kirlilii nedeniyle Te-trahymena’n˝n youn biÁimde üremesimümkündür.Daha sonra tekhücreli organizmalar büyükmiktarlarda balıın mukoza zarını istilaeder. SonuÁ, deride olu˛an Áizgi halindekibeyazımsı kalınla˛malardır. Son a˛amadaderi dökülür ve balık ölür. sera costapur ileyapılan tedavi kararlı ve verilen talimatlarauygun biÁimde yürütüldüünde patojenmikropları öldürür. A˛ırı durumlarda, pHdeeri 8 civarında olduunda ya da ÁokgüÁlü biyolojik filtreler kullanıldıında, üÁgün boyunca suya temel dozu günlük ola-rak eklemelisiniz. ›lac˝ eklemeden önce herzaman suyun % 30’unu dei˛tirin. seramycopur ya da sera baktopur kullanarak

ba˛tan itibaren ikinci bir enfeksiyon olarakmantar ya da bakteri olu˛umunu engelle-melisiniz.

4.7 Chilodonella

“Kalp ˛ekilli” organizma Chilodonella derinindalgalı görünmesine ve 1 – 3 cm büyük-lüünde kalınla˛mı˛ mukoza zarında beya-zımsı, ˛effaf lekelerin ortaya Áıkmasınaneden olur. Balıklar hastadır ve kendilerinibir yerlere sürterler. Hastalık iyile˛tirilmezsederi üzerindeki lekeler tüm deriyi kaplar,beyaza dönüp kalınla˛ıncaya kadar artar. Budurumda balık hareketsiz durur ve filtreninsu akı˛ından sallanır, gittikÁe daha ilgisizle˛ir.

Parazit, bir balıktan bir dierine rahatlıklayüzebilir; bu nedenle hastalıı hızla yayar,sera costapur ile hemen tedavi edilebilir.

sera costapur, Chilodonella ile etkili birbiÁimde sava˛ır. BahÁe havuzlarında Chilo-donella ile mücadelede sera omnisan kul-lanınız.

40 x 50 x

17

5 Flagellatelerin neden olduu hastalıklar

Flagellateler oldukÁa farklı bir tekhücreliorganizma sınıfıdır. Bazıları oldukÁaufaktır, bakteriden Áok az büyük ve sadecebirkaÁ tane flagellaya sahiptir. Yine de okadar hızlı hareket ederler ki mikroskoplainceleme yaparken izlerini kaybedebilirsi-

niz. Dier türler ise o kadar büyüktür kiÁıplak gözle bile görebilirsiniz. Flagellate-lerin Áou zararsızdır, fakat bazıları evrimsüreci iÁinde parazitlere dönü˛ür.

5.1 Oodinium(kadife hastalıı)

Oodinium, tekhücreli balık parazitleriarasında özel bir vakadır, Áünkü bu orga-nizman˝n bitkisel bir kökeni vardır (adı“dinoflagellate” olarak bilinir).

Balık, ilk etapta nesnelere ve bitki yap-raklarına sürtünür, fakat hastalık sadecedaha ileriki etaplarda anla˛ılabilir. Oodi-nium ocellatum tuzlu suda görülürken,tatlı su akvaryumlarındaki enfeksiyonlargenellikle Oodinium pillularis nedeniyleolu˛ur.

Oodinium yüzünden balıın derisibeyaz-sarı küÁük beneklerle kap-lanır. Patojen mikroplar deriüzerindedir; en fazla 0,3 mm’yekadar büyürler, Ichthyophthiri-us’dan Áok daha küÁüktür verahatlıkla ayırt edilebilirler.

Oodinium istilası genellikle yüz-geÁlerde ba˛lar ve daha sonragövdenin tamamına yayılır. Dahailerki etaplarda balık una bulanmı˛gibi görünür; deri üzerindekadifemsi bir tabaka vardır. Bunedenle “kadife hastalıı” denil-mektedir. Tabaka, özellikle uzun-lamasına bakıldıında net bir˛ekilde görülebilir.

Fla

ge

lla

tele

rin

ne

de

n o

ldu

u

ha

sta

lık

lar

Hastalıın ilerleyen etaplarında deriparÁaları dökülür ve gözler dumanlı birtabakayla kaplanır.

sera oodinopur özellikle bu hastalık iÁingeli˛tirilmi˛tir; tatlı su ya da tuzlu suda kul-lanılabilir ve patojenik organizmaları 3 ile 5gün iÁinde öldürür. Bakır iÁeriinden ötürü

100 x

18

Oodinium hastalıı oldukÁa bula˛ıcıdır.

Bitkisel yapısı nedeniyle Oodinium ile

tekhücreli hayvanlardan daha farklı

aktif maddeler kullanılarak mücadele

etmek gerekmektedir.

sera oodinopur omurgasız canlılarınbulunduu akvaryumlarda kullanılma-malıdır.

Uygun bakır konsantrasyonunu (0,3 mg/l)sürdürmek iÁin bakır seviyesini sera bakırtest ile tedavi öncesinde, süresince ve son-rasında kontrol ediniz. 0,25 ile 0,3 mg/larasındaki Cu (bakır) dozları günde bir kezayarlanmalıdır.

Yetersiz bakır seviyesiveya yüksek seviyeninneden olduu zehirlen-me sonucunda ba˛arısızolacak bir tedaviyi en-gellemek iÁin bakır seviyesi-

ne ili˛kin kapsamlı kontrol yapılması gerek-mektedir.

0,1 ml ile 2 ml arasındaki dozlaren iyi eczaneden edineceinizinsülin enjektörleri kullanılarakayarlanabilir. Tedavinin ardın-dan suyun bir kısmı dei˛tirile-rek fazla bakır temizlenmelidir.Bunun ardından, sera supercarbon üzerinden üÁ günlük birfiltreleme gerÁekle˛tirin. seraaqutan’dan Áift doz ekleyerekkalan bakırı zararsız hale getir-mi˛ olursunuz.

5.2 Costia

Fasülye benzer ˛ekilli Costia necatrix,deride düzenli beyazımsı bulanıklıklarınolu˛masına neden olur. BirkaÁ yıl önceparazit «Ichthyobodo necatrix» olarakyeniden adlandırıldı. Fakat Costia adı halakullanımda ve bu ad akvaryumcular iÁindaha tanıdıktır, burada da bu ˛ekilde kul-lanılmı˛tır.

Costia, az miktarlarda pasif bir ˛ekildebalıın üzerinde ya˛ar. Parazit oldukÁaküÁüktür, bu yüzden sadece mikroskoplagörülebilir. Costia sadece balık gerginolduunda ya da güÁsüzle˛tiinde üreye-bilir.

Parazit mukoza zarından beslenir. Kısa birsüre iÁinde serbest suda ölür. Büyükistilalarda derinin geni˛ bölgeleri zarargörebilir ve bu da balıın ölümüne yolaÁar. sera costapur patojen mikroplar˝öldürür. Aynı zamanda sera ectopur kulla-narak tedaviyi destekleyebilirsiniz.

Fla

ge

llate

lerin

ne

de

n o

ldu

u

ha

stalık

lar

600 x

100 x

19

5.3 Baırsak flagellateleri

Bazı flagellate cinsleribalıın baırsaklarında ya˛amak üzeredei˛im gösterir. Genellikle burada yarar-lanıcı olarak ya˛arlar ve önceden sindiril-mi˛ besinler ile beslenirler. Çou balık türübunlardan etkilenmez, youn bir istilaaltında kaldıklarında bile kendilerinirahatsız hissetmezler. Fakat dier balıktürleri baırsak flagellatelerinin saldırısınauradıklarında a˛ikar belirtiler gösterirler.

Çou cichlid türü, yetersiz beslenme,mineral ve vitamin eksiklii ya da stres gibidier güÁsüzle˛tirici faktörlerle birliktebaırsak flagellateleri tarafından sarıldıın-da belirtiler sergilerler (ayrıca sayfa 40’takiyetersiz beslenme hastalıklarına bakınız).Balıın rengi koyula˛ır, kolayca irkilir vei˛tahını kaybeder. Baırsak flagellateleriözellikle yiyecek kabas˝ aÁısından zayıf olanyetersiz beslenme ile birlikte ürer. Bunedenle, sıcakkanlı hayvanların etiylebeslemek flagellatelerin hızlı yayılmasınaneden olmaktadır. A˛ırı yayılma durumun-da hayvanlar zayıflar ve yüzgeÁ kenar-larında Áürüme görülür. Bunun nedenibesin, vitamin ve minarel eksikliidir,Áünkü flagellateler baırsaklardaki besinsularından bunları alırlar.

Mide ve baırsaklar su organizmalarını sin-dirmek iÁin etkindir. Sıcakkanlı hayvanlarınetlerinden ya ve proteini sadece yetersizbir düzeyde sindirebilmelerinin de nedenibudur. Kalan proteinler flagellatelerin veayrıca bakterilerin beslenmesi iÁin zeminhazırlar. Dı˛kılar, suda bakterilerin Áoal-masına neden olan, sindirilmeyen protein-leri iÁerir. Bu da filtrenin kirlenmesine venitrat deerinin hızlı artı˛ına neden olur.

sera yem uygun ve Áe˛itli bir beslenmebiÁimi salar ve baırsak flagellatelerininÁoalmasını önler. Besinin iÁindekilerbalıkların beslenmesi iÁin en iyi ˛ekildehazırlanmı˛tır ve tamamen sindirilir.Uzun süreli deneylerde hasta discus sürü-leri uygun beslenme düzeni ile bakılmı˛,stresten uzak tutulmu˛ ve ilaÁ verilme-mi˛tir. Bu durumda balık normal olarakgeli˛imini sürdürmü˛ ve on ila on ikiaylıkken üreme olgunluuna eri˛tiktensonra üremeye ba˛lamı˛tır. SonuÁta, baır-saklarındaki flagellatelerin Áoalmasınıkendi savunma mekanizmaları ile engelle-meleri bir sorun yarat-mamı˛tır.

Fla

ge

lla

tele

rin

ne

de

n o

ldu

u

ha

sta

lık

lar

800 x

20

Balık türlerinin büyük Áounluu

evrimleri süresince sıcakkanlı

hayvanların etlerini sindirme üzerine

adapte olamamı˛tır.

6.1 Gyrodactylidea

Canlı douran Gyrodactylidea türü, havuzbalıklarında daha sık, sıcak su akvaryum-larında ise daha nadiren görülür. Solun-gaÁlardan ziyade deri üzerinde rastlanmasıdaha büyük bir olasılıktır. Bazı türler 3 mm’ye kadar geli˛ebilir ve yakındanbakılıında Áıplak gözle görülebilir.

Kurtlar, dokuya derin bir biÁimde tutun-duklar˝ kancaları ile balıa zarar verir. ›lk etaplarda balık akvaryumun zeminine vedekoratif objelere sürtünür, daha sonramukoza zarı kalınla˛ır, balık hareketsiz kalırve su akı˛ında sallanır ya da zemindehareketsiz ˛ekilde yatar.

Deri üzerindeki belirtilerin varlıından˛üphelendiiniz takdirde hemen seramycopur ile tedaviye ba˛lamalısınız. Butedavinin etkisi sera ectopur ile güÁlendiri-lir.

Genellikle, hastalanan balıın baırsaklarısadece flagellateler tarafından zarargörmez, farklı türdeki hareketli bakteri-lerden de etkilenir. Balık stresli olduundahastalıklara kar˛ı olan direnci zayıflar,böylece patojenik organizmalar a˛ırı dere-cede üreyebilir. SonuÁ olarak, balık kendinikötü hisseder ve dı˛kısı beyazla˛ır.

Bu hastalıı sera baktopur direct ya dasera bakto Tabs ile tedavi edebilirsiniz.Aktif madde, bakteri ile sava˛ır ve flagella-te istilasını azaltır. Uzun süreli bir ba˛arıyıyalnızca balıın beslenme düzeninidei˛tirdiinizde ve balıkların bulunduuko˛ulları iyile˛tirdiinizde yakalayabilir-siniz.

Ku

rtların

ne

de

n o

ldu

u

ha

stalık

lar

6.2 Dactylogyridea

Dactylogyridea türünün yumurtlayanta˛ıyıc˝ların farklı türleri parazitler gibibalıın solungaÁları ve derisi üzerindeya˛ar. Akvaryum balıkları genellikle solun-gaÁlar üzerinde ya˛ayan parazitlerdenetkilenirler. BahÁe havuzun-da ya˛ayan balıklarda derita˛ıyıcıların yanı sıra farklı

6 Kurtların neden olduu hastalıklar

10 x

100 x

21

türde solungaÁ ta˛ıyıcıları ile de kar˛ıla˛a-bilirsiniz.Balık küÁük miktardaki istilalarla mücadeleedebilir ve bu durumda bir sorun ya-˛anmaz.Ancak, hijyenik ko˛ulların kötü olduu,stres ve a˛ırı kalabalıın bulunduu ortam-larda solungaÁtaki ta˛ıyıcılar youn biÁim-de Áoalır ve balık etrafa sürtünmeye vedaha hızlı solumaya ba˛lar. Hastalıınyayılmasından daha fazla etkilendiinde suyüzeyinin altında solungaÁlarını aÁık tuta-rak ve güÁlükle soluyarak durur.

SolungaÁtaki ta˛ıyıcılar deriye tutunduklarıkancaları ile balıa zarar verir. KancalarınısolungaÁların hassas mukoza zarına yapı˛-tırarak incinmelere neden olur.

SonuÁ olarak mantar, bakteri ya da farklıprotozoalar nedeniyle olu˛an ikincil enfek-siyonlar görülebilir. Bu yüzden deri ya dasolungaÁtaki ta˛ıyıcılardan ˛üphelen-diinizde derhal sera mycopur ile teda-viye ba˛lamanız gerekmektedir. Aynıanda sera ectopur’un da uygulan-ması tavsiye edilmektedir, tedavininverimini artıracaktır.Yukarıda tanımlanan tek hücreliorganizmalar ve ta˛ıyıcılar havuzbalıklarında Áe˛itli karı˛ık enfeksiyon-larda ortaya Áıkar.

Havuz sahibi iÁin kesin

bir te˛his Áou zaman

imkansız olduundan, sera omnisan

tedavisi geli˛tirilmi˛tir.

›yi dengelenmi˛ aktif maddelerin

bile˛imi Oodinium’u öldürdüü

gibi tüm tekhücreli hayvanları

da öldürür.

Ayrıca deri ve solungaÁ

ta˛ıyıcılarla da etkili biÁimde

mücadele eder.

Ku

rtla

rın

ne

de

n o

ldu

u

ha

sta

lık

lar

22

6.3 Bal˝k sülükleri

Sülükler bazen yeni satın alınan balıklarınberaberinde gelirler ya da su ku˛ları onlarıbahÁe havuzlarına ta˛ır. BirkaÁ santimetreboyundadırlar, dolayısıyla Áıplak gözlerahatlıkla görülebilir. Aız vantuzları ilebalıın üzerine tutunur ve bir damarı aÁa-rak dı˛arı gelen kanı emerler.

Balıın üzerinden ayrıldıklarında deriüzerinde kanlı emi˛ izleri bulunur. Sülüklerbalıktan balıa geÁtikleri iÁin tehlikelihastalıkları da beraberlerinde ta˛ıyabilirler.Balıa yapı˛mı˛ sülükler alkole batırılmı˛pamuk yardımıyla alınabilir.

sera cyprinopur

bahÁe havuzlar˝ndaki

parazitlerle

mücadele eder.

Vira

l ha

stalık

lar

7 Viral hastalıklar

Virüsler Áok küÁük oldukları iÁin normal birmikroskop ile saptanamazlar. Sadece elek-tron mikroskoplarla ve kompleks birhazırlıın ardından görülebilir. Canlı hücre-leri sararak onları yeni virüsler üretmeye

7.1 Lymphocystis

Lymphocystis balıın derisini istila eder vemukoza zarının hücrelerini dei˛tirir.Büyüklük olarak yüz kat büyürler, böyleceÁıplak gözle görülebilecek boya gelirler. Birmilimetreden daha büyük olan hücrelerderiye yapı˛an balık yumurtaları gibigörünür. Parmakla deriye dokunuldu-unda üzerindeki yükseltiler sert ˛i˛liklerolarak algılanır. Hücreler virüs üretmeyezorland˝klar˝ iÁin büyürler. En sonunda,hücre yarılır ve milyonlarca yeni virüssuyun iÁine daılır, etrafta yüzer ve dierbalıkları sarar. Genellikle hastalık önce yüz-geÁlerin dı˛ uÁlarında görülür daha sonratüm gövdeye yayılır.

zorlar. Bunu yapınca hücreler dokuda nor-mal görevlerini yerine getiremeyecekbiÁimde etkilenir.

23

100 x

YüzgeÁ tabanına zarar vermediinizdenemin olunuz. YüzgeÁlerin dier patojen-lerden zarar görmesini engellemek iÁinbalıı sera baktopur ile tedavi ediniz. seracyprinopur bir dezenfektan olarak görevyaparak hastalıın bula˛masını engeller.Her iki tedavi e˛ zamanlı olarak uygulan-malıdır. sera cyprinopur’u eczaneden ala-caınız bir insülin enjektörü ile küÁükdozlarda kullana-bilirsiniz.

Zamanında farkedildiinde

yüzgeÁin zarar

gören bölümleri

keskin bir makas

ile kesilebilir.

Fakat, hastalık uzun süre organizmadavarl˝˝nı sürdürür ve bal˝k güÁsüzdü˛tüünde yeniden ortaya Áıkar. Bugenellikle balıın souk mevsim ardındangüÁsüzle˛tii bahar aylarında görülür.

Talimatlara uygun olarak yapılacak seracyprinopur’un iki önleyici tedavisi ilehastalıın dier balıklara bula˛ması engel-lenebilir. Tedavi, havuz s˝caklıı 12 °C’ninüzerine Áıktıında gerÁekle˛tirilmelidir.

Aır geÁen hastalık durumlarından etkile-nen balık be˛ gün boyunca normal dozda-ki sera cyprinopur ile birlikte balıa verilensera KOI BAKTO TABS ile bir tedavi akvaryu-munda tedavi edilmelidir. Bu iyile˛meyihızlandıracaktır. sera KOI BAKTO TABS üÁhaftaya kadar talimatlara uygun olaraksorunsuz biÁimde balıklara verilebilir.

Balıın kendi baı˛ıklıını

güÁlendirmek iÁin sera KOI

MULTIVITAMIN ya da sera activant

vermeyi asla unutmayınız.

7.2 Sazan ÁiÁek hastal˝˝

Genellikle baharda Koi ile ortaya Áıkansazan ÁiÁek hastalıı da virüslerin nedenolduu bir hastalıktır. GerÁek ÁiÁek has-talıı deildir ve insanlara geÁmeyen birtür uÁuk hastalııdır.

Hastalanan balıın gövdesinde yuvarlak yada oval ˛ekilli büyüklüü be˛ ila on mili-metre arasında olan soluk renkli ya dapembe ˛i˛likler görünür. Bazen enfeksiyonve hastalıın ba˛ göstermesi arasında aylargeÁer. Hastalık Áok ileri boyutlaraula˛madıkÁa balık bundan Áok etkilen-miyor gibi görünür. Balıı uygun ko˛ullaraltında tuttuunuzda derideki kalın-la˛malar zaman iÁersinde iyile˛ecektir.V

ira

l h

ast

alık

lar

24

7.3 Bahar virosis

Sazan balıının bahar virosis’i ciddi birbula˛ıcı viral enfeksiyondur. Havuza sa-dece hastalıklı bir balık konulduundabula˛abilir. Balık hastalıı geÁirirse bunabaı˛ıklık kazanır; fakat tüm ya˛amı boyun-ca potansiyel ta˛ıyıcı olarak kalır.

Havuzun sıcaklıı 20 °C’nin üzerinde kaldıı sürece hastalık patlakvermez. Virüsler sade-ce sonbaharda, sıcak-lıklar dü˛tüünde aktifhale gelir. Ta˛ıyıcı ba-lıın kendisi hastalan-maz fakat atık ve idrarile virüsleri vücudun-dan Áıkarır.Dier balıkların virüs-leri nasıl aldıı henüznetlik kazanamamı˛tır,fakat solungaÁlar yo-luyla kan dola˛ımına karı˛tıı dü˛ünülmek-tedir. Balık kene ve sülüklerinin kan˝ emer-ken virüsleri ta˛ıdıkları ise kanıtlanmı˛tır.

Virüsler dü˛ük sıcaklıklarda az miktardaÁoal˝r ve kı˛ın aktif deildir. Sadecebaharda sıcaklık 6 °C’nin üzerine Áıktıındayoun biÁimde Áoalmaya ba˛larlar vebalıın baı˛ıklık sistemini zayıflatırlar.Bahar virosis sıcakl˝kların 15 ve 17 °C ara-s˝nda olduunda ciddi bir hal alır. Gerekliönlemleri almadıınız takdirde tümbalıkların bir hafta iÁinde ölmesi olasıdır.

Tedbir olarak baharda, sıcaklıklar 12 ile15 °C arasında olduunda havuzun üÁ

hafta boyunca hafta da bir kez tali-matlara uygun olarak sera

cyprinopur kullanarak ba-kımını yapmalısınız.

Genellikle, bahar viro-sis’inin ilk belirtisi ba-lıkların filtrenin Áıkı˛akıntısında toplanma-sıdır. Kontrolsüz olarakyüzmeye ba˛larlar vedengelerini korumak-ta problem ya˛arlar.Daha sonra deride,solungaÁlarda ve yüz-geÁlerin balantı nok-

talarında ani kanamalar görülür. SolungaÁkapakÁıı kaldırıldıında solungaÁlar solukrenklidir.Son a˛amada balık ˛i˛ gövdesi (ödem) vepatlak gözleri yüzünden acı Áeker, anüs˛i˛er ve yapı˛kan dı˛kı Áıkarır.

Bu nedenle, zamanında hareket

edebilmek iÁin belirtilerin bilinmesi

Áok önemlidir.

Vira

l ha

stalık

lar

25

Su sıcaklıı 20 °C veya daha yüksekolduunda, hastalık hafifler ve s˝cakl˝k 25 °C’nin üzerine Áıktıında balık ölmez.

Hastalıı ne kadar Áabuk fark edersenizönleme ˛ansınız o kadar yüksek olacaktır.fiimdiye kadar hiÁ kimse balıktaki aktifvirüsleri öldürmek iÁin bir ilaÁ bulama-mı˛tır.

Vir

al

ha

sta

lık

lar

26

Su sıcaklıı 20 °C’ye ula˛tıında her 100 lit-re su iÁin 3 tablet sera baktopur direct ve8 ml sera cyprinopur ilave ediniz. Dahasonra sıcaklıı yava˛Áa 25 °C’ye yükseltiniz.

sera baktopur direct ikincil bakteriyelenfeksiyonları önler ve sera cyprinopursudaki aktif olmayan virüsler üzerindedezenfektan etkisine sahiptir. 25 °C’devirüsler artık aktif olmadıından vebaı˛ıklık sistemi daha güÁlendiindendolayı balık iyile˛ebilecektir.

›lk ve en önemli tedbir, 24 saatten

daha uzun bir sürede sıcaklıı

yava˛Áa 20 – 22 °C’ye yükseltmek

olacaktır.

Bunun bir havuz iÁinde

gerÁekle˛tirilmesi pek mümkün

olmadıından balıın bir tedavi

akvaryumuna alınması gerekecektir.

›lerleyen günlerde günde bir defa her100 litre iÁin 8 ml sera cyprinopur ilave edi-niz. Tedavi süresince su kalitesinin iyiolduundan emin olunuz. Balıa yeterlioranda oksijen salamak iÁin suyun hava-landırılması gerekmektedir. Balıın beslen-mesi süresince sera KOI MULTIVITAMIN ileıslatılmı˛ yüksek kalitede yem vermelisiniz.sera KOI ROYAL STAPLE DIET, sera bio-granulat, sera KOI SPIRULINA ya da seragoldy Royal mükemmeldir, Áünkü sera KOIMULTIVITAMIN’i en iyi ˛ekilde emer. Yemıslatıldıktan hemen sonra balıa verilmeli-dir.

Vira

l ha

stalık

lar

27

Tedavi plan˝:

1. gün: OldukÁa yava˛ biÁimde sıcak-lıı 20 °C’ye yükseltiniz, dahasonra 3 tablet sera baktopurdirect ve her 100 litre su iÁin 8 mlsera cyprinopur ilave ediniz.

2. gün: Sıcakl˝˝ yava˛Áa 25 °C’ye yük-seltiniz, her 100 litre suya 8 mlsera cyprinopur ilave ediniz.

3 – 5. Günde bir kez olmak üzere hergünler: 100 litre suya 8 ml sera cypri-

nopur ilave ediniz.

6. gün: Suyu dei˛tiriniz ve sera supercarbon yardımıyla filtre ediniz.

Vir

al

ha

sta

lık

lar

Balıı aynı sıcaklıktaki temiz suyla dolu birtedavi akvaryumuna koyunuz.

A˛ırı yava˛ hareket etmek birÁok balıınölmesine neden olabilir, Áünkü bahar viro-sis oldukÁa bula˛ıcıdır ve uygun sıcaklıkaltında salgın biÁimde havuza yayılır. fii˛enbalıklar genellikle kurtarılamaz ve oldukÁabüyük miktarlarda virüs ve bakteri yayar.Bu nedenle tedavi süresince dier balık-lardan ayrılmalı, bir ba˛ka tedavi akvaryu-muna aktarılmalıdır.

Balık havuzun souk suyuna geri

konulmamalıdır.

28

7.4 Sazandaolu˛an ödem

Sazanlardaki bula˛ıcı ödemdaha önce baımsız bir has-talık olarak nitelenmekteydi.Ancak, daha ileri yöntemlerleyapılan ara˛tırmalar ileri etap-larında bunun bahar virosis’inbelirtileri olabileceini ortayakoydu.

Ancak, akvaryum balıkları ileaynı ˛ekilde, sazanlar da dahi-li bakteriyel bir enfeksiyonunsonucu olarak ödem belirtile-ri gösterebilir. Zayıf dü˛mü˛ balıklardapatojenler kolaylıkla çoalabildii iÁin buödem aÁık bir ˛ekilde tek bir nedenebalanamaz. Belirtilerin Áou böbrekrahatsızlıkları sonucunda ortaya Á˝kar,Áünkü böbrek yeterli miktarda sıvı i˛leye-memektedir. Sıvı, dokuya ve bedenbo˛luuna yayılır, patlak gözlerin olu˛ma-sına ve bedenin ˛i˛mesine neden olur.Hastalanan balıın genellikle kurtarılmasıgüÁtür. Acilen hastalıklı balıı havuzadan

ayırınız; bir karantina akvaryumuna koya-rak sera baktopur direct’ten Áift doz uygu-layarak tedavi ediniz.Talimatlara uygun olarak aynı anda seracyprinopur uygulayarak tedaviyi destek-leyebilirsiniz. Be˛ gün boyunca bahÁehavuzlarına normal dozda sera cyprinopurilave ediniz.

sera baktopur direct uygulamak yerinesabah ve ak˛am sera KOI BAKTO TABS daverebilirsiniz.

Vira

l ha

stalık

lar

29

800 x

Bakteri her akvaryumda ya˛arve pek Áok önemli i˛levi yerinegetirir, örn. amonyum, nitritve nitratın ayrı˛tırılması.Ancak, zararlı bakteriler devardır, örn. patojenik bakteri.Bunlar da her akvaryumdaya˛ar, fakat bakım ve dikkat sayesinde her-hangi bir soruna neden olmaz, Áünküsalam bir baı˛ıklık sistemi olan güÁlü birbalık bakteriyel enfeksiyonlardan korun-mak iÁin yeterli güce sahiptir.

Ba

kte

riy

el

ha

sta

l˝k

lar

30

Bakteri her zaman saptanması kolayolmayan birÁok hastalıa neden olur.

Stres,

kötü su ko˛ulları,

yanlı˛ beslenme ya da

varolan hastaliklar

bal˝˝ güÁsüzle˛tirir ve

bakteriyel enfeksiyonlara

eilimli hale getirir.

8.1 Vitiligo

Vitiligo’ya farklı bir bakteri neden olur.Deride ve yüzgeÁlerde olu˛an beyaz ya dagri-beyaz, donuk ya da bulanık lekelerdenfarkedilir. Mukoza zarı yırtıkları aÁılır vepulsuz olan kısımlar görünür hale gelir.Hastalık derinin yok olduu a˛amayaula˛mı˛sa, sera baktopur sıvısı yetersizkalabilir. sera baktopur direct ile yapılacakek tedavi gerekli olacaktır. Tam dozdaki ikiilaÁ verimi artıracaktır.

40 x

8 Bakteriyel hastal˝klar

1500 x

8.2 YüzgeÁ Áürümesi

Bakteriyel yüzgeÁ Áürümesi her akvaryum-da ya˛ayabilen bakteriler nedeniyle olu˛ur.Salıklı balık bundan etkilenmez, Áünkübakteriden korunmak iÁin yeterli savun-maya sahiptir. Hastalık stresli olan balık-larda, nakilde olu˛an olası bir zedelenmedensonra ya da a˛ırı kalabalık akvaryumlardaortaya Áıkar. YüzgeÁ Áürümesi Columnarishastalıı, mantar, doku bozukluu ya dabir parazit istilası gibi dier hastalıklarlabalantılı olarak da görülebilir. Olumsuzhijyenik ko˛ullar nedeniyle bakterilerle kir-lenen su da hastalıı körükler.YüzgeÁlerin uÁlar˝ Áürümeye ba˛lar ve enson a˛amada birle˛tikleri noktada tama-men yok olur. Tedavi geciktirilmemelidir.sera baktopur bakteri ile mücadele ederve yüzgeÁin tahrip olan k˝s˝mlar˝n˝n h˝zlayeniden büyümesini salar.

Neden olumsuz hijyen ko˛ullarıysa,tedaviye ba˛lamadan önce hijyenikko˛ullar˝ iyile˛tirmelisiniz.

Ba

kte

riye

l ha

stal˝k

lar

8.3 Bakteriyel solungaÁ Áürümesi

Bakteriyel solungaÁ Áürümesi, solungaÁfilamentlerinin hassas mukoza zarı, para-zitler tarafından zarar gördüünde ortayaÁıkabilir. Bakteri sudan girer ve dokuyuÁürütür. Ölü solungaÁ filamentleri be-yazımsı-gri bir renge sahiptir. SolungaÁkapakÁıı kaldırıldıında net bir biÁimdegörülebilir.sera baktopur hızlı bir biÁimde patojenler-le mücadele eder ve doku bozukluununiyile˛mesini salar. Ancak, zarar görensolungaÁ filamentleri tekrar büyümez.SolungaÁlar kanla beslendii iÁin bakterikan dola˛ımına karı˛arak iÁ organlarıetkileyebilir. Bu yüzden ayn˝ anda serabaktopur direct’i de kullanmalısınız.

Böylece kana karı˛an bakteri organizmaya yayılamaz.

Hasta solungaÁ(solungaÁkapakÁıı

Áıkarılmı˛tır)

Kar˛ıla˛tırmaiÁin:

Salıklı so-lungaÁ (solun-gaÁ kapakÁııÁıkarılmı˛tır)

31

YüzgeÁ Áürümesi

Dört hafta sonraki

iyile˛mi˛ hali

8.4 Columnaris

Columnaris bakterisinin neden olduu birenfeksiyon, küÁük filamentlerin aız, yüz-geÁler ve pul kenarlarında birbirine Áokyakın durarak olu˛turduu beyaz pa-mukÁuktan tanınabilir. Beyaz alanlar hızlabalıın derisi üzerinde Áoalır. Son a˛ama-da yüzgeÁler bazen kenarlardan ba˛layarakÁürür, balık su yüzeyinin altında durur vesallanır. Acil olarak harekete geÁilmesigerekir, Áünkü hastalık Áok hızlı yayıldııiÁin balıkların hepsi tehlikededir. Budurumda sera baktopur ve sera baktopurdirect’in birlikte kullanılmas˝ özellikle tav-siye edilmektedir.

Dahili bakteriyel enfeksiyonlar farklı ˛ekil-lerde ortaya Á˝kar. Balık bazen yüzmededüzensizlikler gösterir; yalpalar, sallan˝r yada döner. Reaksiyonları yava˛lar ya datamamen ilgisizle˛irler. Balık ölmedenönce geÁen acı Áekme süresi etkilenen iÁorganlara balı olarak dei˛ir.

Columnaris bakteri alkalik

suyu tercih ettii iÁin pH

deerini sera pH-minus ile

7’n˝n alt˝na Áekmek, bal˝k pH

dü˛mesine dayanabildii sürece,

tedaviye yard˝mc˝ olacakt˝r.

Ba

kte

riy

el

ha

sta

l˝k

lar

8.5 Deri üzerinde kanlıiltahaplanmalar

Deri üzerindeki küÁük kanlı bölgeler, anüs-teki ve yüzgeÁlerin birle˛im noktasındakikanayan iltahaplar Aeromonas ve Pseudo-monas bakterilerinin neden olduu enfek-siyonların tipik belirtileridir. Bazen deriüzerinde irinli yaralar olu˛ur; kaslar aÁılırve kanar. Belirtiler ortaya Áıktıktan sonraderhal sera baktopur direct ile tedaviyeba˛lamak gerekmektedir. sera baktopurdirect’in aktif maddesi hızlı bir biÁimdesolungaÁlar ve baırsaklar aracılııyla orga-nizma tarafından emilir ve balıın iÁindeetkisini göstermeye ba˛lar.

32

400 x

Ba

kte

riye

l ha

stal˝k

lar

8.6 Akvaryum balıklarındaödem

Uzun süreli stres balıın baı˛ıklıksistemini zayıflatır, böylece bakterile-rin organizmaya girmesine yol aÁılmı˛ olur.Genellikle tek balık etkilenir. Hastalıksümüksü dı˛kıyla sonuÁlanan baırsak-lardaki bakteriyel enfeksiyon ile ba˛lar.Bunun ardından, balık daha az yemyemeye ba˛lar.Hastalıın akı˛ı iÁinde baırsakların muko-za zarının bazı bölümleri dökülür.Bunlar balıın anüsünde kalır,burada beyaz sümüksü par-Áalar halinde birikir. Balıkyem yemeye devam etsede bunu sindiremez. ›Áorganlar kısmen geri Áeki-lir ve art˝k etkin biÁimdeÁalı˛maz. Bu a˛amada balıkuzun süre acı Áekebilir.

Böbrekte sorunlar Áıkmaya ba˛ladıında yada idrar yolunun ve organlarının enfek-siyonu nedeniyle yeterli miktarda suatılamadıında hastalık son a˛amasınagelir.

Fazla su gövdedeki bo˛luklarda, pul kese-lerinde ya da gözlerin arkasında toplanır.Bu da ˛i˛meye, pulların kalkmasına ve pat-lak gözlere neden olur.

Belirtilerden sadece birini de görseniz der-hal sera baktopur direct ile tedaviyeba˛layınız. ›lk a˛amada balıa yardımcı ola-bilir ve hastalıın yayılmasını önleyebilirsi-niz.

Gövdesi ve gözleri ˛i˛mi˛ bir balık,Áift dozda sera baktopur direct

ile tedavi edilebilecei ayrı birakvaryuma konulmalıdır.

Dikkat: Yüksek seviyede etkin olan anti-bakteriyel tedavi aynı zamanda filtre iÁin-deki yararlı bakterilere de zarar verir. Teda-vi süresince filtreyi akvaryumdan ayrı tut-mak, örnein su dolu bir kova iÁindeÁalı˛tırmak gerekecektir!

33

8.7 Erythrodermatitis

Sazan balıındaki Erythrodermatitis hasta-lıına Aeromonas cinsindeki bakteri nedenolur. Özellikle yazın ve ilkbaharda görülür.Fakat, son yıllarda baharda sıcak ülkeler-den ithal edilen cins balıkların hastalııta˛ıdıkları gözlenmi˛tir. Erythrodermatitisaır ilerleyen bir hastalık olduu iÁin ithaledilen balık ilk ba˛ta salıklı izlenimi verir,fakat birkaÁ hafta sonunda kanlı kırmızıÁıbanlar görülür ve daha sonra da derideolu˛an büyük aÁık yaralarla ölüm gerÁe-kle˛ir.

Erythrodermatitis, önce deride kırmızılekeler ˛eklinde ba˛ gösterir, ardındanaÁılan irinli yaralara dönü˛ür.

Ba˛langıÁtaki kırmızı lekeler nedeniylegenellikle bahar virosis ile karı˛t˝rılır. Dahasonraki a˛amada beyaz uÁlu irinli yaralar veortası kırmızı aÁık yaralar hastalıın ba˛lıcagöstergeleridir. Genelde gövdenin yan-larında ve kuyruk yüzgecinin birle˛im nok-tas˝nda görülür. Çounlukla bozuk dokuüzerinde ikincil olarak mantar hastalıklarıbelirir. Gövde bo˛luuna doru ger-

Áekle˛en kopmalar Áou zaman ölümlesonuÁlanır.

Bu hastalıın da, bahar virosis’ine benzerbiÁimde kan emici parazitler yoluylageÁtiinden ˛üphelenilmektedir. Tedaviyeerken ba˛lanırsa, iyile˛me ˛ansı yüksektir.Bu nedenle, bir tedbir olarak, yeni ithaledilen japon balıınızı ve Koi’yi mümkünolduunca kısa sürede, be˛ gün boyuncanormal dozda sera cyprinopur ekleyerektedaviye ba˛layınız. Ardından, suyun büyükbir kısmını dei˛tiriniz. Tedaviyi bir haftasonra tekrarlayınız.

Akut durumu söz konusu olduunda,balıkta zaten aÁık yaralar görünüyorsa, 22 – 25 °C’de havalandırma ve mekanik hızlıfiltre ile bir karantina akvaryumunda teda-viye devam edebilirsiniz.

Ba

kte

riy

el

ha

sta

l˝k

lar

34

Ba

kte

riye

l ha

stal˝k

lar

›lk gün, 60 g sera ectopur ve akvaryumdakiher 100 litre su iÁin 3 tablet sera baktopurdirect ekleyiniz. Ayrıca, be˛ gün boyuncagünlük olarak her 100 litre su iÁin 8 ml seracyprinopur ilave ediniz. Ardından, havuzsuyunun büyük kısmını dei˛tiriniz. Balıısıcak suda tedavi ettikten sonra soukhavuza koymayınız.AÁık yaralar, tedavinin ardından iyile˛meyeve kapanmaya ba˛lar. ›yile˛me dönemi iyibeslenme ve ek vitaminler verilerek destek-lenmelidir. sera goldy, sera goldy Royal,sera bioflakes ve sera biogranulat ile bes-leyiniz. Daha büyük Koi’yi ek olarak seraKOI ROYAL STAPLE DIET, sera KOI COLOR vesera KOI SPIRULINA ile besleyiniz.

Tedavi plan˝:Balıı, aynı sıcaklıktaki temiz suyla doldurul-mu˛ bir tedavi akvaryumuna koyunuz. Teda-vi süresince en uygun su ko˛ullarını ve en üstdüzeyde hijyen saladıınızdan emin olun!

35

1. gün: S˝cakl˝˝ yava˛Áa 22 °C’ye artırın. 60 g sera ectopur, her 100 litre su iÁin 3 tablet serabaktopur direct ve 8 ml sera cyprinopur ilave ediniz.

2. gün: Her 100 litre su iÁin 8 ml sera cyprinopur ilave ediniz.

3. gün: Her 100 litre su iÁin 8 ml sera cyprinopur ilave ediniz.

4. gün: Her 100 litre su iÁin 8 ml sera cyprinopur ilave ediniz.

5. gün: Her 100 litre su iÁin 8 ml sera cyprinopur ilave ediniz.

6. gün: Suyun % 50’sini dei˛tiriniz ve sera super carbon yardımıyla suyu filtre ediniz.

10. gün: Suyun % 50’sini dei˛tiriniz.

Tedavinin 7. gününde:

Yaran˝n kırmızı rengi aÁılmaya ba˛lar.

Tedavinin 11. gününde:

Yara küÁülür.

Tedavinin 13. gününde:

Yara kapanır.

Tedavinin 21. gününde:

Yara iyile˛ir.

Tedavinin 27. gününde:

Yara tamamen iyile˛ir.

Balıı tekrar souk

havuza koymayınız.

Mantarlar, her akvaryumda varolanayrı˛tırıcı organizmalardır. Balık dı˛kısı gibiart˝k maddeleri kullandıkları iÁin hijyenkonusunda önemli bir katkıda bulunurlar.Bu nedenle, mantar sporları her zamanakvaryum suyunda mevcuttur. Mukozazar˝ zarar görmedii sürece mantar balıazarar vermez. Mukoza zarı, sporlar˝ngiri˛ini engelleyerek etkin bir korumasalar. Mantar sporları sadece deridetutunabilir ve incinme ya da parazit istilas˝olduunda Áoalırlar.

Bu yüzden, yakalama ya da nakil sırasında

balıın derisinde hafif de olsa s˝yr˝klarolu˛tuu takdirde derhal akvaryum suyunasera aqutan ekleyiniz. sera aqutan muko-za zarını koruyan ve hafif doku bozukluk-larıyla sıyrıkları derhal kapatan bir bile˛imiÁerir. Daha kötü yaralanmaların ve derinsıyrıkların olması durumunda enfeksiyonu

9 Mantar hastalıkları

36

Derinin sıyrılmasının

ardından yan taraftaki

mantar olu˛umu

Mikroskopaltında

Saprolegnia’nınmantar hifleri

ve spor kapsülleri

Mantarlı a˛ırı büyümü˛ yumurta

(mikroskop görüntüsü)

Derideki sıyrık ve mantar olu˛umu ile derideki sıyrık

engellemek iÁin derhal sera mycopuruygulayınız. sera ectopur, sera mycopur’un veriminidestekler, ilk a˛amada ve yaralanmalardansonra protozoaların ve bakterilerin nedenolduu ikincil enfeksiyonları önler.

60 x

40 x

Ma

nta

r h

ast

alık

ları

37

10 Karma enfeksiyon

lırken ve balık gittikÁe güÁsüzle˛irken,mukoza zarındaki düzensiz kalınla˛malarneredeyse balıın tüm yüzeyini kaplar. ›lkba˛ta, balık su yüzeyinin hemen altında,sallanarak ve yüzgeÁlerini sıkı˛tırarakyüzer; son a˛amada ise cansız ˛ekildeakvaryumun zemininde yatar.Hastalık te˛his edildikten hemen sonra a-cilen tedavi edilmelidir. Deri sülükleri 10 xbüyüteÁle görülebilir, fakat tekhücreliparazitleri saptamak iÁin 40 x büyütmesalayan bir büyütece ihtiyacınız olacaktır.Akvaryumda, balıı sera costapur ve seramycopur ile tedavi edebilirsiniz. Böylece,neredeyse tüm patojenik türler kapsayanbir tedavi uygulamı˛ olursunuz ve ayrıcaikincil bir mantar enfeksiyonunu önler-siniz. BahÁe havuzlarında tedavi talimatla-ra uygun olarak sera omnisan ile gerÁek-le˛tirilir.

Ka

rma

en

fek

siyo

n

Bazen akvaryumlarda, fakat daha sıklıklabahÁedeki havuzlarda, balıın derisindesadece tek bir tür parazit olmadıınıgözlemleyebilirsiniz. Mukoza zarı kalınla˛-mı˛ görünür ve mikroskobun altındapamuklu Áubukla aldıınız örneiincelerken deri gözeneklerinde ta˛ıyıcılarve Costia, Chilodonella, Trichodina veTetrahymena gibi farklı türde protozoalarsaptayabilirsiniz. ›lk etapta, balık zemine yada sert objelere sürtünür, daha sonra filt-renin geri dönü˛ akıntısında durur,cansızca sallanır ve yüzgeÁlerini sıkı˛tırır.Koi ve japon balıında mukoza zarınınkalınla˛ması gri bir tabakayla ba˛lar. Enfek-siyon ilerlediinde, tabaka beyazımsı birrenge döner ve küÁük parÁalar halindedökülür. Son a˛amada, balıın korunmaihtimali pek yoktur. Balık düzenli olarakgözlemlendiinde enfeksiyon ilk a˛ama-sındayken fark edilebilir ve daha fazlailerlemesi engellenebilir.Deri enfeksiyonunun tek nedeni olduusürece Áou patojen a˛aı yukarı aynıbelirtileri gösterir. Ancak, akvaryum

balıındaki karmaenfeksiyonun mu-koza zarındaki dü-zensiz süt beyazıkalınla˛mı˛ farklı bo-yutlardaki lekelergibi belirsiz semp-tomlar˝ vardır.Patojen mikroplarderi üzerinde yayı-

Ichthyophthirius ve Oodinium’un karma

enfeksiyonu.

sera costapur ve sera oodinopur ile

tedavi edildi.

Dört gün sonunda iyile˛me salandı.

40 x

11.1 Lernaea

Krustase Lernaea akvaryum-cular tarafından genellikle “anchorworm”(kancalı kurt) olarak adlandırılır, Áünkü kol-

lara ayrılmı˛ emme organıyla balıın deri-sine iyice tutunur ve görünür kollarıolmayan uzamı˛ bir bedene sahiptir. Arkaucunda yumurtaların büyüdüü keseyebenzeyen iki uzantısı vardır.Yumurtaların belirli bir olgunlua eri˛mesibirkaÁ günle iki hafta arası bir süre alır.Daha sonra bunlar dü˛er ve larvalaryumurtadan Á˝kar. Anne krustase ölür veyumurtalar dü˛tükten sonra balık doku-sundan kopar. Larvalar aynı zamanda para-zittir ve kan emmek iÁin balıın solun-gaÁlar˝na girer. Larvalar, burada üreyecekolgunlua gelirler. Çiftle˛meden sonra di˛i

38

larva balıktan ayrılarak kısa bir süre etraftaplaktonik organizmalar gibi yüzer. Dahasonra bir balık bulur ve bu balıın derisin-de kendine yer aÁar. Burada Áubuk ˛eklin-de krustaselere dönü˛ür.

Krustase Áıkartıldıında balıkta hafif biryaralanma olacaından sera baktopur iletedavi edilmelidir. sera cyprinopuryardım˝yla farklı a˛amalardaki krustase velarvalar ile mücadele etmek mümkündür.

Lernaea balıa oldukÁa fazla zarar

verir, Áünkü sürekli olarak bal˝ktan kan

alır. Cımbızla tek bir krustaseyi

yakalamanız mümkündür ve hızlı bir

Áeki˛le dokudan ayırabilirsiniz.

11 Krustaseler

Kru

sta

sele

r

Kru

stase

ler

11.2 Argulus

Balık kenesi Argulus tabii kibir böcek deil, bir krustasedir. ›yi biryüzücüdür ve kan emmek iÁin balıklaradoru yüzer. Balık kenesi genellikle sadeceyemeini bitirinceye kadar balıa

yapı˛ır. Sindirim iÁin balıı terk eder vetekrar acıkıncaya kadar yeni bir ev sahibiaramaz.

Bahar virosis’i, Erythrodermatitis ve bakte-ri gibi tehlikeli hastalıklar bu yolla birbalıktan dierine geÁebilir. Balık kenelerineredeyse ˛effaftır, sadece gözlerinin veemme disklerinin koyu bir rengi vardır. 5 ila 8 mm arasındaki kalkan biÁimli krusta-selerin balıın üzerinde tanınması genellik-le kolaydır. Stilettoları (kama) ya da emmeineleriyle balık kenesi derinin altındakidamarları aÁar ve kan emer. Balıın derisiüzerindeki kanlı, kırmızı renkli deliklertipiktir ve bal˝k kenesinin yayıldıı, balıkkenesi görünür olmasa da genel görünüm-den anla˛ılabilir. sera cyprinopur ile havuz-daki ve bal˝k üzerindeki kenelerle mücade-le edebilirsiniz.

11.3 Ergasilus

Krustase Ergasilus, Lernaeagibi larvalı bir krustasedir.

Yakla˛ık 1,5 mm kadardır. Ön antenler,balıa tutunmak iÁin solungaÁlar˝n derisinidelen kancalara dönü˛ür. Sadece di˛i

Ergasilus, parazit olarak balıın üzerindeya˛ar, erkekler planktonik organizma-lard˝r.

Kan kaybı yüksektir ve solungaÁ Áürümesigibi ikincil enfeksiyonlar yaygın sonuÁlar-dır. Krustaseler sadece larva a˛amasındabalık havuzlarından canlı yemlerle birakvaryuma ya da bahÁe havuzuna girebilir.

Akvaryumun iÁinde Áoalma mümkündeildir, Áünkü Áou zaman ayn˝ andaakvaryumun iÁinde her iki cinsten debulunmaz. SolungaÁ krustaseleri ve farklıa˛amalardaki larvaları ile sera cyprinopuryardımıyla mücadele edilebilir.

40 x

Resim Ergasilus: Dr. Dirk Kleingeld

39

SolungaÁkapakÁıının

deformasyo-nu

12.1 Mineral eksiklii

Yetersiz beslenmenin yol aÁtıı hastalıklar,balıkta mineral eksiklii görüldüündeortaya Áıkar. Balık, solungaÁ ve derisiyoluyla emdii sudaki Áözülmü˛minerallere ve eser elementlerebaımlıdır.Özellikle büyük balıklar sudan pekÁok mineral alır. Ayrıca, oksijenyönünden zengin olan akvaryumsularında Áözünmü˛ mineraller veeser elementler Áökelme süreÁlerinedeniyle kaybolur.Mineral eksiklii, su düzenliaralıklarla dei˛tirip sera mineralsalt ekleyerek telafi edilebilir.

Çou akvaryumcu, özel balık tür-lerini yeti˛tirmek ve bakmak iÁinyumu˛ak suya ihtiyaÁ duyar. Suyudei˛tirirken, R/O su ya da iyondei˛tiriciden alınan suyu kullanır-lar. Bu tür sular mineral ve eserelementlerden yoksun olduuiÁin bir süre sonra, yetersiz bes-lenmenin yol aÁtıı hastalıklargörülebilir. Özellikle, küÁük ba-lıklar geli˛imleri süresince birÁokminerale ve eser elementlereihtiyaÁ duyar.

Ye

ters

iz b

esl

en

me

nin

yo

l a

Át˝

ı

ha

sta

lık

lar

12 Yetersiz beslenmenin yol aÁt˝ı hastalıklar

40

Eksik maddeler dei˛im sırasında seramineral salt eklenerek tamamlanabilir.sera mineral salt bu amaÁ iÁin özel olarakgeli˛tirilmi˛tir ve 60 mineral ve eser ele-ment iÁerir. Düzenli kullanıldıı takdirdebu tür besin yetersizlii hastalıklarınıengeller.

Yüzgeç deformasyonu

Kimi geli˛im safhalar˝nda mineral ve

eser element eksik geliyorsa, yüzgeÁte

ve solungaÁ kapakÁıında daha sonra

tedavi edilemeyen deformasyonlar

olu˛ur.

sıcakkanlı hayvanların etleriyle gerÁekle-˛tirilen beslenme baırsak flagellatelerininyayılmasını hızlandırır.

Ye

tersiz

be

slen

me

nin

yo

l aÁt˝

ı ha

stalık

lar

41

12.2 Kafadaki delikhastalı˝

Cichlids’in kafadaki delik hastalıı aslındabir besin yetersizlii hastalııdır, fakat far-klı nedenleri olabilir. Genellikle baırsak-lardaki flagellate istilası ile birliktegörüldüü iÁin uzun süre bu hastalııntemel nedeni olarak görülmü˛tür. Fakatbaırsaklardaki youn flagellate istilası vebakteri genellikle hastalık patlak vermedenönceki yetersiz beslenme nedeniyle ortayaÁıkmaktadır.

Patojenler sindirim sürecinde rahatsızlıkyarat˝r ve baırsakların mukoza zarına za-rar verir. SonuÁ olarak, bal˝k yeterli mik-tardaki besini, vitamini ve minerali alamaz.SonuÁ olarak balık organizmasında akuteksiklik ortaya Áıkar. Balık bunu ba˛ında yeralan kıkırdak dokusunu kullanarak telefietmeye ve gerekli maddeleri buradanalmaya Áalı˛ır.

Etkilenen alandaki deri yırtılır ve beyazÁürümü˛ kıkırdak dı˛arı Á˝kar, krater ben-zeri bo˛luklar kalır. SonuÁta ortaya Áıkandelikler bir milimetre ile iki santimetrearasındadır.

Düzenli olarak sera mineral salt eklendi-inde, ba˛ta delik hastalıı engellenebilirve aÁılan delikler tedavi edilir ve birkaÁ ayiÁinde kapanır. Ancak, bunun gerÁekle-˛ebilmesi iÁin balıın salıklı ve bol Áe˛itlibir beslenmeye tabi tutulması gerekmek-tedir. Genellikle sıır yürei ya da dier

Oyukların olu˛ması R/O

suyundaki mineral eksikliinden

kaynaklanır

Bunun dı˛ında, yem iÁerisine düzenli ola-rak sera fishtamin eklemelisiniz, Áünkübalık organizmaları yalnızca iÁerisinde vita-min de olduu takdirde hayati minerallerive besinleri alabilir.

Bu nedenle, iyile˛me sürecinde, balııuygun ko˛ullar altında tutmak ve onasalıklı, Áe˛itli, yüksek kalitede bir beslen-me salamak oldukÁa önemlidir.

Fakat, bu da yeterli deildir. Ayrıca, orga-nizmayı ve baı˛ıklık sistemini güÁlendir-mek iÁin yemle birlikte ek vitaminler ver-meniz gerekecektir. Bu, hastalıın ardın-dan balıı eski gücüne kavu˛turmanın tekyoludur. sera activant ve sera fishtaminbalıınızın ihtiyacı olan tüm vitaminlerin

›laÁlar patojenlerle mücadele

etse de, balık organizmaları

hastalık nedeniyle hala

güÁsüzdür ve kendine gelmeye

ihtiyaÁ duyar.

Ye

ters

iz b

esl

en

me

nin

yo

l a

Át˝

ı

ha

sta

lık

lar

42

bile˛imini iÁerir. Bu vitaminleri hasta-l˝klardan sonra 1 hafta her gün, yem ile,veriniz.

R/O suyundan zarar

gören yüzgeÁler

Ye

tersiz

be

slen

me

nin

yo

l aÁt˝

ı ha

stalık

lar

43

12.3 Karacierin yalanıp bozulması

Balıktaki yalı karacier yanlı˛ bes-lenmenin bir sonucudur. Yemin muhte-viyat˝ndaki dengesizlik ve a˛ırı karbon-hidrat karacierin yalanıp bozulmasınaneden olabilir. Mantarlar, bayat ve nemlibesinlerin üzerine kolaylıkla yerle˛ebilir.Minimum konsantrasyonla, büyük balık-

ların bile karacierini tahrip edebilen yük-sek zehirli (toksik) metabolik ürünlerortaya Áıkarırlar; bu da karacierin yalana-rak bozulmasına neden olur.

Yem paketini aÁtıktan sonra iki ay iÁindetüketiniz ve yemi rutubetin yüksek olduuodalarda tutmamaya özen gösteriniz. I˛ıkve oksijen aÁık paketlerdeki vitaminleri

sera mineral salt düzenli biÁimde

eklendikten sonraki iyile˛me

Koi’nin karacierinin ve dierorganlar˝n˝n yalanarak bozulması (beyazalanlar)

hızla yok eder. Bu nedenle, sera activantve sera fishtamin ilave edilmesi yararlı ola-caktır.

Karacierin yalanarak bozulmasına insan-lara bula˛mayan hepatit gibi hastalıklar daneden olabilir. Karacier zarar görmü˛se,ikincil hastalıklar da ortaya Áıkar. Bunlargenellikle asıl neden olarak görülür veba˛arısız tedaviler gerÁekle˛tirilir. Kara-cier dokusunun ana bölümü zarar gör-düünde balık ölür. Vitamin yönündenzengin, salıklı ve Áe˛itli besinler veril-diinde, uygun ko˛ullar altında tutul-duunda, balık hepatiti atlatabilir ve kara-cier dokusu yenilenebilir.

Ye

ters

iz b

esl

en

me

nin

yo

l a

Át˝

ı

ha

sta

lık

lar

sera mineral salt’˝n miktarı önemlideildir, önemli olan guatr gerileyinceyekadar düzenli olarak kullanılmasıdır. Bununardından, haftada iki defa iyot iÁeren yemvermek yeterli olacaktır.

12.4 ›yot eksiklii

Bazı yerlerde, doal su yeterli miktardaiyot iÁermez. Bu eksik iyot g˝dalarlakar˛ılanmadıı takdirde insanlarda olduugibi hayvanlarda da guatra neden olur.Ayrıca balık, besin yetersizlii yol aÁtııhastalıklardan birine de yakalanabilir.Boaz bölgesinde büyük bir tümör geli˛ir.Büyük balıklarda, solungaÁ bölgesinde bile

büyüyebilir. Cerrahi müdahaleyle bunuÁıkarmak sadece kısa süreli bir Áözüm ola-caktır, birkaÁ hafta sonra bu tarz bir guatrtekrardan büyüyecektir.

Balıa düzenli ˛ekilde iyot verdiinizde,büyük guatr tümörleri bile küÁülebilir.Bunu, her su dei˛iminde düzenli olaraksera mineral salt ekleyerek gerÁekle˛tirebi-lirsiniz. ›yot iÁeren besinler vermek de guatr olu˛umunu engelleyici nitelikte ola-caktır. sera FD Krill, sera GVG-mix marin vegranül yem sera granumarin iyot iÁermek-tedir.Bu yemlerden birini ya da haftada bir ikikere sırayla birkaÁını verirseniz, her türbalıktaki guatr olu˛umunu hangi boyut-larda olursa olsun engelleyebilirsiniz.

Guatr olu˛tuktan sonra, tedavi iÁin balııiyot iÁeren bir yem türüyle günde bir defabesleyiniz ve düzenli sera mineral salt kul-lanımıyla suyu zenginle˛tiriniz. Eklenen

44

Guatr, iyot eksiklii

nedeniyle olu˛ur

Guatr, iyot

iÁeren yemler

sayesinde altı

hafta iÁinde

geriler.

12.5 Ozmotik ˛ok

Balık yüksek iletkenlik seviyesi olan sudan(yüksek tuz iÁerii) adaptasyon iÁin geÁi˛dönemi ya˛amadan dü˛ük iletkenlii olansuya nakledildiinde ozmotik ˛oka uraya-bilir. Aradaki farkın fazla olmadıı zararsızdurumlarda, balık sadece mukozasını atar.

Bu durum balık organizmasını oldukÁa zor-lar ve zayıflatır. SonuÁta, dahili hastalıklarortaya Áıkabilir ya da mukoza zarının koru-masından yoksun kalan deri, bakteri vemantardan etkilenir. Bunun üzerine deri,yüzgeÁ ve solungaÁ Áürümeleri görülür.

›letkenlik deerleri arasındaki fark Áok yük-sekse, yüzgeÁ hatlarındaki ince kıkırdakeklemleri yüksek ozmotik basınÁ nedeniylepatlayabilir. YüzgeÁler büyük parÁalarhalinde dökülür ve özellikle balık oldukÁagüÁsüzle˛tii iÁin kopan parÁaların bulun-duu alanlar bakteri ve mantardan hızlaetkilenebilir.

Ozmotik ˛ok, balık nakledilmeden öncenakil suyunun iletkenlik deerinin ölÁül-

mesiyle engellenebilir. Daha sonra seramineral salt ekleyerek balıın konulacaıakvaryumun iletkenliini ayarlayınız. 100 –200 µS/cm arası farklar önemli deildir.mS/cm (santimetre ba˛ına milliSiemens)olarak deil, µS/cm (santimetre ba˛ına

Taşınma sonrası ozmotik şok sonrasıDiscus’un kopan yüzgeçleri

microSiemens) olarak ölÁüm yaptıınızdanemin olunuz.

Balık, adapte edilmi˛ suya alındıında, iyi-le˛mek iÁin biraz zamana ihtiyac˝ olacaktır.Ardından, birkaÁ saat arayla suyu dei˛tire-rek, iletkenlii istenilen seviyeye dü˛ürü-nüz.

Ye

tersiz

be

slen

me

nin

yo

l aÁt˝

ı ha

stalık

lar

45

Bunları karı˛tırman˝z, bin kat

fazla tuz konsantrasyonu anlamına

gelecektir.

Vit

am

in k

ürü

46

13 Vitamin kürü

Dier tüm canlılar gibibalıklar da gövdelerinde

sayısız metabolik i˛lemi gerÁekle˛tire-bilmek iÁin vitaminlere ihtiyaÁ duyar. Aksitakdirde, besinleri sindiremez, bunlarıorganizmalarına alamaz. sera yem,balıınızın ihtiyac˝ olan tüm vitaminleriiÁermektedir. Ancak, vitaminler nem veoksijenin etkisiyle paket aÁıld˝ktan sonrazaman iÁinde kaybolur.

Bu nedenle, ek olarak haftada bir ya da ikidefa sera activant veya sera fishtaminuygulamanız tavsiye edilmektedir.Taze yem ile beslenen hayvanlardan veözellikle dikkatli bir ˛ekilde dondurarakkurutma yöntemi sayesinde sera FD yem-lerdeki vitaminler ve besinler tamamenkorunur. Lif yönünden zengin bu yemi birtedavi olarak öünler arasında günde birdefa balıınıza vermelisiniz. Yem hayvan-larının kitin kabuundan alınan doal yiye-cek lifleri baırsakları harekete geÁirir vetemizler.

FD yem sera fishtamin’in uygulanması iÁinmükemmeldir. Damlaları FD yem üzerinedökünüz; emülsiyonu hemen emecektir.Bu yolla, vitaminler yiyecekle birlikte direktolarak balıın baırsaklarına girecektir.

Hastalık ve iyile˛me süresince balıa vita-min vermek gerekir. ›laÁlar, patojenlerlesava˛sa da, balık iyile˛mek ve hastalıkkar˛ısında direncini artırmak iÁin vitamin-lere ihtiyaÁ duyar. Tedavi süresince ve iyi-le˛menin ardından bir hafta boyunca gün-de bir kez yem iÁerisine sera fishtamin(havuzlarda sera KOI MULTIVITAMIN) ilaveediniz.

AB1B2

B5

B6 B12

C D3E

H

KCHOLIN

Ön

lem

ted

av

ide

n d

ah

a iy

idir

14 Önlem tedaviden daha iyidir

Bal˝klar da strese girebilir.

Akvaryum balıkları iÁin stres, hastalıklarıkörükleyen temel nedenlerden biridir;Áünkü balıkların hastalıklar kar˛ısındagösterdikleri direnci büyük ölÁüdezayıflatır. Organizmaların adapte olmasınıgerektiren bir durumda balık her zamanstrese girer. Düzensiz Áalı˛an ısıtıcı ter-mostat örnein, balıın tekrar tekrar adap-te olmasını gerektiren sıcaklık dalgalanma-larına neden olur. Balık, bir süre buna tole-rans gösterebilir, fakat zaman iÁindegüÁsüzle˛ir ve hastalanır.

Özellikle, akvaryum bakımının yeterince iyiyapılmaması, a˛ırı kalabalık akvaryumlar vea˛ırı beslenme suyun kirlenmesine ve bak-terilerin Áoalmasına neden olur. Suda nekadar Áok bakteri bulunursa, balıklarınsavunma mekanizmaları o kadar ÁokÁalı˛mak zorunda kalır. Sadece kalabal˝kdeil, kirli su da balıkların strese girmesineyol aÁar. Stresin dier nedenleri arasındadengesiz beslenme, uyu˛amayan balıklarınbir arada tutulması, yakalama ya da nakilyüzünden balıkların korkutulması, sudakitoksinler, uygun olmayan bitki gübreleri vebalıın gereksinimlerine uygun olmayandonanımların akvaryum iÁine yerle˛tirilme-si bulunmaktadır.

Tüm dünyada farklı üniversitelerde yapılansayısız deneyler sayesinde stresin balık-ların baı˛ıklık sistemine direkt olarak za-rar verdii ve balıın hastalıklar kar˛ısında-ki direncini azalttıı kanıtlanmı˛tır.

“Akvaryumumu nasıl kurar˝m”, “Süs balık-larınız doaya uygun nas˝l yemlenir” ve“Doal akvaryum bakımı ve su filtrelemesi”ba˛lıklı sera rehberleri akvaryum balık-larınızı stresten nasıl uzak tutabileceinizkonusunda size güvenilir ve detayl˝ bilgisalayacaktır. Haftada bir iki saatiniziakvaryumunuza ayırdıınızda, bu sizeuzun süre keyif verecektir. Bir hastalıınbelirmesi halinde, bu rehber ve sera teda-vileri balıınıza hemen ve etkin biÁimdeyardımcı olabilmeniz iÁin etkili araÁlar ola-cakt˝r. Her durumda, hastalıı ba˛arıylatedavi etseniz de, bunu ba˛tan engellemekdaha iyi olacakt˝r. Süs balıınızın salıı vemutluluu genellikle küÁük ˛eylerebalıdır.

Olası hataları belirleyebilmeniz ve önleye-bilmeniz iÁin bir anket haz˝rlad˝k.

Bu anket yard˝m˝yla ilerleyerek hatalar˝bulmak kolayla˛acakt˝r. fiüpheye dü˛-tüünüzde konusunda uzman satıcınız ileirtibata geÁiniz ve belirtilen kuralları izleyi-niz.

Akvaryumunuzdan keyif alman˝z˝ vesal˝kl˝, canl˝ bal˝klara sahip olman˝z˝ di-liyoruz.

47

Model:_____________________________________________

Performans

(saatteki litre):

_______________