PowerPoint Sunusu

ASLAN MENTO A..

Dner Frn Baca Gaz Enerjisi Geri Kazanm Tesisi

Yatrm Projesi

Mays 2013imento Fabrikalarnda Uygulanan Atk Is Geri Kazanm TesisleriGenel Prensipleri27 Mays 20132KISIM -1 Ksm 1 - indekilerTarihsel geliimGenel alma prensibiTrbin teknolojisi Buhar / ORCBuhar trbini teknolojisi Tek devre / ift devre / ift devre + FlasherBoiler uygulamas n stc / Klinker soutmaSoutma sistemi Hava soutma / Su soutmaYeni retecin mevcut elektrik datm ebekesine balantsimento retim srecine etkileriTipik iletme maliyetiUygulama rnekleriUluslararas imento reticilerinin uygulamalar - Lafarge ve Heidelberg / Tipik yatrm maliyetleri

27 Mays 20133Tarihsel Geliim80 lerde Japonyada ilk uygulamalk uygulama: Sumitomo OSAKA Cement (2,6 MW, sadece klinker soutucu tarafnda); 1980Japonyada bu pazardaki ana oyuncu Kawasakidir.20 adet uygulamann (2008 yl itibar ile) 11i Kawasaki tarafndan kurulmutur.

90 l yllarn sonuna doru inde uygulamalarlk uygulama: Anhui Conch Ningguo Fabrikas, 4MW,1998lk in teknolojisi uygulamas: Shanghai Wanan, 2 MW, TCDRI (imdilerde Sinoma EC ), 2003Ksa zamanda devlete desteklenen, popler bir yatrm haline gelmitir.2008 yl itibar ile 150 den fazla yaplan uygulama halen faaliyettedir.

Ksa zamanda Asyada yaygnlamtr.27 Mays 20134n stcSP boilerSoutma kulesiFarin de.filtreklinker soutma boyleriDner frnKlinkersoutucufiltrekertme siklonnuKmr de.filtreBuhar trbinijeneratortakviye suyuyouturucuGenel alma Prensibin stc boyleri kule k gaz kanalna paralel olarak yer almakta, boylerden geen gaz miktar bir klape yardm ile ayarlanmaktadr.Her iki boylerden elde edilen buhar toplanarak tek bir buhar trbini - jeneratr grubuna ynlendirlerek elektrik enerjisine dntrlmektedir.Klinker soutma k gaz (soutma orta blgesinden ilave bir k ounlukla ayrca planlanmaktadr) bir siklon yardm ile tozsuzlatrldktan sonra klinker soutma boylerinden geirlmektedir. Trbin teknolojisi Buhar / ORC

Buhara dayal teknolojiSu buharGenel olarak orta ve yksek scaklktaki atk gaz enerjisinin geri kazanmnda daha verimlidir.Eanjrlerde olas korozyonlarn nlenmesi iin kullanlan suyun ok iyi artlanmas gerekir.

ORC Organic Ranking CyclePentan buharDaha ok dk ve orta scaklklardaki atk gaz enerjisinin geri kazanmnda tercih edilmektedir.Patlayc ortam !27 Mays 20136

Buhar Trbini Teknolojileri

Dner Frn Baca Gaz Geri Kazanm Sistemlerinin seimi dner frn proces sistemi bata olmak zere aada belirtilen balca u temel faktrelere baldr:Hammadde karm toplam rutubetiFarin tme teknolojisiFarin deirmenleri gnlk alma sreleriKmr deirmeni scak gaz balant noktasn stc ve klinker soutma entalpilerinin dengesiSisteme verilen soutma suyu uygulamas (soutma kulesi / kule gaz k sistem fan ncesi)Klinker scakl27 Mays 20137Tek Basn Devreli (single Pressure) Trbin SistemleriBasit, uygulama ve kullanm daha kolayn stc kulesi ve soutma entalpilerinin daha dengeli olmas durumlarnda tercih sebebiBeklenen sistem verimi yaklak 20 - 21%27 Mays 20138

n stcDner frnfiltreyeKlinker soutucun stc kule boyleriFarin deirmenlerineSistem fanKlinker soutucu boylerikertme siklonuDE-AERATORtttrbinJeneratr

youturucuPUMPBoyler pompalar

ift Basn Devreli, Flasherl (Dual Pressure with Flasher) Trbin SistemleriKlinker soutma entalpisinin n stc kulesi tarafndan daha fazla olmas durumunda dengeleyici rol stlenen flasher ,tek basn devreli sistemlere gre yaklak 2% daha fazla elektrik enerjisi retimine olanak salar.Beklenen sistem verimi yaklak 22 - 23%27 Mays 20139

n stc kule

Dner frn

filtreye

Klinker soutucu

Ffarin deirmenine

Sistem fan Klinker soutma boyleri

kertme siklonu

DE-AERATOR

trbinjeneratryouturucu

pompa

Boyler pompalar

FLASHERn stc kuleboyleri

ift Basn Devreli, Sper Istcl (Dual Pressure with Super Heater) Trbin Sistemleriift devreli trbin sistemleri daha yksek buhar basnc elde etmek amacyla klinker soutucu tarafndan ilave bir gaz k ile elde edilen atk sy sisteme kazandran sper stc ilavesi ile dahada verimli hale getirilmitir.Beklenen sistem verimi yaklak 25%27 Mays 201310

n stc kuleDner frm

filtreyeKlinker soutman stc kule boyleriFarin deirmenlerineSistem fanKlinker Soutma boylerikertme siklonuDE-AERATORtrbinjeneratryouturucupompaBoyler pompas

Boyler uygulamas n stc Boyleri27 Mays 201311

gaz ak ynne gredikey konumlu boylergaz ak ynnegre yatay konumlu boylerEanjr tpleri daha sk yerletirilebildiinden yaklak 25% boyut avantaj

Boyler uygulamas Klinker SoutmaMevcut gaz dalmna mdahil olmadanKlinker soutucuda tadilat yaplmasna gerek yoktur.k gaz scakl nisbeten daha dktr.Verim nisbeten daha dktr.

Klinker soutucudan ilave gaz k kanal uygulamas Klinker soutucuya mdahaleyi gerektirir gaz dalmna etkisi dikkatle incelenmelidir.Boyler giriinde daha yksek gaz scaklklar elde edilir.Verim daha yksektir.27 Mays 201312

Soutma Sistemleri / Hava veya Sulu SoutmaHava ile soutmaTrbinden k buhar hava soutmal younlatrc (kondenser) yardmyla soutularak tekrar suya dntrlr. Soutma havas bir fan yardm ile salanr.Genel olarak hava soutmal trbinler su soutmal alternatiflerine gre daha dk enerji retirler.

Su ile soutmaTrbinden k buhar su soutmal younlatrc (kondenser) yardmyla soutularak tekrar suya dntrlr. Soutma suyunun ykselen scaklnn tekrar istenilen deerlere drlmesi iin soutma kulesine ihtiya duyulur. Sistem kapal devre alsa da blf suyunun tamamlanmas amacyla takriben 0,2 ton-gn/kW soutma suyu takviyesine ihtiya duyulur.27 Mays 201313Yeni retecinin Mevcut Elektrik Datmebekesine Balants27 Mays 201314GGSenkronizasyonSistemiLV / MCC / PCSDner Frn Baaca Gazndan Elektrik enerjisi retim Sistemixx.x MVA34.5kV/6 kVF17F16F15VCB, 2000AKuplajMevcut 6 KV BarasAslan imento iin Tipik Balant emasDner frn baca gaz geri kazanm sistemleri ilk devreye alma, i hizmet ihtiyac (pompalar, ...) dikkate alndnda ebekeden bamsz olarak alan sistemler deildirler. Genelde retilen elektrik enerjisi ebekeye verilmeyip dorudan tesisin ihtiyacn karlamak zere kullanlr. Ancak zellikle farin tme kapasitesinin uygun ekilde planlanm olduu durumlarda retilen elektrik enerjii tketimin kstland zellikle puant saati dikkate alnarak almann dzenlendii durumlarda ihtiya fazlas olarak ebekeye satlabilir.imento retim Srecine Olas EtkileriKurutma amal gaz ihtiyac (hammadde ve kmr tme sreleri)Kule k tm gazn n stc boylerinden geirilmesi durumunda kule scakl en yksek rutubete sahip girdi malzemesinin (hammadde veya kmr) kurutulmas iin gerekli asgari scakla kadar drlebilir. zellikle yksek rutubetli olabilecek ama daha az scak havaya ihtiya duyabilecek kmr tme sistemine ait scak gaz temini n stc kulesinin knda, boylerden nce planlanabilir.

Sistem fan kapasitesin stc boyleri 600 1000 Pa ilave basn kaybna yol aabilecektir. Bu durumun her ne kadar scaklnn drlmesi nedeniyle doal olarak decek scak gaz debisi nemli bir sorun yaratmayaca dnlsede, sistem fan zellik ve kapasitesinde tadilat yaplmas gerekebilir.27 Mays 201315Uygulama rnekleriLafarge / 2500 ton/gn ve 5000 ton/gn klinker hatlar iin ortak uygulama

Klinker Soutma BoyleriKlinker Soutma k kertme Kamarasn Istc Kulesi BoyleriHeidelberg Grubundan uygulamalar Uygulama rnekleri

Uluslararas imento reticilerinin Uygulamalarrnek: Heidelberg2008 Sentez DkmanAslan imento A..Atk Is Geri Kazanm Tesisi Proje Sreci27 Mays 201319KISIM - 2 Ksm 2 - indekilerProje geliimiTasarma esas olan iletme parametreleriTeklif ve szleme sreciProje kapsamPerformans garantileriProjenin mevcut retim srecine getirecei olas etkiler ve proje ile birlikte gerekletirilecek ek ilerProje takvimi

27 Mays 201320Aslan imento A.. Fabrikasnda proje ile ilgili aratrmalar 2011 ylnda balatlmtr.2011 yl Aralk ay ierisinde muhtemel tedarikileri ve rnek uygulamalar grmek amac ile ine teknik bir gezi dzenlenmitir.2012 yl Kasm ayndan itibaren proje karar alnarak artname oluturulmutur.Ocak ubat 2013 aylarnda Akansa anakkale, Akale imento, Bursa imento fabrikalarna teknik gezi dzenlenmitir.2013 yl ubat ay ierisinde Bolu imento A.. Fabrikas ile birlikte seilen firmalar ile nihai grmeler tamamlanarak szleme aamasna gelinmitir.1 Mart 2013 tarihinde Mitsubishi STEC firmas ile szleme imzalanmtr. 27 Mays 201321Proje Geliimi27 Mays 201322Tasarma Esas Olan letme Parametreleri Klinker retim kapasitesi3750 t/dnstc kule k gaz artlarGaz debisiNm3/h260.000Gaz scakl C380Toz ykg/Nm3250tme iin gerekli minimum gaz scaklC230Klinker soutma k gaz artlarSoutma 1-2. tahrik k gaz debisiNm3/h82.000Soutma 1-2. tahrik k gaz scakl C475Soutma 3. tahrik k gaz debisiNm3/h60.000Soutma 3. tahrik k gaz scaklC200Soutma k toplam gaz debisiNm3/h150.000Soutma k toplam gaz scaklC345Soutma filtresi knda ihtiya duyulan minimum gaz scaklC80Toz ykg/Nm35027 Mays 201323Teklif ve Szleme SreleriAslan imento A.. Fabrikasnda teknik artname Aralk 2012de tamamlanmtr.Yaplan deerlendirmeler sonucu 4 firmaya artname gnderilmesine karar verilmitir:Sinoma ECMitsubishi - STECSinoPesCNBMlk tekliflerin deerlendirilmesi ve her potansiyel tedariki ile teknik grmlerin yaplmas sonucu nihai aamada 2 firma ile szleme grmeleri yaplmasna karar verilmitir.Szleme aamasnda Bolu imento Fabrikas ile ortak hareket edilerek tedariki seilmitir.1 Mart 2013 tarihinde Mitsubishi STEC firmas ile szleme imzalanmtr. 27 Mays 201324Proje KapsamProje ithal kapsam (Mitsubishi STEC kapsam) u ekildedir:nstc ve soutma boylerleri, toz tutma ve nakil ekipmanlarTrbinJeneratrKondenserVinBoylerler ve trbin arasndaki buhar ve su borularzel ekipmanlar iin kapal devre grntleme sistemiTasarm (elektrik, mekanik, inaat projesi iin ykler)Elektrik ekipmanlar (ABB/Siemens)KlepelerBoylerlere ait elik konstrksyonKimyasal su artlandrclar ve online analizrlerElektrik panolarProje spervizrl ve devreye alma

27 Mays 201325Proje KapsamProje yerli kapsam (Aslan imento A.. kapsam) u ekildedir:Gaz borular ve tayclarnaat projeleri ve uygulamalarMekanik montajSahanlk, merdiven ve dier elik yaplarDeniz suyu istasyonu (filtrasyon, borulama ve pompalama)Kablo ve kablo tavalarAydnlatma, topraklama, yangn uyar sistemlerizolasyon ve refrakterMerkezi kumanda odas, havalandrma genel amal kapal devre grnt sistemi

27 Mays 201326Performans GarantileriG1retilen elektrik enerjisi (garanti edilen brt)7.600 kWhG2 hizmet ihtiyac192 kWhG3retilen elektrik enerjisi (garanti edilen net)7.408 kWhG4Gvenilirlik (ksa dnem) 96%G5Gvenilirlik (uzun dnem) 97%G6Klinker retimi iin ilave enerji tketimi0 kWhG7nstc kule kazan fark basnc (flantan flana)7 mbarG8Soutma kazan fark basnc (flantan flana)5 mbar27 Mays 201327Projenin Mevcut Durum zerine Muhtemel EtkileriGerekletirilen teknik gezilerde ve referans kurulumlarda grlen baz etkiler unlardr:Soutma filtre fan g tketiminde art (%3 - %6)Dner frn sistem fanlar g tketimlerinde ou uygulamada art (%0 - %7)Dner frn sistem fanlarnda kapasite snrlamalarnstc kule knda (tme iin kullanlan scak gazda) debi ve scaklk dHammadde ve kmr rutubetinin yksek olduu lokasyonlarda deirmenlerde k aylarnda debi dmesine bal grece daha dk g retimiPekok referans fabrika ziyaretlerinin sadece birinde soutma elektrofiltresinde verim drn kalitesi zerine herhangi bir etki yok

27 Mays 201328Proje ile Yaplacak Ek lerProje ile birlikte gerekletirilecek ek iler u ekildedir:Sistem fanlar deiimi (motor hari)Farin deirmeni gaz resirklasyon hatlar kurulumunstc kule st kademe siklon deiimiDner frn enerji besleme noktalarnn ortak barada toplanmasDeniz suyu pompalama istasyonunun kurulumu

27 Mays 201329Proje TakvimiDetay dizayn almalar tamamlanmas Austos 2013Ekipman teslimiBoyler ve vinEkim 2013Boyler aksesuarlar ve su artlandrma ekipmanlarKasm 2013Trbin, jeneratr, dier mekanik ve elektrik ekipmanAralk 2013naat ileriAralk 2013Montaj ileriBoylerlerubat 2014Trbin Jeneratr ve ana binada yer alan ekipmanNisan 2014Elektrik ekipmanlarNisan 2014Enstrmantasyon ve kontrolNihai kontrol ve souk testlerMays 2014Scak testler ve devreye alma Haziran 2014Performans testi Temmuz 2014